Download - Η Αρχαία Φαιστός και ο Μυστηριώδης Δίσκος

Transcript

Η ΑΡΧΑΙΑ ΦΑΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΔΙΣΚΟΣ

10-2012 1Νικήτας .Βουγιουκλής

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 2

Γιατί ?

• Κάποιοι Φίλοι με ρωτούν γιατί ασχολούμαι με αυτά τα πονήματα/παρουσιάσεις. Η απάντηση είναι απλή. Προσπαθώ να καλύψω τα κενά που έχω στις γνώσεις μου πάνω σε θέματα για τα οποία έχω περιέργεια και ενδιαφέρον. Επομένως μπορεί κάποιος να πει ότι γράφω για θέματα για τα οποία αρχικά ήξερα λίγα πράγματα η και τίποτα ακόμη.

• Πάντα εύρισκα σαν πιο αποτελεσματικό τρόπο μάθησης τη γραφή και για το λόγο αυτό κρατώ σημειώσεις από ότι διαβάζω (cut & paste) τα οποία και μεταφέρω σε μορφή Power Point Presentation. Επομένως δεν κάνω πρωτογενή έρευνα αλλά παρουσιάζω μόνο, σε κάποια οργανωμένη μορφή, τις πληροφορίες που αντλώ από τις πηγές μου τις οποίες καμιά φορά εμπλουτίζω με videos η ακόμα και με μουσική.

• Ελπίζοντας ότι κάποιοι από τους φίλους μου θα έχουν το ίδιο ενδιαφέρον μάθησης για κάποια από τα πονήματα αυτά, τα διανέμω σε αυτούς πιστεύοντας ότι στη χειρότερη περίπτωση θα τους βάλω στο κόπο να κάνουν ένα DELETΕ.

MΦΧΝΙΚΗΤΑΣ

[email protected]

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 3

Η ΑΡΧΑΙΑ ΦΑΙΣΤΟΣ

• Η Φαιστός, ή πιο σωστά το Μινωικό Ανάκτορο της Φαιστού, βρίσκεται στην νότια Κρήτη, στην πεδιάδα της Μεσαράς, 55 χιλιόμετρα νότια από το Ηράκλειο και σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο στην Αγία Τριάδα, τον αρχαιολογικό χώρο στη Γόρτυνα,τον Κομό, τα Μάταλα και το Καλαμάκι.

• Η Φαιστός είναι από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στην Κρήτη, και δέχεται πολλές χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

• Το Μινωικό ανάκτορο της Φαιστού αντιστοιχεί σε ακμαία πόλη που, όχι τυχαία, αναπτύχθηκε κατά τους προϊστορικούς χρόνους, δηλαδή από το 6.000 π.Χ. περίπου μέχρι και τον 1ο π.Χ.αιώνα, όπως επιβεβαιώνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα.

• Η ιστορία του μινωικού ανακτόρου της

Φαιστού, όπως και των υπολοίπων Μινωικών ανακτόρων στην Κρήτη, υπήρξε πολυτάραχη: Το πρώτο ανάκτορο στη Φαιστό χτίστηκε το 2.000 π.Χ. περίπου.

• Μυθικός ιδρυτής της φαίνεται να είναι ο ίδιος ο Μίνωας και πρώτος βασιλιάς ο Ραδάμανθος, αδερφός του Μίνωα και γιός του Δία.

• H θέση που επιλέχθηκε δεν ήταν τυχαία. Mπορούσε να ελέγξει όλη τη διακίνηση προϊόντων στον κάμπο της Mεσσαράς και μέσω των δύο λιμανιών της, του Kομμού και των Mατάλων, που δεν απείχαν πολύ από το ανάκτορο , να διατηρεί υπερπόντιες επαφές με την Kύπρο , Παλαιστίνη και Αίγυπτο.

• Το 1700 π.Χ ισχυρός σεισμός ισοπέδωσε το ανάκτορο, που ξαναχτίστηκε σχεδόν αμέσως. Η Φαιστός όμως σταματάει να αποτελεί το

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 4

Η ΑΡΧΑΙΑ ΦΑΙΣΤΟΣ

διοικητικό κέντρο της περιοχής. Το νέο διοικητικό κέντρο εγκαθίσταται στην γειτονική Αγία Τριάδα.

• Η Φαιστός εξακολουθεί να αποτελεί το θρησκευτικό και λατρευτικό κέντρο στη νότια Κρήτη.

• Το 1450 π.Χ σημειώνεται νέα καταστροφή, όχι μόνο στην Φαιστό, αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη.

• Η πόλη της Φαιστού συνέρχεται από την καταστροφή, κόβει δικό της νόμισμα και συνεχίζει να ακμάζει τους επόμενους αιώνες μέχρι τον 1ο π.Χ. αιώνα, οπότε καταστρέφεται από τη γειτονική Γόρτυνα.

ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ , ΓΟΡΤΥΝΑ, ΜΑΤΑΛΑ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 5

ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ

• Ο Ραδάμανθυς στην ελληνική μυθολογία ήταν ήρωας της Κρήτης, ένας από τους γιούς του Δία και της Ευρώπης, αδελφός του Μίνωα και του Σαρπηδόνα.

• Ο Ραδάμανθυς, όπως και τα αδέλφια του, ανατράφηκε από τον βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα, στον οποίο ο Δίας είχε εμπιστευθεί την Ευρώπη.

• Σύμφωνα με τοπική παράδοση, ο Ραδάμανθυς φημιζόταν για τη σοφία και για τη δίκαιη κρίση του. Σε αυτόν αποδιδόταν η σύνταξη του Κρητικού Κώδικα.

• Μετά τον θάνατό του λοιπόν, ο Πλούτωνας του ανέθεσε να δικάζει τους νεκρούς στον Άδη, μαζί

με τον Μίνωα και τον Αιακό.

• Κατά μία εκδοχή, προς το τέλος του βίου του ο Ραδάμανθυς εξορίσθηκε, ίσως οικειοθελώς, από την Κρήτη, και πήγε στη Βοιωτία, όπου και πήρε ως σύζυγό του την Αλκμήνη, που είχε χηρεύσει.

• Κατά τον Όμηρο ο Ραδάμανθυς ταξίδεψε με πλοία των Φαιάκων στην Εύβοια αναζητώντας τον Γίγαντα Τιτυό.

• Ο Ραδάμανθυς φέρεται να είχε δύο παιδιά, τον Ερυθρό και τον Γόρτυ.

• Στην αγγλική γλώσσα υπάρχει το επίθετο "Rhadamanthine" («ραδαμάνθειος»), που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια δίκαιη αλλά ανελαστική κρίση ή δικαστική απόφαση

• Στην αγγλική γλώσσα υπάρχει το επίθετο

"Rhadamanthine" («ραδαμάνθειος»), που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια δίκαιη αλλά ανελαστική κρίση ή δικαστική απόφαση .

• Ο αστεροειδής 38083 Ραδάμανθυς (38083 Rhadamanthus) της Ζώνης του Κάιπερ, που ανακαλύφθηκε το 1999, έλαβε το όνομά του από τον μυθικό δικαστή.

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 6

ΦΑΙΣΤΟΥΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ

ΠΙΘΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 7

Ο ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ - ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

• Το ανασκαφικό έργο στην ευρύτερη περιοχή της Φαιστού ξεκίνησε το 1900 από την ιταλική αρχαιολογική σχολή υπό την ηγεσία των Federico Halbherr και Luigi Pernier ενώ μετά τον πόλεμο ανέλαβε ο Doro Levi.

• Τα περισσότερα κτίσματα που βλέπει σήμερα ο επισκέπτης ανήκουν στην νέο -ανακτορική περίοδο δηλαδή 1700 - 1450 π.Χ. περίπου, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αντίθετα με την Κνωσό δεν έχει γίνει καμία προσπάθεια αναστήλωσης παρά μόνο συντήρηση.

• Mιά πλακόστρωτη αυλή με έναν ελαφρά υπερυψωμένο "πομπικό διάδρομο" φέρνει τον επισκέπτη στη BΔ πλευρά του ανακτόρου.

• Από εκεί μία πλατιά σκάλα οδηγεί στη δυτική πλακοστρωμένη αυλή του ανακτόρου, η οποία βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα και πιθανόν εκεί

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 8

ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 9

ΤΕΧΝΗ ΜΙΝΩΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 10

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΦΑΙΣΤΟΥ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 11

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

1. Προπύλαια

2. Αποθήκες

3. Υπόστυλη Αίθουσα

4. Πάγκοι από αλάβαστρο

5. Δεξαμενή Καθαρμών

6. Υπόστυλη κρύπτη

7. Βωμός

8. Μικρή Αίθουσα

9. Μέγαρο Βασίλισσας

10. Μέγαρο Βασιλέως

11. Υπόστυλη Αίθουσα

12. Εργαστήρι αγγειοπλαστικής

13. Εστία

14. Υπόστυλο δωμάτιο

15. Περίστυλη Αίθουσα

Βόρεια Αυλή

Δυτική Αυλή

Κεντρική Αυλή

Ελληνικός Ναός

Παλάτι

Αρχείο

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 12

να ελάμβαναν χώρα γιορτές και διάφορα δημόσια θεάματα.

• Mπορούμε εύκολα να αναλογιστούμε τους Mινωίτες, καθισμένους στις επάλληλες βαθμίδες να παρακολουθούν τα τελούμενα.

• Στη νότια πλευρά της αυλής αυτής και δεξιά του "πομπικού διαδρόμου" μπορεί να διακρίνει κανείς τις "κουλούρες", κτιστούς λάκκους, που χρησίμευαν ίσως για απόθεση ιερών αντικειμένων.

• Ακριβώς απέναντι (ανατολικά) βρίσκεται η πρόσοψη του ανακτόρου. Το πρώτο μέτωπο τοίχων που αντικρίζουμε ανήκει στο παλαιό ανάκτορο του 1900 π.X. Oι τοίχοι του νεώτερου ανακτόρου βρίσκονται επτά περίπου μέτρα πιο πίσω.

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

• Ένα ευρύτατο κλιμακοστάσιο μας φέρνει στο πρόπυλο του ανακτόρου, που χωρίζεται στη μέση από έναν κίονα.

• Ακριβώς από πίσω βρισκόταν φωταγωγός στηριζόμενος σε τρεις κίονες, ενώ ανατολικά του φωταγωγού μία στενή σκάλα οδηγούσε στον προθάλαμο των αποθηκών.

• Οι αποθήκες διαμορφώνονταν από έναν κεντρικό διάδρομο και είχε πέντε δωμάτια σε κάθε του πλευρά Στο τελευταίο από αυτά εκ δεξιών - στεγασμένο σήμερα - μπορείτε να δείτε κάποια χαρακτηριστικά δείγματα μινωίτικων πίθων.

• Από το διάδρομο των αποθηκών κινούμενος κανείς ανατολικά μπορεί να βγει στην Κεντρική Αυλή του ανακτόρου, πλακόστρωτη και αυτή με περιφερειακές στοές στις πλευρές της.

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 13

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΒΑΣΙΛΕΩΣ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 14

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΜΕΓΑΡΟΝ ΒΑΣΙΛΕΩΣ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 15

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΤΟ ΜΕΓΑΡΟΝ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ

• Oι νοτιοανατολικές του ωστόσο πτέρυγες δεν σώθηκαν δυστυχώς μέχρι τις μέρες μας.

• H ξενάγηση στη δυτική πτέρυγα του ανακτόρου τελειώνει με μία επίσκεψη στο κεντρικό ιερό, που βρίσκεται νότια των αποθηκών, μετά την παρεμβολή ενός διαδρόμου.

• Tα δωμάτια φέρουν χαμηλά τραπέζια ή πεζούλια, όπου θεωρείται ότι έστεκαν τα αγαλματίδια των θεοτήτων και θέτονταν οι διάφορες προσφορές.

• Νοτιότερα υπάρχουν τα λείψανα του ναού της Ρέας, αρχαϊκών χρόνων.

• Από την ανατολική πτέρυγα του ανακτόρου σώζεται ένας μικρός αριθμός δωματίων, μία δεξαμενή καθαρμών και ένα αποχωρητήριο

όλα της δεύτερης οικοδομικής φάσης.

• Kατ' αναλογία προς το ανάκτορο της Κνωσού έχει θεωρηθεί ότι εδώ βρίσκονταν τα πριγκηπικά διαμερίσματα.

• Από τη βόρεια πλευρά της πλακόστρωτης αυλής, ένας διάδρομος οδηγούσε στη βόρεια αυλή του ανακτόρου και ακόμα πιο πάνω στα βασιλικά διαμερίσματα.

• Το δωμάτιο της βασίλισσας βρισκόταν σε χαμηλότερο επίπεδο και ήταν προσβάσιμο από διάδρομο που κατέληγε στη βορεινή αυλή. Πλαισιωνόταν από φωταγωγό και καλυπτόταν από πλάκες αλαβάστρου.

• Ακριβώς απέναντι (βόρεια) βρισκόταν το δωμάτιο του βασιλιά, εξίσου πολυτελές και στολισμένο με τοιχογραφίες

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 16

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 17

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΒΟΡΕΙΑ ΑΥΛΗ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 18

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΥΛΗ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 19

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

ΑΠΟΨΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

• Ο Δίσκος της Φαιστού που χρονολογείται από τον 17ο π.Χ. αιώνα, φέρει σημεία της "ιερογλυφικής γραφής" και στις δύο όψεις, που αποτυπώθηκαν με σφραγίδες, όταν ο πηλός ήταν νωπός.

• Πρόκειται λοιπόν για την παλαιότατη ένδειξη τυπογραφίας στον κόσμο, αναπαραγωγής γραπτών κειμένων με καλούπια σημείων.

• Και οι δύο επιγραφές έχουν αποτυπωθεί σε σπειροειδή διάταξη, από την περιφέρεια προς το κέντρο η το κέντρο προς τη περιφέρεια.

• Συνολικά τα σημεία στις δυο όψεις του δίσκου είναι 242. Αυτά διαρρυθμίζονται σε 61 ομάδες (λέξεις), πού η κάθε μία χωρίζεται από την άλλη με κάθετες εγχάρακτες γραμμές

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 20

O ΔΙΣΚΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΔΙΣΚΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ – ΠΛΕΥΡΑ «Α»

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 21

O ΔΙΣΚΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

• Ο αριθμός των σημείων σε κάθε λέξη ποικίλλει από δύο έως επτά. Οι λέξεις στην Α' πλευρά του δίσκου είναι 30 ενώ στην Β' πλευρά του είναι 31.

• Τα διαφορετικά σύμβολα είναι 45 και σύμφωνα με τις απόψεις κάποιων ερευνητών δεν απεικονίζεται πάντα το ίδιο γράμμα τού συμβατικού Ελληνικού Κρητικού αλφάβητου, σε κάθε ένα από αυτά.

• Επίσης, υπάρχουν δεκαπέντε σύμβολα και στις δύο πλευρές του, πού έχουν μία υπογεγραμμένη, άλλοτε πλάγια και άλλοτε κάθετη προς το σύμβολο.

• Τα σύμβολα αυτά απαντούν μόνο στην αρχή λέξεων και η υπογεγραμμένη προστέθηκε με μία γραφίδα.

ΔΙΣΚΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ – ΠΛΕΥΡΑ «Β»

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 22

• Η γραφή έχει αποτυπωθεί στον πηλό με κινητά στοιχεία (όπως στα σημερινά τυπογραφεία, γεγονός που δείχνει τυποποίηση και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλα παρόμοια αντικείμενα).

• Ίδια γραφή έχει βρεθεί σε έναν πέλεκυ που βρέθηκε στο Μινωικό ιερό σπήλαιο του Αρκαλοχωρίου, καθώς και σε έναν πυραμοειδή λίθο που βρέθηκε στην περιοχή των Μαλίων.

• Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες αποκρυπτογράφησης του δίσκου αλλά δεν υπάρχει κοινή παραδοχή του επιστημονικού κόσμου για την ορθότητα και πληρότητα των μεταφράσεων αυτών..

• Θα αναφέρω μόνο τις προσπάθειες αποκωδικοποίησης Ελλήνων μελετητών που μου είναι πιο αρεστές όπως :

1. Γ. Πολύμερου με τίτλο Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΛΥΝΕΙ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΤΟΥ (Εκδ. Οίκος ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ -1998)

και

2. Έφης Πολυγιαννάκη με τίτλο Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

(Εκδ.Οίκος Α.ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ - 2000)

• Ο Πολύμερος διαβάζει τον Δίσκο από το κέντρο προς τη περιφέρεια ενώ η Πολυγιαννάκη τον διαβάζει από τη περιφέρεια προς το κέντρο.

• Σύμφωνα με την αποκωδικοποίηση του Πολύμερου στη πλευρά «Α» μία ασθενής παρακαλεί την Ιέρεια για τη θεραπεία της υποσχόμενη μεγάλες θυσίες προς τη Θεά Γαία αλλά ακόμα και προσφορές προς τη Ιέρεια και το Ναό.

O ΔΙΣΚΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 23

O ΔΙΣΚΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 24

• Στη πλευρά «Β» η ασθενής ούσα έφιππη λόγω ασθενείας μπροστά στη Θεά Γαία συνεχίζει τις ικεσίες αλλά αυτή τη φορά για γενική προστασία της υγείας της χαρακτηρίζοντας τη Θεά «ανοσοποιό» και περιλαμβάνει και θρησκευτικό ύμνο.

• Σύμφωνα με την αποκωδικοποίηση της Πολυγιαννάκη στη «Α» πλευρά του Δίσκου αναγράφεται ότι κάποιος προσπέρασε (?) τη μυθική φύλακα του Άδη την τερατώδη «Άρπυια» και ζητά να δοθεί δύναμη η τόπος στο Δαίδαλο ο οποίος εμφύτευσε πολλά βέλη, έκαψε τους θαλασσομάχους στη Φοινίκη κ.λ.π. ενώ στη «Β» πλευρά συνεχίζεται η δέηση και

ζητά να ζήση σε αυτό το έφορο νησί.

• Ο Δίσκος πραγματικά «έλυσε τη σιωπή του» και μιλάει ελληνικά της ομηρικής εποχής. Η πολύ καλή γνώση της ελληνικής ομηρικής γλώσσας

δεν επαρκεί για τη πλήρη μετάφραση. Χρειάζεται φαντασία και ευρηματικότητα για επιτυχή αποτελέσματα

• Και οι δύο προσπάθειες των Ελλήνων ερευνητών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η γραφή του Δίσκου είναι Ελληνική.

• Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα δεν το έχει κάνει αυτό ακόμα αποδεκτό και ομιλεί είτε για προ-έλληνες είτε για άλλη γλώσσα.

O ΔΙΣΚΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ

• Phaistos Palace & Archaeological Site, www.interkriti.org/visits/phaistos.htm

• Phaistos - Wikipedia, the free encyclopedia en.wikipedia.org/wiki/Phaistos

• Phaistos, the Minoan Palace of Phaistos – Crete www.explorecrete.com/archaeology/phaist

• Presentation of Archaeological Site of Phaistos by gtp.gr.

www.gtp.gr/ArchaeologicalSiteofPhaistos

• The Minoan Palace at Phaistos - Minoan Crete www.minoancrete.com/phaistos.htm

• Phaistos - Ancient Greece ancient-greece.org/archaeology/phaistos.html

• Ministry of Culture and Sports | Phaistos odysseus.culture.gr/h/3/eh351.jsp?obj_id...

10-2012 Νικήτας .Βουγιουκλής 25