Download - Εποχή 19-07-2015

Transcript

3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 19 Ιουλίου 2015 • Αρ. φ. 1260 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Π. Κλαυδιανός: Προσοχή,εύφλεκτα υλικάΜε τον αναμενόμενο κυβερνητικόανασχηματισμό της Παρασκευήςολοκληρώθηκε η πρώτη φάση μιαςμακράς και επίπονης διαδικασίαςσελ. 5

...Χ. Γεωργούλας: Ο ΣΥΡΙΖΑ,ο κακός εαυτός τουκαι η κοινωνίαΤα “όχι” στη συμφωνία και τα “ναι”στην κυβέρνηση σελ. 5

...Ορέστης Φ. Αθανασίου:Εύρηκαν αντικαταστάτητου ΤΑΙΠΕ∆Το νέο Ταμείο θα ξεπουλάδημόσια περιουσία για τα επόμενατριάντα χρόνια σελ. 4, 5

Θ. Παρασκευόπουλος:Από τι πραγματικάκινδυνεύει ο ΣΥΡΙΖΑ;Πώς μπορεί το κόμμα και η κυβέρ-νηση που αυτό στηρίζει να ξεπερά-σουν την αναδίπλωση σελ. 7

...Τζέλα Αλιπράντη:Η συμφωνία δεν μπορείνα εφαρμοστείΕκπρόσωποι σωματείωνκαι φορέων κρίνουντο νέο μνημόνιο σελ. 12, 13

...Γεωργία Ντούσια: Η ισπανικήαριστερά στο πλευρότης Ελλάδας“Στήριξη του ελληνικού λαούκαι της κυβέρνησής του απέναντιστους μαφιόζους” σελ. 15

...Σεντρίκ Ντουράν:Το τέλος της Ευρώπης;Η πολιτική αναταραχήστην Ελλάδα είναι ήδη ορόσημοστην ιστορία της γηραιάςηπείρου σελ. 22, 23

...Ζαν Κριστόφ Καμπαντελί:Το Βερολίνο στο ρόλοτου αυταρχικού πατερούληΑν είχαμε διαγράψει το ελληνικόχρέος δεν θα είχαμε φθάσει εδώπου βρισκόμαστε σήμερα σελ. 24

Σε ναρκοθετηµένο πεδίο

Έοϊν Ο’ Μπρόιν:Πρόκειται γιαμια κακή συμφωνίαΣυνέντευξη με τον ιρλανδόκαθηγητή Πολιτικής Θεωρίας

Σελίδα 10

Σάββας Ρομπόλης:Σκληρά, τυφλάκαι βίαια μέτραΣυνέντευξηγια το νέο ασφαλιστικό

Σελίδα 12

Σ. Παπαδόγιαννη:Ο ΣΥΡΙΖΑ να μην μετα-τραπεί σε μνημονιακόμόρφωμα

Π. Ρήγας: Η ήττατου ΣΥΡΙΖΑ, θα είναιήττα των λαώνΝ. Τσιγώνιας:Προσεχτικά,αλλά γρήγορα, προςτον απεγκλωβισμό

Σελίδες 8, 9

ΣΣΥΥΡΡΙΙΖΖΑΑ

Οι φωτιές που κατέστρεψαν καλλιέργειες, δασικές εκτάσειςκαι απείλησαν ακόμα και κατοικημένες περιοχές το διήμερο πουπέρασε, ήταν από τα λίγα σχετικά απρόβλεπτα προβλήματα πουαντιμετωπίζει η κυβέρνηση αυτό το διάστημα. Η έκταση, η σο-βαρότητα τους, οι ζημιές που προκάλεσαν, αλλά και ο μεγάλοςαριθμός τους έβαλαν σε δοκιμασία τις αντοχές του κυβερνητι-κού μηχανισμού και απέσπασαν το κυβερνητικό επιτελείο απότον κύκλο των προβλημάτων που εξακολουθεί να ορθώνει μπρο-στά της η βαρύτατη συμφωνία που υπογράφηκε πρόσφατα μετους δανειστές.

Μόνο για λίγο όμως. Γιατί στο Μαξίμου έπρεπε να στρέψουνκαι πάλι την προσοχή τους στα νέα προαπαιτούμενα, που οφεί-λουν να νομοθετηθούν μέσα στην επόμενη εβδομάδα (22 Ιου-λίου), καθώς και στις συνέπειες που προκάλεσε η νομοθέτησητου πρώτου πακέτου προαπαιτούμενων στις 15 Ιουλίου.

Η διαφοροποίηση κατά την ψηφοφορία των 32 βουλευτών πουψήφισαν «όχι», μεταξύ των οποίων και υπουργοί και αναπληρω-τές υπουργοί, μπορεί να αντιμετωπίστηκε τυπικά με τον περιο-ρισμένης έκτασης ανασχηματισμό, που ανακοινώθηκε το από-γευμα της Παρασκευής, αλλά παραμένει ανοιχτό το ερώτημα γιατην έκταση που θα έχουν οι μεσοπρόθεσμες συνέπειες αυτών τωνεξελίξεων.

Οι επίσημες δηλώσεις από πλευράς Μαξίμου που συνόδεψαντη διαφοροποίηση αυτή, οι οποίες ήταν σκληρές, αφήνουν περι-

θώριο για ανησυχίες ως προς τη διατήρηση της συνοχής του ΣΥ-ΡΙΖΑ. Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι δεν θα επιδιωχθούν ακραίεςλύσεις, ξένες προς την συριζική κουλτούρα. Ήδη έχουν απευ-θυνθεί εκκλήσεις και υποδείξεις για συνετή και ψύχραιμη αντι-μετώπιση των προβλημάτων, ώστε να μην απειληθεί η ενότητατου κυβερνητικού κόμματος.

Στην κατεύθυνση αυτή επιδιώκει να συμβάλει η πρωτοβουλία109 μελών της κεντρικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ που ζητούνάμεση σύγκληση του οργάνου, για να συζητηθούν οι τελευταίεςεξελίξεις και να βρεθούν λύσεις στα προβλήματα, πριν εξελι -χθούν σε γόρδιους δεσμούς.

Η κυβέρνηση, όμως, δεν έχει μόνο το εσωτερικό μέτωπο ναδιαχειριστεί. Οι επιθέσεις και οι πιέσεις από το εξωτερικό δενέχουν τελειώσει. ∆εν περνάει σχεδόν μέρα που να μην διαρρεύ-σουν από τους φακέλους του κ. Σόιμπλε σενάρια για «γκρέξιτ»ήυπονομευτικές δηλώσεις που αποκλείουν απομείωση του ελλη-νικού χρέους, τη στιγμή που γίνεται όλο και πιο σαφής η υπό-δειξή της από διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ και το ∆ΝΤ,αλλά και από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Μπορεί με την υπογραφή της συμφωνίας να δρομολογείται τοσταδιακό άνοιγμα των τραπεζών, αλλά κανείς ποτέ δεν πίστεψεότι μετά από αυτήν η κυβέρνηση θα αφεθεί ανεμπόδιστη να βα-δίσει σε ομαλό και όχι υπονομευμένο έδαφος.

Πολλαπλές πυρκαγιέςσε όλη την Ελλάδα

Συνολικά 52 αγροτοδασικές πυρκαγιές μαίνονται σε όλη τη χώρα, απότις 6 το πρωί μέχρι το βράδυ της Παρασκευής, που γράφονται αυτές οιγραμμές. Τα περισσότερα μέτωπα εντοπίζονται στην Πελοπόννησο, ενώφωτιές σημειώθηκαν στην Εύβοια, καθώς και 66 πυρκαγιές σε αστικέςπεριοχές της Αττικής.

Σε εκκενώσεις κατοικιών, κατασκηνώσεων, γηροκομείων, κέντρωνυγείας, μονών και καταυλισμών Ρομά προχώρησε η πυροσβεστική, προ-κειμένου να προφυλαχθούν οι ανθρώπινες ζωές. Πέραν από τον άμεσοκίνδυνο της φωτιάς που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, προβλήματα προ-καλεί και η διακοπή ρεύματος σε διάφορες περιοχές, λόγω της κατα-στροφής των πυλώνων από τις πυρκαγιές.

Η πιο δύσκολη κατάσταση σημειώνεται στο μέτωπο της Λακωνίας,σύμφωνα με τον εκπρόσωπο τύπου του πυροσβεστικού σώματος, ΝίκοΤσόγκα, λόγω των ισχυρών ανέμων στην περιοχή.

Αίτημα βοήθειας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής προστασίαςαπέστειλαν οι ελληνικές αρχές, ενώ δύο γαλλικά πυροσβεστικά αερο-σκάφη θα συνδράμουν στην προσπάθεια κατάσβεσης, από τα ξημερώ-ματα του Σαββάτου.

ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ∆ΥΣΚΟΛΙΕΣ Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

22 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3630523, 3619513 - 3619514 •FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR 3801107200000072038528658

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑΗλεκτρονική ∆ιεύθυνση:

[email protected]

Κωδικός εντύπου: 3341ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΛΕΝΙΚ Ε.Ε.

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Οι τελευταίες βδομάδες πέρασανμονοθεματικά. Κάθε τι έγινε επι-μέρους και οι εξελίξεις μάς ενο-

ποίησαν κάτω από μια κοινή θέα. Κάθετι άλλο μπορούσε να περιμένει. Οι τε-λευταίες μέρες πέρασαν πυκνές. Από τοτέλος της διαπραγμάτευσης στην ανα-κοίνωση του δημοψηφίσματος, από το«όχι» στη νέα διαπραγμάτευση μέχρι τηνάκρη της άβολης αυτής χερσονήσου πουονομάζουμε παρόν. Και το παρόν δενφαίνεται να τελειώνει. Ακόμα και αν ξε-φούσκωσε σε ένταση ξαναγέμισε με απο-γοήτευση (για κάποιους ίσως με ανα-κούφιση). Και μεις μένουμε εδώ, προ-σπαθώντας να καταλάβουμε τι έγινε, τιχάσαμε και αν κερδίσαμε κάτι. Τι μά-θαμε, ποια συμπεράσματα βγάλαμε καιτελικά τι κόστος είχαν όλα αυτά. Τα συμ-περάσματα θα συνεχίσουν, μέσα από τιςεφαρμογές, τις αντιθέσεις και τις ανα-κατατάξεις που θα έρθουν τους επόμε-νους μήνες, δεν θα οικοδομήσουμε μόνοτη μορφή του νέου παρόντος μας, αλλάκαι όλο αυτό το παρελθόν (που όπωςαποδείχτηκε πρόσφατα) ξαστόχησε. Μαοι σκέψεις δεν περιμένουν τις κατάλλη-λες συνθήκες. Ξεκινούν, συνεχίζουν μεςτον χρόνο και κάποια στιγμή αποκρυ-σταλλώνονται. Ας μιλήσουμε λοιπόν,χωρίς απόλυτες απαντήσεις και χωρίςασφαλή συμπεράσματα.

Εσφαλμένο δίπολο

Έχω την αίσθηση πως ο ΣΥΡΙΖΑ απέ-τυχε γιατί διαπραγματεύτηκε εντός ενόςπλαισίου το οποίο εκ τον υστέρων απο-δείχτηκε πως δεν υπάρχει. Ενός πλαι-σίου όπου η αλληλεγγύη μεταξύ τωνκρατών, η αλληλοβοήθεια, οι «ευρωπαϊ-κές αξίες» (ό, τι μπορεί να σημαίνει πιααυτό) κτλ είναι απλά προφάσεις. Και οιπροφάσεις δεν είναι όπλα, είναι ρέπλι-κες. Και κανείς δεν κέρδισε τον πόλεμομε νεροπίστολα. Το θέμα είναι πως όλααυτά (οι βαθιές ελλείψεις της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης, η απόλυτη ισχύς της Γερ-μανίας, ο μονόλογος του συμφέροντος

και τόσα άλλα) ακόμα και αν έμοιαζανκοινοί τόποι στις εκτιμήσεις και τις κου-βέντες έπρεπε να αποδειχτούν. Και ανκατάφερε κάτι η ελληνική κυβέρνησηαυτό είναι να αποκαλύψει το σαθρό πρό-σωπο πίσω από το προσωπείο της Ε.Ε.και να το κοινοποιήσει. Μια αποκάλυψηπου έχει βέβαια ως κόστος την κατά-σταση, που πρόκειται να βιώσουμε απόδω και πέρα.

Αυτό που προκύπτει, λοιπόν, αναδρο-μικά είναι πως το δίπολο μνημόνιο/αντι-μνημόνιο (και όλες οι συμπαραδηλώ-σεις) ήταν εσφαλμένο. Ακριβώς γιατίστηριζόταν σε μια αισιόδοξη ανάγνωσητων ορίων της Ένωσης και της σημασίαςτων αρχών της (και είμαστε πολλοί πουπαραπλανηθήκαμε από αυτή την αισιο-δοξία. Ο γράφων δεν αποτελεί εξαί-ρεση). Ακριβώς γιατί η ΕυρωπαϊκήΈνωση, με την φυσιογνωμία της, τιςανεπαρκείς δομές της, τις λυκοφιλίεςκαι τα κυνικά συμφέροντά της, στη δε-δομένη φάση της ταυτίζεται με τα μνη-μόνια και τις αντίστοιχες συμφωνίες καιεπιβολές. Το πραγματικό δίλημμα ήτανπάντοτε ευρώ ή δραχμή και η ερώτησηπου προκύπτει άμεσα για κάποιους απόεμάς είναι για το εάν μπορεί να προκύ-ψει πια αριστερή πρόταση εντός τουΕυρώ. Είναι πολλοί οι αναλυτές πουπροβλέπουν πως η μετάλλαξη της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης προς μια νέα μορφήμε δικαιότερους θεσμούς και αντιπρο-σώπευση, με αναδιανεμητικά όργανα καιδικαιότερο πλαίσιο έχει ήδη αρχίσει καιπως το παγκόσμιο σοκ από τον γερμα-νικό κυνισμό στις διαπραγματεύσεις θαλειτουργήσει ως καταλύτης προς αυτήτην κατεύθυνση. Είναι καλύτερο για τηχώρα να βρίσκεται εντός του ευρώ ότανκάτι τέτοιο συμβεί καταλήγουν οι ανα-λυτές. Μα έχω την αίσθηση πως αυτόμοιάζει με μια μετάθεση στην τύχη, όπουτο μόνο μας επιχείρημα είναι το πέρασματου χρόνου. Μοιάζει σαν άλλη μια φοράνα αντικαθιστούμε την επιθυμία με τηβούληση. Και μάλλον περάσαμε πολύκαιρό ευχόμενοι και λιγότερο διεκδι-κούντες, περισσότερο προφορικοί παράπρακτικοί, αφαιρώντας την ετοιμότητα

με την ανεδαφική αισιοδοξία μας.

Απουσία εναλλακτικής

Για πολλούς από εμάς, η πραγματικήαπογοήτευση ήρθε μόλις αποκαλύφθηκεη απόλυτη έλλειψη εναλλακτικής, ηπαντελής έλλειψη προετοιμασίας τουχώρου που απέκλινε από την κυρίαρχηγραμμή και έκλεινε το μάτι εννοώνταςέναν άλλο δρόμο. Η ιστορία με τηδραχμή είναι μια πικρή ιστορία. Η απου-σία εναλλακτικής ορίστηκε από επικοι-νωνιακούς όρους. Ως μια έμπρακτη από-δειξη αποδοχής του ευρωπαϊκού προσα-νατολισμού της χώρας. Στην πραγματι-κότητα όμως, και όπως αποδείχθηκε,είναι μια πράξη πολιτικής ανωριμότη-τας. Αν πάρουμε ως δεδομένο πως ηστάση της γερμανικής κυβέρνησης ήτανσυγκεκριμένη εδώ και πολύ καιρό καιπως τα σενάρια περί Grexit υπήρχαν κα-θημερινά στο δημόσιο λόγο ήδη από τηνέναρξη της ελληνικής κρίσης, αντιλαμ-βανόμαστε πως όχι μόνο υπήρχε χρόνοςπροετοιμασίας, αλλά ταυτόχρονα όλοκαι μεγαλύτερη ανάγκη ύπαρξης ενός τέ-τοιου σχεδίου. Και για να πάω την ερώ-τηση λίγο πιο κάτω, η ερώτηση δεν είναιαποκλειστικά γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχεσχέδιο για δραχμή, αλλά γιατί δεν είχανκαι τα λοιπά μεγάλα κόμματα. Το δια-μορφωμένο με όρους τηλεοπτικής ρητο-ρικής πλαίσιο για πάση θυσία αποφυγήκάθε συζήτησης για το νόμισμα αποδει-κνύεται καταστροφικό. Και η απουσίαεναλλακτικής τελικά αδυνατίζει την κυ-ρίαρχη πρόταση υπέρ του αντιπάλου.

Είναι πολλά αυτά που πρέπει να ειπω-θούν όσο αργά και αν είναι. Πολλές οιβεβαιότητες και οι προσδοκίες που κα-τέπεσαν, πολλές οι επιθυμίες και τα δε-δομένα που τσακίστηκαν. ∆ύσκολα μπο-ρούμε να προβλέψουμε το μέλλον ακόμακαι των επόμενων ημερών. Μα ας αφή-σουμε επιτέλους τα οράματα και τις προ-βλέψεις στα μέντιουμ και τις καφετζού-δες. Οι κοινωνίες φτιάχνονται με πρά-ξεις.

http://tsalapatis.blogspot.gr/

Έχω την αίσθησηπως ο ΣΥΡΙΖΑαπέτυχε γιατίδιαπραγματεύτηκεεντός ενός πλαισίουτο οποίο εκ τονυστέρωναποδείχτηκε πωςδεν υπάρχει. Ενόςπλαισίου όπου ηαλληλεγγύη μεταξύτων κρατών, ηαλληλοβοήθεια, οι“ευρωπαϊκές αξίες”(ό, τι μπορεί νασημαίνει πια αυτό)κτλ είναι απλάπροφάσεις.

Οι τελευταίες μέρεςπέρασαν πυκνές

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Με τον αναμενόμενο κυβερνη-τικό ανασχηματισμό της Πα-ρασκευής- έκδηλα περιορι-

σμένο - ολοκληρώθηκε η πρώτη φάσημιας μακράς και επίπονης διαδικα-σίας εγκρίσεων από το ελληνικό κοι-νοβούλιο της συμφωνίας μεταξύ Ελ-λάδας και δανειστών. Παράλληλα, θε-τικές αποφάσεις πήραν και τα κοινο-βούλια της Γαλλίας, της Γερμανίας,της Φιλανδίας, ενώ η Κομισιόν απο-δέσμευσε τα πρώτα 7,16 δισ. Ευρώ,για να καλυφθούν οι επείγουσες βρα-χυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χώραςως το τέλος Ιουλίου.

Αλλά αυτή είναι η μία πλευρά τουνομίσματος. Η άλλη, είναι η βαθύτατηδιαίρεση που καταγράφηκε στο εσω-τερικό του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τη συμ-φωνία με αποτέλεσμα να την καταψη-φίσουν 32 και να δηλώσουν “παρών”ή να απουσιάσουν άλλοι 7. Πρόκειταιγια έναν αριθμό μεγάλο που αποκαλύ-πτει το βάθος της διαφωνίας η οποία,βεβαίως, διαπερνά και το σώμα τουίδιου του κόμματος. Η μη συμπερί-ληψη των υπουργών που ψήφισαν«όχι» στη νέα κυβέρνηση ήταν αναμε-νόμενος χειρισμός όμως, ταυτόχρονα,απελευθερώνει συμπεριφορές καιστάσεις οι οποίες δεν είναι εύκολο ναπροβλεφθούν.

Νέες ψηφοφορίες στη Βουλή

Το δεύτερο μέρος της συμφωνίαςπου θα ψηφισθεί την Τετάρτη, οοποίος περιλαμβάνει και μέτρα επώ-δυνα για συγκεκριμένες κατηγορίες,όπως οι αγρότες, ίσως εγκριθεί από τηΒουλή ακόμη πιο δύσκολα. Η κυβέρ-νηση αφήνει να εννοηθεί ότι το όριοπολιτικής ανοχής είναι στήριξη από120 βουλευτές, μίνιμουμ, που θα προ-έρχονται από τα κόμματα που στηρί-ζουν την κυβέρνηση. ∆ιαφορετικά, ηπροσφυγή σε εκλογές θα είναι η μόνηλύση.

Οι εκλογές, ωστόσο, μπορεί να προ-κύψουν από πολλούς λόγους και πολ-λές αιτίες το επόμενο διάστημα. Ο

ένας, ο πιο βασικός, είναι οι κομματι-κές διεργασίες που θα ακολουθήσουνκαι οι αποφάσεις που θα πάρουν κομ-ματικά όργανα, όπως η Κεντρική Επι-τροπή του ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμη και τοδιαρκές συνέδριο, που είναι πολύ πι-θανό να συγκληθεί, για να δοθεί, έτσι,ο λόγος, έστω έμμεσα, στο κόμμα.

Εκλογές στον ορίζοντα;

Ο άλλος, όμως, προκύπτει από τηδυνατότητα που θα έχει, σε συγκεκρι-μένες φάσεις, η αντιπολίτευση, ηοποία τώρα ψήφισε τα αρχικά νομο-σχέδια της συμφωνίας, να ανατρέψειτην κυβέρνηση, κατά περίπτωση, μει-οψηφίας. ∆εν πρέπει να περάσει απα-ρατήρητη η θέση που εξέφρασε στηΒουλή ο πρόεδρος της Ν∆ κ. Ε. Μεϊ-μαράκης, ο οποίος προειδοποίησε τηνκυβέρνηση ότι το κόμμα του δεν θατης δώσει το ελευθέρας, ψηφίζονταςτη συμφωνία για την οποία δεν έχειπλειοψηφία, για να φέρει στη Βουλήνομοσχέδια π.χ., για την παιδεία καιτην υγεία με τα οποία η Ν∆ διαφωνεί.

Μ’ άλλα λόγια ο κ. Μεϊμαράκηςέθεσε ζήτημα ενός είδους συγκυβέρ-νησης. Ο Αλέξης Τσίπρας απάντησεμε τη φράση «δεν συγκυβερνώ» αλλάαυτό, απολύτως απαραίτητο βεβαίως,δεν σημαίνει ότι μπορεί να αποτρέψειτην εμπλοκή κάποια στιγμή. Πολύ πε-ρισσότερο αν η εμπλοκή προκύψει σεένα περιβάλλον δυσαρέσκειας σελαϊκά στρώματα ή σε συγκεκριμένουςκλάδους που θίγονται.

Ευρωπαϊκό ζήτημα

Οι συζητήσεις στην Ευρώπη για τοελληνικό ζήτημα δεν λένε να κοπά-σουν, τόσο από φίλους, όσο και απόεχθρούς. Και ήταν φυσικό, διότι στηνπραγματικότητα έχει τεθεί στο τρα-πέζι το ευρωπαϊκό ζήτημα. Χαρακτη-ριστική ήταν η δήλωση της καγκελα-ρίου κ. Α. Μέρκελ, η οποία, μετά τηνψηφοφορία στη γερμανική βουλή, θέ-λησε να διασκεδάσει κάπως την απο-

κρουστική εικόνα μιας Γερμανίας πουκατά την πρωσική παράδοση ζητά τηνπειθαρχία των απείθαρχων χωρών.«Παρά τις μεγάλες πολιτικές διαφο-ρές, εμείς εγγυόμαστε την παραμονήτης Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Η Γερ-μανία πηγαίνει καλά, όταν πηγαίνεικαλά η Ευρώπη –και μάλιστα όλοιστην Ευρώπη», είπε η κ. Μέρκελ.Αλλά διευκρίνισε, ταυτόχρονα, ότι τα86 εκατομμύρια ευρώ του τρίτου πα-κέτου στήριξης για την Ελλάδα απο-τελούν κίνηση αλληλεγγύης άνευ προ-ηγουμένου. Παραδέχθηκε, πάντως,ότι η συμφωνία είναι δύσκολη γιατους Έλληνες πολίτες, αλλά για μιαακόμη φορά επισήμανε ότι δεν μπορείνα γίνει «κούρεμα» χρέους εντός τηςΕυρωζώνης. Επίσης δεν παρέλειψε ναπει, καλύπτοντας και τον Σόιμπλε, ότιη πρότασή του για πενταετές Grexitδεν πέρασε, διότι δεν το αποδέχθηκε ηΕλλάδα και μερικές άλλες χώρες!

Σκληρή κριτική στον Σόιμπλε

Ποιοι μίλησαν, όμως, αυστηρά καισκληρά για τη γερμανική στάση,στους οποίους απαντούσε η κ. Μέρ-κελ; Οι επικριτές ήταν πολλοί, αλλάπαραθέτουμε ένα απόσπασμα δήλω-σης του φιλοσόφου Χάμπερμας οοποίος επέπληξε, αυτήν και την κυ-βέρνησή της που, μην ξεχνάμε, συμ-περιλαμβάνει και τους σοσιαλδημο-κράτες. «Φοβούμαι ότι η γερμανικήκυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένηςτης σοσιαλδημοκρατικής πτέρυγας,έπαιξε κι έχασε μέσα σε μια νύχτα όλοτο πολιτικό κεφάλαιο που μια καλύ-τερη Γερμανία είχε συσσωρεύσει σεμισό αιώνα» δείχνοντας «μεγαλύτερηπολιτική ευαισθησία μετα-εθνική νοο-τροπία», ανέφερε προσθέτοντας ότιαυτό το έκανε για να «τιμωρήσει» τηνκυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.

Την ίδια στιγμή Σόιμπλε και Ντάι-σεμπλουμ δεν ξεχνούν τους ρόλουςτους. Ο πρώτος, σημείωσε ότι «η προ-σπάθεια της Ελλάδας ξεκινά τώρα»,ανέφερε μιλώντας στη γερμανική

Βουλή και πρόσθεσε ότι έχει πολύδρόμο και «πρέπει να κάνουμε ό,τιμπορούμε». Σημείωσε, επιπλέον, ότι«η Ελλάδα πρέπει να κάνει πράγματακαι μετά να δούμε κι εμείς». Ο δεύτε-ρος, μιλώντας για τη συμφωνία, εξέ-φρασε την αισιοδοξία του ότι αυτή θαμπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδαξανά στην ανάπτυξη. «Θα είναι εύ-κολο; Όχι. Σίγουρα, θα έχουμε πολλάπροβλήματα τα επόμενα χρόνια»,είπε. «Θα μπορέσουμε να τα λύσουμε;Έτσι πιστεύω».

Κρίσιμο ζήτημα η ενότητα

Σχολιάζοντας στην αρχή του σημει-ώματος τον ανασχηματισμό τον χαρα-κτηρίσαμε συγκρατημένο. Είναι έναςπροσεκτικός χειρισμός σε ένα κομμα-τικό περιβάλλον ούτως ή άλλως ναρ-κοθετημένο, εύφλεκτο. Καθώς η ενό-τητα του κόμματος κρέμεται από μιακλωστή, όλοι πρέπει να επιδείξουνσωφροσύνη, όλες οι τάσεις. Πρώτααπό όλα, σε κλίμα κατάλληλο, να λει-τουργήσουν τα κομματικά όργανα καιόχι να παρακάμπτονται, όπως η Κεν-τρική Επιτροπή. Εκεί και στις οργα-νώσεις, ή στο συνέδριο αν επιλεγεί, θακριθούν, πρέπει να κριθούν όλα καιόχι σε στενές συσκέψεις κυβερνητι-κών ή κομματικών στελεχών, σε μηόργανα, από τα οποία τα λεχθέντααπό την κορυφή της ηγεσίας τα πλη-ροφορούμαστε από τα συνήθη, πια,non paper.

Στις δημοκρατικές, συλλογικές λει-τουργίες θα κριθούν όλα και εκεί θαχαραχθεί η απαραίτητη για την αρι-στερά και την ελληνική κοινωνία προ-ωθητική, ριζοσπαστική κατεύθυνση.Φυσικά, θα κριθούν και οι αντιφάσειςόσων υποστηρίζουν ότι μπορούν νακαταψηφίζουν την κυβέρνηση και,επειδή αντιλαμβάνονται ότι ο λαός,παρά ταύτα, τη στηρίζει, δηλώνουνσυγχρόνως ότι και αυτοί στηρίζουντην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό.

Παύλος Κλαυδιανός

Προσοχή, εύφλεκτα υλικά

Ο... συνεπής κ. ΠανούσηςΤην περασμένη Τετάρτη, την ώρα της συζήτησης στη Βουλή, διαδηλωτές έφτασαν στην

πλατεία Συντάγματος, που όμως είχε μετατραπεί σε πλατεία “φρούριο”. Τα γεγονότα γνω-στά: τα ΜΑΤ έπνιξαν τον κόσμο στα χημικά, έγιναν συλλήψεις, η πλατεία άδειασε. Η κατα-

στολή προσωρισνά είχε νικήσει. Στη συνέχεια ο Γιάννης Πανούσης κλήθηκε μέσω της ΕΡΤ να σχολιάσει την ανακοίνωση της

Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, που ζητούσε την παραίτησή του αμέσως μετά τη βίαιη καταστολή τηςσυγκέντρωσης διαμαρτυρίας στην πλατεία Συντάγματος. Είπε, λοιπόν, πως “μετά τον ανασχη-ματισμό θα ξεκαθαρίσει εάν κάποιοι καλύπτουν αυτούς που πετούν μολότοφ και χρησιμοποι-ούν πιστόλια φωτοβολίδων”, αφήνοντας σαφή υπονοούμενα πως η νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ καλύ-πτει τους αντιεξουσιαστές.

Και συνέχισε λέγοντας πως “θα τιμωρηθούν γιατί προφανώς προέρχονται από την ίδιαμήτρα”.

Απίστευτη δήλωση. Ενδεχομένως θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε και σοκαριστική,εάν δεν είχαν ειπωθεί από τον συγκεκριμένο υπουργό όλο το προηγούμενο διάστημα τόσα καιτόσα. ∆υστυχώς, όμως, ο Γ. Πανούσης δεν μπορεί, πλέον, να μας σοκάρει, δεν μας εκπλήσσει. Ηεπίθεση που εξαπέλυσε στη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ, που βρέθηκε στο Σύνταγμα διαμαρτυρόμενηγια τη “συμφωνία”, είναι συμβατή με τη συνολική του στάση, με τις τοποθετήσεις του για τονόμο, την τάξη και την... ασφάλεια. Είναι επίσης συνεπής με την αρθρογραφία του για την αρι-στερά του... τίποτα, αυτή την αριστερά δηλαδή, που ο πρόεδρός της, του έκανε την τιμή να τονυπουργοποιήσει σε ένα τόσο ευαίσθητο χώρο.

Συνεπής, λοιπόν, ο Γ. Πανούσης. Αυτά πιστεύει, αυτά λέει και αυτά κάνει. Περιμέναμε, ωστόσο,ότι ο μίνι ανασχηματισμός, που κατά τα άλλα ήταν προσεχτικός, θα προστάτευε αν μη τι άλλοτη Νεολαία του κόμματος και φυσικά την τιμή και την υπερηφάνεια των χιλιάδων αγωνιστώνκαι αγωνιστριών του ΣΥΡΙΖΑ, που επιμένουν να δηλώνουν και να είναι αριστεροί και να μην φο-βούνται ότι θα τιμωρηθούν γιατί έκαναν αυτή την ιδεολογική και πολιτική επιλογή.

Ο Γ. Πανούσης, όμως, παραμένει στη θέση του, ακλόνητος και ισχυρότερος όπως όλα δεί-χνουν. Θα συνεχίσει φυσικά να λοιδορεί, να ειρωνεύεται και να επιτίθεται στην αριστερά του...4% όπως είπε, αυτή την αριστερά δηλαδή που εκτόξευσε τον ΣΥΡΙΖΑ στο 37% και τον οδήγησεστην κυβέρνηση.

Μόνο που θα πρέπει να ξέρει ότι οι άνθρωποι της αριστεράς δεν φοβήθηκαν ούτε στα παλιά,τα πέτρινα χρόνια. Και θα συνεχίσουν να είναι στο δρόμο και τις πλατείες, να διαδηλώνουν, νασηκώνουν σημαίες και πανό, να συγκρούονται, να ονειρεύονται ένα διαφορετικό κόσμο.

Ο καθένας με τη συνέπειά του.

Π. Εγγ.

Του Νίκου Τσαγκρή

Προσωπικά, βιώνω τα δραματικάεσωκομματικά δρώμενα, ως τοχρονικό ενός προδιαγεγραμμέ-

νου θανάτου του «φανταστικού» εντόςτου «πραγματικού»: «Το ιδεολογικόείναι το φανταστικό», έλεγε ο Μαρξ,καθώς περιέγραφε, μετά τον Φόιερμ-παχ, τη θρησκευτική ιδεολογία: το ιδε-ολογικό είναι κατασκευασμένο από συ-νειδήσεις, που, μη μπορώντας να υπο-φέρουν την πραγματική τους κατά-σταση της δυστυχίας και των αντιφά-σεων, προβάλλουν σ’ ένα ονειρεμένομακρινό μέλλον (μέλλον θρησκευτικό,μέλλον αισθητικό, αλλά επίσης μέλλονηθικό και πολιτικό) μια ιδεατή σύμ-πνοια – μια θρησκεία, μια «ιδεολογία».Προσωπικά, λοιπόν,βιώνω τα εσωκομ-ματικά δρώμενα, ως το χρονικό ενόςπροδιαγεγραμμένου θανάτου του φαν-ταστικού – που είναι το ιδεολογικό. Καιείναι καταδικασμένο να «πεθάνει»εντός του πραγματικού, που στην περί-πτωσή μας είναι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Τολμώ να πω ότι στοιχεία του συγκε-κριμένου «χρονικού» καταγράφοντανδιαρκώς σ’ αυτήν εδώ τη στήλη, ωςανησυχίες και αγωνίες του συγγραφέατης: ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εδώ και τρειςμήνες στην κυβέρνηση, αλλά κάποιαστελέχη του, ανάμεσά τους και αρκετοίβουλευτές, ακόμα και ένας με δυουπουργοί, εξακολουθούν να πολιτεύον-ται ως αντιπολιτευόμενοι, δεν προσφέ-ρουν καμιά λύση πέρα από την κριτική,δεν σκιαγραφούν το σχήμα μιας διαφο-ρετικής χώρας, έγραφα προ τριμήνου.Οφείλουν, πρόσθετα, το συντομότεροδυνατόν, να σπάσουν το ιδεοφαντα-σιακό κέλυφος, στο οποίο παραμένουνπερίκλειστοι, να δουν την πραγματικό-τητα χωρίς παρωπίδες, με το βλέμμα,έστω, της ξεχωριστής για την πολιτικήσοφία της, ένδοξης κομμουνίστριας,Ρόζας Λούξεμπουργκ: στην αστική κοι-νωνία, ο ρόλος της Αριστεράς είναι ορόλος του κόμματος αντιπολίτευσης.Σε κόμμα εξουσίας επιτρέπεται ναυψωθεί μόνο πάνω στα ερείπια τουαστικού κράτους.

Σαν γκρουπούσκουλο

Έτσι, κάθε φορά που το «φαντα-στικό» ζωντάνευε ως «ιδεολογικό» καιοι διάσημοι πια, αριστερίζοντες διακα-ναλικοί ρήτορες και προφήτες ξεσά-λωναν ενάντια στο «πραγματικό» (τονίδιο τον εαυτό τους, στην πραγματικό-τητα, την κυβέρνησή τους), τους προ-έτρεπα να προσπαθήσουν να δουν ότιστην ελληνική περίπτωση η Αριστεράυψώθηκε σε κόμμα εξουσίας, όχι«πάνω στα ερείπια του αστικού κρά-τους», αλλά πάνω στις στάχτες τωναστικών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ – Ν.∆.),που θυσιάστηκαν από τους ίδιους τουςηγέτες τους στο βωμό του ευρωπαϊκούνεοφιλελευθερισμού. Να καταλάβουνότι ο ελληνικός λαός «ανύψωσε» στην

κυβερνητική εξουσία το ΣΥΡΙΖΑ, όχιγια να εγκαθιδρύσει τον κομμουνισμόαλλά, εντός της καπιταλιστικής –«αστικής» ζώνης του ευρώ, να δια-πραγματευθεί με τη μαχητικότητα καιτην αξιοπιστία της Αριστεράς για τηνκαλύτερη δυνατή συμφωνία με τουςδανειστές.

Εις μάτην. Το «χρονικό» συνέχισε ναεξελίσσεται στο πεδίο του φανταστικού(που «είναι το ιδεολογικό»), καθώς ορι-σμένα απ’ τα «παιδιά» που έγιναν βου-λευτές και υπουργοί, δεν κατάλαβανποτέ ότι είναι στην κυβέρνηση και όχισε γκρουπούσκουλο: «πολλοί, εκείστον ΣΥΡΙΖΑ», έγραφα προ μηνός, «δενέχουν το προτέρημα της ατομικής αυ-τογνωσίας και, καταλαβαίνετε, είναιαδύνατον να συμβάλλουν στην κατά-κτηση της συλλογικής πολιτικής αυτο-γνωσίας. Ιδιαίτερα σε ένα «κόμμα», πουδεν έστερξε να γίνει κόμμα πριν κυβερ-νήσει – βρέθηκε να κυβερνά με ένακορμό πολιτικά συντεταγμένων δυνά-μεων στηριζόμενο σε ασταθή άκρα,·αποτελούμενα από ένα συνονθύλευμαασύντακτων ιδεολογικών αποκλίσεων,ανήμπορων να κατανοήσουν και νααναλύσουν την παρούσα κοινωνικήπραγματικότητα: να προσλάβουν τοσυλλογικό πολιτικό «θέλω» των Ελλή-νων, το πλειοψηφικό κοινωνικό«θέλω», να το εκφράσουν στο επίπεδοτης κυβερνητικής πολιτικής, της εφαρ-μοσμένης, δηλαδή, πολιτικής…».

Η υπέρβαση του Τσίπρα

Στο επίπεδο της κυβερνητικής πολι-τικής, της εφαρμοσμένης, δηλαδή, πο-λιτικής, οφείλεις να υπερβαίνεις το«ιδεολογικό που είναι το φανταστικό»,να βλέπεις την πραγματικότητα γυμνή:

- Το 70% των Ελλήνων είναι υπέρ τηςπαραμονής της χώρας στη ζώνη τουευρώ.

- Το συντριπτικό (61,31%) ΟΧΙ στοδημοψήφισμα ήταν εν λευκώ εξουσιο-δότηση στον Έλληνα πρωθυπουργό ναπάει και να διαπραγματευτεί για μιακαλύτερη, απ’ αυτήν της τελικής πρό-τασης Γιούνγκερ, συμφωνία.

Αυτό έκανε ο Αλέξης Τσίπρας και τοέκανε με αξιοθαύμαστη γενναιότητακαι ευθύνη, άκρως ελληνικά, όπως αρ-μόζει σε έναν εθνικό ηγέτη·σε συνθή-κες ενός εξελισσόμενου πανευρωπαϊ-κού συστημικού πραξικοπήματος γιατην ανατροπή του ίδιου και της κυβέρ-νησής του, της ελληνικής κυβέρνησης.Με τις εσωκομματικές δυνάμεις του«φανταστικού» να ρίχνουν και πάλινερό στο μύλο των σχεδιαστών της«αριστερής παρένθεσης»: να πολι-τεύονται ως αντιπολιτευόμενοι, να μηνπροσφέρουν καμιά λύση πέρα από τηνκριτική, να μη σκιαγραφούν το σχήμαμιας διαφορετικής χώρας – οι διάσημοιπια, αριστερίζοντες διακαναλικοί ρή-τορες και προφήτες που ξεσαλώνουνενάντια στο «πραγματικό», τον ίδιο τον

εαυτό τους, την κυ-βέρνησή τους, τονηγέτη τους…

Τίποτε άλλο απόεμένα. Η επανά-ληψη, μόνο, μιαςφράσης του εκπρο-σώπου των δυνά-μεων του «πραγμα-τικού», που σαρκά-ζει τις δυνάμεις του«φανταστικού»:«Εγώ δεν δραπε-τεύω. Είμαι εδώ γιατα δύσκολα»…

44 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η ανταρσίατου «φανταστικού»Ορισμένα απ’ τα “παιδιά” που έγιναν βουλευτέςκαι υπουργοί, δεν κατάλαβαν ποτέ ότι είναιστην κυβέρνηση και όχι σε γκρουπούσκουλο

Του Ορέστη Φ. Αθανασίου

Στο πιο «σκοτεινό» τμήματης νέας συμφωνίας μετους δανειστές πιθανόν

να αναδειχθούν οι ιδιωτικοποι-ήσεις καθώς πλέον θα περά-σουν σε ένα καινούργιο φορέαπου θα αντικαταστήσει το ΤΑΙ-ΠΕ∆.

∆έσμευσηγια τριάντα χρόνια

Ο νέος φορέας που θα ονομα-στεί Ταμείο δημόσιου πλούτουδεν θα διαχειρίζεται μόνο ακί-νητα, αλλά και επιχειρήσεις καιμετοχικά πακέτα του ∆ημοσίουμε συνολική αξία 50 δισ. ευρώ.Στο Ταμείο μπορεί να μεταφερ-θούν κλειστά στρατόπεδα, βρα-χονησίδες, τα μελλοντικάέσοδα από τους υδρογονάνθρα-κες, θυγατρικές και ακίνητατραπεζών, και το ίδιο το ΤΑΙ-ΠΕ∆. ∆ηλαδή από τον κατάλογοτων προς ιδιωτικοποίηση επι-χειρήσεων που προέβλεπαν καιοι ελληνικές προτάσεις μέχρι τοδημοψήφισμα (ΟΛΠ, ΟΛΘ, πε-ριφερειακά αεροδρόμια, Ελλη-νικό Αστέρας Βουλιαγμένης καιτα ακίνητα-«φιλέτα» που είχανήδη πωληθεί) στο όνομα πρωτί-στως της ανακεφαλαιοποίησηςτων τραπεζών δημιουργείταιένας μηχανισμός εκποίησης δη-μόσιας περιουσίας, που θα λει-τουργεί για τριάντα χρόνια.

Και αυτό την ίδια στιγμή πουτο ∆ΝΤ, στην έκθεσή του για τηβιωσιμότητα του ελληνικούχρέους, αναγνωρίζει πως οι έωςτώρα στόχοι του προγράμματοςδεν έχουν επιτευχθεί, καθώς ταέσοδα ανέρχονται σε 3 δισ.

ευρώ ενώ η πρόβλεψη ήταν γιαέσοδα 22,3 δισ. ευρώ: 5 δισ.ευρώ μέχρι τα τέλη του 2011, 15δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του2012 και 50 δισ. ευρώ φέτος.

Στη δική της πρόβλεψη, η Ευ-ρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πωςτα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεωνθα κυμανθούν από τέσσερα έως10 δισ. ευρώ μέχρι το 2022. Ταδέκα δισ. ευρώ αποτελούν τοβασικό σενάριο στην εκτίμησηβιωσιμότητας του ελληνικούχρέους και τα τέσσερα δισ. απο-τελούν το δυσμενές Το ∆ΝΤ πε-ριορίζει τα έσοδα σε μόλις 500εκατ. ευρώ ετησίως από φέτοςμέχρι το 2018, δηλαδή δεν θαξεπεράσουν συνολικά τα 5 δισ.ευρώ.

Νέο σχέδιο Εύρηκα

Από την πλευρά τους δύο οι-κονομολόγοι του Centre for Eu-ropean Reform σε άρθρο τουςπου αναδημοσιεύθηκε σε ελλη-νική οικονομική ιστοσελίδα χα-ρακτηρίζουν «απελπιστικά αι-σιόδοξο» το στόχο των 50 δισ.και συστήνουν λιγότερες «βια-στικές πωλήσεις» δημόσιων πε-ριουσιακών στοιχείων. Στηνίδια εκτίμηση καταλήγει και τοσχετικό non paper του Μαξίμουστο οποίο αναφέρεται: «η έν-ταξη περιουσιακών στοιχείωντου δημοσίου στο Ταμείο δενσημαίνει απαραίτητα ότι θαπουληθούν, σε αντίθεση με ταακίνητα του ΤΑΙΠΕ∆ που ήτανόλα προς πώληση. Κάποια,πράγματι, μπορεί να πουλη-θούν, για ορισμένα να υπάρξουνμακροχρόνιες παραχωρήσειςκαι άλλα να δημιουργούν εισό-δημα που θα εισρέει στο Τα-

Το νέο Ταμείο, που προέρχεται από το σχέδιοΕύρηκα του 2011 που είχε απορριφθεί ωςαντιλειτουργικό, θα αποτελέσει τονμηχανισμό εκποίησης δημόσιας περιουσίας,που θα λειτουργεί για τριάντα χρόνια.

Εύρηκαναντικαταστάτητου ΤΑΙΠΕ∆

μείο».Με αυτά τα δεδομένα, η μάχη

που δόθηκε στη 17ωρη ΣύνοδοΚορυφής της ευρωζώνης μεάξονα το αν η έδρα του Ταμείουθα είναι στην Αθήνα ή στο Λου-ξεμβούργο μοιάζει με μια εκτων προτέρων χαμένη μάχηοπισθοφυλακής για την ελλη-νική πλευρά.

Εξάλλου, όπως έχει ήδη δη-μοσιευθεί, η πρόταση για τη δη-μιουργία του νέου Ταμείου επα-ναφέρει έως και την τελευταίαλεπτομέρεια το σχέδιο «Εύ-ρηκα» το οποίο έχει εκπονήσειαπό το 2011, η εταιρία συμβού-λων Roland Berger, η οποία συ-νεργάζεται σταθερά με τη γερ-μανική κυβέρνηση

Το σχέδιο ήταν να δημιουρ-γηθεί ένας φορέας στον οποίοη Ελλάδα θα τοποθετούσε όλατα δημόσια περιουσιακά στοι-χεία (τράπεζες, ακίνητα, τηλε-πικοινωνίες, λιμάνια…), η συ-νολική αξία των οποίων υπολο-γιζόταν στα 125 εκατ. ευρώ. Οφορέας αυτός θα αγοραζότανστη συνέχεια από ένα ευρω-παϊκό ίδρυμα με έδρα το Λου-ξεμβούργο που θα αναλάμβανεκαι την ιδιωτικοποίηση όλωναυτών των περιουσιακών στοι-χείων έως το 2025.

Τα έσοδα θα χρησιμοποι-ούντο για την αποπληρωμή τωνδανείων στην EKT και τον EFSFκαι το χρέος θα μειωνόταν στα88% του ΑΕΠ από το 145% τουΑΕΠ όπου βρισκόταν όταν εκ-πονήθηκε το σχέδιο. Με βάσητον σχεδιασμό της Roland Ber-ger, με το κλείσιμο του φορέατο 2025 εάν προέκυπταν κεφα-λαιακά κέρδη θα επιστρέφον-ταν στην Ελλάδα. Αν τα έσοδαείναι χαμηλότερα των 125 δισ.ευρώ, η Ελλάδα θα αναλάμβανετο κόστος, υπό την προϋπό-θεση ότι το συνολικό ποσό δενθα υπερέβαινε το 30% του ΑΕΠή τα 150 δισ. ευρώ ως το 2025.

Σύμφωνα με τα ίδια δημοσι-εύματα το σχέδιο είχε τότε εγ-καταλειφθεί γιατί κρίθηκε «αν-τιλειτουργικό» και τώρα επανα-φέρεται λόγω της «αποτυχίας»του ΤΑΙΠΕ∆ να προωθήσει τιςιδιωτικοποιήσεις.

Μακριά από τιςδεσμεύσεις

Αναμφίβολα είμαστε πολύμακριά από τις αρχικές δεσμεύ-σεις για υλοποίηση μόνο τωνιδιωτικοποιήσεων που έχουνήδη ολοκληρωθεί όπως προ-έβλεπε η συμφωνία της 20ηςΦεβρουαρίου και φυσικά γιαμια διαδικασία από την οποίααπουσιάζουν έστω και οι έξιπροϋποθέσεις που προέβλεπεπροηγούμενη πρόταση της κυ-βέρνησης. Και αυτό κάθε άλλομπορεί να θεωρηθεί ως επιτυ-χία.

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τα «όχι» στη συμφωνία και τα «ναι» στην κυβέρνησηΟ ΣΥΡΙΖΑ, ο κακός εαυτός του και η κοινωνία

«Στηρίζω την κυβέρνηση, στη-ρίζω τον πρωθυπουργό», δή-λωσε ο Παν. Λαφαζάνης βγαί-

νοντας από την τελευταία συνεδρίασητης βουλής, κατά την οποία μόλις είχεκαταψηφίσει ένα τόσο κρίσιμης σημα-σίας νομοσχέδιο, που η αρνητική ψήφοςτου θα μπορούσε να σημάνει άρση τηςδεδηλωμένης για την κυβέρνηση, επιφέ-ροντας το αντίθετο αποτέλεσμα.

∆εν αρκεί να ερμηνεύσουμε τη δήλωσησαν τυπική λογική και πολιτική ανακο-λουθία. Η στάση του αποτελεί επιβεβαί-ωση του ισχυρισμού ότι, ακόμη και όσοιθεωρούν απαράδεκτη υποχώρηση τησυμφωνία που υπογράφτηκε με τους δα-νειστές, εκτιμούν ότι στις δεδομένεςεσωτερικές και διεθνείς συνθήκες η κα-λύτερη δυνατή επιλογή είναι αυτή η εκπρώτης όψεως λογική και πολιτική ανα-κολουθία. Κάθε άλλη επιλογή κυβερνη-τικού σχήματος τη δεδομένη στιγμή θαήταν κατά πολύ χειρότερη λύση, ιδίως γι’αυτούς που ήδη έχουν πληγεί και κινδυ-νεύουν να πληγούν περισσότερο από έναακόμα υφεσιακό πρόγραμμα.

Επειδή, μάλιστα, γνωρίζουμε ότι τοΑριστερό Ρεύμα έχει στενή επαφή μεπληθυσμούς αυτής της κατηγορίας σεδιάφορες περιοχές της χώρας, δεν απο-κλείεται η στάση αυτή του Παν. Λαφα-ζάνη να εκφράζει έμμεσα, αν και με στρε-βλό τρόπο, την ισχυρή τάση που διαπι-στώνεται σε πολύ κόσμο, τουλάχιστονεμπειρικά μέχρι στιγμής, να διαχειριστείαυτή η κυβέρνηση, των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ,και όχι άλλη την κατάσταση που διαμορ-φώθηκε από τις δικές τους πράξεις καιπαραλείψεις υπό τον ασφυκτικό εκβια-σμό των δανειστών.

Ψήφος εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας;

Με την ίδια συλλογιστική θα μπορούσενα ερμηνευτεί και η συνολική στάση τηςκοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ,στη συνεδρίαση της οποίας και κατά τηνψηφοφορία στη Βουλή επικράτησε μεμεγάλη πλειοψηφία το «ναι» σε μια συμ-φωνία που, κατά τη δήλωσή του, δεν πι-στεύει ούτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

Με άλλα λόγια, το ερώτημα στο οποίοαπάντησαν πρακτικά τα μέλη της κοινο-βουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ (αλλάκαι της αντίστοιχης των ΑΝΕΛ) είτε ψή-φισαν «ναι» είτε «όχι» στο συγκεκριμένονομοσχέδιο, ήταν και το ερώτημα ποιακυβέρνηση θέλουν να συνεχίσει να ασκείτην κυβερνητική εξουσία και στις νέεςσυνθήκες. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει προ-φανής εξήγηση του γεγονότος ότι δενυπήρξε τυπική ή συλλογική απόφαση τηςκοινοβουλευτικής ομάδας, κατά πλει-οψηφία, για τη στάση που θα έπρεπε νακρατήσουν τα μέλη της κατά την ψηφο-φορία επί του νομοσχεδίου, ανεξάρτητααν αυτή θα την ακολουθούσαν πιστά όλατα μέλη της.

Φαίνεται πως ο πρωθυπουργός καιπρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήθελε να δια-κινδυνεύσει τη σύγκλιση αποφασιστικώνσυνεδριάσεων των κομματικών- κοινο-βουλευτικών οργάνων πριν από την ψη-φοφορία.

Συλλογικές αποφάσεις και ενότητα

Η αποφυγή, όμως, της σύγκλησής τουςκαι της επιδίωξης συλλογικών αποφά-σεων εκ μέρους τους, εκτός του ότι δι-καιολογεί πολιτικά και ηθικά τις ατομι-κές ή ομαδικές διαφοροποιήσεις, εξου-δετερώνει και οποιαδήποτε δυνατότητααλληλοεπηρεασμού και διαμόρφωσηςορθής συλλογικής άποψης για τόσο κρί-σιμα ζητήματα. Τα οποία έχουν άμεσησχέση με την τόσο αναγκαία διάσωση τηςουσιαστικής ενότητας του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίωςσε δύσκολες συνθήκες που τη δοκιμά-ζουν.

Η ηγεσία τού ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνη-σης, και προσωπικά ο Αλ. Τσίπρας,έχουν διακεκριμένη ευθύνη όσον αφοράτον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούντη συγκεκριμένη κατάσταση. Ο κόσμοςτού ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η κοινωνία ευρύ-τερα, θα μπορούσε ίσως να κατανοήσειένα περιορισμένο ανασχηματισμό, πουθα αίρει αντιφάσεις εν τοις πράγμασι σευπουργεία με επικεφαλής στελέχη πουδεν υπερψήφισαν τη συμφωνία. Είναι βέ-βαιο, πάντως, ότι θα καταδικάσει κάθεαπόπειρα να αλλοιωθεί αυτή η συνθήκηπου ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας χαρακτήρισε«συριζική και προσωπική πολιτική κουλ-τούρα», η οποία αποκλείει τις προγραφέςκαι το κυνήγι μαγισσών, τις διαγραφέςκαι τους διχασμούς σε κατόχους της από-λυτης αλήθειας και αποσυνάγωγους ήαποδιοπομπαίους. Αυτό που έχουμε κα-τακτήσει κυριολεκτικά με αίμα σ’ αυτήτην αριστερά, είναι ότι η ορθή επιλογήέχει ρίζες τόσο στην συλλογιστική τηςπλειοψηφίας όσο και στις αντιρρήσεις –επιφυλάξεις της μειοψηφίας. Και ότι ηπολιτική «αλήθεια» δεν είναι μυστικό κά-ποιου ιερατείου, αλλά θέμα έκφρασηςμετά λόγου γνώσεως της θέλησης τηςπλειοψηφίας-μειοψηφίας και ορθής αν-τιστοίχισης του κόμματος με τις διαθέ-σεις των λαϊκών τάξεων, της πλειοψη-φίας των εργαζομένων. Όροι που δεν γί-νεται να εξασφαλιστούν χωρίς την απα-ραίτητη λειτουργία όλων των συλλογι-κών οργάνων.

Από την κουλτούρα στη στρατηγική

Η πιστή τήρηση αυτής της κουλτούραςαποτρέπει και έναν ακόμη σημαντικό-τερο κίνδυνο που διατρέχουν και η κυ-βέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ: να αναλάβουν όχιτην εφαρμογή μιας αναγκαστικής επιλο-γής, που έγινε, κατά την ομολογία τουπρωθυπουργού, υπό εκβιασμό, χωρίς τηνπροϋπόθεση της ελεύθερης βούλησης,αλλά την υπεράσπιση με γραφειοκρατικήαδράνεια και υπερβάλλοντα ζήλο μιαςπολιτικής που δεν την πιστεύουν, και τηνοποία πολλοί θεωρούν πρακτικά ανε-φάρμοστη λόγω της δημοσιονομικήςσκληρότητάς της.

Ο κίνδυνος αυτός δεν είναι θεωρητι-κός. Ήδη εμφανίζονται υποστηρικτέςτης κυβερνητικής επιλογής βασιλικότε-ροι του βασιλέως, που εκθειάζουν πλευ-ρές της συμφωνίας μάλλον ανύπαρκτες,με προφανή στόχο να αντικρούσουν δι-καιολογημένες κριτικές ή, ακόμα, καιαδικαιολόγητες επιθέσεις. Η επικράτησημιας τέτοιας εύκολης και πρόχειρηςγραμμής άμυνας θα μπορούσε να οδηγή-σει σε αλλοίωση των χαρακτηριστικώντης κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, καθώςπροσεγγίζει στη λογική της απολογητι-κής των μνημονίων. Την οποία ακολου-θούν ήδη ορισμένοι με το σαθρό επιχεί-ρημα ότι πολλά από αυτά που μας επι-βάλλονται, έπρεπε να τα είχαμε κάνειμόνοι μας.

Εκείνο που μπορεί, που είναι δυνατόν,να βγάλει από τον επικίνδυνο δρόμο τηςεκτροπής την κυβέρνηση και τον ΣΥ-ΡΙΖΑ, είναι το ακριβώς αντίθετο: η οργα-νωμένη και αποτελεσματική άσκηση αν-τίρροπων δυνάμεων, με το κυβερνητικόέργο και μέσα στην κοινωνία, ώστε νααντισταθμιστούν οι αναμενόμενες απώ-λειες στα ασθενέστερα στρώματα και ναενισχυθούν με ταξική μεροληψία τα πε-ριθώρια βελτίωσης της θέσης των εργα-ζομένων και των λαϊκών στρωμάτων,αλλά και τα περιθώρια άσκησης και δι-εύρυνσης των δημοκρατικών και κοινω-νικών δικαιωμάτων. Όχι μόνο κατά τηνπερίοδο της «άμυνας», αλλά και στηφάση της πιθανής ανάκαμψης. Για ναβρεθούν σε καλύτερη κατάσταση τηστιγμή της εφαρμογής ενός νέου πολιτι-κού προγράμματος με την έγκριση τηςπλειοψηφίας των πολιτών. Πράγμα απο-λύτως αναγκαίο στις νέες συνθήκες.

Χ. Γεωργούλας

Εκείνο που μπορεί, που είναι δυνατόν, να βγάλειαπό τον επικίνδυνο δρόμο της εκτροπής τηνκυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι το ακριβώςαντίθετο: η οργανωμένη και αποτελεσματικήάσκηση αντίρροπων δυνάμεων, με τοκυβερνητικό έργο και μέσα στην κοινωνία.

Toυ

ΚΥΡ

66 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου

Για όποιον δεν το έχει ακόμα κατα-λάβει ο πόλεμος συνεχίζεται. ΟΒόλφγκανγκ Σόιμπλε δείχνει να

μην εγκαταλείπει σε καμιά περίπτωση τοσχέδιο του για την έξοδο της Ελλάδαςαπό την Ευρωζώνη, έστω κι αν αυτή θαγίνει με το πρόσημο «προσωρινή». Ογερμανός ΥΠΟΙΚ δεν σταμάτησε ολό-κληρη την εβδομάδα να υποστηρίζειαυτή τη θέση, επιμένοντας ότι αυτός θαείναι ο καλύτερος τρόπος για όλους.

Νέος εκβιασμός

Ο ανυποχώρητος Χριστιανοδημοκρά-της πολιτικός εξέφρασε μεν την ικανο-ποίησή του για την ψήφιση του πολυνο-μοσχεδίου από την ελληνική Βουλή,αλλά τώρα έχει βρει ένα άλλο επιχείρημαγια να στηρίξει τη θεωρία του: Αυτό τηςβιωσιμότητας του χρέους. Όπως δήλωσεχαρακτηριστικά, είναι πολλοί οι οικονο-μολόγοι που θεωρούν ότι το δημόσιοχρέος της Ελλάδας δεν είναι δυνατό νααποπληρωθεί και για αυτό θα χρειαστείένα κούρεμα. Όμως, επειδή «οι κανόνεςτης Ευρωζώνης δεν επιτρέπουν κάτι τέ-τοιο», η καλύτερη λύση για την Ελλάδαθα ήταν η προσωρινή αποχώρησή τηςαπό τη ζώνη του κοινού νομίσματος. Ηυποκρισία στο απόγειο της. Αυτό πουδεν άκουγαν οι γερμανοί διαπραγματευ-τές μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακοτο ανακάλυψαν εκ των υστέρων, για νατο αξιοποιήσουν όπως τους βολεύει,τώρα που δεν μπορούν να παρακούσουντις προειδοποιήσεις ούτε του ∆ΝΤ, ούτετου Μάριο Ντράγκι. Ή αλλιώς ένας νέοςεκβιασμός: Αν θέλετε αναδιάρθρωση τουχρέους, τότε θα πρέπει να αποχωρήσετεαπό την Ευρωζώνη και μετά βλέπουμε.«Καρότο» και «μαστίγιο», όπως είπε καιο Γιάννης ∆ραγασάκης. Αυτός είναι ο δη-μοκρατικός τρόπος, που τα γεράκια τουΒερολίνου ονειρεύονται να λειτουργεί η«Ευρώπη του μέλλοντος μας». Ενασκληρό «πάρε-δώσε», όπου το πάνω χέριθα έχουν οι ψυχροί αριθμοί και οι «κα-νόνες», που θα ερμηνεύονται πάντα κατάτα γούστα των ισχυρών.

Ο εκδικητικός κύριος Σόιμπλε δείχνεινα έχει πάρει πλέον προσωπικά την επι-χείρηση αποκαθήλωσης του Αλέξη Τσί-πρα και να μη μπορεί να χωνέψει ότιπαρά τις απώλειες στην κοινοβουλευ-

τική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ και την τερά-στια προσπάθεια, που κάνουν οι εντόςΕλλάδας οπαδοί της «γερμανικής αρε-τής» για να τον φθείρουν, ο έλληναςπρωθυπουργός παραμένει ο αδιαφιλονί-κητος «βασικός παίκτης» του συνεχιζό-μενου ελληνικού θρίλερ. Έστω και ανβρίσκεται αντιμέτωπος με μια «σουρεα-λιστική κατάσταση», όπως ειπώθηκεαπό κάποιους αναλυτές, να είναι «πρω-θυπουργός με στήριξη της αντιπολίτευ-σης».

Αμηχανία

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γερμανι-κός Τύπος, που αφιέρωσε περισσότεροαπό το συνηθισμένο χρόνο στα μεμονω-μένα επεισόδια έξω από την ελληνικήΒουλή την περασμένη Τετάρτη, σε μιαεμφανή προσπάθεια να συντηρεί το μύθοτης αποσταθεροποίησης στην Ελλάδα.Σε εφημερίδες που εδώ και μήνες πα-ρουσιάζουν περίπου ως «τρομοκράτη»τον Αλέξη Τσίπρα δεν άρεσε καθόλου ηδιατύπωσή του ότι θα προωθήσει αυτότο πρόγραμμα, ακόμα και αν «δεν το πι-στεύει». Και συνεχίζουν να προσπαθούννα δημιουργήσουν ένα κλίμα υπέρ τηςαπομάκρυνσής του από την εξουσία καιαντικατάστασής του από ένα πιο φιλικόκαι υπάκουο σχήμα.

Από την άλλη βέβαια, ακόμα και ηάκρως εχθρική προς την Αριστερά «ντιΒελτ» αναγκαζόταν να παραδεχτεί τηνΠέμπτη, ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχειγια τους «εταίρους» άλλος αξιόπιστος

συνομιλητής πέραν του Αλέξη Τσίπρα.Άρα και το Βερολίνο θα πρέπει να συμ-βιβαστεί με αυτή την ιδέα, από τη στιγμήπου με μια σχετική δυσαρέσκεια η εφη-μερίδα διαπίστωνε ότι «η πλειοψηφίατων εταίρων θέλει να κρατήσει την Ελ-λάδα στην ευρωζώνη». Κυβέρνηση καιαντιπολίτευση αντιμετωπίζουν με αμη-χανία τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελ-λάδα και αδυνατούν να τις αποκωδικο-ποιήσουν σωστά και πολύ περισσότεροδυσκολεύονται να κάνουν προβλέψειςγια το μέλλον. Ο μόνος που φαίνεται ναυπηρετεί σταθερά το στόχο του είναι οΒόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος στη∆ύση ουσιαστικά της πολιτικής του στα-διοδρομίας έχει ένα και μοναδικό στόχο.Να καθαρίσει την Ευρωζώνη από τους«ανυπάκουους και απρόβλεπτους».

Σε ασταθείς προβλέψεις

Ήταν χαρακτηριστική η κριτική τόσοτης die Linke όσο και των Πρασίνων πουεκτιμούν, όπως είπε ο ευρωβουλευτήςτους Σβεν Γκίγκολντ, ότι η γερμανικήκυβέρνηση ουσιαστικά προωθεί «έναGrexit από την πίσω πόρτα». Οι Πράσι-νοι δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν τη συμ-φωνία Αθήνας-δανειστών στη γερμανικήΒουλή, κάτι που δεν θα κάνει το κόμματης Αριστεράς. Η κριτική της αντιπολί-τευσης εστιάστηκε και στην πρόταση τουγερμανού υπουργού Οικονομικών γιαπληρωμή των εσωτερικών υποχρεώσεωντης ελληνικής κυβέρνησης μέσω «υπο-σχετικών» (IOUs), κάτι το οποίο θα σή-

μαινε πρακτικά την εισαγωγή παράλλη-λου νομίσματος και θα δυσκόλευε ακόμαπερισσότερο την επιστροφή της Ελλά-δας στην ομαλότητα.

Η die Linke αποφάσισε να μην υπερ-ψηφίσει τη συμφωνία, η οποία αποτελεί«αποτέλεσμα εκβιασμού του Βερολί-νου», όπως ανακοίνωσε και επίσημα τοκόμμα και έκανε λόγο για την ανάγκηενός πανευρωπαϊκού μετώπου πολιτώνπου θα απαιτήσει την «επανίδρυση τηςΕΕ». Αυτά βεβαίως είναι λίγο μακρινάκαι δεν λύνουν το ασφυκτικό πρόβλημαρευστότητας, που αντιμετωπίζει σήμεραη Αθήνα.

Η ουσία είναι πάντως ότι, ανεξαρτή-τως πολιτικής τοποθέτησης και προτει-νόμενων εναλλακτικών, όλοι στη Γερμα-νία μοιάζουν να συμφωνούν πως το συγ-κεκριμένο πρόγραμμα μάλλον δεν θαλύσει οριστικά το ελληνικό πρόβλημα,αφού βασίζεται σε «ασταθείς» προβλέ-ψεις για την πορεία εξέλιξης των πραγ-μάτων και δεν έχει σε καμιά περίπτωσητον αναπτυξιακό χαρακτήρα, που θα είχεανάγκη η ελληνική οικονομία ούτε ασχο-λείται σοβαρά με το θεμελιώδες ζήτηματου χρέους, εξαιτίας κυρίως του γερμα-νικού στρουθοκαμηλισμού.

Η ανάλυση του Πολ Μέισον δεν απο-τελεί κάποια περιθωριακή άποψη αλλάμάλλον απηχεί την θέση όλων των αντι-κειμενικών παρατηρητών: «το τρίτο πα-κέτο διάσωσης που συμφωνήθηκε τηνΚυριακή το βράδυ είναι καταδικασμένονα αποτύχει. Πρώτο διότι το ∆ΝΤ δενμπορεί να συμμετέχει σε αυτό χωρίς τηνελάφρυνση του χρέους και δεύτερονγιατί χωρίς την ελάφρυνση του χρέουςθα καταρρεύσει η ελληνική οικονομία.»Από την άποψη αυτή το μυστικό, πουάλλοι γνωρίζουν και άλλοι διαισθάνον-ται, αλλά κανείς δεν ομολογεί φωναχτάσε Αθήνα-Βερολίνο-Βρυξέλλες είναιαπλό. Η Ελλάδα προσπαθεί να κερδίσειλίγο χρόνο και πάλι. Αλλά κάποια στιγμήίσως θα πρέπει να ψάξει έναν άλλοδρόμο μέσω μιας συναινετικής διαδικα-σίας για να αντιμετωπίσει το «κακό» στηρίζα του. Και το κακό δεν είναι άλλο απόένα υπέρογκο χρέος που με κάθε μνημό-νιο γιγαντώνεται ακόμα περισσότερο.

Ο Σόιμπλεεπιμένει σταθερά για Grexit“Βγείτε από το ευρώ (έστω προσωρινά) για να ασχοληθούμε σοβαρά με το πρόβλημα του χρέους σας” είναι ο νέος εκβιασμός του γερμανού υπουργού Οικονομικών

Κυβέρνηση και αντιπολί-τευση αντιμετωπίζουνμε αμηχανία τις πολιτι-κές εξελίξεις στην Ελ-λάδα και αδυνατούν νατις αποκωδικοποιήσουνσωστά και πολύ περισ-σότερο δυσκολεύονταινα κάνουν προβλέψειςγια το μέλλον. Ο μόνοςπου φαίνεται να υπηρε-τεί σταθερά το στόχοτου είναι ο ΒόλφγκανγκΣόιμπλε.

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

∆ιαβάζοντας τη δήλωση μελών τηςΚεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ μετην οποία ζητούν να συνέλθει τοόργανο και να απορρίψει τησυμφωνία που υπέγραψε η ελληνικήκυβέρνηση στις 12 του μηνός, μουήρθε στο νου μια διατύπωση τουΓκιόργκι Λούκατς, με την οποία οούγγρος επαναστάτης φιλόσοφοςθέλησε να δείξει παραστατικά τηδιαφορά του ιδεαλισμού από τονυλισμό. Ο ιδεαλιστής, λέει οΛούκατς, θέλοντας να διασχίσει μιαλεωφόρο ταχείας κυκλοφορίας έχειμια ιδέα για το αν περνούναυτοκίνητα. Ο υλιστής, συμπληρώνωεγώ, τα μετράει. Γι’ αυτόν ακριβώςτο λόγο θεωρώ τη διατύπωση πουπεριέχει η δήλωση των μελών τηςΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ: «Η συμφωνία δενείναι συμβατή με τις ιδέες και τιςαρχές της Αριστεράς» ιδεαλιστικήμπαλαφάρα. Αν, όμως, τα μέλη τουανώτατου οργάνου του κόμματοςέχουν μόνο αυτό να προσφέρουν, ησύνθεσή του είναι προβληματική.

Το πρόβλημα με τον υλισμό, τονιστορικό υλισμό, τον οποίο οΜαρξ συχνά αποκαλούσε ιστορικό

ρεαλισμό, είναι ότι μπορεί να εκχυδαϊ-στεί. Ο εκχυδαϊσμός είναι χαρακτηριστι-κός για την εξέλιξη των σοσιαλδημο-κρατικών κομμάτων, αλλά και για τοσύγχρονο νεοφιλελευθερισμό: πρόκειταιγια τη θεωρία του μονόδρομου, δηλαδήτο επιχείρημα ότι στο σύγχρονο κόσμοδεν υπάρχει άλλος τρόπος για την ευη-μερία από τον ασύδοτο καπιταλισμό,επιχείρημα που ακυρώνει την επιχείρησητης χειραφέτησης του ανθρώπου. Είναιπροφανές ότι πίσω από αυτό το επιχεί-ρημα δεν υπάρχουν ιδέες, αλλά χειρο-πιαστά συμφέροντα, κέρδη. Άλλωστεκαι η ίδια η χειραφέτηση δεν είναι «ιδέα»ή «ιδανικό», αλλά πόθος του καταπιε-σμένου ανθρώπου που διατρέχει τηνιστορία του γένους μας – δηλαδή κιαυτός χειροπιαστό συμφέρον. Επειδή,λοιπόν, ελλοχεύει ο κίνδυνος του εκχυ-δαϊσμού, ο επαναστατικός δρόμος είναι,όπως έλεγε ο Λένιν, «ένα πολύ στενό μο-νοπάτι», στο οποίο χρειάζεται να σκέ-φτεσαι κάθε βήμα, διαφορετικά θα πέ-σεις. Αυτό σημαίνει ότι όντως υπάρχουνμονόδρομοι. Είναι αναγκαίοι χειρισμοίπου χρειάζεται να τους αναστοχαστείς,να τους εντάξεις στο σχέδιό σου, ακόμακαι αν είναι αντίθετοι με αυτό, να εμφυ-τεύσεις στα αποτελέσματά τους στοιχεία

από το μέλλον όσο πιο μη αναστρέψιμαγίνεται. Ακόμα και όταν οι περιστάσειςακυρώνουν σχέδιά σου, χρειάζεται ναβρεις αντίμετρα. ∆ιαφορετικά ενσωμα-τώνεσαι.

Ο κίνδυνοςτου μνημονιακού κόμματος

Στην περίπτωσή μας, ο κίνδυνος είναι,μετά τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου, ναμετασχηματιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε «μνημο-νιακό κόμμα». Αυτή είναι η επιδίωξη τηςηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καιτων εγχώριων υποστηρικτών της, αφούείδαν ότι στη σημερινή Ελλάδα δενυπάρχει άλλο κόμμα ικανό να αναλάβειτην πολιτική ηγεσία στη χώρα. ∆υστυ-χώς, η ηγετική θέση του ΣΥΡΙΖΑ εκφρά-ζεται ως ηγετική θέση του προέδρου του.«∆υστυχώς», όχι επειδή ο Τσίπρας δεναναδείχτηκε με το σπαθί του σε λαϊκόηγέτη – κάθε άλλο –, αλλά επειδή ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, το κόμμα του Τσίπρα, δεν μπόρεσεμέχρι σήμερα να αναδειχθεί σε ηγετικήδύναμη της κοινωνίας που σκέφτεται καιδρα συλλογικά. Εξ αυτού εκπορεύεται οκίνδυνος να εξαντληθεί η προσπάθειατης κυβέρνησης σε χειρισμούς – γιατίκυβερνήσεις πρέπει να χειρίζονται –χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό και να διο-λισθήσει έτσι σε διαχειριστή μνημονίων.Η κυβέρνηση, λοιπόν, έχει να χειριστείένα μνημόνιο που, αυτό απέδειξε η συ-ζήτηση μέχρι τώρα, η υπογραφή τουήταν αναγκαίος χειρισμός. Η άλλη λύσηθα ήταν (εφόσον η έξοδος από την Ευ-ρωζώνη στις παρούσες συνθήκες απο-δεικνύεται καταστροφική) η ψευτοπερή-φανη έξοδος από την ευθύνη, δηλαδή ηπαραίτηση της κυβέρνησης και η εγκα-τάλειψη των ανθρώπων των λαϊκών τά-ξεων στο αδυσώπητο έλεος εκείνων πουαυτοί οι άνθρωποι έδιωξαν με την ψήφοτους στα τέλη Ιανουαρίου και τόσο υπε-ρήφανα, αληθινά υπερήφανα, τους αντι-στάθηκαν στο δημοψήφισμα. Αυτό τοηθικό δίλημμα έπρεπε να έχουν σκεφτείόσοι επικαλούνται τις «αρχές της Αρι-στεράς». Πάλι ο Λένιν: «Όσοι επικα-λούνται διαρκώς τις αρχές τους, αυτοίδεν έχουν αρχές».

Η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ σε μνημο-νιακό κόμμα θα άρχιζε τη στιγμή που θαπροσπαθούσε να «πουλήσει» την υποχώ-ρηση στον εκβιασμό ως επιτυχία. Αυτόδεν το έκανε η κυβέρνηση. Ήταν ίσως ηπρώτη κυβέρνηση του ελληνικού κρά-τους που διαρκώς κρατούσε το λαό ενή-μερο και που ευθαρσώς τον ενημέρωσε

ότι είναι υποχρεωμένη να παρεκκλίνειαπό όσα είχε πει, γιατί εξαναγκάστηκεαπό τις περιστάσεις, δηλαδή από τιςυπέρτερες δυνάμεις του αντιπάλου.

Οι επιδιώξεις των αντιπάλων

Η προσπάθεια των αντιπάλων να σύ-ρουν τον ΣΥΡΙΖΑ στο δικό τους μνημο-νιακό στρατόπεδο έχει πολλές όψεις.Είναι η επιδίωξη να εμφανιστούν τα στε-λέχη του ως εξίσου βρόμικοι άνθρωποιόπως το παλιό καθεστώς^ είναι η προ-σφορά βοήθειας από τα αστικά κόμματαμε στελέχη και συμβουλές^ είναι η κυ-βέρνηση «εθνικής ενότητας»^ είναι οιαπειλές ότι η αντιπολίτευση θα ψηφίσειμεν όσα συνεπάγεται η συμφωνία, αλλάμε όρους: όταν, ας πούμε, λέει ο δελφί-νος Μητσοτάκης «μην τολμήσετε να φέ-ρετε το νόμο για την Παιδεία, γιατί θα ρί-ξουμε την κυβέρνηση». Είναι εμφανέςότι από το εξωτερικό πρώτη επιλογή γιασυνεργάτης του ΣΥΡΙΖΑ είναι το «Πο-τάμι», ο επικεφαλής του οποίου βομβαρ-δίζει την κυβέρνηση (ορθότερα: τονπρωθυπουργό) με προτάσεις συνεργα-σίας, εφόσον, βέβαια, ο Τσίπρας απαρ-νηθεί το κόμμα του. Αλλά και οι άλλοιδεν πάνε πίσω: οι επίδοξοι πρόεδροι τηςΝέας ∆ημοκρατίας αναζητούν με ταξίδιαστις Βρυξέλλες το χρίσμα, ώστε να κερ-δίσουν πόντους στον εσωκομματικόδιαγκωνισμό ως εγγυητές μιας «ευρω-παϊκής στροφής» του Τσίπρα.

Αυτές τις επιδιώξεις τις ενισχύει, κατάτη γνώμη μου, η αυτάρεσκη αποστασιο-ποίηση μελών της ΚοινοβουλευτικήςΟμάδας και της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ καιη άρνηση στήριξης στην κυβέρνηση.∆ιότι κατ’ αυτόν τον τρόπο απομονώνε-ται ο πρωθυπουργός, από τη μια, και,από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει την ικα-νότητα να κάνει πολιτική.

Ενότητα και στρατηγικήεπεξεργασία

Υπό αυτές τις συνθήκες και με δεδο-μένη την ανεπάρκεια της ηγεσίας τουΣΥΡΙΖΑ, τόσο από την άποψη της δομήςτης όσο και από την άποψη της σύνθε-σής της, χρειάζονται μέτρα. Χρειάζεταιπρώτα από όλα να αποκατασταθεί πολύγρήγορα η ενότητα. Ένας από τους πρω-τεργάτες της προσπάθειας για την ενό-τητα της Αριστεράς υπενθύμιζε προχθέςτις ατελείωτες συζητήσεις τα πρώτα χρό-νια μέχρι να βρεθεί λύση. Ας γίνει αυτόκαι τώρα. ∆εν μπορεί όμως να γίνει, αν

δεν αναγνωριστεί ως αφετηρία το υλικόαποτέλεσμα της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑκαι της κυβέρνησης που αυτός στηρίζει.Να διορθωθούν χίλια δυο, αλλά το αναν-τίστρεπτο δεν αντιστρέφεται. Όσοι καιόσες δεν θέλουν ή δεν μπορούν (αν καιποτέ δεν κατάλαβα πώς ένας λαϊκόςαγωνιστής επικαλείται απέναντι στοκόμμα του την προσωπική του συνεί-δηση), ας κάνουν προσώρας ένα βήμαπίσω. Το δεύτερο που χρειάζεται είναιένα κομματικό κέντρο στρατηγικής επε-ξεργασίας. Πώς μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ και ηκυβέρνηση που αυτός στηρίζει να ξεπε-ράσουν την αναδίπλωση, από ποιουςδρόμους και με ποια μέσα; Τι θα πει υπ’αυτές τις συνθήκες παραγωγική, περι-βαλλοντική και κοινωνική ανασυγκρό-τηση; Πώς μπορούν να εμπλακούν σεαυτή τη δουλειά, σαν νέες ∆ιεθνείς Τα-ξιαρχίες δίχως ντουφέκια, οι χιλιάδεςάνθρωποι από όλον τον κόσμο, κυρίωςαπό την Ευρώπη που προσφέρουν τηβοήθειά τους, καμιά φορά ψώνια, αλλάοι περισσότεροι με γνώσεις, ικανότητεςκαι ενθουσιασμό; Πώς θα βαθύνει η συ-ζήτηση για την ένωση της Ευρώπης καιτο μέλλον της και για την κεντρική θέσησε αυτό της Ελλάδας, συζήτηση που οΣΥΡΙΖΑ έβαλε στο αυλάκι, πώς θα εξα-πλωθεί και πέρα από την Αριστερά σεσοσιαλδημοκράτες και πράσινους καιστα συνδικάτα και στα κινήματα και στιςεκκλησίες ακόμα; Αυτή θα έπρεπε ναείναι η δουλειά της Κεντρικής Επιτρο-πής, αλλά αυτή δεν μπορεί να την κάνει.Επομένως χρειάζεται να την αναλάβουνάλλοι. Και, τέλος, χρειάζεται ένα οργα-νωτικό κέντρο που βέβαια θα διεκπεραι-ώνει, αλλά προπάντων θα κινητοποιεί,θα οργανώνει τη συζήτηση, ώστε τοκόμμα να σκέφτεται συλλογικά. Κατ’αυτόν τον τρόπο μόνο θα μπορέσει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ να αποφύγει όσα απεργάζονται ειςβάρος του και να μη γίνει μια εντιμότερηεπανέκδοση του παλιού καθεστώτος,ένα μνημονιακό κόμμα σαν αυτά πουγνωρίσαμε.

Σε μια δύσκολη στιγμή της ρώσικηςεπανάστασης, ο Λένιν απευθύνθηκε σεόλους τους έντιμους ανθρώπους: «Τώραήρθε η στιγμή για κάθε έντιμο άνθρωπονα συμπαρασταθεί στο κόμμα». Αυτόσυμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα. Μόνοπου ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να αποδείξειότι έχει δικαίωμα να ζητήσει αυτή τησυμπαράσταση «κάθε έντιμου ανθρώ-που».

Θόδωρος Παρασκευόπουλος

Η μετάλλαξη του ΣΥ-ΡΙΖΑ σε μνημονιακόκόμμα θα άρχιζε τηστιγμή που θα προσπα-θούσε να “πουλήσει” τηνυποχώρηση στον εκβια-σμό ως επιτυχία. Αυτόδεν το έκανε η κυβέρ-νηση.

“Από τι πραγματικάκινδυνεύει ο ΣΥΡΙΖΑ;Πώς μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση που αυτός στηρίζει να ξεπεράσουν την αναδίπλωση

88 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Της Σόφης Παπαδόγιαννη*

Με την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑστην κυβέρνηση, οι συλλο-γικές κομματικές λειτουρ-

γίες, αντί να αναβαθμιστούν, υπο-βαθμίστηκαν. Σχεδόν καταργήθη-καν, ενώ το ίδιο το κόμμα βρέθηκεστο στόχαστρο κύκλων του ξένουκαι εγχώριου κατεστημένου.

«Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μη φυσιο-λογικό κόμμα», δήλωσε ο Γιούν-κερ. «Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιστοιχεί στο4% των συνιστωσών και όχι στο36% του εθνικού ακροατηρίου.Πρέπει να ωριμάσει βιαίως! Ο ΣΥ-ΡΙΖΑ είναι βαρίδι για την κυβέρ-νηση και τον πρωθυπουργό!».

Οι παραπάνω απαξιωτικοί χαρα-κτηρισμοί και οι προτροπές ναανακαλύψει ο ΣΥΡΙΖΑ το ρεαλισμότου κυβερνητισμού, δηλαδή, το ρε-αλισμό της συστημικής ενσωμάτω-σης, μετά τη δραματική κατάληξητης διαπραγμάτευσης, έχουν εξε-λιχθεί σε μία επιχείρηση πλήρουςαπαξίωσης και υπονόμευσης τουκόμματος, που στόχο έχει τη ρευ-στοποίηση και τη διάλυσή του ή τημετάλλαξή του σε μία νέα μεγάλη∆ΗΜΑΡ.

Το μιντιακό σύστημα της δια-πλοκής και τα ζόμπι του πολιτικούκόσμου, που κατέρρευσε, βυσσο-δομούν καταγγέλλοντας στα τηλε-παράθυρα υπονόμευση του πρωθυ-πουργού εκ των έσω και στοχοποι-ούν στελέχη του κόμματος, βου-λευτές και υπουργούς, οι οποίοι τι-μώντας το πρόγραμμα με το οποίοεξελέγησαν, δεν συναινούν στηνολέθρια για τον τόπο και το λαόσυμφωνία, που επέβαλαν με εκ-βιασμούς οι δανειστές.

Το ρήγμα να μη γίνειδιάσπαση

Είναι, πλέον, σαφές ότι επιχει-ρείται να δημιουργηθεί ρήγμαεντός του κόμματος. Η στάση τουμαύρου μπλοκ ήταν αναμενόμενη,αυτό, όμως, που ξαφνιάζει καιπροκαλεί ανησυχία, είναι το γεγο-νός ότι ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥ-ΡΙΖΑ και πρωθυπουργός, σύμ-φωνα με επίσημες διαρροές τουΜαξίμου, ερμηνεύει την «επιλογήτων 32 βουλευτών που ψήφισανόχι (στην κατάπτυστη συμφωνία)ως μη στήριξη της πρώτης στηνιστορία του τόπου κυβέρνησης τηςΑριστεράς».

Είναι πράγματι έτσι; Όποιος αρ-νείται να φορτώσει ένα τρίτο μνη-μόνιο στα κοινωνικά ερείπια, πουσυσσώρευσαν τα προηγούμενα

μνημόνια, είναι υπονομευτής τηςκυβέρνησης της Αριστεράς;

Την απάντηση σε αυτό το ερώ-τημα την έδωσε το συλλογικό κα-θοδηγητικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ.Αναγκαστικά με δήλωση 109μελών της Κεντρικής Επιτροπής,αφού παρά την ομόφωνη απόφασητης Πολιτικής Γραμματείας, η Κ.Ε.δεν έχει συγκληθεί ακόμη.

Η συλλογική ηγεσία του κόμμα-τος με την παρέμβασή της αυτή,εναντιώνεται στη συμφωνία παρά-δοσης της χώρας στους δανειστές,αντικρούει τα διχαστικά ψευτοδι-λήμματα, καλώντας τα μέλη, ταστελέχη και τους βουλευτές τουΣΥΡΙΖΑ να περιφρουρήσουν τηνενότητα του κόμματος στη βάσητων συνεδριακών μας αποφάσεωνκαι των προγραμματικών δεσμεύ-σεων.

Μηνύματα ενότητας καιαντιμνημονιακής πολιτικής

Τα μηνύματα ενότητας, επιμονήςστο αντιμνημονιακό - προοδευτικόπρόγραμμα και συνέπειας απέ-ναντι στον ελληνικό λαό, πουστέλνουν οι κομματικές οργανώ-σεις από όλη την Ελλάδα, δείχνουνότι ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, παράτην οδύνη που βιώνει από το ηθικόκαι πολιτικό πλήγμα που έχει δεχ-θεί, είναι αποφασισμένος να δώσειτη μάχη για την τιμή του λαού καιτης Αριστεράς.

Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει την κυβέρ-νηση. Αυτό που αρνείται να κάνει,είναι να ακυρώσει την πορεία του.Τα πέντε χρόνια αντιμνημονιακούαγώνα του λαού, τις προσδοκίεςκαι τις ελπίδες των εργαζομένωνκαι των λαϊκών στρωμάτων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί από κόμματης ριζοσπαστικής Αριστεράς ναμεταλλαχθεί σε ένα μνημονιακόμόρφωμα που θα διαχειριστεί τηφτωχοποίηση των λαϊκών στρωμά-των, την εργασιακή σκλαβιά και τημετατροπή της χώρας μας σε αποι-κία χρέους.

Το κόμμα μας πρέπει να κρατή-σει ζωντανό το μήνυμα του δημο-ψηφίσματος, το αγωνιστικό φρό-νημα του λαού και της νεολαίας,που με ορμητικό τρόπο διεκδικείτο δικαίωμα στη ζωή και την αξιο-πρέπεια.

Το κόμμα πρέπει να συνεχίσει νακάνει αυτό που έκανε πάντα. Ναπρωτοστατεί στους ταξικούς καιλαϊκούς αγώνες, να είναι μέσα στακινήματα, να είναι παντού, να οι-κοδομεί σχέσεις εμπιστοσύνης μετις δυνάμεις της εργασίας και όχι

να τις διαρρηγνύει.

Να μην περάσει ο εκβιασμός

Η ήττα των λανθασμένων εκτι-μήσεων και της αδιέξοδης στρατη-γικής του ευρωμονόδρομου, οι ιδε-ολογικές αυταπάτες και αγκυλώ-σεις των επιτελείων δεν πρέπει ναμετατραπεί σε στρατηγική ήττατης Αριστεράς. Το κόμμα δεν πρέ-πει να φορτωθεί τραγικά λάθη καιεπιλογές, που έγιναν ερήμην τωνσυλλογικών του οργάνων. Γιατί το«πάση θυσία στο ευρώ» δεν ήτανποτέ θέση του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε αυτόείναι το μήνυμα του δημοψηφί-σματος.

Ο εκβιασμός των δανειστών δενμπορεί να περάσει από το κόμμα,γιατί δεν πέρασε από τον λαό μας,που παρά την εμετική προπα-γάνδα, την οικονομική ασφυξία,τις κλειστές τράπεζες, τις απειλές,έστειλε ένα ηχηρό «όχι» στα τελε-σίγραφα των δανειστών. Το κόμμαδεν πρέπει να πέσει στην παγίδαπου έχουν στήσει οι δυνάμεις τηςεγχώριας και ξένης αντίδρασης,αλλά να στηρίξει την κυβέρνησηνα απεγκλωβιστεί από αυτήν. Νατη στηρίξει να επανέλθει στην αρ-χική αντιμνημονιακή - προοδευ-τική της πορεία, στηριζόμενη στηναποφασιστικότητα του λαϊκού πα-ράγοντα να καθορίζει ο ίδιος τηνπροοπτική αυτού του τόπου.

Το κοινό καθήκον κυβέρνησηςκαι κόμματος στις σημερινές συν-θήκες είναι να γίνει μία τολμηρήεπανατοποθέτηση στο ζήτημα πουαφορά στη σχέση της χώρας μαςμε την ευρωζώνη και να χαραχθείμια νέα στρατηγική αντεπίθεσης.Να προετοιμαστεί ένα σχέδιο αντί-δρασης στους εκβιασμούς της Ε.Ε.και του ∆.Ν.Τ., για να απαλλαγεί ηΕλλάδα από το βραχνά του μνημο-νίου, της λιτότητας και της ιμπε-ριαλιστικής κηδεμονίας. Για ναανοίξει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑνέους ελπιδοφόρους δρόμους απε-λευθέρωσης για όλους τους λαούςτης Ευρώπης.

*H Σόφη Παπαδόγιαννη είναιμέλος της Πολιτικής Γραμματείαςτου ΣΥΡΙΖΑ

Του Νίκου Τσιγώνια*

Αυτές τις ώρες, ώρες ιστορικής ευ-θύνης, αισθάνομαι την ανάγκη ναμιλήσουμε για την ενότητα του

χώρου μας, του κόμματός μας και ταυ-τόχρονα για την ανάγκη να αναζητή-σουμε δρόμο απεγκλωβισμού από μια«συμφωνία», που είναι αδύνατον ναεφαρμόσει μια κυβέρνηση της αριστε-ράς.

Η κυβέρνηση εκβιάστηκε να υπογρά-ψει μια «συμφωνία» μη συμβατή με τιςαξίες και το πρόγραμμα της ριζοσπαστι-κής αριστεράς, αλλά κυρίως με τουςόρους αξιοπρεπούς επιβίωσης των ευρύ-τατων λαϊκών στρωμάτων που εκπροσω-πεί, ενώ ο ελληνικός λαός τιμωρείταιαπό τους δανειστές, δηλαδή τους Ευρω-παίους μεγαλοτοκογλύφους, επειδή άρ-θρωσε το περήφανο «όχι» του. Λίγο πριντην υλοποίηση της απειλής για ολοκλη-ρωτική κατάρρευση της ελληνικής οικο-νομίας, το μνημονιακό συντηρητικό κα-τεστημένο, με όλα τα συστημικά μέσα σεδιατεταγμένη υπηρεσία, επιχειρεί τη διά-λυση του κόμματός μας. Ζητούν την κε-φαλή επί πίνακι όλων όσων (βουλευτών,στελεχών και μελών του ΣΥΡΙΖΑ) πι-στεύουν ότι τα μνημόνια δεν μπορεί ναείναι μονόδρομος για το ΣΥΡΙΖΑ και ότι

Του Παναγιώτη Ρήγα*

ΗΡιζοσπαστική και Ανανεωτική Αριστερά καλεί-ται σήμερα να δράσει αποτελεσματικά σε ένανολότελα καινούριο κόσμο, επανεξετάζοντας

όσες από τις βεβαιότητες και τις πάγιες αναλύσεις τηςδεν απαντούν στα σημερινά διακυβεύματα. Ο ΣΥΡΙΖΑωριμάζει βίαια και με ραγδαίους ρυθμούς, μέσα σε έναευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο όπου κυριαρχούν οι ακραίεςνεοφιλελεύθερες και αντιδημοκρατικές πολιτικές.Ταυτόχρονα, έχει να αντιμετωπίσει την οικονομικήκρίση στη χώρα, όπου η αλληλεγγύη της Ευρώπης δενυπάρχει. Στο σεβασμό, στο δίκιο του λαού μας, στις δη-μοκρατικές του επιλογές και στην εθνική κυριαρχία,αντιπαρατίθεται η απειλή ότι οι εκλογές δεν έχουννόημα να γίνονται και ότι όποια άλλη επιλογή θα αντι-μετωπίζεται πραξικοπηματικά με την οικονομική καιχρηματοπιστωτική καταστροφή της χώρας. Αυτό είναιένα πολύ σκληρό μήνυμα για την Ευρώπη.

Η σύγκρουση αυτή με τους εταίρους έχει βαθιά ιδεο-λογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά. Η επικράτησητου νεοφιλελευθερισμού οδηγεί την Ευρώπη στην κα-ταστροφή και στη διάλυση. Το αντιευρωπαϊκό αίσθημα,που διευρύνεται ολοένα, είναι αποτέλεσμα της κυρίαρ-

Όποιος αρνείται ναφορτώσει ένα τρίτομνημόνιο στα κοινω-νικά ερείπια, πουσυσσώρευσαν ταπροηγούμενα μνημό-νια, είναι υπονομευ-τής της κυβέρνησηςτης Αριστεράς;

Ο ΣΥΡΙΖΑ να μην μετατραπείσε μνημονιακό μόρφωμα

Η ήττατου ΣΥΡΙΖΑ,θα είναι ήττατων λαών

Η κυβέρνηση, αλλά και το κόμμα,όλοι και όλες μας, πρέπει νααναλάβουμε τις ευθύνες μας γιατο γεγονός ότι δεν υπήρξε εγ-καίρως και με σοβαρότητα εναλ-λακτικό σενάριο κινήσεων μπρο-στά στη διαφαινόμενη κορύ-φωση του εκβιασμού.

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

το κόμμα όφειλε και δικαιούταν να έχειλόγο για όλες τις δραματικές εξελίξειςτης τελευταίας εβδομάδας.

Στόχος η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ

Είναι λογικό όλοι οι παραπάνω, εσω-τερικοί κι εξωτερικοί υπερασπιστές τουδόγματος ΤΙΝΑ (There Is No Altenative,δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση απ’το νεοφιλευθερισμό, ελληνιστί), να επι-τίθενται τώρα στην πολιτική δύναμη,που κατάφερε να συσπειρώσει τονκόσμο που υποφέρει, με σαφές και τα-ξικό πρόσημο (αν κάποτε γίνει σοβαρήεπεξεργασία των στατιστικών του δημο-ψηφίσματος θα το τεκμηριώσει). Γιατί οστόχος δεν είναι μόνο να εξευτελιστείκαι να μεταλλαχτεί ή να πέσει η κυβέρ-νηση με κορμό τη ριζοσπαστική αρι-στερά, αλλά να διαλυθεί και η ίδια η ρι-ζοσπαστική αριστερά εις τα εξ ων συνε-τέθη, αφού απέκτησε μαζικότητα, πρω-τοφανή και επικίνδυνη για τις ισορρο-πίες του ευρωπαϊκού αλλά και του διε-

θνούς κεφαλαιοκρατικού κατεστημένου.Και γι’ αυτό «συμβουλεύουν» την ηγεσίατου χώρου να απομακρύνει τους «απεί-θαρχους» (τα όχι, τα παρών, τα 109 μέλητης Κ.Ε.) και να συνθλίψει όσους σκέ-φτονται ακριβώς τα ίδια παρόλο που ψή-φισαν ναι, για να μην αμφισβητηθεί τοπολιτικό δικαίωμα της κυβέρνησης, ναείναι αυτή που αποφασίζει, ως η κυβέρ-νηση, άλλωστε, που παρά τα λάθη της,εξακολουθεί να εμπιστεύεται και να στη-ρίζει η μεγάλη πλειονότητα του ελληνι-κού λαού.

Αναγκαστικές συνέπειες

Ωστόσο, αν πιστεύουμε –και αυτό ωςτώρα έχουμε συνομολογήσει, εμείς ταμέλη του ΣΥΡΙΖΑ– ότι ο λαός δεν πρέπεινα μένει στο περιθώριο και ότι τα μέλητου κόμματος είναι ενεργά υποκείμεναμε αυτοπρόσωπη συμμετοχή στις διαδι-κασίες και όχι ανώνυμοι ψηφοφόροι καινούμερα σε δημοσκοπήσεις, τότε προκύ-πτουν αναγκαστικές συνέπειες:

Α) Το κόμμα με τα δημοκρατικά εκλεγ-μένα του όργανα, το πρόγραμμα και τοκαταστατικό του δικαιούται και οφείλεινα πει τη γνώμη του για τα τεκταινόμενακαι, μάλιστα, αυτό έπρεπε να έχει ήδηγίνει χθες. Αν είχε, όντως, γίνει, ίσως κιη συνεννόηση μεταξύ μας σε όλα τα επί-πεδα να ήταν καλύτερη και να μην νιώ-θαμε, όπως σήμερα, βαθιά πληγωμένοι.

Β) Τα μέλη κι οι βουλευτές του κόμμα-τος, όσοι και όσες από αυτούς, δι-καιούνται να πιστεύουν και να εκφρά-ζουν τη γνώμη ότι η συμφωνία, προϊόναδίστακτου εκβιασμού, δεν είναι οικονο-μικά και κοινωνικά βιώσιμη και πολιτικάδιαχειρίσιμη από τη συλλογικότητα τουΣΥΡΙΖΑ.

Γ) Η κυβέρνηση, αλλά και το κόμμα,όλοι και όλες μας, πρέπει να αναλά-βουμε τις ευθύνες μας για το γεγονός ότιδεν υπήρξε εγκαίρως και με σοβαρότηταεναλλακτικό σενάριο κινήσεων μπροστάστη διαφαινόμενη κορύφωση του εκβια-σμού, ενώ σε όλους τους τόνους –μεαποκορύφωμα το δημοψήφισμα– λέγαμεστον κόσμο ότι δεν θα υποχωρήσουμε.Προφανώς δεν πιστεύαμε ότι μη υποχω-ρώντας θα καταστραφούμε – ή αν το πί-στευαν, έστω κάποιοι από μας, θαέπρεπε πάλι το κόμμα να έχει πάρει εγ-καίρως και δημόσια αποφάσεις, πράγμαπου δεν συνέβη, ούτε καν για το δημο-ψήφισμα.

∆) Η διαχείριση της σημερινής κατά-στασης, με τη συμφωνία μισοψηφι-σμένη, την κυβέρνηση υπό υποχρεωτικόανασχηματισμό, την κοινοβουλευτικήομάδα σε τρόμο, τις Ο.Μ. και τις Ν.Ε.αντί να αξιοποιούν τη μεγάλη δυναμικήτου «όχι», να συζητούν τελικά τη διαχεί-ριση μιας απροσδόκητης ήττας και τακεντρικά όργανα του κόμματος σε... υπο-

χρεωτική καταστολή, είναι καταστρο-φική. Ίσως κάποιοι να πιστεύουν ότιέτσι διασώζεται η κυβέρνηση, αλλά ούτεαυτό είναι σίγουρο, ειδικά αν και σταμέλη της επικρατήσει το θυμικό και ηοργή ένθεν και ένθεν και συνεχίζουν ναεκστομίζονται συγκαλυμμένες ή καιαπροκάλυπτες απειλές, όπως γίνεται δυ-στυχώς τις τελευταίες μέρες.

Συντεταγμένα και συλλογικά

Η συντεταγμένη δημοκρατική διαχεί-ριση της εσωκομματικής κρίσης είναι ημόνη λογική μέθοδος: με ψύχραιμη απο-δοχή είτε της συμφωνίας είτε της δια-φωνίας μεταξύ μας, χωρίς πειθαρχικάμέτρα ή διασπάσεις «στον αέρα», με από-λυτη ειλικρίνεια, αλλά μέσα από τις κομ-ματικές διαδικασίες, με την αποφυγήτης ανθρωποφαγίας απ’ όπου κι αν προ-έρχεται, με τη συριζική ανεκτική κουλ-τούρα ζωντανή και όχι βίαια μεταλλαγ-μένη και, πάντως, με τη συναίσθηση τωνκρίσιμων στιγμών που περνάμε, ως ριζο-σπαστική αριστερά. Πιστεύω πως θαπρέπει να βαδίσουμε, προσεχτικά, αλλάγρήγορα, προς τον απεγκλωβισμό απότη μνημονιακή διαχείριση στην οποία ηκυβέρνηση κινδυνεύει να παγιδευτεί.Όμως, η αναζήτηση λύσης, η εκπόνησηενός νέου εναλλακτικού, αξιόπιστου ρι-ζοσπαστικού προγράμματος, προϋποθέ-τει, για να ‘χει νόημα, συλλογικότητα,την ύπαρξη του όλου ΣΥΡΙΖΑ, ανοιχτήσυζήτηση, αναστοχασμό. Ας μην εξαε-ρώσουμε αυτή την πολύτιμη και ιστορικήπαρακαταθήκη.

*Ο Νίκος Τσιγώνιας είναι μέλος τηςΚεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.

χης πολιτικής που καταλύει το κοινωνικό κράτος, ταδικαιώματα και τη δημοκρατία. Όλα όσα ήταν ενσω-ματωμένα στην ευρωπαϊκή παράδοση.

Η καταστροφή που επιχειρείται αυτή τη στιγμή στηνΕυρώπη, έχει δημιουργήσει βαθιά ρήξη και διχασμό, όχιγια την Ελλάδα, αλλά για το μέλλον της Ευρώπης.

Ανάχωμα στον αντιδημοκρατικό κατήφοροτης Ευρώπης

Χωρίς να αναιρείται η διάκριση Αριστεράς και ∆ε-ξιάς, από τη μια μεριά σήμερα υπάρχει το Λαϊκό κόμμα,οι συντηρητικοί που θέλουν μια Ευρώπη και μια ευρω-ζώνη δύο ταχυτήτων με οδικό χάρτη το σκληρό μονό-δρομο της λιτότητας, και από την άλλη οι δυνάμεις τηςΑριστεράς, της Σοσιαλδημοκρατίας, των Πρασίνων,των κοινωνικών κινημάτων, που αρχίζουν να διαμορ-φώνουν την αντίληψη ότι η Ευρώπη, με αιχμή του δό-ρατος την Ελλάδα, αποδρά από τις βασικές ιδρυτικέςσταθερές και αξίες.

Η γρήγορη διαμόρφωση μιας μεγάλης συμμαχίας γιατην υπεράσπιση της ευρωπαϊκής παράδοσης και προ-οπτικής, μπορεί να αποτελέσει το ανάχωμα για τον αν-τιδημοκρατικό κατήφορο της Ευρώπης και τη λιτότητα.Άρα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – Οικολόγων επω-μίζεται την ιστορική ευθύνη να πετύχει, όχι μόνο γιατην Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη.

Η κυβέρνηση αγωνίστηκε και αγωνίζεται για ένανάλλο τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης. Η αποδοχή τηςσυμφωνίας ήταν αναγκαία αναδίπλωση. Η συμφωνίαδεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα. Το θέμα του χρέους και ημη βιωσιμότητά του, που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε κα-θόλου στη συζήτηση, μπαίνει στη συμφωνία με την ανα-διάρθρωσή του από το 2022 και μετά. Επίσης, η εξα-σφάλιση των βραχυπρόθεσμων αναγκών, η ανακεφα-λαιοποίηση των τραπεζών, ώστε να καταστούν ασφα-λείς οι καταθέσεις των πολιτών και το εμπροσθοβαρέςεπενδυτικό πρόγραμμα είναι ένας συνδυασμός, που εφ’όσον κλείσει η συμφωνία, μπορεί να καταστήσει πραγ-ματικότητα την αποφυγή του Grexit. Όλα αυτά, μπο-ρούν να αντισταθμίσουν τις υφεσιακές τάσεις που θαδημιουργήσουν τα σκληρά μέτρα και να δώσει προ-οπτικές για επαναφορά επενδύσεων και ανάκτηση της

εμπιστοσύνης των αγορών.

∆υνατότητες για διαφορετική πολιτική

Μέσα στα σκληρά πλαίσια που δημιουργεί η συμφω-νία, υπάρχουν οι δυνατότητες για πολιτικές αναδιανο-μής, καταπολέμησης της διαφθοράς και της φοροδια-φυγής. Υπάρχουν οι δυνατότητες να κατανείμουμε δί-καια τα βάρη, να ξεκινήσουν επιτέλους αυτοί, που όλατα προηγούμενα χρόνια είχαν την ασυλία των κυβερνή-σεων και δεν πλήρωναν, να πληρώνουν.

Αυτές τις δύσκολες ώρες χρειάζεται νηφαλιότητα,πολιτική ωριμότητα, αίσθημα ευθύνης και η διαλεκτικήσκέψη να αντικαταστήσει τις πολιτικές βεβαιότητες.

Η ενότητα του κόμματος και της κυβέρνησης μπορείκαι πρέπει να υπάρξει, μόνο όταν τον καταστροφικόδημόσιο λόγο, αντικαταστήσει η συλλογική πολιτικήευθύνη προς την κοινωνία.

Αν θέλουμε να αλλάξουμε το κυρίαρχο, νεοφιλελεύ-θερο καπιταλιστικό μοντέλο στη χώρα και στην Ευ-ρώπη, να συμβεί αυτό που οι εγχώριοι και ευρωπαϊκοίκύκλοι θέλουν να εμποδίσουν και που η μόνη τους ελ-πίδα για αυτό είναι να μας ανατρέψουν ή να μας δια-σπάσουν, πρέπει όλοι και όλες να κάνουμε τα πάντα γιανα μη γίνει πραγματικότητα. Η ελπίδα που έχει δημι-ουργηθεί σε όλους τους προοδευτικούς ανθρώπουςστην Ευρώπη, δεν πρέπει να καταρρεύσει.

Φερέρο, Ιγκλέσιας στηρίζουν την απόφασή μας, γιατίκαταλαβαίνουν τον έντιμο και ειλικρινή τρόπο με τονοποίο έχουμε δώσει τη μάχη, με μεγάλη συνειδησιακή

φόρτιση. Αναγνωρίζουν ότι η επιλογή μας σέβεται τηνηθική και τις αξίες της Αριστεράς και του λαϊκού κινή-ματος. Γιατί η Αριστερά που σέβεται τις αξίες της, προ-τάσσει το συμφέρον και την επιβίωση του λαού και τουέθνους και όχι το δικό της κομματικό συμφέρον. Θακριθεί αν αυτή η επιλογή μας ήταν σωστή ή όχι μέσαστον χρόνο. Η επίτευξη του στρατηγικού στόχου τηςανατροπής στην Ελλάδα και την Ευρώπη της λιτότηταςκαι του οικονομικού πραξικοπήματος που συντελέ-στηκε στη χώρα μας, δεν μπορεί να γίνει με στιγμιαίαρήξη με τους θεσμούς μέσα στους οποίους δρούμε,χωρίς να λαμβάνει υπόψη τους συσχετισμούς δύναμης.Η ολική ήττα είναι καταστροφή για την Αριστερά καιτο λαό, που μέχρι τώρα παρά την επώδυνη επιλογή, μαςστηρίζει απλόχερα.

Αξία της Αριστεράς, το συμφέρον του λαού

Χρειάζεται να κυβερνήσουμε κάνοντας ρήξεις με τοεγχώριο σύστημα διαπλοκής και συμφερόντων, συγ-κρουόμενοι με το πολιτικό, μιντιακό και οικονομικόσύστημα εξουσίας. Πρέπει να πληρώσουν οι πλούσιοικαι όσοι όλη αυτή την περίοδο έβγαλαν τα χρήματα στοεξωτερικό και ήταν οι υποστηρικτές του σχεδίου γιαGrexit. Τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος χρειάζε-ται να δώσουν τον καλύτερο τους εαυτό για να αντέ-ξουμε, έστω και αν αναγκαστήκαμε να κάνουμε υπο-χωρήσεις. Οι υποχωρήσεις αυτές μας κρατάνε όρθιους,ο λαός συνεχίζει να μας εμπιστεύεται, γιατί καταλα-βαίνει ότι συνεχώς δημιουργούμε ρωγμές που όλο καιδιευρύνονται στην πολιτική κυριαρχία του αντιπάλου.

Πιστεύω πως κανείς και καμία δεν θα συμβάλλει στηστρατηγική του αντιπάλου για τη διάσπαση του πρώτουκόμματος της Αριστεράς που είναι στην κυβέρνηση.Παραμερίζοντας τη μικρή, αλλά ισχυρή εικόνα του συ-νειδησιακού, ας δούμε τη μεγάλη εικόνα της νίκης τωνπολιτικών στόχων σε Ελλάδα και Ευρώπη. Τότε, όλοιμαζί θα πανηγυρίζουμε. Στην ήττα καμιά καθαρότηταδεν κερδίζει, όταν αυτή η ήττα υπερβαίνει το ατομικόκαι το συλλογικό και είναι η ήττα των λαών.

* Ο Παναγιώτης Ρήγας είναι μέλος της Πολιτικής Γραμ-ματείας του ΣΥΡΙΖΑ.

Προσεχτικά, αλλά γρήγορα,προς τον απεγκλωβισμό

1100 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρε ο Πέτρος Κοντές

Ήρθες στην Ελλά δα για έ να συ νέ δριο,αλ λά έ πε σες πά νω σε πο λύ σο βα ρές ε ξε -λί ξεις! Ποια εί ναι τα συ μπε ρά σμα τά σουα πό το δι κό μας α γώ να;

Εί ναι έ να πο λύ δύ σκο λο ε ρώ τη μα γιακά ποιον που εί ναι ε κτός Ελλά δας. Γιαμας το ση μα ντι κό εί ναι ό τι, για πρώ τηφο ρά, η Ευ ρώ πη έ χει μια πραγ μα τι κά α -ρι στε ρή κυ βέρ νη ση, που λέει ό χι στις οι -κο νο μι κές και κοι νω νι κές πο λι τι κές τηςΈνω σης. Σκε φτό μα στε πώς θα α ντι με -τω πί σει η Ευ ρώ πη μια τέ τοια κυ βέρ νη ση.Πριν α πα ντή σω στην ε ρώ τη σή σας θα ή -θε λα να α να φέ ρω δυο ση μα ντι κά ση μεία.Πρώ τον, ό τι το Σιν Φέιν α ντι με τω πί ζειτην Ευ ρω παϊκή Ένω ση με έ να δια φο ρε -τι κό τρό πο α πό το ΣΥ ΡΙ ΖΑ. Εμείς δεν θέ -λου με να φύ γου με α πό την ΕΕ και το ευ -ρώ. ∆εν έ χου με αυ τα πά τες για την οι κο -νο μι κή και πο λι τι κή δυ να μι κή που α να -πτύσ σε ται μέ σα στην ΕΕ. Υπό μία έν νοια,αυ τό που συ νέ βη στις Βρυ ξέλ λες το προ -η γού με νο σαβ βα το κύ ρια κο για μέ να ή -ταν α να με νό με νο:η ΕΕ ο ριο θέ τη σε τις υ -πο χω ρή σεις, που μπο ρεί να κά νει στις α -παι τή σεις μια ε θνι κής κυ βέρ νη σης. Τοδεύ τε ρο ση μείο εί ναι ό τι ε μείς έ χου με ε -μπει ρία α πό δια πραγ μα τεύ σεις με κυ βερ -νή σεις, που δεν μας ε πι τρέ πουν να κά -νου με αυ τά που ε πι θυ μού με. Από το1997 έ χου με μια πα ρα τε τα μέ νη και δύ -σκο λη δια πραγ μά τευ ση με τη βρε τα νι κήκυ βέρ νη ση για την ε πί λυ ση του Ιρλαν δι -κού ζη τή μα τος. Έχου με συ νη θί σει, δυ -στυ χώς, σε κα κές συμ φω νίες και πε ραι -τέ ρω δια πραγ μα τεύ σεις, κερ δί ζο ντας κά -που και χά νο ντας κά που αλ λού, ε δώ και17 χρό νια. Τα λέω ο λ’ αυ τά για να α πα -ντή σω στην ε ρώ τη σή σας. ∆εν εί ναι κα λήη συμ φω νία. Αλλά δεν μου προ κα λεί ε -ντύ πω ση και ως έ να βαθ μό η Ευ ρω παϊκήΈνω ση θα έ θε τε αυ τό το ό ριο. Το πραγ -μα τι κό ε ρώ τη μά εί ναι τι κά νεις α πό δωκαι μπρος.

Έλλει μα δη μο κρα τίας,α πό λυ τος εκ βια σμός

Ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ έ πε σε έ ξω στο ό τι πε ρί με νεπε ρισ σό τε ρη ευε λι ξία στη δια πραγ μά -τευ ση, που θα ο δη γού σε σε μια ρωγ μήστη λι τό τη τα,. Τί θε ται λοι πόν έ να ζή τη -μα δη μο κρα τίας, με δε δο μέ νο ό τι πρό -κει ται για ε κλεγ μέ νη, με συ γκε κρι μέ νοπρό γραμ μα, κυ βέρ νη ση. Αν για πα ρά -δειγ μα κέρ δι ζε το Σιν Φέιν τις ε κλο γέςμε έ να συ γκε κρι μέ νο πρό γραμ μα, δεν θαεί χε κα μία ε πί δρα ση στην ΕΕ;

Εί ναι α κρι βώς αυ τή η α που σία σε βα -σμού στις ε θνι κές κυ βερ νή σεις που κα -θο ρί ζει την δια φο ρε τι κή α ντί λη ψη μαςγια την ΕΕ. Απορ ρί ψα με την Συν θή κητης Λι σα βώ νας με δη μο ψή φι σμα και μας

ε πι βλή θη κε έ να δεύ τε ρο, στο ο ποίο οιθε σμοί της ΕΕ άλ λα ξαν τη ψή φο τουΙρλαν δι κού λα ού. Τώ ρα α πο φα σί ζου μετο πρό γραμ μα με το ο ποίο θα κα τέ βου μεστις ε πι κεί με νες ε κλο γές. Υπάρ χουν πε -ριο ρι σμοί στο δη μο σιο νο μι κό και τις δα -πά νες και ό ρια στη δια χεί ρι ση του χρέ οςμέ σα στο ευ ρω παϊκό πλαί σιο και προ -σπα θού με να α να κα λύ ψου με πό σο μα -κριά μπο ρού με να τα ω θή σου με. Θέ λου -με να πα ρου σιά σου με έ να πρό γραμ μα,που θα πε ριέ χει αυ τά που εί μα στε σί γου -ροι ό τι θα πε τύ χου με και αυ τά που θέ -λου με, αλ λά ξέ ρου με ό τι εί ναι δύ σκο λονα πε τύ χου με. Η αί σθη σή μου εί ναι ό τι ό -σο υ πάρ χει μια κυ βέρ νη ση στο Ευ ρω -παϊκό Συμ βού λιο και το Γιού ρο γκρου π,που πα ρου σιά ζει μια ε ναλ λα κτι κή λύ σηθα εί ναι πο λύ δύ σκο λο να κερ δί σει. Ανυ πάρ ξουν δυο, τρεις ή τέσ σε ρις, τό τε αυ -τό θα εί ναι μια ση μα ντι κή αλ λα γή, κυ -ρίως αν σ’ αυ τές πε ρι λαμ βά νε ται και μιαα πό τις με γα λύ τε ρες οι κο νο μίες της Ευ -ρώ πης, δη λα δή η Ισπα νία. Σ’ αυ τό το σε -νά ριο υ πάρ χει μια μι κρή πι θα νό τη τα ηθέ ση της Ιτα λίας και της Γαλ λιάς να ι -σχυ ρο ποιη θεί.

Μια με γά λη δια φο ρά που έ χου με α πότην Ιρλαν δία, εί ναι ό τι εί μα στε μια πτω -χευ μέ νη οι κο νο μία.Ήμα στε α πο λύ τως ε -ξαρ τη μέ νοι α πό την Ε ΚΤ. Βρι σκό μα στευ πό έ ναν πο λύ α πό λυ το, πραγ μα τι κό, υ -λι κό και ό χι α πλά θεω ρη τι κό εκ βια σμό.

Εί ναι πο λύ ση μα ντι κό να δια κρί νου μεαυ τό που θέ λου με και αυ τό που χρεια ζό -μα στε α πό την ΕΕ. Με ρι κά α π’ αυ τά πουθέ λου με α παι τούν με γά λη ευε λι ξία α πότην ΕΕ. ∆εν εί ναι ξε κά θα ρο αν αυ τό πουζη τά με γί νε ται, τε λι κά, α πο δε κτό α πό τηΓερ μα νία, την Ισπα νία και τις Βαλ τι κέςχώ ρες. Αυ τό που ε πι διώ κου με, ό μωςστην Ιρλαν δία εί ναι κά πως δια φο ρε τι κό.Το άλ λο πλε ο νέ κτη μα που έ χου με, εί ναιό τι δεν ζη τά με ή δεν χρεια ζό μα στε λε -φτά. Αυ τή εί ναι η με γά λη μας δια φο ρά.

Πώς κρί νε τε το τε λι κό α πο τέ λε σμα τηςδι κής μας δια πραγ μά τευ σης;

Η προ σω πι κή μου ά πο ψη εί ναι ό τιπρό κει ται για μια κα κή συμ φω νία. ∆ενθα δου λέ ψει ού τε για την Ελλά δα, ού τεκαι για την ί δια την Ευ ρω παϊκή Ένω ση.Βα σί ζε ται στις ί διες αρ χές που βα σί στη -καν και τα δύο προ η γού με να μνη μό νια.Το ση μα ντι κό ε ρώ τη μα εί ναι πώς α πα -ντάς σ’ αυ τή τη συμ φω νία. Ως αλ λη λέγ -γυο κόμ μα προς τον ελ λη νι κό λαό δενμπο ρού με να πού με αν πρέ πει να πά ρε τετη μία ή την άλ λη α πό φα ση. Ο ρό λος μαςεί ναι να α πο κα λύ πτου με τον ρό λο που έ -παι ξε το Συμ βού λιο της Ευ ρώ πης και ηκυ βέρ νη ση της Ιρλαν δίας, ό χι μό νο γιανα α σκή σου με κρι τι κή αλ λά και για να ε -νι σχύ σου με τη θέ ση της κυ βέρ νη σης και

της Αρι στε ράς στην Ελλά δα.

Η Ιρλαν δι κή α ρι στε ράκαι το Σιν Φέι ν

Πώς πά ει το Σιν Φέιν και η υ πό λοι πηα ρι στε ρά στην Ιρλαν δία;

Ει δι κά στη νό τια Ιρλαν δία η πο λι τι κήκα τά στα ση πα ρου σιά ζει με γά λο εν δια -φέ ρον. Η θέ ση της κυ βέρ νη σης και τουκόμ μα τος που συμ με τεί χε στην προ η γού -με νη κυ βέρ νη ση εί ναι ό τι η λι τό τη τα εί χεα πο τέ λε σμα. Υπάρ χει α νά πτυ ξη, δη -μιουρ γού νται θέ σεις ερ γα σίας και ταπρο γράμ μα τα λι τό τη τας έ χουν τε λειώ -σει ε πι σή μως. Ως έ να βαθ μό, αυ τό εί ναια λή θεια, ό χι ό μως λό γω των μνη μο νια -κών πο λι τι κών. Η α πό φα ση της Ε ΚΤ,στις αρ χές του 2012, να πα ρά σχει ε πι -

πλέ ον ρευ στό τη τα στο ευ ρω παϊκό τρα πε -ζι κό σύ στη μα ή ταν ση μείο κα μπής και α -πό τό τε εμ φα νί στη κε μα κροοι κο νο μι κάβελ τίω ση. Αυ τό, ό μως, που έ γι νε σα φέςα πό το 2012 εί ναι το οι κο νο μι κό, κοι νω -νι κό και αν θρώ πι νο κό στος των προ -γραμ μά των λι τό τη τας. Το Α ΕΠ αυ ξα νό -ταν, αλ λά το ε πί πε δο δια βίω σης πα ρέ -μει νε στά σι μο. Η α νερ γία μειώ θη κε αλ λάοι θέ σεις ερ γα σίας που δη μιουρ γή θη κανή ταν με ρι κής α πα σχό λη σης, κα κο πλη -ρω μέ νες και το πο σο στό των ερ γα ζο μέ -νων, που ζουν κά τω α πό το ό ριο τηςφτώ χειας αυ ξά νε ται. Στην υ γεία, τη στέ -γα ση, την εκ παί δευ ση και τις κοι νω νι κέςυ πη ρε σίες οι ε πι πτώ σεις των τε λευ ταίων6 χρό νων θα γί νο νται αι σθη τές για την ε -

πό με νη δε κα ε τία. Σ’ αυ τό το πλαί σιο ο -λοέ να και πε ρισ σό τε ρος κό σμος α πορ ρί -πτει τη λι τό τη τα, την ί δια ώ ρα που η υ -πο στή ρι ξη στο Σιν Φέιν και τα υ πό λοι πακόμ μα τα της α ρι στε ράς.

Πι στεύε τε ό τι στις ε πό με νες ε κλο γέςθα εί στε πρώ το κόμ μα;

∆εν ξέ ρου με αν αυ τό θα ο δη γή σει στιςε πό με νες ε κλο γές σε μια κυ βέρ νη ση τηςΑρι στε ράς. Σκε φτό μα στε με ο ρί ζο ντακαι τις ε πι κεί με νες και τις με θε πό με νεςε κλο γές, έ χο ντας έ να βρα χυ πρό θε σμοκαι έ να με σο πρό θε σμο σχέ διο. Η ε πι λο -γή που θέ λου με να δώ σου με τον λαό τηςΙρλαν δίας, εί ναι ό τι υ πάρ χει έ να δια φο -ρε τι κό μο νο πά τι δί καιης α νά καμ ψης,που πε ρι λαμ βά νει ε πεν δύ σεις και α να κα -τα νο μή πλού του. Τους τε λευ ταίους εν -νέα μή νες συ νέ βη κά τι πο λύ ση μα ντι κό.Κα τά τη διάρ κεια της ύ φε σης ή ταν πο λύδύ σκο λο να κι νη το ποιή σου με τον κό σμο,κά τι που άλ λα ξε α πό το Σε πτέμ βρη καιμε τά. Πραγ μα το ποιή θη καν οι με γα λύ τε -ρες κι νη το ποιή σεις τα τε λευ ταία 50 χρό -νια. Η α φορ μή ή ταν η ε πι βο λή ε νός νέ ουφό ρου στο λο γα ρια σμό του νε ρού. Οι κι -νη το ποιή σεις ξε κί νη σαν αυ τοορ γα νω μέ -να αλ λά πο λύ σύ ντο μα 5 α πό τα με γα λύ -τε ρα συν δι κά τα της Ιρλαν δίας δη μιούρ -γη σαν μια πο λι τι κή ο μπρέ λα για τον α -γώ να. Τον Ιού νιο τα συν δι κά τα α πο φά σι -σαν να πά ρουν μια πο λύ ση μα ντι κή πο -λι τι κή πρω το βου λία. Προ σκά λε σαν ταπο λι τι κά κόμ μα τα, τις κοι νω νι κές ορ γα -νώ σεις και τα συν δι κά τα να συ ζη τή σουνκαι να α πο φα σί σουν τις βα σι κές αρ χέςμιας α ρι στε ρής κυ βέρ νη σης.

Θα πά ρει και ε κλο γι κό χα ρα κτή ρα αυ -τή η πρω το βου λία;

Τα συν δι κά τα σκέ φτη καν πο λύ έ ξυ -πνα. Ήξε ραν ό τι αν προ σπα θού σαν ναεκ πο νή σουν έ να κοι νό ε κλο γι κό πρό -γραμ μα, θα α πο τύγ χα ναν. Αυ τό που ή θε -λαν εί ναι με τριο πα θέ στε ρο και πιο εύ κο -λα ε πι τεύ ξι μο: να συμ φω νή σου με στιςβα σι κές κοι νές αρ χές για κά θε το μέα τηςδια κυ βέρ νη σης. Εί ναι η πρώ τη φο ρά πουσυμ βαί νει κά τι τέ τοιο στην Ιρλαν δία. Καιτα συν δι κά τα ε πί σης προ σβλέ πουν τό σοστις ε πι κεί με νες, ό σο και στις με θε πό με -νες ε κλο γές. Για πρώ τη φο ρά το σύ νο λοτης προο δευ τι κές κοι νής γνώ μης ε νώ θη -κε συ ζη τώ ντας, χω ρίς να προ σπα θούν ναεκ πο νή σουν έ να κοι νό ε κλο γι κό πρό -γραμ μα, για να βρουν έ ναν ε λά χι στο κοι -νό τό πο.

Αυτό που συνέβη στιςΒρυξέλλες το προηγού-μενο σαββατοκύριακογια μένα ήταν αναμενό-μενο:η ΕΕ οριοθέτησετις υποχωρήσεις πουμπορεί να κάνει στιςαπαιτήσεις μια εθνικήςκυβέρνησης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΟΪΝ Ο ΜΠΡΟΪΝ , ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

Πρόκειταιγια μια κακή συμφωνία

Ο Έοϊν Ο Μπρόιν,κα θη γη τής πο λι τι κήςθεω ρίας και μέ λος του Σιν Φέιν, εί ναιστην Ελλά δα με α φορ μή το συ νέ δριο“Democracy rising”. Η “Επο χή” μί λη σεμα ζί του σχε τι κά με τα α πο τε λέ σμα τατης ελ λη νι κής δια πραγ μά τευ σης, τιςδυ να τό τη τες που υ πάρ χουν για προο -δευ τι κές αλ λα γές μέ σα στην ΕΕ και τιςπροο πτι κές της Ιρλαν δι κής α ρι στε ράςκαι του Σιν Φέιν ε νό ψει των ε περ χό -με νων ε κλο γών.

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 1111∆ΙΕΘΝΗ

Της Κάι Λίτμαν

ΟΒόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο μεγάλοςδιαιρέτης της Ευρώπης, δεν αρ-κείται να υποτάξει την Ελλάδα,

θέλει να δει τον ΣΥΡΙΖΑ να γονατίζει.Είναι ντροπή για εμάς τους Γερμανούςκαι για τους ευρωπαίους εταίρους πουδεν είχαν το κουράγιο να σταματήσουντον οικονομικό πόλεμο που έχει κηρύξειη Γερμανία.

∆εν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν ανοι-χτά για γερμανική επίθεση εναντίον τηςΕλλάδας. Ο Πολ Γκρούγκμαν έγραψεστους «New Yorκ Times» ότι η Γερμανίαδεν έχει μπει μόνο σε διαδικασία διαίρε-σης της Ευρώπης, ακυρώνοντας προ-σπάθειες 55 χρόνων για την προσέγγισημεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, αλλά το«δίδυμο του σοκ» Μέρκελ-Σόιμπλε επι-χειρεί να ταπεινώσει και να ανατρέψειτην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Να δημιουργή-σει ένα ιστορικό προηγούμενο για παρα-δειγματισμό των ευρωπαϊκών χωρώνπου θα είχαν την ιδέα να εκλέξουν μιακυβέρνηση εχθρική στη λογική των«αγορών».

Στη Γερμανία ουδείς αναφέρεται στημείωση του δικού της δημόσιου χρέους110 δισ. ευρώ που έγινε το 1953. Ουδείςαναφέρεται στο «αναγκαστικό δάνειο»των 476 εκατ. μάρκων (που αντιστοι-χούν, σύμφωνα με τους ειδικούς, σε 7έως 11 δισ. ευρώ) και ακόμα λιγότερογια την επιστροφή του στην Ελλάδα. Ηγερμανική προπαγάνδα έχει πετύχειπολλά αποφεύγοντας να μιλήσει γι’αυτά. ∆εν λέει κουβέντα για την αλλη-λεγγύη προς τον ελληνικό λαό.

Ευρωπαϊκή ή γερμανική πολιτική;

Όχι, αυτή η πολιτική της ΕΕ και του∆ΝΤ και της ΕΚΤ δεν είναι ευρωπαϊκή,είναι γερμανική. Αρκεί να δούμε τι έχεισκαρφιστεί τελευταία ο Σόιμπλε, πουέχει ξεκινήσει σταυροφορία κατά τηςαριστερής ελληνικής κυβέρνησης, ηοποία γι’ αυτόν συνιστά πραγματικό κίν-δυνο διαρκείας για τη ∆ύση. Τα ταμείαιδιωτικοποιήσεων επέβαλαν στην Ελ-λάδα να ξεπουλήσει τα χρυσαφικά τηςμέσα σε μια κατάσταση στραγγαλισμού,όπως έγινε με την εταιρία Τρόιχαντ, πουεπέτρεψε τις μεγάλες επιχειρήσεις νακαταληστεύσουν την περιουσία τηςπρώην Λαοκρατικής ∆ημοκρατίας τηςΓερμανίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας επιστρέφονταςστην Αθήνα με το πιστόλι στον κρόταφο,

έχει την αποστολή να ψηφίσει τα μέτρα(που κατ΄ ευφημισμόν ονομάζουμε «με-ταρρυθμίσεις»). Ταυτόχρονα να δεχθείτην επιστροφή της «τρόικας» με ευρύτα-τες αρμοδιότητες, φθάνοντας μέχρι καισε επεμβάσεις στο νομοθετικό έργο τηςελληνικής κυβέρνησης. Ο Β. Σόιμπλε θαήθελε να δει την πτώση της αριστερήςκυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που τόλμησε τηδημοκρατία.

Η καταιγίδα έρχεται

Οι ηγέτες των άλλων δημοκρατικώνχωρών συμπεριφέρθηκαν όπως ο Τσάμ-περλεν το 1938: λίγο πριν από τον πό-λεμο έλπιζαν ότι κλείνοντας τα μάτιαδεν θα έβλεπαν την καταιγίδα. Η καται-γίδα όμως ήρθε. Η Ευρώπη ενδεχομένωςδεν άκουσε τον Β. Σόιμπλε, που ανακοί-νωσε την πρόθεσή του να επιβάλλεινέους κανόνες στην ευρωζώνη, που θατου επιτρέπουν να προσβάλει όλες τιςχώρες που δεν συμμορφώνονται κατάγράμμα στα κριτήρια της δημοσιονομι-κής σταθερότητας. Αυτοί, λοιπόν, πουδεν εμποδίζουν τη Γερμανία να διχάσειτην Ευρώπη, κινδυνεύουν να είναι οιεπόμενοι που θα βρεθούν στη λίστα τουδήμιου αυτού της ευρωπαϊκής συνοχής.

∆εν αρκεί να σφίγγουμε τις γροθιές μαςμε τα χέρια στην τσέπη. Η γερμανοποί-ηση της Ευρώπης δεν είναι πια μακρινόόραμα τρόμου. Έχει ήδη αρχίσει. Αυτοίπου θα μπορούσαν να αλλάξουν κάποιαπράγματα, οι γερμανοί ψηφοφόροι, βρί-σκονται σε μια κατάσταση μακαριότη-τας. Η πολιτική των μίντια έχει υποβάλ-λει στους γερμανούς ψηφοφόρους τηνιδέα ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη μπο-ρεί να βάλει σε κίνδυνο τις μικρές τουςανέσεις.

Η μεγάλη πλάνη του δίδυμου Μέρκελ–Σόιμπλε είναι ότι αγνοούν πως η συμπε-ριφορά τους θα έχει διαλυτικό αποτέλε-σμα. Η βία που ασκήθηκε στην Ελλάδακαι τις άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπηςθα οδηγήσει στην εμφάνιση ακραίων κι-νημάτων όλο και πιο μαχητικών. Η ανά-ληψη της εξουσίας από τους ευρωπαϊ-κούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούςστην Ελλάδα είναι ένα πραξικόπημαχωρίς προηγούμενο, δεν θα παραμείνειχωρίς απάντηση. Η ιστορία διδάσκει ότιοι άνθρωποι που δεν έχουν τίποτα να χά-σουν, ριζοσπαστικοποιούνται. Όχι βέ-βαια υπέρ της Ευρώπης, αλλά κατά τηςΕυρώπης και αυτών που τους ταπείνω-σαν.

Η Ευρώπητων «κακότροπων γέρων»

Οι θεσμοί της Ευρώπης που εκφρά-ζουν την αυτοικανοποίησή τους για την«επιτυχία» τους στις «διαπραγματεύ-σεις», κινδυνεύουν να είναι η έκπληξητου αύριο. Ανατρέποντας την κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ και τοποθετώντας τον αντικατα-στάτη του Σαμαρά εκ νέου στην κυβέρ-νηση, έναν από τους βασικούς υπέυθυ-νους για την κρίση στη χώρα, η Ευρώπηχάνει τον έλεγχο και δημιουργεί εχ-θρούς. Το επόμενο βήμα ποιο θα είναι;Να στείλει στρατό στην Ελλάδα, τηνΠορτογαλία, την Ισπανία; Ήρθε η ώρανα μπει τέρμα σ’ αυτή την Ευρώπη τωνκακότροπων γέρων που ευχαριστιούνταιμε την ταπείνωση των πιο αδύναμων,που είναι θύματα ενός διεφθαρμένου συ-στήματος.

Ενός συστήματος που φθάνει ακόμανα οργανώνει «πραξικόπημα» σε μια ευ-ρωπαϊκή χώρα κατά μιας κυβέρνησηςδημοκρατικά εκλεγμένης. Κανείς δεν θαπρέπει να νιώσει έκπληξη όταν η αντί-σταση ενάντια σ’ αυτό το σύστημα θαγίνει μαχητική, είναι έντονη, ριζοσπα-στική και εξίσου βίαιη με την κατα-στροφή που υφίσταται η Ελλάδα.

Να μην γίνειο ΣΥΡΙΖΑαριστερήπαρένθεσηγια την Ελλάδακαι την Ευρώπη

∆ήλωση της ΚλεμαντίνΟντέν εκπροσώπου τουΑριστερού ΜετώπουΓαλλίας

ΟΑλέξης Τσίπρας απέφυγενα πάρει θέση υπέρ τηςεξόδου από την

ευρωζώνη εν ψυχρώ, που θαοδηγούσε τη χώρα σε ακόμαχειρότερη ανθρωπιστική κρίση.Ταυτόχρονα, εμμένει στηνολοκλήρωση τωνδιαπραγματεύσεων, όσοδύσκολες και αν είναι, γιατίαφορούν την απομείωση τουχρέους και τη χρηματοδότησητης χώρας. Ο Αλ. Τσίπρας απότο βήμα της Βουλής τόνισε ότιδεν πρόκειται να εγκαταλείψειτην προσπάθεια και τον αγώναγια τις λαϊκές τάξεις. Να μηναποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ μιααριστερή παρένθεση όχι μόνογια την Ελλάδα αλλά και τηνΕυρωπαϊκή Αριστερά. Η ιστορίαδεν έχει συνεπώς τελειώσει. Ηδιάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ πουορισμένοι φοβούνται, δεν θαπρέπει να αποβεί μοιραία. Θααποτελέσει ευχάριστη έκπληξηγια την τρόικα (…) Το ερώτημαπου τίθεται σ΄ όλες τιςεναλλακτικές δυνάμεις τηςαριστεράς, της οικολογίας, τωνκινημάτων είναι κατά πόσομπορούν να εφαρμόσουν τηνπολιτική τους στην ευρωζώνη.Με τα γεγονότα στην Ελλάδαζούμε μια ιστορική καμπή. ∆ενμπορούμε να συνεχίσουμε όπωςπριν, με τα ίδια στρατηγικάεπιχειρήματα. Η κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότιξαφνιάστηκε από τη στάση τωνΓερμανών. Το πέρασμα σε μιαάλλη κοινωνική και οικονομικήλογική δεν μπορεί να εξελιχθείσ΄ένα ήρεμο και ελεγχόμενο απότην αστυνομία πλαίσιο.Πρόκειται για κοινωνική καιπολιτική σύγκρουση σε ανώτεροεπίπεδο, για να μετακινηθούν οιγραμμές (...)Η προσπάθεια για ένασυμβιβασμό που στηρίζεται σεευρύτερη λαϊκή στήριξη,προσέκρουσε σε μια ανήκουστηβία των αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ.Αυτό σημαίνει πως οι δυνάμειςπου παλεύουν κατά τηςλιτότητας θα πρέπει να είναιενωμένες. Όσο εκφράζεται οκαθένας μόνος του τόσο θαείμαστε πιο ευάλωτοι. Η ιστορική μας ευθύνη είναι ν’ανοίξουμε τη συζήτηση μεειλικρίνεια και ταπεινοφροσύνηχωρίς ανώφελες επιθέσεις καικατηγορίες περί προδοσίας. Μεπνεύμα ενότητας καισυνεργασίας. Έχουμε ακόμα τηνανάγκη να ενισχύσουμε τουςδεσμούς και τις συζητήσειςανάμεσα στα κριτικά ρεύματα σεδιάφορες χώρες της Ευρώπης.Αυτή η κοινή αντίληψη είναιαναγκαίος όρος για τηδιεύρυνση και την ενίσχυση τηςικανότητάς μας να νικήσουμε.

Κ Μ.

Το γερμανικό πραξικόπημα

Κανείς δεν θα πρέ-πει να νιώσει έκ-πληξη όταν η αντί-σταση ενάντια σ’αυτό το σύστημα θαγίνει μαχητική, είναιέντονη, ριζοσπα-στική και εξίσουβίαιη με την κατα-στροφή που υφίστα-ται η Ελλάδα.

Στιγμιότυποαπό την άφιξητων ναζιστώνστη Θεσσαλο-

νίκη

1144 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Τις τελευταίες εβδομάδες, το ενδιαφέρον τουξένου κοινού για τις εξελίξεις στις διαπραγμα-τεύσεις ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και τους

δανειστές, αυξήθηκε κατακόρυφα και φάνηκε από τηνέντονη παραγωγή άρθρων, τα εντιτόριαλς και τα αφιε-ρωμένα πρωτοσέλιδα γνωστών εφημερίδων του εξω-τερικού, όπως η «Guardian» και η «Liberation». ∆ικαίως,το ζήτημα του ελληνικού χρέους και η ανυποχώρητηστάση της γερμανικής κυβέρνησης αποτελούν σημαν-τικές ειδήσεις, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε διεθνέςεπίπεδο. Αποκαλύπτουν, άλλωστε, τις σαθρές βάσειςτου ευρωπαϊκού οικοδομήματος, καταρρίπτοντας τιςιδέες περί αλληλεγγύης και ενισχύοντας την εικόνατης γερμανικής ηγεμονίας. Πιο πιθανή από ποτέ, δια-φαίνεται μελλοντικά και η κατάρρευση της ευρωζώ-νης, τώρα που η περίπτωση της Ελλάδας αποδεικνύειτις ρωγμές του συστήματος, που βασίζεται μόνο στοκοινό νόμισμα, αλλά δεν μοιράζεται τίποτα άλλο.

Ενδιαφέρουσες είναι οι γνώμες που διατυπώνονταιστα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία ασχο-λούνται με εκτενέστατα άρθρα και συνεχή ενημέρωσηγια τις εξελίξεις στην χώρα μας και στην πλειοψηφίατους τάσσονται υπέρ της Ελλάδας, ακολουθώντας τηγραμμή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής πουεπιθυμεί να καταστεί βιώσιμο το χρέος και να παρα-μείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Το «Politico» αναφέ-

ρει χαρακτηριστικά ότι δεν υπάρχει συμφωνία. «Είναιμια σειρά τιμωρητικών και ταπεινωτικών υπαγορεύ-σεων από τους δανειστές, που η Ελλάδα πρέπει να ψη-φίσει μέχρι την Τετάρτη, αλλιώς να αποχωρήσει προ-σωρινά από την Ευρωζώνη». Ενώ το «Foreign policy»υπογραμμίζει το ηθικό χρέος που έχει η Γερμανία απέ-ναντι στην Ελλάδα.

Πλέον, και οι παραδοσιακά συντηρητικές εφημερίδεςυποστηρίζουν τα δίκαια αιτήματα της ελληνικής πλευ-ράς απέναντι στην παράνοια της γερμανικής ηγεμονίας.Ακόμη και οι «Financial Times» θεωρούν μικροπρέπειατης Γερμανίας να μη συναινέσει στη διαγραφή μέρουςτου χρέους, τονίζοντας ότι «με τη σύντομη παύση τηςλιτότητας το 2014, η οικονομία μπόρεσε, έστω και λίγο,να επιστρέψει στην ανάπτυξη, αλλά με τα τωρινά μέτραδεν πρόκειται να ανακάμψει». Οι περισσότεροι αναλυ-τές προειδοποιούν ότι η συμφωνία δεν περιλαμβάνειεφικτές προτάσεις και σύντομα θα αποδειχθεί ότι ακο-λουθείται μια λανθασμένη τακτική.

Μελανές περιγραφές της συμφωνίας

Με τη σειρά τους και τα γερμανικά μέσα ενημέρω-σης δεν παρέλειψαν να εκφράσουν απόψεις. Το περιο-δικό «Der Spiegel» επικρίνει την πολιτική της Μέρκελ,γράφοντας ότι «μέσα σε ένα σαββατοκύριακο, η γερμα-νική κυβέρνηση κατέστρεψε πολλές δεκαετίες διπλω-ματίας». Με μελανά χρώματα αποδίδει τη συμφωνίαπου εκπορεύτηκε από τη γραμμή Μέρκελ και Σόιμπλε,χρησιμοποιώντας τους χαρακτηρισμούς «ταπείνωση»και «τιμωρία», ενώ ως «φρικαλεότητες» χαρακτήρισετη λίστα με τις απαιτήσεις.

Μετά τις πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλ-λες, η γαλλική «Liberation» κυκλοφόρησε με τη φιγούρατης Άνγκελα Μέρκελ στο εξώφυλλό της, με τίτλο: «Τιπαιχνίδι παίζει η Γερμανία;». Η εφημερίδα έχει ασχο-

ληθεί πολλές φορές τους τελευταίους μήνες με την οι-κονομική ασφυξία που έχει επιβάλλει η Ευρώπη στηνΕλλάδα, αφιερώνοντας αρκετό χώρο σε απόψεις αρ-κετά προοδευτικές και χωρίς να διστάζει να αποκαλέ-σει «ηλιθιωδώς σκληρή» τη μεταχείριση της Ελλάδαςαπό τους πιστωτές. Στις 14 Ιουλίου, σχολίασε την κα-τάσταση με τον πολύ εύγλωττο τίτλο της, «Ελλάδα, ηεθνική ήττα». Ενώ η «Le Monde» συνεχίζει στο ίδιο μο-τίβο, κρίνοντας το ελληνικό πρόγραμμα ως μη ρεαλι-στικό και ριψοκίνδυνο. Ο Gabriel Sterne, οικονομολό-γος στην «Oxford Economics» και πρώην εργαζόμενοςστο ∆ΝΤ, δήλωσε απαισιόδοξος καθώς πιστεύει ότι ταμέτρα αυτά θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ελλη-νική οικονομία. Μάλιστα, αναφέρθηκε και στην ανοχήτου ελληνικού λαού που έχει εξασθενήσει τα τελευ-ταία έξι χρόνια και αναγνωρίζοντας ότι δύσκολα θαδεχθεί να κάνει νέες θυσίες.

Όλγα Βερελή

∆ιεθνές ενδιαφέροντων μέσων γιατην ελληνική κρίση

«Ηελληνική τραγωδία δεν ξε-κίνησε το 2010. Ξεκίνησεόταν γερμανικά, γαλλικά

και αμερικανικά οικονομικά ιδρύματακαι υπερεθνικές εταιρείες άρχισαν νααποκομίζουν κέρδη από τα ανίκανα καιδιεφθαρμένα ελληνικά υπουργικά συμ-βούλια και τους εύπιστους Έλληνες»,δήλωσε πρόσφατα στη σλοβακική εφη-μερίδα «Πράβδα», η Μπριγκίτα Σμογ-κνέροβα, υπουργός Οικονομικών τηςχώρας την περίοδο 1998-2002.

Αντίθετα, η τωρινή κυβέρνηση, μεπρωθυπουργό το σοσιαλδημοκράτηΡόμπερτ Φίτσο, από την αρχή των δια-πραγματεύσεων, έχει κρατήσει ιδιαί-τερα σκληρή στάση απέναντι στη χώραμας και την ελληνική κυβέρνηση. Στις12 Ιουλίου, λίγο πριν την επίτευξη τηςσυμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής, οΦίτσο δήλωσε: «Οι Έλληνες τα έκανανόλα αυτά μόνοι τους στον εαυτό τους.Η Σλοβακία πέρασε τη διαδικασία οδυ-νηρών μεταρρυθμίσεων και ακόμη καιη κυβέρνησή μου έπρεπε να πάρει δύ-σκολες αποφάσεις. Κανείς δεν μαςέδωσε τίποτα χωρίς αντάλλαγμα, αλλάκαταφέραμε να βάλουμε τα δημόσια οι-κονομικά σε τάξη και έχουμε χαμηλόδημόσιο χρέος και υγιείς τράπεζες. Ανη Σλοβακία κατάφερε να το επιτύχειαυτό, η Ελλάδα μπορεί επίσης να τοκάνει».

Από την πλευρά του ο υπουργός Οι-κονομικών της Σλοβακίας, Πέτερ Καζί-μιρ, δέχτηκε θετικά τη ψήφιση του νο-μοσχεδίου για τα προαπαιτούμενα τηςσυμφωνίας από το ελληνικό κοινοβού-λιο. Χαρακτήρισε, όμως, τη ψήφισητου νομοσχεδίου το ευκολότερο κομ-μάτι της συμφωνίας, εκφράζοντας αμ-φιβολίες για την ικανότητα υλοποί-ησης των μέτρων από την κυβέρνηση,λόγω απώλειας της κυβερνητικής πλει-οψηφίας κατά τη διάρκεια της ψηφο-

φορίας.

Προκλητικές δηλώσεις

Προηγουμένως, μια ανάρτησή τουστο twίtter, λίγο μετά την ανακοίνωσητης συμφωνίας, προκάλεσε την έντονηαντίδραση των χρηστών. Συγκεκρι-μένα, ο Καζίμιρ έγραψε: «Ο συμβιβα-σμός στον οποίο φτάσαμε το πρωί γιατην Ελλάδα είναι σκληρός για τηνΑθήνα, επειδή είναι αποτέλεσμα της«Ελληνικής Άνοιξης»». Εξαιτίας τουμεγάλου αριθμού αντιδράσεων, ο σλο-βάκος υπουργός Οικονομικών αναγκά-στηκε να αποσύρει τη συγκεκριμένηανάρτηση.

∆εν ήταν, όμως, η πρώτη φορά πουκράτησε προκλητική στάση απέναντιστην Ελλάδα. Με άλλη ανάρτησή τουστο twitter είχε απειλήσει την Ελλάδαμε έξοδο από την ευρωζώνη, σε περί-πτωση επικράτησης του «όχι» στο δη-

μοψήφισμα: «Φοβάμαι ότι οι ελληνι-κές τράπεζες δεν θα ξανανοίξουν μεευρώ σε περίπτωση που το δημοψήφι-σμα καταλήξει με επικράτηση του όχι».

Η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκρατι-κού SMER δεν είναι η πρώτη η οποίακρατά σκληρή στάση απέναντι στην Ελ-λάδα. Το 2010 η κυβέρνηση συνασπι-σμού τεσσάρων κομμάτων, με πρωθυ-πουργό την Ιβέτα Ραντίκοβα, αποφά-σισε η Σλοβακία να μην καταβάλλει τομερίδιο ( 800 εκατομμύρια ευρώ), πουτης αναλογούσε ως συνεισφορά στοπακέτο διάσωσης για την Ελλάδα. «Οιπιο υπεύθυνες, φτωχότερες χώρες δενπρέπει να διαθέτουν χρήματα για τις λι-γότερο υπεύθυνες, τις πλουσιότερες»είχε δηλώσει.

Οι μύθοι της ελληνικής κρίσης

∆ιαφορετική στάση απέναντι στηνΕλλάδα φαίνεται να κρατά το, μικρής

εκλογικής απήχησης, ΚομμουνιστικόΚόμμα Σλοβακίας. Ο πρόεδρος του,Τζόζεφ Χρίντλισκα, είχε υποδεχτεί θε-τικά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσμα-τος στην Ελλάδα, κάνοντας λόγο γιααπόρριψη από τους Έλληνες των νεο-φιλελεύθερων πειραμάτων που επι-βάλλονται από τους ηγέτες της ΕΕ καιτου ∆ΝΤ. Ο ίδιος τόνιζε ότι δεν είναιαλήθεια πως η Ελλάδα ανήκει στιςπλούσιες χώρες της Ευρώπης, έχονταςυποστεί μια στρατιωτική δικτατορίακαι χρόνια πειραματισμών από δεξιέςκαι κεντρώες κυβερνήσεις.

Η Μπριγκίτα Σμογκνέροβα από τηνπλευρά της, στις δηλώσεις της στην«Πράβδα», αναφέρθηκε σε μύθους πουέχουν εξαπλωθεί στη Σλοβακία και στηΓερμανία για την Ελλάδα. Συγκεκρι-μένα, ανέφερε: «Υποτίθεται, ότι οι Έλ-ληνες είναι τεμπέληδες, αλλά έχουναπό τα σκληρότερα εβδομαδιαία ωρά-ρια εργασίας. Η μέση σύνταξη είναιυψηλότερη από της Σλοβακίας, αλλά45% των συνταξιούχων ζει στα όρια τηςφτώχειας. Ο δείκτης της ανεργίας ξε-περνά το 25%».

Η σκληρή στάση των σλοβακικών κυ-βερνήσεων απέναντι στην Ελλάδα τηντελευταία πενταετία, μοιάζει να συνδέ-εται με τη στάση της κοινής γνώμηςστο θέμα. Ωστόσο, δεν μπορεί νααγνοηθεί το γεγονός ότι η Γερμανίααποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικόεταίρο της Σλοβακίας στην ευρωζώνη.Το 22% των εξαγωγών της Σλοβακίαςκατευθύνεται στη Γερμανία, έναντιμόλις 0,3% στην Ελλάδα. Επίσης, σύμ-φωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το19% των εισαγόμενων προϊόντων προ-έρχεται από τη Γερμανία.

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Σλοβακία: Πέντε χρόνια σκληρήςστάσης απέναντι στην Ελλάδα

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 1155∆ΙΕΘΝΗ

Το κίνημα αλληλεγγύης στον ελληνικό λαό είναιμαζικό και πολύπλευρο σε πολλές πόλεις τουισπανικού κράτους και διοργάνωσε διαδηλώσεις

κυρίως κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων,αλλά και μετά την επίτευξη της οδυνηρής συμφωνίας.

Τα γεράκια είχαν και απώλειες

Ειδικότερα, το ηγετικό συλλογικό όργανο του Ποδέ-μος απορρίπτει κατηγορηματικά τη συμφωνία πουεπέβαλε το Γιουρογκρούπ στην Ελλάδα, ενώ ο Π. Ιγ-κλέσιας, σε συνέντευξη στην ΕL PAIS (14/7/2015) δη-λώνει: «δεν μου αρέσει καθόλου η συμφωνία και είμαισίγουρος ότι δεν αρέσει ούτε στον Αλέξη Τσίπρα ούτεστον ΣΥΡΙΖΑ (...) Παρόλα αυτά, τα γεράκια έχασαν με-ρικά από τα φτερά τους στη διαδρομή των διαπραγμα-τεύσεων (...) τα γεράκια της Μέρκελ και της Τρόικαςδεν κατάφεραν να πετύχουν όλους τους στόχους τους:δεν κατάφεραν να ανατρέψουν την κυβέρνηση του ΣΥ-ΡΙΖΑ κα ο Σόιμπλε δεν απέκτησε σαν τρόπαιο το κε-φάλι του Τσίπρα. Είναι πλέον φανερό ότι στην Ευρώπηβρισκόμαστε στο ιστορικό σταυροδρόμι ∆ημοκρατία ήΒαρβαρότητα. Εμείς θα αγωνιστούμε για τη δημοκρα-τία». Χαρακτηριστικό είναι το δημόσιο μήνυμα πουέστειλε ο Π. Ιγκλέσιας: «Αλέξη, περίμενε. Ερχόμαστε

και θα είμαστε πιο δυνατοί».

Το θράσος του δημοψηφίσματοςκαι η τιμωρία

Ο γ. συντονιστής της Ενωμένης Αριστεράς ΚάγιοΛάρα θεωρεί υπεύθυνη για τη σκληρή συμφωνία τηνΕυρωπαϊκή Ένωση που ήθελε να πληρώσει ο ελληνι-κός λαός την αυθάδεια του Α. Τσίπρα να διενεργήσειδημοψήφισμα, να ασκήσει δηλαδή ο ελληνικός λαόςένα δημοκρατικό δικαίωμα. Επίσης, καταγγέλλει ότι ηΕΕ ήθελε ταυτόχρονα να στείλει προειδοποιητικό μή-νυμα προς τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε και κυρίωςτης Νότιας Ευρώπης.

Ο Αλμπέρο Γκαρθόν, εξάλλου, προειδοποίησε τονΡαχόι ότι η συμφωνία που επιβλήθηκε εκβιαστικάστην Ελλάδα είναι η αρχή του τέλους της Ε.Ε καιάσκησε σκληρή κριτική για τη συμμαχία του με εκεί-νες τις δυνάμεις που αναζητούν την ταπείνωση καιτην παραδειγματική τιμωρία μιας ανυπότακτης κυ-

βέρνησης. Τα σχετικά δημοσιεύματα και άρθρα είναιπολλά στον ισπανικό τύπο. Όλα σχεδόν συγκλίνουνστον ωμό εκβιασμό ακόμα και τρομοκρατία που ασκή-θηκε στον Α. Τσίπρα και ότι τις κρίσιμες ώρες στη Σύ-νοδο Κορυφής, ήταν ουσιαστικά μόνος.

Ο «τραυματισμένος» ΣΥΡΙΖΑ

Η ψηφοφορία στην Βουλή την περασμένη βδομάδακαι το σοβαρό πλέον πρόβλημα που αντιμετωπίζει οΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση και ως κόμμα απασχολούν όλασχεδόν τα γνωστά ΜΜΕ. Ωστόσο, δεν έχουν υπάρξειακόμα τοποθετήσεις ούτε από την κυβέρνηση ούτεαπό κόμματα/οργανώσεις της αριστεράς. Είναι ακόμανωρίς για να εκτιμηθούν οι ενδεχόμενες συνέπειεςτης οδυνηρής συμφωνίας και της δύσκολης κατάστα-σης στην οποία βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ στους πολιτικούςσυσχετισμούς της Ισπανίας, εν όψει μάλιστα τωνεκλογών.

Γεωργία Ντούσια

Οι διεργασίες για τις βουλευτι-κές εκλογές του Νοέμβρη στοισπανικό κράτος έχουν ήδη ξε-

κινήσει. Οι διαδικασίες κατάρτισηςτων προτάσεων του Ποδέμος σχετικάμε ενωτικά ψηφοδέλτια της Αριστεράςκαι των Κινημάτων για το Κοινοβού-λιο, τη Γερουσία και τον-την υποψή-φιο-α επικεφαλής - πρωθυπουργόέχουν προχωρήσει και τις αμέσως επό-μενες ημέρες θα τεθούν στην κρίση(ψηφοφορία) των ήδη 370.0000 «συμ-παθούντων», αλλά και όσων νέων εγ-γράφηκαν ηλεκτρονικά μέχρι την πε-ρασμένη Πέμπτη. Οι προκριματικέςαυτές εκλογές δεν έχουν απολύτως δε-σμευτικό χαρακτήρα, αφού δεν έχουνακόμα καρποφορήσει οι συζητήσεις -με την Ενωμένη Αριστερά (Ε.Α - Ιθ-κέρδα Ουνίδα) κατά κύριο λόγο - σχε-τικά με τα χαρακτηριστικά του ενωτι-κού εγχειρήματος.

Παλεύοντας την ενότητα

Το πρόβλημα εντοπίζεται στην αμε-τακίνητη άποψη της ηγεσίας του Πο-δέμος να λάβει μέρος στις πρώτες γιααυτό το κόμμα εθνικές εκλογές με τοτίτλο και τα σύμβολα του. Από τηνάλλη, η Ε.Α αρνείται τη συμμετοχή τηςσε ψηφοδέλτια κάτω από την ομπρέλατου Ποδέμος και διεκδικεί τη διακριτήπαρουσία της ως κόμματος σε περί-πτωση συμμαχικού σχήματος με αυτότο κόμμα.

Το αδιέξοδο επιχειρεί να επιλύσειμια νέα πρωτοβουλία πολιτών, «Τώρααπό κοινού», που καλεί να ακολουθη-θεί και στις βουλευτικές εκλογές τοπετυχημένο και νικηφόρο ενωτικό πα-ράδειγμα στους δήμους της Βαρκελώ-νης, Μαδρίτης, Κάντιθ και στη περιφέ-ρεια της Θαραγκόθα. Στην πρωτοβου-

λία αυτή συμμετέχουν γνωστά μέλητου Ποδέμος, της Ε.Α και κοινωνικώνκινημάτων. Η αποδοχή μιας τέτοιαςπρότασης από το Ποδέμος είναι δύ-σκολη απόφαση, αφού συνεπάγεταιότι επικεφαλής του εκλογικού σχήμα-τος δεν θα είναι ο Πάμπλο Ιγκλέσιας,αλλά άλλο άτομο κοινής αποδοχής.

∆ημόσιο –Ιδιωτικό χρέος

Κεντρικό προγραμματικό στοιχείοτου Ποδέμος ήταν η διεκδίκηση ανα-διάρθρωσης του δημόσιου χρέους*. Ηθέση αυτή άρχισε να διαφοροποιείταιμετά τις δημοτικές- περιφερειακέςεκλογές και λίγες μέρες πριν(14/7/2015) ο Νάτσο Αλβαρέθ, υπεύθυ-νος για την Οικονομική Πολιτική ανα-κοίνωσε τη νέα θέση του κόμματος:«δεν πιστεύουμε ότι αυτήν τη στιγμήαυτό που χρειάζεται η Ισπανία είναι ηαναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους

που προωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ για την Ελλάδα.Προτεραιότητα για μας αποτελεί ηαναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέουςκαι ειδικότερα του χρέους των νοικο-κυριών στις τράπεζες /πιστωτικά ιδρύ-ματα από ενυπόθηκα δάνεια».

Η πιθανότερη ερμηνεία της πιο πάνωμετατόπισης του Ποδέμος είναι ότιαυτή συνδέεται με τη λαίλαπα τωνεξώσεων που πλήττει χιλιάδες άτομα/οικογένειες που ενώ χάνουν το σπίτιτους, το χρέος τους εξακολουθεί ναείναι απαιτητό. Τον τελευταίο τουλά-χιστον χρόνιο, οι εξώσεις εκτελούνταιμε τη συνδρομή δυνάμεων της Αντι-τρομοκρατικής! Επιπρόσθετα, η προ-στασία των πολιτών από τις εξώσειςήταν κεντρική προεκλογική δέσμευσητων ενωτικών ψηφοδελτίων της Αρι-στεράς και των κινημάτων στους δή-μους και τις περιφέρειες. Ήδη, οι δύονέες δημαρχίνες της Βαρκελώνης καιΜαδρίτης προσπαθούν να έλθουν σε

συμφωνία με Τράπεζες για περιορισμότουλάχιστον των εξώσεων. Παρόλααυτά, η αλλαγή θέσης έχει σε έναβαθμό επηρεαστεί από τις σχετικέςεξελίξεις στην Ελλάδα.

Το ∆ημόσιο χρέος της Ισπανίας ωςποσοστό του ΑΕΠ , σύμφωνα με ταπλέον πρόσφατα επίσημα στοιχεία(Μάης 2015), καταγράφει αυξητικούςρυθμούς σε σχέση με τα αντίστοιχαστοιχεία προηγούμενων ετών καιέφτασε σε επίπεδα ρεκορ: 97,4% τουΑΕΠ και 1,04 τρις. €. Εκτιμάται (Moo-dy’s) ότι το το 2016 θα ξεπεράσει το100% του ΑΕΠ. Παρόλα αυτά, παραμέ-νει ως ποσοστό χαμηλότερο από το αν-τίστοιχο της Ιταλίας, Πορτογαλίας καιΙρλανδίας.

Γ. Ντ.

Η ισπανική αριστεράστο πλευρότης Ελλάδας“Στήριξη του ελληνικού λαούκαι της κυβέρνησής του απέ-ναντι στους μαφιόζους”

ΙΣΠΑΝΙΑ

Στην τελική ευθεία για τις εκλογές

∆εν έχουν ακόμα καρποφορήσει οι συζητήσεις - με την Ενωμένη Αριστερά (Ε.Α -Ιθκέρδα Ουνίδα) κατά κύριο λόγο - σχετικά με τα χαρακτηριστικά του ενωτικούεγχειρήματος.

Οι δια δι κα σίες κα τάρ τι -σης των προ τά σεωντου Πο δέ μος σχε τι κάμε ε νω τι κά ψη φο δέλ τιατης Αρι στε ράς και τωνΚι νη μά των έ χουν προ -χω ρή σει και τις α μέ -σως ε πό με νες η μέ ρεςθα τε θούν στην κρί σητων ή δη 370.0000 “συ -μπα θού ντω ν”.

1166 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015∆ΙΕΘΝΗ

Πολλές συγκλίσεις και αντι-κρουόμενες εκτιμήσεις εκφρά-ζονται μετά τη συμφωνία, που

υπογράφτηκε στη Βιέννη ύστερα απόεξαντλητικές διαπραγματεύσεις τωνέξι διεθνών μεσολαβητών (ΗΠΑ,Ρωσία, Λαϊκή ∆ημοκρατία Κίνας, Με-γάλη Βρετανία και Γερμανία) και τουΙράν. Σ’ αυτήν προβλέπεται μείωση τουιρανικού πυρηνικού προγράμματος, μεαντάλλαγμα τη σταδιακή άρση των κυ-ρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Τε-χεράνη από τον ΟΗΕ. Η εξέλιξη αυτήθα δημιουργήσει νέες ανακατατάξειςστο παγκόσμιο σκηνικό, γιατί το Ιράνθα επανακάμψει ως ένας από τους με-γαλύτερους παίχτες στην αγορά υδρο-γονανθράκων.

Ο μηχανισμός για την άρση των κυ-ρώσεων, σύμφωνα με διπλωματικέςπηγές, είχε πρακτικά εγκριθεί πριν τηνέναρξη των συνομιλιών, αλλά οι «έξι» -και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ- ήθελαν να εξα-σφαλίσουν όσο γίνεται περισσότεραπριν την οριστική συμφωνία. Σύμφωναμε το σχήμα αυτό, μετά την οριστικήσυμφωνία των δύο πλευρών θα ακο-λουθούσε απόφαση του ΣυμβουλίουΑσφαλείας του ΟΗΕ για άρση των κυ-ρώσεων εναντίον του Ιράν για 10 χρό-νια αρχικά. Αν κατά τη διάρκεια διαπι-στωθεί ότι η Τεχεράνη παραβιάζει μο-νομερώς τους όρους της συμφωνίας,τότε έστω και μία χώρα (όλες πλην τηςΓερμανίας είναι μέλη του ΣυμβουλίουΑσφαλείας του ΟΗΕ) μπορεί να προ-βάλει βέτο και να επανέλθουν οι κυρώ-σεις. Σ’ αυτό το σημείο η ρώσικηπλευρά αντέδρασε, δηλώνοντας, ότιπαρόμοια μέτρα μπορούν να δημιουρ-γήσουν το αντίθετο αποτέλεσμα καισυμπλήρωσε ότι κάτι τέτοιο θα μπο-ρούσε να ισχύσει μόνο σε ακραία περί-πτωση.

Ύστερα από 20 χρόνιαδιαπραγματεύσεων

Ως καταληκτική ημερομηνία τωνδιαπραγματεύσεων είχε οριστεί η 30ήΙούνη, αλλά οι δύο πλευρές δεν κατόρ-θωσαν να καταλήξουν σε συμφωνία.∆ιαφορετικές εκτιμήσεις υπήρχαν καιστο εσωτερικό των «έξι», ιδιαίτερα εκ

μέρους της Λαϊκής ∆ημοκρατίας Κίναςκαι της Ρωσίας. ∆όθηκε νέα προθεσμίαγια την 7η Ιούλη. Στις 6 Ιουλίου οιυπουργοί Εξωτερικών του Ιράν και τωνέξι μεσολαβητών επανήλθαν στο τρα-πέζι των διαπραγματεύσεων στην αυ-στριακή πρωτεύουσα. Στα 11 χρόνιατων διαπραγματεύσεων ποτέ οι δύοπλευρές δεν ήρθαν τόσο κοντά, κατάγενική ομολογία. Η Ρωσία υποστήριξεότι έχει συμφωνηθεί το 91% του τελι-κού ανακοινωθέντος. Σ’ αυτό συμφώ-νησε και η κινέζικη πλευρά. Ο υπουρ-γός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζων Κέρριδήλωσε ότι σε περίπτωση που δεν κα-τέληγαν σε κοινό ανακοινωθέν μέχριτην 7η Ιούλη θα εγκατέλειπαν τις δια-πραγματεύσεις. Ήθελε να προλάβει νακαταθέσει το κείμενο της συμφωνίαςστο Κογκρέσο μέχρι την 9η Ιούλη γιανα πειστούν αυτοί που είναι αντίθετοιστην άρση των κυρώσεων, ιδιαίτερααπό την πλευρά των ρεπουμπλικάνων.

Παρ’ όλα αυτά, ο υπουργός Εξωτερι-κών του Ιράν Τζαβάντ Ζαφίρ ζήτησεπαράταση δύο ημερών γιατί, όπως δή-λωσε, υπήρχαν ακόμη σοβαρές ενστά-σεις για κάποιες από τις διατυπώσεις.Το τελικό κείμενο της συμφωνίας (80σελίδες) υπογράφτηκε μεταξύ των«έξι» και του Ιράν στις 14 Ιουλίου.Προβλέπεται άρση των πολύχρονωνκυρώσεων, χωρίς να περιλαμβάνεται ηάρση των εισαγωγών εξοπλισμού γιατα επόμενα πέντε χρόνια. Το Ιράν υπο-χρεώνεται να περιορίσει αισθητά τοπυρηνικό του πρόγραμμα. Ο συνολικόςχρόνος των διαπραγματεύσεων ήτανπάνω από 20 χρόνια. Πολλές φορές οιδύο πλευρές ήρθαν πολύ κοντά, αλλάστη συνέχεια για κάποιους λόγους απο-μακρύνονταν και δεν κατέληγαν σεσυμφωνία. Η επίτροπος της ΕΕ γιαεξωτερικά θέματα Φεντερίκα Μογκε-ρίνι δήλωσε ότι η συμφωνία «μπορεί ναανοίξει νέα σελίδα στις διεθνείς σχέ-σεις και είναι σύμβολο ελπίδας γιαόλον τον κόσμο»

Κίνηση πολιτικής σημασίας

Το Ιράν θα πρέπει να μειώσει τα επί-πεδα εμπλουτισμού του ουρανίου στιςπυρηνικές του εγκαταστάσεις μέχρι ταασφαλή επίπεδα, όχι πάνω από 5%. Τα

υπάρχοντα αποθέματα εμπλουτισμένουουρανίου πάνω από αυτά τα επίπεδαπρέπει να επεξεργαστούν και να φτά-σουν στα συμφωνημένα όρια. Επίσης,θα πρέπει να μειωθούν οι εγκαταστά-σεις φυγοκέντρησης. Οι διαδικασίεςαυτές θα βρίσκονται υπό τον έλεγχοτης ∆ιεθνούς Υπηρεσίας ΑτομικήςΕνέργειας. Σύμφωνα με τη συμφωνία,ο αντιδραστήρας στην πόλη Αράκ δενπρέπει να υπερβαίνει τα 20 MW και ηδυναμικότητά του θα είναι τέτοια πουδεν θα επιτρέπει την παραγωγή πλου-τωνίου για πυρηνικά όπλα. Τα αποθέ-ματα χαμηλού εμπλουτισμένου ουρα-νίου στη διάρκεια των επόμενων 15χρόνων δεν πρέπει να είναι πάνω από300 κιλά. Οι παραπάνω ποσότητες θαπωλούνται στη διεθνή αγορά.

Το Ιράν δεν θα έχει τη δυνατότηταανάπτυξης επιστημονικής έρευνας γιαεπεξεργασία πυρηνικών καυσίμων. Τααποθέματα των πυρηνικών καυσίμωνπου έχει στη διάθεσή του θα δοθούνστη Ρωσία, η οποία θα τα επιστρέψειεπεξεργασμένα στο Ιράν. Η Ρωσία θαπουλάει στο Ιράν φυσικό ουράνιο. Ηκίνηση αυτή έχει πιο πολύ πολιτική ση-μασία παρά οικονομική και αποσκοπείστον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικούπρογράμματος.

Ιρανικά πετρέλαια

Η συμφωνία θα δώσει τη δυνατότηταστο Ιράν να πολλαπλασιάσει τις εξα-γωγές υδρογονανθράκων. Μέχρι τώραμπορεί να εξάγει μικρές ποσότητεςλόγω του εμπάργκο που επιβλήθηκε το2002 από τις ΗΠΑ και την ΕΕ με τηνκατηγορία ότι παράγει πυρηνικά όπλα.Όλο αυτό το διάστημα, σύμφωνα με ει-δικούς, έχει μηνιαίες απώλειες από 4έως 8 δισ. δολάρια. Μέχρι την επιβολήτων κυρώσεων το Ιράν, η Ρωσία και ηΣαουδική Αραβία αποτελούσαν τηντρόικα των μεγαλύτερων εξαγωγικώνχωρών πετρελαίου. Ήδη η κυβέρνησητου Ιράν ανακοίνωσε ότι θα αυξήσειτην εξαγωγή αργού πετρελαίου μέχρι2,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Μετάαπό την ανακοίνωση της συμφωνίαςάρχισε η πτώση της τιμής του αργούπετρελαίου στα χρηματιστήρια τουΛονδίνου και της Νέας Υόρκης. Ειδι-

κότερα, οι μελλοντικές τιμές του πε-τρελαίου Brent για τον Αύγουστο δια-μορφώθηκαν στα 56,7 δολάρια το βα-ρέλι μειωμένες κατά 1,88%.

Σύμφωνα με προγνώσεις ειδικών τοΙράν με την άρση των κυρώσεων θααποτελέσει σοβαρό ανταγωνιστή στηδιεθνή αγορά πετρελαίου, της Ρωσίας,της Σαουδικής Αραβίας, αλλά και τωνΗΠΑ. Βέβαια, ο πρόεδρος Χασάν Ρου-χανί ήταν καθησυχαστικός και δήλωσεότι η αύξηση της εξόρυξης στη χώρατου δεν θα γίνει άμεσα, γιατί χρειάζε-ται εκσυγχρονισμός του πετρελαιοπα-ραγωγικού τομέα. Μετά το εμπάργκο,την ποσόστωση της εξόρυξης του Ιράντην πήρε η Σαουδική Αραβία και θεω-ρείται ότι ο ΟΠΕΚ θα ζητήσει να τηνεπιστρέψει. Αυτό θα έχει ως συνέπειατη μείωση της εξόρυξης της ΣαουδικήςΑραβίας, διαφορετικά θα αυξηθεί ηπροσφορά και θα μειωθούν ακόμη πε-ρισσότερο οι τιμές.

Επίσης, η συμφωνία προβλέπει τηνάρση των κυρώσεων στον τραπεζικότομέα, τις διεθνείς συναλλαγές, τηνασφάλιση των ιρανικών συμβολαίωνκαι την επιστροφή στο σύστημαSWIFT. Θα αποδεσμευτούν λογαρια-σμοί φυσικών και νομικών προσώπωνπου παραμένουν για πολλά χρόνια πα-γωμένοι στα πιστωτικά ιδρύματα τουεξωτερικού.

Αντιδράσεις

Αντιδράσεις για τη συμφωνία υπήρ-ξαν κυρίως από το Ισραήλ. Ο πρωθυ-πουργός Βενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε,ότι το Ιράν έχει στόχο την εξαφάνισητης χώρας του και χαρακτήρισε τη συμ-φωνία «ιστορικό λάθος».Μετά την υπο-γραφή της συμφωνίας το Ιράν θα είναιο «άγνωστος Χ» στις νέες εξισώσειςτων γεωπολιτικών ισορροπιών. Ανα-βαθμίζεται ο ρόλος του στις πέντεηπείρους. Η ∆ύση, η Ρωσία, η Κίνα καιοι άλλοι μικροί ή μεγάλοι παίχτες προ-σπαθούν να πάρουν θέση στο νέο σκη-νικό που διαμορφώνεται μετά την υπο-γραφή της συμφωνίας.

Μιχάλης Ρένεσης

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΙΡΑΝΙΚΟΥ ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το Ιράν «άγνωστος Χ»των νέων ισορροπιών

Σύμφωνα με προ-γνώσεις ειδικών τοΙράν με την άρσητων κυρώσεων θααποτελέσει σοβαρόανταγωνιστή στηδιεθνή αγορά πε-τρελαίου, της Ρω-σίας, της ΣαουδικήςΑραβίας, αλλά καιτων ΗΠΑ.

“Η συμφω-νία των

«έξι» με τοΙραν προ-

βλέπει τηνάρση πολύ-χρονων κυ-ρώσεων γιατα επόμεναπέντε χρό-νια, εφόσοντο Ιραν δια-

κόψει τοπυρηνικότου πρό-γραμμα.

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 1177ΘΕΜΑΤΑ

www.facebook.com/chrlcg/timeline

Η Κί να συ νε χί ζειτην κα τα στο λή

Έντο νες α ντι δρά σειςέ χουν προ κα λέ σει οι

190 συλ λή ψεις α κτι βι στώντων αν θρω πί νων δι καιω μά -των σε διά φο ρες πό λειςτης Κί νας τις τε λευ ταίεςμέ ρες, α πό τους ο ποίους οι11 α ντι με τω πί ζουν ποι νέςπο λυε τούς φυ λά κι σης Τοσχέ διο της κα τα στο λής συ -ντο νί στη κε α πό το υ πουρ -γείο δη μό σιας α σφά λειας,που σύμ φω να με α να κοί νω -σή του προ σπά θη σε να δώ -σει έ να α πο φα σι στι κό χτύ -πη μα σε έ να «ε γκλη μα τι κόσυν δι κά το» που σα μπο τά ρειτην κοι νω νι κή ευη με ρία, ε -νώ δι κη γό ροι υ πε ρά σπι σηςτων κρα του μέ νων κα ταγ -γέλ λουν ό τι στό χος τον κα -θε στώ τος εί ναι ο εκ φο βι σμόςτων α κτι βι στών.

www.pcp.pt

Εκστρα τεία γιαδη μο ψή φι σμα

Εκστρα τεία για την διε -ξα γω γή δη μο ψη φί σμα -

τος με ε ρώ τη μα την πα ρα μο -νή στο ευ ρώ και την ε θνι κο -ποίη ση των τρα πε ζών ξε κί νη -σε πριν λί γες μέ ρες το Κομ -μου νι στι κό Κόμ μα της Πορ το -γα λίας, ε νό ψει των ε κλο γώντου φθι νο πώ ρου. Αφορ μή γιατο δη μο ψή φι σμα ή ταν η σκλη -ρή συμ φω νία που ε πέ βα λαν οιδα νει στές στην ελ λη νι κή κυ -βέρ νη ση, ε νώ ο γε νι κός γραμ -μα τέ ας του κόμ μα τος Τζε ρό -νι μο Ντε Σόου ζα α νέ φε ρε ό τιη πο λι τι κή της Ευ ρω παϊκήςΈνω σης ο δη γεί στην κοι νω νι -κή ε ξα θλίω ση και ε μπο δί ζειτην α νά πτυ ξη της χώ ρας.

www.zoneniner.tumblr.com

Λευ τε ριά στουςκρα τού με νουςμπλό γκε ρς

Με τά α πό μια τε ρά στιαεκ στρα τεία αλ λη λεγ -

γύης, ε δώ και λί γες μέ ρες ηκυ βέρ νη ση της Αι θιο πίας α -πε λευ θέ ρω σε τους πέ ντε α πότους εν νιά πο λι τι κούς κρα -τού με νους μπλό γκε ρς πουκρα τού νται α πό τον Ιού λιοτου 2014 κα τη γο ρού με νοι γιατρο μο κρα τία. Οι κρα τού με νοι,για τους ο ποίους οι δι κη γό ροιτους α να φέ ρουν ό τι συ νε λή -φθη καν χω ρίς α πο δει κτι κάστοι χεία, εί ναι μέ λη της α νε -ξάρ τη της δη μο σιο γρα φι κήςκο λε κτί βας «Zone 9», που δη -μιουρ γή θη κε τον Μάιο του2012 υ πε ρα σπι ζό με νη την ε -λευ θε ρία της έκ φρα σης ως α -πά ντη ση στην κυ βερ νη τι κήπρο πα γάν δα των κυ ρίαρ χωνΜΜΕ.

∆η μή τρης Γκι βί σης[email protected]

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Ο βιολιστής στη στέγηΗταν στα μέσα της δεκαετίας του 70

κι η απόφαση της μετακίνησης στηΘεσσαλονίκη για το Γυμνάσιο είχε

πλέον υλοποιηθεί. Το ασυνήθιστο χωρια-τόπαιδο στην όψη και τον ρυθμό τηςπόλης, ένοιωθε σφίξιμο και δέος μπροστάστις σειρές των μεγάλων πολυκατοικιώνκαι τη διαρκή κίνηση των αυτοκινήτων.Ευτυχώς, η γειτονιά όπου νοίκιασαν σπίτιέμοιαζε με χωριό. Μικρά σπίτια, το πολύδιώροφα, στη βάση του βουνού Σέιχ-Σουπου δέσποζε πάνω από την πόλη, αλάνες,μπαξέδες, ακόμη και κοτέτσια. Οι άνθρω-ποι ήταν απλοί και καταδεκτικοί, όπως ουπέροχος τσαγκάρης-φιλόσοφος μπάρμπαΓιάννης με την σπάνια γνώση και τη σοφίατου λαϊκού ανθρώπου κι η φιλόξενη γυ-ναίκα του κυρά Αλεξάνδρα που είχε μανίαμε την καθαριότητα και επέβαλε σε όποιονέμπαινε στο σπίτι να χρησιμοποιεί τα πα-τάκια του παρκέ! Το σπίτι τους ήταν πάνταξεκλείδωτο και δεχόταν γείτονες για ναδουν τηλεόραση, πάνω στην οποία δέ-σποζε ο μικρός ανδριάντας του Ελευθε-ρίου Βενιζέλου, με το σκουφάκι. Αυτή ηγειτονιά, η Ευαγγελίστρια, ήταν ένας οι-κείος και γνώριμος χώρος που λειτουρ-γούσε ως πλέγμα ψυχολογικής ασφάλειας,παρότι η γειτνίαση με το βουνό αναθέρ-μανε συνεχώς τις κουβέντες για την πρό-σφατη δράση του περιβόητου ∆ράκου τουΣέιχ-Σου. Το πολύβουο κέντρο της πόλης

ήταν γι’ αυτόν εχθρικό και ταυτόχρονα εν-τυπωσιακό και παραμυθένιο. Τον πρώτοκαιρό είχε βρει έναν ασφαλή τρόπο να τοεπισκέπτεται: έπαιρνε το αστικό λεωφο-ρείο της Ευαγγελίστριας από την αφετη-ρία, καθόταν δίπλα στο παράθυρο και χά-ζευε τις βιτρίνες, έκανε όλη την κυκλικήδιαδρομή χωρίς να κατέβει και κατέληγεασφαλής στο τέρμα που συνέπιπτε με τηναφετηρία!

Εκείνη την εποχή έκαναν θραύση τα τζιν“Levis”. Ακριβά παντελόνια καλής ποιότη-τας που όποιος τα φορούσε φάνταζε αρ-κετούς πόντους ψηλότερος! Η τιμή τους,όμως, ήταν απαγορευτική κι έτσι το χω-ριατόπαιδο βρήκε μια πλάγια λύση. Αγό-ρασε ένα πάμφθηνο τζιν βιοτεχνίας, απ’αυτές που ήταν τότε γεμάτη η φτωχομάναΘεσσαλονίκη, ξήλωσε με επιμέλεια ράφτητα διακριτικά ενός παλιού, σκισμένου“Levis” που δεν φορούσε πια ένας φίλοςτου και τα έραψε στο φτηνό παντελόνι.Έτσι, το ταπεινό “Texas” μεταμορφώθηκεσε θαυμαστό “Levis” κάνοντας το παιδί νακαμαρώνει σα γύφτικο σκεπάρνι, έστω κιως ψευδαίσθηση. Κι όταν, αργότερα, κα-τάφερε να αγοράσει, γνήσια πια, ένα σορ-τσάκι “Adidas” κι ένα μπλουζάκι “All Star”έγινε ο ευτυχέστερος άνθρωπος του κό-σμου!

Ότι γνώριζε από κινηματογράφο ανα-φερόταν στις ταινίες που έπαιζε ο πλανό-

διος σινεματζής, κάθε Πέμπτη στο καφε-νείο του χωριού, κυρίως ελληνικά μελό μετον Νίκο Ξανθόπουλο και την ΜάρθαΒούρτση. Ο πατέρας του μιλούσε για τιςκαουμπόικες ταινίες με τον Τζον Γουέιν,αυτές όμως δεν έφταναν ποτέ στο χωριό.Η Θεσσαλονίκη ήταν, τότε, γεμάτη σινεμά,κεντρικά και συνοικιακά, πρώτης και δεύ-τερης προβολής, χειμερινά και θερινά. Ηκορωνίδα των σκοτεινών αιθουσών ήταν,αδιαμφισβήτητα, το Ράδιο Σίτυ πουέφερνε τις καλύτερες ταινίες τις οποίεςκράταγε πολλές εβδομάδες. Ήταν ολοκαί-νουριο, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, υπέ-ροχα φώτα, αξιόπιστα μηχανήματα ήχουκαι εικόνας και μια τεράστια οθόνη πουτην κάλυπτε μια πτυχωτή, βυσσινί, βελού-δινη αυλαία. Σ’ αυτό το παραμυθένιο περι-βάλλον βρέθηκε με την φοιτητική παρέατης αδελφής του και παρακολούθησε εκ-στατικά τον υπέροχο Τοπόλ, να τραγουδάκαι να χορεύει μ’ ορθάνοιχτα χέρια «if iwere a rich man» στον «Βιολιστή στηστέγη»!

Όλα αυτά πέρναγαν απ’ το μυαλό μουκαθώς έβλεπα την θεατρική παράστασητου «Βιολιστή στη στέγη» στο ΜέγαροΜουσικής, με μουσικούς επί σκηνής, θαυ-μάσια σκηνικά και κουστούμια και πολύκαλές ερμηνείες, όπου έναν θαυμάσιορόλο έπαιζε κι καλός μου φίλος ο Γιάννης.Άλλαξαν πολλά από τότε. Το Ράδιο Σίτυέχει πλέον παρακμάσει και χρησιμοποιεί-ται περιστασιακά για εμπορικά θέατρα, ηπόλη έχει αλλάξει κι όλοι μας μεγαλώ-σαμε. Εκείνο το βίωμα, όμως, η διάχυτησυγκίνηση στο ασφυκτικά γεμάτο σινεμάκαι τα παιδικά μάτια που δεν χόρταιναντην μαγεία της μεγάλης οθόνης, θα μεί-νουν για πάντα αναλλοίωτα!

Ο δικηγόρος του διαβόλου

Ένα λουλούδι για τον ΣωτήρηΠέτρουλα

Στις 21 Ιουλίου κλείνουν πενήντα χρόνια από την ημέραπου οι ένστολοι πραιτωριανοί της συνταγματικής εκτρο-πής του 1965 δολοφόνησαν κατά τη διάρκεια της μεγά-

λης μαχητικής πορείας των φοιτητών και του εργαζόμενουλαού τον πρωτοπόρο νεολαίο μαχητή του 114 και του 15%, Σω-τήρη Πέτρουλα.

Τα Ιουλιανά υπήρξαν μια κορυφαία στιγμή της πάλης τουλαού και της νεολαίας για την υπεράσπιση της συνταγματικήςνομιμότητας και την αποτροπή του βιασμού της λαϊκής θέλη-σης. Η ιστορική σημασία τους είναι πάντα επίκαιρη, καθώςμέσα σε συνθήκες οξύτατης οικονομικής κρίσης ο κοινοβου-λευτισμός και η δημοκρατία δοκιμάζονται και πάλι στη χώραμας.

Το μήνυμα της θυσίας του Σωτήρη είναι πάντα ζωντανό καιεπίκαιρο. Είναι ένα μήνυμα αντίστασης σε κάθε εκτροπή πολι-τική ή οικονομική, σε κάθε μορφή καταπίεσης. Οι φίλοι τουΣωτήρη Πέτρουλα, η Εταιρεία Μελέτης της Ιστορίας της Αρι-στερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ) και όλοι οι δημοκράτες μ’ ένα λου-λούδι στο χέρι θα τιμήσουμε τη μνήμη του την Τρίτη 21 Ιου-λίου 2015 και ώρα 8μ.μ., στη γωνία Εδουάρδου Λω και Στα-δίου, στεφανώνοντας την προτομή του.

Εκδήλωση του ΣΦΕΑ Το ∆Σ του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 διορ-

γανώνει εκδήλωση στις 8 μ.μ., στον μνημειακό ιστορικό χώρο του πρώην στρατοπέδου ΕΑΤΕΣΑ στο Πάρκο Ελευθερίας (Μετρό Μέγαρο Μουσικής). Η κατάθεση στεφανιών στην προ-τομή του Σπύρου Μουστακλή θα γίνει από τον πρόεδρο του ΣΦΕΑ 1967-1974, Κώστα Μαν-ταίου και τον πρόεδρο της Επιτροπής Μητρώου Μαχητών Αντίστασης και πρόεδρο του Συν-δέσμου Αντιστασιακών Λευκωσίας, Γιώργο Λουκά. Θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρό-γραμμα.

1188 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΘΕΑΤΡΟ

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το 16ο τεύ-χος του περιοδικού «Εκπαίδευση &Θέατρο», με ειδικό αφιέρωμα στο«Θέατρο του Καταπιεσμένου», όπωςείχαμε προαναγγείλει μέσα από τιςσελίδες της «Εποχής». Το τεύχος,170 σελίδων, περιλαμβάνει επιλεγ-μένα κείμενα, αρθρογραφία στα ελ-ληνικά και γλωσσάρι, διατίθεται δω-ρεάν σε έντυπη μορφή στα μέλη του∆ικτύου για το Θέατρο στην Εκπαί-δευση, ενώ είναι επίσης διαθέσιμοκατόπιν παραγγελίας στο: [email protected] [περισσότερα, εδώ: www.th-eatroedu.gr/el-gr/περιοδικόεκπαί-δευσηθέατρο/τεύχος16περιεχό-μενα.aspx].

Το ∆ίκτυο για το Θέατρο στην Εκ-παίδευση συνδιοργάνωσε, επίσης,εβδομάδα-αφιέρωμα στο Θέατρο

του Καταπιεσμένου, με καλεσμένο τοδιεθνές δίκτυο TΟgether και την παρά-στασή τους «Hotel Europa», σε καλλιτε-χνική διεύθυνση της διεθνούς φήμηςβραζιλιάνας εμψυχώτριας και ηθοποιούΜπάρμπαρα Σάντος, για πρώτη φοράστην Αθήνα για δύο μοναδικές παραστά-σεις θεάτρου φόρουμ με ελεύθερη εί-σοδο, εργαστήρια, συζητήσεις.

Η παράσταση «Hotel Europa», μετάαπό μεγάλη ευρωπαϊκή περιοδεία, δό-θηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στοΘέατρο Ρεματιάς Χαλανδρίου και στοΕλεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο«Εμπρός». Παράλληλα, οι συντελεστέςτης ομάδας, έμπειροι ακτιβιστές και εμ-ψυχωτές του ΘτΚ από διαφορετικές ευ-ρωπαϊκές χώρες, προσέφεραν ένα εξαι-ρετικά δημιουργικό κι ενδιαφέρον εργα-στήριο Θεάτρου του Καταπιεσμένου στοΚέντρο Νεότητας Χαλανδρίου, ενώ στιςεκδηλώσεις του αφιερώματος εντάχθη-καν επίσης στρογγυλό τραπέζι-ανοιχτήσυζήτηση στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης,και η επανάληψη της τελευταίας παρά-στασης θεάτρου φόρουμ της Ακτιβιστι-κής Ομάδας ΘτΚ με τίτλο «Πληνόμως…». Ανοιχτή συζήτηση για το Θέα-τρο του Καταπιεσμένου με τίτλο «Προ-κλήσεις και εφαρμογές» οργανώθηκεεπίσης στο Ναύπλιο, στο Τμήμα Θεατρι-κών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελο-ποννήσου.

Η παράσταση «Hotel Europa»

Μείζον θέμα διερεύνησης, προβλημα-τισμού, αλλά και κινητοποίησης μέσααπό την ενεργή θέαση και παρακολού-θηση των «δρώντων θεατών» στο πλαί-σιο της παράστασης θεάτρου φόρουμ«Hotel Europa» είναι τα αίτια της πολύ-πλευρης κοινωνικής, οικονομικής καιπολιτικής κρίσης που μας ταλανίζει ιδι-αίτερα στην Ελλάδα, αλλά και συνολικάστην Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια,

αλλά, κυρίως, η διερώτηση και η αναζή-τηση προτάσεων και λύσεων. Το θέατροφόρουμ αποτελεί όχι τη μία και μονα-δική, αλλά σίγουρα τη δημοφιλέστερη,τεχνική Θεάτρου του Καταπιεσμένου,από όσες εισηγήθηκε πρακτικά και θεω-ρητικά ο μεγάλος Βραζιλιάνος ακτιβι-στής Αουγκούστο Μπόαλ (1931-2009).

Ο Μπόαλ εισηγήθηκε την προοπτικήμιας κινητοποίησης της κριτικής σκέ-ψης αλλά και της αντίστασης απέναντιστα απολυταρχικά καθεστώτα της Λατι-νικής Αμερικής της εποχής του, μεόχημα τις διάφορες τεχνικές του θεά-τρου και τη δρώσα παρακολούθησή τουαπό τους θεατές, κάτι που τον οδήγησενα διωχθεί στην πατρίδα του, ή και νααπαχθεί, να συλληφθεί, να υποστεί βα-σανιστήρια και τελικά να εξοριστεί, μεαποτέλεσμα να συνεχίσει σε άλλες

χώρες τη δραστηριότητά του. Το θέατροφόρουμ παρουσιάζει πάντα ανάλογαφαινόμενα καταπίεσης ομάδων που μει-ονεκτούν κατά κύριο λόγο κοινωνικά,πολιτικά ή και οικονομικά, οι οποίες θυ-ματοποιούνται και είναι σημαντικό ναοργανώσουν τον αγώνα τους για τηνάρση των διακρίσεων που τις στιγματί-ζουν, τις αδικούν, και κατ’ επέκταση τιςοδηγούν στην καταπίεση [περισσότερα,εδώ: www.theatreoftheoppressed.org].

Εργαστήριο στην Τσεχία

Ένα διαφορετικό εργαστήριο με θέμα«Μη-βίαιη επικοινωνία και Θέατρο τουΚαταπιεσμένου», έγινε τον περασμένοΜάιο στην Τσεχία από τον κοινωνικό καιοικολογικό μη κυβερνητικό οργανισμό«Νesehnuti – Independent Social Ecolo-

gical Movement», όπου έπειτα από πρό-ταση της συμμετέχουσας Πάρβης Πάλ-μου, ψυχολόγου, μέλους του ΣωματείουΥποστήριξης ∆ιεμφυλικών, χρησιμοποι-ήθηκε μια από τις αναρίθμητες ιστορίεςέντονης βίας που αντιμετωπίζουν οιτρανς άνθρωποι στην εκπαίδευση στηνΕλλάδα σήμερα. Σκοπός ήταν η αύξησητης ορατότητας και η ευαισθητοποίησητης τσεχικής κοινωνίας πάνω στο συγ-κεκριμένο θέμα, όπως έχει αναδειχτείκαι από την πρόσφατη έκθεση του ∆ι-κτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσι-στικής Βίας, για το έτος 2014. Όπως ση-μείωσε η ίδια η κα Πάλμου, το θεατρικόέργο φόρουμ που προέκυψε, ανέβηκε τε-λικά μετά το πέρας της εκπαίδευσηςαυτής στο Πανεπιστήμιο του Μπρνο.

Σπύρος Πετρίτης

«Ιούλιος Καίσαρας»του Ουίλιαμ Σέξπιρ

Σε σκηνοθεσία Τσεζαρε Γκραουζίνις ανεβαίνει στο πλαίσιοτου Ελληνικού Φεστιβάλ ο «Ιούλιος Καίσαρας» του Ουίλιαμ

Σαίξπηρ. Έργο δύσκολο και βαθιά πολιτικό, παρουσιάζεται απότον καλό λιθουανό σκηνοθέτη που ζει μόνιμα στη χώρα μας «μεφόντο το ηθικό κενό, αλλά και την κουλτούρα του φόβου πουενδημούν στο σύγχρονο δυτικό κόσμο του 21ου αιώνα». Η σεξ-πιρική τραγωδία θέτει το ακανθώδες ζήτημα της εξουσίας και,όπως λέει ο ίδιος ο σκηνοθέτης, «οι ψυχολογικοί μηχανισμοίστην υπηρεσία της πάλης για εξουσία, παραμένουν απελπιστικάαρχαϊκοί και εξακολουθούν να βασίζονται στην “ηθική των πι-θήκων”».

Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση Μίνωα Βολανάκη, σκηνικάκαι κοστούμια του Kenny MacLellan, μουσική του Martynas Bia-lobžeskis και φωτισμούς του Νίκου Βλασόπουλου. Παίζουν οι:Παναγιώτης Αθανασόπουλος, Αφροδίτη Αντωνάκη, ΓιώργοςΓάλλος, ∆ημοσθένης Ελευθεριάδης, ∆ημήτρης Ήμελλος, Αλέ-ξανδρος Λογοθέτης, Κώστας Μπερικόπουλος, Μάρω Παπαδο-πούλου, Χρήστος Σαπουντζής, Γιάννης Στάνκογλου και ΣυμεώνΤσακίρης.

Παραστάσεις: 23 και 24 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στο θέατρο Πει-ραιώς 260, χώρος Η.

«Το σπίτι της Μπερνάντα Άλμα»του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Στο όμορφο Βρυσάκι, Χώρος Τέχνης & ∆ράσης, ο Ένκε Φεζο-λάρι σκηνοθετεί το κύκνειο άσμα του Φεδερίκο Γκαρθία

Λόρκα, «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα». «“Το σπίτι της Μπερ-νάρντα Άλμπα” είναι μια ανδαλουσιανή τραγωδία, με άλλα λόγιαμια βαλκανική τραγωδία, που λαμβάνει χώρα στις εσχατιές τουπολιτισμένου κόσμου», γράφει ο σκηνοθέτης. «Η άνυδρη και δι-ψασμένη γη καθρεφτίζεται στα στερημένα από έρωτα γυναι-κεία πρόσωπα του έργου. Αφόρητη ζέστη δοκιμάζει τα όρια τηςύπαρξής τους σε εγκλεισμό, ενώ μια πιθαμή έξω από το σπίτι-φυλακή, μοιάζει να απλώνεται ένα σύμπαν διαποτισμένο απόαισθησιακές μουσικές και οσμές, κάθιδρων από το χορό, σω-μάτων, που δεν παύουν ποτέ να ερωτεύονται. Αλήθεια ή ψέ-ματα; Μια φαντασίωση που στήνει μοιραίες παγίδες στα θύ-ματά της, ή μια αλήθεια, που όμως η κατάκτησή της χρειάζεταιτόλμη και πόθο ή, ακόμα καλύτερα, duente. Σε μια ισχνή δημο-κρατία, όπου περισσεύουν τα μνημόνια και οι δογματικές,δίχως καμιά πίστη στο συνάνθρωπο, διατυπώσεις, “Το σπίτιτης Μπερνάρντα Άλμπα” δεν είναι ένα έργο, που απλά μπορείνα μας αφορά, είναι ο κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε. [...] Από τημια κοινωνία σε κρίση, ας πούμε, την ισπανική, τις μέρες του’36 λίγο πριν το πραξικόπημα… στην ελληνική κοινωνία του2015. Από το δυτικό άκρο της Μεσογείου έως τις απότομεςακτές της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας, από τις ορκι-σμένες παρθένες της Αλβανίας έως τις ηρωίδες του Αλμοδό-βαρ. Οι ίδιες ακούραστες νότες, οι ίδιες υγρές και μεστέςφωνές, οι ίδιες υποσχέσεις και το ίδιο σκληρό παιχνίδι με τοθάνατο».

Η μετάφραση είναι της Μαρίας Σκαφτούρα και η δραματολο-γική επιμέλεια της Ναταλί Μηνιώτη. Σκηνικά και κοστούμιαεπιμελήθηκε η Χριστίνα Κωστέα. Στο ρόλο της Μπερνάντα η∆ώρα Στυλιανέση, τις κόρες της ερμηνεύουν οι: Μαρία Σκα-φτούρα, Αντιγόνη Κουλουκάκου, Ελεονώρα Αντωνιάδου, ∆ανάηΠαπουτσή, Βέφη Ρέδη, Φρύνη Θετάκη, Ξανθή Κρανίδη.

Παραστάσεις: ∆ευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, 9.30μ.μ., στο Βρυ-σάκι, Χώρος Τέχνης & ∆ράσης (Bρυσακίου 17, Πλάκα, τηλ. 2103210179).

Το θέατρο φόρουμ παρουσιάζειφαινόμενα καταπίεσης ομάδωνπου μειονεκτούν κατά κύριολόγο κοινωνικά, πολιτικά ή καιοικονομικά, οι οποίεςθυματοποιούνται και είναισημαντικό να οργανώσουν τοναγώνα τους για την άρση τωνδιακρίσεων που τις στιγματίζουνκαι τις οδηγούν στην καταπίεση.

“To Θέατρο του Καταπιεσμένου είναι εδώΠαραστάσεις και εργαστήρια της τεχνικής του θεάτρου φόρουμ επιχειρούν να μας αφυπνίσουν

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΝΕΑ

Τέλλος Άγρας«Κριτικά»Πέμπτος Τόμος, 2«Παράρτημα – Σημειώσεις»Φιλολογική επιμέλειαΚώστας ΣτεργιόπουλοςΕκδόσεις ΕρμήςΝοέμβριος 2014

Στο προηγούμενο φύλλο σχολιάσα-με τον πέμπτο τόμο των «Κριτι-κών» του Τέλλου Άγρα, που εκδό-

θηκε είκοσι χρόνια μετά τον τέταρτο, ο-λοκληρώνοντας το εγχείρημα της συγκέ-ντρωσης των κριτικών του κειμένων.Όπως φαίνεται, όμως, υπάρχει ακόμη υ-πόλοιπο, με “ασυγκέντρωτα” κείμενα,του οποίου δεν προσδιορίζεται η έκταση.Εν τέλει, τα «Κριτικά» προέκυψαν μεδιαδοχικά ξεδιαλέγματα. Η αρχική προ-σπάθεια ήταν να διασωθεί “το κύριο σώ-μα”. Το ξεδιάλεγμα δεν το επέβαλε μόνοη πληθώρα των κριτικών κειμένων τουΆγρα, που θα δυσκόλευε το εκδοτικό εγ-χείρημα, αλλά και η μέριμνα να μείνει“απ’ έξω ό,τι θα αποτελούσε παραφωνίασε σχέση με την υπόλοιπη προσφοράτου”. Αυτός είναι ένας από τους λόγουςγια τη θεματική δομή των «Κριτικών».Από εκεί και πέρα, στην θεματική προ-τεραιότητα, που δόθηκε κατά την κατάρ-τιση των διαδοχικών τόμων, πιστεύουμεότι ελήφθησαν υπόψη τα ενδιαφέροντατου αναγνωστικού κοινού της Μεταπολί-τευσης, δηλαδή οι προτιμήσεις των παι-διών και των εγγονιών του Άγρα.

Αφού το έργο δεν σχεδιάστηκε ως ολό-τητα Απάντων, αποκλειόταν η χρονολο-γική σειρά, που θα αποτύπωνε την εξέ-λιξη της κριτικής σκέψης του Άγρα, τηςτέχνης και της τεχνικής του. Η παράμε-τρος του χρόνου εμφανίζεται στις επιλο-γικές “σημειώσεις” κάθε τόμου, όπου δί-νονται τα στοιχεία για τις πρώτες δημο-σιεύσεις. Επίσης, λαμβάνεται υπόψηστις επιμέρους ενότητες των τόμων, κα-τά την παράταξη των προσώπων, καθώςόλα τα σχετικά με έναν συγγραφέα δημο-σιεύματα συγκεντρώνονται σε ένα κεφά-λαιο. Και πάλι, η παράταξη των προσώ-πων δεν γίνεται κατά ηλικιακή σειρά, αλ-λά συνυφασμένη με άλλα γραμματολογι-κά κριτήρια. Έτσι καταρτίστηκαν οι πέ-ντε τόμοι. Έκαστος με ορισμένους συγ-γραφείς, χωρισμένος στο “κύριο σώμα”και το “παράρτημα”, με τα συντομότερακείμενα για την συγκεκριμένη συγγραφι-κή ομάδα. Ειδικά, στον πέμπτο τόμο,προέκυψαν περισσότερα του ενός “πα-ραρτήματα”, που έφτασαν σε ίση έκτασημε το “κύριο σώμα”. Κάπως έτσι, προέ-κυψε ο Πέμπτος τόμος 1 και ο Πέμπτοςτόμος 2, ως τόμος, αποκλειστικά “πα-ραρτημάτων”, που σημαίνει, κυρίως,“άρθρα και βιβλιοκρισίες”. Στις “ση-μειώσεις”, ο Κώστας Στεργιόπουλοςθεωρεί αναγκαίο να αιτιολογήσει τη διά-σωσή τους: Σε αυτές, “έχει πει ανάμεσασ’ ένα πλήθος υπεκφυγές και προχειρό-τητες λόγο καίριο, έχει κάνει θαυμάσιεςπαρατηρήσεις, που άλλοτε θίγουν θέμα-τα για πρώτη φορά, άλλοτε συμπληρώ-νουν πρόσφατα μελετήματά του κι άλλο-τε φωτίζουν κι αναπτύσσουν συμπληρω-ματικά τις κριτικές του θέσεις, την κριτι-κή του μέθοδο και τις αισθητικές πεποι-θήσεις του.”

Μια παρόμοια εκτίμηση δείχνει, ότι ηβιβλιοκρισία δεν γίνεται αντιληπτή ωςδιακριτό είδος δοκιμιακού λόγου. Επί-σης, προϋποθέτει ότι κριτικές θέσεις,κριτική μέθοδος και αισθητικές αντιλή-ψεις είναι εξαρχής δεδομένες. Σαν ναμην προκύπτουν από την τριβή μέσω τηςβιβλιοκρισίας. Σαν να μην συμβάλλει ηανάδραση, που εξασφαλίζει η συγγραφήτης. Αυτή, όμως, είναι η συνήθης εκτίμη-ση ενός φιλόλογου χωρίς συστηματικήπαρουσία βιβλιοκριτικού. Ο Στεργιόπου-λος, στην παλαιότερη μελέτη του για τον

Άγρα, εκφράζει πιο απόλυτα την άποψητου φιλόλογου. Θεωρεί πως ο Άγρας ε-φάρμοσε την αρχή του “μη θίγε τα κα-κώς κείμενα”. Επίσης, παρατηρεί ότι“σπάνια έγραψε τη γνώμη του ολόκληρηγια τους ζωντανούς και τους συγχρόνουςτου. Πιο συχνά, την είπε μισή ή την απο-σιώπησε. Κι ακόμα πιο συχνά, δεξιοτε-χνικότατα την έκρυψε μέσα στις γραμ-μές... Απόφευγε γιατί δεν ήθελε να δυ-σαρεστήσει... Ή και αρκετές φορές, για-τί δεν είχε αποκρυσταλλώσει γνώμη”.

Αυτό, όμως, που εκείνος αντιλαμβάνε-ται ως υπεκφυγή, δηλαδή την μη ρητή α-πόφανση, συνάδει με τον χαρακτήρα ε-νός κριτικού κειμένου συγχρονικού με τοαντικείμενό του, δηλαδή την έκδοση τουβιβλίου. Η βιβλιοκρισία θεωρείται, ιδιαί-τερα από τους πανεπιστημιακούς, ενα-σχόληση που “γίνεται στο πόδι”, στα δια-λείμματα του καθημερινού επαγγελματι-κού μόχθου. Αυτή η εκτίμηση δεν αλλά-ζει ούτε όταν πρόκειται για την εργασίακάποιου μισθοδοτούμενου ως κριτικούβιβλίου. Απαξίωση, που έχει καταγραφείκαι στα πρακτικά των κρατικών λογοτε-χνικών βραβείων, καθώς υπήρξεπρόταση οι βιβλιοκριτικοίνα μην συμμετέχουν στιςκριτικές επιτροπές, ό-πως επίσης, οι συ-ναγωγές βιβλιο-κριτικών να ε-ξαιρούνται απότα υποψήφιαπρος βράβευ-ση βιβλία.

Με ένα πα-ρόμοιο σκε-πτικό, δενπροέκυψε έ-νας έκτοςτόμος στα«Κριτικά»του Άγρα μετίτλο, Βιβλιο-κρισίες, αλλάο Πέμπτος Τό-μος 2, ως “πα-ράρτημα” των με-λετημάτων. Μένου-με με την εντύπωση,πως αυτό θα έχει ωςσυνέπεια αντίστοιχο πα-ραμερισμό από τον αναγνώ-στη. Κι όμως, από όσο μπορούμε νακρίνουμε, με βάση τις βιβλιοκρισίες τουΆγρα για συγγραφείς, οι οποίοι επιβίω-σαν της παραγραφής που επιφέρει οχρόνος, και για συγκεκριμένα βιβλία,που έτυχαν πρόσφατης επανέκδοσης,αυτές δεν φαίνεται να έχουν φθαρεί, ού-τε να έχουν τα χαρακτηριστικά μίας πα-ρωχημένης κριτικής θεώρησης. Οι παρα-τηρήσεις του δεν εμφανίζονται σαν ανα-λαμπές σε ένα ασπόνδυλο κείμενο, με,διπλωματικής φύσεως, αποσιωπήσεις.Για τα πρόσωπα, έχει σαφώς διαμορφω-μένη άποψη, την οποία διατυπώνει μετάεπιχειρημάτων.

Ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγματης βιβλιοκρισίας τύπου Άγρα δίνει ηκριτική του παρουσίαση της δεύτερηςσυλλογής διηγημάτων του Πέτρου Πι-κρού, «Σα θα γίνουμε άνθρωποι», πουεκδόθηκε το 1924 και επανεκδόθηκε το1930, χωρίς “τον μικρόν, αλλά εμβαθυ-σμένον και μεστόν πρόλογο”, όπως τονχαρακτηρίζει ο Άγρας, ξεκινώντας τηνκριτική του. Στην φιλολογική επανέκδο-ση του 2009, η επιμελήτρια Χρ. Ντουνιάπροτάσσει την κριτική του Άγρα στις συ-νολικά δέκα που αναδημοσιεύει. Όπωςπροτάσσει και την κριτική του για τηνπρώτη συλλογή του Πικρού, «Χαμένακορμιά», όπου φτάνουν τις 15 οι βιβλιο-κρισίες που συγκεντρώνει. Αυτή η πρώ-τη κριτική του Άγρα για τον Πικρό δενστεγάστηκε στα «Κριτικά», παρόλο πουδημοσιεύτηκε στο βραχύβιο αλλά γνω-στό στην εποχή του λογοτεχνικό περιο-

δικό, «Κριτική», των Α. Παπαδήμα καιΜ. Φιλήντα. Απορία προκαλεί η απουσίαβιβλιοκρισίας του Άγρα για το μυθιστό-ρημα του Πικρού, το «Τουμπεκί», πουεκδόθηκε τρία χρόνια αργότερα και μετο οποίο συμπληρώνεται η τριλογία. Ού-τε η Ντουνιά αναφέρει κριτική Άγρα στιςμόλις πέντε που εντοπίζει. Μένει στα “α-συγκέντρωτα”, λανθάνει ή μήπως δενγράφτηκε; Αυτή η τελευταία εκδοχή πα-ρουσιάζει ενδιαφέρον, γιατί θα σήμαινεπως τον κριτικό τον αναχαίτισε το προ-κλητικό θέμα του βιβλίου και η αριστε-ρή ιδεολογία του συγγραφέα του.

Οτόμος των “παραρτημάτων” είναιχωρισμένος σε πέντε ενότητες: “άρ-

θρα και βιβλιοκρισίες για ποίηση”, αντι-στοίχως “άρθρα και βιβλιοκρισίες γιαπεζογραφία”, “άρθρα και επιστολές”,“άρθρα και βιβλιοκρισίες στα γαλλικά”και μία πρόσθετη ενότητα, με τα λήμμα-τα στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαι-δεία. Σε αντίθεση με τα “παραρτήματα”των άλλων τόμων, εδώ δεν γίνεται ανα-φορά στους συγγραφείς του πέμπτου τό-μου. Έτσι έχουμε την κριτική ματιά του

Άγρα για πλειάδα άλλων συγγρα-φέων. Τουλάχιστον για είκοσι

ποιητές και ορισμένους,μοιρασμένους μεταξύ

ποίησης και πεζογρα-φίας, όπως για τα

ποιητικά του Μυρι-βήλη και του Σκα-ρίμπα. Επίσης,για 23 πεζογρά-φους και μερι-κούς ακόμη, ανπροσθέσουμετα άρθρα στογαλλόφωνο δε-καπενθήμεροπεριοδικό «L’HellenismeContemporain»,με το οποίο συ-

νεργαζόταν απότο ξεκίνημά του,

∆εκ. 1935.Σε αυτόν τον ημί-

τομο, συναντάμε, σεσχέση με τους προηγού-

μενους τόμους, περισσό-τερους συγγραφείς, που δεν

άντεξαν στη δοκιμασία του χρό-νου, για τους οποίους θα ήταν χρήσιμακάποια βιογραφικά στοιχεία. Γιατί μπο-ρεί και ένας αξιόλογος συγγραφέας ναμην διασωθεί. Παντού και πάντοτε, παί-ζουν το ρόλο τους οι διασυνδέσεις και ταμέσα, ακόμη και στη μεταθανάτια μνήμη.Πολλοί, μάλιστα, από αυτούς τους παρα-γραμμένους έχουν εκδώσει περισσότερατου ενός βιβλία, τα οποία έτυχαν υπολο-γίσιμης αποδοχής από τους συγκαιρι-νούς τους κριτικούς. Παράδειγμα, η πε-ρίπτωση του Μιχ. ∆αμιράλη, που οΆγρας συμπεριλαμβάνει, και μάλιστα μεφωτογραφία, στους 70 της ανθολογίαςτου «Οι Νέοι», του 1922, και για του ο-ποίου τη δεύτερη ποιητική συλλογή, δώ-δεκα χρόνια αργότερα, δημοσιεύει κριτι-κή. Φαίνεται, όμως, πως ο ∆αμιράληςδιασώθηκε μόνο ως μεταφραστής τουΣαίξπηρ. Άλλη περίπτωση συνιστά ογνώριμος του Άγρα, Γεώργιος ∆ούρας,του οποίου παρουσιάζει τις τρεις πρώτεςποιητικές συλλογές, ενώ για μία ακόμη,αυτή εν μέρει σε ελεύθερο στίχο, δημο-σιεύει άρθρο στα γαλλικά. Για τα βιβλίατου ∆ούρα, που απεβίωσε το 1965, στα70 του, και άλλοι δημοσίευσαν κριτικές,ενώ οι εκδόσεις Ίκαρος εξέδωσαν ταΆπαντά του. Τα βιογραφικά χρειάζονταιόχι μόνο για να γνωρίσουμε καλύτερα έ-ναν συγγραφέα, αλλά και για να σταθμί-σουμε πληρέστερα μία βιβλιοκρισία.

Ένα χαρακτηριστικό των βιβλιοκρι-σιών του Άγρα είναι ο προσωπικός τουςχαρακτήρας. Εισαγωγικά, ο κριτικός δί-νει ψηφίδες αυτοβιογραφίας, διασκεδά-

ζοντας με συναισθηματικούς τόνους έναείδος από τη φύση του στεγνό. Υπάρχουνκάποια σύντομα άρθρα, όπως οι «Ολίγεςλέξεις για την Πολυδούρη» ή εκείνο γιατην Ανθούλα Βαφοπούλου, που έχουνδιάσταση αφηγήματος. Όσο αφορά, πά-ντως, τις γυναίκες συγγραφείς, ελάχιστατον απασχολούν. Γράφει μόλις για έξι,με συγκατάβαση και μετρημένους επαί-νους, όπου διακρίνεται μία υποδόρια ει-ρωνεία. Αυστηρότερος στέκεται στα ε-κτενή κείμενα του πρώτου ημίτομου, γιατις περιπτώσεις των Αιμιλία ∆άφνη, Κλ.∆ίπλα-Μαλάμου, Τ. Σταύρου. Πιθανώς,γιατί δεν γράφει για εκείνες που θεωρείσημαντικές, όπως την “άφθαστη Πηνε-λόπη ∆έλτα”, την οποία, λ.χ., τοποθετείυψηλότερα από την Αλεξάνδρα Παπαδο-πούλου. Σε αυτήν την ιεράρχηση, συμ-βάλλει ότι, στην κριτική της πεζογρα-φίας, δίνει το κύριο βάρος στην υπόθε-ση, τους ήρωες, τα νοήματα και δευτε-ρευόντως, στη μορφή. Σε μία, πάντως, α-πό τις βιβλιοκρισίες για τις θήλειες γρα-φίδες αποκαλύπτει την γενικότερη οπτι-κή του: “Πώς ν’ ανοίξη κανείς μια γυναι-κεία συλλογή στίχων, χωρίς να είναι α-παραίτητα συγκαταβατικός και χωρίς ν’απαλλαχτή απ’ την επίσημη φορεσιά τουκριτικού;” Μήπως ολίγον μισογύνης; Ή,πρόκειται για άποψη αντιπροσωπευτικήμίας εποχής;

Όπως και να έχει, ο κριτικός Άγραςδεν αποκρύβει γνωριμίες και φιλίες, εκ-θέτει εξαρχής τυχόν ιδεολογικές διαφο-ρές, πρωτίστως δεν γράφει από καθέ-δρας. Όταν υπάρχει ειρωνεία, μένει δια-κριτικά διαβρωτική. Στις αντιπαραθέ-σεις του με συγγραφείς, κυρίως τις επι-στολικές, υιοθετεί μεν ήπιους τόνους,αλλά παραμένει σταθερός στη γνώμητου. Λαμπρή η ιδέα να συμπεριληφθούνοι επιστολές, καθώς συμπληρώνουν τοπροφίλ του κριτικού. Αλλά και του αν-θρώπου, όπως, λ.χ., η ανταλλαγή επιστο-λών με Μ. Καραγάτση και Γ. Θεοτοκά.Απερίφραστες κάποιες θέσεις του, ίσωςκαι ρομαντικές. Όπως η απόφανσή του,“η λογική μου αποκρούει τον κομμουνι-σμό, [...] αλλά θα ήμουν ευτυχέστερος ανόλοι έχουν ψωμί να χορτάσουν και δου-λειά.”

Εποπτική εικόνα των «Κριτικών» δίνειτο Ευρετήριο όλων των τόμων της Μα-ρίας Στασινοπούλου, το οποίο παρατίθε-ται στο τέλος του δεύτερου ημίτομου. Τησυνολική εικόνα για το κριτικό έργο τουΆγρα, ελλείψει προσώρας εργογραφίαςτου, θα συμπλήρωνε μία χρονολογικήςτάξης βιβλιογραφική παράθεση των κρι-τικών του κειμένων. Ακόμη και ένα σχε-δίασμα εργογραφίας, που θα περιοριζό-ταν στα συγκεντρωμένα κείμενα των«Κριτικών», ήταν απαραίτητο, για να υ-πάρχει μία εικόνα του κριτικού συναρτή-σει του χρόνου.

“Αλλά θα τα ξαναπούμε...”. Με αυτήντην αισιόδοξη φράση κλείνει το τελευ-ταίο του κείμενο ο Άγρας. Αλλά δεν έ-μελλε να τα ξαναπούν. Εκείνο το κείμενοαφορά τη νέα μετάφραση από τον Νικό-λαο Ποριώτη της «Ανδρομάχης» του Ευ-ριπίδη, που είχε εκδοθεί το 1943 από τονΚώστα Γκοβόστη. “Άρρωστος για λίγεςμέρες στο κρεβάτι”, ο Άγρας, αντί ναδιαβάζει τις νέες εκδόσεις νεοελληνικήςλογοτεχνίας, εντρυφεί στους τραγικούς.Και εμείς, καλή ώρα, αντί να διαβάζου-με τα φιλόδοξα μυθιστορήματα που μό-λις κυκλοφόρησαν, φιλολογίζουμε μεΆγρα. “Αλλά εμείς θα τα ξαναπούμε...”για τους ρομαντικούς Άγρα και Φιλύρα,για τον αντιρομαντικό Καβάφη, αλλά καιγια τους μυθιστοριογράφους μας, πουπερνούν κρίση ηλικίας. ∆εν κινδυνεύου-με από αδέσποτη σφαίρα. Μόνο από α-δέσποτα σκυλιά, βιαστικούς μηχανό-βιους και εκνευρισμένους συγγραφείς.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1100 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 1199ΒΙΒΛΙΟ

Περί βιβλιοκριτικής και Άγρα

2200 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΜΟΥΣΙΚΗ

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

[email protected]

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Manu ChaoLa Ventura

Το Rockwave Festival κλείνει τα20ά του γενέθλια φέτος το καλο-καίρι και φιλοξενεί έναν πολύ

ιδιαίτερο και αγαπητό στο ελληνικόκοινό καλεσμένο με το καταπληκτικότου συγκρότημα Manu Chao La Ven-tura. Οι εμφανίσεις του Manu Chaoαποτελούν μοναδική μουσική εμπειρίακαι μάλιστα όταν συνοδεύεται από τους«παλιόφιλους»: Madjid στην κιθάρα,Philippe Teboul στα ντραμς και τονGambeat στο μπάσο, με τους οποίουςείχε συνεργαστεί στους Radio Bembaκαι τους Mano Negra, τότε μιλάμε γιατη συναυλιακή συνεύρεση της χρονιάς,με όλα τα αγαπημένα τραγούδια από τησπουδαία καριέρα του Μanu Chao καιάλλα που δεν έχουν παιχτεί ποτέ ζων-τανά

Εμπνευσμένος, φύσει δημιουργικόςκαι αφοσιωμένος με πάθος στη μουσικήο Μanu Chao ξεκίνησε ως μέλος τηςεναλλακτικής σκηνής του Παρισιούκάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80,μέχρι που ίδρυσε τους Mano Negra, τημεγαλύτερη μπάντα στην ιστορία του

γαλικιανού ροκ, φέρνοντας την ισπανό-φωνη μουσική στην πρώτη γραμμή. Έν-τονα πολιτικοποιημένος, ο Μanu Chaoαρθρώνει ένα μουσικό λόγο που φιλ-τράρει τις κοινωνικές του ευαισθησίεςμε καμβά ένα πολυπολιτισμικό καιπολύ-γλωσσικό ηχητικό σύμπαν. Απότη reggae στο punk και από τη rock σεethnic φόρμες, η μουσική του ManuChao είναι ένα χωνευτήρι πολιτισμώνμε τη χαρακτηριστική φωνή του να συμ-παρασύρει κάθε θεατή. To 1998, με τοClandestino ταραξε τα νερά της παγκό-

σμιας μουσικής βιομηχανίας και έκτοτεκυκλοφορεί σειρά εξαιρετικών δίσκωνμε όποιο μουσικό project και αν κατα-πιάστηκε, όπως μαρτυρά η τεράστιαεπιτυχία που γνώρισαν τα: Me GustasTu, Welcome to Tihuana, King of Bongo,Je ne t’aime plus, Clandestino, PolitikKills και τόσα άλλα.

Μαζί τους οι εγχώριοι BAiLdSA! Την Τρίτη 21 Ιουλίου, στο TerraVibe

Park, 37ο χλμ Εθνικής Οδού ΑθηνώνΛαμίας. Οι πόρτες ανοίγουν στις 3μ.μ.Εισιτήρια 19 ευρώ.

Με τους ήχους του ακορντεόν, του κοντραμπάσου, της κιθάρας κιενός γιουκαλίλι, ο Γιώργης Χριστοδούλου και η παρέα του μαςπροσκαλούν σε μια «Καντάδα» βγαλμένη από την «εποχή της

αθωότητας». Με το δικό του μοναδικό τρόπο μας μεταφέρει τις μελω-δίες της παλιάς Αθήνας, τα ελληνικά βάλς και τα φοξ-τροτ του ’30 καιτου ’40 μαζί με τα τραγούδια από την προσωπική του δισκογραφία σερυθμούς swing και bossa nova σε μια βραδιά διαφορετική απ’ τις άλλεςκαι ανοιχτή για το κοινό. Θα ακουστούν τραγούδια του Κώστα Γιαννίδη,του Λεό Ραπίτη, του Ηρακλή Θεοφανίδη, του Μιχάλη Σουγιούλ, τουΜάνου Χατζιδάκι αλλά και του Charles Trenet και του Cole Porter μαζί με«σύχρονα» swing του Randy Newman ή του Thomas Dutronc με τη ζεστήφωνή του Γιώργη στην ερμηνεία και τη συνοδεία τριών εξαιρετικώννέων μουσικών, του Χάρη Σταυρακάκη στο ακορντεόν, του ΠαναγιώτηΑθάνατου στη jazz & ακουστική κιθάρα και του Χάρη Πανταζή στο κον-τραμπάσο. Ο Γιώργης Χριστοδούλου παρουσιάζει την «Καντάδα» πουαποτελεί και την πρόσφατη δισκογραφική του δουλειά σε μία συναυλίασχεδόν παράλληλα με την κυκλοφορία της, σ’ έναν από τους ομορφότε-ρους κήπους της Αθήνας. Μια αληθινά ιδιαίτερη απόλαυση με την πιοκομψή και κοσμοπολίτικη πλευρά της ελληνικής κι ευρωπαϊκής μουσι-κής. Την Κυριακή 19 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στον Κήπο του ΝομισματικούΜουσείου (Πανεπιστημίου 12).

«Μια τρύπαστον καιρό…κύριε Μάνο»

ΟΛαυρέντης Μαχαιρίτσας παρουσιά-ζει με μεγάλο σεβασμό μια βραδιά-αφιέρωμα στον φίλο του έλληνα

ποιητή, στιχουργό και πεζογράφο ΜάνοΕλευθερίου, με αφορμή την πρόσφατη συ-νεργασία τους στην τελευταία ομότιτλη δι-σκογραφική δουλειά του συνθέτη, αλλάκαι την πολυετή σχέση τους από την οποίαδημιουργήθηκαν δεκάδες τραγούδια.Εκτός από τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, θαερμηνεύσουν στίχους που αγαπήθηκαν καιέχουν αφήσει το ίχνος τους στο ελληνικότραγούδι ο Γιάννης Κότσιρας, η ΑφροδίτηΜάνου και η ∆ήμητρα Παπίου. Ο ίδιος οΜάνος Ελευθερίου θα διαβάσει με τονδικό του μοναδικό τρόπο αποσπάσματααπό το έργο του. Σε αυτό το μουσικό αφιέ-ρωμα στον μεγάλο στιχουργό, που έχειταυτίσει το όνομά του με μια σειρά κλασι-κών επιτυχιών τα τελευταία χρόνια, θαακουστούν τραγούδια όπως: «Παραπονε-μένα λόγια», «Άλλος για Χίο τράβηξε», «ΟΆμλετ της Σελήνης», «Ποιος τη ζωή μου»,«Οι Ελεύθεροι κι Ωραίοι», «Μαλαματένιαλόγια», «Στων Αγγέλων τα μπουζούκια»,«Το τρένο φεύγει στις οκτώ», «Η Μαρ-κίζα» κ.ά.

Η συναυλία θα ολοκληρωθεί με αγαπη-μένα τραγούδια του Λαυρέντη Μαχαιρί-τσα… εφ’ όλης της ύλης.

Την Τετάρτη 22 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στονΚήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.Προπώληση εισιτηρίων: 10 ευρώ, πώλησηεισιτηρίων κατά την είσοδο: 12 ευρώ.

«Η μνήμη όταν επιστρέφει…εκδικείται»

«Είναι ανάγκη μου να μιλήσω τώρα με αυτό τον τρόπο.Θέλω να ξαναμαζέψω τα πολύτιμα και να τα δείξω στονκόσμο, ιδίως στους νεώτερους για να μάθουν τι κληρο-

νομούν» δηλώνει ο Θάνος Μικρούτσικος. Και επιλέγει: Τραγού-δια με αίμα. Τραγούδια από πέτρα. Τραγούδια για το όνειρο πουπάντα θα κυνηγάμε. Τραγούδια για να ξορκίσουμε τους εφιάλτες,που και τότε και τώρα μας περικυκλώνουν Είναι τραγούδια τηςαθωότητάς μας, είναι τραγούδια της μνήμης μας. Και ένας λαόςπου έχει μνήμη μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει.

Οι φωνές της Αφροδίτης και του Κώστα είναι οι πιο κατάλληλεςνα κάνουν το πέρασμα από το τότε στο τώρα. Η δραματική, λυ-

ρική καιταυτό-χροναεπικήΑφροδίτηΜάνου συ-ναντά τις,πάντα μεπάθος καιακρίβεια,ερμηνείεςτου ΚώσταΘωμαΐδη,

πλαισιωμένοι από τον πολυσύνθετο Θύμιο Παπαδόπουλο με ταπνευστά του, τον σπουδαίο Θοδωρή Οικονόμου με το πιάνο τουκαι φυσικά από τον Θάνο Μικρούτσικο.

Μια παράσταση με οδηγό τα τραγούδια που μας εμψύχωσαν καιμας απογείωσαν: «Η πιο όμορφη θάλασσα», «Ντικ», «∆ίκοπη ζωή»θα είναι εκεί. Όπως και οι... «Κρύες γυναίκες» σε μια «Πιρόγα» θασυναντήσουν τη «Ρόζα». Η «Ταράτσα», «Κελιά» και το «Μιλώ» τουΜίκη θα είναι εκεί.

Την Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στοΜικρό Θεατρο Αρχαίας Επιδαύρου. Εισιτήρια: 25 και 15 ευρώ,φοιτητικό: 10 ευρώ, άνεργοι – ΑΜΕΑ: 5 ευρώ.

Loutraki Festival2015

ΗΝατάσσα Μποφίλιου, μία από τις αγαπη-μένες ερμηνεύτριες του κοινού, θα εμφα-νιστεί στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του

Loutraki Festival 2015.Ο Θέμης Καραμουρατίδης κι ο Γεράσιμος Ευαγ-γελάτος, ισορροπώντας στις δυο πτυχές της προ-σωπικότητας της ερμηνεύτριας, την ευαισθησίακαι το πάθος, στήνουν ένα φωτεινό καλοκαιρινόπρόγραμμα υπενθυμίζοντας στους αμέτρητουςθαυμαστές της Νατάσσας Μποφίλιου για ποιόλόγο οι ζωντανές εμφανίσεις αποτελούν το πιοδυνατό της χαρτί. Αγαπημένα τραγούδια του ρεπερτορίου της πιοδυναμικής τριάδας της τελευταίας δεκαετίας,όπως το «Σ’ έχω βρει και σε χάνω», το «Ενλευκώ», το «Μέτρημα» κ.ά., ύστερα από μίασειρά πειραματικών προσεγγίσεων, επιστρέφουνστις αρχικές τους ενορχηστρώσεις, προκειμένουνα συναντήσουν την απλότητα μιας νέας αφετη-ρίας σε μία σειρά συλλεκτικών συναυλιών. Στο πρόγραμμα έρχονται να προστεθούν σεπρώτη παρουσίαση τα τραγούδια από τις «Πρώ-τες λέξεις», τη νέα συνεργασία της Νατάσσας μετον Σωκράτη Μάλαμα, το Θέμη Καραμουρατίδηκαι τον Οδυσσέα Ιωάννου.Ενορχηστρώσεις: Θέμης Καραμουρατίδης, καλλι-τεχνική επιμέλεια: Γεράσιμος Ευαγγελάτος.Πιάνο: Θέμης Καραμουρατίδης. Τύμπανα: Φοί-βος ΚουντουράκηςΤσέλο: Άρης Ζέρβας. Κιθάρες: Σωτήρης Καστά-νης. Μπάσο: Γιώργος Μπουλντής. Βιολί - Μαντο-λίνο: ∆ημήτρης Κουζής. Opening act: ΧρήστοςΝινιόςΤο Σάββατο 25 Ιουλίου, 9.30μ.μ., στο ΛύκειοΛουτρακίου. Οι διοργανωτές του Loutraki Festi-val εναρμονιζόμενοι με τις συνθήκες που διαμορ-φώνονται στη χώρα, προχωρούν σε μείωση τηςτιμής των εισιτηρίων για τη συναυλία της Νατάσ-σας Μποφίλιου: 10 ευρώ (από 12) για την προ-πώληση και στα 12 ευρώ (από 14) για το ταμείοτην ημέρα της συναυλίας.

Καντάδεςαπό τον ΓιώργηΧριστοδούλου

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 2211KINHMATOΓΡΑΦΟΣ

Επιμέλεια: Στράτος Κερσανίδης

Ωλίαρος, είναι το αρχαίο όνοματης Αντιπάρου. Σύμφωνα με μίαεκδοχή το όνομα προέρχεται από

τη λέξη «αύλαξ» (αυλάκι), μάλλον λόγωτου στενού περάσματος που υπάρχειανάμεσα στην Πάρο και την Αντίπαρο.Σύμφωνα με τη μυθολογία, στο σπήλαιοτης Ωλιάρου ζούσε ο Κύκλωπας Πολύ-φημος, τον οποίο τύφλωσε ο Οδυσσέας,στην Οδύσσεια.

Ωλίαρος ονομάζεται ένας θερινός κι-νηματογράφος (Cine Oliaros), ο οποίος

βρίσκεται στη Χώρα της Αντιπάρου κιόπου από χθες φιλοξενείται μια πολύσημαντική εκδήλωση. Πρόκειται για τιςΗμέρες Κινηματογράφου, που διοργα-νώνονται για δεύτερη χρονιά και θαδιαρκέσουν μέχρι την Τρίτη 21 Ιουλίου.

Η εκδήλωση, η οποία πραγματοποιεί-ται μέσα σε μια πολύ δύσκολη συγκυρίαγια τη χώρα, συνδιοργανώνεται από τηνΠεριφέρεια Νότιου Αιγαίου και με τηνυποστήριξη του δήμου Αντιπάρου καιτου Ελληνικού Κέντρου Κινηματογρά-φου.

Ένα πολύ ενδιαφέρον τετραήμερο το

οποίο περιλαμβάνει κινηματογραφικάεργαστήρια για μαθητές Γυμνασίου καιΛυκείου και προβολές ταινιών.

Στη φετινή εκδήλωση έχουν προσκλη-θεί και θα συμμετάσχουν οι σκηνοθέτεςΜαργαρίτα Μαντά, Πέτρος Σεβαστίκο-γλου, Θάνος Αναστόπουλος και ο επί-κουρος καθηγητής στο Τμήμα Κινηματο-γράφου του ΑΠΘ, σκηνοθέτης, Απόστο-λος Καρακάσης. Τα παιδιά που θα πά-ρουν μέρος στο πρόγραμμα, θα έχουντην ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο τουςκαι με την καθοδήγησή τους να δημιουρ-γήσουν ντοκιμαντέρ μικρού μήκους.

Οι επαγγελματίες του σινεμά θα μετα-δώσουν τις γνώσεις τους και θα αποκα-λύψουν τα μυστικά της δουλειάς τουςστους μαθητές, οι οποίοι μέσα από ταεκπαιδευτικά εργαστήρια να έρθουν σεεπαφή με τη διαδικασία δημιουργίαςμιας ταινίας καθώς και να παρακολου-θήσουν προβολές πρόσφατων ελληνι-κών ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους.Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται, από τημια, η ανάπτυξη της κινηματογραφικήςπαιδείας κι, από την άλλη, η δημιουργίαενός νεότερου κοινού για τον κινηματο-γράφο.

Οι Ημέρες Κινηματογράφου Αντιπά-ρου φέρνουν σε επαφή τους νέους μεαναγνωρισμένους Έλληνες δημιουρ-γούς, προσφέροντάς τους μια πλατ-φόρμα για να συζητήσουν τις τάσεις καιεξελίξεις στον σύγχρονο κινηματο-γράφο, να μάθουν τους βασικούς άξονεςτης κινηματογραφικής γλώσσας και ναεξοικειωθούν με τα ψηφιακά μέσα. Γιατην παρακολούθηση των σεμιναρίων δεναπαιτούνται ιδιαίτερες κινηματογραφι-κές γνώσεις, αλλά διάθεση για μάθησηκαι ομαδικό πνεύμα.

Κατά τη διάρκεια του κινηματογραφι-κού αυτού τετραημέρου θα προβληθούνταινίες μεγάλου και μικρού μήκους. Συγ-κεκριμένα οι φίλοι του κινηματογράφουστην Αντίπαρο θα έχουν την ευκαιρία ναπαρακολουθήσουν τις ταινίες μεγάλουμήκους «Για πάντα» της ΜαργαρίταςΜαντά, «Ηλέκτρα» του Πέτρου Σεβαστί-κογλου, «Στο σπίτι» του Αθανάσιου Κα-ρανικόλα και το ντοκιμαντέρ «Εθνικός

Κήπος» του Απόστολου Καρακάση. Επί-σης, έγινε μια επιλογή από βραβευμένεςμικρού μήκους ταινίες, οι οποίες είναι:«Βόλτα» της Στέλλας Κυριακοπούλου,«Maasai» του Χάρη Λαγκούση, «Ανεπιθύ-μητος» του Φοίβου Κοντογιάννη, «Τρειςαυγουλιέρες, παρά λίγο τέσσερις» τουΚωνσταντίνου Σαμαρά, «Προσευχή» τουΘανάση Νεοφώτιστου, «A portrait» τουΑριστοτέλη Μαραγκού. Θα προβληθεί,ακόμη, η μικρού μήκους ταινία της Μα-ρίας Κουρκουτά «Επιστροφή στην ΟδόΑιόλου», βασισμένη σε επανεπεξεργα-σμένο υλικό από ταινίες του παλιού ελ-ληνικού κινηματογράφου που συνοδεύε-ται από τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκικαι αποσπάσματα ποιημάτων. Ένα τα-ξίδι – εμπειρία στον ιστορικό χρόνο τηςΕλλάδας μέσα από εικόνες και ήχουςπου, ενώ μας είναι τόσο οικείοι, μας(ξανα)φαίνονται καινούριοι.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι θαπροβληθεί ένα μικρό απόσπασμα από τουλικό που έχει συγκεντρώσει ο Απόστο-λος Καρακάσης για το νέο του ντοκιμαν-τέρ «Επόμενος Σταθμός Ουτοπία» γύρωαπό το πείραμα αυτοδιαχείρισης του ερ-γοστασίου της ΒΙΟΜΕ στη Θεσσαλονίκηαπό τους εργαζομένους του.

Τέλος, σε μια προσπάθεια να ενισχυθείη σύνδεση του προγράμματος με το νησίτης Αντιπάρου θα προβληθεί σε πρε-μιέρα το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ«∆εσποτικό: Ένας Άγνωστος Θησαυ-ρός» το οποίο δημιούργησε μια ομάδαφοιτητών από το Πανεπιστήμιο της Ιν-διανάπολης, υπό τη διεύθυνση του λέ-κτορα, Άλμπερτ Γουίλιαμ. Έντεκα φοι-τητές γύρισαν, σε διάστημα τριών εβδο-μάδων, ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέργια τον ξεχωριστό αρχαιολογικό χώροπου βρίσκεται στο νησάκι ∆εσποτικόπου είναι δίπλα στην Αντίπαρο.

Αυτά τα ωραία συμβαίνουν στοόμορφο νησί των Κυκλάδων το οποίοσυνδυάζει διακοπές και πολιτισμό.

[email protected]

ΗΜΕΡΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΠΑΡΟ

Εικόνες στα κύματα του Αιγαίου

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ«Ο Κος Χολμς» (Mr Holmes) του Μπιλ Κόντον: Ο Σέρλοκ Χολμς

έχει γεράσει. Ζει σε ένα απομονωμένο σπίτι κοντά στη θάλασσαμε μόνη συντροφιά το γιο του και την οικονόμο του. Ενώ μάχε-ται να μη χάσει το μυαλό και τη μνήμη του λόγω ηλικίας, προ-σπαθεί να λύσει μια υπόθεση. Πρόκειται για την τελευταία υπό-θεση η οποία τον έκανε να παραιτηθεί και με τη βοήθεια τουγιου του προσπαθεί να επαναφέρει τα γεγονότα στη μνήμη του.

«Ένα μικρό χάος» (A little chaos) του Άλαν Ρίκμαν: Βρισκόμαστεστα χρόνια της βασιλείας του Λουδοβίκου του 14ου. Η Σαμπίνντε Μπάρα, αρχιτέκτονας κήπων, αναλαμβάνει μια πολύ ση-μαντική δουλειά. Να κατασκευάσει τους τεράστιους κήπουςστο παλάτι των Βερσαλιών. Η δουλειά της δυσκολεύει εξαι-τίας του Αντρέ Λε Νοτρ, ενός άσπονδου εχθρού της ο οποίοςαναλαμβάνει να κάνει τη ζωή της δύσκολη.

Αισθηματική ταινία εποχής, με τον Άλαν Ρίκμαν στο διπλό ρόλοσκηνοθέτη και πρωταγωνιστή.

«Πώς να κάνετε έρωτα σαν Εγγλέζος» (How to make love like anEnglishman) του Τομ Βον: Ο Ρίτσαρντ Χεγκ είναι καθηγητής πα-νεπιστημίου κι έχει ιδιαίτερη αδυναμία στις γυναίκες. Όταν η25χρονη ερωμένη του, Κέιτ, του ανακοινώνει πως είναι έγκυος,εκείνος ενθουσιάζεται με την προοπτική της πατρότητας, αλλάέχει ένα πρόβλημα. ∆εν είναι ερωτευμένος με την Κέιτ αλλά μετην αδελφή της, Ολίβια. Και έπεται συνέχεια. Συμπαθητική κω-μωδία με με τον Πιρς Μπρόσναν στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

«Ted 2» του Σεθ Μακφάρλαν: Ένας άνδρας κι ένα λούτρινο αρ-κουδάκι που τον βοηθά να παντρευτεί την καλή του.

Σινεφίλ

Τρία χρόνια μετά τις «Τρεις Μέρες Ευτυχίας», ο ∆ημήτρης Αθανίτης επιστρέφει με μιαιστορία γύρω από ένα μοναχικό ήρωα όπως στην πρώτη ταινία του, το καλτ «Αντίο Βε-ρολίνο».

Πρόκειται για ένα αστικό γουέστερν -όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος ο σκηνοθέτης- το οποίοβασίζεται σε μια ιστορία εμμονής και εκδίκησης.

Τα γυρίσματα της ταινίας, τα οποία τελείωσαν τον προηγούμενο μήνα, πραγματοποιήθηκανστην ευρύτερη περιοχή της Αττικής με επίκεντρο την περιοχή του Ασπροπύργου. Επιλογή ηοποία δικαιολογείται από την αναζήτηση ανοιχτών οριζόντων, όπως επιτάσσει ένα αστικό γουέ-στερν.

Η ταινία αφηγείται μια ιστορία σαν αυτές που συμβαίνουν γύρω μας καθημερινά. Ένας μο-ναχικός, χωρισμένος άνδρας, 35 ετών απολύεται ξαφνικά χωρίς καμία προειδοποίηση από τοεργοστάσιο στο οποίο εργάζεται. Απολύεται και αισθάνεται την αδικία να τον κυριεύει. Επι-πλέον έχει να φροντίσει και για τον εξάχρονο γιο του. Τότε παίρνει τη μεγάλη απόφαση: Αφούο κόσμος είναι έτσι πρέπει κάποιος να τον διορθώσει. Μετατρέπει τον εαυτό του σε εκδικητήκι αποφασίζει να αποδώσει μόνος του δικαιοσύνη.

Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Γιάννης Στάνκογλου, που υποδύεται τον κεντρικό ήρωα,τον Αρη, ενώ στο ρόλο του γιου του, εμφανίζεται ο μικρός Χρήστος Μπενέτσης. Άλλους ρόλουςκρατούν η Κόρα Καρβούνη, ο Κώστας Ξυκομηνός, ο Μενέλαος Χαζαράκης, η Ευα Στυλάντερ, ηΒιργινία Ταμπαροπούλου και η Νικολίτσα Ντρίζη

Το σενάριο της ταινίας υπογράφουν ο ∆ημήτρηςΑθανίτης με τον Γιώργο Μακρή, ενώ την παραγωγήέχουν αναλάβει η Dna Films και η Προσέγγιση, μετην υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματο-γράφου. Παραγωγοί είναι ο Πάνος Παπαδόπουλοςκαι ο ∆ημήτρης Αθανίτης. Τη διανομή της ταινίαςέχει η One from the heart.

Η φωτογραφία είναι του Γιάννη Φώτου, καλλιτε-χνική διεύθυνση, σκηνικά και κοστούμια από τηνΣτέλλα Κάλτσου, το μοντάζ από τον Σταμάτη Μα-γουλά, η μουσική από τον Papercut.

Σ.Κ.

«INVISIBLE»Μια σύγχρονη ιστορία εκδίκησης

2222 Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015ΘΕΩΡΙΑ

Tου Σεντρίκ Ντουράν*

∆εκαπέντε χρόνια πριν, η επιτυχη-μένη εισαγωγή του κοινού νομί-σματος πυροδότησε ένα κύμα

ευρω-ευφορίας σε όλη τη γηραιάήπειρο. Το 2000, η στρατηγική της Λι-σαβόνας υποσχέθηκε να κάνει την Ευ-ρωπαϊκή Ένωση «την πιο ανταγωνι-στική, δυναμική, βασισμένη στη γνώσηοικονομία σε ολόκληρο τον κόσμο,ικανή για βιώσιμη οικονομική ανά-πτυξη, με περισσότερες και καλύτερεςδουλειές και καλύτερη κοινωνική συ-νοχή». Οι ενθουσιώδεις οπαδοί τηςσκιαγραφούσαν την ένωση αυτή ως«φάρο για τον ταραγμένο κόσμο». ΟΜαρσέλ Γκοσέ και ο Γιούργκεν Χάμπερ-μας υποστήριξαν ότι η νέα ευρωπαϊκήφόρμουλα -με την έννοια της υπερεθνι-κής δημοκρατικής διακυβέρνησης καιτου κράτους πρόνοιας- ήταν προορι-σμένη να αναχθεί σε «ένα μοντέλο γιατα έθνη όλου του κόσμου».

Οι προσδοκίες των ευρωπαϊστικώνημερών δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Αντί-θετα, εκ των υστέρων, όλη η αλληλου-χία των γεγονότων αποτελεί μια ιστορίασυνεχούς αποτυχίας. Η ευρωπαϊκή πε-ριφέρεια υστέρησε σε σύγκριση με σχε-δόν κάθε άλλη περιοχή σε οικονομικήανάπτυξη, πριν και μετά την κρίση, καιη στροφή στη λιτότητα, το 2010, παρή-γαγε μια τεράστια οικονομική κατάρ-ρευση. Το ΑΕΠ δεν έχει ακόμα ανακάμ-ψει στα προ κρίσης επίπεδα, ανάγονταςτην κρίση αυτή στη χειρότερη οικονο-μική κρίση της σύγχρονης ιστορίας,συγκρινόμενη μόνο με τη καταστροφικήρωσική καπιταλιστική παλινόρθωσητης δεκαετίας του ’90.

Μια σαφή ομολογία της προβληματι-κής οικονομικής διαχείρισης αυτής τηςπεριόδου αποτελεί η νηφάλια ανακοί-νωση του ΟΟΣΑ (βλ. πίνακα), ότι δη-λαδή το αναμενόμενο ακόλουθο της αρ-χικής ανάκαμψης έχει επανειλημμένακαθυστερήσει.

Η ανεργία πέρυσι εκτοξεύθηκε, με πε-ρισσότερα από 44 εκατομμύρια άνερ-γους και υποαπασχολούμενους εντόςτης ΕΕ. Αυτό δεν αποτελεί απλώς έναοδυνηρό προσωπικό δράμα για τους ερ-γάτες και τις οικογένειές τους, αλλά καιμια εκπληκτική απεικόνιση του κοινω-νικού παραλογισμού που έχει ως απο-τέλεσμα μια γιγάντια οικονομική απώ-λεια, λαμβανομένου υπόψη ότι οι ευρω-

παίοι εργάτες είναι μεταξύ των πλέονπαραγωγικών σε όλο τον κόσμο.

Ο μύθος της ενδοευρωπαϊκήςσύγκλισης

Ο μύθος της ενδοευρωπαϊκής σύγκλι-σης αποκαλύφθηκε επίσης. Τα τελευ-ταία πέντε χρόνια, η φαινομενική σύγ-κλιση μεταξύ κρατών εξανεμίστηκε,επανεγκαθιδρύοντας την οικονομικήηγεμονία του γερμανικού ευρωπαϊκούπυρήνα εις βάρος τής περιφέρειας μεεκδικητικό τρόπο. Ενώ η Ιταλία υστερείσε σχέση με τα προευρώ επίπεδα τουΑΕΠ, άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, ηΙσπανία και η Πορτογαλία έχουν κατρα-κυλήσει σε διευρυμένη κοινωνική εξα-θλίωση, με μεγάλα τμήματα του πληθυ-σμού να μην είναι σε θέση να καλύψουντις βασικές τους ανάγκες.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι όλη αυτήη εξαθλίωση είναι χωρίς αντίκρισμα. Ολόγος χρέους / ΑΕΠ αυξήθηκε παρά ταμέτρα λιτότητας, κλειδώνοντας τις πε-ριφερειακές χώρες και τις εργατικές τά-ξεις σε έναν κύκλο υποδούλωσης χωρίςτέλος έναντι των χρηματοπιστωτικώναγορών και των δανειστών. Την ίδιαστιγμή, οι εσωτερικές ανισορροπίες ει-σαγωγών – εξαγωγών εντός ευρωζώνηςεπιμένουν και η αυστηρότερη συνταγο-γράφηση νεοφιλελεύθερων θεραπειώνδεν προσφέρει κανένα μηχανισμό γιατην αντιμετώπιση των υποκείμενων δο-μικών προβλημάτων της άνισης ανά-πτυξης. Οι δυσμενείς άνεμοι της οικο-νομικής ύφεσης έχουν μετατρέψει τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση σε μια μη-χανή ταξικού πολέμου. Το μεγάλο άλματης ολοκλήρωσης είχε ως αποτέλεσματη σταθερή πτώση του ελέγχου τωνεθνικών εκλεγμένων κοινοβουλίων επίτης οικονομικής πολιτικής.

Η ευελιξία στην παράκαμψη των κα-νόνων και η γραφειοκρατία της επο-πτείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπήκαι τις κυβερνήσεις του γερμανικού πυ-ρήνα, η εγκαθίδρυση ανεξάρτητων τε-χνοκρατικών φορέων ελέγχου της δη-μοσιονομικής πολιτικής, καθώς και ηδιεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Ευρω-παϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μείωσαντο πεδίο επιλογών επί της οικονομικήςπολιτικής για τις εθνικές κυβερνήσεις,μέχρι του σημείου να θυμίζει την παλιάΣυναίνεση της Ουάσιγκτον, της δεκαε-

τίας του ’90: ενοποίηση, ιδιωτικοποι-ήσεις και απελευθέρωση της αγοράς.

Η αντιλαϊκή λιτότητα και οι μεταρ-ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας συνάν-τησαν τεράστιες λαϊκές κινητοποιήσειςστις χώρες του Νότου, έκτασης που εί-χαμε να δούμε για δεκαετίες, με συνε-χείς γενικές απεργίες και οιονεί εξεγερ-τικές περιόδους στην Ισπανία και τηνΕλλάδα. Όταν η αποφασιστικότητα τωνεθνικών κυβερνήσεων αποδυναμωνό-ταν, ο ευρωπαϊκός πυρήνας κατέφευγεσε σαφή αυταρχισμό: γραφειοκρατικάπραξικοπήματα εκτόπισαν αρκετούςπρωθυπουργούς, ενώ η ΕΚΤ, με επικε-φαλής τον πρώην αντιπρόεδρο τηςGoldman Sachs, Μάριο Ντράγκι, εκ-βίασε ρητά απείθαρχους ηγέτες.

Η περίπτωση της Ελλάδας

Σε καμία άλλη περίπτωση η σύγ-κρουση δεν αναδείχθηκε με τόση σαφή-νεια όπως στην Ελλάδα. Με μια δήλωσήτου, στα μέσα του Ιούνη, ο κορυφαίοςοικονομολόγος του ∆ΝΤ, ΟλιβιέΜπλανσάρ έγραψε χαρακτηριστικά: «Οιέλληνες πολίτες, μέσω μιας δημοκρατι-κής διαδικασίας, επισήμαναν ότι υπάρ-χουν κάποιες μεταρρυθμίσεις που δενθέλουν. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτές οιμεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες». Μετη σαφή αντιπαράθεση δημοκρατικώνεπιλογών και γραφειοκρατικών νεοφι-λέλευθερων απαιτήσεων, ο Μπλανσάραπλώς επαναλάμβανε το σύνθημα τωνευρωπαίων ηγετών ότι δεν υπάρχειεναλλακτική στο υπάρχον καθεστώς.

Κατά συνέπεια, οι διαπραγματεύσειςμε την Ελλάδα είναι μια τυπική διαδι-κασία σχεδιασμένη να κατατροπώσειπολιτικά τις αριστερές δυνάμεις στηνΕλλάδα και να ενταφιάσει κάθε προ-οπτική πολιτικής αλλαγής σε ολόκληρητη γηραιά ήπειρο. Αυτή είναι η μόνηεξήγηση για την ανελαστικότητα τωνδανειστών, παρότι ο Τσίπρας πέρασεόλες τις κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ,όπως οι μεταρρυθμίσεις στο συνταξιο-δοτικό σύστημα, το σύστημα φορολό-γησης, οι ιδιωτικοποιήσεις και η απε-λευθέρωση της αγοράς. Αυτή η τιμωρη-τική στάση ανδείχθηκε με σαφήνεια στοτέλος του Ιουνίου, όταν η ΕΚΤ πυροδό-τησε ενεργά ένα μπανκ ραν, προειδο-ποιώντας για «ανεξέλεγκτη κρίση», κα-λύπτοντας αίφνης τα δάνεια έκτακτηςανάγκης του τραπεζικού τομέα και προ-

καλώντας το κλείσιμο των τραπεζώνκαι κάπιταλ κοντρόλ.

Ωστόσο, η ανελαστικότητα έναντι τηςελληνικής κυβέρνησης δεν προκαλείταιμόνο από μια ξεδιάντροπη νεοφιλελεύ-θερη πολιτική βούληση. Αποκαλύπτειένα πολύ βαθύτερο πρόβλημα της Ευ-ρώπης, την αδυναμία ελιγμών αυτού τουπολιτικού σκάφους.

Ένα κεντρικό τμήμα αυτού του προ-βλήματος αποτελεί το μέγεθος και η νο-μική πολυπλοκότητα της ΕΕ. Βασικά, ηδιακυβέρνηση της ΕΕ είναι η επώδυνηδιαμόρφωση σκληρών συμβιβασμών σεκανόνες, οι οποίοι είναι σχεδόν αδύνατονα παρακαμφθούν.

Ανελαστικότητα και αδυναμίαελιγμών

Οι δυνατότητες λήψης αποφάσεωντης ευρωπαϊκής πολιτείας είναι εξαιρε-τικά περιορισμένες και συνδεδεμένεςμε τις προηγούμενες πολιτικές ισορρο-πίες δυνάμεων, κάνοντας τις ριζικές αλ-λαγές σχεδόν σε αδύνατο, ακόμα και νατις αναλογιστεί κάποιος.

Επιπλέον, η ευρωπαϊκή γραφειοκρα-τία είναι ελάχιστη, με περίπου 30.000δημόσιους υπαλλήλους και προϋπολο-γισμό λιγότερο του 1% του ΑΕΠ της ΕΕ.Η μοναδική πολιτική δύναμή της προ-κύπτει από τη συσσώρευση κανόνωνκαι διαδικασιών, που οι ευρωπαϊκέςελίτ επιθυμούν διακαώς να διατηρή-σουν, παρότι είχαν ως αποτέλεσμα τησυστηματικά χαοτική διαχείριση τηςκρίσης των τελευταίων χρόνων.

Σε βαθύτερο επίπεδο, η αδυναμίαελιγμών αποτελεί παράδοξη συνέπειατων σαρωτικών νικών του διακρατικούοικονομικού κεφαλαίου τις τελευταίεςδεκαετίες. Αυτές οι νίκες οδήγησαν στηδόμηση θεσμικών οργάνων στην ΕΕεστιασμένων κυρίως στα βασικά συμ-φέροντα του κεφαλαίου -ανταγωνισμός,εμπόριο και χρήμα-, ενώ τα εργασιακάκαι κοινωνικά ζητήματα περιορίστηκανσε μεταβλητές προσαρμοζόμενες στηνευρωπαϊκή πολιτική αρένα.

Το ευρωπαϊκό υπερκράτος είναιισχυρό όσον αφορά την προώθηση τωνάμεσων συμφερόντων του οικονομικάισχυρού μπλοκ, αλλά αδύναμο όσοναφορά τη συναινετική πλευρά της ηγε-μονίας, που είναι απαραίτητη για νακρατήσει διαφορετικές κοινωνίες και

Το τέλος της Ευρώπης;Η πολιτική αναταραχή στην Ελ λάδα είναι ήδη ορόσημο στην ιστορία της γηραιάς ηπείρου

Aπό ευρωπαϊκή οπτική, η οικονομική κα-τάρρευση του 2008 αποτέλεσε τον πρόλογομιας εκτεταμένης παγκόσμιας κρίσης. Ηαμερικανική οικονομική κατάρρευση προ-κάλεσε μια πολύπλοκη αλυσίδα απροσδόκη-των γεγονότων σε ολόκληρη τη γηραιάήπειρο, επιμολύνοντας όλα τα επίπεδα κοι-νωνικής ζωής, με αποτέλεσμα ένα ριζικάνέο τοπίο που μαστίζεται από πολιτική καιοικονομική κρίση.Όπως λέει η Άντα Κολάου, η πρόσφαταεκλεγμένη δήμαρχος της Βαρκελώνης και

επικεφαλής της συμμαχίας που εμπνεύ-στηκε από το κίνημα των Αγανακτισμένων:«Κανείς δεν θα βγει από αυτήν την κρίσηαμετάβλητος. Αυτό που μας περιμένει, είναιένας φεουδαρχικός ορίζοντας με απότομηαύξηση των ανισοτήτων, μια άνευ προηγου-μένου συγκέντρωση πλούτου, νέες μορφέςανασφάλειας για την πλειοψηφία των πολι-τών. Ή μια δημοκρατική επανάσταση, όπουχιλιάδες άνθρωποι θα έχουν δεσμευτεί νααλλάξουν το τέλος της ταινίας.»Είναι πολύ πιθανό ότι φτάνουμε σε αυτό το

ιστορικό σημείο καμπής. Η σαρωτική νίκητου «όχι» στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίουστην Ελλάδα έδειξε ότι οι λαϊκές τάξεις θέ-λουν το τέλος δεκαετιών νεοφιλελεύθερηςευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η εκ νέουέναρξη αυτού που ο Ογκίστ Μπλανκί ονό-μαζε το «κεφάλαιο των διχασμών» λαμβά-νει χώρα στο κέντρο των τεκτονικών μετα-τοπίσεων που σείει μια ήπειρο, η οποία έχειπέσει σε ένα φαύλο κύκλο μνησικακίας καιδυσαρέσκειας, που δεν έχει παρατηρηθείαπό τα μέσα του περασμένου αιώνα.

Οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα είναιμια τυπική διαδικασία σχεδιασμένη να κατα-τροπώσει πολιτικά τις αριστερές δυνάμεις

στην Ελλάδα και να ενταφιάσει κάθε προοπτική πολι-τικής αλλαγής σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο.“

Η ΕΠΟΧΗ 19 Ιουλίου 2015 2233ΘΕΩΡΙΑ

κοινωνικά στρώματα μαζί σε ταραγμέ-νους καιρούς. Ο συνδυασμός οικονομι-κών και κοινωνικών αποτυχιών και πε-ριορισμένης πολιτικής ευελιξίας είχεως αποτέλεσμα τη μειούμενη αίγλη τουευρωπαϊκού σχεδίου και την ενεργοποί-ηση φυγόκεντρων δυνάμεων σε ολό-κληρη την Ευρώπη.

Φυγόκεντρες δυνάμεις

Η Ευρώπη είναι ένα από τα πιο εξε-λιγμένα πολιτικά τοπία στον κόσμο. Τοιδιοσυγκρασιακό μίγμα ισχυρής και αν-τιφατικής πολιτικής κληρονομιάς τωνφιλελεύθερων, φασιστικών και κομ-μουνιστικών παραδόσεων, παράλληλαμε την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση καιτη δημοκρατική νομιμότητα, αλλά καιτα ζωντανά κοινωνικά κινήματα καιτους αντιφατικούς γεωπολιτικούς δε-σμούς, βράζει και πάλι.

Σε αυτό το πλαίσιο, ανεξάρτητα από

το τι θα ακολουθήσει, η πολιτική ανα-ταραχή στην Ελλάδα είναι ήδη ορόσημοστην ιστορία της γηραιάς ηπείρου. Ηχώρα που στην αρχή της δεκαετίας του’80 αποτέλεσε το παράδειγμα της δυνα-τότητας η Ευρώπη να παρέχει την άγ-κυρα για την πρόσδεση της φιλελεύθε-ρης δημοκρατίας και της κοινωνικοοι-κονομικής σταθερότητας σε ένα καθε-στώς μετα-αυταρχικό, γίνεται τώρα τοσύμβολο της αποτυχίας και της διαίρε-σης.

Η απόπειρα της ελληνικής κυβέρνη-σης να δραπετεύσει από το νεοφιλελεύ-θερο κλουβί συνάντησε μόνο δολιο-φθορά και ύβρεις από τις άλλες κυβερ-νήσεις και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς,που την εγκατέλειψαν χωρίς άλλη εναλ-λακτική από τη συνθηκολόγηση ή τηρήξη και χωρίς θετικό αποτέλεσμα γιατην ελκυστικότητα της ΕΕ.

Οι φυγόκεντρες δυνάμεις αυξάνονται,επίσης, ως αποτέλεσμα της ξεθωρια-

σμένης αίγλης των Βρυξελλών. Η Με-γάλη Βρετανία ζητά σημαντική αναχαί-τιση της ολοκλήρωσης απειλώντας μεαποχώρηση και ενδυναμώνοντας τηνελκυστικότητα των ΗΠΑ. Στο ανατο-λικό πεδίο, η σαφής αυταπάτη της ευ-ρωπαϊκής ολοκλήρωσης αφήνει ανοι-κτή την πόρτα σε εθνικιστικές δυνάμεις(παρότι με συγκρουόμενα αισθήματααπέναντι στην καινούργια ισχύ της Ρω-σίας). Ακόμα και στο εσωτερικό τούιστορικού πυρήνα της Ευρώπης υπάρχειαυξανόμενη απελπισία.

Έλλειμμα αλληλεγγύης

Αυτή η κατάσταση ενισχύει την άνοδοτων ακροδεξιών κομμάτων, όπως τοΕθνικό Μέτωπο της Γαλλίας, αλλά καιτο ρατσιστικό λόγο στα κυρίαρχα ΜΜΕ.Ανακαλώντας την περίοδο του πολέμουγια ανεξαρτησία της Ελλάδας το 1821,ο Μπέρτολτ Σίβαλτ έγραψε στην «DieWelt»: «Η ιδέα ότι οι σύγχρονοι Έλλη-νες είναι απόγονοι του Περικλή και τουΣωκράτη και όχι ένα μίγμα Σλάβων, Βυ-ζαντινών και Αλβανών, έγινε κοινή πε-ποίθηση στην Ευρώπη... Αυτός είναι ολόγος που δεχτήκαμε τους Έλληνες ναεισβάλουν στο ευρωπαϊκό πλοίο το1980. Καθένας μπορεί να θαυμάσει τιςσυνέπειες της επιλογής.»

Εν τω μεταξύ, τα σημάδια αποθάρ-ρυνσης στην πλειοψηφία των ηγετώνείναι άφθονα. Περιορισμένη σε πολύ-πλοκους υπολογισμούς και στερημένηαπό οποιαδήποτε πολιτική έμπνευση, ηΕυρώπη πυροδοτεί μόνο πικρία καιαγανάκτηση.

Το έλλειμμα αλληλεγγύης αναδύθηκεξανά, όταν επικεφαλής κυβερνήσεωνσυζητούσαν την κρίση του μεταναστευ-

τικού ζητήματος. Ενώ χιλιάδες πρό-σφυγες κείτονται στη Μεσόγειο, ηαπάντηση των ευρωπαίων ηγετώνεστιάζει με αποκαλυπτικό τρόπο σεστρατιωτικές επιθέσεις και, όταν τίθε-ται θέμα κατανομής των αιτούντωνάσυλο μεταξύ των χωρών, ο εγωισμόςείναι αυταπόδεικτος, με τον Ματέο Ρέν-τζι, τον δύοντα αστέρα του ευρωπαϊκήςκεντροαριστεράς, να λέει: «Αν αυτόείναι το όραμά σας για την Ευρώπη,μπορείτε να το κρατήσετε για τον εαυτόσας».

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις στηνΙσπανία και τη Μεγάλη Βρετανία επιβε-βαιώνουν ότι η απογοήτευση από τηνΕυρώπη μεταφράζεται σε μειούμενεςψήφους για το «εξτρεμιστικό κέντρο»σε εθνικό πολιτικό επίπεδο. Είτε οι ιδε-ολογικές συγκλίσεις τους μεταφράζον-ται σε εγχώριες συμμαχίες είτε όχι, ηδεξιά και η αριστερή πτέρυγα του κέν-τρου είναι στενά δεμένες σε ένα μόνιμοευρωπαϊκό μεγάλο συνασπισμό. Σεαυτή τη διαδικασία, τα λεγόμενα σο-σιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν τιςμεγαλύτερες απώλειες. Οι παραδοσια-κές θέσεις τους στα κοινωνικοοικονο-μικά θέματα εξανεμίζονται ενώπιον τουνεοφιλελεύθερου δόγματος, αφαιρών-τας τον πυρήνα των ψηφοφόρων τουςκάθε λόγο για να τους ψηφίσει και οδη-γώντας σε υψηλότερα ποσοστά αποχήςή στην εμφάνιση νέου είδους πολιτικώνκινημάτων.

* Ο Σεντρίκ Ντουράν είναι λέκτοραςστο Πανεπιστήμιο Paris 13 και ερευ-νητής στο Κέντρο για την Οικονομίατου Paris Nord. Το κείμενο δημοσι-εύτηκε στο «Jacobin» στις 16.07.15.

Το τέλος της Ευρώπης;Η πολιτική αναταραχή στην Ελ λάδα είναι ήδη ορόσημο στην ιστορία της γηραιάς ηπείρου

Στην Αριστερά, η ανάδυση νέων πολιτικών κινημάτων σε διάφορες χώρεςσχετίζεται με δομικές παραμέτρους, όπως η ένταση της λιτότητας, αλλά καιπερισσότερο απροσδόκητα ζητήματα, που σχετίζονται με την οργάνωση του

πολιτικού πεδίου. Αλλά, ανεξάρτητα από την πολιτική τους τύχη βραχυπρόθεσμα,κανένα από αυτά δεν επιτρέπεται να καθυστερήσει τις συζητήσεις για καίριαστρατηγικά σημεία πια.

∆ύο χρόνια πριν να γίνει υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, ο Γιάνης Βαρου-φάκης, στην ομιλία του «Εξομολογήσεις ενός αιρετικού μαρξιστή», αποδέχθηκετην αποστολή της διάσωσης του ευρωπαϊκού καπιταλισμού από τον ίδιο του τονεαυτό. Η ελληνική μάχη απέδειξε ότι αυτή η αποστολή είναι πιο δύσκολη από ό,τιανέμενε.

Οι άνισες και σύνθετες αναπτυξιακές δυναμικές της ευρωπαϊκής περιφέρειαςυπογραμμίζουν την ανάγκη της Αριστεράς να κινηθεί από την αμυντική στρατη-γική απέναντι στη λιτότητα προς μια πιο θετική ατζέντα συστηματικών εναλλα-κτικών. Το ελληνικό πείραμα δείχνει ότι σε αυτό το μονοπάτι δεν απομένει άλληεπιλογή από τη σύγκρουση με νεοφιλελεύθερους θεσμούς και την ανάκτηση τηςδημοκρατικής κυριαρχίας με εθνικά νομίσματα. Ωστόσο, αυτή είναι μια αποθαρ-ρυντική πρόκληση, λαμβάνοντας υπόψη πόσο διστάζουν οι περισσότεροι άνθρω-ποι να υποστούν το μεταβατικό κόστος της ρήξης, ακόμα και αν θα μπορούσε ναείναι πεπεισμένοι για τα οφέλη σε μακροπρόθεσμη βάση. Η διατύπωση πολιτικώνπροτάσεων που θα εξασφαλίζουν στους ανθρώπους ένα δίχτυ ασφαλείας κατά τηδιάρκεια αυτής της μετάβασης, θα είναι το κλειδί για τη διευκόλυνση νέων εκλο-γικών νικών, αρχής γενομένης από τις εκλογές στην Ισπανία αυτό το φθινόπωρο.Εκεί, το Ποδέμος και οι κοινωνικοί του σύμμαχοι έχουν σημαντικές πιθανότητεςνα κερδίσουν. Καθώς η εμπειρία με την Ελλάδα έχει δείξει, η ευρωπαϊκή ελίτ ανα-μένεται να είναι τίποτα λιγότερο από ανελέητη. Όπως μου είπε πρόσφατα έναμέλος της ηγεσίας του Ποδέμος: «Καλύτερα να είμαστε προετοιμασμένοι».

Η προοπτικήγια την Αριστερά

Προβλέψεις του ΟΟΣΑ για το ΑΕΠ στην Ευρώπη

Για μια ακόμα φορά ο Γιούργκεν Χάμπερμας επι-κρίνει την κυβέρνηση του Βερολίνου και ανα-φέρεται στην πρόσφατη συμφωνία με την ελ-

ληνική κυβέρνηση, που επιβλήθηκε στην Αθήνα κυ-ρίως υπό την ασφυκτική πίεση της Γερμανίας.

«Φοβάμαι πως η γερμανική κυβέρνηση, περιλαμβα-νομένης της σοσιαλδημοκρατικής της πτέρυγας, έ-παιξε και έχασε σε μια νύχτα όλο το πολιτικό κεφά-λαιο που η Γερμανία είχε συσσωρεύσει σε μισό αιώ-να», δήλωσε ο Γιούργκεν Χάμπερμας στη Γκάρντιαντην περασμένη Πέμπτη, προσθέτοντας πως οι προη-γούμενες γερμανικές κυβερνήσεις έδειξαν μεγαλύ-τερη πολιτική ευαισθησία και μεταεθνική νοοτροπία.

«Η Γερμανία αυτοπαρουσιάστηκε ανερυθρίαστα ωςη δύναμη που επιβάλλει την πειθαρχία στην Ευρώπηκαι για πρώτη φορά διεκδίκησε ανοιχτά την ηγεμονίαστην Ευρώπη»

Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των διαπραγματεύ-σεων μεταξύ Ελλάδας και εταίρων τόνισε πως «οι οι-κονομικοί όροι αυτής της συμφωνίας δεν έχουν κα-νένα απολύτως νόημα εξαιτίας του τοξικού μείγμα-τος των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεωνκαι των επιπλέον νεοφιλελεύθερων μέτρων, που ε-πιβάλλονται, τα οποία θα απο-θαρρύνουν τον εξαντλημένοελληνικό λαό και θα σκοτώ-σουν κάθε αναπτυξιακή ορμή».

Ακόμα πρόσθεσε: «Ο εξανα-γκασμός της ελληνικής κυ-βέρνησης σε μια οικονομικάαμφισβητούμενη συμφωνία,με επίκεντρο το συμβολικόταμείο αποκρατικοποιήσεων,δεν μπορεί να νοηθεί ως τίπο-τα άλλο παρά μια πράξη τιμω-ρίας απέναντι σε μία κυβέρνη-ση της Αριστεράς»

«Αυτή η τεχνοκρατική υπο-νόμευση της δημοκρατίας εί-ναι το αποτέλεσμα των νεοφι-λελεύθερων πολιτικών που υ-παγόρευσαν οι αγορές. Η ισορ-

ροπία μεταξύ των πολιτικών και των αγορών απο-ρυθμίστηκε, με θύμα το κράτος πρόνοιας. ∆εν βλέ-πω πώς η επιστροφή σε κράτη έθνη, που θα λειτουρ-γούν σαν μεγάλες εταιρείες στην παγκόσμια αγοράμπορεί να ελέγξει την αποδημοκρατισμό και την αυ-ξανόμενη κοινωνική ανισότητα, κάτι που παρεμπι-πτόντως συναντάμε και στη Μεγάλη Βρετανία. Για νααντιμετωπιστούν αυτά, πρέπει να αλλάξει η πολιτικήκατεύθυνση από δημοκρατικές πλειοψηφίες, σε ένανπιο ενιαίο ευρωπαϊκό πυρήνα.»

∆ΗΜΟΣΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ Γ.Γ. ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ

Το Βερολίνο στο ρόλοτου αυταρχικού πατερούλη

Η Μέρκελ σκόρπισεσε μια νύχτατο γερμανικό κεφάλαιομισού αιώνα∆ήλωση του ΓιούργκενΧάμπερμας

∆εν είναι μόνο οι τεμπέληδες καιαπείθαρχοι έλληνες που θέτουνθέμα πολιτικής συμπεριφοράς του

Βερολίνου. Με ανοιχτή επιστολή του(16/7), που τυπικά απευθύνεται σε φίλοτου, ουσιαστικά στο γερμανικό λαό, οΖαν Κριστόφ Καμπαντελί, γενικός γραμ-ματέας του Γαλλικού ΣοσιαλιστικούΚόμματος, επισημαίνει την ανακολουθίατου Βερολίνου, που σήμερα αγνοεί κάθεέννοια ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και αν-ταποδίδει τη βοήθεια που έδωσαν αφει-δώς οι ευρωπαϊκοί λαοί στην καθημαγ-μένη μεταπολεμική Γερμανία με σκλη-ρότητα και τιμωρητική διάθεση. ∆ημοσι-εύουμε το μεγαλύτερο μέρος της επιστο-λής στο σημερινό φύλλο της «Εποχής».

«Η Ευρώπη, φίλε μου, δεν κατανοείτην επιμονή της μεγάλης χώρας σου ναφυλακίζεται στο ρόλο του αυταρχικούπατερούλη. Ξέχασε, μήπως, την αλλη-λεγγύη της Γαλλίας την επομένη μάλιστατων εγκλημάτων που είχαν διαπραχθείστο όνομά σου; Βγαίνοντας από το δεύ-τερο παγκόσμιο πόλεμο, αυτόν το νέοευρωπαϊκό εμφύλιο, η Γαλλία βοήθησετο γερμανικό λαό να ξανασταθεί σταπόδια του (…)

Η αλληλεγγύη της Γαλλίας και όληςτης Ευρώπης επέτρεψε στη Γερμανία ναμειώσει σημαντικά το χρέος της στοπλαίσιο των συνθηκών του Λονδίνου το1953. Το Βερολίνο οφείλει να θυμάταιαυτό το δίδαγμα της ιστορίας, την ώραπου το ίδιο δίνει δημοσιονομικά μαθή-ματα στην Αθήνα. Αξίζει να σημει-ώσουμε πως, αν είχαμε διαγράψει το ελ-ληνικό χρέος πριν από τρία χρόνια καιείχαμε επιτρέψει στην Αθήνα να διοργα-νώσει δημοψήφισμα τότε, δεν θα είχαμεφθάσει εδώ που βρισκόμαστε σήμερα(…)

Αλλά και με την πτώση του τείχους, το1989, που σήμανε το τέλος του ψυχρούπολέμου, η Γαλλία χαιρέτισε την ευκολίαμε την οποία εξασφαλίστηκε η επανενο-ποίηση της Γερμανίας. Και δεν αντιτάχ-

θηκε στην καθιέρωση του γερμανικούμάρκου ως κοινού γερμανικού νομίσμα-τος την 1η Ιουλίου 1990, παρέχονταςέτσι ένα υπερτιμημένο νόμισμα στηνπρώην Ανατολική Γερμανία και φορτώ-νοντας με μια αυστηρή αντιπληθωρι-στική πολιτική την Ευρώπη. Η Γαλλίακαι η Ευρώπη επέτρεψαν στη Γερμανίανα γίνει η δύναμη που είναι σήμερα. Μιαδύναμη που δεν χρειάζεται να είναι ση-μαιοφόρος του σκληρού ορντολιμπερα-λισμού, αλλά μιας Ευρώπης της δικαιο-σύνης σε έναν κόσμο που έχει πιαστείστη δίνη του κυνηγητού του κέρδους καιτης επιστροφής στις κάθε είδους χωρι-στικές ταυτότητες.

Το Βερολίνο οφείλει να καταλάβει ότιη Ευρώπη είναι αναπόφευκτο να χάσειτην κούρσα, αν θελήσει να ανταγωνιστείτην Κίνα και την Ινδία μειώνοντας τοκοινωνικό της επίπεδο. Το μεγάλο πλεο-νέκτημά μας απέναντί τους στον παγκό-σμιο ανταγωνισμό είναι ακριβώς αυτό τοκαλύτερο ανανεωμένο κοινωνικό μον-τέλο.

Είναι βέβαιο ότι η Ευρώπη μπορεί να

λειτουργήσει μόνο με σεβασμό στις συν-θήκες που έχουν υπογραφεί και στιςαμοιβαίες υποσχέσεις που δόθηκαν.Αλλά η Ευρώπη οφείλει να σέβεται καιτους λαούς της και την ιστορία τους, ανθέλει να ευημερήσει και να συνδιαλλαγείμε τους λαούς της, αν θέλει να είναι κάτιδιαφορετικό από μια μελλοθάνατη θε-σμική τάξη.

Οι λαοί της Ευρώπης δεν θα κατανοή-σουν ποτέ ότι η Γερμανία θέλει να επι-βάλει με τη βία της οικονομικής δύναμηςτης ένα ενιαίο οικονομικό μοντέλο βασι-σμένο στην ιδεολογία της λιτότητας καιτη δημοσιονομική λεπτολογία. Η Ευ-ρώπη σίγουρα χρειάζεται μια ισχυρή Γερ-μανία. Χρειάζεται επίσης μια Γερμανίααλληλέγγυα και όχι μοναχική. Αλληλέγ-γυα είναι η Γερμανία του Χάμπερμας,που αντιτίθεται στην «διάλυση της πολι-τικής με την υποταγή της στην αγορά»(…)

Αν η Γερμανία γυρίσει την πλάτη στηνηπειρωτική αλληλεγγύη, διατρέχει τονκίνδυνο να γίνει ακατανόητη, καθώς θαφέρνει την Ευρώπη αντιμέτωπη με ένα

τρομερό δημοψήφισμα: υπέρ ή κατά τηςΓερμανίας;

Καλέ μου φίλε, η Γερμανία χρειάζεταιγρήγορα να συνέλθει! Να θυμηθεί τα δι-δάγματα του Χέλμουτ Σμιτ. Να θυμηθείότι η Ευρώπη φτιάχνεται με μικρά βή-ματα, αλλά και με μεγάλες πρωτοβου-λίες βαδίζοντας σε ένα δρόμο που οδη-γεί τους λαούς μας και την ήπειρό μαςστην αλληλεγγύη, την ασφάλεια και τηνευημερία.»

Το Βερολίνο οφείλει ναθυμάται αυτό το δίδαγματης ιστορίας, την ώραπου το ίδιο δίνειδημοσιονομικά μαθήματαστην Αθήνα. Αξίζει νασημειώσουμε πως, ανείχαμε διαγράψει τοελληνικό χρέος πριν απότρία χρόνια και είχαμεεπιτρέψει στην Αθήνα ναδιοργανώσειδημοψήφισμα τότε, δενθα είχαμε φθάσει εδώπου βρισκόμαστεσήμερα.