Αποτελζςματα τθσ

SWOT Ανάλυςθσ Δυνατά, αδφνατα ςθμεία, ευκαιρίεσ και απειλζσ ςτθ

διακίνθςθ χθμικϊν ςτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΒΙΟΜΘΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΘΣΘΡΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΘ (ΕΒΕΘ)

ςε ςυνεργαςία με

ΔΙΕΤΡΩΠΑΙΚΘ ΕΣΑΙΡΙΑ ΤΜΒΟΤΛΩΝ ΜΕΣΑΦΟΡΩΝ, ΑΝΑΠΣΤΞΘ ΚΑΙ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΘΡΟΦΟΡΙΚΘ ΑΕ (TREDIT S.A.)

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 2

Πίνακασ Περιεχομζνων

1. Ειςαγωγι για τθν περιοχι/χϊρα ...................................................................................... 4

1. Ειςαγωγι για τθν περιοχι/χϊρα ...................................................................................... 4

2. Σεριγραφι τθσ Χθμικισ Βιομθχανίασ ςτθν Ελλάδα ......................................................... 7

3. Σεριγραφι τθσ Υυγκοινωνιακισ υποδομισ .................................................................... 12

3.1 Ειςαγωγι ......................................................................................................................... 12

3.2 Ρδικό Δίκτυο ................................................................................................................... 12

3.3 Νιμάνια ........................................................................................................................... 14

3.4 Υιδθροδρομικό δίκτυο .................................................................................................... 17

3.5 Αεροδρόμια ..................................................................................................................... 18

3.6 Logistics and Εμπορευματικά Μζντρα Διατροπικϊν Ξεταφορϊν .................................. 19

3.7 Αγωγοί ............................................................................................................................. 21

4. Σεριγραφι τθσ διακίνθςθσ Χθμικϊν ςτθν περιοχι Β.Ελλάδασ/ χϊρασ .............................. 23

4.1 Διεκνζσ εμπόριο Χθμικϊν .............................................................................................. 23

4.1.1 ΕΙΥΑΓΩΓΘ ΧΘΞΙΜΩΟ ΣΤΡΛΡΟΦΩΟ ΑΟΑΝΡΓΑ ΞΕ ΦΡ ΞΕΦΑΦΡΤΙΜΡ ΞΕΥΡΟ ......... 24

4.1.2. ΕΠΑΓΩΓΘ ΧΘΞΙΜΩΟ ΣΤΡΛΡΟΦΩΟ ΑΟΑΝΡΓΑ ΞΕ ΦΡ ΞΕΦΑΦΡΤΙΜΡ ΞΕΥΡΟ ........ 25

4.2 Σεριγραφι τθσ Χθμικισ Βιομθχανίασ και τθσ Διακίνθςθσ Χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ . 27

4.2.1 ΜΑΦΑΟΡΞΘ ΦΩΟ ΕΦΑΙΤΙΩΟ ΧΘΞΙΜΩΟ ΣΤΡΛΡΟΦΩΟ ΥΦΘ ΘΕΥΥΑΝΡΟΙΜΘ .............. 27

4.2.2 ΕΙΥΑΓΩΓΘ ΧΘΞΙΜΩΟ ΣΤΡΙΡΟΦΩΟ ΑΟΑΝΡΓΑ ΞΕ ΦΡ ΞΕΦΑΦΡΤΙΜΡ ΞΕΥΡΟ ........ 28

4.2.3. ΕΠΑΓΩΓΘ ΧΘΞΙΜΩΟ ΣΤΡΙΡΟΦΩΟ ΑΟΑΝΡΓΑ ΞΕ ΦΡ ΞΕΦΑΦΡΤΙΜΡ ΞΕΥΡΟ ........ 29

5. Ανάλυςθ SWOT................................................................................................................ 33

5.1 Ειςαγωγι ςτθν Ανάλυςθ SWOT ...................................................................................... 33

5.2 Θ Ανάλυςθ SWOT ςτο LOSAMEDCHEM .......................................................................... 33

5.3 Δομι τθσ Ανάλυςθσ SWOT .............................................................................................. 33

5.4 Αξιολόγθςθ τθσ Ανάλυςθσ SWOT.................................................................................... 33

6. Αποτελζςματα τθσ Ανάλυςθσ SWOT ............................................................................... 34

6.1 Εξωτερικζσ ευκαιρίεσ και απειλζσ .................................................................................. 34

6.2 Εςωτερικζσ δυνάμεισ και αδυναμίεσ .............................................................................. 38

7. Ανάγκεσ για Ξελλοντικζσ Δράςεισ και Βελτιϊςεισ - Υυμπεράςματα ............................. 42

7.1 Φομζασ Σαραγωγϊν Χθμικϊν ............................................................................................ 43

7.2 Φομζασ Ρδικϊν Ξεταφορϊν .............................................................................................. 44

7.3 Φομζασ Υιδθροδρομικϊν Ξεταφορϊν ............................................................................... 44

7.4 Φομζασ Θαλαςςίων Ξεταφορϊν ....................................................................................... 44

7.5 Φομζασ Διατροπικϊν Ξεταφορϊν ..................................................................................... 45

8. Βιβλιογραφία ................................................................................................................... 46

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 3

Πίνακασ χθμάτων

Υχιμα 1: Φο οδικό δίκτυο ςτθν Σεριφζρεια Μεντρικισ Ξακεδονίασ ...................................... 13

Υχιμα 2: Θ Εγνατία Ρδόσ .......................................................................................................... 13

Υχιμα 3: Εποπτικι παρουςίαςθ τθσ διαςφνδεςθσ του ΣΑΘΕ και τθσ Εγνατίασ Ρδοφ με το Δίκτυο των Διευρωπαϊκϊν Αξόνων .......................................................................................... 14

Υχιμα 4: Διάταξθ του λιμζνα Θεςςαλονίκθσ ........................................................................... 15

Υχιμα 5: Δυνθτικι ηιτθςθ των αξόνων των καλαςςίων διαδρόμων ανά κατεφκυνςθ για το 2015 (ςε ktns) ........................................................................................................................... 16

Υχιμα 6: Φο ελλθνικό ςιδθροδρομικό δίκτυο .......................................................................... 18

Υχιμα 7: Φα κφρια βιομθχανικά / εμπορικά κζντρα και κομβικά ςθμεία ςτθν πόλθ τθσ

Θεςςαλονίκθσ ........................................................................................................................... 19

Υχιμα 8: Χφιςτάμενεσ και προβλεπόμενεσ υπθρεςίεσ logistics ςτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ ........................................................................................................................... 20

Υχιμα 9: Εκνικό δίκτυο αγωγϊν .............................................................................................. 21

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 4

1. Διζαγωγή για ηην περιοτή/τώρα

Θ Βόρειοσ Ελλάδα είναι ορεινι κατά το μεγαλφτερο μζροσ τθσ, ζχει όμωσ πολλζσ μεγάλεσ και εφφορεσ πεδιάδεσ που εκτείνονται ςτο μικοσ των ποταμϊν τθσ και χωρίηονται από τισ μακριζσ οροςειρζσ τθσ. Φο υπζδαφοσ τθσ Ξακεδονίασ είναι πλοφςιο ςε ορυκτό πλοφτο. Φα κυριότερα μεταλλεφματα είναι ο χρωμιοφχοσ ςίδθροσ, το χρωμιοφχο ςιδθρονικζλιο, ο χρωμίτθσ και ο λευκόλικοσ. Υε μικρότερεσ ποςότθτεσ υπάρχουν κοιτάςματα αμίαντου και χαλκοφ.

Φα περίπου 2,8 εκατομμφρια κατοίκων τθσ Βόρειασ Ελλάδασ αντιςτοιχοφν ςε περίπου 25% του ςυνολικοφ πλθκυςμοφ τθσ Ελλάδασ και κατανζμονται ωσ εξισ: 1,9 εκατομ. Υτθν Μεντρικι Ξακεδονία, 0,6 εκατομ. ςτθν Ανατολικι Ξακεδονία και Θράκθ και 0.3 εκατομ. ςτθ

Δυτικι Ξακεδονία

Φρόφιμα, ηϊα, βιομθχανικζσ πρϊτεσ φλεσ, χθμικά προϊόντα και παρεμφερι είδθ, ορυκτά, καφςιμα και λιπαντικά, ποτά, καπνόσ, ελαιόλαδο εξάγονται γενικά από τθ Β.Ελλάδα.

Θ περιοχι τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ ζχει τθ δεφτερθ μεγαλφτερθ ςυμμετοχι (περίπου 17,5%) ςτο ΑΕΣ τθσ Ελλάδασ ενϊ περίπου 12% αυτοφ προζρχεται από τθν περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ. Ματζχει επίςθσ το 23.9% των εξαγωγϊν τθσ χϊρασ που αναλογεί ςε 3.4δισ Ευρϊ τθσ ςυνολικισ εξαγωγικισ δραςτθριότθτασ τθσ Ελλάδασ. Θ Ανατολικι Ξακεδονία ςυνειςφζρει ςτο Εκνικό Σροϊόν Εξαγωγισ κατά 4.2%.

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ)

(εκατομμφρια Euro)

Ζτοσ Ελλάδα Κεντρικι

Μακεδονία

Περιοχι Θεςςαλονίκθσ

1999 134.131 23.415 15.374

2000 140.136 24.469 16.251

2001 146.098 25.511 17.022

2002 151.601 26.581 17.790

2003 158.669 27.776 18.590

2004 165.280 28.865 19.318

% ςτο ςφνολο τθσ Χϊρασ(2000-2004) 100% 17,5% 11,7%

% ςτθν περιφζρεια Μεντρικισ Ξακεδονίασ 100% 66,8%

Θ τομεακι διάρκρωςθ τθσ Ακακάριςτθσ Σροςτικζμενθσ Αξίασ ςε αγοραίεσ τιμζσ φαίνεται ςτον παρακάτω πίνακα:

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 5

Ελλάδα

Ζτοσ Πρωτογενισ παραγωγι

Βιομθχανία Ενζργεια

Καταςκευζσ Τπθρεςίεσ

2000 6,6% 13,9% 7,0% 72%

2001 6,4% 13,2% 8,2% 72%

2002 5,9% 13,3% 6,2% 75%

2003 5,5% 12,5% 6,5% 75%

2004 4,9% 12,8% 6,6% 76%

2005 4,9% 13,5% 6,0% 76%

2006 3,9% 13,3% 6,7% 76%

2007 3,8% 13,6% 6,0% 77%

Περιοχι Κεντρικισ Μακεδονίασ

Ζτοσ Πρωτογενισ παραγωγι

Βιομθχανία Ενζργεια

Καταςκευζσ Τπθρεςίεσ

2000 8,9% 16,8% 9,3% 65%

2001 8,9% 15,8% 9,9% 65%

2002 8,3% 15,1% 8,1% 69%

2003 7,4% 14,7% 8,2% 70%

2004 7,1% 14,9% 9,1% 69%

2005 7,2% 15,2% 9,4% 68%

2006 5,4% 14,8% 10,5% 69%

2007 5,7% 16,0% 6,2% 72%

Θ γεωγραφικι κζςθ τθσ Β. Ελλάδασ είναι ιδιαιτζρωσ ςθμαντικι κακϊσ ςυνορεφει με τθ Βουλγαρία, τθ FYROM και τθν Αλβανία αποτελϊντασ πφλθ μεταξφ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ και των Βαλκανικϊν χωρϊν και επίςθσ γζφυρα μεταξφ Ανατολισ και Δφςθσ, Βορρά και Οότου.

Θ ανάπτυξθ τθσ παραγωγισ εντοπίηεται ςτα μεγάλα αςτικά κζντρα. ςο αφορά τισ

Ελλθνικζσ παραγωγικζσ επιχειριςεισ, δφο κυρίωσ κατευκφνςεισ παρατθροφνται ταυτόχρονα: Ξεγάλεσ παραγωγικζσ εταιρίεσ που διανζμουν τα προϊόντα τουσ ςτθν Ελλθνικι, Ευρωπαϊκι ι διεκνι αγορά και μικρζσ εταιρίεσ με κφριο χαρακτθριςτικό τθν τοπικι τουσ δραςτθριοποίθςθ.

Θ Βόρεια Ελλάδα ζχει:

2 Σανεπιςτιμια με ςυνολικά 5 τμιματα Χθμείασ (ι ςχετικά με τθ Χθμεία) ςτθ

Θεςςαλονίκθ και ςτθν Πάνκθ και

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 6

2 Φεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρφματα με ςυνολικά 4 τμιματα Χθμείασ (ι ςχετικά με τθ Χθμεία) ςτθ Θεςςαλονίκθ και ςτθν Μαβάλα,

1 Εκνικό Μζντρο Ζρευνασ και Φεχνολογικισ Ανάπτυξθσ με 4 ινςτιτοφτα Χθμείασ (ι

ςχετικά με τθ Χθμεία) και 1 ινςτιτοφτο Ξεταφορϊν,

1 Εκνικό Κδρυμα Αγροτικισ Ζρευνασ με δφο ςχετικά ινςτιτοφτα ςτθ Θεςςαλονίκθ,

2 Σεριφερειακά Φμιματα του Ινςτιτοφτου Γεωλογικϊν και μεταλλευτικϊν ερευνϊν (Θεςςαλονίκθ και Πάνκθ),

Σλικοσ Φορζων Υτιριξθσ τθσ Επιχειρθματικότθτασ (πχ Μζντρο Επιχειρθματικισ και

Φεχνολογικισ Ανάπτυξθσ, Μζντρο Χποδοχισ Επενδυτϊν, Αναπτυξιακζσ Εταιρίεσ)

Εμπορικά και Βιομθχανικά Επιμελθτιρια ςε κάκε περιφζρεια

Υυνδζςμουσ (Υφνδεςμοσ Ελλθνικϊν Χθμικϊν Βιομθχανιϊν, Υφνδεςμοσ Βιομθχανιϊν

Β. Ελλάδασ, Υφνδεςμοσ Εξαγωγζων Β.Ελλάδασ)

Επιχειρθματικοφσ Ρργανιςμοφσ ςε διάφορεσ πόλεισ τθσ περιοχισ

Φορείσ Υτιριξθσ Μαινοτομίασ και Ξεταφοράσ Φεχνολογίασ ςτθ Θεςςαλονίκθ (1 Φεχνολογικό και Επιςτθμονικό Σάρκο, 1 Θερμοκοιτίδα Ανάπτυξθσ Επιχειριςεων και 1 Σάρκο Επιχειριςεων Χψθλισ Φεχνολογίασ)

Θ ςτρατθγικι κζςθ μεταξφ Ανατολισ και Δφςθσ του λιμανιοφ τθσ Θεςςαλονίκθσ προςδίδει δυναμικό χαρακτιρα ςτθν ευρφτερθ περιοχι κακιςτϊντασ τθν φυςικι πφλθ για τα Βαλκάνια και κόμβο για το διαμετακομιςτικό εμπόριο ςτθν ενδοχϊρα.

Θ Θεςςαλονίκθ είναι θ μθτρόπολθ, επιχειρθματικό και εμπορικό κζντρο και θ δεφτερθ

μεγαλφτερθ πόλθ τθσ Ελλάδασ ςτθν οποία είναι ςυγκεντρωμζνο περίπου το 60% των 2 εκατομμυρίων κατοίκων του ςυνόλου τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ και οφείλει τθ ςτρατθγικι τθσ ςθμαςία ςτθ γεωγραφικι τθσ κζςθ ςε ςχζςθ με τθ Οοτιοανατολικι Ευρϊπθ. Θ Σεριφζρεια τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ είναι θ δεφτερθ πιο πυκνοκατοικθμζνθ περιοχι τθσ Ελλάδασ, μετά τθν Αττικι και θ πόλθ τθσ Θεςςαλονίκθσ είναι το μεγαλφτερο αςτικό κζντρο τθσ Βόρειασ Ελλάδασ.

11% του ετιςιου κφκλου εργαςιϊν του παραγωγικοφ τομζα, 7.2% του τομζα των καταςκευϊν, 11% του χονδρικοφ και λιανικοφ εμπορίου και 13% των βιομθχανικϊν επενδφςεων τθσ χϊρασ αναλογοφν ςτθ Θεςςαλονίκθ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 7

2. Περιγραθή ηης Χημικής Βιομητανίας ζηην Δλλάδα

Θ ελλθνικι χθμικι βιομθχανία είναι ςχετικά μικρι ςυγκρινόμενθ με αυτι άλλων κρατϊν μελϊν τθσ ΕΕ και αποτελείται κυρίωσ από μεταποιθτικζσ παρά από επιχειριςεισ πρωτογενοφσ παραγωγισ χθμικϊν. Ρ όροσ «παραγωγι χθμικϊν προϊόντων» αναφζρεται κυρίωσ ςτθν παραγωγι παραςκευαςμάτων (φυτοφάρμακα, πλαςτικά, απορρυπαντικά, κ.ά). Θ μεγάλθ πλειοψθφία των ελλθνικϊν χθμικϊν εταιριϊν ανικει ςτθν κατθγορία των ΞΞΕ (μικρομεςαίων επιχειριςεων)

Υτθν Ελλάδα θ χθμικι βιομθχανία αναλογεί ςτο 7.74% τθσ ςυνολικισ βιομθχανικισ παραγωγισ και ο ςυνολικόσ κφκλοσ εργαςιϊν του τομζα είναι 2.5 δισ Ευρϊ. Επίςθσ κατζχει το 15% των ςυνολικϊν εξαγωγϊν τθσ χϊρασ. Θ Ελλθνικά Σετρζλαια ΑΕ είναι θ μεγαλφτερθ βιομθχανία του τομζα των χθμικϊν με ετιςιο κφκλο εργαςιϊν περίπου 1.2δισ Ευρϊ.

Ρι απαιτιςεισ τθσ βιομθχανίασ χθμικϊν όςο αφορά ςτουσ τομείσ τθσ ζρευνασ και τθσ παραγωγισ είναι ιδιαιτζρωσ υψθλζσ. Ρι περιςςότερεσ πρϊτεσ φλεσ ειςάγονται από το εξωτερικό.

Υτθ Βόρεια Ελλάδα θ χθμικι βιομθχανία ςυγκεντρϊνεται γφρω από τα μεγάλα αςτικά κζντρα και κυρίωσ τθ Θεςςαλονίκθ. Υφμφωνα με τισ πρϊτεσ φλεσ, θ χθμικι βιομθχανία τθσ Βόρειασ Ελλάδασ διακρίνεται ςε διάφορεσ κατθγορίεσ:

Λιπάςματα: Άηωτο, φωςφόροσ, κάλιο, αςβζςτιο, μαγνιςιο, κείο από τα μακρο-κρεπτικά ςυςτατικά (που αντιπροςωπεφουν περιςςότερο από το 0,1% του ξθροφ φυτικοφ ιςτοφ) και βόριο, χαλκόσ, ςίδθροσ, μαγγάνιο, μολυβδαίνιο, ψευδάργυροσ από τα μικρο-κρεπτικά (ςυχνά αποκαλοφμενα ιχνοςτοιχεία, που απαντϊνται ςε πολφ μικρότερα ποςοςτά) βρίςκονται ςτο ζδαφοσ. Θ βιομθχανία λιπαςμάτων πρωτίςτωσ δραςτθριοποιείται ςτθν παραγωγι ουςιϊν που παρζχουν άηωτο, φωςφόρο και κάλιο ςε μορφζσ κατάλλθλεσ για γεωργικζσ εφαρμογζσ.

Οργανικά χθμικά: αςχολείται με τθν παραγωγι ποικίλων προϊόντων μεταξφ αυτϊν πλαςτικϊν, χρωμάτων, υποςτρωμάτων, πολυμερϊν, ςυνκετικϊν ινϊν, βερνικιϊν, δομικϊν, φαρμάκων, επιχριςμάτων, διαλυτϊν, απορρυπαντικϊν, φυτοφαρμάκων, εκρθκτικϊν και αμζτρθτων εξειδικευμζνων χθμικϊν βαςιηόμενων ςτθν χθμεία του άνκρακα.

Πλαςτικά: με αντικείμενο τθν παραγωγι ςυνκετικϊν ι θμι-ςυνκετικϊν οργανικϊν ςτερεϊν που χρθςιμοποιοφνται ςτθν παραγωγι βιομθχανικϊν προϊόντων. Φα πλαςτικά είναι πολυμερι μεγάλθσ μοριακισ μάηασ και μποροφν να τακοφν, να ςυμπιεςτοφν, να ελακοφν λαμβάνοντασ ζτςι πλικοσ ςχθμάτων όπωσ φφλλα, ίνεσ, πιάτα, ςωλινεσ, μπουκάλια, κουτιά και πολλά άλλα.

Χθμικά τροφίμων: αναφζρονται ςε πρόςκετα τροφίμων όπωσ χρωςτικζσ, ςυντθρθτικά, αντιοξειδωτικά, ενιςχυτικά γεφςθσ, ςυμπλθρϊματα διατροφισ, γλυκαντικά

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 8

Πετρελαιοειδι: με αντικείμενο τθ μετατροπι του αργοφ πετρελαίου ςε καφςιμα υψθλϊν οκτανίων (βενηίνθ), πετρζλαιο κίνθςθσ και κζρμανςθσ, υγραζριο, καφςιμα κινθτιρων αεροςκαφϊν, κθροηίνθ, μαηοφτ, λιπαντικά, αςφαλτικά και κοκ (οπτανκράκασ).

Άλλεσ χθμικζσ βιομθχανίεσ ςτθ Β.Ελλάδα αςχολοφνται με τθν παραγωγι απορρυπαντικϊν, φαρμακευτικϊν, ελαςτικϊν.

Εμπόριο Χθμικϊν ςτθν Ελλάδα

ΔΙΕΘΟΕΥ ΕΞΣΡΤΙΡ

ΑΞΙΑ ΕΙΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ (Εκατομμφρια ΕΤΡΩ)

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

Οργανικά χθμικά 496,4 549,2 524,0 616,2 679,8 721,7 842,3 860,7 862,6 814,4 739,5

Ανόργανα χθμικά 122,4 135,5 149,1 122,2 111,5 126,0 118,5 137,8 165,2 123,1 127,6

Βαφικζσ, δεψικζσ, χρωςτικζσ φλεσ

263,3 277,3 285,9 301,9 287,9 314,9 320,0 339,7 314,0 251,1 246,9

Φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα

1334,8 1491,4 1778,0 2047,0 2239,2 2820,0 2948,5 3340,6 3662,3 3946,0 3561,5

Αικζρια ζλαια, ρθτινοειδι, αρωματικζσ φλεσ, παραςκευάςματα καλλωπιςμοφ, ςτίλβωςθσ, κακαριςμοφ

580,9 601,8 649,8 723,1 722,9 748,1 786,2 851,5 945,3 862,6 770,3

Βιομθχανικά λιπάςματα 117,1 124,4 103,5 107,6 145,7 138,6 151,8 150,7 378,4 132,6 181,8

Πρωτογενι πλαςτικά 587,7 593,8 565,6 592,3 609,9 714,7 799,8 928,1 921,6 632,9 737,9

Μθ πρωτογενι πλαςτικά

228,6 233,4 255,9 267,1 288,2 310,1 343,3 399,7 396,0 305,9 293,3

Χθμικζσ φλεσ, μθ κατονομαηόμενα προϊόντα

484,1 541,5 474,9 563,2 587,3 640,0 616,2 689,1 706,2 640,0 618,6

ΤΝΟΛΑ 4215,3 4548,3 4786,9 5340,6 5672,4 6534,1 6926,6 7697,9 8351,6 7708,6 7277,4

Ρ άνω πίνακασ δείχνει μια αυξθτικι τάςθ ςτθν αξία των ειςαγόμενων χθμικϊν ςτο διάςτθμα 2000-2008 ακολουκοφμενθ από μείωςθ το 2009 θ οποία εντείνεται περιςςότερο το 2010.

ΠΟΟΣΘΣΕ ΕΙΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ (Χιλιάδεσ τόνοι)

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

Οργανικά χθμικά 364,3 453,1 473,0 616,5 615,9 556,3 611,3 638,2 551,9 488,2 486,5

Ανόργανα χθμικά 420,3 492,8 484,4 403,4 367,9 397,4 341,2 338,1 385,8 382,7 484,5

Βαφικζσ, δεψικζσ, χρωςτικζσ φλεσ

118,4 119,5 125,9 137,6 141,2 134,9 147,4 170,0 125,7 95,8 90,9

Φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα

23,7 20,1 23,6 26,6 81,4 28,5 64,2 36,3 45,8 45,0 40,8

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 9

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

Αικζρια ζλαια, ρθτινοειδι, αρωματικζσ φλεσ, παραςκευάςματα καλλωπιςμοφ, ςτίλβωςθσ, κακαριςμοφ

228,4 217,9 192,5 286,8 316,7 280,3 288,2 305,4 331,7 291,0 287,2

Βιομθχανικά λιπάςματα

787,0 777,4 635,1 681,7 833,1 701,2 734,3 622,2 778,1 490,0 677,3

Πρωτογενι πλαςτικά

554,4 608,9 588,7 613,7 673,1 612,5 625,8 748,0 701,4 616,1 587,1

Μθ πρωτογενι πλαςτικά

75,9 117,1 87,8 129,1 120,1 115,8 185,2 147,5 182,1 114,7 113,9

Χθμικζσ φλεσ, μθ κατονομαηόμενα προϊόντα

223,0 229,2 220,6 239,1 281,9 244,8 274,4 362,7 288,4 267,6 250,5

ΤΝΟΛΑ 2795,4 3036,0 2831,6 3134,5 3431,3 3071,7 3272,0 3368,4 3390,9 2791,1 3018,7

πωσ φαίνεται, οι τιμζσ των ποςοτιτων παρουςιάηουν μια διακφμανςθ με το υψθλότερο ςθμείο να αντιςτοιχεί ςτο ζτοσ 2004, ενϊ το χαμθλότερο να εμφανίηεται το ζτοσ 2009. Ματά το ζτοσ 2010 παρατθρείται αφξθςθ με τισ τιμζσ να προςεγγίηουν αυτζσ του ζτουσ 2001.

ΑΞΙΑ ΕΞΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ (Εκατομμφρια ΕΤΡΩ)

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

Οργανικά χθμικά 49,9 32,7 42,5 46,8 31,8 37,0 39,4 42,3 40,2 34,2 34,1

Ανόργανα χθμικά 18,0 11,5 13,3 13,8 13,9 18,5 15,2 18,4 17,4 22,7 39,3

Βαφικζσ, δεψικζσ, χρωςτικζσ φλεσ

57,1 59,5 62,6 102,0 113,6 134,2 138,2 131,4 109,8 102,2 116,5

Φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα

283,5 417,5 550,2 608,7 690,1 1046,5 906,5 947,8 868,5 927,0 1011,4

Αικζρια ζλαια, ρθτινοειδι, αρωματικζσ φλεσ, παραςκευάςματα καλλωπιςμοφ, ςτίλβωςθσ, κακαριςμοφ

182,2 188,8 210,3 226,3 216,7 251,1 337,5 380,9 368,3 323,6 308,2

Βιομθχανικά λιπάςματα

55,8 39,0 40,6 48,0 47,5 53,8 42,6 49,2 88,9 35,6 55,7

Πρωτογενι πλαςτικά 96,1 110,3 150,7 204,6 233,1 264,6 323,6 371,2 384,9 298,8 404,8

Μθ πρωτογενι πλαςτικά

155,1 174,0 191,9 184,4 190,2 235,4 252,7 296,5 275,5 233,0 258,9

Χθμικζσ φλεσ, μθ κατονομαηόμενα προϊόντα

106,9 107,4 95,4 104,9 111,0 124,6 123,6 136,9 159,3 116,0 134,9

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 10

ΤΝΟΛΑ 1004,6 1140,7 1357,5 1539,5 1647,9 2165,7 2179,3 2374,6 2312,8 2093,1 2363,8

πωσ προκφπτει από τον επάνω πίνακα, παρατθρείται γενικϊσ ςυνεχισ αφξθςθ ςτισ αντίςτοιχεσ αξίεσ των εξαγομζνων χθμικϊν κυρίωσ μεταξφ των ετϊν 2000-2007. Εξαιρουμζνων των ετϊν 2008 και 2009 όπου παρουςιάηεται κάποια μικρι μείωςθ, θ ςυνολικι αξία κατά το 2010 προςεγγίηει αυτι του 2007.

ΠΟΟΣΘΣΕ ΕΞΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ (Χιλιάδεσ τόνοι)

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

Οργανικά χθμικά 87,2 39,0 51,1 46,4 43,6 35,0 40,1 54,9 38,6 70,5 37,2

Ανόργανα χθμικά 120,6 61,8 71,9 92,4 310,6 103,4 81,2 94,8 5,9 125,7 363,1

Βαφικζσ, δεψικζσ, χρωςτικζσ φλεσ

32,7 39,4 43,2 58,6 69,2 80,0 84,3 74,6 66,8 61,7 65,8

Φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα

5,1 7,6 10,9 14,2 18,5 22,8 116,9 17,2 18,6 22,8 26,1

Αικζρια ζλαια, ρθτινοειδι, αρωματικζσ φλεσ, παραςκευάςματα καλλωπιςμοφ, ςτίλβωςθσ, κακαριςμοφ

85,6 85,2 96,8 97,5 106,4 119,8 151,5 231,4 160,3 147,5 161,4

Βιομθχανικά λιπάςματα

357,7 255,3 273,1 412,9 359,8 340,7 224,9 244,2 214,1 140,5 215,1

Πρωτογενι πλαςτικά 102,0 120,7 186,1 266,8 265,2 269,1 295,6 321,0 337,6 365,7 387,5

Μθ πρωτογενι πλαςτικά

77,2 88,6 98,7 105,9 117,5 115,4 114,1 131,4 109,3 99,8 105,9

Χθμικζσ φλεσ, μθ κατονομαηόμενα προϊόντα

870,6 918,0 705,5 848,6 818,1 948,9 1047,7 1216,0 1282,8 825,0 1050,8

ΤΝΟΛΑ 5738,7 5617,6 5541,3 5949,3 6116,9 6045,1 6168,3 6399,5 6250 5877,2 6432,9

πωσ εφκολα φαίνεται, θ πορεία των ποςοτιτων των εξαγομζνων χθμικϊν ςτθ διάρκεια των εξεταηόμενων ετϊν δεν είναι ςυνακόλουκθ με τθν πορεία τθσ αντίςτοιχθσ αξίασ αυτϊν. Θα μποροφςε βζβαια να εξαχκεί ςυμπεραςματικά ότι οι τιμζσ των ποςοτιτων παρουςιάηουν μικρι διακφμανςθ με ςχετικι αυξθτικι τάςθ.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΘ ΚΑΣΑΝΟΜΘ ΣΩΝ ΕΙΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ (Αξία %)

Περιγραφι 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

E.Ε 24 (1) 83.3 82,2 81,8 82,2 81,3 83,1 83,1 81,7 79,8 80,8 78,0

Τπόλοιπθ Ευρϊπθ 6,4 6,6 7,4 7,4 8,1 7,2 6,7 7,4 9,3 8,7 9,9

Βαλκάνια (2) 1,9 2,2 1,7 1,5 1,6 1,8 2,1 1,9 2,2 1,8 2,9

Μζςθ Ανατολι (3) 1,6 1,5 2,7 2,8 3,1 2,1 2,5 2,4 3,5 2,0 3,4

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 11

Αφρικι 0,8 0,9 0,3 0,5 0,6 0,6 0,9 0,9 0,2 0,6 0,1

Άλλεσ χϊρεσ 1,2 1,5 1,4 2,0 1,3 1,7 1,3 2,0 1,7 1,6 1,4

NAFTA (4) 4,1 4,5 3,8 2,7 3,0 2,2 2,2 2,1 1,6 2,9 2,4

Ινδία- ρι Λάνκα 0,2 0,3 0,4 0,4 0,5 0,5 0,5 0,6 0,7 0,6 0,7

Κίνα- Χονγκ Κόνγκ 0,4 0,4 0,6 0,6 0,6 0,7 0,7 0,9 1,0 1,0 1,0

ςο αφορά τον άνω πίνακα, θ Ευρϊπθ φαίνεται να ζχει ςχετικά ςτακερι ςυμμετοχι ςτο ςφνολο των ειςαγόμενων ςτθν Ελλάδα χθμικϊν προϊόντων, θ οποία περιορίηεται κατά τα ζτθ 2008 και 2009, ακολουκϊντασ τθ διεκνι οικονομικι κρίςθ.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΘ ΚΑΣΑΝΟΜΘ ΣΩΝ ΕΞΑΓΟΜΕΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ

(Αξία %) Περιγραφι

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010*

E.Ε 24 (1) 53,7 62,4 65,8 67,8 67,3 72,6 67,6 69,6 66,8 63,6 72,9

Τπόλοιπθ Ευρϊπθ 10,5 5,4 5,1 4,7 4,4 4,0 4,3 4,6 3,6 4,0 2,5

Βαλκάνια (2) 16,5 15,2 15,0 15,5 16,6 10,1 18,7 16,5 19,7 22,3 15,5

Μζςθ Ανατολι (3) 8,1 7,2 5,6 4,5 4,3 4,6 4,9 3,4 3,9 4,2 3,9

Αφρικι 2,8 3,3 2,9 2,6 2,7 4,5 1,7 2,6 2,7 2,2 1,8

Άλλεσ χϊρεσ 3,4 2,7 2,0 2,0 2,2 1,9 1,3 1,3 1,4 1,4 1,3

NAFTA (4) 3,4 2,5 2,6 2,4 2,1 1,9 1,5 1,6 1,6 1,5 1,5

Ινδία- ρι Λάνκα 0,01 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,3 0,1

Κίνα- Χόνγκ Κόνγκ 1,7 1,2 1,0 0,5 0,3 0,3 0,2 0,3 0,3 0,5 0,6

Γενικά, θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ είναι για τθν Ελλάδα ο κφριοσ αποδζκτθσ των εξαγόμενων χθμικϊν ακολουκοφμενθ από τισ Βαλκανικζσ χϊρεσ, ςτισ οποίεσ διαπιςτϊνεται αφξθςθ του ποςοςτοφ εξαγωγϊν ιδιαίτερα κατά το 2008 και 2009 ςε βάροσ κυρίωσ των αντίςτοιχων ποςοςτϊν τθσ Ε.Ε.

1. Αυςτρία, Βζλγιο, Μφπροσ, Δθμοκρατία τθσ Φςεχίασ, Δανία, Εςκονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ρυγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Νετονία, Νικουανία, Νουξεμβοφργο, Ξάλτα, Ρλλανδία, Σολωνία, Σορτογαλία, Τουμανία, Υλοβακία, Ιςπανία, Υουθδία, Θνωμζνο Βαςίλειο.

2. Βουλγαρία, Αλβανία, Υερβία, Ξαυροβοφνιο, Υλοβενία, Φουρκία, Ξολδαβία, Βοςνία, Ερηεγοβίνθ, Μόςςοβο, FYROM, Μροατία.

3. Αίγυπτοσ, Ιράν, Υουδάν, Αλγερία, Ξαρόκο, Ιράκ, Υ. Αραβία, Χεμζνθ, Υυρία, Ιςραιλ, Ιορδανία, Θνωμζνα Αραβικά Εμιράτα, Νίβανοσ, Σαλαιςτινιακά εδάφθ, Μουβζιτ, Ρμάν, Ματάρ, Ξπαχρζιν

4. Θ.Σ.Α, Μαναδάσ, Ξεξικό

2010* : αντιςτοιχεί ςε περίοδο 11 μθνϊν

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 12

3. Περιγραθή ηης Σσγκοινωνιακής σποδομής

3.1 Διζαγωγή

Υτο παρόν κεφάλαιο παρουςιάηεται θ κεϊρθςθ τθσ υφιςτάμενθσ υποδομισ των μεταφορϊν τθσ Θεςςαλονίκθσ και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ, όπου περιγράφεται θ υπάρχουςα κατάςταςθ ςε ςχζςθ με το οδικό και ςιδθροδρομικό δίκτυο, τα λιμάνια και τισ καλάςςιεσ μεταφορζσ, τισ αεροπορικζσ μεταφορζσ, όπωσ επίςθσ και οι ςυνδυαςμζνεσ μεταφορζσ και τα εμπορευματικά κζντρα.

3.2 Οδικό Γίκηςο

Φο κφριο οδικό δίκτυο τθσ Θεςςαλονίκθσ αποτελείται από ζναν εςωτερικό δακτφλιο, ζναν εξωτερικό δακτφλιο (ο οποίοσ βρίςκεται ςτο ςτάδιο του ςχεδιαςμοφ αυτι τθ ςτιγμι), τα οδικά τμιματα που ςυνδζςουν τουσ δακτυλίουσ, τα τμιματα του βαςικοφ Εκνικοφ οδικοφ Δικτφου (ΣΑΘΕ και Εγνατία Ρδόσ), το οδικό δίκτυο που ςυνδζει τθ Θεςςαλονίκθ με τα μεγάλα αςτικά κζντρα τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ και τισ γειτονικζσ περιοχζσ και το λοιπό οδικό δίκτυο. Φο οδικό δίκτυο ςτθν Σεριφζρεια τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ ανζρχεται ςε 4.415 χλμ, είναι το τρίτο μεγαλφτερο τθσ χϊρασ, ενϊ ςε ότι αφορά ςτο ςυνολικό μικοσ αυτοκινθτοδρόμων ςτισ Σεριφζρειεσ, ζρχεται πρϊτο ςτθν κατάταξθ με 246 χλμ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 13

χιμα 1: Σο οδικό δίκτυο ςτθν Περιφζρεια Κεντρικισ Μακεδονίασ (πηγή : Έργο SIMCODE IGT)

Ρ αυτοκινθτόδρομοσ τθσ Εγνατίασ Ρδοφ, ο οποίοσ ζχει ςυνολικό μικοσ 670 χλμ, απλϊνεται από τα ανατολικά ζωσ τα δυτικά ςφνορα τθσ χϊρασ (Υχιμα 2), διατρζχει τθν Μεντρικι Ξακεδονία και ςυνδζεται με τθν Βουλγαρία με Μάκετο Άξονα. Επιπρόςκετα, θ Εγνατία Ρδόσ παίηει και ζναν ρόλο ςυλλεκτιριου άξονα προσ τα Βαλκάνια και τθν Οοτιοανατολικι Ευρϊπθ, κακϊσ είναι το νοτιότερο κομβικό ςθμείο των Διευρωπαϊκϊν Αξόνων IV (Βερολίνο - Υόφια - Θεςςαλονίκθ), IX (Ελςίνκι με άκρο τθν Αλεξανδροφπολθ), Χ (Βιζννθ - Βελιγράδι - Θεςςαλονίκθ). Ρ αυτοκινθτόδρομοσ τθσ Εγνατίασ Ρδοφ ςυνδζεται μζςω 9 Μακζτων Αξόνων, τμιματα των Διευρωπαϊκϊν Δικτφων, παρζχοντασ ςυνδζςεισ τθσ Ελλάδασ με τα Βαλκάνια και τθν Ευρϊπθ. Ρι Μάκετοι Άξονεσ ςυνδζουν τθν Εγνατία Ρδό με τα ςφνορα με Αλβανία (μζςω Φιράνων), με τθ δυτικι Βουλγαρία (μζςω Υόφιασ), με τθν ανατολικι Βουλγαρία (μζςω Ξπουργκάσ) και με FYROM (μζςω Υκοπίων).

χιμα 2: Θ Εγνατία Οδόσ

(πηγή: http://www.egnatia.eu/)

Ρ αυτοκινθτόδρομοσ ΣΑΘΕ ςυνδζει τθν Σεριφζρεια και τθ βόρεια Ελλάδα γενικότερα, με τθν Ακινα και το νότιο τμιμα τθσ χϊρασ. Ρ ΣΑΘΕ είναι το άκρο του Διευρωπαϊκοφ Άξονα Χ ο οποίοσ ςυνδζει τθν Ελλάδα με το FYROM. Φο ςθμείο διαςταφρωςθσ του ΣΑΘΕ με τθν Εγνατία Ρδό χωροκετείται ςτθν περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ. Υτο Υχιμα 3 απεικονίηεται θ διαςφνδεςθ του ΣΑΘΕ και τθσ Εγνατίασ Ρδοφ7 με το δίκτυο των Διευρωπαϊκϊν Αξόνων.

Ρι καταςκευαςτικζσ εργαςίεσ ολοκλιρωςθσ των Μακζτων Αξόνων τθσ Εγνατίασ Ρδοφ ςυνεχίηονται, όπωσ επίςθσ και θ αναβάκμιςθ του ΣΑΘΕ με ςτόχο τθν εξάλειψθ τμθμάτων που παρατθρείται κυκλοφοριακι ςυμφόρθςθ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 14

χιμα 3: Εποπτικι παρουςίαςθ τθσ διαςφνδεςθσ του ΠΑΘΕ και τθσ Εγνατίασ Οδοφ με το Δίκτυο των Διευρωπαϊκϊν Αξόνων

(πηγή: http://www.egnatia.eu/)

3.3 Λιμάνια

Φο λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ, το οποίο χωροκετείται ςτθ δυτικι πλευρά τθσ πόλθσ, είναι το δεφτερο μεγαλφτερο λιμάνι τθσ Ελλάδασ ςε ότι αφορά ςτθν διακίνθςθ εμπορευμάτων και το πιο ςθμαντικό διεκνζσ λιμάνι ςτθ Β.Ελλάδα. Είναι καταχωρθμζνο ωσ λιμάνι κατθγορίασ Α1 ωσ προσ τα ευρωπαϊκά standards, ενϊ ζχει επίςθσ καταχωρθκεί ωσ λιμάνι Εκνικισ Υθμαςίασ ςτο πλαίςιο τθσ Εκνικισ Νιμενικισ Σολιτικισ που δθμοςιεφτθκε το 2006.

Εκτόσ από τθν εξυπθρζτθςθ τθσ εμπορευματικισ ηιτθςθσ τθσ πόλθσ, τθσ Σεριφζρειασ και των γειτονικϊν Σεριφερειϊν, το λιμάνι είναι κομβικι πφλθ για διερχόμενεσ (transit)

εμπορευματικζσ ροζσ από / προσ τισ Βαλκανικζσ χϊρεσ προσ τα βόρεια (κυρίωσ FYROM, νότια Υερβία και νοτιοδυτικι Βουλγαρία) και ζχει τθ δυναμικι να παίξει τον ρόλο ενόσ ςυγκοινωνιακοφ κόμβου για τουσ προοριςμοφσ τθσ Ξαφρθσ Θάλαςςασ. Θ ενδοχϊρα του λιμζνα ορίηεται ςε μία ακτίνα περίπου 600 χλμ που εκτείνεται μζχρι το Βελιγράδι και τθ Υόφια με ςιδθροδρομικοφσ και οδικοφσ άξονεσ.

1 Με βάζη ηην καηηγοριοποίηζη ηων ΤΕΝ-Τ ηα λιμάνια καηηγορίας Α είναι λιμάνια διεθνούς ζημαζίας με

ηερμαηικούς ποσ διακινούν ηοσλάτιζηον 1,5 εκαη. ηόνοσς εμπορεσμάηων ζσνολικά εηηζίως ή 200.000 επιβάηες και ζσνδέονηαι τερζαίως με ηο δίκησο ηων ΤΕΝ-Τ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 15

Φο λιμάνι διακζτει 26 κζςεισ πρόςδεςθσ με ςυνολικό μικοσ 6.200 μζτρα και τα βάκθ ποικίλλουν από 8 ζωσ 12 μζτρα. Ρι κζςεισ πρόςδεςθσ μποροφν να διακινιςουν ςυγκεκριμζνο φόρτο θ κακεμία.

χιμα 4: Διάταξθ του λιμζνα Θεςςαλονίκθσ

(πηγή: Παραδοτέο 1, East Med MoS project)

Φο λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ διακζτει ςφγχρονο μθχανολογικό εξοπλιςμό για τθ διακίνθςθ όλων των ειδϊν φορτίων, γενικό, χφδθν και εμπορευματοκιβϊτια (containers). Υτθν περιοχι του λιμζνα υπάρχουν 600.000 τετραγ. μζτρα ανοιχτϊν και κλειςτϊν αποκθκευτικϊν χϊρων. Ρ εμπορευματικόσ και ο ςυμβατικόσ τερματικόσ ςτακμόσ φορτίων είναι οι δφο εμπορευματικοφ ςτακμοί εντόσ των ορίων του λιμανιοφ με επιφάνεια 254.000 και 1.000.000 τετραγ. μζτρα αντίςτοιχα. Φαυτόχρονα υπάρχει και επιβατικόσ ςτακμόσ με ςφγχρονθ υποδομι για να ικανοποιιςει τθν διαρκϊσ αυξανόμενθ επιβατικι κίνθςθ.

Φο λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ ςυνδζεται άμεςα με το εκνικό οδικό δίκτυο (ΣΑΘΕ και Εγνατία Ρδόσ), ενϊ ςυνδζεται επίςθσ με τον Διευρωπαϊκό Άξονα Χ (Salzburg- Ljubljana- Zagreb- Beograd- Nis- Skopje-Veles- Thessaloniki). Επιπλζον, το πλθςιζςτερο αεροδρόμιο και ο πλθςιζςτεροσ ςτακμόσ τρζνων βρίςκονται ςε απόςταςθ 16 χλμ και 1 χλμ αντίςτοιχα από το

λιμάνι, ενϊ το λιμάνι ςυνδζεται ςιδθροδρομικϊσ.

Φο λιμάνι ζχει προγραμματίςει μία ςειρά ζργων υποδομισ και εκςυγχρονιςμοφ του εξοπλιςμοφ του, με ςτόχο τθν αναβάκμιςθ των παρεχόμενων υπθρεςιϊν. Ξερικά από τα πιο ςθμαντικά προγραμματιςμζνα ι εν εξελίξει ζργα αφοροφν ςτθν επζκταςθ τθσ 6θσ προβλιτασ, ζργα βυκοκόρθςθσ μπροςτά από τισ αποβάκρεσ, τθν ανάπτυξθ κζντρου Logistics, κλπ.

Υτθν Σεριφζρεια τθσ Μεντρικισ Ξακεδονίασ χωροκετοφνται επίςθσ άλλα δφο λιμάνια (Ο.Ξουδανιϊν και Υταυροφ) τα οποία είναι όμωσ τοπικισ ςθμαςίασ μόνο. Φο δεφτερο πιο

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 16

ςθμαντικό λιμάνι ςτθν ευρφτερθ περιοχι είναι το λιμάνι τθσ Μαβάλασ, το οποίο εξυπθρετεί κυρίωσ τθν Σεριφζρεια τθσ Ανατολικισ Ξακεδονίασ και μπορεί να δρα ςυμπλθρωματικά με το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ. Σαρά το γεγονόσ ότι δεν διακζτει ςιδθροδρομικι ςφνδεςθ, ζχει απευκείασ ςφνδεςθ με τον αυτοκινθτόδρομο τθσ Εγνατίασ Ρδοφ και χωροκετείται ςε πιο πλεονεκτικι κζςθ ςε ςχζςθ με τθσ Θεςςαλονίκθσ ςε ότι αφορά τισ εμπορευματικζσ κινιςεισ προσ τθ νότια Βουλγαρία.

Υτο επιβατικό τμιμα του λιμζνα τθσ Μαβάλασ υπάρχουν 8 κζςεισ πρόςδεςθσ με ςυνολικό μικοσ 1.498 μζτρα, ενϊ τα βάκθ ςτισ κζςεισ ποικίλλουν από 4 ζωσ 10 μζτρα. Φο εμπορικό λιμάνι τθσ Μαβάλασ ζχει μία προκυμαία με ςυνολικό μικοσ 400 μζτρων και 11,5 μζτρα βάκοσ. Ρ τερματικόσ ςτακμόσ του λιμζνα τθσ Μαβάλασ ζχει ικανοποιθτικό εξοπλιςμό για τθ διακίνθςθ χφδθν φορτίων, Ro-Ro και διακίνθςθ εμπορευματοκιβωτίων.

Υτο πρόςφατο ολοκλθρωμζνο «Υτρατθγικό Υχζδιο Ανάπτυξθσ Θαλαςςίων Διαδρόμων ςτθν περιοχι τθσ Ανατολικισ Ξεςογείου», τα λιμάνια τθσ Θεςςαλονίκθσ και τθσ Μαβάλασ περιλιφκθκαν ςτθν ίδια γεωγραφικι ομαδοποίθςθ (cluster) λιμζνων και αναγνωρίςτθκε θ δυνθτικι διαςφνδεςθ καλάςςιου διαδρόμου για διακίνθςθ εμπορευματοκιβωτίων αυτοφ του cluster με τθν Μφπρο ςτθ βάςθ των προβλζψεων των μελλοντικϊν ροϊν με χρονικό ορίηοντα το 2015, θ οποία παρουςιάηεται με μωβ γραμμι ςτο ακόλουκο Υχιμα 5.

χιμα 5: Δυνθτικι ηιτθςθ των αξόνων των καλαςςίων διαδρόμων ανά κατεφκυνςθ για το 2015 (ςε ktns)

(πηγή: Παραδοτέο 5, East Med MoS project)

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 17

3.4 Σιδηποδπομικό δίκηςο

Θ Θεςςαλονίκθ αποτελεί το πιο ςθμαντικό κομβικό ςθμείο του ςιδθροδρομικοφ δικτφου τθσ Β.Ελλάδασ. Φο ςιδθροδρομικό δίκτυο τθσ Σεριφζρειασ εκτείνεται από τθν ανατολι ζωσ τθ δφςθ ςυνδζοντασ τθν Σεριφζρεια τθσ Ανατολικισ Ξακεδονίασ και Θράκθσ με τθν Σεριφζρεια τθσ Δυτικισ Ξακεδονίασ, τθν Βουλγαρία και το FYROM (με τον Διευρωπαϊκό ςιδθροδρομικό Άξονα Χ) ςτα βόρεια και με τθν κεντρικι Ελλάδα, τθν Ακινα και τθν Σελοπόννθςο ςτα νότια. Υτο παραπάνω δίκτυο, θ ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ αποτελεί κομβικό ςθμείο. Φο ςιδθροδρομικό δίκτυο απεικονίηεται ςτο Υχιμα 6.

Υτθν Σεριφζρεια υπάρχουν 530,3 χλμ γραμμϊν από τα οποία τα 114 είναι διπλζσ. Σαρά το γεγονόσ ότι θ μζςθ πυκνότθτα του δικτφου ςτθν Σεριφζρεια είναι υψθλι ςε ςφγκριςι με τθ μζςθ πυκνότθτα τθσ χϊρασ, είναι πολφ χαμθλι αν ςυγκρικεί με τα ευρωπαϊκά δεδομζνα,

υποδθλϊνοντασ χαμθλι προςφορά ςιδθροδρομικισ υποδομισ γενικά.

Ρ βαςικόσ ςιδθροδρομικόσ άξονασ είναι αυτόσ που ςυνδζει τθ Θεςςαλονίκθ με τθν Ακινα και οι διεκνείσ μετακινιςεισ τθσ Σεριφζρειασ εξυπθρετοφνται μζςω τθσ διαςυνοριακισ

ςφνδεςθσ με τθ Βουλγαρία και το FYROM ςτα βόρεια και με τθν Φουρκία ςτα ανατολικά.

Υτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ χωροκετοφνται δφο βαςικά ςιδθροδρομικά εμπορευματικά κζντρα: ο Εμπορευματικόσ Υτακμόσ που βρίςκεται ςτθν περιοχι του παλιοφ ςιδθροδρομικοφ ςτακμοφ (πολφ κοντά ςτο κζντρο τθσ πόλθσ και μόνο λίγα μζτρα μακριά από το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ) και θ ζκταςθ για τθν διανομι και ομαδοποίθςθ των βαγονιϊν, ο οποίοσ ςυνδζεται με τισ περιοχζσ τθσ Υίνδου και τθσ Αγχιάλου που εξυπθρετοφν βιομθχανικζσ ηϊνεσ. Χπάρχει μία μονι γραμμι που ςυνδζει τον

Εμπορευματικό Υτακμό με το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ αν και προβλζπεται ότι αυτι θ ςιδθροδρομικι ςφνδεςθ αναμζνεται να αναβακμιςτεί μετά από τθν προγραμματιςμζνθ δθμιουργία εμπορευματικοφ κζντρου ςτθν 6θ προβλιτα.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 18

χιμα 6: Σο ελλθνικό ςιδθροδρομικό δίκτυο

(πηγή: http://www.bueker.net/trainspotting)

3.5 Αεποδπόμια

Υτθν Σεριφζρεια Μεντρικισ Ξακεδονίασ υπάρχει το αεροδρόμιο «Ξακεδονία», το οποίο βρίςκεται 16,2 χλμ περίπου ανατολικά από το κζντρο τθσ Θεςςαλονίκθσ. Θ κζςθ του αεροδρομίου ςε ςχζςθ με τα βιομθχανικά / εμπορικά κζντρα και κομβικά ςυγκοινωνιακά

ςθμεία τθσ πόλθσ, απεικονίηεται ςτο Υχιμα 7. Φο αεροδρόμιο ςυνδζεται με το δίκτυο αυτοκινθτοδρόμων μζςω οδϊν του εκνικοφ και τοπικοφ δικτφου. Φο κρατικό αεροδρόμιο «Ξακεδονία» εξυπθρετεί κυρίωσ επιβατικι κίνθςθ και ςυνδζει εκνικοφσ και διεκνείσ (κυρίωσ ευρωπαϊκοφσ) προοριςμοφσ. Διακζτει επιβατικό και εμπορικό ςτακμό, όμωσ οι εμπορευματικζσ ροζσ είναι ςχετικά περιοριςμζνεσ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 19

χιμα 7: Σα κφρια βιομθχανικά / εμπορικά κζντρα και κομβικά ςθμεία ςτθν πόλθ τθσ Θεςςαλονίκθσ

(πηγή : SIMCODE IGT project)

Φο μοναδικό άλλο ςθμαντικό αεροδρόμιο ςτθν ευρφτερθ περιοχι είναι το αεροδρόμιο «Ξζγασ Αλζξανδροσ» τθσ Μαβάλασ, το οποίο δρα ςυμπλθρωματικά με το αεροδρόμιο «Ξακεδονία» και είναι κυρίωσ τοπικισ ςθμαςίασ κακϊσ εξυπθρετεί βαςικά εκνικζσ πτιςεισ και λίγεσ διεκνείσ καλφπτοντασ κατά κφριο λόγο τθν εποχιακι διακφμανςθ. Υυνδζεται με το Εκνικό Ρδικό Δίκτυο (Εγνατία Ρδόσ) και απζχει περίπου 200 χλμ από τθν πόλθ τθσ Θεςςαλονίκθσ.

3.6 Logistics and Δμποπεςμαηικά Κένηπα Γιαηποπικών Μεηαθοπών

Υτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ υπάρχει εγκατεςτθμζνο πλικοσ επιχειριςεων

που παρζχουν υπθρεςίεσ logistics με γενικά ικανοποιθτικι προςφορά αποκθκευτικϊν χϊρων και χωρθτικότθτα. Φα κφρια υφιςτάμενα κζντρα logistics απεικονίηονται ςτο ακόλουκο Υχιμα 8.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 20

χιμα 8: Τφιςτάμενεσ και προβλεπόμενεσ υπθρεςίεσ logistics ςτθν ευρφτερθ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ

Ρι κυριότερεσ υφιςτάμενεσ περιοχζσ logistics είναι οι παρακάτω:

Θ βιομθχανικι περιοχι τθσ ίνδου ζχει προςελκφςει ςθμαντικό αρικμό

επιχειριςεων που παρζχουν υπθρεςίεσ logistics (οι περιςςότερεσ από αυτζσ ζχουν

ςφνδεςθ με το ςιδθροδρομικό δίκτυο και μποροφν να ςχεδιάηουν ςυνδυαςμζνεσ μεταφορζσ). Ξζςα ςτθ βιομθχανικι ηϊνθ χωροκετοφνται επίςθσ αποκθκευτικοί χϊροι που ικανοποιοφν τισ ανάγκεσ μεγάλων εμπορικϊν εταιρειϊν.

Θ περιοχι του Καλοχωρίου, ςτθν οποία υπάρχουν αρκετζσ εγκαταςτάςεισ με επιχειριςεισ που δραςτθριοποιοφνται ςε μεταφορζσ και ςε υπθρεςίεσ logistics, αλλά γενικά ζχουν ςχετικά μικρισ ζκταςθσ αποκθκευτικοφσ χϊρουσ (μικρότερουσ από 6.000 τετρ. μζτρα ςτεγαςμζνουσ χϊρουσ) με λίγεσ εξαιρζςεισ. Θ περιοχι του Μαλοχωρίου δεν ζχει ςιδθροδρομικι ςφνδεςθ και ςτο τμιμα τθσ που γειτνιάηει με τθ δυτικι περιοχι του λιμζνα Θεςςαλονίκθσ υπάρχουν περιοχζσ μικρισ ζκταςθσ όπου αποκθκεφονται κατά κφριο λόγο άδεια εμπορευματοκιβϊτια.

Θ περιοχι τθσ Γζφυρασ, θ οποία βρίςκεται ςτθν οδό που ςυνδζει τθ Θεςςαλονίκθ

με τθν πόλθ τθσ Ζδεςςασ, ςε απόςταςθ περίπου 20 χλμ από τθν Θεςςαλονίκθ. Υτθ κζςθ αυτι υπάρχει θ δυνατότθτα ςιδθροδρομικισ ςφνδεςθσ, κακϊσ ο ΡΥΕ καταςκευάηει νζα γραμμι.

Θ περιοχι του Ωραιοκάςτρου, ςτθν οποία είναι εγκατεςτθμζνεσ επιχειριςεισ που προςφζρουν υπθρεςίεσ logistics. Θ περιοχι δεν ζχει ςιδθροδρομικι ςφνδεςθ.

Υε ότι αφορά ςτα μελλοντικά ςχζδια, ο ΡΥΕ ςχεδιάηει τθν ανάπτυξθ ενόσ ςφγχρονου κζντρου ςυνδυαςμζνων μεταφορϊν κοντά ςτθ Θεςςαλονίκθ και πιο ςυγκεκριμζνα ςτθν ζκταςθ του παλιοφ ςτρατοπζδου Γκόνου, θ οποία φαίνεται ςτο Υχιμα 8. Σροβλζπεται θ

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 21

ςφνδεςθ του κζντρου αυτοφ με το λιμάνι, οπότε και κα είναι εφικτι θ ςφνδεςι του και με άλλα μζςα μεταφοράσ (οδικά, ςιδθροδρομικά και καλάςςια), ενιςχφοντασ με αυτό τον τρόπο τον ρόλο τθσ πόλθσ αλλά και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ ωσ κόμβο ςυνδυαςμζνων μεταφορϊν και πφλθσ για τθν Οοτιοανατολικι Ευρϊπθ και τθ Βαλκανικι Χερςόνθςο.

Θ δθμιουργία ενόσ κζντρου logistics επίςθσ προγραμματίηεται εντόσ τθσ περιοχισ του λιμζνα Θεςςαλονίκθσ. Επιπλζον, ςτο προτεινόμενο Γ.Σ.Υ. του Διμου Εχεδϊρου προβλζπεται θ ανάπτυξθ Ηϊνθσ Logistics ςτα δυτικά τθσ Βιομθχανικισ περιοχισ τθσ Υίνδου.

3.7 Αγωγοί

Φο εκνικό δίκτυο υψθλισ πίεςθσ αγωγϊν (70 bar) το οποίο μεταφζρει φυςικό αζριο από τα

δφο ςθμεία ειςόδου ςτα ελλθνικά ςφνορα (από τον Σρομαχϊνα ςτα ελλθνοβουλγαρικά ςφνορα και από τουσ Μιπουσ ςτα ελλθνοτουρκικά ςφνορα) προσ τισ 3 εταιρείεσ παροχισ φυςικοφ αερίου, μία εκ των οποίων εδρεφει ςτθ Θεςςαλονίκθ, απεικονίηεται ςτο Υχιμα 9 που ακολουκεί.

χιμα 9: Εκνικό δίκτυο αγωγϊν

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 22

(πηγή: www.promitheas.org.gr)

Ρ αγωγόσ μζςω τθσ Αδριατικισ (Trans Adriatic Pipeline (TAP)) είναι μία πρόταςθ ςφμφωνα με τθν οποία ο αγωγόσ ςυνολικοφ μικουσ 520 χλμ κα ξεκινά από τθν Ελλάδα κοντά ςτθ Θεςςαλονίκθ, κα διαςχίηει τθν Αλβανία και τθν Αδριατικι και κα φτάνει παραλιακϊσ ςτθν Ιταλία κοντά ςτο Ξπρίντεηι, εξαςφαλίηοντασ ζτςι τθν απευκείασ ροι του φυςικοφ αερίου από τθν λεκάνθ τθσ Μαςπίασ και τθ Ξζςθ Ανατολι ςτισ αγορζσ τθσ Ευρϊπθσ.

Υτθ Θεςςαλονίκθ είναι εγκατεςτθμζνο το μόνο Διυλιςτιριο ςτθ Β.Ελλάδα, το οποίο είναι τφπου hydroskimming και εξυπθρετεί τόςο τθν τοπικι αγορά όςο και τθν Βαλκανικι ενδοχϊρα με όλουσ τουσ τφπουσ καυςίμων. Εκτόσ από τθ μονάδα ατμοςφαιρικισ απόςταξθσ, διακζτει μονάδεσ αναμόρφωςθσ και ιςομεριςμοφ νάφκασ, υδρογονοαποκείωςθσ κθροηίνθσ και ντίηελ, αποκείωςθσ αερίων και ανάκτθςθσ ςτοιχειακοφ

κείου. Διακζτει δφο ςτακμοφσ φόρτωςθσ βυτιοφόρων αυτοκινιτων με ςυνολικά 41 κζςεισ φόρτωςθσ και ςτακμό φόρτωςθσ τρζνων με 5 κζςεισ φόρτωςθσ. Ακόμθ, διακζτει αποκθκευτικοφσ χϊρουσ πετρελαιοειδϊν ςυνολικοφ ωφζλιμου χϊρου 1.161.000 m3.

Υθμειϊνεται πωσ οι εγκαταςτάςεισ διφλιςθσ αναβακμίηονται, ςυμβάλλοντασ ςτθν αφξθςθ τθσ δυναμικότθτασ τθσ διφλιςθσ με τθν προςκικθ νζασ ςυνεχοφσ λειτουργίασ μονάδασ αναμόρφωςθσ βενηινϊν (CCR) δυναμικότθτασ 15 χιλ βαρελιϊν/ θμζρα. Αυτι θ επζνδυςθ φψουσ €200 εκατ. κα υποςτθρίξει τθν κατανάλωςθ πετρελαίου και ντίηελ ςε περιφερειακό επίπεδο ενϊ αυξάνονται και οι αποκθκευτικοί χϊροι του διυλιςτθρίου κατά 240.000 m3.

Φο διυλιςτιριο τθσ Θεςςαλονίκθσ λειτουργεί ςε ςυνεργαςία με τα διυλιςτιρια του Αςπρόπυργου και τθσ Ελευςίνασ ςτθ Οότια Ελλάδα ωσ μία ενιαία μονάδα παραγωγισ. Ρι

υποδομζσ φόρτωςθσ ςτθ κάλαςςα, οι μεγάλεσ επιφάνειεσ αποκικευςθσ και το υφιςτάμενο ςφςτθμα διαςφνδεςθσ των αγωγϊν επιτρζπει τθ διακίνθςθ και τθν ανταλλαγι προϊόντων μεταξφ των τριϊν διυλιςτθρίων του Ρμίλου (Ελλθνικά Σετρζλαια). Επιπλζον, εφοδιάηει με μαηοφτ το διυλιςτιριο ΡΜΦΑ τθσ FYROM, με το οποίο οι εγκαταςτάςεισ τθσ Θεςςαλονίκθσ ςυνδζονται με αγωγό. Υτθν περιοχι του διυλιςτθρίου λειτουργεί επίςθσ και θ μονάδα

παραγωγισ πετροχθμικϊν.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 23

4. Περιγραθή ηης διακίνηζης Χημικών ζηην περιοτή Β.Δλλάδας/ τώρας

Υτθ Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν αρκετζσ εταιρίεσ χθμικϊν διαφόρων κατθγοριϊν πχ καυςίμων, λιπαςμάτων, απορρυπαντικϊν, φαρμακευτικϊν, τροφίμων, ελαςτικϊν και άλλεσ. Ρι περιςςότερεσ είναι μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ εγκατεςτθμζνεσ ςτισ βιομθχανικζσ περιοχζσ κοντά ςτα αςτικά κζντρα ι κατά μικοσ των εκνικϊν οδϊν.

Θ υφιςτάμενθ κατάςταςθ ςτθ διακίνθςθ χθμικϊν προϊόντων ζχει ίδια χαρακτθριςτικά με τθ διεκνι. Μυρίωσ καλάςςια και οδικι μεταφορά, περιοριςμζνθ ςιδθροδρομικι μεταφορά. Θ

αδυναμία του ςιδθροδρομικοφ δικτφου να ικανοποιιςει τθ διζλευςθ φορτίων και τθ διαςφνδεςθ με το δίκτυο τθσ ενδοχϊρασ, ζχουν ωσ αποτζλεςμα τθν περιοριςμζνθ προτίμθςθ του ςιδθρόδρομου.

Θ μεταφορά χθμικϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων των επικίνδυνων χθμικϊν ουςιϊν είναι δυνατό να πραγματοποιθκεί μζςω αγωγϊν. Υτθν Ελλάδα, οι αγωγοί χρθςιμοποιοφνται προ πάντων για αργό πετρζλαιο και φυςικό αζριο. Αυτοφ του είδουσ θ μεταφορά μπορεί να κεωρθκεί ωσ θ αςφαλζςτερθ για αυτό το είδοσ χθμικϊν.

Θ αεροπορικι και ςιδθροδρομικι μεταφορά ζχουν μικρότερθ ςθμαςία κυρίωσ εξαιτίασ τθσ μικρισ ςυχνότθτασ χριςθσ τουσ και των μικρϊν ποςοτιτων που διακινοφνται με αυτζσ.

4.1 Γιεθνέρ εμπόπιο Χημικών

Αξία χθμικϊν που διακινοφνται μζςω τθσ Β.Ελλάδασ ωσ ποςοςτό τθσ ςυνολικισ αξίασ των χθμικϊν τθσ χϊρασ

ΕΕ 24 (1)

Βαλκάνια (2)

Τπόλοιπθ ΕΤΡΩΠΘ

Μζςθ Ανατολ

ι (3)

Αφρικι NAFTA (4)

Άλλεσ χϊρεσ

Ινδία ρι

Λάνκα

Κίνα Χόνγκ Κόνγκ

2000 7,5 2,4 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,1 0,3

2001 8,5 2,4 1,0 0,3 0,5 0,1 0,3 0,1 0,2

2002 9,2 2,6 0,9 0,4 0,5 0,1 0,2 0,1 0,3

2003 10,1 2,4 0,6 0,4 0,6 0,2 0,2 0,1 0,2

2004 10,9 2,7 0,7 0,4 0,7 0,2 0,3 0,1 0,2

2005 9,1 2,7 0,7 0,4 0,7 0,1 0,3 0,2 0,0

2006 8,2 2,7 0,7 0,7 0,7 0,1 0,1 0,1 0,2

2007 8,0 2,4 0,7 0,4 0,9 0,2 0,3 0,1 0,2

2008 7,4 2,8 0,7 0,6 1,1 0,1 0,2 0,1 0,1

2009 6,6 2,3 0,6 0,6 0,5 0,1 0,1 0,1 0,1

2010* 6,3 2,7 0,9 1,1 0,5 0,1 0,1 0,0 0,1

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 24

Θ ΕΕ των 24 κατζχει όςο αφορά τθ Β.Ελλάδα, το υψθλότερο ποςοςτό επί του ςυνολικοφ κεφαλαίου τθσ χϊρασ που προζρχεται από το διεκνζσ εμπόριο χθμικϊν προϊόντων, ακολουκοφμενθ από τισ χϊρεσ των Βαλκανίων ενϊ όλεσ οι άλλεσ χϊρεσ/περιοχζσ ζχουν μικρι ςυμμετοχι

4.1.1 ΕΙΑΓΩΓΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΣΟ ΜΕΣΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΟΝ

Σοςότθτεσ χθμικϊν προϊόντων που ειςάγονται ςτθν περιοχι τθσ Β.Ελλάδασ (χιλ. τόνοι) και αντίςτοιχα ποςοςτά ωσ προσ τθ ςυνολικι ποςότθτα των ειςαγομζνων χθμικϊν τθσ χϊρασ

ΕΣΟ ΘΑΛΑΙΑ ΟΔΙΚΘ ΙΔΘΡΟ-

ΔΡΟΜΙΚΘ

ΑΕΡΟ-

ΠΟΡΙΚΘ ΑΛΛΘ

2000 Χιλιάδεσ τόνοι 397 146 69 0,6 0,5

% 14,21 5,22 2,47 0,02 0,02

2001 Χιλιάδεσ τόνοι 449 201 82 0,3 3,0

% 14,79 6,61 2,69 0,01 0,10

2002 Χιλιάδεσ τόνοι 502 230 27 0,5 0,1

% 17,72 8,11 0,95 0,02 0,00

2003 Χιλιάδεσ τόνοι 504 276 40 0,5 0,15

% 16,08 8,81 1,28 0,02 0,00

2004 Χιλιάδεσ τόνοι 498 320 69 0,7 0,2

% 14,51 9,32 2,00 0,02 0,01

2005 Χιλιάδεσ τόνοι 399 328 84 0,5 0,4

% 12,99 10,67 2,73 0,02 0,01

2006 Χιλιάδεσ τόνοι 463 320 25 0,3 0,2

% 14,15 9,78 0,77 0,01 0,01

2007 Χιλιάδεσ τόνοι 536 298 11 0,2 2,0

% 15,92 8,86 0,33 0,01 0,06

2008 Χιλιάδεσ τόνοι 491 331 20 0,4 0,2

% 14,48 9,75 0,58 0,01 0,00

2009 Χιλιάδεσ τόνοι 440 247 12 0,2 0,5

% 15,75 8,84 0,41 0,01 0,02

2010* Χιλιάδεσ τόνοι 412 239 13 0,9 0,2

% 13,65 7,91 0,42 0,03 0,01

Θ καλάςςια μεταφορά φαίνεται να είναι ο προτιμϊμενοσ τρόποσ παρουςιάηοντασ μικρζσ διακυμάνςεισ ςτθ διάρκεια των ετϊν 2000-2010 ενϊ θ οδικι μεταφορά κατζχει τθ δεφτερθ κζςθ με ςχετικά ανοδικι πορεία

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 25

4.1.2. ΕΞΑΓΩΓΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΣΟ ΜΕΣΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΟΝ

Σοςότθτεσ χθμικϊν προϊόντων που εξάγονται από τθν περιοχι τθσ Β.Ελλάδασ (χιλ. τόνοι) και αντίςτοιχα ποςοςτά ωσ προσ τθ ςυνολικι ποςότθτα των εξαγομζνων χθμικϊν τθσ χϊρασ

ΕΣΟ

ΘΑΛΑΙΑ ΟΔΙΚΘ ΙΔΘΡΟ-

ΔΡΟΜΙΚΘ

ΑΕΡΟ-

ΠΟΡΙΚΘ ΑΛΛΘ

2000 Χιλιάδεσ τόνοι 335 99 0,6 0,2 0,02

% 5,84 1,73 0,01 0,00 0,00

2001 Χιλιάδεσ τόνοι 244 100 1 0,4 0,01

% 4,35 1,78 0,02 0,01 0,00

2002 Χιλιάδεσ τόνοι 279 131 2 0,5 9

% 5,04 2,36 0,04 0,01 0,16

2003 Χιλιάδεσ τόνοι 446 184 1 0,4 16

% 7,50 3,09 0,02 0,01 0,27

2004 Χιλιάδεσ τόνοι 417 203 0,5 0,2 4

% 6,82 3,31 0,01 0,00 0,06

2005 Χιλιάδεσ τόνοι 376 233 75 0,3 0,06

% 6,23 3,85 0,00 0,01 0,00

2006 Χιλιάδεσ τόνοι 220 220 3 0,1 20

% 3,57 3,57 0,05 0,00 0,32

2007 Χιλιάδεσ τόνοι 307 153 7 0,2 0,02

% 4,80 2,38 0,11 0,00 0,00

2008 Χιλιάδεσ τόνοι 364 91 0,01 0,2 0,00

% 5,82 1,45 0,00 0,00 0,01

2009 Χιλιάδεσ τόνοι 311 79 0,0 0,4 11

% 5,29 1,35 0,00 0,01 0,18

2010* Χιλιάδεσ τόνοι 255 110 0 0,04 11

% 3,97 1,72 0,00 0,00 0,17

Μαι πάλι οι προτιμϊμενοι τρόποι μεταφοράσ είναι ο καλάςςιοσ και ο οδικόσ ενϊ και άλλοι τρόποι δείχνουν περιςταςιακι άνοδο. πωσ διαπιςτϊνεται, τα παραπάνω αρικμθτικά αποτελζςματα που αφοροφν ςτα ειςαγόμενα χθμικά προϊόντα είναι κατά πολφ μεγαλφτερα από τα αντίςτοιχα των εξαγόμενων.

πωσ αναφζρκθκε από τθν ςιδθροδρομικι υπθρεςία, αρκετά είδθ χθμικϊν διακινοφνται με το τρζνο. Φο μειωμζνο κόςτοσ για τισ μεγάλεσ αποςτάςεισ, το μεγάλο βάροσ των φορτίων και θ επικινδυνότθτα αυτϊν είναι λόγοι που ςυμβάλουν ςτθν επιλογι του μζςου αυτοφ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 26

ΙΔΘΡΟΔΡΟΜΙΚΘ ΜΕΣΑΦΟΡΑ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΣΩΝ ΣΘ Β.ΕΛΛΑΔΑ

Βάροσ (χιλιάδεσ τόνουσ)

Περιγραφι 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Αζριοι υδρογονάνκρακεσ 1,9 0,4 16,0 12,2 10,7 12,6 12,7 10,2 3,8 2,7

Αικζρια ζλαια και

προϊόντα αρωματοποιίασ 2,1 5,3 1,8 0,4 1,3 0,2 3,1 0,5 0,03

Αλάτι, κείο, γφψοσ,

αςβζςτθσ, τςιμζντα 1,9 1,0 318,3 331,9 39,8 87,4 188,6 213,8 120,3 6,4

Μζταλλα, μεταλλεφματα,

μεταλ. τεχνουργιματα,

κατεργαςμζνα μζταλλα

103,9 200,7 308,0 258,6 382,7 708,7 1043,6 768,9 699,0 734,5

Αμμωνία 67,0 14,5 26,6 53,3 61,7 1,0

Ανόργανα χθμικά, οξζα 3,6 13,0 3,6 6,3 4,3 5,7 26,4 29,2 36,0 26,2

Διάφορα χθμικά προϊόντα 14,8 18,2 10,6 5,4 7,0 8,4 10,3 6,3 5,2 4,8

Λιγνίτθσ 0,4 6,6 14,6 11,4 34,5

Λιπάςματα 19,7 31,1 13,3 5,4 10,2 27,5 23,9 24,6 8,6 7,9

Λίπθ και ζλαια 12,8 13,3 13,3 9,4 6,0 18,1 11,4 13,7 10,3 3,9

Αργό πετρζλαιο, βενηίνεσ,

μαηοφτ 718,3 287,5 68,6 28,9 33,6 23,1 36,8 26,7 35,1 25,0

Ορυκτά υλικά και άλατα 71,2 76,4 36,9 1,5 1,9 2,8 3,5 ,4 1,3 1,1

Οργανικά χθμικά 10,8 5,0 7,0 19,8 16,2 9,7 25,9 24,0 7,6 1,9

Ορυκτά καφςιμα,

ορυκτζλαια και προϊόντα

απόςταξθσ, πίςςα

90,7 59,4 188,6 47,2 50,3 117,7 216,1 263,7 152,1 227,4

Πετρζλαιο 110,1 119,8 174,5 191,0 162,9 157,0 182,2 195,3 261,4 197,2

Πλαςτικά 1,9 8,7 4,9 5,5 13,9 15,4 23,9 29,8 20,0 17,0

Εφφλεκτεσ φλεσ,

πυρίτιδεσ, εκρθκτικά 2,7 1,4 0,04 0,08 0,3 0,1 0,05

Απορρυπαντικά και

ςάπωνεσ 1,6 4,6 2,4 0,4 0,6 32,8 23,6 21,9 19,6 21,3

ςκράπ 165,9 176,0 187,6 191,8 316,2 244,8 323,7 179,3 213,0 189,1

Φαρμακευτικά 0,03 0,09 0,11 0,11 0,12 0,2 0,2 0,1 0,2

ΤΝΟΛΑ 1401,3 1036,3 1388,7 1183,7 1130,9 1507,8 2156,0 1808,5 1593,4 1466,7

Ματά τθ διάρκεια των ετϊν 2007 και 2008 ζχουν αυξθκεί ςθμαντικά οι ποςότθτεσ χθμικϊν που μεταφζρονται ςιδθροδρομικά, γεγονόσ που οφείλεται κυρίωσ ςτθν τιμολογιακι πολιτικι που εφαρμόςτθκε, θ οποία βελτίωςε τθν εικόνα, τθν ανταγωνιςτικότθτα, τθν ευελιξία του μζςου και τουσ όρουσ πλθρωμισ του τομζα. Σαρόλα αυτά, θ προτίμθςθ του μζςου βρίςκεται ακόμα ςε δευτερεφουςα κζςθ όπωσ φαίνεται παρακάτω.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 27

4.2 Πεπιγπαθή ηηρ Χημικήρ Βιομησανίαρ και ηηρ Γιακίνηζηρ Χημικών ζηη Θεζζαλονίκη

Θ Θεςςαλονίκθ είναι μθτροπολιτικό κζντρο με πολφ-πολιτιςμικό χαρακτιρα και το ςυγκριτικό πλεονζκτθμα τθσ κζςθσ τθσ προςφζρει πολλαπλζσ ευκαιρίεσ και προοπτικζσ ςε επίπεδο χϊρασ αλλά και διεκνϊσ ςτο χϊρο του εμπορίου, του πολιτιςμοφ, τθσ επιχειρθματικότθτασ και τθσ επιςτιμθσ. Σολλζσ επιχειριςεισ αποφαςίηουν να εγκαταςτακοφν ςτθν περιοχι, γιατί μεταξφ των άλλων, θ πρόςβαςθ ςτθ διεκνι αγορά και κυρίωσ ςτθν Ανατολικι Ευρϊπθ είναι ευκολότερθ. Θ ςτρατθγικι κζςθ του λιμανιοφ τθσ πόλθσ μεταξφ Δφςθσ και Ανατολισ το κακιςτά φυςικι «διζξοδο» για οικονομικζσ δραςτθριότθτεσ πζρα από τθν Ελλάδα, ςτθν περιοχι των Βαλκανίων και τθν ευρφτερθ ενδοχϊρα. Φο λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ είναι ςτοιχείο ηωτικισ ςθμαςίασ για τθν οικονομία όλθσ τθσ χϊρασ παίηοντασ ταυτόχρονα βαςικότατο ρόλο ςτθν επιδίωξθ τθσ Βόρειασ Ελλάδασ και τθσ κεντρικισ τθσ πόλθσ να αναδειχκεί ςε οικονομικό κζντρο τθσ Ανατολικισ Ξεςογείου.

4.2.1 ΚΑΣΑΝΟΜΗ ΣΩΝ ΕΣΑΙΡΙΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΣΗ

ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ

Πλικοσ εταιριϊν

Περιγραφι δραςτθριότθτασ 2011 2010 2009 2008 2007

Παραγωγι προϊόντων οπτανκρακοποίθςθσ από πετρζλαιο και προϊόντων διφλιςθσ πετρελαίου 2 2 2 2 2

Παραγωγι προϊόντων διφλιςθσ πετρελαίου 3 3 3 4 3

Παραγωγι καυςίμων και λιπαντικϊν 6 5 5 4 5

Παραγωγι βιομθχανικϊν αερίων 1 1 1 1

Παραγωγι βαςικϊν χθμικϊν, λιπαςμάτων και αηωτοφχων ενϊςεων 3 2 1

Παραγωγι πλαςτικϊν και ςυνκετικϊν ελαςτικϊν ςε πρωτογενείσ μορφζσ 1 1 2 1 1

Παραγωγι παραςιτοκτόνων και αγροχθμικϊν προϊόντων 5 5 5 5 5

Παραγωγι χρωμάτων, βερνικιϊν και παρομοίων επιχριςμάτων, μελανιϊν τυπογραφίασ και μαςτιχϊν 6 5 3 3 4

Παραγωγι απορρυπαντικϊν, ςαπϊνων, προϊόντων κακαριςμοφ και ςτίλβωςθσ 5 5 5 5 5

Παραγωγι άλλων χθμικϊν προϊόντων 11 10 8 8 8

Παραγωγι πολυμερϊν, ρθτινϊν και εποξειδικϊν ρθτινϊν 3 1 1

ΤΝΟΛΑ 43 39 38 34 34

Χονδρικό εμπόριο πλαςτικϊν πολυμερϊν 1 2 3 1

Χονδρικό εμπόριο καυςίμων και λιπαντικϊν 2 2 2 2 2

Χονδρικό εμπόριο γαιάνκρακα 1 4 3 3 3

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 28

Περιγραφι δραςτθριότθτασ 2011 2010 2009 2008 2007

Χονδρικό εμπόριο οπτάνκρακα (κοκ) από πετρζλαιο, αςφάλτου και άλλων καταλοίπων

1 1 1 1

Χονδρικό εμπόριο άλλων χθμικϊν (φωςφόρου, μετάλλων, ελαςτικϊν)

7 4 9 6 5

Χονδρικό εμπόριο δεψικϊν προϊόντων 1 1 1 1 1

Χονδρικό εμπόριο πεπιεςμζνου αζρα, βιομθχανικϊν αερίων 2 2 2 1 1

Χονδρικό εμπόριο ξυλείασ 3 2 2 2 2

Χονδρικό εμπόριο ενηφμων και βιοτεχνολογικϊν ειδϊν 4 2 2 2 2

Χονδρικό εμπόριο χθμικϊν ορυκτϊν 5 2 1 1 1

Χονδρικό εμπόριο φαρμακευτικϊν και απολυμαντικϊν 6 7 6 4 4

Χονδρικό εμπόριο προϊόντων κακαριςμοφ και καλλυντικϊν και ειδϊν οικιακισ χριςθσ και αικερίων ελαίων 8 7 7 6 6

Χονδρικό εμπόριο γεωργικϊν φαρμάκων και ηιηανιοκτόνων 15 13 16 10 8

Χονδρικό εμπόριο ςυνκετικϊν ρθτινϊν και πλαςτικϊν ςε πρωτογενείσ και μορφζσ υπολειμμάτων 21 19 17 17 12

Χονδρικό εμπόριο λιπαςμάτων και αγροχθμικϊν προϊόντων 50 45 39 40 37

Χονδρικό εμπόριο χρωμάτων, βερνικιϊν και παρομοίων επιχριςμάτων, μελανιϊν τυπογραφίασ και μαςτιχϊν 112 97 85 78 73

Χονδρικό εμπόριο χθμικϊν και βιομθχανικϊν χθμικϊν 110 109 97 101 89

ΤΝΟΛΑ 348 319 293 276 247

Θ οικονομικι δραςτθριότθτα ςτθ Θεςςαλονίκθ, όπωσ ςε όλθ τθν Ελλάδα, χαρακτθρίηεται από ζναν ζντονο δυιςμό. Από τθ μια πλευρά υπάρχει ζνασ μικρόσ αρικμόσ μεςαίων και κυρίωσ μεγάλων επιχειριςεων, οι οποίεσ είναι ιδιαίτερα δραςτιριεσ και εκςυγχρονίηονται, ςυνεργάηονται με επιχειριςεισ ςτο εςωτερικό και το εξωτερικό, χρθςιμοποιοφν νζεσ

τεχνολογίεσ πλθροφόρθςθσ και επικοινωνίασ και από τθν άλλθ πλευρά θ ςυντριπτικι πλειοψθφία των μικρομεςαίων, ςφμφωνα με τον κφκλο εργαςιϊν τουσ, επιχειριςεων οι οποίεσ «επιβιϊνουν» βαςιηόμενεσ ςτθν ευελιξία με τθν οποία υιοκετοφν νζεσ μεκόδουσ και διαδικαςίεσ, το πολλαπλϊν κακθκόντων προςωπικό, το χαμθλό εργατικό κόςτοσ.

πωσ φαίνεται ςτον πιο πάνω πίνακα, που ςτθρίηεται ςε ςτοιχεία του μθτρϊου του Εμπορικοφ και Βιομθχανικοφ Επιμελθτθρίου Θεςςαλονίκθσ, οι επιχειριςεισ του κλάδου των χθμικϊν, είναι παραγωγικζσ και εμπορικζσ επιχειριςεισ διαφόρων κλάδων που παρζχουν

ταυτόχρονα τθν απαραίτθτθ τεχνικι υποςτιριξθ. Ανάλογα με το μζγεκόσ τουσ χαρακτθρίηονται ωσ μικρομεςαίεσ (1-50 εργαηόμενοι) ι μεςαίεσ-μεγάλεσ (50-500 εργαηόμενοι)

4.2.2 ΕΙΑΓΩΓΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΣΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΣΟ

ΜΕΣΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΟΝ

(Σοςότθτεσ χθμικϊν προϊόντων που ειςάγονται ςτθ Θεςςαλονίκθ (χιλ. τόνοι) και ποςοςτό ωσ προσ τθ ςυνολικι ποςότθτα των ειςαγομζνων χθμικϊν τθσ Β. Ελλάδασ)

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 29

ΕΣΟ ΘΑΛΑΙΑ ΟΔΙΚΘ

ΙΔΘΡΟ-ΔΡΟΜΙΚΘ

ΑΕΡΟΠΟ-ΡΙΚΘ

ΑΛΛΘ

2000 Χιλιάδεσ τόνοι 173 94 58 0,4 0,4

% Β. Ελλάδα 28,3 15,3 9,5 0,1 0,1

2001 Χιλιάδεσ τόνοι 156 115 64 272 3

% Β. Ελλάδα 21,2 15,6 8,7 0,0 0,4

2002 Χιλιάδεσ τόνοι 218 140 20 0,4 0,1

% Β. Ελλάδα 28,7 18,5 2,7 0,1 0,0

2003 Χιλιάδεσ τόνοι 252 193 28 0,5 0,1

% Β. Ελλάδα 30,7 23,5 3,4 0,1 0,0

2004 Χιλιάδεσ τόνοι 198 215 58 0,6 0,1

% Β. Ελλάδα 22,3 24,2 6,6 0,1 0,0

2005 Χιλιάδεσ τόνοι 210 207 68 0,4 0,4

% Β. Ελλάδα 25,9 25,5 8,4 0,0 0,0

2006 Χιλιάδεσ τόνοι 243 172 12 0,2 0,2

% Β. Ελλάδα 30,1 21,3 1,4 0,0 0,0

2007 Χιλιάδεσ τόνοι 312 167 6 0,2 0,3

% Β. Ελλάδα 36,8 19,7 0,7 0,02 0,04

2008 Χιλιάδεσ τόνοι 278 199 10 0,4 0,0

% Β. Ελλάδα 33,1 23,7 1,1 0,04 0,0

2009 Χιλιάδεσ τόνοι 264 142 11 0,2 0,4

% Β. Ελλάδα 37,7 20,4 1,6 0,02 0,1

2010* Χιλιάδεσ τόνοι 242 134 11 0,4 0,2

% Β. Ελλάδα 36,3 20,2 1,7 0,1 0,03

4.2.3. ΕΞΑΓΩΓΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΣΟ

ΜΕΣΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΟΝ

(Σοςότθτεσ χθμικϊν προϊόντων που εξάγονται από τθ Θεςςαλονίκθ (χιλ. τόνοι) και ποςοςτό ωσ προσ τθ ςυνολικι ποςότθτα των εξαγομζνων χθμικϊν τθσ Β. Ελλάδασ)

ΕΣΟ ΘΑΛΑΙΑ ΟΔΙΚΘ

ΙΔΘΡΟ-ΔΡΟΜΙΚΘ

ΑΕΡΟΠΟ-ΡΙΚΘ

ΑΛΛΘ

2000 Χιλιάδεσ τόνοι 94 72 0,05 0,2 0,02

% Β. Ελλάδα 21,7 16,7 0,01 0,1 0,01

2001 Χιλιάδεσ τόνοι 68 65 0,04 0,3 0,01

% Β. Ελλάδα 19,7 18,7 0,010 0,099 0,002

2002 Χιλιάδεσ τόνοι 50 93 2 0,5 8

% Β. Ελλάδα 11,8 22,0 0,5 0,1 2,1

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 30

ΕΣΟ ΘΑΛΑΙΑ ΟΔΙΚΘ

ΙΔΘΡΟ-ΔΡΟΜΙΚΘ

ΑΕΡΟΠΟ-ΡΙΚΘ

ΑΛΛΘ

2003 Χιλιάδεσ τόνοι 124 127 0,5 0,4 16

% Β. Ελλάδα 19,1 19,7 0,1 0,1 2,5

2004 Χιλιάδεσ τόνοι 102 138 0,1 0,2 4

% Β. Ελλάδα 16,3 22,0 0,0 0,0 0,6

2005 Χιλιάδεσ τόνοι 96 158 0,04 0,3 0,04

% Β. Ελλάδα 15,8 25,9 0,0 0,0 0,0

2006 Χιλιάδεσ τόνοι 48 145 3 0,1 0,4

% Β. Ελλάδα 10,5 31,4 0,6 0,0 0,1

2007 Χιλιάδεσ τόνοι 98 88 7 0,1 0,02

% Β. Ελλάδα 20,9 18,9 1,5 0,00 0,0

2008 Χιλιάδεσ τόνοι 172 51 0 0,1 0

% Β. Ελλάδα 37,9 11,3 0,0 0,03 0,00

2009 Χιλιάδεσ τόνοι 194 48 0 0,1 0,01

% Β. Ελλάδα 48,3 12,0 0 0,02 0,00

2010* Χιλιάδεσ τόνοι 171 78 0 0,04 0

% Β. Ελλάδα 45,4 20,7 0,0 0,0 0,00

Υε αμφότερεσ τισ δραςτθριότθτεσ, ειςαγωγι και εξαγωγι, οι προτιμϊμενοι τρόποι

μεταφοράσ είναι ο καλάςςιοσ και ο οδικόσ. Θ ςιδθροδρομικι μεταφορά προτιμάται ελάχιςτα για τισ εξαγωγζσ, ενϊ κατά τισ ειςαγωγζσ θ προτίμθςθ είναι μεγαλφτερθ, πικανόν εξαιτίασ του είδουσ των φορτίων και του τόπου προζλευςθσ αυτϊν.

Από το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ διακινοφνται περιςςότεροι από 16.000.000 τόνοι ετθςίωσ (από τουσ οποίουσ 7.000.000 τόνοι είναι ξθρά φορτία και 9.000.000 τόνοι υγρά καφςιμα), 370.000 ΦEUs εμπορευματοκιβϊτια, 3.000 πλοία και 220.000 επιβάτεσ

Ματά το ζτοσ 2010, ςτο λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ εκφορτϊκθκαν 13.089 εμπορευματοκιβϊτια με χθμικά και φορτϊκθκαν 10.237 ςυμπεριλαμβανομζνων και επικίνδυνων χθμικϊν διαφόρων κατθγοριϊν, τα οποία περιγράφονται ςτον επόμενο πίνακα.

ΕΙΑΓΩΓΘ/ΕΞΑΓΩΓΘ ΕΠΙΚΙΝΔΤΝΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΑΠΟ ΣΟ ΛΙΜΑΝΙ ΣΘ ΘΕΑΛΟΝΙΚΘ (πλικοσ εμπορευματοκιβωτίων) Ζτοσ 2010

Περιγραφι τθσ κλάςθσ Ειςαγωγι/

Εκφόρτωςθ Εξαγωγι/ Φόρτωςθ

Αζρια: ςυμπιεςμζνα, υγροποιθμζνα, ι διαλυμζνα υπό πίεςθ 1

Εφφλεκτα αζρια 50 10

Μθ εφφλεκτα αζρια 28 3

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 31

Περιγραφι τθσ κλάςθσ Ειςαγωγι/

Εκφόρτωςθ Εξαγωγι/ Φόρτωςθ

Flammable liquids 229 156

Τγρά χαμθλοφ ςθμείου ανάφλεξθσ (μικρότερο από -18°C) 1 3

Εφφλεκτα ςτερεά 3

Εφφλεκτεσ ουςίεσ αυκόρμθτα υποκείμενεσ ςε καφςθ 65

Ουςίεσ που ςε επαφι με το νερό, ελκφουν ευανάφλεκτα αζρια 32 1

Οξειδωτικά, οξειδωτικζσ ουςίεσ (παράγοντεσ) και οργανικά υπεροξείδια 1

Οξειδωτικζσ ουςίεσ (παράγοντεσ) που αποδίδοντασ οξυγόνο αυξάνουν τον κίνδυνο και τθν ζνταςθ τθσ φωτιάσ 149 7

Σοξικζσ ουςίεσ 80 1

Δθλθτθριϊδεισ (τοξικζσ) και μολυςματικζσ ουςίεσ 1

Διαβρωτικά 172 22

Διάφορεσ επικίνδυνεσ ουςίεσ και είδθ 241 10

ΤΝΟΛΑ 1053 213

Για το ζτοσ αυτό τα εκτικζμενα ςτοιχεία αφοροφν ςε περίοδο 11 μθνϊν

Βάςεισ δεδομζνων- Σθγζσ

1. http://www.un.org

2. http://www.statistics.gr

3. http://www.certh.gr

4. http://www.ebeth.gr

5. http://www.pressinaction.gr

6. http://www.ecogreens.gr

7. http://www.emetris.gr

8. http://www.researchandmarkets.com

9. http://www.icap.gr

10. http://www.rcm.gr

11. Hellenic association of chemical industries

12. Municipality of Thessaloniki (The new administration map of N. Greece)

13. Thessaloniki Port Authority S.A.

14. TRAINOSE S.A. (Hellenic Railways)

15. Hellenic Institute of Transport

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 32

Αποτελζςματα προςωπικϊν ςυνεντεφξεων με εκπροςϊπουσ Χθμικϊν Εταιριϊν, Εταιριϊν

Διακίνθςθσ, υνδζςμουσ/ Οργανιςμοφσ

Υτο ακόλουκο μζροσ παρουςιάηονται τα ςυνοπτικά αποτελζςματα των προςωπικϊν ςυνεντεφξεων που διεξιχκθςαν με κάποιεσ από τισ πιο αντιπροςωπευτικζσ εταιρίεσ του κλάδου των χθμικϊν, ςχετικοφσ δθμόςιουσ οργανιςμοφσ και ςυνδζςμουσ. Ρι οργανιςμοί και εταιρίεσ με τουσ οποίουσ διενεργικθκε ςυνζντευξθ είναι οι εξισ:

ΧΘΞΙΜΑ ΝΡΧΦΑΜΘΥ Α.Ε (παραγωγι και διανομι χθμικϊν προϊόντων διαφόρων

τομζων)

ISOMAT Α.Ε (παραγωγι και διάκεςθ δομικϊν χθμικϊν προϊόντων)

HB BODY Α.Ε (παραγωγι και διανομι αντιςκωριακϊν μιγμάτων, υποςτρωμάτων

αυτοκινιτων και ςυγκολλθτικϊν υλϊν)

NITROFARM Α.Ε (παραγωγι και διάκεςθ αγροχθμικϊν)

Ρργανιςμόσ Νιμζνοσ Θεςςαλονίκθσ ΑΕ

TΤAINOΥE Α.Ε (Ελλθνικοί Υιδθρόδρομοι)

PALAPLAST Α.Ε (παραγωγι και διανομι πλαςτικϊν ειδϊν)

ΕΝΝΘΟΙΜΑ ΣΕΦΤΕΝΑΙΑ Α.Ε

EΝTON Α.Ε (διανομι χθμικϊν προϊόντων διαφόρων τομζων)

Γενικό Χθμείο του Μράτουσ

Υφνδεςμοσ Ελλθνικϊν Χθμικϊν Βιομθχανιϊν

Ινςτιτοφτο Ξεταφορϊν (ΙΞΕΦ) του Εκνικοφ Μζντρου Ζρευνασ και Φεχνολογικισ

Ανάπτυξθσ

Σεριφζρεια Μεντρικισ Ξακεδονίασ

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 33

5. Ανάλσζη SWOT

5.1 Διζαγωγή ζηην Ανάλςζη SWOT

Θ ανάλυςθ SWOT αποτελεί μια μζκοδο για τθν αναγνϊριςθ των εςωτερικϊν ΔΧΟΑΦΩΟ και ΑΔΧΟΑΦΩΟ ΥΘΞΕΙΩΟ, εξωτερικϊν ΑΣΕΙΝΩΟ και ΕΧΜΑΙΤΙΩΟ ςτα πλαίςια πραγματοποίθςθσ ενόσ ςυγκεκριμζνου ζργου.

Θ ανάλυςθ SWOT είναι ζνα ευρζωσ αναγνωριςμζνο ςτρατθγικό εργαλείο και αποτελεί ζνα ςθμαντικό κομμάτι ςτρατθγικοφ (μακροπρόκεςμου) ςχεδιαςμοφ.

5.2 Η Ανάλςζη SWOT ζηο LOSAMEDCHEM

Φο γενικό ερωτθματολόγιο για τθν ανάλυςθ SWOT, το οποίο δθμιουργικθκε ςτα πλαίςια

του ζργου, επικεντρϊνεται κυρίωσ ςε κζματα που άπτονται τθσ διαχείριςθσ τθσ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ των χθμικϊν ουςιϊν, ροζσ μεταφορϊν, τφπουσ μεταφοράσ χθμικϊν και άλλεσ ερωτιςεισ που ςχετίηονται με τα logistics των χθμικϊν προϊόντων.

Αυτό το ερωτθματολόγιο απευκφνκθκε ςε εργοςτάςια χθμικϊν, εταιρίεσ logistics και φορείσ/ οργανιςμοφσ που ςχετίηονται με τον τομζα τθσ μεταφοράσ χθμικϊν και απαντικθκε κατά τθ διάρκεια προςωπικϊν ςυνεντεφξεων που πραγματοποιικθκαν με

αρμόδια διοικθτικά ςτελζχθ των προαναφερκζντων οργανιςμϊν.

5.3 Γομή ηηρ Ανάλςζηρ SWOT

Θ ανάλυςθ SWOT χωρίςτθκε ςε δφο κφρια τμιματα. Ρι εξωτερικζσ απειλζσ και ευκαιρίεσ εξετάςτθκαν ςτο πρϊτο κομμάτι, ενϊ τα εςωτερικά δυνατά και αδφναμα ςθμεία ςτο δεφτερο μζροσ. Θ λζξθ ”εξωτερικόσ” αναφζρεται ςε ζνα παράγοντα από το εξωτερικό περιβάλλον τθσ εταιρίασ, ο οποίοσ δεν μπορεί να επθρεαςτεί από τον ερωτϊμενο κατά τθν υπάρχουςα κατάςταςθ. Θ λζξθ ”εςωτερικόσ” αναφζρεται ςε ζνα παράγοντα, ο οποίοσ δφναται να επθρεαςτεί από τθν ίδια τθν εταιρία. Φο SWOT ερωτθματολόγιο χωρίςτθκε ςε υποκατθγορίεσ (π.χ. Ρικονομικζσ, Μοινωνικο-πολιτιςτικζσ, Φεχνολογικζσ τάςεισ).

Αυτζσ οι υποκατθγορίεσ χωρίςτθκαν ςε ςυγκεκριμζνα πεδία (π.χ. Σαγκοςμιοποίθςθ των αγορϊν ςτθν υποκατθγορία Ρικονομικζσ τάςεισ), τα οποία ο ερωτϊμενοσ κα πρζπει να ταξινομιςει ωσ δυνατά ι αδφναμα ςθμεία, ευκαιρίεσ ι απειλζσ.

5.4 Αξιολόγηζη ηηρ Ανάλςζηρ SWOT

Θ ςυχνότθτα επιλογισ μιασ ςυγκεκριμζνθσ αξιολόγθςθσ ςτο ερωτθματολόγιο SWOT προςδιορίςτθκε (αξιολόγθςθ S‐δυνατό ςθμείο, W‐αδφνατο ςθμείο, T – απειλι, O ‐ευκαιρία) για κάκε ζνα πεδίο (π.χ. Σαγκοςμιοποίθςθ των αγορϊν).

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 34

6. Αποηελέζμαηα ηης Ανάλσζης SWOT

Αναφορικά με τον αρικμό των αξιολογοφμενων παραμζτρων, μόνο οι ςυντελεςτζσ με ικανοποιθτικι ςυχνότθτα επιλογισ ςε ςχζςθ με τον αρικμό των ερωτϊμενων κα παρουςιαςτοφν παρακάτω.

6.1 Δξωηεπικέρ εςκαιπίερ και απειλέρ

α. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΣΑΕΙ

Θ παγκοςμιοποίθςθ των αγορϊν κεωρείται ωσ μεγάλθ ευκαιρία για τθν πλειοψθφία των ερωτϊμενων (βιομθχανίεσ και οργανιςμοί) για τθν επζκταςθ τουσ ςε νζεσ αγορζσ, ςε

ςυνδυαςμό με το γεωγραφικό πλεονζκτθμα τθσ περιοχισ, το βακμό ανταλλαγισ πλθροφοριϊν και τισ δυνατότθτεσ που παρζχονται για ανάπτυξθ. Χπό τθν προοπτικι περαιτζρω ανάπτυξθσ και επζκταςθσ, ο αυξανόμενοσ ανταγωνιςμόσ αποτελεί ζνα μζςο προσ αυτι τθν κατεφκυνςθ αλλά κα μποροφςε επίςθσ να αποτελεί μια απειλι. Θ περιφερειακι και παγκόςμια οικονομικι ανάπτυξθ κεωρείται ωσ μια μεγάλθ ευκαιρία για τθν προϊκθςθ των προϊόντων τουσ. Ναμβάνοντασ υπόψθ ότι θ βιομθχανία χθμικϊν είναι ζνα πεδίο όπου απαιτείται υψθλό επίπεδο τεχνογνωςίασ και κατά ςυνζπεια θ ανάγκθ ςε εξειδικευμζνο προςωπικό είναι μεγάλθ, το φψοσ των μιςκϊν δεν κεωρείται πρωταρχικισ ςθμαςίασ παράμετροσ· αντίκετα εκφράςτθκε θ προτίμθςθ πρόςλθψθσ ανκρϊπινου δυναμικοφ υψθλότερθσ ποιότθτασ. Υυνεπϊσ, θ μετεγκατάςταςθ αποτελεί μόνο μια βραχυπρόκεςμθ ευκαιρία θ οποία επιπρόςκετα μεταβάλλεται, κακϊσ το εργατικό κόςτοσ αυξάνεται ςυνεχϊσ και ςτισ χϊρεσ οι οποίεσ μζχρι πρόςφατα κεωροφνταν «φκθνζσ».

β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΠΟΛΙΣΙΜΙΚΕ ΣΑΕΙ

Ναμβάνοντασ υπόψθ τον πολυ-πολιτιςμικό χαρακτιρα τθσ περιοχισ, ειδικότερα τθσ Θεςςαλονίκθσ, λόγω τθσ γεωγραφικισ τθσ κζςθσ, θ δθμογραφικι αλλαγι δεν ζχει επίπτωςθ ςτθν τοπικι βιομθχανία χθμικϊν. Ωςτόςο πζρα από τον πλεονάηοντα αρικμό των εμπειρογνωμόνων και των γνϊςεϊν τουσ, ο οποίοσ κεωρείται αξιοποιιςιμοσ θ ενςωμάτωςθ των ατόμων που κεωροφνται εργάτεσ «χαμθλοφ κόςτουσ» είναι δφςκολθ. Ρι εταιρίεσ επικεντρϊνονται πρωταρχικά και κφρια ςτθ ςτάςθ και ςυμπεριφορά των εργαηομζνων αλλά το επαρκζσ επίπεδο των υφιςτάμενων δεξιοτιτων τουσ κεωρείται ωσ προαπαιτοφμενο.

Θ περιβαλλοντικι ευαιςκθςία αποτελεί ευκαιρία για τισ μεγάλεσ επιχειριςεισ, γιατί οδθγεί ςτθν ανάπτυξθ νζων προϊόντων και τθν είςοδό τουσ ςε νζεσ αγορζσ ι τθν αναςτολι τθσ εξάπλωςθσ των λιγότερο «πράςινων» προϊόντων ι υπθρεςιϊν ςτθν αγορά. Υε μακροπρόκεςμο χρονικό ορίηοντα προβλζπεται ότι αυτόσ ο παράγοντασ κα διευκολφνει το «ξεκακάριςμα» τθσ αγοράσ, ενϊ για άλλεσ εταιρίεσ, οι οποίεσ είναι αναπόφευκτα ςυνδεδεμζνεσ με λιγότερο «πράςινεσ» τεχνολογίεσ ι προϊόντα κακϊσ και για μικρότερου μεγζκουσ εταιρίεσ, κεωρείται ωσ απειλι.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 35

γ. ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕ ΣΑΕΙ

Θ βιομθχανία χθμικϊν είναι ζνασ τομζασ εντάςεωσ τεχνογνωςίασ. Ρ βακμόσ επίδραςθσ των παραγόντων, οι οποίοι ςχετίηονται με τεχνολογικζσ τάςεισ, εκλαμβάνεται από τθν πλειοψθφία των ερωτϊμενων ωσ ευκαιρία. Ωςτόςο, οι τεχνολογίεσ πλθροφορικισ δεν αποτελοφν τθν κφρια παράμετρο για όλουσ τουσ ερωτθκζντεσ, ενϊ οποιαδιποτε καινοτομία που ςχετίηεται με τθ μεταφορά και τθν αποκικευςθ είναι ιδιαίτερθσ ςθμαςίασ και μια αξιοςθμείωτθ ευκαιρία για τθ βελτίωςθ των κακθμερινϊν λειτουργικϊν αναγκϊν, ενϊ παρζχει ζνα ανταγωνιςτικό πλεονζκτθμα ςτθν οικονομία γενικά και ςε κάκε επιμζρουσ εταιρία ειδικά.

δ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Θ διακεςιμότθτα ενεργειακϊν πθγϊν ςε ςυνδυαςμό με το ςυνακόλουκο υψθλό κόςτοσ ενζργειασ αποτελοφν τεράςτια απειλι για τισ εταιρίεσ, θ οποία μπορεί άμεςα να μετατραπεί ςε ευκαιρία όταν ανανεϊςιμεσ και κατά ςυνζπεια φκθνότερεσ πθγζσ ενζργειασ αντικαταςτιςουν τισ παραδοςιακζσ. Θ νομοκεςία γενικϊσ εκλαμβάνεται ωσ απειλι, όμωσ αρκετζσ από τισ εταιρίεσ ζχουν ιδθ λάβει μζτρα για τθν παροχι προςταςίασ ςτο περιβάλλον ενϊ χειρίηονται νζα προϊόντα και τεχνολογίεσ φιλικζσ προσ αυτό και επομζνωσ είναι ζνα βιμα μπροςτά. Θ διαχείριςθ των παραπροϊόντων αποτελεί ευκαιρία γιατί μπορεί, με το κατάλλθλο νομοκετικό πλαίςιο, να ενδυναμϊςει τθ λειτουργία ςυγκεκριμζνων μζςων μεταφοράσ, να προςτατεφςει το περιβάλλον και να αξιοποιιςει τθ χριςθ πρϊτων υλϊν υποδεζςτερθσ κατθγορίασ. Εντοφτοισ, όλεσ οι εταιρίεσ και οργανιςμοί ςυμφωνοφν ςτθν

αναγκαιότθτα τθσ βζλτιςτθσ διαχείριςθσ των παραπροϊόντων, θ οποία κατά ςυνζπεια κα οδθγιςει ςε μεγαλφτερθ βελτίωςθ του περιβάλλοντοσ.

ε. ΠΟΛΙΣΙΚΘ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ

Θ εφαρμογι διεκνϊν ενιαίων κανονιςμϊν για τθ μεταφορά και θ ανάπτυξθ υποδομϊν αποτελοφν ςθμαντικζσ ευκαιρίεσ για όλουσ, γιατί περιορίηουν τισ χρονοβόρεσ διαδικαςίεσ, διευκολφνοντασ ζτςι και τισ μικρζσ εταιρίεσ που διακζτουν περιοριςμζνο προςωπικό. Φζτοια μζτρα εξομοιϊνουν τισ ςυνκικεσ ανταγωνιςμοφ και ανεβάηουν το επίπεδο αςφάλειασ ςτισ μεταφορζσ, ςε ςυνδυαςμό με τθν αναβάκμιςθ των υποδομϊν. Φα κόςτθ εμπορευματικισ μεταφοράσ μειϊνονται λόγω του ζντονου ανταγωνιςμοφ και θ ποικιλία

των μεταφερόμενων ειδϊν (πρϊτεσ φλεσ, τελικά προϊόντα, καφςιμα κτλ) διευρφνεται. μωσ θ πολιτικι για τθ χριςθ γθσ, αποτελεί μάλλον απειλι για όςουσ υπόκεινται ςε κάποιεσ ευνοϊκζσ ςθμερινζσ ρυκμίςεισ· ωςτόςο από άλλουσ κεωρείται ςτακεροποιθτικόσ παράγοντασ για το μζλλον. Εκνικζσ χρθματοδοτικζσ επιχορθγιςεισ δεν υφίςτανται επί του παρόντοσ, αλλά ςτθν περίπτωςθ που εφαρμοςτοφν αναμζνεται να επιφζρουν ςθμαντικι διαφορά και εκλαμβάνονται ωσ τεράςτια ευκαιρία.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 36

ςτ. ΤΠΟΔΟΜΕ ΣΩΝ ΜΕΣΑΦΟΡΩΝ

ΥΙΔΘΤΡΔΤΡΞΙΜΕΥ

Υχετικά με τισ ςιδθροδρομικζσ μεταφορζσ, όςον αφορά τθ χωροκζτθςθ των τερματικϊν ςτακμϊν, το επίπεδο υποδομϊν, τισ γραφειοκρατικζσ δυςκολίεσ, τα προβλιματα διαλειτουργικότθτασ και τθν ποιότθτα των παρεχόμενων υπθρεςιϊν, όλεσ οι εταιρίεσ/ οργανιςμοί/ ινςτιτοφτα που ςυμμετείχαν ςτθν ζρευνα, ομόφωνα εξζφραςαν τθν άποψθ πωσ θ χριςθ του ςιδθροδρόμου είναι αρκετά περιοριςμζνθ επειδι οι τερματικοί ςτακμοί δεν είναι τοποκετθμζνοι ςτα κατάλλθλα ςθμεία και ο αρικμόσ τουσ μειϊνεται. Επιπρόςκετα, υπάρχει ζλλειψθ οργάνωςθσ και γνϊςθσ τθσ νομοκεςίασ ςε βάκοσ, μεγάλεσ κακυςτεριςεισ, μθ διακεςιμότθτα κατάλλθλων βαγονιϊν μεταφοράσ, υψθλό εμπορευματικό μεταφορικό κόςτοσ. Σαρόλα’ αυτά, όλοι ςυμφωνοφν πωσ το ςυγκεκριμζνο

μζςο μεταφοράσ παίηει ζνα ςθμαντικό ρόλο ςε διεκνζσ επίπεδο για μεγάλο αρικμό βαςικϊν βιομθχανιϊν, τόςο για τισ εξαγωγζσ όςο και για τισ ειςαγωγζσ και επίςθσ για τισ εμπορευματικζσ ροζσ οι οποίεσ μεταφζρονται μζςω ςιδθροδρόμου από και προσ τουσ λιμζνεσ τθσ χϊρασ. Θ πλειοψθφία τουσ δεν γνϊριηαν τθν υφιςτάμενθ ςχετικι νομοκεςία αυτοφ του κλάδου των μεταφορϊν, αφοφ δεν είχαν τθ δυνατότθτα να χρθςιμοποιιςουν το ςυγκεκριμζνο μεταφορικό μζςο.

ΡΔΙΜΕΥ

Ξε δεδομζνθ τθν προαναφερκείςα κατάςταςθ των ςιδθροδρομικϊν μεταφορϊν, οι οδικζσ μεταφορζσ φαίνεται να παρζχουν τθ λφςθ, αν και το οδικό δίκτυο κεωρείται ιςομερϊσ ωσ ευκαιρία ι απειλι, αφοφ δεν ζχει ακόμθ φκάςει ςε ικανοποιθτικό επίπεδο και υπόκειται ςε

πολλαπλοφσ κανονιςτικοφσ περιοριςμοφσ. Μακϊσ είναι ο ςυχνότεροσ τρόποσ μεταφοράσ, κζματα που ςχετίηονται με τα διόδια κεωροφνται ωσ ςθμαντικι απειλι θ οποία αυξάνει ςθμαντικά το μεταφορικό κόςτοσ ςε ςυνδυαςμό με άλλουσ παράγοντεσ όπωσ θ ςυχνότθτα ατυχθμάτων και τα υψθλά επίπεδα κυκλοφοριακισ ςυμφόρθςθσ. Σζρα από τα παραπάνω, οι ςυμφωνίεσ των ςυνδικάτων μπορεί να δθμιουργιςουν λειτουργικά προβλιματα, ςυνιςτϊντασ παράγοντα απειλισ.

ΘΑΝΑΥΥΙΕΥ

Αν και θ γεωγραφικι κατανομι των καλαςςίων λιμζνων ςτθν Σεριφζρεια κεωρείται ικανοποιθτικι, ειδικότερα για το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ, το οποίο βρίςκεται εντόσ του αςτικοφ ιςτοφ, υπάρχει ζνασ βακμόσ δυςκολίασ ωσ προσ τθ χριςθ του και ςυνεπϊσ

αποτελεί απειλι για κάποιουσ ερωτϊμενουσ. Ωςτόςο, θ πλειοψθφία των ερωτθκζντων είναι ικανοποιθμζνοι με τθν τοποκεςία του, αφοφ το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ διακζτει δικιά του πρόςβαςθ ςτο δίκτυο χερςαίων μεταφορϊν τθσ ενδοχϊρασ. Από τθν άλλθ πλευρά, κζματα αποτελεςματικότθτασ και χωρθτικότθτασ, ςε ςυνδυαςμό με τισ εργαςιακζσ ςχζςεισ, τείνουν να αποτελοφν μεγάλθ απειλι. Θ διαςπορά των τερματικϊν ςτακμϊν δεν είναι ικανοποιθτικι λαμβάνοντασ υπόψθ τον αυξανόμενο αρικμό των πλοίων και θ διαςφνδεςθ με τθν ενδοχϊρα πολλζσ φορζσ παρεμποδίηεται κυρίωσ λόγω τθσ αδυναμίασ του ςιδθροδρόμου που ςυχνά οδθγεί ςτθ δθμιουργία «ςθμείων ςυμφόρθςθσ». Θ νομοκεςία του τομζα κεωρείται ουδζτεροσ παράγοντασ, αλλά οριςμζνεσ φορζσ αποδεικνφεται απειλι λόγω του υφιςτάμενου επίπεδου οργάνωςθσ και ςυντονιςμοφ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 37

Σαρόλα’ αυτά, οι καλάςςιεσ μεταφορζσ μαηί με τισ οδικζσ μεταφορζσ αποτελοφν τα δφο πιο προτιμϊμενα μζςα μεταφοράσ για τισ βιομθχανίεσ χθμικϊν τθσ περιοχισ.

ΔΙΑΦΤΡΣΙΜΕΥ

Σαρόλο που θ Β. Ελλάδα και ειδικότερα θ Θεςςαλονίκθ ζχει ςυγκριτικό πλεονζκτθμα λόγω τθσ γεωγραφικισ τθσ κζςθσ και τθσ φπαρξθσ ενόσ ιδιαιτζρωσ λειτουργικοφ λιμζνα, εκνικοί διατροπικοί κόμβοι δεν υφίςτανται ςτθν περιοχι και αυτό εκλαμβάνεται ωσ ςοβαρι απειλι. Θ αποτελεςματικότθτα των μεταφορτϊςεων είναι χαμθλι και πραγματοποιείται κυρίωσ μζςω του οδικοφ δικτφου. Ρ ςυντονιςμόσ των διατροπικϊν μεταφορϊν μπορεί να βελτιωκεί ςθμαντικά με τθ ςυνειςφορά Φεχνολογιϊν Σλθροφορικισ και Επικοινωνιϊν, οι οποίεσ ιδθ χρθςιμοποιοφνται από οριςμζνεσ εταιρίεσ διεκνϊν μεταφορϊν που εδρεφουν ςτθν περιοχι. Ιδιωτικοί διατροπικοί κόμβοι υπάρχουν ςε κοντινι απόςταςθ από τθν πόλθ

τθσ Θεςςαλονίκθσ, ςτισ εγκαταςτάςεισ τθσ εταιρίασ ΕΝ.ΣΕ, θ οποία διακζτει διυλιςτιριο, εξυπθρετϊντασ οδικζσ και ςιδθροδρομικζσ μεταφορζσ.

ΑΓΩΓΡΙ

Φο υφιςτάμενο δίκτυο αγωγϊν τθσ περιοχισ διακινεί μόνο καφςιμα. Φυςικό αζριο επίςθσ μεταφζρεται μζςω αγωγϊν. Φο ενδεχόμενο δθμιουργίασ ενόσ εκτεταμζνου δικτφου αγωγϊν και τθσ επζκταςθσ τθσ χριςθσ του ζτςι ϊςτε να εξυπθρετεί και άλλα υγρά χθμικά, κα αποτελεί ευκαιρία κακϊσ κα ςυμβάλλει ςτθ μείωςθ κόςτουσ, αποκικευςθσ και κίνδυνου ατυχθμάτων. Ιδιωτικοί αγωγοί, βιομθχανικι ιδιοκτθςία των ΕΝΣΕ, μεταφζρουν αργό πετρζλαιο απευκείασ από ιδιωτικι αποβάκρα και το διανζμουν ςτισ άλλεσ εγκαταςτάςεισ του ομίλου. Φο ίδιο ιςχφει επίςθσ για τελικά και θμιτελι προϊόντα.

ΑΥΦΑΝΕΙΑ ΜΑΙ ΣΤΡΥΦΑΥΙΑ

Ρι διεκνείσ προδιαγραφζσ, από τθ ςτιγμι που υιοκετοφνται δθμιουργοφν τθν ανάγκθ προςαρμογισ ςε αυτζσ και αποτελοφν αξιοςθμείωτθ ευκαιρία για το μζλλον και τα επίπεδα αξιοπιςτίασ τθσ εκάςτοτε εταιρίασ, ενϊ ςε οριςμζνεσ περιπτϊςεισ, ζχουν ςυμβάλλει ςτθ βελτίωςθ των ςχζςεων ανάμεςα ςτουσ εργαηόμενουσ. Ρι δομζσ διαχείριςθσ κρίςεων κεωροφνται από το εταιρικό περιβάλλον ωσ αναγκαίεσ και πιςτεφεται ότι εφαρμόηονται ςε ικανοποιθτικό βακμό. Ξεγάλθ ςθμαςία δίνεται ςτον παράγοντα εξακρίβωςθσ τθσ προζλευςθσ και παρακολοφκθςθσ τθσ πορείασ των φορτίων, κακϊσ όλοι ανζφεραν πωσ αυτι θ δυνατότθτα παρζχει ςθμαντικό πλεονζκτθμα, το οποίο δυςτυχϊσ δεν υφίςταται, με τθν εξαίρεςθ οριςμζνων ναυτιλιακϊν μεταφορικϊν εταιριϊν. Θ διακρατικι ςυνεργαςία

επίςθσ είναι πλεονζκτθμα, αφοφ οι πρακτικζσ διαχείριςθσ παρακάμπτουν εκνικζσ πολιτιςτικζσ διαφορζσ ςε κζματα αςφάλειασ και προςταςίασ.

a. ΒΙΟΜΘΧΑΝΙΚΟ ΣΟΜΕΑ ΚΑΙ ΑΝΣΑΓΩΝΙΜΟ

ΣΤΡΞΘΘΕΧΦΕΥ, ΣΕΝΑΦΕΥ, ΣΤΡΥΒΑΥΘ ΥΦΘΟ ΑΓΡΤΑ

Ρ βακμόσ τυποποίθςθσ και διαφοροποίθςθσ των προϊόντων και θ ςπουδαιότθτα του βιομθχανικοφ τομζα αντιπροςωπεφουν μια μεγάλθ ευκαιρία για όλεσ τισ χθμικζσ βιομθχανίεσ και τουσ ςχετικοφσ φορείσ. Θ ανάγκθ για μια μεγάλθ ποικιλία προϊόντων

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 38

προχποκζτει τθν εξειδίκευςθ των προμθκευτϊν. Θ δυνατότθτα ολοκλιρωςθσ προσ τα εμπρόσ ι προσ τα πίςω κεωρείται πλεονζκτθμα όχι μόνο για τθ μείωςθ κόςτουσ αλλά και για τθν διευκόλυνςθ τθσ άμεςθσ επικοινωνίασ με τουσ καταναλωτζσ. Ρι οικονομίεσ κλίμακασ παρουςιάηουν για όλεσ τισ εταιρίεσ μια ςθμαντικι ευκαιρία. Σαραδείγματα ςυνδυαςμζνων φορτίων πρϊτων υλϊν ςε μεγάλεσ ποςότθτεσ, τα οποία παραδίδονται απευκείασ μζςω καλάςςθσ ι ςιδθροδρόμου προερχόμενα από μακρινζσ περιοχζσ μειϊνουν τα κόςτθ μεταφοράσ.

ΔΙΑΔΙΜΑΥΙΕΥ ΕΙΥΑΓΩΓΘΥ-ΕΠΑΓΩΓΘΥ

Υαφι ςυμπεράςματα ωσ προσ τθ ςυνεργαςία με τισ αρχζσ δεν μποροφν να εξαχκοφν. Για τισ περιςςότερεσ εταιρίεσ αυτόσ είναι ζνασ ουδζτεροσ παράγοντασ, ενϊ για τισ υπόλοιπεσ κεωρείται εξίςου είτε ωσ απειλι ι ευκαιρία. Από τθν άλλθ πλευρά, θ διεκνισ εναρμόνιςθ

τθσ νομοκεςίασ για τθν αποδοχι προϊόντων αντιπροςωπεφει μια αξιοςθμείωτθ ευκαιρία, αφοφ διευκολφνει και κακορίηει τθ διαδικαςία, τθν ποιότθτα και τθν τεκμθρίωςθ ςε απόλυτουσ όρουσ.

6.2 Δζωηεπικέρ δςνάμειρ και αδςναμίερ

Ρι παράγοντεσ που ςυηθτικθκαν ςε αυτό το κομμάτι τθσ ανάλυςθσ SWOT κεωρικθκαν ωσ πολφ ςθμαντικοί από τουσ ερωτθκζντεσ, οι οποίοι με ειλικρίνεια αναγνϊριςαν τισ αδυναμίεσ τουσ και είχαν ιδθ ςχεδιάςει πλάνα για μελλοντικζσ δράςεισ. Θ βιομθχανία χθμικϊν φαίνεται να ζχει ιδθ ζτοιμθ τθν απάντθςθ για το πωσ κα αντιμετωπίςει τισ ανταγωνιςτικζσ τθσ προκλιςεισ.

α. ΠΡΟΜΘΘΕΙΑ

Για χϊρεσ οι οποίεσ δεν κατζχουν τισ δικζσ τουσ πθγζσ, όπωσ θ Ελλάδα, θ προμικεια είναι απειλι όταν αυτι δεν είναι καλά ςυντονιςμζνθ και οργανωμζνθ. Ρι Ευρωπαϊκζσ προδιαγραφζσ είναι πολφ ςυγκεκριμζνεσ για οριςμζνα προϊόντα, οδθγϊντασ ζτςι, ςε ζνα πολφ περιοριςμζνο εφροσ επιλογισ προμθκευτϊν. Σζρα από αυτό, κζματα πίςτωςθσ ανζρχονται ςτο προςκινιο ςιμερα. Υυνεπϊσ, ο χρόνοσ παράδοςθσ προμθκειϊν, θ διακεςιμότθτα/ αξιοπιςτία των προμθκευτϊν, θ ποιότθτα του προϊόντοσ και τθσ ςυςκευαςίασ, οι όροι πλθρωμισ και θ λειτουργία τθσ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ και του χρόνου διαμετακόμιςθσ είναι κζματα τα οποία είναι πολφ καλά οργανωμζνα, ςχεδιαςμζνα

και ςε λειτουργία για τθν πλειοψθφία, χωρίσ να υπάρχει κάποιο ρίςκο μθ διακεςιμότθτασ. Γενικά, θ ςτρατθγικι προμθκειϊν (πολλζσ πθγζσ αντί μίασ) που υιοκετείται, αφορά τθν φπαρξθ τουλάχιςτον 2 προμθκευτϊν οι οποίοι επιλζγονται προςεκτικά ςτθ βάςθ τθσ αξιοπιςτίασ, τθσ ποιότθτασ και τθσ τιμισ.

β. ΑΠΟΘΘΚΕΤΘ

Χπάρχουν ζντονεσ τάςεισ για τθν ελαχιςτοποίθςθ των αποκεμάτων ςτισ αποκικεσ, πάντα ςε ιςορροπία με τισ ανάγκεσ παραγωγισ. Για τα πολφ ςθμαντικά ι μακρινισ προζλευςθσ υλικά πρζπει να διατθρείται πάντα ζνα μεγαλφτερο όριο αςφαλείασ ϊςτε να αποφεφγεται θ

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 39

ξαφνικι αδυναμία εκτζλεςθσ τθσ παραγωγικισ διαδικαςίασ και τθσ παράδοςισ τουσ. Θ διαχείριςθ αποκεμάτων απαιτείται ςε διάφορα ςθμεία του δικτφου προμθκειϊν ϊςτε να διαςφαλίηεται θ ομαλι ροι τθσ παραγωγισ ζναντι οποιαςδιποτε απρόβλεπτθσ ανωμαλίασ που μπορεί να οδθγιςει ςε πλιρθ ζλλειψθ πρϊτων υλϊν. Θ πρόβλεψθ αναγκϊν ςε πρϊτεσ φλεσ γίνεται με μεγάλθ φροντίδα ςε όλθ τθν αλυςίδα εφοδιαςμοφ πάντα ςε ςυνδυαςμό με τα τθροφμενα επίπεδα αςφαλείασ. Ωσ εκ τοφτου, θ διαχείριςθ τθσ διακίνθςθσ χθμικϊν είναι ςε ιδιαίτερα υψθλό επίπεδο. Φα επίπεδα αςφαλείασ για τουσ περιςςότερουσ ερωτθκζντεσ, είναι κζμα μεγάλθσ ςθμαςίασ θ οποία διεκπεραιϊνεται με προςεκτικό ςχεδιαςμό και παρακολοφκθςθ. Ωςτόςο, ςε ςυνδυαςμό με τθν προαναφερκείςα περιοριςμζνθ δυνατότθτα ελεφκερθσ επιλογισ προμθκευτϊν για οριςμζνα υλικά, οι αντίςτοιχεσ εταιρίεσ αναγκάηονται να διατθροφν υψθλά επίπεδα αποκεμάτων. Θ ςτρατθγικι του “just in time” και θ πολιτικι ανάκεςθσ ςε εξωτερικοφσ ςυνεργάτεσ, ςτθν πραγματικότθτα δεν ιςχφει για

τθν πλειοψθφία των ερωτθκζντων. Θ «πράςινθ» αποκικευςθ δεν αποτελεί κακιερωμζνθ πολιτικι όμωσ θ αποκικευςθ εκτελείται ςφμφωνα με τουσ εκνικοφσ κανονιςμοφσ και τουσ υποδεικνυόμενουσ τρόπουσ χειριςμοφ και αποκικευςθσ.

γ. LOGISTICS ΣΘ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΘ ΔΙΑΔΙΚΑΙΑ

Μακϊσ θ βιομθχανία χθμικϊν είναι μια βιομθχανία τεχνογνωςίασ, διάφορα μοντζλα παραγωγικϊν διαδικαςιϊν ζχουν υιοκετθκεί ι εφαρμοςτεί με προαπαιτοφμενο τθν ευελιξία τθσ παραγωγισ και ςυνακολοφκωσ ωσ δυνατό ςθμείο. Θ αναβάκμιςθ του μθχανολογικοφ εξοπλιςμοφ ςυντελεί ςε αυτό. Φα κόςτθ παραγωγισ κεωροφνται ιςομερϊσ ωσ δυνατό ι αδφνατο ςθμείο ανάλογα με τα επιμζρουσ χαρακτθριςτικά τθσ κάκε εταιρίασ και επικεντρϊνονται κυρίωσ ςτα ενεργειακά κόςτθ, ενϊ τα ποςοςτά των ακατάλλθλων είναι

μικρά λόγω τθσ βελτίωςθσ, προσ τθν κατεφκυνςθ τθσ μείωςθσ του κόςτουσ παραγωγισ, των ακολουκοφμενων διαδικαςιϊν.

δ. ΔΙΑΝΟΜΘ ΚΑΙ ΜΕΣΑΦΟΡΑ

Μοινόσ ςτόχοσ των ερωτθκζντων από τισ εταιρίεσ χθμικϊν, τισ εταιρίεσ logistics και τουσ εκνικοφσ οργανιςμοφσ μεταφορϊν είναι θ παράδοςθ των προϊόντων ςτθν ϊρα τουσ. Ωςτόςο, υπάρχουν κάποιεσ δυςκολίεσ οι οποίεσ προζρχονται κυρίωσ από τουσ Ελλθνικοφσ ςιδθροδρόμουσ και τισ καλάςςιεσ υποδομζσ κακϊσ και από το λιμάνι τθσ Θεςςαλονίκθσ, το οποίο όπωσ και θ πλειοψθφία των Ξεςογειακϊν λιμζνων, βρίςκεται εντόσ του αςτικοφ ιςτοφ. Υθμαντικζσ προςπάκειεσ ζχουν γίνει για τθ βελτιςτοποίθςθ του ωφζλιμου φορτίου

αλλά κάποιοι εκτιμοφν πωσ υπάρχουν ακόμα περικϊρια για βελτίωςθ. Φα εμπορευματικά κόςτθ μεταφοράσ είναι υψθλά αφοφ δεν υπάρχουν αρκετά εναλλακτικά μζςα μεταφοράσ και για λόγουσ διανομισ, πολλζσ εταιρίεσ διατθροφν δικό τουσ ςτόλο από φορτθγά. Υε αντιδιαςτολι, όλα τα παράγωγα ενόσ διυλιςτθρίου μεταφζρονται ςε άλλα ςθμεία μζςω αγωγϊν, ςιδθροδρομικϊσ ι οδικϊσ, γεγονόσ που προςφζρει ςτθν ςχετικι εταιρία εναλλακτικζσ λφςεισ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 40

ε. ΧΕΔΙΑΜΟ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟ

Θ ακρίβεια και ευελιξία ςτο ςχεδιαςμό παραδόςεων μαηί με τθν ανάλυςθ ςφαλμάτων και τον ζλεγχο, κακϊσ και τισ διαδικαςίεσ διαςφάλιςθσ ποιότθτασ, αποτελοφν παράγοντεσ ιδιαίτερθσ ςθμαςίασ και ςυνεπϊσ ςθμαντικζσ προςπάκειεσ ζχουν καταβλθκεί για τθ βελτίωςι τουσ και κεωροφνται ςιμερα ωσ εμφανι δυνατά ςθμεία για τισ περιςςότερεσ εταιρίεσ. Ωςτόςο, οι πάροχοι καλάςςιων και ςιδθροδρομικϊν μεταφορικϊν υπθρεςιϊν κεωροφν πωσ όλα τα επιμζρουσ ςθμεία του ςχεδιαςμοφ και ελζγχου που αναφζρκθκαν παραπάνω, είναι είτε ςε πρωταρχικό ςτάδιο, είτε χρειάηονται περαιτζρω βελτίωςθ ι δεν ζχουν ακόμα υιοκετθκεί ωσ διαδικαςίεσ.

ςτ. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΩΝ

Γενικά, θ δυνατότθτα υπόςχεςθσ διακεςιμότθτασ και ο χρόνοσ εκπλιρωςθσ μιασ παραγγελίασ εκλαμβάνονται ωσ δυνατά ςθμεία για ςχεδόν όλεσ τισ εταιρίεσ, ενϊ για λίγεσ από αυτζσ, οι οποίεσ επθρεάηονται άμεςα από τον Μανονιςμό Reach, παρατθροφνται ςυγκεκριμζνεσ δυςκολίεσ (κακυςτεριςεισ ςτισ παραδόςεισ, ςυγκεκριμζνεσ ελλείψεισ). Από τθν άλλθ πλευρά, οι δφο κφριοι πάροχοι μεταφορικϊν υπθρεςιϊν (ΡΝΘ και ΦΤΑΙΟΡΥΕ) δεν είναι ςε κζςθ να εγγυθκοφν για τθν παρεχόμενθ υπθρεςία ι να υπολογίςουν το χρόνο ολοκλιρωςθσ εκ των προτζρων.

ε. ΑΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΙΑ

Θ αςφάλεια και προςταςία είναι πρωταρχικισ ςθμαςίασ για τθ βιομθχανία χθμικϊν και τισ μεταφορζσ και ςυνεπϊσ είναι τα πρϊτα κζματα τα οποία λαμβάνονται υπόψθ, τίκενται ςε ςυηιτθςθ και αναπτφςςονται. Ρι περιςςότερεσ από τισ εταιρίεσ ςυμμετζχουν ςε Σρογράμματα Χπεφκυνθσ Επιτιρθςθσ, παρ’ όλο που δεν είναι υποχρεωμζνεσ, γιατί πιςτεφουν ότι θ ςυνεχιηόμενθ εκπαίδευςθ βελτίωςε το περιβάλλον, τθν υγεία, τθν αςφάλεια και προςταςία ςτο χϊρο εργαςίασ λόγω του ςυνετότερου χειριςμοφ των χθμικϊν και τθσ πιο ορκολογικισ χριςθσ των διαδικαςιϊν και ςυντζλεςε ςτθν αναβάκμιςθ του ςυςτιματοσ διαχείριςθσ ςφμφωνα με τα επαγγελματικά πρότυπα τθσ βιομθχανίασ χθμικϊν.

η. ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΕ ΠΛΘΡΟΦΟΡΘΘ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΟ ΤΣΘΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΘ ΧΘΜΙΚΩΝ ΣΘ ΕΣΑΙΡΙΑ

Για τισ εταιρίεσ χθμικϊν, είτε αυτζσ είναι παραγωγικζσ, είτε παρζχουν υπθρεςίεσ μεταφοράσ/αποκικευςθσ και προϊκθςθσ, τα ςυςτιματα διαχείριςθσ (ERP/MRP και παρακολοφκθςθσ τθσ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ) ζχουν μεγάλθ ςθμαςία και ζχουν καταφζρει να φκάςουν ςε ζνα υψθλό επίπεδο απόδοςθσ και χριςθσ αυτϊν των τεχνολογικϊν εφαρμογϊν. Φα ςυςτιματα EDI, για όςεσ τα χρθςιμοποιοφν, παρζχουν ςοβαρά πλεονεκτιματα. Ζχοντασ ωσ ςτόχο τθ ςυνεχόμενθ προςφορά υψθλότερων υπθρεςιϊν προσ τουσ πελάτεσ τουσ μζςω τθσ βελτιςτοποίθςθσ τθσ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ, πολλζσ εταιρίεσ ζχουν αναβακμίςει τα εςωτερικά ςυςτιματα λογιςμικϊν τουσ και τα ελεγκτικά τουσ εργαλεία, οδθγϊντασ τισ ςτθν ταχφτερθ ανταπόκριςθ ςτισ ανάγκεσ και απαιτιςεισ των

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 41

πελατϊν τουσ. Θ ειςαγωγι νζων ι θ βελτίωςθ των ιδθ υφιςτάμενων εςωτερικϊν διαδικαςιϊν και ςυςτθμάτων προγραμματιςμοφ (ςε οριςμζνεσ περιπτϊςεισ ςυμπεριλαμβανομζνων SAP επίςθσ), κεωροφνται πρωταρχικισ ςθμαςίασ για τθ διαχρονικι βελτίωςθ τθσ απόδοςθσ του ςυςτιματοσ διανομισ προϊόντων. Από τθν άλλθ, αυτοί οι παράγοντεσ είναι απαραίτθτοι, αλλά όχι κρίςιμοι, ωσ προσ τθ διαδικαςία μεταφοράσ αφοφ τα κφρια εμπόδια ςε αυτι τθ διαδικαςία προζρχονται από άλλουσ παράγοντεσ οι οποίοι ζχουν αναλυκεί προθγουμζνωσ.

θ. ΔΙΑΔΙΚΑΙΕ ΠΟΤ ΧΕΣΙΗΟΝΣΑΙ ΜΕ ΣΘ ΔΙΑΧΕΙΡΙΘ ΣΩΝ ΧΘΜΙΚΩΝ

Δυνατό ςθμείο για όλουσ τουσ τομείσ τθσ βιομθχανίασ χθμικϊν αποτελεί θ ςτρατθγικι πρόςλθψθσ προςωπικοφ που ακολουκείται επειδι θ εμπειρία, θ γνϊςθ και θ τεχνογνωςία

παίηουν πρωταρχικό ρόλο ενϊ θ ςυμμετοχι ςε ςεμινάρια, ςυνζδρια και φόρουμ εκλαμβάνονται ωσ βραχυπρόκεςμεσ και μακροπρόκεςμεσ «επενδφςεισ» ςτο κεφάλαιο του ανκρϊπινου δυναμικοφ τουσ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 42

7. Ανάγκες για Μελλονηικές Γράζεις και Βεληιώζεις - Σσμπεράζμαηα

Μάκε πρόγραμμα, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ λειτουργικισ διαδικαςίασ, του πλάνου διαχείριςθσ και των αναπτυξιακϊν χαρακτθριςτικϊν, ζχει δυνατά και αδφναμα ςθμεία, ευκαιρίεσ και απειλζσ. Θ εξζταςθ των διαδικαςιϊν που εμπλζκονται ςτθ μεταφορά χθμικϊν μπορεί να οδθγιςει ςε αφξθςθ τθσ αςφάλειασ. Θ ανάλυςθ SWOT ςτοχεφει ςτθ βελτιςτοποίθςθ των δυνατϊν ςθμείων και ευκαιριϊν, ελαχιςτοποίθςθ των εξωτερικϊν απειλϊν, μετατροπι των αδφνατων ςθμείων ςε δυνατά, και ςτθν εκμετάλλευςθ των ευκαιριϊν ςε ςυνδυαςμό με τθν ελαχιςτοποίθςθ τόςο των εςωτερικϊν αδφνατων ςθμείων

όςο και των εξωτερικϊν απειλϊν.

Φα κφρια χαρακτθριςτικά τθσ παροφςασ ανάλυςθσ SWOT ςτθ βάςθ των ςυγκεκριμζνων κατθγοριϊν παρουςιάηονται παρακάτω.

Δυνατά ςθμεία Σοιότθτα προϊόντων/ ςυςκευαςίασ

Χρόνοσ παράδοςθσ των πρϊτων υλϊν/ ενδιάμεςων προϊόντων

Διαχείριςθ αποκεμάτων

Ευελιξία εντόσ τθσ παραγωγικισ διαδικαςίασ

Ακρίβεια και ευελιξία ςτον προγραμματιςμό των προμθκειϊν

Εςωτερικζσ διαδικαςίεσ αςφάλειασ

Ευκαιρίεσ Σαγκοςμιοποίθςθ των αγορϊν

Ρικονομικι ανάπτυξθ τθσ περιοχισ

Μαινοτομία ςε όλουσ τουσ κλάδουσ

Διεκνισ εναρμόνιςθ των κανονιςμϊν διακίνθςθσ/ μεταφοράσ

Ρικονομικζσ επιχορθγιςεισ τθσ διακίνθςθσ

Υθμαςία του τομζα τθσ βιομθχανίασ

Διεκνι πρότυπα αναφοράσ

Αδφνατα ςθμεία Υτρατθγικι «ακριβϊσ τθν ϊρα» (Just-in-time)

Σολιτικι ανάκεςθσ ςε εξωτερικοφσ ςυνεργάτεσ

Μόςτθ εμπορευματικισ μεταφοράσ

Απειλζσ Ανεπάρκεια των υποδομϊν μεταφοράσ,

ειδικά για τισ ςιδθροδρομικζσ

Ρι καλάςςιεσ μεταφορζσ είναι ικανοποιθτικζσ αλλά βελτιϊςεισ είναι απαραίτθτεσ

Ανυπαρξία διατροπικϊν κόμβων

Γραφειοκρατικοί περιοριςμοί

Σοιότθτα των υπθρεςιϊν μεταφοράσ

Διαλειτουργικά προβλιματα

Θ χθμικι βιομθχανία αντιμετωπίηει ςθμαντικζσ οικονομικζσ, περιβαλλοντικζσ και κοινωνικζσ προκλιςεισ κατά τον 21ο αιϊνα. Ρι κφριεσ δυνάμεισ αλλαγισ περιλαμβάνουν τθν αυξθμζνθ παγκοςμιοποίθςθ των αγορϊν, τθν κοινωνικι απαίτθςθ για βελτιωμζνεσ περιβαλλοντικζσ ςυνκικεσ, τθν ανάγκθ για αυξθμζνθ κερδοφορία και κεφαλαιακι

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 43

απόδοςθ, τισ υψθλότερεσ απαιτιςεισ των πελατϊν και τισ αλλαγζσ των απαιτιςεων του εργατικοφ δυναμικοφ.

Για να τεκεί αυτό το όραμα εντόσ ενόσ ρεαλιςτικοφ πλαιςίου, απαιτείται μια ςειρά από μελλοντικζσ δράςεισ οι οποίεσ ορίηονται ωσ ηωτικισ ςθμαςίασ για τθν εξζλιξθ τθσ βιομθχανίασ χθμικϊν.

7.1 Τομέαρ Παπαγωγών Χημικών

Θ καινοτομία είναι το κλειδί για μια βιϊςιμθ και υγιι βιομθχανία χθμικϊν.

Ρι δθμόςιεσ και ιδιωτικζσ αρχζσ πρζπει να ενδυναμϊςουν τουσ ςυνεργατικοφσ

ςχθματιςμοφσ καινοτομίασ, διευκολφνοντασ τθ διαςυνοριακι και διατομεακι ςυνεργαςία.

Ρ δθμόςιοσ τομζασ πρζπει να παρζχει πιο αποτελεςματικι υποςτιριξθ προσ τον ιδιωτικό τομζα ςτισ προςπάκειζσ του για ζρευνα και ανάπτυξθ.

Ρι εταιρίεσ πρζπει να ανακεωροφν και να αναβακμίηουν τα πλάνα τουσ για ζρευνα και ανάπτυξθ, ζνα κζμα που απαιτεί ςτενότερθ ςυνεργαςία με Σανεπιςτιμια και Ερευνθτικά Μζντρα.

Ρι τεχνολογικζσ βελτιϊςεισ αναμζνεται να ελαχιςτοποιιςουν κόςτθ που ςχετίηονται με τθν ενζργεια και τθν παραγωγι. Θ χριςθ ανανεϊςιμων πθγϊν ενζργειασ και θ διαχείριςθ των παραπροϊόντων κα διαςφαλίςει τθ βιϊςιμθ ανάπτυξθ, τθν υγεία και τθν προςταςία του περιβάλλοντοσ. Ωςτόςο, κατάλλθλο κανονιςτικό πλαίςιο απαιτείται για τθ διαςφάλιςθ τθσ

επιτυχίασ και αςφάλειασ των χθμικϊν.

Από τθν πλευρά του κράτουσ, θ απλοφςτευςθ του νομικοφ πλαιςίου ςχετικά με τισ εταιρίεσ χθμικϊν και τα χθμικά προϊόντα αναμζνεται να δϊςει ϊκθςθ ςτθν καινοτομία και τθν ανάπτυξθ.

Θ ικανότθτα μεταφοράσ χθμικϊν με αςφαλι και αποτελεςματικό τρόπο αποτελεί ζνα παράγοντα ανταγωνιςτικότθτασ πρωταρχικισ ςθμαςίασ.

Θ διαχείριςθ τθσ τοπικισ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ (logistics) απαιτεί μεγαλφτερθ υποςτιριξθ και επζνδυςθ από τισ δθμόςιεσ αρχζσ και από τουσ εμπλεκόμενουσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα.

Θ ειςαγωγι μονάδων παραγωγισ χθμικϊν ςε ςυγκροτιματα εφοδιαςτικισ αλυςίδασ (logistics clusters) απαιτεί λιγότερα «ςθμεία ςυμφόρθςθσ» που ςχετίηονται με τισ μεταφορζσ. Είναι απαραίτθτο να υπάρξει πρόοδοσ όςον αφορά τισ πλατφόρμεσ διατροπικϊν μεταφορϊν, τθν αποδοτικότθτα των ςιδθροδρομικϊν μεταφορϊν, τθν κυκλοφοριακι ςυμφόρθςθ και τθ δυναμικότθτα του λιμανιοφ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 44

7.2 Τομέαρ Οδικών Μεηαθοπών

Για τθ βελτιςτοποίθςθ του ωφζλιμου φορτίου και τθ μείωςθ των απαιτιςεων που ςχετίηονται με τισ μεταφορζσ με ζμμεςο κετικό αντίκτυπο ςτο περιβάλλον, θ καταςκευι νζων δρόμων, θ βελτίωςθ τθσ οδικισ αςφάλειασ και τθσ ποιότθτασ των οδικϊν υποδομϊν είναι απαραίτθτεσ. Επίςθσ, είναι απαραίτθτο θ δομι και ανάπτυξθ του οδικοφ δικτφου να επεκτακεί περαιτζρω και να ολοκλθρωκοφν οι κάκετοι άξονεσ τθσ Εγνατίασ Ρδοφ.

7.3 Τομέαρ Σιδηποδπομικών Μεηαθοπών

Ρ τομζασ των εμπορευματικϊν ςιδθροδρομικϊν μεταφορϊν παίηει ςθμαντικό ρόλο ςτθν οικονομία τθσ χϊρασ ωσ ο κφριοσ τρόποσ μεταφοράσ για πολλζσ βαςικζσ βιομθχανίεσ και ςε

αυξανόμενο βακμό για τισ εξαγωγζσ και τισ ειςαγωγζσ.

Ρ ςιδθρόδρομοσ είναι το μζςο με τθ μικρότερθ περιβαλλοντικι επιβάρυνςθ ενϊ επίςθσ αποτελεί ζνα αςφαλζσ χερςαίο ςφςτθμα μεταφοράσ ςε ςφγκριςθ με άλλα. Ρι ςιδθροδρομικζσ μεταφορζσ παρζχουν υψθλό επίπεδο αξιοποίθςθσ του φορτίου και ενεργειακισ αποτελεςματικότθτασ, όμωσ είναι λιγότερο ευζλικτεσ αφοφ οι ςιδθροδρομικοί ςτακμοί κλείνουν αντί να αυξάνονται.

Θ επζκταςθ του ςιδθροδρομικοφ δικτφου αποτελεί μοναδικι ευκαιρία για να επιτευχκεί ςφνδεςθ τθσ περιοχισ με τθν ανατολικι Ευρϊπθ και τα Βαλκάνια, αφοφ λόγω τθσ γεωγραφικισ τθσ κζςθσ ςυνιςτά διανεμθτικι οδό προσ τθν Ευρϊπθ. Για τθ μεταφορά χθμικϊν, ο ςιδθρόδρομοσ ςυνιςτά το ενδεδειγμζνο μζςο μεταφοράσ διεκνϊσ, αφοφ

αποτελεί τθν αςφαλζςτερθ και πιο οικονομικι λφςθ για μεγάλεσ αποςτάςεισ και βαρζα φορτία.

Για τθν ενκάρρυνςθ τθσ χριςθσ των ςιδθροδρομικϊν μεταφορϊν αντί των οδικϊν, απαιτείται θ εντατικοποίθςθ των επενδφςεων από τθν πλευρά του κράτουσ ζτςι ϊςτε να

βελτιωκεί θ ελλιπισ λειτουργία του κλάδου. Θ υιοκζτθςθ ςυςτθμάτων ΦΣΕ αναμζνεται να βελτιϊςει τισ λειτουργίεσ εξακρίβωςθσ τθσ προζλευςθσ και παρακολοφκθςθσ τθσ πορείασ των φορτίων και του χρόνου παράδοςθσ, ενϊ θ θλεκτροκίνθςθ παρζχει πολλά πλεονεκτιματα, πρωτίςτωσ για το περιβάλλον. Θ ειςαγωγι τρζνων υψθλότερθσ ταχφτθτασ, ενιαίων κλειςτϊν αμαξοςτοιχιϊν (block-trains) και κατάλλθλων βαγονιϊν κα διευκόλυνε τθν επιλογι του ωσ μεταφορικό μζςον. Φο νομικό πλαίςιο κα ζπρεπε ζμμεςα να επιχορθγεί το ςιδθρόδρομο, να προβάλει τα πλεονεκτιματά του και να παρζχει τθν απαιτοφμενθ

ελευκερία για δράςεισ και πρωτοβουλίεσ.

7.4 Τομέαρ Θαλαζζίων Μεηαθοπών

Θ βελτίωςθ του «ςθμείου ςυμφόρθςθσ» το οποίο εντοπίηεται ςτθ ςφνδεςθ του λιμζνα με τθν ενδοχϊρα, ςε ςυνδυαςμό με τθν επζκταςθ του ςιδθροδρομικοφ δικτφου, τθ δθμιουργία αποκθκϊν ςτο χϊρο του λιμζνα για τθν αποκικευςθ εμπορευματικϊν φορτίων προσ διαμετακόμιςθ και τθν απλοποίθςθ των κανονιςμϊν, αποτελοφν μερικζσ από τισ προτεινόμενεσ δράςεισ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 45

7.5 Τομέαρ Γιαηποπικών Μεηαθοπών

Θ περιοχι τθσ Θεςςαλονίκθσ αποτελεί τθν προτεινόμενθ τοποκεςία για τθ δθμιουργία διατροπικϊν κόμβων, ζχοντασ ωσ πλεονζκτθμα τθ γεωγραφικι τθσ κζςθ και κατά ςυνζπεια παρζχοντασ πρόςβαςθ ςτθν ενδοχϊρα τθσ Ευρϊπθσ. Αυτι θ πράξθ κα επιδροφςε κετικά και κα διευκόλυνε το διεκνζσ εμπόριο μεταξφ Ανατολισ και Δφςθσ. Θ κρατικι υποςτιριξθ για τθν υλοποίθςθ αυτοφ του ςχεδίου κρίνεται απαραίτθτθ.

Ζργο LOSAMEDCHEM SWOT Analysis για τισ μεταφορζσ χθμικϊν ςτθ Θεςςαλονίκθ

Υελίδα 46

8. Βιβλιογραθία 1. www.chemicalvision2020.org

2. www.cbo.gov

3. www.cefic.org

4. www.haci.gr (Υφνδεςμοσ Ελλθνικϊν Χθμικϊν Βιομθχανιϊν)

5. www.researchandmarkets.com

6. www.chem.unep.ch

7. www.gsrt.gr

8. www.grdi2020.eu