ΧΡΗΜΑwww.hrima.gr

ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ: Βαρύ πλήγμα από capital controls και αβεβαιότητα

ΕΠ

ΕΝ

ΔΥΤ

ΙΚΟ

& Ο

ΙΚΟ

ΝΟ

ΜΙΚ

Ο Π

ΕΡ

ΙΟΔ

ΙΚΟ

/ τ.

42

0 /

04

.20

16

/ €

6,0

0

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΨύχραιμη αναμονή στο ΧΑ για τη λήξη της «ομηρίας»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΑκτινογραφία στα οικονομικά αποτελέ-

σματα των εισηγμένων

Εργαζόμαστε ώστε να αναστρέψουμε το

κλίμα αποεπένδυσης που προκάλεσαν οι

πολιτικές διαρκούς λιτότητας τα τελευ-

ταία χρόνια. Στόχος για το 2016 είναι να

διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία

συνολικά περί τα 8 δισ. ευρώ.

Υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού

ΕΣΠΑ για τους πολλούς, με αδιάβλητες διαδικασίες

Αλέξης Χαρίτσης

http://www.kotsovolos.gr/site/

http://www.mercedes-benz.gr/content/greece/mpc/mpc_greece_website/grng/home_mpc/passengercars/home/new_cars/models/e-class/w213.html

2 Απρίλιος 20162 Απρίλιος 2016

Άρον το... χρέος σου και περιπάτει!

ΧΡΗΜΑ τ.420, Απρίλιος 2016

ΕΝ ΑΡΧΗ...

ριν ο Ιησούς θεραπεύσει τον παράλυτο με τη δύναμη της πίστης, τον ρώτησε αν θέλει να γίνει υγιής. Όταν είδε στα

μάτια του ότι ήθελε, τον προέτρεψε να σηκώ-σει το κρεβάτι του και να περπατήσει. Και να μην κυλήσει ξανά στην αμαρτία. Όχι, μην απατάσθε από την εισαγωγή. Η στήλη δεν εγκατέλειψε την πολιτική και την οικονομία, για να αφοσιωθεί στη θεολογία. Προσφεύγουμε στο Ευαγγέλιο, γιατί ίσως μόνο εκεί μπορούν πλέον να αναζητηθούν ερμηνευτικά εργαλεία για την παράλογη πολι-τική της Γερμανίας έναντι της υπερχρεωμένης Ελλάδας. Η Μέρκελ, ο Σόιμπλε και οι περισσότεροι Χριστιανοδημοκράτες πολιτικοί της Γερμανίας πίνουν νερό στο όνομα του Διεθνούς Νομι-σματικού Ταμείου. Μόνο το ΔΝΤ, πιστεύουν, μπορεί να επιβάλει αποτελεσματικά την εφαρ-μογή των πιο σκληρών συνταγών λιτότητας στους δημοσιονομικά αμαρτωλούς Έλληνες -η Κομισιόν αντιμετωπίζεται σχεδόν ως ανυ-πόληπτος θεσμός σε ό,τι αφορά την επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας. Όταν έρχεται όμως το Ταμείο, πριν αδειάσει το νερό στα ποτήρια των Γερμανών αξιω-ματούχων, και λέει ευθέως ότι είναι εντελώς παράλογο να περιμένει κανείς από την Ελλάδα να φθάσει σε ένα πρωτογενές πλεό-νασμα 3,5% του ΑΕΠ και να το διατηρήσει για δεκαετίες, προκειμένου να παραμείνει βιώσιμο το χρέος χωρίς «κούρεμα» των πιστωτών, ο Β. Σόιμπλε κλείνει τα αυτιά του και επαναλαμ-βάνει μονότονα: «δεν χρειάζεται ελάφρυνση χρέους, αρκεί να εφαρμόσει σωστά η Ελλάδα το πρόγραμμά της».

Η στάση του κυρίου Σόιμπλε μοιάζει να έχει βγει από κηρύγματα ιερέων για την Κυριακή του Παραλύτου. Αρκεί οι αμαρτωλοί Έλληνες να θέλουν πραγματικά να ξεφύγουν από την αμαρτία, και η οικονομία από θαύμα θα θε-ραπευθεί! Και όχι μόνο αυτό: θα σηκώσει ένα χρέος σχεδόν τριπλάσιο από εθνικό προϊόν, για να το κουβαλήσει με άνεση τις επόμενες δεκαετίες, χωρίς να πειραχθεί «τρίχα» από τα κεφάλαια των πιστωτών! «Άρον το χρέος σου και περιπάτει», λοιπόν. Κι ας λένε ό,τι θέλουν οι άπιστοι Θωμάδες του Διεθνούς Νομισματι-κού Ταμείου. Μήπως έχουν δίκιο οι Γερμανοί φίλοι μας; Μήπως πράγματι όσα λέμε εδώ στην Ελλάδα για το χρέος είναι δικαιολογίες και υπεκφυγές αμαρτωλών που θέλουν να συνεχίσουν να αμαρτάνουν και να στέλνουν τον λογαριασμό σε άλλους; Κυκλοφορούν πολλές θεωρίες για το ελληνικό χρέος. Μάλιστα, η πιο ακραία εξ αυτών, που διακινείται από τον οικονομολόγο και επενδυτή στην ελληνική αγορά ομολόγων, Πολ Καζά-ριαν, υποστηρίζει ότι αν μετρήσουμε σωστά το χρέος, μετρώντας την καθαρή παρούσα αξία του και αφαιρώντας από το χρέος την αξία της περιουσίας του Δημοσίου, η Ελλάδα έχει ένα από τα πιο χαμηλά χρέη της ευρωζώνης, επειδή οι όροι αποπληρωμής του είναι πρωτο-φανώς χαλαροί, αν όχι χαριστικοί. Καλές είναι αυτές οι θεωρίες, ιδιαίτερα όταν είσαι πιστωτής του ελληνικού Δημοσίου, όπως το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών ή η

Japonica του Πολ Καζάριαν. Η ουσία όμως είναι αλλού: για να εξυπηρετεί με βιώσιμο τρόπο το χρέος μας, χωρίς κάποια ουσιώδη ελάφρυνση, πρέπει η Ελλάδα να πετύχει ένα θηριώδες πρωτογενές πλεόνασμα το 2018 και να το διατηρήσει για δεκαετίες. Πρέπει, δηλαδή, σταθερά το ελληνικό κράτος να αφαιρεί από τον ιδιωτικό τομέα τουλάχι-στον 7 δισ. ευρώ τον χρόνο περισσότερα από όσα χρειάζεται για να πληρώνει τις υποχρε-ώσεις του, χωρίς να υπολογίζουμε σε αυτές το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Και ας μην ξεχνάμε ότι αυτά τα 7 δισ. θα πρέπει να αφαιρούνται από έναν ιδιωτικό τομέα που ήδη στενάζει από το δικό του βαρύ χρέος (143% του ΑΕΠ, το 2014), χωρίς να διακρίνε-ται από οικονομικό δυναμισμό και σφριγηλή παραγωγικότητα. Δυστυχώς, οι θεωρίες του Σόιμπλε κινού-νται στη σφαίρα της θεολογίας και όχι της σύγχρονης οικονομικής επιστήμης, η οποία διδάσκει ότι δεν υπάρχει στα διεθνή χρονικά εθνική οικονομία –πολύ περισσότερο αν έχει τα χαρακτηριστικά της ελληνικής– που να έχει σηκώσει για δεκαετίες μια τόσο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική χωρίς να γονατίσει. Ας μην περιμένουν, λοιπόν, οι θεοσεβούμενοι Γερμανοί πιστωτές μας ότι με ένα θαύμα θα λυθεί μόνο του το ελληνικό πρόβλημα, χωρίς τη δική τους συνδρομή...

Νώντας Χαλδούπης, Διευθυντής Σύνταξης

Π

http://www.ab.gr/

4 Απρίλιος 2016

10

30

54

70

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΨύχραιμη αναμονή στο ΧΑ για τη λήξη της «ομηρίας»

WOMEN IN BUSINESSΑνισότητες και κοινωνικά εμπόδια τους

στερούν (προς το παρόν) την κορυφή

BUSINESS AUTO-MOTOΗ καθυστέρηση στην παράταση της απόσυρσης ανέκοψε τη δυναμική του 2015

ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΔίχτυ ασφαλείας στην κρίση του

ασφαλιστικού συστήματος

38ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ

Βαρύ πλήγμα από capital controls και αβεβαιότητα

ΧΡΗΜΑ 5

48

16 ~ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΟικονομικά αποτελέσματα: Οι εισηγμένες πέρασαν το τεστ αντοχής

28 ~ ΔΙΕΘΝΗΤο φάσμα του bail-in απειλεί τις τράπεζες στην ευρωζώνη

68 ~ ΕΥΡΩΠΑΪΚA ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑΣτην… ευρωπαϊκή υγειά μας!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΑλέξης Χαρίτσης, Υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και ΤουρισμούΕΣΠΑ για τους πολλούς, με αδιάβλητες διαδικασίες

ΧΡΗΜΑwww.hrima.gr

ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ: Βαρύ πλήγµα από capital controls και αβεβαιότητα

ΕΠ

ΕΝ

ΔΥΤ

ΙΚΟ

& Ο

ΙΚΟ

ΝΟ

ΜΙΚ

Ο Π

ΕΡ

ΙΟΔ

ΙΚΟ

/ τ.

42

0 /

04

.20

16

/ €

6,0

0

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΨύχραιµη αναµονή στο ΧΑ για τη λήξη της «οµηρίας»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΑκτινογραφία στα οικονοµικά

αποτελέσµατα των εισηγµένων

Εργαζόµαστε ώστε να αναστρέψουµε το κλίµα αποεπένδυσης που προκάλεσαν οι πολιτικές διαρκούς λιτότητας τα τελευ-ταία χρόνια. Στόχος για το 2016 είναι να

διοχετευθούν στην πραγµατική οικονοµία συνολικά περί τα 8 δισ. ευρώ.

ΧΡΗ

ΜΑ

τ.420/ 04.2016ISSN

1105-0470

Υφυπουργός Οικονοµίας, Ανάπτυξης και Τουρισµού

ΕΣΠΑ για τους πολλούς, µε αδιάβλητες διαδικασίες

Αλέξης Χαρίτσης

περιεχόμενα

τ.420/04.2016

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟYΕργαζόμαστε ώστε να αναστρέψουμε το κλίμα απο-επένδυσης που προκάλεσαν οι πολιτικές διαρκούς λιτότητας τα τελευταία χρόνια. Στόχος για το 2016 είναι να διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία

συνολικά περί τα 8 δισ. ευρώ.

02 ~ Εν αρχή: Άρον το... χρέος σου και περιπάτει!

06 ~ Επικαιρότητα: Από το λάθος του καλοκαιριού στο «θρίλερ» του φετινού Πάσχα

80 ~ Διά ταύτα: Π. Πολάκης: Σε ειδική αποστολή στο ΔΝΤ!

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΚωνσταντίνος Ουζούνηςouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣΝώντας Χαλδούπηςchaldoupis.n@ethosmedia.eu

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣΓιώργος Καλούμενοςkaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣBίκυ Γερασίμουgerasimou.v@ethosmedia.eu

Αριστείδης Κυπριώτηςkypriotis.a@ethosmedia.eu

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗΑμαλία Λούβαρηlouvari.a@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙ-ΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣΡάντω Μανώλογλουmanologlou.r@ethosmedia.eu

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Κώστας Ραμπίδηςrampidis.k@ethosmedia.eu

Λωρέττα Μπούραboura.l@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣΔέσποινα Ροπόδηropodi.d@ethosmedia.eu

DIGITAL MARKETINGΣοφία Γελαδάκηgeladaki.s@ethosmedia.eu

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣΣοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκηvoulgaraki.s@ethosmedia.eu

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣKωνσταντίνος Σαλβαρλήςsalvarlis.k@ethosmedia.eu

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥΝατάσσα Λαζαράκουlazarakou.n@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΘοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣτράτος Μωυσήςmoisis.s@ethosmedia.eu

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗPressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ISSN 1105-0470

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογρα-φιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A.Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος

T:210 9984950, Φ:210 9984953E:info@hrima.gr

www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu

www.hrima.gr www.insuranceworld.gr

www.virus.com.grwww.asfalizomai.com

www.alivemag.gr

ΧΡΗΜΑτεύχος Απριλίου 2016

Κώστας Ραμπίδης

rampidis.k@ethosmedia.eu

6 Απρίλιος 2016

ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ ΣΤΟ «ΘΡΙΛΕΡ» ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ ΠΑΣΧΑΟι αστοχίες του τρίτου μνημονίου, το δίκοπο μαχαίρι των «εφεδρικών»

μέτρων και ο κίνδυνος νέας αναβολής της ελάφρυνσης χρέους

επικαιρότητα

Με την ολοκλήρωση των δια-βουλεύσεων για το ελληνικό πρόγραμμα, στο περιθώριο της

εαρινής συνόδου του Διεθνούς Νομισμα-τικού Ταμείου, η πολιτική σκόνη που είχε σηκωθεί τις προηγούμενες εβδομάδες κατακάθισε. Όμως, όταν το τοπίο καθάρισε και η ορατότητα αποκαταστάθηκε, έγινε σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση θα χρει-αστεί να αποδεχθεί πρόσθετα, «εφεδρικά» μέτρα, προκειμένου να κλείσει η αξιολό-γηση, χωρίς να έχει ισχυρές εγγυήσεις ότι, ακόμη κι αν «πιει αυτό το πικρό ποτήρι», θα συναινέσει η Γερμανία σε μια σοβαρή αναδιάρθρωση του χρέους. Το «θρίλερ» του φετινού Πάσχα συνδέεται με μια αόρατη, στους περισσότερους, γραμ-μή με το σοβαρό κατασκευαστικό λάθος του τρίτου μνημονίου, στο οποίο κατέληξαν βιαστικά, το περασμένο καλοκαίρι, η Αθήνα και οι Ευρωπαίοι δανειστές:

του χρέους της. Με πολύ πρόχειρους υπολογισμούς, η διαφορά στους δημο-σιονομικούς στόχους θα χρειαζόταν ένα «κούρεμα» άνω των 50 δισ. ευρώ για να καλυφθεί, δηλαδή θα έπρεπε να διαγρα-φεί ένα χρέος περίπου ίσο με τα διακρατι-κά δάνεια του πρώτου μνημονίου.

~ Η αρχή του τέλους για τη θητεία Βαρου-φάκη στο Υπουργείο Οικονομικών ήρθε πολύ πριν το δημοψήφισμα του καλοκαι-ριού, όταν ο Αλέξης Τσίπρας (χωρίς να ενημερώσει τον τότε υπουργό Οικονομι-κών, όπως έχει δηλώσει ο κύριος Βαρου-φάκης) ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ότι δεχόταν να διαπραγματευθεί για ένα νέο πρόγραμμα με μεσοπρόθεσμο δημοσιονο-μικό στόχο πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Όταν πια ο Έλληνας πρωθυπουργός έφθασε, ύστερα από αρκετές πολιτικές περιπέτειες, στη 17ωρη διαπραγμάτευ-ση για το νέο πρόγραμμα, δεν υπήρξε η

~ Όπως είναι γνωστό, ήδη από την επο-χή Βαρουφάκη, στις διαπραγματεύσεις Αθήνας-Ευρωπαίων δανειστών υπήρχε ένα πολύ σοβαρό σημείο τριβής: η δια-φωνία για τους δημοσιονομικούς στό-χους του νέου προγράμματος, δηλαδή για το πρωτογενές πλεόνασμα που θα έπρεπε να επιτύχει η Ελλάδα και να το διατηρήσει στο διηνεκές. Η κυβέρνηση Σαμαρά είχε δεχθεί να προσδιοριστεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για το πλε-όνασμα στο 4,5% του ΑΕΠ, ενώ ο Γιά-νης Βαρουφάκης ορθώς επέμενε ότι το πλεόνασμα δεν έπρεπε να υπερβαίνει το 1-1,5% του ΑΕΠ. Μόνο που, αν ο στόχος «προσγειωνόταν» σε τόσο χαμηλό πο-σοστό, θα ήταν αναπόφευκτη μια άκρως επώδυνη για τους Ευρωπαίους δανει-στές αναδιάρθρωση του χρέους, αφού η Ελλάδα θα έβαζε στην άκρη πολύ μικρό-τερα ποσά για την ετήσια εξυπηρέτηση

από τονΝώντα

Χαλδούπη

ΧΡΗΜΑ 7

παραμικρή αμφισβήτηση του στόχου για το πλεόνασμα και ο «μαγικός αριθμός» του 3,5% έγινε ο ακρογωνιαίος λίθος του προγράμματος του τρίτου μνημονίου.

~ Ούτε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ούτε βεβαίως οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης, έλαβαν υπόψη στα σοβαρά τις θέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο, αμέσως μετά την προκήρυξη του ελληνικού δημοψηφίσματος, έδωσε στη δημοσιότητα την αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, στην οποία προειδοποιούσε πως δεν εί-ναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς από την Ελλάδα τεράστια πρωτογενή πλεο-νάσματα για δεκαετίες ή και υπερβολικά υψηλά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Το Ταμείο πρότεινε να μειωθεί σε 1-2% ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος και να γίνει μια τολμηρή αναδιάρθρωση του χρέους, με μέτρα που θα ξεπερνούσαν ό,τι είχε συζητηθεί ώς τότε, μεταξύ των οποίων ακόμη και μια διαγραφή όλων των δανείων του πρώτου μνημονίου.

~ Αγνοώντας τις απόλυτα λογικές παραι-νέσεις του ΔΝΤ, προκειμένου να αποφύ-γουν τολμηρά μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους, οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα με πολύ φι-λόδοξο δημοσιονομικό στόχο, που όμως το Ταμείο έκρινε ότι δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με τα «αδύναμα» μέτρα που περιγράφονταν στο τρίτο μνημόνιο -ως γνωστόν, σε άρθρο του ο Π. Τόμσεν είχε τονίσει ότι χρειάζονταν μέτρα εξοικονό-μησης 4,5% του ΑΕΠ και όχι 3%, για να επιτευχθεί ο στόχος. Έτσι, αντί η συμ-φωνία του περασμένου καλοκαιριού να δώσει τέλος στις συνεχείς, από το 2014, αντιπαραθέσεις των Ευρωπαίων με το Τα-μείο για το ελληνικό πρόγραμμα και για το χρέος, επισημοποίησε τη διαφωνία των δύο πλευρών. Και ήταν θέμα χρόνου αυτή ακριβώς η διαφωνία να φέρει και πάλι το πρόγραμμα στα όρια του εκτρο-χιασμού.

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αυτά τα προβλήματα δεν ήταν άγνωστα στα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη στην Αθήνα. Σε μια προσπάθεια να ελιχθεί ανάμεσα στους ισχυρούς πιστωτές, η κυβέρνηση προσπάθησε να φανεί συνεπής με όσα είχε συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους, το περασμένο καλοκαίρι, με την ελπίδα ότι, αν το Ταμείο αμφισβητούσε τη συμφωνία για την πρώτη αξιολόγηση, θα βρισκόταν απομονωμένο και τελικά οι Ευρωπαίοι θα αποδέχονταν να περιοριστεί σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, ώστε να μην μπορεί να εμποδίζει τις εκταμιεύσεις των δόσεων του νέου δανείου. Πράγματι, η ελληνική πλευρά κινήθηκε απολύτως σύμφωνα με όσα είχε δεσμευθεί έναντι των Ευρωπαίων, το περασμένο καλο-καίρι. Όταν αποχώρησαν από την Αθήνα οι εκπρόσωποι των Θεσμών, για να μετάσχουν στη σύνοδο του ΔΝΤ, με τις ευρωπαϊκές συνιστώσες των Θεσμών υπήρχε συμφωνία σχεδόν για το σύνολο των μέτρων, που θα έπρεπε να ληφθούν, βάσει του μνημονίου, για να εξοικονομηθεί το 3% του ΑΕΠ ώς και το 2018. Σοβαρές διαφωνίες υπήρχαν μόνο για το θέμα των «κόκκινων» δανείων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να βρεθεί μια φόρμουλα κοινής αποδοχής. Έχοντας ουσιαστικά ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, αλλά γνωρίζοντας ότι το ΔΝΤ διατηρούσε τις διαφωνίες του, η κυβέρ-νηση έκανε μια τελευταία προσπάθεια να «ντριπλάρει» το Ταμείο: στις συναντήσεις του με τον Φρανσουά Ολάντ και τον Μάρτιν Σουλτς, ο κύριος Τσίπρας ξεκαθάρισε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι είναι έτοιμος να κλείσει την αξιολόγηση με τα μέτρα που είχαν ήδη συμφωνηθεί με την Κομισιόν και που είναι απολύτως εναρμονισμένα με τη συμφωνία του καλοκαιριού, αλλά ότι θα δημιουργούνταν σοβαρότατα πολιτικά προ-βλήματα αν η Αθήνα πιεζόταν να προσθέσει

κι άλλα μέτρα, ώστε να υπάρξει συμφωνία και με το ΔΝΤ. Το Μαξίμου διέψευσε ότι ο πρωθυπουργός απείλησε να παραιτηθεί αν πιεστεί για άλλα μέτρα. Ανεξάρτητα όμως από το τι ακριβώς είπε στον Γάλλο πρόεδρο, στα περίπου 20 λεπτά που συζήτησαν μόνοι, δεν χρειάζεται πολλή ανάλυση για να γίνει αντιληπτό από κάθε Ευρωπαίο συνομιλητή του ότι το «πα-κέτο» της πρώτης αξιολόγησης είναι ήδη αρκετά «βαρύ», όπως έχει συμφωνηθεί με την Κομισιόν, και θα γίνει «ασήκωτο» για την κυβέρνηση αν προστεθούν όσα μέτρα υποδεικνύει το Ταμείο.

ΕΝΑΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ

Στην Ουάσιγκτον, οι συναντήσεις των κορυφαίων οικονομικών αξιωματούχων της ευρωζώνης και του ΔΝΤ φαίνεται ότι γεφύ-ρωσαν τις διαφορές μεταξύ των πιστωτών της χώρας, αλλά με τρόπο που κρύβει αρκε-τούς κινδύνους για την ελληνική πλευρά, καθώς διαψεύστηκαν οριστικά οι προσδο-κίες για έξοδο του Ταμείου από το σχήμα των δανειστών και για την παραμονή του σε ρόλο τεχνικού συμβούλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Από την πλευρά του Ταμείου, ο Πόουλ Τόμσεν ξεκαθάρισε ότι δεν ζητείται από την Ελλάδα να επιβληθούν μέτρα ακόμη σκληρότερης λιτότητας. Αντίθετα, ζητείται να «κοντύνουν» οι δημοσιονομικοί στόχοι και να ληφθούν μέτρα για τη βιωσιμότητα του χρέους από τους Ευρωπαίους πιστωτές, ώστε «να βγαίνει ο λογαριασμός». Αν όμως, όπως είπε ο Τόμσεν, οι Ευρωπαίοι και οι Έλληνες επιμένουν ότι ο στόχος για το πλεόνασμα πρέπει να μείνει στο 3,5%, τότε θα πρέπει να ληφθούν και τα μέτρα που το Ταμείο θεωρεί ότι θα επιτρέψουν αξιόπιστα να προσεγγιστεί αυτός ο στόχος. Δεδομένου του ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ξεκα-θάρισε από την πλευρά του ότι δεν μπορεί

Ούτε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ούτε βεβαίως οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης, έλαβαν υπόψη τις θέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο προειδοποιούσε πως δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς από την Ελλάδα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα για δεκαετίες.

8 Απρίλιος 2016

να συζητηθεί η αλλαγή των δημοσιονομι-κών στόχων, αφού η μείωσή τους θα έπρεπε να συνοδευθεί και από μέτρα για το χρέος, η συμβιβαστική λύση, στην οποία συμφώ-νησαν οι Ευρωπαίοι και το Ταμείο, ήταν να μεταφερθούν τα βάρη στην Ελλάδα: για να κλείσει η αξιολόγηση, εκτός από τα μέτρα των 5,4 δισ. ευρώ (3% του ΑΕΠ), που έχουν ήδη συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να συμφωνήσει με το ΔΝΤ και σε μια λίστα «εφεδρικών» μέτρων, για επιπλέον εξοικονόμηση 1,5% του ΑΕΠ, τα οποία θα τεθούν σε εφαρμο-γή αν και στον βαθμό που θα υπάρξουν αποκλίσεις. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «μέσα στις διαφορετικές προτάσεις που κατατέθη-καν, προκειμένου να υπάρξει προσέγγιση ανάμεσα στους Θεσμούς, είναι και αυτή για περαιτέρω μέτρα που θα αποφασιστούν μεν από τώρα, αλλά θα εφαρμοστούν αν, και μόνο αν, δεν καλύψουμε τον στόχο του 3,5% το 2018. Με δυο λόγια, η συγκε-κριμένη πρόταση προβλέπει να κλείσει η αξιολόγηση με τα μέτρα που υπολογίζουν οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί και συμφωνούν και οι ελληνικές αρχές και μόνο αν το 2018 δεν

πιάσουμε τον στόχο, να είμαστε υποχρεω-μένοι, τότε, να εφαρμόσουμε και κάποια από τα μέτρα που προτείνει το ΔΝΤ. Και είναι ξεκάθαρο ότι σε αυτήν την πρόταση, τα περαιτέρω μέτρα προτείνεται να είναι ανάλογα με την απόκλιση από τον στόχο. Για παράδειγμα, μια απόκλιση 0,3% (δηλα-δή να έχουμε 3,2% πρωτογενές πλεόνασμα και όχι 3,5%) θα οδηγούσε σε μέτρα ύψους μόνο 0,3%». Οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν όμως ότι «η ελληνική πλευρά δεν έχει αποδεχτεί αυτήν την πρόταση και η τελική της θέση θα εξαρτηθεί από ολόκληρο το “πακέτο” που θα είναι στα τραπέζι και που, προφανώς, θα συμπεριλαμβάνει και την ελάφρυνση του χρέους, η οποία, με βάση τη Συμφω-νία του Ιουλίου, είναι προγραμματισμένο να αποφασιστεί αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση». Τα εν δυνάμει επικίνδυνα σημεία αυτής της συμφωνίας είναι, όπως επισημαίνουν αναλυτές:

~ Η προϋπόθεση που θέτει η κυβέρνηση για να αποδεχθεί τη συμφωνία, ότι δη-λαδή θα συνοδευθεί και από σημαντικά μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι μπορεί να εκπληρωθεί σε αυτήν τη φάση. Ο Β. Σό-ιμπλε δεν θέλει να ανοίξει οποιαδήποτε συζήτηση για το χρέος πριν ολοκληρω-θεί η αξιολόγηση, ενώ έχει υποστηρίξει ότι ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, δεν πρόκειται να μπει σε αυτήν τη συζήτηση, που τη θεωρεί άκαι-ρη και περιττή, αφού οι πρώτες δυσκολί-ες της Ελλάδας με την εξυπηρέτηση του χρέους θα εμφανιστούν μετά το 2022. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση κινδυ-νεύει να αποδεχθεί όλα τα μέτρα που θα έχουν υπαγορεύσει οι πιστωτές, ακόμη και εκείνα που δεν περιλαμβάνονται στη συμφωνία του καλοκαιριού, αλλά να μην αποσπάσει σοβαρά ανταλλάγματα για το χρέος. Αυτό φαίνεται ότι αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση, που τονίζει σε σχετι-

κό άτυπο ενημερωτικό σημείωμα ότι «η γερμανική πλευρά φαίνεται να πιστεύει ότι είναι δυνατόν να κλείσει η συμφω-νία με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ, χωρίς όμως καμία ελάφρυνση του χρέους -κάτι που αγνοεί την επαναλαμβανόμενη θέση του ΔΝΤ, που επισημάνθηκε πολλές φο-ρές και στην Ουάσιγκτον, ότι χωρίς ουσι-αστική απομείωση χρέους, το Ταμείο δεν μπαίνει στο πρόγραμμα».

~ Τα πρόσθετα μέτρα, ακόμη κι αν χαρα-κτηριστούν «εφεδρικά», θα προκαλέσουν νέες φυγόκεντρες τάσεις στην κυβερνη-τική πλειοψηφία, που μετά δυσκολίας σήκωνε το βάρος των προηγούμενων μέτρων. Πολύ περισσότερο αν επιμείνει η γερμανική πλευρά στην πρότασή της να μην ενταχθούν απλώς στο αναθεωρη-μένο μνημόνιο τα επιπλέον μέτρα, αλλά να εγκριθούν και από τη Βουλή, ώστε να ενισχυθεί η δέσμευση που αναλαμβάνει η Αθήνα. Σε αυτήν την περίπτωση, η κοι-νοβουλευτική πλειοψηφία θα περάσει από μια πολύ σκληρή δοκιμασία και είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν απώλειες.

Πάντως, την κυρίαρχη εντύπωση ότι η αξιολόγηση πιθανότατα θα κλείσει, αλλά τα ανταλλάγματα για το χρέος δεν θα δοθούν αμέσως, ενισχύει και η σχετική τοποθέτη-ση του Π. Τόμσεν: «Πιστεύουμε», τόνισε από την Ουάσιγκτον, «ότι η ελάφρυνση χρέους πρέπει να δοθεί εντός της περιόδου του προγράμματος, αλλά δεν χρειάζεται να δοθεί προκαταβολικά. Μπορεί να συνδεθεί με την εφαρμογή του προγράμματος τα επό-μενα δύο χρόνια. Αυτό θα ήταν θαυμάσιο». Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι και το Ταμείο είναι έτοιμο να διευκολύνει τη Γερμανία, για να αποφύγει η κυβέρνηση Μέρκελ το άμεσο πολιτικό κόστος της ελάφρυνσης του ελ-ληνικού χρέους. Για την ελληνική κυβέρ-νηση όμως, που αναζητεί στην ελάφρυνση χρέους ένα τελευταίο πολιτικό αντίβαρο στα σκληρά μέτρα του μνημονίου, μια νέα καθυστέρηση ώς το 2018 θα είναι, πολιτικά, «τοξική»...

επικαιρότητα

Ο Πόουλ Τόμσεν ξεκαθάρισε ότι δεν ζητείται από την Ελλάδα να επιβληθούν μέτρα ακόμη σκληρότερης λιτότητας. Αντίθετα, ζητείται να «κοντύνουν» οι δημοσιονομικοί στόχοι και να ληφθούν μέτρα για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Η συμβιβαστική λύση, στην οποία συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι και το Ταμείο, ήταν να μεταφερθούν τα βάρη στην Ελλάδα: η ελληνική πλευρά θα πρέπει να συμφωνήσει με το ΔΝΤ και σε μια λίστα «εφεδρικών» μέτρων.

ΧΡΗΜΑ 9

10 Απρίλιος 2016

Ψύχραιμη αναμονή στο ΧΑ

για τη λήξη της «ομηρίας»

Στο «καλό» σενάριο για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά εξακολου-θούν να ποντάρουν οι επενδυτές,

αναμένοντας ψύχραιμα τη λήξη της «ομηρίας» του ΧΑ από τις ατέρμονες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους διεθνείς πιστωτές για την πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου. Μάλιστα, η ελαφρώς υπερβολική εκτίναξη των τραπεζικών μετοχών, στις 15 Απρι-λίου, όταν έγινε γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αγοράσει ομόλογα του EFSF που κατέχουν οι συστημικές τράπεζες, αποτελεί μια πρόγευση της ανόδου των τραπεζικών μετοχών, που θεωρείται βέβαιη όταν θα έχει ολοκλη-ρωθεί η αξιολόγηση και οι τράπεζες θα απολαύσουν τους καρπούς της. Παρακολουθώντας τη δυναμική που αναπτύσσεται στο ΧΑ μετά την έναρξη της ανοδικής κίνησης, από τις 11 Φεβρουα-ρίου και μετά, διαπιστώνει κανείς ότι οι προσδοκίες για συνέχιση της ανόδου με ακόμη πιο έντονους ρυθμούς είναι σαφώς ισχυρότερες από τους φόβους για ένα «ατύχημα»:

~ Η αέναη ροή ειδήσεων για τις εξελίξεις στη διαπραγμάτευση κυβέρνησης-δα-νειστών, παρότι πολύ συχνά είχε στοιχεία που θα δικαιολογούσαν σο-βαρές ανησυχίες για την έκβασή τους, δεν αύξησε σοβαρά τη μεταβλητότητα στο ΧΑ, ούτε προκάλεσε απότομες πτώσεις, όπως συνέβαινε πολύ συχνά στο παρελθόν. Οι επενδυτές, που είναι στην πλειονότητά τους σήμερα ξένοι επαγγελματίες διαχειριστές κεφαλαίων «ψημένοι» στα ρίσκα των αναδυόμενων

χρηματιστήριο

Παρά τη δραματοποιημένη καθημερινή ροή ειδήσεων από τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές,

οι επενδυτές αποφεύγουν ακραίες αντιδράσεις και συνεχίζουν να «ποντάρουν» στο καλό σενάριο.

Αναμένεται τραπεζική «απογείωση» αν κλείσει επιτυχώς η αξιολόγηση.

ΧΡΗΜΑ 11

αγορών, απομονώνουν τον θόρυβο της καθημερινής ειδησεογραφίας, κα-θώς είναι εδραιωμένη η πεποίθηση ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι δανειστές της θα κάνουν τα πάντα για να αποφύ-γουν μια επανάληψη της αναταραχής του περασμένου καλοκαιριού, γι’ αυτό και η αξιολόγηση με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα ολοκληρωθεί. Αυτή η εδραιωμένη αντίληψη των επενδυτών επέτρεψε στον Γενικό Δείκτη, ακόμη και όταν κινήθηκε διορθωτικά, να μην ξεφύγει από το ανοδικό κανάλι στο οποίο έχει εισέλθει από τον Φεβρου-άριο, καθώς οι «παίκτες» της αγοράς δεν έσπευσαν να καλυφθούν έναντι «μαύρων» σεναρίων, αλλά προτίμησαν να διατηρήσουν τις θέσεις τους στις ελληνικές μετοχές, ποντάροντας στο καλό σενάριο για τη συνέχεια.

~ Πόσο καλό μπορεί να είναι αυτό το «καλό» σενάριο για τις ελληνικές με-τοχές; Η συνεδρίαση της Παρασκευής 15 Απριλίου έδωσε ένα δείγμα όσων θα ακολουθήσουν για τις τραπεζικές μετοχές όταν θα κλείσει η αξιολόγηση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει με όλα τα διαθέσιμα μέσα τις ελληνικές τράπεζες. Η ανακοίνωση της συμμε-τοχής των ομολόγων του EFSF στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ –κάτι που συνεπάγεται μεγάλα κεφαλαιακά κέρδη για τις τράπεζες– ήταν αρκετή για να εκτινα-χθεί σχεδόν κατά 19% ο τραπεζικός δείκτης. Ασφαλώς και είχε αρκετά στοιχεία υπερβολής αυτή η αντίδραση των επενδυτών, αλλά επιβεβαίωσε ότι «διψούν» για καλές ειδήσεις για το τραπεζικό σύστημα και σπεύδουν να αντιδράσουν θετικά ακόμη και σε ένα σχετικά μικρό «δώρο» της ΕΚΤ στις τράπεζες. Μικρό αν συγκριθεί με τα οφέλη που θα έχουν μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης, όταν, μεταξύ άλλων, θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν και τα ομόλογα του ελληνικού Δημο-σίου για να χρηματοδοτηθούν από την ΕΚΤ με χαμηλό κόστος, ώστε να απαλλαγούν από την πολύ ακριβότερη χρηματοδότηση από τον ELA.

Πάντως, όσο θετικά κι αν είναι τα σενάρια για την εποχή μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, προς το παρόν η διατήρη-ση της αβεβαιότητας κρατά την αγορά

σε ιδιότυπη «ομηρία», όπως δείχνει η απροθυμία των ξένων οίκων να αναβαθμί-σουν τις συστάσεις τους για τοποθετήσεις στο ΧΑ, που βρίσκεται πλέον στην ομάδα των αναδυόμενων αγορών. Χαρακτηριστική, από αυτήν την άποψη, εί-ναι η ουδέτερη σύσταση για τις ελληνικές μετοχές από την HSBC, στην τελευταία έκθεσή της για την παγκόσμια στρατηγική στις αγορές μετοχών. H HSBC συνιστά στους επενδυτές να διατηρήσουν θέσεις στην Ελλάδα ίσες με το ποσοστό στάθ-μισης της αγοράς στον δείκτη MSCI Emerging Markets, δηλαδή 0,4%. Πάντως, η HSBC εκτιμά ότι ο ρυθμός μείωσης των εταιρικών κερδών τους επόμενους 12 μήνες θα περιοριστεί σε -1,3%, έναντι πρόβλεψης για μείωση 15,2%, πριν από έξι μήνες. Η ύφεση φέτος εκτιμάται ότι θα είναι «ρηχή» (-0,3%), ενώ το 2017 η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,9%. Ο οίκος αξιολογεί ως σοβαρό αποτρε-πτικό παράγοντα για τις επενδύσεις στο ΧΑ τον πολιτικό κίνδυνο που συνδέεται με τις δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Όπως τονίζει, ο πρωθυ-πουργός έχει μέχρι στιγμής αποκλείσει τις πρόωρες εκλογές, ωστόσο η επιμονή της Τρόικας για την πλήρη υλοποίηση των στόχων του προγράμματος θα μπορούσε να ωθήσει την κυβέρνηση στο χείλος του γκρεμού.

Τραπεζικές μετοχές: Place your bets!

Ενόψει της ολοκλήρωσης της αξιολόγη-σης, ο χρηματιστηριακός κλάδος που είναι ανοικτός σε μεγάλα στοιχήματα είναι

ο τραπεζικός, καθώς θα έχει τα μεγαλύ-τερα οφέλη από την ομαλή συνέχιση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής. Ήδη οι αναλυτές αξιολογούν ως πολύ θετική την επίδραση στις τράπεζες της απόφασης Ντράγκι να αγοράσει η ΕΚΤ ομόλογα του EFSF. Σε σχετική έκθεσή της, η Morgan Stanley σημειώνει ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ομόλογα του EFSF αξίας 37 δισ. ευρώ: Η Πειραιώς έχει τίτλους ύψους 14,2 δισ. ευρώ, η Eurobank 10 δισ., η Εθνική 9,1 δισ. και η Alpha 4,3 δισ. ευρώ. Οι ελληνικές τράπεζες, προσθέτει, αποτιμούν τα ομόλογα του EFSF στο 100% και περιμένουν, κατά μέσο όρο, ένα κέρδος 3% από τις πωλήσεις των ομολόγων στην ΕΚΤ. Η κεντρική τράπεζα θα αγοράσει ώς και το 50% κάθε σειράς ομολόγων (συνολικά είναι οκτώ σειρές), κάτι που αναμένεται να ενισχύσει τα κέρδη των τραπεζών, μέσω κερδών από συναλλαγές, κατά 450 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Morgan Stanley. Αυτό θα βελτιώσει την απόδοση ιδίων κεφαλαίων κάθε τράπεζας κατά 0,6-2,2%. Η Eurobank αναμένεται να επωφεληθεί περισσότερο και λιγότερο η Alpha Bank, σύμφωνα με την ίδια έκθεση. Ο διεθνής οίκος εκτιμά ότι αν οι ελληνικές τράπεζες καταφέρουν να μεταφέρουν το υπόλοιπο 50% των τίτλων στο χαρτοφυλάκιο προς πώληση (trading), ώστε να καταγράφονται τα λογιστικά κέρδη από αυτούς τους τίτλους, η άμεση επίπτωση στα κεφάλαιά τους αναμένεται να διαμορφωθεί μεταξύ 0,7%-2,3% στον βασικό δείκτη εποπτικών κεφαλαίων (Core Tier I), βελτιώνοντας τους δείκτες κατά 12-40 μονάδες βάσης. Δίνοντας ένα μέτρο των θετικών επιπτώσεων στις αποτιμήσεις των τραπεζικών μετοχών από το κλείσιμο της αξιολόγησης και τη συνακόλουθη πτώση της απόδοσης των ελληνικών κρατικών ομολόγων, η Morgan Stanley σημειώνει ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, για κάθε μονάδα μείωσης της απόδοσης των κρατικών ομολόγων, οι αποτιμήσεις των τραπεζών βελτιώνονται κατά 11-12%. Παρά ταύτα, ο οίκος διατυπώνει, προς το παρόν, «ουδέτερη» σύσταση για τις τραπεζικές μετοχές, συνεκτιμώντας τους κινδύνους από ενδεχόμενη καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων με τους δανει-στές.

Προς το παρόν η διατήρηση της αβεβαιότητας για την αξιολόγηση κρατά την αγορά σε ιδιότυπη «ομηρία», όπως δείχνει και η απροθυμία των ξένων οίκων να αναβαθμίσουν τις συστάσεις τους για το ΧΑ.

12 Απρίλιος 2016

χρηματιστήριο

Εστιάζοντας στα οφέλη των τραπεζών από το κλείσιμο της αξιολόγησης, η IBG σημει-ώνει σε πρόσφατη έκθεσή της ότι θα είναι ο μεγαλύτερος καταλύτης για τον κλάδο, καθώς η εμπιστοσύνη θα αποκατασταθεί σταδιακά, επηρεάζοντας τη δυναμική των καταθέσεων, η Ελλάδα θα λάβει τις δόσεις του δανείου, θα ξεκινήσουν οι διαπραγμα-τεύσεις για το χρέος, ενώ η ΕΚΤ, λογικά, θα επαναφέρει το waiver για συμμετοχή των τραπεζών στις πράξεις αναχρηματο-δότησης της ΕΚΤ. Η IBG μειώνει τις τιμές-στόχους για τις τραπεζικές μετοχές (για την Alpha από τα 3,88 στα 3,47 ευρώ, για τη Eurobank από 1,94 σε 1,36 ευρώ, για την Εθνική από 0,6 σε 0,41 ευρώ και για την Πειραιώς από 0,48 σε 0,38 ευρώ), αλλά διατηρεί τις συστάσεις «αγοράς», υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανόδου, από 79% έως 101%. Οι οικονομικές εξελίξεις λειτουργούν θετικά για τις τράπεζες, καθώς, όπως υπογραμμίζει η IBG, η ύφεση στην Ελλά-δα το 2015 ήταν σημαντικά χαμηλότερη των προβλέψεων, παρά την επιβολή των capital controls και της τραπεζικής αργίας, ενώ και οι προοπτικές για τη φετινή χρονιά είναι επίσης καλύτερες σε σχέση με προη-γούμενες προβλέψεις.

Οι τέσσερις τράπεζες εμφάνισαν μεγά-λες ζημίες στο δ’ τρίμηνο, λόγω υψηλών προβλέψεων και «ξεκαθαρίσματος» στους ισολογισμούς τους, αλλά αναμένουν επιστροφή στην κερδοφορία φέτος, λόγω υψηλότερων εσόδων από τόκους και χαμηλότερου κόστους χρηματοδότησης, χαμηλότερων λειτουργικών δαπανών και σημαντικά χαμηλότερων προβλέψεων. Οι τραπεζικές μετοχές έχουν αποτιμήσεις «κρίσης», τονίζεται στην ίδια έκθεση, με το discount έναντι των τραπεζών σε Ευρώπη και αναδυόμενες αγορές να υπερβαίνει το 60%. Οι τράπεζες θα μπορούσαν να επα-ναξιολογηθούν, κλείνοντας την «ψαλίδα» σε περίπτωση έγκαιρης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης. Η χρηματιστηριακή συνιστά αγορά όλων των τραπεζικών μετοχών, αλλά τονίζει ότι προτιμά την Alpha, λόγω ποιότητας κεφα-λαίων, επαρκούς κάλυψης των δανείων, ισχυρής δυναμικής κερδών και χαμηλό-τερης κρατικής συμμετοχής, αλλά και την Εθνική, λόγω υψηλότερων κεφαλαιακών δεικτών και κάλυψης, χαμηλότερου δείκτη δανείων προς καταθέσεων, αλλά και με-γαλύτερης ευελιξίας στις αναδιαρθρώσεις δανείων. Η Πειραιώς προσφέρει τη μεγαλύτερη μό-χλευση σε περίπτωση ανάκαμψης, αφού

είναι η μεγαλύτερη τράπεζα στην Ελλάδα, ενώ προσφέρει και καλές προοπτικές σε περίπτωση επαναξιολόγησης των τραπεζι-κών μετοχών, καθώς διαπραγματεύεται με discount έναντι των άλλων τριών τραπε-ζών. Η Eurobank έχει τον υψηλότερο δεί-κτη απόδοσης ιδίων κεφαλαίων, αλλά έχει σχετικά πιο αδύναμη κεφαλαιακή βάση, σημειώνει η IBG.

Ελληνική αγορά χωρίς Έλληνες επενδυτές

Οι παράγοντες της αγοράς διαπιστώνουν με ανησυχία ότι, παρά την ανοδική κίνηση της τελευταίας περιόδου, η εγχώρια επεν-δυτική βάση εξακολουθεί να αδυνατίζει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΧΑ, παρότι τον Μάρτιο ο Γενικός Δείκτης είχε κέρδη 11,7% –με τον τραπεζικό δείκτη να εκτι-νάσσεται κατά 30,58%– οι Έλληνες επεν-δυτές ήταν στην πλευρά των πωλητών, με εκροές κεφαλαίων ύψους 5,91 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες εκροές προήλθαν από ιδιώτες, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις (14,63 εκατ. ευρώ), πιστωτικά ιδρύματα και πο-λυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες (14,31 εκατ. ευρώ), μη χρηματοπιστωτικές επιχει-ρήσεις (1,33 εκατ. ευρώ), ενώ οι μεγαλύ-τερες εισροές προήλθαν από Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου, Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία, Λοιπά Αμοιβαία Κεφάλαια (20,96 εκατ. ευρώ), Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (1,64 εκατ. ευρώ) και Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα (1,15 εκατ. ευρώ). Η φθίνουσα πορεία της συμμετοχής των Ελλήνων επενδυτών στην κεφαλαιοποίηση του ΧΑ συνεχίστηκε και τον Μάρτιο, καθώς το ποσοστό μειώθηκε στο 38,6%, έναντι του 39% του Φεβρουαρίου και του 39,9% στο τέλος του Ιανουαρίου. Αντίθετα, την κυριαρχία τους στην αγορά έχουν εδραιώσει απόλυτα οι ξένοι επενδυ-τές. Η συμμετοχή τους στην κεφαλαιοποί-ηση στο τέλος Μαρτίου, συνυπολογίζοντας τη συμμετοχή του ΤΧΣ, ανήλθε στο 60,0%, παρουσιάζοντας αύξηση συγκριτικά με το ποσοστό που είχε διαμορφωθεί στο τέλος του Φεβρουαρίου του 2016 (59,6%). Χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ, το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε στο 63,3%, έναντι 62,3%. Τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, η συμμετοχή των ξένων επενδυτών ήταν 49,2%, συνυπολογίζοντας τη συμμετοχή του ΤΧΣ, και 59,0% χωρίς τη συμμετοχή του ΤΧΣ.

Οι δείκτες του ΧΑ

Δείκτης Κλείσιμο 15.04.2016 Απόδοση 2016

FTSE-25 157,65 -14,01%

FTSEM-40 649,26 -20,48%

Βιομηχ. Προϊόντα 1.448,72 -20,61%

Εμπόριο 2.671,84 5,77%

Κατασκευές 1.820,78 -3,07%

Κοινή ωφέλεια 1.413,30 -15,65%

Πετρελαιοειδή 2.210,16 -8,37%

Οικιακή χρήση 5.799,45 14,54%

Πρώτες ύλες 1.496,02 -8,48%

Ταξίδια & Αναψυχή 1.233,77 -13,41%

Τηλεπικοινωνίες 2.160,77 -15,04%

Τρόφιμα-Ποτά 6.843,76 -7,22%

Τράπεζες 44,02 -25,29%

Τεχνολογία 558,3 -2,40%

Υγεία 118,96 40,18%

Χημικά 6.988,54 2,59%

Ακίνητη περιουσία 2.449,79 1,23%

ΧΡΗΜΑ 13

14 Απρίλιος 2016

Οι αποτιμήσεις των εταιρειών της μεγάλης κεφαλαιοποίησης (Κλείσιμο 14/04)

Μετοχή Τιμή Απόδοση 16 (%) Κεφ/ποίηση PE 15 PE '16 PE '17 EV/EBITDA '15 P/BV P/S DY '15

ΔΕΗ 2 ,80 -27,80% 649,6 -3,92 4 ,02 4 ,98 0,11 0,11 -

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜ/ΣΤΗΡΙΑ 4 ,81 -9,20% 314,4 34,79 16,99 15,9 22,61 1,77 8,97 6,65%

ΟΤΕ 7 ,60 -17,70% 3.725,10 15,5 11,46 9 ,74 3 ,55 1,65 0,95 1,32%

ΟΠΑΠ 6 ,39 -21,10% 1.804,00 8,56 8,46 7 ,95 4 ,43 1,75 0,48 6,26%

ΜΕΤΚΑ 6 ,51 -9,30% 338,2 5,74 7,15 7 ,10 0 ,84 0,61 0,51 1,84%

FF GROUP 18,2 5,20% 1.218,50 6,67 6,68 5 ,98 4 ,47 0,77 1,02 -

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 2 ,61 6,10% 285,3 16,87 9,69 7 ,16 4 ,59 0,83 1,44 3,45%

JUMBO 11,45 18,00% 1.557,90 14,86 13,54 12,66 8,26 1,95 2,67 1,57%

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 3,23 -12,00% 377,6 7,95 6,93 3 ,79 2 ,82 0,39 0,27 -

ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ 9 ,35 -6,00% 1.035,80 5,06 4,88 5,63 4 ,35 1,72 0,15 6,95%

ΣΑΡΑΝΤΗΣ 8 ,50 10,10% 295,6 14,94 13,68 12,37 9,12 1,78 1,08 1,88%

AEGEAN 8,13 19,00% 580,6 8,49 7,78 7 ,72 3 ,23 2,62 0,59 8,61%

ΕΛΛΑΚΤΩΡ 1 ,07 -26,20% 189,4 9,17 8,63 4 ,36 0,24 0,12 -

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ 1 ,61 5,90% 166,1 - 3,16 4,19 2 ,54 0,47 0,17 -

ΕΥΔΑΠ 4 ,32 -13,60% 460,1 10,54 9,45 9,03 2 ,30 0,48 1,42 2,89%

ΕΥΑΘ 3 ,09 3,00% 112,2 8,32 10,01 9 ,93 2 ,96 0,74 1,54 4,05%

GRIVALIA 7 ,44 0,90% 753,4 12,16 10,96 10,65 8,24 0,86 13,07 4,21%

ΟΛΠ 11,85 -14,60% 296,3 36,11 26,69 16,46 12,26 1,7 2,97 0,30%

ΦΟΥΡΛΗΣ 2,7 -10,00% 137,7 544,19 17,67 12,16 7,33 0,87 0,33 -

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 3,41 -15,60% 1.042,20 22,32 4,05 3,89 3 ,37 0,62 0,14 -

COCA COLA 18,21 -8,00% 6.703,90 23,92 20,84 19,1 9,56 2,26 1,06 2,20%

FRIGOGLASS 0 ,29 -84,70% 14,7 - - - 7,21 -0,31 0,03 -

ΤΙΤΑΝ 17,48 -0,70% 1.423,90 42,19 14,68 11,32 6,9 0,9 1,02 1,72%

ΣΩΛΗΝ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 0 ,76 -25,10% 94,9 12,23 8,32 6,45 6,23 0,63 0,32 -

ΙΝΤRALOT 1 ,00 -14,50% 159 2,83 1,23 0,08 -

ΠΛΑΙΣΙΟ 4 -6,80% 88,3 13,11 9,71 7,61 3,39 1,05 0,32 2,00%

ΑΝΕΜΟΣ 0,66 0,90% 54,6 7,93 4,09 3,7 4,33 0,75 1,36

Universe ex banks

20,38 12,96 11,6 6,46 1,57 1,46 2,40%

Tράπεζες

Μετοχή Τιμή Απόδοση '16 (%) Κεφ/ποίηση PE '14 PE '15 PE '16 P/BV DY '14 DY '15

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 0,181 -34,90% 1.580,70 - - - 0,24 - -

ALPHA ΤΡΑΠΕΖΑ 1 ,720 -30,90% 2.643,40 - - 4,43 0,31 - -ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 0,223 -35,00% 2.039,80 32,36 - 377,74 0,26 - -

EUROBANK 0,632 -39,20% 1.381,60 - - 34,11 0,27 - -

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή

ΧΡΗΜΑ 15

16 Απρίλιος 2016

επιχειρηματικά νέα

Από το 2008 και μετά, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να αντεπε-ξέλθουν σε όλο και πιο δύσκολες

συνθήκες ζήτησης και ρευστότητας. Το 2015 ήταν ίσως η πιο δύσκολη χρονιά, και θα ήταν μάλλον εκτός τόπου και χρόνου να περιμένει κανείς το σύνολο των εισηγ-μένων εταιρειών να εμφανίσουν κάποια θετικότερη εικόνα σε σχέση με πέρσι. Οι επιχειρήσεις, στο δ’ τρίμηνο του 2015, κινήθηκαν προληπτικά, προστατεύοντας την ρευστότητά τους και, ενδεχομένως, αναζητώντας χαμηλότερο σημείο εκκίνη-σης για το 2016. Ο τζίρος των εισηγμένων εταιρειών στο σύνολο της χρονιάς διαμορφώθηκε στα 65,98 δισ. ευρώ, μειωμένος κατά 4,7%. Η μείωση στο δ’ τρίμηνο κινήθηκε στα επίπεδα του 4,3% (14,5 δισ. ευρώ, έναντι 14,1 δισ. ευρώ) και οφείλεται κυρίως στη σημαντική μείωση του κλάδου διύλισης (πάνω από 21 ποσοστιαίες μονάδες) και του κατασκευαστικού κλάδου (-5,7%). Όσες εταιρείες είχαν αυξημένη έκθεση στην ελληνική αγορά υπέστησαν και τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στον τζίρο τους: η μείωση της διαφημιστικής δαπάνης εμ-φάνισε κάμψη του τζίρου 15% στα ΜΜΕ, οι συνδεδεμένες δραστηριότητες με την κατασκευαστική δραστηριότητα περιόρι-

σαν τις ξυλουργικές και μεταλλουργικές εργασίες κ.ο.κ. Ο τζίρος του τριμήνου επηρεάστηκε και από μη επαναλαμβανόμενους παράγο-ντες, όπως η διακοπή δραστηριοτήτων (λόγω πώλησης) μιας σειράς εταιρειών που έχουν ειδικό βάρος στο σύνολο: Inform Lycos, Intracom, MIG, Ιχθυοτρο-φεία κ.λπ. Στον αντίποδα, στο δ’ τρίμη-νο παρατηρήθηκε αύξηση κατά 8% σε μεταφορές και ακτοπλοΐα και 6% στον κλάδο των χημικών, ο οποίος σε γενικές γραμμές είχε μια καλή χρονιά. Σε επίπεδο λειτουργικών αποτελεσμάτων (7,4 δισ. ευρώ), το δωδεκάμηνο έτρεξε με +14,7%, ωστόσο στο δ’ τρίμηνο η αύξηση έχει «εκτιναχθεί» στο 39,7%. Η εικόνα του δ’ τριμήνου έχει πολλές θετικές και αρνητικές προβολές, καθώς περιλαμβά-νει αφενός τα πολύ ισχυρά αποτελέσματα των διυλιστηρίων (+45%), αφετέρου υπάρχουν έντονες διακυμάνσεις με περ-σινά αρνητικά έκτακτα. Ενδεικτικά, τα αποτελέσματα του κλά-δου των εταιρειών ακίνητης περιουσίας παρουσιάζουν μεταβολή 330% (+41 εκατ. ευρώ), λόγω των υψηλότερων απομειώ-σεων στην αξία των ακινήτων, που είχαν καταγραφεί κατά το περσινό δ’ τρίμηνο. Το λειτουργικό περιθώριο αυξήθηκε κατά

191 μονάδες βάσης, στο ικανοποιητικό 11,3%, σε επίπεδο έτους, ενώ στο δ’ τρί-μηνο η αύξηση είναι ακόμη μεγαλύτερη (+299 μονάδες βάσης), κλείνοντας στο 9,5%. Επισημαίνεται ότι ο κλάδος διύλισης έχει καταλυτική συνεισφορά σε απόλυτα μεγέθη, καθώς αν εξαιρεθεί, τα λειτουρ-γικά αποτελέσματα των υπόλοιπων 186 εταιρειών έχουν μηδενική μεταβολή.

Τράπεζες: Έκλεισε ένας κύκλος

Αν τα λειτουργικά αποτελέσματα είναι επιεικώς φορτισμένα με έκτακτους ή ειδι-κούς παράγοντες, η τελική γραμμή με την προσθήκη των τραπεζών γίνεται περίπου ακατόρθωτη στην αποδελτίωσή της και τη σύγκρισή της σε προσαρμοσμένη βάση. Αν σταθεί κανείς στις ζημιές των 7,5 δισ. ευρώ, αδικεί το σύνολο των εμποροβιο-μηχανικών εταιρειών. Αν κοιτάξει αποκλει-στικά την τελική γραμμή των τραπεζών (-8,2 δισ. ευρώ), τότε χάνει την επιμέρους εικόνα των παραγόντων που έφεραν τις τράπεζες σε αυτό το αποτέλεσμα. Οι τράπεζες ολοκλήρωσαν τις δημοσιεύ-σεις των αποτελεσμάτων του δ’ τριμήνου και μαζί με αυτές έκλεισαν έναν κύκλο. Σε αυτόν τον κύκλο, οι ισολογισμοί αποτύπω-

Οι εισηγμένες πέρασαν το τεστ αντοχής του 2015

«Ακτινογραφία» στις οικονομικές καταστάσεις: Μεγάλες στρεβλώσεις από τα έκτακτα αποτελέσματα, κερδοφορία συγκεντρωμένη σε ακόμη πιο λίγους, περισσότερη άμυνα και λιγότερα μερίσματα.

τουΜάνου

ΧατζηδάκηΥπ. Τμήματος

Ανάλυσης, Beta Χρηματιστηριακή

ΧΡΗΜΑ 17

σαν τις νέες προβλέψεις και τα κεφάλαια από τις αυξήσεις της περσινής χρονιάς, με στόχο τα νούμερα να αποκτήσουν μια περισσότερο ποιοτική διάσταση. Συνολικά, οι τράπεζες εμφάνισαν ζημιές χρήσης 8,2 δισ. ευρώ, με νέες προβλέ-ψεις επισφαλών δανείων 10 δισ. ευρώ, οι οποίες κατά κύριο λόγο ανέβασαν τις καλύψεις σε επίπεδο πάνω από 66%. Στο προ προβλέψεων αποτέλεσμα όμως, οι τάσεις που διαπιστώθηκαν έδειξαν ότι η μείωση ήταν οριακή. Επομένως, και για τις τράπεζες, οι μεγάλες απώλειες στην τελική γραμμή δεν συνοδεύονται από αντίστοιχες μεγάλες απώλειες στο λει-τουργικό κομμάτι, που δυνητικά θα είχαν επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα.

Αντέχουν οι εμποροβιομηχανικές

Πέρα από τις τράπεζες, το σύνολο των εισηγμένων εταιρειών εμφάνισαν κερδο-φορία 676 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 353%. Στο τρίμηνο όμως, το αποτέλεσμα είναι αρνητικό για τις εμποροβιομηχανι-κές εταιρείες, οι οποίες έδειξαν ζημιές 217 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 489 εκατ. ευρώ το 2014. Σε επίπεδο έτους, το καθα-ρό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε σε 1,03%, έναντι του οριακού 0,2% το 2014. Όσον αφορά τη συνεισφορά της κερ-δοφορίας, οι 21 εμποροβιομηχανικές εταιρείες που απαρτίζουν τον FTSE-25 εμφανίζουν καθαρά κέρδη 1,2 δισ. ευρώ (+53,7%), μέγεθος το οποίο είναι διπλά-σιο του συνόλου της κερδοφορίας των υπόλοιπων εταιρειών που είναι εισηγμέ-νες στο ΧΑ. Αυτό σημαίνει ότι, σε όρους αντιπροσω-πευτικότητας, με το 10% των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που είναι ενταγμένες στη μεγάλη κεφαλαιοποίηση, καλύπτεται πλήρως η τάση των κερδών των επιχειρήσεων. Στα υπόλοιπα μεγέθη, ο FTSE-25 μεταφράζει το 71% και το 80% του κύκλου εργασιών και των λειτουργι-κών κερδών, αντίστοιχα. Η εικόνα κερδοφόρων/ζημιογόνων έγειρε υπέρ των ζημιογόνων, καθώς στη δημοσί-ευση των αποτελεσμάτων 12μήνου συμ-μετέχουν περισσότερες εταιρείες. Ό,τι χτίστηκε με πολύ κόπο σε τρία τρίμηνα γύρισε άδοξα στα επίπεδα της αναλογίας του 60:40 (43% γ’ τρίμηνο, 42% β’ τρίμη-νο). Μάλιστα, η κατανομή αυτή μπορεί να επιδεινωθεί, καθώς υπάρχουν ακόμη

εκκρεμότητες δημοσίευσης (Druckfarben, ΑΕΓΕΚ, Spider, Βωβός, Microland, Altec), οι οποίες θα κινηθούν πλειοψηφικά προς ζημιογόνο αποτέλεσμα. Σε επίπεδο μετακινήσεων, οι εταιρείες που γύρισαν σε ζημιές ήταν τρεις περισ-σότερες από όσες γύρισαν σε κέρδη. Μπορεί η εικόνα να μην είναι η χειρότερη όλων των εποχών, ωστόσο οι μικρές βελ-τιώσεις που είχαν παρατηρηθεί χάθηκαν, μάλλον φυσιολογικά τηρουμένων των συνθηκών.

Τι επηρέασε το δ’ τρίμηνο

Η μετατόπιση μέρους της λιανικής κατα-νάλωσης προς τον Δεκέμβριο βοήθησε αρκετούς εγχώριους κλάδους να ανα-κάμψουν, ωστόσο οι έκτακτοι παράγοντες που δημιούργησαν θόρυβο στα αποτελέ-σματα ήταν οι εξής:

~ Ενεργειακό κόστος: Το χαμηλότερο κόστος καυσίμων διατήρησε τη ζήτηση για καύσιμα κίνησης σε ικανοποιητικά επίπεδα, ενώ μείωσε το μικτό κόστος σε εταιρείες που έχουν υψηλή έκθεση στην παραγωγή τους (ΔΕΗ, Μυτιληναί-ος, Ακτοπλοΐα, Μεταφορές κλπ).

~ Εμπορεύματα: Οι μειώσεις στις τιμές των εμπορευμάτων και κατά το δ’ τρίμηνο είχαν μικτό αποτέλεσμα, καθώς ευνόησαν τους μεταποιητές και πίεσαν τα περιθώρια κερδοφορίας των παραγωγών.

~ Ισοτιμία ευρώ/δολαρίου: Συνέχισαν να επηρεάζονται αρνητικά οι εισαγωγείς, ειδικά όσοι βρίσκονται στον χώρο του

λιανικού εμπορίου, οι οποίοι φαίνε-ται ότι κράτησαν τα περιθώριά τους χαμηλά, ώστε να μη χαθούν μερίδια αγοράς. Αντίθετα, για όσες εταιρείες έχουν θυγατρικές στο εξωτερικό, πα-ράγουν εμπορεύματα που αποτιμώνται σε δολάρια ή έχουν εξαγωγικό προσα-νατολισμό βελτίωσαν τις επιδόσεις.

~ Διαφορές αποθεμάτων: Ουσιαστικά, αποτελούν τις δύο εταιρείες διύλισης, οι οποίες σε επίπεδο τριμήνου επιβα-ρύνθηκαν με 220 εκατ. ευρώ.

~ Περιορισμοί κεφαλαίου: Είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση των απαιτή-σεων, αλλά και τη μείωση της ζήτησης σε εταιρείες που σχετίζονται με την κα-τασκευή και το λιανικό εμπόριο, αλλά και σε υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Παρατηρήθηκε επίσης μικρή αύξηση στο κόστος πωληθέντων από τη χρήση POS, που πήραν μερίδιο στις συναλλα-γές των καταναλωτών.

~ Εποχική ζήτηση: Η αναστολή κά-ποιων αγορών από μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού, λόγω των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, κατά το γ’ τρίμηνο, μεταφέρθηκε στο δ’ τρίμηνο, με αποτέλεσμα οι εγχώριες αλυσίδες λιανικής να εμφανίσουν είτε μικρή μονοψήφια μείωση στον τζίρο τους –επιβραδύνοντας τη συρρίκνωση του γ’ τριμήνου– είτε ακόμη και να υπερβούν την περσινή επίδοση του δ’ τριμήνου.

~ Εταιρικός φόρος: Μείωσε το καθαρό αποτέλεσμα που αποδίδεται στους μετόχους, ενώ από την άλλη πλευ-ρά δημιούργησε αναβαλλόμενες υποχρεώσεις. Γενικά, η αύξηση του φορολογικού συντελεστή από το 26% στο 29% λειτούργησε ανασταλτικά στην εμφάνιση κερδοφορίας και στην υιοθέτηση πολύ συντηρητικών πολιτι-κών αποτύπωσης επιμέρους μεγεθών (αποθήκες, χρεόγραφα, συμμετοχές, απαιτήσεις κ.λπ.).

~ Επισφάλειες/Απομειώσεις: Οι τράπεζες ενσωμάτωσαν πλήρως τα τεστ αντο-χής, καθώς και μια σειρά από επιβα-ρύνσεις που συνδέονταν με εθελούσιες εξόδους, διακοπή λειτουργίας θυγα-τρικών ή αναθεώρηση αξίας υφιστά-μενων συμμετοχών ή χαρτοφυλακίων. Μόνο από την εθελούσια έξοδο, η προ φόρων επιβάρυνση των τραπεζών ήταν σε ένα τρίμηνο 352 εκατ. ευρώ.

Συνολικά οι τράπεζες εμφάνισαν ζημιές χρήσης 8,2 δισ. ευρώ με νέες προβλέψεις επισφαλών δανείων 10 δισ. ευρώ, οι οποίες κατά κύριο λόγο ανέβασαν τις καλύψεις σε επίπεδο πάνω από 66%.

18 Απρίλιος 2016

Μειωμένα τα μερίσματα

Μόλις 25 εταιρείες προτίθενται να διανεί-μουν μέρισμα για τη χρήση του 2015, το οποίο μεταφράζεται σε απόλυτα νούμερα σε 590 εκατ. ευρώ. Η μερισματική ροή μπορεί να μην είναι από τις χαμηλότερες σε αξία (2013: 509 εκατ. ευρώ), είναι όμως αισθητά μειωμένη σε σχέση με το 2014 τόσο σε πλήθος εταιρειών όσο και σε αξία (717 εκατ. ευρώ). Η εικόνα αυτή δύσκολα θα αλλάξει σε επίπεδο τακτικού μερίσματος. Ενδεχο-μένως αργότερα μέσα στο 2016, εφόσον υπάρξει χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, οι διοικήσεις να αναθεωρήσουν την πολιτική τους και να προχωρήσουν σε επιστροφές κεφαλαίου, ενδεχόμενο το οποίο δεν αποκλείστηκε κατά τη διάρκεια των πρόσφατων τηλεδι-ασκέψεων.

Οι πρωταγωνιστές

Μεγαλύτερο ήταν το πλήθος των εταιρει-ών που εξέπληξαν θετικά στο δ’ τρίμηνο σε σχέση με το γ’ τρίμηνο σε επίπεδο τελικής γραμμής: ΜΕΤΚΑ, FF Group, ΟΠΑΠ, Motor Oil, Jumbo (β’ τρίμηνο), Φουρλής, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Το γεγονός αυτό έδειξε ότι μέρος από τη δυναμική των πρώτων δύο τριμήνων του 2015 σταδιακά ανακτάται. Οι λόγοι σε αυτές τις εταιρείες ήταν λιγότερο συγκυριακοί και περισσότερο οργανικοί. Ρεκόρ όλων των εποχών σε κερδοφορία πραγματοποίησαν εκτός από τη Motor Oil, η Πανγαία, τα Πλαστικά Θράκης, η Ευρωπαϊκή Πίστη και η MLS Πληροφορική. Αμιγώς λειτουργική βά-ση-ρεκόρ όλων των εποχών συνιστούν και τα καθαρά κέρδη της FF Group. Δυνατούς ισολογισμούς και ικανοποιη-τική επίδοση στην τελική γραμμή είχαν ακόμη οι εταιρείες OTE, Τέρνα Ενεργει-ακή, Grivalia Properties, Σαράντης, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, ΕΧΑΕ και Καρέλιας. Αυξημένα μεγέθη παρουσίασαν οι Μινω-ικές Γραμμές, οι Επιχειρήσεις Αττικής, τα Πλαστικά Κρήτης, ενώ από τις μικρότερες εταιρείες ξεχωρίζουν οι εξής: Άνεμος, Έλτον Χημικά, Profile, ΓΕΚΕ, Κρι Κρι, AS Company, ΕΛΤΡΑΚ, ΕΚΤΕΡ, Κανάκης, Paperpack και Autohellas. Οι προβλέψεις ακύρωσαν το «ενεργει-ακό» πλεονέκτημα των χαμηλότερων καυσίμων της ΔΕΗ, η οποία τερμάτισε τη

χρήση με ζημιές, που ήρθαν στο σύνολό τους στο τελευταίο τρίμηνο. Οι διαφορές αποτίμησης περιόρισαν αισθητά την κερ-δοφορία της Info-Quest των Ελληνικών Πετρελαίων και της Aegean. Αρνητικά μεγέθη ή κατώτερα των προσ-δοκιών ανακοινώθηκαν από τις εταιρείες Ιντραλότ, Frigoglass, Ελλάκτωρ, ΑΒΑΞ, Intracom και Υγεία.

Οι προοπτικές για το 2016

Σε μια χρονιά που ξεκίνησε μέτρια και τελείωσε άσχημα, τα αποτελέσματα είχαν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πέρασαν απαρατή-ρητα σε ό,τι αφορά την προοπτική της επόμενης χρήσης. Εκεί που υπήρξε σημαντική διαφοροποί-ηση σε επίπεδο πληροφόρησης ήταν στις τηλεδιασκέψεις, στις οποίες οι διοικήσεις, κυρίως των τραπεζών, έδωσαν έναν αρκετά αισιόδοξο τόνο αναφορικά με τις προοπτικές της χρήσης του 2016. Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες θα είναι ο κινητήριος μοχλός της αγοράς, που θα εκφράσει την επίτευξη της συμφωνίας με τους πιστωτές, το κλείσιμο της αξιολόγη-σης και την έναρξη της συζήτησης για το χρέος. Όλα αυτά δεν μπορούν να αγνοηθούν, καθώς θα έχουν αντίκτυπο στην αξιολό-γηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και στην τιμολόγηση του ασφαλί-στρου κινδύνου. Επομένως, οι τράπεζες, ως κλάδος, δεν μπορούν να βρίσκονται εκτός εστίασης εφόσον υπάρχει θετική άποψη για την εξέλιξη των διαπραγματεύ-σεων με τους δανειστές. Από εκεί και πέρα, το 2015 έδειξε ότι ξεκι-νάει το μεγάλο ξεκαθάρισμα. Οι τράπεζες έχουν μπει πλέον στη λογική των δανει-ακών αναδιαρθρώσεων, οι κλάδοι είναι προσδιορισμένοι και όσες υπερδανει-σμένες εταιρείες έχουν βιώσιμα χαρα-κτηριστικά θα μπουν σε μια διαδικασία οργανικής και επιχειρηματικής ζύμωσης με νέους στρατηγικούς επενδυτές. Οι υπόλοιπες εταιρείες φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν τον δρόμο της εξόδου όχι με τους μέχρι πρότινος αργούς ρυθμούς, ανοίγοντας παράθυρο για πιο υγιή περιθώρια κερδοφορίας και αλλαγή συσχετισμών σε μερίδια αγοράς στους εναπομείναντες παίκτες. Πολύς λόγος γίνεται για τη βελτιωμένη ει-κόνα των ελεύθερων ταμειακών ροών των

επιχειρήσεων το 2015. Υπάρχει ωστόσο και η ανάποδη ανάγνωση: σε μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από την επιβολή των περιορισμών της κίνησης κεφαλαίων είναι γεγονός ότι πολλές εταιρείες κατάφεραν να «γεννήσουν» περισσότερα μετρητά. Αυτό οφείλεται αφενός στην πολύ συντη-ρητική πολιτική επενδύσεων, αφετέρου στη σφιχτότερη διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης. Εκ πρώτης όψεως, οι ελεύθερες ταμειακές ροές είναι μια θετική εξέλιξη. Σε δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης όμως, οι εταιρείες δείχνουν απρόθυμες να επενδύσουν και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Λογικό, τηρουμένων των συνθηκών που επικρατούν ακόμη στην τραπεζική αγορά. Αν χαλαρώσουν οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, οι εταιρείες θα ξαναμπούν στη λογική της επέκτασης. Και αυτό το ενδεχόμενο αφορά περισσότερο εταιρείες που έχουν ικανή ρευστότητα στο να κινηθούν οριζό-ντια ή κάθετα όσον αφορά την ανάπτυξή τους. Συμπερασματικά, το 2016 θα κινηθεί σε αυτούς τους τρεις άξονες: Οι τράπεζες μπορούν να ωφεληθούν στον μέγιστο βαθμό από τη βελτίωση του μακροοικονο-μικού σκηνικού, οι μη βιώσιμες εταιρείες θα γυρίσουν σελίδα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, και οι εύρωστες εταιρείες, με μεγάλη ρευστότητα και ισχυρά αντα-νακλαστικά, θα κυνηγήσουν τις ευκαιρίες μόλις χαλαρώσουν οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Τα νέα μέτρα και η φορολογία αναμένεται να επιτείνουν τις δυσκολίες στην κατα-νάλωση, ωστόσο ο ψυχολογικός παρά-γοντας είναι ικανός μετά από έξι χρόνια ύφεσης, πολύ χαμηλής κοστολογικής βά-σης και ισχυρών αντοχών, να επαναφέρει την ορατότητα στα μεγέθη σε μεγαλύτερο μέρος εισηγμένων εταιρειών. Μετά την ολοκλήρωση των δημοσιεύσε-ων, αναθεωρούμε τη στάση μας έναντι του τραπεζικού κλάδου, εστιάζοντας στη μετοχή της Alpha Bank ως της τράπεζας που συνδυάζει τα καλύτερα χαρακτηριστι-κά ισολογισμού, ρίσκου και απόδοσης. Διατηρούμε θετική άποψη για διυλιστή-ρια –λόγω και της θετικής συγκυρίας περιθωρίων– Jumbo, ΕΧΑΕ, Folli Follie και ΟΠΑΠ. Σε ό,τι αφορά άλλες εταιρείες, διατηρούμε θετική άποψη για Φουρλή, Σαράντη, Aegean, Πλαστικά Θράκης, ενώ σε μικρότερες εταιρείες εστιαζόμαστε σε Κρι Κρι και Ευρωπαϊκή Πίστη.

επιχειρηματικά νέα

ΧΡΗΜΑ 19

20 Απρίλιος 2016

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΤΡΑΠΕΖΕΣ

ALPHA ΤΡΑΠΕΖΑ 1.931.715 0,6% 963.201 19,5% -1.259.928 -299,9% 9.015.106 17,8% - 2.735.648.536

ΑΤΤΙΚΗΣ 90.496 0,7% 117.594 -3,1% -346.824 -595,2% 678.777 92,0% - 285.401.114

ΕΛΛΑΔΟΣ 1.725.726 80,2% 1.203.331 53,4% 1.162.849 77,7% 815.444 0,0% 0,6720 184.743.440

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 1.905.000 -4,7% 1.972.000 -4,5% -4.227.000 -6504,5% 9.099.000 -5,3% - 2.222.757.821

EUROBANK 1.463.000 -0,5% 1.762.000 -1,9% -1.181.000 3,1% 6.420.000 15,5% - 1.624.197.082

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ 842.000 -13,1% 1.040.000 -11,0% -438.000 -67,8% 3.055.000 -11,8% - 1.356.287.569

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1.941.338 -3,1% 961.314 -7,6% -1.895.996 3,8% 9.907.644 37,4% - 1.790.302.572

Σύνολο 9.899.275 5,2% 8.019.440 3,1% -8.185.899 -164,4% 38.990.971 12,5% 10.199.338.135

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ - ΜΕΣΙΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ 11.212 10,0% 79.683 13,8% 0,0600 39.880.332

EUROBROKERS -1.076 -6,1% -4.584 -30,9% - 54.000

Σύνολο 10.136 10,5% 75.099 12,9% 39.934.332

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ -1.913 31,1% 10.991 -14,8% - 6.919.182

ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ -1.054 32,8% 8.266 -11,3% - 4.940.303

Σύνολο -2.967 31,7% 19.257 -13,4% 11.859.485

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΠΕΝΔ. & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

TRASTOR 4.178 -1,7% -9.485 -1232,2% -9.382 -763,9% 63.405 -12,9% 46.655.004

ΒΑΛΚΑΝ 3.823.125

GRIVALIA 57.646 13,8% 69.053 40,9% 61.973 24,0% 879.804 3,0% 0,3100 764.513.000

LAMDA DEVELOPMENT 44.037 -0,5% 8.666 197,3% -22.060 5,9% 360.773 -6,9% - 308.523.269

ΠΑΝΓΑΙΑ 110.861 19,1% 64.773 -65,3% 42.762 -75,9% 1.193.708 -5,2% 0,2035 998.983.628

ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ 13.525 0,9% 6.125 14,2% 4.062 2,9% 133.901 3,1% 63.840.000

ΒΩΒΟΣ ΜΠΑΜΠΗΣ 10.314.720

ΕΛΒΙΕΜΕΚ 717 -14,3% 383 1565,2% -103 78,2% 20.507 -16,2% - 28.130.975

ΚΕΚΡΟΨ 16 -15,8% -789 29,9% -1.518 -8,1% 6.282 -19,5% - 2.917.809

PASAL 3.440 -13,5% -21.732 -2637,0% -24.341 -295,7% -17.291 -346,9% - 1.631.505

REDS 6.318 12,0% 5.445 254,7% 2.020 330,9% 95.016 2,2% - 17.632.509

Σύνολο 240.738 11,4% 122.439 -47,0% 53.413 -73,0% 2.736.106 -3,5% 2.246.965.545

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ & ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

ALBIO ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ 81.405 9,8% 2.603 2182,4% -4.303 40,5% 34.140 -10,1% - 10.865.885

ΑΧΟΝ 127.795 -12,2% -19.163 -167,0% -38.304 8,3% -201.973 -23,7% - 182.302

ΙΝΤΡΑΚΟΜ 377.102 -29,6% 23.012 -77,3% -9.891 -148,3% 256.459 -1,8% - 45.095.813

MIG 1.206.354 -0,4% 130.123 99,9% -113.172 34,4% 393.894 -21,3% - 135.271.524

ΒΙΟΧΑΛΚΟ 3.274.735 11,3% 193.753 62,0% -59.993 -1,0% 1.174.763 -5,5% 274.741.147

ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ 4.933 -25,3% 323 -66,9% -880 -345,8% 2.678 -26,4% - 12.735.840

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ 35.035 -25,9% 14.958 -42,5% 9.038 -57,0% 177.900 -6,0% 0,3200 323.574.387

ΙΝΤΕΑΛ 38.046 -11,0% 1.941 -8,4% 1.019 -18,5% 16.546 4,9% 5.111.856

ΚΟΥΜΠΑΣ 0 - -428 30,6% -8.402 -46,4% -126.540 -7,1% - 2.315.887

ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ 12.598 -3,0% 456 256,2% -830 61,9% -2.313 -66,6% - 1.008.647

ΜΠΗΤΡΟΣ 49.072 -28,6% 491 41,5% -8.147 25,9% 13.034 -38,7% - 3.152.636

ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ 1.386.877 11,8% 230.838 -9,5% 47.548 -26,7% 964.358 6,0% 389.329.820

ΝΕΩΡΙΟΝ 2.932.984

ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ 1.414.709

ΣΑΝΥΟ 3.597 -54,5% 12.870 449,0% 3.767 132,3% -22.143 30,4% - 1.021.680

ΦΟΥΡΛΗΣ 414.442 0,3% 32.608 25,9% 253 102,2% 157.614 -0,5% - 145.328.118

Σύνολο 7.011.991 3,9% 624.385 6,8% -182.297 15,2% 2.838.417 -6,2% 1.354.083.234

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

ΟΤΕ 3.902.900 -0,4% 1.220.500 -11,9% 151.900 -43,2% 2.257.000 6,4% 0,1000 3.700.635.437

FORTHNET 349.735 -6,7% 48.225 -18,8% -49.275 -16,3% -161.071 -43,5% - 33.249.350

Σύνολο 4.252.635 -0,9% 1.268.725 -12,2% 102.625 -54,4% 2.095.929 4,3% 3.733.884.787

ΧΡΗΜΑ 21

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ - ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ 7.302.939 -23,0% 442.023 607,6% 46.684 112,8% 1.684.316 4,1% - 1.103.343.018

ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ 7.060.215 -22,0% 490.897 876,9% 204.814 345,9% 602.343 46,2% 0,6500 1.028.066.054

ΕΛΙΝΟΙΛ 1.029.083 6,6% 12.323 46,5% 3.663 204,5% 49.060 8,1% 18.585.941

REVOIL 656.254 -10,6% 8.885 14,5% -3.044 -10,6% 14.031 -0,3% 7.062.760

Σύνολο 16.048.491 -20,7% 954.128 4718,7% 252.117 156,0% 2.349.750 12,4% 2.157.057.774

ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΑΝΕΜΟΣ 40.058 26,6% 28.070 34,3% 6.877 56,2% 117.445 6,3% 55.552.224

ΔΕΗ 5.735.656 -2,2% 828.420 -19,0% -102.518 -212,2% 5.911.464 -3,6% - 684.400.000

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 198.608 25,5% 99.312 34,1% 16.913 204,7% 341.875 2,0% 0,0900 297.335.168

Σύνολο 5.974.322 -1,3% 955.802 -14,4% -78.728 -177,7% 6.253.339 -3,3% 981.735.168

ΥΔΡΕΥΣΗ

ΕΥΑΘ 73.048 -0,9% 25.338 4,5% 13.485 0,8% 150.668 3,4% 0,1250 113.982.000

ΕΥΔΑΠ 324.268 -0,6% 83.731 -4,4% 43.657 4,1% 966.940 5,0% 0,2100 453.690.000

Σύνολο 397.316 -0,7% 109.069 -2,5% 57.142 3,3% 1.117.608 4,7% 567.672.000

ΕΠΙΒΑΤΗΓΟΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑ - ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

AEGEAN 982.963 7,8% 111.214 -6,4% 68.394 -14,8% 221.974 2,5% 0,7000 599.903.640

ΑΝΕΚ LINES 159.845 -5,7% 29.581 192,9% 559 103,1% -12.835 7,0% - 17.160.784

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 277.625 4,1% 80.701 90,6% 33.182 677,1% 376.228 10,7% 139.528.713

ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ 172.432 2,5% 36.049 78,9% 17.696 22300,0% 259.565 7,3% 246.054.115

ΝΑΥΤ/ΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΕΣΒΟΥ 17.882.172

ΣΑΟΣ 72 -98,0% -88 -104,7% -267 -451,3% -2.957 29,3% - 40.040.743

Σύνολο 1.592.937 4,8% 257.457 33,2% 119.564 78,8% 844.932 7,7% 1.020.529.424

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ 12.828 -3,5% -69 87,6% -2.842 30,8% -9.020 -40,6% - 475.843

ΑLTEC 26.532 17,5% -3.897 -455,6% -12.302 -266,8% -88.114 -16,6% 2.582.957

ΒΥΤΕ 22.654 -22,4% 153 -94,6% -1.066 -193,7% 14.468 -6,8% - 4.349.402

ΙΛΥΔΑ 2.557 1,8% 972 655,4% -254 84,5% 3.589 -16,5% 4.950.000

ΙΝΤRALOT 1.914.885 3,3% 177.202 1,0% -65.148 -31,5% 129.563 -40,4% - 166.909.807

COMPUCON 1.373 1,5% 301 214,9% -194 83,0% -4.056 -0,6% - 14.692

QUALITY & RELIABILITY 7.605 18,4% -1.138 -196,3% -1.490 -411,1% 5.349 -21,7% - 8.750.438

ΛΟΓΙΣΜΟΣ 2.076 1,2% 746 -5,7% 8 105,6% 6.616 -0,1% 2.033.460

INFORM ΛΥΚΟΣ 68.864 -43,7% 2.470 -75,9% -1.675 -186,5% 52.538 -32,6% - 10.227.452

MLS 21.403 48,9% 5.027 -9,8% 2.022 19,9% 22.588 7,0% 38.989.380

PROFILE 9.409 -2,5% 2.841 -1,4% 919 4,3% 16.798 6,2% 4.961.121

PC SYSTEMS 1.361 -54,8% -1.795 20,2% -5.004 -6,5% -26.313 -23,5% - 245.678

SPACE HELLAS 54.889 27,3% 4.363 7,7% 827 8,1% 12.959 -4,8% 6.101.421

Σύνολο 2.146.436 1,1% 187.176 -6,8% -86.199 -49,3% 136.966 -49,6% 250.591.652

ΜΜΕ - EKTΥΠΩΣΕΙΣ

ΑΤΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 43.209 -14,9% 1.688 -38,7% 181 -53,2% 3.575 9,0% - 16.677.000

ΛΙΒΑΝΗΣ 4.213 -33,2% 2.300 214,0% -3.427 -5,3% 621 -84,7% - 904.922

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 5.793 -1,0% -735 70,6% -1.623 59,4% 5.328 -24,8% 2.202.046

ΠΗΓΑΣΟΣ 43.972 -25,4% -6.950 -174,1% -55.059 -67,8% -137.781 -49,4% - 1.087.500

ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ 17.557 -3,6% 944 -22,0% -1.537 -27,6% 21.343 -7,3% - 5.755.118

ΕΠ. ΗΧΟΥ & ΕΙΚΟΝΑΣ 37.026 6,5% 963 141,8% -12.045 18,1% 8.132 -50,8% - 1.966.490

ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ 9.071.370

Σύνολο 151.770 -13,2% -1.790 66,8% -73.510 -32,2% -98.783 -158,1% 11.037.860

ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

CENTRIC MULTIMEDIA 858.957 -17,4% -821 -125,9% -4.086 -144,8% -41.575 -191,2% - 9.707.885

ΟΠΑΠ 4.257.317 0,0% 377.103 8,8% 210.719 8,1% 1.161.822 -0,5% 0,4000 1.996.940.000

Σύνολο 5.116.274 -3,5% 376.282 7,6% 206.633 6,9% 1.120.247 -7,7% 2.006.647.885

22 Απρίλιος 2016

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

EUROMEDICA 161.451 -13,4% -11.169 -47,0% -52.432 4,7% -212.832 -33,5% - 218.204

ΙΑΣΩ 109.273 -6,2% 14.349 -16,3% 10.313 437,9% 94.020 10,2% 31.673.501

ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ 158.092 6,2% 3.017 58,2% -15.772 15,0% 58.739 -20,2% - 60.715.186

ΥΓΕΙΑ 220.308 1,3% 22.046 86,4% -26.561 -43,0% 118.335 -17,6% - 50.445.852

Σύνολο 649.124 -3,0% 28.243 21,3% -84.452 11,3% 58.262 -59,3% 143.052.743

ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ

ΑΛΚΟ 900.000

ΑΛΟΥΜΥΛ ΜΥΛΩΝΑΣ 191.152 11,0% 8.568 2,5% -10.088 6,1% 49.264 -15,6% - 5.922.371

ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ 1.932 -25,8% -451 7,2% -742 1,3% 8.506 -7,9% - 4.676.253

ΣΙΔΜΑ 96.503 -4,0% 2.212 148,3% -6.929 37,9% -15.980 -75,3% - 3.870.933

ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 296.223 57,4% 26.382 631,2% 7.759 239,7% 149.441 6,9% 104.302.969

ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ 13.979 14,9% 272 148,1% -1.263 22,4% -37 -101,9% - 114.300

ΧΑΛΚOΡ 1.230.103 13,9% 51.589 183,2% -32.509 36,5% 82.610 -31,6% - 24.813.509

Σύνολο 1.829.892 17,6% 88.572 195,0% -43.772 46,0% 273.804 -14,7% 144.600.336

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

MEVACO 20.856 8,9% 561 15,9% -1.068 -14,6% 27.163 -4,3% - 9.660.000

ΜΕΤΚΑ 668.016 9,6% 116.375 12,0% 68.917 -23,6% 550.457 8,5% 0,1200 336.639.888

SPIDER 232.488

Σύνολο 688.872 9,6% 116.936 12,0% 67.849 -24,0% 577.620 7,8% 346.532.376

MHXANHMATA & EΙΔΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

KLEEMANN HELLAS 107.047 9,3% 7.752 -18,6% 2.840 -23,0% 79.314 -2,3% 36.891.972

FRIGOGLASS 453.881 -6,8% 52.804 -16,1% -62.086 -9,9% -46.961 -266,7% - 17.151.309

Σύνολο 560.928 -4,1% 60.556 -16,5% -59.246 -12,2% 32.353 -70,4% 54.043.281

ΚΑΛΩΔΙΑ

NEXANS 71.768 -4,3% 1.529 353,6% -940 62,4% 20.416 -4,0% - 20.674.191

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 479.747 33,5% 37.031 447,1% -1.830 94,0% 84.899 -3,1% 18.407.382

Σύνολο 551.515 27,0% 38.560 442,1% -2.770 91,6% 105.315 -3,3% 39.081.573

MH MEΤΑΛΛΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ

ΗΡΑΚΛΗΣ 247.164 4,6% 10.686 177,8% -18.426 54,7% 255.073 -6,0% - 87.431.730

ΙΚΤΙΝΟΣ 36.084 25,0% 8.227 20,2% 2.024 73,9% 31.809 6,3% 28.580.100

ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ 45.191 2,8% 15.753 -17,3% 6.472 -15,3% 45.576 -2,1% 57.164.125

ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ 13.060 3,5% 1.312 57,3% -201 69,0% 8.505 -2,4% - 2.160.261

MERMEREN COMBINAT 16.307 -14,3% 8.360 -15,2% 4.862 -29,2% 18.007 1,0% 25.262.165

ΤΙΤΑΝ 1.397.818 20,7% 216.422 19,2% 33.754 9,1% 1.586.894 5,3% 0,3000 1.470.066.400

Σύνολο 1.755.624 17,1% 260.760 27,5% 28.485 439,6% 1.945.865 3,4% 1.495.328.565

ΦΑΡΜΑΚΑ - ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ

ΚΟΡΡΕΣ 54.493 7,8% 8.213 61,1% -1.395 25,1% 16.133 -5,0% 42.797.475

LAVIPHARM 26.368 -13,0% 3.937 145,5% -7.074 72,9% -35.849 -37,9% - 5.414.589

ΣΑΡΑΝΤΗΣ 273.187 10,0% 28.554 11,3% 18.531 8,1% 166.405 4,2% 0,1600 293.119.378

Σύνολο 354.048 7,5% 40.704 84,3% 10.062 193,1% 146.689 -2,6% 341.331.442

ΧΟΝΔΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

AS COMPANY 21.428 11,3% 2.871 -6,9% 1.542 -17,4% 21.223 2,4% - 8.505.661

UNIBIOS 6.609 -19,6% 708 -38,9% -520 -256,2% 10.858 -4,4% - 1.125.167

ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ 15.886 -16,1% 603 39,3% -20 -114,9% 13.234 1,7% - 6.388.250

ΓΕΝ. ΕΜΠΟΡΙΟΥ 23.862 -4,2% 1.665 10,5% 657 4,8% 22.867 0,8% - 8.565.360

DIONIC 47.789 8,8% 2.894 551,8% 3.815 158,4% -1.842 67,8% 538.578

ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ 1.587.979

ΕΛΓΕΚΑ 226.434 -17,8% 4.657 -49,5% -6.629 -6,9% 3.982 -63,0% - 5.743.950

ΕΛΤΡΑΚ 94.413 -0,2% 7.244 -11,9% 2.866 -28,9% 64.963 4,8% 16.861.165

ΧΡΗΜΑ 23

24 Απρίλιος 2016

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΧΟΝΔΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ (συνέχεια από προηγούμενη σελίδα)

ΕΛΤΟΝ ΧΗΜΙΚΑ 104.815 6,1% 5.722 -9,1% 2.711 -22,4% 47.152 5,8% 24.778.883

FG EUROPE 95.151 30,9% 11.745 397,0% -37 99,0% 17.015 -0,5% - 35.745.704

ΕΛΑΣΤΡΟΝ 63.452 17,9% 2.947 223,1% -2.394 34,4% 63.658 -3,6% - 7.410.870

ΚΑΝΑΚΗΣ 18.083 1,0% 2.743 10,6% 1.755 5,6% 17.760 -0,1% - 13.500.000

ΚOΡΔΕΛΛΟΥ 34.287 -6,9% 1.449 -19,1% -1.234 -91,0% 18.719 -6,2% - 5.688.123

ΛΑΝΑΚΑΜ 2.020 -0,2% -31 -154,4% -185 -32,1% 12.329 15,4% 3.444.775

MARAC 432 -37,1% -1.628 -27,7% -2.029 -5,4% -9.404 -27,5% - 2.851.052

MEDICON 11.456 3,8% 3.138 19,2% 1.674 139,5% 4.961 50,9% - 1.701.552

ΝΑΚΑΣ (6Μ 2015) 10.232 3,5% 1.362 68,1% 758 229,6% 17.692 1,8% 5.389.000

Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 29.453 -0,7% -1.041 55,9% -6.815 45,0% -10.400 -218,3% - 928.517

YALCO 23.299 -4,6% -370 27,5% -3.817 6,7% -18.367 -25,9% - 738.731

Σύνολο 829.101 -1,7% 46.678 25,3% -7.902 70,3% 296.398 -3,3% 151.493.318

ΕΙΔΗ - ΛΥΣΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΙΝΤΕΡΤΕΚ 29.904 1,3% -175 90,5% 3.462 188,6% 13.210 35,4% - 2.179.241

INFO QUEST 353.405 12,2% 24.066 21,2% -1.476 -148,8% 155.758 -1,0% - 47.969.396

ΠΛΑΙΣΙΟ 271.985 -8,6% 12.389 -52,0% 6.736 -58,3% 84.118 -4,9% 0,0800 88.320.000

CPI (6Μ 2015) 6.485 -6,0% 375 -18,5% 75 27,1% 3.203 2,4% 1.089.825

Σύνολο 661.779 2,0% 36.655 -17,2% 8.797 -42,6% 256.289 -0,9% 139.558.462

ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΗΛ/ΚΗ ΑΘΗΝΩΝ (6Μ 2015) 2.760.000

FF GROUP 1.193.043 19,5% 265.006 18,8% 182.639 29,3% 1.575.968 18,1% 1.205.067.780

ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ 33.379 -7,6% 2.018 -16,3% -861 65,7% 54.167 -1,8% - 11.180.943

MICROLAND COMPUTERS 0 - 53 166,3% 53 166,3% -27.844 0,2% - 8.675.264

MODA BAGNO 14.864 -2,4% 1.054 23,6% -1.171 -47,3% 17.353 -7,0% - 2.821.500

JUMBO (6Μ 2015) 371.745 9,0% 105.481 15,1% 72.520 15,7% 866.616 8,7% 1.563.326.631

Σύνολο 1.613.031 16,0% 373.612 17,6% 253.180 26,3% 2.486.260 14,2% 2.793.832.118

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

NEWSPHONE 25.597 -10,5% 3.586 -22,8% 777 -34,4% 25.089 2,8% 0,0830 5.207.576

Σύνολο 25.597 -10,5% 3.586 -22,8% 777 -34,4% 25.089 2,8% 5.207.576

ΤΡΟΦΙΜΑ

ΕΒΖ (6Μ 2015) 78.227 -13,7% -6.927 72,9% -14.937 62,4% -52.708 -34,2% 2.756.168

ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 29.646 17,3% 4.030 14,4% 527 288,2% 9.793 5,7% 2.050.980

ΜΥΛΟΙ ΚΕΠΕΝΟΥ 34.008 -5,2% 2.477 -24,9% 695 -54,9% 17.021 3,0% 0,0230 8.375.000

ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ 77.304 1,4% 13.292 -4,8% -486 -147,6% 35.714 -1,7% 9.158.345

ΚΡΕΚΑ 23.839 -10,8% 202 43,3% -3.247 -2,5% 3.976 -45,0% - 869.276

CRETA FARM 105.496 0,6% 10.639 -2,6% -3.006 -182,0% 17.146 -20,2% - 12.322.640

ΚΡΙ ΚΡΙ 66.950 -13,2% 7.311 18,1% 3.685 3,3% 40.939 4,8% 52.573.566

ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΣ ΛΟΥΛΗ 104.962 19,3% 9.170 -1,7% 625 -81,4% 88.264 -2,3% - 28.256.352

ΝΙΚΑΣ 48.927 -11,3% -14.668 -147,8% -22.777 -69,5% -49.615 -84,9% - 2.225.446

ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΙ Κ. ΣΑΡΑΝΤ. 16.216 -15,6% 390 160,0% -751 -13,3% 4.066 -14,2% - 3.048.277

ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ 3.272 -21,3% -350 -25,4% -957 -25,3% 1.708 -36,1% - 403.495

Σύνολο 588.847 -2,4% 25.566 61,8% -40.629 18,1% 116.304 -28,0% 122.039.546

ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ

ΠΕΡΣΕΑΣ 57.358 -6,3% 6.915 10,7% 2.353 -5,2% 21.918 9,7% 8.447.980

Σύνολο 57.358 -6,3% 6.915 10,7% 2.353 -5,2% 21.918 9,7% 8.447.980

ΕΙΔΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑΣ

ΔΟΥΡΟΣ 3.689 -2,3% -68 -158,6% -835 -13,1% 1.152 -42,3% - 950.712

ΕΛΒΕ 33.630 -35,8% -4.218 -161,7% -6.043 -305,1% 17.671 -4,6% - 4.762.800

ΜΙΝΕΡΒΑ 12.760 3,8% -115 86,1% -1.583 39,3% 5.483 -23,7% - 279.000

Σύνολο 50.079 -26,9% -4.401 -171,8% -8.461 -2025,9% 24.306 -12,3% 5.992.512

ΧΡΗΜΑ 25

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΠΟΤΟΠΟΙΙΑ

COCA COLA 6.346.100 -2,5% 766.300 3,3% 280.300 -4,9% 2.819.800 1,2% 0,4000 6.575.003.564

ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ 7.361 13,7% 845 60,6% -1.202 30,2% 22.154 -5,1% - 5.847.776

Σύνολο 6.353.461 -2,5% 767.145 3,3% 279.098 -4,8% 2.841.954 1,1% 6.580.851.340

ΠΑΡΑΓΩΓΗ & ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΠΝΟΥ

ΚΑΡΕΛΙΑΣ 836.866 14,8% 80.163 8,4% 53.911 -15,7% 349.827 8,9% 8,5000 691.242.000

Σύνολο 836.866 14,8% 80.163 8,4% 53.911 -15,7% 349.827 8,9% 691.242.000

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ & ΛΟΙΠΑ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ

ΑΣΤΗΡ 26.894 -12,8% 4.923 3,2% -2.607 34,9% 146.895 -1,7% - 194.256.000

ΓΕΚΕ 9.541 4,6% 4.051 55,6% 2.540 952,3% 46.651 -8,2% 40.830.938

ΙΟΝΙΚΗ (ΞΕΝ/ΚΕΣ ΕΠΙΧ/ΣΕΙΣ) 29.784 3,0% 6.763 6,0% 2.168 577,5% 114.279 1,9% - 134.044.400

ΛΑΜΨΑ 51.522 5,8% 11.745 9,8% 1.303 128,6% 79.922 2,5% - 352.506.000

Μ & Α ΚΑΡΑΤΖΗ 72.339 1,3% 17.890 4,9% 5.722 -11,2% 101.880 6,0% 55.489.614

Σύνολο 190.080 0,6% 45.372 9,3% 9.126 535,8% 489.627 0,7% 777.126.951

ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΟΛΘ 50.881 -6,4% 23.096 -10,1% 17.915 -15,9% 127.088 -1,3% 0,5800 216.014.400

ΟΛΠ 99.880 -4,3% 23.520 7,1% 8.205 47,3% 174.316 3,4% 0,1114 299.500.000

Σύνολο 150.761 -5,0% 46.616 -2,2% 26.120 -2,8% 301.404 1,4% 515.514.400

ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ

ΤΡΙΑ ΑΛΦΑ 233 12,0% -207 19,1% -243 24,5% 652 -23,3% - 2.317.140

ΒΑΡΒΑΡΕΣΟΣ 18.700 14,8% -1.259 -155,0% -3.044 -540,5% 7.322 -28,8% - 507.886

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ 6.375 -0,8% -5.431 5,3% -12.437 4,4% -47.716 -31,4% - 1.601.991

ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (6Μ 2015) 17.571 -18,4% 2.148 29,9% -2.611 -148,7% 12.550 -17,3% 7.497.691

ΜΟΥΖΑΚΗΣ 7.096 -2,8% -798 70,7% -4.004 36,9% 31.916 -10,8% - 4.667.267

ΚΛΩΣΤΟΫΦ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ 8.239 4,8% 184 -65,2% -738 -24,9% 8.729 -7,8% - 2.428.632

ΤΕΞΑΠΡΕΤ (6Μ 2015) 1.113.600

FIERATEX 28.004 13,1% 1.142 22,5% -1.056 -56,4% 12.801 -7,9% - 1.887.661

Σύνολο 86.218 2,2% -4.221 -27,5% -24.133 -13,3% 26.254 -46,5% 22.021.868

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ - ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ

ΑΒΑΞ 500.285 -3,4% 26.448 -46,8% -32.748 7,1% 178.469 -17,4% - 19.879.642

ΑΕΓΕΚ 1.431.974

ΑΘΗΝΑ 83.223 -15,9% -37.808 -14,9% -37.150 13,1% 25.959 -15,6% 17.504.878

ΑΤΤΙ-ΚΑΤ 979.735

ΒΙΟΤΕΡ 1.227 -75,2% -1.711 63,3% -10.173 24,7% -35.836 -43,5% - 966.886

ΓΕΚΤΕΡΝΑ 971.773 5,2% 145.187 64,8% -10.995 85,3% 350.741 -3,6% 171.219.950

ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ 9.412 -24,6% 793 -55,1% -863 19,3% 9.218 -8,4% - 3.969.687

ΕΔΡΑΣΗ 1.177.142

ΕΚΤΕΡ 14.895 24,9% 741 68,0% 404 445,3% 21.775 -0,2% 4.927.500

ΕΛΛΑΚΤΩΡ 1.533.083 -0,7% 154.548 -4,9% -106.071 -105,5% 798.307 -9,4% 210.631.562

INTRACOM ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 147.594 -3,8% 12.676 14,3% -6.418 -1297,4% 58.858 -3,2% 8.219.759

ΜΗΧΑΝΙΚΗ 9.186.775

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ 0 - 201 1775,0% -1.946 -180,8% 7.795 -20,0% - 2.115.775

ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ 42.031 -40,2% 1.838 -81,0% -12.355 -91,2% 284.140 11,9% - 28.648.118

Σύνολο 3.303.523 -1,0% 302.913 6,0% -218.315 3,3% 1.699.425 -6,8% 480.859.382

ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ

ΓΑΛΑΞΙΔΙ 44.657 5,1% 3.250 -2,7% 144 -78,8% 16.435 0,8% - 3.505.014

ΔΙΑΣ ΙΧΘ. 47.000 43,9% -11.496 -25,5% -15.575 71,1% -154.094 -11,2% - 1.507.979

ΕΛΛΗΝ. ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ 2.127.300

ΝΗΡΕΥΣ 185.400 -4,3% 34.262 154,7% 59.443 521,0% 121.189 136,8% - 45.626.235

ΣΕΛΟΝΤΑ 148.691 9,6% 11.584 -42,2% -12.659 -128,1% 3.446 -68,8% 28.388.691

Σύνολο 425.748 5,2% 37.600 35,9% 31.353 240,3% -13.024 78,3% 81.155.219

26 Απρίλιος 2016

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΓΕΩΡΓΙΑ-ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

ΣΠΥΡΟΥ 14.284 -14,3% -891 46,1% -2.894 14,2% 9.678 -24,0% - 19.878.349

Σύνολο 14.284 -14,3% -891 46,1% -2.894 14,2% 9.678 -24,0% 19.878.349

ΧΗΜΙΚΑ - ΠΛΑΣΤΙΚΑ

ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ 15.614 -9,1% 1.547 -23,9% -415 -510,3% 17.649 -7,4% - 9.753.095

ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ 41.550 2,0% 10.826 0,5% -2.547 -2502,8% 12.976 -17,0% - 44.250.000

ΠΑΪΡΗΣ 16.766 0,3% 1.278 -11,3% -536 -17,8% 3.378 -13,7% - 889.892

ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ 289.396 4,0% 28.980 23,2% 10.021 50,5% 127.394 14,9% 63.583.414

ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ 257.182 9,1% 37.824 19,2% 16.479 14,9% 180.224 13,1% 139.633.920

FLEXOPACK 61.201 5,0% 9.196 6,9% 3.694 0,2% 49.136 5,7% 28.831.259

Σύνολο 681.709 5,4% 89.651 14,8% 26.696 10,0% 390.757 10,0% 286.941.581

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΑΡΤΟΥ

ΒΙΣ 21.557 -7,0% 238 -87,2% -2.192 -476,8% 12.218 -15,2% - 4.317.713

PAPERPACK 14.136 1,1% 2.529 -2,7% 1.244 -1,3% 4.377 28,8% 0,1100 4.111.214

Σύνολο 35.693 -4,0% 2.767 -37,9% -948 -207,6% 16.595 -6,8% 8.428.927

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΟΥ & ΦΕΛΛΟΥ

ΑΚΡΙΤΑΣ 20.447 -20,6% -3.633 11,6% -10.626 15,6% 627 -94,4% - 1.820.000

ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ 25.383 -2,5% 914 1,6% -1.778 0,7% 11.905 -32,1% - 2.599.438

Σύνολο 45.830 -11,5% -2.719 15,3% -12.404 13,7% 12.532 -56,5% 4.419.438

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΙΠΛΩΝ

ΒΑΡΑΓΚΗΣ 3.054 187,0% -733 68,6% -1.809 41,3% -7.185 -31,9% - 1.421.251

ΔΡΟΜΕΑΣ 9.040 -3,3% 1.101 -15,8% -2.155 -12,9% 26.763 -7,4% - 3.784.480

SATO 7.362 3,6% -3.792 -123,3% -6.437 -83,3% -18.465 -50,4% - 914.568

Σύνολο 19.456 11,1% -3.424 -25,8% -10.401 -22,4% 1.113 -90,1% 6.120.299

ΕΜΠΟΡΙΟ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ

ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 80.198 20,7% 5.299 31,9% 591 -58,5% 30.793 -4,2% 0,1000 26.301.888

ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ 45.875 27,5% 1.625 163,4% 386 161,3% 8.230 6,5% 3.978.000

ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ 252.137 13,5% 17.400 27,6% -21.070 5,9% -69.211 -43,4% - 3.126.220

Σύνολο 378.210 16,6% 24.324 33,1% -20.093 7,0% -30.187 -259,8% 33.406.108

ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ

ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ 16.076 6,5% 1.667 -16,4% -368 69,2% 18.694 -1,9% 4.086.196

AUTOHELLAS 182.893 13,5% 88.111 8,7% 18.633 15,6% 186.321 4,2% 0,8500 145.890.000

Σύνολο 198.969 12,9% 89.778 8,1% 18.265 22,4% 205.015 3,6% 149.976.196

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ALPHA TRUST 5.462 -17,3% 941 -43,1% 16 -98,4% 4.878 -6,5% 16.794.000

ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ 9.720.000

DOPPLER 15.426 -4,6% 1.046 -32,1% -231 -110,0% 2.598 -8,2% - 11.130.011

DIVERSA (6Μ 2015) 104 -72,6% -13 91,0% -33 78,0% 381 -57,0% 4.030.400

Ε-ΝΕΤ 10.992 11,3% 1.692 -20,2% 361 7,4% 11.129 -2,3% 2.793.860

ENTERSOFT 9.526 1,4% 1.742 -19,7% 807 -20,9% 8.129 25,5% 6.684.000

ENVITEC 9.087 18,9% 2.684 591,6% 453 141,6% 29.119 1,8% 13.689.600

EUROXX 14.766 -16,6% 436 -75,7% -496 -264,2% 6.197 -7,2% 20.252.880

FOODLINK 44.659 13,2% 2.430 12,4% 231 -12,2% 8.366 2,6% 9.860.755

ΚΡΗΤΩΝ ΑΡΤΟΣ 5.271 7,9% 606 -28,9% -33 -133,3% 4.745 -1,8% 4.097.440

MEDITERRA 9.745 -0,9% 437 7,1% 156 2,0% 4.008 4,0% 3.650.000

OPTRONICS 1.498 -26,6% -172 -473,9% -149 -15000,0% 2.047 -6,8% - 5.900.295

PERFORMANCE 15.097 -14,7% 929 -32,0% -81 -138,9% 2.245 -3,1% - 8.873.407

VIDAVO 601 9,3% -11 -106,1% -75 -266,7% 908 -7,6% 3.385.980

Σύνολο 142.234 0,0% 12.747 -6,3% 926 -55,0% 84.748 0,4% 120.862.627

ΧΡΗΜΑ 27

Αποτελέσματα εισηγμένων εταιρειών 12Μ ‘15

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή Κύκλος Εργασιών EBITDA Κέρδη μετά από φόρους & ΔΜ Καθαρή Θέση Κεφαλαιοποίηση

ΔΠΧΠ (χιλ. ευρώ) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) 2015 Δ(%) Mέρισμα

(Eur)12/4/2016

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 12M 2015 66.011.747 -4,7% 7.464.436 15,0% -7.527.392 -154,4% 71.289.273 6,1% 40.299.461.676

Πλην Τραπεζών, Επενδυτικών & Ασφαλιστικών

66.011.747 -4,7% 7.464.436 15,0% 651.338 390,7% 32.203.946 -0,7% 30.048.329.725

Πλην Κατασκευαστικών 61.133.110 -4,9% 7.005.137 16,1% 869.653 142,6% 30.504.521 -0,4% 29.567.470.343

Πλην Διυλιστηρίων και Τραπεζών

49.963.256 1,9% 6.510.308 0,0% 406.390 -30,9% 29.948.553 -1,6%

Κατανομή κερδών

Κερδοφόρες 81 Ζημιογόνες 118

Ενίσχυση Κερδοφορίας 34 Αύξηση Ζημιών 44

Μείωση Κερδοφορίας 29 Μείωση Ζημιών 53

Αναστροφή Ζημιών 18 Αναστροφή Κερδών 21

Μεγαλύτερη αύξηση λειτουργικής κερδοφορίας(Χιλ. ευρώ) Δ(%)

ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ - ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ 954.128 4719%

ΚΑΛΩΔΙΑ 38.560 442%

ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ 88.572 195%

ΤΡΟΦΙΜΑ 25.566 62%

ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΑ 37.600 36%

ΕΠΙΒΑΤΗΓΟΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑ - ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 257.457 33%

ΕΜΠΟΡΙΟ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ 24.324 33%

MH MEΤΑΛΛΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 260.760 28%

ΧΟΝΔΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ 46.678 25%

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ 28.243 21%

Μεγαλύτερη μείωση λειτουργικής κερδοφορίας(Χιλ. ευρώ) Δ(%)

ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ 1.210 -50%

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΠΕΝΔ. & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ 122.439 -47%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΑΡΤΟΥ 2.767 -38%

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 3.586 -23%

ΕΙΔΗ - ΛΥΣΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 36.655 -17%

MHXANHMATA & EΙΔΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 60.556 -16%

ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 955.802 -14%

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 1.268.725 -12%

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ 12.747 -6%

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 191.073 -4%

Καλύτερες επιδόσεις κερδοφορίας (%) Top -20

ΜΙΝΩΪΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ 22.300% ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ 51%

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 677% Ο.Λ.Π. 47%

ΙΟΝΙΚΗ (ΞΕΝ/ΚΕΣ ΕΠΙΧ/ΣΕΙΣ) 578% FF GROUP 29%

ΝΑΚΑΣ (6Μ 2015) 230% CPI (6Μ 2015) 27%

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 205% GRIVALIA 24%

ΕΛΙΝΟΙΛ 204% MLS 20%

MEDICON 139% JUMBO (6Μ 2015) 16%

ΕΛΛΑΔΟΣ 78% AUTOHELLAS 16%

ΙΚΤΙΝΟΣ 74% ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ 15%

ΑΝΕΜΟΣ 56% ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ 10%

Μεγαλύτερη αύξηση δραστηριότητας(Χιλ. ευρώ) Δ(%)

ΚΑΛΩΔΙΑ 551.515 27%

ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ 1.829.892 18%

MH MEΤΑΛΛΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ 1.755.624 17%

ΕΜΠΟΡΙΟ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ 378.210 16,6%

ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ 1.613.031 16,0%

ΠΑΡΑΓΩΓΗ & ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΠΝΟΥ 836.866 14,8%

ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ 198.969 12,9%

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΠΕΝΔ. & ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ 240.738 11,4%

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΕΠΙΠΛΩΝ 19.456 11,1%

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 688.872 9,6%

Μεγαλύτερη Μείωση / Υστέρηση δραστηριότητας(Χιλ. ευρώ) Δ(%)

ΕΙΔΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑΣ 50.079 -27%

ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ - ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ 16.048.491 -21%

ΓΕΩΡΓΙΑ-ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ 14.284 -14%

ΜΜΕ - EKTΥΠΩΣΕΙΣ 151.770 -13%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΟΥ & ΦΕΛΛΟΥ 45.830 -12%

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 25.597 -11%

ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ 57.358 -6%

ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 150.761 -5%

MHXANHMATA & EΙΔΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 560.928 -4%

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΑΡΤΟΥ 35.693 -4%

Καλύτερες επιδόσεις δραστηριότητας (%) Top -20

ΒΑΡΑΓΚΗΣ 187,0% ΙΚΤΙΝΟΣ 25,0%

ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 57,4% ΕΚΤΕΡ 24,9%

MLS 48,9% ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 20,7%

ΔΙΑΣ ΙΧΘ. 43,9% ΤΙΤΑΝ 20,7%

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 33,5% FF GROUP 19,5%

F.G. EUROPE 30,9% ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΣ ΛΟΥΛΗ 19,3%

ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ 27,5% ΠΑΝΓΑΙΑ 19,1%

SPACE HELLAS 27,3% ENVITEC 18,9%

ΑΝΕΜΟΣ 26,6% QUALITY & RELIABILITY 18,4%

ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ 25,5% ΕΛΑΣΤΡΟΝ 17,9%

Ποσοστιαία

Κερδοφόρες 41% Ζημιογόνες 59%

Ενίσχυση Κερδοφορίας 17% Αύξηση Ζημιών 22%

Μείωση Κερδοφορίας 15% Μείωση Ζημιών 27%

Αναστροφή Ζημιών 9% Αναστροφή Κερδών 11%

28 Απρίλιος 2016

διεθνείς αγορές

Το πρώτο «κούρεμα» στην Αυστρία και το σχέδιο «Άτλας» της ιταλικής κυβέρνησης για να

αποφύγει τα χειρότερα

Το φάσμα του bail-in απειλεί τις τράπεζες στην ευρωζώνηΌσοι έχουν αγοράσει ομόλογα

ευρωπαϊκών τραπεζών ή δια-τηρούν καταθέσεις που υπερ-

βαίνουν το εγγυημένο όριο των 100.000 ευρώ, δεν μπορούν πλέον να κοιμούνται απολύτως ήσυχοι. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο, που έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, όσοι χρηματοδοτούν τράπεζες ως ομολογι-ούχοι ή και ως «μεγάλοι» καταθέτες είναι υποψήφιοι για «κούρεμα» των κεφαλαίων τους και μπορεί να έχουν την τύχη των ομολογιούχων αυστριακής τράπεζας, όπου για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο του bail-in και έχασαν σε μία νύχτα το 54% του κεφαλαίου τους.Το νέο καθεστώς στις διαδικασίες διάσω-σης ή εκκαθάρισης τραπεζών στην ευρω-ζώνη δεν δημιουργήθηκε σε μια νύχτα. Η πειραματική, ad hoc εφαρμογή του bail-in έγινε στις τράπεζες της Κύπρου το 2013, πολύ πριν ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαί-σιο της τραπεζικής ένωσης στην ευρω-ζώνη. Υπό την πίεση των πλεονασματικών χωρών του Βορρά, με πρώτη βεβαίως τη Γερμανία, βασικός στόχος των νέων κανόνων παιχνιδιού ήταν να σταματήσουν οι διασώσεις τραπεζών με κεφάλαια από τα κράτη και να περιοριστεί ο λεγόμενος «ηθικός κίνδυνος» (moral hazard) με τη μεταφορά των βαρών στους μετόχους,

τους πιστωτές και τους μεγάλους καταθέ-τες των τραπεζών. Έτσι, στο νέο θεσμικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί, μια τράπεζα που αντιμε-τωπίζει προβλήματα και δεν μπορεί να αντλήσει τα απαιτούμενα κεφάλαια από την αγορά δεν έχει άλλη επιλογή από το να «κουρέψει» ομολογιούχους και μεγά-λους καταθέτες, μετατρέποντας τις οικο-νομίες τους σε δικό της κεφάλαιο. Μετά το πρώτο, απαραίτητο αυτό βήμα, η τρά-πεζα ή θα οδηγηθεί σε εκκαθάριση, μέσα από τον ενιαίο μηχανισμό εκκαθάρισης, ο οποίος χρηματοδοτείται με εισφορές των ίδιων των τραπεζών, ή θα διασωθεί με απευθείας κεφαλαιακή ενίσχυση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, αν πρόκειται για συστημική τράπεζα, που θα κριθεί ότι είναι βιώσιμη. Αυτές οι πρόνοιες του νέου θεσμικού πλαισίου άρχισαν να παράγουν αποτε-λέσματα πριν ακόμη τεθούν σε εφαρμο-γή. Ως γνωστόν, η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε να ολοκληρώσει την ανακεφαλαι-

οποίηση των συστημικών τραπεζών λίγο πριν τεθούν σε ισχύ οι νέοι κανόνες, ενώ εξίσου βεβιασμένα κινήθηκαν οι κυβερνή-σεις της Ιταλίας και της Πορτογαλίας, πριν από λίγους μήνες. Η κοινοτική οδηγία για το bail-in τέθηκε τελικά σε εφαρμογή για πρώτη φορά στις 10 Απριλίου, στην Αυστρία:

~ Η εποπτική αρχή του χρηματοπιστωτι-κού συστήματος (FMA) ανακοίνωσε ένα άκρως επώδυνο «κούρεμα» των ομο-λογιούχων της Heta Asset Resolution AG. Η Heta είναι η κακή τράπεζα που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση της Hypo Alpe Adria και κάτοχοι των ομολόγων της είναι μεγάλοι θεσμι-κοί επενδυτές, μεταξύ των οποίων η γερμανική Commerzbank. Το «κούρε-μα» ήταν συντριπτικό (100%) για τους πιστωτές μειωμένης εξασφάλισης και 54% για τους προνομιούχους πιστω-τές, ενώ ανεστάλησαν όλες οι πλη-ρωμές τόκων από 1ης Μαρτίου 2015, όταν η Heta τέθηκε σε εκκαθάριση και οι λήξεις όλων των ομολογιών μετατέ-θηκαν στις 31.12.2023.

~ Η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για το bail-in (BRRD), τουλάχιστον στην περίπτωση της Heta, δεν θα είναι όμως μια απλή υπόθεση. Οι πιστωτές της

ΧΡΗΜΑ 29

Heta θα προσφύγουν στα γερμανικά δικαστήρια, για να υποστηρίξουν ότι κακώς εφαρμόστηκε η BRRD στην πε-ρίπτωση της Heta, ενώ θα εγείρουν αξι-ώσεις εις βάρος του αυστριακού ομό-σπονδου κρατιδίου της Καρίνθιας, που είχε εγγυηθεί ομόλογα αξίας 11 δισ. ευρώ και δηλώνει αδυναμία να καλύψει αυτές τις εγγυήσεις. Αν δεν μπορεί να καλύψει τις εγγυήσεις η Καρίνθια, οι πιστωτές υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να πληρωθούν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αυστρίας. Πριν αρχίσει, πάντως, μια μακρά δικαστική διαμά-χη, ορισμένοι προνομιούχοι πιστωτές σκοπεύουν να μπουν σε διαπραγμάτευ-ση με τη Βιέννη για έναν εξωδικαστικό συμβιβασμό, αλλά η πρότασή τους δεν φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστική: όπως μετέδωσε το Bloomberg, φέρονται να ζητούν πληρωμή 92 σεντς για κάθε ευρώ δανείου, δηλαδή να υποστούν «κούρεμα» μόνο 8%.

Η υπόθεση της Heta, αν και έχει εμπλέ-ξει τις αρχές της Αυστρίας σε μια πολύ δύσκολη –και πιθανόν με υψηλό κόστος– αντιπαράθεση με ισχυρούς θεσμικούς επενδυτές, δεν προκάλεσε μεγάλη κοινωνική αναστάτωση, αφού δεν θίγονται καταθέτες, ούτε «κουρεύτηκαν» ομόλο-γα που βρίσκονταν στην κατοχή μικρών αποταμιευτών. Νοτιότερα όμως, στην Ιταλία, η κυβέρ-νηση του Ματέο Ρέντσι έχει να αντιμετω-πίσει πολύ δυσκολότερα και εν δυνάμει «εκρηκτικά» προβλήματα, καθώς το τρα-πεζικό σύστημα της χώρας βαρύνεται με προβληματικά δάνεια, που αντιστοιχούν στο διπλάσιο του ελληνικού ΑΕΠ (360 δισ. ευρώ) ή στο ένα τρίτο του συνόλου των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών της ευρωζώνης, τη στιγμή που έχει δανειστεί μεγάλα ποσά με διάθεση ομολόγων σε ιδιώτες αποταμιευτές και έχει ουκ ολίγους καταθέτες με ποσά πάνω από το όριο των 100.000 ευρώ. Στις 11 Απριλίου, μία ημέρα μετά το πρώ-το «κούρεμα» στην Αυστρία, η κυβέρνηση Ρέντσι ανακοίνωσε ένα σχέδιο διάσωσης των ιταλικών τραπεζών, που χαρακτη-ρίζεται από... ιταλική εφευρετικότητα, καθώς στοχεύει να παρακάμψει τη γενική απαγόρευση διάσωσης τραπεζών με κρατικά κεφάλαια, με τη δημιουργία ενός ημικρατικού ταμείου ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών, στο οποίο θα εισφέρουν κεφά-

λαια οι υγιείς τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και το κρατικό Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Για να αποφευχθεί μια παρέμβαση της Κομισιόν, που καλείται τώρα να εξετάσει αν το νέο σχήμα συνάδει με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, η διοίκη-ση του νέου ταμείου ανατέθηκε σε μια ιδιωτική εταιρεία, την Quaestio, που έχει ως βασικό μέτοχο τη Fondazion Cariplo, βασικό μέτοχο της δεύτερης μεγαλύτερης ιταλικής τράπεζας, Intesa Sanpaolo.

Στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ο Άτλας ήταν καταδικασμένος να κρατά στους ώμους του τον θόλο του Ουρανού πάνω από τη Γη. Διατηρώντας το χιούμορ τους σε μια δύσκολη κατάσταση, οι Ιταλοί βάφτισαν το νέο ταμείο ανακεφαλαιο-ποιήσεων «Άτλας», καθώς θα κληθεί να σηκώσει στους ώμους του τα τεράστια βάρη ενός τραπεζικού συστήματος που βρίσκεται στο «κόκκινο». Σε αντίθεση όμως με τον μυθικό Άτλαντα, το νέο ταμείο δεν πείθει τις αγορές ότι θα είναι πολύ ισχυρό, καθώς το αρχικό του κεφάλαιο θα είναι μόλις 5 δισ. ευρώ. Αυτό το κεφάλαιο φαίνεται επαρκές για να σταματήσει τους «πονοκεφάλους» των ιτα-λικών αρχών για την τύχη δύο τραπεζών που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας. Οι συνεταιριστι-κές τράπεζες Veneto Banca και Banco Popolare di Vicenza, που επιχείρησαν πρόσφατα να συγχωνευθούν, χρειάζονται, σύμφωνα με τις υποδείξεις του εποπτικού μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συνολικά πρόσθετα κεφάλαια έως και 3 δισ. ευρώ. Δεν είναι καθόλου βέβαιο όμως ότι τα κε-φάλαια του νέου ταμείου θα είναι αρκετά

και για τις επόμενες διασώσεις τραπε-ζών, που είναι πιθανό ότι θα χρειαστούν, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζει ο χρόνος για τα επόμενα τεστ αντοχής των ευρωπαϊ-κών συστημικών τραπεζών από τον ενιαίο μηχανισμό εποπτείας της ΕΚΤ. «Δεν φαίνονται αρκετά. Μπορεί να χρειαστεί δεκαπλάσιο ποσό» δήλωσε στο Bloomberg o Ρίτσαρντ Τζέφρι της Cazenove Capital Management. Στο ίδιο πνεύμα, ο καθηγητής επιχειρηματικής στρατηγικής Κάρλο Αλμπέρτο Καρνεβάλε Μάφε τόνισε ότι το ταμείο «δεν έχει επαρ-κή κεφαλαιακή διάρθρωση για να λύσει τα προβλήματα οποιασδήποτε τράπεζας. Είναι πολύ μικρό και με πολύ περίπλοκη εταιρική διακυβέρνηση για να αλλάξει τη μοίρα του τραπεζικού τομέα». Τα κεφάλαια του νέου ταμείου φαίνο-νται ακόμη μικρότερα, αν συνεκτιμηθεί ότι δεύτερη αποστολή του, πέραν του να καλύπτει τα τυχόν ακάλυπτα κομμά-τια αυξήσεων κεφαλαίου των ιταλικών τραπεζών, θα είναι και να αγοράζει τα πιο επικίνδυνα κομμάτια των τιτλοποιήσεων προβληματικών δανείων από τις ιταλικές τράπεζες, για τα οποία δεν θα εκδηλώ-νεται ενδιαφέρον από ιδιώτες επενδυτές. Μπροστά στον «ωκεανό» των προβληματι-κών δανείων των ιταλικών τραπεζών, τα 5 δισ. ευρώ μοιάζουν με σταγόνα. Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντσι, γνωρίζει πάντως καλά ότι δεν έχει περι-θώρια αποτυχίας, στην προσπάθεια στα-θεροποίησης των τραπεζών. Όπως επιση-μαίνει ο Economist, οι ιταλικές τράπεζες είχαν την κακή συνήθεια να διαθέτουν πολλά ομόλογα σε ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι κατέχουν σήμερα το 50% των ομο-λόγων μειωμένης εξασφάλισης, που είναι πρώτα στη σειρά υποψήφια για «κούρεμα» αν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός του bail-in. Αν υπάρξει «κούρεμα» μικρών αποτα-μιευτών, όχι μόνο θα κλονιστεί σοβαρά η εμπιστοσύνη του κοινού στις τράπεζες, αλλά και η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε μια ανεξέλεγκτη πολιτική κρίση. Αλλά και ο Ιταλός επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, γνωρίζει καλά ότι δεν υπάρχει περιθώριο αστοχιών στην επιχεί-ρηση διάσωσης των τραπεζών της τρίτης οικονομίας της ευρωζώνης. Μια γενικευ-μένη και εκτός ελέγχου τραπεζική κρίση στην Ιταλία θα μπορούσε να κλονίσει τα θεμέλια της νομισματικής ένωσης, θέτο-ντας εκ νέου υπό αμφισβήτηση ακόμη και τη δυνατότητα επιβίωσης του ευρώ.

Στο νέο θεσμικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί, μια τράπεζα που αντιμετωπίζει προβλήματα και δεν μπορεί να αντλήσει κεφάλαια από την αγορά δεν έχει άλλη επιλογή από το να «κουρέψει» ομολογιούχους και μεγάλους καταθέτες.

30 Απρίλιος 2016

Η καθυστέρηση στην παράταση της απόσυρσης ανέκοψε τη δυναμική του 2015

ΧΡΗΜΑ 31

~αφιέρωμαΧ

από τονΓιώργο

Καλούμενο

Τ

Στους δύο πρώτους μήνες του έτους,

ταξινομήθηκαν συνολικά 9.010

επιβατικά αυτοκίνητα, έναντι 10.742 την

αντίστοιχη περίοδο πέρσι, σημειώνοντας

πτώση -16,1%.

BUSINESS AUTO-MOTO

o 2015 ήταν, γενικότερα, μια χρονιά ανάκαμψης για τον κλάδο του αυτοκινήτου, με την πλειοψηφία των μεγά-λων «παικτών» να εμφανίζουν βελτίωση στα θεμελιώδη μεγέθη των ισολογισμών τους. Η θετική αυτή πορεία όμως που είχε αρχίσει να καλλιεργείται διακόπηκε από-

τομα στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, κυρίως λόγω της από-φασης να ανασταλεί το μέτρο της απόσυρσης στο τέλος του 2015. Τε-λικά, μέσα στον Μάρτιο, ψηφίστηκε η τροπολογία για την παράταση της απόσυρσης μέχρι το τέλος Μαΐου, αλλά η ζημιά για τον κλάδο –που μετά από πολλά χρόνια πήγε να σηκώσει κεφάλι– έχει ήδη γίνει. Έτσι, με βάση τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, η αγορά των επιβατικών αυτοκινήτων σημείωσε σημαντική πτώση -32,4% τον Φεβρουάριο του 2016, σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Στους δύο πρώτους μήνες του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 9.010 επιβατικά αυτοκίνητα έναντι 10.742 την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, σημειώνοντας πτώση -16,1%. Η κατάσταση στην αγορά αυτοκινήτου είναι πολύ χειρότερη, καθώς πολλές από τις ταξινομήσεις του πρώτου διμήνου αφορούσαν αυ-τοκίνητα που είχαν τελωνιστεί στα τέλη του 2015. Η συνεχιζόμενη καθυστέρηση που υπήρξε στην παράταση του μέτρου της απόσυρ-σης, παρά και τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Οικονομικών, είχε οδηγήσει σε αδιέξοδο τουλάχιστον 8.000 υποψήφιους αγοραστές. Πρόκειται για πελάτες που ενώ απέκτησαν εμπρόθεσμα δικαίωμα έκπτωσης απόσυρσης, δεν κατέστη εφικτό να εξαργυρώσουν αυτήν την απαλλαγή ώς την 31η Δεκεμβρίου 2015, καθώς τα αυτοκίνητα που παρήγγειλαν έφτασαν στην Ελλάδα μετά την 1η Ιανουαρίου. Ανάλογες συνέπειες έχουν προκύψει και στα σχετιζόμενα δημοσιο-νομικά έσοδα, καθώς εκτιμάται ότι ήδη κατά το πρώτο δίμηνο του έτους η υστέρηση των εσόδων από το τέλος ταξινόμησης και τον ΦΠΑ των καινούργιων αυτοκινήτων υπερβαίνει τα 25 εκατ. ευρώ. Τα πετρελαιοκίνητα επιβατικά αυτοκίνητα συνεχίζουν τους τελευ-ταίους 35 μήνες να αποτελούν σταθερά την πρώτη επιλογή στις προτιμήσεις των καταναλωτών έναντι των βενζινοκίνητων. Τον πε-ρασμένο μήνα, σχεδόν 6 στα 10 (58,3%) καινούργια επιβατικά αυ-τοκίνητα που πωλήθηκαν ήταν πετρελαιοκίνητα. Αναλυτικότερα, ταξινομήθηκαν 3.310 επιβατικά αυτοκίνητα, έναντι 4.894 τον Φε-βρουάριο του 2015. Από τα 3.310 επιβατικά αυτοκίνητα, 1.929 ήταν πετρελαιοκίνητα (58,3%), 1.301 βενζινοκίνητα (39,3%), 56 υβριδικά (1,7%), 14 διπλού καυσίμου (0,4%), 7 φυσικού αερίου (0,2%) και 3 ηλεκτρικά (0,1%). Εννέα στα 10 (94,5%) επιβατικά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν τον Φεβρουάριο είχαν κινητήρα έως 1.600 κυβικά εκα-τοστά, ενώ τα μικρά αυτοκίνητα (κατηγορία/segment Β) συνεχίζουν να μονοπωλούν το ενδιαφέρον των καταναλωτών, με μερίδιο αγοράς 34,1%.

32 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα BUSINESS AUTO-MOTO~

Ελαφρά φορτηγά (μικτού βάρους μέχρι 3,5 τόνους)

Η αγορά των ελαφρών φορτηγών συνέχισε την πτωτική της πο-ρεία, καταγράφοντας σημαντική πτώση -64,7% συγκριτικά με τον Φεβρουάριο του 2015. Στο πρώτο δίμηνο του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 775 ελαφρά φορτηγά, έναντι 1.392 το αντίστοιχο διά-στημα το 2015, σημειώνοντας μείωση -44,3%. Τα φορτηγά τύπου Vanette έχουν τη μερίδα του λέοντος με 41,9%, ακολουθούμενα από τα Pick-up με μερίδιο αγοράς 38,8%. Ειδικότερα για τον μήνα Φεβρουάριο, τα ελαφρά φορτηγά τύπου Pick-up αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην κατηγορία των ελαφρών φορτηγών (44,2%), με τα Vanette να βρίσκονται στη δεύτερη θέση, με μερίδιο αγοράς 39,9%. Η συνολική αγορά των ελαφρών φορτηγών τον Φεβρουάριο έφτα-σε τις 258 μονάδες, έναντι 732 την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, ση-μειώνοντας μεγάλη πτώση, κατά -64,7%.

Φορτηγά (μικτού βάρους πάνω από 3,5 τόνους)

Η αγορά των μεσαίων και βαρέων φορτηγών συνέχισε σε αρνη-τικό πρόσημο τον Φεβρουάριο, σημειώνοντας σημαντική πτώση -63,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015. Στους δύο πρώ-τους μήνες του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 67 φορτηγά, έναντι 83 το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, σημειώνοντας πτώση -19,3%. Τον περασμένο Φεβρουάριο, ταξινομήθηκαν συνολικά 22 φορτη-γά, συγκριτικά με 61 το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, σημειώνοντας πτώση -63,9%. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της συγκεκριμέ-νης κατηγορίας οχημάτων συνεχίζει να καλύπτεται από εισαγόμε-να μεταχειρισμένα οχήματα. Τα καινούργια εξακολουθούν να αντι-προσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνόλου, διατηρώντας υψηλό τον μέσο όρο ηλικίας των μεσαίων και βαρέων φορτηγών στη χώρα μας, με όλα τα προβλήματα οδικής ασφάλειας και περι-βαλλοντικής επιβάρυνσης που συνεπάγεται ο υπέργηρος στόλος.

Λεωφορεία

Η αγορά των λεωφορείων συνέχισε για δεύτερο μήνα τη θετική της πορεία. Στο πρώτο δίμηνο του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 18 λεωφορεία έναντι 8 την αντίστοιχη περίοδο του 2015, σημειώνο-ντας αύξηση 125,0%. Τον Φεβρουάριο ταξινομήθηκαν 10 λεωφο-ρεία, έναντι 1 τον ίδιο μήνα πέρσι (900,0%).

Μοτοσυκλέτες (άνω των 50 cc)

Η αγορά των μοτοσυκλετών συνέχισε σε θετικό πρόσημο τον Φε-βρουάριο, σημειώνοντας αύξηση 30,2% συγκριτικά με τον Φεβρου-άριο του 2015. Στους πρώτους δύο μήνες του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 3.641 μοτοσυκλέτες, έναντι 3.416 την αντίστοιχη περίο-δο το 2015, σημειώνοντας αύξηση 6,6%. Τον Φεβρουάριο πωλήθηκαν 2.068 μοτοσυκλέτες έναντι 1.588 τον ίδιο μήνα πέρσι. Σημειώνουμε ότι σχεδόν 7 στις 10 καινούργιες μοτοσυκλέτες που πωλούνται είναι μέχρι 250 κ. εκ. (67,7%), ενώ οι μοτοσυκλέτες μέχρι 400 κ. εκ. αποτελούν το 86,9% των συνολι-κών ταξινομήσεων.

Κατατέθηκε η τροπολογία για την απόσυρση αυτοκινήτων

Στα 50 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το κόστος της παράτασης των κι-νήτρων απόσυρσης αυτοκινήτων, σύμφωνα με την έκθεση του Γε-νικού Λογιστηρίου του Κράτους, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή μαζί με τη σχετική τροπολογία. Με τις διατάξεις, προβλέπεται απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης των καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων IX μέχρι 2.000 κ. εκ., φορολογητέας αξίας μέχρι 20.000 ευρώ, εφόσον παραλαμβάνονται σε αντικατάσταση παλαιών αυτοκινήτων των οποίων η άδεια έχει εκδοθεί μέχρι 31/12/2001.

Συγκεκριμένα επιβατικά αυτοκίνητα:

~ Μέχρι και 900 κ. εκ., απαλλάσσονται από το 80% του προβλε-πόμενου τέλους ταξινόμησης για φορολογητέα αξία μέχρι και 6.000 ευρώ.

~ Από 901 μέχρι και 1.400 κ. εκ., απαλλάσσονται από το 80% του προβλεπόμενου τέλους ταξινόμησης για φορολογητέα αξία μέ-χρι και 8.000 ευρώ.

~ Από 1.401 μέχρι και 1.600 κ. εκ., απαλλάσσονται από το 60% του προβλεπόμενου τέλους ταξινόμησης και για φορολογητέα αξία μέχρι και 11.000 ευρώ.

~ Από 1.601 μέχρι και 1.800 κ. εκ., απαλλάσσονται από το 35% του προβλεπόμενου τέλους ταξινόμησης και για φορολογητέα αξία μέχρι και 14.000 ευρώ.

~ Από 1.801 μέχρι και 2.000 κ. εκ., απαλλάσσονται από το 25% του προβλεπόμενου τέλους ταξινόμησης και για φορολογητέα αξία μέχρι και 14.000 ευρώ.

Η τροπολογία προβλέπει και απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης καινούργιων φορτηγών αυτοκινήτων μικτού βάρους μέχρι 3.500 τόνων, εφόσον παραλαμβάνονται σε αντικατάσταση παλαιών αυτο-κινήτων των οποίων η άδεια έχει εκδοθεί μέχρι 31/12/2001, κατά περίπτωση.

Η συνεχιζόμενη καθυστέρηση που υπήρξε στην παράταση του μέτρου της απόσυρσης, παρά και τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Οικονομικών, είχε οδηγήσει σε αδιέξοδο τουλάχιστον 8.000 υποψήφιους αγοραστές.

ΧΡΗΜΑ 33

Τα πετρελαιοκίνητα επιβατικά αυτοκίνητα συνεχίζουν τους τελευταίους 35 μήνες να αποτελούν σταθερά την πρώτη επιλογή στις προτιμήσεις των καταναλωτών έναντι των βενζινοκίνητων. Τον περασμένο μήνα, σχεδόν 6 στα 10 (58,3%) καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν ήταν πετρελαιοκίνητα.

ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ

Η νέα προθεσμία απόσυρσης εκπνέει στις 20 Μαΐου 2016, ενώ μπο-ρούν να αποσυρθούν παλαιά αυτοκίνητα για τα οποία έχει εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας μέχρι 31/12/2001 και δεν οφείλονται για αυτά τέλη κυκλοφορίας. Η προθεσμία βεβαίωσης και καταβολής του τέ-λους ταξινόμησης των καινούργιων αυτοκίνητων που παραλαμβάνο-νται με μερική απαλλαγή είναι η 31η Μαΐου 2016. Στις περιπτώσεις που επίσημοι διανομείς ή έμποροι έχουν ήδη παραλάβει από την αρχή του έτους αυτοκίνητα που εμπίπτουν στα κίνητρα απόσυρσης με καταβολή ολόκληρου του τέλους ταξινόμησης, και τα οποία μετα-βιβάζονται από ιδιώτες και ταξινομούνται σε αντικατάσταση παλαι-ών αυτοκινήτων, προβλέπεται επιστροφή της διαφοράς. Αντίστοιχα, επιστρέφεται και η διαφορά του τέλους ταξινόμησης για επιβατικά αυτοκίνητα που παρελήφθησαν από την αρχή του έτους έως την ημερομηνία έναρξης ισχύος των προτεινόμενων διατάξεων για εκ-θεσιακούς σκοπούς και για τα οποία προβλέπεται εξάμηνη αναστολή της είσπραξης του βεβαιωθέντος τέλους ταξινόμησης, με την προϋ-πόθεση ότι αυτό θα καταβληθεί μέχρι 31/5/2016. Οι νέες διατάξεις: «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις: α) των Οδη-γιών 2014/107/ΕΕ και (ΕΕ) 2015/2060, β) των Οδηγιών 2014/86/ΕΕ και 2015/121/ΕΕ, γ) της Οδηγίας 2013/61/ΕΕ και άλλες διατάξεις.

Πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων 2015

1 TOYOTA 8.855 10 FIAT 3.200 19 MINI 1.292 28 LANCIA 1422 VW 6.769 11 HYUNDAI 3.065 20 SMART 739 29 LEXUS 813 NISSAN 6.492 12 BMW 2.987 21 CHRYSLER 626 30 ΛΟΙΠΟΙ 674 OPEL 5.972 13 RENAULT 2.790 22 HONDA 538 31 SUBARU 415 PEUGEOT 4.817 14 AUDI 2.657 23 ABARTH 481 32 LAND ROVER 366 CITROEN 3.854 15 VOLVO 2.120 24 ALFA ROMEO 477 33 SSANGYONG 227 SUZUKI 3.812 16 SKODA 1.847 25 CHEVROLET 469 34 PORSCHE 168 FORD 3.556 17 SEAT 1.605 26 DACIA 316 35 JAGUAR 69 MERCEDES 3.518 18 KIA 1.401 27 MITSUBISHI 279

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.

34 Απρίλιος 2016

ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕΒΕΑύξηση πωλήσεων το 2015

Αύξηση κατά 21% παρουσίασαν οι πωλήσεις του ομίλου Πέτρος Πε-τρόπουλος ΑΕΒΕ το 2015, οι οποίες ανήλθαν στα 80,2 εκατ. ευρώ (66,4 εκατ. ευρώ το 2014). Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνω-ση, οι αγορές που υπηρετεί ο όμιλος εξελίχθηκαν καλύτερα από ό,τι είχε υπολογιστεί, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι πωλήσεις περισσό-τερο από τις προϋπολογισθείσες. Το ΕΒΙTDA του ομίλου διαμορφώθηκε στα 5,3 εκατ. ευρώ, έναντι 4 εκατ. ευρώ το 2014, σημειώνοντας αύξηση 32,5%. Τα κέρδη προ φό-ρων ανήλθαν σε 1,2 εκατ. ευρώ, έναντι 1,9 εκατ. ευρώ το 2014, ενώ τα κέρδη μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας ανήλθαν σε 0,6 εκατ. ευρώ, έναντι 1,4 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την ανακοίνω-ση, τα κέρδη έχουν επιβαρυνθεί εκτάκτως με το ποσό του 1.820.000 ευρώ, από το οποίο το ποσό του 1.156.000 ευρώ είναι πρόσθετος ΦΠΑ, που επιβλήθηκε στην εταιρεία κατόπιν φορολογικού ελέγχου για τις χρήσεις 2008-2012, και το ποσό των 664.000 ευρώ είναι ζημί-ες από αναπροσαρμογή των επενδυτικών ακίνητων του ομίλου. Ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός παρέμεινε σταθερός στα 22,7 εκατ. ευρώ, ενώ ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός μειώθηκε κατά 56% και ανήλθε στα 4,1 εκατ. ευρώ, από 9,4 εκατ. ευρώ. Τα μετρητά και ισοδύναμα αυξήθηκαν κατά 40%, από 13,3 εκατ. το 2014 στα 18,6 εκατ. στις 31.12.2015. Τα ίδια κεφάλαια ανήλθαν στα 30,8 εκατ. ευρώ, από 32,1 εκατ. ευρώ το 2014. Οι ελεύθερες ταμειακές ροές ανήλθαν στα 4,8 εκατ. ευρώ, από 2,6 εκατ. ευρώ το 2014. Ο δείκτης φερεγγυότητας του ομίλου (καθαρή θέση ως ποσοστό του συνόλου του ενεργητικού χωρίς τα μετρητά και ισοδύναμα) στις 31.12.2015 ήταν 60,5%, έναντι 55,4% την 31.12.2014. Το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας θα προτείνει στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση των μετόχων την επιστροφή κεφαλαίου 0,10 ευρώ για τη χρήση 2015.

ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣΣτα 10 εκατ. οι προ φόρων ζημιές το 2015

Παρόλο που το 2015 επικράτησαν πρωτόγνωρες συνθήκες στην ελ-ληνική οικονομία, ο Όμιλος Σφακιανάκη παρουσίασε βελτίωση στα οικονομικά του μεγέθη και συνεχίζει να διατηρεί πρωταγωνιστικό ρόλο στις κύριες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, όπως αναφέ-ρεται στην ανακοίνωση.

Η απόδοση των σημαντικότερων δραστηριοτήτων του ομίλου εί-ναι βελτιωμένη:

~ Σε ό,τι αφορά το εμπόριο αυτοκινήτων, η αγορά το 2015 με 75.805 ταξινομήσεις επιβατικών αυτοκινήτων παρουσίασε άνο-δο 6,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, με το β’ εξάμηνο σοβαρά επηρεασμένο από τις δυσμενείς εξελίξεις. Η Suzuki το 2015 πραγματοποίησε την καλύτερη χρονιά των τε-λευταίων 5 ετών, με 4.044 ταξινομήσεις αυτοκινήτων και με με-ρίδιο αγοράς στο 5,3% (από 4,7% το 2014), το οποίο την κατατάσ-σει 6η μεταξύ των εισαγωγέων αυτοκινήτων. Ο κλάδος λιανικής συνεχίζει την ανοδική πορεία κατακτώντας μερίδιο αγοράς στα επιβατικά αυτοκίνητα 12,4% (από 11,9% το 2014), με πωλήσεις 9.378 επιβατικών αυτοκινήτων (PC), 669 ελαφρών φορτηγών (LCV) και 1.551 μεταχειρισμένων. Οι συνολικές πωλήσεις της «Σφακιανάκης» (χονδρική και λιανική) αντιπροσωπεύουν το 15,4% της ελληνικής αγοράς (από 14,1% το 2014).

~ Σε ό,τι αφορά τη μίσθωση οχημάτων, τα έσοδα του κλάδου Long Term Rental (LTR) αυξάνονται κατά 13,6%, και η κερδοφορία εκτινάσσεται στα 5,3 εκατ. ευρώ. Ο στόλος υπό διαχείριση φτά-νει τα 6.000 οχήματα, διατηρώντας ένα ποσοστό εκμετάλλευσης άνω του 96%. Ο κλάδος Rent-A-Car (RAC), αξιοποιώντας τη δυ-ναμική του τουρισμού αλλά και το ισχυρό brand της Enterprise, έχει αυξημένα μισθώματα κατά 10,2%, και το αποτέλεσμα προ φόρων διαμορφώνεται στα 2,9 εκατ. ευρώ. Ο στόλος των προς ενοικίαση οχημάτων ξεπερνάει τις 3.200 και είναι πλέον από τους νεώτερους στην αγορά μετά το εκτεταμένο πρόγραμμα επενδύσεων που υλοποιήθηκε.

~ Στα βαρέα οχήματα, μηχανήματα και βιομηχανικά είδη, παρου-σιάστηκε επιβράδυνση των πωλήσεων προϊόντων, λόγω της

αφιέρωμα BUSINESS AUTO-MOTO~ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ

Οι εισηγμένες εταιρείες του κλάδου έδειξαν βελτιωμένα απο-τελέσματα για το σύνολο του 2015, παρά τις δύσκολες συν-

θήκες που επικράτησαν κατά τη διάρκειά τους και την επιβολή των capital controls. Οι εκπρόσωποι του κλάδου είχαν αυξημένα έσοδα, καθώς οι συνολικές ταξινομήσεις του 2015 παρουσίασαν αύξηση 6,4%, ενώ κατάφεραν να βελτιώσουν και τα επίπεδα λει-τουργικής κερδοφορίας τους. Όμως η πτώση του τριμήνου του 2016 στην αγορά σίγουρα θα έχει επηρεάσει και τις δικές τους επιδόσεις.

ΧΡΗΜΑ 35

αβεβαιότητας στην αγορά και των καθυστερήσεων σε διαγωνι-σμούς του Δημοσίου. Η ιδιαίτερη ανθεκτικότητα που επέδειξε το after sales είχε ως αποτέλεσμα το σύνολο των πωλήσεων να παραμείνει στα επίπεδα του 2014 (16,3 εκατ. ευρώ).

Οι συνολικές πωλήσεις του ομίλου το 2015 ανήλθαν σε 252,1 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 13,5% σε σχέση με τις πωλήσεις του 2014, ενώ οι πωλήσεις της εταιρείας βελτιώθηκαν επίσης κατά 19,3% φτάνοντας τα 207,6 εκατ. ευρώ. Το περιθώριο μικτού κέρδους ανήλθε σε 25,7% (από 25,0%) για τον όμιλο και σε 10,9% (από 10,0%) για την εταιρεία. Συνεχίζοντας τη συντηρητική πολιτική των προηγούμενων ετών, οι νέες προβλέψεις ανήλθαν σε 5,4 εκατ. ευρώ για τον όμιλο και 1,0 εκατ. ευρώ για την εταιρεία, καλύπτοντας κυρίως επισφαλείς απαιτήσεις, όπως αναφέ-ρεται στην ανακοίνωση. Ο όμιλος διευρύνει τη λειτουργική του κερδοφορία, με το αποτέλε-σμα EBITDA χωρίς τις προβλέψεις να διαμορφώνεται σε 22,8 εκατ. ευρώ, έναντι 16,9 εκατ. ευρώ την περσινή περίοδο (+34,7%). Το λει-τουργικό αποτέλεσμα για την εταιρεία περνά σε θετικό πρόσημο, κλείνοντας στα 0,2 εκατ. ευρώ, από -2,5 εκατ. ευρώ το 2014. Τα αποτελέσματα του ομίλου και της εταιρείας έχουν επιβαρυνθεί με επενδυτική ζημιά από την απομείωση της εταιρείας Αθωνική Τεχνι-κή κατά 3,0 εκατ. ευρώ και 12,0 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Εξαιρουμένων της έκτακτης αυτής επίδρασης και των προβλέψεων, τα αποτελέσματα προ φόρων είναι -10,0 εκατ. ευρώ για τον όμιλο, βελτιωμένα κατά 45,6%, και -14,0 εκατ. ευρώ για την εταιρεία, δηλα-δή 18,5% καλύτερα σε σχέση με το 2014.

ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗΕπιστροφή στην κερδοφορία

Η πορεία του ομίλου αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα της χρήσης και πιο συγκεκριμένα: Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομί-λου το 2015 ήταν 45,88 εκατ. ευρώ, ενώ ο αντίστοιχος του 2014 ήταν 35,97 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 27,5%. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελε-σμάτων και αποσβέσεων, ως ποσοστό επί των πωλήσεων, σε ενοποιη-μένη βάση, διαμορφώθηκαν σε 3,54%, έναντι 1,71% το 2014. Έξοδα διοίκησης-διάθεσης: Στη χρήση του 2015 τα έξοδα του ομίλου διαμορφώθηκαν σε 8,92 εκατ. ευρώ, έναντι 8,59 εκατ. ευρώ το 2014, σημειώνοντας αύξηση 3,81%. Η αύξηση αυτή προέρχεται κυρίως από την αύξηση προσωπικού και εξόδων που αφορούν προωθητικές ενέργειες. Ο όμιλος για το 2015 επέστρεψε στην κερδοφορία σημειώνοντας κέρδη 377 χιλ. ευρώ από ζημίες 683 χιλ. ευρώ το 2014. Τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους του ομίλου ανήλθαν σε κέρδη 413 χιλ. ευρώ, ενώ τα αντίστοιχα του 2014 ήταν 668 χιλ. ευρώ ζημιά. Το σύνολο των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων του ομί-λου για το 2015 διαμορφώθηκε στα 14,5 εκατ. ευρώ, ενώ τα αντίστοι-χα της χρήσης του 2014 ήταν 13,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύ-ξηση 7,16%. Η αύξηση προέρχεται κατά κύριο λόγο από την αύξηση των αποθεμάτων, ώστε να τροφοδοτηθούν οι αυξημένες πωλήσεις που αναμένονται την επόμενη χρονιά. Το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων για τον όμιλο στη χρήση του 2015 διαμορφώθηκε στα 15,05 εκατ. ευρώ, έναντι 14,96 εκατ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Σύνολο ιδίων κεφαλαίων: Διαμορφώθηκαν σε 8.230.464 ευρώ, από

7.724.886 ευρώ το 2014.Σύνολο εισροών από λειτουργικές δραστηριότητες: 1 εκατ. ευρώ από ζημίες, από -0,8 εκατ. ευρώ το 2014.

AUTOHELLASΑύξηση 16% στα καθαρά κέρδη το 2015

H αύξηση του κύκλου εργασιών από βραχυχρόνιες ενοικιάσεις (Rent a Car) καθώς και η επιστροφή σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης των μα-κροχρόνιων μισθώσεων (Fleet Management), τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες του εξωτερικού, οδήγησαν σε επίπεδο ομίλου την Autohellas ΟΤΟΕΛ 0,00% σε σημαντική αύξηση της δραστηριότη-τας και της κερδοφορίας για το 2015. Αναλυτικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το 2015 ο συνολικός κύκλος εργασιών του ομίλου ήταν αυξημένος κατά 13,5% και ανήλθε στα 182,9 εκατ. ευρώ, έναντι των 161,1 εκατ. ευρώ του 2014. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων ενισχύθηκαν κατά 32,6% και ανήλθαν στα 27,6 εκατ. ευρώ. Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους διαμορφώθηκαν σε 18,6 εκατ. ευρώ, από 16,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 16%, καθώς η αύξηση του φορολογικού συ-ντελεστή σε 29% επηρέασε τόσο τον φόρο της περιόδου όσο και τον αναβαλλόμενο φόρο. Ειδικότερα σε σχέση με τη δραστηριότητα στην Ελλάδα, η αύξηση του Renting οφείλεται κυρίως στην ενδυνάμωση του τουρισμού, στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του δικτύου αλλά και στην περαιτέρω διείσδυση των τριών brands της Hertz International (Hertz, Thrifty και Firefly). Άνοδο παρουσίασαν και τα έσοδα του Fleet Management, δραστηριό-τητα που σχετίζεται μόνο με εταιρικούς πελάτες, παρά τις δυσχερείς συνθήκες που επικράτησαν λόγω της τραπεζικής αργίας και των capital controls στην εγχώρια αγορά και ζήτηση. Αντίστοιχα, αυξημένα είναι τα αποτελέσματα του ομίλου στο εξωτε-ρικό. Κατά το 2015, ο όμιλος ενίσχυσε περαιτέρω τη δραστηριότητα των θυγατρικών του στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Κύπρο, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, που είχαν όλες θετικό ρυθμό ανάπτυξης και συμβολή στην κερδοφορία. Συγκεκριμένα, η δραστηριότητα των θυγατρικών του εξωτερικού ξεπέρασε τα 6.000 αυτοκίνητα και συνει-σέφερε 27% στα κέρδη μετά από φόρους για το 2015. Παράλληλα, κατά το 2015, ο όμιλος διασφάλισε τα δικαιώματα της Hertz για την Ουκρανία και την Κροατία, που γίνονται πλέον η έκτη και η έβδομη χώρα που έχει στην ευθύνη του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη διάρκεια του έτους ο όμιλος επένδυσε 104,6 εκατ. ευρώ στην αγορά 8.300 αυτοκινήτων, διατηρώντας τη δυναμική ανανέωσης του στόλου, αλλά και ενισχύοντας την αγορα-στική του δύναμη. Ο κύριος Θ. Βασιλάκης, πρόεδρος της εταιρείας, δήλωσε: «Το 2015 είχαμε άλλη μια χρονιά ανάπτυξης και κερδοφορίας. Καταφέραμε μέσα στη χρονιά των capital controls να ενισχύσουμε τα μεγέθη μας στην Ελλάδα, αλλά και τις βάσεις μας για περαιτέρω ανάπτυξη στο εξωτερικό. Οι συνέργειες, τόσο σε αγοραστική δύναμη όσο και σε δυ-νατότητα σύναψης εμπορικών συμφωνιών στον τουρισμό, θα είναι πλέον σημαντικές, με 4 χώρες προορισμού (Ελλάδα, Κύπρο, Μαυ-ροβούνιο και Κροατία) στο προϊοντικό portfolio της εταιρείας μας. Ζητούμενο είναι η περαιτέρω ωρίμαση σε οργάνωση και συστήματα για την αποτελεσματική εκμετάλλευση αυτής της ευκαιρίας». Το διοικητικό συμβούλιο, κατά το έτος 2016, προτείνει τη διανομή μερίσματος ποσού 0,85 ευρώ ανά μετοχή για τα κέρδη χρήσεως 2015, η οποία θα εγκριθεί στην ερχόμενη Τακτική Γενική Συνέλευση.

36 Απρίλιος 2016

Με την παρουσίαση του πιο εξελιγμένου αυτοκινήτου παραγωγής στον κόσμο, τη νέα E-Class, η Mercedes-Benz κάνει ένα μεγάλο βήμα προς το μέλλον. Η δέκατη

γενιά του μοντέλου θέτει νέα στάνταρ όσον αφορά την ασφάλεια, την αποδοτικότητα και την ευφυΐα της αυτοκίνησης. Οι καινο-τομίες της περιλαμβάνουν πλήθος τεχνολογικών στοιχείων, που –μεταξύ άλλων– επιτρέπουν την άνετη και ασφαλή οδήγηση σε ένα νέο επίπεδο, ενώ ενσωματώνουν μια νέα διάσταση στα συστή-ματα υποβοήθησης του οδηγού. Εκτός από τα ολοκαίνουργια συστήματα χειρισμού και infotainment, που προσφέρουν μια εντελώς νέα εμπειρία οδήγη-σης, ο νέος πετρελαιοκινητήρας θέτει νέα στάνταρ στην απόδοση και την οικονομία, σε συνδυασμό με την ελαφριά κατασκευή και τις εξαιρετικές τιμές αεροδυναμικής. Επιπλέον, με τη νέα αερανάρτηση πολλαπλών θαλάμων, που προ-σφέρεται στον προαιρετικό εξοπλισμό, διασφαλίζεται η ιδανική οδηγική άνεση, σε συνδυασμό με ξεχωριστή δυναμική οδήγηση. Η τεράστια γκάμα των καινοτομιών που διαθέτει η νέα E-Class περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σύστημα υποβοήθησης αλλαγής λωρίδας Active Lane, το οποίο καθοδηγεί τη λιμουζίνα στη λω-ρίδα που έχει επιλέξει ο οδηγός. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η νέα E-Class είναι η πιο «έξυπνη» λιμουζίνα της business κατηγορίας. Η νέα E-Class είναι εκλεπτυσμένη, κομψή, δυναμική και σπορ. Σε σύγκριση με την προκάτοχό της, το μήκος του μεταξονίου της έχει αυξηθεί κατά 65 χιλιοστά (2939/2874) και το συνολικό μήκος της κατά 43 χιλιοστά (4923/4880). Τη βάση για την ευε-λιξία –που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της οδήγησής της– αποτελεί το αυξημένο εύρος του ίχνους της (επιπλέον 20 χιλιοστά εμπρός, επιπλέον 7 χιλιοστά πίσω). Με μικρές εξαιρέσεις, η χωρητικότητα του πορτ-μπαγκάζ έχει διατη-ρηθεί στα εξαιρετικά επίπεδα του προηγούμενου μοντέλου. Ο σχεδιασμός της εκφράζει το σήμα κατατεθέν της Mercedes-Benz όσον αφορά τις αναλογίες των σεντάν. Το μακρύ καπό, σε συνδυασμό με τον στυλ Coupé σχεδιασμό της οροφής, ρέει προς τους φαρδείς πίσω ώμους και δημιουργεί μια συναρπαστική σιλουέτα. Το δυναμικό αμάξωμα χαρακτηρίζεται από κοντούς προβόλους, μακρύ μεταξόνιο, μεγάλους τροχούς και ξεκάθαρες γραμμές στα πλευρά, δημιουργώντας μια φρέσκια, μοντέρνα και δυναμική εικόνα, που εκφράζει απόλυτα τη φιλοσοφία της μάρ-κας: Sensual Purity (αισθησιακή καθαρότητα).

Το δυναμικό, σχεδιαστικά, μπροστινό μέρος υπογραμμίζει τον χαρακτήρα αυτού του business-class σεντάν, ενώ δίνει χώρο για διαφορετική έκφραση των γραμμών σχεδιασμού και εξοπλισμού. Η βασική έκδοση διαθέτει την κλασική μάσκα Mercedes με το αστέρι στο καπό, όπως και η γραμμή Exclusive, αν και η δεύτερη είναι κάπως πιο περίτεχνη. Οι γραμμές Avantgarde και AMG Line αναγνωρίζονται εύκολα από τη σπορ μάσκα του ψυγείου, με το κε-ντρικό, μεγάλο αστέρι της Mercedes να διακοσμεί το κέντρο του. Όλα τα σχέδια της μάσκας του ψυγείου προσδίδουν στην E-Class ξεχωριστό χαρακτήρα, προσφέροντας μια ποικιλομορφία που κά-νει κάθε μοντέλο διαφορετικό και μοναδικό. Στο πίσω άκρο, οι φαρδείς ώμοι πάνω από τους θόλους των πίσω τροχών προσφέρουν στη νέα E-Class τον αδιαμφισβήτητο ισχυρό της χαρακτήρα. Τα μονοκόμματα πίσω φώτα είναι σχεδιασμένα ως δύο μπάρες πλαισιωμένες από το αμάξωμα και προσδιορίζουν με σαφήνεια την E-Class ως το νέο μέλος της οικογένειας των λιμου-ζινών Mercedes. Τα πίσω φώτα που διατίθενται στον προαιρετικό εξοπλισμό προ-σφέρουν μια αίσθηση αστερόσκονης, θυμίζουν τη λάμψη του γα-λαξία μας ή αυτήν ενός κινητήρα τζετ. Αυτό το «οπτικό εφέ» έχει δημιουργηθεί από την πρωτοποριακή τεχνολογία ανακλαστήρων με μια ειδικά διαμορφωμένη επίστρωση της επιφάνειας των πίσω φώτων και κάνει –και αυτό– το ντεμπούτο του στη νέα E-Class.

Εσωτερικός σχεδιασμός από το μέλλον

Το εσωτερικό της νέας E-Class συνθέτει το συναίσθημα και την ευφυΐα, πόλους που ορίζονται ξεκάθαρα από τη σχεδιαστική φι-λοσοφία της Mercedes-Benz. Ο προαιρετικός εξοπλισμός της πε-ριλαμβάνει –για πρώτη φορά στη συγκεκριμένη κατηγορία– δύο «επόμενης γενιάς» οθόνες υψηλής ανάλυσης, με μια ευρεία οθόνη διαγωνίου 12,3 ιντσών η καθεμιά. Κάτω από το κοινό τους γυάλινο κάλυμμα, οι δύο οθόνες δείχνουν σαν να αιωρούνται στον αέρα, δημιουργώντας ένα κεντρικό στοι-χείο που τονίζει τον οριζόντιο προσανατολισμό του εσωτερικού σχεδιασμού. Όπως το ταμπλό, έτσι και το cockpit περιλαμβάνει μια μεγάλη οθόνη με εικονικά όργανα στο οπτικό πεδίο του οδηγού, καθώς και μια κεντρική οθόνη πάνω από την κονσόλα. Ο οδηγός μπορεί να επιλέξει μεταξύ τριών διαφορετικών σχεδιαστικών στυλ για το ταμπλό οργάνων: Classic, Sport και Progressive.

αφιέρωμα BUSINESS AUTO-MOTO~

E-Class Mercedes-BenzΗ πιο «έξυπνη» πολυτελής λιμουζίνα

37 Μάρτιος 2016

Φυσικό αέριο: Με «δυο λέξεις»… οικονομία

Η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί τη βασικότερη πηγή δαπανών για τον κτηριακό και βιομηχανικό τομέα και για τις μεταφορές. Οι επιχειρήσεις μπορούν πλέον να είναι ανταγωνιστικές μόνο αν κατα-φέρουν να μειώσουν το λειτουργικό τους κόστος, ενώ οι ιδιώτες καταναλωτές βλέπουν την ποιότητα

της ζωής τους να απειλείται, εξαιτίας του υψηλού κόστους των καυσίμων, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να κα-λύψουν βασικές ανάγκες τους, όπως την ανάγκη για θέρμανση, κλιματισμό και ζεστό νερό. Το ίδιο συμβαίνει και στις μεταφορές (ΙΧ, συγκοινωνίες, εμπορικούς στόλους και πλοία), όπου εκτός από τις απαιτήσεις για υψη-λότερες αποδόσεις καυσίμου, τίθεται και το θέμα της μείωσης των ρύπων, το οποίο σχετίζεται με τις κοινοτικές οδηγίες αλλά και με ποινές σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τα νέα δεδομένα για πιο βιώσιμες πρακτικές.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΤΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ

Το φυσικό αέριο αποτελεί, διαχρονικά, την πιο οικονομική επιλογή και την καλύτερη ενεργειακή επένδυση σε βάθος χρόνου για οικιακή και επαγγελματική χρήση, προσφέροντας ανταγωνιστικά τιμολόγια ως προς τις συμβατικές μορφές ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα, υγραέριο κ.λπ.). Η χρήση του προσφέρει ακρίβεια στη μέτρηση της κατανάλωσης που γίνεται από τις ενδείξεις του μετρητή, όπως στις περιπτώσεις της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ, και ο καταναλωτής πληρώνει μόνο όσο έχει καταναλώσει και πάντα μετά την κατανάλωσή του. Ακόμη, η καθαρή καύση του φυσικού αερίου εξασφαλίζει μειωμένο κόστος συντήρησης συσκευών και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ: Οι επαγγελματίες χαρακτηρίζουν το φυσικό αέριο «συμφέρουσα λύση» για τις καθημερινές ανάγκες των επιχειρήσεών τουςΜε το φυσικό αέριο επιτυγχάνεται:• Συνεχής παροχή και έλλειψη ενασχόλησης με παραγγελίες και πα-

ραλαβές καυσίμων.• Δυνατότητα εκμετάλλευσης σημερινών αποθηκευτικών χώρων

(δεξαμενών). • Αισθητική αρτιότητα, αυξημένη καθαριότητα χώρων και συσκευών.• Μειωμένη συντήρηση, ορθολογική χρήση ενέργειας, μείωση λει-

τουργικών δαπανών, οικονομία.• Επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του εξοπλισμού, υψηλότερη από-

δοση.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Μείωση ενεργειακού κόστους και αύξηση ανταγωνιστικότηταςΗ χρήση του φυσικού αερίου στη βιομηχανία απαλλάσσει τον πελάτη από:• την ανάγκη διατήρησης αποθηκευτικών χώρων (δεξαμενών) και

συνεχούς παραγγελίας καυσίμου, καθώς διασφαλίζεται η συνεχής και αδιάλειπτη παροχή του.

• την ανάγκη προθέρμανσης του καυσίμου (οικονομία ενέργειας), δί-νοντας παράλληλα τη δυνατότητα της δραστικής μείωσης συντή-ρησης του εξοπλισμού (απουσία τέφρας).

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Οικονομία και ενεργειακή ασφάλειαΤα περίπου 200.000 κτήρια του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα έχουν τεράστιες δυνατότητες ενεργειακής βελτίωσης και, σύμφωνα με με-λέτες που έχουν γίνει, η εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας θα μπορούσε να περιορίσει την ετήσια ενεργειακή δαπάνη κατά 25% και τις ετήσιες εκπομπές CO2 κατά 450 χιλιάδες τόνους. Έτσι, ώς σή-μερα, ένας μεγάλος αριθμός δημόσιων υπηρεσιών συγκαταλέγονται ανάμεσα στους καταναλωτές που απολαμβάνουν τα οφέλη από τη χρήση του φυσικού αερίου ή βρίσκονται σε κατάσταση σύνδεσης.Με την εισαγωγή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, διευρύνονται οι πηγές προμήθειας πρωτογενών μορφών ενέργειας, με απώτερο στόχο την ασφάλεια της τροφοδοσίας και τη μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ: Σημαντική εξοικονόμηση κόστουςΗ ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την αεριοκίνηση, με τις προδιαγραφές λειτουργίας των πρατηρίων, τις προϋποθέσεις μετα-τροπής συμβατικών και πετρελαιοκίνητων σε φυσικού αερίου και τις τεχνικές λεπτομέρειες ασφαλείας, δημιουργεί ένα αναβαθμισμένο πλαίσιο ανάπτυξης της αεριοκίνησης στη χώρα μας και ανταποκρί-νεται στην αυξανόμενη ζήτηση των ιδιωτών και επαγγελματιών οδη-γών για τη χρήση του οικονομικού «πράσινου» καυσίμου.Ως προς την απόδοση του καυσίμου, ένα κιλό φυσικό αέριο κίνησης περιέχει πολύ περισσότερη ενέργεια σε σχέση με ένα λίτρο από όλα τα άλλα υγρά καύσιμα. Ενεργειακά, ισοδυναμεί με 1,6 λίτρα αμόλυ-βδης βενζίνης, 1,3 λίτρα πετρελαίου και 2 λίτρα υγραερίου.

Η ΔΕΠΑ ΦΕΡΝΕΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣΧάρη στην αναπτυξιακή πολιτική της ΔΕΠΑ, το φυσικό αέριο έχει γίνει εύκολα προσβάσιμο σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες, οικιακούς κατανα-λωτές, φορείς και υπηρεσίες. Παρέχοντας αξιόπιστες, ποιοτικές και χαμηλού κόστους υπηρεσίες στους καταναλωτές και υλοποιώντας ένα φιλόδοξο αλλά παράλληλα ρεαλιστικό σχέδιο επενδύσεων, η ΔΕΠΑ αναπτύσσει το δίκτυο πρατηρίων Fisikon σε μεγάλες ελληνικές πόλεις και διατηρεί στρατηγικές συμφωνίες με διεθνείς ομίλους από τον χώρο της ενέργειας, για να εξασφαλίσει τον απρόσκοπτο εφοδια-σμό της χώρας με φυσικό αέριο.

38 Απρίλιος 2016

CAPITAL CONTROLS ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΓΟΝΑΤΙΣΑΝ ΤΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ 39

από τονΓιώργο

Καλούμενο

Το 2016 αποδεικνύεται, μέχρι στιγμής, η χρονιά των πολύ σημαντικών επιχειρηματικών εξελίξεων για τον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου. Στους λίγους μήνες που έχουμε διανύσει από την αρχή του έτους, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί μεγάλες συγχωνεύσεις

και εξαγορές, ενώ δεν έχουν αποφευχθεί οι αποχωρήσεις και οι πτωχεύσεις φημισμένων ξένων και εγχώριων λιανεμπορικών αλυ-σίδων. Από τις πιο ηχηρές περιπτώσεις ήταν σίγουρα η εξαγορά των κατα-στημάτων Metro Cash & Carry, αλλά και των 33 μεγάλων Carrefour του Μαρινόπουλου από τον Σκλαβενίτη, ενώ τα καταστήματα Βε-ρόπουλος στην Ελλάδα «πέρασαν» τελικά στον όμιλο Metro της οικογένειας Παντελιάδη. Επίσης, δυσάρεστη, αν και αναμενόμενη, εξέλιξη στο λιανεμπόριο ηλεκτρονικών ειδών ήταν η πτώχευση της Ηλεκτρονικής Αθηνών, μίας από τις ελάχιστες ελληνικές αλυσίδες του είδους που είχαν απομείνει στην ελληνική αγορά. Έτσι, οι έντονες τάσεις συγκέντρωσης εξακολουθούν να χαρακτη-ρίζουν τον κλάδο και δεν είναι καθόλου απίθανο να έχουμε περαι-τέρω κρίσιμες εξελίξεις μέσα στη χρονιά. Όπως έχει διαμορφωθεί το τοπίο στα σουπερμάρκετ, αυτήν τη στιγμή κυριαρχούν στην Ελλάδα πέντε μεγάλοι παίκτες: Σκλαβενίτης, Βασιλόπουλος, Lidl, Μασούτης και My Market.

ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ

Μετά την επιβράδυνση του ρυθμού υποχώρησης των πωλήσεων που είχε παρατηρηθεί το 2014, όταν ο τζίρος των σουπερμάρκετ είχε μειωθεί κατά 1,4% σε σύγκριση με το 2013, αυτός επιταχύν-θηκε το 2015, και σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, τη χρονιά που πέρασε οι πωλήσεις του κλάδου συρρικνώθηκαν κατά 2,1% σε σύ-γκριση με το 2014. Τα στοιχεία για την πορεία του κλάδου το 2015 αλλά και τις προβλέψεις για το 2016 παρουσίασε, στο πλαίσιο της τελευταίας γενικής συνέλευσης του ECR Hellas, ο κύριος Πανα-γιώτης Μπορέτος, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της εται-ρείας ερευνών αγοράς IRI Hellas. Σημείο καμπής για τη συνολική πορεία του κλάδου το 2015 απο-τέλεσαν αναμφίβολα τα capital controls, καθώς ενώ μέχρι και τον

~αφιέρωμαΧ

ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ

Η υποχώρηση του τζίρου συνεχί-στηκε και το 2015 για το οργανω-

μένο λιανεμπόριο τροφίμων, ενώ οι προβλέψεις για το 2016 είναι δυσμε-νείς, καθώς δείχνουν ότι η καθοδική

πορεία μάλλον θα συνεχιστεί.

40 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ~

Ιούνιο η αγορά παρουσίαζε αυξομειώσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου οι πωλήσεις σταθερά εμφάνισαν αρνητικό πρό-σημο. Η αύξηση, μάλιστα, από 13% στο 23% του συντελεστή ΦΠΑ σε σειρά βασικών προϊόντων όχι μόνο δεν επέδρασε τεχνητά στην αύξηση του τζίρου, αλλά συντέλεσε στην περαιτέρω μείωσή του, καθώς τα στοιχεία για το 2015 δείχνουν και μείωση του όγκου πω-λήσεων. Συγκεκριμένα, η μείωση του τζίρου κατά 2,1% αποδίδεται σε μείωση της αξίας ανά μονάδα κατά 1,7%, καθώς και σε μείωση του όγκου πωλήσεων κατά 0,4%. Αντιθέτως, το 2014 είχε παρατη-ρηθεί οριακή αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 0,6%, ενώ ακόμη και το 2013, μια ομολογουμένως πολύ δύσκολη χρονιά, ο όγκος πωλήσεων είχε μειωθεί κατά μόλις 0,1% σε σύγκριση με το 2012. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση των πωλήσεων παρατηρήθηκε τον Ιούνιο, 5,5% σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2014, καθώς σε αυτόν περιλαμβάνεται η εβδομάδα 28 Ιουνίου-5 Ιουλίου. Πρόκει-ται για την εβδομάδα της προκήρυξης του δημοψηφίσματος και της ανακοίνωσης των capital controls, γεγονότα που προκάλεσαν τη μαζική προσέλευση των καταναλωτών στα σουπερμάρκετ. Την εβδομάδα αυτή, οι πωλήσεις εκτοξεύθηκαν, σημειώνοντας αύξηση 39,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη εβδομάδα του 2014. Η μεγα-λύτερη μείωση πωλήσεων βεβαίως παρατηρήθηκε τον Ιούλιο, 8,3% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2014, ως απόρροια του «στοκαρίσμα-τος» προϊόντων που προηγήθηκε. Η συνέχεια, ωστόσο, κάθε άλλο παρά καλή ήταν, με τον Δεκέμβριο του 2015 οι πωλήσεις να υποχω-ρούν κατά 7,5%, επίδοση που αποτελεί ιστορικό χαμηλό.

Η ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΟΥΣ

Οι μεγάλοι λιανέμποροι ήταν αυτοί που ευνοήθηκαν περισσότερο από τις μαζικές αγορές στα τέλη Ιουνίου, αλλά και αυτοί –ή μάλ-λον κάποιοι από αυτούς– που είχαν, στη συνέχεια, τις μεγαλύτερες απώλειες. Από τα στοιχεία της IRI προκύπτει ότι οι 8 μεγαλύτε-ροι λιανέμποροι (αποτελούν το 90% της αγοράς) είδαν τον Ιούνιο τις πωλήσεις τους να αυξάνονται κατά 9% (έναντι 5,5% που ήταν η αύξηση για το σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου), ενώ στη συνέχεια, στο δεύτερο εξάμηνο, οι πωλήσεις τους σημείωσαν εντο-νότερη καθοδική πορεία σε σύγκριση με το σύνολο της αγοράς. Τον δε Δεκέμβριο του 2015, οι πωλήσεις τους υποχώρησαν κατά 8,2%. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ενώ το 2014 οι πωλήσεις των οκτώ μεγαλύτερων λιανεμπόρων είχαν αυξηθεί κατά 0,9% σε σύγκριση με το 2013, το 2015 υποχώρησαν κατά 1,2%.

ΚΑΜΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Η αρνητική πορεία του κλάδου για το 2015 αποτυπώνεται και στα στοιχεία για την εξέλιξη των πωλήσεων στις βασικές κατηγορίες προϊόντων. Από τις συνολικά έντεκα, μόνο σε δύο παρατηρείται αύ-ξηση των πωλήσεων σε σύγκριση με το 2014. Πιο συγκεκριμένα:

~ Συσκευασμένα τρόφιμα: 1,7% ~ Κατεψυγμένα τρόφιμα: 1,1% ~ Σνακς: -0,3% ~ Απορρυπαντικά και καθαριστικά σπιτιού: -1,2% ~ Μη αλκοολούχα ποτά: -2% ~ Προϊόντα προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς: -2,4% ~ Προϊόντα προσωπικής υγιεινής: -2,4% ~ Άλλα προϊόντα σπιτιού: -3,7% ~ Υλικά μαγειρικής: -4% ~ Γαλακτοκομικά: -4,5% ~ Αλκοολούχα ποτά: -5,5%

ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΓΙΑ ΤΟ 2016

Οι προβλέψεις της IRI για την τρέχουσα χρονιά κάθε άλλο παρά αι-σιόδοξες είναι. Υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθούν τα σημερινά δεδομένα, προβλέπει ότι το 2016 θα κλείσει με μείωση των πωλή-σεων κατά 3,9%. Το 2016 άλλωστε θα έχει «εξαλειφθεί» η επίδραση στην όποια τεχνητή αύξηση της αξίας πωλήσεων από την αναπρο-σαρμογή προς τα πάνω του συντελεστή ΦΠΑ. Για τις βασικές κα-τηγορίες προϊόντων, η IRI προβλέπει τις ακόλουθες μεταβολές στις πωλήσεις τους για το 2016 σε σύγκριση με το 2015:

~ Συσκευασμένα τρόφιμα: 0,1% ~ Κατεψυγμένα τρόφιμα: 3,9% ~ Σνακς: -6,6% ~ Απορρυπαντικά και καθαριστικά σπιτιού: -4,1% ~ Μη αλκοολούχα ποτά: -5,6% ~ Προϊόντα προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς: -4,1% ~ Προϊόντα προσωπικής υγιεινής: -1,2% ~ Άλλα προϊόντα σπιτιού: -4,2% ~ Υλικά μαγειρικής: -5,1% ~ Γαλακτοκομικά: -5,8% ~ Αλκοολούχα ποτά: -5,6%.

Σημείο καμπής για τη συνολική πορεία του κλάδου το 2015 αποτέλεσαν αναμφίβολα τα capital controls, καθώς, ενώ μέχρι και τον Ιούνιο η αγορά παρουσίαζε αυξομειώσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου οι πωλήσεις εμφάνισαν σταθερά αρνητικό πρόσημο.

ΧΡΗΜΑ 41

ΣΥΝΕΧΗΣ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΣΤΑ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΑ

Συνεχής μείωση της δαπάνης των νοικοκυριών σε είδη παντοπω-λείου, αλλά και αξιοποίηση των προσφορών και εκπτώσεων των σουπερμάρκετ από τον καταναλωτή: η πρόσφατη ετήσια έρευνα κα-ταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, με δείγμα 2.400 ατόμων από όλη τη χώρα, αναδεικνύει τις σημαντικές και βαθιές αλλαγές από τις οποίες διέρ-χεται ο Έλληνας καταναλωτής, καταγράφοντας τις αντιλήψεις του σε σημαντικά θέματα γύρω από τις αγορές στα σουπερμάρκετ. Μία από τις βασικές τάσεις που παρατηρούνται είναι η συνεχιζόμενη πτωτική τάση της κατανάλωσης, η οποία επιβεβαιώνεται και με την επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά αυτής της μείωσης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ:

~ Η πλειοψηφία των καταναλωτών (60%) δηλώνουν ότι το 2015 μείωσαν την αξία των αγορών τους από το σουπερμάρκετ σε σχέ-ση με το προηγούμενο έτος.

~ Το ποσοστό αυτό των καταναλωτών είναι μικρότερο από τα αντί-στοιχα ποσοστά του 2012 και του 2013, αλλά εξακολουθεί να αποτυπώνει μια συνεχή αρνητική τάση. Συνολικά, την τελευταία τετραετία, ποσοστό άνω του 60% του καταναλωτικού κοινού δη-λώνει ότι μειώνει τις αγορές του από το σουπερμάρκετ.

Συνολικά, η μηνιαία δαπάνη των νοικοκυρών σε είδη παντοπωλεί-ου έχει μειωθεί την τελευταία πενταετία κατά 17,4%, ενώ συγκεκρι-μένα η δαπάνη σε τρόφιμα κατά 14,8%. Το 2010, το μέσο νοικοκυριό δαπανούσε μηνιαία σε είδη παντοπωλείου 460 ευρώ, ενώ το 2014 380 ευρώ, 80 ευρώ δηλαδή λιγότερο. Συνολικά, οι δαπάνες παντο-πωλείου, διατροφής και εστίασης (δηλαδή οι δαπάνες που σχετί-ζονται με τη διατροφή) μειώθηκαν κατά 21,4% κατά την πενταετία 2010-2014. Όμως, ενώ η δαπάνη των νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου σε αξία μειώθηκε, η δαπάνη ως ποσοστό επί των συνολικών αγορών των νοικοκυριών έμεινε σταθερή, και μάλιστα αυξήθηκε λίγο. Το 2010, η δαπάνη σε είδη παντοπωλείου αντιστοιχούσε στο 23,5% των αγορών του μέσου νοικοκυριού, ενώ το 2014 αντιστοιχούσε στο 26%, αυξήθηκε δηλαδή κατά 2,5%. Πρακτικά δηλαδή, ενώ η δαπά-νη σε είδη παντοπωλείου μειώθηκε, οι υπόλοιπες δαπάνες (π.χ. είδη ένδυσης, είδη επίπλωσης, υπηρεσίες) μειώθηκαν με ακόμη εντονό-τερο ρυθμό. Η εξέλιξη αυτή είναι αναμενόμενη, καθώς τα περισσό-τερα από τα προϊόντα παντοπωλείου, και ειδικά τα είδη διατροφής,

εξυπηρετούν βασικές ανάγκες του καταναλωτή και, κατά συνέπεια, είναι πιο δύσκολο να περικοπούν σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Ένα μεγάλο μέρος της μείωσης της δαπάνης που παρατηρείται αντι-στοιχεί στην αξιοποίηση από τον καταναλωτή προσφορών και εκ-πτώσεων. Συγκεκριμένα:

~ Οι 9 στους 10 καταναλωτές εξοικονομούν χρήματα μέσω προσφο-ρών, και 7 στους 10 τουλάχιστον 5% της αξίας των αγορών τους.

~ Η μεσοσταθμική εξοικονόμηση είναι 11,2%, η οποία δεν αποκλί-νει από τις μετρήσεις που έχει πραγματοποίηση το ΙΕΛΚΑ για την πραγματική εξοικονόμηση του καταναλωτή από την αξιοποίηση προσφορών και εκπτώσεων.

~ Πρακτικά, το καταναλωτικό κοινό προσπαθεί να αγοράσει τα ίδια πράγματα που αγόραζε δαπανώντας λιγότερα χρήματα. Πρόκειται άλλωστε για βασικά αγαθά, τα οποία δεν μπορούν περικοπούν.

~ Εκτιμάται ότι η αξιοποίηση προσφορών εκπτώσεων αντιστοιχεί στο 60% της μείωσης της δαπάνης που παρατηρείται.

~ Το υπόλοιπο 40% αντιστοιχεί σε μεταβολή καταναλωτικών συ-νηθειών προς φθηνότερες εναλλακτικές προϊόντων (π.χ. κοτό-πουλο αντί για μοσχάρι) και αξιοποίηση των προϊόντων ιδιωτι-κής ετικέτας.

Όσον αφορά το 2015, η εκτίμηση είναι ότι θα παρατηρηθεί νέα μείω-ση στη δαπάνη ειδών παντοπωλείου, αντίστοιχη με αυτήν του 2014 και πιθανότατα λίγο μεγαλύτερη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πρό-σφατα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τον Δείκτη Κύκλου Εργασιών στο λιανικό εμπόριο, η μείωση του δείκτη για το 2015 για τα καταστήματα ειδών διατροφής είναι 1,5% σε σχέση με το 2014, έναντι 0,9% το 2014 σε σχέση με το 2013. Με αυτά τα δεδομένα, μία εκ νέου μείωση της τάξης των 20 ευρώ (5%) ανά νοικοκυριό μηνιαίως (240 ευρώ ανά έτος) είναι πολύ πι-θανή, με δεδομένη μάλιστα την αύξηση του ΦΠΑ τον Αύγουστο του 2015. Αυτή είναι και η εκτίμηση των καταναλωτών όπως αποτυπώνεται στην έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ. Συγκεκριμένα:

~ Η πλειοψηφία των καταναλωτών (52%) δηλώνουν ότι το 2016 θα μειώσουν εκ νέου την αξία των αγορών τους από το σουπερμάρ-κετ, το 30% αυτών θα τη διατηρήσουν στα ίδια επίπεδα και μόλις το 18% θα την αυξήσουν.

~ Μεσοσταθμικά, οι καταναλωτές δηλώνουν στην έρευνα ότι πε-ριμένουν η δαπάνη τους στο σουπερμάρκετ το 2016 να μειωθεί κατά 3,2%.

Όπως έχει διαμορφωθεί το τοπίο, αυτήν τη στιγμή κυριαρχούν στον κλάδο σουπερμάρκετ πέντε μεγάλοι παίκτες: Σκλαβενίτης, Βασιλόπουλος, Lidl, Μασούτης και My Market.

42 Απρίλιος 2016

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΛΕΟΝ Η ΕΠΙΣΚΕΨΗΣΤΟ ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ

Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική κρίση έχει αλλάξει σημαντικά την αγοραστική συμπεριφορά του Έλληνα καταναλωτή. Συχνά, γίνεται αναφορά στην ένταση των προσφορών, τη χρήση λίστας, τη σύγκρι-ση τιμών και λοιπές συνήθειες που έχει υιοθετήσει σε μεγάλο βαθμό ο καταναλωτής, χωρίς όμως να συνδυάζονται αυτά τα ευρήματα με το πώς επηρεάζουν βασικές παραμέτρους της αγοραστικής συμπεριφο-ράς, όπως η συμπεριφορά επισκέψεων. Για παράδειγμα, η αύξηση των προσφορών, εκτός από την σημαντική εξοικονόμηση που προσφέρει στον καταναλωτή, συγχρόνως τον ωθεί στο να γίνει πιο κινητικός, να επισκεφθεί πιο συχνά και περισσότερα καταστήματα, για να βρει προ-σφορές και ανταγωνιστικές τιμές, όπως συζητείται παρακάτω. Επι-πλέον, οι αγορές γίνονται πιο έξυπνες και στοχευμένες, περισσότερες σε αριθμό και με μικρότερο αριθμό προϊόντων ανά επίσκεψη. Όσον αφορά τις συνολικές επισκέψεις στα διάφορα κανάλια πώλη-σης τροφίμων, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, η τυπική εβδομαδιαία συνήθεια στην αγορά τροφίμων περιλαμβάνει πλέον από 3 έως 5 επισκέψεις στο σουπερμάρκετ (4,0 Μ.Ο.), 4 έως 7 φορές επίσκεψη σε κάποιο φούρνο (4,4 Μ.Ο.), 1 φορά επίσκεψη στη λαϊκή αγορά (1,5 Μ.Ο.) και ίσως 2 φορές ακόμη σε κάποιο εξειδικευμένο κατάστημα πώλησης (π.χ. οπωροπωλείο, κρεο-πωλείο, ιχθυοπωλείο ή μίνι μάρκετ/περίπτερο). Σημειώνεται ότι αυτή είναι η μέση τυπική συμπεριφορά, καθώς υπάρχουν και αρκετά πιο κινητικοί καταναλωτές. Χαρακτηριστικό είναι ότι το σουπερμάρκετ είναι το σημείο πώλησης το οποίο επισκέπτεται τουλάχιστον μία φορά εβδομαδιαίως το 99% των καταναλωτών, ενώ υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό καταναλω-τών, σχεδόν 25% (1 στους 4), που μπορεί να επισκεφθούν κατάστη-μα σουπερμάρκετ και δύο φορές μέσα στην ίδια ημέρα. Το 45% των καταναλωτών δηλώνουν άλλωστε ότι εν γνώσει τους επισκέπτονται περισσότερα καταστήματα για σύγκριση τιμών και αγορές. Παράλληλα, ένα σημαντικό ποσοστό καταναλωτών 60% είναι πιστοί σε κάποιο συγκεκριμένο κατάστημα και το χρησιμοποιούν προκειμέ-νου να κάνουν πιο εύκολα και άνετα τις αγορές τους. Όπως προαναφέρθηκε, αυτή η αυξημένη επισκεψιμότητα σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό και με την έντονη αύξηση των προσφορών και των παρεχόμενων εκπτώσεων στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Πλέ-ον, οι καταναλωτές «κυνηγούν» πολύ περισσότερο τις προσφορές και έχουν σαφή εικόνα για το πόσα χρήματα εξοικονομούν πραγματοποι-ώντας «έξυπνες αγορές». Σημειώνεται ότι οι καταναλωτές θεωρούν ότι εξοικονομούν, κατά μέσο όρο, μέσω των προσφορών/κουπονιών/δωροεπιταγών που προσφέρουν οι αλυσίδες σουπερμάρκετ και οι προμηθευτές των προϊόντων, 11,2% της αξίας των αγορών τους, με 1 στους 5 καταναλωτές να εξοικονομεί πάνω από 20% και 1 στους 5 τουλάχιστον 20%.

Η πλειοψηφία των καταναλωτών (60%) επισκέπτονται μεν το σου-περμάρκετ για να ικανοποιήσουν τις εβδομαδιαίες τους ανάγκες σε προϊόντα, αλλά πλέον το 50% αυτών είναι στοχευμένες επισκέψεις, 20% επισκέπτονται το κατάστημα συγκεκριμένα για να αγοράσουν μία προσφορά που είδαν, ενώ το 30% των καταναλωτών θα ξεκινή-σουν την επίσκεψη στο σουπερμάρκετ με αφορμή την έκτακτη ανά-γκη για κάποιο προϊόν, ενώ άλλοι λόγοι επίσκεψης περιλαμβάνουν την αγορά έτοιμου φαγητού ή καφέ, την πληρωμή λογαριασμών κ.ά. Ένα σημαντικό επίσης ποσοστό αυτών (12%) θεωρούν την επίσκε-ψη στο σουπερμάρκετ ευκαιρία για βόλτα-διασκέδαση. Άλλωστε, η πλειοψηφία του κοινού (σε ποσοστό 62%) θεωρούν την επίσκεψη στο σουπερμάρκετ αγαπημένη οικογενειακή συνήθεια. Παράλληλα, το 64% των καταναλωτών επιλέγουν το κατάστημα που θα επισκε-φθούν με βάση τις προσφορές και εκπτώσεις του καταστήματος. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι η δαπάνη των νοικοκυριών δεν σχετίζεται αναλογικά με τον αριθμό επισκέψεων. Δηλαδή δεν σημαί-νει ότι όσο πιο πολλές επισκέψεις κάνει ο καταναλωτής στο σουπερ-μάρκετ ή στα διάφορα σημεία πώλησης τόσο περισσότερο αγοράζει, επιβεβαιώνοντας έτσι και τη συσχέτιση περισσότερων επισκέψεων με τις «έξυπνες αγορές».

ΑΥΞΗΜΕΝΗ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΙΝΗΤΟΥ ΤΗΛΕΦΩΝΟΥ

Συνεχής είναι η αύξηση στη διείσδυση των ηλεκτρονικών αγορών στο λιανεμπόριο τροφίμων, παρότι βρίσκεται ακόμη σε χαμηλά επί-πεδα. Πρόσφατη ετήσια έρευνα αναδεικνύει τις σημαντικές και βα-θιές αλλαγές από τις οποίες διέρχεται ο Έλληνας καταναλωτής, κα-ταγράφοντας τις αντιλήψεις του σε σημαντικά θέματα, γύρω από τις αγορές στα σουπερμάρκετ. Μία από τις βασικές τάσεις που εξετάζει η έρευνα είναι η διείσδυση των ηλεκτρονικών αγορών στο λιανεμπόριο τροφίμων, αλλά και γε-νικότερα η επίδραση του Διαδικτύου, των social media και των νέων τεχνολογιών στις αγορές προϊόντων σουπερμάρκετ. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν δύο τάσεις: την επίδραση που ήδη έχουν τα ψηφιακά μέσα στις αγορές από τα παραδοσιακά κανάλια των σουπερμάρκετ και τις προοπτικές ανάπτυξης του καναλιού των online πωλήσεων. Όσον αφορά την επίδραση επί των παραδοσιακών καναλιών πώλη-σης τροφίμων από την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών προκύπτει:

~ Υπάρχει μια σημαντική κατηγορία καταναλωτών (περίπου 1 στους 4) οι οποίοι επηρεάζονται είτε παθητικά είτε ενεργητικά από τις διαθέσιμες πληροφορίες online. Συγκεκριμένα, το 24% των καταναλωτών δηλώνουν ότι αναζητούν ενεργητικά πλη-ροφορίες για τιμές στο Διαδίκτυο πριν πραγματοποιήσουν τις αγορές τους στο παραδοσιακό κανάλι, ενώ το 23% είναι σταθερά δέκτες της κύριας πληροφόρησής τους από ηλεκτρονικά μέσα,

αφιέρωμα ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ~

Το 24% των καταναλωτών δηλώνουν ότι αναζητούν ενεργητικά πληροφορίες για τιμές στο Διαδίκτυο πριν πραγματοποιήσουν τις αγορές τους στο παραδοσιακό κανάλι, ενώ το 23% είναι σταθερά δέκτες της κύριας πληροφόρησής τους από ηλεκτρονικά μέσα, το 18% μέσω των social media και το 5% μέσω του κινητού τους τηλεφώνου.

ΧΡΗΜΑ 43

το 18% μέσω των social media και το 5% μέσω του κινητού τους τηλεφώνου.

Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν τη σημασία που έχουν πλέον τα ψη-φιακά μέσα στις αγορές προϊόντων εντός των σουπερμάρκετ. Όσον αφορά τις αγορές online:

~ Το 16% των αγοραστών σουπερμάρκετ δηλώνουν ότι το 2015 αγόρασαν μέσω Διαδικτύου κάποιο προϊόν το οποίο πριν αγόρα-ζαν από σουπερμάρκετ. Τα προϊόντα που προτιμούν να αγοράζουν μέσω ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ περιλαμβάνουν κυρίως προϊ-όντα εκτός της κατηγορίας των τροφίμων, όπως προϊόντα προσω-πικής υγιεινής, απορρυπαντικά, καθαριστικά για το σπίτι, βρεφι-κά προϊόντα, είδη για κατοικίδια, είδη σπιτιού, και δευτερευόντως αναψυκτικά, καφέδες και συσκευασμένα τρόφιμα.

~ Το 24% αυτών δηλώνουν ότι το 2016 θα αγοράσουν μέσω Δι-αδικτύου κάποιο προϊόν που πριν αγόραζαν από καταστήματα σουπερμάρκετ. Από αυτό το στοιχείο φαίνεται και η δυναμική ανάπτυξης που έχει το συγκεκριμένο κανάλι πώλησης, καθώς υπάρχει μια αξιόλογη ομάδα καταναλωτών (1 στους 4) που αποτε-λεί τη βάση για την μελλοντική ανάπτυξή του.

Το προφίλ αυτών των καταναλωτών είναι κυρίως νέοι οικογενειάρχες με μικρά παιδιά, νεαρά ζευγάρια ή εργένηδες που ζουν στα αστικά κέ-ντρα, φανατικοί των ηλεκτρονικών μέσων και φανατικοί e-shoppers, καθώς και κυνηγοί προσφορών και εκπτώσεων. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό οφείλεται στο ότι, προς το παρόν, τα ηλεκτρονικά σουπερμάρ-κετ στην Ελλάδα εξυπηρετούν μόνο μεγάλα αστικά κέντρα και λιγό-τερο την επαρχία. Τέλος, η συνδυαστική στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων των ερευνών του ΙΕΛΚΑ δείχνει –παρότι σε πολύ χαμηλά ποσοστά– μια σαφέστατα αυξητική τάση των σταθερών/συστηματικών (μη περι-στασιακών) αγοραστών προϊόντων σουπερμάρκετ μέσω Διαδικτύου. Σύμφωνα με την ανάλυση, το ποσοστό αυτών των αγοραστών αυξή-θηκε από 3% σε 4% την τριετία 2013-2015 και αναμένεται να ξεπερά-σει το 5% ώς το 2017. Βέβαια, τα ποσοστά αυτά είναι χαμηλά, δεδο-μένου του ότι πλέον το 30% του ενεργού πληθυσμού στην Ελλάδα αγοράζει online προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, τα μερίδια των online πωλήσεων παραμένουν αρκετά χαμηλότερα και από αυτά τα ποσοστά, καθώς και αυτοί οι κα-ταναλωτές που είναι online αγοραστές εξακολουθούν να αγοράζουν μεγάλο μέρος της αξίας των αγορών τους από το παραδοσιακό κανάλι. Σημειώνεται ότι, διεθνώς, το ηλεκτρονικό εμπόριο για τα είδη σου-περμάρκετ, παρότι διατηρεί χαμηλά μερίδια αγοράς, παρουσιάζει αξιόλογη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια αγορά των ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ αναφέρουν ότι θα αναπτυχθεί από 36 δισ. δολ. το 2014 σε 100 δισ. δολ. ώς το 2018.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝΜπήκαν οι «τίτλοι τέλους»

Την οριστική παύση της λειτουργίας των 45 καταστημά-των της γνωστής αλυσίδας ηλεκτρικών και ηλεκτρονι-κών ειδών «Ηλεκτρονική Αθηνών» κήρυξε, μετά από 66

χρόνια λειτουργίας, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με την υπ’ αριθμόν 267/13-4-2016 απόφασή του. Κήρυξε δηλαδή την εταιρεία σε κατάσταση πτώχευσης και τα 45 καταστήματα της αλυσίδας θα είναι κλειστά. Η εταιρεία αποδίδει το «λουκέτο» στο γεγονός ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που περιλάμβανε και νέο τραπεζικό δανεισμό ακυρώθηκε μετά τις δραματικές εξελί-ξεις του περασμένου καλοκαιριού. Σε σχετική ανακοίνωση της «Ηλεκτρονικής Αθηνών» αναφέρε-ται χαρακτηριστικά: «Παρά τις διαρκείς προσπάθειες της εται-ρείας, η πορεία της οικονομίας, η περαιτέρω αποδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, τα capital controls που –εκτός των άλλων– ενίσχυσαν την καχυποψία των ξένων προ-μηθευτών προς τις ελληνικές επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με τη στάση των δανειστριών τραπεζών, καθιστούν αδύνατη τη συνέ-χιση της λειτουργίας της εταιρείας. Το επιχειρηματικό πλάνο, το οποίο συναποφασίστηκε από τις τράπεζες, τους προμηθευτές και τους μετόχους τον Απρίλιο του 2015, είχε δημιουργήσει βά-σιμες προοπτικές για την ανάκαμψη της εταιρείας. Όσα συνέ-βησαν από τον Ιούνιο του 2015 και μετά υπονόμευσαν, και στη συνέχεια ακύρωσαν στην πράξη, οποιονδήποτε σχεδιασμό. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ασφυκτικό πρόβλημα ρευ-στότητας, να χάνονται μερίδια αγοράς και να αυξάνονται οι ζη-μίες. Έτσι, η Ηλεκτρονική, αφού εξάντλησε κάθε δυνατή εναλ-λακτική λύση, οδηγήθηκε στη σημερινή οδυνηρή απόφαση». Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δεν υπάρχει καμία οφειλή μισθών προς τους περίπου 450 εργαζομένους της, ενώ εκτιμάται ότι σε περίπου οκτώ μήνες θα καταστεί δυνατό να λάβουν τις αποζημιώσεις τους. Σημειώνεται ότι είχε προγραμματιστεί τριμελής συμφιλιωτι-κή συνάντηση στο Υπουργείο Εργασίας μεταξύ των εργαζομέ-νων και της εργοδοσίας της αλυσίδας, ύστερα από αίτημα της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας και με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η εταιρεία αντι-μετώπιζε προβλήματα και είχε ήδη προχωρήσει στο κλείσιμο αρκετών καταστημάτων. Η εν λόγω συνάντηση ματαιώθηκε. Οι οφειλές της «Ηλεκτρονικής Αθηνών» είναι προς τις τράπε-ζες, τους προμηθευτές, αλλά και τους ιδιοκτήτες ακινήτων στα οποία στεγάζονταν τα καταστήματα της αλυσίδας. Μετά την κή-ρυξη της εταιρείας σε πτώχευση, θα οριστεί σύνδικος πτώχευ-σης, και στη συνέχεια θα γίνει η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Σε αυτά περιλαμβάνονται και 4-5 ακίνητα της εταιρείας. Όπως επισημαίνουν πάντως νομικοί κύ-κλοι με εμπειρία στα θέματα των πτωχεύσεων, η όλη διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει οκτώ χρόνια.

44 Απρίλιος 2016

PUBLICΧρονιά-ορόσημο το 2015

Ισχυρές επιδόσεις κατέγραψε η αλυσίδα καταστημάτων Public (Retailworld ΑΕ), μέλος του Ομίλου Olympia, συμφερόντων του Πάνου Γερμανού, εν μέσω του δύσκολου οικονομικού πε-

ριβάλλοντος στη χώρα, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική πορεία που καταγράφει στην ελληνική αγορά. Πιο συγκεκριμένα, το 2015 αποτέλεσε έτος-ορόσημο για την εται-ρεία, καθώς, ολοκληρώνοντας 10 χρόνια λειτουργίας, η αλυσίδα καταστημάτων Public (Retailworld ΑΕ) κατέγραψε, για πρώτη χρο-νιά, λειτουργική κερδοφορία. Τα ενοποιημένα λειτουργικά αποτε-λέσματα (προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμά-των και συνολικών αποσβέσεων-EBITDA) της κλειόμενης χρήσης 2015 διαμορφώθηκαν κερδοφόρα και ανήλθαν στο ποσό των 146.285 ευρώ, έναντι ζημιών -9.942.882 ευρώ της χρήσης 2014. Ο κύκλος εργασιών σημείωσε σημαντική αύξηση like for like, της τάξης του 22,6%. Πιο συγκεκριμένα, ο ενοποιημένος κύκλος ερ-γασιών της χρήσης 2015 ανήλθε στο ποσό των 222.538.358 ευρώ, έναντι 181.580.497 ευρώ το 2014. Στα θετικά αποτελέσματα συνέ-βαλε αποφασιστικά το δυνατό εμπορικό πλάνο της εταιρείας, που επέφερε σημαντική ενίσχυση των μεριδίων σε όλες τις προϊοντι-κές κατηγορίες. Τα Public αναδείχθηκαν σε Νο 1 retailer στις πωλήσεις συσκευ-ών και αξεσουάρ κινητής τηλεφωνίας, action cameras και drones, βιβλίων, ταινιών, μουσικής και εισιτηρίων θεαμάτων. Σημαντική ήταν και η συμβολή των εποχικών κατηγοριών στην αύξηση των πωλήσεων, παράλληλα με την ενίσχυση του μεριδίου των κατα-στημάτων Public σε όλες τις προϊοντικές κατηγορίες. Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της Retailworld AE, ο διευθύνων σύμβουλος, Χρήστος Καλογεράκης, σημείωσε: «Παρά το ευμετάβλητο οικονομικό περιβάλλον, το 2015 σηματοδοτήθη-κε από την επίτευξη λειτουργικής κερδοφορίας. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι κερδίσαμε την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, ενώ επιβεβαιώνουν τη στρατηγική ανάπτυξης μεριδίων των Public στην αγορά των προϊόντων τεχνολογίας και ψυχαγωγίας. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που, με τη συμπλήρωση των 10 χρόνων επι-τυχούς παρουσίας μας σε Ελλάδα και Κύπρο, έχουμε καταγράψει μια τόσο δυναμική πορεία, αποτελώντας μία από τις αγαπημένες μάρκες των Ελλήνων και Κυπρίων καταναλωτών. Θα συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε, στοχεύοντας πάντα στο χαμόγελο των επισκε-πτών μας». Καταλύτη για τη συνεχή ισχυροποίηση της θέσης και την αύξηση των οικονομικών μεγεθών των Public αποτελεί επιπλέον η ξεκάθα-ρη στρατηγική της εταιρείας, που δίνει έμφαση στον πελάτη. Την ανάδειξη των Public σε μία από τις ισχυρότερες αλυσίδες του ελ-ληνικού λιανεμπορίου επιβεβαιώνει το γεγονός ότι, κατά το 2015, 25 εκατομμύρια καταναλωτές επισκέφθηκαν τα καταστήματα του δικτύου, ενώ 32 εκατομμύρια εμπιστεύθηκαν τα 2 e-shops της εται-ρείας, στην Ελλάδα και την Κύπρο, υλοποιώντας 800.000 ειδικές παραγγελίες σε δυσεύρετα βιβλία και προϊόντα του εξωτερικού. Τέλος, η πελατοκεντρική φιλοσοφία των Public αποτυπώνεται στις 11 διακρίσεις που απέσπασε κατά το 2015, για την εξυπηρέτηση και την ανάπτυξη του omnichannel, καταδεικνύοντας τη βελτίωση σε όλους τους δείκτες του customer service.

MEDIA MARKTΣύγχρονο κατάστημα στην Αγία Παρασκευή

H Μedia Markt καλωσορίζει το ενδέκατο κατάστημά της στη χώρα μας. Το νέο κατάστημα της εταιρείας χαρακτη-ρίζεται από μοντέρνο design, που κεντρίζει το ενδιαφέρον

του επισκέπτη, ενώ η τεχνολογία γίνεται αισθητή σε όλα τα ση-μεία επαφής με τον καταναλωτή, με τρεις υπηρεσίες που δίνουν πραγματική υπόσταση στο διακαναλικό εμπόριο, συνδυάζοντας τα πλεονεκτήματα των online και offline αγορών. Η μεγαλύτερη καινοτομία είναι η υπηρεσία “Stop & Go”, που πα-ρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και θα είναι διαθέσιμη από το νέο κατάστημα της εταιρείας. Μέσω της υπηρεσίας ο κα-ταναλωτής έχει τη δυνατότητα να αγοράσει ηλεκτρονικά από το mediamarkt.gr, και μετά να επισκεφθεί με το αυτοκίνητό του το σημείο με την ειδική σήμανση και να παραλάβει τα προϊόντα που παρήγγειλε απευθείας στο αυτοκίνητό του, χωρίς να χρειαστεί να μπει στο κατάστημα. Αλλά και μέσα στο κατάστημα, οι τιμές των προϊόντων ενεργοποι-ούνται μέσω πλατφόρμας electronic pricing, δηλαδή με ηλεκτρο-νικά ταμπελάκια τιμών τα οποία επικοινωνούν online με τα ταμεία, ώστε όποια τιμή βλέπει ο χρήστης αυτή και να πληρώνει. Επι-πλέον, ο νέος χώρος της Media Markt διαθέτει και multichannel terminals για μια πραγματικά ανεπανάληπτη αγοραστική εμπειρία. Το νέο κατάστημα της Media Markt ακολουθεί τις υψηλές προ-διαγραφές που αποτελούν σήμα κατατεθέν της εταιρείας. Το λει-τουργικό design, η τεχνολογία αιχμής σε όλες τις πλευρές της συναλλαγής με το κοινό, το πλήρως ενημερωμένο προσωπικό, οι υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, η πλούσια γκάμα και οι πάντα χαμη-λές τιμές εγγυώνται μιαν άκρως απολαυστική αγοραστική εμπει-ρία και αποτελούν τους παράγοντες επιτυχίας της εταιρείας, χάρη στους οποίους έχει κερδίσει την προτίμηση του ελληνικού κοινού.

αφιέρωμα ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ~

ΧΡΗΜΑ 45

Ι κανοποιητικά οικονομικά αποτελέσματα και γεμάτο ταμείο για επενδύσεις και επιβράβευση των μετόχων πέτυχε το 2015 η εταιρεία Πλαίσιο. Σε συνθήκες διαρκούς και επίπονου τεστ

αντοχής καλούνται να λειτουργήσουν τα τελευταία χρόνια –και ιδίως από το 2015, μετά την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κε-φαλαίων– ακόμη και οι ισχυροί όμιλοι του λιανεμπορίου. Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, το Πλαίσιο επιβεβαιώνει την αποδοχή του εμπορικού μοντέλου του από το καταναλωτικό κοινό και διατηρεί σε υψηλά επίπεδα τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία του, διατηρώντας σταθερά υγιή χρηματοοικονομική διάρθρωση. Όπως τονίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Πλαισί-ου, κ. Γεώργιος Γεράρδος: «Το 2015 υπήρξε, ομολογουμένως, μία από τις δυσκολότερες χρονιές για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Η διατήρηση της αβεβαιότητας για την εξέλιξη των δια-πραγματεύσεων με τους Θεσμούς αναφορικά με τα μέτρα για την ανάκαμψη της οικονομίας, η επιβολή από την αρχή του δευτέρου εξαμήνου των κεφαλαιακών ελέγχων τόσο προς τις επιχειρήσεις όσο και προς τους καταθέτες-καταναλωτές και η σύγκριση με το 2014, που υπήρξε η καλύτερη, ιστορικά, χρονιά για το Πλαίσιο, συ-νέβαλαν στη σχετικά περιορισμένη υποχώρηση των πωλήσεών μας και στον μετριασμό της κερδοφορίας μας. Είμαστε, ωστόσο, ικανο-ποιημένοι που, εν μέσω των συνθηκών αυτών, είμαστε η εξαίρεση στον κλάδο μας και πετύχαμε κέρδη πριν τη φορολογία που προ-σέγγισαν τα 10 εκατ. ευρώ, επίδοση που συγκρίνεται μόνο με αυτές των πλέον αποδοτικών για τον όμιλό μας χρήσεων». Ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, κ. Κωνσταντίνος Γε-ράρδος, από την πλευρά του, υπογραμμίζει ότι κλειδί της επιτυ-χίας του Πλαισίου σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες αποτελεί το γεγονός ότι «πετυχαίνει σημαντική κερδοφορία μετά από φόρους και, την ίδια στιγμή, κερδίζει μερίδιο σε κάθε βασική προϊοντική κατηγορία στην οποία δραστηριοποιείται». Το Πλαίσιο προχωρά σε σημαντικές επενδύσεις, αξιοποιώντας κα-τάλληλα τη ρευστότητα που διαθέτει. «Έχοντας ένα πολύ υγιές και ανθεκτικό δίκτυο καταστημάτων, με επιλεγμένα σημεία πώλησης, που οδηγούν τις πωλήσεις ανά κατάστημα σε πολύ υψηλότερα επί-πεδα από τον μέσο όρο της αγοράς, και παράλληλα υψηλή ρευστό-τητα, προχωρούμε στο άνοιγμα υπερκαταστήματος 2.500 τ.μ. στη Δάφνη» τονίζει ο κύριος Κωνσταντίνος Γεράρδος. Και προσθέτει: «Το superstore της Δάφνης είναι επένδυση αξίας 2.500.000 ευρώ, περιλαμβανομένου του αποθέματος, και είναι ένα από τα βήματα της στρατηγικής ανάπτυξης του Πλαισίου για το 2016». Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πλαίσιο επιβραβεύει και πάλι τους με-τόχους υιοθετώντας αρκετά γενναιόδωρη μερισματική πολιτική. «Σταθμίζοντας την εξαιρετική ρευστότητα που διαθέτουμε και την προσπάθεια της διοίκησης για συνεχή ικανοποίηση των μετόχων», υπογραμμίζει ο κύριος Γεώργιος Γεράρδος, «προτείνουμε τον περι-ορισμό μεν του ύψους του μερίσματος στα οκτώ ευρωλεπτά ανά με-τοχή, που όμως συνιστά απόδοση της τάξης του 2% σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα της μετοχής, διπλάσια του σημερινού επιτοκίου καταθέσεων». Τονίζεται ότι η μετοχή του Πλαισίου είναι ιδιαίτερα ελκυστικά αποτιμημένη, καθώς η κεφαλαιοποίηση ελάχιστα υπερβαίνει το

ύψος των ιδίων κεφαλαίων. Την ίδια στιγμή, τα οικονομικά απο-τελέσματα του 2015, παρότι η σύγκριση με τις επιδόσεις-ρεκόρ του 2014 δεν είναι ευνοϊκή, ήταν άκρως ικανοποιητικά, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι άκρως δυσμενείς συνθήκες στην οικονομία και στο λιανεμπόριο. Ειδικότερα, οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 272 εκατ. ευρώ, ενώ από το τέταρτο τρίμηνο κατεγράφησαν σημάδια εξομάλυνσης, με διακριτά πιο περιορισμένη υποχώρηση του κύκλου εργασιών. Τα λειτουργικά κέρδη (προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων) διαμορ-φώθηκαν στα 12,4 εκατ. ευρώ, από 25,8 εκατ. ευρώ το 2014. Τα κέρ-δη προ φόρων μειώθηκαν στα 9,3 εκατ. ευρώ και μετά τους φόρους στα 6,7 εκατ. ευρώ. Αξιοσημείωτη, σε μια περίοδο ακραίων πιέσεων στη ρευστότητα του λιανικού εμπορίου, είναι η διαμόρφωση των ταμειακών δι-αθεσίμων σε πλέον των 41 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου στο 45% της τρέχουσας κεφαλαιοποίησης του ομίλου. Σε συνδυασμό με τον εξαιρετικά χαμηλό δανεισμό, η καθαρή ρευστότητα διαμορφώνεται στο ύψος των 31 εκατ. ευρώ. Εξάλλου, παρά την επιστροφή κεφα-λαίου 11 εκατ. ευρώ στους μετόχους εντός του 2015, το Πλαίσιο διατήρησε σταθερό το ύψος των δανειακών του υποχρεώσεων και διατήρησε σε υψηλότατα επίπεδα τα ίδια κεφάλαιά του.

ΠΛΑΙΣΙΟΘετικές επιδόσεις κόντρα στη «θύελλα» της αγοράς

46 Απρίλιος 2016

στην επισκεψιμότητα των καταστημάτων. Η εταιρεία σημείωσε για την περσινή χρονιά ρεκόρ επισκεψιμότητας στα καταστήματα, αλλά και μέγιστη ικανοποίηση των πελατών της.

«Κορυφαίο εργασιακό περιβάλλον σημαίνει κορυφαία αγο-ραστική εμπειρία»

Τα στοιχεία φανερώνουν ότι σε ποσοστό 94% οι πελάτες δηλώνουν από «Ικανοποιημένοι» έως «Πολύ Ικανοποιημένοι». Η ικανοποίηση των πελατών όμως συνδέεται άρρηκτα και με την ικανοποίηση των εργαζομένων της εταιρείας, με σχετικές επιχειρηματικές έρευνες να αποδεικνύουν τη σχέση αυτή. Πρόσφατα μάλιστα, η «Κωτσόβολος» διακρίθηκε ανάμεσα στα κορυφαία εργασιακά περιβάλλοντα της Ελλάδας στην κατηγορία της (Best Workplaces 2016), ανεβαίνοντας 4 ολόκληρες θέσεις από την προηγούμενη χρονιά. Οι εργαζόμενοι άλ-λωστε αποτελούν την κινητήριο δύναμη για την υλοποίηση του ορά-ματος της «Κωτσόβολος», «να είναι με διαφορά η καλύτερη εται-ρεία λιανικής, που βελτιώνει έμπρακτα τη ζωή των πελατών της». Γι’ αυτόν τον λόγο, συνεχίζει να επενδύει στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, έχοντας ήδη αυξήσει κατά τον τελευταίο χρόνο το προ-σωπικό της κατά 200 εργαζομένους και αφιερώνοντας 34.000 ώρες εκπαίδευσης. Παράλληλα, για το 2015, η «Κωτσόβολος» κατέγραψε και ρεκόρ ικανοποίησης των εργαζομένων της, τεκμηριώνοντας στο έπακρο ότι το καλύτερο μέρος για εργασία είναι, ταυτόχρονα, και το καλύτερο μέρος για αγορές. Αυτό αποφέρει επιπρόσθετη εμπιστοσύ-νη στην αλυσίδα από την πλευρά των πελατών, που απορρέει άμεσα από τη δύναμη όλων των εργαζομένων της. Πιστή στη δέσμευσή της να βελτιώνεται συνεχώς, η «Κωτσόβολος» συνεχίζει δυναμικά, και με αισιοδοξία για το μέλλον, να αναβαθμί-ζει κάθε τομέα της δραστηριότητάς της, τιμώντας την εμπιστοσύ-νη των πελατών και τη δύναμη των εργαζομένων της.

Με την αγορά της λιανικής να μεταβάλλεται και να εξελίσ-σεται με ταχύτατους ρυθμούς, ακολουθώντας τις σύγχρο-νες καταναλωτικές τάσεις, η «Κωτσόβολος», η μεγαλύτε-

ρη αλυσίδα ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών στην Ελλάδα, εξελίσσεται συνεχώς και καταφέρνει να διατηρεί την αναπτυξιακή πορεία της σταθερά ανοδική, δημιουργώντας νέα πρότυπα σε κάθε τομέα και βελτιώνοντας συνεχώς τις υπηρεσίες της.

Το όραμα της εταιρείας

Η «Κωτσόβολος» αποτελεί τη Νο 1 αλυσίδα ηλεκτρικών και ηλε-κτρονικών ειδών στην Ελλάδα, λειτουργώντας πλέον 95 φυσικά καταστήματα σε όλη την ελληνική επικράτεια και διαθέτοντας φυ-σικά το ηλεκτρονικό κατάστημα www.kotsovolos.gr, το οποίο δέχεται ετησίως παραπάνω από 20 εκατομμύρια επισκέψεις. Η καινοτομία και η πελατοκεντρικότητα αποτελούν βασικούς πυλώνες στη φι-λοσοφία της εταιρείας, αφού δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην κάλυψη των διαφορετικών αναγκών των πελατών της, φροντίζοντας για τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Με νέες ιδέες, εξειδικευμένες λύσεις και προσαρμοσμένες προσφορές, το όραμα της «Κωτσόβολος» είναι να βρίσκεται δίπλα σε κάθε πελάτη, προσφέροντας συνεχώς πε-ρισσότερα και βελτιώνοντας έμπρακτα τη ζωή του, προσφέροντάς του όλα όσα μπορεί να φανταστεί!

Επενδύσεις στο δίκτυο καταστημάτων και ρεκόρ επισκεψιμότη-τας πελατών

Η εταιρεία συνεχίζει επιπλέον σταθερά να επενδύει στο δίκτυο κα-ταστημάτων της, βελτιώνοντας την εικόνα τους και την αγοραστική εμπειρία των πελατών σε ένα εξαιρετικό περιβάλλον, ιδανικό για τους καταναλωτές που αναζητούν τεχνολογία αιχμής, και όχι μόνο. Έτσι, τα φυσικά καταστήματα ανανεώνονται, αλλάζουν διαρκώς και συνυ-πάρχουν αρμονικά με τα υπόλοιπα κανάλια πώλησης, παρέχοντας στον πελάτη εμπειρία, ευκαιρίες και άμεση ανταπόκριση, χάρη στο omnichannel εμπορικό μοντέλο λειτουργίας. Στόχος, λοιπόν, στη συνεχή βελτίωση κι επέκταση του δικτύου της «Κωτσόβολος» είναι να γίνουν τα φυσικά καταστήματα σημεία ανα-φοράς για τη λιανική αγορά και την άριστη εξυπηρέτηση των πελα-τών, όπου κι αν βρίσκονται, αλλάζοντας θεαματικά την αγοραστική εμπειρία τους. Οι εργαζόμενοι της «Κωτσόβολος» έρχονται καθημερινά σε επαφή με πάνω από 100.000 πελάτες σε όλα τα κανάλια διανομής, ενώ πραγμα-τοποιούνται πάνω από 1.000 διανομές και εγκαταστάσεις προϊόντων σε σπίτια πελατών, και το τηλεφωνικό κέντρο απαντά σε πάνω από 10.000 κλήσεις πελατών, διατηρώντας υψηλά επίπεδα παροχής υπηρεσιών. Με την εταιρεία να έχει επανέλθει στην κερδοφορία, οι πωλήσεις του δικτύου των καταστημάτων της παρουσίασαν αύξηση περίπου κατά 5% τον τελευταίο χρόνο, ένα σημαντικό επίτευγμα σε μια εποχή στην οποία δεν λείπουν οι δυσκολίες και οι προκλήσεις. Οι επενδύσεις στα καταστήματα και η βελτίωση της αγοραστικής εμπειρίας των πελατών έχουν αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα

αφιέρωμα ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ~

ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣΣταθερά ανοδική αναπτυξιακή πορεία στο λιανεμπόριο ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών

ΧΡΗΜΑ 47

Χ_Σε ποιες ενέργειες έχει προχωρήσει η εταιρεία σας ώστε να αντεπεξέλθει στην οικονομική κρίση;

Λ.Β._Η επιβολή των capital controls, η μειωμένη ρευστότητα και οι φορολογικές αλλαγές για τις κατηγορίες τροφίμων έχουν οδηγήσει σε πτώση της κατανά-λωσης και έχουν επηρεάσει αρκετά τη συμπεριφορά του καταναλωτή. Η τάση που παρατηρείται είναι ότι οι καταναλω-τές συνεχίζουν να επιλέγουν προϊόντα που συνδυάζουν ποιότητα και καλές τιμές, αλλά δείχνουν κυρίως προτίμηση σε προγράμματα προσφορών και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Σε αυτήν την κατεύθυνση, στην ΑΒ Βασιλόπουλος προσαρμόσαμε τη στρατηγική μας, υλοποιώντας στοχευμένες ενέργειες (καμπάνιες όπως η «Χαρά να δίνεις το καλύτερο» και προγράμματα προσφορών), ώστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των καταναλωτών. Το γεγονός ότι είμαστε μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις όλων των κλάδων που παρουσιάζει μηδενικό δανεισμό και δεν έχει το άγχος των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων, παρά την κρίση των τελευταίων ετών, μας έχει επιτρέψει, και συνεχίζει να μας επιτρέπει, να προσφέρουμε στους καταναλωτές μας το καλύτερο, διατηρώντας την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων μας μέσα από πολύ δυνατά προγράμματα προσφορών και παρέχοντας πάνω από 4.000 κωδικούς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, που τυγχάνουν ιδιαίτερης αποδοχής από τους καταναλωτές. Επιπλέον, στον δρόμο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πελατών, των συνεργατών και των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε, εφαρμό-

ζουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα Εταιρικής Ευθύνης, που βασίζεται σε τρεις βασικές έννοιες, τον «Άνθρωπο», τα «Προϊόντα» και το «Περιβάλλον». Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2015, στο πλαίσιο της κοινωνικής προσφοράς της εταιρείας μας, διαθέσαμε συνολικά το ποσό του 1,4 εκατ. ευρώ, βοηθώντας χιλιάδες ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τόσο προβλήματα σίτισης όσο και απρόσμενες δυσκολίες.

Χ_Πιστεύετε ότι από το τρέχον έτος θα αρχίσει η σταδιακή ανάκαμψη του λιανεμπορίου, και πώς σχεδιάζετε να αξιοποιήσετε τη διαφαινόμενη βελτί-ωση του οικονομικού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων σας;

Λ.Β._Οι πρόσφατες εξελίξεις και το συνεχώς μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον, που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, έχουν σαφώς επιφέρει ανακατατάξεις στην αγορά και στον κλάδο του εγχώριου λιανεμπορίου ειδικότερα. Για εμάς, στην ΑΒ Βασιλόπουλος, παρά τις συνεχείς προκλήσεις, τα φετινά αποτε-λέσματα ήταν άκρως ικανοποιητικά. Οι πωλήσεις σε σχέση με πέρυσι είναι κοντά στο +9 % και ο καθαρός τζίρος έφτασε κοντά στα 2 δισ. Το 2015 καταφέραμε να υλοποιήσουμε με συνέπεια το επενδυ-τικό μας πλάνο, εγκαινιάζοντας 36 νέα καταστήματα (25 ΑΒ και 11 franchise), με επενδύσεις που κινήθηκαν στα 80 με 90 εκατ. ευρώ και ένα δίκτυο που αριθμεί πάνω από 341 σημεία πώλησης. Σήμερα, στην ΑΒ Βασιλόπουλος συνεχίζουμε την επιτυχημένη πορεία μας, ενώ διατηρούμε την ελληνική ταυτότητα, στηρίζοντας

τους ανθρώπους μας και την εγχώρια αγορά. Στόχος μας και το 2016 είναι να συνεχίσουμε με την ίδια συνέπεια να εφαρμόζουμε το αναπτυξιακό μας πλάνο, επενδύοντας περί τα 100-115 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του δικτύου μας, με νέα εταιρικά και franchise καταστήμα-τα, αλλά και ανακαινίσεις. Με επίκεντρο τον καταναλωτή, για το 2016, θέλουμε να διαφοροποιηθούμε μέσα από τα πολύ δυνατά προγράμματα προσφορών μας, αλλά και μέσα από λανσαρίσματα ιδιαίτερων μαρκών. Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο προϊόντων εξαιρετικής ποιότητας, εφάμιλλης των επωνύμων, σε πολύ πιο συμφέρουσες τιμές, τα οποία έχουν αγαπηθεί πολύ από τους καταναλωτές. Επιπλέον, συνεχίζουμε να επενδύουμε στην τεχνολογία και τις καινοτόμες υπη-ρεσίες. Με έμφαση στις δυνατότητες του ηλεκτρονικού εμπορίου, δημιουργήσαμε τον Οκτώβριο του 2015 το ψηφιακό κατάστημα AB click2shop προσφέροντας, αρχικά, στους καταναλωτές της Αττικής τη δυνατότητα να κάνουν γρήγορα και εύκολα τις αγορές τους σε ένα πολύ απλό και φιλικό περιβάλλον. Στόχος μας είναι η υπηρεσία να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας, με τη Θεσσαλονίκη να αποτελεί τον επόμενο σταθμό το καλοκαίρι του 2016.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣChief Operating Officer, ΑΒ Βασιλόπουλος

Οι επενδύσεις μας θα φτάσουν τα 100-115 εκατ. ευρώ το 2016

48 Απρίλιος 2016

συνέντευξη

ΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣΥφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού

ΧΡΗΜΑ 49

ΕΣΠΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ, ΜΕ ΑΔΙΑΒΛΗΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

συνέντευξη στον Νώντα Χαλδούπη

Στόχος είναι να διαχυθούν οι επιχορηγήσεις σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, για να μεγιστοποιηθεί το πολλαπλα-σιαστικό αποτέλεσμα στην οικονομία: Αδιάβλητες διαδι-

κασίες αξιολόγησης, λιγότερη γραφειοκρατία, ευκολότερη πρόσβαση των δικαιούχων στις προκαταβολές.

Διάχυση των αναπτυξιακών επιχορηγήσεων από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, και όχι σε λίγους και εκλεκτούς, ώστε να μεγιστοποιηθεί το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την οικονομία: αυτή είναι μία από τις βασικές αρχές της νέας φιλοσοφίας σχεδιασμού και διαχείρισης των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ από τη σημερινή κυβέρνηση, όπως τονίζει, μιλώντας στο «Χ», ο Αλέξης Χαρίτσης, υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού. Ο 39χρονος υφυπουργός, αρμόδιος για τις δημόσιες επενδύσεις, τονίζει ότι οι επιχειρήσεις μπορούν πλέον να υποβάλλουν εύκολα τις αιτήσεις τους για τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, με ηλεκτρονική αίτηση χωρίς συνοδευτικά έγγραφα, ενώ έχουν ληφθεί αποτελεσματικά μέτρα για να θωρακιστεί το αδιάβλητο των διαδικασιών αξιολόγησης των αιτήσεων. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις έχουν πλέον εύκολη πρόσβαση στην προκαταβολή των ενισχύσεων που δικαιούνται, καθώς απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης εγγυητικής επιστολής. Ο κύριος Χαρίτσης εξηγεί τις καινοτομίες που χαρακτηρίζουν το νέο ΕΣΠΑ, σε σχέση με τις προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους. «Σε αντίθεση με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, όσο και με τα ΚΠΣ, το νέο ΕΣΠΑ έχει σαφή στοχοθεσία» επισημαίνει, καθώς εφαρμόζεται η στρατηγική της «έξυπνης εξειδίκευσης». Στόχος είναι η ισχυροποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της οικονομίας σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, με την κατεύθυνση των ενισχύσεων σε τομείς αιχμής. Έχοντας διαχειριστεί το κλείσιμο της προγραμματικής περιόδου 2007-2013, αρχικά από τη θέση του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Οικονομίας, ο κύριος Χαρίτσης τονίζει ότι οι προσπάθειες που έγιναν επέτρεψαν να καταταγεί η Ελλάδα πρώτη μεταξύ των 28 κρατών-μελών της ΕΕ σε απορρόφηση για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, με ποσοστό που αγγίζει το 98%. Αναφερόμενος στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που «τρέχει» για το 2016, σημειώνει ότι στόχος είναι να διοχετευθούν στην οικονομία γύρω στα 8 δισ. ευρώ, καθώς στα 6,75 δισ. του ΠΔΕ αναμένεται να προστεθούν 1,25 δισ. ευρώ από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.

50 Απρίλιος 2016

συνέντευξη ΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ~ΧΡΗΜΑ_Τι διαφορετικό κομίζει η σημε-ρινή κυβέρνηση στη στρατηγική και τη διαχείριση του ΕΣΠΑ και των δημόσιων επενδύσεων σε σχέση με τις προηγούμε-νες; Τι ακριβώς σημαίνει το «άνοιγμα του ΕΣΠΑ στην κοινωνία», για το οποίο έχετε μιλήσει;

Αλέξης Χαρίτσης_Πράγματι, ανοίγουμε το ΕΣΠΑ στην κοινωνία. Θέλουμε το νέο ΕΣΠΑ να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, να αφήσει πίσω του κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα, μακριά από τις παθογένειες και την πελατειακή λογική του παρελθόντος. Σχεδιάζουμε τις προτεραιότητές του ακού-γοντας διαρκώς την κοινωνία και εμπλέ-κοντας στη διαδικασία αυτή το σύνολο των ενδιαφερομένων, παραγωγικών δυνάμεων και φορέων. Στόχος μας είναι το νέο ΕΣΠΑ να αποτε-λέσει ένα λειτουργικό εργαλείο χρημα-τοδότησης σε δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες, στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας της κυβέρνησης για την αντι-μετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών της οικονομίας. Η νέα προγραμματική περίοδος εντάσσε-ται στο ευρύτερο αναπτυξιακό σχέδιο που

προωθεί η κυβέρνηση και βασίζεται στην ενίσχυση της δυναμικής επιχειρηματικότη-τας, στον σεβασμό του περιβάλλοντος, στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινω-νικού αποκλεισμού, στην αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και στη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας. Το ΕΣΠΑ δεν είναι όμως μόνο ένα απλό «εργαλείο» ρευστότητας, είναι μια επενδυ-τική στρατηγική που επηρεάζεται από τη συνολική οικονομική κατάσταση. Συνδέε-ται με το συνολικό σχέδιο για την ανασυ-γκρότηση της χώρας και, συγκεκριμένα, για την εδραίωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, που θα βασίζεται στη βιώσιμη ανάπτυξη. Στην ίδια κατεύθυνση λειτουργεί η σύνδεση του ΕΣΠΑ με τον νέο αναπτυξια-κό νόμο, στους τομείς που αναδεικνύουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας.

Χ_Ποια είναι η φιλοσοφία του νέου ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020; Σε ποιον βαθμό θα επικεντρωθεί το πρό-γραμμα στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, την υποστήριξη της καινο-τομίας και την αναβάθμιση των προσό-ντων του ανθρώπινου δυναμικού;

Α.Χ._Στον πυρήνα της φιλοσοφίας των νέων προγραμμάτων βρίσκεται η υπο-στήριξη δραστηριοτήτων υψηλής προ-στιθέμενης αξίας και η μετατροπή του παραγωγικού μοντέλου σε ένα καινοτόμο και εξωστρεφές σύστημα δημιουργίας ανταγωνιστικών αλυσίδων αξίας σε όλη την παραγωγική δραστηριότητα. Εστιάζου-με, δηλαδή, σε ευρύτερα σύνολα κλάδων και συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, που προσθέτουν αξία και ποιότητα στο τελικό

προϊόν ή υπηρεσία. Μετατοπίζεται το κέντρο βάρους των παρεμβάσεών

μας από την ενίσχυση μεμονω-μένων, αποσπασματικών δρα-στηριοτήτων, προς την ενδυνά-

μωση αλληλοσχετιζόμενων παραγωγικών συμπλεγ-

μάτων με υψηλή συνέργεια και κεντρικό στόχο την αύξηση της παραγωγικής και δημιουργικής ικανότητας, την ισόρροπη παραγωγή καινοτομικών προϊόντων και υπηρεσιών και τη δημιουργία βιώσιμων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Βασική μας επιδίωξη είναι η στήριξη της επιχειρηματικής ανακάλυψης, η οποία συνδέει το επιχειρηματικό επίπεδο με τους μακροοικονομικούς στόχους του νέου αναπτυξιακού υποδείγματος. Ο συνολικός σχεδιασμός έγινε με τέτοιο τρόπο, ώστε οι πόροι που θα διατεθούν να έχουν το καλύ-τερο δυνατό πολλαπλασιαστικό αποτέλε-σμα για την ελληνική οικονομία.

Χ_Ποιοι είναι οι τομείς και κλάδοι της οικονομίας που θα υποστηριχθούν κατά προτεραιότητα με τα κονδύλια του ΕΣΠΑ; Υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε σχέση με προηγούμενες προγραμματικές περιόδους;

Α.Χ._Σε αντίθεση με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, όσο και με τα ΚΠΣ, το νέο ΕΣΠΑ έχει σαφή στοχοθεσία. Υπάρχει συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη στρατη-γική της «έξυπνης εξειδίκευσης», η οποία επιδιώκει την ισχυροποίηση των συγκρι-τικών πλεονεκτημάτων της οικονομίας σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, κινητήριος δύναμη της νέας αναπτυξιακής στρατηγικής που χαράσσου-με είναι η ενίσχυση τομέων αιχμής: της αγροδιατροφής και της βιομηχανίας τρο-φίμων, του τουρισμού, της ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, της υγείας και των φαρμάκων, των νέων τεχνολογιών πληρο-φορικής και επικοινωνιών, του περιβάλλο-ντος, του πολιτισμού και των δημιουργικών δραστηριοτήτων, των μεταφορών, των υλικών και κατασκευών. Μια κομβική διαφοροποίηση είναι ότι, σε αντίθεση με το παρελθόν, οι επιχορηγήσεις κατευθύνονται στους πολλούς, και όχι σε λίγους και εκλεκτούς. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε σαφώς ισχυρότερο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την οικονομία, καθώς το χρήμα παραμένει και κυκλοφορεί στην εσωτερική αγορά. Δίνεται, επίσης, πολύ μεγαλύτερο βάρος σε σχέση με το παρελθόν στη λεγόμενη «ρήτρα ευελιξίας» των ταμείων, ώστε να χρηματοδοτούνται παρεμβάσεις που αξιο-ποιούν πόρους από διαφορετικά ταμεία σε έναν κοινό σκοπό. Γίνεται δηλαδή ταυτό-χρονη χρήση πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)

ΧΡΗΜΑ 51

προς ενίσχυση της επιχειρηματικής ιδέας και πόρων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για την κάλυψη μισθολογι-κών και ασφαλιστικών δαπανών. Μία ακόμη σημαντική καινοτομία αποτελεί η απλούστευση των διαδικασιών συμμε-τοχής στα προγράμματα του ΕΣΠΑ και η βελτίωση των λειτουργιών σε ολόκληρο το θεσμικό οικοδόμημα των διαρθρωτικών ταμείων.

Χ_Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνι στικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτο μία», δημοσιεύθηκαν πρόσφατα πέντε προ-κηρύξεις νέων δράσεων. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους;

Α.Χ._Σε αυτήν τη λογική που περιέγραψα νωρίτερα εντάσσεται η προκήρυξη των τεσ-σάρων νέων δράσεων που τρέχουν ήδη από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνι-στικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτο-μία 2014-2020». Οι νέες προσκλήσεις του πρώτου κύκλου απευθύνονται σε υφιστά-μενες και νεοφυείς, μικρομεσαίες επιχειρή-σεις, νέους επιστήμονες και αυτοαπασχο-λούμενους. Θα ακολουθήσει και δεύτερος κύκλος, αξιοποιώντας την εμπειρία από τον πρώτο κύκλο. Η πρώτη από τις τέσσερις δράσεις αφορά στην ανάπτυξη της υγιούς νεοφυούς επι-χειρηματικότητας. Η δεύτερη δράση αφορά στην αναβάθμιση υφιστάμενων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμ-φαση δίνουμε στον τουρισμό, με μια δράση που αφορά στην ενίσχυση υφιστάμενων μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων. Η τέταρτη δράση αφορά στην άσκηση από πτυχιούχους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επαγγελματικής δραστηριότητας συναφούς με την ειδικότητά τους. Αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για μας η ανάσχεση της τάσης φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Στοχεύουμε συνολικά στην ενίσχυση των παραγωγικών στρωμάτων της κοινωνίας που έχουν πλη-γεί περισσότερο από την κρίση, με σκοπό τη δημιουργία νέων, ποιοτικών θέσεων εργασίας.

Χ_Έχετε κατ’ επανάληψη τονίσει ότι πρώτη προτεραιότητα στον σχεδιασμό του ΕΣΠΑ είναι η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και η αναστροφή της τάσης φυγής των νέων εργαζομένων και επιστημόνων στο εξωτερικό. Πώς ακρι-βώς θα επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι;

Α.Χ._Ο συνδυασμός των αποτελεσματι-κών και καλά σχεδιασμένων κινήτρων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε βιώσιμες δραστηριότητες και με φορείς νέα παραγωγικά υποκείμενα αποτελεί εγγύηση για το αναπτυξιακό αποτέλεσμα των παρεμ-βάσεών μας. Επιδίωξή μας είναι η δημιουρ-γία βιώσιμων νέων θέσεων εργασίας, καθώς αυτές θα απορρέουν από την υλοποίηση βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων σε υποσχό-μενους τομείς. Στα νέα προγράμματα που τρέχουν πριμο-δοτούνται στο στάδιο της αξιολόγησης οι επιχειρήσεις που διατήρησαν ή αύξησαν τις θέσεις εργασίας τους στην τελευταία τριε-τία. Δίνεται κίνητρο, επίσης, στις υφιστά-μενες επιχειρήσεις να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, αφού αυξάνεται η ενίσχυ-ση της επιχείρησης κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, από 40% σε 50%.

Χ_Ποια είναι τα επόμενα βήματα σε σχέση με τα προγράμματα για την ανταγωνι-στικότητα; Ποιες προκηρύξεις νέων δράσεων θα πρέπει να περιμένουμε φέτος και τι είδους χρηματοδοτικά εργαλεία;

Α.Χ._Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστη-μα, θα προκηρυχθούν νέες δράσεις, που θα στοχεύουν στην ενίσχυση δομών και μηχανισμών στήριξης της μικρομεσαίας νεοφυούς επιχειρηματικότητας και, συγκε-κριμένα, για την ανάπτυξη clusters, meta-clusters και άλλων δομών εκκόλαψης, με σκοπό τη δημιουργία εγχώριων αλυσίδων αξίας, για την εξασφάλιση ποσοτήτων και οικονομιών κλίμακας σε θέματα διανομής και προώθησης προϊόντων. Η συγκεκριμένη δράση αποτελεί μια εμ-βληματική πρωτοβουλία για την ανάπτυξη clusters διεθνούς εμβέλειας, στηρίζοντας θεματικά ομοειδείς και χωρικά γειτνιά-ζοντες παραγωγικούς και καινοτομικούς φορείς και meta-clusters, στηρίζοντας διατομεακές συνεργασίες δύο ή περισσοτέ-ρων clusters για τη δημιουργία εγχώριων αλυσίδων προστιθέμενης αξίας στους στρα-τηγικούς τομείς που προανέφερα. Σκοπός είναι η δημιουργία συνεργατικών σχημάτων επιχειρηματικών και ερευνητι-κών δραστηριοτήτων που δημιουργούν νέες νησίδες έντασης γνώσης για την ελληνική οικονομία, για την ανάπτυξη και ενσωμά-τωση καινοτόμων τεχνολογιών, προϊόντων, υπηρεσιών και εφαρμογών στις παραγωγι-κές διαδικασίες των τομέων αυτών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, ενός τομέα που

ακμάζει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά στην Ελλάδα κάνει τα πρώτα του βήματα. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας, θα ενεργοποιήσουμε κονδύλια 55 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία νέων θέσεων ερ-γασίας, μέσω της ενίσχυσης της σύστασης και της λειτουργίας κοινωνικών επιχειρή-σεων. Επίσης, θα εκδοθούν προσκλήσεις ενίσχυσης για την ίδρυση νέων τουριστι-κών επιχειρηματικών σχημάτων και για υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεων που απασχολούν πάνω από 50 άτομα. Τα νέα προγράμματα θα προσφέρουν άμεσα πολύ σημαντική, στοχευμένη, ρευστότητα στην οικονομία. Για την καλύτερη αξιοποί-ηση των διαθέσιμων πόρων εξαντλούμε τις δυνατότητες εκτεταμένης χρήσης εξελιγ-μένων χρηματοδοτικών μέσων. Εξετάσαμε προσεκτικά τα προβλήματα του προηγούμε-νου ΕΣΠΑ και ανασχεδιάζουμε τα χρηματο-δοτικά εργαλεία της νέας προγραμματικής περιόδου, στοχεύοντας στην καλύτερη δυνατή αξιοποίησή τους. Επικεντρωνόμα-στε στη διεύρυνση των ομάδων των τελι-κών δικαιούχων, στην αύξηση της χρήσης της επιχειρηματικής συμμετοχής και της συνεπένδυσης, στην ενίσχυση της τομεα-κής και περιφερειακής διάστασης, στο νέο καθεστώς των μικροπιστώσεων, καθώς και στην ουσιαστική ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας.

Χ_Τι έχει αλλάξει στη διαδικασία υποβο-λής και αξιολόγησης αιτήσεων χρημα-τοδότησης, ώστε να υπάρχουν σοβαρές εγγυήσεις ότι είναι αδιάβλητη;

Α.Χ._Έχουμε εισαγάγει καινοτομίες που απλουστεύουν τις διαδικασίες και ενισχύ-ουν τη διαφάνεια και την αντικειμενικότη-τα κατά την αξιολόγηση, διευκολύνοντας τους ενδιαφερομένους. Καταρχάς, περιο-ρίζουμε κατά πολύ το χρόνο και το κόστος προετοιμασίας, καθώς η πρόταση υποβάλ-λεται μόνο ηλεκτρονικά. Τα δικαιολογη-τικά θα προσκομίζονται μόνο μετά την έγκριση της αίτησης. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται ο χρόνος και το κόστος προετοι-μασίας και υποβολής μιας πρότασης. Στο πλαίσιο της διαφάνειας, αξίζει να τονιστεί ότι οι αξιολογητές δεν θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών, αλλά ούτε στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης, γεγονός που γίνεται για πρώτη φορά. Κάθε πρόταση αξιολογείται από δύο τουλάχιστον αξιολογητές και η επιλογή τους γίνεται ηλεκτρονικά κατά τυχαίο τρόπο από το Μητρώο Αξιολογητών. Για

52 Απρίλιος 2016

πρώτη φορά, επίσης, αξιολογητές που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο για μια Περι-φέρεια αποκλείονται από την κλήρωση για την αξιολόγηση προτάσεων που αφορούν στη συγκεκριμένη Περιφέρεια. Για τη διευκόλυνση τέλος της ρευστότη-τας προχωράμε σε μια σημαντική καινο-τομία, δημιουργώντας σε συνεργασία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ειδικό καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account), μέσω του οποίου οι προκαταβολές της επιχορήγησης θα τεθούν στη διάθεση των επενδυτών χωρίς τα προσκόμματα των κλασικών μεθόδων έκδοσης εγγυητικών επιστολών.

Χ_Ποιος είναι ο απολογισμός του ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013; Σε τι ποσοστό έχουν απορροφηθεί τα κοινοτικά κονδύ-λια, ύψους περίπου 20 δισ. ευρώ;

Α.Χ._Μετά από εντατική εργασία, κατα-φέραμε η Ελλάδα στο τέλος του 2015 να καταταγεί πρώτη μεταξύ των 28 κρα-τών-μελών της ΕΕ σε απορρόφηση για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, σε ποσοστό που αγγίζει το 98%. Πετύχαμε να καλύψουμε τους στόχους απορρόφησης σε όλα τα προγράμματα του ΕΣΠΑ 2007-2013, συμπεριλαμβανομένων των ιδιαιτέρως προβληματικών προγραμμάτων «Περιβάλ-λον-Αειφόρος Ανάπτυξη» και «Ψηφιακή Σύγκλιση», παρά την απογοητευτική εικόνα που αυτά παρουσίαζαν όταν αναλά-βαμε. Επίσης, πετύχαμε η Ελλάδα να είναι η πρώτη χώρα με εγκεκριμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για το σύνολο των προγραμμάτων 2014-2020, κάτι που μας δίνει τη δυνατότητα να ξεκινήσουμε πρώτοι από τις άλλες χώρες τα προγράμμα-τα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας που περιέγραψα παραπάνω. Επιπλέον, εντός του 2015, εισέρευσαν στη χώρα 2,3 δισ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013, δηλαδή 250 εκατ. περισσότερα από τον στόχο που είχε τεθεί από την προηγού-μενη κυβέρνηση κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2015. Οι παραπάνω πολύ σημαντικές εξελίξεις για την ελληνική οικονομία είναι αποτέλε-σμα σκληρής δουλειάς, η οποία έγινε από τον Ιανουάριο του 2015 για την ενίσχυση της απορρόφησης των πόρων των διαρ-θρωτικών ταμείων, καθώς επίσης και της επιτυχούς διαπραγμάτευσης του Υπουργεί-ου Οικονομίας με την Ευρωπαϊκή Επιτρο-πή, που οδήγησε στις ευνοϊκές ρυθμίσεις

για την Ελλάδα, οι οποίες ψηφίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Οκτώβριο του 2015.

Χ_Πώς εκτελέστηκε το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2015; Είναι γνωστό ότι υπήρξαν σοβαρές δυσκολίες στην υλοποίησή του και μεγάλο μέρος εκταμιεύσεων έγιναν στο τέλος του έτους. Ποιος είναι ο τελικός απολογισμός;

Α.Χ._Αξίζουν, πράγματι, συγχαρητήρια σε όλους όσοι εργάστηκαν συστηματικά και εντατικά στο Υπουργείο Οικονομίας, αλλά και στα συναρμόδια υπουργεία, τις διαχειρι-στικές αρχές και τους φορείς υλοποίησης, για να έχουμε όλες αυτές τις επιτυχίες, που σας ανέφερα, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, στη σκιά της προβληματικής κατάστασης του ΕΣΠΑ 2007-2013 που μας κληροδότησαν οι προηγούμενες κυβερ-νήσεις, και παρά τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας, σε εξαιρετικά αντίξοες δημο-σιονομικές συνθήκες, που αντιμετώπισε η οικονομία. Με συντονισμένες προσπάθειες καταφέρα-με την πλήρη εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του 2015, καθώς μέσα σε τρεις μόλις μήνες (Οκτώ-βριος-Δεκέμβριος 2015) διατέθηκαν στην πραγματική οικονομία πόροι ύψους 5 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας ακόμα και τους αισι-όδοξους στόχους των 4,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2015 που είχαμε θέσει στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Συνολικά, το 2015 διατέθηκαν 6,4 δισ. ευρώ (100% υλοποίηση του ΠΔΕ), διαψεύδοντας όλες τις Κασσάνδρες, εντός και εκτός συ-νόρων, που κινδυνολογούσαν συστηματικά προεξοφλώντας την αποτυχία των προσπα-θειών μας. Η εντατική δουλειά συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Ήδη έχουμε επικεντρώσει τις ενέρ-γειές μας στην αποτελεσματική υλοποίηση των νέων προγραμμάτων ΕΣΠΑ 2014-2020 που ήδη τρέχουν και στην ενεργοποίηση νέων προσκλήσεων, οι οποίες θα εκδοθούν το προσεχές χρονικό διάστημα. Σκοπός μας είναι να αποτελέσουν μια πολύ σημαντική ένεση χρηματοδοτικής ενίσχυσης για την ελληνική οικονομία. Εργαζόμαστε ώστε να αναστρέψουμε το κλίμα αποεπένδυσης που προκάλεσαν οι πολιτικές διαρκούς λιτότητας τα τελευ-ταία χρόνια. Στόχος για το 2016 είναι να διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία συνολικά περί τα 8 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ είναι αυξημένες κατά 5,5% σε

σχέση με πέρυσι και ανέρχονται στα 6,75 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6 δισ. αφο-ρούν στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος και τα 750 εκατ. στο εθνικό. Υπολογίζουμε να διοχετευτούν επιπλέον 1,25 δισ. ευρώ από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα κ.λπ. Εδώ αξίζει να επισημάνω ότι το ποσό των χρημάτων που θα εισρεύσει φέτος δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το ΠΔΕ και τους ευρωπαϊκούς πόρους, αλλά κυρί-ως από τη γενικότερη δυναμική που θα επιδείξει η οικονομία το 2016, η οποία ήδη δείχνει σημάδια αναχαίτισης των ισχυρών υφεσιακών πιέσεων, καθώς και από την πορεία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.

Χ_Από την αντιπολίτευση γίνεται λόγος για έργα μεγάλου προϋπολογισμού που μεταφέρονται από την προηγούμενη στη νέα προγραμματική περίοδο, με αποτέ-λεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να απορ-ροφηθεί μεγάλο μέρος των πόρων της νέας περιόδου για «παλαιά» έργα. Πώς το σχολιάζετε;

Α.Χ._Η αποσπασματικότητα, ο κακός σχεδιασμός και η πελατειακή λογική χα-ρακτήριζαν σε μεγάλο βαθμό την προγραμ-ματική περίοδο 2007-13, ενώ η «ουρά» των ανολοκλήρωτων έργων ξεκινούσε από το Γ’ ΚΠΣ 2000-2006. Η υπερδέσμευση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2007-2013 ήταν γιγαντιαίων διαστάσεων. Αυτή ήταν με λίγα λόγια η κατάσταση που κληρονομήσαμε. Από την αρχή του 2015, που αναλάβα-με, σπεύσαμε να διορθώσουμε όλα αυτά. Προχωρήσαμε σε εξυγίανση προγραμμάτων και καλύψαμε «τρύπα» 6 δισ. ευρώ, που προκάλεσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Έτσι, έργα που ικανοποιούν τις θεματικές προτεραιότητες του νέου ΕΣΠΑ μετα-φέρθηκαν σε αυτό, είτε εν μέρει είτε στο σύνολο. Παράλληλα, απεντάχθηκαν έργα χωρίς συμβατικές υποχρεώσεις ή μεγάλη οικονομική και κοινωνική σκοπιμότητα. Χρειάζεται να είναι απολύτως ξεκάθαρο, για όποιον έχει αμφιβολίες, ότι έχει διασφαλι-στεί η πλήρης χρηματοδότηση από εθνι-κούς πόρους των έργων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης. Το τελευταίο διάστημα, έγινε εντατική δουλειά από τη διυπουργική επιτροπή μεγάλων έργων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση παθογε-νειών και την επίλυση προβλημάτων που χρονίζουν.

συνέντευξη ΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ~

ΧΡΗΜΑ 53

VIRUS ADD 21x28 CURVES.indd 1 20/11/2015 11:30:54 πμ

54 Απρίλιος 2016

Ανισότητες και κοινωνικά εμπόδια τους στερούν

(προς το παρόν)την κορυφή

WOMENIN

BUSINESS:

ΧΡΗΜΑ 55

Αν και στην εποχή μας οι γυναίκες κατα-κτούν συνεχώς περισσότερες και σημα-ντικότερες κορυφές στον επαγγελματικό –και όχι μόνο στίβο– της ζωής τους, η κοινωνία μας απέχει ακόμη αρκετά από το να χα-

ρακτηριστεί ισότιμη σε ευκαιρίες και δυνατότητες ανέλιξης απέ-ναντι στα δύο φύλα. Κι αυτό γιατί οι γυναίκες –αν και πλέον κατά τεκμήριο με ισάξια ή και ανώτερη από τους άντρες μόρφωση– συ-νεχίζουν να αποτελούν μειοψηφία στον εργασιακό χώρο, και ειδικά στις θέσεις υψηλής ευθύνης. Παρόλο που πολλά από τα κοινωνικά εμπόδια ξεπερνιούνται με την πάροδο των ετών και τα παιδιά –αγόρια και κορίτσια– έχουν ισότιμη μεταχείριση στην εκπαίδευσή τους, φαίνεται ότι η αλλα-γή δεν προχωράει με τον ρυθμό που θα έπρεπε. Μάλιστα, σχετική έρευνα της Focus Bari αποδεικνύει ότι οι γυναίκες μάνατζερ, αν και πολλές φορές προσπαθούν πολύ περισσότερο από τους άντρες ομολόγους τους, συνήθως φτάνουν ένα σκαλί κάτω από την κορυ-φή, ενώ αντιμετωπίζουν προβλήματα στο να συνδυάσουν αρμονικά την επαγγελματική με την προσωπική τους ζωή. Συγκεκριμένα, η Ομάδα Δράσης για την Ενίσχυση της Παρουσίας των Γυναικών στην ΕΑΣΕ (Ένωση Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρή-σεων) και τις Επιχειρήσεις, σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Focus Bari, διεξήγαγε έρευνα μεταξύ των μελών της ΕΑΣΕ με θέμα «Ο δρόμος προς την Ηγεσία». Στόχος της έρευνας ήταν να κατα-γράψει και να αναλύσει τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν και τις δεξιότητες που ανέπτυξαν οι επαγγελματίες μάνατζερ (ηγέτες) στην Ελλάδα (άντρες και γυναίκες), για να φτάσουν στην κορυφή της εταιρικής πυραμίδας, καθώς και τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται σήμερα προκειμένου να επιτευχθεί ο ίδιος στόχος. Η έρευνα ήταν ποσοτική και υλοποιήθηκε μέσω online συνεντεύξεων

~αφιέρωμαΧ

ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Οι γυναίκες μάνατζερ, αν και πολλές φορές προσπαθούν πολύ περισσό-τερο από τους άντρες ομολόγους τους, συνήθως φτάνουν ένα σκαλί κάτω

από την κορυφή, ενώ αντιμετωπίζουν προβλήματα στο να συνδυάσουν αρμονικά την επαγγελματική με την προσωπική τους ζωή.

με δομημένο ερωτηματολόγιο, το οποίο στάλθηκε σε 429 μέλη της ΕΑΣΕ. Από τις απαντήσεις που συγκεντρώθηκαν (173 ερωτηματολόγια), η ανάλυση για τους σκοπούς της παρούσας έκδοσης εστιάστηκε κυρίως στο δείγμα των

γυναικών. Τα ευρήματα της έρευνας μπορούν να αναλυθούν στις παρακάτω έξι ενότητες:

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΗΓΕΤΗΣ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ:Σταματάει ένα βήμα πριν την κορυφή

Συναντάμε τη γυναίκα ηγέτη κυρίως στον χώρο των υπηρεσιών (66%) και πολύ λιγότερο στη βιομηχανία ή στο εμπόριο. Διοικεί επιχείρηση η οποία –σε σύγκριση με το σύνολο των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην ΕΑΣΕ– είναι (για οριακά περισσότερες γυ-ναίκες) ελληνική και σε μικρότερο βαθμό πολυεθνική και –ανα-φορικά με τον αριθμό των ατόμων που απασχολούνται σε αυτήν– μάλλον μικρότερη σε μέγεθος. Ελάχιστες γυναίκες ηγέτες έχουν τη θέση του προέδρου ή του αντιπροέδρου ΔΣ, δύο στις πέντε έχουν τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ενώ σχεδόν οι μισές βρίσκονται στη θέση του γενικού διευθυντή. Περισσότερες από μία στις δέκα γυναίκες ηγέτες αυτήν την περίοδο δεν εργάζονται, και η αναλογία αυτή είναι σημαντικά υψηλότερη από τους άντρες συναδέλφους τους. Τόσο η θέση στην οποία βρίσκονται οι γυναίκες ηγέτες (ένα βήμα πριν από την κορυ-φή) όσο και η αναλογία αυτών που σήμερα δεν εργάζονται δημιουρ-γούν το ερώτημα αν πρόκειται για δικές τους προσωπικές επιλογές ή αν, ακόμη και σήμερα, στον χώρο των επιχειρήσεων διατηρού-νται, συνειδητά ή υποσυνείδητα, κατάλοιπα αντιλήψεων που οδη-γούν σε διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ αντρών και γυναικών.

από τονΓιώργο

Καλούμενο

56 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ~

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΗΓΕΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΗΣ ΖΩΗ:Καριέρα και γάμος δεν συνδυάζονται πάντα σε αρμο-νία

Στα 49 της χρόνια (κατά μέσο όρο ηλικίας) η γυναίκα ηγέτης προ-φανώς είναι μητέρα (90%) και έχει δύο παιδιά (55%) ή ένα παιδί (31%), όχι όμως περισσότερα (κάτι που εντοπίζεται σαν τάση στους άντρες συναδέλφους της). Τα παιδιά της ήδη βρίσκονται στην εφη-βεία ή έχουν ενηλικιωθεί, ενώ μόνο μία στις τέσσερις έχει παιδί ηλικίας έως 12 χρόνων. Η ίδια είναι παντρεμένη (62%) αλλά όχι στον βαθμό που είναι παντρεμένοι οι άντρες συνάδελφοί της: μία στις τρεις γυναίκες έχει χωρίσει και δεν ξαναπαντρεύτηκε.

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΑΣΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΗΣ:Θέληση και ικανότητες από τη μία, στήριξη και συ-γκυρίες από την άλλη

Οι ικανότητές της είναι για τη γυναίκα ηγέτη το πρώτο πιο ση-μαντικό εφόδιό της, ακολουθούμενο από την εμπειρία που απο-κτούσε σταδιακά με τα χρόνια και τον ίδιο τον χαρακτήρα της (με χαρακτηριστικά όπως τα κίνητρα που η ίδια έδινε στον εαυτό της/self-motivation), τη συνεχή διάθεσή της να μαθαίνει, την ικανότητα να διαχειρίζεται πολλά πράγματα ταυτόχρονα και την αποτελεσμα-τικότητα. Συνολικά, στα στοιχεία που τη βοήθησαν δεν παραγνω-ρίζει τη σημασία της τύχης/των καλών συγκυριών, ενώ αναφέρεται επίσης η υποστήριξη από τον σύντροφό της. Αυτό, συνδυαζόμενο και με το ποσοστό των γυναικών ηγετών που είναι διαζευγμένες, φαίνεται πως αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα σε σχέση με την επαγγελματική πορεία που θα ακολουθήσει μια γυναίκα: χρειάζε-

ται την υποστήριξη του συντρόφου για να προχωρήσει και αν δεν την έχει, είτε επιλέγει να μείνει μόνη της είτε συμβιβάζεται (δεν προχωρά επαγγελματικά).

ΠΟΣΟ ΣΙΓΟΥΡΗ ΕΝΙΩΘΕ ΚΑΙ ΤΙ ΕΜΠΟΔΙΑ ΒΡΗΚΕ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ:Προσωπικοί φόβοι και πιέσεις από το περιβάλλον δυ-σκολεύουν την πορεία προς την κορυφή

Μόνο το 38% των γυναικών (σε σύγκριση με το 63% στους άντρες συναδέλφους τους) ένιωθαν, όλα αυτά τα χρόνια που έχτιζαν την καριέρα τους, σίγουρες για τη δυνατότητά τους να προχωρήσουν ψηλότερα. Περισσότερες από τις μισές (55%) κάποιες στιγμές αμ-φιταλαντεύτηκαν για το αν θα τα καταφέρουν, ενώ σε κάποιες άλ-λες, λίγες βέβαια (7%), η πορεία τους διέψευσε τους φόβους που ένιωθαν. Στο πλαίσιο αυτό, η δυσκολία να συνδυάσουν καριέρα με οικογένεια και οι προσωπικοί τους φόβοι/ανασφάλεια καταγρά-φονται ως τα πρώτα πιο σημαντικά εμπόδια που αντιμετώπισαν στη διάρκεια της εργασιακής τους πορείας, γεγονός που δείχνει τις «εσωτερικές» και «ενδογενείς» πιέσεις που δέχονται οι γυναίκες που θέλουν να προχωρήσουν στην ιεραρχία. Μαζί με αυτά, στα τρία πιο σημαντικά εμπόδια αναφέρονται επίσης ο αθέμιτος ανταγωνισμός και οι προκαταλήψεις στο εργασιακό πε-ριβάλλον, που θεμελιώνουν τις εξωτερικές/εργασιακές πιέσεις που δέχεται μια γυναίκα στέλεχος. Ενδιαφέρον είναι να τονιστεί πως το πρώτο σε σημαντικότητα εμπόδιο για τους άντρες είναι η εται-ρική κουλτούρα/νοοτροπία που αναφέρεται από έναν στους πέντε άντρες ηγέτες (20%). Μόνο το 7% των γυναικών (έναντι του 15% των αντρών) νιώθουν πως δεν αντιμετώπισαν εμπόδια στην πορεία τους.

Συγκεκριμένα, σε σύνολο 23.968 εταιρειών, οι 5.049 διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη,

ήτοι ποσοστό 21,07%. Το αντίστοιχο ποσο-στό το 2013 ανερχόταν στο 19,6%.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το με-γαλύτερο ποσοστό των εταιρειών που δι-ευθύνονται από γυναίκες, διαχρονικά, εντοπίζεται στις πολύ μικρές ή τις μικρές επιχειρήσεις (με βάση την επίσημη κατη-γοριοποίηση που ακολουθείται στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση). Μάλιστα, παρατηρείται ότι όσο αυξάνει το μέγεθος των εταιρειών (βάσει ετήσιου κύκλου εργασιών και προ-σωπικού) τόσο περισσότερο μειώνεται το ποσοστό συμμετοχής των εταιρειών που δι-

ευθύνεται από γυναίκες. Πράγματι, με βάση τα πρόσφατα δεδομένα, το υψηλότερο μερίδιο συμμετοχής (εται-ρειών που διοικούνται από γυναίκες) εντο-πίζεται στις επιχειρήσεις με κύκλο εργα-σιών μικρότερο από 2 εκατ. ευρώ (23,2%) και με προσωπικό μικρότερο από 10 άτομα (23,1%). Αντίθετα, στις μεγάλες (large) επι-χειρήσεις, το αντίστοιχο ποσοστό μειώνεται σημαντικά (7,6% στις εταιρείες με πωλή-σεις άνω των 50 εκατ. ευρώ ή μερίδιο 8,1% στις εταιρείες με προσωπικό άνω των 250 ατόμων). Επισημαίνεται ότι στη φετινή έρευνα πα-ρατηρείται αξιόλογη αύξηση του ποσοστού διείσδυσης των γυναικών σε όλες τις επι-μέρους κατηγορίες (βάσει τάξης μεγέθους

εταιρειών) συγκριτικά με την περσινή έρευ-να. Η εντονότερη μεταβολή του ποσοστού διείσδυσης εντοπίζεται κυρίως στις μεγάλες εταιρείες και εν συνεχεία στις πολύ μικρές. Όσον αφορά στις κορυφαίες εταιρείες που διευθύνονται από γυναίκες ανώτατα στε-λέχη και περιλαμβάνονται στην παρού-σα έκδοση (“Top 500 LWiB”), το 58% του δείγματος αφορά την ομάδα εταιρειών με κύκλο εργασιών μεταξύ 2 και 10 εκατ. ευρώ το 2014, και ακολούθησε η κατηγορία «10 εκατ.-50 εκατ.» (μερίδιο 36,2%). Επιβεβαι-ώνεται επομένως ότι η συντριπτική πλει-οψηφία (94,2%) των κορυφαίων εταιρει-ών που διευθύνονται από γυναίκες-ανώτατα στελέχη χαρακτηρίζονται (με βάση τα ευ-ρωπαϊκά πρότυπα) μικρομεσαίου μεγέθους.

ΜΟΝΟ ΤO 21% ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΟΙΚΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣΚατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα αυξήθηκε ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων

που διευθύνονται από γυναίκες, σύμφωνα με έρευνα της ICAP.

Έρευνα ICAP

ΧΡΗΜΑ 57

ΒΑΛΕΡΙΑ ΤΣΑΜΗProject Leader για την έρευνα ως μέλος της Ομάδας Δράσης ΕΑΣΕΔιευθύνουσα Σύμβουλος, Focus Bari AE

Μας διαφοροποιεί η πίστη στον εαυτό μας

Χωρίς αμφιβολία, πολλές από τις προκλήσεις που άντρες και γυ-ναίκες έχουν να αντιμετωπίσουν όσο ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας, αλλά και όταν ακόμη φτάνουν στις υψηλές θέσεις, είναι κοινές: η αναζήτηση ισορροπίας στη σχέση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η συνεχής προσπάθεια να είναι αποτελε-σματικοί και να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις ενός μεταβαλ-λόμενου εργασιακού περιβάλλοντος, η ανάγκη να λειτουργούν σε πολλά επίπεδα ταυτόχρονα, είναι κάποιες από αυτές. Εκεί που, οι γυναίκες κυρίως, διαφοροποιούμαστε είναι η πίστη στον εαυτό μας, η πίστη ότι μπορούμε να πετύχουμε αυτό που θέλουμε. Δεν ξέρω σε ποιον βαθμό αυτό είναι αποτέλεσμα δικής μας ανασφάλειας, επι-χειρησιακής νοοτροπίας, πιέσεων από το οικογενειακό περιβάλλον ή μη παροχής διευκολύνσεων από τις επιχειρήσεις ή το κράτος -ενδεχομένως να είναι συνδυασμός όλων αυτών. Σίγουρο είναι πως όταν οι γυναίκες φτάνουν ψηλά στην ιεραρχία, δεν υπολείπονται σε τίποτα σε σχέση με τους άντρες και συμβάλλουν –ενδεχομένως με διαφορετικό, αλλά εξίσου πολύτιμο τρόπο– στην επιτυχία των οργανισμών που διοικούν.

ΤΙ «ΘΥΣΙΕΣ» ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ:Η καριέρα χτίζεται με θυσίες, αδιακρίτως φύλου

Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες αναγνωρίζουν πως η μεγαλύτε-ρη θυσία που χρειάστηκε να κάνουν για να προχωρήσουν στην κα-ριέρα τους ήταν ο προσωπικός χρόνος για τον εαυτό τους. Ακολου-θούν τα προσωπικά ενδιαφέροντα και οι φίλοι, ενώ χαμηλότερα βρίσκονται η σχέση με τον/τη σύντροφο/σύζυγο, τα παιδιά, η υγεία και οι γονείς/αδέρφια. Χαμηλό ποσοστό τόσο γυναικών (7%) όσο και αντρών (13%) θεωρούν πως δεν χρειάστηκε να κάνουν θυσίες. Εκεί που οι γυναίκες ηγέτες διαφέρουν από τους άντρες συναδέλ-φους τους είναι η σημερινή αντίληψή τους για το κατά πόσο οι θυσίες που έκαναν ήταν απαραίτητες ή όχι: το 63% των γυναικών σε σχέση με το 49% των αντρών θεωρούν, ακόμη και σήμερα, πως δεν θα μπορούσαν να είχαν προχωρήσει χωρίς αυτές τις θυσίες.

ΤΙ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΗΓΕΤΗ:Ο ηγέτης πρέπει να είναι οραματιστής και εμπνευστής

H μεγάλη πλειοψηφία των γυναικών (66%) θεωρούν πως η ηγεσία είναι κάτι που μπορεί να διδαχτεί και να καλλιεργηθεί, αντίληψη η οποία βρίσκει σύμφωνους και τους άντρες συναδέλφους τους. Οραματίζονται τον αποτελεσματικό ηγέτη σαν μια «κινητήρια δύναμη» που δίνει όραμα και σκοπό και επενδύει στους ανθρώ-πους, ενώ ταυτόχρονα είναι σε θέση να παίρνει αποφάσεις που θα οδηγήσουν στην επίτευξη των στόχων. Πιστεύουν επίσης πως ο ηγέτης πρέπει να δίνει πρώτος το παράδειγμα, να μη φοβάται να πάρει ρίσκα, να αναγνωρίζει και να επαινεί τα επιτεύγματα των ανθρώπων του. Στα τέσσερα πρώτα χαρακτηριστικά, ακόμη κι αν διαφοροποιούνται οι βαρύτητες, υπάρχει σύγκλιση απόψεων μετα-ξύ αντρών και γυναικών ηγετών. Η συμβουλή των γυναικών προς τους νέους που θέλουν να εξελιχθούν επαγγελματικά και να ανέ-βουν στην ιεραρχία είναι να διαθέτουν χαρακτηριστικά αντίστοιχα αυτών που βοήθησαν τις ίδιες να εξελιχθούν (αποτελεσματικότητα, αυτενέργεια/self-motivation, διάθεση να μαθαίνουν νέα πράγματα) ή που σήμερα πλέον αναγνωρίζουν πως θα μπορούσαν και οι ίδιες να έχουν (όπως η εμπιστοσύνη στον εαυτό τους) και, επιπλέον, να μη φοβούνται τις προκλήσεις, να δείχνουν επιμονή και να λειτουρ-γούν ομαδικά.

Ελάχιστες γυναίκες ηγέτες έχουν τη θέση του προέδρου ή αντιπροέδρου ΔΣ, δύο στις πέντε έχουν τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ενώ σχεδόν οι μισές βρίσκονται στη θέση του γενικού διευθυντή.

58 Απρίλιος 2016

Κλειδί επιτυχίας η ισορροπία των φύλων στις επιχειρήσειςΤι μπορούν να προσφέρουν οι γυναίκες σε υψηλές διοικητικές θέσεις

Κ ατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας μου, συνάντησα αρκετές δυσκολίες και αμφισβητήσεις, ως γυναίκα, ως προς το αν θα μπορούσα να ανταποκριθώ στις επαγ-

γελματικές μου υποχρεώσεις, ιδιαίτερα όταν απέκτησα τα δύο παιδιά μου. Θεωρώ ότι για να μπορέσει κάθε γυναίκα να επιτύχει να ανε-λιχθεί σε υψηλές διοικητικές θέσεις, απαιτείται συνέπεια, προ-σήλωση, μεθοδικότητα και ανάπτυξη καλής και αποτελεσματι-κής επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας, για να κερδίσει τον σεβασμό και την εκτίμηση. Οι γυναίκες διαθέτουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους άντρες: είναι πιο οργανωτικές, καλοί ακροατές και η συμμετοχή τους σε ομάδες εργασίας αποτελεί τον καταλύτη που τις καθιστά πιο αποτελεσματικές και δημιουργικές. Η πρόοδος που επιτεύχθηκε αναφορικά με την ισότητα των φύλων στις επιχειρήσεις διαφοροποιείται σημαντικά σε όλο τον κόσμο, όμως οι περισσότερες χώρες εξακολουθούν να απέχουν από το όριο του 30% σχετικά με την εκπροσώπηση των γυναικών σε διοικητικά συμβούλια και διευθυντικές θέ-σεις. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη πρόοδο ως προς την εκπροσώ-πηση γυναικών σε ηγετικές θέσεις είναι η Βουλγαρία (37%), η Λετονία (36%), οι Φιλιππίνες (33%), η Σλοβενία (33%) και η Ρουμανία (32%).Στην Ελλάδα, η εκπροσώπηση γυναικών σε ηγετικές θέσεις

στις επιχειρήσεις ανέρχεται στο 22%, ποσοστό αντίστοιχο με αυτό της Σουηδίας και της Νορβηγίας. Αναφορικά όμως με τη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια, το ποσοστό μειώνεται στο 11%.Διεθνείς στατιστικές δείχνουν ότι οι γυναίκες, ακόμη και σε προηγμένες χώρες, αμείβονται χαμηλότερα σε σχέση με τους άντρες που βρίσκονται ιεραρχικά στην ίδια θέση. Σε μια εποχή στην οποία οι εταιρείες αντιμετωπίζουν πρω-τοφανείς προκλήσεις, η ισορροπημένη εκπροσώπηση των φύλων και η ενθάρρυνση της διαφορετικότητας αποτελούν προϋπόθεση για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων. Η συνεισφορά των δεξιοτήτων των γυναικών και η διαφορετι-κή προσέγγιση των θεμάτων αναμφισβήτητα συμβάλλουν σε βελτιωμένες οικονομικές επιδόσεις. Η γυναίκα-στέλεχος μπορεί να επιτύχει την ισορροπία ανά-μεσα στις επαγγελματικές και τις οικογενειακές της υποχρε-ώσεις όταν έχει την υποστήριξη των μελών της οικογένειάς της. Παράλληλα, δεδομένου του περιορισμένου χρόνου της, επιτυγχάνει να χειρίζεται και να οργανώνει καλύτερα και απο-τελεσματικότερα τις προσωπικές της υποθέσεις.Τέλος, επισημαίνεται ότι και η Πολιτεία πρέπει να αναπτύξει τις κατάλληλες υποδομές –όπως κρατικούς παιδικούς σταθ-μούς– που θα λειτουργούν μέχρι αργά το απόγευμα και θα υποστηρίζουν τη γυναίκα-μητέρα, για να μπορεί να ανταπο-κριθεί αποτελεσματικά και στους δύο ρόλους.

της Χαράς Βαρδακάρη*Διευθύνουσα σύμβουλος και μέλος ΔΣ

ΧΡΗΜΑ 59

*Η Χαρά Βαρδακάρη είναι διευθύνουσα σύμβουλος της Πειραιώς Factoring AE και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου από το 2015. Κατέχει θέση γενικής διευθύντριας από το 2007. Προηγουμένως, κατείχε για 11 έτη τη θέση Sales & Marketing Manager στην ABC Factors (Alpha Bank), προερχόμενη από την HSBC, στην οποία εργάστηκε για 4 έτη στο Corporate Department and Private Banking. Η πορεία της στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, μετά την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών της σπουδών στο Παρίσι σε Finance, άρχισε ως σύμβουλος επιχειρήσεων, με την εκπόνηση μελετών (Feasibility Studies) σε διάφορους κλάδους της οικονομίας.

Η Πειραιώς Factoring AE ιδρύθηκε το 1998 και είναι 100% θυγατρική του Ομίλου Πειραιώς, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων. Η Πειραιώς Factoring ΑΕ παρέχει όλο το φάσμα των υπηρεσιών factoring, χρηματοδοτεί και διαχειρίζεται γεγενημένες απαιτήσεις σχέσεων που αναπτύσσονται τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στον διεθνή, με συνέργειες που έχει αναπτύξει εδώ και χρόνια μέσω της διεθνούς αλυσίδας Factors Chain International (FCI). Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αλυσίδα πρακτόρων factoring στον κόσμο, που μετά την πρόσφατη (Οκτώβριος 2015) συνένωσή της με την IFG –International Factoring Group– αριθμεί 400 μέλη και έχει παρουσία σε περισσότερες από 90 χώρες. Η Πειραιώς Factoring βραβεύθηκε από το FCI ως ο πράκτορας με τη μεγαλύτερη βελτίωση των υπηρεσιών του. Η Πειραιώς Factoring AE το 2015 αύξησε τον κύκλο εργασιών κατά 21%, φθάνοντας σε 1,6 δισ. ευρώ, με δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 22,10%, κέρδη προ φόρων 7,5 εκατ. ευρώ και διατηρώντας χαμηλό ποσοστό επισφαλειών. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρήσης, ολοκλήρωσε τη συγχώνευση του χαρτοφυ-λακίου των πέντε πρακτόρων, τους οποίους η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε εντός του 2012 και 2013. Δεδομένης της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης της χώρας μας, με τη συνεχιζόμενη ύφεση, στόχος της Πειραιώς Factoring AE, στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, είναι η ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας και η άμεση συμβο-λή της στην ανάπτυξη της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, με την παροχή των ακόλουθων υπηρεσιών:

• Άμεση και στοχευμένη χρηματοδότηση χωρίς να απαιτούνται εμπράγματες εξασφαλίσεις.• Ανάπτυξη νέων προϊόντων που θα βοηθήσουν στη χρηματοδότηση της εφοδιαστικής

αλυσίδας των επιχειρήσεων.• Ασφάλιση και χρηματοδότηση των εξαγωγών των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω του

εξαγωγικού factoring (κάλυψη πιστωτικού κινδύνου 100%).• Ανάπτυξη συνεργειών με τον όμιλό της για την παροχή ολοκληρωμένων λύσεων στους

πελάτες, προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους.• Συμβολή στην ανάπτυξη του προϊόντος της «Συμβολαιακής Γεωργίας» για την ενίσχυση

του αγροτικού τομέα.

Τέλος θεωρώ ότι στο σημερινό αντίξοο περιβάλλον υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες που θα πρέπει οι ελληνικές επιχειρήσεις να εστιάσουν την προσοχή τους για την ανάδειξη νέων τά-σεων στις διεθνείς αγορές. Παράλληλα θα πρέπει να επανεξετάσουν τις βέλτιστες εταιρικές στρατηγικές που με την βοήθεια των χρηματοοικονομικών εργαλείων θα τις βοηθήσουν να χαράξουν νέα πορεία.

Πειραιώς Factoring:Στηρίζει την ελληνική επιχειρηματικότητα

60 Απρίλιος 2016

ΜΑΡΙΚΑ ΛΑΜΠΡΟΥΣυντονίστρια της Ομάδας Δράσης ΕΑΣΕGeneral Manager Business Imaging & Professional Print, Intersys ΑΕ

Ξέρουμε να τρέχουμε Μαραθώνιο

Οι γυναίκες –αν και πλέον κατά τεκμήριο με ισάξια ή και ανώτερη από τους άντρες μόρφωση– συνεχίζουν να αποτελούν μειοψηφία στον εργασιακό χώρο, και ειδικά στις θέσεις υψηλής ευθύνης. Πα-ρότι πολλά κοινωνικά εμπόδια καταρρίπτονται χρόνο με τον χρόνο, παρότι οι περισσότεροι νέοι γονείς –τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες κοινωνίες– επιφυλάσσουν ισότιμη μεταχείριση στα διαφορετικού φύλου παιδιά τους, είναι προφανές ότι η αλλαγή προχωράει με πολύ αργά βήματα, και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Οι γυναίκες συ-νεχίζουν να δυσκολεύονται να φτάσουν στην κορυφή. Το χειρότερο δε είναι ότι, συχνά, δυσκολεύονται ακόμη και να την ονειρευτούν. Επομένως, πώς να τη διεκδικήσουν; Οι γυναίκες που τα κατάφεραν να φτάσουν ψηλά προσπάθησαν πολύ, σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα περισσότερο από τους άντρες ομολό-γους τους. Επέδειξαν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως επιμονή, πείσμα, πίστη στον εαυτό τους και τις δυνάμεις τους, διαρκή διάθεση για μάθηση, σκληρή δουλειά, πίστη σε ένα όραμα πέρα από τα στενά όρια του όποιου «κύκλου» τους. Οι γυναίκες αυτές μπήκαν στη μάχη χωρίς ενδοιασμούς και με πλήρη συναίσθηση των δυσκολιών που η απόφασή τους αυτή θα επέφερε στην καθημερινότητά τους. Τουλά-χιστον όσες βρέθηκαν σε υψηλές θέσεις ευθύνης –όχι γρήγορα και αδικαιολόγητα, «κληρονομικώ» ή άλλω «δικαίω»*– είναι άξιες σεβα-σμού και, γιατί όχι, θα πρέπει να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για τις νεώτερες. Γιατί ξεκίνησαν «από κάτω» και «από μακριά» και έχτισαν την καριέρα τους τούβλο-τούβλο! Αυτές οι γυναίκες είναι και

άξιες εμπιστοσύνης, γιατί έχουν αποδείξει ότι ξέρουν να τρέχουν Μα-ραθώνιο! Διαθέτουν οι γυναίκες ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τις κάνουν «επι-τυχημένες» στον κόσμο των επιχειρήσεων; Διαθέτουν κάποια άλλα που δημιουργούν εμπόδια στην πρόοδό τους; «Ναι» και στα δύο. Φαί-νεται, πάντως, ότι η αποδοχή ή η σύγκρουση με τις καθιερωμένες κοινωνικές συμβάσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη κάθε επαγγελματικής πορείας. Άλλωστε, η επιτυχία είναι θέμα ορισμού, ως εκ τούτου επιδέχεται πολλών διαφορετικών ερμηνειών. Προσωπικά, πρεσβεύω ότι η επιτυχία είναι αποτέλεσμα κυρίως προ-σωπικότητας και όχι φύλου. Οι αξίες που καθένας και καθεμιά επι-δεικνύουν στην καθημερινή πρακτική τους, ο τρόπος με τον οποίο χειρίζονται –τις δύσκολες κυρίως– καταστάσεις αποτελούν ισχυρό δείγμα του βαθμού προσωπικής ωριμότητας και αυτοεκτίμησης. Εκεί «παίζεται η παρτίδα», όχι στους ηχηρούς τίτλους. Πίσω από το περι-τύλιγμα υπάρχει πάντα η ουσία. Αυτή η ουσία, που δεν είναι καθό-λου προφανής, καθορίζει –στο μυαλό μου– τη βαρύτητα του ατόμου. Και με τέτοια κριτήρια πιστεύω ότι θα έπρεπε να γίνονται οι επιλογές υψηλόβαθμων στελεχών και οι αναγνωρίσεις ικανών επιχειρημα-τιών. Στην πλειοψηφία τους, οι γυναίκες είναι εκπαιδευμένες από μικρές να μοχθούν, να νοιάζονται, να λογοδοτούν, να ονειρεύονται, εξαιρε-τικά χρήσιμα βέλη στην επαγγελματική τους φαρέτρα, που αν αξιο-ποιηθούν σωστά και αν εκτιμηθούν κατάλληλα από το περιβάλλον, μπορεί να οδηγήσουν σε ιδανικά αποτελέσματα, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Οι στατιστικές λένε ότι, κατά κανόνα, οι εταιρείες που διοικούνται από γυναίκες είναι πιο κερδοφόρες. Είναι ενδεικτικό αυτό της γυ-ναικείας ικανότητας; Δεν θα σταματούσα εκεί. Απλά οι γυναίκες που έχουν τόσο σημαντική ευθύνη παθιάζονται με τη δουλειά τους και θέλουν να πλησιάσουν το –σχεδόν– τέλειο. Και κάπου εκεί μπορεί να «καούν» από υπερπροσπάθεια, από αλαζονεία, από υπέρμετρη φιλο-δοξία, από άγνοια κινδύνου, από ζηλόφθονους συνεργάτες. Πάντως, όπως και να ’χει, το ταξίδι της επαγγελματικής προόδου εί-ναι σαγηνευτικά επικίνδυνο και επικίνδυνα σαγηνευτικό… και ίσως γι’ αυτό αξίζει τον κόπο!*Για να μην παρεξηγηθώ, ευτυχώς, έχουμε αρκετά παραδείγματα γυ-ναικών-γόνων επιχειρηματικών οικογενειών που ξεπερνούν και τους γεννήτορές τους σε προκοπή και ικανότητες, αλλά δυστυχώς δεν αποτελούν τον κανόνα.

Προσωπικά, πρεσβεύω ότι η επιτυχία είναι αποτέλεσμα κυρίως προσωπικότητας και όχι φύλου. Οι αξίες που καθένας και καθεμιά επιδεικνύουν στην καθημερινή πρακτική τους, ο τρόπος με τον οποίο χειρίζονται καταστάσεις αποτελούν ισχυρό δείγμα του βαθμού προσωπικής ωριμότητας και αυτοεκτίμησης

αφιέρωμα ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ~

ΧΡΗΜΑ 61

Αναπόσπαστο κοµµάτι

της ενηµέρωσής σας!

Αποκαλυπτική ∆ηµοσιογραφία

Αποκλειστικότητες

Απόψεις Στελεχών

Προσωπογραφίες

∆ιεθνή Θέµατα

Εκπαιδευτικά Βοηθήµατα

Videos

Τ: 210 99 84 950, F: 210 99 84 953

Το αποτελεί

τη νέα πύλη στην ασφαλιστική αγορά.

Με συνεχή ανανέωση και ειδήσεις

από όλο τον κόσµο, συγκρίσεις

προϊόντων και multimedia, αποτελεί

τον πιο πλήρη ασφαλιστικό σας οδηγό.

Πλοηγηθείτε, σήµερα κιόλας,

µε ταχύτητα, ασφάλεια και εγκυρότητα

στον κόσµο του

62 Απρίλιος 2016

Μ εγάλωσα στις επιχειρήσεις, πιστεύοντας ότι η αξιολόγηση της απόδοσης είναι το μοναδικό εργαλείο διοίκησης που βοηθά την επιχεί-

ρηση να επιβραβεύσει τους καλύτερους και να αυξήσει την παραγωγικότητά της. Επίσης, έμαθα να πιστεύω ότι η εκπαίδευση στο σύστημα αυτό και η πρακτική εφαρ-μογή του με έκανε καλύτερο μάνατζερ ανθρώπων και καταστάσεων και με βοήθησε να αναπτύξω χρήσιμες επαγγελματικές ικανότητες. Η συνάντηση της αξιολόγησης, με τη συμμετοχή προϊσταμένου και υφισταμένου, με έκανε οπαδό της ειλικρινούς και ανοιχτής επικοινωνίας μεταξύ των δύο. Επίσης, πίστεψα ότι η συζήτηση αυτή δοκιμάζει αλλά και ισχυροποιεί τη σχέση μεταξύ τους. Η εμπειρία μου αυτή, εκτός των άλλων, μου έδινε την «υπερηφά-νεια» ότι ανήκα σε μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων, την κατηγορία αυτών που εργάζονται στις πολυεθνικές. Εμείς είχαμε την τύχη να αξιολογούμαστε αντικειμενικά για την πραγματική εργασία μας και υπερείχαμε των συναδέλφων μας των ελληνικών επιχειρήσεων ή του Δημοσίου, που βίωναν ένα καθεστώς «ευνοι-οκρατίας» και «νεποτισμού». Αργότερα, ως σύμβουλος επιχειρήσεων, αισθανόμουν «ηθική υπεροχή» διδάσκοντας τα οφέλη της αξιολόγησης σε ομάδες καχύποπτων Ελλήνων και άλλων Βαλκάνιων εργαζομένων που είχαν διαφορετικές εμπειρίες. Όταν μάλιστα η συζήτηση για την αξιολόγηση στο Δημόσιο έφτασε στο αποκορύφωμά της, δύο χρόνια πριν, αισθάνθηκα δικαίωση, έστω κι αν ήξερα ότι από την πολιτική βούληση μέχρι την πράξη η απόσταση είναι τεράστια, όπως άλλωστε αποδείχτηκε στην πράξη. Όμως, μια σειρά δημοσιευμάτων του διεθνούς επιχειρηματικού Τύπου, από τις αρχές και τα μέσα του 2015, ανέδειξε μια νέα τάση, που ήρθε να αναταράξει το παγιωμένο σύστημα αξιών των στε-λεχών σαν εμένα. Το 6% των εταιρειών του Fortune 500, μεταξύ των οποίων οι καινοτομικές Accenture, Microsoft, Adobe, Dell, Deloitte κ.ά., εγκαταλείπουν τη διαδικασία της αξιολόγησης εργαζομένων, τουλάχιστον όπως την ξέραμε. Τα ρήματα της αγ-γλικής “ditch” και “scrap”, που χρησιμοποιήθηκαν, πρόσθεσαν έναν τόνο περιφρόνησης στις ενέργειες αυτές. Αιτίες; Πολλές:

«κόστος», «γραφειοκρατία», «χρόνος», «παρελθοντο-λογία», «υποκειμενικότητα». Μια έρευνα της συμβου-λευτικής CEB αποφαίνεται ότι μια εταιρεία 10.000 ατό-μων πρέπει να δαπανά 35 εκατ. δολ. κάθε χρόνο για την πραγματοποίηση της αξιολόγησης απόδοσης, ενώ η Deloitte υπολόγισε ότι κατανάλωνε 2 εκατομμύρια ώρες

ετησίως για να καταλήξει στις βαθμολογίες των εργαζομένων της, χρησιμοποιώντας πάντως ένα αρκετά περίπλοκο σύστημα. Οι επικριτές τονίζουν ότι το σύστημα καλλιεργεί τον ανταγωνισμό αντί για τη συνεργασία, ενώ ισχυρίζονται ότι οι εργαζόμενοι που αυτοπροβάλλονται παίρνουν συνήθως υψηλότερη βαθμολογία από τους εργαζομένους ουσίας. Ιδιαίτερη κριτική δέχεται η «διαβόητη» κανονική κατανομή (Gauss), σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά των εργαζόμενων που χαρακτηρίζονται «εξαιρετικοί», «καλοί» ή «κάτω των προσδο-κιών» είναι προκαθορισμένα και οι προϊστάμενοι πιέζονται, αδί-κως πολλές φορές, να κατατάξουν τους εργαζομένους σε μία από τις τρεις κατηγορίες. Το ερώτημα όμως που τίθεται σε αυτούς που το καταργούν είναι: Με τι το αντικαθιστούν; Οι απαντήσεις συγκλίνουν σε κάποια κοινά θέματα: Έμφαση στο μέλλον έναντι του παρελθόντος, ανά-πτυξη των εργαζομένων αντί της βαθμολόγησης, συνεχής διάλο-γος αντί για ετήσια συνάντηση, ευελιξία αντί για γραφειοκρατία, συνεργασία αντί του ανταγωνισμού. Ο CEO της Accenture, Pierre Nanterme, δηλώνει ότι σημασία έχει να επιλέγεις το σωστό άτο-μο. Μετά, απλώς πρέπει να του δίνεις τα εφόδια και την ελευθερία που χρειάζεται για να κάνει τη δουλειά του. Η Deloitte αντικαθιστά το σύστημά της με 4 απλές ερωτήσεις προς τους προϊσταμένους, με βασικό θέμα το «τι θα κάνετε με τον εργαζόμενο» αντί του «πώς τον βαθμολογείτε». «Όχι» σε μοίρα-σμα ατομικών στόχων, «όχι» σε ετήσια συνάντηση με τον εργα-ζόμενο. Η Adobe αντικαθιστά το σύστημα με συχνά “check ins” του προ-ϊσταμένου πάνω στη δουλειά των υφισταμένων. Τα “check ins” αυτά ακολουθούν συνήθως τα milestones ενός project. Δεν υπάρ-χουν γραπτά, και οι προϊστάμενοι καλούνται να αποφασίσουν ο

άρθρο

του Κώστα Ζούλια, Director Human

Capital Consulting, ICAP Advisory

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ: Στον Καιάδα ή στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ;

ΧΡΗΜΑ 63

καθένας για το ποσό της αύξησης ή το bonus που θα πάρουν οι υφιστάμενοί τους. Τα παραπάνω ακούγονται πολύ βολικά σε μια χώρα στην οποία η ατομική αξιολόγηση προκαλεί δυσθυμία σε μεγάλο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού, όμως ο καλόπιστος παρατηρητής αναρωτιέ-ται: Πώς η έλλειψη συστήματος θα αντιμετωπίσει το θέμα της αντικειμενικότητας στις αμοιβές και στην ανέλιξη των εργαζο-μένων; Σε αντιπαράθεση με τις παραπάνω απόψεις και υπέρ της υπερά-σπισης του συστήματος, έρχεται ο CEO της Hogan Assessments και γνωστός εργασιακός ψυχολόγος, ο Tomas Chamorro-Premuzic, σε ένα πρόσφατο άρθρο του στο Management Today. Ο Chamorro-Premuzic ισχυρίζεται ότι η τάση αυτή είναι περισσό-τερο μια καμπάνια δημοσίων σχέσεων παρά μια νέα κατεύθυνση στη διαχείριση απόδοσης. Παραδέχεται μεν ότι υπάρχουν αρκετά ελαττώματα σε ένα σύστημα αξιολόγησης, όπως υποκειμενικότη-τα, ευνοιοκρατία και κυρίως ανεπάρκεια δεδομένων για αντικει-μενική βαθμολόγηση, όμως η κατάργησή του είναι λάθος. Και να πώς το αιτιολογεί:

~ Ο νόμος του Pareto βρίσκει εφαρμογή στις επιχειρήσεις και καταδεικνύει ότι το 20% των εργαζομένων μιας επιχείρησης επιτυγχάνουν το 80% των αποτελεσμάτων. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αυτό το 20% των ανθρώπων μας που κάνει τη διαφορά, να το επιβραβεύουμε και να το εξελίσσουμε στην επιχείρηση.

~ Το σύστημα αξιολόγησης παρέχει το πλαίσιο για τη λειτουργία του συστήματος αμοιβών, δηλαδή αυξήσεις, bonus κ.λπ. Δεν έχει βρεθεί κάτι να το αντικαταστήσει. Οι εργαζόμενοι γνωρί-ζουν αυτό το γεγονός και το αποδέχονται.

~ Οι εργαζόμενοι χρειάζονται εποικοδομητική κριτική για να βελτιωθούν. Οι αυτοαξιολογήσεις δεν λειτουργούν, γιατί ο άνθρωποι έχουν μια εξωραϊσμένη εικόνα του εαυτού τους, και όταν η ανατροφοδότηση είναι άτυπη, τείνουν να την αγνοούν.

Πώς όμως θα βελτιώσουμε ένα σύστημα με αναγνωρισμένες αδυ-ναμίες; Ο Chamorro-Premuzic θέτει υπόψη μας ότι η δυνατότη-τά μας στη συλλογή δεδομένων αναπτύσσεται ταχύτατα. Άρα, αν εντοπίσουμε τα δεδομένα που συνδέουν συμπεριφορές των ερ-γαζομένων με εταιρικά αποτελέσματα, τα καταγράψουμε και τα μετρήσουμε, θα έχουμε ένα αντικειμενικότερο σύστημα. Αν μοι-ραστούμε αυτά τα δεδομένα με τους εργαζομένους μας, θα τους βοηθήσουμε να βελτιωθούν. Άρα, η τεχνολογία, σε συνδυασμό με την ψυχολογία, μπορεί να έρθει αρωγός, για να δημιουργηθεί ένα νέο, καλύτερο σύστημα αξιολόγησης. Χαίρομαι που υπάρχουν απόψεις που υποστηρίζουν την εξέλιξη του παραδοσιακού συστήματος αξιολόγησης αντί για την κατάρ-γησή του, ίσως γιατί αλλιώς θα έπρεπε να ακυρώσω ένα μεγάλο μέρος των «πιστεύω» μου σε σχέση με την εργασία των ανθρώ-πων. Αν υπερισχύσει η κατάργηση ως επιλογή του μέλλοντος, πολύ φοβάμαι ότι η ευνοιοκρατία, για την οποία τόσα ξέρουμε στην Ελλάδα, θα επικρατήσει και επισήμως σε παγκόσμια κλίμα-κα στον κόσμο των επιχειρήσεων. Και εμείς, εδώ, δεν θα έχουμε προλάβει ούτε καν να εφαρμόσουμε την αξιολόγηση στο ελληνι-κό Δημόσιο. Και θα μείνουμε με την ερώτηση: Μήπως τελικά δεν χρειαζόταν ποτέ;

Το 6% των εταιρειών του Fortune 500, μεταξύ των οποίων οι καινοτομικές Accenture, Microsoft, Adobe, Dell, Deloitte κ.ά., εγκαταλείπουν τη διαδικασία αξιολόγησης εργαζομένων, τουλάχιστον όπως την ξέραμε.

64 Απρίλιος 2016

Τ α τελευταία χρόνια, η ανάπτυξη αποτελεσματι-κών ομάδων αποτελεί διαρκή φροντίδα των επι-χειρήσεων, καθώς η αποτελεσματική συνεργασία

των εργαζομένων αποτελεί προϋπόθεση για την ανταγω-νιστικότητα και την επιτυχία της επιχείρησης. Αυτό εξη-γείται από τα πλεονεκτήματα της ομαδικής συνεργασίας, μεταξύ των οποίων είναι τα εξής:

~ Συνέργεια, καθώς το αποτέλεσμα της ομάδας είναι κα-λύτερο από το αποτέλεσμα κάθε μέλους, αλλά και του αθροίσματος των μελών της ομάδας όταν εργάζονται ως άτομα. Δηλαδή: 1+1>2.

~ Συντονισμός, αφού είναι πιο αποτελεσματικός ο συντονισμός μεταξύ ατόμων, τμημάτων, λειτουργιών, αποφάσεων κ.λπ.

~ Ηθικό, που θα είναι υψηλότερο λόγω της δυναμικής που ανα-πτύσσεται μέσω της αλληλεπίδρασης των μελών (π.χ. ενθάρρυν-ση, εμψύχωση, άμιλλα).

~ Ικανοποίηση, μιας και τα άτομα ικανοποιούν κοινωνικές και άλλες ανώτερες ανάγκες στο πλαίσιο της ομάδας.

Μια επιχείρηση συστήνει ομάδα με μέλη της όλους τους εργαζομέ-νους, έχοντας ως στόχο την υλοποίηση του επιχειρησιακού οράμα-τός της. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να υλοποιηθεί από την επιχείρηση και τους εργαζομένους της συνολικά, παρά μόνο αν συγκροτηθούν σε ομάδες. Η αρχική ομάδα χωρίζεται σε υποομάδες, όπου καθεμία θα έχει συγκεντρωμένους στόχους να επιτύχει, και να αξιολογηθεί.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΟΜAΔΑ;Ο όρος «ομάδα» χρησιμοποιείται όταν μεταξύ των ατόμων που τη συγκροτούν υπάρχει κοινός σκοπός, αρμονική συνεργασία, ανάθεση πρωτοβουλίας και ισότητα ανάμεσά τους, ανεξάρτητα από τον ρόλο που παίζει ο καθένας. Σε μια ομάδα, κάθε μέλος φροντίζει ώστε να συμπληρώνει την εργασία ή τον ρόλο του άλλου. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες η μη σωστή απόδοση μιας ομάδας έφερε συγκρούσεις και αντιπάθειες, υποβαθμίζοντας την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία στο χαμηλότερο επίπεδο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα επακόλουθα είναι η μείωση του ηθικού και των κινήτρων, η αύξηση του εργατικού κόστους, η μείωση της παραγωγικότητας, η χαμηλή ικανοποίηση στο εργασιακό περιβάλλον και η δυσκολότερη επίλυση των προβλημάτων. Από διάφορες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο πρόσφα-το παρελθόν, έχει προκύψει το συμπέρασμα ότι οι εργαζόμενοι δεν εγκαταλείπουν εταιρείες, αλλά ανθρώπους. Οι εργαζόμενοι επιδιώ-κουν να βρίσκονται δίπλα σε σπουδαίους μάνατζερ, με τους οποίους έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς εμπιστοσύνης. Η ομάδα είναι ένα σύστημα που έχει τη δική του δομή και τις δι-

κές του λειτουργίες. Αποτελείται από άτομα με ξεχωριστές προσωπικότητες, ενώ υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Συνήθως, αυτά που χαρακτηρίζουν μια πραγματική και επιτυχημένη επαγγελματική ομάδα είναι:

~ Το κοινό όραμα και οι αξίες ~ Το πνεύμα συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης ~ Η αρχή πως το κέρδος της ομάδας σημαίνει και κέρ-δος για κάθε μέλος της χωριστά

~ Η απουσία ανταγωνισμού μεταξύ των μελών (π.χ. «ποιος θα πάρει τα εύσημα»)

~ Η συνεισφορά κάθε μέλους της ομάδας με τις γνώσεις του, τις ικανότητες/δεξιότητές του και τη δική του εξειδίκευση στην επιτυχία της ομάδας

~ Η συχνή και ειλικρινής επικοινωνία μεταξύ των μελών

ΟΜAΔΕΣ ΜΕ ΣΚΟΠO ΚΑΙ OΡΑΜΑΈρευνες έχουν δείξει πως οι αποτελεσματικές ομάδες έχουν, κατά κανόνα, έξι έως οκτώ μέλη. Ομάδες αποτελούμενες από 12-15 άτομα θεωρούνται πολύ μεγάλες. Μια αναδρομή στο παρελθόν δείχνει πως υπήρξαν ομάδες που, αν και μικρές σε μέγεθος, κατάφεραν πράγμα-τα που για τους περισσότερους ανθρώπους θεωρούνταν ακατόρθωτα, επειδή είχαν σκοπό και όραμα. Τέτοια παραδείγματα είναι πολλά. Χαρακτηριστικότερο όλων η ελληνική εθνική ομάδα ποδοσφαίρου και το κατόρθωμά της με την κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλή-ματος ποδοσφαίρου το 2004 στην Πορτογαλία.

Ο ΡOΛΟΣ ΤΟΥ ΗΓEΤΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧIΑ ΤΗΣ ΟΜAΔΑΣΚάθε ομάδα χρειάζεται έναν leader, που θα καθορίσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινούνται οι λειτουργίες της ομάδας, θα φροντίζει να διατηρεί το όραμα ζωντανό, θα συντονίζει τις δραστηριότητες της ομάδας, θα αντιπροσωπεύει την ομάδα, θα διαπραγματεύεται για τους πόρους που χρειάζεται η ομάδα, θα συμφωνεί και θα ελέγχει τα χρονοδιαγράμματα, θα μεριμνά ώστε όλοι να συνεισφέρουν, αλλά και να καρπώνονται τα οφέλη. Παρ’ όλα αυτά, αρκετές είναι οι επιχειρήσεις που ακολουθούν το πα-ραδοσιακό μοντέλο, που θέλει τους διευθυντές/μάνατζερ να αποφα-σίζουν μόνοι τους τι θα αναθέσουν, πώς θα διευθύνουν τους συνερ-γάτες τους και θέτουν οι ίδιοι τα χρονοδιαγράμματα, αγνοώντας τα πλάνα των συνεργατών τους. Επειδή οι άνθρωποι κάνουν τη διαφορά στις επιχειρήσεις, ένας ικανός ηγέτης γνωρίζει πως με τον παραδοσιακό τρόπο διοίκησης στερείται τα πλεονεκτήματα που του προσφέρει η ομαδικότητα. Τα βασικά γνωρίσματα του ηγέτη-μάνατζερ πρέπει να είναι:

~ Η διορατικότητα σχετικά με επερχόμενες καταστάσεις ή γεγονό-

άρθρο

του Μιχάλη Μάρκου, ΜΒΑ, συμβούλου επιχειρήσεων και

καθηγητή Διοίκησης Επιχειρήσεων/Μάρκετινγκ

Ομαδικότητα: Πυλώνας επιτυχίας για την κερδοφορία μιας επιχείρησης

Από την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η αγορά, και η οικονομία γενικότερα, κερδισμένες φαίνεται να βγαίνουν οι εταιρείες στις οποίες η

ομαδικότητα και το team-building αποτελούν πάγιες τακτικές.

ΧΡΗΜΑ 65

τα, με ταυτόχρονο προσανατολισμό στον στόχο και την αποστο-λή της επιχείρησης.

~ Η ικανότητα διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. ~ Οι γνώσεις, η εμπειρία και οι δεξιότητες, ως εργαλεία για τη γρήγορη και σωστή λήψη αποφάσεων.

Ο ιδανικός ηγέτης πρέπει να διακατέχεται από θετικό πνεύμα και να έχει αποδείξει ότι μπορεί να εργάζεται με άλλους σαν ομάδα. Τέλος, ο ηγέτης πρέπει να αποτελεί πρότυπο για τα υπόλοιπα μέλη, ώστε αυτά να θέλουν να υιοθετήσουν κάποια από τα θετικά χαρακτηριστι-κά του.

Η ΕΠΙΛΟΓΉ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣΗ καρδιά κάθε ομάδας είναι τα μέλη της. Ο ηγέτης μπορεί να με-ριμνήσει για τους αναγκαίους πόρους της ομάδας και να προσπαθεί με διάφορους τρόπους να κρατά την παρακίνηση σε υψηλά επίπεδα, αλλά τα μέλη είναι αυτά που θα κάνουν την περισσότερη εργασία. Είναι πολύ σημαντικό η ομάδα να αποτελείται από τα σωστά άτομα, τα οποία διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες και εμπει-ρίες. Η επιλογή των ατόμων είναι το πιο κρίσιμο σημείο στο χτίσιμο μιας ομάδας. Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην προσωπικό-τητα κάθε υποψηφίου, όπως, λόγου χάριν, τις διαπροσωπικές ικανό-τητές του, την ικανότητά του δηλαδή να συνεργάζεται αρμονικά με άλλους. Γι’ αυτό, ένας έμπειρος ηγέτης ομάδας θα προσλάβει τα καλύτερα άτο-μα που θα βρει, δίνοντας έμφαση στην προσωπικότητα. Πρωταρχικό του μέλημα πρέπει να είναι η αναβάθμιση των τεχνικών τους ικανο-τήτων μέσω μελέτης, συμμετοχής σε σεμινάρια και άλλα παρόμοια. Ένας ηγέτης θα καταφέρει ώστε τα μέλη της ομάδας να είναι θετικά, να έχουν κίνητρα και να μοιράζονται έναν κοινό σκοπό. Με την πά-ροδο του χρόνου, τα μέλη θα μπορούν να συνεχίσουν το έργο μόνα τους, αφήνοντας χρόνο στους ηγέτες να βλέπουν με καθαρό μυαλό πού βρίσκεται η ομάδα ή η επιχείρησή τους, αλλά και πού θέλει να φτάσει. Είναι αυτονόητο πως αυτές οι αυτοκινούμενες ομάδες μπο-ρούν να συμβάλουν σημαντικά στην κερδοφορία των οργανισμών.Παράλληλα, η συνυπευθυνότητα καλλιεργείται και αναπτύσσεται με τον χρόνο και την ενέργεια που επενδύει η ομάδα στο τι πρέπει να επιτευχθεί και στη μεταξύ τους συνεργασία για την καλύτερη επίτευ-ξη του κοινού στόχου.

ΕΝΤΑΞΗ-ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΜΕΛΩΝΜε την πάροδο του χρόνου, τα μέλη μιας ομάδας μαθαίνουν πώς να επικοινωνούν καλύτερα, καθώς και πώς παίρνονται οι αποφάσεις. Δυστυχώς, ή και ευτυχώς, κάποια μέλη θα αποχωρήσουν από την ομάδα (οικειοθελώς ή μη) και νέα μέλη θα προσληφθούν. Αυτό δη-μιουργεί κάποιες αλλαγές και ερωτηματικά στα μέλη της ομάδας, όπως: Θα καταφέρουν τα νέα μέλη να δέσουν με τη νοοτροπία της ομάδας; Πόσο χρονικό διάστημα θα χρειαστούν για να εγκλιματι-στούν; Τα παλιά μέλη οφείλουν να καλύψουν τα κενά που δημιουρ-γήθηκαν με την αποχώρηση κάποιων συναδέλφων τους. Επιπροσθέ-τως, πρέπει να αφιερώσουν χρόνο για να βοηθήσουν τα νέα μέλη να προσαρμοστούν. Αυτές είναι και οι δυσκολίες που περνά μια ομάδα στον κύκλο ζωής της, καθώς συχνά χρειάζεται να αντικαταστήσει κάποια μέλη. Από αυτά, συμπεραίνουμε ότι όσο λιγότερες απώλειες έχει μια ομάδα σε μέλη τόσο το καλύτερο είναι γι’ αυτήν. Θα πρέπει να τονιστεί πως δεν χρειάζεται κάθε μέλος της ομάδας να διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά που έχουν αναφερθεί πιο πάνω.

Κάθε μέλος είναι πιθανό να διαθέτει ορισμένα μόνο από αυτά τα χα-ρακτηριστικά. Η ομάδα, ωστόσο, θα έχει συγκεντρώσει συνολικά όλα εκείνα τα προσόντα που συνδυάζουν οι προσωπικότητες των μελών της, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει επιτυχώς τους στόχους της.

TEAM BUILDING ΚΑΙ ΟΜΑΔΙΚΟΤΗΤΑΩς ομάδα νοείται ένα σύνολο ανθρώπων που σχετίζονται και συνερ-γάζονται συστηματικά για την επίτευξη κοινών στόχων. Η εργασία σε ομάδες προϋποθέτει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προσπάθεια από την πλευρά της διοίκησης, προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλλη-λο περιβάλλον. Ωστόσο, τα αποτελέσματα που επιφέρει μια τέτοια διαμόρφωση συνήθως βελτιώνουν κατά πολύ την απόδοση της επι-χείρησης. Σίγουρα η δυναμική των ομάδων αποτελεί μια σημαντική πτυχή για την αποτελεσματική λειτουργία και κερδοφορία οποιασ-δήποτε επιχείρησης, μικρής ή μεγάλης. Μέσω δραστηριοτήτων χτισίματος ομάδας (Team Building), ανανε-ώνεται το εργασιακό περιβάλλον, ενώ παράλληλα κάθε άτομο συνει-δητοποιεί διττά την αξία του (ως μονάδα και ως μέλος της ομάδας) και συμβάλλει στην εκπλήρωση του κοινού στόχου. Τα αποτελεσμα-τικότερα team building προγράμματα είναι εκείνα που βασίζονται στη συνεργασία, τη δημιουργικότητα, την αλληλεπίδραση, την ανοικτή επικοινωνία και την ομαδική προσπάθεια. Όταν μια εταιρεία κατανοήσει τη σημασία της ομαδικής συνεργασίας στη λειτουργία της και επιδιώκει καθημερινά την ύπαρξη πνεύματος συνεργασίας και ικανότητας επικέντρωσης στους στόχους της ομά-δας από τους εργαζομένους της, τότε αποκτά ένα συγκριτικό πλεο-νέκτημα προς την κερδοφορία και την υγιή ανάταξή της στην νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί στη αγορά.

Μιχάλης ΜάρκουΟ Μιχάλης Μάρκου είναι κάτοχος ΜΒΑ (Master in Business Administration) από την Ανώτατη Σχολή Εμπορίου της Γαλλίας (ESCEM Business & Management School) και παρακολουθεί τώρα το 2ο μεταπτυχιακό του (ΜΒΑ) από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπι-στήμιο (ΕΑΠ). Έχει επίσης πτυχίο στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Business & Technician Education Council της Μεγάλης Βρετανί-ας (UK). Έχει συνεργαστεί, από το 1991 έως σήμερα, ως διοικητικό-διευθυ-ντικό στέλεχος και σύμβουλος επιχειρήσεων σε μεγάλες πολυεθνι-κές εταιρείες από τους χώρους του Fast Moving Consumer Goods (FMCG), αυτοκινήτου, χρηματοδοτικών εταιρειών & τραπεζών και υπηρεσιών, συνεισφέροντας πολύπλευρα στην ανάπτυξη των εται-ρειών αυτών στην Ελλάδα. Παράλληλα, έχει δραστηριοποιηθεί και στην εκπαίδευση από το 1994: έχει διατελέσει εισηγητής σεμιναρίων και καθηγητής (με πάνω από 5.000 διδακτικές ώρες) σε θέματα διοίκησης επιχειρήσε-ων, πωλήσεων, μάρκετινγκ και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), της Ελληνικής Ακαδημίας Μάρκετινγκ (ΕΑΜ), του Ινστι-τούτου Πωλήσεων Ελλάδος (ΙΠΕ) και του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδος (ΣΔΑΔΕ). Παλιότερα, αποτέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Άρθρα του με θέματα σχετικά με τη διοίκηση επιχειρήσεων, τις πω-λήσεις, το μάρκετινγκ και τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά.

66 Απρίλιος 2016

CERTIFICATE IN INVESTMENT MANAGEMENT (CertIM)του CHARTERED INSTITUTE FOR SECURITIES & INVESTMENT (CISI) – www.cisi.org με περισσότερα από 40.000 μέλη και με αναγνώριση σε 110 χώρες σε όλο τον κόσμο

Πιστοποίηση αναγνωρισμένη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Ελλάδας ως ισοδύναμη με τον τίτλο επαγγελματικής πιστοποίησης «Διαχείριση Χαρτοφυλακίου Πελατών (γ)»

Από την H&F ANALYSIS (Accredited Training Provider) και τη VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS)Τηλ. 210 3219557, 698 3603160, 6945 851420, E-mail: info@hfanalysis.gr

ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

(ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ή ΟΜΑΔΙΚΑ)

Ανάλυση Πωλήσεων Ομίλου βάσει Ενδεικτικών Γεωγραφικών Αγορών. Περίοδος 2014-2015 (σε εκατ. Δολ ΗΠΑ)

Βόρεια Αμερική Διεθνείς Αγορές

2015 Μεταβολή 2014 2015 Μεταβολή 2014

Media 12.483 7,92% 11.567 Media 10.026 -8,34% 10.938

Ηλεκτρονικά Είδη και Άλλα Εμπορεύματα 50.401 30,85% 38.517 Ηλεκτρονικά Είδη και Άλλα Εμπορεύματα 25.196 12,64% 22.369

Άλλα (1) 824 9,87% 750 Άλλα (1) 196 -3,45% 203

Σύνολο Βόρειας Αμερικής 63.708 50.834 Σύνολο Διεθνών Αγορών 35.418 33.510

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ 12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΗΠΑ (ΣΕ ΔΟΛ. ΗΠΑ) $603,17

Αρ. Μετοχών (σε εκατ.)Χρ. Αξία (σε εκατ. $)Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.)Συντελεστής Beta

471,59284.449,54

4.241.4801,10

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΊΑ

Μέγ. 52 εβδ. ($)Χαμ. 52 εβδ. ($)Απόδ. 1-ΜΑπόδ. 6-ΜΑπόδ. 12-Μ

693,97 USD375,56 USD

7,92%7,24%

56,62%

Πηγή: Η Εταιρεία, Nasdaq, ΗΠΑ

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφο-ρίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρό-τητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

AMAZON.COM Inc.

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛΗ Amazon.com Inc. αποτελεί μια παγκόσμια εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου. Δια-θέτει και πωλεί πάσης φύσεως καταναλωτικά προϊόντα, όπως media, ηλεκτρονικά είδη κ.λπ., μέσω των διαδικτυακών της πλατφορμών σε όλες τις αγορές του κόσμου. Σχεδόν τα 2/3 των πωλήσεων του ομίλου προέρχονται από τις αγορές της Βόρειας Αμερικής.

Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο έτος, σε Δολ. ΗΠΑ)

ανάλυση

Πηγή: Χρηματιστήριο Nasdaq, Yahoo Finance.

550

500

450

400

350

300

9/4/2015 18/6/2015 27/8/2015 5//11/2015 14/1/2016 24/3/2016

600

650

700

750

[Bloomberg Ticker: AMZN:US] [Reuters Ticker: AMZN.O]Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο NASDAQ, ΗΠΑΚλάδος δραστηριότητας: Ηλεκτρονικό εμπόριο-Καταναλωτικά προϊόντα

ΧΡΗΜΑ 67

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝΓια τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων

Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτήΓια θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Έτος Ίδρυσης: 2002Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, 698 3603160, email: info@valueinvest.gr

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2009-2015(Όμιλος, σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ)

(σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ)

Πωλήσεις EBITDA ΚΠΦ ΚΜΦΔΜ P/Ε (x) P/BV(x)

EV / EBITDA(x)

ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE%

2009 24.509 1.507 1.161 902 315,4 54,1 190,0 0,02 17%

2010 34.204 1.974 1.497 1.152 246,9 41,4 145,7 0,03 17%

2011 48.077 1.945 934 631 450,8 36,7 143,7 0,05 8%

2012 61.093 2.835 544 -39 -7.293,6 34,7 98,8 0,45 0%

2013 74.452 3.998 506 274 1.038,1 29,2 70,0 0,40 3%

2014 88.988 4.924 -111 -241 -1.180,3 26,5 56,8 0,91 -2%

2015 107.006 8.514 1.568 596 477,3 21,3 32,5 0,62 4%

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2010-2015 (Όμιλος, σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ)

Σε εκατ. Δολ. ΗΠΑ 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Πωλήσεις 34.204 48.077 61.093 74.452 88.988 107.006

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) 26.561 37.288 45.971 54.181 62.752 71.651

Μικτό Περιθώριο Κέρδους % 22,35% 22,44% 24,75% 27,23% 29,48% 33,04%

Καθαρά Κέρδη μφδμ 1.152 631 -39 274 -241 596

Καθαρό Περιθώριο Κέρδους % 3,4% 1,3% -0,1% 0,4% -0,3% 0,6%

Ταμειακά Διαθέσιμα 3.777 5.269 8.084 8.658 14.557 15.890

Ημέρες Αποθεμάτων Ημέρες 44 49 48 50 48 52

Αποθέματα 3.202 4.992 6.031 7.411 8.299 10.243

Ημέρες Πελατών Ημέρες 17 20 23 23 23 22

Πελάτες 1.587 2.571 3.817 4.767 5.612 6.423

Ημέρες Προμηθευτών Ημέρες 111 109 106 102 96 104

Προμηθευτές 8.051 11.145 13.318 15.133 16.459 20.397

Operating Cycle Ημέρες 61 68 71 73 71 74

Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος) Ημέρες -50 -41 -35 -29 -24 -30

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφο-ρίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρό-τητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

68 Απρίλιος 2016

στρατηγική της ΕΕ «Μαζί για την Υγεία» στηρίζει την ευρύτερη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Το τρίτο πρόγραμμα της ΕΕ για την υγεία (2014-2020) είναι

το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τον τομέα της υγείας. Το πρόγραμμα εφαρμόζεται με βάση ετήσια σχέδια εργασί-ας, τα οποία καθορίζουν τους τομείς προτεραιότητας και τα κριτήρια χρηματοδότησης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 449,4 εκατ. ευρώ.

Τέσσερις είναι οι βασικοί στόχοι του προγράμματος:

~ Προαγωγή της υγείας, πρόληψη των νόσων και καλλιέργεια συνθηκών για την υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής, με βάση την αρχή «η υγεία σε όλες τις πολιτικές».

~ Προστασία των πολιτών της Ένωσης από σοβαρές διασυνορια-κές απειλές κατά της υγείας.

~ Συμβολή σε καινοτόμα, αποδοτικά και βιώσιμα συστήματα υγείας.

~ Διευκόλυνση της πρόσβασης των πολιτών της Ένωσης σε καλύ-τερη και ασφαλέστερη υγειονομική περίθαλψη.

Μηχανισμοί χρηματοδότησης

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα υγείας στηρίζει δράσεις που εμπίπτουν στις 23 θεματικές προτεραιότητες του προγράμματος, με στόχο τη βελτίωση και την προστασία της υγείας του πληθυσμού και την πα-ροχή στήριξης στα κράτη-μέλη για την ανάπτυξη και τη διατήρηση καινοτόμων και βιώσιμων συστημάτων υγείας. Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί χρηματοδότησης, ανάλογα με το είδος της δράσης. Δύο όμως μηχανισμοί είναι οι κυριότεροι: οι επιχορηγήσεις και οι προσκλήσεις υποβολής προσφορών. Οι επιχορηγήσεις μπορεί να έχουν τη μορφή επιχορηγήσεων έργων, επιχορηγήσεων λειτουργί-ας, άμεσων επιχορηγήσεων σε διεθνείς οργανισμούς και επιχορηγή-σεων προς τις αρχές και τους φορείς των κρατών-μελών για συγ-χρηματοδοτούμενες δραστηριότητες («κοινές δράσεις»). Ο τύπος χρηματοδότησης για κάθε δραστηριότητα καθορίζεται κάθε χρόνο σε σχετικό σχέδιο εργασίας, ώστε οι στόχοι να επιτυγ-χάνονται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα και με την πλήρη συνεργασία των ενδιαφερόμενων μερών. Εκτός αν ορίζεται διαφορετικά, βασική αρχή είναι η από κοινού χρηματοδότηση: οι επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα-λύπτουν ένα ορισμένο ποσοστό του συνολικού κόστους.Οι επιχορηγήσεις λειτουργίας αποτελούν χρηματοδοτικό μέσο του τρίτου προγράμματος της ΕΕ για την υγεία 2014-2020. Με βάση τα παραπάνω, ο Εκτελεστικός Οργανισμός για τους Καταναλωτές, την Υγεία και τα Τρόφιμα (CHAFEA) απευθύνει κάθε χρόνο πρόσκληση υποβολής προτάσεων. Θα εξετάζονται για χρηματοδότηση μόνο οι προτάσεις που έχουν άμεση συνάφεια με το θέμα και την περιγρα-φή που ορίζεται στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας. Οι προτάσεις που πραγματεύονται μόνο τον θεματικό τομέα χωρίς να εμπίπτουν επα-κριβώς στη συγκεκριμένη περιγραφή μιας δεδομένης δράσης δεν θα εξετάζονται για χρηματοδότηση.

~ ευρωπαϊκά προγράμματαΧ

Toυ Γρηγόρη Μηλόπουλου, gmil@Megaprojects.gr

Ένας από τους τομείς που παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον στα ευρωπαϊκά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα είναι ο τομέας της υγείας. Η ΕΕ, βά-σει της ιδρυτικής της συνθήκης, υποχρεούται να εξασφαλίζει την προστασία της υγείας στο πλαίσιο όλων των πολιτικών της και να συνεργάζεται με τα κράτη-μέλη για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας, την πρόληψη της ανθρώπινης ασθένειας και την αποτροπή των πηγών κινδύνου για τη σωματική και ψυχική υγεία.

~

Η

Στην… ευρωπαϊκή υγειά μας!

ΧΡΗΜΑ 69

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Για τη χρηματοδότηση επιχορηγήσεων λειτουργίας ισχύουν οι ακόλουθες αρχές:

~ Κανόνας της συγχρηματοδότησης: Απαιτείται εξωτερική συγχρηματοδότηση από πηγή άλλη, εκτός των κονδυλίων της ΕΕ, είτε μέσω των ιδίων πόρων του δικαιούχου είτε μέσω των χρηματοοικονομικών πόρων τρίτων.

~ Κανόνας της μη παροχής κέρδους:Η επιχορήγηση δεν μπορεί να αποσκοπεί σε κέρδος ή να συνε-πάγεται κέρδος για τον δικαιούχο φορέα.

~ Κανόνας της μη αναδρομικότητας: Μπορείτε να λάβετε συγχρηματοδότηση μόνο για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά από την ημερομηνία έναρξης που προβλέπεται στη συμφωνία χρηματοδότησης.

~ Κανόνας της μη σώρευσης: Κάθε δράση συνεπάγεται την απόδοση μόνο μίας επιχορήγησης σε έναν συγκεκριμένο δικαιούχο (δεν μπορείτε να πληρωθείτε δύο φορές για τις ίδιες δαπάνες).

ΤΙ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Βάσει του τρίτου προγράμματος για την υγεία (2014-2020), η Ευ-ρωπαϊκή Ένωση μπορεί να παρέχει υποστήριξη, χρηματοδοτώντας ορισμένες από τις βασικές λειτουργικές δαπάνες των μη κυβερνη-τικών φορέων που προωθούν τα ζητήματα του τομέα της υγείας που σχετίζονται με το πρόγραμμα. Σκοπός της επιχορήγησης λειτουργίας είναι η παροχή οικονομικής υποστήριξης στη λειτουργία ενός φορέα για περίοδο που ισούται με τη λογιστική χρήση, με σκοπό να υλοποιήσει μια σειρά βασικών δραστηριοτήτων.

ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙ

Προτάσεις για επιχορηγήσεις λειτουργίας μπορούν να υποβάλουν ενιαίοι φορείς (όχι κοινοπραξίες). Για να επιλεγεί ως δικαιούχος επιχορήγησης λειτουργίας, ο φορέας πρέπει να έχει συσταθεί νομί-μως στην Ευρωπαϊκή Ένωση (σε οποιοδήποτε από τα 28 κράτη-μέ-λη) ή σε χώρα της ΕΖΕΣ που αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος στη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και έχει επιβεβαι-ώσει τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα. Επιλέξιμοι είναι μη κυβερνητικοί φορείς ή δίκτυα που ανήκουν σε μη κερδοσκοπικούς φορείς. Οι φορείς πρέπει:

~ να είναι μη κυβερνητικοί, μη κερδοσκοπικοί και ανεξάρτητοι από βιομηχανικά, εμπορικά και επιχειρηματικά ή άλλου είδους συγκρουόμενα συμφέροντα,

~ να δραστηριοποιούνται στον τομέα της δημόσιας υγείας, διαδρα-ματίζοντας ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία κοινωνικού διαλό-

γου σε επίπεδο Ένωσης και επιδιώκοντας τουλάχιστον έναν από τους συγκεκριμένους στόχους του προγράμματος,

~ να δραστηριοποιούνται σε επίπεδο Ένωσης τουλάχιστον στο ήμισυ των κρατών-μελών και να έχουν ισόρροπη γεωγραφική κάλυψη της Ένωσης.

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ

Οι επιχορηγήσεις λειτουργίας μπορούν να καλύψουν το 60% των δαπανών του φορέα που σχετίζονται με τη διεκπεραίωση επιλέ-ξιμων δραστηριοτήτων. Σε περιπτώσεις εξαιρετικής χρησιμότη-τας, για δραστηριότητες που αποφέρουν σημαντική ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, η συνεισφορά της ΕΕ μπορεί να φτάσει έως το 80%. Τα κριτήρια εξαιρετικής χρησιμότητας ορίζονται στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας. Η οικονομική συνεισφορά της ΕΕ θα καλύ-ψει περίοδο ενός οικονομικού έτους, η έναρξη του οποίου είναι σύμφωνη προς τη σχετική εθνική νομοθεσία.

ΠΩΣ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΑΙΤΗΣΗ

Μπορείτε να υποβάλετε πρόταση για επιχορήγηση της λειτουργίας μη κυβερνητικού φορέα (επιχορήγηση λειτουργίας) μέσω του ηλε-κτρονικού συστήματος υποβολής προτάσεων. Από το 2014 έχουν συναφθεί συμφωνίες-πλαίσιο εταιρικής σχέσης (FPA) για την πε-ρίοδο 2015-2017. Μόνον οι συμβαλλόμενοι σε FPA μπορούν να λά-βουν επιμέρους σύμβαση επιχορήγησης για ετήσια συγχρηματοδό-τηση (επιχορηγήσεις λειτουργίας). Σημειώνεται ότι η σύναψη FPA δεν συνεπάγεται αυτομάτως συγχρηματοδότηση. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο του CΗAFEA (βλ. επόμενη παράγραφο).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ CHAFEA

Ο Εκτελεστικός Οργανισμός για τους Καταναλωτές, την Υγεία και τα Τρόφιμα (CHAFEA) είναι ο διάδοχος φορέας του Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και τους Καταναλωτές (EAHC) για τη διαχείριση της τεχνικής και οικονομικής εφαρμογής του Προ-γράμματος για τη Δημόσια Υγεία και του Προγράμματος για τους Καταναλωτές, καθώς και της πρωτοβουλίας «Καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα». Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια στον τομέα της υγείας και άλλες δυνατότητες χρηματοδότησης, επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο του Εκτελεστικού Οργανισμού για τους Κατα-ναλωτές, την Υγεία και τα Τρόφιμα στον σύνδεσμο http://ec.europa.eu/chafea/health/ ή επικοινωνήστε με το γραφείο εξυπηρέτησης μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση CHAFEA-HP-CALLS@ec.europa.eu ή τηλεφωνικώς στον αριθμό (+352) 4301 37707.

70 Απρίλιος 2016

~αφιέρωμαΧ

από τηνΒίκυ

ΓερασίμουΔΟι περισσότερες επιχειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν τις παροχές

των συμβολαίων για τους εργαζομένους

ΔΙΧΤΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΟΙ

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΚΑΛΥΨΕΙΣ

ίχτυ προστασίας στις μειώσεις της κοι-νωνικής ασφάλισης και πράξη υπευθυ-νότητας των επιχειρήσεων αποτελούν για τους εργαζομένους τα ομαδικά ασφα-

λιστήρια συμβόλαια, που έρχονται να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος του «κενού» που άφησαν οι περικοπές του Δημοσίου στον τομέα της υγείας και της σύνταξης. Με την ανάγκη των πολιτών να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους –την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας– και να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες για τη συνταξιοδότησή τους, τα προγράμματα αυτά αποκτούν κα-θοριστική σημασία για τον εργαζόμενο και τη σχέση του με την επιχείρηση. Από την άλλη πλευρά, οι επιχειρήσεις –σε μεγαλύτερο βαθμό οι πολυεθνικές– αντιλαμβανόμενες τον αντισταθμιστικό τους ρόλο και έχοντας εντάξει τη φιλοσοφία της ομαδικής ασφάλισης στην επιχειρησιακή τους κουλτούρα, προσπαθούν να διατηρήσουν τις παροχές προς τους εργαζομένους τους. Χρησιμοποιούν την ασφά-λιση ως εργαλείο ενίσχυσης της σχέσης τους με το ανθρώπινο δυναμικό και δομούν τα συμβόλαιά τους στην ασφάλιση ανικα-νότητας και ατυχημάτων. Αντίθετα, οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις δίνουν έμφαση στις καλύψεις νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Αναφερόμενος στη διαφορετική νοοτροπία που έχουν οι επιχει-ρήσεις για την ασφάλιση, ο κύριος Γιάννης Χατζηκωνσταντίνου, προϊστάμενος του τομέα Ανάληψης Εργασιών της Διεύθυνσης Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής στην Εθνική Ασφαλιστική, εξηγεί

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ότι «οι αμιγώς ελληνικές επιχειρήσεις, έχοντας αντικα-ταστήσει πρόσφατα τον λεγόμενο “προσωπάρχη” με σύγ-χρονους HR managers, έχουν ήδη αρχίσει να δείχνουν τη μέριμνά τους για το έμψυχο δυναμικό τους, σύμφωνα με

τις πρακτικές που ακολουθούν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και στήνουν ή προσαρμόζουν ανάλογα τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης για το προσωπικό τους. Βέβαια, υπάρχει δρόμος ακό-μη να διανυθεί, καθώς πολλές φορές εντός της ελληνικής οικο-γενειακής επιχείρησης η αντίληψη που συνήθως επικρατεί είναι ότι η ομαδική ασφάλιση, εκτός από πολυτέλεια, είναι και άλλη μία «προμήθεια» της επιχείρησης, και έτσι θα αντιμετωπιστεί ως προς το κόστος της, με αποτέλεσμα να φέρνει στο τέλος της ημέρας τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά για τα οποία προορί-ζεται να έχει ένα πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης, καθώς τα φθη-νά προγράμματα κρύβουν εκπλήξεις στις δύσκολες στιγμές των εργαζομένων. Λίγες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις που στήνουν προγράμματα με έμφαση στην ασφάλιση ζωής, ανικανοτήτων και ατυχημάτων, ενώ οι περισσότερες ενδιαφέρονται έντονα για κα-λύψεις νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης». Αν και τα τελευταία χρόνια οι επιχειρήσεις προσπαθούν να πε-ριορίσουν τα λειτουργικά τους κόστη για να αντεπεξέλθουν στο ασταθές οικονομικό και φορολογικό περιβάλλον, δεν αποφασί-ζουν να διακόψουν τα συμβόλαιά τους. Οι περισσότερες επιχει-ρήσεις επιλέγουν να μειώσουν τις παροχές για να περιορίσουν το κόστος των ασφαλίστρων, ωστόσο διατηρούν τις ομαδικές καλύ-ψεις για να στηρίξουν τους εργαζομένους.

ΧΡΗΜΑ 71

Όπως επισημαίνει ο κύριος Γιώργος Πλωμαρίτης, διευθυντής Ομαδικών Ασφαλίσεων & Corporate Business στην Interamerican, «όπως είναι φυσικό η οικονομική κρίση έχει πλήξει ιδιαίτερα τον χώρο των επιχειρήσεων. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται, σε κά-ποιες περιπτώσεις, μείωση των παροχών των ομαδικών συμβολαίων ή/και σε κάποιες περιπτώσεις κατάργησή τους. Το θετικό είναι ότι τα παραπάνω δεν είναι σε μεγάλη κλίμακα. Οι περισσότερες επιχει-ρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν ανέπαφα τα ομαδικά συμβόλαια που παρέχουν στους εργαζομένους, είναι δε από τις τελευταίες παρο-χές προς τους εργαζομένους που αγγίζουν». Στην υπεραξία των ομαδικών προγραμμάτων για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους αναφέρεται ο κύριος Γιάννης Κατσάνης, δι-ευθυντής Πωλήσεων Ομαδικών Ζωής της Generali Hellas. Όπως εξηγεί, «η εμπειρία έχει δείξει ότι, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις, ένας εργοδότης πολύ δύσκολα θα λάβει την απόφαση να διακόψει το πρόγραμμα ομαδι-κής ασφάλισης. Υπάρχει βέβαια η τάση να μειώνουν το εύρος των καλύψεων, με στόχο τη μείωση του ασφαλίστρου. Ωστόσο, με τον εκσυγχρονισμό της εταιρικής και επιχειρηματικής κουλτούρας στη χώρα μας και το δυσμενές προνοιακό σύστημα που επικρατεί, η από-κτηση ενός custom made ομαδικού προγράμματος –ακόμη και από μικρομεσαίες επιχειρήσεις– καθίσταται αναγκαίο. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο που η Generali όχι μόνο διατήρησε το χαρτοφυλάκιό της, αλλά σημείωσε το 2015 αύξηση 15% στην παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων». Πέρα από τα οφέλη που προκύπτουν για τις επιχειρήσεις στη σχέ-ση τους με το προσωπικό και την ενίσχυση της παραγωγικότητας, απορρέουν από το υπάρχον νομικό πλαίσιο σημαντικά φορολογικά κίνητρα, καθώς στα προγράμματα υγείας οι απαλλαγές μπορεί να ξεπεράσουν ανά ασφαλισμένο τα 1.000 ευρώ και στα προγράμματα σύνταξης τα ασφάλιστρα δηλώνονται σαν έξοδα. Για αυτό και συχνά οι εταιρείες προσανατολίζονται ευκολότερα στη σύναψη ενός συμ-βολαίου από την αύξηση των αμοιβών των εργαζομένων. Μιλώντας για τις ελληνικές επιχειρήσεις, η κυρία Άννυ Τρύφων, διευθύνου-σα σύμβουλος της ERB Ασφαλιστικές υπηρεσίες ΑΕΜΑ, τονίζει ότι αντιλαμβάνονται την ομαδική ασφάλιση «αφενός ως ένα εργαλείο

ενδυνάμωσης της σχέσης της εταιρείας με τον εργαζόμενο, με σκο-πό τη διακράτηση των στελεχών στον οργανισμό, και αφετέρου ως μια σημαντική παροχή, ειδικά στη σημερινή εποχή που οι αμοιβές έχουν περιοριστεί. Με δεδομένα τα φορολογικά πλεονεκτήματα και για τα δύο μέρη (επιχείρηση αλλά και εργαζόμενο), η ομαδική ασφά-λιση αποτελεί μια ουσιαστική παροχή, συνεκτιμώντας τη συνεχή συρρίκνωση της κοινωνικής ασφάλισης». Οι ομαδικές λύσεις παρέχονται από αρκετές ασφαλιστικές εταιρεί-ες στην Ελλάδα, οι οποίες σχεδιάζουν συμβόλαια με βάση τις ανά-γκες που έχει η εκάστοτε επιχείρηση. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις επενδύουν στον κλάδο των ομαδικών, διαβλέποντας ότι στο μέλλον θα υπάρξει δυνατότητα να αυξήσουν την παραγωγή τους. Σύμφωνα με την κυρία Κατερίνα Ιωαννίδου, διευθύντρια Παραγωγής στην Interlife, «η ανάπτυξη των ομαδικών ασφαλίσεων εξαρτάται από την ανάπτυξη της οικονομίας και των επιχειρήσεων, αλλά ταυτόχρονα και από την ανάγκη να διαδραματίσει σημαίνοντα συμπληρωματικό ρόλο στην κοινωνική ασφάλιση. Τα περιθώρια ανάπτυξης του κλά-δου είναι σημαντικά και οι προοπτικές είναι ορατές, στο μέτρο που μπορεί να μετατραπεί η κρίση σε ευκαιρία. Αξίζει να αναφερθεί πως πολλοί δημόσιοι φορείς διέκοψαν την παροχή ομαδικών ασφαλι-στηρίων προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου λόγω οικονομι-κής δυσπραγίας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη δραστηριοποίηση των εργαζομένων, οι οποίοι συνέχισαν την ασφάλιση με δικά τους έξοδα». Για δυνητική ευκαιρία για τον κλάδο των ομαδικών ασφαλίσεων, που επιβεβαιώνεται από θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, μιλάει ο δι-ευθυντής Ασφαλίσεων Ζωής της ΑΤΕ Ασφαλιστικής, κ. Δημήτρης Krumbholz, τονίζοντας ότι «ο χώρος των ομαδικών ασφαλίσεων χα-ρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό δημιουργικότητας στον τρόπο που συνδυάζονται οι προϋποθέσεις ασφάλισης με το είδος και το ύψος των παροχών. Υπό το σκεπτικό αυτό, με όχημα τη μεγάλη εμπειρία και εξειδίκευση, η ΑΤΕ Ασφαλιστική σχεδιάζει ολοκληρωμένα προ-γράμματα ομαδικής ασφάλισης για κάθε μεγάλη ή μικρή επιχείρηση (ακόμα και πολύ μικρή οικογενειακή), σε οποιονδήποτε τομέα κι αν δραστηριοποιείται, καθώς επίσης και για σωματεία και συλλόγους, π.χ. κυνηγετικούς, αθλητικούς και συλλόγους εργαζομένων, αρκεί να αποτελούνται από τουλάχιστον 10 άτομα».

72 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ~

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Προϊστάμενος του Τομέα Ανάληψης Εργασιών της Διεύθυνσης Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής στην Εθνική Ασφα-λιστική

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επι-χειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Μέσα από τις ερωτήσεις δίνεται η ευκαιρία να αναδειχθεί το θέμα της διαφορετικότη-τας στην αντίληψη της ομαδικής ασφάλι-σης μεταξύ ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων, καθώς είναι ένα θέμα που δεν έχει αποτυπωθεί ευρέως, παρά τα πολυπληθή άρθρα για τις ομαδικές ασφα-λίσεις. Όπως είναι γνωστό, οι ομαδικές ασφα-λίσεις ζωής, υγείας και σύνταξης ξεκί-νησαν στο εξωτερικό και αναπτύχθηκαν προοδευτικά σε μια παράλληλη πορεία με την ανάπτυξη των τμημάτων Human Resources (HR) εντός των πολυεθνικών εταιρειών. Όσο προχωρούσαν τα τμήματα αυτά, όσο εξειδίκευαν την εργασία τους και όσο, μέσω σύνθετων διαδικασιών και εργα-λείων ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, αποκόμιζαν το μέγιστο των δυνατοτήτων των εργαζομένων, τόσο η ομαδική ασφά-λιση γινόταν αναπόσπαστο κομμάτι των παροχών προς το προσωπικό, αλλά και βασικό επιχείρημα για την προσέλκυση νέων ταλέντων εντός της επιχείρησης. Σήμερα, οι ομαδικές ασφαλίσεις είναι το πιο βασικό μέρος των employee benefits, με το οποίο περιβάλλει μια πολυεθνική επιχείρηση το προσωπικό της. Μάλιστα, οι παροχές ενός προγράμματος επιλέγονται και μελετώνται προσεκτικά από το HR της πολυεθνικής επιχείρησης, το οποίο έχει συνήθως και την ευθύνη της υλοποίησης του προγράμματος εντός ενός προκα-θορισμένου budget, το οποίο τίθεται σε συνεργασία με το procurement (Διεύθυνση Προμηθειών) της εταιρείας. Συνεπώς, σε ομαδικά προγράμματα πολυεθνικών εται-ρειών βλέπουμε εμφατικά την προστασία που προσφέρει στον εργαζόμενο και στην

οικογένειά του η επιχείρηση, και εκτεί-νεται στην ασφάλιση ζωής ανικανότητας και ατυχημάτων ύψους δύο-τριών ετήσιων μισθών, με παράλληλη κάλυψη του εισο-δήματος του εργαζομένου σε περίπτωση ατυχήματος ή ασθένειας που θα τον κατα-στήσει προσωρινά ανίκανο να εργαστεί. Επίσης, αναπόσπαστο κομμάτι παροχής αποτελεί η κάλυψη της νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του εργαζομένου και της οικογένειάς του, με απρόσκοπτη πρόσβαση στα ιδιωτικά νοση-λευτήρια και διαγνωστικά κέντρα. Επιπροσθέτως, η μέριμνα των πολυεθνι-κών εταιρειών συνήθως εκτείνεται και μέχρι τη συνταξιοδότηση του εργαζομένου τους, παρέχοντας ομαδικά συνταξιοδο-τικά προγράμματα στο προσωπικό τους, με αποκλειστικό στόχο την ενίσχυση του εισοδήματός τους όταν αποχωρήσουν από την εταιρεία. Τα προγράμματα αυτά δίνουν την ευκαιρία και στον ίδιο τον εργαζόμε-νο να συμμετέχει στην αποταμίευση με προσωπική του συνεισφορά, πολλαπλα-σιάζοντας με αυτόν τον τρόπο το ύψος της παροχής κατά τη συνταξιοδότηση. Οι αμιγώς ελληνικές επιχειρήσεις, από τη μεριά τους, έχοντας αντικαταστήσει πρόσφατα τον λεγόμενο «προσωπάρχη» με σύγχρονους HR managers, έχουν ήδη αρχίσει να δείχνουν τη μέριμνά τους για το έμψυχο δυναμικό τους, σύμφωνα με τις πρακτικές που ακολουθούν οι πολυεθνι-κές επιχειρήσεις, και στήνουν ή προσαρ-μόζουν ανάλογα τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης για το προσωπικό τους. Βέβαια, υπάρχει δρόμος ακόμη να διανυθεί, καθώς πολλές φορές εντός της ελληνικής οικο-γενειακής επιχείρησης η αντίληψη που συνήθως επικρατεί είναι ότι η ομαδική ασφάλιση, εκτός από πολυτέλεια, είναι και άλλη μία «προμήθεια» της επιχείρησης, και έτσι θα αντιμετωπιστεί ως προς το

ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, INTERAMERICAN, GENERALI, INTERLIFE, ΑΤΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ERB ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΜΑ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

Γ. Χατζηκωνσταντίνου: Λίγες είναι οι ελληνικές επι-χειρήσεις που στήνουν προγράμματα με έμφαση στην ασφάλιση ζωής ανικανοτήτων και ατυχημάτων.

κόστος της, με αποτέλεσμα να φέρνει στο τέλος της ημέρας τα αντίθετα αποτελέσμα-τα από αυτά για τα οποία προορίζεται να έχει ένα πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης, καθώς τα φθηνά προγράμματα κρύβουν εκ-πλήξεις στις δύσκολες στιγμές των εργαζο-μένων. Λίγες είναι οι ελληνικές επιχειρή-σεις που στήνουν προγράμματα με έμφαση στην ασφάλιση ζωής ανικανοτήτων και ατυχημάτων, ενώ οι περισσότερες ενδιαφέ-ρονται έντονα για καλύψεις νοσοκομεια-κής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις που δίνει η υφιστάμενη νομοθεσία στις επιχειρήσεις για τις ομαδικές ασφαλίσεις ζωής, υγείας και σύνταξης φαίνεται να δίνει ακόμη μία ώθηση στις ελληνικές επιχειρήσεις στην κατεύθυνση της προσφοράς ενός ομαδι-κού προγράμματος στο προσωπικό τους. Σε κάθε περίπτωση, εκτίμησή μου είναι ότι υπάρχει πεδίο ανάπτυξης των ομαδι-κών ασφαλίσεων στις αμιγώς ελληνικές επιχειρήσεις. Αναφορικά με το πώς αντιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι την παροχή της ομαδι-κής ασφάλισης της εταιρείας τους, είναι λίγο-πολύ γνωστό και γραμμένο σε αρκετά σχετικά άρθρα, σε σημείο που να αποτελεί κοινοτυπία να πει κανείς ότι ο εργαζόμε-νος περιβάλλεται με ένα αίσθημα ασφά-λειας το οποίο είναι συνυφασμένο με την ίδια την εργασιακή του πορεία μέσα στην εταιρεία. Γνωρίζοντας κανείς ότι δεν θα ανατραπεί ο οικογενειακός του προϋπολο-γισμός από ένα αναπάντεχο θέμα υγείας, αναγνωρίζει το σύγχρονο προφίλ της επιχείρησης στην οποία εργάζεται και του προσφέρει από τα κέρδη της καλύψεις που ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να αγοράσει από μόνος του.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από τα συμβόλαια αυτά;

ΧΡΗΜΑ 73

Μέσω της ομαδικής ασφάλισης, η εταιρεία καταφέρνει να διατηρεί κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και πίστης, επιτυγχάνοντας υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας και δημιουργώντας σταθερούς και ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα στην εταιρεία και στους εργαζομένους της, ενώ πολλές φορές η ύπαρξη της ομαδικής ασφάλισης είναι προτιμότερη, τόσο από τον εργοδότη όσο και από τους εργαζομένους, σε σχέση με μια μικρή αύξηση των αποδοχών.

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμ-βόλαιά τους οι επιχειρήσεις;

Οι περισσότερες επιχειρήσεις διατηρούν τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης του προσωπικού τους μέσα σε ένα αντίξοο οικονομικά περιβάλλον, σε σημείο που θα το χαρακτήριζε κανείς εχθρικό. Στα μέσα του προηγούμενου έτους και με την ψήφιση του τρίτου μνημονίου, ο φόρος με τον οποίο επιβαρύνονται τα ομαδικά προ-γράμματα ζωής και υγείας διαμορφώθηκε σε 15% από 10%, ενώ το ΦΠΑ που βαρύνει τις νοσηλείες ανήλθε σε 23% από 13%. Δηλαδή αν υποθέσουμε ότι ένα πρόγραμμα παρείχε μόνο νοσοκομειακή περίθαλψη, το καθαρό ασφάλιστρο βάσης θα έπρεπε να είναι επιβαρυμένο με 38% (23%+15%), πριν ακόμη προστεθούν τα έξοδα διαχείρι-σης και η αμοιβή διαμεσολάβησης!

Πώς εξελίχθηκαν οι εργασίες στον κλά-δο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπετε εσείς για το μέλλον; Υπό ποιες προϋπο-θέσεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Είναι βέβαιο ότι αυτό το οικονομικό περιβάλλον θα επηρεάσει το επίπεδο των παροχών που θα έχουν τη δυνατό-τητα να προσφέρουν οι επιχειρήσεις στο προσωπικό τους, ωστόσο είναι και στις δυνατότητες των ασφαλιστικών εταιρειών να προσαρμόσουν έξυπνα και ευέλικτα τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κάθε επιχείρησης ξεχωριστά. Η επικείμενη μεταρρύθμιση του ασφα-λιστικού, σε συνδυασμό με τη συνεχό-μενη μείωση παροχών της κοινωνικής ασφάλισης στην υγειονομική περίθαλψη, καταδεικνύει ότι η ιδιωτική ασφάλιση θα έχει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στο νέο περιβάλλον που θα διαμορφωθεί. Οι ομαδικές ασφαλίσεις θα παίξουν πρωτα-γωνιστικό ρόλο στο νέο αυτό τοπίο.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από τα συμβόλαια αυτά;

Τα οφέλη των ομαδικών προγραμμάτων είναι πολλαπλά τόσο για την επιχείρηση όσο και για τον εργαζόμενο. Η ομαδική ασφάλιση αποτελεί μια «επένδυση» από τη μεριά του επιχειρηματία η οποία του προσδίδει κύρος, τον βοηθά να προσελκύει και να διατηρεί ικανά στελέχη, αναβαθμί-ζοντας τη σχέση εργαζόμενου-εργοδότη. Με τα ομαδικά προγράμματα η επιχείρηση διαφοροποιείται από τους ανταγωνιστές της και βελτιώνει την εικόνα της στην αγορά. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε και το γεγο-νός ότι οι δαπάνες για πρόσθετες παροχές στο ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησης εκπίπτουν φορολογικά. Η ομαδική ασφάλιση που παρέχει η επιχεί-ρηση σήμερα αποκτά όλο και μεγαλύτερη αξία για τους ανθρώπους της. Από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί κατά και-ρούς προκύπτει ότι, πέραν του μισθού, το ομαδικό ασφαλιστήριο κατατάσσεται από τους εργαζομένους στην πρώτη θέση ως η σημαντικότερη παροχή που τους παρέχει ο εργοδότης τους. Οι εργαζόμενοι αισθάνο-νται ότι η επιχείρηση αφουγκράζεται τις ανάγκες τους και ότι η προσπάθειά τους και η συμμετοχή τους στα δρώμενα της εταιρείας αναγνωρίζεται και επιβραβεύεται έμπρακτα. Η θετική διάθεση στον επαγγελ-ματικό χώρο αυξάνεται, όπως αυξάνεται η δέσμευση και η αφοσίωσή τους απέναντι στους στόχους της εταιρείας. Παράλληλα, τους δίνεται η δυνατότητα να συμπληρώσουν τις παροχές του κοινωνι-κού φορέα και να αντισταθμίσουν τυχόν απώλειες που δυσχεραίνουν την καθημε-ρινότητά τους. Στα ομαδικά προγράμματα παρέχεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να ασφαλίσει τα μέλη της οικογένειάς του με πολύ χαμηλό κόστος, και έτσι όλη η οικογέ-νεια απολαμβάνει τα οφέλη της ασφάλισης.

Γ. Πλωμαρίτης: Οι περισσότερες επι-χειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν ανέπαφα τα ομαδικά συμβόλαια που παρέχουν στους εργαζομένους, είναι δε από τις τελευταίες παροχές προς τους εργαζομένους που αγγίζουν.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΛΩΜΑΡΙΤΗΣ

Διευθυντής Ομαδικών Ασφαλίσεων & Corporate Business στην Interamerican

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επι-χειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Τα ομαδικά προγράμματα, έχοντας σαφή ανταποδοτικό χαρακτήρα, εξακολουθούν να αξιολογούνται στην πρώτη θέση των προτιμήσεων τόσο των εργαζομένων όσο και των εργοδοτών. Καθώς το κοινωνικό κράτος υποχωρεί αι-σθητά, επηρεάζοντας αρνητικά το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, οι ανάγκες τους για ουσιαστικές και ποιοτικές καλύψεις στη ζωή, την υγεία και τη σύνταξη αυξάνο-νται. Παράλληλα, για τις επιχειρήσεις που είναι αναγκασμένες να προχωρήσουν σε πάγω-μα, μειώσεις μισθών ή και συρρίκνωση του ανθρώπινου δυναμικού τους, η διατήρηση ή η έναρξη λειτουργίας ενός προγράμματος ομαδικής ασφάλισης αποτελεί ένα ανά-χωμα στο κλίμα των περικοπών. Παρά το δυσμενές κλίμα που επικρατεί στον επιχει-ρηματικό χώρο και σήμερα, η λειτουργία ενός προγράμματος ομαδικής ασφάλισης αποτελεί για κάθε σύγχρονο εργοδότη πράξη ύψιστης κοινωνικής ευθύνης, που σε συνδυασμό με τα φορολογικά κίνητρα και την ανταποδοτικότητα του θεσμού την καθιστούν αναγκαίο εργαλείο ανάπτυξης για κάθε επιχείρηση. Επομένως, ο παράγοντας «ομαδική ασφά-λιση» φαίνεται να παίζει κομβικό ρόλο στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης μεταξύ μιας επι-χείρησης και του ανθρώπινου δυναμικού της. Αυτό, με τη σειρά του, αποφέρει σημα-ντικά οφέλη, που οι σύγχρονες εταιρείες έχουν πολλούς λόγους να μην αγνοούν.

74 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ~

Έτσι, μειώνεται αισθητά το άγχος και η αγω-νία του εργαζομένου για το αύριο και την αντιμετώπιση απρόβλεπτων περιστατικών, επηρεάζεται θετικά η διάθεσή τους και αυξά-νεται η παραγωγικότητά τους.

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμβό-λαιά τους οι επιχειρήσεις; Πώς εξελίχθη-καν οι εργασίες στον κλάδο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπετε εσείς για το μέλ-λον; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Όπως είναι φυσικό, η οικονομική κρίση έχει πλήξει ιδιαίτερα τον χώρο των επιχει-ρήσεων. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται σε κάποιες περιπτώσεις μείωση των παρο-χών των ομαδικών συμβολαίων ή/και σε κάποιες περιπτώσεις κατάργησή τους. Το θε-τικό είναι ότι τα παραπάνω δεν είναι σε με-γάλη κλίμακα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις προσπαθούν να διατηρήσουν ανέπαφα τα ομαδικά συμβόλαια που παρέχουν στους ερ-γαζομένους, είναι δε από τις τελευταίες πα-ροχές προς τους εργαζομένους που αγγίζουν. Το ανθρώπινο δυναμικό εξακολουθεί να εί-ναι το σημαντικότερο κεφάλαιο μιας επιχεί-ρησης και η συμβολή του στην ανάπτυξή της είναι καθοριστική. Είναι, λοιπόν, κρίσιμη επιλογή της κάθε εταιρείας να θέσει σε προτεραιότητα την πρόσθετη εξασφάλιση των εργαζομένων από απρόβλεπτα γεγονότα, αφού η μόνη λύση για τον εργαζόμενο φαίνεται να έρχεται από τον εργοδότη του. Ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι τα τελευ-ταία χρόνια, και ιδιαίτερα τη χρονιά που πέρασε, μικρομεσαίες επιχειρήσεις προχω-ρούν σε υλοποίηση προγραμμάτων ομαδι-κής ασφάλισης. Αυτό δείχνει ότι η κοινωνία συσπειρώνεται, προκειμένου να αντεπεξέλ-θει στα αυξανόμενα προβλήματα που προ-κύπτουν από τη μακροχρόνια ύφεση και τις συνεχείς φορολογικές μεταρρυθμίσεις. Ιδιαίτερα στον χώρο της σύνταξης, το εν-διαφέρον για ομαδικά προγράμματα είναι πολύ μεγάλο, δεδομένων των φορολογικών απαλλαγών τόσο για την εταιρεία όσο και για τον εργαζόμενο, αλλά και εξαιτίας του ότι πλέον είναι περισσότερο από πότε επιτα-κτική η ανάγκη να βρεθεί λύση στο συνταξι-οδοτικό πρόβλημα, η οποία μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την ιδιωτική ασφάλιση. Όταν παρουσιαστούν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας, θεωρούμε ότι θα ανοίξει και πάλι ο δρόμος για την αντί-στοιχη ανάπτυξη των ομαδικών.

ΓΙΑΝΝΗΣΚΑΤΣΑΝΗΣ

Διευθυντής Πωλήσεων Ομαδικών Ζωής της Generali Hellas

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επι-χειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Στο σημερινό, ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, στο οποίο η τεχνολογία έχει επιταχύνει τους ρυθμούς εργασίας, η από-δοση των εργαζομένων μιας επιχείρησης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικός παράγο-ντας για την ανάπτυξή της. Όπως έχει παρατηρηθεί, αναγκαία συνθήκη για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος είναι η εξα-σφάλιση της υγείας και της ευημερίας των εργαζομένων και η δημιουργία ενός περι-βάλλοντος στο οποίο οι ίδιοι θα μπορούν να εξελιχθούν πέρα από κάθε ανασταλτικό παράγοντα. Παράλληλα, τα προβλήματα υγείας του εργατικού δυναμικού μπορούν να εκτινάξουν τα άμεσα και έμμεσα κόστη στη λειτουργία μιας επιχείρησης. Ωστόσο, στις μέρες μας, η στόχευση, μα-κροπρόθεσμα, στη μείωση του λειτουργι-κού κόστους μέσω ενός ομαδικού ασφαλι-στηρίου αποτελεί, επιτρέψτε μου να πω, μια κοντόφθαλμη προσέγγιση. Ηγετικοί οργανισμοί και διορατικοί επιχειρηματίες γνωρίζουν ότι η εξασφάλιση προνομίων και παροχών προς το προσωπικό και η προστασία της υγείας και της ποιότητας ζωής τους συμβάλλουν στη δημιουργία μιας εταιρικής κουλτούρας που προάγει τους στρατηγικούς της στόχους. Διεθνείς έρευνες έχουν αποδείξει ότι συνιστούν ένα σημαντικό εργαλείο βελτίωσης της παραγωγικότητας, καθώς αποτελούν ένα σχήμα ανταπόδοσης από την επιχείρη-ση προς τον εργαζόμενο, λειτουργώντας

Γ. Κατσάνης: Η Generali όχι μόνο διατήρησε το χαρτοφυλάκιό της, αλλά σημείωσε το 2015 αύξηση 15% στην παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων.

προσθετικά του μισθού του, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειάς του ακριβώς τη στιγμή που το έχει ανάγκη (π.χ. εισαγωγή σε νοσοκομείο). Τα παραπάνω προσδίδουν στην επιχείρηση ένα ανθρώπινο και φιλι-κό πρόσωπο, αλλά ταυτόχρονα τη διαφυ-λάσσουν από αναπάντεχα περιστατικά. Ταυτόχρονα, όλοι οι παραπάνω παρά-γοντες δρουν και ως ένα πολύ δυνατό εργαλείο προσέλκυσης και διακράτησης στελεχών, καθώς π.χ. σε ένα καλό συντα-ξιοδοτικό πρόγραμμα ο εργαζόμενος θα σκεφτεί διπλά την αποχώρησή του, διότι αυτή, κατά πάσα πιθανότητα, θα συνοδεύε-ται και από την απώλεια ενός σημαντικού (συσσωρευμένου) χρηματικού ποσού. Θα λέγαμε, λοιπόν, ότι η απόκτηση ενός ομαδικού ασφαλιστηρίου λειτουργεί ενισχυτικά ως προς την ανάπτυξη μιας επιχείρησης, ανεξάρτητα από το μέγε-θός της. Στην Generali έχουμε σχεδιάσει λύσεις τόσο για μικρομεσαίες όσο και για πολύ μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Σε κάθε περίπτωση, το όφελος είναι το ίδιο και για τους εργοδότες και για τους εργαζομέ-νους: η δημιουργία μιας ισχυρής εταιρικής κουλτούρας και ένα πεδίο υποχρεώσεων αλλά και δικαιωμάτων, όπου και οι δύο πλευρές μπορούν να ξεδιπλώσουν τις ικα-νότητές τους, ανεπηρέαστοι από ανασταλ-τικούς παράγοντες και προστατευμένοι ακόμη και στην πιο ευάλωτη στιγμή, όταν μπορεί να βρεθούν εξαρτώμενοι από ένα ανεπαρκές, πλέον, σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από τα συμβόλαια αυτά;

Ειδικά σε εποχές στις οποίες η οικονομική κρίση μειώνει δραματικά τις παροχές της κοινωνικής ασφάλισης, είτε πρόκειται για την υγεία είτε για τη σύνταξη, το ομαδικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο δρα συμπληρω-

ΧΡΗΜΑ 75

ματικά, και κυρίως αποτελεσματικά, δίπλα στην κοινωνική ασφάλιση. Τα οφέλη του είναι πολλαπλά τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο. Χαρακτηριστικά, λόγω των οικονομιών κλίμακας (από τον αριθμό των ατόμων και συνεπώς τη διασπορά του κινδύνου) και του ενιαίου υπολογισμού ασφαλίστρων, εξασφαλίζει πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλού κόστους με ιδιαίτερα χαμηλό ασφάλιστρο, ακόμη και για άτομα τα οποία, π.χ. λόγω ηλικίας, θα πλήρωναν πολύ περισσότερα σε ατομι-κά ασφαλιστήρια. Παράλληλα, προσδίδει αίσθημα ασφάλειας στον εργαζόμενο, ο οποίος νιώθει ότι ανήκει σε μια δυναμι-κή και οικονομικά υγιή επιχείρηση, που αγκαλιάζει τις σύγχρονες επιχειρησιακές πρακτικές. Σε βάθος χρόνου, η ύπαρξη ενός καλά σχεδιασμένου ομαδικού προ-γράμματος καθιστά την επιχείρηση πιο ανταγωνιστική, δίνοντας κίνητρο παρα-γωγικότητας και χτίζοντας εμπιστοσύνη στην επιχείρηση. Επίσης, σύμφωνα με το υφιστάμενο φορο-λογικό πλαίσιο, προκύπτει και ιδιαίτερα σημαντική φοροαπαλλαγή, η οποία φθά-νει μέχρι τα 1.500 ευρώ ανά κυρίως ασφα-λισμένο στα προγράμματα ζωής και υγείας, ενώ είναι απεριόριστη στα συνταξιοδοτικά (όσο ποσό καταβάλλει η επιχείρηση τόσο ακριβώς αναγνωρίζεται ως έξοδο).

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμβόλαιά τους οι επιχειρήσεις; Πώς εξελίχθηκαν οι εργασίες στον κλάδο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπετε εσείς για το μέλλον; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Η εμπειρία μάς έχει δείξει ότι, παρά τις οι-κονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις, ένας εργοδότης πολύ δύσκολα θα λάβει την απόφαση να διακόψει το πρόγραμμα ομαδικής ασφά-λισης. Αυτό οφείλεται εν μέρει και στο γεγονός ότι τα προγράμματα αυτά έχουν αποδείξει την υπεραξία τους σε βάθος χρόνου και τη συμφέρουσα λειτουργία τους για τον εργοδότη, τον εργαζόμενο, την επιχείρηση. Υπάρχει βέβαια η τάση να μειώνουν το εύρος των καλύψεων, με στό-χο τη μείωση του ασφαλίστρου. Ωστόσο, με τον εκσυγχρονισμό της εταιρικής και επιχειρηματικής κουλτούρας στη χώρα μας και το δυσμενές προνοιακό σύστημα που επικρατεί, η απόκτηση ενός custom made ομαδικού προγράμματος –ακόμη και από

τα μέλη της οικογένειας των εργαζομένων, ενώ παίζουν τον ρόλο της ασπίδας προστα-σίας για τους εργαζομένους και παράλληλα ενισχύουν την ανάπτυξη και την εικόνα της επιχείρησης.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από τα συμβόλαια αυτά;Τα οφέλη που παρέχουν τα ομαδικά προ-γράμματα ασφάλισης στα στελέχη τους είναι πολλαπλά. Με την οικονομική κρίση που ταλανίζει τη χώρα τα τελευταία χρόνια και τα προβλήματα που απορρέουν από αυτήν, η ομαδική ασφάλιση μπορεί να παίξει ρόλο αναπτυξιακό. Tο να καλύπτει η επιχείρηση τις ασφαλιστικές ανάγκες των εργαζομένων και των οικογενειών τους αποτελεί κίνητρο ανόδου της απόδοσης των εργαζομένων, βελτιώνει το εργασιακό κλίμα, θωρακίζει την αφοσίωση και την παραγωγικότητα. Εξάλλου, είναι γνωστό πως το σημαντικότε-ρο στοιχείο για την επιτυχία και την άνοδο μιας επιχείρησης είναι το ανθρώπινο δυνα-μικό της. Στην Interlife τα προγράμματα ομα-δικής ασφάλισης παρέχουν προνόμια που στοχεύουν στη διαφύλαξη της υγείας και στην ενίσχυση των καλύψεων του κοινω-νικού φορέα ενώ, ταυτόχρονα, περιορίζουν τον κίνδυνο ανατροπής της οικογενειακής ισορροπίας από τυχαίο δυσάρεστο συμβάν.

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμβό-λαιά τους οι επιχειρήσεις;

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια κάμψη στην παραγωγή ομαδικών ασφα-λιστηρίων συμβολαίων, κυρίως λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και του αριθμού των επιχειρήσεων που διέκοψαν τις εργασίες τους, της μείωσης των εργαζομέ-νων, της μείωσης των αποδοχών αλλά και του περιορισμού των πρόσθετων παροχών. Η ανάπτυξη των ασφαλιστικών εργασιών είναι συνυφασμένη με την ανάπτυξη της

μικρομεσαίες επιχειρήσεις– καθίσταται αναγκαία. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο που η Generali όχι μόνο διατήρησε το χαρ-τοφυλάκιό της, αλλά σημείωσε το 2015 αύξηση 15% στην παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει την υπαρκτή ανάγκη της αγοράς, αλλά και τον άριστο σχεδιασμό των προγραμμάτων μας.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Διευθύντρια Παραγωγής της Interlife ΑΑΕΓΑ

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επι-χειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Οι ομαδικές ασφαλίσεις αποτελούν απαραίτητο «εργαλείο» για κάθε επιχείρη-ση, ανεξαρτήτως μεγέθους. Στην Interlife πιστεύουμε πως είναι ο μοχλός δημιουρ-γίας ιδανικών συνθηκών εργασίας, που παράλληλα ενισχύει την προσήλωση των εργαζομένων και προσελκύει αξιόλογα στε-λέχη. Κάθε επιχείρηση που παρέχει στους εργαζομένους της ομαδική ασφάλιση βελτι-ώνει σημαντικά το κύρος και τη φήμη της στην αγορά. Με την κοινωνική ασφάλιση να είναι ανεπαρκής και προβληματική, οι εργαζόμενοι, από την πλευρά τους, απολαμ-βάνουν πολλαπλά οφέλη και προνομιακές καλύψεις. Η ομαδική ασφάλιση λειτουργεί επικουρικά, κάτω από την «ομπρέλα» της επιχείρησης, έτσι οι εργαζόμενοι αισθά-νονται ασφαλείς τόσο οι ίδιοι όσο και η οικογένειά τους σε περίπτωση που προκύ-ψει κάποιο πρόβλημα υγείας. Τα ομαδικά ασφαλιστήρια της Interlife παρέχουν τη δυνατότητα, με μικρό κόστος, διεύρυνσης των καλύψεων και των παροχών και για

Κ. Ιωαννίδου: Με την κοινωνική ασφάλιση να είναι ανεπαρκής και προ-βληματική, οι εργαζόμενοι, από την πλευρά τους, απολαμβάνουν πολλα-πλά οφέλη και προνομιακές καλύψεις.

76 Απρίλιος 2016

αφιέρωμα ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ~

οικονομίας και των επιχειρήσεων. Παρ’ όλα αυτά όμως, υπάρχουν υγιείς επιχειρήσεις που διατήρησαν τα συμβόλαιά τους. Στην Interlife, ο κλάδος δεν παρουσίασε απώλει-ες, αντίθετα σημειώθηκε άνοδος.

Πώς εξελίχθηκαν οι εργασίες στον κλάδο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπετε εσείς για το μέλλον; Υπό ποιες προϋποθέ-σεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Η ανάπτυξη των ομαδικών ασφαλίσεων εξαρτάται από την ανάπτυξη της οικονομίας και των επιχειρήσεων, αλλά ταυτόχρονα και από την ανάγκη να διαδραματίσει σημαίνο-ντα συμπληρωματικό ρόλο στην κοινωνική ασφάλιση. Τα περιθώρια ανάπτυξης του κλάδου είναι σημαντικά και οι προοπτι-κές είναι ορατές, στο μέτρο που μπορεί να μετατραπεί η κρίση σε ευκαιρία. Αξίζει να αναφερθεί πως πολλοί δημόσιοι φορείς διέκοψαν την παροχή ομαδικών ασφαλι-στηρίων προς Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, λόγω οικονομικής δυσπραγίας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη δραστηριοποί-ηση των εργαζομένων, οι οποίοι συνέχισαν την ασφάλιση με δικά τους έξοδα. Η ομαδική ασφάλιση αποτελεί τη σημαντι-κότερη, ίσως, παροχή προς το ανθρώπινο δυναμικό μιας επιχείρησης. Συμβάλλει στο χτίσιμο στέρεων δεσμών μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, και με την προϋπόθεση ότι το θολό οικονομικό τοπίο θα ξεκαθαρίσει και ο κλάδος θα παρουσιάσει ανάπτυξη. Εί-ναι πλέον ξεκάθαρο ότι η ιδιωτική ασφάλι-ση θα παίξει –αν δεν παίζει ήδη– ξεχωριστό και συμπληρωματικό ρόλο στην κοινωνική ασφάλιση με τις ομαδικές ασφαλίσεις να πρωταγωνιστούν.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ KRUMBHOLZ

Διευθυντής Ασφαλίσεων Ζωής της ΑΤΕ Ασφαλιστικής

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Ο θεσμός της ομαδικής ασφάλισης λειτουρ-γεί για τις επιχειρήσεις ως ισχυρό κίνητρο παραγωγικότητας και ανάπτυξης των εργα-ζομένων τους. Στις σύγχρονες επιχειρήσεις, που συνειδητοποιούν ότι το μέλλον τους βασίζεται στην ποιότητα και την αφοσίωση

του στελεχιακού τους δυναμικού, μέσω της ομαδικής ασφάλισης, παρέχονται έμμεσες αμοιβές και ασφαλιστικές καλύψεις που συμπληρώνουν ή αναβαθμίζουν τις παροχές της κοινωνικής ασφάλισης σε θέματα υγείας (περιπτώσεις ασθένειας, ατυχήματος ή θανάτου) ή σύνταξης. Πέρα όμως από τα παραπάνω, όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται την ομαδική ασφάλιση και ως έναν πυλώνα της εταιρι-κής τους υπευθυνότητας, που εστιάζει στο ανθρώπινο δυναμικό τους, που αποτελεί το σημαντικότερο κεφάλαιο για την επιτυχη-μένη πορεία τους.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια;

Η φιλοσοφία των ομαδικών ασφαλίσεων, που ταυτόχρονα αποτελεί σημείο στο οποίο εστιάζεται η ΑΤΕ Ασφαλιστική, είναι ότι τα προγράμματα ασφάλισης σχεδιάζονται κυ-ριολεκτικά πάνω «στα μέτρα» κάθε φορέα ή επιχείρησης, με καλύψεις που δημιουργούν πραγματική υπεραξία στα μέλη ή τα στελέχη του, αντίστοιχα. Προκειμένου δε να τονιστεί η αξία του προσεκτικού σχεδιασμού, η σύσταση μιας επιτυχημένης ομαδικής ασφά-λισης βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες:

~ Προσεκτική και αναλυτική καταγραφή των ασφαλιστικών αναγκών των ασφα-λισμένων

~ Εστίαση στη διαφορετικότητα της ασφα-λιζόμενης ομάδας

~ Κατάλληλη επιλογή των καλύψεων, σε φιλοσοφία αμοιβαίου οφέλους

~ Διασφάλιση της αμεσότητας στην παροχή των υπηρεσιών προς τους ασφαλισμέ-νους.

Τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης της ΑΤΕ Ασφαλιστικής, παρέχοντας καλύψεις υψηλής αντιλαμβανόμενης αξίας, δημιουρ-

Δ. Krumbholz: Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μια δυνητική ευκαιρία για τον κλάδο των ομαδικών ασφαλίσεων, που επιβεβαιώνεται από θετικούς ρυθ-μούς ανάπτυξης, που φαίνεται να διατη-ρούνται και στην επόμενη διετία.

γούν ισχυρό πλαίσιο αμοιβαίου οφέλους, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζόμενους-ασφαλισμένους. Τα οφέλη για τους εργοδότες που παρέ-χουν ομαδικά προγράμματα ασφάλισης στα στελέχη τους είναι πολλαπλά. Ειδικά σε μια εποχή που δοκιμάζεται η βιωσιμότητα ακόμη και των πλέον υγιών επιχειρήσεων, η ομαδική ασφάλιση μπορεί να αποτελέσει θεματοφύλακα ανάπτυξης. Πέρα από τα όποια φορολογικά κίνητρα, καλύπτοντας τις ασφαλιστικές ανάγκες των εργαζομένων και των οικογενειών τους, οι ομαδικές ασφαλί-σεις λειτουργούν παρακινητικά, βελτιώνουν το εργασιακό κλίμα και ενισχύουν την αφοσίωση και την παραγωγικότητα του ση-μαντικότερου κεφαλαίου για την ανάπτυξη και την επιτυχία μιας επιχείρησης, δηλαδή του έμψυχου δυναμικού της. Στον αντίποδα, οι ασφαλισμένοι-εργαζόμε-νοι, μέσω της συμμετοχής τους σε ομαδικό πρόγραμμα ασφάλισης, απολαμβάνουν προνομίων που προστατεύουν/διαφυλάττουν την υγεία των ιδίων και των οικογενειών τους, ενισχύουν τις παροχές του κύριου ασφαλιστικού φορέα ασφάλισης και φυσικά περιορίζουν ή ακόμη και εξαλείφουν τον κίνδυνο ανατροπής του οικογενειακού τους προγραμματισμού από κάποιο τυχαίο δυσά-ρεστο γεγονός. Έτσι, ένα ομαδικό ασφαλι-στήριο συμβόλαιο μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά στην προστασία του εισοδήμα-τος, της ζωής και της υγείας, μέσα από την επιλογή του κατάλληλου μίγματος των ακόλουθων κυριότερων καλύψεων:

~ Απώλεια εισοδήματος ~ Προγράμματα καθορισμένων παροχών ή

εισφορών ~ Πρόσκαιρη ασφάλιση θανάτου, μόνιμη

ολική ανικανότητα ~ Θάνατος/μερική ανικανότητα από ατύ-

χημα ~ Παροχές περίθαλψης (νοσοκομειακή και

εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, επίδομα

ΧΡΗΜΑ 77

μητρότητας, νοσοκομειακό-χειρουργικό επίδομα, ιατροφαρμακευτικές δαπάνες από ατύχημα)

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμβό-λαιά τους οι επιχειρήσεις;

Η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τις μεταβολές που έχουν συμβεί, και συνε-χίζουν να συντελούνται, σε φορολογικό και ασφαλιστικό, έχει ανατρέψει τον σχεδιασμό των επιχειρήσεων που δρα-στηριοποιούνται στη χώρα μας, και ως εκ τούτου θέτει νέα δεδομένα και στον τομέα των ομαδικών ασφαλίσεων. Μέσα από την αναθεώρηση των προτεραιοτήτων, την ανακατανομή των πόρων, τον επανασχεδια-σμό του οικονομικού προγραμματισμού, οι επιχειρήσεις καλούνται να πραγματοποιή-σουν κατάλληλες συνεχείς προσαρμογές. Σε αυτό το ιδιαίτερα απαιτητικό περιβάλ-λον, οι ομαδικές ασφαλίσεις λαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερη αξία, τόσο ως φορο-λογικό κίνητρο για τις επιχειρήσεις όσο και ως πραγματική υποστήριξη προς τους εργαζομένους τους. Ακόμη κι αν η μείωση του μέσου ασφαλίστρου που καταβάλλεται σε επίπεδο ομαδικών ασφαλίσεων έχει «ψαλιδίσει» κάποιες παροχές, η συμμετοχή τους στον οικογενειακό προγραμματισμό των ασφαλισμένων είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στο παρελθόν. Στο πλαίσιο αυτό, καταγράφεται όχι μόνο διατήρηση αλλά και ενίσχυση του θεσμού της ομαδικής ασφάλισης, που έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργεί η μείωση του εισοδή-ματος των ελληνικών νοικοκυριών και οι επερχόμενες αλλαγές σε επίπεδο κοινωνι-κής ασφάλισης.

Πώς εξελίχθηκαν οι εργασίες στον κλά-δο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπετε για το μέλλον; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μια δυ-νητική ευκαιρία για τον κλάδο των ομαδι-κών ασφαλίσεων, που επιβεβαιώνεται από θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που φαίνεται να διατηρούνται και στην επόμενη διετία. Όπως είναι γνωστό, ο χώρος των ομαδικών ασφαλίσεων χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό δημιουργικότητας στον τρόπο που συνδυάζονται οι προϋποθέσεις ασφάλισης με το είδος και το ύψος των παροχών. Υπό το σκεπτικό αυτό, με όχημα τη μεγάλη εμπειρία και εξειδίκευση, η ΑΤΕ Ασφα-

λιστική σχεδιάζει ολοκληρωμένα προ-γράμματα ομαδικής ασφάλισης για κάθε μεγάλη ή μικρή επιχείρηση (ακόμη και πολύ μικρή οικογενειακή), σε οποιονδή-ποτε τομέα κι αν δραστηριοποιείται, καθώς επίσης και για σωματεία και συλλόγους, π.χ. κυνηγετικούς, αθλητικούς και συλλό-γους εργαζομένων, αρκεί να αποτελούνται από τουλάχιστον δέκα άτομα. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα νοι-κοκυριά στερούνται του περισσεύματος για την απόκτηση ατομικών προγραμμάτων ασφάλισης, στην ΑΤΕ Ασφαλιστική εντάσ-σουμε τις ασφαλιστικές καλύψεις που ταιριάζουν σε κάθε ασφαλιζόμενη ομάδα κάτω από την «ομπρέλα» ενός ομαδικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου, παρέχοντας ολοκληρωμένες ασφαλιστικές υπηρεσίες υψηλής αντιλαμβανόμενης αξίας με ιδιαί-τερα προσιτά ασφάλιστρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το 2016 ο κλά-δος των ομαδικών ασφαλίσεων ζωής και υγείας αποτελεί βασικό άξονα ανάπτυξης των εργασιών της ΑΤΕ Ασφαλιστικής, ενώ ο σχεδιασμός μας έχει ως σημείο αναφοράς τη φιλοσοφία της να βρίσκεται δίπλα στον ασφαλισμένο και να διασφαλίζει:

~ Άμεση καταβολή αποζημίωσης και ανταπόκριση στις ανάγκες και στην ανασφάλεια των ημερών.

~ Ισχυρό δίκτυο εξυπηρέτησης, σταθερό-τητα, σιγουριά.

~ Πλήρες ασφαλιστικό χαρτοφυλάκιο προϊόντων (χωρίς ψιλά γράμματα).

~ Συνεχή διαθεσιμότητα και δημιουργία αξίας για τους πελάτες μας.

Τόσο τα στελέχη και το εξειδικευμένο προσωπικό της ΑΤΕ Ασφαλιστικής όσο και ο σταθερός προσανατολισμός μας στον σύγχρονο άνθρωπο και τις ανάγκες του δημιουργούν ένα περιβάλλον που ο πελάτης δεν έχει απλά ασφάλιση, έχει ό,τι καλύτερο και νιώθει ασφαλής.

ΑΝΝΥ ΤΡΥΦΩΝ

Διευθύνουσα Σύμβουλος της ERB Ασφαλιστικές υπηρεσίες ΑΕΜΑ

Πώς αντιλαμβάνονται οι ελληνικές επι-χειρήσεις και οι εργαζόμενοι την έννοια της ομαδικής ασφάλισης;

Οι ελληνικές επιχειρήσεις θεωρούν την ομαδική ασφάλιση αφενός ως ένα εργα-λείο ενδυνάμωσης της σχέσης της εταιρείας με τον εργαζόμενο, με σκοπό τη διακράτη-ση των στελεχών στον οργανισμό, και αφε-τέρου ως μια σημαντική παροχή, ειδικά στη σημερινή εποχή που οι αμοιβές έχουν περι-οριστεί. Με δεδομένα τα φορολογικά πλεο-νεκτήματα και για τα δύο μέρη (επιχείρηση αλλά και εργαζόμενο), η ομαδική ασφάλιση αποτελεί μια ουσιαστική παροχή, συνεκτι-μώντας τη συνεχή συρρίκνωση της κοινω-νικής ασφάλισης.

Ποια είναι τα οφέλη που απορρέουν από ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια;

Οι ομαδικές ασφαλίσεις αποτελούν σημα-ντικό εργαλείο για τις επιχειρήσεις, αναβαθ-μίζοντας το επίπεδο ζωής των εργαζομένων τους, με αποτέλεσμα να τους δημιουργούν αίσθημα σιγουριάς και εμπιστοσύνης. Με αυτόν τον τρόπο, οι εταιρείες αναγνωρίζουν έμπρακτα τη συμβολή του ανθρώπινου δυ-ναμικού στην πορεία της επιχείρησης, επι-στρέφοντας σε αυτούς, μέσω της ομαδικής ασφάλισης, ένα πρόσθετο μέρος –πέραν των αποδοχών– αυτής της συμβολής. Επιπλέον, σε ένα περιβάλλον οικονομικής κρίσης, όπως αυτό που επικρατεί στις μέ-ρες μας, η ομαδική ασφάλιση προσφέρει ση-μαντικά φορολογικά κίνητρα και οφέλη και στις ίδιες τις επιχειρήσεις που την προσφέ-ρουν.

Α. Τρύφων: Οι καλύψεις που βρίσκο-νται υψηλότερα στις προτιμήσεις τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζο-μένων είναι αυτές της περίθαλψης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, της ζωής και της ανικανότητας.

78 Απρίλιος 2016

Οι καλύψεις που βρίσκονται υψηλότερα στις προτιμήσεις τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων είναι αυτές της περί-θαλψης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, της ζωής και της ανικανότητας. Όσον αφορά τις παροχές σύνταξης, υπάρ-χουν πολύ μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, γιατί είναι λίγες οι εταιρείες που τις παρέ-χουν και τα φορολογικά κίνητρα σημαντικά.

Διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα συμβό-λαιά τους οι επιχειρήσεις;

Παρά τη συρρίκνωση των παροχών, οι επι-χειρήσεις διατηρούν τις ασφαλίσεις αυ-τές, προσπαθώντας να ελέγξουν όσο το δυ-νατόν καλύτερα το κόστος τους. Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να γίνει αυτό είναι η χρήση συμβεβλημέ-νων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, διαγνωστι-κών κέντρων και γιατρών, με την οποία επι-τυγχάνεται δραστική μείωση του κόστους ασφάλισης. Ένας τομέας ο οποίος αναπτύσ-σεται τα τελευταία χρόνια με νέα συμβόλαια είναι τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμ-ματα, λόγω των φορολογικών πλεονεκτη-μάτων που παρέχουν στις εταιρείες και τα στελέχη.

Πώς εξελίχθηκαν οι εργασίες στον κλά-δο τον χρόνο που πέρασε, και τι βλέπε-τε για το μέλλον; Υπό ποιες προϋποθέσεις θα υπάρξει ανάπτυξη;

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της οικονομι-κής κρίσης, η αγορά των ομαδικών ασφαλί-σεων δείχνει, όπως προαναφέραμε, σημάδια συρρίκνωσης. Αυτό οφείλεται κυρίως στους εξής λόγους:

~ Μείωση των εργαζομένων ~ Μείωση των μισθών ~ Περιορισμό των παροχών

Όμως, το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις το εξετάζουν, και κάποιες από αυτές προχωρούν στη σύ-ναψη συνταξιοδοτικού ομαδικού συμβο-λαίου. Η ανάπτυξη των ασφαλίσεων αυτών σε όλο το φάσμα των αναγκών (ζωή, υγεία, σύντα-ξη) εξαρτάται αφενός από την ανάπτυξη της οικονομίας και των επιχειρήσεων, αφετέρου από την ανάγκη συμπλήρωσης της κοινω-νικής ασφάλισης με την ιδιωτική. Σημαντι-κή προϋπόθεση αποτελούν τα φορολογικά κίνητρα που θα υπάρξουν, τόσο για τις επι-χειρήσεις όσο και για τους εργαζομένους.

Οι καλύψεις που βρίσκονται υψηλότερα στις προτιμήσεις τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων είναι αυτές της περίθαλψης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, της ζωής και της ανικανότητας.

αφιέρωμα ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ~

79 Απρίλιος 2016

τα νέα της αγοράς

04-16Χ

Η Interamerican, με ηγετική παρουσία στην ασφαλιστική αγορά του αυτοκινήτου, δίνει και πάλι τον τόνο στον κλάδο, συνδυά-ζοντας την καινοτομία με την ποιότητα και το προσιτό ασφά-

λιστρο στο μέτρο της χρήσης. Μετά από πιλοτική εφαρμογή αρκετών μηνών, που έδωσε το στίγμα ενός ιδιαίτερα ζωηρού ενδιαφέροντος από το πελατειακό κοινό, η εταιρεία βγάζει στην αγορά τα νέα ασφαλιστικά προγράμματα οχημάτων “Buy the Mile” της Anytime, τα οποία βασίζο-νται στην πρωτοποριακή λογική της αναλογίας των ασφαλίστρων με τη χιλιομετρική κάλυψη, δηλαδή στην αγορά ασφάλισης με το χιλιό-μετρο. Τα προγράμματα διατίθενται απευθείας από την Anytime, αλλά και από τα δίκτυα διαμεσολαβητών, το εταιρικό δίκτυο πωλήσεων Agency και αυτό των συνεργαζόμενων πρακτόρων και μεσιτών, μέσω της Interamerican. Η παρακολούθηση των χιλιομέτρων είναι εφικτή με την εγκατάσταση ειδικής τηλεματικής συσκευής (OBD) στο αυτοκίνητο, που παραχωρεί-ται από την Anytime εντελώς δωρεάν και εγκαθίσταται πολύ εύκολα στο όχημα. Τα προγράμματα “Buy the Mile” απευθύνονται σε κατόχους ΙΧ επιβατικών αυτοκινήτων που διανύουν μέχρι 5.000 χιλιόμετρα ετη-σίως και με ημερομηνία πρώτης άδειας κυκλοφορίας από τον Ιανουάριο του 2000 και έπειτα. Όλα τα γνωστά προγράμματα της Anytime (Basic, Economic και Value) διατίθενται με τη λογική τιμολόγησης των “Buy the Mile”, με ετήσια διάρκεια και με τις ίδιες ακριβώς καλύψεις.

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Τα προγράμματα “Buy the Mile” ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενός ευρύτατου κοινού για την ασφάλιση του αυτοκινήτου το οποίο έχει ελεγχόμενη-περιορισμένη κίνηση, ενώ χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ασφάλιστρο. Το συμβόλαιο εκδίδεται άμε-σα, από την ιστοσελίδα της Αnytime. Η συσκευή παρακολούθησης των χιλιομέτρων OBD έχει ενσωματωμένο σύστημα εντοπισμού γεωγραφικής θέσης (GPS) και καταγράφει τον χρόνο έναρξης και λήξης κάθε διαδρομής, καθώς και τα στοιχεία γεωγραφικής θέσης που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των διανυθέντων χιλιομέτρων. Τα στοιχεία γεωγραφικής θέσης δεν διατηρούνται, και δια-γράφονται άμεσα, αμέσως μετά τον υπολογισμό των διανυθέντων χιλιομέτρων. Η εγκατάσταση της συσκευής γίνεται απλά και γρήγο-ρα από τον ίδιο τον πελάτη, ο οποίος ενημερώνεται για τα χιλιόμετρά του μέσω της ειδικής online εφαρμογής ή από το Buy the Mile application που εγκαθιστά σε κινητό smartphone. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, ενημερώνεται αυτόματα με SMS ή με e-mail όταν έχει διανύσει το 80% των χιλιομέτρων που έχει επιλέξει και, ακόμη, όταν φθάσει το 95%. Αν ο κάτοχος του ασφαλισμένου αυτοκινήτου ξεπεράσει τα 5.000 χιλιόμετρα, μπορεί να επεκτείνει την κάλυψη για επιπλέον 1.000 χιλιόμετρα, με την επέκταση να είναι δυνατή μόνο μία φορά ετησίως. Επισημαίνεται ότι ο τρόπος ασφάλισης με το χιλιόμετρο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος στο εξωτερικό και, ουσιαστικά, μεταφέρει την ανταγωνιστικότητα επί του ασφαλίστρου στην αξιοποίηση της τεχνολογίας, στην οποία η Interamerican έχει επενδύσει μέσω της Anytime σημαντικά ποσά, αλλάζοντας εντυπωσιακά την αγορά ασφάλισης αυτοκινήτου. Στην τεχνολογική εφαρμογή παρακολούθη-σης και καταγραφής εντοπίζεται και ο καινοτόμος χαρακτήρας των προγραμμάτων “Buy the Mile”, που ενισχύεται από το γεγονός ότι είναι πρωτοποριακά για την Ελλάδα και δεν συγκρίνονται με άλλα ασφαλιστικά προγράμματα επιβράβευσης.

INTERAMERICANΚαινοτόμο πρόγραμμα ασφάλισης οχημάτων με το χιλιόμετρο

80 Ιανουάριος - Φεβρουάριος 201680 Απρίλιος 2016

Π. Πολάκης: Σε ειδική

αποστολή στο ΔΝΤ!

διά ταύτα...

Τώρα που πήρε φόρα ο Παύλος Πολάκης και είναι έτοιμος να φυ-τέψει στα τρία μέτρα όποιον του μιλήσει στραβά, εντελώς άκυρες πληροφορίες της στήλης αναφέρουν ότι το επιτελείο του Μαξίμου (λέγε με Καρανίκα) σκέφτεται πολύ σοβαρά να τον αναβαθμίσει σε μια θέση όπου θα λάμψει το ταλέντο του φλογερού Κρητικού: chief negotiator με τους Θεσμούς! Άνδρες με μαύρα (κοστούμια) στέλνουν αυτοί, άνδρες με μαύρα (πουκάμισα) εμείς!

Ο Παυλάρας δεν θα χρειαστεί τίποτα παραπάνω από μια ωριαία συνάντηση με τον «μάγκα» της Ουάσιγκτον, τον Δανό γαλανομάτη Πόουλ Τόμσεν, για να την «καθαρίσει» την αξιολόγηση. Η συνάντη-ση θα αρχίσει με κέρασμα παραδοσιακής κρητικής ρακής 70 βαθ-μών: στο 12ο ποτηράκι, η επικράτηση Πολάκη θα είναι ξεκάθαρη: ο Κρητικός chief negotiator θα είναι φρέσκος και έτοιμος για άλλο ένα μπουκάλι, ενώ ο Δανός ξενέρωτος θα «σέρνεται» στον καναπέ και θα έχουν διαγραφεί από τη μνήμη του όλα τα δυσάρεστα στοιχεία για χρέη και δημοσιονομικά κενά.

Τότε ο Παυλάρας θα περάσει στην επίθεση, σε άπταιστα... σφαγγλι-κά (αγγλικά με σφακιανή προφορά): «Πόουλ, φαίνεσαι καλό παιδί, είμαστε και συνονόματοι, δεν θέλω να σε χώσω στα τρία μέτρα. Βάλε μια υπογραφή εδώ, κι έχω έτοιμη την ένεση καφεΐνης να ισιώσεις». Με τρεμάμενο χέρι, ο Δανός, ψελλίζοντας “please, no more raki”, θα

βάλει την υπογραφή του στη συμφωνία για την αξιολόγηση και η περιπέτεια της Ελλάδας θα έχει τελειώσει. Γιατί, πολύ απλά, μετά το πάθημα του Πόουλ, δεν θα βρεθεί στέλεχος των Θεσμών που θα τολμήσει να κλειστεί σε σουίτα ξενοδοχείου με τον Πολάκη.

Την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζητάει τρεις φορές την ημέρα εκλογές για να σώσει τη χώρα, η παράταξή του, που έχει στο ενεργητικό της το εκλογικό θαύμα του 1961, όταν για πρώτη φορά στην ιστορία ψήφισαν και τα δέντρα, πέτυχε ένα νέο εκλογικό θαύ-μα: στις εκλογικές διαδικασίες της ΟΝΝΕΔ έφθασαν κατευθείαν στα αποτελέσματα, χωρίς να έχει προηγηθεί ψηφοφορία. Αυτό θα πει αποτελεσματικότητα!

Ας μην αδικήσουμε όμως τον πρόεδρο Κυριάκο. Δεν ήταν δική του ιδέα οι εκλογές χωρίς ψηφοφόρους, ούτε και τον χαροποίησαν ιδιαί-τερα όσα έγιναν στο συνέδριο της ΟΝΝΕΔ. Απλώς έχασε τον έλεγχο των ατίθασων νιάτων του κόμματος, επειδή είχε πολύ σοβαρότερα πράγματα να κάνει και μεγάλες ιδέες να επεξεργαστεί. Για παράδειγ-μα, στο νέο καταστατικό του κόμματος θα καθιερωθεί απαγόρευση δανεισμού από τις τράπεζες. Ευτυχώς που θα επιβληθεί αυτή η απα-γόρευση, γιατί οι τραπεζίτες έκαναν ουρές για να δανείσουν ένα κόμ-μα με ληξιπρόθεσμα χρέη 160 εκατ. ευρώ. Σπανίζουν στις ημέρες μας τέτοιοι καλοί πελάτες.

ΧΡΗΜΑΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ*

ΟΔΟΣ Τ.Κ. ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΚΙΝΗΤΟ

FAX ΑΦΜ* ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00€ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00€ ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή)

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00€

(Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο.Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail!

Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή)

https://www.cosmote.gr/