Απόψεις των Γενικών Ιατρών για την σύγχρονη μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Ευάγγελος Α. Φραγκούλης, ΜD, ΜScΓενικός Ιατρός

Γεν. Γραμματέας Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής

Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Ευαγγελία ΠαππάΑκαδημαϊκός Υπεύθυνος: Δημήτριος Νιάκας

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝΠΜΣ Διοίκηση Μονάδων Υγείας

Αντικείμενο

• Εξωτερικές πιέσεις και η οικονομική συγκυρία έκαναν επιτακτική

την ανάγκη για άμεσες αλλαγές στο ελληνικό σύστημα υγείας, με γνώμονα την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα

• Αποκρινόμενα σ’ αυτή, τα Υπουργεία Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης προχώρησαν:

- στη σύσταση του Ενιαίου Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) για όλους τους Έλληνες

- στην εισαγωγή σειράς μέτρων στην ΠΦΥ (ηλεκτρονική συνταγογράφηση (ΗΣ), κλινικά πρωτόκολλα, προώθηση των γενοσήμων φαρμάκων κλπ)

Τα μεγαλύτερα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης με το Ν.3918/2011 συνενώθηκαν σε έναν ενιαίο φορέα, τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος με τη μορφή μονοψωνίου ανέλαβε την διαχείριση, παροχή και αγορά υπηρεσιών υγείας για σχεδόν το σύνολο των Ελλήνων πολιτών

• Με τον «Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας ΕΟΠΥΥ» (Τεύχος Β’, Αρ.

Φύλλου 2456) καθορίστηκαν οι όροι παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ στους ασφαλισμένους από ιατρούς του ΕΣΥ (ΚΥ, ΠΙ, εξωτερικά ιατρεία), μόνιμους ή αορίστου χρόνου ιατρούς του ΕΟΠΥΥ, καθώς και ιδιώτες, συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ ιατρούς

• Από 1/1/2012 ο ΕΟΠΥΥ ξεκίνησε να διαχειρίζεται, να παρέχει και να αγοράζει υπηρεσίες υγείας

• Έκτοτε εκδόθηκαν πολυάριθμες αποφάσεις και εφαρμοστικές εγκύκλιοι, συχνά αλληλοαναιρούμενες, στην προσπάθεια ομαλής μετάβασης από το παλιό στο νέο σύστημα και της εύρυθμης λειτουργίας του ενιαίου φορέα

Στοιχεία της μεταρρύθμισης, παράλληλα με την σύσταση του ΕΟΠΥΥ

• e-syntagografisis • e-diagnosis• κλινικά διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα• προώθηση της χρήσης γενοσήμων φαρμάκων• συνταγογράφηση δραστικής ουσίας από τους

ιατρούς• επιβολή σε όλους τους ασφαλισμένους

συμμετοχής 15% στην διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων

Σκοπός

Υπό το πρίσμα της μεταρρύθμισης του ΕΟΠΥΥ, για πρώτη φορά έγινε προσπάθεια ανίχνευσης των αντιλήψεων των Γ/Ο Ι σχετικά με:

• την εξέλιξη της ποιότητας στην ΠΦΥ της Ελλάδας στο άμεσο μέλλον,

• τις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης για τους ίδιους, αλλά και για τους ασθενείς τους

• τα επιμέρους μέτρα που προτείνονται, συζητιούνται ή και εφαρμόζονται ήδη

Υλικό - Μέθοδος

• διεξήχθη μεταξύ 15 Απριλίου και 15 Μαΐου 2012• σε πανελλήνιο επίπεδο, υπό την αιγίδα της ΕΛΕΓΕΙΑ και της

Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής• ποσοτική έρευνα με χρήση αυτό-συμπληρούμενου

ερωτηματολογίου, με ερωτήσεις κλειστού τύπου• στάλθηκε μέσω e-mail σε 582 Γ/Ο Ι σε όλη την ελληνική

επικράτεια• Όσοι δεν απάντησαν έλαβαν δεύτερο e-mail, για

υπενθύμιση, 15 ημέρες μετά το πρώτο• θετικά αποκρίθηκαν οι 177 (114 ιατροί του ΕΣΥ και 63

ιδιώτες)

Ερωτηματολόγιο (I)

Ερωτηματολόγιο (II)

Ερωτηματολόγιο (III)

Ερωτηματολόγιο (IV)

Δείγμα-δημογραφικά στοιχεία

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ

Ουδέτερη27%

Αρνητική51%

Θετική22%

Επίδραση στη ποιότητα

Ουδέτερη24%

Αρνητική26%

Θετική50%

Ισότητα στη πρόσβαση

Ουδέτερη25%

Αρνητική46%

Θετική29%

Προσβασιμότητα

Δεν μεταβλήθηκαν28%

Αυξήθηκαν

63%

Ελαττώθηκαν8%

Ιδιωτικές δαπάνες

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ (I)

Αμετάβλητος31%

Υποβαθμίστηκε38%

Αναβαθμίστηκε31%

Ο ρόλος του Γ/Ο Ι

Ουδέτερη27%

Αρνητική53%

Θετική20%

Ικανοποίηση από εργασία

Αμετάβλητος19%

Αυξήθηκε75%

Ελαττώθηκε6%

Διοικητικός φόρτος εργασίας

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ (II)

Αμετάβλητος21%

Αυξήθηκε66%

Ελαττώθηκε13%

Χρόνος αναμονής για ραντεβού

Αμετάβλητος

27%

Ελαττώθηκε

58%

Αυξήθηκε15%

Χρόνος διαθέσιμος ανά ασθενή

Αμετάβλητος22%

Αυξήθηκε68%

Ελαττώθηκε10%

Χρόνος αναμονής στο ιατρείο

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ (III)

Αμετάβλητη29%

Ελαττώθηκε38%

Αυξήθηκε33%

ευχέρεια παραπομπής ασθενών σε ιατρούς ειδικότητας

Αμετάβλητη24%

Ελαττώθηκε29%

Αυξήθηκε

47%

ευχέρεια παραπομπής για διαγνωστικές εξετάσεις

Αμετάβλητη33%

Ελαττώθηκε35%

Αυξήθηκε32%

ευχέρεια παραπομπής σε νοσοκομεία

Αμετάβλητη27%

Ελαττώθηκε31%

Αυξήθηκε

42%

ευχέρεια διενέργειας προληπτικών ελέγχων

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΕΟΠΥΥ

Ουδέτερη21%

Απογοητευτική69%

Ικανοποιητική10%

Κρίνετε την αποζημίωση σας

πάγια αντιμισθία8%

κατά κεφαλην15%

κατά πράξη 46%

P4P31%

η περισσότερο επιθυμητή για εσάς μέθοδος αποζημίωσης

Αμετάβλητο31%

Ελαττώθηκε46%

Αυξήθηκε23%

Το εισόδημα σας

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ (I)

Ουδέτερη21%

Αρνητική13%

Θετική66%

Την ενοποίηση των κλάδων υγείας των ασφαλιστικών

ταμείων

Ουδέτερη24%

Αρνητική18%

Θετική59%

Χρήση δεδομένων από μελέτες κόστους- αποτελεσματικότητας

Ουδέτερη23%

Αρνητική 12%

Θετική65%

θεραπευτικά πρωτόκολλα στην ΠΦΥ

Ουδέτερη12%

Αρνητική5%

Θετική84%

Ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ (II)

Ουδέτερη16%

Αρνητική7%

Θετική76%

Ηλεκτρονική παραπομπή για εξετάσεις

Ουδέτερη20%

Αρνητική64%

Θετική15%

Λειτουργικότητα του e-diagnosis

ουδέτερη20%

αρνητική8%

θετική72%

Ηλεκτρονική συνταγογράφηση γενικά

ουδέτερη18%

αρνητική77%

θετική6%

Λειτουργικότητα του e-syntagografisis

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ (III)

Ουδέτερη18%

Αρνητική29%

θετική54%

Υποχρεωτική καθολική ηλεκτρονική συνταγογράφηση

ουδέτερη17%

αρνητική

67%

θετική16%

Συνταγογράφηση από τον ιατρό της δραστικής ουσίας

ουδέτερη21%

αρνητική20%

θετική58%

Έλεγχος/ τιμωρία συπεριφορών υπερσυνταγογράφησης

ουδέτερη26%

αρνητική29%

θετική45%

Εκτεταμένη χρήση γενοσήμων

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ (IV)

ουδέτερη26%

αρνητική26%

θετική48%

Συμμετοχή κατά 15% των ασφαλισμένων στο κόστος των

εξετάσεων

ουδέτερη23%

αρνητική63%

θετική14%

Αύξηση της συμμετοχής ασφαλισμένου στη φαρμακευτική δαπάνη

ουδέτερη14%

αρνητική8%

θετική78%

Ελεύθερη συνταγογράφηση για όλους τους ιατρούς ανεξαρτήτως

σύμβασης με ΕΟΠΥΥ

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ, ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΟΠΥΥ,

ΑΛΛΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ

ουδέτερη1%

θετική99%

εισαγωγή του θεσμού του «Οικογενειακού Ιατρού»

ουδέτερη1%

θετική99%

δικαίωμα “gate keeping” στο Γ/Ο Ιατρό

Συμπεράσματα οι Γ/ Ο Ι :• είναι υπέρ της ενοποίησης των κλάδων υγείας των ασφαλιστικών

ταμείων • είναι υπέρμαχοι αρκετών στοιχείων της μεταρρύθμισης (εισαγωγή

ηλεκτρονικών συστημάτων στη κλινική τους πρακτική, έλεγχος της συμπεριφοράς τους, συμμετοχή των ασθενών στις διαγνωστικές εξετάσεις, ενίσχυση των γενοσήμων στην αγορά)

• δεν είναι ικανοποιημένοι από το οργανωτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο του ΕΟΠΥΥ

• διαβλέπουν υποβάθμιση της ποιότητας της ΠΦΥ, των συνθηκών εργασίας και της αποζημίωσης τους

• είναι δυσαρεστημένοι από τις χρησιμοποιούμενες εφαρμογές• επιθυμούν την εισαγωγή του θεσμού του Οικογενειακού Ιατρού στο

σύστημα με λειτουργία “gate keeping

Συζήτηση

Μέτρα και τροποποιήσεις του οργανωτικού πλαισίου του ΕΟΠΥΥ κρίνονται απαραίτητα, ώστε να στεφθεί από επιτυχία η μεταρρυθμιστική προσπάθεια:

• εισαγωγή του θεσμού του Οικογενειακού Ιατρού στο σύστημα υγείας με λειτουργία “gate keeping”

• εισαγωγή κινήτρων βελτίωσης της ποιότητας • σύνδεση της αποζημίωσης του ιατρού με την απόδοση του• ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου και διασφάλισης της ποιότητας • εφαρμογή ενός ενιαίου, ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού

συστήματος υγείας • ισχυροποίηση του καταναλωτή