ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ

Ιφιγένεια Φουντά, Επιστημονικά Υπεύθυνη έργου

Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»Πρόσκληση 101

• Κάθετη δράση- Ανάπτυξη και διάθεση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου από τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ-Ανοικτά ακαδημαϊκά μαθήματα (π/υ για σύνολο ιδρυμάτων : 17,5εκ. €)

• Οριζόντια δράση για το GUNET- Κεντρικό μητρώο ελληνικών ανοιχτών μαθημάτων (π/υ 2,5 εκ. €)

http://www.edulll.gr/?p=7133

2

Βασικοί στόχοι δράσεων

• Ανάπτυξη και διάθεση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου χωρίς τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς για τους φοιτητές και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

• Προώθηση ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης ως ενισχυτικής δράσης συμβατικής εκπαίδευσης

3

Διεθνής εμπειρία

Παροχή ανοιχτών μαθημάτων από τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από το 2001

π.χ. OCW Consortium ( σύνδεσμος 250 πανεπιστημίων με 4000 μαθήματα) ,

http://ocw.mit.edu/courses/ (πλατφόρμα του ΜΙΤ με 2100 μαθήματα)

coursera.org (πλατφόρμα 32 πανεπιστημίων με 200 μαθήματα)

4

Ψηφιακή διάθεση εκπαιδευτικού υλικού-σημερινή κατάσταση

• Κάθε χρόνο υλοποιούνται 42.000 προπτυχιακά μαθήματα στα ελληνικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

• Ο κύριος όγκος εκπαιδευτικού υλικού παραμένει μη διαθέσιμος και μη εύκολα προσβάσιμος σε ψηφιακή μορφή από ένα κεντρικό σημείο. Καμία πρόσβαση για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

5

Ανοιχτά μαθήματα-σημερινή κατάσταση

– Μεγάλος αριθμός ανοικτών μαθημάτων

– Όχι ικανοποιητική δομή και οργάνωση περιεχομένου

– Ετερογένεια στην ποιότητα

6

Σημερινή κατάσταση στο ΤΕΙ

• Τα μαθήματα βρίσκονται σε έξι διαφορετικές πλατφόρμες

• Διατίθενται συνολικά περίπου 671, τα περισσότερα χωρίς οργανωμένο περιεχόμενο.

(π.χ. αναλυτική περιγραφή, ενότητες, λέξεις-κλειδιά κτλ)

7

Φυσικό αντικείμενο έργου• Δημιουργία 440 ανοιχτών μαθημάτων τριών

κατηγοριών: 271Α-, 100Α, 69Α+.• Ένα τυπικό μάθημα διδάσκεται 13 εβδομάδες, δύο

φορές την εβδομάδα για δύο ώρες (σύνολο 52 ωρών). • Αρχικά στο έργο συμμετείχαν 31 τμήματα που είχαν

ΜΟΔΙΠ και η αναλογία για κάθε τμήμα διαμορφώθηκε σε 8Α-, 3Α και 2Α+. Εξαίρεση αποτελούν τα τμήματα με δικές τους πλατφόρμες που διαθέτουν ήδη σχετική τεχνογνωσία.

• Σήμερα στο ΤΕΙ υπάρχουν 35 τμήματα με ΜΟΔΙΠ, τα οποία θα συμπεριληφθούν στο έργο, με αποτέλεσμα να γίνει ανακατανομή των μαθημάτων.

8

Κατηγορίες μαθημάτωνΠροδιαγραφή Ελάχιστες

προδιαγραφές

Α-

ΕλάχιστεςΠροδιαγραφές

Α (podcast)

Πλήρεις προδιαγραφές

Α+Αναλυτική περιγραφή μαθήματος √ √ √Αναλυτική περιγραφή στόχων μαθήματος √ √ √

Λέξεις – κλειδιά, Βασικοί όροι μαθήματος √ √ √

Οργάνωση υλικού σε θεματικές ενότητες ή ενότητες διαλέξεων

√ √ √

Αναλυτική περιγραφή στόχων ενοτήτων √ √ √Λέξεις – κλειδιά, βασικοί όροι ανά ενότητα / ενότητα διαλέξεων

√ √ √

Σημειώσεις, διαφάνειες και λοιπό υποστηρικτικό υλικό ανά διάλεξη

√ √ √

Αναφορά βιβλιογραφίας √ √ √Ασκήσεις - - √Χρήση ηλεκτρονικών πηγών που διαθέτουν οι βιβλιοθήκες των ιδρυμάτων

- - √

Πολυμεσικό υλικό όπως:i) καταγεγραμμένες βιντεο-διαλέξεις ii)καταγεγραμμένες βιντεο-διαλέξεις συνδυασμένες ή συγχρονισμένες με διαφάνειες iii)podcast, εκφωνήσεις στις διαφάνειες κ.α.

√

√

√

Μάθημα Α-

• Οι ελάχιστες προδιαγραφές αφορούν την οργάνωση του ψηφιακού υλικού όπως περιγράφεται στον προηγούμενο πίνακα.

• Ο καθηγητής θα έχει το ρόλο καθοδηγητή και συμβούλου. Θα κατευθύνει την ομάδα υποστήριξης, θα προβαίνει στον τελικό έλεγχο υλικού πριν ανέβει στην πλατφόρμα. Με τα υπόλοιπα θα ασχοληθεί η ομάδα υποστήριξης.

10

Μάθημα Α (podcast)

• Οι προδιαγραφές είναι ίδιες με το μάθημα Α-. Η επιπλέον προδιαγραφή είναι η δημιουργία podcast.Ειδικότερα με τον όρο podcast νοείται το πολυμεσικό υλικό που αποτελείται από τον ήχο του διδάσκοντα και τις διαφάνειες ή την καταγεγραμμένη οθόνη του υπολογιστή. Ο ήχος αφορά στη διάλεξη ή το σχολιασμό του διδάσκοντα και όχι απλή ανάγνωση του περιεχομένου των διαφανειών.

11

Μάθημα Α+

• Το μάθημα Α+ έχει τις προδιαγραφές Α- και επιπλέον τα εξής:

• Ασκήσεις• Χρήση ηλεκτρονικών πηγών που διαθέτουν οι

βιβλιοθήκες• Πολυμεσικό υλικό: Βιντεοσκόπηση διαλέξεων

και συγχρονισμός με τις διαφάνειες.

12

Παράμετροι επιτυχίας – βαθμός ενεργοποίησης/συμμετοχής των μελών ΕΠ

– αριθμός & ποιότητα Ανοικτών Μαθημάτων

– ευρεία χρήση από φοιτητές & αυτοεκπαιδευόμενους

Παράδειγμα επιτυχημένης πλατφόρμας:

ΜΙΤ opencourseware

Η πλατφόρμα προσφέρει 2100 μαθήματα και δέχεται 1.000.000 επισκέπτες το μήνα. (42% φοιτητές, 43% αυτοεκπαιδευόμενους, 9% καθηγητές και 6% τρίτους)

13

Ενεργοποίηση μελών ΕΠ

Για την υλοποίηση του έργου, την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση των μελών ΕΠ και την επιτυχή διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου προβλέπεται:

• Οριζόντια υποστήριξη από το Gunet• Σύσταση Ιδρυματικής Επιτροπής • Ορισμός εκπροσώπων τμημάτων• Δημιουργία ομάδας υποστήριξης ανάπτυξης

ανοιχτών μαθημάτων για τα μέλη ΕΠ

14

Οριζόντια υποστήριξη Gunet

Οριζόντια υποστήριξη των ΑΕΙ •στην ανάπτυξη και την φιλοξενία ανοικτών μαθημάτων•Χάραξη οριζόντιας πολιτικής για ανάπτυξη Α/ΜΗ οριζόντια υποστήριξη θα παρέχεται σε:•ομάδες υποστήριξης (π.χ. πρότυπα κείμενα, προδιαγραφές, οδηγίες, λογισμικό, πλατφόρμες, κατάρτιση, δράσεις ενημέρωσης κ.α.)

•καθηγητές (π.χ. Forum, πρότυπο μάθημα, τεχνική υποστήριξη)

15

Ομάδα Υποστήριξης ανοιχτών μαθημάτων ΤΕΙΑ

• Ψηφιοποίηση εκπαιδευτικού υλικού ή βελτίωση υπάρχοντος

• Αναδιαμόρφωση αρχείων παρουσιάσεων και εγγράφων κειμένου ώστε να ανταποκρίνονται σε απαιτήσεις προσβασιμότητας

• Έλεγχος και πιστοποίηση τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών (πλην περιεχομένου)

• Ανάρτηση εκπαιδευτικού υλικού στην πλατφόρμα• Αντιμετώπιση ζητημάτων πνευματικής ιδιοκτησίας• Καταγραφή, επεξεργασία, ανάπτυξη και

δημοσιοποίηση βιντεοδιαλέξεων

16

Ιδρυματική Επιτροπή

• Καταρτίζει κείμενο ιδρυματικής πολιτικής για τα θέματα του έργου.

• Καταρτίζει πλαίσιο παρεμβάσεων για διάχυση και ενημέρωση μελών ΕΠ στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου.

17

Εκπρόσωποι Τμημάτων

Αποτελούν την επαφή της Ιδρυματικής Επιτροπής με το Τμήμα και θα συμμετέχουν

• στο συντονισμό των δραστηριοτήτων του Τμήματος

• στην προαγωγή και διάχυση αποτελεσμάτων έργου και

• στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση συναδέλφων τους.

18

Συνήθεις και εύλογες ανησυχίες 1

• Μήπως μειωθεί η παρουσία σπουδαστών στα αμφιθέατρα;

Έχοντας το υλικό και τις διαλέξεις είναι δυνατή η αξιοποίηση τους ως μέρος της προετοιμασίας των φοιτητών προτού έρθουν στην τάξη.

Περισσότερος διαθέσιμος χρόνος για εμβάθυνση στο μάθημα, επίλυση αποριών.

19

Συνήθεις και εύλογες ανησυχίες 2

• Μήπως απαιτείται πολύ χρόνος από μέλος ΕΠ για μάθημα Α- και Α, για τα οποία δεν προβλέπεται αμοιβή;Ο καθηγητής θα έχει το ρόλο καθοδηγητή και συμβούλου. Θα κατευθύνει την ομάδα υποστήριξης, θα προβαίνει στον τελικό έλεγχο υλικού και μαθήματος προτού αναρτηθεί στην πλατφόρμα. Με τα υπόλοιπα θα ασχοληθεί η ομάδα υποστήριξης.

20

Συνήθεις και εύλογες ανησυχίες 3

• Γιατί να διαθέσω το εκπαιδευτικό υλικό μου στο σύνολο της κοινωνίας; Μήπως υπονομεύω τα συγγράμματα μου;

Η εμπειρία έχει δείξει ότι με τα ανοιχτά μαθήματα διευρύνεται και αυξάνεται το ακροατήριο -> αύξηση αναγνωσιμότητας βιβλίων μελών ΕΠ

21

Συνήθεις και εύλογες ανησυχίες 4

• Μήπως χρησιμοποιώ υλικό που προστατεύεται από τη νομοθεσία περί προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας;

• Μήπως χρησιμοποιήσουν άλλοι το ανοιχτό υλικό μου;Για το περιεχόμενο που αναρτάται στο διαδίκτυο π.χ. ανοιχτό ακαδημαϊκό μάθημα δημιουργήθηκαν οι ανοιχτές άδειες Creative Commons.

22

Creative commons

• Οι άδειες βοηθούν να διατηρεί κανείς και να διαχειρίζεται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας με πιο ευέλικτο και ανοιχτό τρόπο

• Ο δημιουργός δίνοντας άδεια CC στο έργο του επιτρέπει στο χρήστη να το αντιγράψει, να το διανείμει ή να το τροποποιήσει.

• Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στο

http://www.creativecommons.gr/

23

Ευχαριστούμε!

Ώρα για ερωτήσεις

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 5385780

Για την παρουσίαση χρησιμοποιήθηκε υλικό από την εισαγωγική συνάντηση που έκανε το Gunet στις 21/9/2012 (εισήγηση κ. Μεράκου και κ. Μπαλαούρα).

24