Download - το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Transcript
Page 1: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Το χθές στην Π.Φ.Υ στην Ευρώπη και Ελλάδα

Δημήτρης ΛένναςΨυχίατρος ΠΕΔΥ

Μέλος συντον.ΟΜ της ΠΦΥ ΣΥΡΙΖΑ

Αναφορές από εργασίες: Κ. Βαλλά

(οδοντ. ΠΕΔΥ),Γ.Τούντα,ΟΟΣΑ

Page 2: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Ιατρικές -νοσηλευτικές υπηρεσίες –όχι απαίτηση νοσοκομείου

Φαρμακευτική αγωγή –εργαστηριακές εξετάσεις

Οδοντιατρική φροντίδα Μετανοσοκομειακή φροντίδα / στο σπίτι Υπηρεσίες οικογενειακού προγραμματισμού-

σχολικής υγείας Υπηρεσίες ψυχικής υγείας Πρόληψη 

Οταν μιλάμε για ΠΦΥ

Page 3: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

1ο αγγλοσαξονικό μοντέλο Sir William Beveridge.

Κρατικό σύστημα χρηματοδότησης (80%) Διαμόρφωση ανά δεκαετίες Στόχοι η διασφάλιση της ίσης πρόσβασης στις

υπηρεσίες υγείας η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων

Τέσσερα πρότυπα οργάνωσης - διοίκησης συστημάτων υγείας.

Page 4: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Οι γενικοί ιατροί καλύπτουν τις ανάγκες πρωτοβάθμιας φροντίδας του 97% του πληθυσμού

Είναι ιδιώτες ιατροί (solo practice) Ομαδική βάση (group practice). Δεν υπάρχει πρόσβαση σε ειδικότητες Στο Η.Β από τα μεγαλύτερα ελλείματα

ιατρών(1,8/1000 κάτοικοι/1996)

Page 5: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Μεγάλες πόλεις = αναμονή Απροθυμία για παραπομπή σε κάποια ειδικότητα

(ενδεχόμενο υποθεραπείας) Απροθυμία για διαγν.εξετάσεις Αγγλία – χαμηλά ποσοστά βιωσιμότητας σε

καρκίνο Μόνο 46% των διαγνωσμένων καρκίνων-

επείγουσα παραπομπή για περαιτέρω έλεγχο. Μόνο το 1/3 των ασθενών με συμπτώματα

καρκίνου παραπέμπονται σε έλεγχο. Χαμηλή ικανοποίηση πολιτών-χαμηλές δαπάνες

υγείας(6.8%)ΑΕΠ 2004

Τα αρνητικά:

Page 6: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

2ο – Ηπειρωτικό μοντέλο Bismark – 1883 –πολιτική φιλοσοφία –

μεταρρυθμίσεις Ασφαλιστικό σύστημα –

αυτονομία ,αυτοδιαχείριση ταμείων. Υιοθέτηση από Γερμανία και χώρες

Κεντρικής Ευρώπης

Page 7: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Η ΠΦΥ στη Γαλλία παρέχεται κυρίως από ιδιώτες ιατρούς.

Ελεύθερη επιλογή ιατρού Ελεύθερη πρόσβαση σε ειδικευμένους ιατρούς. Για τον έλεγχο των ιδιωτών ιατρών στην ΠΦΥ,

που αμείβονται κατά πράξη, έχουν καθιερωθεί ιατρικά πρωτόκολλα, ενώ προβλέπονται ποινές για προκλητή ζήτηση (υπερκατανάλωση).

 

Γαλλία

Page 8: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Στη Γερμανία: Η Π .Φ.Υ παρέχεται κυρίως από ιδιώτες ιατρούς -75% (solo practice) και - 25% (group practice).

To 5% των ιδιωτών ιατρών έχουν δικαίωμα να περιθάλπουν ασθενείς τους σε νοσοκομείο.

Ελεύθερη επιλογή από λίστα συμβεβλημένων με το ταμείο Ελεύθερη πρόσβαση στους συμβ. ιατρούς ειδικοτήτων. Οι ιατροί αμείβονται κατά πράξη, με τιμές ύστερα από

διαπραγματεύσεις ταμείων υγείας με ιατρ.συλλόγους . Η αμοιβή μέσω προϋπολογισμών για τους ιατρούς κάθε τοπικής

ένωσης, με ένα σύστημα βαθμών για 2500 ιατρικές πράξεις Υψηλή ικανοποίηση πολιτών-υψηλές δαπάνες υγείας(10.7%)ΑΕΠ

2004

Γερμανία

Page 9: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Το τρίτο πρότυπο αναφέρεται στο σκανδιναβικό μοντέλο, όπου η κεντρική και κυρίως η τοπική αυτοδιοίκηση είναι επιφορτισμένες με την οικονομική διαχείριση και αξιολόγηση του συστήματος κοινωνικής και υγειονομικής φροντίδας..

Τέλος, το νοτιοευρωπαϊκό μοντέλο έχει τις ρίζες του τόσο στη φιλοσοφία του Beveridge όσο και του Bismark

 

Page 10: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Τη τελευταία δεκαετία μειώθηκαν οι δαπάνες προς την ΠΦΥ(χώρες ΟΟΣΑ) παρόλο τη μείωση κόστους της νοσοκομειακής περίθαλψης γιαυτό τον σκοπό

Το νεοφιλ.μοντέλο δεν είναι φιλικό με τις δαπάνες υγείας Φαίνεται ότι η ανάγκη να στηριχθεί η ΠΦΥ σε βασικές μόνο ειδικότητες

συνδέεται με αυτό.Δηλ.ένας κόφτης κόστους μέσω μίας βασικής αλλά όχι πλήρους παροχής.

  Όμως ,η αποτελεσματικότητα της παρεχόμενης φροντίδας (και όχι το

μπάλωμα) δεν αφορά μόνο τη πρόσβαση σε κάποιον ιατρό και κάποια υπηρεσία υγείας αλλά αφορά την ανεύρεση μιας εξειδικευμένης λύσης στην ασθένειά του.

  Άλλωστε: our mission is remission

Page 11: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Θέματα Η Πφυ θέλει οργανογράμματα δεκαετιών οικογενειακός γιατρός- δικαίωμα ή υποχρέωση ? ο οικογενειακός ιατρός εμπόδιο πρόσβασης σε

ιατρούς ειδικότητας ή ιατρός αναφοράς , συμπλήρωση ηλεκτ/νικού

φακέλλου ? Η διεθνής τάση για μικτά συστήματα Η Ελλάδα έχει επάρκεια εξειδικ.ιατρών

Page 12: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Νοσοκομειοκεντρικό μοντέλο: έως τώρα εστίαση σε:κατασκευή νέων ,εξοπλισμός

Πρώτη σε νοσοκομειακή δαπάνη(47%)πόρων - 31% μ.ο ευρώπης

Προτελευταία σε εξωνοσοκομειακές δαπάνες(22%) -31% μ.ο ευρώπης

Τελευταία σε δαπάνες για πρόληψη 3%-6% μ.ο ευρώπης Υψηλά στη φαρμακ.δαπάνη

27%-23% μ.ο ευρώπης

ΟΟΣΑ-ΕΛΛΑΔΑ(2015)

Page 13: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Ιατρεία του ΙΚΑ,έπειτα ΕΟΠΥΥ,νύν ΠΕΔΥ Ιατρεία άλλων ασφαλιστικών φορέων ΚΥ και περιφερικά ιατρεία του ΕΣΥ(30%

αγροτικός πληθυσμός) Τακτικά εξωτερικά ιατρεία και τα

τμήματα επειγόντων των κρ.νοσοκομείων Ιδιωτικά ιατρεία και διαγνωστικά κέντρα Δημοτικά ιατρεία Κέντρα Ψυχικής Υγείας

Στην Ελλάδα η ΠΦΥ παρέχονταν κυρίως

Page 14: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

ΚΥ του ΕΣΥ τo 2012 =200 ΠΙ το 2012 = 1.530 πολυδύναμα ή απλά ή

ειδικά περιφερειακά/αγροτικά ιατρεία) 3.100 ιατροί (περίπου το 1/2 γενικοί

ιατροί) 2.400 νοσηλευτές 2.500 λοιπό προσωπικό Νοσοκομειοκεντρική αντίληψη,οργάνωση

ΕΣΥ-ΠΦΥ

Page 15: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Στηρίχθηκε στην Υποδομή του ΙΚΑ ,κάλυψη διπλάσιου πληθυσμού.

Το 2012 λειτουργούσαν στις πόλεις ,330 περίπου πολυ-ιατρεία του ΕΟΠΥΥ (πρώην ΙΚΑ)

με 6.000 ιατρούς(κυρίως ειδικευμένους,1/10γενικοί ιατροί)

περίπου 3.000 άτομα νοσηλευτικόπροσωπικό περίπου 1.200 άτομα διοικητικό προσωπικό

(στοιχεία 2012)

ΕΟΠΥΥ-ΠΦΥ

Page 16: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

363 υγειονομικές μονάδες (Νομαρχιακές Μονάδες, Τοπικές Μονάδες , Τοπικά Ιατρεία και Παραρτήματα)

Πριν τον ΕΟΠΥΥ

1. ΙΚΑ – 50% κάλυψη πληθυσμού2. Παρείχε -ευρύ και αποκεντρωμένο δίκτυο παραγωγής και διανομής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας

Page 17: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Υπηρετούσαν: 8.286 ιατροί 3.757 υγειονομικοί υπάλληλοι. ιατροί πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης

(λίγοι , στα Νοσοκομεία κυρίως του ΙΚΑ) μόνιμοι ιατροί (2036) , ιατροί με σύμβαση αορίστου χρόνου και ιατροί με σύμβαση 24 μηνών(σύνολο

συμβασιούχων 6250). Οι τρεις τελευταίες κατηγορίες είχαν το δικαίωμα να διατηρούν και ιδιωτικό ιατρείο και κλήθησαν να οργανώσουν τη ζωή τους βάσει αυτών των δεδομένων για δεκαετίες.

Page 18: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Οι συμβασιούχοι ιατροί και οι γιατροί με 24μηνη σύμβαση εργάζονταν χωρίς το ΙΚΑ να τους ασφαλίζει . Έτσι: ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός οργανισμός της χώρας είχε πάνω από 6000 ιατρούς που δούλευαν γι’ αυτόν, ανασφάλιστους. Οι δε ιατροί με 24μηνη σύμβαση εργάζονταν χωρίς βασικά εργασιακά δικαιώματα όπως είναι η κανονική άδεια , η άδεια για λόγους υγείας , η γονική και εκπαιδευτική άδεια κ.ά.

Page 19: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Σε μια έρευνα που έγινε από τον Τούντα και συν.(2003) σε τέσσερεις διαφορετικές μονάδες υγείας του λεκανοπεδίου βρέθηκε ότι το 51% των ερωτηθέντων αξιολογούσε τις παρεχόμενες υπηρεσίες του ΙΚΑ ως πολύ καλές ή καλές και μόνο το 13.8 % ως κακές ή πολύ κακές.

(εποχή προ ραντεβού κ ελεύθ.συντ/σης)

Το σύστημα χρειάζονταν εξέλιξη και εξορθολογισμό. Ήταν όμως για πέταμα ?

Page 20: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Και ενώ τα πράγματα άρχιζαν κάπως να διορθώνονται

Η ελεύθερη συνταγογράφηση είχε περιορίσει το χάος για μία συνταγή

Η δημιουργία του ΕΟΠΥΥ στόχευε σε νοικοκύρεμα και συζήτηση για έναν αυτόνομο οργανισμό στη ΠΦΥ

Οι Ουρές άρχισαν να υποχωρούν....

Page 21: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Επισκέψεις 2250 2348 2350 6453

Όχι ψυχιατρικοί ασθενείς.

23(1%) 70(3%) 153(6.5%) 842(14%)

Ασθενείς 336 325 470 2097

Ετήσιες επισκέψεις ανά ασθενή.

7 7 5 3

Καθημερινές επισκέψεις

13 13 19 37

2011 2005 2002-2003 2001

Page 22: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

ΩΣΠΟΥ…ήρθε η πολιτική των μνημονίων και ο νόμος Γεωργιάδη

Page 23: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

Ο στόχος =ένα ολοκληρωμένο ,ανεξάρτητο Δημόσιο Σύστημα Π.Φ.Υ , δωρεάν ,με ελεύθερη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες

Η ΠΦΥ= βάση ανάπτυξης του συστ.Υγείας ή το Νοσοκομειοκεντρικό μοντέλο ? Ο ΕΟΠΥΥ πρέπει νάναι αγοραστής,πάροχος ή

κάτι άλλο? ΠΦΥ ανεξάρτητη ή στο ΕΣΥ? Τα εργασιακά δικαιώματα ? Μεταβατικότητα Η ιδιωτική ιατρική (όχι τα μεγάλα

συμφέροντα)πρέπει να νεκρώσει ή να είναι μία συμπληρωματική μορφή εθνικού κεφαλαίου στην υγεία ?

Page 24: το χθές στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ