Download - μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Transcript
Page 1: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Μνληέιν δηδαζθαιίαο ηνπ

θνηλσληθν- γλσζηηθνχ

ζπκπεξηθνξηζκνχ

Page 2: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Νέεο ηάζεηο γηα ηελ εξκελεία ηεο αλζξψπηλεο

ζπκπεξηθνξάο

• Ο Skinner αλαγλσξίδεη ηελ χπαξμε ελφο εζσηεξηθνχ ςπρνινγηθνχ θφζκνπ ζηνλ

άλζξσπν πνπ δνκείηαη απφ ηνπο ελδνπξνζσπηθνχο γλσζηηθνχο παξάγνληεο. Ο

θφζκνο απηφο φκσο δελ θαηέρεη ην ξφιν ηεο δηακεζνιαβεηηθήο ιεηηνπξγίαο αλάκεζα

ζηα πεξηβαιινληηθά εξεζίζκαηα θαη ηελ έθδειε ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ, αιιά ν

Skinner ηνλ ζεσξεί έλα παξάγσγν ηεο αιιειεπίδξαζεο ηνπ αηφκνπ κε ηηο

πεξηβαιινληηθέο ζπλάθεηεο θαη ζπλήζεηεο. Σπλεπψο δελ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο

αηηηνινγηθνί παξάγνληεο ηεο έθδειεο παξαηεξήζηκεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ.

• Νέα θίλεζε … ν νξγαληζκφο αληηκεησπίδεη ην εξέζηζκα θάησ απφ ην θσο ησλ δηθψλ

ηνπ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη αλαγθψλ κε απνηέιεζκα λα επηλνεί θαη λα επηιέγεη ηελ

θαηάιιειε αληίδξαζε.

• Γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα λα γίλεη επαλεθηίκεζε ηεο επηζηεκνληθήο ζεσξίαο γηα ηε

δηεξεχλεζε ηεο αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο θάησ απφ ην πξίζκα ελφο θηιειεχζεξνπ

Σπκπεξηθνξηζκνχ θαη ηεο πξνζέγγηζεο ηεο Δπηζηήκεο θαη ηνπ αλζξσπηζκνχ.

• Μηα επηζηεκνληθή αληαιιαγή κεηαμχ ηνπ Σπκπεξηθνξηζκνχ θαη ηεο Γλσζηηθήο

Χπρνινγίαο πξνθχπηεη κηα θαηεχζπλζε ε νπνία είλαη γλσζηή σο ‘Γλσζηηθφο ή

Κνηλσληθφο Σπκπεξηθνξηζκφο’ (Α. Bandura M. Mahoney)

Page 3: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθή κάζεζε- θνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Πεξηιακβάλεη ηηο έλλνηεο, ηα επηκέξνπο ζπζηαηηθά ζεσξεηηθά

ζηνηρεία, ηα νπνία δηεξεπλήζεθαλ θαηά ηελ εμειηθηηθή πνξεία ηεο

έξεπλαο απηήο ηεο κάζεζεο ζηα πιαίζηα ηνπ θνηλσληθνγλσζηηθνχ

Σπκπεξηθνξηζκνχ. Τέηνηεο έλλνηεο είλαη: κηκεηηθή κάζεζε, κάζεζε

κε ηαχηηζε, κάζεζε κε παξαηήξεζε πξνηχπνπ, αληηιεπηηθή

κάζεζε, εζσηεξηθή- ζπκβνιηθή κάζεζε θ.ά.

• Αξρηθά κειεηήζεθε ν παξαηεξεηήο (πνπ παξαηεξεί θαη κηκείηαη ηε

ζπκπεξηθνξά ησλ άιισλ θαη ζηε ζπλέρεηα νη κεηαγελέζηεξνη

εξεπλεηέο κειέηεζαλ ην παξαηεξνχκελν άηνκν. Οη ζχγρξνλεο

κειέηεο δηεξεπλνχλ θαη ηηο θνηλσληθέο ζπλζήθεο κέζα ζηηο νπνίεο

πξαγκαηψλεηαη ε κάζεζε.

• Ο άλζξσπνο καζαίλεη πνιχπινθεο κνξθέο ζπκπεξηθνξάο

κε παξαηήξεζε θαη κίκεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο άιισλ αλζξψπσλ.

Page 4: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθή κάζεζε- θνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Με ηελ ηπραία ή ζθφπηκε παξαηήξεζε, ην άηνκν κηκείηαη ζπλεηδεηά

ή αζπλείδεηα ηε ζπκπεξηθνξά ησλ πξνηχπσλ θαη αλάινγα κε ηηο

ζπλέπεηέο ηεο (εάλ ε ζπκπεξηθνξά ακείβεηαη ή ηηκσξείηαη), ην άηνκν

ελεξγνπνηείηαη θαη πηνζεηεί ή απνθεχγεη ηε ζπκπεξηθνξά, πνπ

παξνπζηάδνπλ ηα πξφηππα.

• Τν πιενλέθηεκα ηεο θνηλσληθήο κάζεζεο, ππνζηεξίδεη ν Bandura

βξίζθεηαη ζην γεγνλφο, φηη απηφ ην είδνο ηεο κάζεζεο, ην άηνκν

κπνξεί λα κάζεη γξήγνξα θαη απνηειεζκαηηθά λέεο θαη πνιχπινθεο

κνξθέο ζπκπεξηθνξάο.

• Βαζηθή αξρή ηεο θνηλσληθήο κάζεζεο είλαη ε ηθαλφηεηα ηνπ

αλζξψπνπ γηα κίκεζε- (πξφθεηηαη γηα έκθπηε ηθαλφηεηα ηνπ

αλζξψπνπ γηα κίκεζε κνξθψλ ζπκπεξηθνξάο άιισλ αλζξψπσλ)

πνπ πξαγκαηψλεηαη κε ηξφπν αζπλείδεην κε βάζε θπξίσο ηεο

αξρήο ηεο ζπληειεζηηθήο κάζεζεο

Page 5: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθή κάζεζε- θνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Η ζεκαζία ηεο θνηλσληθήο κάζεζεο θαίλεηαη ηδηαίηεξα ζηε δηαδηθαζία

απνδνρήο ησλ θνηλσληθψλ ξφισλ απφ ην άηνκν ζηελ νηθνγέλεηα. Οη

θνηλσληθνί ξφινη πνπ πηνζεηεί έλα άηνκν απνθηνχληαη κε ηηο δηαδηθαζίεο ηεο

‘επηιεθηηθήο κίκεζεο’, ‘δηαθνξνπνηεκέλεο ελίζρπζεο’ θαη ηεο ‘γελίθεπζεο’.

(Μηκείηαη νξηζκέλεο κνξθέο ζπκπεξηθνξάο, πηνζεηεί εθείλε πνπ εληζρχεηαη

θαη δηεπξχλεη ηηο πην ζχλζεηεο κνξθέο ζπκπεξηθνξάο, νη νπνίεο θαζνξίδνπλ

ην ξφιν ηνπ θχινπ).

• Η πξνζθνξά ηεο ζεσξίαο ηεο κάζεζεο αθνξά ζηε δηακφξθσζε θαη αιιαγή

ζηάζεσλ, αμηψλ θαη πεπνηζήζεσλ.

• Ιδηαίηεξε ζεκαζία έρεη ε θνηλσληθή κάζεζε ζηε γεληθή θνηλσληθνπνίεζε ηνπ

αηφκνπ, θαη ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα εκθαλίδνληαη ζηελ εθκάζεζε

ζρνιηθψλ γλψζεσλ, θνηλσληθψλ θαη ςπρνθηλεηηθψλ δεμηνηήησλ.

• Μέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο γλσζηηθήο θσδηθνπνίεζεο ησλ πιεξνθνξηψλ

δεκηνπξγνχληαη νη πξνυπνζέζεηο γηα ηελ απηνθαζνδήγεζε, απηνελίζρπζε

θαη απηνέιεγρν ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ αηφκνπ.

Page 6: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Σχκθσλα κε ηελ εξεπλεηηθή νκάδα ηνπ Bandura ην άηνκν καζαίλεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ κε ην λα παξαηεξεί πξνζεθηηθά θαη λα κηκείηαη ηε ζπκπεξηθνξά θαη ηηο ζπλέπεηέο ηεο πνπ εθδειψλεη έλα άιιν άηνκν (πξφηππν) ζε πξαγκαηηθή, ζπκβνιηθή ή ιεθηηθή κνξθή.

• Ο πην απνηειεζκαηηθφο ηξφπνο γηα ηε δφκεζε κηαο επηζπκεηήο θαη θνηλσληθά απνδεθηήο ζπκπεξηθνξάο είλαη ε «έκκεζε- εζσηεξηθή ελίζρπζε»

Page 7: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

Οη ζπλέπεηεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξνηχπνπ έρνπλ ραξαθηήξα

πιεξνθνξηαθφ, παξσζεηηθφ, ζπκηθν-ζπλαηζζεκαηηθφ θαη αμηνινγηθφ.

Τν άηνκν κε βάζε ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ πξνηχπνπ θαη ηηο ζπλέπεηέο

• επηιέγεη θαη επεμεξγάδεηαη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ απνθηά.

• Παξσζείηαη λα εθηειέζεη ή λα απνθχγεη παξφκνηεο πξάμεηο πνπ

παξνπζηάδεη ην πξφηππν.

• Μαζαίλεη ζπκθν-ζπλαηζζεκαηηθέο αληηδξάζεηο.

• Αμηνινγεί , ζπγθξίλεη, ζηαζκίδεη, δηακνξθψλεη θαη ξπζκίδεη ηε

ζπκπεξηθνξά ηνπ κε βάζε ηα δηακνξθσκέλα εζσηεξηθά θίλεηξα, ηηο

αμίεο θαη ηνπο θαλφλεο πνπ απνθφκηζε απφ ηελ εκπεηξία ησλ άιισλ

αλζξψπσλ, ρξεζηκνπνηψληαο αλάινγα ηελ απηνελίζρπζε ή ηελ

απηνηηκσξία.

Page 8: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Τππηθέο πεηξακαηηθέο δηαδηθαζίεο

ηνπ Bandura

• Έκκεζε- εζσηεξηθή ελίζρπζε

• Έκκεζε εζσηεξηθή ηηκσξία

• Έκκεζε εζσηεξηθή απφζβεζε

Page 9: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Σπλνπηηθή παξνπζίαζε ησλ ζπλζεθψλ ηνπ

πεηξάκαηνο (Bandura, 1963)

Σσμπεριυορά

τοσ προτύποσ

Σσνέπειες της

σσμπεριυοράς

τοσ προτύποσ

Σσμπεριυορά

τοσ παρατηρητή

Πεηξακαηηθή

νκάδα Ι

Rocky θηππά ηνλ

Johny, ηνπ παίξλεη

ηα παηρλίδηα

Δπηηπρία- ακνηβή Αχμεζε ηεο

επηζεηηθήο

ζπκπεξηθνξάο

Πεηξακαηηθή

νκάδα ΙΙ

Rocky είλαη

επηζεηηθφο,

ηηκσξείηαη απφ ηνλ

Johny

Τηκσξία ηνπ

πξνηχπνπ

Γελ δηαπηζηψλεηαη

κίκεζε

Οκάδα ειέγρνπ Ι Rocky θαη Johny

παίδνπλ καδί

Κακία ζπλέπεηα

(νχηε ακείβεηαη,

νχηε ηηκσξείηαη)

Γελ ππάξρεη

αχμεζε ηεο

επηζεηηθφηεηαο

Οκάδα ειέγρνπ ΙΙ Γελ ππάξρεη

πξφηππν

Κακηά ζπλέπεηα Κακηά αιιαγή ζηε

ζπκπεξηθνξά

Page 10: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

• Ο Βandura πξνέβε ζηε δηάθξηζε αλάκεζα ζηελ απφθηεζε θαη ζηελ εθηέιεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο

(ζεκαίλεη φηη ην άηνκν καζαίλεη αξρηθά απφ ηηο ζπλέπεηεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξφηππνπ, αιιά πξνβαίλεη ζηελ εθηέιεζε απηήο ηεο ζπκπεξηθνξάο αξγφηεξα, ζε θαηάιιειν ρξφλν, φηαλ νη ζπλζήθεο είλαη επλντθέο, δειαδή φηαλ ακείβεηαη ε ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ).

Όια ηα θαηλφκελα ηεο κάζεζεο, πνπ είλαη απνηέιεζκα ηεο άκεζεο εκπεηξίαο, κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηεζνχλ πην γξήγνξα, πην νηθνλνκηθά θαη πην απνηειεζκαηηθά, κε έκκεζν ηξφπν δει. δηα κέζνπ θάπνηνπ αληηπξνζψπνπ.

Page 11: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Σπλνπηηθή παξνπζίαζε ηνπ πεηξάκαηνο (έλαο ελήιηθαο θηππνχζε,

θισηζνχζε, ηξαβνχζε απφ ηα καιιηά κηα πιαζηηθή θνχθια θαη θψλαδε

ζπλέρεηα ζθφησζέ ηελ)

Πεηξακαηηθή

νκάδα Ι

Παξαηήξεζε ζε

δσληαλή –

πξαγκαηηθή

θαηάζηαζε

Δπηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά

Πεηξακαηηθή

νκάδα ΙΙ

παξαηήξεζε ζε

θηικ

Δπηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά

Πεηξακαηηθή

νκάδα ΙΙΙ

Παξαηήξεζε ζε

έλα θηικ

θηλνχκελσλ

ζρεδίσλ

Δπηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά

Τε κεγαιχηεξε

επηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά

Πεηξακαηηθή

νκάδα V

Κακηά κνξθή

επηζεηηθήο

ζπκπεξηθνξάο

Κακηά επηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά

Page 12: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Τα παξαπάλσ πεηξάκαηα, Bandura (1971), έδεημαλ φηη αλεμάξηεηα

απφ ηνλ ηξφπν παξνπζίαζεο θαη πξνζθνξάο ηεο επηζεηηθήο

ζπκπεξηθνξάο ηα παηδηά πνπ παξαηήξεζαλ ηελ επηζεηηθή

ζπκπεξηθνξά παξνπζίαζαλ απμεκέλε ηάζε λα κηκεζνχλ απηή ηε

ζπκπεξηθνξά.

• Ο Irle (1975) άζθεζε θξηηηθή ζ’ απηή ηελ πεηξακαηηθή δηαδηθαζία

ηνλίδνληαο φηη δελ ππάξρεη αθξηβήο ελλνηνινγηθή νξηνζέηεζε ησλ

ηξηψλ πεηξακαηηθψλ παξακέηξσλ ‘άκεζε- έκκεζε παξαηήξεζε’,

‘ζπγθεθξηκέλε- αθεξεκέλε αλαπαξάζηαζε’ θαη ‘νκνηφηεηα-

αλνκνηφηεηα’ ηνπ πξνηχπνπ κε ηνλ παξαηεξεηή.

• Παξακέλεη αλνηρηφ ην εξψηεκα αλ ηα πνξίζκαηα ηεο κειέηεο

νθείινληαλ ζηα πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνηχπνπ ή ζηνλ

ηξφπν πξνζθνξάο ηεο επηζεηηθήο ζπκπεξηθνξάο.

Page 13: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

• Η ζπκπεξηθνξά ηνπ αηφκνπ, φπσο εθδειψλεηαη κε ηηο πξάμεηο ηνπ, δηακνξθψλεηαη απφ ηηο δηαδηθαζίεο, νη νπνίεο ζηεξίδνληαη ζηηο ελδνπξνζσπηθέο θαη κάιηζηα ζηηο εζσηεξηθέο δπλάκεηο ηνπ αλζξψπνπ (εζσηεξηθά θίλεηξα, ζπλαηζζεκαηηθέο θαηαζηάζεηο θαη πνιχπινθεο εζσηεξηθέο δηεξγαζίεο ηνπ αλζξψπηλνπ λνπ)

• Υηνζεηεί ην κνληέιν ηεο ακνηβαίαο ηξηαδηθήο αηηηνθξαηίαο. (Η αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά θαη ε ιεηηνπξγία ηνπ αλζξψπνπ σο θνηλσληθνχ φληνο εξκελεχεηαη σο απνηέιεζκα πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ αιιειεπίδξαζε ησλ ηξηψλ παξαγφλησλ: ηεο ζπκπεξηθνξάο, ησλ ελδνπξνζσπηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ αηφκνπ θαη ησλ γεγνλφησλ ηνπ πεξηβάιινληνο).

Page 14: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

• Οη παξαπάλσ παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ θαη θαζνξίδνπλ απνθαζηζηηθά ν

έλαο ηνλ άιιν, παξέρνπλ επθαηξίεο ζηνπο αλζξψπνπο λα ζέζνπλ θάπνην

έιεγρν ζην πεξηβάιινλ ηνπο θαη λα ξπζκίζνπλ νη ίδηνη ηε κειινληηθή ηνπο

ζπκπεξηθνξά.

• Έλα κεγάιν κέξνο ηεο αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο, ππνζηεξίδεη ν Bandura,

ζηνρεχεη ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ζθνπψλ θαη ζρεδίσλ γηα ην κέιινλ. Ο

πξνγξακκαηηζκφο ησλ ζθνπψλ θαη ησλ ζρεδίσλ γηα ην κέιινλ γίλεηαη απφ

ηε ζθέςε ηνπ αλζξψπνπ, ε νπνία ζπιιακβάλνληαο ηελ εηθφλα ηνπ

κέιινληνο ηελ εθθξάδεη πξνθαηαβνιηθά κε ζχκβνια.

Page 15: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ επηινγή

θαη ηε κίκεζε ηεο πξφηππεο ζπκπεξηθνξάο

• Φαξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνηχπνπ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ (νκνηφηεηα

πξνηχπνπ θαη παξαηεξεηή, θνηλσληθφ γφεηξν, ηερλνγλσζία ν αξηζκφο ησλ

πξνηχπσλ πνπ πξνβάιινληαη ζπγρξφλσο, πινθή, θαζαξφηεηα θαη

ειθπζηηθφηεηα ηεο ζπκπεξηθνξάο θ. ά)

• Φαξαθηεξηζηηθά ηνπ παξαηεξεηή (γλσζηηθέο ηθαλφηεηεο πξφζιεςεο θαη

δηαηήξεζεο ησλ πιεξνθνξηψλ, επίπεδν άγρνπο θαη αλαζθάιεηαο, αηνκηθνί –

ελδναηνκηθνί παξάγνληεο)

• Φαξαθηεξηζηηθά ηεο επίδεημεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξνηχπνπ

(πξαγκαηηθά ή ζπκβνιηθά πξφηππα, θαληαζηηθά πξφηππα, πνιιαπιά

πξφηππα, ζηαδηαθή επίδεημε ηεο πξφηππεο ζπκπεξηθνξάο θ.ά)

Η κάζεζε κε παξαηήξεζε θαη κίκεζε ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξνηχπνπ είλαη πην

απνηειεζκαηηθή, φηαλ ην πξφηππν κνηάδεη κε ηνλ παξαηεξεηή, δηαζέηεη

θνηλσληθφ γφεηξν θαη αλψηεξε θνηλσληθή δχλακε, θαηέρεη εηδηθέο γλψζεηο

θαη φηαλ πνιιά πξφηππα παξνπζηάδνπλ ηαπηφρξνλα ηελ ίδηα ζπκπεξηθνξά

θάησ απφ πνηθίιεο ζπλζήθεο.

Page 16: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Κνηλσληθνγλσζηηθή κάζεζε

• Η γιψζζα, νη ηξφπνη δσήο, νη πνιηηηζηηθέο αμίεο θαη νη ζεζκηθέο

πξαθηηθέο ηεο θνηλσλίαο κεηαδίδνληαη κε ηε ρξήζε ησλ πξνηχπσλ.

• Τν ίδην ην άηνκν κπνξεί λα δηνξζψζεη θαη λα ξπζκίζεη ηε

ζπκπεξηθνξά ηνπ (απηνξξχζκηζε) . Τν κεγαιχηεξν κέξνο ηεο

ζπκπεξηθνξάο ηνπ αλζξψπνπ δελ δηακνξθψλεηαη απφ ηε κίκεζε

ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ άιισλ αηφκσλ αιιά θαη απφ εζσηεξηθνχο

πξνζσπηθνχο θαλφλεο πνπ πηνζεηεί ην άηνκν θαη κε βάζε ηηο

εθηηκήζεηο πνπ θάλεη ην ίδην ην άηνκν γηα ηηο πξάμεηο ηνπ.

• Η ίδηα ε πξάμε ηνπ αλζξψπνπ ελέρεη ζηα ιεηηνπξγηθά ηεο ζηνηρεία

θαη ηηο απηνπαξαγφκελεο επηδξάζεηο πνπ αζθνχλ θάπνην έιεγρν

ζηηο ζθέςεηο, ζηα ζπλαηζζήκαηα θαη ζηηο πξάμεηο ηνπ αλζξψπνπ

πνπ δξνκνινγνχλ ηελ θνηλσληθνπνίεζή ηνπ.

• Σηηο απηνξξπζκηδφκελεο δξαζηεξηφηεηεο εκπιέθεηαη θαη ε αμηνζχλε.

Page 17: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

• Η θνηλσληθν-γλσζηηθή κάζεζε δηεπθνιχλεηαη φρη κφλν απφ ηα άκεζα- εμσηεξηθά , ηα έκκεζα- εζσηεξηθά θαη ηα απηνπαξαγφκελα θίλεηξα αιιά θαη απφ ηελ αίζζεζε ηεο αμηνζχλεο, δειαδή απφ ηηο πεπνηζήζεηο πνπ έρεη ην άηνκν γηα ηηο ηθαλφηεηέο ηνπ λα πξαγκαηνπνηήζεη κε επηηπρία θάπνην ζθνπφ.

• Η αμηνζχλε ζηεξίδεηαη ζηελ έλλνηα ηεο πξνζδνθίαο ε νπνία πεξηιακβάλεη δπν βαζηθά ζπζηαηηθά ζηνηρεία:

ηηο πξνζδνθίεο ηεο ηθαλφηεηαο- αμηνζχλεο (ην άηνκν αληηιακβάλεηαη θαη ζεσξεί ηνλ εαπηφ ηνπ φηη έρεη ηηο απαηηνχκελεο ηθαλφηεηεο θαη δπλαηφηεηεο λα εθδειψζεη κηα ζπκπεξηθνξά)

θαη ηηο πξνζδνθίεο ηνπ απνηειέζκαηνο (ην άηνκν θάλεη ηηο εθηηκήζεηο θαη ηνπο ππνινγηζκνχο ζρεηηθά κε ηηο ζπλέπεηεο πνπ ζα επηζχξεη κηα παξφκνηα ζπκπεξηθνξά πνπ επέιεμε).

Page 18: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Μνληέιν δηδαζθαιίαο ηνπ θνηλσληθνχ –

γλσζηηθνχ ζπκπεξηθνξηζκνχ

• Η γλψζε πεγάδεη απφ ηελ εκπεηξία θαη είλαη έλα είδνο εμνκνίσζεο κε ηελ πξαγκαηηθφηεηα.

• Πξνθχπηεη απφ ηελ παξαηήξεζε θαη ηε κίκεζε ηνπ πξνηχπνπ

• Η πξφζιεςε ησλ πιεξνθνξηψλ επεξεάδεηαη απφ ην επίπεδν ησλ πξνζδνθηψλ ησλ καζεηψλ αιιά θαη απφ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ πξνηχπνπ

• Οη πιεξνθνξίεο πνπ πξνζιακβάλνληαη, επεμεξγάδνληαη κε ηε ρξήζε ησλ γλσζηηθψλ δηαδηθαζηψλ, νη νπνίεο ιεηηνπξγνχλ σο αηηηνινγηθφο παξάγνληαο ηεο εμνκνίσζεο πνπ ζα πξνθχςεη. Κσδηθνπνηνχληαη νπηηθά θαη ιεθηηθά, αλαθπθιψλνληαη κε ηελ εθηέιεζε θαη ηελ επαλάιεςε, αλαπαξηζηψληαη, θξίλνληαη, εθηεινχληαη θαη παξάγνληαη αθνινπζψληαο ηα αξρηθά πξφηππα.

Page 19: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

• Έκθαζε ζηελ επηθνηλσλία κεηαμχ δαζθάινπ θαη καζεηψλ, ε νπνία ιεηηνπξγεί δηακεζνιαβεηηθά δηεπθνιχλεη ή αλαζηέιιεη ηελ εμνκνίσζε κε ην πξφηππν (Bandura, 1986)

• Αμηνπνηεί ζέζεηο γηα ηελ εζσηεξίθεπζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξνηχπνπ παξαηήξεζεο θαη κίκεζεο κε ηε θζίλνπζα θαζνδήγεζε, ην θσλαρηφ θαη ζησπειφ ιφγν, ηελ απηνξξχζκηζε θαη ηε κεηαγλψζε. Με απηνχο ηνπο ηξφπνπο νη καζεηέο απηνξξπζκίδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο θαη εξγάδνληαη κε απηνέιεγρν (Vygotsky, 1978).

Page 20: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Γνκή ησλ δηδαθηηθψλ ελεξγεηψλ

• Τνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηεο ζθέςεο ησλ καζεηψλ γηα ην έξγν (ηη ζα κάζνπκε) θαη ηνπο ξφινπο δαζθάινπ θαη καζεηψλ (ηη ζα θάλεη ν θαζέλαο)

• Τεο επίδεημεο κε επεμεγήζεηο ηνπ ηξφπνπ ζθέςεο (ζαλ ν δάζθαινο λα επηιχεη δηθφ ηνπ πξφβιεκα)

• Τεο κάζεζεο ηνπ έξγνπ κε πξαθηηθή εξγαζία

• Τεο κάζεζεο ηνπ έξγνπ κε θσλαρηφ ιφγν (ψζηε ιφγνο θαη πξάμε λα ππνζηεξίδνληαη θαη λα εληζρχνληαη ακνηβαία)

• Τεο κεηαβίβαζεο ηνπ ηξφπνπ ζθέςεο κε ζησπεξφ ιφγν, φπνπ νη καζεηέο δίλνπλ νδεγίεο ζηνλ εαπηφ ηνπο

• Τεο εθαξκνγήο ηνπ ελεξγήκαηνο κε ζθνπφ ηε γελίθεπζε, ηε ζχληκεζε, ηελ αχμεζε ηνπ βαζκνχ θαηνρήο θαη ηνπ επηπέδνπ αθνκνίσζεο.

Page 21: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού
Page 22: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Σηξαηεγηθή ηεο ακνηβαηφηεηαο

• Μεηαθέξνληαη απνθάζεηο απφ ην δάζθαιν ζηνπο καζεηέο γηα λα θαηαλείκνπλ κεηαμχ ηνπο ηνπο ξφινπο ηνπ εθηειεζηή, πνπ ιακβάλεη απνθάζεηο γηα ηε ζεηξά ησλ ελεξγεηψλ ηνπ θαη ηηο επαλαιήςεηο θαη ηνπ παξαηεξεηή πνπ ζπγθξίλεη/ αληηπαξαβάιιεη ηελ εθηέιεζή ηνπ κε ην ελέξγεκα θαη παξέρεη αλαηξνθνδφηεζε.

• Αθφκε, ζπκβαίλεη ελαιιαγή ξφισλ κεηαμχ δαζθάινπ θαη καζεηψλ χζηεξα απφ κηα ή δπν εθαξκνγέο θαη επαλαιήςεηο ηνπ ελεξγήκαηνο.

• Η αλαηξνθνδφηεζε πνπ παξέρεηαη απφ ην καζεηή- παξαηεξεηή έξρεηαη λα ζπκπιεξψζεη ηελ αλαηξνθνδφηεζε πνπ ιακβάλεη ν καζεηήο- εθηειεζηήο απφ ηε ζθέςε ηνπ. Βνεζάεη ηνπο καζεηέο λα ζηνράδνληαη πάλσ ζηηο πξάμεηο ηνπο.

• Πξνσζεί πάξα πνιχ ηελ θνηλσληθή αλάπηπμε ησλ καζεηψλ, ηε ζπλαηζζεκαηηθή αλάπηπμε θαη αξθεηά ηε γλσζηηθή αλάπηπμε.

Page 23: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Σηξαηεγηθή δηδαζθαιίαο επηινγήο ηνπ

επηπέδνπ δπζθνιίαο

• Δληάζζνληαη φινη νη καζεηέο ζην έξγν θαη κεηαθέξνληαη απνθάζεηο απφ ην δάζθαιν ζηνπο καζεηέο: απφ πνην επίπεδν ζα μεθηλήζνπλ, αλ ζα κείλνπλ ζην ίδην επίπεδν ή ζα γπξίζνπλ ζην πξνεγνχκελν. Οη ζπλζήθεο πνπ δηακνξθψλνληαη νδεγνχλ ζηελ έληαμε ησλ καζεηψλ ζην έξγν

• Οη εξγαζίεο ησλ καζεηψλ είλαη έηζη ζρεδηαζκέλεο ζην ίδην έξγν, ψζηε λα δηακνξθψλνπλ θεθιηκέλν επίπεδν.

• Δμαζθαιίδεηαη ε ζπλερήο ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ. Η δηδαθηηθή εξγαζία ζπκβαδίδεη κε ηηο αηνκηθέο δηαθνξέο ησλ καζεηψλ.

• Καζέλαο καζεηήο εξγάδεηαη ζχκθσλα κε ην επίπεδν ησλ ηθαλνηήησλ ηνπ. Οη καζεηέο ππνβνεζνχληαη λα αληηιεθζνχλ ηε ζρέζε πνπ ππάξρεη κεηαμχ ησλ θηινδνμηψλ ηνπο θαη ησλ πξαγκαηηθψλ ηθαλνηήησλ ηνπο.

• Η δηδαθηηθή εξγαζία πξνσζεί: α) ιίγν ηελ θνηλσληθή αλάπηπμε ησλ καζεηψλ αθνχ ζρεδηάδεηαη λα απμήζεη ηελ εμαηνκίθεπζε, β) πάξα πνιχ ηε ζπλαηζζεκαηηθή αλάπηπμε γηαηί δεκηνπξγείηαη αίζζεκα απηνπεπνίζεζεο θαη γ) αξθεηά ηε γλσζηηθή αλάπηπμε γηαηί ζπγθξίλνπλ θαη αληηπαξαζέηνπλ ηηο εθηειέζεηο ηνπο κε ην ελέξγεκα.

Page 24: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού

Σηξαηεγηθή δηδαζθαιίαο ηνπ απηνειέγρνπ

ηεο πξνφδνπ

• Δπηδηψθεηαη ε εθαξκνγή ηνπ ελεξγήκαηνο (ηη ζα θάλνπκε, πψο, θάζε πφηε) κε απηνέιεγρν θαη ε αμηνιφγεζε ηεο πξνφδνπ ησλ καζεηψλ κε κεηαθνξά απνθάζεσλ απφ ην δάζθαιν ζηνπο καζεηέο γηα λα δεκηνπξγεζνχλ θίλεηξα γηα ηηο πξνζπάζεηέο ηνπο θαη λα απηνξξπζκίζνπλ ηε καζεζηαθή ζπκπεξηθνξά ηνπο (Graham, 1998).

• Ο απηνέιεγρνο αθνξά ηε δξάζε ησλ καζεηψλ γηα εμνκνίσζε κε έλα κνληέιν δξάζεο (δηαδηθαζία πνπ πεξηιακβάλεη ηε ζχγθξηζε θαη ηελ αληηπαξαβνιή ησλ δξάζεσλ ησλ καζεηψλ κε εθείλεο ηνπ ελεξγήκαηνο θαη ησλ ησξηλψλ επηηεχμεσλ ηνπο κε ηηο πξνεγνχκελεο γηα εθηίκεζε ηεο πξνφδνπ ηνπο)

• Οη καζεηέο γίλνληαη πεξηζζφηεξν ππεχζπλνη. Απνθηνχλ επίγλσζε ησλ ηθαλνηήησλ ηνπο. Αξρίδνπλ λα εκπηζηεχνληαη ηνλ εαπηφ ηνπο γηα ηε αλαηξνθνδφηεζή ηνπο. Μαζαίλνπλ λα ρξεζηκνπνηνχλ θξηηήξηα.

• Πξνσζεί ιίγν ηελ θνηλσληθή αλάπηπμε, πνιχ ηε ζπλαηζζεκαηηθή αλάπηπμε θαη αξθεηά ηε γλσζηηθή αλάπηπμε.

Page 25: μοντέλο κοινωνικού συμπεριφορισμού