Download - Δελτίο 19

Transcript

15ήμερο Ενημερωτικό Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής

Τεκμηρίωσης

19

2 Νοεμβρίου 2012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[1] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣΕΩΝ __________________ 3

Η laquoΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣraquo ____________________________________________ 3

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ______________ 13

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ______________________________ 13

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ____________________________________ 16

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo _________________________________________ 16

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ _______ 21

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ____ 21

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ________________________________________________________________ 24

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ_______ 24

Σχόλια παρατηρήσεις και προτάσεις για το Δελτίο είναι παραπάνω από

καλοδεχούμενα

Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας ηλεκτρονικά στις εξής διευθύνσεις

opoulouparliamentgr (Ουρανία Πούλου)

yeustatgmailcom (Γιάννης Ευσταθόπουλος)

Εάν σας ενδιαφέρει να λαμβάνετε ηλεκτρονικά το ΔΕΛΤΙΟ επικοινωνήστε μαζί

μας στις παραπάνω διευθύνσεις ώστε να προσθέσουμε το e-mail σας στην

ηλεκτρονική λίστα παραληπτών

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

3

[1] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Οικονομικών Εξελίξεων και Τάσεων παρακολουθεί και αποτυπώνει

τις κυριότερες εξελίξεις της κυβερνητικής πολιτικής για την οικονομία και καταγράφει

σημαντικές τάσεις ή μεταστροφές στην πορεία της οικονομίας Επιπλέον παρακολουθεί

τις κυριότερες εκθέσεις και μελέτες διεθνών και εγχώριων οργανισμών σχετικά με την

ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία ενώ επίσης καταγράφει τις τοποθετήσεις των

κοινωνικών εταίρων στη χώρα

Η laquoΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣraquo

Γ Ευσταθόπουλος

Εισαγωγή

Αντικείμενο του παρόντος κειμένου αποτελεί η εξέταση των πολιτικών για την

laquoανάπτυξηraquo που προωθούνται από τις ελληνικές κυβερνήσεις την τρόικα και τους

εγχώριους και ξένους υποστηρικτές του προγράμματος διαρθρωτικής και

δημοσιονομικής προσαρμογής (στο εξής μνημόνιο) Το ζήτημα εξετάζεται σε τρία

στάδια Αρχικά επιχειρείται μια κωδικοποίηση του πλέγματος πολιτικών που

συνθέτουν την κυρίαρχη αντίληψη για το θέμα της ανάπτυξης1 Σε δεύτερο στάδιο

πραγματοποιείται μια κριτική ανάλυση αυτών των πολιτικών Συμπεραίνεται

ειδικότερα ότι οι ασκούμενες πολιτικές διαμορφώνουν συνθήκες laquoανάπτυξης δια της

υποβάθμισηςraquo της εργασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων του περιβάλλοντος και

των φυσικών πόρων ολόκληρων περιοχών της χώρας ακόμα και των συνθηκών

διαβίωσης επόμενων γενεών Τέλος σε τρίτο στάδιο υπογραμμίζεται η ανάγκη

επαναφοράς στην παρούσα συγκυρία της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές

μεταξύ της οικονομικής μεγέθυνσης και της έννοιας της ανάπτυξης Στόχος αυτής της

ενέργειας είναι να αποδομηθεί η προσπάθεια προβολής μιας υποτιθέμενης σταδιακής

εξόδου από την κρίση με βάση τη βελτίωση αποσπασματικών οικονομικών μεγεθών

laquoΚωδικοποίησηraquo του αναπτυξιακού μοντέλου του μνημονίου

Το laquoμοντέλο ανάπτυξηςraquo του μνημονίου δύναται να κωδικοποιηθεί σε 12 άξονες

1 Η ενέργεια αυτή στηρίζεται στην επισκόπηση εκθέσεων για το θέμα της ανάπτυξης όπως μεταξύ

άλλων το Μνημόνιο τις σχετικές εκθέσεις αξιολόγησης του ΔΝΤ και της ΕΕ για την Ελλάδα τη

μελέτη McKinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ και της EET (laquoΗ Ελλάδα 10 χρόνια μπροστάraquo) το κείμενο

εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic reconstructionraquo τις κλαδικές

μελέτες της Εθνικής Τράπεζας κλπ

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

4

1 Ευελιξία αγοράς εργασίας για την προσαρμογή της οικονομίας μέσω της

δραστικής μείωσης του κόστους εργασίας (εσωτερική υποτίμηση) και τη

διευκόλυνση των απολύσεων και αναδιαρθρώσεων ως διαύλου ενίσχυσης της

ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές2

2 Έμφαση στη συγκέντρωση κεφαλαίου και στις συγχωνεύσεις (πχ τράπεζες)

Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων προβάλλεται ως βασικό

μειονέκτημα της ελληνικής οικονομίας Η συγκέντρωση κεφαλαίου ενθαρρύνεται

ή δρομολογείται σήμερα σε διάφορους τομείς και κλάδους3 όπως ο τραπεζικός ο

κατασκευαστικός του μετάλλου των αεροπορικών εταιρειών των ασφαλιστικών

εταιρειών4 προαναγγέλλοντας τη διαμόρφωση ή εντατικοποίηση ήδη υπαρχουσών

ολιγοπωλιακών συνθηκών Έτσι αντί να προάγεται ο laquoυγιής ανταγωνισμόςraquo η

σώρευση ολιγοπωλιακής δύναμης (που προβλέπεται και σε δραστηριότητες που

είναι υπό ιδιωτικοποίηση όπως η ενέργεια και το νερό) ενδέχεται να γίνει αισθητή

μέσα από την εκδήλωση χρόνιων πληθωριστικών πιέσεων αλλά και στασιμότητα

σε επενδυτικό επίπεδο5 Αξίζει να σημειωθεί ότι μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο δεν

συμβάλλει μεσομακροπρόθεσμα στην οικονομική ανάκαμψη και ευημερία αλλά

υπονομεύει βραχυπρόθεσμα ακόμα και την αποκατάσταση της

ανταγωνιστικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης Στο συμπέρασμα αυτό

καταλήγουν εξάλλου φορείς με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά όπως για

παράδειγμα τo ΙΝΕΓΣΕΕ (Ετήσια Έκθεση 2012) και το τμήμα ερευνών της

γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis (P Artus)6 που διαπιστώνουν ότι η μείωση

του κόστους εργασίας στην Ελλάδα δεν μεταφράζεται σε μείωση των τιμών (και

σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής) Σύμφωνα με τον P Artus η εξέλιξη

αυτή (που καταγράφεται και στην Ισπανία) έχει δραματικές συνέπειες για την

οικονομική δραστηριότητα (ραγδαία επιδείνωση της ύφεσης και της ανεργίας)

λόγω της μείωσης των πραγματικών μισθών Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακαμψία

των τιμών εκτιμάται ότι συνιστά γενικότερα βασικό χαρακτηριστικό των

ανεπτυγμένων οικονομιών που καταγράφεται τόσο στις ευρωπαϊκές οικονομίες

όσο και στις ΗΠΑ το ΗΒ και την Ιαπωνία

2 laquoΣύγχρονες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωσηraquo Κεφάλαιο 9

της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ για το 2012 3 Πχ συγχωνεύσεις τραπεζών πρόθεση συγχώνευσης αεροπορικών εταιρειών αναφορά κλαδικών

μελετών της Εθνικής Τράπεζας για την ανάγκη συγκέντρωσης κεφαλαίου στον κατασκευαστικό τομέα

και στον κλάδο μετάλλου Η μελέτη της Mc Kinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ αναφέρει ρητά ως

θεμελιώδες πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας τον μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων και την

υστέρηση σε μεγάλες μονάδες 4 laquoΕτοιμάζονται συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειώνraquo Καθημερινή 17102012

5 Για παράδειγμα η συνεχής αύξηση των τιμών και η πενιχρή επενδυτική δραστηριότητα των

γαλλικών πολυεθνικών του νερού Suez και Veolia υπήρξαν οι κύριες αιτίες για την επαναφορά υπό

δημόσιο έλεγχο του δικτύου και των υπηρεσιών υδροδότησης στο Παρίσι το 2010 έπειτα από 25 έτη

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 6 Artus P (2012) laquoLes prix sont rigides presque dans tous les pays ce qui condamne les ajustements

nominaux et les deacutevaluations internes raquo Flash Economie No 743 Nat ixis Recherche Economique

httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66670

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

5

3 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) Η εξέταση της διεθνούς εμπειρίας των ΕΟΖ

όχι μόνο εγείρει ανησυχίες για τις κοινωνικές επιπτώσεις του laquoαναπτυξιακούraquo

αυτού εργαλείου αλλά αμφισβητεί και τη δυνητική συνεισφορά του στην

παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας (μετακίνηση απασχόλησης από μια

περιοχή στην άλλη χωρίς αύξηση της συνολικής απασχόλησης απώλεια ποιοτικών

θέσεων απασχόλησης χαμηλές διακλαδικές σχέσεις με το εγχώριο παραγωγικό

σύστημα)7

4 Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο την προσέλκυση Άμεσων

Ξένων Επενδύσεων Η υποτιθέμενη ισχυρή σχέση των μειωμένων συντελεστών

και των αυξημένων επενδύσεων έχει αμφισβητηθεί από σειρά αναλύσεων του

Δικτύου Μελετών amp Τεκμηρίωσης Η σχέση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε

θεωρητικά ούτε και εμπειρικά καθώς οι επιχειρήσεις φαίνεται να επενδύουν με

κύριο κίνητρο το προσδοκώμενο κέρδος και όχι την μικρότερη φορολόγηση των

κερδών8

5 Κατάργηση απαξίωση και ιδιωτικοποίηση δημόσιων αναπτυξιακών

εργαλείων και φορέων (πχ ΠΔΕ ΙΓΜΕ θυγατρικές ΕΟΜΜΕΧ ιδιωτικοποίηση

ΑΤΕ ΕΤΒΑ) και απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού Η απαξίωση δημόσιων

εργαλείων άσκησης πολιτικής κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση με τις

διαπιστώσεις ακόμα και συστημικών οικονομικών think tank όπως το BRUEGEL9

για την αναγκαιότητα της βιομηχανικής πολιτικής Οι χώρες της ευρωπαϊκής

περιφέρειας ειδικότερα καλούνται να διορθώσουν την παραγωγική τους

εξειδίκευση έπειτα από τη στρέβλωση που προκάλεσε κατά τη διάρκεια της

τελευταίας 15ετίας η διόγκωση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσω τραπεζικού

δανεισμού (πχ κατασκευαστικός τομέας κλάδος εμπορίου) σε συνδυασμό με τη

διαδικασία αποβιομηχάνισης ολόκληρων περιοχών τους Ο προσανατολισμός τα

χαρακτηριστικά και οι θεσμικές ndash κοινωνικές διαδικασίες διαμόρφωσης μιας νέας

αναπτυξιακής πολιτικής με επίκεντρο τη βιομηχανία έχουν πρόσφατα εξεταστεί

διεξοδικά από καταξιωμένους οικονομολόγους10

6 Ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας χωρίς προοπτική διενέργειας νέων

επενδύσεων (οι υποψήφιοι laquoεπενδυτέςraquo επιδιώκουν την απόκτηση υφιστάμενων

λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ) Στο πεδίο των ΑΠΕ αποδίδεται σήμερα έμφαση σε

μεγάλα επενδυτικά σχέδια laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo11 χωρίς μέριμνα για τη

7 Βλέπε σχετικά το σημείωμα του Η Παπαδόπουλου για τις ΕΟΖ httpleft labgrarticle63

8 Βλέπε σχετικά για τη σχέση των φορολογικών συντελ εστών και των επενδύσεων το αναλυτικό

κείμενο του Α Κούρου httpleftlabgrarticle58 καθώς και το σχετικό κείμενο στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 18 httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 9 Aghion P and al (2011) ldquoRethinking Industrial Policyrdquo Bruegel policy brief Issue 201104

10 Collet is G (2012) Lrsquourgence industrielle Collection laquoRetour a lrsquoeacuteconomie politiqueraquo Le Bord de

lrsquoEau 11

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιομηχανικές ΑΠΕ συνιστούν προνομιακό επενδυτικό πεδίο για τους

μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους μετά από το 2015 (τελευταίο έτος απορρόφησης

κονδυλίων του ΕΣΠΑ) λόγω της υψηλής απόδοσης κεφαλαίου που διασφαλίζουν οι εγγυημένες τιμές

συστήματος Βλέπε σχετικά την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας laquoΚατασκευαστικο ί όμιλοι

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

[1] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣΕΩΝ __________________ 3

Η laquoΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣraquo ____________________________________________ 3

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ______________ 13

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ______________________________ 13

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ____________________________________ 16

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo _________________________________________ 16

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ _______ 21

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ____ 21

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ________________________________________________________________ 24

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ_______ 24

Σχόλια παρατηρήσεις και προτάσεις για το Δελτίο είναι παραπάνω από

καλοδεχούμενα

Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας ηλεκτρονικά στις εξής διευθύνσεις

opoulouparliamentgr (Ουρανία Πούλου)

yeustatgmailcom (Γιάννης Ευσταθόπουλος)

Εάν σας ενδιαφέρει να λαμβάνετε ηλεκτρονικά το ΔΕΛΤΙΟ επικοινωνήστε μαζί

μας στις παραπάνω διευθύνσεις ώστε να προσθέσουμε το e-mail σας στην

ηλεκτρονική λίστα παραληπτών

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

3

[1] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Οικονομικών Εξελίξεων και Τάσεων παρακολουθεί και αποτυπώνει

τις κυριότερες εξελίξεις της κυβερνητικής πολιτικής για την οικονομία και καταγράφει

σημαντικές τάσεις ή μεταστροφές στην πορεία της οικονομίας Επιπλέον παρακολουθεί

τις κυριότερες εκθέσεις και μελέτες διεθνών και εγχώριων οργανισμών σχετικά με την

ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία ενώ επίσης καταγράφει τις τοποθετήσεις των

κοινωνικών εταίρων στη χώρα

Η laquoΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣraquo

Γ Ευσταθόπουλος

Εισαγωγή

Αντικείμενο του παρόντος κειμένου αποτελεί η εξέταση των πολιτικών για την

laquoανάπτυξηraquo που προωθούνται από τις ελληνικές κυβερνήσεις την τρόικα και τους

εγχώριους και ξένους υποστηρικτές του προγράμματος διαρθρωτικής και

δημοσιονομικής προσαρμογής (στο εξής μνημόνιο) Το ζήτημα εξετάζεται σε τρία

στάδια Αρχικά επιχειρείται μια κωδικοποίηση του πλέγματος πολιτικών που

συνθέτουν την κυρίαρχη αντίληψη για το θέμα της ανάπτυξης1 Σε δεύτερο στάδιο

πραγματοποιείται μια κριτική ανάλυση αυτών των πολιτικών Συμπεραίνεται

ειδικότερα ότι οι ασκούμενες πολιτικές διαμορφώνουν συνθήκες laquoανάπτυξης δια της

υποβάθμισηςraquo της εργασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων του περιβάλλοντος και

των φυσικών πόρων ολόκληρων περιοχών της χώρας ακόμα και των συνθηκών

διαβίωσης επόμενων γενεών Τέλος σε τρίτο στάδιο υπογραμμίζεται η ανάγκη

επαναφοράς στην παρούσα συγκυρία της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές

μεταξύ της οικονομικής μεγέθυνσης και της έννοιας της ανάπτυξης Στόχος αυτής της

ενέργειας είναι να αποδομηθεί η προσπάθεια προβολής μιας υποτιθέμενης σταδιακής

εξόδου από την κρίση με βάση τη βελτίωση αποσπασματικών οικονομικών μεγεθών

laquoΚωδικοποίησηraquo του αναπτυξιακού μοντέλου του μνημονίου

Το laquoμοντέλο ανάπτυξηςraquo του μνημονίου δύναται να κωδικοποιηθεί σε 12 άξονες

1 Η ενέργεια αυτή στηρίζεται στην επισκόπηση εκθέσεων για το θέμα της ανάπτυξης όπως μεταξύ

άλλων το Μνημόνιο τις σχετικές εκθέσεις αξιολόγησης του ΔΝΤ και της ΕΕ για την Ελλάδα τη

μελέτη McKinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ και της EET (laquoΗ Ελλάδα 10 χρόνια μπροστάraquo) το κείμενο

εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic reconstructionraquo τις κλαδικές

μελέτες της Εθνικής Τράπεζας κλπ

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

4

1 Ευελιξία αγοράς εργασίας για την προσαρμογή της οικονομίας μέσω της

δραστικής μείωσης του κόστους εργασίας (εσωτερική υποτίμηση) και τη

διευκόλυνση των απολύσεων και αναδιαρθρώσεων ως διαύλου ενίσχυσης της

ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές2

2 Έμφαση στη συγκέντρωση κεφαλαίου και στις συγχωνεύσεις (πχ τράπεζες)

Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων προβάλλεται ως βασικό

μειονέκτημα της ελληνικής οικονομίας Η συγκέντρωση κεφαλαίου ενθαρρύνεται

ή δρομολογείται σήμερα σε διάφορους τομείς και κλάδους3 όπως ο τραπεζικός ο

κατασκευαστικός του μετάλλου των αεροπορικών εταιρειών των ασφαλιστικών

εταιρειών4 προαναγγέλλοντας τη διαμόρφωση ή εντατικοποίηση ήδη υπαρχουσών

ολιγοπωλιακών συνθηκών Έτσι αντί να προάγεται ο laquoυγιής ανταγωνισμόςraquo η

σώρευση ολιγοπωλιακής δύναμης (που προβλέπεται και σε δραστηριότητες που

είναι υπό ιδιωτικοποίηση όπως η ενέργεια και το νερό) ενδέχεται να γίνει αισθητή

μέσα από την εκδήλωση χρόνιων πληθωριστικών πιέσεων αλλά και στασιμότητα

σε επενδυτικό επίπεδο5 Αξίζει να σημειωθεί ότι μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο δεν

συμβάλλει μεσομακροπρόθεσμα στην οικονομική ανάκαμψη και ευημερία αλλά

υπονομεύει βραχυπρόθεσμα ακόμα και την αποκατάσταση της

ανταγωνιστικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης Στο συμπέρασμα αυτό

καταλήγουν εξάλλου φορείς με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά όπως για

παράδειγμα τo ΙΝΕΓΣΕΕ (Ετήσια Έκθεση 2012) και το τμήμα ερευνών της

γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis (P Artus)6 που διαπιστώνουν ότι η μείωση

του κόστους εργασίας στην Ελλάδα δεν μεταφράζεται σε μείωση των τιμών (και

σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής) Σύμφωνα με τον P Artus η εξέλιξη

αυτή (που καταγράφεται και στην Ισπανία) έχει δραματικές συνέπειες για την

οικονομική δραστηριότητα (ραγδαία επιδείνωση της ύφεσης και της ανεργίας)

λόγω της μείωσης των πραγματικών μισθών Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακαμψία

των τιμών εκτιμάται ότι συνιστά γενικότερα βασικό χαρακτηριστικό των

ανεπτυγμένων οικονομιών που καταγράφεται τόσο στις ευρωπαϊκές οικονομίες

όσο και στις ΗΠΑ το ΗΒ και την Ιαπωνία

2 laquoΣύγχρονες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωσηraquo Κεφάλαιο 9

της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ για το 2012 3 Πχ συγχωνεύσεις τραπεζών πρόθεση συγχώνευσης αεροπορικών εταιρειών αναφορά κλαδικών

μελετών της Εθνικής Τράπεζας για την ανάγκη συγκέντρωσης κεφαλαίου στον κατασκευαστικό τομέα

και στον κλάδο μετάλλου Η μελέτη της Mc Kinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ αναφέρει ρητά ως

θεμελιώδες πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας τον μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων και την

υστέρηση σε μεγάλες μονάδες 4 laquoΕτοιμάζονται συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειώνraquo Καθημερινή 17102012

5 Για παράδειγμα η συνεχής αύξηση των τιμών και η πενιχρή επενδυτική δραστηριότητα των

γαλλικών πολυεθνικών του νερού Suez και Veolia υπήρξαν οι κύριες αιτίες για την επαναφορά υπό

δημόσιο έλεγχο του δικτύου και των υπηρεσιών υδροδότησης στο Παρίσι το 2010 έπειτα από 25 έτη

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 6 Artus P (2012) laquoLes prix sont rigides presque dans tous les pays ce qui condamne les ajustements

nominaux et les deacutevaluations internes raquo Flash Economie No 743 Nat ixis Recherche Economique

httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66670

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

5

3 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) Η εξέταση της διεθνούς εμπειρίας των ΕΟΖ

όχι μόνο εγείρει ανησυχίες για τις κοινωνικές επιπτώσεις του laquoαναπτυξιακούraquo

αυτού εργαλείου αλλά αμφισβητεί και τη δυνητική συνεισφορά του στην

παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας (μετακίνηση απασχόλησης από μια

περιοχή στην άλλη χωρίς αύξηση της συνολικής απασχόλησης απώλεια ποιοτικών

θέσεων απασχόλησης χαμηλές διακλαδικές σχέσεις με το εγχώριο παραγωγικό

σύστημα)7

4 Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο την προσέλκυση Άμεσων

Ξένων Επενδύσεων Η υποτιθέμενη ισχυρή σχέση των μειωμένων συντελεστών

και των αυξημένων επενδύσεων έχει αμφισβητηθεί από σειρά αναλύσεων του

Δικτύου Μελετών amp Τεκμηρίωσης Η σχέση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε

θεωρητικά ούτε και εμπειρικά καθώς οι επιχειρήσεις φαίνεται να επενδύουν με

κύριο κίνητρο το προσδοκώμενο κέρδος και όχι την μικρότερη φορολόγηση των

κερδών8

5 Κατάργηση απαξίωση και ιδιωτικοποίηση δημόσιων αναπτυξιακών

εργαλείων και φορέων (πχ ΠΔΕ ΙΓΜΕ θυγατρικές ΕΟΜΜΕΧ ιδιωτικοποίηση

ΑΤΕ ΕΤΒΑ) και απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού Η απαξίωση δημόσιων

εργαλείων άσκησης πολιτικής κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση με τις

διαπιστώσεις ακόμα και συστημικών οικονομικών think tank όπως το BRUEGEL9

για την αναγκαιότητα της βιομηχανικής πολιτικής Οι χώρες της ευρωπαϊκής

περιφέρειας ειδικότερα καλούνται να διορθώσουν την παραγωγική τους

εξειδίκευση έπειτα από τη στρέβλωση που προκάλεσε κατά τη διάρκεια της

τελευταίας 15ετίας η διόγκωση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσω τραπεζικού

δανεισμού (πχ κατασκευαστικός τομέας κλάδος εμπορίου) σε συνδυασμό με τη

διαδικασία αποβιομηχάνισης ολόκληρων περιοχών τους Ο προσανατολισμός τα

χαρακτηριστικά και οι θεσμικές ndash κοινωνικές διαδικασίες διαμόρφωσης μιας νέας

αναπτυξιακής πολιτικής με επίκεντρο τη βιομηχανία έχουν πρόσφατα εξεταστεί

διεξοδικά από καταξιωμένους οικονομολόγους10

6 Ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας χωρίς προοπτική διενέργειας νέων

επενδύσεων (οι υποψήφιοι laquoεπενδυτέςraquo επιδιώκουν την απόκτηση υφιστάμενων

λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ) Στο πεδίο των ΑΠΕ αποδίδεται σήμερα έμφαση σε

μεγάλα επενδυτικά σχέδια laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo11 χωρίς μέριμνα για τη

7 Βλέπε σχετικά το σημείωμα του Η Παπαδόπουλου για τις ΕΟΖ httpleft labgrarticle63

8 Βλέπε σχετικά για τη σχέση των φορολογικών συντελ εστών και των επενδύσεων το αναλυτικό

κείμενο του Α Κούρου httpleftlabgrarticle58 καθώς και το σχετικό κείμενο στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 18 httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 9 Aghion P and al (2011) ldquoRethinking Industrial Policyrdquo Bruegel policy brief Issue 201104

10 Collet is G (2012) Lrsquourgence industrielle Collection laquoRetour a lrsquoeacuteconomie politiqueraquo Le Bord de

lrsquoEau 11

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιομηχανικές ΑΠΕ συνιστούν προνομιακό επενδυτικό πεδίο για τους

μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους μετά από το 2015 (τελευταίο έτος απορρόφησης

κονδυλίων του ΕΣΠΑ) λόγω της υψηλής απόδοσης κεφαλαίου που διασφαλίζουν οι εγγυημένες τιμές

συστήματος Βλέπε σχετικά την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας laquoΚατασκευαστικο ί όμιλοι

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

3

[1] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Οικονομικών Εξελίξεων και Τάσεων παρακολουθεί και αποτυπώνει

τις κυριότερες εξελίξεις της κυβερνητικής πολιτικής για την οικονομία και καταγράφει

σημαντικές τάσεις ή μεταστροφές στην πορεία της οικονομίας Επιπλέον παρακολουθεί

τις κυριότερες εκθέσεις και μελέτες διεθνών και εγχώριων οργανισμών σχετικά με την

ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία ενώ επίσης καταγράφει τις τοποθετήσεις των

κοινωνικών εταίρων στη χώρα

Η laquoΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣraquo

Γ Ευσταθόπουλος

Εισαγωγή

Αντικείμενο του παρόντος κειμένου αποτελεί η εξέταση των πολιτικών για την

laquoανάπτυξηraquo που προωθούνται από τις ελληνικές κυβερνήσεις την τρόικα και τους

εγχώριους και ξένους υποστηρικτές του προγράμματος διαρθρωτικής και

δημοσιονομικής προσαρμογής (στο εξής μνημόνιο) Το ζήτημα εξετάζεται σε τρία

στάδια Αρχικά επιχειρείται μια κωδικοποίηση του πλέγματος πολιτικών που

συνθέτουν την κυρίαρχη αντίληψη για το θέμα της ανάπτυξης1 Σε δεύτερο στάδιο

πραγματοποιείται μια κριτική ανάλυση αυτών των πολιτικών Συμπεραίνεται

ειδικότερα ότι οι ασκούμενες πολιτικές διαμορφώνουν συνθήκες laquoανάπτυξης δια της

υποβάθμισηςraquo της εργασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων του περιβάλλοντος και

των φυσικών πόρων ολόκληρων περιοχών της χώρας ακόμα και των συνθηκών

διαβίωσης επόμενων γενεών Τέλος σε τρίτο στάδιο υπογραμμίζεται η ανάγκη

επαναφοράς στην παρούσα συγκυρία της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές

μεταξύ της οικονομικής μεγέθυνσης και της έννοιας της ανάπτυξης Στόχος αυτής της

ενέργειας είναι να αποδομηθεί η προσπάθεια προβολής μιας υποτιθέμενης σταδιακής

εξόδου από την κρίση με βάση τη βελτίωση αποσπασματικών οικονομικών μεγεθών

laquoΚωδικοποίησηraquo του αναπτυξιακού μοντέλου του μνημονίου

Το laquoμοντέλο ανάπτυξηςraquo του μνημονίου δύναται να κωδικοποιηθεί σε 12 άξονες

1 Η ενέργεια αυτή στηρίζεται στην επισκόπηση εκθέσεων για το θέμα της ανάπτυξης όπως μεταξύ

άλλων το Μνημόνιο τις σχετικές εκθέσεις αξιολόγησης του ΔΝΤ και της ΕΕ για την Ελλάδα τη

μελέτη McKinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ και της EET (laquoΗ Ελλάδα 10 χρόνια μπροστάraquo) το κείμενο

εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic reconstructionraquo τις κλαδικές

μελέτες της Εθνικής Τράπεζας κλπ

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

4

1 Ευελιξία αγοράς εργασίας για την προσαρμογή της οικονομίας μέσω της

δραστικής μείωσης του κόστους εργασίας (εσωτερική υποτίμηση) και τη

διευκόλυνση των απολύσεων και αναδιαρθρώσεων ως διαύλου ενίσχυσης της

ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές2

2 Έμφαση στη συγκέντρωση κεφαλαίου και στις συγχωνεύσεις (πχ τράπεζες)

Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων προβάλλεται ως βασικό

μειονέκτημα της ελληνικής οικονομίας Η συγκέντρωση κεφαλαίου ενθαρρύνεται

ή δρομολογείται σήμερα σε διάφορους τομείς και κλάδους3 όπως ο τραπεζικός ο

κατασκευαστικός του μετάλλου των αεροπορικών εταιρειών των ασφαλιστικών

εταιρειών4 προαναγγέλλοντας τη διαμόρφωση ή εντατικοποίηση ήδη υπαρχουσών

ολιγοπωλιακών συνθηκών Έτσι αντί να προάγεται ο laquoυγιής ανταγωνισμόςraquo η

σώρευση ολιγοπωλιακής δύναμης (που προβλέπεται και σε δραστηριότητες που

είναι υπό ιδιωτικοποίηση όπως η ενέργεια και το νερό) ενδέχεται να γίνει αισθητή

μέσα από την εκδήλωση χρόνιων πληθωριστικών πιέσεων αλλά και στασιμότητα

σε επενδυτικό επίπεδο5 Αξίζει να σημειωθεί ότι μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο δεν

συμβάλλει μεσομακροπρόθεσμα στην οικονομική ανάκαμψη και ευημερία αλλά

υπονομεύει βραχυπρόθεσμα ακόμα και την αποκατάσταση της

ανταγωνιστικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης Στο συμπέρασμα αυτό

καταλήγουν εξάλλου φορείς με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά όπως για

παράδειγμα τo ΙΝΕΓΣΕΕ (Ετήσια Έκθεση 2012) και το τμήμα ερευνών της

γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis (P Artus)6 που διαπιστώνουν ότι η μείωση

του κόστους εργασίας στην Ελλάδα δεν μεταφράζεται σε μείωση των τιμών (και

σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής) Σύμφωνα με τον P Artus η εξέλιξη

αυτή (που καταγράφεται και στην Ισπανία) έχει δραματικές συνέπειες για την

οικονομική δραστηριότητα (ραγδαία επιδείνωση της ύφεσης και της ανεργίας)

λόγω της μείωσης των πραγματικών μισθών Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακαμψία

των τιμών εκτιμάται ότι συνιστά γενικότερα βασικό χαρακτηριστικό των

ανεπτυγμένων οικονομιών που καταγράφεται τόσο στις ευρωπαϊκές οικονομίες

όσο και στις ΗΠΑ το ΗΒ και την Ιαπωνία

2 laquoΣύγχρονες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωσηraquo Κεφάλαιο 9

της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ για το 2012 3 Πχ συγχωνεύσεις τραπεζών πρόθεση συγχώνευσης αεροπορικών εταιρειών αναφορά κλαδικών

μελετών της Εθνικής Τράπεζας για την ανάγκη συγκέντρωσης κεφαλαίου στον κατασκευαστικό τομέα

και στον κλάδο μετάλλου Η μελέτη της Mc Kinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ αναφέρει ρητά ως

θεμελιώδες πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας τον μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων και την

υστέρηση σε μεγάλες μονάδες 4 laquoΕτοιμάζονται συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειώνraquo Καθημερινή 17102012

5 Για παράδειγμα η συνεχής αύξηση των τιμών και η πενιχρή επενδυτική δραστηριότητα των

γαλλικών πολυεθνικών του νερού Suez και Veolia υπήρξαν οι κύριες αιτίες για την επαναφορά υπό

δημόσιο έλεγχο του δικτύου και των υπηρεσιών υδροδότησης στο Παρίσι το 2010 έπειτα από 25 έτη

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 6 Artus P (2012) laquoLes prix sont rigides presque dans tous les pays ce qui condamne les ajustements

nominaux et les deacutevaluations internes raquo Flash Economie No 743 Nat ixis Recherche Economique

httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66670

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

5

3 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) Η εξέταση της διεθνούς εμπειρίας των ΕΟΖ

όχι μόνο εγείρει ανησυχίες για τις κοινωνικές επιπτώσεις του laquoαναπτυξιακούraquo

αυτού εργαλείου αλλά αμφισβητεί και τη δυνητική συνεισφορά του στην

παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας (μετακίνηση απασχόλησης από μια

περιοχή στην άλλη χωρίς αύξηση της συνολικής απασχόλησης απώλεια ποιοτικών

θέσεων απασχόλησης χαμηλές διακλαδικές σχέσεις με το εγχώριο παραγωγικό

σύστημα)7

4 Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο την προσέλκυση Άμεσων

Ξένων Επενδύσεων Η υποτιθέμενη ισχυρή σχέση των μειωμένων συντελεστών

και των αυξημένων επενδύσεων έχει αμφισβητηθεί από σειρά αναλύσεων του

Δικτύου Μελετών amp Τεκμηρίωσης Η σχέση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε

θεωρητικά ούτε και εμπειρικά καθώς οι επιχειρήσεις φαίνεται να επενδύουν με

κύριο κίνητρο το προσδοκώμενο κέρδος και όχι την μικρότερη φορολόγηση των

κερδών8

5 Κατάργηση απαξίωση και ιδιωτικοποίηση δημόσιων αναπτυξιακών

εργαλείων και φορέων (πχ ΠΔΕ ΙΓΜΕ θυγατρικές ΕΟΜΜΕΧ ιδιωτικοποίηση

ΑΤΕ ΕΤΒΑ) και απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού Η απαξίωση δημόσιων

εργαλείων άσκησης πολιτικής κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση με τις

διαπιστώσεις ακόμα και συστημικών οικονομικών think tank όπως το BRUEGEL9

για την αναγκαιότητα της βιομηχανικής πολιτικής Οι χώρες της ευρωπαϊκής

περιφέρειας ειδικότερα καλούνται να διορθώσουν την παραγωγική τους

εξειδίκευση έπειτα από τη στρέβλωση που προκάλεσε κατά τη διάρκεια της

τελευταίας 15ετίας η διόγκωση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσω τραπεζικού

δανεισμού (πχ κατασκευαστικός τομέας κλάδος εμπορίου) σε συνδυασμό με τη

διαδικασία αποβιομηχάνισης ολόκληρων περιοχών τους Ο προσανατολισμός τα

χαρακτηριστικά και οι θεσμικές ndash κοινωνικές διαδικασίες διαμόρφωσης μιας νέας

αναπτυξιακής πολιτικής με επίκεντρο τη βιομηχανία έχουν πρόσφατα εξεταστεί

διεξοδικά από καταξιωμένους οικονομολόγους10

6 Ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας χωρίς προοπτική διενέργειας νέων

επενδύσεων (οι υποψήφιοι laquoεπενδυτέςraquo επιδιώκουν την απόκτηση υφιστάμενων

λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ) Στο πεδίο των ΑΠΕ αποδίδεται σήμερα έμφαση σε

μεγάλα επενδυτικά σχέδια laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo11 χωρίς μέριμνα για τη

7 Βλέπε σχετικά το σημείωμα του Η Παπαδόπουλου για τις ΕΟΖ httpleft labgrarticle63

8 Βλέπε σχετικά για τη σχέση των φορολογικών συντελ εστών και των επενδύσεων το αναλυτικό

κείμενο του Α Κούρου httpleftlabgrarticle58 καθώς και το σχετικό κείμενο στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 18 httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 9 Aghion P and al (2011) ldquoRethinking Industrial Policyrdquo Bruegel policy brief Issue 201104

10 Collet is G (2012) Lrsquourgence industrielle Collection laquoRetour a lrsquoeacuteconomie politiqueraquo Le Bord de

lrsquoEau 11

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιομηχανικές ΑΠΕ συνιστούν προνομιακό επενδυτικό πεδίο για τους

μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους μετά από το 2015 (τελευταίο έτος απορρόφησης

κονδυλίων του ΕΣΠΑ) λόγω της υψηλής απόδοσης κεφαλαίου που διασφαλίζουν οι εγγυημένες τιμές

συστήματος Βλέπε σχετικά την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας laquoΚατασκευαστικο ί όμιλοι

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

4

1 Ευελιξία αγοράς εργασίας για την προσαρμογή της οικονομίας μέσω της

δραστικής μείωσης του κόστους εργασίας (εσωτερική υποτίμηση) και τη

διευκόλυνση των απολύσεων και αναδιαρθρώσεων ως διαύλου ενίσχυσης της

ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές2

2 Έμφαση στη συγκέντρωση κεφαλαίου και στις συγχωνεύσεις (πχ τράπεζες)

Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων προβάλλεται ως βασικό

μειονέκτημα της ελληνικής οικονομίας Η συγκέντρωση κεφαλαίου ενθαρρύνεται

ή δρομολογείται σήμερα σε διάφορους τομείς και κλάδους3 όπως ο τραπεζικός ο

κατασκευαστικός του μετάλλου των αεροπορικών εταιρειών των ασφαλιστικών

εταιρειών4 προαναγγέλλοντας τη διαμόρφωση ή εντατικοποίηση ήδη υπαρχουσών

ολιγοπωλιακών συνθηκών Έτσι αντί να προάγεται ο laquoυγιής ανταγωνισμόςraquo η

σώρευση ολιγοπωλιακής δύναμης (που προβλέπεται και σε δραστηριότητες που

είναι υπό ιδιωτικοποίηση όπως η ενέργεια και το νερό) ενδέχεται να γίνει αισθητή

μέσα από την εκδήλωση χρόνιων πληθωριστικών πιέσεων αλλά και στασιμότητα

σε επενδυτικό επίπεδο5 Αξίζει να σημειωθεί ότι μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο δεν

συμβάλλει μεσομακροπρόθεσμα στην οικονομική ανάκαμψη και ευημερία αλλά

υπονομεύει βραχυπρόθεσμα ακόμα και την αποκατάσταση της

ανταγωνιστικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης Στο συμπέρασμα αυτό

καταλήγουν εξάλλου φορείς με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά όπως για

παράδειγμα τo ΙΝΕΓΣΕΕ (Ετήσια Έκθεση 2012) και το τμήμα ερευνών της

γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis (P Artus)6 που διαπιστώνουν ότι η μείωση

του κόστους εργασίας στην Ελλάδα δεν μεταφράζεται σε μείωση των τιμών (και

σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμής) Σύμφωνα με τον P Artus η εξέλιξη

αυτή (που καταγράφεται και στην Ισπανία) έχει δραματικές συνέπειες για την

οικονομική δραστηριότητα (ραγδαία επιδείνωση της ύφεσης και της ανεργίας)

λόγω της μείωσης των πραγματικών μισθών Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακαμψία

των τιμών εκτιμάται ότι συνιστά γενικότερα βασικό χαρακτηριστικό των

ανεπτυγμένων οικονομιών που καταγράφεται τόσο στις ευρωπαϊκές οικονομίες

όσο και στις ΗΠΑ το ΗΒ και την Ιαπωνία

2 laquoΣύγχρονες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωσηraquo Κεφάλαιο 9

της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ για το 2012 3 Πχ συγχωνεύσεις τραπεζών πρόθεση συγχώνευσης αεροπορικών εταιρειών αναφορά κλαδικών

μελετών της Εθνικής Τράπεζας για την ανάγκη συγκέντρωσης κεφαλαίου στον κατασκευαστικό τομέα

και στον κλάδο μετάλλου Η μελέτη της Mc Kinsey για λογαριασμό του ΣΕΒ αναφέρει ρητά ως

θεμελιώδες πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας τον μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων και την

υστέρηση σε μεγάλες μονάδες 4 laquoΕτοιμάζονται συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειώνraquo Καθημερινή 17102012

5 Για παράδειγμα η συνεχής αύξηση των τιμών και η πενιχρή επενδυτική δραστηριότητα των

γαλλικών πολυεθνικών του νερού Suez και Veolia υπήρξαν οι κύριες αιτίες για την επαναφορά υπό

δημόσιο έλεγχο του δικτύου και των υπηρεσιών υδροδότησης στο Παρίσι το 2010 έπειτα από 25 έτη

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 6 Artus P (2012) laquoLes prix sont rigides presque dans tous les pays ce qui condamne les ajustements

nominaux et les deacutevaluations internes raquo Flash Economie No 743 Nat ixis Recherche Economique

httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66670

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

5

3 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) Η εξέταση της διεθνούς εμπειρίας των ΕΟΖ

όχι μόνο εγείρει ανησυχίες για τις κοινωνικές επιπτώσεις του laquoαναπτυξιακούraquo

αυτού εργαλείου αλλά αμφισβητεί και τη δυνητική συνεισφορά του στην

παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας (μετακίνηση απασχόλησης από μια

περιοχή στην άλλη χωρίς αύξηση της συνολικής απασχόλησης απώλεια ποιοτικών

θέσεων απασχόλησης χαμηλές διακλαδικές σχέσεις με το εγχώριο παραγωγικό

σύστημα)7

4 Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο την προσέλκυση Άμεσων

Ξένων Επενδύσεων Η υποτιθέμενη ισχυρή σχέση των μειωμένων συντελεστών

και των αυξημένων επενδύσεων έχει αμφισβητηθεί από σειρά αναλύσεων του

Δικτύου Μελετών amp Τεκμηρίωσης Η σχέση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε

θεωρητικά ούτε και εμπειρικά καθώς οι επιχειρήσεις φαίνεται να επενδύουν με

κύριο κίνητρο το προσδοκώμενο κέρδος και όχι την μικρότερη φορολόγηση των

κερδών8

5 Κατάργηση απαξίωση και ιδιωτικοποίηση δημόσιων αναπτυξιακών

εργαλείων και φορέων (πχ ΠΔΕ ΙΓΜΕ θυγατρικές ΕΟΜΜΕΧ ιδιωτικοποίηση

ΑΤΕ ΕΤΒΑ) και απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού Η απαξίωση δημόσιων

εργαλείων άσκησης πολιτικής κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση με τις

διαπιστώσεις ακόμα και συστημικών οικονομικών think tank όπως το BRUEGEL9

για την αναγκαιότητα της βιομηχανικής πολιτικής Οι χώρες της ευρωπαϊκής

περιφέρειας ειδικότερα καλούνται να διορθώσουν την παραγωγική τους

εξειδίκευση έπειτα από τη στρέβλωση που προκάλεσε κατά τη διάρκεια της

τελευταίας 15ετίας η διόγκωση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσω τραπεζικού

δανεισμού (πχ κατασκευαστικός τομέας κλάδος εμπορίου) σε συνδυασμό με τη

διαδικασία αποβιομηχάνισης ολόκληρων περιοχών τους Ο προσανατολισμός τα

χαρακτηριστικά και οι θεσμικές ndash κοινωνικές διαδικασίες διαμόρφωσης μιας νέας

αναπτυξιακής πολιτικής με επίκεντρο τη βιομηχανία έχουν πρόσφατα εξεταστεί

διεξοδικά από καταξιωμένους οικονομολόγους10

6 Ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας χωρίς προοπτική διενέργειας νέων

επενδύσεων (οι υποψήφιοι laquoεπενδυτέςraquo επιδιώκουν την απόκτηση υφιστάμενων

λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ) Στο πεδίο των ΑΠΕ αποδίδεται σήμερα έμφαση σε

μεγάλα επενδυτικά σχέδια laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo11 χωρίς μέριμνα για τη

7 Βλέπε σχετικά το σημείωμα του Η Παπαδόπουλου για τις ΕΟΖ httpleft labgrarticle63

8 Βλέπε σχετικά για τη σχέση των φορολογικών συντελ εστών και των επενδύσεων το αναλυτικό

κείμενο του Α Κούρου httpleftlabgrarticle58 καθώς και το σχετικό κείμενο στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 18 httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 9 Aghion P and al (2011) ldquoRethinking Industrial Policyrdquo Bruegel policy brief Issue 201104

10 Collet is G (2012) Lrsquourgence industrielle Collection laquoRetour a lrsquoeacuteconomie politiqueraquo Le Bord de

lrsquoEau 11

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιομηχανικές ΑΠΕ συνιστούν προνομιακό επενδυτικό πεδίο για τους

μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους μετά από το 2015 (τελευταίο έτος απορρόφησης

κονδυλίων του ΕΣΠΑ) λόγω της υψηλής απόδοσης κεφαλαίου που διασφαλίζουν οι εγγυημένες τιμές

συστήματος Βλέπε σχετικά την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας laquoΚατασκευαστικο ί όμιλοι

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

5

3 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) Η εξέταση της διεθνούς εμπειρίας των ΕΟΖ

όχι μόνο εγείρει ανησυχίες για τις κοινωνικές επιπτώσεις του laquoαναπτυξιακούraquo

αυτού εργαλείου αλλά αμφισβητεί και τη δυνητική συνεισφορά του στην

παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας (μετακίνηση απασχόλησης από μια

περιοχή στην άλλη χωρίς αύξηση της συνολικής απασχόλησης απώλεια ποιοτικών

θέσεων απασχόλησης χαμηλές διακλαδικές σχέσεις με το εγχώριο παραγωγικό

σύστημα)7

4 Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων με στόχο την προσέλκυση Άμεσων

Ξένων Επενδύσεων Η υποτιθέμενη ισχυρή σχέση των μειωμένων συντελεστών

και των αυξημένων επενδύσεων έχει αμφισβητηθεί από σειρά αναλύσεων του

Δικτύου Μελετών amp Τεκμηρίωσης Η σχέση αυτή δεν επιβεβαιώνεται ούτε

θεωρητικά ούτε και εμπειρικά καθώς οι επιχειρήσεις φαίνεται να επενδύουν με

κύριο κίνητρο το προσδοκώμενο κέρδος και όχι την μικρότερη φορολόγηση των

κερδών8

5 Κατάργηση απαξίωση και ιδιωτικοποίηση δημόσιων αναπτυξιακών

εργαλείων και φορέων (πχ ΠΔΕ ΙΓΜΕ θυγατρικές ΕΟΜΜΕΧ ιδιωτικοποίηση

ΑΤΕ ΕΤΒΑ) και απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού Η απαξίωση δημόσιων

εργαλείων άσκησης πολιτικής κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση με τις

διαπιστώσεις ακόμα και συστημικών οικονομικών think tank όπως το BRUEGEL9

για την αναγκαιότητα της βιομηχανικής πολιτικής Οι χώρες της ευρωπαϊκής

περιφέρειας ειδικότερα καλούνται να διορθώσουν την παραγωγική τους

εξειδίκευση έπειτα από τη στρέβλωση που προκάλεσε κατά τη διάρκεια της

τελευταίας 15ετίας η διόγκωση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μέσω τραπεζικού

δανεισμού (πχ κατασκευαστικός τομέας κλάδος εμπορίου) σε συνδυασμό με τη

διαδικασία αποβιομηχάνισης ολόκληρων περιοχών τους Ο προσανατολισμός τα

χαρακτηριστικά και οι θεσμικές ndash κοινωνικές διαδικασίες διαμόρφωσης μιας νέας

αναπτυξιακής πολιτικής με επίκεντρο τη βιομηχανία έχουν πρόσφατα εξεταστεί

διεξοδικά από καταξιωμένους οικονομολόγους10

6 Ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας χωρίς προοπτική διενέργειας νέων

επενδύσεων (οι υποψήφιοι laquoεπενδυτέςraquo επιδιώκουν την απόκτηση υφιστάμενων

λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ) Στο πεδίο των ΑΠΕ αποδίδεται σήμερα έμφαση σε

μεγάλα επενδυτικά σχέδια laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo11 χωρίς μέριμνα για τη

7 Βλέπε σχετικά το σημείωμα του Η Παπαδόπουλου για τις ΕΟΖ httpleft labgrarticle63

8 Βλέπε σχετικά για τη σχέση των φορολογικών συντελ εστών και των επενδύσεων το αναλυτικό

κείμενο του Α Κούρου httpleftlabgrarticle58 καθώς και το σχετικό κείμενο στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 18 httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 9 Aghion P and al (2011) ldquoRethinking Industrial Policyrdquo Bruegel policy brief Issue 201104

10 Collet is G (2012) Lrsquourgence industrielle Collection laquoRetour a lrsquoeacuteconomie politiqueraquo Le Bord de

lrsquoEau 11

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βιομηχανικές ΑΠΕ συνιστούν προνομιακό επενδυτικό πεδίο για τους

μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους μετά από το 2015 (τελευταίο έτος απορρόφησης

κονδυλίων του ΕΣΠΑ) λόγω της υψηλής απόδοσης κεφαλαίου που διασφαλίζουν οι εγγυημένες τιμές

συστήματος Βλέπε σχετικά την κλαδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας laquoΚατασκευαστικο ί όμιλοι

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

6

διασύνδεσή τους με το εγχώριο παραγωγικό σύστημα (εισαγωγή εξοπλισμού) και

τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας Η κατάληψη τεραστίων εκτάσεων εκτιμάται

επίσης ότι αναιρεί τις προοπτικές ανάπτυξης υποσχόμενων και αειφόρων

δραστηριοτήτων όπως ο εναλλακτικός τουρισμός η ανάπτυξη σύγχρονων

καλλιεργειών κλπ Πρόσφατα παραδείγματα από τη Δυτική Ευρώπη

αναδεικνύουν συγκριτικά πιο βέλτιστες πρακτικές στο πεδίο των ΑΠΕ με άξονα

την άμεση συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαμόρφωση χρηματοδότηση

και διαχείριση των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της ενέργειας12 Αξίζει να

σημειωθεί ότι συντελούμενη επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο τμημάτων του τομέα

της ενέργειας στη Γερμανία έχει δρομολογηθεί σε αρκετές περιπτώσεις για την

επιτάχυνση των διαδικασιών μετάβασης προς ένα αειφόρο ενεργειακό μοντέλο13

7 Ανάπτυξη laquoτουρισμού πολυτελείαςraquo με αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και

τους φυσικούς πόρους (πχ νερό) όπως μαρίνες κρουαζιέρες γκολφ spa μεγάλα

ξενοδοχειακά συγκροτήματα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και σε μικρή

απόσταση από τον αιγιαλό παραθεριστικές κατοικίες τουριστικά χωριά κα Το

εν λόγω μοντέλο παρουσιάζει αρνητική επίσης επίπτωση ως προς την εδαφική και

περιφερειακή συνοχή δεδομένου ότι η δημιουργία μεγάλων τουριστικών

συγκροτημάτων οδηγεί επιπρόσθετα α) σε μη βέλτιστη κατανομή των

δραστηριοτήτων στον χώρο σε σύγκριση με πιο διεσπαρμένες μικρές τουριστικές

μονάδες εναλλακτικού τουρισμού β) σε περιορισμένη αναπτυξιακά οφέλη λόγω

της λογικής του laquoall inclusiveraquo που αποκόπτει τους τουρίστες από την τοπική

κοινωνία

8 Έμφαση στις αγορές εξωτερικού και απαξίωση της εσωτερικής αγοράς με

κίνδυνο την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων δεδομένου ότι η αύξηση των

εξαγωγών επιδιώκεται μέσω της μείωσης των τιμών και την εδραίωση ενός

καθεστώτος μόνιμης μισθολογικής συμπίεσης

9 Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου συμπεριλαμβανομένου και

κοιτασμάτων με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας για το περιβάλλον (πχ χρυσός)

χωρίς τη συγκατάθεση των τοπικών κοινωνιών ή την πρόβλεψη αυξημένων

ανταποδοτικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μέτρων (βλέπε σχετικά το

laquoαποκαλυπτικόraquo κείμενο της Μ Χριστιανού για τα μεταλλεία χρυσού στο Δελτίο

Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 1814)

10 Ανάπτυξης του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με αφετηρία την

απαξίωση και κατάρρευση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας 15 Οι αναφορές

Σταθερά έσοδα από παραχωρήσεις και ενέργεια αλλά και προβλήματα χρηματοδότησηςraquo Μάρτιος

2011 12

Οι συνεταιρισμοί πολιτών για τις ΑΠΕ εντάσσονται στη συγκεκριμένη δυναμική

httpwwwrescoopeu 13

Βλέπε σχετικά το Κεφάλαιο 5 της Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕ για το 2012 laquoΤο βάθος της κρίσης ο

χαρακτήρας της οικονομικής ανασυγκρότησης και ο ρόλος των επιχειρήσεων δημοσίου συμφέροντοςraquo 14

httpwwwleft labgrtiki-read_articlephparticleId=298 15

laquoΑναζητώντας ένα success storyrdquo Β Κουμαριανός Αυγή 19102012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

7

κειμένων εργασίας τραπεζών στο συγκεκριμένο θέμα είναι ενδεικτικές των

προσδοκιών των ασφαλιστικών εταιρειών16 Η στρατηγική επιδίωξη εκ μέρους των

εργοδοτικών φορέων για μείωση του μη μισθολογικού κόστους αναμένεται

επιπρόσθετα να διευκολύνει την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης λόγω των

δυσμενών επιπτώσεων στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα

11 Επεκτατική πολιτική στον κατασκευαστικό τομέα με έμφαση στις

τουριστικές κατοικίες για ξένους αγοραστές Η προσέγγιση αυτή είναι στον

αντίποδα υπαρκτών προοπτικών ανάπτυξης του τομέα μέσω της μαζικής

προώθησης έργων ποιοτικής και ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτηρίων

και κατοικιών και τον προσανατολισμό της οικοδομικής δραστηριότητας σε

καινοτομικές δραστηριότητες (πχ οικολογικές κατασκευές eco-construction)

12 Ιδιωτικοποιήσεις και εισχώρηση πολυεθνικών ξένων χρηματιστικών

οργανισμών και της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ σε δραστηριότητες με

εγγυημένη κερδοφορία όπως το νερό και οι υποδομές ύδρευσηςαποχέτευσης η

ενέργεια οι μεταφορές τα λιμάνια τα τυχερά παίγνια και οι οδικοί άξονες

(ιδιωτικοποιήσεις συμβάσεις παραχώρησης ΣΔΙΤ) Η είσοδος επενδυτικών fund

σε δημόσιες επιχειρήσεις (πχ απόκτηση του 14 της ΔΕΗ από το fund

Silchester) εντάσσεται σε αυτήν την δυναμική Τα έργα παραχώρησης (οδικοί

άξονες) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας με βάση τη διαχείριση αποβλήτων

συνιστούν για παράδειγμα νέα πεδία υψηλής κερδοφορίας για τις κατασκευαστικές

εταιρείες17 Τέλος προσπάθειες καταβάλλονται για την απλοποίηση των

διαδικασιών που αφορούν την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών Αν και

πολλές από τις εν λόγω δράσεις κινούνται σε μια αναγκαία λογική καταπολέμησης

της γραφειοκρατίας πολλές αποφάσεις εντούτοις κινούνται σε μια λογική

παράκαμψης της περιβαλλοντικής χωροταξικής και αρχαιολογικής νομοθεσίας

όπως για παράδειγμα οι διαδικασίες fast track για τις μεγάλες επενδύσεις με

προφανείς και μη αντιστρέψιμους κινδύνους για το περιβάλλον

16

Το πρόσφατο κείμενο εργασίας της Alpha Bank laquoAmbit ious Greece Fast-forward to economic

reconstructionraquo αναφέρεται για παράδειγμα διεξοδικά σε αυτό το θέμα laquoThe largesse of the

government has however evaporated overnight in the context of the cutbacks of social spending

dictated by the IMF Stabilisation Program This may spur growth for the asset management and

insurance business now that the Greeks realize that the old generous social security system is bust and

that earlier promises about old age and health protection are not going to be honoured by their

government Sooner or later people will start saving and investing for the future realising that the

State is no longer a credible partner Of course at this adverse conjuncture at the depth of the

recession prospects are dismal as disposable incomes have collapsed But when growth conditions

normalize considerable faster growth in the asset management and insurance business may be in the

cardsraquo 17

Βλέπε σχετικά με την εμπλοκή των κατασκευαστικών εταιρειών στον τομέα της διαχείρισης

απορριμμάτων το κείμενο laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo

στο Δελτίο Πολιτικής και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

8

Οι πολιτικές για την ανάπτυξη του μνημονίου η λογική του ντάμπινγκ σε όλες

τις εκδοχές του

Το ζήτημα του κοινωνικού ντάμπινγκ18 (social dumping) αποτελεί αντικείμενο της

δημόσιας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τόσο όσον αφορά τις εμπορικές σχέσεις

της Ευρώπης με αναδυόμενες οικονομίες όσο και σε ενδοκοινοτικό επίπεδο κυρίως

με την ένταξη χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην ΕΕ και την

οδηγία Bolkestein Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (662012)

για παράδειγμα επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση

αξιοπρεπών βασικών μισθών με στόχο την καταπολέμηση του κοινωνικού

ντάμπινγκ19 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία

καταγράφεται μείωση του κατώτατου μισθού με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί από το

60 στο 49 του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των ανεπτυγμένων χωρών-μελών

της ΕΕ (Ετήσια έκθεση ΙΝΕΓΣΕΕ 2012)

Συνολικά το μοντέλο για την ανάπτυξη που προωθούν σήμερα οι υποστηρικτές του

μνημονίου διέπεται σε πολλά σημεία από μια έκδηλη λογική τόσο κοινωνικού όσο

και φορολογικού περιβαλλοντικού περιφερειακού ακόμα και laquoδιαγενεακούraquo

ντάμπινγκ

Κοινωνικό ντάμπινγκ

Το κοινωνικό (εργασιακό) ντάμπινγκ λαμβάνει τη μορφή της δραστικής μείωσης των

μισθών και του βιοτικού επιπέδου της δυνατότητας μόνιμης συμπίεσής τους στο

μέλλον που διασφαλίζει η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η

κατάργηση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων Σύμφωνα με στοιχεία της

τελευταίας Ετήσιας Έκθεσης του ΙΝΕΓΣΕΕ οι πολιτικές του μνημονίου έχουν

προκαλέσει μείωση των πραγματικών αποδοχών κατά 132 κατά την τριετία 2009-

2011 ενώ η μείωση αυτή υπολογίζεται να αυξηθεί στο 20 το 2012 Η πολιτική αυτή

δεν κινείται σε μια λογική μακροπρόθεσμης βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των

ελληνικών επιχειρήσεων αλλά σε μια λογική προσωρινής αποκατάστασης της

κερδοφορίας τους χωρίς δηλαδή αλλαγές όσον αφορά την ικανότητα να

18

Σε διεξοδικό πρόσφατο κείμενο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συνδικαλ ιστικού Ινστιτούτου ( ETUI) της

Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) το κο ινωνικό ντάμπινγκ ορίζεται ως laquoμια

συνειδητή στρατηγική με αντικείμενο τον κατώτατο μισθό και τους κανόνες απασχόλησης που

υλοποιείται από επιχειρήσεις σε αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων

συμμετεχόντων στην αγορά (ανταγωνιστών) και που εμπλέκει εμμέσως του εργαζομένους όπως και τις

(εθνικές) κυβερνήσειςraquo httpwwwetuiorgPublications2Working-PapersSocial-dumping-political-

catchphrase-or-threat-to-labour-standards 19

laquoThe European Parliament welcomes the Commission proposal that stresses the benefit of setting

minimum wages at Member State level to fight in-work poverty and social dumping and to boost

aggregate demand considers that any such proposal must take note of and respect national practices

of collective bargainingraquo

httpwwweuroparleuropaeusidesgetDocdotype=MOTIONamplanguage=ENampreference=B7027520

12

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

9

ανταγωνιστούν ξένες επιχειρήσεις με βάση την καινοτομία την ποιότητα τη

δημιουργικότητα τις γνώσεις και δεξιότητες των εργαζομένων τις επενδύσεις σε

Έρευνα και Ανάπτυξη τη δημιουργία τοπικών clusters (συστάδων επιχειρήσεων)

κλπ Το μοντέλο αυτό δέχεται ανοιχτές πλέον επικρίσεις και από συστημικούς

οικονομολόγους Πρόσφατο άρθρο οικονομολόγων της Τράπεζας της Γαλλίας

(72012) αμφισβητεί τη θέση βάσει της οποίας η εξέλιξη του κόστους εργασίας στις

χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είχε αρνητική επίπτωση ως προς τις εξαγωγικές

τους επιδόσεις20 Για τους συντάκτες του κειμένου το έλλειμμα στο ισοζύγιο

τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλεται τόσο σε ένα έλλειμμα ανταγωνιστικότητας

όσο σε μια διαταραχή από την πλευρά της ζήτησης (demand shock) που προκάλεσε η

μαζική εισροή κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα τη διόγκωση μη

εμπορεύσιμων διεθνώς κλάδων (εμπόριο κατασκευές)

Φορολογικό ντάμπινγκ

Οι πολιτικές σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκουν τη μείωση της εταιρικής

φορολογίας Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές της δεκαετίας 2000 η φορολογία των

επιχειρήσεων μειώθηκε σταδιακά από 40 στο 21 σήμερα με προοπτική

περαιτέρω μείωσης στο 20 (συντελεστής που θα συμπεριλαμβάνει την φορολόγηση

των μερισμάτων)

Περιβαλλοντικό ντάμπινγκ

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως αναπτυξιακό εργαλείο προκύπτει από την

προώθηση επιζήμιων για το περιβάλλον μορφών τουριστικής ανάπτυξης την

προώθηση laquoβιομηχανικών ΑΠΕraquo την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση του ορυκτού

πλούτου την πρόβλεψη διαδικασιών fast track που παρακάμπτουν την

περιβαλλοντική νομοθεσία την laquoαξιοποίησηraquo της δημόσιας περιουσίας με την

αλλαγή της νομοθεσίας για τον αιγιαλό τις παραλίμνιες και παραποτάμιες περιοχές21

Οι δημόσιες αναφορές για παράδειγμα στη σχέση μεταξύ της κερδοφορίας των

ξενοδοχείων και της τροποποίησης της νομοθεσίας για τον αιγιαλό αποτελεί δείγμα

της πρωτοφανούς υποχώρησης των θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος

στο πλαίσιο των συζητήσεων και πολιτικών για την ανάκαμψη της οικονομίας 22

20

laquoTradable sectors in Eurozone periphery countries did not underperform in the 2000sraquo Guillaume

Gaulier Daria Taglioni Vincent Vicard 19 July 2012 VOX httpwwwvoxeuorgarticletradable-

sectors-eurozone-periphery 21

laquoΤουριστικά χωριά και επιχειρηματικά πάρκα θα ξεφυτρώσουν στη δημόσια περιουσίαraquo Αυγή

14102012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=720697 22

Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική (29102012) για το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό αναφέρεται για παράδειγμα ότι laquoγια την τουριστική βιομηχανία

η υπόθεση του αιγιαλού είναι στρατηγικής σημασίας (hellip) να δίνεται η δυνατότητα ανέγερσης τουριστικών

μονάδων μέχρι και τα 30 μέτρα από τη θάλασσα από τα 100 μέτρα που προβλέπεται στις περισσότερες

περιπτώσεις σήμερα Μάλιστα τα 70 μέτρα διαφορά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς παίζουν

καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός ξενοδοχείου που μπορεί να φτάσει ακόμα και το δύο προς έναraquo

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

10

Περιφερειακό ντάμπινγκ

Η διάσταση αυτή συνδέεται αφενός με την πρόβλεψη ειδικών οικονομικών ζωνών (οι

ΕΟΖ αποτελούν χωρική έκφανση του φορολογικού κυρίως ντάμπινγκ) και αφετέρου

με την μη βέλτιστη χωροθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων εξαιτίας της

έμφασης που αποδίδεται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια Η επίπτωση της

ιδιωτικοποίησης ήκαι εμπορευματοποίησης των μεταφορών και μέσων μαζικής

μεταφοράς ως προς την χωρική συνοχή χρήζει επίσης περαιτέρω εξέτασης (πχ

αναδιάρθρωση δρομολογίων ΟΣΕ αεροπορικών εταιρειών αστικών συγκοινωνιών

ακτοπλοϊκών εταιρειών) Το ίδιο ισχύει και για την μείωση των δημόσιων

επενδύσεων δεδομένου ότι ο βαθμός γεωγραφικής πυκνότητας των υποδομών

αποτελεί ανάχωμα ως προς την ερημοποίηση περιοχών της υπαίθρου και την χωρική

συγκέντρωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων)23

laquoΔιαγενεακόraquo ντάμπινγκ

Η εν λόγω πτυχή αναφέρεται στις αρνητικές και μη αντιστρέψιμες βραχυπρόθεσμα

επιπτώσεις στα μελλοντικά επίπεδα ευημερίας των επόμενων γενεών από τη δραστική

μείωση των δημοσίων επενδύσεων που συντελείται σήμερα στην Ελλάδα24 (μείωση

κατά 46 έναντι του 2009) Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό μέρος του κατά

κεφαλήν αναπτυξιακού χάσματος (output gap per capita) μεταξύ Λατινικής Αμερικής

και Ανατολικής Ασίας αποδίδεται στην μακροχρόνια επιβράδυνση της συσσώρευσης

κεφαλαίου στις υποδομές της Λατινικής Αμερικής εξαιτίας των προγραμμάτων

λιτότητας του ΔΝΤ25 Το γεγονός αυτό οφείλεται προφανώς στην διεθνώς

καταγεγραμμένη ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας των υποδομών και της

ανταγωνιστικότητας μιας οικονομίας26 Η κρισιμότητα των δημοσίων επενδύσεων για

την ευημερία υπογραμμίζεται πλέον από κορυφαίους οικονομολόγους όπως οι

επικεφαλείς οικονομολόγοι του ΔΝΤ (Blanchard) και του ΟΟΣΑ (Padoan) που

προτείνουν να μην υπολογίζεται λογιστικά το κόστος τους στον υπολογισμό του

δημοσιονομικού ελλείμματος στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας για να

απελευθερωθούν πόροι για δημόσιες επενδύσεις εντός Ευρωζώνης27

23

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 24

Βλέπε σχετικά για το συγκεκριμένο θέμα την ανάλυση και κριτική του προϋπολογισμού έτους 2012

(κεφάλαιο laquoΠρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σελ 43) httpleftlabgrart icle205 25

In Latin America government spending on human and physical infrastructure in the 1980s and

1990s ldquodropped precipitouslyrdquo during the period when the IMF imposed its structural adjustment

policies and led to a fall in economic growth ldquohellip a major portion of the per-capita output gap that

opened between Latin America and East Asia over the 1980s and 1990s can be traced to the slowdown

in Latin Americarsquos infrastructure accumulation in those yearsrdquo Αναφέρεται στο Hall D (2010) ldquoWhy

we need public spendingrdquo PSIRU University of Greenwich 26

Artus P (2012) ldquoSmall-scale macroeconomics of the infrastructure marketrdquo Flash Economics No

732 Nat ixis Economic Research httpcibnatixiscomflushdocaspxid=66655 27

Γ Σακελλαρίδης laquoΧωρίς δημόσιες επενδύσεις είναι αστείο να μιλάμε για ανάπτυξηraquo Αυγή

692012 httpwwwavgigrArticleActionshowactionarticleID=711543

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

11

Συμπερασματικές διαπιστώσεις

Ο στόχος της οικονομικής ανάκαμψης που προβάλλεται σήμερα ευρέως από τις

δυνάμεις που υλοποιούν το μνημόνιο στηρίζεται σε μια έκδηλη λογική υποβάθμισης

της εργασίας του περιβαλλοντικού πλούτου της περιφερειακής συνοχής του

κράτους πρόνοιας ενδεχομένως ακόμα και των συνθηκών διαβίωσης των επόμενων

γενεών Η πολιτική της laquoανάπτυξης διά της υποβάθμισηςraquo καθιστά συνεπώς

αναγκαία την επαναφορά της συζήτησης για τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ αφενός

της έννοιας της οικονομικής μεγέθυνσης growth (που προβάλλεται σήμερα ως

απώτερο στόχο της μνημονιακής πολιτικής) και αφετέρου της ανάπτυξης

development που παραπέμπει σε ένα ευρύτερο σύνολο πολιτικών και δεικτών πέραν

του ΑΕΠ28

Η ανάγκη αυτή λαμβάνει επιτακτικό χαρακτήρα λόγω του ότι διακρίνεται σήμερα μια

ξεκάθαρη πολιτικό-μιντιατική στρατηγική με στόχο την προβολή μιας εικόνας

σταδιακής εξόδου από την κρίση αρχής γενομένης ίσως και από το 2013 και με

χρονικό ορίζοντα το 20142015 Η εικόνα αυτή ενδέχεται να στηριχθεί στη αναφορά

αποσπασματικών οικονομικών δεικτών και μεγεθών (πχ βελτίωση ισοζυγίου

τρεχουσών συναλλαγών περιορισμό πρωτογενούς ελλείμματος) σε συνδυασμό με

ένα νέο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους και την κινητοποίηση ευρωπαϊκών

επενδυτικών πόρων29 Οι αναφορές στη βελτίωση των συγκεκριμένων δεικτών σε

πρόσφατο δελτίο εγχώριας τράπεζας είναι ενδεικτικές αυτής της αντίληψης30

28

Όπως πχ η κατανομή του παραγόμενου πλούτου μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου η αξιοποίηση των

γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας η ενίσχυση της οικονομικής δημοκρατίας με την άμβλυνση της

ολιγοπωλιακής δύναμης των μεγάλων εγχώριων και ξένων αγορές προϊόντων και υπηρεσιών η

δημιουργία δημοκρατικών θεσμών για τον μακροπρόθεσμο οικονομικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό

της χώρας και τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης για τις επόμενες γενιές η ύπαρξη

πολιτικών αναδιανομής του εισοδήματος και η βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η

διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου με την λειτουργία ενός καθολικού και ποιοτικού

συστήματος δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης η εγγυημένη πρόσβαση σε ποιοτικές και αειφόρες

υπηρεσίες κοινής ωφέλειας για όλους παντού σήμερα και αύριο η καταπολέμηση της κλιματικής

αλλαγής η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η υπαγωγή όλων των κλάδων οικονομικής

δραστηριότητας στις αρχές της βιωσιμότητας η ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής με την υπαγωγή

όλων των αναπτυξιακών επ ιλογών σε ενιαίο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό 29

Σταθάκης Γ (2012) laquoΟ βαρύς χειμώνας του μνημονίουraquo Αυγή 992012

httpwwwavgig rArticleActionshowactionarticleID=712294 30

laquoΗ δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και

ταυτόχρονα αντίστοιχου πλεονάσματος στο ΙΤΣ το 2013 αποτελούν την αναγκαία (και σε μεγάλο βαθμό

και ικανή) συνθήκη για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και της εθνικής της ανεξαρτησίας στον

σχεδιασμό και στην άσκηση της οικονομικής πολιτικήςraquo σημειώνει το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών

Εξελίξεων της Διεύθυνσης Μελετών της Alpha Bank (26102012) Η Ετήσια Έκθεση του ΙΝΕ για το

2012 αμφισβητεί την άποψη ότι η αύξηση των εισαγωγών αντικαθρεπτίζει την αναδιάρθρωση του

παραγωγικού συστήματος υπέρ κλάδων που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά Η βελτίωση του

ΙΤΣ οφείλεται αντιθέτως σε καθίζηση της εγχώριας ζήτησης ενώ η βελτίωση των εξαγωγών ως του

ΑΕΠ σε δραστική μείωση του ΑΕΠ (που βρίσκεται στον παρανομαστή)

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

12

Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπό διαμόρφωση laquoνέο αναπτυξιακό μοντέλοraquo της χώρας

αφορά σε μεγάλο βαθμό τους ίδιους laquoπαίκτεςraquo και πολιτικές που πρωταγωνίστησαν

στην ανάπτυξη (και αποτυχία) του προγενεστέρου μοντέλου όπως μεταξύ άλλων

Τις ιδιωτικές τράπεζες με την προνομιακή τους διάσωση εις βάρος του δημόσιου

χρέους την ισχυροποίηση της ολιγοπωλιακής τους θέσης λόγω συγχωνεύσεων και

την ραγδαία ανάπτυξη που αναμένεται να αποκτήσουν αγορές όπως της ιδιωτικής

ασφάλισης

Τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες με την εμπλοκή τους σε νέα πεδία

laquoπράσινης επιχειρηματικότηταςraquo με εγγυημένες υψηλές αποδόσεις από το κράτος

όπως οι laquoβιομηχανικέςraquo ΑΠΕ η παραγωγή ενέργειας από απορρίμματα κλπ Σε

πείσμα του αειφόρου και βιώσιμου χαρακτήρα που επιχειρείται να τους αποδοθεί

οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν βέλτιστες επιλογές τόσο από

περιβαλλοντική όσο και από οικονομική και κοινωνική άποψη31

Ενίσχυση αναμένεται να παρατηρηθεί και όσον αφορά την παρουσία πολυεθνικών

εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων και ξένων επενδυτικών fund σε επιχειρήσεις

στρατηγικής σημασίας του τομέα των τηλεπικοινωνιών (Deutsche Telekom

OTE) της ενέργειας (Paneuropean Oil amp Industrial HoldingsΕΛΠΕ) του νερού

(SUEZ VEOLIA ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ) και των τραπεζών (φημολογία για Deutsche

BankΕθνική Τράπεζα) εκμεταλλευόμενοι την πτώση της μετοχικής αξίας και το

πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του

καθηγητή J Huffschmid περί laquoνικητών της κρίσηςraquo αναφερόμενος στις

χρηματιστικές αγορές και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις32

Εν κατακλείδι η προβολή της κρίσιμης διαφοράς μεταξύ laquoανάπτυξηςraquo και

laquoμεγέθυνσηςraquo παρουσιάζει ύψιστη σημασία στην παρούσα συγκυρία

αφενός για να γίνει ευρεία κατανοητό ότι η προωθούμενη μορφή οικονομικής

ανάκαμψης όχι μόνο δεν αποτελεί επαρκή συνθήκη για την ανάπτυξη της

ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας αλλά θα επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα

αφετέρου για να εμπλουτίσει τις διεργασίες διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής

πρότασης για την παραγωγική ανασυγκρότηση τον οικολογικό μετασχηματισμό

της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση

31

laquoΠροχωράει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτωνraquo στο Δελτίο Πολιτικής

και Οικονομικής Τεκμηρίωσης 16 httpleft labgrarticle262 32

ldquoLow asset prices are an incentive to those who still have money to buy cheap shares which could in

the end lead to a higher degree of concentration of asset ownership ndash and of economic power and

political influence of the winners of the crisisrdquo (Huffschmid 2010) Frangakis M Huffschmid J

(2010) Privatisation against the European Social Model Palgrave Macmillan

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

13

[2] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Το Παρατηρητήριο Κοινωνικής και Εργασιακής Πολιτικής εξετάζει θέματα που

αφορούν τις εργασιακές σχέσεις το συνδικαλιστικό κίνημα και την κοινωνική ασφάλιση στην εποχή του μνημονίου αλλά και ζητήματα ευρύτερης κοινωνικής συνοχής όπως η φτώχεια ο αποκλεισμός η ξενοφοβία κά

ΤΟ DIE LINKE ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΕΚΕ Υγείας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

Το Die Linke για την Υγεία στην Ελλάδα

Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς Die Linke υπέβαλε επερώτηση προς την

ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση με θέμα τη δυσμενέστατη κατάσταση στην

οποία έχει περιέλθει η Υγεία στην Ελλάδα Το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς

δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για τον αποκλεισμό περίπου του 30 του πληθυσμού

(Ελλήνων και μεταναστών) που είναι πλέον ανασφάλιστοι είτε επειδή έχουν χάσει

την ασφαλιστική τους κάλυψη λόγω ανεργίας είτε επειδή έχουν πάψει να

καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές λόγω αντικειμενικής αδυναμίας Ξεχωριστή

επίσης μνεία γίνεται στον υπερχρεωμένο και υποχρηματοδούμενο από το κράτος

ΕΟΠΥΥ στις συνεχείς αυξήσεις της συμμετοχής σε φάρμακα και θεραπείες των

ασφαλισμένων και στις ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά στα δημόσια νοσοκομεία

Η βασική αιτία της παραπάνω ζοφερής κατάστασης εντοπίζεται στην πολιτική

λιτότητας η οποία θα επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση

Το Die Linke ερωτά τη γερμανική κυβέρνηση σχετικά με το σύνολο των

προβλημάτων της Υγείας στην Ελλάδα και από τις απαντήσεις του αρμόδιου

ομοσπονδιακού υπουργείου διαπιστώνεται εξαντλητική γνώση της κατάστασης

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι

1 Η γερμανική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι υπάρχει ελλιπέστατη κρατική

χρηματοδότηση και στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ ενώ η φαρμακευτική δαπάνη

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

14

θεωρείται ιδιαιτέρως υψηλή Επίσης τονίζεται ότι το προσωπικό των δημόσιων

νοσοκομείων δεν αμείβεται επαρκώς

2 Με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας (Ελλάδα) και της Task Force (Ομάδα

Ράιχενμπαχ) από την άνοιξη του 2011 και στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας

αλληλοκατανόησης (τα έγγραφα της οποίας θα ζητηθούν με σχετική ΑΚΕ από την

ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διεξαχθεί αλλεπάλληλα σεμινάρια τεχνογνωσίας με

ποικίλα αντικείμενα όπως η διοίκηση μονάδων υγείας ο υπολογισμός των ΚΕΝ

(Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων) πρότυπα χειρουργεία σε μονάδες των

πανεπιστημιακών κλινικών Ιωαννίνων και Μάρμπουργκ κά

3 Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ομάδας Ράιχενμπαχ ότι

πρωταρχικός στόχος των εν λόγω σεμιναρίων και της ευρύτερης συνεργασίας

είναι η μείωση της ελληνικής υγειονομικής δαπάνης στο 6 του ΑΕΠ χωρίς να

γίνεται διάκριση μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης Η ίδια όμως η Γερμανία

επισημαίνει ότι επίσημα στατιστικά στοιχεία δαπάνης στην Ελλάδα δεν είναι

επαρκώς τεκμηριωμένα καθώς συν τοις άλλοις η Ελλάδα δεν εφαρμόζει το

διεθνές συγκριτικό σύστημα του ΟΟΣΑ στον τομέα

4 Η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει την laquoπροβληματικήraquo κατάσταση του ΕΟΠΥΥ

τονίζεται μάλιστα ότι laquoη δομή το πλαίσιο καθηκόντων οι αρμοδιότητες και η

χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ όπως διαμορφώνονται σήμερα δεν εξασφαλίζουν ακόμα τις

προϋποθέσεις για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχωνraquo Επίσης αποκαλύπτεται ότι

έχει συστηθεί ομάδα βέλγων και γερμανών εμπειρογνωμόνων που θα συμβουλέψουν τη

γερμανική κυβέρνηση και την Ομάδα Ράιχενμπαχ προκειμένου laquoνα αποτραπεί η στάση

πληρωμών του ΕΟΠΥΥraquo

5 Ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανέργων η γερμανική κυβέρνηση τονίζει ότι laquoτο

επίδομα ανεργίας χορηγείται για δώδεκα μήνες κατrsquo ανώτατο όριο Μετά από το διάστημα αυτό

ή με την παύση της χορήγησης επιδόματος παύει και το δικαίωμα για ασφαλιστική κάλυψη

Εξακολουθεί να είναι δυνατή η επείγουσα νοσοκομειακή περίθαλψηraquo Αποκαλύπτεται επίσης

ότι υπάρχει συνολικό σχέδιο και προετοιμασία ομάδων εμπειρογνωμόνων που θα

αποφανθούν έχοντας συμβουλευτικό ρόλο προς την Ομάδα Ράιχενμπαχ σχετικά με

laquoδιαρθρωτικές αλλαγέςraquo στα δημόσια νοσοκομεία την υγειονομική κάλυψη των ανέργων

και ανασφάλιστων στη φαρμακευτική δαπάνη Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή η διαδικασία

υπογραμμίζεται σε ξεχωριστή απάντηση του γερμανικού υπουργείου Υγείας laquoΜετά την

ολοκλήρωση του οδικού χάρτη (που βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού) θα ακολουθήσει η

δεύτερη φάση κατά την οποία ο Υπεύθυνος Τομέα θα παράσχει υποστήριξη στην ελληνική

κυβέρνηση και την TFGR (σσ Ομάδα Ράιχενμπαχ) καθrsquo όλη την πορεία εκτέλεσης του

οδικού χάρτη Αυτό συνεπάγεται (1) την επιχειρησιακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων (2)

την ανάπτυξη ενός πλαισίου παρακολούθησης (3) την παροχή υποστήριξης της Ελληνικής

Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TFGR κ α) κατά την παρακολούθηση καθώς

και (4) γενική υποστήριξη κατά την εφαρμογή του οδικού χάρτηraquo

6 Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η παρακάτω ερώτηση ndash απάντηση που παρατίθεται αυτούσια

για το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο της Βουλής το γερμανικό υπουργείο Υγείας laquoΕρώτηση

19η Ποια είναι η θέση των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τον ηγετικό

ρόλο που έχει αναλάβει το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στις διαρθρωτικές

μεταρρυθμίσεις του ελληνικού συστήματος υγείας

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

15

Απάντηση Δεν είναι γνωστές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση οποιεσδήποτε σχετικές

τοποθετήσεις των κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων Δεδομένου ότι οι ελληνικές

κυβερνήσεις πριν και μετά τις εκλογές του 2012 είχαν επανειλημμένα εκφράσει ενδιαφέρον για

ανάληψη συντονιστικού ρόλου από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο των

δράσεων της TFGR θεωρείται δεδομένη η απαιτούμενη κοινοβουλευτική στήριξηraquo

Επίσης και στο ίδιο πλαίσιο η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καμιά συμφωνία

που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας στην Υγεία δεν έχει έρθει ακόμη

προς ψήφιση στη Βουλή

7 Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του Die Linke ολοκληρώνεται με ερώτηση γενικών κοινωνικών

δεδομένων και οικονομικών δεικτών που παρατίθεται αυτούσια μαζί με την απάντηση του

γερμανικού Υπουργείου Υγείας laquoΕξ όσων γνωρίζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποιο

είναι το ύψος του μέσου καθαρού εισοδήματος στην Ελλάδα Ποιο είναι το ύψος

του μέσου όρου των συντάξεων Ποιο είναι το ύψος των κοινωνικών παροχών για

ανέργους βραχείας ή μακράς διάρκειας και ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας καθώς

και το ποσοστό των απειλούμενων με φτώχεια

Απάντηση Το 2011 το μέσο ετήσιο καθαρό εισόδημα στην Ελλάδα σύμφωνα με στοιχεία

της ΕΕ ήταν 17000 ευρώ περίπου Για το 2012 δεν υπάρχουν στοιχεία αναμένεται ωστόσο

να παρουσιάσουν μείωση Η κατώτατη σύνταξη κυμαίνεται σήμερα στα 486 ευρώ

(ασφαλισμένοι του IKA) και 350 ευρώ για τις συντάξεις του ΟΓΑ

Το μέγιστο ύψος του επιδόματος ανεργίας είναι 360 ευρώ ενώ καταβάλλεται για δώδεκα μήνες

κατrsquo ανώτατο όριο Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (EΛΣTAT) τον

Ιούνιο του 2012 υπήρχαν 1216410 καταγεγραμμένοι άνεργοι Τούτο αντιστοιχεί σε ποσοστό

ανεργίας 244 Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το ποσοστό των

απειλούμενων με φτώχια είναι 27 raquo

Κρίσιμα Συμπεράσματα της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για την Υγεία (19 Οκτωβρίου 2012)

Ακολουθούν βασικές παραδοχές της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας (Ανδρέας Λυκουρέντζος)

όπως αυτές διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης επερώτησης του

ΣΥΡΙΖΑ ndash ΕΚΜ για την Υγεία

- Παραδέχθηκε ότι laquoη κατάσταση δεν είναι ειδυλλιακήraquo και ότι ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ

ασκεί κριτική laquoεπί των πραγματικών στοιχείωνraquo

- Παραδέχθηκε ότι laquoύφεση και ανεργία διαλύουν τον ΕΟΠΥΥraquo καθώς μεταξύ

άλλων μειώνονται κατακόρυφα οι εργοδοτικές και εργατικές εισφορές

- Παραδέχθηκε ότι laquoέχει αποτύχει η προκήρυξη κάλυψης θέσεων ιατρών του

ΕΟΠΥΥ και η ανανέωση συμβάσεων του Σεπτεμβρίου 2012raquo (κάτω από 3000

καλυμμένες θέσεις έναντι σχεδιασμού τουλάχιστον 5000) Αυτό πρακτικά

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

16

σημαίνει ότι ολόκληρες περιφέρειες έχουν μείνει χωρίς γιατρούς κρίσιμων

ειδικοτήτων όπως για παράδειγμα είναι εκείνες του παιδίατρου ή του

ορθοπεδικού όπως και ο ΣΥΡΙΖΑndashΕΚΜ ανέδειξε στη διάρκεια της συζήτησης

- Υπέπεσε σε αντίφαση όταν επικαλέστηκε στοιχεία ΟΟΣΑ ότι αναλογούν 7 ιατροί

ανά 1000 κατοίκους όπως και ότι υπάρχει υψηλή αναλογία για μαγνητικούς και

αξονικούς τομογράφους Την ίδια στιγμή όμως στο σύστημα ΕΟΠΥΥ παραμένουν

τεράστια κενά σε κρίσιμες ειδικότητες και εργαστηριακών και κλινικών ιατρών

ενώ για παράδειγμα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του δημόσιου συστήματος

είναι κλειστές λόγω έλλειψης προσωπικού και τα περισσότερα μηχανήματα

εξετάσεων ανήκουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια όπως διαπιστώνει και ο ίδιος ο

ΟΟΣΑ Επομένως για το υπουργείο πρωτοβάθμια περίθαλψη νοείται

αποκλειστικά η πληρωμένη από την τσέπη των πολιτών έξω από το σχεδιασμό και

την κάλυψη ενός δημόσιου τομέα οργάνωσης της υγείας και ασφάλισης των

πολιτών

- Παραδέχθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ ζήτημα που αφορά

κυρίως την ψυχική υγεία αποδίδοντάς τες όμως κυρίως στην εγκατάλειψη έργων

από αναδόχους τους και όχι από έλλειψη εθνικών πόρων

- Δεν διέψευσε ότι υπάρχει συμφωνία με την τρόικα για περικοπές στο χώρο της

Υγείας ύψους περίπου 950 εκατ ευρώ Παρά όλα αυτά επέμενε ότι από την

επόμενη δόση το υπουργείο Υγείας έχει λαμβάνειν 15 δις Δηλαδή θεωρητικά

προαπαιτείται μείωση δημόσιων δαπανών 950 εκατ ευρώ για να εκταμιευτεί 15

δις που ούτως ή άλλως δεν προορίζονται για την πραγματική στήριξη των

δημόσιων οικονομικών

[3] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

Το Παρατηρητήριο Πολιτικών Τάσεων παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις του

15ημέρου και επισημαίνει κυρίως τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων (συνέχειες

και αλλαγές) αναλύει σημαντικές τάσεις της κοινής γνώμης όπως καταγράφονται στις

έρευνες καθώς και αποτυπώνει τις τάσεις του διαλόγου που αναπτύσσεται εντός (αλλά

και εναντίον) της Αριστεράς

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ laquoΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΆΚΡΩΝraquo

Α Μπίστης

Συστηματικά τα τελευταία χρόνια το κυρίαρχο πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας

προετοιμάζει την επανεμφάνιση της laquoΘεωρίας των Άκρωνraquo (ΘτΑ) ως βασικής

πολιτικής στρατηγικής (και επικοινωνιακής τακτικής) για την αντιμετώπιση των

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

17

πολιτικών του αντιπάλων και κυρίως της Αριστεράς (που laquoχαϊδεύει τα αυτιά των

κουκουλοφόρωνraquo) Η εμφατική είσοδος της νεοναζιστικής συμμορίας laquoΧρυσή Αυγήraquo

στο πολιτικό σκηνικό της χώρας μετά τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού ήταν το

σινιάλο για το ξεδίπλωμα αυτής της τακτικής

Ιστορική προέλευση33

Η ΘτΑ έχει τις ρίζες της στην αντιουτοπική αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική

παράδοση του 18ου αιώνα Κεντρική θέση αυτής της παράδοσης ήταν ότι η

αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης μέσω της πολιτικής δράσης με σκοπό την

ανθρώπινη ευτυχία δηλαδή η ουτοπία εγκυμονεί δεινά διότι η βία που εκλύουν τα

επαναστατικά εγχειρήματα των ουτοπιστών δημιουργεί περισσότερα προβλήματα

από αυτά που οι ουτοπιστές-επαναστάτες θέλουν να λύσουν

Η ιστορική συγκυρία ωστόσο στην οποία μεσουράνησε η ΘτΑ ήταν η Γερμανία του

Μεσοπολέμου όπου μετά την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και την εξάπλωση του ναζισμού στην Ευρώπη Η

καταγωγή λοιπόν της ΘτΑ προϊδεάζει για τον βασικό στόχο της σήμερα την

ακύρωση δηλαδή κάθε έννοιας laquoκοινωνικού συμβολαίουraquo και συνεπώς για την

επικινδυνότητά της

Σε τι αποσκοπεί η ΘτΑ

Η ΘτΑ αποσκοπεί στο να αναδείξει ένα laquoσώφρωνraquo κέντρο σε αντιδιαστολή προς τα

laquoέξαλλαraquo άκρα από τα οποία θεωρητικά κρατά ίσες αποστάσεις34 Όποιος θέλει να

προσεταιριστεί το Κέντρο επιχειρεί να αυτοαναγορευθεί σε ήπιο και μετριοπαθή

απλώς και μόνο επικαλούμενος τη ΘτΑ καθώς σχεδόν εξ ορισμού τα άκρα είναι

φανατισμένα ανεύθυνα και άρα επικίνδυνα35

Η ΘτΑ επανέρχεται σε στιγμές κρίσης νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος

προκειμένου να κατασκευαστεί ο εσωτερικός εχθρός ενάντια στον οποίο το πολιτικό

σύστημα θα πρέπει να επανασυσπειρωθεί και αποτελεί το τέλειο άλλοθι για την

επιβολή ρυθμίσεων εκτάκτου ανάγκης απαραίτητων για την εφαρμογή ακραίων

αντικοινωνικών πολιτικών επιλογών36 αφού η αγριότητα δεν απαιτεί συναίνεση αλλά

επιβάλλεται διά της ισχύος37 Ο τελικός σκοπός της είναι η απονομιμοποίηση της

κοινωνικής διαμαρτυρίας 38 η οποία μετονομάζεται σε laquoκόκκινη βίαraquo και είτε

33

Δ Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Από πού έρχεται και πού πηγαίνει η Θεωρία των Άκρων Η Αυγή

12102012 34

Σπ Ασδραχάς Προπαγανδιστικό κατασκεύασμα Η Αυγή 23092012 35

Α Δεδουσόπουλος Μπούμερανγκ Η Αυγή 23092012 36

Μ Σπουρδαλάκης Ακροδεξιά και κυβερνητικός εξτρεμισμός Η Αυγή 23092012 37

Χ Χατζηιωσήφ Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η απειλή των laquoάκρωνraquo Το ατελέσφορο των

ιστορικών laquoαναλογιώνraquo στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της Εκδόσεις

νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 38

Π Βόγλης Το κενό μεταξύ των δύο laquoάκρωνraquo Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

18

συμψηφίζεται με τη φασιστική βία είτε επιστρατεύεται ως εξήγηση και τελικά

δικαιολόγηση της τελευταίας

Τι αποσιωπά η ΘτΑ

Η αναβίωση της ΘτΑ παρουσιάζει αναλογίες με το laquoΜαζί τα φάγαμεraquo39 καθώς

επιχειρεί να συμψηφίσει ανόμοιες πράξεις και να κατανείμει ισομερώς απολύτως

άνισες ευθύνες Στο πλαίσιο αυτό ο φασισμός και οι δικτατορίες παύουν να

αντιμετωπίζονται ως βασικοί κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες

αποστιγματίζονται και εξομοιώνονται με τον ιστορικό τους αντίπαλο

Επιπλέον αποσιωπάται ότι ο φασισμός και οι δικτατορίες είναι μορφές

καπιταλιστικής εξουσίας (εκδοχές καπιταλιστικού κράτους έκτακτης ανάγκης)

βρίσκονται έτσι αντικειμενικά στον αντίποδα του κομμουνισμού - του αιτήματος

δηλαδή για ισότητα ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη 40 Με τα λόγια του Μπ

Μπρεχτ laquoΟ φασισμός είναι ο πιο γυμνός ο πιο θρασύς ο πιο πνιγηρός ο πιο

απατηλός καπιταλισμόςraquo41

Αποσιωπάται επίσης το γεγονός πως κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ στην

εξουσία το χρηματιστικό και μεγαλοβιομηχανικό κεφάλαιο ήταν ο μεγάλος

κερδισμένος από την κατάλυση των δημοκρατικών διαδικασιών και την όξυνση των

κοινωνικών ανισοτήτων καθώς laquo[η] πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων και των

οικονομικών παραγόντων δεν μπορούσε να συλλάβει άλλον τρόπο για την

αντιμετώπιση της κρίσης από αυτόν που υπαγόρευε η οικονομική ορθοδοξία δηλαδή

τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και την περικοπή μισθών συντάξεων και

όλων των κοινωνικών παροχώνraquo42 Η επίθεση στο κοινωνικό κράτος ως τρόπος

αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης η παραποίηση των εκτιμήσεων για τα

φορολογικά έσοδα προκειμένου να αποφευχθεί η δημοσιονομική εξυγίανση αλλά

και η αξιοποίηση αυτών των εσόδων για την αποκατάσταση της λειτουργίας του

τραπεζικού συστήματος43 είναι η ίδια συνταγή που προτείνεται και σήμερα τόσο

στην Ελλάδα όσο και σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο και δυστυχώς έχει μάλλον ως

προδιαγεγραμμένη συνέπεια την ενίσχυση του φασισμού

Το κράτος εκτάκτου ανάγκης η αυταρχική διακυβέρνηση τα ιστορικής βαρύτητας

νομοσχέδια εκατοντάδων σελίδων που κατατίθενται για ψήφιση εξπρές ως ένα άρθρο

η κατάργηση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων με απλές πράξεις νομοθετικού

39

Κ Παπαϊωάννου Οι θεωρίες των άκρων Ο συμψηφισμός της βίας και η νομιμοποίηση του φασισμού

Τα Νέα 27092012 40

Αναφερόμενος στη γνωστή ρήση του Ν Πουλαντζά (Ο σοσιαλισμός ή θα είναι ελεύθερος και

δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει) ο Α Ελ εφάντης σημειώνει laquoΔεν ξέρω κανέναν που να υποστηρίζει

πως ο καπιταλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξειraquo 41

Μ Κουζέλης Έξι θέσεις για τον φασισμό Η Αυγή 23092012 42

Χ Χατζηιωσήφ όπ σελ 32 43

Η Winkler Βαϊμάρη ndash Η ανάπηρη δημοκρατία Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ Αθήνα 2011 σελ 215 217 amp

243

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

19

περιεχομένου καταλύουν στην πράξη τη δημοκρατία ανοίγοντας τον δρόμο στους

γνήσιους εκφραστές του φασισμού

Η αντίσταση σrsquo αυτή την εκτροπή βαφτίζεται laquoαντιδημοκρατικήraquo μετατρέποντας την

πολιτική αντιπαράθεση σε απλό ζήτημα διαφύλαξης του νόμου και της τάξης τα

Μνημόνια είναι νόμοι του κράτους και όποιος αγωνίζεται για την ανατροπή τους

είναι παράνομος και δεν σέβεται τη δημοκρατία44 Έτσι laquoμετριοπαθήςraquo είναι όποιος

αποδέχεται την παγιωμένη καθεστηκυία τάξη ακόμα και αν η υπεράσπισή της

συνεπάγεται τη χρήση βίας ενώ όποιος αντιστέκεται ονομάζεται laquoακραίοςraquo

Τι σηματοδοτεί η ΘτΑ

Στην ουσία η ΘτΑ σηματοδοτεί την πλήρη διαστρέβλωση της έννοιας του Κέντρου

(αφού ως Κεντρώοι πλασάρονται ακροδεξιοί πολιτικοί όπως ο Α Σαμαράς ο Μ

Βορίδης ο Α Γεωργιάδης ο Ν Δένδιας ο Θ Πλεύρης και άλλοι) όπου

laquo[υ]ποδυόμενο τον θεματοφύλακα της δημοκρατίας απέναντι στα ldquoάκραrdquo ένα όλο

και πιο ακραίο Κέντρο καθιερώνει σήμερα ως κρατική ιδεολογία [hellip] έναν λόγο που

εξισώνει τον κομμουνισμό με τον φασισμό την ίδια στιγμή που οι φορείς του

ρυμουλκούν την άκρα δεξιά στον ldquoμεσαίο χώροrdquoraquo45

Παραβλέποντας ότι η βία και η ανομία δεν συνιστούν αποκλειστικότητα των

laquoάκρωνraquo αλλά συγκροτητικό χαρακτηριστικό της αστικής-κρατικής πολιτικής στα

χρόνια της laquoδιαρκούς έκτακτης ανάγκηςraquo ο θεσμικός χαρακτήρας της κρατικής βίας

και η μετατόπιση του πλαισίου της νομιμότητας σε θέσεις όλο και πιο ακραίες

αποκαλύπτουν τη διαστρέβλωση και σηματοδοτούν τον εξτρεμισμό του πολιτικού

Κέντρου Έτσι αυτό που απειλείται δεν είναι μόνο η δημοκρατία αλλά και οι

στοιχειώδεις συνθήκες που διασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη

Πώς αποδομείται η ΘτΑ

Είναι προφανές πως μεταξύ φασισμού και αντιφασισμού δεν υφίσταται laquoμεσαίος

χώροςraquo ή λογικές ίσων αποστάσεων Παρόλα αυτά ακόμα και οι ίσες αποστάσεις

που υποτίθεται ότι κρατά το Κέντρο δεν είναι και τόσο ίσες αν η ναζιστική

ακροδεξιά αποτελεί όντως αντίπαλο (και όχι ένα είδος laquoσυμπληρώματοςraquo του

κράτους έκτακτης ανάγκης) τότε πώς εξηγείται η σκανδαλώδης ανοχή του κράτους

στην εγκληματική δράση της

Πώς εξηγείται ότι το ένα άκρο (το αριστερό σύμφωνα με τη ΘτΑ) όταν

συλλαμβάνεται δέρνεται ανηλεώς και φυλακίζεται με αμφιλεγόμενα (το λιγότερο)

αποδεικτικά στοιχεία βάσει του τρομονόμου συχνά προσάγεται πριν καν

44

Χ Γεωργούλας Νεοφιλελεύθερες laquoευκαιρίεςraquo και φασίζων οπορτουνισμός Η Εποχή 23092012 45

Δ ΠαπαδάτοςndashΑναγνωστόπουλος Δημοκρατία στα άκρα ndash Εκσυγχρονισμός και ναζισμός στη

μεσοπολεμική Γερμανία στο Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και οι σημερινές laquoαναβιώσειςraquo της

Εκδόσεις νήσος Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς Αθήνα 2012 σελ 49

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

20

συμμετάσχει σε κάποια κινητοποίηση (προληπτικές προσαγωγές) φωτογραφίζεται

και διαπομπεύεται δημόσια σέρνεται σιδεροδέσμιο στις δικαστικές αίθουσες ενώ το

άλλο (το δεξιό) παρότι σπάει μαγαζιά δέρνει απειλεί εκβιάζει και ενίοτε

δολοφονεί ομνύει στη βία και τον τσαμπουκά καλλιεργεί το μίσος και τον ρατσισμό

σπάνια συλλαμβάνεται και ακόμη και τότε συνήθως αφήνεται ελεύθερο αφού

οριστεί δικάσιμος και διαφεύγει της δίκης με αλλεπάλληλες αναβολές46

Πώς εξηγείται η laquoδιασταλτική λογική στην οριοθέτηση του ενός (αριστερού)

άκρουraquo47 που από τις ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις αφού συμπεριέλαβε τον

αναρχικόαντιεξουσιαστικό χώρο και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς

(laquoσυνήθεις ύποπτοιraquo) έχει φτάσει τώρα να ακουμπά ως και το κόμμα της

Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ενώ την ίδια στιγμή laquoσε ότι αφορά το άλλο άκρο (το

δεξιό) παρατηρείται η όλο και μεγαλύτερη συσταλτική λογικήraquo όπου από ολόκληρες

κοινωνικές ομάδες δεξιών χουντικών και βασιλικών περάσαμε αόριστα στην

laquoακροδεξιάraquo στη συνέχεια στο ΛΑΟΣ τώρα μόνο στη Χρυσή Αυγή και laquoαύριο

αποκλειστικά στις ldquoανώνυμεςrdquo ομάδες ρατσιστών μαχαιροβγαλτώνraquo

Η εξήγηση είναι η λογική του laquoμικρότερου κακούraquo με την ενίσχυση του φασισμού

μπορεί να πλήττεται η δημοκρατία αλλά τουλάχιστον δεν απειλούνται τα συμφέροντα

της αστικής τάξης και του μεγάλου κεφαλαίου πράγμα που θα συνέβαινε αν

υπερίσχυε το laquoάλλοraquo άκρο

Καθώς όμως ο φασισμός δεν συμψηφίζεται με τίποτα η αντιμετώπισή του αποτελεί

το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον Η εμβάθυνση της δημοκρατίας η διεύρυνση των

κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων αλλά κυρίως η αναζωογόνηση της

κληρονομιάς του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης αποτελούν ζητήματα

άμεσης προτεραιότητας προκειμένου να αποτρέψουμε μια νέα εξάπλωση του

ναζιστικού ολέθρου στην Ευρώπη

Τέλος η απάντηση στη ΘτΑ είναι αυτή που δίνει η ίδια η Ιστορία ο Τσώρτσιλ (που

δεν φημιζόταν για τον φιλοκομμουνισμό του) συνέπραξε με τον Στάλιν τον πιο

σκληρό αυταρχικό και δογματικό εκπρόσωπο του κομμουνιστικού κινήματος laquoστη

συγκρότηση του αντιφασιστικού μετώπου προκειμένου να πολεμήσουν τον Χίτλερ

και τη ναζιστική πανούκλα που αιματοκυλούσε την Ευρώπηraquo48 γεγονός που

αποδεικνύει πως όταν χάνεται ο έλεγχος τότε η ΘτΑ καταρρέει σαν χάρτινος πύργος

46

Α Ψαρρά Δύο άκρα σημειώσατε 1 REDNotebook 47

Α Ψαρρά όπ 48

Σ Καπάκος Ευτυχώς ο Τσώρτσιλ δεν άκουσε τον (κάθε) Κασιμάτη Η Αυγή 23092012

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

21

[4] ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Στην ενότητα αυτή αφενός περιγράφεται και αξιολογείται η ασκούμενη πολιτική στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και αφετέρου καταγράφονται οι ευρωπαϊκές

τάσεις και οι προτάσεις της Αριστεράς για μια νέα κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενεργειακή και αναπτυξιακή πολιτική

ΕΚΤΡΟΠΗ ΑΧΕΛΩΟΥ Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΠΑΡΩΧΗΜΕΝΟΥ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Κ Ζαχαριάδης

Η άναρχη ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα δίχως εθνικό σχεδιασμό και τοπικό

προγραμματισμό που νrsquo απαντάει στα ερωτήματα ldquoτι που πόσο και πως θα παράξωrdquo

έβαλε τη σφραγίδα της και στη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της περιοχής Το

κράτος αντί να αξιοποιήσει τα επιφανειακά νερά της Θεσσαλίας με μικρής κλίμακας

φράγματα ταμιευτήρες και αναρυθμιστικές λίμνες σε συνδυασμό με λελογισμένη

αξιοποίηση των υπόγειων υδάτων γέμισε τον κάμπο με laquoτρύπεςraquo- γεωτρήσεις

Ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στους αγρότες να κάνουν το ίδιο και αυτοί φυσικά

πάντα χωρίς μελέτη και σχέδιο χωρίς μέτρο και αγνοώντας τις οικολογικές

επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής ήταν

- Να αναπτυχθεί στρεβλά βέβαια η παραγωγή και να αυξηθεί η αποδοτικότητα

κύρια σε προϊόντα που είχαν μεγάλη ακαθάριστη πρόσοδο και επιδοτήσεις από την

ΕΕ όπως το βαμβάκι πχ

- Οι μικρομεσαίοι αγρότες να χρεωθούν μέχρι το λαιμό για να εξασφαλίσουν νερό

και να αναπτύξουν την παραγωγή

- Να διαταραχθεί το υδατικό ισοζύγιο και να εξαντληθεί σημαντικό μέρος των

αποθεμάτων

Σύμφωνα με τη μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας από το Τμήμα

Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας η περιβαλλοντική

καταστροφή αφορά

- Στη μειωμένη απορροή του Πηνειού και την πτώση της κάτω από το οικολογικό

όριο σχεδόν σε ετήσια βάση

- Στη σημαντική πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων ιδιαίτερα στον

ανατολικό υδροφορέα

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

22

- Στην υφαλμύρωση που προχωράει σε εκτεταμένο μέτωπο στην ανατολική

Θεσσαλία Οι καθιζήσεις και οι ρωγμές είναι συμπτώματα της δραματικής πτώσης

των υπόγειων υδροφορέων

- Στην ποιοτική υποβάθμιση του νερού που μεγάλο μέρος του είναι ακατάλληλο για

τις χρήσεις που καταναλώνεται Η νιτρορύπανση ιδιαίτερα αποτελεί δείκτη

σοβαρής περιβαλλοντικής υποβάθμισης

Οι επιμέρους αντιρρήσεις για το έργο αφορούν σε πολλές από τις παραμέτρους του

συνοψίζονται όμως στις ακόλουθες ενότητες

- Υπάρχουν ακόμη μετά από τόσα χρόνια και παρά τις επικαιροποιήσεις πολλές

ελλείψεις και ασάφειες στη συνολική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με

ελλιπή και αποσπασματικά στοιχεία τόσο υδρομετρικά για το υδατικό διαμέρισμα

αλλά και το δέλτα του Αχελώου όσο και για τις υδατικές καταναλώσεις Ούτως ή

άλλως σήμερα οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί για

το έργο έχουν ξεπεραστεί μια και αναφέρονται σε δεδομένα της προηγούμενης

εικοσαετίας

- Το ίδιο πνεύμα χαρακτηρίζει και την μελέτη σκοπιμότητας του έργου η οποία έχει

κατηγορηθεί πολλές φορές στο παρελθόν και από πολλούς για υπεραπλουστευτική

μεθοδολογία παραλείψεις και λανθασμένες επιλογές συστηματική υποεκτίμηση

κατηγοριών κόστους υπερεκτίμηση κατηγοριών οφέλους κλπ Τα νέα οικονομικά

και αναπτυξιακά δεδομένα που έχουν εντωμεταξύ προκύψει θέτουν υπό

αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα του έργου με τον τρόπο τουλάχιστον που αυτό

υλοποιείται

- Ανάλογη είναι και η ασάφεια σε ότι αφορά στην τύχη του τεράστιου υδατικού

όγκου από τη στιγμή που θα φτάσει στη Θεσσαλία Η αδυναμία άμεσης χρήσης

του τουλάχιστον στην άρδευση είναι σαφής η μοίρα των προσωρινών (και πολύ

περισσότερο των μόνιμων) αρδευτικών έργων είναι άγνωστη η χρήση του

υπάρχοντος στραγγιστικού δικτύου για άρδευση (έχει προταθεί) εγκυμονεί

σοβαρούς κινδύνους πλημμυρών ενώ δεν υπάρχει ως τώρα πρόβλεψη για τον

τρόπο και τον φορέα διαχείρισης του εκτρεπόμενου νερού

- Η εκτροπή προσβάλλεται εύκολα νομικά καθώς παραβιάζει την Κοινοτική οδηγία

για το νερό Σύμφωνα με αυτή μια περιοχή για να μπορέσει να αξιοποιήσει τα

νερά μιας άλλης λεκάνης απορροής πρέπει να έχει ήδη αξιοποιήσει τα νερά που

βρίσκονται στις δικές της λεκάνες απορροής

- Το θέμα του συνολικού κόστους του έργου Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή με

ακρίβεια πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε επιπλέον για την

ολοκλήρωση των έργων το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτά θα προέρχονται από

εθνικούς πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και τόσα χρόνια αρνείται τη

χρηματοδότηση του έργου γεγονός που πολλαπλασιάζει την πραγματική ζημιά

καθώς η χώρα στερήθηκε τη δυνατότητα απορρόφησης αντίστοιχου ποσού

κοινοτικών κονδυλίων για συγχρηματοδοτούμενα έργα Θολό παραμένει επίσης το

θέμα της τελικής τιμής του αρδευτικού νερού και το κατά πόσον το τεράστιο

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

23

κατασκευαστικό και λειτουργικό κόστος των έργων θα μετακυλήσει στους

αγρότες-χρήστες

ΔΕΕ Παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Στις 51012 η Νίκη Φούντα βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΔΗΜΑΡ

συναντήθηκε με τον Υπουργό ΠΕΚΑ Ευάγγελο Λιβιεράτο και συζήτησαν μεταξύ

άλλων το ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου Το δελτίο τύπου που

εκδόθηκε και υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΗΜΑΡ αναφέρει σχετικά με το ζήτημα

τα εξής

laquoΗ εκτροπή του Αχελώου αποτέλεσε μεγάλο κομμάτι της συζήτησης με τους

συνομιλητές να συμφωνούν ως προς την ανάγκη στήριξης της συνολικής μελέτης που

έχει εκπονηθεί σε συνδυασμό με τις μελέτες των κοινών περιβαλλοντικών

επιπτώσεων λαμβάνοντας όμως υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε

έργου Η κα Φούντα τόνισε την αναγκαιότητα του διαχωρισμού του έργου στο

φράγμα Μεσοχώρας ώστε ldquoνα προχωρήσει ανεξάρτητα ένα έργο ιδιαίτερα

σημαντικό για την Θεσσαλία και την χρήση των υδάτινων πόρων για την άρδευση

στον Θεσσαλικό κάμποrdquoraquo

Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 μια σημαντική είδηση πέρασε χωρίς να κάνει

ιδιαίτερο θόρυβο Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) απάντησε στα

ερωτήματα που του τέθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την

υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου Όπως προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ η

εκτροπή με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων

το 2006 (περίοδος Σουφλιά) παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία

Το σχέδιο εκτροπής το οποίο εγκρίθηκε με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή το

2006 (ν 34812006) βασιζόταν σε ανεπαρκή και ανεπίκαιρα στοιχεία και αγνοούσε

τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων Το ΔΕΕ έκρινε

επίσης ότι είναι ανεπίτρεπτη η περιβαλλοντική μελέτη του έργου καθώς στηριζόταν

σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε

περιοχές Natura 2000 και για τον σκοπό του έργου δηλαδή την άρδευση του

θεσσαλικού κάμπου

Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η αποσάθρωση του κοινωνικού ιστού

κάνουν πιο επιτακτική και πιο επίκαιρη από ποτέ μία σε βάθος συζήτηση για το

παραγωγικό πρότυπο της χώρας για την ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής

την αξιοποίηση των φυσικών πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης και αειφόρου

ανάπτυξης Η μεταφορά υδάτινων πόρων από τη δυτική στην ανατολική Ελλάδα με

δεδομένη την κλιματική αλλαγή τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις τις επιπτώσεις στα

οικοσυστήματα και την αντανάκλασή τους στην laquoπραγματική οικονομίαraquo

μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει πολύ περισσότερα προβλήματα απ όσα

υποτίθεται ότι θέλει να λύσει Η δυτική Ελλάδα και η οικονομία της καλείται να

πληρώσει το κόστος του αναχρονιστικού μοντέλου αγροτικής παραγωγής που

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

24

ΠΑΣΟΚ ΝΔ καλλιέργησαν εδώ και δεκαετίες αλλά και το ΚΚΕ ανέχτηκε

Η συνάντηση Λιβιεράτου ndash Φούντα φέρει στο προσκήνιο τον παραλογισμό του

παρωχημένου αναπτυξιακού μοντέλου των φαραωνικών έργων Έχει μεγάλο

ενδιαφέρον να δούμε τις αντιδράσεις που θα έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

για τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ και τις δηλώσεις της κ Φούντα WWF Ελλάς Ελληνική

Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία Δίκτυο

Μεσόγειος SOS και Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δίνουν από το 1992

συνεπή αγώνα εναντίον αυτού του καταστροφικού έργου

Η ΔΗΜΑΡ επέλεξε αντί να αξιοποιηθεί η απόφαση του ΔΕΕ και να οδηγηθεί η

χώρα μας στην οριστική ματαίωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου να

αναζητήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ τρόπους για να παρακαμφθούν οι

αποφάσεις του ΣτΕ και του ΔΕΕ

[5] ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

Το Παρατηρητήριο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων (α) καταγράφει σημαντικές

εξελίξεις που αφορούν τη διαμόρφωση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής ιδίως σε

μια σειρά κομβικούς τομείς όπως η κοινωνική πολιτική η έρευνα και τεχνολογία το

περιβάλλον κλπ και (β) παρουσιάζει μελέτες έρευνες και αναλύσεις διεθνών

οργανισμών καθώς και διεθνείς εξελίξεις που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Μ Χαριτάτου

Προκαταρκτική έκθεση ΔΝΤ

Σύμφωνα με διαρροή της προκαταρκτικής έκθεσης του ΔΝΤ το ελληνικό χρέος θα

βρίσκεται πάνω από το στόχο του 120 του ΑΕΠ το 2020 και η Αθήνα θα χρειαστεί

να λάβει περισσότερα μέτρα Το πιο πιθανό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ταμείου

είναι το χρέος να βρίσκεται στο 136 του ΑΕΠ και αυτό κάτω από ένα laquoθετικό

σενάριοraquo όπως το χαρακτηρίζει

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

25

Συμβούλιο της Ευρώπης

Μετά την μόνιμη Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικών

Υποθέσεων και Υγείας της Εθνοσυνέλευσης κάλεσε την Ελλάδα να laquoδιορθώσειraquo τα

δύο μέτρα που παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και αφορούν στις

μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά του πρώτου μνημονίου Υπενθυμίζεται πως η

Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης έκρινε μετά από

προσφυγή των ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και ΑΔΕΔΥ στη Διαδικασία Συλλογικών Καταγγελιών

ότι δύο μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που περιλαμβάνονται στον εφαρμοστικό νόμο

του πρώτου μνημονίου παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρόκειται

για τα μέτρα που αφορούν στην παράταση της δοκιμαστικής περιόδου κατά την οποία

ένας εργαζόμενος μπορεί να απολυθεί χωρίς προειδοποίηση και στην μείωση του

κατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών Συγκεκριμένα η Επιτροπή

έκρινε πως το μέτρο που αφορά στο κατώτατο μισθό για τους νέους αντίκειται στην

Αρχή της Μη Διάκρισης (Αρ 4 παρ 1) και παραβιάζει το Αρ 7 παρ 7 το Αρ 10 παρ

2 και το Αρ1 2 παρ 3 ενώ το μέτρο που αφορά στην δοκιμαστική περίοδο

παραβιάζει το Αρ 4 παρ 4

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε μελέτη εργασίας η ΕΚΤ τονίζει ότι οι οίκοι αξιολόγησης laquoυποβαθμίζουν

οικονομίες με κίνητρο το προσωπικό τους συμφέρονraquo Όπως επισημαίνεται στην

μελέτη εργασίας οι οίκοι αξιολόγησης παρέχουν καλύτερες βαθμολογίες σε τράπεζες

που κατέχουν σημαντική θέση στο πελατολόγιό τους49

Παγκόσμια Τράπεζα

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση αξιολόγησης της Παγκόσμιας Τράπεζας

laquoDoing Business 2013raquo η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που σημείωσαν την

μεγαλύτερη laquoπρόοδοraquo σε ότι αφορά στη βελτίωση των συνθηκών για επενδύσεις

Από την 86η θέση πέρσι η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Ελλάδα στην 78η

θέση της κατάταξής της 50

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου κατά

της Φτώχειας με αποθεματικό ύψους 25 Δις Ευρώ για την περίοδο 2014-2020

Στόχος είναι όπως εξήγησαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι η στήριξη εθνικών

πρωτοβουλιών στις οποίες το ταμείο θα έχει την δυνατότητα να συμμετάσχει

χρηματοδοτώντας έως και το 85 των δράσεων

49

httpwwwecbeuropaeupubpdfscpwpsecbwp1484pdf 50

httppublicationsworldbankorgindexphpmain_page=product_infoampcPath=1ampproducts_id=24391

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

26

ΔΝΤ και Πορτογαλία

Ανησυχία εκφράζουν τώρα αξιωματούχοι του ΔΝΤ για την πορεία του προγράμματος

στην Πορτογαλία Όπως επισημαίνεται ο laquoκαλός και πρόθυμος μαθητήςraquo φαίνεται

πως δεν θα καταφέρει να πιάσει τους στόχους του την ώρα που οι κοινωνικές

αντιδράσεις εντείνονται

Υπενθυμίζεται ότι πριν από μια εβδομάδα το ΔΝΤ ενέκρινε την εκταμίευση 15 δις

στη Πορτογαλία ενώ έδωσε και επίσημα το πράσινο φως για χαλάρωση των στόχων

για το έλλειμμα για το 2012 και το 201351

ΔΝΤ και Κύπρος

Δημοσιεύματα στον κυπριακό Τύπο υποστηρίζουν πως η Μόσχα έχει ζητήσει

πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Κύπρου σε αντάλλαγμα δανείου το οποίο θα έχει

laquoευνοϊκότερους όρουςraquo από αυτό του ΔΝΤ Το Κρεμλίνο έχει διαψεύσει τα

δημοσιεύματα

Ενδιαφέρον της ρωσικής Gazprom και ρωσικής Sintez για ΔΕΠΑ

Η Γκαζπρόμ φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της

ΔΕΠΑ Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Ρωσικός κολοσσός έχει ξεκινήσει μεγάλη

εκστρατεία lobbying πλησιάζοντας πολιτικούς οικονομικούς και δημοσιογραφικούς

κύκλους στην Ελλάδα Την ίδια ώρα όμως και η Ρωσική Sintez εξέφρασε ενδιαφέρον

για τη ΔΕΠΑ μέσω δηλώσεων του διευθύνοντα συμβούλου της Η Sintez θα

υποβάλλει προσφορά μέσω της θυγατρικής της Negusneft Το ενδιαφέρον της Ρωσίας

φέρεται πως έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και του

Βερολίνου Εν τω μεταξύ οι τριβές ανάμεσα σε Μόσχα και Σόφια για την διέλευση

του αγωγού μέσω Βουλγαρίας συνεχίζονται Σύμφωνα με τις πρόσφατες δηλώσεις

του Βούλγαρου υπ Οικονομίας και Ενέργειας Ντελγιάν Ντομπρεφ η Σόφια θα

ξεκινήσει την κατασκευή του (ανταγωνιστικού προς τον South Stream) αγωγού

Nabucco στις αρχές Ιανουαρίου 2013 Σύμφωνα με αναλυτές εάν η Μόσχα θέλει να

ολοκληρώσει το στρατηγικό της σχέδιο με στόχο την ενεργειακή τροφοδοσία της

Ευρώπης θα πρέπει αργά η γρήγορα να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις προς τη

Σόφια52

Άλλες εξειδικευμένες εργασίες

Έκθεση για την laquoΜεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα μετά την κρίση στην

ΕΕraquo από το Center of European Policy Studies Η έκθεση συντάχθηκε από τον

επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου και Πρόεδρο της

Τράπεζας της Φιλανδίας Erkki Liikanen

51

httpwwwimforgexternalnpsecpr2012pr12397htm 52

httpwwwgazpromcompressnews2012marchart icle131597

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n

ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

27

httpwwwcepseufilesevents201210SpeechGovLiikanen23102012pdf

Συστάσεις του Bertelsmann Foundation για μεταρρύθμιση των κανόνων που

διέπουν το χρέος των κρατών μελών της ΕΕ Το ίδρυμα βασίζει τις συστάσεις του

στην έκθεση laquoMaastricht 2raquo και επικρίνει την επιβολή ανελαστικών δημοσιονομικών

στόχων χωρίς αυτοί να συνδέονται με στόχους για την ανάπτυξη

httpwwwbertelsmann-

stiftungdecpsrdexchgbst_englhsxslnachrichten_113298htm

Εργασία για τα laquoΝέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία τις επιπτώσεις τους στον

Ευρωπαϊκό και στους Εθνικούς προϋπολογισμούςraquo από το Center of European Policy

Studies

httpwwwcepsbebookuse- innovative-financial- instruments- financing-eu-policies-

and-objectives- implications-eu-and-n