1Απρίλιος 2016

ΙΔΕΕΣΙΣΤΟΡΙΕΣΤΑΣΕΙΣ

ΑΝΘΡΩΠΟΙΠΟΛΗ

№209

o κακο-ποιημενοσ

δημοσιοσ χωροσ τησ

θεσσαλονικησ

αυτεσ ειναι οι πρωτιεσ

τησ πολησ

Απρίλιος 2016

2 #209

3Απρίλιος 2016

4 #209

Entrance info

ΛΕΞΕΙΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣΕΙΚΟΝΑ: ΟΡΧΑΝ ΤΣΟΛΑΚ

PARALLAXI MAGAZINE Έχει περάσει καιρός και δυστυχώς το site της παράταξης Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη

δε έχει πια στον αέρα το πρόγραμμα και τις ηρωικές εξαγγελίες πάνω στις οποίες βάσισε

κατά ένα μεγάλο μέρος τη νίκη του το 2010 ο δήμαρχος. Πέρασαν ήδη έξι χρόνια.

Θα ήταν ενδιαφέρον, όμως, μετά από μια προσεκτική βόλτα στοn δημόσιο χώρο της Θεσσα-

λονίκης αυτή την άνοιξη να κάνει κάποιος την αναδρομή στις υποσχέσεις. Και όσα υλοποι-

ήθηκαν. Αν υπάρχει μια τουλάχιστον αχίλλειος πτέρνα στη διοίκηση Μπουτάρη, την οποία

παραδέχονται ανοικτά με αναρτήσεις τους στα social media οι περισσότεροι των δημοτικών

συμβούλων της ομάδας του, είναι η καθολική αποτυχία επέμβασης, προστασίας και ανάδει-

ξης του δημόσιου χώρου της πόλης. Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να το αντι-

ληφθεί. Ανεβείτε τον “πεζόδρομο-πάρκινγκ” της Αριστοτέλους, προσπαθήστε να διασχίστε

με αυτοκίνητο την Ερμού μέρα μεσημέρι, θαυμάστε την ατέλειωτη πιάτσα ταξί της Παύλου

Μελά, προσπαθήστε να προχωρήσετε στα πεζοδρόμια της Κορόμηλα και των αμαρτωλών

διασταυρώσεων Μητροπόλεως-Καρόλου Ντιλ και Μητροπόλεως - Κομνηνών, διανοηθείτε τι

συμβαίνει μετά τα μεσάνυχτα στη Σαλαμίνος στο λιμάνι, όταν ένας δρόμος 4 λωρίδων μετα-

τρέπεται σε μιας. Θυμηθείτε πόσες φορές τα τελευταία τρία χρόνια εισαγγελέας παρήγγειλε

έκτακτη παρέμβαση για το δημόσιο χώρο της Θεσσαλονίκης. Μάταια και άδοξα. Θυμηθείτε

τα ηρωικά λόγια δημοτικών αρχόντων για μια άλλη πόλη που θα ξημέρωνε. Η Θεσσαλονίκη

βιώνει τη χειρότερη στιγμή της μεταπολιτευτικής της ιστορίας στο δημόσιο χώρο της. Στο

όνομα της επιχειρηματικότητας, χωρίς κανένα σχέδιο παραδόθηκαν τα πεζοδρόμια και οι

πλατείες της στα τραπεζοκαθίσματα, όταν όλη η Ευρώπη έχει καταφέρει από χρόνια να επι-

βάλλει κανονιστικό πλαίσιο. Εκατοντάδες επιχειρηματίες από την άλλη, παντός είδους, από

οδηγούς ταξί μέχρι ιδιοκτήτες καφέ θεωρούν τσιφλίκι του μπαμπά τους δρόμους, πεζοδρό-

μια, πεζόδρομους. Ιδιώτες καταχρώνται με το έτσι θέλω τα πάντα καθώς η έλλειψη ποινών

και παραδειγματισμού οδηγεί ουσιαστικά σε επιβράβευση. Λίγες σελίδες παρακάτω μερικοί

ενδιαφέροντες άνθρωποι καταθέτουν τις σκέψεις του για το δημόσιο χώρο αυτής της πόλης

σήμερα. Ακούστε τους.

"Είναι μεγάλο, είναι γνωστό και είναι ένα

πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζεται εύκολα

δυστυχώς. Υπάρχει μια παραβατική συμπε-

ριφορά από κάποιους, υπάρχει αδυναμία

στους μηχανισμούς μας να ελέγξουν όλη

την κατάσταση, υπάρχει ένα πρόβλημα και

με την κατάληψη του δημόσιου χώρου. Πρέ-

πει όλα αυτά να μπουν σε μια σειρά".

Παναγιώτης Αβραμόπουλος,

Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου,

Πρακτορείο Fm, Μάρτιος 2016

“Προτεραιότητα μας είναι η αποκατάσταση

της έννομης τάξης μέσα στην πόλη. Αυτό

αφορά κυρίως το κυκλοφοριακό και τα τρα-

πεζοκαθίσματα. Υπενθυμίζω ότι είχαμε μπει

σε μια σειρά, αλλά εν συνεχεία μείναμε χω-

ρίς δημοτική αστυνομία...”.

Γιάννης Μπουτάρης,

Δήμαρχος, Εφημερίδα Μακεδονία,

Μάρτιος 2016

"Δημόσιος Χώρος & Οδικό δίκτυο- Διεκ-

δικήσεις, έργα, Γραμμή τραμ από το ΙΚΕΑ

μέχρι το Σιδηροδρομικό Σταθμό με τα κον-

δύλια της Υποθαλάσσιας, Συμμετοχή του

Δήμου στον ΟΑΣΘ και προμήθεια 100 νέων

λεωφορείων, Λεωφορειόδρομοι, αύξηση

της επιδότησης για το εισιτήριο, Ελεύθερα

περιφερειακά πάρκινγκ και σύνδεσή τους

με το κέντρο με μικρά δημοτικά λεωφορεία,

Επέκταση του Μετρό και σύνδεσή του με τον

Προαστιακό, Θαλάσσια αστική συγκοινωνία,

Θέση στάθμευσης για κάθε οικογένεια που

κατοικεί στο κέντρο, Αισθητική αναβάθμιση

του δημόσιου χώρου”.

Το πρόγραμμα της Πρωτοβουλίας για τη

Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2016 / ΤΕΥΧΟΣ 209 / ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β΄ • ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΣΕ 15.000 ΤΕΥΧΗ ΚΑΙ 320 ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ • ΜΑΖΙ ΜΑΣ AYTO TO MHNA ΕΓΡΑΨΑΝ, ΣΧΕΔΙΑΣΑΝ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΑΝ, ΣΚΕ-ΦΤΗΚΑΝ, ΕΦΑΓΑΝ, ΧΟΡΕΨΑΝ, ΑΚΟΥΣΑΝ ΜΟΥ-ΣΙΚΗ ΚΑΙ ΒΡΗΚΑΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΟΙ: ΕΚΔΟΤΡΙΑ / ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΜΦΥΛΙΔΟΥ • ΑΡ-ΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ • ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ: ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ • ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: ΓΙΑΝ-ΝΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΟΥΔΗΣ, ΑΚΗΣ ΔΗΜΟΥ, ΚΩΣΤΗΣ ΖΑΦΕΙΡΑΚΗΣ, ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΕΥΗ ΚΑΡΚΙΤΗ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΠΑΡΑΝΗΣ, ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΠΑΣΔΕΚΗ, ΧΡΥΣΑ ΝΑΝΟΥ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΡΑΣ-ΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΚΗΣ ΣΑΚΙΣΛΟΓΛΟΥ, EΛΕΝΑ ΤΑΞΙ-ΔΟΥ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΤΙΡΙΔΗΣ, ΑΛΙΚΗ ΤΣΙΡΛΙΑΓΚΟΥ • ΛΟΝΔΙΝΟ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΙΔΗΣ • ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ: ΝΤΙΝΑ ΠΙΝΟΣ, ΣΤΕΛΛΑ ΒΑΚΙΡΛΗ • ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΕ-ΝΗ ΒΡΑΚΑ, ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΜΠΑΣΔΕΚΗΣ, STEREOSIS, ΜΑΡΙΝΑ ΤΟΥΛΑ, ΟΡΧΑΝ ΤΣΟΛΑΚ • ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙ-ΕΥΘΥΝΣΗ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΜΦΥΛΙΔΟΥ, katerina@parallaximag.gr • ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: DOLPHINS // COMMUNICATION DESIGN • ΕΚΤΥΠΩΣΗ, ΒΙΒΛΙΟ-ΔΕΣΙΑ: ΧΡΩΜΟΤΥΠ Α.Ε.

ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΗΣΠαπαμάρκου 2, 546 23 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΤΗΛ/FAX: 2310 429050 - 2310 429051MONTHLY CITY & CINEMA REVIEW2 Papamarkou str., 546 23 THESSALONIKI, GR,ΤΕL/FAX: +30 2310 429050, +30 2310 429051www.parallaximag.gr • info@parallaximag.gr

MAKING OF:

Εικόνα εξωφύλλου: Γιάννης ΣημιτόπουλοςΗ ήττα

του δημόσιου χώρου

5Απρίλιος 2016

6 #209

8 φωτεινές πινακίδεςπου θα δείξουν την έξοδο κινδύνου ακόμα και στον πιο φανατικόσπιτόγατο. Τι αξίζει να δεις και νακάνεις για να φτιάξουν οι μέρεςκαι οι νύχτες σου εντός της πόλης.Θα βγεις όπως και δήποτε.

Exit

ΛΕΞΕΙΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

1. 11οσ  διεθνήσ Μαραθωνιοσ «Μεγασ αλεξανδροσ»Ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός επιστρέφει στην Θεσσαλονίκη και το 2016. O 11ος Διεθνής Μαραθώνιος «Μέγας Αλέξανδρος» θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Απριλίου 2016, με τους Αγώνες Δρόμου Υγείας και Δυναμικού Βαδίσματος σε Δημόσια Οδό 10.000μ. και 5.000μ., καθώς και τον Αγώνα Δρόμου 1.000μ. για μαθητές Δημοτικών Σχολείων, ο οποίος είναι αφιερωμένος στο περιβάλλον, σε μία διοργάνωση που θα συγκεντρώσει αναμφίβολα και πάλι άπειρους συμμετέχοντες. Η εκκίνηση του αγώνα θα δοθεί από την Πέλλα, γενέτειρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με τον τερματισμό να σημαδοτοδοτείται στον Λεύκο Πύργο της Θεσσα-λονίκης σε μια διαδρομή που ενώνει την αρχαία με τη σύγχρονη πρωτεύουσα της Μακεδονίας και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής και της Ελληνικής Εθνικής Επι-τροπής για την UNESCO. Η διοργάνωση υποστηρίζει και υποστηρίζεται από δεκάδες Ιδρύματα και Σωματεία Κοινωνικής Προσφοράς και την WIND και στοχεύει και φέτος να συμβάλλει ενι-σχύοντας οικονομικά το κοινωνικό έργο τους. Ο Διεθνής Μαραθώνιος «Μέγας Αλέξανδρος» με τη συμμετοχή 20.000 και πλέον ανθρώπων, Ελλήνων και ξένων πρωταθλητών αλλά και δρομέων υγείας κάθε ηλικίας και επιπέδου από 70 χώρες, με παράλληλη συμμετοχή ατόμων με αναπηρίες, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη και μαζικότερη διεθνής διοργάνωση σε πανελλήνια κλίμακα και η μεγαλύτερη της Β. Ελλάδας. Παράλληλα, ο 11ος Διεθνής Μαραθώνιος «ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ» καταρρίπτει άλλο ένα εκπληκτικό ρεκόρ, αφού στη φετινή διοργάνωση δήλω-σαν συμμετοχή 309 ομάδες δρομέων (Running Teams), καταρρίπτοντας το περσινό επίτευγμα των 300 ομάδων.*3/4/16, Πέλλα-Θεσσαλονίκη

2. «ολοι ενα» Φιλα ΜεΗ δυναμική συμμετοχή και το ταλέντο των πέντε νέων καλλιτεχνών Χρήστου Γεροντίδη, Σάκη Καραθανάση, Κώστα Μπουγιώτη, Γιώργου Στιβανάκη, Χάρη Φλέουρα, του μαέστρου Άρη Βλάχου και των εξαιρετικών μουσικών Βάϊου Πράπα και Γιώργου Ταμιω-λάκη, οι φωτισμοί του Κώστα Μπλουγουρά και το σκηνικό του Γιάννη Μουρίκη που μάγεψαν το κοινό, τα υπέροχα κοστούμια της Μαρίας Καραπούλιου, όλοι οι τεχνικοί και συνεργάτες, οι χορηγοί, όλοι μαζί όλοι ένα κατάφεραν αυτή η παράσταση να είναι μία μικρή νίκη Αγάπης. Το τραγούδι «Για σένα» που ανοίγει την παράσταση και γράφτηκε ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, αγαπή-θηκε μέσα σε λίγες μέρες από όλα τα μέσα και καταχειροκροτήθηκε από τους θεατές.*1-3/4, RADIO CITY theater, ΛεωφόροςΒασ. Όλγας 11& Παρασκευοπούλου 9,T. 2310 819153, 2310 824 970

3. Μια αστυνοΜική κωΜωδια των ρεππα - παπαθανασιου Παίζεται για τρίτη συνεχή χρονιά και έρχεται στη Θεσσαλονίκη για δεύτερη φορά. Η αστυνομική κωμωδία του Ρομπέρ Τομά, «Μάντεψε ποιος θάρθει απόψε το βράδυ», που διασκεύασαν και σκηνοθέτησαν ο Θ.Πα-παθανασίου και ο Μ. Ρέππας διαδραματίζε-ται στα μέσα της δεκαετίας του 50 σε ένα ορεινό θέρετρο στην Γαλλία. H Κατρίν (Κάτια Δανδουλάκη) δηλώνει στην αστυνομία την εξαφάνιση του άντρα της. Μετά τρεις μέρες απουσίας του συζύγου έρχεται στο σπίτι της ο αστυνομικός επιθεωρητής (Τάσος Κωστής) να της ανακοινώσει ότι οι έρευνές του απέβησαν άκαρπες. Και τότε ξαφνικά έρχεται

5

1

στο σπίτι ο εξαφανισμένος σύζυγος (Θάνος Καληώρας). Ένα αστυνομικό μυστήριο που δεν ξεδιαλύνεται παρά μόνο την τελευταία στιγμή του έργο με ένα φινάλε που αποκλεί-εται να μαντέψει και ο πιο έμπειρος θεατής αστυνομικών έργων. *Από 6/4, ΡΑΔΙΟ ΣΙΤΥ, Βασ. Όλγας 11 & Παρασκευοπούλου 9, Τ. 2310 819 153

4. IN-EDIT FEsTIvalΓια άλλη μια χρονιά, το μεγαλύτερο φεστι-βάλ μουσικού ντοκιμαντέρ στον κόσμο επι-στρέφει στην πόλη μας. Το IN-EDIT Festival, που ήρθε στην Ελλάδα το 2014, με πρώτη στάση τη Θεσσαλονίκη, θα πραγματοποιηθεί και φέτος στις 7-13 Απριλίου 2016, στο γνωστό μας Ολύμπιον, στην τρίτη του διορ-γάνωση στην πόλη. Δεκατρία χρόνια από το ξεκινημά του στη Βαρκελώνη, το IN-EDIT έχει πραγματοποιηθεί σε περισσότερες από δεκαπέντε πόλεις παγκοσμίως, ενώ αποτελεί σημείο αναφοράς των απανταχού φίλων της μουσικής και του σινεμά. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ που προβάλλει ντοκιμαντέρ για σπουδαίους μουσικούς και μουσικές, φέρνοντας στο φως ένα παραμελημένο κινηματογραφικό είδος. Φέτος, δέκα μονα-δικά μουσικά ντοκιμαντέρ που αφηγούνται ιστορίες από όλο τον κόσμο και ξεχώρισαν τα τελευταία χρόνια σε διεθνή φεστιβάλ παγκοσμίως, θα παρουσιαστούν στα πλαίσια του IN-EDIT. Και σαν bonus, φέτος στη Θεσσαλονίκη θα υπάρχει επίσης ένα session με μουσικά ντοκιμαντέρ ελληνικής παρα-γωγής. H διοργάνωση θα ξεκινήσει με ένα soundcheck party στις 3 Απριλίου. Φέτος εκτός από το κυρίως πρόγραμμα των ταινι-ών όπου παρουσιάζεται ανανεωμένο, όπως και τα sidebar events ένα νέο πρόγραμμα για σχολεία ξεκινά με το όνομα IN EDIT KIDS.*7-13/4/16, Ολύμπιον

5. σήκω Ψυχή Μου δωσε ρευΜα. Ένα θέατρο τραγουδιών με τη σφραγίδα του Διονύση Σαββόπουλου, όπως μόνο εκείνος ξέρει να φτιάχνει και να μας ψυ-χαγωγεί. Ο κορυφαίος μας τραγουδοποιός συναντά στη σκηνή την μεγαλύτερη και αρράγιστη λαϊκή μας τραγουδίστρια, αυτή τη "δύναμη της φύσεως", όπως λέει ο ίδιος, την Ελένη Βιτάλη, σε μια συνεργασία ιστορικής σημασίας. Μία μουσική συνάντηση που δεν πρέπει να χάσει κανείς!*8/4, Μέγαρο Μουσικής, Αίθουσα φίλων μουσικής Μ1, Τ. 2310 895 800

6. ενα κλασικο εργοΣτη Νέα Υόρκη του 1957, ένα αλλοδα-πό αγόρι δεκαέξι χρόνων κατηγορείται για

7Απρίλιος 2016

φόνο. "12 ένορκοι" συνεδριάζουν για το αν θα εφαρμοστεί η θανατική ποινή, αντι-κατοπτρίζοντας τις - δυστυχώς διαχρονικές - προκαταλήψεις της κοινωνίας μας, μέσα από 12 πεντακάθαρα ψυχογραφήματα που ξετυλίγονται «βίαια» μπροστά στα μάτια μας. «12 θυμωμένοι άντρες» κλειδωμένοι σ’ ένα δωμάτιο, έχουν κληθεί να αποφασίσουν ομόφωνα για τη ζωή ενός νέου ανθρώπου, αντιμετωπίζοντας το βάρος της ευθύνης που φέρνει η κάθε τους απόφαση. Οι θεατές πα-ρακολουθούν από την «κλειδαρότρυπα» της αίθουσας ενόρκων, μία από τις πιο διχαστικές και επιδραστικές υποθέσεις όλων των επο-χών, με τους 12 ενόρκους άλλοτε να ταυτίζο-νται και άλλοτε να συγκρούονται.Το θέατρο μετατρέπεται σε δικαστικό μέγαρο θέτοντας τους θεατές στη θέση των ενόρκων! Το έργο βασίζεται στην ομώνυμη αμερικάνικη τηλεταινία του 1954, που το 1957 έγινε ταινία με το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Σίντνεϊ Λιούμετ (Χρυσή Άρκτος, πολλά βραβεία και τρεις υποψη-φιότητες για Όσκαρ (μία εκ των οποίων

καλύτερου σεναρίου του Ρέτζιναλντ Ρόουζ) και στη θεατρική του μεταφορά, σε σκηνο-θεσία Κωνσταντίνας Νικολαϊδη, κρατήθηκε η εποχή που γράφτηκε το έργο.*14-24/4, Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Εθνικής Αμύνης 2, Τ. 2315 200200

7. TEDx θεσσαλονικήσ-ενασ κοσΜοσ σε κινήσήTο TEDx Θεσσαλονίκης για το 2016 στοχεύει να “αιχμαλωτίσει” σε μία ημέρα τον κόσμο παρουσιάζοντάς τον μέσα από τους σύγχρο-νους πρωταγωνιστές του. “Ένας κόσμος σε κίνηση - Α World on the Move” το θέμα και μία ημέρα γεμάτη μεταξύ άλλων με ρομπο-τική τεχνολογία, επιστήμες, δημοσιογραφία και εκπαίδευση, επιχειρηματικότητα και όσα κάνουν ένα κόσμο να κινείται, μα πολύ πε-ρισσότερο επιδραστικές προσωπικότητες που όρισαν ή ορίζουν αυτή “την κίνηση” έκαστες στο πεδίο δράσης τους. Τα πρόσωπα που θα ανέβουν στη σκηνή της 7ης διοργάνωσης του TEDx Thessaloniki είναι μεταξύ άλλων οι εξής: ο Άλεξ Λοΐζου, συνιδρυτής και

επικεφαλής του τμήματος τεχνολογίας της Trouva, ενός online «εμπορικoύ κέντρου», η Ione Wells, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο Στυλιανός Ε. Αντωναράκης, Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Γε-νετικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πα-νεπιστημίου της Γενεύης, ο Dimitri Zenghelis, συνεπικεφαλής Κλιματικής Πολιτικής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο για τις Κλιματικές Αλ-λαγές “Grantham” του Πανεπιστημίου LSE, ο μουσικός Στέργιος Παρίζας, ο επιχειρηματίας Γιώργος Ελευθερίου και συνιδρυτής και δι-ευθύνων σύμβουλος της Sentio Solutions, ο σκηνογράφος και video artist Στάθης Μίτσι-ος, η Zrinka Bralo, διευθύντρια του Migrants Organise, μίας πλατφόρμας κοινωνικής οργάνωσης για μετανάστες και πρόσφυγες, ο Mιχάλης Αγάθος, θεωρητικός φυσικός, υπο-ψήφιος διδάκτορας βαρυτικής φυσικής στο Ινστιτούτο Nikhef του Άμστερνταμ, ο Andrew Bastawrous, χειρούργος οφθαλμίατρος και κοινωνικός επιχειρηματίας κ.ά.*2/4, ώρα 10πμ, αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης Μ2 του Μεγάρου Μουσικής

8. ΦωτογραΦιζοντασ "εκει εξω"Κάθε μέρα έχει 24 ώρες ή αλλιώς 1440 λε-πτά. Δηλαδή εκεί έξω καθημερινά υπάρχουν αμέτρητες στιγμές ή αλλιώς ένα σύμπαν πιθανοτήτων μέσα στο οποίο γεννιούνται οι ζωές μας, ταξιδεύουν μέσα από χαρές και λύπες μέχρι να καταλήξουν γράμματα σε μια σελίδα ιστορίας, στο βιβλίο του βίου ενός αφανούς ή επιφανούς ήρωα. Αυτές τις στιγ-μές πριν γίνουν κομμάτι του παρελθόντος φύλαξαν δύο άνθρωποι για να τις μοιρα-στούν μαζί μας. Ο Νίκος Αραμπατζής και η Κορίνα Χατζηγεωργίου, δυο νέα παιδιά από τη Θεσσαλονίκη, συνάντησαν τη φρίκη και τον πόνο του ξεριζωμού των προσφύγων, αλλά και στιγμές χαράς κι ευτυχίας κατοίκων της πόλης μας και συγκέντρωσαν τις εικόνες τους σε μια φωτογραφική έκθεση: «Εκεί Έξω».*έως 30/4, Cafe-bar Quarter,Ανατολικής Θράκης 75, Κ. Τούμπα

8 #209

Ποια είναι σήμερα η εικόνα του δημόσιου χώρου στη Θεσσαλονίκη; Πόσο εκπαιδευμένοι είναι οι κάτοικοι της πόλης αλλά και οι αρχές της στο σεβασμό, την ανάδειξη και την αξιοποίηση του; Ανοίγοντας το φάκελο δημόσιος χώρος στη Θεσσαλονίκη σήμερα, εντοπίζουμε τα προβληματικά του σημεία και ζητούμε από μια σειρά ειδικούς να μας εκθέσουν τις απόψεις τους για τη σημερινή εικόνα αλλά και για το παρελθόν και το μέλλον.

ΛΕΞΕΙΣ: ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ | ΕΙΚΟΝΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΗΜΙΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΟΡΧΑΝ ΤΣΟΛΑΚ

δημόσιος χώρος...

9Απρίλιος 2016

αγνοείται... Η ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ της Χάρις Χριστοδούλου -Αρχιτέκτονας /Πολεοδόμος

Η Θεσσαλονίκη όπως όλες οι μεγάλες πό-λεις, αλλάζει διαρκώς. Ήδη μπορούμε να θυμηθούμε διαφορετικές ατμόσφαιρές της μέσα στην κρίση, στιγμές και σημεία συλλο-γικής ανάτασης. Πράγματι, όπως φανερώνει η μελέτη των πόλεων του κόσμου, δεν είναι τόσο οι υλικές συνθήκες που διαμορφώνουν τη συναρπαστική ατμόσφαιρα της αστικής ζωής, τη ζωντάνια και την ασφάλεια, το ύφος της ενδεχόμενης κοινής ευφορίας στα ανοι-χτά πεδία, όσο ο ιδιαίτερος πολιτισμός της κάθε πόλης στο ιδιαίτερο γεωγραφικό πεδίο, η έκδηλα θετική συνύπαρξη της ετερογένειάς της, η πυκνή ανάμειξη των λειτουργιών της, οι αποτελεσματικές διαδικασίες πρόκλησης γεγονότων από πολίτες και ενεργές πρωτο-βουλίες, ο πλούτος της αστικής εμπειρίας. Αυτή είναι η αισιόδοξη ματιά που αφαιρεί από την αντίληψη ενοχλητικές πραγματικότη-τες. Αυτές δεν είναι τα τεχνικά έργα που δεν κατασκευάζονται ή η νέα αρχιτεκτονική που δεν συμβαίνει στην πόλη μας ελλείψει οικο-νομικών πόρων. Ας θυμηθούμε ότι και πριν την κρίση, οι συνθήκες στο δημόσιο χώρο δεν ήταν και πολύ διαφορετικές. Πολλά από τα έργα που υποκριτικά ανακοινώνονταν δεν υλοποιούνταν, η ποιότητα της εφαρμοσμένης αρχιτεκτονικής - εκτός λιγοστών εξαιρέσεων, οριακά ικανοποιούσε ακόμη και τους ειδι-κούς, ενώ σταθερή ήταν η κριτική ως προς τη σκοπιμότητα των συγκεκριμένων υλικών παρεμβάσεων. Επίμονη και καθημερινή ενοχλητική πραγ-ματικότητα είναι η συνεχιζόμενη ζοφερή

υποβάθμιση του δημόσιου χώρου, όπως προκύπτει από την έλλειψη συντονισμένης φροντίδας για τις καθημερινές συνθήκες των πρωταρχικών λειτουργιών του (κυκλοφορία, συνάντηση, επικοινωνία). Είναι η συνεχιζόμε-νη απουσία πρωτοκόλλων ελέγχου, διαχείρι-σης, ανάδειξης και συντήρησής του από τους ανόητα ανταγωνιστικούς μεταξύ τους αρμό-διους φορείς. Κυρίως, είναι η απραξία για τη διασφάλιση του πλούτου της πολυπλοκότη-τάς του. Πόσο ακόμη να αδιαφορήσουμε για την απο-κρουστική αλλοίωση της πιο αγαπημένης μας πλατείας με την κατάργηση των παρόδιων στοών; Πόσα ακόμη τραπεζοκαθίσματα μπο-ρούν να χωρέσουν τα συνωστισμένα πεζο-δρόμια στο κέντρο; Πόσο να ανεχτεί κανείς την έρπουσα κερδοσκοπία στους κοινόχρη-στους χώρους; Σε πόσες ακόμη υπεραγορές μπορεί να αντισταθεί η ποικιλία της τοπικής μικρής οικονομίας; Πόσα ακόμη αδρανή παρ-τέρια θα δούμε; Πόσοι ακόμη επισκέπτες να έρθουν να συναντήσουν παραμελημένα μνημεία; Πόσο ακόμη να κατοικούμε και να φυλάμε το κέντρο με τη μονοκαλλιέργεια της θορυβώδους αναψυχής, χωρίς βασικές καθη-μερινές εξυπηρετήσεις; Πόσο ακόμη να αντέ-ξει το κέντρο της Θεσσαλονίκης; Πόσο ακόμη να επιμένουν οι αισιόδοξοι πολίτες;Οι αρμοδιότητες για να καθοριστεί η καθη-μερινή συγκρότηση του αστικού γίγνεσθαι στα δημόσια πεδία με διαφορετικό τρόπο υπάρχουν στην τοπική αυτοδιοίκηση. Απαι-τείται μία διεξοδικότερη και πολυεπίπεδη αναγνώριση του δημόσιου χώρου που να υπερβαίνει τις παγιωμένες προσεγγίσεις, να αναγνωρίσει δυναμικές, να ωθήσει και να ενώσει σε νέες συλλογικές πρακτικές. Παρα-δείγματα αστικού σχεδιασμού με μη υπερο-

πτικούς χειρισμούς υπάρχουν. Ας μετατεθεί η προσοχή πραγματιστικά και δημιουργικά στις διαδικασίες και τις δράσεις. Για όλα αυτά δεν απαιτούνται σημαντικοί πόροι, αλλά λιγότε-ρες ρητορίες, μία θετική οδηγός παράσταση για την ποιότητα ζωής στην πόλη, και βέβαια επίμονη πρόθεση και σταθερή επιτέλεση διοί-κησης, για το δημόσιο όφελος βέβαια.

ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΟΥ ΦΑΡΑΩτης Κύας Τζήμου

ΠΕΖOΔΡΟΜΟΙΗ Θεσσαλονίκη δεν διαθέτει μεγάλο δίκτυο πεζοδρόμων, αν εξαιρέσει κανείς αυτούς που δημιουργήθηκαν εκατέρωθεν της Αρι-στοτέλους στις αγορές Καπάνι και Άθωνος, την Ικτίνου και τη Ζεύξιδος, την Καλαποθά-κη, τη Γούναρη και τα πέριξ της και ό,τι συ-ναντά τη Ρωμαϊκή Αγορά. Η κατάσταση σε αυτούς είναι συχνά απελπιστική. Μετατρέ-πονται σε πάρκιγνκ μοτοσυκλετών, τόπο όχι μόνο ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων, αλλά και ολόκληρων κατασκευών και υπαίθριων εκθέσεων επίπλων, μετατρεπόμενοι από πε-ζόδρομους σε ανθρωποδιώκτες δρόμους. Κορυφαίο παράδειγμα παραβάσεων ακόμα και από το ίδιο το κράτος (αστυνομία, ΙΚΑ, κλπ) η Αριστοτέλους-πάρκινγκ και καλύτερος ως εικόνα μέχρι σήμερα ο νέος πεζόδρομος της Αγίας Σοφίας που παρουσιάζει μάλλον την πιο τακτοποιημένη εικόνα σε σχέση με κάθε άλλον. ΠΕΖΟΔΡOΜΙΑΘεωρητικά τόπος που κινούνται οι πεζοί. Όχι σε αυτή την πόλη όμως. Το γνωστό άπλω-μα των τραπεζοκαθισμάτων στο κέντρο και

την περιφέρεια αναγκάζει πολύ συχνά τον πεζό να κατέβει στο οδόστρωμα. Μια σειρά εμπόδια από τοποθετημένα αντικείμενα κά-νουν σε πάρα πολλά πεζοδρόμια της πόλης τη διέλευση με καρότσι, παιδικό ή αναπήρων, αδύνατη. Το ίδιο ισχύει και στις διαβάσεις με παρκαρισμένα προκλητικά αυτοκίνητα πάνω στη διάβαση, ενώ ανθεί το νέο φαινόμενο της συν-περίληψης ακόμα και φωτεινών σημα-τοδοτών στην επίπλωση του καταστήματος. Στα πεζοδρόμια όπου εμπεριέχεται και ποδη-λατόδρομος η κατάσταση μοιάζει ακόμα πιο δραματική (Αγγέλακη, Λ. Νίκης κλπ) καθώς εκεί απαιτείται σλάλομ για να βγουν όλοι σώοι και αβλαβείς.

ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑΗ έλλειψη σεβασμού που επικρατεί στους υπόλοιπους δημόσιους χώρους της πόλης παρατηρείται και στα σχολικά της συγκροτή-ματα. Η περιορισμένη δυνατότητα τακτικών συντηρήσεων, η ανυπαρξία σοβαρών πόρων και φύλαξης σε συνδυασμό με τους βανδα-λισμούς δίνουν μια εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής στα περισσότερα σχολεία τα οποία υποφέρουν και από την έλλειψη πρασίνου αλλά και την ερήμωση τις ώρες που δεν λει-τουργούν καθώς συνήθως δεν αξιοποιούνται για άλλες δραστηριότητες.

ΤΑ ΨΕΥΤΟΓΚΡΑΦΙΤΙΗ διάδοση της μουτζούρας ως μόδα αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη αυτή τη στιγμή πηγή οπτικής και πραγματικής ρύπανσης κάθε γω-νιάς της πόλης. Δεν υπάρχει χιλιοστό επιφά-νειας, από τις όψεις ιστορικών κτιρίων μέχρι τα παγκάκια της νέας παραλίας, όπου ένας φέρελπις και κυρίως νάρκισσος νεαρός της κάτοικος δεν θα αφήσει τη σφραγίδα του με

10 #209

ένα μαρκαδόρο. Πέρα όμως από τις υπογρα-φές υπάρχει μια έντονη τάση βανδαλισμού και καταστροφής ωραίου τοποθετείται, από μια πινακίδα σηματοδότησης έως μια φρε-σκοβαμμένη όψη ενός διατηρητέου. Και είναι τέτοια η άμιλλα μεταξύ των βανδάλων που κάθε μουτζούρα αντέχει μόνο μερικές ώρες προτού μια νέα τη σκεπάσει.

ΔΙΠΛΟΠΑΡΚΑΡΙΣΜΕΝΑΑν η Θεσσαλονίκη είχε ελεύθερους τους δρόμους της από τα παράνομα παρκαρισμέ-να αυτοκίνητα που βρίσκονται στο κέντρο ή την περιφέρειά της, η κυκλοφορία θα ήταν εντελώς διαφορετική. Άνθρωποι κάθε ηλικί-ας επιλέγουν να εγκαταλείψουν για λίγο ή πολύ το αυτοκίνητο τους διπλοπαρκαρισμένο σε μικρούς ή μεγάλους δρόμους δημιουργώ-ντας μια ασφυξία. Οι δρόμοι με το σοβαρό-τερο πρόβλημα είναι η Τσιμισκή, η Παύλου Μελά, η Ερμού και βεβαίως η Κουντουριώ-του στο λιμάνι όπου τις νύχτες οι 4 λωρίδες κυκλοφορίας γίνονται. Το πρόβλημα επιτείνει η παρουσία των ταξί σε σημεία που δεν είναι στάσεις στάθμευσης με ολική κατάληψη σχε-δόν όλου του κέντρου.

ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΧΑΡΩΝΗ πόλη, αν τη δεις από ψηλά, από ένα αερο-πλάνο μοιάζει με ένα τσιμεντένιο θεριό. Αν εξαιρέσεις τη νέα παραλία, τη νέα Ελβετία, το Πεδίο του Άρεως και το ΑΠΘ οι πράσινες πινελιές απουσιάζουν εντελώς. Ελάχιστα πάρκα στο δήμο της Θεσσαλονίκης, ακόμα

λιγότερες παιδικές χαρές, δυο όλες και όλες στο κέντρο της, μια στο Ναβαρίνο και μια κάτω από τη Ρωμαϊκή Αγορά και ανυπαρξία σχεδιασμού για το μέλλον.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣΚλειστές, σφραγισμένες, παρατημένες αποτε-λούν είδος προς εξαφάνιση, σε μια πόλη που κάποτε γνώριζες πού μπορούσες να τις βρεις. Σήμερα απουσιάζουν εντελώς για τους πολί-τες και τους τουρίστες της που αναγκάζονται να καταφεύγουν σε καταστήματα υγειονομι-κού ενδιαφέροντος ή δημόσιους χώρους.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙτου Χάρη Χεϊζάνογλου - Αρχιτέκτων Μηχανικός ΑΠΘ / MSc(hons) Architecture / TU Delft

Το μνημείο δεν είναι πάντα ορατό. Στο υπέδαφος της Θεσσαλονίκης επάλληλα στρώματα ιστορίας συγκροτούν από κάτω προς τα επάνω μια τρισδιάστατη καταχώρηση αξιοποιημένων και χαμένων ευκαιριών, ένα ιστορικό αρχείο καταστροφής και ανάπτυξης των εκδοχών της πόλης. Ο φορέας ανάκλησης της μνήμης συχνά είναι απλά ένα επιφανειακό ίχνος, ένα κενό, μια οδική αρτηρία ή μια χρήση που επιμένει. Κάτω από τη σύγχρονη Εγνατία βρίσκεται η αρχαία, η οδική χάραξη δεν σταμάτησε ποτέ να χρησιμοποιείται,διατηρήθηκε διαμορφώνοντας διαχρονικά το σώμα της πόλης. Αντίθετα, σε ένα αδόμητο οικόπεδο επί της οδού Απελλού,

βρίσκεται θαμμένη η κορυφή του κοίλου ενός αρχαίου σταδίου που πιθανόν εκτεινόταν μέχρι την Αγία Σοφία, που δεν διατηρήθηκε, έχει είτε καταστραφεί είτε θαφτεί για πάντα κάτω από τις πολλαπλές ιστορικές εκδοχές της πόλης με τελευταίο το αστικό σώμα που έπλασε η αντιπαροχή. Ένα άλλο αστικό σώμα, αυτό της πόλης πριν την αντιπαροχή, βρίσκεται καλά κρυμμένο στην νέα παραλία, η οποία μπαζώθηκε τη δεκαετία του ’60 με πρώτη ύλη τα υπολείμματα των παλιών κτισμάτων, που γκρεμίζονταν δίνοντας τη θέση τους στις πολυκατοικίες. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν κανείς θρηνεί για τις χαμένες εκδοχές της πόλης, τα χαμένα αστικά της σώματα, οφείλει να δεχθεί ότι η ιστορία συμμετέχει, όχι μόνο με τα ορατά της μνημεία, τη Ροτόντα, τη Ρωμαϊκή αγορά, τα Οθωμανικά και βιομηχανικά κτίσματα, και όχι απλά σαν παθητική μνημειοποίηση μιας φθίνουσας υλικότητας, αλλά, ακόμα και μέσω της απώλειας, σαν ενεργό συστατικό μιας ιστορικής συνέχειας, σαν αόρατη πρώτη ύλη που γεννά δυνατότητες και περιορισμούς παράγοντας εκ νέου ιστορία, συντάσσοντας τον χώρο ως τόπο.

ΤΡΑΠΕΖΑΚΙΑ ΕΞΩ ΛΟΙΠΟΝ. ΓΙΑ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ Ή ΜΗΠΩΣ ΟΧΙ ΤΕΛΙΚΑ;της Παρασκευής Ταράνη - Αρχιτέκτονας

Από όταν, το 2013, μαζί με τη Φυλλιώ Κα-τσαβουνίδου, μεταφράσαμε στα ελληνικά το βιβλίο του Δανού αρχιτέκτονα Jan Gehl «H

ζωή ανάμεσα στα κτήρια. Χρησιμοποιώντας τον δημόσιο χώρο», πολλά πράγματα έγιναν για μένα πιο κατανοητά. Ο Jan Gehl μας λέει πως είναι σωστό να είσαι προστατευμένος στον υπαίθριο χώρο αλλά και να έχεις την ευκαιρία να βιώνεις τον καλό και τον κακό καιρό, τις αλλαγές των εποχών, ειδικά όταν έχεις τη δυνατότητα να αποφασίζεις μόνος σου πότε θέλεις να το κάνεις.Εδώ σε μας, η ζήτηση για περισσότερα τρα-πεζάκια έξω συνεχώς αυξάνεται. Γιατί όμως καθόμαστε έξω; Οι απαντήσεις μοιάζουν προφανείς: γιατί μας αρέσει το άμεσο φως, ο ήλιος, ο δροσερός αέρας, μας αρέσει να χαζεύουμε την περατζάδα της πόλης. Όταν καθόμαστε έξω πάντα χάνουμε κάτι από την άνεση που μας προσφέρει ένας εσωτερικός, κλειστός χώρος. Εμείς όμως, για άλλη μια φορά, αρνηθήκαμε το παραμικρό τίμημα των επιλογών μας. Βγάλαμε έξω τους τεράστιους, αναπαυτικούς καναπέδες, τα αμπαζούρ, τις σόμπες, τους ανεμιστήρες και μετατρέψαμε τον υπαίθριο χώρο σε ένα ιδιότυπο, υβριδικό, πλαστικό ενδιάμεσο. Ούτε φως πλέον, ούτε δροσερός αέρας, ούτε θέα, ούτε η διάδραση με τους περαστικούς, όλα αυτά δηλαδή που κάνουν ενδιαφέρουσα τη ζωή στον υπαίθριο αστικό χώρο, τη ζωή ανάμεσα στα κτήρια. Όταν δεν εκτιμάς πραγματικά τις ποιότητες ενός αγαθού, το καταστρέφεις και το αλλοι-ώνεις πρωτίστως για τον εαυτό σου και στη συνέχεια για όλους τους άλλους. Καταπα-τάς πεζοδρόμια, κλείνεις ράμπες, στενεύεις τα περάσματα στα εμποδιζόμενα άτομα και ΑμεΑ. Καμία κανονιστική ρύθμιση δεν βλέ-

11Απρίλιος 2016

12 #209

πω ικανή να ανατρέψει αυτή την πραγματι-κότητα. Τα τραπεζάκια έξω είναι η ζωντάνια της δημόσιας ζωής στην πόλη. Δεν θέλω να περιοριστούν. Απλές, διαφορετικές λύσεις χρειάζονται για να μάθουμε να καθόμαστε πραγματικά «έξω». Για παράδειγμα, στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας: αυτο-σερβιρι-ζόμενα, κοινά, διάσπαρτα καθίσματα και μι-κρές, ελαφριές ομπρέλες. Σε μια λογική open mall. Το έχουν εφαρμόσει κι αλλού, και είναι ωραίο!

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ, ΜΙΑ ΛΕΠΤΗ ΚΟΚΚΙΝΗΓΡΑΜΜΗτης Αναστασίας Παπαδοπούλου - δρ. Αρχιτέκτων ΑΠΘ, / ΜΔΕ Αρχιτεκτονικής Τοπίου ΑΠΘ / [40.22.Architects]

Ανάμεσα σε ονομασίες και αξίες που απο-δόθηκαν διαχρονικά στον χώρο της πόλης, σημαντική θέση κατέχει η κοινωνική του διά-σταση. Ο δημόσιος χώρος, αυτή η “εικόνα της πόλης”, αποτελεί ταυτόχρονα ένα πεδίο συνύ-παρξης και συμμετοχής, αλλά και εκδήλωσης

κοινωνικών ανισοτήτων και συγκρούσεων. Στο πλαίσιο της επικοινωνίας και της δημό-σιας έκφρασης ιδεών και αντιλήψεων, άμεσα συνδεδεμένων με τις σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες, μία νέα “γλώσσα” με τη δική της ορολογία και τα δικά της σύμβολα αναπα-ριστά τον προφορικό λόγο και κάθε λογής έννοιες σε επιλεγμένες επιφάνειες, επιθυμώ-ντας την αμεσότητα.Αυτή η επονομαζόμενη “τέχνη του δρόμου” (street art, graffiti), έρχεται ως μια χειρονο-μία με ιδιαίτερη εκφραστική δύναμη και με στόχο τη μετάδοση ενός νοήματος - μηνύμα-τος στο ευρύ κοινό. Ο παράνομος, αντισυμ-βατικός και τολμηρός χαρακτήρας αυτής της έκφρασης, την κάνει ελκυστική για τους πρε-σβευτές και τους οπαδούς της. Σε καιρούς σύγχυσης και αδιεξόδων, αποτελεί το κάτο-πτρο της κρίσης, μια παρεμβατική χειρονομία στην κοινωνική ζωή, που δηλώνει μια λανθά-νουσα ανισορροπία και αντίδραση. Σε αυτόν τον πολυδιάστατο “καμβά” που ονομάζουμε αστικό δημόσιο χώρο και που αποτελεί έναν “κοινό” για όλους μας τόπο, τα graffiti πα-ρουσιάζονται είτε ως καλαίσθητες και ενίοτε

εντυπωσιακές συνθέσεις που προκαλούν την έκπληξη και την τέρψη του θεατή, ή ως σλό-γκαν, πολιτικά μηνύματα, συνθήματα, σύμβο-λα, υπογραφές ονομάτων και ψευδωνύμων ατόμων ή ομάδων (graffiti tag) που απλά φέρονται ως ίχνη χωρίς καμία αισθητική αξία, πάνω σε μια επιφάνεια. Υπάρχει λοιπόν πα-ράλληλα και μια ιστορία ασχήμιας που παίρ-νει μεγάλες διαστάσεις στις μέρες μας.Χρειάζεται συλλογική προσπάθεια αν θέλουμε να διασώσουμε το νόημα και τον χαρακτήρα αυτού του “κόσμου” μέσα στον χρόνο, ώστε αυτός ο “κοινός τόπος”, που υπερβαίνει το χρόνο διαμονής μας σε αυτόν, να περικλείει ασφαλώς όλα όσα μοιραζόμαστε με μ’ αυτούς που ζουν μαζί μας, με όσους υπήρξαν εδώ πριν και με όσους θα έλθουν μετά από μας…

ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙτου Κωνσταντίνου Πέγκου - Ομάδα Active Thessaloniki (www.facebook.com/groups/activethessaloniki)

Τον Ιούνιο του 2013, δημιουργήθηκε η ομά-

δα στο Facebook με στόχο την καταγραφή αλλά ακόμα περισσότερο την εύρεση λύσεων στο μέτρο του δυνατού, που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης για όλους. Με αυτό το σκεπτικό δημιουργήθηκε η “Active Thessaloniki”. Σήμερα η ομάδα μας αριθμεί περίπου 2.570 μέλη και αυξάνεται καθημερινά. Στο διάστημα αυτό μέχρι σήμε-ρα, καταφέραμε αρκετές μικρές νίκες, αλλά έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η αδιαφορία…Όχι τόσο από τις υπηρεσίες του δήμου αλλά από τη πλειονότητα των συμπολιτών μας.Το να ενδιαφέρεσαι για τα πεζοδρόμια, για τις ράμπες για τα ΑΜΕΑ, για την καθαριό-τητα, για το πάρκινγκ μοιάζει στα μάτια των περισσοτέρων ως κάτι δευτερευούσης σημα-σίας. ‘’Ο κόσμος έχει προβλήματα, με αυτά θα ασχολείται;’’, είναι η συχνή φράση που αποδί-δεται απαξιωτικά σε αυτό που κάνουμε. Εκεί είναι το μεγάλο στοίχημα… Θα μπορέσουμε να πείσουμε τον συμπολίτη μας ότι μόνο ως σύνολο μπορούμε να διεκδικήσουμε μια κα-λύτερη ποιότητα στη καθημερινότητά μας; Ότι η ενασχόληση και με αυτό που συμβαίνει

13Απρίλιος 2016

έξω από το σπίτι μας, αφορά κι εμάς τους ίδιους;Μένει να φανεί στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, τι τελικά ζητάμε και τι είμαστε δια-τεθειμένοι να κάνουμε για να αλλάξουμε τη πόλη μας.

78N | ΤΡΑΝΖΙΤ ΤΟΥΜΟΝΑΔΙΚΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥΜΕΤΑΦΟΡΕΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣτης Λίλιας Μίτσιου - Αρχιτέκτονας

Βραδινή διαδρομή με το λεωφορείο 78N για αεροδρόμιο- μια επένδυση των συναισθημά-των στην κίνηση των χιλιομετρικών διανυ-σμάτων.Αν η κλίμακα της πόλης καθορίζεται από τις αποστάσεις της, τότε αυτή η πόλη βρίσκεται στο μεταίχμιο της φαντασιακής της ολοκλή-ρωσης σε μητρόπολη, προς τη διαδρομή της για το αεροδρόμιο.Το Ν78 ως μεταβατικός χώρος εν κινήσει, μια υποκουλτούρα των μοναδικών μέσων μαζικής μεταφοράς τη νύχτα, λειτουργεί ως μικρογραφία της κοινωνικής δομής και της

μεταίχμιο της νύχτας έχουν ραντεβού...

ΜΗΠΩΣ ΜΑΣ ΤΕΛΕΙΩΣΑΝΟΙ ΙΔΕΕΣ;του Γιάννη Αγγελίδη - Αρχιτέκτονας -πολεοδόμος / Αντιπρόεδρος της Ένω-σης για τα δικαιώματα των πεζών

Αυτό υποτίθεται ότι θα ήταν ένα άρθρο για τους πεζόδρομους της Θεσσαλονίκης. Έτσι έλεγε η «παραγγελιά». Όμως τι να λέμε τώρα. Τα γνωστά; Για αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια και τραπεζοκαρέκλες παντού; Για χαλασμένα και βρώμικα δάπεδα; Για παντελή έλλειψη φύλαξης; Και διηγώντας τα να κλαίς. Ας κάνουμε αναστροφή να το πιάσουμε το θέμα από αλλού. Η Θεσσαλονίκη ήταν (είναι ακόμη;) γνωστή για το τεράστιο καλλιτεχνικό δυναμικό της: συγγραφείς, τραγουδιστές, ηθοποιοί, ποιητές, εικαστικοί καλλιτέχνες κάθε είδους γεννιόνταν και ανδρώνονταν εδώ και μετά οι περισσότεροι έφευγαν για αλλού μια και ο τόπος δεν μπορούσε να τους θρέψει. Άραγε αυτό συνεχίζεται; Ή μήπως μας τελείωσαν οι ιδέες; Καιρός να το

αστικής συμπεριφοράς. Η διαδρομή ακολου-θεί την υπολειμματική φαντασμαγορία του νυχτερινού κέντρου, των ανατολικών συ-νοικιών, της λωρίδας της κατανάλωσης λίγο πριν φτάσεις στο καζίνο με τελευταία στάση το αεροδρόμιο, ως ελπίδα τη μελλοντική εξωστρέφεια. Η αμφισημία της βιώνεται ως σύνθετη εμπειρία της υποκειμενικότητας του “άλλου” που πρέπει να γυρίσει σπίτι του, στη δουλειά του, στην πτήση του, στοιβαγμένος μικροαστικά σε ένα μόνο βαγόνι μη σταθερής τροχιάς...Η μητρόπολη προσπαθεί να φτάσει στο μυ-θικό εκείνο σημείο όπου ο κόσμος θα είναι ολοκληρωτικά κατασκευασμένος από τον άν-θρωπο και θα ταυτίζεται ακριβώς με τις επι-θυμίες του, έγραψε κάποτε ο Rem Koohlaas. Ίσως τότε το 78N εκπληρώνει τις νυχτερινές επιθυμίες και ανάγκες του μέσα σ’ ένα παρα-λήρημα ήχων και κραυγών συνωστισμένο να θυμίζει μια πόλη που ασφυκτιά για αστικο-ποίηση. Σ’ ένα τρισδιάστατο πλέγμα στάσεων όπου το night life του κέντρου, η εφηβεία μαζί με τη φοιτητική ταυτότητα, οι τρανζιτ επισκέπτες της πόλης και οι εργαζόμενοι στο

διαπιστώσουμε.Σε όλες σχεδόν τις χώρες η τέχνη έχει μετα-φερθεί στον δημόσιο χώρο. Άπειρα τα έργα τέχνης στις μεγάλες σύγχρονες πόλεις. Και δεν μιλώ για μνημειακά συμπλέγματα, των αρχαίων ημών πρόγονων, των πολεμιστών, των ηρώων και των μαρτύρων μας. Ούτε για τους μπούστους των επιφανών πολιτικών μας. Μιλώ για έργα με χιούμορ με σύγχρο-νες αναφορές και αισθητική που προκαλούν το χαμόγελο του διαβάτη και του φτιάχνουν την διάθεση. Που τον εκπλήσσουν ευχάριστα. Έχουμε μεγάλη ανάγκη αυτή την ευχάριστη έκπληξη στους ισοπεδωμένους (και βρώμι-κους) δημόσιους χώρους της πόλης. Ίσως εί-ναι το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει τους πολίτες να ενδιαφερθούν γι' αυτούς και να μην τους καταπατήσουν. Δύσκολο αλλά όχι αδύνατο.

Τι μπορεί να γίνει για τους δημόσιους χώρους και τους πεζόδρομους της Θεσ-σαλονίκης; Να μερικές ιδέες:> Οι Δήμοι να κάνουν μικρούς διαγωνισμούς για ιδέες που υλοποιούμενες θα δώσουν

14 #209

15Απρίλιος 2016

ενδιαφέρον στους δημόσιους χώρους και στους πεζοδρόμους. Παρεμβάσεις στα δά-πεδα, στις διαβάσεις, στις στάσεις των λεω-φορείων, στους στύλους πληροφόρησης. Και όπου αλλού.> Ένα ετήσιο Φεστιβάλ στην πόλη για τους γκραφιτάδες. Γκραφιτάδες της Θεσσαλονίκης να η ευκαιρία σας. Σε ένα συγκεκριμένο χώρο μέσα στην πόλη να μπορούν να διαγωνιστούν για ένα ας πούμε τριήμερο δημιουργώντας έργα εφήμερα (φεστιβάλ με εφήμερα έργα σε πάγο ή στην άμμο γίνονται σε όλο τον κόσμο). Μπορεί να είναι και θεματικό: Αθλη-τικό γκράφιτι (ομαδάρα μου και τα λοιπά), ή καλλίτερης υπογραφής, ή καλύτερης ατάκας.Και παρεμπιπτόντως μήπως πρέπει να διορ-γανώσουμε (δωρεάν) μαθήματα για γκρα-φιτάδες; Η πόλη έχει μια τεράστια ιστορική παρακαταθήκη σε εικόνες και σύμβολα πρώ-της γραμμής παγκοσμίως. Από την Γοργόνα την αδελφή του Μεγαλέξανδρου μέχρι τα ψηφιδωτά της Ροτόντας και βάλε. Γιατί δεν βλέπουμε γκράφιτι εμπνευσμένα από αυτά; Κάπου κάποιες γραμμές πληροφορίας δεν δουλεύουν.> Στο «παιχνίδι» θα μπορούσαν να μπουν και δημόσιοι (και ιδιωτικοί) οργανισμοί. ΔΕΗ (κο-λώνες), ΟΤΕ (ΚΑΦΑΟ), Φυσικό Αέριο, ΟΑΣΘ και ένα σωρό άλλοι που ελέγχουν και εγκα-θιστούν τον εξοπλισμό στους δημόσιους χώ-ρους. Επιτέλους να δούμε και κανένα εκκλη-σάκι κομψοτέχνημα (Εκκλησία μας ακούς;). Όχι μόνο αυτά που πουλάνε στις μάντρες υλικών.> Γιατί όχι και διαγωνισμός για το πιο «ντιζα-ϊνάτο» περίπτερο ή την καλύτερη διακόσμη-ση καταστήματος; Όσοι πάρουν μέρος μόνο οφέλη θα έχουν. Οι οργανώσεις των πεζών αντί να κυνηγούν τους κακούς επαγγελματίες θα μπορούσαν να βραβεύσουν το πιο «φιλι-κό» αλλά και «σικάτο» σετ τραπεζοκαθισμά-των στην πόλη. Γιατί όχι και το πιο ιστορικό καφέ; Ή ένα ιστορικό βιβλιοπωλείο; Πεζοί και (σωστοί) μαγαζάτορες ενωμένοι, ποτέ νικη-μένοι!> Κάθε χρόνο ΟΤΑ και οργανώσεις -κατό-πιν συμφωνίας- θα μπορούν να «υιοθετούν» έναν πεζόδρομο. Θα είναι ο «πεζόδρομος της καρδιάς μας» για το συγκεκριμένο έτος. Όλοι, ΟΤΑ και οργανώσεις και καταστηματάρχες θα αναλαμβάνουν συγκεκριμένες υποχρεώ-σεις γι' αυτόν τον πεζόδρομο, πχ ο ΟΤΑ θα αναβαθμίζει τα δάπεδα, οι καταστηματάρχες τις εγκαταστάσεις τους, τα ΜΜΕ θα προβά-λουν τον πεζόδρομο. Θα οργανώνονται όλη την χρονιά εκδηλώσεις από διάφορους περ-φόρμερ και καλλιτέχνες στον πεζόδρομο. Το κέρδος θα είναι πολλαπλό και για την πόλη και για τους καταστηματάρχες.> Κατά καιρούς πολύ κουβέντα γίνεται για νέα «τοπόσημα» μέσα στην πόλη που θα ενι-σχύσουν το ίματζ της. Κάποιοι ονειρεύονται μεγάλα αρχιτεκτονήματα ή και νέα εμπορικά

και επιχειρηματικά κέντρα. Προσγειωθείτε! Βρισκόμαστε στην Ελλάδα της κρίσης. Η Κοπεγχάγη έχει για τοπόσημο ένα τόσο δα αγαλματάκι (μια γοργόνα). Μερικά καλαί-σθητα και ευρηματικά γλυπτά μπορούν να αναβαθμίσουν μια χαρά την πόλη αντί για γέφυρες του Καλατράβα.> Γραφίστες και γκραφιτάδες, αρχιτέκτο-νες, ντιζάινερς, ζωγράφοι, γλύπτες και φω-τογράφοι της Θεσσαλονίκης, εκπλήξτε μας ευχάριστα! Στους δημόσιους χώρους! Στους πεζοδρόμους!Δήμαρχοι, δημοτικοί άρχοντες και δημοτικοί υπάλληλοι βάλτε τα μικρά φαιά σας κύτταρα να δουλέψουν!> Οικολόγοι, πεζοί και λοιπές συμμαχικές δυ-νάμεις μην γκρινιάζετε μόνο. Φανείτε πονη-ροί! Επιβραβεύστε και ενσωματώστε!

Τελικά αυτό ίσως να είναι όντως ένα άρθρο για τους πεζόδρομους της Θεσσαλονίκης.

Η ΕΛΠIΔΑΟ δημόσιος χώρος στη Θεσσαλονίκη τις τελευταίες δεκαετίες συνήθως πέφτει θύμα επιπόλαι-ων, κτητικών με την κακή έννοια ή βάναυσων συμπεριφορών. Παράλληλα όμως την τελευταία πενταετία έχει ξεκινήσει ένα κίνημα οικειοποίησης του από μια σειρά ομάδες, εθελοντικές ορ-γανώσεις, μεμονωμένες κινήσεις που προσπαθούν και συχνά τα καταφέρνουν να δημιουργή-σουν μια νέα συνθήκη ορθής χρήσης του. Από τη γυμνή ποδηλατοδρομία του Ιουνίου μέχρι τις δεκάδες οργανωμένες ποδηλατοβόλτες ομάδων ποδηλατών έως τη yonga day που πραγματο-ποιείται κάθε καλοκαίρι στη νέα παραλία από ομάδες γιόγκα και διάσπαρτες δράσεις σε πάρκα και πλατείες της από χορευτικούς συλλόγους, μουσικούς, αθλητικά σωματεία, ακόμα και παρέες ηλικιωμένων που άρχισαν να κατεβάζουν τραπεζάκια και καρέκλες από τα σπίτια τους και να παίζουν τάβλι ή χαρτιά όπως παλιά σε αλάνες και πάρκα μια νέα αντίληψη κερδίζει έδαφος. Παράλληλα η δουλειά που κάνουν οι Φίλοι της νέας Παραλίας, οι street panthers και η Ένωση Πεζών, το Θεσσαλονίκη Αλλιώς της parallaxi και οι Los Lambicos σε σχέση με την προστασία των κεκτημένων των δημοτών και την αποκατάσταση της τραυματισμένης εικόνας καθώς και την παραδειγματική ανάδειξη σημείων και δυνατοτήτων γεννά ελπίδες για μια μελλοντική κα-λύτερη χρήση του.Υποστηρικτικές κινήσεις ουσίας όπως αυτή της δωρεάς ενός συστήματος καθαρισμού και απο-κατάστασης επιφανειών από γκράφιτι του τραπεζικού ομίλου της Alpha Bank προς τον δήμο Θεσσαλονίκης, μπορούν να κάνουν τη διαφορά σε εποχές κρίσης, με τον δήμο να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί και οικονομικά στις ανάγκες προστασίας του δημοσίου χώρου.

16 #209

Η ιστορία της πόλης γράφεται στα κτίρια και στα έντυπά της. Και όλα έχουν μια πρώτη μέρα να θυμούνται. Καταγράψαμε μερικά από τα πιο σημαντικά πράγματα που εμφανίζονται ως τα πρώτα στην πόλη που γνωρίζουμε σήμερα.

Πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη

ΛΕΞΕΙΣ: KYA TZHMOY

4

17Απρίλιος 2016

1. Η ΠΡΩΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΗ φωτογραφία τραβήχτηκε το 1863, επτά χρόνια πριν την κατεδάφιση των θαλασσιων τειχών από τον χημικό και φωτογράφο Γιό-ζεφ Σέκελυ που έφτασε στη Θεσσαλονίκη ως μέλος μεγάλης ερευνητικής Αποστολής από το Δυρράχιο έως τη Θεσσαλονίκη. Για πρώ-τη φορά αντικρίζουμε την πόλη όπως ήταν 151 χρόνια πριν, τα παραθαλάσσια τείχη που υψώνονταν γύρω από αυτήν, τον πύργο της αποβάθρας, τον βυζαντινό λιμενοβραχίωνα, τη Χρυσή Πύλη και το Πρόπυλο των 12 Αποστό-λων. Η φωτογραφία ταυτίζεται με ένα συχνά αναπαραχθέν χαρακτικό που αρχικά είχε χρη-σιμοποιηθεί στην εικονογράφηση ενός βιβλίου του 1867. Η δίπτυχη φωτογραφία κατατέθηκε μαζί με άλλες 3 του Σέκελυ που αφορούσαν στη Θεσσαλονίκη, στα αρχεία της Εθνικής Βι-βλιοθήκης της Αυστρίας, όπου ανακαλύφθηκε τυχαία μέσω του διαδικτύου, από την καθη-γήτρια Αλέκα Καραδήμου Γερόλυμπου, το 2000. Οι άλλες 3 φωτογραφίες δείχνουν τον τεκέ των Μεβλεβήδων δερβίσηδων, το ναό των Δώδεκα Αποστόλων και το Πρόπυλο της μονής της οποίας καθολικό θεωρείται ο ναός. Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης εξέ-θεσε για πρώτη φορά στο Πολιτιστικό Κέντρο του στη Θεσσαλονίκη, στη Βίλα Καπαντζή, τη φωτογραφία σε μια ανατύπωση μήκους 6 μέ-τρων. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη από την περιοχή του Μπεστσινάρ.Πηγή: Θεσσαλονίκη 1863-1873, Οι παλιότερες φωτογραφίες και οι πρώτοι χάρτες της περιο-χής σταθμού και λιμανιού του Γιάννη Επαμει-νώνδα, εκδ. ΜΙΕΤ, 2014

2. Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣΟ κινηματογράφος έφτασε στην πόλη μας τον Ιούλιο του 1897 και έκανε το ντεμπούτο του στη σάλα του Καφέ Μπυραρά Η Τουρκία. Οι πρώτες προβολές στη Θεσσαλονίκη έγιναν στο θέατρο Ποικιλιών Ολύμπια, που βρισκό-ταν στην Παραλία, το 1903, στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το Όλυμπος Νάουσα. Ο κι-νηματογράφος ανήκε στον ηθοποιό και θεα-τρώνη Πλούταρχο Ιμπροχώρη που συνεταιρί-στηκε με τον φωτογράφο Λάιτμερ που έφερε

τα μηχανήματα από την Ευρώπη. Ταινίες προ-βάλλονταν το Σαββατοκύριακο. Πηγή: Οι κινηματογράφοι της Παλιάς Θεσσαλο-νίκης του Κώστα Τομανά, εκδ. Νησίδες

3. Η ΠΡΩΤΗ ΣΩΖΟΜΕΝΗ ΕΠΑΥΛΗΣΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΕΞΟΧΩΝΗ πρώτη αναφορά στις Εξοχές ως ξεχωρι-στή συνοικία -με το όνομα Χαμηδιέ προς τιμή του σουλτάνου Α. Χαμήτ Β’- καταγράφεται, το 1885, στο πρώτο συνοπτικό φορολογικό βιβλίο, Hulasa. της νέας συνοικίας. Αναφέρο-νται αρκετά σπίτια, μερικοί Πύργοι, μαγαζιά, κήπους, χωράφια και αμπέλια. Η νέα συνοι-κία πρέπι να αριθμούσε αρκετούς κατοίκους πριν το 1885, αφού στην εφημερίδα Ερμής της 20/1/1878 διαβάζουμε για «παραχώρη-ση οικημάτων των καλούμενων πύργων ως ενδιαιτήματα προσφύγων». Την παλαιότερη ημερομηνία ανέγερσης κτιρίου στην Συνοικία των εξοχών βρίσκουμε σε ένα λεύκωμα που εκδόθηκε με τη συμβολή των αρχιτεκτόνων της Εφορίας Νεωτέρων μνημείων. Εκεί δίνε-ται η χρονολογία ανέγερσης για το κτίριο του Ιταλικού Προξενείου, το 1878. Η ημερομηνία όμως αναιρείται από τον κύριο μελετητή της Συνοικίας των εξοχών, καθηγητή Βασίλη Κο-λώνα, που τοποθετεί την ανέγερση επαύλεων μεταξύ 1885 και 1890, συχνά στη θέση πα-λαιότερων παραδοσιακού τύπου κατοικίων. Τέτοια ήταν και η προγενέστερη της σημερινής του Ιταλικού Ινστιτούτου που γκρεμίστηκε για να κτιστεί η έπαυλη το 1907 σε σχέδια Ξ. Παι-ονίδη, ως οικία του Μανουήλ Ραφαέλ Σαλέμ που το πούλησε το 1924 στο ιταλικό Δημόσιο. Με τα στοιχεία που αναφέρει ο Βασίλης Κο-λώνας στο βιβλίο του «Η Θεσσαλονίκη εκτός των Τειχών - Εικονογραφία της συνοικίας των Εξοχών (1885-1912), εκδ. University Studio Press, η παλαιότερη οικία που διατηρείται ακόμη είναι η οικία Δειράν Αβδουλάχ, γνωστή και ως Ο Πύργος της Ευτυχίας που η κτίση του χρονολογείται πριν το 1890. Σήμερα κινδυ-νεύει άμεσα με κατάρρευση ενώ ιδικτησιακά ανήκει κατά 50% στο κληροδότημα του ιδιο-κτήτη της Δημ.Ιωαννίδη του Σιατιστέως και σε διάφορους άλλους κληρονόμους.

1

11

6

18 #209

8. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΤα πρώτα τουρκικά αεροπλάνα έρχονται σιδηροδρομικά στη Θεσσαλονίκη, συναρμολογούνται στις 10/10/1912 και χρησιμοποιούν σαν αεροδρόμιο μια επίπεδη έκταση δίπλα στον Παλαιό Σιδηροδρομικό σταθμό. Η πρώτη πτήση γίνεται στις 18/10 και το αεροπλάνο λαμβάνει μέρος στη μάχη των Γιαννιτσών και καταλαμβάνεται από τον ελληνικό στρατό που ελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη στις 26/10. Είναι το ίδιο αεροπλάνο με το οποιό θα πετάξει ο πρώτος Έλληνας αεροπόρος Εμμανουήλ Αργυρόπουλος συμμετέχοντας στις μάχες των Βαλκανικών Πολέμων. Είναι το ίδιο αεροπλάνο που θα συντριβεί με τον πιλότο του, Αργυρόπουλο στην περιοχή του Λαγκαδά στις 4/4/1913. Ως πρώτο αεροδρόμιο αναφέρεται το Λεμπέτ στα δυτικά της πόλης, αλλά ο Νικόλαος Σχινάς σε βιβλίο του του 1886, αναφέρει ως Λεμπέτ και την περιοχή γύρω απ΄τον Σταθμό. Σαν πρώτο αεροδρόμιο οργανωμένο μπορούμε να θεωρήσουμε το Λεμπέτ στο Ζέιτενλικ, στην έκταση που σήμερα καταλαμβάνει η Νέα Ευκαρπία και οργανώνεται από τους συμμάχους μετά το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στα αριστερά της σημερινής διασταύρωσης προς το Ωραιόκαστρο και λειτουργεί μέχρι το 1941. Μετά τον πόλεμο η έκταση έγινε βοσκότοπος μέχρι την διαίρεσή της σε αγροτεμάχια που δόθηκαν στους νέους κατοίκους της περιοχής το 1957. Το πρώτο αεροδρόμιο όμως που χρησιμοποιήθηκε για την επιβατική αεροπορική συγκοινωνία Θεσσαλονίκη Αθήνα (στα 1931) είναι το ΣΕΔΕΣ κοντά στη Θέρμη, ένα από τα 5 που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1916.Πηγή: Η ιπτάμενη ιστορία της Θεσσαλονίκης του Μιχάλη Τρεμόπουλου, εκδ. Παρατηρητής

4. Η ΠΡΩΤΗ ΤΡΑΠΕΖΑΜετά τη σύνδεση της Θεσσαλονίκης ακτοπλοϊκά με την Κωνσταντινούπολη τη δεκαετία του 1830 και την ενίσχυση του εμπορίου και της οικονομίας, τοπικοί πιστωτικοί οίκοι ασλλά και υποκαταστήματα Μεγάλων Τραπεζών εγκαθίστανται στην πόλη με πρώτη την Οθωμανική Τράπεζα (1863-64), στο κτίριο που ήταν γνωστό ως οικία Άμποτ από το 1826. Ο Τζέικ Άμποτ, πλούσιος έμπορος και κτηματίας καταστρέφεται, λόγω της σπάταλης ζωής του και πούλησε το αρχοντικό του στην Οθωμανική Τράπεζα. Κατά τα «Απριλιανά του 1903» Βούλγαροι «γεμιτζήδες», δηλαδή βαρκάρηδες, το ανατίναξαν, τοποθετώντας εκρηκτικά σε λαγούμια που έσκαψαν υπογείως από τα διπλανά κτίρια.Μετά από τη μεγάλη καταστροφή ο περίφημος αρχιτέκτονας της εποχής Βιταλιάνο Ποζέλι που είχε συνεργαστεί σε πολλά έργα με τις οθωμανικές αρχές, σχεδίασε το νέο οικοδόμημα διατηρώντας τον κάνναβο της πρόσοψης του πρώτου κτιρίου, που είχε διασωθεί, ενώ τα επόμενα χρόνια έγιναν διάφορες επισκευές και προσθήκες σύμφωνα με μελέτες των μηχανικών Πλέυμπερ (1921) και Μοδιάνο (1924). Κατά τη διάρκεια της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917, το κτίριο προστατεύεται από πυροσβεστικές δυνάμεις και διασώζεται με ελάχιστες ζημιές, ενώ σήμερα στεγάζει το Κρατικό Ωδείο.

5. ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΚΑΙ ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΙΟΤο 1904 στο βόρειο τμήμα του προϋπήρχε ένα μοναδικό κτίριο με μεγάλο κήπο που εκτεινόταν προς το Νότο (αρχοντικό Αλλατίνι). Το 1906 χτίστηκε η στοά, σε σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι, στο σημείο όπου βρισκόταν ο κήπος, προκειμένου

να στεγαστούν διάφορα καταστήματα αλλά και η Τράπεζα της Θεσσαλονίκης. Την Τράπεζα, εβραϊκών συμφερόντων, είχαν ιδρύσει οι αδερφοί Αλλατίνι το 1888 και το συγκεκριμένο κεντρικό κατάστημα άνοιξε τις πόρτες του το 1907, όταν ο διευθυντής της τράπεζας Αλφρέντο Μισραχί αγόρασε το νεαναγερθέν κτίριο για λογαριασμό της τράπεζας. Λειτούργησε μέχρι το 1940, οπότε και επιτάχτηκε από τους Ναζί. Η πυρκαγιά του 1917 που κατέστρεφε επί 3 μέρες το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου της πόλης, έκαψε και σχεδόν ολόκληρο τον Φραγκομαχαλά, όμως το οικοδόμημα του Ποζέλι παρέμεινε άθικτο, αφού τα κτίρια των Τραπεζών της περιοχής έτυχαν ευνοημένης προστασίας από το πυροσβεστικό σώμα της εποχής. Στην βόρεια πλευρά της σημερινής ονομαζόμενης Στοάς Μαλακοπή υπάρχει μια μικρή σκάλα που οδηγεί στο υπόγειο, όπου βρισκόταν το θησαυροφυλάκιο που είχε μορφή λαβύρινθου και εκτείνεται σε όλο το μήκος της Στοάς. Στη βάση της σκάλας υπήρχαν οι τουαλέτες της Τραπέζης και δεξιά ήταν η μεγάλη μεταλλική πόρτα, που οδηγούσε στο Θησαυροφυλάκιο. Υπάρχουν πολλά δωμάτια με σιδερένια οροφή όπου φυλάσσονταν χρεώγραφα και ένας μεγάλος χώρος με ράφια που χρησίμευε για το αρχείο της Τράπεζας. Αμέσως μετά συναντάς και δεύτερη βαριά σιδερένια πόρτα που οδηγεί σε ένα άλλο χώρο όπου πιθανόν να υπήρχαν οι θυρίδες της Τράπεζας.

6. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΤο πρώτο νοσοκομείο, που ιδρύθηκε το 1863, ήταν το Χαρίσειο (νυν Θεαγένειο) Νοσοκομείο με δωρεά του Θεαγένη Χαρίση. Ο Χαρίσης πεθαίνει την ίδια χρονιά αφήνοντας εκτελεστές της διαθήκης του την αδελφή του και τον κουνιάδο της, ιατρό

Ιωάννη Πρασακάκη. Το νοσοκομείο κτίστηκε λίγο αργότερα εκεί που σήμερα βρίσκεται το Μητροπολιτικό Μέγαρο αλλά κάηκε στη μεγάλη πυρκαγιά του 1890 και το 1894 επαναλειτούργησε εκτός των τειχών στη θέση του σημερινού Θεαγένειου, μέχρι την δεκαετία του 60, οπότε κατεδαφίστηκε. Το πρώτο σωζόμενο κτίριο νοσοκομείου της πόλης, σε σχέδια Πιέρο Αριγκόνι είναι το Ιταλικό Νοσοκομείο (γνωστό και ως Βασίλισσα Μαργαρίτα τότε) στην Οδό Λαμπράκη, που εγκαινιάστηκε το 1894 και εξυπρετούσε τις ανάγκες περίθαλψης της ιταλικής κοινότητας, ενώ λειτούργησε σαν Γενικό Νοσοκομείο μέχρι το 1945 και ως Λοιμωδών και αργότερα Ειδικών Παθήσεων, μέχρι το 2013.

7. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΟ Δήμος Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1869, στο πλαίσιο των προσπαθειών της οθωμανικής αυτοκρατορίας για την εισαγωγή καινοτόμων διοικητικών θεσμών της Ευρώπης στην παραπαίουσα οθωμανική διοίκηση. Το πρώτο Δημαρχείο στεγάστηκε σε ένα κτίριο που βρισκόταν πίσω από το τέμενος Χαμζά Μπέη (Αλκαζάρ), λίγο πιο πάνω από την οδό Εγνατία, στη σημερινή Ίωνος Δραγούμη γωνία με Ιουστινιανού. Το κτίριο χρονολογούνταν κάπου μεταξύ 1863-1873 και κάηκε ολοσχερώς στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, βρίσκουμε το δημαρχείο στην οδό Εγνατίας, λίγο μετά την Ι. Δραγούμη, στο κτίριο του ξενοδοχείου Μ. Βρετανία, ιδιοκτησίας Αδάμ Λαδένη, Ι. Τσαλικίδη και αδερφών Σωκράτη και Κωνσταντίνου Πετρίδη. Το δημαρχείο Θεσσαλονίκης στεγάστηκε εκεί, από το 1927 μέχρι το 1931 και είναι το πρώτο σωζόμενο κτίριο που είχε στεγάσει δημαρχείο πόλης.

11 9

19Απρίλιος 2016

εκτέθηκαν στην κεντρική αίθουσα του (Παλαιού) Αρχαιολογικού Μουσείου, το 1953. Το 1963 το Αρχαιολογικό Μουσείο μεταφέρεται στο σημερινό του κτίριο.Πηγή: Η Μνήμη της Πόλης του Χρήστου Ζαφείρη

16. Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣΤο πρώτο φύλλο της εφημερίδας Ερμής κυκλοφόρησε την Τρίτη 13 Μαϊου του 1875. «Εκδίδεται δις της εβδομάδος επί του παρόντος» έγραφε κάτω απ΄τον τίτλο της εφημερίδας της οποίας εκδότης ήταν ο τυπογράφος Σοφοκλής Γκαρπολάς. Κυκλοφορούσε κάθε Τρίτη και Παρασκευή σε 4 σελίδες με θέματα τοπικά αλλά και ανταποκρίσεις από άλλες πόλεις, ενώ στην πρώτη σελίδα κυριαρχούσαν θέματα από την πολιτική ζωή της Αθήνας. Έκανε τον κύκλο της μέχρι το 1881, οπότε και αντικαταστάθηκε από τον Φάρο της Μακεδονίας του ίδιου εκδότη.Το πρώτο περιοδικό ήταν ο Αριστοτέλης, ένα ημιλογοτεχνικό δεκαπενθήμερο περιοδικό που κυκλοφόρησε μόνο 24 τεύχη στα 1889-90 με εκδότη τον εκπαιδευτικό του Ελληνικού Παρθεναγωγείου, Γεώργιο Παπαγεωργίου.Πηγή: Η Μνήμη της Πόλης του Χρήστου Ζαφείρη

9. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΠολλοί θεωρούν ως πρώτο Πανεπιστήμιο την παλιά Φιλοσοφική αλλά σφάλουν. Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από την κυβέρνηση Πάγκαλου, με υπουργό Παιδείας τον Γ. Χατζηκυριακού, το 1925, με έδρα τη βίλλα Αλλατίνι (σημερινή Νομαρχία) και εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Παλιά Οθωμανικής Σχολής Ινταντιέ το 1927. Μεταξύ 1912 και 1927, το κτίριο λειτουργούσε ως νοσοκομείο.

10. TO ΠΡΩΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟΣτην οδό Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο ύψος της οδού Μόδη υπήρχε στα 1900 το Γυμναστήριο του Ομίλου Φιλόμουσων. Στο γήπεδο του Γυμναστηρίου κτίστηκε ένα νεοκλασικό που στέγασε την Αστική Σχολή, το μετέπειτα Πρώτο Δημοτικό, το 1910. Μετά το σεισμό κατεδαφίστηκε και στη θέση του ανεγέρθηκε ένα προκάτ κτίριο, που στεγάζει τώρα επίσης σχολείο.

11. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΤο κτίριο ανεγέρθηκε σε σχέδια Ερνέστου Τσίλερ το 1893 στον αριθμό 132 της Εγνατίας. Μερικοί το γνωρίζουν ως Οικοκυρική Σχολή. Το 1918 χωρίσθηκε σε Α’ και Β’ και το Α’ εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Βασιλέως Γεωργίου, όπου βρίσκεται ως σήμερα με μια πάυση 20ετίας, λόγω επικινδυνότητας που προκάλεσε στο κτίριο ο σεισμός του 1978. Το Β’ Γυμνάσιο παρέμεινε στο κτίριο της Εγνατίας μέχρι το 1934, οπότε και μεταφέρθηκε στο κτίριο της Ικτίνου.

12. Ο ΠΡΩΤΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΝΑΟΣΊσως η πρώτη εκκλησία που ανεγέρθηκε στην πόλη αμέσως μετά το διάταγμα του Κωνσταντίνου (313 μ.Χ.) που αναγνώριζε τον χριστιανισμό ως μια από τις επίσημες

θρησκείες του ρωμαϊκού κράτους, κτίστηκε στον τόπο του μαρτυρίου (303 μ.Χ.) του Αγίου Δημητρίου. Κατ΄άλλους η μικρή αυτή εκκλησία κτίστηκε μετά το 323 μ.Χ. οπότε και ο Κωνσταντίνος αναγνωρίζεται ως μοναδικός αυτοκράτορας. Θεωρείται πως αυτή ήταν η μικρή μονόκλιτη Βασιλική που σώζεται σήμερα στην Κρύπτη του Ναού.

13. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΤΗΣ ΠΟΛΗΣΩς πρώτο ξενοδοχείο δυτικού τύπου στην πόλη αναφέρεται το ξενοδοχείο Colombo στη γωνία Λέοντος Σοφού με Βαλαωρίτου, στον Φραγκομαχαλά, που χρονολογείται από τα 1870. Υπέστη τεράστιες ζημιές όταν ανατινάχτηκε η Οθωμανική Τράπεζα το 1903, κατεδαφίστηκε και ξαναχτίστηκε το 1905 για να καεί στην πυρκαγιά του 1917, που κατέστρεψε όλα τα ξενοδοχεία της πόλης που λειτουργούσαν τότε στον Φραγκομαχαλά και την Παραλία. Όλα τα σωζόμενα σήμερα παλιά ξενοδοχεία της πόλης χρονολογούνται μεταξύ 1922-26, οπότε ανοικοδομήθηκε το κέντρο της πόλης. Το μοναδικό σωζόμενο πριν την πυρκαγιά είναι αυτό που στεγάζει από το 2013, το boutique hotel COLORS Central Ladadika. Εκεί στεγαζόταν, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες του, από τα τέλη του 19ου αιώνα το ξενοδοχείον Κεντρικόν, μετέπειτα οίκος ανοχής, ακατοίκητο, Ουκρανική Πρεσβεία και νυν ξανά ξενοδοχείο.

14. ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣΤο πρώτο γλυπτό που τοποθετήθηκε στη Θεσσαλονίκη, μετά την απελευθέρωση το 1912, ήταν η προτομή του Γεωργίου του Α’, που φιλοτεχνήθηκε από τον Κ.Δημητριάδη το 1915, στο σημείο δολοφονίας του

Βασιλέως (18 Μαρτίου 1913-5 Μαρτίου με το τότε ισχύον Ιουλιανό ημερολόγιο), στο μικρό πάρκο στη γωνία Βασ.Όλγας-Αγ.Τριάδος. Ο Κωνσταντίνος Δημητριάδης (1881-1943) ήταν έλληνας γλύπτης, ακαδημαϊκός και ολυμπιονίκης. Συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Παρίσι, όχι σε αθλητικό αγώνισμα αλλά στη γλυπτική, αφού το πρόγραμμα των αγώνων περιελάμβανε και καλλιτεχνικούς αγώνες. Το έργο του Ο δισκοβόλος (Discobole Finlandais) κέρδισε το χρυσό μετάλλιο.

15. TΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟΗ Εφορεία Αρχαιοτήτων «παρά τη Γενική Διοικήσει Μακεδονίας» ήταν η πρώτη υπηρεσία που ιδρύθηκε, τον Νοέμβριο του 1912, δεκαπέντε μόλις μέρες μετά την υπογραφή παράδοσης της πόλης στο Ελληνικό Κράτος. Το Διοικητήριο καθώς και η Οθωμανική Σχολή Ινταντιέ (Παλιά Φιλοσοφική) ήταν μέχρι το 1925 τόπος συγκέντρωσης των αρχαιοτήτων της Μακεδονίας. Κατά την διάρκεια του Α’ παγκόσμιου πολέμου, συγκεντρώνονται αρχαιότητες από τον Γαλλικό Στρατό της Ανατολής (Armee Francaise d’ Orient) στο Καραμπουρνάκι και στη Ροτόντα, ενώ τα ευρήματα από τις έρευνες των Άγγλων συγκεντρώνονται στον Λευκό Πύργο. Πρώτο Μουσείο όμως της πόλης θεωρείται το Γενή Τζαμί (το τζαμί των ντονμέδων), όπως το δηλώνει και η επιγραφή στην προμετωπίδα του που παραχωρήθηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1925. Το 1940 πολλές αρχαιότητες, κυρίως γλυπτά, θάφτηκαν στην αυλή του Μουσείου χάρη στις προσπάθειες των εφόρων Νικόλαου Κοτζιά και Χαράλαμπο Μακαρόνα, προκειμένου να διασωθούν από τους Ναζί. Οι αρχαιότητες ξεθάφτηκαν το 1951 και για πρώτη φορά

5 13

20 #209

1.

20

ΛΕΞΕΙΣ:EΛΕΝΑ ΤΑΞIΔΟΥ

Καινοτόμοι χώροι ενοικίασης γραφείων, εκπλήρωσης project, workshops και δράσεων, ανοιχτών στο κοινό και κλειστών στην ιδεολογία της συμμετοχής και συνεργασίας. Βρήκαμε τους έξι καλύτερους από αυτούς που «αναπνέουν» στην πόλη μας και σας τους παρουσιάζουμε.

co-work is the new work

«Co» is the key…

Εκεί που το αναζωογονητικό brainstorming

είναι καθημερινότητα και το πολυπόθητο

ζητούμενο της επιχειρηματικής

υπερδιέγερσης με την αδρεναλίνη της ηθικής

ικανοποίησης για την πραγμάτωσή του,

αφαιρούν πιθανούς πόντους από τον dealer

της γειτονιάς και γλιτώνουν την πόλη από

την εύκολη λύση απελπισίας ενός ακόμα

cafe. Τα co working spaces, με την ευρύτερη

έννοια, βοηθούν εγχειρήματα εξελίσσουν

μυαλά και ο επιχειρηματικός κόσμος κερδίζει

ανθρώπους με ιδέες. Και έζησαν όλοι

(κάπως πιο)ευτυχισμένοι. Δεν είναι μόνο οι

χώροι ως χώροι καθαυτού αλλά η ουσία

τους καθώς οι πολυχώροι συνεργασίας

ή δημιουργικής απασχόλησης, δείχνουν

δρόμο παραγωγικότητας μακριά από τον

αναχρονιστικό «βούρδουλα» του 8-4μμ και

κοντά στην σύγχρονη εκδοχή του «μαζί».

«Work» is the goal

Tα οφέλη της εργασίας, με την μορφή

του co-work, ψιθυρίζονται από το

1995 σε δυτικό επίπεδο, έως και το

2005 όπου και μπορούμε να πούμε και

επίσημα πως δημιουργήθηκε το πρώτο

δίκτυο χώρων με την ίδια φιλοσοφία.

Έκτοτε ολοένα και περισσότεροι ιδιώτες,

2

21Απρίλιος 2016

1.

21

work

επαγγελματίες, καλλιτέχνες ή απλά

ανήσυχοι, οργανώνονται γύρω από

την συγκεκριμένη φιλοσοφία λέγοντας

πως τελικά οι πολυχώροι εργασίας

είναι το άντρο της παραγωγικότητας.

Εκεί ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν

πραγματικά εφικτή πρόσβαση σε έναν

διαμορφωμένο χώρο γραφείου για

να υποδέχονται πελάτες, να κάνουν

συναντήσεις αλλά και να συνδημιουργούν

με αντίστοιχους επαγγελματίες από

συγγενή επαγγέλματα που βρίσκονται υπό

τις ίδιες συνθήκες και με τους ίδιους όρους

στον ίδιο χώρο. Άνθρωποι των Τεχνών

μη έχοντας πρόσβαση στο «σύστημα»

βλέπουν τη δουλειά και το έργο τους να

αποκτά υπόσταση μέσω συζητήσεων και

κατευθύνσεων γύρω από τον ελεύθερο

πυρήνα συγχρωτισμού τους με ανθρώπους

που μοιράζονται τις ίδιες ανάγκες στον

ίδιο χώρο. Πολίτες που απλά επιθυμούν να

περάσουν διαφορετικά τον ελεύθερό τους

χρόνο, βρίσκουν τον τρόπο σε πολυχώρους

«δουλεύοντας» πάνω σε βιβλία, ταινίες,

κατασκευές, ιδέες και συζητήσεις. Απλά;

Καθόλου απλά, αν σκεφτείς πως ανάμεσά

τους κρύβονται ίσως εκείνοι που θα

ανακαλύψουν μία νέα δεξιότητα ή θα

«κατεβάσουν» μία νέα ιδέα.

Save the «space»

Ανοίγουν σε loft σε αποθήκες σε υπόγεια

που δεν μπορούσες να φανταστείς ότι θα

μετατρέπονταν σε κάτι τόσο καινοτόμο.

Είναι εξοπλισμένα με όλες τις παροχές

που χρειάζεται ένας επαγγελματίας

που έως τώρα δούλευε από το σπίτι

του, ένας καλλιτέχνης που δεν έβρισκε

δίοδο στον χώρο του ή ακόμα και ένας

απλός πολίτης που επιθυμεί να περάσει

διαφορετικά τον χρόνο του. Παρέχουν

από γραφεία και meeting rooms, μέχρι

κουζίνα και αναπαυτικούς καναπέδες,

σύνδεση στο διαδίκτυο, και όλο τον

τεχνολογικό εξοπλισμό που προϋποθέτει

από τηλέφωνο μέχρι fax και 3D εκτυπωτή.

Ο ενδιαφερόμενος αποκτά πολύ οικονομικά

ένα χώρο κατάλληλο για τα επαγγελματικά

ραντεβού του, ανάμεσα σε άλλους

επαγγελματίες, ανταλλάσσοντας ιδέες,

απόψεις και χέρια βοηθείας.

COWORKINGSPACES MADE IN SKGΣτη Θεσσαλονίκη ξεχωρίσαμε 6

συνεργατικούς πολυχώρους:

1. Les Yper Yper

Η διεπιστημονική κολεκτίβα καλλιτεχνών

Les Yper Yper δραστηριοποιείται στο

κέντρο της πόλης και οι δράσεις της είναι

ανοιχτές στο κοινό. Παίρνει αφορμή από

την ανάγκη πρόσβασης στις Καλές Τέχνες ή

και τις εφαρμοσμένες, ανθρώπων και εκτός

πεδίου της αλλά και από την ανάγκη των

καλλιτεχνών να επικοινωνούν την Τέχνη

τους στον κόσμο όπως και να βρίσκουν

πιο εύκολα τον τρόπο να γνωρίζουν και

να δικτυώνονται με καλλιτέχνες του

εξωτερικού. Διοργανώνει εκθέσεις και

workshops από visual arts και instalations

μέχρι σεμινάρια και αποτελεί έναν από τους

πλέον καλλιτεχνικούς πολυχώρους της

πόλης.

*Γεωργίου Σταύρου 4 / 2310.269.587

2. Coho the coworking home

Στο κέντρο της πόλης από το 2013, ίσως

ο πιο γνωστός πολυχώρος συνεργασίας,

προσανατολίζεται εξολοκλήρου στην

πρωταρχική ιδέα των co working spaces

ακολουθώντας την τάση του εξωτερικού.

Διαμορφωμένος σύγχρονα και με παροχές

που καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες και

του πιο απαιτητικού ενδιαφερόμενου ο

οποίος μπορεί να νοικιάσει γραφείο και να

επιλέξει τις δραστηριότητες που θέλει να

αξιοποιήσει σε μία κοστολόγηση προσιτή.

Μαυροπίνακας για ιδέες της στιγμής,

αναπαυτικοί καναπέδες για τις δύσκολες

ώρες και ένας χώρος διαμορφωμένος

έτσι ώστε να προκαλεί -σχεδόν- για

δουλειά. Δικτύωση, γνωριμίες, μείωση των

επαγγελματικών εξόδων αλλά και ένας

αντιπροσωπευτικός του έργου σας χώρος

εργασίας. Η πορεία του και η απήχηση του

κόσμου από το ξεκίνημά του είναι ολοένα

αυξανόμενη και αυτήν την στιγμή μπορούμε

να πούμε πως πολλοί επαγγελματίες

που απασχολούνται σε επιχειρήσεις του

εξωτερικού έχουν βρει το πιο κατάλληλο

1

3

22 #209

μέρος για την εργασία τους μακριά από τον

φυσικό χώρο της επιχείρησης.

*Στρ. Ναπ. Ζέρβα 10 / 2310 812113

3. MAKE creative spaces

To 2013 o Χρήστος Κύρου και o

Δημοσθένης Βαβάτσης, αρχιτέκτονας

και μάνατζερ αντίστοιχα, δημιουργούν

το MAKE. Έναν πλήρως εξοπλισμένο και

σχεδιασμένο χώρο ο οποίος παρέχει ένα

φάσμα τεχνικών εφαρμογών για το ευρύ

κοινό. Διαθέτοντας όλες τις παροχές και

εργαλεία ενός εξειδικευμένου εργαστηρίου

(Laser cutter, 3D Printer σκόνης - ABS

Plus, CNC router, Woodworking facilities)

μπορεί ο οποιοσδήποτε χρήστης αφού

εκπαιδευτεί και ενημερωθεί να κάνει χρήση

όλων αυτών με μία μηνιαία συνδρομή

και να εκπληρώσει κάθε προσωπικό του

πρότζεκτ με την επαγγελματική ακρίβεια

που απαιτείται ή σε περίπτωση μη επαφής

του με την οποιαδήποτε τεχνολογική

κατάρτιση η ομάδα του ΜΑΚΕ αναλαμβάνει

να διεκπεραιώσει όλες τις εργασίες που

απαιτούνται. Πιστό και στην φιλοσοφία της

συνεργασίας το ΜΑΚΕ με την υπηρεσία του

i-Make αναλαμβάνει επίσης να βοηθήσει

στην εξέλιξη και ολοκλήρωση κάποιας νέας

ιδέας ή και πρότζεκτ που έχεις στο μυαλό

σου. Η απήχηση στον δραστήριο κόσμο

της πόλης είναι και στην περίπτωση του

ΜΑΚΕ ολοένα αυξανόμενη ενώ ταυτόχρονα

εκτός από την χρήση όλων των καινοτόμων

τεχνολογικών εργαλείων, μπορεί ο

εκάστοτε επαγγελματίας που η δουλειά

του σχετίζεται με την χρήση των εργαλείων

αυτών να νοικιάσει και το δικό του γραφείο

στους χώρους του MAKE.

*Μητροπόλεως 110 & Φιλικής Εταιρίας /

2310225565

4. Κήπος Σεμινάρια & apoDec

To Κήπος Σεμινάρια ξεκίνησε από την

εκπαιδευτικό Θεοδοσία Κωνσταντινίδου

το 2012 και έγινε γνωστό για τον

προσανατολισμό του σε ό,τι έχει να κάνει

με τα Γράμματα και τη φιλοσοφία με

τη «δεύτερη» να συνοψίζεται στο «όλοι

έχουμε, όλοι παίρνουμε, όλοι δίνουμε».

Τα σεμινάρια και οι συζητήσεις του,

ανοιχτά προς όλους, δραστηριοποιούνται

κυρίως στο apoDec. Ένας υπέροχος urban

χώρος στο κέντρο, φτιαγμένος από την

ομώνυμη ομάδα design, ένας πολυχώρος

που εκτός από χώρος σχεδιασμού,

εμπνέει φιλοξενώντας διάφορα πρότζεκτ

και δρώμενα τύπου Feast τα οποία

μοιράζονται ιδέες και απογειώνουν την

δημιουργικότητα.

* Σ.Σφέτσου 3 / 2315 500 710

5. Το Αβγό του μουσικού χωριού

Το Αβγό, η αστική έδρα της arTree, ένας

ανακαινισμένος πρώην βιοτεχνικός χώρος

αποτελεί τον πλέον μουσικό πολυχώρο

συνεργασίας της πόλης. Φιλοξενεί όλες τις

δραστηριότητες του «Μουσικού Χωριού»

(πολυετές δίκτυο καλλιτεχνικών και

εκπαιδευτικών κοινοτήτων) και διοργανώνει

εργαστήρια ζωντανές ακροάσεις και

γενικότερες ομαδικές δράσεις γύρω από

την “μουσική πράξη”. Ένας πολυχώρος

όπου καλλιτέχνες μπορούν να αναπτύξουν

project μέσω συμβιωτικών εργαστηρίων

και διάδρασης των Τεχνών μεταξύ τους.

*Bαλαωρίτου 4 / 8ος όροφος / 6973578422

6. Το Παραμικρό

Ένα εργαστήρι δημιουργικότητας από το

2010, το στέκι το οποίο σε παροτρύνει να

απασχοληθείς με όσα θέλεις συμμετέχοντας

αρχικά σε κάποιο από τα workshops του,

από πλέξιμο μέχρι ζωγραφική, με μικρό

κόστος αλλά κυρίως παρέχοντάς σου τον

χώρο να τα εξασκείς μαζί με άλλους και

εκτός ωραρίου λειτουργίας του μαθήματος.

Απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους οι

οποίοι επιθυμούν να γνωρίσουν κόσμο

και υλικά καινούρια, να πειραματιστούν

σε διάφορες ασχολίες και πρακτικές μα

πρωτίστως να μην «επιστρέφουν πάλι

πίσω στο σπίτι, μετά την ολοκλήρωση

της εκμάθησης». Το Παραμικρό βασίζεται

στην ιδεολογία πως η δημιουργική

συναπασχόληση μπορεί να συνδεθεί με

εκφάνσεις ζωής όπως είναι και η εργασία

και πήρε την αφορμή για την δημιουργία

του χώρου όταν ο κος Καμπουρόπουλος

αντιλήφθηκε την ανταπόκριση του κόσμου

στη δημιουργικότητα ενασχολούμενος για

καιρό με φεστιβαλικές δράσεις.

*Θεοτοκοπούλου 10 / Άνω Πόλη / 231 431

4602

4

6

5

23Απρίλιος 2016

Οι πιο διαφορετικές κατασκηνώσειςστην Ελλάδα!

ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣΤΟ ΠΗΛΙΟΈνα αληθινό σαφάρι στο ωραιότερο βουνό της χώρας. Στη θερινή κατοικία των Θεών του Ολύμπου και τη μαγική χώρα των Κενταύρων, υψώνεται επιβλητικό και καταπράσινο ξεπροβάλλοντας μέσα από τα καταγάλανα νερά του Αιγαίου. Η μοναδι-κότητα του τοπίου συμπυκνώνεται σε αυτό το θαύμα της φύσης, εκεί όπου το θρόισμα των δέντρων γίνεται ένα με την αύρα της θάλασσας. Άγριο, δύσβατο και με οργιαστική βλάστηση που κατηφορίζει μέχρι τις ακτές του πελάγους. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει περιήγηση με καταμαράν στις σπηλιές του Ποσειδώνα και κολύμπι στα καταγάλανα νερά τους, επίσκεψη σε παραδοσιακούς οι-κισμούς, τη Ζαγορά το Πουρί, το Βένετο, το Κισσό, μοναδικές παραλίες, Άγιοι Σαράντα, Οβριός, Ελίτσα, Φακίστρα, Νταμούχαρη, τη Μονή Φλαμουρίου, το Σπήλαιο του Χείρωνα, το σχολείο του Ρήγα, το Κρυφό Σχολειό καταλήγοντας στον Άι Γιάννη, στην πρώτη και πιο ιστορική κατασκήνωση της Ελλάδας. Οργάνωση καταυλισμών, κατασκήνωση στην ύπαιθρο, μαγείρεμα γύρω από τη φωτιά, καταμαράν μέσα σε σπηλιές. Η πιο άμεση επαφή με τη φύση με εναλλαγές που μένουν αξέχαστες.

ΜΕ ΣΚΑΦΟΣΣΤΙΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ Η πιο διαφορετική κατασκήνωση της ζωής σου θα είναι πάνω σε ένα σκάφος. Η ιστιο-πλοϊκή εξόρμηση είναι ένα πρόγραμμα που σκοπό έχει να φέρει σε επαφή τους εφήβους με το υγρό στοιχείο όχι μόνο σαν μέσο η χώρο ψυχαγωγίας, αλλά σαν διάσταση που θα τους δώσει την ευκαιρία να συνειδητοποι-ήσουν την χρησιμότητά του, τα οφέλη του για τον πλανήτη, τις επιπτώσεις από την ρύπανσή του και την σπουδαιότητα της διατήρησης της θαλάσσιας ζωής. Η δραστηριότητα πραγματοποιείται με ιστιοπλοϊκά σκάφη στο εκπληκτικό τρίγωνο των Βόρειων Σποράδων ενώ το πρόγραμμα περιλαμβάνει εκπαίδευση στην ναυτική και ιστιοπλοϊκή τέχνη, (πλεύσεις, κόμποι, καιρικές συνθήκες κλπ), εκπαίδευση στην ναυαγοσωστική και την ασφάλεια του υγρού στοιχείου, αστρονομία, ψάρεμα, περιβαλλο-ντική εκπαίδευση, επισκέψεις σε ιστορικές και τουριστικές τοποθεσίες και πολλή διασκέδα-ση. Παρουσίαση του σκάφους, των σωστικών μέσων, γνωριμία με την πυξίδα, το ναυτικό χάρτη, την κίνηση του σκάφους με τα πανιά, κολύμπι, γνωριμία με τρία από τα ωραιότερα νησιά του Αιγαίου. Εμπειρία ανεπανάληπτη.

www.facebook.com/istioploiki

ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΩΝβΟΥΝΟΚΟΡΦΩΝ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ Η ωραιότερη οροσειρά της χώρας σε περιμένει. Η περίφημη κινητή κατασκήνωση της Πίνδου σε καλεί κοντά της. Ένα από τα πιο όμορφα κατασκηνωτικά προγράμματα που λειτουργεί συνεχώς από το 1980 και περιλαμβάνει: διάσχιση της χαράδρας του Βίκου, στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού σ ένα μοναδικό φυσικό τοπίο υψηλής βιοποικιλότητας, επίσκεψη στο Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων στα Ιωάννινα, στο σπήλαιο Περάματος και στο νησί της κυρά Φροσύνης, rafting βουτιές και παιχνίδια στα κρυστάλλινα νερά του Βοϊδομάτη και στον Αώο, ανάβαση στην κο-ρυφή του Σμόλικα (2.637μ) και στη Δρακόλιμνη με θέα που κόβει την ανάσα. Δώδεκα ημέρες, μακριά από την καθημερινότητα των ανέσεων και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας, σε επαφή με την φύση, ξεπερνώντας τα όρια. Αντίσκηνα, μαγειρική στην ύπαιθρο, βράδια γύρω απ’ τη φωτιά και οι φιλίες που χτίζονται μένουν για μια ζωή. Μια ανεκτίμητη εμπειρία.

www.facebook.com/pindos.ymca

Αν η έννοια κατασκήνωση βρίσκεται στο νου σου συνδεδεμένη με μερικά κλασικά στερεότυπα, ίσως ήρθε η στιγμή να τα αποβάλεις. Τρεις εντελώς διαφορετικές κατασκηνώσεις ανατρέπουν κάθε δεδομένο που πιθανά είχες ταξινομήσει στο λήμμα κατασκήνωση.Το βασικό στοιχείο της διαφορετικότητάς των τριών κατασκηνώσεων είναι πως δεν πρόκειται για "σταθερές" κατασκηνώσεις ή κατασκηνώσεις σε εγκα-ταστάσεις. Οι δυο είναι κινητές και η μια ιστιοπλοϊκή. Πρόκειται για τρεις εντελώς διαφορετικές κατασκηνώσεις από όσες γνωρίζουμε στη χώρα!Η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης πρωτοπορεί στη δημιουργία προγραμμάτων ειδικά για νέους & νέες ηλικίας 14 έως 17 χρόνων.

Αν θέλεις αυτό το καλοκαίρι να είναι το πιο αξέχαστο καλο-καίρι της ζωής σου διάλεξε την πιο διαφορετική κατασκήνω-ση που σου ταιριάζει και έλα να ζήσεις την περιπέτεια.-Πληροφορίες www.ymca.grΧΑΝΘ, Ν. Γερμανού 1 - Πλατεία ΧΑΝΘ,T. (+30) 2316 001 000 -852 -851 -840 -850

24 #209