Download - Anwnumoi Final

Transcript
Page 1: Anwnumoi Final

ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τ. Λ. ΓΑΥΡΙΟΥ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ:

ΤΙ ΤΡΩΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ…ΣΤΗΝ

ΑΝΔΡΟ;

ΝΑΖΟ ΜΑΡΙΑΝΝΑ

ΠΟΛΙΤΗ ΕΙΡΗΝΗ

ΡΕΡΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΣΑΝΤΟΥΚΑ – ΜΠΑΣΙΑΚΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ΓΑΥΡΙΟ ΑΝΔΡΟΣ Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ 2011-2012

Page 2: Anwnumoi Final

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ....................................................................................................................... 3

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ......................................................................................................................... 4

ΠΛΑΙΣΙΟ - ΣΤΟΧΟΙ ............................................................................................................ 5

Α ΜΕΡΟΣ .......................................................................................................................... 6

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ....................................................................... 6

Ο ορισμός των συντηρητικών και πρόσθετων τροφίμων ................................................... 6

Ο ρόλος των συντηρητικών και προσθέτων για τα τρόφιμα .............................................. 8

Οι επιπτώσεις των συντηρητικών και πρόσθετων στην υγεία .......................................... 10

Β ΜΕΡΟΣ ........................................................................................................................ 14

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ ............................................................................................ 14

Μεθοδολογία ............................................................................................................... 14

Δεδομένα - Αποτελέσματα Έρευνας – Ερμηνεία ............................................................. 15

Συμπεράσματα ............................................................................................................ 22

Αυτοκριτική προσέγγιση ............................................................................................... 23

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ............................................................................................................... 24

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ................................................................................................................... 25

Page 3: Anwnumoi Final

3

ΠΕΡΙΛΗΨH

Είμαστε οι Ανώνυμοι! Η ομάδα μας αποτελείται από τέσσερα άτομα, τον Ρέρρα Γιώργο την

Σαντούκα Αλεξάνδρα, την Πολίτη Ειρήνη και την Νάζο Μαριάννα. Στην παρούσα ερευνητική

εργασία μελετάμε το θέμα της διατροφής και κατά πόσο επηρεάζουν την υγεία μας τα

συντηρητικά και τα πρόσθετα των τροφίμων. Μια μικρή εισαγωγή στο τι είναι συντηρητικά

και πρόσθετα τροφίμων, τις επιπτώσεις και τους τρόπους με τους οποίους τα

αντιμετωπίζουμε. Επίσης η έρευνα μας είναι δειγματοληπτική και χρησιμοποιήσαμε ως

μεθοδολογικό εργαλείο τα ερωτηματολόγια. Ακολουθεί περιληπτικά μια επισκόπηση της

εργασίας μας. Η εργασία μας χωρίζεται σε τέσσερα υποερωτήματα. Το πρώτο αναφέρεται στις

κατηγορίες, με βάση οδηγίες από την Ε.Ε., στις οποίες χωρίζονται τα προσθετικά, στην

κωδικοποίηση τους καθώς και στο που συναντώνται. Το δεύτερο αφορά το ρόλο τους, την

χρήση τους, τα κίνητρα που οδηγούν στην χρήση τους καθώς και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία

που αφορά αυτά. Στο τρίτο υποερώτημα αναφερόμαστε στις επιπτώσεις των προσθετικών

στην δημόσια υγεία και τέλος στο τέταρτο και στο πέμπτο εξετάζονται τρόποι αντιμετώπισης

για το φαινόμενο των προσθετικών και προτείνεται η μείωση πρόσληψης προσθετικών με

διάφορους τρόπους. Ακολουθεί βιβλιογραφία και σημειώσεις.

Page 4: Anwnumoi Final

4

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σαντούκα Αλεξάνδρα

Με τον όρο πρόσθετα και συντηρητικά τροφίμων χαρακτηρίζονται διάφορες ουσίες που

προστίθενται στις τροφές, συνηθέστερα έτοιμες για κατανάλωση, καθώς και σε ποτά,

αναψυκτικά. Τα πρόσθετα χρησιμοποιούνται για να δώσουν στα τρόφιμα χρώμα γεύση, αλλά

και για να τα συντηρήσουν.

Τα πρόσθετα καθώς και τα συντηρητικά, μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε από τα Ε, αλλά

παράλληλα και από τις ονομασίες που έχει δώσει η Ε.Ε.

Χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα συχνά από τις μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων, αφού έχουν σκοπό

να ευρύνουν το αγοραστικό τους κοινό και να μειώσουν το κόστος των προϊόντων.

Υπάρχουν επιφυλάξεις από το κοινό για την κατανάλωση τέτοιων προϊόντων, αφού η

προσθήκη προσθέτων ουσιών στα τρόφιμα με αριθμό Ε είναι ένα ζήτημα τρέχουσας

ανησυχίας για την υγεία, εφόσον προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις, όπως αλλεργίες,

νευρολογικές διαταραχές μέχρι και καρκινογένεση. Γι αυτό οι καταναλωτές πρέπει να είναι

πολύ προσεκτικοί και κυρίως τα παιδιά.

Στο πλαίσιο της καταλληλότητας των πρόσθετων τροφίμων έγινε μία εργασία με σκοπό την

ενημέρωση και την πρόληψη πιθανών παθήσεων από τρόφιμα με συντηρητικά και πρόσθετα.

Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας μας αναφερόμαστε στους διάφορους ορισμούς που

μπορούν να δοθούν στα προσετικά τροφίμων καθώς και στην φύση τους. Στο δεύτερο

κεφάλαιο, αναφερόμαστε στο ρόλο που διαδραματίζουν τα πρόσθετα στα τρόφιμα. Στο τρίτο

κεφάλαιο αναφερόμαστε στις επιπτώσεις που έχουν τα πρόσθετα στην υγεία καθώς και τον

χαρακτήρα αυτών των επιπτώσεων. Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζουμε με ποιους τρόπους θα

μπορούσε η εξάπλωση των προσθετικών να αντιμετωπιστεί από τους καταναλωτές. Στο

πέμπτο κεφάλαιο προτείνουμε τρόπους ώστε να μειωθεί η πρόληψη προσθετικών στο

διαιτολόγιό μας. Ακολουθεί ενδεικτική βιβλιογραφία και σημειώσεις.

Γιώργος Ρέρρας (ορισμός πρόσθετων τροφίμων),

Μαριάννα Νάζο (ρόλος πρόσθετων στα τρόφιμα),

Ειρήνη Πολίτη (επιπτώσεις προσθέτων στην υγεία, χαρακτήρας επιπτώσεων),

Αλεξάνδρα Σαντούκα-Μπασάκου (τρόποι αντιμετώπισης)

Page 5: Anwnumoi Final

5

ΠΛΑΙΣΙΟ - ΣTOXOI

Σαντούκα Αλεξάνδρα

1) Ο τίτλος της ερευνητικής εργασίας μας είναι «τι τρώμε παιδιά και στην Άνδρο;» και

έχει ως θέμα τα πρόσθετα και τα συντηρητικά στα τρόφιμα.

2) Με τα πρόσθετα τροφίμων χαρακτηρίζονται διάφορες ουσίες που προστίθενται στις

τροφές, συνηθέστερα έτοιμες για κατανάλωση, καθώς και σε ποτά, αναψυκτικά. Τα

πρόσθετα χρησιμοποιούνται για να δώσουν στα τρόφιμα χρώμα, γεύση αλλά και για

να τα συντηρήσουν.

3) Η χρήση των συντηρητικών και προσθέτων είναι πολύ διαδεδομένη στη βιομηχανία

τρφίμων.

4) Ο στόχος της έρευνας είναι να α) να αποκτήσουν οι μαθητές κα οι μαθήτριες τις

απαραίτητες γνώσεις για τα συντηρητικά και τα πρόσθετα των τυποποιημένων

τροφίμων. β) να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις αυτών στη υγεία. γ) να ερευνούν και

αποκωδικοποιούν τα συστατικά των τυποποιημένων τροφίμων που υπάρχουν στις

ετικέτες τους ώστε να επιλέγουν τα πιο ασφαλή για την υγεία. 4) να ενδυναμωθεί η

κριτική τους σκέψη για την σωστή κατανάλωση τυποποιημένων τροφίμων. 5) να

προτείνουν τρόπους παρέμβασης ως μελλοντικοί πολίτες. 6) να μεταβιβάσουν την νέα

γνώση στους συμμαθητές τους και στο οικογενειακό τους περιβάλλον ενημερώνοντας

τους για του τρόπους με τους οποίους μπορεί να επιλέγει κανείς τα ασφαλή τρόφιμα

και να ξεπερνά τις παραπλανητικές και εντυπωσιακές διαφημίσεις.

Page 6: Anwnumoi Final

6

Α ΜΕΡΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

Γιώργος Ρέρρας

Ο ορισμός των συντηρητικών και πρόσθετων τροφίμων

Συντηρητικά και πρόσθετα τροφίμων ονομάζονται οι χημικές ή οι φυσικές ουσίες που

προσθέτουμε στα τρόφιμα έτσι ώστε να βελτιώσουμε το χρώμα και την εμφάνιση τους αλλά

και να μεγαλώσουμε την διάρκεια ζωής αυτών των τροφίμων. Δηλαδή, συντήρηση είναι η

μέθοδος που ακολουθείται για την διατήρηση τροφίμων ή την αποτροπή πολύ πιθανής

ζημιάς που μπορεί να προκληθεί από χημικούς (οξείδωση), φυσικούς (θερμοκρασία, φως) ή

τέλος από βιολογικούς παράγοντες (μικροοργανισμούς). Συνεπώς η κύρια λειτουργία της

συντήρησης είναι να καθυστερεί την αλλοίωση των τροφίμων και να αποτρέπει τις

οποιεσδήποτε μεταβολές στην γεύση τους. Ο μέγιστος κίνδυνος είναι να αλλοιωθούν τα

τρόφιμα ή σε άλλη περίπτωση να γίνουν τοξικά από την επίδραση κάποιων

μικροοργανισμών (π.χ. βακτήρια, ζύμες, μούχλα) που εμφανίζονται σε αυτά. Επίσης

πολλούς από αυτούς τους οργανισμούς είναι πιθανόν να εκκρίνουν δηλητηριώδεις ουσίες

(«τοξίνες»), οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία και

μπορεί να αποδειχθούν ακόμα και θανατηφόρες.

Ταξινόμηση με βάση τις οδηγίες της Ε.Ε.

Στην Ε.Ε., οι αρμόδιοι οργανισμοί για την αξιολόγηση της ασφάλειας, την έγκριση και τον

έλεγχο και τη επισήμανση των συντηρητικών και άλλων πρόσθετων ουσιών είναι η

Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ESFA) και η Ευρωπαϊκή επιτροπή. Οι

αριθμοί Ε, με τους οποίους κωδικοποιούνται οι ουσίες είναι διάφοροι ορισμοί σε σύντομη

μορφή που αναφέρονται στις ετικέτες των τροφίμων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνο

ένα υποσύνολο των πρόσθετων ουσιών (INS) εγκρίνεται για την χρήση στην Ευρωπαϊκή

Ένωση. Οι αριθμοί Ε συναντώνται επίσης σε ετικέτες συσκευασίας και σε άλλες περιοχές οι

οποίες είναι και εκτός Ευρώπης, όπως ΗΠΑ και Αυστραλία. Όλα τα ασφαλή πρόσθετα

τροφίμων έχουν εγκριθεί από την Επιστημονική Επιτροπή για τα τρόφιμα (SCF) και από την

Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EFSA) και επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται. Σε αυτά συνίστανται και

ο κατάλογος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε ποια τρόφιμα τα συναντάμε;

Τα συντηρητικά και τα πρόσθετα των τροφίμων συναντώνται κυρίως σε προϊόντα τα οποία

παρασκευάζονται και τα οποία αγοράζουμε όπως ποτά, αναψυκτικά, γλυκά και αλλά

παρόμοια προϊόντα. Σε αυτό το σημείο θα αναφέρουμε κάποια πρόσθετα και συντηρητικά.

Για παράδειγμα τα γλυκαντικά πρόσθετα είναι ουσίες που προστίθενται στα τρόφιμα για να

αντικαταστήσουν την ζάχαρη αλλά τα συναντάμε κυρίως στα γλυκά όπως αναφερθήκαμε

πριν καθώς επίσης και στις τσίχλες. Οι πιο γνωστές γλυκαντικές είναι η ασπαρτάμη και η

ζαχαρίνη. Επιπλέον, οι γαλακτοποιητές, οι σταθεροποιητές και τα πηκτωματογόνα

χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα με σκοπό να βελτιώσουν και να διατηρήσουν την υφή τους

Page 7: Anwnumoi Final

7

όπως είναι οι μαγιονέζες και οι σάλτσες. Επίσης, έχουμε τα αντιοξειδωτικά που είναι ουσίες

που προστατεύουν τα τρόφιμα από το να οξειδωθούν. Αυτά τα συναντάμε κυρίως στο

αλεύρι και στο κρέας, σε εδώδιμα λίπη και έλαια, όπως επίσης στο βούτυρο και στις τσίχλες.

Τέλος, οι χρωστικές ουσίες είναι ίσως ένα από τα πιο άχρηστα πρόσθετα διότι το μόνο που

κάνουν είναι ότι χαρίζουν χρώμα στις τροφές. Τις συναντάμε στα αναψυκτικά, γλυκά και

ζελέ.

Πώς κωδικοποιούνται και πως αναγνωρίζονται στις ετικέτες των τροφίμων;

Αρχικά στις ετικέτες των τροφίμων αναγνωρίζονται με το γράμμα Ε, πράγμα που δεν

συμβαίνει εκτός Ευρώπης, διότι οι χώρες δεν έχουν τις ίδιες νομοθεσίες και απαγορεύσεις

για τα διάφορα τρόφιμα. Σε διάφορες χώρες επιτρέπονται ουσίες που σε άλλες χώρες είναι

απαγορευμένες.

Σε γενικές γραμμές τα Ε χωρίζονται στις εξής ομάδες:

Ε100-Ε199 χρωστικές ουσίες

Ε200-Ε299 συντηρητικές ουσίες

Ε300-Ε399 αντιοξειδωτικές ουσίες

Ε400-Ε499 γαλακτωματοποιητές, πηκτικά μέσα, σταθεροποιητές

Ε500-Ε599 ρυθμιστές οξύτητας

Ε600-Ε699 βελιτωτικά γεύσης

Ε900-Ε999 διάφορα

Ε1000-Ε1999 πρόσθετα χημικά

Page 8: Anwnumoi Final

8

Ο ρόλος των συντηρητικών και προσθέτων για τα τρόφιμα

Μαριάννα Νάζο

Α) Διερεύνηση του ρόλου της κάθε κατηγορίας πρόσθετων.

1) Γιατί χρησιμοποιούνται και τι επιτυγχάνεται;

2) Σε τι ποσότητες πρέπει να χρησιμοποιούνται;

Β) Τι προβλέπεται από την νομοθεσία της Ε.Ε. για την χρήση τους;

Τα πρόσθετα τροφίμων είναι πρόσθετες ουσίες που αυξάνουν το χρόνο ασφαλούς

κατανάλωσης του τροφίμου, εμποδίζοντας την ανάπτυξη μικροβίων και μυκήτων (μούχλα).

Για παράδειγμα το διοξείδιο του θείου, που προστίθενται σε ορισμένα παρασκευάσματα από

κρέας, εμποδίζει την ανάπτυξη μικροβίων όπως και το βενζοϊκό νάτριο που προστίθεται σε

χυμούς φρούτων. Φέρονται με τους κωδικούς Ε 200 έως 299. Παράλληλα, η προσθήκη

ουσιών που προστατεύονται από οξείδωση, αναστέλλουν την διαδικασία αυτή αποτρέποντας

την αλλοίωση της γεύσης και του χρώματος του τροφίμου. Επιπλέον δίνουν τεχνητό χρώμα

στα τρόφιμα, σταθεροποιούν την σύνθεση των τροφών συγκρατώντας το νερό στο

εσωτερικό των κυττάρων. Τα αντιοξειδωτικά επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο γιατί

εξασφαλίζουν ότι τα τρόφιμα διατηρούν τη γεύση και το χρώμα τους και παραμένουν

κατάλληλα για κατανάλωση μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Η χρήση τους είναι ιδιαίτερα

σημαντική για την αποτροπή της οξείδωσης των λιπών και των προϊόντων που περιέχουν

λίπος. Τα συντηρητικά είναι ακόμη απαραίτητα για την ασφάλεια και την ποικιλία των

διαφορετικών διαθέσιμων τροφίμων. Δρουν καθυστερώντας την αλλοίωση των τροφίμων και

παρεμποδίζοντας οποιεσδήποτε αλλαγές στη γεύση ή την εμφάνισή τους. Η αξιολόγηση και η

χρήση τους στα τρόφιμα ελέγχονται στενά και σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.

Τα συντηρητικά αποτελούν σύνηθες θέμα στις δημόσιες συζητήσεις και όποτε βρίσκονται στο

προσκήνιο, πολλοί καταναλωτές θεωρούν ότι πρόκειται για επιβλαβείς «μοντέρνες» χημικές

ουσίες στα τρόφιμα. Παρά τις διάφορες ανησυχίες, τα συντηρητικά αποτελούν σήμερα

αναπόσπαστο μέρος των τροφίμων που καταναλώνουμε. Ένας λόγος είναι η αυξανόμενη

ζήτηση από τους καταναλωτές για περισσότερες επιλογές, για μεγαλύτερη ευκολία και

ευχέρεια στα τρόφιμα και στα υψηλά πρότυπα μας για την ασφάλεια τροφίμων.

Αν και οι βιταμίνες C και Ε έχουν ευεργετικές επιπτώσεις στον οργανισμό μας, έχουν επιβληθεί

επίσημα όρια για τη χρήση τους στα τρόφιμα για αντιοξειδωτικούς σκοπούς. Επίσης η

οξείδωση είναι μία χημική διαδικασία και στις περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνει λόγο της

έκθεσης στον αέρα (οξυγόνο) ή λόγο επιπτώσεων της θερμότητας ή του φωτός.

Β) Τι προβλέπεται από τη νομοθεσία της Ε.Ε. για τη χρήση τους;

Page 9: Anwnumoi Final

9

Προβλέπεται η πρόληψη τους σε ορισμένες συνιστώμενες ποσότητες, για πολλές ουσίες

υπάρχει απαγόρευση λόγω τοξικότητας. Τέλος έχει θεσπιστεί ειδική κωδικοποίηση (Ε321,

Ε324) για να αναγνωρίζονται.

Page 10: Anwnumoi Final

10

Οι επιπτώσεις των συντηρητικών και πρόσθετων στην υγεία

Ειρήνη Πολίτη

Με τον όρο πρόσθετα τροφίμων χαρακτηρίζονται γενικά διάφορες ουσίες που προστίθενται

στις τροφές, συνηθέστερα σε αυτές που είναι έτοιμες για κατανάλωση, καθώς και σε ποτά,

αναψυκτικά. Τα πρόσθετα χρησιμοποιούνται για να δώσουν στα τρόφιμα χρώμα ή γεύση αλλά

και για να τα συντηρήσουν. Πολλά τυποποιημένα σνακς, ζαχαρώδη, γλυκίσματα και

αναψυκτικά, που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο, περιέχουν μεγάλο αριθμό τέτοιων

ουσιών, γνωστών και ως ουσίες Ε όπως συστηματοποιήθηκαν διεθνώς.

Η προσθήκη συντηρητικών εμποδίζει την ανάπτυξη μικροοργανισμών που θα μπορούσε να

προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η διάρκεια συντήρησης του

τροφίμου. Η προσθήκη ενισχυτικού γεύσης ή χρωστικής βελτιώνει τη γεύση ή την εμφάνιση

του τροφίμου αντίστοιχα.

Πολλά πρόσθετα τροφίμων υπάρχουν στην φύση, αλλά παρόλα αυτά παρασκευάζονται

συνθετικά. Τέλος, υπάρχουν πρόσθετα που δεν βρίσκονται στην φύση αλλά παρασκευάζονται

συνθετικά.

Οι χημικές ουσίες που προστίθενται, για να βελτιώσουν την γεύση, την όψη, την υφή, την

οσμή ή για να βοηθήσουν στην επί μακρότερο χρόνο συντήρησης των τροφίμων, αποτελούν

τα πιο αμφιλεγόμενα συστατικά τους ως προς τις επιπτώσεις στην υγεία.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Α) Η προσθήκη πρόσθετων ουσιών με αριθμό Ε στα τρόφιμα είναι ένα ζήτημα τρέχουσας

ανησυχίας για την υγεία εδώ και πολλά χρόνια. Γενικά, πολλές επιστημονικές έρευνες

ενοχοποιούν κατά κύρους συγκεκριμένα προσθετικά τροφίμων ότι προκαλούν σοβαρές

επιπτώσεις στη συμπεριφορά, την πνευματική κατάσταση και την υγεία των καταναλωτών.

Ειδικότερα, πολλές τέτοιες πρόσθετες ουσίες θεωρείται ότι συνδέονται με διαταραχές,

συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιών, των νευρολογικών διαταραχών, των διαταραχών

εντέρων, του καρκίνου, των καρδιακών παθήσεων και της αρθρίτιδας. Επιπλέον

παρουσιάζονται ορισμένες ουσίες οι οποίες περιέχονται σε τρόφιμα της ελληνικής αγοράς και

κατεγράφησαν σε συσχέτιση με τις επιπτώσεις τους στην υγεία (μπισκότα, καραμέλες, κέικ,

σοκολάτες, κρουασάν, γαριδάκια, τσιπς, σνακς, παγωτά, αναψυκτικά).

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ

ΠΑΙΔΙΩΝ

Β) Οι πρόσθετες ουσίες και ειδικότερα οι χρωστικές έχουν κατηγορηθεί ότι αυξάνουν τα

επίπεδα υπερκινητικότητας στα παιδιά. Συνήθως χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά ή για να

βελτιώσουν τη γεύση, την εμφάνιση ή για να μεταβάλλουν το χρώμα των τροφίμων. Πολλά

παιδιά πάσχουν από υπερκινητικότητα και αδυναμία συγκέντρωσης.

Page 11: Anwnumoi Final

11

ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΣΕ ΜΠΙΣΚΟΤΑ, ΚΕΙΚ, ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ ΠΑΓΩΤΑ ΓΑΡΙΔΑΚΙΑ ΚΑΙ

ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ;

Γ) Τα προϊόντα αυτά είναι ήδη πολύ δημοφιλή και μέσω διαφημιστικής εκστρατείας και

εξαιτίας του σημερινού τρόπου ζωής και κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στην

καθημερινή διατροφή, κυρίως των νέων και των παιδιών. Παράλληλα, κυκλοφορούν ευρέως

στην ελληνική αγορά και είναι από γνωστές και ξένες εταιρίες. Κρύβουν ενδεχόμενους

κινδύνους από τον μεγάλο αριθμό προσθετικών ουσιών Ε που περιέχουν, ορισμένες εκ των

οποίων ενοχοποιούνται για βλάβες κυρίως σε παιδιά, ή συνδέονται ακόμα και με

καρκινογένεση.

Επομένως, οι επιπτώσεις στην υγεία, εξαιτίας ουσιών που περιέχονται σε ορισμένα

βιομηχανοποιημένα τρόφιμα, είναι αρκετές.

ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΚΕΙΚ

Δ) Οι ξένες εταιρίες χρησιμοποιούν τα ποιο επικίνδυνα Ε, όπως Ε270, Ε440, Ε211 και Ε320.

Το Ε330 περιέχεται σε ορισμένα ξένα και ελληνικά προϊόντα μπισκότων και σε καραμέλες. Ως

τώρα εθεωρείτο μία ουσία τελείως ακίνδυνη για την δημόσια υγεία, η οποία χρησιμοποιείτο

αφειδώς. Σε πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, όμως βρέθηκε ότι σχετίζεται με

καρκινογένεση και γι αυτό έχει απαγορευτεί η κατανάλωση του από τα υπουργεία υγείας

ορισμένων χωρών (ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία).

Επιπλέον, τα κρουασάν τα οποία είναι πολύ αγαπητά στα παιδιά, είναι ιδιαίτερα επιβαρημένα.

Σε κρουασάν κατεγράφησαν τα θεωρούμενα ως επικίνδυνα πρόσθετα Ε202, Ε282, Ε471 και

Ε472Β. Έτοιμα κέικ που είναι κυρίως εισαγόμενα, περιέχουν Ε που συνδέονται με

καρκινογένεση.

ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ – ΠΑΓΩΤΑ-ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΝΑΚΣ-ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ

Ε) Οι περισσότερες σοκολάτες που περιέχουν κάποιο σιρόπι ή καραμέλα είναι περισσότερο

επιβαρημένες από τις αντίστοιχες απλές σοκολάτες, π.χ. σοκολάτες με πορτοκάλι ή κεράσι ή

καραμέλα, γκοφρέτες με καραμελόχρωμα κ.α., βρέθηκε ότι περιέχουν ουσίες που

ενοχοποιούνται για βλαπτικές δράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.

Στην πλειονότήτα τους οι σοκολάτες-γκοφρέτες είναι αρκετά ασφαλείς για κατανάλωση,

τουλάχιστον όσον αφορά την πιθανότητα καρκινογένεσης ή την εμφάνιση άλλων σημαντικών

βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων οργανικών βλαβών, στις οποίες όμως δεν

συμπεριλαμβάνονται η υπερχοληστεριναιμία, ο διαβήτης, η υπέρταση και άλλες διαταραχές

που σχετίζονται με τα λιπαρά και τη ζάχαρη που περιέχονται σε αυτές.

Τα παγωτά σε γενικές γραμμές είναι προϊόντα στα οποία χρησιμοποιούνται προσθετικά δύο

κυρίως ομάδων: γαλακτωματοποιητές-σταθεροποιητές και χρωστικές ουσίες. Οι περισσότεροι

γαλακτωματοποιητές-σταθεροποιητές είναι σχετικά αβλαβείς ουσίες. Όσων αφορά τις

Page 12: Anwnumoi Final

12

χρωστικές, τις διογκωτικές και τις γλυκαντικές ύλες, εκφράζονται περισσότερες ανησυχίες και

περιορισμοί για τη χρήση τους. Όλες οι προσθετικές ουσίες χρησιμοποιούνται νομίμως.

Επιφυλάξεις εκφράζονται για τις καραγενάνες και διερευνάται το κατά πόσο δε μεταπίπτουν

σε υποβαθμισμένα καρκινογόνα παράγωγα στο σώμα (η σύνθεσή τους στο εργοστάσιο έχει

απαγορευτεί).

Τα περισσότερα παγωτά χαρακτηρίζονται από τις εταιρίες τους «παγωτά ειδικού τύπου». Στα

χαρακτηριζόμενα «παγωτά γλυκίσματα», στα προϊόντα που δεν έχουν τη χαρακτηριστική

μορφή και υφή παγωτού, όπως και στα παγωτά διαίτης, έχουν βρεθεί τα πιο ύποπτα

πρόσθετα.

Τα γαριδάκια και τα συναφή σνακς, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στα μικρά παιδιά κάθε

άλλο παρά αθώα θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν και αυτό γιατί περιέχουν ένα μεγάλο

αριθμό προσθετικών ουσιών Ε, ορισμένες εκ των οποίων θεωρούνται άκρως επικίνδυνες για

την υγεία. Μάλιστα, τα γαριδάκια-πατατάκια με διάφορες γεύσεις περιέχουν κάποιες Ε των

οποίων η χρήση έχει απαγορευθεί σε ορισμένες χώρες όπως Ε612, Ε627, Ε631, Ε635. Οι

ουσίες αυτές και ειδικότερα η Ε612, που χρησιμοποιούνται ως ενισχυτικές της γεύσης, μπορεί

να προκαλέσουν από εξανθήματα ως και σοβαρές βλάβες του νευρικού συστήματος. Επίσης,

οι χρωστικές Ε150Α, Ε150C, Ε160Β και Ε160C είναι υπεύθυνες για βλάβες που αφορούν

ακόμη και το ανθρώπινο γονιδίωμα.

Επομένως, είναι περισσότερο επικίνδυνες οι σύνθετες και όχι οι «φυσικές» γεύσεις αφού οι

προσθετικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την προσθήκη γεύσης είναι επικίνδυνες για την

υγεία των καταναλωτών.

Στα αναψυκτικά χρησιμοποιούνται κυρίως δύο συντηρητικά, το κομβικό κάλιο και το βενζοικό

νάτριο. Το πρώτο είναι σχετικά ακίνδυνο ενώ το δεύτερο ευθύνεται για νευροτοξικές βλάβες

και επομένως θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση των αναψυκτικών στα οποία περιέχεται.

Επίσης, τα αναψυκτικά με διάφορες γεύσεις π.χ., μανταρίνι καθώς και τα ισονοτικά ποτά,

περιέχουν διάφορες ουσίες Ε όπως Ε412 και Ε544 που χρησιμοποιούνται ως σταθεροποιητές

και Ε150Α και Ε160Α, που χρησιμοποιούνται ως χρωστικές που έχουν χαρακτηρισθεί ως

επιβλαβείς για την υγεία. Έτσι τα ισονοτικά ποτά που υπόσχονται ότι δίνουν ευεξία στον

οργανισμό είναι πολύ ύποπτα αφού περιέχουν διεργετικές ουσίες όπως η ταυρίνη και η

καφεΐνη οι οποίες σχετίζονται με διαταραχές της ομαλής λειτουργίας του οργανισμού.

Παράλληλα, ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα αναψυκτικά του τύπου Light

περιέχουν γλυκαντικές ουσίες όπως Ε950, και Ε952, που έχουν συσχετισθεί με

καρκινογενέσεις και γι 'αυτόν τον λόγο έχει απαγορευθεί η χρήση τους στις ΗΠΑ και στην

Αγγλία.

Επίσης, στα αναψυκτικά εταιριών που κυριαρχούν στην ελληνική αγορά περιέχονται

προσθετικές ουσίες Ε που περιέχουν ως μέσο οξίνισης το φωσφορικό οξύ, που είναι σχετικά

ακίνδυνο, το κιτρικό οξύ και το μηλικό οξύ το οποίο έχει βρεθεί ότι προκαλεί βλάβες στην

υγεία των μικρών παιδιών.

Page 13: Anwnumoi Final

13

Οι χυμοί είναι καλά «προστατευμένοι» από τις ίδιες τις εταιρίες μιας και η χρήση

συντηρητικών έχει περιοριστεί στο ελάχιστο σε έναν πολύ μικρό αριθμό χυμών, ενώ η νέα

γενιά χυμών είναι απαλλαγμένη από συντηρητικά.

Τόσο στα αναψυκτικά όσο και στους χυμούς οι αρωματικές ουσίες δεν αναγράφονταν

ονομαΣτικά στις συσκευασίες, ενώ οι γλυκαντικές αναγράφονταν σε ορισμένα μόνο προϊόντα.

Page 14: Anwnumoi Final

14

Β ΜΕΡΟΣ

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ

Μεθοδολογία

Σαντούκα Αλεξάνδρα

Στόχος της έρευνάς μας είναι η απάντηση κάποιων καίριων ερωτημάτων σε σχέση με τις

διατροφικές συνήθειες του σχολικού πληθυσμού. Πιο συγκεκριμένα με ένα ερωτηματολόγιο

δειγματοληπτικής έρευνας που μας εξασφαλίζει πρωτογενείς πληροφορίες θα προσπαθήσουμε

να μιλήσουμε για τις καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών όπως και για την ενημέρωση τους

σχετικά με τα προσθετικά. Χρησιμοποιήσαμε ως μεθοδολογικό εργαλείο το ερωτηματολόγιο

και όχι τις συνεντεύξεις για πρακτικούς λόγους. Κατόπιν, αφού συλλέξουμε τις πρωτογενείς

πληροφορίες θα πραγματοποιήσουμε τη διαδικασία επισκόπησης και σχολιασμού των

συλλεχθέντων πληροφοριών.

Το ερωτηματολόγιο μας κατασκευάστηκε με τις υποδείξεις του υπουργείου και τα ερωτήματα

που θέτονται έχουν να κάνουν με α) το αν καταναλώνουν τυποποιημένα τρόφιμα και σε ποιο

βαθμό, β) αν ενδιαφέρονται για τα συστατικά των τροφίμων και αν ξέρουν πώς να τα

κρίνουν, γ) αν επηρεάζονται από την διαφήμιση, δ) αν είναι ενημερωμένοι επαρκώς σχετικά

από το σπίτι και τους δημόσιους φορείς, ε) αν έχουν κάποιες δυσανεξίες ή αλλεργίες και τέλος

στ) αν θα άλλαζαν κάτι στις διατροφικές τους συνήθειες.

Απευθυνθήκαμε σε αγόρια και κορίτσια στο ηλικιακό φάσμα 12-15.

Page 15: Anwnumoi Final

15

Δεδομένα - Αποτελέσματα Έρευνας – Ερμηνεία

Σαντούκα Αλεξάνδρα

Απευθυνθήκαμε σε 20 αγόρια και 14 κορίτσια, ηλικίας 12-15 ετών.

41%

59%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

αγόρια κορίτσια

Διάγραμμα 1: Φύλο ερωτηθέντων

Στη συντριπτική τους πλειοψηφία (97%) οι ερωτώμενοι δήλωσαν ότι καταναλώνουν γλυκά

και ανθυγιεινά τυποποιημένα προϊόντα.

97%

3%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Διάγραμμα 3: Καταναλώνετε τυποποιημένα προϊόντα;

Ένα ποσοστό της τάξης του 53% απάντησε ότι καταναλώνει 2-8 φορές την εβδομάδα, 9%

καθημερινά, και 35% σπάνια.

Page 16: Anwnumoi Final

16

9%

53%

35%

0%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Καθημερινά 2-8 φορές Σπάνια Άλλο

Διάγραμμα 3α: Αν ναι, σε ποια συχνότητα;

Στη συνέχεια οι μαθητές ρωτήθηκαν για ποιους λόγους καταναλώνουν τα εν λόγω τρόφιμα.

Το 76% δήλωσε ότι αρέσκεται σ’ αυτά, το 6% από αμηχανία, το 13% δεν γνωρίζει τους

λόγους.

Διάγραμμα 4: Για ποιο λόγο πραγματοποιείτε την

κατανάλωσή τους;

76%

6%Αρέσκεια

Αμηχανία

Δεν γνωριζω

Το 53% του δείγματος δήλωσε ότι ΔΕΝ ενδιαφέρεται για τα συστατικά των τροφίμων που

αγοράζει ενώ το 47% δείχνει ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 76% του ποσοστού που

δείχνει κάποιο ενδιαφέρον για τα συστατικά το κάνει «για να ξέρει τι τρώει», το 10% από

σχολική ενημέρωση.

Page 17: Anwnumoi Final

17

Διάγραμμα 5: Ενδιαφέρεστε για τα συστατικά των

τροφίμων που αγοράζετε;

47%

53%

ΝΑΙ

ΟΧΙ

Διάγραμμα 5α: Για ποιο λόγο σας ενδιαφέρουν τα

συστατικά των προϊόντων;

76%

10% Να γνωρίζω τι τρώω

Σχολείο

Περιέργεια

Το 62% απάντησε ότι δεν επηρεάζεται από τις συσκευασίες των τροφίμων, το 38% δήλωσε

ότι επηρεάζεται.

Διάγραμμα 6: Σας επηρεάζουν οι συσκευασίες των τροφίμων ;

38%

62%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Αντίστοιχα το 62% δήλωσε ότι οι διαφημίσεις ασκούνε επιρροή στις επιλογές του ενώ το 38%

δήλωσε ότι δεν ασκούν.

Page 18: Anwnumoi Final

18

Διάγραμμα 7: Επηρεάζεστε από τις διαφημίσεις που

βλέπετε σχετικά με τα τυποποιημένα τρόφιμα;

62%

38%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Το 35% παρατηρεί τα χρώματα στις ετικέτες, το 3% την προέλευση, το 9% ημερομηνία

λήξης, το 21% τα συστατικά και το 32% τίποτα.

35%

3%

9%

21%

32%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Χρώματα Προέλευση Λήξη Συστατικά Τίποτα

Διάγραμμα 8: Τι παρατηρείτε στην ετικέτα του προϊόντος;

Σάκχαρα και λίπη απωθούν το 52% των μαθητών ενώ το 48% δεν ενοχλείται με τίποτα.

Page 19: Anwnumoi Final

19

Διάγραμμα 8β: Τι σας απωθεί στα συστατικά των

προϊόντων;

48%

52%

Σάκχαρα και Λίπη

Τίποτα

Το 65% των μαθητών δεν είχε ποτέ ενοχλήσεις ή δυσανεξίες από κάποιο προϊόν.

Διάγραμμα 9: Είχατε ποτέ στομαχικές ενοχλήσεις από

τυποποιημένο τρόφιμο που καταναλώσατε;

35%

65%

ΝΑΙ

ΟΧΙ

Σύμφωνα με την έρευνα μας το 24% των γονιών αντιδρούν έντονα στην ενδεχόμενη αγορά

τέτοιων προϊόντων, το 41% αντιδρά μετριοπαθώς και το 35% αδιαφορεί.

24%

41%

35%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

Έντονα Μέτρια Τίποτα

Διάγραμμα 10: Πώς αντιδρούν οι γονείς σας στην αγορά ενός

τέτοιου προϊόντος;

Page 20: Anwnumoi Final

20

Μάλιστα το 56% των μαθητών κρίνει την αντίδραση των γονιών τους σωστή, το 24%

αδιαφορεί, οι υπόλοιποι συζητούν ή τσακώνονται με τους γονείς τους.

Διάγραμμα 10α: Πώς κρίνετε την αντίδρασή τους;

24%56%

Σωστή

Αδιαφορία

Συζήτηση

Νεύρα

Το 71% δεν είχε ποτέ αλλεργίες.

29%

71%

0%

20%

40%

60%

80%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Διάγραμμα 11: Έχετε ταλαιπωρηθεί ποτέ από

αλλεργία;

ΜΟΝΟ το 32% των μαθητών που ρωτήθηκαν γνωρίζει τα πρόσθετα τροφίμων και κανείς δε

γνωρίζει κάτι για την κωδικοποίηση τους.

Page 21: Anwnumoi Final

21

32%

68%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Διάγραμμα 12: Γνωρίζετε τι είναι τα πρόσθετα τροφίμων;

Γύρω στο 30% γνωρίζει τις επιπτώσεις τους στην υγεία. Τέλος το 56% θα αναπροσάρμοζε τις

διατροφικές του συνήθειες είτε λόγω σωματικού βάρους (47%), είτε για λόγους υγείας

(53%).

44%

56%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

ΝΑΙ ΟΧΙ

Διάγραμμα 15: Θα αλλάζατε τις διατροφικές σας συνήθειες;

Διάγραμμα 15α: Για ποιο λόγο θα αλλάζατε διατροφικές

συνήθειες;

47%

53%

Σωματικό βάρος

Υγεία

Page 22: Anwnumoi Final

22

Συμπεράσματα

Τα αποτελέσματα της μικρής μας έρευνας αφήνουν αιχμές να αμφισβητηθούν πολλά.

Καταρχάς είναι σαφές ότι τα παιδιά της Άνδρου καταναλώνουν πρόσθετα τροφίμων χωρίς τα

περισσότερα να έχουν επίγνωση των επιπτώσεων τους. Προκύπτει καθαρά από τα

αποτελέσματα της αντίστοιχης ερώτησης καθώς και από τα αποτελέσματα ερωτήσεων.

Άλλωστε το 53% που ενδιαφέρεται για τα συστατικά των προϊόντων αυτών δεν αναφέρεται

αποκλειστικά στα πρόσθετα αλλά και στα λίπη η λιπαρά που δύνανται να καταστρέψουν τη

σιλουέτα πολλών παιδιών που ενδιαφέρονται. Παράλληλα προκύπτει από τα διαγράμματα 6

και 7 ότι η διαφημίσεις και οι ετικέτες των προϊόντων επηρεάζουν δραστικά την κρίση των

νεαρών καταναλωτών. Το 62% δεν επηρεάζεται από τις συσκευασίες αλλά το 62%

επηρεάζεται από τις διαφημίσεις και το 35% το μόνο που παρατηρεί στην ετικέτα είναι τα

χρώματα. Το 32% δεν παρατηρεί τίποτα, το 12% ελέγχει λήξη και προέλευση αλλά μόνο το

21% παρατηρεί τα συστατικά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εστιάζει στα πρόσθετα. Στην

ερώτηση 8 (τι σας απωθεί στα συστατικά;) δεν είχαμε καμία απάντηση για «τα συντηρητικά».

Οι απαντήσεις ήταν: 48% τίποτα και 52%λίπη και σάκχαρα. Το 68% των μαθητών δεν

γνωρίζει καν τι είναι τα πρόσθετα ποσοστό που αποκλείει ευθύς το ενδεχόμενο να έχει γίνει

κάποια ενημέρωση από το σχολείο ενώ δυστυχώς ενισχύει το ενδεχόμενο η μόνη ενημέρωση

στα παιδιά να προέρχεται από το σπίτι το οποίο είναι λίγο θλιβερό γιατί έχει σαν επόμενο την

άμεση ταύτιση της διατροφής με το μορφωτικό επίπεδο του οικογενειακού περίγυρου. Ακόμα

και από το 32% που δήλωσε ότι έχει υπόψη του τα πρόσθετα δεν γνωρίζει ΤΙΠΟΤΑ για το ότι

κωδικοποιούνται άρα δεν μπορεί να τα αποφύγει. Εννοείται πως η ενημέρωση για τους

ευρωπαϊκούς κανονισμούς δεν εμπίπτει στην οικογένεια. Είναι ευθύνη της πολιτείας. Έτσι

καταλήγουμε στο ότι το 97% καταναλώνει πρόσθετα αλλά μόνο το 44% επιθυμεί να αλλάξει

κάτι στη διατροφή του αλλά κυρίως (47%) για λόγους σιλουέτας.

Page 23: Anwnumoi Final

23

Αυτοκριτική προσέγγιση

Προς το τέλος του έργου μας θα θέλαμε να κάνουμε ένα μικρό απολογισμό της προσπάθειας

που καταβλήθηκε από εμάς για την περάτωση αυτού του νεωτεριστικού ομολογουμένως

έργου.

Αντιμετωπίσαμε αρκετές δυσκολίες ως ομάδα. Στη συνεργασία μας, στη σύμπτυξη των ιδεών

μας για την οργάνωση ενός παραγωγικού έργου. Όμως αντιμετωπίσαμε και πιο πρακτικά

ζητήματα όπως ο διανομή των ερωτηματολογίων σε νέους μαθητές και η επεξήγησή τους για

την αποφυγή ασαφειών, η ομαδοποίηση των απαντήσεων, η εύρεση της κατάλληλης και

αξιόπιστης βιβλιογραφίας και άλλα πολλά. Υπογραμμίζουμε ότι το πόνημα αυτό θα μπορούσε

εύκολα να φανεί χρήσιμο και σε άλλους που χρειάζονται πληροφορίες σχετικά με το θέμα

αφού είναι γραμμένο από μαθητές Α Λυκείου και επομένως είναι φιλικό σε μικρότερους

σπουδαστές.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Κάπου εδώ ολοκληρώνεται η εργασία μας και ελπίζουμε να έχουμε ικανοποιήσει τις

προσδοκίες του «νέου» συστήματος και να λάβαμε και εμείς βέβαια το μερίδιο της γνώσης

που μας αναλογεί.. Ελπίζουμε επίσης το έργο μας να φανεί χρήσιμο και στους επόμενους μια

που έχουμε το βαρύ φορτίο να είμαστε η πρώτη γενιά που εφαρμόζει το νέο σύστημα.

Στον επίλογο του έργου μας να επισημάνουμε ότι όλα αυτά από τα οποία ο σύγχρονος

άνθρωπος προσπαθεί να προφυλαχτεί είναι οι εκφάνσεις της «εκσυγχρονισμένης» και

αλλοτριωμένης κοινωνίας. Έτσι και τα πρόσθετα τροφίμων που αναλύσαμε, είναι έκφανση της

διεστραμμένης χρήσης της τεχνολογίας σε συνδυασμό με τον άκρατο φιλελευθερισμό των

βιομηχανιών. Σε κάθε τι δίνονται πολλοί ορισμοί από διαφορετικές σκοπιές και είναι καθήκον

μας να εξηγήσουμε όχι μόνο από τι ουσίες θα έπρεπε να προφυλασσόμαστε αλλά και ποιους

ευνοεί η ενδεχόμενη άγνοια μας.

Page 24: Anwnumoi Final

24

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://sites.google.com/site/apotzan/classroom-news/reminderoffieldtripnextweek

www.wikipedia.org

www.efet.gr

http://www.eufic.org/article/el/artid/preservatives-food-longer-safer/

http://www.inka.gr/?p=350

http://ec.europa.eu/consumers/cons_info/10principles/el.pdf

http://www.dromostherapeia.gr/sosti-diatrofi/sto-edolio-tou-katigoroumenou-ta-

sintiritika/selida-1.html

Page 25: Anwnumoi Final

25

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ερωτηματολόγιο

ΑΝΔΡΟΣ 2011-2012

ΤΛ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΑΥΡΙΟΥ

ΑΝΔΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2Ο ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ 2012

Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

ΟΜΑΔΑ:ΟΙ ΑΝΩΝΥΜΟΙ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

ΤΙ ΤΡΩΜΕ ΠΑΙΔΙΑ... ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΔΡΟ;

(ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ)

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ ΚΑΙ ΜΕ ΣΑΦΗΝΕΙΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1) ΦΥΛΛΟ: ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΓΟΡΙ

2) ΗΛΙΚΙΑ: 10-12 12-15 15-18 ΑΝΩ ΤΩΝ 18

3) ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΕ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, ΟΠΩΣ ΠΑΤΑΤΑΚΙΑ, ΕΤΟΙΜΑ ΓΛΥΚΑ,

ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ Κ.Α. ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Page 26: Anwnumoi Final

26

ΑΝ ΝΑΙ, ΣΕ ΠΟΙΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ; ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ 2 ΕΩΣ 8 ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ

ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΛΛΟ ____________________

4) ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ;

__________________________________________________________

5) ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

ΑΝ ΝΑΙ, ΓΙΑΤΙ ;

__________________________________________________________

6) ΕΠΗΡΕΑΖΕΣΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

7) ΕΠΗΡΕΑΖΕΣΤΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

8) ΤΙ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ;

__________________________________________________________

ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ; ΝΑΙ ΟΧΙ

ΤΙ ΣΑ ΑΠΩΘΕΙ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ;

__________________________________________________________

Page 27: Anwnumoi Final

27

9) ΕΙΧΑΤΕ ΠΟΤΕ ΕΝΟΧΛΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΠΟΙΟΥ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ –

ΕΤΟΙΜΟΥ ΤΡΟΦΙΜΟΥ ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

ΑΝ ΝΑΙ, ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΕΝΟΧΛΗΣΗ ;

__________________________________________________________

10) ΠΩΣ ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΣΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΕΤΟΙΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ;

__________________________________________________________

ΠΩΣ ΚΡΙΝΕΤΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ;

__________________________________________________________

11) ΕΧΕΤΕ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ; ΝΑΙ ΟΧΙ

ΑΝ ΝΑΙ, ΑΠΟ ΠΟΙΑ ΑΙΤΙΑ;

__________________________________________________________

12) ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

13) ΞΕΡΕΤΕ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ; ΝΑΙ ΟΧΙ

ΑΝ ΝΑΙ, ΤΙ;

__________________________________________________________

14) ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΠΟΙΩΝ ΑΠΟ ΑΥΤΑ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Page 28: Anwnumoi Final

28

ΑΝ ΝΑΙ, ΤΙ

___________________________________________________________

15 )ΘΑ ΑΛΛΑΖΑΤΕ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ; ΝΑΙ ΟΧΙ

ΓΙΑΤΙ;

___________________________________________________________

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

ΟΜΑΔΑ: ΟΙ

ΑΝΩΝΥΜΟΙ