Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15

Φεβρουαρίου 2012 | Ταινιοθήκη

Posted by camerastyloonline on Φεβρουαρίου 8, 2012

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ

Η εκδήλωση αφιερώνεται στη µνήµη του Θόδωρου Αγγελόπουλου,

καθώς ο εµφύλιος υπήρξε µια από τις κεντρικές συνιστώσες του

κινηµατογραφικού του έργου.

Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος διοργανώνει σε συνεργασία µε τα ΑρχείαΣύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και το τµήµα Επικοινωνίας καιΜέσων Μαζικής Ενηµέρωσης (ΕΜΜΕ) του Πανεπιστηµίου Αθηνών τοαφιέρωµα Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη. Το αφιέρωµα γίνεταιεπίσης σε συνεργασία µε το Ελληνικό Κέντρο Κινηµατογράφου (ΕΚΚ), τη

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2012

| έναρξη 1η εβδοµάδα Φεβρουαρίου 2012

Εργαστήρι Σεναρίου 2012 | παρουσίαση Σάββατο

28.1.2012, 15.30

Εργαστήρι Ντοκιµαντέρ 2012

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

1 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

∆ιεύθυνση-Μουσείου Αρχείου της ΕΡΤ, την Ταινιοθήκη του Βελγραδίου(Jugoslovenska Kinoteka) και τις εταιρείες διανοµής FeelgoodEntertainment, Νεανικό Πλάνο και Village Films.

Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου 2012, στο φιλόξενο χώρο τηςΤαινιοθήκης, η κινηµατογραφική αυλαία ανοίγει για µια εβδοµάδα γεµάτηεκδηλώσεις και καθηµερινές προβολές. Μοναδικά κινηµατογραφικάτεκµήρια της εποχής, ταινίες µυθοπλασίας και ντοκιµαντέρ σχολιάζονται απότους δηµιουργούς τους και άλλους ειδικούς και πλαισιώνονται από ευρύτερεςεκδηλώσεις. Σε δύο στρογγυλές τράπεζες, στις 9 Φεβρουαρίου για τον

εµφύλιο και τη µυθοπλασία και στις 13 Φεβρουαρίου για τον εµφύλιο

και το ντοκιµαντέρ, σκηνοθέτες και άνθρωποι του κινηµατογράφου,κοινωνιολόγοι και ιστορικοί συζητούν µεταξύ τους αλλά και µοιράζονται µετο κοινό σκέψεις και απόψεις για τις ποικίλες αποτυπώσεις του εµφυλίουπολέµου στην οθόνη.

Η έναρξη του αφιερώµατος θα γίνει την Πέµπτη 9 Φεβρουαρίου στις

19.30 µε τη στρογγυλή τράπεζα µε θέµα «Ο ελληνικός εµφύλιος στην

οθόνη: η µυθοπλασία». Θα ακολουθήσει η τιµητική προβολή τωνΚυνηγών του Θεόδωρου Αγγελόπουλου στις 21.30.

Στη στρογγυλή τράπεζα συµµετέχουν: Παντελής Βούλγαρης-Σκηνοθέτης,Κώστας Βρεττάκος-Σκηνοθέτης, Μαρία Κατσουνάκη- ΚριτικόςΚιν/φου, Μαρία Κοµνηνού-Αν. Καθηγήτρια/ Γεν. Γραµ. ∆.Σ. ΤΤΕ, Πέπη

Ρηγοπούλου-Καθηγήτρια, Τάσος Ψαρράς-Σκηνοθέτης. Συντονίζει οΚαθηγητής & Αντιπρόεδρος των ΑΣΚΙ Ηλίας Νικολακόπουλος.

Sofia Ρόη To

Ροδόλφος Barbara Kyriaki

Alkistis Zannis Kelly

Marios Christos Vasso

Camera StyloPeriodiko on Facebook

5,351 people like Camera StyloPeriodiko.

Like

Facebook social plugin

ΠΡΌΣΦΑΤΑ ΆΡΘΡΑ

Τι θα γίνει αν χρεοκοπήσουµε κατά Λουκά Παπαδήµο |

“Έίµαστε σε απόσταση αναπνοής από το

σηµείο µηδέν”

Shame: Mάτια Ερµητικά…και ∆ιαπεραστικά | κριτική

του ∆ηµήτρη Ψάχου

12 Μαθήµατα για τον Κινηµατογράφο 2011-2012 Β΄

Κύκλος | 2ο Μάθηµα| Σχολείο Ιστορίας, Θεωρίας &

Κριτικής Κινηµατογράφου Β. Ραφαηλίδης | 11.2.2012,

16.00-20.00 | Φιλοσοφία & Κινηµατογράφος- Πρώτος

∆εύτερος και Τρίτος Κινηµατογράφος

Mama Afrika Ramón López & Wozniak | Παρασκευή 10

Φεβρουαρίου 2012, 18:00 | Στέγη Γραµµάτων

& Τεχνών

“ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ” (2011, 100′) σε

σκηνοθεσία Γιώργου Αυγερόπουλου | Παρασκευή 10

Φεβρουαρίου 2012, 21.00 | Είσοδος ελεύθερη |

Κινηµατογραφική Λέσχη Ελληνικού-Αργυρούπολης

Reunion της τάξης του 81- Νοµική Σχολή Αθήνας |

Σάββατο 11.2.2012

Master Class µε τον Randal Kleiser | ∆ευτέρα 20

Φεβρουαρίου 2012, 13:00-17:00 | στο Ίδρυµα

Κακογιάννης | Μειωµένο Κόστος Συµµετοχής για

Σπουδαστές ∆ραµατικών Κινηµατογραφικών Σχολών/

Φοιτητές Θεατρολογίας

«KATAΛΟΓΙΑ» | από το Θέατρο «Κύκλος»| Από

Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2012 | στο

Θέατρο “Κέλυφος”

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ | Οι ταινίες της ηµέρας |

Παρασκευή, 10 Φεβρουαρίου 2012

ΠΡΩΤΗ ΣΕΛΙ∆Α Camera Stylo Online 10.2.2012

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ: “Γιώργος Φιλιππίδης” Eπεισόδιο 6 |

Πέµπτη 9.2.2012, 22.00 & Παρασκευή 10.2.2012,

02.00, ΕΤ1 | Επιλογή Τηλεόρασης

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑ∆Η |

9 Φεβρουαρίου 2012, 20.00 | Ελληνοαµερικανική

Ένωση | Είσοδος ελεύθερη

[VIDEO] Συνέντευξη Τύπου της µεγάλης Γαλλίδας

Μπαλαρίνας και χορογράφου Marie-Claude Pietragalla,

στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 8/2/2012

Ο Κύκλος του Έρωτα (Ερωτικό Γαϊτανάκι / La Ronde)

του Μαξ Οφίλς (1950) | από 9.2.2012

στους κινηµατογράφους

SHAME του Στιβ Μακουίν (2011) | από 9.2.2012

στους κινηµατογράφους

62ο ∆ιεθνές Κινηµατογραφικό Φεστιβάλ του

Βερολίνου 2012

Blog στο WordPress.com. | Theme: Piano Black by Mono-Lab.

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

2 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

Στην δεύτερη στρογγυλή τράπεζα µε θέµα «Ο ελληνικός εµφύλιος στην

οθόνη: το ντοκιµαντέρ» που θα γίνει την ∆ευτέρα 13 Φεβρουαρίου

στις 19.30 συµµετέχουν οι: Βασίλης Αλεξόπουλος-∆ιευθυντής Μουσείου-Αρχείου της ΕΡΤ, Ηλίας Γιαννακάκης-Σκηνοθέτης, Μάνος Ζαχαρίας-Σκηνοθέτης, Ροβήρος Μανθούλης-Σκηνοθέτης, Φώτος Λαµπρινός-Σκηνοθέτης, Τάσος Σακελλαρόπουλος –Ιστορικός, Μέλος ∆.Σ. των ΑΣΚΙ,Θανάσης Σκρούµπελος-Σκηνοθέτης. Συντονίζει η ιστορικός και Μέλος∆.Σ. των ΑΣΚΙ Ιωάννα Παπαθανασίου.

Το εκτενές αυτό αφιέρωµα που πραγµατοποιείται για πρώτη φορά

στη χώρα µας, επιχειρεί να καλύψει ένα κενό. Φιλοδοξεί σε µιαολοκληρωµένη και καθόλα αντιπροσωπευτική παρουσίαση των

κινηµατογραφικών εγγραφών που σήµερα διαθέτουµε για τον ελληνικόεµφύλιο πόλεµο. Έχοντας ως αφετηρία τις αρχικές καταγραφές, πουπροώθησε την εποχή της σύγκρουσης, µε τη µορφή επικαίρων και µικρώνενηµερωτικών ταινιών, η προπαγάνδα των δύο αντίπαλων στρατοπέδων, τοαφιέρωµα εκτείνεται στην επισκόπηση της ελληνικής

κινηµατογραφικής παραγωγής επί έξι και πλέον δεκαετίες.Αποσκοπεί έτσι σε µια νέα ανάγνωση των τρόπων µε τους οποίους οελληνικός κινηµατογράφος ενσωµάτωσε και διαπραγµατεύτηκε την εµφύλιασύγκρουση, χρησιµοποιώντας άλλοτε τη µυθοπλασία και άλλοτε, όπως τατελευταία κυρίως χρόνια, το δηµιουργικό ντοκιµαντέρ.

Συνδεδεµένος µε το τραύµα και τις απαγορεύσεις, που τον συνόδευσαν απότην αρχή, αλλά και παίζοντας µε τις σιωπές, ο εµφύλιος πόλεµος δενκαθιερώθηκε ως ιδιαίτερα πρόσφορο πεδίο για τη µεγάλη οθόνη. Αν η άρσητων απαγορεύσεων το 1974 συντέλεσε στην οριστική ένταξή του στηθεµατολογία του Νέου Ελληνικού Κινηµατογράφου, δεν έλειψαν, ωστόσο,από νωρίς οι σχετικές αναφορές. Με τη µορφή συνδηλωτικών σχολίων οεµφύλιος πόλεµος εισήλθε δια της τεθλασµένης στο κινηµατογραφικόπροσκήνιο στα σκοτεινά µετεµφυλιακά χρόνια, πριν τροφοδοτήσει τιςιδεολογικές συντεταγµένες της κινηµατογραφικής παραγωγής στα χρόνιατης απριλιανής δικτατορίας. Στη συνέχεια, οι κοινωνικές επιπτώσεις του–ένας εµφύλιος πόλεµος χωρίς πόλεµο[1]- και οι µνήµες θα απορροφήσουντο µεγαλύτερο µέρος της παραγωγής της νέας γενιάς σκηνοθετών που στησυντριπτική πλειοψηφία τους δεν αρνήθηκαν τις ιδεολογικές τους συγγένειες

MNHMONIO 2: Όλα τα µέτρα | Συντάξεις-µισθοί σαν να

µην υπάρχουν, Μονιµότητα τέλος | Επιβολή της πιο

σκληρής λιτότητας που γνώρισε ποτέ η χώρα

ΣΙΝΕΜΑ: ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΑΣ 9.2.2012-15.2.2012

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ | Οι ταινίες της ηµέρας |

Πέµπτη, 9 Φεβρουαρίου 2012

ΠΡΩΤΗ ΣΕΛΙ∆Α Camera Stylo Online 9.2.2012

ΜΕΡΕΣ ΟΡΓΗΣ, ΕΝΑ REQUIEM ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ(1995) ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ

ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ

ΓΑΛΛΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ

ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΑΜΑΤΩΝ

IANOS

Ι∆ΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΚΑΙΤΕ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

MEGARON PLUS

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ

ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ

BADMINTON THEATER

DASEIN

GAGARIN

Όλες οι Τέχνες στο Camera Stylo Online

Φεβρουαρίου 2012

∆ Τ Τ Π Π Σ Κ

12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29

ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΟΝΤΑΖ

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

3 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

µε την Αριστερά. Οι πολιτικοί κρατούµενοι, οι «ανταρτόπληκτοι» και οιπρόσφυγες, οι οικογενειακές τραγωδίες, οι µνήµες και τα αδιέξοδα,διέτρεξαν τις ρεαλιστικές αναπαραστάσεις και τις αλληγορικές αναφορές καιαναπαρήγαγαν τα κυρίαρχα πρότυπα του αριστερού αφηγήµατος. Τατελευταία χρόνια οι κάµερες καταγράφουν και δύο νέες εκδοχές. Πρόκειταιγια τη στρατιωτική διάσταση του εµφυλίου πολέµου αλλά και για τηνκατάθεση της βιωµένης εµπειρίας, η οποία µε τη µορφή του ντοκιµαντέρδοκιµάζει νέους τρόπους κινηµατογραφικής αφήγησης.

Τις διαφορετικές αυτές εγγραφές της εµφύλιας αναµέτρησης, όπωςεµφανίστηκαν από την έκρηξή της µέχρι τις µέρες µας, επιχειρεί να αναδείξειτο εν λόγω αφιέρωµα. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, δίπλα στις καθιερωµένεςπροβολές, το αφιέρωµα µας καλεί να αναστοχαστούµε στη βάση µιαςπαράλληλης ανάγνωσης των ταινιών οι οποίες υπακούουν σε διαφορετικέςεποχές και ιδεολογίες αλλά και σε διαφορετικούς κανόνες, σχολές καιρεύµατα. Ενώνονται, άραγε, οι ταινίες αυτές, παρά τις ασυνέχειες και τιςσιωπές, µε τα λεπτά νήµατα µιας άρρητης συνέχειας;

Αρχειακά τεκµήρια

Η προβολή και ο σχολιασµός άγνωστων κινηµατογραφικών τεκµηρίων της περιόδου του εµφυλίου

πολέµου συνιστά ένα από τα βασικά µελήµατα του αφιερώµατος. Στα σύντοµα κινηµατογραφικά

επίκαιρα που παραχωρήθηκαν από το ∆ιεύθυνση Μουσείου-Αρχείου της ΕΡΤ, προστίθενται

άγνωστα και σηµαντικά αρχεία που απόκεινται στις συλλογές της Ταινιοθήκης της Ελλάδος. Η

δωρεά της Ολυµπίας Παπαδούκα και του καθηγητή του Πανεπιστηµίου της Φιλαδέλφειας Μιχάλη

∆όριζα εισάγουν στο αφιέρωµα και περιλαµβάνουν µοναδικές σε ευκρίνεια σκηνές από τα

∆εκεµβριανά και την οπισθοχώρηση των στρατευµάτων του ΕΛΑΣ, τη συµφωνία της

Βάρκιζας, το 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ τον Οκτώβριο του 1945 και τις µεγαλειώδεις διαδηλώσεις της

Αριστεράς στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Σε αυτά προστίθενται λήψεις από τα στρατόπεδα

των κυβερνητικών, την επίσκεψη του βασιλιά και Αµερικανών αξιωµατούχων στα

στρατόπεδα και πόλεις όπου µαίνεται ο εµφύλιος καθώς και την επίσκεψη του βασιλιά και της

βασίλισσας στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα.

Ωστόσο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν δύο ταινίες που εντοπίστηκανστην Ταινιοθήκη της Σερβίας, στο Βελιγράδι, και προβάλλονται για πρώτηφορά στην Ελλάδα. Η πρώτη, Τα ελληνόπαιδα (Grčka Deca, 1948) τουRadivoje Lola Đukić περιγράφει την υποδοχή ελληνοπαίδων στο προσφυγικόκατάλυµα στη Bela Crkva. Γυρισµένη την ίδια περίπου εποχή µε την ταινία Ηαλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδος (1948) των Μάνου Ζαχαρία καιΓιώργου Σεβαστίκογλου, η ταινία αποτελεί την εκδοχή της γείτονος και

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΟΝΤΑΖ

ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ

∆ΗΜΟΦΙΛΉ ΆΡΘΡΑ

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ: "Γιώργος Φιλιππίδης" Eπεισόδιο 6 |

Πέµπτη 9.2.2012, 22.00 & Παρασκευή 10.2.2012,

02.00, ΕΤ1 | Επιλογή Τηλεόρασης

185.000 θέσεις εργασίας για µετανάστες στην

Αυστραλία | 8 και 9 Οκτωβρίου 2011 διηµερίδα από το

αυστραλιανό υπουργείο µετανάστευσης

ΤΕΧΝΕΣ

ΘΕΑΤΡΟ

ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ 2011-2012

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ∆ΑΣ

Ι∆ΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΑΜΑΤΩΝ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΝΙΚΗ ΠΡΑΣΣΑ

CINEMA

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Η ΜΝΗΜΗ (2002) σε σκηνοθεσία Βασίλη

Μαζωµένου | [VIDEO ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ

1:05:06] | αποκλειστικά στο CameraStylo Online

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ (1996) Βασίλη

Μαζωµένου [ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ 1:11:19]

ΜΕΡΕΣ ΟΡΓΗΣ (1995) Β. ΜΑΖΩΜΕΝΟΥ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Μαθήµατα Αισθητικής Κινηµατογράφου

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΛΕΣΧΕΣ

ΜΙΜΗΣ ΤΣΑΚΩΝΙΑΤΗΣ

ANIMATION

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΧΟΡΟΣ

ΧΟΡΟΘΕΑΤΡΟ

ΟΠΕΡΑ

ΜΠΑΛΕΤΟ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΓΛΥΠΤΙΚΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΠΟΙΗΣΗ

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

EKEBI

PERFORMANCE

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

4 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

συµµάχου του ∆ηµοκρατικού Στρατού Γιουγκοσλαβίας και εποµένωςσυνιστά µια ακόµη απάντηση στις ελληνικές κυβερνητικές θέσεις περί τουπαιδοµαζώµατος.

Οι δύο αυτές ταινίες µας υποβάλουν στην πρόκληση της παράλληληςανάγνωσής τους. Αντίστοιχα, η απώλεια των σηµαντικών κινηµατογραφικώναποτυπώσεων που συγκρότησε στο «βουνό» το κινηµατογραφικό συνεργείοτου ∆ηµοκρατικού Στρατού θα µπορούσε εν µέρει να αναπληρωθεί µε τηδεύτερη ταινία που εντοπίστηκε στη Σερβία. Η Αδελφική βοήθεια

(Bratska Pomoć, 1950) των Trajče Popov και Žorž Skrigin, αν και υπακούειστην ανάγκη απάντησης της «αιρετικής» πλέον Γιουγκοσλαβίας στιςκατηγορίες «για το πισώπλατο χτύπηµα του Τίτο», πραγµατεύεται τηβοήθεια που δόθηκε στα χρόνια του εµφυλίου στο ∆ηµοκρατικό Στρατό.

Στον αντίποδά της τοποθετείται ένα µάλλον «υποτιµηµένο» και αταύτιστο προπαγανδιστικό υλικό για

τη βοήθεια του πλάνου Μάρσαλ στην «εθνική ανοικοδόµηση».

Ταινίες µυθοπλασίας

Επεκτείνοντας στο χρόνο την ιστορική αναδροµή θα διαπιστώσουµε πωςµέχρι το 1974 οι ταινίες µυθοπλασίας που άµεσα αναφέρονται στονεµφύλιο είναι ελάχιστες και γυρίζονται κυρίως στα χρόνια της δικτατορίαςτων συνταγµαταρχών. Εξαίρεση αποτελούν οι βραβευµένοι στο ΒερολίνοΠαράνοµοι του Νίκου Κούνδουρου που γυρίζονται στον απόηχο τηςεµφύλιας αναµέτρησης αλλά πάντως µετά την επανάκαµψη της Αριστεράςκαι την ανάδειξη της Ε∆Α στην αξιωµατική αντιπολίτευση, το 1958. Καθώς ηδιατήρηση των διακρίσεων σε βάρος των ηττηµένων και η λογοκρισία,οδηγούν στην αποσιώπηση του εµφυλίου, οι ήρωες κι η εποχή σκόπιµα δενσηµατοδοτούνται ξεκάθαρα. Στην ταινία οι «παράνοµοι» προσπαθούν, είτεγιατί εµπλέκονται σε παλιές δοσοληψίες είτε γιατί δολοφονούν έναν πλούσιοαγρότη, να διαφύγουν τη σύλληψή τους από τη χωροφυλακή.

Στην περίοδο της δικτατορίας αναβιώνει το ρεπερτόριο της µετεµφυλιακήςπόλωσης, αλλά η έµφαση αποδίδεται στο νέο εθνικιστικό ιδεολόγηµα τουκαθεστώτος. Κινούµενες πάντα στον αντικοµµουνιστικό άξονα, οι ταινίες,που εστιάζουν στον εµφύλιο, υπογραµµίζουν την ανάγκη υπέρβασης τουπαρελθόντος µε σκοπό την ανάδειξη του έθνους που µεγαλουργεί µέσα απότην ενότητα. Χαρακτηριστικό δείγµα αποτελεί ο Γράµµος (1971) του ΗλίαΜαχαίρα που θα προβληθεί στο πλαίσιο του κινηµατογραφικούαφιερώµατος.

Η µεταπολίτευση εγκαινιάζει την έκρηξη της παραγωγής. Οι σκηνοθέτεςιδιαίτερα του Νέου Ελληνικού Κινηµατογράφου (ΝΕΚ) θα µπορέσουν πλέοννα αναστοχαστούν κινηµατογραφικά τη δεκαετία του ’40, χωρίς τουςπεριορισµούς και τις απαγορεύσεις που έθεσαν τον εµφύλιο, ως θέµαταµπού, στο περιθώριο για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες. Εστιάζοντας κυρίωςστο τραύµα του εµφυλίου, η ελληνική κινηµατογραφία, µετά το 1974,συµπορεύεται µε τις επεξεργασίες της µνήµης για τη δεκαετία του ’40 καιπαρουσιάζει τις επιπτώσεις του εµφυλίου και τα «θύµατα» της σύγκρουσης.

Τη νέα αυτή οπτική εγκαινιάζει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος µε δύο ταινίες απότην τριλογία της ιστορίας: το Θίασο (1974-5) και τους Κυνηγούς (1977).

VIDEO ART

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

INTERNET

∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ INTERNET

ΑΤΖΕΝΤΑ

∆ΙΑΛΕΞΕΙΣ

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ: Καθηµερινό

πρόγραµµα όλων των καναλιών

ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ

∆ΩΡΕΑΝ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

VIDEOS

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ “ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΦΑΗΛΙ∆ΗΣ”

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΩΡΑ ΜΗ∆ΕΝ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

2 ΕΡΓΑ SEX ΠΕΤΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ

BLOG STATS

2,334,974 hits

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

5 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

Τα γυρίσµατα του Θιάσου ξεκινούν τον τελευταίο χρόνο της δικτατορίας καιολοκληρώνονται ένα χρόνο µετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου και τηνπτώση της χούντας. Η ταινία-σταθµός για την συγκρότηση του ΝέουΕλληνικού Κινηµατογράφου θα λάβει, το 1975, το Βραβείο της ∆ιεθνούςΈνωσης Κριτικών Κινηµατογράφου στο Φεστιβάλ Κανών. Η ιστορία τουµπουλουκιού που περιοδεύει στην Ελλάδα ανεβάζοντας την Γκόλφω δίνει µιαµοναδική εκδοχή στο ζήτηµα της αναπαράστασης της Ιστορίας.

Το δεύτερο µέρος της τριλογίας, οι Κυνηγοί, πραγµατεύεται τον συνεχήφόβο της Αριστεράς όπως τον βιώνει η αστική τάξη ως τα πρώτα χρόνια τηςµεταπολίτευσης. Το πτώµα ενός αντάρτη που εντοπίζεται από µια οµάδακυνηγών θαµµένο µέσα στο χιόνι, παραµονή Πρωτοχρονιάς, θα αποτελέσειτον καταλύτη για την διερεύνηση της ένοχης συνείδησης των νικητών.

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

6 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

Ένα χρόνο νωρίτερα, το 1976, ο Παντελής Βούλγαρης παρέδιδε στο κοινό τοβραβευµένο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Χάππυ Νταίη, βασισµένο στοδιήγηµα Ο λοιµός του Αντρέα Φραγκιά. Η πρώτη ταινία µυθοπλασίας πουαναφέρεται στη Μακρόνησο αντιµετωπίζει το στρατόπεδο ως µικρόκοσµοτου διχασµού και της αγριότητας που επικρατούσε στη χώρα. Ο Βούλγαρηςπροσεγγίζει το θέµα µε τον ουµανισµό του νεορεαλισµού διανθισµένο µεσουρεαλιστικά στοιχεία πετυχαίνοντας ένα συγκλονιστικό αποτέλεσµα.

Η εποχή της «αποµυθοποίησης» εγκαινιάζεται τη δεκαετία του ’80 µε ταινίεςόπως, ο Μεγαλέξανδρος του Θόδωρου Αγγελόπουλου, Η κάθοδος των εννέα

του Χρήστου Σιοπαχά και Τα παιδιά της Χελιδόνας του Κώστα Βρεττάκου.

Ο βραβευµένος µε το Χρυσό Λέοντα στη Βενετία Μεγαλέξανδρος (1980)χρησιµοποιεί το ιστορικό γεγονός της σφαγής στο ∆ήλεσι, θέτοντας εκ νέουτα προβλήµατα των συγκρούσεων στην περίοδο της Αντίστασης και τουεµφυλίου και υιοθετώντας την ιστορική ερµηνεία του Dominique Eudes, γιατην σύγκρουση καπεταναίων και κοµµατικής ηγεσίας.

Βασισµένη στο οµώνυµο αφήγηµα του Θανάση Βαλτινού η βραβευµένη στοΦεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το ∆ιεθνές Φεστιβάλ Κινηµατογράφου τηςΜόσχας Κάθοδος των εννέα (1984) περιγράφει την κάθοδο µιας µικρήςοµάδας ανταρτών του ∆ηµοκρατικού Στρατού προς τον Ταΰγετο κι από εκείστη θάλασσα µετά την επιτυχία των επιχειρήσεων του κυβερνητικού στρατούστην Πελοπόννησο. Η τύχη τους είναι προδιαγεγραµµένη.

Παρόµοια είναι και η ιστορία που αφηγείται στα Χρόνια της θύελλας

(1984) ο Νίκος Τζήµας, που λίγα χρόνια νωρίτερα γυρίζει και τον Άνθρωπο

µε το γαρύφαλλο για τον Μπελογιάννη. Η προσπάθεια δύο ανταρτών τουΕΛΑΣ που µάταια προσπαθούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους µετά την

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

7 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

καταστροφή της µονάδας τους από τον εθνικό στρατό.

Το ιστορικό γεγονός της εκκένωσης των παραµεθόριων χωριών στο τέλοςτου εµφυλίου και της εγκατάστασης των προσφύγων στα επιταγµένα κτίριαστη Θεσ/νικη αποτελεί τον βασικό καµβά στο βραβευµένο στο ΦεστιβάλΘεσ/νίκης Καραβάν Σαράι (1986) του Τάσου Ψαρρά.

Ο σπαραγµός του εµφυλίου προβάλλεται και πάλι µέσα από µια προσωπικήιστορία στα Πέτρινα χρόνια (1985) του Παντελή Βούλγαρη. Η αληθινήιστορία ενός ζευγαριού αγωνιστών της Αριστεράς, που εκτοπίζονται σεδιαφορετικά στρατόπεδα και ξανασυναντιόνται µετά από πολλά χρόνια, µαζίµε το παιδί τους, συγκίνησε το µεγάλο κοινό.

Ο Κώστας Βρεττάκος, στα Παιδιά της Χελιδόνας (1987), εµπνευσµένοςαπό το οµώνυµο µυθιστόρηµα του ∆ιονύση Χαριτόπουλου, προσεγγίζει µεπιραντελλική διάθεση την διακεκαυµένη ζώνη διερεύνησης της εµφύλιαςσύγκρουσης. Ένας δηµοσιογράφος κι ένας νεαρός σκηνοθέτης αναζητούνπληροφορίες για την ιστορία µιας οικογένειας που βρέθηκε τοποθετηµένη σεαντίπαλα στρατόπεδα στην εµφύλια σύγκρουση. Η τηλεοπτική αναζήτησηκαταλήγει στην ιστόρηση των διαφορετικών εκδοχών και λειτουργείεκρηκτικά.

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

8 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

Στο µεταίχµιο βιώµατος και µυθοπλασίας κατατάσσεται η ταινία Ελένη

(1985) του Πίτερ Γέιτς (Peter Yates) µε τους Κέιτ Νέλιγκαν και ΤζονΜάλκοβιτς, βασισµένη στο οµώνυµο βιβλίο-µαρτυρία του ΝίκουΓκατζογιάννη (Nick Gage). Η δραµατοποιηµένη εκδοχή της δολοφονίας τηςµητέρας του συγγραφέα στο χωριό Λιά Φιλιατών της Ηπείρου την περίοδοτου εµφυλίου ιστορείται ως η θυσία µιας γυναίκας να σώσει τα παιδιά τηςαπό την αναγκαστική στρατολόγηση και αποστολή στις «φιλικές» χώρες απότις δυνάµεις του ∆.Σ.

Στην ορεινή ήπειρο του 1949 διαδραµατίζεται και η Βασιλική (1997) τουΒαγγέλη Σερντάρη που αφηγείται τον έρωτα ενός ενωµοτάρχη για τηνγυναίκα ενός αντιφρονούντος κοµµουνιστή. Από το επίκεντρο του εµφυλίουστην Ήπειρο ο Λεωνίδας Βαρδαρός µας µεταφέρει στην Ικαρία στην ταινίατου Ούλοι εµείς εφέντη (1998). Οκτώ αντάρτες, υπακούοντας στην εντολήτου κόµµατος «το όπλο παρά πόδα», συνεχίζουν για έξι χρόνια να κρύβονταιστο νησί αρνούµενοι να παραδοθούν.

Οι Παντελής Βούλγαρης και Θεόδωρος Αγγελόπουλος θα επιστρέψουν µια20ετία αργότερα στον εµφύλιο, ο πρώτος µε το Ψυχή βαθιά, το 2009, και οδεύτερος µε Το λιβάδι που δακρύζει, το 2004, που αποτελεί το πρώτο µέροςτης λεγόµενης «τριλογίας» µε θέµα την µοίρα του ελληνισµού µέσα απόαναφορές στον Θηβαϊκό κύκλο.

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

9 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

Ξεκινώντας το 1919 µε την είσοδο του Κόκκινου Στρατού στην Οδησσό καιτον ξεριζωµό της ελληνικής παροικίας και τελειώνοντας το 1949 µε το τέλοςτου ελληνικού εµφυλίου πολέµου, Το λιβάδι που δακρύζει περιγράφει τηνιστορία µιας γυναίκας. Πρόσφυγας από την Οδησσό και ταυτόχροναφιγούρα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, η Ελένη υποφέρει τα δεινά τηςδικτατορίας του Μεταξά, της Κατοχής και του Εµφυλίου και χάνει τα δυο τηςπαιδιά που βρίσκονται στα δύο αντίπαλα στρατόπεδα.

Το κλασικό µοτίβο της ιστορίας δύο αδελφών που βρίσκονται σε αντίπαλαστρατόπεδα επανέρχεται στη Ψυχή βαθιά. Έχοντας επιστρατευτεί από τονΕθνικό και το ∆ηµοκρατικό Στρατό ως οδηγοί στα δύσβατα µονοπάτια καιστα περάσµατα του Γράµµου και του Βίτσι, τα δυο αδέλφια δεν απαρνούνταιτους δεσµούς του αίµατος. Σε αυτή τη σύγκρουση που προκάλεσαν οι«ξένοι», η εγκληµατική τακτική του κυβερνητικού στρατού να αποδεχτεί τονβοµβαρδισµό των θέσεων των ανταρτών µε βόµβες ναπάλµ αντιπαρατίθεταιστην εµµονή του επιτελείου των ανταρτών να µην προχωρήσει σε ανακωχήπαρά τη διαφαινόµενη ήττα.

Ντοκιµαντέρ

Η πρώτη απόπειρα καταγραφής µιας πτυχής του Εµφυλίου γίνεται στηµεταπολίτευση, το 1974, µε το Νέο Παρθενώνα της γνωστής «Οµάδας τωνΤεσσάρων». Ο πρόσφατα χαµένος Κώστας Χρονόπουλος και οι ΓιώργοςΧρυσοβιτσάνος, Σπύρος Ζάχος και Θανάσης Σκρουµπέλος θα αποτελέσουντο πρώτο συνεργείο κινηµατογραφιστών που θα φθάσει στα µαρτυρικάνησιά της Μακρονήσου και της Γυάρου.

Μια δεκαετία αργότερα, το 1997, γυρίζεται το ντοκιµαντέρ Ο ελληνικός

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

10 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ | Οι ταινίες

της ηµέρας | Τετάρτη, 8

Φεβρουαρίου 2012

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από

τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου 2012 |

Ταινιοθήκη | ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ

εµφύλιος πόλεµος µέσα από το φακό ενός έλληνα σκηνοθέτη που ζει στοΠαρίσι. Ο Ροβήρος Μανθούλης θα λάβει το ειδικό Βραβείο της ΚριτικήςΕπιτροπής στο ∆ιεθνές Φεστιβάλ Τηλεοπτικών Προγραµµάτων (F.I.P.A.) τουΜπιαρίτζ. Η παραγωγή παρουσιάστηκε σε δυο εκδοχές, µια σχεδόν ωριαίακαι µια εξάωρη.

Η ωριαία βερσιόν αποτελεί µία ιστορική καταγραφή των γεγονότων τουεµφυλίου που περιλαµβάνει αρχειακό υλικό από το συνεργείο του∆ηµοκρατικού Στρατού, από το BBC και από αρχεία των χωρών και των δυοαντίπαλων στρατοπέδων. Η εξάωρη βερσιόν µε τίτλο Βίοι Παράλληλοι του

Εµφυλίου έλαβε το ετήσιο βραβείο καλύτερης εκποµπής πληροφόρησηςστην Ελλάδα, το 1997. Στα έξι ωριαία επεισόδια καταγράφονται οι µαρτυρίες17 προσώπων που έζησαν ή µελέτησαν την περίοδο του εµφυλίου.

Μισό αιώνα µετά τη λήξη του εµφυλίου όλο και περισσότερα ντοκιµαντέρφωτίζουν άγνωστες πτυχές της περιόδου αυτής. Η βραβευµένη στο ΦεστιβάλΘεσσαλονίκης Μακρόνησος (2008) των Ηλία Γιαννακάκη και ΕύηςΚαραµπάτσου, παραθέτει για πρώτη φορά την µαρτυρία του 90χρονουδιοικητή του στρατοπέδου, το πρώτο ουσιαστικά καταγεγραµµένοντοκουµέντο µαρτυρίας της άλλης πλευράς, ο οποίος «συνοµιλεί» µε πρώηνκρατουµένους που επισκέπτονται το νησί.

Αφανείς ήρωες του Εµφυλίου γίνονται πρωταγωνιστές στη Ζωή στους

βράχους (2009) της Αλίντας ∆ηµητρίου και στο βραβευµένο από τηνΕλληνική Ακαδηµία Κινηµατογράφου Άλλος δρόµος δεν υπήρχε (2009)του Σταύρου Ψυλλάκη. Από τη µία οι αντάρτισσες – «γυναίκες της διπλανήςπόρτας» κι από την άλλη οι εναποµείναντες αντάρτες του ∆ηµοκρατικούΣτρατού στην Κρήτη, παράνοµοι για χρόνια στο νοµό Χανίων µαζί µεεκείνους που µε αυτοθυσία τους προστάτεψαν. Τέλος η ιδεολογικήµεταστροφή και ένταξη του Τούρκου Μιχρί Μπελί στον ∆ηµοκρατικόΣτρατό, αλλά και οι µετέπειτα συνέπειες της επιλογής του περιγράφονται στοΚαπετάν Κεµάλ, ο σύντροφος (2008) του Φώτου Λαµπρινού.

[1] Πολυµέρης Βόγλης, Από τις κάνες στις κάµερες: ο Εµφύλιος στον

ελληνικό κινηµατογράφο στο Αναπαραστάσεις του πολέµου, επιµ. ΦωτεινήΤοµαή, εκδ. Παπαζήση, σ. 123.

Be the first to like this post.

This entry was posted in CINEMA, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ and tagged Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ. Bookmarkthe permalink.

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

11 of 12 10/2/2012 3:11 µµ

∆ηµοσίευση Σχολίου

Υποβολή σχολίου

Ο ελληνικός εµφύλιος στην οθόνη | Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου... http://camerastyloonline.wordpress.com/2012/02/08/o-ellinikos-emfyli...

12 of 12 10/2/2012 3:11 µµ