TO ΠΛΑΙΣΙΟ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

(λατοµεία, µεταλλεία, γεωθερµικόδυναµικό κλπ)

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΜΙΑΣ ΣΤΑΣΗΣ

(«One Stop Shop»)

YΠΕΚΑ/ΟΜΑ∆Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΞΕΙ∆ΙΚΕΥΣΗ ΤΗΣ

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ (RMI)»

∆ρ. Πέτρου Τζεφέρη, Μάρτιος 2011

ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Συνεπώς θα πρέπει να είναι ευέλικτο και να ισορροπεί επιτυχηµέναµεταξύ των αναγκών των φορέων έρευνας κι εκµετάλλευσης, τωνσυµφερόντων των ιδιοκτητών γης ή κατόχων τωνµεταλλευτικών/λατοµικών δικαιωµάτων αλλά και της διασφάλισηςτης βιωσιµότητας του εκάστοτε ορυκτού πόρου, του δηµοσίουοφέλους, του κοινωνικού ελέγχου (πρόσβαση των πολιτών στηνπληροφορία και λήψη αποφάσεων) και της κατ’ ουσίανπροφύλαξης κι αποκατάστασης του περιβάλλοντος σε κάθεπερίπτωση (αρχή της προφύλαξης και αρχή της περιβαλλοντικήςευθύνης).

Το «εξορυκτικό» αδειοδοτικόσύστηµα αποτελεί το κοµβικό σηµείοσυνάντησης αλλά και σύγκρουσηςόλων των επιδιωκόµενωνοικονοµικών, περιβαλλοντικών καικοινωνικών στόχων οι οποίοι θαπρέπει να συγκεραστούν τελικά σταπλαίσια της βιώσιµης ανάπτυξης.

ΤΟ …ΠΡΟΒΛΗΜΑ

To σηµερινό εθνικό νοµοθετικό, κανονιστικό πλαίσιοαδειοδότησης και λειτουργίας εξορυκτικών έργων είναιπολύπλοκο, χρονοβόρο και γραφειοκρατικό εµπλέκονταςπολλές «στάσεις» όχι κατ’ ανάγκη παράλληλες και το οποίογίνεται ακόµα πολυπλοκότερο µε την εν γένει µησυνεκτική, αποσπασµατική, συµπληρωµατική κι ενίοτεεπιδερµική και χωρίς την ανάλογη κωδικοποίηση, συµπλήρωση ή τροποποίησή του (πχ. τροπολογίες γιαεπικαιροποίηση, ενσωµάτωση του ΕυρωπαϊκούΝοµοθετικού πλαισίου κλπ).

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Υπηρεσία µίας στάσης («One-Stop Shop» [OSS]);

Εχει πολλάκις προταθεί διεθνώς, ηδιαδικασία µίας στάσης (one-stop shop), σύµφωνα µε την οποία

οι αρµόδιες αρχέςσυγκεντρώνονται σε ένα

σηµείο (“contact point”) µε τοοποίο έρχονται σε επαφή οιαιτούντες σε συνδυασµό µετην έναρξη παράλληλων

διαδικασιώνγνωµοδότησης/αδειοδότησης

και αποτελεσµατικότερησυνεργασία και έλεγχο µεταξύ

των εµπλεκοµένωνυπηρεσιών.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Μπορεί να εφαρµοστεί το ανωτέρω στον τόπο µας για τιςεξορυκτικές δραστηριότητες;

First things ..first!

1) Ποιος αδειοδοτεί και τι στον τοµέα τουΟρυκτού Πλούτου. Προσδιορισµός/ καταµερισµός αρµοδιοτήτων.

2) Να επιλυθεί το πάζλ αρµοδιοτήτων του«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» (Ν.3852/2010) δηλ. τιςαρµοδιότητες των νέων Περιφερειών(τέως Ν.Α) σε αντιδιαστολή µε εκείνεςτων Αποκεντρωµένων ∆ιοικήσεων (Α∆) αλλά και της Κεντρικής ∆ιοίκησης(Υπουργεία κλπ)

Πριν τεκµηριωθεί οποιαδήποτε πρόταση σχετικά µε τοαδειοδοτικό σύστηµα των εξορυκτικών

δραστηριοτήτων πρέπει να αξιολογηθούν ταπαρακάτω:

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΩΝ ΤΗΣΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ∆ΙΟΙΚΗΣΗΣ (Α.∆.)

(Αρθρο 280 N.3852/2010) Οι Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις ασκούν τιςαρµοδιότητες των κρατικών Περιφερειών, περιλαµβανοµένων και εκείνωντων αντίστοιχων συλλογικών οργάνων τους, όπως αυτές καθορίζοντανστον ιδρυτικό τους νόµο 2503/1997 (Φ.Ε.Κ. 107, Α) καθώς και στουςµεταγενέστερους ειδικούς νόµους και στις σχετικές κανονιστικέςδιατάξεις, όπως ισχύουν, µε εξαίρεση τις αρµοδιότητες πουπεριέρχονται µε το άρθρο 186 του παρόντος νόµου, στιςπεριφέρειες.

Επίσης άρθρα 6, 283 παρ.3 και 186 του Ν.3852/2010 N.2503/1997 (και προηγούµενοι Ν.2218/1994, N.2240/94, Ν. 1622/1986) , N.2647/1998 («Μεταβίβαση αρµοδιοτήτων στις Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση και

άλλες διατάξεις») και η ∆ΟΑ/Φ.6/3/5276/28-07-1997 εγκύκλιος του ΥΠΕΣ∆∆Α.

«Αρµοδιότητες Γενικού Γραµµατέα Περιφέρειας».

Π∆ 78/2006 (και Π.∆. 243/06) «∆ιάρθρωση, στελέχωση και αρµοδιότητες της∆ιεύθυνσης Ανάπτυξης των Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων».

Π∆ Οργανισµός της εκάστοτε Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης, πχ. Π∆178/10 για Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα.

Ολη η Μεταλλευτική, Λατοµική, Νοµοθεσία για Γεωθερµία καισχετική Περιβαλλοντική Νοµοθεσία (πχ. www. oryktosploutos.net)

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΕΣ «ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ» ΤΟΥΑΙΡΕΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ

άρθρο 186 Γ. Φυσικών Πόρων – Ενέργειας – Βιοµηχανίας, στους οποίους περιλαµβάνονται, ιδίως:

β. Υποτοµέας Ορυκτού Πλούτου

α/αΑρµοδιότητες

1 Ο καθορισµός και ο αποχαρακτηρισµός λατοµικών περιοχών.

2Η χορήγηση αδειών µεταλλευτικών ερευνών και η άσκηση συναφών αρµοδιοτήτων, κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του άρθρου 3 παράγραφοι1 έως και 8 του π.δ. 78/2006.

3Η χορήγηση και η ανάκληση αδειών εκµετάλλευσης σε ιδιόκτητα λατοµεία αδρανών υλικών, καθώς και σε δηµοτικά, κοινοτικά και λατοµείαΝ.Π.∆.∆. σύµφωνα και µε την παράγραφο 10 του άρθρου 3 του π.δ. 78/2006.

4Η παράταση αδειών λειτουργίας λατοµείων αδρανών υλικών, που λειτουργούν εκτός λατοµικών περιοχών, εφόσον συντρέχουν προϋποθέσειςεφαρµογής του άρθρου 20 του ν. 2115/1993 (ΦΕΚ 15 Α΄).

5 Η χορήγηση αδειών εκµετάλλευσης λατοµείων αργίλων και µαργών πλινθοποιίας και κεραµοποιίας.

6Η χορήγηση αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων λατοµείων αδρανών υλικών

7Η χορήγηση αδειών διενέργειας γοµώσεων και πυροδοτήσεων υπονόµων, καθώς και αποκολλήσεων επισφαλών όγκων από τα µέτωπα εξόρυξηςσε µεταλλεία και λατοµεία

8 Η χορήγηση αδειών εκµετάλλευσης λατοµείων σχιστολιθικών πλακών

9Η σφράγιση των ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων λατοµείων αδρανών υλικών, σύµφωνα µε το άρθρο 3 παρ. 21 του π.δ. 78/2006.

10Η έγκριση ατελούς εισαγωγής µηχανηµάτων, που προορίζονται για µεταλλευτικές και λατοµικές εγκαταστάσεις και ειδικών µηχανηµάτων για τιςανάγκες των µεταλλείων.

11 Η έγκριση εισφοράς σε εταιρεία του συνόλου των µισθωτικών δικαιωµάτων, επί ιδιωτικών λατοµείων.

12 Η έκδοση απόφασης για το χαρακτηρισµό των λατοµικών επιχειρήσεων αδρανών υλικών.

ΟΙ ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ Π∆ 78/06

Συνεπώς οι αρµοδιότητες του Π∆ 78/06 (αρµοδιότητες του ΒΤµήµατος ∆/νσεων Ανάπτυξης των τέως Νοµαρχιών) ανατίθενται στοναιρετό Περιφερειάρχη

Πχ.α/α Οι Αρµοδιότητες του Π∆ 78/06 στον αιρετό Περιφερειάρχη

1 Η χορήγηση άδειας µεταλλευτικών ερευνών.

2 Η αποδοχή παραίτησης από δικαιώµατα που απορρέουν από άδεια µεταλλευτικών ερευνών.

3 Η έγκριση µεταβίβασης ή µίσθωσης δικαιωµάτων από άδεια µεταλλευτικών ερευνών.

4 Η έκδοση απόφασης έκπτωσης από δικαιώµατα άδειας µεταλλευτικών ερευνών, των κληρονόµων δικαιούχου που δεν γνωστοποιήθηκαν.

5Η έγκριση για την εκµετάλλευση διαπιστωθέντων µεταλλευµάτων κατά τη διάρκεια της ισχύος της άδειας µεταλλευτικών ερευνών πριν από την έκδοση του προεδρικού

διατάγµατος για την παραχώρηση µεταλλείου.

6

Η έκδοση απόφασης έκπτωσης ή απώλειας δικαιωµάτων τα οποία απορρέουν από άδεια µεταλλευτικών ερευνών και η ανάκληση άδειας µεταλλευτικών ερευνών για την

παράβαση όρων που έχουν τεθεί σ' αυτή.

7 Η βεβαίωση του φόρου υπέρ του ∆ηµοσίου σε περίπτωση µεταβίβασης δικαιωµάτων από άδειες µεταλλευτικών ερευνών.

8Η εξέταση της υποβαλλόµενης από τον αδειούχο µεταλλευτικών ερευνών αίτησης για παραχώρηση εν όλω ή εν µέρει του χώρου της άδειας, καθώς και η έκδοση

προκήρυξης για την παραχώρηση µεταλλείων.

9 Η έγκριση ατελούς εισαγωγής µηχανηµάτων που προορίζονται για µεταλλευτικές εγκαταστάσεις.

10

Η χορήγηση άδειας εκµετάλλευσης σε δηµοτικά, κοινοτικά ή ιδιωτικά λατοµεία αδρανών υλικών, σε λατοµεία Ν.Π.∆.∆., καθώς και η παράταση της άδειας αυτής.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Επειδή υπάρχουν πολλές αρµοδιότητες οι οποίες είχαν µεταφερθείστις (καταργούµενες πλέον) Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις µε το Π∆ 78/06 και οι οποίες δεν αναφέρονται ρητώς στο άρθρο 186, παρατηρούµε ότι, όπως ορίζεται στο άρθρο 283 παρ. 3 του ιδίου Νόµου:

"Λοιπές αρµοδιότητες Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, όπως είχαν ορισθείκαι ασκούνταν µε διατάξεις τυπικών νόµων και κανονιστικών πράξεων καιοι οποίες δεν έχουν απονεµηθεί στις περιφέρειες µε το άρθρο 186 του παρόντος, ούτε έχουν µεταβιβασθεί στις Αποκεντρωµένες∆ιοικήσεις και στους δήµους ασκούνται:

µετά την εγκατάσταση των οικείων αιρετών οργάνων από τηνπεριφέρεια, µε εξαίρεση θέµατα διαχείρισης και προστασίας των δασών, καθώς και θέµατα χωροταξίας και περιβάλλοντος, η άσκηση των οποίωνπεριέρχεται στην Αποκεντρωµένη ∆ιοίκηση"

ΤΟ …ΠΡΟΒΛΗΜΑ ME TA KENA ΤΟΥ Ν.3852

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΕΠΙΠΛΕΟΝ στο …πάζλ προστίθενται

Αρθρο 280 ΙΙ. Στις Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις απονέµεται ηάσκηση των ακόλουθων, πρόσθετων, αρµοδιοτήτων :

1 α. Η εισήγηση για την απευθείας εκποίηση δηµοσίων εκτάσεων ή για τη παραχώρησηκοινόχρηστων δηµοτικών ή κοινοτικών εκτάσεων για ίδρυση ή επέκταση βιοµηχανικώνκαι βιοτεχνικών εγκαταστάσεων.β. Η διατύπωση γνώµης για την απαλλοτρίωση ιδιωτικών εκτάσεων για ίδρυση ήεπέκταση αξίας λόγου επαρχιακής βιοµηχανίας.

2. Η έκδοση απόφασης για άρση απαγόρευσης δικαιοπραξιών λατοµικού ήµεταλλευτικού περιεχοµένου σε παραµεθόριες περιοχές καθώς και η έκδοση απόφασηςγια την απόκτηση µεταλλευτικών δικαιωµάτων επί αδειών µεταλλευτικών ερευνών σεπαραµεθόριες περιοχές.

3. Η έκδοση απόφασης για την παραχώρηση ερευνητικών γεωτρήσεων του ΙΓΜΕ προςεκµετάλλευση σε δήµους.

4. Η έγκριση διενέργειας µεταλλευτικών και λατοµικών εργασιών εντός δηµοσίων δασώνκαι δασικών εκτάσεων σύµφωνα µε το άρθρο 57 του ν. 998/1979 (Φ.Ε.Κ. 289, Α).

5. Η παραχώρηση αλυκών του ∆ηµοσίου, που δεν έχουν εισφερθεί στην εταιρεία«ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΛΥΚΕΣ Α.Ε.», στους δήµους, σύµφωνα µε άρθρο δέκατο του ν. 1822/1988 (Φ.Ε.Κ. 272, Α).

6. Η παραχώρηση χρήσης χώρων της ζώνης Λιµένα σε µεταλλευτικές επιχειρήσεις

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

•Η αδειοδότηση των λατοµείων αδρανών και ο καθορισµός λατοµικώνπεριοχών γίνεται από τον (αιρετό) Περιφερειάρχη ή την Α.∆. ενώ ηαδειοδότηση λατοµείων µαρµάρων και βιοµηχανικών ορυκτώνδιατηρούνται σε κεντρικό επίπεδο και πραγµατοποιούνται για µεν ταλατοµεία µαρµάρων από τις Επιθεωρήσεις Μεταλλείων (υπηρεσίες τουΥΠΕΚΑ που ασκούν τον έλεγχο για την ασφάλεια και ορθολογικήεκµετάλλευση) για δε τα βιοµηχανικά ορυκτά από τη Γενική∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου (Γ∆ΦΠ) του ΥΠΕΚΑ.

•Από την Γ∆ΦΠ γίνεται και η έγκριση των τεχνικών µελετών για τουςλατοµικούς και µεταλλευτικούς χώρους.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΓΙΑ ΤΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΩΝ

Η αρµοδιότητααδειοδότησης λατοµείωναδρανών υλικών ανήκει

στον αιρετό Περιφερειάρχηή στην Αποκεντρωµένη∆ιοίκηση (ανάλογα µε τοιδιοκτησιακό καθεστώς τουλατοµικού χώρου), αν είναιδηµόσιο η Α.∆, αν είναι

ιδιωτικό (ή/και δηµοτικό) ηΠεριφέρεια (τέως Ν. Αυτοδιοίκηση).

Στα δηµόσια λατοµείααδρανών υλικών η σύµβασηµίσθωσης επέχει και θέσηάδειας εκµετάλλευσης, άρθρα 6 και 9 του Ν.

2115/93

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΓΙΑ ΤΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΜΑΡΩΝ

Οι δηµόσιοι λατοµικοί χώροιβιοµηχανικών ορυκτών και µαρµάρωνστους οποίους α) έχει λάβει χώραεκµετάλλευση οποιασδήποτε µορφής ή β)διενεργήθηκαν ερευνητικά έργα υπό τουΙΓΜΕ «εκµισθούνται δια πλειοδοτικήςδηµοπρασίας (άρθρο 3 του Π.∆. 285/1979) από την Α.∆.

Λατοµικές εκτάσεις που ανήκουν στοδηµόσιο και δεν συντρέχουν οι παραπάνωπροϋποθέσεις της εκµίσθωσης µεπλειοδοτική διαδικασία, εκµισθώνονται µεαπευθείας σύµβαση µίσθωσης (άρθρο 11 του Π.∆. 285/1979), από την Α.∆.

Για τις ιδιωτικές ή δηµοτικές εκτάσεις τοαίτηµα υποβάλλεται και ο φάκελοςσυµπληρώνεται από την οικεία Περιφέρεια

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΕΣ της Α∆ ΓΙΑ ΤΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΩΝ,

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΜΑΡΩΝ

1) H εκµίσθωση/αδειοδότηση µε δηµοπρασία ή απευθείας σύµβαση τωνδηµόσιων λατοµείων αδρανών µέσα ή έξω από λατοµικές περιοχές (άρθρο 5 παρ.1 και 2 και άρθρο 8 παρ.2 του Ν. 2115/93). Επίσης, η παράταση της ισχύος τωνσυµβάσεων µίσθωσής τους, η ανάκληση της αδείας εκµετάλλευσης και η καταγγελίατης σύµβασης µίσθωσης, ο υπολογισµός των µισθωµάτων κατά το άρθρο 7 παρ.2 τουΝ.1428/84, η βεβαίωση των εσόδων από µισθώµατα κατά την παρ.3 του ως άνωάρθρου κλπ.

2) Η διαχείριση/εκµίσθωση δηµόσιων λατοµείων µαρµάρων και βιοµηχανικώνορυκτών (χορήγηση συναίνεσης ερευνητικών εργασιών κατά το άρθρο 10 Ν.669/77 και 17 Ν.285/79, εκµίσθωση για εκµετάλλευση κατά το άρθρο 22 Ν.669/77 και άρθρα 1-18 του Π∆ 285/79 αντίστοιχα, εφαρµογή των όρων των συµβάσεωνµίσθωσης κατά το άρθρο 5 του Π∆ 285/79, επιβολή κυρώσεων για παραβάσεις τωνόρων της σύµβασης µίσθωσης, βεβαίωση παγίων και αναλογικών µισθωµάτων κατά τοάρθρο 16 Π∆ 285/79, έγκριση εισφοράς µισθωτικών δικαιωµάτων σε εταιρεία κατά το άρθρο 6

παρ.3 Ν.1428/84 κλπ),

3) Η συµπλήρωση του φακέλου µε τα απαιτούµενα δικαιολογητικά(γνωµοδοτήσεις Υπηρεσιών άρθρου 10 του ν.1428/1984, µελέτες, εγκρίσειςεπέµβασης κλπ) για την έκδοση άδειας εκµετάλλευσης δηµοσίων λατοµείωνµαρµάρων και βιοµηχανικών ορυκτών και στη συνέχεια διαβίβαση στην αρµόδιαεπισπεύδουσα υπηρεσία προς έκδοση της διοικητικής πράξης (παρ. 6 του άρθρου 4 του ν. 2647/1998 και εδ. 18 άρθρ.3 του Π∆ 78/2006).

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

•Το δικαίωµα έρευνας και διαχείρισης του γεωθερµικού δυναµικού και τωνγεωθερµικών πεδίων ανήκει, κατά την έννοια του άρθρου 143 του Ν.∆. 210/

1973 «Περί Μεταλλευτικού Κώδικος», µόνο στο ∆ηµόσιο.

(άρθρο 3 Ν. 3175/03 Αξιοποίηση του γεωθερµικού δυναµικού, τηλεθέρµανσηκαι άλλες διατάξεις)

•Οι διαδικασίες αξιοποίησης των ΓΘ Πεδίων υπόκεινται στις διατάξεις τουΜεταλλευτικού Κώδικα (Ν.∆. 210/1973 ) , του Ν. 3175/2003 (αφορά ειδικάστα ΓΘΠ) ,του Ν. 3468/06 (νόµος για ΑΠΕ, σε ό,τι αφορά σε ηλεκτρισµό), τα

άρθρα 31 και 37 του Ν. 3734/09, και του «Κανονισµού ΓεωθερµικώνΕργασιών»

•Νοµοθετικό Πλαίσιο Γεωθερµικού ∆υναµικού

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

Το δικαίωµα έρευνας ή/και διαχείρισης ΓΘ∆υναµικού εκµισθώνεται µε πλειοδοτικόδιαγωνισµό ως ακολούθως:

• Για τους µη ερευνηµένους χώρους (δηλ. χώρους όπου δεν έχουν χαρακτηριστεί ΓΘΠ) και τα ΓΘΠ υψηλής θερµοκρασίας (Θ> 90ο C) από το πρώην ΥΠΑΝ (νυν ΥΠΕΚΑ, ∆/νσηΕνεργειακών Ορυκτών).

•Για τα πιθανά και βεβαιωµένα ΓΘ πεδίαχαµηλής θερµοκρασίας (Θ: 25ο – 90ο C) απότον Γενικό Γραµµατέα της οικείας Περιφέρειας(νυν οικεία Α.∆) .

(υπ’αρθ. ∆9/Β/Φ166/οικ18513/Γ∆ΦΠ 3512 απόφαση«Οροι και διαδικασία εκµίσθωσης του δικαιώµατος του∆ηµοσίου για έρευνα και διαχείριση του γεωθερµικού

δυναµικού και της εν γένει διαχείρισης τωνγεωθερµικών πεδίων της Χώρας»

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

•Με τον όρο «διαχείριση» του δικαιώµατος έρευνας ή εκµίσθωσης εννοούµεόλη τη διαδικασία δηλ. προκήρυξη διαγωνισµών, κατακύρωσηςαποτελεσµάτων, σύναψη συµβάσεων, παρακολούθηση τήρησης όρων, βεβαίωση µισθωµάτων, έκπτωση κλπ

•Για χώρους που δεν έχουν ερευνηθεί ή για πιθανά ΓΘ πεδία εκµισθώνεται τοδικαίωµα έρευνας. ∆εν εκµισθώνονται δικαιώµατα έρευνας ή διαχείρισης ΓΘδυναµικού αν προηγουµένως έχουν εκµισθωθεί ή παραχωρηθεί και γιαόσο χρόνο παραµένουν ισχυρά ή εκτελούνται έρευνες από το ΙΓΜΕ σεσυγκεκριµένο χώρο ή ΓΘ πεδίο σύµφωνα µε εγκεκριµένο από το ΥΠEKAερευνητικό πρόγραµµα. Ο εκµισθωτής δεν δικαιούται να εκχωρήσει και ναµεταβιβάσει τα δικαιώµατά του, παρά µόνο ύστερα από έγκριση του δηµοσίου.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

• Οι αρµοδιότητες για έγκριση των τεχνικών µελετών, οι µελέτεςεγκαταστάσεων, οι κανονισµοί ασφαλείας και τα ζητήµατα διοικητικώνκυρώσεων (προστίµων κλπ) από ΕΜΒΕ/ΕΜΝΕ που αφορούν την εκµετάλλευσητων ΓΘ Πεδίων, αυτών καθ’αυτών, ανατίθενται στην κεντρική Υπηρεσία τουΥΠΕΚΑ, ∆/νση Ενεργειακών Ορυκτών.

•Η αδειοδότηση εγκαταστάσεων για την περαιτέρω αξιοποίηση των προϊόντωνκαι των παραπροϊόντων των ΓΘ Πεδίων (όπως ηλεκτρική ενέργεια, αφαλάτωση, θέρµανση θερµοκηπίων κλπ.) γίνεται µε τις επιµέρους διαδικασίεςπου καθορίζονται για κάθε µια εξ αυτών.

•Τέλος, στην αιρετή Περιφέρεια ανατίθεται (N. Άρθρο 186 N.3852/2010, γ. Υποτοµέας Ενέργειας, εδ. 14) η χορήγηση αδειών εγκαταστάσεων θέρµανσης-ψύξης χώρων που, ως γνωστόν, δεν χαρακτηρίζονται ως γεωθερµικόδυναµικό (σύµφωνα µε το άρθρο 11 Ν.3175 η αρµοδιότητα ανήκε στονΝοµάρχη) ενώ µε απόφαση του ΥΠΕΚΑ ρυθµίζονται οι ειδικότεροι όροι, προϋποθέσεις, τα απαιτούµενα δικαιολογητικά και η διαδικασία για τηνέκδοση των αδειών αυτών.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

•Στα µεταλλεία δεν υφίσταται«άδεια εκµετάλλευσηςµεταλλείων» και η έναρξηεργασιών αποφασίζεται µε τηλήψη της «απόφασης έγκρισηςτεχνικής µελέτης» αφού πρώταεκδοθούν η ΚΥΑ ΕΠΟ από τηνΓεν. ∆/νση Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑκαι η Απόφαση ΕγκρισηςΕπέµβασης (από την Α.∆) προκειµένου περί δασικήςέκτασης.

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

Σχετικά µε µεταλλεία (και αλυκές), οι πρόσθετες αρµοδιότητες του άρθρου 280 ΙΙN.3852/2010, ΑΝΑΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΤΙΣ Α∆. δηλ.

• Η έκδοση απόφασης για την απόκτηση µεταλλευτικών δικαιωµάτων επί αδειών µεταλλευτικώνερευνών σε παραµεθόριες περιοχές.

• Η έκδοση απόφασης για άρση απαγόρευσης δικαιοπραξιών λατοµικού ή µεταλλευτικούπεριεχοµένου σε παραµεθόριες περιοχές.

• Η έκδοση απόφασης για την παραχώρηση ερευνητικών γεωτρήσεων του ΙΓΜΕ προςεκµετάλλευση σε δήµους.

• Η παραχώρηση χρήσης χώρων της ζώνης Λιµένα σε µεταλλευτικές επιχειρήσεις• Η παραχώρηση αλυκών του ∆ηµοσίου, που δεν έχουν εισφερθεί στην εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

ΑΛΥΚΕΣ Α.Ε.», στους δήµους, σύµφωνα µε άρθρο δέκατο του ν. 1822/1988 (Φ.Ε.Κ. 272, Α).

Επίσης : • Η µέριµνα για τη φύλαξη και συντήρηση δηµοσίων µεταλλείων (Ν∆ 210/73, άρθρ. 143-156) στα

πλαίσια των αρµοδιοτήτων για την διαχείριση τη δηµόσιας περιουσίας (άρθρο 3 παρ.1 Ν.2218/94 και

άρθρο 4 παρ.6 Ν.2240/94)

• Η διαχείριση θεµάτων για χορήγηση αδείας χρήσης χώρου αιγιαλού, παραλίας και ζώνης λιµένα γιατην κατασκευή τεχνικών έργων και εγκαταστάσεων µεταλλευτικών και λατοµικών επιχειρήσεων (Ν. 2971/2001, ΦΕΚ Α' 285/19-12-2001, άρθρα 11,14 , 24 και 27)

ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥΜΕΤΑΛΛΕΙΑ

•Ολες οι υπόλοιπες αρµοδιότητες

σχετικές µε την παραχώρηση τουδικαιώµατος µεταλλειοκτησίαςµεταλλευµάτων που δεν ανήκουν στοδηµόσιο (πχ. χορήγηση άδειας

µεταλλευτικών ερευνών (ΑΜΕ), αποδοχή

παραίτησης από δικαιώµατα άδειας ΑΜΕ

κλπ.) που προβλέπονταν στο Π∆ 78/06

άρθρο 3 παρ. 1 έως 9 και ανήκαν στον

τέως Νοµάρχη, µεταβιβάζονται µετά τον

Ν.3852 στον αιρετό Περιφερειάρχη.

•Τέλος η αρµοδιότητα για την προετοιµασία έκδοσης των προεδρικών

διαταγµάτων περί Παραχωρήσεων Μεταλλείων (άρθρο 59 ΜΚ:Ν∆ 210/1973),παραµένει στην κεντρική διοίκηση του ΥΠΕΚΑ (∆/νση Μεταλλευτικών και

Βιοµηχανικών Ορυκτών) κι αυτά εκδίδονται µε πρόταση του υπουργού ΠΕΚΑ

ενώ η αίτηση (από τον αδειούχο µεταλλευτικών ερευνών) και η συµπλήρωση

του φακέλου για το ίδιο θέµα, σύµφωνα µε το άρθρο 44 ΜΚ, µεταβιβάζεται (από

την Νοµαρχία) στην οικεία Περιφέρεια.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

•Επίσης η περιβαλλοντική αδειοδότηση έχει σε µεγάλο βαθµόµεταφερθεί στις Περιφερειακές υπηρεσίες (Περιφέρεια πχ. άρθρο 186 υποτοµέας ΣΤ. για ΕΠΟ έργων και δραστηριοτήτων Β΄ και Γ΄ κατηγορίας, αλλά και Α.∆

για έργα Α κατηγορίας) και µόνο σε ειδικές περιπτώσεις τότε αρµόδια αρχήαδειοδότησης είναι η Γενική ∆/νση Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ. δηλ. η κεντρική υπηρεσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης του ΥΠΕΚΑ.

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΗΣΗ

ΕπισηµαίνεταιΕπισηµαίνεται καταρχάςκαταρχάς ότιότι γιαγια έναένα πλήθοςπλήθος απόαπό δραστηριότητεςδραστηριότητεςεξόρυξηςεξόρυξης δενδεν απαιτείταιαπαιτείται υποβολήυποβολή ΠΠ..ΠΠ..ΕΕ. . γιαγια ΠΠ..ΠΠ..ΕΕ..ΑΑ.. διότιδιότι τατα κοιτάσµατακοιτάσµαταµεταλλευτικώνµεταλλευτικών, , βιοµηχανικώνβιοµηχανικών ορυκτώνορυκτών ήή µαρµάρωνµαρµάρων καθώςκαθώς καικαι οιοιµεταλλευτικέςµεταλλευτικές καικαι λατοµικέςλατοµικές περιοχέςπεριοχές πουπου έχουνέχουν καθοριστείκαθοριστεί σύµφωνασύµφωνα µεµετηντην ισχύουσαισχύουσα νοµοθεσίανοµοθεσία, , θεωρούνταιθεωρούνται ήδηήδη εκεκ τουτου νόµουνόµου χωροθετηµέναχωροθετηµένα, , κατάκατά τηντην παρπαρ.1.1αα τουτου άρθρουάρθρου 12 12 τουτου ΝΝ.2837/200 .2837/200 ((εδάφιοεδάφιο 66στστ, , άρθρουάρθρου2, 2, ΝΝ. 3010/02).. 3010/02).

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Στις αρµοδιότητες της Α∆ περιλαµβάνεται και η έγκρισηπεριβαλλοντικών όρων ειδικών µελετών για τηναποκατάσταση των λατοµείων αδρανών υλικών (του άρθρου 20 του Ν. 2115/1993 και Ν.2837/2000, άρθρο 7 παρ.1 (β)) σύµφωνα µε την ∆10/Φ68/οικ. 4437/1.3.2001 (ΦΕΚ 244 Β/8.3.2001) Προδιαγραφές και χρονοδιάγραµµα ειδικής µελέτηςαποκατάστασης.

ΕΓΚΡΙΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΜΠΕ) καιΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ (ΕΠΟ)

Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του «ορυκτού πλούτου» (Ακατηγορία, υποκατηγορία Ι και ΙΙ της 5ης οµάδας της Η.Π. 15393/2332/2002 ), υποβάλλεται, στην Κεντρική Υπηρεσίατου ΥΠΕΚΑ ή στην Α.∆. (επόµενη διαφάνεια), ΜελέτηΠεριβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), σύµφωνα µε ταοριζόµενα στην ΚΥΑΚΥΑ 69269/5387/9069269/5387/90, τον Ν. 3010/2002 και τηνκανονιστική ΚΥΑ Η.Π. 11014/703/ Φ104 (ΦΕΚ 332/Β/20.03.03).

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΕΓΚΡΙΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΜΠΕ) καιΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ (ΕΠΟ)

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΟΙΟΣ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ Α∆ΕΙΟ∆ΟΤΗΣΗ

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΡΟΣΟΧΗ! Για τους αιτούµενους χώρους που εµπίπτουν µέσα σε

Προστατευόµενες Περιοχές πχ. όριο Ramsar, ∆ίκτυα Natura 2000,

εθνικούς δρυµούς, αισθητικά δάση και διατηρητέα µνηµεία της φύσης, σε

κοινοτικά ή εθνικά προγράµµατα ή σχέδια περιβαλλοντικής σηµασίας

(άρθρο 1 , παρ. 3 Ν. 2647/1998) καθώς και στις περιπτώσεις των

εξαιρέσεων της ΗΠ 15393 που προαναφέρθηκαν, η αρµοδιότητα

παραµένει στην Κεντρική Υπηρεσία, ∆/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασµού

του ΥΠΕΚΑ.

Στις Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις (Α∆) ανατίθεται η:

Η έγκριση διενέργειας µεταλλευτικών και λατοµικών εργασιών(«έγκριση επέµβασης») εντός δηµοσίων δασών και δασικών εκτάσεωνσύµφωνα µε το άρθρο 57 του ν. 998/1979 (Φ.Ε.Κ. 289, Α) πλην τηςΠεριφέρειας Αττικής που αυτή εγκρίνεται από το ΥΠΕΚΑ (Ειδική Γραµµατεία∆ασών, Γεν. ∆/νση Ανάπτυξης και Προστασίας ∆ασών) µετά από εγκεκριµένηΜΠΕ και ΕΠΟ, την γνωµοδότηση του ΥΠΕΚΑ για το «ιδιαιτέρως συµφέρον» τηςεπένδυσης για την εθνική οικονοµία και τον καθορισµό του ανταλλάγµατος χρήσης γης). (Ν.998/79, Ν3010/02 και Π.∆. 94/1993 (ΦΕΚ 40/Α΄/22.3.1993) «περί καθορισµού αρµοδιοτήτων πουδιατηρούνται από τον Υπουργό και τις περιφερειακές αρχές ή όργανα διανοµαρχιακού Επιπέδου τουΥπουργείου Γεωργίας»)

ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ∆ΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝΚΑΙ ΛΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

• Όπως προκύπτει από τα προεκτεθέντα, υπάρχουν πολλά«shops», δηλ. πολλοί σταθµοί υπηρεσιών, οι οποίοι

δυστυχώς δεν λειτουργούν παράλληλα ώστε νασυντέµνεται ο χρόνος εξυπηρέτησης του πολίτη και εκτόςαπό αυτό, υπάρχει ακόµη και µεγάλη «διάχυση» τηςευθύνης αλλά και των επιµέρους αρµοδιοτήτων.

• Παρά το οφθαλµοφανές πλεονέκτηµα ότι µε τηναποκέντρωση αρµοδιοτήτων, οι περιφερειακές υπηρεσίες(και δι’ αυτών οι τοπικές κοινωνίες) θα είχαν τη δυνατότητααλλά και την αρµοδιότητα να επιλαµβάνονται οι ίδιες µεάµεσο και αποτελεσµατικό τρόπο όλων των σχετικώνπροβληµάτων της περιοχής τους, αυτό δεν έχει

αποδειχθεί στην πράξη, τουλάχιστον στον εξορυκτικότοµέα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ AΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΑΡΜΟ∆ΙΟΤΗΤΩΝ

ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑΤΑ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ:Συµπλήρωση «Φακέλων»

•Για παράδειγµα, ενώ οι άδειεςβιοµηχανικών ορυκτών και µαρµάρωνδίνονται από υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ, ο«φάκελος» συµπληρώνεται απότην «περιφερειακή υπηρεσία» στηνοποία κατατίθεται και το αίτηµα.

•Αποτέλεσµα, είναι είτε ο φάκελος να«έρχεται» στην κεντρική υπηρεσίασχετικά σύντοµα µεν αλλάανενηµέρωτος και ελλιπής είτε νααναµένονται 3-4 ή και παραπάνωχρόνια για την συµπλήρωσή του, χωρίςµάλιστα να µπορεί κανείς να εντοπίσειπου ακριβώς υπάρχει ευθύνη ώστε νατην καταλογίσει ατοµικά και µε ακρίβεια(«διάχυση ευθύνης»).

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑΤΑ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ:Περιβαλλοντική αδειοδότηση.

• Ενώ η θεσµική αποκέντρωση της περιβαλλοντικήςαδειοδότησης είχε την λογική για τα έργα και τις

δραστηριότητες σηµαντικής περιβαλλοντικής επίπτωσης, ηαρµοδιότητα να παραµένει στην κεντρική διοίκηση (ΥΠΕΚΑ) ενώ για τις υπόλοιπες να µεταβιβάζεται στους Γενικούς

Γραµµατείς Περιφέρειας (νυν Α.∆), αυτό δεν απέδωσε θετικάδιότι τα κριτήρια κατάταξης των έργων ήταν αποσπασµατικάκαι µε ασάφειες, τουλάχιστον όσο αφορά την εξορυκτική

δραστηριότητα (ΚΥΑ 15393/2002).

• Για παράδειγµα, στην 5η Οµάδα στο σηµείο 9 του πίνακα, ηεξόρυξη αδρανών υλικών για παραγωγή τσιµέντου κατατάσσεταιστην Υποκατηγορία 1, ενώ όταν αυτά προορίζονται για άλλεςχρήσεις να κατατάσσονται στην Υποκατηγορία 2, δηλ. το κριτήριοκατηγοριοποίησης είναι η χρήση του παραγόµενου προϊόντος καιόχι η σηµαντικότητα των επιπτώσεων στο περιβάλλον.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑΤΑ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ:Περιβαλλοντική αδειοδότηση.

• Η εµπλοκή πολλών υπηρεσιών αλλά και η έλλειψη ενιαίουπλαισίου προδιαγραφών στην έγκριση των ΠΟ, έχει οδηγήσειαυτές να εγκρίνονται µε σηµαντικά διαφορετικό τρόποτόσο ως προς τις απαιτούµενες αρχικές προδιαγραφές , όσο καιως προς τον τρόπο ανανέωσης, γνωµοδότησης υπηρεσιών

αλλά και ως προς την τήρηση των προθεσµιών.

• Επιπλέον, οι µελέτες ΠΕ και οι ΠΟ που εγκρίνονται από τις Α.∆. (και µάλιστα χωρίς γνωµοδότηση των κεντρικών υπηρεσιών) συχνότατα διαφοροποιούνται από τις αντίστοιχες τεχνικές µελέτες(εγκρίνονται από την Γ∆ΦΠ ΥΠΕΚΑ) για τα ίδια έργα, ενώ θαέπρεπε να εξασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση η εναρµόνισήτους, ώστε και οι δύο µελέτες να εντάσσονται σε ένα και τοίδιο, υλοποιήσιµο σχέδιο.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Επίσης, το παράδειγµα, από τοντρόπο άσκησης µιας

αρµοδιότητας, της αδειοδότησηςτων λατοµείων αδρανών υλικώνπου έχει ήδη µεταφερθεί (από το1976!), όπως προαναφέρθηκε, στις αρµόδιες κατά τόπους

Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (νυνΠεριφέρειες), είναι αρκετά

εύγλωττο.

ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑΤΑ ∆ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ:•Αδειοδότηση λατοµείων αδρανών•Καθορισµός Λατοµικών Περιοχών

Ενώ θα έπρεπε λογικά να αποκεντρωθεί η διαδικασία και η κεντρικήυπηρεσία του ΥΠΕΚΑ να ασκεί µόνο επιτελικό ρόλο, το αποτέλεσµα είναι ηδιαδικασία, είτε µέσω «ερωτηµάτων διατύπωσης γνώµης» εκ µέρους τωνΠεριφερειακών Υπηρεσιών, είτε µέσω προσφυγών κατά των διοικητικώνπράξεων της περιφέρειας εκ µέρους των «θιγόµενων» πολιτών/επενδυτών κιενώπιον των αρµόδιων υπουργών, να επανέρχεται εξ ολοκλήρου στηνκεντρική διοίκηση, οπότε αντί για αποκέντρωση να δηµιουργείται µεγαλύτερησυγκέντρωση και ο φαύλος κύκλος επαναλαµβάνεται.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΡΟΤΑΣΗ

Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρούµε ότι θα πρέπει νααναζητηθεί ένας κοινά αποδεκτός τρόπος υλοποίησηςτων αναγκαίων αλλαγών (road map) ώστε να έχουµεόσο το δυνατόν απλούστερη και αποτελεσµατική

«διοίκηση» των ΟΠ µε τελικό στόχο την βελτίωση τηςαποδοτικότητας των πόρων της διοίκησης, της ποιότηταςζωής και του περιβάλλοντος αλλά και την βελτίωση τηςεπιχειρηµατικότητας και του επενδυτικού κλίµατος στον

τοµέα.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΡΟΤΑΣΗ

•Αποψή µας είναι ότι τα ζητήµατα του ορυκτού πλούτου, οοποίος αποτελεί «δηµόσια περιουσία», είναι στρατηγικού

χαρακτήρα και θα πρέπει να διαχειρίζονται κεντρικά. ∆ιαφορετικά, απεµπολούµε το δικαίωµα να ασκούµε

κεντρική και αποτελεσµατική πολιτική για τον Ορυκτό µαςΠλούτο και υποβαθµίζουµε την εθνική και γεωπολιτική

σηµασία του.

Η Πολιτεία λοιπόν δεν πρέπει να απεµπολήσει τηναρµοδιότητα άσκησης κεντρικής πολιτικής στον εθνικής

σηµασίας µεταλλευτικό τοµέα και να περιοριστεί σε καθαράσυµβουλευτικό ρόλο, ειδικά την κρίσιµη για τον κλάδο αυτή

περίοδο. Και αυτό χωρίς να περιορίσει ή να έρθει σεαντιδιαστολή µε την διαρκή προσπάθεια αναβάθµισης του

ρόλου των τοπικών κοινωνιών, διαφώτισης καιευαισθητοποίησης της ελληνικής τοπικής κοινωνίας.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΠΡΟΤΑΣΗ: ∆ιαδικασία One Stop Shop

Η διαδικασία One Stop Shop µπορεί να εφαρµοστεί µεεπιτυχία στην περίπτωση της αδειοδότησης των

εξορυκτικών δραστηριοτήτων, υπό ορισµένες προϋποθέσεις, τις ακόλουθες:

Α) Να οριστεί κοµβική υπηρεσία και να διατεθούν σε αυτήνεπαρκής στελέχωση, υλικοτεχνική υποδοµή και αυξηµένεςαρµοδιότητες ώστε να ασκεί και τον έλεγχο ορίζονταςσυγκεκριµένες χρονικές προθεσµίες στις υπόλοιπεςπαράλληλα ενεργούσες/γνωµοδοτούσες υπηρεσίες.

Βασικό έργο της υπηρεσίας θα είναι ο συντονισµός της όληςδιαδικασίας αδειοδότησης ώστε να διασφαλίζεται τόσο η τήρησητων προθεσµιών όσο και του ενιαίου τρόπου αντιµετώπισης τωνθεµάτων. Προς τούτο θα πρέπει να υφίσταται σηµείο επαφής(«contact person») αφενός µε κάθε αιτούντα αλλά και αφετέρουµε την κάθε εµπλεκόµενη περιφερειακή υπηρεσιακή µονάδα.

Κοµβική υπηρεσία µιας στάσης One Stop Shop

•Βασική προϋπόθεση επιτυχίας είναι η επαρκής καικατάλληλη στελέχωση αλλά και η αποδέσµευση τηςυπηρεσίας από υποχρεώσεις και βάρη που δεν σχετίζονταιµε το έργο της πχ. χάραξη πολιτικής, εισηγήσεις για γενικότερεςνοµοθετικές πρωτοβουλίες, κοινοβουλευτικός έλεγχος, κάθε είδουςεπιµέρους εγκρίσεις, εκτός φυσικά των περιπτώσεων που ταανωτέρω αφορούν το αδειοδοτικό σύστηµα.

•Επίσης, βασική προϋπόθεση για την επιτυχηµένηλειτουργία είναι να εκδοθούν εκείνες οι κανονιστικέςπράξεις που θα υποχρεώνουν για την τήρηση των χρονικώνπροθεσµιών αλλά και την οριοθέτηση αρµοδιοτήτωνυπηρεσιών που είναι ασαφείς ή επιτρέπουν παρερµηνείες.

Εργαλεία GIS και Ηλεκτρονική ∆ιακυβέρνηση

•Β) Να δοθούν στην κοµβική υπηρεσία οι δυνατότητες χρήσηςολοκληρωµένων εργαλείων α) ψηφιακής απεικόνισης κι ελέγχου αλλάκαι β) ηλεκτρονικής διακυβέρνησης όλων των κατηγοριών (G2C, G2Bκαθώς και G2G): προς πολίτες, επιχειρήσεις αλλά και προς το σύνολο τηςδηµόσιας διοίκησης.

•Συγκεκριµένα, προτείνεται η χρήση ενός δυναµικούπληροφοριακού συστήµατος καταγραφής:

1) των εν δυνάµει Ορυκτών Πόρων (υφιστάµενα και πιθανά κοιτάσµαταµαρµάρων, βιοµηχανικών ορυκτών, µεταλλευµάτων, δοµικών λίθων

καθώς και Αδρανών Υλικών ειδικών και γενικών χρήσεων, συµπεριλαµβανοµένων και των ΓΘ πεδίων) καθώς και

2) των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στο σύνολό τους (ενεργών αλλά και«ιστορικού» χαρακτήρα) και γενικότερα των περιοχών που υφίσταται

δικαίωµα έρευνας ή εκµετάλλευσης,

σε ψηφιακές βάσεις δεδοµένων και γεωγραφικό σύστηµα πληροφοριών(GIS), στο οποίο θα έχει πρόσβαση ο κάθε ενδιαφερόµενος.

Εργαλεία GIS και Ηλεκτρονική ∆ιακυβέρνηση

•Το σύστηµα αυτό θα απεικονίζειψηφιακά όλα τα κοιτασµατολογικάδεδοµένα της χώρας (περιοχές µεερευνηµένα ή υπό έρευνα ή µελλοντικήέρευνα κοιτάσµατα) και τα οποία θαθεωρούνται περιοχές «πιθανού»εξορυκτικού ενδιαφέροντος.

•Επιπλέον θα απεικονίζει όλες τιςυφιστάµενες εκµεταλλεύσεις, τιςθεσµοθετηµένες περιοχές εξόρυξης, Λατοµικές Ζώνες, δηµόσια µεταλλεία, εξηρηµένες υπέρ του δηµοσίουπεριοχές του Ν.∆. 4433/1964, ΠεριοχέςΜεταλλευτικών Παραχωρήσεων καιΑδειών µεταλλευτικών Ερευνών, ΓΘπεδία κλπ. όπου υφίσταται λατοµικόή µεταλλευτικό δικαίωµα.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Εργαλεία GIS και Ηλεκτρονική ∆ιακυβέρνηση

•Στο ως άνω πληροφοριακό σύστηµα πρέπει σταδιακά ναενταχθούν, τα δίκτυα των προστατευόµενων περιοχών µε ιδιαίτερηπροσοχή ως προς την χωρική τους αλληλεπικάλυψη (περιοχές τουΕυρωπαϊκού οικολογικού δικτύου «Natura 2000» δηλ. Τόπους ΚοινοτικήςΣηµασίας (ΤΚΣ) και Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), περιοχές που έχουνκηρυχθεί ως προστατευόµενες σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία (ν. 1650/86) πχ. οι 28 περιοχές Φορέων ∆ιαχείρισης του Ν. 2742/99, Εθνικοί ∆ρυµοί, Μνηµεία φύσης, ΚΑΖ ή υγρότοποι ∆ιεθνούς Σηµασίας –Ραµσάρ. κλπ), οι αρχαιολογικοί χώροι, τα ήδη εγκεκριµένα ειδικά ήκλαδικά χωροταξικά (πχ. Τουρισµού, ΑΠΕ, Βιοµηχανίας, κλπ), ταΠεριφερειακά Πλαίσια, τα Πολεοδοµικά Σχέδια (Γ.Π.Σ. & ΣΧ.Ο.Ο.Α.Π.) καιοι «χωρικές δεσµεύσεις» που εκπορεύονται από αυτά, κλπ. ώστε να είναιδυνατή η διαπίστωση απαγορευτικών λόγων και η ορθή λήψηαπόφασης για την δυνατότητα χωροθέτησης της εξορυκτικήςδραστηριότητας.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Εργαλεία GIS και Ηλεκτρονική ∆ιακυβέρνηση

•Το πληροφοριακό αυτό σύστηµα θα διεκπεραιώνει τονκαταρχήν έλεγχο συµβατότητας της εξορυκτικήςδραστηριότητας σε κάθε περίπτωση νέου αιτήµατος προςαδειοδότηση, δηλ. θα µπορεί αυτόµατα να απαντήσει σε κάθεαίτηµα της µορφής «επιτρέπεται να κάνουµε εξόρυξη εδώ;» µεπαράλληλη ανάδειξη τυχόν «εµπλοκής» µε άλλες εναλλακτικές ήανταγωνιστικές δραστηριότητες.

•Το σύστηµα αυτό έχει µερικώς δηµιουργηθεί 1) για τηνψηφιακή απεικόνιση των Ορυκτών Πόρων από το ΙΓΜΕ µέσωπρογραµµάτων του Γ ΚΠΣ αλλά επιπλέον εντάσσεται στα πλαίσια τηςοδηγίας INSPIRE 2) για την ψηφιακή απεικόνιση των εξορυκτικώνδραστηριοτήτων από την Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτουτου ΥΠΕΚΑ, στα πλαίσια επίσης του Γ ΚΠΣ (πρόγραµµα“latomet.gr”), εντούτοις δεν έχει αξιοποιηθεί κατάλληλα (λόγωέλλειψης προσωπικού) ώστε να είναι σήµερα επικαιροποιηµένο και ναµπορεί να χρησιµοποιηθεί ως αξιόπιστο εργαλείο διοίκησης.

Εργαλεία GIS και Ηλεκτρονική ∆ιακυβέρνηση

•Επισηµαίνεται εδώ, ότι η βασική προϋπόθεση ώστε το όλοπληροφοριακό σύστηµα και GIS να µην εκφυλιστεί από βασικό µοχλότης υπηρεσίας σε «αχίλλειο πτέρνα» είναι η διασφάλιση τηςαξιοπιστίας του και η δυνατότητα διαρκούς επικαιροποίησήςτου. Επίσης, από τις προϋποθέσεις αυτές θα εξαρτηθεί και το κατάπόσο το σύστηµα αυτό, θα µπορέσει σε επόµενη ενδεχοµένως φάση, να αντικαταστήσει ορισµένες από τις απαιτούµενες γνωµοδοτήσειςτων αρµοδίων κατά περίπτωση υπηρεσιών για τους απαγορευτικούςτης «λατοµίας» λόγους.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

Στην «υπηρεσία µίας στάσης» θα ανατεθούν:

1. Η εποπτεία των αρµοδιοτήτων αδειοδότησης που σχετίζονται µε τον ΟρυκτόΠλούτο (λατοµεία, µεταλλεία και γεωθερµικό δυναµικό) πλην των

αρµοδιοτήτων των λατοµείων των αδρανών υλικών, που µπορεί να ανατίθεταιστις περιφέρειες (και Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις για τα δηµόσια λατοµεία)

ώστε αυτές να συνεχίσουν να επιλαµβάνονται των επιµέρους θεµάτων που τιςαφορούν. Επίσης, στις Αποκεντρωµένες ∆ιοικήσεις µπορεί να παραµείνει ηδιαχείριση των ΓΘ πεδίων χαµηλής θερµοκρασίας (Θ: 25˚C – 90˚C) πχ. γιαθερµοκήπια κλπ. που έχουν σαφή τοπικό χαρακτήρα και σχετίζονται µε την

ανάπτυξη της περιφέρειας.

2. Η εποπτεία της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης των µεταλλευτικώνκαι λατοµικών χώρων. Η υπηρεσιακή µονάδα της περιβαλλοντικής

αδειοδότησης εντός της «υπηρεσίας µίας στάσης», θα ασχολείται µε όλατα ζητήµατα περιβαλλοντικής αδειοδότησης των εξορυκτικών δραστηριοτήτων,

τις εγκρίσεις που ήδη µε βάση την κείµενη νοµοθεσία ανατίθενται στηνκεντρική υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ αλλά και την άσκηση εποπτείας επιτελικούχαρακτήρα επί θεµάτων περιβαλλοντικής αδειοδότησης προς τις επίσηςαδειοδοτούσες περιφερειακές υπηρεσίες (Αποκεντρωµένη ∆ιοίκηση).

Στην «υπηρεσία µίας στάσης» θα ανατεθούν:

Με τον τρόπο αυτό θα είναι ευκολότερη και η εφαρµογή στην πράξητων σχετικών µε την έγκριση ΠΟ νοµοθετικών πρωτοβουλιών(πχ. ενοποίηση των µελετών δηλ. τεχνικής και περιβαλλοντικής, ενιαίατυποποιηµένα κριτήρια και προδιαγραφές για τις περιβαλλοντικές

επιπτώσεις, µείωση του αριθµού των απαιτούµενων υπογραφών για τηνέκδοση της ΕΠΟ, κατάταξη των έργων µε ενιαία κριτήρια και το

µέγεθος/σηµαντικότητα των επιπτώσεων στο περιβάλλον κλπ), αλλάκαι να επιτευχθεί αποτελεσµατικότερος έλεγχος της διαδικασίας, να αποφευχθούν οι υπάρχουσες αποκλίσεις µεταξύ των µελετών

και να συντµηθεί ο µέσος χρόνος που απαιτείται για τηνπεριβαλλοντική αδειοδότηση.

Στην «υπηρεσία µίας στάσης» θα ανατεθούν:

Η υπηρεσία µιας στάσης θα πρέπει να διαχειρίζεται τις αρµοδιότητέςτης ευέλικτα, εφαρµόζοντας την ηλεκτρονική διακυβέρνηση(ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, ψηφιακή υπογραφή κλπ) όπου αυτό είναιεφικτό και ένα σύστηµα παράλληλων διαδικασιώνγνωµοδότησης/αδειοδότησης που θα ελαχιστοποιεί τον χρόνοαλλά και το κόστος της συνολικής ανταπόκρισης της υπηρεσίας.

Για παράδειγµα, όταν υφίστανται «απαγορευτικοί της λατοµίας λόγοι», δενχρειάζεται να σπαταληθούν πόροι για την εκπόνηση µελετών (τεχνικής καιπεριβαλλοντικής). Επίσης, µε τον τρόπο αυτό, θα υπάρξει µια άµεσηκαταγραφή των διαδικασιών που καθυστερούν περισσότερο και αποτελούντο «critical path» και οι οποίες θα πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε ναβελτιωθούν.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ευχαριστώ

Συµπερασµατικά καταλήγουµε ότι η υπηρεσία µίαςστάσης («One stop shop») δεν µπορεί να είναιάλλη από µια αναβαθµισµένη Γενική ∆ιεύθυνσηΟρυκτού Πλούτου, υπηρεσία η οποία κατάλληλαστελεχωµένη και συνεπικουρούµενη από τιςΕπιθεωρήσεις Μεταλλείων, µπορεί να υπάρξειαυτόνοµα σε οποιοδήποτε αναπτυξιακό υπουργείοείτε στο ΥΠΕΚΑ και µε συγκεκριµενοποίηση κιεφαρµογή των παραπάνω επιµέρους δράσεων, καθώς και ορισµένων ακόµη οριζοντίουχαρακτήρα θεσµικών παρεµβάσεων, νααποτελέσει πρότυπο εφαρµογής του συστήµατοςone stop shop στο δηµόσιο τοµέα.

Γενική ∆ιεύθυνση Φυσικού Πλούτου ΥΠΕΚΑ, Μάρτιος 2011