SPSS Statistical Package for the Social

Sciences

Ξεκινώντας

την

εφαρμογήΕισαγωγή

∆εδομένων

Ορισμός

ΜεταβλητώνΕισαγωγή

περίπτωσης

και

μεταβλητής

∆ιαγραφή

περιπτώσεων

ή

και

μεταβλητών

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΑθανάσιος

Παπαϊωάννου

& Νίκος

Ζουρμπάνος

Start menu Programs

SPSS for Windows SPSS 15.0 Evaluation Version

ή

στην

επιφάνεια

εργασίας

διπλό

κλικ

στο

εικονίδιο

Επιλέγουμε

Cancel

Γραμμή

ΤίτλουΓραμμή

Εντολών

Γραμμή

ΕργαλείωνΜεταβλητές

Παρατηρήσεις

Γραμμή

εντολών

File,

δημιουργία

ενός

καινούργιου

αρχείου

SPSS, ανοίγουμε

ένα

υπάρχον, σώζουμε

κάποιο

που

ήδη

έχουμε

δημιουργήσει

Edit, τροποποιούμε, αντιγράφουμε

τμήματα

του

αρχείου

δεδομένων

View, αλλάζουμε

τον

αριθμό

των

πληροφοριών

που

υπάρχουν

στο

περιβάλλον

εργασίας μας

Data, ενώσουμε

αρχεία

δεδομένων, δημιουργία

υποσύνολων

δεδομένων, χωρίσουμε

αρχεία

Transform, επανακωδικοποίηση

τιμών, πράξεις, δημιουργία

νέων

μεταβλητών

Analyze, στατιστικές

αναλύσεις

Graphs, δημιουργία

γραφικών

παραστάσεων

Utilities, δημιουργία

πίνακα

περιεχομένων

για

τις

μεταβλητές, πληροφορίες, επιλογή

συγκεκριμένων

Window, αρχεία

που

έχουμε

ενεργοποιήσει

Help, βοήθεια

λογισμικού

Γραμμή

εργαλείων

Συντομεύσεις

για

κοινές

εντολές

Άνοιγμα αρχείου

Αποθήκευση αρχείου

Εκτύπωση

Εισαγωγή νέας

περίπτωσης

Εισαγωγή νέας

μεταβλητής

Τιμές κατηγορικών

μεταβλητών

Ανοίγουμε το αρχείο με κατάληξη .sav που

ήδη

έχουμε

σώσει

σε

κάποιο

φάκελο

του

υπολογιστή

μας

Επιλέγουμε

με αριστερό

κλικ

το

αρχείο

που

θέλουμε π.χ στο desktop,

αρχείο

Total

Μετά

κάνουμε αριστερό

κλικ

στην

εντολή

Open

Ανοίγουν

δυο

παράθυρα

το

Output viewer

(επεξεργαστής

αποτελεσμάτων)

το

κάνουμε

minimize, το

έχουμε

ανοιχτό

αλλά

δεν

το

βλέπουμε, επιλέγοντας

την

παύλα

Στο

Output –

SPSS Viewer

καταγράφονταιτα

αποτελέσματα

κάθε

στατιστικής

ανάλυσης

που

πραγματοποιούμε

συμπεριλαμβανομένωντων

πινάκων

και

των

γραφημάτων

Όταν

θέλουμε

να

αποθηκεύσουμε

ένα

νέο αρχείο

δεδομένων

που

ήδη

έχουμε

περάσει

επιλέγουμε

file

–

save as

Επιλέγουμε

π.χ το desktop ως

περιοχή αποθήκευσης, γράφουμε

ένα

όνομα

για

το

αρχείο

π.χ. nikos

και

μετά

επιλέγουμε

τοSave, στη

συνέχεια

minimize το

Output

viewer που

θα

εμφανιστεί

Εισαγωγή

δεδομένων

Με

την

έναρξη

του

προγράμματος

μπορούμε

να εισάγουμε

δεδομένα.

Ο

επεξεργαστής

δεδομένων

(data editor) έχει

τη μορφή

λογιστικού

φύλλου.

Αν

ανοίξουμε

ένα

αρχείο

δεδομένων, τότε εμφανίζονται

στον

επεξεργαστή

όλα

τα

δεδομένα, τα

οποία

μπορούμε

να επεξεργαστούμε.

Από

τη

στιγμή

που

έχουμε

ανοίξει

το πρόγραμμα

(βλέπε

διαφάνεια

2) μπορούμε

να

εισάγουμε

δεδομένα.

Σημεία

Προσοχής-

Οι

γραμμές

(1,2,3,4…) αντιστοιχούν

στις

περιπτώσεις

(συμμετέχοντες) cases-

Οι

στήλες

στις

μεταβλητές

(variables), ενώ

στα

κελιά

τοποθετούμε

τις

παρατηρήσεις, δηλαδή

τις

τιμές.-

Π.χ. στην

περίπτωση

1, μεταβλητές

είναι

age, gender, sport, κοκ, ενώ

η

τιμή

για

την

μεταβλητή

age στην

περίπτωση

(συμμετέχοντα) 1 είναι

ίση

με

14

1) Επιλέγουμε

ένα

κελί

το

πρώτο

που

είναι

στην

πρώτη

γραμμή, πρώτη

στήλη. Με

αυτότον

τρόπο

εμφανίζεται

ένα

μαύρο

περίγραμμα

γύρω

του

που

μας

δείχνει

ότι

είναι

επιλεγμένο. 2) Πληκτρολογούμε

την

τιμή

της

παρατήρησης

και

πατάμε

Enter για

ναΠάμε

από

κάτω

ή

το

δεξί

βέλος

στο

πληκτρολόγιο

για

να

πάμε

στο

δεύτερο

κελί

της

Πρώτης

παρατήρησης. 3) Αν

θέλουμε

να

αλλάξουμε

κάποια

τιμή

απλά

κάνουμε

click πάνω

στο

κελί

και

αλλάζουμε

την

τιμή. 4) Αν

τα

δεδομένα

προέρχονται

από

ερωτη-

ματολόγια

τότε

η

εισαγωγή

γίνεται

οριζόντια. Τελειώνουμε

ένα

ερωτηματολόγιο(δηλαδή

ένα

συμμετέχοντα

–

περίπτωση) και

μετά

συνεχίζουμε

από

κάτω.

Ορισμός

μεταβλητών

Αν

δεν

ονομάσουμε

τις

μεταβλητές

το

SPSS τις

ονομάζει

ως

VAR00001, κλπ.

Σε

μια

έρευνα

όμως

για

να

μπορέσουμε

να

επεξεργαστούμε

με

ευκολία

τα

δεδομένα, θέλουμε

το

όνομα

της

μεταβλητής

να

έχει

σχέση

με

το

χαρακτηριστικό

που

περιγράφει

(π.χ. Age = ηλικία, gender = φύλο). Επίσης

αν

έχουμε

κάποια

ποιοτική

μεταβλητή

όπως

είναι

το

φύλο

πρέπει

να

ορίσουμε

κάποιους

κωδικούς

π.χ ότι η τιμή

1 = άνδρας

και

η

τιμή

2 = γυναίκα. Για

να

δώσουμε

ονόματα

στις

μεταβλητές, επεξηγηματικά

σχόλια, να

δούμε

την

κωδικοποίηση

που

έχουμε

βάλει, ή να κάνουμε

κάποιες

τροποποιήσεις, επιλέγουμε

το

όνομα

της

μεταβλητής

που

θέλουμε

να

επεξεργαστούμε

κάνοντας

διπλό

κλικ

ή

κάτω

αριστερά

κάνουμε

κλικ

στο

variable view δίπλα

από

το

data view στο

οποίο

αναφέρονται

όλες

οι

πληροφορίες

για

τις

μεταβλητές

μας.

Π.χ. γράφουμε

το

όνομα

age για

τη

μεταβλητή

VAR00001 που

αντιστοιχεί

στην

ηλικία

του

συμμετέχοντα. Το

1 δεν

αντιστοιχεί

στο

συμμετέχοντα

1 αλλά

στη

μεταβλητή

1 δηλαδή

στο

VAR00001

από

το

data viewer. Μετά

από κάτω γράφουμε τη δεύτερη μεταβλητή π.χ. Gender, από

κάτω

την

τρίτη π.χ. Sport κλπ.

Στη

VAR00002

βάζουμε

το

όνομα

gender = φύλο. Όμως

το

φύλο

είναι

ποιοτική

μεταβλητή

οπότε

πρέπει

να

κωδικοποιηθεί. Κάνουμε

κλικ

κάτω από

το

values στο

gender και

ανοίγει

ένα

νέο

παράθυρο. Στο

κελί

value

γράφουμε

1 και

στο

κελί

Label γράφουμε

men και

μετά

κάνουμε

κλικ

στο κουμπί

Add. To ίδιο

κάνουμε

και

για

τις

γυναίκες

γράφοντας

2 και

females

στα

κατάλληλα

κελιά

και

πατώντας

add. Για

επιστρέψουμε

στο προηγούμενο

παράθυρο

και

να

γράψουμε

και

άλλα

ονόματα

για

τις

μεταβλητές

μας

κάνουμε

κλικ

στο

ΟΚ

Στη

VAR00002

βάζουμε

το

όνομα

gender = φύλο. Όμως

το

φύλο

είναι

ποιοτική

μεταβλητή

οπότε

πρέπει

να

κωδικοποιηθεί. Κάνουμε

κλικ

κάτω από

το

values στο

gender και

ανοίγει

ένα

νέο

παράθυρο. Στο

κελί

value

γράφουμε

1 και

στο

κελί

Label γράφουμε

men και

μετά

κάνουμε

κλικ

στο κουμπί

Add. To ίδιο

κάνουμε

και

για

τις

γυναίκες

γράφοντας

2 και

females

στα

κατάλληλα

κελιά

και

πατώντας

add. Για

επιστρέψουμε

στο προηγούμενο

παράθυρο

και

να

γράψουμε

και

άλλα

ονόματα

για

τις

μεταβλητές

μας

κάνουμε

κλικ

στο

ΟΚ

Στην

οθόνη

variable view

Name. Το

όνομα

της

μεταβλητής. Αν

θέλουμε

να

αλλάξουμε

απλά

πληκτρολογούμε

άλλο. Μέγεθος

μέχρι

8 χαρακτήρες. Μπορούμε

να συνδυάσουμε

γράμματα

της

αγγλικής

και

της

ελληνικής

αλφαβήτου, νούμερα,

σύμβολα.

Type. Καθορίζει

αυτόματα

τον

τύπο

της

μεταβλητής

ανάλογα

με

τις

τιμές

που

πληκτρολογούμε. Αριθμητική

= Noumeric, Αλφαρηθμιτική

= string, κλπ.

Width. Το

μήκος

της

μεταβλητής, π.χ. αριθμός

μήκους

8 θέσεων.

Decimals. ∆εκαδικές

θέσεις. Αν

βάλουμε

2, σημαίνει

ότι

οι

τιμές

της

αντίστοιχής

μεταβλητής

θα

έχουν

δύο

δεκαδικά

ψηφία.

Labels. Σημασία

των

μεταβλητών. Π.χ. Sport. Μπορούμε

να

γράψουμε

ότι

το

άθλημα

με

το

οποίο

ασχολούνται

τα

τελευταία

2 χρόνια.

Values. Κωδικοποίηση

ποιοτικών

μεταβλητών, π.χ. άντρες

= 1, γυναίκες

= 2

Missing.Ύπαρξη

ελλειπουσών

τιμών. Συνήθως

βάζουμε

μια

τιμή

που

είναι

εκτός

ορίων

των

καταγεγραμμένων

τιμών. Π.χ. Age (14-35) = 100.

Columns. Καθορίζουμε

το

πλάτος

της

μεταβλητής

Align. Ευθυγράμμιση

των

δεδομένων.

Measure. Κλίμακα

μέτρησης.

Εισαγωγή

νέων

περιπτώσεων

και μεταβλητών

1)Επιλέγουμε

οποιοδήποτε

κελί

της

γραμμής

που

βρίσκεται

κάτω από

τη

γραμμή

που

θέλουμε

να

κάνουμε

την

εισαγωγή

Εισαγωγή

νέων

περιπτώσεων

και μεταβλητών

2) από τη γραμμή των εικονιδίων επιλέγουμε το Insert cases

Εισαγωγή

μεταβλητής

1)Επιλέγουμε

οποιοδήποτε

κελί

της

στήλης

(μεταβλητής) που βρίσκεται

δεξιά

από

τη

στήλη

που

θέλουμε

να

κάνουμε

την

εισαγωγή

Εισαγωγή

μεταβλητής

2) από τη γραμμή των εικονιδίων επιλέγουμε το Insert variable

∆ιαγραφή

Περίπτωσης/γραμμής

1) Επιλέγουμε

τον

αριθμό

της

γραμμής

(τέρμα

αριστερά) που θέλουμε

να

διαγράψουμε

∆ιαγραφή

περίπτωσης

(γραμμής)

2) Επιλέγουμε

από

το

μενού

των

εντολών διαδοχικά

Edit –

Clear ή πατάμε Delete

∆ιαγραφή

μεταβλητής

Με

τον

ίδιο

τρόπο

διαγράφουμε

και

μια μεταβλητή:

1) Επιλέγουμε

το

όνομα

της

μεταβλητής που

θέλουμε

να

διαγράψουμε

2) Από τη βασική γραμμή εντολών επιλέγουμε

Edit

–

Clear ή

πατάμε

Delete

H στήλη

(μεταβλητή) θα

διαγραφεί

και

οι επόμενες

στήλες

θα

μετατοπιστούν

μια

θέση

προς

τα

αριστερά.