Download - Το κυπριακό ζήτημα

Transcript

ΘΕΜΑΣΑ ΙΣΟΡΙΑ Βϋ ΛΤΚΕΙΟΤ

Σο Κυπριακό Ηιτθμα

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

sites.google.com/site/akisambelas 1

Από τθν οκωμανικι κατοχι ςτθν αγγλικι αποικιοκρατία

• 1571: Θ Κφπροσ καταλαμβάνεται από τουσΟκωμανοφσ.

• 1878: Θ Κφπροσ παραχωρείται ςτουσ Βρετανοφσ.Σερματίηεται θ οκωμανικι διοίκθςθ.

• 1914: Θ Κφπροσ προςαρτάται οριςτικά από τθ Μ.Βρετανία.

• 1925: Θ Κφπροσ ανακθρφςςεται βρετανικιαποικία.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

2sites.google.com/site/akisambelas

• 1931: Εξζγερςθ των Κυπρίων για ζνωςθ με τθνΕλλάδα ⇨ Βίαιθ αντίδραςθ των Άγγλων,δικτατορικι διακυβζρνθςθ.

Ο μεταπολεμικόσ κόςμοσ (1945 και εξισ) διαμορφϊνεται ςτο κλίμα των ελπίδων που

εμπνζουν οι νζεσ αρχζσ του ΟΘΕ και θ διάλυςθ των αποικιακϊν αυτοκρατοριϊν.

• 1947: Θ Βρετανία αποχωρεί από τθν Ινδία: θαποικιακι τθσ πολιτικι ειςζρχεται ςε ζνα ςτάδιοεπαναπροςδιοριςμοφ. ' αυτό το πλαίςιοανακινείται και το πρόβλθμα του μζλλοντοσ τθσΚφπρου.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

3sites.google.com/site/akisambelas

Σα γεγονότα 1955-1963

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

sites.google.com/site/akisambelas 4

Ο απελευκερωτικόσ αγϊνασ 1955-1959

• Σθν 1θ Απριλίου 1955 άρχιςε ο ζνοπλοσαπελευκερωτικόσ αγϊνασ τθσ Ε.Ο.Κ.Α. (ΕκνικιΟργάνωςθ Κυπρίων Αγωνιςτϊν). Ο ζνοπλοσαγϊνασ, με τθ μορφι του ανταρτοπόλεμου και τωνδολιοφκορϊν κακιλωςε ςθμαντικζσ βρετανικζσδυνάμεισ και ςυχνά ζφερε ςε αμθχανία το αγγλικόςτρατιωτικό επιτελείο.

• τρατιωτικόσ θγζτθσ τθσ Ε.Ο.Κ.Α. ιταν ο Κφπριοσαπόςτρατοσ αντιςυνταγματάρχθσ του ελλθνικοφςτρατοφ Γεϊργιοσ Γρίβασ, που δροφςε ςτθν Κφπρο μετο ψευδϊνυμο Διγενισ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

5sites.google.com/site/akisambelas

Θ πρϊτθ διακιρυξθ τθσ ΕΟΚΑ

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

6sites.google.com/site/akisambelas

• Οι Άγγλοι αντζδραςαν με μζτρα ςτρατιωτικισ

καταςτολισ, εκκακαριςτικζσ επιχειριςεισ κατά ομάδων

τθσ ΕΟΚΑ, μεγάλθσ κλίμακασ ςυλλιψεισ και φυλακίςεισ

ςε κρατθτιρια και με τθν επιβολι ποικίλων

περιοριςτικϊν μζτρων ςε βάροσ του πλθκυςμοφ.

• Παράλλθλα, για να καταςτείλουν τθν εξζγερςθ οι

αποικιακζσ αρχζσ, επζβαλαν ςκλθρά μζτρα που

περιλάμβαναν βαςανιςτιρια ςε βάροσ κρατουμζνων και

τθν επιβολι και εκτζλεςθ τθσ κανατικισ ποινισ, κατά τα

ζτθ 1956-1957, ςε εννζα νζουσ θλικίασ μεταξφ 19 και 25

ετϊν με τθν κατθγορία ότι ενζχονταν ςε ζνοπλεσ

ενζργειεσ ι ςε μεταφορζσ οπλϊν.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

7sites.google.com/site/akisambelas

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

8sites.google.com/site/akisambelas

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

9sites.google.com/site/akisambelas

??????????? ???? ?????.wmv

Οι ιρωεσ του κυπριακοφ αγϊνα

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

10sites.google.com/site/akisambelas

Προσ αναηιτθςθ διπλωματικισ λφςθσ

• Σο επτζμβριο του 1955 ςυγκλικθκε, με βρετανικι

πρωτοβουλία, τριμερισ διάςκεψθ ςτο Λονδίνο, ςτθν

οποία πιραν μζροσ: θ Βρετανία, θ Ελλάδα και θ

Σουρκία. Αυτι ιταν θ πρϊτθ φορά που θ Τουρκία

εμφανίςτθκε ωσ ενδιαφερόμενο μζροσ ςτο

Κυπριακό.

• Θ αποτυχία τθσ διάςκεψθσ ακολουκικθκε από τα

ζκτροπα και τισ βιαιότθτεσ ςε βάροσ του Ελλθνιςμοφ

τθσ Κωνςταντινοφπολθσ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

11sites.google.com/site/akisambelas

• Θ κατάςταςθ ςτθν Κφπρο ςθμείωνε ςυνεχιεπιδείνωςθ, λόγω τθσ όξυνςθσ των ςχζςεων μεταξφΕλλθνοκυπρίων και Σουρκοκυπρίων, που άρχιςε ναπαρατθρείται μετά τα γεγονότα του 1955 ςτθνΚωνςταντινοφπολθ.

• Θ όξυνςθ ςτισ ςχζςεισ των δφο εκνικϊν ςτοιχείωνκορυφϊκθκε το ζτοσ 1958 με ωμότθτεσ καιβανδαλιςμοφσ ςε βάροσ των Ελλθνοκυπρίων.

• Θ Ε.Ο.Κ.Α. «προζβθ» ςε αντίποινα και ζτςι και οι δφοκοινότθτεσ κρινθςαν αρκετά κφματα.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

12sites.google.com/site/akisambelas

• Θ κζςθ των Σουρκοκυπρίων: είτε να επανζλκει θΚφπροσ υπό τουρκικι κυριαρχία είτε να διχοτομθκείμεταξφ τθσ Ελλάδασ και τθσ Σουρκίασ κατά μικοσ του35ου παραλλιλου.

• Θ διχοτόμθςθ παρζμεινε ζκτοτε ο ςτόχοσ τθστουρκικισ πολιτικισ ςτο Κυπριακό και εμφανίςτθκε ναυιοκετείται και από τθν επίςθμθ βρετανικι πολιτικι.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

13sites.google.com/site/akisambelas

Οι υμφωνίεσ Ηυρίχθσ - Λονδίνου

• Θ αδυναμία τθσ διεκνοφσ κοινότθτασ να επιβάλει τισ αρχζστου διεκνοφσ δικαίου και θ απειλι, αντίκετα, να επιβλθκείδιχοτομικι λφςθ ςτθν Κφπρο οδιγθςαν τελικά ςτονςυμβιβαςμό των Συμφωνιϊν τθσ Ηυρίχθσ και τουΛονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959.

• Οι βαςικζσ αρχζσ τθσ λφςθσ ςυμφωνικθκαν μεταξφ τωνπρωκυπουργϊν τθσ Ελλάδασ και τθσ Σουρκίασ ςτθ Ηυρίχθκαι, ςτθ ςυνζχεια, ςυγκλικθκε υπό βρετανικι προεδρίαδιάςκεψθ ςτο Λονδίνο, ςτθν οποία εκτόσ από τισκυβερνιςεισ τθσ Ελλάδασ και τθσ Σουρκίασ πιραν μζροσκαι οι εκπρόςωποι των Ελλθνοκυπρίων και τωνΣουρκοκυπρίων.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

14sites.google.com/site/akisambelas

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

sites.google.com/site/akisambelas 15

Οι κυριότεροι όροι τθσ υμφωνίασ

• Θ Κφπροσ κα ανακθρυςςόταν ανεξάρτθτθδθμοκρατία και κα αποκιρυττε ςτο διθνεκζσ τόςοτο αίτθμα τθσ ζνωςθσ με άλλο κράτοσ όςο και κάκεμορφι διαμελιςμοφ.

• Ο πρόεδροσ τθσ δθμοκρατίασ κα ιταν Ζλλθνασ και οαντιπρόεδροσ Σοφρκοσ και κα εκλεγόταν ο κακζνασχωριςτά από τθν αντίςτοιχθ κοινότθτα.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

16sites.google.com/site/akisambelas

• Εκτεταμζνεσ εγγυιςεισ δόκθκαν για τθν αςφάλεια τθστουρκοκυπριακισ μειονότθτασ, ςτθν οποίααναγνωρίςτθκαν δικαιϊματα, που ςε πολλά ςθμείαπαραβίαηαν τθ δθμοκρατικι αρχι τθσ πλειοψθφίασ, όπωστο δικαίωμα τθσ αρνθςικυρίασ ςε ηθτιματα φορολογικισνομοκεςίασ.

• Οι τρεισ δυνάμεισ: Μ. Βρετανία, Ελλάδα και Σουρκίαδεςμεφτθκαν να περιφρουριςουν τθ λφςθ, ενϊ θΒρετανία κα κρατοφςε δφο ςτρατιωτικζσ βάςεισ ςτονότιο τμιμα τθσ Κφπρου, ςτθ Δεκζλεια και ςτο Ακρωτιρι.

• Σο Δεκζμβριο του 1959 ο αρχιεπίςκοποσ Μακάριοσεκλζχτθκε πρϊτοσ πρόεδροσ τθσ Κυπριακισδθμοκρατίασ, ενϊ ο Δρ. Φαηίλ Κουτςιοφκ εκλζχτθκεαντιπρόεδροσ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

17sites.google.com/site/akisambelas

Ο αντίκτυποσ τθσ ςυμφωνίασ

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

sites.google.com/site/akisambelas 18

Θ ανακιρυξθ τθσ ανεξαρτθςίασ (;)

• τισ 16 Αυγοφςτου 1960 θ Κφπροσ ανακθρφχτθκε επίςθμαανεξάρτθτθ δθμοκρατία. Τρεισ ςυνκικεσ(Εγκακιδρφςεωσ, Εγγυιςεωσ, Συμμαχίασ)

• Θ Συνκικθ Εγγυιςεωσ, εγγυάται το ςυνταγματικόκακεςτϊσ και τθν ανεξαρτθςία τθσ Κυπριακισ Δθμοκρατίασκαι αναγνωρίηει ςτισ τρεισ δυνάμεισ, που ςυμβάλλονται μετθν Κυπριακι Δθμοκρατία, το δικαίωμα από κοινοφ ικακεμία χωριςτά να επεμβαίνει, για να αποκακιςτά τθνκατάςταςθ πραγμάτων ςτθν Κφπρο που εγγυάται θςυνκικθ ςε περίπτωςθ παραβίαςθσ τθσ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

19sites.google.com/site/akisambelas

Θ Συνκικθ Συμμαχίασ,ςυνάπτει ςτρατιωτικιςυμμαχία μεταξφ τθσΚυπριακισ Δθμοκρατίασ καιτθσ Ελλάδασ και τθσΣουρκίασ, ςτισ οποίεσεπιτρζπει να διατθροφνκακοριςμζνεσ ςτρατιωτικζσμονάδεσ ςτθν Κφπρο(ΕΛ.ΔΤ.Κ. και ΣΟΤΡ.ΔΤ.Κ.αντίςτοιχα).

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

sites.google.com/site/akisambelas 20

Σο ςφνταγμα του 1960Θ ςυνταγματικι οργάνωςθ τθσ Κυπριακισ Δθμοκρατίασ είχε δφο

ατελζςφορεσ ςυνζπειεσ:

1. Οι Ζλλθνεσ τθσ Κφπρου, επί των οποίων το φνταγμα είχεεπιβλθκεί από ζξω, κεωροφςαν ότι αδικοφνταν από τθνπρονομιακι μεταχείριςθ των Σουρκοκυπρίων και αντιμετϊπιηαντο ςυνταγματικό κακεςτϊσ με αρνθτικι διάκεςθ.

2. Οι Σουρκοκφπριοι, αντίςτροφα, επζμειναν ςτθν άνευ όρωνάμεςθ εφαρμογι και τθσ τελευταίασ λεπτομζρειασ τωνςυνταγματικϊν τουσ προνομίων και χρθςιμοποιοφςαν τθςυνταγματικι δυνατότθτα τθσ παρακϊλυςθσ του νομοκετικοφζργου τθσ Βουλισ, για να πιζςουν ϊςτε να εφαρμοςτοφν οιςχετικζσ διατάξεισ.

3. Σο αποτζλεςμα ιταν θ αμοιβαία αποξζνωςθ και καχυποψίαμεταξφ των δφο κοινοτιτων, αλλά και θ παράλυςθ του κράτουσ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

21sites.google.com/site/akisambelas

Σα γεγονότα του 1963

Ο Πρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ

αρχιεπίςκοποσ Μακάριοσ, αφοφ ςυμβουλεφτθκε και τθν αγγλικι κυβζρνθςθ.

πρότεινε το Νοζμβριο του 1963 τθν ανακεϊρθςθ

δεκατριϊν ςθμείων του υντάγματοσ, για να

αμβλυνκεί το χωριςτικό πνεφμα και να τεκοφν οι βάςεισ τθσ ομαλότερθσ

λειτουργίασ του δθμοκρατικοφ πολιτεφματοσ.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

22sites.google.com/site/akisambelas

Θ αντίδραςθ των Σουρκοκυπρίων

• Οι προτάςεισ του Αρχιεπιςκόπου, γνωςτζσ ωσ «τα δεκατρία

ςθμεία», απορρίφκθκαν από τθν Σουρκία και τουσ

Σουρκοκυπρίουσ, το κλίμα οξφνκθκε κατά τισ επόμενεσ

εβδομάδεσ και παραμονζσ των Χριςτουγζννων του 1963

ξζςπαςαν ςυγκροφςεισ, που κλιμακϊκθκαν γενικι

αντιπαράταξθ μεταξφ Ελλθνοκυπρίων και Σουρκοκυπρίων.

• Θ πρϊτθ εκεχειρία, που ςυμφωνικθκε με τθν παρζμβαςθ

των Άγγλων ςτισ 26 Δεκεμβρίου 1963, δθμιοφργθςε τθ

διαχωριςτικι γραμμι μεταξφ των δφο κοινοτιτων ςτθν

πρωτεφουςα Λευκωςία, τθ γνωςτι ωσ «πράςινθ γραμμι».ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

23sites.google.com/site/akisambelas

Οι ςυνζπειεσ τθσ ζνταςθσ• Θ ςθμαντικότερθ πολιτικι ςυνζπεια των εξελίξεων αυτϊν

υπιρξε ο διαχωριςμόσ των δφο κοινοτιτων τθσ Κφπρου. Μετά

τισ ςυγκροφςεισ του Δεκεμβρίου 1963 οι Σουρκοκφπριοι

αποχϊρθςαν από τθν κυβζρνθςθ τθσ Δθμοκρατίασ και

αποδφκθκαν ςε προςπάκεια να ςυγκεντρϊςουν τον

τουρκοκυπριακό πλθκυςμό ςε οριςμζνουσ εδαφικοφσ κφλακεσ

υπό τον ζλεγχο δικϊν τουσ διοικθτικϊν και ςτρατιωτικϊν αρχϊν,

ϊςτε να δθμιουργθκεί θ βάςθ για το διαμελιςμό τθσ Κφπρου.

• Ζτςι επιλκε ο οριςτικόσ διαχωριςμόσ των Ελλινων και των

Σοφρκων τθσ Κφπρου και δθμιουργικθκαν ςτο ζδαφοσ τθσ

νιςου οριςμζνεσ απομονωμζνεσ περιοχζσ, όπου δεν ιταν

δυνατι θ πρόςβαςθ των Ελλινων.ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

24sites.google.com/site/akisambelas

Ανεπιτυχείσ διπλωματικζσ προςπάκειεσ

• Ψιφιςμα 186 (Γ.Σ. Ο.Θ.Ε.) τθσ 4θσ Μαρτίου 1964:κυριαρχία και ανεξαρτθςία τθσ ΚυπριακισΔθμοκρατίασ, αποφυγι βίασ, εγκατάςταςθειρθνευτικισ δφναμθσ και οριςμόσ μεςολαβθτι γιατθν προϊκθςθ λφςθσ με κοινι ςυμφωνία των μερϊν.

• Ζκκεςθ Plaza (5/6253/26 Μαρτίου 1965), ζνα από ταςθμαντικότερα κείμενα ςτθν ιςτορία του ΚυπριακοφΗθτιματοσ, γιατί προτείνει το μόνο περίγραμμαλφςθσ του προβλιματοσ, που βαςίηεται ςτισ αρχζστθσ δικαιοςφνθσ και των ανκρωπίνων δικαιωμάτων.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

25sites.google.com/site/akisambelas

Ο ρόλοσ τθσ Χοφντασ

• H επιβολι τθσ ςτρατιωτικισ δικτατορίασ ςτθν Ελλάδα το 1967δθμιοφργθςε νζεσ περιπλοκζσ ςτο Κυπριακό, γιατί θ δικτατορία καιτα όργανα τθσ ςτθν Κφπρο επιδόκθκαν ςε εκςτρατείαυπονόμευςθσ και αποςτακεροποίθςθσ, με πρόςχθμα τθνπροϊκθςθ «ενωτικισ» λφςθσ.

• τθν ουςία όμωσ θ «ζνωςθ» κα ςυγκάλυπτε τθ διχοτόμθςθ τθσνιςου, αφοφ κα περιλάμβανε παραχϊρθςθ εδαφικοφ τμιματοσ ι«βάςθσ» προσ τθν Σουρκία. Γι' αυτό και ο αρχιεπίςκοποσ Μακάριοσςκεναρά απόκρουςε κάκε πρόταςθ τζτοιασ λφςθσ κατά τθνπερίοδο μετά το 1964.

• Οι ενζργειεσ αυτζσ, που κλιμακϊκθκαν τθν περίοδο 1967-1974,άνοιξαν το δρόμο προσ τθν Κυπριακι τραγωδία που άρχιςε τονΙοφλιο του 1974 και ςυνεχίηεται.

ΠΕΙΡΑΜΑΣΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΕΤΑΓΓΕΛΙΚΘ ΧΟΛΘ ΜΤΡΝΘ

26sites.google.com/site/akisambelas