ΤΕΥΧΟΣ 104 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2013

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ K΄TEYXOΣ 104

ΙΟΥΛ - ΑΥΓ 2013

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΕγκώμια της Υπεραγίας Θεοτόκου στον

ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας Αργυροποίκιλτη εικόνα του σώματος της

Θεοτόκου

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOlaquoΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙraquo Έξοδος του επιταφίου

στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΤΟ ΤΟΡΟΝΤΟτου Μον Γερασίμου Μπεκέ

σελ 8

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 10

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ο ΙΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓ ΙΓΝΑΤΙΟ ΘΕΟΦΟΡΟ (Α´μέρος)του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 4

ΔΙMHNIAIOOPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Mον Γεράσιμος Mπεκές

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΕΝ ΛΕΥΚΑΔΙ ΑΓΙΩΝτου σεβ Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

ΤΟ ΚΑΤΑΚΡΙΜΑ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝΕΞΙΑΣτου Ιωάννη Σιδηρά

σελ 12Η ΑΥΓΟΥΣΤΑ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 22laquoΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑraquo ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙτου αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

Ο ΟΣΙΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΗΣτου αρχιμ Πορφυρίου Μπατσαράσελ 14

ορτή γῆς καί οὐρα-νοῦ ἡ σημερινή ἑορτή Χαίρονται καί ἀγάλλονται οἱ ἐν οὐρανοῖς ἄγγε-λοι ὑποδεχόμενοι τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν Κυ-ρία τους αὐτήν ἡ ὁποία διῆλθε

ἐν σώματι βίο ἀγγελικό Χαίρονται καί ἀγάλλονται καί οἱ ἐπί γῆς γιατί

στόν οὐρανό ἀνέρχεται σήμερα ἡ νέα Εὔα ὄχι ἁπλῶς γιά νά ἀπολαύ-σει τόν στέφανον τῆς δικαιοσύνης ἀλλά γιά νά ἵσταται διά παντός ἐνώ-πιον τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης τοῦ Υἱοῦ της καί νά δέεται ὑπέρ πάντων τῶν γηγενῶν

Ἐάν στό πρόσωπο τοῦ ἐναν-θρωπήσαντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ οἱ ἄνθρωποι βρήκαμε τόν Μεσσία καί λυτρωτή μαςmiddot ἐάν στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ οἱ θνητοί

βρήκαμε Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἀφθαρ-τοποίησε τήν ἀνθρώπινη φύση μας στό πρόσωπο τῆς Παναγίας Μητέ-ρας μας βρήκαμε τήν πηγή αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν γιατί μέ τήν δική της ὑπακοή στήν κλήση καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πραγματοποιήθηκε τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τή σωτηρία μαςmiddot ἦρθε στόν κόσμο ὁ Χριστός ὁ ὁποῖος μέ τόν θάνατό του κατήργησε τήν φθορά καί τόν θάνατο καί μέ τήν Ἀνάστασή του

ΕlaquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΚοιμήσεως τῆς Θεοτόκου

4 Παύλειος Λόγος

χάρισε τήν αἰώνιο ζωή στούς πι-στεύοντες Αὐτῷ

Δικαίως λοιπόν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός στόν ἑόρτιο κανόνα του πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἐγκωμιάζει ὡς ζωαρχική πηγή καί ὡς βλυστάνουσα τή φθορά τοῦ θανάτου καί τή ζωή laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστά-νουσανraquo

Ἄς προσέξουμε ἀδελφοί μου τή σημασία τῶν λόγων τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς δώσουμε ἔμφαση στήν κάθε λέξη πού χρη-σιμοποιεῖ γιατί δέν εἶναι τυχαία ἡ ἐπιλογή του Δέν ἐγκωμιάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τήν Παναγία μόνο ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν ζωήνraquo ἀλλά καί ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo

Ὁ Θεός ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου τόν κατέστησε συνδημιουργό του καί τοῦ παραχώρησε τό δικαίωμα νά φέρνει στόν κόσμο νέες ζωές μέ τή γέννηση τέκνων Καί τό δικαίωμα αὐτό τῆς ζωῆς τό ὁποῖο εἶναι θεῖο δικαίωμα δέν τό στέρησε ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀκόμη καί μετά τήν πτώση καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο

Ὅμως τό δικαίωμα τῆς ζωῆς περιορίζεται ἀπό τόν θάνατο καί κανένας ἄνθρωπος δέν μπόρεσε ποτέ νά περιορίσει ἤ νά καταργήσει τόν θάνατο γιατί ὁ θάνατος εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν μποροῦσε καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλάξει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνο ὁ Χριστός Τό προνόμιο λοιπόν αὐτό τό ὁποῖο κανένας ἄνθρωπος δέν ἀπέκτησε ποτέ τό προσέφερε ὁ Θεός στήν Παναγία Μητέρα μας τήν Ὑπε-ραγία Θεοτόκο καθιστῶντας την laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo καθιστῶντας την μητέρα Αὐτοῦ πού ἐπρόκειτο νά καταργή-σει τόν θάνατο μέ τόν δικό του θά-νατο Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ

Ἀπόδειξη αὐτοῦ τοῦ προνομίου ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί ἡ κοίμησή της Δέν ἀξιώθηκε ἡ Παναγία μας νά γίνει μόνο μητέρα τῆς ἀληθοῦς Ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ἀξιώθηκε νά παραμένει καί ἡ ἴδια laquoκαί μετά θάνατον ζῶσαraquo ζωντανή μετά τήν

Κοίμησή της γιά νά ἀποτελεῖ τεκ-μήριο τῆς ἀληθείας καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους τούς ἀνθρώ-πους

laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος δέν ὑπῆρξε ποτέ ἀδελφοί μου οὔτε μία στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀναζητᾶ τή χαρά τῆς ζωῆς καί τήν ἀπαλλαγή του ἀπό τήν ἀγωνία καί τή λύπη τοῦ θανάτου Μέ τή σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἐκκλη-σία μας μᾶς ὑποδεικνύει τό μέσο γιά νά ζήσουμε τήν ἀληθινή ζωή καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου Προβάλλει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν laquoβλυστάνουσαν φθο-

ράν θανάτου καί ζωήνraquo ἡ ὁποία βρίσκεται πάντοτε στή διάθεσή μας γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στή Ζωή στόν Υἱό καί Θεό της καί νά μᾶς ἀπαλ-λάξει ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου ὄχι προσωρινά ἀλλά αἰώνια

Ἄς μήν ἀπομακρυνόμεθα ποτέ ἀπό κοντά τηςmiddot ἄς ἐμπιστευόμεθα τή ζωή μας στή μητρική της προ-στασία καί ἄς τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει πάντοτε στόν Υἱό της γιά τή ψυχική σωτηρία μας

Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον

Θεοτόκον εὐχέτηςdagger Ὁ Βεροίας Ναούσης

καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 5

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607

ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ K΄TEYXOΣ 104

ΙΟΥΛ - ΑΥΓ 2013

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΕγκώμια της Υπεραγίας Θεοτόκου στον

ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας Αργυροποίκιλτη εικόνα του σώματος της

Θεοτόκου

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOlaquoΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙraquo Έξοδος του επιταφίου

στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΤΟ ΤΟΡΟΝΤΟτου Μον Γερασίμου Μπεκέ

σελ 8

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 10

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ο ΙΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓ ΙΓΝΑΤΙΟ ΘΕΟΦΟΡΟ (Α´μέρος)του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 4

ΔΙMHNIAIOOPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Mον Γεράσιμος Mπεκές

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΕΝ ΛΕΥΚΑΔΙ ΑΓΙΩΝτου σεβ Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

ΤΟ ΚΑΤΑΚΡΙΜΑ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝΕΞΙΑΣτου Ιωάννη Σιδηρά

σελ 12Η ΑΥΓΟΥΣΤΑ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 22laquoΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑraquo ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙτου αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

Ο ΟΣΙΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΗΣτου αρχιμ Πορφυρίου Μπατσαράσελ 14

ορτή γῆς καί οὐρα-νοῦ ἡ σημερινή ἑορτή Χαίρονται καί ἀγάλλονται οἱ ἐν οὐρανοῖς ἄγγε-λοι ὑποδεχόμενοι τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν Κυ-ρία τους αὐτήν ἡ ὁποία διῆλθε

ἐν σώματι βίο ἀγγελικό Χαίρονται καί ἀγάλλονται καί οἱ ἐπί γῆς γιατί

στόν οὐρανό ἀνέρχεται σήμερα ἡ νέα Εὔα ὄχι ἁπλῶς γιά νά ἀπολαύ-σει τόν στέφανον τῆς δικαιοσύνης ἀλλά γιά νά ἵσταται διά παντός ἐνώ-πιον τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης τοῦ Υἱοῦ της καί νά δέεται ὑπέρ πάντων τῶν γηγενῶν

Ἐάν στό πρόσωπο τοῦ ἐναν-θρωπήσαντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ οἱ ἄνθρωποι βρήκαμε τόν Μεσσία καί λυτρωτή μαςmiddot ἐάν στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ οἱ θνητοί

βρήκαμε Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἀφθαρ-τοποίησε τήν ἀνθρώπινη φύση μας στό πρόσωπο τῆς Παναγίας Μητέ-ρας μας βρήκαμε τήν πηγή αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν γιατί μέ τήν δική της ὑπακοή στήν κλήση καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πραγματοποιήθηκε τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τή σωτηρία μαςmiddot ἦρθε στόν κόσμο ὁ Χριστός ὁ ὁποῖος μέ τόν θάνατό του κατήργησε τήν φθορά καί τόν θάνατο καί μέ τήν Ἀνάστασή του

ΕlaquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΚοιμήσεως τῆς Θεοτόκου

4 Παύλειος Λόγος

χάρισε τήν αἰώνιο ζωή στούς πι-στεύοντες Αὐτῷ

Δικαίως λοιπόν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός στόν ἑόρτιο κανόνα του πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἐγκωμιάζει ὡς ζωαρχική πηγή καί ὡς βλυστάνουσα τή φθορά τοῦ θανάτου καί τή ζωή laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστά-νουσανraquo

Ἄς προσέξουμε ἀδελφοί μου τή σημασία τῶν λόγων τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς δώσουμε ἔμφαση στήν κάθε λέξη πού χρη-σιμοποιεῖ γιατί δέν εἶναι τυχαία ἡ ἐπιλογή του Δέν ἐγκωμιάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τήν Παναγία μόνο ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν ζωήνraquo ἀλλά καί ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo

Ὁ Θεός ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου τόν κατέστησε συνδημιουργό του καί τοῦ παραχώρησε τό δικαίωμα νά φέρνει στόν κόσμο νέες ζωές μέ τή γέννηση τέκνων Καί τό δικαίωμα αὐτό τῆς ζωῆς τό ὁποῖο εἶναι θεῖο δικαίωμα δέν τό στέρησε ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀκόμη καί μετά τήν πτώση καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο

Ὅμως τό δικαίωμα τῆς ζωῆς περιορίζεται ἀπό τόν θάνατο καί κανένας ἄνθρωπος δέν μπόρεσε ποτέ νά περιορίσει ἤ νά καταργήσει τόν θάνατο γιατί ὁ θάνατος εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν μποροῦσε καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλάξει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνο ὁ Χριστός Τό προνόμιο λοιπόν αὐτό τό ὁποῖο κανένας ἄνθρωπος δέν ἀπέκτησε ποτέ τό προσέφερε ὁ Θεός στήν Παναγία Μητέρα μας τήν Ὑπε-ραγία Θεοτόκο καθιστῶντας την laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo καθιστῶντας την μητέρα Αὐτοῦ πού ἐπρόκειτο νά καταργή-σει τόν θάνατο μέ τόν δικό του θά-νατο Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ

Ἀπόδειξη αὐτοῦ τοῦ προνομίου ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί ἡ κοίμησή της Δέν ἀξιώθηκε ἡ Παναγία μας νά γίνει μόνο μητέρα τῆς ἀληθοῦς Ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ἀξιώθηκε νά παραμένει καί ἡ ἴδια laquoκαί μετά θάνατον ζῶσαraquo ζωντανή μετά τήν

Κοίμησή της γιά νά ἀποτελεῖ τεκ-μήριο τῆς ἀληθείας καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους τούς ἀνθρώ-πους

laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος δέν ὑπῆρξε ποτέ ἀδελφοί μου οὔτε μία στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀναζητᾶ τή χαρά τῆς ζωῆς καί τήν ἀπαλλαγή του ἀπό τήν ἀγωνία καί τή λύπη τοῦ θανάτου Μέ τή σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἐκκλη-σία μας μᾶς ὑποδεικνύει τό μέσο γιά νά ζήσουμε τήν ἀληθινή ζωή καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου Προβάλλει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν laquoβλυστάνουσαν φθο-

ράν θανάτου καί ζωήνraquo ἡ ὁποία βρίσκεται πάντοτε στή διάθεσή μας γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στή Ζωή στόν Υἱό καί Θεό της καί νά μᾶς ἀπαλ-λάξει ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου ὄχι προσωρινά ἀλλά αἰώνια

Ἄς μήν ἀπομακρυνόμεθα ποτέ ἀπό κοντά τηςmiddot ἄς ἐμπιστευόμεθα τή ζωή μας στή μητρική της προ-στασία καί ἄς τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει πάντοτε στόν Υἱό της γιά τή ψυχική σωτηρία μας

Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον

Θεοτόκον εὐχέτηςdagger Ὁ Βεροίας Ναούσης

καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 5

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ETOΣ K΄TEYXOΣ 104

ΙΟΥΛ - ΑΥΓ 2013

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΕγκώμια της Υπεραγίας Θεοτόκου στον

ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας Αργυροποίκιλτη εικόνα του σώματος της

Θεοτόκου

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOlaquoΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙraquo Έξοδος του επιταφίου

στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Νάουσας

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΣΤΟ ΤΟΡΟΝΤΟτου Μον Γερασίμου Μπεκέ

σελ 8

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 10

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Ο ΙΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓ ΙΓΝΑΤΙΟ ΘΕΟΦΟΡΟ (Α´μέρος)του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 4

ΔΙMHNIAIOOPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Mον Γεράσιμος Mπεκές

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΩΝ ΕΝ ΛΕΥΚΑΔΙ ΑΓΙΩΝτου σεβ Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

ΤΟ ΚΑΤΑΚΡΙΜΑ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝΕΞΙΑΣτου Ιωάννη Σιδηρά

σελ 12Η ΑΥΓΟΥΣΤΑ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 22laquoΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑraquo ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙτου αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

Ο ΟΣΙΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΗΣτου αρχιμ Πορφυρίου Μπατσαράσελ 14

ορτή γῆς καί οὐρα-νοῦ ἡ σημερινή ἑορτή Χαίρονται καί ἀγάλλονται οἱ ἐν οὐρανοῖς ἄγγε-λοι ὑποδεχόμενοι τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν Κυ-ρία τους αὐτήν ἡ ὁποία διῆλθε

ἐν σώματι βίο ἀγγελικό Χαίρονται καί ἀγάλλονται καί οἱ ἐπί γῆς γιατί

στόν οὐρανό ἀνέρχεται σήμερα ἡ νέα Εὔα ὄχι ἁπλῶς γιά νά ἀπολαύ-σει τόν στέφανον τῆς δικαιοσύνης ἀλλά γιά νά ἵσταται διά παντός ἐνώ-πιον τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης τοῦ Υἱοῦ της καί νά δέεται ὑπέρ πάντων τῶν γηγενῶν

Ἐάν στό πρόσωπο τοῦ ἐναν-θρωπήσαντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ οἱ ἄνθρωποι βρήκαμε τόν Μεσσία καί λυτρωτή μαςmiddot ἐάν στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ οἱ θνητοί

βρήκαμε Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἀφθαρ-τοποίησε τήν ἀνθρώπινη φύση μας στό πρόσωπο τῆς Παναγίας Μητέ-ρας μας βρήκαμε τήν πηγή αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν γιατί μέ τήν δική της ὑπακοή στήν κλήση καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πραγματοποιήθηκε τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τή σωτηρία μαςmiddot ἦρθε στόν κόσμο ὁ Χριστός ὁ ὁποῖος μέ τόν θάνατό του κατήργησε τήν φθορά καί τόν θάνατο καί μέ τήν Ἀνάστασή του

ΕlaquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΚοιμήσεως τῆς Θεοτόκου

4 Παύλειος Λόγος

χάρισε τήν αἰώνιο ζωή στούς πι-στεύοντες Αὐτῷ

Δικαίως λοιπόν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός στόν ἑόρτιο κανόνα του πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἐγκωμιάζει ὡς ζωαρχική πηγή καί ὡς βλυστάνουσα τή φθορά τοῦ θανάτου καί τή ζωή laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστά-νουσανraquo

Ἄς προσέξουμε ἀδελφοί μου τή σημασία τῶν λόγων τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς δώσουμε ἔμφαση στήν κάθε λέξη πού χρη-σιμοποιεῖ γιατί δέν εἶναι τυχαία ἡ ἐπιλογή του Δέν ἐγκωμιάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τήν Παναγία μόνο ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν ζωήνraquo ἀλλά καί ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo

Ὁ Θεός ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου τόν κατέστησε συνδημιουργό του καί τοῦ παραχώρησε τό δικαίωμα νά φέρνει στόν κόσμο νέες ζωές μέ τή γέννηση τέκνων Καί τό δικαίωμα αὐτό τῆς ζωῆς τό ὁποῖο εἶναι θεῖο δικαίωμα δέν τό στέρησε ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀκόμη καί μετά τήν πτώση καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο

Ὅμως τό δικαίωμα τῆς ζωῆς περιορίζεται ἀπό τόν θάνατο καί κανένας ἄνθρωπος δέν μπόρεσε ποτέ νά περιορίσει ἤ νά καταργήσει τόν θάνατο γιατί ὁ θάνατος εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν μποροῦσε καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλάξει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνο ὁ Χριστός Τό προνόμιο λοιπόν αὐτό τό ὁποῖο κανένας ἄνθρωπος δέν ἀπέκτησε ποτέ τό προσέφερε ὁ Θεός στήν Παναγία Μητέρα μας τήν Ὑπε-ραγία Θεοτόκο καθιστῶντας την laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo καθιστῶντας την μητέρα Αὐτοῦ πού ἐπρόκειτο νά καταργή-σει τόν θάνατο μέ τόν δικό του θά-νατο Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ

Ἀπόδειξη αὐτοῦ τοῦ προνομίου ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί ἡ κοίμησή της Δέν ἀξιώθηκε ἡ Παναγία μας νά γίνει μόνο μητέρα τῆς ἀληθοῦς Ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ἀξιώθηκε νά παραμένει καί ἡ ἴδια laquoκαί μετά θάνατον ζῶσαraquo ζωντανή μετά τήν

Κοίμησή της γιά νά ἀποτελεῖ τεκ-μήριο τῆς ἀληθείας καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους τούς ἀνθρώ-πους

laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος δέν ὑπῆρξε ποτέ ἀδελφοί μου οὔτε μία στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀναζητᾶ τή χαρά τῆς ζωῆς καί τήν ἀπαλλαγή του ἀπό τήν ἀγωνία καί τή λύπη τοῦ θανάτου Μέ τή σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἐκκλη-σία μας μᾶς ὑποδεικνύει τό μέσο γιά νά ζήσουμε τήν ἀληθινή ζωή καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου Προβάλλει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν laquoβλυστάνουσαν φθο-

ράν θανάτου καί ζωήνraquo ἡ ὁποία βρίσκεται πάντοτε στή διάθεσή μας γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στή Ζωή στόν Υἱό καί Θεό της καί νά μᾶς ἀπαλ-λάξει ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου ὄχι προσωρινά ἀλλά αἰώνια

Ἄς μήν ἀπομακρυνόμεθα ποτέ ἀπό κοντά τηςmiddot ἄς ἐμπιστευόμεθα τή ζωή μας στή μητρική της προ-στασία καί ἄς τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει πάντοτε στόν Υἱό της γιά τή ψυχική σωτηρία μας

Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον

Θεοτόκον εὐχέτηςdagger Ὁ Βεροίας Ναούσης

καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 5

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ορτή γῆς καί οὐρα-νοῦ ἡ σημερινή ἑορτή Χαίρονται καί ἀγάλλονται οἱ ἐν οὐρανοῖς ἄγγε-λοι ὑποδεχόμενοι τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν Κυ-ρία τους αὐτήν ἡ ὁποία διῆλθε

ἐν σώματι βίο ἀγγελικό Χαίρονται καί ἀγάλλονται καί οἱ ἐπί γῆς γιατί

στόν οὐρανό ἀνέρχεται σήμερα ἡ νέα Εὔα ὄχι ἁπλῶς γιά νά ἀπολαύ-σει τόν στέφανον τῆς δικαιοσύνης ἀλλά γιά νά ἵσταται διά παντός ἐνώ-πιον τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης τοῦ Υἱοῦ της καί νά δέεται ὑπέρ πάντων τῶν γηγενῶν

Ἐάν στό πρόσωπο τοῦ ἐναν-θρωπήσαντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ οἱ ἄνθρωποι βρήκαμε τόν Μεσσία καί λυτρωτή μαςmiddot ἐάν στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ οἱ θνητοί

βρήκαμε Ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἀφθαρ-τοποίησε τήν ἀνθρώπινη φύση μας στό πρόσωπο τῆς Παναγίας Μητέ-ρας μας βρήκαμε τήν πηγή αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν γιατί μέ τήν δική της ὑπακοή στήν κλήση καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ πραγματοποιήθηκε τό σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας γιά τή σωτηρία μαςmiddot ἦρθε στόν κόσμο ὁ Χριστός ὁ ὁποῖος μέ τόν θάνατό του κατήργησε τήν φθορά καί τόν θάνατο καί μέ τήν Ἀνάστασή του

ΕlaquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Ποιμαντορική ἘγκύκλιοςΚοιμήσεως τῆς Θεοτόκου

4 Παύλειος Λόγος

χάρισε τήν αἰώνιο ζωή στούς πι-στεύοντες Αὐτῷ

Δικαίως λοιπόν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός στόν ἑόρτιο κανόνα του πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἐγκωμιάζει ὡς ζωαρχική πηγή καί ὡς βλυστάνουσα τή φθορά τοῦ θανάτου καί τή ζωή laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστά-νουσανraquo

Ἄς προσέξουμε ἀδελφοί μου τή σημασία τῶν λόγων τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς δώσουμε ἔμφαση στήν κάθε λέξη πού χρη-σιμοποιεῖ γιατί δέν εἶναι τυχαία ἡ ἐπιλογή του Δέν ἐγκωμιάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τήν Παναγία μόνο ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν ζωήνraquo ἀλλά καί ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo

Ὁ Θεός ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου τόν κατέστησε συνδημιουργό του καί τοῦ παραχώρησε τό δικαίωμα νά φέρνει στόν κόσμο νέες ζωές μέ τή γέννηση τέκνων Καί τό δικαίωμα αὐτό τῆς ζωῆς τό ὁποῖο εἶναι θεῖο δικαίωμα δέν τό στέρησε ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀκόμη καί μετά τήν πτώση καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο

Ὅμως τό δικαίωμα τῆς ζωῆς περιορίζεται ἀπό τόν θάνατο καί κανένας ἄνθρωπος δέν μπόρεσε ποτέ νά περιορίσει ἤ νά καταργήσει τόν θάνατο γιατί ὁ θάνατος εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν μποροῦσε καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλάξει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνο ὁ Χριστός Τό προνόμιο λοιπόν αὐτό τό ὁποῖο κανένας ἄνθρωπος δέν ἀπέκτησε ποτέ τό προσέφερε ὁ Θεός στήν Παναγία Μητέρα μας τήν Ὑπε-ραγία Θεοτόκο καθιστῶντας την laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo καθιστῶντας την μητέρα Αὐτοῦ πού ἐπρόκειτο νά καταργή-σει τόν θάνατο μέ τόν δικό του θά-νατο Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ

Ἀπόδειξη αὐτοῦ τοῦ προνομίου ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί ἡ κοίμησή της Δέν ἀξιώθηκε ἡ Παναγία μας νά γίνει μόνο μητέρα τῆς ἀληθοῦς Ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ἀξιώθηκε νά παραμένει καί ἡ ἴδια laquoκαί μετά θάνατον ζῶσαraquo ζωντανή μετά τήν

Κοίμησή της γιά νά ἀποτελεῖ τεκ-μήριο τῆς ἀληθείας καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους τούς ἀνθρώ-πους

laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος δέν ὑπῆρξε ποτέ ἀδελφοί μου οὔτε μία στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀναζητᾶ τή χαρά τῆς ζωῆς καί τήν ἀπαλλαγή του ἀπό τήν ἀγωνία καί τή λύπη τοῦ θανάτου Μέ τή σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἐκκλη-σία μας μᾶς ὑποδεικνύει τό μέσο γιά νά ζήσουμε τήν ἀληθινή ζωή καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου Προβάλλει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν laquoβλυστάνουσαν φθο-

ράν θανάτου καί ζωήνraquo ἡ ὁποία βρίσκεται πάντοτε στή διάθεσή μας γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στή Ζωή στόν Υἱό καί Θεό της καί νά μᾶς ἀπαλ-λάξει ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου ὄχι προσωρινά ἀλλά αἰώνια

Ἄς μήν ἀπομακρυνόμεθα ποτέ ἀπό κοντά τηςmiddot ἄς ἐμπιστευόμεθα τή ζωή μας στή μητρική της προ-στασία καί ἄς τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει πάντοτε στόν Υἱό της γιά τή ψυχική σωτηρία μας

Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον

Θεοτόκον εὐχέτηςdagger Ὁ Βεροίας Ναούσης

καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 5

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

χάρισε τήν αἰώνιο ζωή στούς πι-στεύοντες Αὐτῷ

Δικαίως λοιπόν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός στόν ἑόρτιο κανόνα του πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν ἐγκωμιάζει ὡς ζωαρχική πηγή καί ὡς βλυστάνουσα τή φθορά τοῦ θανάτου καί τή ζωή laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστά-νουσανraquo

Ἄς προσέξουμε ἀδελφοί μου τή σημασία τῶν λόγων τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς δώσουμε ἔμφαση στήν κάθε λέξη πού χρη-σιμοποιεῖ γιατί δέν εἶναι τυχαία ἡ ἐπιλογή του Δέν ἐγκωμιάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τήν Παναγία μόνο ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν ζωήνraquo ἀλλά καί ὡς laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo

Ὁ Θεός ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου τόν κατέστησε συνδημιουργό του καί τοῦ παραχώρησε τό δικαίωμα νά φέρνει στόν κόσμο νέες ζωές μέ τή γέννηση τέκνων Καί τό δικαίωμα αὐτό τῆς ζωῆς τό ὁποῖο εἶναι θεῖο δικαίωμα δέν τό στέρησε ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀκόμη καί μετά τήν πτώση καί τήν ἔξωσή τους ἀπό τόν παράδεισο

Ὅμως τό δικαίωμα τῆς ζωῆς περιορίζεται ἀπό τόν θάνατο καί κανένας ἄνθρωπος δέν μπόρεσε ποτέ νά περιορίσει ἤ νά καταργήσει τόν θάνατο γιατί ὁ θάνατος εἶναι συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν μποροῦσε καί δέν μπορεῖ νά ἀπαλλάξει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία παρά μόνο ὁ Χριστός Τό προνόμιο λοιπόν αὐτό τό ὁποῖο κανένας ἄνθρωπος δέν ἀπέκτησε ποτέ τό προσέφερε ὁ Θεός στήν Παναγία Μητέρα μας τήν Ὑπε-ραγία Θεοτόκο καθιστῶντας την laquoβλυστάνουσαν τήν φθοράν τοῦ θανάτουraquo καθιστῶντας την μητέρα Αὐτοῦ πού ἐπρόκειτο νά καταργή-σει τόν θάνατο μέ τόν δικό του θά-νατο Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ

Ἀπόδειξη αὐτοῦ τοῦ προνομίου ἀποτελεῖ ἡ ζωή καί ἡ κοίμησή της Δέν ἀξιώθηκε ἡ Παναγία μας νά γίνει μόνο μητέρα τῆς ἀληθοῦς Ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀλλά ἀξιώθηκε νά παραμένει καί ἡ ἴδια laquoκαί μετά θάνατον ζῶσαraquo ζωντανή μετά τήν

Κοίμησή της γιά νά ἀποτελεῖ τεκ-μήριο τῆς ἀληθείας καί τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ γιά ὅλους τούς ἀνθρώ-πους

laquoΖωαρχικήν πηγήν εἰργάσατο τήν Θεοτόκον φθοράν θανάτου καί ζωήν βλυστάνουσανraquo

Στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος δέν ὑπῆρξε ποτέ ἀδελφοί μου οὔτε μία στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀναζητᾶ τή χαρά τῆς ζωῆς καί τήν ἀπαλλαγή του ἀπό τήν ἀγωνία καί τή λύπη τοῦ θανάτου Μέ τή σημερινή ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἐκκλη-σία μας μᾶς ὑποδεικνύει τό μέσο γιά νά ζήσουμε τήν ἀληθινή ζωή καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου Προβάλλει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο τήν laquoβλυστάνουσαν φθο-

ράν θανάτου καί ζωήνraquo ἡ ὁποία βρίσκεται πάντοτε στή διάθεσή μας γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στή Ζωή στόν Υἱό καί Θεό της καί νά μᾶς ἀπαλ-λάξει ἀπό τή φθορά τοῦ θανάτου ὄχι προσωρινά ἀλλά αἰώνια

Ἄς μήν ἀπομακρυνόμεθα ποτέ ἀπό κοντά τηςmiddot ἄς ἐμπιστευόμεθα τή ζωή μας στή μητρική της προ-στασία καί ἄς τήν παρακαλοῦμε νά μεσιτεύει πάντοτε στόν Υἱό της γιά τή ψυχική σωτηρία μας

Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον

Θεοτόκον εὐχέτηςdagger Ὁ Βεροίας Ναούσης

καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 5

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ὸ κείμενο ποὺ δημο-σιεύεται στὴν καθομι-λούμενη γλώσσα εἶναι ἀπόσπασμα μιᾶς ἐκ τῶν σημαντικότερων κοινωνικοῦ φρονήματος ὁμιλιῶν τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ἀρχιεπισκό-

που Καισαρείας ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος laquoΚοινωνικὸς Ἐργάτηςraquo τοῦ Εὐαγγελικοῦ λόγου ὑπὲρ τῶν ἐνδεῶν καὶ ἀδυνάτων ἀνθρώπων τῆς ζωῆς αὐτῆς

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀντιμετωπίζοντας τὸ σοβαρὸ θέμα τοῦ πλούτου μέσα στὸ πλαίσιο τῶν ποιμαντικῶν του φροντί-δων γιὰ τὶς πνευματικὲς καὶ ὑλικὲς ἀνά-γκες τοῦ ποιμνίου του ἔγραψε περὶ τὸ 368 μχ τὴν ὁμιλία laquoΕἰς τὸ καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας αὐτῶν οἰκο-δομήσωraquo καὶ περὶ πλεονεξίας γιὰ νὰ παρακινήσει τοὺς πλεονέκτες πλουσί-ους προκειμένου νὰ φανοῦν κοινωνικοὶ καὶ εὐμετάδοτοι πρὸς τὶς ἀνάγκες τῶν πενεστέρων τάξεων

Γράφει λοιπὸν ὁ Μέγας Βασίλειος γιὰ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας

laquo καὶ αὐτὰ μὲν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι τέτοια ὅπως καταλ-ληλότητα γῆς εὔκρατες καταστάσεις ἀέρων ἀφθονία σπόρου συνεργία βοῶν καὶ ὅλα τ΄ ἄλλα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκ φύσεως ἡ γεωργία ἀκμάζει Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο ὅμως ποιά Ἡ ἀκρότητα τοῦ ἤθους ἡ μισανθρωπία ἡ δυσκολία του νὰ δώσει Δὲν θυμᾶται τὴν κοινὴ φύση δὲν θεωρεῖ ὅτι πρέπει νὰ διαμοιράζει τὸ πλεόνασμα στοὺς πτωχούς Ἀλλὰ ἐνῶ οἱ ἀποθῆκες στενάζουν ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν ἡ ἄπληστη ὅμως καρδία δὲν χορταίνει Δι-ότι μὲ τὸ νὰ προσθέτει πάντοτε τὰ νέα εἰσοδήματα στὰ παλαιὰ καὶ νὰ αὐξάνει τὴν εὐπορία μὲ τὶς ἐτήσιες συγκομιδὲς περιπίπτει σ΄αὐτὴ τὴν ἀδιέξοδη δυσχέ-ρεια νὰ μὴν ἐπιτρέπει δηλαδὴ λόγω τῆς πλειονεξίας νὰ ἀνακόπτει ἀφενὸς μεν τὴν ὁρμή του ὡς πρὸς τὰ παλαιά

ἀφετέρου δὲ νὰ μὴν ἐπαρκεῖ στὸ νὰ ἀποθηκεύει τὰ νέα λόγω τοῦ πλήθουςΤαλαίπωρος μπροστὰ στὴν μεγάλη σο-δειὰ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ παρόντα ἀγαθὰ καὶ ἀκόμη πιὸ ἐλεεινὸς μπροστὰ στὰ ἀναμενόμενα θρηνεῖ παρομοίως μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶναι φτωχοί Ἤ μήπως καὶ αὐτὸς ποὺ στεναχωρεῖται λόγω τῆς φτωχείας του δὲν θὰ ἐκβάλει τὴν ἴδια κραυγή laquoΤί νὰ κάνω Ἀπὸ ποῦ τροφές Ἀπὸ ποῦ ἐνδύματα Τὰ ἴδια λέγει καὶ ὁ πλούσιος Θλίβεται κατὰ τὴν καρδία του κατατρωγόμενος ἀπὸ τὴν μέρι-μνα Δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ εὐφραίνει τοὺς ἄλλους αὐτὸ λυώνει τὸν πλεονέκτη Διότι δὲν χαίρει ποὺ ὅλα στὸ σπίτι του εἶναι γεμάτα πρὸς χάριν του ἀλλὰ ὁ πλοῦτος ποὺ τὸν περιβάλλει καὶ ξεχει-λίζει ἀπὸ τὶς ἀποθῆκες του ἀγκυλώνει τὴν ψυχή μὴ τύχει καὶ ἰδεῖ πρὸς τοὺς ἔξω καὶ γίνει ἀφορμὴ κάποιου καλοῦ γιὰ τοὺς πτωχούς

Καὶ ὅμως μου φαίνεται πὼς τὸ πάθος του ὁμοιάζει μὲ τὸ πάθος τῆς ψυχῆς τῶν κοιλιόδουλων οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν νὰ σκάσουν καλύτεραπαρὰ νὰ δώσουν κάτι ἀπὸ τὰ ὑπολείμματα στοὺς ἐνδεεῖς Ἄκου ἄνθρωπε τὸν χορηγό Θυμήσου ποιὸς εἶσαι Τί διαχειρίζεσαι Ἀπὸ ποιὸν ἔλαβες Γιατί προτιμήθηκες ἀνάμεσα στοὺς πολλούς Ἔχεις γίνει ὑπηρέτης τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ οἰκονόμος τῶν συ-νανθρώπων σου Νὰ μὴ νομίζεις ὅτι ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ γιὰ τὴν δική σου κοιλιά Γι΄ αὐτὰ ποὺ κρατᾶς στὰ χέρια σου νὰ σκέπτεσαι σὰν νὰ εἶναι ξένα Σὲ εὐφραίνουν γιὰ λίγο χρόνο καὶ ἔπειτα ξεγλιστροῦν καὶ χάνονται Ἐσὺ ὅμως ὅλα μαζί τα ἔχεις ἀμπαρώσει μὲ θύρες καὶ μοχλούς Καὶ ἀφοῦ τὰ ἀσφάλισες καλὰ ἐπαγρυπνεῖς μὲ τὶς φροντίδες σου

Εὔκολο ἦταν νὰ πεῖς ὅτι θὰ χορτά-σεις τὶς ψυχὲς αὐτῶν ποὺ πεινοῦν θὰ ἀνοίξεις τὶς ἀποθῆκες θὰ προσκαλέσεις ὅλους τους πτωχοὺς καὶ θὰ τοὺς πεῖς γενναιόκαρδο λόγο Ὅσοι δὲν ἔχετε ἅρτο ἐλᾶτε σὲ μένα Ὁ καθένας θὰ λά-βει ἀπὸ τὴν δωρεὰ ποὺ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό ὡς ἂν ἀπὸ κοινὴ πηγή ὅσον

τοῦ εἶναι ἀρκετό Ἀλλὰ ἐσὺ δὲν εἶσαι τέτοιος

Ἀπὸ ποῦ Ἐσὺ ὁ ὁποῖος φθονεῖς τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὴν ἀπόλαυση τῶν ἀγαθῶν ποὺ πονηρὰ βουλεύεσαι στὴν ψυχή σου καὶ φροντίζεις ὄχι τὸ πῶς θὰ δώσεις στὸν καθένα τὰ ἀναγκαῖα ἀλλὰ τὸ πῶς ἀφοῦ τὰ ἀποθηκεύσεις ὅλα θὰ ἀποστερήσεις ὅλους ἀπὸ τὴν ὠφέλειαν ἐξ αὐτῶν Εὑρίσκοντο ἐμπρός του αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχήν του καὶ ἐκεῖνος διελέγετο μὲ τὴν ψυχὴ γιὰ τὰ βρώματα (τροφές)

Νὰ μιμεῖσαι τὴν γῆ ἄνθρωπε Νὰ καρποφορήσεις ὅπως ἐκείνη Νὰ μὴ φανεῖς κατώτερος ἀπὸ τὴν ἄψυχη γῆ Ἐκείνη λοιπὸν ἐκτρέφει τοὺς καρποὺς ὄχι γιὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνει ἡ ἴδια ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ἐσένα Ἐσὺ ὅμως ὅποιο καρπὸ ἀγαθοεργίας καὶ ἂν ἐπι-δείξεις γιὰ τὸν ἑαυτό σου τὸν μαζεύεις διότι οἱ χάριτες τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἐπι-στρέφουν σ΄αὐτοὺς ποὺ δίνουν

Γιατί λοιπὸν ἀγωνιᾶς Γιατί κόπτεσαι προσπαθώντας νὰ περικλείσεις τὸν πλοῦτο μὲ πηλὸ καὶ πλίνθους Ἐὰν ὅμως θαυμάζεις τὰ χρήματα γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ λαμβάνεις ἀπὸ αὐτά σκέψου πό-σον πολὺ πιὸ ὠφέλιμο γιὰ δόξα εἶναι νὰ ὀνομάζεσαι πατέρας ἀπὸ μύρια παιδιά παρὰ νὰ ἔχεις μυρίους στατῆρες στὸ βαλάντιό σου Τὰ χρήματα βεβαίως καὶ χωρὶς νὰ τὸ θέλεις θὰ τὰ ἐγκατα-λείψεις ἐδῶ τὴν ὑπόληψη ὅμως γιὰ τὰ καλὰ ἔργα θὰ τὴν προσκομίσεις στὸν Δεσπότη ὅταν ὁλόκληρος λαὸς ἀφοῦ σταθεῖ ἐμπρὸς στὸν κοινὸ κριτὴ θὰ σὲ ἀποκαλεῖ τροφέα καὶ εὐεργέτη καὶ θὰ σοῦ ἀποδίδει ὅλα τα ὀνόματα τῆς φιλαν-θρωπίας

Γιὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν φροντίζεις διότι λόγω τῆς φροντίδος σου γιὰ τὰ παρόντα περιφρονεῖς τὰ ἐλπιζόμενα ἀγαθὰ Ἐμπρὸς λοιπὸν νὰ διαθέτεις ποικιλοτρόπως τὸν πλοῦτο ἀφοῦ γίνεις φιλότιμος καὶ λαμπρὸς στὶς δαπάνες γι΄αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη

Νὰ μὴν εἶσαι πολυδάπανος μὲ τὸ νὰ προσθέτεις πάντοτε νέες ἀνάγκες

τό κατάκριμα τῆς πλεονεξίαςκοινωνική διδασκαλία αγ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου

Ττοῦ θεολόγου καί ἐκκλ ἱστορικοῦ Ἰωάννη Σιδηρᾶ

6 Παύλειος Λόγος

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Νὰ μὴ περιμένεις ἔλλειψη σιταριοῦ γιὰ νὰ ἀνοίξεις τὶς σιταποθῆκες Μὴν περιμένεις τὴν πείνα γιὰ νὰ κερδίσεις χρυσό μῆτε τὴν κοινὴ στέρηση γιὰ νὰ πλουτίσεις ὁ ἴδιος Μὴ γίνεσαι ἔμπορος τῶν ἀνθρώπινων συμφορῶν Μὴ ἐκμε-ταλλευθεῖς τὸν καιρὸ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ γιὰ νὰ ἀποκτήσεις χρηματικὴ πε-ριουσία Νὰ μὴ ἐξερεθίζεις τὰ τραύματα αὐτῶν ποὺ ἔχουν ταλαιπωρηθεῖ μὲ τὸ μαστίγιο τῆς συμφορᾶς Ἐσὺ ὅμως ἀποβλέπεις στὸ χρῆμα καὶ δὲν προ-σβλέπεις στὸν ἀδελφό Ἀγνοεῖς καθ΄ ὁλοκληρίαν τὸν ἀδελφό σου ὅταν εὑρί-σκεται στὴν ἀνάγκη Καὶ τὸ μὲν καλὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ σὲ ὑπερευχαριστεῖ ἀλλὰ δὲν λογαριάζεις πόσο μεγάλος εἶναι ὁ στεναγμὸς τοῦ πτωχοῦ ποὺ σὲ ἀκολουθεῖ

Καὶ αὐτὸς μὲν προσέρχεται νὰ πωλή-σει μὲ ἄφθονα δάκρυα τὸ πιὸ ἀγαπητὸ ἀπὸ τὰ παιδιά ἐσὺ δε δὲν λυγίζεις ἀπὸ τὴν συμφορά Ἡ πείνα συνθλίβει τὸν ταλαίπωρο καὶ σὺ ἀναβάλλεις καὶ εἰρωνεύεσαι γιὰ νὰ κάνεις διαρκεστέ-ρα σ΄αὐτὸν τὴν συμφορά Καὶ αὐτὸς μὲν προσφέρει τὰ σπλάχνα του τίμημα γιὰ τὶς τροφές ἀλλὰ τὸ δικό σου χέρι ὄχι μόνον δὲν ξηραίνεται μὲ τὸ νὰ δέχεται τιμήματα ἀπὸ τέτοιες συμφορὲς ἀλλὰ καὶ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὸ πλεόνασμα καὶ φιλονικεῖς πῶς θὰ λάβεις περισσότερα καὶ νὰ δώσεις ὀλιγώτερα ἐπιβαρύνοντας ἀπὸ πα-ντοῦ τὴν συμφορὰ στὸν δυστυχῆ Δὲν σὲ μαλακώνουν οὔτε τὰ θλιβερὰ δάκρυα οὔτε οἱ ἀναστεναγμοὶ τῆς καρδίας ἀλλ΄ εἶσαι ἀλύγιστος καὶ σκληρός Τὸ κάθε τι τὸ βλέπεις ὡς χρυσὸ καὶ παντοῦ χρυσὸ φαντάζε-σαι Αὐτό σοῦ ἔχει γίνει ὄνειρο ὅταν κοιμᾶσαι καὶ συνεχὴς ἔγνοια ὅταν εἶσαι ξύπνιος Ὅπως δηλαδὴ αὐτοὶ ποὺ παραφέρονται ἀπὸ τρέλα δὲν βλέπουν τὰ πράγματα ἀλλὰ φαντά-ζονται αὐτὰ ποὺ τοὺς ὑπαγορεύει τὸ πάθος ἔτσι καὶ μὲ σένα ἡ ψυχὴ ποὺ ἔχει κατακυριευθεῖ ἀπὸ τὴν φιλαργυρία παντοῦ χρυσό παντοῦ ἄργυρο βλέπει

Ὁ πλοῦτος ὅταν στέκεται εἶναι ἄχρη-στος Ὅταν ὅμως κινεῖται καὶ μεταδίδε-ται γίνεται καὶ κοινωφελὴς καὶ καρπο-φόρος Πόσο μεγάλος εἶναι ὁ ἔπαινος ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς εὐεργετού-μενους Νὰ μὴ τὸν καταφρονήσεις Καὶ πόσο μεγάλος ὁ μισθὸς ἀπὸ τὸν δίκαιο κριτή Νὰ μὴν ἀπιστήσεις σ΄αὐτὸν Πανταχοῦ τὸ παράδειγμα τοῦ πλουσίου ποὺ κατηγορεῖται νὰ σὲ συντροφεύει Αὐτός μὲ τὸ νὰ φυλάσσει τὰ παρόντα καὶ νὰ ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ ἐλπιζόμενα καὶ μὲ τὸ νὰ ἀγνοεῖ ἐὰν θὰ ζήσει τὴν αὐριανὴ ἡμέρα ἁμαρτάνει ἐκ τῶν προτέρων σή-μερα γιὰ τὸ αὔριο Δὲν ἔχει προσέλθει ἀκόμη ὁ ζητιάνος καὶ ἐκεῖνος προκατα-

βολικῶς φανερώνει τὴν ἀγριότητα Δὲν συνέλεξε ἀκόμη τοὺς καρποὺς καὶ ἔχει ἤδη τὸ κατακρίμα τῆς πλεονεξίας

Καὶ σὺ μὲν κρυφὰ συνομιλεῖς μὲ τὸν ἑαυτό σου τὰ λόγια σου ὅμως κρίνονται στὸν οὐρανό Γι΄αὐτὸ ἀπὸ ἐκεῖ σοῦ ἔρχονται οἱ ἀπαντήσεις Ποιὰ ὅμως εἶναι αὐτὰ ποὺ λέγει laquo ψυχή μου ἔχεις πολλὰ ἀγαθά γιὰ πολλὰ χρόνια Φάγεπίε εὐφραίνουraquo καθημερινῶς Ὦ τί παραλογισμός Ἐὰν εἶχες ψυχὴ χοίρου τί ἄλλο καλύτερο ἀπὸ αὐτὸ θὰ μποροῦσες νὰ τῆς εὐαγγελισθεῖς Πόσο κτηνώδης εἶσαι πόσο ἄμυαλος ἀπένα-ντι τῶν ἀγαθῶν τῆς ψυχῆς νὰ χαιρετί-ζεις αὐτὴν μὲ τὰ βρώματα τῆς σαρκὸς Αὐτὰ ποὺ καταλήγουν στὸν ἀπόπατο αὐτὰ ἐσὺ τὰ παραπέμπεις στὴν ψυχή

Ἐπειδὴ ὅμως σκέπτεσαι τὰ ἐπίγεια καὶ ἔχεις γιὰ τὸ Θεὸ τὴν κοιλιὰ καὶ εἶσαι ὁλόκληρος σάρκες ὑποδουλωμένος

στὰ πάθη ἄκουε τὴν προσωνυμία πού σου ἁρμόζει καὶ τὴν ὁποία δὲν σοῦ τὴν ἔδωσε κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος laquoἈνόητε αὐτὴ τὴν νύκτα ζητοῦν ἀπὸ ἐσένα τὴν ψυχή σου Αὐτὰ ποὺ ἑτοίμασες ποιὸς θὰ τὰ πάρειraquo Ἐὰν θέλεις ἔχεις ἀποθῆκες τὰ σπίτια τῶν πτωχῶν Αὐτὰ ποὺ ἀποθη-κεύονται ἐκεῖ οὔτε ὁ σκόρος τὰ κατα-τρώγει οὔτε ἡ σήψη τὰ σαπίζει οὔτε οἱ ληστὲς τὰ καταληστεύουν

Ποιὰ παραγγέλματα περιφρονεῖς μὲ τὸ νὰ σφραγίζεις τὰ αὐτιά σου μὲ τὴν φιλαργυρία Πόση μεγάλη χάρη ἔπρεπε νὰ χρωστᾶς στὸν εὐεργέτη πόσο νὰ εἶσαι χαρούμενος καὶ νὰ λαμπρύνεσαι μὲ τὴν τιμὴ διότι δὲν ἐνοχλεῖς τὴν πόρτα τῶν ἄλλων ἀλλὰ ἄλλοι κρούουν τὶς δικές σου Τώρα δέ εἶσαι κατσούφης καὶ ἀποκρουστικὸς ἀποφεύγοντας τὶς ἀπαντήσεις μὴ τυχὸν κάπου ἀναγκα-

στεῖς νὰ δώσεις ἔστω καὶ κάτι ἐλάχιστο ἀπὸ τὰ χέρια σου Μία λέξη γνωρίζεις laquoΔὲν ἔχω Οὔτε θὰ δώσω διότι εἶμαι πτωχόςraquo

Πράγματι πτωχὸς εἶσαι καὶ στερεῖσαι ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθά Πτωχὸς ἀπὸ φιλαν-θρωπία πτωχὸς ἀπὸ πίστη στὸν Θεό Πτωχὸς ἀπὸ ἐλπίδα αἰώνια Κάμε συμ-μετόχους στὰ σιτηρὰ τοὺς ἀδελφούς σου Αὐτὸ ποὺ αὔριο σαπίζει δῶσε το σήμερα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη Ἡ πιὸ χειρότερη μορφὴ πλεονεξίας εἶναι το νὰ μὴ δίδει κάποιος στοὺς ἐνδεεῖς οὔτε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φθείρονται

Πές μου ποιὰ εἶναι δικά σου Ἀπὸ ποῦ τὰ ἔλαβες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή

Διότι ἐὰν ὁ καθένας κρατῶντας αὐτὸ ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ θεραπεύσει τὶς ἀνάγκες του ἄφηνε τὸ περίσσευμα στὸν ἔχοντα ἀνάγκη τότε κανένας δὲν θὰ ἦταν πτωχός Δὲν ἐξῆλθες γυμνὸς

ἀπὸ τὴν κοιλιά Δὲν θὰ ἐπιστρέψεις καὶ πάλι γυμνὸς στὴ γῆ Αὐτὰ δὲ ποὺ ἔχεις τώρα ἀπὸ ποῦ τὰ ἔχεις Ἐὰν μεν λέγεις ὅτι ἀπὸ τὴν τύχη εἶσαι ἄθεος διότι δὲν γνωρίζεις τὸν δημι-ουργό οὔτε εὐχαριστεῖς τὸν δοτήρα Ἐὰν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι πές μου τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ ἔλαβες Μήπως ὁ Θεὸς εἶναι ἄδικος ποὺ ἄνισα μοιράζει σὲ ἐμᾶς τὰ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή

Γιατί ἐσὺ πλουτεῖς καὶ ἐκεῖνος εἶναι πτωχός Γιὰ κανένα ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ λάβεις ἐξάπαντος καὶ ἐσὺ τὸν μισθὸ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς καλῆς διαχειρίσεως καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ τιμη-θεῖ μὲ τὰ ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς

Ἐσὺ ὅμως ἀφοῦ τὰ περιέλαβες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας νομίζεις ὅτι κανέναν δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους πολλοὺς ἀπο-στερεῖς Ποιὸς εἶναι ὁ πλεονέκτης

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἀρκεῖται στὴν αὐτάρ-κεια Ποιὸς εἶναι ὁ ἅρπαγας Αὐτὸς ποὺ ἀφαιρεῖ αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στὸν καθένα Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ πλεονέκτης Δὲν εἶσαι ἐσὺ ὁ ἅρπαγας ὅταν ἰδιοποι-εῖσαι αὐτὰ τὰ ἴδια ποῦ ἐδέχθης πρὸς διαχείριση

Τὸ ψωμὶ ποὺ κρατᾶς ἐσύ εἶναι αὐτοῦ ποὺ πεινᾶ Τὸ ἔνδυμα ποὺ φυλάσσεις στὶς ἱματιοθῆκες εἶναι αὐτοῦ ποὺ γυ-μνητεύει

Τὰ παπούτσια ποὺ σαπίζουν σὲ σένα εἶναι ξυπόλυτου Τὸ ἀργύριο ποὺ ἔχεις παραχωμένο εἶναι αὐτοῦ ποὺ τὸ χρειάζεται

Λοιπὸν τόσους ἀδικεῖς ὅσους μπο-ροῦσες νὰ εὐεργετήσεις

Παύλειος Λόγος 7

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ιερωσύνη είναι το μυστήριο της Εκ-κλησίας το οποίο παρέχει την laquoχα-ρισματική εξουσία που κατευθύνει ή συντονίζει όλες τις υπόλοιπες χαρι-

σματικές εκδηλώσειςraquo της Εκκλησίας και θέτοντας laquoσε λειτουργική έκφραση όλα τα άλλα μυστήριαraquo laquoσυντρίβει τις αλλοτριωτικές δυνάμεις της φθοράς και ανακαινίζει τον άνθρωποraquo Η ιερωσύνη της Εκκλησίας είναι η ιερωσύνη του Χρι-στού∙ και η αποστολή και το έργο που αναλαμβάνουμε και ασκούμε μέσα στην Εκκλησία όσοι αξιωνόμαστε να γίνου-με μέτοχοι του ιερατικού χαρίσματος αποτελεί συμμετοχή στην αποστολή του Χριστού και συνέχιση του έργου που Εκείνος laquoο απόστολος και αρχιερεύς της ομολογίας ημών Ιησούςraquo (Εβρ 3 1) επετέλεσε Το μυστήριο της ιερω-σύνης είναι ένα διακρίνονται όμως σrsquo αυτό τρεις ξεχωριστοί ιερατικοί βαθμοί του διακόνου του πρεσβυτέρου και του επισκόπου Η διάκριση αύτη δεν είναι οντολογική εφόσον πάντες δια του Βαπτίσmicroατος και των αγίων Μυστηρίων κοινωνούν της Θείας ζωής του Χριστού καθιστάmicroενοι microέτοχοι της σωζούσης χάριτος του Θεού και των αγαθών της Βασιλείας Του και διάκονοι του θελήmicroα-τός Του και της Εκκλησίας Του αλλά λειτουργική λόγω της ιδιαιτέρας διακονί-ας εκάστου στο Σώmicroα του Χριστού

Ηδη από την αποστολική εποχή και κυρίως μέσα από τις επιστολές του αγί-ου Ιγνατίου επισκόπου Αντιοχείας εξήρ-θη το επισκοπικό λειτούργημα Η προ-βολή αυτή όμως προσεκτικότερα και βαθύτερα εξεταζόμενη δεν αποσκοπεί στην υπερέξαρση της μοναρχικής εξου-σίας του επισκόπου και κατά συνέπεια στη μείωση των δύο άλλων βαθμών του πρεσβυτέρου και του διακόνου αλλά στη διασφάλιση περί το πρόσωπο του

επισκόπου της ενότητας της Εκκλησίας Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Π Τρεμπέλας ldquoο Ιγνάτιος έναντι του κινδύνου των επιπολαζου-σών εν τη Εκκλησίᾳ αιρέσεων ζητεί να συνενώσῃ τους χριστιανούς περί τον επίσκοπον το πρεσβυτέριον και τους διακόνους συχνάκις προβάλλων τους τρεις τούτους βαθμούς των εν τη Εκκλη-σίᾳ κληρικών ως ενιαίον τι σύνολονrdquo

Στις επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας συναντούμε όρους δη-λωτικούς εκκλησιαστικού αξιώματος Πρόκειται για τους όρους ldquoεπίσκοπος ldquoπρεσβυτέριονrdquo και ldquoδιάκονοςrdquo Στην επιστολή προς την Εκκλησία των Μα-γνησίων χρησιμοποιούνται πέντε όροι για να δηλώσουν κάποιο εκκλησιαστικό αξίωμαmiddot ldquoεπίσκοποςrdquo ldquoπρεσβύτεροςrdquo ldquoπρεσβυτέριονrdquo ldquoπροκαθήμενοςrdquo ldquoδι-άκονοςrdquo ldquoδιακονίαrdquo Ευθύς εξαρχής ο Ιγνάτιος στην επιστολή του αυτή ευχα-ριστεί τον επίσκοπο των Μαγνησίων Δαμά και τους πρεσβυτέρους Βάσσο και Απολλώνιο καθώς επίσης και τον διάκονο Σωτίωνα Οι πρεσβύτεροι ανα-φέρονται επίσης στην επιστολή αυτή και με τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo εφόσον η προτροπή του Ιγνατίου ldquoενώθητε τω επισκόπω και τοις προκαθημένοις εις τύπον και διδαχήν αφθαρσίαςrdquo προϋ-ποθέτει κατrsquo αντιστοιχία του προηγου-μένου σχήματος ldquoεπίσκοπος-πρεσβύ-τεροιrdquo να εννοήσουμε υπό τον τίτλο ldquoπροκαθήμενοιrdquo τους πρεσβυτέρους

Ο ρόλος που υπηρετεί το ιερατείο των τοπικών Εκκλησιών είναι άμεσα συνδε-δεμένος με την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ldquoΣπουδάζετε ουν μιά Ευχαριστία χρήσθαιmiddot μία γαρ σαρξ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και εν ποτήριον εις ένωσιν του αίμα-τος αυτού εν θυσιαστήριον ως εις επίσκοπος άμα τω πρεσβυτερίω και διακόνοις τοις συνδούλοις μουmiddot ίνα ο εάν πράσσητε κατά Θεόν πράσσητεraquo

δηλαδή laquoφροντίστε λοιπόν να συμμε-τέχετε σε μια ευχαριστίαmiddot διότι ένα είναι το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα ποτήρι που ενώνει με το αίμα Τουmiddot ένα θυσιαστήριο όπως ένας επί-σκοπος μαζί με το πρεσβυτέριο και τους διακόνους τους ομοδούλους μου ώστε ότι κάνετε να το κάνετε όπως θέλει ο Θεόςraquo αναφέρει ο άγιος Ιγνάτιος Βασι-κή αρχή της ορθόδοξης Θεολογίας είναι ότι η Εκκλησία στην ευχαριστιακή της συγκρότηση γύρω από την τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας είναι η εικόνα της κοινωνίας των εσχάτων Γιrsquo αυτό και η δομή τής κάθε τοπικής Εκκλησίας ιστο-ρικά ξεπήδησε μέσα από την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας Η Εκκλησία έχει λειτουργήματα τα οποία εκφράζουν και συνιστούν αυτήν την εικόνα των εσχά-των συμπίπτουν δηλαδή με την δομή της εσχατολογικής κοινότητας Η Εκκλη-σία ως εικόνα αυτής της κοινότητας δη-λαδή ως αληθινή μετοχή στην αλήθεια των εσχάτων της Βασιλείας η οποία πραγματώνεται στην Θεία Ευχαριστία ήδη πριν από την έλευση του Κυρίου στην εσχάτη ημέρα βιώνει εικονικά αυ-τήν την εσχατολογική κοινότητα καθώς στη Θεία Ευχαριστία συνάγεται όλος ο διασκορπισμένος λαός του Θεού Σύ-ναξη του λαού του Θεού επί το αυτό Η παρουσία του Χριστού εικονίζεται με την παρουσία του επισκόπου δηλαδή του κέντρου γύρω από το οποίο συνάγεται ο λαός του Θεού Όταν μία Εκκλησία δεν συνάγει το λαό της επί το αυτό δεν είναι Εκκλησία Μία Εκκλησία που μένει διεσπαρμένη χωρίς να βιώνει τη σύνα-ξη επί το αυτό δεν εικονίζει τα έσχατα με κανένα τρόπο Είναι λοιπόν απαραί-τητη η σύναξη του λαού του Θεού για να έχουμε Εκκλησία Η διάσπαση η αί-ρεση η κακοδοξία το σχίσμα αποτελεί έργο του διαβόλου ldquoΜηδείς χωρίς του επισκόπου τι πρασσέτω των ανηκόντων εις την Εκκλησίαν Εκείνη βεβαία ευχα-ριστία ηγείσθω η υπό τον επίσκοπον ούσα η ω αν αυτός επιτρέψη Όπου αν

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

Η

Ο ΙΕΡΕΑΣΑ΄ΜΕΡΟΣ

κατά τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο

8 Παύλειος Λόγος

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

φανή ο επίσκοπος εκεί το πλήθος έστωmiddot ώσπερ όπου αν η Χρι-στός Ιησούς εκεί η καθολική Εκκλησία Ουκ εξόν εστιν χωρίς του επισκόπου ούτε βαπτίζειν ούτε αγάπην ποιείνmiddot αλλrsquo ο αν εκεί-νος δοκιμάση τούτο και τω Θεώ ευάρεστον ίνα ασφαλές η και βέβαιον παν ο πράσσεταιrdquo Οι χριστιανικές κοινότητες βρίσκουν την ενότητά τους κατεξοχήν στις λατρευτικές συνάξεις και στο πε-ριεχόμενο της πίστης Κέντρο και κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο επίσκοπος Η θέση του συνδέεται άμεσα με το μυστήριο της Θεί-ας Ευχαριστίας Ο παραλληλισμός του επισκόπου προς τον ίδιο τον Ιησού Χριστό είναι ιδιαίτερα σημαντικός γεγονός που οδηγεί τον Ιγνάτιο σε συμπεράσματα όπως ότι ldquoο λάθρα επισκόπου τι πράσσων τω διαβόλω λατρεύειrdquo

Αναμφίβολα λοιπόν για τον άγιο Ιγνάτιο ο επίσκοπος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της τοπικής Eκκλησίας Μαζί όμως με τον επίσκοπο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ldquoπρεσβυτέριονrdquo το σώμα δηλ των πρεσβυτέρων Και σrsquo αυτούς σύμφωνα με την προτροπή του Ιγνατίου οι Εφέσιοι πρέπει να υποτάσσο-νται εφόσον ldquoτο hellip αξιονόμαστον υμων πρεσβυτέριον hellip ούτως συνήρμοσται τω επισκόπω ως χορδαί κιθάραhellipldquo Παρομοιάζει δηλαδή ο άγιος Ιγνάτιος τη σχέση επισκόπου και πρεσβυτέρων με τη σχέση που έχει μια κιθάρα με τις χορδές της laquoΔέν μπορεῖ νά ὑπάρξει κιθάρα χωρίς χορδές Οὔτε ὅμως καί χορδές χωρίς κιθάρα Ἡ μελωδία προϋποθέτει ὄχι ἁπλῶς τήν ὕπαρξη καί τῶν δύο ἀλλά καί τήν τέλεια συναρμογή τους Τό ἴδιο ἰσχύει προκειμέ-νου περί τοῦ ἐπισκόπου καί τοῦ πρεσβυτερίου τῆς Ἐκκλησίας Οἱ πρεσβύτεροι σάν ἄλλες χορδές θά πρέπει νά εἶναι ἁρμονικά καί ἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι μέ τόν ἐπίσκοπό τους πού ὁ ἱερός Ἰγνάτιος παρομοιάζει μέ κιθάρα Καί μέ τήν ἑνότητα αὐτή πού τελικά ἀγκα-λιάζει καί συνέχει ὁλόκληρο τό ἐκκλησιαστικό σῶμα δοξάζεται ὁ Τριαδικός Θεός καί οἰκοδομεῖται ἡ Ἐκκλησίαraquo

Βασικό στοιχείο το οποίο αντλούμε πάλι από την εσχατολογική κοινότητα είναι ότι ο Χριστός που αποτελεί το κέντρο γύρω από το οποίο συνάγεται ο διασκορπισμένος λαός του Θεού περι-στοιχίζεται από τους δώδεκα Αποστόλους και από τον ευρύτερο κύκλο τους Πράγματι κεφαλή της τοπικής εκκλησίας είναι ο επίσκοπος στον οποίο τα μέλη της θα πρέπει να υποτάσσονται Ο επίσκοπος όμως εμφανίζεται από κοινού μαζί με τους πρεσβυ-τέρους Όπως ο επίσκοπος αντλεί το κύρος του επειδή βρίσκεται ldquoεις τόπον Θεούrdquo έτσι και οι πρεσβύτεροι επειδή βρίσκονται ldquoεις τύπον συνεδρίου των αποστόλωνrdquo Ο επίσκοπος μολονότι απο-τελεί το πλέον σεβαστό πρόσωπο της κοινότητας δεν προΐσταται μόνος του Η υπόδειξη του Ιγνατίου είναι σαφήςmiddot ldquoάνευ του επι-σκόπου και των πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετεhelliprdquo τονίζοντας έτσι ιδιαιτέρως την σημασία του ρόλου των πρεσβυτέρων στην διαποίμανση της τοπικής Εκκλησίας Το ακόλουθο χωρίο από την επιστολή προς την Εκκλησία των Τράλλεων είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικό ως προς την δομή του τοπικού ιερατείου ldquohellip πά-ντες εντρεπέσθωσαν τους διακόνους ως εντολήν Ιησού Χριστού και τον επίσκοπον ως Ιησούν Χριστόν όντα Υιόν του Πατρός τους δε πρεσβυτέρους ως συνέδριον Θεού και ως σύνδεσμον αποστόλων Χωρίς τούτων Εκκλησία ου καλείταιrdquo Η δομή λοιπόν του τοπικού ιερατείου της Εκκλησίας είναι τριμερής Κέντρο της και επικεφαλής του τοπικού ιερατείου είναι ο επίσκοπος που μαζί με τους πρεσβυτέρους αποτελούν τα στελέχη εκείνα της Εκκλησίας προς τα οποία οι πιστοί θα πρέπει να υποτάσσονται ldquoως τοις αποστόλοις Ιησού Χριστούrdquo και χωρίς τα οποία ldquoεκκλη-σία ου καλείταιrdquo Επίσης στην επιστολή προς της Εκκλησία της Σμύρνης ο επίσκοπος περιβάλλεται πάντα από ένα συμβούλιο ldquoπρεσβυτέρωνrdquo (πρεσβυτέριον) το οποίο παραλληλίζεται με τους αποστόλους

Παύλειος Λόγος 9

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

υριακή μετά τή με-γάλη θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμή-σεως τῆς Ὑπερα-γίας Θεοτόκου καί ἡ θεομητοροφρού-ρητος νῆσος τῆς Λευκάδος ἑορτάζει τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων

ἀπό τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου τοῦ ἱδρύσαντος διά τοῦ κηρύγ-ματός του τήν τοπική Ἐκκλησία μέχρι καί τῶν νεωτέρων ἁγίων τῶν ὁσιακῶς καί μαρτυρικῶς τελειωθέντων

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ἡ Λευκάδα ὁ εὐαγής κλῆρος καί ὁ εὐλαβής λαός της μέ προεξάρχοντα τόν ποιμενάρχη του τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λευκάδος κκ Θεόφιλο τούς προ-στάτες καί φύλακές της τήν Παναγία τήν Φανερωμένη καί τήν ἁγία Μαύρα τούς ποιμένας καί διδασκάλους της τούς ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ ἐν ἀσκητικοῖς ἀγῶσι προσευχαῖς καί δά-κρυσι οὐρανώσαντας τή γῆ της ἀλλά καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διά τῶν θαυμάτων τους ἔσωσαν τούς κατοίκους της ἀπό κινδύνων καί θλίψεων καί ἀπό ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν

Τιμᾶ καί πανηγυρίζει ὅλους ἐκείνους τούς παλαιούς καί νέους ἁγίους τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἐθαυμάστωσε ἐν τῇ γῇ τῆς Λευκάδος συνδέοντας αὐτούς μέ ἀκαταλύτους πνευματικούς δεσμούς μέ τήν ἁγιοτόκο αὐτή νῆσο καί τούς κα-τοίκους της

Καί δέν θά ἦτο δυνατόν νά συμβεῖ διαφορετικά ἐφόσον ὅταν ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του οἱ

Κτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος

πανηγυρική ομιλία για την

Σύναξη των εν Λευκάδι Αγίων

10 Παύλειος Λόγος

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ἄνθρωποι ἀποδίδουμε τιμή καί σεβα-σμό καί στούς ἁγίους καί δι᾽ αὐτῶν πρός τόν Θεό Διότι ἡ ἀνάδειξη τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί ἡ σύνδεσή τους μέ συγκεκριμένους τόπους δέν εἶναι ἀδελφοί μου τυχαία ἤ ἀνθρώπινη ὑπόθεση Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας δέν ἀγωνίσθηκαν γιά νά φθάσουν στήν ἁγιότητα προκειμένου νά τιμηθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους Ἀγωνίσθηκαν γιά νά ἀνέλθουν τήν οὐρανοδρόμο κλίμακα καί νά συναντήσουν τόν Θεό τόν ὁποῖο ἀγάπησαν στή ζωή τους ὑπερβαλλό-ντως καί τοῦ ὁποίου τό θέλημα ἐτήρη-σαν ἀπό ἀγάπη καί σεβασμό

Ἀλλά καί ὁ Θεός δέν τιμᾶ τούς ἁγί-ους του στή γῆ πρός χάριν αὐτῶν τῶν ἰδίωνmiddot διότι οἱ ἅγιοι ἀπολαμβάνουν στόν οὐρανό τήν αἰώνια μακαριότητα καί τήν ὑψίστη τιμή πού θά μποροῦσε νά ἐπιθυμήσει ὁ ἄνθρωπος τή διηνεκῆ δηλαδή θέα τοῦ ἀρρήτου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ

Ὁ Θεός τιμᾶ τούς ἁγίους του ἐπί γῆς χάριν τῶν ἀγωνιζομένων ἀνθρώ-πων Καί τούς τιμᾶ γιά δύο λόγους ὁ πρῶτος εἶναι ὅτι μέσω τῶν ἁγίων καί τῶν θαυμάτων πού ἐπιτελοῦν εἴτε διά τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τῶν ἱερῶν τους εἰκόνων εἴτε διά τῶν θαυμαστῶν ἐμφανίσεων καί ἐπεμβάσεών τους στή ζωή τῶν ἀνθρώπων τῶν πόλεων καί τῶν χωρῶν ὁ Θεός προσφέρει στούς ἀνθρώπους τήν προστασία καί τή χάρη του Προσφέρει στήριγμα καί παρηγο-ρία καί ἀπαλλαγή ἀπό συμφορές καί δει-νά καί ἀποδεικνύει δι᾽ αὐτῶν τήν παρουσία του στόν κόσμο καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί τήν πρόνοια καί μέριμνά του γιά τά τέκνα του γιά

ὅλους ἐκείνους τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἐπιρρίπτουν ἐπί τόν Θεόν τή μέριμνά τους καί ἐμπιστεύονται τή ζωή τους στήν πατρική του ἀγάπη

Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Θεός θαυμαστώνει τούς ἁγίους του ἐπί γῆς εἶναι γιά νά ἐνισχύει τούς ἐπί γῆς ἀγωνιζομένους ἀνθρώπους στήν προ-σπάθεια πού διεξάγουν νά ζήσουν σύμ-φωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του

Ἡ ζῶσα παρουσία τῶν ἁγίων στόν κόσμο καί τήν Ἐκκλησία κάνει ἀντιλη-πτή σέ ὅσους θέλουν νά τό ἀντιλη-φθοῦν τήν ὕπαρξη τῆς ἐν οὐρανοῖς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἐκκλη-σίας τῶν πρωτο-τόκων οἱ ὁποῖοι ἀνα-μένουν καί ἐμᾶς laquoἵνα μή χωρίς ἡμῶν τελειωθῶσιraquo

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων στή ζωή μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐνιαία καί ἀδιαίρετη καί laquoθάνατος αὐτήν οὐκέτι κυριεύειraquo καθώς τά προαπελθόντα μέλη της οἱ ἅγιοι δέν εἶναι ἀπόντες ἀλλά παρόντες καί δρῶντες στή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ παρουσία τῶν ἁγίων καί οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τους γιά τήν προστασία τῶν πόλεών μας καί τή σω-τηρία μας εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι ὄντως εἴμαστε laquoσυμπολίται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦraquo

Καί ἐάν αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους τούς πιστούς ἰσχύει κατά μείζονα λόγο γιά τήν εὐλογημένη νῆσο τῆς Λευκάδος καί τούς εὐλαβεῖς κατοίκους οἱ ὁποῖοι τιμοῦν καί πανηγυρίζουν πανδήμως σήμερα τή σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγί-ων τήν ἐνεργό καί ζῶσα καί σωστική παρουσία τῶν ὁποίων γνώρισαν πολ-

λές φορές κατά τούς εἴκοσι αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἱστορίας της

Συμπανηγυριστές καί ἐμεῖς στή με-γάλη ἑορτή τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐγενῆ καί φιλόφρονα πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευ-κάδος καί Ἰθάκης κκ Θεοφίλου πρός τόν ὁποῖο καί ἐκφράζω τίς εἰλικρινεῖς καί ὁλοκάρδιες εὐχαριστίες μου ἔχουμε τή μεγάλη χαρά νά συλλειτουργοῦμε σήμερα στόν περικαλλῆ αὐτό ἱερό ναό τιμῶντας τή Σύναξη τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων καί συνεορτάζοντας καί τόν κοινό μας ἀπόστολο καί laquoπαιδαγωγό εἰς Χρι-στόνraquo τόν πρωτοκορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο τοῦ ὁποίου τμῆμα τοῦ ἱεροῦ καί χαριτοβρύτου λειψάνου μεταφέραμε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας εἰς εὐλογία καί ἁγιασμό πάντων ὑμῶν

Ἀδελφοί μου ἡ τιμή τῶν ἁγίων τούς ὁποίους μνημονεύουμε καί πανηγυρί-ζουμε σήμερα καί ἰδιαίτερα αὐτῶν οἱ ὁποῖοι ἐθαυμαστώθησαν ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν τόπο μας ἄς ἀποτελεῖ διαρκῆ προτροπή καί παρότρυνση πρός ὅλους μας νά πορευόμεθα στήν ζωή μας laquoἐπακολουθοῦντες τοῖς ἴχνεσινraquo τῶν ἁγίων γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τήν εὐλογία τους καί νά ἀξιωθοῦμε νά φθά-σουμε διά τῶν πρεσβειῶν καί τῆς μεσι-τείας τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Μαύρας καί πάντων τῶν ἐν Λευκάδι ἁγίων στόν τελικό προορισμό μας καί νά γίνου-με μετόχοι τῆς αἰωνίου ζωῆς καί τῆς ἀτελευτήτου μακαριότητος τήν ὁποία ἔχει ἑτοιμάσει ὁ Θεός laquoτοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόνraquo

Παύλειος Λόγος 11

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

νακτες ἐξάκου-στοι καὶ ἄνασσες φημισμένες βασιλεῖς ἔνδοξοι καὶ αὐτοκράτορες μέγιστοι ἄρχο-ντες λαμπροὶ καὶ

αὐγοῦστες τιμημένες διάβηκαν τοὺς αἰῶνες τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου τούτου μὲ πορφύρα καὶ βύσσο ἐνδε-δυμένοι μὲ χρυσὸ καὶ μαλάματα στολισμένοι μὲ φήμη καὶ δύναμη περιβεβλημένοι σὲ πύργους καὶ πα-λάτια στερεωμένοι

Μὰ στὸ αὔγασμα τῆς ἀνέσπερης ἡμέρας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ στὴ φωτοχυσία τῆς σωστικῆς Του πα-ρουσίας μιά Κόρη Κεχαριτωμένη τοῦ Ὑψίστου θρόνος ἀνεδεῖχθη καὶ laquoταύτης γὰρ τὸ ὑπερβάλλον ὑπερέ-χει πᾶσαν ἔννοιανraquo

Σὲ αὐγουστιάτικες ἡμέρες εἰσο-δεύουμε πρὸς ὑπάντηση τῆς Αὐγού-στας τοῦ Αὐγούστου Πρὸς προ-σκύνηση τῆς Δεσποίνης Μαριάμ Πρὸς συνάντηση τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Πρὸς ἀνύμνηση τῆς αἰτίας τῆς χαρᾶς Κηδευτὲς στὸ ξόδι τῆς Μητρὸς τοῦ Ἀναστάντος Μάρτυρες καὶ κήρυκες τῆς εἰς οὐρανοὺς μετα-στάσεως τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας Ὁ θεοπρεπῆς βηματισμὸς τῶν Ὀρθοδόξων τὶς λαμπροφόρες μέρες τοῦ Αὐγούστου ὁδηγεῖ στὴν οἰκία τοῦ προστάτου ἀποστόλου τοῦ ἐπιστηθίου φίλου καὶ παρθένου τοῦ ἠγαπημένου Ἰωάννου τοῦ Θεο-λόγου καὶ Εὐαγγελιστοῦ στὴν Ἁγία Σιών Ἀπόστολοι ἐκ περάτων ἐκεῖ συνηθροισμένοι ὕμνους ἐξοδίους

ὑφαίνουν χαρᾶς πεπληρωμένοι Καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Σιών ἡ θεοφρούρη-τος στρατιὰ τῶν πιστῶν τὴν θείαν Κιβωτὸν τοῦ ἁγιάσματος ἐν ὕμνοις καὶ ὠδαῖς λιτανεύει καὶ στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῇς ἐν τάφῳ καταθέτει εὐλαβῶς Ἡ οὐράνια ἀναστάσιμη εὐωδία τοῦ Παναγίου Τάφου κυ-κλώνει τοῦτες τὶς ἡμέρες τὸ Θεο-μητορικὸ μνῆμα laquoΚαὶ γῆθεν πρὸς οὐρανὸν μετέστης σήμερονraquo

Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ τὸ μύρω-σε ἡ ρωμαίικη καρδιά Στὴν Ἱκέτιδα Παναγιὰ προσπίπτει ἡ ἀνθιστάμενη Ὀρθοδοξία Θεαρχίῳ νεύματι καὶ πάλι συγκαλεῖται ὁ θεόφρων λαὸς καὶ τὸ θαῦμα ὁρῶν ἐκπληττόμενος ψαλμοὺς ψελλίζει ὕμνους ἀναμέλ-πει ὠδὲς συνθέτει ἱκεσίες ὑφαίνει δοξολογίες πέμπει Τοῦτες τὶς πανί-ερες ὧρες τῶν μεγάλων καθαρμῶν ὅπου ἀνοίγουν οἱ πύλες τοῦ οὐρα-νοῦ καὶ ἡ ἀπεραντοσύνη τοῦ αἰω-νίου καὶ ἄφθιτου ξεχύνεται στοὺς αἰῶνες τῶν θνητῶν ἡ ὑπερκόσμια ἀστραπὴ τῆς εἰς οὐρανοὺς ἀνόδου τῆς Κυρίας Θεοτόκου θεραπεύει τὰ πάθη τῶν βροτῶν καὶ πληρώνει μὲ χαρὰ τὶς καρδιὲς τῶν ἱκετῶν laquoἡ τῆς Χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασαraquo Οἱ ἀντηχήσεις τῆς παρουσίας Της τὰ ἁγιάσματα τῆς προστασίας Της οἱ κρουνοὶ τῶν θαυμάτων Της οἱ κῆποι τῶν χαρίτων Της ἡ λάμψη τῆς μορφῆς Της τὸ φῶς τῆς θυ-μήσής Της ἡ ἐλπίδα τῆς στήριξής Της ἡ γλυκύτης τῆς φωνῆς Της ἱερογραφεῖται ἀπrsquo ἄκρου σrsquo ἄκρον στὴν καθrsquo ἡμᾶς Ἀνατολή Καὶ τότε καὶ τώρα καὶ μέχρι συντελείας τῶν

αἰώνων Ποιὸς τόπος ποιὸς λόφος ποιὸ βουνό ποιὸς κάμπος ποιὰ θά-λασσα καὶ ὁ γαλάζιος οὐρανὸς δὲν ἀνιστορεῖ τὰ μεγαλεῖα τῆς Παρθένου καὶ Κυρᾶς τῆς Δεσποίνης Παναγιᾶς Οἱ ἀρχαῖοι καὶ νεώτεροι κώδικες τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους μὲ κιννάβαρη ἄφθιτη καρδιᾶς πυρακτωμένης μαρτυροῦν τὰ ἐξαίσια μεγαλεία τῆς ἐλπιδοφόρας παρουσίας Της Στὴν αἰώνια πρωτεύουσα τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης τὴν Κωνσταντινού-πολη ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τοῦ Γένους μας κρατᾶ ἄσβεστο τὸ Φανάρι Ἡ Βλαχερνίτισσα καθαίρει μὲ τὸ λούσμα Της Ἡ Παμμακάρι-στος μακαρίζει τοὺς ὑπομένοντες Ἡ Μπαλουκλιώτισσα φυλάγει τὸ Βυζά-ντιο Μὰ καὶ στὸ Ὅρος τὸ Ἅγιον στὸ μυροβόλο περιβόλι Της ἐκεῖ ποὺ ξορκίζουν τὰ βουνὰ τοῦ θάνατου τοὺς φόβους ἔστησε ὁ Χριστὸς χρυ-σό θρονὶ στὴν Παναγιά Στίς Καρυές ὁ Ἀρχάγγελος ψάλλει τήν ὠδή Της Στὴν Λαύρα ἡ Οἰκονόμισσα οἰκονο-μεῖ τὴν σωτηρία μας Στὸ Βατοπέδι ἡ Παραμυθία παραμυθεῖ τὸν πόνο μας Στὴν Ἰβήρων ἡ Πορταῒτισσα φυλάγει τὶς θύρες τῆς καρδιᾶς μας Στὸ Κουτλουμούσι ἡ Φοβερὰ Προ-στασία σκεπάζει τὴν ζωή μας Στὸ Δοχειάρι ἡ Γοργοϋπήκοος εἰσακούει τὴν ἱκεσία μας

Μὲ λόγο θεόφραστο καὶ ἐσμυρ-νισμένο ὁ λαὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἅγιος ὑμνεῖ τὰ θαυμάσιά Της Καὶ ἡ πανύ-μητος Κόρη οὐ διαλίπῃ ἐποπτεοῦσα τοὺς πίστει μέλποντας τὰ μεγαλεῖα Της Γιrsquo αὐτὸ στὶς Φέρες ἡ Κοσμο-σώτειρα δέεται ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας Στὴν Ξάνθη ἡ

Ατοῦ Ἀρχιμ Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Ἡ Αὐγούστατοῦ Αὐγούστου

12 Παύλειος Λόγος

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ἀρχαγγελιώτισσα προστάζει τοὺς Ἀγγέλους Στὴ Δράμα ἡ Εἰκοσι-φοίνισσα φωτίζει τὰ σκοτάδια Στὸ Κιλκὶς ἡ Γουμένισσα διαφεντεύει τὸ λαό Στὴν συμβασιλεύουσα Θεσ-σαλονίκη ἡ Ἀχειροποίητος προσ-ψαύει τὸν οὐρανό Στὴν Χαλκιδικὴ ἡ Μεγάλη Παναγιὰ τρανή τήν φωνή ὑψώνει Στὴ Βέροια τήν βυζαντινή ἡ προσφυγοπούλα Σουμελιώτισσα τοῦ Πόντου προσμένει τὸν μαρμα-ρωμένο Βασιλιὰ τό πένθος Της νά βγάλει Στὴν Καστοριὰ ἡ Μαυριώτισ-σα λευκαίνει τὴν ψυχή Στὸ Μουρίκι ἡ Κλεισούρα μᾶς ἀνοίγει τὴν καρδιά Στὴν Ἤπειρο ἡ Παρηγορήτισσα πα-ρηγορεῖ τὸ ρωμαίικο Στὴν Θεσσαλία ἡ Κορῶνα στεφανώνει τὸν ἀγώνα καί ἡ βραχωμένη Μετεωρίτισσα δε-σπόζει στόν αἰώνα Στὴν Ρούμελη ἡ Δαμάστα δαιμόνια δαμάζει καί ἡ Προυσιώτισσα ψηλά τόν Τούρκο τόν τρομάζει Στὸν Μοριὰ ἡ Παντάνασσα τοῦ Μυστρά ἀνασασμοὺς χαρίζει καί στὸ Μέγα Σπήλαιο ἡ Παναγιὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς φωτίζει

Ἀλλὰ καὶ ὁ ποιητὴς μὲ θάμβος ὑμνεῖ τὴν παρουσία Της laquoἩ Πανα-γιὰ τὸ πέλαγο κρατοῦσε στὴν ποδιά της τὴν Σίκινο τὴν Ἀμοργὸ καὶ τrsquo ἀλλὰ τὰ παιδιά Τηςraquo Στὴν Αἴγινα ἡ Χρυσολεόντισσα θάρρος χρυσὸ δωρίζει Στὴ Λέσβο στὴν Ἁγιάσο ἡ Παναγιὰ λάξευσε τὴν Σιών Της Στὴ Σάμο ἡ Βροντιανὴ βροντά τούς ὁρισμοὺς Της Στήν Τήνο ἡ Βαγ-

γελίστρα τά τάματα πληρώνει Τῆς Πάρου ἡ Ἐκατονταπυλιανὴ ἑκατὸ πύλες σωτηρίας πυργώνει Τῆς Πά-τμου ἡ Διασώζουσα τήν Χώρα τήν μυρώνει Τὸ Κάστρο τῆς Ἀστροπα-λιᾶς μrsquo ἀχτίδες στεφανώνει Ἡ Πανα-γιὰ τοῦ Χάρου στήν Λειψῶ τὸν Χάρο χαρακώνει Στὴν Νίσυρο ἡ Σπηλιανὴ μὲ χάρη χαριτώνει Στὴν Ρόδο ἡ Τσαμπίκα τὰ πάθη τὰ μερώνει Στὴν Κρήτη ἡ Καλυβιανή τὰ ὀρφανὰ με-γαλώνει Στὰ Ἀστερούσια ἡ Κουδου-μιανὴ τοὺς ἐρημίτες κληρώνει Στὰ Κύθηρα ἡ Μυρτιδιώτισσα μὲ μυρτιές σέ ἀνταμώνει Στὴν Κεφαλονιὰ ἡ Φιδιώτισσα τὸν ὄφι θανατώνει Στὴ Λευκάδα ἡ Φανερωμένη τὸν Υἱὸ Της φανερώνει

Στὴν Κύπρο τὴν ἐξάκουστη λά-λησε τὸ ἀηδόνι καὶ μὲ ἀνθρώπινη λαλιὰ τὰ ἄφαντα φανερώνει laquoΚύκ-κου Κύκκου τὸ βουνί μοναστήρι θὰ γενῆ μιά χρυσὴ Κυρὰ θὰ μπῆ καὶ ποτέ της δὲ θὰ βγῆraquo Πιὸ κεῖ ἡ Μαχαιριώτισσα τὸν ἅδη μαχαιρώ-νει καὶ ἡ Τροοδίτισσα στὸν οὐρανὸ ζυγώνει Στὴν Συρία ἡ Σαϊντανάγια κλαίει τὰ παιδιά Της Στὸν Λίβανο τοῦ Φωτὸς ἡ Παναγιὰ με φῶς τῆς χαρᾶς φωτίζει καί στήν Ἁγία Πόλη στὴ Γεθσημανῇ ἡ Ἱεροσολυμίτισσα τοὺς οἰκτιρμοὺς χαρίζει

Ἄρα λοιπὸν ποιὰ δοκιμασία ποιὸς πειρασμός ποιὸς πόνος ποιὸς φόβος ποιὰ θλίψη ποιὰ ἀρρώστεια τὸν ἄνθρωπο σκοτώνει

laquoἈπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχήmiddot πρὸ σὲ καταφεύγω τὴν κεχαριτωμένηνmiddot ἐλπὶς ἀπηλπισμέ-νων σὺ μοὶ βοήθησονraquo Σὲ ὦρες ἀτελείωτες σὲ μέρες πονεμένες σὲ χρόνους δίσεχτους σκληροὺς ποὺ οἱ ἀνθρώπινοι διαλογισμοὶ πυρώνο-νται ἀπὸ τὸ καῦμα τῆς ἀποστασίας ἡ ἐνδημοῦσα ὑπερκόσμια λάμψη τῆς Κυρᾶς τῆς Παναγιάς φωτίζει τὸ λησμονησμένο διαβατικό της σωτηρίας μας laquoΣωτήρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν δυσωπῶ Παρθένε λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶνmiddot σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὴν διάνοιανraquo Καὶ ὅταν πληθαίνουν οἱ πειρασμοὶ καὶ ὁ οὐρανὸς μαυρίζει Ἐκείνη θὰ συμπαρασταθεῖ καὶ ὑπὲρ τὸν ἥλιο θὰ φωτίζειlaquoΤὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν καὶ καθαρωτέραν λαμπη-δόνων ἡλιακῶν τὴν λυτρωσαμένην ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου ὕμνοις τιμήσωμενraquo Καὶ τώρα ποὺ ὁ κίνδυνος αὐξάνει καὶ οἱ Ἐφιάλτες διαφεντεύουν λαὸ ἐξουθε-νωμένο Ἐκείνη τὴν λύση θὰ χαρί-σειlaquoΔιάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλου σου Θεοτόκε ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίανraquo

Παύλειος Λόγος 13

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ά δύο συνεχόμενα ἔτη 2012 καί 2013 εἶναι γιά ἕνα ἄξιο τέκνο τῆς Ἠμαθίας ἐπετειακά Ἀναφερόμαστε στόν Ὅσιο Γέροντα Φιλάρε-το τόν Κωνσταμονίτη πού γεννήθηκε στό χω-

ριό πού τότε ὀνομαζόταν Τσιόρνοβο ἡ σημερινή Φυτειά τό κεφαλοχώρι αὐτό τοῦ Βερμίου

Τό 1912 στίς 26 Ὀκτωβρίου τήν ἡμέρα τοῦ Μυροβλύτη πολιούχου τῆς Συμβασιλεύουσας Θεσσαλονίκης καί ἐνῶ ἡ πόλη πανηγύριζε τήν ἀπελευθέ-ρωσή της ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό ἀπό τόν ἀρχιστράτηγο καί ἐλευθερωτή Κωνσταντῖνο διάδοχο τότε τοῦ βασι-λικοῦ θρόνου τῆς φιλτάτης πατρίδας μας Ἑλλάδας ὁ εἰκοσάχρονος περίπου Ἀντώνιος Μάστορας πού μόλις εἶχε ἐπιστρέψει ἀπό τήν Ἀμερική μέ πλοῖο στό λιμάνι τῆς Θεσσαλονίκης ἀναχω-ροῦσε γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας Μέ τό ἴδιο καράβι ἐπέστρεφαν στήν πατρίδα Ἑλλάδα καί ἄλλοι συνομήλικοι Ἐκεῖνοι θά γύριζαν στήν οἰκογενειακή θαλπωρή ἀλλά ὁ Ἀντώνης ἀπό καιρό τό σχεδίαζε καί τώρα ἔβαζε σέ ἐφαρμο-γή νά φύγει στό Ἅγιο Ὄρος καί νά γίνει μοναχός

Ποῦ ἔμαθε ὁ Ἀντώνης γιά τόν ἱερό Ἄθωνα καί τί τόν ἔκανε νά ἀναχωρήσει γιά ἐκεῖ ποτέ δέν θά τό μάθουμε πλέον Ποτέ ὁ ἴδιος δέν τό φανέρωσε Ἦταν κάποιο ὅραμα μήπως ἦταν ἐμφάνιση τῆς Θεοτόκου γνώρισε κάποιον ἁγιο-ρείτη γέροντα Μόνο ἐκεῖνος τό ἤξερε Ποτέ δέν ἀναφέρθηκε σέ αὐτό

Μεταφορικό μέσο γιά τό Ἄγιο Ὄρος

μέχρι τήν Ἀρναία τῆς Χαλκιδικῆς δέν ξέρουμε Ἀπό ἐκεῖ καί πέρα στοίχισε ἕναν χαλκιδικιώτη ἀγωγιάτη φόρτωσαν τήν βαλίτσα του στό ὑποζύγιο καί ξεκί-νησαν ἕνα ταξίδι πού γιά τόν Ἀντώνη δέν θά εἶχε γυρισμό

Ἦταν 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὅταν ὁ Ἀντώνης ἐγκατέλειπε τήν ἐπίγεια πα-τρίδα γιά τόν ἐπίγειο Παράδεισο τό Περιβόλι τῆς Παναγίας

Στίς 28 Ἰανουαρίου 10 Φεβρουα-ρίου 1963 ὁ ἀρχιμανδρίτης Φιλάρετος ἀναχώρησε γιά την αἰώνια πατρίδα τόν οὐρανό

Στά 51 αὐτά ἔτη ἐπίγειας βιοτῆς ἕνας ἀκόμα ἅγιος ἀνδρώθηκε στό Ἅγιο Ὄρος

Κατά τό ἔτος 1890 στό χωριό τοῦ Βερμίου Τσιόρνοβο ὁ Γεώργιος Μά-στορας καί ἡ Αικατερίνη Στεργίου ἔφε-ραν στόν κόσμο ἕνα ἀρσενικό παιδί πού ἔλαβε τό ὄνομα Ἀντώνιος κατά τό ἅγιο βάπτισμα

Στήν ἡλικία τῶν 22 ἐτῶν ὁ Ἀντώ-νης μέ ἐντολή τοῦ μεγαλομάρτυρα στρατηλάτη τῆς Συμβασιλεύουσας τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου ἐγγρά-φεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Στεφάνου στό ἅγιο ὄρος τοῦ Ἄθωνος

Τό μοναστήρι τοῦ Κωνσταμονίτου τά χρόνια ἐκεῖνα δέν μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι περνοῦσε καί τήν καλύτερη πνευματική του περίοδο Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες μέ τόν χαρακτηριστικό εὐφυῆ καί ἐκφραστικότατο τρόπο τους ἀπέδι-δαν τήν κατάστασή του μέ φράσεις πού δανείζονταν ἀπό τούς κατrsquo ἦχον ἀνα-βαθμούς τοῦ κυριακάτικου ὄρθρου laquoΤί γίνεται στοῦ Κωνσταμονίτουraquo ρωτοῦσε ὁ ἕνας γιά νά ἀπαντήσει ὁ ἄλλος laquoἐπί οἶκον Δαβίδ φόβος μέγαςraquo ἤ σέ ἄλλη περίπτωση laquoἐπί οἶκον Δαβίδ τά φοβε-ρά τελεσιουργεῖταιraquo

Ἦταν οἱ ἐποχές δύσκολες Τα μονα-στήρια τά κουμάνταραν οἱ προϊστάμε-νοι-ἰσόβιοι ἡγουμενοσύμβουλοι- ἐνῶ οἱ ἡγούμενοι περιορίζονταν σέ ἐλάχιστα λειτουργικά καθήκοντα laquoγιά το μπα-στούνιraquo ὅπως χαρακτηριστικά ἔλεγαν στό Ἅγιο Ὄρος Ἀκόμα καί γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν μοναχῶν καλοῦσαν ἐξωτερικούς πνευματικούς-ἐξομολό-

γους ἀσκητές ἀπό τίς ἁγιορειτικές σκῆτες ἐγνωσμένης καί γνωστῆς πα-ναγιορειτικά πνευματικότητος Ὅλη ἡ διοίκηση ἀλλά καί τό ταμεῖο βρισκόταν στά χέρια τοῦ πιό ἰσχυροῦ προϊστα-μένου ὁ ὁποῖος μποροῦσε νά ἀλλάξει τόν ἡγούμενο ὅποτε ἤθελε ἄν δέν ὑπήκουε Νόμος στό μοναστήρι ἦταν το δικό του θέλημα Παράδοξη γιά τά μοναστικά δεδομένα καί τραγική γιά μοναχό κατάσταση Ὁ μοναχός πού ὀφείλει νά ὑπακούει στόν γέροντα καί ἡγούμενό του νά διατάζει καί νά ἔχει αὐτός τόν πρῶτο λόγο

Αὐτά γινόταν καί στήν Ἱερά Μονή Κωνσταμονίτου ὅπου laquoκυβερνοῦσεraquo ὁ μοναχός πού το ὄνομά του ὑποκρύπτε-ται μέσα στά λόγια τῶν ἀντιφώνων

Ὅμως ἐκεῖνες οἱ ἐποχές ἀνέδειξαν ἁγίους ἡγουμένους τόν Γέροντα Ἱερώ-νυμο στήν Σιμωνόπετρα τόν Ἀρχιμαν-δρίτη Ἀθανάσιο στήν Μονή Γρηγορίου τόν ἡγούμενο Κοδρᾶτο στήν Μονή Καρακάλλου Καί φυσικά τόν ἁγίας μνήμης γέροντα Φιλάρετο

Ὁ ἡγούμενος στά ἁγιορειτικά μο-

ναστήρια ἔχει τό πρῶτο στασίδι στό Καθολικό δίπλα ἀκριβῶς στόν ἡγου-μενικό θρόνο Ἐκεῖ ἦταν καί ἡ θέση τοῦ πατρός Φιλαρέτου Καί στίς ἐπίσημες ἡμέρες ἑορτές καί πανηγύρεις καί Κυριακές ὁ ἡγούμενος ἐνδύεται τόν ἐπίσημο πορφυρό συνήθως ἤ μέλανα μανδύα του καί ἀνεβαίνει στον θρόνο του

Στοῦ Κωνσταμονίτου ὅμως ὁ παπα-Φιλάρετος πότε δεν φόρεσε τόν ἡγου-μενικό μανδύα παρά μόνον τήν ἡμέρα πού ἐνθρονίστηκε ἀπό τήν Ἱερά Κοινό-τητα στόν θρόνο τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Καί γιά laquoστασίδι τουraquo εἶχε ἐπιλέξει μία γωνία μέσα στό ἱερό βῆμα πίσω ἀπό τήν τεμπλαία εἰκόνα τῆς Θεοτόκου Λειτουργοῦσε ἁπλά σάν ἱερομόναχος κάθε ἡμέρα ὅλα τά χρόνια τῆς ἐπίγει-ας ἱερωσύνης του καί ὅταν δέν εἶχε

Τ

ὁ ὅ σ ι ο ς τ ο ῦ Θ ε ο ῦΦιλάρετος Κωνσταμονίτης

τοῦ ἈρχιμΠορφυρίου Μπατσαρᾶ

14 Παύλειος Λόγος

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ἐκφωνήσεις στεκόταν ὄρθιος στήν ἴδια πάντα θέση

Ρωτήσαμε στό μοναστήρι του καί ζητήσαμε νά δοῦμε τόν ἡγουμενικό μανδύα τοῦ ἡγουμένου Φιλαρέτου ἀλλά στό Κωσταμονίτου δέν ὑπῆρχε κάν μανδύας Ὅταν τόν χρειαζόταν δα-νείζονταν ἀπό τήν Μονή Ξενοφῶντος μέχρι τελευταῖα

Ὁ πατήρ Φιλάρετος ἦταν μικροῦ

ἀναστήματος μέ στρογγυλό πρόσωπο πυκνή γενειοφυΐα δασέα φρύδια φω-τεινά μάτια Πρᾶος γλυκύς ταπεινός ἄκακος προσηνής ὀλιγόλογος Πέ-ρασε σάν δόκιμος ἀπό τό διακόνημα τοῦ μαγείρου σέ μετόχι τῆς Μονῆς καί ὡς μοναχός ἀπό τό laquoδιακόνημα τῶν ἀρχαρίωνraquo το βαρύ διακόνημα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μέχρι πού ἔλαβε την ἱε-ρωσύνη καί τελικά τό ἰσόβιο διακόνημα τοῦ ἡγουμένου

Ὡς ἡγούμενο τόν εὕρισκαν οἱ προ-σκυνητές στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ καί δέν μποροῦσαν νά καταλάβουν ὅτι αὐτός ὁ ἁπλούτσικος καί ἀτημέλητος μοναχός ἦταν ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ὅμως κάποια στιγμή σέ φώναζε κοντά του καί σέ φανέρωνε πράγματα πού τά εἶχες καλά κρυμμένα μέσα στό βάθος τῆς ψυχῆς σου Καί τά ἔλεγε μέ τέτοια ἀφοπλιστική ἀθωότητα πού δέν μποροῦσε κανείς νά τόν ἀμφισβητήσει

Οἱ ἐκκλησιαστικές λειτουργικές συνά-ξεις οἱ Ἀκολουθίες στόν ἱερόν Ἄθωνα προαναγγέλονται μέ την κρούση τοῦ

ταλάντου τρεῖς φορές καί τῆς καμπά-νας δύο Καμπάνα τάλαντο-τάλαντο-τάλαντο καμπάνα Ὁ παπαΦιλάρετος ἀπό τήν πρώτη καμπάνα κατέβαινε στο Καθολικό τήν κεντρική ἐκκλησία τῆς Μονῆς καί περίμενε Ὅμως αὐτό σκαν-δάλιζε τόν ἐντεταλμένο μοναχό τόν ἐκκλησιαστικό ὁ ὁποῖος ἤθελε μόνος του μέσα στήν ἐκκλησία καί ἀπερίσπα-στος ἀπό τήν παρουσία ἄλλων προσώ-πων νά ἀνάψει τά καντήλια καί γενικά νά ἑτοιμάσει τόν ναό γιά τήν ἑπόμενη ἀκολουθία Δέν ἦταν σπάνιο σέ μερικές περιπτώσεις ὅταν πλέον ἦταν ὁ πατήρ Φιλάρετος μεγάλης ἡλικίας νά ξυπνάει νωρίτερα καί νά ζητάει ἀπό τόν ἐκκλη-σιαστικό νά σημάνει καί νά ἀνοίξει τήν ἐκκλησία γιατί πέρασε hellip ἡ ὥρα hellip

Οἱ ἐπίσημοι τῆς ἐποχῆς ἐκφράζονταν μέ τά πλέον ἐπαινετικά σχόλια γιά τόν ὅσιο ἐκεῖνον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Ἦταν καθιερωμένη ἡ ἀντίληψη ὅτι ὁ γεροΦι-λάρετος ὁ ἡγούμενος τῆς Κωνσταμονί-του ἦταν στήν ἐποχή του ὁ ἁγιότερος ἡγούμενος στό Ἅγιο Ὄρος ὅπως εἶχε καταθέσει την μαρτυρία του ὁ Σωτή-ριος Σχοινάς μεγαλοεκδότης ἀπό τόν Βόλο πού ἐξέδιδε ἐκεῖνα τά χρόνια τό ἐξαιρετικό περιοδικό laquoἉγιορειτική Βιβλι-οθήκηraquo

Τά χρόνια κύλησαν Τό ἔτος 1963 θεωρήθηκε ἀπό τόν τότε οἰκουμενικό πατριάρχη Ἀθηναγόρα τόν μεγαλοπρε-πέστατο ὡς ἐπετειακό ἔτος γιά τόν ἱερό Ἄθωνα Συμπληρώνονταν χίλια ἔτη ἀπό τήν ἵδρυση ἀπό τόν Ὅσιο Ἀθα-

νάσιο καί τόν αὐτοκράτορα Νικηφόρο Φωκᾶ τῆς Μεγίστης Λαύρας

Το ἔτος αὐτό ἦταν καί τό τελευταῖο τῆς ἐπίγειας ζωῆς τοῦ ὁσίου Φιλαρέτου Στίς 28 Ἰανουαρίου (Φεβρουαρίου 10) το 1963 ὁ Κύριος κάλεσε κοντά του καί τόν πατέρα Φιλάρετο

Στην ἁγιορειτική Μονή τοῦ Κωνστα-μονίτου συχνοί εἶναι οἱ προσκυνητές μέχρι σήμερα πού βρίσκουν τήν τιμία κάρα τοῦ ἁγίου Γέροντος στό κοιμητή-ριο τῆς Μονῆς καί τήν ἀσπάζονται μέ πολλή εὐλάβεια

Καί ἐμεῖς τήν προσκυνήσαμε καί μέ τήν εὐλογία τοῦ γέροντος Ἀγάθωνος πρίν πολλά χρόνια ἐλάβαμε λίγο λει-ψανάκι ἀπό τά κροταφικά ὀστέα Ἀπό αὐτά ὁ μακαρίτης παπαΕὐθύμιος ἐφημέριος τῆς πατρίδας τοῦ γέροντος τῆς Φυτειᾶς ἔβαλε σε ἀσημένια λειψα-νοθήκη τό τεμάχιο πού με την εὐλογία του σεπτοῦ ποιμενάρχη μας τοῦ δώσα-με Καί τό προσκυνοῦσε σέ κάθε ἱερή ἀκολουθία ἐκεῖ στόν ἐνοριακό ναό τοῦ χωριοῦ του

Δέν εἶναι λίγοι καί αὐτοί πού ἐπι-καλοῦνται καί ζητοῦν τήν βοήθεια τοῦ ὁσίου πατρός καί μάλιστα σέ καιρό πειρασμοῦ

Ἐφέτος λοιπόν ἔκλεισαν ἑκατό χρό-νια ἀπό την ἀποταγή τοῦ Ἀντωνίου Μάστορα καί πενήντα ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ἰδίου τοῦ μακαριστοῦ καί ὁσίου Γέ-ροντος Φιλαρέτου Κωνσταμονίτου

Μακάρι νά μᾶς συντροφεύει ἡ πατρι-κή του εὐχή καί προσευχή

Παύλειος Λόγος 15

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

16 Παύλειος Λόγος

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ἐπέτειος Γενοκτονίας Ποντίωνστό Τορόντο Καναδᾶ

όν Μάιο τοῦ 2013 ὁ σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμων ἀποδεχόμενος πρόσκληση τοῦ Ἀδελφάτου Ποντίων Τορόντο Καναδᾶ laquoΠανα-γία Σουμελάraquo μετέβη στό

Τορόντο γιά νά λάβει μέρος στίς ἐκδηλώσεις μνήμης γιά τήν ἐπέτειο τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων

Τόν σεβασμιώτατο συνόδευε ὁ ὑπεύθυνος τοῦ Γραφείου Τύπου μοναχός Γεράσιμος Μπεκές καθώς καί οἱ καλλιτέχνες Ματθαῖος καί Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης μέ τό ἐπιτε-λεῖο τους πού ἔδωσαν συναυλία σέ κεντρική αἴθουσα τοῦ Τορόντο γιά τήν ὁμογένεια μέ μεγάλη ἐπιτυχία

Στή διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ σεβα-σμιώτατος συναντήθηκε μέ τόν σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο καί τόν θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Ἀνδίδων κ Χριστό-φορο ὁ ὁποῖος τόν συνόδευσε σέ ὅλες τίς μετακινήσεις του στήν περιοχή τοῦ Ὀντάριο Καναδᾶ Ὁ σεβ Τορόντο παρέθεσε γεῦμα στό μητροπολιτικό μέγαρο καί προσέφερε ἀναμνηστικά δῶρα ἐνῶ ὁ σεβ Βεροίας τοῦ ἀπένειμε τό χρυσό μετάλλιο τοῦ ἀποστόλου Παύλου

Ὁ σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν ἑσπερινό στόν ἱερό ναό Ἁγίων Παντελεήμο-νος Ἄννης καί Παρασκευῆς Markham ἐνῶ λειτούργησε στόν ἱερό ναό Ἁγίου Δημητρίου Τορόντο ὅπου καί τέλεσε μνημόσυνο γιά τά θύματα τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων Ἀργότερα τήν ἴδια ἡμέρα τελέστηκε τρισάγιο στό μνημεῖο πού εἶναι ἀφιερωμένο στους πε-σόντες Ποντίους πού θυσιάστηκαν στό βωμό τῆς ἐλευθερίας

Ὁ σεβασμιώτατος κατά τή διάρκεια τῆς παραμονῆς του συναντήθηκε μέ διάφορους παράγοντες τῆς ὁμογένειας καί πραγματο-ποίησε ὁμιλίες σέ συγκεντρώσεις ὁμογενῶν Ἐπίσης ἐπισκέφθηκε διάφορες ἐνορίες καί ἱερές μονές ὅπως ἡ ἱερά μονή Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ

Τ

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Στο μνημείο που είναι αφιεωρμένο στους πεσόντες Ποντίους μετά την τέλεση τρισαγίου

Παύλειος Λόγος 17

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ἡ κεντρική ὁμιλία τοῦ σεβασμιωτάτου

γιά τήν Γενοκτονία τῶν Ποντίων Ὁ σεβασμιώτατος κατά τήν κεντρική

του ὁμιλία στό Τορόντο τόνισε laquo Μέ ἰδι-αίτερη χαρά ἀποδέχθηκα τήν πρόσκλη-σή σας νά βρίσκομαι σήμερα κοντά σας καί νά ἐπικοινωνῶ μέ τούς Ἠμαθιῶτες πού ζοῦν καί προκόπτουν στή μεγάλη αὐτή πόλη τοῦ Τορόντο

Ὅπως γνωρίζετε βρίσκομαι ἐδῶ αὐτές τίς ἡμέρες προσκεκλημένος τῆς Ἀδελφότητος Ποντίων τοῦ Τορόντο laquoΠαναγία Σουμελᾶraquo μέ τήν εὐκαιρία τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας μνήμης τῆς γενοκτονίας τῶν Ποντίων Μεταφέρω πρός ὅλους σας τήν ἀγάπη ὅλων τῶν Ἠμαθιωτῶν πού σᾶς συντροφεύουν πάντοτε μέ τή σκέψη καί τίς προσευχές τους καί σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἀποψι-

νή εὐκαιρία νά σᾶς συναντήσω καί νά σᾶς γνωρίσω

Τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἐπέτειο μνή-μης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ποντίων ἄς στρέψουμε τή σκέψη μας στά θλιβερά γεγονότα

Στήν περήφανη Τραπεζοῦντα ἐκεῖ πού φώλιασε ὁ ἀετός τῶν Κομνηνῶν γιά αἰῶνες ἡ παιδεία τά γράμματα οἱ τέχνες καί τό ἐμπόριο ἀνθοῦσαν γιά πολλούς αἰῶνες καί μετά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς Τούρκους τό 1461 Ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου μπορεῖ νά ἔχασε τήν ἀνεξαρτησία του δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐθνική του συνείδηση Οἱ Ἕλληνες οἱ Πόντιοι ζῶντας σέ μία περιοχή πτωχή ἀπομακρυσμένη καί χωρίς ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν κεντρική διοίκηση κατόρθωσαν νά

διατηρήσουν τή γλώσσα καί τήν πίστη τους καί προοδευτικά μέ τόν κόπο καί τήν εὐφυΐα τους νά ἐπικρατήσουν νά ἀποκτήσουν πλοῦτο καί μέ τήν εὐσέβεια καί τή γενναιοδωρία τους νά συντηρήσουν τίς ἐκκλησίες τίς μονές καί τά ἑλληνικά σχολεῖα Ἐδῶ στήν ἀπόμακρη Τραπεζοῦντα στήν πρωτεύ-ουσα τοῦ Πόντου ὁ ἑλληνισμός ἄκμαζε καί μέσα στήν τουρκική αὐτοκρατορία Καί τό ἴδιο συνέβαινε καί στίς ἄλλες πόλεις τοῦ Πόντου στήν Τραπεζοῦντα τήν Κερασοῦντα τή Σινώπη τήν Ἀργυ-ρούπολη τήν Ἀμάσεια

Τά αἴτια τῆς οἰκονομικῆς ἀναπτύξε-ως θά πρέπει νά ἀναζητηθοῦν ἀρχικά στήν ἐκμετάλλευση τῶν μεταλλείων τῆς Ἀργυρουπόλεως στή συνέχεια στή διάνοιξη τοῦ ἐμπορικοῦ δρόμου Τραπε-ζοῦντος καί Ταυρίδος καί ἀργότερα τῶν οἰκονομικῶν ἀνταλλαγῶν μέ τά λιμάνια τοῦ Πόντου καί κυρίως μέ ἐκεῖνα τῆς Κριμαίας

Ἡ οἰκονομική ἀνάκαμψη συνδυά-σθηκε μέ τή δημογραφική ἄνοδο Τό 1865 οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἀνερ-χόταν σέ 265000 τό 1880 ὁ ἀριθμός τους εἶχε ἤδη αὐξηθεῖ σέ 330000 ἐνῶ σύμφωνα μέ τούς ὑπολογισμούς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Ὀθωμανικῆς διοικήσεως ὁ ἑλληνι-σμός πού ζοῦσε στίς ἀρχές τοῦ 20ου αἰῶνος στίς περιοχές τῆς Σινώπης τῆς Ἀμασείας τῆς Τραπεζοῦντος τῆς Σαμψοῦντος τῆς Λαζικῆς τῆς Ἀρ-γυρουπόλεως τῆς Σεβαστείας καί τῆς Τοκάτης ἀνερχόταν σέ 600000 περόπου Ἐπιπλέον 150000 Πόντιοι ζοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καυκάσου ὅπου εἶχαν μετοικίσει μετά τήν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος

Ἡ διπλῆ αὐτή ἀνάκαμψη τοῦ Ἑλλη-νισμοῦ τοῦ Πόντου στίς τελευταῖες δεκαετίας τοῦ 19ου αἰῶνα συνοδεύεται καί ἀπό μεγάλη ἄνθηση στά σχολεῖα πού ὑπολογίζονται σέ 1400 μέ 86000 μαθητές ἀλλά καί στήν ἐκδοτική καί καλλιτεχνική δραστηριότητα τῶν Ποντί-ων πού ἀποδεικνύει τό ὑψηλό πνευμα-τικό τους ἐπίπεδο

Τήν ἄνθηση καί ἀκμή τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἦρθαν νά ἀνακόψει τά γεγονότα τοῦ ἔτους 1915 Ἐνῶ ὅλες οἱ χῶρες τῆς Εὐρώπης εἶχαν ἐμπλα-κεῖ στόν πρῶτο παγκόσμιο πόλεμο ἡ Τουρκία ἐκπονοῦσε σχέδιο ἐξοντώσεως τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν πού ζοῦ-σαν στά ἐδάφη της Τό σχέδιο ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται μέ τή σφαγή τῶν Ἀρμενίων Ἀκολού-θησε ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός Τό σχέδιο πού ξεκίνησε τόν Δεκέμβριο τοῦ 1916 προέβλεπε ἄμεση ἐξόντωση τῶν ἀνδρῶν στίς πόλεις ἡλικίας ἀπό 16 ἕως 60 ἐτῶν καί τήν ἐξορία τοῦ πληθυσμοῦ τῆς ὑπαί-θρου στά ἐνδότερα τῆς Ἀνατολῆς μέ

Στους ονομαστούς καταρράκτες του Νιαγάρα

Συνέντευξη στον ομογενειακό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό Τορόντο

18 Παύλειος Λόγος

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

στόχο τόν τελικό ἀφα-νισμό τους Ἡ ἐφαρμογή του ἄρχισε ἀπό τήν

Σαμψοῦντα καί τήν Πάφρα Ἡ Τρα-πεζοῦντα διέφυγε τήν καταστροφή γιατί τό 1916 βρισκόταν στά χέρια τοῦ ρωσικοῦ στρατοῦ πού τήν εἶχε κατα-λάβει ἀπό τόν Ἀπρίλιο Ὅταν ὅμως τόν Φεβρουάριο τοῦ 1918 οἱ Ρῶσοι ἐγκατέλειψαν τήν πόλη τούς ἀκολούθη-σε ἀπό τόν φόβο τῶν Τούρκων ὁ μισός πληθυσμός πού ἐγκαταστάθηκαν ὡς πρόσφυγες στήν περιοχή τοῦ Καυκά-σου καί τῶν παραλίων τῆς Γεωργίας

laquoἼσως μόνον ὁ Πόντος ἀνάμεσα σ᾽ ὅλα τά μέρη τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνι-σμοῦ νά προσέφερε τίς περισσότερες θυσίες Τά βουνά τά δύσβατα καί χιονοσκέπαστα βουνά τοῦ ἐσωτερικοῦ τῆς Ἀνατολῆς πρός τήν Σεβάστεια τήν Τοκάτη καί τό Τσορούμ ὑπῆρξαν ὁ Γολ-γοθᾶς τοῦ ἐκτοπισμένου ἑλληνισμοῦraquo ἔγραφε στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 1919 ὁ μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Κολωνεί-ας Γερβάσιος Σουμελίδης

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως οἱ Ἕλληνες ἐλπίζουν ὅτι τό τέλος τοῦ πρώτου Παγκοσμίου πολέμου θά ἔφερνε καί τό τέλος τῆς ταλαιπωρίας τους Παρά τίς δυσκολίες καί τίς ἀντιξοότητες πού ἀντιμετωπίζουν ἔχουν ἀκόμη στά χέρια τους τό ἐμπόριο τίς τέχνες καί τά γράμματα καί ἕνα μόνο ἐπιθυμοῦν καί ἐπιδιώκουν σφοδρά τήν ἐλευθερία τους

Καί δέν χάνουν τό θάρρος καί τήν ἐλπίδα τους γι᾽ αὐτό καί τολμοῦν νά γράφουν ἐναντίον τῆς ἀγριότητος τῶν Τούρκων Ἕνας ἀπό αὐτούς ὁ Νίκος Καπετανίδης γράφει μετά τόν Ὀκτώ-

βριο τοῦ 1918 στήν ἐφημερίδα laquoἘπο-χήraquo πού ἐκδίδει κείμενα στά ὁποῖα laquoἄφοβα μέ θάρρος καί μαχητικότητα ἀφάνταστη ἐπέκρινε τά κακουργήματα καί τίς θηριωδίες τῶν Τούρκων Τεκμή-ρια ἀπίστευτης ἑλληνικῆς τόλμης εἶναι οἱ ὀξύτατοι διάλογοί του ἀπό τίς στῆλες τῆς Ἐποχῆς μέ τήν τυφλά φανατική καί ἀνθελληνική τουρκική ἐφημερίδα τῆς Τραπεζοῦντος laquoΣελαμέτraquo σχετικά μέ τό θέμα τῆς ἀνεξαρτησίας τοῦ Πόντουraquo

Ἡ εὐημερία πού ἐξασφάλιζε στούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἡ οἰκονομική τους κατάσταση ἡ ἐξαιρετική τους ὀργάνω-ση καί ὁ φόβος τους νά συμπεριληφθεῖ ἡ περιοχή τους στό σχεδιαζόμενο

μεγάλο Ἀρμενικό κράτος τούς ἔκανε νά σκέπτονται τή δημιουργία ἑνός ἀνεξάρ-τητου κράτους ἀφοῦ ἡ ἐνσωμάτωσή τοῦ Πόντου στήν Ἑλλάδα φαινόταν ἀπραγματο-ποίητο ὄνειρο

Ἐπιδιώκοντας τή συμπαράσταση τῆς Ἀγγλίας καί τῆς Γαλλίας ὁ μητρο-πολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος ἐπισκέπτεται τό 1919 τίς εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες ὡς ἐκπρό-σωπος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου Ἡ ἐκτίμηση καί ἡ ἀγάπη πού ἔτρεφαν οἱ Τραπεζού-ντιοι στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους πατέρα ἀποτυπώνεται μέ ἐνάργεια στό πρωτοσέλιδο ἄρθρο τοῦ Καπε-τανίδη στήν ἐφημερίδα Ἐποχή πού κυκλοφόρησε στίς 5 Μαρτίου τοῦ 1919 laquoΜέ θλίψη καί μέ ὀδύνη εἰς τήν ψυχήν σέ χωρίζεται ὁ λαός σου Ἀρχηγέ καί τό βαρύ πένθος μᾶς πνίγει τήν ψυχήν διά τήν στέρησίν σου τήν ὥραν αὐτήν τῶν μεγάλων ἐθνικῶν περιπετειῶν Στό καλό τό μεγάλο σου ταξίδι λατρευ-τέ Ἀρχηγέ Ἡ ὀδύνη διά τόν χωρισμόν σου θά γίνει τό πιστεύομεν μεγάλη καί εὐφρόσυνη χαρά στόν θριαμβευτικό σου γυρισμόraquo

Μέ τό ὄνειρο αὐτό ζοῦσαν οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου Στίς 25 Μαρτίου τοῦ 1919 στό Βατούμ τοῦ Καυκάσου οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ποντιακῶν ὀργανώ-σεων τῆς νότιας Ρωσίας καθώς καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν ἕξι Μητροπόλεων τοῦ Πόντου ἀνακήρυξαν τήν ἀνεξαρτη-σία τῆς πατρίδας τους καί ἐξέλεξαν τό Ἐθνικό Συμβούλιο πού θά ἀποτελοῦσε τήν προσωρινή κυβέρνηση

Ἡ συσπείρωση τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ γύρω ἀπό ἕνα κεντρικό ὄργανο εἶχε ἀρχίσει νά παίρνει σχῆμα Ἡ ἀλλαγή ὅμως τῆς πολιτικῆς καταστά-σεως στήν Τουρκία καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐπικράτηση τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ τόν

Χοροστασία στον ιερό ναό αγίων Παντελεήμονος Άννης και Παρασκευής Markham

Με τον σεβ Μητροπολίτη Τορόντο κ Σωτήριο στο γραφείο του

Παύλειος Λόγος 19

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ἑπόμενο χρόνο ἀνέκοψε τή θετική αὐτή ἐξέλιξη Ταυτόχρονα ἡ ἀναγνώριση τοῦ Κεμάλ ἀπό τίς μεγάλες Δυνάμεις μείωσε τίς ἐλπίδες τῶν Ἑλλήνων γιά εὐνοϊκή λύση τοῦ προβλήματός τους

Δέν ἀπογοητεύονται ὅμως καί ἀρχί-ζουν διαπραγματεύσεις μέ τούς Τούρ-κους γιά ἕναν Πόντο αὐτόνομο πού θά ἐξασφάλιζε τήν ἰσοπολιτεία σέ Ἕλληνες καί Τούρκους Γιά τόν σκοπό αὐτό συ-ναντᾶται ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Χρύσανθος στήν Κωνσταντινούπολη μέ ἀντιπροσώπους τοῦ Κεμάλ Καμιά συμφωνία δέν ἐπετεύχθη Καί ὁ ἑλληνι-σμός ἔστρεψε ἀναγκαστικά τήν ἐλπίδα του πρός τούς Ἀρμενίους μέ στόχο τή δημιουργία μιᾶς ποντοαρμενικῆς ὁμοσπονδίας Καί αὐτή ἡ προσπά-θεια ὅμως ἀπέτυχε ὅταν ὁ ἀρμενικός στρατός ἡττήθηκε στό Ἐρζερούμ ἀπό τίς τουρκικές δυνάμεις μέ ἀποτέλεσμα νά συνθηκολο-γήσουν οἱ Ἀρμένιοι καί νά μείνουν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μόνοι τους

Στίς 16 Ἰανουαρίου τοῦ 1920 μιά νέα μεγαλύτερη ἀπογοήτευση ἦλθε νά προστεθεῖ στόν διπλωματικό τομέα Ὅλες οἱ μεγάλες Δυνάμεις ἀρνήθη-καν νά ἀναλάβουν τήν ἐντολή γιά τή διοίκηση τοῦ Πόντου Ἡ Ἑλλάδα

ταλαιπωρημένη καί ἐξουθενωμένη ἀπό τούς διαρκεῖς πολέμους ἀδυνατοῦσε νά προστατεύσει μέ τήν ἀποστολή στρατοῦ τόν ἑλληνισμό τοῦ Πόντου Οἱ Τοῦρκοι ἔχοντας κλείσει τά ἀνοικτά μέτωπα στή Μικρά Ἀσία προχώρησαν στή σταδιακή ἐξόντωση τοῦ Ἑλληνι-σμοῦ τοῦ Πόντου καίοντας πόλεις καί χωριά σφαγιάζοντας καί ἐξορίζοντας ἀνθρώπους

Οἱ Πόντιοι ἦταν ὅμως ἀποφασισμέ-νοι laquoΚοίταξε τά βουνά γύρω μας Αὐτά εἶναι τά κάστρα μας καί δέν φοβόμαστε κανένα Εἶναι γεμᾶτα ἀπό ἀγωνιστές πού τούς τρέμει ἡ Τουρκιά Μέ ἕνα νεῦμα μποροῦν νά κατέβουν καί νά καταλάβουν τήν πόλη καί νά καταλύ-σουν τίς τουρκικές ἀρχέςraquo Αὐτά ἦταν τά λόγια τοῦ πρωτοσυγκέλλου στή Σαμψοῦντα Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη πρός τόν ἀπεσταλμένο τῆς βουλῆς τῆς Τρα-πεζοῦντος πού τοῦ σύστησε laquoνά εἶναι προσεκτικοί μέ τούς Τούρκουςraquo τώρα πού ὅλοι τούς εἶχαν ἐγκαταλείψει

Οἱ στρατηγοί τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ ἤξεραν καλά πώς ὁ ἑλληνισμός θά λυγίσει μόνο ἄν μείνει ἀκέφαλος Γι᾽ αὐτό καί ἄρχισαν νά δικάζουν καί νά ἐκτελοῦν μέ τό αἰτιολογικό τῆς ἐθνικῆς δράσης κατά τῆς Τουρκίας κληρικούς

καί ἐπιστήμονες ἐμπόρους καί διανου-μένους Κατάλογοι μέ τά ὀνόματά τους εἶχε ἀναρτηθεῖ στή Νομαρχία τῆς Τρα-πεζοῦντος καί καθημερινά οἱ Ἕλληνες ὁδηγοῦντο στό μαρτύριο

Μεταξύ τῶν πρώτων καί ὁ Νίκος Καπετανίδης Στίς ἀρχές τοῦ 1921 κλή-θηκε νά παρουσιαστεῖ μαζί μέ τόν ἐπί-τροπο τοῦ μητροπολίτου Χρυσάνθου Ματθαῖο Κωφίδη καί τόν Ἀλέξανδρο Ἀκριτίδη μέλος τῆς ἐπιτροπῆς προ-σφύγων Τραπεζοῦντος στό λεγόμενο δικαστήριο τῆς ἀνεξαρτησίας Λίγο νωρίτερα εἶχε γράψει στόν φίλο του Φί-λωνα Κτενίδη πού ἀγωνιζόταν μέ τόν ἑλληνικό στρατό στό μικρασιατικό μέ-τωπο laquoΤρέχεις λιγότερους κιν-δύνους ἀπό μένα Νά ξέρεις πώς δέν στέκεται γερά τό κεφάλι μου στούς ὤμους μου Μά αὐτό δέν σημαίνει τίποτε Κυττάχτε νά κάμετε καλά τή δουλειά σας καί δέν πειράζει ἄν λείψουν καί μερικά κεφάλια σάν τό δικό μου Χαλάλι γιά τήν ἐλεύθερη Πατρίδαraquo Μετά ἀπό πολύ-μηνη φυλάκιση στήν Ἀμάσεια κυκλοφό-ρησε ἡ δυσάρεστη εἴδηση laquoΚρέμασαν τόν Κωφίδην τόν Ἀκριτίδην καί τόν Καπετανίδηνraquo

laquoὙπό τήν ἔνοχον ἀδιαφορίαν τῆς χριστιανικῆς Δύσεως ἐν ἔτει 1453

Στην ιερά Μονή αγίου Κοσμά του Αιτωλού20 Παύλειος Λόγος

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ἔπεσεν ἡ Κωνσταντινούπολις καί ἐν ἔτει 1461 ἡ Τραπεζοῦς καί κατεστράφη ὁλόκληρος ἀκμαῖος πολιτισμός Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ δύο μεγάλων χριστια-νικῶν Δυνάμεων τῆς Αὐστρίας καί τῆς Γερμανίας κατά τά ἔτη 1914-1918 ἐσφάγη ὑπό τῶν Νεοτούρκων ὁλόκλη-ρον ἔθνος τό Ἀρμενικόν καί ἑκατοντά-δες χιλιάδων Ἑλλήνων βιαίως ἀπε-σπάσθησαν ἀπό τῶν ἑστιῶν αὐτῶν καί ἀπέθανον ἐν τῇ ἐξορίᾳ

Τῇ ἐνόχῳ συνεργίᾳ τῶν συμμάχων χριστιανικῶν Δυνάμεων τῆς Δύσεως κατά τά ἔτη 1919-1922 τό ἐθνικόν κίνημα τῶν Τούρκων τοῦ Μουσταφᾶ Κεμάλ πασᾶ συνεπλήρωσε τό ἔργον τῶν Νεοτούρκων καί ἀπηγχόνισε κατά χιλιάδας Ἕλληνες κληρικούς καί προ-κρίτους τοῦ Πόντου Καί ἐσβέσθη ἡ Ἐκκλησία τῆς Τραπεζοῦντος καί ἡ κληρονομία ἡμῶν μετεστράφη ἀλλο-τρίοις Ὁδοί Τραπεζοῦντος πενθοῦσι παρά τό μή εἶναι ἐρχομένους ἐν ἑορτῇmiddot πᾶσαι αἱ πύλαι αὐτῆς ἠφανισμέναι καί αὐτή πικραινομένη ἐν ἑαυτῇraquo

Μέ τίς θλιβερές αὐτές διαπιστώσεις κατακλείει τό βιβλίο του γιά τήν ἐκκλη-σία τῆς Τραπεζοῦντος ὁ μητροπολίτης Χρύσανθος Καί δέν ἔχει ἄδικο Στό διάστημα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1914 καί 1922 ἐξοντώθηκαν 200000 περίπου Ἕλληνες τοῦ Πόντου

Τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1922 μέ τή με-σολάβηση τῶν συμμαχικῶν δυνάμεων ἡ ἑλληνική κυβέρνηση συμφώνησε μέ τήν τουρκική νά μεταφερθοῦν οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τουρκικά πλοῖα μέχρι τήν Κωνστινούπολη καί στή συνέχεια νά μεταφερθοῦν μέ ἑλληνικά

πλοῖα στήν Ἑλλάδα Τό πρῶτο πλοῖο μέ τούς πρόσφυγες ξεκίνησε ἀπό τή Σαμψοῦντα τόν Νοέμβριο τοῦ 1922 καί ἀκολούθησαν πολλά καθ᾽ ὅλη τή διάρκεια τοῦ 1923 Τό ἐγχείρημα ἦταν δύσκολο καί ἐπικίνδυνο καί εἶχε δυ-στυχῶς τραγική κατάληξη γιά πολλούς Ἕλληνες πού ταλαιπωρημένοι καί καταδιωκόμενοι ἔφθαναν ἀπό τά χωριά καί τίς πόλεις τους στά λιμάνια τοῦ Πόντου γιά νά ἐπιβιβασθοῦν στά πλοῖα

Στήν προηγούμενη κακουχία τους ἐρχό-ταν νά προστεθεῖ καί ἡ ταλαιπωρία τοῦ ταξιδιοῦ κάτω ἀπό δύσκολες συνθῆκες πού τούς ἐξαντλοῦσαν καί τούς ἔφθα-ναν στά ὅριά τους

Τόν ἑπόμενο χρόνο τό 1924 οἱ χριστιανοί τοῦ Πόντου συμπεριλήφθη-καν στήν ἑλληνοτουρκική σύμβαση γιά τήν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν Ὅσοι ἄνδρες ἐπέζησαν ἀπό τά δύσκολα χρό-νια πού προηγήθηκαν τίς ἐξορίες τά τάγματα ἐργασίας μεταφέρθηκαν στήν Ἑλλάδα Πόσοι ἦταν συνολικά οἱ Ἕλλη-νες τοῦ Πόντου πού ἐκτοπίσθηκαν καί πόσοι αὐτοί πού ἔπεσαν θύματα μιᾶς φοβερῆς καί ἀπάνθρωπης γενοκτονίας εἶναι ἄγνωστο Τά ποντιακά σωματεῖα ὑπολογίζουν ὅτι οἱ Πόντιοι πού ἐγκατα-στάθηκαν στήν Ἑλλάδα ἦταν περίπου 400000 Ἡ ἄφιξή τους ἦταν ἡ ἀρχή μιᾶς νέας δύσκολης ἀλλά δημιουργικῆς ζωῆς Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου μέ τή σκέψη πάντοτε στίς πατρογονικές ἑστίες ἀγωνιζόταν γιά νά στήσουν μία καινούργια ζωή στή νέα πατρίδα τους Καί δέν ξεχνοῦν ποτέ οὔτε τίς παρα-δόσεις οὔτε τά ἤθη οὔτε τά ἔθιμα οὔτε τούς χορούς οὔτε τά τραγούδια τοῦ Πό-ντου πού ἐκφράζουν τόν πόνο ἀλλά καί τή λαχτάρα τῆς ψυχῆς τους ἐκφράζουν τή δύναμη καί τήν ἀπο-φασιστικότητά τους νά μήν ξεχάσουν τή γενοκτονία καί νά ἀγωνισθοῦν γιά τήν ὁλοκληρωτική ἀναγνώρισή τηςraquo

ΔΕΙΤΕΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχιερατικό συλλείτουργο στον ι ναό αγ Δημητρίου Τορόντο

Η κεντρική ομιλία του σεβασμιωτάτου στην Ελληνική Κοινότητα ΤορόντοΠαύλειος Λόγος 21

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ήλιος στέκει ακό-μα ψηλά καμαρω-τός με μία υποψία φυγής από τον καταγάλανο ου-ρανό όταν η κα-μπάνα θα καλέσει τους μοναχούς στο καθολικό για

τον εσπερινό και την παράκληση της Παναγίας

Δεκαπενταύγουστος Δεκαπέντε ημέρες νηστείας -τροφών και κακών συνηθειών- που αναγεννούν την κουρασμένη μας καθημερινότητα Οι παρακλήσεις της Παναγίας έρ-χονται για να μας ενδυναμώσουν φέρνοντας στην ζωή μας και πάλι το φως της Αληθείας καθώς την παρα-καλούμε laquohellipλάμψον μοι το φως το χαρμόσυνονraquo

Η Παναγία μας ως μητέρα όλων των ανθρώπων έχει την μέριμνα και την έννοια για την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση Δεν είναι τυ-χαίο ότι στην Ορθόδοξη Ελλάδα μας οι ναοί κατά τα απογεύματα του Αυ-γούστου γεμίζουν ανθρώπους που με πίστη και λαχτάρα αναφωνούν

προς την Θεοτόκο Μαρίαlaquohellipελπίς απηλπισμένων ασθενών συμμαχία θλιβομένων χαρά και αντίληψιςhellipδιά-σωσον από κινδύνων τούς δούλους σουαπό πάσης ανάγκης θλίψεως και νόσου και βλάβης με λύτρω-σαιhellipraquo

Όπως λοιπόν και στις ενορίες έτσι και στο μοναστήρι αρχίζουν να κατα-φτάνουν πιστοί προσκυνητές άλλοι από κοντά και άλλοι από μακριά την καθορισμένη ώρα της ακολου-θίας Όλοι έρχονται ευλαβικά για να καταθέσουν στην Μητέρα τους την αγωνία τους για το αύριο τα βάσανά τους την στεναχώρια τους τον πόνο τους την ευχαριστία τους την δοξο-λογία τους το δάκρυ τους

Άνδρες και γυναίκες μικροί και μεγάλοι βάζουν μία βαθιά μετάνοια πριν ασπαστούν την θαυματουργική της εικόνα πριν αγγίξουν με τα χεί-λη τους την χαριτωμένη μορφή της πριν οσφρανθούν με την καρδιά τους το μητρικό της άγγιγμα πριν ακού-σουν την θεάρεστη σιωπή της

Η ακολουθία συνεχίζεται Τελειώ-νει ο εσπερινός και αρχίζει πλέον η παράκληση Τί φοβερά λόγια τί

όμορφες μελωδίες Ο βυζαντινός χο-ρός των μοναχών δεν σε αφήνει να ξεφύγεις σε ανούσιες φαντασίες και λογισμούς Όλοι είναι προσηλωμένοι στο κείμενο της παράκλησης στην εικόνα της Παναγίας στην ευχή laquoΥπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάςraquo

Κάθε λέξη κάθε φθόγγος και πιο κοντά στο βλέμμα της Μεσίτριά μας Μάτια βουρκωμένα καθώς σιγοψέλ-νουν μαζί με τους μοναχούς το laquoΔιά-σωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκεhellipraquo Μικρά παιδάκια ντυμένα όμορφα καθισμένα στα σκα-λιά του τέμπλου κοιτούν και ακούν με έκπληξη τα δρώμενα

Ο εφημέριος ντυμένος με μία απλή ιερατική στολή στέκεται μέσα στο ιερό βήμα όρθιος-ακίνητος- κρα-τώντας στα χέρια του χαρτάκια με τα ονόματα που του δόθηκαν για μνη-μόνευση

Όλα θυμίζουν κάτι laquoάλλοraquo κάτι laquoέξωraquo από τον κόσμο Όλα θυμίζουν κάτι διαφορετικό από την καθημερι-νότητα Όλα προδίδουν την παρου-σία της Παναγίας την θαλπωρή της Χάρης της την αναπάντεχη ευωδία της καθαρότητάς της

ΟΠ α ρ ά κ λ η σ ηστο μοναστήρι

του αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

22 Παύλειος Λόγος

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Ο χορός των πατέρων ξαφνικάhellip πνίγεται από το ξέσπασμα των πι-στών που πλέον με μία φωνή δοξο-λογική ψέλνουν το laquoΆξιον εστίν ως αληθώςhellipraquo

Ο εφημέριος αρχίζει να θυμιάζει το ναό Ο μοναχοί βλέποντας τον πόθο των πιστών να υμνήσουν την Παναγία σταματούν Κοιτούν σαστι-σμένοι την πίστη των ανθρώπων Άνθρωποι του μεροκάματου άνθρω-ποι του μόχθου οικογενειάρχες δεν μπορούν πλέον να συγκρατήσουν τον πόθο τους την αγάπη τους για την Παρθένο και γιrsquo αυτό ο καθένας με τα χείλη του και την καρδιά του λέγει laquoΨάλλομεν προθύμως σοι την ωδήν νυν τη πανυμνήτω Θεοτόκω χαρμονικώςhellipraquo

Κάποιοι προσκυνητές που τώρα καταφτάνουν στο μοναστήρι μένουν εκστατικοί με αυτά που ακούν με αυτά που υποψιάζονται ότι θα αντι-κρύσουν καθώς θα ανοίξουν την πόρτα του καθολικού και θα εισέλ-θουν και αυτοί σε αυτό το πνευματικό πανηγύρι

Τα κεριά στα μανουάλια καίνε Η ζέστη δεν βοηθά την κατάσταση Ο

μοναχός που έχει το διακόνημα να προσέχει τα μανουάλια δεν βρίσκεται εκεί Μα πώς να βρίσκεται εκεί Είναι και αυτός μέσα στο καθολικό έγινε και ο ίδιος μία λαμπάδα προσευχής και δοξολογίας στον Πανάγαθο Θεό που μας χάρισε μία τέτοια Μάνα Όλοι μοιάζουν σαν κεριά που καίνε για λύτρωση που καίνε με μετά-νοια με ταπείνωση με αγάπη προς όλουςhellip

Τα μεγαλυνάρια τελειώνουν Σιω-πή Μία βαθιά γέρικη και επιβλητική φωνή ξεπροβάλει λέγοντας το τρισά-γιο Προσπαθείς να δεις ποιος είναι Διαπιστώνεις ότι τα λόγια βγαίνουν από μία καμπουριασμένη φιγούρα που κρύβεται στις σκιέςhellipένας μεγα-λόσχημος κάτασπρος μοναχός κουρ-νιασμένος μέσα στο παλιό του ράσο

Ο εφημέριος λέγει την εκτενή δέ-ηση και έπειτα την απόλυση Πριν το laquoΔιrsquo ευχώνhellipraquo όμως θα ακουστεί το συγκλονιστικό laquoΑπόστολοι εκ περά-των συναθροισθέντες ενθάδε Γεθ-σημανή τω χωρίω κηδεύσατε μου το σώμα και συ Υιέ και Θεέ μου παρά-λαβέ μου το πνεύμαraquo

Ο εφημέριος δεν μπαίνει μέσα στο

ιερό βήμα μένει ακίνητος-κοκαλωμέ-νος στην ωραία πύλη καιhellipβουρκώ-νει καθώς βλέπει τα μικρά παιδάκια να κάνουν μετάνοιες γυναίκες και άνδρες να γονατίζουν και την εικόνα της Μεγαλόχαρης να κυκλώνεται από βλέμματα πόνου και μετάνοιας χα-ράς και συγκίνησης

Η παράκληση τελείωσε Κανείς δεν κουνιέται κανείς δεν βιάζεται να φύγει Σαν να μην πιστεύουν ότι κάτι τόσο ουράνια όμορφο έχει λήξη

Η πόρτα του καθολικού ανοίγει και ένας ένας οι μοναχοί φεύγουν για τα κελιά τους

Λαϊκοί και μοναχοί ανακατώνονται στο προαύλιο της μονής Κάποιοι ζητούν να εξομολογηθούν κάποιοι άλλοι παίρνουν laquoευχήraquo από τον ηγούμενο και αναχωρούνhellip

Όλοι θα ξανασυναντηθούν την επομένη Στον ίδιο χώρο Στον ίδιο τόπο Για τον ίδιο λόγο Για να ζή-σουν έστω και για λίγο Ουρανό Για να ζήσουν έστω για ένα απόγευμα μέσα στο περιβόλι της Παναγίας Για να ζήσουν παρέα με το ηλιοβασίλεμα την Ανατολή της δικής τους μεταμόρ-φωσης

Παύλειος Λόγος 23

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

σεβασμιώτατος Μητροπο-λίτης μας κ Παντελεήμων την Κυριακή 7 Ιουλίου λειτούργησε στην πανηγυ-

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του π Μακαρίου Προδρομίτου

Χειροτονίεςνέων

κληρικών

Ο

Από την χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβανόπουλου

ρίζουσα ιερά μονή αγίας Κυριακής Λουτρού και τέλεσε την εις πρεσβύ-τερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλ-βανού επίσης την Παρασκευή 26 Ιουλίου τέλεσε την εις πρεβύτερο χειροτονία του π Γεωργίου Γιοβα-νόπουλου στον ιερό ναό αγ Παρα-σκευής Μελίκης Τέλος το Σάββατο 27 Ιουλίου στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας τέλεσε την εις διάκονο χειροτονία του μοναχού π Μακαρίου Προδρομίττου

Από την χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην ιερά μονή αγίας Κυριακής

Ο σεβασμιώτατος κατά την εισήγησή του στο 15ο Συναπάντημα νέων

Από τον αγιασμό στον ανακαινισμένο ιερό ναό Προφήτη Ηλία Βέροιας

ην Κυριακή 7 Ιουλίου πανη-γύρισε η γυναικεία κοινοβιακή ιερά μονή Αγίας Κυριακής Λου-τρού Ημαθίας

Τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σαμα-ρείας κ Αμβροσίου ενώ έλαβαν ακόμη μέρος ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Σαφίτας κ Δημήτριος και ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναού-σης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε και την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Αλεξίου Αλβανού εγγάμου και πατέρα δύο παιδιών

Πανήγυρις ιεράς μονής

αγίας ΚυριακήςΛουτρού

Τ

ραγματοποιήθηκε φέτος το 15ο laquoΣυναπάντημαraquo της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων της τρίτης και

τέταρτης προσφυγικής γενιάς των Ποντίων στους χώρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά Ημαθίας από 18 έως 21 Ιουλίου 2013 Το Συναπάντημα αποτελεί πλέον έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο θεσμό με την συμμετοχή 700 και πλέον εκπροσώπων νεολαιών ποντιακών συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό Περιλαμβάνει μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στην αλληλογνωριμία των νέων καθώς και στη διατήρηση των ηθών και εθίμων της παράδοσής μας

15ο Συναπάντημα νέων στην Παναγία

Σουμελά

Π

ανηγύρισε κατά το διήμερο 19 και 20 Ιουλίου ο ιερός ναός Προφήτη Ηλία που βρίσκεται

σε περίοπτη θέση σε λόφο στο δρόμο προς το Κομνήνιο Τη θεία λειτουργία τέλεσε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ο οποίος επίσης κήρυξε και το θείο λόγο Μετά την ολοκλήρωσητης θείας λειτουργίας τελέστηκε έξω από τον ιερό ναό αγιασμός με την ευκαιρία της ανακαίνισης τόσο του παρεκκλησίου όσο και του αύλειου χώρου και του παρακείμενου πνευματικού κέντρου

Ανακαινίστηκε ο ναός Προφήτη Ηλία

Βέροιας

Π

Παύλειος Λόγος 25

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του αγίου Παντελεήμονος

Από τη επίδοση των νέων κρανών στην ομάδα ΔΙΑΣ της Ελληνικής Αστυνομίας

Από την λιτανεία της εορτής του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου Βέροιας

ε την ευκαιρία της εορτής του αγίου Παντελεήμονος κατά την οποία εορτάζει τα ονομα-

στήριά του ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τελεστηκε στο μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων αποστό-λων Πέτρου και Παύλου αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του εορτάζοντος αγίου Βεροίας

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Ιερισού κ Θεόκλητος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουεγο έλαβαν ακόμη μέρος οι σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σεβαστείας κ Δημήτριος Καστορίας κ Σεραφείμ Εδέσσης κ Ιωήλ Πο-λυανής και Κιλκισίου κ Εμμανουήλ Κεντρώας κ Νικηφόρος και ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ Δημήτριος

Εορτασμός ονομαστηρίων σεβασμιωτάτου

Μ

ο πρωί της Δευτέρας 29 Ιουλίου ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στην ομάδα ΔΙΑΣ της Αστυνομικής Δι-

εύθυνσης Ημαθίας 26 καινούργια κρά-νη για τις ανάγκες του σώματοςΤα κράνη αυτά αποτελούν δωρεά της εταιρείας security North Star διά του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ Παντελεήμονος Στην τελετή παρά-δοσης ήταν παρόντες ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ Κωνσταντίνος Πανα-γιωτίδης

Δωρεά 26 νέων κρανών

για την ομάδα laquoΔΙΑΣraquo

Τ

ην Πέμπτη 1η Αυγούστου το πρωί ολοκληρώθηκαν στη Βέροια οι λατρευτικές εκδη-

λώσεις με την ευκαιρία της θερινής πανηγύρεως του οσίου Αντωνίου του νέου πολιούχου της πόλης Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία κήρυξε το θείο λόγο και στο τέλος της Λειτουργίας τέλεσε τον καθιερωμένο αγιασμό με την ευκαιρία της προόδου του Τιμίου Σταυρού

Η θερινή πανήγυ-ρις του πολιούχου

Βέροιας

Τ

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Από την τελετή επιστροφής της εικόνας στην ιερά μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μουτσιάλη

Από το τρισάγιο στο μνημείο πεσόντων στο Ξηρολίβαδο

Μετά τη θεία Λειτουργία στο δένδρο που ο Πατροκοσμάς είχε τοποθετήσει το σταυρό

ην Πέμπτη 8 Αυγούστου ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροί-ας Ναούσης και Καμπανίας κ

Παντελεήμων μετέφερε στο Πολυδέν-δρι Ημαθίας τον ιστορικό Σταυρό του Πατροκοσμά που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να τον προσκυνήσουν και να λάβουν την ευλογία του αγίου

Ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατι-κή θεία λειτουργία στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου και κήρυξε το θείο λόγο ενώ υποσχέθηκε να φέρνει κάθε χρόνο αυτή την ημέρα του Σταυρό του Πατρο-κοσμά στον τόπο αυτό σε ανάμνηση της επισκέψεως και της ευλογίας του αγίου

Ο Σταυρός του αγίου Κοσμά του Αιτωλού

στο Πολυδένδρι

να γεγονός με ιδιαίτερη σημα-σία και πολλούς συμβολισμούς έλαβε χώρα την Κυριακή 4 Αυ-

γούστου στον Ιερό Ναό Αγίων Αναρ-γύρων Βεροίας με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονος

Συγκεκριμένα μια ιστορική εικόνα της Παναγίας μεγέθους 30Χ40 εκ και διακοσμημένη με μεταλλικό κά-λυμμα παραδόθηκε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μουτσιά-λης όπου και θα παραμείνει μόνιμα Πρόκειται για την εφέστια εικόνα της Ιεράς Μονής που πριν από 70 πε-ρίπου χρόνια μεταφέρθηκε στον Πα-λαιό Ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων από τις μοναχές Μακρίνα και Γοργονία

Επιστροφή Εικόνας στην

ιερά μονή Μεταμορφώσεως

Ε

Τ

ην Κυριακή 4 Αυγούστου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-ας κ Παντελεήμων λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό Προφήτου Ηλιού στο Ξηρολίβαδο

Στο τέλος της θείας λειτουργίας τέλε-σε το καθιερωμένο ονομαστικό μνημό-συνο για τους πεσόντες Ξηρολιβαδιώ-τες στους διάφορους εθνικούς αγώνες της Πατρίδας Ακολούθησε επιμνημό-συνη δέηση στο ηρώο και κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών

Εορταστικές εκδηλώσεις στο

Ξηρολίβαδο

Τ

Παύλειος Λόγος 27

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Μετά τη θεία Λειτουργία στην laquoέξω Υπαπαντήraquo της Νάουσας

Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Σουμελά

Τρισάγιο μπροστά στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη

ο Σάββατο 10 Αυγούστου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας Ναούσης και Καμπανίας

κ Παντελεήμων τέλεσε την πρώτη στην ιστορία της μονής Υπαπαντής Ναούσης ή όπως είναι γνωστή laquoΈξω Υπαπαντήraquo αρχιερατική θεία Λειτουργία με τη συμ-μετοχή αρκετών πιστών

Το εγχείρημα δεν ήταν ίσως όσο εύκολο ακούγεται αφού το μοναστήρι βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρα στις πλαγιές του Βερμίου και δεν είναι προσβάσιμο ούτε από αυτοκίνητο ούτε καν από μουλάρι λόγω των απότομων βράχων που βρίσκονται διάσπαρτοι στο μονοπάτι

Αρχιερατική θεία Λειτουργία στην laquoΈξω Υπαπαντήraquo Νάουσας

Τ

ε λαμπρότητα γιορτάστηκε στην Παναγία Σουμελά η μεγάλη εορ-τή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Ιδιαιέρως φέτος τιμήθηκε η μνήμη του πρωτεργάτη της Επανάστα-σης Αλέξανδρου Υψηλάντη και με την ευκαιρία αυτή ήρθε από το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο της Αθήνας η βαλσα-μωμένη καρδιά του

Στον όρθρο χοροστάτησε ο σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων ο οποίος προεξήρχε και της πανηγυρικής πολυαρχιερατικής θεί-ας λειτουργίας κατά την οποία έλαβαν μέρος ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής κ Νικηφόρος ο θεο-φιλέστατος Επίσκοπος Μποτσουάνας κ Γεννάδιος από το Πατριαρχείο Αλεξαν-δρείας οι θεοφιλέστατοι επίσκοποι Ντέ-βας κ Γουρίας Θερμών κ Δημήτριος ο βοηθός του Αρχιερπισκόπου Ριμλικίου κ Αιμιλιανός

Στο τέλος της λειτουργίας το θείο λόγο κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σου-μελά κ Γιώργος Τανιμανίδης ο οποίος ανέγνωσε και τη σχετική απόφαση του Ιερού Προσκυνήματος για την απονομή μετά θάνατον στον Αλέξανδρο Υψηλά-ντη Έλληνα Ποντιακής καταγωγής και αρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του σταυρού της Σουμελιώτισσας Ακό-μη τιμήθηκε το ΔΣ του Αμαλιείου Ορφα-νοτροφείου στο πρόσωπο του μέλους του ΔΣ κ Θεμιστοκλή Σοφούλη

Ακολούθησε η καθιερωμένη λιτανεία της ιεράς Εικόνος στο χώρο του Προ-σκυνήματος και στη συνέχεια πολιτιστι-κές εκδηλώσεις με Ποντιακα σωματεία από όλη την Ελλάδα

Οι καρδιές των Υψηλάντηδων στην

Παναγία Σουμελά

Μ

28 Παύλειος Λόγος

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον μητροπολιτικό ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λευκάδος

Από το τρισάγιο που τέλεσε ο σεβασμιώτατος στον τάφο του προκατόχου του με την ευκαιρία συμπληρώσεως 20 ετών από την κοίμησή του

Από την έναρξη της λιτανείας της κάρας του οσίου Θεοφάνη στη Νάουσα

ατά το διήμερο 17 και 18 Αυ-γούστου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων

μετέβη στην Λευκάδα κατόπιν ευγε-νούς προσκλήεως του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λευκάδος και Ιθάκης κ Θεοφίλου προκειμένου να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Λευκάδος για την εορτή της Συνάξεως των εν Λευκάδι Αγίων

Μάλιστα ο σεβασμιώτατος μετέφερε από τη Βέροια τα ιερά Λείψανα του αποστόλου Παύλου για να τεθούν σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Λευκάδος Ο απ Παύλος ως γνωστόν πέρασε από την Λευκάδα και υπάρχει ζωντανή η τιμή στο πρόσωπό του από την τοπική Εκκλησία

Επίσκεψη σεβασμιωτάτου

στη Λευκάδα

Κ

ατά το διήμερο 18 και 19 Αυγούστου πανηγύρισε ο πολιούχος της Νάουσας όσι-

ος ΘεοφάνηςΣτον πανηγυρικό εσπερινό χορο-στάτησε ο σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης κ Παντελεήμων ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο αρχιμ Παύλος Παπαδόπουλος Ακολούθησε η μεγάλη λιτανεία της κάρας και της εικόνας του οσίου Την επομένη το πρωί ο σεβασμιώ-τατος τέλεσε αρχιερατική θεία λει-τουργία

Πανήγυρις οσίου Θεοφάνη

Πολιούχου Νάουσας

Κ

ο Σάββατο 24 Αυγούστου στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Λουτρού πραγματοποιήθηκε το 20ετές μνημόσυνο του

Μετά το πέρας της αρχιερατικής Θεί-ας Λειτουργίας κατά την οποία ιερούρ-γησε ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων τελέστηκε μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως του μακαριστού μητροπολίτου Βεροίας κυρού Παύλου

Στην συνέχεια κλήρος και λαός κα-τευθύνθηκε στον τάφο του μακαριστού μητροπολίτου ο οποίος βρίσκεται μέσα στο προαύλιο χώρο της ιεράς μονής όπου τελέστηκε τρισάγιο

20ετές μνημόσυνο για τον Μητροπολίτη

Βεροίας Παύλο

Τ

Παύλειος Λόγος 29

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

ι διακοπές πέρα από μια ευχαρίστηση είναι και μια ανάγκη του ανθρώπου

τόσο ψυχολογική όσο και σωματική Οι διακοπές είναι αναζωογονητικές για να συνεχίσουμε τη σκλη-ρή δουλειά το χειμώναδιάβαζα κάπου Δεν είναι βέβαια ανάγκη κάποιος να πάει ιδίως μέσα σ΄αυτήν την οικονομική κρίση κάπου μακρυά αλλά αρκεί μόνο να ξεκουρασθεί Αυτό όμως που είναι καλό να προσέ-ξουμε ως μέλη της Εκκλη-σίας όπου κι αν βρεθούμε το καλοκαίρι είναι πως δεν κάνουμε διακοπές και στον πνευματικό μας αγώναhellip Είμαστε κοντά στον Χριστό και τις ημέρες των διακοπών Μας προσφέρονται πολλές ευκαιρίες Η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους κατά το καλοκαίρι Τον Δε-καπενταύγουστο υπάρχουν οι παρακλήσεις Να μην ξεχνάμε πως στην Εκκλη-σία αγιάζομαι διδάσκομαι και παίρνω δύναμη για να συνεχίσω το δύσκολο αγώνα της ζωής Ας προσφέρουμε διακοπές και ανάπαυση στην ψυχή μας κι ας την θρέψου-με με Χριστό Εκεί που θα

ηρεμούμε από τις καθημερι-νές μας έγνοιες μέσα στην ησυχία και την ξεγνοιασιά του θέρους να μιλήσουμε στον Θεό περισσότερο Επίσης ένα πνευματικό βιβλίο ένα προσκύνημα σε ένα μοναστήρι αγιάζουν τις διακοπές μας και τις γεμίζουν με τη Χάρη του Θεού η οποία άλλωστε είναι η μόνη που προσφέρει την αληθινή ανανέωση και δροσίζει όλη μας την ύπαρξη

O Αύγουστος είναι ο μήνας

της Παναγίας Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη laquoιδού η μήτηρ σουraquo το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χρι-στιανούς σε όλους εμάς Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευ-χή μας η Παναγία Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανά-μεσά μας πέρασε από την Παναγία έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να την επικαλού-μαστε συνεχώς Ένας καλός

τρόπος που δείχνει την αγά-πη μας προς την Παναγία είναι και η καθημερινή ανά-γνωση των ΄΄Χαιρετισμών της Παναγίας΄΄ Και φυσικά όταν διαβάζουμε (πχ τους Χαιρετισμούς ή ένα παρα-κλητικό κανόνα) ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να της πούμε εκείνη ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και καθώς στρεφόμαστε προς αυτήν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε είναι σα να της το λέμε Οι Χαιρετισμοί λοιπόν έχουν τεράστια σω-τηριώδη σημασία όταν τους διαβάζουμε ή τους απαγγέ-λουμε κάθε μέρα με πίστη και ευλάβεια Μας χαρίζουν την πλέον αποτελεσματική βοήθεια στην προσπάθειά μας και στον αγώνα που κάνουμε για να νικήσουμε τα πάθη μας Για να νικήσουμε το κακό την αμαρτία και τον διάβολο Άλλωστε Εκείνη μας προτρέπει και μας λέγει laquoφωνάξτε μεraquo laquoφωνάζετέ με και γω θα σας βοηθώ πάντοτεraquo

laquoθα σας βοηθήσω και θα σας βοηθήσω σε όλες σας τις ανάγκες σε όλους τους πειρασμούς της ζωής σας στα βάσανα στις θλίψεις και στις στεναχώριες Θα είμαι πάντοτε κοντά σας Μεσίτρια

ακόμα και όταν θα βγαίνει η ψυχή σας αλλά και στη Δευ-τέρα Παρουσία του Υιού μου και Κριτού των πάντων και κει θα είμαι κοντά σαςraquo

Ένα μεγάλο πνευματικό

άνθος που ευωδίασε στην Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν ο γέροντας Κλεόπα Ηλίε από τον οποίο σταχυ-ολογούμε μερικές πνευματι-κές νουθεσίες laquoΤρεις είναι οι πηγές των πειρασμών η επιθυμία της σαρκός η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου (Α΄ Ιω 216) ή η φιληδονία η φιλοδοξία και η φιλαργυρία από όπου γεννάται όλο το κακόhellipraquo

laquoΔύο είναι τα ισχυρότερα όπλα με τα οποία νικάμε όλες τις παγίδες και τους πειρασμούς του διαβόλου Πρώτον είναι η ιερά προσευ-χή και έπειτα η ταπείνωσηraquo

laquoΧωρίς πειρασμούς και πνευματικό αγώνα δεν γίνεται δυνατή η σωτηρία της ψυχής Γι΄αυτό έλεγε ένας ερημίτης διώξε τους πειρασμούς και δεν σώζεται κανέναςraquo

τύποςampουσία

τοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο