1

Πξώηεο βνήζεηεο

2

2ν γπκλάζην Κνξσπίνπζρνιηθό έηνο 2013-14

• Με ην ζέκα : Πξώηεο βνήζεηεο

• ν καζεηήο: Γηάλλεο Λάηζαο

• Σκήκα: Β΄2

• Μάζεκα: Οηθηαθή νηθνλνκία

3

Πνιιέο θνξέο ζην πεξηβάιινλ ηνπ ζρνιείνπ, ηνπ ζπηηηνύ ηεο

εξγαζίαο, ζπκβαίλνπλ ζνβαξά ή όρη αηπρήκαηα, ρσξίο πνιιέο θνξέο

λα μέξνπκε ηί πξέπεη λα θάλνπκε άκεζα.

Έηζη ζθέθηεθα λα αζρνιεζώ κε ην ζέκα απηό, ώζηε λα απνθηήζνπκε

κηα επαθή κε ηελ εηθόλα ησλ ελεξγεηώλ πνπ πξέπεη λα εθαξκόδνληαη

ζε πνιιά επείγνληα πεξηζηαηηθά , ρσξίο πεξηπινθόηεηα ή δπζλόεηε

ηαηξηθή νξνινγία

Έρεη δηαπηζησζεί νηη ππάξρεη επηηαθηηθή ε αλάγθε λα απνθηήζνπκε

όινη θαη όιεο, πξαθηηθέο, βαζηθέο γλώζεηο ζηνλ ηνκέα ησλ πξώησλ

βνεζεηώλ, πνπ δελ απαηηνύλ εηδίθεπζε ή ηδηαίηεξν δηάβαζκα...

4

Ση είλαη νη πξώηεο βνήζεηεο ;

Πξώηεο βνήζεηεο είλαη ε πξώηε παξνρή βνήζεηαο ή πεξίζιαςεο πνπ δίλεηαη ζηνλ ηξαπκαηηζκέλν πξηλ από ηελ εκθάληζε αζζελνθόξνπ ή γηαηξνύ.--------------------------------------------------------

Υξήζηκα ηειέθσλα: ΔΚΑΒ: 166

Ππξνζβεζηηθή: 199

Αζηπλνκία: 100

Κέληξν δειεηεξηάζεσλ: 210 7793777

5

Οη ζηόρνη ησλ πξώησλ βνεζεηώλ είλαη:

• Να δηαηεξήζνπλ ηε δσή

• Να εκπνδίζνπλ ηελ επηδείλσζε ηνπ ηξαύκαηνο ή ελ γέλεη ηεο θαηάζηαζεο

• Να πξνσζήζνπλ ηελ αλάξξσζε.

• Σα θαζήθνληα εθείλνπ πνπ εθαξκόδεη ηηο πξώηεο βνήζεηεο είλαη

• Να εξεπλήζεη ηελ θαηάζηαζε θαη λα μέξεη ηη έρεη ζπκβεί

• Να πξνζέμεη θαη λα αληηκεησπίζεη ελδερόκελνπο θηλδύλνπο γηα ηνλ ίδην ή γηα ηνλ ηξαπκαηία.

• Να αλαδεηήζεη βνήζεηα αλ ηε ρξεηάδεηαη

• Να αληηκεησπίζεη ςύρξαηκα ηελ θαηάζηαζε, όπσο απαηηείηαη

• Να κεξηκλήζεη γηα ηελ πεξαηηέξσ θξνληίδα θαη πεξίζιαςε ζην ζπίηη ή ζην λνζνθνκείν αλ είλαη απηό αλαγθαίν.

6

Ση εμνπιηζκόο ρξεηάδεηαη;

Γελ ρξεηάδεηαη θάπνηνο εηδηθόο εμνπιηζκόο.

Σα θνπηηά ησλ πξώησλ βνεζεηώλ πξάγκαηη πεξηέρνπλ πνιιά ρξήζηκα κέζα, όπσο επηδέζκνπο θαη θαιύκκαηα,

όκσο απηόο πνπ πεξέρεη ηηο πξώηεο βνήζεηεο, δελ εμαξηάηαη κόλν απ'απηά. Θα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζεη νηηδήπνηε έρεη έηνηκν ζηε δηάζεζή ηνπ, θαη αλ είλαη αλαγθαίν λα απηνζρεδηάζεη.Πξνϋπόζεζε βέβαηα είλαη, λα εμαζθαιίζεη ζπλζήθεο ηέηνηεο πνπ λα κε θηλδπλεύεη ε ζσκαηηθή ηνπ αθεξαηόηεηα.

7

Θέκαηα κε ηα νπνία ζα αζρνιεζνύκε

παξαθάησ!!!

• Πώο λα αληηκεησπίζεηε έλα αηύρεκα

• Αλαπλνή

• Πιεγέο θαη αηκνξξαγία

• Δγθαύκαηα

• παζκέλα νζηά

• Σξαπκαηηζκνί ησλ αξζξώζεσλ θαη ησλ κπώλ

• Απώιεηα ησλ αηζζήζεσλ

• Γειεηεξίαζε

• Δπηδξάζεηο ηεο ζεξκόηεηαο

• Μηθξά «μέλα αληηθείκελα»

• Μεηαθνξά ηξαπκαηία

8

ΓΔΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΔ Δ ΠΔΡΙΠΣΧΗ

ΣΡΑΤΜΑΣΙΜΟΤ

• Ο ηρασμαηίας δεκ πρέπεη κα μεηαθηκείηαη, εθηός ακ θηκδσκεύεη ζηε ζέζε ποσ βρίζθεηαη ή ακ έτεη θαηαπιαθφζεί.

• Πρέπεη κα εηδοποηείηαη έγθαηρα γηαηρός θαη κα θαιείηαη αζζεκοθόρο ότεμα.

• Σε περίπηφζε αημορραγίας πρέπεη κα γίκεηαη άμεζε προζπάζεηα δηαθοπής ηες.

9

• Ακ σπάρτεη δσζθοιία ζηεκ ακαπκοή, πρέπεη κα ειεσζερώκεηαη ηο ζηόμα θαη ο ιαημός ηοσ ζύμαηος ώζηε κα περκά ειεύζερα ο αέρας. Ακ ηο ζύμα δεκ ακαπκέεη, πρέπεη κα εθαρμόδεηαη αμέζφς ηετκεηή ακαπκοή.

• Ακ ηο ζύμα δηαηερεί ηης αηζζήζεης ηοσ θαη δηυά μπορεί κα ηοσ δοζεί ιίγο κερό. Ακ όμφς είκαη ακαίζζεηο, δεκ πρέπεη κα ηοσ δοζεί ηίποηα απ’ ηο ζηόμα.

10

• Είκαη απαραίηεηε ε ηόκφζε ηοσ εζηθού ηοσ ζύμαηος με εκζαρρσκηηθά ιόγηα.

• Ακ θάκεη θρύο, ηο ζύμα πρέπεη κα ζθεπαζηεί.

11

ΦΛΔΒΙΚΗ

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ• Πάλσ ζηελ πεξηνρή ηεο αηκνξξαγίαο

εθαξκόδεηαη έλαο εηδηθόο πηεζηηθόο επίδεζκνο. Αλ δελ ππάξρεη δηαζέζηκνο. ηέηνηνο επίδεζκνο, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί έλα θαζαξό καληήιη δηπισκέλν πνιιέο θνξέο. Σν καληήιη πηέδεηαη δπλαηά κε ηα δάρηπια πάλσ ζηελ πεξηνρή πνύ αηκνξξαγεί θαη δέλεηαη πηεζηηθά κ' έλα ζπλεζηζκέλν επίδεζκν.

• Ό πηεζηηθόο επίδεζκνο δελ πξέπεη λα ιύλεηαη πνηέ. Αλ ην ηξαύκα εμαθνινπζεί λα αηκνξξαγεί, κπνξεί λα δεζεί δεύηεξνο επίδεζκνο πάλσ απ’ ηνλ πξώην ή θαη ηξίηνο επίδεζκνο πάλσ από ην δεύηεξν.

12

ΑΡΣΗΡΙΑΚΗ

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ

• H αηκνξξαγία από αξηεξία ζηακαηάεη πνιύ πην δύζθνια από ηε θιεβηθή αηκνξξαγία. ' απηή ηελ πεξίπησζε πξέπεη λα πηεζηεί ε αξηεξία ζε κηα ζέζε πνύ λα βξίζθεηαη αλάκεζα ζηελ θαξδηά θαη ζηελ πεξηνρή ηεο αηκνξξαγίαο ε λα ηνπνζεηεζεί ην κέξνο πνύ αηκνξξαγεί πην ςειά απ’ ην ππόινηπν ζώκα. Όηαλ ε αξηεξία πηεζηεί ζηε ζέζε πνύ πξέπεη, ηόηε ε αηκνξξαγία ζηακαηά. Μόιηο ζηακαηήζεη ε αηκνξξαγία ηνπνζεηείηαη ζηε ζέζε ηεο πίεζεο έλαο πηεζηηθόο επίδεζκνο. ηελ πεξίπησζε πνύ ε αηκνξξαγία εληνπίδεηαη ζ' έλα κέινο θαη δελ ππάξρεη πηεζηηθόο επίδεζκνο, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί έλα κεγάιν καληήιη δηπισκέλν ζην κάθξνο.

13

ΣΙ ΚΑΝΟΤΜΔ Δ

ΠΔΡΙΠΣΧΗ

ΛΙΠΟΘΤΜΙΑ;

• - Ξαπιώλνπκε θάησ ηνλ ιηπόζπκν,

αλάζθεια ή ζην πιάη, ώζηε ην θεθάιη

ηνπ λα βξίζθεηαη ρακειόηεξα απ’ ηα

πόδηα ηνπ θαη ην ζώκα ηνπ.

• - Αλνίγνπκε ηα ξνύρα ηνπ, ιύλνπκε ην

θνιάξν ηνπ, ηε δώλε ηνπ θη' νηηδήπνηε

ηνλ ζθίγγεη θαη θξνληίδνπκε λα κπνξεί

λα αλαπλέεη ειεύζεξα.

• Πξνζνρή: Δελ πξέπεη λα δώζνπκε ζην

ιηπόζπκν λα πηεη ηίπνηα πξηλ λα

μαλαβξεί ηειείσο ηηο αηζζήζεηο ηνπ, γηαηί

κπνξεί λα πληγεί.

• Ό ιηπόζπκνο πνύ ζα μαλαβξεί ηηο

αηζζήζεηο ηνπ πξέπεη λα κέλεη

μαπισκέλνο κέρξη λα ζπλέιζεη ηειείσο.

14

ΣΙ ΚΑΝΟΤΜΔ Δ

ΠΔΡΙΠΣΧΗ

ΚΑΣΑΠΛΗΞΙΑ;

• Ξαπιώλνπκε ηνλ ηξαπκαηία κε ην

θεθάιη πην ρακειά απ’ ην ζώκα.

• Σνλ ζθεπάδνπκε κε κηα θνπβέξηα

γηα λα κελ θξπώλεη.

• Φξνληίδνπκε λα ζηακαηήζνπκε

ηελ αηκνξξαγία, αλ ππάξρεη.

• Αλ πνλά θξνληίδνπκε λα ηνπ

ειαηηώζνπκε ηνλ πόλν.

• Σνλ ελζαξξύλνπκε κε ιόγηα.

• Καινύκε ην ηαρύηεξν γηαηξό.

• Φξνληίδνπκε γηα άκεζε κεηαθνξά

ηνπ ηξαπκαηία ζε λνζνθνκείν.

15

ΠΝΙΓΜΟΝΗ-

ΑΦΤΞΙΑ• Αλ ν ηξαπκαηίαο δελ αλαπλέεη πηα, έρεη

κειαληαζκέλν ην πξόζσπν ηνπ, νη θόξεο ησλ καηηώλ ηνπ έρνπλ κεγαιώζεη θη' έρεη ράζεη ηηο αηζζήζεηο ηνπ, ζεκαίλεη πώο δελ κπνξεί λα πάξεη αέξα ζηνπο πλεύκνλεο ηνπ επεηδή θάηη έρεη θξάμεη ην ρώξν απ’ όπνπ πεξλά ν αέξαο. Απηό ην θάηη κπνξεί λα είλαη ε γιώζζα ηνπ πνύ έρεη ηξαβερηεί πξνο ηα πίζσ, αίκα, λεξό, ζηνκαηηθό πεξηερόκελν πνύ βγήθε κε εκεηό, ηερλεηέο νδνληνζηνηρίεο πνύ ηηο έρεη θαηαπηεί ή άιια μέλα ζώκαηα.

• Πξνζνρή! Ο εγθέθαινο κπνξεί λα δήζεη ρσξίο νμπγόλν κόλν 4-6 ιεπηά. Μόλν ιίγα ιεπηά ινηπόλ απνκέλνπλ γηα λα ζσζεί ν ηξαπκαηίαο απ’ ην ζάλαην.

• Γηα ηελ ζσηεξία ηνπ ηξαπκαηία είλαη απαξαίηεηε ε εμαζθάιηζε ηεο αλαπλνήο. Απηό κπνξεί γα γίλεη κε ηερλεηή αλαπλνή.

16

ΤΓΚΟΠΗ Πξόθεηηαη γηα κηα ζνβαξή

θαηάζηαζε πνύ κπνξεί λα

πξνθαιέζεη άκεζα ην ζάλαην

από θαξδηαθή αλαθνπή. Ό

άξξσζηνο έρεη ράζεη ηηο

αηζζήζεηο ηνπ, δελ αλαπλέεη

θαζόινπ, νη θόξεο ησλ καηηώλ

ηνπ έρνπλ κεγαιώζεη, δελ

έρεη ζθπγκό θη' ε θαξδηά ηνπ

έρεη πάςεη λα ρηππά. ' απηήλ

ηελ πεξίπησζε πξέπεη

ακέζσο λα εθαξκνζηεί

κάιαμε ηεο θαξδηάο

(θαξδηαθό καζάδ).

17

ΚΑΡΓΙΑΚΗ

ΜΑΛΑΞΗ

• 1. Σνπνζεηνύκε αλάζθεια ηνλ άξξσζην θαη ηνπ γπκλώλνπκε ην ιαηκό θαη ην ζώξαθα.

• 2. Σνπνζεηνύκε ηε κηα παιάκε καο ζην ζηέξλν (ζην θόθαιν πνύ βξίζθεηαη ζηε κέζε ηνπ ζώξαθα) θαη ηελ άιιε παιάκε καο πάλσ ζηελ πξώηε παιάκε.

• 3. Πηέδνπκε ηα ρέξηα καο απόηνκα πξνο ηα θάησ θη επαλαιακβάλνπκε ηελ πίεζε κε ζπρλόηεηα 60-70 ην ιεπηό.

• 4. Μεηά από 15 καιάμεηο εθαξκόδνπκε δύν γξήγνξεο εθπλνέο κέζα ζην ζηόκα ή ζηε κύηε ηνπ αξξώζηνπ κε ηε κέζνδν ηεο ηερλεηήο αλαπλνήο.

• 5. Επαλαιακβάλνπκε ηηο καιάμεηο ζην ζώξαθα δηαθόπηνληαο πεξηνδηθά γηα ζύληνκε ηερλεηή αλαπλνή. Αλ ππάξρεη δεύηεξν πξόζσπν γηα λα βνεζήζεη, αλαιακβάλεη απηό ηελ ηερλεηή αλαπλνή ηελ ώξα πνύ δηαθόπηνπκε ηηο θαξδηαθέο καιάμεηο (θάζε πέληε καιάμεηο κηα αλαπλνή).

18

19

ΚΑΡΓΙΑΚΗ ΜΑΛΑΞΗ Δ

ΠΑΙΓΙΑ

• Η πίεζε ζηο ζώραθα πρέπεη λα είλαη αρθεηή γηα λα σποτωρήζεη ηο ζηέρλο 4-5 πόληοσς, ότη όκως σπερβοιηθή, γηαηί σπάρτεη θίλδσλος λα ζπάζεη ηο ζηέρλο. Σηα παηδηά ο ζώραθας πηέδεηαη κε ηα δάτησια θαη ότη κε ηελ παιάκε.

20

ΠΝΙΓΜΟ

• Αλ ηξαβήμνπκε έγθαηξα έλαλ άλζξσπν πνπ πλίγεηαη απ’ ην λεξό, ππάξρνπλ πνιιέο ειπίδεο λα δήζεη. Αλ ν ζθπγκόο ηνπ ρηππά αθόκα, ηόηε αθνύ θαζαξίζνπκε ην ζηόκα ηνπ από θύθηα, άκκν ή ιάζπε, αξρίδνπκε ακέζσο ηελ ηερλεηή αλαπλνή. Αλ δελ ππάξρεη ζθπγκόο, θάλνπκε κάιαμε θαξδηάο ζε ζπλδπαζκό κε ηελ ηερλεηή αλαπλνή.

21

ΠΝΙΓΜΟ ΚΑΣΑ ΣΗΝ

ΛΗΦΗ ΣΡΟΦΗ• Βαζηθό ζ’ έλαλ ηέηνην πληγκό είλαη λα

θαηαιάβνπκε αλ ην άηνκν θαηαθέξλεη λα κηιάεη θαη λα βήρεη. Ο βήραο είλαη πην απνηειεζκαηηθόο από ηηο δηθέο καο ελέξγεηεο. Αλ δείηε όηη δελ κπνξεί λα αλαπλεύζεη, λα κηιήζεη ή λα βήμεη, εθαξκόζηε ην ρεηξηζκό ηνπ Heimlich.

• 1.εθώζηε όξζην ην άηνκν πνπ πλίγεηαη θαη ζηαζείηε αθξηβώο πίζσ ηνπ.

• 2.Αγθαιηάζηε ην βάδνληαο ηα ρέξηα ζαο θάησ από ηηο καζράιεο ηνπ.

• 3.Κάληε ην έλα ρέξη ζαο γξνζηά, κε ην κέξνο ηνπ αληίρεηξα γπξηζκέλν πξνο ην ζηέξλν

• 4.Η γξνζηά λα βξίζθεηε ζηελ πεξηνρή ηνπ νκθαινύ.

• 5.Πηάζηε ηε γξνζηά ζαο κε ην άιιν ρέξη, ζθίμηε θαη δώζηε ηέζζεξηο γξήγνξεο θαη βίαηεο σζήζεηο πξνο ηα κέζα θαη πξνο ηα πάλσ.

• 6.Αλ ε πξώηε θνξά δελ έρεη απνηέιεζκα δνθηκάζηε μαλά. Μελ ρηππάηε ην άηνκν ζηελ πιάηε. Όρη κόλν δελ απνκαθξύλεηε ην μέλν ζώκα κ’ απηό ην ηξόπν, αιιά κπνξεί λα πξνθαιέζεηε ηξαπκαηηζκό.

22

23

ΠΝΙΓΜΟ ΚΑΣΑ ΣΗ ΛΗΦΗ ΣΡΟΦΗ

Δ ΒΡΔΦΗ

24

ΗΛΔΚΣΡΟΠΛΗΞΙΑ

• Εθείλνο πνπ ζα πξνζθέξεη βνήζεηα ζ' έλα άηνκν πνύ έρεη πάζεη ειεθηξνπιεμία πξέπεη λα πξνζέμεη

πνιύ, γηαηί θηλδπλεύεη θη ν ίδηνο, αλ έξζεη ζ' επαθή κε ην ειεθηξηθό ξεύκα. Εθεί πνύ ζα παηήζεη δελ πξέπεη λα

έρεη λεξό ή πγξαζία. Πξέπεη λα θιείζεη γξήγνξα ην γεληθό δηαθόπηε ή λα βγάιεη ηελ πξίδα. Αλ απηό δελ

κπνξεί λα γίλεη ακέζσο θαη κε αζθάιεηα, ην ζύκα πξέπεη λ' απνκαθξπλζεί απ’ ηελ πεγή ειεθηξηζκνύ κ' έλα

μύιν ή κε θάπνην άιιν κνλσηηθό πιηθό (πιαζηηθό, ιάζηηρν, γπαιί).

• Αλ ππάξρεη ζθπγκόο εθαξκόδεηαη ηερλεηή αλαπλνή, δηαθνξεηηθά ρξεηάδεηαη ηαπηόρξνλα θαη κάιαμε ηεο

θαξδηάο. Είλαη απαξαίηεην λα δεηεζεί έγθαηξα ηαηξηθή βνήζεηα.

25

ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ ΚΑΣΑΓΜΑΣΧΝ

26

ΓΗΛΗΣΗΡΙΑΔΙ• ε θάζε πεξίπησζε όπνπ ππάξρεη ππόλνηα όηη έλα άηνκν (παηδί ή κεγάινο) έρεη πάξεη θάπνην δειεηήξην,

πξέπεη λα ελεξγήζνπκε κε ηαρύηεηα, αιιά ρσξίο παληθό. Να βξνύκε ηη έγηλε αθξηβώο, πνην ήηαλ ην δειεηήξην θαη ζε πνηα πνζόηεηα πάξζεθε. Κάζε ελδεηθηηθό ζεκείν π.ρ., ην ρξώκα ηνπ κπνπθαιηνύ, ην ζρήκα ηνπ θαξκάθνπ, ε κπξσδηά θ.ά. έρεη ζεκαζία γηα λα εληνπηζζεί ε νπζία ή ην θάξκαθν πνύ πήξε ην άηνκν. Αλ ην άηνκν έρεη εηζπλεύζεη δειεηεξηώδε αέξηα (π.ρ., κνλνμείδην ηνπ άλζξαθα, θσηαέξην, πγξαέξην ή άιινπο δειεηεξηώδεηο αηκνύο), ην πξώην πνύ πξέπεη λα γίλεη είλαη λ' απνκαθξπλζεί απ’ ην κνιπζκέλν πεξηβάιινλ θαη λα βξεζεί ζε θαζαξό αέξα. Αλ δελ αλαπλέεη είλαη απαξαίηεην λα γίλεη ηερλεηή αλαπλνή. Παξάιιεια, ζα πξέπεη λα εηδνπνηεζεί γηαηξόο ή λα κεηαθεξζεί ην ζύκα ζε λνζνθνκείν.

• Αλ ην δειεηήξην έρεη παξζεί από ην ζηόκα, ηόηε ζα πξέπεη λα ην απνκαθξύλνπκε από ην ζηνκάρη πξηλ λα απνξξνθεζεί από ηνλ νξγαληζκό. Απηό κπνξεί λα γίλεη κε ην λα πξνθαιέζνπκε εκεηό. Πξηλ πξνθαιέζνπκε εκεηό δίλνπκε ζην άηνκν πνύ έρεη πάξεη ην δειεηήξην λα πηεη γάια ή λεξό, ώζηε λα αξαησζεί ε πνζόηεηα ηνπ δειεηεξίνπ πνύ βξίζθεηαη ζην ζηνκάρη. Γηα λα πξνθαιέζνπκε εκεηό αξθεί κεξηθέο θνξέο λα εξεζίζνπκε κε έλα αληηθείκελν όρη αηρκεξό (π.ρ., έλα θνπηαιάθη) ην πίζσ κέξνο ηεο θνηιόηεηαο ηνπ ζηόκαηνο ζηελ αξρή ηνπ ιαηκνύ. Σν θαιύηεξν όκσο κέζν γηα λα πξνθιεζεί εκεηόο είλαη ην ζηξόπη ηπεθαθνπάλαο, έλα θάξκαθν πνύ ζα πξέπεη λα βξίζθεηαη ζ' όια ηα ζπίηηα. Η ρξεζηκνπνίεζε ηνπ θαξκάθνπ ζα γίλεη έπεηηα από νδεγία ηνπ γηαηξνύ ή ηνπ Κέληξνπ Δειεηεξηάζεσλ

• ΚΕΝΣΡΟ ΔΗΛΗΣΗΡΙΑΕΩΝ : 210-7793777

• Απαγνξεύεηαη λα πξνθαιέζνπκε εκεηό, ζε πεξηπηώζεηο πνπ ην άηνκν έρεη πάξεη ηζρπξέο θαπζηηθέο νπζίεο, όπσο ην αθνπαθόξηε, βηηξηόιη ή θαπζηηθή πνηάζα ή αλ ην άηνκν βξίζθεηαη ζε θσκαηώδε θαηάζηαζε ή έρεη ζπαζκνύο. ηελ πεξίπησζε πνύ ν δειεηεξηαζκέλνο θάλεη, εκεηό, ηνπ δίλνπκε λα πάξεη 5-15 ράπηα άλζξαθα (θαξβνπλάθηα), πνύ πξνζξνθάεη ην δειεηήξην. Σνλ άλζξαθα ηνλ δίλνπκε αθόκα θη αλ έρνπλ πεξάζεη αξθεηέο ώξεο από ηε ιήςε ηνπ δειεηεξίνπ. Αλ ην άηνκν βξίζθεηαη ζε θώκα ηόηε πξνζέρνπκε ηελ αλαπλνή ηνπ θαη αλ ρξεηαζηεί ηνπ θάλνπκε ηερλεηή αλαπλνή. Επίζεο, πξνζέρνπκε λα κελ θξπώζεη, ζθεπάδνληάο ην κε θνπβέξηα.

27

ΓΑΓΚΧΜΑ ΑΠΟ ΦΙΓΙ• ηελ Ειιάδα ηα δειεηεξηώδε θίδηα είλαη ηα

ερηδλνεηδή, δειαδή 2-3 είδε νρηάο. Πξώηεο βνήζεηεο: Μεηά ην δάγθσκα πξνζπαζνύκε λα απνκαθξύλνπκε ην δειεηήξην πξηλ λα κπεη ζηε θπθινθνξία. Γηα ην ζθνπό απηό, δελ πξέπεη ην ζύκα λα βαδίζεη, αιιά ζα πξέπεη λα κείλεη αθίλεην γηαηί έηζη απνθεύγεηαη ή γξήγνξε απνξξόθεζε ηνπ δειεηεξίνπ. Με έλα επίδεζκν ή έλα ύθαζκα ζθίγγνπκε ζθηρηά ην κέινο πην ςειά απ’ ην ζεκείν ηεο πιεγήο, έηζη πνύ λα εκπνδίζνπκε ηε θιεβηθή θπθινθνξία, αιιά όρη ηελ αξηεξηαθή. Σνλ επίδεζκν απηό ηνλ ραιαξώλνπκε γηα 1-2 ιεπηά θάζε κηζή ώξα. Καζαξίδνπκε ηε πεξηνρή γύξσ από ηε πιεγή.

• Απαγνξεύεηαη λα δώζνπκε ζην ζύκα νηλνπλεπκαηώδε πνηά, επεηδή θάλνπλ ην δειεηήξην λα απνξξνθάηαη πνιύ εύθνια. Σα ίδηα κέηξα παίξλνληαη θαη ζε πεξίπησζε πνύ ην άηνκν έρεη θεληξηζηεί από ζθνξπηό. ηελ πεξίπησζε δαγθώκαηνο από θίδη, ζα πξέπεη λα γίλεη εηδηθόο νξόο κε έλεζε από γηαηξό.

28

ΚΔΝΣΡΙΜΑ ΔΝΣΟΜΧΝ

• Σν θέληξηζκα ησλ εληόκσλ απηώλ είλαη

πνιύ ζπρλό θπξίσο ην θαινθαίξη θαη ην

θζηλόπσξν. πλήζσο πξνθαιεί κόλνλ

ηνπηθά θαηλόκελα (πξήμηκν θαη πόλν). ε

κεξηθά όκσο επαίζζεηα άηνκα κπνξεί λα

πξνθαιέζεη έληνλα γεληθά αιιεξγηθά

θαηλόκελα κε ζνβαξά επαθόινπζα.

Πξώηεο βνήζεηεο: Εθαξκόδεηαη ηνπηθά

αληηηζηακηληθή αινηθή. "Αλ

παξνπζηαζηνύλ γεληθά ζπκπηώκαηα

(δπζθνιία ζηελ αλαπλνή, πξήμηκν ζην

πξόζσπν, ιηπνζπκία, ζνθ) ην άηνκν

πξέπεη λα κεηαθεξζεί ζε λνζνθνκείν ή

λα εμεηαζζεί ακέζσο από γηαηξό.

29

ΔΓΚΑΤΜΑΣΑ

• Έγθαπκα είλαη ε βιάβε πνύ πξνθαιείηαη ζηελ επηθάλεηα ηνπ ζώκαηνο από κεγάιε ζεξκόηεηα (θσηηά, θαπηό κέηαιιν, βξαζηό λεξό), από ειεθηξηθό ξεύκα, ειηαθέο αθηίλεο, ρεκηθέο νπζίεο, ε ξαδηελέξγεηα. Αλάινγα κε ηε βαξύηεηα ηεο βιάβεο, ηα εγθαύκαηα δηαηξνύληαη ζε ηξεηο βαζκνύο:

• Έγθαπκα 1νπ βαζκνύ είλαη απηό πνύ κνηάδεη κε ην έγθαπκα πνύ πξνθαιεί ε ειηνζεξαπεία.

• Έγθαπκα 2νπ βαζκνύ είλαη απηό πνπ πξνθαιεί θνπζθάιεο, ελώ

• Έγθαπκα 3νύ βαζκνύ είλαη απηό πνύ θάλεη ην δέξκα ζηαρηόιεπθν θαη αλαίζζεην ή καύξν, θακέλν.

• Σηο πξώηεο ώξεο ην έγθαπκα., δείρλεη ειαθξόηεξν από όζν είλαη ζηελ πξαγκαηηθόηεηα

• Τπάξρεη άκεζνο θίλδπλνο λα παξνπζηαζηεί ζνθ.

30

ΑΝΣΙΜΔΣΧΠΙΗ ΔΓΚΑΤΜΑΣΧΝ

• 1. Καηαπνιεκάηε ν πόλνο κε έλα αλαιγεηηθό.

• 2. Αληηκεησπίδεηαη ην ζνθ, αλ ππάξρεη.

• 3. Σν έγθαπκα πξέπεη λα κείλεη, όζν απηό είλαη δπλαηό, μεζθέπαζην.

• 4. Αλ πξόθεηηαη λα ζθεπαζηεί, πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζεί θαζαξό ζεληόλη ή άιιν θαζαξό ύθαζκα.

• 5. Δελ πξέπεη λα ζθεπάδεηαη κε γάδα ή επίδεζκν. Δελ πξέπεη λα γίλεηαη επάιεηςε κε ιάδη, αινηθέο, νηλόπλεπκα ή ηώδην. Δελ πξέπεη λα γίλεηαη πξνζπάζεηα λα ζπάζνπλ νη θνπζθάιεο, νύηε λα αθαηξεζνύλ ηα ξνύρα πνύ ζθεπάδνπλ ην έγθαπκα, ή είλαη θνιιεκέλα πάλσ ηνπ.

• 6. Αλ γίλεη άζεπηε επίδεζε ηνπ εγθαύκαηνο, δελ πξέπεη λα αθαηξεζεί πξηλ από 2 ή 3 ήκεξεο.

• 7. Αλ ην ζύκα κπνξεί λα θαηαπηεί, ηόηε πξέπεη λα ηνπ δνζεί λα πίλεη κε θνπηαιάθη, ζηγά-ζηγά, αιαηόλεξν θαη όρη ζθέην λεξό. Πξνζζέηνπκε έλα θνπηαιάθη ηνπ γιπθνύ αιάηη θαη έλα θνπηαιάθη ζόδα θαγεηνύ ζε 4 πνηήξηα λεξό θαη δίλνπκε απ’ απηό, κηα θνπηαιηά ηεο ζνύπαο θάζε ηέηαξην ηεο ώξαο.

• 8. Σν έγθαπκα πνύ έρεη πξνθιεζεί από θαπζηηθέο νπζίεο (βηηξηόιη, άθνπα θόξηε, αζβέζηε θ.ά.) πξέπεη λα πιπζεί ην ηαρύηεξν κε άθζνλν λεξό γηα λα θύγεη ε θαπζηηθή νπζία.

• 9. Αλ ρξεηαζηεί, εθαξκόδεηαη ηερλεηή αλαπλνή.

• 10. Σν ζύκα πξέπεη λα κεηαθεξζεί όζν είλαη δπλαηό πην γξήγνξα ζε γηαηξό.

31

• Ξεπιέλνπκε ή βνπηάκε

ηελ επηθάλεηα πνπ έρεη

ππνζηεί έγθαπκα ζε

άθζνλν θξύν λεξό

βξύζεο γηα 10-20

ιεπηά. Απηό ζα

εκπνδίζεη ηελ ζπλέρηζε

ηνπ εγθαύκαηνο

(κεηέγθαπκα), ζα

κεηώζεη ην νίδεκα θαη

ζα απαιύλεη ηνλ πόλν.

32

• Δάλ ν εγθαπκαηίαο θιέγεηαη, ζβήλνπκε ηελ θσηηά μαπιώλνληαο

ηνλ ζην έδαθνο, ηπιίγνληαο ηνλ κε θνπβέξηα, βξέρνληαο ηνλ κε

άθζνλν λεξό ή, αλ δελ ππάξρεη δηαζέζηκν ηίπνηα από ηα

παξαπάλσ, θπιώληαο ηνλ ζην έδαθνο.

33

• Πξνζηαηεύνπκε ηελ

εγθαπκαηηθή επηθάλεηα

από κόιπλζε.

Καιύπηνπκε ηελ

πεξηνρή κε

απνζηεηξσκέλε γάδα ή,

εάλ δελ είλαη δηαζέζηκε,

κε έλα θαζαξό θνκκάηη

ύθαζκα, π.ρ. πεηζέηα,

ζεληόλη (όρη ρλνπδσηά

πιηθά).

34

ΣΙ ΠΡΔΠΔΙ ΝΑ ΠΔΡΙΔΥΔΙ

ΣΟ ΦΑΡΜΑΚΔΙΟ ΣΟΤ

ΠΙΣΙΟΤ;

• Δπίδεζκνη ειαζηηθνί πιάηνπο 12 εθ.

• Δπίδεζκνη από γάδα πιάηνπο 10 εθ.

• Δπίδεζκνη ηξίγσλνη

• Απνζηεηξσκέλε γάδα ζε παθέηα

• Μπακπάθη ησλ 250 γξ.

• Λεπθνπιάζηεο πιάηνπο 8 εθ. ζε θαξνπιάθη

• Κνκκάηηα ιεπθνπιάζηε κε γάδα απνζηεηξσκέλε (δηάθνξα κεγέζε)

• Παξακάλεο κεγάιεο

• πάηνπιεο γιώζζαο πιαζηηθέο ή μύιηλεο

• Νάξζεθεο μύιηλνη ή ζπξκάηηλνη κήθνπο 45 εθ. θαη πιάηνπο 10 εθ.

• Φαιίδηα κηθξά

• Πνηεξάθηα ράξηηλα ή πιαζηηθά

• απνύλη ηνπαιέηαο

• Υαξηί πεξηηπιίγκαηνο ζε θόιιεο

• Λαδόραξην ζε θόιιεο Αζπηξίλε ζε ράπηα