ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 18423 Ιανουαρίου 2015

2705

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣΑριθμ. 8570/Δ2 Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Φυσική» της Α΄

και Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και της ομάδας προ−σανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β΄ και Γ΄ τά−ξης Γενικού Λυκείου.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Έχοντας υπόψη:1. Τις διατάξεις του άρθρου 42 παρ. 2 περ. α του

Ν. 4186/2013 (Α΄ 193) «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθ−μιας Εκπαίδευσης και λοιπές διατάξεις».

2. Τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 3 περ. α υποπ. ββ του Ν. 3966/2011 (Α΄ 118) «Θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων, Ίδρυση Ινστιτούτου Εκπαιδευτι−κής Πολιτικής, Οργάνωση του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» και λοιπές διατάξεις».

3. Το Π.Δ. 89/2014 (Α΄ 134) «Διορισμός Υπουργών, Ανα−πληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

4. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του κώδικα Νομοθεσί−ας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Π.Δ. 63/2005 (Α΄ 98).

5. Τη με αριθμ. 3/14−01−2015 πράξη του Δ.Σ. του Ινστι−τούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

6. Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκα−λείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο μόνον

Καθορίζουμε το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος «Φυσική» της Α΄ και Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και της ομάδας προσανατολισμού Θετικών Σπουδών της Β΄ και Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου ως εξής:

Σκοπός του ΠΣ είναι η αποτελεσματική μάθηση του περιεχομένου, των διαδικασιών και των εφαρμογών της

Φυσικής, με στόχο τη καλλιέργεια ικανοτήτων (γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων), για τη εισαγωγή στο Πανε−πιστήμιο, για την είσοδο στον εργασιακό στίβο και τη διαρκή επαγγελματική ανέλιξη, και κυρίως ικανοτήτων για την ενεργό πολιτειότητα.

Κύριος στόχος του Προγράμματος Σπουδών της Φυ−σικής Γενικής Παιδείας στη Δευτεροβάθμια Λυκειακή εκπαίδευση είναι η διαμόρφωση των μορφωμένων μα−θητών / μελλοντικών πολιτών (επιδιωκόμενες στάσεις), με γνώση των αρχών και των νόμων που διέπουν το φυσικό κόσμο, κατανόηση των φυσικών φαινομένων και των τεχνολογικών εφαρμογών αυτών των αρχών και νόμων, αλλά και δεξιότητες βέλτιστης αξιοποίησης και εκμετάλλευσής τους στο κοινωνικό χώρο και την επικοι−νωνία. Αυτός ο στόχος αφορά σε όλους τους μαθητές / μελλοντικούς πολίτες.

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝΣΤΟΧΟΣ 1ος: Τα περιεχόμενα των αναλυτικών προ−

γραμμάτων να επιδιώκουν τον εγγραμματισμό στη Φυσική (Literacy in Physics). Τα περιεχόμενα των Προ−γραμμάτων Σπουδών αναμένεται να υποστηρίξουν την μετάβαση από την Φυσική Επιστήμη στη σχολική εκδοχή της.

ΣΤΟΧΟΣ 2ος: Η αξιοποίηση των ιδεών και των διασυν−δέσεων που σχηματικά αναφέρονται στη βιβλιογραφία ως STEML (ΦΥ.Τ.ΕΜ.ΜΑ.Γ) όπου τα αρχικά σημαίνουν:

S: ΦΥΣΙΚΗΤ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (εφαρμογές της Φυσικής στην τε−

χνολογία, αλλά και αξιοποίηση της τεχνολογίας ως εργαλείο μάθησης, όπως με την αξιοποίηση των ΤΠΕ, των απτήρων και των αισθητήρων)

Ε: ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ (κατασκευαστικές εφαρ−μογές της επιστήμης αλλά και hands on activities στο εργαστήριο και την τάξη)

Μ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (τα απαραίτητα για τη Φυσική)L: ΓΛΩΣΣΑ (αξιοποίηση της νεοελληνικής στο επιστη−

μονικό λεξιλόγιο, αλλά και στην επιστημονική «ρητορική» και επικοινωνία).

2706 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

ΠΡΟ

ΓΡΑΜ

ΜΑΤΑ

ΣΠΟΥΔ

ΩΝ

ΦΥΣ

ΙΚΗΣ Α΄ Λ

ΥΚΕΙΟΥ

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Επιστημονική

μέθοδος

-Πείραμα

και

μέτρηση

.

Θεμελιώδη

και

παράγωγα

μεγέθη

–Διαστάσ

ειςμεγεθώ

νΜονόμετρα

και

διανυσμ

ατικά μεγέθη

Βασικές έννοιες διανυσμά

των

(μέτρο

, κατεύθυνση)

–άθροισμα

συγγραμμικώ

ν και κάθετων διανυσ

μάτω

ν).

Γραφ

ικές

Παρασ

τάσεις

φυσ

ικών μεγεθώ

ν.

Μεταβολή φυ

σικού μεγέθους

και

ρυθμός μεταβολής.

•Να περιγράφο

υν τα βα

σικά

βήματα της επιστημονικής μεθόδου.

•Να

διατυπ

ώνουν

τι

είναι

φυσικό

μέγεθος

και

να αναγνω

ρίζουν

την

αναγκαιότητα

της

μέτρησ

ηςενός

φυσ

ικού

μεγέθους

.•

Νακατανομάζουν

τα θεμελιώδη

μεγέθη και να περιγράφο

υν πως ορίζο

νται

οι

μονάδες τους

στο

S.I.

•Να προσδ

ιορίζουν

τις

μονάδες

των παραγώγω

ν μεγεθώ

ν χρησ

ιμοπ

οιώντας

τη

διασ

τατική ανάλυση.

•Να διατυπ

ώνουν

τι είναι

ακρίβεια και τι σφά

λμα σε

μια

μέτρηση

.•

Να

διατυπ

ώνουν

τι

είναι

μονόμετρο

φυσικό

μέγεθος

και

να δίνουν

παραδείγ

ματα

Να

διατυπ

ώνουν

τι

είναι

διανυσ

ματικό

μέγεθος

και

περιγράφο

υν τα

χαρακτηριστικά του.

•Να προσθ

έτουν γραφ

ικά δύο διανύσματα

και

να υπ

ολογίζο

υν το μέτρο και τη

διεύθυνση της συ

νισταμένης

δύο κά

θετω

νδιανυσ

μάτω

ν.•

Να

μετασχηματίζο

υν αριθμητικά

δεδομένα

σε διαγράμματα

της

μορφ

ήςψ

=αχ+β,

ψ=αχ2

+βχ

και

αντίστροφ

α και να αντλούν πληροφο

ρίες

από αυτά

.

Να ορίζο

υν και

να υπ

ολογίζουν τη

μεταβολή και το ρυθμό μεταβολής ενός

φυσικού μεγέθους

.Η

ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΤΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤΑ

ΕΝΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:•Α

ναφο

ράκαιπ

εριγραφή

μονόμετρωνκαι διανυσμ

ατικών μεγεθώ

ν.•Ε

ρώτηση

στη

τάξη

« τα διάφ

ορα φυ

σικά

μεγέθηκαι οι μονάδες

τους

, είναι

μέσο επικοινω

νίας

και συνεννόησ

ης των ανθρώπων;

»

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

•Κατασ

κευή

διαγραμμάτωντης μορφ

ής ψ

=αχ+β,

ψ=αχ2

+βχ

.• Π

υθαγόρειοθεώρημα

. Ορισμ

ός συνημιτό

νου,

ημιτόνου,

εφα

πτομένης.

•Μονάδες

θεμελιωδώ

ν μεγεθώ

ν

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Πείρ

αμα:

μέτρηση

μήκους,

μάζας

, χρόνου

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

ΣΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

ΓΙΑ

:Α.ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2707

Β.ΛΥΣ

Η ΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ

•Υπ

ολογισμός μέτρου

καιδιεύθυνσης

της συ

νισταμένης

των δύο

καθέτω

νδιανυσμάτω

ν.•

Κατασκευήδιαγραμμάτωνμε

λογισμικό

(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Μετρήσεις

.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Η αναγκαιότητα τω

ν μετρήσ

εων.

•Πως φθ

άσαμε στο

S.I

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•α2

=β2 +γ2

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Επίλυσ

η απ

λών ασ

κήσεων

,υπολογισμού μέτρου

καιδιεύθυνσης

της συ

νισταμένης

συγγραμμικώ

ν και δύο

καθέτωνδιανυσμάτω

ν.Γραφ

ή επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορών με

αντικείμ

ενο τις

μετρήσεις

και

τις

μονάδες

φυσικώ

ν μεγεθώ

ν.

2708 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ-1

: ΔΥΝ

ΑΜΗ

Το κεφ

άλαιο αν

απτύσσ

εται

σε7 ενότητες

ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΟΥ ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•γνωρίσο

υν την

επιστημονική

μέθοδο.

•προσεγγίσουν ποιοτικά,

ποσ

οτικά και π

ειραματικά βα

σικές έννοιες

και

νόμους της Φυσικής

•γνωρίσο

υν τηχρήσ

η τω

ν ποσ

οτικών μεθόδω

ν και του

πειραματισ

μού και να αναπ

τύξουν

πρακτικές

δεξιότητες με

το χειρισμό

οργάνων,

διατάξεων και

συσκευών.

•απ

οσαφ

ηνίζο

υν τις

επιστημονικές τους

ιδέες,

αξιοπ

οιώντας

την

επιστημονική

ορολογία εκφρ

αζόμενοι

στη

καθημερινή γλώσσ

α•

να καλλιεργήσο

υν νοητικές

δεξιότητες για τηναντιμ

ετώπιση προβλημάτων,

αναπτύσσ

οντας κριτική

σκέψη,

δημιουργική

φαντασία και ικανότητα

επικοινω

νίας

και

να ανακαλούν στη μνήμη τους

ένα

πρόβλημα του οπ

οίου

γνω

ρίζουν

τη λύση

και

που

το θεωρούν

ανάλογο

με το

προςεπίλυσ

ηπρόβλημα

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

σε όλο το

φάσ

μα της

εμπ

ειρίας

τους

(δεξιότητες και στάσεις

)και

των γνώσεών τους

από την καθημερινή

ζωή ως

τις βασ

ικές

λειτουργίες

του

σύμπαντος

ENO

THTA

1.1:

Hέννο

ια της

δύνα

μης

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

1ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΗΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•γνωρίσο

υν την

επιστημονική

μέθοδοπραγμάτευση

ς τηςέννοιας δύναμη

.•

προσεγγίσουν ποιοτικά,

ποσ

οτικά και π

ειραματικάτηςέννοιας τηςδύναμης,βασικές έννοιες

και

τον

νόμο

του

Hoo

ke.

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούν καινα

ερμηνεύουν τις

διασυ

νδέσεις

και

τις αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.ΜΑ.Γ

(στην ενότητα αυτή

αναδεικνύονται συσχετίσεις

[ΦΥ

-Γ]

με την αναφ

ορά παραδειγ

μάτων επίδρασης δυνάμεων και αλληλεπιδράσεων

σωμάτων και [ΦΥ

-ΜΑ

] που

αφο

ρούν

το διανυσματικό χειρισμό

των δυνάμεων)

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

που

παίζει η

έννοια

της

δύναμης σε

όλο

το φά

σμα της εμπειρίας

τους

(δεξιότητες και σ

τάσεις

)και των γνώσεών

τους

από την καθημερινή

ζωή ως τις

βασ

ικές

λειτουργίες του σύ

μπαντος

•κατανοήσ

ουντο

νόημα

του

καταμερισμού του έργου κατά

την

ομαδική

εργασ

ία και

να αναπ

τύξουν

πνεύμα συ

νεργασ

ίας και αμοιβαίου

σεβασ

μού.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2709

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Δύναμη

και

αλληλεπιδράσεις

Ο διανυσμ

ατικός

χαρακτήρας

της

δύναμης

Νόμος

του

Hoo

ke.

Μέτρηση

ςδύναμης

.

•Να περιγράφο

υν την

δύναμη

, αποτέλεσμα

του τρόπ

ου επίδραση

ς ενός

σώματος σε

ένα

άλλο σώ

μα(αλληλ

επίδρα

ση), και να χρησ

ιμοπ

οιούν

παραδείγ

ματα

για

να δείξουν ότι οι δυνάμεις

προκαλούν

μεταβολή της κινητικής

κατάστασ

ηςτω

ν σω

μάτω

ν καθώ

ς καιπ

αραμ

όρφω

ση αυτών.

.•

Να περιγράφο

υν τα διανυσ

ματικά χαρακτηριστικά μιας

δύναμης

.•

Να διατυπ

ώνουν

τον

νόμο του

Hoo

keκαι να τον χρησ

ιμοπ

οιούν για να

υπολογίσουν την δύναμη

που

ασκείται

σε ένα ελατήριο

.•

Να περιγράφο

υν πως μετράται

μια

δύναμη και να αναφ

έρουνχαρακτηριστικά

μεγέθη

δυνάμεω

ν.•

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:

•Eπ

ίδειξη

στην τάξη

:«Μετακίνησ

η αντικειμ

ένων με

επίδραση

εξω

τερικού αιτίο

υ (π

.χ με σπ

ρώξιμ

ο ή με

μαγνήτη)

» Τι

συμβα

ίνει

;•

Eπίδειξη

στην τάξη

:«Ελ

ατήρια

» .Τι συμβαίνει;

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

• Διανυσμ

ατικά μεγέθη

.

• Μονάδες

μεγεθώ

ν.

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν την προσο

μοίωση

. Δύναμη

–κίνησ

η•

Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν προσο

μοίωση

με θέμα τα

ελατήρια.

•Δη

μιουργία

προσο

μοίωση

ς•

Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν την προσο

μοίωση

.•

Eλατήρια

•Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν την προσο

μοίωση

.•

Χρήση

λογισμικού σχετικού

με τη

σύνθεση

δυνάμεω

ν•

Πείρ

αμα

:Νόμος

Hoo

ke.

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Πρόβλεψη

/ αποτελέσματα

της

εφα

ρμογής

δυνάμεω

νσε

ένα

σώμα

.•

Σύνθεση δυνάμεωνμε

λογισμικό

προσο

μοίωση

ς.

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙ.

•Η

χρήση

των ελατηρίων.

Από τον ζυγό

(κανταράκι

) στα

ελατήρια

του

γυμναστηρίου.

2710 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

• Αμορτισέρ

αυτοκινήτω

ν.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)• •

Hπροσω

πικότητα τουΓαλιλαίου.

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•F=

-kx

•

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)Επ

ίλυσ

η απ

λών ασ

κήσεωνπου

στηρίζονταιστον

Νόμο του

Hoo

ke.

-Γραφ

ή επίσημων εκθέσεων ή εργαστηριακώ

ν αναφ

ορών εφαρμόζοντας

τον

Νόμο του

Hoo

keκαι τις

διάφο

ρες εφαρμογέςαυτούστην

καθημερινότητα

.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2711

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ1:

ΔΥΝ

ΑΜΗ

ENO

THTA

1.2

: Σύνθεση

δυνάμ

εων

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

1ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙΤ

ΗΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούνκαι να ερμηνεύουν

τις

διασυ

νδέσεις καιτις

αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.ΜΑ.Γ

(στην ενότητα αυτή

αναδεικνύονται κυρίως συ

σχετίσεις

[ΦΥ-ΜΑ

]και

συγκεκριμένα διασ

ύνδεση

της

φυσικής

με τα

διανύσματα,

καθώς και

συσχετίσεις

[ΦΥ-Γ]

στην

απόδοση των όρων συνισταμένη και συνιστώσες)

.

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

που

παίζειη

σύνθεση δυ

νάμεωνσε

όλο

το φά

σμα της εμπειρίας

τους

(δεξιότητες και στάσεις

)και

των γνώσεών

τους

από την καθημερινή

ζωή ως τις

βασ

ικές

λειτουργίες του σύ

μπαντος

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Συνισταμένηδύναμη

Σύνθεση συγγραμμ

ικώνδυνάμεων

Σύνθεσηδύο καθέτω

νδυνάμεων

Ανάλυση δύναμηςσε

δύο

κάθετες

συνιστώ

σες

.

•Να δίνουν

παραδείγ

ματα

από τα

οποία να

φαίνεται ότι η συνισταμ

ένη δύο η

περισσο

τέρω

ν δυνάμεων προκαλεί τα ίδια

αποτελέσμα

τα αν αντικατασ

τήσει τις

δυνάμεις

από τις

οποίες

έχει π

ροκύψει

.•

Να υπ

ολογίζο

υντo

μέτρο της συνισταμ

ένης

συγγραμμ

ικών δυνάμεων

•Να υπ

ολογίζο

υντo

μέτρο και τη διεύθυνση της συ

νισταμένης

δύο καθέτω

νδυνάμεων

•Να αναλύουν

μια

δύναμη σε

δύο

κάθετες

συνιστώ

σες και να υπ

ολογίζο

υν το

μέτρο τους

.

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:•

Επίδειξη

φωτογραφ

ιών ή

vide

oπου

απεικ

ονίζεται η

«μετακίνησ

ηενός

κιβωτίο

υμε

τον

ίδιο

τρόπο,

μέσω

σχοινιών με

είναι

δυνατή με

ένα

ή δύο

άτομα

» Τι

συμβα

ίνει

;•

Επίδειξη

φωτογραφ

ιών ή

vide

oπου

απεικ

ονίζεται η

«κίνησ

ηενός

σιδηροδρομικού συ

ρμού

με τον

ίδιοτρόπ

ογίνεταιμετη

βοήθειαμίας

ή δύο

μηχανών»

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

•Η δύναμη ως διάνυσμα

.•Υπολογισμός συ

νισταμένης

δυο

καθέτων διανυσ

μάτω

ν.

2712 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) ΔΡ

ΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν μία προσο

μοίωση

από ελεύθερο

λογισμικό

.•

Δημιουργία

προσο

μοίωση

ς

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Πρόβλεψη

/ απ

οτελέσμα

τα της

εφα

ρμογής

σε ένα σώ

μα, δυνάμεων

καικατόπ

ιντης συ

νισταμένης

αυτώ

ν.•

Λύση

προβλημάτων με

δυνάμεις

και

τη συ

νισταμένη τους

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Η κίνησ

ηαυτοκινήτουστουςδύο και στους

τέσσ

εριςτροχούς.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

•«Β

άλεκαι σύένα χεράκι

»είναι μια

λαϊκή

έκφραση

που

χαρακτηρίζει

μια σειρά ενεργειών.

Συσχέτισ

η με

την

: Σύνθεση

δυνάμεω

ν.ΤΥ

ΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•2

22

12

F=F

+F

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)Επ

ίλυσ

η απ

λών ασ

κήσεων,

εύρεσης

συνισταμένηςδυνάμεων.

Αναφ

ορά παραδειγμάτωναπ

ό την καθημερινή

ζωή.

F·συνθ

F·ημθ

F

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2713

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ1:

ΔΥΝ

ΑΜΗ

ENO

THTA

1. 3

: ΕίδηΔυ

νάμεων.

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

1ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙT

HΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

.

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούν και να ερμηνεύουν

τις

διασυ

νδέσεις καιτιςαναπ

αρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.Τ.ΜΑ.Γ

(Στην ενότητα αυτή

αναδεικνύονται κυρίως συσχετίσεις

[ΦΥ-ΕΜ

]και

συγκεκριμένα τεχνολογικές

και

μηχανολογικές

εφα

ρμογές

των

τριβών)

.

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

που

παίζουν

τα διάφορ

α είδη

δυνάμ

εωνσε

όλο

το φά

σμα της εμπειρίας

τους

(δεξιότητες

και

στάσεις

)και των

γνώσεών τους

από την καθημερινή

ζωή ως τις

βασ

ικές

λειτουργίες

του

σύμπαντος

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Δυνάμειςαπ

ό επαφ

ή.Δυ

νάμειςαπ

ό απ

όσταση

.Στατική τριβή και τριβή

ολίσθ

ησης

Παράγοντες απ

ό τους

οποίους εξαρτάται η

τριβή

ολίσθηση

ςΥπ

ολογισμός της τριβής

ολίσθ

ησης

Αποτελέσματα

τριβής

•Να αναγνω

ρίζουν

ποιες

δυνάμεις είναι δυνάμεις απ

ό επαφ

ή και π

οιες

από

απόσ

ταση

και

να δίνουν

παραδείγματα.

•Να σχεδιάζουν

τις

δυνάμεις που

ασκούνται

σε ένα σώ

μα για

διάφο

ρες

περιπτώ

σεις

στο

επίπεδο.

•Να περιγράφο

υν τα χαρακτηριστικά της κάθετης δύναμης.

•Να περιγράφο

υν τα χαρακτηριστικά της τριβής

καινα

αναφέρουν

φαινόμενα

καθημερινότητας που

η τριβή

παίζει καθοριστικό ρόλο

.•

Να εξηγούν τη

διάκριση μεταξύ

στατικής

τριβής και τριβής ολισθήσεως.

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:•

Επίδειξη

στη

τάξη:

«Σπρώ

ξιμο ενός

σώμα

τοςμε

το χέρι

»Τισυμβαίνει; Τι

δύναμ

ημπ

ορείνα

είναι αυτή

;•

Επίδειξη

στη

τάξη:

«΄Ελ

ξημεταλλικού

σώμα

τοςαπ

όμαγνήτη

»Τισυμβ

αίνει; Τι

δύναμημπ

ορείνα

είναι αυτή

;•

Πώςπερπατάμε;

•Δύ

ναμη

ελατηρίου

.

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

•Η δύναμη ως διάνυσμα

.•Ανάλυση

δυνάμεων σε

κάθετες

συνιστώσες

.

2714 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) •

Οι 4

θεμελιώδεις

δυνάμεις και αλληλεπιδράσεις

στη

Φύση

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Μελέτη τω

ν παραγόντω

ν απ

ό τους

οποίους εξαρτάται η

τριβή

ολίσθ

ησης

(παρ

απομ

πήσε

πειραματική διαδικασ

ία)

•Δη

μιουργίαπροσο

μοίωση

ς•

Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν σχετική προσο

μοίωση

με χρήσ

η ελεύθερου λογισμ

ικού

.

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Υπολογισμός της τριβής

ολίσθ

ησης

•Ερ

μηνεία

ης τριβής

ολίσθ

ησης

με λογισμ

ικό προσο

μοίωση

ς τω

νδιαδικασ

ιών του μικρόκοσ

μου

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

•Ελ

αστικά αυτοκινήτω

ν•

Λιπαντικά

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Η χημεία

των λιπαντικών

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•T

=μ

N

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)-Ε

πίλυσ

η απ

λών ασ

κήσεωνυπ

ολογισμού τριβής

ολίσθ

ησης

.Γραφ

ή επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορών για την στατική τριβή και την

τριβή

ολίσθ

ησης

.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2715

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ1:

ΔΥΝΑΜΗ

ENO

THTA

1.4:

Νόμ

ος παγ

κόσμ

ιας έλξης.

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙΤ

ΗΣ ΕΝ

ΌΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•να

αντιλαμβάνονται

το εύρος,

να αξιοποιούν και να ερμηνεύουν

τις

διασυ

νδέσεις καιτις

αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.

ΜΑ.Γ

(στην ενότητα αυτή

αναδεικνύονται κυρίως συσχετίσεις

[ΦΥ

–Γ]

για τη

διατύπωση

επιστημονικής ορολογίας και επεξηγήσ

εων με

καθημερινή γλώσσ

α).

•εμπλακούν

στο

καταμερισμό

του

έργου

κατά την ομαδική εργασία και να αναπ

τύξουν

πνεύμα συ

νεργασ

ίας και αμοιβαίου

σεβασ

μού.

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Ηέννοια

της

μάζας

/ ύλης

.

Hέννοια

του

πεδίου

Διατύπ

ωση

του

Νόμου

της

παγκόσμ

ιας έλξης.

Ο ρόλος

της βαρυτικής

δύναμης στο μακρόκοσ

μο.

Ορισμ

ός και

υπολογισμός του βά

ρους

ενόςσώ

ματος

.Παράγοντεςαπ

ό τους

οποίους εξαρτάταιτο βάρος ενός

σώματος

.

•Ναορίζο

υντο

πεδίο

,και ναμπ

ορούν να

δώσο

υνεννοιολογικό

παράδειγμα.

•Να διατυπ

ώνουν

και

να εφαρμόζουν

το νόμο

της

παγκόσμ

ιας έλξης

ερμηνεύοντας

την ύπ

αρξη

των δυνάμεων και με την βοήθεια της έννοιας του

πεδίου.

•Να αναγνω

ρίζουν

το σημαντικό ρόλο

της

δύναμηςαυτής,

στο

σύμπαν

και

την

εξέλιξή

του

καθώς αυτή

είναι

η αιτία που

:Η

Γη περιστρέφεται

γύρω

από τον ήλιο

-Υπάρχουν

οι π

αλιρροϊκές

δυνάμεις που

προκαλούν

και

το φα

ινόμενο της

παλίρροιας.

-Οι γαλαξίες

συγκρούονται μεταξύ τους

στο

σύμπαν

.-δ

ημιουργούνται τα άσ

τρα

•Να εξηγούν γιατί το βάρος ενός

σώματος εξαρτάται απότο

γεω

γραφ

ικό πλάτος και

από την απ

όσταση

από την επιφάνεια της Γης.

•Ναυπ

ολογίζο

υντο

βάρος

ενός σώ

ματοςσε

διάφο

ρες απ

οστάσειςαπ

ό αυτή

.•

Να διατυπ

ώνουν

τις

διαφο

ρές μάζας και βάρους.

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:

• Ερώ

τηση

στη

τάξη:

« Τι εκφράζει η

αγορά

ενός προϊόντος

μάζας

1 Κg

;»•

Προβολή

vide

oμε

θέμα:

«Η

κίνησ

ητω

ν πλανητώ

ν»

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

• Η μάζα ως θεμελιώδες φυ

σικό

μέγεθος

• Μονάδες

μέτρηση

ςδύναμης

2716 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) •

Πως υπ

ολογίζο

υμε την ποσ

ότητα της σκοτεινής ύλης

στο

σύμπ

αν χρησιμοποιώντας

το νόμο

της

παγκοσμ

ίου έλξεως

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Μέτρηση

μάζας

με τη χρήσ

η ηλεκτρικού

χρονομετρητή

•Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν την προσο

μοίωση

,PH

ETC

olor

ado:

Δύναμη

–κίνησ

η•

Δημιουργίαπροσο

μοίωση

ς

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Πρόβλεψη

/ απ

οτελέσμα

τα της

εφαρμογής

του

νόμου

της

παγκόσμ

ιας έλξηςσε

δύοάτομα που

βρίσκονται π

ολύ κοντά.

•Υπ

ολογισμόςβάρους

ενός

σώματος σε

διάφο

ρες απ

οστάσειςαπ

ότην επιφάνεια της Γής.

•Υπ

ολογισμόςβάρους

ενός

σώματος σε

διάφο

ρους

πλανήτες.

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝ

ΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΕΣ-ΣΤ

ΑΣΕ

ΙΣ)

•Ημικρή τιμ

ή του μέτρου

της

ελκτικής

δύναμ

ηςμεταξύ

των σω

μάτω

ντου περιβάλλοντος

μας.

•Οι π

αλιρροϊκές

δυνάμεις που

προκαλούν

και

το φα

ινόμενο της

παλίρροιας.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Aπό τονΑριστοτέληστον

New

tonστον

Eins

tein

•Hπροσω

πικότητα του

New

ton

–γιατί έμαθε

Ελληνικά

?•

Τοέργο

του

New

ton

Phi

loso

phiæ

Nat

ural

is P

rinci

pia

Mat

hem

atic

a•

Eνα φα

ντασ

τικό σενάριο

:Οι συνέπειες

στο

σύμπαν

απότην

στιγμιαία κατάργησ

η του Νόμου

της

παγκόσμ

ιας έλξης

.

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•1

22

mm

F=G

r

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2717

•w

=m

g

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)-Ε

πίλυσ

η απ

λών ασ

κήσεωνεφαρμογήςτουνόμου τηςπαγκόσμ

ιας έλξηςκαι

υπολογισμού τουβάρους

ενός

σώμα

τος σε

διάφο

ρες απ

οστάσειςαπ

ό την επιφάνεια της γής.

-Γραφή

επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορών σε

σχέση

με τοννόμο

της

παγκόσμ

ιας έλξηςκαι

τονυπ

ολογισμού της μάζας και του

βάρους

σώματος.

2718 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ 1

: ΔΥΝ

ΑΜΗ

ENO

THTA

1.5:

Κινημ

ατικά φυσ

ικά μεγέθη

.Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΗΣ ΕΝ

ΌΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούν και να ερμηνεύουν

τις

διασυ

νδέσεις καιτις

αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.Τ.

.ΜΑ

.Γ.Σ

την ενότητα αυτή

αναδεικνύονται κυρίως συ

σχετίσεις

[ΦΥ-ΜΑ]

και συγκεκριμένα διασ

ύνδεση

της

Φυσικής

με τις

εξισώ

σεις

ορισμ

ούφυ

σικώ

ν μεγεθώ

νκαι τα διανύσ

ματα

.•

εμπλακούν

στο

καταμερισμό

του

έργου

κατά την ομαδική εργασία και να αναπ

τύξουν

πνεύμα συ

νεργασ

ίας και αμοιβαίου

σεβασ

μού

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Ύλη

και

κίνησ

ηΘέσηυλικού

σημείου

.Η

μετατόπ

ισηυλικού

σημείου

πάνω

σε προσα

νατολισμ

ένο

άξονα.

Οιέννοιες

της

χρονικής στιγμήςκαι της

χρονικήςδιάρκειας.

Η έννοια της μέση

ς ταχύτητας.

Η έννοια της στιγμιαίας

ταχύτητας

σε προσα

νατολισμ

ένο

άξονα.

Η έννοια της επιτά

χυνσης

για κίνηση

σωματίο

υπάνω

σε

άξονα.

•Να προσδ

ιορίζουν

τη θέση

υλικού ση

μείου ως προς ένα σύ

στημα αναφ

οράς

.•

Να ορίζο

υν τι είναι

τροχιά ενός

υλικού

σημείου

που

κινείται

.•

Να ορίζο

υν και

να περιγρά

φουν

τα διανυσ

ματικά χαρακτηριστικά της μετατόπισης

ενός

υλικού ση

μείου σε

προσα

νατολισμ

ένο άξονα

.•

Να απ

λοποιούν το

διανυσμ

ατικό χαρακτήρατης μετατόπισης

ενός σώ

ματος

εισάγοντας τη

συνιστώ

σα της

μετατόπ

ισης

•Να διατυπ

ώνουν

τη διαφ

ορά χρονικής

στιγμής και χρονικής διάρκειας.

•Να διατυπ

ώνουν

τι είναι

μέση ταχύτητα

.•

Να περιγράφο

υν ποιοτικά τη

στιγμιαία ταχύτητα

.•

Να περιγράφο

υν τα διανυσ

ματικά χαρακτηριστικά της ταχύτηταςσε

προσα

νατολισμ

ένο άξονα.

•Να απ

λοποιούν το

διανυσμ

ατικό χαρακτήρα της

ταχύτητας ενός

σώματος εισά

γοντας

τη συ

νιστώσα

της

ταχύτητας.

•Ναορίζο

υν την

επιτά

χυνση και να ερμηνεύουν

την

θετική και αρνητική

επιτά

χυνση,

δίνοντας παραδείγματα

.•

Να περιγράφο

υν τα διανυσ

ματικά χαρακτηριστικά της επιτά

χυνσης

.•

Να απ

λοποιούν το

διανυσμ

ατικό χαρακτήρα της

επιτά

χυνσης

ενός σώ

ματος εισ

άγοντας τη

συνιστώ

σα της

επιτά

χυνσης

.

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

Α

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2719

ΕΝΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:

• Όταν περπατάμε

–αλλάζουμεθέση

τι συμβαίνει;

Χρήση

κατάλληλης

προσο

μοίωση

ς με

ελεύθερο λογισμ

ικό.

•Ερ

ώτηση

στην τάξη

: «Πώς μπ

ορούμε

να μετρήσ

ουμε

, το

πόσ

ο γρήγορα κινείτα

ι ένα

αυτοκίνητο

;»•

Ερώτηση

στην τάξη

: «Ένα

αυτοκίνητο πιάνει τα

100Κ

m/h

» Τι

μπορεί να

σημαίνει αυτό;

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

•Ο

μαθηματική περιγραφή

του

προσα

νατολισμ

ένου

άξονα

.•

Η συνιστώ

σα διανύσμ

ατος

σε άξονα

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν σχετική προσο

μοίωση

.•

Δημιουργίαπροσο

μοίωση

ς•

Μελέτη στιγμιότυπ

ων απ

ό Η

/Υ•

Εργαστήριο

φωτοπύλες

και

αισθητήρες.

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ

•

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝ

ΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

•Η

μέση ταχύτητα

στην

καθημερινότητα.

•Η

επιτά

χυνσηστην

καθημερινότητα.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Το θεώ

ρημα

του

Mer

ton

, για

τη μέση

ταχύτητα.

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•2

1Δx

=x-x

2720 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

•

Δxυ=

Δt

•

Δυα=

Δt

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλ

Γραφ

ή επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορώνγια τονυπ

ολογισμό

τηςμέση

ςταχύτητας καιτης

επιτά

χυνσης

.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2721

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ1:

ΔΥΝ

ΑΜΗ

ENO

THTA

1.6

:Δυναμ

ική

–Νόμ

οι N

ewto

n (Ι)

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΗΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούν και να

ερμηνεύουν τις

διασυ

νδέσεις

και

τις αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.Τ.ΜΑ.ΓΣτην

ενότητα

αυτή αναδεικνύονται

κυρίως συσχετίσεις

[ΦΥ-ΜΑ]με

τη διανυσματική αναπ

αράσ

ταση

των δυνάμεων και επίσης

[ΦΥ

-ΕΜ

]στην

κίνησ

η στο διάσ

τημα

.

•Να εμπλακούν

στο

καταμερισμό

του έργου κατά

την

ομαδική

εργασ

ία και

να αναπ

τύξουν

πνεύμα συ

νεργασ

ίας και αμοιβαίου

σεβασ

μού

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

1οςνόμος του

New

ton

(Αδράνεια

-Ισο

ρροπ

ίαδύο

αντίρ

ροπων δυνάμεων)

Αδρανειακή

και

βαρυτική μά

ζα.

Ισορροπίαυλικού

σημείου

.

•Να σχεδιάζουν

τις

δυνάμεις που

ασκούνται

σε ένα σώ

μα που

ισορροπεί

.•

Να περιγράφο

υντα

αποτελέσματα

των δυνάμεων με

μηδενική συ

νισταμένη

όταν

ασκούνται

σε σώ

ματα

που

βρίσκονται σε διάφ

ορες

κινητικές

κατασ

τάσεις

.•

Να διατυπ

ώνουν

τον

1o νόμο

του

Νεύτω

να καινα

τον

εφα

ρμόζουν σε

διάφο

ρες

περιπτώ

σεις

.•

Νααναγνω

ρίζουν

την έννοια

της

αδράνειας

και νατην συ

νδέουν

με τη μάζα

ενός

σώματος.

•Να συ

σχετίσουν την αδρανειακή

με τη

βαρυτική μάζα

•Να διατυπ

ώνουν

και

να εφαρμόζουν

τις

συνθήκες ισορροπίας ενός

υλικού

σημείου.

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:

•«Ε

ρώτηση

στη

τάξη:

«Ένα

διασ

τημόπλοιοταξιδεύει

μακριά

από πλανήτες και ύλη

. Ανοι

αστροναύτες

σταματήσ

ουν τη

λειτουργία

των μηχανώ

ν τότε

το

διασ

τημόπλοιο

θα συ

νεχίσεινα κινείτα

ι ή θα σταματήσ

ει;»

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

• Η δύναμ

η ως διάνυσμα

–υπ

ολογισμός συ

νισταμένης

δύναμης

σε μία διάσ

ταση

• Η μάζα ως θεμελιώδες μέγεθος

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Μέτρηση

μάζας

αδράνεια

ς με

τη χρήσ

η ηλεκτρικού

χρονομετρητή

•Δη

μιουργίαπροσο

μοίωση

ς

2722 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) •

Αξιοποίησ

η τω

νvi

deo

EUR

EKA

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Πρόβλεψη

/ απ

οτελέσματα

της

εφα

ρμογής

σε ένα σώ

μα δυνάμεω

νπου

ισορροπούν

•Λύ

ση προβλημάτωνισορροπίας ενός

υλικού ση

μείου.

•Κα

τασκευή επεκτεταμένω

ν διαγραμμάτων

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝ

ΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

•Ο

νόμος

της

αδράνειας

στους

δρόμους

•Η

ισοδυναμ

ία των εκφρ

άσεω

ν«ακίνητο

σώμα

» και«ισοταχής

κίνησ

ησώ

ματος»

•Eφ

αρμογή

του

1ουΝόμου

του

Νεύτω

να στη

σύγχρονη διασ

τημική

.

ΔΙΕΠ

ΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)•

Η αδράνεια τω

ν ανθρώπων στις

νέες ιδέες.

•Η

προσω

πικότητα του

New

ton

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

Διατύπ

ωση

επιστημονικής ορολογίας

Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)Γραφ

ή επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορώνγια τον

1ονόμο

του

New

ton.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2723

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ1:

ΔΥΝ

ΑΜΗ

ENO

THTA

1.7:

Νόμ

οιN

ewto

n(ΙI

)Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΗΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•να

αντιλαμβά

νονται

το εύρος,

να αξιοποιούν και να ερμηνεύουν

τις

διασυ

νδέσεις καιτις

αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ τω

ν πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ.Τ.ΜΑ.ΓΣτην

ενότητα

αυτή αναδεικ

νύονται κυρίως συσχετίσεις

[ΦΥ-ΜΑ]

και συγκεκριμένα διασ

ύνδεση

της

Φυσικής

με τα

Μαθηματικά

(διανυσμ

ατική αναπ

αράσ

ταση

δυνάμεω

ν).

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

που

παίζειο

2οςνό

μος Ν

ewto

nκα

ι ο 3

osνό

μοςΝ

ewto

nσε

όλο

το φά

σμα της εμπειρίας

τους

(δεξιότητες

και

στάσ

εις)και τωνγνώσεών τους

από την καθημερινή

ζωή ως τις

βασ

ικές

λειτουργίες του σύ

μπαντος

•εμπλακούν

στο

καταμερισμό

του

έργου

κατά την ομαδική εργασία και να αναπ

τύξουν

πνεύμα συ

νεργασ

ίας και αμοιβαίου

σεβασ

μού

ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΜΑΘ

ΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

2οςνόμος Ν

ewto

n3ο

ςνόμος Ν

ewto

n

•Να σχεδιάζουν

τις

δυνάμεις που

ασκούνται

σε ένα σώ

μα που

κινείται

σε

οριζό

ντιο

επίπεδο

•Να περιγράφο

υν τα απ

οτελέσματα

της

εφα

ρμογής

σε ένα σώ

μα, δυνάμεων

που

ισορροπούν και δυνάμ

εων που

δεν

ισορροπούν.

•Να χρησ

ιμοπ

οιούν το

2οΝόμο ποιοτικά και ποσ

οτικά στην

αλγεβρική

του

μορφ

ή.•

Ναεφαρμόζουν

το

2ονόμο

του

Νεύτω

ναμε

σταθερή

συνισταμένη

δύναμηκαι

να προσδ

ιορίζουν

την

επιτά

χυνσηπου

αποκτά

το σώ

μα.

•Ναεφαρμόζουν

το

2ονόμο

του

Νεύτω

νακαι να προσδ

ιορίζουν

τη συνισταμένη

δύναμη

απότηνεπιτά

χυνσηπου

αποκτά

το σώ

μα .

•Να ερμηνεύουν

τη σχέση βά

ρους

και

επιτά

χυνσης

της

βαρύτητας

•Να διατυπ

ώνουν

και

να εφαρμόζουν

τον

3ονόμο

του

Νεύτω

να και

να τον

εφαρμόζουν

σε διάφ

ορες

περιπτώ

σεις

ισορροπίας και κίνησ

ης.

•Να σχεδιάζουν

τη δράση

και την αντίδ

ραση

σε σύσ

τημα

δύο

σωμάτω

ν που

αλληλεπιδρούν

.•

Να διακρίνουν

το βά

ροςαπ

ό τη

μάζα.

2724 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) Η

ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

ΑΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤΑ

ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ:

•Ερ

ωτήσειςστη τάξη

:1.

« Τι

συμβαίνει

σεένα σώ

μα όταν η συ

νισταμένη τω

νδυνάμεων που

ασκούνται

σε αυτό

είναι

μηδέν

;»

2.«Τ

ι προσέχει ο

σχεδιασ

τής μοτοσυ

κλετώνμεγάλω

νεπιδόσ

εων(

η μέγιστη

επιτά

χυνση να

είναιμεγάλη

);»3.

«Τι σημαίνειδράση

; και

τι αντίδραση

;»4.

Πως εξηγείται

η ανοδική

κίνησ

η ενός

πυραύλουαπ

ότην

επιφάνεια της Γης με

βάση

το 2

ονόμο

του

New

ton?

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

• Η δύναμ

η ως διάνυσμα

–υπ

ολογισμός συ

νισταμένης

δύναμης

συγγραμμικώ

νδυνάμεων

• Η μάζα ως θεμελιώδες μέγεθος

• Μονάδες

μέτρηση

ς μάζας,

επιτά

χυνσης

, δύναμ

ης

ΔΡΑΣΤ

ΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤΙΣΜ

ΟΣ

•Οιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν την προσο

μοίωση

,PH

ETC

olor

ado:

Δύναμη

–κίνησ

ηΟιμαθητές

χωρισμ

ένοι

σε ομάδες

διερευνούν οπ

οιαδήπ

οτε σχετικήπροσο

μοίωση

με χρήσ

η ελεύθερου λογισμ

ικού

.•

Δημιουργίαπροσο

μοίωση

ς•

Πείρ

αμα με

αμα

ξίδια,

ηλεκτρικό

χρονομετρητή και μετροταινία

.

•Αξιοποίησ

η τω

ν vi

deο.

•Μελέτη στιγμιότυπ

ων απ

ό Η

/Υ

•Ερ

γαστήριο

φωτοπύλες

και

αισθητήρες

ΕΦΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

:ΕΡΜ

ΗΝΕΙΕΣ

,ΛΥΣ

ΗΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ•

Πρόβλεψη

/ απ

οτελέσματα

της

εφα

ρμογής

σε ένα σώ

μα δυνάμεω

νπου

ισορροπούν και δυνάμ

εων που

δεν

ισορροπούν

•Λύ

ση προβλημάτων με

δυνάμεις

και

τη συ

νισταμένη τους

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ

ΣΤΗ

ΝΤΕ

ΧΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝ

ΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

ΔΙΕΠΙΣΤΗ

ΜΟΝΙΚΟΤΗ

ΤΑ,Δ

ΙΑΘΕΜ

ΑΤΙΚΟΤΗ

ΤΑ(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–ΔΕΞ

ΙΟΤΗ

ΤΩΝ

-ΣΤΑ

ΣΕΙΣ

)

•Η

προσω

πικότητα του

New

ton

ΤΥΠΟΛΟ

ΓΙΟ

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

•ΣF

=ma

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2725

ΑΞΙΟΛΟ

ΓΗΣΗ

-Διατύπωση

επιστημονικής ορολογίας

-Απαντήσεις

σε ερωτήσεις

θεω

ρίας

(κλειστού τύπου

, αντιστοίχισης

, με αιτιο

λόγηση

κλπ

)-Λύση προβλημάτωνυπ

ολογισμούδύναμης καιεπιτά

χυνσης

.-Γραφή

επίσημων εκθέσεων ήεργαστηριακώ

ν αναφ

ορώνγια τονυπ

ολογισμό

δύναμης καιεπιτά

χυνσης

.

2726 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ)

ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟ 2

: ΑΠΟ

ΤΗ

ΔΥΝ

ΑΜΗ

ΣΤΗ

Ν ΚΙΝΗΣΗ

Το κεφάλαιο αναπ

τύσσ

εται

σε

6ενότητες

ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΟΥ ΚΕΦ

ΑΛΑ

ΙΟΥ

Οιμ

αθητές

θα πρέπει

να:

•γνωρίσο

υν την

επιστημονική

μέθοδο

•προσεγγίσουν ποιοτικά,

ποσ

οτικά και π

ειραματικά βα

σικές έννοιες

και

νόμους της Φυσικής

•γνωρίσο

υν τηχρήσ

η τω

ν ποσ

οτικών μεθόδω

ν και του

πειραματισ

μού και να αναπ

τύξουν

πρακτικές

δεξιότητες με

το χειρισμό

οργάνων,

διατάξεων και

συσκευών.

•απ

οσαφ

ηνίζο

υν τις

επιστημονικές τους

ιδέες,

αξιοπ

οιώντας

την

επιστημονική

ορολογία εκφρ

αζόμενοι

στη

καθημερινή γλώσσ

α .

•καλλιερ

γήσο

υν νοητικές

δεξιότητες για

την αντιμ

ετώπιση

προβλημάτων,

αναπτύσσ

οντας κριτική

σκέψη,

δημιουργική

φαντασία

και ικανότητα

επικοινω

νία και να ανακαλούν στη μνήμη τους

ένα

πρόβλημα του οπ

οίου

γνω

ρίζουν

τη λύση

και

που

το θεωρούν

ανάλογο

με το

προς επίλυσ

ηπρόβλημα.

•αναγνω

ρίσο

υν τον

ουσ

ιαστικό ρόλο

που

παίζει η

Φυσ

ική επιστήμη

σε όλο το

φάσ

μα της

εμπ

ειρίας

τους

(δεξιότητες και στάσεις

)και

των γνώσεών τους

από την καθημερινή

ζωή ως τις

βασ

ικές

λειτουργίες

του

σύμπαντος

ENO

THTA

2. 1

:Ευθύγρα

μμη κίνηση

Προ

τεινόμ

ενες

ώρες διδα

σκαλ

ίας:

2ΟΙ ΓΕΝ

ΙΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ Τ

ΗΣ ΕΝ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

•αντιλαμβάνονται

το

εύρος,

να

αξιοποιούν και να

ερμηνεύουν τις

διασυνδέσεις καιτις

αναπαρασ

τάσεις

μεταξύ

των πεδίων της προσέγγισης

ΦΥ

.Τ.ΕΜ

.ΜΑ

.Γ( Στην

ενότητα

αυτή

πρω

τίστως πρέπει

να δοθεί σημασία

στη

διασ

ύνδεση

με

τα

μαθηματικά[ΦΥ-ΜΑ

].Στην

ενότητα

αυτή

αναδεικνύονται επιπλέον

συσχετίσ

εις:[ΦΥ-Τ]

στη διασ

ύνδεση

της

Φυσ

ικής

με την τεχνολογία

,[ΦΥ-ΕΜ

]στη

διασύνδεση της Φυσ

ικής

με τις

Επιστήμες

Μηχανικού

και

δευτερευόντως

[ΦΥ-Γ]στη διασ

ύνδεση

της

Φυσικής

με τη

Γλώ

σσα

).•

ΤΟ ΠΕΡ

ΙΕΧΟ

ΜΕΝ

ΟΟΙ Μ

ΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟ

ΧΟΙ

Ευθύγραμμη

ομαλή

κίνησ

ηΕυ

θύγραμμη

ομαλά

μεταβαλλόμενη

κίνησ

η-ευθύγραμμη ομαλά επιτα

χυνόμενη

-ευθύγραμμη ομαλά επιβραδυνόμενη

Ελεύθερη

πτώ

ση

Οι μ

αθητές

θα πρέπει

να:

•Εξηγούν ότι η έννοια

της

κίνησ

ης είναι

σχετική(να

συνδέουν την κίνηση

με τη

σχετικότητα της περιγραφή

ς της)

•Αναγνω

ρίζουν

την

κίνησ

η ως ένα απ

ό τα

θεμελιώδη

χαρακτηριστικάτης ύλης

•Αν

αγνω

ρίζουν

τη

δύναμη

ως

αιτία

αλλαγής

της

κινητικής

κατάστασ

ης τω

νσω

μάτω

ν•

Περιγράφο

υν διάφο

ρους

τύπ

ους δυνάμεων που

προκαλούν

κίνησ

η•

Περιγράφο

υν πως

η δύναμη

προκαλεί επιτά

χυνση,

επιβράδυνση

ή αλλαγή

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 2727

κατεύθυνση

ς άμ

εσα ή απ

ό απ

όσταση

•Διακρίνουν

τις

κινήσ

εις σε

ομαλές και μεταβαλλόμενες ανάλογα με

τη σταθερότητα

ή τη

μεταβολή της ταχύτητας του κινούμενου

σώματος

•Να συ

σχετίζο

υν τις

κινήσ

εις με

τους Νόμους

New

tonαναδεικ

νύοντας τη

σχέση

αιτία

ς-απ

οτελέσματος

•Να χρησ

ιμοπ

οιούντο

2οΝόμο του

New

tonώστε να

προβλεφτεί πώς η δύναμη

επηρεάζει την

κίνησ

η ενός

αντικειμένου

•Να αναγνω

ρίζουν

ότιότι ένα

ακίνητο

ή ένα

κινούμενο

αντικείμενο

με ομαλή κίνηση

παρουσιάζει

ισορροπία

δυνάμεω

ν(1ο

ςΝόμος

του

Νεύτω

να)

•Προσδ

ιορίζουν

τα ση

μεία

των θέσεων ενός

κινητού

και

να σχεδιάζουν την τροχιά

του

•Γράφ

ουν τις

εξισώ

σεις

που

περιγράφο

υν τις

κινήσ

εις και να ονομάζουν τα

φυσικά

μεγέθη

που

περιλαμβά

νουν

αυτές

•Διακρίνουν

τη διαφ

ορά μεταξύ

της

ελεύθερης

πτώ

σης

(προϋπ

οθέσεις)

και

της

πτώ

σης τω

ν σω

μάτω

ν όπ

ως αυτή

γίνεται

αντιληπ

τή στην καθημερινή

ζωή.

•Διακρίνουν

τις

τυπ

ικές

ομοιότητες μεταξύ

της

σχέση

ς B=

mg και Σ

F= m

a και μεταξύ

των σχέσεω

νu

=atκαιu

=gt

,h=

½a

t2καιh

=½gt

2

Η ΔΙΕΡΕ

ΥΝΗΤΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥ

ΤΙΚΗ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

–ΕΝ

ΔΕΙΚΤΙΚΑ

ΜΕΘ

ΟΔΟΛΟ

ΓΙΚΑ

ΒΗΜΑΤ

Α

2728 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) ΕΝ

ΑΥΣ

ΜΑΤ

Α ΕΝΔΙΑΦΕΡ

ΟΝΤΟ

Σ•

Από το

φυσ

ικό περιβάλλον και τη τεχνολογία

•Απ

ό την καθημερινότητα

και

το βίωμα

•Ένας συλλογισμός,

μία

σκέψη

Π.χ

.:Ο Αριστοτέλης

πίστευε

ότι για να

υπάρχει κίνησ

ηαπ

αιτείτα

ι δύναμη.

Εσείς

τι π

ιστεύετε

;-Αναφο

ρά περιπτώ

σεων στις

οποίες

παρατηρείται το

φαινόμενοτης κίνηση

ς στην

καθημερινή ζω

ή-Προβολή

βίντεο σύ

γκρουσ

ης αυτοκινήτων

ΠΡΟ

ΑΠΑΙΤΟΥΜ

ΕΝΕΣ

ΓΝΩΣΕ

ΙΣ:

•Νόμοι

New

ton

•Έννοια της δύναμης

•Σχεδιασμ

ός δυνάμ

εων που

ασκούνται

σε ένα σώ

μα•Μέτρηση

μήκους

•Απ

όσταση

μεταξύ δύο ση

μείων

•Φυσικά μεγέθη

και

μονάδες

μέτρησή

ς τους

ΔΡΑ

ΣΤΗΡΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΠΕΙΡΑ

ΜΑΤ

ΙΣΜΟΣ

•Πείρ

αμα:

Εργασ

τηριακή άσ

κηση

για

τις

ευθύγραμμες

κινήσ

εις απ

ό τον εργαστηριακό

οδηγό

•Δη

μιουργίαπροσο

μοίωση

ς•

Προσο

μοίωση

Δύναμη

και

κίνησ

η:δυνάμεις

και

κίνησ

ηδυνάμεις

και

κίνησ

η-Τα

βασ

ικά

ευθύγραμμη

ομαλή

κίνησ

ηευθύγραμμη

ομαλά

μεταβαλλόμενη

κίνησ

ηελεύθερη

πτώ

ση:

•Δη

μιουργίαπροσο

μοίωση

ςΕΦ

ΑΡΜ

ΟΓΕ

Σ ΤΩ

Ν ΝΕΩ

Ν ΓΝΩΣΕ

ΩΝ

ΚΑΙ Δ

ΕΞΙΟΤΗ

ΤΩΝ

ΓΙΑ

:Α

. ΠΡΟ

ΒΛΕ

ΨΕΙΣ-ΕΡ

ΜΗΝΕΙΕΣ

:•

Η κίνησ

η τω

ν αντικειμ

ένων μπ

ορεί

να περιγραφεί και

να

προβλεφτεί με τους

φυσ

ικούς νόμους

:-χρήση

του

2ουΝόμου

του

Νεύτω

να ώστε να

προβλεφτεί π

ώς η

δύναμη

επηρεάζει την

κίνησ

η ενός

αντικειμ

ένου

Αναγνώ

ριση

ότι ένα ακίνητο ή ένα κινούμενο αντικείμ

ενο με

ομαλή κίνηση

παρουσιάζει

ισορροπία

δυνάμεω

ν(1ο

ςΝόμος

του

Νεύτω

να)

•Περιγραφή

κινήσ

εων λεκτικά και με μα

θηματικές

σχέσεις

•Χειρ

ισμός εννοιών που

χρησιμοποιούνται

στην περιγραφή

της

κίνηση

ς τω

ν υλικών σω

μάτω

ν

Β. Λ

ΥΣΗ

ΠΡΟ

ΒΛΗ

ΜΑΤΟ

Σ:

ΓΕΝΙΚΕΥ

ΣΗ ΣΤΗ

Ν ΚΑΘ

ΗΜΕΡ

ΙΝΗ

ΖΩΗΚΑΙ ΣΤΗ

Ν ΤΕΧ

ΝΟΛΟ

ΓΙΑ

(ΓΝΩΣΕ

ΙΣ–

ΔΕΞΙΟΤΗ

ΤΕΣ

–ΣΤ

ΑΣΕΙΣ)

•Η

κλίμακα

των ταχυτήτω

ν στον

κόσ

μο•

Το έτος φω

τός ως μονάδα

μέτρηση

ς ασ

τρονομικών απ

οστάσεων

•Φυσική-Μετεω

ρολογία-Τεχνολογία

και

καθημερινή ζω

ή•

Σχετική κίνηση

: τρένα

και

αυτοκίνητα που

προσπ

ερνούν

το ένα το

άλλο

•Οδική

ασφ

άλεια

και

τεχνολογία(αερόσα

κοι, ζώ

νες ασ

φαλείας,

όρια ταχύτητας στους

δρόμους)

•Επ

ιστήμη

του

αθλητισμού και Τεχνολογία(βιο-μηχανική

)•

Διερεύνηση

των δυνάμεων σε

φυσ

ικό και ανθρω

πογενές

περιβάλλον και

αναγνώ

ριση

τρόπων βάσει των οπ

οίων η ανθρώπινη δρασ

τηριότητα μπ

ορεί να

μειώσει ή

να αυξήσει τον

αντίκτυπο/απ

οτέλεσμα

•Οι δυνάμεις στη φύ

ση(νερό,

αέρας

) έχουν

αντίκτυπο στους ανθρώπους και π