Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση των κειμένων του περιοδικού εφόσον αναφέρεται η πηγή.Άλλωστε δε ντρεπόμαστε γι’ αυτά που γράφουμε.Το υπόλοιπο περιοδικό προστατεύεται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και απαγορεύεται η αναπαραγωγή του με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή έγκριση του εκδότη.

τεύχος 63The DOeRS iSSue

Εκδότης – Διευθυντής:Βαγγέλης Δαβιτίδης

Αρχισυνταξία: Ντίνα Δασκαλοπούλου

Φωτογραφίες:Γιώργος Μουτάφης, Παναγιώτης Μοσχανδρέου, πρακτορείο PHASMA, Άγγελος Χριστο-φιλόπουλος, Μαρία Σαμαρτζή, Γιώργος Χαριτίδης, Λάμπρος Χειμωνάς, Γιώργος Μάκκας, Μάριος Λώλος, Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης, Κική Παπαδοπούλου, Κώστας Χατζηδάκης, Γιάννης Καλογρίδης, Στάμος Αμπάτης

Εξώφυλλο:Sereal Designers, φωτογραφίες του Antonio Gamito από το "Sandbox Playbook"

Σχεδιασμός:

Γραμματοσειρές:Parachute [mostly]

Υπεύθυνος ΔιαφήμισηςΧάρης Καπλανίδης

Μόδα:Photo: Παναγιώτης Κάτσος, Styling: Δημήτρης Γραμματικογιάννης

Συνερ[γάτες]:Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Θοδωρής Γεωργακόπουλος, Βασιλική Γραμματικογιάννη, Διονύσης Γρανάς, Χριστίνα Ζέκκου, Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, Βασίλης Καραγιάννης, Αγγελική Καραμπουρούνη, Αλεξάνδρα Κατσαρού, Παναγιώτης Κετίκης, Νατάσσα Κεφαλληνού, Εβίτα Κολοκούρη, Αλεξία Κομματά, Ελένη Κριετσέτη, Νίκος Λεγάκης, Ζηνοβία Λιμπερτοπούλου, Μαίρη Λιούγκου, Γιώργος Παπαθωμάς, Τζίνα Παπαμιχαήλ, Κυριάκος Πιερρακάκης, Poka Yio, Αχιλλέας Πεκλάρης, Ανδρέας Πετράκης, Αφροδίτη Πολίτη, Άρης Πολυμένης, Psithu, Δημήτρης Τζιμέας, Γιώρ-γος Τσαλκίδης, Ελισάβετ Τσιδεμιάδου, Μανώλης Οικονόμου, Γιάννης Ραουζαίος, Ελένη Ψυχούλη, Πέτρος Ψωμάς

Agenda:Άγγελος Παπαπετρίδης

Υποβρύχιο The Doers digital issueDigital Content Creation: Lowe Athens Production Unit: What Took You So Long

Περιοδικό Υποβρύχιο / Διμηνιαία έκδοση / Κ.Ε.: 6989Μαυρογένους 6, Γαλάτσι / Τ.Κ.: 11146 / Τ: 210-2131127Fax: 210-2131503 / info@ypovrixio.gr / www.ypovrixio.grΙδιοκτησία: SUB PRESS | Υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: Β. Δαβιτίδης

Γράψε στο facebook “Periodiko YPOVRIXIO” και κάνε like στο fan page μας!

Cam3dat No more leaders anymore, hail to the doers Του Βαγγέλη Δαβιτίδη

Access all areas “Δον Κιχώτες & Σάντσοι” Της Ντίνας Δασκαλοπούλου

H δικτατορία του συγκεκριμένου Του Κυριάκου Πιερρακάκη

Νέα Δημοκρατία Του Βασίλη Καραγιάννη

“The courage to create”

συνέντευξη των curators του TEDxThessaloniki Ελένη Ανδρεάδη και Ανέστη Χατζηδιάκου

Rising Stars “Democratizing Opportunity”

Συνέντευξη της Νίκης Συροπούλου

Ερρίκος Αρώνες “Χάρηκα όταν το ΤΙΜΕ ανακήρυξε πρόσωπο της χρονιάς τον διαδηλωτή”. Η περίπτωση της IQ Intelligence Squared Greece

POKA YIO “Δράση, Αόρατος στο Εθνικό Θέατρο”

AIESECers “Οι DOers των πανεπιστημίων” της Εβίτας Κολοκούρη

Startup Weekend Athens “Από τα πικάπ στα Start up” της Ελένης Κριετσέπη

Start ups “Υποσχέσεις και η αξία της πράξης” του Δημήτρη Καλαβρού-Γουσίου

Sandbox Global Summit Από το let’s see what happens στο let’s make it happen Επιμέλεια: Βαγγέλης Δαβιτίδης

Christina Bush “Το Sandbox γεννήθηκε εξαιτίας της κρίσης”

Michael Radparvar Fuck Fast Fashion

William McQuillan «Το μέλλον των designers βρίσκεται στις κολεκτίβες»

Maeva Tordo Does a noisy (pretty) gangster make (any) sense?

Rainer Scheerer «Κάνε τη δική σου open source θρησκεία»

David Bizer «Θέλουμε να απελευθερώσουμε το ταλέντο των νέων»

Logan McClurea

Τι κοινό έχει το TED με το Sandbox

Susan Kish Πες μου το δίκτυό σου να σου πως ποιος είσαι

Sonar “DOers στο δημόσιο” Του Θοδωρή Γεωργακόπουλου

Governance Των Sereal Designers

Going Out

Βρείτε το αντίδοτο στα παρακάτω μέρη:

Σε όλα τα πανεπιστήμιαΔιδασκαλείο ξένων γλωσσών [Ιπποκράτους 7]Πανεπιστημιακή Λέσχη [Ιπποκράτους 15]Hotel President [Λεωφόρος Κηφισίας 43]Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών [Σίνα 31, Κολωνάκι]Βιβλιοπωλεία: Πρωτοπορία [Γραβιάς 3-5], Βαβέλ [Ζ. Πηγής & Λόντου 1], Ναυτίλος [Χαριλάου Τρικούπη 28], Solaris [Μπόταση 6], Πολιτεία [Ασκληπιού 1], Ιανός [Σταδίου 24], Μεταίχμιο [Ιπποκράτους 118], Λεμόνι [Ηρακλειδών 22], ArtBookstore (Taschen showroom) [Σκουφά 64 & Γριβαίων], Έκφραση [Κύπρου 26α]. Βιβλιοπωλεία Παπασωτηρίου: Αθήνα: [Στουρνάρη 35 & Τζώρτζ], Ε.Μ.Πολυτεχνείο (Ζωγράφου)], [Πανεπιστημίου 37 & Κοραή], [Ερμού 39 Hondos Center]. Γλυφάδα: [Α.Παπανδρέου 13]. Κηφισιά: [Κολοκοτρώνη 10]. Μαρούσι: [Εμπορικό Κέντρο «The Mall»]. Περιστέρι: [Εθνικής Αντιστάσεως 55], Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης [Ανδρέα Παπανδρέου 8],Δισκοπωλεία:Discobole [Χαριλάου Τρικούπη 17], Vinyl [Διδότου 34], Rhythm Records [Εμμ. Μπενάκη 74], Το Υπόγειο [Σόλωνος 140], Spindle Vinyl Rec [Διδότου 49].Café – Bar - Εστιατόρια:Αγ. Παρασκευή Alco Hole [Ελβετίας 21, Πλ. Αγ. Ιωάννου] Αθήνα-ΚέντροPop [Κλειτίου 10Β], Αμπάριζα [Στοά Λέκκα 12], Huge [Λέκκα 10, Σύνταγμα] Magaze [Αιόλου 33], Baba Au Rum [Κλειτίου 6], Dude Bar [Καλαμιώτου 14], Μορφή [Αγ. Φιλοθέης 15, εντός στοάς], Pure Bliss [Ρόμβης 24A, Σύνταγμα], Aperitif [Καλαμιώτου 4], Throubi [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2 & Βασιλικής 1], Booze [Κολοκτρώνη 57], Capu [Στοά Λέκκα 14], Bartesera [Κολοκοτρώνη 25], Six D.O.G.S. [Aβραμιώτου 6-8], Keyser Soze [Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι], Higgs [Ευπολίδος 4 & Απελλού 2, Πλ. Κοτζιά], Key Bar [Πραξιτέλους 37], Pairidaeza [Παρνασσού 3, Πλ. Καρύτση], Πραξιτέλους [Πραξιτέλους 33],

Seven Jokers [Βουλής 7], Toy Cafe [Καρύτση 10, Πλ. Καρύτση], Στοά [Πατησίων 101 & Κορδιγκτώνος], Σβούρα [ Χαρ. Τρικούπη 170], Stigma lab [Ανδρέα Μεταξά 4], Verve [Σόλωνος 94, Αθηνα]Γαλάτσι: Cafepolis [Πασσωβ 11 & Ριζου Νερουλου 37] Γκάζι - ΒοτανικόςSoirrre de Votanique [Καστοριάς 37], Hoxton [Βουτάδων 42], Βουτάδων 48 [Βουτάδων 48], Mish mash [Βουτάδων 50], Bios [Πειραιώς 84], Ginger [Τριπτολέμου 46 & Περσεφόνης], Tapas Bar [Τριπτολέμου 44 & Περσεφόνης], A lier man [Σωφρονίου 2], Intrepid Fox [Τριπτολέμου 30], Almodobar [Κωνσταντινουπόλεως 60], Κ44 - ΤΩΡΑ [Κωνσταντινουπόλεως 44], Void [Ευμολπίδων 26], Koo Koo [Ιάκχου 17], «π» [Ευπατριδών 7], Mad [Δεκελέων 12], Alley Cat [Κωνσταντινουπόλεως 50], _@ Rouf; [Κωνσταντινουπόλεως 10 & Ανδρονίκου 18], Soul Kitchen [Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι], Area 51  club [Περσεφόνης 23], Tramp [Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου], Schweinchen Dick [ Ιάκχου 9-11], Συνεργατικό Καφενείο [Μοναστηρίου 140, Ακ. Πλάτωνος]ΕξάρχειαΔιπλό [Θεμιστοκλέους 70, Πλ. Eξαρχείων], Underground café [Α. Μεταξά 19 – 21], VaBenE [Βαλτετσίου και Εμ. Μπενάκη 78], Καφεκούτι [Σόλωνος 123], Ποδήλατο [Θεμιστοκλέους 48], Υποβρύχιο [Ασκληπιού 53], Floral [Θεμιστοκλέους 80], Circus [Ναβαρίνου 2], Καφετί [Ζ. Πηγής 29], Τρα λα λα [Ασκληπιού 45], Κόκκοι καφέ [Aσκληπιού 39], Ginger ale [Θεμιστοκλέους 74], Χάρτες [Βαλτετσίου 35 & Ζ. Πηγής], Closer [Ιπποκράτους 150], Jingo Biloba [Σόλωνος 136], Ο Αγκλέουρας [Κωλέττη 9], Jack & the bean [Μπενάκη 43], Playhouse [Βαλτετσίου 49], Cusco [Κωλέττη 8], Rockin’ the Casbah [Χαριλάου Τρικούπη 13], Studio [Οικονόμου 3], La Poderosa [Ασκληπιού & Βαλτετσίου], 7 Sins [Θεμιστοκλέους και Γαμβέττα 5], Stand [Ζωοδόχου Πηγής 25], Blue fox cafe [Ασκληπιού 91], Food Company [Εμ. Μπενάκη 63-65], Πολυχώρος Άγκυρα [Σόλωνος 124], Skullbar [Ιπποκράτους και Λάμπρου Κατσώνη 11]Θησείο-ΠετράλωναΑλουστίνες [Ηρακλειδών 5], Σταύλος [Ηρακλειδών 10],

Βραζιλιάνα [Αρκάδων 4, Πετράλωνα]ΚεραμεικόςBelafonte [Αγησιλάου 61Α], Arroyo Nuevo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 128], Carousel [Θερμποπυλών 41], Nixon [Αγησιλάου 61Β, Κεραμικός], Lost & Found [Κεραμικού 53], Δυάρι [Μεγάλου Αλεξάνδρου 124 και Αρτεμισίου]ΚολωνάκιΕν Δελφοίς [Δελφών 5, Κολωνάκι], γκαλερί M art [Σόλωνος 10 & Ηρακλείτου, Κολωνάκι]Σκουφάκι [Σκουφά 47-49], PaPlou Bar [Πατριάρχου Ιωακείμ 45 και Πλουτάρχου], City Bar [Χάριτος 43], Tribeca [Σκουφά 46 & Ομήρου], Rosebud [Σκουφά 40 και Ομήρου 60], Low Profile Cafe [Λυκαβηττού 6], Ρινόκερως [Ασκληπιού 22]ΚουκάκιTiki [Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη], Κούκλες [Ζαν Μωρεάς 32, Κουκάκι], Μικρές Πατρίδες [Γ.Ολυμπίου 14]Νέα Πεντέλη: Coupepe [Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου]Παγκράτι- ΜετςColibri [Αναπαύσεως 9], Colibri [Εμπεδοκλέους 9-13], Cue [Σπύρου Μερκούρη 31, Παγκράτι]Μοναστηράκι - ΨυρρήTrova [Αθηνάς & Βλαχάβα 9], Taf [Νορμανού 5], Ψύρρα [Μιαούλη 19, Ψυρρή], Yoga Bala [Ρήγα Παλαμήδου 5-7, Ψυρρή], Τρανζίστορ [Πρωτογένους 10, Ψυρρή], Tailor Made [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2]Νότια προάστια Pere Ubu Bar [Κύπρου 74, Γλυφάδα], Επιτόκιο [Μ. Αλεξάνδρου 60, Νέα Σμύρνη], Mosaico [Λαοδίκης 30, Γλυφάδα]ΠανόρμουCaliente [Πανόρμου & Αλέξη Παυλή 37α], Marabou [Πανόρμου 113], Ποτοπωλείον

[Πανόρμου 113], Santa Botella [Πανόρμου 115 Α], Kasbah [Αλέξη Παυλή 35 β & Πανόρμου], Menundo [Αλέξη Παυλή 38 & Πανόρμου], Alegria [Πανόρμου 113], Dunkel [Πανόρμου 117]ΠειραιάςLemon [Ακτή Θεμιστοκλέους 154, Πειραϊκή]Πετρούπολη – Περιστέρι- Άγιοι ΑνάργυροιIntro Coffee Bar [Κ. Βάρναλη 30 & Μεγ. Αλεξάνδρου], Πατατρακ [Μεγ. Αλεξάνδρου 94 & Επικούρου], Μικρό Cafe [Αιμιλίου Βεάκη 36], Kika [Αιμιλίου Βεάκη 35], Woltz [25ης Μαρτίου 75, Πλ. Πετρούπολης], Shelter [Τίρυνθος 8, Ανθούπολη], Igodo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 75], Κακοφωνίξ [Κολοκοτρώνη 22]ΧαλάνδριBlue [Μεσολογγίου 8], bside cafe [Ιφικράτους3], Used [Γρ. Γυφτοπούλου 6], Think Positive [Ανδρέα Γκίνη & Ασπ. Κανατσούλη 2], El Rey Alobar [Θουκυδίδου 7], Mosaic [Ρωμανού Μελωδού 7], Le petit Fleur [Πλατεία Ελευθερωτών 2], Ερατεινός [Αγ.Παρασκευής 17], Κόκκινη σβούρα [Αγ. Γεωργίου 17], Σπόρος [Κατσουλιέρη 4]ΠατήσιαStrange fruit [Πατησίων 354, Πατήσια], Τάρ [Λ. Ηρακλείου 34]Πλ. ΜαβίληFlower [Δορυλαίου 2, Πλ. Μαβίλη], Μπρίκι [Δορυλαίου 6, Πλ. Μαβίλη]ΠευκάκιαEgalite [Γ. Αβέρωφ 36 (σταθμός ηλεκτρικού Πευκάκια)]ΠοδήλαταTsirikos Bikes [Περικλέους 2 & Λεωφ. Κηφισίας 212, Νέο Ψυχικό], VCA – Vicious Cycles Athens Urban Bike Shop [Μελάνθου 8, Ψυρρή], Color Skates [Πρωτογένους 5, Ψυρρή]ΜόδαMelcore [Metro Mall, Λεωφ. Βουλιαγμένης 276, Μετρό Άγιος Δημήτριος], Melcore [Λεωφ Κηφισίας 228, Κηφισιά], Shop [Ερμού 112Α, Αθήνα], Detroit: Κηφισιά [Κυριαζή 6-8], Κηφισιά [Κυριαζή 21], Eleven Soul [Κολοκοτρώνη 11], New Cult Extreme: Γλυφάδα [Μεταξά 9], [Μεταξά 11], [Μεταξά 19], [Λ. Βουλιαγμένης 22], Κορωπί [Βασ. Κωνσταντίνου 210], Phat Soles  [Α. Μεταξά 27-29 Εμπορικό κέντρο EuroCenter, Γλυφάδα], De Toute Facon [Δημοκρίτου 21], Kulte [Μητροπόλεως 40], Kifisia 21 [Λεωφόρος Κηφισίας 265], Ministry Of Concrete [Κωνσταντινουπόλεως 42], Stratigos [Ηφαίστου 1-3 Μοναστηράκι], Faint [Ηφαίστου 10 Μοναστηράκι], Danny Shop [Ψυχάρη 1, Ψυχικό], Spoon [Λεωφόρος Στρατού 8 Θεσσαλονίκη], Armadillo [Αγ. Σοφίας 3, Θεσσαλονίκη], MicroXtreme [Αιμιλιανού Γρεβενών 5, πλατεία Ναβαρίνου, Θεσσαλονίκη], Planet Mushroom [Κεντρική αγορά Νάουσας, Πάρος], Ορφανίδης [Κολοκοτρώνη 27 και Θησέως, Αθήνα], Intervista [Τσιμισκή 71, Θεσσαλονίκη], Device One [Παύλου Μελά 38, Θεσσαλονίκη]Συναυλιακοί χώροι:Gagarin [Λιοσίων 203-205], Halfnote [Τριβωνιανού 17, Μέτς], After dark [Διδότου 31 & Ιπποκράτους], Κύτταρο [Ηπείρου 48 & Αχαρνών], An club [Σολωμού 13-15], Terra Petra [Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη]Επίσης: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης [Πειραιώς 206], Komicon [Σόλωνος 128], RABBITHOLE [Γερμανικού 20, Μεταξουργείο], Ash In Art [Ηρακλέους 10 & Λαχούρη 1, N. Κόσμος], Φούρνος [Μαυρομιχάλη 168], Θύρα Τέχνης [Σαρρή 14, Ψυρρή], Ταινιοθήκη Ελλάδος [Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136], αίθουσα τέχνης Αστρολάβος [Ξανθίππου 11, Δεξαμενή, Κολωνάκι], Ίδρυμα εικαστικών τεχνών & Μουσικής [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν], Politics Globalcom [Παπανικολή 24, Χαλάνδρι], Ποτομπορική [Φιλικής Εταιρείας 7, Κορυδαλλός], [Αγ. Παρασκευής 17-19, Περιστέρι], Hair Voulalas [Ιαλέμου 35 & Θύσου], Seven Videonet [Γαλατσίου 97-99], Φωτογραφικά Σκιαδόπουλος [Τζώρτζ 12, Αθήνα], CM tattoo [Λασκαρίδου 100, Καλλιθέα], Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς [Αχαρνών 417], Colab [ Πετράκη 28]Επαρχία:Ριφιφί [Λιμάνι Εύδηλου Ικαρίας], καφέ Αερικό (Κάρυστος), Καφενείον Αστικόν (Κύθηρα, Ποταμός), Θυμωμένο Πορτραίτο (Ιωάννινα, Καπποδιστρίου 20), Παγοποιείο (Ηράκλειο Κρήτης), Η Αλίκη έχει λάθος αγόρι (Καβάλα/κέντρο), Art Cafe Αστραδενή (Έρκυνας 5, Λιβαδειά), ΑΖΑ cinema club [Σβώλου 6, Θεσσαλονίκη], Azul Café (Αγ. Νικολάου (Μπούρτζι), Χαλκίδα), καφέ Αμάν [ Φλογιτών 2, Νεάπολη, Θεσσαλονίκη, Άρωμα Θεσσαλονίκης [Αγίου Βασιλείου 13, Κέρκυρα], ΟΖ Cocktail bar [Στοά Φραγκάκη, Χίος]

Όλος ο κόσμος της μπύρας σε ένα από τα ωραιότερα νεοκλασικά της ΑθήναςΤαραπό το 1989Λ. Ηρακλείου 34, Α. Πατήσια, 210-2237717

• μία από τις πιο δροσερές αυλές της πόλης (απέναντι από το πάρκο Δρακοπούλου)

• ένας από τους μεγαλύτερους και πιο ιδιαίτερους καταλόγους με ετικέτες μπύρας

• γαστρονομικές απολαύσεις για κάθε τύπο μπύρας

Τ ι θα έλεγα σε αυτά τα παιδιά σε μια χώρα που τα διώχνει; Πέρυσι τέτοια εποχή είχα παρεβρεθεί στο debate της IQ2 με τίτλο «Μένω ή Φεύγω».

Φέτος δε θα είχε νόημα η διοργάνωση ενός τέτοιου debate. Το ερώτημα έχει απαντηθεί.

Η φάση στην Ελλάδα έχει αρχίσει να μοιάζει επικίνδυνα με αγώνα μποξ. Κάθε σεζόν είναι κι ένας γύρος. Από τον οποίο βγαίνεις σαπισμένος στο ξύλο. Η άνοιξη είναι το πολυπόθητο καμπα-νάκι που βάζει προσωρινό τέλος στο μαρτύριο. Πας στην γωνιά του ρινγκ να ξαποστάσεις με πρησμένα μάτια, μισολιπόθυμος. Παίρνεις δύο καλοκαιρινές ανάσες μέχρι να ξαναμπείς στο ρινγκ να τις φας και την επόμενη σεζόν. Το στοί-χημα μοιάζει να είναι για πόσους γύρους ακόμα μπορείς να αντέξεις.

«Αμφισβητείστε ό,τι σας λένε. Οι συνταγές του δείνα δε σημαίνει ότι μπορεί να ταιριάζουν και σε εσάς» ήταν οι πρώτες μου κουβέντες στο workshop. Τους κάλεσα να γράψουν σε ένα κομμάτι χαρτί ποιο είναι το πρώτο όνομα που τους ερχόταν στο μυαλό στο άκουσμα της λέξης ηγέτης. Και μετά έκλεισα τις κουρτίνες και τους έδειξα το video της ομιλίας του Matt Webb στο φετινό TEDxAthens. «Lifechanging events start with a 100 hours.»

«Αν αφιερώσετε εκατό ώρες από τη ζωή σας, δηλαδή λιγότερο από ένα δίωρο καθημερινά για

τους επόμενους δύο μήνες, μπορείτε να απο-κτήσετε μια γνώση-δεξιότητα σε κάτι που μέχρι πρότινος αγνοούσατε εντελώς. Και αυτό μπορεί να σας αλλάξει τη ζωή. Όταν, όχι πολλές αλλά μερικές χιλιάδες άνθρωποι συντονίστηκαν και διέθεσαν από κοινού τις 100 ώρες τους, η αν-θρωπότητα έφτασε στο φεγγάρι και δημιούργη-σε την Wikipedia.»

Αυτή ήταν η ουσία της ομιλίας του Matt Webb. Τους κάλεσα να σκεφτούν πού θα μπορούσαν να αφιερώσουν αυτές τις 100 ώρες.

Έπειτα για να τους ωθήσω να σκεφτούν out of the box στην επιλογή που θα έκαναν τους έδει-ξα το video από την εξαιρετική ομιλία ενός από τους πιο ανατρεπτικούς διαφημιστές στον κό-σμο, του Rory Sutherland επίσης από το εφετινό TEDxAthens.

Άνοιξα τις κουρτίνες να μπει φως. Νομίζω ότι πλέον ήταν έτοιμοι να έρθουν σε επαφή με δύο αυθεντικούς doers. Τους έδωσα το τεύχος του Υποβρυχίου όπου είχαμε πάρει συνεντεύξεις από τους ομιλητές του TEDxAthens για να διαβά-σουν εκείνη του Sebastian Lindstrom, ενός νεα-ρού Σουηδού που παράτησε την πατρίδα του και γυρνάει την Αφρική κάνοντας ντοκιμαντέρ. «Και αν νομίζετε ότι ο Sebastian είχε την πολυτέλεια να το κάνει αυτό διαβάστε και τη συνέντευξη του Chris Colwell.»

O Chris, ένα adrenaline junkie των extreme sports, είχε μείνει παραπληγικός μετά από μια άσχημη πτώση με αλεξίπτωτο. Πλέον ανεβάζει

videos στο κανάλι του στο youtube τα οποία απο-τελούν μαθήματα ζωής.

Οι κουρτίνες ξανάκλεισαν και ξεκίνησε να παίζει το video της ομιλίας του Joe Trippi, του ανθρώπου που έβαλε τις πολιτικές καμπάνιες στο διαδίκτυο, μπορείτε να υποθέσετε φαντάζο-μαι που και πότε μίλησε. «Τα κόμματα όπως τα ξέραμε έχουν τελειώσει. Οι μικροί Δαυίδ μέσω του διαδικτύου χτυπάνε πλέον τον Γολιάθ της εξουσίας» είπε ο Trippi.

«Ζούμε στην κοινωνία του Facebook και του Twitter. Αυτή η κοινωνία μπορεί να είναι είτε μια ανοιχτή δημοκρατική κοινω-νία όπου η πρόσβαση και η διάχυση της πληροφορίας είναι ελεύθερη για όλους ή μια φασιστική κοινωνία επιτή-ρησης και καταστολής. Η τελική απόφαση είναι στα χέρια σας, αρκεί να γίνετε doers.» Ήταν τα τελευταία μου λόγια.

Παρατήρησα ότι το βλέμμα αυτών των δεκα-εννιάχρονων που όλοι έχουν κατατάξει ως τον τελευταίο τροχό της αμάξης, που θεωρούνται καμένη γενιά, των ανυπόληπτων, ανίσχυρων, άσημων πιτσιρικάδων, των Δαυίδ της κοινωνίας ήταν μερικούς πόντους ψηλότερα όταν βγήκαν από την αίθουσα.

Δύο εβδομάδες αργότερα έλαβα από την AIESEC ένα mail με το feedback του συνεδρί-ου. Τα παιδιά είχαν βαθμολογήσει το workshop 4,5/5…

Λες;

The new facebook Timeline

Πριν μερικές εβδομάδες η ομάδα της AIESEC GREECE με κάλεσε στο συνέδριο της να κάνω ένα workshop πάνω στο leadership. H AIESEC είναι ο μεγαλύτερος φοιτητικός οργανισμός παγκοσμίως. Και η AIESEC GREECE έχοντας μια πολύ εμπνευσμένη ηγετική ομάδα τα τελευταία δύο χρόνια κάνει αξιόλογη δουλειά στα πανεπιστήμια. Το ακροατήριο αποτελούταν από παιδιά με μέσο όρο ηλικίας τα δεκαεννιά. Αποδέχθη-κα την πρόταση με χαρά και προβληματισμό ταυτόχρονα.

no more leaders anymore, hail To The doers

Δον Κιχώτες & Σάντσοι

ACCESSALLAREAS

Δεν είναι πολλές, αλλά είναι καθορι-στικές. Εκείνες οι στιγμές που τέμνουν κάθετα τη ζωή σου, χωρίζοντας την σε πριν και μετά. Η πρώτη σου μέρα στο σχολείο. Η πρώτη φορά που δίνεις ένα φιλί και όταν κάνεις έρωτα. Η πρώτη σου μεγάλη απώλεια: ένας φίλος που σε πρόδωσε, ένα αφεντι-κό που σε απέλυσε, ένας αγαπημένος που χάνεται για πάντα.

«Είμαι οι στιγμέςΠου δε φοβούνταιΜην τις κλέψουν

Είμαι μια χώραΓια τους εχθρούςΛερναία Ύδρα»

Είμαι ο δρόμοςΠου αδημονείΝα αλητέψουν

Είμαι μια ώραΠου αφήνει πίσωΤην κλεψύδρα

Της Ντίνας Δασκαλοπούλου, www.daskalopoulou.gr

Ωχρά Σπειροχαίτη

Η νύχτα που τα ΜΑΤ χτύπησαν τον Μάριο είναι μια από εκείνες τις στιγμές. Χρόνια τώρα κι ο σύντροφός μου κι εγώ δου-λεύουμε στο δρόμο φωτογραφίζοντας

και γράφοντας τις ιστορίες των ανθρώπων που συνθέτουν τη μεγάλη κοινή μας Ιστορία. Χρόνια τώρα καταγράφουμε τα θύματα της βίας και τα πρόσωπα της θηριωδίας, προσδοκώντας πως οι φωτογραφίες και οι λέξεις μπορούν να συμβάλ-λουν στο αδύνατο: να μετακινηθεί έστω και κατ’ ελάχιστο ο άξονας της γης . Δον Κιχώτες; Ουτοπι-στές; Ρομαντικοί; Πάντως σίγουρα αποφασισμένοι. Κι αν και υποψιασμένοι, αδιάλλακτοι.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που τα ΜΑΤ χτυπούσαν τον πρόεδρο των φωτορεπόρτερ, άλλωστε από τον Δεκέμβρη του 08 και μετά δεν υπάρχει μεγάλη πορεία που ο κλάδος μας να μην έχει τουλάχιστον έναν τραυματία.

Τον είχαν χτυπήσει άλλες δυο φορές στο κεφάλι και τον απειλούσαν συχνά. Όμως ποτέ δεν είχαμε φανταστεί πως θα έρθει ένα χτύπημα τέτοιο που θα τον στείλει στο χειρουργείο και στην εντατική, ένα μικρό ταξίδι στον άλλο κόσμο και ξανά πίσω. Πισώπλατο, θρασύδειλο και απολύτως στοχευμέ-νο, το χτύπημα ήταν δολοφονικό, αφού έγινε με τη λαβή του γκλομπ.

Ξαφνικά, από αυτόπτης μάρτυρας ο Μάριος έγινε πρωταγωνιστής της ιστορίας, θύμα μιας εξουσίας που δεν θέλει ούτε αυτόπτες μάρτυρες ούτε μαρτυρίες της κτηνωδίας της. Ο πρόεδρος της δημοκρατίας, ο πρωθυπουργός, όλο το υπουργικό

συμβούλιο έστειλαν τις ευχές και τη συμπάθεια τους και, φυσικά, ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης δεσμεύ-θηκε ότι ο ένοχος θα βρεθεί. Η ΕΛ.ΑΣ. διεξάγει ... ένορκη διοικητική εξέταση (στην περίπτωση του Μανώλη Κυπραίου το πόρισμα αναμένεται ακόμα). Ο παρολίγο φονιάς εργάζεται ακόμα κανονικά, αφού φαίνεται ότι είναι τόσο δύσκολο να εντοπιστεί ανάμεσα στα 12 άτομα της γνωστής και αναγνωρισμένης διμοιρίας του. Ευτυχώς, την υπόθεση διερευνά και η Δικαιοσύνη.

Έτσι λοιπόν, αυτό είναι το πρώτο τεύχος από τότε που ήρθα στο Υποβρύχιο που πριν τυπωθεί δεν είδα ούτε μια σελίδα του. Όταν λείπει η γάτα, ως γνωστόν, τα ποντίκια το ρίχνουν στο τσάρλεστον. Κι είμαι σίγουρη πως θα το έχουν κάνει με τρόπο υποδειγματικό. Άλλωστε αυτό είναι ένα περιοδικό που ποτέ δεν στηρίχτηκε σε σχέσεις εξουσίας, αλλά μια ομάδα που λειτουργεί με σχέσεις αγά-πης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης.

Αυτό το τεύχος θα είναι και για ‘μενα μια έκπλη-ξη.

Η μεγαλύτερη και ωραιότερη έκπληξη όμως σε όλη αυτή την περιπέτεια ήταν οι φίλοι, οι σύντρο-φοι, οι συνεργάτες και, πιο πολύ από όλους, οι εκατοντάδες άγνωστοί μας άνθρωποι που βρέ-θηκαν από την πρώτη ώρα στο νοσοκομείο δίπλα μας. Όπως δίπλα μας - τώρα πια είμαι σίγουρη - θα βρεθούν σε όλη τη μακριά πορεία του Μάριου προς την ανάρρωση και την απόδοση Δικαιοσύνης. Η αλληλεγγύη είναι το όπλο μας και είναι σίγουρα πιο ισχυρό από οποιοδήποτε γκλομπ.

Πρίν από ένα περίπου χρόνο, είχα την ιδιαίτερη χαρά να μιλήσω στο δεύτερο TEDxAthens. (σ.σ. την ομιλία μπορείς να δεις εδώ) http://www.youtube.com/watch?v=dArGhlTcTmk Έχοντας παρακολουθήσει το TEDGlobal στην Οξφόρδη για δυο συναπτά έτη (2010 & 2011), ανυπομο-νούσα να δω μια αντίστοιχη διοργάνωση στην Αθήνα. Όταν οι διοργανωτές μου μετέφεραν τη θέλησή τους αντί για απλός συμμετέχων να είμαι ομιλητής, η αποδοχή της πρότασης ήταν μάλλον αυτονόητη.

Του Κυριάκου Πιερρακάκη, πολιτικού επιστήμονα - οικονομολόγου και υποψήφιου διδάκτορα της Οξφόρδης

Η πρόταση, ωστόσο, δεν εμπεριείχε κάποιο άμεσα προτεινόμενο θέμα - αυτό έπρεπε να το ανακαλύψω και να το επιλέξω μονάχος. Κινού-

μενος ανάμεσα σε αρκετούς επιστημονικούς κλάδους - πολιτική επιστήμη, οικονομία, πλη-ροφορική, δημόσια διοίκηση - διαπίστωσα ότι είχα αρκετές σκέψεις  να μοιραστώ αλλά ότι, ταυτόχρονα, μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να επιλέξω, δεδομένου του «σκληρού» μορφό-τυπου μιας 18λεπτης ομιλίας τύπου TED. 

Το κυρίαρχο πρόβλημά μου ήταν ότι το γενι-κό θέμα με το οποίο ήθελα να καταπιαστώ - η ελληνική κρίση - ήταν ένα κυρίαρχα πολιτικό θέμα, το οποίο λίγο θα ενδιέφερε το τεχνολο-γικά υποψιασμένο κοινό του ελληνικού TED. Επιπλέον, ανέμενα έναν υγιή σκεπτικισμό απέναντι σε ενα άτομο (τότε) σχετιζόμενο - έστω με εμμέσως - με τον κρατικό μηχανισμό, ακόμα και νέο σε ηλικία. 

  Το κοινό του TED συνιστούν κατά βάση - αλλά όχι αποκλειστικά - άτομα θετικών κλίσε-ων, πολύ συχνά μηχανικοί και πληροφορικοί. Η πρώτη μου σκέψη ήταν να αποκωδικοποιή-σω αυτό τους το σκεπτικισμό - γιατί ένας μη-χανικός να έχει δυσανεξία απέναντι στην πο-λιτική ανάλυση;

Η απάντηση προέκυψε σχεδόν αυτόματα.

Ειδικά στην προβληματική ελληνική εκδοχή του πολιτικού παιχνιδιού, το πολιτικό λεξιλό-

γιο έχει απαξιωθεί - ενώ ο πολιτικός λό-γος έχει χαθεί σε μια επίπλαστη αξι-ακή πόλωση που έχει αποσυνδεθεί τόσο από τις αγωνίες όσο και από τις προσδοκίες του εκλογικού σώματος. Αντίθετα, ο μηχανικός λύνει προβλή-ματα και μιλάει συγκεκριμένα. Δεν θεωρητικολογεί - σχεδιάζει και πράτ-τει. Το ελληνικό πολιτικό λεξιλόγιο, τουλά-χιστον στην προ-μνημονίου εποχή, είχε πάρει διαζύγιο από το συγκεκριμένο και κινείτο στο σύμπαν ενός πληθωριστικού βερμπαλισμού - ενώ η πολιτική πρακτική αφορούσε κατά κα-νόνα την - τυπική ή άτυπη - διαπραγμάτευση παροχών με συγκεκριμένες μερίδες του πλη-θυσμού.

Το πρώτο βήμα, λοιπόν, ήταν να μιλήσω συ-γκεκριμένα. Η σκέψη μου ήταν να χρησιμοποιή-σω τον περιορισμένο χρόνο που είχα στη διάθε-σή μου για να αναφέρω 10 πολιτικές/ιδέες που δεν είχαν, κατ’ εμέ, συζητηθεί επαρκώς στην Ελλάδα και που θα είχαν, κατά κανόνα, θετικά αποτελέσματα στην παρούσα συγκυρία. 

Ο βασικός λόγος πίσω από την επιλογή του θέματος ήταν για να επικοινωνηθεί μια φράση που χρησιμοποιώ και στην ομιλία - ότι η νέα γενιά πρέπει να ταυτιστεί με τις λύ-σεις και όχι με τα προβλήματα. Αλλιώς, το σύνολο των προβλημάτων είναι εκτεταμέ-νο, αλλά σημαντικά μικρότερο του συνόλου των λύσεων. Αυτό  που μας ενδιαφέρει, είναι

οι «γάτες που πιάνουν ποντίκια», όπως θέλει και η διάσημη αποστροφή του Ντένγκ.

Εκεί που υστερούμε είναι η πολιτική βού-ληση και ο οργανωτικός μηχανισμός συστημα-τικής αντιμετώπισης των αγκυλώσεων. Αλλά και μόνο η στροφή αυτή που συντελείται, μέσω της απαξίωσης του μεταπολιτευτικού πολι-τικού λεξιλογίου, αποτελεί από μόνη της το πρώτο βήμα προς μια νέα κατεύθυνση.

Ο δεύτερος και κυρίαρχος λόγος που επικε-ντρώθηκα σε 10 πολιτικές, ήταν ότι η ελληνική κρίση δεν συνιστά μια μονόπλευρη οικονομι-κή διαδικασία - αλλά κρύβει κινδύνους και ευκαιρίες για το πολιτικό σύστημα, τους θε-σμούς, τον κρατικό μηχανισμό, την επιχειρη-ματικότητα, το παραγωγικό δυναμικό της χώ-ρας, τις δομές ασφαλείας - και το μηχανισμό διαμόρφωσης πολιτικών καθαυτό.  

Συνθήκη επιβίωσης της χώρας είναι να φύ-γουμε από την ημιμάθεια, το βερμπαλισμό, τη συνομωσιολογία και να πατήσουμε γερά τα πόδια μας στη Γη. Πολιτικές εναλλακτικές συνεχίζουν να υπάρχουν – αρκεί να είναι βασισμένες σε πραγματικές καταγραφές, σε ωριμότητα, σε ειλικρίνεια. Διανύουμε τις πιο δύσκολες μεταπολεμικές στιγμές της Ελλά-δας. Ελπίδα μας είναι το μέλλον να μην είναι στα χέρια αυτών που απλά θέλουν “να γίνουν κάτι” – αλλά αντίθετα στα χέρια εκείνων που θα θελήσουν “να κάνουν κάτι”.

Η Δικτατοριατου Συγκεκριμενου

Τ ην τελευταία πενταετία συνειδητοποιώ ότι έχω προσχωρήσει στο κίνημα μιας νέας δημοκρατίας. Όχι αυτής του Σαμαρά φυσικά, αλλά αυτής των ανώνυμων πολιτών που είναι σε θέση μάχης για να αλλάξει το σύστημα. Βέβαια, εξακολου-

θεί να υπάρχει ο απάνθρωπος διαχωρισμός σε ελίτ διευθυντών και ένα τεράστιο πλήθος όπου αυτοί αποπειρώνται να το διευθύνουν, που θυμίζει τις συνθήκες που επικρατούσαν στην αρχαία Ρώμη. Όμως ταυτόχρονα, αναδύεται λόγω της τεχνολογικής επανάστασης μια τρίτη τάξη. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στην θέση του να πιλοτά-ρουν ένα τρένο μεγάλης ταχύτητας δεν περιορίζονται στο ρόλο του υποκείμενου αφού πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις πληροφορίες που τους δίνει το εργαλείο, ενώ το εργαλείο απαιτεί από αυτούς να μην μετατρέπονται σε παθητικά αντικείμενα γιατί δεν θα μπορούν να το χειριστούν.

Οι ριζοσπαστικές αλλαγές στις τεχνολογικές εξελίξεις οδήγησαν το επίπεδο επικοινωνίας στο να μην υπάρχει μόνο η κάθετη μεταβίβαση πληροφοριών, η προπαγάνδα που ασκεί το σύστημα μέσω της τηλε-όρασης και των υπόλοιπων μηχανισμών του, αλλά να συνυπάρχει με την οριζόντια δικτύωση- την διάδραση. Η έννοια της διάδρασης είναι

απλή, έχει το στοιχείο της αμοιβαιότητας και ανατρέπει τη διαλεκτι-κή της εξουσίας, καταργεί τεχνικούς φραγμούς όπως αυτούς της γεωγραφίας και της γλώσσας, μπορεί να είναι άμεση και κυρίως υποσκάπτει τις αυθεντίες, αμφισβητεί την γραφειοκρατία, τους θεσμούς, τις αναχρονιστικές ιδέες περί πνευματικών δικαιωμάτων. Πρόκειται για προάγγελο της μεγαλύτερης επανάστασης που θα γίνει στον πλανήτη εφάμιλλης σε σπουδαιότητα με αυτή της Γαλλικής αδελφής της.

Η νέα δημοκρατία τοποθετεί τον άνθρωπο και την φύση στο κέντρο της ιστορίας. Αναζωογονεί τα παλιά δικαιώματα της ελευθερίας, της ισότητας και της αδελφότητας, δημιουργώντας νέα, αυτά της άμεσης δημοκρατίας, της ευτυχίας όλων και της μετάδοσης των γνώσεων δί-χως πατέντες. Τη νέα δημοκρατία την υποστηρίζει η τρίτη ανερχόμενη τάξη παντού, στους δρόμους, στις γειτονιές, στους χώρους εργασίας, στην δημιουργική δραστηριότητα, στις νέες επιχειρήσεις, στα χωρά-φια, πειραματιζόμενη σε όλα τα επίπεδα. Αυτή η τρίτη τάξη δεν είναι ακόμη τίποτα μπροστά στη δύναμη των τραπεζών, των κρατών, των χρηματιστηρίων, των ολιγαρχιών αλλά τα απαιτεί όλα για όλους τους ανθρώπους.

«Οι αισθήσεις του κοινωνικού ανθρώπου είναι διαφορετικές από τις αισθήσεις του μη

κοινωνικού ανθρώπου» Καρλ Μαρξ

ΝέαΔηΜοΚρατίαΘυμάμαι παλιά που ήμουν αναρχικός, ότι χώριζα τον κόσμο σε μια μειοψηφία διευθυντών και μια πλειοψηφία διευθυνομένων. Οι τελευταίοι πάλι διαμοιράζονταν σε επιμέρους κατηγορίες ανάλογα με την δυνατότητα να παραμένουν υποκείμενα απέναντι στις δου-λειές τους, τα εργαλεία τους και την κοινωνία ή να μετατρέπονται σε παθητικά αντικείμενα από τις συνθήκες της δουλειάς τους.

«Τον τρόπο για να ανατρέ-ψουμε τον κόσμο τον βρήκαμε όχι ψάχνοντας στα βιβλία αλλά μέσα από την περιπλάνηση.

Ήταν μια παρέκκλιση πορείας, μια μεγάλη μέρα όπου τίποτα δεν ήταν ίδιο με την προη-

γούμενη και η οποία δεν είχε ποτέ τέλος»

ΓΚυ ΝτέΜπορ

του Βασίλη Καραγιάννη

Αν θες να ανακαλύψεις “doers” πας στις πιά-τσες τους. Ίσως η πιο πολυσύχναστη είναι τα TEDx. Εκεί όπου άνθρωποι με πάθος για ιδέες που αξίζει να διαδοθούν οργανώνουν εθελοντικά τα συνέδρια αυτά.

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Σ τις 12 Μαϊου η καρδιά των “TEDx-sters” θα χτυπά στη Θεσσαλονίκη. Οι curators του TEDxThessaloniki, o “web geek” όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος τον

εαυτό του Ανέστης Χατζηδιάκος, και η Ελένη Ανδρεάδη, περιβαλλοντολό-γος και ιδρύτρια της μη-κερδοσκοπικής εται-ρείας Πράκτορες του Πλανήτη που έχει ως αντικείμενο την εμπειρική περιβαλλοντική εκπαίδευση και δράση παιδιών, μας μιλάνε για το φετινό θέμα του TEDxThessaloniki, το θάρρος να δημιουργείς…

Είναι το TED το νέο μεγάλο κίνημα της εποχής μας;ΕΛΕΝΗ: Είναι σίγουρα ένα επιτυχημένο κίνη-μα. Για μένα η μεγαλύτερη επιτυχία του είναι το φαινόμενο του TEDx. Έχουν περάσει μόλις τρία χρόνια από τότε που το ΤΕD έδωσε τη δυνατότητα να διοργανώνονται ανεξάρτητα events υπό την αιγίδα του σε τοπικό επίπεδο (σ.σ. x=independent). Ήδη υπάρχουν πάνω από τρεις χιλιάδες TEDx σε όλο τον κόσμο σε

περισσότερες από οκτακόσιες πόλεις. ΑΝΕΣΤΗΣ: Το TED πρωτοξεκίνησε το 1984. Στη στροφή του αιώνα ανέλαβε curator ο Chris Aderson o οποίος εκμεταλλεύτηκε ιδανικά την εξέλιξη της τεχνολογίας. Το TED είναι μία πλατφόρμα που δεν μένει στάσιμη αλλά εξε-λίσσεται συνεχώς. Και αυτό συνέβαλε καθορι-στικά στην επιτυχία του.

Ελένη, έχεις δουλέψει στο εξωτερικό σε με-γάλους φορείς. Έχεις συναντήσει άλλη αντί-στοιχη πλατφόρμα τόσο “inspiring” όσο το TED; ΕΛΕΝΗ: Tο TED έχει μεγάλη απήχηση στην ακα-δημαϊκή κοινότητα. Τα TEDx βοήθησαν στο να το γνωρίσει περισσότερος κόσμος, δεν μπορώ να σκεφτώ κάποιο άλλο event που να το έχει πετύχει σε τέτοιο βαθμό. Είναι ουσιαστικά μία πολύ απλή συνταγή. Δεκαοκτάλεπτες ομιλίες στις οποίες μιλάς για μία ιδέα η οποία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ή τέλος πάντων θα φέ-ρει κάποια θετική αλλαγή. Ο λόγος που έγιναν δεκαοκτάλεπτες είναι για να μεταδίδονται στο

διαδίκτυο και έτσι απέκτησε μία φοβερή δυνα-μική! ΑΝΕΣΤΗΣ: …και επιπλέον η δύναμη του TED είναι το εύρος της θεματολογίας του. Υπάρχουν με-γάλα τεχνολογικά events όπως το LE WEB αλλά είναι επικεντρωμένο στο Internet. Όμως ανάλο-γο event που να ασχολείται με επιστήμη, τεχνο-λογία, design, πολιτισμό… οτιδήποτε αφορά στην καθημερινότητα μας νομίζω δεν υπάρχει.

Ποιο ήταν το πρώτο TED talk που παρακολου-θήσατε στο internet και ήταν τόσο «mind-blowing» που είπατε «εδώ είμαστε»;ΕΛΕΝΗ: Η ομιλία του Tony Robbins http://www.youtube.com/watch?v=Cpc-t-Uwv1I ο οποίος είναι ένας από τους πιο γνωστούς motivational coach στον κόσμου. Μου έκανε φοβερή εντύπωση και έτσι άρχισα να παρα-κολουθώ κι άλλες. Το επόμενο βήμα ήταν να πάω στο TED Global! Εκεί έμεινα άναυδη! ΑΝΕΣΤΗΣ: Για μένα ήταν του Sir Ken Robinson,http://www.youtube.com/watch?v=iG9CE55wbtY πάνω στο πώς τα

σχολεία σκοτώνουν την δημιουργικότητα. Συμπτωματικά ήταν και η πρώτη ομιλία που προβλήθηκε στο TEDx στην Ελλάδα!

Ποια από τις περσινές ομιλίες του TEDx Thessaloniki σας έχει μείνει;ΕΛΕΝΗ: Του Paul Lewis, συντάκτη της Guardian και βραβευμένου ως καλύτερου δημοσιογρά-φου στην Αγγλία το 2011, πάνω στο «crowd sourcing in the news». Ουσιαστικά μέσα από την χρήση των social media, του twitter και του Facebook εξιχνίασε 2 φόνους! Η ομιλία επιλέχτηκε από το TED.com να ανοίξει τα weekend series με τις καλύτερες ομιλίες από όλο τον κόσμο. http://www.youtube.com/watch?v=9APO9_yNbcg

Ανέστη πώς υποδέχτηκε η πόλη το TEDxThessaloniki δύο χρόνια πριν;ΑΝΕΣΤΗΣ: Στην αρχή κάπως … αμήχανα. Μιλά-με για τον Μάιο του 2010, ήταν ουσιαστικά το δεύτερο TEDx που γινόταν στην Ελλάδα. Μικρό το κοινό, γύρω στα 100 άτομα, ουσιαστικά ήρ-θαν απλά για να γνωρίσουν το TED και το TEDx. Ήμασταν πέντε άτομα στην κύρια ομάδα και παρακολουθήσαμε 4 ομιλίες, με διάρκειά 2 ώρες. Όμως φάνηκε ότι η κοινότητα της Θεσ-σαλονίκης, οι άνθρωποί που ασχολούνται με τις νέες τεχνολογίες κλπ, διψούσε για κάτι τέτοιο, ήταν κάτι διαφορετικό σε σχέση με ότι είχε συνηθίσει.ΕΛΕΝΗ: …τόσο που κάποιοι έγιναν και μέλη. Ας πούμε ο Μάριος Σπυρόγλου από τους πρώ-τους μας ομιλητές είναι πλέον ο σκηνοθέτης μας εδώ και 2 χρόνια!ΑΝΕΣΤΗΣ: Αρκετοί από το κοινό ήρθαν στην ομάδα! Έτσι στη βασική ομάδα του 2011 ήμα-σταν πια 20 άτομα, είχαμε 14 ομιλητές και 3 performances με διάρκεια 7 ώρες. Το event παρακολούθησαν 700 άτομα.ΕΛΕΝΗ: Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν σε 7 μέρες! Είχαμε πέντε φορές περισσότερο ενδιαφέρον από τις διαθέσιμες θέσεις. Πραγματικά μείνα-με άναυδοι με τo πόσος κόσμος ενδιαφέρθη-κε, πράγμα το οποίο οφείλεται και στην επιτυ-χία του θεσμού διεθνώς.

Φέτος πού είμαστε;ΑΝΕΣΤΗΣ: Είμαστε στους 20-21 ομιλητές, η βασική μας ομάδα είναι πάνω από 30 άτομα

και οι εθελοντές την ημέρα της εκδήλωσης θα είναι 40. Θα είμαστε και πάλι στο Ολύμπι-ον αλλά είναι πολύ μεγαλύτερη η ζήτηση από πέρσι.

Το φετινό concept του TEDxThessaloniki «The Courage to Create» είναι εξαιρετικά επίκαιρο. ΕΛΕΝΗ: Εξερευνούμε το θάρρος που χρειά-ζεται κάποιος για να δημιουργήσει μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Γιατί χωρίς δημιουργία δεν μπορούμε να περάσουμε σε μία νέα πραγ-ματικότητα στην οποία θα θέλαμε να ζούμε. Πραγματικά χρειάζεται θάρρος γιατί το πιο εύκολο είναι να τα παρατήσεις και να πεις “πω πω τώρα πώς να πολεμήσω”. Καλέσαμε λοιπόν ένα συνδυασμό διεθνώς αναγνωρισμένων ανθρώπων οι οποίοι έχουν καταφέρει κάτι σε παγκόσμιο επίπεδο, τον γνωστό οικονομολόγο -Tomas Sedlacek- την best selling συγγραφέα –Victoria Hislop- τον καινοτόμο πολιτικό από την Αλβανία Edi Rama αλλά και ανθρώπων με αξιοσημείωτη δράση σε τοπικό επίπεδο. Όπως ο Άγγελος Πατζιάς, δάσκαλος στην Κρήτη, o οποίος έχει καταφέ-ρει σε ένα απομονωμένο χωριό να αλλάξει τη ζωή σε τόσα παιδιά, ή η Αναστασία Μήλιου από το αρχιπέλαγος που κάνει πραγματικά φοβερή δουλειά για την υπεραλιεία σε τοπικές κοινό-τητες με ψαράδες. Δεν πρέπει να χάσουμε την τοπική αίσθηση, γιατί αυτή είναι που κάνει ένα TEDx … TEDx.

Ελένη ποιόν άλλο ομιλητή του φετινού event ανυπομονείς να ακούσεις;ΕΛΕΝΗ: Αυτό είναι ερώτηση παγίδα! Όλους εί-ναι η αλήθεια! Και δεν είναι υπεκφυγή αυτό, είμαι πολύ χαρούμενη για το φετινό line up ομιλητών μας. Ωστόσο ως περιβαλλοντο-λόγος ανυπομονώ για τους ομιλητές που θα μιλήσουν για περιβαλλοντικά θέματα, όπως η Μήλιου, αλλά και για θέματα επιχειρηματι-κότητας σε σχέση με το περιβάλλον, όπως η Μαρσι Μερ. Επίσης η Ελπίδα Ρούκα, η οποία ήταν head political officer στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ θα μας μιλήσει για τις προσπάθειες του κόσμου σε αυτές τις χώρες που είναι πραγ-ματικά σε απόγνωση. Μια άλλη ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι η Keren Hanan η οποία ετοι-μάζεται εδώ και ένα χρόνο για την παρουσίασή

της! Η Keren έχει ρίζες από την Θεσσαλονίκη – ο πατέρας της έφυγε από την Θεσσαλονίκη όταν εκδιώχτηκαν οι Εβραίοι, έχει ταξιδέψει τον κόσμο και σε αυτήν την φάση έχει την βάση της στην Βουδαπέστη. Ζωγραφίζει από την μουσική που ακούει και με αφορμή τα 100 χρόνια της ενσωμάτωσης της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα θα μας παρουσιάσει τι σημαίνει γι αυτήν η Θεσσαλονίκη μέσα από ζωγραφικές και μουσική!

Κατά καιρούς ακούγεται μια κριτική απέναντι στο TED, ότι είναι ελιτίστικο, έχει ακριβό εισι-τήριο, κλπ.ΕΛΕΝΗ: Καταρχάς πολύς κόσμος δεν ξέρει ότι το TED είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Ο λόγος που υπάρχει εισιτήριο στα συνέδριά είναι για να καλυφθούν τα μεταφορικά και οι διαμονές των ομιλητών αλλά και γιατί υπάρ-χουν κάποιοι θεσμοί όπως το TED Prize, το οποίο δίνει 100.000 δολάρια χρηματικό βρα-βείο στο νικητή για να κάνει πράξη ένα στόχο για το κοινό καλό. Επίσης οι ομιλίες είναι δι-αθέσιμες στο διαδίκτυο και ο στόχος του TED είναι να διαδοθούν σε όλους δωρεάν. Ειδικά μέσα από το θεσμό του TEDx έχει γίνει πολύ πιο «democratized». Το TED προσπαθεί όλο και περισσότερο να ωθεί τα TEDx events στο να φεύγουν οι ιδέες από την αίθουσα και να γίνονται και πράξη. Έτσι το TEDxThessaloniki μέσω του Wish Project θα εφαρμόσει στην πράξη μία καλή ιδέα με ένα τρόπο μικρό αλλά ουσιαστικό. ΑΝΕΣΤΗΣ: Το TED όχι μόνο έχει ακούσει αυτήν την κριτική αλλά υπάρχει ειδική σελίδα στο TED.com που απαντάει στην ερώτηση εάν το TED είναι ελιτίστικο. Νομίζω ότι αν υπήρχε κάτι να φοβηθούν δεν θα το έκαναν. Σας περιμέ-νουμε στη Θεσσαλονίκη για να μοιραστούμε το θάρρος και τη χαρά της δημιουργίας!

TEDxThessaloniki 2012«The courage to create»

Πού: Ολύμπιον, πλ. Αριστοτέλους, ΘεσσαλονίκηΠότε: Σάββατο 12 Μαΐου (από νωρίς το μεσημέρι έως το βράδυ)

Πώς ήρθες σε επαφή με το TED και κατέλη-ξες curator του TEDxAcademy ?Πριν τρία χρόνια μια φίλη μού έστειλε μια ομιλία της Eva Ensler από το TED, το «Vagina Talks», την άκουσα και έμεινα άναυδη! http://www.youtube.com/watch?v=NQvMQEB0j_A

Έτσι πήγα στο TED στο Long Beach το 2009. Ήταν μια εμπειρία από αυτές που λένε «jaw drop experience»! Ήταν εκεί ο Sergei Brin (σ.σ. ο ιδρυτής του Google), ο Bill Gates, κ.α. Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι το πόσο απλοί άνθρωποι είναι όλοι αυτοί. Ξαναπήγα το 2010. Ήταν εκεί ο Peter Diamantis (http://en.wikipedia.org/wiki/Peter_Diamandis) και ο Κώστας Μάλλιος (http://www.youtube.com/watch?v=3N05Cy8MRIY). Σκεφτόμουν ένα άρθρο που είχε γράψει ο Peter εκείνη τη μέρα στους Financial Times. Αναρωτιόταν πώς θα ήταν να κάναμε ένα TEDx στην Ελλάδα, να φέρουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους εδώ να μιλήσουν και να «βοηθήσουν» γιατί τότε η Ελλάδα έμπαινε στην κρίση. Στην επιστροφή σκεφτόμουν πώς να το ονομάσουμε. Ποιό είναι το αντίστοιχο του TED στην Ελλάδα. Και μου ήρθε η ιδέα της Ακαδημίας του Πλάτωνα!

Αυτό που γινόταν στην Ελλάδα δυό-μιση χιλιάδες χρόνια πριν, άνθρωποι

της διανόησης που μοιράζονταν ιδέες για να προχωρήσει η ανθρωπό-τητα είναι ακριβώς αυτό που κάνει το TED τώρα. TEDxAcademy λοιπόν!

Το Rising Stars πως προέκυψε;Αυτό που προέκυψε από το TEDxAcademy ήταν το ερώτημα “μα καλά πώς θα πάμε παρακάτω, μόνο με τις ιδέες; Πρέπει να κά-νουμε και πράγματα”. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα του RISING STARS. Αυτό που έβλεπα ότι λείπει από την Ελλάδα είναι η κουλτούρα του επιχει-ρείν. Η ανεργία στους νέους έχει ξεπεράσει το 50%. Παλιά σπούδαζες και πήγαινες στον ιδι-ωτικό τομέα. Αυτό πια δεν υπάρχει, ο ιδιωτι-κός τομέας απολύει. Ή έμπαινες στο δημόσιο. Ούτε αυτό υπάρχει πια. Άρα αυτό που μένει είναι το επιχειρείν. Μια σημαντική στιγμή ήταν όταν ο Διονύσης Κολοκοτσάς (σ.σ. υπεύθυνος Εταιρικής Πολιτικής και Επικοινωνίας της Google Ελλάδας) μου είπε ότι η επιχειρημα-τικότητα στην Ελλάδα θέλει ένα step back

γιατί τα νέα παιδιά δεν ξέρουν πώς να κάνουν την ιδέα τους business plan και πρέπει να τα βοηθήσουμε. Έτσι σκέ-φτηκα ότι δεν θα βραβεύσουμε την πιο καλή ιδέα γιατί το σημαντικό είναι «Να μάθεις να ψαρεύεις». Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε.

Να μάθουμε τα νέα παιδιά να «Ψαρεύουν». Το Rising stars ξεκίνησε από την λογική ότι μια ιδέα είναι ένα αστέρι το οποίο θα βοηθήσουμε να λάμψει.

Το line up μεντόρων που έχετε στο Rising Stars είναι εντυπωσιακό. Επίσης είναι ισορροπημένο γιατί περιλαμβάνει μέντορες σε πολλούς τομείς. Πώς καταφέρατε μια τόσο μεγάλη συμμετοχή από τόσο γνωστούς managers; Η πιο σημαντική αξία του Rising Stars είναι το «democratize opportunity». H Ελλάδα δυστυχώς δεν δίνει πρόσβαση και ευκαι-ρίες σε νέους ανθρώπους που δεν έχουν γνωστούς. Έτσι σκέφτηκα να προσκαλέσω επιχειρηματίες και στελέχη από διαφορε-τικούς τομείς, από τεχνολογία όπως είναι ο Αποστολίδης της RAYCAP ή όπως ο Ευριπίδης της Genesis Pharma, ο Γιάννης Δεληδήμος που είναι industrial engineering ή ο Γιάννης Αρτινός, CEO της Vivartia και πολλοί άλλοι. Προσπαθήσαμε σε κάθε τομέα να υπάρχει και ένας expert. Μου έκανε εντύπωση το ότι όλοι ανταποκρίθηκαν αμέσως ενώ κάποιοι άλλοι το άκουσαν και αυτοπροτάθηκαν εθελοντικά. Ίσως βοήθησε το ότι αρκετοί είχαν ασχοληθεί με το TEDxAcademy, είχαν δει ότι οι προθέσεις μας ήταν καθαρές και είχαν εκτιμήσει την

Μια natural born doer, η Νίκη Συροπούλου, curator του TEDxAcademy και εμπνεύστρια του Rising stars program μας εξηγεί γιατί αντί να δώσεις ένα ψάρι σε κάποιον σήμερα είναι καλύτερα να τον μάθεις να ψαρεύει…

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Η 8η Απρίλη ήταν μια γλυκιά ανοιξιάτικη Κυριακή ιδανική για βόλτες. Όχι για όλους. Μερικά από τα πιο δημιουργικά μυαλά της πόλης προτίμησαν να κατέβουν στο μουσείο Μπενάκη για να παρουσιάσουν τις ιδέες τους στα πλαίσια του Rising stars, μιας νέας πλατφόρμας επιχειρηματικότητας η οποία φιλοδοξεί να περάσει τη σκυτάλη της «γνώσης» από τα χέρια έμπειρων στελεχών σε νέους ανθρώπους.

ειλικρίνεια του θεσμού. Το Rising stars πήρε φόρα από το TEDxAcademy και από το ψυχικό δυναμικό του. ‘Ολοι αυτοί οι άνθρωποι είναι εδώ για να υποστηρίξουν τα παιδιά και τις νέες ιδέες αν και έχουν ελάχιστο χρόνο.

Πως λειτουργεί λοιπόν πρακτικά το Rising Stars;Αρχικά οι ενδιαφερόμενοι αποστέλ-λουν αιτήσεις μέσω του http://www.risingstarsprogram.com Μετά οι ομάδες έρχονται να παρουσιάσουν στην κριτική μας επιτροπή. Την ώρα που περιμένουν να παρουσιάσουν έχουμε στο πρόγραμμα να μιλήσουν μεταξύ τους, να γνωριστούν και να ανταλλάξουν απόψεις ώστε να γίνει μία ζύμωση ιδεών και πρακτικών. Από αυτές εμείς θα επιλέξουμε κάποιες, μπορεί να είναι δύο, τρεις ή και πέντε. Όποιες επιλεγούν πλαισιώνονται από έναν αρχηγό του οποίου το γνωστικό αντικείμενο είναι σχετικό με την ιδέα. Επίσης βάζουμε δίπλα της έναν μέντορα στο μάρκετινγκ και έναν που ξέρει οικονομι-κά. Επίσης πλαισιώνουμε με έναν coach για να πει στην ομάδα πως θα παρουσιάσει σε έναν επενδυτή καθώς επίσης και μία εταιρία ερευνών και μία διαφημιστική εταιρεία. Άρα αν επιλέξουμε 10 ιδέες, υπάρχουν ήδη 50 μέντορες που μπορούν να είναι πάνω από

κάθε ιδέα. Το επόμενο βήμα είναι να κάνουν ένα business plan με την βοήθεια της KPMG. Αποφοιτεί λοιπόν κάποιος από το πρόγραμμα όταν παρουσιάσει σε ένα γκρουπ επενδυτών την ιδέα του. Αν θα χρηματοδοτηθεί ή όχι είναι κάτι που δεν το γνωρίζουμε αλλά προσπα-θούμε γενικότερα οι ιδέες που εκκολάπτουμε να έχουν την καλύτερη δυνατή τύχη. Βέβαια δεν είναι υποχρεωτικό να δώσουν το Business Plan σε έναν επενδυτή, δεν είναι υποχρεωμέ-νοι να κάνουν τίποτα, είναι εντελώς δωρεάν, και είναι μία εμπειρία για αυτούς και ένα ταξί-δι. Αυτό που ζητάμε μόνο είναι, σε εθελοντική βάση πάντα, αν προχωρήσουν παρακάτω να γίνουν και αυτοί μέντορες για να βοηθήσουν άλλα νέα παιδιά. Συνεπώς δημιουργούμε ένα σύστημα με γνώστες του επιχειρείν ώστε να δημιουργηθεί μία επιχειρηματική κουλτούρα που λέει ότι έχεις δικαίωμα στην ευκαιρία. Εκδημοκράτιση της ευκαιρίας και αξιοκρατία.

Στην Ελλάδα υπάρχει μία αίσθηση ότι αν δεν ξέρω κάποιον δεν πάω πουθενά. Εμείς θέλουμε να σπάσου-με αυτό το κατεστημένο. Αυτό που μου έκανε εντύπωση στην παρουσίαση του προ-γράμματος στο μουσείο Μπενάκη είναι ότι με ρωτούσαν αν είναι δωρεάν. «Γιατί το κάνουν οι μέντορες;» Αυτό που απαντώ είναι ότι δεν

υπάρχει μεγαλύ-τερη χαρά από το να δίνεις.

Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον “Doer”;Μας έλεγε ο ιδρυτής του daily secret ότι ένα βράδυ ο συνεταίρος του προσπαθούσε να τον ηρεμήσει γιατί μόλις είχαν χάσει μια χρημα-τοδότηση και είχε απογοητευτεί πάρα πολύ. «Κοιμήσου και αύριο είναι μια άλλη μέρα». Την επόμενη τους καλούν στο τηλέφωνο και τους δίνουν την χρηματοδότηση. Το θέμα είναι να αντέχεις να φας πολλά χαστούκια! Μετά από 365 «όχι» μία εταιρεία είπε, κύριε DISNEY ναι, θα σας χρηματοδοτήσουμε. Σκέ-φτεσαι να τα είχε παρατήσει ο DISNEY στα 350 όχι; Όταν ήμασταν μικρά παιδιά πόσες φορές χρειάστηκε να πέσουμε για να μάθουμε να περπατάμε; Είναι mindset το να τα καταφέ-

ρεις, πρέπει να αποδεχτείς την αποτυχία. Το θέμα είναι μετά από κάθε αποτυχία να θυμώνεις δημιουργικά. Εάν ένας τα έχει καταφέρει τότε όλοι μπορούν και γι αυτό χρειαζόμαστε παραδείγματα. Ο ένας μας εμπνέει όλους. Το daily secret, το GIPHT.me δεν είναι εταιρίες που απλά πήραν χρηματο-δότηση, είναι φάροι που δίνουν σε όλους τους άλλους ελπίδα. Καμιά φορά η κακουχία σε ενδυναμώνει, σε κάνει να είσαι DOER!

Ερρίκο, είσαι ένας natural born doer. Πες μας την ιστορία σου. Ο πατέρας μου εξαφανίστηκε όταν ήμουν έξι χρονών, δεν έμαθα ποτέ ξανά νέα του. Έχασα τη μητέρα μου στα 14 από λευχαιμία. Μεγάλωσα έχοντας το θείο μου για πατέρα. Τελειώνοντας το σχολείο μπήκα fulltime στην οικογενειακή επιχείρηση εμπορίας χάρτου. Αν και ήθελα πολύ να πάω για σπουδές στην Αγγλία όπως όλοι οι φίλοι μου, ο θείος μου είχε αντίρρηση. «Δεν πας πουθενά και μια μέρα θα καταλάβεις γιατί στο λέω.» Ήταν άρρωστος με καρκίνο, ήξερε ότι δεν έχει πολύ χρόνο μπροστά του και ήθελε να με εκπαιδεύσει για να μου περάσει τη σκυτάλη. Ήταν πολύ έξυπνο από μέρους του. Τον έχασα μετά από τέσσερα χρόνια και ανέλαβα στα 21 μου μία επιχείρηση με 30 άτομα και 10εκατ €

τζίρο στην οποία ήμουν ο νεότερος. Ήταν μια περίοδος έντονων προκλήσεων. Για μένα τα πάντα ήταν η δουλειά τότε. Σπουδές έκανα part time στο Laverne, το ανάλογο deree το οποίο ήταν πολύ μέτριο. Στα 23 μου όταν τε-λείωσα το Πανεπιστήμιο είπα ότι αυτή είναι μια ευκαιρία να αναζητήσω κάτι καινούργιο οπότε αποφάσισα να ταξιδέψω. Είχα βάλει τη δουλειά σε μια σειρά και την ανέλαβε η αδερφή μου με μεγάλη χαρά.

Πως σου φάνηκε η αλλαγή του να φύγεις από την ένταση της δουλειάς και να βρε-θείς σε ένα περιβάλλον όπου δεν υπήρχε καθημερινότητα; Είχα ανακαλύψει… τον τροχό, νόμιζα ότι είμαι ο πιο έξυπνος άνθρωπος του κόσμου επειδή διάβασα τρία βιβλία που δεν είχα προλάβει να διαβάσω πριν λόγω υποχρεώ-

σεων. Ταξίδευα μόνος μου, κάθε λιμάνι και καημός… λεωφορεία, τρένα… κοιμόμουν σε hostel, κοινόβια κλπ. Πήγα Σκανδιναβία και μετά Λατινική Αμερική. Περού, Αργεντινή και μετά Βραζιλία όπου κόλλησα κάνοντας εθελοντισμό. Με έβαλαν σε μια φαβέλα να διδάσκω αγγλικά για έναν οργανισμό που λεγόταν observatorio de favelas. Ήταν μια πολύ δυνατή εμπειρία. Υπάρχουν παιδάκια που κυκλοφορούν στον δρόμο χωρίς μπλούζα, ξυπόλυτα αλλά έχουν δύο όπλα στο παντελόνι. Τα ναρκωτικά τα πουλάνε σε ανοιχτή σακούλα, μπορείς να πάρεις ό,τι θέλεις σαν περίπτερο. Ζούνε σε σπίτια παράγκες, πάνε τουαλέτα στο δρόμο. Ήρθα πολύ κοντά με αυτά τα παιδιά ,ήταν πολύ δεκτικά στο να μάθουν. Πολλά ήταν και πολύ έξυπνα παιδιά.

Πρέπει να αποκτήσει η Αθήνα το δικό της τζαμί; Οι νέοι θα μείνουν ή θα φύγουν από την Ελλάδα; Μαζί τα φάγαμε ή μήπως όχι; Αρκετοί θα έχετε δει στο διαδίκτυο ή δια ζώσης τα debates της Intelligence Squared Greece. Το τελευταίο μάλιστα για το αν η χώρα πρέπει να μείνει ή να φύγει από το ευρώ έγινε σε συνδιοργάνωση με το BBC. Ελλάδα, το λίκνο της δημοκρατίας. Και δημοκρατία σημαίνει διάλο-γος. Ο Ερρίκος Αρώνες, ο άνθρωπος ο οποίος εισήγαγε το θεσμό των debates στην Ελλάδα μιλάει για το πόσο εύκολο (ή δύσκολο) είναι να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της Πνύκας και των τηλεοπτικών παραθύρων στο δημόσιο διάλογο…

«Χάρηκα όταν το Time ανακήρυξε πρόσωποτης χρονιάςτον διαδηλωτή»

Ερρίκος αρώΝές

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Σε άλλαξε ριζικά αυτό το ταξίδι; Ερχόμουν από ένα μέρος όπου είχα τα πάντα σε ένα μέρος οπού δεν είχαν τίποτα. Ξέρεις στην αρχή σε πιάνει αυτό το πνίξιμο της αδικίας. Γιατί αυτοί να ζουν έτσι ενώ εγώ ζω αλλιώς. Μετά μπαίνεις στην παγίδα του να προσπαθείς να το αλλάξεις και μετά βλέπο-ντας πως αυτοί οι άνθρωποι είναι ευτυχισμέ-νοι μέσα σε αυτή…

Αρχίζεις πια να μαθαίνεις εσύ από αυτούς Κατάφερναν να είναι ευτυχισμένοι, αυτό είχε πολύ μεγάλο αντίκτυπο μέσα μου. Εκεί άρχι-σε η αναζήτηση νοήματος. Δεν ήταν πια αυτό το ρηχό, θυμωμένο φεύγω , το δεν είναι αυτά για εμένα , μου φορτώθηκαν ενώ δεν τα είχα ζητήσει. Γύρισα πίσω δίνοντας μεγάλη αξία σε αυτά που μου δόθηκαν και θέλοντας να τα χρησιμοποιήσω για κάτι που να έχει βαθύ

νόημα για εμένα. Στην Αθήνα ξεκίνησα να κάνω παρέα με ξένους γιατί αισθανόμουν αποσύνδεση με την κοινωνία στην οποία ζούσα αλλά και γιατί έτσι έβλεπα την Ελλά-δα μέσα από τα δικά τους μάτια. Όταν είπα σε έναν από αυτούς, τον καλό φίλο Dominic Jolliffe, ότι θέλω να φτιάξω μια παρέα που να καλούμε σοφούς για να ακούμε τι έχουν να μας πούνε, μου πρότεινε να ρίξω μια μα-τιά στο site της εγγλέζικης IQ2, της μεγαλύ-τερης βιβλιοθήκης πνευματικού υλικού στο διαδίκτυο. Εντυπωσιάστηκα! Eπικοινώνησα μαζί τους, τότε είχαν αρχίσει στην Ελλάδα τα προβλήματα, είχε αρχίσει να σκάει η φού-σκα. Τους άρεσε η ιδέα και απάντησαν θε-τικά το ίδιο απόγευμα. Εκείνη την εποχή με τον φίλο μου Αλέξανδρο Σταύρακα ο οποίος ερχόταν από σπουδές στο Λονδίνο, Πολιτικές Επιστήμες και Φιλοσοφία και αρθρογρα-

φούσε στη Guardian, δεινό βιβλιοφάγο και συζητητή, οργανώναμε σπιτικά δείπνα και round tables όπου μαγειρεύαμε, έρχονται φί-λοι και γίνονταν ομηρικοί καυγάδες επί των ιδεών. Επειδή είμαι ανταγωνιστικός τύπος και είχα και αυτό το έλλειμμα εκπαίδευσης, άρχισα να διαβάζω, να ψάχνομαι για να είμαι αντάξιος πολεμιστής στις συζητήσεις. Ήρθε και η ιδέα της IQ2 και έδεσε! Η IQ2 είχε νόημα και γιατί διέγραφε το στοιχείο της καχυποψίας. Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο παρασκήνιο και συζητιέται πολύ οτιδήποτε κάνεις, χρωματίζεται ανάλογα με το ποιος είσαι. Η IQ2 είχε το πολύ θετικό ότι παρουσιάζοντας δύο απόψεις, ο πλουραλι-σμός του εγχειρήματος είναι αυταπόδεικτος. Εγώ που το διοργανώνω μπορεί να είμαι οποιοσδήποτε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχουν αυτοί που μιλάνε.

Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι ο διάλογος βοηθάει στο να σκεφτείς «out of the box».Πρόσφατα ολοκληρώθηκε μια έρευνα σε Αμερική, Αγγλία και Ιαπωνία για τις πτυχές του χαρακτήρα που βελτιώνει το debating. Κριτική ικανότητα, negotiation skills, conflict resolution, communication skills, αυτοπεποί-θηση. Το debating είναι η πηγή της αυτοπεποίθησης. Η έλλειψη αυτοπεποί-θησης είναι ο φόβος της έλλειψης γνώσης. Οτιδήποτε φοβόμαστε είναι επειδή δεν το ξέρουμε. Πχ το αεροπλάνο. Οποιαδήποτε στιγμή βρίσκονται στον αέρα σχεδόν μισό εκατομμύριο αεροπλάνα με μηδαμινό πο-σοστό αποτυχίας. Δεν υπάρχει πιο ασφαλές μέρος στον πλανήτη να βρίσκεσαι.

Σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις υπάρχει μέση λύση; Πχ το να κάνεις τζαμί είναι ναι ή όχι, το μένω ή φεύγω από το ευρώ επίσης. Αν κάποιος έρχεται πραγματικά να ακούσει και είναι ανοιχτός στο να καταλάβει την άλλη πλευρά τότε νομίζω ότι αυτό είναι που κάνει όλη την διαφορά. Προσπαθούμε να κάνουμε τους ανθρώπους πιο ανοιχτούς, είμαστε μια αρκετά κλειστή κοινωνία επειδή δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στο σύστημα. Ούτε μεταξύ ημών και των θεσμών, ούτε μεταξύ των κυβερνόντων μεταξύ τους.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι ο πυρήνας του προβλήματος λοιπόν.Το τέμενος που ανέφερες ήταν ένα πολύ καλό παράδειγμα. Έχει μέσα θρησκεία που είναι μια κατεξοχήν εμμονή στην ιδεολογία του καθενός. Επίσης έχει πολύ θυμό και από τις δύο πλευρές. Και λόγω της μετανάστευ-σης και λόγω του ότι ο άνθρωπος που έχει έρθει σε μία ξένη χώρα δεν μπορεί να προ-σκυνάει στα υπόγεια. Νομίζω ότι αυτό που πετύχαμε περισσότερο από οτιδήποτε είναι ότι μπήκαμε σε μια αίθουσα με 400 άτομα, περίπου 50% μουσουλμάνοι και 50% από άλλες θρησκείες και κάτσαμε δίπλα δίπλα. Ήταν πχ γνωστός μου από το πανεπιστήμιο και καθόταν δίπλα σε 3 κορίτσια με μπούρ-κα. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο ευτύχημα σε αυτό το debate. Ότι κάθισαν στον ίδιο χώρο και αμέσως κατάλαβαν ο ένας τον άλλο.

Ξέρει να συζητάει ο Έλληνας; Τα καθημερινά μας ερεθίσματα όπως ο διάλογος στα τηλεοπτικά παράθυρα είναι αρκετά χαμηλού επιπέδου. Συζητάμε με την έντασης της φωνής μας αντί με την αξία των επιχειρημάτων μας. Είναι συστημικό πρόβλημα άρα δύσκολο να αντιμετωπιστεί γιατί έτσι έχουμε μάθει και έτσι συνεχίζουμε. Κάτι όμως που με έχει εντυπωσιάσει είναι το ότι βλέπω το κοινό

των debates μας να εξελίσσεται. Στο πρώτο έπαιρνε το μικρόφωνο κάποιος από το κοινό και δεν σταμάταγε. Τώρα πραγματικά είναι ελάχιστα τα παραδείγματα. Όχι μόνο σέβο-νται τη διαδικασία αλλά κάνουν και εύστοχες ερωτήσεις. Έχω εντυπωσιαστεί με το πόσο γρήγορα μάθαμε πως γίνεται το debate.

- Έχεις παρακολουθήσεις αντίστοιχα debate στο εξωτερικό; Ποιο σου έχει μείνει περισσότερο;Το πιο δυνατό που έχω δει είναι το «Catholic Church is a Force for good» http://www.youtube.com/watch?v=0kuzYwzGoXwΣτην πλευρά κατά ήταν ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Christopher Hitchens με τον ηθοποιό, σκηνοθέτη, και ποιητή Steven Fry, δυο πάρα πολύ δυνατά πνεύματα ενώ στην υπέρ πλευρά ήταν ο αρχιεπίσκοπος της Νιγηρίας John Onaiyekan και η βουλευτής των συντηρητικών Ann Widdencombe.  Στην Αγγλία πραγματικά γίνονται εξαιρετικά debate. Γιατί το καλό debate δεν το πιστεύεις πως σε πηγαίνει από το ένα άκρο στο άλλο. Λες καλά, αυτός τώρα με έχει πείσει, αυτό θα ψηφήσω δεν υπάρχει περίπτωση. Και ανεβαίνει ο επόμενος στην σκηνή και στα πρώτα 5 λεπτά δεν το πιστεύεις πως σε έχει φέρει από την άλλη πλευρά. Αυτό είναι το καλό debate. Κι εκεί καταλαβαίνεις την αξία του. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Βέβαια οι Άγγλοι πρέπει να παραδεχτούμε ότι έχουν μία τελείως διαφορετική ικανότητα γιατί είναι η ζωή τους το debate. Μεγαλώνουν με

αυτόν τον τρόπο, εκπαιδεύονται με αυτόν τον τρόπο, η βουλή τους λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο.

Η IQ2 διαμορφώνει το πάνελ των ομιλητών. Άρα μπορεί να βάλει μια πολύ ισχυρή ομάδα στην μια πλευρά και στην άλλη… αμνούς για σφαγή. H IQ2 πέρασε το startup phase της στο οποίο αποφασίζαμε εμείς που την δουλεύαμε. Με το debate του «Μαζί τα φάγαμε», το τελευταίο του 2011, έκλεισε αυτός ο κύκλος. Φτάσαμε σε ένα ορόσημο. Είχαμε σε κάθε debate πάνω από 500 εισιτήρια καθώς και πέντε χιλιάδες χρήστες στο live stream. Είναι πολύ μεγάλο βάρος και συνάμα δύναμη για να την έχει ένας. Οπότε το 2012 συγκρότησα μια συμβουλευτική επιτροπή η οποία αποτε-λείται από οκτώ, σύντομα εννέα ανθρώπους, οι περισσότεροι είναι πρώην ομιλητές μας. Αυτοί φέρουν πια την ευθύνη του να αποφα-σίζουν ποια θέματα θα συζητηθούν και ποιοι ομιλητές θα κληθούν. Το δεύτερο κομμάτι που ανοίξαμε ήταν στο οικονομικό. Μειώνε-ται το ποσοστό ιδίας συμμετοχής στα έξοδα ώστε να μην εξαρτάται οικονομικά από εμένα και καλούμε χορηγούς, δωρητές και φορείς που θέλουν να υποστηρίξουν αυτό το έργο. Το τρίτο κομμάτι είναι ότι θα ανοίξουμε στο κοινό, -αυτό δεν έχει γίνει ακόμα για τεχνικούς λόγους- για να προτείνει θέματα. Ένα πάνελ είναι μια πολύ σύνθετη και δυναμική διαδικασία. Μακάρι να είχαμε τα πάνελ που θέλαμε σε κάθε debate. Νομίζω ότι ποτέ δεν έχουμε κρατήσει πάνω από

«Εκεί που το χάνουν οι περισσότεροι είναι που φοβούνται την επιτυχία περισ-σότερο από την αποτυχία.»

τους μισούς ομιλητές που θέλαμε στην αρχή για πολύ πρακτικούς λόγους πχ. εκείνη την μέρα ο καλεσμένος θα είναι στην Αμερική, μέχρι πολύ χαζούς τύπου σιγά μην κάτσω εγώ δίπλα με εκείνον.

Aναμφισβήτητα τα debates βοηθούν τον κόσμο να διευρύνει τους ορίζοντές του. Μήπως όμως δεν έχουμε πια την πολυ-τέλεια να το συζητάμε, μήπως φτάνουμε σε ένα κρίσιμο σημείο που δεν υπάρχει αναστροφή; Τι πιστεύεις γενικά για την κα-τάσταση που βλέπεις να πηγαίνει ο κόσμος μας; Σε ρωτάω γιατί είσαι ένας άνθρωπος οραματιστής που ξεκίνησε αυτό το πράγμα ενώ θα μπορούσες να κάνεις οτιδήποτε άλλο και να ασχοληθείς μόνο με τις επιχει-ρήσεις σου . Κοίτα, είμαι φύση αισιόδοξος. Πιστεύω ότι όταν ψάχνεις το καλό στους ανθρώπους θα βρεις το καλό, όταν ψάχνεις το άσχημο, θα βρεις το άσχημο. Δεν είμαστε κοντά στο να έχουμε λύσει όλα μας τα προβλή-ματα αλλά έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο. Έχουν περάσει εβδομήντα χρόνια από τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτό είναι ένα πολύ ενθαρρυντικό φαινόμενο ειδικά όταν η τεχνολογία προχωράει και τα όπλα γίνονται καλύτερα και ευκολότερο να χτυπήσει ό ένας τον άλλον. Φυσικά μπορεί να πει κανείς ότι θα μπορούσαμε να μην έχουμε καν αυτά τα όπλα. Νομίζω ότι ο κόσμος μετά το 2008 δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος. Ζούμε μία περίοδο μεγάλων αλλαγών. Φτάσαμε σε ένα σημείο βρασμού το 2008. Οι τεχνολογι-κές αλλαγές μας δίνουν τη δυνατότητα να εξισωθούμε.

Για να εξισωθούμε δεν πρέπει να υπάρχει πρόσβαση στην γνώση;Είναι τεράστια δύναμη. Θεμελιώδες έργο στην ιστορία της ανθρωπότητας ήταν η αναπαραγωγή της πληροφορίας. Γραφή, τυπογραφεία, υπολογιστές, σκληροί δίσκοι και στο τέλος internet. Η πληροφορία θα γίνεται συνεχώς πιο προσβάσιμη και με

πολύ μικρότερο κόστος αν όχι μηδενικό. Ήδη μερικοί οργανισμοί έχουν αρχίσει να υποστηρίζουν ότι η πρόσβαση στο δια-δίκτυο είναι ανθρώπινο δικαίωμα και όχι απλή επιθυμία. Η μεγάλη μας πρόκληση είναι το πώς θα διαχειριστούμε όλη αυτή την πληροφορία. Γιατί βεβαίως μεταφέρεται από ανθρώπους και άρα είναι χρωματισμένη και άρα συνειδητά ή μη συγκρούονται απόψεις. Πολλοί λένε ότι δεν έχουμε ηγέτες, εγώ το βρίσκω καλό! Ο Χίτλερ ήταν μεγάλος ηγέτης! Η μεγάλη δύναμη στα χέρια ενός δεν είναι καλό πράγμα. Χάρηκα πολύ όταν το ΤΙΜΕ φέτος έβγαλε person of the year τον διαδηλωτή. Γιατί ο κόσμος μοιάζει να λέει ότι δεν δέχομαι μία δύναμη πάνω από εμένα. Νομίζω ότι ανοίγεται μπρο-στά μας ένας νέος κόσμος, ένας νέος τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα, τους εαυτούς μας, τους άλλους, τις σχέσεις μεταξύ μας, το περιβάλλον. Δεν είναι εύκολη και ευχάριστη διαδικασία αλλά τίποτα που αξίζει δεν είναι εύκολο.

Πως βλέπεις το μέλλον της IQ2 στην Ελλά-δα; Τι θα ήθελες να κάνετε στο μέλλον; Λαμπρό! Όμως, χωρίς να είμαι απόλυτος και μηδενιστής πιστεύω ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι προβληματικό. Δεν μας μαθαίνει να σκεφτόμαστε, να αναζητούμε και να ανακαλύπτουμε οι ίδιοι ποιοι είμαστε. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μεγαλύτερο καλό από το να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμ-μα διδασκαλίας debating στα δημόσια σχολεία. Αν είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που σκέφτεται και συζητάει ο ελληνικός κόσμος, είναι μέσα από τα σχολεία και από τους καθηγητές. Είμαι σίγουρος ότι και οι καθηγητές είναι κουρασμένοι να κάνουν τα ίδια πράγματα κάθε χρόνο με τον ίδιο τρόπο. Εκεί βλέπω την πραγματική κοινωφελή της αξία της IQ2. Όσο για τα ζωντανά debates θα ήθελα να παίζονται στην τηλεόραση. Όχι για να προβληθούμε εμείς ως οργανισμός αλλά γιατί το κοινό της τηλεόρασης που δεν έχει τέτοιες εμπειρίες θα το έβρισκε χρήσιμο και

διαφορετικό. Είναι και αυτό ένα εκπαιδευτι-κού χαρακτήρα project.

Τι κάνει κάποιον DOER;Η δουλειά . Έχω περάσει πάρα πολλά βράδια σε γραφεία και σε αεροδρόμια για να γίνουν πράγματα. Πρέπει κανείς να είναι οργανωτικός και να καταλαβαίνει τα όρια του. Γιατί διαφορετικά κάποια στιγμή θα το πληρώσει. Επίσης να αφήνει έξω ότι μπορεί να φοβάται , όλα αυτά που τον σταματάνε στο ξεκίνημα και να δουλεύει αργά και σταθερά σε αυτό που πιστεύει. Μετά πρέπει να μπο-ρέσει απλώς να διαχειριστεί μια επιτυχία. Εκεί είναι που το χάνουν οι περισσότεροι. Φοβούνται την επιτυχία περισσότερο από την αποτυχία.

Πιστεύεις ότι εν μέσω κρίσης υπάρχει καθαρό μυαλό στην Ελλάδα για να γίνει διάλογος; Σε μια κοινωνία ενός εκατομ-μυρίου ανέργων, σε μια αγανακτισμένη κοινωνία που γιαουρτώνει και μουτζώνει, με ασφυκτικά και εκβιαστικά διλήμματα, μπορεί να γίνει μια κουβέντα ψύχραιμη χωρίς βιαστικές αποφάσεις στο πόδι για την επόμενη μέρα; Νομίζω ότι αν υπάρχει έδαφος για συζήτηση μόνο τώρα υπάρχει. Όσοι φίλοι μού έλεγαν με αφορμή το debate “μένω ή φεύγω” ότι θα φύγουν, τους έλεγα τώρα φεύγεις που αλ-λάζει η κατάσταση; Τόσα χρόνια θα έπρεπε να έχεις φύγει. Δεν υπάρχει περίπτωση να επιβιώσουν οι παλιές νοοτροπίες. Νομίζω ότι αυτά τα ακραία φαινόμενα αποτελούν την μειοψηφία και με το να τα συζητάμε τους δίνουμε περισσότερη αξία από ότι έχουν. Οι Έλληνες είναι έξυπνοι άνθρωποι και γρήγο-ροι στο να προσαρμόζονται σε καταστάσεις. Αυτοί που ήταν στο τελευταίο debate της IQ2 είναι οι doers που θα ανεβάσουν το επίπεδο. Γι αυτό πρέπει εγχειρήματα σαν το δικό μας να ξεκινήσουν και να συνεχίσουν. Γιατί αυτοί οι doers κάπου πρέπει να βρίσκονται μεταξύ τους για να καταλαβαίνουν ότι δεν είναι αυτοί οι τρελοί.

Intelligence Squared GreeceΙδρύθηκε το 2010 και είναι το πρώτο φόρουμ δημοσίου διάλογου και debate στην Ελλάδα. Αποτελεί μέρος του παγκόσμιου δικτύου της Intelligence Squared, που δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στο Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, το Σύδνεϋ και το Χόνγκ Κόνγκ. Είναι μια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με στόχο την προώθηση του θεσμού των debates, κυρίως μέσα από τη διοργάνωση ζωντανών εκδηλώσε-ων στα οποία συμμετέχουν παγκόσμιου φήμης ομιλητές. Το debate προωθεί  τη δημιουργία ανεξάρτητης  και δομημένης σκέψης, συμ-βάλλοντας στη δημιουργία ανθρώπων αποτελεσματικών, με έντονη κοινωνική συνείδηση και ανεπτυγμένες επικοινωνιακές  ικανότητες. Η IQ2 έχει διοργανώσει έξι debate, το πιο πρόσφατο από τα οποία μεταδόθηκε τηλεοπτικά από το BBC World, σε κοινό 71 εκατομμυρίων θεατών.

«Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μεγαλύ-τερο καλό από το να δημιουργή-σουμε ένα πρό-γραμμα διδασκα-λίας debating στα δημόσια σχο-λεία.»

Κ ακοήθη καρκινώματα, πυώδη εκζέματα άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια. Στο δρόμο. Στην αρχή τζάνκια, μετά προστέθηκαν

μετανάστες, αργότερα προστέθηκαν άστεγοι. Μια φρικώδης πασαρέλα-χορογραφία από συσπασμένα κορμιά, ζωντανοί νεκροί, με κουρελιασμένα ρούχα και τυμπανισμένα άκρα. Αυτοί που περισσεύουν. Και όπως με αποστροφή πετάμε τα αποφάγια έτσι απο-στρεφόμαστε αυτούς που έχουμε μισοφάει. Οι ελληνικές σημαίες στην Αχαρνών άρχισαν να πληθαίνουν, η ψιλικατζού μου και ο προπα-τζής στο ισόγειο θέλουν να τους εξαφανίσουν, να τους κρεμάσουν, η γιαγιά τους πετάει κουβάδες όταν κατουράνε στο στενάκι, οι τροχομπάτσοι φέρουν τη κουκουλωμένη τους δίτροχη βαρβατίλα πάνω κάτω και δεν τους καίγεται καρφί, άλλοι θα καθαρίσουν. Τα μα-χαίρια έλαμψαν, κάποιοι δύσκολοι λεκέδες καθαρίστηκαν νωρίς. Η Χρυσή Αυγή περιπολεί σε αυτά τα στενά την εθνική μας περηφάνια.

Στη μέση βρίσκεται το φρούριο του Εθνι-κού Θεάτρου.

Προμαχώνας πνεύματος ή αστικού καθω-σπρεπισμού; Και τα δύο.

Καταφύγιο στη Νύχτα των Ζωντανών Νεκρών περιβάλλεται από κορμιά που σέρνονται. Άμαξες ξεφορτώνουν τους θεατές νύχτα, γρήγορα, γρήγορα και γρήγορα τους παίρνουν μόλις τελειώσει η παράσταση. Και μόλις κλείσουν τα φώτα παραμένει εκεί, όρ-θιος, σκοτεινός όγκος, πεισματικά φυτεμένος στο κέντρο του ζόφου. Μαύρη τρύπα που σε ρουφάει από το σκληρό εδώ και τώρα και σε πηγαίνει στη χώρα του Ποτέ.

Ανεβαίνοντας αυτό τον άξονα και τα γύρω του στενά συχνά ντυμένος για τίποτα εγκαίνια, άλλοτε κουβαλώντας, σχέδια στα χέρια ή στο μυαλό, φορτωμένος με μηχανήματα, πάνο-πλος με γκάτζετ, έμπλεος του δημιουργικού μου οίστρου και της αυτάρεσκης καλλιτεχνι-κής φουσκωσιάς, έπεφτα ξανά και ξανά πάνω τους. Χρόνια έλεγα αυνανιστικά πως η τέχνη πρέπει να ξεκινάει από το πεζοδρόμιο και όχι από τα σαλόνια και να που τώρα το πεζοδρό-μιο έχει βγάλει πόδια, κουβέρτες, φασκιωμέ-να κορμιά, σαλεύει και φτύνει όταν περνάει

ο καλλιτέχνης. Με χλευάζει και μου λέει πως είναι δικό μου παιδί και άδικα αποστρέφω τα μάτια. Η γάγγραινα είναι στο δικό μου καλο-παπουτσωμένο άκρο και όχι στου πιτσιρικά με το τουμπανιασμένο πόδι με τη σύριγγα.

Όταν μου πρότειναν να κάνω κάτι στο Εθνι-κό, ήξερα πως θα έκανα κάτι σε σχέση με το έργο που παιζόταν εκεί και μάλιστα όχι μέσα στη σκηνή αλλά γύρω, στους διαδρόμους, στο φουαγιέ, στο κυλικείο και έξω στο πεζοδρό-μιο και γύρω στους δρόμους.

Φύτεψα τον εαυτό μου άστεγο μέσα στις κυρίες με τις γούνες, τις μανάδες με τα παιδιά, τα κορίτσια της σχολικής εκδρομής με τα μίνι, τα χαχανητά και την κάθαρση της τέχνης.

Ένας λόξιγκας παράταιρος και τίποτα παρα-πάνω. Έτσι έγινε η δράση Αόρατος. Δεν το είπα σε κανένα, κανένας δε με αναγνώρισε ακόμα και φίλοι που έβγαιναν χαρούμενοι από την παράσταση. Κάποιο παιδί ρώτησε τι κάνει εδώ μαμά αυτός, κι εκείνη του είπε: κρύωνε και μπήκε να ζεσταθεί. Το παιδί με είδε, δεν ήμουν αόρατος.

Εργαστήριο στο Μεταξουργείο, γραφείο στη πλατεία Βάθη. Ένας σύντομος κάθετος άξονας τα ενώνει που μοιάζει σαν το θερμόμετρο μπηγμένο στη γαλοπούλα. Μέσα στα χρόνια έδειξε τη θερμοκρασία της τροφαντής πόλης να ανεβαίνει. Και μαζί να μεταλλάσσεται.Γράφει ο Poka-Yio

Η AIESEC ήταν μια εμπειρία που με έπεισε να αλλάξω σπουδές στα 21 μου, να κοιμηθώ σε κουκέτες τρένου κάπου κοντά στην Νό-τια Ινδία, να ταξιδεύω με παγοθραυστικό στη Βαλτική και να μιλάω για μελλοντική συνεργασία για μια δική μας επιχείρηση με την καλύτερη μου φίλη από την AIESEC. Η οποία είναι Πολωνή, σπού-δασε στο Βέλγιο, το αγόρι της τυχαίνει να είναι Έλληνας, την είχα γνωρίσει σε ένα συνέδριο στην Σικελία και την είχα ξαναβρεί στην Ινδία ενώ τώρα εργάζεται στην Ολλανδία. Πολύπλοκο έ;

οι Doers των πανεπιστημίωνAIESECers

Της Εβίτας Κολοκούρη*

Ό χι τόσο  πολύπλοκο  όσο όταν προσπαθούσα να εξηγήσω στην μαμά μου ότι στο συνέδριο από το οποίο μόλις γύρισα έτυχε να

μένω στο δωμάτιο με μία κοπέλα από το Πα-κιστάν και με ένα αγόρι από το Μεξικό και πως για πρώτη φορά γνώριζα άτομο από την Μογγο-λία. Για την  μαμά  μου το μόνο σημαντικό ήταν ότι γύρισα σώα ύστερα από ένα μήνα περιπλά-νησης στην Ινδία.  Δεν περιμένω να καταλάβει ακριβώς τι μου  έχει  προσφέρει ο οργανισμός γιατί μου φτάνει που είμαι αρκετά άξια για να με εμπιστεύεται. Περιμένω όμως να καταλάβουν οι συνομήλικοι μου τι μου δίνει ο εθελοντισμός, η καινοτομία, η δραστηριοποίηση, η πολυπο-λιτισμικότητα, η διαφορετικότητα, η  AIESEC. 

Στην  AIESEC  μάθαμε να είμαστε ενεργοί, να ψάχνουμε, να σκάμε από  περιέργεια  για πράγ-ματα τα οποία πολλές φορές δεν μας αφορούν και καθόλου. Δελεαζόμαστε από την διαφορε-τικότητα και δεν ικανοποιούμαστε με κάτι το οποίο είναι μισοτελειωμένο και  ακαθόριστο. Η AIESEC πλάθει εμπειρίες από νέους προς νέ-ους, το κατά πόσο όμως αυτές οι εμπειρίες θα αξιοποιηθούν κατάλληλα κρίνεται στη  δημι-ουργικότητα και την πρωτοβουλία του κάθε ένα μας ξεχωριστά. 

Πριν περίπου 8 μήνες πήρα την απόφαση να ηγηθώ μιας ομάδας που τότε δεν γνώριζα και να διοργανώσουμε ένα από τα μεγαλύτερα συνέ-δρια που διεξαγάγει η AIESEC παγκοσμίως με τον τρόπο που το είχα εγώ στο μυαλό μου! Αυτό που σκεφτόμουν τότε ήταν πώς σίγουρα θα επέλεγα την τέλεια ομάδα, πως θα  αποφεύγαμε  όλα  τα πιθανά λάθη που θα μπορούσαν να γίνουν και θα  περνούσαμε  περίπου 10 μήνες μαζί χωρίς τσακωμούς και δύσκολες καταστάσεις. Προφα-νώς οι προσδοκίες μου δεν θα μπορούσαν να είναι περισσότερο λανθασμένες...

Το να ηγείσαι μία ομάδας δεκαεννέα ατόμων με μ. ο. ηλικίας τα είκοσι ακούγεται τρομακτικό, ειδικά όταν αυτή καλείται να διοργανώσει το με-γαλύτερο φοιτητικό event που έγινε τα τελευ-ταία χρόνια στην Ελλάδα. Ακατόρθωτο; 

Τίποτα δεν  είναι  ακατόρθωτο μέσα στην AIESEC γιατί είναι η μοναδική φυσαλίδα στον κόσμο μας που συγχωρεί τα λάθη, δίνει χώρο για βελτίωση, προσπαθεί για το καλύτερο αποτέλε-σμα ακόμα και αν όλα γύρω μας δείχνουν λάθος. 

Τώρα, ένα μήνα μετά το συνέδριο EuroXpro 2012 και το event Global Think Tank4Greece που διοργανώσαμε στα  πλαίσια  αυτού μπορώ να πω πως έζησα την σημαντικότερη εμπειρία μου μέσα στην  AIESEC.  Σίγουρα δε διάλεξα την τέλεια ομάδα. Άλλωστε η ομάδα αποτελείται από ανθρώπους και οι άνθρωποι κάνουν λάθη, αναπτύσσονται & αλλάζουν. Δεν θυμάμαι καν τι σκεφτόμουν όταν περίμενα την τέλεια ομάδα να

εμφανιστεί. Κάναμε τόσα λάθη τους μήνες που δουλέψαμε μαζί που μερικές φορές αναρωτιέ-μαι τι έμεινε σταθερό από τις πρώτες κιόλας συ-ζητήσεις που κάναμε πάνω στην διοργάνωση. Κάναμε πολλά λάθη  γιατί  όπως είπαμε δεν ήμασταν η τέλεια ομάδα. Παρόλα αυτά τα λάθη και οι αποτυχίες μας  οδήγησαν  σιγά  σιγά  στην καλύτερη δυνατή ομάδα που μπορούμε να δη-μιουργήσουμε. 

H AIESEC δεν είναι σχολείο να σε υποχρεώσει να μάθεις και να ψάξεις, σίγουρα δεν είναι πα-νεπιστήμιο που θα σου δώσει θεωρία και γνώση από ειδικούς, με τίποτα δεν είναι οικογένεια η οποία θα σε καθοδηγήσει στα σωστά μονοπάτια και φυσικά δεν είναι παρέα γιατί σε μια παρέα απλώς περνάς όμορφα τον ελεύθερο σου χρόνο. H AIESEC δεν σε υποχρεώνει να είσαι εκεί και να ταιριάξεις οπωσδήποτε, ούτε θα σου προσφέρει γνώση χωρίς εσύ ο ίδιος να προσπαθήσεις και να δουλέψεις για αυτή, δεν θα σε ωθήσει να υιοθε-τήσεις τις αξίες της αν εσύ δεν βρίσκεις τον εαυτό σου σε αυτές. Θα σε κάνει μέλος μια ομάδας για-τί οι ομάδες φέρνουν αποτελέσματα & ενώνουν ανθρώπους. Εδώ αλλάζουμε τον κόσμο! Πως θα το κάνουμε δηλαδή περνώντας απλώς καλά με ένα μάτσο συνομηλίκους;

Υπήρξαν πολλές περίοδοι στην ζωή μου μέσα στην AIESEC που αναρωτήθηκα αν τελικά κάνω το σωστό και αυτό που με κράτησε είναι οι σκέ-ψεις ανθρώπων που αναρωτιόντουσαν το ίδιο με εμένα. «Δεν μπορείς να θεωρείς ότι η διοργά-νωση του συνεδρίου έχει μείνει πίσω και ότι θα μπορούσαμε να ήμαστε καλύτεροι. Πετυχαί-νουμε κάτι τόσο μεγάλο, σε μια Ελλάδα που αργοπεθαίνει!» μου λέει ο Δημήτρης, μέλος της ομάδας μας.

Ενώ η Asia από την Πολωνία «Από την στιγμή που πάτησα το πόδι μου στην Ελλάδα κατάλα-βα ότι κάτι πάει στραβά και ότι ίσως δεν έχω κα-ταλάβει κάτι σωστά. Πού είναι η κρίση που μας παρουσιάζουν όταν υπάρχουν άτομα σαν εσάς στο μέλλον της Ελλάδας.»

Η  ερμηνεία  που δίνω εγώ στην  AIESEC  εί-ναι ότι σε κάνει leader. Kαι leader τελικά δεν γίνε-σαι ούτε μέσα από την ηλικία ούτε μέσα από την εμπειρία. Leader γίνεσαι μέσα από την ασταμά-τητη δίψα για μάθηση & νέες εμπειρίες. Ναι αυτό σημαίνει να είσαι leader μέσα στην  AIESEC! Να πετυχαίνεις τους στόχους σου μέσα από την ολο-κληρωμένη προσπάθεια όλων και να απολαμ-βάνεις το τελικό αποτέλεσμα γεμάτος εμπειρίες έτοιμος για την επόμενη περιπέτεια!

*Η Εβίτα Κολοκούρη είναι φοιτήτρια Διοίκη-σης Επιχειρήσεων & Ιστορίας, Πρώην μέλος της Εθνικής Επιτροπής AIESEC Hellas - Υπεύθυ-νη Επικοινωνίας & Προώθησης και η Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του EuroXpro & Global Think Tank4Greece 2012. Δηλαδή ένας πραγματικός βετεράνος της AIESEC!

Το να ζεις σε έναν φοιτητικό οργανι-σμό όπως η AIESEC τέσσερα ολόκλη-ρα χρόνια της ζωής σου κάνει την εμπειρία σου άλλες φορές τρομακτική, άλλες φορές πιε-στική, άλλες φορές κουραστική, τις περισσότερες φορές απίστευτα μαγική μα ποτέ μονότονη και μίζερη!

Τέσσερεις απόφοιτοι του AlBA μοιράζονται την ιστορία τους και περιγράφουν τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε αυτό στη ζωή τους!

η μεγάλη των doers σχολη

Σ υμμετέχοντας στο πρόγραμμα “Pre-MBA Apprenticeship” του ALBA ξεκί-νησα την επαγγελματική μου πορεία σε μία πολύ δυνατή πολυεθνική

εταιρεία. Στη συνέχεια, είχα την ευκαιρία να διδαχτώ από διακεκριμένους καθηγητές από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, να συνεργαστώ με ικανούς και δραστήριους συμ-φοιτητές, και να προετοιμαστώ άψογα από το Career Office για την αναζήτηση εργασίας στην ελληνική αγορά. Η επιτυχία δεν άργησε να έρθει, αφού είχα ήδη ξεκινήσει να εργάζομαι στην Procter & Gamble Hellas πριν καλά καλά τελειώσω το MBA.

Οι απόφοιτοι συνεχίζουν να λαμβάνουν υποστήριξη και μετά την αποφοίτησή τους. Έτσι, στις αρχές Φεβρουαρίου ενημερώθηκα μέσω του ALBA Career & Alumni Office για το συνέδριο που διοργανώνει η McKinsey στο Παρίσι, με θέμα “Next Generation Women Leaders : Be inspired.Make a difference.”. Πρό-κειται για μία μοναδική εμπειρία που απευθύ-

νεται σε νεαρές επαγγελματίες της Ευρώπης με σκοπό την ανάπτυξη του ηγετικού ρόλου της γυναίκας στις εταιρείες. Μαθαίνοντας πως επιλέγονται 100 γυναίκες από όλη την Ευρώ-πη, γνώριζα πως δεν θα ήταν εύκολη η διαδι-κασία επιλογής.

Θεωρώ πως είναι επιτυχία και του ALBA το γεγονός ότι βρίσκομαι ανάμεσα στις 100 γυναίκες που θα συμμετέχουν στο συνέδριο. Όχι μόνο ενημερώθηκα από το ALBA αλλά χάρη στις ικανότητες με τις οποίες με είχε εφοδιάσει είμαι σήμερα σε θέση να ετοιμά-σω ένα βιογραφικό σημείωμα και μία έκθεση ικανά να με ξεχωρίσουν από χιλιάδες άλλες υποψήφιες σε όλη την Ευρώπη. Τέλος, οι κα-θηγητές μου και τα μέλη του Career & Alumni Office με καθοδήγησαν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας επιλογής.

Αισθάνομαι τυχερή που υπάρχουν ικανό-τατοι και έμπειροι άνθρωποι, η “οικογένεια” του ALBA, που θα με βοηθήσουν και θα με στηρίξουν σε κάθε μου προσπάθεια, όσο φι-λόδοξη κι αν είναι αυτή!

Δημητρά ΛαΛούμη

Σχολή Χημικών Μηχανικών του Ε.Μ.Π., Πολυτεχνείο του Μιλάνου, Full Time MBA στο ALBA Graduate Business School, τμήμα Ανάπτυξης Πελατών της Procter & Gamble Hellas

Η μεγαλύτερη επαγγελματική μου δυσκολία συνέβη σχετικά νωρίς στην καριέρα μου. Λίγους μήνες μετά την εισαγωγή μου στην εται-

ρεία κατάλαβα πως τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας έδιναν μια ψευδή εικόνα της ποιότητας της εταιρείας προς τα κεντρικά.

Όταν το συζήτησα με την προϊσταμένη μου, την οικονομική διευθύντρια και τον πρόεδρο της εταιρείας βρέθηκα σε πολύ δύσκολη θέση καθώς απειλήθηκα να μην το γνωστο-ποιήσω με πιθανές νομικές επιπτώσεις για μένα. Ήταν μια στιγμή που έπρεπε να επιλέ-ξω τι επαγγελματίας αλλά και τι άνθρωπος

θέλω να είμαι. Αποφάσισα πως οι προσωπικές αξίες όπως η ειλικρίνεια και η ακεραι-ότητα είναι πιο σημαντικά από την καριέρα. Αφού φρόντισα

να καλυφθώ νομικά, γνωστοποίησα στους συναδέλφους μου στα ευρωπαϊκά κεντρικά την κατάσταση και παραιτήθηκα από την εται-ρεία. Ένα μήνα αργότερα και ο πρόεδρος της εταιρείας και η οικονομική διευθύντρια βρέ-θηκαν εκτός εταιρείας. Αν και μου ζητήθηκε, δεν επέστρεψα στην εταιρεία. Αυτό που κάνει κάποιον doer είναι πίστη στις δυνάμεις του, ισχυρές αξίες, τόλμη, επιμονή και να μην κα-ταβάλλεται από τις δυσκολίες που η ζωή σε όλους επιφυλάσσει.

Το ALBA με βοήθησε να ξεφύγω σε νοητικό πρώτα και ύστερα σε εργασιακό επίπεδο από το χώρο του οικονομικού τομέα. Με βοήθησε να μιλήσω την ίδια γλώσσα με συνεργάτες σε τμήματα Πωλήσεων,  Marketing και Εφοδια-στικής αλυσίδας και μαζί τους να πετύχουμε κοινούς στόχους. Επίσης με βοήθησε να είμαι ο καταλύτης αλλαγής στους τομείς που επέ-λεξα να εμπλακώ.

χρηστοσ ΧρύσοσταΛησ

Εκπαίδευση σε Κολλέγιο Αθηνών, London School of Economics (Bachelor in Economics), Surrey University (Master in International Economics) & ALBA Graduate Business School (MBA). Τα τελευταία τρία χρόνια εργασία στην Nestle στην Ιταλία σε διπλό ρόλο οικονομικό και εμπορικό ως Southern Europe Regional Controller & Export Manager

Μ ια από τις πιο δυνατές και πλού-σιες επαγγελματικές εμπειρίες στην καριέρα μου ήταν η θητεία μου ως Γενικός Διευθυντής σε

Βαλκανική χώρα. Οι προκλήσεις που αντιμε-τώπισα ήταν πολλές και συνεχείς σε ένα πε-ριβάλλον χαρακτηριζόμενο από ρευστότητα, διαρκείς και σύνθετες απαιτήσεις από ποι-κίλα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders) λόγω του μεγέθους και της επιτυχούς πα-ρουσίας της Επιχείρησης.

Ιδιαίτερης σημασίας υπήρξε η ανάγκη ανάπτυξης, κινητοποίησης και μετασχη-ματισμού του ανθρωπίνου δυναμικού και της διοικητικής ομάδας, που παρουσίαζε σημαντικά περιθώρια βελτίωσης αφενός λόγω των περιορισμένων διοικητικών ικανοτήτων και συναφούς εκπαίδευσης, άλλα και λόγω των ισχυρών κοινωνικών αναφορών που μέχρι πρόσφατα δεν εν-θάρρυναν την ανάπτυξη πρωτοβουλιών.

Η επίμονη και συστηματική προσπάθεια

άσκησης διοίκησης δίνοντας το παράδειγ-μα με απτές συμπεριφορές και πράξεις, η δημιουργία περιβάλλοντος σεβασμού και εμπιστοσύνης στους συνεργάτες, η καθοδήγηση και ενθάρρυνση ανάληψης πρωτοβουλιών και υποβολής προτάσεων, καθώς και η αξιολόγηση και επιβράβευση της απόδοσης με συστηματικές και δια-φανείς διαδικασίες συνέβαλλαν καθορι-στικά στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και βελτίωση της απόδοσης της ομάδας αλλά και συνολικά της επιχείρησης.

Η έμφαση στην αξία και αναπτυξιακή διαχείριση του ανθρώπινου παράγοντα υπήρξε ένα από τα σημεία αναφοράς του προγράμματος ΜΒΑ του ΑLBA που παρα-κολούθησα την περίοδο 1994-1995 και μου δίδαξε το θεωρητικό πλαίσιο, καθώς και πρακτικές μεθόδους ανάπτυξης των ανθρωπίνων πόρων και άσκησης Ηγεσί-ας με γνώμονα ένα ισχυρό κώδικα αξιών και ηθικής.

Μ ία από τις μεγαλύτερες προ-κλήσεις που αντιμετώπισα στο ξεκίνημα του Look4Studies.com, ήταν η ανάπτυξη της αγο-

ράς για την αξία του διαδικτύου και τα θετικά αποτελέσματα που μπορεί να προσφέρει ιδιαίτερα στον κλάδο της εκπαίδευσης. Τα παραδοσιακά μέσα ήταν ο κύριος και καθιε-ρωμένος τρόπος για την προβολή των εκπαι-δευτικών οργανισμών και το Look4Studies.com αποτελούσε μια καινοτόμο υπηρεσία στην Ελλάδα με την οποία η αγορά δεν ήταν εξοικειωμένη.

Η διαμόρφωση ενός καλού επιχειρη-ματικού πλάνου κατά τη δημιουργία του Look4Studies.com, η οποία με βοήθησε τόσο στο να γνωρίσω καλύτερα το προϊόν μου και την προστιθέμενη αξία που ήρθε να προσφέρει, αλλά και την αγορά και τον ανταγωνισμό, καθώς και να αποσαφηνίσω το επιχειρηματικό μοντέλο και να συγκε-ντρώσω στοιχεία που στηρίζουν την ιδέα, αποτέλεσε κύριο εργαλείο για να ξεπεράσω τη συγκεκριμένη πρόκληση.

Η κατάρτιση πλάνου για την επιχείρησή μου δεν μου ήταν “ξένη”. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο ALBA, ένα μεγάλο μέρος του προγράμματος ήταν αφιερωμέ-νο στη δημιουργία επιχειρηματικού πλάνου για μια εταιρεία, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει στον πραγματικό κόσμο. Γε-γονός που με βοήθησε να εφαρμόσω στην πράξη τις θεωρητικές γνώσεις που είχα αποκομίσει και να αναπτύξω περαιτέρω το συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, και αποτελεί για εμένα πολύτιμο εφόδιο με άμεση εφαρ-μογή στη δουλεία μου. Για εμένα αυτό που κάνει κάποιον Doer είναι η περιέργεια και το πάθος του για ζωή, αλλά και το να ξεπερά-σει τους φόβους που τον κρατούν από το να πράξει. Ας ξεπεράσουμε τους φόβους μας και ας κάνουμε πράξη αυτά τα οποία μας κά-νουν ευτυχισμένους!

τά άκάΔημάϊκά Προγράμμάτά του ALBA

▶ Executive MBA▶ The ALBA MBA▶ MBA in Shipping▶ MBA in Banking▶ MSc in Marketing▶ MSc in International Business and

Management▶ MSc in Strategic HRM MSc in Business

for Lawyers▶ MSc in Finance▶ MSc in International Shipping and Finance (σε συνεργασία με το University of Reading)

Ξεκινήστε τις σπουδές σας στο πιο κατα-ξιωμένο* Business School από €7.500. Ενημερωθείτε αναλυτικά στο www.alba.edu.gr/ScholarshipsΌλα τα προγράμματα MBA του ALBA είναι πι-στοποιημένα από το AMBA (The Association of MBAs) και τα προγράμματα MSc in Finance και MSc in Strategic HRM είναι πι-στοποιημένα από το EFMD/EPAS (European Foundation for Management Development).

Info box:ALBA Graduate Business School at The American College of GreeceΚέντρο Μεταλυκειακής ΕκπαίδευσηςΞενίας 6-8, 115 28 Αθήνα, Πλατεία ΜαβίληΤηλ.: 210 8964531, Fax.: 210 8964737www.alba.edu.gr

μάριάντζελά Λέστού

Η Μαριάντζελα Λέστου (City University (Management & Systems), MBA, ALBA Graduate Business School )εργάστηκε στο τμήμα Marketing της εταιρείας ζαχαρωδών Cadbury Hellas S.A. από όπου αποχώρησε στις αρχές του 2007 για να δημιουργήσει το πρώτο ολοκληρωμένο site για σπουδές στην Ελλάδα, το www.look4studies.com.

κωστάσ ΔέρΔέμέζησ

MBA 1995, ALBA Graduate Business School, Titan Cement Company, South Eastern Europe Regional Director

φω

τογρ

αφία

: Νίκ

ος Τ

σίρο

ς

* Το ALBA έχει τον μεγαλύτερο αριθμό διακρίσεων, ανάμεσα στα κορυφαία Ευρωπαϊκά Business Schools, στο διαγωνισμό European Business Plan of the Year Competition. Για να μάθετε περισσότερα επισκεφθείτε το www.alba.edu.gr/ebpy

Το είδα τυχαία σε ένα site για επιχειρηματικότητα, σαν περίερ-γο «παιδί» μου κίνησε αμέσως τo ενδιαφέρον. Προς μεγάλη μου απογοήτευση ήταν ήδη Sold Out, γράφτηκα όμως στην Waiting list. Μετά από μια βδομάδα ήρθε mail ότι υπάρχει θέση για έναν ακόμα Business Ninja.

Ο ι επεξηγήσεις λέγανε ότι θα φτιά-χναμε μια εταιρεία μέσα σε 54 ώρες, μέσα σε ένα Παρα-σκευοσαββατοκύριακο. Επίσης

όποιος ήθελε είχε 60 δευτερόλεπτα να μιλή-σει για την ιδέα του στο κοινό προκειμένου να πείσει τους άλλους να τον βοηθήσουν να την κάνει πραγματικότητα! Αμέσως η καρδιά μου ανέβασε ρυθμούς, το στομάχι μου σφίχτηκε. Είχα να ετοιμάσω το pitch μου. Πώς θα επικοι-νωνούσα ποια είμαι, τι είχα σκεφτεί ότι μπο-ρεί να αλλάξει τον κόσμο και να γοητεύσω τους σωστούς ανθρώπους για το υλοποιήσω;

Pitch me up before you go go…

Ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος, οι περισ-σότεροι που μίλησαν είχαν μια φοβερή και εύκολα κατανοητή ιδέα. Ακολουθούσε η ψηφοφορία. Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι δεν είχε καταλάβει κανένας τη δική μου. Έπαιρνα ελάχιστους ψήφους. Απογοητεύτηκα, δεν την ψήφισα καν η ίδια, έχασα την εμπιστοσύνη μου σε αυτή. Τελικά πήρα κάποιο support κυ-ρίως από άνδρες που θέλανε να μου πιάσουν κουβέντα. Ανάμεσα στις δεκαπέντε προτάσεις που επιλέχθηκαν στην επόμενη φάση ήταν μια εφαρμογή για να τρως φαΐ μαγειρεμένο από τον γείτονά σου, ένα site που θα βοηθού-

σε μικρά παιδιά να γράφουν κώδικα, μια ιδέα για να στέλνεις έτοιμα φωνητικά μηνύματα αγάπης από το κινητό σου, ήταν και η δική μου χάρις στο φόρεμα! Τώρα είχα 48 ώρες να την μετατρέψω σε business, σε κάτι υλοποιήσιμο, να την κάνω κατανοητή σε κάθε άνθρωπο που θα ενδιαφερόταν για αυτή, να την μετατρέψω σε κάτι με μοναδικότητα και όραμα.

These wow moments

Δεν μπορώ να περιγράψω ακριβώς με λό-για τι ακολούθησε. Μέσα σε δύο ημέρες βίω-σα μια από τις καλύτερες εμπειρίες της ζωής μου. Σε αυτές τις ώρες γνωριστήκαμε, φλερ-τάραμε, καταναλώσαμε junk αλλά κυρίως είχαμε όλοι το μυαλό μας on fire. Κάθε ομάδα έδεσε αμέσως σαν να γνωρίζονταν από μικρά παιδιά. Η συνεργασία, η επικοινωνία, η ενέργεια που υπήρχε στο χώρο, η ανταλλαγή γνώσης, η εναλλαγή του ενθουσιασμού για κάθε ουάου moment με την απογοήτευση σε έκαναν να νιώθεις ζωντανότερος από ποτέ. Στο κτήριο τριγυρνούσαν έμπειροι startups founders και CEOs, σύμβουλοι επιχειρήσεων, άνθρωποι της τεχνολογίας, γραφίστες, επεν-δυτές, επικοινωνιολόγοι, άνθρωποι του μάρ-κετινγκ. Όλοι με σκοπό να βοηθήσουν κάθε ομάδα να δημιουργήσει αυτό που θα αλλάξει

το μέλλον. Όλοι με σκοπό να οδηγήσουν τις ιδέες μας σε κάτι υλοποιήσιμο με τρόπο που θα έχει αξία εμπορική, κοινωνική, παγκόσμια.

Η δική μου παρέα είχε τέσσερις developers και έναν ακόμα “Business  Ninja”. Ως leader έπρεπε να διαθέτω συνεχώς το 200% του εαυτού μου. Είχαν πιστέψει σε εμένα και εγώ με τη σειρά μου σε αυτούς. Δεν υπήρχαν περιθώρια για πισωγυρίσματα και αμφιβολί-ες. Την Κυριακή το απόγευμα τα αποθέματα της ενέργειας μας είχαν εξαντληθεί. Είχαμε δουλέψει σε ρυθμούς πρωτόγνωρους. Είχα κοιμηθεί ελάχιστα μιας και το Σάββατο βράδυ έκανα διάλλειμα για καθήκοντα djing. Γύρω στις 20:00 είχε έρθει η ώρα για κάθε ομάδα να παρουσιάσει την εταιρεία της με σκοπό να κερδίσει τους επενδυτές και να επιλεχθεί από τους κριτές. Οι τρεις που θα διακρί-νονταν έπαιρναν κάποιο βραβείο που θα τους οδηγούσε ένα βήμα παραπέρα. Η δική μας πήγε καλύτερα από ότι περίμενα. Δεν κερδίσαμε βραβείο αλλά οι γνωριμίες που κάναμε, η γνώση που συλλέξαμε, η τροφή για σκέψη που πήραμε μας ενέπνευσε για κάθε μελλοντική ιδέα και μας έδειξε ότι υπάρ-χουν πολλοί ακόμα εκεί έξω που διψάνε για δημιουργία. Δεν θα χάσω με τίποτα το επόμενο Startup Weekend, το party της χρονιάς!

Της Ελένης Κριετσέπη(H Ελένη είναι dj και γνωστό party animal.

Aρκετοί θα την έχετε ακούσει στo Tribeca, στο Τόκυο bar κλπ. Εδώ μας περιγράφει ένα…

τριήμερο party στα HQ της Microsoft, την εμπειρία της από το Startup Weekend!)

Από τα πικάπστα start up Startup Weekend Athens

Φωτογραφίες: Aurelija Sukeviciute

7 απολαύσεις εντελώς δωρεάν στην πιο όμορφη πόλη της Ευρώπης!

Α ν και εσύ αναφωνείς συχνά… «Παρίσι γίναμε» βλέποντας έναν τυχαίο λογαριασμό στην Αθήνα μήπως ήρθε η ώρα να επισκεφθείς

την… original πόλη;

Το Υποβρύχιο ανοίγει τον φάκελο «Παρίσι εμπιστευτικό» και σου αποκαλύπτει τα πράγματα που μπορείς να κάνεις στην πόλη του φωτός, χωρίς να ξοδέψεις ούτε ένα ευρώ. Γιατί ποιος είπε ότι το καλό είναι και ακριβό;

1. Μπορείς να πας σε ένα από τα καθημερι-νά free walking tours –τα διοργανώνει η Sandeman’s New Europe-  όπου θα δεις και θα μάθεις την ιστορία των πιο σημα-

ντικών σημείων της πόλης. Σε τρεισήμισι ώρες θα παίζεις το Παρίσι στα δάχτυλα!

2. Η μοναδική Παναγία των Παρισίων, ίσως ο πιο σημαντικός καθεδρικός παγκοσμίως σε περιμένει να τον επισκεφτείς εντελώς δωρεάν και να θαυμάζεις τα εντυπωσιακά του βιτρό.

3. Το Παρίσι είναι μία από τις πιο ενδια-φέρουσες πόλεις της Ευρώπη και αυτό οφείλεται στις γειτονιές του. Ο λόφος της Μονμάρτης έχει μακράν την πιο ωραία θέα της πόλης, το Latin Quarter, νότια του Σηκουάνα, με τα γραφικά μικρά δρομάκια που σε ταξιδεύουν στο χρόνο, ενώ το St Germain είναι για πολλούς η πιο γοητευτι-κή συνοικία προς εξερεύνηση.

4. Βόλτες στα εκπληκτικά του πάρκα όπως

το Jardin de Luxembourg με το υπέροχο παλάτι ή το Jardin du Tuileries μπροστά από τον Λούβρο.

5. Όλα τα μουσεία της πόλης, την 1η Κυριακή κάθε μήνα είναι εντελώς δωρεάν.

6. Επίσκεψη στο Père Lachaise, το με-γαλύτερο νεκροταφείο στο Παρίσι. Οι περίτεχνοι τάφοι αποτελούν αριστουρ-γήματα, και πολλοί από αυτους ανήκουν σε γνωστές προσωπικότητες όπως Jim Morisson, τον Όσκαρ Ουάιλντ ή ακόμα και την Edith Piaf.

7. Τέλος, μην ξεχνάς ότι βρίσκεσαι στην πα-γκόσμια μητρόπολη της μόδας και μπορείς να πάρεις μία γεύση για το τι είναι “in”, παρακολουθώντας δωρεάν μία επίδειξη μόδας στα Galeries Lafayette.

PARISCONFIDENTIEL!

Αθήνα – Παρίσι τώρα πιο εύκολο από ποτέ, καθώς η easyJet σας ταξιδεύει έως εκεί καθημερινά από την Αθήνα και 4 φορές την εβδομάδα από Θεσσαλονίκη. Για περισσότερες πληροφο-ρίες επισκεφθείτε το www.easyjet.com

Και για εσάς που θέλετε να βγείτε και λίγο πιο έξω, στην εξο-χή, η ανανέωση της συνεργασίας της easyJet με την Europcar, σας δίνει τώρα αυτή την δυνατότητα, καθώς σας προσφέρει αποκλειστικές προσφορές και υπηρεσίες! Τι θα λέγατε για μία βόλτα μέχρι το Bordeaux;

Tου Δημήτρη Καλαβρού-Γουσίου*

Υποσχέσεις και η αξία της πράξης

Π ριν μερικές εβδομάδες βρέθηκα στη Γερμανία για μια επαγγελματική υποχρέωση με την επενδυτική εταιρία με την οποία συνεργάζομαι. Εκεί

γνώρισα κάποιον ο οποίος λίγο αργότερα θα μάθαινα πως συνεργάζεται με την Γερμα-νική έκδοση του φημισμένου τεχνολογικού περιοδικού Wired. Επηρεασμένος από την έντονη προβολή που έχουν τα ελληνικά (web)startups ακόμα και από παραδοσιακά μέσα της χώρας μας, έσπευσα να τον ρωτήσω πως αντιμετωπίζουν τα αντίστοιχα Γερμανικά μέσα την -κατά γενική ομολογία- εκπληκτι-κή πορεία του Βερολίνου στα τεχνολογικά startups τα τελευταία δύο χρόνια. ”Δεν μας δίνουν σημασία” και προτού προλάβω να αντιδράσω έσπευσε να συμπληρώσει ”... και όταν το κάνουν είναι εξαιρετικά σκεπτικοί, σχεδόν αρνητικοί, απέναντι μας.” Τον ρώτησα γιατί και μου εξήγησε πως, κατά την γνώμη του, τα παραδοσιακά media δεν μπορούν να αντιληφθούν τις πραγματικές προοπτικές της συγκεκριμένης αγοράς. «Νομίζουν πως για πάντα στη Γερμανία θα κάνουμε αυτοκίνητα, αυτή θα είναι η μοναδική καινοτομία που μας χρειάζεται.» Σημειώστε πως μόνο στο Βερολίνο υπάρχουν πάνω από 50 ενεργές

web startups οι οποίες έχουν δεχθεί περί τα €125 εκατ. με τη μορφή ιδιωτικής επένδυσης, και όχι επιχορήγησης, τους τελευταίους 18 μήνες. Στην χώρα μας το πρόβλημα είναι πιο πολύ-πλοκο. Θα βγάλω από την συζήτηση, για λίγο, το θέμα της έλλειψης κεφαλαίων, τη -δεδο-μένη- γραφειοκρατία και θα περάσω σε ένα διαφορετικό κομμάτι του επιχειρηματικού web οικοσυστήματος το οποίο έχει ξεκινήσει να κάνει τα πρώτα του βήματα στη χώρας μας. Αναφέρομαι στην ενημέρωση. Τον τρόπο με τον οποίο προβάλλεται η επιχειρηματικό-τητα και τα web startups από παραδοσιακά και μη μέσα. Πριν τέσσερα χρόνια, όταν το Away.gr ξεκίνη-σε να καλύπτει ειδησεογραφικά τα ελληνικά web startups, ο όρος ήταν σχεδόν αδόκιμος ενώ το αντικειμενικό ενδιαφέρον των ανα-γνωστών περιορισμένο. Από τότε πολύ νερό κύλησε στο αυλάκι, τα OpenCoffee έγιναν πιο γνωστά, το ίδιο και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις και κάπως έτσι φτάνουμε στην Ελλάδα του 2012, της κρίσης και της... ελπί-δας. Αυτό το δεύτερο είναι παραπάνω από αναγκαίο για τη χώρα, αν θέλει κάποια στιγ-

μή να κοιτάξει ξανά το μέλλον με αισιοδοξία. Κάπου εκεί μπλέκονται τα startups. Όντως ένα από τα ελάχιστα θετικά νέα που μπορεί, και παραγάγει, η κοινωνίας μας αυτές τις ημέρες, σιγά σιγά ο όρος ξεκίνησε να γίνεται όλο και πιο θελκτικός στα αυτιά όλων μας. Την ώρα που γράφονται τούτες εδώ οι αρά-δες, μπορείς να διαβάσεις για τα ελληνικά startups σχεδόν οπουδήποτε. Αυτό το κείμε-νο ωστόσο δεν θέλει να σου πει πως αυτή η ξαφνική “αγάπη” προς τα startups είναι αρνητική. Όχι, κάθε άλλο. Το αντικειμενικό ενδιαφέρον του κόσμου, εγώ τους ονομάζω “κοινότητα”, προς την επιχειρηματικότητα και τα startups είναι από τις πλέον δημιουργι-κές διεξόδους που θα μπορούσε να βρει κά-ποιος αυτήν τη περίοδο στη χώρα. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί περισσότερο είναι οι προσδοκίες που καλλιεργούνται, εκούσια ή ακούσια, σε όλους τους νέους - ή λιγότερο νέους - οι οποίοι αποφασίζουν να ακολουθή-σουν το όνειρο τους και να δημιουργήσουν το δικό τους επιχειρηματικό μονοπάτι. Ο προβληματισμός τούτου εδώ του κειμένου εντοπίζεται στις προσδοκίες που καλλιερ-γούνται, από όλους μας, γύρω από τα web startups. Εξηγούμαι. Αυτή τη στιγμή υπάρχει

*O Δ

ημήτ

ρης

Καλα

βρός

-Γου

σίου

είν

αι c

urat

or το

υ Te

dxAt

hens

κα

ι ref

erre

r της

επε

νδυτ

ικής

ετα

ιρεί

ας H

ackF

wd

για

την

Ελλά

δαένα δεδομένο ενδιαφέρον και (υπέρ)προβο-λή των web startups από μια μεγάλη μερίδα των media όπως είπαμε και πιο πάνω. Αυτός ο ενθουσιασμός, ωστόσο, φοβάμαι πως έχει χτιστεί πάνω σε όχι και τόσο ισχυρά θεμέλια. Βλέπετε, μας λείπουν δυο σημαντικοί παρά-γοντες οι οποίοι, κατά τη γνώμη του υποφαι-νόμενου, παίζουν τελικά καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία ενός σταθερού οικοσυστή-ματος. Τα κεφάλαια αλλά και η εκπαίδευση. Κοιτάζοντας το πρώτο, είναι κοινά αποδεκτό πως η χρηματοδότηση αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα των νέων startups. Για το δεύτερο, την εκπαίδευση, αναφέρομαι περισσότερο σε εκδηλώσεις, πρωτοβουλίες οι οποίες “προκαλούν” τους συμμετέχο-ντες να προβάλλουν ή να εξελιχθούν στις γνώσεις τους, όπως τα Hackathons. Στα

Hackathons οι συμμετέχοντες έχουν το ζητούμενο να δημιουργήσουν σε πολύ περι-ορισμένο χρονικό διάστημα ένα πολύ αρχικό prototype το οποίο μπορεί να λύνει κάποιο πρόβλημα, ή να δίνει μια νέα δυνατότητα σε κάποιο υπάρχον προϊόν. Να “χακάρουν” στα γρήγορα ένα πρόβλημα γράφοντας, από το μηδέν τις περισσότερες φορές, νέο κώδικα. Αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες είναι εξαι-ρετικά διαδεδομένες στο εξωτερικό, καθώς είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για νεαρούς προγραμματιστές οι οποίοι θέλουν να δεί-ξουν τις δυνατότητες τους. Στην Ελλάδα, δεν έχουμε ακόμα δει παρά ελάχιστες τέτοιου είδους πρωτοβουλίες μέχρι σήμερα. Αν παράλληλα με την ενημέρωση και την -ξαφνική- αγάπη των media δεν υπάρξει ου-

σιαστική και παράλληλη πρόοδος και στους δύο τομείς που αναφέραμε ακριβώς από πάνω, αυτό που θα έχουμε σύντομα είναι μια νέα γενιά ανθρώπων γεμάτη ενέργεια και διάθεση για δημιουργία, η οποία ωστόσο δεν θα βρει μπροστά της όλα αυτά που της έχουμε... υποσχεθεί. Όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο ευδιάκριτο πως η μεγαλύτερη πρόκληση για την Ελλάδα σήμερα είναι να μην κάνει την νέα γενιά της να χάσει την ελπίδα της δημιουργίας. Και αυτό θα συμβεί εξαιρετι-κά εύκολα εάν συνεχίζουμε να χτίζουμε... υποσχέσεις πάνω στην άμμο. Ώρα για δουλειά και λιγότερα λόγια. Αυτό άλλωστε μετράει τελικά, έτσι δεν είναι; Είναι η αξία της πράξης.

Αποστολή: Βαγγέλης ΔαβιτίδηςPhoto Sandbox section: Antonio Gamito

Από τό “let’s see what happens” στό “let’s make it happen”

Antoine VerdonCo-founder of SandboxHead of Sandbox Global Events

nAzA MetghalchiSandbox Community Manager

nAdiA J. laurinciSandbox Chief Innovation Agent

T o Sandbox είναι μια παγκόσμια κοινό-τητα νέων ανθρώπων από είκοσι έως τριάντα ετών οι οποίοι μοιράζονται ένα κοινό πάθος. Το πάθος για αλλαγή

μέσω του κοινωνικού αντίκτυπου των project τους. Στην «οικογένεια» του Sandbox μπορείς να βρεις social entrepreneurs, designers, καλ-λιτέχνες, εκπαιδευτικούς, ακόμα και ποιητές ή φιλοσόφους. Η πληθώρα διαφορετικών γνωστικών πεδίων και ταλέντου εγγυάται για τα δημιουργικά ατυχήματα που συχνά συμβαί-νουν μεταξύ τους. Νέα παιδιά από όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη που δεν περιμένουν από κανέναν και τίποτα, είναι Doers.

ΕπιτΕλόυσ τΑ λΕμΕ κΑι Από κόντΑ!Αυτή ήταν η πιο συχνή φράση που ακουγόταν στο μουσείο μοντέρνας τέχνης της Λισσαβό-νας, τέλη Γενάρη στο 1ο παγκόσμιο συνέδριο (το οποίο όμως οφείλω να ομολογήσω ότι δεν έμοιαζε καθόλου με συνέδριο) του Sandbox όπου βρέθηκα εκπροσωπώντας το Υποβρύ-

χιο. Εκεί έδωσαν το παρόν σχεδόν τριακόσιοι πενήντα Sandboxers από τους συνολικά εξακόσιους πενήντα, με έναν όμως κανόνα. «Όχι wifi. Οι περισσότεροι περνάμε σχεδόν το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς μας «συνδεδεμένοι». Ας αξιοποιήσουμε το χρόνο μας μεταξύ μας και όχι μπροστά από οθόνες.»

Στο www.ypovrixio.gr μπορείτε να δείτε τις συνεντεύξεις μερικών από τους πιο εμπνευσμένους Sandboxers.

Παρόλα αυτά χαίρομαι που ακόμα τυπώνου-με γιατί αυτά που έχουμε να διαδώσουμε αξίζει να τα απολαμβάνεις ξεφυλλίζοντας μια ηλιόλουστη Κυριακή με τον καφέ σου ή ένα όμορφο ανοιξιάτικο βράδυ στη βεράντα. Γιατί η ζεστασιά της αφής του χαρτιού είναι κάτι που τουλάχιστον η δική μας γενιά των 30+ ξέρει ακόμα να εκτιμά. Έχει την ίδια ζεστή θαλπωρή που αισθάνεσαι ακούγοντας έναν jazz δίσκο βινυλίου…

Σκανάρετε με το κινητό σας ή το tablet σας τα QR codes και δείτε τις συνεντεύξεις:

On the road to…

Το φετινό (και τόσο επίκαιρο) concept του TEDxThessaloniki είναι “The courage to create”. Δε θα μπορούσαμε να βρού-με πιο ταιριαστές ιστορίες με το θάρρος της δημιουργίας από εκείνες των Sandboxers.

To Sandbox είναι μια παγκόσμια κοινότητα νέων “achievers” κάτω από 30 ετών. Για να δεις τις συναρπαστικές συνεντεύ-ξεις που έδωσαν στο Υποβρύχιο, μπορείς να σκανάρεις με το smartphone ή το tablet σου το QR Code… και είσαι μέσα.

Ypovrixio links you to the Digital Era

Powered by: QR Symbol

ChristiAn Busch Co-founder of Sandbox

Πως ξεκίνησε το Sandbox;Η αρχική ιδέα πριν τέσσερα χρόνια ήταν να κάνουμε ένα συνέδριο όπου θα έπαιρναν μέρος οι πιο συναρπαστικοί και εμπνευσμένοι νέοι άνθρωποι, είκοσι ως τριάντα ετών από όλο τον πλανήτη. Στην προσπάθειά μας να βρούμε χορηγίες για αυτό το συνέδριο πέσαμε πάνω στην κρίση. Στην πορεία συνειδητοποιήσαμε ότι αυτό που πραγματικά έλειπε δεν ήταν απλά ένα συνέδριο αλλά μια πλατφόρμα συνύπαρ-ξης όλων αυτών των νέων ανθρώπων οι οποίοι κάνουν εξαιρετικά projects και πραγματικά θα ήθελαν να πουσάρουν τα πράγματα στα όριά τους. Το Sandbox τελικά γεννήθηκε λόγω της κρίσης! Βρήκαμε πολύ πιο ενδιαφέρον να χτίσουμε μια μεγάλη οικογένεια όπου μπο-ρείς να συναντήσεις πρωτοπόρους όπως εσύ σε διαφορετικούς τομείς, να εμπνευστείς από αυτούς, να χτίσεις φιλίες σε βάθος χρόνου και να προκύψουν έτσι «δημιουργικά ατυχήματα», από κοινού projects που πριν δεν μπορούσες να φανταστείς καν. Μέχρι τότε όλα τα δίκτυα επικεντρώνονταν στο να φέρουν κοντά αν-θρώπους του ίδιου τομέα. Η λέξη “serendipity” είναι η πραγματική δύναμη ενός δικτύου σαν το Sandbox.

Μπορείς να μας δώσεις ένα παράδειγμα του πως ένας Sandboxer παίρνει αλλά και δίνει πράγματα στο δίκτυο;Μπορώ να σου δώσω πάρα πολλά ωστόσο το αγαπημένο μου είναι το ίδρυμα «What took you so long» του Sandboxer και φίλου Sebastian Lindstrom. Η “WTYSL” περιπλανή-θηκε σχεδόν σε όλη την αφρικανική ήπειρο κινηματογραφώντας νέους καινοτόμους ανθρώπους που κάνουν τη διαφορά και που θα είναι οι ηγέτες του αύριο στην προσπάθεια της Αφρικής για ανάπτυξη και ευημερία. Όντας μέλος του δικτύου του Sandbox η «WTYSL” μπόρεσε να διοργανώσει προβολές στα περισ-σότερα από τα hubs που έχουμε στον δυτικό

κόσμο. Οι τοπικοί ambassadors του Sandbox οργάνωσαν τα πάντα. Από το που θα κάνει couch surfing η ομάδα του “WTYSL”, μέχρι το που θα γίνουν οι προβολές, την επικοινωνία με τα media για να το μάθει ο κόσμος, τα πάντα. Έτσι μερικά από τα πιο δημιουργικά projects που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Αφρική, έγιναν γνωστά και στη Δύση.

Πώς μπορεί να γίνει κάποιος Sandboxer;Είναι μια διαδικασία τριών σταδίων. Πρώτα συναντιέσαι με τον τοπικό μας «πρέσβη» ώστε να μπορέσει αυτός να καταλάβει αν μπορού-σες να ταιριάξεις με την κοινότητα. Στο δεύτερο στάδιο εξετάζουμε τι έχεις πετύχει μέχρι τώρα και ποιές προοπτικές έχεις. Αν έχεις να δώσεις και αν έχεις να πάρεις κάτι από το δίκτυο. Το τρίτο και πιο σημαντικό είναι αυτό που λέμε ο παράγοντας “WΟW”! Δηλαδή αν κάτσω μαζί σου και με άλλους είκοσι σε ένα δείπνο και ξεκινήσουμε να μιλάμε για τα μελλοντικά μας σχέδια, να με κάνεις πω «WOW, θέλω να συμμετέχω και να σε βοηθήσω σε αυτό!» όταν ακούσω το δικό σου project!

Christian, τι έκανες πριν το Sandbox;Ήμουν “globetrotter”! Σπούδασα στη Ρωσία την οποία βρήκα ενδιαφέρουσα. Αν και κλειστή κοινωνία μόλις καταφέρεις να διεισδύσεις δεν υπάρχει μέρος που θα αισθανθείς πιο ασφαλής από ότι στη Μόσχα. Μετά δούλεψα στο Γερμα-νικό Εμπορικό Επιμελητήριο στο Μεξικό. Ήταν συναρπαστικό γιατί η δουλειά μου ήταν να φέρνω κοντά τους Γερμανούς οι οποίοι είναι ακριβείς και τετράγωνοι με τους Μεξικάνους που είναι πολύ πιο χαλαροί. Το background μου λοιπόν ήταν να μαθαίνω και να βλέπω πως επιδρούν διαφορετικές κουλτούρες μεταξύ τους. Γι αυτό το Sandbox είναι τόσο σημαντικό για μένα! Ουσιαστικά εκπληρώνει το πάθος μου να φέρνω κοντά υπέροχους και διαφορετικούς ανθρώπους με συναρπαστικές

ιδέες.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια του Sandbox;Έχουμε hubs (κόμβους) σε είκοσι δύο διαφο-ρετικές χώρες του κόσμου, από την Ευρώπη και την Ασία μέχρι την Αμερική και την Αυστραλία. Τώρα επεκτεινόμαστε στη Λατινική Αμερική, μόλις ανοίξαμε στο Μέξικο Σίτυ και ο επόμενος στόχος είναι η Βραζιλία. Επίσης μας ενδιαφέρει πάρα πολύ η Μέση Ανατολή και ετοιμαζόμα-στε να ανοίξουμε κόμβο στο Κάιρο. Επιπλέον είμαστε στη διαδικασία συγκρότησης ένα fund όπου θα μπορεί να επενδύει απευθείας στα πιο cool project των μελών μας.

Τι κάνει κάποιον να είναι doer;Ένας πραγματικός doer είναι κάποιος ο οποίος όταν έχει μια ενδιαφέρουσα ιδέα κάνει το επόμενο βήμα να την εφαρμόσει στην πράξη. Όλοι ξέρουμε ανθρώπους που μιλάνε πολύ αλλά τελικά δεν πράττουν. Έτσι όταν στο Sandbox ακούμε κάποιον με μια καλή ιδέα αμέσως προσπαθούμε να τον φέρουμε σε επαφή με τους κατάλληλους ανθρώπους που θα τον βοηθήσουν ούτως ώστε να μην έχει την παραμικρή δικαιολογία για να μην κάνει το project του πραγματικότητα!

Σ τα 28 του ο Christian διδάσκει επιχειρηματικό-τητα στο LSE ενώ παράλληλα με βάση του το Λονδίνο είναι ο ιθύνων νους της ανάπτυξης του δικτύου Sandbox σε όλο τον κόσμο. Φέρνοντας

σε επαφή μεταξύ τους μερικούς από τους πιο δημιουργι-κούς νέους στον πλανήτη κάνει αναμφισβήτητα μια από τις πιο αξιοζήλευτες δουλειές στον κόσμο.

τό sandbox γΕννήθήκΕ ΕξΑιτιΑσ τήσ κρισήσ

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Christian Busch με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

MiChAel radparVarCo-founder of HOlSTEE

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Michael Radparvar με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Mike, ποιος είναι ο σκοπός της HOLSTEE;Να δημιουργήσει «impact» μέσα από το design. Ό,τι και αν φτιάχνουμε, λαμβάνουμε υπόψη μας όλη την αλυσίδα παραγωγής, από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε μέχρι το πώς θα επιστρέψει το προϊόν μας στον πλανήτη όταν κλείσει τον κύκλο της χρήσης του. Όλα αυτά χωρίς να θυσιάζουμε δύο πολύ σημαντικά πράγματα. Την καλή ποιότητα και το καλό design.

Πιστεύεις ότι το να κάνεις design είναι μια πολιτική πράξη;Ναι, έτσι νομίζω. Αντιλαμβανόμαστε το design σαν ένα πολύ ευρύ όρο, σαν κάτι περισσότερο από αυτό που βλέπεις. Σήμε-ρα, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος που έχει ο κόσμος για να ψηφίσει είναι με τα χρήματά του. Με κάθε αγορά σου στέλνεις το μήνυμα στην εκάστοτε εταιρία: «Εγκρίνω αυτό που κάνεις, συνέχισε να το κάνεις.» Για να επιφέρεις αλλαγές προς μια βιώσιμη κατεύθυνση πρέπει να παίρνεις πολύ σοβα-ρά οποιαδήποτε αγορά κάνεις καθώς και τι αντίκτυπο επιφέρει αυτή. Όταν αγοράζεις ένα burger από τα McDonalds ψηφίζεις υπέρ της παρασκευής φαγητού με αυτόν τον τρόπο.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου Holstee προϊόν; Έχουμε κάνει πολλά και διαφορετικά προϊό-ντα όπως πορτοφόλια, θήκες για κινητά κ.α. ωστόσο το αγαπημένο μου ήταν το upcycle T-shirt. Καλέσαμε την κοινότητά μας να μας φέρει τα μπλουζάκια που δε φορούσε πια για να τυπώσουμε πάνω τους μηνύματα. Είχαμε τρία διαφορετικά. “Everything has a story”, “Fuck fast Fashion” και “the story of this shirt is to be continued…” Θέλαμε να αναδείξουμε το γεγονός ότι όλα αυτά τα «παραπεταμένα» μπλουζάκια είχαν ιστορίες να διηγηθούν και άρα πολύ μεγα-λύτερη αξία από αυτή που τους αποδιδόταν

στο παρόν. Για παράδειγμα θα μπορούσες να τα έχεις φορέσει σε ένα αξέχαστο ταξίδι, ή σε μια φοβερή συναυλία ή ακόμα και σε ένα πρώτο ραντεβού! Αξίζει να επιβραδύνεις λίγο τους ρυθμούς σου, να εξερευνήσεις λίγο τι έχεις ήδη και τότε ίσως καταλάβεις ότι δε χρειάζεται να βγεις έξω για ψώνια. Ίσως αυτά που ήδη έχεις είναι αυτά που χρειάζε-σαι αρκεί να τα δεις από άλλη οπτική γωνία.

Πως ξεκίνησε η HOLSTEE; Την είχαμε ξεκινήσει οι τρεις μας ο David, o Fabian και εγώ ως side project ενώ παράλ-ληλα είχαμε τις δουλειές μας. Όταν ξέσπασε η κρίση είπαμε ή θα το κάνουμε τώρα ή ποτέ. Έτσι πήγαμε μια Δευτέρα ο καθένας στη δουλειά του και υποβάλλαμε την παραίτησή μας. Δε θα ξεχάσω ποτέ όταν καθίσαμε στα σκαλιά της Union Square και αποφασίσαμε ότι αφού είχαμε την ευκαιρία να ξεκινήσου-με κάτι εντελώς καινούριο μπορούσαμε να επαναπροσδιορίσουμε τι σήμαινε για μας μια επιτυχημένη ζωή. Έτσι γράψαμε ο καθένας ανεξάρτητα εκείνη τη στιγμή τι σήμαινε για αυτόν η επιτυχία. Και όταν τα δείξαμε ο ένας στον άλλο συνειδητοποιήσαμε ότι δεν υπήρχε τίποτα που να συνδέεται με χρήματα. Ο πυ-ρήνας των πραγμάτων που ήταν αληθινά σημαντικά για μας είχαν να κάνουν με τους ανθρώπους και τις εμπειρίες που μοιραζόμαστε μαζί τους. Εκείνες οι ση-μειώσεις αποτέλεσαν αυτό που αποκαλούμε HOLSTEE manifesto. Προσδιορίζει ακριβώς το προφίλ της εταιρίας και μάλλον είναι αυτό που για το οποίο είμαστε πιο γνωστοί μέχρι τώρα! Με το που το ανεβάσαμε στο Facebook έγινε πανικός από τα share! Ο κόσμος πραγ-ματικά συνδέθηκε με το μήνυμα.

σ.σ. δες εδώ http://www.youtube.com/watch?v=QDmt_t6umoY

the holstee maniFesto This is your Life. Do what you love and do it often. If you don’t like something, change it. Ιf you don’t like your job, quit. If you don’t have enough time stop watch TV. If you are looking for the love of your life, Stop; they will be waiting for you when you start doing things you love. Stop overanalyzing, all emotions are beautiful. When you eat appreciate every last bite. Life is simple. Open your mind, arms, and heart to new things and people, we are united in our differences. Ask the next person you see what their passion is, and share your inspiring dream with them. Travel often; Getting lost will help you find yourself. Some opportunities only come once, seize them. Life is about the people you meet, and the things you create with them so go out and start creating. Life is short. Live your dream and share your passion.

Όπως καταλαβαίνετε θα ακούσετε σίγουρα πολλά για αυτούς τους τύπους στο μέλλον! Αλλά πάλι για ποιους από τους Sandboxers δεν ισχύει αυτό;

Ο ιρανικής καταγωγής Mike Radparvar μένει στη Νέα Υόρκη και μαζί με τον αδερφό του David και τον καλύτερό του φίλο, τον Fabian Pfortmϋller (ο οποίος είναι και ο εικονιζόμενος στη διπλανή φωτό) δημιούργησαν την εταιρία design HOLSTEE. Η οποία έχει καταφέρει το

εξής αδιανόητο. Να κατακτήσει μια εκπληκτική φήμη πριν καλά καλά αρχίσει να δημιουργεί προϊόντα! Κι όλα αυτά χάρη στο περίφημο manifesto της.

uckastashion

WilliAM McQuillanCEO & co-founder of Osmoda

William, τι είναι η Osmoda.comΕίναι μια online πλατφόρμα όπου νέοι ανερχό-μενοι σχεδιαστές από όλο τον κόσμο μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να ενισχύσουν τις πωλήσεις τους και να αναπτυχθούν διαδικτυ-ακά. Δεν είναι απλά ένα luxury fashion e-shop. Θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία στον κόσμο και ειδικά τις γυναίκες να ανακαλύψουν νέους ταλαντούχους σχεδιαστές αλλά και να μπορούν μέσω των social media να μοιραστούν αυτή την εμπειρία. Η βάση είναι το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά στα πλάνα μας είναι να επεκτα-θούμε παγκοσμίως τόσο σε επίπεδο designers όσο και σε επίπεδο αποστολής προϊόντων.

Τι σε ενέπνευσε να δημιουργήσεις την Osmoda; Το background μου είναι στα οικονομικά. Αργότερα κάνοντας τον curator για startups στο Βερολίνο συνάντησα αρκετούς επενδυτές οι οποίοι πίστευαν ότι η μόδα είναι ένας εξαι-ρετικά ενδιαφέρον τομέας για να ασχοληθείς online.

Τι έχει να κερδίσει ένας σχεδιαστής πουλώ-ντας μέσα από την Osmoda αντί να το κάνει μόνος του;Πρώτον έχουμε ένα πολύ καλό revenue model για τον σχεδιαστή. Αντί να αγοράζουμε χονδρική, του δίνουμε μια μικρή προκαταβολή για να τον βοηθήσουμε να χρηματοδοτήσει την παραγωγή. Επίσης φροντίζουμε οι σχεδιαστές να παίρνουν ένα πολύ καλό ποσοστό επί της τελικής τιμής, πράγμα σπάνια στον τομέα του luxury fashion. Άρα τους συμφέρει να τα πουλάνε μέσω της Osmoda. Το δεύτερο είναι ότι δε χρειάζεται να ασχολούνται με τα logistics, το marketing και λοιπά τεχνικά ζητήματα.

Πιστεύεις ότι είναι σωστή εποχή για να ασχο-ληθεί κανείς με τη μόδα με τόση αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία; Νομίζω ναι. Πολλοί όταν ακούνε ότι ασχολού-μαστε με μόδα και ειδικά με luxury fashion εν μέσω κρίσης είναι διστακτικοί. Μπορεί οι γυ-ναίκες να ψωνίζουν λιγότερο συνολικά ωστόσο προτιμούν να αγοράζουν τα ρούχα τους από το διαδίκτυο όλο και περισσότερο.

Ποιο είναι το όραμα της Osmoda;Θα θέλαμε μακροπρόθεσμα να αλλάξουμε τη δομή ιδιοκτησίας στον τομέα του luxury fashion. Αυτή τη στιγμή ελέγχεται από πολύ μεγάλες εταιρίες που κατέχουν πολλά και διαφορετικά brands και λειτουργούν σαν ιδιωτικά επενδυ-τικά κεφάλαια. Αν πας σε πολυκαταστήματα όπως τα Macy’s και τα Selfridges θα συναντή-σεις μάρκες που ανήκουν σε πολύ συγκεκρι-μένες εταιρίες. Αυτό σημαίνει ότι οι ανερχόμε-νοι σχεδιαστές είναι αποκλεισμένοι. Εμείς αντί να αγοράζουμε μάρκες όπως τα επενδυτικά κεφάλαια, θέλουμε να δουλέψουμε μαζί τους, να συνεταιριστούμε μαζί τους δημιουργώντας ένα συνεργατικό μοντέλο κολεκτίβας. Έτσι οι σχεδιαστές και αποφεύγουν την εξαγορά και μπορούν να επωφεληθούν από τα κόστη κλίμακας στον τομέα του marketing, της τεχνο-λογίας κλπ.

Τι κάνει κάποιον να είναι doer;Δύσκολη ερώτηση! Για μένα είναι το να μπορέσεις να βρεις κάτι που να σε παθιάζει, κάτι που όταν ξυπνάς το πρωί δε σκέφτεσαι «ωχ, πρέπει να πάω στο γραφείο σήμερα». Ποτέ μη φοβάσαι να δοκιμάσεις κάτι. Δεν είναι εύκολη απόφαση να παρατήσεις μια δουλειά ως υπάλληλος και να ξεκινήσεις κάτι δικό σου και ειδικά σε έναν τομέα που δε γνωρίζεις καλά. Το δικό μου background για παράδειγμα δεν ήταν η μόδα αλλά τα οικονομικά. Ακόμα και να αποτύχεις θα έχεις μάθει πράγματα.

Μπορώ να σου πω με βεβαιότητα ότι δείχνει πολύ καλά στο βιογραφικό σου το γεγονός ότι προσπάθησες να κάνεις κάτι δικό σου. Έχοντας τη δική μου εταιρία, τα πράγματα που μαθαίνω καθημερινά είναι πολύ περισσότερα από εκεί-να που μάθαινα όσο ήμουν υπάλληλος. Το τι τελικά κάνει κάποιον να είναι doer είναι πολύ δύσκολο να το πω. Αυτό που μπορώ όμως να πω είναι το εξής. Μη φοβάσαι να πάρεις τα ρί-σκα σου δοκιμάζοντας κάτι στο οποίο πιστεύεις πολύ γιατί όταν απολαμβάνεις αυτό που κάνεις σίγουρα δε θα χάσεις.

Ωραία συμβουλή! Τι άλλο έχεις να πεις στα νέα παιδιά που θέλουν να ακολουθήσουν το δρόμο της επιχειρηματικότητας; Λόγω της κρίσης δεν υπάρχουν αρκετές δουλειές στην αγορά και όσες υπάρχουν δεν πληρώνουν τόσο καλά όσο πριν. Ίσως δεν υπάρχει καλύτερη ευκαιρία να προσπαθήσεις να πραγματοποιήσεις μια ιδέα που είχες εδώ και καιρό. Στην αρχή όταν προσπαθούσαμε να βρούμε χρηματοδότηση με τον συνεταίρο μου για την Osmoda ήμασταν πολύ φειδωλοί σε σχέση με το με ποιους μοιραζόμασταν την ιδέα μας. Έμαθα πολύ γρήγορα ότι συνήθως η χρηματοδότηση έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις. Γι’ αυτό το καλύτερο που έχει να κάνει κανείς είναι να μοιράζεται την ιδέα του με όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο. Όσο πιο ανοιχτός είναι τόσες περισσότερες πιθανότητες έχει να δεχθεί βοήθεια. Θα εκπλαγεί από το πόσος κόσμος θα δεχθεί να βοηθήσει χωρίς να περιμένει κάποιο αντάλλαγμα από αυτό.

O 26χρονος William McQuillan είναι Ιρλανδός και μέχρι πριν από λίγο καιρό δεν είχε ιδέα για μόδα. Στο συνέδριο του Sandbox μάλιστα έκανε ένα εκπληκτικό workshop πάνω στην “τελετουργία” του να πίνεις Guinness! Η on

line πλατφόρμα που λάνσαρε τον προηγούμενο μήνα θεωρείται από αρκετούς το next big thing στο τομέα του luxury fashion.

τό μΕλλόν των Fashion designers βρι-σκΕτΑι στισ κόλΕκτιβΕσ

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του William McQuillan με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Maeva με τι ασχολείσαι;Δραστηριοποιούμαι πάνω στην κοινωνική επιχειρηματικότητα στο ESCP business school το οποίο εδρεύει σε πέντε πόλεις, Παρίσι, Λονδίνο, Μαδρίτη, Βερολίνο και Τορίνο. Βοηθάμε τους απόφοιτους να στήσουν τα δικά τους startups με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Κυρίως όμως μας ενδιαφέρει να ανακαλύψουν πως μέσα από το μοντέλο της επιχείρησης τους μπορούν να δημιουργήσουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο. (δες εδώ: Paris Factory => www.entrecreateurs.fr)Ένα άλλο project το οποίο ξεκίνησε με δική μου πρωτοβουλία είναι η οργάνωση NOISΕ. Τα αρχικά σημαίνουν New Ops of entry Social Ιnnovation Environment στα γαλλικά. Ο τρόπος διδασκαλίας των μαθημάτων σήμερα εξακολουθεί να είναι παρόμοιος με δεκαε-τίες πριν. Ο στόχος δεν πρέπει να είναι οι φοιτητές απλά να εφαρμόζουν όσα διδάσκονται αλλά και να μπορούν να σκεφτούν out of the box. Αλλιώς δεν πρόκειται να βγούμε ποτέ από την κρίση στην οποία είμαστε. Γι ‘αυτό και κάνουμε NOISE, «θόρυβο» στους μαθητές να αμφισβητήσουν, «θόρυβο» στους εκπαιδευτικούς να καλέ-σουν μέσα στις τάξεις  innovators, «θόρυ-βο» στους αποφοίτους οι οποίοι εργάζονται σή-μερα να επανέλθουν στους τωρινούς φοιτητές ως μέντορες. (δες εδώ NOISE => www.noise-europe.org).

Τρίτον συμμετέχω σε με μία διεθνή οργάνω-ση με το όνομα “Gangsters” στην οποία βοηθού-με social entrepreneurs να προχωρήσουν τα project τους. Το κάνουμε γιατί συνήθως οι νέοι αυτοί είναι περισσότερο social και λιγότερο entrepreneurs. Επιλέγουμε αυτούς που θεω-ρούμε ότι μπορούν να προσφέρουν περισσότε-ρο στην κοινωνία. Μετά, μια ομάδα δεκαπέντε εθελοντών από εμάς οργανώνει τη λεγόμενη “ενέδρα”, γι’ αυτό άλλωστε λεγόμαστε και gangsters! Είναι ένα δίωρο brainstorming πάνω στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας entrepreneur. Συνήθως προκύπτουν γύρω στις εκατό ιδέες προς αξιοποίηση και πέντε

συγκεκριμένες λύσεις. Όλα τα αποτελέσμα-τα του brainstorming καταγράφονται σε μια παγκόσμια on line πλατφόρμα προκειμένου να μοιραζόμαστε κοινές πρακτικές και να συγκρίνουμε τι γίνεται στην Αφρική, την Ασία, την Ευρώπη κτλ. (δες εδώ Makesense => www.we.makesense.org)

Τι πιστεύεις για το εκπαιδευτικό σύστημα; Καλύπτετε ένα κενό του συστήματος με τις δράσεις σας;H εκπαίδευση έχει διάφορα προβλήματα. Του-λάχιστον στην Γαλλία που γνωρίζω καλά, τα διαφορετικά επιστημονικά πεδία είναι εντελώς απομονωμένα και δεν υπάρχει αλληλεπί-δραση μεταξύ των φοιτητών με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καινοτομία. Για παράδειγμα οι γιατροί συναναστρέφονται μόνο με γιατρούς, οι οικονομολόγοι, οι μηχανικοί κοκ το ίδιο οπότε η σκέψη τους δεν επηρεάζεται και δεν αλληλεπιδρά. Το πρόβλημα επίσης είναι η TOP-DOWN δομή του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα πάντα προέρχονται από την αυθεντία του καθηγητή, ο φοιτητής σχεδόν δεν επιτρέπεται να έχει άποψη ή να κάνει κριτική. Με αυτόν τον τρόπο απλά αναπαράγουμε το σύστημα. Επίσης δεν υπάρχει πρακτική εφαρμογή αυτών που διδάσκονται και συνήθως ασχολούμαστε με case studies της δεκαετίας του πενήντα. Πώς θα μπορέσει αυτή η γνώση να είναι χρήσιμη στο σύγχρονο περιβάλλον;

Έχω την τύχη να δουλεύω σε ένα διεθνές περιβάλλον μαζί με Ιταλούς, Ισπανούς, Άγγλους κλπ. Όσοι μοιραζόμαστε αυτές τις κοινές αντιλήψεις έχουμε συστήσει μια ομάδα που ονομάζεται «Νέοι φοιτητές». Ο σκοπός μας είναι να συνεργαζόμαστε με καθηγητές οι οποίοι είναι στο ίδιο μήκος κύματος και θέλουν να εφαρμόσουν καινοτομίες στις αίθουσες διδασκαλίας αλλά δε μπορούν επειδή πρέπει να ακολουθούν άκαμπτους κανόνες. Μαζί τους επαναπροσδιορίζουμε το μέλλον της εκπαίδευσης.

Πιστεύεις ότι το σύστημα σας πολεμάει ή σας βοηθάει σε σχέση με τις δράσεις σας;Η σχέση μας με το σύστημα είναι περίπλοκη. Τίθενται δύο ζητήματα. Πρώτον τα Πανεπι-στήμια δεν έχουν όραμα, δεν καινοτομούν γιατί δεν θέλουν να παίρνουν ρίσκο. Περι-μένουν να δημιουργηθεί κάτι πρώτα και μετά δουλεύουν πάνω σε αυτό. Το πρόβλημα είναι ότι για να δημιουργηθεί κάτι νέο, σε οποιοδήπο-τε τομέα, χρειάζονται χρήματα και υποστήριξη και τα πανεπιστήμια φοβούνται να τα παρέχουν αυτά. Το δεύτερο ζήτημα είναι τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα πανεπιστήμια για να πα-ραμένουν «ανταγωνιστικά». Τα κριτήρια αυτά περιορίζονται στην επαγγελματική απορρόφη-ση των αποφοίτων, στα χρήματα που κερδίζουν και στην πιθανή διεθνή καριέρα που κάνουν ώστε να «διαφημίζεται» το πανεπιστήμιο. Δεν υπάρχουν για παράδειγμα πέρα από οικονομι-κά και κριτήρια κοινωνικά ή περιβαλλοντικά. Αν θέλουν να παραμείνουν «ανταγωνιστικά» πρέπει να ακολουθήσουν κανόνες που δημι-ουργήθηκαν τριάντα χρόνια πριν!

Τι θα έκανες αν ήσουν υπουργός παιδείας;Θα ξεκινούσα από τη βάση της πυραμίδας. Καταρχήν θα δημιουργούσα προγράμματα συ-νεργασίας και brainstorming από το δημοτικό. Γιατί στο brainstorming δεν υπάρχει όριο στην δημιουργικότητα, κανείς δεν μπορεί να σου πει ότι κάνεις λάθος. Θα μεταβίβαζα την ευθύνη της άποψης στους μαθητές. Επίσης θα προσπα-θούσα να βελτιώσω τις δεξιότητες των μαθη-τών να παρουσιάζουν και να απευθύνονται στο κοινό. Στον κόσμο που ζούμε είναι σημαντικό όχι μόνο να χειρίζονται σωστά τη γλώσσα αλλά και να μπορούν να επικοινωνούν τις ιδέες τους λιτά και κατανοητά.

Σ τα 26 της συμμετέχει σε τόσες πρωτοβου-λίες για τον εκσυγχρονισμό των εκπαιδευ-τικών προγραμμάτων που στα πλαίσια μια συνέντευξης είναι σχεδόν αδύνατο να τις

καλύψεις! Ο όρος «change maker» μοιάζει να είναι κομμένος και ραμμένος για εκείνη.

does a noisy (pretty) gangster make (any) sense?

MAevA tordoCo-founder at Paris Factory/ Gangster at MakeSense / Co-founder at NOISE

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Maeva Tordo με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

rAiner scheererOpera Singer / Sandbox ambassador @ Berlin

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Rainer Scheerer με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Rainer, η δουλειά σου είναι να τραγουδάς στην όπερα αλλά αποκλείω να μην κάνεις και άλλα πράγματα, σωστά; Ασχολούμαι με πολλά παράλληλα project, το μεγαλύτερο εκ των οποίων είναι ένα δισκογραφικό label που ίδρυσα πριν περίπου 10 χρόνια. Είμαστε κατά μία έννοια ένα «ανατρεπτικό μουσικό εργαστήρι», γιατί η πιο διάσημη καλλιτέχνης μας κάνει queer feminist rap! Είναι η απόλυτη ανατροπή για μια μουσική όπως η rap η οποία κατά βάση συνδέεται με σεξιστικά και ομοφοβικά πρότυπα. Η μεγαλύτερη όμως ανατροπή είναι το γεγονός ότι το label μας είναι 100% open source. Έχουμε ακούσει για open source software ή τη Wikipedia αλλά το open source music label είναι κάτι που δεν ξέρω αν το έχει προσπαθήσει κανείς άλλος στο παρελθόν. Προσπαθούμε να εντάξουμε ενεργά το κοινό μας, να τους δώσουμε δύναμη γιατί στο τέλος ό,τι κάνουμε απευθύνετε σε αυτούς.

Πως ακριβώς λειτουργεί ένα open source music label;Πλέον μέσω των social media υπάρχει η δυνατότητα να ρωτήσεις τον κόσμο για οτιδή-ποτε παράγεις. Όλο αυτό γίνεται με αρκετή διαφάνεια, το κοινό γνωρίζει τι πληρώνει και τι ακριβώς κάνουμε με τα χρήματα που κερ-δίζουμε. Για παράδειγμα από ένα CD 10€ σε εμάς μένουν τα 3.5, τα 2,5 επαναεπενδύονται και το καθαρό μας κέρδος είναι 1€. Ρωτάμε στο Facebook για παράδειγμα: «Φτιάξαμε μία πρωτότυπη τσάντα merchandise για το τάδε μας συγκρότημα. Πόσο θα πλήρωνες για να την αγοράσεις»; Οι περισσότεροι είναι στο Facebook με το πραγματικό τους όνομά οπότε δε θα σου πουν ψέματα. Είναι σημαντικό να δίνεις στον κόσμο τη δύναμη να εμπλακεί ενεργά στην διαμόρφωση του προϊόντος. Είναι καλό για όλους. Για εμάς, για το προϊόν, για εκείνους…

Ποια αλλά από τα project σου ξεχωρίζεις;Μαζί με μία από τις συνιδρύτριες του label, δουλεύoυμε ένα αντιναζιστικό project. Δυστυχώς έχουμε ακόμα πρόβλημα με τους νεοναζί στην Γερμανία. Πιστεύουμε ότι αν είσαι νεοναζί, μάλλον είσαι λάθος πληροφο-ρημένος. Το project προσπαθεί να ενθαρρύνει τους πάντες να δημιουργήσουν ένα δικό τους αντιναζιστικό project στο Facebook ή στο Youtube. Όμως υπάρχουν και θετικά κινήματα που αναπτύσσονται στη Γερμανία αυτή τη στιγμή.

Όπως;Το κόμμα των πειρατών του οποίου η συλλογιστική πάνω στη διαφάνεια και στην ελευθερία του διαδικτύου εκφράζει πάρα πολύ κόσμο. Βέβαια οι περισσότεροι είναι νέα και άπειρα παιδιά, σε καμία περίπτωση δε θεωρώ ότι μπορούν να κυβερνήσουν αυτή τη στιγμή. Όμως οι βαθμοί ελευθερίας που έχουν επειδή δεν έχουν τις εξαρτήσεις ενός σαραντάρη ή πενηντάρη κλασσικού πολιτι-κού, τους κάνει ελκυστικούς στη νεολαία. Και βέβαια μπορεί κανείς να μην πήρε σοβαρά τους Πράσινους όταν ιδρύθηκαν πριν τριάντα χρόνια, με τον καιρό όμως έγιναν μια πολιτική δύναμη ρυθμιστής στη χώρα με καταλυτικό ρόλο. Εγώ για παράδειγμα στις τελευταίες εκλογές ψήφισα Πράσινους.

Γιατί το Βερολίνο θεωρείται ιδανική πόλη για τις Startups;Το Βερολίνο έχει πολύ χαμηλό κόστος ζωής συν του ότι μπορείς να αντλήσεις έμπνευση παντού, από την τέχνη, από την μουσική κλπ. Μονίμως συναντάς εμπνευσμένους νέους ανθρώπους και αυτό είναι πολύ σημαντικό για έναν νέο επιχειρηματία. Είναι ένα πολύ easy going περιβάλλον που σε κάνει να αισθά-νεσαι δημιουργικός. Επίσης εδώ μπορείς να ζήσεις με 500€ το μήνα. Δεν υπερβάλλω!

Η αλήθεια είναι ότι αυτό λειτουργεί καμιά φορά ως αντικίνητρο για τις startups. Δεν έχεις κίνητρο να πετύχεις αφού δεν χρειάζεσαι πολλά χρήματα. Το Βερολίνο δεν είναι πόλη για αυτούς που θέλουν να βγάλουν χρήματα!

Σωστά, και το κράτος επιδοτεί τους ανέργους με υψηλά επιδόματα.Ισχύει! Εγώ προσωπικά θα ήθελα να καταργή-σω τα χρήματα, να ζήσω χωρίς αυτά. Δεν λέω ότι δεν υπάρχει καμία ανάγκη για χρήματα, θα πρέπει να αγοράσεις τρόφιμα και βασικά αγα-θά. Αλλά θα ήθελα να δουλεύω χωρίς χρή-ματα. Δε θέλω το παιδί μου να σκέφτεται με γνώμονα τα λεφτά. Να λέει “ναι, εγώ θα κάνω αυτήν την δουλειά γιατί θα κερδίσω περισσό-τερα χρήματα”.  Θα πρέπει να κάνει μια δου-λειά που να του αρέσει. Και τελικά δεν είναι το ίδιο το χρήμα που κυνηγάει ο κόσμος αλλά η δύναμη και η εξουσία που αυτό προσφέρει.

Τι μήνυμα έχεις να στείλεις στους νέους οι οποίοι τελειώνουν το πανεπιστήμιο και τα βλέπουν όλα μαύρα λόγω της κρίσης;Δημιουργήστε μια open-source θρησκεία! Βρείτε κάτι που να πιστεύετε πολύ και δείτε το σοβαρά σαν να είναι θρησκεία. Βάλτε στόχους, γίνετε οι μεσσίες και οι αγγελιοφόροι του μηνύματος και προσπαθήστε να εμπνεύ-σετε και να ενεργοποιήσετε και άλλους γύρω από αυτό.

Ό χι, δε διαβάσατε λάθος. Ο 29χρονός Rainer μένει στο Βερολίνο, είναι τραγουδιστής όπερας αλλά και ο τοπικός «πρέσβης» του Sandbox. Μα καλά δεν μπορούσε το Sandbox να βρει κάποιον πιο σχετικό

με την τεχνολογία στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα των startups; Ε, αυτό είναι το Sandbox…

ιδρυσΕ τή δική σόυ open source θρήσκΕιΑ

dAvid Bizer Chief Talent Geek at HackFwd

David, πώς ένα project φτάνει να χρηματοδο-τηθεί τελικά από την HackFwd;Έχουμε περισσότερους από 30 συνεργά-τες-referrers (σ.σ. ο referrer για την Ελλάδα είναι ο Δημήτρης Καλαβρός, αρκετοί θα τον ξέρετε ως curator του TEDxAthens) οι οποίοι επιλέγουν πoια project πρέπει να περάσουν στο επόμενο στάδιο και άρα στα χέρια μου για τελική αξιολόγηση. Δεδομένου ότι έχω αξιο-λογήσει εκατοντάδες τα τελευταία δύο χρόνια, εικάζω ότι συνολικά από τα χέρια των referrers της HackFwd έχουν περάσει χιλιάδες. Μέχρι τώρα έχουμε επενδύσει συνολικά σε δώδεκα projects.

Παρακολούθησα πριν λίγο ένα ενδιαφέρον workshop που έκανες πάνω στα χαρακτηρι-στικά που συγκεντρώνει ένα ταλέντο. Όταν έχει να κάνει με business, δεν είναι εύκολο να εντοπίσεις ένα αυθεντικό ταλέντο, εξαρτάται τι ακριβώς ψάχνεις. Εμείς που εί-μαστε μια pre-seed εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών η οποία επενδύει σε software developers, ψάχνουμε για ανθρώπους που έχουν ένα πολύ καθαρό όραμα για το προϊόν που θέλουν να δημιουργήσουν. Νέους αν-θρώπους οι οποίοι πέρα από τις τεχνικές δεξι-ότητες να είναι αφοσιωμένοι και παθιασμένοι με το project τους γιατί θα απαιτηθεί πολλή και σκληρή δουλειά για να τα καταφέρουν. Δεν είναι αστείο πράγμα να επενδύεις στην ιδέα κάποιου άλλου.

Πόσο εύκολο είναι να εντοπίσει κανείς τέτοια ταλέντα;Υπάρχουν σχεδόν ενενήντα χιλιάδες νέοι οι οποίοι παίρνουν πτυχίο σε κάποιον τομέα σχετικό με την τεχνολογία κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Τα εκπαιδευτικά συστήματα οδη-γούν τους αποφοίτους στους παραδο-σιακούς χώρους εργασίας, τις μεγάλες εταιρίες επικοινωνίας, τη βιομηχανία,

τις τράπεζες κλπ. Είναι εκεί που θέλουν να σε δουν οι γονείς σου να δουλεύεις. Έτσι είναι η κουλτούρα στην Ευρώπη, αυτό έχει κύρος. Η επιχειρηματικότητα δεν είναι ακόμα ο κανόνας εδώ γιατί έχει ταυτιστεί με το ρίσκο. Από τα πρώτα στάδια της εκπαίδευσης τα παιδιά δεν ενθαρρύνονται να κάνουν κάτι δικό τους. Και φυσικά οι γονείς δεν πρόκειται να ενθουσιαστούν αν τους πεις: «Ξέρεις, αποφάσισα να ασχοληθώ με μια startup”. Είναι μια κατάσταση που πρέπει να υπερβού-με για να μπορέσουμε να εντοπίσουμε τα νέα ταλέντα. Για μένα τα πάντα ξεκινάνε από την εκπαίδευση, εκεί είναι το κλειδί. Αυτό που θέλουμε σαν HackFwd είναι να απελευθερώ-σουμε το ταλέντο των νέων ανθρώπων για να δημιουργήσουν κάτι δικό τους θεωρώντας την επιχειρηματικότητα και τις startup μια υπαρ-κτή επιλογή. Προσπαθούμε να ελαχιστοποιή-σουμε το ρίσκο της επιλογής αυτής διαμορ-φώνοντας ένα ασφαλές περιβάλλον όπου με την κατάλληλη υποστήριξη θα δημιουργήσουν τις δικές τους εταιρίες και θα τονώσουν την ανάπτυξη. (σ.σ. για να πάρετε μια ιδέα μπείτε στο http://passionmeetsmomentum.com/ και δείτε τα εκπληκτικά Build events της HackFwd που συνήθως λαμβάνουν χώρα στο Βερολίνο.) Υπάρχει άλλο μέρος πουθενά στο πλανήτη όπου να ενθαρρύνεται τόσο η επιχειρηματικό-τητα όσο στις ΗΠΑ;Μέρος σαν τη Silicon Valley δε θα βρεις που-θενά αλλού. Πήρε σχεδόν εξήντα χρόνια όπου όλα τα σωστά συστατικά αναμείχθηκαν ώστε να προκύψει αυτή η τόσο πετυχημένη συντα-γή. Δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη αυτή η παράδοση. Μπορείς να βρεις ένα ευ-ρωπαϊκό success story όπως το Skype αλλά χρειάζεσαι πάρα πολλά Skype για να δημιουργήσεις ένα οικοσύστημα με διάρκεια. Γιατί είναι οι άνθρωποι που κάνουν

τις επιτυχίες, αυτοί που θα επαναεπενδύσουν πίσω στο οικοσύστημα και θα το βοηθήσουν να αναπτυχθεί. Στο Βερολίνο, το Παρίσι κτλ. ο πληθυσμός των ανθρώπων που μπορούν να συνεισφέρουν στο οικοσύστημα είναι πολύ μικρός. Δεν είναι αδύνατο να πετύχεις κάτι και εδώ, αλλά χρειάζεται να είσαι πολύ αποφασισμένος και να κάνεις ό,τι χρειαστεί όπως π.χ. να μετακομίσεις. Και πάλι θα πω ότι η εκπαίδευση παίζει σημαντικό ρόλο. Το σύ-στημα στις ΗΠΑ είναι τελείως διαφορετικό από την Ευρώπη. Οι καθηγητές των πανεπιστημίων εμπλέκονται ενεργά με την κοινότητα των startups ενώ τα μεγάλα εκπαιδευτικά ιδρύ-ματα της Βοστώνης, της Καλιφόρνιας, της Νέας Υόρκης κλπ τροφοδοτούν και τροφοδοτούνται από την επιχειρηματικότητα. Τι μήνυμα έχεις να στείλεις στους νέους, ειδι-κά σήμερα που βρίσκονται αντιμέτωπο με ένα πρωτόγνωρο για την Ευρώπη κύμα ανεργίας;Το ότι βρισκόμαστε εδώ στη συνδιάσκεψη του Sandbox ανάμεσα σε τόσα νέα παιδιά με εξαι-ρετικές ιδέες που τα καταφέρνουν αποδει-κνύει ότι υπάρχει ελπίδα. Νομίζω ότι όσα κι αν είναι τα εμπόδια που συναντάς πρέπει να ανακαλύψεις την εσωτερική σου παρόρμηση που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τι πραγμα-τικά θέλεις να κάνεις. Πιστεύω ακράδαντα ότι αν θέλεις κάτι πολύ τότε μπορείς να το κάνεις να γίνει πραγματικότητα. Μερικές φορές πρέπει να κάνεις ένα βήμα πίσω για να πας δύο βήματα μπροστά.

Ο David είναι Αμερικανός, δουλεύει στην HackFwd, έναν ευρωπαϊκό startup accelerator με έδρα το Αμβούργο και μένει στο Παρίσι. Αν μιλούσαμε με ποδοσφαιρικούς όρους, η HackFwd θα ήταν η Μπάγερν και ο David ο αρχι-σκάουτερ που πρέπει να ξετρυπώ-σει τα νέα ταλέντα. Είναι άλλωστε η ειδικότητα του αφού ήταν ο πρώτος άνθρωπος

που έστειλε η Google στην Ευρώπη ως.. recruiter. Μέσα σε δεκαοκτώ μήνες είχε προσλάβει τους τριακόσιους καλύτερους υποψήφιους ανάμεσα σε χιλιάδες. Με τέτοια… μύτη, αν δεν ήταν ανιχνευτής ταλέντων, θα ήταν σίγουρα γευσιγνώστης.

θΕλόυμΕ νΑ ΑπΕλΕυθΕρω-σόυμΕ τό τΑλΕ-ντό των νΕων

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του David Bizer με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

logAn McclureTED fellowship program officer

Logan, πώς λειτουργεί το TED fellowship program του οποίου είσαι υπεύθυνη; Σε κάθε ένα από τα δύο συνέδρια TED που γί-νονται κάθε χρόνο, καλούμε είκοσι «fellows» από όλο τον κόσμο, συνήθως από είκοσι μέχρι σαράντα ετών. Προσπαθούμε να εντοπίσου-με την επόμενη γενιά των στοχαστών, των πρωτοπόρων, των ανθρώπων που χαρακτηρί-ζουμε Doers, Makers, και Shakers, και να τους φέρουμε στην κοινότητα του TED ούτως ώστε να εμπλουτίσουμε το διάλογο στα συνέδρια. Η διαδικασία είναι η εξής. Οι “fellows” έρχονται τρεις μέρες πριν το συνέδριο όπου διοργανώ-νουμε μια ποικιλία skill-building workshops για να τους δώσουμε τα εργαλεία να διαδώσουν ακόμα πιο αποτελεσματικά τις ιδέες τους. Δουλεύουμε μαζί τους στενά στο βαθμό που το επιθυμούν και οι ίδιοι, από το να δούμε μαζί τους ένα business plan μέχρι να τους φέρουμε σε επαφή με ανθρώπους χρήσιμους για τα project τους. Στο τέλος της χρονιάς από τους σαράντα “fellows”, επιλέγουμε δέκα για να συνεχίσουμε μαζί τους για άλλα δύο χρόνια σε senior επίπεδο. Έτσι και εκείνοι προσφέρουν στην κοινότητα του TED και εμείς επαυξάνου-με τα κοινά οφέλη από μια πιο μακρόχρονη δέσμευση μαζί τους. Ποια είναι η πρόκληση που θα αντιμετωπίσει το TED τα επόμενα χρόνια;Νομίζω η μεγαλύτερη πρόκληση για το TED θα είναι να κρατήσει ζωντανό το «momentum». Η ανάπτυξη του τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξε ιλιγγιώδης. Τα TEDx ανά τον κόσμο κάνουν εκπληκτική δουλειά στο να διαδώσουν και να αναπτύξουν το TED ως brand.

Ποιο είναι το κοινό έδαφος μεταξύ τουTED και του Sandbox;Το να δημιουργούν μια κοινότητα ανθρώπων οι οποίοι βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος. Ειδικά αυτό που κάνουμε με το TED fellowship

program είναι σε αρκετά μεγάλο βαθμό παρόμοιο με αυτό που κάνει το Sandbox. Και τα δύο φέρνουν κοντά δημιουργικούς ανθρώπους χτίζοντας μεταξύ τους μια δυνατή σχέση από την οποία όλοι έχουν να κερδίσουν. Νομίζω ότι ο Niko, ο Fabian και τα υπόλοιπα παιδιά της ομά-δας του Sandbox κάνουν εκπληκτική δουλειά στο να δημιουργούν μια οικεία ατμόσφαιρα και οικοδομώντας ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης ανάμεσα στους Sandboxers από άκρη σε άκρη του πλανήτη. Ποια ήταν η καλύτερη εμπειρία σου στο TED;Δύσκολη ερώτηση. Το να διαλέγεις κάθε νέα φουρνιά fellows έχει σίγουρα τη δική του μαγεία. Την ημέρα που φτάνουν στο συνέδριο είναι όλοι τόσο ενθουσιασμένοι. Με κάνει πολύ χαρούμενη το γεγονός ότι είμαι μέλος της ομάδας που τους δίνει αυτή την ευκαιρία. Αλλά αυτό που πραγματικά λατρεύω είναι να βλέπω τις συνεργασίες που προκύπτουν από την κοινότητα των fellows μετά. Για παράδειγμα δύο TED fellows συνεργάστηκαν για την αερομεταφορά χιλιάδων Λίβυων τραυ-ματιών σε νοσοκομεία της Ιορδανίας κατά τη διάρκεια της εξέγερσης. Αυτοί οι δύο άνθρωποι δεν γνωρίζονταν καν πριν το TED!

Πιστεύεις ότι το TED μπορεί να παίξει καταλυ-τικό ρόλο σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις για την ανθρωπότητα;Το ελπίζω. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να διαδίδουμε και να στηρίζουμε ιδέες οι οποίες θα κάνουν τη ζωή όλων καλύτερη. Πιστεύω ότι σίγουρα βοηθάει τον κόσμο να γίνει ένα καλύτερο μέρος το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι καλύτερα ενημερωμένοι. Το TED μοιράζοντας αυτή τη γνώση συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση.

Ποια είναι η πιο αστεία σου εμπειρία στο TED;

Εύκολο! Εξαιτίας του ονόματός μου οι περισ-σότεροι νομίζουν ότι είμαι άντρας! Έτσι αρκετοί από τους fellows όταν με συναντάνε στο ΤΕD μετά από δεκάδες ανταλλαγές email που έχουμε κάνει, δεν περιμένουν να δουν μπρο-στά τους μια γυναίκα και εκπλήσσονται. (σ.σ. το επιβεβαιώνω 100%, αυτό έπαθα και eγω με τη Logan McClure όταν τη συνάντησα στο Global Summit του Sandbox!)

Τι κάνει κάποιον να είναι doer;Ο doer είναι κάποιος που δε μιλάει απλά για ωραία πράγματα που θα ήθελε να κάνει, αλλά βγαίνει στην κοινωνία και τα υλοποιεί. Είναι ο τύπος ανθρώπου που τόσο το TED όσο και το Sandbox εκτιμούν πάρα πολύ.

Τ ο μότο του ΤΕD είναι «ideas worth spreading». Όλο και περισσότερος κόσμος από όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη όχι μόνο έρχεται σε επαφή με αυτή τη καινοτόμα πλατφόρμα διάδοσης ιδεών αλλά και παθιάζεται με αυτή! Πέρα όμως από τους πιστούς followers του TED υπάρχουν και οι “fellows”. Η υπεύθυνη, από την πρώτη ημέρα έναρξης του προγράμ-

ματος πριν 3 ½ χρόνια, μας εξηγεί τι είναι το TED fellowship program.

τι κόινό ΕχΕι τό ted μΕ τό sandbox

ή μΕγΑλυτΕρή πρόκλήσή γιΑ τό ted θΑ ΕινΑι νΑ κρΑτήσΕι ζωντΑνό τό «momentum»

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης της Logan McClure με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

susAn Kish Head Cross media Initiatives at Bloomberg

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης της Susan Kish με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Susan, τι ακριβώς κάνεις στο Bloomberg;Το Bloomberg είναι ένας τεράστιος δημοσι-ογραφικός οργανισμός όπου περιλαμβάνει το Bloomberg business week, δύο websites, μερικά mobile sites και ένα ipad application, ένα news room, ένα τηλεοπτικό κανάλι και ένα ραδιόφωνο. Είναι εύκολο για κάθε μονάδα να θέτει ξεχωριστούς στόχους και να τους πετυχαί-νει αλλά εξαιρετικά δύσκολο να συνεργαστούν όλα αυτά τα μέσα μεταξύ τους για να παράγουν ένα κοινό αποτέλεσμα. Η δουλειά μου είναι να χτίζω δίκτυα μέσα στον οργανισμό όπου αυτές οι μονάδες θα μπορούν να χρησιμοποιούν για να αναβαθμίσουν τις δυνατότητές τους και να μεγιστοποιήσουν την απόδοσή τους. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη φορά που έβαλα στο ίδιο δωμάτιο τους αρχισυντάκτες του κάθε μέσου για να γνωριστούν. Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού δεν ήξερε καν τον υπεύθυνο τους ραδιοφώνου! Και το ίδιο ίσχυε και στο εμπορικό κομμάτι. Ο υπεύθυνος πωλήσεων του περιοδικού ουδέποτε είχε συναντηθεί με τον άνθρωπο που πουλούσε το διαφημιστικό χώρο στο site. Για να δημιουργήσεις μια παρα-γωγική επαφή μεταξύ τους και να τους πείσεις ότι όλοι θα επωφεληθούν αν συντονιστούν και δουλέψουν από κοινού, δεν είναι εύκολο. Θα πρέπει να τους εμπνεύσεις για να το κάνουν. Δεν πρόκειται να λειτουργήσει αν απλά τους πεις: «Κοιτάξτε παιδιά, οφείλετε να δουλέψετε μαζί».

Μίλα μας λοιπόν για τα δίκτυα, πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με αυτά;Δούλευα για είκοσι χρόνια στη UBS, μια από τις μεγαλύτερες ελβετικές τράπεζες πριν φύγω για να ξεκινήσω τη δική μου startup πριν από αρκετά χρόνια. Όταν έσκασε η φούσκα του .com το 2000 κανείς πια δεν ήθελε να μιλάει για επενδύσεις στο διαδίκτυο. Εντυπωσιάστηκα από το πόσο γρήγορα αυτό το δίκτυο επιχειρη-

ματιών και επενδυτών που είχε αναπτυχθεί σ’ αυτόν τον τομέα ξαφνικά εξαφανίστηκε. Όμως είχα προλάβει να συνειδητοποιήσω τη μεγάλη αξία που έχει να φέρνεις σε επαφή επενδυτές και επιχειρηματίες. Κάθε επιτυχημένος επι-χειρηματίας είναι πολύ καλός στο να χτίζει και να συντηρεί ένα δίκτυο. Οι επιλογές που είχα τότε ήταν το b2b που για μένα σήμαινε back to banking ή να συνεχίσω να μελετάω τα δίκτυα και τη δύναμή τους. Γιατί για παράδειγμα η εκκλησία λειτουργεί, γιατί μια συγκεκριμένη εμπορική ένωση λειτουργεί και μια άλλη όχι; Τα δίκτυα με γοήτευσαν! Ανακάλυψα ότι αν και είναι οργανικά, είναι ταυτόχρονα και πολύ στα-θερά. Βέβαια υπάρχουν πολλά και διαφορετι-κά είδη δικτύων. Το ερώτημα είναι υπάρχουν εταιρίες που θα πλήρωναν για αυτή τη γνώση; Αποδείχθηκε πως ναι.

Τι πιστεύεις για ένα δίκτυο σαν το Sandbox; Το Sandbox έχει εξαιρετικές προοπτικές. Είναι ήδη πολύ εύρωστο και η ευρωστία του έγκειται στην ευελιξία του. Μπορεί να επεκτείνεται και να συρρικνώνεται εξίσου εύκολα και αυτό το κάνει δυνατό. Επίσης τα μέλη του Sandbox μπορούν να δουν ξεκάθαρα ότι επωφε-λούνται από το δίκτυο και ότι τους δίνει έναν άνετο και έμπιστο τρόπο να συνδέ-ονται μεταξύ τους. Αν δεν συγκεντρώνουν αυτά τα χαρακτηριστικά, τα δίκτυα τείνουν να πεθαίνουν. Μερικά από τα πιο εύρωστα δίκτυα όπως το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ ή το TED στηρίζονται σε παρόμοιες προϋποθέσεις. Αν μόνο συνεισφέρεις σε ένα δίκτυο και δεν παίρνεις τίποτα πίσω τότε αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει. Θυμάμαι μια έρευνα για το διαδι-κτυακό παιχνίδι “World of Warcraft” όπου έκανε αναφορά σε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που έκαναν όλη τη δουλειά και οι οποίοι τελικά τα παράτησαν γιατί κάηκαν.

Έχεις διαβάσει το «Connected» των καθη-γητών Φάουλερ και Χρηστάκη το οποίο είναι αφιερωμένο στη λειτουργία των δικτύων; Φυσικά, είναι εξαιρετικό βιβλίο. Επίσης θεωρώ σημείο αναφοράς για τη λειτουργία των δικτύων το “tipping point” του Malcolm Gladwell (http://www.gladwell.com/tippingpoint/ ). Ο Gladwell πιστεύει ότι υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικές λειτουργίες μέσα σε κάθε δίκτυο. Για παράδειγμα υπάρχουν οι “connectors”, άτομα τα οποίοι από τη φύση τους θα φέρουν σε επαφή τους άλλους μεταξύ τους και είναι εξαι-ρετικά χρήσιμα. Να, ο Sebastian για παράδειγ-μα που είναι απέναντί μας και κινηματογραφεί τώρα τη συνέντευξη αυτή είναι ένα τέτοιο άτο-μο! Υπάρχουν οι “experts”, τα κεντρικά άτομα του δικτύου όπου όλοι και όλα κατευθύνονται σε αυτούς. Οι “boundary spanners”, άτομα τα οποία έχουν μεγάλη γκάμα ετερόκλητων φίλων, από καλλιτέχνες μέχρι μαθηματικούς, οι οποίοι συνήθως ανήκουν και σε αρκετά δίκτυα. Πολλοί λίγοι άνθρωποι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Είναι εξαιρετικά σημαντικοί γιατί είναι σε θέση να συνενώσουν ολόκληρα δίκτυα μεταξύ τους.

πΕσ μόυ τό δι-κτυό σόυ νΑ σόυ πω πόιόσ ΕισΑι…

« Δε χρειάζονται εκατόν πενήντα άτομα για να χτίσεις ένα καλό δίκτυο. Τέσσερα αποφασισμένα άτομα αρκούν.» Η Susan θεωρείται και όχι άδικα γκουρού των δικτύων. «Η ανθεκτικότητα είναι μια υποτιμημέ-νη αξία», υποστηρίζει. «Μπορεί να αποτύχεις την πρώτη, τη δεύτερη,

ακόμα και την τρίτη φορά που θα δοκιμάσεις κάτι. Αν αντλήσεις όμως τα σωστά μαθήματα από αυτό για τη συνέχεια τότε έχεις στην πραγματικότητα πετύχει…»

Περιφερειακάγια να μελετάμε έξυπνα!Ταιριάξτε τα περιφερειακά της logitech με την ταμπλέτα σας και δείτε τη διαφορά στην τάξη!

Ο ι μέρες που κάποιος πήγαινε στο πανεπιστήμιο με στυλό και μπλοκ σημειώσεων ανήκουν πια στο παρελθόν. Σήμερα αυτό που χρειάζεται ένας μοντέρνος φοιτητής είναι να συν-δυάσει το smartphone ή την ταμπλέτα του με τα κατάλλη-

λα περιφερειακά και εδώ η Logitech έχει λύσεις που πραγματικά θα βελτιώσουν την απόδοση του. Δείτε λοιπόν τι έχουν να προσφέρουν η θήκη με πληκτρολόγιο για το iPad (συμβατή και με το iPad 2 και με το νέο iPad) και το Mini Boombox σε κάθε φοιτητή και σπουδαστή:

Logitech® θήκη με πληκτρολόγιο για το iPad

Κρατώντας σημειώσεις χωρίς κόποΜε αυτή την ιδιαίτερη θήκη της Logitech, δεν θα προβληματιστείτε ποτέ πια με το αν προλαβαίνετε να κρατήσετε σημειώσεις σε ένα σεμινάριο ή σε ένα μάθημα. Κι αυτό καθώς η θήκη περιλαμβάνει ένα ασύρματο πληκτρολόγιο που συνδέεται εύκολα μέσω Bluetooth®, ενώ φορτίζει εύκολα με μια σύνδεση USB, οπότε και οι μπαταρίες παύουν να είναι πρόβλημα. Φυσικά από εδώ και πέρα η πληκτρολόγηση γίνεται ταχύτατα και άνετα.

Κομψή σχεδίαση μαζί με προστασία Η έξυπνη θήκη της Logitech για το iPad είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να εφαρμόζει πάνω στην ταμπλέτα, προστατεύοντάς την στις καθημερινές μετακινήσεις. Κι όταν την βγάλουμε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για το iPad, στηρίζοντάς το όρθιο ή πλαγιαστό.

Logitech® Mini Boombox(σε μαύρο, κόκκινο ή λευκό)

Εντυπωσιάστε τους φίλους σαςΤι είναι το Logitech Mini Boombox; Ένα φορητό ηχείο που προσφέρει ανοιχτή ακρόαση και συνδέεται ασύρματα και πανεύκολα με κάθε κινητό, ταμπλέτα ή άλλη συσκευή μέσω Bluetooth. Δυνατός ήχος, κορυφαία ακουστική απόδοση και ισχυρό μπάσο μας επιτρέπουν να μοιρα-στούμε την αγαπημένη μας μουσική με την παρέα, ενώ το Boombox είναι τόσο συμπαγές που καταλαμβάνει ελάχιστο χώρο, ακόμη και στο πιο μικρό φοιτητικό δωμάτιο. Κι όταν η παρέα συσκέπτεται τηλεφωνικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συσκευή ανοιχτής ακρόασης προσφέροντας ελευθερία κινήσεων, π.χ. για να κρατάμε σημειώσεις!

Πάντα σε επαφήΠέρα από την μουσική απόλαυση κάθε φοιτητής κάποια στιγμή πρέπει να πάρει και ένα τηλέφωνο σπίτι! Εκεί το Mini Boombox μας επιτρέπει πεντακάθαρες συνομιλίες χάρη στο ενσωματωμένο μικρόφωνό του, ενώ η επανα-φορτιζόμενη (μέσω USB, οπότε δεν χρειάζεται αλλαγή) μπαταρία του, μπορεί να αντέξει έως 10 ώρες!

Μπείτε στο www.ypovrixio.gr και κερδίστε

τη μοναδική Logitech® θήκη με πληκτρολόγιο για το iPad αξίας €99,99

ή το Logitech Mini Boombox αξίας €79,99

Συνολικά 6 (3+3) τυχεροί θα κερδίσουν

Χρέη χειριστή Sonar: Θοδωρής Γεωργακόπουλοςwww.georgakopoulos.org

Αποκαλύπτουμε το άγνωστο, κρυ-φό, μυστικό πρόσωπο του Ελληνι-κού Δημοσίου: Αυτό που δουλεύει.

Καντο όπως οι Ολλανδοί

Το 2003 η Ολλανδική κυβέρνηση αποφά-σισε να ξεκινήσει μια προσπάθεια μείωσης του κόστους της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις. Ο στόχος ήταν να μειωθεί κατά 25% μέχρι το 2007, αλλά υπήρχε ένα πρό-βλημα: Δεν ήξεραν πόσα ήταν αυτά τα κόστη.

Έφτιαξαν ομάδες οι οποίες χαρτογράφη-σαν όλα τα βήματα που πρέπει να κάνει μια επιχείρηση με κάθε λεπτομέρεια. Μετά πή-γαν στις επιχειρήσεις, δούλεψαν μαζί τους. Ο στόχος του 25% επετεύχθη τόσο εύκολα, που οι Ολλανδοί αποφάσισαν να προχωρήσουν με την μείωση ακόμα 25% μέχρι το 2011. Και το κατάφεραν κι αυτό. Τώρα προχωρούν εφαρμόζοντας την ίδια μεθοδολογία για να απλοποιήσουν τις διαδικασίες που αφο-ρούν στους πολίτες, με προτεραιότητα τις ευπαθείς ομάδες, ενώ παράλληλα διάφορες χώρες από την υπόλοιπη Ευρώπη έχουν αρχίσει να την εφαρμόζουν και στη δική τους κρατική μηχανή.

Αυτό, βεβαίως, είναι κάτι που έκαναν οι Ολλανδοί. Εδώ είναι νότος. Εδώ δεν έχουμε τέτοιες μεθοδολογίες και κουραφέξαλα. Σύμφωνα με τη “Λευκή Βίβλο”για τη διακυ-βέρνηση” στην Ελληνική Δημόσια Διοίκηση καταγράφονται 27.995 “αρμοδιότητες”. Στη διαδικασία σύστασης μιας ΕΠΕ εμπλέκο-νται πάνω από 10 δημόσιοι φορείς, ενώ ο υποψήφιος επιχειρηματίας θα πρέπει “να συμμορφωθεί με νομικές υποχρεώσεις 115 διαφορετικών ρυθμιστικών κειμένων”.

Εδώ είναι Ελλάδα.

Τι θα έλεγες λοιπόν αν σε ενημέρωνα πως στην Ελλάδα υπάρχουν κάποιοι δημό-σιοι υπάλληλοι που το 2008 βάλθηκαν να εφαρμόσουν τη μεθοδολογία των Ολλανδών στην Ελληνική κεντρική διοίκηση; Και πώς θα σου φαινόταν αν μάθαινες πως αυτοί, και πολλοί άλλοι σαν αυτούς, εκατοντάδες τέτοιοι, πέρασαν και περνούν βράδια ξε-νυχτώντας στα γραφεία τους, ή συγκεντρω-μένοι σε σπίτια με δική τους πρωτοβουλία, σκυμμένοι πάνω από λάπτοπ, κάνοντας δουλειές απαραίτητες για να γίνουμε κάποτε κι εμείς κανονική χώρα;

Ε, είναι αλήθεια. Ζουν ανάμεσά μας.

Η μεγάλη των Δ.Υ. σχολή

“Ένα κομμάτι του Δημοσίου, αυτό που έχουν στο μυαλό τους οι περισσότεροι, μου θύμισε πολύ έντονα το σχολείο. Αυτό, που μαζευόμαστε, κάνουμε συνέλευση για να κάνουμε κατάληψη, που υπάρχει το δεκαπε-νταμελές, που μας νοιάζει μόνο η εκδρομή. Το έζησα κι αυτό, το είδα από κοντά”.

Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος είναι 34 χρο-νών, απόφοιτος του Παντείου, με μεταπτυ-χιακό από το Warwick στη Διεθνή Πολιτική Οικονομία. Σπούδασε στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, και έχει περάσει από διάφορες θέσεις σε διάφορες εσχατιές του ελληνικού Δημόσιου τομέα. Συναντηθήκαμε δίπλα στο Υπουργείο Ανάπτυξης όπου δουλεύει σήμε-ρα, και μιλήσαμε για το έργο καταγραφής της γραφειοκρατίας σύμφωνα με το Ολλανδικό μοντέλο, στο οποίο συμμετείχε. Η αποπάνω παρομοίωση, την οποία βρήκα ευφυή, ανα-φέρεται στη θητεία του στη Γενική Γραμμα-τεία Ενέργειας του Υπουργείου Ανάπτυξης, όπου πήγε στις Αρχές του 2007.

“Ήταν μια κλασική δημοσιοϋπαλληλική θέση, έβγαζα εντολές πληρωμής για αυτούς που χρηματοδοτούνταν από το ΕΣΠΑ”, λέει. “Πήγαινα επτάμιση ώρες την ημέρα, και τις μισές δεν είχα αντικείμενο. Υπήρχε καλό προσωπικό εκεί, ήταν μια υπηρεσία που βα-σίζεται πολύ σε μηχανικούς. Αλλά υπήρχαν και άλλοι, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να χειριστούν έναν υπολογιστή, και γι’ αυτό σε βλέπουν σαν απειλή”.

Αυτό που δεν μπορούσα να καταλάβω είναι το εξής: Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος είναι ένας μορφωμένος άνθρωπος, είχε τα πτυχία του, τις προοπτικές του, και ήθελε να γίνει δημόσιος υπάλληλος. Αυτό δεν το χωράει ο νους μου -και μετά τις συζητήσεις μας, εξακολουθώ να μην το καταλαβαίνω πάρα πολύ καλά. Βέβαια, πολλά πράγματα δεν καταλαβαίνω. Ας πούμε, κάποιοι πάνε με τη θέλησή τους και γίνονται διαιτητές. Οι άνθρωποι είναι περίπλοκα όντα.

Ο Χριστόπουλος έχει αποφητήσει από τη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, μια σχολή ιδιαίτερη, που δεν ανήκει σε Πανεπιστήμιο, αλλά είναι αυτόνομη. Ιδρύθηκε το 1983 στα πρότυπα της Γαλλικής École nationale

d’administration με σκοπό να βγάζει στελέχη ικανά να δουλέψουν στη διοίκηση του κρά-τους. “Είναι πολύ δύσκολη σχολή”, λέει. Η φοίτηση στη σχολή είναι διετής, με υποχρεω-τική παρακολούθηση. Όλοι οι φοιτητές είναι κάτοχοι πανεπιστημιακών πτυχίων ή και μάστερ. Και η φοίτηση εκεί ήταν που έκανε το Λεωνίδα Χριστόπουλο να ερωτευτεί τη Δημόσια Διοίκηση. “Η σχολή προωθεί τον πειραματισμό και την καινοτομία”, λέει. “Μάθαμε εκεί ότι με τη χρήση τεχνολογιών μπορούμε να προωθήσουμε αλλαγές. Θεω-ρώ αυτό τον κόσμο μαγικό, το να σχεδιάζω δράσεις και πολιτικές, να συγκεντρώνω τα δεδομένα, να μελετώ τα best practices του εξωτερικού και να υλοποιώ καινοτομίες”.

Αμέσως μετά το μαγικό κόσμο της σχολής (απ’ όπου αποφοίτησε πέμπτος), διορίστηκε στη ΓΓ Ενέργειας, όπου τα πράγματα δεν ήταν καθόλου μαγικά, και από εκεί προ-σπάθησε να βρει τρόπο να μετατεθεί αλλού. “Δεν ήταν εύκολο, υπάρχει η νοοτροπία πως αν διοριστείς κάπου, εκεί πρέπει να μείνεις μέχρι τη σύνταξη.» Τα κατάφερε χάρη σε έναν καθηγητή του από τη σχολή, που στελέχωνε μια ειδική υπηρεσία του ΕΣΠΑ, την οποία θα δούμε και παρακάτω. “Η υπηρεσία αυτή κάνει πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά”, μου είπε. “Διαχειρίζεται δράσεις του επιχειρησιακού προγράμματος διοικη-τικής μεταρρύθμισης του ΕΣΠΑ, δηλαδή ό,τι έχει να κάνει με τον επανασχεδιασμό της λειτουργίας του κράτους”. Οπότε μία από τις δράσεις που ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας τα στελέχη της συγκεκριμένης υπηρεσίας (σχεδόν όλοι απόφοιτοι της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης), ήταν να εφαρμόσουν το Ολλαν-δικό μοντέλο για τη μέτρηση του κόστους της γραφειοκρατίας και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με όσα μου είπε, λοιπόν, η ομάδα που φτιάχτηκε πρώτα επισκέφτηκε επιχειρήσεις για να καταγράψει πόσο τους κοστίζουν οι συναλλαγές με το κράτος. “Η μέτρηση επικεντρώθηκε στη διαδικασία σύστασης ΕΠΕ, λόγω του ότι αυτή η εταιρική μορφή συμπεριλαμβάνεται στους δείκτες μέτρησης της ανταγωνιστικότητας των εθνικών οικονομιών της Παγκόσμιας Τρά-πεζας”, μου εξήγησε. Η ομάδα επισκέφτηκε 70 ΕΠΕ σε έξι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις της χώρας μέσα σε τέσσερις εβδομάδες, το 2008. Την επόμενη χρονιά η ομάδα ξεκίνησε την ανάλυση του νομοθετικού πλαισίου που αφορά τις επιχειρήσεις, μια δουλειά που

Π ώς θα σου φαινόταν αν μάθαινες πως δημόσιοι υπάλληλοι περνούν βράδια ξενυ-χτώντας στα γραφεία τους, ή συγκεντρωμένοι σε σπίτια με δική τους πρωτοβουλία, σκυμμένοι πάνω από λάπτοπ;

τους πήρε τέσσερις μήνες, τους ξεθέωσε και τους ενθουσίασε. “Εργαστήκαμε στη βάση ενός project με χρονοδιάγραμμα, στόχους και συγκεκριμένες φάσεις υλο-ποίησης”, θυμάται ο Λεωνίδας, με εμφανή χαρά. “Το δημόσιο συνήθως δε λειτουργεί έτσι. Ήταν μεγάλη αλλαγή για εμάς και όλοι οι άνθρωποι που συμμετείχαν το πήραν πολύ ζεστά και δούλεψαν σκληρά. Μέναμε στο γραφείο όσες ώρες χρειαζόταν, ή μα-ζευόμασταν σε σπίτια με τα λάπτοπ για να βγάλουμε τη δουλειά, επειδή μας άρεσε”.

Και η δουλειά βγήκε και συντάχθηκαν συμπεράσματα και προτάσεις. Το κόστος των διοικητικών βαρών για κάθε ΕΠΕ, άμα θες να ξέρεις, εκτιμήθηκε κοντά στα 4,5 εκ. ευρώ. Το κόστος των διοικητικών βαρών γενικότερα στην οικονομία εκτιμάται στα 10 δις ετησίως. Η πρόταση που συντάχθηκε για τις ΕΠΕ πρότεινε βήματα για τη μείωση των 15 βημάτων που χρειάζονται σε δύο, και μείωση του συνολικού κόστους κατά 70%. Μέρος αυτών των συμπερασμάτων αποτέ-λεσαν τον πυρήνα των νόμων 3853/2010 και 3845/2010 οι οποίοι θέτουν στόχους για τη μείωση του κόστους μέχρι το 2013.

Που είναι μια αρχή. Το σημαντικότερο πράγμα πάντως που

κατάλαβα από την κουβέντα με το Λεωνίδα Χριστόπουλο είναι ότι μάλλον υπάρχει εξήγηση στο γιατί να θέλει ένας μορφω-μένος και έξυπνος νέος να γίνει δημόσιος υπάλληλος. Το μυστικό, νομίζω, είναι στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.

Εκεί υπάρχει ένας καθηγητής που μάλ-λον φέρει μεγάλο μερίδιο της ευθύνης.

Ένας Έλληνας, καλύτερος δημόσιος υπάλληλος του κόσμου

Αυτό που αναρωτιόμουν πάντα ήταν το “γιατί εμείς οι Έλληνες είμαστε έτσι που εί-μαστε”. Γιατί τα έχουμε κάνει τόσο μπάχαλο. Είμαστε βλάκες; Δεν είμαστε, ή τουλάχιστον δεν είμαστε πιο βλάκες από τους άλλους. Τι μας λείπει; Ποιο είναι αυτό το εγγενές χαρα-κτηριστικό που μας εμποδίζει να φτιάξουμε ένα έστω υποτυπώδες σοβαρό κράτος που να λειτουργεί;

Μοιάζει απλή, αλλά είναι ερώτηση δύσκολη. Για να την απαντήσει κάποιος θα πρέπει να ξέρει πώς λειτουργεί το Ελληνικό κράτος και αντίστοιχα πώς λειτουργούν και τα ξένα κράτη. Μου υπεδείχθη πως στο κέντρο της Αθήνας υπάρχει ένας τέτοιος άνθρωπος.

Ένα ηλιόλουστο πρωινό συνάντησα τον διευθυντή της “Ειδικής Υπηρεσίας Στρατηγι-κού Σχεδιασμού, Συντονισμού & Εφαρμογής Προγραμμάτων”, είναι αυτή η υπηρεσία που αναφέραμε αποπάνω.

Πρόσφατα βραβεύτηκε στο Λας Βέγκας ως “ο καλύτερος δημόσιος υπάλληλος του κόσμου” από έναν οργανισμό που λέγε-ται ASPA κι έχει κύρος, δεν είναι αστείο βραβείο (κάθε χρόνο το παίρνει μόνο ένας επιστήμονας που έχει κάνει ουσιαστική δουλειά στη δημόσια διοίκηση). Λέγεται Πα-ναγιώτης Καρκατσούλης, είναι 54 χρονών, καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης εδώ και πολλά χρόνια, και καθόμαστε

στο γραφείο του, το οποίο έχει μιαν αφίσα των Gilbert & George στον τοίχο. Πότε πότε σηκώνεται κι ανοίγει το παράθυρο για να καπνίσει. Έχει μια διάθεση φιλοσοφική.

“Έχουμε κάτι το διαφορετικό, αυτό είναι αλήθεια”, μου λέει. “Διαφέρουμε πολύ από τους βόρειους, τους προτεστάντες μα και τους καθολικούς. Εμείς και οι γείτονες, οι Τούρκοι, οι Βούλγαροι, οι Σκοπιανοί, οι Σέρ-βοι, είμαστε αλλιώς. Έχουμε μια ειδωλολα-τρική, παιγνιώδη διάθεση για τα πράγματα. Όσο φεύγεις προς βορρά ή προς ανατολή αυτό χάνεται.”

Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης είναι ο ιδανικός άνθρωπος για να κουβεντιάσεις τα του Ελληνικού Δημοσίου γιατί είναι ένας άνθρωπος που για πολλά χρόνια έχει δουλέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει ταξιδέψει σε άλλες χώρες. Έχει σπουδάσει νομικά στην Αθήνα, έχει κάνει διδακτορικό στην Κοινωνιολογία του Δικαίου στη Γερ-μανία και έχει δουλέψει ως σύμβουλος σε 22 κυβερνήσεις και διοικήσεις εδώ και σε 5 διεθνείς οργανισμούς, πάντα σε θέματα διοικητικής μεταρρύθμισης. Οπότε βρίσκεται στη σπάνια θέση να έχει ταυτόχρονα μια πολύ καλή εικόνα της δημόσιας διοίκησης από μέσα, και ταυτόχρονα να έχει δουλέψει στις δημόσιες διοικήσεις ξένων κρατών, καλύτερων και χειρότερων από το δικό μας.

“Αυτό είναι το ερώτημα”, μου λέει. “Αυτό το περίπλοκο που έχουμε εμείς πώς το να το διαχειριστείς; Η Δύση έχει κουτάκια, έχει μια τιμή για το κάθε τι. Εδώ τα πράγματα εί-ναι αλλιώς, οι ξένες φόρμες δεν δουλεύουν εύκολα. Κοιτάμε τι κάνουν οι ξένοι, και δεν

κοιτάμε τι δούλευε εδώ πριν από αιώνες. Βλέπεις εδώ διακόσιους κατεστραμμένους να φέρνουν εις πέρας κάτι που η McKinsey δεν θα μπορούσε να κάνει αν της έδιναν 5 εκατομμύρια δολάρια. Οι δικοί μας, που είναι και χάλια από το εκπαιδευτικό μας σύστημα, και λίγο ψωνάκια, και δεν τα πάνε καλά με τις ομάδες και δεν μαθαίνουν εύκολα από τους άλλους, παρ’ όλα αυτά τα καταφέρνουν θαυμάσια”.

Αν κάποιος μπορεί να σκεφτεί μια πραγ-ματικά ολοκληρωμένη σημαντική μεταρ-ρύθμιση στη δημόσια διοίκηση τα τελευταία χρόνια, αυτή είναι τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, τα διάσημα ΚΕΠ. Μάντεψε ποιου ιδέα ήταν.

“Μια φίλη μου Γερμανίδα μου είχε

μιλήσει για κάτι που έκαναν στην Αυστρία”, λέει ο Καρκατσούλης, “μια ιδέα για one-stop-shops στα οποία ο πολίτης μπορούσε να κάνει όλες τις δουλειές που είχε με το κράτος. Ο υφυπουργός που ήταν τότε στο υπουργείο Εσωτερικών, ο Τάσος Μαντέλης, δεν ενδιαφερόταν. Όταν έγινε ανασχηματι-σμός, ήρθε ο Σταύρος Μπένος. Του εξήγησα την ιδέα μου, “θα το κάνουμε!” μου λέει.

“Έτσι κάναμε το πρώτο ΚΕΠ στη Σέριφο. Η εμπειρία εκεί ήταν συγκλονιστική. Την πρώτη μέρα δεν ήρθε κανένας. Προσέξαμε ότι υπήρχαν μόνο τρεις τύποι απ’ έξω, και περίμεναν λίγο απόμερα, διστακτικά. Με τα πολλά πλησίασαν. Ο ένας από αυτούς χρειαζόταν πιστοποιητικό αγαμίας. Ήταν Τετάρτη, και παντρευόταν Κυριακή. Κανονι-κά θα έπρεπε να πάρει το καράβι, να πάει στην Αθήνα, από εκεί στη Σύρο, να πάρει το

πιστοποιητικό από τη νομαρχία, μετά να επι-στρέψει. “Έχετε τέτοιο χαρτί;” μας ρώτησαν. Έχουμε. Το παίρνει, δεν το κοιτάει καν και φεύγει. Ούτε ευχαριστώ ούτε τίποτα”.

“Μετά από λίγα λεπτά επιστρέφει μαζί με τον παπά. Ο παπάς ομιλητικότατος, γειά σας παιδιά, τι φτιάχνετε εσείς εδώ, του εξηγού-με. Ο γαμπρός βγάζει το χαρτί και του λέει “μου έδωσαν αυτό εδώ. Με παντρεύεις;”. Ο παπάς το κοιτάζει. “Σε παντρεύω”, του λέει. “καλό είναι”. Την επόμενη μέρα όλο το νησί ήταν έξω απ’ το ΚΕΠ”.

Στη συνέχεια σταδιακά όλα τα νησιά απέκτησαν ΚΕΠ, και μετά εξαπλώθηκαν σε όλη την Ελλάδα και βοήθησαν κάποιες δουλειές να γίνουν καλύτερα, και μετά το μοντέλο τους το Ελληνικό εξήχθη και σε άλλες χώρες. ΚΕΠ σαν τα δικά μας απέκτη-σαν η Ρουμανία, η Βουλγαρία, τα Σκόπια, ακόμα και η Ρωσία. Ήταν κάτι. Μια επιτυχία που απέδειξε ότι μπορούμε να κάνουμε πράγματα σωστά, δεν μας είναι αδύνατο. Χρειάζεται να γίνει μια υπέρβαση στα θεσμι-κά εσκαμμένα, προσωπική πρωτοβουλία και πολλή προσπάθεια, αλλά γίνεται. Ο καθηγητής Καρκατσούλης είναι πεπεισμέ-νος γι’ αυτό.

“Οποιοσδήποτε θεωρητικός θα σου πει πως, ό,τι μοντέλο κι αν έχεις για να φτιάξεις κράτος, θα πρέπει να αντανακλά μια κουλ-τούρα”, μου λέει. “Δε γίνεται αλλιώς. Δεν είναι τεχνούργημα το κράτος. Έχει κομμάτια τεχνικά, αλλά για είναι αποτελεσματικά αυτά πρέπει να τα ορίσεις με στοιχεία πολιτισμικά”.

Προϊστάμενοι στο τίποτα

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για τη διοικητική μεταρρύθμιση, κάθε Ελληνικό Υπουργείο αποτελείται κατά μέσο όρο από 439 τμήματα. Ένα στα πέντε δεν έχει κανένα εργαζόμενο πέρα από τον προϊστάμενό του (ο οποίος προΐσταται του τίποτα). Το 13% έχει μόνο έναν υπάλληλο. Υπάρχουν συνολικά 1448 τομείς κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών, η ύπαρξη των οποίων προβλέπεται από το νόμο. Σε 358 από αυτούς, όμως, όλες οι θέσεις που προβλέπονται από το οργανόγραμμά τους είναι κενές. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, όλες οι υπηρεσίες του δημοσίου στε-γάζονται σε 1552 κτίρια.Τα περισσότερα από αυτά ενοικιάζονται από το κράτος, με κόστος πάνω από 50 εκ. ευρώ το χρόνο.

Δεν είναι νούμερα φυσιολογικά αυτά. Δεν περιγράφουν μια δομή ορθολογική. Περιγράφουν ένα μπάχαλο. Και υπάρχει και συνέχεια:

Κάθε αλλαγή στη λειτουργία ενός δη-μόσιου οργανισμού, ακόμα και μικρές και ασήμαντες, πρέπει να ορίζονται αυστηρά από νόμο, προεδρικό διάταγμα ή υπουργική απόφαση. Η έκθεση του ΟΟΣΑ μετρά 1140 νομοθετικές πράξεις οι οποίες αλλάζουν τη δομή της κρατικής διοίκησης κάθε χρόνο. Αυτό εξασφαλίζει ότι ο κάθε υπάλληλος δημόσιας δεν μπορεί να τα κάνει μαντάρα, αλλά ταυτόχρονα ότι δεν μπορεί να κάνει και τίποτα το ουσιαστικό ή καινοτόμο.

Και υπάρχει και το άλλο.

Ανάμεσα στα υπουργεία δεν υπάρχουν θεσμοθετημένα κανάλια επικοινωνίας, έτσι στην πράξη δεν υπάρχει καμία επικοινω-νία. Το ίδιο όμως συμβαίνει και μέσα στα υπουργεία: Τμήματα του ίδιου υπουργείου (που συνήθως στεγάζονται σε άλλα κτίρια) λειτουργούν ως κάθετα σιλό, δεν επικοι-νωνούν μεταξύ τους καθόλου, και έτσι έργα που χρειάζονται τη συνεργασία τμημάτων καθυστερούν ή δεν υλοποιούνται καθόλου.

Παρεμπιπτόντως, κανένας δεν ασχολείται με το αν δραστηριότητες και έργα υλοποιού-νται ή όχι. Μέχρι τώρα δεν υπήρχαν καθόλου μηχανισμοί αξιολόγησης στο δημόσιο, και κανένας δεν είχε τρόπο να ζητήσει ευθύνες από κανένα για το αν κάτι έγινε ή δεν έγινε.

Μιας και είπαμε μια ιστορία, ας πούμε άλλη μία.

Απρίλιος 2010, 5ος όροφος του Υπουρ-γείου Οικονομικών, αίθουσα συνεδριάσεων γεμάτη με 50 στελέχη, πολιτικά και διοι-κητικά, από όλα τα υπουργεία, και από 6-7 ξένους, Ευρωπαίους. Οι ξένοι είχαν έρθει για το θέμα των κλειστών επαγγελμάτων, τα

οποία η χώρα μας ήταν υποχρεωμένη βάσει κοινοτικής οδηγίας να ανοίξει με νόμο μέχρι το Δεκέμβριο του 2009. Ήθελαν πάρα πολύ να μάθουν γιατί έχουν περάσει μήνες από τη διορία και δεν έχουμε κάνει τίποτα. Αρχίζουν να ακούγονται αοριστολογίες από την ελλη-νική πλευρά, για ένα νόμο που είναι σχεδόν έτοιμος και από στιγμή σε στιγμή θα πάει να ψηφιστεί. Οι ξένοι ρωτάνε συγκεκριμένα, πόσες και ποιες διαδικασίες έχουν ενσω-ματωθεί στο νόμο. Για την ελληνική πλευρά μιλούσε μια κυρία γύρω στα 55, ξανθιά, καλοβαλμένη, με τα αγγλικά της και τα γαλ-λικά της, η οποία είχε διατελέσει για πολλά χρόνια σε διάφορες υψηλόβαθμες θέσεις της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης και ήξερε καλά τους κώδικες επικοινωνίας της Ελλη-νικής Δημόσιας Διοίκησης. Με το χαμόγελο, χαριεντιζόμενη, χαριτωμένη, έλεγε στους βλοσυρούς ξένους ότι κανένα πρόβλημα, είναι έτοιμη η λίστα με τις αρμοδιότητες, θα την έχουμε σε μισή ώρα, μετά σε μία ώρα, και τελικά αφού πέρασαν δυο ώρες και με το μπλαμπλα δεν κατάφερε να τους κάνει να ξεχάσουν αυτό το θέμα και να πάνε παρακά-τω, αναφώνησε: “The famous list does not exist”. Δεν υπήρχε καμία λίστα. Δεν υπήρχε κανένας νόμος. Όλα ήταν κουραφέξαλα για να περνά η ώρα. Κόκαλο οι ξένοι.

Το χειρότερο απ’ το να είσαι μπλεγμένος σε ένα τέτοιο τέρας ανοργανωσιάς και εγκα-τάλειψης, είναι το να είσαι μπλεγμένος και να το καταλαβαίνεις. Αυτός είναι ο σταυρός που κουβαλάνε μερικές εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, άνθρωποι με όρεξη, εφόδια και φιλοδοξίες, οι οποίοι όμως δεν έχουν τις ευκαιρίες να κάνουν τη διαφορά.

Ούτε εγώ ήξερα ότι υπάρχουν.

Αλλά υπάρχουν.

Το Νοέμβριο, ας πούμε, δυο απόφοιτοι της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, ο Θοδωρής Πα-παδόπουλος και ο Γιώργος Θεοχάρης, κέρδι-σαν το βραβείο καλύτερης τεχνολογικής εφαρμογής στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Καινοτομίας στην Ηλεκτρονική Διακυβέρ-νηση που διοργάνωσε η Microsoft. Ο κύριος Κώστας Λαγούδης, δημόσιος υπάλληλος από τη Ζάκυνθο, έχει φτιάξει από μόνος του το docman.gr, μια “ηλεκτρονική βιβλιοθήκη νο-μοθεσίας δημοσίων δαπανών”, με τεράστια βάση δεδομένων που λειτουργεί εδώ και δέκα χρόνια. Μια ομάδα δημοσίων υπαλ-λήλων έφτιαξαν το administrativereform.gr, ένα site όπου δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές

και όποιοι ενδιαφέρονται για τη δημόσια διοίκηση μπορούν να βρουν πληροφορίες καθώς και να επικοινωνήσουν με ανθρώ-πους που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα. Α, την έκθεση του ΟΟΣΑ, που αναφέραμε πα-ραπάνω; Ο διεθνής οργανισμός την ανέβασε στο site του το Νοέμβριο (καθώς η Ελληνική κυβέρνηση, που την είχε παραγγείλει, δεν εδέησε να τη δημοσιεύσει) στα Αγγλικά. Έλληνες απόφοιτοι της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης τη μετέφρασαν στα ελληνικά από μόνοι τους, και την έστειλαν πίσω στον ΟΟΣΑ για να εγκριθεί.

Υπάρχουν όλοι αυτοί.

Οι διακόσιοι κατεστραμένοι «κοπρίτες»

Μέρος της “Διοικητικής Μεταρρύθμισης 2007-2013” είναι η λειτουργική αξιολόγηση της Δημόσιας Διοίκησης της χώρας, ένα έργο σημαντικό και αρκετά μεγάλο καθώς δεν είναι εύκολο να αλλάξεις κάτι περίπλοκο χωρίς να ξέρεις τι είναι αυτό που πας να αλλάξεις. Η λειτουργική αξιολόγηση από κάποιο διεθνή οργανισμό, όμως, είναι κάτι που απαιτεί και το περιβόητο Μνημόνιο. Η τρόικα ήθελε να αναλάβει το έργο η Πα-γκόσμια Τράπεζα, αλλά η “Ειδική Υπηρεσία Στρατηγικού Σχεδιασμού, Συντονισμού & Εφαρμογής Προγραμμάτων” προτιμούσε να το αναλάβει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, με τον οποίο υπάρχει σε ενέργεια σύμβαση συνεργασίας, κι έτσι δε θα χρειαζόταν να πληρωθεί άλλος διεθνής οργανισμός. Τα στοιχεία δεν υπήρ-χαν διαθέσιμα, γι’ αυτό κάποιος θα έπρεπε να ξετινάξει ολόκληρη τη Δημόσια Διοίκηση της Ελλάδας για να τα βρει. Οι “διακόσιοι κατεστραμμένοι”.

Συνάντησα έξι από αυτούς, τους εξής: Την Ελευθερία Μπακάλη, την Αλεξάνδρα Θεοδοσιάδη, τον Πέτρο Κατσιμάρδο, την Έφη Στεφοπούλου, το Νίκο Παπαμανώλη και την Ιωάννα Βαλλιάνου και μου μίλησαν γι’ αυτή τη διαδικασία, που κράτησε έξι μήνες. “Αυτό που κάναμε ήταν να καταγράψουμε τα πάντα στη Δημόσια Διοίκηση”, είπε η Έφη. Φτιάχτηκε μια βάση δεδομένων με τα οργανογράμματα των Υπουργείων -τα πραγματικά, όχι τα εικό-νικά/μη επικαιροποιημένα που μπορείς να βρεις στα websites τους. “Ανοίγαμε πόρτες και μετράγαμε κεφάλια”.

Οι ομάδες επίσης κατέγραφαν στοιχεία για τους εργαζόμενους, από τι εκπαίδευση έχουν μέχρι το είδος της απασχόλησής τους.

“Στη συνέχεια καταγράψαμε όλες τις αρμοδιότητες καθώς και προϋπολογισμούς δαπανών και μισθοδοσίας από το 2007 μέχρι το 2011 για να ξέρουμε πόσο κοστίζει κάθε Γενική Γραμματεία”. Ακόμα, έφτιαξαν ένα ερωτηματολόγιο για τις στάσεις και τις αντιλήψεις για τη δημόσια διοίκηση το οποίο απάντησαν περισσότεροι από 1000 δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ οργάνωσαν και focus groups με παρόμοια θεματολογία.

Και μέσα από όλα αυτά κάτι πολύ ενδια-φέρον βγήκε.

“Θυμάμαι κάτι που μου είπε μια συνάδελ-

φος στην πρώτη συνάντηση που έκανα με την ομάδα μου, του Υπουργείου Παιδείας”, είπε ο Νίκος. ‘Αυτό είναι που ονειρευόμουν πάντα, μια δυνατότητα να συμβάλλω κι εγώ κάτι για το χώρο της δουλειάς μου’.

Και τέτοιου τύπου αντιδράσεις θα ακο-λουθούσαν πολλές, και έμπρακτες. Ένας υπάλληλος ερχόταν με δικά του έξοδα από τη Θεσσαλονίκη για να συμμετάσχει σε συναντήσεις της ομάδας του. Ένας άλλος πήρε πρωτοβουλία και επανασχεδίασε το Excel στο οποίο περνούσαν τα στοιχεία για να είναι πιο εύχρηστο. Η Ελευθερία και η Έφη, φεύγοντας μια φορά στις τρεις το πρωί απ’ το γραφείο, διαπίστωσαν πως η Στοά της Κοραή είναι κλειδωμένη και περίμεναν ώρες να έρθει κάποιος να τις βγάλει. Λίγες ώρες μετά επέστρεψαν στο γραφείο -είχαν συνάντηση με τους απεσταλμένους του ΟΟΣΑ.

“Αυτοί οι 200 άνθρωποι ένιωσαν ότι κάτι κάνουν”, είπε ο Πέτρος, “κι αυτό έγινε ακρι-βώς τον καιρό που ακούγονταν χαρακτηρι-σμοί όπως “κοπρίτες” για τους δημόσιους υπαλλήλους”. Το έργο ολοκληρώθηκε σε έξι μήνες και οι άνθρωποι του ΟΟΣΑ έμειναν πολύ ευχαριστημένοι, σχεδόν το ίδιο ευχαριστημένοι με τους Έλληνες δημόσιους υπαλλήλους που δούλεψαν γι’ αυτό.

Άσε όλα τα λουλού-δια να ανθίσουν

Αν υπάρχει ένα συμπέρασμα από όλα αυτά, είναι πως το Ελληνικό κράτος έχει μια ενεργή μειοψηφία που διψάει να δουλέψει αντίστοιχη με τις ενεργές μειοψηφίες που διψάνε για δουλειά στον ιδιωτικό τομέα.

Αλλά δεν αρκεί. Γιατί οι καλές μελέτες μπορούν να οδηγήσουν σε χρήσιμους νό-μους, αλλά αυτό μπορεί να μην έχει κανένα αποτέλεσμα, γιατί εδώ συχνά οι νόμοι δεν εφαρμόζονται.

Αν διαβάσεις στην έκθεση του ΟΟΣΑ, τον τρόπο με τον οποίο συντάσσεται ο προϋπο-λογισμός του κράτους, θα φρίξεις. Ο μέσος περιπτεράς διαχειρίζεται το περίπτερό του με μεγαλύτερη σοβαρότητα. Ο νόμος 3871/2010, που επιβάλλει σημαντικές αλλαγές σ’ αυτό το αίσχος, έχει ψηφιστεί από πρόπερσι. Αλλά δεν εφαρμόζεται.

Οι νόμοι 3853/2010 και 3845/2010 που, όπως είπαμε, ψηφίστηκαν για τη μείωση των διοικητικών βαρών, επίσης δεν εφαρμόζονται.

Πρόσφατα ψηφίστηκε ένας άλλος ση-μαντικός νόμος, ο 4048/2012 περί καλής νομοθέτησης για να σταματήσει η άναρχη και αλλοπρόσαλλη κατάθεση αυτοσχέδιων νομοσχεδίων προς ψήφιση στη Βουλή. Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για το κατά πόσο θα εφαρμοστεί.

Το θέμα της δημόσιας διοίκησης, λοιπόν, πάντα σκαλώνει σε μερικά σημαντικά μέρη: Στο μηχανισμό που φτιάχνει τους νόμους, στην εφαρμογή των νόμων, στην έλλειψη επικοινωνίας σε όλες τις βαθμίδες, και βεβαίως και στη διαιώνιση της κουλτούρας της μιζέριας και της απραξίας μέσα στη δομή του δημοσίου, που πνίγει τη δημιουργικότητα των διψασμένων. Η παρουσία της τρόικας θα βοηθήσει κάποιους από αυτούς να βρούνε πράγματα ενδιαφέροντα να κάνουν, και μπορεί και να οδηγήσει και στην εφαρμο-γή μερικών από τα σημαντικά πράγματα που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία χρόνια. Απομένει όμως να αλλάξει το πολιτικό προσωπικό, κι αυτή είναι δουλειά που θα πρέπει να αναλάβουμε εμείς, οι ψηφοφό-ροι, ενώ απομένει και πολλή δουλειά για να αλλάξει η κουλτούρα στην κοινωνία και κατ’ επέκταση και στο δημόσιο, και να δοθεί χώρος σ’ αυτούς τους ανθρώπους να κάνουν ό,τι μπορούν.

“Υπάρχουν άνθρωποι στο δημόσιο με όνειρα και φιλοδοξίες”, μου είπε ο Λεωνί-δας Χριστόπουλος. “Θέλουμε να κάνουμε πράγματα και να αλλάξουμε πράγματα. Δε θέλω να αισθάνομαι ενοχές επειδή κάνω τη δουλειά μου σωστά. Θέλω μόνο ένα επίπεδο ελευθερίας για να δοκιμάσω, να εισηγηθώ κάτι νέο. Και θέλω να αισθάνομαι επαγγελματίας. Όχι σχολιαρόπαιδο”.

Η έκθεση «Ελλάδα, Διακυβέρνηση, 2022», από την ομάδα των Sereal Designers έρχεται μέσα σε αυτό το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο ως μια συμμετοχή σε αυτό τον προβληματισμό. Ποιες είναι, δηλαδή,

οι σχέσεις ανάμεσα στην εξουσία και τους πολίτες; Πώς αυτές μπορούν να ιδωθούν μέσα από ένα αλληγορικό πρίσμα; Και, τελικά, τι ακριβώς σημαίνει «διακυβέρνηση»;

Η αφετηριακή σκέψη που τελικά λειτούργησε και ως βα-σικό σκεπτικό για την έκθεση είναι το «Μεγάλο Χέρι του Συστήματος», όπου το Σύστημα ορίζεται ως ένα παντο-δύναμο κι απρόσωπο τέρας που φαντάζει ανίκητο. Ωστόσο, ζητούμενο αλλά και θέση της ομάδας ήταν να περάσει το μήνυμα «Είναι στο Χέρι σου», γιατί τελικά στο χέρι μας είναι να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση και να διεκδική-σουμε την αξιοπρέπειά και το μέλλον μας.

Η έκθεση παρουσιάστηκε στις 3, 4 και 5 Φεβρουαρίου στην Αθήνα, στο πλαίσιο του Design Walk 2012, το αφηγηματικό πλαίσιο του οποίου αφορούσε την εικόνα της χώρας το 2022, ακριβώς 10 χρόνια μετά.

Ελλάδα, 2012. Εν μέσω οικονομικής, πολιτικής και ηθικής κρίσης, η Ελλάδα τραβάει πάνω της την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώ-μης. Η απειλή της οικονομικής κατάρρευσης αποκαλύπτει τις παθο-γένειες της ελληνικής κοινωνίας και εκθέτει τη διεφθαρμένη φύση του πολιτικού συστήματος. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ανάγκη για εποικοδομητικό προβληματισμό εμφανίζεται πιο έντονη από ποτέ.

Greece, 2022

φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή

Λεπτομέρεια από το έργο «Πέτρα, Ψαλίδι,

Μολύβι, Χαρτί»

«Σύστημα Εικονικής Δημοκρατίας»,Ψηφιακή κάλπη, μέσω της οποίας ο επισκέπτες

της έκθεσης ψήφιζαν το κόμμα που εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντά τους

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες, δείτε όλα τα έργα της έκθεσης, καθώς και φωτογρα-

φική παρουσίαση από το event στο

www.sereal.net

«Το Μεγάλο Χέρι του Συστήματος», ένα μικρού μήκους animation όπου η εξουσία

παρουσιάζεται ως ένα άτρωτο, μυστηριακό χέρι. Παρακολουθήστε το στο διαδίκτυο:

http://www.sereal.net/en/projects/view/the-big-hand-of-the-system

Λεπτομέρεια από το έργο «Χειρονοήματα»

«The Big Black Hand»,Εγκατάσταση

Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου, Γκάζι

c a f é - b i s t r o t h è q u e

Πρωτογένους 10, Mετρό Μοναστηράκιτ. 210 32 28 658. tranzistor10@gmail.com

ΓΚΑΖΙTrampΣίγουρα η αισθητική του θα σου τραβήξει το βλέμμα και θα θελή- σεις να το γνωρίσεις. Φτιαγμένο από ξύλο, εναρμονισμένο στον βιομηχανικό χαρακτή-ρα της περιοχής, απο-δει- κνύει ότι ήρθε στο Γκάζι για να γίνει στέκι. Ανοιχτό από τις 10:30 το πρωί με ατμοσφαιρικές μου- σικές, soul μέχρι house τις καθημερι-νές, ενώ Παρασκευή & Σάββα- το ανεβαστικοί party ήχοι. Δοκίμασε το ανοιξιάτικο «Chili

Mohito» και θα μας θυμηθείς! Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου, 210-3416345

ΕΞΑΡΧΕΙΑBlue FoxRock n roll, swing, boogie woogie, jive και όλες τις μουσικές που ξεσήκωναν τον κόσμο τις δεκαετίες του 40 και του 50 φιλοξενούνται στο Blue Fox που έχει ως στόχο να επαναφέρει τις απίθανές χορευτικές μουσικές της εποχής εκείνης. Ξέρεις ότι...το Blue Fox άνοιξε το καλοκαίρι του 2007 και το όνομα είναι επη- ρεασμένο από το κέντρο διασκέδασης της Αθήνας του 50, Μπλε Αλεπού. Κάθε δεύτερη Πέμπτη, παίζει rock’n’roll πάρτυ από τους Rollin Foxes. Τα καλύτερα party με rock’n’roll, swing, jive και πολύ χορό…Ασκληπιού

Ντισκοκαφενείο Η ΨύρραΜιαούλη 19, Ψυρρή

Cocktail Bar Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι

τηλ. 6955587757Join us on Facebook search: Dos Agaves

91, Εξάρχεια. Μore info: Blue Fox στο facebook

ΑΘΗΝΑTranzistorΑπό τις 12 το μεσημέρι το Τranzistor ανοίγει και αποδεικνύει ότι γεννήθηκε για να γίνει μοναδι- κό στέκι! Μέσα σε οικείο περιβάλλον μπορείς να διαβάσεις πίνοντας ελληνικό καφέ φτιαγμέ-νο στο μπρίκι, συνοδευόμενο με λουκουμάκι! Εκμεταλ- λεύσου το μεγάλο ξύλινο τραπέζι: υπάρχει για να ενώνει παρέες! Δοκίμασε τις τορτίγιες με κιμά και λαχανικά και για επιδόρ-πιο απόλαυσε το μωσαϊκό με ή χωρίς παγωτό… Τα βράδια το σκηνικό γίνεται πιο «χορευτικό». Jazz και ethnik ρυθμοί προκα- λούν ανεβα-σμένες διαθέσεις – και τα ποτά, τα βιολογικά κρασιά και τα cocktails σε φθηνές τιμές κάνουν τις νύχτες πιο δυνατές! Πρωτογένους 10, Μονα-στηράκι, τηλ.: 6974 797235

Dos AgavesΤα ράφια με τα μπουκάλια που σχηματίζουν αγαύη, οι τοίχοι με τα σομπρέρο, η μεξικάνικη σημαία για τέντα και όλο το κλίμα που αποπνέει το Dos Agaves σε ταξιδεύουν στο Μεξικό! Εδώ θα βρεις περισσό- τερα από 80 είδη τεκίλας, όπως Blanco, Reposado, Anejo και extra Anejo, ενώ κάτω από rock αλλά και free style ήχους θα δοκιμάσεις cocktails με τεκί- λα, όπως την μαργαρίτα με αγγούρι και chili, ή με vanilla και αχλάδι, ή το περίφημο EL BURO! Και για όσους συμπαθούν διαφορετικές βάσεις, υπάρχουν

πολλές επιλογές, όπως το vanilla smash με Vodka ή το Averna Shrub με ...ξίδι μπαλσάμικο! Ποτό 7€, κοκτέιλ 8€, κανάτα 28 €, Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι, τηλ.: 6955887757

ΨύρραΠριν ακόμη συσσωρευτούν στη Μιαούλη τα πε- ρισσότερα μπαρ του Ψυρρή, το θρυλικό ντισκο- καφενείο της Ψύρρας ήταν εκεί! Χαλαρά ποτά και ρακόμελα στα τραπέζια έξω, ξέφρενη μου-σική από ντίσκο μέχρι jazz μέσα. Ένας από τους πιο παιχνι- διάρικους και ζεστούς χώρους της πόλης. Ανοιχτά και από το μεσημέρι για καφέ. Μιαούλη 19, Ψυρ- ρή, τηλ.: 210 3244046

Nueva ΤrovaΣε ένα ξεχωριστό κτήριο στο κέντρο της Αθή-νας, ανακαινισμένο όπως του αξίζει, κάθε βραδύ ανακατεύονται διάφοροι καλλιτέχνες και μου- σικά κοινά δημιουργώντας μια εκρη-κτική πα- ρέα.. Super Parties, ξεχωριστές μπά-ντες, stand up comedies, θεατρικά, ο θεσμός πλέον των «A Des Potes» κάθε Πέμπτη και φυσικά πολύ jamming συνθέτουν τον πολυπο-λιτισμικό χα- ρακτήρα του χώρου και κάνουν την κάθε νύχτα στο Nueva Trova μια διαφορε-τική εμπειρία… Δες το πρόγραμμα στο: www.nuevatrova.gr Αθηνάς & Βλαχάβα 9 Μοναστη-ράκι, τηλ.: 6980091150

CapuΣτον αριθμό 14 της οδού Λέκκα υπάρχει μια

στοά που εδώ και τρία χρόνια σε ταξιδεύει κάπου μαγικά. Το απολαμβάνεις μέσα από τις μαύρες μουσικές, τα περάσματα από funk, ska, afrobeat, jazz, swing, reggae και τις πι-νελιές από rock. Το εμπεδώνεις πίνοντας το ποτό σου έξω, υπό το βλέμμα του Marley και του Hendrix. Κι αν ζητάς λίγο να απομονωθείς, μπορείς να επισκεφθείς την πίσω αυλή. Capu - Στοά Λέκκα 14, Σύνταγμα, τηλ.: 210 3226844

Nueva Trova: Αθηνάς & Βλαχάβα 9, Μοναστηράκι, 698 0091150