Δέφτερη ΑνάγνωσηΕναλλακτική Πληροφόρηση

Website: http ://2 ha - cy . blogspot . com / Facebook: www.facebook.com/DefteriAnaynosi

Twitter: www.twitter.com/DefteriAnaynos1 Ειδήσεις για τη βδομάδα και σχόλια για τις εξελίξεις

Περιεχόμενα του τεύχους 30 Αυγούστου – 6 Σεπτεμβρίου 2014: Τεύχος 123

ΤΟΠΙΚΑ

Το σιριαλ του Φθινοπώρου, σελ. 3 Η «μάχη των εκποιήσεων»: Οι ιστορικές - πολιτισμικές προεκτάσεις

και η υπόγεια κρίση νομιμότητας της εξουσίας – όταν ένα νομοσχέδιο που δεν μπορούσε, δήθεν να αλλάξει, ξαφνικά γίνεται ανοικτό σε συζήτηση και αλλαγές , τότε το θέμα δεν είναι μόνο ότι κάποιοι έλεγαν ψέματα, αλλά ότι έχασαν το παιχνίδι του θεάματος που κατασκεύαζαν, σελ. 7

Η αντιπαράθεση για τις εκποιήσεις στα ΜΜΕ: η κρίση νομιμοποίησης στον ηγεμονικό λόγο και οι μορφές ρητορικών υπεκφυγών των απολογητών του τραπεζιτικού κατεστημένου - εκβιασμοί, καλοπιάσματα και η τακτική των «ίσων αποστάσεων»- «εγώ εν τζαι..» [μια ενδεικτική ανάλυση της διαμάχης στο Φιλελεύθερο], σελ. 15

ΔΙΕΘΝΗ Ένα βαρύ καλοκαίρι: από την Αργεντινή στην Ανατολική Ουκρανία,

και από τη Γάζα στο Φέρκουσον – στη σκιά του βόρειου Ιράκ, σελ. 31

Λαϊκές Δημοκρατίες της Ανατολικής Ουκρανίας: μεταξύ της πολιτοφυλακής και των ολιγαρχών, σελ. 38

1

ΚΙΝΗΜΑΤΑ:

Αφιέρωμα στην υπεράσπιση των «Κοινών»

«Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη»: Η Κινητοποίηση ενάντια στις εκποιήσεις, σελ. 44

Οι ακτές ως κοινά αγαθά - Η μάχη ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό για την προστασία των ουτοπικών μας οραμάτων, σελ. 46

Κάτω τα χέρια σας από τις παραλίες μας, την ακτογραμμή και τη θάλασσα: Τα Κοινά Δεν Είναι Προς Πώληση! σελ. 52

Το αντί-οικολογικό κίνημα για την ανάπτυξη του Ακάμα: Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι, σελ. 55

Σπόντες, σελ.

2

ΤΟΠΙΚΑ

Τα σίριαλ του φθινοπώρου

Μετά την διακοπή για τις διακοπές, το σίριαλ “συνομιλίες για το Κυπριακό”, ξαναρχίζει στις 2 Σεμπτεβρίου. Το Κυπριακό όπως και πολλά άλλα ζητήματα που ταλανίζουν τον πλανήτη είναι πιο μακρόβια από όσα πετυχημένα σίριαλ έφτιαξε το ταλέντο των σεναριογράφων των τηλεοπτικών σειρών. Στα τηλεοπτικά σίριαλ μπορείς να σπάζεις το κεφάλι σου για να βρείς τι άραγε θα φανταστεί ο σκηνοθέτης για να δώσει συνέχεια στο σίριαλ, μέσα στα πλαίσια του προς διάθεση κονδυλίου, και μέσα στα πλαίσια της προσδωκόμενης τηλεθέασης. Το Κυπριακό μπορεί να συνεχίζεται στηριζόμενο περισσότερο στην επανάληψη βασικών “λέξεων κλειδιών” όπως παραδείγματος χάριν “ το κλειδί επίλυσης ευρίσκεται στην Άγκυρα”, “με βάση αρχές και αξίες”, “ η σωτηρία του κυπριακού Ελληνισμού”, “ εμείς πρώτοι ενδιαφερόμαστε για λύση όσο το δυνατόν πιο σύντομα”, “ να κάμψουμε τον τουρκικό επεκτατισμό” “ενωμένοι όλοι μαζί” κλπ. Οι ηθοποιοί μπορούν εύκολα να αποστηθίζουν τα λόγια τους είτε μιμούνται πολιτικούς είτε δημοσιογράφους είτε αναλυτές. Οι θεατές αρέσκονται να τους ακούν γιατί ξέρουν ήδη τα λόγια απ έξω και δεν χρειάζεται να καταβάλλουν ιδιαίτερη προσπάθεια. Αρκετοί χειροκροτούν ή βρίζουν πριν να ειπωθούν οι φράσεις. Αυτό λοιπόν το σίριαλ που προσομοιάζει και στο λάιφ σιοόυ, δεν έχει άνάγκη κοστολόγησης γιατί κανείς δεν το κοστολογεί. Τα κονδύλια του είναι χαμένα μέσα στον κρατικό προυπολογισμό με διάφορα ονόματα, “ άμυνας, υπ εξωτερικών κλπ...”. Έτσι λεφτά υπάρχουν πάντα,

3

το σενάριο αλλάζει όταν αλλάζει ελαφρώς, αλλά πάντα πατά γερά στο ήδη επιτυχημένο στόρυ.

Αν θυμάστε πριν τις διακοπές, οι συνομιλίες είχαν φτάσει σ’ ένα περίεργο αδιέξοδο. Από την μιά είχε ειπωθεί ότι λίγο πολύ οι πλευρές εισέρχονται στο τρίτο στάδιο, δηλαδή αυτό του πάρε δώσε, μετά την κατάθεση του συνόλου των θέσεων και από τους δύο, αλλά ταυτόχρονα είχε παρατηρηθεί ότι “οι θέσεις της άλλης πλευράς ήταν εκτός πλαισίου” και οι συνομιλίες ήταν έτοιμες να καταρρεύσουν.

Τι άραγε θα σκαρφιστεί ο Έσπαν Μπαχτ Άιντα;

Εδώ έρχεται ο απο μηχανής θεός. Ο νέος ειδικός απεσταλμένος του ΓΓ του ΟΗΕ. Οι ειδικοί απεσταλμένοι έχουν την ιδιότητα να έρχονται καλοί και να φεύγουν κακοί όπως εξ αλλου και οι ίδιοι οι ΓΓ. Ο νέος που θα έλθει, όπως και ο προηγούμενος δεν θα έχει το δικαίωμα να κάνει προτάσεις και ούτε να επιδιαιτητεύσει. Το 2004 μετά την επιδιαιτησία παρ ολίγο το σίριαλ να διακοπεί.

Τι άραγε θα σκαρφιστεί ο Έσπαν Μπαχτ Άιντα για να συνεχιστεί το σίριαλ; Όχι πως υπάρχει κίνδυνος να διακοπεί, διότι έχουμε μάθει να μην αποδεχόμαστε ούτε επιδιαιτησία ούτε χρονοδιαγράμματα. Αυτά είναι θανάσιμοι κίνδυνοι για κάθε σίριαλ. Υπάρχει όμως πάντα μια αγωνία όπως και να το κάνεις. “Πώς θα παν οι πρόσφυγες στα σπίτια τους τελικά”; Μια απάντηση δίνουν οι απόδημοι που και φέτος όπως κάθε χρόνο ( πρόκειται για στάνταρ επεισόδιο του σίριαλ) δίνουν το παρόν τους στο αγώνα.

“Οι απόδημοι Κύπριοι δήλωσαν υπερήφανοι για τον αξιοπρεπή τρόπο με τον οποίο ο κυπριακός λαός αντιμετώπισε την οικονομική κρίση. Σε ομιλίες τους οι ηγέτες των ομογενειακών οργανώσεων διατύπωσαν ικανοποίηση για τη βελτίωση των σχέσεων Λονδίνου – Λευκωσίας και για την αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ στο Κυπριακό, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι οι συγκυρίες ευνοούν την ανανέωση της προσπάθειας για λύση του Κυπριακού μέσα από ξεκάθαρη στρατηγική και ενωμένο υπό τον Πρόεδρο του κράτους εσωτερικό μέτωπο”. (Δελτίο Τύπου ΚΥΠΕ 25.8.14)

4

Η αναφορά στην οικονομική κρίση δεν γίνεται σε συσχετισμό με την επίδραση της στην λύση και θα έπρεπε να την αφαιρέσω από το κόπι πέιστ αλλά την άφησα διότι ήβρα την πολλά χρήσιμη για την “αισθητική αντίληψη” των οργανωμένων αποδήμων. Βρε τους λεβέντες από που βρίσκουν να αντλούν την περηφάνεια τους... Λέτε να είναι ανάμεσα στους νέους επενδυτές στην Ελληνική ή την τράπεζα Κύπρου;

Εν πάση περιπτώσει στο Κυπριακό βλέπουν Λονδίνο, Ουάσσιγκτον και “ξεκάθαρη στρατηγική και ενωμένο υπό τον Πρόεδρο του κράτους εσωτερικό μέτωπο”.

“Εργαζόμαστε πολύ σκληρά με την εβραϊκή κοινότητα”

Ο κ. Κρίστοφερ από τις ΗΠΑ είπε πως για πρώτη φορά βλέπει νέες δυνατότητες που ανανεώνουν το όραμα και αυτές πηγάζουν από την ενέργεια και τα ενεργειακά αποθέματα της Κύπρου που αφορούν την Ευρώπη, και έκανε λόγο σε αποτυχημένη πολιτική Νταβούτοβλου σε Αίγυπτο, Συρία και Ισραήλ.

“Εργαζόμαστε πολύ σκληρά με την εβραϊκή κοινότητα”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι “η αμερικανική πολιτική που ήταν καθηλωμένη για χρόνια προς τις τουρκικές θέσεις, έχει αλλάξει με πρώτο βήμα την επίσκεψη Μπάιτεν”.(ΚΥΠΕ 25.8.14).

...έκανε λοιπόν λόγο για αποτυχημένη πολιτική Νταβούτογλου και σε σχέση με το Ισραήλ. Θα ήταν ενδιαφέρον να μας εξηγήσει αυτό το σαΐνι γιατί απότυχε η τουρκική πολιτική στο Ισραήλ. Επειδή μήπως κατάφερε η κακιά Τουρκία να ευθυγραμμιστεί με τα αισθήματα εκατομμυρίων ανθρώπων στον πλανήτη ενάντια στο αιματοκύλισμα στη Γάζα.'Η μήπως θεωρεί ο κ Κρίστοφερ ότι συμφέρει στην Κύπρο να την αγαπούν οι αραβικοί λαοί όσο αγαπούν τον Ισραήλ. Ο ίδιος ο ισραηλινός λαός θα πρέπει να καταλάβει σύντομα ότι κάποτε, σε μερικές απλώς δεκαετίες τα πετρέλαια θα τελειώσουν, και κανένας δεν θα χρειάζεται ένα κρατίδιο τρομοκράτη της περιοχής. Η ύπαρξη των Ισραηλινών στην περιοχή θα εξαρτηθεί τότε από τις σχέσεις ειρηνικής γειτονίας κι όχι τον τσαμπουκά. Κάτι ανάλογο θα πρέπει να σκεφτούν και οι Κύπριοι οι οποίοι με πολύ γρήγορους ρυθμούς καταστρέφουν ότι θετικό οικοδομήθηκε με τους

5

αραβικούς λαούς τις προηγούμενες δεκαετίες και διασυνδέουν την τύχη της Κύπρου με τον κακόφημο γείτονα τους.

...κι ένας μικρός στρατός

Ο κύριος Κρίστοφερ έκανε τις δηλώσεις του μια δυο μέρες πριν την τελευταία εκεχειρία στη Γάζα. Ενώ μιλά για συνεργασία με το ευραϊκό λόμπι στις ΗΠΑ και για συνεργασία με ΗΠΑ Ισραήλ δεν βρίσκει τίποτε να πει για τη σφαγή των Παλαιστινίων εκατό χιλιόμετρα πιο κάτω. Πρόκειται για μια σφαγή που κάνει αρκετούς Κύπριους να αισθάνονται άβολα για να πούμε το ελάχιστο, για τη νέα σχέση της Κύπρου με το Ισραήλ. Και βέβαια σχετικοποιεί την αναφορά από κυπριακές πολιτικές δυνάμεις σε

« αρχές και αξίες...»

Το δίχως άλλο αυτές τις «αρχές και αξίες» εντός εισαγωγικών θα είχε και ο Νίκος Αναστασιάδης όταν προσπάθησε στις συνομιλίες πριν τις διακοπές να εισαγάγει κι αυτός μια προτασούλα εκτός ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των συμφωνιών κορυφής, κι εκτός του πλαισίου λύσης. Η εισήγηση του ήταν αντί της πλήρους αποστρατικοποίσης να συσταθεί μετά την λύση «ένας μικρος στρατός». Ως δικαιολογία ανέφερε σύμφωνα με τις ηθελημένες φαντάζομαι διαρροές, τα πολλά ανοικτά πολεμικά μέτωπα της περιοχής. Θα μπορούσε βέβαια να σκεφτεί αυτό που σκεφτόταν μέχρι πρόσφατα ότι δηλαδή τι να σου κάνει ακόμα «ένας μικρός στρατός» μέσα στο χάος των στρατιωτικών συγκρύσεων στην περιοχή. Βλέπετε όμως πως η συνεργασία με το Ισραήλ αλλάζει και δεδομένες πολιτικές. Ο κ Αναστασιάδης θέλει να μετέχει στο ΝΑΤΟ ως μια μικρή στρατιωτική δύναμη. Και φυσικά μιλά «για μετά τη λύση», αλλά αυτό μπορεί να πει στις συνομιλίες. Το κλείσιμο του ματιού είναι όμως για ΠΡΙΝ και προς ΗΠΑ και προς Ισραήλ. Το οποίο Ισραήλ ετοιμάζει για την Κύπρο τα δύο πολεμικά «πλοία ανοιχτής θαλάσσης» έναντι 150 εκ ευρώ.

6

Η «μάχη των εκποιήσεων»: Οι ιστορικές - πολιτισμικές προεκτάσεις και η

υπόγεια κρίση νομιμότητας της εξουσίας – όταν ένα νομοσχέδιο που δεν μπορούσε, δήθεν να αλλάξει,

ξαφνικά γίνεται ανοικτό σε συζήτηση και αλλαγές , τότε το θέμα δεν είναι μόνο ότι κάποιοι έλεγαν

ψέματα, αλλά ότι έχασαν το παιχνίδι του θεάματος που κατασκεύαζαν

7

Το ιστορικό προηγούμενο

Όταν καταργήθηκε η προστασία της μικρό-ιδιοκτησίας στα τέλη του 19ου αιώνα – και πάλι ως, δήθεν, «αναγκαίος εκσυγχρονισμός» από την αποικιοκρατία«..στην Κύπρο περίπου 90% του πληθυσμού δανείζεται κάθε χειμώνα, και αυτοί είναι οι μικρo-ιδιοκτήτες αγρότες που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της χώρας και προμηθεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό του κυβερνητικού εισοδήματος. [Με αυτή την έννοια] υπάρχει λόγος για την Κυβέρνηση να τους προστατεύει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Σε αυτήν την πολιτική αποδίδω και το γεγονός ότι υπάρχει πολύ μικρό ποσοστό απόλυτης φτώχειας ή εξαθλίωσης στην Κύπρο.» [Αναφορά βρετανού αξιωματούχου το 1886 – κατά τη διάρκεια των προβληματισμών για την κατάργηση της προστασίας των μικρό-ιδιοκτητών δανειοληπτών τότε] 1

Και τα αποτελέσματα στην πρώτη μεγάλη κρίση μετά την κατάργηση της προστασίας των μικροϊδιοκτητών«..το 1914 τα συνολικά χρέη των αγροτών ήταν 100,000 λίρες, έως το τέλος του πόλεμου έφτασαν τα 3 εκατομμύρια λίρες. Πάνω σε αυτά πλήρωναν οι αγρότες νόμιμο τόκο 12% και σε πολλές περιπτώσεις πολύ περισσότερο. Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή για αμέτρητους γεωργούς. Από το 1920 ως το 1926 έγιναν 16,559 εξαναγκαστικές πωλήσεις γεωργικής γης συνολικής έκτασης σχεδόν ¼ εκατομμυρίου

1 Rolandos Katsiaounis. 1996. Labour, Society and Politics in Cyprus the second half nineteenth century. Cyprus Research Centre, p. 33

8

στρεμμάτων και 3,000 σπιτιών…είχε αρχίσει να δημιουργείται μια εργατική τάξη..»2

Όταν ξεφτίζουν οι απειλές ή όταν ο ηγεμονικός λόγος δεν πείθει πιαΤο θέμα των εκποιήσεων μετατράπηκε, τελικά, στο ζήτημα του καλοκαιριού. Το ζητούμενο ήταν από την αρχή απλό και αυτό ήταν και ένα από τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει η κυβερνητική προπαγάνδα. Το ότι κάτι έπρεπε να γίνει (και λόγω τρόικας, και λόγω μεγάλο-οφειλετών) ήταν κατανοητό. Εκείνο που έκανε εντύπωση, ήταν ότι η κυβέρνηση άφησε ενάμισι χρόνο3 να περάσει προστατεύοντας τους μεγάλο-οφειλέτες, και ξαφνικά, με την δικαιολογία της τρόικα και των στρες τεστ, ήθελε να περάσει ένα νόμο ο οποίος ουσιαστικά έδινε τεράστιες εξουσίες στις τράπεζες για να επιτεθούν στους μικρομεσαίους – και για να πουλήσουν τα δάνεια τους σε πακέτα. Διότι, σαφώς, οι μεγάλο-οφειλέτες θα είχαν όλους τους δικηγόρους που χρειάζονταν – και στο δικαστήριο και στα ΜΜΕ. Άρα, η άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει ή να παραθέσει η ελεγχόμενη Κεντρική Τράπεζα τα στοιχεία των δανείων ήταν μέρος της εκστρατείας για να εστιαστεί η πίεση στους μικρομεσαίους. Και εδώ φαινόταν αποκαλυπτικά και η προσπάθεια όσων προωθούσαν την τακτική των ίσων αποστάσεων – έκαναν ότι δεν έβλεπαν ότι το θέμα ήταν και συγκεκριμένο. Διότι δεν τους βόλευε.

Η κυβέρνηση προετοίμασε, βέβαια, την εκστρατεία θεαμάτων και ήλπιζε ότι θα ολοκλήρωνε το θέμα μέχρι τα μέσα Αυγούστου – ενώ όλοι θα ήταν σε διακοπές. Φαινόταν να πόνταρε ότι μετά από διάφορες δηλώσεις, θα γίνονταν, ίσως, κάποιες μικροαλλαγές, αλλά το όλο θέμα θα έκλεινε με άξονα τον εκβιασμό-μύθο του 2013, «το πιστόλι στον κρόταφο»: θα μας κόψει τη δόση η τρόικα. Και σαν παράλληλος εκβιασμός υπήρχε και η πάντα διαθέσιμη κ. Γιωρκάτζη για να πει ότι κινδυνεύουν οι τράπεζες, στα stress tests. Παράλληλα, υπήρχε και ένα δεύτερο παράλληλο σενάριο αλά Όργουελ – αυτοί που συγκάλυπταν τις τράπεζες και τους μεγάλο-οφειλέτες, ξαφνικά άρχισαν να λένε ότι το νομοσχέδιο είχε ως στόχο ακριβώς αυτούς. Οι εξαρτώμενοι δημοσιογράφοι φαίνονταν έτοιμοι για το

2 Μιχάλης Ατταλίδης.1986. Τα κόμματα στην Κύπρο, στο «Κυπριακά 1878-1955» (εκδ. Δήμου Λευκωσίας), σελ. 1323 Τότε έπεσε το σενάριο «ενοικιαγορα» των σπιτιών. Από τότε το σενάριο αναζητείται.

9

σενάριο «όλοι φταίνε», «δεν μπορεί να γίνει τίποτα», άρα «είναι όλα θέατρο» και δεν «υπάρχει άλλη λύση, από το να περάσει το νομοσχέδιο». Έτσι, θα το έπαιζαν και απόσταση από την κυβέρνηση, αλλά και θα τη βοηθούσαν να το περάσει. Έτσι, οι τράπεζες που οδήγησαν την κοινωνία στην κρίση, θα μπορούσαν, και πάλι με τη βοήθεια των ΜΜΕ, να φορτώσουν τη ζημιά στους μικρομεσαίους, πουλώντας τους στα hedge funds ή στους πλειστηριασμούς.

Η κυβέρνηση και οι προεκτάσεις της στα ΜΜΕ, ωστόσο, δεν εκτίμησαν καλά τρεις παράγοντες: 1. το πόσο έντονα θα άγγιζε το θέμα την κοινωνία συνολικά - άρα και το δικό της παραταξιακό χώρο - 2. το ότι ο Νικόλας Παπαδόπουλος εννοούσε την πορεία αποστασιοποίησης που υιοθέτησε και άρα η κυβέρνηση είναι, πια, ξεκάθαρα κυβέρνηση μειοψηφίας, στη Βουλή, και μονοκομματική (αφού και ο κ. Συλλούρης διαφοροποιήθηκε)3. πως τα ΜΜΕ και τα επαναλαμβανόμενα σενάρια εκβιασμών έχουν πια κουράσει και δεν φαίνονται να πουλούν πια. Άλλωστε και η ανάγκη των απολογητών της κυβέρνησης να προσπαθούν να το παίζουν «ίσες αποστάσεις» ήταν ενδεικτικό της φθοράς. Στο τέλος, όπως φάνηκε έντονα και στο Φιλελεύθερο, η κυρίαρχη τάση («όλοι φταίνε, τι να κάνουμε, δεν υπάρχει άλλη λύση») των αρχισυντακτών (Ταραμουντά, Βενιζέλου) βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα κατακλυσμό αρνητικών τοποθετήσεων από τους συνηθισμένους φιλοξενούμενους αρθρογράφους, αλλά και από μέρος της συντακτικής ομάδας. Στα υπόλοιπα ΜΜΕ, η στάση ήταν αναμενόμενη – η Αλήθεια και ο Πολίτης προσπάθησαν να περάσουν την κυβερνητική θέση, είτε με τους εκβιασμούς, είτε με την πρακτική της αντιστραφείς νοημάτων, έτσι ώστε η κυβέρνηση που προστάτευε τους μεγάλο-οφειλέτες να φανεί ότι δήθεν ήθελε να τους κυνηγήσει. Ο Πολίτης είναι πιο κοντά σε αυτές τις προσπάθειες αντίστροφης νοημάτων, αν και η κομματική του ταύτιση όσο περνά ο καιρός γίνεται κραυγαλέα. Προσπαθούσε να προωθήσει το σενάριο της επιστροφής στη «συνεργασία» Αβέρωφ-Νικόλα, ξεχνώντας τι έγραφε για τον ηγέτη του ΔΗΚΟ πρόσφατα. Η Χαραυγή ήταν σταθερά κριτική απέναντι στο

10

νομοσχέδιο, ενώ η Σημερινή φάνηκε να ταλαντεύεται επίσης,4 όπως ο Φιλελεύθερος.

Τί διακυβεύεται: οι βαθύτερες ρίζες και προεκτάσεις της αντιπαράθεσης στην τοπική κουλτούρα, αλλά και στη σχέση των ιθαγενών με την τοπική και την εξ αποστάσεως εξουσία-εξάρτηση

Η επιφανειακή ανάγνωση των δεδομένων έλεγε ότι όλα θα γίνουν όπως πριν. Μάλιστα, μια νέα δημοσιογράφος στην Καθημερινή, πρόβλεπε και απομόνωση όσων διαφωνούν. Μερικοί υποτίμησαν, εν μέρει, το παιχνίδι του Ν. Παπαδόπουλου, αλλά φάνηκε και από την ομοφωνία στο Εκτελεστικό γραφείο του κόμματός του, πόσο βαθιά αγγίζει την κοινωνία το θέμα. Όταν βουλευτές του ΔΗΣΥ, όπως ο Κυπριανού5, αρθρώνουν ένα λόγο για τις τράπεζες που θυμίζει τι έλεγαν οι αντίπαλοι τους πριν δυο χρόνια, είναι μάλλον εκφραστικό ότι υπάρχουν ευρύτερα δεδομένα στην καθημερινότητα, που πέρασαν και πάλι απαρατήρητα από τη δημοσιογραφία της επιφάνειας. Υπάρχουν τρία ιστορικά δεδομένα, τα οποία κάνουν και τη συζήτηση και το θέμα των εκποιήσεων νευραλγική για την κοινωνία και τις δυναμικές της:

1. Η κουλτούρα και η οικονομία της μικροϊδιοκτησίας. Η κυπριακή κοινωνία ως μια κοινωνία που βασίζεται σε ένα μεγάλο βαθμό στην κουλτούρα και την πρακτική της μικρό-ιδιοκτησίας, είναι σαφές ότι βιώνει τον κίνδυνο μαζικών εκποιήσεων ως μια απειλή πολύ ευρύτερη από τον τρόπο που το βιώνει ένας αστός,

4 http :// www . sigmalive . com / opinions / savvas - iakovidis /468 5 «Είμαστε όλοι θεωρώ στο ίδιο στρατόπεδο και πρέπει να αγωνιστούμε ώστε να προστατεύσουμε τον Κύπριο πολίτη από την ασυδοσία και την κερδοσκοπία των τραπεζών.» Εκποιήσεις: Διαπραγμάτευση ή άνευ όρων παράδοση; - Χρίστος Μέσης και Αντρέας Κυπριανού απαντούν - ΧΑΡΑΥΓΗ

11

όπως ο Χ. Γεωργιάδης, ή η Τρόικα. Η μικρο-ιδιοκτησία είναι η βάση της κοινωνικής συναίνεσης στην Κύπρο- των ισορροπιών από το μικρο-επίπεδο της κοινότητας μέχρι το κοινωνικό επίπεδο των ταξικών – πολιτικών σχέσεων. Ήδη, η συναισθηματική αντίδραση στο καθολικό κούρεμα, πέρα από την πρακτική σοφία της διασφάλισης των αποταμιεύσεων σε μια δύσκολη εποχή, πήγαζε και από αυτό ακριβώς το συναίσθημα της ιερότητας της μικρό-ιδιοκτησίας των καταθέσεων. Αντίθετα, η κοινωνία φαίνεται να κατανοεί και να θεωρεί δεδομένο ότι η «μεγάλοι» μπορούν/πρέπει να προσφέρουν περισσότερα. Το αίσθημα ότι οι τράπεζες προκάλεσαν την κρίση και τώρα διεκδικούν το σπίτι και την μικρό-ιδιοκτησία των θυμάτων είναι μια διάσταση που διαχέεται στην κοινωνία. Και αν το ΑΚΕΛ εστιάζει στα λαϊκά στρώματα, το ΔΗΚΟ εστιάζει, επίσης, με σαφήνεια στις μικρές επιχειρήσεις, που είναι και μέρος της ταξικής του βάσης. Έτσι, εκτός από την στρατηγική Παπαδόπουλου για ανάδειξη του ρόλου το κόμματος, και της αναβάθμισης της ικανότητας του να καθορίζει την πολιτική ατζέντα, υπάρχει πλέον και μια οικονομική διάσταση.

2. Η αντί-ευρωπαϊκή δυσφορία και η αίσθηση ότι οι ξένες επεμβάσεις απειλούν πια και την αυτοκυβέρνηση των ιθαγενών στον ίδιο τους τον χώρο. Η μεταφορά ακόμα ενός «ευρωπαϊκού κανονισμού» στο τοπικό πλαίσιο, χωρίς να λαμβάνονται υπό όψιν οι τοπικές ισορροπίες σημαίνει, όπως και στην αρχή της βρετανικής περιόδου, την μεταφορά ενός πλαισίου που θα οδηγήσει την κυπριακή κοινωνία σε εξάρτηση από το εξωτερικό, αλλά σήμερα αυτό σημαίνει και την εισαγωγή πρακτικών που θα απειλούν τον ίδιο τον ιδιοκτησιακό έλεγχο των κυπρίων πάνω στην γη τους. Η πώληση «πακέτων δανείων» από τις τράπεζες σε hedge funds, μπορεί να οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην αντιπαράθεση για τον έλεγχο της ίδιας της χώρας. Ήδη, οι αποφάσεις λαμβάνονται με το πρόσχημα ότι «έτσι είπε η τρόικα». Αύριο, οι αποφάσεις μπορεί να λαμβάνονται με άλλο ανάλογο εκβιαστικό κριτήριο – έτσι είναι οι κανόνες της Ε.Ε, έτσι είπε το τάδε δικαστήριο - όπως κάνουν μερικά hedge funds με την Αργεντινή…

12

3. Το αίσθημα ότι είναι καιρός να διεκδικηθεί κάτι από την τρόικα, αλλά και από την κυβέρνηση μειοψηφίας. Στο τοπικό επίπεδο είναι εμφανές ότι μετά τη μεγάλη ύφεση που προκάλεσε η τραπεζιτική κρίση που αποκαλύφθηκε το 2012, αλλά είχε ξεκινήσει από το 2011 με την εξάρτηση από τα ελληνικά ομόλογα, η κυπριακή κοινωνία έδειξε δυνατότητες προσαρμοστικότητας. Η κυβέρνηση, όμως, απλώς υπάκουε στις διαταγές των εξωτερικών μορφών εξουσίας. Τώρα είναι σαφές ότι οι ίδιες τοπικές δυναμικές που εκφράζονταν και το 2012 με δημοσκοπήσεις (αντίθεση στην λιτότητα, απαίτηση για φορολόγηση του πλούτου), αλλά και με τις κινητοποιήσεις του 2013, διεκδικούν ξανά λόγο και συνακόλουθη πολιτική πρακτική. Η νυν κυβέρνηση αναρριχήθηκε στην εξουσία στις πλάτες του τραπεζιτικού κεφαλαίου, της εξάρτησης των ΜΜΕ, και της υπόσχεσης να είναι πειθήνια. Αυτή, όμως, δεν είναι η πλειοψηφική τάση πλέον. Αναπόφευκτα, αυτό που διεκδικείται, εκτός από τη συγκεκριμένη προστασία της πρώτης κατοικίας, είναι και η δημιουργία ενός πλαισίου διαπραγμάτευσης που θα οδηγήσει σε μορφές αυτονομίας. Κάθε κόμμα, βέβαια, έχει τις δικές του προτεραιότητες. Όμως, είναι σαφές ότι η «κυβερνώσα βουλή» που κατασκευάστηκε σε άλλες εποχές, θα επανέλθει. Και όχι μόνο απέναντι σε μια ξεδοντιασμένη, πια, κυβέρνηση, αλλά και απέναντι στην τρόικα. Και διότι οι συγκυρίες το ευνοούν. Σε μια εποχή που η ΕΚΤ διαθέτει ρευστότητα, το να τρέχει η κυπριακή οικονομία να ξεσπιτώνει κόσμο, είναι μέρος της αδυναμίας μερικών να διαχειριστούν, αλλά και της ταξικής τους οπτικής.

Η εσωτερική κρίση νομιμότητας και η εξελικτική αμφισβήτηση του υπάρχοντος πλέγματος εξουσίας

13

Όπως παρατήρησαν αρκετοί υποστηρικτές της κυβέρνησης στα ΜΜΕ έγιναν απανωτά λάθη, ποντάροντας συνεχώς στον ίδιο εκβιασμό - η δόση, οι τράπεζες. Εκείνο, όμως, που δεν γίνεται κατανοητό ακόμα σε αυτό το πλαίσιο είναι ότι η κυβέρνηση δεν έχει ουσιαστικά κάτι να πει. Η ασυναρτησία του λόγου της δεξιάς είναι εμφανής τα τελευταία χρόνια. Οι εκφραστές της παράταξης που λ.χ. επέμεναν ότι οι τράπεζες δεν έχουν κανένα πρόβλημα μέχρι το 2011, και που απειλούσαν -όπως ο Πολίτης- μέχρι και το φθινόπωρο του 2012, να μην αποκαλύπτονται τα σκάνδαλα τους, σήμερα από τη μια φωνάζουν ενάντια στους τραπεζίτες, από την άλλη ενάντια στους μεγάλο-οφειλέτες, ενώ είναι οι ίδιοι που έκαναν και κάνουν ό,τι μπορούν για να εξυπηρετήσουν τους τελευταίους. Ακόμα και η ρητορική της καθημερινότητας γίνεται, πια, ασυνάρτητη. Ο Πολίτης στις 13/8 ανάγγελλε φόρμουλα «Αβέρωφ-Νικόλα», στις 15/8 μας πληροφορούσε ότι η κυβέρνηση έψαχνε για αποστάτες από άλλα κόμματα για να περάσει το νομοσχέδιο, στις 17/8 ήθελε «νέο κόμμα», αλλα στο τέλος αναγκάστηκε ο Αναστασιαδης να καλέσει τον Παπαδόπουλο να ακούσει τους όρους/θέσεις του. Η κυβερνητική παράταξη έκτισε μια "συνοχή" αντιφάσεων στους εκβιασμούς και στην αποσπασματική συγκόλληση. Αυτό που γίνεται τώρα είναι η εμφάνιση των αντιφάσεων στην αποσπασματική συγκόλληση και η αποδόμηση του αντιφατικού όλου. Το οποίο δεν αφορά ειδικά τις εκποιήσεις, αλλά απλώς εδώ εστίασε η διαδικασία. Και έτσι, όσα ο ΔΗΣΥ έφτιαξε με την «κυβερνώσα βουλή» της περιόδου 2011-13, θα τον κυνηγούν πια. Έχει ντε φάκτο μεταβληθεί και το προεδρικό σύστημα – και αυτό έγινε φανερό στην κορυφαία στιγμή της

14

βουλής μέχρι τώρα, την απόρριψη του πρώτου κουρέματος το Μάρτιο του 2013.

Σε αυτό το πλαίσιο της αυξανόμενης διαφάνειας του αντιφατικού κυβερνητικού λόγου, όλοι, πια, καταλαβαίνουν ότι η νυν κυβέρνηση είναι ίσως η πιο «πρόθυμη» που έχει αντιμετωπίσει η ό,ποια τρόικα την εποχή των ευρωπαϊκών μνημονίων [2010-2013] – και μάλιστα μερικές φορές φαίνεται να χρησιμοποιεί την τρόικα ως αφορμή για να περάσει μέτρα που θα ήθελαν μερικά μέλη της. Η ατάκα του κ. Χ. Γεωργιάδη ότι το μνημόνιο είναι το «μανιφέστο» που θα υιοθετούσε ευχάριστα ο ίδιος, ήταν μια αποκαλυπτική στιγμή που του ξέφυγε μεν, στην απειρία του, αλλά ήταν εκφραστική. Αυτά τα μέτρα έχουν ως στόχο την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων στρωμάτων ή κοινωνικών ομάδων. Αυτή η εικόνα ήταν σαφής και το Μάρτιο του 2013, όταν η νυν κυβέρνηση προσπάθησε ανεπιτυχώς να φορτώσει σε όλους το κούρεμα καταθέσεων για να ευκολύνει τους μεγαλοκαταθετες, αλλά τα ΜΜΕ κατάφεραν να τη λογοκρίνουν για ένα διάστημα. Όπως λογόκριναν και την επιτυχία της αντίστασης τότε, η οποία απέτρεψε τα χειρότερα σώζοντας τις καταθέσεις των μικρομεσαίων, και διατηρώντας ένα όριο ασφαλισμένων καταθέσεων. Το ότι η Τράπεζα Κύπρου δεν διαχωρίστηκε επίσης, σε καλή και κακή τράπεζα τότε, ήταν το μεγάλο λάθος εκείνης της περιόδου το οποίο βαραίνει το κλίμα σήμερα – και είναι το μεγάλο έγκλημα το οποίο έκανε μια μερίδα των ΜΜΕ με την ενεργή συμμετοχή μεγάλο-δημοσιογράφων. Ξεκίνησε τότε, το 2013, μια νέα υστερική εκστρατεία να μετατοπιστεί η ευθύνη από τις τράπεζες, από τον τρόπο που λήφθηκαν οι αποφάσεις για το κούρεμα, και από τα συμφέροντα των μεγάλο-οφειλετών. Και ο κύριος άξονας ήταν να δαιμονοποιηθεί η αντίσταση – και πριν τον Μάρτιο του 2013, αλλά ιδιαίτερα η αυθόρμητη εξέγερση τότε, που απέτρεψε το κούρεμα. Οι δημοσιογράφοι που συμμετείχαν σε εκείνη την εκστρατεία δαιμονοποίησης της αντίστασης, ήταν οι ίδιοι που προσπάθησαν και τώρα να περάσουν τις εκποιήσεις – αρκετοι/ες με την τακτική των δήθεν «ίσων αποστάσεων» και του «δεν υπάρχει άλλη λύση». Αλλά εδώ φάνηκε να δυσκολεύει το σενάριο.

Ήδη από το φθινόπωρο του 2013, στη ψήφιση του νομοσχεδίου για το Συνεργατισμό, αλλά και μετά στη ψηφοφορία για τους ημικρατικούς,

15

φάνηκε ότι η κυβέρνηση δεν έχει πια πλειοψηφία στην Βουλή. Απλώς επέπλεε. Ταυτόχρονα, η κοινωνική δυσφορία ανέβαινε, όπως φαινόταν και από τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας το Δεκέμβρη και το Φερβαρη, αλλά και της πρωτομαγιάς, του 2014. Σε αυτό το πλαίσιο, η αποχώρηση του ΔΗΚΟ, αλλά και τα συνολικά αποτελέσματα των ευρωεκλογών επισημοποίησαν την πραγματικότητα – ότι η κυβέρνηση είναι πια κυβέρνηση μειοψηφίας. Τώρα ζει τη στιγμή που αυτή πολιτική πραγματικότητα μεταβάλλεται και σε πολιτικό-πολιτιστική ως κρίση νομιμότητας. Και αυτό φαίνεται και στο «δρόμο», αλλά μέχρι και στην καθεστωτική Δημόσια Σφαίρα.

….Εκείνο που έκανε εντύπωση, ήταν ότι η κυβέρνηση άφησε ενάμισι χρόνο να περάσει προστατεύοντας τους μεγάλο-οφειλέτες, και ξαφνικά, με την δικαιολογία της τρόικα και των στρες τεστς, ήθελε να περάσει ένα νόμο ο οποίος ουσιαστικά έδινε τεράστιες εξουσίες στις τράπεζες για να επιτεθούν στους μικρομεσαίους – και για να πουλήσουν τα δάνεια τους σε πακέτα. Διότι σαφώς οι μεγάλο-οφειλέτες θα είχαν όλους τους δικηγόρους που χρειάζονταν – και στο δικαστήριο και στα ΜΜΕ. Άρα η άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει… ήταν μέρος της εκστρατείας για να εστιαστεί η πίεση στους μικρομεσαίους. Και εδώ φαινόταν αποκαλυπτικά και η προσπάθεια όσων προωθούσαν την τακτική των ίσων αποστάσεων….Η αντιπαράθεση για τις εκποιήσεις στα ΜΜΕ:

η κρίση νομιμοποίησης στον ηγεμονικό λόγο και οι μορφές ρητορικών υπεκφυγών των απολογητών του

τραπεζιτικού κατεστημένου- εκβιασμοί, καλοπιάσματα και η τακτική των «ίσων

αποστάσεων» - «εγώ εν τζαι..»

16

[μια ενδεικτική ανάλυση της διαμάχης στο Φιλελεύθερο]

«..μόνο η «γλώσσα» δρα.. είναι εκείνη που μιλα.. Έτσι αποκαλύπτεται το σφαιρικό «είναι» της γραφής: ένα κείμενο είναι καμωμένο από πολλαπλές γραφές. προερχόμενες από κάμποσες «κουλτούρες», και οι οποίες αρχίζουν μεταξύ τους ένα διάλογο, μια παρωδία, μια αμφισβήτηση.»

Roland Barthes, Ο θάνατος του Συγγραφέα.

Το ιστορικό πλαίσιο: ο Φιλελεύθερος ως δείγμα της έκφρασης και διαφοροποίησης του ηγεμονικού λόγουΟ Φιλελεύθερος είναι η εφημερίδα με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία. Ταυτόχρονα, είναι και ένα βαρόμετρο του ηγεμονικού λόγου, όπως καθορίζεται στην καθεστωτική Δημόσια Σφαίρα. Ιστορικά για ένα διάστημα, όταν το ΡΙΚ ήταν και το μόνο ραδιοτηλεοπτικό μέσο, ο Φιλελεύθερος και το ΡΙΚ εξέφραζαν με σαφήνεια την ηγεμονική ιδεολογία. Σήμερα, είναι πιο ρευστά τα δεδομένα, αφού υπάρχουν πια και άλλα συγκροτήματα ΜΜΕ, αλλά ο Φιλελεύθερος διατηρεί τη δυνατότητα συχνά να καθορίζει την ατζέντα – είτε μέσα από τα επιλεγμένα πρωτοσέλιδά του, είτε μέσα από τη σχολιογραφία των αρχισυντακτών του – που συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με την επιλεκτική προβολή θεμάτων στην πρώτη σελίδα. Όσον αφορά στην τραπεζιτική κρίση, ο Φιλελεύθερος έχει μια ιστορία συγκάλυψης στα πρωτοσέλιδα, ενώ στις οικονομικές σελίδες μπορούσε κάποιος να βρει και πληροφορίες που οδηγούσαν τουλάχιστον στην καχυποψία. Αλλά, όταν το έφερνε η πίεση, η θέση του ήταν σαφής – το Μάρτιο του 2013, μετά από μια κάπως ανοικτή προβολή των αμφισβητήσεων για το κούρεμα - και άρα και μια προβολή των

17

εκδηλώσεων διαμαρτυρίας - η ιδιοκτησία με τον πιο επίσημο τρόπο -με σχόλιο του κ. Παττίχη στο πρωτοσέλιδο- απείλησε ξεκάθαρα τους βουλευτές να ψηφίσουν "ειδάλλως"… Και ακολούθως, έγινε μια προσπάθεια να δαινομοποιηθεί η αντίσταση στο κούρεμα, αλλά και να μετατοπιστεί η ευθύνη της κρίσης από τις τράπεζες στο Δημόσιο. Η κ. Ταραμουντά, από την αρχισυνταξία, ήταν σαφώς ένα άτομο με στρατευμένο ρόλο σε εκείνο το κλίμα. Υπήρξε ένα είδος συντονισμού της εφημερίδας με το θέαμα Πική τότε μέχρι την αποκαλυπτική του κρίση τον Αύγουστο.6 Τότε η εφημερίδα τον εγκατέλειψε. Έκτοτε, όμως, η εφημερίδα στο πρωτοσέλιδό της πρόβαλε την κυβερνητική γραμμή και τους ανάλογους εκβιασμούς – όταν λ.χ. δεν πέρασε αρχικά το νομοσχέδιο για τον Συνεργατισμό και χρειάστηκαν μερικές αλλαγές για να γίνει, την επομένη ο πρωτοσέλιδος τίτλος είχε ως στόχο τη διακωμώδηση της άρνησης υπακοής στην κυβέρνηση. Και μια μερίδα της αρχισυνταξίας, τουλάχιστον, ακολούθησε πιστά τις κυβερνητικές πρακτικές για να μην διαχωριστεί σε καλή και κακή η Τράπεζα Κύπρου και για να αποκτήσει απόλυτο έλεγχο η κυβέρνηση στην Κεντρική Τράπεζα. Η τότε εκστρατεία του Φιλελευθέρου ήταν μια κλασική μορφή χειραγώγησης και δαιμονοποίησης για να επιτευχθούν οι στόχοι της κυβέρνησης.

Τα δεδομένα, όμως, με τις εκποιήσεις φάνηκαν να αλλάζουν. Κατ’ αρχήν, η αποχώρηση του ΔΗΚΟ από την κυβέρνηση, εκφράστηκε με ένα ευρύτερο κλίμα αποστασιοποίησης από την ετερόκλητη συμμαχία που συγκλήθηκε τα τελευταία χρόνε με στόχο την συγκάλυψη των τραπεζών. Οπότε, η εκστρατεία της κυβέρνησης για να περάσει το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις φάνηκε από την αρχή ότι είχε ως στόχο να χρησιμοποιήσει, όπως και πριν, τα πρωτοσέλιδα του Φιλελευθέρου. Όμως, υπήρξαν δυο μορφές διαφοροποίησης – από τη μια, ένα τουλάχιστον μέλος της αρχισυνταξίας, ο Α. Μιχαηλίδης, διαφοροποιήθηκε δραματικά – και αυτό ενίσχυσε και άλλους σχολιαστές που εξέφραζαν αμφιβολίες. Η τάση διευρύνθηκε, καθώς ήταν σαφές ότι το μήνυμα από την εναλλακτική Δημόσια Σφαίρα του ίντερνετ, αλλά και την καθημερινότητα δεν ευνόησαν την κυβερνητική προπαγάνδα. Η σαφής, επίσης, τάση του ΔΗΚΟ, αλλά και των άλλων κομμάτων του κέντρου να διαφοροποιηθούν,

6 Όταν αποκαλύφθηκε ότι ήταν παράνομη και ότι ο «διεθνής δικαστής», ο κ. Πικής είτε είχε σκόπιμα παραπλανήσει, είτε συμπεριφέρθηκε σαν αχάπαρος όταν ανέλαβε την προεδρία με τους όρους που ανέλαβε, αλλά και τους περιορισμούς της νομοθεσίας.

18

εκφράστηκε με τα σχόλια με σειράς αρθρογράφων -όπως λ.χ. του Μαυρίδη, του Σενέκη κλπ- οι οποίοι ενίσχυσαν το κλίμα διαφοροποίησης. Έτσι, ο Φιλελευθερος έγινε πεδίο προβολής και των δυο ρητορικών – της κυβερνητικής και της αντιπολιτευτικής. Για να γίνει κατανοητό, ωστόσο, το πλαίσιο των επιχειρημάτων ως μορφές ρητορικής πρέπει να ξεκαθαρίσουν δυο δεδομένα:

1. Το συγκεκριμένο και η αποφυγή του. Το θέμα δεν ήταν μόνο η αξιολόγηση της εύνοιας ή μη προς τις τράπεζες - αν και ήταν και αυτό σαν μια καθυστερημένη αναγνώριση της ευθύνης τους για την κρίση - αλλά συγκεκριμένα θέματα, όπως η προστασία της πρώτης κατοικίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ήταν σαφές ότι κάποιοι προσπαθούσαν να τσουβαλιάσουν όλα τα δάνεια, όπως έκαναν και πριν για να προστατεύσουν τους μεγάλο-οφειλέτες, ενώ άλλοι ζητούσαν στοιχεία και τρόπους για να γίνουν διαφοροποιήσεις και να βρεθούν προστατευτικές δικλίδες για τους μικρομεσαίους. Οπότε η στρατηγική των "ίσων αποστάσεων" και της ρητορικής "όλοι παίζουν θέατρο", ήταν ντε φάκτο μέρος της κυβερνητικής στρατηγικής να εμφανιστεί ότι το θέμα δεν είχε λύση, και άρα όσα λέγονταν, και οι ό,ποιες προσπάθειες για διορθωτικά μέτρα, δεν είχαν νόημα, και έπρεπε να γίνει αποδεκτό το κυβερνητικό νομοσχέδιο.

2. Η χρησιμοποίηση της τρόικας για εκβιασμό μετά από ενάμισι χρόνο καθυστέρηση. Ήταν σαφές σε όλους ότι η κυβέρνηση προσπαθούσε για μια ακόμη φορά να εκβιάσει – να χρησιμοποιήσει, δηλαδή, την τρόικα για να επιβάλει θέσεις που ευνοούσαν συγκεκριμένες ομάδες τις οποίες η κυβέρνηση ή μέλη της θεωρούσαν σύμμαχους - και από τους οποίους περιμένουν εμφανώς και ανταλλάγματα. Το ότι πέρασε τόσο διάστημα και δόθηκαν τόσες υποσχέσεις και τελικά τίποτα από τις υποσχέσεις δεν τηρήθηκε ήταν εκφραστικό. Οπότε και πάλι η ρητορική των ίσων αποστάσεων λογόκρινε αυτή την πραγματικότητα – ότι δηλαδή η κυβέρνηση χρησιμοποιούσε την τρόικα για να επιβάλει κάτι μετά από μεγάλο χρόνο παραπλάνησης.

Η ανάλυση που ακολουθεί συνδυάζει την αναφορά-ανάλυση στα πρωτοσέλιδα με την ανάλυση των στηλών 3 μελών της αρχισυνταξίας –

19

του κ. Α. Μιχαηλίδη -Διευθυντή σύνταξης, της κ. Α. Ταραμουντά (αρχισυντάκτη «Φ» της Κυριακής, αλλά και με ευρύτερη παρουσία στην εφημερίδα) και του Κ. Βενιζέλου (Αρχισυντάκτη έκδοσης). Το θέμα δεν είναι τα συγκεκριμένα άτομα, όσο η ρητορική – η οποία δεν εκφράζει τα άτομα, αλλά τα άτομα φαίνονται να γίνονται φορείς του λόγου, όπως θα έλεγε και ο Barthes. Η γενικότερη κατεύθυνση αυτής της ανάγνωσης είναι η ανίχνευση σημείων της κρίσης νομιμοποίησης του ηγεμονικού πλαισίου που συγκολλήθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Διότι και τα 3 μέλη της σύνταξης είχαν αποφύγει να εστιάσουν στα τραπεζιτικά σκάνδαλα προηγουμένως (την περίοδο μέχρι και το 2012), απέφυγαν για μεγάλο διάστημα (μεχρι και το 2013-14) να αναγνωρίσουν εσωτερικά αυτό που ήταν αυτονόητο παντού, ότι η αιτία της κυπριακής οικονομικής κρίσης ήταν τραπεζιτική, και σε διάφορους βαθμούς συγκάλυψαν την θέση της κυβέρνησης το 2013. Όμως, αυτήν την φορά υπήρξε μια σαφής, και εντυπωσιακή μπορεί να πει κάποιος, διαφοροποίηση του κ. Α. Μιχαηλίδη. Αν και θα μπορούσε αυτό να συνδεθεί με τις θέσεις των κ. Ν. Παπαδόπουλου η Λιλληκα, εντούτοις είναι σαφές ότι ο λόγος του κ. Μιχαηλίδη, υπήρξε εκπληκτικά σαφής σε σύγκριση με άλλες ρητορικές, και όσο και αν προσπαθούσε να κρατήσει ισορροπίες ανάμεσα στις δυο μεγάλες παρατάξεις, εντούτοις, δεν φαινόταν να είναι κατ’ ανάγκη εκφραστής μια συγκεκριμένης πολιτικής θέσης – άλλοι, οι οποίοι κινούνται στο ίδιο χώρο (όπως λ.χ. ο Σ. Ιακωβίδης της Σημερινής) μάλλον κινήθηκαν προς τις «ίσες αποστάσεις». Οπότε, η συγκεκριμένη έκφραση-λόγος στη δεδομένη συγκυρία μάλλον θα πρέπει να ειδωθεί σαν η άρθρωση μιας θέσης, στην οποία συγκλίνουν διάφορες δυναμικές και ενδεχομένως καθυστερημένες διαπιστώσεις στον ευρύτερο δημόσιο λόγο. Το πιο ενδιαφέρον σε αυτό το πλαίσιο είναι το ρήγμα στον ηγεμονικό λόγο.Οι αναφορές σε κείμενα άλλων εφημερίδων έχουν ως στόχο να πλαισιώσουν την ανάλυση.

Τέλη Ιουλίου: Η κυβερνητική εκστρατεία στα πρωτοσέλιδα και η αμφισβήτηση στις εσωτερικές σελίδες - ο εκβιασμός και η κριτική των τραπεζώνΤον Ιούλιο, νιώθοντας ίσως την ανάσα της αντιπολίτευσης που συντονιζόταν, το κυβερνητικό επιτελείο προσπάθησε να μεταφέρει μέσω των ΜΜΕ το μήνυμα ότι διαπραγματεύονταν σκληρά. Στις 22 Ιουλίου, ο

20

Φιλελεύθερος είχε ως υπότιτλο τη «σκληρή διαπραγμάτευση για αναχώματα υπέρ του δανειολήπτη.» Η πραγματικότητα, ωστόσο, ήταν ότι η κυβέρνηση και η υπάκουη κ. Χ. Γιωρκάτζη στην Κεντρική, είχαν αγωνιστεί όλη την άνοιξη για να μπλοκάρουν το πραγματικό ανάχωμα – το νομοσχέδιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Το έκαναν γιατί δεν ήθελαν, ουσιαστικά, να μοιραστούν τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Αλλά και γιατί αν προστατευθεί η μικρό-ιδιοκτησία, τότε η εστίαση θα πάει στους μεγάλο-οφειλέτες τους οποίους προσπαθεί να προστατεύσει η κυβέρνηση από το 2013.

Όμως, στην ίδια έκδοση του Φιλελευθέρου ήταν πια εμφανές ότι μια μερίδα της αρχισυνταξίας, όπως ο Α. Μιχαηλίδης θα άλλαζαν δραματικά στρατόπεδο και δεν θα συγκάλυπταν πια ούτε την κυβέρνηση, ούτε τις τράπεζες. Εκείνη την ημέρα, το σχόλιο του κ. Μιχαηλίδη είχε τίτλο «Πάλι φταίει ο κοσμάκης;» και το ένθετο σχόλιο ρωτούσε αιχμηρά: «ποιος έπρεπε να κάνει σωστές προβλέψεις όταν μοίραζαν δάνεια οι τράπεζες;» Στις εσωτερικές σελίδες φαινόταν ότι η δυσφορία για το νομοσχέδιο δεν ήταν μόνο από την αντιπολίτευση – εκείνη την ημέρα υπήρχε, ήδη, άρθρο από τον τέως βουλευτή του ΔΗΣΥ, τον κ. Ρότσα –«Οι εκποιήσεις επωάζουν καταστροφή» [σελ. 15] Τα βασικό σενάριο, όμως, για εκβιασμό μέσω της επόμενης δόσης ή των «stress tests» (αυτό ρόλο τον ανέλαβε η Χ. Γιωρκάτζη) ήταν εκεί. Όταν, τελικά, εγκρίθηκε το νομοσχέδιο από το υπουργικό και έκανε και το διάγγελμά του ο κ. Αναστασιάδης, ακολούθησε νέος κατακλυσμός αρνητικών σχολίων. Ο Μιχαηλίδης έδωσε το στίγμα με τον τίτλο – «Ένας τρόμο-νόμος στα χέρια των τραπεζών» - και ρωτούσε αιχμηρά: «Στο ίδιο τσουβάλι ο λαουτζίκος με εκείνους που ήθελαν 10 εκτ. και έπαιρναν 100 εκτ. επειδή δεν πλήρωναν ποτέ;».

21

Η αναφορά ήταν για την εσωτερική έκθεση της Τράπεζας Κύπρου για το πως διογκώθηκαν τα δάνεια των μεγαλο-οφειλετών που δεν πλήρωναν. Ξαφνικά, τα επιχειρήματα για την ευθύνη των τραπεζών έγιναν διάχυτα – όπως και για ένα σύντομο διάστημα το Μάρτη του 2013. Αλλά τώρα το σκηνικό φαινόταν μακράς διάρκειας. Ανάλογες ερωτήσεις, σε πιο ήπιο τόνο, είχε και ο Π. Χαραλάμπους στην οικονομική σελίδα (αυτός τουλάχιστον έθετε και πριν κάποια ερωτήματα, έστω και αν συμμετείχε στις κατασκευασμένες υστερίες του 2013): «Οι τράπεζες δεν έχουν ευθύνη;». Τις αμέσως επόμενες μέρες φάνηκε καθαρά ότι το κλίμα ήταν εχθρικό, οπότε μέχρι και ο ΔΗΣΥ αποστασιοποιήθηκε κάπως και δήλωσε ότι θα καταθέσει προτάσεις στη Βουλή, ενώ ο υπουργός οικονομικών υποσχέθηκε να καταθέσει και ένα πλαίσιο αφερεγγυότητας για να δείξει ότι είχε κάτι να προσφέρει και στην κοινωνία πέρα από τους τραπεζίτες. Όμως τώρα δεν ήταν μόνο το ΑΚΕΛ, ή μόνο το ΑΚΕΛ και η ΕΔΕΚ που διαφωνούσαν και υποστήριζαν μέτρα για την πρώτη κατοικία.

Αρχές Αυγούστου: Η κυβερνητική μοναξιά, ο Όργουελ, και η αλλαγή ρητορικής: «το άσπρο είναι μαύρο» και ξαφνικά οι της κυβέρνησης τα έχουν με τους μεγάλο-οφειλέτες και αναζητούν συναίνεση – η στρατηγική των ίσων αποστάσεων στα ΜΜΕ

Το Σάββατο 2 Αυγούστου, η κυβερνητική προπαγάνδα έκανε μια απότομη στροφή κατά το "if you can’t beat them, join them" τουλάχιστον ρητορικά, και έτσι βρέθηκε να υιοθετεί το doublespeak/διγλωσσία του Όργουελ – «ο πόλεμος είναι ειρήνη», «το άσπρο είναι μαύρο» και έτσι στο νέο σενάριο, οι μέχρι τώρα (πολιτικοί και δημοσιογράφοι) απολογητές των μεγάλο-οφειλετών, τώρα υποτίθεται τους έχουν ως στόχο. Ξαφνικά, ο Φιλελεύθερος είχε στις 2/8 πρωτοσέλιδο ότι οι «μεγάλο-οφειλέτες έχουν

22

καταθέσεις στο εξωτερικό, αλλά δεν πληρώνουν τα δάνεια τους». Μέχρι τώρα αυτό το γεγονός, το οποίο άγγιξε εν μέρει η Καθημερινή, προβαλλόταν μόνο στη μη καθεστωτική δημόσια σφαίρα στο ίντερνετ. Τώρα, όμως, έγινε ξαφνικά επίσημος τίτλος. Η εξήγηση ήταν στις διευκρινήσεις των υπότιτλων: «Αυτούς θα πιέσουμε, υποστηρίζουν οι τραπεζίτες». Προφανώς, η σκέψη ότι μερικοί είχαν βγάλει τα λεφτά στο εξωτερικό και τώρα θα μπορούσαν να αγοράζουν μισοτιμής, λογοκρίθηκε. Τώρα το επιχείρημα ήταν ότι όλα όσα έγιναν πριν, ο αγώνας της κυβέρνησης, και των συνδεόμενων δημοσιογράφων, να μην διαχωριστεί η Τράπεζα Κύπρου για να μην πληγούν οι μεγαλο-οφειλέτες, έπρεπε να ξεχαστεί. Σε αυτό το κλίμα είχε και ένα πρώτο άρθρο ο κ. Βενιζέλος της αρχισυνταξίας. Το κείμενο φαινόταν να είναι κριτικό με μια ηθικιστική έμφαση: τίτλος ήταν «στον βωμό της λογιστικής», και χρησιμοποιούσε το πρωτοσέλιδο για να κάνει έκκληση να «αποφευχθεί η κοινωνική ισοπέδωση», αφού, όπως γράφει, οι εκποιήσεις είναι σαν «επιβράβευση των τραπεζών». Το ενδιαφέρον, όμως, ήταν ότι το κείμενο δεν εισηγείτο απολύτως τίποτα – δεν υποστήριζε λ.χ. την προστασία της πρώτης κατοικίας, δεν έλεγε να κάνει κάτι η Κεντρική για τα κεφάλαια που έφυγαν. Βάζοντας, όμως, στο πλαίσιο του αποκτούσε ένα άλλο χρώμα: ήταν μεν ένα κείμενο γενικής ηθικής ρητορικής, στην σκιά, όμως, ενός πρωτοσέλιδου που έλεγε ότι οι τραπεζίτες θα «κυνηγήσουν τους μεγάλο-οφειλέτες», έμοιαζε να παίζει το ρόλο του «επιτήδειου ουδέτερου», ζητώντας να γίνουν «έρευνες για το αν το μνημόνιο θα οδηγήσει στην ανάκαμψη» ως είδος μετατόπισης του θέματος. Το γενικόλογο πλάτιασμα έμοιαζε σε αυτό το πλαίσιο με ένα είδος υπεκφυγής – όταν υπάρχει ένα συγκεκριμένο ερώτημα - η πρώτη κατοικία- και κάποιος καταφεύγει σε αοριστολογίες για «έρευνες», μάλλον θέλει να αποφύγει κάτι. Και η προσπάθεια να αποφύγει να πάρει θέση δεν είναι αρκετή – προχωρεί και σε κριτική όσων αντιστέκονται στην πολιτική της κυβέρνησης, αποκαλώντας τους «συνήθεις θορυβοποιούς». Άρα, αν η κυβέρνηση κάνει κάτι μη ηθικό, αλλά απέναντι της υπάρχουν κάποιοι που δεν αξίζει καν να αναλυθεί ο λόγος τους, το μόνο που μένει μέχρι να βρέξει ο ουρανός «έρευνες», είναι να γίνουν αποδεκτοί οι εκβιασμοί της τρόικας. Αυτή η στρατηγική του κ. Βενιζέλου, θα συνεχιστεί όλο το μήνα – ίσες αποστάσεις, αποφυγή θέσης κατά τα «εγώ εν τζαι..», και σπρώξιμο μέσα από τη απουσία λύσεων στην αποδοχή του ντε φάκτο της τρόικας. Και για

23

ένα αρχισυντάκτη, μια τέτοια θέση δεν εκφράζεται μόνο στην στήλη του. Τουλάχιστον η κ. Ταραμουντά άφηνε να φανεί κάπως και το τι στήριζε άμεσα. Αντίθετα ο κ. Βενιζέλος φαίνεται να υιοθετούσε το ρόλο της ηθικής ρητορικής ως είδος εκτόνωσης για να περάσει το κυβερνητικό-τροϊκανό δεδομένο νομοσχέδιο. Η ίδια ρητορική ενάντια των μεγάλο-οφειλετών συνεχίστηκε και την επομένη, στις 3/8 με το τίτλο «Δεν πληρώνουν οι μεγάλοι».

Τις επόμενες μέρες, όμως, έγινε φανερό ότι παρά την κυβερνητική προπαγάνδα, το κλίμα ήταν αρνητικό και ανάμεσα στην πλειοψηφία των κομμάτων, καθώς το ΔΗΚΟ έκανε πια ξεκάθαρη την διαφοροποίηση του. Η κυβέρνηση, μέσω Γεωργιάδη, ο οποίος μαζί με τον κ. Χάσικο, άρχισε ένα δήθεν διάλογο με τα κόμματα, άρχισε να τα μασά και να αφήνει κάποιο περιθώριο αλλαγών. Η προσπάθεια του Χάσικου, ωστόσο, να παίξει τον χαρτί των εκβιασμών, στη βουλή, δεν έπιασε. Στο επιχείρημα «έχουμε λεφτά μέχρι τον Νοέμβριο» -το επιχείρημα θα μας κόψουν τη δόση. Το σχόλιο του Μιχαηλίδη ήταν σαφές για το ότι ο Χάσικος έπαψε, πια, να έχει λευκή επιταγή: «Να σωθεί το μνημόνιο και ας καεί η Κύπρος» [σελ. 2, 5/8/2014]. Την ίδια περίοδο η κατανόηση ότι το νομοσχέδιο προνοούσε μαζικές εκποιήσεις και δεν περιλάμβανε προστασία για τους μικρό-ιδιοκτήτες έγινε πια μέρος του πολιτικού λόγου και του ΔΗΚΟ, ενώ άρχισαν και τα κριτικά δημοσιεύματα για το γεγονός ότι δεν είχε γίνει καν μελέτη για το ποσοστό των δανείων με υποθήκες πρώτης κατοικίας. Σε αυτό το κλίμα, άρχισε να γίνεται κατανοητό το ευρύτερο ζήτημα ότι αυτοί που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τις διαδικασίες ήταν αυτοί που έχουν οικονομική άνεση – σημείωνε χαρακτηριστικά ο Α. Μιχαηλίδης καθώς η στήλη του μετατρεπόταν σε ένα σαφώς κριτικό λόγο για το συγκεκριμένο θέμα: «Αν σοβαρολογεί ο υπουργός εσωτερικών στα επιχειρήματα που αραδιάζει, μάλλον πρέπει το προηγούμενο διάστημα να ζούσε κάπου αλλού, όχι στην Κύπρο. Εκτός και αν οι υπουργοί κρίνουν την οικονομική κατάσταση του κόσμου και τις σχέσεις με τις τράπεζες μόνο με τα δικά τους προσωπικά κριτήρια και δυνατότητες. Διότι έλεγε χτες ο Σωκράτης Χάσικος με την σιγουριά και την αποφασιστικότητα (ή προκλητικότητα;) που τον διακρίνει ότι «οι δανειολήπτες έχουν ήδη στην διάθεση τους εργαλεία τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν άμεσα για αναδιάρθρωση

24

των δανείων τους». Δεν πήραν είδηση στα ανώτατα κλιμάκια της κυβέρνησης ότι περί αυτού ακριβώς γίνεται όλος αυτός ο πόλεμος για τον νόμο περί εκποιήσεων, που προσφέρει με τόση απλοχεριά η κυβέρνηση στους τραπεζίτες για να αρχίσουν να πνίγουν τον κόσμο. Ότι, αν φρόντιζαν οι υπουργοί, έστω οι μάγκες υπουργοί, όλους τους προηγούμενους μήνες να γίνουν αναδιαρθρώσεις δανείων, δεν θα υπήρχε σήμερα αυτό το τερατώδες πρόβλημα, που τρέχουν να αντιμετωπίσουν με νομοθεσία για εκποιήσεις εξπρές.» Η υπόγεια ειρωνεία είναι αντίστοιχη των υπονοουμένων για τα ταξικά συμφέροντα των υπουργών. Αντίθετα, την ίδια μέρα η κ. Ταραμουντά, συνέχισε τη προσπάθεια του Βενιζέλου να το παίξει ουδέτερη, με εμφανή στόχο να προωθήσει τη διαδικασία συναινετικά. Έτσι, αφού ξεκίνησε με τη ρητορική του φταίνε όλοι (πολιτεία, κόμματα, τράπεζες..) αλλά φυσικά όχι οι μεγάλο-δημοσιογράφοι των ΜΜΕ που κατασκεύαζαν θεάματα για να συγκαλύψουν τις τράπεζες και τα συμφέροντα τους, το προηγούμενο διάστημα, προχώρησε μετά στην κριτική του ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τις ομαδοποιήσεις των μη-εξυπηρετούμενων (όπως είναι και ο πρωτοσέλιδος τίτλος) για να καταλήξει ότι κακώς η κυβέρνηση δεν αναζήτησε πριν συγκλίσεις, και ότι χρειάζονται τώρα. Καμία κριτική ουσιαστικά για το νομοσχέδιο πέρα από το ότι δεν έγινε καλύτερη προετοιμασία για να προωθηθεί. Και ο τίτλος είναι εκφραστικός – όλοι θα χάσουμε, άρα πρεπει να βρεθεί τρόπος να περάσει: «Το στοίχημα μάλλον το χάνουν άπαντες..». Αυτή η ρητορική βέβαια αφαιρεί βολικά, για το άτομο που εκφέρει τον λόγο και τις ευθύνες του/της, το ιστορικό πλαίσιο – γιατί λ.χ. δεν έγινε ο διαχωρισμός της τράπεζας Κύπρου, ποιοι δημοσιογράφοι και ΜΜΕ, στήριξαν αυτήν την διαδικασία για να μείνουν μαζί τα δάνεια των μικρών και των μεγάλο-οφειλετών, και ποιοί ουσιαστικά συγκάλυπταν την καθυστέρηση για ενάμισι χρόνο μέχρι να φτάσει η υπόθεση στο σημείο του εκβιασμού. 7

7 Η συμμετοχή του λόγου της κ. Ταραμουντά στην επίθεση εναντίον της Κεντρικής το 2013 ήταν εμφανής - και σαφώς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν ξέρει ότι στην Κεντρική Τράπεζα ανέλαβαν ουσιαστικά άτομα τα οποία συνδέονται είτε με την υπόθεση του χρηματιστηρίου, είτε με τα τεραστία προβλήματα της εποπτείας Ορφανίδη – και την ανάπτυξη της φούσκας των ακινήτων. Η δήθεν αδυναμία της ρητορικής της να αντιληφθεί τα συμφέροντα τα οποία εξυπηρετούνταν με τον μη διαχωρισμό της Τράπεζας Κύπρου ή με την επίμονη της εφημερίδας της στο διορισμό Συμβουλίου της Τράπεζας Κύπρου το 2013, χωρίς καν υποτυπώδη έλεγχο για σύγκρουση συμφερόντων, ήταν εκφραστικές στιγμές.

25

Κρύο και ζεστό ντους: μετά την υποχώρηση, επαναφορά του εκβιασμού – «έτσι θέλει η τρόικα» και η κατασκευή της ρητορικής για «υπερπροστασία των πολιτών. Αφού «όλοι είναι οι ίδιοι», ας περάσει και αυτό το νομοσχέδιο «τι να κάνουμε»..

Σε αυτό το κλίμα, τις επόμενες μέρες το σκηνικό έγινε πιο χοντρό, καθώς η κυβέρνηση και το επιτελείο της άρχισε να καταλαβαίνει ότι δεν έπειθε. Την Πέμπτη 7/8 ο πρωτοσέλιδος τίτλος εξέφραζε τη διάθεση των κομμάτων να μην δέχονται πια τους πακετοποιημένους εκβιασμούς της κυβέρνησης: «Κτίζουν νέο νόμο τα κόμματα. Βροχή οι τροπολογίες, εντείνονται οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για εκποιήσεις». Ο Μιχαηλίδης στη στήλη του συνέχισε και εστίασε τώρα στην εσωτερική έκθεση-ανάλυση της Τράπεζας Κύπρου για τους μεγάλο-οφειλέτες. Την ίδια μέρα, κυκλοφορούσε στις ειδήσεις και ανακοίνωση των Moody’s που απειλούσε με χρεοκοπία. Την επομένη [8/8] το κυβερνητικό επιτελείο πέρασε στην αντεπίθεση με την Θ. Θειοπούλου στο Φιλελεύθερο να προειδοποιεί πρωτοσέλιδα ότι η τρόικα διαμήνυσε "μέσω Φ": «Δεν δεχόμαστε αλλαγές». Μια τρόικα που καταλήγει/καταντά να στέλλει απειλές μέσω ενός δημοσιογράφου, είναι μια ενδιαφέρουσα πρακτική - και για το θεσμό και για τη δημοσιογράφο. Αλλά ο στόχος του κυβερνητικού επιτελείου που άρχισε να ανησυχεί ήταν εμφανής – να φέρει τον εκβιασμό πιο άμεσα. Η κατασκευή του πρωτοσέλιδου με την υποτιθέμενη δήλωση «αξιωματούχου της τρόικα» ήρθε ακριβώς τη στιγμή που ξέσπασε ανοικτή διαμάχη μεταξύ Ν. Παπαδόπουλου και Χ. Γεωργιάδη για το είδος, και το μέγεθος, των αλλαγών. Ήταν πια φανερό ότι στο Φιλελεύθερο άρχισε μια σαφής αντιπαράθεση τάσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ακόμα και το πλαίσιο αφερεγγυότητας που θα ήταν, υποτίθεται, βοηθητικό για το δανειολήπτη αποκαλύφθηκε ότι θα μετατρεπόταν σε μηχανισμό ελέγχου των οικονομικών του δανειολήπτη.

26

Η πόλωση των οπτικών και η ορατή, πια, πιθανότητα να απορριφθεί το σχέδιο της κυβέρνησης ή και να διαφοροποιηθεί ριζικά από την αντιπολίτευση, οδήγησαν και τον Βενιζέλο να πάρει πιο ανοικτά θέση – υπέρ της υπακοής στα "δεδομένα", αφού δεν υπήρχε "λύση" ή "κάτι καλύτερο". Αν η ρητορική της κ. Ταραμουντά, το έπαιζε συναίνεση, αλλά δεν υπάρχει διέξοδος, εκείνη του κ. Βενιζέλου το έπαιζε «όλοι είναι κακοί» και «δεν υπάρχει λύση». Έτσι, σε ένα κλίμα που το κόμματα ζητούσαν αλλαγές, ο αρχισυντάκτης ειδήσεων στη στήλη του είχε κείμενο με τίτλο «Φολκλόρ παραστάσεις όταν λείπει η τρόικα» [9/8]. Εδώ, σε αντίθεση με τον «ηθικισμό» του κειμένου της προηγούμενης βδομάδας ο αρχισυντάκτης ουσιαστικά τα βάζει με το ντόπιο πολιτικό σκηνικό – που απέρριπτε το νομοσχέδιο. Η στρατηγική ήταν ανάλογη με εκείνη της ρητορικής της κ. Ταραμουντά. Το έπαιζε απόσταση - λες και δεν ήταν και ο ίδιος στην αρχισυνταξία όταν συγκαλύπτονταν οι τράπεζες λ.χ. - και αποκαλούσε την όλη συζήτηση "θέατρο". Και ξεκινούσε, βέβαια, με ότι η τρόικα δεν θα δεχθεί αλλαγές. Και αφού κατασκεύαζε μια σκόπιμα απλοϊκή εικόνα διπολισμού -παραβλέποντας ότι και τα κόμματα του κέντρου απόρριπταν το νομοσχέδιο- κατέληγε μάλιστα και στο όρο «υπερπροστασία των πολιτών». Οπότε, η κυβέρνηση έχει την «ψυχρή λογική», και η αντιπολίτευση είναι «υπερβολική τάση προστασίας». Ένα βολικό πλαίσιο ισοπέδωσης των διαφορών - έτσι το νομοσχέδιο που προνοεί μαζικές εκποιήσεις, και η αντίθεση σε αυτό, είναι λίγο πολύ το ίδιο. Οπότε γιατί να εναντιωθεί κάποιος στην τρόικα; Άρα, καταλήγει ότι και οι μεν και οι δε δεν προσφέρουν λύση – αποφεύγει, δηλαδή, να υποστηρίξει καν κάποιες αλλαγές στο νομοσχέδιο και κλείνει με το ευχολόγιο, που παραπέμπει στον εκβιασμό, να «μην βυθιστεί η οικονομία». Ήταν σαφές ότι το κυβερνητικό επιτελείο επιστράτευε πια και τις εφεδρείες του – η νέα γραμμή είναι η γελοιοποίηση, γενικά, της αντίθεσης στο νομοσχέδιο με τη λογική ότι «δεν μπορείς να εμπιστευθείς τους πολιτικούς».

Την Κυριακή, 10/8, στην έκδοση που επιμελείται η κ. Ταραμουντά, οι εκβιασμοί έγιναν πιο απροκάλυπτοι. Ο Φιλελεύθερος είχε ως τίτλο: «Τελεσίγραφο για εκποιήσεις» με αναφορά στον αντιπρόεδρο της Κομισιόν. Αλλά και η Σημερινή είχε μια ενδιαφέρουσα σπόντα στο

27

πρωτοσέλιδο: "Και ως αντάλλαγμα στον Ross οι εκποιήσεις». Ήταν και μια αναφορά σε ενδεχόμενη συναλλαγή, αλλά και σε ένα πλαίσιο κίνδυνου για την Τράπεζα Κύπρου, αν δεν..

Ξανά-αναζητώντας τη συμφωνία στα μέσα του μήνα: Νοσταλγία για τον υπάκουο Νικόλα και η επιστράτευση του Αβέρωφ – η «μαγκιά» του να συμφωνείς με ότι θέλει η κυβέρνηση κατά την κ. Ταραμουντά, αφού έτσι και αλλιώς η αντίσταση είναι μη-σοβαρό «καρναβάλι» κατά τον κ. Βενιζέλο

Μπροστά στις κοινωνικές αντιδράσεις, αλλά και την αντίθεση της πλειοψηφίας των βουλευτών, το κυβερνητικό στρατόπεδο επιστράτευσε τον Α. Νεοφύτου για να καλοπιάσει τον Ν. Παπαδόπουλο. Αυτό σενάριο το λάνσαρε από πριν ο Πολίτης – που ξαφνικά εγκατέλειψε τις επιθέσεις εναντίον του ηγέτη του ΔΗΚΟ. Τη Δευτέρα 11/8, ο Φιλελεύθερος είχε ως τίτλο: «Ψάχνουν κωδικό συνεννόησης. Πρωτοβουλίες την ύστατη από Αβέρωφ, που φλερτάρει με ΔΗΚΟ». Την επομένη [12/8], ωστόσο, η προσπάθεια καλλιέργειας κλίματος φάνηκε και πάλι να καταρρέει. Η αναπαράσταση της συνεδρίας της Βουλής από το Φιλελεύθερο ήταν ενδιαφέρουσα. Ο πρωτοσέλιδος τίτλος [«Λένε «όχι» κόμματα και τρόικα. Εγκλωβισμένοι όλοι στο νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις»] διέψευδε τις ελπίδες της προηγούμενης. Ο Μιχαηλίδης συνέχισε την επίθεση, αντιπαραθέτοντας αυτή την φορά τί είχε πει ο Αβέρωφ στις 24 Ιουλίου -όταν άλλαξε και αυτός ρόλο και ύφος και το έπαιξε αριστερή κριτική των τραπεζών- με όσα έλεγε και λέει ο Χ. Γεωργιάδης [«Ποιες είναι οι τράπεζες είπατε; ..Αυτά που λέει ο Αβέρωφ τα είπε και στον Χ.Γεωργιαδη;».] Αντίθετα, ο Βενιζέλος που έχει επίσης κείμενο στην έκδοση, προσπάθησε να αλλάξει έμφαση - κατηγορώντας τη Γενική Εισαγγελία ότι καθυστερεί τις έρευνες για την οικονομία. Στο δεδομένο κλίμα έμοιαζε με υπεκφυγή για να μην πάρει, και πάλι, θέση. Οι πιέσεις, όμως, πρέπει να ήταν σαφείς γιατί την επομένη, 13/8, η κ. Ταραμουντά

28

έριξε το βάρος στην αναζήτηση της παλιάς καλής συμφωνίας Αβέρωφ-Νικόλα, όπως σύστηνε και ο Πολίτης ο οποίος μάλιστα είχε και τίτλο «Βρίσκουν φόρμουλα Νικόλας-Αβέρωφ».8 Έτσι, ο σχεδόν πανομοιότυπος τίτλος του πρωτοσέλιδου του Φιλελευθέρου ήταν: «Ξεκίνησε το παρασκήνιο. Αβέρωφ – Νικόλας αναζητούν χρυσή τομή με πακετοποίηση νομοσχεδίων». Και στη στήλη της, εμφανίστηκε με θέση, πια, που σαφώς στήριζε την κυβερνητική προσπάθεια. Ο τίτλος ήταν «Η μαγκιά είναι η λύση στο πρόβλημα» - εννοείται ότι η υποτιθέμενη "μαγκιά" θα ήταν η αποδοχή του νομοσχεδίου με κάποιο περιτύλιγμα. Η ρητορική ήταν χαρακτηριστική του αδιεξόδου – και της ανάγκης πια να ασκηθεί πίεση. Έτσι, η εξ’ αποστάσεως («όλοι φταίνε») ρητορική εγκαταλείφθηκε, και το κείμενο, αφού υιοθετεί τη ρητορική του Βενιζέλου για «θέατρο», καταλήγει στο ότι για να είναι δυναμικοί (μάγκες ας πούμε) οι πολιτικοί, πρέπει να κάνουν αυτό που θέλει η κυβέρνηση – και η τρόικα. Διαφορετικά είναι «λαϊκιστές». Η έμφαση στη ρητορική της κ. Ταραμουντά, ήταν στην αρνητική επίκληση του Μάρτη του 2013. Έπαιζε, δηλαδή, με το δεύτερο σενάριο του εκβιασμού: η απειλή για κούρεμα, για νέα κρίση κλπ. Μπορεί η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας9 να μην έχει πειστεί από την προπαγάνδα αρθρογράφων, όπως η Ταραμουντά – η ίδια, όμως, αδυνατεί να το αντιληφθεί, οπότε συνεχίζει να απειλεί: «Μια δεύτερη κατάρρευση του τραπεζιτικού συστήματος ενάμισι χρόνο μετά την πρώτη είναι ο χειρότερος εφιάλτης για τον τόπο». Και για να πείσει, στο τέλος παραπέμπει και στη διορισμένη κ. Γιωρκάτζη, τη θέση της οποίας εξασφάλισαν και τα κατευθυνόμενα δημοσιεύματά της. Ένας αστείος κύκλος αυτοεπιβεβαίωσης. Όταν ο λόγος της κ. Ταραμουντά προβάλει ένα πανικό για την επανάληψη της αντίστασης του Μάρτη του 2013, τότε εμφανώς τα συμφέροντα που εκπροσωπεί ανησυχούν. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι εκείνος ο Μάρτης ήταν μια από τις σπάνιες φορές που ο κ. Παττίχης, ο ιδιοκτήτης του Φιλελεύθερου, δημοσίευσε και πρωτοσέλιδη προειδοποίηση-εκβιασμό στους πολιτικούς. Αλλά τώρα πια η μπόγια δεν περνά τόσο εύκολα. Και έτσι, η Ταραμουντά άφησε τις ίσες

8 Την νοσταλγία του «υπάκουου/βολικού Νικόλα» που εξυπηρετούσε τον ΔΗΣΥ μπορούσε να την ανιχνεύσει κάποιος από τον Πολίτη της Κυριακής – στο πρωτοσέλιδο υπήρχαν δυο τίτλοι που προδιέθεταν για τη φαντασίωση- «Quo vadis Νικόλα» και «Σχοινοβατεί ο Αβέρωφ». Στις 12/8 αναγγέλθηκε η παρέμβαση Αβέρωφ με όρους «ελέγχου» των τραπεζών. Ακόμα και μια σύγκριση της ορολογίας με ότι λεγόταν 2 χρόνια πριν ήταν εντυπωσιακή – οι υπερασπιστές, στο χώρο των ΜΜΕ, του να αφεθούν οι τράπεζες να κάνουν ότι θέλουν, φώναζαν τώρα για έλεγχο.9 Όπως φάνηκε από τη δημοσκόπηση του ΡΙΚ την άνοιξη του 2014 πριν τις ευρωεκλογές μόλις 17% συμφωνούσαν με το πρώτο κούρεμα.

29

αποστάσεις. «..εάν το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις δεν ψηφιστεί, η άξια των ενυπόθηκων δανείων των συστημικών τραπεζών κατά τον έλεγχο αντοχής θα μηδενιστεί.» Ούτε υποψία πια ότι το θέμα είναι να διαχωριστούν οι μεγάλο-οφειλέτες από τους μικρό-ιδιοκτήτες. Εμφανώς η κ. Γιωρκάτζη και η κ. Ταραμουντά προωθούν τα συμφέροντα που τους εκφράζουν.

Ο Μιχαηλίδης, από την άλλη, συνέχισε την επίθεση – στις 13/8 ειρωνευόταν ένα παράδειγμα του Γεωργιάδη [«το οικόπεδο του υπουργού και το απλήρωτο διαμέρισμα»] ενώ την επομένη ο λόγος του λίγο πολύ απαντούσε έμμεσα στη ρητορική της κ. Ταραμουντά: «το στρες τεστ της κυβέρνησης»: «Βρίσκουν χίλιες επικρίσεις για τους δανειολήπτες που δεν πληρώνουν τα δάνεια τους, αλλά ούτε μίση κουβέντα για τις τράπεζες, που άφησαν τα καθυστερημένα να πνίξουν όλο το σύστημα για να εξαναγκαστεί η πολιτεία να τους παραδώσει στο πιάτο τις υποθηκευμένες περιουσίες όπως το ζητούσαν για χρόνια τώρα.» Ο τίτλος της εφημερίδας, πάντως, ερχόταν από το κυβερνητικό επιτελείο και έπαιζε με τον εκβιασμό : «Μην αγγίξετε την ουσία. Η τρόικα διαμηνύει ότι θα βάλει στο μικροσκόπιο ότι νέο συμφωνηθεί».

Όμως, παρά τις πιέσεις και τους εκβιασμούς, το θέμα δεν προχώρησε. Στις 16/8, καθώς ήταν εμφανές πια ότι ούτε οι εκβιασμοί, ούτε τα σενάριο Όργουελ [η κυβέρνηση των μεγάλο-οφειλετών θα τους κυνηγήσει] έπιανε, ο Βενιζέλος είχε ένα ακόμα κείμενο προσπαθούσε να σπρώξει προς την αποδοχή, αλλά κρατώντας τα προσχήματα σε αντίθεση με την Ταραμουντά που φαινόταν να ταυτίζεται πλήρως με το κυβερνητικό κόμμα. Στο κείμενο «Να μάθουμε να αντιδρούμε!» κάνει μια διασύνδεση του κυπριακού με την οικονομική κρίση για να συμπεράνει ότι οι κύπριοι πολίτες πρέπει να αφυπνίσουν τη συνείδηση και να «μάθουν να αντιδρούν». Αφού ρίχνει διάφορα για τα οικονομικά σκάνδαλα, όταν έρχεται στο επίμαχο ζήτημα του Μαρτίου του 2013, όταν όντως αντέδρασαν οι πολίτες και απέτρεψαν το κούρεμα όλων των καταθέσεων που θα ήταν όντως καταστροφικό, τα μασά βολικά και πάλι. Ξαφνικά, συμπεριφέρεται λες και ήταν σε «άλλη χώρα», και αντί να αναγνωρίσει την αντίσταση, που κατά τα άλλα υποτίθεται ότι υποστηρίζει ρητορικά

30

τουλάχιστον, την υποτιμά με την ίδια ρητορική που αποκαλούσε προηγουμένως την άρνηση της πλειοψηφίας να δεχτεί το νομοσχέδιο σαν «θέατρο». Στο συγκεκριμένο κείμενο αποκαλεί την αντίσταση του Μάρτη του 2013 «καρναβάλι, μεταφορικά και στην πράξη». Προφανώς, λοιπόν, οι αντιδράσεις πρέπει να είναι ρητορικές και να καταλήγουν στο ότι αφού "δεν υπάρχουν άλλες λύσεις", τότε «θα γίνονται όλα αποδεκτά» ..

Και ξανά αναζήτηση της «συναίνεσης»- τώρα γίνονται αλλαγές στο πακέτο, αλλα το άγχος είναι πια εμφανές και ο Βενιζέλος μας πληροφορεί ότι η λύση είναι να φύγει η τρόικα, αλλά δεν γίνεται.. άρα..

Μετά την αποτυχία των ό,ποιων συμβιβασμών γύρω από τον 15αυγουστο10 άρχισε μια νέα προσπάθεια κατασκευής κλίματος «συναίνεσης» με υποχώρηση πια της κυβέρνησης από την σκληρή στάση ότι δεν μπορούν να γίνουν αλλαγές, ότι η τρόικα δεν δέχεται κλπ. Ο αποδέκτης ήταν σαφώς το ΔΗΚΟ, αλλά ο κ. Παπαδόπουλος, επέλεξε να στείλει το συμβολικό του μήνυμα με το να φύγει για διακοπές. Στις 23/8 ο Φιλελεύθερος πρόβαλε και πάλι την προσπάθεια της κυβέρνησης με νέους όρους πια – αντί «δεν γίνονται αλλαγές», τώρα το σενάριο ήταν «αναθεωρημένο πακέτο»: «Νέο σωσίβιο με αλλαγές. Η κυβέρνηση αναθεωρεί το πακέτο εκποιήσεων για να εξασφαλίσει πλειοψηφία.» Η επίδραση της αλλαγής κλίματος, και άρα του γεγονότος ότι τελικά θα υπήρχε συμβιβασμός από την κυβέρνηση, φάνηκε και σε ένα σχόλιο του κ. Βενιζέλου στις 20/8 όταν ξαφνικά η ρητορική του φάνηκε να κάνει στροφή και να υιοθετεί μια ανοικτή επίθεση εναντίον των τραπεζιτών: «Έβγαζαν το λάδι των δανειοληπτών ενώ τα γραβατομενα λαμογια

10 Ήταν σαφές ότι ο στόχος, όπως και με το κούρεμα, ήταν να περάσει το δύσκολο σημείο με άξονα μια γιορτή που θα έστρεφε την προσοχή αλλού – τότε ήταν οι αποκριές-καρναβάλι, τώρα οι διακοπές-άδειες του καλοκαιριού.

31

στοίβαζαν.» Η απότομη ταύτιση με την έντονη κριτική ενάντια στις τράπεζες, ήταν ένα είδος μετατόπισης, από την θέση (έμμεσης έστω) στήριξης της κυβέρνησης. Αλλα ημιτελούς και αβέβαιης ακόμα μετατόπισης αφού και το πολιτικό σκηνικό ήταν ρευστό. Στο τέλος το κείμενο κατάληξε και πάλι στην θέση των «ίσων αποστάσεων». Στο κείμενο του στις 23/8 ξαναγύρισε και πάλι πιο έντονα στις «ίσες αποστάσεις» με καταληκτικό στόχο την πίεση υπέρ του νομοσχεδίου – καθώς και στο πολιτικό σκηνικό η κυβέρνηση έκανε μια τελευταία προσπάθεια να επαναφέρει ένα κλίμα συνολικών εκβιασμών/πιεσεων με την επιστράτευση διάφορων "ειδικών". Έτσι, στην ρητορική των ίσων αποστάσεων του κ. Βενιζέλου, αφού ανάλωσε περισσότερο από το μισό κείμενο κάνοντας κριτική, σαν είδος συμβούλου, στην κυβέρνηση γιατί δεν μίλησε με το ΔΗΚΟ πριν καταρτίσει το νομοσχέδιο, το υπόλοιπο μέρος επιστρέφει στα κλισέ του «θεάτρου» - και αφού κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι κάνει τακτικισμους, την ταυτίζει, σε μια ακόμα κίνηση ισοπέδωσης των διαφορών, με τις τράπεζες και τους τραπεζίτες, λες και είναι αυτή που προσπαθούσε να περάσει το νομοσχέδιο που ήθελαν οι τράπεζες. Η ρητορική του «όλοι είναι ίδιοι», σε αυτό το πλαίσιο, είναι διπλά χρήσιμη για τη ρητορική που προσπαθεί να περάσει την θέση των τραπεζών – κατ’ αρχήν λογοκρίνει το τί έγινε την περίοδο 2009-2012 και ποιοί (πολιτικοί αλλα και ΜΜΕ) συγκάλυπταν τότε τις τράπεζες, αλλά ηταν και χρήσιμη στο παρόν, αφού ουσιαστικά υποβάθμιζε την προσπάθεια για αλλαγές, και ενίσχυε τον εκβιασμό του μονόδρομου για το νομοσχέδιο. Είναι λ.χ. ενδεικτικό της συγκάλυψης των ευθυνών (και του σημείου από όπου εκφέρεται ο λόγος) ότι αναφέρει γενικόλογα στα «πάρτι» των τραπεζιτών, αλλά παραβλέπει ότι κάποιοι, ανάμεσα τους και ο ίδιος, συγκάλυψαν την επιστροφή του ελέγχου της Κεντρικής Τράπεζας το 2013 σε άτομα που εμπλέκονται στην πορεία των τραπεζιτικών προβλημάτων από το χρηματιστήριο του 1999 (όπως ο κ. Κοιλιαρης) μέχρι την πορεία που πήρε η οικονομία από το 2006 μέχρι το 2012 (όπως ο κ. Συριχας). Υπάρχει άλλωστε και ένα είδος κωμικού στοιχείου στην αναφορά, όταν αναλογιστεί κανείς πόσα εκατομμύρια διοχέτευαν οι τράπεζες στα ΜΜΕ, και στον Φιλελεύθερο φυσικά – σαν «διαφήμιση» («πάρτι διαφήμισης»;), αλλά όπως έγραψε και ο κ. Παράσχος, ποιός τολμούσε να παρακούσει τις έμμεσες οι άμεσες «ανάγκες» των χρηματοδοτών; Όποιος κατοικεί σε γυάλινο σπίτι δεν πετάει πέτρες –

32

εκτός βέβαια και αν οι πέτρες έχουν ως στόχο τη συγκάλυψη. Σε αυτό το πλαίσιο, η δήθεν αποστασιοποίηση από ένα μέλος του κατεστημένου μπορεί να θεωρηθεί και σαν δείγμα της στρατηγικής των ίσων αποστάσεων για να περάσει το νομοσχέδιο σαν «επάναγκες».

Στο επόμενο κείμενό του στις 26 /8, η ρητορική συνεχίζε με το ίδιο σενάριο – ότι όλα είναι θέατρο, και μάλιστα απέδιδε και σε όσους εναντιώνονται στο νομοσχέδιο την ίδια ρητορική με την κυβέρνηση – «υπερβολές και κινδυνολογίες». Και κατάληξε στην ομολογία της προέκτασης της όλης ρητορικής – ότι δεν υπάρχει λύση διότι «Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη πολιτική απαλλαγής από την τρόικα, που σήμερα δεν υπάρχει, ούτε μπορεί να διαμορφωθεί.» Οπότε, το συμπέρασμα που δεν αρθρώνεται, είναι ψηφίστε το. Ήταν όμως μια βιαστική κίνηση από την συγκεκριμένη ρητορική – που τελικά έσπρωξε αυτόν που την έκφερε στην ομολογία ότι πίσω απ τις «ίσες αποστάσεις» βρισκόταν η θέση-προέκταση του «τίποτα δεν μπορεί να γίνει».

Τις επόμενες μέρες η κυβέρνηση υποχώρησε και άνοιξε ο δρόμος για αλλαγές. Και ίσως σαν συμβολική έκφραση αυτής της αλλαγής ανακοινώθηκε και παράταση χρόνου για την ψήφιση των όποιων νομοσχεδίων από την Βουλή. Η ρητορική των ίσων αποστάσεων έχανε το παιχνίδι. Και έτσι στο κείμενο του στις 30/8 ο κ. Βενιζέλος άλλαξε δραματικά έμφαση – στράφηκε τώρα μόνο εναντίον της κυβέρνησης, και αναγνώριζε ότι η Βουλή τελικά φάνηκε να καταφέρνει να διαμορφώσει αλλαγές. Αυτό δηλαδή που η προηγούμενη ρητορική προεξοφλούσε ότι δεν μπορούσε να γίνει. Οπότε εκείνη η ρητορική εγκαταλείφθηκε σε αναζήτηση κάποιας άλλης θέσης – που να μπορεί και να λογοκρίνει την προηγούμενη περίοδο. Διότι η ρητορική των ίσων αποστάσεων, έχει σαν δομικό στόχο συνήθως την δικαιολόγηση του status quo – και της όποιας μορφης/συγκροτησης του υπάρχοντος πλέγματος της εξουσίας. Είναι η δήθεν «εξ αποστάσεως» δικαιολόγηση των κινήσεων της εξουσίας (και όχι μόνο της κυβερνητικής - αλλα και της οικονομικής) με την δικαιολογία του «αναπόφευκτου» που εμφανίζεται σχεδόν σαν «φυσικό» αντί σαν προϊόν πράξεων – ιστορικών και πολιτικών. Οπότε οποιαδήποτε αλλαγή του σκηνικού, και διάψευση της θέσης που καταλάμβανε ο φορέας της ρητορικής των ίσων αποστάσεων, αντιμετωπίζεται με μια απότομη

33

αλλαγή – και έντονη προσπάθεια ανακατασκευής της ιστορικής μνήμης. Του τι έγινε. Ανάλογη είναι και η ρητορική για τα αίτια της κρίσης. Ποτέ λ.χ. δεν αναφέρεται η ευθύνη των τραπεζών για την κάθοδο της τρόικα, λες αυτός που αρθρώνει τη γραφή ήταν σε άλλη χώρα την περίοδο Μάιος – Ιούλιος του 2012.

…η ρητορική των ίσων αποστάσεων, έχει σαν δομικό στόχο συνήθως την δικαιολόγηση του status quo – και της όποιας μορφής/συγκρότησης του υπάρχοντος πλέγματος της εξουσίας. Είναι η δήθεν «εξ αποστάσεως» δικαιολόγηση των κινήσεων της εξουσίας.. με την δικαιολογία του «αναπόφευκτου» που εμφανίζεται σχεδόν σαν «φυσικό» αντί σαν προϊόν πράξεων – ιστορικών και πολιτικών. Οπότε οποιαδήποτε αλλαγή του σκηνικού, και διάψευση της θέσης που καταλάμβανε ο φορέας της ρητορικής των ίσων αποστάσεων, αντιμετωπίζεται με μια.. προσπάθεια ανακατασκευής της ιστορικής μνήμης…. Ανάλογη

είναι και η ρητορική για τα αίτια της κρίσης..ΔΙΕΘΝΗ

Ένα βαρύ καλοκαίρι: από την Αργεντινή στην Ανατολική

Ουκρανία, και από τη Γάζα στο Φέρκιουσον – στη σκιά του βόρειου Ιράκ

34

Συνήθως τα καλοκαίρια η πολιτική ένταση μειώνεται και τον Αύγουστο ακολουθεί μια νεκρή περίοδος – εκτός ίσως από κανένα κατασκευασμένο θέαμα. Αυτή τη φορά ωστόσο το θέαμα είχε και ρεαλιστικές ρίζες και αιτίες – και η πολλαπλότητα του ήταν ακριβώς αναπαράσταση της μεταβατικής μορφής των παγκόσμιας πολιτικής. Το κέντρο βάρους φαινόταν να βρίσκεται στην Μέση Ανατολή, αλλά οι επιδράσεις ήταν σαφώς ευρύτερες. Και γύρω από την Μέση Ανατολή δημιουργήθηκε ουσιαστικά ένας δεύτερος κύκλος αντιπαραθέσεων που άγγιζε την ουσία του διεθνούς παιχνιδιού – τη μορφή της πολυπολικοτητας του παγκόσμιου συστήματος. Και αυτό εκφραζόταν έντονα με την αντιπαράθεση για την Ανατολική Ουκρανία αλλά και τη διευρυνόμενη σύγκρουση ανάμεσα στην Αργεντινή και την αμερικανική δικαιοσύνη για τους γύπες των επενδυτικών ταμείων. Η εξέγερση στο Φέρκιουσον ήταν σε αυτό το πλαίσιο η υπενθύμιση του πόσο γυμνός είναι ο φαινομενικος κριτης.

Από την ανοιχτή πληγή του Ιράκ στη Γάζα – το Ισραήλ χάνει το βηματισμό της δικής του προπαγάνδαςΗ επιτυχία της ισλαμικής ένοπλης οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος» [ΙΚ - όπως μετονομάστηκε ο ΙΣΙΣ] στο Ιράκ ήταν αποτέλεσμα της εξέγερσης των σουνιτών ενάντια στη Βαγδάτη. Η δυναμική ωστόσο της οργάνωσης εξέπληξε. Η ήττα του ιρακινού στρατού ίσως να μπορούσε να ερμηνευθεί με βάση την εγκατάλειψη του από τους σουνίτες στρατιώτες στις περιοχές τους. Αλλά η ήττα των κούρδων ήταν απρόσμενη. Οι κούρδοι είχαν καλλιεργήσει για χρόνια τον μύθο των σκληροτράχηλων πεσμερκά κλπ. ξαφνικά όμως και αυτός ο μύθος διαλύθηκε μπροστά στην απρόσμενη δυναμική του ΙΚ. Ο πανικός ήταν εν μέρει κατασκευασμένος. Δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι ισλαμιστές στόχευαν όντως το Ιρμπίλ, την πρωτεύουσα των κούρδων. Αλλά η βιομηχανία της δυτικής προπαγάνδας

35

είχε αρχίσει την πληκτική πια επανάληψη του σεναρίου πανικός - οίκτος - επέμβαση με την κάλυψη δήθεν "ανθρωπιστικών λόγων": βρέθηκε μια ομάδα που κινδύνευε -σε αυτήν την περίπτωση ήταν η κοινότητα των Γιαζίντις τους οποίους δεν ήθελαν διάφοροι φανατικοί της θρησκείας γιατί ακριβώς είναι ενδιάμεση κοινότητα όπως και οι αλεβίτες στην Συρία- και φτιάχτηκε το θύμα για τον οίκτο των χειραγωγημένων θεατών της Δύσης. Μετά, άρχισε η δαιμονοποίηση των ισλαμιστών για να δικαιολογηθεί η επέμβαση. Η πραγματικότητα είναι ότι το ΙΚ είναι απροκάλυπτο, οπότε όσες φήμες άρχισαν να διαρρέουν για σφαγές, βιασμούς κλπ χωρίς αναφορά διεκδίκησης από την οργάνωση, ήταν αμφισβητήσιμα ακριβώς γιατί δεν είχαν τεκμηρίωση. Όταν, μάλιστα, άρχισε να τσοντάρει και το συριακό παρατηρητήριο, το οποίο ήταν μηχανισμός προπαγάνδας που χρηματοδοτούσε το Κατάρ, στο συριακό εμφύλιο, ήταν πια εμφανές ότι η Δύση ετοίμαζε το έδαφος για κάποια περιορισμένη επέμβαση. Λέγεται ότι ο Ομπάμα ήταν σαφής ότι δεν ήθελε να ξαναμπλεξει με στρατό-στο-εδαφος στο Ιράκ: σε συνάντηση με δημοσιογράφους περίγραψε σαν «horseshit» την αντίληψη ότι έπρεπε οι ΗΠΑ να εμπλακούν περισσότερο στο συριακό εμφύλιο.

Όμως, ήθελε και η Δύση κάτι – πέρα από την ανάγκη να βοηθήσουν τους κούρδους που προσφέρονται για την ώρα σαν ημιπροτεκτοράτο. Και αυτό ήταν η παραίτηση του Μαλίκι – του ιρακινού πρωθυπουργού. Ήταν, βέβαια, μια σαφώς αντιδημοκρατική διεκδίκηση, αφού το κόμμα του είχε κερδίσει τις εκλογές και το σύνταγμα προνοεί ότι ο ηγέτης του πρώτου κόμματος αναλαμβάνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Όμως, είναι επίσης γεγονός ότι είχε κερδίσει γιατί έκτισε την πολιτική του στο πόλεμο ενάντια στους σουνίτες. Έτσι του αφαιρέθηκε η δυνατότητα να ξαναγινεί πρωθυπουργός με ένα συνταγματικό πραξικόπημα – ο νέος πρόεδρος, ανάθεσε σε άλλο σιήτη την πρωθυπουργία. Κάτι τέτοιο βέβαια θα ήταν αδύνατο χωρίς την έγκριση του βασικού παίκτη στο Ιράκ - του Ιράν. Οι ιρανοί κατάλαβαν επίσης ότι ο θρησκευτικός πόλεμος δεν οδηγεί πουθενά, και έτσι και αλλιώς η επιρροή τους είναι εξασφαλισμένη. Οπότε εξομαλύνθηκε κάπως το εσωτερικό μέτωπο για να αρχίσουν οι αμερικανοί κάποιους βομβαρδισμούς, και να τολμήσουν οι πάλαι ποτέ "σκληροτράχηλοι" κλπ κούρδοι κάποιες κινήσεις υπό την σκιά των αεροπλάνων και τα Φώτα των τηλεοπτικών καμερών. Πάντως, το

36

Ισλαμικό κράτος φαίνεται να είναι διατεθειμένο να προκαλέσει τους αμερικανούς σε επέμβαση, ποντάροντας ότι αφού η πρώτη επέμβαση του 2003 δημιούργησε την Αλ Κάιντα εκεί που δεν υπήρχε, στο Ιράκ, μια δεύτερη επέμβαση, με τις συνέπειες του μίσους και των σφαγών που θα προκαλέσει, θα δημιουργήσει όντως το Ισλαμικό χαλιφάτο. Έτσι, έκανε μια θεαματική εκτέλεση-αποκεφαλισμό αλά Ζαρκάουι (του ιστορικού ηγέτη της Αλ Κάιντα της Μεσοποταμίας), ενός αμερικανού δημοσιογράφου – και φυσικά το προβλέψιμο ακολούθησε. Σοκ και δέος στη Δύση – εκεί που μετά από τόσες δολοφονίες και απαγωγές ρώσων δημοσιογράφων στην Ουκρανία, δεν αρθρώθηκε λέξη. Ακολούθως, απελευθερώθηκαν άλλοι δημοσιογράφοι στη Συρία. Ίσως μετά από παρέμβαση του Κατάρ, όπως φημολογείται. Σοκ και Δέος και ελιγμοί από την ανάποδη – το προϊόν της αμερικανικής επέμβασης σαν αντικατοπτρισμός.

Σε αυτό το κλίμα, φαίνεται ότι ο Νετανιάχου αποφάσισε να κάνει την κίνησή του – να κτυπήσει τη συμφωνία Χαμάς-Φατάχ με την πρόκληση ενός πολέμου στην Γάζα που θα κατασκευαζόταν σαν ένδειξη ότι η Χαμάς είναι επίσης τρομοκράτες, όπως το ισλαμικό κράτος στο Ιράκ. Ήταν ένας κακός υπολογισμός. Η Χαμάς δεν κατέρρευσε – όπως ίσως να ανέμενε το ισραηλιτικό επιτελείο, και αντί να οδηγήσει σε απομόνωση της, οδήγησε σε ένα νέο κλίμα παλαιστινιακής ενότητας με βάση την αντίσταση. Το ότι μάλιστα το Ισραήλ είχε αρκετά θύματα στρατιώτες όταν δοκίμασε να εισβάλει στην Γάζα, ενίσχυσε τον μύθο της Χαμάς – και σίγουρα κανένας στην Γάζα δεν φάνηκε να αποστασιοποιείται. Το χειρότερο όμως για το Ισραήλ ήταν η κατάρρευση της διεθνούς στήριξης. Εν μέρει ήταν και

37

αυτάρεσκη η βία του Ισραήλ και πρόσφερε εύκολα εικόνες αθλιότητας, όπως η δολοφονία των παιδιών που έπαιζαν ποδόσφαιρο στην παραλία. Όμως, το χειρότερο ήταν η συνειδητοποίηση του εκφασισμού της ισραηλινής κοινωνίας. Η άλλη εικόνα που σόκαρε όσο εκείνη με τα νέκρα παιδιά στην παραλία, ήταν οι ισραηλίτες που φαινόταν να απολαμβάνουν, και να ζητωκραυγάζουν, για το θέαμα της επίθεσης και νεκρών παλαιστινίων στη Γάζα. Για πρώτη φορά, ακόμα και στις ΗΠΑ, το ισραηλιτικό λόμπι φάνηκε να δυσκολεύεται να πείσει παρά το ότι τα ΜΜΕ ήταν πειθήνια.

Το βασικότερο πρόβλημα ήταν η αδυναμία των ισραηλινών να πουλήσουν την προπαγάνδα τους μέσα από το εναλλακτικά -προς τα καθεστωτικά ΜΜΕ- κοινωνικά δίκτυα. Εκεί το Ισραήλ συντρίβει. Το ότι τελικά το Ισραήλ βρέθηκε να συνομιλεί με την Χαμάς στο Κάιρο ήταν από μόνο του μια ήττα – για τόσα χρόνια το επίσημο Ισραήλ δεν δεχόταν να μιλήσει με την Χαμάς. Και τώρα; Όμως η δυσκολία της ισραηλινής προπαγάνδας είναι απλώς σύμπτωμα της εσωτερικής κρίσης. Και το θέμα δεν είναι απλώς ότι το Ισραήλ είναι πια μια ρατσιστική κοινωνία στον ηγεμονικό της λόγο. Το μίσος είναι πια τόσο διάχυτο που αναπόφευκτα στρέφεται και στο εσωτερικό. Μια μερίδα πια μιλά με καθαρά ναζιστικούς όρους – να συγκεντρωθούν όλοι οι παλαιστίνιοι στη Γάζα σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και να σταλούν αλλού. Και η μη-νίκη στη Γάζα -η πλειοψηφία των ισραηλινών δεν είδε σαν νίκη το ότι έγινε- δημιούργησε ήδη το κλίμα για μια πιο ακροδεξιά πίεση στο Νετανιάχου11 και άλλους πολιτικούς ότι "δεν άφησαν το Στράτο να τελειώσει την δουλειά". Ο ίδιος μύθος με τους αμερικανούς στο Βιετνάμ. Όμως, η Γάζα δεν μπορεί πια να χαθεί για τους άραβες – δεν είναι μόνο οι εικόνες είναι και το φυσικό αέριο της ΑΟΖ της και το ξέρουν όλοι.

Η Αργεντινή αρνείται να συμβιβαστεί και η Ρωσία απαντά στις δυτικές κυρώσεις βραχυκυκλώνοντας τη Δύση, ενώ η Ανατολική Ουκρανία μετατρέπεται σε σύμβολο αντίστασης για την Αριστερά

11 Η συντρηπτική πτώση του ποσοστού αποδοχής του από 82% στις 22/7 όταν ξεκίνησε η εισβολή στην Γάζα σε μόλις 38% στα τέλη Αυγούστου είναι χαρακτηριστικό. http://www.jpost.com/Israel-News/Politics-And-Diplomacy/Poll-finds-huge-fall-in-PMs-approval-rating-372293

38

Καθώς η προσοχή ήταν στραμμένη στην Μέση Ανατολή υπόβοσκαν δυο παράλληλες κρίσεις – μια στην Λατινική Αμερική και μια στην Ουκρανία. Στην λατινική Αμερική η αντιπαράθεση εστιαζόταν στην προσπάθεια μερικών hedge funds να πιέσουν μέσω αμερικανικού δικαστηρίου την Αργεντινή να τους πληρώσει όλα όσα διεκδικούσαν από τις κερδοσκοπικές του επενδύσεις. Αυτοί οι «επενδυτές»-γεράκια που είχαν αγοράσει τα αργεντινικα ομόλογα σε τιμές ευκαιρίας χρησιμοποιούσαν το θέμα και για κερδοσκοπία, αλλά και σαν μέρος ενός υπόγειου πολέμου του βορειοαμερικανικού κεφαλαίου ενάντια στην Λατίνο-αμερικανική αυτονομία. Η κυβέρνηση της Αργεντινής αρνήθηκε να υποκύψει, όταν ένας αμερικανός δικαστής αποφάσισε ότι είχαν δίκαιο τα «ταμεία» - λες και το θέμα ήταν μια απόφαση για μια επαρχία των ΗΠΑ. Ο στόχος, βέβαια, είναι ευρύτερος – τα «ταμεία» χρησιμοποιούν τα αμερικανικά δικαστήρια, και αυτά βασίζονται στο ότι ένα μεγάλο μέρος των διεθνών συναλλαγών γίνονται σε δολάρια, για να πουλούν ακόμα το ρόλο της οικονομικής υπερδύναμης. Η κυβέρνηση της Αργεντινής, ωστόσο, αφού αρνήθηκε να πληρώσει άρχισε να διαμορφώνει ένα νέο σχέδιο να αποπληρωθούν όσοι επενδύτες δέχτηκαν το κούρεμα και το συμβιβασμό μαζί της -για να πληρωθούν με κάποιο λογικό κέρδος και όχι σαν γύπες- μεταφέροντας τις πληρωμές εκτός ΗΠΑ. Βέβαια, η πίεση τώρα είναι να σπρώξει το αρπακτικό δυτικό κεφάλαιο την Αργεντινή στην κρίση, μέσα από τις εκροές κεφαλαίων και την υποτίμηση του νομίσματος. Για την ώρα πάντως, παρά την υποτιμήση η χώρα φαίνεται να αντέχει – καθώς το ζητούμενο δεν είναι μόνο τα οικονομικά δεδομένα, αλλά και το κλίμα ανάμεσα στον πληθυσμό. Ήδη, ακόμα και όταν τα δυτικά ΜΜΕ πουλούσαν την εικόνα της νέας «χρεοκοπίας» της Αργεντινή, αναγκάζονται να παραδεχθούν ότι η χώρα είχε βγει από το βάραθρο που την είχε ρίξει ο νεοφιλελευρισμός στην κρίση –χρεοκοπία των αρχών του 2000. Η αντιπαράθεση πάντως έχει σαφώς τις διεθνές προεκτάσεις, γιατί τώρα πια είναι και μια νέα μορφή αντιπαράθεσης ΗΠΑ και λατινικής Αμερικής, αλλά και ένα νέο κεφάλαιο στις κρίσεις που προκαλεί η χρήση του δολαρίου. Ίσως να αποδειχθεί μακροπρόθεσμα μια ακόμα καμπή στην παρακμή του τελευταίου αμερικανικού όπλου.

Στον αντίποδα, στην ευρωασία, η Δύση υπό την πίεση των αμερικανών που φάνηκαν εμφανώς να θέλουν να πιέσουν τη Ρωσία, αλλά και να

39

δημιουργήσουν κρίση στις σχέσεις της με την κεντρική Ευρώπη – Γερμανία, επέβαλαν διάφορα επίπεδα κυρώσεων. Η πραγματικότητα ήταν, ωστόσο, ότι αρκετοί ευρωπαίοι, και οι γερμανοί στα μουλωχτά, δεν ήθελαν πραγματική σύγκρουση. Το πιο επίμαχο μέτρο, που αντιστοιχούσε και στην επίθεση των «ταμείων» στην Αργεντινή, ήταν η προσπάθεια να παρεμποδιστεί η πρόσβαση ρωσικών τραπεζών σε αγορές κεφαλαίου στην Δύση. Αυτό, όμως, ουσιαστικά οδηγούσε σε απλή επιτάχυνση της διαδικασίας αυτονόμησης των μη-δυτικών μεγάλων δυνάμεων από τα δυτικά νομίσματα. Η πρώτη επίδραση των «μέτρων» δεν φάνηκε να επηρεάζει ιδιαίτερα τη ρωσική οικονομία – αντίθετα φάνηκε να συσπειρώνει ένα κλίμα ενάντια στις δυτικές πιέσεις. Όταν τελικά η Ρωσία επέβαλε τα δικά της αντί-μέτρα με την απαγόρευση εισαγωγής γεωργικών προϊόντων, η εσωτερική δυτική δυσφορία έγινε εμφανής.

Η μάχη στην Ουκρανία την ίδια φάνηκε επίσης να παίρνει ενδιαφέρουσες διαστάσεις. Ο στρατός του Κίεβου εξαπέλυσε μια σειρά επιθέσεων στην ανατολική Ουκρανία με την πλήρη κάλυψη των δυτικών ΜΜΕ που συγκάλυπταν τα εγκλήματα ενάντια σε αμάχους. Όπως φάνηκε η διείσδυση και οι επιθέσεις φάνηκαν να μην προχωρούν για δυο λόγους – έγινε εμφανές ότι ο τοπικός πληθυσμός στήριζε έντονα τους εξεγερμένους, ενώ οι «Λεκές δημοκρατίες» φάνηκαν επίσης να δημιουργούν το δικό τους επαναστατικό μύθο, καθώς εθελοντές από διάφορες δυτικές χώρες [Ισπανία, Γαλλία, Σερβία κλπ] άρχισαν να συρρέουν στις γραμμές τους. Η ριζοσπαστικοποίηση των αιτημάτων -όπως φαίνεται και στο κείμενο του ρώσου αναλυτή Μ. Καγκαρλίσκι που δημοσιεύεται πιο κάτω- φαίνεται να δημιουργεί επίσης μια νέα δυναμική που ενδεχομένως να σφραγίσει και τις μορφές των κινημάτων στην περιοχή. Τελικά, το πραξικόπημα του Κιέβου το Φεβρουάριο, δημιούργησε,

40

σαν απρόσμενη συνέπεια, για πρώτη φορά από το 1989, ένα είδος επαναστατικού αριστερού cult στην "ανατολή". Η εμφάνιση μέχρι και αναρχικών πολιτοφυλάκων με το ονομασία «Μαχνοβίτες»12 φάνηκε να απομυθοποιεί πλήρως το θέαμα της Μεϊντάν που ενδέχεται να κωδικοποιηθεί πια ως το κλασικό δείγμα χειραγωγημένης (από ολιγαρχες και ξένες υπηρεσίες) κινητοποίησης. Διότι τελικά, όπως το άρθρωσε διστακτικά και ο Λαβρώφ, αυτό που διεξάγεται στην ανατολική Ουκρανία είναι, σε μεγάλο βαθμό, ένας πόλεμος ανάμεσα στους ιδιωτικούς στρατούς των ολιγαρχών και τις «λαϊκές πολιτοφυλακές». Και η εμφάνιση κινητοποιήσεων ενάντια στην επιστράτευση στην δυτική Ουκρανία ίσως να είναι και σύμπτωμα των μετατοπίσεων.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πούτιν φαίνεται να κινείται παίζοντας σε τρία επίπεδα – διατηρώντας την εσωτερική συνοχή μέσα από μια κρίση που φαίνεται να ολοκληρώνει τη ρωσική αυτονομία, να διατηρεί την υπόγεια σχέση με ευρωπαίους, και να παίζει με τα όρια των διαπραγματεύσεων στην Ουκρανία – σαν γείτονας προστάτης του τοπικού πληθυσμού στην ανατολή τουλάχιστον. Έτσι το κονβοϊ ανθρωπιστικής βοηθείας ήταν σαφώς βοήθεια σε αντιστοιχία με ότι διεκδικεί ότι κάνει η Δύση στο Ιράκ - όταν λέει ότι στέλλει ανθρωπιστική βοήθεια κλπ. Οι υστερικές κραυγές του Κιέβου ότι ήταν δήθεν επέμβαση, ήταν ένα, για την απομυθοποίηση, θέαμα. Μέχρι και ο Ερυθρός Σταυρός επιβεβαίωσε ότι ήταν απλώς ανθρωπιστική βοήθεια. Στο τέλος άρχισαν και τα δυτικά ΜΜΕ να μεταδίδουν τα εγκλήματα των «σύμμαχων» τους στην ανατολική Ουκρανία – όπως οι βομβαρδισμοί αμάχων. Στο πολιτικό επίπεδο φαίνεται να γίνονται συναντήσεις που να μπορούν να οδηγήσουν σε κάποιου είδους εκεχειρία-ανακωχή. Έτσι, ενώ η Μέρκελ πήγε στο Κίεβο και έριξε χαμηλές, αλλά σαφείς νότες για εκεχειρία και "αποκέντρωση", ο συγκυβερνήτης της, ηγέτης των σοσιαλδημοκρατών, έθεσε με σαφήνεια της θέμα της ομοσπονδοποίησης της Ουκρανίας με σαφή αναφορά σε

12 «Ουκρανοί αναρχικοί αυτοπροσδιοριζόμενοι ως “Μαχνοβίτες” επιτίθενται ενάντια στις δυνάμεις του ουκρανικού ακροδεξιού καθεστώτος. Η δράση τους εστιάζεται στην Νοτιοανατολική Ουκρανία, γύρω από την περιοχή του Γκουλιάι Πόλιε (νότια των εξεγερμένων περιοχών του Ντονμπάς). Η περιοχή από ότι φαίνεται δεν επιλέχθηκε τυχαία, καθώς εκεί ήταν το κέντρο της δράσης του στρατού του Νέστορα Μαχνό κατά την περίοδο της ρωσικής επανάστασης»…..http://solidarityantifascistukraine.wordpress.com/2014/08/23/%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF-%CE%BC%CE%B1%CF%87%CE%B7%CF%84%CE%AD%CF%82/

41

περιοχές με «πλειοψηφία εθνικά ρώσων». Και ανάλογες δηλώσεις έγιναν και από αξιωματουχους της Ε.Ε. και του ΟΑΣΕ.

Και σε αυτό το κλίμα, η εξέγερση στο Φέρκιουσον στις ΗΠΑ – μια περιοχή μαύρων με λευκή αστυνομία, ανέδειξε, χωρίς να προσπαθήσει κανείς πια, το πώς οι ΗΠΑ κουβαλούν στο εσωτερικό τους τις αντιφάσεις που εκφράζουν την εξωτερική τους πολιτική. Η Γάζα και το Φέρκιουσον ήταν η αποκάλυψη του πόσο γυμνός ειναι ο Ομπάμα, παρά το χρώμα του και τις όποιες καλές του προθέσεις – έστω σε μερικά θέματα. Οι ισλαμιστές στο Ιράκ ήρθαν από τη Συρία και εξοπλίστηκαν από τους σύμμαχους των ΗΠΑ στα εμιράτα. Και για δυο ολόκληρα χρόνια οι δήθεν «φιλελεύθεροι» στη Δύση καμώνονταν ότι δεν καταλάβαιναν ούτε τι υποστήριζαν ούτε ποιοι τους χρηματοδοτούσαν. Και στη Λιβύη οι «καλοί αγωνιστές στην ελευθερίας» της Μισράτα του 2011, οι ρατσιστές, δηλαδή, οι οποίοι έκαναν εκκαθαρίσεις μαύρων από την περιοχή τους, συγκαλύπτονταν τότε από τα δυτικά ΜΜΕ. Τώρα είναι οι κακοί ισλαμιστές που πολεμά η Δύση. Όταν οι αντιφάσεις αυξάνονται σε τέτοιο βαθμό…

Λαϊκές Δημοκρατίες της Ανατολικής Ουκρανίας:

μεταξύ της πολιτοφυλακής και των ολιγαρχώνΤου Μπορίς Καγκαρλίτσκι

Ο πόλεμος μεταξύ της κυβέρνησης της Ουκρανίας και των δημοκρατιών

42

της Νοβοροσίγια [Νέας Ρωσίας] έχει αποκτήσει σταδιακά το χαρακτήρα ενός πολέμου στατικών θέσεων. Οι πόροι και των δύο πλευρών έχουν εξαντληθεί, και τα πολεμικά αποθεματικά βρίσκονται στο τέλος τους. Για τις λαϊκές δημοκρατίες, που αμύνονται απέναντι στις πολλαπλάσιες στρατιωτικές δυνάμεις του καθεστώτος του Κιέβου, η γνωστή αρχή που λέει ότι «μια κυβέρνηση πρέπει να κερδίσει, αλλά για μια εξέγερση είναι αρκετό το να μην ηττηθεί», ισχύει πλήρως.

Η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στην Ουκρανία, η αυξανόμενη αποθάρρυνση των υποστηρικτών του καθεστώτος του Κιέβου και η σταδιακή ανάπτυξη ενός αντάρτικου κινήματος στις υπό κυβερνητικό έλεγχο περιοχές, και τα δύο μαζί προαναγγέλλουν μια νέα φάση σε έναν εμφύλιο πόλεμο που θα επεκταθεί σαφώς πολύ πέρα από τα όρια της νοτιοανατολικής περιοχής.Τα μέσα του Αυγούστου σηματοδοτήθηκαν από την αποτυχία της τελευταίας επίθεσης από το στρατό της κυβέρνησης (κατά πάσα πιθανότητα, η τελευταία επίθεση στην καλοκαιρινή εκστρατεία του Κιέβου). Είναι σημαντικό ότι κατά τη διάρκεια της προηγούμενης επίθεσης τα κυριότερα δυτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, ενώ επιμελώς αρνούνταν στους αναγνώστες τους οποιαδήποτε πραγματική πληροφορία σχετικά με τον πόλεμο, ξαφνικά άρχισαν έναν καταιγισμό από εκθέσεις για τις επιτυχίες του στρατού της κυβέρνησης. Ακριβώς όπως συνέβη και την προηγούμενη φορά, οι αισιόδοξες προβλέψεις έχουν ακολουθηθεί από σιωπή. Η αποτυχία της δεύτερης επίθεσης ακολουθήθηκε ακριβώς από το ίδιο σενάριο όπως αυτό της πρώτης: οι δυνάμεις που επιτίθενται αποκόπηκαν από τις βάσεις τους, και τελείωσαν με περικύκλωση. Οι εικονικές νίκες μετατράπηκαν σε μια πραγματική καταστροφή. Ένας πόλεμος δεν μπορεί να κερδίζει στη σφαίρα της πληροφόρησης, όταν χάνει στην πραγματικότητα.

Φαίνεται ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι να μιλάμε για θετικές προοπτικές για τις λαϊκές δημοκρατίες της Νέας Ρωσίας. Ωστόσο, όμως σε αντίθεση με τις στρατιωτικές νίκες εξελίσσεται μια πολιτική και διοικητική κρίση,

43

που δημιουργεί νέους κινδύνους που, αν δεν είναι μεγαλύτεροι από εκείνους που συνδέονται με τις επιθέσεις των κυβερνητικών δυνάμεων, δεν είναι λιγότερο σοβαροί.

Κατά τη διάρκεια μερικών βδομάδων το σύνολο της ηγεσίας των δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Lugansk ουσιαστικά αντικαταστάθηκε. Η πιο σοβαρή και απροσδόκητη εξέλιξη υπήρξε η αποπομπή του στρατιωτικού αρχηγού της πολιτοφυλακής, Ιγκόρ Στρελκόφ. Σύμφωνα με τις καλύτερες σοβιετικές παραδόσεις, η ανακοίνωση ήταν διατυπωμένη με όρους της «μεταφορά του σε άλλο έργο».Η απόφαση ελήφθη, ενώ ο Στρελκόφ ήταν στη Μόσχα, μακριά από το στρατό του. Η καθαίρεση του Στρελκόφ από τη θέση του είναι μια προφανής πράξη εκδίκησης από την πλευρά των φιλικών προς το Κρεμλίνο δυνάμεων, στις οποίες ο ηγέτης της πολιτοφυλακής είχε προκαλέσει μια σοβαρή πολιτική ήττα του στις αρχές Ιουλίου. Οι μονάδες της πολιτοφυλακής, αφού διεξήγαγαν την ηρωική άμυνα δύο μηνών στο Σλαβιάνσκ, έσπασαν τη περικύκλωση των ουκρανικών δυνάμεων και άνοιξαν το δρόμο τους προς Ντονέτσκ, όπου πολιτικά πρόσωπα που συνδέονται με το Κρεμλίνο ήδη σχεδίαζαν να παραδώσουν την πόλη στην κυβέρνηση του Κιέβου. Η άφιξη των πολιτοφυλακών συνοδευόταν από μια ριζική εκκαθάριση στις δομές της εξουσίας. Κανείς δεν καταπίεσε τους συνωμότες, αλλά όλοι αναγκάστηκαν ο ένας μετά το άλλο να υπογράψουν τις επιστολές παραίτησης. Στη συνέχεια εγκατέλειψαν την πόλη χωρίς υπερβολική φασαρία, μερικοί από αυτούς για τη Μόσχα και άλλοι για το Κίεβο. Αυτό συνέβη μέσα σε ένα πλαίσιο αυξανόμενης πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης στο κίνημα. Τον Αύγουστο, μια κοινή επιστολή είχε δημοσιευθεί από στελέχη μαχητών της πολιτοφυλακής που ζητούσαν το σύνθημα της «κοινωνικής δημοκρατίας» που είχε διακηρυχθεί στο Ντονέτσκ και στο Λουγκάνσκ να τεθεί σε ισχύ, ότι η ιδιοκτησία των ολιγαρχών πρέπει να εθνικοποιηθεί και ότι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να θεσπιστούν προς το συμφέρον των εργαζομένων. Τη θέση του προέδρου του Ανωτάτου Σοβιέτ κατέλαβε ο Μπορίς Λιτβίνοφ, ένας κομμουνιστής που είχε αποχωρήσει από την επίσημη ηγεσία του

44

κόμματος. Ένας νόμος που εκδόθηκε αντέστρεψε τη πορεία της εμπορευματοποίησης της υγειονομικής περίθαλψης, που είχε ξεκινήσει από τους προηγούμενες ηγέτες, και έγιναν επανειλημμένες προσπάθειες, αν και κάπως δειλά, για εθνικοποιήσεις.

Από την πλευρά τους, οι πολιτικοί ειδήμονες της αυλής του Κρεμλίνου εξαπέλυσαν μια εκστρατεία εναντίον του Στρελκόφ στα ρωσικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η πικρία των γραφειοκρατών της Μόσχας και των προπαγανδιστών βοηθών τους είναι κατανοητή: ενώ αυτοί κάθονταν στα φιλόξενα γραφεία τους σχεδιάζοντας και υφαίνοντας ίντριγκες, οι άνθρωποι που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή των γεγονότων είχαν γράψει ιστορία, χωρίς να ζητούν τη συμβουλή τους.Παραδόξως, ήταν Στρελκόφ που έκανε τα περισσότερα για να βοηθήσει τη ριζοσπαστικοποίηση της διαδικασίας, παρά τη συμπάθειά του για την προ-επαναστατική μοναρχία και τη νοσταλγία του για τη ρωσική αυτοκρατορία. Ο ηγέτης της πολιτοφυλακής, όχι μόνο φημίζεται για την ειλικρίνεια και τη διαφάνεια του (αρκεί να θυμηθούμε τις λεπτομερείς αναφορές του για τις δυσκολίες και τις αποτυχίες του, αναφορές που έρχονται σε έντονη αντίθεση με την προπαγάνδα της Μόσχας και του Κιέβου). Το πολιτικό του ένστικτο τον οδήγησε, σε μεγάλο βαθμό, παρά τους δικούς του ιδεολογικούς προσανατολισμούς, στην υποστήριξη των κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών. Ο ίδιος και οι συνεργάτες του τόνισαν επανειλημμένα ότι δεν θα επιτρέψει η Νέα Ρωσία να μετατραπεί σε μια δεύτερη έκδοση της προ-Μαϊντάν Ουκρανίας, απ ‘ευθείας σε αντίθεση με τη στρατηγική του Κρεμλίνου, το οποίο είχε ακριβώς αυτό το στόχο.

Σε αντίθεση με άλλους ηγέτες του Ντονέτσκ και του Λουγκανσκ, οι οποίοι ταξίδευαν συνεχώς στη Μόσχα για να ζητήσουν βοήθεια (ως επί το πλείστον μάταια), ο αρχηγός των πολιτοφυλακών βρίσκονταν με τα στρατεύματά του στη γραμμή της μάχης. Εκεί, όπως η πράξη έδειξε, ήταν ασφαλέστερο για αυτόν πολιτικά από ό, τι στους διαδρόμους της εξουσίας της Μόσχας.Πώς ο Στρελκόφ προσκλήθηκε στη Μόσχα, και τι συνέβη σε αυτόν εκεί,

45

προκειμένου να αποσπάσουν από αυτόν την «εθελοντική» παραίτηση (αν υπέγραψε στην πραγματικότητα μια τέτοια δήλωση), μπορούμε μόνο να μαντέψουμε. Μπορεί να απειλήθηκε με μια πλήρη διακοπή των ρωσικών προμηθειών στις απελευθερωμένες περιοχές της Νέας Ρωσίας. Σε ένα μεγάλο βαθμό, αυτή η εξάρτηση των λαϊκών δημοκρατιών από εξωτερικές προμήθειες είναι αποτέλεσμα της απαράδεκτης διαχείρισης από τους ανθρώπους τους οποίους ο Στρελκόφ απομάκρυνε από τις θέσεις τους τον Ιούλιο και στις αρχές Αυγούστου – δεν ήταν σε θέση ή αρνήθηκαν, να οργανώσουν την οικονομία στα μετόπισθεν, και να εξασφαλίσουν την ομαλή κατανομή των πόρων. Μέχρι τον Αύγουστο είχε προκύψει μια κατάσταση κατά την οποία οι δημοκρατίες απειλήθηκαν με καταστροφή, εκτός αν οι αποστολές τροφίμων και πυρομαχικών έρχονταν από τη Ρωσία. Περισσότερο από πιθανό, θα ήταν αυτός ο μοχλός που χρησιμοποιήθηκε από τους ιντριγκαδόρους του Κρεμλίνου για να απαλλαγούν από τον Στρελκόφ.

Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, οι συντηρητικές δυνάμεις πήραν την εκδίκησή τους, και ο στρατιωτικός ηγέτης του Ντονέτσκ καθαιρέθηκε. Άτομα ύποπτα για διασυνδέσεις με τους ολιγάρχες έχουν διοριστεί σε μια σειρά από θέσεις-κλειδιά. Στη Μόσχα κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών ο Ουκρανός πολιτικός Oleg Tsarev, που δεν εκπροσωπεί κανέναν και που αποβλήθηκε από το Ντονέτσκ από τους μαχητές της πολιτοφυλακής, ξεδίπλωσε μια «νέα σημαία της Νέας Ρωσίας». Για κάποιο λόγο αυτή ήταν μια αναποδογυρισμένη εκδοχή του παλιού αυτοκρατορικού θυρεού, και προφανώς την ήθελε σαν ένα αντίβαρο για τη σημαία, σκούρο κόκκινη με ένα σταυρό του Αγίου Ανδρέα, κάτω από την οποία αγωνίζεται η πολιτοφυλακή.Ο ρωσικός τύπος έχει κάνει ήδη αναφορά ανοιχτά σε μια συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των γραφειοκρατών της Μόσχας και του ουκρανού ολιγάρχη Rinat Akhmetov. Σύμφωνα με τις καλύτερες παραδόσεις του παλαιού καθεστώτος, η γραφειοκρατία του Κρεμλίνου αποφάσισε να θυσιάσει στα απελευθερωμένα εδάφη στον νέο υποτελή της, σε αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες του ως μεσολαβητής στις σχέσεις της με το Κίεβο και προοπτικά, με τη Δύση. Ταυτόχρονα, αναβίωσαν οι επαφές μεταξύ της Ρωσίας και των ουκρανών διπλωματών, και ζωηρές

46

συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη για την τελική μοίρα της νοτιο-ανατολικής περιοχής. Μετά την αποτυχία της τελευταίας επίθεσης , και αντιμετωπίζοντας αυξανόμενες εσωτερικές δυσκολίες, το Κίεβο θα μπορούσε κάλλιστα να είναι έτοιμο να έρθει σε μια συμφωνία.Το μόνο πράγμα που οι συγγραφείς αυτού του σεναρίου, δεν έχουν λάβει υπόψη είναι η γνώμη των ανθρώπων της Νέας Ρωσίας και της Ουκρανίας, μαζί με τις διαθέσεις των κατοίκων Ντονέτσκ και τη συνολική λογική μιας επαναστατικής διαδικασίας στην οποία η ρωσική κοινωνία σταδιακά εισέρχεται. Οι μαχητές της πολιτοφυλακής και οι ακτιβιστές οι οποίοι, κάτω από τις βόμβες, δημιουργούν ένα νέο κράτος δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να είναι υπάκουοι πράκτορες ενός εξωτερικού κέντρου λήψης αποφάσεων. Δεν έχει σημασία από που, από τη Μόσχα ή από το Κίεβο, οι ξένες προς το συμφέρον τους αποφάσεις έχουν ληφθεί. Στην Νέα Ρωσία, οι ιδεαλιστικές συμπάθειες με μια αφηρημένη Ρωσία που χαρακτήριζαν τους πρώτους μήνες της εξέγερσης τώρα έχουν αντικατασταθεί από ένα αυξανόμενο μίσος για τους γραφειοκράτες του Κρεμλίνου που οι υποστηρικτές των δημοκρατιών κατηγορούν για δολιοφθορά και προδοσία. Οι ίδιες διαθέσεις αυξάνονται, με τον τρόπο μιας χιονοστιβάδας, μέσα στην ίδια τη Ρωσία. Όσο για τον Ιγκόρ Στρελκόφ, μια νέα ομάδα από διοικητές μάχης παίρνει τη θέση του που με πολλούς τρόπους τον αποδέχονται σαν παράδειγμα, αλλά διαφέρουν από αυτόν με πολύ πιο ριζοσπαστικές και αριστερές απόψεις.

Ο μηχανισμός μέσα από τις ίντριγκες , τους εκβιασμούς και τις πράξεις χειραγώγησης, είναι δυνατό να έχει τακτικές επιτυχίες και να εξαφανίσει το ένα ή το άλλο πρόσωπο από την ηγεσία. Αλλά αυτό δεν θα είναι δυνατό να σταματήσει την ανάπτυξη της επαναστατικής κρίσης η οποία πλέον συγκεντρώνει δυνάμεις.

Μετάφραση: Νίκος Μενεγάκηςρωσικό κείμενο: http://rabkor.ru/opinion/2014/08/16/peoples-republicαγγλική μετάφραση: http://links.org.au/node/4008http://solidarityantifascistukraine.wordpress.com/2014/08/22/%CE%BB%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%BF%CF%85/

47

Ο γεωγραφικός χάρτης των συγκρούσεων και του ανταρτοπόλεμου από τα μέσα Αυγούστου όταν ξεκίνησε η

αντεπίθεση των πολιτοφυλακών

για μεγέθυνση και αναλυτική αναφορά στις μάχες την υπό αναφορά περίοδο βλ.:

http://solidarityantifascistukraine.wordpress.com/2014/08/27/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%86%CE%AF%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%8E%CE%BD/

ΚΙΝΗΜΑΤΑ: Υπερασπίζοντας τα «κοινά»

48

«Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη»: η κινητοποίηση ενάντια στις εκποιήσεις…

«Μας έκαναν άνεργους, θα μας αφήσουν άστεγους» ήταν τα συνθήματα που ηχούσαν έξω από το προεδρικό το απόγευμα της 27ης Αυγούστου, όπου συγκεντρώθηκαν διαδηλωτές για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο των εκποιήσεων και την προστασία της πρώτης κατοικίας και μικρής επαγγελματικής στέγης. Το ψήφισμά τους κάλεσε τα κόμματα να καταψηφίσουν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και την κυβέρνηση να αλλάξει στάση και να διαφοροποιήσει το νομοσχέδιο και προσθέτει «Η κρίση είναι αποτέλεσμα της απληστίας με την οποία τα τραπεζικά ‘σαΐνια’ διαχειρίστηκαν τις καταθέσεις του κόσμου σε ένα παιγνίδι διεθνούς κερδοσκοπίας, ανεξέλεγκτων δανείων που έδιναν στους ημέτερους χωρίς έλεγχο και χωρίς διασφαλίσεις, αμύθητων μπόνους και απίστευτης κακοδιαχείρισης... Αυτή η πολιτική είναι κοινωνικά εγκληματική και οικονομικά αδιέξοδη και καταστροφική και δεν μπορεί να συνεισφέρει στην κοινωνική συνοχή και στη πολυδιαφημιζόμενη επανεκκίνηση της οικονομίας».

Την επομένη, σε ανακοίνωσή του, το Κίνημα κατά των Εκποιήσεων, ένας από τους εταίρους που απαρτίζουν την πλατφόρμα «Η Κοινωνία αντιδρά

49

και διεκδικεί» καταφέρεται και κατά της κυβέρνησης που «από τη μια επιστράτευσε όλους τους`ειδικούς`, που παρελαύνοντας στα ΜΜΕ προσπάθησαν να τρομοκρατήσουν τον κόσμο για τις αντιδράσεις της Τρόικας αλλά και τις επιπτώσεις στην οικονομία από τυχόν απόρριψη του Νομοσχεδίου και από την άλλη, πράγμα εντελώς αντιφατικό, έδιναν διάπλατα υποσχέσεις, όπου θεωρούσαν ότι τους βόλευε περισσότερο, ότι δεν μπαίνει θέμα κατασχέσεων πρώτης κατοικίας και επαγγελματικής στέγης», συμπληρώνοντας: «Η δημιουργία της Πλατφόρμας “Η Κοινωνία Αντιδρά και Διεκδικεί”, της πιο μαζικής, με διαφορά, οργάνωσης που έχει δημιουργηθεί σαν αποτέλεσμα της κρίσης, αγνοήθηκε από την Κυβέρνηση σε όλη την προηγούμενη περίοδο, σε όλο το διάστημα πριν το συλλαλητήριο, περίοδο κατά την οποία ο Πρόεδρος, παρόλα αυτά, είχε μια σειρά επαφών με συνδέσμους που ταυτίζονται και συμπλέουν με τις θέσεις του όπως ο Σύνδεσμος Δανειοληπτών (ο οποίος μένει εκτεθειμένος για τις θέσεις του), ο Σύνδεσμος προστασίας πρώτης κατοικίας (ο οποίος συντηρεί μια επικίνδυνη ανοχή) και ο Σύνδεσμος Εμπορικών Τραπεζών (ο οποίος ασφαλώς είναι ο πιο ένθερμος υποστηρικτής του νομοσχεδίου)». Στην ανακοίνωσή του το Κίνημα εστιαζει και στα ΜΜΕ: “χαρακτηριστικό της χθεσινής μέρας ήταν και η απαξιωτική στάση προς το συλλαλητήριο αυτών που καθορίζουν πολιτική στα ΜΜΕ που επέλεξαν να αγνοήσουν επιδεικτικά την κάλυψη του μαζικού συλλαλητηρίου και τις ομιλίες των συντεχνιών και φορέων, οι οποίοι παρουσίασαν τις τεκμηριωμένες θέσεις τους για απόρριψη του Νομοσχεδίου”.Το Κίνημα που θεωρεί ότι η διαμαρτυρία έξω από το προεδρικό στέφθηκε με επιτυχία, διατύπωσε και την αδήριτη ανάγκη για διεύρυνση του κοινωνικού μετώπου ενάντια στις εκποιήσεις της πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης, ώστε να διατηρηθεί η ενότητα και να προστατευθεί το κοινωνικό σύνολο.

50

Οι ακτές ως κοινά αγαθά - Η μάχη ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό για την προστασία των

ουτοπικών μας οραμάτωνΜαρία Χατζιημιχαήλ

Δρ.Θαλάσσιας και Αλιευτικής Πολιτικής(το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Οικοτριβές)

«Ο νεοφιλελευθερισμός έχει καθοριστεί από τη μάχη της ιδιωτικής περιουσίας, όχι μόνο ενάντια στην κρατική, αλλά -και αυτό ίσως είναι το πιο σημαντικό- κυρίως ενάντια στην «κοινή ιδιοκτησία» (common). [...] Συχνά οι επιλογές οι οποίες μας παρουσιάζονται είναι μεταξύ του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού, της κυριαρχίας μεταξύ ιδιωτικής και κρατικής ιδιοκτησίας, με την θεραπεία κατά τα δεινά του κρατικού ελέγχου να φαίνεται να είναι η ιδιωτικοποίηση, και κατά του κεφαλαίου, η κρατικοποίηση, δηλαδή ο κρατικός έλεγχος. Χρειάζεται να εξερευνήσουμε και μια άλλη πιθανότητα: ούτε την ιδιωτική ιδιοκτησία του καπιταλισμού,

51

ούτε την δημόσια ιδιοκτησία του σοσιαλισμού, αλλά το κοινό στον κομμουνισμό*» * Ο Hardt γράφει την λέξη κομμουνισμός με μικρό ‘κ’ για να διαφοροποιήσει την έννοια της από αυτή του Κομμουνισμού ως πολιτικό σύστημα. Michael Hardt, Reclaiming the common in communism. [1]

Ενέργειες όπως αυτή του πρώην Υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, στην Ελλάδα και του Υπουργού Εσωτερικών, Σωκράτη Χάσικου, στην Κύπρο, οι οποίοι κατέθεσαν νομοσχέδια με τα οποία απειλείται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στις ακτές, είναι μια πικρή υπενθύμιση ότι τυπικά οι ακτές δεν είναι ο ‘κοινός’ μας χώρος. Είναι απλώς ένας χώρος στην ιδιοκτησία του κράτους, ο οποίος παραχωρείται στους πολίτες, στους commoners, από το κράτος, μέχρις ότου εμφανιστεί η ευκαιρία για να μπουν στην αγορά. Το νομοσχέδιο στην Ελλάδα, εκτός από το ότι θέλει να βάλει περιορισμούς στο μακρόχρονο δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης στις ακτές, προτείνει επίσης στην παραχώρηση των ακτών σε ιδιωτικά συμφέροντα, αλλά και αμνηστία σε υφιστάμενες κατασκευές που δημιουργήθηκαν κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας. Παρομοίως, με το νομοσχέδιο στην Κύπρο, η θάλασσα, οι ακτές και οι παραλίες μετατρέπονται σε «ακίνητη ιδιοκτησία», μέσω «διαταγμάτων ανάπτυξης», χωρίς «πολεοδομικές αιτήσεις» και με «υπουργικές αποφάσεις». [2] Πέραν της ουσίας του νομοσχεδίου, τίθεται και ένα άλλο θέμα αφού η δημοκρατία, όπως τουλάχιστον μας την πωλούσαν μέχρι τώρα καταργείται. Από τη μια καταργείται το δικαίωμα του κοινού για άμεση διαβούλευση. Από την άλλη, με την απόδοση και θεσμοθέτιση υπερεξουσιών σ’ένα υπουργό, καταστρατηγείται και ο ρόλος της βουλής ως η αντιπροσώπευση της κοινωνίας, με έμμεση νομιμοποίηση πράξεων διαφθοράς με επιπρόσθετους κινδύνους όπως συγκρούσεις συμφερόντων, εξυπηρετήσεις ημετέρων, προσωπικά κέρδη κλπ, κάτι το οποίο είναι ήδη έντονο φαινόμενο στην Κυπριακή κοινωνία.

Οι ακτές, συχνά, θεωρούνται ως μέρος των ‘κοινών’ (commons), ενός χώρου όπου η πρόσβαση είναι δωρεάν και η ευχαρίστηση του απλώς να είσαι ‘εκεί’ είναι η ίδια για όλους, ασχέτως κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης. Οι Ακτές, αποτελούν για πολλούς (έστω και υποσυνείδητα)

52

ένα ουτοπικό όραμα για το πώς θα μπορούσε να ήταν η κοινωνία στον γκρίζο εκείνο χώρο μεταξύ ιδιωτικού και κρατικού. Για να αντιληφθούμε την ιδεολογική σημασία των νομοσχεδίων αυτών, είναι σημαντικό πρώτα να αντιληφθούμε την σημασία των κοινών αγαθών ως απομεινάρια της εποχής όπου οι τοπικές κοινότητες ήταν υπεύθυνες για την διαχείριση των δικών τους χώρων και αγαθών, μακριά από την κυρίαρχη ιδεολογία για την σημασία της ιδιωτικής περιουσίας. ‘Κοινά’ ονομάζουμε τα αγαθά τα οποία κληρονομήθηκαν από τις προηγούμενες γενιές, δημιουργήθηκαν συλλογικά ή που αποτελούν φυσική κληρονομιά.

Η εφεύρεση του όρου «η τραγωδία των κοινών» (tragedy of the commons) από τον Garrett Hardin στο ομώνυμο κείμενό του στο περιοδικό Science το 1968, υπήρξε ορόσημο στην ιστορία της διαχείρισης των κοινών αγαθών, με τους υποστηρικτές του νεοφιλελευθερισμού να χρησιμοποιούν τον όρο και τη θεωρία του Hardin για να δικαιολογήσουν τις προσπάθειές τους για ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση αγαθών που για χρόνια βρίσκονταν στα χέρια των τοπικών κοινοτήτων. Ένα παράδειγμα είναι το νερό και η οικειοποίηση του από πολυεθνικές εταιρείες. Σε χώρες όπως η Ινδία, Γουτεμάλα και Κολομβία, η Κόκα Κόλα έχει αγοράσει τα δικαιώματα σε υδροφορείς, οικειοποιώντας τους από τις τοπικές κοινότητες. Το αποτέλεσμα δεν είναι μόνο η στέρηση του δικαιώματος στο νερό για τις κοινότητες αυτές, αλλά και η μόλυνση άλλων κοντινών υδροφορέων. [3] Με αυτό τον τρόπο αν θέλετε, είχαμε ένα δεύτερο κύμα οικειοποίησης των κοινών, μετά από την ‘περίφραξη’, όπως ονομάστηκε η μετατροπή των κοινών (συνήθως της κοινοτικής γης) σε ιδιωτική περιουσία π.χ. στην Αγγλία τον 18ο αιώνα.

Στο κείμενό του, ο Hardin προσπαθούσε να αναδείξει το πρόβλημα της ατομικής συμπεριφοράς απέναντι σε συλλογικά αγαθά: υποστήριζε δηλαδή, ότι όταν κάποια αγαθά δεν ανήκουν σε συγκεκριμένα άτομα αλλά σε όλους, η εκμετάλλευσή τους αποφέρει ατομικά πλεονεκτήματα και κοινά μειονεκτήματα, με αποτέλεσμα μεμονωμένα άτομα να το εκμεταλλεύονται. Όταν το 2009 η οικονομολόγος Elinor Ostrom βραβεύθηκε με το Νόμπελ Οικονομίας για τη θεωρία της για τη διαχείριση των κοινών πόρων, ήρθαν στην επιφάνεια εναλλακτικές

53

θεωρίες βασισμένες σε επιτυχημένα και αποτυχημένα παραδείγματα αυτοδιαχειριζόμενων κοινοτήτων, αφοπλίζοντας έτσι κυρίαρχα πολιτικο-οικονομικά μοντέλα, όπως η ‘τραγωδία των κοινών’ του Hardin. Ο Ντέιβιντ Χάρβει ταυτόχρονα, στο βιβλίο του Rebel cities: from the right to the city to the urban revolution το 2012 υποστηρίζει ότι το πρόβλημα στην θεωρία του Hardin δεν είναι τα κοινά καθαυτά, αλλά η αποτυχία της ατομικής ιδιοκτησίας να ικανοποιήσει τα κοινά συμφέροντα. Ο Χάρβει δηλαδή, τοποθέτησε το πρόβλημα σ’ ένα πλαίσιο όπου το θέμα είναι η ατομική ιδιοκτησία των αγαθών και κατά συνέπεια η προσπάθεια για μεγιστοποίηση του ατομικού κέρδους.

Φυσικά όμως και τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Σε μια εποχή όπου η επικρατέστερες ιδέες είναι βασισμένες σ’ ένα καπιταλιστικό μοντέλο, με ταξικό και πατριαρχικό υπόβαθρο, και όπου οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα στην οικονομική ανάπτυξη αντί στις κοινωνικο-οικολογικές ισορροπίες, όσοι έχουν πρόσβαση στα κοινά (commoners) παγιδεύονται στο «μαγκανοπήγαδο της παραγωγής» (treadmill of production) έχοντας το δίλημμα: εργασία έναντι της περιβαλλοντικής προστασίας. [4] Οι αιγιαλοί όμως φαίνεται να ξυπνούν τις συνειδήσεις μας και, παρ’ όλη τη δύναμη των κυρίαρχων ιδεών της εποχής, οι πολίτες δεν αποδέχονται την οικειοποίηση της παραθαλάσσιας ουτοπίας από κανένα. Στην Ελλάδα, δεν μιλούμε μόνο για το πρόσφατο νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς. Το 2007, οι πολίτες και ο δήμος του αθηναϊκού προαστίου του Ελληνικού κινητοποιήθηκαν ενάντια στους νονούς της νύχτας, οι οποίοι οικειοποιήθηκαν αυθαίρετα δημόσια παραλία για τις ιδιωτικές τους επιχειρήσεις, εμποδίζοντας την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτή. [5] Σε μια άλλη υπόθεση, τον Μάιο του 2012, ήταν η δημοτική αρχή του Πειραιά, η οποία μίσθωσε δύο από τις δημοτικές παραλίες σε ιδιωτικές εταιρείες στην τιμή των €134.000. Για άλλη μια φορά, ένα ισχυρό τοπικό κίνημα δημιουργήθηκε για να αντισταθεί. [6]

Στην Κύπρο, δημοτικές αρχές αλλά και ιδιώτες επεμβαίνουν αυθαίρετα σε ακτές και παραλίες για (κυρίως) την δημιουργία, ή επέκταση παραλίας όπου η παραλία υπάρχει ήδη. Στην περιοχή Κάππαρη στο Παραλίμνι, ένα

54

από τα τελευταία αδιατάρακτα κομμάτια της ακτογραμμής στην περιοχή, γίναν επεμβάσεις με μπουλντόζα, σπάζοντας βράχους. Στην Αγία Τριάδα στο Παραλίμνι, ο δήμος έκοψε τις καλαμιές, οι οποίες αποτελούσαν την φυσική φυτοπροστασία της παραλίας για επιμύκηνσή της. Κατά τον δήμαρχο Παραλιμνίου, όμως, αυτές οι πράξεις δεν ήταν αυθαίρετες, ούτε παράνομες. Ήταν απλώς εξωραισμός του χώρου. Ο δήμος Σωτήρας από την άλλη, λεηλάτησε με μπουλντόζες την προστατευόμενη ως Natura 2000 περιοχή «Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι», την “στολίσε” με τσιμέντο και την παρουσίασε ως την έναρξη μιας νέας εποχής ανάπτυξης για τον δήμο. Και αφού οι αρμόδιες αρχές θεωρούν ότι τέτοιες κινήσεις από παραθαλάσσιους δήμους είναι αποδεκτές, οι πολίτες ξυπνούν σιγά σιγά και δείχνουν την εναντίωση τους στον σφετερισμό του δικαιώματός τους σε φυσικές ακτές και παραλίες με παραδείγματα από την νότια, αλλά και βόρεια ακτογραμμή. Από δημιουργικές επεμβάσεις όπως το να ‘δημιουργήσουν παραλία’ στην είσοδο του δήμου Παραλιμνίου, σε νομικές καταγγελίες στην Κερύνεια, πολίτες βρίσκουν τρόπους να επαναδιεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και στην Κύπρο. Σε αντίθεση με την τσιμεντοκρατεία που εισέβαλε στις ακτές άλλων (Ευρωπαϊκών τουλάχιστον) τουριστικών προορισμών, η Ελλάδα έχει μέχρι τώρα προστατεύσει τις φυσικές της ακτές, επιτρέποντας έτσι, στους ανθρώπους που έχουν πληγεί τόσο άσχημα από τα μέτρα λιτότητας, να βρίσκουν μια ουτοπία σε χώρους με εξαιρετική φυσική ομορφιά. Όπως και στην περίπτωση των Σκουριών στη Χαλκιδική, οι άνθρωποι της Ελλάδας δεν νοιάζονται για την τιμή του χρυσού και διεκδικούν το δικαίωμα τους στα βουνά. Με τον ίδιο τρόπο, οι άνθρωποι της Ελλάδας δεν νοιάζονται για τις οικονομικές δυνατότητες της χρυσής άμμου και πολεμούν για να κρατήσουν το δικαίωμα τους στις ακτές.

Η Κύπρος, έχοντας περάσει μια μακρόχρονη περίοδο ανεξέλεκτης παράκτιας ανάπτυξης χωρίς σχεδιασμούς και μελέτες, χρειάζεται τώρα περισσότερο από ποτέ να προστατεύσει τις λιγοστές κοινωνικο-οικολογικές σφαίρες που τις έχουν απομείνει. Οι άνθρωποι τις Κύπρου χρειάζεται πιστέψουν στην δύναμη της αλληλεγγύης και να αντικρούσουν τις συνεχείς προσπάθειες για την οικειοποίηση των κοινών στο όνομα της

55

εξόδου «μιας κρίσης» απαιτώντας την προστασία των κοινωνικών και περιβαλλοντικών τους δικαιωμάτων. Η οικονομική κρίση έχει γίνει δικαιολογία για την προώθηση μιας οικονομικής ανάπτυξης με την οποία βίαια οικειοποιούνται τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά μας δικαιώματα, με σκοπό την περαιτέρω εδραίωση μιας νεοφιλελεύθερης ατζέντας. Η ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πλούτου έχει γίνει προτεραιότητα για πολλές κυβερνήσεις. Στην Ελλάδα, από τα μεταλλεία χρυσού στη Χαλκιδική μέχρι το νερό και την υγεία, οι ιδιωτικοποιήσεις προσπαθούν να αφαιρέσουν από τους πολίτες, όχι μόνο το δικαίωμα στη φύση, αλλά και από άλλα ζωτικής σημασίας δικαιώματα. Η προσοχή της κυβέρνησης και των ιδιωτικών συμφερόντων βρίσκονται απροκάλυπτα πλέον και στις οικονομικές δυνατότητες της ακτογραμμής και της χρυσής αμμουδιάς. Η Ελλάδα αποτελεί "παράδειγμα" από ότι φαίνεται για όσα βλέπουμε στην Κύπρο, από τις εκποιήσεις μέχρι την ιδιωτικοποίηση των κοινών φυσικών μας πόρων. Η διαφορά βρίσκεται στην αντίσταση, η οποία στην Ελλάδα είναι δυνατή. Καιρός να ξυπνήσουμε και εμείς. Γινόμαστε μάρτυρες στις προσπάθειες του σφετερισμού ενός από τους τελευταίους ‘κοινούς χώρους’ (commons) από διαφορετικά επίπεδα εξουσίας: από το κράτος, μερικές φορές από τις δημοτικές αρχές, αλλά και το ιδιωτικό κεφάλαιο. Μπορεί να είναι υποσυνείδητα που οι δούλοι του κεφαλαίου προσπαθούν να μεταμορφώσουν και να καλύψουν με τσιμέντο τις τελευταίες μας ουτοπίες. Αλλά οι ουτοπίες είναι αυτές που συγκροτούν τη ζωή των ανθρώπων, όπως το νερό και ο αέρας. Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο (Eduardo Galeano) μας έχει διδάξει (και αυτό είναι που πρέπει να θυμόμαστε, καθώς πολεμούμε για το δικαίωμα μας στις ακτές) ότι ο σκοπός της Ουτοπίας “es para caminar”, είναι για να περπατούμε. [7] Η μάχη για τις ακτές ως κοινό αγαθό θα συνεχίζεται, καθώς παρακολουθούμε με οίκτο τους δούλους του κεφαλαίου, οι οποίοι στην μάχη τους για την προώθηση της νεοφιλελεύθερης ιδέας, έχουν εμπορευματοποιήσει και τσιμεντοποιήσει τις δικές τους ουτοπίες.

Σημειώσεις στον εκδότη[1] http://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/03/communism-capitalism-socialism-property

56

[2] http://reclaimthesea.org/hands-off-our-beaches-cyprus/[3] http://www.waronwant.org/news/campaigns-news/15153-coca-cola-drinking-the-world-dry/[4] http://roarmag.org/2014/06/labor-environmental-movements-coalition/[5] http://unfollow.com.gr/web-only/8667-courteu/[6] http://freevotsalakiafreatida.wordpress.com/[7] https://www.youtube.com/watch?v=m-pgHlB8QdQ

Οι ακτές, συχνά, θεωρούνται ως μέρος των ‘κοινών’ (commons), ενός χώρου όπου η πρόσβαση είναι δωρεάν και η ευχαρίστηση του απλώς να είσαι ‘εκεί’ είναι η ίδια για όλους, ασχέτως κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης. Οι Ακτές, αποτελούν για πολλούς (έστω και υποσυνείδητα) ένα ουτοπικό όραμα για το πώς θα μπορούσε να ήταν η κοινωνία στον γκρίζο εκείνο χώρο μεταξύ ιδιωτικού και κρατικού. Για να αντιληφθούμε την ιδεολογική σημασία των νομοσχεδίων αυτών, είναι σημαντικό πρώτα να αντιληφθούμε την σημασία των κοινών αγαθών ως απομεινάρια της εποχής όπου οι τοπικές κοινότητες ήταν υπεύθυνες για την διαχείριση των δικών τους χώρων και αγαθών, μακριά από την κυρίαρχη ιδεολογία για την σημασία της ιδιωτικής περιουσίας. ‘Κοινά’ ονομάζουμε τα αγαθά τα οποία κληρονομήθηκαν από τις προηγούμενες γενιές, δημιουργήθηκαν συλλογικά ή που αποτελούν φυσική κληρονομιά.

57

Κάτω τα χέρια σας από τις παραλίες μας, την ακτογραμμή και τη θάλασσα: Τα Κοινά Δεν

Είναι Προς Πώληση!

Κύπρος: Πως η θάλασσα, οι ακτές και οι παραλίες μετατρέπονται σε «ακίνητη ιδιοκτησία», μέσω «διαταγμάτων ανάπτυξης», χωρίς «πολεοδομικές αιτήσεις» και με «υπουργικές αποφάσεις»

Νομοσχέδιο που αποσκοπεί στην ένταξη της θάλασσας στον ορισμό του όρου «ακίνητη ιδιοκτησία» μεσκοπό τη διευκόλυνση αναπτυξιακών έργων, τόσο στην θάλασσα, αλλά και στον παράκτιο χώρο, έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων και αναμένεται να συζητηθεί προσεχώς στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, αμέσως μετά την έναρξη των εργασιών της Βουλής τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Το νομοσχέδιο εντάσσεται σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο νεοφιλελεύθερων πολιτικών, οι οποίες αποσκοπούν στην οικειοποίηση και ιδιωτικοποίηση των κοινών (appropriation and privatization of the commons). Για άλλη μια φορά, τα επιχειρηματικά κέρδη και τα ιδιωτικά συμφέροντα μπαίνουν απροκάλυπτα πάνω από τα δικαιώματα των ανθρώπων και την προστασία του περιβάλλοντος. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, με τίτλο ‘Νόμος που Τροποποιεί τους περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμους του 1972 μέχρι 2013’, ουσιαστικά αποσκοπεί στον κατακερματισμό του θαλάσσιου χώρου σε τεμάχια προς πώληση από το ίδιο το κράτος, με στόχο την προσέλκυση και εξυπηρέτηση ιδιωτικών επενδύσεων.  Μάθε περισσότερα για το νομοσχέδιοΚαταρχήν, η ερμηνεία του όρου «ακίνητη ιδιοκτησία» (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) διευρύνεται για να συμπεριλάβει τον θαλάσσιο χώρο, ο οποίος με έργα ή δραστηριότητες ή διευκολύνσεις συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με ακίνητη ιδιοκτησία, όπως αυτή ορίζεται στη νομοθεσία.

Παράλληλα, με βάση το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, ο όρος «ανάπτυξη» έρχεται να συμπεριλάβει μία σειρά από μεγάλες και υψηλού

58

(περιβαλλοντικού, οικονομικού και κοινωνικού) ρίσκου αναπτύξεις στο παράκτιο και θαλάσσιο περιβάλλον όπως: επίχωση της θάλασσας, κατασκευή λιμενικών έργων και μαρίνων, κατασκευή αποβάθρων ή κυματοθραυστών, κατασκευή αιολικών πάρκων και άλλων ενεργειακών υποδομών, εγκατάσταση υποθαλάσσιων αγωγών αφαλάτωσης ή φορτοεκφόρτωσης και μεταφοράς καυσίμων, εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας, καθώς επίσης και διευκολύνσεις για θαλάσσια αθλήματα και ψυχαγωγία.

Επιπλέον, ο βασικός νόμος τροποποιείται δίνοντας τη δυνατότητα στον εκάστοτε Υπουργό Εσωτερικών να παραχωρεί άδεια για οποιαδήποτε ανάπτυξη ή κατηγορία ανάπτυξης που ορίζεται στο νομοσχέδιο μέσω ενός διατάγματος, το οποίο θα δημοσιεύεται στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και θα ονομάζεται «Διάταγμα Αναπτύξεως». Και όλα αυτά χωρίς να απαιτείται καν η υποβολή αίτησης για έκδοση των απαραίτητων έως τώρα πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών από την Πολεοδομική Αρχή, δηλαδή το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως.

Με αυτό τον τρόπο, η συγκεκριμένη τροποποίηση δημιουργεί μια super-fast-track διαδικασία για αναπτύξεις στον παράκτιο και θαλάσσιο χώρο, η οποία θα ακυρώνει την ανάγκη για την εκπόνηση οποιασδήποτε μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τη διεξαγωγή οποιασδήποτε διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης, πριν από την αδειοδότηση κάποιου έργου.

59

Σε μια εποχή που πλέον βιώνουμε καθημερινά την παραβίαση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων και την καταπάτηση των κοινωνικών κεκτημένων μας, η Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών καλεί όλες και όλους να πάρουν θέση έναντι του καταστροφικού, άδικου και σκανδαλώδους τροποποιητικού νομοσχεδίου, υπογράφοντας το ψήφισμα διαμαρτυρίας και δηλώνοντας ξεκάθαρα την εναντίωση τους σε κάθε προσπάθεια οικειοποίησης, εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των κοινών φυσικών πόρων.

Πάρτε θέση – οι παραλίες, η ακτογραμμή και η θάλασσα δεν είναι προς πώληση, ανήκουν σε όλες/ους μας:

Υπόγραψε το Ψήφισμα Διαμαρτυρίας

Προς:

Υπουργό Εσωτερικών Πρόεδρο της Βουλής Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών Αναπληρώτρια Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής

Εσωτερικών Διευθύντρια του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος

60

Κάτω τα χέρια σας από τις παραλίες μας, την ακτογραμμή και τη θάλασσα:Τα Κοινά Δεν Είναι Προς Πώληση!!

Θεωρούμε ότι ο ‘Νόμος που Τροποποιεί τους περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμους του 1972 μέχρι 2013’ δημιουργεί μια super-fast-track διαδικασία για αναπτύξεις στον παράκτιο και θαλάσσιο χώρο. Δηλώνουμε ξεκάθαρα την εναντίωση μας σε κάθε προσπάθεια οικειοποίησης, εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των κοινών φυσικών πόρων και σας καλούμε να καταψηφίσετε αυτό το καταστροφικό, άδικο και αντιδημοκρατικό νομοσχέδιο.

[η υπογραφή σου είναι εδώ]

Υπόγραψε το Ψήφισμα Διαμαρτυρίας Ακολουθήστε την εκστρατεία μας Facebook

http://reclaimthesea.org/kypros-aktogrammi-psifisma/

Το αντί-οικολογικό κίνημα για την ανάπτυξη του Ακάμα:Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν

οι νεότεροι

Γράφει ένας κοινωνικό-πολιτικός οικολόγος

Όλοι οι μεγάλοι ‘ντιβέλοπερς’ στην Κύπρο έχουν καταληστεύσει κομμάτια από τη γη, τη θάλασσα και την ομορφιά της ευρύτερης περιοχής της χερσονήσου του Ακάμα, του οροπεδίου της Λαόνας και της ακτογραμμής μεταξύ της Πόλις Χρυσοχούς και της Λίμνης: από τον υπουργό εσωτερικών Ντίνο Μιχαηλίδη στην παραλία του Ασπρόκρεμμου και από τον εθνικό ευεργέτη Μιχάλη Λεπτό κοντά στις Σμιγιές του Ακάμα πιο

61

παλιά, μέχρι τον άλλο εθνικό ευεργέτη, τον Νίκο Σιακόλα, στην Λίμνη της Πόλις Χρυσοχούς πιο πρόσφατα. Οι μόνοι ίσως μεγαλοεπιχειρηματίες που δεν μπόρεσαν – ακόμα – να υλοποιήσουν τα «μεγαλεπήβολα» και καταστροφικά σχέδια τους είναι ο αρχιεπίσκοπος Ττόμυ-Βου, στην περιοχή μεταξύ της παραλίας της Τοξεύτρας και του δάσους της Πέγειας, και ο άλλος εθνικός ευεργέτης, ο Φώτος Φωτιάδης, τόσο στην περιοχή της Φοντάνα Αμορόζα, μεταξύ των Λουτρών της Αφροδίτης και του Ακρωτηρίου του Αρναούτη, όσο και στην περιοχή μεταξύ της Τοξεύτρας και του Άη-Γιώρκη της Πέγειας [1].

Ανέκαθεν, όλα ανεξαιρέτως τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα κρύβονταν πίσω από συγκεκριμένες «ομάδες πίεσης» (“λόμπι γκρουπς” για τους φαν των «γκρίκλις»). Οι ομάδες αυτές συναποτελούν μέχρι σήμερα ένα ισχυρό δίκτυο συμφερόντων, το οποίο δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από «οικονομιστικά» και «αναπτυξιακά» αντί-οικολογικά κινήματα που εμφανίζονται τις τελευταίες τρεις περίπου δεκαετίες απέναντι σε κάθε οικολογικό κίνημα αντίστασης, σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Στην περίπτωση του Ακάμα, το αντί-οικολογικό κίνημα διακρίνεται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

1. Η πρώτη αποτελείται από τους «αιρετούς αντιπροσώπους» και τους «ιδιοκτήτες γης» των τοπικών κοινοτήτων, κυρίως μέσω της επονομαζόμενης «Συντονιστικής Επιτροπής Κοινοτήτων και Ιδιοκτητών Γης Ακάμα» [2].

62

2. Η δεύτερη αποτελείται από τους «συντηρητικούς» και τους «εθνικόφρονες», με σημαντικότερα παραδείγματα τον αρχιεπίσκοπο Ττόμμυ-Βου [3], τον δικηγόρο και διευθυντή επιχειρήσεων Σάββα Χατζημηνά [4], την ιστορικό Φανούλα Αργυρού [5], τον δικηγόρο Πανίκο Μιχαηλίδη [6] και τον αρθρογράφο Ανδρέα Προδρόμου [7].

3. Η τρίτη αποτελείται από τους ίδιους τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τους «εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας». Ο Φωτιάδης [8] και ο Γιώργος Χρ. Μιχαηλίδης, «ειδικός σε διεθνή τουριστικά θέματα» και

63

«πρόεδρος του Συνδέσμου Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού της Κύπρου» [9], είναι ίσως οι δύο πιο βασικοί εκπρόσωποι αυτής της κατηγορίας. Οι οποίοι –καθόλου τυχαία, προφανώς – όχι μόνο προασπίζονται τους ίδιους επιχειρηματικούς ομίλους, αλλά κυρίως προωθούνται από τους ίδιους εκδοτικούς οίκους, όπως για παράδειγμα ο Φιλελεύθερος και ο Δίας, οι οποίοι τους έχουν μετατρέψει μάλιστα σε τακτικούς αρθρογράφους τους επί του συγκεκριμένου θέματος [10].

Για παράδειγμα, στις 11 Αυγουστου στο τευχος της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος» δημοσιεύεται ένα ολόκληρο ολοσέλιδο άρθρο του Γιώργου Χρ. Μιχαηλίδη, υπό τους εξής τίτλους και υποτίτλους [11]:• «Επείγει η βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος- Συντηρούμε ξεπερασμένο τουριστικό περιβάλλον, μπουρδουκλωμένο αλαλούμ, αντί να ελκύουμε πλούσιους τουρίστες- Χρειαζόμαστε έργα που να ξεχωρίζουν- Ελπιδοφόρα η κρατική πολιτική χαλαρώσεων: Να ξεφύγουμε από τα εφιαλτικά “κρεματόρια” της γραφειοκρατίας- Για την ταχεία ανάκαμψη της εθνικής μας οικονομίας απαιτείται η τάχιστη προώθηση τουρισμού ανώτατης ποιοτικής στάθμης• Το “Έργο Ποίημα” της εταιρείας Φοντάνα Αμορόζα- Για δεκαετίες άδικα και αδικαιολόγητα, καταχωνιάζεται στα σκονισμένα κρατικά συρτάρια- Εύκολη χρηματοδότηση και ταχεία υλοποίηση: “Είναι κρίμα να παραμένουμε φτωχοί συγγενείς του παγκόσμιου τουρισμού”- Παγκόσμια μοναδικότητα».

Τα μηνύματα είναι περισσότερο από ρητά και ξεκάθαρα: η ανάγκη της οικονομικής κρίσης και η αίσθηση της «κατεπείγουσας ανάπτυξης», η προσέλκυση «πλούσιων τουριστών», η προώθηση «ξεχωριστών έργων», η ανάληψη «πολιτικών χαλαρώσεων», τα «κρεματόρια της γραφειοκρατίας», η «προώθηση τουρισμού ανώτατης ποιοτικής στάθμης», το «έργο ποίημα», η «άδικη και αδικαιολόγητη» μεταχείριση του μεγάλου επιχειρηματία και εθνικού ευεργέτη. 

Η λαίλαπα του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού, του αχαλίνωτου καπιταλισμού και της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης ενάντια στον άνθρωπο,

64

την κοινωνία και το περιβάλλον στα χειρότερα της: με την απορρύθμιση των περιβαλλοντικών πολιτικών, τη διάρρηξη των κοινωνικών δικαιωμάτων και την κατάργηση των δημόσιων κεκτημένων, την ιδιωτικοποίηση των κοινών φυσικών πόρων και την αποδιάρθρωση των φυσικών οικοσυστημάτων και των τοπικών κοινοτήτων. Έτσι, χωρίς οποιεσδήποτε υπεκφυγές και στο βωμό της προσέλκυσης των ιδιωτικών επενδύσεων, της διευκόλυνσης των αναπτυξιακών έργων, της εξυπηρέτησης των επιχειρηματικών συμφερόντων και της «αξιοποίησης» (βλ. παραπλάνησης και εκμετάλλευσης) του εργατικού δυναμικού, ντόπιου και ξένου.

Και βέβαια δεν λείπουν και τα «επιστημονικά διδάγματα» της αντί-οικολογικής προπαγάνδας ούτε και από το χθεσινό ολοσέλιδο άρθρο του Γεώργιο Χρ. Μιχαηλίδη, το οποίο καταλήγει αναφέροντας: «εκείνους τους φίλους οικολόγους μας που είναι ενάντια στην κάθε ανάπτυξη, τους παραπέμπω σε πρόσφατη διάλεξη ενός μεγάλου περιβαλλοντιστή Γερμανού καθηγητή, ο οποίος αναφέρει: “Πρωτίστως, το φυσικό περιβάλλον θα πρέπει να εξυπηρετεί τον άνθρωπο”».

Ε λοιπόν, εγώ με τη σειρά μου, παραπέμπω το... τσιράκι – έτσι, χωρίς εισαγωγικά παρακαλώ – του Φωτιάδη [12] σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις ενός διανοητή και ακτιβιστή της αντί-καπιταλιστικής, αντί-εξουσιαστικής και από-αναπτυξιακής αριστεράς της Ελλάδας του 20ου αιώνα: “Δε γουστάρω αυτό το σύστημα, δε γουστάρω καπιταλισμό, δε γουστάρω νεοφιλελευθερισμό, δε γουστάρω συγκεντρωτισμό, δε γουστάρω αυτά τα πράγματα! Θέλω μικρές κοινότητες, αυτόνομες, σε ανθρώπινα μέτρα, να μπορέσουμε να ζήσουμε σαν άνθρωποι. Έχω μια άλλη λογική, μια άλλη αντίληψη για το πως οργανώνεται η κοινωνία» [13].

________________________[1] Ειδικά όσον αφορά την περιουσία του μεγαλοεπιχειρηματία Φώτου Φωτιάδη εντός του Εθνικού Πάρκου Ακάμα – Λαόνας, σημειώνουμε ότι το κτήμα του στον κόλπο της Φοντάνα Αμορόζα έχει έκταση 1.3 εκατομμυρίου τετραγωνικών μέτρων και περιλαμβάνει μία ακτογραμμή μήκους 3 χιλιομέτρων, ενώ η περιουσία του στην παραλία της Τοξεύτρας

65

περιλαμβάνει μία έκταση με συνολικό εμβαδό 265 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα.Photos Photiades Group of Companies, Real Estate: Ayios Nicolaos Plot and Toxeftra, http://photiadesgroup.com/realestate/#fontana

[2] Ο Φιλελεύθερος, Τρίτη, 10 Δεκεμβρίου 2013, «Η Συντονιστική Επιτροπή Ακάμα προτείνει σχέδιο αειφόρου ανάπτυξης», http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-topika/43/175368/i-syntonistiki-epitropi-akama-proteinei-schedio-aeiforou-anaptyxisΟ Φιλελεύθερος, Παρασκευή, 3 Ιανουαρίου 2014, «Συνάντηση Κουγιάλη με Συντονιστική Επιτροπή: Έτοιμο το Διαχειριστικό Σχέδιο του Ακάμα»,http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-perivallon/51/178547/etoimo-to-diacheiristiko-schedio-tou-akamaΟ Φιλελεύθερος, Τρίτη, 22 Απριλίου 2014, «Παγκοινοτική συνέλευση στο Νέο Χωριό: Αειφόρο οικολογική τουριστική ανάπτυξη στον Ακάμα ζητούν οι κοινότητες», http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-topika/43/195796/aeiforo-oikologiki-touristiki-anaptyxi-ston-akama-zitoun-oi-koinotitesΟ Φιλελεύθερος, Παρασκευή, 1 Αυγούστου 2014, «Όλα από το μηδέν: Κινδυνεύει να διαλυθεί το Διαχειριστικό Σχέδιο Ακάμα προειδοποιεί η Συντονιστική Επιτροπή», http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-topika/43/212315/kindyneyei-na-dialythei-to-diacheiristiko-schedio-akama-proeidopoiei-i-syntonistiki-epitropi

[3] Ήδη από το 1990, ο τότε μητροπολίτης Πάφου και νυν αρχιεπίσκοπος Κύπρου Ττόμυ-Βου δήλωνε χαρακτηριστικά: «ένα πάρκο προστασίας της άγριας φύσης θα ενθαρρύνει τα όργια και τη χρήση ναρκωτικών σε απομονωμένες περιοχές».The Guardian, May 20, 1990 – By L. Plommer, “Ensuring small remains beautiful” and “Beaches boom leads to clamour for move controls”

[4] Ο δικηγόρος και διευθυντής επιχειρήσεων, Σάββας Χατζημηνάς, έγραφε το 2001: «διαπιστώνω κάθε μέρα που περνά και πια πολύ ότι τα συμβαίνοντα επιβεβαιώνουν ότι [...] δεν επρόκειτο για μια θεωρητική αλλά πολύ πραγματική και πρακτική στρατηγική, με μακροπρόθεσμες

66

στρατηγικές και σχέδια των Άγγλων, τα οποία όλως ανεξηγήτως, άρχισαν μάλιστα να υλοποιούνται [...]. Έχουν επιβληθεί π.χ. οι λευκές ζώνες και οι τόσοι άλλοι περιορισμοί χρήσης γης, που έχουν κυριολεκτικά αχρηστεύσει τα επηρεαζόμενα ιδιωτικά κτήματα της περιοχής. Έχουν εκμηδενίσει την αξία τους και τούτο σκόπιμα πιστεύω, για να γίνει έτσι πιο εύκολη και λιγότερο δαπανηρή η απαλλοτρίωση τους, όπως προνοούν τα προγραμματισθέντα από το 1991 σχέδια των Άγγλων».Απλά υπενθυμίζω ότι οι Βρετανοί αποποιήθηκαν κάθε κυριαρχικό δικαίωμα τους στον Ακάμα το 2001, μετά από χρόνια διαμαρτυριών και κινητοποιήσεων περιβαλλοντιστών και οικολόγων ακτιβιστών (οι οποίοι δεν συνδέονται απαραίτητα και αποκλειστικά με το ομώνυμο «κίνημα» – κόμμα – παρωδία – τραγωδία).Η Σημερινή, Κυριακή, 23 Σεπτεμβρίου 2001, σελ.12 – Του Σάββα Χατζημηνά, «Οι Αγγλικές Βάσεις και τα μακροπρόθεσμα σχέδια για τον Ακάμα»

[5] Η «ενωτική» ιστορικός Φανούλα Αργυρού έγραφε το 2009 ότι «είναι ιστορική πλέον η κατάθεση του κ. Σάββα Χατζημηνά, νομικού και διευθυντή επιχειρήσεων, γιατί ήταν και ένορκη δήλωση. Έγραψε στη “Σημερινή”: Τα διαδραματιζόμενα αυτόν τον καιρό στις αγγλικές βάσεις, σε συνδυασμό με σειρά ενεργειών των Άγγλων για τον Ακάμα τα τελευταία χρόνια [...] μου επαναφέρουν στη μνήμη ορισμένα άμεσα συνδεόμενα γεγονότα [...] που αποκαλύπτουν ορισμένες βλέψεις και σχέδια των Άγγλων εις βάρος του Ακάμα και επεξηγούν τις σχετικές ενέργειες τους και το αφύσικα υπερβολικό ενδιαφέρον για “προστασία” του περιβάλλοντος του».Η Σημερινή, Δευτέρα, 30 Νοεμβρίου 2009, σελ.6 – Της Φανούλας Αργυρού, «Βρετανικές μεθοδεύσεις για τον Ακάμα: Αποκαλυπτικά έγγραφα από το 1977 για τα σχέδια αξιοποίησης του. Μελέτη για μεταφορά των Βρετανικών Βάσεων στον Ακάμα φαίνεται να έκαναν οι Βρετανοί. Προέβλεψαν ότι θα αντιμετώπιζαν εχθρική στάση από τους Κύπριους έναντι των βάσεων τους, καθώς και ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα από έλλειψη νερού»Η Σημερινή, Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου 2009, σελ.10 – Της Φανούλας Αργυρού, «Ήθελαν τον Ακάμα και την δεκαετία του ’90: Το ενδιαφέρον των Άγγλων για τη χρήση της χερσονήσου ξεκίνησε το 1977. Σεμινάριο

67

του Πανεπιστημίου του Birmingham, το 1991, αποκαλύπτει μια ευρύτερη συνέχεια στις δραστηριότητες του Βρετανικού Υπουργείου Άμυνας, με στόχο τον Ακάμα»

[6] Ο δικηγόρος Πανίκος Μιχαηλίδης έγραφε με τη σειρά του το 2010 ότι «οι Άγγλοι από το 1977 έχουν αποφασίσει να μεταφέρουν τις στρατιωτικές τους δραστηριότητες στον Ακάμα, τον οποίο χαρακτηρίζουν ως ιδανικό χώρο για τα γυμνάσια τους, επειδή είναι αγριότοπος – wilderness, όπως τον αποκαλούν. Από τότε προγραμματίζουν, με συνεργούς τους δικούς μας δυστυχώς, πως να διώξουν τον άνθρωπο από τον Ακάμα με την άρνηση των αρχών πως να κατασκευάσουν έστω και ένα δημόσιο δρόμο, όπως σε όλα τα άλλα δάση μας, και να εξαφανίσουν τα εκεί χωριά, τα οποία θεωρούν εμπόδιο. Είναι γι’ αυτό που έχει μεθοδευτεί η βαθμιαία υποβάθμιση των κοινοτήτων Ακάμα. Από τη δεκαετία του 1970 δεν έχει έχει αναληφθεί οποιοδήποτε σοβαρό έργο υποδομής στα χωριά του Ακάμα που θα συγκρατούσε τους νέους, οι οποίοι λόγω φτώχειας και έλλειψης εργασίας, ξενιτεύονται και χάνονται. Με την άστοργη αυτή μεταχείριση τα όμορφα αυτά χωριά θα σβήσουν σε λίγα χρόνια».Ο Φιλελεύθερος, Πέμπτη, 14 Φεβρουαρίου 2010, σελ.17 – Του Πανίκου Μιχαηλίδη, «Άγγλοι και Ακάμας»Η Σημερινή, Παρασκευή, 26 Φεβρουαρίου 2010, σελ.9 – Του Πανίκου Μιχαηλίδη, «Ανοικτή επιστολή προς τον Ύπατο Αρμοστή της Βρετανίας: Μέρος Ά»Η Σημερινή, Σάββατο, 27 Φεβρουαρίου 2010, σελ.9 – Του Πανίκου Μιχαηλίδη, «Ανοικτή επιστολή προς τον Ύπατο Αρμοστή της Βρετανίας: Μέρος ‘Β»Ο Φιλελεύθερος, Σάββατο, 6 Μαρτίου 2010, σελ.8 – Του Πανίκου Μιχαηλίδη, «Εγγλέζοι και Ακάμας»

[7] Τα τελευταία χρόνια ο Ανδρέας Προδρόμου έχει μετεξελιχθεί σε τακτικό και ειδικό αρθρογράφο του Φιλελεύθερου και της Σημερινής για το θέμα του Ακάμα. Μεταξύ 2010 και 2011, υποστήριξε επανειλημμένα ότι «συνεχίζεται με συνέπεια η οργανωμένη ένοχη σιωπή όλων εκείνων που μας κυβέρνησαν και μας κυβερνούν τα τελευταία τουλάχιστον 30 χρόνια, για το θέμα της μη αξιοποίησης και παραμονής του Ακάμα σε έναν

68

ερημότοπο (wilderness area), όπως το απαιτούν οι Βρετανοί [...]. Τούτο πρέπει να γίνει για να μπορούν οι Βρετανοί να μεταφέρουν, όπως ομολογούν, τα μακροπρόθεσμα σχέδια τους για τον Ακάμα, τις στρατιωτικές τους βάσεις εκεί. Τούτο οφείλουν να το παραδεχθούν όλοι εκείνοι και κυρίως οι οικολόγοι περιβαλλοντιστές που, στην προσπάθεια τους να εξυπηρετήσουν τα σχέδια των Βρετανών για τον Ακάμα, οχυρώνονται πίσω από το σύνθημα της τάχα προστασίας του περιβάλλοντος, που τόσο τους βολεύει. [...] Είναι πραγματικά λυπηρό, για να μην πούμε αποκαρδιωτικό, το γεγονός ότι οι δικοί μας [...] αγνόησαν την ύπαρξη του μεγαλεπήβολου μοναδικού στον κόσμο έργου της “Fontana Amoroza Coast Ltd”, που θα εξυπηρετούσε τα μέγιστα εθνικά και οικονομικά συμφέροντα της Κύπρου, αναδεικνύοντας τη σε Παγκόσμιο Πολιτιστικό Κέντρο».Η Σημερινή, Δευτέρα, 29 Δεκεμβρίου 2009, σελ.10 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Πάλιν η πάλη για τον Ακάμα»Η Σημερινή, Τρίτη, 5 Ιανουαρίου 2010, σελ.10 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Ακάμας και προστασία του περιβάλλοντος»Ο Φιλελεύθερος, Κυριακή, 7 Φεβρουαρίου 2010, σελ.37 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Ο Ακάμας και η πολιτική των Άγγλων: Η απάντηση στις θέσεις του Βρετανού Πρέσβη Πίτερ Μίλετ»Η Σημερινή, Παρασκευή, 19 Φεβρουαρίου 2010, σελ.10 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Ακάμας και Άγγλοι – Απάντηση στον Βρετανό Πρέσβη»Η Σημερινή, Δευτέρα, 26 Απριλίου 2010, σελ.10 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Κατασκηνώσεις και στον Ακάμα, εκτός αν...»Η Σημερινή, Δευτέρα, 10 Μαΐου 2010, σελ.10 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Αναπάντητα ερωτήματα για τον Ακάμα»Η Σημερινή, Παρασκευή, 6 Μαΐου 2011, σελ.11 – Του Ανδρέα Προδρόμου, «Γιατί αποσιωπούν τα βρετανικά σχέδια;»

[8] Για την ακρίβεια, ο Φωτιάδης, σε μια σειρά από άρθρα του μεταξύ 2009 και 2011, αυτό-τοποθετείται στο μεταίχμιο μεταξύ της δεύτερης («εθνικό-λαϊκιστικής») και της τρίτης («οικονομιστικής-αναπτυξιακής») τάσης του αντί-οικολογικού κινήματος για την εκμετάλλευση του Ακάμα. Όπως γράφει ο ίδιος, μεταξύ 2009 και 2011: «1. Τυχόν εφαρμογή του Σχεδίου Ακάμα σημαίνει απαλλοτρίωση και αχρήστευση 120.000 σκαλών πολύτιμης ιδιωτικής γης σε μετρητά ή με κρατική γη, περιουσία του

69

φορολογούμενου, αξίας πέραν των 350 εκατομμυρίων ευρώ από τα κενά σήμερα κρατικά ταμεία. 2. Με τη δαπανηρότατη περίφραξη του Ακάμα και την απαγόρευση κατασκευής οποιουδήποτε δρόμου, αλλά και τον αποκλεισμό της εισόδου σε κάθε είδους επιβατικό αυτοκίνητο, θα στερήσει στον Κύπριο, που είναι ο ιδιοκτήτης του Ακάμα, να εισέρχεται ελεύθερα με την οικογένεια του και να χαίρεται τον δικό του Ακάμα, όπως χαίρεται όλα τα άλλα 31 εθνικά μας πάρκα και όλα τα δάση μας. Γιατί αυτή η μεροληψία σε βάρος του Ακάμα; Που στοχεύει; 3. Όπως προνοεί το σχετικό σχέδιο, ο Ακάμας θα μετατραπεί σε wilderness area (αγριότοπο), δηλαδή θα καταστεί ιδεώδης χώρος για τα αγγλικά γυμνάσια».Ο Φιλελεύθερος, Δευτέρα, 30 Νοεμβρίου 2009, σελ.17 – Του Φώτου Φωτιάδη, «Οι Βρετανικές Βάσεις και ο κίνδυνος αφανισμού της Κύπρου»Η Σημερινή, Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου 2009, σελ.16 – Του Φώτου Φωτιάδη, «Στρατιωτικές Βάσεις: Θανάσιμος κίνδυνος αφανισμού της Κύπρου – Μέρος Ά»Η Σημερινή, Τρίτη, 15 Δεκεμβρίου 2009, σελ.10 – Του Φώτου Φωτιάδη, «Στρατιωτικές Βάσεις: Ένας θανάσιμος κίνδυνος – Μέρος ‘Β»Η Σημερινή, Κυριακή, 1 Μαΐου 2011, σελ.56-57 – Συνέντευξη με τον Φώτο Φωτιάδη, «Μεγαλειώδης ανάπτυξη στον Ακάμα: Με περισσότερα από 120 εκατομμύρια ευρώ ετήσιο εισόδημα στον τόπο. Ο Φώτος Φωτιάδης μιλά στη “Σ” για το αναπτυξιακό έργο στη Φοντάνα Αμορόζα, το οποίο οι ειδικοί, λόγω της ποιοτικής του φινέτσας, το έχουν ονομάσει “Έργο Ποίημα”. Η αρνητική στάση της κυβέρνησης. Παράλογη και ανεξήγητη συμπεριφορά: Πρόκειται για ένα φιάσκο»Ο Πολίτης, Τετάρτη, 18 Μαΐου 2011, σελ.13 – Του Φώτου Φωτιάδη, «Ανοικτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας»Ο Πολίτης, Τετάρτη, 6 Ιουλίου 2011, σελ.52 – Του Φώτου Φωτιάδη, «”Costa Smeralda”: Κέντρισμα για ποιοτικό τουρισμό στην Κύπρο – Μόνο έτσι θα αποκτήσουμε ανταγωνιστικότητα»

[9] Όπως έγραφε το 2011 ο Γεώργιος Χρ. Μιχαηλίδης, «η ξεχωριστή αυτή πρόταση στη Φοντάνα Αμορόζα, η οποία είναι τόσο εξευγενισμένη, που οι εμπειρογνώμονες την έχουν ονομάσει “Έργο Ποίημα”. Θα είναι ότι ακριβώς χρειάζεται σήμερα η Κύπρος, για να προβληθεί παγκοσμίως ως τουριστικός προορισμός της ανώτατης ποιοτικής στάθμης. Θα ξεχωρίζει και διά το ότι, εκτός από τις ευφάνταστες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις

70

και συναφείς οικοδομές, θα περιλαμβάνει αμφιθέατρο μέσα σε γραφική τεχνητή λίμνη με τη σκηνή πάνω στο νερό, μοναδικό στον κόσμο, για αρχαίες ελληνικές παραστάσεις, αλλά και σοβαρότατο θέατρο και συναυλίες. Θα επαναφέρει τις μυθικές τελετές της Αφροδίτης, θα αναστηλώσει τη θρυλική «Φοντάνα των Ερώτων» της Αφροδίτης μέσα σε μαγευτικό περιβάλλον. Θα αναβιώσει τους θρύλους και τις παραδόσεις της πεντάμορφης, θαλασογέννητης θεάς του Έρωτα και της Ομορφιάς, που συναντούσε στους εξωτικούς αυτούς τόπους τον αγαπημένο της Άδωνη και μαζί είχαν στήσει εδώ τη θρυλική ερωτική φωλιά τους. Το “Έργο Ποίημα” θα αποτελέσει πόλο έλξης για παγκόσμιο ποιοτικό τουρισμό, που δεν μας έρχεται σήμερα, της ανώτατης εισοδηματικής τάξης. Θα φέρει στον τόπο πλούτο και ευημερία. Τέτοιου επιπέδου τουρισμός απαλλάσσεται και από την εκμετάλλευση των Tour Operators, διότι δεν τους χρειάζεται. Το έργο θα διαθέτει μουσείο, κέντρο πνευματικής ψυχαγωγίας βασισμένο στο αρχαίο ελληνικό πνεύμα, γήπεδο γκολφ, γραφική μαρίνα, σύγχρονο συνεδριακό κέντρο, πολυσχιδές αθλητικό κέντρο, με σύγχρονα και αρχαιοελληνικά αθλήματα, διεθνούς εμβέλειας εγκαταστάσεις για τουρισμό υγείας, health, healing and life enhancement center, σε συνεργασία με την American Express, που είναι περιζήτητα σήμερα, εργαστήρια λαϊκής τέχνης, γραφικά μονοπάτια για μελέτη της φύσης και φιλοσοφικούς περιπάτους, αλλά και λέσχη ιππασίας, καθώς και pollution monitoring center, σε συνεργασία με το Harvard University, που θα ενημερώνει καθημερινά για την καθαρότητα της ατμόσφαιρας, του νερού, της θάλασσας, της γης και γενικά του περιβάλλοντος. Κι αυτό είναι μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Όλα ενδεδυμένα το φίνο και το μοναδικό». Η Σημερινή, Κυριακή, 10 Απριλίου 2011, σελ.54-55 – Συνέντευξη με τον Γεώργιο Χρ. Μιχαηλίδη, «Στροφή στον ποιοτικό τουρισμό: Η Κύπρος χρειάζεται επενδύσεις στην τουριστική της υποδομή. Ο Γιώργος Μιχαηλίδης, Πρόεδρος Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού της Κύπρου, εξηγεί πως μπορεί η τουριστική βιομηχανία της χώρας μας ν’ ανακάμψει – Έργα που προτάθηκαν, αλλά δεν υλοποιήθηκαν: Το θαυμαστό θεματικό έργο στη Φοντάνα Αμορόζα»Η Σημερινή, Κυριακή, 10 Απριλίου 2011, σελ.56 – Του Γεώργιου Χρ. Μιχαηλίδη, «Ιδανική ανάπτυξη του Ακάμα: Για ένα λαμπρό τουριστικό μέλλον της Κύπρου»

71

[10] Αρκεί απλά να παρατηρήσει κάποιος/α πόσα από τα προαναφερθέντα άρθρα δημοσιεύτηκαν είτε στο Φιλελεύθερο ή στη Σημερινή και πόσα σε οποιαδήποτε άλλη ημερήσια εφημερίδα.

[11] Ο Φιλελεύθερος, Δευτέρα, 11 Αυγούστου 2014, σελ.10, Ρεπορτάζ – Του Γιώργου Χρ. Μιχαηλίδη, «Επείγει η βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος – Το “Έργο Ποίημα” της εταιρείας Φοντάνα Αμορόζα»,http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-topika/43/213476/to-ergo-poiima-tis-etaireias-fontana-amoroza

[12] Όπως αναγράφεται σε πρόσφατη ανακοίνωση του επονομαζόμενου «Συνδέσμου Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού της Κύπρου», η Γενική Συνέλευση των μελών του συνδέσμου πραγματοποιήθηκε στo ιδιόκτητο και ιδιωτικό «Μουσείο Φυσικής Ιστορίας» του Φώτου Φωτιάδη, το οποίο βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του ομίλου εταιρειών του, στη Βιομηχανική Περιοχή των Λατσιών, στη Λευκωσία. Μάλιστα, ο ίδιος ο Γεώργιος Χρ. Μιχαηλίδης απένειμε τιμητική διάκριση στον Φώτο Φωτιάδη για τη «συνολική προσφορά του στον κυπριακό τουρισμό».Σύνδεσμος Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού της Κύπρου, Ανακοινωθέν – Λευκωσία, Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2014, «Γενική Συνέλευση Συνδέσμου Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού της Κύπρου: Στόχος πρέπει να είναι η τουριστική περίοδος των 365 ημερών»,http://specialcyprus.org/announcement.html

[13] «Αντί Επιλόγου: Χρόνης Μίσσιος, ο πνευματικός πατέρας της αποανάπτυξης στην Ελλάδα», στο Ηλιόσποροι (2013), Πέρα από το Δίλημμα Λιτότητα ή Ανάπτυξη: 11 Κείμενα για την Αποανάπτυξη, σελ.193,http://www.iliosporoi.net/images/pdf/11%20keimena%20gia%20tin%20APOANAPTYKSI.pdf

Σπόντες

72

Καταγράφεται και αυτός ο μήνας στα μαργαριτάρια των ΜΜΕ μας. Θα θυμόμαστε και θα θυμίζουμε για να μην γυρίζουν μερικοί και να το παίζουν «τι να γίνει, αυτά έγιναν και εμείς δεν ..». Για ένα ολόκληρο μήνα γινόταν η συζήτηση για την πρώτη κατοικία, για την επαγγελματική στέγη κοκ. Και όμως, αρκετοί μεγάλο-δημοσιογράφοι δεν βρήκαν μια λέξη, μια λέξη μια φράση ρε κουμπάρε να πουν, για αυτό το θέμα. Να πουν, ας πούμε, «να διασφαλιστεί αυτό» ή έστω να διασφαλιστεί κάτι. Έμειναν στις γενικόλογες αερολογίες για να μην πάρουν θέση – και να σπρώξουν έμμεσα ή άμεσα στην αποδοχή του νομοσχεδίου. Ούτε μια λέξη. Και μετά θα είμαστε καχύποπτοι αν ρωτήσουμε για τα hedge funds; Ή θα τολμήσουν μερικοί να μας πουν μετά, ότι φταίνε κάποιοι άλλοι που δεν μίλησαν; Τουλάχιστον οι πολιτικοί, όσα τζαι να τους φορτώσει κανείς για αλλα πράγματα, προσπάθησαν. Τζαι εν καλό που η Βουλή μπορεί να λειτουργήσει σαν άμυνα. Η σιωπή όμως μερικών (όχι όλων) στα ΜΜΕ ήταν εκκωφαντική.

Διότι ότι τζαι να περάσει θα πρέπει να έβρει μπροστά του τις αντιστάσεις του μέλλοντος. Τζαι ότι έγινε (σαν κέρδος της πίεσης που τα κάτω) θα αξιολογηθεί ως μέρος μιας εξελικτικής διαμόρφωσης των κινημάτων – τζαι στον δρόμο, τζαι σαν πίεση τζιαμαι που μπορεί να αλλάξει ή να μπλοκαριστεί το πολιτικό σύστημα. Τζαι σε τούτο το πλαίσιο η κατανόηση του διπλού ρόλου μερικών, εν επίσης σημαντική.

Η πιο ωραία φάση με το νομοσχέδιο με τις εκποιήσεις ήταν οι συνεχείς περιστροφές των απολογητών της κυβέρνησης. Σκέτοι ανεμόμυλοι. Στην αρχή, μας είπαν ότι η κυβέρνηση το πάλεψε με την τρόικα και έβγαλε ότι καλύτερο μπορούσε. Δεν γινόταν τίποτα άλλο. Μάλιστα μερικοί/ες έκαναν και πλάκα ότι τους την έφερε ο Χάσικος στη βουλή, όταν τους είπε στο τέλος ότι δεν δεχεται αλλαγές η τρόικα. Τελικά και αλλαγές δέχτηκαν, και αγωνιώδη τηλεφωνήματα έκαναν εκλιπαρώντας οι μαστόροι τους. Όσο για τους άλλους των «ίσων αποστάσεων» άλλη κωμωδία – «όλοι οι ίδιοι», άρα δεχθείτε. Και άμα είδαν ότι δεν περνούσε,

73

άρχισαν την κριτική στην κυβέρνηση γιατί δεν προετοιμάστηκε καλύτερα. Σας πήραν χαμπάρι. Είναι καλό να διασπάται η φωνή του κατεστημένου.

Το άλλο είναι η δουλοπρέπεια με την τρόικα. Δεν θα δεχθεί και δεν θα δεχθεί. Ρε εσείς, δεν σας είπε και η Βελκουλέσκου ότι αν δεν δεχθούμε, θα έρθουν πίσω για συζήτηση; Τα ίδια κάνουν και αλλού. Στην Πορτογαλία έχουν το Ανώτατο που ακυρώνει διάφορα που θέλει η τρόικα, εμείς θα έχουμε τη Βουλή. Και σιγά δηλαδή που στο σημερινό σημείο που είναι η Ε.Ε., θα μας εκβιάσει με αποκοπή χρημάτων. Δαμαί ως τζαι η Ελλάδα φκαίνει στις αγορές, τζαι αγχώνεστε με την τρόικα; Τζαι τζήνη αγκομασιεί ώσπου να φκει η ψυσιή της όπως πάει το σκηνικό – στην Ευρωπη κατηγορούν την, η Λαγκάρντ εν υπό έρευνα. Αλλά μερικοί εν ξέρουν πως αλλιώς να κυβερνήσουν, εκτός που την επίκληση μιας μεγάλης, ξένης απειλής. Ο καθένας τζαι το μαράζι του Χάρη…

Πάντως ελυπήθηκα τον καημένο τον Αναστασιάδη, η αλήθκεια να λέγεται, τζαι αν κρατεί άκκαμα ο άθρωπος, εν κατανοητό. Έβαλεν τους να κάμουν ένα νομοσχέδιο τζαι να ψήσουν τον κόσμο με τα ΜΜΕ να περάσει μέσα στον Αύγουστο, τζαι οϊ μόνο εφέραν του διαδήλωση έξω που το προεδρικό, αλλά αναγκάστηκαν ο ίδιος να ζητήσει να δει τον Ν. Παπαδόπουλο. Μάλιστα – ιδού ξεφτίλα. Πάνε οι ένδοξες στιγμές που εκαλούσεν τον Κάρογιαν τζαι ο Πολίτης εποτζοίμηζεν τον, ότι όπου τζαι νά’σαι εν τελειωμένος ο Παπαδόπουλος. Η τηλεοπτική εικόνα ήταν σαφής – ο Παπαδόπουλος απολάμβανε με ένα χαμογελούιν να εν το κέντρο της προσοχής, τζαι το πρόσωπο του Αναστασιάδη, σοβαρό προς βλοσυρό, με νέα [;] γυαλλούθκια, εφαίνετουν να προσπαθεί να ξεχάσει το επεισόδιο. Έτσι ένι χωρκανέ. Άμα εμπιστεύκεσαι τον Χάρη, ακόμα έν είδες τίποτε.

Μερικοί εν τω μεταξύ κοντεύκουν στο επίπεδο του παθολογικού με τα ψέματα – άτε να το πούμε παραπλάνηση για να μεν θιχτούν πολλά. Ο Βίκτωρας: «το νέο νομοσχέδιο προστατεύει καλύτερα τους δανειολήπτες». Τί να πεις. Ο Χάρης

74

στον πανικό του – «Αυτοί που φωνάζουν είναι αυτοί που εκμεταλλεύονταν τις τράπεζες». Δηλαδή ρε Χάρη, ίνταλως τζαι εμείς εν ακούσαμεν ούτε ένα μεγάλο-οφειλέτη να παραπονιέται; Έτο τζαι ενα δημοσίευμα για την λίστα των οφειλετών. http://www.philenews.com/el-gr/oikonomia-kypros/146/200591/poioi-einai-oi-20-pou-chrostoun-5-dis-stin-trkyprou.. Ποιοί που τούτους ήταν εναντίον;

Πάντως, μετά από όσα είδαμε τζαι ακούσαμε, το νέο σημαντικό ερώτημα για τη διαπλοκή είναι, όντως, ποιά ΜΜΕ έχουν ήδη «σχέση» με hedge funds. Άμα σκεφτεί κανείς τους τίτλους...

Τζαι ίντα χάζιν οι τράπεζες; Ξαφνικά, μαράζιν για τους δανειολήπτες, τζαι μέτρα…Ε καλά ρε, γιατί εν τα ανακοινώνετε πριν; Αυτό είναι ..κάθε νομοσχέδιο της κυβέρνησης να μεν περνά, να εκβιάζονται οι φίλοι της να κάμνουν παραχωρήσεις..

Ακόμα ένας νεκρός αγωνιστής της ΕΟΚΑ, ο Κώστας Ματθαίου, τον οποίον μάλλον σκότωσαν «συναγωνιστές» του - έτσι η δημόσια παρουσίαση γίνεται λες και οι δολοφόνοι εκτός από ανώνυμοι, ήταν και αόρατοι, και μάλλον εξωγήινοι. Αλλά η όλη προσπάθεια δημοσιοποίησης (από τον Φιλελεύθερο) είναι κάτι θετικό που αξίζει να πιστωθεί – και στον κ. Κουλία. Πέρασε μεν απαρατήρητο, αλλά έχει το ιστορικό ενδιαφέρον του. Τη βδομάδα 18-23 Αυγούστου [ιδιαίτερα στις 21 και 22/8 στις σελίδες 19 του ένθετου «Πρώτη γραμμή) ξαφνικά, ο Φιλελεύθερος άρχισε να προβάλει πρωτοσέλιδα μια παράξενη υπόθεση αγνοούμενου. Αγνοούμενος που ήταν τομεάρχης, λέει της ΕΟΚΑ, και το "εκτέλεσαν" -δεν λέει, όμως, ποιοί- και «εξαφάνισαν» το πτώμα του - ή μάλλον το έριξαν σε ένα χωράφι με λίγο χώμα από πάνω, μετά το ξέθαψαν και το έθαψαν-έκρυψαν παρακάτω. Για όποιον ξέρει λίγο τις ιστορίες της ΕΟΚΑ, αυτή είναι υπόθεση που θυμίζει την υπόθεση Στεφανίδη – και εκείνου το πτώμα «εξαφανίστηκε» μετά από εκτέλεση από άλλους της ΕΟΚΑ. Είχαν μια παράδοξη τάση μερικοί στην ΕΟΚΑ να μην αφήνουν να γίνουν καν κηδείες. Τα ίδια έκαναν και με τον Σαμάρα,

75

όταν τον εκτέλεσαν για την προδοσία του Αχυρώνα – και ας ήταν και ο αδελφός του ανάμεσα στα θύματα, και ας ήταν γνωστό ότι είχε λυγίσει μετά από βασανιστήρια, και ας ήρθε μόνος πίσω να δεχθεί την ό,ποια τιμωρία. Κάποιοι ήθελαν να το παίζουν και κρυφοί νεκροθάφτες προφανώς. Τα ίδια και με το άτομο από τα Λειβάδια. Βέβαια, ο Φιλελεύθερος το έπαιξε μούγκα για το ποιός τον «εκτέλεσε». Στο κειμενο αναφέρεται ότι αυτός που πήρε το θύμα στις 18/10/1958, εφυγε με μοτοσυκλετα, και προφανως τον ειδαν αρκετοι, αφου το θυμα εκεινη την ωρα έπαιζε ποδόσφαιρο. Αόρατος και ανώνυμος. Ποιός είχε όπλα τότε και έκανε τέτοιες «εκτελέσεις»; Αν ήταν άγγλοι θα το ξέραμε, αν ήταν τουρκοκύπριοι εθνικιστές θα είχαμε ένα κατεβατό κλισέ περί βαρβαρότητας. Ενώ αυτοί που άφησαν μια γυναίκα στα 32 της μόνη με 3 παιδιά, χωρίς καν εξήγηση, και χωρίς καν να ενδιαφερθούν για τους μιτσιούς που «η λέξη «παπάς» έλειπε πάντα από το στόμα των παιδιών», είναι πάντα προστατευμένοι κάποιων. Η έμμεση λογοκρισία, όπως και η παραπομπή στο τέλος ενός κειμένου στις 21/10/2014 στους «συνδέσμους αγωνιστών» (για «αποκατάσταση», ας πούμε) δείχνουν σαφώς ότι όλοι ξέρουν αυτό που δεν γράφεται – ότι το εκτέλεσαν συναγωνιστές του της ΕΟΚΑ. Είναι πάντως ευχάριστο που μια ακόμα ιστορία εκείνης της λογοκρινομενης περιόδου βγαίνει στο φως. Όσο για τους συνδέσμους της ΕΟΚΑ κλπ – εδώ αυτοί δεν βρήκαν το κουράγιο να ζητήσουν ένα συγνώμη για το λιντσάρισμα του Μένοικου και θα παραδεχτούν τις εσωτερικές δολοφονίες που συνήθως -ιδιαίτερα το 1958 που ήταν προς το τέλος της αποικιοκρατίας- γίνονται για ξεκαθάρισμα βολεμάτων στην μετααποικιακή περίοδο; Για αυτό σκότωσαν και τον Στεφανίδη. Για αυτό ίσως και μερικοί στο εσωτερικό της οργάνωσης κάρφωναν συνεχώς τον Ματς, το φθινόπωρο του 1958 επίσης. Και σιγά που θα είχαν ευαισθητοποιηθεί για τον πόνο μιας γυναίκας ή των 3 παιδιών. Βόλεψαν και βολεύτηκαν κάποιοι προφανώς. Πάντως να το σημειώσουμε – η έρευνα γίνεται χάρη στην παρέμβαση του Κουλία. Καλό.

Τελικά, είναι δημόσιος λειτουργός ο κ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης ή πουλά υπηρεσίες σε μερικά ΜΜΕ; Στην

76

πρακτική της δικαιοσύνης, κάθε έρευνα πρέπει να χρησιμοποιεί κανόνες που να εφαρμόζονται σε όλους. Τολμά, όμως, ο κ. Μιχαηλιδης να ερευνήσει τους ανώτερούς του, που το διόρισαν με βάση τα ίδια κριτήρια (σύγκρουσης συμφερόντων ή ομολογίες για συμμετοχή σε ύποπτες συναλλαγές) με τα οποία φτιάχνει τις πρωτοσέλιδες φούσκες; Ο κ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης παίρνει και κανένα επίδομα από τις εφημερίδες τις οποίες τροφοδοτεί με τις φούσκες του; Άντε να δούμε. Έκανε έρευνα για τον Πετρίδη. Οκ, ας πούμε, κακώς υπέγραψε για τον εαυτό του ως γιατρό, ενώ ήταν υπουργός. Αυτό λέγεται σύγκρουση συμφερόντων. Με το που ανέλαβε λ.χ. το υπουργείο, μας είπε ότι θα ζητήσει μείωση των ενοικίων για κυβερνητικά κτίρια – αλλά όχι για αυτά της οικογένειάς του. Και μετά είχε και σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας. Υπάρχουν πιο εξόφθαλμες περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων; Τολμά να διερευνήσει τον κ. Χάσικο ο κ. Οδυσσέας για το ίδιο ζήτημα – της σύγκρουσης συμφερόντων; Διότι το θέμα είναι διαρκές – υπουργός λ.χ. με οικογένεια ιδιοκτησίας ΜΜΕ είναι επικεφαλής του ΡΙΚ και διόρισε και υπάλληλο του εκεί. Δεν είδε τίποτε ο Οδυσσέας ε; Τί σύμπτωση – αλλά στον Πετριδη το ανακάλυψε. Θα το ανακάλυπτε, όμως, αν ήταν ακόμα συνάδελφος του κ. Χάσικου; Και όπως φαντάζεστε, δεν είδε επίσης τίποτε σε σχέση με την οικογενειακή οικονομική κατάσταση του υπουργού εσωτερικών, τις κτηματικές λ.χ. επιχειρήσεις της οικογένειας του, και τον έλεγχο που έχει επιβάλει με «δικούς του» στο κτηματολόγιο. Κοίτα να δεις συμπτώσεις αυτός ο Οδυσσέας. Αλλού είναι σαΐνι, και αλλού τυφλώνεται ο καημένος από το φως. Ανακάλυψε, λέει, ότι μερικοί έπαιρναν δάνεια και δεν είναι στο κατάλογο φορολογουμένων. Άντε, πες μας ονόματα να δούμε. Ή περιμένεις να τα εγκρίνει ο «Άστρος»; Η μήπως είναι φούσκα, όπως εκείνες της Χρυστάλλας πριν – που έβλεπε φοροφυγάδες στα κοκτέιλ πάρτι; Μήπως το ζητούμενο είναι ότι ήθελε ο Πολίτης ένα πρωτοσέλιδο για να φτιάξει κλίμα υπέρ των εκποιήσεων και προθυμοποιήθηκες; Έκανε τέτοια και η Χρυστάλλα όντως. Και εκείνο το «θέμα» με το πανεπιστήμιο και τις δυο επιτροπές που διαφωνούσαν για ένα πoσό που από ότι φαίνεται δεν πληρώθηκε–

77

είναι «θέμα», ή απλώς σε επιστράτευσαν για να κατηγορήσεις τον ενδεχόμενο αντίπαλο του Χριστοφίδη στις πανεπιστημιακές εκλογές; Διότι για να διαρρεύσει το «θέμα» στον Χατζηστυλιανού (τον επονομαζόμενο «τσεκκούθκια») που έβλεπε τις λίστες με το Διγενή Μόρφου και έγραφε ότι δίνονταν λεφτά μόνο σε αριστερά σωματεία, δεν είναι και σόι εγκυρότητας η δημοσίευση. Το άτομο προσφέρει μονομερείς εξυπηρετήσεις - με αδυναμία στα συμφέροντα του υπουργού εσωτερικών. Μυρίζει στημένη υπόθεση, όπως τα τσεκκούθκια. Αν όντως πάντως θέλει να το παίξει κάπως ανεξάρτητος ο κ. Οδυσσέας υπάρχει μια υπόθεση που εκκρεμεί όντως – αλλά θέλει τόλμη. Η Γενική Εισαγγελία λ.χ. κώλωσε κανονικά: Αφορά τον κ. Λιοτατή ο οποίος στην κατάθεσή του παραδέχθηκε ότι πήρε χρήματα (50,000) από τον κ. Μουσταφά για την υπόθεση της Δρομολαξιάς. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τη στημένη υπόθεση που επέβαλε ο Χάσικος μέσω Ρίκκου, η προσπάθεια πώλησης του χωραφιού ήταν παράνομη, αν ο κ. Μουσταφά δεν διέμενε στις ελεύθερες περιοχές. Και γίνεται και δική σε βάρος των αστυνομικών - και τελικά, αυτό είπε και ο Λιοτατής, του νοίκιαζε δωμάτιο, τάχα μου για το μεσημέρι.. Μπορεί να μην τον πιστεύει κάποιος, αλλά δεν γίνεται να πάνε αλλοι σε δίκη για αυτό και ο ίδιος, που ομολογησε ότι πηρε χρηματα για να βοηθησει στην ενδεχομενη παρανομια, να καμώνεται ότι δεν έγινε τίποτα. Άρα ο κ. Λιοτατής παραδέχθηκε ότι προσπαθούσε να βοηθήσει -με βάση την δικογραφία της υπόθεσης- στη διάπραξη αδικήματος – και εισέπραξε και χρήματα. Βέβαια, ο κ. Λιοτατής είναι και συνεταίρος σε οικογενειακή ιδιοκτησία του υπουργού εσωτερικών, όπως δημοσιεύτηκε. Τολμά, ο κ. Οδυσσέας να διερευνήσει τον μάστρο του - και τους συνέταιρούς του; Οξά, πέτασει μικρές φούσκες για ικανοποιεί τον «Πολίτη» και το «Φιλελεύθερο» ότι έχουν κάτι να γεμίζουν σελίδες; Το ερώτημα τότε είναι – γιατί να τον πληρώνει το δημόσιο, αν η δουλεία του είναι να προσφέρει θεάματα για ιδιωτικό κέρδος;

Άντε την έκανε και ο Τόνυ. Τα οικονόμησε τουλάχιστον; Τάχα μου έρευνα, με στόχο όπως φάνηκε να του δώσει εύσχημα τρόπο να αποχωρήσει. Θα μάθουμε τι ρόλο έπαιξε και αν υπήρχαν

78

οικονομικά οφέλη από τις διάφορες κινήσεις-πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων των Κ. Αερογραμμών. Γιατί όσα ειπώθηκαν επιφανειακά ήταν. «Δεν είχε πρόθεση δόλου» λέει. Χαριτωμένο. Θα το κρατήσουμε. Και θα επανέλθουμε με συγκριτικές αναφορές.

Η ξεφτίλα του δημόσιου βοηθήματος «ΕΕΕ»: από τις υποσχέσεις στις απειλές – τόσο καλό είναι το νούμερο; Όταν η κυβέρνηση προσπαθούσε στα μουλωχτά, όπως κάνει με όλα τα θέματα, να κατασκευάσει το ΕΕΕ, διοχέτευε μέσω μερικών δημοσιογράφων ότι θα ήταν και η μεγάλη και πρωτοποριακή μεταρρύθμιση. Ύστερα, ήρθαν τα δύσκολα. Οι συντεχνίες και οι συνταξιούχοι υποψιάστηκαν ότι η σιωπή της κυβέρνησης για τις διαδικασίες και η αμηχανία να δώσει έστω κάποια απάντηση που θα βρίσκονταν τα έξτρα κονδύλια, σήμαινε ότι κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Έτσι, πέρασε το σύνθημα ότι η κυβέρνηση θέλει να πάρει από τους φτωχούς για να δώσει στους φτωχότερους. Τελικά, είναι χειρότερα – αυτό που θέλει η κυβέρνηση είναι πλήρη πρόσβαση στην οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων και άλλων ομάδων του πληθυσμού. Οπότε, τον Ιούλιο ξαφνικά ακούσαμε και την αποκαλυπτική δήλωση – το υπουργείο της κ. Ζέτας απειλούσε ότι όσοι δεν γράφονταν στον κατάλογο, θα είχαν περικοπές. Κοίτα να δεις. Τόσο μεγάλη βοήθεια θα είναι, που θα γίνεται με την απειλή. Και έτσι, όταν μετά μάθαμε ότι η κυβέρνηση -τους είπε η τρόικα, βέβαια βέβαια- θέλει να επιβάλει πλήρη έλεγχο ακόμα και στον οικογενειακό προγραμματισμό για δανειολήπτες, το καρέ έκλεισε. Οι ιθαγενείς, μαντάμ, έχουν υπομονή, αλλά δεν ξεχνούν. Να το θυμάστε.

Με εξαίρεση δύο-τρία σεξιστικά ("έχουμε πηδήξει το περιβάλλον" / "τα γράφουμε στ' αρχίδια μας" / "στ' αρχίδια των πολιτικών και του ΚΟΤ"), νομίζω ότι πρόκειται για την καλύτερη δημοσιογραφική ανάλυση που έχω διαβάσει τελευταία πάνω στο "αναπτυξιακό μοντέλο" της επαρχίας Αμμοχώστου.Άλλο ένα μεγάλο μειονέκτημα του άρθρου είναι η ανυπαρξία οποιασδήποτε αναφοράς σε ζητήματα εργασιακής εκμετάλλευσης, στη συντριπτική πλειοψηφία μεταναστών/ριών εργαζομένων στον

79

ξενοδοχειακό τομέα, κυρίως μάλιστα όσον αφορά την αλυσίδα ξενοδοχείων της εταιρείας Τσόκκος.Γιατί καλό είναι να ξεσηκώνεται η μισή Κύπρος για την απάνθρωπη μεταχείριση και τη βάναυση δολοφονία ενός σκύλλου, αλλά δεν είδα και πολύ κόσμο - πέρα από τις "γνωστές άγνωστες" συντεχνίες, οργανώσεις και ομάδες της αριστεράς - να ξεσηκώνεται για τις αυθαίρετες περικοπές μισθών και τις μονομερείς περικοπές ωφελημάτων των εργαζομένων. Α ναι... και τη συντεχνία της δεξιάς να διαμαρτύρεται για τις "απολύσεις Κυπρίων και προσλήψεις ξένων εργαζομένων"#_Κύπρος_τα_μεγαλεία_σου"Συμπαθώ την κυρία Τσόκκου" - Must Online - Τρίτη, 12 Αυγούστου 2014http://www.must.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=16591 http://www.youtube.com/watch?v=baDvwdHnoug

Δυτική δημοσιογραφία – ή έμμεση λογοκρισία: Στις 18 Αυγούστου, το Ρώυτερς είχε μια είδηση ότι κάποιοι κατέστρεψαν το τάφο του Σ. Μπαντέρα στη Γερμανία. Ο Μπαντέρα θεωρείται ήρωας από την ουκρανική ακροδεξιά, ενώ κατηγορείται από τους αντίπαλους του γιατί συνεργάστηκε με τους Ναζί – το οποίο είναι ιστορικό γεγονός, όπως ότι ο Τσολάκογλου ήταν ο κατοχικός πρωθυπουργός της Ελλάδας, ας πούμε. Οπότε, θα μπορούσε το Ρώυτερς να πει ότι οι μεν λένε έτσι και οι άλλοι αλλιώς. Προσέξετε τη διατύπωση. Πρώτα λέει ότι πολέμησε του ναζί και τους σοβιετικούς. Ούτε λέξη ότι συνεργάστηκε με τους ναζί. Μετά, όταν πρέπει να παρουσιάσει την άποψη έστω των φιλορώσων, λέει ότι η κατηγορία είναι ότι είναι «τρομοκράτης» γιατί πολέμησε την σοβιετική εξουσία». Αναπαραγωγή της ακροδεξιάς θέσης και λογοκρισία, ακόμα και του ιστορικού γεγονότος ότι συνεργάστηκε με τους ναζί. Ιδού το Ρώυτερς και το επίπεδο της δυτικής δημοσιογραφίας. Και ύστερα λένε για δημοσιογραφία καθ’ υπόδειξη; Εδώ οι δημοσιογράφοι δεν παίρνουν καν οδηγίες – εσωτερικεύουν τη φωνή του αφεντικού.

80

http://www.euronews.com/newswires/2647368-grave-of-ukrainian-nationalist-stepan-bandera-vandalised-in-germany/

Δυτική δημοσιογραφία – όταν το άσπρο γίνεται μαύρο, αναλόγως των συμφερόντων. Δεν είναι τυχαία που ήταν εγγλέζος ο Όργουελ. Στο τεύχος του Economist στο τέλος του Αυγούστου υπάρχει μια έκκληση στις ΗΠΑ να βομβαρδίσουν το Ισλαμικό κράτος, τους ισλαμιστές δηλαδή, και στη Συρία. Αλλά, λέει, το περιοδικό υπάρχει ένα πρόβλημα. Θα κοροϊδεύει τον Άσσαντ γιατί έτσι θα επιβεβαιώνεται η θεωρία του ότι τόσο καιρό ο ίδιος αγωνιζόταν ενάντια στους ισλαμιστές. Αυτός είναι βέβαια και ο φόβος του περιοδικού. Αλλά η ομολογία δεν ήταν ποτέ μέσα στις αρετές του δυτικού αποικιακού λόγου. Αλλά μετά το περιοδικό ανακάλυψε και το άλλο πρόβλημα – πως θα γίνει βομβαρδισμός, αν η αναγνωρισμένη κυβέρνηση, του Άσσαντ δηλαδή, δεν δέχεται; Και το περιοδικό του κεφαλαίου έχει την απάντηση – έτσι και αλλιώς, λέει, οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν τον Άσσαντ, άρα δεν υπάρχει πρόβλημα. Δηλαδή, άμα αύριο η Ρωσία πει αρκετά με τους βομβαρδισμούς των αμάχων στην ανατολική Ουκρανία και βομβαρδίσει τα στρατεύματα του Κιέβου, είναι οκ.; Τότε, ο Economist θα βγάζει σπυριά για τη ρωσική αρκούδα. Έτσι, είναι ο δυτικός λόγος. Υποκριτικά αντιφατικός. Το άσπρο είναι μαύρο. Οπότε, όταν ο Όργουελ έγραφε το 1984, μπορεί να ήταν και λίγο στη φάση του δικού του χαφιεδισμού -πέρασε και αυτό το στάδιο τι να κάνουμε- αλλά ήταν κάτι από τη βαθιά βρετανική κουλτούρα που τον ενέπνευσε. Όταν ένας ρατσιστής όπως ο Τσόρτσιλ, πόζαρε σαν «ηγέτης της νίκης» ενάντια στο φασισμό, υπήρχε και εκεί το ίχνος του 1984. Και προφανώς το Economist, παρά τη λαγνεία των αριθμών, που είναι χρήσιμοι, δεν αντέχει στο να μην αναπαραξει τη ρητορική του «ο πόλεμος είναι ειρήνη».

Ο καημένος ο Μακάριος – να γράφει άρθρο για αυτόν ο Πικής; Έλεος.. Ο Φιλελεύθερος θεώρησε αρμόζων να δημοσιεύσει άρθρο του Πική για Μακάριο. Ο κ. Πικής, όμως, μετά την αποκάλυψη της γλοιώδους συμπεριφοράς του απέναντι στην εξουσία – του Αναστασιάδη αλλά δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλει

81

κάποιος για το γενικότερο του όλου θέματος – αλλά και τη δημόσια επίδειξη της ανικανότητάς του να σεβαστεί ακόμα και τους θεσμούς, είναι πια τεκμήριο των προβλημάτων της κυπριακής δικαστικής παράδοσης. Ο Πικκισμός είναι δείγμα και της αχαπαροσύνης, αλλά και την προσφοράς υπηρεσιών για συμφέρον πέρα του δημόσιου. Και για να εξηγούμαστε. Ο κ. Πικής ανέλαβε την επιτροπή για την οικονομία, και άκουσε τον πρόεδρο να του λέει ότι έπρεπε πρώτα να το διερευνήσει εκείνο, διότι ακριβώς το πιο επίμαχο ζήτημα εκείνη την περίοδο ήταν η υπόθεση Λούτσιου. Ο κ. Πικής υποτίθεται ότι ήταν δικαστής για χρόνια. Άρα, λογικά ήξερε ότι έπρεπε να ψάξει να δει τους νόμους που καθορίζουν το διορισμό του. Με βάση την νομοθεσία ο Πικής αποδέχτηκε να τον διορίσει η κυβέρνηση και άρα δεν μπορούσε να την διερευνήσει. Καποιοι παραπαλνουσαν και καποιοι συγκαλυπταν. Ο κ. Πικής ακολούθως αγωνίστηκε με νύχια και με δόντια να συγκαλύψει τις τράπεζες και τα σκάνδαλά τους -εκεί έμαθε τον νόμο, για τον Λουτσιο δεν..- και είχαμε τελικά το απόγειο της δουλοπρέπειας στην κατάθεση Αναστασιάδη, όπου το μόνο που δεν έκανε ήταν να του καθαρίσει και τα παπούτσια. Μέχρι και δικαιολογία για το πιστόλι στο κρόταφο του πρόσφερε. Και αυτός ο τύπος σημειώστε, ήταν πολύ μα πάρα πολύ μακαριακός, όταν χρειαζόταν να παίρνει προαγωγές μετά το 74. Και χρησιμοποιουσε τον αυταρχισμό του σαν συγκάλυψη της ημιμαθείας προφανώς. Έτσι, είχαμε και το αμίμητο επεισόδιο που απαγόρευσε σε δημοσιογράφο [τον Α. Κωνσταντινιδη] να κάνει έφεση γιατί έκανε κριτική στους δικαστές. Τέτοια δημοκρατικότητα ο άνθρωπος – όπως την παττίχα που την κρίνεις από τον ήχο. Αλλά, όταν στην εξουσία ήταν οι σύμμαχοι του κ. Κωνσταντινίδη, ο κ. Πικής έτρεξε αμέσως και πάλι υπάκουα να πουλήσει το αυταρχικό προσωπείο προς εξυπηρέτηση. Και το γελοιωδέστερο – ο άνθρωπος που ζητούσε κάποτε αύξηση για τον εαυτό του και τον κλάδο του, αναλώθηκε -για την εξυπηρέτηση της εξουσίας – της οποίας εξουσίας- να κατηγορεί το δημόσιο για τη κρίση των τραπεζών. Ο μισθός του Πική εννοείται είναι υπεράνω. Τέτοιοι τύποι βγήκαν και από το 74.. Ας έχουν τουλάχιστον το αίσθημα της ντροπής για τις αποκαλύψεις που είδαμε…

82

Συνεχίζεται η κωμωδία της Δρομολαξιάς – τώρα οι παραγωγοί του θεάματος έχουν χάσει το λογαριασμό για το τί έλεγαν και τί λένε. Σε κάποια φάση, στις 30 Ιουλίου, η υπεράσπιση κάλεσε ένα μάρτυρα, κάποιον κ. Μιχαλάκη («κάτοχο πλειάδας αναγνωρισμένων τίτλων κατάρτισης..» όπως μας τον παρουσίασε μέχρι και ο Φιλελεύθερος – και ας ήταν μαρτυράς της υπεράσπισης) ο οποίος τεκμηρίωσε ότι η εκτίμηση του κτηματολογίου για την αξία του ακίνητου, ήταν πιο χαμηλή από την πραγματική του αξία. Αυτό επιβεβαίωνε τις εκτιμήσεις του κ. Τσουρή – εναντίον του οποίου παιδευόταν να βρει κατηγορίες να του προσάψει η Μαντάμ Ελεονόρα, η διορισμένη του Χάσικου. Μέχρι και ο Φιλελεύθερος παρατηρούσε ότι η εισαγγελία δεν μπορούσε να απαντήσει – και έγραφε, μάλιστα, ότι ο μάρτυρας «κατέδειξε» «σοβαρές αδυναμίες που δημιουργούν εύλογες σκιές στην ορθότητα της εκτίμησης της αξίας του ακίνητου». Αλλά κανένα σχόλιο ποιός έστησε το θέαμα που έλεγε ότι πουλήθηκε πιο ακριβά το χωράφι. Και ένας χαριτωμένος σχολιογράφος ζητούσε από τον Χάσικο να δει τι γίνεται στο κτηματολόγιο. Άμα το πλάσμα είναι αχάπαρο – δεν κατάλαβε ότι η όλη συζήτηση δείχνει το στήσιμο της όλης υπόθεσης..του Ρίκκου. Και της Ελεονόρας, βεβαίως. Θα έρθει και η εποχή που δεν θα λογοκρίνονται τα δεδομένα. Και για το χωράφι του πεθερού στην Δρομολαξιά και την έννοια της σύγκρουσης συμφερόντων. Πάντως, αν είναι να δει κάποιος και κάτι θετικό στο όλο θέαμα, η αποκάλυψη του Λίλλη σαν ενός ατόμου έτοιμου να καρφώσει όποιον του υποδείξουν για να την σκαπουλάρει ο ίδιος, είναι ενδιαφέρουσα. Όπως και η κατάντια της Γενικής Εισαγγελίας.

Ώρες είναι να απορείς με τα δυτικά ΜΜΕ – ότι ψίχουλο τους ρίξουν το μασάνε. Τώρα ανακάλυψαν παρακαλώ του Γιαζίντις στο Ιράκ και έτσι οι ίδιοι που ήθελαν τη σφαγή των Αλεβιτών τώρα ξαφνικά έγιναν ευαίσθητοι στις συνοριακές κοινότητες. Τζαι κλάμα γιατί γίνεται γενοκτονία. Καλά, τόσα χρόνια από την αμερικανική εισβολή που οδήγησε τη χώρα στο θρησκευτικό διαχωρισμό, δεν σας ενδιέφεραν, τώρα μαραζώσατε; Και δίπλα στη Συρία είσαστε τόσο χαρούμενοι με τους ισλαμιστές,

83

άμα δολοφονούσαν αλεβίτες ή άλλες θρησκευτικές μειονότητες, αλλά τώρα σαν ενοχλεί ο ΙΣ; Ότι πουν τα υπυργεία εξωτερικών.. Τα ίδια ΜΜΕ που τα μασούσαν για μέρες και βδομάδες για την Γάζα, που κάνουν ότι δεν βλέπουν τον βομβαρδισμό των αμάχων στην ανατολική Ουκρανία, ανακάλυψαν τους Γιαζίντις. Πόση υποκρισία; Ή μήπως οι άνθρωποι διαχωρίζονται στα καλά θύματα που προβάλει η δυτική ευαισθησία και τα θύματα που καλά να πάθουν – τα οποία σκοτώνονται με δυτικές σφαίρες και βόμβες. Φαίνεται ότι οι σλάβοι και οι άραβες εξακολουθούν να είναι θέματα ευαίσθητα για το υπόστρωμα του δυτικού ρατσισμού. Αλήθεια, θα μπορούσαν να υπάρξουν Γιαζίντις στη Σαουδική Αραβία, αυτήν τη μεγάλη σύμμαχο των δυτικών; Αλλά παλαμάκια βαρούσαν τα δυτικά ΜΜΕ εναντίον του Σαντάμ και του Καντάφι, όχι ενάντια στα εμιράτα. Τί σύμπτωση..Οι κάτοικοι της Βεγγάζης που ήταν ενάντια στον Καντάφι έπρεπε να σωθούν με ανατροπή της κυβέρνησης, έστω και αν από ότι φαινόταν τη στήριζε η πλειοψηφία τότε. Αλλά οι κάτοικοι του Ντόνεσκ έστω και αν κινδυνεύουν όλοι και όχι μερικοί, δεν ενδιαφέρουν τη Δύση..

Για να μην έχετε παράπονο για τις τοπικές αναπαραγωγές, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να ακούσετε τον Τσίντα στο ΡΙΚ. Ακούγεται καλό παιδί, αβάσταχτης αθωότητας. Τέτοιο σφουγγάρι προπαγάνδας είναι δύσκολο να ξαναβρεθεί. Ότι του ρίξουν το μασά και το αναμεταδίδει με τόνο φωνής συνεχόμενου δράματος. Του έλεγαν λ.χ. ότι οι ισλαμιστές στη Συρία, είναι αγωνιστές της ελευθέριας, πρώτος ο Τσίντας να μας τα πει. Τώρα του λένε ότι οι ίδιοι ισλαμιστές, τα ίδια άτομα, αλλά στο Ιράκ, είναι αιμοβόροι, ότι πουν, πάλι ο Τσίντας εκει στην αναπαραγωγή. Μέχρι και τη στημένη πόζα του γιου του καιροσκόπου του Μπαρζανί μας την πρόβαλε, λες και ήταν αλήθεια ότι εκείνος ο τύπος «πολεμούσε». Ρε εσύ, σκέψου και λίγο ρε κουμπάρε.. Μήπως.. Ξέρεις.. μερικά είναι κατασκευασμένα....Δεν θυμάσαι λ.χ. τότε στη Λιβύη που πάλι έλεγαν ότι οι «αγωνιστές της Μισράτα» ήταν ήρωες;..Το θυμάσαι; Ξέχνα το. Τώρα, ετοιμάσου να λες ότι εκείνοι οι τύποι, είναι κακοί ισλαμιστές. Και by the way το ότι ήταν άθλιοι

84

ρατσιστές που έκαναν εθνική εκκαθάριση σε πόλη με μαύρους Λίβυους ήταν γνωστό από το 2011. Αλλά εσύ που να ακούσεις..

Αν όμως ο Τσίντας ακόμα δεν έμαθε φιλτράρει, δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο και για τους Κ. Κωνσταντίνου του Πολίτη και Μ. Δημήτριου της Σημερινής. Η προσπάθεια τους να απολογηθούν για το Ισραήλ ήταν μια από τις πιο θλιβερές στιγμές της κυπριακής δημοσιογραφίας. Όχι δεν ήταν μια στιγμή που υπήρχε αντί-εβραϊκή υστερία – και ρατσισμός είναι να υπονοεί κάποιος ότι το να κατηγορεί κάποιος ένα κράτος, το Ισραήλ, για εγκλήματα, είναι το ίδιο με το να κατηγορείς μια πολιτισμικη ομάδα όπως οι Εβραίοι. Στην Κύπρο και ευρύτερα υπήρχε ένα αίσθημα διπλού σοκ: για την ανισομερή στρατιωτική βία που μόνο μια σκόπιμη προσπάθεια μπορούσε να την κρύψει από το οπτικό πεδίο κάποιου (ήταν και θέμα αριθμών σε τέλος της υπόθεσης), αλλά και για την αθλιότητα στο εσωτερικό του Ισραήλ – από το κάψιμο ενός νεαρού παλαιστίνιου, μέχρι τις ιαχές για περισσότερους σκοτωμούς παλαιστίνιων, δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης κοκ. Και αυτοί οι δυο, ευαίσθητοι (τουλάχιστον ο Δημήτριου) στον πόνο του Άλλου, το μόνο που βρήκαν να κάνουν ήταν την προσπάθεια απολογίας για το έγκλημα; Ο μεν Δημητρίου έκανε ότι δεν καταλαβαίνει, τάχα μου, τη διάφορα ανάμεσα στην μπούρκα των ταλεμπάν ή της Σαουδικής Αραβίας -που στηρίζει η Δύση που τόσο αγαπά ο ίδιος- και της απλής κουρούκλας που φορούν οι μετριοπαθείς ισλαμιστές. Ενώ ο Κωνσταντίνου συνεχίζει την πρόσφατη θλιβερή του πορεία του με σικ - αν και πληκτικά επαναληπτικές πια - ατάκες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το κείμενό του ήταν μια θλιβερή αποκάλυψη της κουτοπόνηρης υπεκφυγής. Θυμήθηκε τη Συρία, λέει, και γιατί όσοι διαμαρτύρονταν για την Γάζα δεν έλεγαν τα ίδια για τη Συρία – και είχε και φωτογραφία από το Χαλέπι. Και μας έριξε και το ότι η Χαμάς είναι «σκοταδιστές», ενώ ο ρατσισμός του ενάντια στους Αλεβίτες ήταν θλιβερός. Τι έγινε ρε Κώστα, θέλεις ειδική πληροφόρηση για να καταλάβεις ότι η γυναίκα του Ασαντ είναι σουνιτισα και ότι εμφανώς η πλειοψηφία των Σύρων, και ιδιαίτερα των κοσμικών, προτιμά το «καθεστώς» από τους ισλαμιστές των

85

εμιράτων; Ξέχασες ότι οι δυτικοί, για χάρη των οποίων έκανες τις κουτοπόνηρες υπεκφυγές, έχουν πια εγκαταλείψει τα προσχήματα για τη Συρία; Τώρα άρχισαν να το παραδέχονται και στη Δύση ότι σας είχαν στην πρίζα να υπερασπίζεστε ισλαμιστές στη Συρία. Ή θα μας πεις ότι δεν ήταν όλοι της εκδοχής του ΙΣΙΣ; Σου αρέσει περισσότερο η κλασική Αλ Κάιντα της Αλ Νούρσα; Αυτοί δεν είναι σκοταδιστές; Αντί να αντιγράφεις τυφλά φίλτατε, θα ήταν καλά να σκέφτεσαι και λίγο. Η αν θέλεις να..καντο πιο προσεκτικά. Κοίταξε και λίγο την Λιβύη για να καταλάβεις σε τί ξεφτίλα έχουν οι δυτικοί τους τοπικούς απολογητές. Δεν γίνεται φίλτατε να είσαι ευαίσθητος για τον εθνικισμό στην Κύπρο αλλα όχι για τον ισραηλιτικό. Δηλαδή τι θα έλεγες αν όσα ακούσαμε και είδαμε από το Ισραήλ γίνονταν στην Κυπρο απο δικους μας εθνικιστες; Αναφορά [και παραπομπή] στα δυο κείμενα υπάρχει στη ανάλυση του μπλογκ Άνευ ορίων. http://aneforiwn.blogspot.com/2014/08/752014.html

Βγήκε ο Πετρίδης να πει σε όσους διαβάζουν Πολίτη, ότι αν δεν περάσει το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, δεν έχει ανάκαμψη. Τί σε ρίχνουν και εσένα ρε καημένε να πουλάς πίλλιες; Άμα είναι να το παίζεις Χάσικος, είδαμε το έργο στην αρχική του εκδοχή. Ή νομίζεις ότι έχεις και πειθώ; Ότι είχες, το έχασες. Δηλαδή για να καταλάβουμε μετά από τέτοια ύφεση, η μικρή προσπάθεια μη - περισσότερης πτώσης, θα είναι «ανάκαμψη» και εσύ θέλεις να την πληρώσουν οι μικροϊδιοκτήτες; Ευχαριστούμε για την πληροφορία – είχαμε όντως μια απορία για το που βαράς. Μην συνεχίσεις αυτή την κατάντια.

Άλλο άγχος: Θα υπάρξουν άραγε προβλήματα στη συνέλευση της Τράπεζας Κύπρου; Τελικά, αφού όλα είναι ελεγχόμενα, δεν υπήρξε. Πάει και αυτό το θέαμα, φέρανε και τους γύπες τώρα. Όλη η αθλιότητα ξεκίνησε από την άρνηση να τη διαχωρίσουν σε καλή και κακή, για να έχουν ένα μηχανισμό εκβιασμών και ελέγχων. Τώρα, έγινε απειλή και κλαίνε δημόσια. Και ποίοι συγκάλυπταν και ποίοι κράτησαν τα δάνεια 6 δις των 20 επιχειρήσεων για να τα

86

φορτώσουν στην κοινωνία; Ανάμεσα σε αυτούς που θα πρέπει να διερευνηθούν θα είναι και αυτοί που συγκάλυπταν στα ΜΜΕ και έψαχναν να φορτώσουν τις ευθύνες αλλού. Και ευτυχώς, όντως, «τα κείμενα μένουν». Και μια συγκριτική ανάλυση, είναι αποκαλυπτική για όποιον θέλει να δοκιμάσει.

Αλήθεια ο W. Ross και όσοι τον προάγουν, πώς θα ονομαστούν; Τί λες κ. Διονυσίου; Να πούμε και εδώ κοπρίτες; Ή εδώ εν της παπαθκιάς τα ξύλα ;..:)

Κυκλοφορήσαν όλες οι εφημερίδες 15 Αυγούστου. Έδωσαν στους δημοσιογράφους υποτίθεται την Κυριακή; Αλλά άμα παραβιάζονται και τέτοιες ημερομηνίες. Φταίνε οι έκδοτες. Αλλά πάνω από όλα φταίνε οι δημοσιογράφοι με κάποια υπηρεσία. Τόση υποταγή πια; Διότι ένας/μια νεαρός/η δεν θα τολμήσει να αμφισβητήσει. Αλλά άτομα με τόση υπηρεσία να μην έχουν καταφέρει να φτιάξουν μια συντεχνία της προκοπής να υπερασπιστεί τα συμφέροντα τους και αναγκάζονται να δουλεύουν και τον δεκαπενταύγουστο; Το αστείο είναι ότι μέχρι πριν λίγο καιρό, έλεγε ο κόσμος για να απειλήσει την εξουσία – «θα σε βγάλω στα ΜΜΕ». Ποια ΜΜΕ; Εδώ οι άνθρωποι δεν καταφέρνουν καν να γράψουν ένα σχόλιο να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Και θα μας πει πάλι ο εκ των αρχισυντακτών, ότι είναι φαντασίωση η δουλοπρέπεια προς τους έκδοτες;

Ρε παιθκιά, άμα δεν σας παίρνει, μην το ταλαιπωρείται το γέρημο – είναι κουφός ο «ερωτισμός» με το κορμάκι και τα μποξεράκια την εποχή του nymphomaniac και της μετατροπής του αρλεκίν σε γκρι αποχρώσεις σαδομαζοχισμού. Είπε το Όμικρον να κάνει ερωτικές φωτογραφήσεις σε ασπρόμαυρο φόντο και άντε να μας τις διαφημίζει. Αλλά άμα την χρόνια που κυκλοφόρησε το nymphomaniac [στην κουλτουριακη εκδοχή του ερωτισμού] και οι «αποχρώσεις του γκριζου» στην πιο ποπ [κιτς; Θα δούμε] εκδοχή, εδώ πέρα είμαστε ακόμα στα κορμάκια και στα σιορτ μποξεράκια για να μην φανεί «κάτι» από τα επίμαχα σημεία του σώματος, όπως

87

την δεκαετία του 70 που έβαζαν αστεράκια, άστε το. Μην το ταλαιπωρείται το θέμα. Ερωτισμός του κατηχητικού. Μου θυμίζει την εποχή του gay pride που δεν βρέθηκε ένας επώνυμος στα ΜΜΕ να πει δημόσια ότι είναι γκέι ή λεσβία. Είπαμε η μαγκιά είναι οι λεξούλες για άλλους. Κορμάκια και σορτς για ερωτισμό. Υγεια.

Το κόμπλεξ του Ταλιαδώρου, το έρπειν του Γιαγκουλή και άλλα φαιδρά της εποχής. Μάλιστα, βγήκε πάλι ο Ταλιαδώρος για να μας πει ότι έχουν πρόβλημα οι νέοι, γιατί δεν μιλάνε καλά ελληνικά. Πριν το πρόβλημα ήταν μόνο τα κυπριακά. Τώρα ανακάλυψε και τα greeklish. Τεράστιο πρόβλημα – διότι όπως ξέρετε όσοι πέρασαν το γύψο της καθαρεύουσας, τα καταναγκαστικά έργα των αρχαίων -διότι άμα σου αρέσουν καλώς, άμα δεν σε ενδιαφέρουν, είναι ξένη γλώσσα όπως είναι τα ιταλικά για τους ισπανούς- κλπ, είναι σήμερα γεμάτοι από γλωσσικό πλούτο. Τί να πεις, η κωμωδια είναι τοσο επαναλαμβανόμενη που δεν αξίζει πια ουτε ένα σαρκαστικό χαμόγελο. Βγαίνει ο κάθε Ταλιαδώρος που ξέρει να κλίνει τα ρήματα και να στήνει κόλπα για καρέκλες στην ΟΕΛΜΕΚ, αλλά είναι αθεράπευτα άσχετος για τη σύγχρονη γλωσσολογία, και το παίζει ότι «ξέρει». Ο δήθεν ιστορικός που δεν ήξερε καν την ημέρα που ξεκίνησαν οι φασαρίες το 1963 – και αυτό του το έγραψε ο νυν σύμμαχος του ο Δρουσιώτης. Ποιοί επιτρέπουν σε αυτούς τους τύπους να επιπλέουν; Αλλά άντε, να το δουμε με κατανοηση - πες ότι είναι ένας φιλόλογος που θέλει να το παίζει παράγοντας και διεκδικεί και άλλες ώρες για τον κλάδο του. Βγαίνει, όμως, και ο Γιαγκουλλής να υπερασπιστεί την κυπριακή, και κατάντησε βαρυλάτικο θέαμα. Αν γινόταν θα αυτομαστιγωνόταν στο στυλ – «ξέρετε δεν θέλουμε να είναι επίσημη γλώσσα τα κυπριακά, όχι καλέ, καμία λεξούλα να γλιτώσουμε» κλπ. Θέμα μουσείου. Τι θλιβερή κατάντια. Μην πεις τίποτα ρε. Αφού δεν διεκδικεί κανένας να γίνει επίσημη γλώσσα, πες απλώς δεν έχω ακούσει. Και αν είσαι αχάπαρος για τις γλωσσικές και μαθησιακές ανάγκες να μιλά ο/η μαθητής/τρια την μητρική του/της γλώσσα, πες πάλι, «δεν ξέρω» τζαι κανεί. Μην εξευτελίζεσαι σαν μουσειακό έκθεμα. Γιατί η ουσία είναι εκεί – το μίσος για την κυπριακή, ακόμα και από τους κομπλεξικούς που την

88

μιλούν στην καθημερινότητα, πηγάζει από το ότι επιβίωσε και είναι ζωντανή γλώσσα. Και ότι και να κάνουν οι Ταλιαδώροι, την απάντηση την διατύπωσε χρόνια πριν ο Β. Μιχαηλίδης – «το νιν αντάν να τρωει την γην, τρώει την γην θαρκέται, μα πάντα τζήνον τρώεται τζαι τζήνον καταλιέται.» Ας κτυπιούνται τώρα με τα greeklish – μια ζωή χαμένοι θα είναι καθώς η ζωντανή γλώσσα θα φεύγει αλλού από τα κελιά της νεύρωσης. Οι κομπλεξικοί μικροαστοί πάντα θα θέλουν να «καλαμαρίζουν» - είτε είναι ελληνικά, αγγλικά ή γαλλικά το καλαμαρίζειν. Σαν επίδειξη διαφοροποίησης από την καθημερινότητα. Τζάι η κυπριακή θα αντιστέκεται τζαι θα εμπλουτίζεται με την συνδέσεις λέξεων, εκφράσεων, υβριδίων, τζαι παθών της καθημερινότητας. Όσον τζαι να παλεύκουν, τα Λατσιά τζαι η Αγλαντζιά «έτσι ήταν τζαι έτσι θα μείνουσιν.» Αλλά τουλάχιστον ο Μ. Χριστοδούλου, παρά τα κολλήματα του, είχε την ειλικρίνεια να παραδεχθεί την λογική συνέπεια – άμα εφαρμόσει κάποιος τα κριτήρια που υπάρχουν, είναι γλώσσα, και για αυτό, εκείνος τουλάχιστον, ήθελε να την λογοκρινει – και το ελεγε ο ανθρωπος: «Η γλωσσική μορφή της Κύπρου γράφεται διαφόρως, προφέρεται διαφόρως, ουδόλως ανάγεται εις την κοινήν, είναι ακατανόητος τοις αλλοις Έλλησοιν, αντίδικει προς την κοινήν..συνδέεται προς την Αγγλικήν γλώσσαν..εκφράζει την νέα υπόστασιν των Κυπρίων, ώστε έχει επαρκή στοιχεία, ινά καταταγή ως γλώσσα.» [σελ. 79, Η Σημερινή Φάσις της Ελληνικής Γλώσσης, στο «Η Ελλαδά Φθόγγον Χέουσα»]. Ας θκιεβάσουν τον δικόν τους γλωσσολόγον…

89