C

Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΚΑΙ

ΠΟΝΤΙΩΝΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ• Γενοκτονία των Αρμενίων• Πότε και που έγινε

• Γιατί έγινε

• Η επόμενη μέρα

• Σήμερα

• Διεθνής Αναγνώριση

• Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου• Πότε και που έγινε

• Γιατί έγινε

• Συνέπειες

• Διεθνής Αναγνώριση

Γενοκτονία των Αρμενίων• Ως γενοκτονία των Αρμενίων ή και «Ολοκαύτωμα των Αρμενίων»

αναφέρονται τα γεγονότα εξόντωσης Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σφαγές Αρμενίων είχαν γίνει και ενωρίτερα επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, το 1894-96, με τον αριθμό των νεκρών να εκτιμάται μεταξύ 80 και 300 χιλιάδων και τον αριθμό των ορφανών παιδιών σε 50.000. Ωστόσο οι πλέον εκτεταμένες σφαγές Αρμενίων αποδίδονται στο κίνημα των Νεότουρκων (1908-18). Ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας συμβολικά θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν. Θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες.

• Τουρκικές πηγές αναφέρουν ότι ο αριθμός των νεκρών Αρμενίων ήταν από 600.000 ως 800.000, ενώ Δυτικές και Αρμενικές πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των σφαγιασθέντων στο 1.500.000.

Η γενοκτονία των Αρμενίων

• Η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα, με τη συστηματική εξόντωση ενάμισυ

εκατομμυρίου ανθρώπων από τις Οθωμανικές αρχές την τριετία 1915-1918. Υπήρξε ο

προάγγελος του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου

Πολέμου.

• Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Αρμένιοι, ένας πανάρχαιος χριστιανικός λαός της Εγγύς

Ανατολής, μοιράζονταν μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην

τσαρική Ρωσία ζούσαν κάτω από ένα σχετικά ανεκτικό καθεστώς (αν και δεν έλειπαν

μαζικοί εκρωσισμοί), αλλά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υφίσταντο παντός είδους

διωγμούς, όπως και οι άλλοι χριστιανικοί λαοί της αυτοκρατορίας (Έλληνες, Ασσύριοι

κλπ).

• Με την ανάδυση των εθνικισμών, ο

Σουλτάνος τούς υποπτευόταν για αποσχιστικές τάσεις, ενώ και οι

Ρώσοι, που εποφθαλμιούσαν εδάφη

του «μεγάλου ασθενούς», υπέθαλπαν

τις όποιες φιλοδοξίες τους. Έτσι, ο

Αβδούλ Χαμίτ Β' δεν δίστασε να

προβεί σε άγριους διωγμούς εναντίον

των Αρμενίων της επικράτειάς του, με

αποκορύφωμα τις σφαγές στο Σασούν (1894), τις μαζικές εκτελέσεις

της διετίας 1895-1896, που στοίχισαν

τη ζωή σε 300.000 Αρμενίους.

• Η Γενοκτονία των Αρμενίων πραγματοποιήθηκε παράλληλα και με τον ίδιο τρόπο με γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλ. των Ελλήνων και των Ασσυρίων (Νεστοριανών χριστιανών).

• Εκτός από τη δολοφονία ανθρώπων, η γενοκτονία περιλάμβανε και την απαγωγή γυναικών και παιδιών τα οποία εξισλαμίζονταν, άλλαζαν ονόματα και ενσωματώνονταν σε νοικοκυριά μουσουλμάνων (Τούρκων, Κούρδων, Αράβων κ.ά.) ως σύζυγοι ή σκλάβοι. Σύμφωνα με τα έθιμα των τοπικών φυλών, για να αποφεύγονται οι αποδράσεις, οι σκλάβοι μαρκάρονταν με τατουάζ στο πρόσωπο ή το λαιμό. Πόλεις όπως η Χαρπούτ (Δυτική Αρμενία) και η Μεζρέ (Αν. Τουρκία) είχαν γίνει κέντρα εμπορίας Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυρίων σκλάβων.

• Η επικράτηση των Νεοτούρκων

τον Ιούλιο του 1908, παρά τις

αρχικές ελπίδες που γέννησε, δεν άλλαξε την κατάσταση για

τους χριστιανούς της

αυτοκρατορίας. Αντί για τον

σεβασμό των συνθηκών και την

πραγμάτωση των

μεταρρυθμίσεων, όπως είχε

υποσχεθεί, το νέο καθεστώς

προέβη σε νέους διωγμούς των Αρμενίων τον Απρίλιο του 1909

στα Άδανα και την ευρύτερη

περιοχή της Κιλικίας.

• Η συστηματική, όμως, εξόντωση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο σουλτάνος και ο τσάρος βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Το σχέδιο του Υπουργού Εσωτερικών, Ταλαάτ Πασά, μπήκε σε εφαρμογή στις 24 Απριλίου του 1915, με τη σύλληψη 250 επιφανών Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι εκτελέστηκαν το ίδιο βράδυ. Η 24η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία και τιμάται κάθε χρόνο από την Αρμενική διασπορά.

• Αμέσως μετά άρχισαν ομαδικές σφαγές του αρμενικού λαού στην Ανατολική Μικρά Ασία. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεγράφημα του Ταλαάτ στις 28 Απριλίου 1915 προς τους νομάρχες των περιοχών αυτών: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου». Έως το 1918 πάνω από ενάμισυ εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν.

• Η γενοκτονία του 1915 παρέμεινε

ατιμώρητη από τη διεθνή

κοινότητα, παρότι η Οθωμανική

Αυτοκρατορία, ως σύμμαχος

των Κεντρικών Δυνάμεων,

βρισκόταν στους ηττημένους

του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο

Αδόλφος Χίτλερ τη

χρησιμοποίησε ως παράδειγμα

για να δικαιολογήσει το Εβραϊκό

Ολοκαύτωμα. «Ποιος μιλάει

σήμερα για τον αφανισμό των

Αρμενίων;» διερωτήθηκε το 1939.

• Με σύνθημα «θάνατος στους διανοούμενους», τα ξημερώματα της 24ης Απριλίου, την ίδια μέρα που έλαβε χώρα η αποτυχημένη συμμαχική απόβαση στην Καλλίπολη, η αστυνομία της Πόλης συνέλαβε 250 (ή 300, κατ’ άλλες πηγές) διανοούμενους αλλά και προβεβλημένες προσωπικότητες της τοπικής αρμενικής κοινότητας (δημοσιογράφους, πολιτικούς, συγγραφείς, γιατρούς, δασκάλους κ.λπ.), με τον αριθμό να αυξάνεται αμέσως αργότερα, καθώς το ίδιο συνέβη και σε άλλες γωνιές των οθωμανικών εδαφών. Οι περισσότεροι βασανίστηκαν άγρια και εκτελέστηκαν ατιμωτικά, την ίδια ώρα που άλλοι φυλακίστηκαν, εκτοπίστηκαν ή στάλθηκαν σε τάγματα θανάτου.

• Η καρατόμηση της πνευματικής ελίτ των Αρμενίων, όλων αυτών

των μορφωμένων στο εξωτερικό ανθρώπων που προσπαθούσαν

δηλαδή να αφυπνίσουν τους συμπατριώτες τους ώστε να

διεκδικήσουν καλύτερη μοίρα αλλά και κοινωνική θέση στα

οθωμανικά εδάφη (όλες οι χριστιανικές και εβραϊκές μειονότητες

θεωρούνταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας στην Οθωμανική

Αυτοκρατορία), θα άφηνε ακέφαλη την κοινότητα, ώστε να

καταστεί ευκολότερη η μαζική εξόντωσή της. Το ζοφερό σχέδιο της

ισχυρής τριανδρίας της αυτοκρατορίας θα έφερνε σε πέρας ο

πρωτόγνωρος ζήλος των κατώτερων τούρκων αξιωματούχων.

• Οι ιστορικοί αναγνωρίζουν τρεις ιστορικές περιόδους στη γενοκτονία των Αρμενίων,

τρεις τραγικές φάσεις δηλαδή ενός σχεδίου για το ξεκλήρισμα του πληθυσμού από τη

νόμιμη πατρίδα του. Καμία διάκριση δεν θα γίνει μεταξύ ανδρών, γυναικών, παιδιών και

ηλικιωμένων. Οι σφαγές, η κακοποίηση και οι βιασμοί γίνονταν σε ημερήσια διάταξη,

καθώς οι Αρμένιοι σε όλα τα μήκη και πλάτη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έπρεπε να

εξαφανιστούν, στο πλαίσιο του δόγματος του «παντουρκισμού», της δημιουργίας

δηλαδή ομοιογενούς τουρκικού πληθυσμού στην πολυσύνθετη αλλά καταρρέουσα

αυτοκρατορία.

• Η φρικαλεότητα των απάνθρωπων πράξεων που έδωσαν σάρκα και οστά στη

μεθοδική και μαρτυρική εξολόθρευση του αρμενικού στοιχείου από τα πατρώα

του εδάφη αρρωσταίνει όποιον επιχειρήσει να τη μελετήσει νηφάλια. Η γενοκτονία του 1915 παρέμεινε ατιμώρητη από τη διεθνή κοινότητα, παρά το

γεγονός ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως σύμμαχος των Κεντρικών

Δυνάμεων, βρισκόταν στους ηττημένους του Μεγάλου Πολέμου (η ιστορική

έρευνα έχει φέρει πια στο φως ντοκουμέντα που θέλουν τους Γερμανούς όχι

μόνο να γνωρίζουν την τραγωδία αλλά και να ενθαρρύνουν τους Οθωμανούς

να εξοντώσουν τους Αρμένιους, επειδή τους θεωρούσαν φίλα προσκείμενους

στους Ρώσους).

H επόμενη μέρα

• Η επόμενη μέρα της γενοκτονίας βρήκε το παραδοσιακό αρμενικό στοιχείο της Τουρκίας

αποδεκατισμένο: από τα 3 εκατομμύρια πληθυσμού τον Απρίλιο του 2015, λίγους μήνες

αργότερα (Δεκέμβριος) οι μισοί είχαν σφαγιαστεί, εκτοπιστεί και εκπατριστεί. Από το

φοβερό μαζικό έγκλημα που δεν είχε απλώς την καθεστωτική ανοχή αλλά σχεδιάστηκε

και εκτελέστηκε από το ίδιο το καθεστώς, ελάχιστοι Αρμένιοι απ’ όσους κατάφεραν να

σωθούν παρέμειναν στην Τουρκία. Από τα 3 εκατ. του 1915, κάπου 50.000 Αρμένιοι

παραμένουν πια στα προγονικά τους εδάφη.

• Περισσότερες από 400.000 ψυχές ξεριζώθηκαν και βρήκαν νέες πατρίδες στη Δύση, με

την πλειονότητα να βρίσκει τελικά τον δρόμο προς τον Νέο Κόσμο: η αμερικανοαρμενική

κοινότητα αριθμεί σήμερα περισσότερα από 800.000 μέλη. Όλη η αρμενική διασπορά

είναι αποτέλεσμα της θηριωδίας που οι Τούρκοι κάνουν ό,τι μπορούν να μην

αναγνωριστεί ως γενοκτονία.

• Πολύ πρόσφατα, στην επέτειο των 100 ετών από τη Γενοκτονία των Αρμενίων, ο

Πάπας Φραγκίσκος αποκάλεσε σε λειτουργία του στον Άγιο Πέτρο τη σφαγή

του αρμενικού πληθυσμού ως την «πρώτη γενοκτονία του 20ού αιώνα», προκαλώντας για άλλη μια φορά την άμεση αντίδραση της Τουρκίας, η οποία

ανακάλεσε επιτόπου τον πρεσβευτή της στο Βατικανό. Ο Πάπας δεν αρκέστηκε

σε αυτό αλλά κάλεσε ανοιχτά «όλους τους αρχηγούς κρατών και διεθνών

οργανισμών να καταδικάσουν τέτοια εγκλήματα με απόλυτη αίσθηση

καθήκοντος, χωρίς να ενδίδουν στη διγλωσσία ή στον συμβιβασμό».

ΣΗΜΕΡΑ….

• Τρεις μόλις μέρες αργότερα και ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

συνεδρίαζε για την αναγνώριση της αρμενικής γενοκτονίας, ο

πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε με τον γνώριμο λαϊκισμό

ότι «όποια κι αν είναι η απόφασή τους, θα μπει από το ένα αφτί και

θα βγει από το άλλο», την ίδια στιγμή που το υπουργείο

Εξωτερικών της Τουρκίας κατηγόρησε το ψήφισμα της

Ευρωβουλής λέγοντας ότι προσπαθεί να «ξαναγράψει την

Ιστορία».

• Η ακατανόητη άρνηση της σύγχρονης Τουρκίας να αποδεχθεί την ιστορική

αλήθεια του πρόσφατου παρελθόντος της συνεχίζει να αποτελεί αντικείμενο

μελέτης, αν και παρά το λυσσαλέο πείσμα της, η αναγνώριση του μαρτυρίου των Αρμενίων προχωρά αργά αλλά σταδιακά σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτός

μόνο θα μπορούσε να είναι ο ύστατος φόρος τιμής στα αθώα θύματα της

εθνικιστικής έξαρσης και της φυλετικής καθαρότητας που ήθελαν οι Τούρκοι

στα εδάφη τους. Το να αναγνωριστεί η Γενοκτονία των Αρμενίων σε οικουμενικό

επίπεδο δεν είναι ζήτημα πολιτικής διπλωματίας ή ιστορικών συμβιβασμών, είναι

πρωτίστως θέμα στοιχειώδους σεβασμού στη μνήμη, τον πολιτισμό και τη

μακραίωνη ιστορία ενός λαού. Δεν θα μείνει στα αζήτητα της Ιστορίας, δεν θα

ξεχαστεί ποτέ.

C

Η ΑΡΜΕΝΊΑ ΠΡΊΝ ΚΑΙ ΜΕΤΆ

Διεθνής αναγνώριση

• Η Τουρκία αρνείται την ύπαρξη «γενοκτονίας» και ισχυρίζεται ότι δεν υπήρχε εξόντωση

αλλά εκτοπισμός του Αρμενικού πληθυσμού. Το επίσημο τουρκικό κράτος υποστηρίζει

πως οι αρμένιοι αντάρτες υποστήριζαν τα ρώσικά στρατεύματα κατά την εισβολή τους

στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Άλλοι αρνητές, υποστηρίζουν πως δεν υπάρχουν

ενέργειες οι οποίες έχουν σκοπό την εξολόθρευση, άρα δεν είναι γενοκτονία. Σύμφωνα

με τον Mustafa Akyol, η γενοκτονια (την αποκαλεί «εθνοκάθαρση») συνέβει εξ αιτίας της

κατάρρευσης της «ανεκτικής» Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της ανάδυσης του

εθνικισμού.

Οι χώρες που έχουν αναγνωρίσει επίσημα την γενοκτονία των Αρμενίων είναι:• Αργεντινή

• Βέλγιο

• Καναδάς

• Χιλή

• Κύπρος

• Ελλάδα

• Γαλλία

• Γερμανία

• Ιταλία

• Λιθουανία

• Λίβανος

• Ολλανδία (μαζί με των Ελλήνων

και των Ασσυρίων, 2015),

Γενοκτονία Αρμενίων (το 2018).

• Πολωνία

• Ρωσία

• Σλοβακία

• Σουηδία (μαζί με των Ελλήνων και των Ασσυρίων)

• Ελβετία

• Ουρουγουάη

• Βατικανό

• Βενεζουέλα

• Αρμενία

• Αυστρία (μαζί με των Ελλήνων και των Ασσυρίων)

• Βολιβία

• Τσεχία

• Συρία

• Ιράν

Τη Γενοκτονία των Αρμενίων

έχουν αναγνωρίσει, επίσης, οι 48

από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ,

τέσσερις περιοχές της Ισπανίας

(Βασκωνία, Καταλονία,

Βαλεαρίδες Νήσοι, Ναβάρα), η

Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρειος

Ιρλανδία από τη Μεγάλη

Βρετανία και δύο Πολιτείες της

Αυστραλίας (Νέα Νότιος Ουαλία

και Νότια Αυστραλία[20]). Στην

αναγνώριση από τις

Αυστραλιανές Πολιτείες (από

κοινού με τις γενοκτονίες των

Ελλήνων και των Ασσυρίων),

συνέβαλε και η έρευνα του

Ελληνο-αυστραλού μελετητή

γενοκτονιών Παναγιώτη

Διαμαντή, όπως αναγνωρίζεται

από βουλευτές.

Φωτογραφίες της Γενοκτονίας των Αρμενίων του 1915 στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, ως μέρος εκστρατείας ενημέρωσης του κοινού (2016).

Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου• Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε

σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923. Εκτιμάται ότι στοίχισε τη ζωή περίπου 326.000-382.000 Ελλήνων. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο (στην ΕΣΣΔ) και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα. Τα γεγονότα αυτά αναγνωρίζονται επισήμως ως γενοκτονία από το ελληνικό κράτος, τη Γερμανία, την Κύπρο, την Αρμενία, την Σουηδία, ορισμένες ομοσπονδιακές δημοκρατίες της Ρωσίας, οκτώ πολιτείες των ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Αυστρία, την Ολλανδία, αλλά και από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών.

• Θεωρείται τμήμα

της Γενοκτονίας

του Ελληνισμού

της Ανατολής. Η

γενοκτονία έγινε

από την

κυβέρνηση των

Νεότουρκων. Οι

μέθοδοι που

χρησιμοποιήθηκ

αν ήταν η

εκτόπιση, η

εξάντληση στις

κακουχίες, τα

βασανιστήρια, η

πείνα και η δίψα,

και πορείες

θανάτου στην

έρημο.

• Η διεθνής βιβλιογραφία και τα κρατικά αρχεία πολλών χωρών εμπεριέχουν πλήθος μαρτυριών για τη γενοκτονία που διαπράχθηκε κατά των Ποντίων κατοίκων της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η γενοκτονία πραγματοποιήθηκε παράλληλα με γενοκτονίες εις βάρος και άλλων πληθυσμών, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων, με αποτέλεσμα ορισμένοι ερευνητές να θεωρήσουν τις επιμέρους διώξεις ως τμήματα μιας ενιαίας γενοκτονικής πολιτικής.

• Κατόπιν εισήγησης του τότε Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994, και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Το 1998 η Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 14ης Σεπτεμβρίου ως «ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος».

Ο γενοκτόνος δεν εξοντώνει μια ομάδα για κάτι που έκανε, αλλά για κάτι που είναι. Στην περίπτωση των Ελλήνων του Πόντου, επειδή ήταν Έλληνες και χριστιανοί.

• Το 1915 ήταν μια χρονιά ορόσημο για τον ποντιακό ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Τη χρονιά εκείνη, και ενώ όλα τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν εμπλακεί στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Τούρκοι εκπόνησαν ένα σχέδιο εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας. Τον Ιούνιο πραγματοποιήθηκε η εξορία και στη συνέχεια η σφαγή των Αρμενίων, ενώ αρχίζουν οι πρώτες βιαιοπραγίες εναντίον του ποντιακού στοιχείου. Τον Δεκέμβριο του 1916 εκπονήθηκε από τους Τούρκους στρατηγούς Εμβέρ και Ταλαάτ σχέδιο εξόντωσης του άμαχου ελληνικού πληθυσμού του Πόντου που προέβλεπε «Άμεση εξόντωση μόνον των ανδρών των πόλεων από 16 έως 60 ετών και γενική εξορία όλων των ανδρών και γυναικόπαιδων των χωριών στα ενδότερα της Ανατολής με πρόγραμμα σφαγής και εξόντωσης».

• Το πρόγραμμα ξεκίνησε 15 ημέρες αργότερα και εφαρμόστηκε

κυρίως στις περιοχές της Σαμψούντας και της Πάφρας. Η περιοχή

της Τραπεζούντας είχε γλιτώσει από τη μανία των Τούρκων διότι

είχε καταληφθεί τον Απρίλιο του 1916 από τον ρωσικό στρατό.

Όταν όμως οι Ρώσοι εγκατέλειψαν την πόλη τον Φεβρουάριο του

1918, τότε ο μισός περίπου πληθυσμός της περιοχής εγκατέλειψε

τις εστίες του και ακολούθησε τον ρωσικό στρατό κατά την

υποχώρησή του. Οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες

εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Καυκάσου και των παραλίων

της Γεωργίας.

Οι Πόντιοι πίστεψαν ότι το τέλος του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου θα έφερνε και οριστικό τέρμα στα δεινά τους, αλλά διαψεύσθηκαν...

• Οι εκκλήσεις τους για να συμπεριληφθούν στο ελληνικό κράτος δεν εισακούστηκαν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος θεωρούσε ότι ο Πόντος ήταν πολύ απομακρυσμένος από τις υπόλοιπες ελληνικές περιοχές με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η υπεράσπισή του από τις τουρκικές επιδρομές. Σε αντάλλαγμα πρότεινε να προχωρήσουν οι Πόντιοι στη δημιουργία μιας ομοσπονδίας με τους Αρμένιους, και πράγματι ο αρχιεπίσκοπος Τραπεζούντας Χρύσανθος Φιλιππίδης και ο πρόεδρος των Αρμενίων Αλέξανδρος Χατισιάν υπέγραψαν τον Ιανουάριο του 1920 συμφωνία για τη δημιουργία ποντοαρμενικού κράτους. Όμως τον Νοέμβριο του 1920 ο αρμενικός στρατός ηττήθηκε στο Ερζερούμ από τις δυνάμεις του Κεμάλ με αποτέλεσμα να συνθηκολογήσουν οι Αρμένιοι και να μείνουν οι Πόντιοι μόνοι τους. Έκτοτε και μέχρι τον Αύγουστο του 1922 ο Κεμάλ, έχοντας εκκαθαρίσει τα δευτερεύοντα μέτωπα στη Μικρά Ασία, προχώρησε ανενόχλητος στη σταδιακή εξόντωση του ποντιακού ελληνισμού. Οι πόλεις και τα χωριά κάηκαν, οι χωρικοί σφάχτηκαν, ατιμάστηκαν, εξορίστηκαν ή έφευγαν ομαδικά στα δάση και στα βουνά. Όσοι άνδρες συλλαμβάνονταν προωθούνταν στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Υπολογίζεται ότι στο διάστημα 1914-1922 εξοντώθηκαν περίπου 200.000 Πόντιοι.

• Οι Τούρκοι εκτόπιζαν και εξόριζαν τους Έλληνες μέσα στην βαρύτερη κακοκαιρία, χωρίς να τους επιτρέπουν να παραλάβουν ούτε τρόφιμα ούτε στρώματα. Τα κυβερνητικά όργανα που συνόδευαν τους εκτοπιζόμενους δεν επέτρεπαν στα θύματά τους να σταθμεύουν σε κατοικημένα μέρη, αλλά μόνο σε μέρη έρημα και εκτεθειμένα στις χειμερινές συνθήκες. Ο σκοπός ήταν διπλός: πρώτα να μην μπορούν να στεγασθούν και έπειτα να μην μπορούν να αγοράσουν τρόφιμα. Δεν επέτρεπαν για κανένα λόγο να δώσουν βοήθεια στους γέρους γονείς ή στα ανήλικα παιδιά και στους αρρώστους, οι οποίοι εγκαταλείπονταν στα φαράγγια και στα δάση και πέθαιναν από την πείνα ή αποτελειώνονταν από την λόγχη των Τούρκων. Σε διάφορα μέρη της χώρας ιδρύθηκαν λουτρώνες δήθεν για στρατιωτικούς λόγους. Τα κυβερνητικά και αστυνομικά όργανα που οδηγούσαν τους μετατοπιζόμενους εξανάγκαζαν τους δυστυχείς για λόγους δήθεν υγιεινής να λουστούν. Έβαζαν κατά εκατοντάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά στα λουτρά, γυμνούς, με θερμοκρασία 40 βαθμών. Τα ενδύματα των δυστυχών λεηλατούνταν. Όταν έβγαιναν από το λουτρό, τους εξανάγκαζαν να παρατάσσονται στο χιόνι και με θερμοκρασία κάτω του μηδενός και να περιμένουν επίσκεψη του αστυνόμου για καταμέτρηση, ο οποίος ποτέ δεν ερχόταν πριν από μία ώρα. Έπειτα άλλη μία ώρα περίμεναν τον γιατρό για ιατρική επιθεώρηση.

Κατά την επιθεώρηση χαρακτηρίζονταν άρρωστοι οι νεότεροι και υγιέστεροι, οι οποίοι θανατώνονταν κατά την αποστολή στο νοσοκομείο.Από την έκρηξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (1914) ως τη Μικρασιατική Καταστροφή

(1922), οι Νεότουρκοι με τα σκληρά μέτρα που έλαβαν εναντίον των Ελλήνων του Πόντου

με τη μέθοδο των εξοριών, βιασμών, σφαγών, εξανδραποδισμών και απαγχονισμών

(κατά τον Πανάρετο Τοπαλίδη) εξόντωσαν:

α. κατά την περίοδο 1914-1918

170.576 Ποντίους

β. κατά την περίοδο 1918-1922

119.122 Ποντίους

συνολικά

289.698 Ποντίους

ποσοστό δηλαδή 41,56% σε σύνολο 697.000 Ελλήνων κατοίκων, ενώ κατά τον Γ.

Βαλαβάνη οι απώλειες των Ποντίων σύμφωνα με τη Μαύρη Βίβλο του Κεντρικού

Συμβουλίου των Ποντίων στην Αθήνα ανέρχονται σε 303.238 ως το 1922, και 353.000 ως το

Μάρτιο του 1924, ποσοστό που ξεπερνά το 50% του ολικού πληθυσμού των Ελλήνων του

Πόντου.

Διεθνής αναγνώριση

• Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της

19ης Μαϊου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό

Πόντο», ημέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα. Επίσης, στο 1998

η Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη «της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρας εθνικής

μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος».

• Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ότι υπήρξε γενοκτονία και αποδίδει τους θανάτους σε

απώλειες πολέμου, σε λοιμό και σε ασθένειες και δεν παραδέχεται ότι υπήρξε γενοκτονία.

Ωστόσο. Τούρκοι επιστήμονες έχουν δημοσίως χαρακτηρίσει τα γεγονότα ως

γενοκτονία.

Η γενοκτονία των Αρμενίων Σκληρές εικόνες The Armenian

Genocide HD

Μηχανή του Χρόνου Η γενοκτονία των Ποντίων

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• https://el.wikipedia.org/wiki/Γενοκτονία_των_Ελλήνων_του_Πόντου

• https://www.sansimera.gr/articles/765

• https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro/812936/to-anatrihiastiko-hroniko-tis-genoktonias-ton-armenion

• https://www.google.com/search?biw

• https://el.wikipedia.org/wiki/Γενοκτονία_των_Αρμενίων

• http://www.pontos-news.gr/pontic-article/3515/i-genoktonia-ton-pontion

• http://www.onalert.gr/stories/genoktonia-pontion-nekroi-imera-mnimis/25219

• http://www.cnn.gr/news/ellada/story/81307/hmera-mnimis-gia-ti-genoktonia-ton-pontion

• http://www.lifo.gr/team/sansimera/57045

C

Σιμώνα Αχιλλέως Γ΄1 2017-2018

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΤΕ!!!

ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ ΕΛΕΝΗ ΖΙΒΑΝΑ