Download - 03 cyprus natural_gas_and_oil

Transcript

Κυπριακό φυσικό αέριο (& πετρέλαιο)

Κωνσταντίνος Χατζηστάσου, PhD

Ερευνητικός Συνεργάτης, Ερευνητικό Κέντρο ΚΟΙΟΣ, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Energy Engineer, Energy Sequel

Σεπτέμβρης 2013

Σύνοψη

Οφέλη από αποθέματα Π&ΦΑ

Έργα υποδομής που αφορούν το πεδίο ΦΑ «Αφροδίτη» 1. Επιβεβαιωτική φάση. 2. Δοκιμές Παραγωγής 3. Ανάπτυξη πεδίου ΦΑ 4. Υποθαλάσσιοι αγωγοί 5. Αξιοποιώντας το ΦΑ

Μετατρέποντας αποθέματα Π&ΦΑ σε valueadded δραστηριότητες

Τι είναι τα κέντρα παροχής υπεράκτιων υπηρεσιών Π&ΦΑ; – Η περίπτωση της Νορβηγίας

Η Κύπρος ως petro-cluster;

Υπάρχει πετρέλαιο στην Κυπριακή ΑΟΖ;

Δεύτερος γύρος αδειοδότησης

• Προκήρυξη: 11 Φεβ. ‘12-11 Μαΐου ‘12• 12 μπλοκς συνολικού εμβαδού 50,000 km2

• Το ενδιαφέρον ξεπέρασε τις προσδοκίες• Μνηστήρες: 15 αιτήσεις για 9 τεμάχια | 5 εταιρείες & 10 κοινοπραξίες

• Ανάμεσα στις 29 εταιρείες: • Petronas (Μαλαισία),

Total (Γαλλία), ENI (Ιταλία), Woodside, KOGAS

• Πιο δημοφιλή τεμάχια: 2 & 9

Δεύτερος γύρος αδειοδότησης

• Συνδρομή εμπειρογνωμόνων & Beicip Franlab• Διαπραγματεύσεις: 30 Οκτ ‘12-24.1 (ENI-KOGAS), 6.2 (Total)• Αποτυχημένη διαπραγμάτευση με Total-Novatec-GPB• Παραχώρηση τεμαχίων 2, 3, 9 στις ΕΝΙ-KOGAS• Τεμάχια 10 & 11 στην Total• Μπόνους: €150 (ENI-KOGAS)

+ €24 (Total) = €174 εκ.• Ερευνητικό πρόγραμμα: ως 10 γεωτρήσεις σε 3 χρόνια

• Αναζήτηση πετρελαίου

Οι εταιρείες

Total: τεχνογνωσία σε υπερβαθειά νερά, market cap: €93 δις, 96,104 προσωπικό, 2.34 mboe/μέρα, κέρδη: €12.3 δις

ΕΝΙ: market cap.: €87.7 δις, 78,686 προσωπικό, κέρδη: €6,86 δις, 1.581 mboe/μέρα, παρουσία σε 79 χώρες

KOGAS: μεγαλύτερη εισαγωγέας ΥΦΑ στον κόσμο εισοδήματα: $11.8 δις, ερεύνα Y/A

Σημαντικές εξελίξεις

Δεκ 2, 2012: Η Woodside «αγόρασε» 29.66% στο Λεβιάθαν για $2,5 δις → 5.1 tcf

Το ΦΑ τιμολογείται προς $0.5/ΜΜΒtu Συνεργασία Κύπρου-Ισραήλ Αποθέματα ΦΑ Αιγύπτου: 77tcf πρόσκληση εισαγωγής YΦΑ Τεμάχιο 12: Farm-in Delek/Anver 30%

Οφέλη από αποθέματα Π&ΦΑ

Εγνωσμένα αποθέματα τιμή έχουν νομισματική αξία Εισοδήματα από Π&ΦΑ Υποστηριχτικές βιομηχανίες: petro-supply & υπηρεσίες Συναφή βιομηχανίες πχ, logistics, προμήθειες, εξοπλισμό,… Ευκαιρίες εργοδότησης Χαμηλότερο κόστος ηλεκτρισμού, μεταφορές & βιομηχανία Έρευνα & ανάπτυξη, ακαδημαϊκά προγρ. Πρώτη ύλη για πετροχημική βιομηχ. Ενεργειακή ασφάλεια & ανεξαρτησία Γεωπολιτική αναβάθμιση Τεχνολογική εμπειρογνωμοσύνη

Λεκάνη της Λεβαντίνης & Δέλτα του Νείλου8

122 τκπ ΦΑ1.7 δισ. Βαρέλια πετρελαίου

Λεκάνη ΛεβαντίνηςΔέλτα Νείλου

223 τκπ ΦΑ1.8 δισ. Βαρέλια πετρελαίου

Πηγή: US Geological Survey (2010)

Έργα που αφορούν το πεδίο ΦΑ «Αφροδίτη»

1. Επιβεβαιωτική φάση 2. Αναπτύσσοντας το πεδίο ΦΑ 3. Υποθαλάσσιοι αγωγοί 4. Δοκιμές Παραγωγής 5. Αξιοποιώντας το ΦΑ

Κύκλος ζωής πεδίων Π&ΦΑ

Ερευνητική [3-4 χρ]

Αξιολόγησης [1-3 χρ]

Ανάπτυξης [2-4 χρ]

Παραγωγής [20-30 χρ]

Εγκατάλειψης [2-3 χρ]

Χαρακτηριστικά του πεδίου «Αφροδίτη»

Μέγεθος πεδίου: 140 to 225 δκμ (gross mean 200 δκμ) Ψηλής ποιότητας μεθάνιο (CH4) Ταμιευτήρας: net gas pay: 94 μ | 103 km2

Συνολικό βάθος: 5861μ (H2O:1689μ),165km από Βασιλικό Επιβεβαιωτική φάση: άρχισε 7/06/2013, συμφωνία

unitisation με Ισραήλ;

1 2 3

4 5 6 7 8 910 11 12

1. Επιβεβαιωτική φάση

Στόχος: ποσότητα ΦΑ σε εγνωσμένο απόθεμα (90%) Συγκεκριμενοποίηση ποσότητας Π&ΦΑ, πληροφορίες για επόμενα βήματα

Καθοδήγα την βελτιστοποίηση της ανάπτυξης Τουλάχιστον 1 επιβεβ. γεώτρηση (ή 2D ή 3D σεισμικά) Επόμενα βήματα: Πιστοποίηση από ανεξάρτητη εταιρεία ή consultant Συμφωνία συν-εκμεταλεύσης (unitisation) Προ-πώληση για τη δημιουργία του τερματικού ΥΦΑ

2. Αναπτύσσοντας το «Αφροδίτη»

Υποθαλάσσια αρχιτεκτονική– Dry ή wet wells Floater: spar ή ημι-βυθιζόμενη

Flowlines – manifolds – umbilicals Υδραυλική & ηλεκτρική ενέργεια & έλεγχος, επικοινωνία

Εύκαμπτοι αγωγοί Κόστος: Independence Hub: $2δις — $420εκ. πλατφόρμα

Κόστος ανάπτυξης: $2.5-3δις Οι ανάγκες της Κύπρου σε ΦΑ δεν δικαιολογούν την ανάπτυξη

3. Υποθαλάσσιοι αγωγοί

Επισκόπηση και χαρτογράφηση του βυθού Πίεση νερού: 220 bars Μήκος αγωγού: 185 km Τεχνικές προκλήσεις: Μορφολογία βυθού– subduction zone Ψηλές πιέσεις Corrosive environment Ασταθές βυθός; Σεισμογενή περιοχή Γεω-κινδύνοι;

Αφροδίτη

Vasilikos

3. Υποθαλάσσιοι αγωγοί

Διάμετρος = f(πίεσης, ποσότητας,..) Βελτιστοποίηση διαδρομής Μέθοδος πόντισης: J-lay Όρυξη αυλακιού Χρήση χαλικιών στο βυθό Περιβαλλοντικές πτυχές Εκτίμηση κόστους: $800εκ-$2.3 δις Χρηματοδότηση;

4. Δοκιμές Παραγωγής (drill stem tests)

Μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης Αποσκοπεί στην ποσοτικοποίηση ενός πεδίου Υ/Α Προσδιορίζει την ποιότητα και σύνθεση των Υ/Α Στοιχεία πιέσεων, διαπερατότητας, πορώδες Δυνατότητες παραγωγής & ροής Υ/Α Ύπαρξη (ή όχι) υγρών Υ/Α (condensates)

4. Δοκιμές Παραγωγής (drill stem tests)16

4. Δοκιμές Παραγωγής (drill stem tests)

Αποσαφήνιση ανάγκης (ή όχι) περεταίρω επιβεβαιωτικών Γεωτρήσεις γίνονται για αναβάθμιση μεγέθους πεδίων Υ/Α Περιορισμός αβεβαιότητας Καθυστερεί την ανάπτυξη ενός πεδίου Δαπανηρή διαδικασία

5. Αξιοποιώντας το φυσικό αέριο

Εγχώρια κατανάλωση– Παραγωγή ηλεκτρισμού & βιομηχ. Μεταφορά ΦΑ μέσω Τουρκίας– πολιτικά & τεχνικά ζητημ. Εξαγωγές ΦΑ μέσω Ισραήλ προς Τουρκία; Εξαγωγές υγροποιημένου ΦΑ (ΥΦΑ): Χερσαίος τερματικός υγροποίησης (LNG facility) Πλωτός τερματικός (Floating LNG)

Πρώτη ύλη για πετροχημική βιομηχανία: λιπάσματα, μετατροπή σε diesel, κλπ

Πώληση insitu έγκριση, farm-in, έκδοση ομολόγων ΦΑ, IPO Μεταφορά ΦΑ μέσω αγωγού προς Ελλάδα Ηλεκτρισμός με υποθαλάσσιο καλώδιο Ελλάς & Ισραήλ

5. Αξιοποιώντας το φυσικό αέριο

Πρώτη ύλη για πετροχημική βιομηχανία: λιπάσματα, μετατροπή σε diesel, κλπ

5(i). Χερσαίος σταθμός υγροποίησης

Πολιτική απόφαση Μέγεθος του σταθμού εξαρτάται από την ποσότητα ΥΦΑ

Source: Wallace P. (2011) Gaz De France

5(i). Τερματικός ΥΦΑ

Δυνητικό κόστος

Άλλα ζητήματα: Ηλεκτρική ενέργεια: 125 MW (5 mtpa) Modularisation of plant? Μέγιστη ζήτηση δυναμικού: 4,000 άτομα Άντληση πόρων από διεθνείς αγορές Ορίζοντας υλοποίησης: 7 έτη

Source: Wallace P. (2011) Gaz De France

Bontag A-H (Indonesia): 22.6 MTPA

5(ii). Πλωτό LNG (FLNG)22

Παράκαμψη αγωγών Καινοτομία: εν πλω υγροποίηση FLNG Prelude 1ο στον κόσμο Παράδοση: 2017 Κόστος: $5-6 bn 600,000 t │Μήκος: 488m 3.5-4 mtpa (2-3tcf) Working life: 30-40 έτη Θέματα: sloshing, συντήρησης, ασφάλειας

Shell FLNG Concept

Shuttle LNG carrier

Μετατρέποντας αποθέματα Π&ΦΑ σε value-addedδραστηριότητες

Η περίπτωση της Νορβηγίας (I)

Βιομηχανία Π&ΦΑ άρχισε το 1969 με το πεδίο Π. Ekofisk 1970s: “Norwegianization” του πετρ: περισσότερο κρατικό έλεγχο, συμμετοχή&εισοδήματα, λειτουργικό & δημοσ μέρος

Δημιουργία Statoil, Petroleum Directorate, Petoro Οικονομία επωφελείται περισσότερο από cluster παρά τις πωλήσεις Π&ΦΑ

2ο ψηλότερο κ κεφαλή εισόδημα $97K Ταμείο συντάξεων: $600δις Πώς τα κατάφερε η Νορβηγία;

Υποθαλάσσιο δίκτυο αγωγών Νορβηγίας

Η περίπτωση της Νορβηγίας (II)

‘Grand-scale clubbing’ Νορβηγικών & μεγαλύτερων εταιρειών Παράγοντες επιτυχίας: Άφθονο Π&ΦΑ, σταθερές μακροοικονομικές πολιτικές Ισχυροί θεσμοί, ψηλή παραγωγικότητα, Ναυτιλιακή βιομηχανία

Έθεσε υπό τον έλεγχο της τις δραστηριότητες Π&ΦΑ Statoil μερίδιο≥50%; IOC επωμίστηκαν κόστος έρευνας Προστατευτισμός: προτίμηση προς Νορβηγικούς προμηθευτές & υπηρεσίες

Τιμές Π. κατάρρευσαν το 1986: ύφεση, ανεργία → 4.5% Κυβέρνηση αναγνώρισε τις ικανότητες των IOCs για την πρόληψη κινδύνων & περιορισμός εξόδων

Μελλοντικές δραστηριότητες στην Κυπριακή ΑΟΖ

• Τεμάχια 2, 3 & 9 παραχώρηση σε ENI-KOGAS (24.1.13)• Εκχώρηση 10 & 11 στην Total (6.2.13) • Εξερευνητικό πρόγραμμα: μέχρι 10 wildcat wells σε 3 έτη• Οι εταιρείες διαθέτουν τεχνογνωσία σε ΥΦΑ & υπεράκτιες αναπτύξεις

Πρώτο πηγάδι πετρελαίου;

Μπορεί η Κύπρος να ορίσει το ενεργειακό της πεπρωμένο;

Καμία Κυπριακή εταιρεία δεν συμμετέχει στην Ε&Α στην ΑΟΖ Ευκαιρία για την Κρατική Εταιρεία Υ/Α (ΚΡΕΤΥΚ) Νομιμοποίηση NOC Άντληση πόρων για συμμετοχές Στελέχωση; Ποίος ο ρόλος της: συμμετοχή στις άδειες και επιτήρηση μαζί;

Ρόλος ΥΕΕΒ&Τ– Υπηρεσία ενέργειας; PSC (ΣΑΚ): ‘local content’ συμμετοχή & μεταφορά τεχνογνωσίας;

Πόροι για σπουδές, (επαν)εκπαιδεύση ή Ε&Α; Μπορεί η Κύπρος να μετατραπεί σε O&G service/supplier

cluster?

Συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου

49.1% μεταξύ 30-34 ετών κάτοχοι παν. πτυχίου 2ο ψηλότερο % στην EΕ μετά την Ιρλανδία (51.1%)

Καλές σχέσεις με Αραβικές χώρες & Ισραήλ Χαμηλός εταιρικός φόρος– 12.5% στα κέρδη Γεωστρατηγική τοποθεσία, μέλος ΕΕ Συμφωνίες διπλής φορολογίας με 45 χώρες Μοντέρνο νομικό & λογιστικό σύστημα σε Αγγλικές πρακτικές Αναπτυγμένο δίκτυο μεταφορών & τηλεπικοινωνιών Προσοντούχο και δίγλωσσο δυναμικό World-class κέντρο πλοιοδιαχείρισης Συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση του δικαίου της θάλασσας

(UN Law of the Sea, UNCLOS)

Ο ρόλος της κυβέρνησης

Εμπλοκή Κυπριακών εταιρειών στις δραστηριότητες Π&ΦΑ Διευκόλυνση μεταφοράς τεχνογνωσίας από IOCs Έλεγχος ρυθμού ανάπτυξης των πεδίων Π&ΦΑ μέχρι την δημιουργία ντόπιας βιομηχανίας: Μείωση του μεγέθους των τεμαχίων Διάχυση εξαγωγών σε βάθος χρόνου

Έμφαση στην εξερεύνηση πετρελαίου Επιστράτευση ντόπιας εμπειρίας: πανεπιστήμια, ναυτιλιακές & τοπικών OFS

Καλλιέργεια κουλτούρας επιχειρηματικότητας γιαβιομηχανία Π&ΦΑ

Ανάγκη οράματος (& οδικού χάρτη)

Το λιμάνι Λάρνακας ως Logistics/Service Center?

Εμβαδόν θάλασσας: 250,000 μ2

Εμβαδόν στεριάς: 445,000 μ2

Βάθος (νερού): 12 μ; πιθανόν δεν χρειάζεται εμβάθυνση 8 km από αεροδρόμιο Λάρνακας

Λιμάνι Λάρνακας

Cyprus Petroleum Storage Company

Άλλες περιοχές Π&ΦΑ για την Κύπρο

Έρευνα & ανάπτυξη Περιβαλλοντικές μελέτες & παρακολούθηση Μόρφωση & εκπαίδευση– 3 πανεπιστήμια μέχρι στιγμής Συντήρηση εξέδρων & εγκαταστάσεων Καταδύσεις & επιθεωρήσεις Διαμετακομιστικό κέντρο Νομικές & λογιστικές υπηρεσίες για Π&ΦΑ

Ενεργειακός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο Υπεράκτιες ανακαλύψεις Π&ΦΑ θα υπερισχύσουν

Η Κύπρος σαν petro-cluster;

NOC πρέπει να συμμετέχει στον κύκλο ζωής των πεδίων Δυνατό σημείο της Κύπρου είναι υπηρεσίες όχι οι κατασκευές Ενθάρρυνση συμμετοχής τοπικών εταιρειών σε έργα Π&ΦΑ Κίνητρα για OFS & IOCs να ανοίξουν ντόπια γραφεία Σπουδές & εκπαίδευση ντόπιων Δημιουργία νομικού πλαισίου & διαφανών αποφάσεων Δημιουργία σώματος για ρύθμιση βιομηχανίας Π&ΦΑ Χρηματοδότηση έρευνας για Π&ΦΑ

Η Κύπρος σαν petro-cluster; (2)

Σύμπλεγμα OFS companies & προμηθευτές Προμηθευτές εξοπλισμού, υπηρεσιών & λύσεων Π&ΦΑ: Υπεράκτια σκάφη εφοδιασμού, FPSOs Γεωτρητικός εξοπλισμός π.χ. κοπτικά άκρα Υποθαλάσσιες εγκαταστάσεις, συντήρηση Σωστικά μέσα, logistics, διαμονή, διατροφή Εξοπλισμός πηγαδιών Π&ΦΑ Αγωγοί, επιχρίσματα, επιθεωρήσεις Χημικές αναλύσεις Υλικά, μπετόν, ΙΤ, τηλεπικοινωνίες Έρευνα & ανάπτυξη

Ύπαρξη πετρελαίου;

14 hydrocarbon plays έχουν αναγνωριστεί στην ΑΟΖ «Θερμογενή» φυσικό αέριο ένδειξη για ύπαρξη πετρελαίου Εκτενή 2D σεισμικά δεδομένα, νέα γεωλογικά στοιχεία Κανένα πηγάδι δεν έχει ορυχτεί στο αναμενόμενο βάθος Αποδειγμένα συστήματα Υ/Α (working hydrocarbon stms) Εντοπισμός πετρ. από Shemen oil στο Ισραήλ

Χρονοδιάγραμμα: ΦΑ vs Π

Φυσικό αέριο: 2007 → >2022

Πετρέλαιο: 2013 → >2021

2007‐11 2012‐14 2014‐16 LNG: 2015‐22

Σταθμός ΥΦΑ[5-7 yrs]

FPSO [2-2.5 yrs]

2013‐15 2016‐17 2018‐21 Exports: >2021

Exports: >2022

Ερευνητική [3-4 χρ]

Αξιολόγησης [1-3 χρ]

Ανάπτυξης [2-4 χρ]

Παραγωγής [20-30 χρ]

Εγκατάλειψης [2-3 χρ]

Ερευνητική [3-4 χρ]

Αξιολόγησης [1-3 χρ]

Ανάπτυξης [2-4 χρ]

Παραγωγής [20-30 χρ]

Εγκατάλειψης [2-3 χρ]

Προκλήσεις

Ανταγωνισμός: Κατάρ, Αυστραλία, Ανατολ.-Δυτική Αφρική ΗΠΑ: Σχιστόλιθο ΦΑ & Π Άντληση των απαραίτητων κεφαλαίων ($8-10 δις) Εποπτεία εταιρειών Ρόλοι ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ./ΔΕΦΑ/ΡΑΕΚ Σύγκρουση εκτελεστικής-νομοθετικής εξουσίας Μετατροπή πόρων σε αξία (value creation) Μεταφορά τεχνογνωσίας Διαχείριση ΦΑ/Πετρελαίου Ταμείο Υ/Α

Κατάρ