Download - Εποχή 3 5 2015

Transcript
Page 1: Εποχή 3 5 2015

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 3 Μαΐου 2015 • Αρ. φ. 1249 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΑΡΘΡΑΟ. Φ. Αθανασίου: Το μεγάλοπαιχνίδι με την CoscoΠρώτο τεστ για την πολιτικήτης κυβέρνησης στις ιδιωτικοποι-ήσεις ο διαγωνισμός για την πώ-ληση του ΟΛΠ σελ. 10

...Ν. Γιαννόπουλος: Πρώτο...γκολ για τον ΚοντονήΗ αντιπαράθεση με το ποδοσφαι-ρικό κατεστημένο σελ. 22

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΓ. Οικονομόπουλος:Στη νομιμοποίησητης κάνναβης λέμε ναι...Αντιαπαγορευτική γιορτή στις9 Μαΐου στο Σύνταγμα σελ. 20

ΜΝΗΜΗΣτα ίχνη της αντίστασης κατάτης χούνταςΣυλλογικός περίπατος σε ∆ιόνυσο,∆ροσιά, Μπογιάτι σελ. 24

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣΜ. Θεοδοσοπούλου:Ασσασσίνοι, Χρυσαυγίτες,μετανάστεςΚριτική για το βιβλίο “Πέτρα ψαλί-δι χαρτί” του Ν. Μάντη σελ. 27, 28

...Μ. Τριανταφύλλου: Ομοφοβία,σχολείο και θέατροΗ μεγάλη ανάγκη να ανοίξει τοσχολείο στα πραγματικά θέματαπου απασχολούν τα παιδιά σελ. 25

ΝΟΜΟΣΧΕ∆ΙΟΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙ∆ΕΙΑ

Τώρα είναιη ευκαιρίανα συζητήσουμεΓράφει ο Κώστας Γαβρόγλου

Σελ. 21

Ένα άγαλμαγια την κρίσηΤου Απόστολου ∆εδουσόπουλου

Είναι μεγάλη τιμή για μένανα συμμετέχω με το μικρόαυτό κείμενο στην απο-

κάλυψη ενός γλυπτικού έργουπου αποτυπώνει με έντονα ρεα-λιστικά στοιχεία τη βιαιότηταμε την οποία έπληξε και εξακο-λουθεί να πλήττει η κρίση τηχώρα μας και το λαό μας. Και,φυσικά, όχι μόνο τη δική μαςχώρα.

Η υψηλή εικαστική τέχνη –στο βαθμό που γνωρίζω χωρίςνα είμαι ειδικός στο θέμα -, ηγλυπτική και η ζωγραφική, δενέχει ασχοληθεί με την ανεργία.Έχει αποτυπώσει έντονα, πα-ραστατικά και συμβολικά, τονκόσμο της εργασίας, έχει δώσειέργα για τη φτώχεια, την αρρώ-στια, την τρέλα, την απελπισία,το θάνατο. Μοιάζει να περι-στρέφεται γύρω από το ζήτημα,

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Συµφωνία, ναιΠαράδοση, όχι

Νέες προοπτικέςλύσης του ΚυπριακούΜουσταφά Ακκιντζί, ο νέος ηγέτης

των Τουρκοκυπρίων. Ανάλυση:Σ. Αναγνωστοπούλου, Ν. Μούδουρος

Το όνειρο της«αυριανής Βαλτιμόρης»

Οι Σον Γκουντ και Πίτερ Μπλουμγράφουν για την έκρηξη βίας

στη Βαλτιμόρη

Χρ. Βερναρδάκης:Θέμα πολιτικήςβούλησης η συμφωνία

Σελ. 7

X. Γουέινραϊτ:Απρόβλεπτη η έκβασητων βρετανικών εκλογών

Σελ. 13

M. Καραμεσίνη:Οι δυνατότητεςτου ΟΑΕ∆

Σελ. 18, 19

Την υποστήριξή του σχετικά με την καταβολή πολεμικών επανορ-θώσεων στην Ελλάδα δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανίας ΓιοαχίμΓκάουκ: «είναι το σωστό για μια χώρα που έχει πλήρη επίγνωση τηςιστορίας της όπως η δική μας να εξετάζει τι πιθανότητες ενδεχομένωςυπάρχουν για (την καταβολή) επανορθώσεων». Είναι η πρώτη φοράπου γερμανός αξιωματούχος απαντά στο χρόνιο αίτημα της Ελλάδας,την ίδια ώρα που η «επίσημη γραμμή» είναι πως η Γερμανία έχει ήδηεκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, καταβάλλοντας 115 εκατ. μάρκαστην Ελλάδα το 1960.

Μετά από μια σειρά ομοβροντίες με Grexit,Graccident και Grimbo, το μενού περιλάμβανεμικρή δόση αισιόδοξες προβλέψεις για ταχύτερηπρόοδο των διαπραγματεύσεων μετά τιςαναδιαρθρώσεις, που σημειώθηκαν στην ελληνικήομάδα διαπραγμάτευσης.Η μεταβολή του καιρού, ωστόσο, ήταν παροδική.Ανώνυμοι αξιωματούχοι ξεπετάγονται πάλι μέσααπό «έγκυρα» ρεπορτάζ, για να θυμίσουν ότιπάντα μια καλή συμφωνία απαιτεί αίμα στοθυσιαστήριο: χρειάζεται να περιλαμβάνεικεφάλαια, για τα οποία η ελληνική κυβέρνηση θακαταβάλει πολιτικό κόστος.

Ώσπου φτάνουμε στην απίστευτη έως κωμικήπροσπάθεια της γερμανικής Bild να εμφανίσει τηνελληνική κυβέρνηση σαν εκβιαστή των δανειστών:«Σοκάρει ο Τσίπρας με την προσπάθειαεκβιασμού(...). Το χρεοκοπημένο κράτος βάζεινέους όρους στους πιστωτές»... Αναφορά,ωστόσο, που δείχνει ότι η σαφής χάραξη τωνανεκτών ορίων διαπραγμάτευσης, ακόμα και απόμια μικρή χώρα, βιώνεται σαν αισθητή πίεση απότους ισχυρούς. Ίσως γιατί είναι ο μόνος τρόπος μετον οποίο μπορούν να καταλάβουν ότι ειλικρινήςδιάθεση για συμφωνία δεν σημαίνει πρόθεση γιαπαράδοση άνευ όρων.

ΤΟ ΘΕΜΑ σελ. 16, 17 ΘΕΩΡΙΑ σελ. 30, 31

ΥΥΠΠΕΕΡΡ ΤΤΩΩΝΝ ΠΠΟΟΛΛΕΕΜΜΙΙΚΚΩΩΝΝ ΕΕΠΠΑΑΝΝΟΟΡΡΘΘΩΩΣΣΕΕΩΩΝΝ ΟΟ ΓΓΚΚΑΑΟΟΥΥΚΚ

Ασφυκτικές πιέσεις πιστωτών ως την τελευταία στιγμή

Page 2: Εποχή 3 5 2015

22 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

[email protected]

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Το Σκόρπιο Αίμα

Σκαλί-σκαλί πάει ο Ιγνάθιοτο θάνατό του φορτωμένος.Γύρευε να ‘βρει την αυγήμα πουθενά η αυγή δεν ήταν.Γυρεύει τη σωστή θωριά τουκαι τ’ όνειρό του αλλάζει δρόμο.Γύρευε τ’ όμορφο κορμί τουκαι βρήκε το χυμένο του αίμα.

Στιγμή δεν έκλεισε τα μάτιαπου είδε τα κέρατα κοντά του,όμως οι τρομερές μανάδεςανασηκώσαν το κεφάλι.Κι από το βοσκοτόπια πέραήρθ’ ένα μυστικό τραγούδιπου αγελαδάρηδες ομίχληςτραγούδαγαν σε ουράνιους ταύρους.

∆εν είχε άρχοντα η Σεβίλλιαμπροστά του για να παραβγείούτε σπαθί σαν το σπαθί τουούτε καρδιά να ‘ν’ τόσο αληθινή.Σαν ποταμός από λιοντάριαη ξακουσμένη του αντρειοσύνη,και σαν σε πέτρα σκαλισμένηη στοχασιά του η μετρημένη.

Τώρα για πάντα πια κοιμάται.Τώρα τα μούσκλια και τα χόρταμε δάχτυλα που δε λαθεύουντο άνθος ανοίγουν του μυαλού του.Και το τραγουδιστό του αίμακυλάει σε βάλτους και λιβάδια,γλιστράει στο σύγκρυο των κεράτων,άψυχο στέκει στην ομίχλη,σε βουβαλιών σκοντάφτει πόδια,σα μια πλατιά, μια λυπημένη,μια σκοτεινή γλώσσα, ώσπου τέλμανα γίνει από αγωνία, πλάιστον Γουαδαλκιβίρ των άστρων.

(Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, από τοΘρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας,

σε μετάφραση Νίκου Γκάτσου)

Ενα έγγραφο το οποίο βγήκε στη δη-μοσιότητα 79 χρόνια μετά, έρχεταινα ρίξει φως στο μυστήριο που κά-

λυπτε τις ακριβείς συνθήκες θανάτου τουποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα,καθώς και της τύχης της σορού του. Τοέγγραφο, που συντάχθηκε επί δικτατο-ρίας του Φράνκο στα κεντρικά της αστυ-νομικής διεύθυνσης της Γρανάδας, πα-ρουσίασε κατ’ αποκλειστικότητα το δί-κτυο Σερ.

Η δολοφονία του Λόρκα

Το 1936, ένα μόλις χρόνο μετά την κή-ρυξη του ισπανικού εμφυλίου, σύμφωναμε το έγγραφο, ο Λόρκα δολοφονήθηκεμαζί με ακόμα ένα άτομο μετά τη σύλ-ληψή του σε φιλικό σπίτι, όπου κρυβό-ταν και μεταφέρθηκε με αυτοκίνητο στοΒιθνάρ, περιοχή βόρεια της Γρανάδας,χωρίς ωστόσο να προσδιορίζεται η ακρι-βής τοποθεσία ταφής.

Στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται ότι ο ποι-ητής «εκτελέστηκε αμέσως αφού ομολό-γησε και θάφτηκε στην ίδια τοποθεσία σεέναν πολύ ρηχό τάφο, σ’ ένα φαράγγι».∆εν δίνονται περαιτέρω λεπτομέρειες γιατο περιεχόμενο της ομολογίας του ποι-ητή, αλλά το ίδιο έγγραφο τον χαρακτη-ρίζει ως «σοσιαλιστή», «ελευθερομασόνοτης στοάς της Αλάμπρα» και του πιστώ-

νει την «πρακτική της ομοφυλοφιλίαςκαι της αποκλίνουσας συμπεριφοράς».

Το ίδιο το έγγραφο αποκτά περαιτέρωσημασία λόγω της στάσης που κράτησετο δικτατορικό καθεστώς σε σχέση με τηδολοφονία του ποιητή. Ο στρατηγόςΦράνκο είχε δηλώσει πως ο θάνατος τουποιητή χρησιμοποιήθηκε ως προπαγάνδαενάντια στο καθεστώς του. «Ο συγγρα-φέας πέθανε γιατί αναμείχθηκε με τουςαντάρτες. Αυτά τα ατυχήματα είναι φυ-σιολογικά σε μια περίοδο πολέμου», δή-λωνε. Το καθεστώς δεν ανέλαβε ποτέεπίσημα την ευθύνη για την δολοφονία.Το έγγραφο λοιπόν δεν αποκαλύπτεικάτι καινούριο, αντίθετα κατοχυρώνει ωςντοκουμέντο και ως απόλυτα γεγονότατις ήδη γνωστές εικασίες και φήμες γιατις συνθήκες και τους λόγους δολοφο-νίας του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

Κληρονομιά εναγκαλισμού

Υπάρχει βέβαια και ένας ακόμη λόγοςπου κάθε στοιχείο σε σχέση με το θάνατοτου Λόρκα έχει ιδιαίτερη σημασία. Καιαυτό είναι το γεγονός πως ο ίδιος ο θά-νατος του ποιητή έπαιξε κεντρικό ρόλοστη διάδοση, τη φήμη και αναδρομικάστην ίδια την ταυτότητα του έργου του. Οθάνατος διαπερνά το έργο και τη ζωή τουΛόρκα σε μια αντίστροφη κίνηση, τονί-ζοντας διαφορετικά, αλλάζοντας θέσηστα προϋπάρχοντα στοιχεία, πλάθονταςτην ταυτότητα του ποιητή ξανά από τηναρχή. Ο «Θρήνος για τον Ιγνάθιο ΣάντσεθΜεχίας», το ποίημα που έγραψε για τονφίλο του ταυρομάχο, το τελευταίο βιβλίοπου τύπωσε ο ίδιος και τελικά ίσως ηομορφότερη ποιητική του σύνθεση, ηχείπια σαν μια προφητεία της ίδιας της μοί-ρας του ποιητή. Τα «τσιγγάνικα τραγού-δια», τα ποιήματα του κάντε χόδο, όλη ηπρώτη περίοδος του ποιητή η οποία σφύ-ζει από την ζωή και τις αισθήσεις της,υπάρχει πια ως απόλυτη αντίθεση με τοτέλος του Λόρκα, δίνοντας νέα μορφή σεεκείνη την παλαιά κατάφαση. Ο δαντελέ-νιος εφιάλτης του «Ποιητής στη ΝέαΥόρκη» (της πιο σύνθετης και ωριμότε-ρης συλλογής του) βρίσκει αντιστοιχίαμέσα από το ίδιο το παράλογο της ζωήςκαι της μοίρας του θανάτου. Ακόμα και ηδημοφιλία του Λόρκα, η οποία ξεπέρασεκατά πολύ αυτή εξίσου σημαντικών ποι-ητών της γενιάς του (της περίφημης γε-νιάς του 27) όπως του Rafael Alberti, τουLuis Cernuda, ή του Vicente Aleixandre,ακόμα και σημαντικών ποιητών της προ-ηγούμενης γενιάς όπως π.χ. του Χιμένεθ,δεν μπορεί να γίνει κατανοητή εκτός τουθανάτου.

Γιατί ο θάνατος του Λόρκα αποτελείμια κληρονομιά εναγκαλισμού. Τηςομορφιάς της ζωής και της βρόμας τουθανάτου, της ομορφιάς του ποιητή καιτης βρόμας του δικτάτορα, της μουσικήςμε το μουγκρητό και της ελευθερίας μεαυτό που επιθυμεί αλλά δεν καταφέρνειτελικά να την καταργήσει. Γιατί η ζωή, τοέργο και η δολοφονία του ποιητή Φεντε-ρίκο Γκαρθία Λόρκα, θα παραμένουν γιαπάντα ένα μνημείο που θα τραγουδά καιθα επεξηγεί τη ζωή, θα προειδοποιείτους καιρούς για την ενδεχόμενη κατά-ληξή τους και θα ξορκίζει το σκοτάδι γιατο μαύρο του.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

αλλά να μην το ακουμπά. Πώς μπορεί, άλλωστε, να απεικονιστεί η ανεργία παράμέσω των συνεπειών της; Να σημειώσω ότι το μόνο αντίστοιχο γλυπτό για τηνανεργία βρίσκεται στο μνημείο του Ρούζβελτ στην Ουάσινγκτον. Πέντε ανδρικέςφιγούρες στέκονται στη γραμμή για την καθημερινή σούπα, υπόμνηση της Μεγά-λης Κρίσης, αλλά και φόρος τιμής στο New Deal, τη «Νέα Συμφωνία», την υπό-σχεση ότι η ανεργία και οι τραγικές της συνέπειες δεν θα πλέον είναι ανεκτές. Μιαυπόσχεση που ξεχάστηκε με την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού. Οι εικα-στικές τέχνες στη δεκαετία του 1930 υπήρξαν πολύ φειδωλές στο δράμα της ανερ-γίας και των ανέργων – σε αντίθεση με τη φωτογραφία και, κυρίως, τη λογοτε-χνία, τη μουσική και το τραγούδι. Οι πιο προσιτές στις μάζες μορφές τέχνης μοι-άζουν να αντιπαρατίθενται θεματικά με την υψηλή εικαστική τέχνη, την τέχνη τωνσυλλεκτών και των μουσείων.

∆εν μάθαμε ν’ αντιμετωπίζουμε την ανεργία

Ως το τέλος του19ου αιώνα οι έν-νοιες της μισθωτήςεργασίας, της ανερ-γίας και της φτώ-χειας μένουν στενάσυνυφασμένες καιαποτυπώνονται μ’έναν κοινό όρο: wor-king poor. Ο όροςεπανέρχεται σήμεραγια να περιγράψειτους εργαζόμενουςσε επισφαλείς, μει-ωμένου ωραρίου καιπροσωρινές θέσειςεργασίας, εγκλωβι-σμένους στην εργα-σιακή αστάθεια καιστις αναπαραγόμενες

συνθήκες φτώχειας. Όποιος θέλει να διαβάζει τις στατιστικές προσεκτικά κατα-νοεί ότι ο Τρίτος Κόσμος της υπανάπτυξης και της δομικής φτώχειας έχει μετα-φερθεί στον παλαιά κραταιό Πρώτο Κόσμο, όχι εξαιτίας της μετανάστευσης, αλλάεξαιτίας της μαζικής και χρόνιας ανεργίας, της εργασιακής αστάθειας και της απο-δόμησης του κοινωνικού κράτους.

Στην Ελλάδα ζήσαμε με την ανεργία σε διάφορες εποχές. Ζήσαμε με την ανερ-γία, αλλά δε μάθαμε να την αντιμετωπίζουμε. Με κράτος και πολιτικές αδιάφορεςκαι μυωπικές, αποθέσαμε τη διαχείριση των ανέργων σε παραδοσιακούς μηχανι-σμούς. Στην οικογένεια και στη μετανάστευση. Παρά τη σταθεροποίηση του πο-σοστού ανεργίας σε επίπεδα μεταξύ του 8 και του 11% σ’ όλη την περίοδο ως τηνέκρηξη που προκάλεσε η κρίση, καλλιεργήθηκε η καθησυχαστική εντύπωση ότι ηανεργία στην Ελλάδα ήταν φαινομενική: είτε οι άνεργοι ήταν απρόθυμοι να εργα-σθούν, μια άποψη ιδιαίτερα δημοφιλή μεταξύ πολιτικών και δημοσιογράφων, είτεήταν αποτέλεσμα της ανεργίας των νέων και των γυναικών, δηλαδή ομάδων, τωνοποίων η ανεργία δεν είχε – πιο σωστά, θεωρούσαν ότι δεν είχε - σημαντικές κοι-νωνικές συνέπειες. Η ρητορική της ανεργίας των νέων και των γυναικών εμπέ-δωνε, ταυτοχρόνως, τον ιδιότυπο διαχωρισμό τους από την ομάδα των «κύριων»εργαζομένων, των breadwinners, των ώριμων και των ανδρών. Η ανεργία οφειλό-ταν στους ανέργους, τα θύματα εκλήφθηκαν ως θήτες.

Οι προκαταλήψεις για την ανεργία οδήγησαν στην πολιτική έλλειψη προετοι-μασίας μηχανισμών ικανών να την αντιμετωπίσουν. Αντιθέτως, από τη δεκαετίατου 1980 ως σήμερα έχουμε τη διασπάθιση τεράστιων χρηματικών ποσών με μη-δενικά αποτελέσματα: Η επιδότηση νέων θέσεων εργασίας επιδότησε τους εργο-δότες και όχι τη δημιουργία νέων θέσεων, οι δαπάνες για την κατάρτιση κατέλη-ξαν στη δημιουργία και εμπέδωση του λόμπι των ΙΕΚ και των ΚΕΚ και μιας πλη-θώρας προγραμμάτων που αντιμετώπιζαν την ανεργία των εκπαιδευτών, αλλά όχιτων εκπαιδευομένων, οι δομές του ΟΑΕ∆ παρέμειναν εξαιρετικά υποστελεχωμέ-νες και αναποτελεσματικές, τα επιδόματα ανεργίας περιορισμένα και ανεπαρκή.

Το έγκλημα δεν ήταν στιγμιαίο

Και μετά ήρθε η κρίση. Το πώς δεν μας απασχολεί εδώ. Η κρίση στην Ελλάδακτύπησε με βιαιότητα την ασθμαίνουσα παραγωγική δομή, επέτεινε την αποβιο-μηχάνισε, διέλυσε τον παραγωγικό ιστό. ∆ιέλυσε ταυτόχρονα τις εργασιακές σχέ-σεις, τις ζωές εργαζομένων και ανέργων, ενέτεινε τις ανισότητες, όξυνε τους απο-κλεισμούς, οδήγησε στην φτώχεια μεγάλες μερίδες του πληθυσμού, προκάλεσεμαζική κατάθλιψη και αύξησε δραματικά τις αυτοκτονίες. Οι ανεπάρκειες των μη-χανισμών αντιμετώπισης των συνεπειών της ανεργίας, οι ανεπάρκειες ενός υπο-τυπώδους και αναποτελεσματικού κράτους προνοίας εκδηλώθηκαν πλήρως.

Το έγκλημα δεν ήταν στιγμιαίο. Σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από τους σχεδια-στές και εκτελεστές της οικονομικής πολιτικής, από τους σχεδιαστές και εκτελε-στές των πολιτικών απασχόλησης δεκαετίες τώρα. Για λόγους αδιαφορίας,άγνοιας ή με σκοπό, αδιάφορο.

Στο άγαλμα που βλέπουμε ο έντρομος άνθρωπος προσπαθεί να ισορροπήσει σ’ένα δείκτη που καταρρέει. Ένα δείκτη που συμβολίζει την παραγωγή, την ευημε-ρία, το οικογενειακό εισόδημα, τη ζωή εν τέλει. Και τα συστήματα προστασίας –λαβές συγκράτησης, εξοπλισμός προστασίας, «μαξιλαράκια» - απλώς δεν υπάρ-χουν.

* Ο Απόστολος ∆εδουσόπουλος είναι καθηγητής του τμήματος Οικονομικής και Πε-ριφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου πανεπιστημίου.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Ένα άγαλμα για την κρίση Ο ποιητής,ο δικτάτοραςκαι ο θάνατος

Στη λεωφόρο Νυφαδόπουλου 602Α και Ιμέρας, στο δήμο Ελληνικού-Αρ-γυρούπολης, τοποθετήθηκε το γλυπτό «Κρίση» του Τάσου Νυφαδόπου-λου, το οποίο αποτυπώνει την κραυγή της κοινωνίας που βιώνει τιςεπιπτώσεις των τεράστιων κοινωνικοοικονομικών αλλαγών των τε-λευταίων χρόνων.

Page 3: Εποχή 3 5 2015

Του Νίκου Τσαγκρή

«Οδηγούνται είτε σε κωλο-τούμπα είτε σε δημοψήφι-σμα για δραχμή», ήταν το

σχόλιο του Αντώνη Σαμαρά για τη συ-νέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στο«Star channel». Το σχόλιο έγινε στο πε-ριθώριο εκδήλωσης μνήμης για τονΚωνσταντίνο Καραμανλή και σχολιά-στηκε ποικιλοτρόπως από το κατ’ εξο-χήν φιλοκαραμανλικό κοινό της παρα-πολιτικής, αυτής, σύναξης.

«Ευσεβείς πόθοι», ήταν το πλέον πο-λιτικό σχόλιο του… σχολίου· που,δίκην πτυέλου, εκτοξεύτηκε κατά του«αρχηγού» από παροπλισμένο στέλε-χος της καραμανλικής πτέρυγας πουφέρει και το προσωνύμιο «χλωμό πρό-σωπο». Σχόλιο που ταιριάζει ταμάμστον υπαρξιακό νταλκά του Σαμαρά,δεδομένου ότι το μόνο που θα μπο-ρούσε να τον συντηρήσει στον προ-εδρικό θώκο της Ν.∆. θα ήταν «είτε ηκωλοτούμπα είτε το δημοψήφισμα γιαδραχμή».

«Τον πούλησε η Μέρκελ για τον Τσί-πρα και τάχει παίξει», ήταν το πλέονπαραπολιτικό σχόλιο του… σχολίου·που, δίκην δηλητηριώδους βέλους,εκτοξεύτηκε κατά του «αρχηγού» απόάσπονδο φίλο του, ιστορικό στέλεχοςτης παράταξης…

«Τι τρέχει με τη Μέρκελ;», ρωτήθηκε,αναπόφευκτα, από παριστάμενο δημο-σιογράφο.

«Απολύτως τίποτε», απάντησε γε-λώντας: «Έτσι, για να κολάσω τη…δημιουργική ασάφεια της δήλωσης τουΑντώνη, το είπα». Σωστά. ∆ιότι αν πά-ρουμε το σχόλιο του Σαμαρά στα σο-βαρά, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότιξεπερνά σε ασάφεια – δημιουργική ήμη, θα σας γελάσω – ακόμα και τηναπόφαση του Eurogroup της 20ης Φε-βρουαρίου.

Ο Σαμαράς… ζηλεύει

Αλλά, τι τρέχει με τη Μέρκελ; ∆ιότι,αν θέλετε να ξέρετε, το φλέγον ζήτημαστο μνημόσυνο του εθνάρχη (αλλά καιαργότερα, στη Βουλή, στα κανάλια,στα social media) δεν ήταν η πολιτικήουσία της συνέντευξης του Τσίπραστον Χατζηνικολάου, αλλά η… «μυ-στική του σχέση με τη Μέρκελ». Και οιβλαβερές συνέπειές της στην «υγεία»του Σαμαρά: «Τον πούλησε η Μέρκελγια τον Τσίπρα και τάχει παίξει!..

Χαμός: «ο αρχηγός τρελάθηκε μ’εκείνο το μακρύ νυχτερινό τηλεφώ-νημα. Έπαθε πλάκα, η κατάθλιψή τουχτύπησε κόκκινο, η ζήλια του (σ. σ: γιατον Τσίπρα) τριπλασιάστηκε. ∆εν πί-στευε ποτέ ότι θα τον εγκαταλείψει ηΜέρκελ για έναν νεαρό κομμουνι-

στή…».∆εν είναι λόγια της Σοφίας Βούλτεψη

αυτά, όμως αποδίδουν θαυμάσια τα αι-σθήματα του «απατημένου» από τηνΓερμανίδα καγκελάριο τέως πρωθυ-πουργού. Που, άλλωστε, εκφράστηκανκι απ’ τα φαναροκρατούντα εξαπτέ-ρυγά του, τον Μάκη και τον Άδωνη,στης Βουλής τα έδρανα: πίκρα και καη-μός, μιλάμε. Πίκρα και καημός…

Εντάξει, πέρα απ’ το γελοίον τουπράγματος, κάτι τρέχει με τη Μέρκελκαι αυτό είναι άκρως πολιτικό και δι-πλωματικό: αναμφισβήτητα, η Άνγ-κελα Μέρκελ έχει έγκαιρη και έγκυρηενημέρωση για τα ελληνικά πράγματακαι γνωρίζει πολύ καλά ότι ο Σαμαράςείναι τελειωμένος απ’ τη Ν.∆. και ότιμετά τον αφανισμό του ΠΑΣΟΚ και τοκόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευ-σης αντιμετωπίζει το φάσμα αντίστοι-χης συρρίκνωσης και περιθωριοποί-ησης· με συνέπεια την παντελή έλ-λειψη «μη κομμάτων» (σ. σ: εφεδρικώνσυστημικών κυβερνοκομμάτων). Καιεξ’ αυτού, γνωρίζει ότι αν θέλει να δια-τηρήσει την Ελλάδα στη… συλλογήτης με τα πειραματόζωα του ευρώοφείλει να υποστεί τον Τσίπρα και τονΣΥΡΙΖΑ…

«Ειδύλλιο» σκοπιμότητας

Λέγεται ότι κανένας δεν ξέρει τι σκέ-φτεται η γερμανίδα Καγκελάριος, ότιδεν το αποκαλύπτει ποτέ, με κανέναντρόπο, και αυτό αποδίδεται στην κατα-γωγή της, στο γεγονός ότι μεγάλωσεστην κομμουνιστική Ανατολική Γερμα-νία. Έτσι, σε ότι αφορά την πραγματι-κότητα της σχέσης της με τον Τσίπρα,το μόνο ρεαλιστικό αφήγημα που δια-θέτουμε προέρχεται από μια γερμανικήεφημερίδα, την Suddeutsche Zei-tung. Στo συγκεκριμένο κείμενο κατα-γράφεται μια σχετικά αξιόπιστη εκδοχήγια τη σχέση:

Η Άνγκελα Μέρκελ δεν έχει θέση στοεικονοστάσιο του ΣΥΡΙΖΑ. Το αντίθετομάλλον: Οι ηγέτες του την βλέπουν ωςτο τέλειο ομοίωμα του Εξαποδώ. Αυτόδεν τους εμποδίζει όμως να συναλλάσ-σονται μαζί της – σύμφωνα με τηνπαλιά καλή αρχή της Αριστεράς, ότι ενανάγκη πρέπει να συμφωνήσεις ακόμηκαι με το διάβολο. Αυτό ακριβώς συμ-βαίνει τις τελευταίες εβδομάδες, κλπ,κλπ.

Ο «ρεπόρτερ» δηλώνει άγνοια για τησυχνότητα των επαφών Τσίπρα – Μέρ-κελ («η συχνότητα αποτελεί επτασφρά-γιστο μυστικό») και προσθέτει κάτι πουγνωρίζουμε, ότι «η μορφή της επαφής– τηλεφωνική, γραπτή, ή συνάντηση –καθορίζεται μεταξύ του συμβούλου τηςκαγκελάριου Νικολάους Μάγιερ-Λάν-τρουτ και του υπουργού επικρατείας

της Ελληνικής κυβέρ-νησης Νίκου Παππά»,ενώ «αποκαλύπτει» ότι«η σανίδα σωτηρίαςπου η κ. Μέρκελ προ-σφέρει στον κ. Τσίπραείναι μια παγίδα – έναμεταλλαγμένο μνημό-νιο».

Χαρήκαμε! Εμείς«κάτι τρέχει με τη Μέρ-κελ» είπαμε – δεν εί-παμε πως «ό,τι μαςδώσει η Μέρκελ θα τοπάρουμε». Έχουν γνώ-σιν οι φύλακες: υπάρ-χει και το δημοψήφι-σμα…

Ησυζήτηση στη Βουλή γιατην ΕΡΤ έδωσε την ευ-καιρία σε κορυφαίους

υπουργούς να αναφερθούν σεόλη την γκάμα των γύρω από ταΜΜΕ. Αριθμός τηλεοπτικώναδειών («πόσα κανάλια εθνικήςεμβέλειας χωρά η Ελλάδα; ∆ύο;∆υόμισι; Τρία; Όχι οκτώ, όμως.Ούτε επτά», τόνισε ο Ν. Βού-τσης), τρόπος χορήγησής τους(«το ΣτΕ έχει αποφανθεί πως ηλειτουργία των τηλεοπτικώνσταθμών δεν είναι πλέον συν-ταγματικώς επιτρεπτή και σεκάθε περίπτωση δεν μπορούννα εκπέμπουν πρόγραμμα» είπεο Ν. Παππάς), βασικός μέτοχος(«είναι θέμα ανοιχτό που δενμπορεί να μένει κάτω από τοτραπέζι», Ν. Βούτσης).

Συνολικά η κυβέρνηση διακη-ρύττει μέσω του υπουργού Επι-κρατείας πως «έχει ήδη ξεκινή-σει την επεξεργασία του νομι-κού πλαισίου που θα εγγυάταιτην αδειοδότηση και τη λει-τουργία των ιδιωτικών ραδιο-φωνικών και τηλεοπτικών

σταθμών με όρους νομιμότη-τας».

Το μονοπώλιο της Digea

∆εν είναι λίγοι μάλιστα πουσυσχέτισαν αυτή τη δήλωση τουΝ. Παππά με τη δίωρη διακοπήτου ψηφιακού σήματος τωνιδιωτικών καναλιών στο κύ-κλωμα της Digea. Τελικά απο-δείχθηκε πως επρόκειτο πράγ-ματι για τεχνικό πρόβλημα, πουφανέρωσε όμως ακόμη μια διό-λου ασήμαντη πτυχή του ζητή-ματος. Η Digea, όχι ελέγχει μο-νοπωλιακά την εκπομπή τουψηφιακού σήματος -με αποτέ-λεσμα να πέφτει μαύρο στηνπληροφόρηση των πολιτών

όταν σημειωθεί μια τεχνικήβλάβη όπως τώρα- αλλά με τησύμπραξη της Εθνικής Επιτρο-πής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυ-δρομείων, δεν διαθέτει την κα-τάλληλη τεχνική υποστήριξηγια να την αντιμετωπίσει. Όπωςκατήγγειλε ο πρώην τεχνικόςδιευθυντής της ΕΡΤ Ν. Μιχαλί-τσης, η ΕΕΤΤ, έπρεπε να είχευποχρεώσει τη Digea να υπο-γράψει ρήτρες που να προβλέ-πουν τρόπους αντιμετώπισηςτέτοιων προβλημάτων. Αυτές οιρήτρες δεν υπογράφηκαν και ηDigea απέλυσε τους ειδικευμέ-νους τεχνικούς.

Στο νόμο για την ΕΡΤ υπάρχειδιάταξη που της επιτρέπει ναξαναγίνει πάροχος δικτύου καινα μεταφέρει στις δικές της συ-χνότητες τα τηλεοπτικά σήματαάλλων καναλιών κυρίως της πε-ριφέρειας. ∆ηλαδή, να αμφι-σβητήσει στην πράξη το μονο-πώλιο της Digea. Όμως, αυτόπροϋποθέτει πως θα προκηρυχ-θεί διαγωνισμός για την προμή-θεια ψηφιακών πομπών (το

λουκέτο στην ΕΡΤ σήμαινε καιτην ολοκληρωτική καταστροφήτου άρτιου δικτύου που διέθετεσε όλη τη χώρα) διαδικασία πουθα πάρει καιρό.

Επίσης, πολύ καιρό θα πάρειη υλοποίηση και των υπόλοι-πων εξαγγελιών για τα ΜΜΕ ανμάλιστα πάρουμε υπόψη μαςπόσοι μήνες χρειάστηκαν για ναπροχωρήσει το απλούστερο,συγκριτικά, βήμα της ανασύ-στασης της ΕΡΤ.

Άδειες και ΕΣΡ

Από τα πολλά ζητήματα πουαφορούν τα ΜΜΕ και έθιξαν οιυπουργοί με τις δηλώσεις πουαναφέραμε στην αρχή ας αρκε-

44 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κάτι τρέχει με τη… ΜέρκελΗ γερμανίδα Καγκελάριος δεν έχει θέση στο εικονο-στάσιο του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, επιθυμεί διακαώς να δια-τηρήσει την Ελλάδα στη… συλλογή της με τα πειρα-ματόζωα του ευρώ

Του

∆Η

ΜΗ

ΤΡΗ

ΠΕΤ

ΣΕΤΙ

∆Η

Η ενεργοποίηση του άρθρου 18 του νόμου για τηνΕΡΤ μπορεί να αλλάξει ριζικά το τοπίο των ΜΜΕ,καθώς οι καναλάρχες πρέπει να βάλουν τα χρή-ματα που απαιτούνται για να διασώσουν τις εται-ρείες τους και ταυτόχρονα φαίνεται να ενθαρρύ-νει και άλλους επιχειρηματίες να μπουν στηναγορά της τηλεόρασης.

Η Digea, τα θαλασσοδάνειατων καναλιών και η διαπλοκήΤι ακριβώς θέλει να κάνει η κυβέρνηση για τις τηλεοπτικές συχνότητες και τη ρύθμιση του τοπίου της ενημέρωσης

Page 4: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το μεγάλο «ναι»και το μεγάλο «όχι»Στην κρίσιμη στιγμή της διαπραγμάτευσης

Ηπιο in συμβουλή που συνηθίζεταινα δίνεται το τελευταίο διάστημαστον Αλέξη Τσίπρα, είναι να

πάρει πάνω του το παιχνίδι και να κλεί-σει άμεσα μια συμφωνία με τους δανει-στές/εταίρους. Προσφέρεται σαν συμ-βουλή υψίστης εθνικής αξίας: ενισχύει,υποτίθεται, το κύρος και την πολιτικήαξία που, ενώ ταυτόχρονα τον απαλλάσ-σει από τα δεσμά των κομματικών υπο-χρεώσεων. Το κύριο άρθρο των «προ-οδευτικών» και «δημοκρατικών» «Νέων»(30/4) κατέληγε ως εξής: «Το εκλογικόσώμα ψήφισε τον Αλέξη Τσίπρα και όχιτις απόψεις των συνιστωσών». Του προ-τείνουν, δηλαδή, λόγω της εξέχουσαςθέσης του στο πολιτικό σκηνικό, να πα-ραβλέψει όχι μόνο το κομματικό πρό-γραμμα, αλλά και την εντολή που έχειλάβει δια των εκλογών. Γιατί αυτό θα τονενδυναμώσει πολιτικά αναδεικνύοντάςτον σε κυρίαρχο του παιχνιδιού1.

Τη στιγμή που κορυφωνόταν αυτή ησυμβουλευτική πρακτική στο εσωτερικό,από το εξωτερικό μάς έφτασε μια κυνικήαπαίτηση δια στόματος κρυπτώνυμου«υψηλόβαθμου αξιωματούχου» της ΕΕ, οοποίος διευκρίνιζε ότι αποδεκτή μπορείνα είναι μια συμφωνία με την Ελλάδα, ηοποία θα περιλαμβάνει απαραιτήτως καιόρους που θα έχουν σοβαρό πολιτικό κό-στος για την ελληνική κυβέρνηση. Μάλ-λον ως απόδειξη της αδιαφορίας της γιατέτοια κόστη και προκειμένου να ανα-κτηθεί η (χαμένη) εμπιστοσύνη μεταξύεταίρων.

Απόδειξη ισχύοςή ομολογία αδυναμίας;

Μ’ αυτό το πρόσθετο εξωτερικό στοι-χείο αποκτάει το πραγματικό της νόημαη…αφιλοκερδής συμβουλή των εγχώ-ριων αναλυτών στον έλληνα πρωθυ-πουργό: η ολική ή μερική αποδέσμευσηαπό τη λαϊκή εντολή, που εμφανίζεται ωςένδειξη πολιτικής ισχύος, αποδεικνύεταιότι αποτελεί απαίτηση ομολογίας αφε-ρεγγυότητας, δηλαδή συμμετοχής και συ-νενοχής στην υπονόμευση της πραγματι-κής πολιτικής ισχύος. Εκείνης που στη-ρίζεται στις σχέσεις εμπιστοσύνης και ει-λικρίνειας με το εκλογικό σώμα που τονστηρίζει.

Γιατί, όμως, αναγκάζονται οι αντίλαλοιτης ελληνικής κυβερνήσης να καταφεύ-γουν σε τόσο περίπλοκα σχήματα; ∆ιότιβρίσκονται μπροστά σε ένα υπαρκτόπρόβλημα: δεν έχουν τη δυνατότητα ναενισχύσουν και να προωθήσουν μια αντί-παλη πολιτική δύναμη ικανή να αντιπα-ρατεθεί άμεσα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αξιοποιώντας και αναδεικνύον-τας την πολιτική ισχύ τής συμπολίτευσηςκαι του πρωθυπουργού, επιχειρούν να τηροκανίσουν υποβάλλοντας ως εθνικάαναγκαία και αναπόφευκτη μια πολιτική

που η απόρριψή της αποτελεί τη βάσητης καταγραφόμενης ισχύος κυβέρνησηςκαι πρωθυπουργού.

∆είτε πώς περιγράφει ο Κ. Ιορδανίδηςστην «Καθημερινή» (26/4) αυτό το υπαρ-κτό πρόβλημα: «Ακούσαμε τον κ. Σα-μαρά (…) να λέει ότι η κυβέρνηση τουΣΥΡΙΖΑ στέλνει τη χώρα στα βράχια (…)Παρά το τραγικό της διαπιστώσεως, ο κ.Σαμαράς δεν ζητεί προσφυγή στις κάλ-πες (…) Εκλογές, λοιπόν, δεν θέλει οπρόεδρος της Ν∆. Αυτό που αναμένει,είναι να υιοθετήσει ο κ. Τσίπρας την πο-λιτική που ακολούθησε ο ίδιος».

Εξ ου και το οξύμωρο: αυτοί που κα-λούνται να σώσουν τη χώρα, είναι αυτοίακριβώς που υποτίθεται ότι την οδηγούνστα βράχια…

Αντι-πληροφόρηση

Πώς, λοιπόν, θα διαμορφωθεί σκηνικόκαι ατμόσφαιρα καταστροφής, ώστε νααναγκαστούν να ανανήψουν οι (εν δυνά-μει σωτήρες) καταστροφείς της χώρας;Με την καλλιέργεια αισθήματος αδιεξό-δου, ασφυξίας, πνιγμονής και, τελικά, μετην απειλή αποβολής από τον παράδεισοκαι απόρριψης στο πυρ το εξώτερο.

Ενώπιον του καταπονημένου και σφυ-ροκοπημένου από την υπερ-παραπληρο-φόρηση κοινού ανασύρονται και επιδει-κνύονται κάθε είδους σενάρια τιμωρητι-κής αποβολής της Ελλάδας από τη χο-ρεία των «κανονικών» κρατών. Για ναενισχυθεί αυτή η προσπάθεια, χρειάζεταιπαράλληλα να αποσιωπάται κάθε διαφο-ρετική εκτίμηση. Μια πρόχειρη σταχυο-λόγηση μας δίνει μια ιδέα για το μέγεθοςτης παραποίησης:

• «Η αθέτηση πληρωμών σε δημόσιοχρέος είναι κοινότοπο γεγονός (…) Θαείναι, όμως, η πρώτη φορά που μια χώρα[η Ελλάδα] κηρύσσει χρεοκοπία εντός νο-μισματικής ένωσης (…) Είναι δύσκολο νααξιολογηθεί τι ακριβώς θα συμβεί. (…)Αλλά, τελικά, δεν είναι καθόλου ελκυ-στική λύση να καταστήσεις εφικτή μιαεθνική χρεοκοπία για την Ελλάδα (…)Είναι καθήκον της ΕΚΤ να ανακοινώσειπολύ σύντομα ότι θα κάνει τα πάντα γιανα διατηρήσει ενωμένη την ευρωζώνη»[Charles Wyplosz, καθηγητής διεθνών οι-κονομικών στο Ινστιτούτο Ανώτατων ∆ιε-θνών Σπουδών της Γενεύης]

• «Ένα από τα μεγάλα διδάγματα τωντελευταίων ετών είναι ότι κανείς, ούτεαπό την Ελλάδα ούτε από τους πιστωτές,δεν επιθυμεί να μείνει στην ιστορία ωςαυτός που προκάλεσε την πρώτη έξοδοαπό την ευρωζώνη. Γι’ αυτό το πιθανό-τερο είναι ότι η ΕΚΤ θα επεκτείνει τηνπαροχή ρευστότητας» [Mohamed el Erian/Bloomberg]

• «Γιατί η Ελλάδα εξακολουθεί να βρί-σκεται στο επίκεντρο της προσοχής, ανθεωρείται ασήμαντη από οικονομικήςκαι χρηματοπιστωτικής απόψεως; (…) Οπιο σημαντικός λόγος είναι το στοιχείοτης αβεβαιότητας. Μπορεί να αποδειχθείότι η εξάπλωση της κρίσης είναι πράγ-ματι πιθανή, μπορεί και όχι (…) Πώςμπορούμε, όμως, να είμαστε βέβαιοι; (…)∆εν θα μάθουμε ποτέ αν θα υπάρξει με-τάδοση της κρίσης, μέχρι η Ελλάδα ναβγει από το ευρώ…» [Mark Gilbert / Blo-oberg].

Σαφήνεια και αποφασιστικότητα

Αν καθαρίσουμε τον ήχο από τις τρο-μοκρατικές κραυγές και τις υποκριτικέςσυμβουλές, αυτό που θα μείνει είναι τοαπλό και καθαρό μήνυμα πως, αν η κυ-βέρνηση θέλει να διατηρήσει και να ενι-σχύσει την πρόσβασή της στην πηγή τηςισχύος της, τη σχέση εμπιστοσύνης μετους πολλούς, χρειάζεται να προσδιορί-σει με σαφήνεια τα συγκεκριμένα μέτραπου η ίδια θεωρεί απαραίτητα, καθώς καιτα σημεία στα οποία ακόμα και υποχω-ρώντας έχει ήδη βρει συμπτώσεις με τουςδανειστές / εταίρους, ή τα σημεία όπουυπάρχει έδαφος αναζήτησης κοινώντόπων. Και πάνω απ’ όλα να ορίσει μεσαφήνεια τα όρια πίσω απ` τα οποία δεντης επιτρέπεται να υποχωρήσει για δύοαπλούς λόγους: πρώτον, γιατί σ’ αυτήτην περίπτωση θα έχει αποδεχθεί να δι-αιωνίσει το υφεσιακό πλαίσιο λιτότηταςπου έχει οδηγήσει τη χώρα στην κατα-στροφή, δεύτερον, γιατί έτσι θα έχειαναιρέσει τον βασικό λόγο στήριξής τηςαπό την πλειοψηφία του λαού.

Μ’ αυτό τον τρόπο θα έχει αποδείξειτην πραγματική διάθεσή της για συν-διαλλαγή και προωθητικό συμβιβασμόκαι, ταυτόχρονα, την επιμονή της να τι-μήσει τη λαϊκή εντολή χωρίς να θέτει ωςπροϋπόθεση τη ρήξη. Αν υπάρχουν τόσοισχυρές και τυφλωμένες δυνάμεις πουσκέφτονται παρολαυτά να την επιλέξουν,ας πάρουν την ευθύνη. Η ελληνική κυ-βέρνηση, σ’ αυτή την περίπτωση, το μόνοπου επιβάλλεται να κάνει, είναι να μηβρεθεί ανέτοιμη.

Χ. Γεωργούλας

Σημείωση: 1. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συντηρητική «Κ», σε αν-

τίθεση με τα προοδευτικά «Νέα» που μας θυμίζουν ότιο κόσμος ψηφίζει πρόσωπα και όχι πολιτικές στιςεκλογές, δια του Κ. Ιορδανίδη επισημαίνει την αντί-φαση να απαιτείται άλλη πολιτική από εκείνη που επέ-λεξε η ψήφος του λαού, σημειώνοντας: «Εάν υπάρχειθέμα ασυμβατότητας ανάμεσα στη λειτουργία του αν-τιπροσωπευτικού συστήματος και την εφαρμογή προ-γράμματος λιτότητας, τότε εγείρεται θέμα διαφορετι-κής ποιότητας», δηλαδή ισχύος της δημοκρατικήςαρχής.

στούμε προς το παρόν σε δύοπου θα δώσουν και ακριβέςστίγμα των κυβερνητικών προ-θέσεων: τη σύνθεση του ΕΣΡκαι τη διαδικασία δημοπράτη-σης των τηλεοπτικών αδειών.

Στην περίπτωση της θητείαςτων μελών του ΕΣΡ, που έληξεστις 16 Απριλίου, ο Ν. Παππάςπροαναγγέλλει την αντικατά-σταση των μελών, χωρίςωστόσο να διευκρινίζει αν θαανανεωθεί πλήρως ο θεσμός ήθα εξακολουθήσει να λειτουρ-γεί με τους όρους που επέβαλεο ισχύων νόμος. Όπως και στηνπερίπτωση του ∆Σ της νέας ΕΡΤ(η σύνθεσή του θα ανακοινωθείτη ∆ευτέρα) οι προθέσεις θαφανούν από τις επιλογές τωνπροσώπων.

Πολύ πιο σύνθετο είναι τοθέμα των αδειών. Με το άρθρο18 του νόμου για την ΕΡΤ ουπουργός Επικρατείας μπορείνα επέμβει και να ζητήσει τηνεκκαθάριση εταιρειών ΜΜΕπου δεν μπορούν να εξυπηρε-τήσουν τα δάνειά τους. Η ενερ-γοποίηση μιας τέτοιας διάτα-ξης μπορεί να αλλάξει ριζικά τοτοπίο των ΜΜΕ καθώς η κυβέρ-νηση φέρεται να έχει διαμηνύ-σει στους καναλάρχες πως πρέ-πει να βάλουν τα χρήματα πουαπαιτούνται για να διασώσουντις εταιρείες τους και ταυτό-χρονα φαίνεται να ενθαρρύνεικαι άλλους επιχειρηματίες ναμπουν στην αγορά της τηλεόρα-σης. «Όποιος δεν θα μπορεί ναέχει την επιχείρηση, δεν θα τηνέχει, θα την πάρει άλλος με κα-θαρό, όμως και νόμιμο τρόπο»είπε στη συζήτηση στη Βουλή οκοινοβουλευτικός εκπρόσωποςτου ΣΥΡΙΖΑ, Ν. Φίλης.

Στα διάφορα blog που ασχο-λούνται με τις εξελίξεις σταΜΜΕ γράφτηκαν ήδη ονόματαεν δυνάμει νέων «παικτών»:Γιάννα Αγγελοπούλου, ∆ημή-τρης Γιαννακόπουλος, Βαγγέ-λης Μαρινάκης, ∆ημήτρης ∆α-σκαλόπουλος και ο εφοπλιστήςΓιάννης Καραγιώργης, ο οποίοςσύμφωνα με τις ίδιες πηγέςαγοράζει ήδη περιφερειακούςσταθμούς. Επιπλέον, ο ΓενικόςΓραμματέας Ενημέρωσης Λ.Κρέτσος ανακοίνωσε στηνπρώτη συνάντησή του με δημο-σιογράφους ότι και ξένοι επι-χειρηματίες έχουν εκδηλώσειενδιαφέρον να συμμετάσχουνσε δημοπρασία των συχνοτή-των.

Γίνεται λοιπόν φανερό πωςτο ζήτημα δεν έχει μόνο ει-σπρακτικό χαρακτήρα (πόσαχρήματα μπορεί να βρεθούναπό το ενοίκιο των τηλεοπτι-κών συχνοτήτων και τη δημο-πράτηση των αδειών). Το ζή-τημα είναι πολύ ευρύτερο καικαίριας σημασίας και γι’ αυτόθα επανέλθουμε.

Ορ. Φ. Α.

Του

ΠΑΝ

ΟΥ

ΖΑΧΑ

ΡΗ

Πώς θα διαμορφωθεί σκηνικό και ατμόσφαιρακαταστροφής, ώστε να αναγκαστούν ναανανήψουν οι (εν δυνάμει σωτήρες)καταστροφείς της χώρας; Με την καλλιέργειααισθήματος αδιεξόδου, ασφυξίας, πνιγμονής και,τελικά, με την απειλή αποβολής από τονπαράδεισο και απόρριψης στο πυρ το εξώτερο.

Page 5: Εποχή 3 5 2015

66 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πρόσφυγες - μετανάστες ξανά στο προσκήνιο

Ηομάδα ευρωβουλευτών της GUE/NEL επανέλαβε τις συνεχείς εκκλήσεις της για μια ριζοσπαστική καιεπείγουσα αλλαγή πολιτικής στα ζητήματα ασύλου και μετανάστευσης στην ΕΕ. Σε συνεδρίασή της την πε-ρασμένη Τετάρτη ασκήθηκε σκληρή κριτική στις αποφάσεις με τα 10 σημεία του Συμβουλίου Κορυφής.

Ήταν μια «αναίσχυντη και απάνθρωπη» απάντηση στους χιλιάδες θανάτους σημείωσε η πρόεδρος της ΟμάδαςΓκάμπι Τσίμερ, ενώ η Μπάρμπαρα Σπινέλι παρατήρησε ότι το να ανακοινώνεται πόλεμος κατά των διακινητών,ως της μόνης αιτίας, είναι απολύτως λάθος απάντηση διότι αυτοί υπάρχουν επειδή οι πρόσφυγες δεν έχουν νό-μιμους διαύλους έλευσης.

Όμως, πολύ ενδιαφέρον έχει και η τοποθέτηση του Προέδρου της Επιτροπής, του κ. Γιούνκερ, ο οποίος μι-λώντας στο Ευρωκοινοβούλιο άσκησε δριμεία κριτική στις αποφάσεις του Συμβουλίου και ανήγγειλε ότι στις 9Μαΐου η Επιτροπή θα καταθέσει πρόταση για καθιέρωση ενιαίου συστήματος επανεγκατάστασης προσφύγων σ’όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ, θέτοντας ευθέως ζήτημα γεωγραφικής κατανομής των προσφύγων στις χώρεςτης Ευρώπης.

Οι δέκα εναλλακτικές προτάσεις των Αριστερών Ευρωβουλευτών είναι οι εξής:1. ∆ημιουργία μαζικής και ισχυρής πολυεθνικής επιχείρησης έρευνας και διάσωσης στην κεντρική Μεσόγειο,

συμπεριλαμβανομένων των σκαφών που σταθμεύουν στην ανοικτή θάλασσα.2. Άνοιγμα ασφαλούς και νόμιμης πρόσβασης των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, συμπεριλαμβανομέ-

νης της χρήσης ανθρωπιστικής βίζας.3. Πλήρης συμμόρφωση με τη διεθνή αρχή της μη επαναπροώθησης.4. Άμεση παύση της διαδικασίας Χαρτούμ και Ραμπάτ και της εξωτερικής ανάθεσης της ΕΕ σε τρίτες χώρες για

τη διαδικασία ασύλου.5. Αναστολή της αναπτυξιακής βοήθειας στο παρόν καθεστώς της Ερυθραίας.6. Αναστολή του κανονισμού του ∆ουβλίνου.7. Ενεργοποίηση της προσωρινής οδηγίας για την προστασία (οδηγία 2001/55 / ΕΚ), συμπεριλαμβανομένων των

Σύρων και Ερυθραίων.8. Εφαρμογή των προγραμμάτων επανεγκατάστασης που περιλαμβάνουν τις ελάχιστες δεσμευτικές υποχρε-

ώσεις για τα κράτη μέλη για την κάλυψη των αναγκών.9. Αυξημένος διαμοιρασμός ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, στον τομέα της υποδοχής των αιτούντων

άσυλο και των προσφύγων, μεταξύ άλλων και μέσω προγραμμάτων μετεγκατάστασης.10. Σημαντική αύξηση της ενίσχυσης προς τις χώρες του Νότου που επλήγησαν περισσότερο από την υποδοχή

των προσφύγων και των μεταναστών, τόσο από τη Μέση Ανατολή όσο και από την Αφρική.

Ακτιβιστές ξεδίπλωσαν στο ευρωκοινοβούλιο λίστα μήκους 100μέτρων, όπου αναγράφονταν τα ονόματα 17.306 ανθρώπων πουπέθαναν από το 1990 έως το 2012, στην προσπάθειά τους να ει-σέλθουν στην Ευρώπη.

Οι δανειστές διψούν, ακόμη,πολύ, ως φαίνεταιΟντως, δεν υπάρχουν πλέον περι-

θώρια για πολλές συζητήσεις καιπαραπλανητικούς ελιγμούς. Οι

ημερομηνίες αποπληρωμής των δόσεωνπρος το ∆ΝΤ, κυρίως, είναι σαφείς.Μόνο που αυτό αφορά και τις δύο πλευ-ρές, όσο και αν δεν το παρουσιάζουνέτσι τα κανάλια και κινδυνολογούν,χωρίς αιδώ και περίσκεψη, εις βάρος τηςελληνικής πλευράς.

Από μια άποψη, μάλιστα, αυτό αφοράπερισσότερο τους επιτιθέμενους, καθώςμεθυσμένοι από τη δύναμή τους δεν υπο-λογίζουν, όπως θα έπρεπε, ότι αυτή δενμπορεί να καλύψει όλα τα ενδεχόμενακαι παρεπόμενα μιας κρίσης και ρήξης.Εν τέλει, δεν υπολογίζουν τα μακροπρό-θεσμα συμφέροντά τους.

Αλλαγή εκτιμήσεων

∆εν είχε ακόμη στεγνώσει το μελάνιτων δηλώσεων την Πέμπτη του κ. ΓέρουνΝτάισελμπλουμ όπου ανέφερε, με τηνγνώριμη ελαφρότητα, που διακρίνει τιςτοποθετήσεις του, ότι «είναι έτοιμη η Ευ-ρωζώνη για αυτά τα ενδεχόμενα», δη-λαδή ότι υπάρχει σχέδιο Β, εάν η Ελλάδααναγκαστεί να εγκαταλείψει την ευρω-ζώνη ή κάνει στάση πληρωμών, όταν άλ-λαξε εκτιμήσεις και την Παρασκευή καιεξέφρασε διαφορετική, έως και αντί-θετη, άποψη. Επεσήμανε, συγκεκριμένα,ότι στο Brussels Group γίνονται σοβαρέςσυζητήσεις και βλέπει πρόοδο στις δια-πραγματεύσεις.

Όπως μεταδίδουν τα ολλανδικά ΜΜΕπου επικαλείται το Bloomberg, o Ντάι-σελμπλουμ σε ενημέρωση προς τους δη-μοσιογράφους δήλωσε ότι «ακόμα δενέχουμε φτάσει μακριά», αλλά πρόσθεσεότι σκοπός παραμένει η «σταθερή συμ-φωνία» με την Ελλάδα.

Για πρόοδο και ικανοποίηση μίλησεκαι ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής. Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωποςτης Επιτροπής, Μαργατίτης Σχοινάς, τό-νισε ότι η Επιτροπή αναμένει να δει πρό-

οδο. Όπως εξήγησε, στις διαβουλεύσειςεμπλέκονται ανώτεροι αξιωματούχοι καιτεχνικοί εμπειρογνώμονες από όλες τιςπλευρές. «Καλωσορίζουμε αυτό το βήμαγια εμβάθυνση και εντατικοποίηση τωνεπαφών και αναμένουμε να δούμε πρό-οδο», σημείωσε.

Από την πλευρά της, η Ανίκα Μπράιτ-χαρτ, εκπρόσωπος του επιτρόπου Οικο-νομίας Πιερ Μοσκοβισί, υπογράμμισεκαι πάλι τη σημασία τα πρόσωπα που εμ-πλέκονται από ελληνικής πλευράς στιςδιαπραγματεύσεις να έχουν σαφείς εντο-λές. Επεσήμανε, μάλιστα, ότι συνεχίζον-ται οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στην ελ-ληνική και την κοινοτική πλευρά για τηνεκταμίευση ενός ποσού που θα μπο-ρούσε να φτάσει τα 3 δισ. ευρώ εντόςτου 2015 και το οποίο θα προέρχεται απότα μη χρησιμοποιηθέντα ποσά του προ-ηγούμενου ΕΣΠΑ. Έχουν ήδη δεσμευθείπάνω από 200 εκατ. ευρώ, πρόσθεσε.

Ζητείται κόστος...

Λίγες μέρες πριν κορυφαίος ευρω-παίος αξιωματούχος όχι μόνο μιλούσε σεάλλο μήκος κύματος αλλά ήταν ιδιαί-τερα οξύς και προκλητικός, θυμίζονταςτην Μάργκαρετ Θάτσερ. Χρησιμοποιείσκληρή γλώσσα κάνοντας λόγο για πο-λιτικό κόστος που πρέπει να πληρώσει ηελληνική κυβέρνηση: «∆εν βλέπω πιθα-νότητα συμφωνίας, αν η Ελλάδα δενκάνει σημαντικές υποχωρήσεις σε ένα,δύο ή τρεις τομείς. Μπορεί να είναι οισυντάξεις, μπορεί να είναι τα εργασιακά,αλλά… πρέπει να πληρώσουν το πολι-τικό κόστος. Το Γιούρογκρουπ θέλει ναδει να πληρώνεται αυτό το πολιτικό κό-στος», τόνισε ο ίδιος.

Ο ίδιος αξιωματούχος εξήγησε εν είδειτελεσίγραφου πως η Ελλάδα έχει στηδιάθεσή της μόνο λίγες ημέρες για νακαταλήξει σε μια συμφωνία με τους πι-στωτές της επί του πακέτου μεταρρυθμί-σεων που θα επιτρέψει την εκταμίευσηκεφαλαίων, καθώς, όπως είπε, η χώρα

πρέπει να ξεκινήσει τις διαπραγματεύ-σεις για ένα τρίτο πακέτο διάσωσης, πουθα τη γλιτώσει από τη χρεοκοπία μετά τηλήξη του τρέχοντος προγράμματος τονΙούνιο.

«Τα οικονομικά της ελληνικής κυβέρ-νησης δεν είναι βιώσιμα χωρίς ένα τρίτοπακέτο βοήθειας, χωρίς περαιτέρω χρη-ματοδότηση», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Βήματα σε ασταθές έδαφος

Μετατοπίζεται, λοιπόν, θετικά τοκλίμα σιγά σιγά, ωστόσο κανείς δεν μπο-ρεί να υποστηρίξει ότι τα θετικά αυτάβήματα είναι και σταθερά. Ο λόγος είναιότι οι διαφορές που είχαν ανακύψει δενείναι τεχνικές, αλλά πολιτικές. Γι’ αυτόκαι οι δανειστές δεν θέλουν να απομα-κρυνθούν ουσιαστικά από το μνημόνιοκαι μιλούν για πολιτικό κόστος, πουπρέπει να καταβληθεί, για ισοδύναμαμέτρα, που όμως και αυτά να είναι μνη-μονιακά! Στόχος είναι πάντοτε, τουλάχι-στον ενός μέρους των δανειστών, η πο-λιτική ήττα της νέας κυβέρνησης και οεξαναγκασμός της να εφαρμόσει μια πο-λιτική που θα απογοητεύει τον κόσμο,θα την απομακρύνει από τη λαϊκή βάσηστήριξής της.

Η κυβέρνηση, ασφαλώς, αντιδρά καιοργανώνει την παρέμβασή της για ναεξουδετερώσει το σχέδιο παγίδευσήςτης. Η αλλαγή τακτικής με τη μη κατά-θεση και συζήτηση στο υπουργικό συμ-βούλιο του πολυνομοσχεδίου, διότι οιδανειστές δεν δεσμεύονταν ότι και αυτοίθα κάνουν βήματα από τη μεριά τουςπρος τη συμφωνία, ιδίως με άμεση χρη-ματοδότηση. Νωρίτερα δεν είχαν ζυγιά-σει, όπως έπρεπε, αναφορές του πρωθυ-πουργού στη συνέντευξή του στο Star ότιαν δεν υπάρχει συμφωνία αποσύρονταικαι οι υποχωρήσεις και ότι στις υποχρε-ώσεις τού Μαΐου κατατάσσονται πρώτεςαυτές που αφορούν τους έλληνες πολί-τες.

Ενδεχομένως να τους «ενθάρρυνε» η

λάθος αναφορά του στον ΕΝΦΙΑ και στοκατώτατο αφορολόγητο ως ενδεχόμενονα μετατεθούν για το 2016.

Η δεύτερη κίνηση εξουδετέρωσης τουσχεδίου των δανειστών ήταν η σταθερήκαι συχνή αναφορά στα θέματα που ηκυβέρνηση δεν συζητά σε κάθε περί-πτωση, καθώς η άλλη πλευρά ξαναβάζειστο τραπέζι τα πάντα. Η τρίτη κίνησηείναι η «πίεση» από την ελληνική πλευράστις τεχνικές επιτροπές και το ΜπράσελΓκρουπ, με όπλο τις πολύ επεξεργασμέ-νες προτάσεις της. Αυτό αποδόμησε τηνπροπαγάνδα τους, η οποία έχει κατα-κλύσει δυστυχώς ακόμα και μέρος τουμη μνημονιακού ευρωπαϊκού τύπου,όπως π.χ. τη «Λιμπερασιόν».

Η τέταρτη κίνηση είναι ότι έβαλε στοτραπέζι επισήμως, σχεδόν, το ζήτηματης προσφυγής στο λαό, αν παραστείανάγκη, αν δηλαδή υπάρξει ριζική δια-φωνία με τους δανειστές. Όσο και ανκάνουν τους αδιάφορους, ιδίως οι εγχώ-ριες πολιτικές δυνάμεις, όσο και αν λένεότι δεν έχει κανένα νόημα ή ότι είναι καιεπικίνδυνο κ.τ.λ., αντιλαμβάνονται ότι ηπαρέμβαση του λαϊκού παράγοντα έχειτη δική της βαρύτητα.

Ίσως και σήμερα Κυριακή φανεί πλή-ρως πώς θα πορευτούμε τις επόμενεςλίγες μέρες. Ο Αλ. Τσίπρας στο υπουρ-γικό συμβούλιο σημείωσε πως δεν πρό-κειται να ολοκληρωθεί το πολυνομοσχέ-διο και η παρουσίασή του στην τελικήμορφή, αν η πλευρά των δανειστών δενέχει δείξει διάθεση για χαλάρωση καιχρηματοδότηση. Εξέφρασε, όμως, ταυ-τόχρονα την αισιοδοξία του ότι σύντομαθα υπάρχει συμφωνία στο πλαίσιο τηςλαϊκής εντολής, που έχει δοθεί στην κυ-βέρνηση.

Πρόκειται για μια σταθερή τοποθέ-τηση, που, ενδεχομένως, άρχισε να απο-δίδει.

Π. Κλαυδιανός

Page 6: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα ∆ρόσου

Φαίνεται πως, παρά την προσπάθειααπονομιμοποίησης της κυβέρνησης, ηπλειοψηφία του λαού στηρίζει αυτήν καιτη στρατηγική που ακολουθεί. Εκτιμάςότι θα συνεχιστεί αυτή η στήριξη μετά τησυμφωνία που κυοφορείται;

Κατ’ αρχήν, τα αποτελέσματα των δη-μοσκοπήσεων σε αυτήν την περίοδοείναι απολύτως φυσιολογικά σε ό,τιαφορά στην υποστήριξη στην κυβέρνησηκαι επομένως μη-αντιπροσωπευτικά. Οιδημοσκοπήσεις θα αποτυπώσουν μια πε-ρισσότερο πραγματική κατάσταση απότον Σεπτέμβριο και μετά. Όμως, σε γενι-κές γραμμές κρίνω πως η στήριξη θα συ-νεχίσει να υπάρχει. Βέβαια, τα πάνταεξαρτώνται από το συνολικό περιεχό-μενο της διαφαινόμενης συμφωνίας μετους δανειστές. Αν η συμφωνία είναι θε-τική, δηλαδή δεν θίξει τον βασικό πυ-ρήνα της πολιτικής εντολής του Ιανουα-ρίου, νομίζω ότι δεν θα πληγεί η στή-ριξη. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρ-ξουν προβλήματα.

Θεωρείς δηλαδή ότι ακόμα κι’ αν πα-ραμείνει, παραδείγματος χάριν, καιφέτος ο ΕΝΦΙΑ, που είχε πλήξει πολύτην κυβέρνηση Σαμαρά, αυτό δεν θαεπηρεάσει την κοινή γνώμη;

Ο Σαμαράς δεν έχασε λόγω τουΕΝΦΙΑ, είναι λίγο απλοϊκή αυτή η συ-σχέτιση. Ο ΕΝΦΙΑ ήταν η σταγόνα πουξεχείλισε ένα ποτήρι που είχε μαζέψειεπί δύο χρόνια ισχυρή κοινωνική αγανά-κτηση. Ως προς την ενδεχόμενη συμφω-νία αυτό που πρέπει να αξιολογήσουμεθα είναι η συνολική εικόνα. Αν, για πα-ράδειγμα, η κυβέρνηση υποχωρήσει στονΕΝΦΙΑ, θα πρέπει να δούμε σε ποιοπλαίσιο συμφωνίας θα γίνει αυτό, γιαπόσο καιρό, με τι τρόπο, κοκ.

Να μην κλονιστεί η λαϊκή εντολή

Στον σκληρό πυρήνα της εντολής τουΙανουαρίου, στον οποίο αναφέρθηκες,είναι τα εργασιακά και το ασφαλιστικό.Αυτά, μέχρι στιγμής, δεν θίγονται,ωστόσο παρατείνονται για κάποιουςμήνες. Είναι μια υποχώρηση εντός πλαι-σίου;

Υπάρχουν υποχωρήσεις που μπορεί ναγίνουν, χωρίς να κλονιστεί η λαϊκή εν-τολή. Τα εργασιακά και το ασφαλιστικόαποτελούν μέρη του βασικού πυρήνα καιδεν χωρούν υποχωρήσεις. Για παρά-δειγμα, ο κατώτατος μισθός αποτελείτον σκληρό πυρήνα της λιτότητας γιατους μεν και της αντι-λιτότητας για τουςδε. Στον αντίποδα, οι ιδιωτικοποιήσειςείναι δευτερεύον ζήτημα σε σχέση με ταεργασιακά. Τι εννοώ: οι νεοφιλελεύθε-ροι ενδιαφέρονται για τις ιδιωτικοποι-ήσεις αν έχουν προηγουμένως εξασφα-λίσει τη συμπίεση του εργατικού μισθούκαι των εργασιακών δικαιωμάτων. Επο-μένως, το μεν εργασιακό είναι εξ’ ορι-σμού «κόκκινη γραμμή», οι ιδιωτικοποι-ήσεις μπορεί να συνιστούν πεδίο δια-πραγμάτευσης σήμερα.

Ασκείται κριτική πως η διαπραγματευ-τική ομάδα ήταν ανέτοιμη και γι’ αυτόέγιναν σημαντικά λάθη. Πιστεύεις ότιέχει βάση αυτή η άποψη;

Νομίζω ότι όπως έχει ήδη ειπωθεί,

ήμασταν υπερβολικά «ευγενείς» σε ό,τιαφορά την εμπιστοσύνη που δείξαμεαπέναντι στην άλλη πλευρά. Όμως αυτόδεν είναι λάθος στη διαπραγμάτευση κα-θαυτή, είναι περισσότερο απειρία στοσκληρό παιχνίδι εξουσίας, στο οποίοέχει μεταβληθεί η Ευρωπαϊκή Ένωσηπλέον. Η διαπραγματευτική μας ομάδαέκανε και κάνει πολύ καλά τη δουλειάτης. Η τιτάνια δουλειά των τεχνικών μαςκλιμακίων, για παράδειγμα, εξέπληξετους δανειστές, διότι δεν περίμεναν ότιθα είχαμε το ανθρώπινο δυναμικό καιτην επιστημονική προσέγγιση να παρου-σιάσουμε μέσα σε εξαιρετικά σύντομοχρονικό διάστημα μια ολοκληρωμένη αν-τιπρόταση αλλαγών, η οποία αμφισβή-τησε τεκμηριωμένα τον πυρήνα της λιτό-τητας. Γι’ αυτό και προσπάθησαν να πα-ρουσιάσουν ανεδαφικές τις προτάσειςμας, αλλά και να πλήξουν το γόητρο τουΓιάνη Βαρουφάκη. Νομίζω ότι οι δανει-στές εκτέθηκαν πολύ σε τεχνοκρατικόεπίπεδο από τη δική μας ομάδα.

Ενεργό το σενάριο της ρήξης

Όλο το προηγούμενο διάστημα βλέ-πουμε, όπως είπες, μια προσπάθεια απο-

δόμησης κυβερνητικών στελεχών, με τε-λευταίο παράδειγμα τον Γ. Βαρουφάκη.Η αναδιάταξη της διαπραγματευτικήομάδας θεωρείς πως υποβαθμίζει τορόλο του υπουργού Οικονομικών;

Η πραγματικότητα είναι ότι η κυβέρ-νησή μας κατάφερε να αλλάξει άρδηντην ατζέντα στο ευρωπαϊκό επίπεδο καιτο ελληνικό ζήτημα δεν συζητιέται πιαως πρόβλημα ενός αναξιόπιστου δανει-ζόμενου, αλλά ως πρόβλημα που αφοράτην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική και την οι-κονομική της πολιτική. Αυτό πιστώνεταισε πολύ μεγάλο βαθμό στον Αλ. Τσίπρακαι, βεβαίως, στον Γ. Βαρουφάκη.Ωστόσο, τώρα η διαπραγμάτευση πέρασεσε ένα διαφορετικό επίπεδο και τώραείναι καθαρά θέμα πολιτικής βούλησηςη επίτευξη συμφωνίας, έστω και στοπλαίσιο του «έντιμου συμβιβασμού».

Εκτιμάς ότι θα γίνει αποδεκτή αυτή ητελική πρόταση ή είμαστε κοντά και στοσενάριο της ρήξης;

Αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να κά-νουμε μια συμφωνία, κρατώντας ενεργότο σενάριο της ρήξης. Αν δεν το κάνειςαυτό, δεν μπορείς να πετύχεις καμίακαλή συμφωνία, καθώς δια της διολι-σθήσεως θα οδηγηθούμε σε στρατηγικές

υποχωρήσεις. Εκτιμώ, πάντως, πως θαεπιτευχθεί μια συμφωνία, αλλά μένει βε-βαίως να δούμε και το τελικό μείγμα τουσυμβιβασμού.

Σε δημοψήφισμα μια «έντιμησυμφωνία»

Όπου και να καταλήξει αυτή η συμ-φωνία πρέπει να μπει σε δημοψήφισμα;

Εάν πετύχουμε μια «έντιμη συμφω-νία», δεν βρίσκω το λόγο γιατί αυτή ναμην τεθεί και ενώπιον του ελληνικούλαού. Θα είναι μια πολύ καλή ευκαιρίαγια ένα μεγάλο πολιτικό απολογισμό της«καθεστωτικής μεταπολίτευσης», μια ευ-καιρία να ενημερωθεί πιο συγκεκριμέναπλέον ο ελληνικός λαός για τι παρέλαβεη κυβέρνηση και σε ποιο πλαίσιο απόλυ-της διαφθοράς και κοινωνικής διάλυσηςκαλείται αυτή τη στιγμή να βρει λύσειςσε επείγοντα ζητήματα. Αν δεν επιτευχ-θεί μια τέτοια συμφωνία, τότε θα πρέπεινα πάμε σε εκλογές, σε αλλαγή δηλαδήτου περιεχομένου της πολιτικής εντολήςστην κυβέρνηση.

Πώς κρίνεις τη στάση της αντιπολί-τευσης και πώς αυτή επηρεάζει τη δια-πραγμάτευση;

Η αντιπολίτευση αυτή τη στιγμή λει-τουργεί ως τρόικα εσωτερικού, με στόχοτο σενάριο της αριστερής παρένθεσης. ΗΝέα ∆ημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Πο-τάμι είναι οι τρεις πόλοι του μνημονια-κού μπλοκ, του χυδαίου νεοφιλελευθε-ρισμού και της υποθήκευσης κάθε δημο-σιονομικής, οικονομικής και κοινοβου-λευτικής ανεξαρτησίας. Η χρηματοπι-στωτική πίεση που έχει ασκηθεί στην Ελ-λάδα συμβαδίζει με την εσωτερική αντι-πολίτευση και το γεγονός πως κρατούνακόμα στα χέρια τους όλους τους βασι-κούς κρατικούς και οικονομικούς μηχα-νισμούς, από την αστυνομία έως τις τρά-πεζες και από τη διοίκηση έως τις ανε-ξάρτητες αρχές, έχει συμβάλει τα μέγι-στα στην εξυπηρέτηση των σχεδίων τωνδανειστών.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟ ΒΕΡΝΑΡ∆ΑΚΗ

Η επίτευξη συμφωνίας είναικαθαρά θέμα πολιτικής βούλησηςΣυζητάμε με τον Χριστόφορο Βερναρδάκη, γενικό γραμματέα συντονισμούτου κυβερνητικού έργου, για την πορεία των διαπραγματεύσεωνκαι το πλαίσιο της συμφωνίας που επιδιώκει η κυβέρνηση.

Αυτή τη στιγμή προσπαθούμενα κάνουμε μια συμφωνία,κρατώντας ενεργό το σενάριοτης ρήξης. Αν δεν το κάνειςαυτό, δεν μπορείς να πετύχειςκαμία καλή συμφωνία, καθώςδια της διολισθήσεως θα οδη-γηθούμε σε στρατηγικές υπο-χωρήσεις.

Επειδή έχεις κάνει πολλές παρεμβάσεις όσον αφορά τησχέση κόμματος-κράτους-κυβέρνησης, ποια η άποψή σου γιατη μέχρι τώρα εξέλιξή της;

Είναι θεωρητικώς δεδομένο ότι χωρίς κόμμα δεν μπορεί ναυπάρξει κυβέρνηση, ούτε δια-κυβέρνηση. Το κόμμα είναι πουπαράγει το πλαίσιο της πολιτικής νομιμοποίησης μιας κυβέρ-νησης, είναι ο μηχανισμός συνοχής της. Αυτή τη στιγμή, έχωτην αίσθηση πως το κόμμα βρίσκεται σε κατάσταση ριζικούεπαναπροσδιορισμού. Όμως, ακόμα είναι πολύ νωρίς για ναεπιχειρήσουμε μια αποτίμηση της σχέσης του κόμματος μετην κυβέρνηση. Πάντως η λογική της περιθωριοποίησης τουκόμματος και η μετάθεση του κέντρου βάρους παραγωγήςπολιτικής στο κράτος ή την κυβέρνηση δεν μπορεί και δενπρέπει να επικρατήσει.

Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να πάρει το κόμμα; Πρέπει να αναβαθμίσει τις πολιτικές του πρωτοβουλίες, να

φτιάξει πολιτικά σχέδια παρέμβασης στην κοινωνία, να θέσειάμεσους και μεσοπρόθεσμους πολιτικούς στόχους σε επί-πεδο δήμου, Περιφέρειας, σωματείου, συνδικάτου, κοκ, ναφτιάξει παρατηρητήρια του κυβερνητικού έργου. Σε καμίαπερίπτωση δεν πρέπει να χάσει τον προσανατολισμό του προςτην κοινωνία. Μόνο έτσι θα επηρεάσει εντέλει και την κυ-βέρνηση ως πολιτικό οργανισμό. Η αγωνία των μελών τουκόμματος μπορεί αυτή τη στιγμή να αναδεικνύεται σε πρω-τόλεια μορφή, όμως στην πραγματικότητα πίσω από αυτόκρύβεται η αγωνία ότι το κόμμα δεν είναι διαπλαστικός φο-ρέας της κυβερνητικής καθημερινής δράσης, ενώ είναι εκτων πραγμάτων ο διαπλαστικός φορέας της πολιτικής νομι-μοποίησης της κυβέρνησης. Αυτή η αντίφαση πρέπει να ξε-περαστεί επειγόντως.

Ποια είναι η πρότασή σου για να μη «χάσουμε» το κόμμα; Νομίζω ότι το ερώτημα «τι κόμμα θέλουμε σήμερα» πρέπει

να συζητηθεί σε όλο το θεωρητικό, πολιτικό και οργανωτικόεύρος και να καταλήξει σ’ ένα καταστατικό συνέδριο επανα-προσδιορισμού και αυτοπροσδιορισμού. Το πώς θα συνεχίσειτο κόμμα τα επόμενα χρόνια χρήζει εξονυχιστικής συζήτη-σης, που πρέπει να γίνει όμως με όρους ανιδιοτέλειας, αυτο-κριτικής και συντροφικότητας.

Η αγωνία των μελώντου κόμματος

Page 7: Εποχή 3 5 2015

88 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Γιατί υπήρξε η αναγκαιότητα αλλαγήςτης ομάδας διαπραγμάτευσης; Σε βρήκεσύμφωνο;

Προφανώς και με βρήκε σύμφωνο,ήταν μια αλλαγή που κάναμε όλοι μαζί.Από την πρώτη μέρα που εκλεχθήκαμε,λειτουργούμε συλλογικά, έτσι κάνει ηΑριστερά. Εγώ δεν θα μπορούσα ποτέ ναπάω στο Γιούρογκρουπ μόνος μου,χωρίς την πλήρη υποστήριξη της υπό-λοιπης κυβέρνησης, των συνεργατώνμου, του πρωθυπουργού, του αντιπρο-έδρου της κυβέρνησης. Σχεδόν κάθεμέρα, απ’ την 25η Ιανουαρίου, συναντά-ται η ομάδα μας, που αποτελείται απότους κ. Τσακαλώτο, κ. ∆ραγασάκη, κ.Παππά, κ. Σαγιά, κάποιες φορές τον κ.Σταθάκη και συνεχώς αναλύουμε καιδιυλίζουμε τα γεγονότα, τις εξελίξεις,προσπαθώντας να σχεδιάσουμε την τα-κτική της ημέρας, της εβδομάδας μέσασ’ ένα γενικότερο στρατηγικό πλαίσιο(...). Στόχος μας είναι να κλείσουμε τηνενδιάμεση συμφωνία άμεσα, αυτές τιςμέρες, ώστε να προχωρήσουμε την δια-πραγμάτευση που θα μας φέρει στηνμετά τον Ιούνιο εποχή σε μερικές εβδο-μάδες.

Αυτό το πράγμα δεν δημιουργεί πάλιμια διαδικασία αναστάτωσης στην οικο-νομία;

Μακάρι να τελειώναμε πριν από δυομήνες τα πάντα και να μπορούσαμε ναασχοληθούμε με τα υπουργεία μας, απο-κλειστικά και να κάναμε τις μεταρρυθ-μίσεις που χρειάζονται (...).

Οι θεσμοί τήρησαν τη συμφωνία της20ης Φεβρουαρίου;

Κατ’ αρχάς η συμφωνία της 20ης Φε-βρουαρίου αφορούσε ένα τετράμηνο, όχιμια τετραετία. Μπορεί να κάναμε πίσωόσον αφορά το πρόγραμμα της Θεσσα-λονίκης, αλλά αυτό ήταν μια συμφωνίαγέφυρα για το πώς θα πορευτούμε γιαδύο, τρεις, τέσσερις το πολύ μήνες, ώστενα δοθεί η ευκαιρία στους εταίρους μας,τους θεσμούς και την κυβέρνησή μας ναδιαπραγματευτούμε το μέλλον. Και τοπρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για τομέλλον. Οπότε όντως ήταν μια εξαιρε-τική συμφωνία, αυτή της 20ης Φε-βρουαρίου! Προφανώς τότε δεν πετύ-χαμε συμφωνία πάνω στο πρόγραμμάμας, αλλά πετύχαμε στο να μην επιβλη-θούν ουσιαστικά τα υφεσιακά μέτρα τουμέηλ Χαρδούβελη και, από την άλληπλευρά, αποσπάσαμε σημαντικές δε-σμεύσεις όσον αφορά τη λιτότητα, αυτόπου λέμε πρωτογενές πλεόνασμα.

Από τη στιγμή που οι εταίροι μας προ-χωράνε σαν να μην υπάρχει η 20η Φε-βρουαρίου, εμείς την έχουμε ως βάση ήθέτουμε και τα δικά μας αιτήματα, γιανα πάμε ισότιμα στην διαπραγμάτευση;

Παραμένουμε προσηλωμένοι στην 20ηΦεβρουαρίου και ο λόγος είναι απλός:μας λένε και μας ξαναλένε, και καλά κά-νουν, ότι το Γιούρογκρουπ βασίζεταιστους κανόνες, στις συμφωνίες, πουαποτελούν νόμο και διέπουν τη συμπε-ριφορά όλων στο Γιουρογκρουπ. Η τε-λευταία απόφαση για την Ελλάδα, ήτανεκείνη της 20ης Φεβρουαρίου. Προσω-πικά, σου λέω ότι αρνούμαι να συζη-τήσω οτιδήποτε άλλο. Όταν έρχονταικαι ζητούν διαδικασίες που έχουν κα-

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

H χαιρεκακία με την οποία αντι-μετώπισαν τα «μνημονιακά»μέσα της Γερμανίας την «υπο-

βάθμιση» του Γιάνη Βαρουφάκη επιβε-βαιώνει την εκτίμηση ότι κάποιοι στοΒερολίνο πότε δεν εγκατέλειψαν τοσχέδιο που προβλέπει την πλήρη υπο-ταγή της Ελλάδας, ως το «καλύτερομάθημα» προς την υπόλοιπη Ευρώπηότι δεν υπάρχει κανένας χώρος για οπι-σθοχώρηση των νεοφιλελεύθερωνστρατηγών. Είναι προφανές ότι ακόμακαι κάποιες καλοπροαίρετες υποχωρή-σεις της ελληνικής πλευράς δεν θεω-ρούνται αρκετές, αφού η κοινή γνώμητης Γερμανίας, αλλά και της υπόλοιπηςΕυρώπης πρέπει να λάβει το μήνυμαότι οι Έλληνες πήραν το μάθημά τους.Και ανοίγουν την όρεξη των «δανει-στών» για ακόμα μεγαλύτερη πίεσηπρος την Αθήνα.

Στο γνωστό σκοπό

Την τιμή των γερμανικών ΜΜΕέσωσε βεβαίως και πάλι το δημόσιοκανάλι ZDF και η οικεία μας πλέον εκ-πομπή «Το Ιδρυμα» (Die Anstalt) πουμέσα σε ενάμιση λεπτό περιέγραψε μεένα μονόπρακτο, το πώς φαντασιώνε-ται ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τη δια-πραγμάτευση. Εκεί ο «λευκός, γερμα-νός άντρας» αντιμετωπίζει σαν σκυ-λάκι τον έλληνα υπουργό, που μπορείνα έχει δίκιο σε όσα λέει αλλά αυτό δενέχει καμιά σημασία. Θα ήταν αστείο, ανδεν ήταν τόσο τραγικό για το μέλλοντης γερμανικής Ευρώπης. Γιατί μπορείΤσίπρας και Μέρκελ να συμφώνησανσε ένα «μορατόριουμ» προκλητικώνεκατέρωθεν δηλώσεων, που βλάπτουντο κλίμα της διαπραγμάτευσης αλλάυπάρχουν άλλοι «πρόθυμοι» να θυμί-ζουν ότι οι Έλληνες είναι «μπατίρη-δες» και «στριμωγμένοι με την πλάτηστον τοίχο». Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλεμάλλον παρακολουθεί από κάπου αμί-λητος και τρίβει τα χέρια του από ικα-νοποίηση. Άλλωστε, ο «κλώνος» τουΓερούν Ντάισελμπλουμ εκτελεί τηναποστολή που του έχει ανατεθεί μεπλήρη ευσυνειδησία.

Παράλληλα, κάποιοι άλλοι νεοφιλε-λεύθεροι τραγουδιστές, όπως για πα-

ράδειγμα ο ευρωβουλευτής των Χρι-στιανοδημοκρατών Έλμαρ Μπροκ, συ-νέχισαν ακόμα και την Πρωτομαγιάστο γνωστό τους σκοπό ότι το Gre-xit δεν τους φοβίζει, αφού θα έχει πολύχειρότερες συνέπειες για την Ελλάδααπό ότι για την υπόλοιπη Ευρώπη.

Επιμονή στην τακτικήστραγγαλισμού

Είναι λογικό, λοιπόν, να αναρωτιέταικανείς, ποια θα είναι τα περιθώρια τηςΑθήνας στο πλαίσιο της «μεγάλης δια-πραγμάτευσης» του Ιουνίου, ακόμα καιαν τώρα την ύστατη στιγμή υπάρξει μιαενδιάμεση συμφωνία και κάποιες στα-γόνες ρευστότητες πέσουν στην πλή-ρως στεγνή ελληνική οικονομία.

Η τακτική του στραγγαλισμού δεναποτελεί, όπως όλα δείχνουν, μια πρό-σκαιρη επιλογή του Βερολίνου, αλλάθα συνεχιστεί και θα ενταθεί, ειδικάστην περίπτωση, που τα ζητήματα πουθα μπουν στο τραπέζι αποκτήσουνακόμα μεγαλύτερη ευρύτητα αλλά και

κόστος.Την ίδια στιγμή πάντως, ακόμα και

σε συντηρητικές εφημερίδες που πρω-τοστάτησαν στην εκστρατεία για εκ-δίωξη της Ελλάδας, δεν λείπουν ανα-λύσεις, που αναρωτιούνται για τη νοη-μοσύνη εκείνων, όπως ο «γραφικός»Χανς Βέρνερ Ζιν, που εμμονικά ζητούντο Grexit.

Ήταν ενδεικτική η ανάλυση που φι-λοξενούσε η «ντι Βελτ» στα μέσα τηςεβδομάδας, όπου απροσδόκητα εξη-γούσε ότι δεν είναι μόνο οι άμεσες συ-νέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης που θαέπρεπε να συνυπολογίσει κανείς και οιοποίες είναι λίγο ως πολύ διαχειρίσι-μες, αλλά το τι θα συμβεί μακροπρόθε-σμα.

«Τι θα συμβεί αν σε δύο, τρία ή πέντεχρόνια ένα άλλο μέλος της Ευρωζώνηςαποκτήσει πρόβλημα. Η Ελλάδα θααποτελεί τότε ένα προηγούμενο και κα-νένας πολιτικός δεν θα μπορεί να ισχυ-ριστεί ότι αποκλείεται μια έξοδος απότην Ευρωζώνη.» Και στη συνέχεια ηίδια ανάλυση ασχολείτο με τις συνέ-πειες που θα είχε ένα Grexit στην ει-κόνα της Ευρώπης συνολικότερα. Η νε-ολαία σε πολλές χώρες της κρίσης συν-δέει πια την ευρωπαϊκή ολοκλήρωσημε οικονομική καταστροφή. Και στηΓερμανία οι πολίτες φοβούνται ότι ηκυβέρνηση θα «βάλει πάλι χέρι σταχρήματά τους». Όλοι πλέον δείχνουννα επιθυμούν λιγότερη και όχι περισ-σότερη Ευρώπη. «Η ενοποίηση τηςηπείρου δείχνει να έχει χάσει πλέονκάθε νομιμοποίηση».

Η ουσία του ζητήματος

Αλλά το ερώτημα είναι αν πραγμα-τικά αυτό ανησυχεί τον κύριο Σόιμπλεκαι τους ομοϊδεάτες του, που άσχετααπό το τι δηλώνουν δημόσια, ουσια-στικά ενδιαφέρονται για την Ευρώπη,μόνο αν αυτή είναι κτισμένη στα δικάτους πρότυπα. Γι’ αυτό και τα «πανη-γύρια» για την περιθωριοποίηση Βα-ρουφάκη που κράτησαν ολόκληρη τηνεβδομάδα δεν μπόρεσαν να κρύψουντην ουσία του ζητήματος, που δεν είναιάλλη από το γεγονός ότι αυτό που ενο-χλούσε δεν ήταν το πρόσωπο αλλά οιεπικίνδυνες ιδέες που προσπάθησε ναπεράσει στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Η τελευταία απόφασηγια την Ελλάδα, ήτανεκείνη της 20ηςΦεβρουαρίου.Προσωπικά, σου λέω ότιαρνούμαι να συζητήσωοτιδήποτε άλλο.

Οι «μνημονιακοί» του Βερολίνουσε πανηγυρική διάθεση

Το δημόσιο κανάλι ZDF και η οικεία μας πλέον εκπομπή «Το Ιδρυμα» (Die Anstalt), μέσα σε ενάμιση λεπτό περιέγραψε μεένα μονόπρακτο, το πώς φαντασιώνεται ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τη διαπραγμάτευση.

Τα “πανηγύρια” γιατην περιθωριοποί-ηση Βαρουφάκη δενμπόρεσαν να κρύ-ψουν την ουσία τουζητήματος, που δενείναι άλλη από το γε-γονός ότι αυτό πουενοχλούσε δεν ήταντο πρόσωπο αλλά οιεπικίνδυνες ιδέεςπου προσπάθησε ναπεράσει στην υπό-λοιπη Ευρώπη.

Page 8: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ταργηθεί την 20η Φεβρουαρίου καιέχουν προβλεφθεί άλλες, η απάντησήμας είναι ξεκάθαρη: όχι. Όταν ήρθαν καιαπαίτησαν ξανά την τρόικα στην Ελ-λάδα, είπαμε όχι, δεν ήταν αυτή η συμ-φωνία. Αν συμφωνούσαμε σ’ αυτό, δενθα ξοδεύαμε τόση ενέργεια και ψυχικήκόπωση, για να φτάσουμε, μέσα απότρία Γιούρογκρουπ, στην 20η Φεβρουα-ρίου. Η ελληνική κυβέρνηση παραμένειδεσμευμένη στο λόγο της και την υπο-γραφή της.

ΦΠΑ, ασφαλιστικό,επικουρικές συντάξεις

Σήμερα θα παρουσιάσετε στο υπουρ-γικό συμβούλιο το πολυνομοσχέδιο. Θαπεριλαμβάνει αλλαγές για το ασφαλι-στικό,τον περιορισμό των πρόωρων συν-ταξιοδοτήσεων και των πολύ υψηλωνεπικουρικών συντάξεων;

∆εν θα υπάρξει τίποτα όσον αφοράμείωση επικουρικών συντάξεων, τίποταόσον αφορά αύξηση του ΦΠΑ στα νησιάή οπουδήποτε αλλού και τίποτα όσοναφορά τη 13η σύνταξη.

Όμως όλο το μιντιακό σύστημα παί-ζει μ‘ αυτό, για κάτι που δεν υπάρχει.

Προφανώς και δεν υπάρχει. Το σχέδιονόμου αποτελεί, αν θέλετε, μια άσκησηνομικής κωδικοποίησης, των 18 και 8σημείων τα οποία, αν θυμάστε, πριν απόενάμιση μήνα, είχαν ονομαστεί, άκομψα,«λίστα Βαρουφάκη» και αφορούσαν τηφορολογία και τη φορολογική διοίκηση,που ήταν μη υφεσιακά και δεν είχαν νακάνουν με αύξηση ΦΠΑ. Είχαν να κά-νουν με τον τρόπο συλλογής του ΦΠΑ,είχαν να κάνουν με διαδικασίες, είχαν νακάνουν με την ανεξαρτησία της γενικήςγραμματείας εσόδων. Αυτό είναι το νο-μοσχέδιο μέσες άκρες. Αυτά που συζη-τούν στα μέσα, αποτελούν προϊόν είτεεκούσιας είτε ακούσιας σύγχυσης. Η κυ-βέρνηση αναζητά μια έντιμη λύση. Στοπλαίσιο αυτής της προσπάθειας, έχουμεδηλώσει ότι για τη μετά τον Ιούνιοεποχή, από τη στιγμή που θα μιλάμε γιαένα νέο μοντέλο για την Ελλάδα, είμαστεδιατεθειμένοι να μιλήσουμε για πάραπολλά πράγματα.

Θα υπάρξει κάποια ρύθμιση που θαπροβλέπει φόρο διανυκτέρευσης σε πο-λυτελή ξενοδοχεία;

∆εν έχει αποσαφηνιστεί. Είναι από ταζητήματα που είναι στο τραπέζι της με-ταξύ μας συζήτησης . ∆εν έχει αποφασι-στεί στο πλαίσιο της πολιτικής ομάδαςδιαπραγμάτευσης, δεν έχει αποφασιστείστα πλαίσιο του υπουργικού συμβου-λίου, δεν έχει μπει καν στο τραπέζι τηςδιαπραγμάτευσης του ΜπράσελςΓκρούπ, πρόκειται για κάποιες ιδέες, σεμια περίοδο που η κυβέρνηση, και νο-μίζω ότι αυτό δεν είναι καθόλου κακό,συζητάει τα πάντα χωρίς να ξεφεύγειούτε μια σπιθαμή απ’ τις κόκκινες γραμ-μές μας. Όταν έρχονται και με πιέζουνκαι εμένα και τον πρωθυπουργό και τηνκυβέρνηση για αύξηση του ΦΠΑ στανησιά, εμείς βρίσκουμε κάποιους τρό-πους να απαντήσουμε με λογικό και πει-στικό τρόπο στις πιέσεις αυτές, γιατίπως είναι δυνατόν στη Μύκονο και στη

Σαντορίνη που είναι χώροι χλιδής, έτσιτους χαρακτηρίζουν, να υπάρξει τόσοχαμηλό ΦΠΑ και μάλιστα η εισπραξιμό-τητά του να είναι τόσο χαμηλή (...) Μιαλύση που σκεφτόμαστε, είναι να δούμεπώς μπορεί το σύστημα πληρωμών,ιδίως από τους τουρίστες, να εμπεριέχειπολύ λιγότερα μετρητά και μεγαλύτερηχρήση πλαστικού χρήματος, να ένα πα-ράδειγμα συζήτησης που γίνεται, ούτε σ’αυτό έχουμε καταλήξει αλλά το συζη-τάμε. Υπήρξε μια άλλη άποψη, για ναμην επιβαρύνεται ο ντόπιος πληθυσμόςοι μόνιμοι κάτοικοι, να υπάρξει μια προ-σαύξηση στα υπερπολυτελή ξενοδοχείατου φόρου διανυκτέρευσης για παρά-δειγμα, ούτε αυτό το έχουμε αποφασίσει.Είναι στο τραπέζι της μεταξύ μας συζή-τησης, και να θυμίσω ότι τίποτα απ’ ολ’αυτά δεν πρόκειται να αποφασιστείεκτός του πλαισίου της διαπραγμάτευ-σης. Ολ’ αυτά θα είναι κάποια στιγμήπροτάσεις, που εμείς θα κάνουμε στοΜπράσελς Γκρουπ, στο Γιουρογκρουπ,στο Γιούρογουορκινκ Γκρουπ και θαεφαρμοστούν, θα φτάσουν στο ελληνικόκοινοβούλιο μόνο ως ένα πακέτο που θαξεκλειδώσει την υπόθεση της διαπραγ-μάτευσης και θα μας βοηθήσει να προ-χωρήσουμε σε μια συμφωνία που δεν θαείναι απλώς συμφωνία, αλλά όπως είπεκαι ο Γιάννης ∆ραγασάκης πάρα πολύσωστά, θα είναι μια συμφωνία λύση.

∆ημοσιονομικό κενό και ΕΝΦΙΑ

Σε ότι αφορά το δημοσιονομικό, ηεκτίμηση που κάνει το οικονομικό επιτε-λείο για το 2015 ποια είναι;

Ως υπουργός οικονομικών, δεν μπορώνα σας πω ποιο θα είναι το τελικό απο-τέλεσμα του ‘15, αν δεν γνωρίζω, όπωςαυτό απαιτείται να γνωρίζουν και όλοι οιπολίτες και οι αγορές, πότε θα καταλή-

ξει η διαπραγμάτευση και ποιοι θα είναιοι όροι της κατάληξής της. Έτσι όπωςπάνε τα πράγματα τώρα, μιλάμε για μιαανάπτυξη περίπου στο 1% σε πραγματι-κές τιμές και παράλληλα ένα πρωτογε-νές πλεόνασμα το οποίο εμείς πι-στεύουμε, ότι αν σταθεροποιηθεί η κα-τάσταση τώρα με μια γρήγορη συμφω-νία, θα μπορεί άνετα να είναι στο 1,2%,που θα είναι μια πολύ μεγάλη επιτυχία,αν σκεφτείτε ότι πέρυσι το αποτέλεσμαήταν 0,3%. Αν καταφέρουμε να πιάσουμετο 1,2% φέτος, μετά από μια τέτοια τε-χνική ασφυξία, που μας έχει δημιουργη-θεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων,αυτό θα είναι επιτυχία και νομίζω θαείναι και μια εφικτή επιτυχία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ορθώς είχε βάλει στα συν-θήματά του το θέμα του ΕΝΦΙΑ. Στηνπαρούσα φάση θα έχουμε εξελίξεις σ’αυτό; Πως σκέφτεστε να γίνει η φορο-λόγηση της ακίνητης περιουσίας;

Άλλη μια φορά να ξεκαθαρίσουμε τηθέση μας, ότι ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας απο-κρουστικός φόρος (...) οπότε δεν υπάρ-χει καμία αμφιβολία, ότι αυτός είναιένας φόρος που είναι στις προτεραιότη-τές μας να τον αλλάξουμε ριζικά. Τοθέμα είναι ότι αυτή τη στιγμή, ως κυβέρ-νηση, έχουμε μια προτεραιότητα καιαυτή είναι να επιτύχουμε την ενδιάμεσησυμφωνία, που θα αναιρέσει την ασφυ-ξία στην Ελλάδα, στην αγορά, στην κοι-νωνία, έτσι ώστε να πορευτούμε σε μιαδιαπραγμάτευση που θα είναι το κομβικόσημείο των επόμενων τριάντα σαράνταετών. Γιατί απ’ αυτή τη διαπραγμάτευση,εξαρτάται το αν θα μπορέσει η Ελλάδα,να βγει στη μεταμνημονιακή εποχή καινα αρχίσει να ανακάμπτει και να μιλάμεγια μια ανάπτυξη, η οποία θα μπορεί ναφέρει τα ξενιτεμένα μας παιδιά και ναδώσει ελπίδα στον κόσμο. Αυτό υποσχε-

θήκαμε ως ΣΥΡΙΖΑ. Αν αυτό σημαίνει,ότι για τις επόμενες εβδομάδες το θέματου ΕΝΦΙΑ και πολλά άλλα θέματα ταοποία μας απασχολούν, για τα οποία χά-νουμε τον ύπνο μας, μπουν, όχι στο πε-ριθώριο, αλλά σε μία προτεραιότητα,που αφορά τον τρόπο με τον οποίο δια-πραγματευόμαστε, τι βάζουμε πρώτο, τιβάζουμε δεύτερο, τι λέμε στο ΜπράσελςΓκρουπ, τι λεμε στο Γιουρογκρουπ, θα τοκάνουμε. Γιατί αυτό που προέχει, είναι ηκυβερνώσα Αριστερά, όπως είπε και οΓιάννης ∆ραγασάκης, να πετύχει μιασυμφωνία λύσης, μια συμφωνία που θαβάλει τέλος στη σκοτοδίνη των τελευ-ταίων πέντε ετών. Στο πλαίσιο αυτής, ναείστε σίγουροι, ότι ο ΕΝΦΙΑ θα είναι απότα πρώτα μνημονιακά νομοθετήματα,που θα καταδικαστεί στο πυρ το εξώ-τερο.

Θα έχουμε συμφωνία μέχρι τις 15Μαϊου ή θα πιάσουμε καλοκαίρι;

Η εκτίμησή μου είναι ότι θα έχουμε.

Θα έχουμε συμφωνία στη λογική πουθα ήθελε η ελληνική πλευρά;

∆εν είναι καθόλου εύκολα τα πράγ-ματα, και ποτέ δεν ήταν. Είμαστε η μόνηκυβέρνηση της Αριστεράς στην Ευρώπη,είμαστε η μόνη κυβέρνηση που έχει τολ-μήσει να αμφισβητήσει τη λογική της«αντιμετώπισης» της κρίσης από το2010. Αυτό που νομίζω ότι θα γίνει είναιμια ενδιάμεση συμφωνία, η οποία θαανοίξει την κάνουλα της ρευστότητας,ώστε να σταματήσει η ασφυξία των προ-ηγούμενων δυόμιση μηνών και τότε θαέχουμε τη δυνατότητα ως κυβέρνηση ναδιαπραγματευτούμε πολύ σκληρά τηνμετά τον Ιούνιο εποχή, και εκεί η δια-πραγμάτευση θα αποφασίσει κατά πόσοη Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί και ναανακάμψει τα επόμενα χρόνια.

Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ

Ενδιάμεση συμφωνία τηρώνταςτις κόκκινες γραμμέςΣτο σημερινό φύλο της “Εποχής” δημοσιεύουμε αποσπάσματα από την συνεντευξητου υπουργού Οικονομίας Γιάνη Βαρουφάκη, που δόθηκε στους δημοσιογράφουςΚώστα Αρβανίτη και Μαρία Λούκα του ραδιοφωνικού σταθμού “στο Κόκκινο 105,5”

Αυτό που νομίζω ότι θα γίνει είναιμια ενδιάμεση συμφωνία, η οποίαθα ανοίξει την κάνουλα της ρευ-στότητας, ώστε να σταματήσει ηασφυξία των προηγούμενων δυό-μιση μηνών

Page 9: Εποχή 3 5 2015

1100 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το μεγάλο παιχνίδι με την Coscoστον ΠειραιάΠρώτο τεστ για την πολιτική της κυβέρνησης στις ιδιωτικοποιήσεις ο διαγωνισμός για την πώληση του ΟΛΠ

Του Ορέστη Φ. Αθανασίου

Την ίδια στιγμή που οι διαπραγμα-τεύσεις με τους πιστωτές φθά-νουν, όπως φαίνεται, στο κρισιμό-

τερο σημείο τους και αναπόφευκτα θαορίσουν τις εξελίξεις και στο καίριοθέμα των ιδιωτικοποιήσεων, οι προθε-σμίες τουλάχιστον στο θέμα του ΟΛΠ -που έτσι κι αλλιώς υπήρχε στην ατζέντατης συμφωνίας- έχουν αρχίσει να τρέ-χουν. Αύριο, ∆ευτέρα, είναι προγραμμα-τισμένη από το ΤΑΙΠΕ∆ η επανεκκίνησητου διαγωνισμού για την πώληση τουπλειοψηφικού πακέτου του Οργανισμού.

Η ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίαςπροσπαθεί να διατηρήσει χαμηλούς τό-νους όπως φάνηκε από τις δηλώσεις τουΘ. ∆ρίτσα πριν μερικές μέρες. Σύμφωναμε πληροφορίες, η «κόκκινη γραμμή»του υπουργείου είναι η διατήρηση τουδημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού και ηοποιαδήποτε εμπλοκή ιδιωτών να γίνειμέσω Συμπράξεων ∆ημόσιου και Ιδιωτι-κού Τομέα, όπου όμως το ∆ημόσιο δια-

τηρεί την πλειοψηφία των μετοχών καιτο μάνατζμεντ.

«Αναπτυξιακός δανεισμός»

Η στρατηγική των Συμπράξεων (Σ∆ΙΤ)φαίνεται πως είναι το μοντέλο που προ-τείνει η κυβέρνηση στο θέμα των ιδιωτι-κοποιήσεων εν γένει. ∆ηλαδή, μια αλ-λαγή από το μοντέλο ΤΑΙΠΕ∆ όπου τοσύνολο της δημόσιας περιουσίας έβγαινεστο σφυρί και το αντίτιμο πήγαινε απο-κλειστικά στην αποπληρωμή του χρέους.Τώρα, ο στόχος που τίθεται είναι το 51-49. Το 51% των εσόδων, δηλαδή, να πη-γαίνει στην εξυπηρέτηση του δημοσίουχρέους και το υπόλοιπο 49% στο ασφα-λιστικό. Σε συνέντευξή του πριν λίγοκαιρό στο «Βήμα της Κυριακής» ο Γ.∆ραγασάκης ονόμασε το μοντέλο αυτό«αναπτυξιακό δανεισμό». «Αυτό που

προέχει σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναιτα ποσοστά ιδιοκτησίας αλλά η ύπαρξηενός συνολικού προγράμματος, στοοποίο να υπάρξουν επενδύσεις και χρη-ματοδότηση, με παρουσία και του ελλη-νικού κράτους», είπε συγκεκριμένα.

Η πρώτη δοκιμασία για το αν το μον-τέλο αυτό μπορεί να γίνει αποδεκτό απότους ενδιαφερόμενους φαίνεται ότι θαείναι το λιμάνι του Πειραιά, όπου ήδηυπάρχει ιδιώτης επενδυτής, η Cosco.

Η κινεζική εταιρεία μαζί με τo δανέ-ζικo κολοσσό Maersk είναι οι δύο βασι-κοί διεκδικητές του 67,7% του ΟΛΠ, πουβγάζει στο σφυρί το ΤΑΙΠΕ∆. Η Coscoθέλει να επεκτείνει τις εμπορευματικέςδραστηριότητες που έχει ήδη για 35 χρό-νια στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ. Για τους Κι-νέζους αυτή η επένδυση είναι σημαντική,γιατί μειώνει το χρόνο ταξιδιού των εμ-πορευμάτων τους από την Κίνα στην Ευ-ρώπη, σε σύγκριση με τα άλλα ευρω-παϊκά λιμάνια. Το κέρδος της Cosco,όμως, είναι ζημία για τον ΟΛΠ και το ∆η-μόσιο. Ο τζίρος της Cosco συνεχώς ανε-βαίνει, του ΟΛΠ μειώνεται καθώς μει-ώνεται και ο αριθμός των διακινούμενωνεμπορευμάτων.

Προειδοποιητικές βολές

Η διασφάλιση των συμφερόντων τηςείναι ίσως ο κύριος λόγος που η κινεζικήεταιρεία συμμετέχει στο διαγωνισμό.Θέλει να αποκλείσειτην είσοδο άλλουανταγωνιστή και ενπροκειμένω της Ma-ersk, που κατέχειεξέχουσα θέση στηδια θαλάσσης διακί-νηση εμπορευμάτωνπαγκοσμίως. Ήδηέπεσαν οι προειδο-ποιητικές βολές. Ογενικός γραμματέαςτου Ευρωπαϊκού Ορ-γανισμού Ναυτικού∆ικαίου κάλεσε ταλιμάνια της βορείουΕυρώπης και ειδικάαυτά του Αμβούρ-γου, της Αμβέρσαςκαι του Ρότερνταμ,να προχωρήσουν σενομικές προσφυγέςκατά της Cosco ανεπικρατήσει στονδιαγωνισμό, καθώςθα κόψει τον τζίρο

τους. Ταυτόχρονα, αναμένεται η επίσημηανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,που επιβάλλει στην Cosco να επιστρέψεικρατικές ενισχύσεις ύψους 30 εκατ.ευρώ. Σύμφωνα με την Κομισιόν, διαπι-στώθηκαν φοροαπαλλαγές και ειδικέςρυθμίσεις προς όφελος της εταιρείαςστο νόμο, με τον οποίο κυρώθηκε η σύμ-βαση παραχώρησης, οι οποίες κρίθηκαναντίθετες με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.Ουσιαστικά, ζητείται να πάψουν ναεφαρμόζονται βασικές ρυθμίσεις για τηλειτουργία της Cosco στο λιμάνι του Πει-ραιά.

Από αύριο τα ζητήματα αυτά αναμένε-ται να ξεκαθαριστούν με τον ένα ή τονάλλο τρόπο. Αλλά και η κυβέρνηση θαπρέπει να ξεκαθαρίσει τη στάση της. Οιπληροφορίες είναι ότι το θέμα δεν έχεικριθεί ως προς τις λεπτομέρειές του,αλλά οι βασικές κατευθύνσεις υπάρχουν.∆εν πρόκειται να πωληθεί το 67% τωνμετοχών, αλλά μικρότερο ποσοστό πουόμως δεν θα είναι χαμηλότερο από το51%, καθώς τουλάχιστον οι Κινέζοιέχουν διαμηνύσει πως θέλουν οπωσδή-ποτε το μάνατζμεντ. Για το υπόλοιπο23% του συνόλου των μετοχών -που θαδιατηρήσει το ∆ημόσιο- εξετάζονται διά-φορες εκδοχές: είτε ο πλειοδότης θαέχει δικαίωμα πρώτης άρνησης ή άλληςoption αγοράς, είτε θα χωριστεί σε πα-κέτα του 4% που θα διατίθενται βάσειτης προόδου που θα επιδεικνύει ο επεν-

δυτής ως προς την υλοποίηση των έργωνπου έχουν συμφωνηθεί. Παράλληλα, οαγοραστής θα δεσμευτεί για εργασιακάκαι άλλα θέματα.

Μια εναλλακτική πρόταση που έχεικατατεθεί από το Εμπορικό και Βιομη-χανικό Επιμελητήριο Πειραιά προβλέπειτην αγορά του 18,7% των μετοχών τουΟΛΠ από κοινοπρακτικό σχήμα, στοοποίο θα συμμετέχουν δήμοι της περιο-χής, επιμελητήρια και ενώσεις χρηστώντων υπηρεσιών του λιμανιού.

Εκείνο που δεν έχει διευκρινιστεί είναιαν η μείωση του ποσοστού σημαίνει ακύ-ρωση του διαγωνισμού και προκήρυξηνέου και αν εκτός της Cosco συμφωνούνστην τροποποίηση αυτοί και οι άλλοιεπίδοξοι αγοραστές. Επίσης συζητείταινα εξαιρεθεί από το προς πώληση πα-κέτο η δραστηριότητα της ακτοπλοΐαςώστε να παραμείνει στο ∆ημόσιο.

Οι αντιδράσεις

Όπως και να το δει κανείς πρόκειταιγια μεγάλη αλλαγή στην πολιτική τουΣΥΡΙΖΑ και έχει προκαλέσει σοβαρές αν-τιδράσεις. Ο πρόεδρος της ΠΕΝΕΝ Αντ.Νταλακογεώργος σε άρθρο του στην«Εφημερίδα των Συντακτών» εκτιμά πως«η νέα αφήγηση περί πολυμετοχικότη-τας, κοινοπραξιών και συμπράξεων απο-σκοπεί στο να κατευνάσει τις αντιδρά-σεις» και η «συζήτηση για το ποσοστόπου θα κρατήσει το ∆ημόσιο ή εάν το τί-μημα είναι πιο βελτιωμένο ή ακόμη καιαν διασφαλιστούν από τον επενδυτή -αγοραστή τα όσα διεκδικούσε και τομνημονιακό μπλοκ Ν.∆ - ΠΑΣΟΚ (Ακτο-πλοΐα - εργατικά μισθολογικά θέματακ.λπ) αυτό αποτελεί μια λεπτομέρειαμπροστά στο γεγονός ότι το μεγαλύτερολιμάνι της χώρας θα περάσει σε ιδιωτικάμονοπωλιακά συμφέροντα και η κυβέρ-νηση θα βάλει τη δική της υπογραφή σεμια τέτοια επαίσχυντη πράξη».

Το τμήμα Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ σεανακοίνωσή του θυμίζει πως «ο ΣΥΡΙΖΑτόσο στις προγραμματικές θέσεις τουόσο και στις προγραμματικές δηλώσειςέχει εκφράσει την πλήρη αντίθεσή τουστην πώληση του ΟΛΠ αλλά και όλωντων λιμανιών», ενώ η Ομοσπονδία Υπαλ-λήλων Λιμανιών Ελλάδας (ΟΜΥΛΕ) προ-γραμματίζει απεργιακές κινητοποιήσεις.

Αύριο, ∆ευτέρα, είναιπρογραμματισμένη απότο ΤΑΙΠΕ∆ η επανεκκί-νηση του διαγωνισμούγια την πώληση τουπλειοψηφικού πακέτουτου Οργανισμού. Σύμ-φωνα με πληροφορίες,δεν πρόκειται να πωλη-θεί το 67% των μετο-χών, αλλά μικρότεροποσοστό που όμως δενθα είναι χαμηλότεροαπό το 51%, καθώς του-λάχιστον οι Κινέζοιέχουν διαμηνύσει πωςθέλουν οπωσδήποτε τομάνατζμεντ.

Page 10: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 1111∆ΙΕΘΝΗ

Νέες προοπτικέςγια λύση του ΚυπριακούΑνάλυση τωνΣ. Αναγνωστοπούλου καιΝ. Μούδουρου σελ. 16, 17ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

Τη συνέντευξη πήρεο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Γιατί είστε αντίθετοι στην Expo; Είμαστε αντίθετοι σε ένα μοντέλο

οικονομικής και κοινωνικής ανά-πτυξης που εκφράζεται μέσα απότην εκμετάλλευση των ανθρώπωνκαι της γης. Expo σημαίνει φθηνόεργατικό δυναμικό ή, ακόμη χειρό-τερα, δωρεάν εργασία και απαλλο-τρίωση της γης και τμημάτων τηςπόλης προς όφελος των κερδοσκό-πων των ακινήτων και του μεγάλουκεφαλαίου. «No Expo» σημαίνει δι-καίωμα στην πόλη, σημαίνει τη δυ-νατότητα να ζούμε σε ένα αστικό πε-ριβάλλον και την ανάγκη να αποδο-μήσουμε αυτή την πόλη του ενοικίουκαι των ιδιωτικοποιήσεων. Η Expo2015 είναι η κινητήρια δύναμη πουαυξάνει όλους αυτούς τους μετα-σχηματισμούς και καθιστά δυνατέςπολλές λειτουργίες της αγοράς πουείναι επιβλαβείς για την κοινωνία.Για όλους αυτούς τους λόγους αγω-νιζόμαστε ενάντιά της.

Τι περιελάμβαναν οι πενταήμερεςδράσεις σας;

Την Τετάρτη κάναμε μια μεγάληαντιφασιστική διαδήλωση και εμπο-δίσαμε να γίνει η προγραμματισμένη

νεοναζιστική παρέλαση στην πε-ριοχή Λαμπράτε. Την Πέμπτη βγή-καν στους δρόμους χιλιάδες φοιτη-τές που αντιτίθεται στην εργασιακήεκμετάλλευση της Expo, η οποίαπροωθεί ένα μοντέλο επισφαλών ερ-γαζομένων χωρίς δικαιώματα καιεθελοντών που η επιλογή τους έχειανατεθεί σε μια ιδιωτική εταιρείαπου έχει προϋπολογισμό1.300.000.000 ευρώ. Την Παρα-σκευή διαδηλώσαμε για την εργα-τική Πρωτομαγιά, ενώ χτες προσπα-θήσαμε δυναμικά να μπλοκάρουμετις εισόδους της έκθεσης. Στο χώροπου έχουμε καταλάβει έξω από τηνέκθεση θα γίνει σήμερα το απόγευμαη συνέλευση των κινημάτων καιπαρά την προκλητική στάση τηςαστυνομίας και τα φοβικά δημοσι-εύματα, η προφητεία για την ει-σβολή βαρβάρων στην πόλη δεν είχεεκπληρωθεί.

Τι προγραμματίζετε για το επό-μενο εξάμηνο;

Όλοι οι αγώνες μας θα συνεχι-στούν. Οι διαδηλώσεις για το δι-καίωμα στη στέγη, ενάντια στην κα-τασκευή αυτοκινητοδρόμων και στιςεταιρείες όπως η «Teem» που σχετί-ζονται με αυτούς, ενάντια στα έργαπου είναι περιττά και επιβλαβή. Σε

όλες τις μάχες που έχουμε δώσει,απέναντί μας υπάρχουν συμφέρονταπου βρίσκονται σε άμεση εμπλοκήμε τις εταιρείες διαχείρισης, με το∆ήμο του Μιλάνου, και την Περιφέ-ρεια της Λομβαρδίας. Εμείς θαβρούμε χώρο για μια εναλλακτικήλύση που θα ονομάζεται «AlterExpo», προσπαθώντας να συμπερι-λάβουμε την Expo μέσα σε αυτήν καιόχι να την αφήσουμε να εισβάλλεισε ολόκληρη την πόλη.

Πώς σκέφτεστε να καθορίσετε τηδική σας πολιτική ατζέντα;

Στόχος μας είναι η επανοικειοποί-ηση της γης και η ενοποίηση τωνδιαφόρων αγώνων. Έτσι, προσπα-θούμε να συνδέσουμε τους αγώνεςπου γίνονται στους χώρους εργασίαςμε αυτούς ενάντια στη λεηλασία τηςγης και στην κυριαρχία του μπετόν.Είναι σημαντικό να οικοδομήσουμεένα κοινό έδαφος για τους κοινωνι-κούς αγώνες και οι αγώνες ενάντιαστην καπιταλιστική εκμετάλλευσηνα συνδεθούν με τα κινήματα πουαντιτίθενται στην απαλλοτρίωσητων κοινών αγαθών και υπερασπί-ζονται το δημόσιο χώρο.

Ποια είναι η σχέση σας με άλλα κι-νήματα που δίνουν τους δικούς τουςαγώνες στην Ιταλία;

Όσοι και όσες συμμετέχουμε στο«No Expo» έχουμε βρεθεί σε πολλάαπό τα κινήματα των τελευταίωνχρόνων, όπως στο «No Tav», στις κι-νητοποιήσεις για το δικαίωμα στονερό, στο «No Muos» (κίνημα ενάν-τια στην εγκατάσταση δορυφορικώνσυστημάτων επικοινωνιών στην Σι-κελία από το αμερικανικό υπουργείοΆμυνας). Ειδικότερα, αυτές τις ημέ-ρες είμαστε σε συνεργασία με το κί-νημα που αντιτίθεται στην απόφαση«Ξεκλειδώστε την Ιταλία», ένα διά-ταγμα που ενσωματώνει ορισμένααπό τα χαρακτηριστικά της «Expo2015», όπως την κατάσταση έκτα-κτης ανάγκης ως την κινητήρια δύ-ναμη μιας αυταρχικής αλλαγής πουέρχεται από τα πάνω. Το δίκτυο «NoExpo» είναι μέρος σε αυτό το νήμαπου συνδέει την εναντίωση στα με-γάλα έργα με τις κινητοποιήσειςενάντια στο χρέος, την καταστολή,την επισφάλεια. Η αντίθεση σε αυτότο είδος της διακυβέρνησης σφυρη-λατήθηκε με την πάροδο των χρό-νων, και τώρα συμπυκνώνεται στοπενταήμερο των κινητοποιήσεων, μετη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπωνπου έχουν μετατρέψει το Μιλάνο σεένα κοινωνικό εργαστήρι της αντί-στασης.

ΚΟΣΜΟΥΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΓΚΑΖΑΡΑ, ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ∆ΙΚΤΥΟΥ «ΝΟ ΕΧΡΟ»

Να εδραιώσουμεκοινό έδαφοςγια κοινωνικούς αγώνες

“Το δίκτυο “No Expo”συνδέει την εναντίωσηστα μεγάλα έργα με τιςκινητοποιήσεις ενάντιαστο χρέος, τηνκαταστολή, τηνεπισφάλεια. Η αντίθεσησε αυτό το είδος τηςδιακυβέρνησηςσυμπυκνώνεται στοπενταήμερο τωνκινητοποιήσεων, με τησυμμετοχή χιλιάδωνανθρώπων που έχουνμετατρέψει το Μιλάνοσε ένα κοινωνικόεργαστήρι τηςαντίστασης.

Νεπάλ: Χάος κάτωαπό τη Στέγη του ΚόσμουΗ χώρα των περίπου 27 εκατομμυρίων κατοίκωνβρισκόταν σε πολιτική και οικονομική αναταραχήπριν ακόμη σημειωθεί ο σεισμός. σελ. 14

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώνεται σήμερα στο Μιλάνο το πενταήμερο κινητοποιήσεωνενάντια στην Expo 2015, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν την Παρασκευή και θα διαρκέσειέξι μήνες. Οι κινητοποιήσεις διοργανώνονται από το δίκτυο «No Expo», μια πλατιάσυμμαχία κινημάτων πόλης και ακτιβιστών που αντιτίθενται στη λογική των μεγάλωνέργων, τη φθηνή εργασία και τη λεηλασία της γης. Να σημειωθεί ότι η έκθεση καλύπτειμια έκταση περίπου 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το κόστος των υποδομών της έχειξεπεράσει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ δημόσιας χρηματοδότησης, ενώ η διοργάνωσή τηςδεν αποφασίστηκε από κανένα δημοκρατικά εκλεγμένο όργανο.

Page 11: Εποχή 3 5 2015

1122 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015∆ΙΕΘΝΗ

www.facebook.com/chine-sefeminists

Ελεύ θε ρεςοι κι νέ ζεςα κτι βί στριες

Ελεύ θε ρες εί ναι ε δώ καιλί γες μέ ρες οι πέ ντε α -

κτι βί στριες που εί χαν συλ λη -φθεί στο Πε κί νο την πα γκό -σμια η μέ ρα των γυ ναι κών, ό -ταν συμ με τεί χαν σε μια δια -μαρ τυ ρία ε νά ντια στη σε ξουα -λι κή πα ρε νό χλη ση μέ σα στιςδη μό σιες συ γκοι νω νίες. Η α -πε λευ θέ ρω ση τους θεω ρεί ταιως μια με γά λη νί κη του φε μι -νι στι κού κι νή μα τος στην Κί να,που α ψη φώ ντας τις α πει λέςκρα τι κών και πα ρα κρα τι κώνκύ κλων έ κα νε μια εκ στρα τείαμε πολ λές δρά σεις ό λο αυ τότο διά στη μα, ε νά ντια στην πα -τριαρ χία, στον αυ ταρ χι σμό καιτην κα τα στο λή του κα θε στώ -τος.

www.twitter.com/hashtag/RenunciaYa

Πα ραί τη ση τουπροέ δρου, τώ ρα

Σε μια δια δή λω ση πουχα ρα κτη ρί στη κε ως η

με γα λύ τε ρη στην ι στο ρία τηςΓουα τε μά λας, χι λιά δες άν -θρω ποι βγή καν την Κυ ρια κήστους δρό μους ζη τώ ντας τηνπα ραί τη ση του προέ δρου ΌττοΠέ ρεζ Μο λί να και ε κλο γές, με -τά το σκάν δα λο ε κτε τα μέ νηςφο ρο δια φυ γής στο ο ποίο ε -μπλέ κο νται δε κά δες υ ψη λό -βαθ μοι κρα τι κοί α ξιω μα τού -χοι. Η δια δή λω ση ορ γα νώ θη κεαυ θόρ μη τα α πό τα κά τω, ε νώμπρο στά σε έ να γε νι κευ μέ νοκλί μα ορ γής και προ κει μέ νουνα μην δια δη λώ σει ο κό σμος, ηκυ βέρ νη ση διέ κο ψε για αρ κε -τές ώ ρες την κι νη τή τη λε φω -νία και το ί ντερ νετ.

www.boycottworkfare.org

Μποϋκο τάζ στηνα γο ρά ερ γα σίας

Με με γά λη ε πι τυ χία ο λο -κλη ρώ νε ται σή με ρα σε

πολ λές χώ ρες του κό σμου η ε -βδο μά δα δρά σεων ε νά ντιαστην α πλή ρω τη ερ γα σία. Η κι -νη το ποίη ση ξε κί νη σε α πό τηνβρε τα νι κή πρω το βου λία«boycottworkfare», που κά λε σετους κα τα να λω τές να κά νουνμποϋκο τάζ στις ε πι χει ρή σειςπου με πρό σχη μα την πρα κτι -κή ά σκη ση και την εκ παί δευ σηχρη σι μο ποιούν α πλή ρω τουςερ γα ζό με νους τά ζο ντάς τουςμελ λο ντι κή πρόσ λη ψη, ε νώπα ράλ λη λα α πο λύο ντας τουςή δη ερ γα ζό με νους μειώ νουντο ερ γα τι κό κό στος και α να κυ -κλώ νουν την α νερ γία για νααυ ξή σουν την κερ δο φο ρίατους.

∆η μή τρης Γκι βί σης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Του Γιάννη-Ορέστη Παπαδημητρίου

Οταν τα αριστερότερα μέλη ενόςσοσιαλδημοκρατικού κόμματοςθέλουν να κρούσουν τον κώδωνα

του κινδύνου για τη δεξιά στροφή τηςηγεσίας τους, δεν θα βρουν καλύτεροπαράδειγμα απ’ το Πανελλήνιο Σοσιαλι-στικό Κίνημα· το κόμμα εκείνης της μι-κρής μεσογειακής χώρας που αφού εξέ-λεξε πρωθυπουργό με 44%, τον είδεπέντε χρόνια αργότερα εκτός Βουλής ναδίνει σκληρό αγώνα ενάντια στον νεο-σαμαρικό αντάρτη Απόστολο Γκλέτσοκαι τον (εσχάτως επανεφευρεθέντα ως«έχει-πει-και-σωστά-πράγματα») ΒασίληΛεβέντη, που στις τελευταίες ώρες τηςτηλεοπτικής του Πομπηίας, έψαχνε ναβρει «ποιος έκλεβε την ταμπακιέρα».

Πασοκοποίηση όπωςκονιορτοποίηση

Εμπνεόμενος από τις ιδιαιτερότητεςτου ελληνικού παραδείγματος, ο ακτιβι-στής των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασί-λειο, Τζέιμς Ντόραν, χτύπησε φλέβαχρυσού για την πολιτική ανάλυση, ότανεπινόησε τον όρο “Pasokification” (ελ-ληνιστί «πασοκοποίηση») για να δείξειτο πολιτικό κόστος για την κεντροαρι-στερά όταν εκείνη συντηρεί τη νεοφιλε-λεύθερη γραμμή της εν καιρώ κρίσης.Απ’ τη σκοπιά της πιο αριστερής πτέρυ-γας του κόμματος, ο Ντόραν πιστεύειότι η αποδοχή του αξιακού πλαισίου τωνΣυντηρητικών, η αποσύνδεση από τασυνδικάτα και τον κόσμο της εργασίας,και η συνέχιση της γραμμής που χάραξεο Τόνι Μπλερ, θα οδηγήσουν σε «πασο-κοποίηση» των Εργατικών, δηλαδή στηναπότομη μετατροπή τους από ηγεμονικόκόμμα σε στατιστικό σφάλμα. Όπως τηνεννοεί ο Ντόραν, η «πασοκοποίηση»είναι σχεδόν συνώνυμη της «ισοπέδω-σης», της «εξολόθρευσης», του «αφανι-σμού» και της «κονιορτοποίησης».

Η βάση για το επιχείρημά του είναι οιτομές που έχει επιφέρει η εκλογή τουΣΥΡΙΖΑ και η άνοδος των Podemos στηνκυρίαρχη αφήγηση περί κρίσης και λι-τότητας στην Ευρώπη. Οι διαρροές τηςβάσης των Εργατικών προς το ΕθνικόΚόμμα της Σκωτίας και τους Πράσινουςγίνονται αντιληπτές ως κριτική της νεο-φιλελεύθερης κατεύθυνσης των πολιτι-κών λιτότητας, αλλά και ως πρώτα δείγ-ματα της επερχόμενης πασοκοποίησήςτου κόμματος. Ο Εντ Μίλιμπαντ φαίνε-ται να αδιαφορεί γι’ αυτό το φαινόμενοκαι να στρέφεται αντίθετα στο νεο-θα-τσερικό ακροδεξιό Ukip (όπως πρό-

σφατα που ενέταξε έναν ήπιο αντι-μετα-ναστευτικό λόγο στη ρητορική του),όπου εκτιμάται ότι ακόμα κι αν επιτύχεινα αποσπάσει ψήφους, ο οικονομικόςσυντηρητισμός και ο ακροδεξιός λαϊκι-σμός θα απωθήσουν πολλούς περισσό-τερους απ’ όσους θα προσελκύσουν.

Ως όρος, τo “pasokification” αγκαλιά-στηκε γρήγορα από πλήθος αναλυτών,σε μπλογκς, περιοδικά ή και μεγάλεςεφημερίδες, όπως η Guardian. Αποτέ-λεσε ιδανικό τρόπο να συζητηθεί η τάσημη-βιωσιμότητας των σοσιαλδημοκρατι-κών κομμάτων που καταφάσκουν στιςπολιτικές λιτότητας, αλλά και τα εσωτε-ρικά προβλήματα του κόμματος των Ερ-γατικών που εδώ και δεκαετίες έχουναπομακρύνει την ηγεσία απ’ τη βάση. Οπροβληματισμός εντάθηκε όταν ο ΤζονΚρούντας, συντονιστής των Εργατικών,ερωτώμενος αν υπάρχει η πιθανότητα τοΚόμμα να έχει εξαφανιστεί απ’ τον πο-λιτικό χάρτη σε δέκα χρόνια, απάντησεχωρίς δισταγμό «ναι».

Ένα κόμμα ιδεότυπο

Στην άλλη άκρη της Ευρώπης, βέβαια,προκαλεί θυμηδία η εφαρμογή του δια-βόητου βρετανικού ορθολογισμού στηνπερίπτωση ΠΑΣΟΚ, ενός κόμματος πουαποτέλεσε ιδεότυπο και τρόπο ύπαρξης,μια βιτγκενσταϊνική «μορφή ζωής» στηνελληνική κοινωνία, πριν τελικά υποβι-βαστεί σε εξωραϊστικό σύλλογο που πα-σχίζει να περάσει την πόρτα της Βούλης.

Οι βρετανοί αναλυτές που επιχείρη-σαν να το μελετήσουν ως παράδειγμα,θα έριξαν το βάρος στα πολιτικά και ορ-γανωτικά χαρακτηριστικά του. Όμως,το ΠΑΣΟΚ εντάσσεται πιο εύκολα στησουρεαλιστική, απ’ ότι στη σοσιαλδημο-κρατική παράδοση. Άραγε ποιος άλλοςπολιτικός ηγέτης εξήγγειλε ποτέ απόμπαλκόνι τράπεζας πώς στις 18 τουμήνα θα ερχόταν ο σοσιαλισμός – αναγ-κάζοντας τους μαρξιστές να εξηγούνξανά και ξανά στις επόμενες δεκαετίεςότι υπάρχει παρεξήγηση, καθώς ηέλευση του σοσιαλισμού δεν είναι συμ-βάν, αλλά διαδικασία.

Είναι δύσκολο για τους εκτός των συ-νόρων μελετητές να κατανοήσουν τηλεπτή διαφορά ανάμεσα στην αφήγησητης διαγραφής των ριζοσπαστικών στοι-χείων μέχρι τις εκλογές του ‘81 και τηνπραγματικότητα του Σάκη Καράγιωργα,που έχοντας χάσει το χέρι του αντιστε-κόμενος στη Χούντα, έφτασε να ακούειτην προτροπή στους συντρόφους του«να διώξουν τον κουλό». Βλέπονταςέναν Άκη Τσοχατζόπουλο στη φυλακή,

θύμα «παθητικής δωροδοκίας» όπωςλέει κι ο ίδιος, παραγνωρίζεται η άλλοτεεπιδεικτική αίγλη του πολιτικού για τονοποίο η εθνική σταρ Αλίκη Βουγιου-κλάκη δήλωνε «τι άντρας, τι σοσιαλι-στής... και τι πράσινα μάτια». Στο κατα-χρεωμένο κόμμα του σήμερα είναι δύ-σκολο να φανταστεί κανείς σύζυγουπουργού που δηλώνει ότι συλλέγειρουμπίνια, ενόσω συνάδελφοι του συζύ-γου της μιλούν μέσα στο κοινοβούλιογια τους «συντρόφους απ’ τον ένοπλοαγώνα».

ΠΑΣΟΚ είναι...

Οι αριστεροί Εργατικοί θα έβρισκανμεγαλύτερο πλούτο θεμάτων στοΠΑΣΟΚ, αν κοίταζαν πέρα απ’ την εκλο-γική του συντριβή, προς τις κοινωνικέςεπιπτώσεις της πορείας του. Η γραμμήαπ’ όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου χαρα-κτήρισε την Αυριανή «εξαιρετική ανε-ξάρτητη εφημερίδα», μέχρι τον ρομαντι-σμό των σημερινών συντακτών του ∆ΟΛπου το γράφουν ακόμα «ΠαΣοΚ», είναιαδιάκοπη και πλήρως επεξηγηματικήτων προβλημάτων των ελληνικών ΜΜΕ.Η συνειδησιακή αλλοτρίωση, που πέ-τυχε ο σημιτικός εκσυγχρονισμός, ήτανπιθανώς ισχυρότερη από κάθε Ρίγκανκαι Θάτσερ. Η ημι-ύπαρξη του ελληνι-κού «ακραίου κέντρου» σήμερα βασίζε-ται σχεδόν καθολικά στη λαθροχειρία μετην οποία ταυτίζονται τα κοινωνικάμέτρα της πρώτης τετραετίας με τις πε-λατειακές νοοτροπίες που καλλιεργή-θηκαν.

ΠΑΣΟΚ δεν είναι να χάνεις τα εκλο-γικά σου ποσοστά σε μία δεξιά στροφή.ΠΑΣΟΚ είναι να εξαγγέλλεις μέτρα λι-τότητας το 1985, έχοντας διασφαλίσειτην επανεκλογή σου «διορίζοντας τουςπάντες», όπως είπε και ο ΘεόδωροςΠάγκαλος σε μια μεταγενέστερη στιγμήειλικρίνειας· να διακηρύσσεις την ανα-βάθμιση της χώρας, λέγοντας «πως τακαφενεία θα γίνουν καφετέριες» (Κ. Ση-μίτης)· να παρουσιάζεις τη φούσκα τουχρηματιστηρίου ως αναδιανομή πλού-του· να εισέρχεσαι στην ευρωζώνη,χωρίς να πληρείς τις απαιτούμενες προ-διαγραφές· και φυσικά, όταν στο τέλοςέχεις καταντήσει κάτι λιγότερο από κω-μωδία, να ετοιμάζεσαι να εκλέξεις νέοΠρόεδρο τον Οδυσσέα Κωνσταντινό-πουλο, θεωρώντας πως έχεις έτσι ελπί-δες να εισέλθεις στη «νέα εποχή» - όχιως αυθύπαρκτη πολιτική πρόταση φυ-σικά, αλλά ως δεκανίκι κάποιας μελ-λοντικής εκδοχής του βάρβαρου νεοφι-λελευθερισμού.

Εμπνεόμενος από τις ιδιαιτερότη-τες του ελληνικού παραδείγματος,ο ακτιβιστής των Εργατικών στοΗνωμένο Βασίλειο, Τζέιμς Ντόραν,επινόησε τον όρο “Pasokification”,για να δείξει το πολιτικό κόστοςγια την κεντροαριστερά ότανεκείνη συντηρεί τη νεοφιλελεύ-θερη γραμμή της εν καιρώ κρίσης.

“Το Εργατικό Κόμμα τρέμειτην «πασοκοποίηση»

Page 12: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 1133∆ΙΕΘΝΗ

Τη συνέντευξη πήρεο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Τι θεωρείτε ότι σημαίνουν για το μέλ-λον του Ενωμένου Βασιλείου οι εκλο-γές της 7ης Μαΐου;

Νομίζω πως δείχνουν μια μεγάλη καιβαθιά δυσαρέσκεια για το αντιδημο-κρατικό πολιτικό σύστημα, και τις εν-σωματωμένες πιέσεις για σύγκλιση με-ταξύ των Συντηρητικών και των Εργα-τικών στην επιβολή της λιτότητας καιστους χαμηλούς μισθούς. Αυτή η δυσα-ρέσκεια δεν έχει μια πολύ σαφή καιεστιασμένη πολιτική έκφραση, λόγωτου μη αναλογικού εκλογικού συστή-ματος για τις εθνικές εκλογές τουΓουέστμινστερ. Αλλά κάθε φορά πουλαμβάνει χώρα μια πρόκληση, π.χ. πε-ρικοπές, περιορισμοί στη μετανά-στευση, κερδίζει δύναμη. Αυτό σημαί-νει ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για τηνέκβαση των εκλογών. Η πολιτική μαςδεν είναι πλέον η αυτόματη αιώρησητου εκκρεμούς, όπως ένα κλασικόρολόι. Η βάση στην οποία βρίσκεται τορολόι τραντάζεται, οι μηχανισμοί τουσπάνε και διαλύεται διακόπτοντας τορυθμικό τικ τακ μεταξύ των Εργατικώνκαι των Συντηρητικών που είχαμε συ-νηθίσει. ∆εν μπορούμε να είμαστε σί-γουροι για το τι σημαίνει αυτό για τομέλλον, αλλά μπορούμε να είμαστε σί-γουροι ότι οι εκλογικές πολιτικές δενθα είναι ποτέ ξανά οι ίδιες. Έχουν απε-λευθερωθεί δυνάμεις που διαμορφώ-νουν νέα πεδία μάχης, εντός και εκτόςκομματικής πολιτικής, στη δεξιά,καθώς και στην αριστερά. Η συζήτηση,και ίσως και η δράση, νομίζω ότι θα κι-νηθούν προς ένα πιο θεμελιώδες επί-πεδο, με μια βαθύτερη αμφισβήτησητου άγραφου συντάγματος του Ενωμέ-νου Βασιλείου και της κρυμμένης δύ-ναμης του οικονομικού κέντρου τουΛονδίνου.

Πώς κρίνετε το δημόσιο λόγο τωνκομμάτων σχετικά με την σχέση τουΕνωμένου Βασιλείου με την ΕυρωπαϊκήΈνωση;

Τα δύο μεγάλα κόμματα δείχνουννευρικότητα, γιατί είναι εσωτερικά δι-χασμένα σχετικά με αυτό το θέμα. ΤοUKIP προσπάθησε να το φέρει στοπροσκήνιο, αλλά χωρίς επιτυχία. ∆ενυπάρχουν δυνατά πάθη για αυτό το ζή-τημα προς το παρόν, γιατί κυριαρχεί τοθέμα των σχέσεων μεταξύ των εθνώντου Ενωμένου Βασιλείου. Και η αρι-στερά, όπου και αν βρίσκεται, δεν έχειμια συνεκτική θέση ή δεν έχει το θάρ-ρος για να παρουσιάσει ένα σαφέςόραμα για μια προοδευτική σχέση με-ταξύ του Ενωμένου Βασιλείου και τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης.

Θετικά επιθυμητήμια κυβέρνηση μειοψηφίας

Στις δημοσκοπήσεις φαίνεται ότι γί-νεται μια σκληρή μάχη μεταξύ Εργατι-κών και Συντηρητικών. Εσείς πως τηνβλέπετε;

Αυτή η σύγκρουση είναι μια παραδο-σιακή μάχη, και βάζει πάντα στουςσχολιαστές των ΜΜΕ την καθημερινήείδηση. Αλλά συχνά διαταράσσεται απόάλλους, νέους παράγοντες: την άνοδοτου SNP (Εθνικιστές της Σκωτίας) καιτον αντίκτυπο που έχουν σε όλη τηΒρετανία, την αύξηση της υποστήριξηςγια τους Πράσινους, την επιρροή του«μην ψηφίζετε» του Ράσελ Μπραντ. Οι

δύο ηγέτες αντιδρούν πολύ διαφορε-τικά στη μεταξύ τους διαμάχη: ο Κάμε-ρον προσπαθεί με το στυλ της βρετανι-κής άρχουσας τάξης, φαίνεται «αβία-στα ανώτερος», δεν μπαίνει στον κόπονα συνεργαστεί με τους ανθρώπους καιπεριφρονεί τους αντιπάλους του. Ο Μί-λιμπαντ αντίθετα είναι πρόθυμος νασυνεργαστεί, να πλησιάσει, να πάρειρίσκα δίνοντας συνέντευξη στον ΡάσελΜπραντ και συζητώντας με τον σκω-τσέζικο εθνικιστή ηγέτη Νίκολα Στέρ-τζον.

Ποια μετεκλογική συμμαχία θεω-ρείτε ότι μπορεί να σηματοδοτήσει μετρόπο αποτελεσματικό μια πολιτικήενάντια στην λιτότητα;

Έχω γράψει για αυτό στο τελευταίοτεύχος του Red Pepper (http://www.red-pepper.org.uk/how-a-hung-parliament-could-lead-to-a-new-anti-austerity-alliance). Το επιχείρημά μου είναι ότιυπάρχει η πιθανότητα, η οποία νομίζωότι είναι θετικά επιθυμητή, μιας κυ-βέρνησης μειοψηφίας των Εργατικών,η οποία θα εξαρτάται από την υποστή-ριξη κομμάτων, που στα βασικά ζητή-ματα για τον τερματισμό της λιτότητας,την επένδυση στην πράσινη οικονομικήανάπτυξη, την υπεράσπιση και τον εκ-δημοκρατισμό των δημόσιων υπηρε-σιών, την υποστήριξη των μεταναστώνκαι την αμφισβήτηση της ξενοφοβίας,είναι στα αριστερά των Εργατικών.Αυτά τα μικρότερα κόμματα, το SNP,το Plaid Cumry (κόμμα που υποστηρί-ζει την ανεξαρτησία της Ουαλίας) καιοι Πράσινοι, ήδη συζητάνε για μια«προοδευτική συμμαχία κατά της λιτό-τητας» με την αριστερή πτέρυγα τουΕργατικού Κόμματος. Το αναπτυσσό-μενο δίκτυο των εξωκοινοβουλευτικώναγωνιστικών δράσεων, λέει ότι αυτοί οιβουλευτές τους παρέχουν στήριξηστους αγώνες τους και δεν περιορίζον-ται στην κοινοβουλευτική πολιτική.Και τα τρία κόμματα, μαζί με πολλούςαριστερούς βουλευτές των Εργατικών,έχουν μια μεγάλη παρουσία σε πολιτι-κές εκστρατείες έξω από το κοινοβού-λιο. Οι νέοι βουλευτές του SNP, που θαπάνε στο Γουέστμινστερ, είναι κυρίωςτο αποτέλεσμα του ριζοσπαστικού κι-νήματος για την ανεξαρτησία της Σκω-τίας, έχουν πραγματικές ρίζες σε κοι-νότητες της εργατικής τάξης και ήτανσε μεγάλο βαθμό αυτόνομοι από τοSNP. Και μία βουλευτής των Πράσινων,η Καρολάιν Λούκας, κερδίζει μεγάληδύναμη από τις δράσεις της έξω απότην βουλή. Πολλοί από την ηγεσία των

Ουαλών Εθνικιστών έχουν πάει στη φυ-λακή ως αποτέλεσμα της δράσης τουςγια την υποστήριξη της ουαλικήςγλώσσας. Αυτή η συμμαχία που συν-δυάζει την κοινοβουλευτική και τηνεξωκοινοβουλευτική δράση είναι τοόνειρό μου, αλλά υπάρχει πάντα και ηπιθανότητα του εφιάλτη: ένας συνα-σπισμός των Συντηρητικών με τηνάκρα δεξιά του UKIP.

Νέες ευκαιρίες για την αριστερά

Και σε αυτές τις εκλογές είναι εμφα-νής η αδυναμία της βρετανικής αριστε-ράς να καταγραφεί ως μια ισχυρή δύ-ναμη, ικανή να εκφράσει πολιτικά τακοινωνικά στρώματα που πλήττονταιαπό την κρίση; Που το αποδίδετε και τιμπορεί να γίνει;

Το εκλογικό σύστημα με την έλλειψηαναλογικότητας έχει την τάση ως τώρανα φυλακίσει την αριστερά στο εσωτε-ρικό των Εργατικών, που με τη σειράτου παράγει κακές συνήθειες: μια προ-τίμηση για εσωτερική συζήτηση στοκόμμα απέναντι στην ανοιχτή προ-εκλογική εκστρατεία που θα πλησιάσειτο ευρύ κοινό, καθώς και τάση για σε-χταρισμό. Αλλά η αλλαγή είναι σε εξέ-λιξη, αναλογικά εκλογικά συστήματαέχουν κερδηθεί στην Σκοτία και τηνΟυαλία, εξαιτίας ενός δυναμικού συν-δυασμού της επιθυμίας για τη δημο-κρατία, της καταπολέμησης του συντη-ρητισμού, των αντιιμπεριαλιστικών συ-ναισθημάτων, και των πολιτικοποιημέ-νων εθνικιστικών κουλτούρων. Αυτόείχε ως αποτέλεσμα ένα σπάσιμο στομονοπώλιο του Εργατικού Κόμματος

στην εργατική τάξη μέσα στο ΕνωμένοΒασίλειο, και αυτό έχει αποδειχθεί ότιαποσταθεροποιεί τις παλιές μορφέςτων πολιτικών στο εργατικό κίνημα,καθώς και στη βρετανική αυτοκρατο-ρική κατάσταση. Επιπλέον, η ανά-πτυξη, κατά διαστήματα και με εμπό-δια, κοινωνικών κινημάτων, έχει δημι-ουργήσει μια νέα, πιο ανοιχτή, πιο ευ-πρόσδεκτη και λιγότερο σεχταριστικήαριστερή πολιτική κουλτούρα. Το γυ-ναικείο κίνημα έχει ζωτική σημασία γιατο θέμα αυτό. Νομίζω ότι αυτή είναι ηενέργεια που χρειαζόμαστε για να οι-κοδομήσουμε πάνω στην ενθάρρυνσηαυτών των διαφορετικών κινημάτων ναενωθούν, να συμμαχήσουν με τα πολι-τικά κόμματα και με πραγματισμό νασυνδυάσουν την μετασχηματιστική καιαπελευθερωτική ικανότητά τους με τηνκυβερνητική φιλοδοξία των αριστερώνκομμάτων. Πολλοί ακτιβιστές στο Ενω-μένο Βασίλειο έχοντας αυτό κατά νου,έχουν εμπνευστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ καιτο Ποδέμος. Πρωτοβουλίες όπως τοRed Pepper είναι επίσης ζωτικής σημα-σίας σε αυτή την νέα διαδικασία συν-τονισμού και πολιτικοποίησης, γιατίπειραματίζονται με νέους τρόπους ενο-ποίησης και πολιτικής έκφρασης. Ηπολιτική ζωή μετά από τις 7 Μαΐου θαανοίξει νέες ευκαιρίες. Αλλά πρέπει ναείμαστε δημιουργικοί.

*Η Χίλαρι Γουέινραϊτ είναι κοινω-νική επιστήμονας, ακτιβίστρια καιαρχισυντάκτρια του ριζοσπαστικούαριστερού βρετανικού περιοδικού«Red Pepper»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ ΤΟΥ RED PEPPER, ΧΙΛΑΡΙ ΓΟΥΕΙΝΡΑΪΤ

∆εν υπάρχει πρόβλεψηγια την έκβαση των εκλογών

Επικροτώ τη στάσητης ελληνικής κυβέρνησης

Πολλοί ισχυρίζονται ότι σε σχέση με τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, στο Ενω-μένο Βασίλειο υπάρχει ακόμα μια κάποια οικονομική και κοινωνική σταθερότητα.Είναι έτσι;

∆εν θα έλεγα σταθερότητα, αλλά ότι ο βρετανικός λαός έχει μια πιο συντηρητικήκαι επιφυλακτική κουλτούρα. Πολλοί άνθρωποι ιστορικά είχαν πολλά να χάσουνστο Ενωμένο Βασίλειο, αλλά αυτό έχει αλλάξει ως αποτέλεσμα των επιπτώσεωντης νεοφιλελεύθερης οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Μετά την ήττα τωνανθρακωρύχων από την Θάτσερ, οι άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους, τις σταθερέςθέσεις εργασίας και το μέλλον της πλειοψηφίας φαίνεται δυσοίωνο. Σε αυτό τοπλαίσιο, όλο και περισσότεροι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν ρίσκα, να οργανωθούν,να αναλάβουν δράση. Βλέπουμε, για παράδειγμα, ότι αυξάνονται οι καταλήψεις σπι-τιών σε κοινότητες της εργατικής τάξης που απειλούνται με έξωση. Υπάρχει ακόμαμεγαλύτερη κοινωνική υποστήριξη από ότι στην Νότια Ευρώπη. Το κράτος πρό-νοιας ήταν ένας αρκετά ισχυρός θεσμός. Παρόλα τα προβλήματά του και την γρα-φειοκρατία, οι άνθρωποι το είχαν κάνει το δικό τους και αγωνίζονταν πεισματικάγια να το υπερασπιστούν. Με αυτήν την έννοια, η επιθυμία για τη διατήρηση τηςασφάλειας και της τάξης μπορεί να είναι προοδευτική. Εφόσον δεν αποθαρρύνειτους ανθρώπους από το να είναι μαχητικοί.

Πώς βλέπετε τις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους ευρω-παίους εταίρους;

Επικροτώ την στάση της ελληνικής κυβέρνησης που υπερασπίζεται την εκλογικήεντολή του ελληνικού λαού. Πολλοί άνθρωποι στο Ενωμένο Βασίλειο είμαστε εμ-πνευσμένοι από αυτό, και θα ήθελα να κάνουμε περισσότερα για να οργανώσουμετην αλληλεγγύη και να αμφισβητήσουμε την απολύτως φαύλη, αυταρχική και, τε-λικά, κοντόφθαλμη συμπεριφορά των ευρωπαϊκών ελίτ. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, πουστέκεται ενάντια στην τρόικα, θα μπορούσε να είναι η αρχή της αλλαγής σε ολό-κληρη την Ευρώπη, και να προωθήσει το όνειρο μιας δημοκρατικής Ευρώπης που θακυβερνάται από τους λαούς της και για τους λαούς της. Η οργάνωση της Αριστεράςστην Ευρώπη έχει αποδειχθεί πολύ αδύναμη για να μετατοπίσει την ισορροπία δυ-νάμεων υπέρ των Ελλήνων, και να αμφισβητήσει την Μέρκελ, τον Σόιμπλε και τηνκαταστροφική κυριαρχία τους. Πρέπει επειγόντως να κάνουμε ότι μπορούμε για νααλλάξει αυτό.

Page 13: Εποχή 3 5 2015

1144 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Του Νίκου Σερβετά

Οι συνέπειες του καταστροφικούσεισμού, σε μία σχετικά ανορ-γάνωτη χώρα με παραπαίοντα

κρατικό μηχανισμό, καθώς και οι κάθελογής απατεώνες, πολιτικοί και οικο-νομικοί, που διεισδύουν μέσω της παγ-κόσμιας προσπάθειας για ανθρωπι-στική βοήθεια που φθάνει στο Νεπάλ,είναι αυτά που πρέπει να αντιμετωπί-σουν οι κάτοικοί του, τη στιγμή που,ενώ ακόμα αναζητούν επιζώντες σταερείπια, προσπαθούν να επιβιώσουν οιίδιοι χωρίς ρεύμα, με λιγοστό νερό καισχεδόν ανύπαρκτα μέσα επικοινωνίαςκαι μεταφοράς.

«Ο αδελφός μου κι εγώ εργαζόμαστεσε οικοδομές και ξέρουμε ότι τα κτίριαχτίζονται χωρίς τους στοιχειώδεις κα-νόνες ασφαλείας», είπε σε ξένους δη-μοσιογράφους ο Ασουτράζ Σουμπέντι,ο οποίος τραυματίστηκε όταν κατέρ-ρευσε το σπίτι του, επιβεβαιώνονταςγια μία ακόμα φορά ότι τους ανθρώ-πους δεν τους σκοτώνουν οι σεισμοίαλλά τα κτίρια.

Περιπλέκονται οι προσπάθειες

Η χώρα των περίπου 27 εκατομμυ-ρίων κατοίκων βρισκόταν σε πολιτικήκαι οικονομική αναταραχή πριν ακόμησημειωθεί ο σεισμός της περασμένηςβδομάδα, έντασης 7,8 ρίχτερ. Η φυσικήαυτή καταστροφή είναι βέβαιο ότι θαπεριπλέξει ακόμη περισσότερο τιςπροσπάθειες να επουλωθούν τα τραύ-ματα που έχουν προκαλέσει δεκαετίεςπολέμου και πολιτικής παράλυσης.Αυτή τη στιγμή, η μόνη βοήθεια πουέχουν οι κάτοικοι του Νεπάλ είναι αυτήπου με χίλιες δυσκολίες, λόγω της κα-ταστροφής των ούτως ή άλλως στοι-χειωδών υποδομών του, φθάνει από τοεξωτερικό. Κι από ’κει, όμως, τα πράγ-ματα δεν είναι τόσο ρόδινα. Σύμφωναμε δημοσιεύματα σε διεθνή ειδησεο-γραφική ιστοσελίδα, αμερικανικό εκ-κλησιαστικό ίδρυμα έστειλε στοΝεπάλ, ως βοήθεια, 100.000 Βίβλους,

προκειμένου «οι άνθρωποι που έχουνπληγεί από την καταστροφή να μπο-ρούν να θρέψουν την ψυχή τους». Ανανατρέξει κάποιος στην ιστοσελίδα τουιδρύματος αυτού, δεν μπορεί να επιβε-βαιώσει την είδηση, η οποία παρ’ όλααυτά έχει διακινηθεί με ταχύτητα σεόλο τον κόσμο. Πρόκειται, όμως, γιαένα σαφές δείγμα της εκμετάλλευσηςπαρόμοιων καταστάσεων, είτε από «ει-δικούς» που στοχεύουν στο προσωπικόκέρδος εκμεταλλευόμενοι την ανθρώ-πινη ανάγκη είτε από «άσχετους» πουδεν γνωρίζουν τίποτα άλλο παρά τοδικό τους κόσμο. Ας μην ξεχνάμε τοείδος της βοήθειας που έστειλε η Εκ-κλησία της Ελλάδας, επί των ημερώντου Χριστόδουλου, σε αυτούς πουείχαν πληγεί από το τσουνάμι (γούνεςκαι εσώρουχα πολυτελείας), ας δει οκαθένας τα μηνύματα που φθάνουν μεe-mail από παντελώς άγνωστους οργα-νισμούς με πλαστούς αλλά βαρύγδου-πους τίτλους, ζητώντας την οικονομικήσυνδρομή του καθένα μας.

Ως ακραίο παράδειγμα αυθόρμητηςκαι έντιμης βοήθειας προς τους σει-σμόπληκτους, η οποία όμως δεν είχεκαμία σχέση με τις πραγματικές ανάγ-κες τους, αναφέρεται ομάδα από 25ψυχολόγους και ψυχοθεραπευτές, ηοποία κατάφερε, σε δύο μέρες, μέσωSMS, να συγκεντρώσει χρηματικό ποσόπερίπου 30.000 ευρώ, για την κάλυψητων εξόδων της, μετέβη στο Νεπάλ καιόταν έφθασε σε χωριό που απέχει με-ρικά χιλιόμετρα από το Κατμαντού,διαπίστωσε ότι οι κάτοικοι του ούτεήξεραν τι σημαίνει ψυχολόγος, ούτεαποτελεί στοιχείο του πολιτισμού τουςνα μιλούν για προσωπικά τους ζητή-ματα σε ξένους, ούτε υπήρχε γλώσσαπροφορικής επαφής.

Η περίπτωση του μεταγωγικού αερο-πλάνου που μετέφερε εκατοντάδεςσκηνές για τους άστεγους σεισμόπλη-κτους, προσπάθησε τρεις φορές ναπροσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Κα-τμαντού, λόγω υπερβολικής κίνησηςστους αεροδιαδρόμους δεν τα κατά-φερε και, τέλος, λόγω μείωσης των

καυσίμων του αναγκάστηκε να αποχω-ρήσει και να μεταβεί σε αεροδρόμιοτης Ινδίας, αναφέρεται πλέον ως σύνη-θες περιστατικό.

Πολιτικό χάος

Η χαοτική κατάσταση που επικρατείσήμερα στο Νεπάλ έρχεται να δέσει μεμία ακόμα πιο χαοτική πολιτική συγ-κυρία, αποτέλεσμα του κοινωνικού χά-σματος μεταξύ των κατοίκων τηςχώρας. Για να γίνει στοιχειωδώς αντι-ληπτή η οικονομική και η κοινωνικήκατάσταση που επικρατεί σήμερα στοΝεπάλ θα πρέπει, πέρα από τις γνώ-σεις περί πολιτικών συστημάτων, ναεπιστρατεύσουμε και τις γνώσεις μαςαπό λαογραφικές περιγραφές και κυ-ρίως μυθιστορήματα που αναφέρονταιστο Βυζάντιο και τον Μεσαίωνα. Έν-τονη θρησκοληψία, απόλυτη κυριαρχίατου βασιλιά, αιματηρές επαναστάσεις,ενδομοναρχικές ίντριγκες: Ο σχιζο-φρενής πρίγκιπας Ντιπέντρα δολοφό-νησε, ο ίδιος με το όπλο του, τον βασι-λιά Μπιρέντρα και τους περισσότερουςπρίγκιπες-διαδόχους της δυναστείαςτον Ιούνιο του 2001.

Ήταν η περίοδος που μαινόταν ηεπανάσταση την οποία είχαν αρχίσει το1995 οι μαοϊκοί αντάρτες, η αρχή τουτέλους της μοναρχίας. Αυτής της μο-ναρχίας που κράτησε 240 χρόνια, κυ-ριάρχησε απόλυτα από τη δεκαετία του’50 και μετά, όταν η χώρα έπαψε ναείναι αγγλικό προτεκτοράτο, και κατά-φερε να αντιμετωπίσει κάμποσες επα-ναστάσεις μαοϊκών ανταρτών. Όχιόμως και την πρόσφατη, στην οποία οιαντάρτες κυριάρχησαν και οδήγησαντη χώρα στις ιστορικές εκλογές του2008. Φυσικά, το κόμμα που υποστήρι-ξαν οι αντάρτες νίκησε στις εκλογές,σχηματίζοντας την πρώτη κυβέρνησητης ∆ημοκρατίας του Νεπάλ. Ο ηγέτηςτης εξέγερσης, ο Πούσπα Καμάλ Ντα-χάλ έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός τηςχώρας.

Η κυβέρνηση του Κ.Κ. κατέρρευσε το2012, καθώς δεν κατάφερε να έρθει σε

συμφωνία με την ελίτ της χώρας για θε-σμικές αλλαγές. Η δυσαρέσκεια τωνψηφοφόρων για την αδυναμία των επα-ναστατών να φέρουν γρήγορα ριζικέςαλλαγές καταγράφηκε στις εκλογέςτου Νοέμβρη 2013, όταν το ΕνωμένοΚομμουνιστικό Κόμμα του Νεπάλ(ΕΚΚΝ) βγήκε μόλις τρίτο. Σε κυβέρ-νηση συνασπισμού στην οποία συμμε-τέχουν και στελέχη του ΕΚΚΝ, πρωθυ-πουργός ανέλαβε ο «διάδοχος» στηνκομματική ηγεσία, γιός του ιδρυτή τουσυντηρητικού κόμματος του Κογκρέ-σου, Σουσίλ Κοϊράλα. Τον υπερήλικακαι ασθενή Κοϊράλα, ο σεισμός του πε-ρασμένου Σαββάτου βρήκε σε νοσοκο-μείο του εξωτερικού.

Με άλυτο το πρόβλημα της θέσπισηςνέου συντάγματος, που θα καταργεί ταπρονόμια της θρησκευτικής ελίτ καιτων απογόνων της μοναρχίας και ταυ-τόχρονα θα δίνει στον πάμφτωχο λαότμήμα της σχετικά άγονης γης, για νατην καλλιεργήσει με τον ούτως ήάλλως πρωτόγονο τρόπο που ξέρει καιμπορεί να εφαρμόσει, τόσο η υποτυ-πώδης κυβέρνηση και ο στοιχειώδηςκρατικός μηχανισμός, όσο και ο περιο-ρισμένης ενημέρωσης λαός πρέπειτώρα να αντιμετωπίσουν τις καταστρο-φικές συνέπειες ενός φυσικού φαινο-μένου, του μόνου στοιχείου για τοοποίο κανείς δεν φέρει καμία απολύ-τως ευθύνη.

«Ελπίζω ότι αυτή η τρομερή κατα-στροφή θα επιβάλει επιτέλους μια συ-ναίνεση στην πολιτική ελίτ της χώρας»,είπε σε δημοσιογράφους ο Σιάμ Σαράν,πρώην πρεσβευτής της Ινδίας στοΝεπάλ, ο οποίος, όμως, δεν εξέφρασεπαρά το ενδιαφέρον της δικής τουχώρας για τις εξελίξεις στο Κατμαντούσε σχέση με την άλλη, ανταγωνιστικήδύναμη, που δεκαετίες τώρα προσπα-θεί να επηρεάσει αυτές τις εξελίξεις,την Κίνα.

Η Ινδία και η Κίνα είναι οι μόνεςχώρες με τις οποίες συνορεύει τοΝεπάλ.

ΝΕΠΑΛ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΙΣ Α∆ΥΝΑΜΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Χάος κάτωαπό τη Στέγη του Κόσμου

Η χώρα των περίπου 27εκατομμυρίων κατοίκωνβρισκόταν σε πολιτική καιοικονομική αναταραχή πρινακόμη σημειωθεί οσεισμός. Η φυσική αυτήκαταστροφή είναι βέβαιοότι θα περιπλέξει ακόμηπερισσότερο τιςπροσπάθειες ναεπουλωθούν τα τραύματαπου έχουν προκαλέσειδεκαετίες πολέμου καιπολιτικής παράλυσης.

Page 14: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 1155∆ΙΕΘΝΗ

Οταν, πριν περίπου μισό χρόνο, οαντιπρόεδρος της Κομισιόν γιατην ενεργειακή ένωση Μάριος

Σέβτσοβιτς ανέλαβε τα καθήκοντά του,έθεσε ως πρώτη προτεραιότητα την κα-τασκευή του «Νότιου διαδρόμου». Οσυγκεκριμένος αγωγός υπολογίζεταιότι θα στοιχίσει 45 δισ. δολάρια και θατροφοδοτεί τη νοτιοανατολική Ευρώπημε αέριο από την Κασπία και ενδεχομέ-νως από τη Μέση Ανατολή, χωρίς ναέχουν ακόμη προσδιοριστεί οι ποσότη-τες λόγω της ρευστής κατάστασης στηνπεριοχή. Τα μόνα που έχουν γίνει γνω-στά μέχρι στιγμής είναι, ότι ο «Νότιοςδιάδρομος» θα προμηθεύει από το 2020και μετά με 10 δισ. κυβικά μέτρα αζέ-ρικου φυσικού αερίου και ότι το τελευ-ταίο τμήμα του, ο ΤΑΡ, θα περνάει απότη χώρα μας και θα καταλήγει στηνότια Ιταλία.

Οι Βρυξέλλες, για να επισπεύσουντην κατασκευή του ΤΑΡ και να υπο-σκελίσουν την υφιστάμενη νομοθεσίαγια τον ανταγωνισμό, ονόμασαν τοναγωγό «σχέδιο γενικού ενδιαφέρον-τος». Η Κομισιόν ασκεί έντονες πιέσειςστον ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντζινα κάμψει τις αντιδράσεις των κατοί-κων της Απουλίας που αντιτίθενταιστην κατασκευή του αγωγού στο έδα-φός τους για σεισμολογικούς και περι-βαλλοντικούς λόγους.

Αλλαγή πλάνου

Στις Βρυξέλλες, το τελευταίο διά-στημα, γίνονται σκέψεις για νεκρανά-σταση του «Nαμπούκο», η κατασκευήτου οποίου ακυρώθηκε πέρυσι και θαέφτανε μέχρι την Αυστρία. Ο αγωγόςαυτός είχε σχεδιαστεί να μεταφέρειπρος την Ευρώπη 31 δισ. κυβικά μέτρα,που δεν μπόρεσαν να τα εξασφαλίσουνκαι αναγκαστικά προέκριναν τον ΤΑΡ.Το ενδιαφέρον της ΕΕ αναθερμάνθηκειδιαίτερα μετά την ακύρωση της κατα-

σκευής του «South stream» από τηΡωσία, ο οποίος θα μετέφερε 63 δισ.κυβικά μέτρα, και την αντικατάστασήτου από ένα νέο hub στα ελληνοτουρ-κικά σύνορα. Βέβαια, ο ΤΑΡ με 10 δισ.κυβικά μέτρα δεν μπορεί σε καμία πε-ρίπτωση να υποκαταστήσει το «Southstream». Γι’ αυτό οι Βρυξέλλες έχουνεντατικοποιήσει τις διαπραγματεύσειςόχι μόνο με το Αζερμπαϊτζάν, αλλά καιμε το Τουρκμενιστάν και το Ιράκ καιτελευταία με το Ιράν , με σκοπό να εξα-σφαλίσουν 20 δισ. κυβικά μέτρα ετη-σίως, μετά το 2020. Ιδιαίτερα ελπίζουννα εξασφαλίσουν κάποιες ποσότητεςαπό το Τουρκμενιστάν. Σ’ αυτό βοή-θησε και η ανακοίνωση που έκανε η«Γκαζπρόμ» το Φλεβάρη, ότι θα μει-ώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίουαπό το Τουρκμενιστάν, και το Ασχαμ-πάτ βρίσκεται πλέον προς αναζήτησηνέων πελατών. Σοβαρό ανασταλτικόπαράγοντα για την προμήθεια φυσικούαερίου από την Κασπία μπορεί να απο-τελέσει η στάση της Ρωσίας. Η Μόσχαθεωρεί ότι για κάτι τέτοιο πρέπει νασυμφωνήσουν όλες οι χώρες που τηνπεριβάλλουν, διαφορετικά μπορεί ναπροβάλλει βέτο την κατάλληλη στιγμή.

Οι μεγάλοι παίχτες

Η σχεδιαζόμενη ενεργειακή ένωσηκινείται προς την κατεύθυνση της ανα-ζήτησης εναλλακτικών προμηθευτώνφυσικού αερίου. Οι κυριότεροι είναι:

1. Τουρκμενιστάν, το 2015 η εξόρυξηφυσικού αερίου θα ανέλθει στα 80 δισ.κυβικά μέτρα, από τα οποία θα εξάγειτα 50 δισ. 2. Αζερμπαϊτζάν, το 2015 θαφτάσει τα 30 δισ. κυβικά μέτρα. 3. Αλ-γερία, επιχειρείται διεύρυνση της συ-νεργασίας, κυρίως στο υγροποιημένοφυσικό αέριο. 4. Ιράν, τον Οκτώβρη2014 η ΕΕ προχώρησε σε άρση των κυ-ρώσεων εναντίον της ιρανικής ΤΙΤC,που είναι μια από τις μεγαλύτερες εται-

ρείες μεταφοράς υδρογονανθράκων μετάνκερς.

Η ΕΕ αποσκοπεί στον έλεγχο τωνχωρών-μελών σε θέματα προμήθειαςυδρογονανθράκων. Η Κομισιόν θέλεινα αποκτήσει το στάτους του ενεργει-ακού ρυθμιστή και οι χώρες-μέλη ναεξασφαλίζουν τη συγκατάθεσή τηςπριν την υπογραφή οποιουδήποτε συμ-βολαίου με ξένους προμηθευτές. Μέχριτώρα, οι επίτροποι της ΕΕ έπαιρναν τασυμβόλαια μετά την υπογραφή τους,ενώ από τώρα και μετά, τα συμβόλαιαθα ζητούνται πριν από την υπογραφήτους.

Αρχικά θα επιδιωχθεί να γίνει ανα-διάταξη των μεγάλων παιχτών πουπρομηθεύουν με φυσικό αέριο την ΕΕ,αλλά οι προσδοκίες για κάτι τέτοιοείναι πολύ μικρές. Ποιοι είναι οι μεγά-λοι παίχτες;

α) Η ρωσική «Γκαζπρόμ» με 161 δισ.κυβικά μέτρα (30%), β) η νορβηγική«Statoil» με 115 δισ. κυβικά μέτρα(21%), γ) η ολλανδική «GasTerra» με 80δισ. κυβικά μέτρα (15%), δ) η αλγερινή«Sonatrach» με 38 δισ. κυβικά μέτρα(7%) και ε) η «Qatar Gas» και η «Ras-Gas» από το Κατάρ με 25 δισ. κυβικάμέτρα (5%).

Χρηματιστήριο καυσίμων

Ένα άλλο θέμα που απασχολεί τηνΚομισιόν είναι ο μηχανισμός τιμολόγη-

σης του φυσικού αερίου. Στα περισσό-τερα συμβόλαια η πορεία των τιμώνσυμβαδίζει με την πορεία των τιμώντου πετρελαίου. Αυτή την παράδοσηθέλουν να σπάσουν, ώστε οι τιμές ναορίζονται στα hub, τα οποία θα αποτε-λέσουν ένα είδος χρηματιστηρίου καυ-σίμων. Έτσι οι τιμές του φυσικού αε-ρίου θα αποσυνδεθούν από τα μακρο-πρόθεσμα συμβόλαια της τιμής του πε-τρελαίου και θα προσδιορίζονται απότις διαθέσιμες ποσότητες στα hub καιτη ζήτηση. Σύμφωνα με τον «Econo-mist», το φυσικό αέριο που αγοράζεταιαπό τα hub, αυξήθηκε στην Ευρώπηαπό 15% σε 50% τα τελευταία 7 χρόνια.Με τη θέση αυτή δεν συμφωνεί η«Γκαζπρομ», που υποστηρίζει ότι ησύνδεση με την τιμή του πετρελαίουλειτουργεί αποτελεσματικά τα τελευ-ταία 40 χρόνια. Αυτό τον τρόπο υπολο-γισμού δεν τον υποστηρίζουν πλέον οιανταγωνιστές της. Η νορβηγική «Sta-toil» το 2014 αποσύνδεσε από την τιμήτου πετρελαίου το 50% των συμβο-λαίων της και σκοπεύει την επόμενηπενταετία να συνδέεται μόνο το 25%.Τον Απρίλη του προηγούμενου χρόνου,η γαλλική «GDF Suez» υπέγραψε συμ-βόλαιο με τη ΒΡ χωρίς σύνδεση με τηντιμή του πετρελαίου.

Μιχάλης Ρένεσης

Η ΕΕ αποσκοπεί στον έλεγχοτων χωρών-μελών σε θέματαπρομήθειας υδρογονανθράκων.Η Κομισιόν θέλει να αποκτήσειτο στάτους του ενεργειακούρυθμιστή και οι χώρες-μέλη ναεξασφαλίζουν τη συγκατάθεσήτης πριν την υπογραφή οποιου-δήποτε συμβολαίου με ξένουςπρομηθευτές.

“«∆ΙΑ∆ΡΟΜΟΣ» ΠΡΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΣΙΑ

To αέριο ξανά στο προσκήνιο

Η ΕΕ κατευθύνεται προς τη δημιουργία ενεργειακής ένωσης. Κύριος στόχοςτης είναι η ελαχιστοποίηση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. ΗΚομισιόν προσπαθεί με όλα τα διαθέσιμα μέσα να αναβαθμίσει τη στρατηγικήσυνεργασία, κυρίως, με το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν. Η σύγκρουσηστην Ουκρανία οδήγησε στη μεγαλύτερη όξυνση των σχέσεων, στη διάρκειατων τελευταίων δεκαετιών, μεταξύ ΕΕ - Ρωσίας. Η Ρωσία αυτή τη στιγμήκαλύπτει περίπου το 1/3 των αναγκών της ΕΕ σε φυσικό αέριο. Ηγεωπολιτική αντιπαράθεση χρησιμοποιείται από την ΕΕ ως το όχημα για τηναναζήτηση νέων προμηθευτών φυσικού αερίου, εναλλακτικών στην«Γκαζπρόμ». Ανεξαρτήτως όμως των προθέσεων της Κομισιόν, η Ρωσία θαπαραμείνει, για πολλούς και διάφορους λόγους, ο βασικός της προμηθευτής,αν και θα γίνουν συντονισμένες προσπάθειες για τη μείωση της επιρροής τηςτα επόμενα χρόνια.

Τι επιδιώκουν οι ΗΠΑΟευρωπαίος επίτροπος για θέματα ενέργειας και κλίματος Μιγκέλ Αρίας

Κανιέτε, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, στο πλαίσιο των συ-ζητήσεων που γίνονται για τη ∆ιατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και

επενδύσεων (ΤΤΙΡ), πρότεινε τη δημιουργία ελεύθερου διατλαντικού εμπορίουστους τομείς της ενέργειας και ειδικότερα στο φυσικό αέριο. Ο αμερικανός πρό-εδρος Μπαράκ Ομπάμα, το Μάρτη του 2014, είχε υποσχεθεί ότι θα επιτραπεί ηεξαγωγή αερίου από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη. Οι υποσχέσεις, βέβαια, αυτές παρέ-μειναν στα χαρτιά μέχρι τώρα. Σύμφωνα με ειδικούς, φυσικό αέριο από τις ΗΠΑμπορεί να έρθει στην Ευρώπη όχι γρηγορότερα από το 2020. Καταρχάς, οι ΗΠΑπρέπει να το επιτρέψουν, γιατί μέχρι σήμερα απαγορεύεται. Μια τέτοια εξέλιξηόμως θα είχε αρνητικές συνέπειες, πριν απ’ όλα για τις ίδιες τις ΗΠΑ, όπως ελ-λείψεις στην εσωτερική αγορά και αύξηση των τιμών. Επιπλέον, τόσο οι ΗΠΑόσο και η ΕΕ θα χρειαστεί να δημιουργήσουν υποδομές φόρτωσης, εκφόρτωσηςκαι αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ακόμη και αν ξεπεραστούν ταπαραπάνω εμπόδια, αυτό δεν σημαίνει ότι το αμερικάνικο αέριο θα κατευθύνε-ται προς την Ευρώπη. Ήδη οι αμερικανοί traders επεξεργάζονται σενάρια εξα-γωγής προς τις χώρες της Ασίας, όπου οι τιμές του υγροποιημένου φυσικού αε-ρίου είναι οι υψηλότερες παγκοσμίως. Οι χώρες της ΕΕ αγοράζουν υγροποιημένοαέριο επικουρικά σε μικρές ποσότητες και πολλές φορές με ζημία, λόγω τηςυψηλής τιμής του.

Page 15: Εποχή 3 5 2015

1188 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΕΡΓΑΣΙΑ

ΗΥΑΕ των εργαζομένων όπωςκαι όσων κατοικούν στα όριαμιας επαγγελματικής δραστη-

ριότητας δεν μπορεί να είναι υπόθεσημόνο του επιχειρηματία, αλλά πρέπεινα είναι υπόθεση και της ίδιας της κοι-νωνίας και της κυβέρνησής της. Το ση-μερινό θεσμικό πλαίσιο έχει ως κεν-τρικής σημασίας το οικονομικό συμ-φέρον του εργοδότη να διατηρεί ασφα-λείς και υγιείς χώρους εργασίας κάτιόμως που δεν αποδεικνύεται στηνπράξη, μια και η απουσία γνώσης καιενδιαφέροντος από τους εργαζόμενους–ιδιαίτερα σε συνθήκες υψηλής ανερ-γίας–, ο εργοδοτισμός της πλειοψη-φίας στα συνδικάτα και η αναιμική πα-ρέμβαση των ελεγκτικών μηχανισμώνοδηγούν τον κάθε εργοδότη να μην εν-διαφέρεται για την ουσιαστική κάλυψη

των υποχρεώσεών του. Αναγκαία, λοι-πόν, μια αναθεώρηση του θεσμικούπλαισίου που βέβαια θα προέλθει ωςέργο μιας επιτροπής που θα πρέπει νασυγκροτηθεί στο πλαίσιο του υπουρ-γείου Εργασίας και που θα πρέπει ναλάβει σοβαρά υπόψη του τις προτάσειςτων αρμόδιων φορέων, όπως του ΕΛΙ-ΝΥΑΕ και των συλλογικών φορέωντων Γιατρών Εργασίας και των Τεχνι-κών ασφάλειας.

Ασφαλιστική κάλυψητου επαγγελματικού κινδύνου

Ώριμο αίτημα όλων η καθιέρωση τουθεσμού αυτού που υπάρχει στις περισ-σότερες χώρες της Ευρώπης και μπο-ρεί να ελαφρύνει οικονομικά τα ασφα-

λιστικά ταμεία των εργαζομένων. Σή-μερα το κάθε εργατικό ατύχημα και ηκάθε επαγγελματική ασθένεια καλύ-πτεται από τις ασφαλιστικές εισφορέςτων εργαζομένων και τη γενικότερηφορολογία, αντί να καλύπτεται απόένα ταμείο στο οποίο θα εισφέρουνμόνο οι εργοδότες και αυτοί ανάλογαμε την επικινδυνότητα των εργασια-κών τους χώρων. Η περίθαλψη, η θε-ραπεία, η έρευνα, η πρόωρη συνταξιο-δότηση για τα εργατικά ατυχήματα καιτις επαγγελματικές ασθένειες αποτε-λούν τεράστιο βάρος για τα ταμεία τωνεργαζομένων που υπολογίζεται στούψος των 6,5 δισ. ευρώ και που δεν τοσηκώνουν τα αντίστοιχα ταμεία στιςπερισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ μπροστά στασυμφέροντα κερδοφορίας των επιχει-ρηματιών θυσίαζαν την ΥΑΕ των εργα-ζομένων, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται νατην θέσει σε υψηλή προτεραιότηταπροχωρώντας, μεταξύ των άλλων, καιστην καθιέρωση της ασφαλιστικής κά-λυψης του επαγγελματικού κινδύνου.Για να μην είναι μεγάλο το κόστος γιατους επιχειρηματίες, θα μπορούσε νακαλύψει το ίδιο το κράτος μέσα απότις αποκεντρωμένες υπηρεσίες του τιςανάγκες γιατρού εργασίας και τεχνι-κού ασφάλειας δωρεάν. Άλλωστε, ηπαρουσία τους στους χώρους εργασίαςσήμερα είναι κατά κανόνα τυπικήαφού έφτασε ο τεχνικός ασφάλειας ναπληρώνεται με 30 ευρώ το χρόνο και οιανάγκες γιατρού εργασίας να καλύ-πτονται από οποιαδήποτε ειδικότητα.

Η ενεργοποίησητου εργαζόμενου

Βασική παράμετρος για τη δημιουρ-γία υγιών και ασφαλών χώρων εργα-σίας η ενεργοποίηση του ίδιου του ερ-γαζόμενου. Τεράστιας σημασίας θέμαπου απαιτεί μέτρα σε πολλά επίπεδα,όπως στο εκπαιδευτικό σύστημα, στηνενημέρωση όλων μέσα από υποχρεω-τική συμμετοχή σε σεμινάρια, τον εμ-πλουτισμό των προγραμμάτων τωνΜΜΕ με θέματα ΥΑΕ και κυρίως με τηναλλαγή των συσχετισμών μέσα στασυνδικάτα. Οι σημερινές πλειοψηφίες(ΠΑΣΚΕ/∆ΑΚΕ) των συνδικαλιστικώνπαρατάξεων έχουν μεγάλες ευθύνεςγιατί έγιναν προέκταση του εργοδότητους και συγκαλύπτουν τις ελλείψειςσε θέματα ΥΑΕ φτάνοντας ακόμα καινα κρύβουν εργατικά ατυχήματα. Τοταξικό συνδικαλιστικό κίνημα(ΠΑΜΕ/ΜΕΤΑ) πρέπει να βρει τρόποκοινής παρέμβασης σε αυτό το τόσοσημαντικό ζήτημα για τους εργαζόμε-νους.

Ανδρέας Αβραμίδης,μέλος της ΕΥΑΕ ∆ΠΑΝ ∆ΕΗ

Απουσίες και παρουσίεςστην εργατική πρωτομαγιά

Οι εορτασμοίτης Εργατι-κής Πρωτο-

μαγιάς στην Ελλάδατα προηγούμενα 30χρόνια χαρακτηρί-ζονται είτε απόεπεισόδια είτε απότην απουσία του κό-σμου της εργασίας.Η Εργατική Πρωτο-μαγιά του 2015,όμως, θα μείνειστην ιστορία για έναφαινόμενο, παρά-

δοξο, τοπίο που για πρώτη φορά καταγράφεται: υπουργοί, κυβερνητικά στε-λέχη συμμετείχαν στις εκδηλώσεις και στην καθιερωμένη πορεία εισπράτ-τοντας το χειροκρότημα από ένα μεγάλο αριθμό διαδηλωτών, τη στιγμή πουκορυφαία στελέχη συνδικαλιστικών φορέων έδιναν βροντερό… απών.

Την Παρασκευή, στις εκδηλώσεις για την εργατική πρωτομαγιά στην Αθήναήταν παρόντα τουλάχιστον οχτώ κορυφαία στελέχη της νέας κυβέρνησης. Ηπαρουσία τους δεν αντιμετωπίστηκε εχθρικά, όπως θα συνέβαινε στο πρό-σφατο παρελθόν. Τουναντίον. Μεταξύ άλλων, οι Γ. Βαρουφάκης, Γ. Σταθάκης,Ν. Βαλαβάνη, Π. Σκουρλέτης, Π. Λαφαζάνης, Ν. Βούτσης, ∆. Στρατούλης και οαντιπρόεδρος της Βουλής Α. Μητρόπουλος χειροκροτήθηκαν και είχαν την ευ-καιρία να συνομιλήσουν με δεκάδες διαδηλωτές, οι οποίοι τους περνούσαν ένασυγκεκριμένο και καθαρό μήνυμα: να μην κάνουν πίσω από τις κόκκινες γραμ-μές, στο πλαίσιο της υπό εξέλιξη διαπραγμάτευσης και να πετύχουν μία συμ-φωνία με τους εταίρους – δανειστές, επωφελή για την χώρα και την κοινωνία.

Οι υπουργοί και ο αντιπρόεδρος της Βουλής παραβρέθηκαν στην κεντρικήσυγκέντρωση της ΓΣΕΕ και της Α∆Ε∆Υ στην πλατεία Κλαυθμώνος και στη συ-νέχεια, συμμετείχαν στην πορεία μέχρι την πλατεία Συντάγματος. Το παρά-δοξο, πλην όμως θετικό, γεγονός της παρουσίας κυβερνητικών στελεχών στιςεκδηλώσεις για τον εορτασμό της Εργατικής Πρωτομαγιάς ενισχύθηκε από τιςεντυπώσεις που προκάλεσε ο μη εντοπισμός κορυφαίων – ηγετικών στελε-χών τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών φορέων, και κυρίως της Γενικής Συνομο-σπονδίας Εργαζομένων, οι οποίοι δήλωσαν… απόντες.

Νάσος Χατζητσάκος

Στον α πό η χο του ε ορ τα σμού της φε- τι νής Εργα τι κής Πρω το μα γιάς, η διοι- κή τρια του Ο Α Ε ∆, Μα ρία Κα ρα με σί νη,α να φέ ρε ται στις προ κλή σεις που α ν-τι με τω πί ζουν ερ γα ζό με νοι και ά νερ- γοι στην Ελλά δα ε ξαι τίας των μνη μο- νίων και στις διεκ δι κή σεις, οι ο ποίεςτί θε νται στην προ σπά θεια ε πα να φο- ράς της α γο ράς ερ γα σίας σε έ να πε ρι- βάλ λον με κα νό νες δι καίου και προο -πτι κές α νά πτυ ξης. Η Μ. Κα ρα με σί νηα να λύει την κρι σι μό τη τα της υ πό ε -ξέ λι ξης δια πραγ μά τευ σης και τιςκόκ κι νες γραμ μές της ελ λη νι κής κυ- βέρ νη σης, ε νώ πα ρου σιά ζει τουςστό χους που θέ τει για την α να διορ γά- νω ση του Οργα νι σμού Απα σχό λη σης,ού τως ώ στε ο Ο Α Ε∆ να γί νει πιο «φι -λι κός» προς τους πο λί τες και πιο α -πο τε λε σμα τι κός με την αλ λα γή τουτρό που προ σέγ γι σης και πα ρο χής λύ- σεων προς τους α νέρ γους.

Τη συ νέ ντευ ξη πή ρε η Ζωή Γεωρ γού λα

Από το Σι κά γο του 1886 η ι στο ρία μάς«προσ γείω σε» α πό το μα στις αρ χές του21ου αιώ να, στην Ελλά δα των μνη μο νίωντης πε ριό δου 2010 – 2014.

Ως προς την ι στο ρία του ερ γα τι κού κι- νή μα τος της χώ ρας μας, να θυ μί σω ό τι ηπρώ τη πρω το μα γιά τι κη συ γκέ ντρω ση έ -γι νε το 1892 α πό τον Σύλ λο γο Σο σια λι -στών του Καλ λέρ γη, με αι τή μα τα το ο -χτάω ρο, την κυ ρια κά τι κη αρ γία και τηνα σφά λι ση κα τά των ερ γα τι κών α τυ χη μά -των. Από τό τε, το ερ γα τι κό κί νη μα κα τέ -γρα ψε νί κες, με γα λειώ δεις α γώ νες αλ λάκαι υ πο χω ρή σεις, δια σπά σεις και ε νω τι -κές πρω το βου λίες, ά φθο νες κυ βερ νη τι -κές πα ρεμ βά σεις και κη δε μο νία, αλ λάκαι φά σεις εκ δη μο κρα τι σμού, κα το χυ -ρώ νο ντας ε ντέ λει θε σμι κά, α πό το με σο -πό λε μο μέ χρι το τέ λος της δε κα ε τίας του1980, τα α το μι κά και συλ λο γι κά ερ γα -σια κά και κοι νω νι κά δι καιώ μα τα που, α -πό τις αρ χές της δε κα ε τίας του 1990 άρ- χι σαν σι γά-σι γά να αμ φι σβη τού νται. Ηαμ φι σβή τη ση έ γι νε στο ό νο μα της ευε λι -ξίας της α γο ράς της α γο ράς ερ γα σίας,της οι κο νο μι κής βιω σι μό τη τας του α -σφα λι στι κού συ στή μα τος και της α ντα -γω νι στι κό τη τας της οι κο νο μίας στοπλαί σιο α νοι χτών α γο ρών και των υ πο -χρεώ σεων συμ μόρ φω σης της χώ ραςπρος τις ε πι τα γές της δια δι κα σίας έ ντα -ξης και πα ρα μο νής στην Ο ΝΕ. ∆η λα δή,μιας δια δι κα σίας θε σμι κής ο λο κλή ρω -σης της Ε.Ε. με βά ση της αρ χές του μο νε- τα ρι σμού και του φι λε λευ θε ρι σμού.

Όμως, οι αλ λα γές ε πί τα χεί ρω στα θε- σμι κά κα το χυ ρω μέ να ερ γα σια κά και κοι- νω νι κά δι καιώ μα τα στη χώ ρα μας ή τανμέ χρι το 2008 πε ριο ρι σμέ νες και α σή μα -ντες, μπρο στά στη λαί λα πα που έ μελ λενα α κο λου θή σει με τους μνη μο νια κούςνό μους της πε ριό δου 2010-2104. Κι αυ -τό, πα ρά την τε ρά στια ε πι δεί νω ση και τιςε ξαι ρέ σεις στην ά σκη ση δι καιω μά τωνπου ε πέ φε ρε η μα ζι κή εί σο δος με τα να -στών στις δε κα ε τίες του 1990 και 2000.

Πό σο ε πί και ρα εί ναι τα αι τή μα τα του ε -ορ τα σμού της φε τι νής Εργα τι κής Πρω το- μα γιάς με δε δο μέ νες τις προ σπά θειεςκα τάρ γη σης των δρε πα νη φό ρων μνη μο -νια κών νό μων α πό τη νέα κυ βέρ νη ση;

Τα αι τή μα τα φέ τος εί ναι η ε πα να φο ράτου κα τώ τα του μι σθού, η α πο κα τά στα σητης νο μο θε σίας για τις συλ λο γι κές συμ- βά σεις ερ γα σίας, η υ πε ρά σπι ση α σφα λι -στι κών δι καιω μά των, η α νά πτυ ξη και οιθέ σεις ερ γα σίας. Εί ναι α πό λυ τα συν δε δε -μέ να με τις κύ ριες α να τρο πές που έ φε -ραν οι μνη μο νια κοί νό μοι στα ερ γα σια κάκαι κοι νω νι κά δι καιώ μα τα και τις ε πι -πτώ σεις της λι τό τη τας στην α νερ γία.Ταυ τί ζο νται με τις προ τε ραιό τη τες καιτις «κόκ κι νες γραμ μές» της κυ βέρ νη σηςστις δια πραγ μα τεύ σεις της με τους θε- σμούς της Ε.Ε.

Νο μι μο ποίη σαν το κοι νω νι κό ντά -μπιν γκ στην Ευ ρώ πη

Ο Επί τρο πος Οι κο νο μι κών της ΕΕ Π.Μο σκο βι σί, πρό σφα τα πα ρα δέχ θη κε ό τι

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Μια υπόθεση της κοινωνίαςκαι της κυβέρνησης

Η 28η Απρίλη ορίστηκε απότη ∆ιεθνή Οργάνωση

Εργασίας ως παγκόσμιαημέρα μνήμης των θυμάτωναπό εργατικά ατυχήματα και

επαγγελματικές ασθένειεςκαι φέτος έχει ως θέμα το

«∆ημιουργούμε όλοι μαζίκουλτούρα πρόληψης για την

ΥΑΕ». Η ημέρα αυτή βρήκεφέτος στην κυβέρνηση τον

ΣΥΡΙΖΑ και όλοι μας είναιεπόμενο να περιμένουμε έναπραγματικό ενδιαφέρον αντίτης υποκριτικής στάσης των

προηγούμενων κυβερνήσεων.

Page 16: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 1199ΕΡΓΑΣΙΑ

η Ελλά δα, ό πως και ό σες χώ ρες πέ ρα σανσε προ γράμ μα τα ∆η μο σιο νο μι κής Προ- σαρ μο γής, βρί σκο νται ε κτός ε νω σια κού∆ι καίου. Τε λι κά, η Ελλά δα μέ σω τωνμνη μο νίων με τα τρά πη κε σε μια ει δι κήοι κο νο μι κή ζώ νη της ΕΕ;

Στην Ελλά δα έ γι ναν πα ρα βιά σεις τό σοτου δι καίου της Ε.Ε. ό σο και του διε- θνούς δι καίου. Για πα ρά δειγ μα, δύο μό- νι μες ε πι τρο πές της ∆ιε θνούς Οργά νω -σης Εργα σίας έ χουν τεκ μη ριώ σει με εκ- θέ σεις τους την πα ρα βία ση των διε θνώνσυμ βά σεων που έ χει υ πο γρά ψει η χώ ραμε τον Ο ΗΕ για την προ στα σία των μι- σθών και την κοι νω νι κή α σφά λεια, τηνε λευ θε ρία του συ νε ται ρί ζε σθαι και τιςσυλ λο γι κές δια πραγ μα τεύ σεις. ∆εν ξέ ρωεάν μπο ρού με να ι σχυ ρι στού με, strictosensu, ό τι η Ελλά δα έ χει με τα τρα πεί σεει δι κή οι κο νο μι κή ζώ νη ε ντός της Ε.Ε.Αυ τό που ξέ ρω εί ναι ό τι οι μνη- μο νια κοί νό μοι για τον κα τώ τα το μι σθόκαι τις συλ λο γι κές δια πραγ μα τεύ -σεις, που εί χαν ως τε λι κό στό χο τις δρα- μα τι κές μειώ σεις μι σθών που εν τέ λειπα ρα τη ρή θη καν, νο μι μο ποίη σαν το κοι- νω νι κό ντά μπιν γκ στην Ευ ρώ πη, με τηνπρο τρο πή και τις ευ λο γίες των ευ ρω -παϊκών θε σμών.

Με α φορ μή τα μνη μό νια, θεω ρεί τε ό τικρί νε ται σε έ να με γά λο βαθ μό η πο λι τι κήπά νω στην ο ποία θα «βα δί σει» η Ευ ρώ -πη τα ε πό με να χρό νια α να λό γως της έκ- βα σης που θα έ χει η προ σπά θεια της ση- με ρι νής κυ βέρ νη σης;

Η χρη μα το πι στω τι κή κρί ση του 2008κα τέ δει ξε τα α διέ ξο δα και τις συ νέ πειεςτου νε ο φι λε λευ θε ρι σμού πα γκο σμίως, ε -νώ η κρί ση χρέ ους - ι διω τι κού, δη μο σίουκαι τρα πε ζών - στην Ε.Ε. έ φε ρε στο προ- σκή νιο τα κα τα στα τι κά προ βλή μα τα τηςΟ ΝΕ. Πα ρ’ ό λα αυ τά, με ευ και ρία την ελ- λη νι κή κρί ση, η Ε.Ε. προ χώ ρη σε ό χι στηνα να τρο πή αλ λά στη θω ρά κι ση και εμ βά -θυν ση της νε ο φι λε λεύ θε ρης θε σμι κής ο -λο κλή ρω σης. ∆εν εί ναι μό νο η δη μο σιο -νο μι κή ε πο πτεία των χω ρών με λών πουε νι σχύ θη κε, στο πλαί σιο του ευ ρω -παϊκού ε ξα μή νου, αλ λά και η ε πο πτείατους σε το μείς, ό πως η ε ξέ λι ξη και ηδιάρ θρω ση των μι σθών, το σύ στη μα συλ- λο γι κής δια πραγ μά τευ σης κλπ. μέ σωτου συμ φώ νου για το Ευ ρώ+ και των α ν-τί στοι χων μη χα νι σμών και δια δι κα σιώνπα ρα κο λού θη σης των μα κροοι κο νο μι -κών α νι σορ ρο πιών των χω ρών με λών.

Η προ σπά θεια της κυ βέρ νη σης στιςδια πραγ μα τεύ σεις της με τους θε σμούςτης Ε.Ε. συ να ντά τε ρά στιες α ντι στά σειςδιό τι αμ φι σβη τεί τα βα σι κά δόγ μα τα καικα τευ θύν σεις πο λι τι κής που βρί σκο νταιπί σω α πό τις πα ρα πά νω ε ξε λί ξεις. Αμφι -σβη τεί το δόγ μα ό τι έ να υ πέ ρο γκο χρέ οςμπο ρεί να α πο πλη ρω θεί μέ σω δη μο σιο -νο μι κών πλε ο να σμά των που ε πι βάλ λουνδιαρ κή λι τό τη τα και το δόγ μα ό τι η βελ-

τίω ση της α ντα γω νι στι κό τη τας θα στη ρί -ζε ται στην κα τε δά φι ση ή τον συ νε χή πε- ριο ρι σμό των ερ γα σια κών, κοι νω νι κώνκαι συν δι κα λι στι κών δι καιω μά των. Ταπα ρα πά νω κα ταρ χήν δεν εί ναι θε μι τά,διό τι δεν συ νά δουν με τις δη μο κρα τι κέςπα ρα δό σεις των ευ ρω παϊκών λαών, αλ -λά και μία α πό τις βα σι κές αρ χές συ γ-κρό τη σης της Ε.Ε. α πό τη Συν θή κη τηςΡώ μης, που εί ναι ο α πο κλει σμός του κοι- νω νι κού ντά μπιν γκ ως θε μι τού τρό πουα ντα γω νι σμού στο πλαί σιο της κοι νής α -γο ράς. Κα τά δεύ τε ρον, στη ρί ζο νται σε έ -ναν οι κο νο μι κό πα ρα λο γι σμό που κα τα -στρέ φει τις πραγ μα τι κές α να πτυ ξια κέςδυ να τό τη τες ό χι μό νο της Ελλά δας, αλ -λά και της Ε.Ε. ως σύ νο λο, ά ρα και τιςμα κρο πρό θε σμες δυ να τό τη τες κοι νω νι -κής α νά τα ξης και προό δου για τις ερ γα -ζό με νες τά ξεις. Από αυ τήν την ά πο ψη,μία θε τι κή έκ βα ση των δια πραγ μα τεύ -σεων θα α νοί ξει ρωγ μές στην κα θο λι κήα πο δο χή των πα ρα πά νω δογ μά των καικα τευ θύν σεων και θα ε νι σχύ σει τις δυ νά- μεις α ντί στα σης σε αυ τές σε ό λες τις χώ -ρες της Ε.Ε. Εξ ου και η κυ νι κή και εκ- βια στι κή στά ση των εκ προ σώ πων των«θε σμών» και των «ε ταί ρων».

Το πρό γραμ μα ε ξαρ τά ταια πό την έ ξο δο α πό την έλ λει ψηρευ στό τη τας

Από την πλευ ρά σας, έ χο ντας δια δρα -μα τί σει πρω τα γω νι στι κό ρό λο στη δια- μόρ φω ση του προ γράμ μα τος του ΣΥ ΡΙ -ΖΑ για την κα τα πο λέ μη ση της α νερ γίαςκαι ό ντας πλέ ον στο «τι μό νι» του Ο Α Ε ∆,ποιοι εί ναι οι στό χοι που θέ τε τε για τηβελ τίω ση των ό ρων δια βίω σης και ε πα -να φο ράς των ε κα το ντά δων χι λιά δων α -νέρ γων της χώ ρας στην α γο ρά ερ γα -σίας;

Οι στό χοι που μπο ρεί να θέ σει κα νείςως ε πι κε φα λής ε νός φο ρέα ό πως ο Ο Α -Ε ∆, έ χουν να κά νουν με το εί δος και τηνεμ βέ λεια των πο λι τι κών που αυ τός θε- σμι κά και χρη μα το δο τι κά μπο ρεί να σχε- διά σει και υ λο ποιή σει στις ση με ρι νέςσυν θή κες. Ως γνω στόν, ο Ο Α Ε∆ πα ρέ χειτα ε πι δό μα τα και βο η θή μα τα α νερ γίαςστους α νέρ γους και υ λο ποιεί το με γα λύ -τε ρο ό γκο των ε νερ γη τι κών πο λι τι κών α -γο ράς ερ γα σίας, για το εί δος και την κα- τεύ θυν ση των ο ποίων εί ναι υ πεύ θυ νο του πουρ γείο Εργα σίας. Το πρό γραμ μα τουΣΥ ΡΙ ΖΑ προέ βλε πε τη βελ τίω ση των ε πι -δο μά των και πα ρο χών προς τους α νέρ -γους, ε νώ ε ξαρ τού σε την τα χεία μείω σητης α νερ γίας το πρώ το διά στη μα δια κυ -βέρ νη σης α πό τον τερ μα τι σμό της λι τό -τη τας και την αύ ξη ση του ει σο δή μα τος

και της α γο ρα στι κής δύ να μης των λαϊ-κών τά ξεων, τη διευ θέ τη ση της υ περ -χρέω σης των ε πι χει ρή σεων, ι δίως τωνΜΜΕ, και την υ λο ποίη ση προ γραμ μά τωνα πα σχό λη σης με γά λης κλί μα κας, που θαδια σφά λι ζαν στους α νέρ γους πλή ρη ερ- γα σια κά δι καιώ μα τα και προο πτι κή στα- θε ρής έ ντα ξης στην α πα σχό λη ση.

Η υ λο ποίη ση του σκέ λους του πα ρα -πά νω προ γράμ μα τος που α φο ρά τον Ο -Α Ε∆ ε ξαρ τά ται α πό την έ ξο δο της χώ ραςα πό την κα τά στα ση έλ λει ψης ρευ στό τη -τας που στραγ γί ζει τα τα μεια κά πλε ο νά -σμα τα ό λων των φο ρέων γε νι κής κυ βέρ -νη σης, αλ λά και α πό την διεύ ρυν ση τωνδη μό σιων πό ρων που δια τί θε νται για τηνυ λο ποίη ση προ γραμ μά των α πα σχό λη -σης. Μια πρώ τη συμ φω νία με τους «ε ταί -ρους» που θα χα λά ρω νε τη χρη μα το δο τι -κή α σφυ ξία του δη μο σίου το μέα θα δώ -σει πε ρι θώ ρια για βαθ μιαία εκ δί πλω σητων μέ τρων οι κο νο μι κής και κοι νω νι κήςπο λι τι κής και πο λι τι κής α πα σχό λη σηςπου πε ρι λαμ βά νο νται στο πρό γραμ ματου ΣΥ ΡΙ ΖΑ. Ο σχε δια σμός προ γραμ μά -των α πα σχό λη σης με βά ση τη νέα λο γι -κή θα γί νει α πό το υ πουρ γείο Εργα σίαςκαι τον Ο Α Ε ∆, α φού ο λο κλη ρω θούν ταπρο γράμ μα τα που βρί σκο νται σε ε ξέ λι -ξη, ξε κί νη σαν α πό την προ η γού με νη κυ- βέρ νη ση και βελ τιώ θη καν ό σο αυ τό ή τανδυ να τόν α πό τη νέα πο λι τι κή η γε σία τουυ πουρ γείου.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ∆ΙΟΙΚΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΟΑΕ∆, ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ

Μια πρώτη συμφωνία θα δώσει περιθώριαγια άσκηση πολιτικής απασχόλησης

Τα αιτήματα τηςεργατικής πρωτομαγιάςείναι απόλυτασυνδεδεμένα με τιςκύριες ανατροπές πουέφεραν οι μνημονιακοίνόμοι στα εργασιακά καικοινωνικά δικαιώματακαι τις επιπτώσεις τηςλιτότητας στην ανεργία.Ταυτίζονται με τιςπροτεραιότητες και τις“κόκκινες γραμμές” τηςκυβέρνησης στιςδιαπραγματεύσεις τηςμε τους θεσμούς τηςΕ.Ε.

Οι δυνατότητες του ΟΑΕ∆Πιστεύετε ότι ο ΟΑΕ∆ μπορεί να

γίνει πιο «φιλικός» προς τους ανέρ-γους και να τους βοηθήσει στις προ-σπάθειες τους να βρουν ξανά θέσειςαπασχόλησης; Αν ναι, με ποιους τρό-πους;

Ο ΟΑΕ∆ έχει μεγάλα περιθώρια ναγίνει πιο φιλικός και χρήσιμος στουςανέργους, υπό τον όρο ότι αλλάζει τηλογική και τον τρόπο προσέγγισης τωνανέργων, αναδιοργανώνει πλήρως τον

τρόπο λειτουργίας του και ενισχύεται με ειδικευμένο προσωπικό που να καλύπτειτις ανάγκες πρώτης γραμμής, δηλαδή άμεσης επαφής και εξυπηρέτησης των ανέρ-γων. Έχουμε ζητήσει από το υπουργείο ∆ιοικητικής Μεταρρύθμισης αρκετές προσ-λήψεις προσωπικού, ιδίως εργασιακών συμβούλων που βρίσκονται σε μεγάλη έλ-λειψη και αποτελούν την καρδιά κάθε σύγχρονου δημόσιου φορέα απασχόλησης.Επίσης, στον ΟΑΕ∆ βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μεγάλο έργο τυποποίησης και πληρο-φορικοποίησης των διαδικασιών του, βελτίωση της επάρκειάς του στο σχεδιασμό,την υλοποίηση και διαχείριση ενεργητικών πολιτικών αγοράς εργασίας, αναβάθμι-σης των Σχολών Μαθητείας του και επιμόρφωσης του προσωπικού του, που προ-βλέπεται ότι, μαζί με άλλες διοικητικές και οργανωτικές αλλαγές, θα επιφέρουνβελτιώσεις στην ποιότητα των πολιτικών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Θακαταβάλω κάθε προσπάθεια ώστε να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω με τον κα-λύτερο δυνατό τρόπο.

Page 17: Εποχή 3 5 2015

2200 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Με αφορμή την πρώτη γιορτή τηςκάνναβης στην πλατεία Συντάγματοςστις 9 Μαΐου, η «Εποχή» συνομιλεί μετον ψυχίατρο του Ελευθεριακού Συν-δέσμου Απεξάρτησης (ΕΛΕΥ.ΣΥΝ.Α),Γιώργη Οικονομόπουλο. Μέσα από τησυζήτηση ο γιατρός αποσαφηνίζει τιςκοινωνικές προκαταλήψεις που επι-κρατούν για το φυτό και διαστρε-βλώνουν την πραγματικότητα. Ηκάνναβη προκαλεί λιγότερες επιπλο-κές στον ανθρώπινο οργανισμό σεσχέση με το νόμιμο ναρκωτικό, τοαλκοόλ, σύμφωνα με τον ίδιο, αλλάκαι πέρα από τη ψυχαγωγική χρήσητης, μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμηστην ιατρική και στη βιομηχανία.Πρώτα από όλα, όμως, όπως τονίζεικαθ’ όλη τη διάρκεια ο Γιώργης Οικο-νομόπουλος, στόχος είναι η μείωσητης βλάβης του χρήστη από το καθε-στώς του παράνομου εμπορίου.

Τη συνέντευξη πήρε η Τζέλα Αλιπράντη

Νομίζω πως αξίζει να αναφερθούμεμία ακόμη φορά στις θέσεις του αντια-παγορευτικού κινήματος, καθώς ακόμαυπάρχουν προκαταλήψεις και παρανοή-σεις.

Οι αντιαπαγορευτικές εκδηλώσεις γί-νονται με πρωταρχικό στόχο τη μείωσητης βλάβης του χρήστη που είναι αποτέ-λεσμα της υπάρχουσας απαγορευτικήςπολιτικής. Μείωση της βλάβης σημαίνειπροστασία της υγείας των χρηστών, ηοποία δεν προστατεύεται με το μηέλεγχο της ποιότητας των προϊόντωνπου καταναλώνονται. Σ’ αυτήν την έλ-λειψη ελέγχου οφείλονται και οι περισ-σότερες ζημιές που προκαλούν τα ναρ-κωτικά. Ζητάμε, επίσης, την προστασίατης υγείας της κοινωνίας, δηλαδή να μει-ωθεί η εγκληματικότητα από το παρά-νομο εμπόριο που δημιουργείται ακρι-βώς λόγω της απαγόρευσης. Ούτε η οι-κονομία της χώρας προστατεύεται μετην υπάρχουσα νομοθεσία, γιατί ταέξοδα της δίωξης είναι δυσανάλογα μετην πραγματικότητα, ενώ αντίθετα θαμπορούσαν να υπάρξουν έσοδα από τηνόμιμη φορολόγηση των προϊόντων καιαναφερόμαστε ειδικά στην κάνναβη.Πρέπει να διασωθεί η αλήθεια, δεν πρό-κειται για ναρκωτικό, αλλά για θεραπευ-τικό βότανο. ∆εν έχει σημειωθεί ποτέστην ιστορία θάνατος από τη χρήση της,σε αντίθεση με το νόμιμο αλκοόλ.

Φέτος αποφασίσατε να διοργανώσετετην πρώτη γιορτή της κάνναβης και μά-λιστα στην πλατεία Συντάγματος. Ποιοςείναι ο στόχος σας;

Θέλουμε να μιλήσουμε πιο ανοιχτά γιατο ζήτημα και να δείξουμε τη μαζική μαςπαρουσία από όλη την Ελλάδα. Πρέπεινα πληροφορηθεί ο κόσμος ότι δεν πρό-κειται για ένα ναρκωτικό, αλλά για έναβότανο με ιατρικά οφέλη. Αυτή τηστιγμή υπολογίζεται πως υπάρχουν πε-ρίπου 1.000.000 χρήστες κάνναβης στηνΕλλάδα. ∆εν μπορεί αυτοί οι άνθρωποινα καταφεύγουν στο παράνομο εμπόριοκαι να κινδυνεύει η υγεία τους από ταφυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται σεένα φυτό, που κατά τα άλλα δεν θα τουςέβλαπτε αν ήξεραν τι καταναλώνουν.

Η θεραπεία πρέπεινα είναι επιλογή

Στην υπάρχουσα νομοθεσία για τα ναρ-κωτικά γενικότερα που έγκειται το πρό-βλημα κατά τη γνώμη σας;

Όπως αναφέρουμε και στην επιστολήπου στείλαμε στον πρωθυπουργό, ηυπάρχουσα νομοθεσία γεμίζει τις φυλα-

κές, αυξάνει το εγκληματικό εμπόριο,φτιάχνει προθαλάμους στην ηρωίνη καιδεν προβλέπει καμία σοβαρή θεραπεία.Η γραμμή είναι ή θεραπεία ή φυλακή, οιπερισσότεροι δηλαδή που πηγαίνουν στααποτοξινωτικά κέντρα είναι μετά απόσύλληψη για να έχουν ένα καλό χαρτίστο δικαστήριο. Αυτό δεν είναι θερα-πεία, η θεραπεία πρέπει να είναι επιλογήκαι τότε μόνο μπορεί να έχει επιτυχία.

Εσείς τι αντιπροτείνετε;Πρώτον, η νομιμοποίηση της κάννα-

βης. ∆εν εννοούμε απλά την αποποινι-κοποίηση της χρήσης, γιατί αυτό σημαί-νει πως σε συλλαμβάνουμε όταν έχειςποσότητα για προσωπική χρήση και σε

αφήνουμε ελεύθερο. Αυτή η λογική δενεξαλείφει την παράνομη αγορά και τονπροθάλαμο της ηρωίνης. Πρακτικά, μετη νομιμοποίηση της κάνναβης αποφεύ-γουμε και την εμπορευματοποίησή της,προωθώντας την αυτοκαλλιέργεια γιαπροσωπική χρήση, όπως γίνεται παρα-δείγματος χάριν στην Ουρουγουάη, πουσου επιτρέπει ο νόμος να καλλιεργήσειςμέχρι έξι δενδρύλλια. Υπάρχουν και ταsocial cannabis club που επιτρέπει σε μιαομάδα ανθρώπων να έχουν μαζί μέχρικάποια δένδρα, πάλι για προσωπικήχρήση. Από εκεί και πέρα, το κράτος θαμπορούσε να έχει δικά του coffee shops,όπου θα φορολογεί το προϊόν. Αυτό,όμως, που ενδιαφέρει εμένα περισσό-

τερο είναι η χρήση της κάνναβης για ια-τρικούς λόγους. Μπορεί να χρησιμοποι-ηθεί στη θεραπεία πολλών ασθενειών,κυρίως νευρολογικές, σκλήρυνση κατάπλάκας, Πάρκινσον, δυστονία, ακόμακαι για ψυχώσεις παρά τις κατηγορίεςπου έχει δεχθεί σε αυτόν τον τομέα. ∆ενείναι δυνατόν να σε σπρώχνουν στην πα-ράνομη αγορά για να βρεις το φάρμακόσου.

Συνήθως της καταλογίζεται, όμως, μιασύνδεση με την εμφάνιση ψυχώσεων.

Ναι, πέρα από τα παραμύθια πως μει-ώνει τα σπερματοζωάρια έχει ακουστείπως επιτείνει και οξύνει τις ψυχώσεις ήότι μπορεί να σου προκαλέσει ψυχωτι-κόμορφο σύμπτωμα, δηλαδή έχει τημορφή ψύχωσης χωρίς να είναι, π.χ. πα-ραισθήσεις, άγχος κ.τ.λ. Αυτό είναι απο-τέλεσμα της περιεκτικότητας της κάννα-βης σε THC, το μόνο ψυχότροπο συστα-τικό που περιέχει μέσα σε 80. Αν έχειυψηλή περιεκτικότητα μπορεί να σουπροκαλέσει τέτοια συμπτώματα. Αυτόοφείλεται πάλι στο καθεστώς παρανο-μίας που επικρατεί και σε εμποδίζει ναξέρεις τι καταναλώνεις. Στο Κολοράντοπ.χ που είναι νόμιμη η ψυχαγωγικήχρήση έχουμε μείωση αυτών των επεισο-δίων γιατί ξέρουν τι καταναλώνουν,καθώς διαλέγουν το προϊόν με την πε-ριεκτικότητα σε THC που επιθυμούν.

Η ακινδυνότητα της κάνναβης

Τα παραδείγματα γενικά των άλλωνχωρών που αποποινικοποίησαν την κάν-ναβη, τι μας δείχνουν;

Πάρα πολλές χώρες έχουν αποποινι-κοποιήσει τη χρήση της κάνναβης, εν-δεικτικά αναφέρω Ισπανία, Πορτογαλία,Ολλανδία, Ελβετία, πολιτείες των ΗΠΑκτλ. Το αποτέλεσμα ήταν η μείωση τηςεγκληματικότητας, αλλά και η μείωσητης χρήσης της κάνναβης, δεν υπάρχειάλλωστε και η έλξη στο απαγορευμένο,που παίζει ρόλο, ιδίως σε μικρότερεςηλικίες. Φυσικά, τα πρώτα χρόνια σε μιαχώρα που νομιμοποιείται η κάνναβηέχουμε αύξηση, αλλά στην πορεία μει-ώνεται η χρήση και ειδικά στη νεολαία.Εμείς λέμε, λοιπόν, ναι στην βιομηχα-νική κάνναβη για την ανάπτυξη της οι-κονομίας, ναι στην ιατρική κάνναβη γιατην ανάπτυξη της θεραπείας και ναι στηψυχαγωγική κάνναβη με ασφάλεια ωςπρόληψη απέναντι στη χρήση τοξικώνουσιών, όπως αλκοόλ, ψυχοφάρμακακτλ. Βάσει ερευνών του Παγκόσμιου Ορ-γανισμού Υγείας η επικινδυνότητα τουκαπνού και του αλκοόλ δεν συγκρίνεταιμε την ακινδυνότητα της κάνναβης.

Θεωρείτε ότι με την τωρινή κυβέρνησημπορεί να αλλάξει η νομοθεσία και ναπροχωρήσει η Ελλάδα στη νομιμοποίησητης κάνναβης;

Το 2010 είχαμε συγκεντρώσει χίλιεςυπογραφές για την αποποινικοποίησητης χρήσης και τη νομιμοποίηση τηςκάνναβης, ανάμεσά μας ήταν και οι κκ.Τσίπρας, Παπαδημούλης, Κοροβέσης,Μπανιάς και άλλοι πολλοί του ΣΥΡΙΖΑ.Και ο υπουργός ∆ικαιοσύνης, κ. Παρα-σκευόπουλος, έχει φιλελεύθερη στάσηστο θέμα των ναρκωτικών από παλιά.Αλλιώς είναι τα πράγματα, όμως, ότανείσαι αντιπολίτευση και αλλιώς ότανείσαι κυβέρνηση, τώρα έχουν πολύ σο-βαρά ζητήματα να λύσουν. Πιστεύουμε,βέβαια, πως κάποια μέτρα μπορούν ναπαρθούν άμεσα, όπως είναι η αποποινι-κοποίηση της χρήσης και να σταματήσειπια αυτή η παραπληροφόρηση που επι-κρατεί για το φυτό και τους χρήστες του.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟ

Στην κάνναβη λέμε ναι...

Όσον αφορά την κάνναβη, πρέπει να διασωθεί ηαλήθεια: δεν πρόκειται για ναρκωτικό, αλλά γιαθεραπευτικό βότανο. ∆εν έχει σημειωθεί ποτέστην ιστορία θάνατος από τη χρήση της, σεαντίθεση με το νόμιμο αλκοόλ.

Η πρώτη Γιορτή της Κάνναβης θα είναι μια συγκέντρωση διεκδίκησης καιδιαμαρτυρίας, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 9 Μαΐου, από τη 1 τομεσημέρι μέχρι τη 1 το βράδυ, στην πλατεία Συντάγματος στο πλαίσιο τηςπαγκόσμιας ημέρας δράσης Global Marijuana March. Ενημέρωση, δρώμενα και μουσική από τους: Direct Connection soundsystem,Fleck, Mucha Trela, Swingueira live percussion, Ν.Ο.Ε., Vlastur, Dub Riots, BigShine, Rankin Johnny, Sunjaman, Junior X, Ntavelis, A@H2O, DJ Liahn, Bwana,DJ Seou, Selector Nesta, Sissy Stardust & Crystal Zero, Mc Bredda Ahmed Ali.

Page 18: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 2211ΠΑΙ∆ΕΙΑ

Θα πρέπει να ανοίξει μεπρωτοβουλία τουυπουργείου, των κομμα-τικών οργάνων και τωνθεσμικών οργάνων σταπανεπιστήμια, μια πλα-τιά συζήτηση για τοθέμα.

Tου Κώστα Γαβρόγλου

Με δεδομένη την εξαιρετικά δύ-σκολη κατάσταση που αντιμετωπίζειη κυβέρνηση στις διαπραγματεύσειςκαι τη συστηματική άρνηση πολλώνευρωπαίων πολιτικών να σκεφτούνμε όρους δημοκρατίας και πολιτικήςκαι όχι αποκλειστικά με όρους αριθ-μολαγνείας, υπάρχει μονίμως το δί-λημμα αν πρέπει κανείς να συζητήσειδημόσια τις επιφυλάξεις και τις αν-τιρρήσεις του για όσα γίνονται στοεσωτερικό. Βέβαια, τέτοια διλήμ-ματα μπορούν να οδηγήσουν σε αυτο-λογοκρισία, κάτι που τουλάχιστονπριν τις εκλογές, όλοι διατυμπανί-ζαμε, και σωστά, πως δεν πρέπει ναγίνεται. Στο πλαίσιο, λοιπόν, μιας δη-μιουργικής κριτικής, θα ήθελα νασχολιάσω πτυχές του νομοσχεδίουγια τα πανεπιστήμια. Η οργάνωσημελών των ΑΕΙ-Ερευνητικών Κέν-τρων Θεσσαλονίκης έχει ήδη κυκλο-φορήσει μία εξαιρετικά τεκμηριω-μένη πολυσέλιδη έκθεση με τα προ-βλήματα και τις προτάσεις για το νο-μοσχέδιο.

Σε αυτή τη συγκυρία, ακόμη και νο-μοσχέδια που χαρακτηρίζονταιαπό τους συντάκτες τους ως «με-

ταβατικά πλαίσια», θα πρέπει να διακρί-νονται από δύο χαρακτηριστικά:

* Τα μονιμότερα ίχνη που θα αφήσουνοι νομοθετικές ρυθμίσεις, αποτυπώνον-τας τους δικούς μας προβληματισμούςκαι αξίες.

* Οι συμμαχίες που θα διαμορφωθούνγια την υλοποίηση των πιο ριζοσπαστι-κών διατάξεων και τη δημιουργία προ-ϋποθέσεων για τα επόμενα βήματα.

Φοβάμαι ότι το νομοσχέδιο για την τρι-τοβάθμια εκπαίδευση θα δημιουργήσειένα πλαίσιο προβλημάτων που και ταίχνη του δικού μας προβληματισμού δενθα είναι σαφή και καμία ουσιαστική συμ-μαχία γύρω από τα σοβαρά ζητήματα δενθα μπορέσει να διαμορφωθεί.

Η αναμφισβήτητα καθαρή και θετικήρύθμιση της κατάργησης των Συμβου-λίων Ιδρυμάτων (μαζί με την επίσης θε-τική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων τωνσυλλογικών οργάνων και τις αλλαγέςστη διαδικασία εκλογής καθηγητών), συ-νοδεύεται από την επαναφορά παλαιώνρυθμίσεων για την εκλογή πρυτάνεωνκαι αντιπρυτάνεων, που η εμπειρία έχειδείξει ότι αποτελεί μία από τις βασικέςπηγές διαπλοκής στα πανεπιστήμια. Οιυποψήφιοι πρυτάνεις συγκροτούσανομάδες δύο ή τριών αντιπρυτάνεων στηβάση όχι δημοσιοποιημένων θέσεων του

καθενός χωριστά, αλλά με βάση πόσεςψήφους μπορεί να φέρει. Έχουμε λόγονα επαναφέρουμε αυτό το καθεστώς,ενώ υπάρχει μία πεντακάθαρη λύση;Εκλογή πρυτάνεων και αντιπρυτάνεωνμε ξεχωριστή λίστα. Το επιχείρημα ότιδεν θα μπορούν να συνεργάζονται ωςομάδα μετά τις εκλογές, δεν ευσταθεί:αξίζει να δει κανείς τις διακηρύξειςμέχρι τώρα όλων των υποψηφίων πρυ-τάνεων, για να διαπιστώσει πόσο γενικό-λογες και σχεδόν πανομοιότυπες ήταν.

Εκλογές και διαπλοκές

Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο, που θαυπονομεύσει την καθαρή, όπως είπα,θέση περί κατάργησης των Συμβουλίων.Προτείνεται στο νομοσχέδιο να γίνουνεκλογές των ήδη υπηρετούντων πρυτά-νεων σε ένα χρόνο και δεν υπάρχει καμίαρύθμιση για τους σημερινούς αντιπρυτά-νεις που είναι διορισμένοι και δεν έχουνκαμία δημοκρατική νομιμοποίηση. Αντί,λοιπόν, να προταθεί η εκλογή αντιπρυ-τάνεων τώρα, ώστε να υπάρχει μία δημο-κρατική νομιμοποίηση όλων όσων διοι-κούν το πανεπιστήμιο, παρατείνεται ηθητεία όλων τους για ένα χρόνο. Καιπροτείνεται στους σημερινούς πρυτάνειςνα συγκροτήσουν τριάδες ή τετράδες γιανα διεκδικήσουν εκ νέου την πρυτανείατου χρόνου, δηλαδή για άλλα τέσσεραχρόνια. Μπαίνουμε, με άλλα λόγια, σεμία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο,μάλλον ό,τι χειρότερο για το πανεπιστή-μιο. Η εκλογή αντιπρυτάνεων τώρα καιη ολοκλήρωση της θητείας όλων, χωρίςδικαίωμα δεύτερης θητείας, είναι καιεδώ μία καθαρή λύση που αντανακλά καιτη βούληση πολλών πανεπιστημιακών.

Μαύρη εργασία

∆εν φαίνεται να αποτελεί τμήμα τηςπροβληματικής μας, το ενδεχομένως πιοσοβαρό ζήτημα που αντιμετωπίζει το πα-νεπιστήμιο: η έξαρση της μαύρης εργα-σίας όσο αποχωρεί το διδακτικό προσω-πικό και δεν αντικαθίσταται. Νέοι επι-στήμονες, προσφέρουν έναν τεράστιοόγκο απλήρωτης εργασίας, στην οποίαοφείλεται το γεγονός ότι, ακόμη, δενέχουν καταρρεύσει τα πάντα. ∆εν θαέπρεπε κάτι να λέγαμε για αυτά ταάτομα; Κάτι μικρό, έστω. Όταν μάλιστατο νομοσχέδιο δεν θέτει ένα ανώτεροόριο στα υπέρογκα δίδακτρα μεταπτυ-χιακών προγραμμάτων, πολλά από ταοποία είναι περισσότερο από 8.000ευρώ. ∆εν θα έπρεπε ο νόμος να υποχρε-ώνει την έμμισθη πρόσληψη νέων επι-στημόνων τουλάχιστον από μεταπτυ-

χιακά προγράμματα με τόσο υψηλά δί-δακτρα;

Φοιτητική συμμετοχή

Ένα από τα πιο σοβαρά ζητήματααφορά το θέμα της συμμετοχής των φοι-τητών στις εκλογές και στα συλλογικάόργανα. Και δυστυχώς η λύση που προ-τείνεται θα ωθήσει σε έναν εκφυλισμότου προβληματισμού, γιατί τα πάντα θαεπικεντρωθούν στα ποσοστά συμμετο-χής. Πολλοί πανεπιστημιακοί, ανάμεσατους και εγώ, θέλουμε να υπάρχει φοι-τητική συμμετοχή. Έτσι όμως; Χωρίς ναπροϋπάρξει καμία απολύτως συζήτηση

για το τι ακριβώς σημαίνει η συμμετοχήτων φοιτητών στο νέο πανεπιστήμιο πουθέλουμε; ∆εν θα συζητήσουμε τα προ-βλήματα που αντιμετωπίζει το φοιτητικόκίνημα; Τις παθολογίες του; Τις αδυνα-μίες του να παρέμβει εκεί όπου δικά τουμέλη καταπατούν διαδικασίες που έχουνδιαμορφωθεί συναινετικά, εκεί όπουυπονομεύεται η δημοκρατία που όλοιμαζί προσπαθούμε να την κρατήσουμεστο πόδι; Την κατάσταση των φοιτητι-κών συλλόγων; Τις νέες μορφές οργά-νωσης που ενδεχομένως να είναι πιοπρόσφορες για την παρέμβαση των φοι-τητών; Αν εμείς πρώτοι, δεν θέσουμεαυτά τα ζητήματα δημόσια, ποιοι θα ταθέσουν;

∆εν γράφονται αυτά για να κατηγορη-θούν συλλήβδην όλοι οι φοιτητές, ούτεκαι για να μην συζητηθούν οι ευθύνεςτων διδασκόντων για τη σημερινή κατά-σταση στα πανεπιστήμια. Γράφονται ταπαραπάνω, γιατί αυτά συζητάμε μεταξύμας οι αριστεροί. Γιατί μας καίνε τα προ-βλήματα που σχετίζονται με το φοιτη-

τικό κίνημα. Τα συζητάμε και απελπιζό-μαστε. Τα συζητάμε μεταξύ μας, αλλάδεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να τασυζητήσει δημόσια, συζητάμε ψιθυρι-στά, σχεδόν ενοχικά.

Έρχεται, λοιπόν, το νομοσχέδιο καιπροτείνει τη συμμετοχή των φοιτητών μετρόπους και διαδικασίες που έχουνσχέση με το πανεπιστήμιο της δεκαετίαςτου 1980. Άντε και των αρχών του 1990.∆ηλαδή, ενός πανεπιστημίου από τοοποίο απέχουμε μία ολόκληρη γενιά.Σχεδόν 25 χρόνια! Και δυστυχώς, αυτόγίνεται και με έναν τρόπο που έχει μπερ-δέψει πολλούς. Ο αλγόριθμος που προ-τείνεται δηλώνει την πρόθεση του νομο-θέτη να συμμετέχουν οι φοιτητές στιςεκλογές με ποσοστό 70% επί του συνό-λου των καθηγητών. Αυτή είναι η πρό-θεση του νομοθέτη. Στην πραγματικό-τητα, (το υπολόγισα με βάση τα στοιχείατων τελευταίων 5 ετών), αν κανείς συνυ-πολογίσει τη συμμετοχή στις φοιτητικέςεκλογές, το συνολικό αριθμό εγγεγραμ-μένων φοιτητών (κάτι που αν δεν απο-σαφηνιστεί με ακρίβεια μετά τις αλλαγέςτων τελευταίων ετών, θα δημιουργήσειένα χάος), τη συμμετοχή των υποψήφιωνδιδακτόρων όπως προβλέπει το νομο-σχέδιο, την άρνηση συμμετοχής τουλάχι-στον μιας παράταξης στις πρυτανικέςεκλογές και άλλες τεχνικές διαστάσεις,τότε το ποσοστό που τελικά «μετράει»θα κυμαίνεται ανάμεσα στο 10% με 12%,ανάλογα με το τι θεωρεί κανείς ως εγγε-γραμμένους φοιτητές. Τι είναι όλο αυτό;Λέμε 70% αλλά εννοούμε 12%;

Τι κάνουμε, λοιπόν; Θα πρέπει ναδοθεί ένα μικρό διάστημα να συζητηθείτο σχέδιο στα πανεπιστήμια, κάτι που τοαπαιτούσαμε εμείς όλα τα προηγούμεναχρόνια και, στη συνέχεια, να παρθούνυπόψη κάποιες από τις επισημάνσειςπου θα γίνουν. Στην αιτιολογική έκθεσηκαι στη Βουλή θα πρέπει να υπάρχειρητή και συγκεκριμένη δέσμευση όχιμόνο του χρονοδιαγράμματος για την κα-τάθεση του νέου ολοκληρωμένου πλαι-σίου αλλά και των συγκεκριμένων θεμά-των που θα πρέπει να συζητηθούν. Θαπρέπει να αποσυρθούν οι διατάξεις περίφοιτητικής συμμετοχής, να δηλωθεί μεαπόλυτη σαφήνεια στην αιτιολογική έκ-θεση, αλλά και στη Βουλή, ότι ο ΝόμοςΠλαίσιο θα συμπεριλάβει διάταξη γιαφοιτητική συμμετοχή, και να ανοίξειταυτοχρόνως με πρωτοβουλία τουυπουργείου, των κομματικών οργάνωνκαι των θεσμικών οργάνων στα πανεπι-στήμια, μια πλατιά συζήτηση για το θέμααυτό. Αλλιώς, θα χάσουμε μία τεράστιαευκαιρία να συζητήσουμε ανοικτά έναθέμα που δεν αφορά μόνον τους φοιτη-τές αλλά την κοινωνία ολόκληρη.

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Τώρα είναι η ευκαιρίανα συζητήσουμε

Νέοι επιστήμονες, προ-σφέρουν έναν τεράστιοόγκο απλήρωτης εργα-σίας, στην οποία οφείλε-ται το γεγονός ότι,ακόμη, δεν έχουν καταρ-ρεύσει τα πάντα. ∆εν θαέπρεπε κάτι να λέγαμεγια αυτά τα άτομα;

Page 19: Εποχή 3 5 2015

2222 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Στο συγκεκριμένο θέμα το υπουρ-γείο έκανε το απαραίτητο συναινε-τικό βήμα προκειμένου να μην

υπάρξει αποβολή των ελληνικών ομά-δων από τις διεθνείς διοργανώσεις καισυμπεριέλαβε το ακόλουθο άρθρο(άρθρο 15 του νομοσχεδίου): «θέματατου ποδοσφαίρου και της οργάνωσηςλειτουργίας της ποδοσφαιρικής ομο-σπονδίας, ρυθμίζονται από την ΕΠΟ στοπλαίσιο της αυτοδιοικητικής λειτουρ-γίας της και σύμφωνα με το καταστατικόκαι τους κανονισμούς της, τα οποία είναιεναρμονισμένα με το Σύνταγμα, την κεί-μενη νομοθεσία και τους Κανονισμούςτης παγκόσμιας και ευρωπαϊκής συνο-μοσπονδίας, των οποίων είναι μέλος ηΕΠΟ».

Επί της ουσίας, όμως, το νομοθέτημαδεν διαφοροποιήθηκε. Οι πειθαρχικές

επιτροπές θα στελεχωθούν από εν ενερ-γεία τακτικούς δικαστές, κάτι για τοοποίο η UEFA δεν εξέφρασε κάποια αν-τίρρηση. Σχετικά με το δικαίωμα τουυπουργείου να απαγορεύει τη συμμετοχήτων ελληνικών ομάδων στις ευρωπαϊκέςδιοργανώσεις, η μόνη διαφοροποίησηαφορά το χρόνο εκτέλεσης της ποινής.Ο Σταύρος Κοντονής προσέθεσεστο παρόν νομοσχέδιο ότι σε μια τέτοιαπερίπτωση και για να μην ανατρέπεται οπρογραμματισμός των διεθνών συνομο-σπονδιών, η ομάδα θα τιμωρείται απότην επόμενη σεζόν και όχι την τρέ-χουσα ύστερα από διαβούλευση των διε-θνών ομοσπονδιών και τη γνώμη αυτών.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, το μέτρο για ταπρόστιμα σε ΜΜΕ που με δημοσιεύματάτους πυροδοτούν και υποδαυλίζουν τηβία θα ισχύσει κανονικά παρά τις αντιρ-

ρήσεις του Πανελληνίου ΣυνδέσμουΑθλητικού Τύπου.

Το νομοσχέδιο βρίσκεται ήδη σταχέρια των ανθρώπων της UEFA καιτης FIFA για να το μελετήσουν και για ναδώσουν το τελικό οk, κάτι που αναμένε-ται να γίνει την επόμενη εβδομάδα. Απότο υπουργείο έλεγαν με νόημα ότι «δενυπαναχωρήσαμε σε καμία περίπτωση καιαποδείχθηκε ότι τα πράγματα ήταν όπωςτα λέγαμε εμείς. Υιοθετήσαμε ότι βελ-τιωτικό μας προτάθηκε», ενώ στην Επι-τροπή Μορφωτικών Υποθέσεων το νο-μοθέτημα ψηφίστηκε με μεγάλη πλει-οψηφία. Αντιρρήσεις και επιφυλάξειςδιατυπώθηκαν μόνο για συγκεκριμέναάρθρα.

Συνεχίζεται η διαμάχη με την ΕΠΟ

Μετά από τα γεγονότα αυτά, ο ΣταύροςΚοντονής μπορεί να αισθάνεται σχεδόνσίγουρος ότι το νομοσχέδιο που εκπό-νησε σε χρόνο ρεκόρ θα γίνει νόμος τουκράτους μετά την ψήφιση στην Ολομέ-λεια της Βουλής στα τέλη της επόμενηςεβδομάδας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνειότι η διαμάχη με την ΕΠΟ τελείωσε,κάθε άλλο. Ακόμα και την Πέμπτη, ενώτα πράγματα είχαν πάρει το δρόμο τουςκαι το νομοσχέδιο είχε περάσει από τηνΕπιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, ηκόντρα των δύο πλευρών αναζωπυρώ-

θηκε αφού η Ομοσπονδία θεώρησε καλόνα απαντήσει σε δήλωση του υπουργούπου είπε ότι από εδώ και στο εξής τηνευθύνη για κάθε πιθανή αρνητική εξέ-λιξη την έχει η ΕΠΟ και οι διεθνείς Ομο-σπονδίες. Η ΕΠΟ χαρακτήρισε τον κ.Κοντονή ανεύθυνο για να προκαλέσειτην εκ νέου αντίδραση του υπουργού πουκατηγόρησε τα στελέχη της ΕΠΟ ως εκ-βιαστές.

Η... ανησυχία, βέβαια, της ΕΠΟ δενέχει να κάνει μόνο με το νομοσχέδιοΚοντονή αλλά και με τις ραγδαίες εξελί-ξεις στην υπόθεση της εγκληματικής ορ-γάνωσης στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Γιατην εν λόγω υπόθεση έχουν ήδη κατηγο-ρηθεί τουλάχιστον δεκαπέντε πρώην ήνυν στελέχη της Ομοσπονδίας (πρώηνπρόεδρος, πρώην μέλος ∆Σ, νυν στελέχηπειθαρχικών επιτροπών) και ως εκ τού-του η ΕΠΟ αισθάνεται ότι βάλλεται παν-ταχόθεν. Ειρήσθω εν παρόδω για την εγ-κληματική οργάνωση θα καταθέσουν τηνπροσεχή Τρίτη ο πρόεδρος της ΠΑΕΑτρόμητος, Γιώργος Σπανός και ο τεχνι-κός διευθυντής της ομάδας, Γιάννης Αγ-γελόπουλος, ενώ η απολογία του προ-έδρου της ΠΑΕ Ολυμπιακός, ΒαγγέληΜαρινάκη, που αντιμετωπίζει πέντε σο-βαρότατες κατηγορίες, προγραμματί-στηκε για τις αρχές του Ιουνίου.

Νίκος Γιαννόπουλος

Κυριακή 3 Μαΐου

** Οι Οικολόγοι Πράσινοι και η Θε-ματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα ∆ι-καιώματα διοργανώνουν εκδήλωση -συζήτηση με θέμα «Πρόσφυγες - Με-τανάστες/τριες και ευρωπαϊκές πολι-τικές», στις 6 μ.μ., στο πολιτιστικόκέντρο Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5,πίσω από το ∆ημαρχείο του ∆ήμου

Αθηναίων), με την υπουργό Τασία Χριστοδουλοπούλουκαι τη Ska Keller. Συμμετέχουν: Μιχάλης Τρεμόπουλος,πρώην ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων,Στέλλα Νιώτη, κοινωνιολόγος Μsc, Κοινωνική Επιθε-ωρήτρια ΣΕΥΥΠ, Λάμπρος Μπαλτσιώτης, δρ Ιστορίας,ειδικός επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη,Έφη Λατσούδη, κινηματογραφίστρια [Πρόγραμμα Υπο-στήριξης Προσφύγων στο Αιγαίο - «Χωριό του όλοιμαζί» στη Λέσβο].

** Η Πρωτοβουλία για τη συγκρότηση Εργατικής Λέ-σχης σε Πατήσια - Κυψέλη διοργανώνει λαϊκό γλέντιμε αφήγηση λαϊκών παραμυθιών, στη 1μ.μ., στο κτήμα∆ρακόπουλου (Πατησίων 356 - 358).

∆ευτέρα 4 Μαΐου

** O διακεκριμένος καθηγητής Ριζοσπαστικής Γεω-γραφίας, Ντέιβιντ Χάρβεϊ θα δώσει διάλεξη στα αγ-γλικά με θέμα «The urbanization of our discontents»,στις 7μ.μ., στην αίθουσα τελετών του Χαροκόπειου Πα-

νεπιστημίου (Νέο ΚτίριοΕλ. Βενιζέλου 70, Καλλιθέα), με ελεύθερη είσοδο

(τέλος προσέλευσης 6.45μ.μ., πληροφορίες: 210-95 49151 και 210-95 49 325).

** Συναυλία σύγχρονης ελληνικής μουσικής διοργα-νώνουν τα ωδεία Νικόλαος Μάντζαρος και ΣύγχρονοΩδείο Τέχνης, στην ιστορική αίθουσα του ΦιλολογικούΣυλλογου «Παρνασσός» (Καρύτση 8), στις 8.30μ.μ., μεελεύθερη είσοδο.

** Η Πολιτική- Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής(Θεσσαλονίκης) παρουσιάζει το βιβλίο του Σπύρου Σα-κελλαρόπουλου «Κρίση και κοινωνική διαστρωμά-τωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα» (εκδόσεις Τόπος),στις 8μ.μ., Εγνατίας 112 , πρώτος όροφος. Θα μιλήσουν:Γιώργος Γρόλλιος, καθηγητής Παιδαγωγικής στο ΑΠΘ,Κάρολος Καβουλάκος, λέκτορας Κοινωνιολογίας τωνΚοινωνικών Κινημάτων στο ΑΠΘ, Μπάμπης Κουρουν-δής, δικηγόρος , υποψ. διδάκτορας ΣυνταγματικήςΙστορίας.

** Η Κινηματογραφική λέσχη Θεσσαλονίκης θα πραγ-ματοποιήσει τη 13η και τελευταία προβολή για τησεζόν 2014 - 2015, με την ταινία «Για όλα φταίει τοόνομά σου» (Le Prenom), στις 9μ.μ., στον κινηματο-γράφο Φαργκάνη. Την ταινία θα προλογίσει ο κ. Σωτή-ρης Ζήκος.

Τετάρτη 6 Μαΐου

** Οι εκδόσεις Παπαζήση παρουσιάζουν το βιβλίοτου Γιώργου Ν. Οικονόμου «Άμεση δημοκρατία, αρχές,επιχειρήματα, δυνατότητες», στις 8μ.μ., στο Polis ArtCafe (Πεσμαζόγλου 5 & Πανεπιστημίου, Αίθριο ΣτοάςΒιβλίου). ΘΑ μιλήσουν: Νίκος Κατσιαούνης, εκδότης,Μάστερ Πολιτικής Επιστήμης, Παναγιώτης Κούστας,συγγραφέας, Μπάμπης Μαγουλάς, δρ Επιστημών Γλώσ-σας, Γιώργος Οικονόμου, δρ Φιλοσοφίας.

** Οι Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Γκύζη - Εξαρχείων και Νεάποληςτης Α΄Αθήνας οργανώνουν ανοιχτή εκδήλωση στις

7.30μ.μ., στην πλατεία Αργεντινής ∆ημοκρατίας (Πανα-θήναια Λ. Αλεξάνδρας), με τους: Τάσο Κορωνάκη καιΑλέκο Φλαμπουράρη.

Πέμπτη 7 Μαΐου

** Οι Ανήσυχες Συζητήσεις με τη Μικέλα Χαρτου-λάρη πραγματεύονται το θέμα «Κίτρινη δημοσιογραφίακαι πολιτικές αναταράξεις», στις 7μ.μ., στο Public Συν-τάγματος. Θα αναλύσουν και θα σχολιάσουν, ξεκινών-τας από το καινούργιο μυθιστόρημα του ΟυμπέρτοΈκο «Φύλλο μηδέν» (εκδόσεις Ψυχογιός): Άγγελος Βλά-χος, ιστορικός, Τάσος Παππάς, πολιτικός συντάκτηςστην Εφημερίδα των Συντακτών, Γιώργος Πλειός, κα-θηγητής Επικοινωνίας και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Αθη-νών.

Παρασκευή 8 Μαΐου

** Ο Όμιλος Μαρξιστικών Ερευνών - Σύλλογος ∆ιά-δοσης Μαρξιστικής Σκέψης «Γιάννης Κορδάτος» διορ-γανώνει εκδήλωση με θέμα «Εναλλακτικές προσεγγί-σεις για τη δημοκρατία» στις 5μ.μ., στο αμφιθέατροΠαπαρρηγοπούλου της Νομικής Σχολής Αθηνών. Θασυμμετέχουν με ομιλίες τους: Παναγιώτης Βασιλει-άδης, Χρήστος Νάτσης, Γρηγόρης Αυδίκος, ΓιώργοςΠάσογλου (1η συνεδρία με προεδρεύων τον ΓιώργοΜανιάτη) και ∆ημήτρης Γρηγορόπουλος, ∆ημήτρηςΚαλτσώνης, Βασίλης Λιόσης, Έλλη Αμπατζή, Όλγα Σκο-πούλη (2η συνεδρία με προεδρεύων τον Ιορδάνη Ψη-μένο).

** Συνεχίζεται η έκθεση με αφίσες από την αντί-σταση της ελληνικής νεολαίας, που περιλαμβάνει αφί-σες του παράνομου Ρήγα που σχεδίασε ο ΘανάσηςΣκρουμπέλος από τις εκδόσεις Θεμέλιο [∆ευτέρα, Τε-τάρτη, Σάββατο 10π.μ. – 3μ.μ. και Τρίτη, Πέμπτη, Πα-ρασκευή: 10π.μ. – 8μ.μ.], στο βιβλιοπωλείο των εκδό-σεων (Σόλωνος 84).

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ εκδηλώσεων“

Πρώτο... γκολ για τον Κοντονή

Η... ανησυχία, βέβαια, της ΕΠΟ δεν έχει να κάνειμόνο με το νομοσχέδιο Κοντονή αλλά και με τιςραγδαίες εξελίξεις στην υπόθεση της εγκληματι-κής οργάνωσης στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Για τηνεν λόγω υπόθεση έχουν κατηγορηθεί τουλάχιστονδεκαπέντε πρώην ή νυν στελέχη της Ομοσπον-δίας.

“Με την ψήφιση του νομοσχεδίου για τη βία και τη διαφθορά στοποδόσφαιρο κατά πλειοψηφία από την Επιτροπή ΜορφωτικώνΥποθέσεων της Βουλής, την προηγούμενη Πέμπτη, ο Σταύρος Κοντονήςαναδείχθηκε ουσιαστικά νικητής στον πρώτο γύρο αντιπαράθεσής τουμε το ποδοσφαιρικό κατεστημένο, έτσι όπως αυτό εκφράζεται από τηνΕΠΟ. Η έλευση στην Ελλάδα του Γενικού Γραμματέα της UEFA(εκπροσώπησε και τη FIFA) Τζιάνι Ιφαντίνο έφερε το υπουργείο σεαπευθείας επαφή με τους διεθνείς θεσμούς του ποδοσφαίρου, οι οποίοι,από ό,τι φάνηκε, δεν είχαν ιδιαίτερους ενδοιασμούς για το νομοσχέδιοπέρα από το ζήτημα του περίφημου αυτοδιοίκητου.

H Ska Keller

Page 20: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 2233ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Το κείμενο της στήλης στην περα-σμένη «Εποχή» είχε ασχοληθεί μετην, μάλλον αναποτελεσματική,

κινητικότητα που παρατηρείται στις τά-σεις που αποτελούν τη λεγόμενη προ-εδρική πλειοψηφία εντός του ΣΥΡΙΖΑ,στους τρεις μήνες κυβερνητικής εμπει-ρίας μετά την εκλογική νίκη του κόμμα-τος. Θα είχε ενδιαφέρον να δούμε τι συμ-βαίνει και στην άλλη πλευρά, στη λεγό-μενη εσωκομματική αντιπολίτευση πουεκπροσωπείται κυρίως από την Αρι-στερή Πλατφόρμα αλλά και από κάποιεςάλλες τάσεις ή στελέχη που διαφορο-ποιούν πλέον την προγενέστερη στάσητους.

Το Αριστερό Ρεύμα, που αποτελεί τηραχοκοκαλιά της Αριστερής Πλατφόρ-μας, πατά σε δύο βάρκες: από τη μια,συμμετέχει στην κυβέρνηση σε πρωτο-κλασάτα υπουργεία, οπότε είναι συνυ-πεύθυνο των όποιων κυβερνητικών επι-

λογών και, από την άλλη, προσπαθεί ναπροωθήσει τη «σκληρή γραμμή» απέ-ναντι στις υποχωρήσεις της ηγεσίας.Στην πρόσφατη πανελλαδική συνάντησήτου, το Αριστερό Ρεύμα κατέληξε ότι ηκεντρική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει ναστηρίζεται στην υπεράσπιση του «Προ-γράμματος της Θεσσαλονίκης» και τησκληρή στάση διαπραγμάτευσης με τουςδανειστές, χωρίς να αποκλείεται και ηπροοπτική της ρήξης.

Το τροτσκιστικό τόξο του ΣΥΡΙΖΑ, η∆.Ε.Α., το Κόκκινο και η Α.Π.Ο., φαίνε-ται να εγκαταλείπουν την παιδική ασθέ-νεια των διασπάσεων και προσπαθούννα λειτουργήσουν με ενιαία γραμμή. Σεπρόσφατη πανελλαδική συνάντησή τουςαποφάσισαν τη συγκρότηση του «Κόκκι-νου ∆ικτύου» όπου εντάσσονται και οιβουλευτίνες Γιάννα Γαϊτάνη (Θεσσαλονί-κης) και Έλενα Ψαρρέα (Καλαμάτας).Κεντρικά στελέχη της νέας ομαδοποί-

ησης κάνουν σκληρή κριτική στην κυ-βέρνηση υπονοώντας την ύπαρξη ενόςσοσιαλφιλελεύθερου στελεχικού δυναμι-κού που καθορίζει την πολιτική γραμμή,διαφοροποιήθηκαν ανοιχτά με την επι-λογή του Προκόπη Παυλόπουλου γιατην Προεδρία της ∆ημοκρατίας και προ-σπαθούν να δώσουν το δικό τους τόνοστο πλαίσιο της λεγόμενης «αριστερήςπτέρυγας» εντός του κόμματος. Είναι εν-δεικτικό ότι στην πανελλαδική τους συ-νάντηση συμμετείχαν, ως προσκεκλημέ-νοι, και οι ανένταχτοι εντός της «Αριστε-ρής Πλατφόρμας», Στάθης Κουβελάκηςκαι ∆ημήτρης Μπελαντής, όπως επίσηςκαι ο πρώην υπεύθυνος του οικονομικούτομέα του κόμματος Γιάννης Μηλιός. ΟΓιάννης Μηλιός εμφανίστηκε στον ΣΥ-ΡΙΖΑ ως προσωπική επιλογή του ΑλέξηΤσίπρα, πρωταγωνίστησε στο οικονο-μικό επιτελείο και στα τηλεοπτικά πα-ράθυρα μέχρι την προεκλογική περίοδοκαι κατόπιν χάθηκε από το κεντρικό πο-λιτικό σκηνικό ενώ κινείται, πλέον, κρι-τικά απέναντι στην κυβέρνηση και τηνκομματική πλειοψηφία. Το ερώτημα πα-ραμένει αν αυτή η αποστασιοποίησηοφείλεται σε σύγκρουση προσωπικώνφιλοδοξιών ή σε σοβαρές διαφοροποι-ήσεις για την οικονομική πολιτική τηςκυβέρνησης.

Στην πλευρά της εσωκομματικής αντι-

πολίτευσης φαίνεται να κινείται και ηΚΟΕ, μετά από μεγάλο διάστημα υπο-στήριξης του Αλέξη Τσίπρα. Γι’ αυτό τολόγο, κάποια στελέχη της φαίνεται νααποστασιοποιούνται από τη συλλογικό-τητα ενώ το υπόλοιπο στελεχικό δυνα-μικό, με προεξάρχοντες τον Ρούντι Ρι-νάλντι και την Ελένη Σωτηρίου, ασκούν,πλέον, αυστηρή κριτική στην κυβέρ-νηση.

Ως κατακλείδα αυτής της εσωκομμα-τικής περιήγησης μπορούμε να παρατη-ρήσουμε και μια δυσκολία πολιτικής επι-κοινωνίας που οδηγεί σε στείρα περιχα-ράκωση μεταξύ πλειοψηφίας και μει-οψηφίας, με χαρακτηριστικό παρά-δειγμα την αδυναμία εκλογής γραμματέαστη Νομαρχιακή Οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑΘεσσαλονίκης, για μεγάλο χρονικό διά-στημα μετά την παραίτηση του Νίκου Σα-μανίδη από τη θέση του γραμματέα.Όπως συμβαίνει, όμως, και στις καλύτε-ρες οικογένειες, κάθε διαφοροποίησηυποκύπτει, τελικά, στην υπέρτατηανάγκη συνοχής της κυβέρνησης καιδιατήρησης της εξουσίας. Οπότε, ακόμηκι η πιο σοβαρή πολιτική διαφωνία κα-ταλήγει, λόγω ανωτέρας βίας, σε ανέ-ξοδη γκρίνια…

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ο ρόλος της «αριστερής αντιπολίτευσης» εντός του ΣΥΡΙΖΑ

Με την πεποίθηση πως η αλληλεγγύηείναι η καλύτερη απάντηση στηνκρίση και αξιοποιώντας την εμπειρίατων μελών του από τη συμμετοχήτους στο Κίνημα Χωρίς Μεσαζόντες,το Συνεταιριστικό Παντοπωλείο «Τοκόσκινο» ξεκινά με αρκετές φιλοδο-ξίες τη λειτουργία του. Η πρώτηγνωριμία των μελών και των φίλωντου με την τοπική κοινωνία της ΝέαςΣμύρνης έγινε στις 24 Απριλίου μεμια εορταστική εκδήλωση, στο υπόκατασκευή κατάστημα, στο χώροενός παλιού παραδοσιακού μπακάλι-κου (Χρυσουπόλεως 23 και Σεβα-στείας). Η Αλεξάνδρα Κυριακοπούλουκαι ο Γιώργος Αγγελόπουλος, μέλητου συνεταιριστικού παντοπωλείου,μιλούν στην «Εποχή» για τις δυσκο-λίες, αλλά και τη σημασία ενός τέ-τοιου εγχειρήματος.

Τη συνέντευξη πήρεο Αλέξανδρος Μαυρογένης

Ποιος είναι ο στόχος του συνεταιριστι-κού σας εγχειρήματος;

Α. Κυριακοπούλου: Ο στόχος είναι νασυντομέψουμε τη διαδρομή που κάνουντα τρόφιμα από τον τόπο που τα παρά-γουν οι παραγωγοί μέχρι τον τελικό κα-ταναλωτή. Για να συντομέψει αυτή η δια-δρομή πρέπει να φύγουν από τη μέση οιμεσάζοντες. Μέσα από την εμπειρία μαςαπό το Κίνημα Χωρίς Μεσάζοντες, εί-δαμε ότι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέ-ρον από τους παραγωγούς να διαθέτουνμόνιμα τα προϊόντα τους κάπου. Από τηνάλλη, υπήρχε και από τους καταναλωτέςαντίστοιχα τεράστιο ενδιαφέρον.

Αλλά δεν μπορεί συνεχώς η ίδια ομάδαανθρώπων να φέρνει σε πέρας αυτή τηδιοργάνωση. Είχαμε σκεφτεί από την

αρχή ότι χρειάζεται να βρεθεί ένας τρό-πος να εξελιχτεί αυτή η δυνατότητα. Επι-δίωξη μας, όμως, είναι και να δημιουρ-γηθούν θέσεις εργασίας. Επιχειρούμε νακάνουμε κάτι, δεν εργαζόμαστε εθελον-τικά. Φυσικά δεν αναμένουμε υπερβο-λικά έσοδα στην αρχή. Προσδοκούμεόμως να πάει καλά η επιχείρηση και ναανταμειφθούν οι κόποι μας. Βρήκαμε,λοιπόν, τη φόρμουλα της ΚοινωνικήςΣυνεταιριστικής Επιχείρησης με μιαομάδα πέντε ατόμων.

Οι χαμηλές τιμές όμως συνδυάζονταιμε καλή ποιότητα; Πώς εξασφαλίζεταιαυτή;

Α.Κ.: Είναι τρόφιμα με την προσωπικήσφραγίδα του κάθε παραγωγού. Το κάθετρόφιμο που παίρνεις από τους παραγω-γούς έχει ονοματεπώνυμο. ∆εν είναι τοανώνυμο προϊόν μιας φίρμας που κανείςδεν ξέρει σε ποιο μέρος της Ελλάδαςέχει φτιαχτεί. Είναι σημαντικό να γρά-φεται το όνομα του παραγωγού, ο τόποςκαι η θέση παραγωγής του. Αυτό πια έχειχαθεί στο εμπόριο των τροφίμων σή-μερα, δηλαδή ο κόσμος ψωνίζει κυρίωςαπό το σουπερμάρκετ ανώνυμα προ-ϊόντα. Από την άλλη, θέλουμε να μπο-ρούν να πληρώνονται και οι παραγωγοίμε τιμές δίκαιες για αυτούς.

Γ. Αγγελόπουλος: Υπάρχει μια μελέτη

που λέει ότι σε ετήσια βάση η αξία τωνπαραγόμενων αγροτικών προϊόντων πουπροορίζονται για διατροφή είναι 13 δισ.ευρώ, ενώ το τελικό κόστος στο ράφιείναι 33 δισ. Η αξία των προϊόντων θαέπρεπε να είναι ψηλότερη και η τελικήτους τιμή πολύ χαμηλότερη. ∆εν μπορείνα δικαιολογηθεί μια τόσο μεγάλη δια-φορά. Ουσιαστικά 13- 15 δισ. ετησίως,που είναι κόπος και μόχθος ανθρώπων,πηγαίνει σε λάθος τσέπες. ∆εν κατευθύ-νεται ούτε σε αυτούς που κοπίασαν, ούτεστην ανάπτυξη της χώρας, ούτε σε αυ-τούς που τα έχουν ανάγκη για να ζήσουν.

Ποια θεωρείτε ότι είναι τα αίτια αυτήςτης ανισότητας;

Γ.Α.: Το έλλειμμα δεν είναι κυρίωςστην ανάλυση της πραγματικότητας,αλλά στο υπόδειγμα μέσω του οποίουαυτή η αντίφαση θα αναδειχτεί και θα ξε-περαστεί. Είναι μια στρέβλωση οικονο-μική, κοινωνική και ηθική. Πρέπει ναπερνάει το μήνυμα στην κοινωνία μέσααπό απτά παραδείγματα ότι το κυρίαρχομοντέλο μπορεί να ανατραπεί.

Το νομοθετικό πλαίσιο διευκολύνει τασυνεταιριστικά εγχειρήματα;

Γ.Α.: Ο νόμος διευκολύνει γιατί θέτειένα μοντέλο το οποίο μπορεί να λειτουρ-γήσει. ∆εν υποστηρίζεται όμως από τουςμηχανισμούς. Η γραφειοκρατία θέτει εμ-πόδια. Κατά τη γνώμη μου, όμως, αυτόδεν είναι το κυρίαρχο ζήτημα. Το σημαν-τικότερο είναι να πάρουν οι άνθρωποιτην απόφαση να βρεθούν μαζί. Να υπη-ρετήσουν ένα κοινό στόχο, να ενωθούν.Είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν συ-νέργειες. Παρά τις δυσκολίες οι παρα-γωγοί πρέπει να βρουν τρόπο συνεννόη-σης για να ανατρέψουν το σύστημα εκ-μετάλλευσης.

«ΤΟ ΚΟΣΚΙΝΟ» ΞΕΚΙΝΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ

Ένα συνεταιριστικό παντοπωλείοσε κάθε γειτονιά

ΑΠΟ ΤΟ ∆ΙΚΤΥΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

Συλλογική λογοτεχνική έκδοσηΤο ∆ίκτυο Αλληλεγγύης Καισαριανής διοργανώνει μια από κοινού προσπάθεια

έκφρασης και συμμετοχής για τη δημιουργία μιας έκδοσης ποιημάτων καιδιηγημάτων με θέμα «Συνυπάρχουμε. Μαζί είμαστε πιο πολλοί και από εμάς τουςίδιους». Τα κείμενα πρέπει να έχουν όριο λέξεων τις 1.500, να είναι ενυπόγραφακαι με στοιχεία επικοινωνίας και να αποστέλλονται στη διεύθυνση: Συβρισσαρίου58, Καισαριανή, 16121 (για το ∆ίκτυο Αλληλεγγύης Καισαριανής) ή στην ηλεκτρονικήδιεύθυνση: [email protected], μέχρι τις 20 Μαΐου. Τηλέφωνοεπικοινωνίας: 2112147924 (κάθε Τρίτη 7 - 9μ.μ.).

Page 21: Εποχή 3 5 2015

2244 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΜΝΗΜΗ

Οι φυλακές Αβέρωφ ήταν στο κέν-τρο της Αθήνας. Πριν ακόμα απότο 1967, όταν πηγαίναμε το πρωί

σχολείο και επιστρέφοντας, διασχίζαμετη λεωφόρο Αλεξάνδρας, ξέραμε ότιμέσα ήταν φυλακισμένοι άνδρες και γυ-ναίκες, πολιτικοί κρατούμενοι. Το ΕΑΤ-ΕΣΑ ήταν κοντά στην αμερικανική πρε-σβεία, δεν φαινόταν από το δρόμο, ηΑσφάλεια πίσω από το Πολυτεχνείο στηΜπουμπουλίνας, ξέραμε.

Στο στρατόπεδο, όμως, ∆ιονύσου, στοδάσος μακριά, στο δρόμο για ΝέαΜάκρη, λίγοι γνώριζαν ότι βασάνιζανκρατουμένους. Το δάσος ήταν σκοτεινόκαι κρύο και ήθελες να το περάσεις γρή-γορα.

Οι στρατιωτικές φυλακές Μπογιατίουήταν δίπλα στην εθνική οδό. Πολλοί οιταξιδιώτες που περνούσαν. Μετά το1968 ξέραμε ότι εκεί είχαν φυλακισμένοτον Αλέκο Παναγούλη, χτισμένο στοκελί του. Χρόνια μετά, βλέποντας ακόματις σκοπιές, μνημονεύαμε το φόβο καιτον αγώνα εκείνων που είχαν ξεπεράσειτον φόβο.

Αφυπνίζοντας αντιφασιστικέςμνήμες

Ο περίπατος δεν είχε επετειακό χαρα-κτήρα, αλλά με αφορμή την επέτειο της21ης Απριλίου είχε στόχο να αφυπνίσειαντιφασιστικές μνήμες. Η Αντιφασι-στική Πρωτοβουλία θα τοποθετήσει,εξάλλου, και κάποιες πλάκες με πληρο-φορίες, για να σηματοδοτούν τους χώ-ρους και να κρατούν τη μνήμη ζωντανή,καθώς τα περισσότερα στοιχεία έχουνσβήσει.

Ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, από ταΑΣΚΙ, με λίγα λόγια έθετε το ιστορικόπλαίσιο και οι αφηγήσεις των βασανι-σμένων από τη δικτατορία ξεδιπλώνον-ταν, αποκαλύπτοντας το συγκροτημένομηχανισμό καταστολής και βασανιστη-ρίων των συνταγματαρχών. Τα οργανω-μένα και «προσεκτικά» βασανιστήριαστην Ασφάλεια, τα ανεξέλεγκτα καιεκτός ελέγχου βασανιστήρια στα στρα-τόπεδα, η επιλογή κάθε φορά κρατουμέ-νου προς βασανισμό, η καλλιέργειαφόβου και αβεβαιότητας. Ταυτόχροναπροέβαλε ανάγλυφα η συντροφικότητακαι η πίστη στη δημοκρατία, που κράτη-σαν τους αγωνιστές και τις αγωνίστριεςόρθιους. Η συγκίνηση ήταν μεγάλη. Οιαντιστασιακοί μιλούσαν και για συντρό-φους απόντες και παρόντες, κάποιοι

αφηγούνταν πρώτη φορά στιγμές βασα-νισμών.

Το στρατόπεδο του 505 τάγματος Πε-ζοναυτών και της 2η Μοίρας Αλεξιπτω-τιστών στον ∆ιόνυσο γκρεμίστηκε τη δε-καετία του 1980. Ο χώρος πέρασε στηνΚτηματική Εταιρεία του ∆ημοσίου καιάρχιζαν να χτίζονται συγκροτήματα κα-τοικιών, μισοτελειωμένα ακόμα, αίθου-σες πολλαπλών χρήσεων για σχολεία,γήπεδο ποδοσφαίρου. Σώζεται μόνο έναμικρό κτίσμα, μάλλον το ΚΨΜ του στρα-τοπέδου. Στον ∆ιόνυσο κρατούνταν σχε-

δόν αποκλειστικά άνδρες πολίτες από το1967 ακόμη, και η Μαρία Καλλέργη, ημόνη γυναίκα.

Οδυνηρές διηγήσεις

Εκεί φυλακίστηκαν οι πρώτοι αντιστα-σιακοί, που είχαν άμεσα ξεκινήσει τοναγώνα εναντίον της χούντας μέσα απότις δομές των αριστερών, κομουνιστικώνκυρίως, οργανώσεων. Τα βασανιστήριαήταν οργανωμένα από τον διοικητή τωνΠεζοναυτών ταγματάρχη Ιωάννη Μανου-σακάκη με συνδρομή εσατζήδων. Εικο-νικές εκτελέσεις, ηλεκτροσόκ, ξύλο ανε-ξέλεγκτο, το μαρτύριο της σταγόνας,χτυπήματα στις λαμαρίνες της στέγηςγια να μένουν άγρυπνοι, όπως διηγήθη-καν ο Νίκος Κιάος και ο Παύλος Κλαυ-διανός. Θαμμένος ζωντανός ο ΆγγελοςΠνευματικός, ταγματάρχης τότε και αρ-γότερα βουλευτής της Ν∆, έδινε κουρά-γιο στους άλλους. Σκληρά βασανισμένος

ο Χρήστος Ρεκλείτης, ο οποίος πέθανεπρόσφατα, όπως και ο Γιάννης Πετρό-πουλος, που επίσης λείπει. Στιγμές ανά-σας από αξιωματικούς που κρατούσαναντι-χουντική στάση, προσπαθούσανκάπως να προστατεύσουν τους κρατού-μενους, κι αργότερα κατέθεσαν ως μάρ-τυρες εναντίον των βασανιστών.

Το ξενοδοχείο «Πευκάκια» στη ∆ροσιάσήμερα έχει αλλάξει όνομα και έχει ανα-καινισθεί. Απέναντι έχει ανοίξει ένα με-γάλο εστιατόριο. Εκεί κρατήθηκαν,χωρίς δικαίωμα προαυλισμού, 22 κρα-τούμενοι, ένα χρόνο σχεδόν, Ιούλιο 1969– Απρίλιο 1970, ανώτατοι και ανώτεροιαξιωματικοί, βουλευτές, δικαστικοί,πρώην αξιωματικοί. Αντικομουνιστές μεμεγάλη δράση στον Εμφύλιο κυρίως,αλλά και αριστεροί. Τους βασάνισαν,τους τρομοκρατούσαν, χωρίς να τολμή-σουν να τους δικάσουν και ύστερα τουςεξόρισαν. Η κράτησή τους έγινε αναμφι-σβήτητα σε καλύτερες συνθήκες από ταστρατόπεδα. Ωστόσο, έπληξε τη χούντααπό τα μέσα και ακύρωσε την εικόνα τουΣτρατού ως προστάτη του αστικού καθε-στώτος.

Φιλόξενη υποδοχή

Με ειδική άδεια άνοιξε το στρατόπεδοτου Αγίου Στεφάνου και ο διοικητής δέχ-θηκε φιλόξενα το συλλογικό περίπατο.Το ΚΨΜ είχε ετοιμάσει αναψυκτικά, με-ζέδες και ωραίο χαλβά. Οι στρατιωτικέςφυλακές Μπογιατίου γκρεμίστηκαν τε-λείως στη δεκαετία του 1980. Κρατούμε-νοι υπήρχαν εκεί από το 1962, και πριντη χούντα, άνοιξη του 1967 του ΑΣΠΙ∆Α.Στην επταετία διοικητές ήταν ο Ν. Ζαχα-ράκης και το μεγαλύτερο διάστημα ο βα-σανιστής Π. Γκόρος.

∆υο αδέλφια δίπλα – δίπλα

Το Μπογιάτι ήταν τόπος εξόντωσηςκαι αδιανόητων βασανισμών εξευτελι-σμού και πόνου. Εκεί μεταφέρονταν κυ-ρίως όσοι είχαν πρώτα κρατηθεί στηνΑσφάλεια. Ήταν το φόβητρο για όσουςδεν έσπαγαν στις πρώτες ανακρίσεις,όπως τόνισε η Νάντια Βαλαβάνη. Ο Ιπ-ποκράτης Σαβούρας, ο Κώστας Κάπποςπου ακόμα και σήμερα δεν ήταν γνωστάόλα όσα υπέστη εκεί, βασανισμούς πουδύσκολα καταγράφονται, μέθοδοι πουείχαν τελειοποιηθεί τον Μεσαίωνα.

Σε κελί δυόμιση μέτρων έχτισαν τονΑλέκο Παναγούλη. Εκείνος, όπως κατέ-θεσε στη δίκη των βασανιστών, είχεκάνει το κελί «ένα κομμάτι Ελλάδα»,έγραφε «κάτω η χούντα» στους τοίχους,έκανε εικοσιπέντε φορές απεργία πεί-νας.

Ο Στάθης Παναγούλης δεν μπόρεσε ναμας ξεναγήσει. Ήταν κρατούμενος ενά-μιση χρόνο, έως τον Μάρτη 1974, χτι-σμένος σε κελί δίπλα από τον αδερφότου τον Αλέκο, χωρίς να βγει ούτε μια

μέρα έξω. Στο Μπογιάτι οι κρατούμενοιέζησαν τη σκλήρυνση του καθεστώτοςμε τη δικτατορία του Ιωαννίδη.

Και ένας «πολυεπίπεδος»μάρτυρας

Οι μάρτυρες του Ιεχωβά, φυλακισμέ-νοι πάνω από έξι χρόνια, αντιρρησίες συ-νείδησης, όπως ο Βασίλης ∆εδότσης, κυ-κλοφορούσαν περισσότερο μέσα στοστρατόπεδο και μπορούσαν να βοηθούντους έγκλειστους. Ο ∆εδότσης θυμάταιτα ουρλιαχτά για βοήθεια του Κάππου.Θυμάται κάθε 25η Μαρτίου και 28ηΟκτωβρίου που ξυλοκοπούσαν τελε-τουργικά όλους τους μάρτυρες του Ιε-χωβά. Τις ίδιες μέρες που αργότερα δι-κάστηκαν οι βασανιστές, ο ίδιος σε δι-πλανή αίθουσα δικαζόταν ξανά ως αρνη-τής στράτευσης.

Στο Μπογιάτι κρατήθηκαν τελευταίοι«τα αγόρια», μέλη του ΚΚΕ, της ΚΝΕ καιτης αντι-ΕΦΕΕ που είχαν συλληφθεί Φε-βρουάριο 1974 και από εκεί ξεκίνησε ητελευταία περίοδος λειτουργίας της Γυά-ρου, όπου τους μετέφεραν. Όρθιοι στονήλιο ο Θόδωρος Τζιαντζής, ο Ν. Κιάος, οΘανάσης Αποστολάς αφηγήθηκαν τιςημέρες της αντίστασης και των βασανι-στηρίων. Μέλος της ∆ημοκρατικής Άμυ-νας μίλησε για τις μεταφορές εξόριστωνστη Γυάρο τις πρώτες μέρες του 1967,όταν υπηρετούσε στο Ναυτικό, και μετάγια τις συλλήψεις - στο πολεμικό Έλλη -και την κράτηση των μελών της Άμυνας.

Οι βασανιστές του Στρατού δικάστη-καν και καταδικάστηκαν. Όπως είπε ηΝάντια Βαλαβάνη, έστω και με δυόμισημόνο χρόνια κράτησης στον Γκόρο, η δι-καιοσύνη αποδόθηκε. Αντίθετα οι βασα-νιστές της Ασφάλειας έμειναν ουσια-στικά ατιμώρητοι. Ο Γκόρος σκοτώθηκεαργότερα, όταν μεθυσμένος, μετά απόγιορτή χουντικών πίσω από το στρατό-πεδο, προσπάθησε να διασχίσει τηνεθνική οδό.

Θυσιάζονται ζωές ξανά

Σήμερα οι εξουσίες σε ευρωπαϊκό καιπαγκόσμιο επίπεδο θυσιάζουν ζωέςξανά, σήμερα οι ναζί στη χώρα μας δικά-ζονται και προσπαθούν να ανασυντα-χτούν, όπως τονίζουν μέλη της Αντιφα-σιστικής Πρωτοβουλίας. Σήμερα γίνον-ται προσπάθειες εξωραϊσμού της χούν-τας σε πολλά επίπεδα. ∆ράσεις στουςδρόμους και περίπατοι όπως της περα-σμένης Κυριακής, οδυνηροί αλλά τόσοουσιαστικοί, συμβάλλουν καθοριστικάστην αφύπνιση σε τοπικό επίπεδο, ανα-γκαία και συχνά επείγουσα. Κυρίωςόμως σηματοδοτούν τη συλλογική αντί-σταση για να ανατραπεί το καθεστώςέκτακτης, και τελικά διαρκούς, ανάγκηςκαι να νικηθεί ο φασισμός.

Μαρία Σπηλιωτοπούλου

ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ

Ένας συλλογικός περίπατοςσε ∆ιόνυσο, ∆ροσιά, Μπογιάτι

Η Αντιφασιστική Πρωτοβουλία ∆ιονύσου οργάνωσε συλλογικό περίπατο την Κυ-ριακή 26 Απριλίου «αναζητώντας τα ίχνη της Αντίστασης» στη δικτατορία, μεσυμμετοχή του ΣΦΕΑ και του Οργανισμού Νεολαίας, Άθλησης και Πολιτισμού«ΘΕΣΠΙΣ» του δήμου ∆ιονύσου. Κρατούμενοι της χούντας, Ρηγάδες, μέλη τουΠΑΜ Νέων, της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, της ∆ημοκρατικής Άμυνας, αλλά και μάρτυρεςτου Ιεχωβά, αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, νεότεροι πολίτες από τον ∆ιό-νυσο και ολόκληρη την Αττική επισκέφθηκαν τόπους κράτησης, βασανιστηρίωνκαι εξόντωσης. Η συμμετοχή απρόσμενα μεγάλη για τους οργανωτές και το λε-ωφορείο του δήμου δεν μας χώρεσε όλους.

Το Μπο γιά τι ή ταν τό ποςε ξό ντω σης και α δια νό η -των βα σα νι σμών ε ξευ -τε λι σμού και πό νου. Εκείμε τα φέ ρο νταν κυ ρίωςό σοι εί χαν πρώ τα κρα -τη θεί στην Ασφά λεια.Ήταν το φό βη τρο για ό -σους δεν έ σπα γαν στιςπρώ τες α να κρί σεις.

Ο ΑλέκοςΠαναγού-λης με τηνμητέρα τουΑθηνά καιτον αδελφότου Στάθη,δύο μέρεςαφούβγήκε απότις φυλα-κές Μπο-γιατίου(Αύγουστος1973)

Page 22: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 2255ΘΕΑΤΡΟ

∆ύο ακραία περιστατικά σχολι-κού εκφοβισμού τους τελευταί-ους μήνες «ξύπνησαν» απότομα

την ελληνική κοινωνία και την έβα-λαν να ασκηθεί για άλλη μια φοράστο αγαπημένο της σπορ, «να πέφτειαπό τα σύννεφα». Η υπόθεση του νε-αρού Βαγγέλη στα Γιάννενα -με έναακόμα παιδί νεκρό- θύμισε από μιαάλλη πλευρά το νεαρό Άλεξ στη Βέ-ροια πριν από κάποια χρόνια, ενώ τηνίδια πάνω κάτω εποχή ένα 22χρονοκορίτσι, μαθήτρια σχολής του ΟΑΕ∆στο Ρέντη, απείλησε με μαχαίρι τιςσυμμαθήτριές της που διασκέδαζανκοροϊδεύοντάς την. Οι συζητήσειςέδωσαν και πήραν για μερικές εβδο-μάδες και, όπως συνήθως συμβαίνει,το θέμα επισκιάστηκε από άλλες ει-δήσεις και ήδη άρχισε να ξεχνιέται.

Αλλά η ενδοσχολική βία είναι εδώ,δεν έχει πάψει. Κι ανάμεσα στις κα-τηγορίες των παιδιών που μπαίνουνστο στόχαστρο, «προνομιακή» θέσηέχουν εκείνα που δεν έχουν αποφασί-σει τη φυλετική τους ταυτότητα είτεέχουν ήδη διαφορετικό ερωτικό προ-σανατολισμό. Έτσι, λαμπρή ήταν ηπρωτοβουλία των εκπαιδευτικών σταΠετράλωνα να συζητήσουν επί μα-

κρόν γι’ αυτό και να προσπαθήσουννα βρουν τρόπους να μιλήσουν με ει-λικρίνεια στους μαθητές τους, να

τους ενημερώσουν σωστά και χωρίςφόβο και προκαταλήψεις, κυρίωςόμως με τέτοιο τρόπο που να δημι-ουργήσουν συνειδήσεις ανοιχτές στηδιαφορετικότητα και την ανάγκη σε-βασμού της. Μολονότι, κατά τη γνώμημου, το δυσκολότερο για ένα εκπαι-δευτικό είναι να βοηθήσει τους μαθη-τές του να αποδεχτούν τον εαυτό τουςκαι να κάνουν την επιλογή που θατους κάνει ολοκληρωμένες προσωπι-κότητες και ευτυχισμένους ανθρώ-πους.

Συνείδηση ελευθερίας

Ένας τρόπος να πλησιάσουν παιδιάκαι έφηβοι έννοιες όπως η διαφορε-τικότητα, η ελευθερία και το δι-καίωμα τις επιλογής, η ανάγκη τηςαγάπης και της αποδοχής, το κοινω-νικό και το βιολογικό φύλο, αλλά καινα δουν σε βάθος τα προβλήματα πουέχει ο άνθρωπος που τολμάει να δη-λώνει τη διαφορετικότητά του, τουςδρόμους και τις δυσκολίες που πέ-ρασε ως να φτάσει σ’ αυτό, είναι τοθέατρο.

Οι κυρίες Ασλανίδου και Βασιλείου-που ανήκουν σε μια προσέγγιση ηοποία ονομάζεται Process Work, καιβρίσκεται κοντά στην γιουγκιανήσχολή- συγκέντρωσαν προσωπικέςμαρτυρίες ομοφυλόφιλων ατόμων,αλλά και του περιβάλλοντός τους -κυ-ρίως γονέων- και με μια ομάδα ηθο-ποιών (στην οποία συμμετείχαν και οιίδιες) παρουσίασαν εν είδει αναλο-γίου αυτές τις μαρτυρίες, συγκλονι-στικές στην απλότητά και την ειλικρί-νειά τους, οι οποίες κάλυπταν ένα με-γάλο εύρος αντιδράσεων και προβλη-ματισμών σχετικών με την ομοφυλο-φιλία και τη διαφυλικότητα. Έπειταδραματοποίησαν επιλεγμένες κατα-στάσεις από αυτές τις μαρτυρίες, πουκινητοποίησαν συναισθηματικά και

νοητικά ποικιλότροπα το κοινό. Ιδιαί-τερα όταν, στο τέλος τις περφόρμανς,ένα άτομο κλείνεται σε κιβώτιο καισφραγίζεται εκεί μέσα -ένα εξαιρε-τικά εύληπτο και δυνατό σύμβολο τηςαποσιώπησης και της καταδίκης τηςδιαφορετικότητας.

Η ελληνική κοινωνία έχει εθιστεί σεμια τηλεοπτική παρουσίαση της ομο-φυλοφιλίας -για τη διαφυλικότηταέχουμε πολύ μακρύτερο δρόμο να δια-νύσουμε- που ισορροπεί με δυσκολίαανάμεσα στη φαιδρότητα, την επιφα-νειακότητα και τη γελοιοποίηση, οπιο απλός τρόπος να διαγράψεις έναζήτημα αντί να το αναδείξεις και νατο κοιτάξεις κατάματα. Έτσι δημι-ουργείται μια ψευδαίσθηση προοδευ-τισμού και δημοκρατικότητας, ενώστην πραγματικότητα, η αντιμετώ-πιση είναι βαθύτατα συντηρητική καιομοφοβική. Παρόλ’ αυτά, και είναιπαρήγορο, οι δύο ψυχολόγοι επέλε-ξαν να παρουσιάσουν αντιδράσεις γο-νέων -ιδίως μητέρων- που άφηναν χα-ραμάδες αλλαγής και ελπίδας. ∆ενείναι λίγο.

Στο τέλος, το κοινό χωρίστηκε σεομάδες για να συζητήσει τις αντιδρά-σεις του καθενός ξεχωριστά, ότανέπρεπε να δεχτεί στο περιβάλλον τουή να υπερασπίσει ένα ομοφυλόφιλο ήδιαφυλικό άτομο και ακολούθησε με-γάλη συνολική συζήτηση.

Το θέατρο ως έκφραση καιλύτρωση

Για άλλη μια φορά, φάνηκε η θερα-πευτική δύναμη του θεάτρου. Τόσοστη δραματοθεραπεία, όσο και γενικάστην ψυχοθεραπευτική ως βοηθητικόμέσο έκφρασης (creatives), αλλά καιστην αποεντατικοποίηση των συγ-κρούσεων, την απενοχοποίηση, ωςπηγή ενδυνάμωσης και ως μέσο κατα-νόησης των μελών μιας ομάδας καιεπίλυσης σοβαρών κοινωνικών προ-βλημάτων με παράλληλη ανάπτυξησχέσεων και κοινωνικής συνείδησης(π.χ. το Θέατρο του ΑουγκούστοΜπάαλ). Ο ρόλος του μέσα στην εκ-παιδευτική διαδικασία είναι σημαντι-κός και γόνιμος και το παράδειγμαδουλειάς των δύο ομάδων που δούλε-ψαν για να προετοιμάσουν το όλοδρώμενο, της Processwork.Hub καιτης Amate Performance, εμπνευστικό.

Σε μια εποχή που αβασάνιστα κατε-βαίνουν ως πρωτοποριακές οι μεγα-λύτερες μετανεωτεριστικές «μπούρ-δες», προκαλώντας στο νου των παι-διών σύγχυση (όπως η ανοιχτή δυνα-τότητα του αναγνώστη να παρεμβαί-νει στο λογοτεχνικό κείμενο και να τοαλλάζει!) είτε δημιουργώντας την

ψευδαίσθηση πως η παραγωγή τέχνηςείναι μια εύκολη διαδικασία και κάθετι που δημιουργεί κάποιος είναι τέχνη(!!!), τέτοιου τύπου χρήση της τέχνηςείναι λυτρωτική. Και για τον μαθητήκαι για τον εκπαιδευτικό. Αρκεί ναυπάρχει τόλμη και ευθύνη.

Είναι μεγάλη ανάγκη να ανοίξει τοσχολείο στα πραγματικά θέματα πουαπασχολούν τα παιδιά, να τα βοηθή-σει να εκφράσουν τις απορίες τους,τους φόβους τους, τους προβληματι-σμούς τους, να τα απαλλάξει από τιςοικογενειακές και κοινωνικές προκα-ταλήψεις και τα στερεότυπα, να ταοδηγήσει στην κριτική σκέψη και τηδημιουργία. Αλλιώς, ό,τι κι αν κά-νουμε, θα παραμείνει μια αποστεω-μένη δομή, βαθύτατα συνδεδεμένη μετις εξουσίες.

Σημειώνουμε τα ονόματα της ομά-δας: Χρυσή Βιδαλάκη, Νόπη Κεχάο-γλου, Βέρα Λάρδη, Βασιλική Λεκού,Στέφανος Παπαθανασίου, ΒασίληςΣκαρμούτσος.

Υπεύθυνοι παραγωγής: ΑντιγόνηΑυγερινού, Γιάννος Ηλιάδης.

Στη δουλειά αυτή θα επανέλθουμετο συντομότερο.

Mαρώ Τριανταφύλλου

Το δυσκολότερο για έναεκπαιδευτικό είναι ναβοηθήσει τους μαθητές τουνα αποδεχτούν τον εαυτότους και να κάνουν τηνεπιλογή που θα τους κάνειολοκληρωμένεςπροσωπικότητες καιευτυχισμένους ανθρώπους.

Ομοφοβία, σχολείο και θέατροΗ μεγάλη ανάγκη να ανοίξει το σχολείο στα πραγματικά θέματα που απασχολούν τα παιδιά

Ίσως ο τίτλος να είναι μεγαλεπίβολος. Θα ήθελα να μιλήσω σε πρώτοπρόσωπο για μια ουσιαστική και γόνιμη εμπειρία που είχα πριν απόμερικές ημέρες, όταν παρακολούθησα ένα εργαστήριο για την ομοφοβίακαι την τρανσφοβία που διοργάνωσαν οι ψυχολόγοι Αλεξάνδρα Βασιλείουκαι Λένα Ασλανίδου. Η όλη εκδήλωση έλαβε χώρα στην αίθουσαεκδηλώσεων του 76ου ∆ημοτικού Σχολείου Αθηνών, στα Πετράλωνα, υπότην αιγίδα ενός φωτισμένου σχολικού συμβούλου της πρωτοβάθμιας, τουΧάρη Παπαδόπουλου. Ήταν η δεύτερη παρόμοια εκδήλωση στα σχολείατης περιοχής, επιστέγασμα και οι δυο ενός πολύμηνου προγράμματοςενημέρωσης και προβληματισμού της τοπικής εκπαιδευτικής κοινότηταςυπό τον τίτλο «Η σεξουαλική αγωγή στο δημοτικό. Χτίζοντας υγιείςσχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα».

“Σχολείο γυναικών-ό,τι είναι να γίνει,ας γίνει”Hπαράσταση συνενώνει το έργο του

Μολιέρου «Σχολείο Γυναικών» καιτη νουβέλα του Βέντεκιντ «Mine ha-haή Σωματική αγωγή νεανίδων». Ηηρωίδα στο έργο του Βέντεκιντ, πουγράφτηκε το 1903, περιγράφει την εκ-παίδευση ενός κοριτσιού σε ένα ιδιόρ-ρυθμο οικοτροφείο θηλέων όπου οι μα-θητευόμενες οδηγούνται στον κόσμοτων ενηλίκων έχοντας προετοιμαστείγια να τον εξυπηρετήσουν ερωτικά. Σεαντίστιξη, η ηρωίδα στο έργο του Μο-λιέρου, που γράφτηκε το 1662, «διδά-σκεται» από τον μέλλοντα σύζυγό τηςτα συζυγικά της καθήκοντα - υποχρεώ-σεις. «Ο Μολιέρος», γράφουν οι συντε-λεστές της παράστασης, «κριτικάρει τοφαρισαϊσμό, την πνευματική χρεοκοπίακαι τον ωμό κυνισμό της αριστοκρα-τίας. Αποθεώθηκε από τα λαϊκά στρώ-ματα, μισήθηκε από τους ευγενείς καιαφορίστηκε από τον Πάπα. Ο Βέντεκιντήταν ένας προφήτης μέσα σε μια εποχήσκοταδισμού, αλλά και ο φόβος και οτρόμος της γερμανικής μπουρζουαζίας.Τα έργα του θεωρήθηκαν καθαρή πορ-νογραφία γιατί τόλμησε να παρουσιάσειθέματα όπως η σεξουαλική απελευθέ-ρωση και τα προβλήματα της εφηβείας,με αποτέλεσμα να απαγορεύονται ή ναλογοκρίνονται υπερβολικά. Ο Μολιέροςκαι ο Βέντεκιντ άσκησαν κριτική σταήθη της εποχής τους, κυρίως στην υπο-κριτική συμπεριφορά των ανώτερωνκοινωνικών τάξεων και οδηγήθηκαν, οπρώτος σε αλλεπάλληλες δικαστικές

διαμάχες και διωγμούς και, οδεύτερος, σε πολύμηνη φυλά-κιση».

Τη μετάφραση έκανε η ΞένιαΚαπλάνη, την σκηνοθεσία οΠέρης Μιχαηλίδης. Παίζουν οι:Λίνα Καλπαζίδου και ΓρηγόρηςΠατρικαρέας.

Παραστάσεις: 4, 5, 11, 12, 18,19, 25 και 26 Μαΐου, στις 10μ.μ.,στο Beton 7 (Πύδνας 7, Βοτανι-κός, τηλ. 210 7512625).Θ

ΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

Page 23: Εποχή 3 5 2015

2266 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΜΟΥΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΗΣειρά Γέφυρες που διευθύνειο ∆ημήτρης Μαραγκόπουλος,δίνει φέτος ιδιαίτερη θέση

στην κιθάρα, αυτό το όργανο που συν-δέει τόσο δημιουργικά την έντεχνη μετη λαϊκή μουσική. Στον κύκλο «Μέρεςκιθάρας» παρουσιάζονται έλληνες κι-θαριστές, οι οποίοι, εκτός από δεξιο-τέχνες ερμηνευτές, είναι και δάσκα-λοι με σημαντικό εκπαιδευτικό έργο.Με το διπλό ρεσιτάλ του Νότη Μαυ-ρουδή ολοκληρώνεται ο φετινός κύ-κλος.

Ο Νότης Μαυρουδής επί πέντε δε-καετίες, παράλληλα με τη διδασκα-λία, έχει δυναμική παρουσία στα κι-θαριστικά δρώμενα της χώρας μας.Έχει συνθέσει μουσική για το θέατροκαι τον κινηματογράφο. Άρχισε να δι-δάσκει κιθάρα το 1969 στη ∆ημοτικήΜουσική Ακαδημία του Μιλάνου καισυνέχισε στην Ελλάδα, όπου διδάσκειανελλιπώς από το 1975. Ο ΝότηςΜαυρουδής έχει ηχογραφήσει 30 προ-σωπικούς δίσκους με έργα για κλα-σική κιθάρα και δικές του συνθέσεις.

Στην απογευματινή συναυλία τρειςνεαροί κιθαριστές θα προλογίσουνμουσικά τον δάσκαλό τους. Η ΑρετήΜελάνη, που φοιτά στο Μουσικό Σχο-λείο Παλλήνης, επέλεξε για το πρό-γραμμά της τέσσερα κομμάτια τωνΛέο Μπρόουερ, Ναπολεόν Κόστε, Χο-ακίν Μαλάτς και Χόρχε Μορέλ. Τησκυτάλη θα πάρει, στη συνέχεια, ο

βραβευμένος κιθαριστής ΑλέξανδροςΚαρώκης, ο οποίος σπουδάζει στηνΑνωτάτη Μουσική Ακαδημία της Κο-λωνίας. Θα ερμηνεύσει έργα ΓιόχανΣεμπάστιαν Μπαχ, Αουγουστίν Μπάρ-ριος, Άστορ Πιατσόλα και Λέο Μπρό-ουερ. Το απογευματινό ρεσιτάλ θαολοκληρωθεί με συνθέσεις Γιόκοχ,Μπρόουερ, Μπρίτεν και Κόσκιν πουθα παρουσιάσει η σολίστ Άννα-ΜαρίαΓαλάνη, η οποία έχει στο ενεργητικότης εμφανίσεις σε αίθουσες συναυ-λιών και φεστιβάλ.

Στο βραδινό ρεσιτάλ για δύο κιθά-ρες που έχει τίτλο El Puerto [Το λι-μάνι], ο Νότης Μαυρουδής και ο Γιώρ-γος Τοσικιάν προτείνουν ένα μουσικόταξίδι στην Ισπανία και τη ΛατινικήΑμερική με κομμάτια και τραγούδια,τα ίχνη των οποίων χάνονται σταβάθη του χρόνου, διασκευασμένα απότους ίδιους για δύο κιθάρες. Οι λατι-νοαμερικάνικες μελωδίες ανωνύμωνδημιουργών του πρώτου μέρους προ-έρχονται από τη Βραζιλία, τη Βενε-ζουέλα, την Αργεντινή, τη Βολιβία, τοΜεξικό και την Κούβα, ενώ στο δεύ-τερο μέρος, το οποίο τιτλοφορείται«Έντεκα εύθραυστα τραγούδια», ηΜόρφω Τσαϊρέλη (φωνή) θα ερμηνεύ-σει συνθέσεις του Νότη Μαυρουδήπάνω σε ποίηση Μαρίας Πολυδούρη,Μιχάλη Γκανά, Άκου ∆ασκαλόπου-λου, Μάνου Χατζιδάκι, Μαίρης Φα-σουλάκη, Ηλία Κατσούλη, Γιώργου

Κορδέλλα και ΤάσουΣαμαρτζή. Θα την συ-νοδεύσουν με τις κιθά-ρες τους ο συνθέτηςκαι ο Γιώργος Τοσι-κιάν.

Την Πέμπτη 7Μαΐου, στις 6.30μ.μ.και τις 8.30μ.μ., στοΜέγαρο ΜουσικήςΑθηνών, αίθουσα ∆η-μήτρης Μητρόπουλος.Ελεύθερη είσοδος γιατην απογευματινή συ-ναυλία, ενώ για τηβραδινή: 12, 20, 8(Πολύτεκνοι, 65+), 5ευρώ (φοιτητές, νέοι,άνεργοι, ΑΜΕΑ).

ΟΕλληνοαρμένιος ΓεώργιοςΓκουρτζίεφ υπήρξε μία απότις πιο ενδιαφέρουσες όσο

και αινιγματικές, φιλοσοφικές φι-γούρες του 20ού αιώνα. Ο λόγοςτου, διεισδυτικός και ακαριαίος,είναι εμποτισμένος από οικουμενι-κές ιδέες, φέρνοντας κοντά τις φι-λοσοφικές, αποκρυφιστικές καιηθολογικές αναζητήσεις της αρ-χαίας Ανατολής με το σύγχρονο δυ-τικό στοχασμό και την τολμηρή επι-στημονική σκέψη. Ο νομαδικός τουβίος στα βάθη της Υπερκαυκασίαςκαι της Κεντρικής Ασίας και η ιδιό-τητά του ως ακούραστου «μουσικο-δίφη», άφησε πίσω του ένα πολύ-τιμο δώρο: μία πλούσια μνημονικήσυλλογή κοσμικών και τελετουργι-κών σκοπών της Ανατολής, η οποίασυνεχίζει να κεντρίζει μέχρι και σή-μερα το ενδιαφέρον και τη φαντασίατου σύγχρονου μουσικού.

Στο μουσικό μέρος της μουσικοα-φηγηματικής αυτής παράστασηςενορχηστρώνονται δύο ετερόκληταμουσικά σύνολα του Τμήματος Μου-σικής Επιστήμης και Τέχνης του Πα-νεπιστημίου Μακεδονίας. Με συνδε-

τικό κρίκο τις αφηγήσεις και τουςαφορισμούς του Γεώργιου Γκουρ-τζίεφ καθώς και εμβόλιμα αποσπά-σματα μαθητών του, επιχειρείται μιαφαντασιακή μουσικοποιητική ανά-πλαση και επεξεργασία διαφόρωνασιατικών μελωδιών και ύμνων πουσυνέλλεξε ο Γκουρτζίεφ.

Στη παράσταση, η προσωπικότητατου Γκουρτζίεφ ενσαρκώνεται απόδύο αφηγητές που αντιπροσω-πεύουν (συνεχώς σε αντίστιξη με τημουσική), δύο κομβικές παραπλη-ρωματικές πτυχές της πνευματικήςτου φυσιογνωμίας: αυτήν του περιη-γητή - αναζητητή, που μας κατευθύ-νει σε μια γνωριμία με εμβληματι-κούς σταθμούς της πολυδαίδαληςπεριπλάνησής του, και εκείνη τηςεμβάθυνσης στα μυστήρια του αν-θρώπου και την υπόσταση τουθείου. Η ιδέα καθώς και η καλλιτε-χνική επιμέλεια είναι των: JamesWylie και Θύμιου Ατζακά. Αφηγητέςοι: Θωμάς Κοροβίνης και ΣπύροςΣακκάς.

Παίζουν οι μουσικοί: Αλεξία Κα-λιαρδού (μπαγιάν), Άρτεμις Βαβά-τσικα (μπαγιάν), Βασίλης Ζιγκερί-

δης (κανονάκι), Γιάννης ∆ιονυσίου(βιολί), Νίκος Βαρελάς (κρουστά),Σταυρούλα Τρυφιάτη (καβάλι), Χρυ-σάνθη Γκίκα (πολίτικη λύρα).

Συμμετέχουν επίσης οι: ΣωκράτηςΣινόπουλος (πολίτικη λύρα), Ηλέ-κτρα Μηλιάδου (βιόλα ντα γκάμπα),Πάνος Λαμπρόπουλος (νέι), JamesWylie (σαξόφωνο), Θύμιος Ατζακάς(ούτι), Kωστής Πουλιανάκης (κρου-στά).

Την Κυριακή 3 Μαΐου, στις 9μ.μ.,στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονί-κης.

Ο μουσικός κόσμοςτου Γ. Γκουρτζίεφ

ΠερικλήςΧειλάς

ΟΠερικλής Χειλάς, ήδη απότην περίοδο της εφηβείαςτου, γράφει ποιήματα –σε

ηλικία 20 ετών εκδίδει τηνπρώτη ποιητική συλλογή του–ενώ παράλληλα συνθέτει ταπρώτα του τραγούδια που πολύαργότερα, το 2001, θα συμπερι-ληφθούν στο πρώτο προσωπικότου CD με τίτλο «Αταίριαστος»,ένα cd που απέσπασε εξαιρετι-κές κριτικές. Λίγο αργότερα κυ-κλοφόρησε και το δεύτερο cdτου με τίτλο «Ερωτιδέας». Συ-νεργάζεται με αξιόλογους μου-σικούς, όπως τους Τάσο Καρα-κατσάνη, Αντώνη Τουρκογιώργη,Μιχάλη Γρηγορίου, ∆ημήτρηΜπουζάνη και συγχρόνως πα-ρουσιάζει τα τραγούδια του σεμικρούς χώρους προσελκύονταςκάθε φορά ένα σημαντικό αριθμόπιστών φίλων. Και συνεχίζει...

Σε μία από τις σπάνιες ζωντα-νές εμφανίσεις του, παρουσιάζειτα τραγούδια από τους δύο προ-σωπικούς του δίσκους καθώςκαι νέο, ακυκλοφόρητο υλικό.

Τον συνοδεύει στην ερμηνείαη Μαριαστέλλα Τζανουδάκη.Μαζί του οι εξαιρετικοί μουσι-κοί Τάκης Φαραζής (keyboards)και Τάσος Μισυρλής (τσέλο).Guest ο Στέφανος Λογοθέτης.

Την Τετάρτη 6 Μαΐου, στις9.30μ.μ., στο Σταυρό Του ΝότουPlus (Φραντζή 14, Νέος Κόσμος).Είσοδος στο μπαρ: 12 ευρώ μεμπύρα ή κρασί.

Κωνσταντίνος& ΜατθαίοςΤσαχουρίδης

«Ψυχή και Σώμα», ένα μουσικό ταξίδιυψηλής αισθητικής και συγκίνησηςπου καταργεί τα καθιερωμένα μου-

σικά σύνορα, καθώς συνδυάζει την παράδοση μετη σύγχρονη μουσική. Πρωταγωνιστές η φωνήτου Κωνσταντίνου και η ποντιακή λύρα του Ματ-θαίου Τσαχουρίδη. Μαζί με 15 εξαιρετικούς μου-σικούς συνομιλούν επί σκηνής με ήχους των Που-τσίνι, Τσαϊκόφσκι, Χατζιδάκι, Πλέσσα, Rodrigo,συναντούν τον Στέλιο Καζαντζίδη, ανταμώνουνμε την ελληνική παράδοση, τις μουσικές γειτο-νιές του κόσμου και συστήνουν τις δικές τουςσυνθέσεις.

Τόσο η ακαδημαϊκή όσο και η καλλιτεχνική πο-ρεία των δύο αδελφών, αποτέλεσε πόλο έλξης γιαμια σειρά διακρίσεων από φορείς εντός και εκτόςσυνόρων.

Στην Ελλάδα γνωρίσαμε τον Κωνσταντίνο και

τον Ματθαίο Τσαχουρίδη από τη συνεργασία τουςμε τον Μίμη Πλέσσα στα Παιδιά της Νιόβης(ΝΕΤ) αλλά και από τη συμμετοχή τους σε μουσι-κές παραγωγές στο Ηρώδειο, το Φεστιβάλ Αθη-νών & Επιδαύρου, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνώνκαι Θεσσαλονίκης.

Σταθμός στη μέχρι τώρα πορεία τους αποτελείτο ειδικά γραμμένο για τη φωνή του Κωνσταντί-νου «Μοιρολόι για την Άλωση της Κωνσταντινού-πολης» από τον διάσημο άγγλο συνθέτη Sir JohnTavener (1944 - 2013) καθώς και η απονομή τουπρώτου βραβείου, από το Ίδρυμα Τεχνών Μεγά-λης Βρετανίας, στον Ματθαίο, ως τον «καλύτεροερμηνευτή μη δυτικού οργάνου». Αξιοσημείωτηείναι επίσης και η καλλιτεχνική διεύθυνση καιεποπτεία των δύο αδελφών στο 21ο ∆ιεθνές Βυ-ζαντινό Συνέδριο του Λονδίνου με πρόεδρο τηLady Marina Marks, υπό την αιγίδα του πρίγκιπαΚαρόλου της Ουαλίας.

Στην παράσταση συμμετέχει ο διακεκριμένοςκαλλιτέχνης Hussein Zahawy στα κρουστά (κουρ-δικό Daf). Επίσης τα τραγούδια «Ποτέ πια γενο-κτονία» και «Ο υπέροχος ύμνος της αγάπης» θασυνοδεύσει στο πιάνο ο Μίμης Πλέσσας.

Συντελεστές: Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης(φωνή, πιάνο), Ματθαίος Τσαχουρίδης (ποντιακήλύρα, ουζμπέκικη λύρα, περσική λύρα, λαούτο,μπουζούκι, ούτι, αφγανικό ρεμπάμπ, βιολί), Αν-τώνης Σαρακατσιάνος (πιάνο), Αθανάσιος Σωτη-ριάδης (πλήκτρα, «μπάγλαμα»), Γεώργιος Σκηπη-τάρης (καβάλ, κλαρίνο), Γεώργιος Κορτσινίδης(τύμπανα, κρουστά, ποντιακό νταούλι), ΙμπραήμΙμπραήμογλου (κρουστά), Ιωάννης Πούλιος (λα-ούτο, κιθάρες), ∆ημήτρης Γουμπερίτσης (κόντραμπάσο, ηλεκτρικό μπάσο), Ιωάννης Πούλιος(βιολί), Χρήστος Καλλιοντζίδης (βιολί), Αθανά-σιος Καρακώστας (βιολί), ∆ήμητρα Μέγγου(βιολί), Στέφανος Σεκέρογλου (βιόλα), Ντίνα Σα-ραντζή (τσέλο), Ειρήνη Μπακαλοπούλου (άρπα).

Το Σάββατο 9 Μαΐου, στις 8.30μ.μ., στο Μέ-γαρο Μουσικής Αθηνών, αίθουσα Χρήστος Λαμ-πράκης. Τιμές εισιτηρίων: 10, 20, 25, 40 ευρώκαι 8 ευρώ φοιτητικά.

«Μέρες κιθάρας» - Νότης Μαυρουδής

Page 24: Εποχή 3 5 2015

Νίκος Α. Μάντης«Πέτρα ψαλίδι χαρτί»Εκδόσεις ΚαστανιώτηΝοέμβριος 2014

Ακόμη δεν τον είδαμε Γιαννάκη τονβαφτίσαμε. Αλλά άπαξ και τονβαφτίσαμε, που σημαίνει ότι απο-

δεχτήκαμε πως έχει προκύψει ιδιαίτερηκατηγορία βιβλίων που εντάσσονται στη“λογοτεχνία της κρίσης”, αυτά πολλα-πλασιάζονται. Η θεματική ομπρέλα, έτσικι αλλιώς, είναι μεγάλη. Αρκεί να υπάρ-χει έστω και ένας ήρωας άστεγος, απο-λυμένος από την εργασία του ή, γενικό-τερα, δυστυχής, δεδομένης και πρόσφα-της βρετανικής έρευνας επιστημονικούεπιπέδου, που έδειξε ότι δυστυχία σταλογοτεχνικά βιβλία Αγγλόφωνων καιΓερμανόφωνων, μέσα στην τελευταία δε-καετία, σημαίνει οικονομική δυστυχία.Για ακόμη, μάλιστα, μεγαλύτερο άνοιγμααυτής της νεότευκτης λογοτεχνικής κα-τηγορίας, φτάνει η υπόθεση του βιβλίουνα εκτυλίσσεται στην “Αθήνα της κρί-σης”. Όσο αφορά την Ελλάδα της κρί-σης, αυτή υπάρχει μόνο ως αναφορά, κα-θώς σπανίως η ιστορία απλώνεται στονυπόλοιπο γεωγραφικό χώρο, όπως στοπρόσφατο μυθιστόρημα του Χρήστου Οι-κονόμου, «Το καλό θα ’ρθει από τη θά-λασσα».

Από αυτήν την άποψη, είναι ενδεικτι-κό πως το πρώτο μυθιστόρημα αυτής τηςκατηγορίας, που απέσπασε βραβείο, τιτ-λοφορείται «Άγρια Ακρόπολη». Σύμφω-να με τον συγγραφέα του, Νίκο Μάντη,είναι “ένα καθαρόαιμο βιβλίο επιστημο-νικής φαντασίας, στο οποίο οι σημερινοίεφιάλτες προβάλλονται στην Αθήνα του2159 μ.Χ.”, η οποία περιγράφεται ως“μία εντελώς διεθνοποιημένη κοινωνίαπολυεθνικών, βασισμένη στους κανόνεςδιοίκησης του εταιρικού μάνατζμεντ”. Ηορολογία υποδηλώνει τη νομική ιδιότη-τα του Νίκου Λαμπρόπουλου, που κρυ-βόταν μέχρι πρότινος πίσω από το ψευ-δώνυμο Νίκος Μάντης. Ο ίδιος αποκά-λυψε την ψευδωνυμία μετά τη βράβευσηκαι του εν λόγω, τρίτου πεζογραφικούβιβλίου του, μη αντέχοντας στον πειρα-σμό της προβολής.

Η συγκεκριμένη κατηγορία πεζογρα-φικών βιβλίων, χάρις και στο εύρος τηςθεματικής που επιτρέπει, τείνει να καλύ-ψει σχεδόν το σύνολο της παραγωγής.Σε αυτό συμβάλλουν, βιβλιοπαρουσια-στές και κριτικοί, που “αγκαλιάζουν” βι-βλία αυτού του τύπου, καθώς τους δί-νουν την ευκαιρία να γράψουν για “τακαυτά προβλήματα της επικαιρότητας”,καταπώς αποκαλούνται στο δημοσιο-γραφίζον λεκτικό τα οικονομικά επακό-λουθα της κρίσης. Ο χαρακτηρισμός λο-γοτεχνικό βιβλίο, προκύπτει μάλλον σανπαρελκόμενος, παρά ως διαπίστωση βά-σει αισθητικών κριτηρίων, αποβλέπο-ντας στη μεγαλύτερη προβολή του συ-γκεκριμένου τύπου βιβλίων. Ηθογραφή-ματα ή προς αποφόρτιση του κακόσημουχαρακτήρα της λέξης, νεοηθογραφήμα-τα, ρεαλιστικά ή και έκδηλα νατουραλι-στικά, που τελευταία επικράτησε να ανα-φέρονται, και πάλι προς εξωραϊσμό τηςλέξης, “φέτες ζωής”, απαξάπαντα συ-στήνονται ως λογοτεχνία. Στη συγκεκρι-μένη κατηγορία βιβλίων, δεν γίνεται,τουλάχιστον επί του παρόντος, λόγοςπερί παραλογοτεχνίας.

Οι οποιεσδήποτε κρίσεις, όμως, πολι-τικές παλαιότερα, οικονομικές σήμερα,επαναφέρουν στο προσκήνιο την ασα-φώς οριζόμενη αλλά σημαντική στη συλ-λογική συνείδηση “τάξη των διανοουμέ-νων”. Εντός της οποίας, οι συγγραφείςαποτελούν ένα ηγεμονικό τμήμα. Έτσι,επανακάμπτουν συζητήσεις για τον“συγγραφέα σε περιβάλλον κρίσης” ή“απέναντι στην κρίση”, συνοπτικότερα,για “τον ρόλο του συγγραφέα”. Προκύ-

πτουν ημερίδες, συναντήσεις, κύκλοι καισυναφείς εκδηλώσεις, όπου “έγκριτα μέ-λη της συγγραφικής κοινότητας” απο-φαίνονται υπέρ ενός ενεργού ρόλου τουσυγγραφέα σε περιόδους αιχμής. Το βα-σικότερο, απενοχοποιούν τον τυχόν επι-καιρικό χαρακτήρα του έργου του. Οπό-τε εκείνος ενδίδει στη μυθοπλαστική ευ-κολία, που εξασφαλίζει το πληθωρικό σεαφορμές και γεγονότα παρόν, με ανα-παυμένη τη συνείδησή του πως ανταπο-κρίνεται σε ό,τι η συγγραφική κοινότητααντιλαμβάνεται ως “πιεστικό αίτημα τηςκοινωνίας”.

Εικάζουμε πως αίσθημα υποχρέωσηςαπέναντι στη χειμαζόμενη χώρα θα

πρέπει να ώθησε τον Μάντη να συμβάλ-λει με ένα δεύτερο βιβλίο στη “λογοτε-

χνία της κρίσης”. Ίσως και αδικώντας ε-αυτόν, καθώς το ετοίμασε σε “χρόνο ντετε”, κατά τη σλανγκ των ηρώων του.Νοέμβριο 2013 βγήκε από το τυπογρα-φείο το «Άγρια Ακρόπολη», Νοέμβριο2014 το «Πέτρα ψαλίδι χαρτί». Πιθανώς,λόγω στενότητας χρόνου, αυτό το δεύτε-ρο δεν βγήκε μυθιστόρημα. Απεφεύχθη,πάντως, χάρις στην ευρηματικότητα τουσυγγραφέα, ο συνήθης αντιεμπορικόςχαρακτηρισμός “συλλογή διηγημάτων”.Ο χαρακτηρισμός “σπονδυλωτό μυθιστό-ρημα”, που επέλεξε, δηλώνει ότι πρόκει-ται για κάτι “σαν μυθιστόρημα”, ανεξάρ-τητα αν αυτό βρίσκεται πλησιέστερα σεσυλλογή “σύντομων ιστοριών”. Στην πα-ρουσίαση των αυτόνομων ιστοριών ωςτμημάτων μίας ενότητας, βοηθά η τοπο-θέτησή τους στον ίδιο χρόνο και τόπο,δηλαδή στην “Αθήνα της κρίσης”. Βασι-κό, πάντως, τέχνασμα για την επίτευξητου σπονδυλωτού χαρακτήρα παραμένειτο πηγαινέλα των ηρώων από τη μία ι-στορία στην άλλη, αλλάζοντας θέση στοκαστ των προσώπων, από πρωταγωνι-στές σε δευτεραγωνιστές ή και απλώς α-ναφερόμενα πρόσωπα.

Για το πλάσιμο των αθλίων της Αθή-νας, η προσωπική εμπειρία δεν είναι α-παραίτητη. Ούτε ο Ουγκώ είχε κατεβήστους υπονόμους των Παρισίων. Επι-προσθέτως, σήμερα, με την ηλεκτρονικήενημέρωση, δεν απαιτείται ούτε καν επι-τόπια έρευνα. Ωστόσο, ο Μάντης, παρου-σιάζοντας το βιβλίο του, ισχυρίζεται πωςήρωες και καταστάσεις, “είναι όλα και ό-λοι, μασκαρεμένοι, επινοημένοι αλλάκαι εντελώς υπαρκτοί”. Προσθέτει, μά-λιστα, πως έχει αγωνία “να μην προδώ-σει και να μην προδοθεί”. Οπότε, πιθα-νώς να αντλεί και από τη δικηγορική τουεμπειρία. Οι εξομολογητικές εκφράσεις,πάντως, που χρησιμοποιεί, ξενίζουν μετην αδόκιμη εκφραστική τους, που μάλ-λον υποδηλώνει συγγραφική αμηχανία:“Πρώτη φορά αγγίζω με το δέρμα της τέ-χνης μου καυτές επιφάνειες, άγριες, τσι-μεντένιες.” “Για πρώτη φορά προσπάθη-

σα να αρμέξω την μπαναλιτέ της ζωής”.Εκτός κι αν επιζητά να εναρμονιστεί μετους “μπανάλ” ήρωές του, παρασυρόμε-νος και από “το δέρμα της ψυχής μου”,που τραγουδάει η Λένα Αλκαίου.

Το μότο του μυθιστορήματος είναι απότον χρυσό δίσκο του Άκη Πάνου. “Θέλωνα τα πω όπως υπάρχουν στο μυαλό / Θέ-λω να τα πω σα να παραμιλώ”. Ο συγ-γραφέας με αυτό το τριάντα τόσο χρό-νων σουξέ προϊδεάζει για την προφορι-κότητα των ιστοριών του και το χύμα χα-ρακτήρα όσων λόγων εκφέρουν οι ήρωεςή αρθρώνουν ενδομύχως. ∆ίπλα στουςστίχους του τραγουδοποιού, ως μότο τουπρώτου κεφαλαίου, επιλέγεται η ερμη-νεία του πρώτου οριενταλιστή Σιλβέ-στρου ντε Σάσυ για τους “ασσασσίνους”.

Επίκαιρη η ανάκληση αυτής της ισλαμι-κής αίρεσης, που τρομοκρατούσε τουςΣταυροφόρους, θεωρώντας τη δολοφο-νία των εχθρών θρησκευτικό καθήκον.∆έκα αιώνες αργότερα, μόνο η ετυμολο-γία των λέξεων αλλάζει. Η πρόσφατη αί-ρεση των τζιχαντιστών, με την ονομασίατης, υπογραμμίζει την ιερότητα του πο-λέμου. Η ονοματοδοσία της παλαιότερηςέγινε από το χασίς, με το οποίο οι πιστοίπεριέρχονταν σε οραματική έκσταση γιατους μελλούμενους παραδείσους, ενδυ-ναμώνοντας εαυτούς προ της φονικήςδράσης.

Το μότο του πρώτου κεφαλαίου εισά-γει τους “ασσασσίνους” ως κυρίαρχουςήρωες ολόκληρου του μυθιστορήματος,έστω κι αν δεν έχουν νευραλγικό ρόλο σεόλους τους σπονδύλους του. Ήδη, απότις αρχές της δεκαετίας του 1990, εμφα-νίζονται μετανάστες - κυρίως Αλβανοί,μετά προστέθηκαν οι Σλαβόφωνοι - σταπεζογραφήματα νεότερων συγγραφέων.Κατά κανόνα, παρουσιάζονται ως ηθικάστοιχεία, που αδικούνται. Ο Μάντηςτους παρουσιάζει μεν ως “ασσασσί-νους”, αλλά εξ ανάγκης. Σε κάποιους,μάλιστα, δίνει χαρακτηριστικά τραγικούήρωα. Όλοι τους κινούνται εν μέσω θιά-σου, αποτελούμενου από τρομοκρατημέ-νους ντόπιους. Αυτοί οι αλλοδαποί “ασ-σασσίνοι” πρωταγωνιστούν στις πιο ε-ντυπωσιακές “φέτες ζωής”, που αντλείαπό “το γκρίζο παρόν”, ενώ συμμετέ-χουν και στη μελλοντολογική ουρά τουμυθιστορήματος. Κάτι σαν μυθιστόρημαφαντασίας, όχι όμως επιστημονικής, αλ-λά ιδεολογικοπολιτικής. Σε σύγκριση μετο προηγούμενο μυθιστόρημά του, θα τοχαρακτηρίζαμε “λάιτ” μελλοντολογία,τουλάχιστον ως προς το μέγεθος τηςπροβολής στο μέλλον. Αντί των αρχώντου 22ου αιώνα, που φαντασιωνόταν στοπροηγούμενο, εδώ αρκείται στην επινόη-ση για την επαύριον μιας κυβέρνησης “ε-θνικής σωτηρίας”, πλασμένης στο πρό-τυπο παλαιότερων δικτατορικών καθε-στώτων. Αυτή προκύπτει ως επακόλου-

θο της κρίσης, αλλά και της ανικανότη-τας πολιτικών προοδευτικής παράταξης.Στερεότυπη σύλληψη, καθώς υιοθετείτις ζοφερές προβλέψεις της κρίσης γιαάνθιση της “λαϊκίστικης ριζοσπαστικήςδεξιάς”.

Ηκρίση, στις διαδοχικές φάσεις της,αποτυπώνεται σε μία μόνο από τις

συνολικά πέντε ιστορίες του βιβλίου.Μένει, όμως, η εντύπωση ότι κυριαρχεί,καθώς οι ιστορίες τεμαχίζονται και τατμήματά τους παρατάσσονται σε μίαμάλλον αυθαίρετη σειρά. Ακριβέστερα,το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία μέρη.Το πρώτο είναι το εκτενέστερο, με έξικεφάλαια και τις τέσσερις ιστορίες, απότις οποίες οι δυο ολοκληρώνονται σε έ-να κεφάλαιο, μία απλώνεται σε δυο μησυνεχόμενα κεφάλαια, ενώ η ιστορία τηςκρίσης καταλαμβάνει το πρώτο και το έ-κτο κεφάλαιο, με ένα τελευταίο τμήμανα αυτονομείται στο τρίτο μέρος του μυ-θιστορήματος, που έχει ένα μόνο κεφά-λαιο. Αυτοτελής η πέμπτη ιστορία, εξε-λίσσεται στο δεύτερο μέρος, που χωρίζε-ται σε τρία συνεχόμενα κεφάλαια.

Ουσιαστικά, πρόκειται για τέσσερις“φέτες ζωής” συν μία παρωδία. Η βασι-κή “φέτα ζωής” είναι αυτή της κρίσης,που ξεκινάει στο πρώτο κεφαλαίο, μεδυο πρεζάκηδες, ψιλοδιαρρήκτες για τηδόση τους, έναν Αλβανό, που ήρθε δεκά-χρονος στην Ελλάδα και τον συμμαθητήτου, Ρουμάνο, που έγινε Χρυσαυγίτης καιείδε φως, καθώς, από παιδί της σφαλιά-ρας, μεταμορφώθηκε σε σωστό “ασσασ-σίνο”. Ο συγγραφέας δοκιμάζει και δο-κιμάζεται σε περισσότερους αφηγηματι-κούς τρόπους. Σε αυτήν, την πρώτη “φέ-τα ζωής”, καθώς είναι χωρισμένη σε τρίαμέρη, επεξεργάζεται τρεις αφηγηματικέςμορφές. Στο πρώτο τεμάχιο της ιστο-ρίας, παρουσιάζει τον βίο και την πολι-τεία του διδύμου των μεταναστών μέσααπό το μακρύ μονόλογο του Αλβανού,που κρατάει, όση ώρα πηγαίνει πεζή, α-πό Ομόνοια μέχρι Φορμίωνος στο Πα-γκράτι και στη συνέχεια, μέχρι Φραντζήστο Νέο Κόσμο.

Ναρκομανής, με έντονα συμπτώματασυνδρόμου στέρησης, περπατάει, τρέχει,τρεκλίζει, παρόλα αυτά ούτε στιγμή δενχάνει τον ειρμό κατά τις παρελθοντικέςαναδρομές. Γιατί αν τον έχανε, πολύ θαδυσκόλευε τον αναγνώστη. Ο συγγραφέ-ας, αυτήν την παραχώρηση στην αναγνω-σιμότητα του πονήματός του, την αντι-σταθμίζει με μακριές προτάσεις χωρίςτελεία στο αρμόζον ιδιόλεκτο, αλλά καιμε επιταχυνόμενο ρυθμό, ανάλογο με τησύγχυση που διακατέχει τον ήρωα. Περι-γράφει στέκια και αστυνομικές καταδιώ-ξεις, παράλληλα με την εξιστόρηση τωνδεινών των Αλβανών. Πολλαπλώς ιστο-ρημένα μεν, αλλά εδώ γίνονται πλέον ε-ρεθιστικά, καθώς η ταλαίπωρη Αλβανήμητέρα κατόρθωσε μεν να παντρευτείΈλληνα, αλλά της προέκυψε παιδερα-στής. Το θύμα, η βιασθείσα, Αλβανίδακόρη, πρωταγωνιστεί, στο καταληκτικόκεφάλαιο, ως άλλη Αντιγόνη, σε ρόλοντετέκτιβ-εκδικητή.

Το δεύτερο τεμάχιο, για την τύχη τουΡουμάνου, έχει τη μορφή σύντομων, δια-δοχικών στιχομυθιών μεταξύ δυο προ-σώπων, χωρίς αφηγηματικές γέφυρες.Ενώ, το τρίτο, γύρω από την κατάληξητης αλβανικής οικογένειας, προσομοιά-ζει με μυθιστορηματικό θρίλερ. Εδώ, σεαντιπαράθεση προς την αλβανική οδύσ-σεια, αναπαρίσταται η ζωή τριμελούς οι-κογένειας των βορείων προαστίων, πουκατοικεί σε μεζονέτα της Πολιτείας τε-τρακοσίων τετραγωνικών. Ο συγγραφέ-ας, για να αποδώσει με επάρκεια τουςαυτουργούς της κρίσης, επιστρατεύει ό-λα τα σχετικά στερεότυπα, αναμεμιγμέ-να με εκκεντρικές συνήθειες πλουσίων,όπως έναν έφηβο πύθωνα ως κατοικίδιο.

1091 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 2277ΒΙΒΛΙΟ

Ασσασ σί νοι, Χρυ σαυ γί τες, με τα νά στες

Έφη βος Βα σι λι κός Πύ θω νας ή ο πύ θων της κρί σης.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

Page 25: Εποχή 3 5 2015

2288 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ασσασ σί νοι, Χρυ σαυ γί τες, με τα νά στεςΗ δεύ τε ρη “φέ τα ζωής”, που α πο τε λεί ται α πό δυο μέ -

ρη, α φο ρά έ να ζευ γά ρι δι κη γό ρων, με ε πι τυ χη μέ νη ε -παγ γελ μα τι κή στα διο δρο μία στον ι διω τι κό το μέα, με -σαίας οι κο νο μι κής ε πι φά νειας, που του συμ βαί νουν α -πί θα νες α τυ χίες. Κα τ’ αρ χήν, α πο κτά έ να βρέ φος-τέ -ρας, “το μω ρό της κρί σης”, ό πως το α πο κά λε σαν. Ενώ,στο δεύ τε ρο μέ ρος, α φού έ χουν α παλ λα γεί α πό το παι -δί, χω ρίς συ ναι σθη μα τι κές α βα ρίες, ου σια στι κά το έ -χουν ξε χά σει σε Ίδρυ μα, υ φί στα νται τις συ νή θεις οι κο -νο μι κές συ νέ πειες της κρί σης. Μό νο που σε αυ τούςφθά νουν μέ χρι το βια σμό της γυ ναί κας α πό διαρ ρή κτη,που πλη ρο φο ρή θη κε πως έ κρυ βαν στο δια μέ ρι σμά τουςμι σό ε κα τομ μύ ριο ευ ρώ, το ο ποίο εί χαν α πο σύ ρει γιαμε γα λύ τε ρη α σφά λεια, και μπού κα ρε. Το δρά μα, ό μως,του συ ζύ γου βρί σκε ται στο ό,τι ε κεί νη το α πή λαυ σε. Τε -λι κά, ο λη στής ή ταν ο Ρου μά νος-Χρυ σαυ γί της της προ -η γού με νης ι στο ρίας. ∆ια φο ρε τι κής α τμό σφαι ρας εί ναιτο πρώ το τμή μα της ι στο ρίας τους, που ε πι κε ντρώ νε -ται στη σχέ ση της μη τέ ρας της γυ ναί κας με το τε ρα τό -μορ φο εγ γό νι της. Ο συγ γρα φέ ας πε ρι γρά φει ε πί σκε -ψή της στο ί δρυ μα, συν δυά ζο ντας σκη νές ω μού ρε α λι -σμού με ο νει ρι κού τύ που φα ντα σιώ σεις. Ως α πο τέ λε -σμα, η ψυ χο λο γία της γυ ναί κας δεί χνει μάλ λον α ντι φα -τι κή.

Γε νι κό τε ρα, δεν τον α πα σχο λούν τό σο οι χα ρα κτή ρες.

Σε με γα λύ τε ρη έ κτα ση, σκια γρα φεί χα ρα κτη ρι στι κούςτύ πους για να α πο τυ πώ σει νο ση ρές έως και βδε λυ ρέςκα τα στά σεις. Γι’ αυ τό και ε πι μέ νει σε με τα νά στες, Χρυ -σαυ γί τες, διε φθαρ μέ νους πο λι τι κούς, ι δε ο λο γι κούς ιν -στρού χτο ρες ε πί Χού ντας, που κα τέ λη ξαν μί ζε ροι γέ ρο -ντες, και α κό μη, ο μο φυ λό φι λους με α η δή χού για. Πα -ρά δειγ μα, η τρί τη “φέ τα ζωής”, ό που ξε δι πλώ νει τηντό σο προ σφι λή στα ΜΜΕ ι στο ρία, με τους με τα νά στεςνα στοι βά ζο νται σε πα λαιές πο λυ κα τοι κίες του α θη -ναϊκού κέ ντρου. Προ τι μά την πλέ ον εν δια φέ ρου σα εκ -δο χή, που θέ λει τον θύ τη να εί ναι κι αυ τός αλ λο δα πός.Επι νο εί, ω στό σο, και μία ι στο ρία, που α κό μη δεν έ χειπρο κύ ψει, ή, του λά χι στον, δεν α πο τέ λε σε εί δη ση τωνΜΜΕ. Στο ί διο κε λί των φυ λα κών Κο ρυ δαλ λού, βρί σκο -νται κρα τού με νοι, έ νας βα σα νι στής ε πί Χού ντας και έ -να α πό τα θύ μα τά του, τό τε φοι τη τής, που ε ξε λί χτη κεσε γε νι κό γραμ μα τέα υ πουρ γείου και υ πέ πε σε στοσφάλ μα του δω ρο λη ψίας.

Στο ι δε ο λο γι κο πο λι τι κό ε πί πε δο το πο θε τεί ται και τοδεύ τε ρο μέ ρος. Πρό κει ται για μία πα ρω δία της με τα πο -λι τευ τι κής πε ριό δου, που φτά νει μέ χρι σή με ρα, α πο -κτώ ντας χρο νι κό εύ ρος μιας α κε ραίας γε νιάς, α πό τονε κλο γι κό θρίαμ βο του ΠΑ ΣΟ Κ, το 1981, μέ χρι τη φυ -λά κι ση του πρώ του τη τά ξει υ πουρ γού. Θυ μί ζου με πωςη πα παν δρεϊκή πε ρίο δος έ χει α πο δο θεί με τον τρό ποτης πα ρω δίας, χω ρίς χον δρο ει δείς α πλο ποιή σεις, α πότον Γιώρ γη Για τρο μα νω λά κη, προ κρί σης, στο μυ θι στό -

ρη μα «Το χρο νι κό του ∆α ρείου».Ο Μά ντης ε πι λέ γει για το βι βλίο του έ ναν τίτ λο, που

δεί χνει κρυ πτι κός, α κό μη και σε ό σους έ χουν παί ξει κά -πο τε το “πέ τρα μο λύ βι ψα λί δι χαρ τί”. Ή, στη νεό τε ρημορ φή του, “πέ τρα ψα λί δι χαρ τί”, που ε πι λέ γε ται ωςτίτ λος και υ πα γο ρεύει την ει κό να ε ξω φύλ λου. Στο παι -χνί δι, η πέ τρα νι κά ει το ψα λί δι, α φού μπο ρεί να το κα -τα στρέ ψει, ε κεί νο νι κά ει πα ρο μοίως το χαρ τί, που νι -κά ει την πέ τρα, α φού μπο ρεί ό χι να την κα τα στρέ ψειαλ λά να την ε ξα φα νί σει, τυ λί γο ντάς την. Σύμ φω να μετο κει με νά κι του ο πι σθό φυλ λου, το παι χνί δι υ πο τί θε -ται ό τι α να φέ ρε ται στις τύ χες των κα τοί κων της χώ ραςσε κρί ση. Ντό πιων και με τα να στών. Αν η ε κά στο τε ε -ξου σία εί ναι η πέ τρα, αυ τή α φα νί ζει τους έ χο ντες, α -φού ε κεί νοι έ χουν προ η γου μέ νως α φα νί σει τους μη έ -χο ντες, κυ ρίως τους αλ λο δα πούς με τα νά στες. Τε λι κά,ό μως, σύμ φω να με τη μυ θο πλα σία, αυ τοί α πο βαί νουνοι κερ δι σμέ νοι, α φού ε πι ζούν, ε γκα τα λεί πο ντας τη βυ -θι ζό με νη χώ ρα. Μή πως θα πρέ πει να συ μπε ρά νου με ό -τι, κα τά τη συγ γρα φι κή φα ντα σία, αυ τοί θα συγ γρά -ψουν και την ι στο ρία της; Για τί, στην πα λαιά εκ δο χήτου παι χνι διού, το μο λύ βι νι κά ει το χαρ τί, που νί κη σετην πέ τρα, που νί κη σε το ψα λί δι.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

Νίκος Σίσκος [Siskos EPIC]

Μέσα από τα επινοημένα τοπία του Νίκου Σίσκουαναφύονται υβρίδια φύλων και ψυχικών κατα-

στάσεων, μαντόνες και τρολ, κερασφόροι ερωτιδείς,παιδίσκες στον κόσμο της Αλίκης των Θαυμάτων, γορ-γόνες και ανδρόγυνα πλάσματα, σκοτεινά χερουβίμ καιαθώοι Κένταυροι. Η σαρκαστική προσέγγιση θραυσμά-των από τον κόσμο της φαντασίας και του ονείρου,όπως σημειώνει ο Νίκος Βατόπουλος, προσφέρει σταέργα του καλλιτέχνη ένα σκοτεινό φως και ένα λαμ-περό σκοτάδι, με αποτέλεσμα ο θεατής να γίνεται κοι-νωνός στο πρωτογενές τοπίο μιας προεφηβικής αθωό-τητας, που τοποθετείται εντός ενός επαναπροσδιορι-ζόμενου ρευστού ερωτισμού και μιας διάχυτης αμηχα-νίας. Η έκθεση διαρκεί έως τις 6 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτηέως Παρασκευή 11π.μ. - 9μ.μ., Σάββατο 11π.μ. - 4μ.μ.

Ena art Gallery (Βαλαωρίτου 9Γ, Αθήνα, τηλ.:2103388501)

Τέχνη και πολιτική

Εντεκα εικαστικοί σχολιάζουν αιχμηρά, ειρωνεύον-ται και προκαλούν τη σύγχρονη πολιτική πραγμα-

τικότητα στην Ελλάδα και την Ευρώπη, σε μια ομαδικήπαρουσίαση που έχουν επιμεληθεί οι: Ρ. Αργυράκη, Τζ.Γεννηματά και Ά. Ντινοπούλου. Συμμετέχουν οι καλλι-τέχνες: Ά. Αντωνόπουλος, Τ. Ζερβεδάς, ∆. Ζουρούδης,Γ. Κονταράτος, Κ. Μορταράκος, Β. Πλοιαρίδης, Ξ. Σα-χίνης, Γ. Σκυλογιάννης, Μ. Φάρος, Γ. Φωκάς και Γ.Χαρβαλιάς.

Στο πλαίσιο της έκθεσης, την Παρασκευή 8 Μαΐου,

στις 8.30 τοβράδυ, διεξάγεται στρογγυλό τραπέζι με ομιλητές: τοναν. υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη, τον ομότιμο κα-θηγητή Κοινωνιολογίας και βουλευτή επικρατείας Κων-σταντίνο Τσουκαλά, τον καθηγητή Συνταγματικού ∆ι-καίου και ευρωβουλευτή Κωνσταντίνο Χρυσόγονο καιτον ομότιμο καθηγητή Φιλοσοφίας Παύλο Χριστοδου-λίδη, ενώ συντονίζει ο ιστορικός τέχνης Γιάννης Κολο-κοτρώνης.

Επίσης, στις 15 Μαΐου, στις 9 το βράδυ ο μαέστροςκαι συνθέτης Ελευθέριος Καλκάνης παρουσιάζει τοέργο του Frames και το «Τραγούδι για μια Πατρίδα», σεστίχους του ποιητή Ιάσωνα Λειδινού.

Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης (Ξενοκράτους 7, Αθήνα,τηλ.: 2107244552)

Lepanto: Η Ναυμαχίατης Ναυπάκτου

Το σημαντικό ιστορικό γεγονός της Ναυμαχίας τηςΝαυπάκτου τον Οκτώβριο του 1571 παρουσιάζεται

από τον Άλκη Πιερράκο, με γρήγορες όσο και στιβαρέςπινελιές σινικής μελάνης σε χαρτί, με το Ιόνιο Πέλαγοςως αφαιρετικό σκηνικό και τη ζωγραφική του ως αφη-

γηματική και εικονοπλαστική δύναμη. Τα σχέδιά του«εικονογραφούν» την κρίσιμη για την εξέλιξη του ευ-ρωπαϊκού πολιτισμού ναυμαχία που καθόρισε εν πολ-λοίς την ευρωπαϊκή τύχη και ιστορία, και μας υπενθυ-μίζουν την ικανότητα του εικαστικού λόγου να λει-τουργεί σε ένα κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο,αφού κάνει επίκαιρη την ιστορική μνήμη, μεταφέρειμηνύματα και διεγείρει το συναίσθημα. Η έκθεση λει-τουργεί έως τις 14 Ιουνίου.

Λατινικό Παρεκκλήσι, Παλαιό Φρούριο Κέρκυρας(πληρ.: 2310589141 – Κρατικό Μουσείο ΣύγχρονηςΤέχνης)

As I walkedout one morning

Σχέδια και digital prints με θέμα την Αθήνα παρου-σιάζει ο σουηδός καλλιτέχνης Daniel Egneus. Με

έναυσμα το προσωπικό του καθημερινό δρομολόγιοαπό το σπίτι, το γραφείο και αντίστροφα, ο καλλιτέ-χνης ξεκίνησε να εικονογραφεί τους αθηναϊκούς περι-πάτους του, δηλαδή την οδό Πιττακή, την Αθηνάς, τηνπλατεία Αγ. Ειρήνης, τη Βαρβάκειο αγορά και πολλούςάλλους δρόμους, ψάχνοντας τις λεπτομέρειες, τοναπόηχο του γαλάζιου ουρανού πάνω στα κτίρια, τη γοη-τεία της ομορφιάς με την ασχήμια της μαζί. Η έκθεσηεγκαινιάζεται την Πέμπτη 14 Μαΐου και διαρκεί μέχριτις 6 Ιουνίου. Ωράριο: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή11π.μ. - 3μ.μ. και 5 - 8μ.μ., Τετάρτη 11π.μ. - 3μ.μ., Σάβ-βατο 11π.μ. - 2μ.μ.

Zoumboulakies Galleries (Πλ. Κολωνακίου 20,Αθήνα, τηλ.: 2103608278)

ΗΚλαίρη φθάνει στη Μαχάμπ, όπου μαίνεται έναςεμφύλιος πόλεμος. Καλείται να αναγνωρίσει έναπτώμα, το οποίο πιθανόν να ανήκει στον Άλκη,

τον αγνοούμενο άντρα της. Εκεί θα έρθει σε επαφή μετον Μιχαήλ, έναν αινιγματικό υπάλληλο της ελληνικήςπρεσβείας, που θα την οδηγήσει σε ένα ταξίδι στηνέρημο. Ένας διπλωμάτης καριέρας, μια λαμπερή τηλε-παρουσιάστρια ειδήσεων και ένας βραβευμένος φωτο-ρεπόρτερ συναντώνται σε έναν τόπο αφιλόξενο, εφιαλ-τικό. Θα έρθουν αντιμέτωποι με τις ορατές και λιγό-τερο ορατές μορφές βίας που μας συγκροτούν ως ατο-μικά και συλλογικά υποκείμενα. Κουβαλούν μαζί τουςπάθη, μυστικά και ενοχές, που τους ενώνουν και τουςχωρίζουν, που θα τους οδηγήσουν σε σύγκρουση μέχριθανάτου ή έρωτα. Πρόκειται για ένα έργο με αναφορέςστη σύγχρονη πραγματικότητα, με προεκτάσεις πολιτι-κές, κοινωνικές, υπαρξιακές. Τι είναι η έρημος για τουςήρωες του έργου; Ο Άλκης είναι ζωντανός ή νεκρός; Τιρόλο παίζει ο Μιχαήλ; Πώς θα εξελιχτεί η ζωή τηςΚλαίρης; Σασπένς, ατμόσφαιρα και εκπλήξεις μέχρι τοτέλος.

Σκηνοθεσία: Γιώργος Γιανναράκος, σκηνική εγκατά-

σταση: Ιβάν Παπαδόπουλος, ενδυματολόγος: ΜαρίληΖαρκάδα, μουσική: Κώστας Μαντζώρος, επιμέλεια κίνη-σης: ∆ήμος Αμπράζης, φωτισμοί: Γιώργος Ζορμπάς,βοηθός σκηνοθέτη: Πένυ Ζήση, φωτογραφίες: ΡουΖάνου, σκηνοθεσία τρέιλερ: Γιώργος Ζορμπάς, μοντάζτρέιλερ: Χρόνης Τσιχλάκης. Παίζουν οι ηθοποιοί: Κώ-στας Καζανάς, Ερρίκος Λίτσης και Νάνα Παπαδάκη.

Τις φωτογραφίες που εντάσσονται στη σκηνική εγκα-τάσταση της παράστασης παραχώρησε ο φωτορεπόρ-τερ – κινηματογραφιστής Σπύρος Τσακίρης.

Παραστάσεις: Τα Σάββατα 2, 9 και 16 Μαή, στις9.15μ.μ. και τις Κυριακές 3, 10 και 17, στις 8μ.μ., στοθέατρο Radar (Πλατεία Αγίου Ιωάννη & Πυθέου 93, τηλ.:210 9769294). Τιμή εισιτηρίου: 12 και 8 ευρώ.

video teaser: youtu.be/zoSXpLllxjA

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣΧΑΡΤΗΣ

Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου• [email protected]

“Ταξίδι στην έρημο”του Γιάννη Παπάζογλου

Page 26: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 2299KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Είναι κάτι παιδιά που δεν μοιάζουνμε τα άλλα. Που από κάποια γνω-στή ή άγνωστη αιτία διαμορφώ-

νουν αποκλίνουσες συμπεριφορές, γί-νονται βίαια, αντικοινωνικά. Είναι και ηοικογένεια στην οποία μεταφέρεται τοπρόβλημα, το οποίο μεγιστοποιείταιόταν αυτή έχει τα δικά της προβλήματα,όπως π.χ. αν είναι μονογονεϊκή, με οικο-νομικά προβλήματα κ.λπ.

Ο Ξαβιέ Ντολάν θεωρείται -και είναι-το παιδί θαύμα το γαλλόφωνου καναδι-κού (Κεμπέκ) κινηματογράφου. Μόλις25 ετών, έχει ήδη σκηνοθετήσει πέντεμεγάλου μήκους ταινίες, με την πρώτηστα 19 του. Η τελευταία του ταινία,«Mommy», μοιράστηκε, με το Ζαν ΛικΓκοντάρ παρακαλώ, το βραβείο της Επι-τροπής στο Φεστιβάλ των Κανών. Εκρη-κτικό ταλέντο, ο Ντολάν σκηνοθετεί,γράφει το σενάριο, χειρίζεται την κά-μερα, επιμελείται τα κοστούμια και τασκηνικά, κάνει το μοντάζ, είναι παραγω-γός, συχνά πρωταγωνιστεί κιόλας.Όλους τους παραπάνω ρόλους, εκτόςαπό τον τελευταίο, έχει ο Ντολάν στο«Mommy», μια ταινία-γροθιά η οποία κα-ταπιάνεται με ένα θέμα που συχνά η κοι-νωνία μας το αντιμετωπίζει με την «εύ-κολη» λύση της καταστολής.

Με το ξεκίνημα της ταινίας διαβά-ζουμε πως η ιστορία που πρόκειται ναπαρακολουθήσουμε διαδραματίζεται σεένα φανταστικό Καναδά, όπου μετά τιςομοσπονδιακές εκλογές του 2015 εκλέ-γεται μια νέα κυβέρνηση. Μετά από δύομήνες παρουσιάζεται το νομοσχέδιο 8-18με το οποίο τροποποιείται η πολιτικήτων υπηρεσιών υγείας. Συγκεκριμένα μετον αμφιλεγόμενο νόμο S-14 ορίζεταιπως ο γονέας τέκνου με προβληματικήσυμπεριφορά, που έχει οικονομική δυ-σχέρεια και αντιμετωπίζει σωματικό ήψυχολογικό κίνδυνο έχει το ηθικό και τονομικό δικαίωμα να δώσει το παιδί τουστη φροντίδα οποιουδήποτε δημόσιουνοσοκομείου χωρίς καμία περαιτέρω νο-μική διαδικασία. Στη συνέχεια, ξεκινά ηταινία και όλα τα παραπάνω ξεχνιούνταιγια να τα θυμηθούμε ξανά προς το τέλος.

Όλα αρχίζουν σε ένα ίδρυμα που φι-λοξενεί παιδιά με βίαιη συμπεριφορά.Εκεί βλέπουμε την Ντι να πηγαίνει για ναπαραλάβει το 16χρονο γιο της, Στιβ, οοποίος αποβάλλεται επειδή επιτέθηκεκαι τραυμάτισε σοβαρά ένα άλλο παιδί.

∆εν έχει άλλη επιλογή παρά να πάρει τογιο της στο σπίτι. Η Ντι είναι χήρα, μένειάνεργη και πρέπει να φροντίσει το γιοτης, τον οποίο υπεραγαπά. Οι συγκρού-σεις ανάμεσά τους είναι συνεχείς, εκείνηπροσπαθεί για το καλύτερο ενώ ψάχνειγια δουλειά, εκείνος δημιουργεί προβλή-ματα. Η σχέση τους διαρκώς δοκιμάζε-ται μέχρις ότου η καταλυτική εμφάνισητης Κάιλα, μιας γυναίκας που μετακό-μισε με τον άντρα και τον παιδί της στοαπέναντι σπίτι θα αλλάξει τις ισορρο-πίες. Η Κάιλα είναι δασκάλα σε αναρρω-τική άδεια λόγω κάποιου ψυχολογικούπροβλήματος και προσφέρεται να βοη-θήσει την Ντι και τον Στιβ αναλαμβά-

νοντας μάλιστα να του κάνει κατ’ οίκονμαθήματα. Η Ντι, ο Στιβ και η Κάιλα χαί-ρονται τη σχέση τους. Η μητέρα είναι αι-σιόδοξη και έχει βρει μια προσωρινήδουλειά, ο Στιβ κάνει όνειρα για νασπουδάσει, η Κάιλα αρχίζει να γελάει. Τομέλλον δεν είναι πια σκοτεινό αλλά γε-μάτο ελπίδα. Τι συμβαίνει όμως με τοπαρελθόν; Μια αγωγή φτάνει με το τα-χυδρομείο και οι γονείς του παιδιού πουτραυμάτισε ο Στιβ στο ίδρυμα ζητούν ένατεράστιο ποσό το οποίο ξόδεψαν για τηναποκατάστασή του. Η Ντι ζητά τη βοή-θεια ενός γείτονα δικηγόρου ο οποίοςτην φλερτάρει. Η ιδέα δεν αρέσει στοΣτιβ, η έξοδος των τριών θα είναι κατα-

στροφική. Υστερα θυμόμαστε την αρχή,το νόμο S-14.

Όπως έχει πει ο Ντολάν, αυτό που τονεμπνέει και αγαπά περισσότερο απόκάθε τι, είναι η μητέρα του. «Και ότανλέω η μητέρα μου, νομίζω ότι εννοώ ημητέρα γενικά, η φιγούρα που αντιπρο-σωπεύει», λέει. Έτσι ο ίδιος μας οδηγεί,ήδη με τον τίτλο «Mommy», σε αυτό πουθέλει. Σε μια ταινία που κυριαρχεί τοπρόσωπο της μητέρας, μια γυναίκα ηοποία αγωνίζεται να μεγαλώσει μόνη έναπαιδί με προβλήματα δείχνοντας του τηναπεριόριστη αγάπη της. Μια γυναίκα ηοποία δοκιμάζει τα όρια των αντοχώντης, που δεν έχει προσωπική ζωή, που οισχέσεις της περιορίζονται στη νέα γειτό-νισσα. Κι εκείνη; Μια άλλη γυναίκα,κάπως αινιγματική, με τα δικά της προ-βλήματα. Η μητρότητα και οι σχέσεις σεμια ταινία που είναι γυρισμένη με δυνα-μισμό και νεύρο. Με την κάμερα να κι-νείται και να καταγράφει τις εκρήξειςτου Στιβ, την απόγνωση της Ντι, τις αν-τιδράσεις της Κάιλα.

Η σκηνοθεσία είναι στεγνή, σχεδόν κυ-νική. Ο Ντολάν δεν αφαιρείται ούτεστιγμή, οι εύκολοι μελοδραματισμοί εξο-βελίζονται, οι χαρακτήρες διογκώνονται.Σε πολλές περιπτώσεις η ζωή είναισκληρή και οι άνθρωποι οφείλουν να πά-ρουν αποφάσεις. ∆ύσκολες αποφάσεις.«Αυτός ο κόσμος δεν έχει πολλή ελ-πίδα», λέει η Ντι στην τελευταία της συ-ζήτηση με την Κάιλα. «Αλλά μ’ αρέσει ναπιστεύω ότι είναι γεμάτος από ανθρώ-πους που πιστεύουν. Καλύτερα έτσι,γιατί όσοι ελπίζουμε μπορούμε να αλλά-ξουμε τα πράγματα», συνεχίζει.

[email protected]

«MOMMY»

Σχέσεις στοργής,σχέσεις απόγνωσης

«1001 Γραμμάρια» (1001 Gram) του Μπεντ Χάμερ: Η Μαρίεείναι μια όμορφη αλλά αφοσιωμένη στη δουλειά της καιαυστηρή επιστήμονας. Ένα ετήσιο συνέδριο για τα μέτρακαι τα σταθμά, την φέρνει από την πατρίδα της, τη Νορβη-γία, στο Παρίσι. Εκεί, στη γοητευτική γαλλική πρωτεύουσα,η Μαρίε θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη ζωή και τις καταπιε-σμένες επιθυμίες της. Ρομαντική κομεντί με εύστοχες πι-νελιές υπόγειου χιούμορ, κάτι που χαρακτηρίζει τις ται-νίες των σκανδιναβικών χωρών.

«Γυναίκα από χρυσό» (Woman In Gold) του Σάιμον Κέρτις:Μετά το θάνατο της αδελφής της, η Μαρία Άλτμαν αποφά-σισε να διεκδικήσει πέντε πίνακες του Κλιμτ οι οποίοι ανή-καν στην οικογένειά της αλλά τους άρπαξαν οι ναζί. Εξήνταχρόνια έχουν περάσει και οι πίνακες βρίσκονται στη Βιένηστην αίθουσα Μπελβεντέρε. Ανάμεσα στους πίνακες είναικαι η «Γυναίκα από χρυσάφι», στον οποίο απεικονίζεται ηθεία της Άλτμαν -αδελφή της μητέρας της- Αντέλ Μπλοχ-Μπάουερ. Αρχικά απευθύνθηκε στην κυβέρνηση της Αυ-στρίας, η οποία όμως δεν έδειξε καμία προθυμία να εξετά-σει το αίτημά της κι έτσι αναγκάστηκε να καταφύγει στοΑνώτατο ∆ικαστήριο των ΗΠΑ. Ως αμερικανίδα πολίτιςείχε αυτό το δικαίωμα και μέσω της αμερικανικής δικαιο-σύνης μήνυσε την Αυστρία. Η δικαίωση της Μαρίας Άλτμανήταν μια μεγάλη νίκη της δικαιοσύνης.

«Οι Εκδικητές: Η εποχή του Ούλτρον» (Avegers: Age Of Ul-tron) του Τζος Γουέντον: Η επιτυχία της πρώτης ταινίαςτης Μάρβελ οδήγησε, όπως συνηθίζεται, στη συνέχειά της.Ακολουθώντας, λοιπόν, τη συνταγή της προηγούμενης ται-νίας, έχουμε ξανά τους γνωστούς υπερ-ήρωες να αναλαμ-βάνουν την προστασία της Γης, η οποία κινδυνεύει από τονΟύλτρον, ένα ρομπότ τελευταίας τεχνολογίας που πάσχειαπό μεγαλομανία! Ο Τόνι Σταρκ προσπαθεί να ενεργοποι-ήσει ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης για να διατηρή-σει την τάξη αλλά ο Ούλτρον έχει άλλα σχέδια. Άιρον Μαν,Χαλκ, Κάπτεν Αμέρικα, Θορ, Μαύρη Χήρα και Χόκι αναλαμ-

βάνουν δράση. Μόνον οι Εκδικητές μπορούν να σώσουν τηνκατάσταση.

«Araya» της Μαργκό Μπενασεράφ: Αριστουργηματικό ντο-κιμαντέρ το οποίο στο Φεστιβάλ των Κανών το 1959 μοι-ράστηκε το βραβείο της ∆ιεθνούς Ομοσπονδίας ΚριτικώνΚινηματογράφου, εξ ημισείας με το «Χιροσίμα, αγάπη μου»,του Αλέν Ρενέ. Η σκηνοθέτιδα κατορθώνει να μετατρέψεισε κινηματογραφικό ποίημα μια ταινία γυρισμένη σε μιασκληρή και άγονη περιοχή της Βενεζουέλας, όπου οι άν-θρωποι για να επιβιώσουν εργάζονταν στα αλατωρυχεία.Η Μπενασεράφ, με καταγωγή από τη Βενεζουέλα και σπου-δές κινηματογράφου στο Παρίσι, καταφέρνει να παρουσιά-σει τις σκληρές συνθήκες εργασίας σε έντονο κοντράστπου κόβει την ανάσα, με την κάμερά της να μας αποκαλύ-πτει αριστουργηματικά το τοπίο και τους ανθρώπους σεμια ταινία που συγκρίνεται με το «Η γη τρέμει» του Λου-κίνο Βισκόντι. Η Μπενασεράφ καταγράφει 24 ώρες απόζωή των εργατών σε μια από τις πιο στέρφες περιοχές τουκόσμου, όπου οι άνθρωποι από το 1500 βασίζονταν απο-κλειστικά σε αυτά που τους έδινε η θάλασσα: αλάτι καιψάρια.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

«1001 Γραμμάρια»

Page 27: Εποχή 3 5 2015

3300 Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Του Σων Γκουντ

Λίγες μέρες πριν η κοινωνική ανα-ταραχή στη Βαλτιμόρη πάρει δια-στάσεις που δεν είχαν επαναλη-

φθεί για δεκαετίες, ο Νταν Ρόντρικς,συντάκτης της εφημερίδας «Sun» Βαλ-τιμόρης, περιέγραφε την απογευματινήδιαδήλωση της Κυριακής ενάντια στηναστυνομική βία: Ειρηνική. Κατάλληληγια οικογένειες. Μια έκφραση δικαιολο-γημένου θυμού.

Όμως, κατέληγε με παράπονο: «Καικαθώς γράφω αυτές τις γραμμές, η δια-δήλωση για τον Φρέντι Γκρέι αρχίζει ναγίνεται βίαιη». «Το όνειρο της ΑυριανήςΒαλτιμόρης καταρρέει.»

Ποια ήταν η αιτία του δακρύβρεχτουτόνου τού Ρόντρικς; Όπως φαίνεται, ηκαταστροφή μερικών περιπολικών καιτα σπασμένα τζάμια κάποιων επιχειρή-σεων στο Inner Harbor.

Και η «Αυριανή Βαλτιμόρη» που απα-σχολεί τη σκέψη του; Ένα όραμα πουβασίζεται όχι στην επένδυση στις εδώκαι πολύ καιρό παραμελημένες κοινό-τητες, αλλά στην προσέλκυση νέωνεπαγγελματιών και τουριστών. Είναι έναόραμα που δεν αγγίζει τη φυλετική καιταξική ανισότητα –ακόμα και αν ευαγ-γελίζεται τον μη αποκλεισμό και τις ευ-καιρίες που θα προκύψουν.

Αναλώσιμος πληθυσμός

Η Βαλτιμόρη είναι, λοιπόν, μια απότις πολλές πόλεις με τους δικούς τουςΦρέντι Γκρέι: ένας τόπος όπου το ιδιω-τικό κεφάλαιο άφησε τεράστια τμήματατης πόλης να σαπίσουν, όπου υπάρχειχάσμα ανάμεσα στις ευκαιρίες πουέχουν οι μαύροι και οι λευκοί κάτοικοιστη ζωή τους- και όπου οι μπάτσοι πε-ριπολούν με βάρβαρους τρόπους έναν«αναλώσιμο» πληθυσμό.

Τα πρόσφατα επεισόδια συνέβησαντην ίδια μέρα που κηδεύτηκε ο Γκρέι, οεικοσιπεντάχρονος που η σπονδυλικήτου στήλη σχεδόν έσπασε στα δύο κατάτη σύλληψή του από την αστυνομία. Οιδιαδηλώσεις δεν έχουν σταματήσει απότις 19 Απριλίου, την ημέρα του θανάτουτου.

Ο ξεσηκωμός ξεκίνησε όταν αστυνο-μικές δυνάμεις συγκεντρώθηκαν στο εμ-πορικό κέντρο West Baltimore, μεαφορμή καλέσματα φοιτητών στα μέσακοινωνικής δικτύωσης για «εκκαθά-ριση»και έχοντας συντάξει μελοδραμα-τικές αναφορές περί μιας «συνεργασίαςσυμμοριών» που σκόπευαν να επιτεθούνστην αστυνομία. Στην έντονη (αν καιάνιση) συμπλοκή που ακολούθησε, η

αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων καιπυροβόλησε με πλαστικές σφαίρες. Τοπλήθος νεαρών εκτόξευσε τούβλα καιμπουκάλια με νερό. (Κάποιοι αστυνομι-κοί απάντησαν ξαναπετώντας τα προςτο μέρος τους.)

Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν στιςγειτονικές συνοικίες και η έντασή τουςκλιμακώθηκε το απόγευμα και τοβράδυ. Όταν έφτασα κατά τις 5.30 στοσταθμό Pennsylvania North, περίπουένα μίλι νότια από το εμπορικό κέντρο,ένα σύννεφο καπνού κάλυπτε το δρόμο.Πέρασα δίπλα από μερικά καμένα αστυ-νομικά οχήματα.

Ο καπνός ερχόταν από ένα φλεγόμενοκατάστημα της αλυσίδας φαρμακείωνCVS στη διασταύρωση. Κάποιοι διαδη-λωτές ούρλιαζαν στους αστυνομικούςπου είχαν στηθεί κατά μήκος του δρό-μου, αλλά το πλήθος είχε μειωθεί αι-σθητά. Όσοι πού και πού πλησίαζαν,υποχωρούσαν αφού ψεκάζονταν μεσπρέι πιπεριού. ∆ιάφορες συσκευασίεςμε σνακ, προφανώς από το κατάστημαβρίσκονταν πεταμένες στο δρόμο.

Αποφασισμένοι να διαλύσουν τουςεναπομείναντες διαδηλωτές και όσουςείχαν μαζευτεί για να παρακολουθή-σουν, οι αστυνομικοί έριξαν βόμβες κα-πνού. Κινήθηκαν συντεταγμένοι, χτυ-πώντας τα ξύλινα γκλομπ στις ασπίδεςτους και φωνάζοντας ρυθμικά «Κάντεπίσω, κάντε πίσω.»

Λίγο πιο μακριά, στην επόμενη δια-σταύρωση, αντίκρυσα μια εικόνα κά-θαρσης και αμόλυντης χαράς: δύο νεα-ροί χόρευαν Μάικλ Τζάκσον – ο έναςστη μέση του δρόμου και ο άλλος πάνωστην οροφή ενός κίτρινου φορτηγού –ενώ η μουσική μπλεκόταν με τις σειρή-νες της πυροσβεστικής.

Άφησαν πίσω τους ερείπια

Όμως, σε όλο αυτό το σκηνικό, η πιοχαρακτηριστική εικόνα δεν ήταν οι κα-ταστροφές που προκάλεσαν οι διαδη-λωτές –τα διαλυμένα περιπολικά, τοσπασμένο ενεχυροδανειστήριο- αλλά,χωρίς καμία αμφιβολία, ήταν τα ερει-πωμένα, σφαλισμένα σπίτια, οι παράγ-κες και τα ξενοίκιαστα μαγαζιά πουέχουν γεμίσει την πόλη.

Σε αυτούς τους δρόμους ο κυβερνήτηςτης Μέριλαντ, Λάρι Χόγκαν, ανακήρυξετώρα κατάσταση έκτακτης ανάγκης,στους ίδιους δρόμους που υποφέρουναπό τη λιτότητά του. Είναι οι δρόμοιπου αγκομαχούν από τα αστρονομικάποσοστά ανεργίας εδώ και δεκαετίες,ακόμα και όταν οι ∆ημοκρατικοί ήτανστην εξουσία με αυτοδυναμία. Και αυτοί

είναι οι δρόμοι όπου οι αστυνομικοίτσάκισαν το σώμα του Φρέντι Γκρέι,έπειτα τον ακινητοποίησαν με χειροπέ-δες στα πόδια, στο πίσω μέρος μιαςκλούβας και κάλεσαν το ασθενοφόρο μεκαθυστέρηση.

Μετά τις διαδηλώσεις της Κυριακής,οι αρχές της Βαλτιμόρης απέδωσαν τιςκαταστροφές περιουσιών σε «εξωτερι-κούς παράγοντες» (κατηγορία που βρο-μάει και αντιαριστερισμό και ψεύτικηαπελπισία). Το βράδυ της ∆ευτέρας, ηδήμαρχος Στέφανι Ρόλινγκς-Μπλέικ ει-σήγαγε έναν νέο υβριστικό όρο –«αλή-τες»- και επέβαλε απαγόρευση κυκλο-φορίας για μια εβδομάδα. Και η έρευναγια την υπόθεση Γκρέι δεν έχει ακόμαολοκληρωθεί.

Οι μεταρρυθμίσειςπου δεν έρχονται

Σε όλη τη διάρκεια των γεγονότων, ητοπική κυβέρνηση διατηρεί τη φιλελεύ-θερη διπλή τακτική: καταδικάζει τουςεξτρεμιστές και μετά καθησυχαστικάδεσμεύεται ότι οι μεταρρυθμίσεις έρ-χονται –η οργή είναι δικαιολογημένη,αλλά μόνο οι ειρηνικές διαδηλώσειςείναι θεμιτό μέσο διαμαρτυρίας. Οτιδή-ποτε άλλο θα ήταν «αμαύρωση» τηςμνήμης του Φρέντι Γκρέι.

Όμως, η αναταραχή στη Βαλτιμόρηείναι επακόλουθο της παταγώδους απο-τυχίας αυτής της αντιμετώπισης. Οιρυθμοί σαλιγκαριού της μεταρρύθμισηςτης αστυνομίας από τη νομοθετικήεξουσία της Μέριλαντ δεν προκάλεσεεξέγερση. Όταν ο Τάιρον Γουεστ πέθανεστα χέρια αστυνομικών και όταν ο αστυ-νομικός διοικητής της Βαλτιμόρης, Άν-τονι Μπατς επέμενε ότι «η οργάνωσημεταρρυθμίζεται και αναπροσαρμόζε-ται», αφού οι αστυνόμοι έμειναν ατιμώ-ρητοι, οι κάτοικοι της Βαλτιμόρης δενξεσηκώθηκαν. Και όταν οι αστυνομικοίδεν αντιμετώπισαν καμία δίωξη για τοθάνατο του Άντονι Άντερσον, οι κάτοι-κοι της Τσαρμ Σίτυ έδειξαν αξιοσημεί-ωτη αυτοσυγκράτηση.

Όμως η ατιμωρησία της αστυνομίαςκαι η απάνθρωπη φτώχεια δεν μπορούννα συμπορεύονται για πολύ. Αν και τομέλλον είναι αβέβαιο, ένα πράγμα είναισαφές: μόνο μέσω της αντίστασης καιτου αγώνα θα υπάρξει μια νέα, πιο δί-καιη Βαλτιμόρη.

* Ο Σων Γκουντ είναι μέλος του Ιν-στιτούτου για δημοκρατική εκπαί-δευση στην Αμερική (IDEA) και συν-τάκτης του περιοδικού Jacobin, όπουδημοσιεύτηκε και το παρόν κείμενο.

Η πιο χα ρα κτη ρι στι κή ει κό ναδεν ή ταν οι κα τα στρο φές πουπρο κά λε σαν οι δια δη λω τές –τα δια λυ μέ να πε ρι πο λι κά, τοσπα σμέ νο ε νε χυ ρο δα νει στή -ριο- αλ λά, χω ρίς κα μία αμ φι -βο λία, ή ταν τα ε ρει πω μέ να,σφα λι σμέ να σπί τια, οι πα ρά -γκες και τα ξε νοί κια στα μα -γα ζιά που έ χουν γε μί σει τηνπό λη.

“ Του Πήτερ Μπλουμ

Ηπόλη της Βαλτιμόρης βρέθηκεστα πρωτοσέλιδα των εγχώριωνκαι των διεθνών μέσων, καθώς οι

ειρηνικές διαδηλώσεις για το θάνατο τουΦρέντι Γκρέι από αστυνομικούς κλιμα-κώθηκαν σε μια εξέγερση μεγάλων δια-στάσεων.

Καθώς εικόνες καταστροφής μεταδί-δονται σε ολόκληρο τον κόσμο, η απαί-τηση να δοθεί τέλος στη βία με κάθετρόπο, όλο και κερδίζει έδαφος. Από τηνπλευρά τους, οι δημοτικές και τοπικέςαρχές κήρυξαν κατάσταση εκτάκτουανάγκης. Ο ρεπουμπλικάνος κυβερνήτηςΛάρι Χόγκαν επιστράτευσε την εθνο-φρουρά για να επιβάλει στρατιωτικόνόμο, ενώ η πολιορκημένη δημοκρατικήδήμαρχος Στέφανι Ρόλινγκς-Μπλέικεπέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας σεολόκληρη την πόλη και για όλους τουςδημότες.

Αυτές οι απολυταρχικές προσεγγίσεις,αν και προς στιγμήν κατανοητές, κρύ-βουν ένα πολύ πιο ανησυχητικό πλαίσιοπολιτικών. Αντί να λύσουν τις αιτίεςπίσω από τα προβλήματα, οι αρχές, τόσοπριν όσο και μετά τα επεισόδια, ενδια-φέρθηκαν μόνο να εξαλείψουν τα πιοορατά τους συμπτώματα.

Από την ανισότητα στη βία

Αμέσως μόλις γνωστοποιήθηκε ο θά-νατος του Γκρέι, το δημαρχείο εξέφρασετη δυσφορία του για την ολιγωρία τωναρχών να διερευνήσουν το περιστατικό,αλλά έκανε και έκκληση για υπομονήκαι συνεργασία. Έγινε λίγη –ή ίσως κα-θόλου- ουσιαστική συζήτηση για την αν-τιμετώπιση, με αφορμή αυτό το γεγονός,των βαθύτερων αιτιών της οικονομικήςανισότητας, την κουλτούρα της αστυνο-μικής βίας και το ρατσισμό, όπως καιτον συνεχή Πόλεμο κατά των Ναρκωτι-κών, που συνέβαλαν ώστε να στηθεί τοσκηνικό της τραγωδίας.

Αυτή η αντιμετώπιση του τύπου «βλέ-ποντας και κάνοντας» βρήκε πολλούςεπικριτές, μέσα και έξω από την κυβέρ-νηση, οι οποίοι αντιλαμβάνονταν τηνανάγκη για ριζικές αλλαγές. Ο δημοτι-κός σύμβουλος Νικ Μόσμπι δήλωσεστους διαδηλωτές που συγκεντρώθηκανέξω από το αστυνομικό τμήμα του We-stern District ότι «ο Φρέντι Γκρέι δεν πέ-θανε άδικα. Βλέπω αλλαγές να έρχονταιστην πόλη τής Βαλτιμόρης. Ούτως ήάλλως δεν έχουμε άλλη επιλογή.»

Ωστόσο, μια επικίνδυνα στενή εστίασηέγινε ακόμα πιο φανερή την επομένητων βίαιων επεισοδίων. Η δήμαρχος πα-ρατήρησε: «Πρόκειται για μια πολύλεπτή επιχείρηση διατήρησης των ισορ-ροπιών, επειδή ενώ προσπαθήσαμε ναεξασφαλίσουμε ότι θα ήταν προστατευ-μένοι από τα αυτοκίνητα και τα υπό-λοιπα πράγματα που προκύπτανε, δώ-σαμε χώρο και σε αυτούς που ήθελαν ναπροκαλέσουν καταστροφές να το κά-νουν».

Αν και η Ρόλινγκς-Μπλέικ έπειτα πήρεαποστάσεις από τις επικριτικές φωνέςπου έλεγαν ότι υπέθαλπε τη βία, αυτόπου αποκαλύφθηκε ήταν μια νέα «πολι-τική της αναχαίτισης», με έμφαση στηνανάγκη να ελαχιστοποιηθούν οι παρά-πλευρες απώλειες από την όλο και αυ-ξανόμενη οργή και τον αγώνα ενάντιαστην αστυνομική βαρβαρότητα.

Όμως, όπως δείχνουν οι εξεγέρσειςστη Βαλτιμόρη, ο αγώνας αυτός δεν μπο-ρεί να αναχαιτιστεί τόσο εύκολα. Αν ηχώρα δεν υιοθετήσει μια πιο εποικοδο-μητική και μελετημένη προσέγγιση προςτην επίτευξη ριζικής αλλαγής, οι βίαιεςαντιδράσεις των πολιτών και η κατα-στολή τους από τις αρχές όλο και θα εξα-πλώνονται.

Μια επικίνδυνη πολιτικήαναχαίτισης

Ο θάνατος του Φρέντι Γκρέι μόνο με-μονωμένο περιστατικό δεν ήταν. Είναι οπιο πρόσφατος σταθμός σε μια μακριά

Το όνειρο της «αυριανήςΒαλτιμόρης»Με οδηγό τον κατευνασμό ως την επόμενη έκρηξη

Page 28: Εποχή 3 5 2015

Η ΕΠΟΧΗ 3 Μαΐου 2015 3311ΘΕΩΡΙΑ

αλυσίδα κρουσμάτων αστυνομικής βίαςενάντια στον πληθυσμό της πόλης, κυ-ρίως τους μαύρους και τους φτωχούς.Μόνο ανάμεσα στο 2009 και στο 2014,109 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σεσυμπλοκές με την αστυνομία στη Μέρι-λαντ, από τους οποίους οι 31 στη Βαλτι-μόρη.

Έχει σημασία να υπογραμμίσουμε ότιαυτή η μακάβρια παρακαταθήκη συνδέε-ται άμεσα με το πρόβλημα της ανεργίαςπου όλο και οξύνεται και με έναν αυταρ-χικό πόλεμο ενάντια στα ναρκωτικά, οοποίος δικαιολογεί την ενισχυμένη αστυ-νόμευση. Αυτός ο «πόλεμος» αντιπρο-σώπευσε μια νέα διχοτόμηση του πληθυ-σμού, αφού διέκρινε γεωγραφικά και πο-λιτικά αυτούς τους περιθωριοποιημέ-νους πολίτες από το «κυρίαρχο ρεύματης κοινωνίας».

Από μια άλλη οπτική αποτέλεσε τηνκαθιέρωση της πολιτικής αναχαίτισης.Οι αποτυχημένες προσπάθειες της κυ-βέρνησης να δώσει μια αποτελεσματικήλύση στο πρόβλημα της ανισότητας, τηςφτώχιας και του ρατσισμού στις δεκαε-τίες του 1960 και 1970, έδωσαν τη θέσητους σε στρατηγικές με στόχο να περιο-ρίσουν απλώς αυτά τα προβλήματα σεορισμένες περιοχές και σε συγκεκριμέ-νους πληθυσμούς.

Αυτός ο τρόπος σκέψης αναζωπυρώ-θηκε και πήρε νέα μορφή με το ξέσπα-σμα των πρόσφατων διαμαρτυριών κατάτης αστυνομικής βίας στη διάρκεια τηςπερασμένης χρονιάς. Στο Φέργκιουσον,για παράδειγμα, η αστυνομία και οι πο-λιτικοί προσπάθησαν να υποβαθμίσουντο θάνατο του έφηβου Μάικλ Μπράουνκαι να εκτρέψουν την προσοχή από τοζήτημα μέσω συσκότισης της υπόθεσηςκαι έπειτα μέσω δαιμονοποίησης, πα-ρουσιάζοντας το θύμα ως «αλήτη» καιτους διαδηλωτές ως «πλιατσικολόγους».

Καθώς περισσότερα κρούσματα αστυ-νομικής βαρβαρότητας προκύπτανε καιπερισσότεροι πολίτες άρχιζαν να ενώ-νουν τις φωνές τους σε ένα αίσθημα συλ-λογικής αγανάκτησης αλλά και αντίστα-σης, η στρατηγική αυτή σταδιακά αντι-καταστάθηκε από τη στρατηγική τηςαναχαίτισης. Η έμφαση τώρα δόθηκεστην πρόληψη, δηλαδή στο πώς αυτά ταπεριστατικά δεν θα οδηγήσουν σε μια ρι-ζοσπαστική αμφισβήτηση της υπάρχου-σας τάξης των πραγμάτων.

Αν και έχουν παραδεχτεί κάποια«λάθη», οι ιθύνοντες πάσχισαν να προσ-δώσουν στα κρούσματα το χαρακτήρα

μεμονωμένων περιπτώσεων παρεκτρο-πής. Σε ιδεολογικό επίπεδο, το ζήτημαπαρουσιάστηκε ως «φυλετικό» παρά ως«αμερικανικό». Στη βάση του αυτό ση-μαίνει, κυριολεκτικά και συμβολικά,πώς, πού και πότε μπορούν να λάβουνχώρα διαμαρτυρίες και με ποια συγκε-κριμένη μορφή.

Από πολλές πλευρές αυτή η προσέγ-γιση αποδείχτηκε πολύ αποτελεσματική,αν και τραγικά οπισθοδρομική. Για πα-ράδειγμα, το βίντεο με έναν αστυνομικόπου πυροβόλησε θανάσιμα και πολλέςφορές έναν μαύρο ύποπτο πισώπλατα,εξαφανίστηκε γρήγορα από την επικαι-ρότητα και τα πνεύματα κατευνάστηκανχάρη στη γρήγορη αντίδραση των αρχώννα απολύσουν τον αστυνομικό και να τονσυλλάβουν για ανθρωποκτονία.

Όμως η περίπτωση της Βαλτιμόρηςδείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ποιαείναι τα όρια αυτής της πολιτικής ανα-χαίτισης. Οι απόπειρες να κατευναστεί ηοργή με εκκλήσεις για υπομονή μέχρι ναολοκληρωθεί η «διερεύνηση από τιςαρχές» αγνοήθηκαν από τους πολίτες,τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επί-πεδο. Αυτή είναι μια ένδειξη ότι η εμπι-στοσύνη προς τις έρευνες της αστυνο-μίας, που επανειλημμένα έχουν αθωώσειτα μέλη της, είναι ελάχιστη.

Εθνική κατάστασηέκτακτης ανάγκης

Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να εγκατα-λειφθεί η πολιτική αναχαίτισης, τόσο ωςστρατηγική των αρχών όσο και ως τρόποσκέψης, έστω και ασυνείδητα, τωναπλών πολιτών. Καθώς οι εξεγέρσειςοξύνονται, οι αξιωματούχοι, τα δημόσιαπρόσωπα και οι εξέχουσες προσωπικό-τητες των κοινοτήτων κάνουν έκκλησηγια «ειρήνη». Ακόμα και ο δυναμικός τη-λεοπτικός παραγωγός και κοινωνικόςαναλυτής Ντέιβιντ Σάιμον έγραψε:«Υπήρχε πραγματική δύναμη και προ-οπτική στις ειρηνικές διαδηλώσεις πουέγιναν αρχικά στο όνομα του κ. Γκρέι καιυπήρχε πραγματική ενότητα στην κηδείατου σήμερα. Όμως, αυτό που συμβαίνειτώρα στους δρόμους, είναι προσβολή γιατη μνήμη του και υποβιβασμός του ύψι-στου ηθικού διδάγματος που προέκυψεαπό τον άδικο θάνατό του.»

Αν και δεν γίνονται πάντοτε σκόπιμακαι μπορεί να είναι κατανοητές σε τέ-τοιες συνθήκες, οι σκέψεις αυτές αντι-κατοπτρίζουν μια επικίνδυνη «ρητορική

της κρίσης» -μια ρητορική που ενισχύειτο πλαίσιο της αναχαίτισης, αντί νααπαιτεί ουσιαστική και πραγματική αλ-λαγή. ∆ίνει ένα ρομαντικό χαρακτήραστην ανάγκη για «επιστροφή στην κανο-νικότητα», εξιδανικεύοντας ασυναί-σθητα την περίοδο πριν τον ξεσηκωμόως μια κατάσταση που ίσως να είχε ταδικά της προβλήματα, αλλά ήταν τελικάαποδεκτή.

Οι φωνές που δεν ακούγονται

Η φράση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ «οιεξεγέρσεις είναι η γλώσσα αυτών πουδεν ακούγονται» είναι γνωστή. Πιο πρό-σφατα, ο φιλόσοφος Ζίζεκ έκανε μια πα-ρόμοια παρατήρηση: «κάθε βίαιο ξέσπα-σμα είναι ένδειξη ότι υπάρχει κάτι πουδεν μπορείς να το πεις με λέξεις». Χωρίςνα είναι απαραίτητα λεκτικές, οι ενέρ-γειες των διαδηλωτών είπαν πάραπολλά. ∆υστυχώς, τα είπαν με τρόπο που

επιτρέπει στην εξουσία να διαμορφώσειμια «ρητορική κρίσης» για να προωθήσειτην ανάγκη για τάξη και εν τω μεταξύ νανομιμοποιήσει περισσότερη αστυνομικήκαταστολή για να «κατευνάσει» τον ξε-σηκωμό.

∆εν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, ότι οιεκκλήσεις για αποκατάσταση της τάξηςσυνάντησαν δημόσιο αντίλογο. Ο Τα-Νέισι Κοουτς γράφει στην Atlantic: «Οιάνθρωποι που τώρα κάνουν έκκληση γιαμη-βία δεν είναι προετοιμασμένοι νααπαντήσουν αυτές τις ερωτήσεις. Πολ-λοί από αυτούς κατηγορούνται ότι ενι-σχύουν τις ίδιες τις πολιτικές που οδή-γησαν στο θάνατο του Γκρέι, αλλά αφούδεν έχουν καμιά λογική εξήγηση για τοθάνατό του, κάνουν έκκληση για ψυ-χραιμία. Όμως κανείς δεν έκανε επίσημηέκκληση για ψυχραιμία όταν συνελήφθηο Γκρέι.»

Αλλά οι θεωρητικές αναλύσεις γύρωαπό τις ίδιες τις εξεγέρσεις δεν αρκούν.Απλώς κρατούν τη συζήτηση στάσιμηστο χώρο της αντίδρασης αντί της πρό-κλησης αλλαγών. Είναι επιτακτικό ναπροκύψει από αυτή την εξέγερση μια πο-λιτική με πιο προοδευτική σκέψη, πουνα αναγνωρίζει στην πράξη ότι οι υπάρ-χουσες συνθήκες είναι απαράδεκτες καινα απαιτεί επίμονα να αλλάξουν δρα-στικά.

Αν εστιάσουμε στους βαθύτερους πα-ράγοντες που κρύβονται πίσω από αυτήτη βίαιη συμπεριφορά και των αστυνομι-κών και των διαδηλωτών, μπορούν νααναδυθούν νέες δυνατότητες για αλλη-λεγγύη: να μπορέσουν τα όργανα τηςτάξης και οι πολίτες να αναγνωρίσουνότι είναι θύματα, αν και σε διαφορετικόβαθμό, της ίδιας άδικης οικονομικής πο-λιτικής που δημιουργεί υποβαθμισμένεςκοινότητες και ταυτόχρονα ζητάει απότην αστυνομία να «διατηρήσει την τάξη».

Τα επεισόδια αυτά απομάκρυναν δυ-

στυχώς το βλέμμα της κοινής γνώμηςαπό την αστυνομική βαρβαρότητα πουπροκάλεσε τη βία, για να το κατευθύ-νουν στην πιο άμεση ανάγκη για αποκα-τάσταση της τάξης. Η προσέγγιση δρά-σης-αντίδρασης που επικρατεί αυτή τηστιγμή παράγει την αντιδραστική πολι-τική της αναχαίτισης. Αλλά η πόλη τηςΒαλτιμόρης βρισκόταν σε «κατάστασηεκτάκτου ανάγκης» πολύ πριν ξεκινήσειη εξέγερση.

* Ο Πήτερ Μπλουμ είναι λέκτοραςστο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Το βιβλίοτου «Απολυταρχικός καπιταλισμόςτην εποχή της παγκοσμιοποίησης»είναι υπό δημοσίευση. Το κείμενο δη-μοσιεύτηκε στο opendemocracy.net.

Βαλτιμόρη: Σε κατάσταση ανάγκηςπριν από την έκρηξη της βίας

ΜετάφρασηΜατίνα Καραγιαννίδου Σταμπουλή

Οι θεωρητικές αναλύσεις γύρω από τις ίδιες τιςεξεγέρσεις δεν αρκούν. Είναι επιτακτικό να προκύ-ψει από αυτή την εξέγερση μια πολιτική με πιο προ-οδευτική σκέψη, που να αναγνωρίζει στην πράξη ότιοι υπάρχουσες συνθήκες είναι απαράδεκτες και νααπαιτεί επίμονα να αλλάξουν δραστικά.