Download - Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Transcript
Page 1: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Επιμόρφωση εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ

ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ, 2013

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

«Η κυρία Νίτσα» του Μ.Καραγάτση

Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου

Συντάκτρια :Πυρρώτη Βασιλική, ΠΕ02, Φιλόλογος

Page 2: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

1. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Τίτλος: Μ.Καραγάτσης, «H κυρία Νίτσα»

Δημιουργός: Πυρρώτη Βασιλική, ΠΕ02Γνωστικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία με προεκτάσεις στην Αισθητική Αγωγή

και τη Νεοελληνική Γλώσσα Διδακτικό αντικείμενο: Νεοελληνική ΓραμματείαΘεματική ενότητα: Η αγάπη για τους συνανθρώπους μαςΤάξη: Β΄ ΓυμνασίουΔύναμη τάξης: 25 μαθητέςΟμάδες που θα δημιουργηθούν: 5 ομάδες των 5 ατόμων Χρονική διάρκεια: 4 διδακτικές ώρεςΠροϋποθέσεις υλοποίησης: Διαθέσιμο Εργαστήριο Πληροφορικής Διαθέσιμος βιντεοπροβολέας Εξοικείωση εκπαιδευτικού – μαθητών με την πλοήγηση στο διαδίκτυο, τη χρήση του

επεξεργαστή κειμένου και τη δημιουργία παρουσιάσεων Εξοικείωση εκπαιδευτικού – μαθητών με τον ομαδοσυνεργατικό τρόπο διδασκαλίας Ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα

Εργαλεία (Έντυπα και ηλεκτρονικά): Σχολικό Εγχειρίδιο (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου) Φωτοτυπίες των φύλλων εργασίας USB για τη μεταφορά υλικού από τον έναν υπολογιστή στον άλλο Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου (Microsoft Word) Λογισμικό Παρουσιάσεων (PowerPoint) Διαδίκτυο: Σχετικές Διευθύνσεις Περιήγησης:

http://www.youtube.com/watch?v=sqFXQJFfmOkhttp://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1692,5421/http://www.greek-language.gr/greekLang/index.htmlhttp://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C._%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%B7%CF%82http://karagatsis.ekebi.gr/http://www.biblionet.gr/author/11270/%CE%9C._%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%B7%CF%82http://www.potheg.gr/TT.aspx?lan=1&Type=WRITER&writerId=7711375&TextType=BIOhttp://www.os3.gr/arhive_afieromata/gr_afieromata_mixalis_karagatsis.htmlhttp://timerime.com/http://www.wordle.net/create

2

Page 3: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

http://www.onlineclass.gr/books/Lexiko_Logotexnikvwn_Orwn.pdfhttp://www.engrade.com/files/image.php?fileid=4038932446168411http://www.engrade.com/files/image.php?fileid=4011707986533053http://www.engrade.com/files/image.php?fileid=4030716732683379http://www.engrade.com/files/image.php?fileid=4006670485099149http://www.metmuseum.org/search-results?ft=portrait&x=9&y=4 http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=405http://gym-karpen.eyr.sch.gr/peribalodiki/ag_igias_06_07_traditional_games/traditional.htm http://photodentro.edu.gr/jspui/handle/8521/3993?locale=el http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1692,5421/extras/texts/indexj_3_parallilo_keimeno_3.html

Σύνδεση με τη σχολική πραγματικότητα:

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στα τμήματα Β1 και Β2 του 1ου Γυμνασίου Αγ. Ι. Ρέντη «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης».

2. 2. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Η διδακτική πρόταση που ακολουθεί αφορά στη Νεοελληνική Λογοτεχνία της Β΄ τάξης Γυμνασίου με προεκτάσεις στην Αισθητική αγωγή και τη Νεοελληνική Γλώσσα. Το περιεχόμενο της διδακτικής παρέμβασης συνίσταται στη γνωριμία με τα χαρακτηριστικά του έργου του Μ. Καραγάτση και συγκεκριμένα με το πρωτόλειο διήγημά του «Η κυρία Νίτσα» μέσα από μια διερευνητική μαθησιακή διαδικασία στο υλικό των πηγών στις οποίες περιλαμβάνονται το σχολικό εγχειρίδιο και υλικό διαθέσιμο στο διαδίκτυο.Το διδακτικό αυτό σενάριο ακολουθεί το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για τη Λογοτεχνία» τόσο όσον αφορά τα μέσα και τη μέθοδο διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται κατά την υλοποίησή του όσο και τους στόχους τους οποίους υπηρετεί.

3. ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Η συγκεκριμένη πρόταση διδασκαλίας ευνοεί την ενεργητική εμπλοκή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία και στη διαμόρφωση συνεργατικού περιβάλλοντος, στοιχεία που ανατρέπουν τις παραδοσιακές σχέσεις μεταξύ δασκάλου και μαθητή μετασχηματίζοντας το ρόλο του δασκάλου από κύριο καθοδηγητή σε σύμβουλο, συντονιστή και συνεργάτη της μαθησιακής εμπειρίας. Οι μαθητές, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των Τ.Π.Ε. συνεργάζονται, επικοινωνούν και ανταλλάσσουν απόψεις. Η συνεργατική–βιωματική προσέγγιση υλοποιείται μέσα από την εργασία σε ομάδες και την ανάληψη ρόλων από τους μαθητές, γεγονός που δίνει προσωπικό νόημα στην αναζήτηση της γνώσης.

3

Page 4: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Οι διδακτικοί στόχοι που επιδιώκεται να υπηρετήσει η συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση είναι οι ακόλουθοι:

Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Επιδιώκεται οι μαθητές: Να γνωρίσουν τον μεσοπολεμικό συγγραφέα Μ. Καραγάτση και το έργο του και να

αξιοποιήσουν εξωκειμενικά στοιχεία, όπως βιογραφικά και εργογραφικά, για την ερμηνεία του κειμένου. Να προσεγγίσουν συναισθηματικά το κείμενο «Η κυρία Νίτσα» και να νιώσουν

αισθητική απόλαυση από ένα διήγημα που έχει ως επίκεντρο τη μαθητική ζωή και θίγει ένα θέμα που απασχολεί διαχρονικά το μαθητικό δυναμικό, αυτό της πλατωνικής αγάπης δασκάλου-μαθητή. Να κινητοποιήσουν τη σκέψη και τη φαντασία τους. Να εντοπίσουν θεματικές ομοιότητες ανάμεσα στο διήγημα «Η κυρία Νίτσα» και άλλα

πεζογραφήματα (ως παράλληλα κείμενα). Να ασκηθούν στην παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου. Να ασκηθούν στην καταγραφή σημειώσεων για επικείμενη συζήτηση μετά από έρευνα

των πηγών. Να συνθέσουν ένα γραπτό κείμενο το οποίο θα εντάξουν σε συγκεκριμένο

επικοινωνιακό πλαίσιο ( ομάδα - σχολική τάξη)

Β. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Αναμένεται οι μαθητές: Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης και να εκτιμήσουν την

αποτελεσματικότητα της. Να εξοικειωθούν με τη διερευνητική - βιωματική μάθηση. Να ασκηθούν στην αναζήτηση, κριτική αποτίμηση και επιλογή υλικού μέσα από την

ποικιλία των πηγών που εξασφαλίζει το διαδίκτυο. Να αυτενεργήσουν και να οικοδομήσουν νέα γνώση, αξιοποιώντας, εμπλουτίζοντας ή

τροποποιώντας υφιστάμενες γνωστικές δομές. Να ασκηθούν σε δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης στο πλαίσιο της ανατροφοδότησης

τόσο σε επίπεδο ενδοομαδικό όσο και σε αυτό της ολομέλειας, αξιοποιώντας τις επισημάνσεις της ομάδας, των άλλων ομάδων και του εκπαιδευτικού.

Γ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Προσδοκάται οι μαθητές: Να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου ως περιβάλλοντος μάθησης,

καλλιεργώντας δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού Να γνωρίσουν επιλεγμένους δικτυακούς τόπους Να ασκηθούν στην κριτική και επιλεκτική αναζήτηση πληροφοριών Να ασκηθούν στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου και του λογισμικού προβολής

παρουσίασης για τη συνεργατική παραγωγή κειμένων (απλών και πολυτροπικών) Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων για την προσέγγιση και

αισθητική απόλαυση του ποιήματος

4

Page 5: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

4. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η προβληματική της διδακτικής παρέμβασης

Περιεχόμενο της διδακτικής αυτής παρέμβασης αποτελεί η αισθητική και ερμηνευτική προσέγγιση του διηγήματος «Η κυρία Νίτσα» του Μ.Καραγάτση με τη χρήση εργαλείων Τ.Π.Ε. σε μια απόπειρα οικείωσης του περιεχομένου του από τους μαθητές.

Το σκεπτικό της πρότασης βασίστηκε στη διαπίστωση ότι η διερευνητική, βιωματική και συνεργατική μάθηση που εξασφαλίζουν τα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα γνώσης δύναται να εμπλέξει συναισθηματικά και λογικά τους μαθητές σε μια δημιουργική διαδικασία προβληματισμού, αναζήτησης, αναστοχασμού, επιλογής και σύνθεσης που θα οδηγήσει στην παραγωγή νέας γνώσης και εμπειρίας βασισμένης στην ενεργό συμμετοχή και αυτενέργεια.

Μέσα και μέθοδος διδασκαλίας

Ως μέσα διδασκαλίας ορίζονται αφενός το σχολικό εγχειρίδιο και αφετέρου το διαδίκτυο, και λογισμικά, όπως αυτά της επεξεργασίας κειμένου και της παρουσίασης, εργαλεία δηλαδή των Τ.Π.Ε. που επιτρέπουν την έρευνα σε ηλεκτρονικές πηγές και την αποτύπωση της νέας γνώσης υπό μορφήν πολυτροπικών κειμένων. Ως εκ τούτου, η προσέγγιση του διηγήματος με τη χρήση εργαλείων Τ.Π.Ε. διαφοροποιείται από αυτήν που επιχειρείται στο πλαίσιο του κλασικού γραμματισμού, καθώς:

Στηρίζεται στη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε πλήθος πληροφοριών, γεγονός που κινητοποιεί το ενδιαφέρον του μαθητή και διευκολύνει την ερμηνεία του κειμένου

Αξιοποιεί εμπειρίες και βιώματα του μαθητή από άλλα γνωστικά αντικείμεναΔίνει τη δυνατότητα στον μαθητή να αυτενεργήσει και να υιοθετήσει έναν πιο ενεργό

ρόλο κατά τη μαθησιακή διαδικασίαΕνισχύει τη δυνατότητα αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας μέσα από συνεργατικά

περιβάλλονταΥποστηρίζει τη δημιουργική έκφραση του μαθητή μέσα από περιβάλλοντα που

επιτρέπουν τον πειραματισμό σε ποικίλες μορφές έκφρασης και επικοινωνίας

Ως εκ τούτου, η χρήση των Τ.Π.Ε. δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά εντάσσεται στο πλαίσιο της πρόθεσης δημιουργίας ενός εναλλακτικού παιδαγωγικού περιβάλλοντος με στόχο την ενθάρρυνση της αυτενέργειας του μαθητή, την εμπλοκή του σε μια διερευνητική μαθησιακή διαδικασία και την καλλιέργεια της κριτικής του σκέψης.

Στο πλαίσιο αυτού του μαθητοκεντρικού μοντέλου ο ρόλος του εκπαιδευτικού καθίσταται ουσιαστικότερος, καθώς από κύριος φορέας της γνώσης μετασχηματίζεται σε καθοδηγητή και διευκολυντή της προσπάθειας των μαθητών να αναζητήσουν ψηφιακό υλικό [ανακαλυπτική - διερευνητική μάθηση], να το επεξεργασθούν και να το συνθέσουν συνεργατικά [ομαδοσυνεργατική μάθηση] και να μάθουν οικοδομώντας ενεργητικά τη νέα γνώση [εποικοδομητική μάθηση]. Πιο συγκεκριμένα ο εκπαιδευτικός:

Σχεδιάζει το πλαίσιο και το περιεχόμενο της μαθησιακής διαδικασίας

5

Page 6: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Συντονίζει τη διαδικασία, εξομαλύνει τυχόν δυσκολίες και ανατροφοδοτεί με σκοπό τόσο την ενθάρρυνση των μαθητών όσο και την εστίασή τους στον επιδιωκόμενο στόχο

Προβαίνει σε διαδικασίες αξιολόγησης του παραγόμενου αποτελέσματος, καθώς και αυτοαξιολόγησης της διαδικασίας σχεδιασμού και υλοποίησης της διδακτικής παρέμβασης

Αναδιοργανώνει το διδακτικό υλικό, επεξεργάζεται τους διδακτικούς στόχους, σχεδιάζει δράσεις, υπερβαίνοντας τον ρόλο του απλού διεκπεραιωτή του Αναλυτικού Προγράμματος.

Ως μέθοδος διδασκαλίας προκρίνεται η ομαδοσυνεργατική για τη διερεύνηση, ανάλυση και παρουσίαση από την ίδια την τάξη του ψηφιακού υλικού στο οποίο βασίζεται η προσέγγιση του διηγήματος. Στο πλαίσιο των ομάδων οι μαθητές:

Συνεργάζονται, ανταλλάσσουν απόψεις, αξιολογούν, αναδιαμορφώνουν αντιλήψεις και θέσεις

Αναλαμβάνουν ρόλους που αναδεικνύουν τις δυνατότητές τουςΠροσεγγίζουν τη γνώση με ποικίλους τρόπους που αποκαλύπτουν τις κλίσεις και τα

ταλέντα τουςΣυνδέουν τη γνώση με πραγματικές περιστάσειςΚαλλιεργούν το αίσθημα της ευθύνης για την παραγωγή συλλογικού αποτελέσματος Καλλιεργούν την κριτική και αξιολογική ικανότητά τους μέσα από διαδικασίες

αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης

Οργάνωση της τάξης

Οι μαθητές χωρίζονται σε πέντε (5) ομάδες των πέντε ατόμων (δυναμικό της τάξης 25 μαθητές) με βασικό περιορισμό ως προς τη σύνθεσή τους να συμμετέχει σε κάθε ομάδα τουλάχιστον ένας μαθητής με ευχέρεια στη χρήση των εργαλείων Τ.Π.Ε. Κατά τη διαδικασία της συγκρότησής τους ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει συμβουλευτικά, επιδιώκοντας τη διασφάλιση της ανομοιογένειας των ομάδων ως προς τις μαθησιακές επιδόσεις τους. Αντίστοιχα, διακριτική είναι η παρουσία του κατά τη φάση της κατανομής ρόλων μεταξύ των μελών της ομάδας οι οποίοι μπορεί να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:

Σε εκείνον του χειριστή του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Σε εκείνον του αναγνώστη - συντονιστή της διαδικασίας. Σε εκείνον του εμψυχωτή που ενθαρρύνει και κρατά το ενδιαφέρον των μελών της

ομάδας στο θέμα που επεξεργάζονται, μεριμνώντας και για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των δράσεων της ομάδας.

Σε εκείνον του γραμματέα της ομάδας που αναλαμβάνει να κρατά σημειώσεις, να συνδυάζει και να συνθέτει με τη βοήθεια και των υπολοίπων μελών.

Σε εκείνον του παρουσιαστή των αποτελεσμάτων της διερευνητικής μαθησιακής διαδικασίας της ομάδας στην ολομέλεια.

6

Page 7: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Πορεία υλοποίησης της διδακτικής παρέμβασης

Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης προτείνεται να διατεθούν τέσσερις (4) διδακτικές ώρες κατανεμημένες σε ισάριθμες συναντήσεις με δυνατότητα προσαρμογής τους σε δίωρη συνεχόμενη διδασκαλία. Οι φάσεις εξέλιξης της δραστηριότητας είναι οι ακόλουθες:

Α΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα στην αίθουσα διδασκαλίας)

Προβολή Παρουσίασης ως αφόρμησης, καθορισμός θέματος, χωρισμός σε ομάδες

Η φάση αυτή είναι εισαγωγική, πραγματοποιείται στην αίθουσα διδασκαλίας και δεν απαιτεί συγκεκριμένη οργάνωση της τάξης. Κατά τη διάρκεια της Α΄ φάσης η εκπαιδευτικός:

Με βάση την παιδαγωγική αρχή της αφόρμησης παρουσιάζει με τη χρήση βιντεοπροβολέα μια ολιγόλεπτη εισήγηση σχετικά με τη ζωή και το έργο του Μ.Καραγάτση (http :// www . youtube . com / watch ? v = sqFXQJFfmOk ). Στόχος η διέγερση του ενδιαφέροντος των μαθητών και η απόκτηση γνώσεων που είναι απαραίτητες για την ενασχόλησή τους -στο επόμενο στάδιο- με τα συγκεκριμένα ερωτήματα των Φύλλων Εργασίας.

Στη συνέχεια προβαίνει στην ανάγνωση του κειμένου «Η κυρία Νίτσα» (σελ. 174-178 του σχολικού εγχειριδίου των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ Γυμνασίου). Oι μαθητές εκφράζουν τις πρώτες τους εντυπώσεις και μελετούν τα οικεία υποσελίδια σχόλια που δίνονται στο σχολικό εγχειρίδιο. Ακολούθως, πραγματοποιείται η απόδοση του περιεχομένου του κειμένου από τους μαθητές καθώς και η προσπάθεια έυρεσης της βασικής ιδέας και των θεματικών του κέντρων.

Συντονίζει τον χωρισμό των μαθητών σε πέντε (5) ομάδες των πέντε (5) ατόμων και γνωστοποιεί τους ρόλους τους οποίους είναι δυνατόν να αναλάβουν οι μαθητές κατόπιν ενδοομαδικής συνεννόησης (βλ. σχετικά «Οργάνωση της τάξης») καθώς και το ότι πρόκειται για ρόλους που θα εναλλάσσονται κατά το δυνατόν στις διαφορετικές φάσεις διεξαγωγής της εργασίας τους στο εργαστήριο Πληροφορικής. Ο χωρισμός των μαθητών σε ομάδες σε αυτό το στάδιο κρίνεται απαραίτητος ώστε, με την είσοδό τους στο Εργαστήριο Πληροφορικής την επόμενη διδακτική ώρα, να πάρουν αμέσως τη θέση τους μπροστά στους υπολογιστές και να αποφευχθεί η απώλεια χρόνου.

Τέλος, ενημερώνει συνοπτικά τους μαθητές για τα επόμενα στάδια της εργασίας τους στο Εργαστήριο Πληροφορικής και διευκρινίζει τον δικό της συντονιστικό και υποστηρικτικό ρόλο σε όλη της διάρκεια υλοποίησης της διδακτικής πρότασης.

7

Page 8: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Β΄ ΦΑΣΗ (2 διδακτικές ώρες στο εργαστήριο Πληροφορικής)

Οι μαθητές, αφού έχουν χωριστεί σε ομάδες από την προηγούμενη διδακτική ώρα, πηγαίνουν στο Εργαστήριο Πληροφορικής, παίρνοντας μαζί τους το βιβλίο των Νεοελληνικών Κειμένων της Β΄ Γυμνασίου και τα τετράδια με τις σημειώσεις τους για το συγκεκριμένο μάθημα. Η κάθε ομάδα τοποθετείται σε έναν υπολογιστή και παίρνει σε έντυπη μορφή τα Φύλλα Εργασίας που της αντιστοιχούν, τα οποία βρίσκονται αναρτημένα και σε ηλεκτρονική μορφή σε κοινόχρηστο φάκελο στην Επιφάνεια Εργασίας των υπολογιστών. Το ίδιο ισχύει και για το Αρχείο Παρουσίασης που προβλήθηκε στους μαθητές κατά την προηγούμενη διδακτική ώρα, για την περίπτωση που θελήσουν να αντλήσουν στοιχεία από αυτό. Οι μαθητές πλοηγούνται σε σχετικούς με τον συγγραφέα και το έργο του δικτυακούς τόπους και αναλαμβάνουν με την καθοδήγηση της διδάσκουσας συγκεκριμένες εργασίες σε Φύλλα Εργασίας. Σε κάθε Φύλλο Εργασίας υπάρχουν υπερσύνδεσμοι, που οδηγούν σε διευθύνσεις στο διαδίκτυο, από όπου οι μαθητές θα αντλήσουν το υλικό για τις απαντήσεις τους. Σημειωτέον ότι η καθηγήτρια έχει εγκαταστήσει φίλτρο καθαρισμού για το you tube, ώστε η περιήγηση στο διαδίκτυο να είναι ασφαλής, χωρίς την εμφάνιση πρόσθετων σχολίων.

1η διδακτική ώρα

1ο κοινό Φύλλο Εργασίας (για όλες τις ομάδες)

Ο καθηγητής παρουσιάζει σύντομα στους μαθητές τα ζητούμενα του κοινού φύλλου εργασίας, με το οποίο θα ασχοληθούν όλες οι ομάδες σε αυτή τη φάση του μαθήματος. Το κοινό φύλλο εργασίας αποτελεί μία πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση από τους μαθητές του διηγήματος και δίνει γενικές κατευθύνσεις και ερεθίσματα για σκέψη. Συγκεκριμένα, οι μαθητές επισκέπτονται τη σελίδα της Πύλης για την ελληνική γλώσσα, ανατρέχουν στα λεξικά και διερευνούν τη σημασία κάποιων άγνωστων λέξεων. Εν συνεχεία, καλούνται να καταγράψουν σε ένα δικό τους έγγραφο στον Επεξεργαστή Κειμένου τον τόπο, το χρόνο, τα πρόσωπα και τα θεματικά κέντρα του αφηγήματος και να γράψουν την περίληψη του κειμένου σε δέκα (10) περίπου γραμμές, διανθισμένη με σχετικές εικόνες.

2η διδακτική ώρα

Ομάδα Α΄- 2ο Φύλλο Εργασίας

Οι μαθητές της Α΄ Ομάδας καλούνται να μελετήσουν τη βιογραφία του συγγραφέα και να παρουσιάσουν τους βασικούς σταθμούς της ζωής και του έργου του Μ. Καραγάτση σε μια χρονογραμμή στην ιστοσελίδα timerime . Στη συνέχεια, ζητείται να σχεδιάσουν στον Επεξεργαστή Κειμένου έναν πίνακα, για να καταγράψουν τα βασικά γνωρίσματα του έργου του (θέματα, ιδέες, γλώσσα, εκφραστικά μέσα).

8

Page 9: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Ομάδα Β΄- 2ο Φύλλο Εργασίας

Οι μαθητές της Β΄ ομάδας καλούνται να καταγράψουν σε ένα δικό τους έγγραφο στον Επεξεργαστή Κειμένου τα συναισθήματα του αφηγητή προς τη δασκάλα και τον αντίζηλό του καθώς και κάποια ενδεικτικά εκφραστικά μέσα του κειμένου και στη συνέχεια να δημιουργήσουν, αξιοποιώντας το wordle, ένα συννεφόλεξο με λέξεις-φράσεις από το διήγημα και την εντύπωση που τους προκάλεσε.

Ομάδα Γ΄- 2ο Φύλλο Εργασίας

Οι μαθητές της Γ΄ομάδας ασχολούνται με τις αφηγηματικές τεχνικές του κειμένου και με τη βοήθεια του Λεξικού λογοτενικών όρων προσπαθούν να ελέγξουν αν το διήγημα αυτό διαθέτει τα απαραίτητα γνωρίσματα του είδους.

Ομάδα Δ΄- 2ο Φύλλο Εργασίας

Οι μαθητές της Δ΄ ομάδας μετατρέπονται σε κινηματογραφιστές, οι οποίοι χρησιμοποιώντας από το διαδίκτυο φωτογραφίες, τοποθετώντας σε κάθε φωτογραφία αφηγηματικό κείμενο και επενδύοντας μουσικά το υλικό, καλούνται, με τη βοήθεια του movie maker και του Powerpoint, να παρουσιάσουν σε πρώτη φάση το πορτρέτο της δασκάλας και σε δεύτερη τα παραδοσιακά παιχνίδια της εποχής.

Ομάδα Ε΄- 2ο Φύλλο Εργασίας

Οι μαθητές της Ε΄ ομάδας γίνονται κριτικοί που καλούνται να διατυπώσουν τη γνώμη τους για το διήγημα του Μ. Καραγάτση κρίνοντας, αξιολογώντας και παραθέτοντας επιχειρήματα. Ακολούθως, τους ζητείται να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές με το κείμενο της Λιλίκας Νάκου «Η κυρία Ντορεμί» εστιασμένες στη σχολική πραγματικότητα και το ρόλο του εκπαιδευτικού.

Γ΄ ΦΑΣΗ (1 διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής)

Τα ευρήματα των μαθητών από τη διερευνητική εργασία τους κατά τις προηγούμενες διδακτικές ώρες αποτελούν τη βάση για προσχεδιασμένο προφορικό λόγο που αναπτύσσουν όλες οι ομάδες. Κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αποτελέσματα της δικής της έρευνας στην ολομέλεια της τάξης αλλά και τα σημεία που τη δυσκόλεψαν ή την προβλημάτισαν, ενώ όλοι οι μαθητές ανταλλάσσουν απόψεις και αλληλοσυμπληρώνουν πληροφορίες και γνώση (αλληλοδιδακτική των ομάδων).

9

Page 10: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

ΦΥΛΛΑΕΡΓΑΣΙΑΣ

1 η διδακτικήώρα

1ο ( Φύλλο Εργασίας κοινό για όλες τις )ομάδες

Διαβάστε το απόσπασμα του βιβλίου σας από την ηλεκτρονική διεύθυνση

http :// digitalschool . minedu . gov . gr / modules / ebook / show . php / DSGL 105/229/1692,5421/

Μπείτε στον ιστότοπο της Πύλης για την Ελληνική γλώσσα( )Αναζήτηση στα Λεξικά

http :// www . greek - language . gr / greekLang / index . html Βρείτε στο λεξικό της κοινής νεοελληνικής τις ερμηνείες των .λέξεων και καταγράψτε τες

/α α ΛΕΞΕΙΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ

1. αμπάριζα

2. ασετυλίνη

3. ορμέμφυτο

4. κοσμοπολιτισμός

Εντοπίστε τον τόπο και το χρόνο κατά τον οποίο , διαδραματίζονται τα γεγονότα τα πρόσωπα και τα θεματικά

κέντρα του αφηγήματος και καταγράψτε τα σε έναν πίνακα που θα σχεδιάσετε σε ένα δικό σας έγγραφο στον Επεξεργαστή

Κειμένου.

Στο ίδιο έγγραφο προσπαθήστε να γράψτε την περίληψη του (10) . κειμένου σε δέκα περίπου γραμμές Διανθίστε την με

εικόνες που σχετίζονται με το κείμενο με τη βοήθεια της μηχανής αναζήτησης https :// www . google . gr / και βάζοντας ως

: « ».λέξεις αναζήτησης το σχολείο παλιά

10

Page 11: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

2η διδακτικήώρα

2ο Φύλλο Εργασίας

- « »ΟμάδαΑ΄ Οι βιογράφοι

: Ονοματεπώνυμο μαθητών

Πλοηγηθείτε στους παρακάτω δικτυακούς τόπους και μελετήστε τη βιογραφία και την εργογραφία .του Μ :Καραγάτση

1. http :// el . wikipedia . org / wiki /% CE %9 C ._% CE %9 A % CE % B 1% CF %81% CE % B 1% CE % B 3% CE % AC % CF %84% CF %83% CE % B 7% CF %82

2. http://karagatsis.ekebi.gr/ 3. http://www.biblionet.gr/author/11270/%CE%9C._%CE%9A%CE%B1%CF

%81%CE%B1%CE%B3%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%B7%CF%824. http://www.potheg.gr/TT.aspx?

lan=1&Type=WRITER&writerId=7711375&TextType=BIO5. http://www.os3.gr/arhive_afieromata/

gr_afieromata_mixalis_karagatsis.html

Συγκεντρώστε ορισμένους βασικούς σταθμούς της ζωής . και του έργου τουΜΚαραγάτση και παρουσιάστε τους

σε μια χρονογραμμή στην ιστοσελίδαhttp :// timerime . com /

Αναζητείστε τα βασικά γνωρίσματα γραφής του ( , , , ) συγγραφέα θέματα ιδέες γλώσσα εκφραστικά μέσα

και αποτυπώστε τις πληροφορίες που θα βρείτε σε έναν .πίνακα στον Επεξεργαστή Κειμένου

11

Page 12: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

2ο Φύλλο εργασίας

ΟμάδαΒ - « »΄ Οιφιλόλογοι

: Ονοματεπώνυμο μαθητών

Από τον ιστότοπο του ψηφιακού σχολείου

http :// digitalschool . minedu . gov . gr / modules / ebook / show . php / DSGL 105/229/ 1692,5421/

να εντοπίσετε τις φράσεις που δείχνουν τα συναισθήματα .του αφηγητή απέναντι στη δασκάλα του και τον αντίζηλό του Στη συνέχεια θα ανοίξετε ένα έγγραφο Word και με αντιγραφή

. επικόλληση θα μεταφέρετε τα αντίστοιχα κομμάτια Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χρώματα δικής σας επιλογής για να

εκφράσετε το είδος και την ένταση αυτών των .συναισθημάτων

’Στο ίδιο έγγραφο δημιουργήστε έναν πίνακα και εντάξτε σ αυτόν ενδεικτικά κάποια εκφραστικά μέσα που

: , ,χρησιμοποιεί ο συγγραφέας μια παρομοίωση μια μεταφορά , , μια προσωποποίηση ένα ασύνδετο σχήμα μια εικόνα που σας

. έκανε ιδιαίτερη εντύπωση

Ανατρέξτε στο δικτυακό τόπο http :// www . wordle . net / create και δημιουργήστε ένα συννεφόλεξο “ του διηγήματος Η κυρία

” - Νίτσα με λέξεις φράσεις που εσείς θεωρείτε . αντιπροσωπευτικές από το κείμενο Πειραματιστείτε με το

12

Page 13: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

, είδος της γραμματοσειράς το χρώμα και τη διάταξη του . συννεφόλεξου

2ο Φύλλο εργασίας

Ομάδα Γ - « »΄ Οι λογοτέχνες

: Ονοματεπώνυμο μαθητών

Διαβάστε τον ορισμό του διηγήματος στο Λεξικό λογοτεχνικών όρων

http :// www . onlineclass . gr / books / Lexiko _ Logotexnikvwn _ Orwn . pdf

και ελέγξτε αν το διήγημά μας διαθέτει τα απαραίτητα . χαρακτηριστικά αυτού του λογοτεχνικού είδους

Καταγράψτε τα πορίσματά σας στον Επεξεργαστή.Κειμένου

Ποιους αφηγηματικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ; ποιητής Συμπληρώστε τον πίνακα και δώστε ένα

παράδειγμα για κάθε περίπτωση που θα βρείτε στο .κείμενο

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ εσωτερικός μονόλογος

( οι μύχιες σκέψεις του )αφηγητή

διάλογος

13

Page 14: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

αφήγηση

( ,περιγραφή τοπίου )προσώπου

(«Η αφήγηση είναι χρονολογική γραμμική»: τα γεγονότα αναφέρονται με τη σειρά με την οποία

) ,διαδραματίστηκαν και μοιάζει με αναδρομική αφήγηση ,καθώς είναι εμφανής η παρουσία του ώριμου αφηγητή

. που παρουσιάζει τα γεγονότα του παρελθόντος Ωστόσο υπάρχουν και κάποιες παρεκβάσεις. Να αναφέρετε ένα

παράδειγμα όπου ο αφηγητής απομακρύνεται από το .κύριο θέμα

2ο Φύλλο εργασίας

ΟμάδαΔ - « »΄ Οι εικονογράφοι

: Ονοματεπώνυμο μαθητών

. ΟΜΚαράγατσης συνθέτει το πορτρέτο της δασκάλας του και , , το παρομοιάζει σχεδόν το ταυτίζει με ρομαντικές μορφές που

( γνώρισε μέσα από την τέχνη από τη λογοτεχνία και τη).ζωγραφική Δείτε μερικές προσωπογραφίες του Jean Baptiste Greuze

http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4038932446168411 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4011707986533053 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4030716732683379 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4006670485099149

και επισκεφθείτε τους παρακάτω δικτυακούς τόπους

http :// www . metmuseum . org / search - results ? ft = portrait & x =9& y =4

http :// www . nationalgallery . gr / site / content . php ? sel =405

14

Page 15: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Επιλέξτε εκείνες που κατά τη γνώμη σας αποτυπώνουν καλύτερα την προσωπογραφία της κυρίας Νίτσας και

χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Windows Movie Maker , δημιουργήστε μια οπτική αναπαράσταση την οποία μπορείτε να εμπλουτίσετε με μουσική για πιο υποβλητικό συναισθηματικά

. αποτέλεσμα

Ανατρέξτε στον παρακάτω ιστότοποhttp :// gym - karpen . eyr . sch . gr / peribalodiki / ag _ igias _06_07_ traditional _ games / traditional . htm

και μάθετε πώς παίζεται η αμπάριζα και πολλά άλλα . παραδοσιακά παιδικά παιχνίδια Στη συνέχεια δημιουργήστε

(ένα αρχείο παρουσίασης διαφανειών PowerPoint) από εικόνες που θα βρείτε στο διαδίκτυο σχετικές με τα παιχνίδια της

. εποχής του συγγραφέα Κάθε εικόνα σας θα συνοδεύεται από- , , .λεζάντα κείμενο που θα προσδιορίζει ό τι απεικονίζεται

2ο Φύλλο εργασίας

ΟμάδαΕ - « »΄ Οι κριτικοί

: Ονοματεπώνυμο μαθητών

; Σας άρεσε το κείμενο που διαβάσατε Προτείνετέ το και σε ! ; άλλους Δεν σας άρεσε Εξηγήστε ! γιατί Γράψτε μια κριτική

σε μια εφημερίδα για τις εντυπώσεις σας από το κείμενο ή στείλτε ένα e-mail στο συγγραφέα ή συνομιλήστε με τον

συμμαθητή σας στο chatroom . της τάξης Επισκεφθείτε τον παρακάτω δικτυακό τοπο

http :// photodentro . edu . gr / jspui / handle /8521/3993? locale = el

για να επιλέξετε μία από τις προτεινόμενες δραστηριότητες .χρησιμοποιώντας το κατάλληλο λεξιλόγιο και ύφος

15

Page 16: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Στο εμπλουτισμένο ψηφιακό βιβλίο του μαθητή

http :// digitalschool . minedu . gov . gr / modules / ebook / show . php / DSGL 105/229/1692,5421/ extras / texts / indexj _3_ parallilo _ keimeno _3. html

« υπάρχει ως παράλληλο το κείμενο της Λιλίκας Νάκου Η κυρία ». Ντορεμί Να αναζητήσετε ομοιότητες και διαφορές με το . διήγημα του ΜΚαραγάτση ως προς το ρόλο του εκπαιδευτικού

20και τη σχολική ζωή στις αρχές του ου .αιώνα

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ-ΕΠΕΚΤΑΣΗ

Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση μπορεί να επεκταθεί διαθεματικά με τη συνεργασία του καθηγητή των καλλιτεχνικών, δημιουργώντας οι μαθητές τις δικές τους ζωγραφικές συνθέσεις με τη συγκεκριμένη θεματική (προσωπογραφίες γυναικών). Επίσης, μπορεί να δημιουργηθεί δίκτυο αναγνώσεων με λογοτεχνικά κείμενα που έχουν ως θέμα τον εφηβικό έρωτα (Ζωρζ Σαρή «Νινέτ», Νίκη-Στέλλα Σιδερίδου «Η πρώτη αγάπη» ).

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

16

Page 17: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

Η αξιολόγηση των μαθητών έγινε σε επίπεδο ομάδας μέσα α) από τις

απαντήσεις τους στα φύλλα εργασίας , β) από την ανταπόκρισή τους στους

αρχικούς στόχους, γ) από τον τρόπο ανταπόκρισης και εναλλαγής των ρόλων των

μελών της ομάδας, δ) από την ευστοχία και την πληρότητα των συμπερασμάτων

και των απαντήσεων.

Το αποτέλεσμα της αξιολογικής διαδικασίας έδειξε ότι η πλειονότητα των

μαθητών ανταποκρίθηκε με επιτυχία στους προαναφερθέντες στόχους. Ωστόσο,

υπήρξαν ελάχιστοι μαθητές στους οποίους παρατηρήθηκε αδυναμία να

επεξεργαστούν κριτικά την πληθώρα των προσφερόμενων πληροφοριών.

Μετά τη διδασκαλία της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας

πραγματοποιήθηκε αρχικά συζήτηση με τους μαθητές, οι οποίοι εξέφρασαν πολύ

θετική στάση στη διδασκαλία της λογοτεχνίας μέσω των Νέων Τεχνολογιών.

Αντιμετωπίζουν το μάθημα διασκεδαστικά, με ενδιαφέρον και απαλλάσσονται

από προκατασκευασμένες αρνητικές στάσεις του παρελθόντος (του τύπου «είναι

βαρετό το μάθημα» ή «είναι δύσκολη η λογοτεχνία»). Αξιοσημείωτο είναι ότι

ενδιαφέρον εκδήλωσαν ακόμη και οι μαθητές «χαμηλής» επίδοσης και τα

κατάφεραν καλύτερα από την παραδοσιακή διδασκαλία.

Στη συνέχεια μοιράστηκε σε φωτοτυπία το ακόλουθο ερωτηματολόγιο που

στοχεύει στη διερεύνηση των στάσεων των μαθητών στις Νέες Τεχνολογίες και

στην αξιολόγηση της συγκεκριμένης διδακτικής προσέγγισης.

ΦΥΛΛΟ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΟΜΑΔΩΝ

: ……………………………………………………ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

: …………………………………ΟΜΑΔΑ

, Υπογράμμισε ό τι θεωρείς ότι ανταποκρίνεται στην:πραγματικότητα

–Συνεργασία Επικοινωνία

στην ομάδα

:Πολύκαλή με τους συμμαθητές μου

ανταλλάσσω απόψεις και

βρίσκουμε με τη

:Καλή με τους συμμαθητές μου

ανταλλάσσω απόψεις αλλά

συνήθως υποχωρώ

:Μέτρια Δεν μπορώ να

συνεργαστώ με την ομάδα μου

στα περισσότερα

17

Page 18: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

συζήτηση κοινά αποδεκτή λύση για

τις διαφωνίες μας

εγώ όταν διαφωνούμε σε κάτι

,θέματα διαφωνούμε

σχεδόν σε όλα και δεν μπορούμε να βρούμε

ικανοποιητική λύση λύση στις

διαφορές μας

Συνεισφορά στην κοινή

προσπάθεια

:Πολύ μεγάλη « » ,κατεβάζω ιδέες

παίρνω , πρωτοβουλίες δίνω

λύσεις σε ,προβλήματα

συμβιβάζω τις , διαφορές φροντίζω

για την εμφάνιση της ,εργασίας μας

προσέχω το χρόνο και συντονίζω τους

, άλλους καθοδηγώ σύμφωνα με τις

οδηγίες του φύλλου εργασίας

:Μεγάλη έχω , καλές ιδέες ακούω

τις προτάσεις των άλλων και τις

συμπληρώνω με , δικές μου δεν

επιμένω στη δική ,μου πρόταση

αναλαμβάνω με χαρά όποιο καθήκον

μου αναθέσει η , ομάδα συμμετέχω

στη λήψη , αποφάσεων είμαι

/συγκεντρωμένος η στο έργο και δεν

ενοχλώ τους άλλους

:Μέτρια Δεν μου ,έρχονται ιδέες

ακολουθώ τις προτάσεις των

, άλλων συχνά αφαιρούμαι στην

εκτέλεση της , εργασίας μου λέω

συχνά άσχετα πράγματα με το

θέμα της εργασίας μας και

διασκεδάζω ή ενοχλώ τους

,συμμαθητές μου δεν ενδιαφέρομαι

τόσο για το αποτέλεσμα της

εργασίας αλλά κυρίως να περάσω

καλά

Κάτι άλλο που έχω να συμπληρώσω σχετικά με το ρόλο μου στην ομάδα:εργασίας

πολύ καλή

καλή μέτρια

ελάχιστη

καθόλου

Συγκέντρωση- πληροφοριών Οργάνωση

( -δεδομένων πληρότητα

18

Page 19: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

, - εγκυρότητα αλληλουχία)συνοχή

Επικοινωνιακές δεξιότητες γραπτού και προφορικού λόγου

Δημιουργικότητα( , ,Φαντασία Διαίσθηση

)ΠρωτοτυπίαΑλληλεπίδραση Συνεργατικότητα

Αυτενέργεια μελών ομάδας

Αξιοποίηση χρόνου

/Ευχέρεια στη χρήσηΗ Υ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γαραντούδης Ε., Χατζηδημητρίου Σ. και Μέντη Θ., Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας, Β΄ Γυμνασίου (βιβλίο μαθητή), ΟΕΔΒ, Αθήνα, 2007

Γαραντούδης Ε., Χατζηδημητρίου Σ. και Μέντη Θ., Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας, Β΄ Γυμνασίου (Βιβλίο εκπαιδευτικού), ΟΕΔΒ, Αθήνα 2007

Αθανασόπουλος Ευ., Κοκκινάκη Ε.., Μπίστα Π., Ιστορία

ΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας, Α΄, Β΄, Γ΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 2007

Ακριτίδου Μ., «Οι ΤΠΕ στο μάθημα της Λογοτεχνίας» στο ΚΣΕ-ΕΙΔΙΚΟ

ΜΕΡΟΣ, σελ. 125-146, Αθήνα, 2010

Κουτσογιάννης Δ.,« Δομή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων», στο

ΚΣΕ-ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ, σελ. 331-356, Αθήνα, 2010

Εμμανουηλίδης Π., Πετρίδου-Εμμανουηλίδου Ε. , Κείμενα Νεοελληνικής

Λογοτεχνίας, Β΄ Γυμνασίου, Αθήνα, Μεταίχμιο 2005

Παρίσης Ν., Η Λογοτεχνία στο Γυμνάσιο. Η ερμηνεία των αφηγηματικών

κειμένων για τη Β΄ τάξη, Aθήνα, Μεταίχμιο 2005

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

http :// www . youtube . com / watch ? v = sqFXQJFfmOk

19

Page 20: Σενάριο διδασκαλίας "Η κυρία Νίτσα''

http :// digitalschool . minedu . gov . gr / modules / ebook / show . php / DSGL 105/229/1692,5421/ http :// www . greek - language . gr / greekLang / index . html http :// el . wikipedia . org / wiki /% CE %9 C ._% CE %9 A % CE % B 1% CF %81% CE % B 1% CE % B 3% CE

% AC % CF %84% CF %83% CE % B 7% CF %82 http :// karagatsis . ekebi . gr / http :// www . biblionet . gr / author /11270/% CE %9 C ._% CE %9 A % CE % B 1% CF %81% CE

% B 1% CE % B 3% CE % AC % CF %84% CF %83% CE % B 7% CF %82 http :// www . potheg . gr / TT . aspx ? lan =1& Type = WRITER & writerId =7711375& TextType = BIO http :// www . os 3. gr / arhive _ afieromata / gr _ afieromata _ mixalis _ karagatsis . html http :// timerime . com / http :// www . wordle . net / create http :// www . onlineclass . gr / books / Lexiko _ Logotexnikvwn _ Orwn . pdf http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4038932446168411 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4011707986533053 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4030716732683379 http :// www . engrade . com / files / image . php ? fileid =4006670485099149 http :// www . metmuseum . org / search - results ? ft = portrait & x =9& y =4 http :// www . nationalgallery . gr / site / content . php ? sel =405 http :// gym - karpen . eyr . sch . gr / peribalodiki / ag _ igias _06_07_ traditional _ games /

traditional . htm http :// photodentro . edu . gr / jspui / handle /8521/3993? locale = el http :// digitalschool . minedu . gov . gr / modules / ebook / show . php /

DSGL 105/229/1692,5421/ extras / texts / indexj _3_ parallilo _ keimeno _3. html

18/11/2013Τελευταία ανάκτηση

20