Αποθήκευση δεδομένωνΑποθήκευση δεδομένων

ΕΡ:ΕΡ: Που αποθηκεύονται τα δεδομένα μας; Που αποθηκεύονται τα δεδομένα μας;

Κύρια μνήμηΚύρια μνήμη Προσωρινή αποθήκευσηΠροσωρινή αποθήκευση

Βοηθητική μνήμηΒοηθητική μνήμη Μόνιμη αποθήκευσηΜόνιμη αποθήκευση Σκληρός δίσκος, Σκληρός δίσκος, usb usb μνήμες, μνήμες, CD, DVD, BlueRayCD, DVD, BlueRay

Ταχύτητα Προσπέλασης μνήμηςΤαχύτητα Προσπέλασης μνήμης

ΕΡ: ΕΡ: Κύρια μνήμη (Κύρια μνήμη (RAM) (RAM) (Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα;)Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα;) Γρήγορη Γρήγορη ΑκριβήΑκριβή Μικρή χωρητικότητα (μερικά Μικρή χωρητικότητα (μερικά GigaBytes)GigaBytes)

ΕΡ: ΕΡ: Βοηθητική μνήμηΒοηθητική μνήμη((Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα;)Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα;) ΑργήΑργή

Σκληρός δίσκος Σκληρός δίσκος millisecondsmilliseconds

RAM RAM nanoseconds nanoseconds

Μεγάλη χωρητικότηταΜεγάλη χωρητικότητα (TerraBytes) (TerraBytes) Solid State DisksSolid State Disks

Δεν έχουν μηχανικά μέρη αλλά «τσιπάκια» όπως η Δεν έχουν μηχανικά μέρη αλλά «τσιπάκια» όπως η RAMRAM

Πιο γρήγοροιΠιο γρήγοροι από τους κλασικούς σκληρούς δίσκουςαπό τους κλασικούς σκληρούς δίσκους

Δομή αποθήκευσηςΔομή αποθήκευσης

Τα Τα bit (0 bit (0 και 1) αποθηκεύονται σε ομάδες πουκαι 1) αποθηκεύονται σε ομάδες που ονομάζονται Αρχεία (ονομάζονται Αρχεία (Files)Files)

ΕΡ: ΕΡ: Τι ονομάζουμε αρχείο;Τι ονομάζουμε αρχείο; Σύνολο δεδομένων Σύνολο δεδομένων (data set)(data set)

Δεδομένα αντιπροσωπεύουνΔεδομένα αντιπροσωπεύουν

ΣτοιχείαΣτοιχεία

ΑριθμούςΑριθμούς

ΕικόνεςΕικόνες

Κινούμενες εικόνεςΚινούμενες εικόνες

ΉχουςΉχους

Προγράμματα κτλΠρογράμματα κτλ

ΕΡ:ΕΡ: Πώς ξεχωρίζουν τα αρχεία μεταξύ τους; Πώς ξεχωρίζουν τα αρχεία μεταξύ τους; Κάθε αρχείο έχει μοναδικό όνομα στο συγκεκριμένο Η/ΥΚάθε αρχείο έχει μοναδικό όνομα στο συγκεκριμένο Η/Υ

Σύστημα αρχείωνΣύστημα αρχείων

Πρόβλημα:Πρόβλημα: Οι σκληροί δίσκοι περιέχουν χιλιάδες αρχεία σε τυχαίες πολλές Οι σκληροί δίσκοι περιέχουν χιλιάδες αρχεία σε τυχαίες πολλές φορές θέσειςφορές θέσεις

Πολλά αρχεία ενδέχεται να είναι σπασμένα σε 2 ή περισσότερα κομμάτιαΠολλά αρχεία ενδέχεται να είναι σπασμένα σε 2 ή περισσότερα κομμάτια

Ο χρήστης θα χανόταν ψάχνοντας για ένα συγκεκριμένο αρχείοΟ χρήστης θα χανόταν ψάχνοντας για ένα συγκεκριμένο αρχείο

Λύση:Λύση: Το ΛΣ προσφέρει μία «λογική» οργάνωση, κατανοητή από το χρήστη Το ΛΣ προσφέρει μία «λογική» οργάνωση, κατανοητή από το χρήστη

Αυτή η οργάνωση ονομάζεται Αυτή η οργάνωση ονομάζεται Σύστημα αρχείωνΣύστημα αρχείων Το σύστημα αρχείων αποθηκεύει πληροφορίες για κάθε αρχείο όπως:Το σύστημα αρχείων αποθηκεύει πληροφορίες για κάθε αρχείο όπως:

ΌνομαΌνομα

ΜέγεθοςΜέγεθος

Δικαιώματα χρηστώνΔικαιώματα χρηστών

Πραγματική θέση αρχείου στο δίσκο κτλ.Πραγματική θέση αρχείου στο δίσκο κτλ.

Αυτές οι πληροφορίες φυλάσσονται σε πίνακες ανά δίσκο ή τόμο (τι εστί τόμος;)Αυτές οι πληροφορίες φυλάσσονται σε πίνακες ανά δίσκο ή τόμο (τι εστί τόμος;)

Ο πιο γνωστός τρόπος οργάνωσης αρχείων είναι η Ο πιο γνωστός τρόπος οργάνωσης αρχείων είναι η Ιεραρχική δομήΙεραρχική δομή..

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΠΑΙΔΙΚΑ POP-ROCK TRANCE ELECTRO

Mikro-Happy.mp3 Elevance.mp3

mySong.wav

Ιεραρχική δομή (1/3)Ιεραρχική δομή (1/3)Τα αρχεία οργανώνονται σε καταλόγουςΤα αρχεία οργανώνονται σε καταλόγους

Προσοχή:Προσοχή: Ευρετήρια Ευρετήρια ==== Κατάλογοι Κατάλογοι ==== Φάκελοι Φάκελοι

Κάθε κατάλογος συνήθως περιέχει αρχεία σχετικά μεταξύ τουςΚάθε κατάλογος συνήθως περιέχει αρχεία σχετικά μεταξύ τους Πχ αρχεία κειμένου, εικόνες, τραγούδια κτλΠχ αρχεία κειμένου, εικόνες, τραγούδια κτλ

Όμως ένας κατάλογος μπορεί, εκτός από αρχεία, να περιέχει και άλλους καταλόγους Όμως ένας κατάλογος μπορεί, εκτός από αρχεία, να περιέχει και άλλους καταλόγους ((υποκαταλόγουςυποκαταλόγους))

Με τη σειρά τους οι υποκατάλογοι μπορούν να περιέχουν και άλλους υποκαταλόγους και Με τη σειρά τους οι υποκατάλογοι μπορούν να περιέχουν και άλλους υποκαταλόγους και αρχείααρχεία

Δημιουργείται έτσι μια ολόκληρη ιεραρχία καταλόγωνΔημιουργείται έτσι μια ολόκληρη ιεραρχία καταλόγων

Τα Έγγραφά

μου

X

Y Z

Ιεραρχική δομήΙεραρχική δομή ( (2/3) 2/3)

Αν ένας κατάλογος Χ περιέχει έναν κατάλογο Υ, λέμε ότιΑν ένας κατάλογος Χ περιέχει έναν κατάλογο Υ, λέμε ότι Ο κατάλογος Υ είναι Ο κατάλογος Υ είναι υποκατάλογοςυποκατάλογος (subdirectory) του Χ, και (subdirectory) του Χ, και Ο κατάλογος Χ είναι ο Ο κατάλογος Χ είναι ο κατάλογος γονέαςκατάλογος γονέας (parent directory) του Υ (parent directory) του Υ

Ο ανώτατος κατάλογος λέγεται Ο ανώτατος κατάλογος λέγεται ριζικός κατάλογοςριζικός κατάλογος (root directory). (root directory).

Κάθε στιγμή είναι ενεργός μόνο ένας από τους καταλόγους, και ονομάζεται Κάθε στιγμή είναι ενεργός μόνο ένας από τους καταλόγους, και ονομάζεται τρέχων τρέχων κατάλογοςκατάλογος ( (currentcurrent directory) ή directory) ή κατάλογος εργασίαςκατάλογος εργασίας ( (working working directory). directory).

Ιεραρχική δομήΙεραρχική δομή ( (3/3) 3/3)

Η ιεραρχία όλων των καταλόγων λέγεται και Η ιεραρχία όλων των καταλόγων λέγεται και δέντρο καταλόγωνδέντρο καταλόγων (directory tree). (directory tree).

Ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει τη δομή των καταλόγων έτσι ώστε να οργανώσει Ο χρήστης μπορεί να τροποποιήσει τη δομή των καταλόγων έτσι ώστε να οργανώσει καλύτερα τα αρχεία του.καλύτερα τα αρχεία του.

ΔημιουργίαΔημιουργία ευρετηρίου ευρετηρίου ΜετονομασίαΜετονομασία ευρετηρίου ευρετηρίου ΑντιγραφήΑντιγραφή και και μετακίνησημετακίνηση ευρετηρίου ευρετηρίου ΔιαγραφήΔιαγραφή ευρετηρίου ευρετηρίου

ΕΡ:ΕΡ: Γιατί να θέλει ο χρήστης να τροποποιήσει τη δομή των καταλόγων; Γιατί να θέλει ο χρήστης να τροποποιήσει τη δομή των καταλόγων;

ΑΠ:ΑΠ: ο χρήστης μπορεί να μη θέλει να αποθηκεύει τις εικόνες του στον κατάλογο «Τα ο χρήστης μπορεί να μη θέλει να αποθηκεύει τις εικόνες του στον κατάλογο «Τα έγγραφά μου\Οι εικόνες μου» για λόγους ασφαλείας ή για προσωπικούς λόγους. έγγραφά μου\Οι εικόνες μου» για λόγους ασφαλείας ή για προσωπικούς λόγους.

Ιεραρχική δομή Ιεραρχική δομή WindowsWindows (1/2) (1/2)

Ριζικός κατάλογος

Κατάλογος γονέας του

System

Κατάλογος System

Υποκατάλογος του System

Αρχεία του καταλόγου QuickTime

Ιεραρχική δομή Ιεραρχική δομή Windows(Windows(2/2) 2/2)

Ριζικός κατάλογος

Κατάλογος γονέας του iNTERNET

Κατάλογος INTERNET

Υποκατάλογος του

INTERNET

Αρχεία του καταλόγου Python26

Ιεραρχική δομή Ιεραρχική δομή UnixUnix

Ριζικός κατάλογος

Κατάλογος γονέας του

Jones

Κατάλογος Jones

Υποκατάλογος του Jones

Αρχεία του καταλόγου

Utilities

Τι προσφέρει το Σύστημα αρχείωνΤι προσφέρει το Σύστημα αρχείων((1/2) 1/2)

ΟργάνωσηΟργάνωση Κατανομή των αρχείων σε σύνολα (συνήθως σε καταλόγους ιεραρχικής Κατανομή των αρχείων σε σύνολα (συνήθως σε καταλόγους ιεραρχικής

δομής) για την ευκολότερη ανεύρεση/χρήση τους.δομής) για την ευκολότερη ανεύρεση/χρήση τους.

ΟνοματολογίαΟνοματολογία Τρόπος χρήσης των ονομάτων για ανεύρεση και χρήση των αρχείων.Τρόπος χρήσης των ονομάτων για ανεύρεση και χρήση των αρχείων. Υπάρχουν κανόνες. Για παράδειγμα στα Υπάρχουν κανόνες. Για παράδειγμα στα WindowsWindows::

Όνομα αρχείου μέχρι 255 χαρακτήρεςΌνομα αρχείου μέχρι 255 χαρακτήρες

Απαγορεύονται οι χαρακτήρες Απαγορεύονται οι χαρακτήρες * | \ < > ? / * | \ < > ? / ““ : : επειδή χρησιμοποιούνται σε επειδή χρησιμοποιούνται σε ειδικές περιπτώσειςειδικές περιπτώσεις

Η θέση ενός αρχείου ορίζεται από το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτόΗ θέση ενός αρχείου ορίζεται από το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτό::

DOS DOS \LOTUS\COSTAS.WK1\LOTUS\COSTAS.WK1

Windows Windows \\Τα έγγραφά μου\Τα έγγραφά μου\letter.docletter.doc Αναγνώριση τύπου αρχείου από την επέκταση του ονόματός του:Αναγνώριση τύπου αρχείου από την επέκταση του ονόματός του:

DOS DOS RUN.RUN.BATBAT

Windows Windows Bell.Bell.mp3mp3, letter., letter.docdoc, winword., winword.exeexe

Τι προσφέρει το Σύστημα αρχείωνΤι προσφέρει το Σύστημα αρχείων((2/2) 2/2)

Έλεγχο προσπέλασηςΈλεγχο προσπέλασης Περιορισμοί στη χρήση των αρχείων μόνο από εξουσιοδοτημένα άτομα ή Περιορισμοί στη χρήση των αρχείων μόνο από εξουσιοδοτημένα άτομα ή

προγράμματα.προγράμματα. Για κάθε αρχείο ορίζεται:Για κάθε αρχείο ορίζεται:

Ο Ο ιδιοκτήτηςιδιοκτήτης του και του και Τα Τα δικαιώματάδικαιώματά που έχουν οι χρήστες στο αρχείο: που έχουν οι χρήστες στο αρχείο:

ΕγγραφήΕγγραφή ΑνάγνωσηΑνάγνωση ΔιαγραφήΔιαγραφή ΕκτέλεσηΕκτέλεση

ΕΡ: ΕΡ: Ποιος ελέγχει τη σωστή τήρηση των δικαιωμάτων;Ποιος ελέγχει τη σωστή τήρηση των δικαιωμάτων;ΑΠ: ΑΠ: Το Λειτουργικό σύστημαΤο Λειτουργικό σύστημα

Επίσης μπορεί να οριστεί ένα Επίσης μπορεί να οριστεί ένα συνθηματικόσυνθηματικό για κάθε αρχείο. Έτσι μόνο οι για κάθε αρχείο. Έτσι μόνο οι χρήστες που γνωρίζουν το συνθηματικό μπορούν να χρησιμοποιήσουν το χρήστες που γνωρίζουν το συνθηματικό μπορούν να χρησιμοποιήσουν το αρχείο.αρχείο.

Φυσική αποθήκευσηΦυσική αποθήκευση Πραγματική οργάνωση των αρχείων κατά την αποθήκευσή τους στα Πραγματική οργάνωση των αρχείων κατά την αποθήκευσή τους στα

αποθηκευτικά μέσα (σκληρούς δίσκους – αποθηκευτικά μέσα (σκληρούς δίσκους – cd/dvd cd/dvd κτλ).κτλ).

Δυνατότητες χρήστη στο Σύστημα αρχείωνΔυνατότητες χρήστη στο Σύστημα αρχείων

ΑρχείοΑρχείο

Δημιουργία

Διαγραφή

Άνοιγμα

Κλείσιμο

Ανάγνωσηπεριεχομένων

Εγγραφή

Αλλαγή Χαρακτηριστικών

Μετονομασία

ΚατάλογοςΚατάλογος

ΑντιγραφήΜετακίνηση

Αναζήτηση

Χρήση του συστήματος αρχείων (Χρήση του συστήματος αρχείων (1/21/2) )

ΕΡ: ΕΡ: Χιλιάδες αρχεία σε έναν Η/Υ. Πώς τα ξεχωρίζει το Χιλιάδες αρχεία σε έναν Η/Υ. Πώς τα ξεχωρίζει το ΛΣ;ΛΣ;ΑΠ: Απόλυτο όνομα ή μονοπάτιΑΠ: Απόλυτο όνομα ή μονοπάτι

Κάθε αρχείο έχει ένα και μόνο ένα Κάθε αρχείο έχει ένα και μόνο ένα Απόλυτο όνομαΑπόλυτο όνομα.. Δεν μπορεί έτσι να υπάρξει σύγχυση μεταξύ 2 αρχείων.Δεν μπορεί έτσι να υπάρξει σύγχυση μεταξύ 2 αρχείων. Το απόλυτο όνομα είναι όλο το μονοπάτι από τον Το απόλυτο όνομα είναι όλο το μονοπάτι από τον

κατάλογο ρίζα μέχρι το αρχείο.κατάλογο ρίζα μέχρι το αρχείο. Το απόλυτο όνομα αρχίζει πάντοτε με Το απόλυτο όνομα αρχίζει πάντοτε με \\ στα στα Windows, Windows,

DOS DOS και με και με // στα στα Unix, LinuxUnix, Linux.. Απόλυτο όνομα του αρχείου Απόλυτο όνομα του αρχείου F5: F5:

\D3\D4\F5\D3\D4\F5 Απόλυτο όνομα του Απόλυτο όνομα του 11ου αρχείου ου αρχείου FF11: :

\D\D11\F1\F1 Απόλυτο όνομα του Απόλυτο όνομα του 22ουου αρχείου αρχείου FF11: :

\F1\F1

\

D1

D2

F1

D3

F2

D4

F6

F4

D4

F5

F2

F3

F1

Χρήση του συστήματος αρχείων Χρήση του συστήματος αρχείων (2/2(2/2))

Σχετικό όνομα ή μονοπάτιΣχετικό όνομα ή μονοπάτι Κάθε αρχείο μπορεί να έχει πολλά Σχετικά ονόματα.Κάθε αρχείο μπορεί να έχει πολλά Σχετικά ονόματα. Ένα σχετικό όνομα είναι το μονοπάτι από το Ένα σχετικό όνομα είναι το μονοπάτι από το

τρέχοντα κατάλογο μέχρι το αρχείο.τρέχοντα κατάλογο μέχρι το αρχείο. Το σχετικό όνομα δεν αρχίζει ποτέ με \ ή με /Το σχετικό όνομα δεν αρχίζει ποτέ με \ ή με / Σχετικό όνομα του Σχετικό όνομα του F5 F5 αν είμαστε στο αν είμαστε στο D3: D3:

D4\F5D4\F5 Σχετικό όνομα του Σχετικό όνομα του F5 F5 αν είμαστε στη ρίζααν είμαστε στη ρίζα: :

D3\D4\F5D3\D4\F5

\

D1

D2

F1

D3

F2

D4

F6

F4

D4

F5

F2

F3

F1

Βασικές κατηγορίες αρχείων (1/5)Βασικές κατηγορίες αρχείων (1/5)

Αν και όλοι οι τύποι αρχείων περιέχουν σύνολα από Αν και όλοι οι τύποι αρχείων περιέχουν σύνολα από bytesbytes, διακρίνονται σε 2 , διακρίνονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες:μεγάλες κατηγορίες:

Αρχεία κειμένουΑρχεία κειμένου

Τα Τα bytes bytes ερμηνεύονται ως σύμβολα του κώδικα ερμηνεύονται ως σύμβολα του κώδικα ASCII, UnicodeASCII, Unicode κλπ.κλπ.

Ένα αρχείο κειμένου μπορεί να δημιουργηθεί / διαβαστεί / τροποποιηθεί μέσω Ένα αρχείο κειμένου μπορεί να δημιουργηθεί / διαβαστεί / τροποποιηθεί μέσω οποιουδήποτε συντάκτη κειμένου.οποιουδήποτε συντάκτη κειμένου.

Δυαδικά αρχείαΔυαδικά αρχεία

Τα Τα bytes bytes ερμηνεύονται με ειδικό τρόπο που εξαρτάται από το αρχείο.ερμηνεύονται με ειδικό τρόπο που εξαρτάται από το αρχείο.

Ένα δυαδικό αρχείο μπορεί να δημιουργηθεί / διαβαστεί / τροποποιηθεί μόνο μέσω ενός Ένα δυαδικό αρχείο μπορεί να δημιουργηθεί / διαβαστεί / τροποποιηθεί μόνο μέσω ενός προγράμματος που γνωρίζει πώς έχουν αναπαρασταθεί τα δεδομένα μέσα στο αρχείο.προγράμματος που γνωρίζει πώς έχουν αναπαρασταθεί τα δεδομένα μέσα στο αρχείο.

Πχ αν ένα δυαδικό αρχείο περιέχει μια εικόνα, για να δούμε την εικόνα χρειαζόμαστε ένα Πχ αν ένα δυαδικό αρχείο περιέχει μια εικόνα, για να δούμε την εικόνα χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα που να ξέρει πώς να χειριστεί τα ψηφία(0,1) που αναπαριστούν την εικόνα.πρόγραμμα που να ξέρει πώς να χειριστεί τα ψηφία(0,1) που αναπαριστούν την εικόνα.

Βασικές Κατηγορίες αρχείων (2/5)Βασικές Κατηγορίες αρχείων (2/5)

Παράδειγμα 1Παράδειγμα 1: Ένα αρχείο κειμένου με όνομα «Γιατροί Χωρίς Σύνορα.: Ένα αρχείο κειμένου με όνομα «Γιατροί Χωρίς Σύνορα.txttxt»» περιέχειπεριέχει 1.063 Bytes 1.063 Bytes τα οποία κείμενο από το βιβλίο «Αυτοματισμός τα οποία κείμενο από το βιβλίο «Αυτοματισμός Γραφείου». Γραφείου».

Χρησιμοποιώντας έναν Συντάκτη κειμένου βλέπουμε τα εξής:Χρησιμοποιώντας έναν Συντάκτη κειμένου βλέπουμε τα εξής:

Κατηγορίες αρχείων (3/5)Κατηγορίες αρχείων (3/5)

Παράδειγμα 2Παράδειγμα 2: Ένα δυαδικό αρχείο με όνομα «: Ένα δυαδικό αρχείο με όνομα «athens-greece.jpgathens-greece.jpg»» περιέχειπεριέχει 39.242 Bytes 39.242 Bytes τα οποία δείχνουντα οποία δείχνουν μία φωτογραφία της Ακρόπολης. μία φωτογραφία της Ακρόπολης.

Χρησιμοποιώντας ένα πρόγραμμα εμφάνισης εικόνων βλέπουμε τα εξής:Χρησιμοποιώντας ένα πρόγραμμα εμφάνισης εικόνων βλέπουμε τα εξής:

Κατηγορίες αρχείων (4/5)Κατηγορίες αρχείων (4/5)

Παράδειγμα 3Παράδειγμα 3: Το προηγούμενο δυαδικό αρχείο με όνομα «: Το προηγούμενο δυαδικό αρχείο με όνομα «athens-athens-greece.jpggreece.jpg»» που περιέχειπου περιέχει 39.242 Bytes 39.242 Bytes τα οποία δείχνουντα οποία δείχνουν την φωτογραφία την φωτογραφία της Ακρόπολης. της Ακρόπολης.

Χρησιμοποιώντας έναν Συντάκτη κειμένου βλέπουμε τα εξής:Χρησιμοποιώντας έναν Συντάκτη κειμένου βλέπουμε τα εξής:

Κατηγορίες αρχείων (5/5)Κατηγορίες αρχείων (5/5)

ΕΡ: ΕΡ: Αν γράψουμε ένα κείμενο σε κάποιον επεξεργαστή κειμένου και το Αν γράψουμε ένα κείμενο σε κάποιον επεξεργαστή κειμένου και το αποθηκεύσουμε σε αρχείο, το αποτέλεσμα θα είναι αρχείο κειμένου ή αποθηκεύσουμε σε αρχείο, το αποτέλεσμα θα είναι αρχείο κειμένου ή δυαδικό αρχείο;δυαδικό αρχείο;

ΑΠ: ΑΠ: Δυαδικό αρχείο. Το αρχείο θα περιέχει: Δυαδικό αρχείο. Το αρχείο θα περιέχει: το κείμενο, αλλά και το κείμενο, αλλά και

πληροφορίες για τη διαμόρφωσή του: πληροφορίες για τη διαμόρφωσή του:

γραμματοσειρές, γραμματοσειρές,

χρώματα, χρώματα,

πίνακες, πίνακες,

εικόνες, κ.ά.εικόνες, κ.ά.

Αυτές οι πρόσθετες πληροφορίες αποθηκεύονται με ειδική μορφή. Οι Αυτές οι πρόσθετες πληροφορίες αποθηκεύονται με ειδική μορφή. Οι επεξεργαστές κειμένου ξέρουν πώς να διαχειρίζονται δυαδικά αρχεία αυτής της επεξεργαστές κειμένου ξέρουν πώς να διαχειρίζονται δυαδικά αρχεία αυτής της ειδικής μορφής.ειδικής μορφής.

Τύποι αρχείων (1/3)Τύποι αρχείων (1/3)

Τύπος (type)Τύπος (type) ενός αρχείουενός αρχείου είναι το είδος των δεδομένων που περιέχονται είναι το είδος των δεδομένων που περιέχονται σε αυτόσε αυτό

Αρχεία δεδομένωνΑρχεία δεδομένων

Περιέχουν πληροφορίες σε δυαδική μορφή 0,1 Περιέχουν πληροφορίες σε δυαδική μορφή 0,1

Αρχεία κειμένουΑρχεία κειμένου

Περιέχουν μόνο χαρακτήρες του κώδικα Περιέχουν μόνο χαρακτήρες του κώδικα ASCII ASCII ή ή UNICODEUNICODE

Αρχεία προγραμμάτωνΑρχεία προγραμμάτων

Αποτελούνται από εντολές σε γλώσσα μηχανήςΑποτελούνται από εντολές σε γλώσσα μηχανής

Αρχεία συστήματοςΑρχεία συστήματος

Περιέχουν πληροφορίες για την λειτουργία του συστήματοςΠεριέχουν πληροφορίες για την λειτουργία του συστήματος

Αρχεία συσκευώνΑρχεία συσκευών

Οι συσκευές συνήθως αντιμετωπίζονται από το ΛΣ ως απλά αρχεία. Οι συσκευές συνήθως αντιμετωπίζονται από το ΛΣ ως απλά αρχεία.

Αρχείο Αρχείο CONCON ΟθόνηΟθόνη

Αρχείο Αρχείο PRN PRN ΕκτυπωτήςΕκτυπωτής

Τύποι αρχείων (2/3)Τύποι αρχείων (2/3)

Προσωρινά ΑρχείαΠροσωρινά Αρχεία

Αρχεία από την πλοήγησή μας στο Αρχεία από την πλοήγησή μας στο Internet Internet ή βοηθητικά αρχεία που δεν είναι αναγκαία.ή βοηθητικά αρχεία που δεν είναι αναγκαία.

Αρχεία εκτύπωσηςΑρχεία εκτύπωσης

Τα δεδομένα προς εκτύπωση αποστέλλονται στον εκτυπωτή σε 1 αρχείοΤα δεδομένα προς εκτύπωση αποστέλλονται στον εκτυπωτή σε 1 αρχείο

Εφεδρικά αρχείαΕφεδρικά αρχεία

Αντίγραφα των πολύτιμων αρχείων μαςΑντίγραφα των πολύτιμων αρχείων μας

Αρχεία δέσμης εντολώνΑρχεία δέσμης εντολών

Αρχεία με ένα σύνολο εντολών του ΛΣ έτσι ώστε να μην χρειάζεται να τις πληκτρολογούμε Αρχεία με ένα σύνολο εντολών του ΛΣ έτσι ώστε να μην χρειάζεται να τις πληκτρολογούμε ξανά και ξανά. ξανά και ξανά. ΠαράδειγμαΠαράδειγμα::

DATE/T >> KARTA.TXTDATE/T >> KARTA.TXT Αποθήκευση της ημερομηνίας στο Αποθήκευση της ημερομηνίας στο KARTA.TXTKARTA.TXT

TIME/T >> KARTA.TXTTIME/T >> KARTA.TXT Αποθήκευση της ώρας στο Αποθήκευση της ώρας στο KARTA.TXTKARTA.TXT

PRINT KARTA.TXTPRINT KARTA.TXT Εκτύπωση του αρχείου Εκτύπωση του αρχείου KARTA.TXTKARTA.TXT

CLSCLS Καθαρισμός της οθόνηςΚαθαρισμός της οθόνης

Τύποι αρχείων (3/3)Τύποι αρχείων (3/3)

Φυσικά τα αρχεία μπορούν να χωριστούν και ως εξής:Φυσικά τα αρχεία μπορούν να χωριστούν και ως εξής:

μία φωτογραφίαμία φωτογραφία

ένα μουσικό κομμάτιένα μουσικό κομμάτι

ένα έγγραφο ένα έγγραφο δημιουργημένο σε δημιουργημένο σε

επεξεργαστή κειμένουεπεξεργαστή κειμένου

ένα βίντεο κλιπένα βίντεο κλιπ

μία απλή ιστοσελίδαμία απλή ιστοσελίδα

ένα πρόγραμμαένα πρόγραμμα

ένα ηλεκτρονικό μήνυμαένα ηλεκτρονικό μήνυμα

αρχείο εικόναςαρχείο εικόνας

αρχείο ήχουαρχείο ήχου

αρχείο εγγράφου αρχείο εγγράφου

αρχείο βίντεοαρχείο βίντεο

ένα αρχείο ένα αρχείο htmlhtml

αρχείο πηγαίου κώδικααρχείο πηγαίου κώδικα

αρχείο ηλ. ταχυδρομείουαρχείο ηλ. ταχυδρομείου

Αν ένα αρχείο περιέχειΑν ένα αρχείο περιέχει τότε ο τύπος του είναι:τότε ο τύπος του είναι:

Καταλήξεις αρχείων (1/2)Καταλήξεις αρχείων (1/2)

ΕΡΕΡ:: Πώς καταλαβαίνει το ΛΣ τον τύπο ενός αρχείου; Πώς καταλαβαίνει το ΛΣ τον τύπο ενός αρχείου;

ΑΠΑΠ:: Το όνομα του αρχείου διαιρείται σε δύο μέρη: Το όνομα του αρχείου διαιρείται σε δύο μέρη: Το κυρίως όνομα (main name) καιΤο κυρίως όνομα (main name) και

Την κατάληξη (extension)Την κατάληξη (extension)

με μία τελεία. με μία τελεία. Η κατάληξη δηλώνει τον τύπο του αρχείουΗ κατάληξη δηλώνει τον τύπο του αρχείου..

ΠαράδειγμαΠαράδειγμα: Αν ένα αρχείο ονομάζεται : Αν ένα αρχείο ονομάζεται show.mp3show.mp3 τότε: τότε: Το κυρίως όνομα είναι: Το κυρίως όνομα είναι:

showshow Η κατάληξη είναι: Η κατάληξη είναι:

mp3mp3

και η κατάληξη δηλώνει στο ΛΣ ότι είναι:και η κατάληξη δηλώνει στο ΛΣ ότι είναι:

αρχείο ήχουαρχείο ήχου

Γνωρίζοντας τον τύπο κάθε αρχείου, το ΛΣ το αντιμετωπίζει όπως του ταιριάζει:Γνωρίζοντας τον τύπο κάθε αρχείου, το ΛΣ το αντιμετωπίζει όπως του ταιριάζει: Το απεικονίζει πάντα με το ίδιο εικονίδιοΤο απεικονίζει πάντα με το ίδιο εικονίδιο

Ξέρει ποια εφαρμογή να εκτελεί όποτε ζητάμε να το διαβάσουμεΞέρει ποια εφαρμογή να εκτελεί όποτε ζητάμε να το διαβάσουμε

Καταλήξεις αρχείων (2/2)Καταλήξεις αρχείων (2/2)

ΕΡ:ΕΡ: Ποιον τύπο αρχείου στη δεξιά στήλη δηλώνει καθεμιά από τις καταλήξεις της Ποιον τύπο αρχείου στη δεξιά στήλη δηλώνει καθεμιά από τις καταλήξεις της αριστερής στήλης;αριστερής στήλης;

Αρχείο εικόναςΑρχείο εικόνας

Αρχείο εγγράφουΑρχείο εγγράφου

Αρχείο κειμένουΑρχείο κειμένου

Αρχείο πηγαίου κώδικαΑρχείο πηγαίου κώδικα

Αρχείο βίντεοΑρχείο βίντεο

Αρχείο εκτελέσιμου προγράμματοςΑρχείο εκτελέσιμου προγράμματος

Αρχείο ήχουΑρχείο ήχου

Αρχείο μορφοποίησης ιστοσελίδαςΑρχείο μορφοποίησης ιστοσελίδας

mp3mp3

gifgif

docdoc

exeexe

jpgjpg

htmlhtml

wavwav

tifftiff

flvflv

txttxt

pdfpdf

aviavi

c

Χαρακτηριστικά αρχείωνΧαρακτηριστικά αρχείων

Τύπος αρχείουΤύπος αρχείου

Μέγεθος αρχείουΜέγεθος αρχείου

Θέση του αρχείουΘέση του αρχείου

Δημιουργός - Ιδιοκτήτης αρχείουΔημιουργός - Ιδιοκτήτης αρχείου

Ημερομηνία - ώρα δημιουργίας του αρχείουΗμερομηνία - ώρα δημιουργίας του αρχείου

Ημερομηνία - ώρα τελευταίας τροποποίησης του Ημερομηνία - ώρα τελευταίας τροποποίησης του αρχείουαρχείου

Ημερομηνία - ώρα τελευταίας προσπέλασης του Ημερομηνία - ώρα τελευταίας προσπέλασης του αρχείουαρχείου

Ένδειξη κρυφού αρχείουΈνδειξη κρυφού αρχείου

Προστασία του αρχείου από μεταβολέςΠροστασία του αρχείου από μεταβολές

κ.α.κ.α.

Κατανομή αρχείων σε συσκευέςΚατανομή αρχείων σε συσκευές (1/2) (1/2)

ΕΡ: ΕΡ: Ποια συσκευή αποθήκευσης είναι η πιο γρήγορη;Ποια συσκευή αποθήκευσης είναι η πιο γρήγορη;

ΕΡ: ΕΡ: Που θα αποθηκεύατε αρχεία που χρειαζόσαστε συχνότερα;Που θα αποθηκεύατε αρχεία που χρειαζόσαστε συχνότερα;

ΕΡ: ΕΡ: Που θα αποθηκεύατε αρχεία που χρησιμοποιούνται σπάνια;Που θα αποθηκεύατε αρχεία που χρησιμοποιούνται σπάνια;

ΕΡ: ΕΡ: Που θα αποθηκεύατε τα εφεδρικά σας αρχεία; Που θα αποθηκεύατε τα εφεδρικά σας αρχεία;

ΕΡ: ΕΡ: Αν μπορούσατε να μοιράσετε τα αρχεία σε περισσότερους από 1 Αν μπορούσατε να μοιράσετε τα αρχεία σε περισσότερους από 1 δίσκους θα κερδίζατε κάτι;δίσκους θα κερδίζατε κάτι;

Κατανομή αρχείων σε συσκευέςΚατανομή αρχείων σε συσκευές (2/2) (2/2)

Τα αρχεία κατανέμονται σε διάφορες συσκευές αποθήκευσης ανάλογα με Τα αρχεία κατανέμονται σε διάφορες συσκευές αποθήκευσης ανάλογα με τη χρήση τους:τη χρήση τους:

Αρχεία που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά τοποθετούνται στους σκληρούς Αρχεία που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά τοποθετούνται στους σκληρούς δίσκους που έχουν μεγάλη ταχύτητα.δίσκους που έχουν μεγάλη ταχύτητα.

Αρχεία που χρησιμοποιούνται σπάνια μπορούν να αποθηκεύονται σε Αρχεία που χρησιμοποιούνται σπάνια μπορούν να αποθηκεύονται σε CD/DVD CD/DVD ή μαγνητικές ταινίες για να μην γεμίζει ο σκληρός δίσκος χωρίς λόγο.ή μαγνητικές ταινίες για να μην γεμίζει ο σκληρός δίσκος χωρίς λόγο.

Εφεδρικά αντίγραφα γράφονται σε μαγνητικές ταινίες ή εξωτερικούς σκληρούς Εφεδρικά αντίγραφα γράφονται σε μαγνητικές ταινίες ή εξωτερικούς σκληρούς δίσκους και φυλάσσονται σε ασφαλές μέρος.δίσκους και φυλάσσονται σε ασφαλές μέρος.

Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (1/3)Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (1/3)

Για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες που αποθηκεύονται, ο Για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες που αποθηκεύονται, ο δίσκος πρέπει να έχει οργανωθεί κατάλληλα.δίσκος πρέπει να έχει οργανωθεί κατάλληλα.

ΕΡ:ΕΡ: Πώς βρίσκει το ΛΣ τα δεδομένα (πχ το αρχείο Πώς βρίσκει το ΛΣ τα δεδομένα (πχ το αρχείο file1.html) file1.html) στο δίσκο;στο δίσκο;

ΑΠ:ΑΠ: Υπάρχουν σημάδια στο δίσκο που το βοηθούν. Υπάρχουν σημάδια στο δίσκο που το βοηθούν. Το ΛΣ διαμορφώνει τον δίσκο κατάλληλα με τη Μορφοποίηση (το γνωστό μας Το ΛΣ διαμορφώνει τον δίσκο κατάλληλα με τη Μορφοποίηση (το γνωστό μας

Format).Format).

Ο δίσκος χωρίζεται σε ομόκεντρους κύκλους που ονομάζονται Ο δίσκος χωρίζεται σε ομόκεντρους κύκλους που ονομάζονται ΊχνηΊχνη (tracks) (tracks) και και

1.1. κάθε ίχνος χωρίζεται σε κομμάτια που ονομάζονται κάθε ίχνος χωρίζεται σε κομμάτια που ονομάζονται Τομείς (Τομείς (sectors)sectors) Κάθε ίχνος περιέχει τον ίδιο αριθμό τομέωνΚάθε ίχνος περιέχει τον ίδιο αριθμό τομέων Κάθε τομέας μπορεί να χωρέσει τον ίδιο αριθμό Κάθε τομέας μπορεί να χωρέσει τον ίδιο αριθμό bytesbytes

Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (2/3)Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (2/3)

ΕρΕρ:: που γράφονται πιο πυκνά τα δεδομένα. Στο κέντρο που γράφονται πιο πυκνά τα δεδομένα. Στο κέντρο του δίσκου ή στην περιφέρεια του δίσκου;του δίσκου ή στην περιφέρεια του δίσκου;

ΑπΑπ:: Οι τομείς χωράνε τα ίδια δεδομένα. Άρα προς στο Οι τομείς χωράνε τα ίδια δεδομένα. Άρα προς στο κέντρο του δίσκου, αφού το φυσικό μέγεθος των τομέων κέντρο του δίσκου, αφού το φυσικό μέγεθος των τομέων μειώνεται, η πυκνότητα των δεδομένων αυξάνεται.μειώνεται, η πυκνότητα των δεδομένων αυξάνεται.

Πρόβλημα:Πρόβλημα: Σπατάλη χώρου στα εξωτερικά ίχνη Σπατάλη χώρου στα εξωτερικά ίχνη

ΛύσηΛύση:: τα ίχνη είναι ομαδοποιημένα σε ζώνεςτα ίχνη είναι ομαδοποιημένα σε ζώνες

τα ίχνη που ανήκουν στις ζώνες προς το εξωτερικό του τα ίχνη που ανήκουν στις ζώνες προς το εξωτερικό του δίσκου έχουν περισσότερους τομείς από αυτά που ανήκουν δίσκου έχουν περισσότερους τομείς από αυτά που ανήκουν στις ζώνες προς το εσωτερικό του δίσκου. στις ζώνες προς το εσωτερικό του δίσκου.

Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (3/3)Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (3/3)

Κάθε τομέας μπορεί να χωρέσει τον ίδιο αριθμό bytes Κάθε τομέας μπορεί να χωρέσει τον ίδιο αριθμό bytes

Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται σε έναν τομέα ονομάζονται Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται σε έναν τομέα ονομάζονται ομάδα ομάδα δεδομένων (δεδομένων (Block)Block)..

Κάθε ΛΣ έχει το δικό του μέγεθος ομάδας δεδομένων. Για παράδειγμα:Κάθε ΛΣ έχει το δικό του μέγεθος ομάδας δεδομένων. Για παράδειγμα: Windows XP: 512 BytesWindows XP: 512 Bytes.. UBUNTU 9.10: 4096 BytesUBUNTU 9.10: 4096 Bytes

Το ΛΣ μπορεί να μεταφέρει Το ΛΣ μπορεί να μεταφέρει 1 1 block block σε κάθε μεταφορά.σε κάθε μεταφορά.

ΕΡ:ΕΡ: Τι κερδίζουμε με το μεγαλύτερο μέγεθος Τι κερδίζουμε με το μεγαλύτερο μέγεθος block;block;

Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να μεταφέρουμε 1Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να μεταφέρουμε 1024 KBytes 024 KBytes από το δίσκο από το δίσκο στη στη RAMRAM.. Σε ΛΣ με μέγεθος Σε ΛΣ με μέγεθος block 512 Bytesblock 512 Bytes::

11002424 Kbytes / 0,5 Kbytes = Kbytes / 0,5 Kbytes = 2048 2048 μεταφορέςμεταφορές Σε ΛΣ με μέγεθος Σε ΛΣ με μέγεθος block 4096 Bytesblock 4096 Bytes::

11002424 Kbytes / 4 Kbytes = Kbytes / 4 Kbytes = 256 256 μεταφορέςμεταφορές

AAΠ:Π: Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος block block τόσο πιο γρήγορο είναι το τόσο πιο γρήγορο είναι το λειτουργικό στη μεταφορά των δεδομένων από τον δίσκο. λειτουργικό στη μεταφορά των δεδομένων από τον δίσκο.

Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (3/3)Αποθήκευση δεδομένων σε σκληρό δίσκο (3/3)

Το αρχείο καταλαμβάνει ολόκληρο τον τελευταίο τομέα άσχετα αν δεν Το αρχείο καταλαμβάνει ολόκληρο τον τελευταίο τομέα άσχετα αν δεν χρειάζεται όλο τον χώρο του τομέαχρειάζεται όλο τον χώρο του τομέα

ΕΡ:ΕΡ: Τι χάνουμε με το μεγαλύτερο μέγεθος block; Τι χάνουμε με το μεγαλύτερο μέγεθος block;

Ας υποθέσουμε ότι αποθηκεύουμε 1 αρχείο των 1000 Ας υποθέσουμε ότι αποθηκεύουμε 1 αρχείο των 1000 BytesBytes Σε ΛΣ με μέγεθος Σε ΛΣ με μέγεθος block 512 Bytesblock 512 Bytes Θα δοθούν 2 Θα δοθούν 2 blocks=1blocks=1002424 Bytes Bytes και θα «χαθούν» και θα «χαθούν»

24 24 BytesBytes

Σε ΛΣ με μέγεθος Σε ΛΣ με μέγεθος block 4.096 Bytesblock 4.096 Bytes Θα δοθεί 1 Θα δοθεί 1 block=block=4096 4096 Bytes Bytes και θα «χαθούν» και θα «χαθούν»

3096 3096 BytesBytes

ΑΠ:ΑΠ: Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος block τόσο περισσότερο χώρο σπαταλά Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος block τόσο περισσότερο χώρο σπαταλά

Τομέας 1Τομέας 1 Τομέας 2Τομέας 2 Τομέας 3Τομέας 3 Τομέας 4Τομέας 4

Αρχείο 1Αρχείο 1

Όταν αποθηκεύουμε ένα αρχείο αυτό αποθηκεύεται σε 1 ή περισσότερους Όταν αποθηκεύουμε ένα αρχείο αυτό αποθηκεύεται σε 1 ή περισσότερους τομείςτομείς

Προσπέλαση δεδομένων (1/Προσπέλαση δεδομένων (1/44))

Προσπέλαση δίσκουΠροσπέλαση δίσκου διάβασμα από ή εγγραφή στον δίσκο διάβασμα από ή εγγραφή στον δίσκο

Όταν ένα πρόγραμμα θέλει να διαβάσει/γράψει στο δίσκο το απαιτεί από Όταν ένα πρόγραμμα θέλει να διαβάσει/γράψει στο δίσκο το απαιτεί από το Λειτουργικό σύστημα. το Λειτουργικό σύστημα.

ΕΡ: ΕΡ: Τι πρέπει να γνωρίζει το ΛΣ για να γράψει ή να διαβάσει από τον Τι πρέπει να γνωρίζει το ΛΣ για να γράψει ή να διαβάσει από τον δίσκο;δίσκο; Την Την εντολήεντολή (διάβασμα ή εγγραφή;) (διάβασμα ή εγγραφή;)

Τη Τη συσκευήσυσκευή στην οποία θα γίνει το διάβασμα ή η εγγραφή. στην οποία θα γίνει το διάβασμα ή η εγγραφή.

Τη Τη διεύθυνσηδιεύθυνση της πρώτης ομάδας δεδομένων. (Λογική, Πραγματική) της πρώτης ομάδας δεδομένων. (Λογική, Πραγματική)

Τον Τον αριθμό ομάδων δεδομένωναριθμό ομάδων δεδομένων που θα μεταφερθούν από/προς τη συσκευή. που θα μεταφερθούν από/προς τη συσκευή.

ΠαράδειγμαΠαράδειγμα: Βιβλίο : Βιβλίο σελίδα σελίδα παράγραφος παράγραφος

πρώτη γραμμή πρώτη γραμμή αριθμός γραμμών για ανάγνωση αριθμός γραμμών για ανάγνωση

Προσπέλαση δεδομένων (2/Προσπέλαση δεδομένων (2/44))

ΕΡ:ΕΡ: Οι δίσκοι είναι πιο αργοί από τον επεξεργαστή; Οι δίσκοι είναι πιο αργοί από τον επεξεργαστή;

ΑΠ: ΑΠ: Ναι.Ναι. Δίσκος Δίσκος χιλιάδες φορές πιο αργός από τον επεξεργαστή και τη χιλιάδες φορές πιο αργός από τον επεξεργαστή και τη μνήμη μνήμη RAMRAM..

Σκληρός δίσκος Σκληρός δίσκος βασικός παράγοντας καθυστέρησης του Η/Υ. βασικός παράγοντας καθυστέρησης του Η/Υ.

Οι αιτήσεις ανάγνωσης/εγγραφής τοποθετούνται σε μία ουρά για κάθε Οι αιτήσεις ανάγνωσης/εγγραφής τοποθετούνται σε μία ουρά για κάθε συσκευή δίσκου και εξυπηρετούνται με κάποια προτεραιότητα.συσκευή δίσκου και εξυπηρετούνται με κάποια προτεραιότητα.

ΕΡ: ΕΡ: Τι πρέπει να προσέξουμε αν οι εφαρμογές μας διαβάζουν και Τι πρέπει να προσέξουμε αν οι εφαρμογές μας διαβάζουν και γράφουν συνέχεια στο δίσκο (βάσεις δεδομένων όπως Λογιστική, γράφουν συνέχεια στο δίσκο (βάσεις δεδομένων όπως Λογιστική, αποθήκη κτλ); αποθήκη κτλ);

ΑΠ: ΑΠ: Αγορά όσο το δυνατόν γρηγορότερου δίσκουΑγορά όσο το δυνατόν γρηγορότερου δίσκου

Υπάρχουν πολλά στοιχεία που μας δείχνουν πόσο γρήγορος είναι ένας Υπάρχουν πολλά στοιχεία που μας δείχνουν πόσο γρήγορος είναι ένας δίσκος:δίσκος: Ταχύτητα περιστροφήςΤαχύτητα περιστροφής σε στροφές ανά λεπτό: 4200 έως 15000. σε στροφές ανά λεπτό: 4200 έως 15000. Χρόνος αναζήτησηςΧρόνος αναζήτησης: σε : σε milliseconds (milliseconds (πχ 8,9).πχ 8,9). Μέγεθος προσωρινού γρήγορου χώρου αποθήκευσηςΜέγεθος προσωρινού γρήγορου χώρου αποθήκευσης σε ΜΒ (8 έως 32 ΜΒ). σε ΜΒ (8 έως 32 ΜΒ). Ταχύτητα μεταφοράς δεδομένωνΤαχύτητα μεταφοράς δεδομένων σε ανάγνωση/εγγραφή σε σε ανάγνωση/εγγραφή σε MB MB το το

δευτερόλεπτο.δευτερόλεπτο.

Προσπέλαση δεδομένων (3/Προσπέλαση δεδομένων (3/44))

Συνολική καθυστέρηση εξυπηρέτησηςΣυνολική καθυστέρηση εξυπηρέτησης των δίσκωντων δίσκων

Προσπέλαση δεδομένων (Προσπέλαση δεδομένων (44//44))

Πώς υπολογίζουμε την Πώς υπολογίζουμε την συνολική καθυστέρηση εξυπηρέτησηςσυνολική καθυστέρηση εξυπηρέτησης των δίσκωντων δίσκων;;

1.1. Χρόνος αναμονήςΧρόνος αναμονής στην ουρά μέχρι να ξεκινήσει η εξυπηρέτηση. στην ουρά μέχρι να ξεκινήσει η εξυπηρέτηση.

2.2. + Χρόνος αναζήτησης+ Χρόνος αναζήτησης του ίχνους από την κεφαλή ( του ίχνους από την κεφαλή (seek timeseek time))..

3.3. + Χρόνος περιστροφής + Χρόνος περιστροφής μέχρι η κεφαλή να βρεθεί πάνω από το ζητούμενο μέχρι η κεφαλή να βρεθεί πάνω από το ζητούμενο τομέα τομέα ((Latency timeLatency time))..

4.4. + Χρόνος μεταφοράς+ Χρόνος μεταφοράς των των blocks blocks από/προς το δίσκο (από/προς το δίσκο (Transfer timeTransfer time))..

ΠαράδειγμαΠαράδειγμα Ας υποθέσουμε ότι έχουμε να διαβάσουμε Ας υποθέσουμε ότι έχουμε να διαβάσουμε 5 5 blocksblocks από ένα δίσκο με:από ένα δίσκο με:

XAXA = = Χρόνος αναμονής: 3 Χρόνος αναμονής: 3 millisecondsmilliseconds

XANXAN = = Χρόνος αναζήτησης 8 Χρόνος αναζήτησης 8 millisecondsmilliseconds

ΧΠΧΠ = Χρόνος περιστροφής 2 = Χρόνος περιστροφής 2 millisecondsmilliseconds

ΧΜΧΜ = Χρόνος μεταφοράς ενός = Χρόνος μεταφοράς ενός block 3 millisecondsblock 3 milliseconds

Καθυστέρηση εξυπηρέτησηςΚαθυστέρηση εξυπηρέτησης = = ΧΑΧΑ + + ΧΑΝΧΑΝ + + ΧΠΧΠ + ( + (ΧΜΧΜ * 5) * 5)

= 3 + 8 + 2 + (3 * 5) = 3 + 8 + 2 + (3 * 5)

= 13 + 15 = 13 + 15

= 28 = 28 millisecondsmilliseconds

Καταχώρηση περιοχών δίσκου (1/4)Καταχώρηση περιοχών δίσκου (1/4)

Υπάρχουν 2 τρόποι καταχώρησης των ομάδων δεδομένων:Υπάρχουν 2 τρόποι καταχώρησης των ομάδων δεδομένων:

Συνεχόμενη καταχώρησηΣυνεχόμενη καταχώρηση

Συνδεδεμένη καταχώρησηΣυνδεδεμένη καταχώρηση

Συνεχόμενη καταχώρησηΣυνεχόμενη καταχώρηση

1.1. ΌΌTANTAN δημιουργείται ένα αρχείο δημιουργείται ένα αρχείο TOTETOTE δηλώνεται το ανώτατο μέγεθός του. δηλώνεται το ανώτατο μέγεθός του.

2.2. Το ΛΣ δίνει στο αρχείο μία σειρά από Το ΛΣ δίνει στο αρχείο μία σειρά από συνεχόμενους τομείςσυνεχόμενους τομείς (με βάση το (με βάση το μέγεθος που δηλώσαμε).μέγεθος που δηλώσαμε).

Πρόβλημα:Πρόβλημα:

Ο χρήστης δηλώνει από την αρχή το μέγεθος του αρχείου.Ο χρήστης δηλώνει από την αρχή το μέγεθος του αρχείου.

ΕΡ: ΕΡ: Εάν το αρχείο δεν φτάσει στο μέγεθος που όρισε ο χρήστης;Εάν το αρχείο δεν φτάσει στο μέγεθος που όρισε ο χρήστης;

ΑΠ:ΑΠ: τότε μεγάλα κομμάτια του δίσκου μένουν ανεκμετάλλευτα. τότε μεγάλα κομμάτια του δίσκου μένουν ανεκμετάλλευτα.

ΕΡ: ΕΡ: Εάν το αρχείο ξεπεράσει το μέγεθος που όρισε ο χρήστης;Εάν το αρχείο ξεπεράσει το μέγεθος που όρισε ο χρήστης;

ΑΠ:ΑΠ: τότε έχουμε ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα. τότε έχουμε ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα.

Καταχώρηση περιοχών δίσκου (2/4)Καταχώρηση περιοχών δίσκου (2/4)

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ

ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ

ΠαράδειγμαΠαράδειγμα συνεχόμενης καταχώρησηςσυνεχόμενης καταχώρησης: : ((Μέγεθος τομέα =Μέγεθος τομέα = 512 bytes 512 bytes))

1.1. Αποθηκεύουμε το αρχείο Α με 2000 Αποθηκεύουμε το αρχείο Α με 2000 bytesbytes

Πόσους τομείς των 512 Πόσους τομείς των 512 Bytes Bytes θα χρειαστούμε;θα χρειαστούμε;

2.2. Αποθηκεύουμε το αρχείο Αποθηκεύουμε το αρχείο BB με 600 με 600 bytesbytes

3.3. Αποθηκεύουμε το αρχείο Γ με 3000 Αποθηκεύουμε το αρχείο Γ με 3000 bytesbytes

4.4. Σβήνουμε το αρχείο ΒΣβήνουμε το αρχείο Β

5.5. Αποθηκεύουμε το αρχείο Δ με 2049 Αποθηκεύουμε το αρχείο Δ με 2049 bytesbytes

Προσέξτε την σπατάλη χώρου.Προσέξτε την σπατάλη χώρου.

ΕΡ:ΕΡ: Αν θέλαμε να προσθέσουμε 1 αρχείο με 2000 Αν θέλαμε να προσθέσουμε 1 αρχείο με 2000 bytes;bytes;

ΑΠ:ΑΠ: ΟΧΙ ΟΧΙ

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΒΒ

ΒΒ ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ

ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ ΔΔ ΔΔ ΔΔ

ΔΔ ΔΔ

Καταχώρηση περιοχών δίσκου (3/4)Καταχώρηση περιοχών δίσκου (3/4)

Συνδεδεμένη καταχώρησηΣυνδεδεμένη καταχώρηση

1.1. Το ΛΣ κρατάει μία λίστα με τους ελεύθερους τομείςΤο ΛΣ κρατάει μία λίστα με τους ελεύθερους τομείς..

2.2. Όταν δημιουργείται ένα αρχείο τότε το ΛΣ του δίνει μόνο έναν ελεύθερο τομέα.Όταν δημιουργείται ένα αρχείο τότε το ΛΣ του δίνει μόνο έναν ελεύθερο τομέα.

3.3. Όταν αυτός γεμίσει του δίνει ένα δεύτερο ελεύθερο τομέα και οι δύο τομείς Όταν αυτός γεμίσει του δίνει ένα δεύτερο ελεύθερο τομέα και οι δύο τομείς συνδέονται μεταξύ τους.συνδέονται μεταξύ τους.

ΜειονέκτημαΜειονέκτημα: : Δεν μπορεί να προβλεφθεί πότε θα τελειώσει ο ελεύθερος Δεν μπορεί να προβλεφθεί πότε θα τελειώσει ο ελεύθερος χώρος του σκληρού δίσκου.χώρος του σκληρού δίσκου.

Περίπτωση Περίπτωση DOS DOS και και WindowsWindows Στο Στο DOSDOS (και σαν επιλογή στα (και σαν επιλογή στα Windows) Windows) εφαρμόζεται ο πίνακας εφαρμόζεται ο πίνακας FFile ile AAllocation llocation

TTableable (FAT 32) (FAT 32)

Κάθε γραμμή του Κάθε γραμμή του FATFAT δείχνει στον επόμενο τομέα του δίσκου και το αν αυτός δείχνει στον επόμενο τομέα του δίσκου και το αν αυτός είναι ελεύθερος ή κατεστραμμένος κτλείναι ελεύθερος ή κατεστραμμένος κτλ

Όταν σβήνουμε ένα αρχείο τότε το αρχείο δεν σβήνεται αλλά οι τομείς που Όταν σβήνουμε ένα αρχείο τότε το αρχείο δεν σβήνεται αλλά οι τομείς που καταλαμβάνει ορίζονται ως ελεύθεροι.καταλαμβάνει ορίζονται ως ελεύθεροι.

ΕΡ:ΕΡ: Σε τι μπορεί να βοηθήσει αυτό; Σε τι μπορεί να βοηθήσει αυτό;

ΑΠ: ΑΠ: Κάποιος μπορεί να επαναφέρει αρχεία που έχουν σβηστεί κατά λάθος (αν δεν Κάποιος μπορεί να επαναφέρει αρχεία που έχουν σβηστεί κατά λάθος (αν δεν έχουν προλάβει να χρησιμοποιηθούν οι τομείς που από άλλα αρχεία.έχουν προλάβει να χρησιμοποιηθούν οι τομείς που από άλλα αρχεία.

ΕΡ:ΕΡ: Μπορεί να μας γυρίσει μπούμερανγκ αυτό; Μπορεί να μας γυρίσει μπούμερανγκ αυτό;

Καταχώρηση περιοχών δίσκου (4/4)Καταχώρηση περιοχών δίσκου (4/4)

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ

ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ

Παράδειγμα συνδεδεμένης καταχώρησηςΠαράδειγμα συνδεδεμένης καταχώρησης: (: (Μέγεθος τομέα =Μέγεθος τομέα = 512 bytes 512 bytes))

1.1. Αποθηκεύουμε το αρχείο Α με 2000 Αποθηκεύουμε το αρχείο Α με 2000 bytesbytes

Πόσους τομείς των 512 Πόσους τομείς των 512 Bytes Bytes θα χρειαστούμε;θα χρειαστούμε;

2.2. Αποθηκεύουμε το αρχείο Αποθηκεύουμε το αρχείο BB με 60 με 6000 bytesbytes

3.3. Αποθηκεύουμε το αρχείο Γ με 3000 Αποθηκεύουμε το αρχείο Γ με 3000 bytesbytes

4.4. Σβήνουμε το αρχείο ΒΣβήνουμε το αρχείο Β

5.5. Αποθηκεύουμε το αρχείο Δ με 2049 Αποθηκεύουμε το αρχείο Δ με 2049 bytesbytes

6.6. Ανοίγουμε το αρχείο Α, προσθέτουμε 100 Ανοίγουμε το αρχείο Α, προσθέτουμε 100 bytes bytes και το αποθηκεύουμεκαι το αποθηκεύουμε

7.7. Ανοίγουμε το αρχείο Γ, προσθέτουμε 10 Ανοίγουμε το αρχείο Γ, προσθέτουμε 10 bytes bytes και το αποθηκεύουμε. και το αποθηκεύουμε. Αλλάζει κάτι;Αλλάζει κάτι;

8.8. Ανοίγουμε το αρχείο Γ, προσθέτουμε άλλα 63 Ανοίγουμε το αρχείο Γ, προσθέτουμε άλλα 63 bytes bytes και το αποθηκεύουμε. και το αποθηκεύουμε. Αλλάζει κάτι;Αλλάζει κάτι;

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΒΒ

ΒΒ ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΔΔ

ΔΔ ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ ΔΔ ΔΔ ΔΔ

ΑΑ

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΔΔ

ΔΔ ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ ΔΔ ΔΔ ΔΔ

ΑΑ ΓΓ

ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΑΑ ΔΔ

ΔΔ ΓΓ ΓΓ ΓΓ ΓΓ

ΓΓ ΓΓ ΔΔ ΔΔ ΔΔ

ΑΑ

Εξωτερικός Κατακερματισμός (1/3)Εξωτερικός Κατακερματισμός (1/3)

ΟρισμόςΟρισμός: Κατάσταση στην οποία κομμάτια αρχείων βρίσκονται : Κατάσταση στην οποία κομμάτια αρχείων βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία του δίσκου και ο δίσκος είναι διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία του δίσκου και ο δίσκος είναι γεμάτος κενά.γεμάτος κενά.

Πώς δημιουργείται;Πώς δημιουργείται; Όταν ο δίσκος είναι άδειος ένα νέο αρχείο καταλαμβάνει γειτονικούς Όταν ο δίσκος είναι άδειος ένα νέο αρχείο καταλαμβάνει γειτονικούς

τομείςτομείς Όταν το αρχείο διαγραφεί τότε δημιουργείται κενός χώρος.Όταν το αρχείο διαγραφεί τότε δημιουργείται κενός χώρος. Το επόμενο αρχείο θα προσπαθήσει να μπει σε αυτό το κενό χώρο και Το επόμενο αρχείο θα προσπαθήσει να μπει σε αυτό το κενό χώρο και

υπάρχουν 3 περιπτώσεις:υπάρχουν 3 περιπτώσεις:

1.1. Είτε δεν θα χωρέσει οπότε ένα μέρος του αρχείου θα αποθηκευτεί σε άλλο Είτε δεν θα χωρέσει οπότε ένα μέρος του αρχείου θα αποθηκευτεί σε άλλο μέρος του δίσκουμέρος του δίσκου

2.2. Είτε θα χωρέσει αφήνοντας πάλι κενό χώροΕίτε θα χωρέσει αφήνοντας πάλι κενό χώρο

3.3. Είτε (σπανιότατα) θα χωρέσει ακριβώς στο κενό χώροΕίτε (σπανιότατα) θα χωρέσει ακριβώς στο κενό χώρο

Έτσι μετά από λίγο καιρό δημιουργούνται τρύπες παντού στον δίσκο.Έτσι μετά από λίγο καιρό δημιουργούνται τρύπες παντού στον δίσκο.

ΕΡ: ΕΡ: Γιατί αυτό είναι κακό;Γιατί αυτό είναι κακό;

ΑΠ:ΑΠ: Η απόδοση του υπολογιστή μειώνεται Η απόδοση του υπολογιστή μειώνεται

Εξωτερικός Κατακερματισμός (2/3)Εξωτερικός Κατακερματισμός (2/3)

Αρχική κατάσταση: Ο δίσκος είναι άδειοςΑρχική κατάσταση: Ο δίσκος είναι άδειος

Μέγεθος τομέα: 500 Μέγεθος τομέα: 500 bytesbytes

1.1. Δημιουργούνται 4 αρχεία: Δημιουργούνται 4 αρχεία:

A:A: 400 bytes 400 bytes …. …. τομείς τομείς

B:B: 700 bytes 700 bytes …. …. τομείς τομείς

C:C: 1300 bytes 1300 bytes …. …. τομείς τομείς

D: D: 1100 bytes 1100 bytes …. …. τομείς τομείς

2.2. Διαγράφεται το αρχείο Διαγράφεται το αρχείο C C και το αρχείο Ακαι το αρχείο Α

3.3. Δημιουργείται το αρχείο Δημιουργείται το αρχείο E E

E: E: 1200 bytes 1200 bytes …. …. τομείς. τομείς.

1.1. Διαγράφεται τΔιαγράφεται τoo αρχεί αρχείoo BB

Τομέας 1Τομέας 1 Τομέας 2Τομέας 2 Τομέας 3Τομέας 3 Τομέας 4Τομέας 4

Τομέας 5Τομέας 5 Τομέας 6Τομέας 6 Τομέας 7Τομέας 7 Τομέας 8Τομέας 8

Τομέας 9Τομέας 9 Τομέας 10Τομέας 10 Τομέας 11Τομέας 11 Τομέας 12Τομέας 12

Α Β Β C

C C D D

D Τομέας 10 Τομέας 11 Τομέας 12

Τομέας 1 Β Β Τομέας 4

Τομέας 5 Τομέας 6 D D

D Τομέας 10 Τομέας 11 Τομέας 12

E Β Β E

E Τομέας 6 D D

D Τομέας 10 Τομέας 11 Τομέας 12

E Τομέας 2 Τομέας 3 E

E Τομέας 6 D D

D Τομέας 10 Τομέας 11 Τομέας 12

Εξωτερικός Κατακερματισμός (3/3)Εξωτερικός Κατακερματισμός (3/3)

5.5. Δημιουργείται το αρχείο Δημιουργείται το αρχείο F F

F:F: 1900 bytes 1900 bytes ….. ….. τομείς. τομείς.

ΛΥΣΗ:ΛΥΣΗ: Τακτοποίηση αρχείων έτσι ώστε τα Τακτοποίηση αρχείων έτσι ώστε τα κομμάτια τους να είναι όσο το δυνατόν κομμάτια τους να είναι όσο το δυνατόν συνεχόμενα (συνεχόμενα (ΑποκατακερματισμόςΑποκατακερματισμός))

6.6. Αποκατακερματισμός δίσκου με εφαρμογή Αποκατακερματισμός δίσκου με εφαρμογή αποκατακερματισμού. αποκατακερματισμού.

E E E F

F F F D

D D Τομέας 11 Τομέας 12

E F F E

E F D D

D F Τομέας 11 Τομέας 12

E Τομέας 2 Τομέας 3 E

E Τομέας 6 D D

D Τομέας 10 Τομέας 11 Τομέας 12

Εσωτερικός ΚατακερματισμόςΕσωτερικός Κατακερματισμός

Τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ομάδες δεδομένων (Τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ομάδες δεδομένων (blocks) blocks) με συγκεκριμένο με συγκεκριμένο μέγεθος ανάλογα με το ΛΣ.μέγεθος ανάλογα με το ΛΣ.

Έτσι σχεδόν πάντα μένει κενός χώρος στο τελευταίο Έτσι σχεδόν πάντα μένει κενός χώρος στο τελευταίο block block του κάθε αρχείου.του κάθε αρχείου. Αυτό ονομάζεται Αυτό ονομάζεται εσωτερικός κατακερματισμόςεσωτερικός κατακερματισμός..

ΠαράδειγμαΠαράδειγμα. Αποθήκευση ενός αρχείου των 4000 . Αποθήκευση ενός αρχείου των 4000 BytesBytes σε ένα ΛΣ με σε ένα ΛΣ με μέγεθος μέγεθος block block 1024 1024 BytesBytes.. Πόσα Πόσα blocks blocks χωράνε το αρχείο των 4000 χωράνε το αρχείο των 4000 Bytes; Bytes;

1024 + 1024 + 1024 + 1024 = 4096 Bytes1024 + 1024 + 1024 + 1024 = 4096 Bytes

Πόσα Πόσα Bytes Bytes πάνε χαμένα; πάνε χαμένα; 96 96 BytesBytes

? ΕΡ: ΕΡ: Πόσα Πόσα Bytes Bytes νομίζετε ότι χάνονται κατά μέσο όρο για κάθε αρχείο σε ένα νομίζετε ότι χάνονται κατά μέσο όρο για κάθε αρχείο σε ένα σύστημα αρχείων με μέγεθος σύστημα αρχείων με μέγεθος Block = Block = 1024 1024 Bytes;Bytes;

ΑΠ:ΑΠ: 1024 / 2 = 512 Bytes1024 / 2 = 512 Bytes

Ακεραιότητα και ασφάλεια δεδομένωνΑκεραιότητα και ασφάλεια δεδομένων

Αξία των υπολογιστών και των δεδομένων Αξία των υπολογιστών και των δεδομένων τεράστια (Γιατί;) τεράστια (Γιατί;) Οικονομική (δοσοληψίες με πελάτες)Οικονομική (δοσοληψίες με πελάτες)

Επαγγελματική (εργασίες)Επαγγελματική (εργασίες)

Συναισθηματική (φωτογραφίες)Συναισθηματική (φωτογραφίες)

Αν συμβεί κάτι και χάσουμε τα δεδομένα μας; Αν συμβεί κάτι και χάσουμε τα δεδομένα μας;

ΚαταστροφήΚαταστροφή

Το ΛΣ πρέπει να έχει μηχανισμούς για την ακεραιότητα και την ασφάλεια Το ΛΣ πρέπει να έχει μηχανισμούς για την ακεραιότητα και την ασφάλεια των δεδομένων μας:των δεδομένων μας: ΑκεραιότηταΑκεραιότητα: Προστασία των Η/Υ & των δεδομένων μας από καταστροφή ή : Προστασία των Η/Υ & των δεδομένων μας από καταστροφή ή

αλλοίωση.αλλοίωση.

ΑσφάλειαΑσφάλεια: Τα μέτρα που προστατεύουν τους Η/Υ & τα δεδομένα μας από : Τα μέτρα που προστατεύουν τους Η/Υ & τα δεδομένα μας από διάφορες απειλές.διάφορες απειλές.

Απειλές για Η/Υ και δεδομέναΑπειλές για Η/Υ και δεδομένα

ΕΡ:ΕΡ: Από τι νομίζετε ότι κινδυνεύουν οι Η/Υ και τα δεδομένα μας; Από τι νομίζετε ότι κινδυνεύουν οι Η/Υ και τα δεδομένα μας;

Φυσικές καταστροφέςΦυσικές καταστροφές

Διακοπές ρεύματοςΔιακοπές ρεύματος

Βλάβες στο ΥλικόΒλάβες στο Υλικό

Λανθασμένος χειρισμόςΛανθασμένος χειρισμός

Βλάβες από σκόπιμο κακό χειρισμόΒλάβες από σκόπιμο κακό χειρισμό

Κατά λάθος αλλοίωση των πληροφοριώνΚατά λάθος αλλοίωση των πληροφοριών

Σκόπιμη αλλοίωση των πληροφοριώνΣκόπιμη αλλοίωση των πληροφοριών

Κλοπή ή διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριώνΚλοπή ή διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριών

Ιοί υπολογιστώνΙοί υπολογιστών

Τρόποι αντιμετώπισης απειλώνΤρόποι αντιμετώπισης απειλών

Φυσικές καταστροφέςΦυσικές καταστροφές Εφεδρικά αντίγραφα φυλαγμένα σε χώρο μακριά από τον υπολογιστή.Εφεδρικά αντίγραφα φυλαγμένα σε χώρο μακριά από τον υπολογιστή.

Διακοπές ρεύματοςΔιακοπές ρεύματος Συσκευή αδιάλειπτης παροχής ρεύματος (Συσκευή αδιάλειπτης παροχής ρεύματος (UPS)UPS)

Βλάβες στο Υλικό, Λανθασμένος χειρισμός, Κατά λάθος αλλοίωση των Βλάβες στο Υλικό, Λανθασμένος χειρισμός, Κατά λάθος αλλοίωση των πληροφοριώνπληροφοριών Πλήρη Εφεδρικά αντίγραφαΠλήρη Εφεδρικά αντίγραφα Εξουσιοδότηση χρήσης του Η/Υ μόνο σε εκπαιδευμένους χρήστες Εξουσιοδότηση χρήσης του Η/Υ μόνο σε εκπαιδευμένους χρήστες

Βλάβες από σκόπιμο κακό χειρισμόΒλάβες από σκόπιμο κακό χειρισμό,, Σκόπιμη αλλοίωση των Σκόπιμη αλλοίωση των πληροφοριών, Κλοπή ή διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριώνπληροφοριών, Κλοπή ή διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριών Προσπέλαση μόνο σε εξουσιοδοτημένο προσωπικόΠροσπέλαση μόνο σε εξουσιοδοτημένο προσωπικό Καθορισμός δικαιωμάτων χρήσης για κάθε χρήστηΚαθορισμός δικαιωμάτων χρήσης για κάθε χρήστη Πλήρη Εφεδρικά αντίγραφαΠλήρη Εφεδρικά αντίγραφα

Ιοί υπολογιστώνΙοί υπολογιστών Χρήση ειδικών προγραμμάτων ανίχνευσης και αφαίρεσης ιών (Χρήση ειδικών προγραμμάτων ανίχνευσης και αφαίρεσης ιών (Antivirus)Antivirus)

Υποστήριξη της ασφάλειας από το ΛΣΥποστήριξη της ασφάλειας από το ΛΣ

Ύπαρξη προγράμματος λήψης εφεδρικών αντιγράφωνΎπαρξη προγράμματος λήψης εφεδρικών αντιγράφων ( (BackupBackup))

Έλεγχος πρόσβασης με χρήση συνθηματικώνΈλεγχος πρόσβασης με χρήση συνθηματικών ( (PasswordsPasswords))

Έλεγχος χρήσης αρχείων και ευρετηρίων με χρήση δικαιωμάτων Έλεγχος χρήσης αρχείων και ευρετηρίων με χρήση δικαιωμάτων πρόσβασης (πρόσβασης (Access RightsAccess Rights))

Ύπαρξη προγράμματος ανίχνευσης και εξουδετέρωσης ιών (Ύπαρξη προγράμματος ανίχνευσης και εξουδετέρωσης ιών (AntivirusAntivirus))

ΣυνθηματικάΣυνθηματικά

Λέξεις ή συνδυασμοί γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων που επιτρέπουν Λέξεις ή συνδυασμοί γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων που επιτρέπουν την πρόσβαση στον υπολογιστή σε συγκεκριμένους χρήστες.την πρόσβαση στον υπολογιστή σε συγκεκριμένους χρήστες.

Κάθε χρήστης πρέπει να γνωρίζει μόνο το δικό του συνθηματικόΚάθε χρήστης πρέπει να γνωρίζει μόνο το δικό του συνθηματικό

Το συνθηματικό Το συνθηματικό δεν εμφανίζεται στην οθόνηδεν εμφανίζεται στην οθόνη όταν το πληκτρολογεί ο χρήστης όταν το πληκτρολογεί ο χρήστης για να μην μπορεί κανένας άλλος να το δει και να το αντιγράψει.για να μην μπορεί κανένας άλλος να το δει και να το αντιγράψει.

Τα συνθηματικά Τα συνθηματικά πρέπει να αλλάζουν συχνάπρέπει να αλλάζουν συχνά..

Σε κρίσιμα τμήματα τα συνθηματικά έχουν Σε κρίσιμα τμήματα τα συνθηματικά έχουν περιορισμένο χρόνο ζωήςπεριορισμένο χρόνο ζωής και όταν και όταν λήγει η ισχύς τους οι χρήστες αναγκάζονται να τα αλλάξουν.λήγει η ισχύς τους οι χρήστες αναγκάζονται να τα αλλάξουν.

Μελέτη περίπτωσης (case study)Μελέτη περίπτωσης (case study)336 χρήστες336 χρήστες έλαβαν e-mail με την υπόδειξη να αποστείλουν τον κωδικό τους έλαβαν e-mail με την υπόδειξη να αποστείλουν τον κωδικό τους ώστε να ενημερωθεί η βάση του δικτύου…ώστε να ενημερωθεί η βάση του δικτύου…

138138 απέστειλαν το σωστό κωδικό απέστειλαν το σωστό κωδικό

3030 απέστειλαν λάθος κωδικό απέστειλαν λάθος κωδικό

ΕλάχιστοιΕλάχιστοι ανέφεραν το γεγονός στον υπεύθυνο Ασφαλείας του Συστήματος ανέφεραν το γεγονός στον υπεύθυνο Ασφαλείας του Συστήματος

Συμβουλές για σωστά συνθηματικάΣυμβουλές για σωστά συνθηματικά

Χρησιμοποιείτε συνθηματικά Χρησιμοποιείτε συνθηματικά τουλάχιστον 8 χαρακτήρωντουλάχιστον 8 χαρακτήρων. Ένα συνθηματικό 4 . Ένα συνθηματικό 4 ή 5 χαρακτήρων σπάει σε 1 λεπτό ενώ ένα συνθηματικό 10 χαρακτήρων ή 5 χαρακτήρων σπάει σε 1 λεπτό ενώ ένα συνθηματικό 10 χαρακτήρων μπορεί να σπάει με έναν απλό υπολογιστή σε μερικά χρόνια μπορεί να σπάει με έναν απλό υπολογιστή σε μερικά χρόνια

Χρησιμοποιείτε συνδυασμούς γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων Χρησιμοποιείτε συνδυασμούς γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων

( _ + ! @ # $ κτλ) αν αυτό είναι δυνατόν( _ + ! @ # $ κτλ) αν αυτό είναι δυνατόν

Μην χρησιμοποιείτεΜην χρησιμοποιείτε:: το όνομά σας, το όνομά σας, ονόματα των παιδιών σας, ονόματα των παιδιών σας, διευθύνσεις, διευθύνσεις, ημερομηνία γέννησης ημερομηνία γέννησης ή άλλες «δημόσιες» πληροφορίες ή άλλες «δημόσιες» πληροφορίες ((ΑΦΜ, Αριθμός ταυτότητας κτλ)ΑΦΜ, Αριθμός ταυτότητας κτλ)

Χρησιμοποιείτε διαφορετικό (πιο δυνατό) συνθηματικό για ευαίσθητες Χρησιμοποιείτε διαφορετικό (πιο δυνατό) συνθηματικό για ευαίσθητες δραστηριότητες όπως e-bankiδραστηριότητες όπως e-bankingng

Αλλάζετε τα συνθηματικά σας συχνά Αλλάζετε τα συνθηματικά σας συχνά

Βιομετρικές Μέθοδοι για τον Έλεγχο ΠρόσβασηςΒιομετρικές Μέθοδοι για τον Έλεγχο Πρόσβασης

Χρησιμοποιούνται από την αρχή της ύπαρξης του ανθρώπου Χρησιμοποιούνται από την αρχή της ύπαρξης του ανθρώπου

Αποτελούν την 4η κατηγορία ταυτοποίησης Αποτελούν την 4η κατηγορία ταυτοποίησης

1.1. Κάτι που ξέρω Κάτι που ξέρω (π.χ PIN, password) (π.χ PIN, password) «ξεχνιέται» «ξεχνιέται»

Ευκολότερη στη χρήση, αλλάζει εύκολα, εύκολα προστατεύεταιΕυκολότερη στη χρήση, αλλάζει εύκολα, εύκολα προστατεύεται

Ξεχνιέται συχνά, αντιγράφεται χωρίς πολύπλοκο εξοπλισμόΞεχνιέται συχνά, αντιγράφεται χωρίς πολύπλοκο εξοπλισμό

2.2. Κάτι που έχωΚάτι που έχω (π.χ. κλειδί, κάρτα): «χάνεται» (π.χ. κλειδί, κάρτα): «χάνεται»

Δύσκολη αντιγραφή Δύσκολη αντιγραφή ((χρειάζεται πολύπλοκος εξοπλισμός)χρειάζεται πολύπλοκος εξοπλισμός)

Κλοπή – απώλεια κάρτας ή κλειδιούΚλοπή – απώλεια κάρτας ή κλειδιού

3.3. Που βρίσκομαι Που βρίσκομαι σε σχέση με το που έπρεπε να είμαι (π.χ. σύνδεση σε σχέση με το που έπρεπε να είμαι (π.χ. σύνδεση μόνο από συγκεκριμένο υπολογιστή)μόνο από συγκεκριμένο υπολογιστή)

4.4. ΒιομετρίαΒιομετρία Κάτι που είμαι (δακτυλικά αποτυπώματα κτλ) Κάτι που είμαι (δακτυλικά αποτυπώματα κτλ) Αποτελεσματικότερη μέθοδος από τις προηγούμενεςΑποτελεσματικότερη μέθοδος από τις προηγούμενες Απαιτεί ειδικό εξοπλισμόΑπαιτεί ειδικό εξοπλισμό Απαιτεί έλεγχο ευαίσθητων «προσωπικών» δεδομένωνΑπαιτεί έλεγχο ευαίσθητων «προσωπικών» δεδομένων

ΒιομετρίαΒιομετρία Κάτι που είμαι Κάτι που είμαι

ΕΡΕΡ: Ξέρετε από τι μπορεί να μας ταυτοποιήσει ένας ειδικός Η/Υ;: Ξέρετε από τι μπορεί να μας ταυτοποιήσει ένας ειδικός Η/Υ;Δακτυλικά αποτυπώματαΔακτυλικά αποτυπώματα

ΊριδαΊριδα

Φυσιογνωμία προσώπουΦυσιογνωμία προσώπου

Γεωμετρία χεριού, αγγεία χεριούΓεωμετρία χεριού, αγγεία χεριού

ΑμφιβληστροειδήςΑμφιβληστροειδής

DNADNA

Κατανομή ιδρωτοποιών πόρων στο δάκτυλοΚατανομή ιδρωτοποιών πόρων στο δάκτυλο

Σχήμα και μέγεθος αυτιώνΣχήμα και μέγεθος αυτιών

Οσμή Οσμή

Ηλεκτρική αγωγιμότητα σώματοςΗλεκτρική αγωγιμότητα σώματος

Αναγνώριση υπογραφής Αναγνώριση υπογραφής

Αναγνώριση φωνήςΑναγνώριση φωνής

Αναγνώριση τρόπου πληκτρολόγησηςΑναγνώριση τρόπου πληκτρολόγησης

Εργασία Εργασία 11ηη

A.A. Κάτι που ο χρήστης ξέρει.Κάτι που ο χρήστης ξέρει.

B.B. Κάτι που ο χρήστης έχει.Κάτι που ο χρήστης έχει.

C.C. Κάτι που αποτελεί μοναδικό Κάτι που αποτελεί μοναδικό ατομικό χαρακτηριστικό του ατομικό χαρακτηριστικό του χρήστηχρήστη

D.D. Πού βρίσκεται ο χρήστης σε Πού βρίσκεται ο χρήστης σε σχέση με το πού αναμένεται σχέση με το πού αναμένεται να βρίσκεταινα βρίσκεται

1) Φυσιογνωμία προσώπου (σχήμα προσώπου, σχήμα και θέση ματιών,σχήμα και θέση αυτιών, σχήμα και θέση μύτης κτλ.).

2) Δελτίο ταυτότητας

3) Μαγνητική κάρτα

4) Κωδικός PIN

5) Χαρακτηριστικά φωνής

6) Χαρακτηριστικά υπογραφής

7) Συνθηματικό (password).

8) Η/Υ-τερματικό από το οποίο συνδέεται ο χρήστης

Αντιστοιχίστε τα χαρακτηριστικά της δεξιάς στήλης με τις μεθόδους ταυτοποίησης της αριστερής στήλης. Προσέξτε! Η αντιστοίχιση δεν είναι απαραίτητα ένα προς ένα.

Εργασία Εργασία 22ηη

A.A. Κάτι που ο χρήστης ξέρει (πχ Κάτι που ο χρήστης ξέρει (πχ συνθηματικό).συνθηματικό).

B.B. Κάτι που ο χρήστης έχει (πχ Κάτι που ο χρήστης έχει (πχ κάρτα).κάρτα).

C.C. Κάτι που αποτελεί μοναδικό Κάτι που αποτελεί μοναδικό ατομικό χαρακτηριστικό του ατομικό χαρακτηριστικό του χρήστη (πχ αποτύπωμα).χρήστη (πχ αποτύπωμα).

D.D. Πού βρίσκεται ο χρήστης σε σχέση Πού βρίσκεται ο χρήστης σε σχέση με το πού αναμένεται να βρίσκεταιμε το πού αναμένεται να βρίσκεται

1) Ευκολία χρήσης2) Δυσκολία χρήσης3) Απαιτεί ειδικό εξοπλισμό4) Δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό5) Tο μέσο ταυτοποίησης αλλάζει

εύκολα6) Το μέσο ταυτοποίησης δεν αλλάζει

εύκολα7) Το μέσο ταυτοποίησης αντιγράφεται

εύκολα8) Το μέσο ταυτοποίησης αντιγράφεται

δύσκολα9) Το μέσο ταυτοποίησης υποκλέπτεται

εύκολα10) Το μέσο ταυτοποίησης υποκλέπτεται

δύσκολα11) Η μέθοδος είναι εύκολα αποδεκτή από

τους χρήστες12) Η μέθοδος είναι δύσκολα αποδεκτή από

τους χρήστες

Αντιστοιχίστε τα χαρακτηριστικά της δεξιάς στήλης με τις μεθόδους ταυτοποίησης της αριστερής στήλης. Προσέξτε! Η αντιστοίχιση δεν είναι απαραίτητα ένα προς ένα.

Δικαιώματα προσπέλασης χρηστών σε αρχεία και Δικαιώματα προσπέλασης χρηστών σε αρχεία και φακέλουςφακέλους

Κάθε αρχείο έχει έναν ιδιοκτήτη. Κάθε αρχείο έχει έναν ιδιοκτήτη.

Είναι αυτός που δημιούργησε το αρχείο και έχει όλα τα δικαιώματα πάνω σε αυτό:Είναι αυτός που δημιούργησε το αρχείο και έχει όλα τα δικαιώματα πάνω σε αυτό:

Δικαίωμα ΑνάγνωσηςΔικαίωμα Ανάγνωσης ( (RRead)ead)

Δικαίωμα Τροποποίησης ή Διαγραφής (Δικαίωμα Τροποποίησης ή Διαγραφής (WWrite)rite)

Δικαίωμα Εκτέλεσης (Δικαίωμα Εκτέλεσης (eeXXecute)ecute)

Δικαίωμα να δώσει ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω 3 δικαιώματα σε Δικαίωμα να δώσει ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω 3 δικαιώματα σε άλλους χρήστεςάλλους χρήστες

Στα συστήματα ενός χρήστη ο κάτοχος του υπολογιστή είναι και ο ιδιοκτήτης Στα συστήματα ενός χρήστη ο κάτοχος του υπολογιστή είναι και ο ιδιοκτήτης όλων των αρχείων και φακέλων του υπολογιστή.όλων των αρχείων και φακέλων του υπολογιστή.

Προστασία αρχείων και φακέλων στα Προστασία αρχείων και φακέλων στα WindowsWindows

Κάθε αρχείο ή φάκελος μπορεί να έχει τους εξής χαρακτηρισμούς:Κάθε αρχείο ή φάκελος μπορεί να έχει τους εξής χαρακτηρισμούς:

Μόνο για ανάγνωση (Μόνο για ανάγνωση (Read OnlyRead Only))

Κρυφό (Κρυφό (HiddenHidden))

Συστήματος (Συστήματος (SystemSystem))

Προς φύλαξη (Προς φύλαξη (ArchiveArchive))

Αν ο υπολογιστής συνδέεται σε δίκτυο και κάποιοι φάκελοι διαμοιράζονται (Κοινοί) Αν ο υπολογιστής συνδέεται σε δίκτυο και κάποιοι φάκελοι διαμοιράζονται (Κοινοί) μπορούμε να τους προστατεύσουμε με:μπορούμε να τους προστατεύσουμε με:

ΣυνθηματικάΣυνθηματικά

Λίστα χρηστών που μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν.Λίστα χρηστών που μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν.

ΤΕΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΤΕΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Διαχείριση αρχείωνΔιαχείριση αρχείων Δομή αποθήκευσης Δομή αποθήκευσης Αρχείο Αρχείο Ιεραρχικό σύστημα αρχείωνΙεραρχικό σύστημα αρχείων Απόλυτο-σχετικό μονοπάτι κτλΑπόλυτο-σχετικό μονοπάτι κτλ Κατηγορίες αρχείωνΚατηγορίες αρχείων

Αποθήκευση αρχείων στον δίσκοΑποθήκευση αρχείων στον δίσκο Ίχνη-τομείςΊχνη-τομείς Αποθήκευση δεδομένων σε τομείς – μέγεθος Αποθήκευση δεδομένων σε τομείς – μέγεθος blockblock

Προσπέλαση δεδομένωνΠροσπέλαση δεδομένων Συνολική καθυστέρηση ανάγνωσης από τον δίσκοΣυνολική καθυστέρηση ανάγνωσης από τον δίσκο Μέθοδοι καταχώρησης αρχείων στον δίσκοΜέθοδοι καταχώρησης αρχείων στον δίσκο

Συνεχόμενη καταχώρηση – Συνδεδεμένη καταχώρησηΣυνεχόμενη καταχώρηση – Συνδεδεμένη καταχώρηση

Κατακερματισμός Κατακερματισμός Εσωτερικός – Εξωτερικός κατακερματισμός Εσωτερικός – Εξωτερικός κατακερματισμός

Ακεραιότητα και ασφάλεια δεδομένωνΑκεραιότητα και ασφάλεια δεδομένων Απειλές – τρόποι αντιμετώπισης απειλώνΑπειλές – τρόποι αντιμετώπισης απειλών Υποστήριξη της ασφάλειας από το ΛΣ Υποστήριξη της ασφάλειας από το ΛΣ Αντίγραφα ασφαλείας, Συνθηματικά, Αντίγραφα ασφαλείας, Συνθηματικά,

Δικαιώματα χρηστών, Δικαιώματα χρηστών, AntivirusAntivirus