İNHALER STEROİD/ UZUN ETKİLİ

2 AGONİST KOMBİNASYONUN

OSTEOPOROZA ETKİSİ

İNHALER STEROİD/ UZUN ETKİLİ

2 AGONİST KOMBİNASYONUN

OSTEOPOROZA ETKİSİ

Gülden Paşaoğlu Karakış*, Dilşad Mungan*, Haydar Gök**, Birkan Sonel**, Peyman Yalçın**, Zeynep

Mısırlıgil*

* AÜTF Göğüs Hastalıkları ABD, Allerjik Hastalıklar BD**AÜTF Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ABD

Kronik astımda basamak tedavisi

Semptom giderici: Gereğinde hızlı etkili inhaler β2-agonistSemptom giderici: Gereğinde hızlı etkili inhaler β2-agonist

Kontrol Edici: İnhaler steroid

veya Teofilin Kromon LTRA

Kontrol Edici: İnh. steroid +

uzun etkili inh.β2-agonist veya

İnh. steroid + Teofilin

İnh. steroid + oral 2 agonist

İnh. steroid + LTRA

Yüksek doz inh. steroid

Kontrol Edici: İnhaler steroid Uzun etkili

inhaler β2-agonist

Artı (gereğinde)

Kontrol sağlanınca bir basamak aşağı

İzlem

Hafif Intermitan

Hafif Intermitan Hafif persistanHafif persistan Orta persistanOrta persistan Ağır

persistanAğır

persistanBasamak

aşağıBasamak

aşağı

Kontrol Edici:Yok

-Teofilin (yavaş salınımlı)

-LTRA -Uzun etkili oral β2- agonist -Oral steroid

GINA, 2003

LTRA

GİRİŞ

Astım tedavisinde ilk seçenek olan kortikosteroidlerin uzun süreli sistemik kullanımda OSTEOPOROZ gibi istenmeyen yan etkileri olduğu bilinmektedir.

Ancak inhaler yolla alındığında da bu etkinin olup olmadığına dair birçok çalışma olmasına rağmen yeterince netlik kazanmamıştır.

Son zamanlarda sık tercih edilen kombinasyon tedavisi ise bu açıdan henüz değerlendirilmemiştir.

AMAÇ

Bu çalışmada astımlı hastalarda tek

başına inhaler steroid ile inhaler

steroid/2 agonist

kombinasyonunun osteoporoz

üzerindeki etkilerinin araştırılması

planlanmıştır.

ÇALIŞMA PLANI

Astımlı olgular

n=58Yüksek doz

İSn=27

Düşük doz İSn=29

İSn=28

Kombine tedavin=28

Bazal•KMY•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

•Alkalen fosfataz•Osteokalsin•Deoksipridinolin

6.ay•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

12.ay•KMY•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

Kemik metabolizmasını etkileyen hastalıkların varlığı

SistemikMetabolikRenalHepatikKemik hast.( Paget)OsteomalaziOsteoporozMalabsorbsiyon

Kemik metabolizmasını etkileyen ilaç kullanımı

CalsiyumFloridBifosfonatD vitCalsitriolTiroid hormonlarıLityumAntiepileptiklerAndrojenler

ÇALIŞMA DIŞI BIRAKMA KRİTERLERİ

Gebelik yada laktasyon Postmenapozal durum Oral kontraseptif kullanımı Alkolizm

ÇALIŞMA PLANI

Astımlı olgular

n=58Yüksek doz İS

n=27

Düşük doz İSn=29

İSn=28

Kombine tedavin=28

Düşük doz İSn=20

Yüksek doz İSn=23

İSn=2

3

Kombine tedavin=20

Bazal•KMY•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

•Alkalen fosfataz•Osteokalsin•Deoksipridinolin

Astımlı olgular

n=43

6.ay•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

12.ay•KMY•Kemik yapım ve yıkım ürünleri

Düşük doz İS

n=20

Yüksek doz İSn=23

İSn=23

Kombine n=20

Yaş ort (SD) yıl 39,7 ± 11,5 44,7 ± 8,9 43,5 ± 8,3 42,6 ± 13,5

Cins; E:K 2:18 3:20 4:19 1:19

Astım süresi, yıl 14,0 ± 8,0 6,8 ±6,6 8,4 ±7,3 10,5 ±8,9

Bazal lumbar KMY (g/cm2)

1,06 ± 0,1 1,06 ± 0,13 1,01± 0,1 1,03 ± 0,1

Bazal femoral boyun KMY (g/cm2)

0,90 ± 0,1 0,87 ± 0,1 0,88± 0,1 0,85 ± 0,2

Ortalama günlük İS dozu, g*

483,0 ±240 1076,7 ±597 920,0±657 542,8±23

Ortalama günlük nazal steroid dozu, g*, n

93,7 ±17,7n=8

57,7 ±63,0n=3

25,0±50,0n=3

35,0±47,4n=4

BULGULAR

0

200

400

600

800

1000

1200

Düşük Yüksek İ S Kombine

g

Grupların ortalama İS dozları

- 3

- 2,5

- 2

- 1,5

- 1

- 0,5

0

0,5

1

düşük yüksek

bazal1.yıl

İS dozuna görelumber KMY'da görülen ortalama değişim

yüzdesig

/cm

3

p>0,05

Düşük doz İS kullanan grupta değişim yüzdesi ile hastalık süresi arasında anlamlı korelasyon saptandı (p<0.05)

- 2,5

- 2

- 1,5

- 1

- 0,5

0

0,5

1

İ S Kombine

bazal1.yıl

g/c

m3

p>0,05

İlaçlara görelumber KMY'da görülen ortalama değişim

yüzdesi

İS dozuna göre femurboynu KMY'da görülen ortalama değişim yüzdesi

- 3

- 2,5

- 2

- 1,5

- 1

- 0,5

0

0,5

1

düşük yüksek

bazal

1.yıl

p>0.05

g/c

m3

Düşük doz İS kullanan grupta değişim yüzdesi ile hastalık süresi arasında anlamlı korelasyon saptandı (p<0.05)

İlaçlara göre femurboynu KMY'da görülen ortalama değişim yüzdesi

- 2,5

- 2

- 1,5

- 1

- 0,5

0

0,5

1

İS kombine

bazal

1.yıl

p>0.05

g/c

m3

Alkalen fostataz değerleri

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Düşük Yüksek İS Kombine

Bazal1.yıl

U/L

p>0.05

Osteokalsin değerleri

0

2

4

6

8

10

12

Düşük Yüksek İS Kombine

bazal1.yıln

g/m

l

p>0,05

Deoksipridinolin değerleri

0

1

2

3

4

5

6

Düşük Yüksek İ S Kombine

bazal

1.yıl

nM

DP

D/m

MC

p>0,05

YORUM

Birkaç prospektif çalışmada düşük doz beklametazon (ort 326-462 g/d) kullanımı ile kemik mineral yoğunluğunun etkilenmediği, ancak kısa süreli sık oral alınımla etkilenebileceği belirtilmiştir.

Matsuomoto H et al.Chest 2001;120:1468-1473. Medici TC et al. Thorax 2000;55:375-382

Tattersfield AE, et al. Thorax 2001;56:272-278

Boulet ve ark. ortalama 34 ay süreyle yüksek doz beklametazon veya budesonid (ort. 1140 g/d) kullanımında herhangi bir yan etkiye rastlamamışlardır.

Boulet LP, et al. J Allergy Clin Immunol 1994;54:223-229.

Ip ve ark. ortalama 40 ay yüksek doz (ort. 1100 g/d) İS kullanımında doz arttıkça KMY’da azalmaya eğilim olduğunu belirtmişlerdir.

Ip M, Lam K, et al. Chest 1994;105:1722-1727.

Uzun süreli İS tedavisinin KMY üzerine etkileri: Meta analiz sonuçları

- 0,4

- 0,2

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

lumber femoral trokanter

% değişim

p>0.05

%

Halpern et al. Ann Allergy Asthma Immunol 2004;92:201-7.

SONUÇ

Bir yıllık izlem sonuçları inhaler steroidlerin kemik mineral yoğunluğunda anlamlı düzeyde değişikliğe neden olmadığına ancak kullanım süresi uzadıkça kemik mineral yoğunluğunu etkileyebileceğine işaret etmektedir.

Ayrıca elde edilen veriler uzun etkili 2-agonistlerle kombine edilerek kullanıldığında inhaler steroidlere ait bu etkinin azaltılabileceğini düşündürmektedir.Kombine ilaçlar astımı kontrol altına almakla kalmayıp steroide bağlı kemik kaybını da azaltmaktadır.