Download - GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Transcript
Page 1: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

GRIEGO

1ordm de Bachillerato

curso 2015 - 2016

1

Unidad I Alfabeto Sonidos314 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo 6El verbo εἰμί con preverbios 6Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα 7Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις8Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις 8LA NUEVE MUSAS9 TEXTO ΕΥΡΩΠΗ 10Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino 11VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares 12Texto El nacimiento de Perseo1215 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso13151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ14Pronombres personales El reflexivo17213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva 18TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ19Voz Media (2) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos contractos 203111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)20TEXTO III23TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ23341Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ24Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo25Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO25El participio en voz activa y en voz media26Participios de presente voz activa Declinacioacuten26511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος28513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) 29514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio 30515 El preteacuterito imperfecto en voz media3061 El Aoristo voz activa 3171 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos32Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ33

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ3435TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ36ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας 37TEXTO Πάτερ ἡμῶν 38laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo38anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA39VOZ MEDIA 40207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa41VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa41VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva42Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo42

2

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (1ordf parte) y contestar a las preguntas

Unidad I Alfabeto SonidosConviene memorizar las letras y el orden en que se hallan Obseacutervese el parecido con el alfabeto latino

nomen et sonusα alfa a

Β β beta b

Γ γ gamma g

Δ δ delta d

Ε ε eacutepsilon ĕ

Ζ ζ dseta ds

Η η ita ē (gr moderno i)

Θ θϑ zeta ( como th del ingleacutes think)

Ι ι iota i

Κ κ kappa k

Λ λ lambda l

Μ μ mi m

Ν ν ni n

Ξ ξksi ks

Ο οoacutemicron ŏ

Π π pi p

Ρ ρ ro r

Σ σ sigma s

ς ldquo ldquo soacutelo final de palabra

Τ τ tau t

Υ υ iacutepsilon i (cuando va sola)

(en diptongos veacutease abajo)

Φ φ ϕ fi f ( originalmente ph)

Χ χ ji ( ldquojotardquo espantildeola originalmente kh)

Ψ ψ psi ps

Ω ω omega ō

diptongos gr moderno αι e gr moderno ει οι i

ευ eu ef ev αυ au af av ου u

Ejercicio Lectura y buacutesqueda en el diccionario

1Primero aprendemos las diez primeras letras ἰδέα κλίμα βίος Ἀννίβας Ἀμαζόνας δέκα Διογένηςἥλιος Ἰθάκη θεός βίος δέκα μάλα ἅλς ἴον

2 Luego las demaacutes κάκτος ἐκκλησία ἄστρον ἰδιώτης μαργαρίτης κλῖμαξ κρύσταλλοςκλίμακες κύκνος πάπυρος νέκταρ πειράτης πέρδιξ πέρδικες περιπέτεια πλατεῖα βάρβαροςἈχιλλεύς βακτηρία Δάφνη ὠκεανός Προμηθεύς μόνος λύω φίλος ψυχή ταῦρος ἠχώ δεινόςκαί ναί δείλη

3

Otras cuestiones sobre pronunciacioacuten λλ ut latine ldquopuellaerdquo nk ng cf Γάγγης nj ἐγχέω verter st a)sqenhv ldquodeacutebilrdquo hsqa ēsta ldquotuacute erasrdquo

LOS ESPIacuteRITUS

El signo ( sobre una vocal a principio de palabra indica el sonido h como en ingleacutes ldquohellordquo

ἡδύς hēdiacutes ldquodulcerdquo (espiacuteritu aacutespero)El signo ) indica que no hay tal aspiracioacuten

h)san ēsan ldquoeranrdquo (espiacuteritu suave)

Los acentos Casi todas las palabras llevan uno de estos tres tipos de tilde

agudo ά en cualquier siacutelaba excepto en la finalgrave ὰ soacutelo en siacutelaba final a menos que siga una pausacircunflejo ᾶ soacutelo en vocales largas o diptongos uacuteltima o antepenuacuteltima siacutelabaLa iota subscrita es una iota pequentildeita que se escribe debajo de una vocal y no se pronuncia

ᾳ ῳ ῃ suenan como α ω η

El signo equivale a punto y coma o a dos puntos

El signo equivale al signo de interrogacioacuten

= o bien

=

11 Verbo εἰμί ldquoser estar haberrdquo Presente

modo indicativo imperativo infinitivo

εἰμί soy

εἶ eres

ἐστί (n) es

e)smen somos

e)ste sois

ei)si (n)1 son

ἴσθι iexclseacute tuacuteestw iexclsea

e)ste iexclsedE i n a i ser

el determinante artiacuteculo ( ἄρθρον ) o( h( to ( ldquoel la lo rdquo)

МЕТАФРАΣΙΣ 1 ἐγώ εἰμι τὸ γράμμα Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα ἀρχή καὶ τέλος Ὁ Πρῶτος καὶ ὁ

ἔσχατος 2 ἐνταῦθα ἐστὶ παράδεισος μέγας 3 ἡ πόλις ἐστὶν ἐκεῖ 4 οὒκ ἐσμέν Ἕλληνες ἀλλrsquo

Ἰσπάνοι 5 τὸ σύνθημα ἐστὶ ldquoΖεὺς σωτὴρ καὶ νίκηrdquo 6 σώφρων ἴσθι 7 Ὁ κόσμος καλός ἐστίν 8

Σήμερον εἰμὶ ἄρροστος

A veces en frases breves el verbo ἐστί se omite

9 ὁ ἄνθρωπος πολιτικὸν ζῷον 10 Θεὸς οὐδαμῶς ἄδικος

Los adjetivos se buscan en el diccionario por su forma en masculino singular Asiacute si quieresencontrar ldquoκαλήldquo (femenino) o ldquoκαλόνrdquo (geacutenero neutro) debes pensar cuaacutel seraacute la forma masculina ybuscar καλός

1 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

4

masc fem Neutrum

-oς -η -oν Ejemplo de un paacutegina del diccionario

καλός καλή καλόν pulcher pulchra pulchrum

Algunos adjetivos femeninos terminan en -α ἀναγκαῖος ndashα -ον necessarius necessaria necessarium

Ejercicio de buacutesqueda en el diccionario ἐκείνη λευκή πολιτικόν σοϕή μικρόν

Presente de indicativo imperativo e infinitivo Voz activa Ejemplo con el verbo γράϕω ldquoescribirrdquo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOἐγὼ γράϕω σὺ γράϕεις ἐκεῖνος γράϕει ἡμεῖς γράϕομεν ὑμεῖς γράϕετε ἐκεῖνοι γράϕουσι

γράϕε iexclEscribe

γραϕέτω iexclQue escriba eacutel

γράϕετε iexclEscribid

γραϕόντων iexclQue escriban

γράϕein escribir

Buacutesqueda en el diccionarioLos verbos se buscan en el diccionario porla primera persona del presente deindicativo voz activa

Exercitationes Analizar decir persona y nuacutemero tiempo modo voz enunciado (la forma como aparece en eldiccionario] y traducir Γράφει θύουσι βαδίζειν φέρουσι ἔχει ἀκούειν λέγε κελεύομεν ἀκούετε σὺἐθέλεις ἐγὼ ἐθέλω ὑμεῖς λέγετε ἡμεῖς βαδίζομεν σὺ φέρεις ἐγὼ βαδίζω

ἄσκησις 1 (escribe de nuevo la frase en las seis personas posibles) Τρώγω ἄρτον καὶ βούτυρον

12 Casos y declinaciones Sustantivos adjetivos y pronombres se declinan es decir cambian de forma seguacuten lafuncioacuten en la frase ἀνήρ (SJ) ἄνδρα (CD) ἀνδρί (CI) En griego hay cinco casos

caso( =forma) funcioacuten traduccioacuten baacutesicanominativo Sujeto Oslash (preposicioacuten cero sin preposicioacuten)

vocativo exclamacioacuten llamada iexclohacusativo Comp Directo a (si es una persona)

Oslash (si es una cosa)

genitivo Comp del Nombre de

dativo Comp Indirecto C Instrumento C Agente

a para con por

Se usaraacuten estas preposiciones para traducir los casos cuando la palabra griega no lleva ya alguna otra preposicioacuten encuyo caso se traduciraacute acompantildeada de dicha preposicioacuten

τοῖς πλοίοις ldquoPARA los barcosrdquo (dativo) pero ἐν τοῖς πλοίοις ldquoEN los barcosrdquo ( ἐν =EN + dativo)

5

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 2: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Unidad I Alfabeto Sonidos314 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo 6El verbo εἰμί con preverbios 6Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα 7Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις8Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις 8LA NUEVE MUSAS9 TEXTO ΕΥΡΩΠΗ 10Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino 11VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares 12Texto El nacimiento de Perseo1215 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso13151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ14Pronombres personales El reflexivo17213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva 18TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ19Voz Media (2) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos contractos 203111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)20TEXTO III23TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ23341Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ24Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo25Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO25El participio en voz activa y en voz media26Participios de presente voz activa Declinacioacuten26511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος28513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) 29514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio 30515 El preteacuterito imperfecto en voz media3061 El Aoristo voz activa 3171 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos32Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ33

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ3435TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ36ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας 37TEXTO Πάτερ ἡμῶν 38laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo38anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA39VOZ MEDIA 40207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa41VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa41VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva42Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo42

2

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (1ordf parte) y contestar a las preguntas

Unidad I Alfabeto SonidosConviene memorizar las letras y el orden en que se hallan Obseacutervese el parecido con el alfabeto latino

nomen et sonusα alfa a

Β β beta b

Γ γ gamma g

Δ δ delta d

Ε ε eacutepsilon ĕ

Ζ ζ dseta ds

Η η ita ē (gr moderno i)

Θ θϑ zeta ( como th del ingleacutes think)

Ι ι iota i

Κ κ kappa k

Λ λ lambda l

Μ μ mi m

Ν ν ni n

Ξ ξksi ks

Ο οoacutemicron ŏ

Π π pi p

Ρ ρ ro r

Σ σ sigma s

ς ldquo ldquo soacutelo final de palabra

Τ τ tau t

Υ υ iacutepsilon i (cuando va sola)

(en diptongos veacutease abajo)

Φ φ ϕ fi f ( originalmente ph)

Χ χ ji ( ldquojotardquo espantildeola originalmente kh)

Ψ ψ psi ps

Ω ω omega ō

diptongos gr moderno αι e gr moderno ει οι i

ευ eu ef ev αυ au af av ου u

Ejercicio Lectura y buacutesqueda en el diccionario

1Primero aprendemos las diez primeras letras ἰδέα κλίμα βίος Ἀννίβας Ἀμαζόνας δέκα Διογένηςἥλιος Ἰθάκη θεός βίος δέκα μάλα ἅλς ἴον

2 Luego las demaacutes κάκτος ἐκκλησία ἄστρον ἰδιώτης μαργαρίτης κλῖμαξ κρύσταλλοςκλίμακες κύκνος πάπυρος νέκταρ πειράτης πέρδιξ πέρδικες περιπέτεια πλατεῖα βάρβαροςἈχιλλεύς βακτηρία Δάφνη ὠκεανός Προμηθεύς μόνος λύω φίλος ψυχή ταῦρος ἠχώ δεινόςκαί ναί δείλη

3

Otras cuestiones sobre pronunciacioacuten λλ ut latine ldquopuellaerdquo nk ng cf Γάγγης nj ἐγχέω verter st a)sqenhv ldquodeacutebilrdquo hsqa ēsta ldquotuacute erasrdquo

LOS ESPIacuteRITUS

El signo ( sobre una vocal a principio de palabra indica el sonido h como en ingleacutes ldquohellordquo

ἡδύς hēdiacutes ldquodulcerdquo (espiacuteritu aacutespero)El signo ) indica que no hay tal aspiracioacuten

h)san ēsan ldquoeranrdquo (espiacuteritu suave)

Los acentos Casi todas las palabras llevan uno de estos tres tipos de tilde

agudo ά en cualquier siacutelaba excepto en la finalgrave ὰ soacutelo en siacutelaba final a menos que siga una pausacircunflejo ᾶ soacutelo en vocales largas o diptongos uacuteltima o antepenuacuteltima siacutelabaLa iota subscrita es una iota pequentildeita que se escribe debajo de una vocal y no se pronuncia

ᾳ ῳ ῃ suenan como α ω η

El signo equivale a punto y coma o a dos puntos

El signo equivale al signo de interrogacioacuten

= o bien

=

11 Verbo εἰμί ldquoser estar haberrdquo Presente

modo indicativo imperativo infinitivo

εἰμί soy

εἶ eres

ἐστί (n) es

e)smen somos

e)ste sois

ei)si (n)1 son

ἴσθι iexclseacute tuacuteestw iexclsea

e)ste iexclsedE i n a i ser

el determinante artiacuteculo ( ἄρθρον ) o( h( to ( ldquoel la lo rdquo)

МЕТАФРАΣΙΣ 1 ἐγώ εἰμι τὸ γράμμα Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα ἀρχή καὶ τέλος Ὁ Πρῶτος καὶ ὁ

ἔσχατος 2 ἐνταῦθα ἐστὶ παράδεισος μέγας 3 ἡ πόλις ἐστὶν ἐκεῖ 4 οὒκ ἐσμέν Ἕλληνες ἀλλrsquo

Ἰσπάνοι 5 τὸ σύνθημα ἐστὶ ldquoΖεὺς σωτὴρ καὶ νίκηrdquo 6 σώφρων ἴσθι 7 Ὁ κόσμος καλός ἐστίν 8

Σήμερον εἰμὶ ἄρροστος

A veces en frases breves el verbo ἐστί se omite

9 ὁ ἄνθρωπος πολιτικὸν ζῷον 10 Θεὸς οὐδαμῶς ἄδικος

Los adjetivos se buscan en el diccionario por su forma en masculino singular Asiacute si quieresencontrar ldquoκαλήldquo (femenino) o ldquoκαλόνrdquo (geacutenero neutro) debes pensar cuaacutel seraacute la forma masculina ybuscar καλός

1 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

4

masc fem Neutrum

-oς -η -oν Ejemplo de un paacutegina del diccionario

καλός καλή καλόν pulcher pulchra pulchrum

Algunos adjetivos femeninos terminan en -α ἀναγκαῖος ndashα -ον necessarius necessaria necessarium

Ejercicio de buacutesqueda en el diccionario ἐκείνη λευκή πολιτικόν σοϕή μικρόν

Presente de indicativo imperativo e infinitivo Voz activa Ejemplo con el verbo γράϕω ldquoescribirrdquo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOἐγὼ γράϕω σὺ γράϕεις ἐκεῖνος γράϕει ἡμεῖς γράϕομεν ὑμεῖς γράϕετε ἐκεῖνοι γράϕουσι

γράϕε iexclEscribe

γραϕέτω iexclQue escriba eacutel

γράϕετε iexclEscribid

γραϕόντων iexclQue escriban

γράϕein escribir

Buacutesqueda en el diccionarioLos verbos se buscan en el diccionario porla primera persona del presente deindicativo voz activa

Exercitationes Analizar decir persona y nuacutemero tiempo modo voz enunciado (la forma como aparece en eldiccionario] y traducir Γράφει θύουσι βαδίζειν φέρουσι ἔχει ἀκούειν λέγε κελεύομεν ἀκούετε σὺἐθέλεις ἐγὼ ἐθέλω ὑμεῖς λέγετε ἡμεῖς βαδίζομεν σὺ φέρεις ἐγὼ βαδίζω

ἄσκησις 1 (escribe de nuevo la frase en las seis personas posibles) Τρώγω ἄρτον καὶ βούτυρον

12 Casos y declinaciones Sustantivos adjetivos y pronombres se declinan es decir cambian de forma seguacuten lafuncioacuten en la frase ἀνήρ (SJ) ἄνδρα (CD) ἀνδρί (CI) En griego hay cinco casos

caso( =forma) funcioacuten traduccioacuten baacutesicanominativo Sujeto Oslash (preposicioacuten cero sin preposicioacuten)

vocativo exclamacioacuten llamada iexclohacusativo Comp Directo a (si es una persona)

Oslash (si es una cosa)

genitivo Comp del Nombre de

dativo Comp Indirecto C Instrumento C Agente

a para con por

Se usaraacuten estas preposiciones para traducir los casos cuando la palabra griega no lleva ya alguna otra preposicioacuten encuyo caso se traduciraacute acompantildeada de dicha preposicioacuten

τοῖς πλοίοις ldquoPARA los barcosrdquo (dativo) pero ἐν τοῖς πλοίοις ldquoEN los barcosrdquo ( ἐν =EN + dativo)

5

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 3: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (1ordf parte) y contestar a las preguntas

Unidad I Alfabeto SonidosConviene memorizar las letras y el orden en que se hallan Obseacutervese el parecido con el alfabeto latino

nomen et sonusα alfa a

Β β beta b

Γ γ gamma g

Δ δ delta d

Ε ε eacutepsilon ĕ

Ζ ζ dseta ds

Η η ita ē (gr moderno i)

Θ θϑ zeta ( como th del ingleacutes think)

Ι ι iota i

Κ κ kappa k

Λ λ lambda l

Μ μ mi m

Ν ν ni n

Ξ ξksi ks

Ο οoacutemicron ŏ

Π π pi p

Ρ ρ ro r

Σ σ sigma s

ς ldquo ldquo soacutelo final de palabra

Τ τ tau t

Υ υ iacutepsilon i (cuando va sola)

(en diptongos veacutease abajo)

Φ φ ϕ fi f ( originalmente ph)

Χ χ ji ( ldquojotardquo espantildeola originalmente kh)

Ψ ψ psi ps

Ω ω omega ō

diptongos gr moderno αι e gr moderno ει οι i

ευ eu ef ev αυ au af av ου u

Ejercicio Lectura y buacutesqueda en el diccionario

1Primero aprendemos las diez primeras letras ἰδέα κλίμα βίος Ἀννίβας Ἀμαζόνας δέκα Διογένηςἥλιος Ἰθάκη θεός βίος δέκα μάλα ἅλς ἴον

2 Luego las demaacutes κάκτος ἐκκλησία ἄστρον ἰδιώτης μαργαρίτης κλῖμαξ κρύσταλλοςκλίμακες κύκνος πάπυρος νέκταρ πειράτης πέρδιξ πέρδικες περιπέτεια πλατεῖα βάρβαροςἈχιλλεύς βακτηρία Δάφνη ὠκεανός Προμηθεύς μόνος λύω φίλος ψυχή ταῦρος ἠχώ δεινόςκαί ναί δείλη

3

Otras cuestiones sobre pronunciacioacuten λλ ut latine ldquopuellaerdquo nk ng cf Γάγγης nj ἐγχέω verter st a)sqenhv ldquodeacutebilrdquo hsqa ēsta ldquotuacute erasrdquo

LOS ESPIacuteRITUS

El signo ( sobre una vocal a principio de palabra indica el sonido h como en ingleacutes ldquohellordquo

ἡδύς hēdiacutes ldquodulcerdquo (espiacuteritu aacutespero)El signo ) indica que no hay tal aspiracioacuten

h)san ēsan ldquoeranrdquo (espiacuteritu suave)

Los acentos Casi todas las palabras llevan uno de estos tres tipos de tilde

agudo ά en cualquier siacutelaba excepto en la finalgrave ὰ soacutelo en siacutelaba final a menos que siga una pausacircunflejo ᾶ soacutelo en vocales largas o diptongos uacuteltima o antepenuacuteltima siacutelabaLa iota subscrita es una iota pequentildeita que se escribe debajo de una vocal y no se pronuncia

ᾳ ῳ ῃ suenan como α ω η

El signo equivale a punto y coma o a dos puntos

El signo equivale al signo de interrogacioacuten

= o bien

=

11 Verbo εἰμί ldquoser estar haberrdquo Presente

modo indicativo imperativo infinitivo

εἰμί soy

εἶ eres

ἐστί (n) es

e)smen somos

e)ste sois

ei)si (n)1 son

ἴσθι iexclseacute tuacuteestw iexclsea

e)ste iexclsedE i n a i ser

el determinante artiacuteculo ( ἄρθρον ) o( h( to ( ldquoel la lo rdquo)

МЕТАФРАΣΙΣ 1 ἐγώ εἰμι τὸ γράμμα Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα ἀρχή καὶ τέλος Ὁ Πρῶτος καὶ ὁ

ἔσχατος 2 ἐνταῦθα ἐστὶ παράδεισος μέγας 3 ἡ πόλις ἐστὶν ἐκεῖ 4 οὒκ ἐσμέν Ἕλληνες ἀλλrsquo

Ἰσπάνοι 5 τὸ σύνθημα ἐστὶ ldquoΖεὺς σωτὴρ καὶ νίκηrdquo 6 σώφρων ἴσθι 7 Ὁ κόσμος καλός ἐστίν 8

Σήμερον εἰμὶ ἄρροστος

A veces en frases breves el verbo ἐστί se omite

9 ὁ ἄνθρωπος πολιτικὸν ζῷον 10 Θεὸς οὐδαμῶς ἄδικος

Los adjetivos se buscan en el diccionario por su forma en masculino singular Asiacute si quieresencontrar ldquoκαλήldquo (femenino) o ldquoκαλόνrdquo (geacutenero neutro) debes pensar cuaacutel seraacute la forma masculina ybuscar καλός

1 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

4

masc fem Neutrum

-oς -η -oν Ejemplo de un paacutegina del diccionario

καλός καλή καλόν pulcher pulchra pulchrum

Algunos adjetivos femeninos terminan en -α ἀναγκαῖος ndashα -ον necessarius necessaria necessarium

Ejercicio de buacutesqueda en el diccionario ἐκείνη λευκή πολιτικόν σοϕή μικρόν

Presente de indicativo imperativo e infinitivo Voz activa Ejemplo con el verbo γράϕω ldquoescribirrdquo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOἐγὼ γράϕω σὺ γράϕεις ἐκεῖνος γράϕει ἡμεῖς γράϕομεν ὑμεῖς γράϕετε ἐκεῖνοι γράϕουσι

γράϕε iexclEscribe

γραϕέτω iexclQue escriba eacutel

γράϕετε iexclEscribid

γραϕόντων iexclQue escriban

γράϕein escribir

Buacutesqueda en el diccionarioLos verbos se buscan en el diccionario porla primera persona del presente deindicativo voz activa

Exercitationes Analizar decir persona y nuacutemero tiempo modo voz enunciado (la forma como aparece en eldiccionario] y traducir Γράφει θύουσι βαδίζειν φέρουσι ἔχει ἀκούειν λέγε κελεύομεν ἀκούετε σὺἐθέλεις ἐγὼ ἐθέλω ὑμεῖς λέγετε ἡμεῖς βαδίζομεν σὺ φέρεις ἐγὼ βαδίζω

ἄσκησις 1 (escribe de nuevo la frase en las seis personas posibles) Τρώγω ἄρτον καὶ βούτυρον

12 Casos y declinaciones Sustantivos adjetivos y pronombres se declinan es decir cambian de forma seguacuten lafuncioacuten en la frase ἀνήρ (SJ) ἄνδρα (CD) ἀνδρί (CI) En griego hay cinco casos

caso( =forma) funcioacuten traduccioacuten baacutesicanominativo Sujeto Oslash (preposicioacuten cero sin preposicioacuten)

vocativo exclamacioacuten llamada iexclohacusativo Comp Directo a (si es una persona)

Oslash (si es una cosa)

genitivo Comp del Nombre de

dativo Comp Indirecto C Instrumento C Agente

a para con por

Se usaraacuten estas preposiciones para traducir los casos cuando la palabra griega no lleva ya alguna otra preposicioacuten encuyo caso se traduciraacute acompantildeada de dicha preposicioacuten

τοῖς πλοίοις ldquoPARA los barcosrdquo (dativo) pero ἐν τοῖς πλοίοις ldquoEN los barcosrdquo ( ἐν =EN + dativo)

5

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 4: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Otras cuestiones sobre pronunciacioacuten λλ ut latine ldquopuellaerdquo nk ng cf Γάγγης nj ἐγχέω verter st a)sqenhv ldquodeacutebilrdquo hsqa ēsta ldquotuacute erasrdquo

LOS ESPIacuteRITUS

El signo ( sobre una vocal a principio de palabra indica el sonido h como en ingleacutes ldquohellordquo

ἡδύς hēdiacutes ldquodulcerdquo (espiacuteritu aacutespero)El signo ) indica que no hay tal aspiracioacuten

h)san ēsan ldquoeranrdquo (espiacuteritu suave)

Los acentos Casi todas las palabras llevan uno de estos tres tipos de tilde

agudo ά en cualquier siacutelaba excepto en la finalgrave ὰ soacutelo en siacutelaba final a menos que siga una pausacircunflejo ᾶ soacutelo en vocales largas o diptongos uacuteltima o antepenuacuteltima siacutelabaLa iota subscrita es una iota pequentildeita que se escribe debajo de una vocal y no se pronuncia

ᾳ ῳ ῃ suenan como α ω η

El signo equivale a punto y coma o a dos puntos

El signo equivale al signo de interrogacioacuten

= o bien

=

11 Verbo εἰμί ldquoser estar haberrdquo Presente

modo indicativo imperativo infinitivo

εἰμί soy

εἶ eres

ἐστί (n) es

e)smen somos

e)ste sois

ei)si (n)1 son

ἴσθι iexclseacute tuacuteestw iexclsea

e)ste iexclsedE i n a i ser

el determinante artiacuteculo ( ἄρθρον ) o( h( to ( ldquoel la lo rdquo)

МЕТАФРАΣΙΣ 1 ἐγώ εἰμι τὸ γράμμα Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα ἀρχή καὶ τέλος Ὁ Πρῶτος καὶ ὁ

ἔσχατος 2 ἐνταῦθα ἐστὶ παράδεισος μέγας 3 ἡ πόλις ἐστὶν ἐκεῖ 4 οὒκ ἐσμέν Ἕλληνες ἀλλrsquo

Ἰσπάνοι 5 τὸ σύνθημα ἐστὶ ldquoΖεὺς σωτὴρ καὶ νίκηrdquo 6 σώφρων ἴσθι 7 Ὁ κόσμος καλός ἐστίν 8

Σήμερον εἰμὶ ἄρροστος

A veces en frases breves el verbo ἐστί se omite

9 ὁ ἄνθρωπος πολιτικὸν ζῷον 10 Θεὸς οὐδαμῶς ἄδικος

Los adjetivos se buscan en el diccionario por su forma en masculino singular Asiacute si quieresencontrar ldquoκαλήldquo (femenino) o ldquoκαλόνrdquo (geacutenero neutro) debes pensar cuaacutel seraacute la forma masculina ybuscar καλός

1 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

4

masc fem Neutrum

-oς -η -oν Ejemplo de un paacutegina del diccionario

καλός καλή καλόν pulcher pulchra pulchrum

Algunos adjetivos femeninos terminan en -α ἀναγκαῖος ndashα -ον necessarius necessaria necessarium

Ejercicio de buacutesqueda en el diccionario ἐκείνη λευκή πολιτικόν σοϕή μικρόν

Presente de indicativo imperativo e infinitivo Voz activa Ejemplo con el verbo γράϕω ldquoescribirrdquo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOἐγὼ γράϕω σὺ γράϕεις ἐκεῖνος γράϕει ἡμεῖς γράϕομεν ὑμεῖς γράϕετε ἐκεῖνοι γράϕουσι

γράϕε iexclEscribe

γραϕέτω iexclQue escriba eacutel

γράϕετε iexclEscribid

γραϕόντων iexclQue escriban

γράϕein escribir

Buacutesqueda en el diccionarioLos verbos se buscan en el diccionario porla primera persona del presente deindicativo voz activa

Exercitationes Analizar decir persona y nuacutemero tiempo modo voz enunciado (la forma como aparece en eldiccionario] y traducir Γράφει θύουσι βαδίζειν φέρουσι ἔχει ἀκούειν λέγε κελεύομεν ἀκούετε σὺἐθέλεις ἐγὼ ἐθέλω ὑμεῖς λέγετε ἡμεῖς βαδίζομεν σὺ φέρεις ἐγὼ βαδίζω

ἄσκησις 1 (escribe de nuevo la frase en las seis personas posibles) Τρώγω ἄρτον καὶ βούτυρον

12 Casos y declinaciones Sustantivos adjetivos y pronombres se declinan es decir cambian de forma seguacuten lafuncioacuten en la frase ἀνήρ (SJ) ἄνδρα (CD) ἀνδρί (CI) En griego hay cinco casos

caso( =forma) funcioacuten traduccioacuten baacutesicanominativo Sujeto Oslash (preposicioacuten cero sin preposicioacuten)

vocativo exclamacioacuten llamada iexclohacusativo Comp Directo a (si es una persona)

Oslash (si es una cosa)

genitivo Comp del Nombre de

dativo Comp Indirecto C Instrumento C Agente

a para con por

Se usaraacuten estas preposiciones para traducir los casos cuando la palabra griega no lleva ya alguna otra preposicioacuten encuyo caso se traduciraacute acompantildeada de dicha preposicioacuten

τοῖς πλοίοις ldquoPARA los barcosrdquo (dativo) pero ἐν τοῖς πλοίοις ldquoEN los barcosrdquo ( ἐν =EN + dativo)

5

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 5: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

masc fem Neutrum

-oς -η -oν Ejemplo de un paacutegina del diccionario

καλός καλή καλόν pulcher pulchra pulchrum

Algunos adjetivos femeninos terminan en -α ἀναγκαῖος ndashα -ον necessarius necessaria necessarium

Ejercicio de buacutesqueda en el diccionario ἐκείνη λευκή πολιτικόν σοϕή μικρόν

Presente de indicativo imperativo e infinitivo Voz activa Ejemplo con el verbo γράϕω ldquoescribirrdquo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOἐγὼ γράϕω σὺ γράϕεις ἐκεῖνος γράϕει ἡμεῖς γράϕομεν ὑμεῖς γράϕετε ἐκεῖνοι γράϕουσι

γράϕε iexclEscribe

γραϕέτω iexclQue escriba eacutel

γράϕετε iexclEscribid

γραϕόντων iexclQue escriban

γράϕein escribir

Buacutesqueda en el diccionarioLos verbos se buscan en el diccionario porla primera persona del presente deindicativo voz activa

Exercitationes Analizar decir persona y nuacutemero tiempo modo voz enunciado (la forma como aparece en eldiccionario] y traducir Γράφει θύουσι βαδίζειν φέρουσι ἔχει ἀκούειν λέγε κελεύομεν ἀκούετε σὺἐθέλεις ἐγὼ ἐθέλω ὑμεῖς λέγετε ἡμεῖς βαδίζομεν σὺ φέρεις ἐγὼ βαδίζω

ἄσκησις 1 (escribe de nuevo la frase en las seis personas posibles) Τρώγω ἄρτον καὶ βούτυρον

12 Casos y declinaciones Sustantivos adjetivos y pronombres se declinan es decir cambian de forma seguacuten lafuncioacuten en la frase ἀνήρ (SJ) ἄνδρα (CD) ἀνδρί (CI) En griego hay cinco casos

caso( =forma) funcioacuten traduccioacuten baacutesicanominativo Sujeto Oslash (preposicioacuten cero sin preposicioacuten)

vocativo exclamacioacuten llamada iexclohacusativo Comp Directo a (si es una persona)

Oslash (si es una cosa)

genitivo Comp del Nombre de

dativo Comp Indirecto C Instrumento C Agente

a para con por

Se usaraacuten estas preposiciones para traducir los casos cuando la palabra griega no lleva ya alguna otra preposicioacuten encuyo caso se traduciraacute acompantildeada de dicha preposicioacuten

τοῖς πλοίοις ldquoPARA los barcosrdquo (dativo) pero ἐν τοῖς πλοίοις ldquoEN los barcosrdquo ( ἐν =EN + dativo)

5

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 6: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

En griego hay TRES declinaciones Es decir no todas las palabras forman su plural y su declinacioacuten de igualmanera sino que se agrupan en TRES grupos o declinaciones (compaacuterese con el castellano nombres en ndashA (casa)nombres en ndashO (caso) nombres en ndashE o consonante (coche aacuterbol))

14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo Esta declinacioacuten temaacutetica o segunda declinacioacuten contiene sustantivos de geacutenero masculino (ἄνθρωπος) neutro (κύπελλον vaso δένδρον aacuterbol ῥόδον rosa ἄστρον astro) y algunos femeninos (ὁδός camino)

τύπος α masculinos (y femeninos) τύπος β neutrosExempla ἄνθρωπος ndashου hombre persona δένδρον ndashου aacuterbol

Sing Pl Sing PlN ὁ ἄνθρωπος οἱ ἄνθρωποι τὸ δένδρον τὰ δένδραV ἄνθρωπε ἄνθρωποι δένδρον δένδραA τὸν ἄνθρωπον τοὺς ἀνθρώπους τὸ δένδρον τὰ δένδραG τοῦ ἀνθρώπου τῶν ἀνθρώπων τοῦ δένδρου τῶν δένδρωνD τῷ ἀνθρώπῳ τοῖς ἀνθρώποις τῷ δένδρῳ τοῖς δένδροις

Atencioacuten Προσοχή los sustantivos de geacutenero neutro concuerdan con el verbo en singular τὰ ζῷα τρέχει animalia currunt los animales corren

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁ χρόνος παιδεύει τοὺς σοϕούς 2 κακὸν καρπὸν

φέρουσιν οἱ κακοὶ ϕίλοι 3 Βλέπεις τὸν πύργον ἐκεῖ πέρα 4

Μικρὸς μέν ἐστιν ὁ ἀγρός μακρὸς δὲ ὁ πόνος 5 ὁ ὕπνος ἐστὶ τοῦ

θανάτου ἀδελφός 6 ὁ ὕπνος ἰατρὸς νόσου 7 οἱ βάρβαροι θύουσιν

ἵππους τῷ εἰδώλῳ τοῦ θεοῦ 8 ὁ Ἀγαμέμνων οὐ θέλει

ἀποκτείνειν τὸ τέκνον 9 Φυλάττομεν τὰ δένδρα ἐν τοῖς ἀγροῖς

10 Ποῦ ἐστι τὰ ποτήρια 11 τὰ ὑποζύγια πίνει ἐν τῷ κρουνῷ

Ejemplos de sustantivos de geacutenero femenino νόσος enfermedadψάμμος arena ὁδός camino γέρανος ndashου (m amp f) grulla γύψος tiza yesoδρόσος rociacuteo κέλευθος ruta camino μύρτος mirto ἄβυσσος abismoκάμινος hornillo πλάτανος Νάξος -ου Naxos

ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ 1 ὁδός ἐστιν ἡ θάλασσα διότι εἰς τὰς νήσους ἄγει 2 ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ

El verbo εἰμί con preverbios

Εἰ μὴ πάρεστιν ὁ δεσπότης ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ Si no estaacute el sentildeor el esclavo no trabaja

Tarea La sociedad griega en la eacutepoca Arcaica seguacuten Homero Una vez vista la peliacutecula la Odisea basada en el poema de Homero reflexionar en el aula sobre queacute detalles serecuerdan en cuanto a la organizacioacuten social economiacutea cultura y religioacuten en esa eacutepoca Elaborar una redaccioacuten

6

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 7: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα Los verbos contractos son aquellos cuya raiacutez acaba en vocal - Esta vocal final de la raiacutez se une a las marcas depersona provocando ciertos cambios Por ejemplo ἀγαπά-ω se convierte en ἀγαπῶ NOTA en el diccionariohay que buscarlos por la primera persona del singular sin contraer ἀγαπάω ὁδηγέω δηλoacuteω Veacutease tambieacutenel cuadro completo en la seccioacuten 207

Presente de verbos contractos en ndashε ὁδηγέω ldquoconducirrdquo

Verbos contractos en ndashα ἀγαπάω ldquoamarrdquo

IND IMP INFὁδηγῶ ὁδηγεῖς ὁδήγειὁδηγεῖ ὁδηγεῖνὁδηγοῦμενὁδηγεῖτε ὁδηγεῖτεὁδηγοῦσι

INDIC IMPERAT INFἀγαπῶἀγαπᾷς ἀγάπα ἀγαπᾷ ἀγαπᾶνἀγαπῶμενἀγαπᾶτε ἀγαπᾶτεἀγαπῶσι(ν)

Verbos contractos en ndasho δηλoacuteω ldquomostrarrdquoδηλῶδηλοῖς δήλουδηλοῖ δηλοῦνδηλοῦμενδηλοῦτε δηλοῦτεδηλοῦσῐ(ν)

Otros verbos contractos ἡβάω ser joven τιμάω estimar honrar νικάω -ῶ ldquovencerrdquo βιόω -ῶ vivir ποιέω -ῶldquohacerrdquoEjercicios con verbos contractos προσοχή ἱερεὺς sacerdote πολίται ciudadanos Προταγόρας Protaacutegoras (un sofista) Spartiathvespartano )Ariadnh Ariadna λιμένι puerto αἱ γυναίκες las mujeres mia una καθ᾽ cada1 ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ πολίται τὀν θεὸν ὑμνοῦσι πρὸ τοῦ ναοῦ 2 ὁ Προταγόρας λέγει ldquoσιγᾶτε ὦ

φίλοι καιρὸς γὰρ ἐστὶν ἀκούειν τοῦς λόγους τοῦ Σωκράτουςrdquo 3 ἡ Ἀριάδνη ὁρᾷ ὅτι τὸ πλοῖον

οὔκ ἐστιν ἐν τῷ λιμένι 4 αἱ τῶν Σπαρτιατῶν γυναίκες κελεύουσι τοὺς υἱοὺς νικᾶν ἢ τελευτᾶν

5 μία χελιδὼν ἔαρ οὐ ποιεῖ 6 Ὦ φίλοι ὥρα ἐστὶ δειπνεῖν 7 ἡδύ ἐστι τὴν θάλασσαν ἀπὸ τοῦ

παραλίου ὁρᾶν 8 Ὁ ἀνὴρ χορεύει καὶ γελᾷ 9 ἥ τε οὖν μήτηρ καὶ ἡ θψγάτηρ τὰς ὑδρίας

πληροῦσι 10 Ὦ θύγατερ τὴν ὑδρίαν ἐν τῇ κρήνῃ πλήρου

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (2ordf parte) y contestar a las preguntas

TEXTO ὁ Δικαιόπολις

ὁ Δικαιόπολις Ἀθηναῖος ἐστίν ὁ Δικαιόπολις οἰκεῖ ἐν τῷ ἀγρῷ γεωργὸς

γάρ ἐστιν gewrgei= oun ton klh=ron kai ponei= e)n toi=v a)groi=v xalepov de e)stin

o( biov o( gar κλῆρός e)sti mikrov makrov de o( ponov ai)ei oun ponei= o( Dikaiopoliv

kai pollakiv stenazei kai legei ldquow Zeu~ xalepov e)stin o( biov a)telestov gar

e)stin o( ponov mikrov de o( klh~rov kai ou) polun si~ton parexeirdquo

κλῆρος parcela

πολὺν mucho

ὁ Δικαιόπολις e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai kalei~ ton Canqian o( Ξανθίας dou~lov Ξανθίας Jantias

7

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 8: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

e)stin i)sxurov men a)nqrwpov r(aqumov de ou) gar ponei~ ei) mh parestin o(

δεσπότης nu~n de kaqeudei e)n tw|~ oi)kw| o( oun Dikaiopoliv kalei~ αὐτograveν kai legei

ldquoἐλθὲ deu~ro w Canqia dia ti kaqeudeiv mh ou(tw r(aqumov i)sqi a)lla speu~derdquo Ὁ

οὖν Ξανθίας bradewv e)kbainei e)k tou~ oi)kou kai legei ldquoδιὰ τί ei ou(tw xalepov w

despota ou) gar r(aqumov ei)mi a)lla h)dh speudwrdquo o( Dikaiopoliv legei o(ti ldquoe)lqe

deu~ro kai bohqei λάμβανε to a)rotron kai fere au)to prov ton a)gron e)gw gar

e)launw touv bou~v a)lla speu~de mikrov men gar e)stin o( a)grov makrov de

o( ponovrdquo e)peita de o( Dikaiopoliv to kentron lambanei kai kentei~ touv bou~v kai

legei ldquospeudete w βόες e(lkete to a)rotron kai a)rotreuampete ton a)gronrdquo

αὐτόν lo

ἐλθὲ iexclvenδιὰ τί iquestpor queacute

αὐτό lo

βόες bueyes

Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις

τίς iquest quieacuten τί iquestqueacute

τίνος iquestde quieacutenτίνα iquesta quieacutenδιὰ τί iquestpor queacute

πότε iquestcuaacutendo

ποῦ iquest doacutende

πόθεν iquestde donde

ποῖ iquesta doacutende

πῶςiquestcoacutemo ποῖος ndashη ndashον iquestQueacute clase de iquestCuaacutel

πότεροςiquestcuaacutel de los dos

πόσoνiquestcuaacutento

πόσoιiquestcuaacutentos

πόσαιiquestcuaacutentas

Ejercicio preguntas-respuestas sobre el texto ldquoὁ Δικαιόπολιςrdquo

tiv e)stin o( Dikaiopoliv pou= o)ikei= o( Dikaiopolivtiv e)stin o( Canqiav ti lambanei o( dou=lov

πῶς e)stin o( biov tou= gewrgou= πῶς e)kbainei e)k tou~ oi)kouo( Canqiav ti legei o( Dikaiopoliv prov touv bou~v

Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις

Siguen la declinacioacuten en ndashα numerosos sustantivos y adjetivos de geacutenerogramatical femenino y algunos masculinos Hay tres subgrupos seguacuten que la raiacutez(ldquotemardquo) acabe en ndashα en -η o bien alternen ndashα -η en el singular

temas en ndashα ἡμέρα ldquodiacuteardquosing plural

Nom VocAcusGenDat

ἡ ἡμέρατὴν ἡμέραντῆς ἡμέρας τῇ ἡμέρᾳ

αἱ ἡμέραιτὰς ἡμέραςτῶν ἡμερῶνταῖς ἡμέραις

Maacutes palabras πεῖρα ldquopruebardquo γέϕυρα ldquopuenterdquo

8

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 9: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἄσκησις (vocabulario Χειρίσοφος Quiriacutesofo nombre de un general) 1 καθ᾽ ἡμέραν λαλοῦμεν Ἑλληνικῶς καὶ Ρωμαιστὶ ἐν τῇ αὐλῇ 2 ἐν τῇ ἀγορᾷ ei)sin ai( oi)kiai 3

ἐν τῇ oi)kia| qura e)stin 4 h( u(gieia ἐστιν ἀναγκαία τῇ ἡσυχίᾳ 5 ἡ πονηρὰ γλῶσσα ἀεὶ αἰτία

συμϕορῶν ἐστιν 6 Ἔχεις καινούργιαν οἰκίαν

temas en a alternante

Μοῦσα -ης ldquoMusardquo

temas en h δίκη ldquojusticiardquo

sing plural sing pluralNomVocAcusGenDat

ἡ Μοῦσαthn Μοῦσαντῆς Μοῦσηςτῇ Μούσῃ

ai( Μοῦσαιtaampv Μοῦσαςtw=n Μουσῶνtai=v Μούσαις

ἡ dikhthn dikhnτῆς dikhvτῇ dikh|

αἱ dikaiτὰς dikavτῶν dikw~nταῖς dikaiv

temas en a alternante δέσποινα domina γάζα thesaurum Regis ἅμαξα carro τόλμα atrevimientoaudacia

Ejercicios Traducirτῇ sofia| τῆς eu)tuxiav τὰς nikavτῆς ai)tiav τὰς ai)tiav τῆς ei)rhnhvτῶν ei)rhnw~n τὰς κεφαλὰς th_n ei)rhnhn

LA NUEVE MUSAS

Αἱ Μοῦσαι αἱ Θεαὶ τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστημῶν εἰσιν ἐννἐα Μελπομένη ἐστὶ Μοῦσατῆς τραγῳδίας καὶ Θάλεια τῆς κωμῳδίας Οὐρανία δὲ ἐπιμέλειαν ἔχει τῆςἀστρονομίας καὶ Καλλιώπη τῆς ποιητικῆς τέχνης Πολυμνία δὲ τὰς ᾠδὰς προστατεὐεικαὶ Τερψιχόρα τῆς χορείας Ευτέρπη δέ ἐστι Μοῦσα τῆς μουσικῆς καὶ Κλείω τῆςἱστορίας καὶ Ἐρατὼ τῆς λυρικῆς τέχνης

Ἄσκησις 1 ἡ σοϕία ἐστὶν ἀρχὴ τῆς eu)daimoniav 2 ἡ νίκη ἐστὶν αἰτία τῆς

εἰρήνης 3 ὁ χρηστὸς φίλος ἐστίν ἰατρός λύπης 4 ἐν τῇ σοϕίᾳ ἡ ἀρετή ἐστίν 5

ἡ eu)tuxia ἐστὶν ἐν τῇ εἰρήνῃ 6 αἱ τῆς δεσποίνης θεράπαιναι ἐν τῇ οἰκίᾳ

ei)sin 7 )En tai~v kefalai~v ei)sin ai( komai 8 Ἀγαπᾶτε τὴν μουσικήν

El determinante ARTIacuteCULO

ὁ ἡ τό

singularmasc fem neutro

pluralmasc fem neutro

N ὁ ἡ τό οἱ αἱ τάA τόν τήν τό τούς τάς τάG τοῦ τῆς τοῦ τῶν τῶν τῶνD τῷ τῇ τῷ τοῖς ταῖς τοῖς

9

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 10: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

152 Adjetivos [tipo I] masculinos y neutros siguen la segunda declinacioacuten femeninos la primeradeclinacioacuten de adjetivos tipo I καλός καλή καλόν hermoso

Singular Plural masc fem n masc fem n

NomVocAcGenDat

καλόςκαλέκαλόνκαλοῦκαλῷ

καλή καλή καλήνκαλῆςκαλῇ

καλόνκαλόνκαλόν καλοῦκαλῷ

καλοίκαλοί καλούςκαλῶνκαλοῖς

καλαίκαλαί καλάςκαλῶνκαλαῖς

καλάκαλάκαλά καλῶνκαλοῖς

Variante I Hay adjetivos cuyo femenino siguen el modelo en -α de la 1ordf decl μακρός μακρά μακρόν ldquolargo -a granderdquo ἀναγκαῖος ndashα -ον ldquonecesario -ardquo σπουδαῖος -α -ον diligente trabajador Traduccioacuten Los adjetivos sustantivados en geacutenero neutro plural se traducen con ajuda de la palabraldquocosasrdquo τὰ καλὰ ldquolas cosas buenas (o hermosas)rdquo

Adjetivos irregulares πολύς ldquomuchordquo μέγας ldquogranderdquosing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N πολύς πολλή πολύ πολλοί πολλαί πολλά

A πολύν πολλήν πολύ πολλούς πολλάς πολλά

G πολλοῦ πολλῆς πολλοῦ πολλῶν πολλῶν πολλῶν

D πολλῷ πολλῇ πολλῷ πολλοῖς πολλαῖς πολλοῖςsing plural

masc fem neutro masc fem neutro

N μέγας μεγάλη μέγα μεγάλοι μεγάλαι μεγάλα

A μέγαν μεγάλην μέγα μεγάλους μεγάλας μεγάλα

G μεγάλου μεγάλης μεγάλου μεγάλων μεγάλων μεγάλων

D μεγάλῳ μεγάλῃ μεγάλῳ μεγάλοις μεγάλαις μεγάλοις

Ejercicios 1 πολλὰ καλὰ ἔχει ἡ σιγή 2 ἡ γλῶσσα ἐστὶν αἰτία πολλῶν κακῶν 3 ἡ ὁδὸς εἰςτὴν κώμην οὔκ ἐστι μακρά 4 ὦ δέσποινα ὡς καλὴ εἶ 5 αἱτῆς δεσποίνης θεράπαιναι σπουδαῖαί εἰσιν 6 Ὁ ἐλέφαςμέγας ἐστίν

TEXTO ΕΥΡΩΠΗ

Vocabulario Φοινίκη -ης ldquoFeniciardquo (hoy El Liacutebano)μεταμορφούμενος transformado metamorfoseado ἦν era habiacuteaestaba ἦσαν eran estaban (pto imperfecto de ei)mi )

h( Eu)rwph e)n τῇ Φοινίκῃ κατοικεῖ kai basilissa e)stin

bainousi pote h( te Eu)rwph te kai a1llai korai ei)v thn

paralion kai e)kei= paizousin o( men Zeuv blepei tav kalav

korav e)piqumei= de thn Eu)rwphn o( oun Zeuv μεταμορφούμενος

10

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 11: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

ei)v tau=ron paizei sun th=| korh| o( taurov leukov te kai kalov e)stin h( Eu)rwph tolman exei te kai

e)pibainei e)pi tou= taurou a(rpazei men o( Zeuv thn korhn bainei de ei)v thn qalattan kai nhxei prov

thn Krhampthn

attendĭte ἦν erat ἦσαν erant

Praacutectica oral Τίς ἐστιν ἡ Εὐρώπη ποῦ οἰκεῖ ἡ Εὐρώπη πῶς ἐστιν ὁ ταῦρος ποῖ βαδίζουσιν αἱ καλαὶ κόραιτίς ἁρπάζει τὴν Εὐρώπην τίνα ἁρπαζει ὁ Ζεύς

h( Krhampth kalh nh=sov e)stin e)n mesh| th~| qalatth| o( qeov thn taurou morfhn leipei nu=n de thn a)nqrwamppou

morfhn λαμβάνει ἔπειτα δὲ o( Zeuv thn Eu)rwampphn ei)v antron agei kai e)kei= trei=v u(iouv τίκτει o( de

qeov thn Eu)rwampphn e)n th=| nhampsw|| leipei o( Asteriov tote turannov th=v nhsou hn o( turannov thn

korhn gamei= kai touv u(iouv trefei o( Minwv ἔνδοξος ὑιὸς th=v Eu)rwampphv e)stin oi( alloi duo a)delfoi

Σαρπεδών καὶ Ῥαδάμανθυς ἦσαν

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Ἀστέριος καὶ ὁΜίνως ποῦ οἰκεῖ ὁ Ἀστέριος πόσους ὑιοὺς τίκτει ἡ Εὐρώπη[β] Resumir oralmente el mito del rapto de Europa

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito del rapto de Europa (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino

Ejemplos μαργαρίτης ndashου ὁ ldquoperlardquo πειράτης ldquopiratardquo χάρτης ldquopapel cartardquoἰδιώτης ldquociudadano comuacutenrdquo δεσπότης ldquodominusrdquo ὁπλίτης -ου ldquohoplitardquo (untipo de soldado) πελτάστης -ου ldquopeltastardquo (soldado de infanteriacutea ligera)παρασάγγης -ου

ejemplo de un tema en ndashηπολίτης -ου ldquociudadanordquosing plural

NomVocAcusGenDat

ὁ πολίτης ὦ πολῖτα iexcloh ciudadanoτὸν πολίτην τοῦ πολίτου τῷ πολίτῃ

οἱ πολῖταιὦ πολῖταιτοὺς πολίταςτῶν πολιτῶντοῖς πολίταις

11

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 12: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἄσκησις Vocabulario Αἰσχύλος -ου Esquilo (un poeta) Αἰνείας -ου Eneas ἑλληνικός -ή -όν griego

1 ἐν ταῖς ἐλληνικαῖς στρατιαῖς ἦσαν τοξόται καὶ πελτασταὶ καὶ ὁπλίται 2 οἱ προδόται τὴντροπὴν τῇ στρατιᾷ ϕέρουσιν3 ἡ τῶν Αἰνείου ναυτῶν τόλμα θαυμαστὴ ἦν 4 Αἰσχύλος ὁ

ποιητὴς λέγει ὁτι αἱ πέτραι εἰσὶν ὀστέα τῆς γῆς 5 οἱ Πέρσαι θύουσιν ἵππους τῷ ἡλίῳ

142 La formacioacuten de adverbios a partir de adjetivos Obseacutervese coacutemo se forman adverbios con el sufijo -ῶς (o bien ndashέως) a partir de adjetivos

adjetivos adverbiosadjetivos acabados en ndashός -ής καλός hermoso

ἀκριβής exactoκαλῶς hermosamente bienἀκριβῶς exactamente

adjetivos acabados en ndashύς βαρύς grave βαρέως gravemente Ejercicio Traduce los siguientes adverbios Para ello has de imaginar y encontar en el diccionario el adjetivo a

partir del cual se han formado ἰσχυρῶς ταχέως βραδέως ἡδέως ἀληθῶς ἀνδρείως

VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares En griego no hay una sola serie de terminacionesverbales para indicar persona Ademaacutes de la que yaconoces (-ω -εις -ει κτλ ) tenemos estas otras quellamaremos ldquodesinencias mediasrdquo o ldquovoz mediardquo Con frecuencia la voz media equivale en castellanoa formas verbales reflexivas λύομαι ldquoME desatordquo

λύεσθαι rdquodesatarSEldquo Pero hay muchos verbosque aunque tengan desinencias de voz media suequivalencia en castellano es una voz activa vgβούλομαι ldquoquierordquo πορεύομαι ldquomarchordquo etc Eldiccionario advierte de estos casos

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVOβούλομαι quiero

βούλῃ quieres

βούλεται quiere

βούλόμεθα queremos

βούλεσθε quereacuteis

βούλονται quieren

βούλου iexcl quiere

βούλεσθε iexclquered

βούλεσθαι querer

ἄσκησις 1 Διὰ τί οὒκ ἔρχῃ - Σήμερον οὒκ ἔχω χρόνον 2 οὒκ ἔρχομαι διότι σήμερον οὒκ ἔχωχρόνον 3 οἱ φύλακες ἀμφὶ τὸ πῦρ καθίζονται 4 οὒκ ἐπιτρέπεται τρώγειν ἀνθρώπινον κρέας 5 ἡ βασίλισσα τῆς χώρας laquoΔανάηraquo ὀνομάζεται 6 γίγνονται παιδία τρία ἐκ τῆς Εὐρώπης

Texto El nacimiento de PerseoAcrisio manda arrojar al mar a su hijo Perseo por temor a unoraacuteculo Vocabulario ὃς ldquoel cualrdquo Διὸς ldquode Zeusrdquo τοῦτοldquoestordquo μεταμορφοῦμενος ldquotransformaacutendoserdquo ϕοβοῦμενοςldquotemieacutendoserdquo

ὁ Ἀκρίσιος βασιλεύς μαντεύεται τὸ μαντεῖον τοῦ

12

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 13: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἀπόλλωνος περὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου ὁ θεὸς λέγει ὅτι ἐκ τῆς βασιλίσσης γίγνεται ὑιός ὃς μέλλειαὐτὸν ἀποκτείνειν ὁ Ἀκρίσιος τοῦτο ϕοβοῦμενος παρασκευάζει θάλαμον χάλκεον ὑπὸ γῆνκαὶ φυλάττει ἐν αὐτῷ τὴν Δανάην (οὕτως ὀνομάζεται ἡ βασίλισσα) ὁ Ζεὺς μεταμορφοῦμενος εἰς χρύσεον ὑετὸν εἰσέρχεται διὰ τῆς τοῦ θαλάμου ὀροφῆς καὶσυνέρχεται τῇ Δανάῃ Ὕστερον ἐξ αὐτῆς γίγνεται ὑιός Περσεὺς ὀνόματι Ἀκρίσιος δὲαἰσθάνεται τοῦτο μὴ πιστεύει αὐτὸν Διὸς ὑιὸν εἶναι τὴν κόρην μετὰ τοῦ παιδίου εἰς θήκηνβάλλει καὶ ῥίπτει εἰς θάλασσαν

(τί νομίζετε μέλλει ὁ Ζεὺς σῷζειν αὐτοὺς ἢ οὐχί Nαί σῴζονται σῴσονται )

15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso

Singularis Pluralis mf neutra mf neutra

Nom ( -ς ) empty

-ες -α

Voc emptyAc -α -ας Gen -ος -ωνDat -ι -σι(ν)

TEMAS EN CONSONANTE Dentro de la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo deconsonante o vocal termina la raiacutez pero se pueden resumir en cuatro modelos baacutesicos para memorizar (1)temas en consonante (2) temas en ndashς (3) temas en ndashι (4) temas en ndashυ El cuadro anterior corresponde al grupode palabras de temas en consonante Veamos un ejemplo con ῥήτωρ ldquooradorrdquo un tema en consonante liacutequida(ρ λ)

Singular Plural

Nom ῥήτωρ ῥήτορεςVoc ῥῆτορ Ac ῥήτορα ῥήτορας Gen ῥήτορος ῥητόρων

Dat ῥήτορι ῥήτορσι(ν)

Recueacuterdese para saber cuaacutel es la raiacutez o tema de una palabra y a queacute declinacioacuten y subgrupo pertenece hay que observarsu GENITIVO (una informacioacuten que es suministrada por el diccionario) A partir de la raiacutez del genitivo declinamos elresto salvo el nominativo singular que nos lo dice el diccionario E jemplo πέρδιξ πέρδικος perdiz tema πέρδικ-acabado en consonante gutural ndashκ- Los temas en gutural ndashκ- -γ- -χ- tienen -ξ- en nom sing y dat pl

Singular Plural Singular PluralNom πέρδιξ πέρδικmiddotες γυνή γυναῖκmiddotεςVoc ldquo ldquo γύναι ldquoAc πέρδικmiddotα πέρδικmiddotας γυναῖκmiddotα γυναῖκmiddotαςGen πέρδικmiddotος περδίκmiddotων γυναικmiddotός γυναικmiddotῶνDat πέρδικmiddotι πέρδιξι γυναικmiddotί γυναιξί

(lt γυναικmiddotσί )

A veces puede la declinacioacuten puede ser algo irregular por ejemplo γυνή γυναικός mujer (tema γυναικ-)

13

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 14: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃEjercicio lectura y comprensioacuten Incluye pronombres personales reflexivos veacutease 212 VOCABULARIO kamnw estarcansando e(auton ldquoserdquo (pr reflex VOX) τό ἄστυ ndashεως ciudad Introduccioacuten al anaacutelisis morfosintaacutectico

Th|~ de u(steraia| h(mera| e)pei a)natellei o( h(liov h( gunh ton a)ndra

kalei~ kai laquo e)paire seauton w)~ a)nerrdquo fhsin ldquoe)gw de kai h( qugathr

e)qelomen badizein prov thn krhnhnldquo

h( te οὖν mhthr kai h( qugathr bradewv badizousin tav garu(driav ferousin megalai d ) ei)sin ai( u(driai w(ste ou) dunaton e)stispeudeine)pei de th|~ krhnh| prosxwrou~sin i)dou a)llai gunai~kev h)dh pareisi kai

tav u(driav plhrou~sin h( οὖν Murrinh tav gunai~kav kalei~ kai

ldquoxairete w)~ filairdquo fhsin ldquoἆρα h)dh plhrou~te tav u(driavrdquo ai( de

legousin ldquoxai~re kai a)koue a)ggelov gar h(kei a)po tou~ ἄστεως legei

de o(ti oi( Ἀ θηναῖοι e(orthn poiou~sin h(mei~v οὖν e)n nw~| e)xomen badizein

prov τὸ ἄστυ touv gar xorouv e)qelomen qewrei~n kai touv a)gw~nav

ἆρα e)qeleiv kai su thn e(orthn qewrei~nrdquo

Ejercicio traduccioacuten y anaacutelisis morfosintaacutectico de las frases subrayadas

tareas online buscar en el blog informacioacuten acerca del festival ateniense de las Panateneas

17 Preposiciones Veacutease tambieacuten paacutegina 31 preverbios y preposiciones preposiciones con Genitivo con Acusativo con Dativo

περὶ alrededor de en relacioacuten a alrededor deπρὸ delante de antes deπρὸς haciaεἰς amp ἐς a hacia cerca de

ἀνά sobreπαρὰ de parte de junto a junto a

διὰ por a traveacutes de por a causa deἀμφί alrededor de

aproximadamenteἀντί en lugar deἐπὶ sobre hacia contra sobre en encima deἀπὸ desde

ὑπὸ debajo depor [CAgente]

bajo al pie de debajo de al pie de

ὑπέρ sobre por encima depor (=en favor de)

maacutes allaacute de

μετὰ con (compantildeiacutea) despueacutes de

κατὰ debajo de seguacuten cada

ἐκ (ἐξ ante vocal) desde

14

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 15: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

σὺν con (instrumento)ἐν en

CASOS Y PREPOSICIONES Algunas preposiciones van siempre con un mismo caso (ἐν +Dat) Otras puedenconstruirse con varios casos y un significado diferente (μετὰ +Ac ldquo despueacutes derdquo μετὰ +Gen ldquoconrdquo) elacusativo se emplea cuando hay una idea de movimiento hacia una meta el genitivo indica movimiento deprocedencia o salida de un lugar y el dativo indica el no-movimiento la permanencia

prov thn polin e)n th|= polei e)k th=v polewv

Ἄσκησις 1 ἡ μάχαιρά ἐστιν ἐπὶ τῇ τραπέζῃ 2 ἡ εἰρήνη ἔσται (estaraacute) ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν 3 ἡναῦς ἀποπλεῖ ἀπὸ Μιλήτου 4 τὸ στράτευμα ἐξελαύνει διὰ τῆς Λυδίας σταθμοὺς τρεῖςπαρασάγγας εἴκοσι καὶ δύο ἐπὶ τὸν Μαίανδρον ποταμόν 5 οἱ πολέμιοι προχωροῦσι σὺν κραυγῇ

μεγάλῃ 6 οἱ Ἕλληνες ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας πολεμοῦσιν 7 h( σελήνη τελεῖ τὴν περίοδον σχεδὸν

καθ΄ εἴκοσι καὶ ἐννέα ἡμέρας 8 οὐκ ἔχει οὐδὲν ὑπὸ τῷ ἱματίῳ 9 οἱ στρατηγοὶ θύουσι τοῖςθεοῖς πρὸ τῆς μάχης 10 οἱ Пέρσαι πολιορκοῦσι Μίλητον καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν 11δεῖ ἄγγελον πρὸς τὸ στρατόπεδον πέμπειν 12 δεῖ καθ᾽ ἡμέραν εἰς τὸ διδασκαλεῖον ἰέναι (ldquoirrdquo)

211 Modo imperativo tiempo de presente (repaso y ejercicios)Verbos regulares no contractos contractos

en -εcontractos en -α

contractos en -o

λῦε iexcldesataλυέτω iexclque desate

λύετε iexcldesatadλυόντων iexclque desaten

ποίει

ποιεῖτε

τίμα

τιμᾶτε

δήλου

δηλοῦτε

Ἄσκησις 1 ὦ θύγατερ mh fluarei a)lla thn u(drian taxewv plhrou oi)kade speu~de kai a)llhn

u(drian fere 2 ἀκούετε τὴν γνώμην μου ὦ ἄνδρες εἰ de ἄλλος τις ἄλλο τι exei legein (otra cosa

tiene que decir) ou[tov legetw 3 οἱ παίδες ἀεὶ ἀληθευόντων 4 grafe to onoma tou= cenou kai o3qen

e)sti 5 pisteue toi=v kaloi=v kai ἀγαθοῖς

212 Pronombres personales - προσωπικαὶ ἀντωνυμίαι primera persona segunda persona tercera persona

NAG

D

ἐγώ yoἐμέ με meἐμοῦ μου de miacuteἐμοί μοι me para miacute

σύ tuacuteσέ σε teσοῦ σου de tiacuteσοί σοι te para tiacute

(αὐτός -ή -ό ) eacutel ella ello eacutel mismoαὐτόν -ήν -ό lo laαὐτοῦ -ῆς -οῦ de eacutel de ellaαὐτῷ -ῇ -ῷ le para eacutel ella

15

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 16: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

NAGD

ἡμεῖς nosotrosἡμᾶς nosἡμῶν de nosotrosἡμῖν nos para nosotros

ὑμεῖς vosotros

ὑμᾶς osὑμῶν de vosotros

ὑμῖν nos para vosotros

( αὐτοί ndashαί ndashά ) ellos ltmismosgt etcαὐτούς -άς -ά a ellos los etc

αὐτῶν de ellosellasαὐτοῖς -αῖς -οῖς les para ellos

En cuanto al uso de las formas toacutenicas o aacutetonas veacutease SINTAXIS

Ἄσκησις 1 ἐγὼ ὑμᾶς καταλαμβάνω πολὺ καλῶς 2 τὴν μὲν ἀλήθειαν ὑμῖν λέγω ὑμεῖς δrsquo ἐμοῦοὐκ ἀκούετε 3 βλέπομεν ὑμᾶς ἐν τῇ νήσῳ 4 ζητοῦσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει 5 λέγε ἡμῖν αὖθις ὦμάμμη τὸ τοῦ ξυλίνου ἵππου διήγημα 6 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡβασιλεία τῶν οὐρανῶν 7 Ἐπανέρχομαι οἴκαδε μετὰ σοῦ 8 Πῶς ὑμῖν ϕαίνεται ἡ χώρα ἡμῶν9 Πρέπει ὑμᾶς περιμένειν ὀλίγον 10 Πρέπει ἡμᾶς ὑπάγειν ἀμέσως ἐς τὸν ἰατρόν 11 Ἡ πατρίς ἐστικοινὴ μήτηρ ἡμῶν πάντων

El verbo εἰμί con dativo se traduce por ldquotenerrdquo ἐστὶν ἐμοὶ οἶκος tengo una casa

12 πολλοὶ καὶ ἀγαθοὶ ϕίλοι εἰσὶν ἐμοί 13 ouk e)stin au)toi=v e)lpiv 14 h(mi=n tekna ouk e)stin 15

au)toi=v nomoi ouk ei)sin 16 fobera nosov soi e)stin 17 ὁ Χειρίσοφος λέγει ὁτι τῇ στρατιᾷ οὔκἐστιν ἐπιτήδεια

Los pronombres personales en genitivo equivalen a posesivos o( oi]kov mou mi casa

17 e)gwamp ei)mi o( Kuriov o( Qeov sou 18 h( poliv h(mw=n lampra e)stin 19 ἀεὶ πιστεύω τοῖς τοῦ ἐμοῦἐταίρου λόγοις 20 Ὦδε ἐστὶ τὰ βιβλία μου 21 Ποῦ ἐστὶν ἡ γυνὴ σου κύριε 22 Ὁ πάπποςἡμῶν μάλα γεραιός ἐστί 23 ὁρᾶτε τὰ βιβλία μου

Uso de au)tov eacuteste tiene dos valores ldquomismordquo (determinante) o bien ldquolo la le de eacutel de ella etcrdquo(pronombre personal 3ordf pers excepto en nominativo)

24 Ἡ αὐτὴ γνώμη περὶ τῶν αὐτῶν πραγμάτων οὐκ ἀεὶ ἦν τοῖς Ἀθηναίοις

Pronombres personales El reflexivoa miacute mismo de miacute mismo etc a ti mismo de tiacute mismo etc a eacutel mismo a ella misma etc o bien ldquoSErdquo

AGD

ἐμαυτόν -ήνἐμαυτοῦ -ῆςἐμαυτῷ -ῇ

seauton -hn (=σαυτόν etc)seautou= -h=vseautw|~ -h|=

e(auton -hn -o (=αὑτόν etc)e(autou= -h=v -ou=e(autw|~ -h|= -w|~

AGD

h(ma=v au)touvh(mw=n au)tw=nh(m=in au)toi=v

u(ma=v au)touvu(mw=n au)tw=nu(mi=n au)toi=v

e(autouv -av -a a ellos a siacute mismos etc e(autw=ne(autoi=v -ai=v -oi=v

Ἄσκησις ① 1 γιγνώσκε σεαυτόν 2 οἱ ἄγγελοι λέγουσιν ὅτι πέμπει ἑαυτοὺς ὁ βασιλεύς 3 ὦpai= pra=tte ta seautou= πράγματα 4 ὁ σοϕὸς ϕέρει ἐν ἑαυτῷ πάντα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὰ χρήματα

au)tou= ou)k estin a)bebaia 5 h9 gunh ton andra e0geirei kai legei epaire seauton ὦ aner 6 o( de

Dikaiopoliv ou)k e)qelei e)pairein e(auton 7 ὑμᾶς ἐνοχλεῖ ἄν τραγῳδῶ 8 μή μου τούς κύκλουςτάραττε (Ἀρχιμήδης)

16

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 17: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἄσκησις ② Pronombres personales Verbo δίδωμι Completar huecos

o( basileuv _________ pempei

h( oi)kia _______ ouk e)sti plhsion

καθ᾽ ἡμέραν _________ blepomen

oi( i)diwamptai mala τιμῶσιν ________δίδωμι ______ τὸ ξίφος ________ οὔκ ἐσμεν ναύται

El Rey los enviacuteaMi casa no estaacute cercacada diacutea os observamoslos ciudadanos la honran muchoLe doy esta espadanosotros no somos marineros

el verbo δίδωμι laquo dar raquo

pres

ente

ind δίδωμι

δίδωςδίδωσιδίδομενδίδοτεδιδόασι

impe

rativ

o

δός

Ἄσκησις ③ Traducir 1 El extranjero da trigo a los esclavos de la casa 2 Cada diacutea dan trigo alos ciudadanos 3 Os damos caballos y esclavos

Tarea telemaacutetica Ver el viacutedeo Historia de la antigua Grecia (3ordf parte) y contestar a las preguntas

Elabora una redaccioacuten sobre el Siglo de Oro de la civilizacioacuten griega (490-380 aC)

LOS NUMERALES

εἷς μία ἕν ldquoUNOrdquo ldquoDOSrdquo ldquoTRESrdquo ldquoCUATROrdquomasc fem neut masc amp fem neut masc amp fem neut

N εἷς μία ἕν δύο τρεῖς τρίατέσσαρες τέσσαρας

τέσσαρα

A ἕνα μίανG ἑνός μιᾶς ἑνός δυοῖν τριῶν τεσσάρωνD ἑνί μιᾷ ἑνί δυοῖν τρισί τέσσαρσι

numerales cardinales (y ordinales)

αʹ εἷς μία ἕν (πρῶτος) ϛʹ ἕξ ( ἕκτος)

βʹ δύο (δεύτερος) ζʹ ἑπτά (ἔβδομος)

γʹ τρεῖς τρία (τρίτος) ηʹ ὀκτώ (ὄγδοος)

δʹ τέσσαρες τέσσαρα (τετάρτoς) θʹ ἐννέα (ἔννατος)

εʹ πέντε (πέμπτος) ιʹ δέκα (δέκατος)

Notas ϛʹ letra στίγμα

Otros ιαʹ ἕνδεκα (11) ιβʹ δώδεκα (12) κʹ εἴκοσι (20) λʹ τριάκοντα (30) ρʹ ἑκατόν (100)

͵α χίλιοι (1000) Μʹ μύριοι (10000)

Ἄσκησις 1 Αὔριον γίγνεται ὧδε μία ἑορτή 2 ἡ ναῦς δώδεκα ἡμέρας πρὸς τὴν ἑσπέραν①πλεῖ 3 ὁ Mίνως ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ νεανίας πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην

17

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 18: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἄσκησις ② Praacutectica oral un alumno elige una palabra cualquiera y pregunta a otro

πόσας συλλαβὰς ἔχει ἡ λέξις ldquoνύξrdquo τίς ἐστὶν ἡ πρώτη (δεύτερα τρίτη τέταρτη) συλλαβή

213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva

Recueacuterdese que en la tercera declinacioacuten hay varios subgrupos seguacuten en queacute tipo de consonante o vocal termine la raiacutez

temas en consonante oclusiva

gutural veacutease paacuteg 14labialdental veacutease paacuteg 19

temas en ndashν veacutease paacuteg 20 33

temas en ndashντ veacutease paacuteg 21 27

temas en -ρ veacutease paacuteg 14 25

temas en -ς (cuadernillo 2ordm bachillerato)

temas en vocal ndashι -υ (cuadernillo 2ordm bachillerato)

En los temas en consonante oclusiva el encuentro de la consonante con ndashς -σι(ν) provoca ciertos cambios

raiacutez + σ --gt resultado1 Gutural κ γ χ + σ gt ξ vg πέρδιξ πέρδικος ὁ ἡ ldquoperdizrdquo ἡ κλῖμαξ κλίμακος

ldquoescalerardquo ἡ κάλυξ ndashκος ldquocaacuteliz (de flor)rdquo ἡ κύλιξκύλικος ldquocopardquo ὁ ὄνυξ ὄνυχος ldquountildea garrardquo

2 Labial π β φ + σ gt ψ vg γρύψ γρυπός ldquogrifordquo Κύκλωψ -ωπος ciacuteclope3 Dental τ δ θ + σ gt σ vg ἡ e(sqhv e(sqh=tov ldquovestidordquo τό νόμισμα ndashατος

rdquomonedardquo κλίμα ndashατος τό ldquozona climardquo

EJEMPLOS Temas en dentaltipo 1 masculinos (y femeninos) tipo 2 neutros

παῖς παιδός nintildeo (raiacutez παιδ-) σῶμα σώματος cuerpo (raiacutez σωματ-)Singular Plural Singular Plural

N παῖς (παιδ- ς) παῖδmiddotες σῶμα (σωματ-) σώματmiddotαV παῖ παῖδmiddotες σῶμα σώματmiddotαA παῖδmiddotα παῖδmiddotας σῶμα σώματmiddotαG παιδmiddotός παιδmiddotῶν σώματmiddotος σωμάτmiddotωνD παιδmiddotί παισί(ν) (παιδ- σί) σώματmiddotι σώμασι(ν) (σωματ-σι)

TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ

vocabulario ἐν νῷ ἔχειν tener en mente pretender ἐν ᾧ mientras que

pollai gunai~kev h(kousin ei)v thn krhnhn ἐν ᾧ de plhrou~si tav

u(driav a)ggelov prosxwrei~ e)pei de parestin ldquoa)kouete gunai~kevrdquo

fhsin ldquooi( gar )Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qelete au)thn

qewrei~n peiqete oun touv a)ndrav u(ma~v e)kei~se a)geinrdquo ai( de gunai~kev

xairousi kai legousin ldquomalista e)qelomen qewrei~n kai ἐν νῷ ἔχομεν

18

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 19: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

touv a)ndrav peiqeinrdquo tav oun u(driav taxewv plhrou~si kai oi)kade speudousin e)pei de h(kousin

oi( a)ndrev e)k tw~n a)grw~n e(kasth h( gunh legei ldquoa)koue w file a)ner a)ggelov gar legei o(ti oi( )

Aqhnai~oi e(orthn poiou~sin ar ) ou)k e)qeleiv me e)kei~se a)geinrdquo kai r(a|diwv peiqousin au)touv oi( gar

a)ndrev au)toi e)qelousi thn e(orthn qewrei~n

Ejercicio de traduccioacuten inversa1 Recibimos amablemente a los extranjeros 2 Quieres regresar raacutepidamente al campo 3 Ordena a suscompantildeeros regresar con eacutel a Corinto 4 iquestPor queacute no contestas

214 Tercera declinacioacuten Temas en ndashνEjemplos ὁ ἀγών ἀγῶν-ος ldquocombaterdquo raiacutez αγων- ἡ εἰκών εἰκόνος imagen raiacutez εἰκον-

Singular Plural Singular PluralNom VocAcGen Dat

ἀγών ἀγῶν-α ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι

ἀγῶν-ες ἀγῶν-ας ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν)

εἰκών εἰκόν-α εἰκόν-ος εἰκόν-ι

εἰκόν-ες εἰκόν-ας εἰκόν-ων εἰκό-σι(ν)

Ἄσκησις 1 ai( tou= h(liou a)kti=nev thn gh=n qermainousin 2 Ἀσκληπιὸς ὑἰὸς ἦν Ἀπόλλωνος kai Poseidw=nov

Polufhmov o( kuklwy τοῦ Ποσειδῶνος 3 h( )Ariadnh o(ra~| o(ti τὸ πλοῖον ouk e)stin ἐν τῷ λιμένι 4 e)n Maraqw=ni o( Miltiadhv ἦν τῆς e(llhnikh=v stratia=v ἡγεμών 5 Ὑπάγετε ἐς τὸν λιμένα

Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo

INDICATIVO IMPERATIVO INFINITIVO

cont

ract

os e

n - a)fiknou=mai llego

a)fiknh| llegasa)fiknei=tai llegaa)fiknoumeqa etca)fiknei=sqea)fiknou=ntai

a)fiknou=

a)fiknei=sqe

a)fiknei=sqai llegar

cont

ract

os e

n - timw=mai soy respetado

tima=| eres respetadotima=tai etctimwmeqatima=sqetimw=ntai

timw=

tima=sqe

tima=sqai ser honrado ser respetado

Ἄσκησις 1 ὅ τε Θησεὺς καὶ οἱ ἑταῖροι ἀϕικνοῦνται εἰς τὴν Κρήτην 2 οὒκ ἐπιτρέπεται

κοιμᾶσθαι ἐν τῷ ναῷ

19

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 20: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)

o( Minwv κατοικεῖ e)n th|~ Krhth | basileuv e)sti th~v nhsou kai e)n th~|

tou~ Minwov oi)kia| e)stin o( laburinqov e)kei~ δὲ κατοικεῖ

o( Minwtaurov qhrion to men h(misu a)nqrwpov to d ) h(misu

tau~rov o( de Minwtaurov τρώγει a)nqrwpouv ὁ Mίνως

ἀναγκάζει τοὺς Ἀθηναίους ἑπτὰ τε νεανίας καὶ ἑπτὰ

παρθένους πέμπειν πρὸς τὴν Κρήτην κατ ἔτος καὶ δίδωσι

αὐτοὺς τῷ μινωταύρῳ τρώγειν

GRAMAacuteTICA El indefinido τις M F τι N (Veacutease el cuadro completo

en el apartado 71) Obseacutervese coacutemo se utiliza pai~v tiv un nintildeo un hijo

e)n de tai~v ) Aqhnaiv basileuei o( Ai)geuv e)sti de au)tw| u(iov tiv o)nomati Qhseuv o( de e)pei h(ba~|

touv e(tairouv oi)ktirei kai bouletai bohqei~n au)toi~v prosxwrei~ oun tw|~ patri kai ldquopappa filerdquo

legei ldquotouv e(tairouv oi)ktirw kai boulomai sw|zein au)touv pempe me oun meta tw~n e(tairwn prov

thn Krhthnrdquo o( d ) Ai)geuv malista fobei~tai a)ll ) o(mwv peiqetai au)tw~| o( oun Qhseuv ei)v thn nau~n

ei)sbainei meta tw~n e(tairwn kai plei~ prov thn Krhthn

e)pei de ei)v thn nh~son a)fiknou~ntai o( te basileuv kai h( basileia kai h( qugathr au)tw~n o)nomati )

Ariadnh dexontai au)touv kai a)gousi prov thn Knwsson (ou(tw gar thn tou~ Minwov polin

o)nomazousin) kai fulattousin e)n tw~| desmwthriw|

Declinacioacuten de ἡ ναῦς νεώς ldquonaverdquo Como eacutesta algunas palabras de la tercera declinacioacuten son irregularesConsuacuteltese el diccionario

sing pluralN ναῦς νῆεςA ναῦν ναῦςG νεώς νεῶνD νηΐ ναυσί

METAFRASIS h( )Ariadnh perimenei prov th~| νηΐ

20

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 21: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

3112Tercera declinacioacuten temas en ndashντraiacutez γέροντ- anciano γιγαντ- gigante

sing pl sing pl

Nom VocAc Gen Dat

γέρων γέρον γέροντmiddotα γέροντmiddotος γέροντmiddotι

γέροντmiddotες ldquoγέροντmiddotαςγερόντmiddotων γέρουσι(ν)

γίγαmiddotς γίγαν γίγαντmiddotα γίγαντmiddotος γίγαντmiddotι

γίγαντmiddotες ldquoγίγαντmiddotας γιγάντmiddotων γίγαmiddotσι(ν)

Un tercer modelo estaacute representado por la palabra ldquodienterdquo ὀδούς ὀδόντmiddotος dativo plural ὀδοῦσι(ν)

Ἄσκησις 1 oi( arxontev bouleuousin 2 e)n tw|= stomati ei)sin oi( o)dontev kai h( glwtta 3

(Paroimia tiv ) pai=v men paida terpei gerwn de geronta 4 o( geitwn tav tou= arxontov aigav

trefei 5 ta tw=n qew=n a)galmata ou) monon e)k liqou a)lla kai e)k xrusou= kai e)lefantov hn 6

gignwskomen ton leonta e)k tw=n o)nuxwn 7 div pai=dev ei)sin oi( gerontev

Pronombres Demostrativos ἀ ποδεικτικαὶ ἀ ντωνυμίαι

ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo singular plural sg plm f n m f n m f n m f n

N ὅδε ἥδε τόδε οἵδε αἵδε τάδε οὗτος αὕτη τοῦτο οὗτοι αὗται ταῦταA τόνδε τήνδε τόδε τούσδε τάσδε τάδε τοῦτον ταύτην τοῦτο τούτους ταύτας ταῦταG τοῦδε τῆσδε τοῦδε τῶνδε τῶνδε τῶνδε τούτου ταύτης τούτου τούτωνD τῷδε τῇδε τῷδε τοῖσδε ταῖσδε τοῖσδε τούτῳ ταύτῃ τούτῳ τούτοις ταύταις τούτοις

c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo

Singular Plural m f n m f n

Nom ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο Nom ἐκεῖνοι ἐκεῖναι ἐκεῖναAc ἐκεῖνον ἐκείνην ἐκεῖνο Ac ἐκείνους ἐκείνας ἐκεῖναGen ἐκείνου ἐκείνης ἐκείνου Gen ἐκείνων ἐκείνων ἐκείνωνDat ἑκείνῳ ἑκείνῃ ἑκείνῳ Dat ἐκείνοις ἐκείναις ἐκείνοις

Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)

ὅδε ὁ φίλος (= ὁ φίλος ὅδε) este amigo οὗτος ὁ φίλος (= ὁ φίλος οὗτος ) ese amigo

ἐκεῖνος ὁ φίλος (= ὁ φίλος ἐκεῖνος ) aquel amigo

Ἄσκησις 1 Καταλαμβάνω καλῶς ταύτας τὰς γλῶσσας 2 Γράφε τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3 Ἐγὼ νῦν ἀναγιγνώσκω τοῦτο τὸ βιβλίον

Ἄσκησις Παιδικὴ ᾠδή Cancioacuten infantil

( vocabulario etimol σέλινον gt πετροσέλινον gt persil gt perejil )

(solista) ποῦ μοι τὰ ῥόδα ποῦ μοι τὰ ἴα

ποῦ μοι τὰ καλὰ σέλινα(coro) τάδε τὰ ῥόδα τάδε τὰ ἴα τάδε τὰ καλὰ σέλινα

21

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 22: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

TEXTO II

h( d ) )Ariadnh e)pei o(ra~| ton Qhsea e)ra~| au)tou~ kai bouletai sw|zein

e)pei ou)~n gignetai h( nuc speudei prov to desmwthrion kai ton Qhsea

kalei~ kai ldquosiga w)~ Qhseu~rdquo fhsin ldquoe)gw )Ariadnh pareimi e)rw~ sou~

kai boulomai sw|zein i)dou δίδωμι gar soi tou~to to cifov kai tou~to to

linon mh ou]n fobou~ a)lla a)ndreiwv ei)sbaine ei)v ton laburinqon kai

a)pokteine ton Minwtauron e)peita de e)kfeuge meta tw~n e(tairwn kai

speu~de prov thn nau~n e)gw e)qelw prov th~| nhi perimenein boulomai gar

a)po th~v Krhthv a)pofeugein kai meta sou~ prov tav )Aqhnav plei~nrdquo

ou(tw legei o( de Qhseuv mala men qaumazei dexetai de to cifov kai perimenei thn h(meran

TEXTO III

e)pei de gignetai h( h(mera o( Minwv e)rxetai kai a)gei touv )Aqhnaiouv prov ton laburinqon oi( men

ou)~n e(tai~roi malista fobou~ntai o( de Qhseuv e)n th~| a)ristera~| e)xei to linon e)n de th~| decia=| to cifov kai

proxwrei~ ei)v ton skoton oi( de e(tai~roi malista fobou~ntai a)ll ) o(mwv e(pontai makran o(don

poreuontai kai pollakiv yofouv deinouv a)kouousin o( gar Minwtaurov diwkei au)touv e)n tw~|

skotw| kai mala deinw~v bruxa~tai telov de e)pi ton Qhsea o(rma~tairdquo

o( de Qhseuv mala a)ndreiwv maxetai th~| men gar a)ristera|~ lambanetai th~v kefalh~v tou~ qhriou th~|

de decia| to sth~qov tuptei o( de Minwtaurov deinw~v klazei kai katapiptei prov thn gh~n o( de

Qhseuv to linon lambanei (ou(tw gar thn o(don gignwskei) kai h(gei~tai toi~v e(tairoiv prov tav

pulav e)pei de gignetai h( nuc e)cerxontai e)k tou~ laburinqou kai speudousi prov thn nau~n e)kei~ de

thn )Ariadnhn o(rw~sin perimenei gar prov th~| nhi taxewv ou)~n ei)sbainousi kai a)popleousi prov

tav )Aqhnav

TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ

ou(twv οὖν o( Qhseuv touv e(tairouv sw|zei kai

a)po th~v Krhthv a)pofeugei Πρῶτα men prov

nh~son tina Nacon o)nomati pleousin e)pei de a)fiknou~ntai e)kbainousin e)k th~v newv kai

22

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 23: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

a)napauontai e)pei de gignetai h( nuc oi( men a)lloi kaqeudousin o( de Qhseuv ou) kaqeudei a)lla h(suxov

perimenei ou) gar filei~ )Ariadnhn ou)de bouletai ferein au)thn prov tav )Aqhnav di ) o)ligou ou)~n e)pei

kaqeudei h( )Ariadnh o( Qhseuv e)geirei touv e(tairouv kai ldquosiga~te w)~ filoirdquo fhsin ldquokairov e)stin

a)poplei~n speudete οὖν prov thn nau~nrdquo e)pei ou)~n ei)v thn nau~n a)fiknou~ntai taxeampwv luousi ta

peismata kai a)popleousin thn d ) ))Ariadnhn leipousin e)n th| nhsw|

e)pei de gignetai h( h(mera a)negeiretai h( )Ariadnh kai o(ra~| o(ti ou)te Qhseuv ou)te oi( e(tai~roi

pareisin trexei ou]n prov thn paralion kai blepei prov thn qalattan thn de nau~n ou)x o(ra~|

malista ou)~n fobei~tai kai boa~| ldquow)~ Qhseu~ pou~ ei a]ra me kataleipeiv e)panelqe kai sw~|ze merdquo

Praacutectica oral tiv e)stin h( )Ariadnh ti δίδωσι h( )Ariadnh τῷ Qhsei= ποῦ ei)sbainei o( Qhseuv ποῦ perimenei h( )Ariadnh

Traduccioacuten inversa Mientras Ariadna llama el dios Dioniso mira desde el cielohacia la tierra ve a Ariadna y se enamora de ella Asiacute que vueladesde el cielo a la tierra Y cuando llega a la isla se aproxima aella y dice ldquoAriadna no temas Yo Dioniso estoy aquiacute Te amo yquiero salvarte Ven conmigo al cielordquo

Ariadna se alegra y va hacia eacutel Asiacute que Dioniso la lleva al cieloAriadna se convierte en una diosa y permanece para siempre enel cieloVeacutease anexo I vocabulario espantildeol-griego mientras ἐν ᾧ llamar καλέω -ῶ Dioniso Διόνυσος ndashου cielo οὐρανός -οῦ tierra γῆ γῆς enamorarse ἐράω -ῶ asiacute que οὖν aproximarse προσέρχομαι +D iexclno μή [+IMP] temer ϕοβοῦμαι estaraquiacute πάρειμι salvar σῴζω iexclven ἔλθε alegrarse χαίρωpermanecer μένω para siempre εἰσαεί

341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ Como modelo de temas en λ- ρ- veacutease supra ῥήτωρ paacuteg 14 Las λ- ρ- se mantienen ante -σ- Obseacutervese queπατήρ nombres de parentesco acabados en - τηρ y ἀνήρ tienen algunas irregularidades

23

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 24: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Singular Plural Singular Pluralraiacutez πατερ- padre ἀνερ- hombreNom VocAc Gen Dat

πατήρ πάτερ πατέρ-α πατρ-ός πατρ-ί

πατέρ-ες

πατέρ-ας πατέρ-ων πατρά-σι(ν)

ἀνήρ ἄνερ ἄνδρmiddotα ἀνδρmiddotός ἀνδρmiddotί

ἄνδρmiddotες

ἄνδρmiddotας ἀνδρmiddotῶν ἀνδρmiddotάσι(ν)

Ἄσκησις temas en -ρ- 1 Γράϕω ἕναν ἄνδρα πρῶτα τὴν κεϕαλήν Ὁ ἀνὴρ ϕορεῖ κυνῆν 2 Ἡκόμη τοῦ ἀνδρὸς οὐ ϕαίνεται οὐδὲ τὰ ὠτὰ αὐτοῦ ϕαίνεται Οὔτε τὸ νῶτον ϕαίνεται 3 Οἱἄνδρες χορεύουσι καὶ γελῶσι 4 Περσεϕόνη θυγάτηρ ἦν Δήμητρος 5 οἱ πατέρες καὶ αἱ μητέρεςστέργουσι τοὺς παίδας 6 Ὅμηρος τοῖς Ἕλλησιν ἦν ὡς πατὴρ σοφίας 7 αἱ χελιδόνες εἰσὶνἄγγελοι τοῦ ἔαρος 8 τὰ τοῦ ῥήτορος ῥήματα τέρπει τοὺς πολίτας 9 μὴ δούλευε τῷ γαστρὶ 10 οἱ Πέρσαι θύουσι τῷ ἡλίῳ καὶ σελήνῃ καὶ πυρί

Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo

ldquouno unardquo

m f n

laquoninguacuten ninguna nadaraquo Singular m f n

Plural

NA GD

εἷς μία ἕν ἕνᾰ μίαν ἕν ἑνός μιᾶς ἑνός ἑνί μιᾷ ἑνί

oὐδείς οὐδεμία οὐδέν οὐδένα οὐδεμίαν οὐδέν οὐδενός οὐδεμιᾶς οὐδενός οὐδενί οὐδεμιᾷ οὐδενί

οὐδένες οὐδένας οὐδένων οὐδέσι(ν)

Ἄσκησις 1 Ἔχω ἕν μῆλον καὶ ἕνα μηλοπέπονα

Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO

En la eacutepoca neoliacutetica los hombres adoran a la diosa Tierra la gran diosa de la fertilidadmadre de todo El siacutembolo de la diosa Tierra era la vaca Su esposo e hijo era el Toro Loscuernos del toro tienen la forma de la luna creciente que continuamente muere y de nuevonace el toro es pues tambieacuten el siacutembolo de la resurreccioacuten

leacutexicoἐποχή eacutepoca νεολιθικός ndashός ndashόν neoliacutetico ἄνθρωπος hombre personaσέβομαι adorar qea -a=v diosa Γαῖα -ης ἡ Gea la diosa Tierra μέγαςμεγάλη μέγαgrande polugonia fertilidad μήτηρ μητρός (acus μητέρα) madre πᾶς πᾶσα πᾶν gen παντός πάσης παντόςtodo toda todo

σύμβολον ndashου siacutembolo bou~v boov vaca πόσις ndashεως ὁ esposo τὸ τέκνον-ου hijo ταύρος toro ὡς como κέρας κέρατος τό cuerno μορφή -ῆς forma μηνίσκος -ου ὁ luna creciente (ldquolunitardquo) [menisco (cartiacutelago en formasemilunar en la rodilla)] ὃς que el cual [pr relativo] selhnh hv luna συνεχῶς(adv) sin cesar continuamente ἀποθνῄσκω morir πάλιν de nuevo

γίγνομαι nacer kai tambieacuten a)nastasiv -ewv resurreccioacuten

24

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 25: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Πασιφάη καὶ τέκνον

TAREA Busca informacioacuten sobre el culto neoliacutetico a la diosa Madre Tierra su simbologiacutea y presencia en el mundo claacutesico Haz una redaccioacuten

El participio en voz activa y en voz media

conjugacioacuten en ndashω ( = voz activa) conjugacioacuten en ndashμαι ( = voz media)

λύω λύων desatando amp que desata

ἔρχομαι

ἐρχόμενος viniendo amp que viene

Para formar el participio presente activo masculinoy neutro se antildeade ndashων (-οντ-) a la raiacutez y se declinapor la 3ordf declinacioacuten (temas en ndashντ) El femeninotiene un sufijo ndashουσα y sigue la declinacioacuten en ndashαVEacuteASE el cuadro completo de λύων a continuacioacuten

Para formar el participio presente medio se antildeade elsufijo ndashμενος declinado como un adjetivo del tipo Iκαλός καλή καλόν (veacutease paacutegina 10) El participiomedio se traduce igual que el activo o bien se antildeadenpronombres reflexivos seguacuten la persona λυόμενοςdesataacutendoSE que SE desata mientras SE desata

Participios de presente voz activa Declinacioacuten El participio se declina y se pone en el mismo geacutenero nuacutemero y caso que la palabra que sea su sujeto (obseacutervese que el participio sigue siendo un verbo y como tal tiene su propio sujeto y los complementos propios de un verbo)

sing pluralmasc fem neutro masc fem neutros

nv λύων λύουσα λῦον λύοντες λύουσαι λύονταac λύοντα λύουσαν λῦον λύοντας λυούσας λύοντα

gen λύοντος λυούσης λύοντος λυόντων λυουσῶν λυόντων

dat λύοντι λυούσῃ λύοντι λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι (ν)

Praacutectica oral iquestCoacutemo diriacuteas laquoaprendiendo (eacutel)raquo laquoaprendiendo (ella)raquo laquoaprendiendo (eacutel)raquoacusativo laquoaprendiendo (ellas) (nom pluralraquo etc Practicar con μανθάνω πίνω ἐσθίω γράφω προσάπτω ἐκλείπω

Participios de presente en funcioacuten ADVERBIAL traducidos por gerundios①

οἱ πολῖται καθίζονται ἐν τῇ στοᾷ ἄλλαντας ἐσθίοντες καὶ οἶνον πίνοντεςLos ciudadanos se sientan en el poacutertico comiendo morcillas y bebiendo vino

( ἐσθίοντες πίνοντες en nominativo plural lo mismo que οἱ πολῖται su sujeto)

25

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 26: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Ἄσκησις Completar la traduccioacuten

οἱ πολέμιοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ϕεύγουσινἐπὶ τὰ ὄρη

Los enemigos ____________ sus casas huyen hacialos montes

Ὁ δὲ Φίλιππος τὴν πόλιν θεώμενος ϕησίν ὡςκαλή ἐστιν (θεώμενος participio de θεάομαι)

Filipo __________ la ciudad dice ldquoiexclQueacute hermosaesrdquo

ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς εἰς τὰς πύλαςἀϕικόμενοι τὸν ἡμίονον προσάττουσι δένδρῳ(ἀϕικόμενοι participio de ἀϕικνοῦμαι)

Diceoacutepolis y su hijo _____________ a las puertasatan el asno a un aacuterbol

Participios de presente atributivos (funcioacuten de adyacente)②traducidos por oracioacuten subordinada adjetiva (ldquode relativordquo)declinados en diversos casos Ἄσκησις ① 1 ὁ ἀνὴρ μανθάνων τὰ μαθήματά ἐστι σοφός 2 Οἱἄνδρες μανθάνοντες τὰ μαθήματά εἰσι σοφοί 3 ὁρῶ τὸν ἄνδραμανθάνοντα τὰ μαθήματα 4 ὁρῶ τοὺς ἄνδρας μανθάνονταςτὰ μαθήματα 5 οἱ φίλοι τοῦ ἀνδρὸς μανθάνοντος τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 6 οἱ φίλοι τῶν ἀνδρῶν μανθανόντων τὰ μαθήματάεἰσιν ἀγαθοί 7 πέμπω τὸ δῶρον τῷ ἀνδρὶ μανθάνοντι τὰμαθήματα 8 πέμπω τὰ δῶρα τοῖς ἀνδράσι μανθάνουσι τὰμαθήματα

Ἄσκησις ② Maacutes participios atributivos (participios traducidos por oracioacutenadjetiva [ldquode relativordquo]) Completar la traduccioacuten

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav (keimenovparticipio de keimai ldquoestarrdquo)

Ven [la ciudad de] Atenas ___ ________ abajo

qew~ntai tou_v a0nqrwamppouv speudontav dia tou=

dromou (speudw apresurarse ir corriendo) Observan a las personas ___ _________ por la calle

poreuomeqa ei)v kwmhn a)pexousan stadiouv

e(chkonta a)po Ierousalhm (a0pexw ldquodistarrdquo

ldquoestar distanterdquo)

Vamos a una aldea ____ ___________ sesentaestadios (=10 kms) de Jerusaleacuten

3 El participio PREDICATIVONota Con el verbo pauomai cesar dejar de (hacer algo) se emplea un participio PREDICATIVO que se traduce por DE + INFINITIVO

ou0 pauontai tuptontev no dejan de golpear

Ἄσκησις ③ Declina oralmente los participios de presente de los siguientes verbos ἄγω βλέπω ῥίπτωσπεύδω

Ἄσκησις ④ Completa con un participio Una vez completadas coacutepialas en tu cuaderno y antildeade la traduccioacuten

1 οἱ δοῦλοι τοὺς βοῦς εἰς τὸν ἀγρὸν ἄγ___________ ἥκουσι 2 ai9 gunai~kev e0n tw|~ a0grw|~ kaqizontai touv paidav βλέπ____________ 3 oi9 pai~dev ou0 pauontai liqouv ῥίπτ____________ 4 ara o9ra|~v thn parqenon ei0v to i9eron σπεύδ_____________

Ἄσκησις ⑤ 1 Los esclavos van deprisa a casa conduciendo a los bueyes 2 El extranjero ve a los nintildeos que corren hacia la plaza 3 o9 neaniav thn parqenon filei~ mala kalhn ousan

26

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 27: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

ΠΡΟΣmiddotΤΟmiddotΑΣΤΥ Th=| ou]n u9steraia| e0pei gignetai h9 h9mera e0geiretai te h9

Murrinh kai ton andra e0geirei kai fhsin

- epaire seauton eth aner kairov gar e0sti prov to astu

poreuesqai

o9 ou]n a0nhr ton Canqian kalei= kai keleuei au0ton mh r(a|ampqumov

ei]nai mhde pauesqai e0rgazomenon e0n de toutw| h9 Murrinh ton te

si=ton ferei kai ton te pappon e0geirei kai touv pai=dav epeita

de o0 Dikaiopoliv ei0v thn au0lhn ei0serxetai kai toi=v alloiv

h9gei=tai prov ton bwmon spondhn de poioumenov telov de ton

h9mionon e0cagei o0 de pappov a0nabainei e0prsquo au0ton outwv ou]n

poreuontai prov to ἄστυ

Proxwrou=sin ou]n a0na to orov kai e0pei eiv akron a0fiknou=ntai

tav 0Aqhnav o9rw=si katw keimenav o9 de Filippov thn polin

qewampmenov fhsin

Fil- i0dou w9v kalh e0stin h0 poliv a]rrsquo o9ra=te thn 0Akropolin

Mel - ναί o9rw~ dh a]rrsquo o9ra=te kai ton Parqenw~na w9v kalov e0sti kai megav

Fil- a0lla speu=de pappa katabainomen gar prov thn polin

taxewv ou]n katabainousi kai ei0v tav pulav a0fiknou=menoi ton h(mionon prosaptousi dendrw| tini

kai ei0serxontai e0n de tw~| astei pollouv a0nqrwamppouv o9rw~sin e0n tai~v o9doi~v badizontav andrev kai

gunai~kev neaniai paidia poli=tai te kai cenoi speudousi prov thn a0goran h( ou]n Murrinh

foboumenh u9per tw~n paidw~n legei

Murr - e0lqe deu~ro w Filippe kai lambanou th=v xeirov

e)rwthseiv tina e9geirei h( Murrinh tiv a)nabainei e)pi ton h(mionon ti poiei=o( Dikaopoliv e)pei ei)v tav pulav a)fiknou=ntai poi= speudousin oi( poli=tai ti o(rw=sin e)ntai=v o(doi=v tou= astewv

511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος

ἔλυον desatabaἔλυες etcἔλυε(ν 2)ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

El aumento Aparte de unas terminaciones de persona diferentes (llamadas ldquosecundariasrdquo)la otra caracteriacutestica del imperfecto (y del aoristo de indicativo y de algunos preteacuteritosperfectos) es el llamado ldquoaumentordquo Consiste en anteponer una ε- a la raiacutez en los verbosque comienzan por consonante λύω gt ἔλυον Si la raiacutez verbal comienza por vocal en vez de prefijar una ε- lo que ocurre es que lavocal inicial se alarga provocando estos cambiosα ε gt η ᾳ αι ει gt ῃ αυ ευ gt ηυο gt ω οι gt ῳ (ῐ ῠ η ω ου no cambian)

Ejemplos ἀγγέλλω - ἤγγελλον ἐθέλω - ἤθελον ᾄδω - ᾖδον αἰτέω - ᾔτουν εἰκάζω - ᾔκαζον αὐξάνω -ηὔξανον εὕρίσκω - ηὕρισκον ὀνομάζω - ὠνόμαζον οἰμώζω laquogemirraquo - ᾤμωζον ἱδρύω - ἵδρυον ὑβρίζω -

2 cuando la palabra siguiente empieza por vocal

27

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 28: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

ὕβριζον ἥκω - ἥκον ὠφελέω - ὠφέλουν οὐτάζω laquoherirraquo - οὔταζον ἰάομαι - ἰώμην ὕει - ὗεν

NOTA Algunos verbos usuales tienen un aumento irregular ἔχω ldquotenerrdquo imperfecto εἶχον ἕπομαιldquoseguirrdquo imperfecto εἱπόμην (las formas en voz media se estudiaraacuten a continuacioacuten)

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos activos Vocabulario διώκω acusar Καρδοῦχοι carducos

1 ta qhria e1trexe dia tou= pediou 2 o( gewrgov a1rti ta dendra e1temne 3 ou)deiv u(mw~n

e)pisteue toi=v tw~n polemiwn orkoiv 4 ὁ Ἱπποκράτης τὴν τοῦ σοφιστοῦ θύραν τῇ αὐτοῦ

βακτηρίᾳ σφόδρα ἔκρουεν 5 οἱ μὲν Καρδοῦχοι ἐκλειπόντες τὰς οἰκίας ἔχοντες καὶ τὰς

γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα ἔφευγον ἐπὶ τὰ ὄρη 6 e1nioi ton h3lion e1legon o)fqalmon tou= ou)ranou=

7 ἐγὼ e)qaumazon th=v tolmhv tou= a)nqrwpou 8 oi( )Aqhnai=oi )Alkibiadhn a)sebeiav

e)diwkon kai qanatou e1krinon (imperfectos traducidos aoristos) 9 Ἆρα ἤθελες ἄρτον Ναί ἤθελον

ἄρτον καὶ κρέας 10 Ἐγὼ ἤθελον ἕνα ποτήριον ὕδατος ( veacutease τό ὕδωρ ὕδατος) 11 erhmoi h]san e)n

tai=v oi)kiaiv ta paidia 12 ta tou= polemiou toca hn farmakou mesta 13 xalepa hn ta tw=n

doulw=n e1rga 14 Πῶς ἦν ἡ πορεία σου ὦ κύριε

513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten) La mayoriacutea de las preposiciones se usan como preverbios para formar verbos compuestos Teacutenganse en cuenta los posiblescambios que sufren los preverbios (y las preposiciones) cuando le siguen una vocal (por ejemplo la - del aumento) o ciertas consonantes preposiciones ante vocal ante vocal

con espiacuteritu aacutesperoante gutural

ante labial

ante

peri alrededor depro delante deprov haciaei)v a hacia

no cambian

a)na sobre a)n- a)n-

para junto a par- par-

dia por di- di-a)nti frente a a)nt- a)nq-e)pi en encima de e)p- e)f-

a)po desde a)p- a)f-

u(po debajo de u(p- u(f-meta con met- meq-

kata debajo de kat- kaq-e)k desde e)c e)csun con sug- sum- sul-e)n en e)g- e)m-

28

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 29: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Analizar y decir queacute preverbios llevan estos verbos compuestospersona tiempo modo voz preverbio traduccioacuten

e0kfeuampgomen 1ordf pl pres indicat activa e)k huimosproxwrou~siἀποκτείνεινe0panerxomeqa (iexcldos preverbios)

a0nabaineinproserxesqaie0kpiptousiparestinἐγχέω

514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio

Los verbos contractos tienen terminaciones de persona diferentes de las vistas anteriormente en el verbo λύω(veacutease cuadro) En cuanto a los verbos compuestos con preverbio el aumento se inserta entre el preverbio y laraiacutez verbal Recueacuterdese que si el preverbio acaba en vocal eacutesta se pierde ante el aumentoἀναλύω disuelvo (= ἀνα-λύω) imperfecto ἀνέλυον disolviacutea (lt ἀνrsquo ἔλυον)

Ἄσκησις ① Ejercicio con preverbios Crea verbos compuestos a partir del verbo simple βάλλω y lossiguientes preverbios ἐπὶ ἀπὸ περί ἐν συν ἐκ Indica coacutemo seraacute la primera persona del presente deindicativo y del imperfecto de indicativo Ejemplo παρά + βάλλω gt παραβάλλω παρέβαλλον

Ἄσκησις Ejercicio de anaacutelisis Decir de queacute verbo se trata②ὑπώπτευε __________________ ἠσθένει __________________ ἐνετύγχανεν _______________ἐποίουν ________________ ἀπεῖχον 3 _________________

Ἄσκησις ③ Ejercicio con imperfectos de verbos que comienzan por vocal o con preverbios traduccioacuten 1 ὁ Δαρεῖος ἠσθένει καὶ ὑπώπτευε τὴν τελευτὴν τοῦ βίου

Ἄσκησις ④ Traduccioacuten inversaοἱ πολέμιοι ___________ ____ ______________ τὴν ὀπόρανLos enemigos vigilan los puentes durante el otontildeo

Τριπτόλεμος _________ ______________ __________ __________Triptoacutelemo ensentildea a los hombres el cultivo del trigo (doble acusativo)

_____ ___________ _____________ καθεύδουσιLos honestos duermen tranquilos

__________ τὰς _____________________ νόσους ἐκβάλλουσιLos meacutedicos expulsan las enfermedades de las personas

Ἄσκησις ⑤ Poner en preteacuterito imperfecto las frases anteriores

3 Ἔχω tiene un aumento irregular εἶχον εἶχες κτλ (κτλ = καὶ τὰ λοιπά et cetera)

29

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 30: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

515 El preteacuterito imperfecto en voz mediapt

o im

perf

ecto

ἐλυόμην me desatabaἐλύου te desatabasἐλύετο se desataba ἐλυόμεθα etcἐλύεσθεἐλύοντο

Ἄσκησις ① Ejercicios con imperfectos medios ndash παρατατικός χρόνος μέση διάθεσις1 ἐλέγετο (se deciacutea que) τὰς πηγὰς τοῦ Εὐφράτου οὐ πρόσω τοῦ Τίγρητος εἶναι 2 Γεωργὸς τις καθἡμέραν ἔξω τοῦ ἄστεως παρὰ τὸν ποταμὸν ἐπορεύετο 3 Χειρίσοφος μὲν ἡγεῖτο πάντας τοὺς γυμνῆτας

τοῦ στρατεύματος λαβὼν Ξενοφῶν δὲ σὺν τοῖς ὀπισθοφύλαξιν ὁπλίταις εἵπετο οὐδένα γυμνῆτα ἔχων οὐδεὶς κίνδυνος ἐδόκει εἶναι (ἡγοῦμαι conducir ἕπομαι imperf εἱπόμην seguir) 4 Ὁ Νεῖλος πάλαιΑἴγυπτος ὠνομάζετο καὶ ἥρως τῶν Αἰγυπτίων ἦν 5 ῾Ως δrsquo οἱ ἄλλοι ἥρωες οὕτω καὶ ὁ Νεῖλος ὑπὸ τῶνκατοίκων ἐθεραπεύετο καὶ θεὸς ὑπ᾽αὐτῶν προσηγορεύετο 6 οἱ ἄρχοντες παρεκελεύοντο τοῖς πολίταιςτὸ τεῖχος ἐπισκευάζειν 7 Οἱ Σπαρτιᾶται παῖδες ἀπὸ μικρᾶς ἡλικίας ἐπαιδεύοντο ὥστε (para) σώφρονεςεἶναι

Ἄσκησις ② Construir frases usando una palabra de cada columna y el verbo en imperfecto voz media Alternar singular y plural y usar las varias personas gramaticales

ὁ στρατηγός -οῦὁ στρατιώτης ουὁ βασιλεύς έωςὁ Χειρίσοφοςἐγώ σύ ἡμεῖς ὑμεῖς

τό στράτευμα ndashματοςδοῦλος ουγυνή γυναικός ἡ

εἰς τὰς κώμαςεἰς τὴν πόλινεἰς τὸν ποταμὸνεἰς τὸ ϕρέαρδιὰ τῆς γέφυρας

ἡγοῦμαι +Dἕπομαι (imperf εἱπόμην) +D

61 El Aoristo voz activaAoristo I ἔ-λυ-σ-α ldquodesateacuterdquo

indicativo imperativo infinit participio

ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν

λῦσον λυσάτω

λύσατε λυσάντων

λῦσαιλύσας M λύσαντος ldquohabiendo desatadordquoλύσασα F λυσάσηςλῦσαν N λύσαντος

Otros verbos regulares θύω δυναστεύω κωλύω κελεύω φονεύω χορεύω

Ἄσκησις 1 ἆρα θέλετε χορεύσαι 2 Ναί ἐγὼ ἤθελον χορεύσαι μετὰ σου 3 ὦ ξένε λῦσόν μετῶν δεσμῶν

612 Aoristo de verb os vocaacutelicos o contractos Verbo vocaacutelico es aqueacutel cuya raiacutez acaba en vocal φιλέ-ω

30

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 31: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

τιμά-ω δηλό-ω (radic φιλέ- τιμά- δηλό-) Esta vocal se alarga ante la ndashσndash del aoristo y del futuro La α y la cambian en η y la ndasho en ndashω Ejemplos φιλέ-ω gt ἐφίλησα ameacute (ἐ-φίλη-σα) τιμά-ω gt ἐτίμησα honreacute ( ἐ-τίμη-σα ) δηλό-ω gt ἐδήλωσα mostreacute NOTA Algunos verbos no alargan la vocal en el aoristo sino que mantienen la vocal breve de la raiacutez καλέω (-ῶ)llamar ἐκάλεσα αἱρέομαι (-οῦμαι) elegir gt aor pas ᾑρέθην fui elegido El aoristo de ἐθέλω querer esἠθέλησα

Ἄσκησις ① 1 ἐγὼ ἤθελον ὑμᾶς ἐρωτήσαι τὴν ὁδόν 2 οἱ Ἀχαιοὶ τοὺς Τρῳοὺς ἐνίκησαν ἐνδόξῳδόλῳ 3 ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν 4 ὁ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν οὐδέποταπερὶ τοῦ τῶν ἀνθρώπων βίου ἐμελέτησε (μελετάω περί [+G] cuidar de preocuparse por ) 5 οἱΛακεδαιμόνιοι καὶ οἱ ᾿Αθηναῖοι ἐπολέμησαν 6 ὁ δικαιόπολις οὒκ ἠθέλησε τὴν γυναίκα πρὸς τὸἄστυ ὁδηγήσαι

Ἄσκησις ② Conjugar ποιέω -ῶ en aoristo hice hizo hacer hicimos habiendo hecho (eacutel) hicieron habiendo hecho (ellos) hiciste habiendo hecho (ella)

Ἄσκησις ③ Repaso de formas verbales Analizarpersona tiempo modo voz preverbio enunciado traduccioacuten

ἔϕευγονθύοντεςἔποίησαἔλυσελύονταιἔθυσεπροσέρχεσθεἐτύγχανεςδιαλέγεσθαιλύουσα

613 Verbos consonaacutenticos En los verbos cuya raiacutez acaba en una consonante el encuentro de dicha consonante conla ndash del aoristo provoca ciertos cambios El siguiente cuadro indica los cambios que se producen ante la ndash del aoristo (ydel futuro) asiacute como ante la ndash del preteacuterito perfecto activo la ndash del aoristo y futuro pasivos y la ndash del perfecto pasivoconsonantefinal de la raiacutez

+ + + +

Ejemplos ῥίπτω gt ἔρριψα arrojeacute (e-ript-sa) plekw gt epleca trenceacute (e-plek-sa) nomizw gte)nomisa creiacute (e)-nomiz-sa) σῴζω gt ἔσῳσα salveacute

Ejercicios Vocabulario ὄρος -ους laquomonteraquo (dat ὄρει) ἔφη laquodijoraquo Ξανθίππη laquoJantiparaquo (esposa deSoacutecrates) Κρίτων Κρίτωνoς laquoCritoacutenraquo (amigo de Soacutecrates)1 ou)deiv tau=ta e1pracen ou)depote 2 ὦ Κρίτων γράψον τούτων τὰ ὀνόματα καὶ ὅθεν εἰσίν 3

ἆρα δύνασθε παρασκευάσαι τὸ δεῖνον 4 τὸ παιδίον ouk hqele dioi=cai touv o)fqalmouv διότιμάλα ἐϕοβεῖτο 5 Ζεύς ἐπέταξεν Ἡφαίστῳ τὸ σῶμα τοῦ Προμηθέως τῷ Καυκάσῳ ὄρει

31

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 32: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

προσηλῶσαι 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφη ndash ἄπαγε τὴν Ξανθίππηνοἴκαδε raquo 7 ὦ στρατιώται μὴ κόψετε τὰ δένδρα τοῦ κήπου 8 o( gerwn outw geraio_v hn wste

pantev au)to_n e0qaumasamen

Aoristo Voz media Verbos regulares contractos y consonaacutenticos EjerciciosἌσκησις 1 ἆρα θέλετε περίπατον ποιεῖσθαι 2 ἐγὼ ἤθελον ἀναπαύσασθαι ὀλίγον 3 ὁ Δικαιόπολις

οὐκ ἐθέλει τῇ γυναικὶ πρὸς τὸ ἄστυ ἡγήσασθαι 4 ἡ παρθένος τοὺς χοροὺς θεασαμένη οἴκαδε ἔσπευσε

5 οἱ στρατιώται ἐμαχέσαντο ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ μάλα ἔκαμνον

71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos

interrogativo tiv iquestQuieacuten ti iquestqueacute iquestpor queacuteindefinido tiv un uno alguien alguacuten cierto ti algo un una cosa

masc amp fem neutro masc amp fem neutroNAGD

tiv titina ti tinov tini

tinev tinatinav tina tinwn tisi

el indefinido tiv ti ldquoalguien algo un un ciertordquo se declina igual pero sin tilde en la -

Ἄσκησις ἐρωτηματικαὶ ἀντωνυμίαι Ejercicios con pr interrogativo indefinido demostrativos pto imperfecto activo y medio aoristo IITi de e)stin o( biov ti de o( qanatov ou)deiv gignwampskei touto plhn o( qeov tinev e)ste w cenoi kai

tinov patridov ti elegon oi( filosofoi peri th=v a)qanasiav th=v yuxh=v peri tinov h)goreuen

o( Swkrathv toi=v neaniaiv tini ferete tau=ta ta kala biblia e)n tini topw| kai tisin o3ploiv

e)maxesanto outoi oi( stratiwamptai 7 Τί ἀρέσκει ὑμῖν ἀναγιγνώσκειν 8 διὰ τί οὒ τρώγετε τὸ

κρέας

Otros interrogativos ποῖος ποία ποῖον ldquocuaacutel queacute clase derdquo1 ποῖον ἐστὶ τὸ ἐπάγγελμά σου 2 ποία

ἐστὶν ἡ μητρική σου γλῶσσα

Ἄσκησις Ejercicios con indefinidos

o( anqrwpov skia=v onar estin tau=ta egrayen o( Pindarov poihthv tiv tw=n (Ellhnwn e)n

bibliw| tiniekrouon cenoi tinev thn tou= Prwtagorou quran th=| bakthria| panu sfodra Ποῦ

ὑπάρχει ἔμπορος τις Tau=ta e)sti ta biblia sofistw=n tinw=n 5 Prosaptousi ton h(mionon dendrw|

tini 6 ὁ Σωκράτης βλέψας εἰς τὸν Κρίτωνα laquoὦ Κρίτων ndashἔφηndash ἀπαγέτω τις τὴν Ξανθίππην οἴκαδε raquo

7 Τί ἄλλο χρῄζομεν mdash Χρῄζομεν σίτου καὶ οἴνου ποῦ ὑπάρχει ἀγορά τις 8 Gewrgov tiv emellen

a)poqnhskein kai toi=v teknoiv legei tau=ta

32

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 33: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ

El pronombre relativo se declina como el artiacuteculo (excepto el nominativo ὅς) como si sustituyeacuteramos la por espiacuteritu

aacutespero ὅς ἥ ὅ ldquoel que la que lo querdquo ldquoquerdquo ldquoel cualrdquoSingular Plural

m el que f la que n lo que m los que f las quen las cosas que lo que

Nom ὅς ἥ ὅ Nom οἵ αἵ ἅ Ac ὅν ἥν ὅ Ac οὕς ἅς ἅGen οὗ ἧς οὗ Gen ὧν ὧν ὧνDat ᾧ ᾗ ᾧ Dat οἷς αἷς οἷς

ἀσκήσεις 1 ὁ Οὐρανὸς ἦν πρῶτος θεός ὃς τοῦ παντὸς κόσμου ἐδυνάστευσε 2 οὐκ γιγνώσκω

ἃ μέλλει γενέσθαι (laquosucederraquo) 3 ἀνὴρ Πέρσης προφαίνεται ἱππεύων καὶ πᾶσιν οἷς

ἐνετύγχανεν ἐβόα καὶ βαρβαρικῶς καὶ ἑλληνικῶς ὁτι βασιλεὺς προσέρχεται σὺν στρατεύματι

πολλῷ 4 οἱ παίδες θεῶνται πολὺν χρόνον τὰ ἀγάλματα ἃ τὸ πᾶν ἱερὸν κοσμεῖ 5 ὃ βλέπεις

γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον εἰς Ἔφεσον 6 e)kei=nov o( pai=v o$v σφαῖρᾳ paizei e)mov a)delfov

e)stin 7 τῇ πρώτῃ δὲ ἡμέρᾳ ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν τῶν Μακρώνων καὶ τὴν τῶν

Σκυθηνῶν χώραν 8 ἀκούετε ἃ u(mi=n legw w ἄνδρες

LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ

TEXTO OODUSSEUSKAIOAIOLOS

e0pei e0k tou~ antrou tou~ Kuklwpov e0kfeuampgomen e0panerxomeqa taxewv prov tou~v e9tairouv oi9

de e0pei h9ma=v o9rw~si xairousin th=| de u9steraia| keleuw

au0tou_v ei0v th_n nau=n auqiv ei0sbainein outwv ou]n

a0popleomen

33

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 34: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

dirsquo o0ligou de ei0v nh=son Ai0olian a0fiknou~meqa e0kei=

de oi0kei= o9 Aiolov basileu_v tw~n a0nemw~n o9 de h9ma=v

eu0menw~v dexomenov polu_n xronon cenizei e0pei de e0gw_

keleuampw au0to_n xairein δίδωσι moi σάκκον τινα ἐν ᾧ

pantav tou_v a0nemouv katadei= plh_n e9nov Zefuamprou

praou e0nnea ou]n h9merav pleomen th~| de_ dekath|

o9rw~men th_n patrida gh~n e0ntau~qa dh_ e0gw_ kaqeudw oi9 de_ e9tai=roi e0pei_ o9rw~si me kaqeudonta outw

legousin ldquoti e0n tw|~ σάκκῳ enestin polu te_ a0rgurion dw~ra tou~ Ai0olou age dh luete to_n σάκκον

kai_ to_n xruso_n ai9rei=terdquo

e0pei_ de_ luousi to_n σάκκον eu0qu_v e0kpetontai pantev oi9 anemoi kai_ xeimw~na deino_n poiou~si

kai_ th_n nau~n a0po_ th~v patridov gh~v a0pelauampnousin e0gw_ de_ e0geiromai kai_ gignwskw ti ginetai

a0qumw~ oun kai_ boulomai r9iptein e0mauto_n ei0v th_n qalattan oi9 de_ e9tai=roi sw|ampzousi me outwv oun oi9 a

nemoi h9ma=v ei0v th_n tou~ Ai0olou nh~son palin ferousin

Praacutectica oral Dibujar en la pizarra unas vintildeetas y recrear oralmente la historia de Ulises y Eolo

Traducir (leacutexico en el texto) Cuando llegamos a la isla voy a la casa de Eolo Eacutel cuando me ve se asombra mucho y

dice ldquoiquestQueacute ocurre iquestPor queacute estaacutes aquiacute presente de nuevo Yo contesto ldquoMis compantildeeros son los culpables pues

liberaron a los vientos Pero ayuacutedanos oh amigordquo Eolo dice ldquoaleacutejate raacutepidamente de la isla Pues no es posible ayudarte

porque los dioses sin duda te odianrdquo

ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ

oi9 Samioi prw~toi tw~n 9Ellhnwn ei0v

Tarthsson a0fikonto ἔμπορος gar tiv

Kwlai=ov o0nomati a0po th=v Samou

o9rmwampmenov prov thn Aigupton eplei a0lla

xeimw_n megistov e0geneto kai polla_v h9merav

ou0k e0pausato o9 anemov ai0ei ferwn thn nau=n

πρὸς τὴν ἑσπέραν telov de (Hrakleiav

34

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 35: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

sth=lav diekperhampsantev ei)v ton w)keanon ei)sepleusan kai ou3twv ei)v Tarthsson a)fikonto

oi( de e)pixwamprioi labontev au)touv ei)sekomisan para ton basilea geronta tina )

Ἀργανθώνιον o)nomati o( de ἠρώτησεν au)touv tinev ei)si kai poqen hkousin o( de Kwlai=ov

a)pekrinato Ellhnev e)smen kai prov thn Aigupton pleontav xeimwn h(ma=v ei)v thn shn

gh=n hlasen

o( de basileuv panta a)kousav e)qaumasen eu)menwv de decamenov au)touv plei=ston

kassiteron au)toi=v ἔδωκεν oi( de polun xronon e)n Tarthampssw| menontev e)mporian e)poiou=nto

telov de ton )Arganqwampnion xairein keleusantev a)pepleusan kai ei)v thn Samon e)panh=lqon

ou)den kakon paqontev

TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ὁ Προμηθεὺς ἄργιλον λαμβάνει καὶ τὸν ἄνθρωπον πλάττει οἱ πρῶτοι ἄνθρωποι γυμνοὶ τε

καὶ ἄοπλοί εἰσιν oi( men qeoi to pu=r exousin oi( de ἄνθρωποι

ouk o( Promhqeuv kleptei kai kruptei to pu=r epeita au)to

didwsi toi=v a)nqrwpoiv ou4v eplacen oi( men ἄνθρωποι to

pu=r lambanousin o( de Zeuv e)pei thn klophn gignwampskei mala

o)rgizetai kai ton fila qrwpon qeon kai ton ν ἄνθρωπον

au)ton kolazei Πρῶτα men ton Promhqea e)n τῷ Kaukasw| orei

desmei= kai deinon a)eton pempei prov au)ton o( ae)tov ton

filanqrwpon qeon τρώγει

epeita o( Zeuv keleuei ton Ἥφαιστον poiei=n thn Pandw=ran

thn prwampthn gunaika mala kalhn ousan Πρῶτα men o( Ἥφαιστος gh=n lambanei kai kalhn parqenon

plattei δίδωσι au)th|= kai thn fwnhn epeita de ai( qeai thn parqenon kosmou=sin o( de Zeuv didwsin

au)th|= qhkhn ἐν ᾗ kruptei panta ta kaka kai keleuei thn Pand=w=ran mh e)kkaluptein au)thn telov de

h( gunh e)kkaluptei thn qhkhn kai ta kaka e)cerxetai kai feugei monon h( e)lpiv menei e)n th=| qhkh| οὕτως

mhn o( Ζεὺς kolazei touv a)nqrwpouv e)peidh a)po tote to kakon e)stin e)n τῷ kosmw|

Praacutectica oral [α] reponder en griego a preguntas orales del tipo τίνες ἦσαν ὁ Προμηθεὺς καὶ ὁΖεὺς ποῦ δεσεῖ ὁ Ζεὺς τὸν Προμηθέα [β] Resumir oralmente el mito de Prometeo

MITOLOGIacuteA Redaccioacuten sobre el mito de Prometeo (escribir a mano y entregar en hoja aparte y firmada)

35

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 36: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας

ὄρνις τις ποικίλη εἶδε ποτὲ νεαρὸν ἐλέφαντα

οὔκ ὑπήρχον ἄλλοι ἐλέφαντες ἐγγύς καὶ ὁ

ἐλέφας ἦν μόνος καὶ ἄθυμος ἐξαίφνης ἡ ὄρνις

κατέλαβε τί τὸ πρόβλημα ἦν ὁ ἐλέφας ἦν

πλανήτης ἡ ὄρνις ἀνέπτετο ὑψηλὰ πρὸς τὸν

οὐρανὸν καὶ ἐζήτει τοὺς ἄλλους ἐλέφαντας

ἡ ὄρνις εἶδεν αὐτοὺς πλησίον τοῦ ποταμοῦ

ὄντας καὶ ὑπέστρεψε πρὸς τὸν νεαρὸν

ἐλέφαντα

ndashἔλθε μετrsquo ἐμοῦ ndashεἶπεν ἡ ὄρνις

ἡ ὄρνις ἐπέτετο πρόσθεν καὶ ὁ ἐλέφας εἷπετο

αὐτῇ τέλος δrsquo ὁ ἐλέφας προσεχώρησε τοῖς

ἄλλοις παρὰ τῷ ποταμῷ καὶ ἡ ὄρνις ἀπήλθε

ὕστερον μετὰ εἶκοσι ἔτη ὁ ἐλέφας ἐτύγχανε ἐπι

ἄλλῳ μέρει τῆς ὕλης καὶ εἶδεν ἄνδρα τινα

ἔχοντα ὄρνιθα ἐν δικτύῳ ἡ ὄρνις γεραιά ἦν

ἀλλrsquo ἔτι εὔμορφος καὶ ποικίλη ἐξαίφνης ὁ

ἐλέφας ἀναγιγνώσκει τὴν ὄρνιθα τρέχει πρὸς

τὸν ἄνθρωπον ποιεῖ δυνατὴν φωνήν βρυχᾶται

σφόδρα

ὁ ἄνθρωπος θαυμάζων μεθίησι τὸν δίκτυον

καὶ ἡ ὄρνις ἀναπέτεται ἐλεύθερα

‒διὰ τί ἐβοήθησας ἐμοί ‒ἐρωτᾷ ἡ ὄρνις

‒διότι οὔποτε ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐμῶν φιλῶν

ndash ἀποκρίνεται ὁ ἐλέφας

36

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 37: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

TEXTO Πάτερ ἡμῶν

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς Padre nuestro el [que estaacutes] en los cielos

ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σουmiddot santifiacutequese tu nombre

ἐλθέτω ἡ βασιλεία σουmiddot venga tu reino

γενηθήτω τὸ θέλημά σου haacutegase tu voluntad

ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆςmiddot como en el cielo tambieacuten sobre la tierra

τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερονmiddot

nuestro pan cotidiano daacutenoslo hoy

καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Y perdoacutenanos nuestras deudas

ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶνmiddot como tambieacuten nosotros perdonamos a nuestros deudores

καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν Y no nos induzcas a la tentacioacuten

ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ sino saacutelvanos del mal

[Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶναςmiddot]

[Porque tuyo es el reino tuyo el poder y la gloria por los siglos]

ἀμήν Ameacuten

laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo

iexclQue vivas _____________ tambieacuten muchos antildeos

grande llegues a ser con blancos cabellos

por doquier difundas del conocimiento la luz

y todos digan ldquohe aquiacute un sabiordquo

ζήσω subjuntivo de ζῶ vivirγίνεις = γίγνῃ ( = γίγνει) 2ordf pers sg de

γίγνομαι (= γίνομαι ) ser llegar a ser με = μετάλένε = λέγουσι

Imagen la diosa Ilitiacutea (Εἰλείθυια) que preside losnacimientos y Hefesto asisten e Zeus en el parto deAtenea

37

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 38: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ω

λύ ειςλύ ειλύ ο μενλύ ε τελύ ουσι(ν)

λῦε λυέτω

λύετε λυόντων

λύ ωλύ ῃ ςλύ ῃλύ ω μενλύ η τελύ ω σι(ν)

λύ οι μι λύ οι ς λύ οι λύ οι μεν λύ οι τε λύ οι εν

λύ ειν (m) luwn luontov (f) luousa luou=shv(n) lu=on luontov (1) desataNDO (2) que desata

impe

rfec

to ἔλυον

ἔλυες ἔλυε(ν )ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον

Fut

ur o

λύ σ ω λύ σ ειςλύ σ ειλύ σ ο μενλύ σ ε τελύ σ ουσι(ν)

λύ σ οι μι λύ σ οι ς λύ σ οι λύ σ οι μεν λύ σ οι τε λύ σ οι εν

λύ σ ειν

λύσων λύσοντοςλύσουσα λυσούσηςλῦσον λύσοντος

que desataraacute para desatar

aor

isto

ἔλυσαἔλυσαςἔλυσε(ν)ἐλύσαμενἐλύσατεἔλυσαν

λῦ σ ονλυ σ ά τωλύ σ α τελυ σάντων

λύ σ ω λύ σ ῃς λύ σ ῃλύ σ ω μεν λύ σ η τε λύ σ ωσι(ν)

λύ σ αι μι λύ σ ειας λύ σ ειεν λύ σ αι μεν λύ σ αι τε λύ σ ειαν

λῦ σαιλύ σ ας λύ σ αντοςλύ σ ασα λυ σ άσηςλῦ σ αν λύ σ αντος

pret

eacuterit

o pe

rfec

to λέ λυ κ αλέ λυ κ α ςλέ λυ κ ε(ν) λελύ κ α μενλε λύ κ α τελελύ κ ασι(ν)

λέ λυ κ ελε λυ κέτω

λε λύ κ ε τελελυκόντων

λε λύ κ ωλε λύ κ ῃςλε λύ κ ῃλε λύ κ ω μενλε λύ κ η τε λε λύ κ ωσι(ν)

λε λύ κ οι μι λε λύ κ οι ς λε λύ κ οιλε λύ κ οι μενλε λύ κ οι τε λε λύ κ οι εν

λελυκέναι λε λυ κ ώς λελυκότος m

λε λυ κ υῖα λε λυ κ υίας f

λε λυ κ ός λε λυ κ ότος n

plus

cuam

perf

ecto

ἐ λε λύ κ η ( ειν)ἐ λε λύ κ η ς (-εις)ἐ λε λύ κ ειἐ λε λύ κ ε μενἐ λε λύ κ ε τεἐ λε λύ κ ε σαν

38

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 39: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

VOZ MEDIA

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

λύ ο μαι

λύ ῃ ( -ει)λύ ε ται λυ ό μεθαλύ ε σθελύ ο νται

λύ ουλυ έ σθω

λύ ε σθελυ έ σθων

λύ ω μαιλύ ῃλύ η ται λυ ώ μεθαλύ η σθελύ ω νται

λυ οί μην λύ οι ο λύ οι τολυ οί μεθαλύ οι σθελύ οι ντο

λύ ε σθαιλυόμενος λυoμένη λυόμενον

desataacutendose o bienque se desata

impe

rfec

to

ἐλυόμηνἐλύουἐλύετοἐλυόμεθαἐλύεσθεἐλύοντο

f

utur

o

λύσομαι λύσῃ ( ει)λύσεται λυσόμεθαλύσεσθελύσονται

λυσ oί μην λύ σ οι ο λύ σ οι τολυ σ οί μεθαλύ σ οι σθελύ σ οι ντο

λύ σ ε σθαι

λυ σ ό μενος M

λυ σ ο μένη F

λυ σ ό μενον N

a

oris

to ἐ λυ σ ά μηνἐ λύ σ ωἐ λύ σ α τοἐ λυ σ άμεθα ἐ λύ σ α σθεἐ λύ σ α ντο

λῦσαιλυσ ά σθω

λύσ α σθελυσ ά σθων

λύ σ ω μαιλύ σ ῃλύ σ η ται λυ σ ώ μεθαλύ σ η σθελύ σ ω νται

λυ σ αί μην λύ σ αι ο λύ σ αι τολυ σ αί μεθαλύ σ αι σθελύ σ αι ντο

λύ σ α σθαι λυ σ ά μενος M

λυ σ α μένη F

λυ σ ά μενον N

p

erfe

cto λέ λυ μαι

λέ λυ σαιλέ λυ ταιλε λύ μεθαλέ λυ σθελέ λυ νται

λέ λυ σο

λε λύ σθω

λέ λυ σθε

λε λύ σθων

λελυμένος ὦλελυμένος ᾖςλελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμενλελυμένοι ἦτελελυμένοι ὦσιν

λελυμένος εἴηνλελυμένος εἴηςλελυμένος εἴη λελυμένοι εἶμενλελυμένοι εἶτελελυμένοι εἶεν

λε λῦ σθαι

λελυμένοςλελυμένηλελυμένον

pluscuamperfecto

ἐ λε λύ μηνἐ λέ λυ σοἐ λέ λυ τοἐ λε λύ μεθαἐ λέ λυ σθεἐ λέ λυ ντο

39

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 40: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO

participio

pres

ente

ποιῶ

ποιεῖςποιεῖποιοῦμενποιεῖτεποιοῦσῐ(ν)

ποίειποιείτω

ποιεῖτεποιούντων

ποιῶποιῇςποιῇποιῶμενποιῆτεποιῶσῐ(ν)

ποιοίηνποιοίηςποιοίηποιοῖμενποιοῖτεποιοῖεν

ποιε

ῖν

(m) ποιῶν -οῦντος(f) ποιοῦσᾰ -σης(n) ποιοῦν -οῦντος

impe

rfec

to ἐποίουν

ἐποίειςἐποίειἐποιούμεθαἐποιεῖτεἐποιοῦντο

Fut

ur o

ποιήσ ω ποιήσ εις

ποιήσ οι μι

π ο

ιήσε

ιν

ποιήσων -οντοςποιήσουσα -ηςποιήσον -οντος

aor

isto

ἔποίησα ποιή σ ον

ποιήσ ω ποιήσ ῃς

ποιήσ αι μι

ποιή

σαι ποιήσας -σαντος

ποιή σ ασα -σάσηςποιήσαν -σαντος

pret

eacuterit

o pe

rf

πεποίη κ α πεποίη κ ε

πεποιηκω

πεποιηκ οι μι

πεπ

οιηκ

έναι πεποιηκώς

-κότος m

πεποιηκυῖα -υίας f

πεποιηκός -κότος n

plus

cuam

p

ἐπεποιηκεινhellip

VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa

indicativo imperativo subjuntivo optativo infinitivo participio

p

rese

nte τιμῶ (τῑμά-ω)

τιμᾷς (τῑμά-εις)τιμᾷ (τῑμά-ει)τιμῶμεν (τῑμά-ο-μεν)τιμᾶτε (τῑμά-ε-τε)τιμῶσιν (τῑμά-ουσιν)

τίμα

τιμᾶτε

τῑμῶ τῑμᾷς τῑμᾷ τῑμῶμεν τῑμᾶτετῑμῶσιν

τιμῴην (τῑμα-οίη-ν)

τιμῴηςτιμῴητιμῷμεν τιμῷτετιμῷεν

τιμᾶν (τῑμάε(ι)ν)

τιμῶν -ντος

τιμῶσα -ώσης

τιμῶν -ντος

impe

rfec

to ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)ἐτίμας (ἐ-τίμα-ε-ς)ἐτίμα (ἐ-τίμα-ε)ἐτιμῶμεν (ἐ-τῑμά-ο-μεν)ἐτιμᾶτε (ἐ-τῑμά-ε-τε)ἐτίμων (ἐ-τίμα-ο-ν)

fut τιμήσω etc

40

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 41: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva

indicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῶ ὁράσθω

ὁρᾶσθε ὁράσθων

ὁρῶμαι ὁρᾷ ὁρᾶται ὁρώμεθα ὁρᾶσθε ὁρῶνται

ὁρῴμην ὁρῷο ὁρῷτο ὁρῴμεθα ὁρῷσθε ὁρῷντο

ὁρᾶσθαιὁρώμενος -η -ον

im

perf

ecto

ἑωρώμην ἑωρῶ ἑωρᾶτο ἑωρώμεθα ἑωρᾶσθε ἑωρῶντο

Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquoindicativo IMPERATIVO SUBJUNTIVO OPTATIVO INFINITIVO participio

pres

ente

ei)mi eie)sti (n) e)smene)steei)si (n)4

isqi seacuteestw sea

e)ste

ὦ ᾖς ᾖ ὦ-μεν ἦ-τε ὦ-σι(ν)

εἴη-ν εἴη-ς εἴη εἶ μεν εἶ-τεεἶ-εν

E i n a i ὤν ὄ-ντος (m)οὖσα οὔσης (f)ὄν ὄ-ντος (n)

impe

rfec

to hn hsqa hn hmen hte + hsan

anexo 2 LEacuteXICO para los ejercicios de traduccioacuten inversa

a ei)v +Aa traveacutes de dia +Galegre eufrwn -onalegrarse χαίρωalliacute e)kei=amablemente eu)menw=vamar filew a)gapawaproximarse προσχωρέω προσέρχομαιaquiacute e)ntau=qaArgos Argov oundashasiacute que οὖνasombrarse qaumazomaiayudar bohqew

balsa sxedia -avbuey bou=v boovCalipso Καλυψώcamino h( o(dov -ou= caballo ἵππος -ουcada κατά πᾶς πάσα πάνcada diacutea καθ᾽ ἡμέραν casa ἡ οἰκία -ας a casa

οἴκαδεcerca ἐγγύς πλησίονcielo οὐρανός -οῦciudadano πολίτης ndashουcompantildeero e(tai=rovcon meta +G sun +D

conducir ἄγω irreg

contestar a)pokrinomaiconvertirse en γίγνομαιCorinto Korinqov -oucorrer trexw irreg

cuando e)pei ὅτε [IND]ὅταν [SUBJ]

culpable aitiov -ia -ioncultivo ϕυτεία -ας ἡdar δίδ παραδίδ

παρέχωdeacutecimo dekatov -h -ondecir legw irreg fhmi irreg

deprisa veacutease ir deprisa

4 La ndash final aparece si le sigue una vocal o una pausa

41

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo
Page 42: GRIEGO 1º de Bachillerato · PDF file · 2016-09-16En griego hay TRES declinaciones. Es decir, no todas las palabras forman su plural y su declinación de igual manera, sino que

desde a)po +Gdiacutea h(mera -avdifiacutecil xalepov -h -onDioniso Διόνυσος -ουdios qeov -ou=dormir καθεύδω (imperf

e0kaqeudonkaqhu~donduda a)poria -av (sin duda δήπου )durante ~ [usar un acusativo

de extensioacuten]eacutel e)kei=novenamorarse ἐράω -ῶenemigo polemiovenviar pempwensentildear διδάσκωEolo Aiolov -ouesclavo ὁ δοῦλος -ου espada σπάθη ξίϕος-ουςeste esta esto οὗτος αὕτη

τοῦτοestar presente pareimiextranjero ce(novfinalmente telovhacer poiewhacia ei)v +Achasta mexri +GenHermes (Ermh=v -ou=hijo ui(ov -ou=hombre ἄνθρωπος -ουhonesto χρηστός -ή -όνhonrar τιμάω -ῶir ἔρχομαι εἶμι irreg ir

deprisa speudwisla nh=sov -oulabrador gewrgov -ou=liberar e)leuqerowllamar καλέω -ῶllegar ἀϕικνέομαι -οῦμαιllevar ferw marinero ναύτης -ουmar qalatta -hvmeacutedico ἰατρός oῦmensajero aggelov oundashmientras ἐν ᾧ mirar blepwmucho μάλα πολύmujer gunh gunaikov

ninfa νύμϕη -ηςnintildeo pai=v paidov no οὐ οὐκiexclno οὐχί

iexclno μή [+IMP]nuevo neov nea neon (de nuevo palin )nueve e0nneaobservar σκοπέω -ῶ θεάομαι θεάωocurrir gignomai irreg

odiar misew -w=Odiseo )Odusseuv -ewvordenar keleuwotro allov -h ndashopara siempre εἰσαείpermanecer μένωpero a)llaplaza a)gora -a=vpor queacute dia tiporque o3ti diotiposible dunatov -h -onpreparado e(toi=movpuente gefura ndashaviquestqueacute tiquedarse menw irreg

querer e)qelw boulomairaacutepidamente taxewvrecibir dexomairegresar e)panerxomai irreg

rey βασιλεύς έωςsalvar σῴζωsiempre a)eisin a)neu= +Gentemer ϕοβοῦμαιtierra γῆ γῆςtirar ballwtranquilo ἥσυχος -η -ονtrigo si=tov ndashouuacutetil xrhsimov -h onndashiexclven ἔλθεver o(raw w=viento anemov -ouvigilar fulaampttwvivir zawvolar πέτομαιzarpar a)poplewZeus Zeuv Diov

42

  • Unidad I Alfabeto Sonidos
  • 14 Declinacioacuten Temaacutetica o ldquosegunda declinacioacutenrdquo
  • El verbo εἰμί con preverbios
  • Verbos Contractos - ῥήματα περισπώμενα
  • Palabras interrogativas - ἐρωτημτηκαὶ λέξεις
  • Declinacioacuten en -α (1ordf declinacioacuten) πρώτη κλίσις
  • LA NUEVE MUSAS
  • TEXTO ΕΥΡΩΠΗ
  • Declinacioacuten en ndashα (2) Sustantivos de geacutenero gramatical masculino
  • VOZ MEDIA (1) Presente de indicativo imperativo e infinitivo de verbos regulares
  • Texto El nacimiento de Perseo
  • 15 Tercera declinacioacuten Terminaciones de caso
  • 151 TEXTO αἱ κόραι πληροῦσι τὰς ὑδρίας ἐν τῇ κρήνῃ
  • Pronombres personales El reflexivo
  • 213 Tercera declinacioacuten Temas en consonante oclusiva
  • TEXTO ΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΙΘΟΥΣΙΝ
  • Voz Media de verbos contractos Presente de indicativo imperativo e infinitivo
  • 3111 TEXTO TESEO (I) (αrsquo)
    • Pronombres Demostrativos ἀποδεικτικαὶ ἀντωνυμίαι
    • ὅδε ἥδε τόδε ldquoeste -a -ordquo οὗτος αὕτη τοῦτο ldquoeste eserdquo
      • c) ἐκεῖνος ἐκείνη ἐκεῖνο ldquoaqueacutelrdquo
      • Como determinantes demostrativos suelen preceder al sustantivo con su artiacuteculo (el cual no se traduce)
          • TEXTO III
          • TEXTO IV ΟmiddotΘΗΣΕΥΣmiddotΤΗΝmiddotΑΡΙΑΔΝΗΝmiddotΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ
          • 341 Tercera declinacioacuten Temas en ndashρ ndashλ nombres de parentesco en -τηρ ἀνήρ
          • Pronombres indefinidos εἷς μία ἕν ldquouno unardquo οὐδείς οὐδεμία οὐδέν laquoninguacuten ninguna nadaraquo
          • Traduccioacuten inversa La diosa GEA y el TORO
          • El participio en voz activa y en voz media
          • Participios de presente voz activa Declinacioacuten
          • 511 Preteacuterito imperfecto - παρατατικός χρόνος
          • 513 Preverbios y Preposiciones (continuacioacuten)
          • 514 IMPERFECTO de los verbos contractos verbos que empiezan por vocal y verbos con preverbio
          • 515 El preteacuterito imperfecto en voz media
          • 61 El Aoristo voz activa
          • 71 Pronombres y adjetivos interrogativos e indefinidos
          • Pronombres relativos (I) ὅς ἥ ὅ
          • LECTURAS ΑΝΑΓΝΟΣΕΙΣ
            • ΟmiddotΚΩΛΑΙΟΣmiddotΤΑΡΤΗΣΟΝmiddotΕΥΡΙΣΚΕΙ
            • TEXTO ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ
            • ἡ ὄρνις καὶ ὁ ἐλέφας
            • TEXTO Πάτερ ἡμῶν
            • laquo Χρόνια Πολλά raquo ἢ laquo Χαρούμενα Γενέθλια raquo
            • anexo 1 CUADRO RESUMEN DE TIEMPOS VERBALES VOZ ACTIVA
            • VOZ MEDIA
            • 207 VERBOS CONTRACTOS EN -ε Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz activa
            • VERBOS CONTRACTOS EN Voz medio-pasiva
            • Verbo εἰμί ldquoserrdquo ldquoestarrdquo ldquohaberrdquo