Ενότητα 21Ενότητα 21Το Κρητικό ζήτημα

(1821-1905)

Η Κρήτη κατά την επανάσταση του 1821Η Κρήτη κατά την επανάσταση του 1821

Η επανάσταση του 1821 καταπνίγηκε στην Κρήτη από τον Αιγύπτιο Μοχάμετ Άλη (1824)

Το νησί παρέμεινε στην κυριαρχία του ως το 1840, οπότε επανήλθε στους Οθωμανούς

Κρητικό ζήτημα ονομάστηκαν οι προσπάθειες των Ελλήνων της Κρήτης, των ελεύθερων Ελλήνων και του ελληνικού κράτους για ένωση της Κρήτης με

την Ελλάδα, καθώς και η εμπλοκή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και των Δυνάμεων σε αυτές

1866-1869:Ξεσπά η μεγάλη Κρητική επανάσταση

Η σημαία της Κρητικής επανάστασης

Ιδιαίτερη στιγμή της Κρητικής επανάστασης υπήρξε η ανατίναξη μιας ομάδας επαναστατών στη μονή

Αρκαδίου (Νοέμβριος 1866)

Η ΜΟΝΗ ΑΡΚΑΔΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Στην Επανάσταση του 1866 αποκλείστηκαν στη μονή Αρκαδίου από

τους Τούρκους 964 Κρητικοί (εκ των οποίων μόνο οι 325 ήταν ετοιμοπόλεμοι άνδρες, ενώ οι λοιποί ήταν γυναικόπαιδα).

Οι πυριτιδαποθήκες δεν αναστηλώθηκαν ποτέ, παραμένουν όπως ακριβώς ήταν μετά την ανατίναξη, ενώ

μπροστά στην είσοδο της μονής βρίσκεται το οστεοφυλάκιο των νεκρών του ολοκαυτώματος.

Το οστεοφυλάκιο της μονής

Το 1868 Το 1868 παραχωρείται από τον Σουλτάνο Οργανικός Νόμος Οργανικός Νόμος

ένα είδος τοπικού συντάγματος που προέβλεπε:

πρόσληψη χριστιανών υπαλλήλων στη διοίκηση συμμετοχή χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική

Διοίκηση ισοτιμία τουρκικής & ελληνικής γλώσσας μεικτά δικαστήρια αποτελούμενα τόσο από

χριστιανούς, όσο και από μουσουλμάνους

1878 νέα μεγάλη επανάσταση1878 νέα μεγάλη επανάσταση

ο σουλτάνος παραχωρεί τηο σουλτάνος παραχωρεί τη Σύμβαση τηςΣύμβαση της Χαλέπας η οποία προέβλεπε:Χαλέπας η οποία προέβλεπε:

Ο Γενικός Διοικητής θα μπορούσε να είναι χριστιανός

Πλειοψηφία χριστιανών στη Γεν. Διοίκηση Καθεστώς ημιαυτονομίας για την Κρήτη

Το 1889 ξεσπά νέα αποτυχημένη επανάσταση που δίνει στο σουλτάνο το πρόσχημα για κατάργηση

της σύμβασης της Χαλέπας

1896-1897: νέα επανάσταση1896-1897: νέα επανάσταση που οδηγεί σε που οδηγεί σε ελληνοτουρκικό πόλεμο το1897 και στην ελληνοτουρκικό πόλεμο το1897 και στην

ταπεινωτική ήττα της Ελλάδαςταπεινωτική ήττα της Ελλάδας Μετά από παρέμβαση των Δυνάμεων ιδρύεται η

αυτόνομη Κρητική Πολιτεία με ύπατο Αρμοστή τον πρίγκιπα Γεώργιο β΄ (γιο του βασιλιά Γεωργίου) 1898

Υπουργός Δικαιοσύνης της Κρητικής Πολιτείας ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Σημαία της αυτόνομης Κρητικής πολιτείας

Η Κρήτη υποδέχεται τον ύπατο αρμοστή Γεώργιο β΄

Ο Αρμοστής της Κρήτης, πρίγκιπας Γεώργιος, στο Ο Αρμοστής της Κρήτης, πρίγκιπας Γεώργιος, στο διάγγελμά του μετά την άφιξή του στα Χανιάδιάγγελμά του μετά την άφιξή του στα Χανιά

Σημαία και νόμισμα Σημαία και νόμισμα της Κρητικής Πολιτείαςτης Κρητικής Πολιτείας

Η ολιγωρία του ύπατου αρμοστή στο ζήτημα της ένωσης

με την Ελλάδα προκαλεί την έκρηξη νέας επανάστασης

το 1905 στο Θέρισο των Χανίων

Οι επαναστάτες με επικεφαλής τον Ε. Βενιζέλο κηρύττουν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.Στη θέση του ύπατου αρμοστή ,τον πρίγκηπα Γεώργιο θα αντικαταστήσει ο Αλέξανδρος Ζαΐμης . Ωστόσο η οριστική διευθέτηση του κρητικού ζητήματος έμελλε να γίνει αργότερα, λόγω παρεμβάσεων των Δυνάμεων που επιθυμούσαν διατήρηση των ισορροπιών στην περιοχή, αποτρέποντας έτσι την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Οι επικεφαλής της επανάστασης στο Θέρισο

Ε. Βενιζέλος, Κ. Φούμης, Κ. Μάνος

1905Επανάστασ

η στο Θέρισο

Ύπατος αρμοστής πρίγκηπας ΓεώργιοςΥπουργός

Δικαιοσύνης Ε. Βενιζέλος

Η παρέμβαση των

Δυνάμεων οδηγεί στην

ίδρυση αυτόνομης Κρητικής πολιτείας

1896-1897Νέα

επανάσταση που οδηγεί

στη ταπεινωτική

ήττα της Ελλάδας

1889Νέα

αποτυχημένη επανάστασηΚατάργηση

της σύμβασης της Χαλέπας

1878Νέα μεγάλη επανάστασηΣύμβαση

της Χαλέπας

1868Ο σουλτάνος παραχωρεί

τον Οργανικό

νόμο

1866Ξεσπά η μεγάλη Κρητική

επανάσταση

ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

από το 1866

έως το 1905