ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ÉÓÔÏÑÉÁÓ, ËÏÃÏÕ ÊÁÉ ÐÏËÉÔÉÓÌÏÕ ÔÏÕ ÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ ÐÑÅÂÅÆÇÓÔéìÞ: 0,01

ÖÕËËÏ 36 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 www.nikolitsi.com

Καλό Πάσχα

...συνέχεια στη σελίδα 26

Το Κέντρο Υγείας Θεσπρωτικούστην εντατική

Το Κέντρο Υγείας Θεσπρωτικού από ιδρύσεώς του, παραµένει πανελλαδικάστις κορυφαίες θέσεις από πλευράς αποτελεσµάτων και στατιστικών στοιχείων.Με µεγάλη όµως ανησυχία, εκφράζονται οι φορείς και κυρίως οι κάτοικοι τηςΛάκκας και της ευρύτερης περιοχής, για το µέλλον του Κ.Υ. µετά και την(προσωρινή τάχα), απόσπαση της παιδιάτρου στο νοσοκοµείο Πρέβεζας.Το Κ.Υ. Θεσπρωτικού αποτελεί αποκεντρωµένη µονάδα πρωτοβάθµιας περίθαλψης του Γενικού Νοσο-κοµείου Πρέβεζας. Λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως και µαζί µε τα 8 Περιφερειακά Ιατρεία της περιοχής(τα οποία σήµερα λειτουργούν περιστασιακά), εξυπηρετεί τους περίπου 15.000 κατοίκους ευθύνης του,στην ευρύτερη περιοχή των πρώην ∆ήµων Θεσπρωτικού, Λούρου και Κοινότητας Κρανέας.

Σπύρος Ζήσης

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 20132

ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ËÏÃÏÕ ÊÁÉÐÏËÉÔÉÓÌÏÕ ÔÏÕ

ÁÈËÇÔÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ“ÁÔÑÏÌÇÔÏÓÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ”

ÅÄÑÁÍéêïëßôóé Èåóðñùôéêïý

ÐñåâÝæçò, 483 00Ôçë.: 6977431843

697260937826820 29461

e-mail:georgiosgiannos@hotmail.com

web site:www.nikolitsi.com

ÉÄÉÏÊÔÇÔÇÓÁèëçôéêüò Óýëëïãïò

Áôñüìçôïò Íéêïëéôóßïõ

ÅÊÄÏÔÇÓÄçìÞôñéïò ÔæüëïòÍéêüëáïò ÆÞóçòÉùÜííçò Êþóôáò

ÓÕÍÔÁÊÔÉÊÇ ÏÌÁÄÁÔÜêçò Áíáãíþóôïõ

×ñÞóôïò ÁíáãíþóôïõÈáíÜóçò Áíáóôáóßïõ

ÈáíÜóçò ÆÞóçòÃåþñãéïò Êßôóéïò

Íßêïò ÊïëéüòÓùêñÜôçò ÊþóôáòÃéÜííçò ÍáóôïýëçòÈáíÜóçò Ä. ÓôñÜôçòΚωσταντής Κίτσιος

Βασίλης Κολιός

ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÅÊÄÏÓÇÓ ÊÁÉÕÐÅÕÈÕÍÏÓ ÕËÇÓ

Ãéþñãïò ÃéÜííïò

ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓÃιþñãïò ÃéÜííïò

Íίêïò ÆÞóçò

ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇÉÄÅÅÁ ÅÐÅ

ÃïñãïðïôÜìïõ 16,ÇñÜêëåéï Áôô., 141 21

Ôçë.: 210 2825611

ÅÊÔÕÐÙÓÇ

210 5154920

ÓΥΝ∆ΡΟΜΕΣΕσωτερικού 20 €

ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣΑγροτική Τράπεζα3050 10 1721977

Ôá åíõðüãñáöá Üñèñá äåíåêöñÜæïõí áðáñáßôçôá ôéòáðüøåéò ôçò åöçìåñßäáò.

ÅðéôñÝðåôáé ç áíáðáñáãùãÞ êáé çáíáäçìïóßåõóç êåéìÝíùí Þ öùôï-ãñáöéþí Þ ôìçìÜôùí ôçò åöçìåñß-äáò åöüóïí áíáöÝñåôáé ç ðçãÞ

êáé ï áñèñïãñÜöïò.

ÊÏÉÍÙÍÉÊÁ

Ð Ý í è ç

¼ëá ôá “êïéíùíéêÜ” äçìïóéåýïíôáé ìå åõèýíç ôùí óõããåíþí, ïé ïðïßïé ðñÝðåé íá åíçìåñþíïõí ôçí åöçìåñßäá.

ÓõììåôÝ÷ïíôáò óôï ðÝíèïò ôùí ïéêåßùí ôùí åêëéðüíôùí åêöñÜæïõìå ôá âáèéÜ ìáò óõëëçðçôÞñéá.

Απεβίωσε στο χωριό όπου και διέµενε στις 23-1-2013 ο Ντέτλεφ Λέµκε.Ο Ντέτλεφ, Γερµανός στην Καταγωγή, είχε επιλέξει το χωριό µας για ναζει µε την οικογένειά του. ∆υστυχώς όµως, δεν τα κατάφερε τελικά,αφού νικηµένος από την επάρατο έφυγε νέος σε ηλικία 54 ετών.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που τον φιλοξενεί.

Ντέτλεφ Λέµκε

Στο µακρινό Λονδίνο απεβίωσε στις 2-2-2013, ο συγχωριανός µας Γιώρ-γος Κολιός. Ο Γιώργος του ΘωµαΝτούλη έφυγε σε ηλικία 68 ετών µετάαπό µακρόχρονη ασθένεια, γεµίζοντας θλίψη το χωριό. Η νεκρώσιµηακολουθία τελέστηκε από το ορθόδοξο παρεκκλήσι του Άγιου Ιωάννηστο Λονδίνο.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Λονδρέζικης γης που τον φιλοξενεί.

Κολιός Γεώργιος του Θωµά

Αναπάντεχα και ξαφνικά έφυγε από κοντά µας στις 2-2-2013 ο Θεόφι-λος-Κωνσταντίνος Κίτσιος. Προδοµένος απ την καρδιά του ο Θεόφιλος,αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην οικογένειά του και στη µικρή κοι-νωνία του χωριού. Έφυγε σε ηλικία 61 ετών γεµίζοντας θλίψη όλο τοχωριό. Η νεκρώσιµη ακολουθία τελέσθηκε στην Αγία Κυριακή αφήνονταςκενή θέση στο αναλόγιο της εκκλησίας, που τόσο εν ζωή τίµησε, αφούήταν ένας από τους αγαπηµένους µας ψάλτες.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που τον φιλοξενεί.

Θεόφιλος-Κωνσταντίνος Κίτσιος

Απεβίωσε στις 23 – 02 – 2013 η Τσιάβα Μαλβίνα, σύζυγος του Παπα-Σταύρ-ου Τσιάβα. Η πρεσβυτέρα, έφυγε σε ηλικία 84 ετών µετά από πολυετή ασ-θένεια. Η νεκρώσιµη ακολουθία τελέσθηκε στη Μεταµόρφωση Αττικής.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Αθηναµκής γης που την φιλοξενεί.

Τσιάβα Μαλβίνα του Σταύρου

Απεβίωσε στο χωριό όπου και διέµενε στις 28 – 03 – 2013 η Κλεονίκη ΧήραΕυάγγελου Τζόλου. Η Νίκη έφυγε ήσυχα, στην αγκαλιά των παιδιών της, σεηλικία 86 ετών, µετά από ασθένεια.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που την φιλοξενεί.

Τζόλου Κλεονίκη του Ευάγγελου

Στην Πρέβεζα όπου και διέµενε, απεβίωσε στις 27-12-2012, ο ΣπύροςΖήσης. Προδοµένος από την καρδιά του ο µπάρµπα Σπύρος, έφυγε σεηλικία 87 ετών. Η νεκρώσιµη ακολουθία τελέστηκε στην Αγία Κυριακήστο χωριό, σύµφωνα µε την επιθυµία του.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που τον φιλοξενεί.

Απεβίωσε στην Αθήνα όπου και διέµενε στις 16-01-2013 η Λαµπρινή,Χήρα του Σταύρου Παπαθανασίου. Η Λάµπρω έφυγε, σε ηλικία 86 ετών,µετά από σύντοµη ασθένεια. Η νεκρώσιµη ακολουθία τελέστηκε από τοπαρεκκλήσι του νεκροταφείου Αγίων Αναργύρων Αττικής.Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Αθηναµκής γης που την φιλοξενεί.

Λαµπρινή Παπαθανασίου

Κώστας -Κατερίνα

∆ηµήτρης – Κατερίνα

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 3

ÁðïöïéôÞóåéò

Ç Βασιλική-Ναταλία Πήλιου (τïõÃéþñãïõ) áðïöïßôçóå åðéôõ÷þò áðüôç Öιλοσοφική ó÷ïëÞ ôïõ Ðáíåðéó-ôçìßïõ Κρήτης êáé ïñêßóôçêå Ιστορ-ικός αρχαιολόγος. Ç Ïñêùìïóßá Ýãé-íå ôçí 20ç Μαρτίου 2013 óôï áìöéèÝ-áôñï ôåëåôþí ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ. Ï-ëüøõ÷á ôçò åõ÷üìáóôå êáëÞ åðáã-ãåëìáôéêÞ óôáäéïäñïìßá.

Βασιλική-Ναταλία ΠήλιουΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ

Åõ÷ÝòΗ ðñüåäñïò êáé ôá ìÝëç ôïõ óõìâïõëßïõ ôης τοπικής

κοινότητας Íéêïëéôóßïõ åý÷ïíôáé óôïõò áðáíôá÷ïýÍéêïëéôóéþôåò, ôïõò ößëïõò ôïõ ÷ùñéïý êáé ôïõò áíáãíþóôåòôçò «Åí Íéêïëéôóßù», ÷ñüíéá ðïëëÜ, êáëü ÐÜó÷á.

Η ÐÑÏÅÄÑÏÓ Ô.Ó. ΤΑ ΜΕΛΗÊÉÔÓÉÏΥ ΧΡΥΣΑΥΓΗ ΤΖΟΛΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

ÐÁÓ×ÁËÉÍÅÓ ÅÕ×ÅÓÔï äéïéêçôéêü óõìâïýëéï ôïõ óõëëüãïõ ôùí áðáíôá÷ïý

Íéêïëéôóéùôþí, ç «Áãßá ÊõñéáêÞ», åý÷åôáé óå üëïõò ôïõòóõã÷ùñéáíïýò, ôïõò ößëïõò êáé ôéò ïéêïãÝíåéåò ôïõò ÊáëÞ

ÁíÜóôáóç êáé Êáëü ÐÜó÷á.

Ôï öùò ôçò ÁíÜóôáóçò íá öÝñåé óå üëïõò ôï ìÞíõìá ôçòÁãÜðçò, ôçò Áéóéïäïîßáò êáé ôçò Åëðßäáò.

Áò ãßíåé ç ÁíÜóôáóç ôïõ Êõñßïõ ðçãÞ öþôéóçò, äýíáìçò,åëðßäáò êáé áãÜðçò ãéá Ýíá êüóìï åéñçíéêü êáé äßêáéï,

öùôéóìÝíï áðü ôéò ðáíáíèñþðéíåò áîßåò ôïõ Åëëçíéóìïýêáé ôçò Ïñèïäïîßáò…

Êáëü ÐÜó÷á êáé ×ñüíéá ÐïëëÜ … !

Ó Õ Ë Ë Ï Ã Ï Ó ÍÉÊÏËÉÔÓÉÙÔÙÍ ÐÑÅÂÅÆÁÓ«Ç ÁÃÉÁ ÊÕÑÉÁÊÇ» - ÅÄÑÁ ÁÈÇÍÁ

Ãéá ôï ÄÓÏ Ðñüåäñïò Êþóôáò ÉùÜííçò

Ç ÃñáììáôÝáò Ôæüëïõ ËáìðñéíÞ

ÐÏËÉÔÉÓÔÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÍÉÊÏËÉÔÓÉÙÔÙÍ ÐÑÅÂÅÆÁÓ

Ôï äéïéêçôéêü óõìâïýëéï ôïõ óõëëüãïõ Åëáéùôþí Ðñå-âÝæçò åý÷åôáé óôá ìÝëç, óõã÷ùñéáíïýò êáé ößëïõò, ×ñüíéáÐïëëÜ, êáëü ÐÜó÷á, ðñïóùðéêÞ êáé ïéêïãåíåéáêÞ åõôõ÷ßá.

ÓÕËËÏÃÏÓ ÅËÁÉÙÔÙÍ ÐÑÅÂÅÆÇÓ «Ç ÁÃÁÐÇ»

ÅÕ×ÅÓ

Ãéá ôï ÄÓÏ Ðñüåäñïò, ÓáêêÜò ÊùíóôáíôßíïòÏ ÃñáììáôÝáò, ÓôñáôÞò ÓùêñÜôçò

Åõ÷üìáóôå óå üëïõò ôïõò üðïõ ãçò Íéêïëéôóéþôåò êáèþòêáé ôïõò ößëïõò ôïõ ÷ùñéïý ìáò «×ñüíéá ÐïëëÜ êáé êáëÞÁíÜóôáóç».

Σας καλούµε όλους τις Άγιες µέρες στο χωριό µας, ναψάλοµε τη “Ζωή Εν Τάφω” να κρίνοµε “Το Χριστός Ανέσ-τη” και να χορέψοµε στον ΑηΓιώρη.

Ãéá ôï Äéïéêçôéêü ÓõìâïýëéïÏ Ðñüåäñïò, Êïëéüò Âáóßëçò

Ï ÃñáììáôÝáò, Ôæüëïò ÄçìÞôñçò

ÅÕ×ÅÓ

Ο ∆ηµήτρης, γιός του Θεόφιλου και της Βασιλικής Κίτσιου, παντρεύτηκε την εκ-λεκτή της καρδιάς του, Αικατερίνη Νέλλη του Αναστασίου και της Αγνής (κόρη τουΣπύρου Ζήση). Η τελετή έγινε την Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2013 στο ∆ηµαρχείο ∆ή-µου Ζηρού µε κουµπάρο τον φίλο του ζευγαριού Παναγιώτη Σιαπλαούρα.∆υστυχώς τα γεγονότα δεν άφησαν το ζευγάρι να χαρεί το γεγονός. Χαρά και

λύπη µαζί για τις οικογένειες του γαµπρού και της νύφης. Πρώτα ο Θάνατος τουαγαπηµένου παππού της νύφης Σπύρου Ζήση, µετά ο γάµος και µετά ο απώλειατου Θεόφιλου πατέρα του γαµπρού και αγαπηµένου όλων µας. Η ζωή όµωςσυνεχίζεται και στο ζευγάρι αποδείχτηκε µε τον καλύτερο τρόπο, αφού ήρθε στονκόσµο το υγιέστατο µωράκι τους. Συµµετέχοντας στη χαρά τους, ευχόµαστε ολό-ψυχα να ζήσουν, αυτοί και το µωρό τους.

Ο Κώστας, γιός του Ευριπίδη και της Ευδοκίας Παπαπάνου, παντρεύτηκε την εκ-λεκτή της καρδιάς του, Αικατερίνη Ναστούλη του Ιωάννη και της Μαρίας.Η τελετή έγινε την Παρασκευή 21 ∆εκεµβρίου 2013 στο ∆ηµαρχείο ∆ήµου Ζηρούµε κουµπάρους τους φίλους του ζευγαριού και συγχωριανούς Αναγνώστου Θ.Ιωάννη και Θοδωρή Παπαθανασίου. Και οι δύο, παιδιά συγχωριανών µας, µαςγεµίζουν χαρά και ελπίδα για το µέλλον του χωριού µας και ελπίζουµε να βρουνµιµητές. Στο µεταξύ, ο πελαργός έφτασε και εδώ και τους έφερε ένα υγιέστατοκοριτσάκι. Συµµετέχοντας στη χαρά τους, ευχόµαστε ολόψυχα να ζήσουν. Αυτοίκαι το µωρό τους.

ÊÏÉÍÙÍÉÊÁ - ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

Ã Ü ì ï é

Γιώργος Σπ. Γιάννος

πό την επόµενη σεζόν ο Κεραυνός Θεσπρωτικού, Θααγωνίζεται στη νεοσύστατη Γ' Εθνική Κατηγορία, αφούµετά από µια επιτυχηµένη πορεία στη ∆’ Εθνική τη φετι-

νή σεζόν, κατάφερε να είναι στις οµάδες που προκρίνονται.Ίσως το παράδειγµα του Κεραυνού να είναι και το µοναδικό

για την κατηγορία, αφού στηρίζεται αποκλειστικά σε δυνα-µικό της περιοχής µας και επί πλέον απέδειξαν µε τον καλύτε-ρο τρόπο, ότι ένα χωριό µικρότερο σε πολλά ισοδύναµα µετους υπόλοιπους συµµετέχοντες, µπορεί να καταφέρει αυ-τό που για κάποιους µοιάζει ακατόρθωτο.«Η ισχύς εν τη ενώσει», είναι το µυστικό του Κεραυνού,

αφού όλοι µαζί σαν ενιαίοσύνολο τα κατάφεραν. Ηδιοίκηση µε πρόεδρο τονΖήκο Ρεµπή και τα υπόλοι-πα βέβαια µέλη της, το τεχ-νικό τµήµα µε προπονητήτον Βαγγέλη Φίντζο καιγυµναστή τον ∆ηµήτρηΠάντο, οι ποδοσφαιριστέςκαι οι φίλαθλοι της οµάδας,αποτέλεσαν αυτό το θαυ-µάσιο σύνολο που µε σκ-

ληρή δουλειά, υποµονή, επι-µονή και µεθοδικότητα, και το πολύ καλό κλίµα, έφεραν τηνεπιτυχία και αποτελούν πλέον παράδειγµα.Μετά το ισόπαλο αποτέλεσµα µε σκορ 1-1, που απέσπασε

στο τελευταίο αγώνα του πρωταθλήµατος από την ΦιλοθέηΆρτας ο Κεραυνός Θεσπρωτικού και την άνοδο στην ενιαία Γ΄Εθνική κατηγορία για πρώτη φορά στην πολύχρονη ιστορίατου, στα Λέλοβα και στη Λάκκα το γιόρτασαν δεόντως. Βγή-καν στους δρόµους ξεσηκώνοντας και τον άλλο κόσµο µετάτη µεγάλη ποδοσφαιρική επιτυχία της οµάδας.Εµφανώς ικανοποιηµένος ο πρόεδρος της οµάδας κ. Ζήκος

Ρεµπής, µας δήλωσε ότι η οµάδα έκανε όλα τα απαραίτητα γιανα καταφέρει την άνοδο. Με µικρές σχετικά δυνατότητες κα-τάφερε να συναγωνιστεί στα ίσια οµάδες που διαθέτουν περισ-σότερα. Εµπειρία, χρήµατα, roster κλπ. «Προσπαθήσαµε και τα

καταφέραµε εκ των ενόντων. Ο Κεραυνόςπλαισιώνεται από ποδοσφαιριστές τωνχωριών µας και κυρίως από τα φυτώριατων ακαδηµιών του. Οι ακαδηµίες της οµά-δας µας είναι αυτό που καµαρώνουµε πε-ρισσότερο, αφού 70 περίπου παιδιά µας,έρχονται και βρίσκουν διέξοδο µέσα από τοναθλητισµό, αποφεύγοντας τους κινδύνους της εποχής».Αισιόδοξος δήλωσε για τη Γ’ Εθνική και είπε ότι είναι µια ευ-

καιρία για το Θεσπρωτικό και την περιοχή, αφού σε κάθε αγώναθα έχουµε πολλούς επισκέπτες, µε όφελος για την περιοχή καιπρέπει να εκµεταλλευτούµε την περίσταση. «Είναι δύσκολη ηκατηγορία, αλλά θα τα καταφέρουµε κι εκεί. Αρκεί να έχουµεκοντά µας τον κόσµο που πάντα µας στηρίζει. Πρέπει όλοι νακαταλάβουν ότι ο Κεραυνός δεν είναι υπόθεση λίγων αν-θρώπων, αλλά όλοι πρέπει να συνδράµουν στην προσπάθεια, οκαθένας όσο µπορεί».Ο προπονητής του Κεραυνού Βαγγέλης

Φίντζος το ίδιο ικανοποιηµένος, από τηνεπιτυχία της οµάδας µας είπε: «Η επιτυχίαοφείλεται στα 14 τελευταία χρόνια, σταοποία δουλέψαµε µε τη διοίκηση, κοπιάσα-µε και κάναµε σωστό προγραµµατισµό γιανα έχουµε ένα σωστό ποδοσφαιρικό απο-τέλεσµα. «Έχουµε στο ρόστερ µας αρκε-τά παιδιά από την Λάκκα Σούλι και από τιςγύρω περιοχές. «Βαδίσαµε» καλά, ανεβήκαµε στη Γ' Εθνικήκαι έτσι σκοπεύουµε να βαδίσουµε. Με δικά µας παιδιά.Τη... συνταγή δεν θα την αλλάξουµε.«Αφιερώνουµε αυτή την επιτυχία στον κόσµο µας και το χωριό

µας. Ήταν ο 12ος παίκτης µας. Γέµιζε το γήπεδο, κάτι πρω-τόγνωρο για την περιοχή µας. Αφιερώνω την άνοδο και σεόλους τους παίκτες. Αυτοί τράβηξαν το... λούκι. ∆ώσαµε καιτην ψυχή µας σε κάθε µατς. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια».Πέρσι στη ∆’, φέτος στη Γ’! Άντε και γιατί όχι του χρόνου

στη Β’… Μπράβο σε όλους!!!Περισσότερες πληροφορίες http://keravnosthe.blogspot.gr

Πέρσι στη ∆’, φέτος στη Γ’ εθνική ο Κεραυνός. Μια πορεία ανοδική, αποτέλεσµα πολυετούςδουλειάς και καλής συνεργασίας µεταξύ διοίκησης, τεχνικού επιτελείου και βέβαια των ποδο-

σφαιριστών. Τους αξίζουν πολλά συγχαρητήρια.

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Στη Γ’ εθνική κατηγορία ο Κεραυνός Θεσπρωτικού

Α

Ο κόσµος, ο 12ος παίκτης της οµάδας

Βαγγέλης ΦίντζοςΒαγγέλης Φίντζος

Ζήκος ΡεµπήςΖήκος Ρεµπής

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 20134

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 5

H Κοπή πίτας της αδελφότητας

ÅÊÄÇËÙÓÅÉÓ

το “Green Park” στο ΆλσοςΒείκου στο Γαλάτσι, τουσυγχωριανού µας Χρήστου

Αναγνώστου έκοψε και για φέτοςτην πίτα του ο σύλλογος Νικολιτ-σιωτών Πρέβεζας «Η Αγία Κυρια-

κή».

Η εκδήλωση πραγµατοποιήθηκε τηνΚυριακή 27-01-2012 σε οικογενειακό όπως

πάντα κλίµα και οι συγχωριανοί έδειξαν για µιαακόµα φορά τη συµπαράσταση τους και την αγάπη τους προς τοΣύλλογο. Αγάπη που προέρχεται από το ενδιαφέρον των παρευρισ-κοµένων για το χωριό και τα θέµατα του, και δείχνεται έµπρακτα µετη διαρκή συµµετοχή τους σε όλες τις εκδηλώσεις του Συλλόγου.

Οι παριστάµενοι που αφιέρωσαν το Κυριακάτικο πρωινό τους, απο-ζηµιώθηκαν µε το παραπάνω. Είχαν την ευκαιρία να δουν συγγενείς καιφίλους και να ανταλλάξουν ευχές για το νέο έτος και όχι µόνο.

Στους παριστάµενους µοιράστηκε και γούρι για το νέο έτος, προσ-φορά για µια ακόµα φορά του Αλέκου Κώστα.

Να ‘σαι καλά Αλέκο, να µας χρυσώνεις πάντα…

Τυχερή της ηµέρας η Ντίνα η κόρη του Βασίλη Τρούγκου, που πέ-τυχε το φλουρί και κέρδισε µια ψηφιακή φωτογραφική µηχανή,προσφορά του συλλόγου. Πάντα τυχερή…

∆υστυχώς ο προγραµµατισµένος για τις 14 Φεβρουαρίου χορός τηςαδελφότητας αναβλήθηκε 2 φορές, λόγω των θανάτων αγαπηµένωνµας προσώπων και το ∆Σ ζητά την κατανόηση όλων.

Óå ðåßóìá ôùí êáéñþí ëïéðüí êáé ðáñ’ üëç ôçí êñßóç ðïõ äéÝñ÷εταιη πατρίδα µας αλλά και ïé áäåëöüôçôåò, ïé Íéêïëéôóéþôåò ðëáéóé-þíïõí ìå áãÜðç êáé ìåñÜêé ôï óýëëïãü ôïõò!

ÌðñÜâï óå ïñãáíùôÝò êáé óõììåôÝ÷ïíôåò.

Ελλείψει ιερέα, καθήκοντα ανέλαβε ο Τάκης Ναστούλης

Πάντα αγκαλιασµένοι στο συµβούλιο

και µαζί τους και όλο το χωριό

Σ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 20136

Σπύρος ΖήσηςΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ

ΕΝΑ ΠΑΙ∆Ι ΘΥΜΑΤΑΙ…

43. Ήρθε η ώρα των µεγάλων αποφάσεων. Ήθελα να µείνωκαι να ζήσω στο χωριό µου, είχα την πνευµατική µου δύναµηνα δηµιουργήσει δουλειές, υπήρχαν προοπτικές όπως εµπόριοτου ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου. ∆εύτερη δουλειά σκεφτό-µουν να δηµιουργήσω πολλά αιγοπρόβατα. Το βουνό µας είχεκαλές περγαµηνές για πολλά ζώα, µικρά και µεγάλα. Αποφά-σισα λοιπόν µια και είχα γίνει αντράκι, να ζητήσω µια κοπέλααπό το χωριό, για µια καλή οικογένεια. Έστειλα προξενιά σεδυο. Μου απάντησαν αρνητικά, ως ανεπάγγελτο. Η πρώτη παν-τρεύτηκε στο χωριό και χάθηκε στη γέννα, για µια ένεση 10δραχµών. Αυτό ήταν το τυχερό της… Η δεύτερη παντρεύτηκεσε άλλο χωριό, έναν τσέλιγκα µε τριάντα – σαράντα πρόβατα.Το µετάνιωσε πικρά αλλά ήταν αργά….Έκανα και µια τρίτη απόπειρα, αυτή τη φορά να µιλήσω µόνος

µου στον πατέρα της κοπέλας, χωρίς προξενητή. Την έλεγανΒαγγελιώ. Ο πατέρας της µου αρνήθηκε αλλά η Βαγγελιώ µεερωτεύτηκε. Ο πατέρας της την κλείδωσε σε ένα δωµάτιο καιαργότερα την πάντρεψε χωρίς τη θέλησή της στο ΠευκοχώριΦιλιππιάδας µε έναν γαιοκτήµονα που είχε δικά του στρέµµα-τα χωράφια.Στο γάµο δε µε κάλεσαν. Εγώ παρακολουθούσα από το πα-

ράθυρο του παπα-Γιώργη. Όταν ήταν ντυµένη νυφούλα νόµι-ζες πως την πήγαιναν για κρέµασµα. Τα µάτια της τα στρι-φογύριζε και µια στιγµή µε είδε και γέµισε το µάγουλό της µεδάκρυα πολλά, σαν να έλεγε «αντίο αγαπηµένε µου…». Αυτάήταν τότε τα εγκλήµατα των γονέων. Πέρασε η Βαγγελιώ ζωήτυραννισµένη, όπως έµαθα αργότερα.Έκανα αυτές τις προτάσεις διότι αγαπούσα τη ζωή του χωρ-

ιού. Εδώ θα αναφερθώ στο φιλόσοφο Ζήνωνα και το εξήςσπουδαίο ρητό που είπε ο µεγάλος αυτός φιλόσοφος. «Όποι-ος ζει σύµφωνα µε τη φύση του, ζει σύµφωνα µε την αρετή».Πρώτη στενοχώρια για µένα ήταν που δε µε άφησαν να σπου-

δάσω στη Σχολή Βελλά οι γονείς µου. ∆εύτερη και µεγαλύτε-ρη όταν αντίκρισα τον πατέρα µου ξαπλωµένο στην Αγία Κυρ-ιακή, σκοτωµένο άδικα. Και η τρίτη που αρνήθηκαν την απο-κατάστασή µου στο χωριό. Τότε σκέφτηκα σαν παιδί και είπαστον εαυτό µου «Σπύρο, τι παρακαλάς, αφού δε σε θέλουνστο χωριό. Εσύ ζητάς το σπίτι του παπά!». Η κατάσταση τότεήταν άσχηµη πολύ, ακατάστατη και αβέβαιη για τη ζωή των κα-τοίκων όπως η πρόβλεψή µου µετά από δυο χρόνια έγινανπραγµατικότητα, βγήκαν αληθινές. Όλα τα χωριά της Περιφέ-ρειας κατέληξαν ανταρτόπληκτοι στο Καλαµίτσι της Πρέβεζας.Τότε έκανα µια πρόταση σε δυο καλούς µου φίλους, τον Αλέ-κο της Μητροβάσαινας και στο Θόδωρο Κολιό, παιδί του Νίκο-Γάκη. Συµφωνήσαµε και φύγάµε από το χωριό για την Πρέβε-ζα, να γλιτώσουµε από τους κοµµουνιστοσυµµορίτες και γιαδουλειά. Πρωτίστως να βοηθήσουµε τις οικογένειές µας. Φθά-νοντας στην Πρέβεζα εγκατασταθήκαµε για ύπνο σε µια κα-ρότσα φορτηγού αυτοκινήτου που ήταν εγκαταλειµµένη στοχάνι του Σπύρου Χαλβαντζή. Εκεί στεγαζόταν και το πρακτο-ρείο λεωφορείων Θεσπρωτικού και µας ήταν πολύ χρήσιµο ναµαθαίνουµε τα νέα από τους δικούς µας στο χωριό. Εγώ είχα

γνωστό πολύ το ∆ιευθυντή τηςΑγροτικής Τράπεζας τον κ. Σω-τήρη Θεοχάρη. Του µίλησα γιαδουλειά για τους τρεις µας καιµας προσέλαβε στο λιµάνιΠρέβεζας. Μας έδωσαν και µιαβελόνα (σακοράφα) µεγάλη καιένα κουβάρι σπάγκο στον κα-θένα. Και κατευθείαν για δου-λειά. Να ράβουµε τα σακιά πουάνοιγαν κατά την φορτοεκφόρ-τωση από τα καράβια πουεκείνη την εποχή έφερναν ζωο-τροφές για τα ζώα γιατί όπωςπροανέφερα η Περιφέρεια όληήταν καταστραµµένη, αυτή τηφορά όχι από τους κατακ-τητές, αλλά από τους ΕΛΑΣί-τες. Οι µάχες συνεχιζότανεναντίον του Ελληνικού Εθν.Στρατού στην ύπαιθρο, απόΠελοπόννησο έως Μακεδονία και στα ορεινά της Ηπείρου. Τέ-λος πάντων, µε τη δουλειά αυτή καλά τα πηγαίναµε. Παραδά-κι καλό. Τρεις καµπαλέρο, τρεις καλοί φίλοι. Στα µέσα του1946 έρχεται µια διαταγή στα αστυνοµικά τµήµατα για κατά-ταξη στη Σχολή Χωροφυλακής. Όσοι επιθυµούσαν και οι έχον-τες απολυτήριο ∆ηµοτικού Σχολείου. Ήταν µια καλή ευκαιρία,αλλά εγώ είχα υποχρέωση µεγάλη για την οικογένειά και δεναποφάσισα. Ούτε ο Θόδωρος Κολιός. Πήγε όµως ο Αλέκος.∆εν µπορέσαµε να του αλλάξουµε γνώµη. Παρ’ όλα τα παρα-κάλια και από τους δυο µας. Όχι πως δεν ήταν καλά στη Χωρ-οφυλακή, αλλά η κατάσταση τότε ήταν πολύ άσχηµη. Έλαβεµέρος σε πολλές µάχες µε τους κοµµουνιστές και γλίτωσε. Τουεπιφύλαξε η µοίρα του να σκοτωθεί στο κέντρο της Αθήναςαφήνοντας γυναίκα και παιδιά. Εµείς που ζήσαµε µαζί του, δεντον ξεχνάµε ποτέ.Εγώ είχα επιλεγεί για το Σώµα Αυτοκινήτων του στρατού. Πα-

ρ’ όλα που ήµουν προστάτης δεν το είχα φανερώσει στο στρ-ατιωτικό συµβούλιο όταν παρουσιάστηκα µε νεότερη εγκύκλιοτου Υπουργείου Στρατιωτικών απαλλάχτηκα ως προστάτης καιπλήρωσα 1.200 δραχµές και απαλλάχτηκα τελείως. Με το Θό-δωρο µείναµε λίγο καιρό στην Πρέβεζα. Μετά έφυγε και όπωςέµαθα αργότερα ξενιτεύτηκε και αυτός στη Γερµανία. Πάνταρωτάω τον αδελφό του το Βαγγέλη και µαθαίνω κάτι καλό γιααυτόν και ευχαριστιέµαι. Κατά τα τέλη του 1946 άλλη διαταγήγια την Πυροσβεστική. Εκεί µου άρεσε. Κάνω αίτηση και µας κα-λούν να πάµε στα Γιάννενα για να περάσουµε από Υγειονοµικήεπιτροπή. Πήγα µε έναν φίλο µου από την Πρέβεζα, τον ΘεοχάρηΑποστολίδη. Πολλά παιδιά από την Ήπειρο και Λευκάδα. Περά-σαµε από 7-8 γιατρούς. Την ώρα της ακτινογραφίας θώρακοςµας φωνάζει ο αρχίατρος, δε θυµάµαι το όνοµά του, να δούµε κά-τι παράξενο. Ένας Λευκαδίτης, στο επάγγελµα κουρέας, είχε τηνκαρδιά του στο δεξιό µέρος. Πρώτη φορά αντίκρισε και ο γιατ-

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: Αποφάσισα να γράψω αυτό το οδοιπορικό που διδάχτηκα από την κοινωνία της ζωής. Ο κάθε άνθρωπος πουέρχεται στη ζωή πρέπει να γνωρίζει τις ρίζες του και να µην τις ξεχνά ποτέ. Ο άνθρωπος που ξεχνά την παράδοσή του πα-θαίνει αµνησία και δεν ξέρει πούθε έρχεται και πού πηγαίνει… όπως ο Αριστοτέλης είπε.Ο πολίτης που δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική, για τα κοινά, δεν είναι ο καλός υπεύθυνος πολίτης, αλλά ο κακός και ανεύθυ-νος πολίτης.Έτσι λοιπόν και εγώ αποφάσισα να γράψω αυτά τα λίγα. Περιγράφω τα ήθη και έθιµα του χωριού και την αγάπη µεταξύ τωνκατοίκων και την µεγάλη αλληλοβοήθεια µεταξύ των. Αν έχω κάνει και παραλείψεις, σας ζητώ συγνώµη. Αλλά αυτή είναι η αλήθ-εια. Ο τίτλος του οδοιπορικού αυτού είναι «Ένα παιδί θυµάται…».

Σπύρος Ζήσης

Ζ’ ΜÝñïò

Ο αείµνηστος πλέον, ΣπύροςΖήσης, σε νεαρή ηλικία.

∆υστυχώς δεν πρόλαβε να δει ναολοκληρώνεται η σειρά των

συνεχειών της αυτοβιογραφίαςτου, αφού ο χρόνος τον πρόλαβε.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 7

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ Σπύρος Ζήσης

ρός (συνταγµατάρχης) τέτοιο φαινόµενο. Τέλος, περάσαµε τιςιατρικές εξετάσεις και περιµέναµε να µας καλέσουν για τη σχο-λή, αλλά δεν έδωσαν χρήµατα οι Αµερικάνοι και µείναµε απ’ έξω.Το κέρδος µας ήταν όλες οι εξετάσεις που κάναµε. Ήταν

χωρίς χρήµατα και είδαµε και την κατάστασή µας, από πλευ-ράς υγείας. Και γι’ αυτό δεν µας στενοχώρησε η µη κατάταξήµας στην Πυροσβεστική. Έτσι κι αλλιώς η δουλειά ήταν επαρ-κής για να βγάλουµε τις υποχρεώσεις µας και εγώ και ο φίλοςµου ο Χάρης Αποστολίδης.44. Στα τέλη του 1946 έπιασα δουλειά καλή στο µεγαλύτερο τό-

τε εστιατόριο της Πρέβεζας. Απασχολούσε 15-16 υπαλλήλους.Σιγά – σιγά, µε τις γνωστικές µου ικανότητες, έγινα πρώτος στηδουλειά αυτή και ήµουν υπεύθυνος αγρονοµικός για κάθεέλεγχο στο εστιατόριο, τη σύνταξη τιµών και µενού φαγητώνκαθηµερινώς. Με τη δουλειά αυτή άνοιξαν τα φτερά µου πάραπολύ, διότι γνωρίστηκα µε πολλούς ανθρώπους από όλες τις τά-ξεις της κοινωνίας, στρατηγούς, δεσποτάδες, νοµάρχες, µηχα-νικούς, γιατρούς του Ερυθρού Σταυρού κ.ο.κ., δηλαδή άνοιξανοι πόρτες των ∆. Υπηρεσιών στην Πρέβεζας. Αυτό µου ήταν απα-ραίτητο και πολύ χρήσιµο να βοηθήσω κάτι για το χωριό µας.Είχα και καλή συνεργασία µε τον τότε Πρόεδρο του χωριού µου,το Χρήστο Ναστούλη (Κιτσιο-Γιάννη). Με τους µηχανικούς τηςανοικοδόµησης τότε έστειλα την ξυλεία για τους σεισµόπ-ληκτους χωριανούς µου, η οποία ξεφορτώθηκε στον Άγιο ∆η-µήτριο, 3 – 4 φορτηγά αυτοκίνητα. Πρώτο το Νικολίτσι πήρεξυλεία από τα γύρω χωριά, χάρη στην προσωπική µου γνωριµία.Στο τέλος κάποιοι δεν έµειναν ευχαριστηµένοι, ήθελαν αν τουςτην έστελνα και µε το όνοµά τους την ξυλεία. Ήταν προορισµένηµε ονοµατεπώνυµο από την ανοι-κοδόµηση Πρέβεζας ως πρώτηαποστολή και συνεχίστηκαν καιάλλες. Εγώ πάντως έκανα το καθ-ήκον µου, έκανα την αρχή.Με τους γεωπόνους και διευθυ-

ντές της Μηχανικής Καλλιέργειαςπου είχα καλές σχέσεις έβαλα γιαδουλειά τον αδελφό µου, Βαγ-γέλη Ζήση και άλλα παιδιά απότο χωριό, τον Φώτη Οικονόµου,∆. Τζαβέλα, Γιώργο Αναγνώστου.Στην υπηρεσία αυτή υπηρετούσεκαι ο εξαίρετος κύριος και καλόςπατριώτης από τις Παπαδάτες,Απόστολος Παπαδηµητρίου, οοποίος προσέλαβε στην υπηρε-σία αυτή πολλά παιδιά από τις Παπαδάτες, όπως τον ΒαγγέληΣταύρο, τον Τσιρώνη Χαράλαµπο, το Σάρκο, παιδί του Β. Σάρ-κου του δάσκαλου και κάποιον Μπασούλη, δεν θυµάµαι το όνο-µά του. Επίσης µε ενέργειές του έβαλε και παιδιά από τονΆσσο, τους αδελφούς Κούση, Γιώργο και Βαγγέλη και ∆. ∆ή-µα. Αυτοί ήταν πραγµατικοί πατριώτες που δεν ξεχνούν τουςσυχωριανούς, όπως κάνανε και οι Κρανιώτες. Είχαν κτήµα τουςτην Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισµών. Όλοι Κρανιώτες απότον παππού στον εγγονό. Το ίδιο συνέβαινε και αργότερα, µετην Πολεοδοµία. Πρώτοι οι Κρανιώτες. Όλοι τους αξίζουν πολ-λά συγχαρητήρια.45. Ο Εµφύλιος σπαραγµός συνεχίζετε µε µεγάλες καταστρο-

φές σε όλη την Περιφέρεια. Οι κοµµουνιστές της Ελλάδος δενπειθάρχησαν στη συµφωνία της Βάρκιζας που οι µεγάλεςδυνάµεις και νικητές του ∆εύτερου Παγκοσµίου πολέµου χώ-ρισαν τα κράτη κατά το δοκούν και η Ελλάδα µας, τη γλυκιάµας πατρίδα, έµεινε υπό την επιρροή των δυτικών δυνάµεων.Αυτό δεν το κατάλαβαν οι κόκκινοι φασίστες και συνέχισανπαντού τους σκοτωµούς και τις λεηλασίες για ένα και µόνοσκοπό. Να συγκροτήσουν αυτοί Κυβέρνηση δική τους.

Αυτός ο καταστροφικός σπαραγµός συνεχίστηκε µέχρι το1949 που επικράτησε ο Ελληνικός στρατός και οι κοµµουνιστο-συµµορίτες διαλύθηκαν και έφυγαν στο ανατολικό παραπέ-τασµα αφήνοντας πίσω τους µεγάλες καταστροφές στη γεω-ργία, κτηνοτροφία και γενικότερες καταστροφές στο Κράτος.Με τον Ιταλο-Γερµανικό πόλεµο η πατρίδα µας έκλαψε 150.000παιδιά της, άλλα τόσα έκλαψε και µε τον Εµφύλιο!!! Και δενσυγκίνησε κανέναν από τους πρωταίτιους της καταστάσεως.Μετά τον Εµφύλιο καλύφθηκαν τα καλά παιδιά µέσα στην πο-λιτική και δεν πλήρωσε κανείς τους τα πεπραγµένα τους, ούτεγάτα ούτε ζηµιά που λέει και ο λαός µας. Οι περισσότεροι απόαυτούς παρουσιάστηκαν ως ∆ηµοκρατικοί, τους κάλυψε οΑνδρέας Παπανδρέου αργότερα, λίγοι έµειναν στο Κ.Κ.Ε. Πε-ρισσού κονοµισµένοι οικονοµικά για τα πρώτα και κοµµουνισ-τές γέµιζαν τις τσέπες τους. Πολλά παραδείγµατα είχαµε καιστην Πρέβεζας. Παιδιά του Λαού γίνανε ζάµπλουτοι µετά τηλήξη του Εµφυλίου πολέµου το 1949!Οι κάτοικοι των χωριών της Περιφέρειά µας ήταν ανταρτόπ-

ληκτοι. Στο Καλαµίτσι της Πρέβεζας µέσα στο δάσος τωνπεύκων και τον ελαιώνα, οι συνθήκες πολύ άσχηµες, από είδηδιατροφής, νερού κ.τλ. Εγώ µη δυνάµενος να πηγαινοέρχοµαιγια τα απαραίτητα της οικογένειάς µου αναγκάστηκα να νοι-κιάσω δωµάτιο µέσα στην Πρέβεζα, όπως και πολλοί άλλοιπατριώτες από την Περιφέρεια. Τοποθέτησαν τις οικογένειέςτους και σε σχολεία. Ακόµη δάσκαλοι και δηµόσιοι υπάλληλοι.Η ταλαιπωρία αυτή των κατοίκων της Περιφέρειας κράτησε

περίπου τρία χρόνια, από το 1946 έως το 1949. όπου ο στ-ρατός µας βγήκε και πάλι για δεύτερη φορά νικηφόρος ξε-

καθαρίζοντας και απελευθε-ρώνοντας την πατρίδα µας απότον κόκκινο φασισµό που ήθελαννα καθιερώσουν οι κοµµουνιστο-συµµορίτες. Αναρωτήθηκε άραγεκανείς από τους σοφούς αυτούτου τόπου που µας κυβερνούσανκαι µας κυβερνάνε ακόµη, σκέφ-τηκαν ποτέ για αυτή την Ελλα-δίτσα µας, πόσες φορές την πλη-γώσαµε και την µατώσαµε; ∆ενφέρνω στο νου µου το ’21 του Κο-λοκοτρώνη! Αυτό το γνωρίζουν ταµισά Ελληνόπουλα, όπως και την25η Μαρτίου και το 1940. Την 28η

Οκτωβρίου.Σας υπενθυµίζω τον πόλεµο ’12-

’13 που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε τα Γιάννενα. Το1917 µε τον Εθνικό ∆ιχασµό. Βενιζέλος, Βασιλιάς Κωνσταν-τίνος. Τα αποτελέσµατα τα γνωρίζουν όσοι τα θυµούνται και ταέχουν διαβάσει. Το αυτό σκηνικό συνεχίζεται το 1922. ΜικράΑσία! ∆εν έφτανε η Σµύρνη και τα γύρω παράλια, θέλαµε καιτην Άγκυρα. Μεγάλη βλακεία των υπευθύνων και η επερχόµενηκαταστροφή που πολλοί θυµόµαστε και κλαίµε. Το 1935, άλλοςδιχασµός µε τα παιδιά της Αµύνης, που θέλανε να διώξουν τοβασιλιά. Το 1936 ανέλαβε ο Ι. Μεταξάς και καλά έκανε κατάτη γνώµη µου, γιατί ο λαός µας χρειάζεται και βούρδουλα κά-που – κάπου, για να βάλουµε µυαλό. Ο Ι. Μεταξάς θωράκισε τοΚράτος και είπε ένα µεγάλο «ΟΧΙ» στους επιδροµείς του 1940.Η κατάρα των Ελλήνων δεν σταµατά εδώ. Άλλος εχθρός ντό-πιος και ξένος αιµατοκύλησε την Ελλαδίτσα µας. Πώς άντεξεαυτή η µάνα που λέγεται Ελλάδα, ένας Θεός το ξέρει!!!Όπως λέει και ο λαός µας

«Τι να σου θυµηθώ κρεµµύδι µου;Κάθε µπουκιά και δάκρυ»…

Ο Βαγγέλης Ζήσης µε τη µπουλντόζα του

....συνεχίζεται

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 20138

Η Κατερίνα Πανούση µε το γιό της Τάκη. Ο Μάτσαρης λείπει σίγουρα σε

όλους µας, αλλά περισσότερο στην οικογένειά του.Με σύγχρονα µέσα η Σπυριδούλα µε τον Γιάννη και βοηθό το γιό τους.

ÖÙÔÏÑÅÐÏÑÔÁÆ

Οι “Αγιοβασιλίτσες”, λεν τα κάλαντα στη Βασίλω

Στο σύγχρονο λιοτρίβι περιµένοντας να βγεί το λάδι οι Γιώργος Τζόλος,Κώστας Κίτσιος, µυλωνόπουλο, Κωστάκης Τζόλος, Βαγγέλη Βησάρης,και ο µυλωνάς Πέτρος Βουλιστιώτης

Πελαργοί φτάνουν και στο χωριό µας, προσπαθώντας να φτιάξουν τη

φωλιά τους. Του χρόνου πρέπει να τους βοηθήσουµε.

Η ∆οξούλα και ο Χριστάκης Βέκιος

επιµένουν παραδοσιακά στο λιοµάζεµα.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 9

ÖÙÔÏÑÅÐÏÑÔÁÆ

Οι π.Θωµάς Σωτηρίου, Τάσος και Τακης Βέκιος στον ιστορικό (Έλατο) µε τον Κιτσάκη

(αρχείο π.Θωµάς Σωτηρίου)Στο δρόµο για την ξενιτιά, Ο αείµνηστος Κώστας Γεωργίου

και ο Βαγγέλης Αναγνώστου αποχαιτερούν τον Χρηστάκη

Πήλιο, πριν επιβιβαστεί στο καράβι για τη Γερµανία

Νικολίτσι 1964. ∆ασκάλα ∆έσποινα Ανδρούτσου, 2. Αικατερίνη Τζόλου του Χρήστου, 3. Ελένη Γιάννου του Σπύρου, 4. Ευγενία Βέκιου του

Λάµπρου, 5. Σωτηρία Πήλιου του Χρήστου, 6. Βασιλική Κίτσιου του ∆ηµητρίου, 7. Αθανάσιος Αναστασίου του Κων/νου, 8. Τζόλος Πανα-

γιώτης του Βαγγέλη, 9. Χρήστος Αναγνώστου του Ευαγγέλου, 10. Νίκος Κωλέτσης του Χρήστου, 11. Ιωάννης Τζαβέλας του Νικολάου, 12.

Ειρήνη Νούτσου του Χρήστου, 13. Χρυσαυγή Κρούκη του ∆ηµητρίου,14. Γεωργία Κρούκη του ∆ηµητρίου, 15. Ουρανία Πανούση του Βασι-

λείου, 16. Γεώργιος Τζόλος του Σπύρου, 17. Μαρία Παπαθανασίου του Σταύρου,18. Ζωίτσα ∆ήµα του Σπύρου,

19. Βασιλική Σωτηρίου του Ιωάννη, 20. Ευδοκία Τζόλου του Χρήστου (Επιµέλεια Κωσταντής Κίτσιος)

Ïé öùôïãñáößåò åßíáé åõãåíéêÞ ðáñá÷þñçóç óõã÷ùñéáíþí ìáò êáé ôùí áðïãüíùí ôïõò. Ìå ôç äçìïóéïðïßçóÞ ôïõò èáäçìéïõñãçèåß óéãÜ óéãÜ Ýíá èáõìÜóéï ëåýêùìá. ÐåñéìÝíïõìå êáé ôéò äéêÝò óáò.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201310

Αθανάσιος ∆. ΣτράτηςΙΣΤΟΡΙΚΑ

ο 1856 αναφέρει ο Αραβαντινός («Χρονογραφία τηςΗπείρου», τ.Β΄, 1856, σελ. 322), όλα τα χωριά της Λάκ-κας µιλούσαν την Ελληνική γλώσσα, ανήκαν εκκλησια-

στικά στην Άρτα και δεν υπήρχε κανένας Τούρκος κάτοικος. ΟΚαντζάς είχε 31 Χριστιανικές οικογένειες και η Κρανιά 48. Ταδύο χωριά ήταν Μουαντέλ. Τα υπόλοιπα έξι ήταν Εθνικά, δηλα-δή τα Λέλοβα µε 73 Χριστ. Οικογ., η Ποδογόρα µε 68, τα Με-λιανά µε 19, το Μπουλµέτι µε 22, του Νάσσιαρη µε 18 και οιΠαπαδάτες µε 47 οικογένειες. ∆εν αναφέρει τον αριθµό τωνΝταρανίτικων, ούτε των Νικολιτσιώτικων οικογενειών. Ακόµηαναφέρει ότι η Άρτα είχε 710 Χριστιανικές οικογένειες, 160Εβραµκές και 210 Τούρκικες.To 1877, παραµονές του Ρωσοτουρκικού πολέµου, ο υποπ-

ρόξενος της Ρωσίας στην Άρτα γράφει µεταξύ άλλων για τηνκατάσταση των χωριών στη Λάκκα Σούλι:«Σε κανένα χωριό δεν κατοικούσε καµιά Οθωµανική οικογένεια.

Τα Λέλοβα, Ποδογόρα, Παπαδάτες και Νικολίτσι ήταν ιµλιάκιακυβερνητικά. Ντάρα, Κατζάς, Κρανιά, Νάσσιαρη, Μελιανά καιΜπουλµέτι ήταν ιδιοκτησίες του Κ. Καραπάνου. Τα χωριά Καν-τζάς, Κρανιά, Ντάρα, Μπουλµέτι, Λέλοβα και Ποδογόρα µι-λούσαν µόνο την Ελληνική ενώ τα υπόλοιπα και την Αλβανική.Στα Λέλοβα λειτουργούσε κεντρικό σχολείο και στην ΠοδογόραΣχολείο ενώ στα άλλα χωριά λειτουργούσαν σχολεία στους Να-ούς των. Η Ντάρα είχε 16 Χριστιανικές οικογένειες που εκ-κλησιάζονταν σε 2 εκκλησίες, ο Καντζάς 60 σε 1, η Κρανιά 95 σε5, του Νάσσαρη 45 σε 2, τα Μελιανά 20 σε 2, το Μπουλµέτι 45σε 4, τα Λέλοβα 160 σε 6, η Ποδογόρα 120 σε 4, οι Παπαδάτες125 σε 4 και το Νικολίτσι 54 σε 3» («Λέλοβα…», τ.Α΄, σελ.347).Είχαν πληθυσµό 3.700 ψυχές και οι φτωχοί χωρικοί ήταν οπ-

λισµένοι µε παλαιά φονικά όπλα.Στο βιβλίο µε τίτλο «Οδοιπορικά Ηπείρου Θεσσαλίας» Υπό του

παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών ΕΠΙΤΕΛΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ(Ταγµατάρχης Ι. Κοκκίδης 25 Ιουλίου 1880), εν Αθήναις εκ του εθ-νικού τυπογραφείου, 1880, Επαρχία Άρτης, τµήµα Λάκκας, σελ.71), καταγράφονται µεταξύ άλλων και τα παρακάτω.

Το 1884 η Ντάρα είχε 10-15 οικογένειες, ο Καντζάς 70, η Κρ-ανιά 75, τα Λέλοβα 150, το Νικολίτσι 55, του Νάσσιαρη 40, ταΜελιανά 13, οι Παπαδάτες 90, το Μπουλµέτι-Ζερβό 45 και Πο-δογόρα 118. Επίσης το Ελευθεροχώριον είχε 55 οικ. και η Φι-λιππιάδα 58 (∆οκίµιον Ιστορικόν…», σελ. 60-65).Το 1881, σε έγγραφο αγοραπωλησίας από τον τσιφλικά Κ. Κα-

ραπάνου χωριών της Λάκκας, φαίνονται στοιχεία από ορισµέ-να που ήταν τσιφλίκια:

Στις 8-10-1899 η εφηµερίδα «Φωνή της Ηπείρου» (φ. 349) σεανταπόκρισή της έγραφε:«ΕΚ ΝΕΟΥ ΛΟΥΡΟΥΕν τη Λάκα του Σουλίου εγένετο η καταγραφή καθ’ ήν πάντες

ώφειλον κατά εκδοθείσαν διαταγήν να παρουσιασθώσιν, άνδρεςκαι γυναίκες και αυτά τα µικρά παιδία ακόµη, αλλ’ οι κάτοικοι εν-τόνως διεµαρτυρήθησαν ότι δεν είναι νόµιµον να παρουσιασ-θούν και οι γυναίκες. Μετά ταύτα µετέβησαν και γαιωµέτραι οιοποίοι κατέγραψαν όλα τα δένδρα ήτοι ηληαίς, συκιαίς, αχλα-διαίς και τα σπήτια εις κάθε χωρίον. Και όσα χωρία κατέχονταιυπό των βέηδων ούτοι θέλουσι να γράψωσι ότι οι οικίαι είνε ιδι-καί των. Τούτο συνέβη εις το χωρίον Μπουλιουµέτη της Λάκαςόπου ο Σαλή βέης έχων το χωρίον τούτο θέλει να γράψη ότι αιοικίαι είνε ιδιοκτησία του αλλά επειδή οι δηµογέροντες δεν υ-πογράφουσι το ζήτηµα µένει εκρεµές. Ως αίτιον ο Σαλής της µα-ταιώσεως των σχεδίων του θεωρεί τον Αναγνώστη ΚωνσταντήΒασίλη, και προς εκδίκησιν θέλει να τον εκδιώξη εκ του χωρίου.Νοµίζοµεν όµως ότι δεν είνε δίκαιον, διότι ο δυστυχής έχει αγο-ράσει από τον βέην του χωρίου το κτήµα και έχει κτίσει το σπή-τι του. Εκτός τούτου θέλουσι να λάβωσι το ίµορον από ταις ε-ληαίς, αχλαδιαίς και από αυτά ακόµη τα κηπάρια θέλουσι δέ-κατον, ώστε αν καµµιά νοικοκυρά έχη φυτεύσει εις τον κήπονλάχανα, πράσα, κρεµύδια, σκόρδα και άλλα τοιαύτα οφείλει ναπληρώση. Εάν τις έχει µελίσια και υπάρχει κυψέλη κενή θαπληρώση το δέκατον και άλλα. Τις δύναται να είπη λέξιν δι’ όλατούτα τα παράνοµα; Ουδείς διότι εάν τις είπη λέξιν εναντίονρίπτεται εις τας φυλακάς, ενώ προ του πολέµου οι Χριστιανοίευρίσκοντο εις καλλιτέραν κατάστασιν. Τότε ουδείς εκ των Τούρ-κων εκακοποίει Χριστιανόν…».∆υστυχώς τα στοιχεία της παραπάνω καταγραφής δεν µας

είναι γνωστά.Με Β.∆. της 7-3-1915 δηµοσιεύτηκαν στην εφηµερίδα της

κυβερνήσεως (ΦΕΚ. 112, σελίς 830, τεύχος Α΄) τα αποτελέσ-µατα της πρώτης απογραφής των Νέων Χωρών, που είχε διε-ξαχθεί το 1913. Αυτά έχουν ως εξής (περιοδικό: «ΗπειρωτικήΕταιρεία», τχ. 143, 144, 1988):Σε βιβλίο µε τίτλο «Ελληνικός Οδηγός 1913-1929» (πρώτη έκ-

Ο πληθυσµός της Λάκκας Σούλικατά την απελευθέρωση

Επί τη ευκαιρία της επετείου των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Λάκκας, θα παρατεθούν µερικάστοιχεία από τον πληθυσµό των χωριών πριν και µετά το 1912. Αυτής της γενιάς των ντόπιων κατοίκων πουπάλεψαν µε την πείνα, την ξυπολησιά, τις κακουχίες, τις καιρικές συνθήκες, τις προδοσίες γειτόνων, την σεπρωτόγονη κατάσταση του εξοπλισµού τους και τους Τούρκους, για να απελευθερωθούν από τους τελευταί-ους. Αυτής της γενιάς που οφείλουµε να αποτιµούµε φόρο τιµής, όχι µόνο σε επετείους αλλά εσαεί.

α/α Πόλεις και χωριά Χριστιανοί Μωαµεθανοί1 Πρέβεζα 3.400 1.1402 Άρτα 6.400 8003 Φιλιππιάδα 2004 Ζερβό 605 Καντσάς 3506 Κρανιά 5407 Λέλοβα 10008 Μελιανά 1809 Μετόχι Πρ. Ηλιού 5010 Μπουλµέτι 15011 Νάσαρι 30012 Νικολίτσι 35013 Ντάρα 6014 Παπαδάταις 65015 Ποδογόρα 70016 Ρουσιάτσα 235

Τζιφλίκι οικογένειες αχυρώνες επιπλέονΚαντσά 57 45 χάνιον(3 υπόγεια, εν ισόγειον,

3 ανώγεια) 5.000 βαλανιδιέςΚρανιά 59 56 7.000 ελαιόδενδραΝτάρα 17 15 1.500 ελαιόδενδρα, 700 βαλανΝάσσαρι 37 37 150 ελαιόδενδραΜηλιανά 22 22Μπουλµέτι 45 41 3.000 ελαιόδενδρα

Τ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 11

Αθανάσιος ∆. ΣτράτηςΙΣΤΟΡΙΚΑ

δοση Γ. Ν. Μιχαήλ), αναφέρονται τα παρακάτω ενδιαφέρονταγια τον πληθυσµό την περιοχή µας:Πρέβεζα: κάτοικοι 6.202, ών άρρενες 3.178 και θήλεις 3.024

(απογραφή 1913).

Εκ των κατοίκων της Πρεβέζης 600 είναι Οθωµανοί, 400 Ιου-δαίοι και 5.202 Έλληνες. Ο σηµερινός πληθυσµός υπολογισ-τέως εις 8.000.Ο Νοµός Πρεβέζης έχει 60.709 κατοίκους και έκταση 1.660

τετραγωνικά χιλιόµετρα.Περιλαµβάνει την τέως Υποδιοίκησιν Πρεβέζης, την υπο-

διοίκησιν Μαργαριτίου και το ήµισυ της περιφερείας της δια-λυθείσης Υποδιοικήσεως Φιλιππιάδος.Η Πρέβεζα επικοινωνεί καθηµερινώς µετά της Στερεάς Ελλά-

δος (Αµφιλοχίας και Βονίτσης) δια µικρού ατµοπλοίου «Μέλ-λον» εκτελούντος έν ταξείδιον µετ’ επιστροφής καθ’ εκάστηνκαι µεταφέροντος και το ταχυδροµείον. Επίσης σχεδόν κα-θηµερινή υπάρχει συγκοινωνία µεταξύ Πρεβέζης – Λευκάδοςενεργουµένη δι’ ιστιοφόρων. Με τας Πάτρας, τας Ιονίους Νή-σους και τα άλλα µέρη έχει τακτικήν οµοίως συγκοινωνίανσυµφώνως µε τα δροµολόγια των ατµοπλοίων.Μετά της Άρτης και Φιλιππιάδος και Ιωαννίνων συγκοινωνεί η

Πρέβεζα δι’ αµαξών και αυτοκινήτων της αποστάσεως µεταξύΙωαννίνων – Πρεβέζης ούσης 105 χιλιόµετρα.Φιλιππιάς: κάτοικοι 1.138. πρωτεύουσα της οµωνύµου Υποδι-

οικήσεως και του ∆ήµου Φιλιππιάδος του Νοµού Πρεβέζης, κει-µένη εις απόστασιν 4 ωρών Β∆ της Άρτης παρά την δεξιάνόχθην του ποταµού Λούρου, εξ ού ονοµάζεται και Νέος Λού-ρος. Εις το σηµείον τούτο συναντώνται οι οδοί Άρτης – Ιωαν-νίνων και Πρεβέζης – Ιωαννίνων. Η γύρω έκτασις είναι εντελώςπεδινή και εύφορος, αλλά περιέχει αρκετά έλη, άτινα την κα-θιστώσι νοσώδη. Η Παλαιά Φιλιππιάς (κάτ. 438) απέχει εν-τεύθεν ώρας 0.15’.Η Υποδιοίκησις Φιλιππιάδος περιλαµβάνει, πλήν της οµωνύµου

πρωτευούσης, και 42 άλλους οικισµούς, αριθµείσα εν όλω κα-τοίκους 12.765 κατά την απογραφήν του 1913, υπολογιστέοςσήµερον εις 15.000 ως έγγιστα.Καντζάς: µετά συνοικισµού Πέτρα. Κάτοικοι 528. Πρόεδρος

Χρήστος Σακκάς.Κρανιάν: κατ. 833. Πρόεδρος Ιωάννης Παπαδιώτης.Λέλοβα: κάτ. 1299. Πρόεδρος Μιχαήλ Λογοθέτης.Νικολίτσι, µετά των συνοικισµών Νάσσαρη και Ντάρα. Κάτ.

916. Πρόεδρος Χρήστος Θωµάς1.

Παπαδάταις, µετά του συνοικισµού Μελιανά. Κάτ. 1209. πρ-όεδρος Χρήστος Αθανασίου.Ποδογόρα, µετά του συνοικισµού Μπουλµέτι Ζερβό. Κάτ.

1138. Πρόεδρος Αθανάσιος Γρηγ. Βάσιος.

Ρουσάτσα: κάτ. 338. πρόεδρος Γεώργιος Φώτης.(οι παραπάνω απογραφές δεν αναφέρονται σε συγκεκριµένο

έτος).Στις 14-8-1919 δηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η σύσταση των ∆ήµων

και Κοινοτήτων της περιοχής, που είχε ως εξής (σελ. 1302):«Περί συστάσεως δήµων και κοινοτήτων Νοµού Πρεβέζης.14-8-1919-τεύχος Α-αριθµός Φ. Ε. Κ. 181Αλέξανδρος, βασιλεύς των Ελλήνων, έχοντες υπ’ όψιν τα άρ-

θρα 1-6 του νόµου 1051 της 13-11-1917 «Περί συστάσεως καιδιοικήσεως δήµων και κοινοτήτων εν ταις Νέαις Χώραις»προτάσσει του Ηµετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού απο-φασίζοµεν και διατάσσοµεν:Αναγνωρίζονται κοινότητες εν τω Ν. ΠρεβέζηςΑ: εν τη Υποδιοικήσει Πρεβέζης:..........8) ο συνοικισµός Ρουσιάτσα υπό το όνοµα «Κοινότης Ρου-

σάτσων» και µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν…………..20) ο συνοικισµός Λέλοβα υπό το όνοµα «Κοινότης Λελόβης»

και µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν.21) ο συνοικισµός Ποδογόρας υπό το όνοµα «Κοινότης Πο-

δογόρας» και µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν. Προς τηνκοινότητα Ποδογόρας ενούται και ο συνοικισµός Μπουλµέτι….22) ο συνοικισµός Κρανιά υπό το όνοµα «Κοινότης Κρανιάς»

µε έδραν τον οµώνυµον οικισµόν.23) ο συνοικισµός Καντζάς υπό το όνοµα «Κοινότης Καντζάς»

µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν. Προς την κοινότητα Καν-τζά ενούται και ο συνοικισµός Πέτρα.24) ο συνοικισµός Παπαδάται υπό το όνοµα «Κοινότης Πα-

παδατών» και µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν. Προς τηνκοινότητα Παπαδατών ενούται και ο συνοικισµός Μελιανά.25) ο συνοικισµός Νικολίτσι υπό το όνοµα «Κοινότης Νι-

κολίτσι» και µε έδραν τον οµώνυµον συνοικισµόν. Προς τηνκοινότητα Νικολίτσι ενούται και οι συνοικισµοί Ντάρα και Νάσ-σαρη.

Εν Αθήναις 7-8-1919ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ

Ο επί των Εσωτερικών ΥπουργόςΚ. ∆. Ρακτιβάν».

Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, η Νέα Φιλιπ-πιάδα (συνένωση Παλαιάς Φιλιππιάδας και Ελευθεροχωρίου)αποτέλεσε έδρα οµώνυµης Επαρχίας του Νοµού Πρεβέζης καιπεριελάµβανε τα χωριά: Άγιος Γεώργιος, Ανώγειο, Άσσος (Νά-σαρι), Βούλιστα, Παναγιά, Γαλατάς (Μπουλµέτι), Ζερβό, Γο-

ργόµυλος (Γκουλιάδες), ∆αφνωτή(Τσοβίστα), ∆ρυόφυτο (Σφελένικο),Θεσπρωτικό (Λέλοβα), Καλογερ-ικό, Κερασώνα, Κλεισούρα, Κρα-νιά, Μελιανά, Μονολίθι (Βορδώ),Ελευθεροχώρι, Νέα Κερασούς,Ρωµιά, Νικολίτσι, Παπαδάτες, Ελιά(Ντάρα), Παντάνασσα, Ριζοβούνι,Πλατανούσα (Ραψίστα), Στριβίνα(Καµπή), Σκούπα, Φανερωµένη καιΧανόπουλο µε όλες τις δηµόσιεςυπηρεσίες για την εξυπηρέτησητου λαού της περιοχής («Ιστορίατης Φιλιππιάδας», Αθήναι 1988,Σύλλογος Φιλιππιαδωτών «ο Άγ.Βησσαρίων», σελ. 13).Στην απογραφή του 1920 δηµο-

σιεύθηκαν τα παρακάτω στοιχεία:

Χωριό Άρρενες Θήλυς ΣύνολονΚαντζάς (Στεφάνη) 210 154 364Κρανιά 425 408 833Λέλοβα (Θεσπρωτικό) 655 644 1299Μηλιανά (Μελιανά) 151 149 300Μπουλµέτι (Γαλατάς)-Ζερβό 154 151 305Νάσαρι (Άσσος) 163 179 342Νικολίτσι 255 218 473Ντάρα (Ελαία) 51 50 101Παπαδάτες 461 448 909Ποδογόρα (Ριζοβούνι) 419 414 833Ρουσάτσα (Πολυστάφυλλο) 166 172 338Γενικό σύνολο 3110 2987 6097

1: Μάρκου Χρήστος του Θω-µά (ΚιτσΘωµάς), διετέλεσε οµακροβιότερος Πρόεδρος της

κοινότητας Νικολιτσίου

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201312

Αθανάσιος ∆. ΣτράτηςΙΣΤΟΡΙΚΑ

Στα τέλη της δεκαετίας του ΄20 και µετά τον Α’ Παγκόσµιο πό-λεµο και την Μικρασιατική καταστροφή, οι καταγραφές τουπληθυσµού έχουν ως εξής: Πρέβεζα: κάτοικοι 10.112.Άσσος (Νάσσιαρη) Φιλιππιάδος: κάτ. 388. άρρ. 183. Λειτουρ-

γεί Ταχ. Γραφείο και ∆ηµοτικό σχολείο. Κοινοτικοί σύµβουλοι:Σ. ∆ήµας, Α. ∆ήµας, Α. ∆ήµος, Μ. Λαµπρούσης, Σ. Ζήκας.Γαλατά (Φιλιππιάδος) κάτ. 378, άρρ. 195. έδρα Γαλατάς

(Μπουλµέτι-Ζερβό) κάτ. 192, άρρ. 97 ( Ζερβό 185 κάτ.). Λει-τουργεί ταχ. Γραφείο, ∆ηµ. Σχολείον. Κοιν. Σύµβουλοι: Ν. Πα-παµωάννου, Ι. Ζούµπος, Κ. Οικονόµου, Ι. Ζίκος, Αθ. Παππάς.Θεσπρωτικού (Λελόβης Φιλιππιάδος): κατ. 1538, άρρ. 732.

Λειτουργεί Αστυνοµικός Σταθµός, Ταχ. Γραφείον, ∆ηµ. Σχο-λείον. Κοινοτικοί σύµβ.: Ε. Ιωάννου, Β. Ματσώκης, ∆. Καλδάν-ης, Χ. Λογοθέτης, Κ. Παπαβασιλείου, Η. Γκούτζος.Κρανιάς (Φιλιππιάδος): κάτ. 914, άρρ. 465. Λειτουργεί Ταχ.

Γραφείον, ∆ηµ. Σχολείον. Κοιν. Σύµβουλοι: Χρ. Μαλέσκος, Ν.Παπαδιώτης, ∆. Τασούλης, Σ. Κώτσης, Αθ. Πάτσης.Μελιανών (Φιλιππιάδος) κάτ. 195, άρρ. 92. Κοιν. Σύµβ.: Κ. Ντά-

κουλας, Ι. Παπαχρήστου, Κ. Ιωάννου, Β. Αγγελής.Νικολιτσίου (Φιλιππιάδος): κάτ. 707, άρρ. 367. έδρα Νικολίτσι:

κάτ. 572, άρρ. 307. Χωρία: Εληά κάτ. 135, άρρ. 60, θήλ. 75 (τοέτος τούτο αναφάρεται ως ξεχωριστή κοινότητα). ΛειτουργείΤηλ. Γραφείον, ∆ηµ. Σχολείον. Συνεταιρισµοί: Γεωργικός Πισ-τωτικός. Κοινοτικοί σύµβουλοι: Μ. Θωµάς, Θ. Ναστούλης, Κ.Κώστας, Χ. Αναγνώστου, Π. Χρήστου. Ιερείς: Θανάσης Οι-κονόµου, Ι. Μίνος, Γ. Πανούσης. ∆ιδ/λοι: Π. Αθανασίου, Σ. Νάσ-

καρης. Παντοπωλεία: Κολιού Ν2., Μήτσιου Α.

Παπαδάτων (Φιλιππιάδος): κάτ. 905, άρρ. 423. ΛειτουργείΤαχ. και Τηλ. Γραφείον, ∆ηµ. Σχολείον. Συνεταιρισµοί: Γεωργ.,Πιστωτ., Ακτηµόνων καλλιεργητών. Κοινοτ. Σύµβ.: Θ. ∆αρδα-

µάνης, Α. Μπόκιας, Γ. Τσιρώνης,Σ. Κόλιας, Σ. Μποτσαλής. Ιερείς:Ν. Μπατσούλης. ∆ιδ/λοι: Χ. Λεκ-κός, Β. Μαυρογένης, Α. Λογοθέ-του. Παντοπωλεία: ΜπατσούληΣ., Μπόκια Ν., Τζίµα Γ.Ριζοβουνίου (Ποδογόρας Φι-

λιππιάδος): κάτ. 922, άρρ. 446.Λειτουργεί Ταχ. Γραφείον, ∆ηµ.Σχολείον. Συνεταιρισµοί: Γε-ωργ., Πιστ., Ακτηµόνων καλλιερ-γητών. Κοινοτ. Σύµβ.: Α. Βάσ-σιος, ∆. Σταυρόπουλος, Κ. ∆ια-µαντής, Α. Νίκου ή Μακρής, Σ.Παπαβασιλείου. Ιερείς: Λ.Σπυρίδωνος, Ευάγγ. Θεοδοσίου,Α. Νάτσιος. ∆ιδ/λοι: Γ. Παπα-ρώτας, Κ. Χριστοδούλου.Πολυσταφύλλου (Ρουσιάτσα):

άρρ. 142, θήλεις 181, σύνολοκάτοικοι 323.Βιβλιογραφία:

Αραβαντινός Παναγιώτης, Χρονογραφία της Ηπείρου, τ.Β΄, 1856,.Ελληνικός Οδηγός 1913-1919 και 1920-1929, ανατ. ∆ηµοκρατικός τύπος

Α.Ε., Αθήνα Φεβρ. 1913.«Ιστορία της Φιλιππιάδας», Αθήναι 1988, Σύλλογος Φιλιππιαδωτών «ο Άγ.

ΒησσαρίωνΟδυσσέας Μπέτσος Λέλοβα, το σηµερινόν Θεσπρωτικόν, τ.Α΄, 1975.Περιοδικό: «Ηπειρωτική Εταιρεία», τχ. 143, 144, 1988.Σεραφείµ Ξενόπουλος ο Βυζάντιος, ∆οκίµιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρε-

βέζης, 1884.Στράτης ∆. Αθανάσιος «Ντάρα Λάκκας Σουλ ίου, Ιστορία-Τοπωνύµια», 2008.Περιοδικό: «Ηπειρωτική Εταιρεία», τχ. 143, 144, 1988.

2: Τα παντοπωλεία που αναφέρονται στο δηµοσίευµα, ανήκαν στουςΚολιό Νικόλαο (ΝικοΓάκη και του πεθερού του ΠαπαΓιάννη Μίνου)στον περίβολο της Παναγίας και στον Μήτσιου Α., δηλαδή στον Νασ-σιοΣωτήρη στον ίδιο ερίπου χώρο στο χαγιάτι της εκκλησίας. Τα κα-ταστήµατα της εποχής ήταν βέβαια κατ’ ευφηµισµόν παντοπωλεία,αφού εκτός από ελάχιστα χύµα προµόντα και λίγο κούµαρο, αδυνα-τούσαν να προσφέρουν περισσότερα. Την ίδια εποχή παντοπωλείοείχε και η οικογένεια Τούση στη θέση Ρούποση.

Κοινότης και συνοικισµοί Άρρενες Θήλεις ΣύνολοΝέα Φιλιππιάς 613 377 1.020Ελευθεροχώριον 335 359 694Παλαιά Φιλιππιάς 224 220 444Λέλοβα 724 772 1496Λακκώµατα 23 13 36Νικολίτσι 226 221 447Νάσσαρη 171 178 349Ντάρα 58 69 127Παπαδάτες 376 435 811Μελιανά 122 105 227Κρανιά 351 407 758Βελιάχα 11 17 28Μπότσικα 17 13 30Ρουπακιά 41 25 66Ποδογόρα 413 449 862Μπουλµέτι-Ζερβό 147 155 302Ρουσιάτσα 136 169 305Καντζά 240 188 428

Οι αείµνηστοι ιερείς ΝικολιτσίουΠαπαΓιώρης Πανούσης και ΠαπαΓιάννης Μίνος

Ο αείµνηστος ιερέας ΝικολιτσίουΠαπαΘανάσης Οικονόµου

2: Ο Κολιός Ν. (ΝικοΓάκης) διαλέγοντας ελιές στη µπλάντρα

µόνιµος πληθυσµός αφορά τοναριθµό των ατόµων που έχουντη συνήθη διαµονή τους στην

κάθε Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενό-τητα, ∆ήµο, ∆ηµοτική Ενότητα, ∆ηµοτι-κή ή Τοπική Κοινότητα και οικισµό τηςχώρας. Στο Μόνιµο Πληθυσµό περι-λαµβάνονται όλα τα άτοµα ανεξαρτή-τως υπηκοότητας (ελληνικής ή άλληςχώρας), τα οποία κατά την ΑπογραφήΠληθυσµού 2011 δήλωσαν τόπο συνή-θους διαµονής τους (πού ζουν µόνιµατο τελευταίο 12µηνο) εντός της Ελληνι-κής Επικράτειας.

Στην Π.Ε. Πρέβεζας δήλωσαν διαµονή57.491 άτοµα. Αναλυτικά τα στοιχεία:

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΕΒΕ-ΖΑΣ (Έδρα: Πρέβεζα, η) 57.491

∆ΗΜΟΣ ΖΗΡΟΥ (Έδρα: Φιλιππιάς, η)13.892

∆ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΩΓΕΙΟΥ 890Τοπική Κοινότητα Ανωγείου 170Άνω ∆ρυµών, ο 109Ανώγειον, το 61Τοπική Κοινότητα Γοργοµύλου 604Αγία Παρασκευή, η 23Βαθύ, το 69Γεροπλάτανος, ο 52Γκούρα, η 22Γοργόµυλος, ο 19Καστρίον, το 102Μαρκάται, οι 32Νέος Γοργόµυλος, ο187Ξηρόκαµπος, ο 71Χαλίκια, τα 27Τοπ. ΚοινότηταΤσαγκαροπούλου 116∆ρυµών, ο 38Τσαγκαρόπουλον, το 78

∆ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΥ 4.075Τοπική Κοινότητα Άσσου 343Άσσος, ο 170Κεράσοβον, το 173Τοπική Κοινότητα Γαλατά 302Άγιος Σάββας, ο 53Γαλατάς, ο 106Ζερβόν, το 143Τοπ. Κοινότητα Θεσπρωτικού 1.363Θεσπρωτικόν, το 1.363Τοπική Κοινότητα Μελιανών 277Μελιανά, τα 277Τοπική Κοινότητα Νικολιτσίου 324

Ελαία, η 48Νικολίτσιον, το 242Πλατάνια, τα 34Τοπική Κοινότητα Παππαδατών 551Άγιοι Απόστολοι, οι 95Γαλήνη, η 87Παππαδάται, αι 369Τοπική Κοινότητα Πολυσταφύλου 167Αγία Τριάδα, η 46Πολυστάφυλον, το 121Τοπική Κοινότητα Ριζοβουνίου 748Ζηρόπολη, η 36Ριζοβούνιον, το 712

∆ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΡΑΝΕΑΣ 821Τοπική Κοινότητα Κρανέας 821Κρανέα, η 424Τύργια, η 397

∆ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΠΠΙΑ∆ΟΣ8.106∆ηµοτική Κοιν. Φιλιππιάδος 4.619Φιλιππιάς, η 4.619Τοπική Κοινότητα ΑγίουΓεωργίου 601Άγιος Γεώργιος, ο 601Τοπική Κοινότητα Γυµνοτόπου 324Γυµνότοπος, ο 324Τοπική Κοινότητα ∆ρυοφύτου 266∆ρυόφυτον, το 266Τοπική Κοινότητα Κερασώνος 283

Αγία Φανερωµένη, η 10Κερασώνα, η 273Τοπική Κοινότητα Κλεισούρας 213Κλεισούρα, η 166Πέντε Πηγάδια, τα 47Τοπική Κοινότητα ΝέαςΚερασούντος 922Ηλιοβούνιον, το 95Νέα Κερασούς, η 827Τοπική Κοινότητα Παναγίας 334Βούλιστα, η 26Γωνία, η 68Παναγία, η 240Τοπική Κοινότητα Πέτρας 392Πέτρα, η 392Τοπική Κοινότητα Ρωµιάς 152Παιδόπολις Ζηρού, η 25Ρωµιά, η 127Από τα παραπάνω στοιχεία της νέας

απογραφής, προκύπτει ότι είναι εµ-φανής οι µοίωση των κατοίκων σεσχέση µε την προηγούµενη απογρα-φή, ιδιαίτερα στα χωριά.Ένα µεγάλο θέµα που προκύπτει,

είναι η εκπροσώπηση των τοπικώνσυµβουλίων, αφού σύµφωνα µε τον«Καλλικράτη» για κάτω των 300 κατοί-κων δεν προβλέπεται τοπικό συµ-βούλιο, αλλά εκπρόσωπος της τοπι-κής κοινότητας.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 13

ΑΠΟΓΡΑΦΗ

Τα αποτελέσµατα της απογραφής του µόνιµουπληθυσµού της Π.Ε. Πρέβεζας για το 2011

Με µεγάλη καθυστέρηση, η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε τα αποτελέσµατα της απογραφήςτου µόνιµου πληθυσµού της χώρας, ο οποίος ανήλθε στα 10.815.197 άτοµα.

Ο

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201314

ε ένα κοµψότατοτοµίδιο, η αρχοντικήκυρία των Πανεπι-

στηµιακών Γραµµάτων κ.Εσπέρια Καπόγλου - Σουρβί-νου, κυκλοφόρησε τα ποιήµα-τα του αείµνηστου θείου τηςΜιλτιάδη Λογοθέτη, του αλησ-µόνητου γιατρού από το Θε-σπρωτικό, ως «έκφραση αγά-πης, σεβασµού, τιµής και ευ-γνωµοσύνης… και οφειλόµενοχρέος ηθικό απέναντι σ’ έναν

σπάνιο Άνθρωπο».Το προλογικό, κατατοπιστικό σηµείωµα, γραµµένο από την

ίδια, γεµάτο ευαισθησία, συγκίνηση και λυρισµό, µας δίνει τοστίγµα του ανθρώπου, γιατρού και ποιητή Μιλτιάδη Λογοθέτη.Ακολουθούν 48 ποιήµατα, όλα γραµµένα µε το καλλιγραφικό

χέρι της Επιµελήτριας της Έκδοσης, ποιήµατα του γιατρού,που είδαν το φως της δηµοσιότητας στην εφηµερίδα «ΑΓΩΝΠΡΕΒΕΖΗΣ», από τον Απρίλιο του 1956 µέχρι και τον Φεβ-ρουάριο του 1963, τα οποία, µε κόπο και ατέλειωτη υποµο-νή, η κ. Σουρβίνου συγκέντρωσε, φύλαξε και επιµελήθηκε.Σαράντα οκτώ ποιήµατα, σαράντα οκτώ διαµάντια του

αείµνηστου Μιλτιάδη Λογοθέτη, του γιατρού και φυσιολάτρηκυνηγού, ενός αυθεντικότατου, σηµαντικότατου παραδοσια-κού ποιητή, εγκαυστικού δηµιουργού, που κρατάει γερά,

αναµµένη λαµπάδα, το συναίσθηµα.Σε άλλα ποιήµατα αυτό το συναίσθηµα το θερµαίνει σιγά σι-

γά και σε άλλα το πυρακτώνει και καίει πάνω του κάθε, τυχόν,αρνητικό φορτίο που κουβαλούν οι στίχοι του. Τέλεια ποιή-µατα στο είδος και την τεχνοτροπία που γράφτηκαν, γεµά-τα φιλοσοφικό στοχασµό, λυρισµό, κι ανάσες ζωής.Στις 82 σελίδες του βιβλίου υπάρχουν δηµοσιευµένες τρεις

φωτογραφίες του ποιητή, που δείχνουν εύγλωττα τα ευγε-νή χαρακτηριστικά και την αρχοντιά του, σπάνιες γκραβού-ρες, επιλεγµένες από την ευαισθησία της κ. Σουρβίνου, καιµικρές ζωγραφιές ανθέων κ.λπ., που, µαζί µε τον διάκοσµοτου σκληρού εξωφύλλου, συνθέτουν ένα άριστο αισθητικόαποτέλεσµα.Τα ποιήµατα του Μιλτιάδη Λογοθέτη τυπώθηκαν στην Αθή-

να από τις Γραφικές Τέχνες ‘‘Πλαίσιο’’, σε πεντακόσια αν-τίτυπα, εκτός εµπορίου, και «θα δοθούν ‘‘τιµής ένεκεν’’ σεόλους εκείνους που και σήµερα, ύστερα από τριάντα χρό-νια απουσίας του ποιητή, συνεχίζουν να τον τιµούν και να τονπεριβάλλουν µε αγάπη», και ήδη προγραµµατίζεται η διορ-γάνωση εκδήλωσης στην Πρέβεζα για το σκοπό αυτό.Αξίζουν θερµότατα συγχαρητήρια, τόσο στην ερίτιµη Κυρία

των Γραµµάτων και Πανεπιστηµιακή δασκάλα κ. Σουρβίνουόσο και στους ικανότατους και πολύτιµους συνεργάτες της,όπως π.χ. η κ. Σπυριδούλα Βονίτση.Τους ευχαριστούµε και τους συγχαίρουµε για το ωραίο

δώρο που µας έδωσαν µε την είσοδο του νέου χρόνου.Τάκης Παπαδηµητρίου

Μιλτιάδης ΛογοθέτηςΠοιήµατα Αθήνα, 2013

ÂÉÂËÉÏÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ

έσα στην κρίση που πε-ρνάµε, µέσα στα παν-τός είδους προβλήµατά

µας, εκεί που σκεφτόµαστε«χωριό µου χωριουδάκι µου»,έρχεται ο Λάζαρος ο Ντίµερηςκαι µας «ανασταίνει» θύµισεςπαλιές από τη ζωή του χωριούµας, ανεβάζοντας ακόµα πα-ραπάνω τη νοσταλγία µας γιατα περασµένα. Μετά «Τω λαώκλείνωµεν» κυκλοφόρησε το

νέο βιβλίο του µε τίτλο «Ματαβγαλµένο τσίπουρο» (εκδ.Apiroshora).

Σαν συνέχεια του πρώτου βιβλίου και σε εκατόν εβδοµήντασελίδες, µας µεταφέρει, µε ντοπιολαλιά, γεγονότα και ιστο-ρίες που διαδραµατίζονται στον τόπο µας.

Θυµίζει τη ζωή των παιδιών µε τους παππούδες τους, τονκαιρό που οι γονείς τους έλειπαν στην ξενιτιά, τη γεµάτηστέρηση ζωή των χωριανών είτε από τα απαραίτητα τρόφι-µα, ρούχα, φάρµακα, σχολικά, είτε από την πίεση και το ξε-ζούµισµα των οικογενειών από τους µικρούς «δερβεναγά-δες» του χωριού και τα κατάγραφα µπακαλοδέφτερά τους.

Παρουσιάζει πραγµατικά µικρά ευτράπελα της τότε καθη-µερινής ζωής, δοσοληψίες µεταξύ των γειτόνων, το πάγαι-µα στο πανηγύρι και τη µεγάλη πόλη, τα Γιάννενα. Ιστορίεςαπό τον δραγάτη, το δάσκαλο τη θητεία στο στρατό. Και στοτέλος δεν ξεχνά να παραθέσει και ένα µικρό λεξιλόγιο τουτόπου µας.

Νοσταλγικά µας µεταφέρει σε µια άλλη εποχή, σε άλλο τρό-πο ζωής, όπως αυτός βιωµατικά τα αντιλήφθηκε. Με το δικότου, γνώριµο και συγκινητικό ύφος, σκιαγραφεί προσω-πικότητες και καταστάσεις από τη γενέτειρα, αποκαλύπτον-τας τη µεγάλη του αγάπη προς τον τόπο που αντρώθηκε καιτην ευγνωµοσύνη του στους ανθρώπους του.

Ο Λάζαρος µε το βιβλίο του βάζει τον αναγνώστη να ξανα-ζήσει νοερά στον παλιό καιρό, να θυµηθεί τις µικρές καθη-µερινές απολαύσεις, να περπατήσει στη φύση, να καλλιε-ργήσει τον κήπο του και να γευτεί τους κόπους του.

Σε ανθρώπους σαν τον Λάζαρο, που καταγράφουν και δηµο-σιεύουν βιβλία µε αυτό το περιεχόµενο, η Λαογραφία χρω-στά πάρα πολλά.

Προσµένοντας το επόµενο, του ευχόµαστε το βιβλίο του ναείναι καλοτάξιδο, όπως συνηθίζετε να λέµε.

Το βιβλίο διατίθεται από τον ίδιο τον συγγραφέα και τις εκ-δόσεις Apiroshora.

Λάζαρου Ντίµερη:«Ματαβγαλµένο τσίπουρο»

Σ

Μ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Κολιός ΒαγγέληςΠΟΙΗΣΗ

Ç çëåêôñïíéêÞ åðåîåñãáóßáÝãéíå áðü ôçí åôáéñßá ÉÄÅÅÁ ÅÐÅ

Éíóôéôïýôï Äéáñêïýò Åðéìüñöùóçò Åðé÷åéñÞóåùí ÁõôïêéíÞôïõ

ÅÊÄÏÓÅÉÓ – ÄÉÁÖÇÌÉÓÅÉÓÅÊÄÏÓÅÉÓ – ÄÉÁÖÇÌÉÓÅÉÓÅÍÔÕÐÁ – ÂÉÂËÉÁÅÍÔÕÐÁ – ÂÉÂËÉÁ

ÅÊÔÕÐÙÓÇ

210 5154920

Άνθρωπε! Σε βρήκαν στη ζωή, µπόρες πολλέςκαι ατυχίες και προβλήµατα σωρό,ανέχιες, ανηµπόριες και στραβές.

Μας επιβάλαν συµφωνίες και «Μνηµόνια»,τα ντόπια και τα ξένα τα τελώνια.

Τα µέσα ενηµέρωσης συνέχεια µας λενειδήσεις φοβερές και τροµερές

και µας φοβίζουν και µας κάνουνάβουλους, ανήµπορους δειλούς.

Καθηµερινά µας πιπιλίζουν το µυαλό.και οι φίλοι µας οι βουλευτές

Κι αυτοί µας λεν ένα σωρό ψευτιές.Άνθρωπέ µου! Μην τους ακούς,

σε όλα αυτά, µη δίνεις βάση.Μη δίνεις πίστη σε κανέναν.

Πες ‘κανα «όχι», αρνήσου, αντιστάσου.Κάνε υπέρβαση, µη λες σε όλα «εντάξει».

Βάλε µπροστά τη λογική,πάρε αποφάσεις λογικές.

Ξεχωριστά, έλεγξέτα, βάλτα σε τάξη.Με τα µικρά κι ασήµαντα µην πιάνεσαι

παράτατα, µην ασχολείσαι,θα έρθει η λύση µοναχή της.

Με τα µεγάλα τα προβλήµατα,µ΄αυτά ν’ ασχοληθείς, γι αυτά να προσπαθήσεις

µε σύνεση, µε λογική και µε σοφία.Με ίντρικες και διαπλοκές, να µη µπλεχτείς

συµβιβασµούς αθέµιτους µην κάνεις.Τους καλοθελητές να µη δεχτείς,

τα λόγια τους τα πλάναστο µυαλό σου µην τα βάνεις.Στον εαυτό σου πίστη δώσε,

έχει αντοχές, έχει δυνάµεις,Πολλά µπορείς, µόνος να κάνεις.

Έµπα δυναµικά, προσπάθησε, αγωνίσουµε θάρρος και µε τόλµη,

µε δίκαιο, µε αγάπη, µε ηρεµία.Σκέψου πως όλα αυτά που µας εβρήκαν

είναι ένας πόλεµος ύπουλοςειρηνο-οικονοµικός, µια κατοχή,

που µας τα βάλαν οι µεγάλοιοι πιο πλούσιοι της γης,

για να µας πάρουνε κι αυτά τα λίγατα λεφτά που είχαµαν.

Μετά θα φύγουν, θα µας αφήσουν.Σε απόγνωση, φτωχούς ανήµπορους.

Άνθρωπε! Φυλάξου λογικέψου, αντιστάσουκοίταξε να µη σου πάρουν το µυαλό

την αγάπη, την ψυχή, τη λευτεριά σου.

Βαγγέλης Κολιός

Άνθρωπε

Ο δάσκαλος Βαγγέλης Κολιός,απαγγέλλοντας το ποίηµά του «Το Πατρικό µας»,

µε το οποίο και συγκίνησε τους παρόντες σε πρόσφατη βραδιά ποίησηςστο µουσείο Νικόπολης στην Πρέβεζα.

15

Íéêïëßôóé: "Çìéïñåéíüò ïéêéóìüò" (367 êÜôïéêïé, õøüìåôñï 260 ì.) óôçí åðáñ÷ßá Íéêïðüëåùò êáé ÐÜñ-ãáò ôïõ íïìïý ÐñåâÝæçò.

Åßíáé Ýäñá ôçò ïìþíõìçò êïéíüôçôáò (21ô.÷ëì. 540 êÜôïéêïé) óôçí ïðïßá áíÞêïõí êáé Üëëïé äõï ìéê-ñüôåñïé ïéêéóìïß, ç Åëáßá (90 êÜôïéêïé, õøüìåôñï 150ì.) êáé ôá ÐëáôÜíéá (53 êÜôïéêïé, õøüìåôñï150ì.)

Åãêõêëïðáßäåéá "ÍÝá ÄïìÞ", 1996

Íéêïëßôóé Èåóðñùôéêïý ÐñåâÝæçò

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201316

Κωστής ΣιώζηςΑΠΟΨΕΙΣ

ριν από ένα µήνα ή και περισσότερο, δεν θυµούµαι ακ-ριβώς, στα Γιάννενα ο δήµος ή κάποιος πολιτιστικόςσύλλογος, πάλι δεν θυµούµαι ακριβώς θέλησε να τιµή-

σει τον µακαρίτη τον Μάτσα και να αποθανατίσει το όνοµάτου. Για το σκοπό αυτό θεώρησε καλό να δώσει το όνοµά τουστην πλατεία της πόλης που µέχρι τώρα λεγόταν πλατείαΜπιζανίου ή Μπιζανοµάχων.Το γεγονός δεν εξέπληξε κανέναν όπως φαίνεται και όλοι

έµειναν ικανοποιηµένοι και ίσως και να χει-ροκρότησαν. Ποιός ήταν ο Μάτσας;Απ΄ ότι ενθυµούµαι άκουγα πριν από δεκα-

ετίες, πολλές φορές έκανε διαλέξεις στοραδιόφωνο γύρω από τη δηµοτική ή λαµκήµουσική και έβαζε και κανένα τραγούδι. Κα-λή ήταν η προσπάθειά του και είχεαπήχηση. Σαν να είχε προηγηθεί της ∆όµ-νας Σαµίου, όχι όµως στο µέτρο της προ-σπάθειας της Σαµίου. Είχε ιδρύσει και εται-ρεία µε την επωνυµία «Μίνως Μάτσας καιυιός» και εµπορευόταν τους δίσκους. Είχεευρεία και καλή απήχηση η δραστηριότητάτου αυτή αλλά από του σηµείου αυτούµέχρι να αποκαθηλώσουµε τους Μπιζανο-µάχους και µάλιστα στα Γιάννενα για νααποθανατίσουµε τον Μάτσα καµία σύγκρι-ση και καµία αναλογία. Αν δεν είναι εκ τουπονηρού η όλη ενέργεια είναι τουλάχιστον ελαφρότηταανεπίτρεπτη πρώτου µεγέθους. Αν ήθελαν να τον τιµήσουνας έδιναν το όνοµά του σε ένα µουσικό σύλλογο ή σε µια νέαοδό στη γειτονιά που έµενε ή σε ένα ωδείο και όχι να πάρειτη θέση των Μπιζανοµάχων. Πετάµε δηλαδή στα σκουπίδιατην ίδια την ιστορία µας, τους ηρωικούς προγόνους µας πουέχυσαν το αίµα τους για να µας ελευθερώσουν! Τι να πούµε;Τι να διδάξουµε, τι παράδειγµα να δώσουµε στους νέουςµας, όταν πετάµε στα σκουπίδια το όνοµά τους, τη θυσία το-υς, το παράδειγµά τους. Τι να πω που όταν περνάω µε τολεωφορείο και αντικρίζω στο δρόµο το λόφο των Μπιζανο-µάχων µε το ηρώο αισθάνοµαι ιερό δέος και η ψυχή µουγεµίζει περηφάνια γιατί µου θυµίζει τη θυσία τόσων υπάρ-ξεων για να µας απαλλάξουν από την επαχθή δουλεία πεν-τακοσίων χρόνων. Αλλά πιστεύω πως δεν είναι ελαφρότητα.Είναι εκ του πονηρού. Έγινε στο όνοµα ενός σύγχρονου καιύποπτου προοδευτισµού που από πολλού χρόνου υφέρπειστην ελληνική κοινωνία και ιδίως στη νεολαία και αποβλέπειστον αποπροσανατολισµό της, στην άγνοια της ιστορίας τηςκαι στον αφελληνισµό της συνειδήσεώς της. ∆ιότι κάθε γε-γονός που δεν επισηµαίνεται χάνεται και άµα ξεχάσουµε τηνιστορία µας τότε σίγουρα χανόµαστε. Και είναι χειρότερο αυ-τό από την οικονοµική κρίση που διερχόµαστε. Τι κρίµα! ποι-ός θα µπορούσε να το φανταστεί; Στα Γιάννενα, στην κεντ-ρική πλατεία οι Γιαννιώτες αποκαθήλωσαν τους Μπιζανο-µάχους, τους έβαλαν σ΄ ένα κάδο απορριµµάτων και τους πέ-ταξαν στη χωµατερή ή στα απόβλητα, τα ίδια τα παιδιά τους.Ουαί τοις ηττηµένοις, γράφει η ιστορία. Ουαί στους απληρ-οφόρητους, στους παραπληροφορηµένους, στους ανισ-τόρητους. Έτερο γεγονός: Από τηλεοράσεως παρακολουθώσε µια αίθουσα του Παντείου Πανεπιστηµίου γεµάτη απόσπουδαστές κάποιος δηµοσιογράφος ερωτά: τι ξέρετε για

τον Μαραθώνα; Τι συνέβη εκεί;- Κανένας από το σύνολο των εκατό και πλέον σπουδαστών

όπως έκοψε το µάτι µου δεν έβγαλε άχνα. Μια µόνο σπου-δάστρια και αυτή από την Αλβανία, ίσως να ήταν ΕλληνίδαΒορειοηπειρώτισσα γνώριζε ιστορία και απάντησε στηνερώτηση σωστά και πλήρης και ουδείς άλλος. Αυτά την ώραπου µόλις προ ολίγου γιόρτασε η ανθρωπότητα τα2.500 χρό-νια από τη µάχη του Μαραθώνα και που είναι και ο Μαρ-

αθώνιος κορυφαίο αγώνισµα των Ολυµ-πιακών αγώνων. Επ΄ ευκαιρία καλόν είναι ναγνωρίσουµε η αµερικανική βουλή των αν-τιπροσώπων στις 8 ∆εκεµβρίου του 2010ενέκρινε µε 359 ψήφους υπέρ και µόνο 44κατά το ψήφισµα 1704 µε το οποίο:1) Η µάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ θεω-

ρείται µία από τις σηµαντικότερες µάχεςτης ανθρώπινης ιστορίας.2)Η Μάχη του Μαραθώνα συνέβαλε στην

ανάπτυξη του καινούργιου τότε συστήµα-τος διακυβέρνησης που ονοµάστηκε «∆η-µοκρατία» στις βασικές αρχές του οποίουστηρίχτηκε αργότερα η ίδρυση των Ηνω-µένων Πολιτειών της Αµερικής.Το ψήφισµα 1704 της αµερικανικής βου-

λής κάνει επίσης συγκεκριµένη αναφοράστον αγγελιοφόρο που έτρεξε 26 µίλια για

να µεταφέρει το µήνυµα της νίκης στους Αθηναίους, εµπ-νέοντας την ολυµπιακή επιτροπή για την καθιέρωση του Μα-ραθωνίου αγωνίσµατος.Γράφοντας αυτό βλέπω στην τηλεόραση το δηµοσιογράφο Ν.

Ευαγγελάτο στο ΣΚΑ να έχει δεξιά τον βουλευτή Γεωργιάδηκαι στα αριστερά έναν καθηγητή εν ενεργεία ο οποίος µε ύφ-ος 10 καρδιναλίων µας πληροφόρησε πως στο µάθηµα της ισ-τορίας είπε στους µαθητές του ότι οι ναύτες του Μιαούλη δενµιλούσαν ελληνικά. Το πόσο χρήσιµη και απαραίτητη ήταν ηπληροφορία αυτή (δεν γνωρίζω αν την είχε και το βιβλίο τουυπουργείου) στους µαθητές που το πρώτον έρχονταν σε επα-φή µε την ιστορία τους αφήνω στον καθένα µας να το κρίνει.Σε παρατήρηση του βουλευτή ότι σαν καθηγητής έπρεπε ναδιδάσκει ότι λέει το πρόγραµµα του Υπουργείου και όχι ότι επι-τάσσουν οι κοµµατικές πεποιθήσεις. Εκείνος αντέτεινε ότι έπ-ρεπε να δίνει πολλά ερεθίσµατα στους µαθητές για να κρίνουντα ιστορικά γεγονότα,(άρα να µη πιστεύουν τι λένε τα βιβλίατα ελληνικά εν προκειµένω). Άρα δεν αγωνίστηκαν οι Έλληνεςγια την ελευθερία τους αλλά κάποιοι άλλοι και οι Έλληνες σφ-ετερίστηκαν τον αγώνα τους!!!!!Αν αυτός ο κύριος υπηρετούσε σε τουρκικό σχολείο όχι µό-

νο θα επαύετο αλλά θα οδηγείτο κατ΄ ευθείαν στη φυλακή.Πιστεύω και σε άλλο κράτος δεν θα τον χάιδευαν. Με τέτοιακαθοδήγηση οι νεοέλληνες αγνοούν και τα σηµαντικότεραγεγονότα του εθνικού µας βίου. Ο υφέρπων αυτός προ-οδευτισµός έχει βάλει από πολλού χρόνου ως στόχο τηδιάβρωση της ελληνικής µας γλώσσας µε αποτέλεσµα ναέχει γίνει τόση ζηµιά που οι νεοέλληνες δεν καταλαβαίνουνένα κείµενο γραµµένο πριν από τη µεταπολίτευση. Εξαφα-νίστηκαν τα τριτόκλιτα ονόµατα, έγιναν όλα πρωτόκλιτα, εξα-φανίστηκαν τα εις ως επιρρήµατα καλώς,κακώς κ.λπ και µε

Νέοι καιροί περίεργα ήθηΠ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 17

Κωστής ΣιώζηςΑΠΟΨΕΙΣ

την απουσία των πνευµάτων δενγνωρίζουν οι νεώτεροι πως διαµορ-φώθηκαν πάρα πολλές λέξεις, όπωςγια παράδειγµα: Γιατί λέµε καθηµερι-νή και δε λέµε κατηµερινή, ή γιατί λέ-µε αφοµοίωση, αφύπνιση, αφοπλι-σµός κ.λπ. Η Γλώσσα είναι βασικόστοιχείο για να διατηρηθεί η ελ-ληνικότητά µας και να µη ξεχάσουµετην ιστορία µας, τον πολιτισµό µαςκαι την ιδιαιτερότητά µας µε αποτέ-λεσµα να γίνοµε και εµείς µια άµορ-φη µάζα µέσα στη χοάνη της παγ-κοσµιοποίησης. Να σηµειωθεί ότι τοφαινόµενο αυτό δεν παρατηρείταισε κράτη που σέβονται τον εαυτότους, όπως η Γερµανία, η Αγγλία, ηΓαλλία κλπ. Αν πούµε δε και για τηνΤουρκία, οι οµογενείς δεν τολµούννα µιλήσουν ούτε και µεταξύ τους ελ-ληνικά αν ήταν παρόντες Τούρκοι.Και το φαινόµενο αυτό συνεχίζεταιµε σύστηµα προς δόξαν των ταγώντης παιδείας µας οι οποίοι όχι µόνονδεν δίνουν καµία προσοχή αλλά θαέλεγε κανείς ότι σιγοντάρουν αυτάτα σαµποταρίσµατα µέχρι που η ∆ια-µαντοπούλου Υπουργός παιδείαςµας συνέστησε να έχοµε τα Αγγλικάως επίσηµη γλώσσα µας. Σήµερα ηπαγκοσµιοποίηση θέλει µια κοινήγλώσσα να έχει δηµιουργήσει όλεςτις άλλες. Για να περάσει όµως αυτόπρέπει να καταστραφεί η πρώτηγλώσσα δηλαδή η ελληνική που είναιη πλουσιότερη σε λεξιλόγιο, η ακρι-βέστερη και σαφέστερη σε υψηλάκαι επιστηµονικά νοήµατα, να ξεχα-στεί η ετυµολογία της, να καταστρα-φούν οι κλίσεις της, η ιστορική γραµ-µατική της η ιστορική ορθογραφίατης να εισβάλλουν στην ελληνική λέ-ξεις που ξεκινούν βαρβαρόφωνα (µπ,ντ, γκ µε τα γράµµατα b, d, g) και πουποτέ αυτή δε χρησιµοποιούσε καιαπό την άλλη να χρησιµοποιηθούνέδρες, στις οποίες θα διοριστούνκαθηγητές που θα διδάσκουν αυτάδιεθνιστικά. Έτσι οι λαοί θα γίνουνροζ, θα χάσουν την ιστορία τους καιτην εθνική αυθεντικότητά τους. Ναείναι χωρίς ταυτότητα και χωρίς έρ-µα. Και ιδιαίτερα ο ελληνικός που µετην ιστορία του και τον πολιτισµό τουτους έχει µπει στο µάτι και τονβρίσκουν παντού µπροστά. Το ότιέχει δώσει τα φώτα και τον πολιτισµόείναι τοις πάσι γνωστό. Σε όλο το ελ-ληνικό χώρο αλλά και σε κάθε χώραπου έζησαν οι πρόγονοί µας άφησαν

ανεξίτηλα ίχνη στο πέρασµά τους.Αυτό το µαρτυρούν τα θέατρα όπωςτης Επιδαύρου, της ∆ωδώνης κ.λπ.έπρεπε ο κόσµος να πηγαίνει. Άρα τοπλήθος που τα γέµιζε είχε ανεπ-τυγµένο πολιτιστικό επίπεδο. Στηνπολιτισµένη Ευρώπη δεν υπάρχουνθέατρα και τα µουσεία των φωτισµέ-νων Ευρωπαίων είναι γεµάτα απόαρχαία ελληνικά έργα τέχνης. Και τοεπιστηµονικό τους λεξιλόγιο είναι ελ-ληνικό. Αυτά είναι γνωστά τοις πάσιαλλά πρέπει και να τα υπενθυµίζουµεκαι για µας τους ίδιους. Λοιπόν να µηµας κάνουν το καµπόσο και να µηνυποτιµούµε τον εαυτό µας επειδήφτωχύναµε.Η µάνα µου η µακαρίτισσα µου είχε

βάλει στου νου πως η οικογένειάµας είναι από σόι, δηλαδή διαφορε-τική από τους άλλους και πρέπει κα-τά συνέπειαν εγώ ο γόνος της να µηδιαψεύσω το καλό όνοµα και να έχωπάντα την εκτίµηση του κόσµου.Αυτό όσο και να φαίνεται παράξενοείχε καταλυτική επίδραση επάνωµου πέραν του ότι ως δάσκαλοςέπρεπε να δείχνω το παράδειγµα.Κατ΄ επέκτασιν είναι ανάγκη και ταπαιδιά τα ελληνόπουλα όχι µόνο ενΕλλάδι αλλά απανταχού της γης ναπιστέψουν ότι είναι από σόι όπωςπράγµατι είναι από σόι καλό. Αφούτο σόι τους δηλαδή η ελληνική φυλήδιεκρίθη σε όλα τα επίπεδα και δίδα-ξε ιδανικά. Ακόµα κι αγράµµατοι κιαπαίδευτοι αν είναι µε µόνο το ένσ-τικτο διακρίνουν και ξεχωρίζουν τοκαλό και το σωστό. Οι αγράµµατοιπολιορκητές ης Ακρόπολης το 1821έδωσαν βόλια στους πολιορκηµένο-υς Τούρκους για να µη χαλάσουν ταµνηµεία. Η µακαρίτισσα η Γίτσα τουΑδάµ από τον Άσσο διείδε τον κίνδυ-νο που διατρέχει η χώρα από τη µε-τανάστευση γιατί άδειαζε ο τόποςενώ ο υπεύθυνος της κυβέρνησηςέλεγε ότι η µετανάστευση ευλογίαθεού!!! Βλέπω τη φωτογραφία τηςστο βιβλίο και τη θαυµάζω. ΑληθινήΣουλιώτισσα. Σοβαρή αγέρωχη α-ποπνέει λεβεντιά και δύναµη, αλλάκαι περισυλλογή. Είπα πολλά σαν ξέ-σπασµα του πόνου για το κατάντηµάµας. Ο Θεός να βάλει το χέρι του

Κ. ΣιώζηςΥ.Γ Ο Κωνσταντίνος Σιώζης είναι

συνταξιούχος δάσκαλος από τοΘεσπρωτικό.

Αθανασίου Βασίλης 50Αναγνώστου Ευτυχία 5Αναγνώστου Ιωάννης 20Ανώνυµος 10Αποστόλου Κων/νος 20Βέκιος Μιλτιάδης 20Γιάννος Αν. Χρήστος 20Γκλιάτης Άγγελος 50Γκλιάτης Τριαντάφυλλος 50∆ρόσος Σωτήριος 10Ζούµπου Νίκη (Ζερβό) 10Κατσάνος Θύµιος(ασφάλειες Λέλοβα) 20

Κίτσιος ∆ηµήτριος (1000 δολ)Κίτσιος Σοφοκλής 30Κίτσιου Χριστίνα 10Κίτσιου Χρυσούλα Πρόεδρος 20Κολιός Αναστάσιος 20Λάζαρος Κωλέτσης(Καφετέρια Λέλοβα) 10Λαµπρούσης Κώστας (Άσσος) 20Μήτση Ελένη

(φούρνος Λέλοβα) 10Μίνος Αθανάσιος 10Μίνου Ευαγγελία 5Μιχαλόπουλος Νίκος(παραγωγός Λέλοβα) 20Νάση - Αθανασίου Βάσω 20Ναστούλης Αν Κων/νος 20Ναστούλης Μ. Κώστας 20Παναγιώτου Παναγιώτης(συνεργείο αυτοκινήτων Λέλοβα) 20

Παπακωνσταντίνου Κώστας(εφηµερίδες Λέλοβα) 20Παπαχρήστος Βασίλης (Λέλοβα) 20Πατσης Σταύρος(οδοντίατρος Λέλοβα) 10

Πήλιος Γιώργος 50Στέφανος Παπαβασιλείου 10Σχιζµένος Αριστείδης (Άρτα) 20Σωτηρίου Βασιλική 5Τζόλος ∆ηµήτρης(κρεοπωλείο Λέλοβα) 10Τζόλος Θόδωρος 20Τζόλος Πάνος 20Τζόλου Ελένη 20Τρούγκος Χρ. Λάµπρος 5Τσιάβας Ιωάννης 10Φίτζος Βασίλης (κουρέας Λέλοβα) 10Χατζοπούλου Κατερίνα 50

Ç åöçìåñßäá «Åí Íéêïëéôóßù» åßíáé ìéá óõë-ëïãéêÞ ðñïóðÜèåéá êáé äéáíÝìåôáé äùñåÜí.

Ç åõ÷Ýñåéá áõôÞ (ôçò äùñåÜí äéáíïìÞò)õðÜñ÷åé ÷Üñç óôçí åèåëïíôéêÞ ðñïóöïñÜÍéêïëéôóéùôþí êáé ößëùí. Ôïõò åõ÷áñéóôïýìåèåñìÜ.

ÐñïóöïñÝò óôçí åöçìåñßäá

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201318

Ζήκος Ρώσηςσυγκαταλέγε-ται σε αυτά τα

παιδιά της Λάκκας πουδιέπρεψαν σε καιρούς

χαλεπούς (επί τουρκοκ-ρατίας), αφήνοντας το στίγ-

µα τους στην Ελληνική επικρά-τεια και παραπέρα.

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών επ’ ευ-καιρία της εκατονταετηρίδος του, 1837-1937, εξέδωσε το 1937 (τύποις ΠΥΡΣΟΥ)την Ιστορία της Θεολογικής Σχολής.Συγγραφέας ο ∆ηµήτριος Σ. Μπαλάνος.Θα µεταφέρουµε ένα απόσπασµα από την

σελίδα 10:«Ζήκος Ρώσης (επίτιµος 1875-1881, τακ-

τικός 1881-1911 και έκτοτε επίτιµος καιαπό του 1923 οµότιµος) (σηµ. 2: «Βιογρα-φίαι» σ. 5-8. Χρυσοστόµου Παπαδο-πούλου, Ζήκος ∆. Ρώσης, Αλεξάνδρεια1912. Κ. ∆υοβουνιώτου «Λόγος εις Ζ.Ρώσην», τη 18-3-1934, τυπωθείς εν τεύχειυπό τον τίτλον «επιστηµονικά µνηµόσυνακαθηγητών πανεπιστηµίου», Αθήναι 1936,σελ. 1-41, Μ. Ε. Ε. 21,351).Εγεννήθη εν ∆ερβιζάνοις της Λάκκας του

Σουλίου, το 1838. Εκπαιδευθείς εν τη Ζω-σιµαία σχολή Ιωαννίνων και είτα εν τη Ρι-ζαρείω σχολή, εσπούδασε κατόπιν θεολογία εν τη θεολογικήσχολή του Πανεπιστηµίου της Λειψίας. Επανελθών εις Ελλά-δα, εψηφίσθη υπό της θεολογικής σχολής υφηγητής τηςοµιλητικής τη 2 Ιουνίου 1867 και έλαβε παρ’ αυτής µετά ένέτος (20/6/1868) την άδειαν να διδάσκη και την εγκυκλοπαι-δείαν της θεολογίας. Τη 4 Νοεµβρίου του 1875 διωρίσθηεπίτιµος καθηγητής της θεολογίας εν τω πανεπιστηµίω καθ-όσον ήτο τακτικός εν τη Ριζαρείω, κατ’ Απρίλιον δε του 1881διωρίσθη τακτικός, ονοµασθείς επίτιµος εν Ριζαρείω. Εδίδα-ξε δογµατικήν, χριστιανικήν ηθικήν και εγκυκλοπαιδείαν. Κα-ταληφθείς υπό του ορίου της ηλικίας, τη 7 Οκτωβρίου 1911,ωνοµάσθη επίτιµος καθηγητής της σχολής και από του 1922,κατά τον νέον πανεπιστηµιακόν οργανισµόν, οµότιµος.Εδίδαξε και εν τη Ριζαρείω σχολή (1867-1913). Απέθανε ενΑθήναις τη 17 Σεπτεµβρίου 1933, εις ηλικίαν 95 ετών».Στη σελίδα 24 αναφέρονται τα εξής:Καθηγηταί της σχολής µετέσχον ενεργώς διαφόρων διεθ-

νών εκκλησιαστικών συνεδρίων, και δη το πρώτον των εν τηΒόννη και Φρειβούργω συνεδρίων των παλαιοκαθολικών, κα-τά τα έτη 1874 και 1875, και βραδύτερον εν τη Λυκέρνη εντοις οποίοις συνεζητήθη το δυνατόν της ενώσεως των πα-

λαιοκαθολικών µετά της ορθοδόξου εκκλησίας. Μεταξύ τωνκαθηγητών µετέσχε και ο Ζήκος Ρώσης».Στη σελίδα 30 µεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής:«Μέχρι το τέλος της εκατονταετίας του 1800, σε 26 καθη-

γητές, χάριν τιµής προσώπων προσενεγκόντων εξαιρετικάςυπηρεσίας εις την θεολογικήν επιστήµην και εις την εκ-κλησίαν, απενεµήθη υπό της σχολής εις αυτά δίπλωµαεπιτίµου διδάκτορος της θεολογίας. Ένας από αυτούς πουανηγορεύθησαν σε διδάκτορες ήταν και ο Ζήκος Ρώσης».Ο Ζ. Ρώσης δηµοσίευσε πολλές εργασίες του.

Στη σελίδα 43 αναφέρονται:«Λόγος εισαγωγικός εις το µάθηµα της

Οµιλητικής εκφωνηθείς την 4 Ιανουαρίου1867 εν Ριζαρίω σχολή (Ευαγ. Κήρυξ 1867).Περί ενώσεως πασών των θρησκειών καιεκκλησιών (1868 σελ. 68). Ολίγα µαθήµαταπρος τινα επαγγελλόµενον τον Θεολόγον( εφ. Παλιγγενεσία 1-15 Μαρτίου 1869).Πλάνης έλεγχος (εφ. Μέριµνα 1869. Εισα-γωγή εις την εγκυκλοπαιδείαν της θεο-λογίας (Ευαγ. Κήρυξ 1869 σ. 15 κ. ε.). ΟΠαλαιοκαθολικισµός εν σχέσει προς τηνγνησίαν καθολικότητα και ορθοδοξίαν τηςΑνατολικής εκκλησίας (1895). Ορθοδοξίακαι Παλαιοκαθολικισµός (1896). Αι θεµε-λιώδεις δογµατικαί αρχαί της ορθοδόξουανατολικής εκκλησίας εν αντιβολή προςτας του Παλαιοκαθολικισµού (1898). Ορ-θοδοξίας και Παλαιοκαθολικισµού αντίθε-

σις (1899). Σύστηµα δογµατικής ορθ. Καθολ. Εκκλησίας (τό-µος α’ 1903), πραγµατεία περί της ουσίας εν τοις δόγµασιτου Χριστιανισµού και των διαφόρων µορφών της αναπ-τύξεως αυτών (1903). Επίσης εδηµοσίευσε µελέτας δογµα-τικού ιδίως περιεχοµένου και κριτικάς, µάλιστα εν τω ΙερώΣυνδέσµω, ήταν εναντίον της µεταφράσεως στην δηµοτικήντης Καινής και Παλαιάς ∆ιαθήκης (δηµοσίευσε άρθρα γιατούτο, λόγους και εκθέσεις προς την ιεράν σύνοδον περί τωνεν Φρειβούργω και Βόννη συνεδρίων των Παλαιοκαθολικών,εις ά παρέστη. Πλήρης κατάλογος έργων του εν επιµ-νηµοσύνω λόγω Κ. ∆υοβουνιώτου εις αυτόν».Σε σηµείωση του βιβλίου του ∆υοβουνιώτου (σελ. 4) ανα-

φέρεται:«Επί τη ευκαιρία της µετονοµασίας πολλών χωρίων της

Ηπείρου ξενοφώνων ή κακοφώνων δια νέων Ελληνικών ονο-µάτων ο Ρώσης δια δύο άρθρων, δηµοσιευθέντων εν τη εφ-ηµερίδι «Ηπειρωτικός αγών» (της 30 και 31 Αυγούστου 1928),προτείνει όπως το χωρίον ∆ερβιζιάνοι κληθή Αγία Παρασ-κευή ή Φωτογούσιον, επειδή κατά την εορτήν της Αγίας Πα-ρασκευής εξεδιώχθησαν οι τουρκαλβανοί εξ αυτού και τωνπέριξ πρωτοστατούντος του Φώτου Γούση».

Αθανάσιος ∆. ΣτράτηςΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

«Εκ Λάκκας Σουλίου»Ζήκος ∆. Ρώσης

Η Λάκκα Σουλίου γέννησε ανά τους αιώνες πνευµατικούς ανθρώπους, ήρωες,εξέχουσες προσωπικότητες µε τοπική, πανελλήνια και όχι µόνο εµβέλεια.Θέλοντας στους σηµερινούς δύσκολους καιρούς να προβάλλουµε αυτούςτους ξεχωριστούς Λακκασουλιώτες αρχίζουµε µια σειρά άρθρων, έτσι ώστε

να τους γνωρίσουµε όλοι εµείς και τα παιδιά µας.

Ο

ηλεφωνικά το πληροφορήθηκα: «Την Παρασκευή, 22του Φλεβάρη στα Γιάννινα, µας έφυγε και ο µπαρµπα-Χρήστος ο Τσάτσος... Αιωνόβιος... Τα εγγόνια του ο

Γιώργος, η Μιράντα και ο Χρίστος εκεί τον κήδεψαν και τονχωµάτισαν... Ήθελαν να τον έχουν κοντά τους ...»Του το ’χα υποσχεθεί του αξέχαστου µπαρµπα-Χρήστου

όταν µου το ζήτησε: «∆άσκαλε, κοίτα να' ρθεις να µε ... τρα-γουδήσεις..» «Θα ’ρθω σεβαστικέ µου γέροντα µείνεήσυχος...». ∆υστυχώς δεν κράτησα την υπόσχεσή µου και,ειλικρινά, νιώθω άσχηµα. Αν το ’ξερα, ίσως το κατάφερνα ναείµαι παρών και να ψάλω κι εγώ το «Μετά πνευµάτων αγίωνανάπαυσαν Κύριε την ψυχήν του δούλου Σου...».Βλέπετε:

«Λεηλάτης ο Χρόνος και κυνικόςδεν µας κάνει το χατίρι

σε υποσχέσεις, επιθυµίες, τάµαταπου σε κάποιους χρωστάµε..»

Ας είναι µικρό αντιστάθµισµα της οφειλής µου ο σηµερινόςύστερος λόγος, στον αλησµόνητο «µπαρµπα-Κίτσο» (Κιτσο-Γιώργος ήταν το όνοµα που τον ήξεραν όλοι στο χωριό µου(τα Λέλοβα) και στη Λάκκα).Γεννήθηκε στο Θεσπρωτικό το 1913. Εδώ εκπλήρωσε το γήι-

νο, το οικογενειακό του καθήκον. Και πλέον µετά από εκατόχρόνια βηµατίζει τον δρόµο που κάποια στιγµή παίρνουν όλοιοι άνθρωποι και προσέρχεται δικαιωµένος, ήρεµος και απο-φορτισµένος στο νεκρόδειπνο του Άδη «ένθα ουκ έστι πόνος,ου λύπη, ου στεναγµός..» και θ’ ανταµώσει προσφιλή πρόσω-πα της οικογένειάς του και γκαρδιακούς φίλους.Φτωχόπαιδο, από γεωργική και κτηνοτροφική οικογένεια έζη-

σε λιτά, ταπεινά και µετρηµένα, αλλά πάντα περήφανος και µεαξιοπρέπεια. Η ζωή δεν του χαρίστηκε. Αντίθετα τον δοκίµα-σε και διαρκώς τον προκαλούσε ν’ αναµετρηθεί µαζί της, πό-τε µε την ανέχεια, πότε µε τις δύσκολες, λόγω πολέµων, µέ-ρες και ώρες και πότε µε τις ασθένειες και τις δοκιµασίες είτετης γυναίκας του Λαµπρινής είτε του γαµπρού του του Φίλιουείτε της πολυαγαπηµένης του κόρης της Νίκης. Κι ο µπαρµπα-Χρήστος αγόγγυστα έδινε γενναία τον αγώνα. Πάλευευπεύθυνα, µε εντιµότητα, µε συνέπεια και «κέρδιζε τη ζωήσπιθαµή προς σπιθαµή και κοµµάτι προς κοµµάτι».∆ουλευτής άοκνος, της γης και του βουνού, επίµονος και

επίπονος ξωµάχος καλλιεργητής ή τσοπάνης µικρών και µε-γαλύτερων ζώων, ανδρώθηκε, σφυρηλατήθηκε στον αέρακαι στη βροχή, στο κρύο και στο χιόνι κάνοντας το σώµατου νευρώδες, αντοχής, δυνατό και σκληραγωγηµένο. Γε-µάτος υγεία, ανθεκτικός στις κακουχίες µα και στιςαρρώστιες, έστησε έναν χαρακτήρα γεµάτο δύναµη, θέ-ληση και στιβαρότητα: Ντόµπρος, ειλικρινής, συνεπέστατοςστις υποχρεώσεις του, ασυµβίβαστος µε το ψέµα, εραστήςτης αλήθειας, δίκαιος, ευγενικός και γεµάτος αισθήµατα κα-λοσύνης για το γείτονα, τον συγχωριανό, τον συντοπίτη. Μεµνήµη ενεργή και απέραντη, κρατούσε ανέπαφα και πάνταφρέσκα γεγονότα, απρόοπτα, πρόσωπα, συµβάντα, ήτανγια τους νεότερους πηγή ακένωτης πληροφόρησης καιπολύτιµος πληροφοριοδότης. Πάντα χαµογελαστός, είχεµια θυµοσοφία που µέσα στην απλότητά της ενθουσίαζε, σεκέρδιζε, σε έκανε θαυµαστή του.Έχοντας κερδίσει την εµπιστοσύνη της τοπικής κοινωνίας

αποτελούσε επίλεκτο µέλος της. Ευχάριστος στις παρέες,τις οποίες επεδίωκε διακριτικά, χαιρόταν την συντροφιάπνευµατικών ανθρώπων. Ο φίλος µου Χρήστος ο νεώτεροςέλεγε: «Είναι λεβέντης χωριανός, λιγόλογος, σοβαρός,θυµόσοφος και µε µνήµη αποθήκη».Καθόταν στην Αγορά την Άνοιξη και το Καλοκαίρι στα παγ-

κάκια της Αγοράς µε όλη την... γεροντοπαρέα.. Εκείσυζητούσαν όµορφα και µε ηρεµία για διάφορα θέµατα.Πάντα η γνώµη του µπαρµπα-Χρήστου εντυπωσίαζε.Συνήθιζα και επεδίωκα την παρέα του. Όταν το πετύχαινα

τον κερνούσα καφέ... Σε µια δυο µέρες µε πλησίαζε και µουέλεγε: «Χρυσό παιδί, κεράω καφέ. Μπορεί να είµαστεΟΓΑ∆ΕΣ αλλά περνάµε σαν... Αγάδες», µου έλεγε χαµο-γελώντας.Κάποιες φορές τον ρωτούσα διακριτικά για κάποια πρό-

σωπα που παλιότερα έζησαν στο χωριό και που γύρω απότη ζωή τους υπήρχαν αλληλοσυγκρουόµενες πληροφορίες,Μου έλεγε αφοπλιστικά: «Ου! Πού τον θυµήθ’κες αυτόν;».Και µου έλεγε, προσεχτικά πάντα, τη γνώµη του δίχως υπε-ρβολές και τραβηγµένους χαρακτηρισµούς: «Λέγαν πωςείχε λερωµέν’ τη φωλιά του. Πάντως αν και… «λερωµένος»ανταρεύονταν». Για το χωριό, µου έλεγε: «Στιµέν’ λεµονό-κουπα κατάντ’σε ο τόπος µας. Κι εµείς άχαροι, σκληρόκα-ρδοι και αποµονωµέν’»! Για το ιδεολογικό «πιστεύω»: «Αυτάπου πιστεύει καένας δεν είν’ ρούχα να τα βγάειζ' και να τ’αλλάειζ'»! Για τον ελαφρόµυαλο: «Τον ελαφρόµυαλο σ’ αυ-τόν τον τόπο, τον καβαλικεύουν όλ’ δίχως κόπο». Έλεγε κιάλλα πολλά που χρειάζονται χώρος και χρόνος για να τααραδιάσει κανένας. Αυτός ήταν µε λίγα λόγια ο µπαρµπα-Χρήστος Τσάτσος, από το Θεσπρωτικό, ο λεβεντόγερος, οαλησµόνητος, σεβαστός µου φίλος, που φεύγοντας άφη-σε µνήµη αγαθή και όνοµα τιµηµένο. Ας είναι σε αιώνιοµνηµόσυνο οι παρακάτω φτωχοί µου στίχοι:

«Γέρο καλή ανάπαυσηαυτού που πας µόνοςκαι µόνος ταξιδεύεις

Μη γνοιάζεσαι πια για µαςαφού ίσκιους ανιχνεύεις...»

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 19

ΠΟΡΤΡΕΤΑ Τάκης Παπαδηµητρίου

Πορτρέτα από την πινακοθήκη της τοπικής κοινωνίαςΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΤΣΟΣ

(Θεσπρωτικό 1/1/1913 - 22/02/2013)

Οι Χρήστος Τσάτσιος (ΚιτσιοΓιώργος), Μιλτιάδης Ντόβας, Αν. Κατσάνοςκαι Χρ. Γκέτσης όρθιος (Φωτογραφία από το Λελοβίτικο Νόστο.)

«Σαν κεράκια σβήνουν οι ανθρώποισαν φεύγουν και µας εγκαταλείπουν»

Τ

ι καλοσχεδιασµένες και συνταιριασµένες απόλυτα µετο φυσικό περιβάλλον παλιές κτιριακές εγκαταστά-σεις, που επισκευάστηκαν και συντηρήθηκαν από τη

Νοµαρχία Πρέβεζας και τους γειτονικούς δήµους, για ανα-ψυχή, ξεκούραση και άθληση των επισκεπτών, µαρτυρούντο αδιάλειπτο ενδιαφέρον της τοπικής αυτοδιοίκησης.Η περιοχή αυτή, στις µικρές γραφικές της εγκαταστάσεις,

φιλοξένησε, µόρφωσε κι ευεργέτησε τα ορφανά παιδιά πουδηµιούργησε ο δεύτερος παγκόσµιος πόλεµος και ηεµφύλια σύρραξη της δεκαετίας 1940-1950.Στην ειδυλλιακή αυτή περιοχή η επίσηµη πολιτεία ιδρύον-

τας τη γνωστή µας Παιδούπολη Ζηρού άµβλυνε την ορφά-νια των παιδιών, τα βοήθησε εκπαιδευτικά και τα ευεργέ-τησε αποκαθιστώντας τα επαγγελµατικά.Η παλαιότερη διαµάχη, όµως, των τριών ∆ήµων, Φιλιππιά-

δας, Θεσπρωτικού και Ξηροβουνίου, για την ανάληψη τουφορέα διαχείρισης της περιοχής από τον κάθε ∆ήµο, επέ-φερε απρόβλεπτα προσκόµµατα µε αποτέλεσµα να µην

ολοκληρωθεί το αξιόλογο πρόγραµµα σχεδιασµού, να χα-θούν σηµαντικά οικονοµικά κονδύλια από την Ε.Ο.Κ και ναπαρουσιάζεται άσχηµη εικόνα στο ελκυστικό τοπίο τηςλίµνης Ζηρού. Ήδη στις εγκαταστάσεις φιλοξενείται το Κέν-τρο Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, που συνεχίζει την αξιό-λογη λειτουργία του, αξιοποιώντας µε τον καλύτερο τρόποτις εγκαταστάσεις.Πιστεύουµε ότι τώρα µε την ενοποίηση των δήµων η απο-

περάτωση των σύγχρονων κτιριακών εγκαταστάσεων ήπιαςµορφής θα καταστήσουν τη γραφική περιοχή της λίµνης έναθεσπέσιο θέρετρο όχι µόνον για την τοπική κοινωνία, αλλάπανηπειρωτικής και Πανελλήνιας εµβέλειας. Σ' αυτό θασυντελέσει και ο συγκλονιστικός µύθος της περιοχής.

β. Η Βαλτίτσα ποντίζεται και δηµιουργείται η λίµνη(µυθική προσέγγιση)Είναι αρκετοί οι συγγραφείς που κατέγραψαν το συγκλονισ-

τικό µύθο της καταστροφής του πλούσιου παλιού χωριούΒαλτίτσα της περιοχής, όπως εδώ µας την περιγράφει ο Μητ-

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201320

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Αριστείδης Γ. Σχισµένος

Το βύθισµα της Βαλτίτσας και η γραφική λίµνη ΖηρούΠρόκειται για περιοχή απείρου αισθητικού κάλλους, απαράµιλληςγοητείας, ξεχωριστής γαλήνης, υποβλητικής µαγείας και σπανι-ότατων συνταιριασµών. Το ανοιχτογάλαζο φόρεµα των ακυµάτι-στων πεντακάθαρων νερών της ανταµώνεται µε τη βαθυπράσινηζακέτα της, που της παρέχει το πανέµορφο δάσος, ενώ ο ουρά-νιος θόλος συµπληρώνει την αµφίεσή της µε µια ολογάλαζηµπέρτα, που επικάθεται αφράτα στο λυγερό της κορµί, καθώς καιη πλουµιστή ζώνη των απότοµων γκριζοκόκκινων βράχων πουτην περισφίγγει, της προσδίνουν παραδεισένια µορφή.

Περπατώντας στην παραλίµνια περιοχή υποβάλλεσαι εύκολα,καθηλώνεσαι και αιχµαλωτίζεσαι από την πρώτη στιγµή. Κυρίως

από την ανοιξιάτικη χρωµατική πανδαισία µε το µεθυστικό της άρωµα, φιλτραρισµένο στον αχνό της αναζωογονητι-κής δροσιάς των νερών και µε την επικουρία της σαγηνευτικής συναυλίας του καλλικέλαδου φτερωτού κόσµου τηςπεριοχής, σου δηµιουργούν έντονα συναισθήµατα ψυχικής ανάτασης κι ευφρόσυνης µαγείας.

Η εξαίσιας φυσικής οµορφιάς γαλαζοπράσινηλίµνη του Ζηρού είναι θρονιασµένη σ' έναεκπληκτικό βαθούλωµα, σχετικά µικρής έκτασης,στα βορειοδυτικά της Φιλιππιάδας, λίγαχιλιόµετρα δεξιά του δρόµου Φιλιππιάδας-Ιωαννίνων, σε µια ειδυλλιακή τοποθεσία.

Η εξαίσιας οµορφιάς λίµνη Ζηρού στο βύθισµα της παλιάς ΒαλτίτσαςΚυκλώπειο τείχος από το αρχαίο ΑθηναίοΚυκλώπειο τείχος από το αρχαίο Αθηναίο

στις παρυφές του Κακολάγκαδουστις παρυφές του Κακολάγκαδου

Ο

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 21

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

ροπολίτης Άρτας Σεραφείµ Ξενόπουλος στο βιβλίο του µετίτλο «∆οκίµιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης», Εν Αθή-ναις 1884, σσ. 330-332 και σε ελεύθερη δικιά µας απόδοση.Σ' αυτή τη λίµνη Οζερό (σλαβική λέξη σηµαίνουσα νερό)

ήταν κάποτε το πλούσιο χωριό Βαλτίτσα, το οποίο κατοι-κούνταν από πολλές οικογένει-ες µεταξύ των οποίων και απότις οικογένειες δυο αδελφών,η µία πλούσια και η άλλη φτω-χή, που είχαν και οι δυο απόδύο παιδιά.Την πλούσια υπηρετούσε η

φτωχή αδελφή της και τα παι-διά της τρέφονταν από τααποπλύµατα του σκαφιδιού,ανακατεύοντας τα ψίχουλα τηςζύµωσης µε νερό φτιάχνονταςέτσι είδος ψωµιού. Παρόλο πουτης πλούσιας αδελφής τα παι-διά έτρωγαν καθαρό ψωµί πάν-τοτε και διάφορα άλλα πλούσιαφαγητά και είχαν όλες τις ανέσεις,αυτά αδυνάτιζαν και εξασθένιζαν. Αντίθετα δε της φτωχής ταπαιδιά µεγάλωναν και δυνάµωναν, γεγονός που έγινε αιτία ζή-λιας και µίσους από την πλευρά της πλούσιας.Αυτή ρώτησε την αδελφή της πώς συµβαίνει, ενώ τα παιδιά

της καλοτρώγουν να είναι ασθενικά, τα δε παιδιά (τηςφτωχής) αν και έχουν κακή διατροφή να είναι εύρωστα καιγερά; Αφού έµαθε ότι τα παιδιά της αδελφής της διατρέ-φονταν από τα αποπλύµατα του σκαφιδιού, της απαγόρε-υσε να ξανακάνει το ίδιο. Έτσι έµεινε η κακοµοίρα να υπο-φέρει από την πείνα για τρεις ολόκληρες ηµέρες µαζί µε ταπαιδιά της. Και αφού βρέθηκε σε µεγάλη αµηχανία, απο-φάσισε να θρέψει τα παιδιά της χρησιµοποιώντας κοπριάβοδιών (σβουνιές) και από αυτές έφτιαξε ένα είδος ψωµιούκαι το έβαλε στο φούρνο.Τότε ένας άγγελος του Θεού, µεταµορφώθηκε σε άνθρω-

πο, παρουσιάστηκε µπροστά της και της ζήτησε ψωµί. Αυτήδε διηγήθηκε τη σκληρότητα της αδελφής της και είπε στονάγγελο ότι στο φούρνο δεν ήταν ψωµί, αλλά κοπριές (σβου-νιές) βοδιών. Ο άγγελος την προέτρεψε να βγάλει από τηφωτιά το ψηµένο ψωµί και να το θαύµα! Μόλις έβγαλε αυ-τό από το φούρνο µετατράπηκε η κοπριά σε καθαρό ψωµίκαι κάθισαν να φάνε. Κατά τη διάρκεια του φαγητού ξανα-λέει ο µεταµορφωµένος άγγελος στη γυναίκα: «Φέρε µουκαι λίγο κρασί από την αποθήκη». Εκείνη, λοιπόν, αφού είδε

το πρώτο θαύµα και χωρίς καµιά αµφιβολία, έτρεξε αµέσωςκαι βρήκε κρασί στο ξηρό της βαρέλι, µετά πέφτει στα πό-δια του άγνωστου εκείνου ξένου κάνοντας µετάνοιες καιφιλώντας τα χέρια του. Ο ξένος λέει στη γυναίκα, πάρε τοψωµί αυτό και το κρασί και φύγε αµέσως πέρα από τα σύνο-

ρα του χωριού αυτού µαζίµε τα παιδιά σου, γιατίείµαι αποσταλµένος απότο Θεό να καταστρέψωαυτό το χωριό, να το βου-λιάξω και να το µετατρέ-ψω σε λίµνη.Τότε αυτή ανατρίχιασε

στο άκουσµα, πήρε αµέ-σως τα παιδιά της µπροσ-τά στον άγγελο και ανα-χώρησε κλαίγοντας. Ταυ-τόχρονα ο άγγελος τηςείπε «να µην κλαίει, ναπάρει τα παιδιά της και ναφύγει αµέσως, χωρίς να

γυρίσει πίσω το βλέµµα τηςγια οποιαδήποτε αιτία, ακόµη και σε µεγάλη ταραχή».Αλλά κατά την αναχώρηση, επειδή έστρεψε το πρόσωπο

της πίσω παρακινούµενη από αδελφική αγάπη θέλοντας ναενηµερώσει την αδελφή της και τους συγγενείς της, µεταβ-λήθηκε για την παρακοή της σε στήλη µαρµάρου κρατών-τας τα παιδιά της το ένα στους ώµους και το άλλο στα χέ-ρια της.Τέτοια πέτρα βρίσκεται επάνω από τη λίµνη και οι χωρικοί

τη δείχνουν µέχρι τώρα στους περιηγητές καθώς και τηλίµνη Ζηρού, όπως ονοµάζεται το µεταµορφωµένο σε λίµνηχωριό Βαλτίτσα, του οποίου τα ονόµατα των παλιών κα-τοίκων σώζονται γραµµένα στην προσκοµιδή της Ιεράς Μο-νής του Προδρόµου

γ. Σχολιασµός του µύθουΟ συγκινητικός, αυτός, µύθος χωρίς καµιά αµφιβολία

ενέχει δραµατικά στοιχεία, δυνατή πλοκή, ζωηρές εικόνεςκαι αρκετές σκηνές ηθικής, παρακοής και απονοµής δικαι-οσύνης, χωρίς να απουσιάζει στο βάθος και η σύγκρουσητου καλού και του κακού, καθώς και τα αποτελέσµατα τηςζήλιας.Σίγουρα ο µύθος ανήκει στην κατηγορία των εσχατολο-

γικών µύθων κι εύκολα παραπέµπει στις βιβλικές πόλεις τωνΣοδόµων και Γοµόρρων και ανακαλεί στη µνήµη µας τις φο-

Αριστείδης Γ. Σχισµένος

Η συµβολική πέτρα απολίθωσηςτης φτωχιάς γυναίκας και των παιδιώντης στην πλαγιά της Βαλτίτσας (λίµνη Ζηρού).

Η αγριωπή όψη του Κακολάγκαδου,στο χώρο της ποντισθείσας παλιάς Ροδαυγής.

Ο γράφων στην τοποθεσία απολίθωσηςτης γυναίκας και των παιδιών της, µε φόντο

τον Άραχθο και το χωριό της Ροδαυγής

βερές ακολασίες των κατοίκων των, την παραγγελία στονηθικό και σώφρονα Λωτ και την τιµωρία της γυναίκας του,αφού παράκουσε τη θεµκή εντολή. Μάλιστα η τιµωρία τηςαπολίθωσης - µαρµάρωσης είναι ισάξια, καθόσον ίδια καιαπαράλλαχτη ήταν και η προτροπή που πήραν από τον πεµ-φθέντα άγγελο. Το δόλιο και καταστροφικό στοιχείο τηςζηλοφθονίας, που παρατηρείται συχνά µεταξύ συγγενών,φίλων και συνεργατών, παρουσιάζεται κι εδώ στην καρδιάτης πλούσιας αδελφής, την οποία κυριεύει και την αναγκά-ζει να αποστερήσει από την αδελφή της και τα παιδιά τηςκαι αυτά ακόµη τα πενιχρά και άχρηστα γι' αυτήν τροφικάυπολείµµατα του σκαφιδιού.Οι αποτρόπαιες ενέργειες των πλουσίων και ισχυρών συχνά

προκαλούν τη θεµκή παρέµβαση για τη σωτηρία τωνφτωχών, αλλά συνετών ανθρώπων, αµείβοντας την αρετήτης καλοσύνης, που αναφέρεται ως στοιχείο στους µύθουςκαι τα παραµύθια.Η σωτηρία και η απελευθέρωση επιτυγχάνονται ύστερα

από τη δοκιµασία της τήρησης ορισµένων κανόνων, συµ-φωνιών και νόµων. Η παραβίαση δε των προαναγγελθέντωνόρων και προτροπών τιµωρείται επίσης από τους λαµκούςκαι θεµκούς νόµους και µάλιστα µε παραδειγµατικό και νου-θετικό τρόπο. Ο καλός και ο ηθικός, για να έχει ευνοµκό καιλυτρωτικό αποτέλεσµα, πρέπει να σέβεται και να τηρεί απα-ρέγκλιτα τους φυσικούς και θεµκούς νόµους.Συχνά και διαχρονικά διαπιστώνουµε την παρέµβαση του

Υπέρτατου όντος, του θεού ή των θεών, προκειµένου ν'αποδώσουν δικαιοσύνη στις µεγάλες αδικίες και στις περι-πτώσεις που οι άνθρωποι εκτρέπονται από το δρόµο της α-ρετής και εισέρχονται στις ατραπούς της ακολασίας και τηςδιαφθοράς.

2. ΤΟ ΒΥΘΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΡΟ∆ΑΥΓΗΣ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΟ ΧΑΒΟ (ΚΑΚΟΛΑΓΚΑ∆Ο)

Στα βορειοανατολικά του σηµερινού οικισµού της πανέµο-ρφης Ροδαυγής, ακριβώς µετά την περίφηµη ευεργετικήπηγή, που ποτίζει και ξεκουράζει τους περαστικούς, απ-λώνεται φοβόφερτος κι επικινδυνότατος γκρεµός, που ξε-κινάει ανάµεσα από τις κορυφές των δύο γειτονικών βου-νών, δηµιουργεί µεγάλο χάσµα µε πολλά φαγώµατα καισυχνές κατολισθήσεις, για να καταλήξει κάπως άγαρµπαστην κοίτη του ποταµού Αράχθου.Το δυνατό κελάρυσµα του νερού στους διαδοχικούς καταρ-

ράκτες της βαθύσκιωτης χαράδρας, το απόκρυφο και από-

µερο της τοποθεσίας, το ούρλιασµα των άγριων ζώων, τοκρώξιµο της νυκτόβιας φτερωτής πανίδας, το θρόισµα τουανέµου στις κορυφές των βουνών και τα κλαδιά των δέντρων,οι φανταχτερές σκιές των αργοσαλευόµενων δέντρων στιςνυχτιάτικες φεγγαράδες και αστροφεγγιές, το αινιγµατικόµουρµουρητό του θεοπόταµου Αράχθου και το γκρέµισµατου Φλετούρη, κατοίκου της περιοχής, συµβάλλουν στηδηµιουργία µυστικοπαθούς περιβάλλοντος.Πρόκειται για ένα µαγευτικό, υποβλητικό τοπίο µε σπάνια

αγριότητα, µοναδική φυσική οµορφιά και ξεχωριστή γεω-λογική διαµόρφωση, ειδική για εµπνεύσεις και µυθογεννή-σεις. Το µέρος αυτό ονοµάζεται Κακολάγκαδο.Τις παλιότερες εποχές, που οι άνθρωποι µετακινούνταν µε

τα πόδια, το νυχτιάτικο πέρασµα από το Κακολάγκαδο απο-τελούσε µεγάλη δοκιµασία για τους ευφάνταστους περασ-τικούς. Η έξαψη της φαντασίας δηµιουργούσε φαντάσµατακαι προκαλούσε φοβία και µεγάλη τροµάρα.

α. ΠαραδόσειςΤόσο οι απλοµκοί κάτοικοι της Ροδαυγής, όσο και οι ντόπι-

οι συγγραφείς, Κων/νος Α. ∆ιαµαντής στα Άπαντα, τόµος3ος, σ. 121 και Παναγιώτα Π. Λάµπρη στο βιβλίο της µετίτλο «Ροδαυγή», σσ. 276-277, περιγράφουν τις σχετικές πα-ραδόσεις για «το βούλιασµα του Χάβου».Όλοι ισχυρίζονται ότι στο µέρος που βρίσκεται σήµερα το

Κακολάγκαδο ή Χάβος βρισκόταν ανθηρότατος οικισµός µεαρκετούς κατοίκους και ωραιότατο ναό αφιερωµένο στηχάρη της Αγίας Παρασκευής. Στη σηµερινή τοποθεσία τουοικισµού Φανερωµένη, βόρεια της Ροδαυγής, υπήρχε λίµνηη οποία δηµιούργησε κατάλληλες συνθήκες για να βουλιά-ξει η περιοχή ανάµεσα στα δύο βουνά, να παρασύρει τονπαλιό οικισµό της Ροδαυγής, να πνίξει, να επιχώσει και ναπαρασύρει σπίτια, ανθρώπους, ζώα και να δηµιουργήσει µε-γάλο χάσµα κι επικίνδυνους γκρεµούς στη θέση του σηµε-ρινού Κακολάγκαδου.Η φυσική αυτή καταστροφή ανάγκασε τους επιζήσαντες

κατοίκους να µετοικήσουν δυτικότερα και να δηµιουργή-σουν το σηµερινό χωριό της Ροδαυγής µε κύριο και περι-καλλή ναό και πάλι στη χάρη της Αγίας Παρασκευής. Τηχρονική στιγµή της µεγάλης συµφοράς δεν µπορούν ναπροσδιορίσουν µε ακρίβεια οι κάτοικοι, φήµες λένε για τοέτος 1200 µ.Χ..Για την ύπαρξη του βυθίσµατος του παλιού οικισµού και κά-

ποιων γειτονικών αποµειναριών που διασώθηκαν, υπάρχουνγραπτές µαρτυρίες. Ο Σεραφείµ Βυζάντιος κάνει αναφορά

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201322

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Αριστείδης Γ. Σχισµένος

Η ∆ρακότρυπα στη «Μπιστούρα» του Μπέσικου ρέµατος στη Ροδαυγή. Λιτάνευση εικόνας της Αγίας Παρασκευής στη Ροδαυγή της Άρτας.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 23

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

για τα ερείπια που βρίσκονται έξω από τη Ροδαυγή στη θέ-ση Αγία Παρασκευή και τα ταυτίζει µε το Αρχαίο Αθηναίο. Οδε Παναγιώτης Αραβαντινός τονίζει σχετικά: «Αθήναιον, πό-λις οµοία κειµένη κατά το µεταξύ των Τζουµέρκων τωνκωµών Νησίστας και Ραψίστας φαινόµενα ερείπια».Ο Ν. Παπακώστας γράφει: «Στην περιοχή εκτίσθησαν φρού-

ρια εν των οποίων ήτο το Αθήναιον, όπερ τοποθετείταιπλησίον της Νησίστης Τζουµέρκων Ν. Ελλάδος, δια την άµυ-ναν και εξασφάλιση της Χώρας». Ο ίδιος ο συγγραφέας σεάλλο σηµείο του βιβλίου του γράφει: «... κτίζουσοι και πό-λεις, ως το Αθήναιον, γνωστόν εκ των παρά το χωρίονΝησίστα ερειπίων...».Η δε αρχαιολόγος Ελένη Παπαβασιλείου τονίζει: «Η θέση

στην οποία βρίσκονται τα εν λόγω ερείπια, είναι πάνω σε µιαφυσική διάβαση και η οποία περνούσε κατά µήκος του µέσουΑράχθου στην ανατολική πλευρά του Ξηροβουνίου. Τασηµεία αυτής της συνοριακής διάβασης µαρτυρούνοχυρώσεις που είχαν κατασκευαστεί σε διάφορα σηµεία τηςδιαδροµής. Τέτοια λείψανα έχουν βρεθεί στα Πιστιανά, στηΡοδαυγή, στη Σκούπα, στην Πλατανούσα».Ο πρόεδρος του Εκπολιτιστικού Συλλόγου της Ροδαυγής

κ. Χρήστος Ζ. Σταύρου γράφει στην εφηµερίδα «Ροδαυγή»,αριθ. φύλλου 111, Αττρίλιος-Ιούλιος 2008, σ. 3, τα παρακά-τω: «Πέρασαν χιλιάδες χρόνια, τρεις χιλιάδες περίπου και τοαρχαίο τείχος (όσο έχει αποµείνει από τη µεγάλη κα-τολίσθηση του Χάβου), µένει όρθιο στη θέση «Μανουρά» καιδίπλα από την καταπληκτική και µε απέραντη θέα στη θέση«Τσουγκρί».... Έναν χώρο που κρύβει µια ιστορία πολλώναιώνων, δηλαδή το αρχαίο ΑΘΗΝΑΙΟ, αρχαία πόλη της Αθα-µανίας».Ο αρχαιολογικός αυτός χώρος σήµερα είναι προσβάσιµος,

ύστερα από τις επαινετικές ενέργειες του ΕκπολιτιστικούΣυλλόγου της Ροδαυγής να δηµιουργήσει µικρό µονοπάτιπρόσβασης και βρίσκεται σε µικρή απόσταση αριστερά καιπάνω από τον επαρχιακό δρόµο Ροδαυγής-Σκούπας, λίγοπριν από την πηγή µε το θαυµάσιο νερό. Εκτός από ταλείψανα του τείχους «Αθήναιον» στη θέση Μανουρά σώζε-ται και το ιερό του παλιού ναού της Αγίας Παρασκευής.Μάλιστα οι κάτοικοι της Ροδαυγής, στις εορταστικές εκ-

δηλώσεις της Αγίας Παρασκευής, µεταφέρουν την εικόνατης Αγίας τιµητικά και σε ανάµνηση του παλιού οικισµού καιτου αρχικού ναού στην περιοχή του Κακολάγκαδου.Κάτω από το Αθήναιον υπήρχε η σπηλιά του δράκου (δρα-

κότρυπα), ο οποίος δράκος εξουσίαζε το νερό και κάθε χρό-νο ανήµερα στη γιορτή της Αγίας Παρασκευής έβγαινε απότην κατοικία του (δρακότρυπα), µεταµορφωνόταν σε ωραίονέο, πήγαινε κοντά στο χορευτικό κύκλο των κοριτσιών, πα-ρατηρούσε κι εντόπιζε την πιο όµορφη νέα, πλησίαζε καιπιανόταν από το χέρι της και σε κάποια στιγµή την άρπαζε,την έβαζε στον ώµο του, τη µετέφερνε στη σπηλιά και τηνκατασπάραζε. Η προστάτισσα του χωριού Αγία Παρασκευήαπάλλαξε το χωριό από το βαρύ φόρο αίµατος που πλή-ρωναν οι κάτοικοι εξοντώνοντας το δράκο, σύµφωνα µε τηνπαράδοση που αναφέρουµε στο σπήλαιο του Γριµπόβου.

β. Παραδόσεις για το Χάβο (Κακολάγκαδο)Συγγραφείς και κάτοικοι της Ροδαυγής διέσωσαν εντυπω-

σιακότατες παραδόσεις για την περιοχή του Χάβου (Κακο-λάγκαδου).Στον παλιό ανθηρό οικισµό ζούσαν δυο αδελφές, η µία αρ-

κετά εύπορη και τυχερή, η άλλη φτωχιά χήρα και κακοµοίραµε δύο παιδιά η καθεµιά. Η άτυχη χήρα για να ζήσει τα παιδιάτης δούλευε (υπηρετούσε) στην πλούσια και τυχερή αδελφήτης. Τα παιδιά της πλούσιας, παρόλο που είχαν άφθονα υλι-

κά αγαθά, ήταν καχεκτικά και αρρωστιάρικα. Αντίθετα τα παι-διά της φτωχιάς, παρόλο που τρέφονταν µε λιγοστά υλικάαγαθά και χωρίς τη βοήθεια του πατέρα τους, ήταν ευτρα-φή κι ευπαρουσίαστα και προκάλεσαν την περιέργεια και τηναθεράπευτη ζήλια της πλούσιας θείας τους, η οποία ζήτησενα µάθει από την αδελφή της, τι ταζει τα παιδιά της και είναιγερά και προκοµµένα. Η φτωχιά και άκακη αδελφή εξήγησεστην πλούσια ότι τους έδινε τα αποπλύµατα των χεριών της,που έµεναν από τα ζυµώµατα στο σπιτικό της πλούσιας και λι-γοστό γάλα από την αγελάδα που διατηρούσε στο φτωχικότης. Η ζήλια και η κακία, τότε, της πλούσιας αδελφής εκδή-λωσαν όλη την αχαριστία προς την οικογένεια της αδελφήςτης και της απαγόρευσε να φεύγει µε άπλυτα χέρια από τοσπίτι της, για να µην µπορεί η αδελφή της να δώσει ούτε τααποπλύµατα της ζύµης στα παιδιά της.Η πράξη αυτή έφερε σε δύσκολη κατάσταση τη φτωχιά, η

οποία απελπισµένη και µε τα παιδιά της νηστικά κι εξαν-τληµένα είδε στον ύπνο της τον Χριστό να της λέει: «Να βγά-λεις το λιγοστό τυρί που έχεις µέσα στον τάλαρο (ξύλινοδοχείο), να ταPσεις τα παιδιά σου και αύριο το πρωί να ταπάρεις µαζί µε την αγελάδα και να ανεβείτε κρυφά στην κο-ρυφή του βουνού. Πρόσεξε, όµως, στο δρόµο που θαπηγαίνετε προς το βουνό, άµα ακούσεις µεγάλο θόρυβο καιταραχή, να µην γυρίσεις να κοιτάξεις προς τα πίσω, γιατί θασε βρει µεγάλο κακό».Ενωρίς το πρωί σηκώθηκε κι έκαµε όπως της είπε ο Χρι-

στός στο όνειρο της. Τάισε τα παιδιά, πήρε την αγελάδα καιανηφόρισε προς την κορυφή του βουνού, όταν άκουσε πίσωτης να γίνεται µεγάλη καταστροφή και χαλασµός. ∆εν άν-τεξε. Φώναξε δυνατά: Αχ! αδελφούλα µου και γύρισε πίσωνα δει τι γίνεται. Την ίδια στιγµή µεταβλήθηκαν σε πέτρες -η ίδια, τα παιδιά και η αγελάδα της. Ακόµη και σήµερα οιχωρικοί δείχνουν µια συστάδα λιθαριών, τα οποία µοιάζουνµε τα πρόσωπα και το ζώο του µύθου που απολιθώθηκαν.Αρκετοί είναι εκείνοι που σταµατούν, παρατηρούν και φρο-νηµατίζονται από το µύθο της ζήλιας, της κακίας και αχα-ριστίας. Στο χώρο του βυθίσµατος για αρκετό χρονικό διάσ-τηµα οι περαστικοί άκουγαν να βγαίνει µέσα από τησυσσωρευθείτε ύλη (λάσπη, πέτρες, ξύλα, χαλίκια, χώµακ.ά.) το λάληµα ενός κόκορα. Το γεγονός αυτό ενεργο-ποίησε τους πολίτες, οι οποίοι υποψιάστηκαν ότι θα είναιχωµένοι µέσα στα χώµατα ζωντανοί άνθρωποι και κατέβα-λαν προσπάθειες ανεύρεσης τους.Η προσπάθεια απέβη άκαρπη, γιατί όταν έσκαβαν κάπου

βαθιά, το λάληµα του κόκορα ακουγόταν σε άλλο, σε διαφο-ρετικό σηµείο από το προηγούµενο λάληµα, µε αποτέλεσµανα συγχέουν το σηµείο της περιοχής που καταστράφηκε. Με-τά από αρκετό καιρό δεν ξανακούστηκε, έσβησε το µόνο ζων-τανό σηµείο της καταστροφής. Σίγουρα το βύθισµα οφείλε-ται στο σαθρό έδαφος, στην καρστικογενή του σύνθεση καιείναι αρκετά συχνό και συνηθισµένο το φαινόµενο σε ολόκ-ληρο το σώµα του Ξηροβουνίου.Ο µύθος αυτός ανακαλεί στη µνήµη µας την ιστορία των

Σοδόµων και Γοµόρρων, τη σωτηρία του συνετού Λωτ καιτην τιµωρία της ανυπάκουης γυναίκας του. Είναι παρόµοιοςµε το µύθο του βυθίσµατος της Βαλτίτσας, που δηµιούρ-γησε τη γραφική λίµνη Ζηρού κοντά στη Φιλιππιάδα.

Αριστείδης Γ. Σχισµένος

: Ο κ. Αριστείδης Σχισµένος, είναι ο συγγρα-φέας πολλών και µοναδικών βιβλίων. Είναι βέβαια τιµή για τηνεφηµερίδα µας να φιλοξενούµε κάποιο από τα πολλά άρθρατου. Τον ευχαριστούµε θερµά για τα καλά του λόγια, την εµ-πιστοσύνη του αλλά και την οικονοµική του συνδροµή.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201324

ο ιατρείο αρχικά στεγάστηκε σε ένα µικρό χώρο που πρόσφερεένας συµπολίτης µας.

Σήµερα που οι ανασφάλιστοι και οι άνεργοι είναι πολλοί, οι εξυ-πηρετούµενοι από το ιατρείο µας έχουν πολλαπλασιαστεί φτάνονταςτους 50 εβδοµαδιαία, δηµιουργήθηκε η ανάγκη µεταστέγασης σε µε-γαλύτερο χώρο που και αυτός προσφέρθηκε από συµπολίτη µας.

Έτσι µια νέα σελίδα µε ακόµη περισσότερη όρεξη και θέληση γιαπροσφορά προς συνανθρώπους µας που το έχουν πραγµατικά ανάγ-κη, άνοιξε το κοινωνικό ιατρείο Πρέβεζας το οποίο εδώ και λίγες ηµέρεςλειτουργεί σε νέο χώρο στην οδό Θ. Πάρλα (1ος όροφος απέναντι απότην είσοδο της Αγροτικής Τράπεζας).

Μπορεί η ανταπόκριση των τοπικών φορέων για την εύρεση νέου χώ-ρου που ήταν πάγιο αίτηµα των ανθρώπων του κοινωνικού ιατρείου ναµην ήταν η αναµενόµενη, ωστόσο µε την βοήθεια και την στήριξη πολ-λών ανθρώπων µε διαφορετικούς τρόπους το κοινωνικό ιατρείο πλέωνφιλοξενείται σε ένα νέο χώρο ο οποίος θα διευκολύνει κατά πολύ τοέργο των µελών του.

Τώρα το ιατρείο περνά στη δεύτερη φάση του και πιο ουσιαστική γιατίαπόκτησε έναν αξιοπρεπή χώρο και µπορούµε πια µε καλύτερεςδυνατότητες να προσφέρουµε τις υπηρεσίες µας στον κόσµο. Είχαµεδυσκολίες στην αρχή δεν είχαµε χώρο, δεν είχαµε προσωπικό δεν ή-µασταν γνωστοί. Σιγά, σιγά γινόµαστε γνωστοί ο κόσµος που έρχεταιστο κοινωνικό ιατρείο πια δεν είναι µόνο οι αλλοδαποί µετανάστες, αλ-λά έρχονται όλο και περισσότεροι ανασφάλιστοι Έλληνες.

∆υστυχώς βλέπουµε το τελευταίο διάστηµα ότι υπάρχει και µια µερίδαανθρώπων που µπορεί να έχουν ασφάλεια, αδυνατούν όµως ναπληρώσουν τα φάρµακα τους γιατί έχουν πολύ χαµηλές συντάξεις καιµισθούς. Αυτό βεβαία δεν µας χαροποιεί, ίσα, ίσα σκοπός του ιατρείουείναι να αυτοκαταργηθεί και να µην έχουµε ανθρώπους οι οποίοι έχουντην ανάγκη µας. Αλλά µέχρι να γίνει αυτό θεωρήσαµε και θεωρούµε ότιτο κοινωνικό ιατρείο πρέπει να υπάρχει για να µπορεί να βοηθάει τον κόσ-µο, αλλά να τον βοηθάει όχι µε την έννοια της φιλανθρωπίας αλλά ναµπορεί να δίνει ουσιαστική βοήθεια.

Το κοινωνικό ιατρείο έχει επεκτείνει τις δράσεις του και υπάρχει πλέονχώρος όπου εκτός από τη συγκέντρωση φάρµακων, συγκεντρώνονταιτρόφιµα, βρεφικά γάλατα, ρούχα αλλά και αίθουσα ψυχικής υγείας.

Καλούµε όλους τους φορείς και τους πολίτες του νοµού µας να προσ-φέρουν φάρµακα (οποιοδήποτε φάρµακο ακόµα και αν έχει ανοιχτεί,αρκεί να µην έχει λήξει). Καλούµε επίσης όλους τους ευαισθητοποι-ηµένους συµπολίτες µας που θέλουν να προσφέρουν εθελοντικά στηνπροσπάθεια του κοινωνικού ιατρείου Αλληλεγγύης να επικοινωνήσουνµαζί µας στο τηλέφωνο 26820 89805. Π.Κ.

Εδώ και δυο χρόνια εθελοντές γιατροί, εργαζόµενοι στο χώρο της υγείας καθώς και ευαισθητοποι-ηµένοι πολίτες, βλέποντας συνανθρώπους µας χωρίς ιατροφαρµακευτική περίθαλψη, αποφασίσαµεκαι ιδρύσαµε το ιατρείο κοινωνικής αλληλεγγύης Πρέβεζας, το οποίο έχει σκοπό την παροχή δωρεάν

ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης σε ευάλωτες κοινωνικές οµάδες που δεν έχουν πρόσβαση στοσύστηµα υγείας (ανασφάλιστοι).

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τ

ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

Κοκκινοπηλός Πρέβεζας

πρόσβαση στους λόφους Κοκκινοπηλού Πρέβεζαςγίνεται µάλλον δύσκολα από δύο σηµεία. Η πρώτηπρόσβαση µε αυτοκίνητο γίνεται από ανατολικά 2Km

νότια της Εθνικής Οδού Ιωαννίνων Πρέβεζας, από το χωριόΆγιος Γεώργιος. Συγκεκριµένα, η πρόσβαση γίνεται απόσηµείο 20m νότια της σήραγγας του Αρχαίου Ρωµαµκού Υδ-ραγωγείου Νικόπολης. Χρειάζεται περπάτηµα 500m, προς ταδυτικά. Η δεύτερη πρόσβαση µε αυτοκίνητο, γίνεται από νο-τιοδυτικά, και είναι πιο περίπλοκη. Από την οδό Λίµνη Ζηρού– Ριζοβούνι- Στεφάνη, στρίβουµε δεξιά στον 4ο ασφάλτινοδρόµο (βόρεια). Ο δρόµος αυτός γίνεται δασικός σε λίγο, καιµετά από 2km φαίνονται δεξιά οι λόφοι Κοκκινοπηλού. Εκείαφήνουµε το αυτοκίνητο και ακολουθούµε ορειβατική πεζο-πορία 500-1000m (κατάλληλα άρβυλα, προσοχή στα σκυλιάτων κτηνοτρόφων). Η σηµερινή όψη των λόφων Κοκκινοπη-λού είναι ένα ασυνήθιστο γεωλογικό και φυσικό φαινόµενο.Οι βροχές µετέτρεψαν αυτό το χαµηλό οροπέδιο ερυθρογής

(Terra Rossa, οξείδια του σιδήρου µε άργιλο) σε ένα εναλ-λασσόµενο τοπίο µε λοφίσκους και µικρές χαράδρες. Το βρό-χινο νερό παρασέρνει το απαλό αυτό ερυθρό γεωλογικόυλικό προς την πεδιάδα της Στεφάνης όπου ακόµα και ταχωράφια όταν οργώνονται φαίνονται κατακόκκινα.Σύµφωνα µε πρόσφατες δηµοσιεύσεις επιστηµόνων "η ερυθ-

ρά γη" (terra rossa), κοινώς κοκκινόχωµα, που υπάρχει στηνΕλλάδα και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως ηΙσπανία και η Ιταλία, έφτασε στα µέρη µας διασχίζοντας τηνΜεσόγειο µε την µορφή αφρικανικής σκόνης που µετέφερανοι νότιοι άνεµοι και µε προέλευση τις περιοχές της Σαχάραςκαι του Σαχέλ, σύµφωνα µε µια νέα χηµική και ορυκτολογι-κή έρευνα ισπανών και αµερικανών ερευνητών".Γεωλογικές έρευνες. Στην περιοχή έχουν γίνει γεωλογικές

έρευνες (εργασίες υπαίθρου) από ανεξάρτητους ερευνητέςκαι από το ΙΓΜΕ Πρέβεζας. Από αυτές προκύπτει ότι τοσυγκρότηµα λόφων Κοκκινοπηλός Πρέβεζας είναι ένα προµ-στορικό καρστικό βύθισµα που πληρώθηκε από ερυθρέςαργίλους σε ένα περιβάλλον παροδικών λιµνών (υγρές καιξηρές περίοδοι) µε εσωτερική αποστράγγιση. Υπάρχει σαφήςεξάρτηση του καρστικού βυθίσµατος από την τεκτονικήδραστηριότητα της περιοχής. Το βορειοανατολικό περιθώρ-

ιο ορίζεται από µεγάλο κανονικό ρήγµα µε διεύθυνση Β∆-ΝΑκαι κλίση προς τα Ν∆. [6]. Λόγω της νεοτεκτονικής δρασ-τηριότητας του ρήγµατος αυτού τα ιζήµατα σήµερα έχουναποκτήσει µικρή κλίση 5 µοιρών προς τα Β∆. Το πάχος τωνιζηµάτων από ερευνητικές γεωτρήσεις που έγιναν παλαιότε-ρα από το ΙΓΜΕ υπερβαίνει τα 20 µέτρα [5].Αρχαιολογικές έρευνες. Ο όρος Άγιος Γεώργιος αναφέ-

ρεται στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τον οµώνυµο οικισµόστην κοιλάδα του Λούρου, σε διάφορα σηµεία της οποίας εν-τοπίστηκαν λίθινα τέχνεργα Παλαιολιθικής και ύστερων πε-ριόδων. Στον Κοκκινοπηλό εντοπίστηκαν αθρόες επιχώσειςερυθρογής [6] που εκτείνονται κατά 850 m. στον άξονα Βορ-ρά - Νότου και κατά 500 µ. στον άξονα Ανατολής - ∆ύσης, καιαποτελούνται από πυκνές επιχώσεις κόκκινου πηλού, πουέχουν υποστεί έντονη διάβρωση. Η διαδικασία, οι ρυθµοί καιη διάρκεια της διάβρωσης αποτελούν ακόµα αντικείµενο διε-πιστηµονικών ερευνών [7]. Η περιοχή εντοπίστηκε από τονΒρεττανό αρχαιολόγο Έρικ Σ. Χιγκς (Eric S. Higgs) και τηνοµάδα του το έτος 1962, όταν ανέσκαπτε µε τον Σωτήριο ∆ά-καρη τη Βραχοσκεπή Ασπροχάλικου. Στη θέση αυτή έγινανπεριορισµένες ανασκαφικές εργασίες κατά το έτος 1963 απότον Χιγκς. Η θέση Κοκκινοπηλός έχει δώσει άφθονα επιφα-νειακά ευρήµατα της Παλαιολιθικής εποχής[8], ενώ έχουν εν-τοπιστεί και ευρήµατα της Εποχής του Χαλκού. Τη θέση διατ-ρέχει υπόγεια ο αγωγός του ρωµαµκού υδραγωγείουτης Νικόπολης. Παρόµοιες αρχαιολογικές έρευ-νες µε αξιόλογα ευρήµατα, έκανε στην περιοχήΚοκκινοπηλού ο Αµερικανός καθηγητής ΤζέιµςΓουάιζµαν (James Weismann) µε τον Τζ. Ρά-νελς (G. Runnels), τα έτη 1991 και 1992.Παραποµπές σηµειώσεις: 5. terra rossa, «ερυθ-

ρά γη». Ο χρωµατισµός οφείλεται σε οξείδια σι-δήρου και όχι στο χρώµα της αργίλου.6. Παν. Πάσχος, 2002.7. Ξέστρα, απλές ή ξαναδουλεµένες φολίδες ή

αιχµές και λιγοστές διπρόσωπες φυλλόσχηµες αιχµές. Περίπου50.000 - 33.000 ΠΚΕ) Βλ. Ιστορία Ελληνικού Έθνους Εκδοτική Αθη-νών Τοµ. Α' σελ. 38 και Παπαδόπουλου Φ. 1974, «Η Εποχή του Λ-ίου στην Ήπειρο», ∆ωδώνη Τοµ. Γ' Ιωάννινα.πηγή: http://www.hellenica.de

Η περιοχή Κοκκινοπηλός Πρέβεζας είναι µια οµάδα λόφων (ύψος 100-150m) γεωλογικού και αρχαιολογικούενδιαφέροντος. Βρίσκεται 5km περίπου βόρεια της Φιλιππιάδας του Ν. Πρέβεζας, 2Km νότια και δυτικά στο

χωριό Άγιος Γεώργιος, δυτικά προς Ριζοβούνι και Γαλατά.

Η

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201325

Χειροπέλεκυς200.000 πχ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201326

ΥΓΕΙΑ Γιώργος Σπ. Γιάννος

Λειτουργεί περίπου 30 χρόνια και ηίδρυσή του είναι αποτέλεσµα δυναµικών διεκδικήσεων φορέωνκαι κατοίκων της περιοχής. Είναι στελεχωµένο µε ιατρικό προ-σωπικό πολλών ειδικοτήτων, ενώ χρειάζεται περαιτέρω στε-λέχωση σύµφωνα µε το οργανόγραµµά του.Γνωστά σε όλους είναι βέβαια τα προβλήµατα που αντιµε-

τωπίζουν τα κέντρα υγείας του νοµού και κύρια το νοσοκοµείοτης Πρέβεζας. Το Κ. Υ.Θεσπρωτικού, λόγω της καλύτερης στε-λέχωσής του εξυπηρετούσε, κυρίως σε εφηµερίες, τα ΚέντραΥγείας Φιλιππιάδας και Καναλακίου τα οποία οµολογουµένωςαντιµετωπίζουν χειρότερα προβλήµατα στελέχωσης κυρίως σειατρικό προσωπικό. Επίσης γνωστή σε όλους µας είναι η κα-τάσταση στο χώρο της υγείας και αλλοίµονο σε αυτούς που θαχρειαστούν νοσηλεία και τη φροντίδα του Ε.Σ.Υ.

Όµως εκεί που έπρεπε να προστεθούν στο προσωπικό του καιοι γιατροί των ειδικοτήτων που λείπουν, το νοσοκοµείο Πρέβε-ζας απέσπασε την παιδίατρο, για να αντιµετωπίσει δικά του καισεβαστά προβλήµατα λειτουργίας. Όµως η δίµηνη απόσπασηπου προβλέπονταν έχει γίνει αόριστη και η περιοχή µας πλέονδεν έχει παιδίατρο. Ούτε ιδιώτη.Η αποµάκρυνση της παιδιάτρου αλλά και η διαφαινόµενη πε-

ρεταίρω αποδυνάµωση λόγω εφηµεριών και συνταξιοδοτή-σεων, έχει επιφέρει ανησυχία στους κατοίκους και τους φορ-είς. Για το σκοπό αυτό πραγµατοποιήθηκε εκ νέου συνάντησηµε πρωτοβουλία του συλλόγου Επαγγελµατιών Θεσπρωτικού.Στη συνάντηση που πραγµατοποιήθηκε στο Θεσπρωτικό, πα-ραβρέθηκαν πολλοί εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων, καθώςκαι πρόεδροι των κοινοτήτων και δηµοτικοί σύµβουλοι. Όλοι εκ-φράστηκαν για την αναγκαιότητα λειτουργίας του Κ.Υ. µεπλήρη στελέχωση, µιας και η περιοχή είναι αποµονωµένη γε-ωγραφικά και επί πλέον δεν λειτουργούν ιδιωτικά ιατρεία, εκ-τός γενικού παθολόγου και οδοντιάτρου. Επίσης οι βρεφον-ηπιακοί σταθµοί και τα σχολεία δεν µπορούν να µείνουν χωρίςιατρική κάλυψη, ιδιαίτερα στο θέµα του παιδιάτρου.Ο ∆ιευθυντής του Κέντρου Υγείας, ο γιατρός κ. Παύλος Νά-

στας, παρουσιάζοντας όλα τα τεχνικά και στατιστικά στοιχείαδικαιολόγησε και τη δική του ανησυχία, αφού το ιατρικό προ-σωπικό πραγµατοποιώντας εφηµερίες στα γειτονικά Κ.Υ. απο-δυναµώνει τη λειτουργία του. Για το σκοπό αυτό µάλιστα κοι-νοποίησε και αναλυτική κατάσταση µε τις µετακινήσεις των

γιατρών που υπηρετούν οργανικά στο Το Κ. Υ.Θεσπρωτικού.Ανέφερε µάλιστα χαρακτηριστικά ότι σε ορισµένες περι-

πτώσεις υπάρχουν διπλοεφηµερίες στα άλλα Κ.Υ., ενώ στο δικόµας µονές. Κατέληξε εκφράζοντας το φόβο του ότι το Κ. Υ.σύντοµα θα λειτουργεί µε µόνο δύο γιατρούς, τον ίδιο και τονκ. Βασιλείου (ο οποίος µάλιστα βαίνει προς συνταξιοδότηση),αφού οι υπόλοιποι θα είναι αποσπασµένοι.Από τη συνάντηση αυτή συστάθηκε επιτροπή αγώνα και πάρ-

θηκε η απόφαση για µια σειρά δράσεων µε σκοπό τη δηµοσιο-ποίηση του προβλήµατος και ανατροπής της υφιστάµενης κα-τάστασης. Η επιτροπή θα καλέσει σε ενηµέρωση τους πολίτεςτης Λάκκας σε ανοιχτές συγκεντρώσεις για να καθοριστούν ταεπόµενα βήµατα. Σε αναµονή της νέας διοίκησης του νοσοκο-µείου Πρέβεζας, οι παρόντες δεσµεύτηκαν για παράσταση δια-µαρτυρίας.Το θέµα συζητήθηκε και στο δηµοτικό συµβούλιο και αποφα-

σίστηκε οµόφωνα να σταλεί ψήφισµα και επίσης να κληθεί γιαενηµέρωση του σώµατος ο διευθυντής κ. Π. Νάστας και εκπρό-σωποι των εργαζοµένων.Το Κ.Υ. Θεσπρωτικού δεν µας χαρίστηκε αλλά κατακτήθηκε µε

αγώνες. Ανήκει στους ανθρώπους της Λάκκας και µόνο σ’ αυ-τούς, που σήµερα διεκδικούν το αυτονόητο. Το δικαίωµα στηδηµόσια δωρεάν υγεία. Κι αυτό είναι αδιαπραγµάτευτο.Αντί άλλων παραθέτουµε τις επιστολές διαµαρτυρίας που α-

πέστειλαν οι καθηγητές µε τον διευθυντή του Λυκείου Θεσ-πρωτικού και οι φορείς της Λάκκας µέσω της επιτροπής αγώναπου έχει συσταθεί γι αυτό το σκοπό.

....συνέχεια από σελ. 1

ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ & ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΥΠρος: υπουργό υγείας

πρόεδρο γενικού νοσοκοµείου ΠρέβεζαςΚοινοποίηση: δήµος Zηρού

περιφερειακή ενότητα ΠρέβεζαςΜε αφορµή την απόσπαση της παιδιάτρου του Κέντρου

Υγείας Θεσπρωτικού και τη διαφαινόµενη αποδυνάµωσή τουαπό το ανθρώπινο δυναµικό εκφράζουµε τη βαθιά ανησυχίαµας ως κάτοικοι και γονείς του Θεσπρωτικού και της ευρύτε-ρης περιοχής.

Θεωρούµε ότι το Κέντρο Υγείας θεσπρωτικού έχει για τηνπεριοχή µας τεράστια σηµασία.

Η τυχόν συρρίκνωση και αποδυνάµωσή του από το ανθ-ρώπινο ιατρικό προσωπικό θα αποτελέσει καθοριστικό πα-ράγοντα όχι µόνο για την περαιτέρω υποβάθµιση των παρ-εχόµενων υπηρεσιών υγείας, αλλά και την πλήρη υποβάθµι-ση και ερήµωση ολόκληρης της περιοχής Λάκκας Σουλίου.

ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Η υγεία είναι το βασικότερο αγαθό. Υποχρέωση κάθε κοινωνίαςείναι να υπερασπίζεται και να προάγει αυτό το αγαθό για όλα ταµέλη της. Σήµερα αυτή η ανάγκη γίνεται πιο επιτακτική, καθώςλόγω των πολιτικών του µνηµονίου τα εισοδήµατα µειώνονται,µισθοί και συντάξεις περικόπτονται, ο αριθµός των ανέργωναυξάνει καθηµερινά, και όλα αυτά έχουν σοβαρές επιπτώσειςστην υγεία των ανθρώπων. Τις παρεχόµενες υπηρεσίες τις έχου-µε πληρώσει πολλαπλάσια µέσα από τους έµµεσους και άµε-σους φόρους που έχουµε καταβάλει και καταβάλλοµε.Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων των πρώην ∆ήµων Θε-

σπρωτικού, Λούρου και της Κοινότητας Κρανέας, του πρώην ∆ή-µου ∆ερβιζιάνων και αρκετών κοινοτικών διαµερισµάτων του ∆ή-µου Ζηρού εξυπηρετούνται από το Κέντρο Υγείας Θεσπρωτικού.Για να καταλάβει κανείς τι σηµαίνει Κέντρο Υγείας πρέπει να

πάρει υπόψη του τα εξής:Πρόκειται για Μονάδες Υγείας µε αποστολή τους την παροχή

Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας στον πληθυσµό.Τι περιλαµβάνει αυτό;Προσανατολισµός των Κ.Υ. είναι η πρόληψη ασθενειών, σχο-

λιατρική φροντίδα, υπηρεσίες ιατρικής της εργασίας, ενηµέ-ρωση του πληθυσµού για την αγωγή υγείας, υπηρεσίες στήρι-ξης της οικογένειας που έχει ανάπηρο µέλος ή παιδί, ΚέντραΨυχικής Υγείας, παιδιατρική υγεία, γυναικολογικά ιατρεία, στε-λεχωµένα µε γιατρούς όλων των ειδικοτήτων. Άρα τα ΚέντραΥγείας, πέρα από την πρωτοβάθµια περίθαλψη, έχουν άµεσησύνδεση µε χώρους δουλειάς, αθλητικές εγκαταστάσεις, σχο-λεία, φροντίζουν για την πρόληψη της υγείας µέσω των εµ-βολίων και την ενηµέρωση του πληθυσµού.Το Κέντρο Υγείας Θεσπρωτικού εξυπηρετεί τους κατοίκους

µιας τεράστιας περιοχής από τις πιο φτωχές της Ευρώπης µε µε-γάλες αποστάσεις από τα αστικά κέντρα και αραιή-προβληµα-τική συγκοινωνία. Ταυτόχρονα η καλή στελέχωσή του σε ιατρικόκαι νοσηλευτικό προσωπικό µε την πρωτοβάθµια φροντίδα ια-τρικής περίθαλψης συµβάλλει, εκτός από την πρόληψη της απο-κατάστασης της υγείας των συµπολιτών µας, και στην απο-συµφόρηση των νοσοκοµείων Άρτας, Πρέβεζας και Ιωαννίνων.Και ενώ θα έπρεπε να αναβαθµιστεί το Κ.Υ.Θ. µε τον διορισµό

ενός γενικού γιατρού, ενός καρδιολόγου και την µετάκληση ενόςψυχιάτρου, όπως γίνονταν παλιότερα, το ιατρικό και νοσηλευ-τικό προσωπικό συρρικνώνεται µε µετακινήσεις του υπάρχοντοςπροσωπικού στο Νοσοκοµείο της Πρέβεζας και στα άλλα Κέν-τρα Υγείας του νοµού. Έτσι σε καθηµερινή βάση υπάρχει µόνοένας γιατρός και µετά την υποτίθεται, προσωρινή µετακίνησητης παιδιάτρου, τα παιδιά παραµένουν ανεµβολίαστα και οι γο-νείς τους θα πρέπει να διανύουν τεράστιες αποστάσεις για να ταπεριθάλψουνΓι’ αυτό και συγκεντρωθήκαµε σήµερα, στην αίθουσα συνε-

λεύσεων του πρώην ∆ηµαρχείου Θεσπρωτικού, οι κάτοικοι καιόλοι οι Φορείς του πρώην ∆ήµου Θεσπρωτικού κι αποφασίσα-µε να ζητήσουµε από την 6η ∆.Υ.Π.Ε. και το Υπουργείο Υγείας ναεπιστρέψει η παιδίατρος και να σταµατήσει άµεσα η µετακίνησητων γιατρών που ανήκουν στο Κέντρο Υγείας Θεσπρωτικού.Αυτό µπορεί να γίνει µε την στελέχωση του αναγκαίου εξειδι-κευµένου προσωπικού των Νοσοκοµείων και Κέντρων Υγείας τηςπεριοχής και όχι µε τις εµβαλωµατικές λύσεις των αποσπάσεωνκαι κάλυψης των εφηµεριών µε προσωπικό των Κέντρων Υγείας.Αν δεν ληφθούν αυτά τα µέτρα, µετά την αγορά φαρµάκων, υγει-ονοµικού υλικού και υπηρεσιών Υγείας από τους ασθενείς, µε-τά την περικοπή των ασθενοφόρων τις Κυριακές, απογευµατινέςβάρδιες και αργίες, µετά την υποβάθµιση των Υπηρεσιών Υγείαςπου παρέχονται από τα Κέντρα Υγείας, δεν αποµένει παρά η κα-ταφυγή στους κοµπογιανίτες και τις συνταγές της γιαγιάς.Επειδή, κύριε υπουργέ και κύριοι υπεύθυνοι των Φορέων

Υγείας, αρνούµαστε να γυρίσουµε στις συνθήκες που ζούσε οκόσµος πριν από δυο αιώνες απαιτούµε την άµεση επιστροφήτης παιδιάτρου στο Κέντρο Υγείας και την απαγόρευση της µε-τακίνησης του υπάρχοντος ιατρικού και νοσηλευτικού προσω-πικού. ∆ιαφορετικά σας υποσχόµαστε µία κινητοποίηση απόεκείνη που έγινε το 1983 για την ίδρυση του Κέντρου Υγείας.Τώρα, δε, θα έχουµε µαζί µας και τους κατοίκους του πρώην

∆ήµου Λούρου και των χωριών της νοτιοδυτικής πλευράς τουΝοµού Ιωαννίνων (∆ερβίζιανα, Γεωργάνοι, Ρωµανός, Παλαι-οχώρι, Αλεποχώρι, Σιστρούνι κ.ά.).Με τιµή Οι Πρόεδροι των Φορέων: (ακολουθούν υπογραφές)

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 27

∆ωρεάν διανοµή τροφίµων σε απόρουςαπό τον δήµο Ζηρού

Ο ∆ήµος Ζηρούενηµερώνει τουςκατοίκους του

σχετικά µε την δωρ-εάν διανοµή τροφίµων για το 2013 και αναφέρει ότι τε-λικοί δικαιούχοι του προγράµµατος ορίζονται αποκλει-στικά άποροι που διαµένουν νόµιµα στην Ελλάδα.Το κριτήριο για τους άπορους διαµορφώνεται βάσει οι-κονοµικών και κοινωνικών στοιχείων και είναι:1. Για το άπορο άτοµο, το ατοµικό εισόδηµα µέχρι 7.200€2. Για οικογένεια µε 2 µέλη (αιτών/ουσα και ο/η σύζυγοςή αιτών/ουσα και ένα προστατευµένο µέλος) µέχρι και10.700€3. Για οικογένεια µε 3 µέλη (και δυο προστατευόµεναµέλη) µέχρι και 11.520€4. Για οικογένεια µε 4 µέλη (και τρία προστατευόµεναµέλη) µέχρι και 14.400€5. Για οικογένεια µε 5 µέλη (και τέσσερα προστατευόµε-να µέλη) µέχρι και 17.280€

6. Στην περίπτωση άπορου ατόµου που έχει αναπηρία67% και άνω το εισοδηµατικό κριτήριο προσαυξάνεται κα-τά 3.600€. Σε περίπτωση άπορης οικογένειας, µε ένα ή καιπερισσότερα µέλη που παρουσιάζουν αναπηρία 67% καιάνω, το εισοδηµατικό κριτήριο, προσαυξάνεται άπαξ κατάτο ίδιο ποσό.

∆ιαδικασία υποβολής αιτήσεων καιαπαραίτητα δικαιολογητικά:

1. Αίτηση –∆ήλωση (δίνεται στα γραφεία του Βοήθεια στοΣπίτι) µε πλήρη τα στοιχεία ,καθώς και να αναγράφονταιτα ΑΦΜ και των συζύγων, µε επικυρωµένη την υπογραφή.2. Επικυρωµένη φωτοτυπία ταυτότητας του αιτούντος3. Εκκαθαριστικό 20124. Επικυρωµένη άδεια παραµονής για τους αλλοδαπούςΟι αιτήσεις κατατίθενται από 1 Απριλίου έως 15 Μαgου σταγραφεία του «Βοήθεια στο Σπίτι» στην Φιλιππιάδα (για τηνπεριφέρεια Φιλ/δας και Ανωγείου) από ∆ευτέρα έως Πα-ρασκευή 9:30 µε 12:00 και στα γραφεία του «Βοήθεια στοΣπίτι» του Θεσπρωτικού (για την περιφέρεια Θεσπρωτικού).

Επιτροπή Αγώνα: πρώην ∆ήµου Θεσπρωτικού και Κοινότητας Κρανέας µε θέµατην αναβάθµιση και µη αποδυνάµωση του Κ.Υ. Θεσπρωτικού

ΥΓΕΙΑ Γιώργος Σπ. Γιάννος

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201328

ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ

Γιώργος Καραµ-πελιάς, µε οριακήκαµπή το «∆οκίµιο

για τη νεοελληνική ιδεο-λογία», µε σταθµό όµωςτο «12004», συνεισφέρεικαθοριστικά στη σωστήθεώρηση του νεότερουελληνισµού και συνακό-λουθα στη διαµόρφωση,που είναι και το µείζον,µιας συνολικής αντίλη-ψης για τον ελληνισµόσε τούτο το δύσκολο γύ-ρισµα των καιρών, γύ-ρισµα αιώνα και χιλι-ετίας µαζί. Ένα πολύδυσανάγνωστο για τοµέλλον της ελληνικής

µας συλλογικότητας γύρισµα.Σ’ αυτή την άκρως ενδιαφέρουσα γραµµή πλεύσης, µετά τις

ιδιαίτερες µελέτες του: «Κοινωνικές συγκρούσεις και διαφωτισ-µός στην προεπαναστατική Σµύρνη (1788-1820). Κοραής καιΓρηγόριος Ε΄» (2009) - «Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρή-γα Βελεστινλή» (2011), µας προσφέρει και την παρουσιαζόµενηαπόψε υπό τον ευρηµατικό τίτλο: «Συνωστισµένες στο Ζάλογ-γο», µε την συνειρµικά προαγγελτική για τους υποψιασµένο-υς σηµατοδότηση του ιστορικού και πνευµατικού της στίγµα-τος, καθώς ο «συνωστισµός» της Ρεπούση ζευγαρώνει µα-κάβρια µε την «απώθηση» της Ψιµούλη.Κι αξίζει, νοµίζω, η υπόµνηση και των δυο αποσπασµάτων, που

προφανώς και είναι καρποί της ίδιας ιδεολογικής µήτρας, στηνοποία και θα αναφερθώ παρακάτω εκτενέστερα.Γράφει η Ρεπούση στο βιβλίο της: Ιστορία Στ΄ ∆ηµοτικού,

σελ.100: «Χιλιάδες Έλληνες συνωστίζονται στο λιµάνι προσ-παθώντας να µπουν στα πλοία».Γράφει η Ψιµούλη στο δικό της βιβλίο: Σούλι και Σουλιώτες,

σελ.439-440: «Ένα στράτευµα του Αλή επιτίθεται αιφνιδιαστι-κά στους Σουλιώτες που έχουν καταφύγει στο Ζάλογγο… Στηδιάρκεια της διεξαγόµενης σε στενωπούς και µονοπάτια τουςόρους µάχης, µέρος των γυναικοπαίδων κατακρηµνίστηκε είτεαπωθούµενο στην άκρη του γκρεµού από τους οπισθοχωρ-ούντες µαχητές είτε µε απόφαση των γυναικών να προτιµήσουνγι’ αυτές και τα παιδιά τους τον εκούσιο θάνατο παρά µια οδυ-νηρή αιµατοχυσία και αχιµαλωσία».Πρόκειται για ανατριχιαστικές διατυπώσεις: «Χιλιάδες Έλλη-

νες συνωστίζονται στο λιµάνι της Σµύρνης….» - «Μέρος τωνγυναικοπαίδων κατακρηµνίστηκε είτε απωθούµενο στην άκρητου γκρεµού από τους οπισθοχωρούντες µαχητές είτε…». Ει-λικρινά, έπαθα την πλάκα µου, κατά πώς λένε οι νέοι µας, ότανπρωτοδιάβασα εκείνο το «συνωστίζονται». ∆εν πίστευα στα µά-τια µου. Κι ακόµα πιο πολύ όταν διάβασα την ερµηνευτική πι-θανότητα της Ψιµούλη, πως µπορεί δηλαδή να έσπρωξαν ταγυναικόπαιδα στο γκρεµό του Ζαλόγγου οι… ίδιοι οι οπισ-

θοχωρούντες Σουλιώτες.Επειδή όµως προέχει της…συναισθηµατικής αντίδρασης, µαζί

µε την τεκµηριωµένη αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας, ηερµηνεία του πώς φτάσαµε σε λογικές «συνωστισµού» και«απώθησης», θα µιλήσω, όσο πιο νηφάλια µπορώ, χωρίζονταςτα όσα θα πω σε τρία µέρη. Στο πρώτο θα αναφερθώ εν συν-τοµία στην ιστορική διάσταση της µελέτης του Γ.Κ., στο δεύτε-ρο θα προσεγγίσω το φαινόµενο της αποδόµησης της ιστορίαςµας και στο τρίτο θα προσπαθήσω να αναδείξω τη στρατηγι-κή ανάγκη διεµβόλισης του παγιδευτικού µεταπολιτευτικούδίπολου: εθνικισµός – αποεθνοποίηση.α. Η ιστορική διάστασηΣτο βιβλίο που παρουσιάζουµε, ο µη ιστορικός, ο διανοούµε-

νος Γιώργος Καραµπελιάς, που κυρίως ενδιαφέρεται «για τηνιστορία των ιδεών και των κινηµάτων», όπως ο ίδιος σηµειώνει,µε υποδειγµατική νηφαλιότητα, αυτός ο συνήθως ανειρήνευταµαχητικός διανοούµενος, συλλαµβάνει, ας µου επιτραπεί ηέκφραση, την ιστορικό Ψιµούλη… κλέπτουσαν οπώρας. Του-τέστιν, κακοποιούσαν βαναύσως την ιστορική αλήθεια, καθώςαποπειράται , µε «αναλήθειες, παρασιωπήσεις και διαστρεβ-λώσεις», να αποδοµήσει τον εσώτατο πυρήνα της ιστορίας τουΣουλίου και των Σουλιωτών στο πολυσέλιδο σύγγραµµά της:Σούλι και Σουλιώτες, Εκδ. Εστίας, που δεν είναι άλλος απ’ τουςπολυτραγουδισµένους απ’ τη δηµοτική µούσα ηρωικούςθρύλους, όπως, για παράδειγµα, το Ζάλογγο, το Κούγκι και η∆έσπω, αλλά και την ίδια την καρδιά αυτού του πυρήνα, τηνεθνική δηλαδή συνείδηση των Σουλιωτών.Για του λόγου το αληθές και πολύ ενδεικτικά, γιατί δεν µπορώ,

λόγω χρόνου, να αναδείξω εκτενώς την εξαιρετική αποκατάσ-ταση της ιστορικής αλήθειας από τον Γ.Κ., µε πραγµατικά ακ-λώνητη τεκµηρίωση:Γράφει η Ψιµούλη για το Κούγκι: «Ο Περραιβός ως εκ τούτου

είναι ο δηµιουργός του µυθικού προσώπου του Σαµουήλ καιτης αυτοπυρπόλησής του. Απ’ αυτόν θα αντλήσουν οι µετα-γενέστεροι ιστοριογράφοι και λογοτέχνες, αναπαράγονταςπιστά στο έργο τους την ηρωική αυτοθυσία του ιεροµόναχου».Ο Γ.Κ. παραθέτει όχι µία αλλά τέσσερις αναφορές στο ιστο-

ρικό συµβάν, που προηγούνται εκείνης του Περραιβού: η πρώτη από τον Πουκεβίλ το 1805, η δεύτερη απ’ τον Μπαρτόλντυεπίσης το 1805, η τρίτη απ’ τον Τζον Χοµπχάουζ το 1813 και ητέταρτη απ΄τον Χένρυ Χόλλαντ το 1814. Η ιστορία του Περ-ραιβού κυκλοφόρησε το 1815. Τα σχόλια περιττεύουν.Με την ίδια ακριβώς αποδοµητική µεθοδολογία αποπειράται

να πλήξει τον ιστορικό πυρήνα του ηρωµκού θρύλου για το «χο-ρό του Ζαλόγγου», αποδίδοντας κι αυτόν στον Περραιβό.

Για να εισπράξει - όπως κι ο Αλέξης Πολίτης, που, επικεν-τρωνόµενος µε παράξενα αµφισβητητική…εµµονή στο «χορό»,επίσης επιδίδεται στη δική του επιστηµονικοφανή αποδόµησητου ιστορικού γεγονότος - την τεκµηριωµένη αντίκρουση απ’τον Γ.Κ., που στηρίζεται σε ιστορικές αναφορές, για παράδειγ-µα, του Μπαρτόλντυ (1805) και του Χόλλαντ (1813), πάλι πριναπ’ τον Περραιβό (1815), αλλά και στις ιστορικές µαρτυρίες τουΖερλέντη (1889) και του Λαµπρίδη (1890) κυρίως από κατοίκουςτης Καµαρίνας, του χωριού κάτω απ’ το Ζάλογγο.

Η οµιλία του φιλόλογου και συγγραφέα Λαοκράτη Βάσση στην εκδήλωση «ΣΟΥΛΙ – ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ∆ΥΟΑΠΟΨΕΙΣ», που συνδιοργάνωσε ο ∆ν/της και Καθηγητές του ΓΕΛ Θεσπρωτικού, η Εν Νικολιτσίω και οι Εναλ-λακτικές Εκδόσεις, µε αφορµή την παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Καραµπελιά: «ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΕΝΕΣΣΤΟ ΖΑΛΟΓΓΟ», Οι Σουλιώτες, Ο Αλή Πασάς και η Αποδόµηση της Ιστορίας”. Στο προηγούµενο φύλλο 35

της Εν Νικολιτσίω είχαµε αναφερθεί εκτενώς στην εκδήλωση.

Γιώργος Καραµπελιάς:Συνωστισµένες στο Ζάλογγο. Εναλλακτικές Εκδόσεις

Ο

Λαοκράτης Βάσης

Γράφει, τέλος η Ψιµούλη για το θρύλο της ∆έσπως: «Στη Ρι-νιάσα είχε εγκατασταθεί το γένος Γιώργου Μπότση… Εκείσυνέβη και το παραδιδόµενο, επίσης απ’ τον Περραιβό, ολο-καύτωµα στον Πύργο του ∆ηµουλά». Όχι και απ’ τον Περραιβόαλλά απ’ τον Περραιβό µόνο.Κι ο Γ.Κ. εύγλωττα αναφέρει τη µαρτυρία του Μπαρτόλντυ για

το γεγονός (1805) αλλά και έναν άλλον αδιάψευστο µάρτυρα, τοπασίγνωστο δηµοτικό τραγούδι για τη ∆έσπω, απ’ τα διαµάντιατης δηµοτικής µούσας, που δηµοσιεύτηκε απ’ τον Φωριέλ το1824. Η δηµοτική µάλιστα µούσα, ας µου επιτραπεί η ιδιαίτερηαναφορά, ασύγκριτα πλούσια στην εξύµνηση των Σουλιωτών,δεν αποσιωπά τα «στίγµατά» τους: «Ανάθεµά σε Μπότσαρη κιεσένα Κουτονίκα – Τι γύρευες, Φώτο µ’, στα Γιάννενα, στην πόρ-τα του Βεζύρη». Κάτι που συνηγορεί υπέρ της αυξηµένης εγ-κυρότητας των µαρτυριών της, που συχνά µοιάζουν µε πολεµι-κές ανταποκρίσεις. Σε κάθε όµως περίπτωση, είναι… ανιστόρη-το, για να µη πω ύβρις, το να αποφαίνεσαι για το τι ήταν το Σούλικαι οι Σουλιώτες χωρίς πρωτίστως να στη-ρίζεσαι στην ανεκτίµητη υµνητική κατάθεσητου ίδιου του λαού της ευρύτερης περιοχήςµέσα απ’ τα δηµοτικά τραγούδια του.Πριν περάσω στο δεύτερο µέρος, θα ήθε-

λα, προς αποφυγήν… παρεξηγήσεων, νατονίσω, συµφωνώντας και µε ανάλογες επι-σηµάνσεις του συγγραφέα, πως όχι µόνοδεν διαφωνώ, αν είναι δυνατόν, αλλά καιθεωρώ επιστηµονικώς επιβεβληµένη τηναπαλλαγή της ιστορίας µας από παγιδευτι-κά στερεότυπα, από µυθοπλασίες χωρίςιστορικό αντίκρισµα, από σκόπιµα λάθη καιστρεβλώσεις. Ακόµα και την απαλλαγήθρύλων µε βεβαιωµένο ιστορικό αντίκρισµααπό ακραίες υπερβολές και αναληθείς «επι-δοτήσεις».Μπροστά στην ιερότητα της ιστορικής

αλήθειας δεν υπάρχουν οιωνδήποτε σκο-πιµότήτων «άβατα». Η τόσο πλούσια ιστο-ρία µας, εξάλλου, δεν έχει ανάγκη από τέ-τοιες υπερβολές. Είναι όµως ανίερο, είναι βέβηλο, το να απο-πειράσαι, µε πρόσχηµα την ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας,να αποδοµήσεις την ίδια την ιστορική αλήθεια, όπως µε πε-ρίτεχνα αληθοφανή τρόπο πράττει η Ψιµούλη στην ιστορία τηςγια το Σούλι και τους Σουλιώτες. Ποιος θα είχε αντίρρηση, αν,µε δεδοµένο τον ιστορικό πυρήνα των θρύλων της ιστορίαςτων Σουλιωτών, όπου αυτός είναι µαρτυρηµένος, προχωρούσεσε απαλλαγή τους ακόµα και από συγγνωστές σε τέτοιες πε-ριπτώσεις εξιδανικευτικές «επιδοτήσεις» απ’ τους µεταγενέ-στερους; Προφανώς κανείς. ∆εν πρόκειται όµως περί αυτού,ούτε καν περί λάθους ή περί λαθών. Κι είναι ως προς αυτά αρ-κούντως αποκαλυπτικός και ευρύτερα διαφωτιστικός ο Γιώρ-γος Καραµπελιάς.β. Η αποδόµηση της ιστορίας µαςΩς προς το φαινόµενο της αποδόµησης της ιστορίας µας αλλά

και παντός του ελληνικού, για το οποίο γράφει πολλά ο Γ.Κ., καιµε εξαιρετική θεµελίωση, ανιχνεύοντας διεισδυτικά την αφετηρίατου και ανατέµνοντας µε στοχαστική εµβρίθεια τον διαβρωτικότου ρόλο, θα προσθέσω πως είναι το κατεξοχήν «τοξικό» φαινό-µενο της Μεταπολίτευσης, που απείλησε και απειλεί το ίδιο το πο-λιτιστικό κύτταρο της ελληνικής µας συλλογικότητας.Ένα «τοξικό» φαινόµενο που συνδέεται µε την ιδεολογική ηγε-

µονία, κορυφωµένη στη Σηµιτική περίοδο, του αποεθνοποιη-τικού πόλου της µεταπολιτευτικής πολιτικής και πολιτιστικήςευρύτερα και βαθύτερα ζωής, του «εθνοαποδοµητικού ρεύµα-τος» κατά Γ.Κ., πάντοτε υπό µανδύα αντιεθνικιστικό, εκσυγ-

χρονιστικό, ευρωπαµστικό και προοδευτικό, αλλά και υπό τησκέπη µιας, ας µου επιτραπεί, λάµτ Αριστεράς, ιδιοποιούµενηςόλα τα παραπάνω πρόσηµα.Πρόκειται για τον «πόλο» µιας εθνικοφροσύνης απ’ την ανάποδη,

µιας αντεστραµµένης εθνικοφροσύνης, που, µε πρόσχηµα ταακραία στερεότυπα της έτσι και αλλιώς προβληµατικής «εθνικήςιδεολογίας», τα µετεµφυλιακά τραύµατα απ΄το «κράτος της ∆ε-ξιάς» και προπαντός τα πιο πρόσφατα απ’ τη «χούντα της Ελλά-δος των Ελλήνων Χριστιανών», διαµορφώθηκε τελικά ως πόλοςαποδόµησης της ιστορίας µας, αλλά και µε προοδευτικοφανή,ενίοτε και αριστεροφανή, αντίδραση προς παν τι το ελληνικό, µετον νεοταξικό κοσµοπολιτισµό και τον παρωχηµένο (τριτοδιε-θνικό) διεθνισµό να συναντιώνται στην ίδια αποδοµητική κοίτη.Για την οργανωµένη δράση αυτού του «ρεύµατος», για να

µείνουµε στα µείζονα, η αυτονόητη αντίθεση στον εθνικισµό κα-τέληξε σε αντίθεση στο έθνος, η αντίθεση στον εθνοκεντρισµόκαι στον ελληνοκεντρισµό σε αποεθνοποιητική και αποελληνο-

ποιητική αντίληψη και στάση ζωής, όπως καιη αντίθεση στην απλοµκή γραµµική εκδοχήτης ιστορικής µας συνέχειας στην άρνησηκαθεαυτής της ιστορικής και πολιτιστικήςµας συνέχειας, καθώς, σύµφωνα µε τιςαναµηρυκαστικά εισαχθείσες εθνογενετικέςθεωρίες της νεωτερικότητας, το νέο ελ-ληνικό έθνος είναι δηµιούργηµα του νέουελληνικού κράτους.Μια κατηγορία ιστορικών, πληθωριστικά και

επί σκοπόν αυξηµένη (δεκάδες µεταπτυχια-κά και διδακτορικά στη λογική τους), οι τηςλεγόµενης δηλαδή «νέας ιστορίας», είναιαυτοί που πρωταγωνίστησαν και πρωταγω-νιστούν στο έργο της «αποδόµησης» µε πρ-ονοµιακές προσβάσεις στα Πανεπιστήµιακαι στα µεγάλα Μ.Μ.Ε. Όλοι αυτοί, αρ-νούµενοι, τάχατες, την ιδεολογική χρήσητης ιστορίας, επιδίδονται στην πλέον ιδεο-λογηµατική κατάχρησή της, µε τις «νεωτε-ρικής» και προπαντός «νεοταξικής» κοπής

προδεσµεύσεις στις οποίες και υποτάσσουν αυτά που γρά-φουν. Όπως επίσης επιδίδονται και σε ιδεολογική τροµοκ-ρατία, ενοχοποιώντας ως κρυπτοεθνικιστικές ή και εθνικιστικέςτις όποιες αντίθετες προς τις δικές τους απόψεις. Ακόµα καιλέξεις κατέστησαν υπόπτως «ένοχες», όπως, για παράδειγµα,η πατρίδα και ο πατριωτισµός.∆εν θα επεκταθώ, πιστεύοντας πως έχουµε επ’ αυτού συνεν-

νοηθεί αρκούντως, θα ήθελα απλώς να τονίσω, ως γέφυρα καιπρος το τρίτο µέρος της παρέµβασής µου, πως ο ιδεολογικάκυρίαρχος αυτός «πόλος» είναι η µια όψη του κάλπικουνοµίσµατος της Μεταπολίτευσης. Γιατί υπάρχει και η άλλη όψητου µε τον πολύ γνώριµο σ’ εµάς εθνικιστικό πόλο, τονεπικίνδυνο ρόλο του οποίου καθόλου δεν πρέπει να παραγ-νωρίζουµε και να υποτιµάµε. Τουναντίον, θα έλεγα. Απαιτείταικαι προς αυτή την κατεύθυνση ποιοτική ενίσχυση του θεωρη-τικού µας λόγου, καθώς η επιδεινούµενη, εδώ και παγκοσµίως,κρίση είναι το καλύτερο εκκολλαπτήριο για τά… ωά του.γ. Η διεµβόλιση του διπόλου εθνικισµού – αποεθνοποίησηςΘεωρώντας εξαιρετική την αντίκρουση της αποδοµητικής από-

πειρας της Ψιµούλη απ’ τον Γ.Κ., µε πειστική, όπως ήδη είπα,νηφαλιότητα, κι ακόµα πιο εξαιρετική τη θεωρητική βάση καιπλαισίωσή της, όπου προέχει η απογύµνωση της «αποδοµητικήςσχολής», ή, καλύτερα, του αποεθνοποιητικού πόλου γενικότερα,αλλά και η αποτελεσµατική συνακόλουθα αποθεµελίωση της ιδε-ολογικής του κυριαρχίας, θα ήθελα, ευκαιρίας δοθείσης, νατονίσω: Πρώτον, την ανάγκη της περαιτέρω

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 29

ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ Λαοκράτης Βάσης

....συνεχίζεται σελ. 31

Οι κύριοι Λαοκράτης Βάσης καιΓιώργος Καραµπελιάς

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 201330

ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΝΤΑ Αλκίνοος Ιωαννίδης

Ελεύθεροι κατακτηµένοι. Tου Αλκίνοου Ιωαννίδη∆εν θα πω για τους άλλους. Λίγο µε ενδιαφέρει η ποιό-τητα και η στάση τους σε τέτοιες στιγµές. Ούτε και πε-ρίµενα καλύτερη αντιµετώπιση. Όσο και να τους βρίσω,χαδεύω τα αυτιά µας και τίποτα δεν αλλάζει. Θα πω για

εµάς, και συγχωρήστε µε:Έρχεται η µέρα που η µάσκα τραβιέται βίαια. Η µέρα που

το αληθινό µας πρόσωπο φανερώνεται, θέλουµε-δεν θέλο-υµε, αφτιασίδωτο και τροµακτικά αληθινό. Πρέπει να το κοι-τάξουµε, είναι θέµα ζωής και θανάτου. Πρέπει να το ρωτή-σουµε, να µας πει ποιοι είµαστε. Γιατί µόνο αυτό γνωρίζει.Γυρνάµε απότοµα, για να αντικρίσουµε µια τρύπα στον

καθρέφτη. Πού απουσιάζει το πρόσωπό µας; Το ξεχάσαµεσε µικρά, ταπεινά, εγκαταλελειµµένα σπίτια, στη σκόνη χα-µηλών, πλίνθινων ερειπίων, στουςτάφους αγράµµατων, ακατέργα-στα σοφών παππούδων.Εκεί αφήσαµε θαµµένες τις αλ-

ηθινές καληµέρες, τη συγκίνησητων στίχων, την αλληλεγγύη τωνανθρώπων και ότι πολύτιµο δενµετριέται σε χρήµα. Έκτοτε, προ-χωρήσαµε στον «σύγχρονο κό-σµο» απρόσωποι, γυµνοί, πα-λεύοντας να κρατήσουµε το νήµατης ύπαρξής µας άκοπο, µέσα σεεποχές δύσκολες, µέσα σε ένατοπίο που δεν µας µοιάζει.Γίναµε αρχοντοχωριάτες, επεν-

δύοντας στα χειρότερα χαρακ-τηριστικά των δύο συνθετικών της λέξης. «Έχω γάµο», λέ-γαµε και στεκόµασταν καλοντυµένοι σε γκαζόν ξενο-δοχείων, µε φακελάκια στα χέρια, χωρίς αληθινή, από καρ-διάς ευχή. «Και οι γάµοι µας, τα δροσερά στεφάνια και ταδάχτυλα, γίνουνται αινίγµατα ανεξήγητα για την ψυχή µας».Ούτε αινίγµατα, ούτε τίποτε. Όλα απαντηµένα, όλα πεζά.Μεγάλα και άδεια.Αποµείναµε αναίσθητοι µπροστά στο ιερό, ζώντας ένα

γυαλιστερό, αντιαισθητικό, άχαρο, ανέραστο, ανίερο, ξο-δεµένο παρόν. Χωρίς µνήµη, χωρίς όνειρο, διαζευγµένοιαπό το είναι µας.Τα καλύτερα παιδιά µας τα πουλήσαµε. Τα αφήσαµε να

σπαταλούν τη ζωή τους σε λογιστικά βιβλία, σε γραφείαεταιρειών, σε άψυχους λογαριασµούς. Τα κάναµε σκλάβουςµε τίτλους διευθυντικού στελέχους. Τα τασαµε χρήµατα, τασπουδάσαµε χρήµατα, τα µάθαµε να σκέφτονται χρήµατα,να υπηρετούν χρήµατα, να ονειρεύονται χρήµατα, να παν-τρεύονται χρήµατα, να γεννάνε χρήµατα, να είναι χρήµατα.Μιλούν άπταιστα τα χειρότερα Αγγλικά (αυτά της δουλειάς)και άθλια τα καλύτερα Ελληνικά (τα Κυπριακά). Όταν ταχρήµατα λείψουν, από πού θα κρατηθούν;Αντικαταστήσαµε το γλέντι στην πλατεία του χωριού µε

το σκυλάδικο. Τον έρωτα µε το στριπτιζάδικο. Τα αναγκαίαγια την επιβίωση, µε ένα τζιπ γεµάτο άχρηστα ψώνια. Τονελεύθερο χρόνο µε την υπερωρία. Κάναµε το παιγνίδι τωνπαιδιών υπερπαραγωγή, σε πάρτι γενεθλίων κατά παραγ-γελία. Ξεχάσαµε ποια είναι τα βασικά συστατικά της ύπα-ρξής µας, ως ατόµων και ως κοινωνίας, αντικαθιστώντας ταµε ότι µάς γυάλισε στη βιτρίνα.Γίναµε ότι µας έπεισε ο διαφηµιστής, η τηλεόραση ή το

περιοδικό να γίνουµε. Καταντήσαµε οπαδοί οµάδων, φα-νατικοί, µε µαχαίρια και µίσος. Έφηβος, προτού σιχαθώόλες τις οµάδες εξίσου, ήµουν µε την Οµόνοια. Μια µέρα

που έπαιζε µε το ΑΠΟΕΛ, αρρώστησε ο τυµπανιστής τωναντιπάλων. Ήρθαν στην άλλη κερκίδα και µου ζήτησαν ναπάω στη δική τους, για να παίξω το τύµπανο. Πήγα ευχα-ρίστως.Πέρασε ο καιρός, αλλάξαµε. Ξεχάσαµε. Χωριστήκαµε σε

κόµµατα και τα ψηφίσαµε τυφλά, διχαστήκαµε µε τρόποαταίριαστο στην ιστορία και την παράδοσή µας. Σε µια στα-λιά τόπο, λέγαµε «οι άλλοι». Πήραµε τα χειρότερα χαρακ-τηριστικά της Ελλάδας και τα κάναµε αξιώµατα.

Να πάει στο καλό τέτοιος εαυτός, να µην ξανάρθει.Καθόλου µην τον κλάψουµε, καθόλου µη µας λείψει.

Στον αγύριστο!Πέρασαν χρόνια. Το κορίτσι από τις Φιλιππίνες έκλαιγε

κρυφά στο κρεβάτι του για τοπαιδί και τη µάνα που άφησε γιανα σερβίρει καφέ τον κύριο Πάµ-πο, που έγινε σερ, για να σιδε-ρώνει τα ακριβά βρακιά τηςκυρίας Αντρούλλας, που έγινεµάνταµ. Η κοπέλα θα γυρίσειφτωχή στο Μπάγκιο Σίτι ή στηΜανίλα. Θα αγκαλιάσει τη µάνατης, θα φιλήσει το παιδί της.Εµείς, πού επιστρέφουµε;Τι µένει όταν ο σερ και η µάν-

ταµ, έκπληκτοι, χάνουν το αυ-τοκίνητο, την υπηρέτρια, το λού-σο και το σπίτι τους; Τι κρατιέται

αναλλοίωτο µέσα στον χρόνο, κά-τω από την επιφάνεια που βουλιάζει; Πού ακριβώς βρίσκε-ται ανεξίτηλα χαραγµένος ο βαθύς Χαρακτήρας που µαςεπιτρέπει, όταν όλα αλλάζουν, να λέµε ακόµη «Εµείς»;Μπορούµε σήµερα να αποφασίσουµε ξανά, ο καθένας για

τον εαυτό του και όλοι µαζί, ποιοι είµαστε. Τι είναι σηµαντικόκαι τι όχι. Τι αξίζει να προσπαθήσουµε µέχρι τέλους. Ποιαλόγια αξίζει να πούµε προτού φύγουµε, πώς αξίζει να στα-θούµε και απέναντι σε τι, προτού πεθάνουµε. Κι αυτό, µπο-ρούµε να το κάνουµε, ακόµη και νηστικοί, άνεργοι και άστε-γοι. Ήταν όµως αδύνατον να το κάνουµε χορτάτοι και υπο-ταγµένοι, µε έναν εαυτό-καταναλωτή, εξαρτηµένο και ευχα-ριστηµένο.Μείναµε σε σκηνές, στο ύπαιθρο, για χρόνια. Χάσαµε για

πάντα τα σπίτια, τα χωριά και τις ζωές µας. Περιµέναµε κά-θε µέρα, για χρόνια, αγνοούµενους που δεν γύρισαν. Για δε-καετίες, ακούγαµε αεροπλάνο και στρέφαµε έντροµοι ταµάτια στον ουρανό. Χιαστί ταινίες στα παράθυρα, µη σπά-σουν από τον βοµβαρδισµό που µπορούσε ανά πάσα στιγ-µή να ξαναρχίσει.Τα παιδιά που έβγαλαν το σχολείο διαβάζοντας µε το κε-

ρί στα αντίσκηνα, χειµώνες στη σειρά, βρίζονταν στηνΕλλάδα από τους Ελλαδίτες, γιατί τους έτρωγαν τις θέσειςστα πανεπιστήµια. Η Μεγάλη Μαµά τίποτα δεν κατάλαβε. Κιακόµη δεν καταλαβαίνει. Γιατί, µπορεί η Κύπρος να είναι ελ-ληνική, όµως, πόσο λίγο κυπριακή είναι η Ελλάδα! Πόσολίγο ελληνική είναι η Ελλάδα!Επιτρέψαµε στους µικρούς πολιτικούς ενός αδύναµου

και απροστάτευτου τόπου, να συµπεριφέρονται σανάρχοντες αυτοκρατορίας. Να υπηρετούν κόµµατα και τσέ-πες, σαν να µην υπάρχει απειλή, κίνδυνος και γκρεµός, σαννα είναι αδύνατον από τη µια µέρα στην άλλη να γίνουµεµπουκιά στο στόµα κροκοδείλων. Είδαµε τα τρυφερά, αγ-νά χαµόγελα των παιδιών του Απελευθερωτικού Αγώνα να

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 31

ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

χρησιµοποιούνται από βάρβαρους, απαίδευτους «πατ-ριώτες» µε ξυρισµένα κεφάλια, φαλακρούς «απ’ έξω κι απόµέσα». Ζήσαµε την αδικία, την απώλεια, την εγκατάλειψη. Ταξέρουµε όλα, τα είδαµε όλα, τα ζήσαµε όλα. Τώρα θα φο-βηθούµε;Όταν κλαίγαµε το ’74, κλαίγαµε για τα σπίτια µας. Σήµερα

θα κλάψουµε για τις επαύλεις µας; Τότε, κλαίγαµε για το χω-ριό µας. Θα κλάψουµε σήµερα για την τράπεζα; Τότε, για το-υς τάφους των γονιών µας. Σήµερα για τα χρέη µας; Τότε, γιατις ζωές µας. Σήµερα για τις δουλειές µας; ∆εν νοµίζω...Η κοινωνία µας, αυτή η διαλυµένη, πιέζοντας ασταµάτητα

την όποια επίσηµη πολιτική ηγεσία, αλλά και πέρα απ’ αυ-τήν, θα αναπτύξει µηχανισµούς στήριξης των ανέργων, θαφροντίσει τα παιδιά της. Όχι από ελεηµοσύνη. Από αλ-ληλεγγύη. Και µε τη γνώση πως, αν ο διπλανός δεν ζει καλά,κανείς δεν ζει καλά. Γιατί, ότι ποτέ µας κράτησε σ’ αυτόν τοντόπο, ήταν ένας ιδιόµορφος, ποιητικός, παράλογα ωραίοςκοινωνικός ιστός, που αυτοπροστατεύεται και που µαςπροστατεύει. Αυτός είναι που ανάγκασε τους βουλευτές ναπουν, για µια έστω στιγµή, «Όχι».Το «Όχι» της Κυπριακής Βουλής, είναι σηµαντικότερο απ’

ότι κάποιοι χαιρέκακοι µπορούν να υποψιαστούν. Κι αςεπιστρέψει η Βουλή εκλιπαρώντας τους Τροµκανούς, κι αςπέσει στα γόνατα, κι ας τους γλύψει τα πόδια, µετά. Κι αςχάσουµε περισσότερα. Γιατί, για µια στιγµή έστω, έµοιασεη ∆ηµοκρατία να έχει νόηµα, ένα νόηµα ξεχασµένο εδώ καιδεκαετίες. Έµοιασαν, έστω και για µια στιγµή, οι εκπρόσω-ποι να εκπροσωπούν πράγµατι.Η στιγµή καταγράφεται και µένει, δηµιουργώντας προη-

γούµενο, παρά την όποια κατάληξη. Και το γεγονός πως τοπροηγούµενο δηµιουργήθηκε από µισή µερίδα τόπο, αγα-πητοί λογικοί λογιστές, το κάνει ακόµη σηµαντικότερο. Τίπο-τα «δικό σας» δεν θα µείνει ποτέ στην Ιστορία, να σηµατο-δοτεί, να καθορίζει, ή έστω να θυµίζει κάτι υπαρξιακάσηµαντικό. Αφήστε µας να το χαρούµε. ∆εν µας προσφέρ-ονται συχνά τέτοιες χαρές.Αυτό το «Όχι», φαίνεται να είχε και χειροπιαστά αποτε-

λέσµατα: Εκτός από τη δυνατότητα µη φορολόγησης τωνµικροκαταθετών, εκτός από το χρονικό περιθώριο που έδω-σε για τη νοµοθετική ρύθµιση του περιορισµού των συναλ-λαγών και τη δηµιουργία Ταµείου Αλληλεγγύης, που µπο-ρούν να παίξουν σηµαντικά θετικό ρόλο στο µέλλον, έδω-

σε και τη δυνατότητα, έστω σπασµωδικά, έστω την τελευ-ταία στιγµή, έστω µε απογοητευτικό αποτέλεσµα, να µετ-ρηθούν οι δυνάµεις και οι «φιλίες», τόσο της Κύπρου, όσοκαι της Ελλάδας.Βοήθησε να καθαρίσει το τοπίο, να τελειώσουµε µε ψευ-

δαισθήσεις, να καταλάβουµε ξανά το πόσο µόνοι είµαστε,το πόση ευθύνη έχουµε. Θα ήµασταν αφελείς αν πιστεύαµεπως µε ένα «Ναι» θα σώζαµε κάτι, ας πούµε τη Λαµκή Τρά-πεζα ή την Κύπρου (αλήθεια, πόσο «δική µας» µπορεί ναείναι µια τράπεζα;) και µαζί τις δουλειές, ή τους κόπους µιαςζωής που τους εµπιστευτήκαµε. Ξέρουµε καλά πως ότι έµει-νε εκτεθειµένο (το γιατί είναι µια άλλη κουβέντα, που ελπίζωπως θα γίνει), ούτως ή άλλως, και µε τα «Ναι» και µε τα«Όχι», θα κατασπαραχθεί.∆υστυχώς, δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει “plan B”. Θα

ήταν αδύνατον να έχει εκπονηθεί από ανθρώπους της γε-νιάς µου και της προηγούµενης, από ανθρώπους βου-τηγµένους στην κατανάλωση, στο εφήµερο, στο συµφέρον,στο νεοπλουτισµό και στο τίποτε, µια πολιτική που να έχειβάθος και σοβαρότητα. Κι όµως, αυτοί οι άνθρωποι, χωρίςδικλίδες ασφαλείας, χωρίς λογική, είπαν ενστικτωδώς “Όχι”.Έστω και για µια στιγµή. Ένα “Όχι” καταστροφικό και λυτ-ρωτικό µαζί, που εσείς, αγαπητοί Ελλαδίτες µνηµονιακοί,πολιτικοί και δηµοσιογράφοι, µε πρόσχηµα το καλό µας, δενθα πείτε ποτέ. Θα προτιµήσετε να καταστραφούµε εξίσου,λέγοντας “Ναι”.Οι Κύπριοι προσφυγοποιούµαστε ξανά στην ίδια µας την

πατρίδα. Χάνουµε ξανά τη ζωή όπως τη χτίσαµε, όπωςνοµίζουµε πως τη διαλέξαµε, όπως νοµίσαµε πως µας ανή-κει. Και φοβόµαστε. Είναι ανθρώπινο. Όµως, τι πραγµατικάφοβόµαστε; Ότι θα πεινάσουµε; Πεινάσαµε και παλιότερα.Ότι θα κρυώσουµε; Κρυώσαµε χρόνια. Ότι θα µείνουµε µό-νοι; Πάντα µόνοι ήµασταν. Ότι θα πονέσουµε; Από πόνο άλ-λο τίποτε... Ότι θα µας κατακτήσουν; Πάντα κατακτηµένοιυπήρξαµε.Θα τα καταφέρουµε, το ξέρουµε καλά! Γιατί, τελικά, δεν

φοβόµαστε τίποτε. Γιατί, τελικά, το µόνο που φοβόµαστε, είναιτο υποχρεωτικό κοίταγµα στον καθρέφτη. Το µόνο που µαςφοβίζει, είναι το µόνο που πραγµατικά έχουµε: το αληθινό µαςπρόσωπο. Ας το ξεθάψουµε, ας το θυµηθούµε, ας το κοιτά-ξουµε. Ενώ όλοι, φίλοι και εχθροί, µας αγριοκοιτάζουν, ενώ ηµάσκα µας πέφτει νεκρή, αυτό θα µας χαµογελάσει.

Αλκίνοος Ιωαννίδης

εµβάθυνσης και ενίσχυσης της προει-ρηµένης θεωρητικής βάσης, σε µια

όµως κατεύθυνση διαλεκτικής διεµβόλισης του νοσηρού και πα-γιδευτικού µεταπολιτευτικού διπόλου: εθνικισµός – αποεθνο-ποίηση (ή εθνοµηδενισµός), µε όλες τις συνδηλώσεις και τα«συµπαροµαρτούντα» τους. Όχι «εµείς» κι εκείνοι, αλλά εµείςαπέναντι σε «εκείνους» και στους «άλλους», απέναντι δηλαδή καιστους δύο πόλους, όπου ο ένας είναι το ιδεολογικό άλλοθι και ηιδεολογική δικαίωση του άλλου. Και ∆εύτερον, την ανάγκη ενόςουσιαστικά επικαιροποιηµένου επανορισµού των πολιτιστικώνµας συντεταγµένων, προφανώς όχι µε όρους ελλαδικούς αλλά µεόρους ελληνισµού, που είναι και θεµελιώδης προ¶πόθεση για τηδιασφάλιση της ίδιας της ελλαδικής υπόστασης. Κι αυτό γιατί ηχρεοκοπία της Μεταπολίτευσης καθιστά, µεταξύ πολλών άλλων,προφανή πια την πολιτιστική µας σύγχυση και µαζί της τη στρα-τηγική αµηχανία της Ελλάδος και του ελληνισµού, συν-δηλώνοντας τα αδιέξοδα και του εθνικιστικού και του αποεθνο-ποιητικού πόλου σε όλες τους τις εκδοχές. Άρα αναδεικνύει ωςµείζονα προτεραιότητα τη χάραξη εµπνευσµένης και µακράς πνο-ής πολιτιστικής στρατηγικής, που θα αποτελέσει και τη στέρεηβάση για τη χάραξη µιας επίσης εµπνευσµένης και µακράς πνο-ής εθνικής στρατηγικής σε τούτο το πολύ κρίσιµο, ύπουλο και

ύποπτο για τον τόπο µας σταυροδρόµι των καιρών. Εννοώ µιααναθεµελιωτική, ανορθωτική και αναγεννητική στρατηγική που θαµας βοηθήσει να βγούµε σε µετατροµκανό ξέφωτο και να ανοί-ξουµε στέρεο βηµατισµό στην ανηφοριά του 21ου αιώνα. Είναι,νοµίζω, εδώ που φτάσαµε, ο εκ των ων ουκ άνευ όρος για ναανακτήσουµε τη χαµένη εθνική µας αξιοπρέπεια και να έχουµεπρόσωπο να εορτάσουµε µετά από µια περίπου δεκαετία ταδιακόσια χρόνια απ’ την Επανάσταση του 1821.Ελπίζοντας πως οι αναγωγικές σκέψεις του δεύτερου και

τρίτου µέρους δεν παραβίασαν τους κανόνες παρουσίασηςβιβλίου, αλλά ανοίγουν, µε βάση το βιβλίο, αν όχι και µε τη γε-νικότερη θεωρητική συνεισφορά του Γ.Κ., έναν µεγάλο διάλο-γο που πρέπει ήδη να είχαµε αρχίσει κάποια χρόνια πριν, ένανµεγάλο διάλογο για όλα αυτά που µας οδήγησαν στη σηµερινήστρατηγική αµηχανία και προπαντός για τους στρατηγικούςόρους, πρωτίστως τους πολιτιστικούς, για να βγούµε απ’ αυτήντην αµηχανία ως Ελλάδα και ελληνισµός, θέλω να αποδώσω ταεύσηµα στον διανοούµενο Γ.Κ., γιατί αυτός κάνει µε το παρα-πάνω το χρέος του και στο πεδίο της µαχητικής αντίκρουσηςτων αποδοµιστών, όπως µε τη µελέτη που παρουσιάζουµε, αλ-λά και στο πεδίο της διαµόρφωσης µιας σύγχρονης και µε προ-οπτική θεώρησης και θεωρίας ελληνισµού στους καιρούς µας.-

....συνέχεια από σελ. 29

ΚαλόΠάσχα

ΓΓεειιττοοννιιέέςς ττοουυ χχωωρριιοούύ.. ((ΜΜππεεκκιιάάττεεςς))