γλώσσες
Σελίδες
Νομικός
1
............................................. 2
............................................................................... 11
................................................................................................................. 15
..................................................................................................................... 19
......................................................................................................................... 30
2.- ................................................................................................. 45
..................................................................................... 52
(ablativus absolutus) ............................................................................. 61
............................................................................................................................ 69
................................................................. 70
.................................................................... 83
debeo +
............................................................................................................................ 96
......................................................................................................... 99
2
.
,
.
, ,
( ).
: , , , .
: , , .
,
, . (
)
,
, .
H
.
: ,
, .
[ .
.
etsi, tametsi, quamquam +
cum licet + .]
21
3
absens: , , (factus
est: ). ,
, .
etsi aberat ( )
licet abesset ( )
[ .
, .
quod, quia, quoniam (quando). ,
. ,
( ),
.
cum
.
.
,
.]
21
appensum: , , .
: dedit (), ,
.
quod illic appensum erat ( . )
quod illic appensum esset ( . /
)
4
cum illic appensum esset ( .
)
24
indignatus: , , .
: inquit (), ,
.
quod Ennius indignatus erat (. . )
quod Ennius indignatus esset (. . )
cum Ennius indignatus esset (. . )
27
desideranti: , , .
(legit: ), ,
.
quod desiderabat (. . )
quod desideraret (. . )
cum desideraret (. . )
31
confisus: , , .
: ruit (), ,
.
quod confisus erat (. . )
quod confisus esset (. . )
5
cum confisus esset (. . )
permotus: , , .
: ruit (), ,
.
quod permotus erat ( . )
quod permotus esset (. . )
cum permotus esset (. . )
38
fessa: , , .
: rogavit (), ,
.
quod fessa erat (. . )
quod fessa esset (. . )
cum fessa esset (. . )
45
veritus: , , .
: constituit () (
). ,
.
quod veritus erat (. . )
quod veritus esset (. . )
6
cum veritus esset (. . )
48
instinctam: , , .
: persuasit (), ,
.
quod instincta etat (. . )
quod instincta esset (. . )
cum instincta esset (. . )
49
velut elapso: , ,
velut, , .
quod elapsus esset (. . / )
.
[ : 1)
, : si +
: . 2)
( ): si + .
( ) , si + . (
) . 3) : si +
. ( ) -]
7
45
intercepta: , , ,
.
intercepta epistula ne ... cognoscantur ( )
Si intercepta sit ( ) ne cognoscantur (. . )
Si intercepta erit (. . ) ne cognoscantur (ne + . ,
)
:
.
[ , :
: : dum, quoad,
quadium . ,
: ) (= , ). ) (=
), (= ).
dum (= )
, .
.
: postquam (=), ubi, ut (=, ), simulac (simul atque), cum primum
(=). ,
( ).
.
antequam (ant quam), priusquam (prius quam), dum, donec, quoad.
, ,
, .
8
cum
( ) (
). cum , ,
.
cum . ,
cum
.
.
) cum (-) .
) cum
. [ cum ,
cum. (),
( cum) .]
21
abeuntes: , ,
dum iam abeunt (dum + . ,
.)
cum abirent ( cum + .
, , . .,
: secutus est: . )
rogatus: , ,
postquam rogatus est (postquam + ,
)
cum rogatus esset ( cum + . ,
, ,
reversus est)
25
9
ostendens: , , .
dum ostendit (dum + )
cum ostenderet ( cum + . , ,
inquit)
28
rediens: , ,
dum redis (dum + , )
cum,
.
40
interrogatus: , ,
postquam interrogatus est (postquam + . = )
cum interrogatus esset ( cum + . =
, noluit)
43
ingredienti: , ,
dum ingrederis (dum + = )
cum ingredereris ( cum + . = ,
cecidit / )
10
44
exulantem: , ,
dum exulat (dum + . = )
cum exularet ( cum + . = ,
dixisse)
48
emissa: , ,
postquam cerva emissa est a servo (postquam + . = )
cum cerva emissa esset a servo ( cum + . =
, introrupisset)
49
vocatus: , ,
postquam vocatus est (postquam + . = )
cum vocatus esset ( cum + . = ,
venit)
[ .
,
, .
11
,
.
.
( , , ) .]
21
Brenno duce: ,
dum Brennus dux est (dum + = )
cum Brennus dux erat ( cum + )
cum Brennus dux esset ( cum + . , ,
everterunt)
30
patre imperatore: ,
dum pater imperator est (dum + = )
cum pater imperator erat ( cum + )
cum pater imperator esset ( cum + . , ,
fuit)
12
,
, .
21
deletis legionibus [a Gallis]: , ,
. : everterunt ().
postquam Galli legiones deleverunt (postquam + ,
)
cum Galli legiones delevissent ( cum + ,
)
quibus interemptis [a Camillo]: , ,
. : recepit ().
postquam Camillus eos interemit (postquam + ,
)
cum Camillus eos interemisset ( cum + ,
)
29
audita salutatione [a Caesare]: , ,
. : dixit ().
postquam Caesar salutationem audivit (postquam + ,
)
13
cum Caesar salutationem audivisset ( cum + ,
)
34
abiectis armis [a praedonibus]: , ,
. : appropinquaverunt ().
postquam praedones arma abiecerunt (postquam + ,
)
cum praedones aram abiecissent ( cum + ,
)
40
occupata urbe [a Sulla]: , ,
. : coegerat ().
postquam Sulla urbem occupavit (postquam + ,
)
cum Sulla urbem occupavisset ( cum + ,
)
47
hac re audita [ab Augusto]: , ,
. : voluit ().
postquam Augustus hanc rem audivit (postquam + ,
)
14
cum Augustus hanc rem audivisset ( cum + ,
)
48
admissis amicis [a Sertorio]: , ,
. : dixit ().
postquam Sertorius amicos admisit (postquam + ,
)
cum Sertorius amicos admisisset ( cum + ,
)
23
occiso Scriboniano: , ,
. : trahebatur ().
postquam Scribonianus occisus est (postquam + ,
)
cum Scribonianus occisus esset ( cum + ,
)
15
,
qui-quae-quo.
,
, .
,
, .
21
divisam: , ,
praedam
quae non divisa erat ( , ,
, factus est/fuerat)
23
interroganti: , ,
marito
qui interrogabat ( , ,
, respondebat)
cohibitae , ,
lacrimae
quae cohibitae erant ( , ,
, vincerent)
16
24
quaerenti: , ,
eique
qui quaerebat ( , ,
dixisset)
28
notus: , ,
Licinus
qui notus erat: ( , ,
fugit)
29
tenens: , ,
homo
qui tenebat ( , ,
occurrit)
30
susceptum: , ,
flagitium
quod susceptum erat ( , ,
obiecerunt)
17
deportatum: , ,
flagitium
quod deportatum erat ( , ,
obiecerunt)
31
natus: , ,
T. Manlius
qui natus erat ( , ,
praefuit)
36
missum: , ,
pondus
quod missum erat ( ,
, attulissent)
38
congruens: , ,
vox
quae congruebat ( , ,
audiretur)
41
18
obsoleto: , ,
sermone
qui obsoletus est ( , ,
uteris: . )
42
nascentem: , ,
coniurationem
que nascebatur ( , ,
confirmaverunt)
45
conscriptam: , ,
epistulam
quae conscripta est ( , ,
mittit)
46
parens: , , vir
qui paret ( , ,
consulit)
49
molientem: , ,
te
19
qui moliris ( , ,
non est)
:
1 : : si (nisi) + :
= , .
1 ,
, :
: si (nisi) + . .
: si (nisi) + . .
: si (nisi) + . .
2 : : si (nisi) + :
= ( )
:
) si (nisi) + . . =
) si (nisi) + . . =
3 : : si (nisi) + ( ) :
( ) = .
20
25
Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. (
,
)
:
: nisi consulueritis (. )
: consulturum esse ( )
: credideritis (. )
:
(:
) (: )
, , :
: nisi consulueritis ( )
: nemo consulet ( )
1 :
:
: nisi consulitis nemo consulit (. .)
: nisi consuluistis nemo consuluit (. .)
: nisi consuleretis nemo consuleret (. )
: nisi consuluissetis nemo consuluisset (. .)
: nisi consulatis nemo consulat (. )
30
21
Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus (
, )
: si habet (. )
: debemus (. )
1 :
:
: si habuit debuimus (. )
: si habebit debebimus (. .)
: si haberet deberemus (. )
: si habuisset debuissemus (. )
: si habeat debeamus (. )
32
quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet (
, )
: nisi accederet (. )
: iacerent (. )
2 : (
)
:
: nisi accedit iacent (. .)
: nisi accessit iacuerunt (. .)
: nisi accedet iacebunt (. .)
: nisi acessisset iacuissent (. .)
: nisi accedat iaceant (. .)
22
34
praedones postes ianuae tamquam sanctum templum venerati sunt (
)
tamquam sanctum templum :
tamquam sanctume templum essent, .
: si sanctum templum essent (. )
: venerarentur (. )
2 :
( )
37
In eum locum res deducta est, ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit, salvi esse
nequeamus ( , ,
, )
,
deducta est:
: nisi subvenerit (. )
: ut nequeamus (. )
:
(:
) (: )
nequeo .
: nisi subvenerit (. . )
: nequimus (. , )
, 1 :
42
23
si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent (
, )
: si animadvertissem (. )
: dicerent (. )
2 : (
),
.
:
: si animadverto dicunt (. )
: si animadverti dixerunt (. )
: si animadvertam dicent (. )
: si animadverterem dicerent (. )
: si animadvertissem dixissent (. .)
: si animadvertam dicant (. )
Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum
fore ( , ,
, )
: si pervenerit (. )
: neminem fore ( )
(intellego).
.
, .
, :
: si pervenerit (. )
: nemo erit (. )
, 1 :
24
[ , ,
fore neminem tam improbum (fore) (
). fore,
, .]
:
: si pervenit nemo est (. )
: si pervenit nemo fuit (. )
: si perveniet nemo erit (. )
: si perveniret nemo esset (. )
: si pervenisset nemo fuisset (. )
: si perveniat nemo sit
43
Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur ( ,
)
: nisi peperissem (. )
: non oppugnaretur (. )
2 : (
),
.
:
: nisi pario non oppugnatur (. )
: nisi peperi non oppugnata est (. .)
: nisi pariam non oppugnabitur (. )
: nisi parerem non oppugnaretur (. .)
25
: nisi peperissem non oppugnata esset (.
)
: nisi pariam non oppugnetur (. )
nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem ( ,
)
: nisi haberem ( )
: essem ( )
2 :
.
:
: nisi habeo sum (. )
: nisi habui fui (. )
: nisi habebo ero (. )
: nisi habuissem fuissem (. )
: nisi habeam sim (. )
si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet ( ,
)
: si pergis (. )
: manet (. )
1 :
:
: si perrexisti mansit (. )
: si perges manebit (. )
26
: si pergeres maneret (. )
: si perrexisses mansisset (. )
: si pergas maneat (. )
44
Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur ( ,
, , )
: quodsi ceciderunt (. )
: tum intellegitur (. )
1 : ,
. , ,
.
:
: quodsi cadunt intellegitur (. )
: quodsi ceciderunt intellectum est (. .)
: quodsi cadent intellegetur (. )
: quodsi caderent intellegeretur (. )
: quodsi cecidissent intellectum esset (. .)
: quodsi cadant intellegatur (. )
45
Curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur.
( ,
)
, ,
,
, curat et providet.
27
: si intercepta sit ( )
: ne cognoscantur ( , . )
:
: si intercepta erit (. . )
: ne cognoscantur (. . )
, 1 :
: ,
,
.
Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra
abiciat ( , ,
)
( ),
monet
: si non possit (. )
: ut adliget et abiciat ( . )
:
: sin non poteris (. )
: adliga et abice ( , )
, 1 :
: ,
,
.
48
Si quid durius ei videbatur, quod imperandum militibus esset, a cerva sese monitum esse
praedicabat ( ,
)
28
: si videbatur (. )
: praedicabat (. )
1 : .
:
: si videtur praedicat (. )
: si videbitur praedicabit (. )
: si videretur praedicaret (. )
: si visum esset praedicavisset (. .)
: si videatur praedicet (. )
49
experiri enim volui, quam aequo animo me ferro essem interemptura, si tibi consilium non
ex sentetia cessisset (
, )
,
volui experiri.
: si cessisset (. )
: quam interemptura essem ( , .
)
, :
: si cesserit (. . )
: quam interimam ( , . )
, 1 : .
: ,
, ,
. , , .
29
:
: si cedit interimo (. )
: si cessit interemi (. )
: si cedet interimam (. )
: si cederet interimerem (. )
: si cessisset interemissem (. )
: si cedat interimam (. )
30
, ,
(dico/, sentio/, rogo/ .) (
, , ).
. : )
,
. )
ut (. ne)
. (
, .) )
.
, .
.
: (ego,
meus) se, suus ( ipse, ipsius, )
(tu, tuus) ille, illius hic iste ille ( is). ,
, : nunc/, hodie/,
cras/, tunc/, illo die, postero die hic/ ibi/. .
:
23
1. interroganti, quid ageret puer ( ) [/
, (),
. ,
.
31
(interroganti) ,
(respondebat)]
,
: Quid agit puer? [
, interroganti,
(ageret) ,
respondebat]
2. Arria milites orabat, ut simul imponeretur (
) [/ ,
, (orabat/).
,
/ .]
,
, . ,
imponar ( / ) milites
imponite me ( ).
24
1. ancilla dixisset eum domi non esse ( )
, ,
: is domi non est ( eum
, ).
2. Nasica sensit illam domini iussu id dixisse et illum intus esse (
)
: dixisse () esse (),
, : illa domini iussu id dixit et
ille intus est
3. accipe nunc quid postea Nasica fecerit ( ) [/
, .
, (accipe/ )]
32
:
Quid postea Nasica fecit?
4. exclamavit Nasica se domi non esse ( )
esse ,
: Ego non sum domi
5. Visne scire quid Nasica responderit? ( ;) [/
, (responderit).
, (visne/. . scire/.
.)]
:
Quid Nasica respondit?
6. Ego credidi te domi non esse ( )
, , : Tu domi non
es.
25
1. Interrogo vos quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore (
) [/ ,
. ,
(interrogo/. .)]
:
quando hanc ficum decerptam esse putatis ex arbore?
2. omnes recentem esse (ficum) dixissent ( ( ) )
esse, ,
: (ficus) recens est
3. quando ficum decerptam esse putetis ( )
33
4. scitote decerptam esse ( )
decerptam esse, ,
, : ficus decerpta est
5. neminem crediteritis patriae consulturum esse (
) , ,
: nemo consulet patriae
,
:
: nisi consulueritis ( )
: nemo consulet ( )
1 :
6. mementote rem publicam in extremo discrimine quondam fuisse (
) fuisse,
, : res publica in
extremo discrimine quondam fuit
27
1. Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset (
)
esse /
quae scripsisset, ,
, ,
(dixit/. ).
,
, ,
, : sonora sunt et qrandia quae scrispisti
( )
2. (dixit) sed videri (esse) tamen ea sibi duriora ( )
, ,
, ,
34
videri , esse: sed
videtur (esse) mihi ea duriora ( )
3. idem esse aiunt in ingeniis ( , , )
, , : idem est
in ingeniis
4. meliora fore spero ( ) ,
, : meliora erunt
28
1. cognovisset eum fugitivum esse ( )
, , : is fugitivus est
29
1. eum instituerat haec dicere ( )
, , :
dic haec
2. Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret parem salutationem (
) [/ , (doceret),
(incitavit/. ),
.]
, : doceam parem salutationem
( )
:
2 .
31
35
1. edixit ut omnes pugna abstinerent ( ) [/
, ,
(edixit/. ).
( ).] ,
, : abstinete ( )
2. cernatur, quanto miles Latinus Romano virtute antecellat ( ,
) [/ ,
, (cernatur/. .)
.] , ,
: quanto miles Latinus Romano virtute antecellit?
32
1. omnes cruciatus corporis et omnia pericula mortis parvi esse ducendo (
)
esse, ,
: cruciatus et pericula parvi sunt
34
1. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset ( ,
)
venisse, ,
: ei venerunt captum me ipsum
2. nuntiaverunt virtutem eius admiratum se venisse (
) venisse,
, : nos venimus admiratum virtutem
3. is fores reserari eosque intromitti iussit (
) ,
, ,
: reserate fores et intromittite eos (
)
36
,
: fores reserentur et ei intromittantur (
)
36
1. narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare (
)
malle, , : Manius Curius
mavult locupletibus imperare
2. mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi posse (
)
posse, , ,
: ego nec acie vinci nec pecunia corrumpi possum, :
me nec acie vinci nec pecunia corrumpi potest
37
1. ego clamabam nihil esse bello civili miserius (
)
, : nihil est miserius bello civili
38
1. rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet (
) [/ ,
(cederet), rogavit/.
( ).]
, : cede mihi loco
40
1. meminero urbem Romam et Italiam a Mario conservatam esse (
)
, : urbs Roma et Italia a
Mario cosnervata est
37
41
1. qui primi coluisse Italiam dicuntur ( )
,
: primi coluerunt Italiam
2. neminem scire atque intellegere vis ( )
,
: nemo sciat atque intellegat
3. neminem intellegere vis, quae dicas ( ) [/
, ,
(vis intellegere) .]
, : quae dicis?
4. antiquitatem tibi placere dicis, quod honesta et bona et modesta sit (
, )
dicis, placere
.
,
, ,
: antiquitas mihi placet quod honesta et bona et
modesta est ( sit,
)
42
1. crudeliter et regie id factum esse dicerent (
) factum esse,
, : crudeliter et regie id factum est
2. nunc intellego neminem tam stultum fore, neminem tam improbum (fore) (
, )
38
: nemo tam stultus erit, nemo tam improbus erit
,
:
: si pervenerit (. )
: nemo erit (. )
3. non videat coniurationem esse factam ( )
factam esse, ,
: coniuratio facta est
44
1. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se metui putet (
)
.
(qui possit diligere eum), ,
nescio/. .
. ,
( ): qui possit diligere eum,
: qui potest diligere eum.
/ quem metuat, ,
. :
quem metuit
/ a quo se metui putet,
. :
a quo se metui putat
2. tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum (
) [/ , ,
(intellegitur/. . .)
.]
: quam fuerunt inopes amicorum?
39
3. quod Tarquinium dixisse ferunt ( )
, ,
: quod Tarquinius dixit
4. tum intellexi, quos fidos amicos habuissem, quos infidos (
, ) [/ ,
, (intellexi/. .)
.]
, , : quos
fidos amicos habui, quos infidos?
45
1. cognoscit quae apud Ciceronem gerantur quantoque in periculo res sit (
) [ / ,
( gerantur ),
cognoscit/ . .) .]
: quae apud Ciceronem
qeruntur et in quanto periculo res est?
2. persuadet ut ad Ciceronem epistulam deferat (
) [/ , ,
(persuadet/. .).
( ).]
, , : defer
epistulam ad Ciceronem
3. curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur
( ,
) [/ , ,
(curat-providet/. .).
.]
, / : ne nostra
consilia ab hostibus cognoscantur
40
, ,
,
, curat et providet.
: si intercepta sit ( )
: ne cognoscantur ( , . )
:
: si intercepta erit (. . )
: ne cognoscantur (. . )
, 1 :
4. monet ut epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat (
) [/
, ,
(monet/. .) ).]
,
: adliga et abice
( ),
monet
: si non possit (. )
: ut adliget et abiciat ( . )
:
: sin non poteris (. )
: adliga et abice ( , )
, 1 :
5. scribit se cum legionibus celeriter adfore ( )
adfore, ,
: ego cum legionibus celeriter adero
41
6. constituit ut tragulam mitteret ( ) [/
, ,
(constituit/. .). .] ,
: mittam
tragulam ( )
7. milites adhortatur ut salutem sperent (
) [/ , ,
(adhortatur/. .)
.] ,
: salutem sperate
46
1. philosophi mundum censent regi ( )
,
: mundus regitur
2. eum esse putant quasi communem urbem et unumquemque nostrum eius mundi esse
partem (
) esse,
, : is est quasi
communis urbs et unusquisque nostrum est pars huius mundi
3. decet cariorem nobis esse patriam ( )
,
: patria carior sit ( )
47
1. Augustus voluit filiam deterrere ( )
, ,
: deterream filiam
42
2. dissimulavit vidisse ( ) ,
, : ego non vidi (
)
3. interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva (
) [/
, ,
(interrogavit/. ) .]
, : utrum
mavis cana esse an calva?
48
1. Sertorius omnibus persuasit cervam conloqui secum et docere (
)
(conloqui ),
: cerva conloquitur mecum et docet
2. docere quae utilia factu essent ( ) [/
, ,
(persuasit/. .) .]
, ,
: quae utilia factu sunt?
3. monitum esse praedicabat ( )
, : ego monitus
sum
4. perisse credita est ( )
, : periit
5. nuntiavisset cervam inventam esse ( )
,
: cerva inventa est
43
6. eum iussit tacere ( )
, : tace
7. praecepit ut eam postero die repente emitteret (
) [/ ,
, (praecepit/. ).
.]
, : emitte eam cras
8. dixit visum in somno sibi esse cervam ad se reverti (
) o (vissum esse:
reverti)
: visum est in somno mihi cervam ad me reverti
9. quae perisset ( ) [/ ,
, , (dixit/. .)
.]
, : quae periit
49
1. experiri quam aequo animo me ferro essem interemptura (
) [/ ,
,
(volui/. .)
.]
, : quam aequo animo me ferro interimam?
,
voluiexperiri.
: si cessisset (. )
: quam interemptura essem ( , .
)
, :
44
: si cesserit (. . )
: quam interimam ( , . )
, 1 : .
45
2.-
:
( ).
[ ]
-
- ,
- (
)
( ).
:
: philosophi mundum censent regi numine deorum (
) [ 46]
: censent (censeo-censui-
censum-censere).
: Tacitus dicit philosophos mundum censere regi numine deorum
: Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine (
) [ 25]
: attulit (affero-attuli-
allatum-afferre)
: Tacitus dixit Catonem attulisse quodam die in curiam ficum praecocem ex
Carthagine
46
: Nam (Caecilia) in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat (
( ) )
[ 38]
: persedebat (persedeo-
persedi-persessum-persedere)
: Tacitus dicit nam (Caeciliam) in sacello quodam nocte cum sororis filia
persedisse
: numquam tamen ego hostem iudicabo Marium (
) [ 40]
: iudicabo (iudico-iudicavi-
iudicatum-iudicare)
: Quintus Mucius Scaevola dixit numquam tamen se hostem iudicaturum esse
Marium
- ,
,
. ,
.
-
,
.
- , ,
.
:
: ego, pater, cana esse malo
: Iulia respondit patri se canam esse malle
. ,
: dico (=), impero (= ), narro (= ), persuadeo (= ),
47
praecipio (= ), respondeo (= ), scribo (= ) .
: adhortor (= ), hortor (= ), admoneo (= ),
moneo (= ), doceo (= ), incito (= ), instituo (=
), interrogo (= ), iubeo (= ), oro (= ), rogo (= ,
, ) .
ut ( ne, ) .
(
, ).
noli nolite + ne (nemo, nihil, numguam
) + .
[ . . : ,
,
.
, .]
( : , , ,
, , , .),
:
moneo (= ) [ 45]
provideo (= , ) [ 45]
incito (= ) [ 29]
rogo (= , , ) [ 21, 23, 38]
, ,
:
iubeo (= ) [ 48]
48
impero (= ) [ 7]
constituo (= ) [ 45]
,
.
.
:
: Accipe nunc ( ) [ 24]
: accipe (accipio-accepi-
acceptum-accipere)
: Tacitus adhortatus est (. .) eum ut acciperet (. ) tunc
: Congrediamur ( ) [ 31]
: congrediamur
(congredior-congressus sum-congredi .)
: Dux hostium persuadet () (. .) eum ut congrediantur (. .)
Dux hostium persuasit (. .) eum ut congrederentur (. .)
,
,
.
, , ,
., ,
(..: quis =, quantus =, ubi =, quando =,
cur =, quin = , ne, num =, nonne = [ nonne
quaero]).
,
:
49
,
, ,
( +
sim). ( ,
, .
).
,
(
+ essem). (
, ).
[ . :
, ,
.
.]
:
: Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? (
;) [ 43]
, , . num
1 . . (veni) 2 . . (sum).
: Mater interrogat eum num ad hostem venerit et captiva in castris illius sit
( ,
,
.)
: Ego non cognosco vocem tuam? ( ;)
[ 24]
, , , . : cognosco
(cognosco-cognovi-cognitum-cognoscere)
: Ennius interogavit num ipse non cognosceret vocem illius (
,
.)
50
, ,
.
[: ,
. 42
quo intendit, .
Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit... ( ,
, ...)
27 quae deinceps scribam,
.
meliora enim fore spero, quae deinceps scribam (
)
:
: dum (Caecilia) more prisco omen nuptiale petit filiae sororis (E
)
dum
, .
: Tacitus dicit dum (Caecilia) more prisco nuptiale petat (. .) filiae
sororis
:
ego = ipse
nos = ipsi
mei nostri = sui ipsius, ipsorum
mihi nobis = sibi ipsi, ipsis
me nos = se ipsum, ipsos
51
me nobis = se ipso, ipsis
meus noster = suus ipsius, ipsorum
tu = ille
hic, iste = ille, is
tuus = illius
vester, vestra, vestrum = illorum, illarum, illorum
:
:
nunc () = tunc, tum ()
hodie () = illo die, eo die ( )
heri () = pridie ( )
:
hic () = ibi, illic ()
hoc loco ( ) = illo loco ( )
52
( ) ( )
.
, ,
- - ,
.
gerendi rem publicam ( ),
, () rem publicam ,
(rei publicae)
, , gerendae.
: gerendi rem publicam ( )
: gerendae rei publicae ( )
,
.
, ,
, , 4 ,
,
, ,
.
:
) (causa, gratia + / ad, in + /
de, ex, in, ab + ), .
) (
), .
53
,
.
,
, .
, :
32:
gerendi rem publicam (. ) gerendae rei publicae
administrandi rem publicam (. ) administrandae rei publicae
colendo homines (. ) colendis hominibus
expetendo laudem et honestatem (. ) expetenda laude et honestate
: ad intuendum ( ) /
ad imitandum ( ), (ad + )
, imagines ().
imagines, :
ad intuendum imagines ad intuendas imagines
ad imitandum imagines ad imitandas imagines
49
,
. ,
, () ().
54
, , ,
.
de interficiendo Caesare () de interficiendo Caesarem
unguium resecandorum causa () ungues resecandi causa
ad eam obiurgandam () ad eam obiurgandum
,
,
.
:
) : ut (ne )
- -,
(
) .
, : ,
, .
) , qui-quae-
quod , .
) (-um)
) causa gratia +
) ad +
(,)
,
.
55
, :
31
Congrediamur, ut cernatur ( , ) [/ ,
, (
)]
Congrediamur, qui cernamur ( , ) [/
, . ,
.]
: quod cernatur ( )
Congrediamur cretum [ ]
Congrediamur cernendi causa [causa + ]
Congrediamur ad cernendum [ad + ]
,
.
ruit in certamen ( ) in certamen:
(certamen = certo ()
ruit ut certaret [/ ,
( )]
ruit qui certaret [/ ,
( )]
ruit certatum [ ]
ruit certandi causa [causa + ]
ruid ad certandum [ad + ]
32
56
ad intuendum ( ) [ .
.]
ut intueremur [/ , (intueor:
), (reliquerunt) (
)]
qui intueremur [/ ,
( )]
intuitum [ ]
intuendi causa [causa + ] ( imagines,
)
ad imitandum ( ) [ .
.]
ut imitaremur [/ , (imitor:
), (reliquerunt) (
)]
qui imitaremur [/ ,
( )]
imitatum [ ]
imitandi causa [causa + ] ( imagines,
)
34
praedonum duces forte salutatum ad eum venerunt (
) [salutatum: ,
]
ut salutarent [/ , ,
(venerunt) ( )]
qui salutarent [/ ,
( )]
57
salutandi causa [causa + ]
ad salutandum [ad + ]
cum se ipsum captum venisse eos existimasset (
) [captum: , ]
ut se ipsum caperent [/ , ,
( )]
qui se ipsum caperent [/ ,
( )]
sui ipsius capiendi causa [causa + ]
, : se ipsum capiendi casusa (
)
ad se ipsum capiendum [ad + ] ,
: ad capiendum se ipsum (
).
Praedones virtutem eius admiratum se venisse (venerunt: ) (
)
ut virtutem eius adimararentur [/ ,
(admiror: ), (
)]
qui virtutem eius adimararentur [/ ,
, (
)]
praedones venerunt virtutis eius admirandae causa [ causa +
(virtutem eius admirandi causa), ,
virtutem]
praedones venerunt ad virtutem eius admirandam [ ad + (ad
virtutem eius admirandum), ,
virtutem]
36
58
quo facilius divitias contemnere posset (
) [/ , quo
(facilius), ,
(utebatur) ( )]
qui facilius divitias contemnere posset [/ ,
, (
)]
possum ,
.
ut eo uteretur ( ) [/ ,
, (attulissent) (
)]
qui eo uteretur [/ ,
, ( )]
usum eo [ ]
utendi eo causa [causa + ] ( ,
. eo
, .)
ad utendum eo [ad + ]
40
ut C. Marius quam celerrime hostis iudicaretur (
) [/ ,
, (coegerat) (
)]
qui C. Marium iudicaret hostem ( . )
.
a quo iudicaretur C. Marius hostis ( . )
.
iudicatum C. Marium hostem [ ]
59
C. Marii hostis iudicandi causa [ causa + (C. Marium hostem iudicandi
causa), ,
C. Marium]
ad C. Marium hostem iudicandum [ ad + (ad C. Marium hostem
iudicandum), ,
C. Marium]
41
ut consequaris ( ) [/ ,
, (taces) ( )]
qui consequaris [/ , ,
,
( )]
consecutum [ ]
consequendi causa [causa + ]
ad consequendum [ad + ]
49
unguium resecandorum causa ( ) causa + ,
,
ungues (unques resecandi causa)
ut resecaret ungues [/ , ,
(poposcit) ( )]
quae resecaret ungues [ quae Porcia. / ,
, (
)]
ad resecandos ungues [ad + ,
,
(ad resecandum unques)]
60
Brutus ad eam obiurgandam venit ( ) [ad +
, ,
eam (Brutus ad eam obiurgandum venit)]
ut obiurgaret eam [/ , ,
(venit) ( )]
qui obiurgaret eam [/ ,
, ( )]
Brutus venit obiurgandae eius causa [causa + ,
, (Brutus venit
obiurgandi eam causa)]
61
(ablativus absolutus)
,
.
(,
.).
:
) ,
.
( )
().
.
23
fuerat Paetus in patribus eius et, occiso Scriboniano, Romam trahebatur (
, ,
)
occiso Scriboniano: , ,
:
postquam Scribonianus occisus est (postquam (ubi, ut) + ,
)
cum Scribonianus occisus esset ( cum + ,
)
45
62
Curat et providet ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur
( ,
)
intercepta epistula: , , ,
.
intercepta epistula ne ... cognoscantur ( )
Si intercepta sit ( ) ne cognoscantur (. . )
Si intercepta erit (. . ) ne cognoscantur (ne + . ,
)
:
.
: intercepta ,
.
) ( )
,
,
, .
,
.
.
.
.
63
21
Brenno duce Galli, apud Aliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem
Romam ( ,
, )
deletis ,
,
, .
,
.
,
, ,
.
is Gallos iam abeuntes secutus est: quibus interemptis aurum omne recepit (
, :
.)
quibus interemptis [a Camillo]: , ,
postquam Camillus eos interemit (postquam + ,
)
cum Camillus eos interemisset ( cum + ,
)
29
Audita salutatione Caesar dixit ( , )
64
audita salutatione [a Caesare]: , ,
postquam (ubi, ut) Caesar salutationem audivit (postquam + ,
)
cum Caesar salutationem audivisset ( cum + ,
)
34
Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt (
, , )
abiectis armis [a praedonibus]: , ,
postquam (ubi, ut) praedones arma abiecerunt (postquam + ,
)
cum praedones aram abiecissent ( cum + ,
)
40
Sulla, occupata urbe, senatum armatus coegerat ( ,
)
occupata urbe [a Sulla]: , ,
postquam (ubi, ut) Sulla urbem occupavit (postquam + ,
)
65
cum Sulla urbem occupavisset ( cum + ,
)
47
Hac re audita Augustus voluit filiam deterrere quominos id faceret (
, .)
hac re audita [ab Augusto]: , ,
postquam (ubi, ut) Augustus hanc rem audivit (postquam + ,
)
cum Augustus hanc rem audivisset ( cum + ,
)
48
Postridie eius diei Sertorius, admissis amicis in cubiculum suum ( ,
)
admissis amicis [a Sertorio]: , ,
postquam (ubi, ut) Sertorius amicos admisit (postquam + ,
)
cum Sertorius amicos admisisset ( cum + ,
)
) , ,
.
66
( ,
, ,
.)
.
sum.
sum ( , - cum
, cum).
.
.
21
Brenno duce Galli, apud Aliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem
Romam ( ,
, )
Brenno duce: ,
cum Brennus dux erat ( cum + )
cum Brennus dux esset ( cum + . , ,
everterunt)
dum Brennus dux est (dum + = )
30
patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit (
)
patre imperatore: ,
67
cum pater imperator erat ( cum + )
cum pater imperator esset ( cum + . , ,
fuit)
dum pater imperator est (dum + = )
( 21 XXI)
1.
.
Galli pecuniam acceperunt; Galli abierunt
= Pecunia accepta Galli abierunt ( , , )
Galli legiones deleverunt; Galli urbem Romam everterunt
= Legionibus deletis Galli urbem Romam everterunt ( ,
, )
Camillus Gallos interemit; Camillus aurum recepit
Gallis interemptis Camillus aurum recepit ( , ,
)
Antonius Catilinam vicit; Roma servata est
Catilina victo ab Antonio Roma servata est ( ,
)
Miles pedes animadvertit; Miles Claudium extraxit
68
Pedibus animadversis miles Claudium extraxit ( , ,
Hercules Cacum interfecit; Incolae Herculem honoraverunt
Caco interfecto incolae Herculem honoraverunt ( ,
)
2. ,
.
Cicero et Antonius consules erant. Catilinam contra patriam coniuravit.
Cicerone et Antonio consulibus Catilina contra patriam coniuravit (
, )
Caesar imperator erat. Bellum Gallicum gestum est.
Caesare imperatore bellum Gallicum gestum est (
)
Cato vivus erat. Bellum cum Perse gestum est.
Catone vivo bellum cum Perse gestum est ( ,
)
Juno invita erat. Aeneas in Italiam navigavit.
Junone invita Aeneas in Italiam navigavit ( ,
)
Pater inscius erat. Filius domo abiit.
Patre inscio filius domo abiit ( , )
69
:
) noli, nolite + (
nolo = ) [noli: B , nolite: ]
) ne + ( ne
, nemo, numquam .)
25
Opibus urbis nolite confidere [ vos = ] (
) [nolite + ]
Opibus urbis ne confisi sitis [ne + confido
confisus sum confisum confidere]
Neminem credideritis patriae consulturum esse (
) [neminem + . credo
credidi creditum credere]
Nolite credere patriae consulturum esse [nolite + ] [
aliquem (= )]
28
70
Noli spectare quanti homo sit ( ) [noli +
specto spectavi spectatum spectare]
Ne spectaveris quanti homo sit [ne + ]
(
).
:
.
, (
, ,
, ).
,
.
.
(), .
(),
[ ,
]. (),
.
(
), :
71
, , , (
) . (
.)
, ( ). ,
, ,
, ,
.
, ,
,
,
.
, ,
,
.
:
21
Nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum pensatum est ( ,
)
.
(civitas) (aurum),
.
, (
),
() ,
.
72
, , ,
.
auro illic pensato
23
Deinde, cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent prorumperentque, egrediebatur;
(, , ,
, )
.
(Arria)
(lacrimae),
.
, , ,
.
lacrimis suis, diu cohibitis, vincentibus prorumpentibusque
[ cohibitae ,
(lacrimis)]
24
(cum) eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse ( [ ]
, )
.
(Nasica) (Ennius),
.
, , ,
.
Ennio eum (Nasicam) a ianua quaerente
73
Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: Quid inquit (
, ; )
.
(Ennius) (Nasica),
.
, , ,
.
Nasica tam aperte mentiente
Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse; (, ,
)
.
(ego),
.
, ,
, (
)
te quaerens
27
Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset (
)
.
,
,
. ,
(Pacuvius Accius), .
, , (
),
.
74
(quibus) scripta ab Accio
29
Cum Octavianus post victoriam Actiacum Romam rediret, homo quidam ei occurrit corvum
tenens ( ,
)
.
(homo)
(Octavianus), .
, , ,
.
Octaviano post victoriam Actiacum Romam redeunte
quotiescumque avis non respondebat, sutor dicere solebat (
, )
.
(sutor) (avis),
.
, , ,
.
avi (& ave) non respondente
30
Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae Murenam laudare debemus, quod Asiam
vidit ( , ,
)
.
(nos) (Asia),
.
75
, , ,
.
Asia habente suspicionem quandam luxuriae
.
,
,
. ,
.
, , ,
.
Asia visa
31
Is cum aliquando castris abiret, edixit (, ,
)
.
,
.
, ,
( ).
aliquando castris abiens
Sed consul, cum in castra revertisset, adulescentem... morte multavit ( ,
, )
.
,
, ,
( ).
76
, ,
.
in castra reversus
32
quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet (
, )
.
(quae) (lumen),
.
, , ,
.
litterarum lumine non accedente
34
Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt (
, )
.
,
,
, .
, , ,
.
, .
quo animadverso
Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit (
,
)
77
.
,
,
.
, .
, , ,
.
.
his Scipioni relatis a domesticis
Cum ante vestibulum dona posuissent, ..., domum reverterunt (
, )
.
,
,
,
.
, , ,
.
, .
ante vestibulum donis positis
36
Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum
risu solvit ( ,
, , )
.
,
. , ,
.
magno pondere auri publice misso allato ad eum a Samnitibus
78
( )
37
Equidem, ut veni ad urbem, non destiti omnia et sentire et dicere et facere, quae ad
concordiam pertinerent (, , ,
)
,
,
.
omnia ad concordiam pertinentia
( ,
)
38
Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. (
, , , ,
, )
,
,
.
more prisco omen nuptiale petens filiae sororis
Nam mortua est Caecilia, quam Metellus multum amavit ( ,
)
,
( ),
.
(ea) multum amata a Metello
40
79
cum Sulla minitans ei instaret, dixit is Sullae (
, )
,
(Sullae = ).
ei instanti
licet mihi ostendas agmina militum, ... licet mortem miniteris, numguam tamen ego hostem
iudicabo Marium. ( ,
, )
, ,
.
te mihi ostendente agmina militum... te mortem minitante
41
Tu autem... sermone abhinc multis annis iam obsoleto uteris, quod neminem scire atque
intellegere vis (
, )
,
,
.
neminem scire atque intellegere volens
atque id quod a Caesare scriptum est, habe semper in memoria et in pectore (
)
.
a Caesare scriptum
42
80
Nonnuli sunt in hoc ordine, qui aut ea, quae imminent, non videant (
[] )
(ea)
.
imminentia
43
ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur ( [] ,
)
,
, .
te non parto a me
nisi filium haberem, libera in libera patria mortua esse ( ,
)
,
.
non habens filium
at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet ( ,
, )
,
,
.
te pergente
45
81
Legatum monet ut, si adire non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget
( , ,
)
,
.
non potentem adire
47
Etsi super vestem earum deprehendit canos, tamen Augustus dissimulavit eos vidisse
( ,
)
,
, .
super vestem earum deprehensis canis
( )
aliis sermonibus tempus extraxit, donec induxit mentionem aetatis (
, )
,
, .
inducta mentione aetatis
( mentione.
)
49
Porcia, Bruti uxor, cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset, cultellum
tonsorium quasi unguium resecandorum causa poposcit ( , ,
,
)
,
, .
viri sui consilio de interficiendo Caesare cognito
82
(
)
clamore deinde ancillarum in cubiculum vocatus Brutus ad eam obiurgantam venit, quod
tonsoris praeripuisset officium ( ,
, ,
)
,
, .
tonsoris praerepto officio ab ea (a Porcia)
( , )
,
,
.
:
23
Bene quievit, libenter cibum sumpsit ( , )
,
, .
(= , )
libenter cibo sumpto
( )
,
, .
83
:
-
( ).
-
.
- ,
() , ,
.
ab, a.
,
.
, ,
.
, ,
.
-
.
84
:
21
: pro quo [Galli] immensam pecuniam acceperunt [ (
) ]
: pro quo immensa pecunia accepta est a Gallis
: Galli... everterunt urbem Romam praeter Capitolium [
]
: Urbs Roma praeter Capitolium eversa est a Gallis
: quod illic appensum civitati nomen dedit [ ,
] ( aurum
id)
: nomen auro ( eo) illic appesno civitati datum est
,
, . ,
,
.
: Tum Camillus... absens dictator est factus [ ,
, ]
85
: Tum Camillum absentem dicatorem fecerunt (
Romani)
: Nam Pisaurum dicitur [ ]
: nam Pisaurum (civitatem) dicunt (
)
23
: Huic Arria funus ita paravit [
]
: funus huic ita paratus est ab Arria
: libenter cibum sumpsit [ /
]
: cibus libenter sumptus est (a puero)
: conduxit piscatoriam naviculam [ ]
: piscatoria navicula conducta est (ab Arria)
24
: ego non cognosco vocem tuam? [ ;]
86
: vox tua non cognoscitur a me?
25
: Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine
[ ]
: ficus praecox allata est quodam die a Catone in curiam ex Carthagine
27
: Accius tragoediam suam ei desideranti legit [
]
: tragoedia sua lecta est ei desideranti ab Accio
: quae deinceps scribam [ ]
: quae deinceps scribentur (a me)
28
: Postea Plato quidam Sardianus... hominem comprehendit et in
custodiam Ephesi tradidit [
]
87
: Homo postea a Platone quodam Sardiano comprehensus est et in
custodiam Ephesi traditus est
29
: itaque viginti milibus sestertium eum emit [
]
: itaque is viginti milibus sestertium emptus est (a Caesare)
: Oleum et operam perdidi [ ]
: Oleum et opera perdita sunt (a me)
30
: Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt [
]
: Quam ob rem non Asiae nomen Murenae obiectum est ab accusatoribus
31
: hasta eum transfixit [ ]
: is hasta transfixus est (ab adulescente)
88
: Statim hostes fuga salutem pertiverunt [
]
: Statim salus pertita est fuga a hostibus
: Sed consul adulescentem morte multavit [
]
: Sed adulescens multatus est morte a consule
: a duce hostium his verbis proelio lacessitus est [
]
: dux hostium his verbis proelio lacessivit adulescentem (eum)
32
: Quam multas imagines fortissimorum virorum scriptores et Graeci et
Latini nobis reliquerunt! [
]
: Quam multae imagines fortissimorum virorum relictae sunt a
scriptoribus et Graecibus et Latinis nobis
89
: Quas ego, cupidus bene gerendi et administrandi rem publicam,
semper mihi proponebam [ ,
, ]
: Quae semper mihi proponebantur a me, cupido bene gerendi et
administrandi rem publicam
34
: Tum Scipio praesidium domesticorum in tecto conlocavit [
]
: Tum praesidium domesticorum in tecto conlocatum est a Scipione
: Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt [
]
: Haec postquam Scipioni relata sunt a domesticis
: Cum ante vestibulum dona posuissent [
]
: Cum ante vestibulum dona posita essent (a praedonibus)
36
: Samnitium divitias contempsit [ ]
90
: Samnitium divitiae contemptae sunt (a Manio Curio Dentato)
: cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent [
]
: cum ad eum magnum pondus auri publice missum allatum esset a
Samnitibus
37
: sed tantus furor omnes invaserat [
]
: sed omnes tanto furore invasi erant
: ea victores ferociores impotentioresque reddit [
]
: ea victores ferociores impotentioresque redduntur
38
: ego libenter tibi mea sede cedo [
]
: mea sedes libenter tibi a me ceditur
91
: Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit [
]
: Hoc dictum paulo post re ipsa confirmatum est
: postea is puellam in matrimonium duxit [
/ ]
: postea puella in matrimonium ab eo ducta est
40
: numquam tamen ego hostem iudicabo Marium [
]
: numquam tamen Marius hostis a me iudicabitur
: semper tamen meminero urbem Romam et Italiam a Mario
conservatam esse [
]
: semper tamen meminero urbem Romam et Italiam Marium
conservavisse
41
92
: quod a C. Caesare scriptum est [
]
: quod C. Caesar scripsit
42
: qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt [
]
: spes Catilinae a quibus (ab eis) mollibus sententiis alta est ( alita est)
43
: In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem
deinde hostem te viderem? [
, ;]
: In hoc ego longa vita et infelici senecta tracta sum, ut primum exsul
deinde hostis tu a me videreris
44
93
: Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus [
( )
( )]
: Colunt (tyrannos) tamen simulatione ad tempus
45
: Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit [
]
: Quam ob rem epistula conscripta Graecis litteris mittitur (a Caesare)
: Ille epistulam perlegit [ ]
: Epistula perlegitur ab illo
: ne, intercepta epistula, nostra consilia ab hostibus cognoscantur [
, ]
: ne hostes, intercepta epistula, nosta consilia cognoscant
: tertio post die a quodam milite conspicitur et ad Ciceronem defertur
[
]
94
: tertio post die quidam miles hanc conspicit ed ad Ciceronem defert
46
: Ut enim leges omnium salutem singulorum saluti anteponunt [
]
: Ut enim salus omnium singulorum saluti anteponitur legibus
: Nec magis vituperandus est proditor patriae:
) Nec magis nos debemus vituperare proditorem (
) [ debeo +
]
) Nec magis debet vituperari a nobis proditorem (
) [ debet +
+ ]
: ut laudandus is sit (/ ,
,
)
) ut nos debeamus laudare eum ( ) [
debeo + ]
95
) ut debeat laudari a nobis eum ( ) [
debet + + ]
47
: Etsi super vestem earum deprehendit canos [
]
: Etsi cani super vestem earum demprehensi sunt (ab eo / ab Augusto)
48
: Cerva alba eximiae pulchritudinis Sertorio a Lusitano quodam dono data
erat [
]
: Lusitanus cervam albam eximiae pulchritudinis Sertorio dono dederat
: quod imperandum militibus esset (/ ,
, )
) quod deberet imperari militibus ab eo (
) [ debet + +
]
) quod is deberet imperare militibus ( )
[ debeo + ]
96
debeo +
.
: ndus, nda, ndum
. .
, :
, sum
( ).
:
) ,
. sum ,
.
: + sum + ,
+ .
laudandus is sit (nobis) ( )
, ,
: i) debeo () + (
):
+ debeo + +
ii) debet:
debet + + +
) , , ,
.
.
97
: + est + +
.
, debeo, :
+ debeo + + ( )
, - ( ).
: , , , ..
debeo
debet +
46
Nec magis vituperandus est proditor patriae:
) Nec magis nos debemus vituperare proditorem (
) [ debeo +
]
) Nec magis debet vituperari a nobis proditorem (
) [ debet +
+ ]
ut laudandus is sit (/ , ,
)
) ut nos debeamus laudare eum ( ) [
debeo + ]
) ut debeat laudari a nobis eum ( ) [
debet + + ]
48
98
quod imperandum militibus esset (/ , ,
)
) quod deberet imperari militibus ab eo (
) [ debet + +
]
) quod is deberet imperare militibus ( )
[ debeo + ]
: + sum
vitupero (1)
. vituperandus-a-um sum vituperandus-a-um sim
. vituperandus-a-um eram vituperandus-a-um essem
. vituperandus-a-um ero ---
. vituperandus-a-um fui vituperandus-a-um fuerim
. vituperandus-a-um fueram vituperandus-a-um fuissem
. . vituperandus-a-um fuero
vituperandum-am-um esse
vituperandum-am-um fuisse
99
, , )
( ) ) )
( ).
:
) .. cruciatus corporis ( ) =
/ finem stipendiorum ( ) =
) .. Asiae nomen ( ) / pericula mortis (
)
) .. postes ianuae ( )
) .. cerva alba eximiae pulchritudinis (
)
) .. pars exercitus ( ) / praesidium domesticorum (
) [
]
:
100
) : , (aestimo, facio, duco
.) , (emo, vendo .) sum.
( ) .. avem emit tanti, quanti
nullam adhuc emerat ( , ...)
.. avem viginti milibus sestertium emit
( )
) : (accuso)
(condemno)
.. morte multavit
( )
capitis (= ).
) interest refert ()
,
.. Caesaris interfuit corvum emere ( )
(: , . mea interest, tua interest .)
) miseret (), paenitet (), pudet
(), piget ( ) taedet (, , )
, .
, .
.. neque id me sane paenitet ( ) [ me
]
(:
).
101
)
.. venit corvo in mentem verborum ( ) domini ( )
sui (= )
) , sum
.. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit (
)
: ,
, , , . .
.. cupidus pecuniae ( )
, multum, nihil, aliquid .
(dico),
(do)
.. quod illic appensum civitati nomen dedit (
)
, ,
. (coniungo, appropinquo, similis)
, , .
.
.. ut nihil ei gratius possit esse (
) [ ei gratius]
cuius voluntati nemo obviam ire audebat (
) [ voluntati obviam ire]
102
, ob, prae, pro,
in .
(
). :
)
. fiduciam deponite quae nimia vobis est (
)
) .
consulo = , metuo = .
.. sic vir bonus et sapiens et legibus parens consulit utilitati omnium (
)
) .. Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit ( ,
;)
)
) ( )
(placet, licet
.)
. si quid durius ei videbatur ( )
103
( ).
( : exemplo, auxilio, usui
.) sum ().
.. nullus locus amicitiae eis est ( )
(, , ).
.
.. Murena patri ( ) magno adiumento (
) fuit = .
: (separativus), (instrumentalis)
(locativus).
,
.
, :
)
)
.. bello Latino T. Manlius consul nobili genere natus (
)
) ( )
104
) ( ):
, , , , ,
.. ut omnes pugna abstinerent ( )
) ( )
.. philosophi mundum censent regi numine deorum (
)
) ( ) .. his antiquiores Horatioi (
)
) , . .. singularis proelii eventu cernetur,
quanto... ( ...)
)
:
)
) .. hostes fuga salutem pertiverunt ( )
)
) .. hasta eum transfixit ( =
) / viribus suis confisus ( =
)
105
, per +
opera, beneficio, auxilio +
.. cuius opera hostes fugati erant (
)
compleo,
afficio, confido. dignus fretus.
) .. quanto miles Latinus Romano virtute antecellat (
)
) .. quanto miles Latinus Romano virtute antecellat (
)
) ( )
iussu, iniussu, rogatu + .. iniussu consulis
( ) [ iniussu
, consulis ]
) .. morte multavit ( )
) .. avem viginti milibus sestertium emit (
) [ ]
( ).
.. bello Latino ( ) [bello = ]
:
.
106