Download - Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Transcript
Page 1: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής

Γλώσσα Ε΄- Επανάληψη 11ης Ενότητας

΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://e-taksh.blogspot.gr

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.1

Page 2: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.2

Page 3: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Ενότητα 11η: παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια

Ο εκπαιδευτικός: Τουλιόπουλος Φώτης

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.3

Page 4: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Στόχοι ενότητας Περιγράφουμε πώς παίζονται διάφορα

παιχνίδια Κατανοούμε και δίνουμε οδηγίες για να

παίξουμε παιχνίδια Ξεχωρίζουμε τις εγκλίσεις των ρημάτων Χρησιμοποιούμε απρόσωπα ρήματα Κλίνουμε επίθετα σε –ος και –ων, -ούσα, -ον

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.4

Page 5: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παραδοσιακά παιχνίδια

Κάποια παιχνίδια δε θα πάψουν ποτέ να συναρπάζουν κάθε παιδί, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Δε θα τα δούμε στις λαμπερές βιτρίνες των καταστημάτων με παιδικά παιχνίδια, ούτε μπορούν να αντικατασταθούν από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ή παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας. Δεν είναι άλλα από τα παραδοσιακά παιχνίδια που περνούν από γενιά σε γενιά.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.5

Page 6: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Κανόνες συλλαβισμού Συλλαβισμός λέγεται ο χωρισμός των λέξεων σε συλλαβές με βάση κάποιους κανόνες: Δύο συνεχόμενα φωνήεντα συλλαβίζονται χωριστά. Π.χ. α-ό-ρα-τος, νέ-ος, Ι-ό-νιο,... Ένα σύμφωνο ανάμεσα σε δυο φωνήεντα συλλαβίζεται με το δεύτερο φωνήεν. Π.χ. κα-ρό-το, πα-τά-τα, δύ-να-μη,... Δυο όμοια σύμφωνα χωρίζονται. Π.χ. γράμ-μα, θα-λασ-σα, ... Δυο διαφορετικά σύμφωνα ανάμεσα σε δυο φωνήεντα, δεν χωρίζονται και συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, αν αρχίζει ελληνική λέξη από αυτό το συνδυασμό γραμμάτων, ενώ χωρίζονται αν δεν αρχίζει ελληνική λέξη. Π.χ. άρ-πα, αρ-χή, α-κτή, κα-ρέ-κλα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.6

Page 7: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Κανόνες συλλαβισμού Τρία διαφορετικά σύμφωνα ανάμεσα σε δυο φωνήεντα, δεν χωρίζονται και συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, αν αρχίζει ελληνική λέξη από τα δύο πρώτα σύμφωνα, ενώ χωρίζονται αν δεν αρχίζει ελληνική λέξη. Π.χ. ά-στρο, άν-θρωπος, ά-σπρος, εκ-δρομή, ε-χθρι-κός, ... Τα δίψηφα φωνήεντα αι, ει, οι, υι, αυ, ευ, οι δίφθογγοι άι, άη, όι, όη, και οι καταχρηστικοί δίφθογγοι ια, ιο, οιο, ειο, υος, ιου, δεν χωρίζονται στο συλλαβισμό. Π.χ. εί-μια, αη-δό-νι, χάι-δε-μα, γυα-λί, δου-λειά, ναύ-της, ...

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.7

Page 8: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επιτραπέζια παιχνίδια

Τα επιτραπέζια παιχνίδια, προσφέρουν αυτό που δε μπορεί να προσφέρει το ψυχρό γυαλί του υπολογιστή, δηλαδή συντροφικότητα, διαδραστικότητα και δημιουργία καλών σχέσεων ανάμεσα στους παίχτες, ενώ ακονίζουν το μυαλό.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.8

Page 9: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Απρόσωπα ρήματα Τα ρήματα που χρησιμοποιούνται στο γ΄ ενικό πρόσωπο και δεν έχουν υποκείμενο κάποιο πρόσωπο ή αντωνυμία λέγονται απρόσωπα ρήματα. Ως υποκείμενο έχουν μια ολόκληρη πρόταση που συνήθως εισάγεται με το να, ότι, πως. Π.χ. Απαγορεύεται να σχηματίζουμε ξένες λέξεις στο παιχνίδι. Λέγεται ότι είναι καλό παιχνίδι. Απρόσωπα ρήματα είναι τα: απαγορεύεται, ανακοινώνεται, αποφασίζεται, διαδίδεται, πρέπει, εννοείται, ψιθυρίζεται, συμφέρει, υποτίθεται, πρόκειται, ... Και αυτά που αναφέρονται σε φυσικά φαινόμενα: βραδιάζει, αστράφτει, δροσίζει, καλοκαιριάζει, φέγγει, χιονίζει, ψιχαλίζει, φωτίζει, μπουμπουνίζει, ...

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.9

Page 10: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Απρόσωπες εκφράσεις Εκτός από τα απρόσωπα ρήματα υπάρχουν και οι απρόσωπες εκφράσεις που λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Π.χ. Είναι κακό να κλέβουμε στο παιχνίδι. Δεν είναι ωραίο να κοροϊδεύουμε τους άλλους. Απρόσωπες εκφράσεις είναι οι: καλό είναι, είναι δίκαιο, είναι κακό, είναι χρήσιμο, είναι σωστό, είναι γεγονός, είναι ωραίο, ...

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.10

Page 11: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Ηλεκτρονικά παιχνίδια Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν μπει στη ζωή μας. Μπορούν να προσφέρουν ψυχαγωγία, γνώσεις, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, αλλά υπάρχουν και πολλές αρνητικές συνέπειες, όπως αύξηση της επιθετικότητας, απομόνωση και κίνδυνος εξάρτησης. Επομένως απαιτείται επιλογή κατάλληλων παιχνιδιών και μέτρο στο χρόνο που αφιερώνουμε.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.11

Page 12: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Ορθογραφία ρημάτων αορίστου Το «ισ» της συλλαβής πριν την κατάληξη του ρήματος γράφεται ως εξής: Τα ρήματα της α΄ συζυγίας (όσα δεν τονίζονται στη λήγουσα) διατηρούν στον αόριστο την ίδια ορθογραφία με αυτήν του ενεστώτα. Π.χ. αρχίζω – άρχισα, κλείνω – έκλεισα, αθροίζω – άθροισα, ... Τα ρήματα της β΄ συζυγίας (όσα τονίζονται στη λήγουσα) γράφονται στον αόριστο με ήτα (η) (καταλήγουν σε –ησα) Π.χ. βοηθώ – βοήθησα, αγαπώ – αγάπηση Εξαιρούνται: μέθυσα, μήνυσα Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.12

Page 13: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Οι καταλήξεις –είτε, -είται, -ήστε, -είστε -είτε: συναντάται στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής σε όλες τις εγκλίσεις και στο β΄ πληθυντικό του παθητικού αορίστου στην υποτακτική και προστακτική. Π.χ. εσείς μετακινείτε, μετακινηθείτε - είται: συναντάται στο γ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα της παθητικής φωνής. Π.χ. αυτός μετακινείται -ήστε: συναντάται στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής του αορίστου στην ενεργητική φωνή για τα ρήματα της α΄ συζυγίας. Π.χ. μετακίνησε - μετακινήστε -είστε: συναντάται στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα της παθητικής φωνής. Π.χ. εγώ μετακινούμαι - εσείς μετακινείστε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.13

Page 14: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Πνευματικά παιχνίδια

Το σκάκι είναι επιτραπέζιο πνευματικό παιχνίδι. Παίζεται πάνω σε ένα τετράγωνο διάγραμμα. Οι δύο παίχτες κάθονται αντικριστά και ο ένας μετακινεί τα λευκά πιόνια, ενώ ο άλλος τα μαύρα. Νικητής είναι αυτός που θα μπορέσει σκοτώσει το βασιλιά του αντιπάλου παίχτη. Με τους σημερινούς κανόνες υπάρχει από τον 15ο αι. στην Ευρώπη, όπου το έφεραν οι Άραβες, οι οποίοι το είχαν πάρει από τους Πέρσες.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.14

Page 15: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επίθετα σε –ος, -ος, -ο Τα επίθετα σε –ος, -ος, -ο έχουν τρία γένη, αλλά δύο καταλήξεις (δικατάληκτα), εφόσον το αρσενικό και θηλυκό έχουν την ίδια κατάληξη.

αρσενικό/ θηλυκό ουδέτερο ενικός αριθμός

Ονομ. ο/η αριστούχος το αριστούχο Γεν. του/της αριστούχου του αριστούχου Αιτ. τον/την αριστούχο το αριστούχο

Κλητ. αριστούχε αριστούχο πληθυντικός αριθμός

Ονομ. οι αριστούχοι τα αριστούχα Γεν. των αριστούχων των αριστούχων Αιτ. τους/τις αριστούχους τα αριστούχα

Κλητ. αριστούχοι αριστούχα

Παρομοίως κλίνονται τα:

ταλαντούχος,

ενεργός, ειδοποιός, ανενεργός, ενεργός,

κακοποιός, …

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.15

Page 16: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο

Ενικός αριθμός Ονομ. ο επείγων η επείγουσα το επείγον Γεν. του επείγοντος της επείγουσας του επείγοντος Αιτ τον επείγοντα την επείγουσα το επείγον

Κλητ. - - - Πληθυντικός αριθμός

Ονομ. οι επείγοντες οι επείγουσες τα επείγοντα Γεν. των επειγόντων των επειγουσών των επειγόντων Αιτ τους επείγοντες τις επείγουσες τα επείγοντα

Κλητ. - - -

Παρομοίως κλίνονται τα: παρών, εξέχων, επιτυχών, απών, πρέπων, …

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.16

Page 17: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

Τα ρήματα παίρνουν διάφορες μορφές και μας βοηθούν άλλες φορές να

εκφράσουμε μια ευχή και άλλες φορές να δώσουμε μια εντολή, μια

προσταγή.

π.χ.: Ο πατέρας πηγαίνει στη δουλειά. (είναι κάτι πραγματικό)

Θα ήθελα να πήγαινα εκδρομή. (είναι μια επιθυμία)

Πήγαινε. (είναι μια προσταγή)

Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα λέγονται εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις είναι οι παρακάτω:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την οριστική, όταν θέλουμε να περιγράψουμε ένα

γεγονός ή μια κατάσταση στο παρελθόν, το παρόν ή το μέλλον. Στην

οριστική συναντούμε όλους τους χρόνους. Για να σχηματίσουμε την

άρνηση, χρησιμοποιούμε το δεν.

π.χ. Θα γράψω το γράμμα απόψε. - Δε θα γράψω το γράμμα απόψε.

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την υποτακτική, όταν θέλουμε να εκφράσουμε ευχή,

επιθυμία, εναντίωση, παραχώρηση, προσταγή (με ευγενικό τρόπο).

Χαρακτηριστικό της υποτακτικής είναι η χρήση των μορίων να ή ας. Στην

υποτακτική συναντούμε τους χρόνους Ενεστώτα, Αόριστο και

Παρακείμενο. Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το μην.

π.χ. Να έρθω στο σπίτι σου απόψε; - Να μην έρθω στο σπίτι σου απόψε;

Ας του το έλεγες! - Ας μην του το έλεγες!

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την προστακτική, για να εκφράσουμε προσταγή ή

διαταγή. Προστακτική συναντούμε μόνο στον Ενεστώτα και τον Αόριστο

και μόνο στο β’ πρόσωπο ενικού και πληθυντικού αριθμού (δηλ. εσύ και

εσείς).

π.χ. Σβήνε το φως όταν βγαίνεις από το δωμάτιο.

Βγαίνετε έξω από την τάξη την ώρα του διαλείμματος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.17

Page 18: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟΝ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΝΟΝΑ ΤΩΝ

ΚΑΤΑΛΗΞΕΩΝ

Οι καταλήξεις της προστακτικής γράφονται έτσι όπως γράφονται και

στον Ενεστώτα (π.χ. η προστακτική του σκαλίζω θα είναι: εσύ σκάλισε-

εσείς σκαλίστε με γιώτα, η προστακτική του λύνω θα είναι: εσύ λύσε-

εσείς λύστε με ύψιλον, του κλείνω: εσύ κλείσε-εσείς κλείστε κ.λ.π.)

Τα ρήματα β΄συζυγίας που τελειώνουν σε –ώ γράφονται πάντα με

ήτα(η) (π.χ. η προστακτική του αγαπώ θα είναι: εσύ αγάπησε-εσείς

αγαπήστε)

Τα ρήματα της παθητικής φωνής (σε: -μαι), στην προστακτική

γράφονται με έψιλον γιώτα (ει) π.χ. η προστακτική του κοιμάμαι θα είναι:

εσύ κοιμήσου – εσείς κοιμηθείτε.

Εγκλίσεις θεωρούνται και το απαρέμφατο και η μετοχή.

Απαρέμφατο: είναι άκλιτο και μας χρησιμεύει να σχηματίζουμε τους

συντελεσμένους χρόνου των ρημάτων (παρακείμενος, υπερσυντέλικος,

συντελεσμένος μέλλοντας). Π. χ. Έχω λύσει τις ασκήσεις.

Το απαρέμφατο σχηματίζεται μόνο στον Αόριστο.

Η Μετοχή είναι ρηματικός τύπος, άκλιτος στην Ενεργητική φωνή

(λύνοντας, αγαπώντας), και κλιτός στην παθητική

( λυμένος-αγαπημένος ). Π.χ. Ήρθα τρέχοντας και έφτασα κουρασμένος. • Υπάρχουν ορισμένα ρήματα που σχηματίζουν την οριστική και κατ' επέκταση την υποτακτική και την προστακτική αορίστου διαφορετικά απ' ό,τι συμβαίνει συνήθως. Τα ρήματα αυτά είναι τα εξής:

Ενεστώτας Αόριστος

Οριστική Οριστική Υποτακτική Προστακτική ανεβαίνω ανέβηκα να ανέβω ή ανέβα

να ανεβώ ανεβείτε

βγαίνω βγήκα να βγω ή βγες ή έβγα

νά βγω βγείτε

βλέπω είδα να δω ή δες (ιδές)

να ιδώ δείτε ή δέ(σ)τε

βρίσκω βρήκα να βρω ή βρες

να βρω βρείτε

έρχομαι ήρθα να έρθω ή έλα

να 'ρθω ή να 'ρθω ελάτε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.18

Page 19: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

κατεβαίνω κατέβηκα να κατέβω ή κατέβα

να κατεβώ κατεβείτε

λέ(γ)ω είπα να πω ή πες

να ειπώ πείτε ή πέστε

μπαίνω μπήκα να μπω ή μπες ή έμπα

να μπω μπείτε

παίρνω πήρα να πάρω πάρε

πάρ(ε)τε

πηγαίνω πήγα να πάω πήγαινε

πηγαίν(ε)τε

ή πάτε

πίνω ήπια να πιω πιες (πιε)

πιείτε ή πιέ(σ)τε

τρώ(γ)ω έφαγα να φά(γ)ω φάε

φάτε

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

θυμίσου:

Ένα σύμφωνο ανάμεσα σε δύο φωνήεντα πάει πάντα με το

δεύτερο φωνήεν. π.χ. πέ-τα

Δύο ή τρία σύμφωνα ανάμεσα σε δύο φωνήεντα πάνε με το

δεύτερο φωνήεν μόνο αν αρχίζει ελληνική λέξη απ’ αυτά,

διαφορετικά χωρίζονται.

π.χ. για-τρός (πάνε μαζί γιατί υπάρχει λέξη που να αρχίζει

από τρ όπως τρώω)

άρ-τος (χωρίζονται γιατί δεν υπάρχει λέξη από ρτ )

Δύο όμοια σύμφωνα πάντα χωρίζονται π.χ. άλ-λος

Οι δίφθογγοι (αι, αη, οι, οη,…) , οι συνδυασμοί (αυ-ευ) , τα

δίψηφα φωνήεντα (αι, οι, ει, υι, ου) και τα δίψηφα σύμφωνα

(μπ, ντ, γκ, τσ, τζ) δε χωρίζονται ποτέ.

ΑΠΡΟΣΩΠΑ ΡΗΜΑΤΑ

Απρόσωπα λέγονται τα ρήματα που χρησιμοποιούνται στο γ' ενικό πρόσωπο και δεν έχουν υποκείμενο κάποιο πρόσωπο, πράγμα ή αντωνυμία, αλλά παίρνουν ως υποκείμενο μια δευτερεύουσα ονοματική πρόταση, δηλαδή:

• ειδική (ότι, πως), π.χ. Ακούγεται ότι θα χιονίσει. • βουλητική (να), π.χ. Ενδέχεται :: μη σου τηλεφωνήσει. • ενδοιαστική (μήπως), π.χ. Φοβάται μήπως τιμωρηθεί αυστηρά. • πλάγια ερωτηματική (αν, ό,τι), π.γ. Δε με νοιάζει ό.τι και αν λέει

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.19

Page 20: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

για μένα. Τα κυριότερα απρόσωπα ρήματα είναι:

α) πρέπει, πρόκειται, συμφέρει, συμβαίνει, ενδέχεται, φαίνεται β) τα ρήματα που φανερώνουν φυσικά φαινόμενα βρέχει, χιονίζει,

βραδιάζει, ξημερώνει, χειμωνιάζει

γ) το γ΄ ενικό πρόσωπο των ρημάτων είμαι, έχω, κάνω, περνώ

Υπάρχουν ακόμη και κάποιες απρόσωπες εκφράσεις που αποτελούνται από το ρήμα:

• είναι + επίθετο σε ουδέτερο γένος ή παθητική μετοχή Π.χ. Είναι κακό να κατηγορείς τους άλλους άδικα.

Είναι συνηθισμένο να συναντά κανείς εμπόδια στη ζωή του. • είναι ή υπάρχει + ουσιαστικό

Π.χ. Υπάρχει φόβος μήπως γίνει σεισμός. • Τέτοιες απρόσωπες εκφράσεις είναι οι εξής: είναι καλό, είναι δίκαιο,

είναι άδικο, είναι σωστό, αλήθεια είναι, είναι κρίμα, είναι γεγονός, είναι ώρα

ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΟΡΙΣΤΟ

Τα ρήματα που τελειώνουν σε -ήνω και –ύνω σχηματίζουν τον αόριστο σε -ησα και -υσα.

Π.χ. ψήνω - εφ , λύνω - έλυσα Τα ρήματα που τελειώνουν σε -είνω αλλά και τα ρήματα που γράφονται

και στον ενεστώτα με -ει- στην παραλήγουσα σχηματίζουν τον αόριστο

σε -εισα.

Π.χ. κλείνω - έκλεισα Ο

Τα ρήματα που τελειώνουν σε -ύω, -ύζω και -ύνω σχηματίζουν τον

αόριστο σε -υσα.

Π.χ. ισχύω - ίσχυσα., δακρύζω - δάκρυσα, φτύνω - έφτυσα

Τα ρήματα που τελειώνουν σε -ίζω και -άρω σχηματίζουν τον αόριστο σε

-ισα και τα ρήματα σε -οίζω έχουν αόριστο σε -οισα.

Π.χ. αρχίζω - άρχισα , προβάρω - προβάρισα, αθροίζω - άθροισα

Προσοχή: δανείζω - δάνεισα, πρήζω - έπρηξα, πήζω - έπηξα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.20

Page 21: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

Η δεύτερη συζυγία περιλαμβάνει ρήματα που τονίζονται στη λήγουσα, π.χ.

χτυπώ. Αυτά σχηματίζουν τον αόριστο σε -ησα, π.χ. τρυπώ - τρύπησα, ζητώ - ζήτησα. Εξαιρούνται και γράφονται με -υ- τα ρήματα μεθώ - μέθυσα, μηνώ - μήνυσα

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ -είτε και -είται, -

είστε και -ήστε -είτε / -είται

-είτε: Η κατάληξη αυτή συναντάται στο β' πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα ενεργητικής φωνής στην οριστική, την υποτακτική και την προστακτική και στο β' πληθυντικό πρόσωπο του παθητικού αορίστου στην υποτακτική και την προστακτική.

Ενεστώτας ενεργετικής φωνής παθητικός αόριστος

-είται: Η κατάληξη αυτή συναντάται στο γ' ενικό πρόσωπο του ενεστώτα της παθητικής φωνής στην οριστική και την

υποτακτική

Ενεστώτας παθητικής φωνής

Επομένως: ποιοι;εσείς-είτε

ποιος; αυτός -ή -ό -είται π.χ. Εσείς θρηνείτε το χαμό του παππού σας εδώ και καιρό. Μην προκαλείτε την τύχη σας. Μπορείτε να έρθετε μέσα; Παρακαλείται ο κύριος Νικολάου να έρθει στα εκδοτήρια. Δεν πρέπει ένα παιδί να στερείται τροφή και στοργή.

-ήστε/-είστε

-ήστε: Η κατάληξη αυτή συναντάται στο β' πληθυντικό πρόσωπο του αορίστου ενεργητικής φωνής στην προστακτική των ρημάτων β' συζυγίας.

π.χ. ανησυχώ -> ανησυχήοτε τακτοποιώ -> τσκτοποιήοτε -είστε: Η κατάληξη αυτή συναντάται στο β' πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της παθητικής φωνής στην οριστική

και την υποτακτική των ρημάτων β' συζυγίας που λήγουν σε -ούμαι.

οριστική υποτακτική προστακτική

εγώ θεωρώ να θεωρώ

εσύ θεωρείς να θεωρείς θεωρεί

αυτός θεωρεί να θεωρεί

εμείς θεωρούμε να θεωρούμε

εσείς θεωρείτε να θεωρείτε θεωρείτε

αυτοί θεωρούν να θεωρούν

οριστική προστακτική

να θεωρηθώ

να θεωρηθείς θεωρήσου

να θεωρηθεί

να θεωρηθούμε

να θεωρηθείτε θεωρηθείτε

να θεωρηθούν

οριστική υποτακτική

εγώ στερούμαι να στερούμαι

εσύ στερείσαι να στερείσαι

αυτός στερείται να στερείται

εμείς στερούμαστε να στερούμαστε

εσείς στερείστε να στερείστε

αυτοί στερούνται να στερούνται

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.21

Page 22: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Εσείς ικανοποιείστε με την αύξηση που μας δίνουν;

«Ικανοποιήστε τα αιτήματα μας για αυξήσεις» φώναζαν οι

απεργοί

ΕΠΙΘΕΤΑ σε –ος, -ο

Μερικά επίθετα, που προέρχονται από τα αρχαία ελληνικά, έχουν δύο γένη: ένα για το αρσενικό και το θηλυκό και ένα για το ουδέτερο. Αυτά κλίνονται ως εξής:

Ενικός αριθμός

αρσενικό/θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική ο/η αριστούχος το αριστούχο

Γενική του/της αριστούχου του αριστούχου

Αιτιατική τον/την αριστούχο το αριστούχο

Κλητική αριστούχε αριστούχο

Πληθυντικός αριθμός

αρσενικό/θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική οι αριστούχοι τα αριστούχα

Γενική των αριστούχων των αριστούχων

Αιτιατική τους/τις αριστούχους τα αριστούχα

Κλητική αριστούχοι αριστούχα

ΕΠΙΘΕΤΑ σε –ων, -ούσα,-ον

Τα επίθετα που λήγουν σε -ων, -ούσα, -ον προέρχονται από τις μετοχές της ενεργητικής φωνής ρημάτων της αρχαιοελληνικής γλώσσας και κλίνονται ως εξής:

Ενικός αριθμός

αρσενικό θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική ο υπάρχων η υπάρχουσα το υπάρχον

Γενική του υπάρχοντος της υπάρχουσας του υπάρχοντος

Αιτιατική τον υπάρχοντα την υπάρχουσα το υπάρχον

Κλητική - - -

Πληθυντικός αριθμός

αρσενικό θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική οι υπάρχοντες οι υπάρχουσες τα υπάρχοντα

Γενική των υπαρχόντων των υπαρχουσών των υπαρχόντων

Αιτιατική τους υπάρχοντες τις υπάρχουσες τα υπάρχοντα

Κλητική - - -

οριστική υποτακτική

εγώ μιμούμαι να μιμούμαι

εσύ μιμείσαι να μιμείσαι

αυτός μιμείται να μιμείται

εμείς μιμούμαστε να μιμούμαστε

εσείς μιμείστε να μιμείστε

αυτοί μιμούνται να μιμούνται

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.22

Page 23: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

zeleni

ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ

α) Παρομοίωση Παρομοίωση είναι το σχήμα λόγου με το οποίο συγκρίνουμε, παρομοιάζουμε κάτι με κάτι άλλο που είναι πολύ γνωστό για μια συγκεκριμένη ιδιότητα. π.χ. Ξέρουμε ότι το αηδόνι κελαηδάει πάρα πολύ γλυκά και ωραία. Αν πούμε: Η Δήμητρα τραγουδάει σαν αηδόνι, εννοούμε ότι η Δήμητρα τραγου-δάει πάρα πολύ γλυκά και ωραία.

β) Μεταφορά Μεταφορά είναι το σχήμα λόγου με το οποίο η σημασία μιας λέξης διευρύνεται και ενώ αρχικά περιγράφει κάτι, μεταφέρεται για να περιγράψει κάτι άλλο. π.χ. Αγόρασα ένα χρυσό ρολόι. Ο Πέτρος είναι χρυσό παιδί. Η λέξη «χρυσό» μεταφέρεται στον Πέτρο για να δείξει πόσο καλός και σπουδαίος είναι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.23

Page 24: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eva-edu

Παραδοσιακά παιχνίδια

Σήμερα θα μάθουμε να παίζουμε το «Καλημέρα, βασιλιά». Ο βασιλιάς κάθεται

σε ένα σκαμνί και απέναντί του, σε μια ευθεία γραμμή, στέκονται άλλα παιδιά.

Το παιχνίδι αρχίζει. Όλα τα παιδιά μαζί φωνάζουν. Παιδιά: Καλημέρα,

βασιλιάαα… Βασιλιάς: Βρε, καλώς τα τα παιδιά! Πού ήσαστε τόσο καιρό;

Παιδιά: Σε δουλειά. Βασιλιάς: Σε τι δουλειά; Τότε τα παιδιά αρχίζουν με παντομίμα να μιμούνται όσο

μπορούν καλύτερα τις κινήσεις κάποιας δουλειάς, διαφορετικής το καθένα. Ο βασιλιάς προσπαθεί να

μαντέψει τη δουλειά που κάνει καθένα παιδί. Αν βρει όλες τις δουλειές, πετιέται ξαφνικά και κυνηγάει

τα παιδιά. Όποιο παιδί πιάσει, αυτό θα γίνει ο νέος βασιλιάς.

1. Γράψτε μέσα στο κουτάκι Σ (σωστό) ή Λ (λάθος).

Ο βασιλιάς κάθεται σε ένα σκαμνί και απέναντί του, σε μια ευθεία γραμμή, στέκονται άλλα παιδιά.

Ο βασιλιάς με παντομίμα παριστάνει διάφορες δουλειές και τα παιδιά προσπαθούν να μαντέψουν.

Αν μπορέσει ο βασιλιάς να βρει όλες τις δουλειές πετιέται ξαφνικά και κυνηγάει τα παιδιά.

Αν κάποιο παιδί πιάσει το βασιλιά, τότε γίνεται αυτό ο νέος βασιλιάς .

Nα θυμηθούμε τις εγκλίσεις

Σήμερα τα παιδιά στο σχολείο παίζουν κουτσό.

Σήμερα τα παιδιά στο σχολείο δεν παίζουν κουτσό.

Το παίζουν ή δεν παίζουν μας λέει τι έχει γίνει στα αλήθεια

Αυτή η έγκλιση ονομάζεται οριστική.

Όταν η πρόταση είναι αρνητική, βάζουμε μπροστά από το ρήμα το μόριο δε(ν).

Τα παιδιά σκέφτηκαν να παίζουν συνέχεια κουτσό.

Τα παιδιά σκέφτηκαν να μην παίζουν συνέχεια

κουτσό.

Το να παίζουν μας λέει τι θα θέλαμε να γίνει.

Αυτή η έγκλιση ονομάζεται υποτακτική.

Όταν η πρόταση είναι αρνητική, βάζουμε μπροστά από το ρήμα το μη(ν).

«Παίξτε κουτσό, παιδιά» είπε η δασκάλα.

«Μην παίξετε κουτσό, παιδιά» είπε η δασκάλα..

Το παίξτε λέει σε κάποιον τι να κάνει δηλαδή τον προστάζει.

Αυτή η έγκλιση ονομάζεται προστακτική.

Όταν η πρόταση είναι αρνητική, χρησιμοποιούμε τους τύπους της υποτακτικής

βάζοντας μπροστά το μη(ν) ή το να μη(ν).

Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα, όπως στο παράδειγμα:

Οριστική Ενεστώτα Συνοπτική υποτακτική Συνοπτική προστακτική

χωρίζεστε να χωριστείτε χωριστείτε

βάζεις

πηγαίνετε

έσπρωξες

Όταν δίνουμε οδηγίες για ένα παιχνίδι, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε

συνοπτική προστακτική ή συνοπτική υποτακτική, ή οριστική ενεστώτα για

να πούμε σε κάποιον τι να κάνει.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.24

Page 25: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eva-edu

Επιτραπέζια παιχνίδια

Το αγαπημένο μου επιτραπέζιο παιχνίδι είναι το φιδάκι. Το φιδάκι παίζεται με 2 παίχτες. Πριν

ξεκινήσει το παιχνίδι βάζουμε το ταμπλό στο τραπέζι και διαλέγουμε ένα πιόνι. Βάζουμε τα

πιόνια στον αριθμό ένα και ρίχνουμε το ζάρι για να προχωρήσει το πιόνι. Αν το πιόνι μπει σε

κουτάκι με σκάλα το πιόνι ανεβαίνει σε μεγαλύτερο αριθμό. Αν το πιόνι τύχει σε φίδι καταβαίνει

σε πιο μικρό αριθμό. Νικητής είναι αυτός που θα φτάσει πρώτος στον αριθμό 100.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου επιτραπέζιο παιχνίδι;……………………………………………

Με πόσους παίχτες παίζεται;……………………………………………………………………..

Σε ποιόν αριθμό πρέπει να φτάσει κάποιος για να είναι ο νικητής;………………………………

απρόσωπα ρήματα

ρήμα υποκείμενο

Απαγορεύεται οι παίκτες να χρησιμοποιούν λέξεις που έχουν την ίδια ρίζα.

Επιτρέπεται οι παίκτες να χρησιμοποιούν ονομασίες προϊόντων.

Τα ρήματα απαγορεύεται και επιτρέπεται δεν έχουν υποκείμενο κάποιο πρόσωπο άλλα έχουν ως υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση. Τα ρήματα αυτά τα λέμε απρόσωπα ρήματα

Υπογράμμισε τα απρόσωπα ρήματα και κύκλωσε τα υποκείμενά τους

Δε γίνεται να μετακινείτε τον πύργο σε όλα τετράγωνα

Φαίνεται ότι ο Βασιλιάς είναι το πιο δυνατό πιόνι

Ηλεκτρονικά παιχνίδια

Ένα...ηλεκτρονικό ποδοσφαιράκι

Ποδόσφαιρο παίζουν τα παιδιά στην αυλή του σχολείου με την μπάλα. Όμως ποδόσφαιρο

μπορούν να παίξουν και σε ένα παιχνίδι στον υπολογιστή που λέγεται Πλέϊ Στέισιον τα παιδιά

στο παιχνίδι διαλέγουν μια όλες ομάδα ποδοσφαίρου από την Ευρώπη και προσπαθούν να την

κάνουν να νικήσει βάζοντας γκόλ με την μπάλα στο τέρμα της άλλης ομάδας.

Πού μπορούν τα παιδιά να παίξουν ποδόσφαιρο;………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..............

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.25

Page 26: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eva-edu

Πώς γράφονται τα ρήματα στον Αόριστο;

Τα ρήματα που δεν τονίζονται στο –ω γράφονται στον αόριστο με το ίδιο ι/η/υ/οι/ει όπως

γράφονται και στον ενεστώτα.

π.χ. αρχίζω/άρχισα κλείνω/έκλεισα αθροίζω/άθροισα

Τα ρήματα που δεν τονίζονται στο -ω γράφονται στον αόριστο σε -ησα με η

βοηθώ > βοήθησα κατακτώ > κατάκτησα

Ενεστώτας Αόριστος

ανθίζω

φτύνω

χτυπώ

Ζητώ

Πότε γράφουμε στα ρήματα –είτε ή -είται

-είτε γράφουμε το τε με έψιλον (ε) όταν το ρήμα είναι στο δεύτερο (β’) πληθυντικό πρόσωπο

του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής όταν δηλαδή λέμε ποιοι; Εσείς

Εσείς κινείτε το αυτοκίνητο σας με λάθος τρόπο

-είται γράφουμε το ται με άλφα γιώτα (αι) όταν το ρήμα είναι στο τρίτο (γ) ενικό πρόσωπο της

οριστικής ενεστώτα της παθητικής φωνής όταν δηλαδή λέμε ποιος; αυτός, -ή, -ό

Το αυτοκινητάκι κινείται ανάποδα.

Συμπλήρωσε τα κενά με ή με

Εσείς δεν οδηγείτ…….. σωστά σε αυτό το δρόμο. Η πινακίδα αναφέρετ………. Στον κανονισμό.

Αυτό που κάνατ……… απαγορεύετ……… κύριε οδηγέ. Εσείς έπρεπε να ακολουθείτ……… την

άλλη οδό. Τώρα αυτό το όχημα παρακαλείτ…….. να επιστραφεί πίσω και εσείς να

συνεργαστ……..τ…… μαζί μας και όχι να αδικ…..τ……. τον αστυνομικό.

Ξαναγράψε τις προτάσεις βάζοντας τα ρήματα στην υποτακτική έγκλιση. Μην ξεχάσεις το να

Παίξε με το παιχνίδι………………………………………………………………………………………..

Πάρε τηλέφωνο τη μαμά…………………………………………………………………………………..

Πλύνε τα πιάτα…………………………………………………………………………………………….

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.26

Page 27: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eva-edu

Σε μερικά επίθετα το αρσενικό και το θηλυκό γένος κλίνονται το ίδιο. Επίθετα σε -ος, -ο

Ενικός αριθμός

αρσενικό/θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική ο/η ενεργός το ενεργό

Γενική του/της ενεργού του ενεργού

Αιτιατική τον/την ενεργό το ενεργό

Κλητική ενεργέ ενεργό

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική οι ενεργοί τα ενεργά

Γενική των ενεργών των ενεργών

Αιτιατική τους/τις ενεργούς τα ενεργά

Κλητική ενεργοί ενεργά

Επίθετα σε -ων, -ουσα, -ον

Ενικός αριθμός

αρσενικό θηλυκό ουδέτερο

Ονομαστική ο παρών η παρούσα το παρόν

Γενική του παρόντος της παρούσας του παρόντος

Αιτιατική τον παρόντα την παρούσα το παρόν

Κλητική — — —

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική οι παρόντες οι παρούσες τα παρόντα

Γενική των παρόντων των παρουσών των παρόντων

Αιτιατική τους παρόντες τις παρούσες τα παρόντα

Κλητική — — —

Κλίνε το επίθετο ο υπάρχων η υπάρχουσα το υπάρχον

ο υπάρχων η υπάρχουσα το υπάρχον

Διάβασε πως κλίνονται μερικά επίθετα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.27

Page 28: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θεωρία και ασκήσεις

stam72

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.28

Page 29: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Τα ρήματα όπως το απαγορεύεται, επιτρέπεται, λέγεται, πρέπει, φαίνεται κ.α. χρησιμοποιούνται στο γ’ ενικό πρόσωπο και δεν έχουν ως υποκείμενο κάποιο πρόσωπο , αλλά μια ολόκληρη πρόταση που ξεκινά με το να ή το ότι, Τα ρήματα αυτά ονομάζονται απρόσωπα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.29

Page 30: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Υπάρχει υποκείμενο ΝΑΙ Τι υποκείμενο; Πρόταση (να... , ότι...)

Ένα παράδειγμα, αλλιώς....

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.30

Page 31: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Απαγορεύεται το κάπνισμα

Απαγορεύεται το κάπνισμα Ρήμα Υποκείμενο (πρόσωπο)

Απαγορεύεται να καπνίζετε

Απαγορεύεται να καπνίζετε Ρήμα Υποκείμενο (πρόταση)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.31

Page 32: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Υποτίθεται ότι ξέρεις καλά την κατάσταση.

Υποτίθεται (ποιο;) ότι ξέρεις καλά την κατάσταση.

Τα είδα όλα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.32

Page 33: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

1. Ρήμα σε γ’ ενικό 2. Δεν υπάρχει ή δεν εννοείται κάποιο

πρόσωπο ως ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ 3. Υπάρχει πρόταση που ξεκινά συνήθως με

να ή ότι

Παράδειγμα: Διαδίδεται ότι θα έρθουν αρκετοί στη διαδήλωση.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.33

Page 34: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Τα ρήματα πρέπει, πρόκειται, συμφέρει, μέλει, μέλλεται, νοιάζει, ενδιαφέρει, συμβαίνει, λαχαίνει, ταιριάζει, ενδέχεται

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.34

Page 35: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Το γ’ ενικό πρόσωπο πολλών ρημάτων τα οποία συνήθως όμως είναι προσωπικά δηλ έχουν πρόσωπο ως υποκείμενο: λέγεται, διαδίδεται, ακούγεται, ακούστηκε, αναγγέλεται, αξίζει, μοιάζει, ανακοινώνεται, υποτίθεται, συμπεραίνεται, φαίνεται, αρκεί, φτάνει, πειράζει, ανησυχεί, μπορεί, τυχαίνει, είναι, χρειάζεται, αποφασίζεται, αρμόζει, απαιτείται, μένει, λείπει, γίνεται, έρχεται.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.35

Page 36: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Εεεε...

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.36

Page 37: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Τα ρήματα που φανερώνουν φυσικά φαινόμενα όπως: βρέχει, βροντά, αστράφτει, φυσά, χιονίζει, χαράζει, φέγγει, ξημερώνει, βραδιάζει νυχτώνει, χειμωνιάζει καλοκαιριάζει.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.37

Page 38: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Από το πρωί βρέχει στον κάμπο.

Εδώ δεν υπάρχει κανένα υποκείμενο (ποιος βρέχει; )

Φυσάει δυνατά έξω

Ποιος φυσάει;

Βρέχει, φυσάει άντε να φτιάξεις τα

μαλλιά σου...

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.38

Page 39: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

‘Καλοκαιριάζει», σου κάνει δάσκαλε;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.39

Page 40: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Απρόσωπες είναι οι εκφράσεις που δεν έχουν υποκείμενο πρόσωπο ή πράγμα αλλά ολόκληρη πρόταση ή το υποκείμενο τους είναι ακαθόριστο και σχηματίζονται από :

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.40

Page 41: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Α) τα ρήματα είναι ή υπάρχει μαζί με ουσιαστικό:

Πχ Είναι ώρα να φύγω. Υπάρχει ελπίδα να τον δω αύριο.

Β) το ρήμα είναι επίθετο ή μετοχή σε ουδέτερο Πχ Είναι κακό να αδικείς τους συνανθρώπους

σου. Επόμενο είναι να συναντήσεις δυσκολίες.

Γ)Το ρήμα είναι μαζί με τροπικό επίρρημα: Καλύτερα είναι να περάσεις αύριο από το

σπίτι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.41

Page 42: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Είναι/ Υπάρχει Είναι Είναι

+ Ουσιαστικό Επίθετο Επίρρημα

= Είναι καιρός να έρθεις. Ύπάρχει περίπτωση να έρθω Είναι καλό να τρέχεις καθημερινά. Είναι καλύτερα να μασάς παρά να μιλάς.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.42

Page 43: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Είναι επιστημονικό να αναζητάς

απόδειξειςστις υποθέσεις σου;

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.43

Page 44: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

1. Ανακοινώνεται σύντομα η πρόσληψη εποχικών υπαλλήλων (απρόσωπο ή προσωπικό)

2. Διαδίδεται ότι θα έρθουν αρκετοί στη διαδήλωση. (απρόσωπο ή προσωπικό)

3. Η γυμναστική μπορεί να σε βοηθήσει ουσιαστικά. (απρόσωπο ή προσωπικό)

4. Τον ανησυχεί πώς θα τα βγάλει πέρα. (απρόσωπο ή προσωπικό)

5. Χρειάζεται υπομονή κι επιμονή ο αθλητισμός. (απρόσωπο ή προσωπικό)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.44

Page 45: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

6. Αληθεύει ότι τον περιφρονήσαμε. (απρόσωπο ή προσωπικό)

7. Είναι να καθυστερούμε την υπόθεση; (απρόσωπο ή προσωπικό)

8. Αναγγέλλεται η άφιξη της πτήσης από Γαλλία. (απρόσωπο ή προσωπικό)

9. Του έλαχε ο κλήρος να παίξει τελευταίος. (απρόσωπο ή προσωπικό)

10. Αρκεί ένα δάκρυ, για να τον συγκινήσεις. (απρόσωπο ή προσωπικό)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.45

Page 46: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

1. Αξίζει να προσπαθήσεις κι άλλο. 2. Είναι φυσικό να τον αντιπαθούν όλοι. 3. Δεν κάνει να λες ψέματα. 4. Είναι σωστό να συμπεριφέρεσαι μ’ αυτόν

τον τρόπο; 5. Μπορεί να ξαναέρθω αύριο; 6. Υποτίθεται ότι ξέρει τι κάνει.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.46

Page 47: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

1. Μπορεί να φταίω και εγώ (απρόσωπο ή προσωπικό)

2. Η γυμναστική μπορεί να σε βοηθήσει σημαντικά. (απρόσωπο ή προσωπικό)

3. Φαίνεται χαρούμενος ο Κώστας σήμερα. (απρόσωπο ή προσωπικό)

4. Φαίνεται πως θα βρέξει. (απρόσωπο ή προσωπικό)

5. Δε χρειάζεται να ανησυχείς τόσο. (απρόσωπο ή προσωπικό)

6. Πάντα χρειάζεται χρήματα η Ελένη. (απρόσωπο ή προσωπικό)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.47

Page 48: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παπατσάνη Κατερίνα

ΑΠΡΟΣΩΠΑ ΡΗΜΑΤΑ-ΑΠΡΟΣΩΠΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

Απρόσωπα λέμε τα ρήματα που δεν έχουν υποκείμενο πρόσωπο ή πράγμα αλλά

ολόκληρη πρόταση και συνηθίζονται στο τρίτο ενικό πρόσωπο.

π.χ. Απαγορεύεται να καπνίζετε.

απρόσωπο ρήμα υποκείμενο

Εκτός από απρόσωπα ρήματα υπάρχουν και απρόσωπες εκφράσεις. Αυτές

σχηματίζονται συνήθως με το γ' ενικό πρόσωπο του ρήματος είμαι και ένα επίθετο ή

ουσιαστικό. Και η απρόσωπη έκφραση έχει για υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση.

π.χ. Είναι κακό να αδικούμε τους άλλους.

απρόσωπη έκφραση υποκείμενο

Είναι κρίμα να πάει χαμένος.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ένα ρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως προσωπικό είτε ως

απρόσωπο.

π.χ. Φαίνεται πως θα χιονίσει. Το σπίτι φαίνεται μεγάλο.

απρόσωπο προσωπικό

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να κυκλώσεις το απρόσωπο ρήμα ή την απρόσωπη έκφραση και να

υπογραμμίσεις το υποκείμενο στις παρακάτω προτάσεις.

Πρέπει να με ακούσεις οπωσδήποτε.

Δεν πρόκειται να μιλήσω σε καμιά περίπτωση.

Δε συμφέρει να γίνει όπως προτείνεις.

Φαίνεται πως δε θα ξαναγυρίσει.

Ακούστηκε πως σκοτώθηκαν πολλοί.

Κρίμα είναι να χαθεί ο άνθρωπος.

Καλό είναι να πηγαίνουμε τώρα.

Είναι ώρα να πάμε στο σχολείο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.48

Page 49: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παπατσάνη Κατερίνα

Είναι άδικο να τον υποτιμάς.

2. Να χαρακτηρίσεις τα υπογραμμισμένα ρήματα ως απρόσωπα ή

προσωπικά.

Αξίζει να προσπαθήσεις κι άλλο …………………………………………………….

Δεν επιτρέπεται να λες ψέματα. ……………………………………………………

Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα. …………………………………………………...

Η Μαρία φαίνεται χαρούμενη. …………………………………………………...

Φαίνεται πως θα βρέξει. …………………………………………………..

Χρειάζεται να έχεις υπομονή. …………………………………………………..

Ο Κώστας χρειάζεται χρήματα. ……………………………………………………

3. Να γράψεις προτάσεις με τα ρήματα φτάνει, ακούγεται, χρειάζεται, αρκεί,

διαδίδεται, αξίζει.

(τα ρήματα να χρησιμοποιηθούν ως προσωπικά και ως απρόσωπα)

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………

Όνομα:………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.49

Page 50: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

© Γρηγόρης Ζερβός 1

ΑπρΑπρΑπρΑπρόσωπα ρόσωπα ρόσωπα ρόσωπα ρήµαταήµαταήµαταήµατα

Απαγορεύεται να χρησιμοποιείτε αρκτικόλεξα.

Δεν επιτρέπεται να συμβουλεύεστε το λεξικό.

Α π ρ ό σ ω π α είναι:

� Τα ρήματα: πρέπει, πρόκειται, συμφέρει, συμβαίνει, μέλει, μέλλεται, ενδιαφέρει κ.ά.

� Τα ρήματα που φανερώνουν φυσικό φαινόμενο: βρέχει, χιονίζει, βροντά, αστράφτει,

ξημερώνει, χαράζει, νυχτώνει κ.ά.

� Μερικά προσωπικά ρήματα σε φράσεις: ακούγεται, θέλει, διαδίδεται, φαίνεται, αρκεί,

μπορεί, χρειάζεται, μοιάζει κ.ά.

Χρειάζεται το δωμάτιο της Σοφίας βάψιμο. � εδώ το ρήμα χρησιμοποιείται ως προσωπικό.

Χρειάζεται να προσπαθήσεις περισσότερο. � εδώ το ρήμα χρησιμοποιείται ως απρόσωπο.

Εκτός από τα απρόσωπα ρήματα υπάρχουν και οι α π ρ ό σ ω π ε ς ε κ φ ρ ά σ ε ι ς . Δεν παίρ-

νουν υποκείμενο πρόσωπο ή πράγμα και σχηματίζονται συνήθως:

� με το ρήμα είναι και ένα επίθετο ουδετέρου γένους

Είναι καλό να φύγουμε τώρα.

� με το ρήμα είναι ή υπάρχει και ένα ουσιαστικό

Είναι κρίμα να χαθεί κι άλλος χρόνος.

Υπάρχει φόβος ότι θα ρίξει χαλάζι.

� με τα ρήματα έχει, κάνει, δείχνει και ένα ουσιαστικό που αναφέρεται στον καιρό

Έχει πολύ κρύο σήμερα.

Τα ρήματα των προτάσεων

δεν έχουν υποκείμενο

πρόσωπο ή πράγμα.

Α π ρ ό σ ω π α λέγονται τα ρήματα που δεν έχουν

υποκείμενο ένα πρόσωπο ή ένα πράγμα και συνη-

θίζονται στο τρίτο ενικό πρόσωπο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.50

Page 51: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

© Γρηγόρης Ζερβός 2

Τα απρόσωπα ρήματα και οι απρόσωπες εκφράσεις έχουν συνήθως υποκείμενο μια ολό-

κληρη πρόταση (εξαρτημένη) που μπορεί να είναι:

� ειδική που ξεκινάει με το ότι ή πως

Ακούστηκε πως έγινε μεγάλη καταστροφή.

� βουλητική που ξεκινάει με το να

Πρόκειται να αγοράσουμε καινούργιο αυτοκίνητο.

� ενδοιαστική (διστακτική) που ξεκινάει με το μήπως

Υπάρχει ανησυχία μήπως αργήσει το αεροπλάνο.

� πλάγια ερωτηματική που ξεκινάει με το αν, πώς, ή τι

Δεν υπάρχει πληροφορία πώς σώθηκαν οι επιβάτες.

Στα απρόσωπα ρήματα και στις απρόσωπες εκφράσεις το υποκείμενο το βρίσκουμε με την

ερώτηση “τι;”.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.51

Page 52: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

90ο Δ.Σ. Αθηνών Αναγνώστου Χρήστος 4/3/2008

Τάξη Ε'

Ονοματεπώνυμο:.......................................................................

Μάθημα: Γλώσσα Ενότητα: Παιχνίδια

Απρόσωπη σύνταξη Τα ρήματα που χρησιμοποιούνται στο γ' ενικό πρόσωπο και δεν έχουν υποκείμενο κάποιο

πρόσωπο ή πράγμα αλλά μια ολόκληρη πρόταση λέγονται απρόσωπα ρήματα.

π.χ. Πρέπει να προσέχετε στο μάθημα. (Α.Ρ. = απρόσωπο ρήμα) - (Υ= υποκείμενο)

Α.Ρ. Υ.

Ενδέχεται να πάμε εκδρομή αύριο.

Α.Ρ. Υ.

Εκτός από απρόσωπα ρήματα υπάρχουν και απρόσωπες εκφράσεις. Αυτές σχηματίζονται με

το γ' ενικό πρόσωπο του ρήματος είμαι ή υπάρχω και ένα επίθετο ή ουσιαστικό. Και η

απρόσωπη έκφραση έχει για υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση.

π.χ. Υπάρχει πιθανότητα να βρέξει αύριο. (υπάρχει + ουσιαστικό)

Α.Ε. Υ.

Είναι άδικο να κατηγορούμε τον Πέτρο. (είναι + επίθετο)

Α.Ε. Υ.

Είναι ώρα να διαβάσουμε. ( είναι + ουσιαστικό) (Α.Ε. = απρόσωπη έκφραση)

Α.Ε. Υ.

Προσέξτε!!!!!!!!!!!!

Ένα ρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως προσωπικό είτε ως απρόσωπο.

π.χ.. Απαγορεύεται το κολύμπι. (προσωπικό ρήμα)

Απαγορεύεται να κολυμπάτε. (απρόσωπο ρήμα)

Τα κυριότερα απρόσωπα ρήματα είναι:

α) πρόκειται,συμφέρει, πρέπει, μέλει, μέλλεται, ενδέχεται κ. ά.

β) τα ρήματα που φανερώνουν φυσικά φαινόμενα: βρέχει, χιονίζει αστράφτει, βροντά,

φυσά, χειμωνιάζει, καλοκαιριάζει, βραδιάζει, χαράζει, φέγγει, ξημερώνει, νυχτώνει, κ.ά.

γ) μερικά προσωπικά ρήματα σε ορισμένες φράσεις: λέγεται, φτάνει, χρειάζεται, φαίνεται,

γίνεται,τυχαίνει, ακούγεται, κ.ά.

Άσκηση Να κυκλώσεις το απρόσωπο ρήμα και να υπογραμμίσεις το υποκείμενό του στις παρακάτω προτάσεις.(

Προσοχή ! Δεν έχουν όλες οι προτάσεις απρόσωπα ρήματα)

α) Ακούγεται ο θόρυβος των αυτοκινήτων. β) Ακούγεται ότι αύριο το σχολείο μας θα πάει εκδρομή. γ)

Συμφέρει να ψωνίζω με τις εκπτώσεις. δ) Φαίνεται ότι ο Κώστας είναι άρρωστος. ε) Ο Κώστας φαίνεται

ήσυχος. στ)Υποτίθεται ότι είσαι φίλος μου. ζ) Λέγεται πως το σχολείο μας θα είναι κλειστό αύριο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.52

Page 53: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Σιαντίκου Αγγελική

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:…………………………………………………………………………………………….

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:………………………………………..

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την οριστική, όταν θέλουμε να περιγράψουμε ένα γεγονός ή

μια κατάσταση στο παρελθόν, το παρόν ή το μέλλον. Στην οριστική

συναντούμε όλους τους χρόνους. Για να σχηματίσουμε την άρνηση,

χρησιμοποιούμε το δεν.

π.χ. Θα γράψω το γράμμα απόψε. - Δε θα γράψω το γράμμα απόψε.

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την υποτακτική, όταν θέλουμε να εκφράσουμε ευχή,

επιθυμία, εναντίωση, παραχώρηση, προσταγή (με ευγενικό τρόπο).

Χαρακτηριστικό της υποτακτικής είναι η χρήση των μορίων να ή ας. Στην

υποτακτική συναντούμε τους χρόνους Ενεστώτα, Αόριστο και Παρακείμενο.

Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το μην.

π.χ. Να έρθω στο σπίτι σου απόψε; - Να μην έρθω στο σπίτι σου απόψε;

Ας του το έλεγες! - Ας μην του το έλεγες!

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ:

Χρησιμοποιούμε την προστακτική, για να εκφράσουμε προσταγή ή διαταγή.

Προστακτική συναντούμε μόνο στον Ενεστώτα και τον Αόριστο και μόνο στο

β’ πρόσωπο ενικού και πληθυντικού αριθμού (δηλ. εσύ και εσείς).

π.χ. Σβήνε το φως όταν βγαίνεις από το δωμάτιο.

Βγαίνετε έξω από την τάξη την ώρα του διαλείμματος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.53

Page 54: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Σιαντίκου Αγγελική

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Στις παρακάτω προτάσεις υπογραμμίζω τα ρήματα και σημειώνω σε

ποια έγκλιση βρίσκεται το καθένα.

Του αρέσει να συμμετέχει

στην εργασία της τάξης.

Ήθελα να έρθεις μαζί μου.

Τρέξε γρήγορα!

Μη με ενοχλείς!

Θα πάμε να παίξουμε;

Να ζήσετε και να ευτυχίσετε!

Πρόσεχε στο δρόμο!

2. Γράφω τις παρακάτω οδηγίες με όλους τους τρόπους που γνωρίζω.

Δεν οδηγούμε όταν πίνουμε αλκοόλ.

Να μην οδηγείτε ________________________________________

____________________________________________________

Μην οδηγείτε __________________________________________

____________________________________________________

Δε χρησιμοποιούμε κινητό τηλέφωνο, όταν οδηγούμε.

Να μη χρησιμοποιείτε ____________________________________

____________________________________________________

Μη χρησιμοποιείτε ______________________________________

____________________________________________________

Δεν ενοχλούμε τον οδηγό.

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

Τηρούμε τα σήματα οδικής κυκλοφορίας.

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

Οριστική Υποτακτική Προστακτική αρέσει να συμμετέχει

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.54

Page 55: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Η κατάληξη –είτε

την κατάληξη αυτήν τη συναντάμε:

στο β' πληθυντικό του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής στην οριστική, την υποτακτική και την

προστακτική

στο β' πληθυντικό του παθητικού αορίστου στην προστακτική και υποτακτική.

π.χ.

εσείς κινείτε (οριστική)

να κινείτε (υποτακτική)

να κινηθείτε (υποτακτική)

κινηθείτε (προστακτική)

Η κατάληξη –είται

την κατάληξη αυτήν τη συναντάμε:

στο γ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα της παθητικής φωνής

π.χ.

Το ποδήλατο κινείται. (οριστική)

Η ομάδα μας αδικείται από το αποτέλεσμα. (οριστική)

Ο μαθητής καλείται στο γραφείο. (οριστική)

Η κατάληξη –ήστε

την κατάληξη αυτήν τη συναντάμε:

στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής αορίστου της ενεργητικής φωνής

π.χ.

εσείς οδηγήστε

εσείς μετακινήστε

Η κατάληξη –είστε

την κατάληξη αυτήν τη συναντάμε:

στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα της παθητικής φωνής

π.χ.

εσείς θεωρείστε

εσείς μετακινείστε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.55

Page 56: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Ορθογραφία των καταλήξεων -είτε/-είται και -ήστε/-είστε

των ρημάτων

Γιάννης Φερεντίνος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.56

Page 57: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

-είτε: Η κατάληξη αυτή συναντάται:

1. στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής στην οριστική, την υποτακτική και την προστακτική.

2. στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο του παθητικού αορίστου στην υποτακτική και την προστακτική.

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Πχ: εσείς θεωρείτε /να θεωρείτε / θεωρείτε εσείς / να θεωρηθείτε / θεωρηθείτε Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.57

Page 58: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

-είται:

Η κατάληξη αυτή συναντάται: 1. Στο γ΄ ενικό πρόσωπο του ενεστώτα της

παθητικής φωνής στην οριστική και την υποτακτική.

Οριστική Υποτακτική

Πχ: αυτός στερείται / να στερείται

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.58

Page 59: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παραδείγματα

• Επομένως: ποιοι; Εσείς -είτε ποιος; Αυτός-ή-ό -είται Πχ: Συγκεντρωθείτε στο μάθημα. Μην προκαλείτε την τύχη σας. Αλλά: Ο πόνος προκαλείται από το σπάσιμο. Το παιδί στερείται τροφής και στοργής.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.59

Page 60: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

-ήστε:

Η κατάληξη αυτή συναντάται: 1. Στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο του αορίστου

της ενεργητικής φωνής στην προστακτική των ρημάτων β΄ συζυγίας.

Πχ: ανησυχώ ανησυχήστε τακτοποιώ τακτοποιήστε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.60

Page 61: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

-είστε:

Η κατάληξη αυτή συναντάται: 1. Στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα

της παθητικής φωνής στην οριστική και την υποτακτική των ρημάτων β΄ συζυγίας που λήγουν σε -ούμαι.

Οριστική Υποτακτική

πχ: εσείς μιμείστε / να μιμείστε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.61

Page 62: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΠΡΟΣΟΧΗ

β΄ πληθ. πρόσωπο ενεστώτα οριστικής παθ. φωνής

• Εσείς ικανοποιείστε με την αύξηση που μας δίνουν;

β΄ πληθ. πρόσωπο αορίστου προστακτικής εν. φωνής

• «Ικανοποιήστε τα αιτήματά μας για αυξήσεις» φώναζαν οι απεργοί.

Γιάννης Φερεντίνος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.62

Page 63: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.63

Page 64: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θανάσης Πρέντζας

Κριτήριο Αξιολόγησης

Τάξη: Ε΄

Ενότητα: 11η Παιχνίδια

Ονοματεπώνυμο:

Ημερομηνία:

Α. Ακούω και γράφω

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1. Υπογράμμισε τα απρόσωπα ρήματα, τις απρόσωπες εκφράσεις των προτάσεων

και κύκλωσε τα υποκείμενά τους.

α) Μας κάνει καλό να διαβάζουμε εξωσχολικά βιβλία.

β) Είναι αλήθεια ότι ξεχάστηκα.

γ) Φαίνεται πως θα έχουμε ζεστό καλοκαίρι.

δ) Καλό είναι να γυμνάζεσαι και να περπατάς καθημερινά.

ε) Πρέπει να είσαι συνεπής στις υποχρεώσεις σου.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.64

Page 65: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θανάσης Πρέντζας

2. Να συλλαβίσεις τις παρακάτω λέξεις.

Πέτρα .....................................

Σκορπίζω .....................................

Βαθμός .....................................

Υπόσχομαι .....................................

Νεράιδα .....................................

Κάποιος .....................................

Έκθεση .....................................

Κάστρο .......................................

Κορόιδο .......................................

Αγκάθι .......................................

Γυάλα .......................................

Σπρώχνω .......................................

Άνθρωπος .......................................

Ξανθός .......................................

3. Να μεταφέρεις τις παρακάτω φράσεις στον άλλο αριθμό.

Ο τροπαιούχος στρατηγός ...................................................................................

Της κυπελλούχου ομάδας ...................................................................................

Του ταλαντούχου ηθοποιού ...................................................................................

Τα ανθρακούχα ποτά ...................................................................................

Οι ενεργοί πολίτες ...................................................................................

Τις αδειούχους υπαλλήλους ...................................................................................

4. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων.

Τα ............................... θηλαστικά (πρωτεύων)

Οι ............................... απόψεις (ενδιαφέρων)

Τον .............................. αριθμό (τυχών)

Οι .............................. γιατροί (θεράπων)

Την ............................. συμπεριφορά (πρέπων)

Τις ............................. μαθήτριες (απών)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.65

Page 66: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θανάσης Πρέντζας

5. Να συμπληρώσεις τις καταλήξεις των παρακάτω ρημάτων ( –είτε, - είται, -ήστε,

ή –είστε).

α) Απαιτ...... μεγάλη προσοχή όταν οδηγ...... αυτοκίνητο.

β) Προσπαθ...... να μην μετακιν...... άκοπα όταν έχει πολλή ζέστη.

γ) Φανταστ...... πως ένα ζωάκι σας διηγ...... την ιστορία του.

δ) Τοποθετ...... τα πράγματα στη θέση τους και μετά ξεκουραστ...... .

ε) Να εξασκ...... όσο περισσότερο μπορ...... .

στ) Διατηρ...... τις παραλίες καθαρές και σεβαστ...... τη φύση.

6. Μετέτρεψε τις μεταφορές σε παρομοιώσεις και αντίστροφα.

Μεταφορές Παρομοιώσεις

Αυτός είναι μια αλεπού!

Ο καφές είναι πικρός σαν φαρμάκι.

Έχει κορμί λαμπάδα.

Είναι γενναίος σαν λιοντάρι.

Αυτή έχει βελούδινη επιδερμίδα.

Είναι άνθρωπος σαν αρνάκι.

7. Κλίνω το ρήμα διηγούμαι στον Ενεστώτα.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.66

Page 67: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θανάσης Πρέντζας

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ

Το παιχνίδι παίζεται από δυο

ομάδες των πέντε έως δέκα παιχτών. Οι

παίχτες της κάθε ομάδας στέκονται γύρω

από κολώνες ή δέντρα που βρίσκονται

αντικριστά, τουλάχιστο είκοσι βήματα

μακριά. Η κάθε ομάδα προσπαθεί να

καταπατήσει την περιοχή της αντίπαλης κολώνας.

Κάθε παίχτης, πριν φύγει από την κολώνα του για επίθεση, πρέπει πρώτα να

χτυπήσει με το χέρι του και να πει: «Παίρνω αμπάριζα και βγαίνω». Στη μέση της

διαδρομής, «έπαιρνε αμπάριζα» και έβγαινε για κυνήγι ο αντίπαλος, που μπορεί να

ήταν ένας ή και δύο. Όποιος παίχτης δεν προλάβαινε μετά το κυνηγητό να γυρίσει

και να ακουμπήσει την κολώνα του ή ένα συμπαίκτη του που ακουμπούσε σ’ αυτήν

πιανόταν αιχμάλωτος.

Νικήτρια ομάδα είναι αυτή που θ’ ακουμπήσει την αντίπαλη κολώνα και θα

φωνάξει: «Αμπάριζα». Όσο πιάνεις αιχμαλώτους, τόσο αποδυναμώνεται η φύλαξη

της κολώνας του αντιπάλου και κάνεις πιο εύκολα την «Αμπάριζα».

Οι αιχμάλωτοι μπορούν να σχηματίσουν «αλυσίδα», έτσι ώστε να

ελευθερωθούν ομαδικά και πιο εύκολα από τους παίχτες της δικής τους ομάδας,

όταν πλησιάσουν και τους ακουμπήσουν στο χέρι, πράγμα δύσκολο, γιατί

κινδυνεύουν να πιαστούν κι αυτοί.

dim-ag-marin-lerou.dod.sch.gr

α. Τίτλος:

.........................................................................................................................................

β. Ποια στοιχεία μας δίνει η περιγραφή του παιχνιδιού;

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.67

Page 68: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Θανάσης Πρέντζας

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

γ. Πλαγιότιτλοι

1η παράγραφος:

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

2η παράγραφος:

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

3η παράγραφος:

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

4η παράγραφος:

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΡΕΝΤΖΑΣ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.68

Page 69: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΟΝΟΜΑ: 9/3/2007

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ: « Παιχνίδια »

(Ενότητα 11)

Παιχνίδι !!! Τι φανταστική λέξη.

Είναι η αγαπημένη λέξη όλων των

παιδιών του κόσμου. Το παιχνίδι είναι η

διαφυγή των παιδιών σ` έναν άλλο πιο

όμορφο κόσμο. Τα παιχνίδια από την

αρχαιότητα μέχρι σήμερα,

διαπαιδαγωγούν και διασκεδάζουν τα

παιδιά. Στην σημερινή εποχή υπάρχουν

πολλών ειδών παιχνίδια, όπως τα

παραδοσιακά, τα επιτραπέζια και τα

ηλεκτρονικά.

Τα παραδοσιακά παιχνίδια παίζονται συνήθως σε ανοιχτούς χώρους,

όπως οι πλατείες, οι αλάνες, οι αυλές των σπιτιών και των σχολείων.

Είναι παιχνίδια ομαδικά και μπορούν να αναπτύξουν την συνεργασία

μεταξύ των ομάδων. Ακόμη και σήμερα μας γεμίζει χαρά να ακούμε τα

παιδιά να παίζουν και να φωνάζουν.

- Τρέξε γρήγορα !!

- Πιάσε την μπάλα και πέταξέ την στον Γιώργο.

- Ανέβασε το λάστιχο πιο ψηλά.

Τα επιτραπέζια όπως και τα πνευματικά παιχνίδια, συνήθως

παίζονται σε κλειστούς χώρους και είναι ατομικά και ομαδικά. Από τα

παλιά χρόνια οι άνθρωποι καθισμένοι μέσα στα σπίτια ανακάλυψαν

διάφορα παιχνίδια για να περνά ευχάριστα ο χρόνος τους. Αυτά τα

παιχνίδια με διάφορες παραλλαγές, εξελίχτηκαν στα σημερινά παιχνίδια

όπως το σκάκι , ο γκρινιάρης, ο μουντζούρης, τα αινίγματα. Ο σκοπός

των παιχνιδιών αυτών ήταν και εκπαιδευτικός.

Ένα από τα πιο βασικά πράγματα σ` όλα τα παιχνίδια είναι οι

κανόνες. Δεν μπορεί να υπάρξει παιχνίδι χωρίς τους βασικούς κανόνες,

που πρέπει όλοι οι παίκτες ν` ακολουθούν. Στα επιτραπέζια και τα

πνευματικά παιχνίδια θα τους διαβάσετε στις συσκευασίες, ενώ στα

παραδοσιακά τους ξέρετε. Διαβάστε ενδεικτικά μερικούς κανόνες.

- Απαγορεύεται στους παίκτες να βγαίνουν έξω από τη γραμμή.

- Πρέπει η μπάλα να χτυπήσει τον παίχτη στο σώμα.

- Επιτρέπεται το πέταμα της μπάλας με τα χέρια.

Τα παιχνίδια της σημερινής εποχής είναι τα ηλεκτρονικά. Παίζονται

σε κονσόλες ή στον υπολογιστή. Έχουν κερδίσει τους νέους ανθρώπους,

γιατί είναι γεμάτα δράση. Όμως είναι απούσα η κίνηση από πλευράς

παικτών, όπως και η ενεργή δράση. Από την άλλη πλευρά όμως είναι ο

τρόπος διαφυγής, ιδίως για τα παιδιά των μεγαλουπόλεων, που

μεγαλώνουν σε σπίτια κλουβιά, χωρίς ελευθέρους χώρους.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.69

Page 70: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

1) Να χωρίσετε το κείμενο σε παραγράφους και να γράψετε την

περίληψη του κειμένου ( περίπου 12 σειρές).

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

2) Από τη 2η παράγραφο να βρείτε τα ρήματα που βρίσκονται στην

οριστική, υποτακτική και προστακτική και να τα γράψετε.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

3) Τα ρήματα που βρίσκονται στην προστακτική να γραφούν στην

υποτακτική και οριστική του αορίστου.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.70

Page 71: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

4) Από την 4η παράγραφο να συλλαβίσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις.

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

5) Να γράψεις τις παρακάτω φράσεις βάζοντας τα ρήματα στην

υποτακτική.

- Προφύλαξε τον συμπαίκτη σου, είναι χρήσιμος.

___________________________________________________________

- Κέρδισε τη μπάλα και δώσε γρήγορα πάσα.

___________________________________________________________

- Τρέξε γρήγορα και απόφυγε τον αντίπαλός σου.

___________________________________________________________

6) Από την 4η παράγραφο να βρεις τρία απρόσωπα ρήματα και να τα

γράψεις.

____________________________

____________________________

____________________________

7) Από την τελευταία παράγραφο να κλίνεις τα υπογραμμισμένα επίθετα

και στα τρία γένη.

Ενικό Αριθμός

Ονομ. ο η το

Γεν. του της του

Αιτ. τον την το

Κλητ. - - -

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.71

Page 72: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Πληθυντικός Αριθμός

Ονομ. οι οι τα

Γεν. των των των

Αιτ. τους τις τα

Κλητ. - - -

Ενικό Αριθμός

Ονομ. ο η το

Γεν. του της του

Αιτ. τον την το

Κλητ. - - -

Πληθυντικός Αριθμός

Ονομ. οι οι τα

Γεν. των των των

Αιτ. τους τις τα

Κλητ. - - -

Καλή επιτυχία …παίζοντας με τη γλώσσα μας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.72

Page 73: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

« Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας » 11. ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Γ. Σεφέρης

ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ

Γραπτή δοκιμασία τ….. μαθητ……. ………………………………………….

Α. Ακούω και γράφω: ………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………………………... Β. Διαβάζω τις παρακάτω λέξεις και συμπληρώνω ό,τι λείπει:

λαχν…σματα, απαγγελ…α, παντ…μ…μα, π…ράγ…γη, …στ…σελ…δα,

π…ζ…δρ…μ…ς, ειδ…σε….γραφ…α, εξελ….ν…σμένος, π….ζω, τρ…π….ο,

κ…ρ…..σω, φ…γούρα, αρκτ…κ…λεξο, τ…λάλ….ς, αναγν…στ…ς,

στρατ…γ…κή, να…μαχ…α, κλεψ…δρα, κ…ν…γάει, γ….τ…νιά

Γ. Χωρίζω σε συλλαβές τις παρακάτω λέξεις:

υπερθέρμανση …………………………………… αγριάνθρωπος ……………………………………

αμφιβάλλω …………………………………… εκκλησάκι ……………………………………

συλλαβισμός …………………………………… θαλασσοδαρμένος ……………………………….

ατμόπλοιο …………………………………… περιστρέφομαι …………………………………..

διαλείμματα …………………………………… προαύλιο ……………………………………

Σεπτέμβριος …………………………………… ηλεκτρισμός ……………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.73

Page 74: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΦΡΥΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Δ. Σχηματίζω τον αόριστο των ρημάτων στον παρακάτω πίνακα:

Ε. Κλίνω την οριστική του ενεστώτα των ρημάτων:

ΣΤ. Συμπληρώνω στον πίνακα τα δύο γένη των επιθέτων που λείπουν: ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ

ο επιτυχών

η επείγουσα

το υπάρχον

ο αριστούχος

η απούσα

το πρωτεύον

ο ενεργός

η ενδιαφέρουσα

το πάσχον

Ζ. Συμπληρώνω με –είτε, -είται, -ίστε, -ήστε, -είστε.

Εσείς στερ………. Αυτός εξαιρ………. Αυτό αφαιρ………. Εσείς ντυθ……….

Αυτή διατηρ………. Αυτό διαιρ………. Αυτός διηγ………. Εσείς ονειρευτ…….

Πατ……… με δύναμη το κουμπί και κερδ……… βαθμούς. Παρατηρ……… προσεχτικά τον

τρόπο του παιχνιδιού και αγνο……… οτιδήποτε θεωρ……… άχρηστο για τη συνέχεια.

Συγκεντρωθ………, τακτοποι……… τις κάρτες σας και ξεκιν………. Μπορ………!

Η. Συμπληρώνω τα υποκείμενα των απρόσωπων ρημάτων ή τα απρόσωπα ρήματα

των προτάσεων : Χρειάζεται ………………………………………………………………………………………………….

Πρέπει ………………………………………………………………………………………………….

Ακούγεται …………………………………………………………………………………………………..

Μπορεί ………………………………………………………………………………………………….

……………………………… να προσπαθήσεις περισσότερο.

……………………………… ότι θα έχουμε βροχερή μέρα.

……………………………… πως είσαι διαβασμένος. Ι. Φ.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

δακρύζω δανείζω

αθροίζω ανασταίνω

αφήνω χτυπώ

λύνω ωφελώ

ποτίζω μεθώ

Ο Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Η Ε Ν Ε Σ Τ Ω Τ Α

τιμώ ………………………… ………………………… ………………………… …………………………

…………………………

γελιέμαι ………………………… ………………………… ………………………… …………………………

…………………………

αδικώ ………………………… ………………………… ………………………… …………………………

…………………………

κοιμούμαι ………………………… ………………………… ………………………… …………………………

…………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.74

Page 75: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Τάσος Νταγιούκλας

ΟΟννοομμααττεεππώώννυυμμοο:: ______________________________________________________________________ ΗΗμμεερροομμηηννίίαα:: 1133––33––22000088

ΓΓρράάψψεε ττοο σσχχήήμμαα λλόόγγοουυ πποουυ υυππάάρρχχεειι σσεε κκάάθθεε φφρράάσσηη ((ΚΚυυρριιοολλεεξξίίαα,, ΜΜεεττααφφοορράά,, ΠΠααρροομμοοίίωωσσηη))::

ΤΤοο ππααιιχχννίίδδιι κκόόππηηκκεε σσττηη μμέέσσηη ααππόό ττηηνν ξξααφφννιικκήή ββρροοχχήή.. __________________________________________

ΟΟιι ΠΠυυγγμμααίίοοιι εείίννααιι κκοοννττοοίί όόππωωςς οοιι ννάάννοοιι.. __________________________________________

ΠΠήήγγεε ηη ψψυυχχήή μμοουυ σσττηηνν ΚΚοούύλλοουυρρηη.. __________________________________________

ΕΕίίδδαα ττοο ΜΜάάννοο νναα ππααλλεεύύεειι μμεε ττοονν ΠΠέέττρροο.. __________________________________________

ΈΈδδεειιχχννεε χχλλωωμμόόςς σσαανν ττοο φφεεγγγγάάρριι.. __________________________________________

ΤΤοο κκααρρπποούύζζιι κκόόππηηκκεε σσττηη μμέέσσηη,, όότταανν έέππεεσσεε σσττοο ππάάττωωμμαα.. __________________________________________

ΚΚααθθηημμεερριιννάά ππααλλεεύύοουυμμεε γγιιαα νναα τταα φφέέρροουυμμεε ββόόλλτταα.. __________________________________________

ΈΈκκοοψψεε ττοο χχέέρριι ττοουυ μμεε ττοο μμααχχααίίρριι ττοουυ ψψωωμμιιοούύ.. __________________________________________

ΈΈφφυυγγεε γγρρήήγγοορραα σσαανν αασσττρρααππήή.. __________________________________________

ΤΤοουυ κκόόππηηκκεε ηη ααννάάσσαα ββλλέέπποοννττααςς ττοο ττρροοχχααίίοο μμππρροοσσττάά ττοουυ.. __________________________________________

ΗΗ ππέέττρραα ααυυττήή εείίννααιι αασσήήκκωωττηη.. __________________________________________

ΟΟ ππόόννοοςς ττοουυ εείίννααιι αασσήήκκωωττοοςς,, γγιιααττίί ττοουυ έέκκλλεεψψαανν ττοο πποοδδήήλλααττοο.. __________________________________________

ΠΠοολλλλήή μμααυυρρίίλλαα ππλλάάκκωωσσεε,, μμααύύρρηη σσαανν κκααλλιιαακκοούύδδαα.. __________________________________________

ΟΟ ΝΝίίκκοοςς ββοούύττηηξξεε γγιιαα λλίίγγοο μμεεςς σσττηηνν ππιισσίίνναα.. __________________________________________

ΤΤοουυςς θθέέρριισσεε ηη ππεείίνναα κκααιι ηη δδυυσσττυυχχίίαα.. __________________________________________

ΣΣυυμμππλλήήρρωωσσεε τταα κκεεννάά ττωωνν ππααρραακκάάττωω ππρροοττάάσσεεωωνν,, ββάάζζοοννττααςς ττοο κκααττάάλλλληηλλοο εεππίίθθεεττοο ααππόό ττηηνν ππααρρέέννθθεεσσηη::

ΟΟιι ____________________________________ ((ππααρρώώνν)) σσυυννθθήήκκεεςς δδεε ββοοηηθθοούύνν νναα ββρρεεθθεείί λλύύσσηη.. ΕΕίίμμαασσττεε όόλλοοιι

____________________________________ ((ππααρρώώνν)) κκααιι ππρροοσσππααθθοούύμμεε,, αακκόόμμαα κκααιι τταα κκόόμμμμαατταα εείίννααιι

____________________________________ ((ππααρρώώνν)),, ααλλλλάά ηη ____________________________________ ((ππααρρώώνν)) κκααττάάσστταασσηη εείίννααιι δδύύσσκκοολληη..

ΗΗ ΤΤόόννιιαα κκααιι οο ΝΝίίκκοοςς εείίννααιι __________________________________________ ((ππττυυχχιιοούύχχοοςς)) φφοοιιττηηττέέςς ττοουυ

ΠΠααννεεππιισσττηημμίίοουυ.. ΚΚααιι τταα δδυυοο ααδδέέρρφφιιαα εείίννααιι ______________________________________ ((εεννεερργγόόςς)) μμέέλληη ττηηςς

φφιιλλοοζζωωιικκήήςς εεττααιιρρεείίααςς κκααιι ____________________________________________ ((εεππιιττυυχχώώνν)) σσττοο δδιιααγγωωννιισσμμόό σσττααυυρρόόλλεεξξοουυ,,

πποουυ οορργγάάννωωσσεε μμεε μμεεγγάάλληη εεππιιττυυχχίίαα οο ΔΔήήμμοοςς..

ΤΤοο ________________________________________ ((εεννδδιιααφφέέρρωωνν)) σσττοοιιχχεείίοο ττοουυ ννόόμμοουυ εείίννααιι όόττιι οοιι

________________________________________ ((ααρριισσττοούύχχοοςς)) μμααθθηηττέέςς θθαα ππάάρροουυνν υυπποοττρροοφφίίαα..

ΤΤοο ππρροοϊϊόόνν δδίίννεεττααιι σσεε ______________________________________________ ((σσυυμμφφέέρρωωνν)) ττιιμμήή.. ΤΤοο ____________________________________

((ππρρωωττεεύύωωνν)) ππρράάγγμμαα όόμμωωςς ππρρέέππεειι νναα εείίννααιι ηη πποοιιόόττηητταα,, ααλλλλάά ααυυττήή έέρρχχεεττααιι σσεε

____________________________________________ ((δδεευυττεερρεεύύωωνν)) θθέέσσηη σσττοο μμυυααλλόό εεννόόςς κκααττααννααλλωωττήή..

33

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.75

Page 76: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Τάσος Νταγιούκλας

ΓΓρράάψψεε ττοο σσχχήήμμαα λλόόγγοουυ πποουυ υυππάάρρχχεειι σσεε κκάάθθεε φφρράάσσηη ((ΚΚυυρριιοολλεεξξίίαα,, ΜΜεεττααφφοορράά,,

ΠΠααρροομμοοίίωωσσηη))::

ΚΚοολλυυμμππάάεειι σσαα δδεελλφφίίννιι.. __________________________________

ΤΤοονν ββλλέέππεειιςς ααυυττόόνν;; ΚΚοολλυυμμππάάεειι σσττοο χχρρήήμμαα.. __________________________________

ΤΤηηνν έέττρρωωγγεε ττόόσσηη ώώρραα μμεε τταα μμάάττιιαα ττοουυ.. __________________________________

ΟΟ ννααυυααγγόόςς κκοολλύύμμππηησσεε μμέέχχρριι ττηηνν αακκττήή.. __________________________________

ΤΤοο ππααιιδδίί μμααζζεεύύττηηκκεε σσαανν ττρροομμααγγμμέέννοο ππεερριισσττέέρριι.. __________________________________

ΈΈφφααγγεε όόλλοο ττοονν κκόόσσμμοο,, ααλλλλάά δδεενν ττηη ββρρήήκκεε.. __________________________________

ΈΈττρρωωγγεε λλααίίμμααρργγαα,, γγιιααττίί ππεειιννοούύσσεε όόππωωςς οο λλύύκκοοςς.. __________________________________

ΤΤηηςς ννύύχχττααςς τταα κκααμμώώμμαατταα τταα ββλλέέππεειι ηη μμέέρραα κκααιι γγεελλάά.. ______________________________

ΌΌπποοιιοοςς ββιιάάζζεεττααιι σσκκοοννττάάφφττεειι.. __________________________________

ΈΈμμεειιννεε αακκοούύννηηττοοςς σσαανν άάγγααλλμμαα.. __________________________________

ΤΤοουυ μμιιλλάά μμεε κκρρύύαα κκααρρδδιιάά,, γγιιααττίί ττοονν ααννττιιππααθθοούύσσεε.. ________________________________

ΤΤοο κκρρύύοο ήήτταανν ττσσοουυχχττεερρόό κκααιι ττοουυρρττοούύρριιζζεε.. __________________________________

ΠΠήήγγεε σσττηηνν ττααββέέρρνναα κκααιι τταα έέττσσοουυζζεε μμεε έένναα φφίίλλοο ττοουυ ______________________________

ΣΣυυμμππλλήήρρωωσσεε τταα κκεεννάά ττωωνν ππρροοττάάσσεεωωνν,, ααφφοούύ σσκκεεφφττεείίςς ππρρώώτταα πποοιιοο γγρράάμμμμαα ππάάεειι

κκααιι γγιιααττίί::

ΠΠρροοσσππααθθ……....σσττεε νναα κκεερρδδ…………σσεεττ………… χχρρόόνν…………,, κκααθθυυσσττεερρ…………..σσττ………….. ττοο

ππααιιχχννίίδδ…………,, ββοοηηθθ…………σσττ………… ττοο σσυυμμππααίίκκττηη σσααςς,, οοππλλιισσττ…………..ττ………… μμεε υυπποομμοονν…………..

ΚΚααιι ππρροοσσααρρμμοοσσττ…………ττ………… σσττ…………ςς ααννάάγγκκεεςς ττοουυ ππααιιχχννιιδδιιοούύ.. ΠΠρρέέππ………… νναα

εείίμμαασσττεε έέττοοιιμμ………….. γγιιαα όόλλαα.. ΟΟιι φφίίλλααθθλλ………… μμάάςς ββρρ…………ζζοουυνν,, οοιι ααννττίίππααλλ………… μμάάςς

χχττυυπποούύνν,, τταα αασσφφυυρρ…………γγμμαατταα ττοουυ δδιιααιιττηηττ………… εείίννααιι σσεε ββάάρροοςς μμααςς,, έέχχοουυμμεε

κκααιι δδυυοο ππααίίκκττεεςς ττρρααυυμμααττίίεεςς..

ΟΟ ττυυφφώώννααςς χχττύύππ……....σσεε μμεε ττααχχ……....ττ…………τταα ττ……....νν ππεερριιοοχχ………… ΈΈββλλεεππεεςς δδέέννττρραα

νναα ξξεερριιζζ……....ννοοννττ…………..,, τταα υυππόόγγεειιαα ττ……....νν σσππιιττιι……....νν νναα ππλληημμμμυυρρ……....ζζοουυνν,,

ττοουυςς ααννθθρρώώπποουυςς νναα μμηηνν μμπποορροούύνν νναα οοδδηηγγ…………σσοουυνν τταα ααυυττοοκκίίννηηττάά ττοουυςς..

ΌΌλλοοιι κκλλ…………σσττ…………..κκαανν μμέέσσαα κκααιι ππεερρίίμμ……....νναανν νναα ττεελλεειι…………σσ………… ττοο κκαακκόό.. ΟΟιι

ζζηημμιιέέςς μμπποορροούύνν νναα ααθθρρ…………σσττοούύνν όότταανν ξξηημμεερρ…………σσ…………

33

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.76

Page 77: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΗΝ 11η ΕΝΟΤΗΤΑ

1. Όταν δίνουμε οδηγίες, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε (α) ενεστώτα οριστικής, σαν

να περιγράφουμε σε κάποιον τι να κάνει, και τότε πολύ ευγενικά του ζητάμε να το κάνει,

και (β) ενεστώτα ή αόριστο προστακτικής ή ενεστώτα ή αόριστο υποτακτικής, οπότε

με άμεσο τρόπο του λέμε τι να κάνει.

Να μεταφέρετε τις πιο κάτω οδηγίες στις άλλες εγκλίσεις:

Οριστική: Μέσα από το παιχνίδι αποκτούμε ομαδικό πνεύμα.

Προστακτική: ...................................................................................................................

Υποτακτική: .....................................................................................................................

Οριστική: Φροντίζουμε, ώστε τα παιχνίδια μας να παίζονται με ορισμένους κανόνες.

Προστακτική: ..................................................................................................................

Υποτακτική: .....................................................................................................................

Οριστική: Στα επιτραπέζια παιχνίδια με την κλεψύδρα μετρούμε το χρόνο.

Προστακτική: ...................................................................................................................

Υποτακτική: ....................................................................................................................

Οριστική: Στο ηλεκτρονικό ποδοσφαιράκι επιλέγουμε οποιαδήποτε εθνική ομάδα.

Προστακτική: ...................................................................................................................

Υποτακτική: .....................................................................................................................

2. Να συλλαβίσετε τις λέξεις.

παραδοσιακά

αλάνα

πέτρα

τάβλα

άρρωστος

πνευματικά

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

πρωταθλητής

παράδειγμα

αρπάζω

άνθρωπος

αγκάθι

παιχνίδι

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

...............................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.77

Page 78: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/

3. Να συμπληρώσετε τα κενά με η, ι, υ, ει. Ένας αγαλματοπώλης σκάλ…σε έναν Ερμή από ξύλο, τον έκλ…σε σ’ ένα κιβώτιο και

τον πήγε στην αγορά να τον πουλ…σει. Επειδή όμως δε φάν…κε αγοραστής, άρχ…σε,

για να τραβ…ξει κόσμο, να διαλαλεί πως πουλάει θεό που σκορπ…ζει ευτυχία και

χαρ…ζει κέρδη. Κάποιος από κείνους που βρέθ…καν εκεί τον ρώτ…σε:

- Ε, φίλε, και γιατί αποφάσ…σες να τον πουλ…σεις, και δεν τον κρατάς εσύ να σε

γεμ…ζει ευτυχία;

- Γιατί εγώ, απάντ…σε εκείνος, έχω ανάγκη από γρήγορη βοήθεια, ενώ αυτός

συνηθ…ζει να δίνει τα κέρδη αργά. Σου έλ…σα τώρα την απορία σου;

4. Σε κάθε ζευγάρι προτάσεων η μια από αυτές έχει απρόσωπο ρήμα. Αφού τη βρεις,

βάλε στο τετραγωνάκι. Υπογράμμισε μετά με γαλάζιο χρώμα το ρήμα και με κόκκινο το

υποκείμενό του.

Δε γίνεται να μιλάτε με το διπλανό σας. Το φαγητό γίνεται. Ανακοινώνεται σύντομα η παραίτηση Ανακοινώνεται ότι το του υπουργού. αεροπλάνο θα απογειωθεί. Φαίνεται πως δε θα έρθει τελικά. Το νησί φαίνεται ωραίο από μακριά. Δεν άξιζε να κάνει τον κόπο. Το γεύμα άξιζε εκατό ευρώ.

5. Συμπλήρωσε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του επιθέτου.

Οι ………………………… (συμμετέχων) στην εκδρομή ξεπέρασαν κάθε προσδοκία.

Οι περισσότεροι από τους ………………………… (διδάσκων) του πανεπιστημίου είναι

………………………… (αδειούχος) την περίοδο των Χριστουγέννων.

Οι μαθήτριες της πέμπτης τάξης ήταν οι ………………………… (επιτυχών) του φετινού

διαγωνισμού ζωγραφικής.

Η γυμνάστρια είναι ………………………… (απών), γιατί είναι …………………………

(αδειούχος).

Ο δάσκαλος ρώτησε τους μαθητές αν ήταν όλοι ………………………… (παρών).

6. Να σημειώσετε στα τετραγωνάκια το γράμμα Π για τις παρομοιώσεις ή το γράμμα Μ

για τις μεταφορές.

Ο Κώστας είναι χρυσό παιδί. Όρμησε στη μάχη σαν λιοντάρι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.78

Page 79: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/

Πόλη δίχως άλογα είναι σαν άμαξα δίχως ρόδες.

Ο μάρτυρας έλυσε επιτέλους τη σιωπή του. Κόλλησε το μυαλό μου. Στο άκουσμα του πολέμου οι κάτοικοι έπεσαν σε μεγάλη στενοχώρια. Έσπαγε και κατάστρεφε με μανία τα πάντα γύρω του λες και ήταν αγριεμένος ταύρος σε υαλοπωλείο. Κολυμπάει πολύ γρήγορα, σαν δελφίνι.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.79

Page 80: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/

7. Γράφω και μαθαίνω.

Τα παραδοσιακά παιχνίδια παίζονταν στις αυλές των σπιτιών και στις αλάνες. Για

να αποφασίσουν ποιος θα έκανε τη «μάνα» χρησιμοποιούσαν τα λαχνίσματα.

Στο ηλεκτρονικό ποδοσφαιράκι επιλέγεις οποιαδήποτε εθνική ομάδα της Ευρώπης.

Χρειάζεται αρκετή επιδεξιότητα για να πετύχεις γκολ, να νικήσεις και να πάρεις το τρόπαιο.

Το σκάκι είναι ένα θαυμάσιο πνευματικό παιχνίδι. Το παίξιμό του απαιτεί πολλή

σκέψη και εφαρμογή μιας συγκεκριμένης στρατηγικής.

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

8. Συμπληρώνω με τα γράμματα που λείπουν:

Τα παραδ…σ…ακά π…χν…δ…α π…ζ…νταν στ…ς α…λ…ς τ…ν σπ…τ….ν κ…

στ…ς αλάν…ς. Γ…α να απ…φασ…σουν π………ς θα …καν… τ… «μάνα»

χρ…σ…μ…π…ούσαν τα λαχν…σματα.

Στ… …λ…κτρ…ν…κ… π…δ…σφ…ράκ… …π…λ…γ…ς …π…αδ…π…τ…

…θν…κ… …μάδα τ…ς ……ρ…π…ς. Χρ…άζ…τ… αρκ…τ… …π…δ…ξ…τ…τα

γ…α να π…τ…χ…ς γκ…λ, να ν…κ…σ…ς κ… να πάρ…ς τ… τρ…π…… .

Τ… σκάκ… …ν… …να θα…μασ…… πν…ματ…κ… π…χν…δ… . Τ…

π…ξ…μ… του απ…τ… π………… σκ…ψ… κ… …φαρμ…γ… μ…ας

σ…γκ…κρ…μ…ν…ς στρατ…γ…κ…ς.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.80

Page 81: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/

Τα παραδ…σ…ακά π…χν…δ…α π…ζ…νταν στ…ς α…λ…ς τ…ν σπ…τ….ν κ…

στ…ς αλάν…ς. Γ…α να απ…φασ…σουν π………ς θα …καν… τ… «μάνα»

χρ…σ…μ…π…ούσαν τα λαχν…σματα.

Στ… …λ…κτρ…ν…κ… π…δ…σφ…ράκ… …π…λ…γ…ς …π…αδ…π…τ…

…θν…κ… …μάδα τ…ς ……ρ…π…ς. Χρ…άζ…τ… αρκ…τ… …π…δ…ξ…τ…τα

γ…α να π…τ…χ…ς γκ…λ, να ν…κ…σ…ς κ… να πάρ…ς τ… τρ…π…… .

Τ… σκάκ… …ν… …να θα…μασ…… πν…ματ…κ… π…χν…δ… . Τ…

π…ξ…μ… του απ…τ… π………… σκ…ψ… κ… …φαρμ…γ… μ…ας

σ…γκ…κρ…μ…ν…ς στρατ…γ…κ…ς.

Τα παραδ…σ…ακά π…χν…δ…α π…ζ…νταν στ…ς α…λ…ς τ…ν σπ…τ….ν κ…

στ…ς αλάν…ς. Γ…α να απ…φασ…σουν π………ς θα …καν… τ… «μάνα»

χρ…σ…μ…π…ούσαν τα λαχν…σματα.

Στ… …λ…κτρ…ν…κ… π…δ…σφ…ράκ… …π…λ…γ…ς …π…αδ…π…τ…

…θν…κ… …μάδα τ…ς ……ρ…π…ς. Χρ…άζ…τ… αρκ…τ… …π…δ…ξ…τ…τα

γ…α να π…τ…χ…ς γκ…λ, να ν…κ…σ…ς κ… να πάρ…ς τ… τρ…π…… .

Τ… σκάκ… …ν… …να θα…μασ…… πν…ματ…κ… π…χν…δ… . Τ…

π…ξ…μ… του απ…τ… π………… σκ…ψ… κ… …φαρμ…γ… μ…ας

σ…γκ…κρ…μ…ν…ς στρατ…γ…κ…ς.

Τα παραδ…σ…ακά π…χν…δ…α π…ζ…νταν στ…ς α…λ…ς τ…ν σπ…τ….ν κ…

στ…ς αλάν…ς. Γ…α να απ…φασ…σουν π………ς θα …καν… τ… «μάνα»

χρ…σ…μ…π…ούσαν τα λαχν…σματα.

Στ… …λ…κτρ…ν…κ… π…δ…σφ…ράκ… …π…λ…γ…ς …π…αδ…π…τ…

…θν…κ… …μάδα τ…ς ……ρ…π…ς. Χρ…άζ…τ… αρκ…τ… …π…δ…ξ…τ…τα

γ…α να π…τ…χ…ς γκ…λ, να ν…κ…σ…ς κ… να πάρ…ς τ… τρ…π…… .

Τ… σκάκ… …ν… …να θα…μασ…… πν…ματ…κ… π…χν…δ… . Τ…

π…ξ…μ… του απ…τ… π………… σκ…ψ… κ… …φαρμ…γ… μ…ας

σ…γκ…κρ…μ…ν…ς στρατ…γ…κ…ς.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.81

Page 82: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/ 1

Επαναληπτικό μάθημα

Ενότητα 11 Παιχνίδια

Όνομα:__________________________

Ημερομηνία:__/__/__

Βαθμός:________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

1. Βάλε τις προτάσεις στη σειρά έτσι ώστε να δείξεις πώς παίζεται το παιχνίδι

«Άτλαντες»

Τα παιδιά ενώνουν τις πλάτες τους, πλησιάζοντας όσο το δυνατόν περισσότερο

Κατόπιν πλέκουν τα χέρια τους

Συμμετέχουν πολλοί παίχτες χωρισμένοι σε ζευγάρια

Κερδίζει όποιο διαγωνιζόμενο ζευγάρι σπάσει πρώτο το μπαλόνι

Με το σύνθημα τα παιδιά προσπαθούν να σπάσουν το μπαλόνι με τις πλάτες τους

Ο ψυχαγωγός τοποθετεί ένα μεγάλο μπαλόνι ανάμεσα στις πλάτες των παιδιών

2. Ξαναγράψε τις οδηγίες όπως στο παράδειγμα

Να συμμετέχετε όσοι παίκτες θέλετε

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

3. Να συλλαβίσετε τις παρακάτω λέξεις

Ζευγάρια Εκστρατεία Αυλόπορτα Ξεκλείδωτος Απαγγελία

Σκαμνάκι Πλεγμένα Υπόκρουση Επευφημώ υπεύθυνος

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.82

Page 83: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/ 2

4. Συμπλήρωσε τον πίνακα με τον αόριστο των ρημάτων

Καλλιεργώ Φροντίζω

Αρχίζω Κλείνω

Αθροίζω Ανοίγω

κατακτώ Μεθώ

5. Διόρθωσε τα λάθη στην πιο κάτω περίοδο

Π ι σ τ ε ύ ε τ α ι ό τ ι τ α π α ι δ ι ά σ α ς β λ έ π ο υ ν π ο λ λ έ ς ώ ρ ε ς

τ η λ ε ό ρ α σ η ; Κ α θ ε ί σ τ ε μ α ζ ί τ ο υ ς , δ ε ί τ α ι ε κ π ο μ π έ ς π ο υ α ξ ί ζ ε ι

κ α ι α ξ ι ο π ο ι ε ί σ τ ε δ η μ ι ο υ ρ γ ι κ ά τ ο ν υ π ό λ ο ι π ο ε λ ε ύ θ ε ρ ο χ ρ ό ν ο

π α ί ζ ο ν τ α ς μ α ζ ί τ ο υ ς ε π ι τ ρ α π έ ζ ι α π α ι χ ν ί δ ι α . Α ν α γ ν ο ε ί τ α ι τ ο υ ς

κ α ν ό ν ε ς α φ ή σ τ ε τ α ν α σ α ς ε ξ η γ ή σ ο υ ν .

6 . Υπογραμμίστε τα απρόσωπα ρήματα με κόκκινο χρώμα και τα υποκείμενά

τους με μπλε

Δε γίνεται να κάνεις πάντα αυτό που θες.

Φαίνεται πως η εκδρομή τελικά θα αναβληθεί

Για να κερδίσεις, πρέπει να σπάσεις το μπαλόνι πρώτος μαζί με το συμπαίκτη

σου

7. Συμπληρώνω τον παρακάτω πίνακα

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

Μετακινείς μετακίνησε

Κερδίζεις

Να προφυλάξεις

παίξε

8. Να κλίνεις τα επίθετα απών και αριστούχος

Ενικός αριθμός

Ονομαστική ο απών η το

Γενική του της του

Αιτιατική τον την το

Κλητική - __________ - __________ - __________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.83

Page 84: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/ 3

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική οι απόντες οι τα

Γενική των των των

Αιτιατική τους τις τα

Κλητική - ___________ - __________ - __________

Ενικός αριθμός

Ονομαστική ο/η το

Γενική του/της του

Αιτιατική τον/την το

Κλητική - -

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική οι Τα

Γενική Των Των

Αιτιατική τους/τις τα

Κλητική - -

9. Να γράψεις ένα κείμενο με όποιο θέμα θες, ότι είδους θες (διάλογο, παραμύθι

κτλ) στο οποίο να χρησιμοποιήσεις τουλάχιστον από τρεις παρομοιώσεις και

τρεις μεταφορές.

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.84

Page 85: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

http://www.akida.info/ 4

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

10. Να συμπληρώσεις τον πίνακα με βάση το προηγούμενο κείμενό σου

Παρομοιώσεις

1. 2.

3.

Μεταφορές

1. 2.

3.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.85

Page 86: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Χρυσάνθη Διαμαντίδου

Διαμαντίδου Χρυσάνθη

Ε΄ τάξη

Γλώσσα, Επανάληψη στην 11η ενότητα

Εργασίες

1. Βάζω διαλυτικά όπου χρειάζεται:

- Το χάιδεμα του δροσερού αέρα ήταν αναζωογονητικό.

- Στα ζώα αρέσει να τα χαιδεύουν.

- Μερικοί άνθρωποι κοροιδεύουν τους άλλους. Εγώ δεν κορόιδεψα

κανένα.

- Ο κυρ-Μέντιος είναι ένας συμπαθέστατος γαιδαράκος, που δεν

κλωτσούσε σαν το γάιδαρο του μπαρμπα-Θωμά.

- Η γυμνάστρια μάς μαθαίνει βόλει.

- Η Αθήνα είναι μια ευρωπαική μεγαλούπολη.

2. Να μετατρέψεις τα ρήματα των παρακάτων φράσεων, από την

οριστική Ενεστώτα, στο β΄ πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής

και προστακτικής Αορίστου:

- Διαβάζουμε προσεκτικά τις οδηγίες του παιχνιδιού.

- Μοιραζόμαστε τα πιόνια.

- Ρίχνουμε το ζάρι.

- Δεν αφήνουμε αφύλακτα τα πιόνια μας.

- Τηλεφωνούμε στην αστυνομία.

3. Να συλλαβίσεις τις υπογραμμισμένες λέξεις στο παρακάτω

κείμενο:

Ο γάιδαρος είναι ολόκληρος μπαμπακένιος. Τα μάτια του,

καθρέφτες από αχάτη, όμοια με δυο μαύρα κρυστάλλινα σκαθάρια.

Μια αγκίθα ήταν καρφωμένη στο πόδι του, ενώ τον συνόδευε μια

πανστρατιά ζουζουνιών. (Διασκευή από το βιβλίο του Χουάν Ραμόν Χιμένες «Ο Πλατέρο κι εγώ», μτφρ.

Κλεοπάτρας Ελαιοτρίβη, εκδόσεις Παπαδόπουλος)

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

............................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.86

Page 87: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Χρυσάνθη Διαμαντίδου

4. Να χαρακτηρίσεις τα υπογραμμισμένα ρήματα των

παρακάτω φράσεων ως απρόσωπα και προσωπικά:

- Δεν επιτρέπεται να ταξιδέψετε. (_________________)

- Από το Μάρτη καλοκαιριάζει. (__________________)

- Αυτό γίνεται κάθε φορά. (________________)

- Η μουσική ακούγεται από το δρόμο. (_______________)

- Όταν αστράφτει, φοβάμαι. (______________) (_____________)

5. Συμπληρώστε τις καταλήξεις των ρημάτων των παρακάτω

φράσεων, βάζοντας τόνους, όπου χρειάζεται:

με -ήστε, -είστε, -ίστε

- Πατ_______ πάνω στην κόκκινη γραμμή.

- Οδηγ_______ προσεκτικά.

- Αρχ________ να γράφετε.

- Εσείς περιποι_________ τακτικά τον κήπο σας;

με -είτε, -είται

- Κοιμηθ________ για να ξεκουραστ_______.

- Η έγκυος γυναίκα προηγ________ σ’ όλες τις υπηρεσίες.

- Η ησυχία στην αίθουσα διδασκαλίας θεωρ________ αυτονόητη.

- Η σκάλα καθαρ_________ από τη μητέρα μου.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.87

Page 88: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ Νο: 7 Καλογερά Ευτυχία

Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία:

1) Βάζω τα ρήματα των παρενθέσεων στο σωστό τύπο:

Χθες το βράδυ από νωρίς _____________ (αφήνομαι) στα χέρια του Μορφέα.

Το Σάββατο ____ της _____________ (απονέμω) το βραβείο Νόμπελ για την προσφορά

της στη λογοτεχνία.

Εδώ και αιώνες αρχαίοι φιλόσοφοι _____ _____________ (αποδεικνύω) ότι η Γη

γυρίζει.

Πέρυσι οι θείοι μου _____________ (αναβάλλω) το ταξίδι τους στην Ελλάδα. Φέτος,

όμως, ____ _____________ (έρχομαι) και ____ _____________ (ανεβαίνω) και στο χωριό.

Ο μισθός δεν _____________ (αυξάνομαι) αφού _____________ (αφαιρούμαι) κάποια

επιδόματα.

2) Συμπληρώνω βάζοντας τα επίθετα στο σωστό τύπο (όπου χρειάζεται συμπληρώνω και

το άρθρο):

Δε γνωρίζετε __________________ (ακριβής) αντίτιμο του εισιτηρίου;

Ο γιατρός εξέτασε __________________ (ασθενής) παιδιά και κράτησε

__________________ (πολύς) σημειώσεις.

Η γνώμη __________________ (πολύς) ατόμων υπερισχύει στη δημοκρατία.

Λαμβάνοντας υπόψη __________________ (υπάρχων) συνθήκες, εξαιρούνται οι

__________________ (παρών) από τη διάταξη αυτή.

Το ηφαίστειο της Σαντορίνης θεωρείται __________________ (ενεργός).

Αναρτήθηκαν τα ονόματα __________________ (επιτυχών) μαθητών.

3) Τονίζω και βάζω διαλυτικά όπου χρειάζεται:

Γαιδουρι, Μαιος, αυπνια, αιτος, υιος, προιον, πρωινος, εκλαικευω, εγωισμος, εβραικα,

Δοιρανη, μπαιρακι, μαιμου

4) Κάνω χρονική αντικατάσταση στα ρήματα «αναβάλλεται, αποδεικνύετε» και εγκλιτική

αντικατάσταση στα ρήματα «αποδείχθηκες, ακουμπάτε»:

ΕΓΚΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΣΤΑΣΗ

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.88

Page 89: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ Νο: 7 Καλογερά Ευτυχία

ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

ΕΞΑΚΟΛ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΣΥΝΟΠΤ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ

ΣΥΝΤΕΛ.ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

5) Ακούω και γράφω:

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.89

Page 90: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eleni_prof

Ονοματεπώνυμο : ………………………………………………………………………………………………………………………….

Διάβασε με προσοχή το κείμενο και γρόψτο σε παροντικούς χρόνους:

Το κλέφτικο ήταν ένα ηρωικό παιχνίδι. Τα παιδιά μοιράζονταν σε δυο μερίδες,

τους κλέφτες και τους αστυνόμους. Η κάθε μερίδα είχε τον αρχηγό της και

το μοίρασμα γινόταν με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει ισορροπία στις δυνάμεις.

Ύστερα οι κλέφτες έπαιρναν δρόμο και χανόντουσαν μες στα φυλλώματα του

κήπου και οι αστυνομικοί ξεκινούσαν να τους ανακαλύψουν. Ο νόμος του

κλέφτικου ήταν πως αν οι αστυνομικοί έπιαναν έναν κλέφτη και τον χτυπούσαν στη ράχη, αυτό

σήμαινε πως τον είχαν συλλάβει ή σκοτώσει και τον έβγαζαν από το παιχνίδι. Ο νόμος αυτός

ήταν δίκοπο μαχαίρι, γιατί και οι κλέφτες μπορούσαν με τον ίδιο τρόπο να βγάλουν από

το παιχνίδι τους αστυνομικούς.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………....................................................................................................…

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………................................................................................................................................................................

......

.........................................................................................................................................................................................................

...........

Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες όπως στο παράδειγμα.

Οριστική ενεστώτα Υποτακτική ενεστώτα Υποτακτική αορίστου

α) αντιγράφω να αντιγράφω να αντιγράψω

β) πηγαίνει ........................................................................................

γ) δεν πέφτεις ........................................................................................

δ) θυμόμαστε ........................................................................................

ε) δεν ξεχνούν ........................................................................................

στ) συνεννοείστε ........................................................................................

Να ξαναγράψεις το παρακάτω κείμενο μεταφέροντας τα ρήματα στην προστακτική.

Ο Στέλιος ξυπνάει, πλένει το πρόσωπο του, βουρτσίζει τα δόντια του και πλένεται.

Ετοιμάζει την τσάντα του και πηγαίνει στην κουζίνα. Πίνει το γάλα του,

χαιρετάει τους γονείς του και φεύγει για το σχολείο. Διασχίζει προσεχτικά το δρόμο,

περνάει από το σπίτι του φίλου του του Σπύρου και πηγαίνουνε στο σχολείο.

Η γιαγιά προτρέπει το Στέλιο να ξυπνήσει……………………………………………………………………………….

.........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.90

Page 91: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eleni_prof

Να σχηματίσεις την υποτακτική και την προστακτική των παρακάτω ρημάτων :

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

α) μοίρασες να μοιράσεις μοίρασε

β) κλείσατε ....................................................................................................

γ) ενημερωθήκατε .....................................................................................................

δ) έφτιαξες ………………………………………………………………………………………………….

ε) είδες

…………………………………………………………………………………………………

στ) ήρθατε …………………………………………………………………………………………………

ζ ) παραδόθηκες …………………………………………………………………………….………………… Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τα ρήματα που σας δίνονται :

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Υποτακτική Προστακτική Υποτακτική Προστακτική

πλέκω

σκάβω

ποτίζω

κολλώ

δίνω

λέ(γ)ω

βλέπω

ζητώ

φτιάχνω

ανακατεύω

ψάχνω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.91

Page 92: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eleni_prof

ΕΝΌΤΗΤΑ 11

Στις παρακάτω περιόδους υπογράμμισε τα απρόσωπα ρήματα, όπου υπάρχουν, και βρες τα

υποκείμενα τους:

α.Τα δέντρα είναι καταπράσινα.

β. Είναι αλήθεια ότι ξεχάστηκα.

γ. Δεν επιτρέπεται να αγγίζετε τα εκθέματα του μουσείου.

δ. Το βιβλίο είναι μια καλή παρέα για τον άνθρωπο.

ε. Χρειάζεται επιμονή και προσπάθεια για ό,τι και αν κάνουμε.

στ.Διαδίδεται ότι θα παραιτηθεί ο διευθυντής της εταιρείας.

z. Φαίνεται πως θα έχουμε πολύ ζεστό καλοκαίρι.

η. Φαίνεται έξυπνος άνθρωπος.

Να συμπληρώσεις τις καταλήξεις των παρακάτω ρημάτων με -είτε, •ήστε, -είστε.

- Αφήστε τα αυτοκίνητα σας και μετακινηθ......... με τα μέσα μαζικής μεταφοράς

όσο περισσότερο μπορ..........

- Αν πρέπει να πάτε ……………. σε κάποιο μέρος, χρησιμοποι..... .... το ποδήλατό σας.

- Διατηρ…........... τις παραλίες καθαρές.

- Εξοικονομ............. χρήματα και ενέργεια συμμετέχοντας στη διαδικασία της ανακύκλωσης .

- Σεβαστ............ τη φύση και το περιβάλλον.

Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω κειμένου βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων

στο σωστό πρόσωπο.

Η θέα των σκουπιδιών στους δρόμους, που θεωρείται (Θεωρούμαι) τουλάχιστον αντιαισθητική,

αποτελεί συχνά λόγο τσακωμού μεταξύ των ανθρώπων της πολυκατοικίας. Εσείς το..................

(θεωρώ) σημαντικό;

Για να....................(μπορώ) να.............(ζω) σε μια ήσυχη και καθαρή γειτονιά χωρίς

να............................ (ενοχλώ)

τους διπλανούς σας και χωρίς να.............................(δημιουργώ)

αναστάτωση…………………………(ζητώ)

από όλους τους ενοίκους της πολυκατοικίας να κατεβάζουν τα σκουπίδια λίγη ώρα πριν

περάσει

το απορριμματοφόρο και............................... (προσπαθώ) εσείς πρώτοι να δίνετε το καλό

παράδειγμα.

Καλό θα ήταν να..................................(χρησιμοποιώ) μεγάλες μαύρες σακούλες, διότι είναι πιο

ανθεκτικές.

Υπογράμμισε τις μεταφορές, όπου υπάρχουν:

α. Μου είχε τυφλή εμπιστοσύνη β. Το φορτηγό με το βαρύ φορτίο ανατράπηκε.

γ. Με κοίταζε με βλέμμα καθαρό. δ. Αγόρασε χρυσό και ασήμι σε καλή τιμή.

ε. Σου εύχομαι όνειρα γλυκά. στ.Το φαγητό μού 'πεσε βαρύ. ζ. Παντρεύτηκε έναν χρυσό

άνθρωπο.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.92

Page 93: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

eleni_prof

Σχημάτισε επίθετα σε -ουχος από τα ουσιαστικά της παρένθεσης και συμπλήρωσε τις

προτάσεις:

α.Ο Γιάννης πίνει πολλά........................................ποτά. (αλκοόλ) β. Ο παππούς μου είναι.......................................εδώ και πολλά χρόνια, (σύνταξη) γ. Φροντίζω να τρώω...........................................τροφές, (βιταμίνη) δ. Οι .......................................... του Πενταγώνου αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάμειξη της

χώρας στο γεγονός αυτό. (αξίωμα) ε. Η βράβευση των ................................. καλλιτεχνών έγινε στο Μέγαρο Μουσικής.

(ταλέντο) στ. Οι πρυτανικές αρχές κάλεσαν τους.................................που διακρίθηκαν για μια

επιπλέον βράβευση, (πτυχίο)

Συμπλήρωσε τα κενά των παρακάτω φράσεων με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων

που δίνονται στις παρενθέσεις κι έπειτα μετάφερε τις φράσεις αυτές στην ίδια πτώση του

άλλου αριθμού:

τα.................................αναψυκτικά (ο ανθρακούχος) ……………………………………………………………………………………………………………………………..

οι.................................υπάλληλοι (ο αδειούχος) …………………………………………………………………………………………………………………………….

τους.................................μαθηματικούς (ο πτυχιούχος) ……………………………………………………………………………………………………………………………

των.................................μουσικών (ο ταλαντούχος) ……………………………………………………………………………………………………………………………

των.................................μαθητών (ο παρών) …………………………………………………………………………………………………………………………….

τις.................................φοιτήτριες (ο απών) …………………………………………………………………………………………………………………………….

τα.................................περιστατικά (ο επείγων) ……………………………………………………………………………………………………………………………..

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.93

Page 94: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Συννεφάκης Χρήστος

1) Κλίνω τις φράσεις:

Ενικός αριθμός

Ονομαστική ο επείγων έλεγχος η επείγουσα ανάγκη το επείγον θέμα

Γενική

Αιτιατική

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική

Γενική

Αιτιατική

Ενικός αριθμός

Ονομαστική Ο ενεργός αφρός Η ενεργός δράση Το ενεργό ηφαίστειο

Γενική

Αιτιατική

Πληθυντικός αριθμός

Ονομαστική

Γενική

Αιτιατική

2) Κυκλώνω τα απρόσωπα ρήματα και υπογραμμίζω την πρόταση που

λειτουργεί ως υποκείμενο σ’ αυτά:

Το νερό γίνεται ατμός.

Δε γίνεται να πάμε αύριο εκδρομή.

Φαίνεται πως θα ξεσπάσει μπόρα.

Από το διπλανό χωρίο φαίνεται καπνός.

Δεν πειράζει να έχετε μαζί σας φωτογραφική μηχανή.

Ο Φώτης πειράζει τα ξαδέρφια του.

Επιτρέπεται να βγάζουμε φωτογραφίες στα μουσεία;

Επιτρέπεται η είσοδος στο χώρο μόνο με την επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας.

Δεν πρέπει να σπρώχνουμε, όταν είμαστε στη σειρά.

Συνηθίζεται στις γιορτές να ανταλλάζουμε δώρα.

Η μοναξιά δε συνηθίζεται με τίποτα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.94

Page 95: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Συννεφάκης Χρήστος

3) Ξαναγράφω τις προτάσεις στην οριστική, την υποτακτική και την

προστακτική αορίστου:

Βάλτε το καπάκι στη θέση του και βιδώστε το.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Κάθεστε στη θέση σας και προσδένεστε.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Να στείλεις την επιστολή και να τηλεφωνήσεις στο δήμαρχο.

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

4) Χωρίζω τις παρακάτω λέξεις σε συλλαβές:

αμυγδαλωτό: ..................................

ιγμορίτιδα: .....................................

άσθμα: ..........................................

άρρωστος: .....................................

μαζεύω: .........................................

αηδόνι:..........................................

καυτερός: ......................................

αρματολοί: .....................................

5) Εξηγώ την ορθογραφία των μαυρισμένων γραμμάτων στις παρακάτω

λέξεις:

Να οδηγήσουμε: ............................................................................................

αλώνισμα: ....................................................................................................

ζύμωμα: .......................................................................................................

κατακτητής: ..................................................................................................

ρυθμιστής: ....................................................................................................

δανειστικός: ..................................................................................................

εκτυπωτής: ...................................................................................................

ομιλητής: .....................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.95

Page 96: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Συννεφάκης Χρήστος

6) Συμπληρώνω με τη σωστή κατάληξη:

Όταν εσείς αγνο………… τους κανόνες του παιχνιδιού, δεν μπορ………… να παίζ…………

Αποφασ………… πού θέλετε να πάμε εκδρομή.

Σταματ………… να τσακώνεστε.

Δεν πρέπει να ασχολ………… με το τι κάνουν οι άλλοι.

Το αυτοκίνητο κιν………… πάντα στη δεξιά λωρίδα του δρόμου.

Ο μπαμπάς είναι τελειομανής και δεν ικανοποι………… με τίποτα εκτός από το τέλειο.

Μην ενοχλ………… τους διπλανούς σας.

Δεν πρέπει να αφαιρ………… την ώρα του μαθήματος, γιατί μετά δεν καταλαβαίνετε το

μάθημα.

Η ομάδα μου προηγ………… στο σκορ.

Ο αδερφός μου παρεξηγ………… με το παραμικρό.

7) Συμπληρώνω το κείμενο, γράφοντας τα ρήματα της παρένθεσης έτσι ώστε

το κείμενο να αναφέρεται στο μέλλον:

Ένα ομοίωμα σε φυσικό μέγεθος του Orion, του σκάφους που θα διαδεχθεί τα

διαστημικά λεωφορεία, εκτίθεται από τη NASA στο Εθνικό Πάρκο της Ουάσινγκτον.

Ο εξαθέσιος «Ωρίωνας» ……………………………………… (εκτοξεύομαι)

τοποθετημένος στην κορυφή του υπό ανάπτυξη πυραύλου Aries. Από το 2015

……………………………………… (μεταφέρω) αστροναύτες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

και το 2020 ……………………………………… (φέρνω) τους Αμερικανούς πίσω στη Σελήνη.

Αργότερα, ίσως στα μέσα της δεκαετίας του 2030, ……………………………………… (γίνομαι)

το όχημα για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη.

Η πρώτη δοκιμή ……………………………………… (πραγματοποιούμαι) στις 6 Απριλίου,

όταν το Orion, βαρους 8 τόνων, ……………………………………… (ρίχνομαι) στον Ατλαντικό

από ένα πλοίο που κανονικά ανακτά τους χρησιμοποιημένους προωθητικούς

πυραύλους των διαστημικών λεωφορείων. Όργανα τηλεμετρίας μέσα στο όχημα

……………………………………… (μετρώ) τις επιταχύνσεις και τις κλίσεις που

……………………………………… (ταλαιπωρώ) τους αστροναύτες μέσα στα κύματα της

θάλασσας.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.96

Page 97: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Συννεφάκης Χρήστος

8) Μετατρέπω τις προτάσεις σε αρνητικές:

Γράφετε στο θρανίο σας.

...................................................................................................................

Σκούπισε τα πόδια σου στο χαλί.

...................................................................................................................

Σβήστε τα φώτα.

...................................................................................................................

Βάλτε τα βιβλία στα ράφια.

...................................................................................................................

Τι παρατηρείς σχετικά με τις εγκλίσεις των ρημάτων στις προτάσεις;

...................................................................................................................

...................................................................................................................

Ξαναγράφω τις αρνητικές προτάσεις χρησιμοποιώντας οριστική έγκλιση.

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

9) Εντοπίζω τις παρομοιώσεις και τις υπογραμμίζω:

Σαν τον άνεμο έτρεχε ο Θανάσης, για να φτάσει γρήγορα στο σπίτι του.

Σαν έφτασε το φθινόπωρο, οι παραλίες άδειασαν.

Το αυτοκίνητο πέρασε από δίπλα μας σαν σίφουνας.

Η φωνή του ήταν τόσο μελωδική, σαν να άκουγες αηδόνι!

Σαν θέλει η νύφη και ο γαμπρός, τύφλα να ΄χει ο πεθερός!

Σαν το παλιό κρασί είναι αυτός ο καλλιτέχνης.

Σαν έρθει, θα του το πω.

Αυτό το σπίτι είναι γερό σαν βράχος.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.97

Page 98: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ 11ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ» ΟΝΟΜΑ: ……………………..................…………………………..................… ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : …...../03/2009

Το Μπιζζζ!

Μαζεύονται τα παιδιά και αποφασίζουν ποιος θα τα "φυλάει". Αυτός που τα φυλάει κάθεται

σ' ένα σκαμνί ή στέκει σκυφτός και βάζει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή του

μασχάλη, κρατώντας την παλάμη ανοιχτή προς τα επάνω, ενώ με το αριστερό του χέρι

κρατάει κλειστά τα μάτια του.

Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τ' αριστερά του και ένας απ' αυτούς τον πλησιάζει, του

χτυπάει την ανοιχτή παλάμη και ύστερα απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι

χοροπηδούν γύρω του και στριφογυρίζουν το δάχτυλο τους φωνάζοντας "Μπιζζ!" όπως κάνει

η μέλισσα. Αυτός που τα φυλάει πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν τον ανακαλύψει,

τότε αυτός παίρνει τη θέση του αλλιώς το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.

1. Προσπαθήστε να γράψετε πάλι τους κανόνες του παραπάνω παιχνιδιού σαν να δίνετε οδηγίες σε κάποιους να το παίξουν. Χρησιμοποιήστε τον αόριστο υποτακτικής και τον αόριστο προστακτικής στο πρόσωπο που ταιριάζει κάθε φορά.

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.98

Page 99: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΗΣ

2. Να συλλαβίσετε τις παρακάτω λέξεις:

θερμότητα ⇨ ................................................... ηλεκτρισμός⇨ ......................................................

παραλία⇨ ........................................................ αγκινάρα ⇨............................................................

εκστρατεία⇨..................................................... νεράιδα ⇨ .............................................................

ευγένεια⇨ ........................................................ αμμουδιά⇨............................................................

3. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις των παρακάτω ρημάτων με -είτε, είται, - ήστε, είστε, -ίστε.

⇨ Ακολουθ................ τις οδηγίες του παιχνιδιού. Πατ............... με δύναμη το κουμπί και

κερδ............ πόντους.

⇨ Σεβαστ................... το περιβάλλον και διατηρ............... το καθαρό.

⇨ Συνεργαστ.............. με τους συμμαθητές σας και παραμερ....................... τις διαφορές σας.

⇨ Μη μετακιν................. με τα αυτοκίνητά σας, αλλά χρησιμοποι............... τα μέσα μαζικής

μεταφοράς.

⇨ Ασχολ................ με το διαιτητή και δε συνεννο................. με το συμπαίκτη του .

4. Συμπληρώστε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων της παρένθεσης:

⇨ Ο αριθμός των ................................................ (συμμετέχων) στην εκδρομή είναι μεγάλος.

⇨ Το ιατρικό δελτίο υπογράφηκε από τους ..............................................(θεράπων ) ιατρούς.

⇨ Η δασκάλα του χορού είναι ............................................................... (απών), γιατί είναι

........................................................( αδειούχος).

⇨ Οι......................................(ενεργός) πολίτες συμβάλλουν στην πρόοδο της κοινωνίας.

⇨ Οι εξαρτημένες προτάσεις λέγονται και ................................................(δευτερεύων).

5. Γράψτε το σχήμα λόγου που υπάρχει σε κάθε φράση (κυριολεξία, μεταφορά, παρομοίωση)

⇨ Μου έριξε μια απαλή ματιά. (......)

⇨ Είναι πονηρός όπως η αλεπού (......)

⇨ Η γιαγιά μου έχει χρυσή καρδιά. (......)

⇨ Έχασα τη χρυσή αλυσίδα που μου δώρισε η νονά μου. (......)

⇨ Οι περιστεριώνες του νησιού μοιάζουν με πύργους. (......)

⇨ Ο Θανάσης έχει κοφτερό μυαλό. (......)

⇨ Το μαχαίρι είναι πολύ κοφτερό. (.......)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.99

Page 100: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΗΣ

6. Συμπλήρωσε με :- ι, – η, – υ

Άρχ........σε να μελετάς προσεκτικά. Προσπάθ.......σε να καταλαβαίνεις αυτά που διαβάζεις. Στο τέλος λ........σε και καμιά άσκηση. Μελέτ........σε με σύστημα και τάξη. Βάδ.......σε σύμφωνα με τις οδηγίες που σου δίνει το βιβλίο. Σταμάτ........σε όταν νιώσεις κουρασμένος και κάνε ένα διάλειμμα.

7. Να βρεις στο παρακάτω κείμενο ,τα απρόσωπα ρήματα και τα υποκείμενά τους και να τα γράψεις στον πίνακα που ακολουθεί. « Όταν πηγαίνουμε εκδρομή είναι καλό να έχουμε μαζί μας τρόφιμα και νερό, αλλά απαγορεύεται να τρώμε μέσα στο λεωφορείο. Πρέπει να ακούμε τις συμβουλές των εκπαιδευτικών . Δεν επιτρέπεται να βγάζουμε τα χέρια έξω από τα παράθυρα. Χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί όταν κατεβαίνουμε από το λεωφορείο . Αξίζει να προσπαθούμε όλοι για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.»

Απρόσωπο ρήμα-Απρόσωπη έκφραση

Υποκείμενο

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.100

Page 101: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΗΣ

8. Να κλίνεις τα επίθετα: ο. η αδειούχος, το αδειούχο και ο παρών, η παρούσα, το παρόν. ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. ο, η το

Γεν. του, της του

Αιτ. τον, την το

Κλητ. - -

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονομ. οι τα

Γεν. των των

Αιτ. τους , τις τα

Κλητ. - -

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. ο η το

Γεν. του της του

Αιτ. τον την το

Κλητ. - - -

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ονομ. οι οι τα

Γεν. των των των

Αιτ. τους τις τα

Κλητ. - - -

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.101

Page 102: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παρασχίδου Ελένη

Επαναληπτικό Γλώσσας "Παιχνίδια"

Ονοματεπώνυμο:________________________________

Ημερομηνία:___________________________________

Ασκήσεις

Το Τζαμί

. 1.Κατασκευή μπάλας

2. Υλικά που χρειάζονται για το παιχνίδι.

Μπάλα και κεραμίδια

3. Παιδιά που συμμετέχουν στο παιχνίδι.

20 παιδιά και πάνω.

4. Πώς παίζεται το παιχνίδι.

Χωρίζονται τα παιδιά σε δυο ομάδες 10 και 10.

Βάζουνε πόδια οι αρχηγοί των ομάδων για το ποια ομάδα θα αρχίσει το παιχνίδι πρώτη.

Μετά κάνουμε έναν μεγάλο κύκλο και στο κέντρο βάζουμε τη μεγάλη κεραμίδα που τη λέμε ΜΑΝΑ.

Πάνω στη μάνα βάζουμε 9 κεραμίδες τη μια πάνω στην άλλη. Ύστερα η πρώτη ομάδα σε απόσταση 5μ.

προσπαθεί να ρίξει το τζαμί με την μπάλα. Όλα τα παιδιά της ομάδας έχουν μια προσπάθεια. Αν δεν ρίξουν το

τζαμί, έρχεται η άλλη ομάδα και το παιχνίδι αρχίζει από την αρχή.

Η ομάδα που θα ρίξει το τζαμί έχει σκορπιστεί γύρω-γύρω και θα προσπαθήσει να μαζέψει τα κεραμίδια πάνω

στη μάνα.

Η ομάδα που έχασε βάζει τις κεραμίδες πάνω στον κύκλο εκτός από την μάνα Ένας παίκτης κάθεται μέσα στον

κύκλο και ρίχνει την μπάλα για να χτυπήσει κάποιον παίχτη της πρώτης ομάδας και να τον βγάλει από το

παιχνίδι.

Αν τους κάψουνε όλους το παιχνίδι αρχίζει από την αρχή και αλλάζουνε ρόλους.

Όταν η πρώτη ομάδα βάλει όλα τα κεραμίδια φωνάζει ΤΖΑΜΙ και κερδίζει το παιχνίδι.

Μετά το παιχνίδι ξαναρχίζει από την αρχή.

5.0 νικητής του παιχνιδιού,

0 νικητής του παιχνιδιού είναι εκείνη η ομάδα που θα κάνει τα περισσότερα Τζαμιά.

Ας κατανοήσουμε το παιχνίδι των γιαγιάδων μας

α) Πόσα παιδιά μπορούν να παίξουν στο τζαμί; Με ποια υλικά παίζεται; Είναι ομαδικό ή

ατομικό παιχνίδι;

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_______________________________________________________________(1)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.102

Page 103: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παρασχίδου Ελένη

β) Πώς βρίσκουν ποια ομάδα θα παίξει πρώτη; Πώς φτιάχνεται το τζαμί; Ποια είναι η

Μάνα;

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_______________________________________________________________(1)

γ)Να γράψεις τα ρήματα του κειμένου με έντονη γραφή στον παρακάτω πίνακα και

να τον συμπληρώσεις .

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

(2)

δ) Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα του παιχνιδιού.

Π_ _ _ Προστακτική αορίστου του παίρνω

Α _ _ _ _ _ Το θηλυκό του επιθέτου απών

Ι _ _ _ _ _ Το παίζω στην υποτακτική αορίστου γ΄ εν. πρόσωπο (αντίστρ)

Χ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Αόριστος του χτενίζομαι

Ν _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Μετοχή του νυστάζω στην παθητική φωνή

Ι _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Το ρήμα ικανοποιούμαι στο β΄ ενικό πρόσωπο Ενεστώτα

Δ _ _ _ _ _ _ _ Απαρέμφατο του διαλέγω

Ι _ _ Απαρέμφατο του λέω στην Ενεργητική φωνή (αντίστροφα)

(2)

ε) Να βρεις, στο παρακάτω κείμενο , τα απρόσωπα ρήματα και τα υποκείμενά τους

και να τα γράψεις στον πίνακα που ακολουθεί.

"Όταν πηγαίνουμε εκδρομή είναι καλό να έχουμε μαζί μας τρόφιμα και νερό, αλλά

απαγορεύεται να τρώμε μέσα στο λεωφορείο. Πρέπει να ακούμε τις συμβουλές των

εκπαιδευτικών . Δεν επιτρέπεται να βγάζουμε τα χέρια έξω από τα παράθυρα. Χρειάζεται

να είμαστε προσεκτικοί όταν κατεβαίνουμε από το λεωφορείο .

Αξίζει να προσπαθούμε όλοι για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα."

Απρόσωπο ρήμα-Απρόσωπη έκφραση Υποκείμενο

(2)

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.103

Page 104: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Παρασχίδου Ελένη

στ) Να κλίνεις τα επίθετα ο αριστούχος , ο επιτυχών και στα τρία γένη

Ενικό Αριθμός

Ονομ. ο η το

Γεν. του της του

Αιτ. τον την το

Κλητ. - - -

Πληθυντικός Αριθμός

Ονομ. οι οι τα

Γεν. των των των

Αιτ. τους τις τα

Κλητ. - - -

Ενικό Αριθμός

Ονομ. ο η το

Γεν. του της του

Αιτ. τον την το

Κλητ. - - -

Πληθυντικός Αριθμός

Ονομ. οι οι τα

Γεν. των των των

Αιτ. τους τις τα

Κλητ. - - -

(2)

Καλή επιτυχία!

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.104

Page 105: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

σελίδα 1 90ο Δ.Σ. Αθηνών Αναγνώστου Χρήστος 28/3/2008

Τάξη Ε΄

Μάθημα: Γλώσσα Ενότητα: Παιχνίδια

Επαναληπτικό μάθημα

Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………………

Το Μπιζζζ!

Μαζεύονται τα παιδιά και αποφασίζουν ποιος θα τα "φυλάει". Αυτός που τα φυλάει κάθεται σ' ένα σκαμνί ή

στέκει σκυφτός και βάζει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή του μασχάλη, κρατώντας την παλάμη

ανοιχτή προς τα επάνω, ενώ με το αριστερό του χέρι κρατάει κλειστά τα μάτια του.

Οι άλλοι παίκτες στέκονται προς τ' αριστερά του και ένας απ' αυτούς τον πλησιάζει, του χτυπάει την

ανοιχτή παλάμη και ύστερα απομακρύνεται μαζί με τους άλλους. Όλοι χοροπηδούν γύρω του και

στρυφογυρίζουν το δάχτυλο τους φωνάζοντας "Μπιζζ!" όπως κάνει η μέλισσα. Αυτός που τα φυλάει πρέπει

να μαντέψει ποιος τον χτύπησε. Αν τον ανακαλύψει, τότε αυτός παίρνει τη θέση του αλλιώς το παιχνίδι

συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο.

1. Προσπαθήστε να γράψετε πάλι τους κανόνες του παραπάνω παιχνιδιού σαν να δίνετε οδηγίες σε

κάποιους να το παίξουν. ( χρησιμοποιήστε τον αόριστο υποτακτικής και τον αόριστο προστακτικής

στο πρόσωπο που ταιριάζει κάθε φορά.).

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................

2.Να σχηματίσετε την υποτακτική και την προστακτική των παρακάτω ρημάτων στο χρόνο και στο

πρόσωπο που βρίσκονται:

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

σκάλισες

αγαπηθήκατε

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.105

Page 106: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

σελίδα 2 90ο Δ.Σ. Αθηνών Αναγνώστου Χρήστος 28/3/2008

χαράξατε

παρακολουθείτε

δάνεισες

έστειλες

3.Να συλλαβίσετε τις παρακάτω λέξεις:

θερμότητα ⇨ ............................................ ηλεκτρισμός⇨ ....................................................

παραλία⇨ .................................................. αγκινάρα ⇨......................................................

εκστρατεία⇨................................................ νεράιδα ⇨ ........................................................

ευγένεια⇨ ................................................ αμμουδιά⇨.......................................................

4. Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε μόνο τα απρόσωπα ρήματα:

α) Φαίνεται ότι αύριο ο καιρός θα είναι καλός. β) Ο Κώστας φαίνεται αδιάθετος σήμερα. γ) Χρειάζεται να

προσπαθήσουμε περισσότερο. δ) Ο Πέτρος χρειάζεται βοήθεια. ε) Το καλοκαίρι βραδιάζει αργά.

στ) Ενδέχεται να μην έρθω αύριο στην προπόνηση.

5. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις των παρακάτω ρημάτων με -είτε, είται, - ήστε, είστε, -ίστε.

⇨ Ακολουθ............. τις οδηγίες του παιχνιδιού. Πατ.......... με δύναμη το κουμπί και κερδ.......... πόντους.

⇨ Σεβαστ............. το περιβάλλον και διατηρ.......... το καθαρό.

⇨ Συνεργαστ......... με τους συμμαθητές σας και παραμερ................. τις διαφορές σας.

⇨ Μη μετακιν........... με τα αυτοκίνητά σας,αλλά χρησιμοποι.......... τα μέσα μαζικής μεταφοράς.

⇨ Ασχολ.......... με το διαιτητή και δε συνεννο........... με το συμπαίκτη του .

6. Συμπληρώστε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων της παρένθεσης:

⇨ Ο αριθμός των ................................................ (συμμετέχων) στην εκδρομή είναι μεγάλος.

⇨ Το ιατρικό δελτίο υπογράφηκε από τους ..........................................(θεράπων ) ιατρούς.

⇨ Η δασκάλα του χορού είναι ............................... (απών) γιατί είναι.....................................( αδειούχος)

⇨ ΟΙ ...................................(ενεργός) πολίτες συμβάλλουν στην πρόοδο της κοινωνίας.

⇨ ΟΙ εξαρτημένες προτάσεις λέγονται και ............................................(δευτερεύων).

7. Γράψτε το σχήμα λόγου που υπάρχει σε κάθε φράση (κυριολεξία, μεταφορά, παρομοίωση)

⇨ Μου έριξε μια απαλή ματιά. ..................................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.106

Page 107: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

σελίδα 3 90ο Δ.Σ. Αθηνών Αναγνώστου Χρήστος 28/3/2008

⇨ Είναι πονηρός όπως η αλεπού. ..................................................

⇨ Η γιαγιά μου έχει χρυσή καρδιά. ................................................

⇨ Έχασα τη χρυσή αλυσίδα που μου δώρισε η νονά μου. ...............................................

⇨ Οι περιστεριώνες του νησιού μοιάζουν με πύργους. ...............................................

⇨ Ο Θανάσης έχει κοφτερό μυαλό. ...............................................

⇨Το μαχαίρι είναι πολύ κοφτερό. ..............................................

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.107

Page 108: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

Λαμπριάδου Μαρία

Τ Α Π Α Ι Χ Ν Ι Δ Ι Α 1

11

2

8

3

9

7

5 6

4

10

1.Χαλασμένο …………..

11.Ο Καρακατσάνης μπήκε στο …………….

2.Παιχνίδι, στο οποίο αν κουνηθείς ή γελάσεις, χάνεις

3.Στιχάκια, για να βρούμε ποιος θα τα φυλάει

8.Σ’ αυτό το παιχνίδι αυτός που τα φυλάει τρώει λίγο…ξύλο

7.Είσαι …………., τρως πολύ ρυζάκι…

9……………., μάκατα…. η αρχή ενός λαχνίσματος

4.Στο παιχνίδι αυτό χρησιμοποιείς μια πλακουτσωτή πέτρα

5. Είναι τυφλή σ’ αυτό το παιχνίδι

6. Παραδοσιακό κυκλαδίτικο παιχνίδι

10Τη χρειάζεσαι για να παίξεις μήλα

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.108

Page 109: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

11η ενότητα

16.03.2012

Μαρία Ίσσαρη

ΟΝΟΜΑ:……………………………………………………………………………………………………………………

Β’ Συζυγία – Α΄ Τάξη

Στη Β΄ συζυγία έχουμε 2 τάξεις:

Στην πρώτη ανήκουν τα ρήματα που κλίνονται σε (-ώ, -άς, -ά) π.χ. αγαπώ

ενώ στη δεύτερη εκείνα που κλίνονται σε (-ώ, -είς, -εί) π.χ. κινώ.

Ενεργητική φωνή

Υποτακτική (να, όταν, για να)

Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος

να αγαπώ να αγαπήσω να έχω αγαπήσει

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.109

Page 110: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

11η ενότητα

16.03.2012

Μαρία Ίσσαρη

Παθητική φωνή

Υποτακτική (να, όταν, για να)

Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος

να αγαπιέμαι να αγαπηθώ να έχω αγαπηθεί

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Άσκηση για το τετράδιο:

Να κλίνετε τα ρήματα ρωτώ και αναρωτιέμαι στους 3 χρόνους της

Υποτακτικής και στους 2 χρόνους της Προστακτικής και να τα μάθετε

απέξω.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.110

Page 111: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

11η ενότητα

20.03.2012

Μαρία Ίσσαρη

ΟΝΟΜΑ:……………………………………………………………………………………………………………………

Β’ Συζυγία – B΄ Τάξη

Ενεργητική φωνή

Υποτακτική (να, όταν, για να,ας)

Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος

να κινώ να κινήσω να έχω κινήσει

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.111

Page 112: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

11η ενότητα

20.03.2012

Μαρία Ίσσαρη

Παθητική φωνή

Υποτακτική (να, όταν, για να)

Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος

να κινούμαι να κινηθώ να έχω κινηθεί

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Προστακτική

Ενεστώτας Αόριστος

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

Άσκηση για το τετράδιο:

Να κλίνετε τα ρήματα προσπαθώ και θεωρούμαι στους 3 χρόνους της

Υποτακτικής και στους 2 χρόνους της Προστακτικής και να τα μάθετε

απέξω.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.112

Page 113: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

07/04/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

ΕΝΟΤΗΤΑ 11η: ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Υπογραμμίζω τα υποκείμενα των παρακάτω απρόσωπων ρημάτων και

απρόσωπων εκφράσεων:

α) Φαίνεται ότι κάτι άλλαξες πάνω σου.

β) Ήταν ανάγκη να φέρεις τόσα γλυκά; Ποιος θα τα φάει;

γ) Πρόκειται να πας ταξίδι την άλλη εβδομάδα;

δ) Μου κάνει καλό να έρχεσαι τα απογεύματα σπίτι.

ε) Υποτίθεται ότι θα έκλεινα την τηλεόραση για να πάω να διαβάσω.

στ) Είναι σίγουρο ότι οι διακοπές του Πάσχα αρχίζουν σε εννιά μέρες;

ζ) Χρειάζεται να ανανεώσω το διαβατήριό μου.

η) Είναι φυσικό οι μαθητές να μη θέλουν να διαβάσουν.

θ) Απαγορεύεται να καπνίζετε στους χώρους του νοσοκομείου.

ι) Είναι κακό να παίζω όλη τη μέρα παιχνίδια στον υπολογιστή;

ια) Ενδέχεται να μην πάω στη δουλειά αύριο.

ιβ) Αληθεύει ότι το εργοστάσιο μολύνει το περιβάλλον;

ιγ) Ακούγεται ότι ο Χ θα πάρει μεταγραφή σε ομάδα του εξωτερικού.

ιδ) Υπάρχει ελπίδα να κερδίσουμε φέτος το πρωτάθλημα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.113

Page 114: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

08/04/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

ΕΝΟΤΗΤΑ 11η: ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

1) Σχηματίζω την υποτακτική και την προστακτική των παρακάτω τύπων:

Οριστική Υποτακτική Προστακτική

μοίρασες να μοιράσεις μοίρασε

γράψατε

ενημερωθήκατε

ήρθες

έπαιξες

μιλήσατε

γέλασες

γυρίσατε

πηγαίνεις

ξεκινάτε

γλεντάτε

ξέχασες

απάντησες

χαιρετάτε

μαγειρεύετε

τραγουδάς

έφτιαξες

έπλυνες

ράψατε

διαλέξατε

αντέγραψες

αρχίσατε

διέσχισες

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.114

Page 115: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

08/04/11

Σκάρπα Ηλέκτρα

2) Υπογραμμίζω τα υποκείμενα των παρακάτω απρόσωπων ρημάτων και

απρόσωπων εκφράσεων:

α) Φαίνεται ότι θα κερδίσουμε το παιχνίδι.

β) Ήταν ανάγκη να μου μιλήσεις άσχημα;

γ) Πρόκειται να γραφτώ στο γυμναστήριο.

δ) Μου κάνει καλό να πίνω γάλα κάθε μέρα.

ε) Υποτίθεται ότι θα μου ζητούσε συγγνώμη.

στ) Είναι σίγουρο ότι δεν αποκάλυψες το μυστικό μου;

ζ) Αρκεί να μου δώσεις το τηλέφωνό σου.

η) Είναι φυσικό ο καιρός να είναι βροχερός.

θ) Απαγορεύεται να μιλάτε την ώρα του μαθήματος.

ι) Είναι κακό να τρώμε το φαγητό μας και να μιλάμε;

ια) Ενδέχεται να φύγω αύριο για την Ιταλία.

ιβ) Αληθεύει ότι είμαι η καλύτερή σου φίλη;

ιγ) Ακούγεται ότι η χώρα μας δεν μπορεί να ξεπληρώσει τα δάνειά της.

ιδ) Υπάρχει ελπίδα να πάμε εκδρομή αυτό το μήνα.

ιε) Χρειάστηκε να κάνω κάποιες αλλαγές στη ντουλάπα μου.

ιστ) Αξίζει να το δεις το σήριαλ το απόγευμα.

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.115

Page 116: Γλώσσα Ε΄ - Επανάληψη 11ης ενότητας: ΄΄ Παιχνίδια, παιχνίδια, παιχνίδια ΄΄

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΙΤΩΡΑΤΟΥ

Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τα ρήματα που σας δίνονται όπως στο παράδειγμα:

Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις, εφόσον υπάρχουν:

λαιοφωρίο: ___________, νοιώθω:___________, επείσις:__________,

σηνήθος:___________, εντυποσιάζομε:_____________, κατευένω:_____________,

χρησιμοποιείς:___________, ειπάρχω:__________, λυπάμε:___________,

γιρίζω:__________, αμμέσως:__________.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Υποτακτική Προστακτική

πλέκω

σκάβω

ποτίζω

κολλώ

δίνω

λέ(γ)ω

βλέπω

ζητώ

φτιάχνω

ανακατεύω

ψάχνω

Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr σελ.116