Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

158
ΠΟΝΤΙΑΚΗ-ΛΕΛΑΠΑ 2016 Δίστιχα που γράφω στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης Ποντιακά Δίστιχα Χαριτίδης Κ. Ιωάννης ¨Χαρίτον¨ Π ΟΝΤΟΣ Σ ΟΥΡΜΕΝΑ - ΤΣΙΤΑ Μ ΑΤΣΟΥΚΑ - Κ ΟΣΜΑ Φ ΑΤΣΑ

Transcript of Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

Page 1: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

1

1- 2 -

ΠΟΝΤΙΑΚΗ-ΛΕΛΑΠΑ

2016

Δίστιχα που γράφω στα

δίκτυα κοινωνικής

δικτύωσης Ποντιακά Δίστιχα

Χαριτίδης Κ. Ιωάννης ¨Χαρίτον¨

Π Ο Ν Τ Ο Σ Σ Ο Υ Ρ Μ Ε Ν Α - Τ Σ Ι Τ Α – Μ Α Τ Σ Ο Υ Κ Α - Κ Ο Σ Μ Α – Φ Α Τ Σ Α

Page 2: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 3 -

Στείλον τη δείσαν 'ς σα μακράν σύρον τη συλλιβία μ', φέρον 'ς σην _ή μ' το αστροφώς, τον ήλεν 'ς σην καρδία μ',

Στείλε την ομίχλη μακρυά, τράβα την συννεφιά μου, φέρε στην ψυχή μου το φως των αστεριών, τον ήλιο στην καρδιά μου,

./. ≤ôνατεμένον το ορμάν, 'ποίκεν κι' ολίγον κρύον ,

η γιάγια μ' πάντα ιστόριζεν, πως έτον 'ς σο χωρίο μ' Χιονισμένο το δάσος, έκανε και λίγο κρύο,

η γιαγιά μου πάντα εξιστορούσε, πως ήταν τότε στο χωριό μου, ./.

Σαν τσατσίν άψον και κάψον, την καρδία μ' κόψον ράψον, το ταλγάδ' να περισσεύ', εσύ _ή μ' είσαι το μέλ',

Ως ξερόκλαδο άναψε και κάψε, την καρδιά μου κόψε ράψε, το βάσανο να περισεύει, εσύ θα είσαι πάντα το μέλι μου

./. Αφόραχτον εγάπ', άμον το λεμονάπ',

'ς σα ≤είλοπα μ' στυπίζ', τη κάρδεα μ' ε®κεντρίζ', Απροσδόκητη αγάπη, σαν το ξινό το αχλάδι,

στα χείλια μου στυφό, την καρδιά μου τσιμπά, ./.

Και καμμίαν να μη έτονε, και 'ς σην _ή μ' τα πικρασέας, και τα στράτας κλαίγ'νε για τ' εμέν', τζίζ’νε τον ξενιτέαν,

Να μην ήταν ποτέ, οι πίκρες στην ψυχή μου, οι δρόμοι κλαίνε για μένα, λυπούνται τον ξενιτεμένο,

./. Έλα τρυγόνα μ' γαλενά, πριν να χαράζ' ο ήλôν,

μαέψον με 'ς σο όρωμα μ', ν'αθίζ' το ξέρον ξύλον, Έλα αγαπημένη μου ήσυχα, πριν ξημερώσει το πρωϊνό,

μάγεψέ με στο όνειρό μου, για να ανθίσω και εγώ το ξερό το ξύλο, ./.

Επέρεν άψιμον η _ή μ', εκάεν η καρδία μ', μούδε ποράν' θα βζήει ατο, μούδε και τα βρε≤ίαν,

Πήρε φωτιά η ψυχή μου, κάηκε η καρδιά μου, ούτε η μπόρα μπορεί να την σβήσει, αλλά ούτε και οι βροχές,

./. Κι' ατώρα απές 'ς σα βάσαναν, ναϊλλοί τ' εμόν τη μάνναν,

το παιδοφώλι μ' έχασα, εχάθεν και η μάννα μ', Και τώρα μέσα στα βάσανα, αλίμονο στην μάννα,

έχασα αυτήν που με γέννησε, χάθηκε και η μητέρα μου, ./.

Page 3: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 4 -

Επέρα το μοιράδιο μ', δύο αρσίνεαν χώμαν, τα κυπαρίσσâν προσμετρά, το άκλερον το σώμα μ',

Πήρα αυτό που μου άξιζε, δύο μέτρα χώμα, μετρά τα κυπαρίσσια, το άτυχο το σώμα μου,

./. Αχ! Και να έμ'νε νούνιγμαν, ντόσιμον 'ς σην καρδία σ',

να έμ'νε έθελ'να γιαβρί μ', λαλόπον 'ς σην λαλία σ', Αχ! Και να ήμουν σκέψη, χτύπος στην καρδιά σου,

να ήμουν ήθελα μικρή μου, φωνούλα στην φωνή σου, ./.

Βζήγουν τα πατέματα σ', και πως να ακλωθώ σεν, έρθεν ταλγάδ' και πέρ' ατα, και πως να ψαλαφώ σεν,

Σβήνουν τα ίχνη σου, και πως να σε ακολουθήσω, ήρθε το κύμα και τα πήρε, και πως να σε αναζητήσω,

./. Τα βάϊ τ' εμά μουρδουλιχτά, τα ναϊλλοί γογγύζ'νε, τα αχ τ' εσά που®τουριχτά, το _öπο μ' ασπαλίζ'νε,

Τα βάϊ τα δικά μου υπόκωφα, τα αλίμονο στενάζουν, τα δικά σου τα αχ ψιθυριστά, την ψυχούλα μου ασφαλίζουν,

./. Χαράζ' κι' απόψ' Ανατολήν, εγνέφσανε τ' ομμάτâ μ',

κι' απές 'ς σην _ή μ' ξαν στάλαξαν, τη Θέου τα καϊράτâν, Ξημερώνει και απόψε, άνοιξαν τα μάτια μου,

μέσα στην ψυχή μου ξανά έσταξαν, τα κουράγια του Θεού, ./.

Να ανασμαίνω και να ζω, έθελ'να για τ'εσέναν, και με τ' αχάντâσ' να τρυπούν, έκλαψα πονεμένα,

Να αναπνέω και να ζω, ήθελα για σένα, και με τα αγκάθια σου να τρυπούν, έκλαψα με πόνο,

./. Φωλέαν χτίζω για τοι δύς, για να τ«ιβίζ' η εγάπην, _ή μ' η καρδία μ' θεμελöν, είναν μικρόν παλάτιν,

Χτίζω για τους δυό μας μια φωλιά, για να τιτιβίσει η αγάπη, ψυχή μου η καρδιά μου θεμελιώνει, ένα παλατάκι,

./. Χτίζω γôφύρâν κι' έρχουμαι, ανάμ'νον με 'ς σ' αυλία σ', τα πεντζερόπα σ' άνοιξον, την πόρταν 'ς σην καρδία σ', Χτίζω γέφυρες και έρχομαι, περίμενέ με στην αυλή σου, τα παράθυρά σου άνοιξε, την πόρτα στην καρδιά σου,

./.

Page 4: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 5 -

Έλα τ' εμόν το αψιμάτ', για άψον την φωτία μ', βζημένον κι' άμον το σαχτάρ', παγών _ή μ' η καρδία μ',

Έλα η σπίθα μου, άναψε την φωτιά μου, σβησμένη σαν την στάχτη, παγώνει ψυχή μου η καρδιά μου,

./. Τον φέγγον και τα άστροπαν, θα φαίν' ατα γιοργάνιν, μη εν' σκοτίαν και τρομάζ', τ' άρνι μ' 'ς σο μαξιλάριν,

Το φεγγάρι και τα αστεράκια, πάπλωμα θα τα υφαίνω , όταν υπάρχει σκοτάδι να μην τρομάζει, η αγαπημένη μου όταν κοιμάται,

./. Εχ και ν' ας έτον Άνοιξην, λίγον καλοκαιρίαν,

≤ειμόν να μη εν' και μοθωπόρ', αρνόπο μ' 'ς σην καρδία σ', Ας υπήρχε Άνοιξη, λιγάκι καλοκαίρι,

πάντα χειμώνας και φθινόπωρο, αγαπηνένη μου στην καρδιά σου, ./.

Ατο η _ή σ' πέτραν ®κιρρόν, και ποταμί λαλάτσιν, καμμίαν κάποτε πεισμών, καρδίας ιμ' το χαράτσιν,

Αυτή η ψυχή σου σαν πέτρα σκληρή, σαν βότσαλο ποταμιού, κάποιες στιγμές πεισμώνει, της καρδιάς μου ο φόρος,

./. Αν αποθάνω κλάψον μεν, στείλον με το μαντήλ'ισ',

'ς σον Άδ' νερόν τα δάκροπα σ', να ξεδιψά το χείλ'ιμ', Αν πεθάνω κλάψε με, στείλε μου το μαντήλι σου, στον Άδη νερό τα δάκρυά σου, για να ξεδιψάσω,

./. Κοιμέθ' κλαδί μ' κοιμέθ' γιαβρί μ', με τα τζιχρίτας γνέφ'σον,

μάννα σ' ντο σπέρ' 'ς σα ονερα σ', εσύ μ' εγάπην θέρτσον, Κοιμήσου παιδί μου κοιμήσου μωρό μου, με τα τζιτζίκια ξύπνα, ότι η μητέρα σου σπέρνει στα όνειρά σου, εσύ με αγάπη θέρισε,

./. Να μελιτών'ς Θέ μ' τ' όρωμα μ', γλυκί®κεται το _öπο μ', για να λαρούν ψεμματικά, τα πόνâν 'ς σο κορμόπο μ',

Να γλυκαίνεις Θεέ μου το όνειρό μου, γλυκαίνεται η ψυχούλα μου, για να γιατρετούν στα ψέμματα, τα βάσανα στο κορμάκι μου,

./. Ξάφτ' κλαδόπο μ' και φλογίζ', η _ή σ' άμον φωτίαν,

δâρμενεύω σεν μ' εγάπ', με την καλολαλίαν, Ερεθίζει και ανάβει παιδί μου, η ψυχή σου σαν φωτιά,

σε συμβουλεύω με αγάπη, και με τον καλό το λόγο, ./.

Page 5: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 6 -

'Κι εξέρω τη ζωήν πολλά, μαθάν' ατεν ακόμαν, ους να τελöν και θάφ'κεται, ατο το έρμο μ' σώμαν, Δεν την ξέρω πολύ την ζωή, ακόμα την μαθαίνω,

μέχρι να τελειώσει και να θαφτεί, αυτό το έρημο μου σώμα ./.

Κελεκόπο μ' παπορίν, εθάρνες την αξία σ', για τα φουρτούνας χαϊρ' 'κι εφτάν, μανάχον τα κουπία σ', Βαρκούλα μου σαν του καραβιού, νόμιζες την αξία σου,

για τις φουρτούνες δεν αρκούν, μόνο τα κουπιά σου, ./.

Δος μα ολίγα θαρρικά, αρνί μ' μη κόφτς τ'αντζία μ', φοούμαι έρχουμ' και 'κι ανοίεις, ένανξα την καρδία σ',

Δώσε μου λίγο θάρρος, και μη μου το κόβεις, φοβάμαι πως θα έρθω και δεν θα ανοίξεις, λιγάκι την καρδιά σου,

./. ≤ειμόν και απρινάρευτον, έναν ζωήν εφτώ≤âν,

εγκάλâσ' πούμερ' εν' μάννα μ', και το γλυκί σ’ η λόχαν, Χειμώνας και χωρίς θέρμανση, μια ζωή στην φτώχια,

που είναι η αγκαλιά σου, και το γλυκό σου χνώτο, ./.

Κι' αν βρέ≤’ και χαλαρδίζ', κι' ολόερα μ' ≤ôνίζ', αλλόμιαν θα νυχτών, πάντα θα ξεμερών',

Και αν βρέχει και πλυμηρίζει, και τριγύρω μου χιονίζει, άλλη μια φορά θα νυχτώνει, πάντα θα ξημερώνει,

./. Είσαι τη _ής ιμ' η χαράν, καρδâς η τραγωδίαν, κλαδί μ' το νενιλάεμαν, νασάντσε η Παναΐαν,

Είσαι της ψυχής μου η χαρά, της καρδιάς το τραγούδι, παιδί μου το νανούρισμα, να σε χαρεί η Παναγιά,

./. Δός μα κορ'τζόπο μ' φίλεμαν, τ' αθάνατον νερόν-ι,

ποίος να πίν' δελäεται, νυχτών' για ξεμερώνει, Δώσε κοριτσάκι μου φιλί, το αθάνατο νερό,

όποιος το πίνει μπερδεύεται,νυχτώνει ή ξημερώνει, ./.

είναν καρδίαν δίγω σεν, με τ' ανοιγάρ' χαμένον, συνέφταν το χαμόγελο σ', ν' ανοίγ' τ' ασπαλισμένο μ',

Μια καρδιά σου δίνω, με το κλειδί χαμένο, αρκεί το χαμόγελό σου, η ασφαλισμένη μου για να ανοίξει,

./.

Page 6: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 7 -

Κλαδί μ' μη χάν'ς τ'υπομονή σ', έβρηκον το καλόν-ιν', 'ς σην _ή σ' βαθέα αράεψον, ήντâν νυχτών μερώνει,

παιδί μου μην χάνεις την υπομονή σου, βρές το καλό, βαθυά στην ψυχή σου ψάξε, να ξέρεις πως ότι νυχτώνει ξημερώνει,

./. τ'ομμάτεα μ' 'κι έχ'νε δάκρâν, μούδε τα ≤είλâ μ' γέλον, τ'εμόν η κάρδâν κάρδâν 'κι εν', πέτραν εν' ξύλον ξέρον,

τα μάτια μου δεν έχουν δάκρυα, ούτε τα χείλια μου γέλιο, η δική μου η καρδιά δεν είναι καρδιά, πέτραν είναι και ξερό ξύλο,

./. πως λαντακίζ' τ'οπρόσωπο σ', και πως δελäζ' τον ήλôν,

μαλαματένôν χρυσαφίζ', και κοκκινίζ' σαν μήλον, πως αστράφτει το πρόσωπό σου, και πως μπερδεύει τον ήλιο,

από χρυσάφι και χρυσαφίζει, και κοκκινίζει ως μήλο, ./.

Πόσον ληγάρâν ν' ακλωθώ, κι' ανασμονήν να πέρω, λαχμάζ' η κάρδâ μ' 'κι επορεί, άλλον εγάπη σ’ 'κι εχωρεί,

Πόσο γρήγορα να ακολουθώ, κσι να πέρνω αναπνοή, η καρδιά μου λαχανιάζει δεν μπορεί, άλλοτην αγάπη σου δεν την χωρά,

./. Θέ μ'..... Ποίσον τ' αντζία μ' κύματαν, τα ≤ερόπα μ' αέραν,

τ' έναν 'ς στ' άλλον να εφτάει γιαρτήμ, να βοηθούν κι' εμέναν, αρνί μ' να απαντώ εσέναν,

Θεέ μου....Κάνε τα πόδια μου κύματα, τα χεράκια μου αέρα, το ένα να βοηθά το άλλο, να βοηθούν και εμένα,

για να συναντήσω αγαπημένη μου εσένα, ./.

Αοίκον χώραν τ' άδικον, πούμερκαικα εβρέθεν, πούμερ' έτον το νίασμαν, κι' άμον τριβόλ' γεννέθεν,

Τέτοια χώρα το άδικο, που ακριβώς βρέθηκε, που ήταν το λίπασμα, και γεννήθηκε σαν αγκάθι,

./. Τζιβαέρâν έν' τ' ομμάτâ σ', κρύφ'κουντάνε 'ς σα γιαλία σ',

να θάμάζ' όλον η χώραν, χάτεψον α την εβόραν, Διαμάντια είναι τα μάτια σου, κρύβονται πίσω από τα γιαλιά σου,

για να τα θαυμάσει όλος ο κόσμος, διώξε αυτήν την ομίχλη, ./.

'ς σο ≤έρ' κρατώ τραντάφυλλον, καρδία μ' ματωμένον, αρνί μ' για τ' εσεν δίγ' ατεν, ας σην ρίζαν κομμένον,

Στο χέρι κρατώ τριαντάφυλλο, την ματωμένη καρδιά μου, αγαπημένη μου για σένα την δίνω, από την ρίζα της κομμένη,

Page 7: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 8 -

./. Ε(γ)έντονε σκοτίαν, 'ς σην μαύρον την καρδία μ', τον ήλ' επαρακάλ'να, να φέρ' ξαν την αιχτρία μ',

Έγινε σκοτάδι, στην μαύρη την καρδιά μου, το ήλιο παρακαλούσα, να μου φέρει ξανά την αιθρία μου,

./. Έθελ'να να έσ'νε πέτραν, πόνον να μη εγροικάς,

όλα 'ς σην ζωή μ' το έρθαν, άλλον _ή μ' πως να κρατάς, Ήθελα να είσουν πέτρα, πόνο να μην καταλαβαίνεις,

όλα αυτά που ήρθαν στην ζωή μου, ψυχή μου πως να τα αντέξεις, ./.

Όντες νυχτών τα άσκεμα, κρύφκουνταν 'ς σην σερίαν, φοσίγουνταν απές 'ς σην γήν, ενούνταν 'ς σην σκοτίαν,

Όταν νυχτώνει τα άσκεμα, κρύβονται στην σκιά, χώνονται μέσα στη γη, ενώνονται με το σκοτάδι,

./. Εσύ φορείς τ' ανάλαχτα σ', κι' έναν αρμόθ' λογάδâν,

Τ’ εμόν το λώμαν την γερά μ', να κρύφτ' θέλ' δυο εμπάλεαν, Εσύ φοράς τα γιορτινά σου, και μια αρμαθιά κοσμήματα,

το ρούχο μου την πληγή μου, για να την κρύψει θέλει δύο μπαλώματα, ./.

Μωρά φονεύν'ν απάν 'ς σην γην, που®τουριστά τα θάφτνε, καν'νας μ' ελέπ' κι' ακούει Θέ μ', πόσον κακόν εφτάγ'νε, Μωρά σκοτώνουν πάνω στη γη, ψιθυριστά τα θάβουν, κανένας νη μη βλέπει και ακούει, πόσο κακό κάκουν,

./. Με τη ζωής το βότανον, 'κι επέρα εγνωριμίαν,

πικρόν νερόν εκούρτανα, φάρκωνα την καρδία μ', Με της ζωής το γιατρικό, δεν ήρθα σε επαφή ποτέ,

κατάπινα πικρό νερό, και φαρμάκωνα την καρδιά μου, ./.

Ποίος τη _ή μ' κατακαρδών', κι' ανοίγ' τα πεντζερόπα μ', ζιλάλ' να πέρω ανασμονήν, απές 'ς σα τ«ικαρόπα μ',

Ποιός να δώσει θάρρος στην ψυχή μου, να ανοίξει τα παράθυρά μου, ψυχρή να πάρω αναπνοή, μέσα στα πνευμόνια μου,

./. Ουρανέ μ' και συλλιβία μ', πόνον έχω 'ς σην καρδία μ', τη ζωής ιμ' τα αμπάρâν, πίκρας έχ'νε και ταλγάδâν,

Ουρανέ μου και συννεφια μου, έχω πόνο στην καρδιά μου, της ζωής μου οι αποθήκες, έχουν πίκρες και βάσανα,

./.

Page 8: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 9 -

Ψεμματικά τα δέκροπα σ', το ßύν'ς απ' έναν έναν, άμον το σεβνταλάεμα σ', τον πόνο σ' για τ' εμέναν,

Ψεύτικα τα δάκρυά σου, που χύνεις ένα ένα, σαν το έρωτά σου, τον πόνο σου για εμένα,

./. Κάψον όλεα τα γράμματα μ', τη σέβντας τα γραμμέναν,

'κι εξάζ'ναν σεν τα δάκρâ μ', π' έσυρα νύχτα ημέραν, Κάψε όλα τα γράμματά μου, του έρωτα τα γραμμένα,

δεν σου άξιζαν τα δάκρυά μου, που έριχνα νύχτα και ημέρα, ./.

éοσρ®όρ' το αίμα μ' ßύεται, και ποτισκά το χώμαν, Θεέ μ' η κάρδια μ' λύεται, έρθεν η _ή μ' 'ς σο στόμα μ',

Ρέει το αίμα μου χύνεται, και ποτίζει το χώμα, Θεέ μου η καρδιά μου λιώνει, ήρθε η ψυχή μου στο στόμα μου,

./. Πέει ζωή μ' το γαζανεύ'ς, πόσον τ'εμόν η αξίαν,

για πλερωμάτ' εθέλ'νες μεν, 'ς σ' εσόν τη μοιρασίαν, Πες μου ζωή μου εσύ που μαζεύει σαν χρήματα τις ψυχές,

πόσο υπολογίζεις την αξία μου, με ήθελες για πληρωμή, στην δική σου μοιρασιά,

./. Αλόξενον το φίλεμα σ', και κρύον η καρδία σ',

ας σον ≤ειμόν κι' άλλον πολλά, κροσταλίζ' την καρδία μ', Τελείος ξένο το φιλί σου, κρύα η καρδιά σου,

περισσότερο από τον χειμώνα, κάνει κρύσταλο την καρδιά μου, ./.

Εποίκες ατο γεμ-γεσίλ', λειβάδ' το αθισκάται, η κάρδια μ' θέλ' τη θέρμαση σ', φιλίν να ποτισκάται,

Την έκανες καταπράσινη(χαρούμενη), λειβάδι που ανθίζει, η καρδιά μου θέλει τη ζεστασιά σου, φιλί για να ποτιστεί,

./. Μην αραεύ'ς τ' αντίκαλον, 'ς ®κίρρα τα καρδίας,

ατα κλαδόπο μ' 'κι εγροικούν, ντο εν' αγνόν καρδίαν, Μην αναζητάς ανταπόδωση, στις σκληρές καρδιές,

αυτες παιδί μου δεν γνωρίζουν, τι σημαίνει αγνή καρδιά, ./.

'ς σο κατενόν το τέρεμα σ', και 'ς σην καλολοΐα σ', εγνώρτσα _ή μ' την σέβαση σ', και την χρυσόν καρδία σ’, Στο καθαρό το βλέμμα σου, και στον καλό σου τον λόγο,

γνώρισα ψυχή μου τον σεβασμό, και την χρυσή καρδιά σου, ./.

Page 9: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 10 -

Δός μα ας σο φιλότιμο σ', αρ' όσον πολλαεύ' σεν, τη παραδείσι τ' ανοιγάρ', κερδαίν'ς κλαδί μ' λελέφ'σεν,

Δώσε με από το φιλότιμό σου, όσο σου περισσεύει, του παράδεισου το κλειδί, κερδίζεις να σε χαρώ,

./. Το _öπο μ' πολλά πονεί, γατράν σκοτίαν η ζωή μ', μερ' εν το φενερόπο μ', μερ’ εν’ και το κερόπο μ’,

Η ψυχούλα μου πονά πολύ, πίσσα σκοτάδι η ζωή μου, που είναι το φαναράκι μου, που είναι και το κεράκι μου,

./. Ας κόφκουντάνε 'κι πειράζ', εν' μαναχόν μαλλίαν,

να κόφκουνταν τα όνεραν, ®κισμάτ' εν' 'ς σην καρδίαν, Ας κοπούν δεν πειράζει, είναι μονάχα μαλλιά,

αν όμως κοπούν τα όνειρα, αυτό είναι κόψιμο στην καρδιά, ./.

Χόρεψον μικρόν αρνί μ', ν' ανασπάλτς ας σην ζωήν, βάσαναν γεράδας πόνâν, μελιτούνταν με τα χρόνâν, Χόρεψε μικρή μου, να ξεχάσεις από την ζωή σου,

βάσανα τραύματα πόνους, αυτά γλυκαίνουν με τα χρόνια, ./.

Τ' ομματοτερέματα σ', θάλασσαν και ουρανόν, ντο γλυκίν ξεμέρωμαν, φώταγμαν άμον ηλöν,

Τα βλέμματά σου, θάλασσα και ουρανός, τι γλυκό ξημέρωμα, φως σαν το ήλιο,

./. Όντες τα μάγλοπα σ' ζαρούνταν, και σουφρών'νε τα ≤ειλόπα σ',

θ' αγναεύ'ς ηληκιώθες, τ' "άντα" χρόνâν εφορτώθες, Όταν τα μαγουλάκια σου ζαρώσουν, κάνουν και τα χειλάκια σου το ίδιο, θα αντιληφθείς πως γέρασες, και φορτώθηκες τα χρόνια που έχουν την

κατάληξη "άντα", ./.

Γιατί στέκ'ς άμον κουρίν, γνέφ' λελέφ' σεν νε κλαδί μ', τα κορτζόπαν 'κι τελείνταν, και να ίνεσαι κι' εξήνταν,

Γιατί κάθεσαι σαν κούτσουρο, ξύπνα να σε χαρώ παιδί μου, τα κοριτσάκια δεν τελειώνουν, και να γίνεις και εξήντα,

./. Τα χρόνâν ξέρ'νε να μετρούν, να εφτάγ'νε λογαρίαν,

'ς σο καθαείναν άθρωπον, 'κι χρöν'νε δύο _ήαν, Τα χρόνια ξέρουν να μετρούν, να κάνουν λογαριασμό,

στον κάθε άνθρωπο, δεν χρεώνουν με δύο ψυχές, ./.

Page 10: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 11 -

Το ανεφόρ'ισ' ποίον εν', και πουγαλεύ' τα _ήα σ', τ'εσόν τα δάκροπαν μαράζ' , για τ' εμόν την καρδίαν,

Ποιό είναι το βάσανό σου, και ταλαιπωρεί την ψυχή σου, μαράζι είναι τα δάκρυά σου, για την δική μου την καρδιά,

./. Χαλάζ' κι' εμπόραν η ζωή μ', τουφάν' κι' αγρανεμίαν,

όλα επέραν άψιμον, κουράγαν την καρδία μ', Χαλάζι και μπόρα η ζωή μου, σίφουνας και θύελα,

όλα πήραν φωτιά, τσάκισαν την καρδιά μου, ./.

'ς σο πέραν κάγουνταν νερά, φουρκίγουνταν ορμάνâν, 'ς σο πέραν μοιρολοέματαν, κλάμαν τυρâννισίαν, Εκεί μακρυά καίγονται νερά, πνίγονται τα δάση, εκεί μακρυά μοιρολογήματα, κλάμα και τυραννία,

./. Πόσον ζυάζ' το φίλεμα σ', και πόσον η καρδία σ',

να σελεκουμ' âτα 'ς σην _ή μ', να πέρ' ατα 'ς σ' ωμία μ', Πόσο ζυγίζει το φιλί σου, και πόσο η καρδιά σου,

να τα φορτωθώ στην ψυχή μου, να τα πάρω στους ώμους μου, ./.

Κλαδί μ' μόνον τα έργατα σ', αδάκα θ'απομέν'νε, να εφτάς καλόν ν' αναστορούν, και το κερί σ' να καίγ'νε,

Παιδί μου μόνο οι πράξεις σου, εδώ θα απομείνουν, να κάνεις το καλό να σε θυμούνται, και το κερί σου να ανάβουν,

./. κωδωνόπο μ' τούντζενον, το κοπάνι σ' εζαγκώθεν,

κι' άλλον πως ν' αντιδωνείς, 'ς σην λαλία σ' δάκρôν στρώθεν, σήμαντρό μου ορειχάλκινο, το κοπάνι σου σκούριασε,

πλέον πως να αντηχείς, στη φωνή σου έκατσε το δάκρυ, ./.

Σαγκώθεν το χαμόγελο μ', 'ς σα παλεά φωτογραφίας, ελέπω τα νεότητα μ', και λύετ' η καρδία μ',

Ασφαλίστηκε το χαμόγελο μου, στις παλιές φωτογραφίες, βλέπω τα νιάτα μου, και λιώνει η καρδιά μου,

./. Ατο η μαΐα σ' τ®αρπινεύ', εσέγκεν με ζαντίας,

τ«ίξον μεν τ®αρτομάϊσσα μ', βάλον με 'ς σην καρδία σ', Αυτά τα μάγια σου με βλάπτουν, με τρελαίνουν,

λυπήσου με κακοποιά γυναίκα, βάλε με στην καρδιά σου, ./.

Page 11: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 12 -

Δέντροπον 'ς σ' αεροτόπιν, άετς έτονε γραμμένον, μαύρον _ή μ' ξενιτεμένον, το δρομόπο σ' κλειδωμένον,

Δεντράκι σε τόπο συνεχώς με αέρα, έτσι ήταν γραμμένο, άτυχη ψυχή μου ξενιτεμένη, το δρομάκι σου κλειδωμένο,

./. Κλαδόφυλλον εφλούγκωσεν, εξέγκεν δυο καρδίας, τ' έναν εβγάλ'νεν μύρωμαν, και τ' άλλον ευωδίας, Ένα κλαδί με φύλλα άνθισε, έβγαλε δυο καρδιές,

η μία έβγαζε μύρο, και η άλλη ευωδιές, ./.

Τ®ακλίζ' η κάρδâ μ' για τ' εσέν, και σύρ' τα γιλτουρούμâν, 'ς σ' όλεα τα στράτας 'λέπω σεν, 'κει απές 'ς σα καλντουρούμâν,

Διαρρηγνύεται η καρδιά μου για σένα, και αστράφτει, σε όλους τους δρόμους σε βλέπω, εκεί στα στενά λιθαρόστρωτα σοκάκια,

./. Καρδία μ' άμον βούτερον, άμον ασήμ' λυμένον,

φωτίας πάντα αποσουμά σ', χασεύν’ν εσεν καμμένο μ' Καρδιά μου σαν το βούτυρο, σαν το λιωμένο ασήμι, φωτιές πάντα απο κοντά σου, σε καινε καμμένη μου,

./. Τα σιδερâσμέναν δέκρâ μ', κρύφκουνταν 'ς σα αραμάδας,

το εφέκαν 'ς σην καρδία μ', τα αλάρωτα γεράδας, Τ' αλυσοδεμένα δάκρυά μου, κρύβονται στις αραμάδες,

που άφησαν στην καρδιά μου, οι αγιάτρευτες πληγές μου ./.

Ομμάτâν τζαμμωμέναν, κλειδωμέναν μυστικάν, όνεραν 'ς σ' αγούτον κόσμον, όλâ εποίν'να νâφιλάν,

Μάτια κλειστά, κλειδωμένα μυστικά, όνειρα σε αυτόν τον κόσμο, άσκοπα τα έκαμνα όλα,

./. Εγέρασεν τ' οπρόσωπο μ', έρθεν ≤ειμόν και ≤öνâν, τ' ανοιξεζ'νάν τα άθια μ', μαρέθαν με τα χρόνâν,

Γέρασε το πρόσωπό μου, ήρθε χειμώνας με τα χιόνια, τα ανοιξιάτικα τα άνθη μου, μαράθηκαν με τα χρόνια,

./. Λογισμός κι' αραθυμίαν, η πατρίδα μ' 'ς σην καρδία μ', 'ς σα μακράν αδά 'ς σα ξέναν, λάρωμαν εν' για τ'εμέναν, Σκέψη και νοσταλγία, η πατρίδα μου στην καρδιά μου,

στα μεμακρυσμένα εδώ στα ξένα, είναι για εμένα γιατρειά, ./.

Page 12: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 13 -

Κλίσκουμ' κα αφκά 'ς σο χώμα σ', ακουμπίζ'νε τα ≤ερόπα μ', κι' ας σην _ή σ' πέρω πατρίδα μ', δύο βούρας λιθαρόπαν,

Κλίνω κάτω στο χώμα σου, στηρίζω τα χεράκια μου, και από την ψυχή σου παίρνω πατρίδα μου, δύο χούφτες με πετρούλες,

./. Δός μ' ας εν' και δανεσμάτ', δός μ' ας εν' και χρωστεμάτιν,

ν' απεβγάλω είναν ζωήν, τ' έσον γιάβρι μ' το φιλίν, Δώσε μου το ας είναι δανεικό, δώσε μου το να το χρωστώ,

να το ξεπληρώνω μια ζωή, μικρή μου το φιλί σου, ./.

Κόκκινα τριαντάφυλλαν, νασάν τ'εσά τα ≤είλεαν, ατα ≤ειμόν και μοθωπόρ', ανθούν τ' εμά τα φύλλαν,

Κόκκινα τριαντάφυλλα, να χαρώ τα χείλια σου, αυτά χειμώνα και φθινόπωρο, ανθίζουν τα δικά μου φύλλα,

./. Και το ρακίν το έπινα, ντο άκριβον φαρμάκιν,

κι' ατώρα πως ν'ανασπαλούν, τα πόνâ μ' και το τäρτιν, Και το ρακί που έπινα, τί ακριβό δηλητήριο,

και τώρα πως να ξεχαστούν, πόνοι και καημός, ./.

Ευγενισμένα ομμάτâν, άδολον η καρδία σ', μελιτωμέναν στάφυλαν, γιαβρόπο μ' η συντζία σ',

Ευγενικά μάτια, καθάρια η καρδιά σου, σαν τα γλυκά τα σταφύλια, αγαπημένη μου η κουβέντα σου,

./. Κλάψον και δάκρεσον κλαδί μ', να ίνουνταν ποτάμιν,

λαλάτσâν 'ς σα ρυμό≤ειλαν, τα δάκρâ σ' ρουτζακόπαν, Κλάψε και δάκρυσε παιδί μου, να γίνουν ποτάμι,

βότσαλα σε όχθες ρυακιού, τα δάκρυά σου κοχυλάκια, ./.

Έρθεν το αγρομένεμα σ', αρνί μ' τ' εσόν το γράμμαν, έγκεν κορώναν την πιρνήν, έβρεν τ'εμόνι τη δοθήν,

κι' εσέγκεν με 'ς σο κλάμαν, Ήρθε το άσχημο το μήνυμά σου, το δικό σου γράμμα,

έφερε κοράκι το πρωΐ, βρήκε την διεύθυνσή μου, και με έκανε να κλαίω,

./. Ρα≤ίν είσαι ≤λιόκορφον, θάλασσαν αγρεμένον,

ν' απιδεαβαίνω 'κι επορώ, κολυμπετής 'κι εμπαίνω, Είσαι βουνό με χίλιες κορυφές, θάλασσα αγριεμένη,

να προσπεράσω δεν μπορώ, να μπω να κολυμπήσω δεν μπαίνω,

Page 13: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 14 -

./. Εχόρτασα τα μακρενάν, την άκλωστον την στράταν, έναν πατρίδαν έχασα, 'ς ση αχπαστής τα κάστραν, Χόρτασα από τα μακρινά, τον δρόμο τον αγύριστο,

μία πατρίδα έχασα, στα καστρα της ξενιτιάς, ./.

Τα δακρωμένα ομμάτοπα σ', αρνί μ' κι' εμέν κλαινίζ'νε, ίνουνταν θαλασσώματαν, και το ψόπο μ' φουρκίζ'νε,

Τα δακρυσμένα ματάκια σου, με κάνουν κι εμένα αγαπηνένη μου να κλαίω, γίνονται τρικυμίες, και πνίγουν την ψυχή μου,

./. Έλα να παρουσεύκουμες, να μη κοιμούμες χώρâν,

άφ'σον αρνί μ' τα παλαλά σ', για τη πιρνής την ώρâν, Έλα να συμφιλιωθούμε, να μη κοιμηθούμε χωριστά,

άφησε τα τρελλά σου αγαπηνένη μου, για την ώρα του πρωϊνού, ./.

Πατέρα μ' επουράνιε, εποίκες καπαέτιν, και τον Χριστόν το έστειλες, 'ς σ' αγούτο το μιλέτιν,

Υπουράνιε πατέρα μου, έκανες σφάλμα, και που έστειλες τον Χριστό, σε αυτόν εδώ τον κόσμο,

./. Πόσον κόμαν να χουσμετεύ, η μάρσαν η καρδία μ',

όντες τρανήν'ς την καμονή μ' , και πουγαλεύ'ς τα _ήα μ', Πόσο ακόμα να σε υπηρετεί, η μαύρη η καρδιά μου,

όταν μεγαλώνεις τον καημό μου, και ταλαιπωρείς την ψυχή μου, ./.

•υμένον άμον το ασήμ', λυμένον άμον ≤öνιν, το δάκρ' εβγαίν' και γερανών', τη ομματί μ' τ'αλώνιν,

Χυμένο σαν το ασήμι, λιωμένο σαν το χιόνι, το δάκρυ βγαίνει και θολώνει, του ματιού μου το αλώνι,

./. Με την ζωήν επάλεψα, της γης τα τ«αναβάρâν,

τα στράτας ολοδίστραταν, πογάζ'καν κι’ αχαντάρâν, Πάλεψα με την ζωή, τα θηρία της γης,

οι δρόμοι διχασμένοι, στενοί αγκαθωτοί, ./.

Επέραμε το ανεφόρ', μ' είναν ποχτ®äν 'ς σ' ωμίαν, όλôν το βιός εμουν απές, με την αραθυμίαν,

Πήραμε την ανηφόρα, με την αποσκευή στους ώμους, όλη η περιουσία μας, μαζί με την νοσταλγία,

./.

Page 14: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 15 -

Αλλομίαν κι' αλλομίαν, ορφανίεν η πατρίδα μ', ορφανόν ας σην ελπίδαν, με τ' ονέρ'ταν κλειδωμέναν,

Ξανά και ξανά, ορφάνεψε η πατρίδα μου, ορφανή από την ελπίδα, με τα όνειρα κλειδωμένα,

./. Το χώμαν θέλ' το χλόϊσμαν, και το ζιλάλ' νερόπον,

τ' εμόν η κάρδâν αραεύ', εγάπ' έναν ξαόπον, Το χώμα θέλει άνθισμα, και το ψυχρό νεράκι,

η καρδιά μου αναζητεί, λιγάκι αγάπη, ./.

εντρέπουμαι εντρέπουμαι, αοίκον κοινωνίαν, πως συβαστάνε οι αρθώπ'ς, 'ς σα κάρδιας κακίαν,

ντρέπομαι ντρέπομαι, τέτοια κοινωνία, πως κρατούν με τέτοια προσήλωση οι άνθρωποι, στις καρδιές τους την

κακίαν, ./.

εσύ νουνίεις με το αχούλ', κι' ογώ με την καρδία μ', το τ«ιγερόπο μ' ανασπάλ', και δίει σεν συγχωρίαν,

εσύ σκέφτεσαι με το μυαλό, και εγώ με την καρδιά μου, αυτό το μικρό μου σκωτάκι ξέρει να ξεχνά, και σου δίνει συγχώρεση,

./. επεκούμπσα 'ς σο παστόν'ιμ', ενεγκάσταν τα γονάτâ μ', πως θρουμούλιγαν τα ≤έρâ μ', τα λιθάρâν τα λαλάτσâν,

ακούμπησα στο μπαστούνι μου, κουράστηκαν τα γόνατά μου, πως θρυμάτιζαν τα χέρια μου, τις πέτρες και τα βότσαλα,

./. Παραπονεμένα ομμάτâ μ', και μαγλόπα μ' νοτεμέναν,

'κι σπογγίζ'νε τα δακρόπα μ', τα ≤ερόπα μ' εν' δεμέναν, Μάτια μου παραπονεμένα, και υγρά μαγουλάκια μου,

δεν μπορούν να σκουπίσουν τα δάκρυά μου, τα χεράκια μου είναι δεμένα, ./.

Τα μακράν κι' άλλον μακράν, έβγαν 'κι έχ'νε τα δρομίαν, έτον μαύρα τα μαλλία μ', ≤ôνατεύταν σαν ρα≤ίαν,

Τα μακρυνά ακόμα πιο μακρυνά, δεν έχουν έξοδο αυτοί οι δρόμοι, ήταν μαύρα τα μαλλιά μου, και τώρα χιονίστηκαν ως βουνά,

./. Τα γεράτâν 'κι επορούνε, να γερούνε την καρδίαν,

πράσινον θέλ' να εν' φύλλον, να ζαρούνταν τα πετζίαν, Τα γερατειά δεν μπορούνε, να γεράσουν την καρδιά,

σαν το πράσινο το φύλλο θέλει να είναι, ας ζαρώνει και το δέρμα, ./.

Page 15: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 16 -

Να μη τελέν' το μέρωμαν, και έρτεν η σκοτίαν, γιατί 'ς σον ήλ' η καμονή μ', εβρήκ τη ζεστασίαν, Ας μην τελειώσει η ημέρα, και έρθει το σκοτάδι,

γιατί στον ήλιο ο καημός μου, βρήσκει την ζεστασιά του, ./.

ενεθεμάτσες με αρνί μ', να πυκναραθυμώ σεν, κοιμούμαι αγαλένιγα, 'ς σ' όρωμα μ' να τερώ σεν,

με καταράστηκες αγαπημένη μου, να σε νοσταλγώ πάρα πολύ, να κοιμάμαι ανήσυχα, και σε σε βλέπω στο όνειρό μου,

./. Άλλον ντο να αναμένω, η ζωή μ' έτον γραμμένον, έτον ας σο παιδοφώλιν, στύπον άμον το λεμόνιν,

Τι να περιμένω άλλο, ήταν προκαθορισμένη η ζωή μου, από την μήτρα της μητέρας μου, ξινή σαν το λεμόνι,

./. Τα ρα≤ίαν 'κι φοούμαι, έχ'νε είναν ανεφόρ', κάποτε ατο τελείτε, και ελέπ'ς το κατεφόρ',

Δεν φοβάμαι τις δυσκολίες, έχουν μία ανηφόρα, κάποια στιγμή αυτή τελειώνει, και βλέπεις μετά την κατηφόρα,

./. Και 'ς σην θωρέα σ' μάϊσσα μ', μαεύκετ' η καρδία μ', την συλλιβία μ' κατενίζ', και δίει με την αιχτρία μ',

Στην όψη σου μάγισσά μου, μαγεύεται η καρδιά μου, και καθαρίζει την συννεφιά μου, και μου δίνει την ξαστεριά μου,

./. Τα χρόνâν 'κι έχ'νε λογισμόν, κι' άμον κυνηγημέναν,

αρ' εξοπλαμπανίγουνταν, άμον το ένι ψέμμαν, Δεν έχουν λογική τα χρόνια, σαν κυνηγημένα,

απομακρύνονται γρήγορα, σαν να είναι ψέμμα, ./.

εποίκες με τον πάγγελον, 'ς σ' όλôν την γειτονίαν, κι' ατώρα ούλ' θεκλεύκουνταν, 'ς σην περιγελαξία μ',

με ενέπαιξες, σε όλη την γειτονιά, και τώρα όλοι κουτσομπολεύουν, αυτόν τον εμπαιγμό μου,

./. 'ς σην καθίφτρâν πως να κρύφ'ς, ζαρωμάτâν και γεράδας,

όσον και να πογιατίεις, τζάμπαν δίεις α τα παράδας, Πως να κρύψεις στον καθρέφτη, ρυτίδες και ουλές, όσο και να τα βάφεις, άδικα δίνεις τα χρήματά σου

./.

Page 16: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 17 -

'ς σην στράταν θ' αναμένω σεν, 'ς σον γνώριμον τον τόπον, π' έδουν'νες μεν ομνέματαν, κι' έδουν'να σεν το _öπο μ',

Στον δρόμο θα σε περιμένω, στον γνωστό τον τόπο, που μου έδινες όρκους, και σου έδινα την ψυχή μου,

./. Μη κλαίς μάννα μ' μη κλαίς ατο, τ' εμόν το μαύρον _öπον,

άμον πουλίν τραντάχρονον, εσέβεν 'ς σο ταφόπον, Μην κλαις μητέρα μου μην κλαις, την άτυχή μου την ψυχούλα,

σαν πουλί τριαντάχρονο, μπήκε μέσα στο μνήμα, ./.

Εχαράξαν τα ρα≤ίαν, έσκισεν ο ουρανόν, και χρυσόχτισταν σκαλίαν, φάνθαν για τη _ήν τ'εμόν,

Ξημέρωσε στα βουνά, σκίστηκε ο ουρανός, και σκαλοπάτια φτιαγμένα από χρυσό,

φάνηκαν για την δική μου την ψυχή, ./.

Χτίζω ένα κεμερόπον, να φωλεύω την καρδία σ', την εγάπη σ' να χουλένω, να μ' εβζήετ' καμμίαν,

Θα χτίσω μία καμαρούλα, να φωλέψω την καρδιά σου, να ζεσταίνω την καρδιά σου, για να μην σβήσει ποτέ,

./. Άλλον μίαν ευκαιρούμες, τα δέντραν αποφορίουν,

άμον δάκρ' ρούζ'νε τα φύλλαν, και το _öπον παραδίουν, Για άλλη μια φορά αδειάζουμε, τα δέντρα ρίχνουν τα φύλλα τους,

σαν το δάκρυ τα φύλλα πέφτουν, και παραδίδουν την ψυχούλα τους, ./.

'Κι ολιγοστεύ' η καμονή μ', τα βάσανα μ' ρα≤ίαν, χιλιοτρυπούνε τη ζωή μ', ο πόνο μ' κι' η πικρίαν,

Δεν μειώνετε ο καημός μου, βουνά τα βάσανά μου, χίλιες τρύπες επιφέρουν στην ζωή μου, ο πόνος μου και η πίκρα,

./. Κακομαέρευτον φαΐν, και τον κακό σ' τον λόγον, όσον και να αρτίείς ατα καμμίαν 'κι θα τρώγω,

Το κακώς μαγειρεμένο το φαΐ, και τον άσχημο σου τον λόγο, όσο και να τα νοστιμέψεις, ποτέ δεν θα τα καταπιώ,

./. Αναγνώριμον, τ' αύριον αναγνώριμον,

ανίσως έτον γνώριμον, θα εχάνουμ'νε ατώραν, Άγνωστο, το αύριο άγνωστο,

αν τυχόν ήταν γνωστό, τώρα θα χανόμουν, ./.

Page 17: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 18 -

Φωλέαν ≤ελιδόνοπο μ', θα χτίζω για τ' εσέναν, την Άνοιξην τα φτέρωπα σ', να σύρ'νε για τ' εμέναν,

Χελιδονάκι μου φωλιά, θα χτίσω για σένα, τα φτερά σου την Άνοιξη, να φέρουν για μένα,

./. 'ς σα εμπροκάρδâ μ' έντωκεν, τ' εγάπ'ς η μα≤αιρέαν,

αίμαν εξύεν σεβνταλούκ', άμον την ποταμέαν, Στα στήθη μου χτύπησε, της αγάπης η μαχαιριά,

αίμα από έρωτα χύθηκε, σαν ποταμός, ./.

Καν'νάς αρνόπο μ' να μη ζεί, χώρâν να μ' αγαπά το, η μανα≤ίαν περισσεύ', αργώς θα εγροικά 'το,

Κανένας να μη ζει χώρια, χώρια να μη το αγαπά, η μοναξιά θα περισσεύει, αργα θα το καταλάβει,

./. Το άδικον ξαν τ' άδικον, 'ς σο _öπο μ' γριβωμένον, αξίαν 'κι έ≤' τ' εμόν ζωήν, ελέπ' μ' άμον τον ξένον,

Το άδικο ξανά το άδικο, γαντζώθηκε στην ψυχή μου, δεν έχει αξία η ζωή μου, με κοιτά σαν τον ξένο,

./. Το νερόπον το νερόν, δος μ' ατο ν' αποδιψώ, τα ≤ειλόπα σ' δροσεράν, πίγω πίγω και φιλώ,

Το νεράκι το νερό, πρόσφερέ το μου να ξεδιψώ, τα χειλάκια σου δροσερά, πίνω πίνω και φιλώ,

./. Ετελέθεν το ποράν, ελαρώθεν κι' η γερά μ',

τα παλέν τα σταφυλόπαν, ένταν όλεαν τ®αμιντζόπαν, η μπόρα τελείωσε, γιατρεύτηκε η πληγή μου,

τα παλιά τα σταφυλάκια, έγιναν όλα σταφυδούλες, ./.

Η καρδία μ' ξαν ματούτε, το καμμένο μ' φαρμακούτε, θέλ' βοτάν' για την γεράν, και νερόν ας σο παρχάρ',

Η καρδιά μου ματώνετε, η καμμένη μου φαρμακώνετε, θέλει γιατρικό για την πληγή της, και νερό από τον βοσκότοπο,

./. δός μα αρνί μ' το όμνεμα σ', να δίγω την καρδία μ',

τερούνε μας τα άστριαν, ποίσον τη συφωνίαν, δώσε μου αγαπημένη μου τον όρκο σου, να σου δώσω την καρδιά μου, έλα

μας βλέπουν τα αστέρια, κάνε την συμφωνία, ./.

Page 18: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 19 -

κατασταλάζ' ο ουρανόν, εζέλεψεν τα δάκρâ μ', κι' είπεν το φέγγον ν' αραεύ', μαντήλ' γι' ατα τ'ομματâ μ',

ρίχνει βροχή ο ουρανός, ζήλεψε τα δάκρυά μου, και είπε το φεγγάρι να αναζητήσει, μαντήλι για αυτά τα μάτια μου,

./. Όλâ η ζωήν κλώθ' ατα, και έρτεν 'ς σο κουντούρ'ισ', να ίνεται χαλασμονήν, ο πρόσωπο σ' φουσφούριν,

Όλα τα φέρνει η ζωή πίσω ξανά, και σε ακολουθεί, και χαμός να γίνει, και να ρυτιδωθεί το πρόσωπό σου θα σε βρεί,

./. Ηλιοτ®ίτ®εκο μ' μικρόν, αθισμένο ας σον Θεόν,

τα παρχάρâν σκουττουλίεις, και το άρνοπο μ' πλουμίεις, Μικρή μου πασχαλιά, ανθισμένη είσαι από τον Θεό,

τους βοσκοτόπους ευωδιάζεις, και την αγαπημένη μου χρωματίζεις, ./.

επουαλέφτα το ποράν, π'εδείσωσεν τ'όμμάτâ μ', πως να ελέπ'νε κατενά, ποτάμ' ατα τα δάκρâ μ',

βαρέθηκα αυτή την μπόρα, που θόλωσε τα μάτια μου, πως να μπορέσουν να δουν καθαρά, ποτάμι αυτά τα δάκρυά μου,

./. Και με τον ήλεν καλατζεύ', τον φέγγον και τ' αστρίαν, να έχ'ν ατεν 'ς σο φώταγμαν, το τσâνίζ' την σκοτίαν,

και με τον ήλιο μιλά. το φέγγο και τα αστέρια, να την έχουν μέσα στο φως, που σκορπά το σκοτάδι,

./. Δος μα να επελαφρύνω σεν, νε μέλι μ' νε τρυγώνα μ',

δος μα 'ς σ' εμέν' το βάσανο σ', το εκουβαλ'νες χρόνâν, Δως μου να σε ξελαφρώσω, γλυκιά μου αγαπημένη,

δώσε σε μένα το βάσανό σου, που κουβαλούσες για χρόνια, ./.

Ποθετή μ' μ' αναστενάεις, τ' ομμάτâ σ' δακροσταλάεις, 'ς σο συναργυρίν χαλάζιν,επιάστεν το μαράζιν,

Αγαπημένη μου γυναίκα μην αναστενάζεις, δάκρυα σταγόνες γεμίζεις τα μάτια σου,

στο κατάλευκο αυτό χαλάζι, προσκολλήθηκε και το μαράζι, ./.

Άλλ' εζήν'νε ανέγκασταν, και άλλ' 'ς σ' ανεμοκάλâν, άλλ' έχ'νε περισέματαν, κι' άλλ' μούδε τα κοχλάρâν,

Άλλοι τα έχουν όλα στην ζωή τους, και άλλοι σαν σε ανοστρόβιλο μέσα, άλλοι έχουν και περισεύματα, και άλλοι ούτε καν κουτάλια,

./.

Page 19: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 20 -

Αγνώριμον το κάρδοπο μ', αρνόπο μ' 'ς σην καρδία σ', ενέσπαλεν ομνέματαν, και τη γλυκολαλίαν,

Άγνωστη η καρδούλα μου, αγαπημένη μου στην καρδιά σου, ξέχασε τους όρκους, και την γλυκιά της κουβέντα,

./. Κι' εσύ κλαδόπο μ' πράσινον, κλαδόπο μ' φυλλωμένον,

τραγώδ' να σύρκουμ' βάσαναν, και να λαρούν' τα πόνâν, Και εσύ κλαδάκι μου πράσινο, κλαδάκι μου ανθισμένο,

τραγούδησε να αντέξουμε τα βάσανα, και να γιατρευτούν οι πόνοι, ./.

Ντ' έθελ'νες ατο κλαδί μ', εκάεν η καρδία σ', να αγαπάς αληθινά, θέλ' δύο συφωνίας,

Τί το ήθελες παιδί μου, κάηκε η καρδιά σου, το να αγαπάς αληθινά, πρέπει να το θέλουν και οι δύο στο ζευγάρι,

./. Άλλον κάθεν 'κι ίνεται, κοιμούμες 'ς σα ψαθίαν, τα τ®öπâ σ' όλεα εύκαιραν, εχόρτασαν τρυπίαν, Άλλο πιο κάτω δεν γίνεται, είμαστε πάμπτωχοι, όλες οι τσέπες αδειανές, χόρτασαν από τρύπες,

./. Τα ψέμματαν ντο έλεες, εθάρ'νες πως 'κι εξέρω, εφίλ'νες με 'ς σα ≤είλοπα μ', μόνον να υποφέρω,

Τα ψέμματα που μου έλεγες, νόμιζες πως δεν ξέρω, με φιλούσες στα χείλη μου, μόνο για να υποφέρω,

./. Ασην εγάπ' ≤ιλöρφανος, και την εγκάλâν έρ'μος,

αση σεβντάν πεντάφτωχος, και για τ' εσέν' πα ξένος, Από την αγάπη ορφανός, την αγκαλιά έρημος, από τον έρωτα φτωχός, και για εσένα ξένος,

./. Το κατωφύρ'ισ' ποίον εν', ριζώνω την καρδία μ',

να δίει η σεβντά σ' το πότιγμαν, κι' εγάπ' την υγρασίαν, Ποιό είναι το κατώφλι σου, να ριζώσω την καρδιά μου,

να δίνει το πότισμα ο έρωτας σου, και αγάπη την υγρασία, ./.

Ράμμαν για τ' εσόν το ®κισμάτ', ραφίδ' για τ'εσεν κάλη μ', εν' η εγαπ' το αμπαλλών, τση κάρδια σ' το εμπάλλιν,

Κλωστή για το σκίσιμό σου, σπάγγο για σένα γυναίκα μου, είναι η αγάπη που μπαλώνει, της καρδιά σου το μπάλωμα,

./.

Page 20: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 21 -

Αρνί μ' 'ς σα δάκρâσ' λύγουμαι, έρθεν η Αποκρέαν, να χάρουν' τα στομάγλοπα σ', θ' ελέπ'ς με μασκαρέαν,

Αγαπημένη μου λιώνω στα δάκρυά σου, ήρθε η Απόκρια, για να χαρεί το πρόσωπό σου, θα γίνω μασκαράς(αστείος),

./. Πολλά τα αροθυμίας ιμ', πολλά τα τραγωδίας, όλâ λαλούνε για τ' εσέν, θυμίζ'νε την καρδία σ',

Πολλές οι νοσταλγίες μου, πολλά και τα τραγούδια, όλα μιλούνε για σένα, θυμίζουν την καρδιά σου,

./. Όλεα χρειάσκουνταν κλαδί μ', το μέλ' και τ' αλυκόν-ι,

και με στύπον το πικρόν, έβρες το γιατρικόν-ι, Όλα χρειάζονται παιδί μου, το γλυκό και το αλμυρό,

και με το ξινό και το πικρό, βρήκες το γιατρικό ./.

Εμέν 'κι πρέπ' με ο ≤ειμωγκόν, κι' ατα τα λυκοχάντζâ σ', εμέν δός μ' ας σο καλοκαίρ', ντο κρύφ'κεται 'ς σα νάζâ σ', Δεν μου αξίζει ο Χειμώνας, και αυτή η κακοκαιρία σου,

εμένα δώσε μου από το καλοκαίρι , που κρύβεται στα νάζια σου, ./.

Αναρχινούν την μεσελέν, αναρχινούν το ψέμμαν, και τη μαννίκαν ατς πουλούν, για να κομπών'ν' εσέναν,

ξαναρχίζουν το παραμύθι, ξαναρχίζουν το ψέμμα, και την μανούλα τους πουλάν, για να σε κοροϊδέψουν,

./. Λες να κοιμούμες χωριστά, 'ς σ΄αντικρυνά κρεβάτâν, για ν' ανταλλάεις το τέρεμα σ', με τ'εμον τα μουράτâν, Μου λές να κοιμηθούμε χώρια, σε απέναντι κρεβάτια,

για ν' ανταλλάζεις το βλέμμα σου, με τους δικούς μου πόθους, ./.

Το ημερκό μ' ολιγοστόν, κι' ολήμερα η δουλεία μ', με τα ελαίας 'κι χορτάζ', μανάχον η κοιλία μ',

Ο μισθός μου λίγος, η δουλειά μου όλη την ημέρα, με τις ελιές δεν χορταίνει, μόνο η κοιλιά μου,

./. Με τ' ανεμοφιλέματαν, λαΐζ' και τα μαλλίαν,

'ς σο ακρολίμν' λουτρίσκεται, και λύετ' η καρδία μ', Με του ανέμου α φιλιά, κουνά τα μαλλιά της,

στην άκρη της λίμνης λούζεται, και λιώνει η καρδιά μου, ./.

Page 21: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 22 -

για χατέστεν χατέστεν, έναν ξά για σκωθέστεν, ξαν να χτίζουμ' γεφύριν, ας σην γην 'ς σ' ουρανόν,

για ελάτε ελάτε, λιγάκι για σηκωθείτε, να χτίσουμε ξανά γέφυρα, από την γης στον ουρανό,

./. Αγγέψτεν τ' εμον την γεράν, π' εποίκεν την αθέραν, ατόσα χρόνâν αγκάλâστος, έχασα τον πατέρα μ',

Αγγίξτε την πληγή μου, που δημιούργησε φλεγμονή, τόσα χρόνια χωρίς αγκαλιά, έχασα τον πατέρα μου,

./. Αντιδâβαίν'νε οι αρθώπ'ς, αγκά απές 'ς σα δρομίαν,

'ς σο καθαείναν πάτεμαν, βαρέαν η καρδίαν, Πηγαινοέρχονται οι άνθρωποι, πάνω κάτω στους δρόμους,

στο κάθε ένα πάτημα, με στεναχώρια στην καρδιά, ./.

Τ' Ανοιξεζ'νόν το τέρεμα σ', 'ς σ' ατα τα ποταμάκρâν, εφτάει τα ρίζας να ανθούν, με τη ποτάμ' τα δάκρâν,

Το Ανοιξιάτικό σου βλέμμα, σε αυτές τις όχθες του ποταμού, κάμνει τις ρίζες να ανθίζουν, μαζί με του ποταμού τις στάλες,

./. Τα δάκρâ μ' άμον τ' αλυκόν, θάλασσας το νερόν-ι, ναϊλλοί καρδία μ' ναϊλλοί, πως 'κι έσ'νε σίδερον-ι,

Τα δάκρυά μου σαν το αλμυρό, της θάλασσας το νερό, αλίμονο καρδιά μου αλίμονο, πως και δεν είσουν από σίδερο,

./. Πλέα και περιπλέαν, αρνί μ' τα μαχαιρέας,

γεράν απάν 'ς σο κάρδοπο μ', ένοιξεν η ιδέα σ', Πάρα πολλές, αγαπημένη μου η μαχαιριές,

πληγή πάνω στην καρδούλα μου, άνοιξε η σκέψη μου για σένα, ./.

Aναρχινώ το άνασμα μ', αναρχινώ τ' ημέρα μ', και παρακάλω τον Θεόν, να μη έτον τα ξέναν,

να μη χρειά®κεται να ζω, μανάχος με τ' εμέναν, Ξαναρχίζω την ανάσα μου, ξαναρχίζω την ημέρα μου,

και παρακαλώ τον Θεό, να μην υπήρχε η ξενιτιά, να μην χρειάζεται να ζω, μόνος με τον εαυτό μου,

./. 'ς σον Άδ' λαχτόρâν 'κι λαλούν, στρουθίκας 'κι τζιβίζ'νε,

μόνον γαραλαΐσματαν, γεράδας το τζορίζ'νε, Στον Άδη κόκκορες δεν ακούγονται, σπουργίτια δεν τιτιβίζουν,

μόνο κραυγές, και αναβλύζουσες πληγές,

Page 22: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 23 -

./. και με μεζελούχâν 'ς σο τραπέζ', στέατα και κρασίαν, άετς γλεντούμε 'ς σην ζωήν, κι' ας έχ' κακοκαιρίαν,

και με μεζέδες στο τραπέζι, κρέατα και κρασιά, έτσι γλεντάμε την ζωή, και ας υπάρχει δυσκολία,

./. κι' εν' έλα αρνί μ' ®υρίζω σεν, έλα 'ς σο παραθύρ'ισ',

βζήσον τη λάμπα σ' να μ' ελέπ', την απαντήν ο κήρη σ', έλα αγαπημένη μου σου σφυρίζω, έλα στο παράθυρό σου,

σβήσε την λάμπα σου να μην δει, την συνάντηση ο πατέρας σου, ./.

και πόσον θαρρείς θα εζήνουμε, θα καίει το καντήλιν, κι' εν' όλα τα χρόνâν νâφιλέν, και η ζωήν α≤ίριν,

πόσο νομίζεις πως θα ζήσουμε, θα καίει το καντήλι, όλα τα χρόνια του κάκου, και η ζωή σαν άχυρο,

./. 'ς σα όνερα μ' θέλω να ζω, να χάμαι ας σον κόσμον, καν'νας εμεν να μη

χολεάζ, και να κλαινίζ' μ' ατόσον!!! Θέλω να ζω στα όνειρά μου, να χαθώ από τον κόσμο, κανένας να μην με

στενοχωρεί, και να νε κάνει να κλαίω τόσο ./.

Σύρω το νενιλάεμα μ', λέγω την τραγωδία μ', για να καλοβραδä®κεται, τ' άρνι μ' 'ς σην ξενιτίαν,

Λέω το νανούρισμά μου, λέω το τραγούδι μου, για να ευχηθώ το καληνύχτα, στην αγαπηνένη μου στην ξενιτιά,

./. Με τα φιλέματα σ' ανθίζ', τη νύχτας η σκοτίαν,

και σκουττουλίζ' ουρανοφώς, 'ς σ' ολόεν την καρδία μ', Με τα φιλιά σου ανθίζει, της νύχτας το σκοτάδι,

ευωδιάζει φως φεγγαριού, σε ολόκληρη την καρδιά μου, ./.

Λέγω σεν το παράπονο μ', το υποφέρ' το _öπο μ', να μαλακών'ς την πεισμονή σ', 'κι θέλ' ατόσον κόπον,

Σου λέω το παράπονό μου, οτι υποφέρει η ψυχούλα μου, να κατευνάσεις το πείσμα σου, δεν θέλει τόσο κόπο,

./. Τη δεξαμέν' η καμονήν, για σεν το φυτανόπο μ',

εν' να τρανήν'ς να εβγάλ'τς φτεράν, μικρό μ' ≤ελιδονόπον, Του ανάδοχου ο καημός, για σένα παιδάκι μου,

είναι να μεγαλώσεις ελεύθερο, μικρό μου χελιδονάκι, ./.

Page 23: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 24 -

Φωτίαν 'κι έχ'νε κι' αψιμάτ', 'κι επέμ'νεν 'ς σα γονάτâ μ', πως να ορθών'ν εμεν Θεέ μ', επιάστα ας σα γεράτâ μ',

Δεν έχουν σπίθα ούτε φωτιά, δεν έμεινε στα γόνατά μου, πως να με στηρίξουν Θεέ μου, με πρόλαβαν τα γερατιά μου,

./. Με τσαμούρâν 'ς σα πατζάκâ μ', έμ'νεν όλôν τη ζωή μ',

προσμοιρâγα τα κομμάτâ μ', κάθαν τόπος κι' ας σην ψή μ', Με λάσπες τα μπατζάκια μου, ήμουν σε όλη μου την ζωή,

μοίρασα τα κομμάτια μου, κάθε τόπος και κάτι από την ψυχή μου, ./.

Τη καρδίας ιμ' το όρωμαν, και τη _ής ιμ' το μουράτιν, τη ζωής εμουν τα βάσαναν, να μ' εβρίγουνταν 'ς σον χάρτην,

Της καρδιάς μου το όνειρο, και της ψυχής μου ο πόθος, της ζωής μας τα βάσανα, να χάνονταν από τον χάρτη της ζωής,

./. Και τ' ομμάτâ σ' κι' αν εγέρασαν, κι' αν εσπρίναν τα μαλλία σ',

το χερόπο σ' πάντα θα φιλώ, θα τιμώ την ηληκία σ', Και αν γέρασαν τα μάτια σου, και άσπρισαν τα μαλλιά σου, πάντα θα φιλώ τι χεράκι σου, και θα τιμώ την ηληκία σου,

./. Δύο κλαδόπαν έκοψα, κι' εθέκα 'ς σο ≤ερόπο σ',

έτον τ' εμόν τα όνεραν, αρνί μ' γουρπάν 'ς σο _öπο σ', Δύο κλαδάκια έκοψα, και τα τοποθέτησα στο χεράκι σου,

ήταν τα δικά μου όνειρα, θυσία αγαπημένη μου στην ψυχούλα σου, ./.

κρύφ'κουμες 'ς σα αραμάδας, η ζωήν να μη ελέπ', πουγαλέματαν ποχτσάδας, άλλον κάν'ναν να μη πρέπ',

κρυβόμαστε στις αραμάδες, για να μην μας βλέπει η ζωή, ψυχική κούραση σαν φορτία, ας μην αρμόζει ξανά ποτέ σεν κανέναν,

./. πονεμένον η καρδία μ', τολανεύκουμ' 'ς σα δρομίαν,

έναν λάλεμα σ' αρνί μ', αναμέν' τ'εμόν η _ήν, πονεμένη η καρδιά μου, περιφέρομαι στους δρόμους,

ένα κάλεσμά σου αγαπημένη μου, αναμένει η ψυχή μου, ./.

'Σ σ' Ανοιξεζ'νόν το μέρωμαν, το _öπο μ' μελιτούτε, εβγάλ' φτερώπαν και πετά, και 'ς σ' αψηλά υψούτε,

στης Άνοιξης το ξημέρωμα, η ψυχούλα μου γλυκαίνεται, βγάζει φτερά και πετά, και στα υψηλα ανηψώνεται,

./.

Page 24: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 25 -

άρτυσον αρνί μ' το _öπο σ', να περ' τάτιν η καρδία μ', ενεγκάστε ας σην παιξία σ', μίαν πόνον μίαν φωτίαν,

νοστίμεψε αγαπημένη μου την ψυχούλα σου, να πάρει την γεύση της η καρδιά μου,

κουράστηκε από το παιχνίδι σου, από τη μία πόνος και από την άλλη φωτιά,

./. Ατόσα χρόνâν 'ς σα μακράν, εξέμαθες καρδία μ', όθεν τερούν τ' ομμάτοπα σ', πάντα εν’ ξενιτείαν,

Τόσα χρόνια μακρυά, έμαθες τελείως καρδιά μου, όπου κοιτούν τα μάτια σου, είναι πάντα η ξενιτιά,

./. Εγριβώθαν πέντε δέκα, 'ς σο κορμόπο μ' ξερωτίδας, ας' σ' εμέν 'κι θα πεινούνε , αν αρχίζ'νε να τρυπούνε,

Γαντζώθηκαν πέντε δέκα, στο κορμάκι μου τσιμπούρια, από μένα δεν θα πεινάσουν, αν αρχίσουν να τρυπούν,

./. Για την καρδία σ' άνοιξον, για δός μα τ' ανοιγάρâ σ', άετς κι άετσι θ' άρχουμαι, πέρω σεν 'ς σην εγκάλâ μ',

Ή άνοιξέ μου την καρδιά σου, ή δώσε μου τα κλειδιά σου, έτσι κι' αλλιώς θα έρθω, να σε πάρω στην αγκαλιά μου,

./. Όλôν 'ς σην παρανομίαν, έφαεν με η σκοτίαν,

ν' αναμένω 'ς σο αγäζ', κι' η καρδία μ' να σπανäζ', Συνέχεια στην παρανομία, με έφαγε το σκοτάδι,

να περιμένω στο αγιάζι, με την καρδιά μου να σκάει, ./.

Έναν ημέραν η ζωή μ', αετς πουγαλεμένον, θ' εβγάλ' φτερίαν θα πετά, θα φεύ' άμον τον ξένον, κυνηγημένον,

μια ημέρα η ζωή μου, έτσι βασανισμένη, θα βγάλει φτερά και θα πετά, θα φύγει σαν τον ξένον, κυνηγημένη,

./. Το υστερ'νόν το άνασμα μ', να πέρω 'ς σην εγκάλâ σ',

απές φόβος 'κι ευρίεται, θαβάραν 'κι χορτάζει, Την τελευταία μου αναπνοή, θέλω να πάρω στην αγκαλιά σου,

μέσα σε αυτήν δεν υπάρχει φόβος, εφιάλτης δεν χορταίνει, ./.

Κρύον εν' το μαξιλάρ'ιμ', και η κάρδâ μ' ζεστόν, ας δελäεται ο φέγγον, κι' ας έρ'τεν ο ήλôν,

κρύο είναι το μαξιλάρι μου, η καρδιά μου ζεστή, ας μπερδευτεί το φεγγάρι, και να έρθει ο ήλιος,

Page 25: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 26 -

./. Επίκρανες με γιάβροπο μ', η πίκραν ους τα στούδâ μ',

τα ≤είλâ μ' εμαρμάρωσαν, να θέλ'νε 'κι γελούνε, Με πίκρανες αγαπημένη μου, η πίκρα έφτασε μέχρι τα κόκκαλά μου,

τα χείλια μου πάγωσαν, και να θέλουν δεν μπορούν να γελάσουν, ./.

Αρνί μ' 'ς σ' ομμάτâ σ' πέλαος, το κύμαν 'ς σα μαλλία σ', και 'ς σην φουρτούνα σ' θα έρχουμαι, λαρώνω την καρδία σ',

Αγαπημένη μου στα μάτια σου το πέλαγος, το κύμα στα μαλλιά σου, και στην φουρτούνα σου θα έρχομαι, να γιατρέψω την καρδιά σου,

./. Εγώ κι' εσύ πάντα μαζί, πιασμέν' ας σο ≤ερόπον,

εσύ να είσαι η Άνοιξην, κι' ογώ _ή μ' το δεντρόπον, ./.

'ς σο σοφραλούκ' το πλουμιστόν, μ'έναν κρασίν μελόπον, εμόναξες με γιάβροπο μ', εχόρτασες το _öπο μ',

Στο τραπεζομάντηλο το χρωματιστό, με ένα κρασί σαν μέλι, με φίλεψες αγαπημένη μου, χόρτασες την ψυχούλα μου,

./. Αρνί μ' απές 'ς σα κόκκιναν, 'ς σα ≤είλâ σ' η φωτίαν,

εσέναν έπλασ' ο Θεόν, ας σ' έμον την καρδίαν, Αγαπημένη μου είσαι μέσα στα κόκκινα, στα χείλια σου η φωτιά,

εσένα έφτιαξε ο Θεός, από την καρδιά μου, ./.

Γεννέθαμ' ούλ' ας σην σεβντάν, κι' ας σην εγάπ' εντάμαν, ας σ' έναν δάκρ' κι' έναν φιλίν , τ’ ευλοεμέντζαν μάνναν,

Όλοι γεννηθήκαμε από τον έρωτα, και από την αγάπη μαζί, από ένα δάκρυ ένα φιλί , την ευλογημένη μάννα,

./. Έτον κάποτ' έναν δάκριν, έναν κλάμα ορφανεμένον,

π' εψαλάφεν'νεν μαντήλιν, όλιγον να αποστέκ', Ήταν κάποτε ένα δάκρυ, ένα ορφανό κλάμα,

που αναζητούσε ένα μαντήλι, λιγάκι για να ξαποστάσει, ./.

Στυπόγλυκον το φίλεμα σ', κάποτε μελιτούμαι, άμα τον πλέτερον καιρόν, παράποναν φορτούμαι,

Γλυκόξινο το φιλί σου, κάποια στιγμή γλυκαίνομαι, αλλά τον περισσότερο καιρό, γεμίζω με παράπονα,

./.

Page 26: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 27 -

Ανοίγ' γεράν το αθερίζ', ατο η δικλωπία σ', ξεραίν' τα ποταμόνεραν, τζουρών και τα ρυμίαν,

Ανοίγει πληγή με φλεγμονή, αυτή σου η διπροσωπία, ξεραίνει του ποταμού τα νερά, στερεύει και τις ρεματιές,

./. Δίχως ερίαν παρεγορίαν, κλαίν' τα παιδίαν όθεν πεινούνε,

τσαΐζ' κι' η μάνναν η Παναΐαν, 'ς σ' όλâ τ' ωτίαν άμα 'κι ακούγ'νε, Χωρίς προστασία παρηγοριά, κλαίνε τα παιδιά όπου πεινούν,

κραυγάζει και η Μάννα η Παναγία, σε όλα τα αυτιά όμως δεν ακούνε, ./.

Ο κόσμον έν 'ς σα δίχωταν, εσέβεν 'ς σο διστράτιν, απ' έμπρεα τουν η καμονήν, κι' οπίς το καϊράτιν, Ο κόσμος έχει αμφιβολίες, άρχισε να διχάζεται,

από μπρός του βλέπει τον καημό, και από πίσω το κουράγιο, ./.

Τα κλαδία μ' τζακωμέναν, τα φυλλόπα μ' ξεραμέναν, όσον πίν'νε ας σο κρενόπο μ', θα τζουρούτε το νερόπο μ', Τα κλαδιά μου σπασμένα, τα φυλλαράκια μου ξεραμένα,

όσο πίνουν από την βρυσούλα μου, θα στερεύει το νεράκι μου, ./.

'ς σα τ®ιμένοπαν ®υρίζ', 'ς σ' αποφόρâν σύρ' τα πόνεαν, κάποτε χαμογελά, και ελπίζ' ' ς σ' ατα τα χρόνâν,

Στα λαταπράσινα σφυρίζει με χαρά, στα άχλοα ζει με βάσανα, κάποιες στιγμές χαμογελάει, και ελπίζει σε αυτά τα χρόνια,

./. Άνθιμε Παπαδόπουλε, άκ'σον ντο τραγωδούνε,

και γνέφιξον τον Χρύσανθον, τον Θόδωρον Παυλίδην, ./.

Ξάφτ' η βρούλα μ' και θεριεύ, τη σέβνταν 'ς σην καρδία μ', κι' απομακράν λυγίσκουνταν, τα ≤öνâν 'ς σα ρα≤ίαν,

Καίει η φλόγα μου και θεριεύει, τον έρωτα στην καρδιά μου, και από μακρυά λιώνουν, τα χιόνια στα βουνά,

./. πέρω τον ήλ' 'ς σα ≤έροπα μ', ηλόλαμπον πετράδιν,

κι' απάν 'ς σα τσάμοπα σ' αρνί μ', θέκ' ατον για λογάδιν, παίρνω τον ήλιο στα χέρια μου, σαν πετράδι λαμπερό όπως αυτόν,

και πάνω στις πλεξούδες σου αγαπημένη μου, τον τοποθετώ σαν κόσμημα, ./.

Page 27: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 28 -

Χτίζ'νε κάστραν 'ς σα τσαμούρâν, άετς λέν' τα τσαντιρόπαν, για του®έκ έχ'νε το χώμαν, και γεργάνιν τα αστρόπαν,

Χτίζουν κάστρα στις λάσπες, έτσι ονομάζουν τις σκηνές, έχουν για στρώμα το χώμα, και πάπλωμα τα άστρα,

./. άφ'σον το κλαδίν πιλπίλι μ', έλα απόψ' 'ς σ'εμόν το δώμαν, τυρεαννίεται το _öπο μ', και στειρεύ' απές 'ς σο σώμα μ', άφησέ το κλαδί αηδόνι μου, έλα απόψε στο δωμάτιό μου,

τυρανιέται η ψυχούλα μου, και στερεύει μέσα στο σώμα μου, ./.

έλα σεν παρακαλώ σεν, σύρον έναν τραγωδίαν, να λαρούτε το κορμόπο μ', και ο πόνον ς' σην καρδία μ',

έλα σε παρακαλώ, πες ένα τραγούδι, για να γιατρευτεί το κορμάκι μου, και ο πόνος στην καρδιά μου,

./. η ζωήν ντο ψαλαφούμε, μαναχόν 'ς σα όνεραν,

και να θέλουμ' 'κι κοιμούμες, ας σ' αλάρωτον γεράν, η ζωή που αναζητούμε, μόνο στα όνειρα.

και να θέλουμε δεν μπορούμε να κοιμηθούμε, από την αγιάτρευτη πληγή μας ./.

'ς σο τραπέζ' 'κι θέλ' πολλά, μόνο εγάπ' και προσευ≤ήν, και 'ς σο μίαν χορτασμέν', ας σην πίστην 'ς σην ζωήν,

στο τραπέζι δεν χρειάζονται πολλά, μόνο αγάπη και προσευχή, και στην στιγμή στην ζωή μας θα είμαστε χορτασμένοι από την πίστη μας,

./. καθέστεν όλ' αποσουμά μ', χατέστε τα κλαδία μ',

να αρχινώ να λέγω σας, τ'εμόν την ιστορίαν, 'ς σ' εμόν τα χρόνâν τα παλä, και τα παλä ζαμάνâν, ο κήρης έτον το μαρτάκ', κι' η μάνναν τα στεγάδâν,

η κόρ' ετίμανεν τον κήρ', βοήθανεν την μάνναν, κι' αποπουρνούν 'ς σο παθενίν, φάϊζεν την Κερβάναν,

εσίλευεν εσπόγγιζεν, έπλυνεν τα σαχάνâν, η κόρ' αγνέσα έξεραν, έτον τα παλληκάρâν,

με τον σταυρόν 'ς σο εικονοστάσ', έφτυνεν το καντήλιν, να πέρ' τ'οσπίτ' μυράεσμαν, κι' η _ήν ατς το χαΐριν, έτον αστρίν κι' αναλαγάδ', απές 'ς σην φαμελίαν, την Κερεκήν σουμά 'ς σον κήρ', έπερν'νεν εβλοΐαν, μ' έναν φιτζάνοπον νερόν, τη μάννας παραστάριν, γουρπάν όντες εδίψανεν, εδούν'νε ας σο παρχάριν, 'κι ενέσπαλ'νεν τα κήρουκα, 'ς σα βαθέα γεράτâν,

Page 28: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 29 -

και τα μακράν εκόντιζεν, κι' ας σα χρυσά παλάτâν, μ' έναν κερόπον έκλαιεν, 'ς σα δύο τα ταφίαν,

απάν 'ς σο κρύο μάρμαρον, εθέκ'νεν την καρδίαν, ./.

πάντα χαράζ' πάντα νυχτών, αετς δâβαίν'νε τα χρόνâν, κι' εμείς οι αθρώπ' αδά 'ς σην γην, γεννίουμες με πόνâν,

πάντα ξημερώνει πάντα νυχτώνει, έτσι περνάνε τα χρόνια, και εμείς οι άνθρωποι εδώ στην γη, γεννιόμαστε με πόνους,

./. Ποίος ιχνάρâν ακλωθεί, ποίος νουνίζ' και λέει, κάεται η παράδοσην, και για τη_ήν ατς κλαίει,

Ποιός ακολουθεί τα ίχνη, ποιός πρώτα σκέφτεται και μετά μιλά, καίγεται η παράδοση, και κλαίει για την ψυχή της,

./. Κάθαν ημέραν εβριστόν, εκούξεν η κοιλία μ',

κι'ατώρα λές με υπομονήν, θα φτάμε και νεστείαν, Κάθε μέρα νερόβραστα ζυμαρικά, πλάνταξε η κοικιά μου, και τώρα μου λες υπομονή, πως θα κάνουμε και νηστεία,

./. Νασάν εσέν κεμεντζετζή μ', 'ς σα δέκα δαχτυλόπα σ', πέντε μαεύν'νε το τοξάρ', και πέντε τα κορδόπα σ', Να σε χαρώ λυράρη μου, στα δέκα δάχτυλά σου,

πέντε μαγεύουν το δοξάρι, και πέντε τις χορδούλες σου, ./.

έπαρ' αρνί μ' το ≤έροπο μ', βάλον με 'ς σην εγκάλâσ', απ' οξουκές χαλάζιν εν', θερίαν τα ποράνεαν,

πάρε αγαπημένη μου το χεράκι σου, βάλε με στην αγκαλιά σου, έξω από αυτήν ρίχνει χαλάζι, είναι σαν θηρία οι μπόρες,

./. Εσέν πολλά εράευα, 'γρασαν τα γεμενία μ',

πάντα _ήκα μ' γιανάσευεν, παρώρας η καρδία μ', Σε αναζητούσα πολύ, φθείρθηκαν τα παπούτισα μου,

πάντα ψυχούλα μου πλησίαζε, παράκαιρα η καρδιά μου, ./.

Άμον το ασήμ' λυμένον, 'ς σο μαντήλοπο μ' κρυμμένον, ένα δάκρ' ας σα κομμάτâ μ', έναν κι' άλλον ας σ' ομμάτâ μ',

Σαν το ασήμι λιωμένο, στο μαντηλάκι μου κρυμμένο, ένα δάκρυ από τα κομμάτια μου, ένα ακόμα από τα μάτια μου,

./.

Page 29: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 30 -

Εγώ εσέν κι' εσύ εμέν, ας δίγουμ' εσχωρίαν, όλâ να ανασπάλκουνταν, να εβζήγουνταν 'ς σο μίαν, Εγώ εσένα και εσύ εμένα, ας δώσουμε συγχώρεση,

να ξεχαστούν όλα, να σβηστούν αμέσως, ./.

Φωλέαν λέν το κάρδοπο σ', κορ'τζόπο μ' την εγκάλâ σ', απές η δείσαν κατενίζ', φαντάουνταν τα κάλâ σ',

Λένε φωλιά την καρδιά σου, κοριτσάκι μου την αγκαλιά σου, μέσα της καθαρίζει η ομίχλη, και λάμπει η ομορφιά σου,

./. Για να μη ίνεται τ®ουρούκ', και χαν' την αρτυσίαν,

ας σο κορμί μ' γενάμινον, έκοψα την καρδία μ', Για να μην σαπίσει, και χάσει την νοστιμάδα,

από το σώμα μου ώριμη, έκοψα την καρδιά μου, ./.

Άφ'σον με έναν σουμάδιν, έναν μάρκαν 'ς σην καρδία μ', τ' όνεμα σ' αρνί μ' γραμμένον, με τ’ασήμ’ και τη φωτίαν, Άφησέ με ένα σημάδι, στην καρδιά μου τα αρχικά σου,

το όνομά σου αγαπηνένη μου γραμμένο, με το ασήμι και τη φωτιά, ./.

Και ο Θεόν εφύτεψεν, ένα μικρόν τζατζόπον, απάν 'ς σην ξέραν τ' άσκεμον, κι' εέντον τ®ιτ®εκόπον,

Ο Θεός φύτεψε, ένα μικρό φρύγανο, πάνω στην έρημη και άσχημη γη, και αυτό έγινε λουλουδάκι,

./. Το βιαστόν το φίλεμα σ', ανασπαλώ θυμούμαι,

θαρώ πως έτον όρωμαν, θαρώ πως έτον ψέμμαν, Το βιαστικό σου το φιλί, μια ξεχνώ μια θυμάμαι, νομίζω πως ήταν όνειρο, νομίζω πως ήταν ψέμμα,

./. Κι' εγώ Θεέ μ' αδα 'ς σην γην, με κόπον πέρω ανασμονήν,

τον ουρανόν ζελεύω, τα άστριαν και τον φέγγον, να πέρω μύραν κατενόν, άμον τα ψιλοπούλâν,

να είχα δύο φτερίαν, ας έτονε και φτουλιγμέναν, ας έτονε και πουλομάλλâν, το _öπο μ' να ησύχαζα,

να εποίν'να την φωλέα μ', απάν 'ς σο δακροστάλαγμα σ', π' εφτάει τα λιβίαν, 'ς σο κάρδοπο μ' να έλεα,

πως όλâ θα λαρούνταν, πως ψέμμαν έτονε Θεέ μ', τη χώρα μ' πως θα χάνω, τη γλώσσα μ' την παράδοση μ',

τ’εμέτερον τ’ αξίας, ατα το έγκαν για τ'εμέν, ανέβζηγαν κερίαν,για να θυμούμαι με εγαπ', τ'εμόν την ιστορίαν,

Page 30: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 31 -

./. ξέναν αρνόπο μ' 'κι έτονε, τ' αγνώριμαν τα ≤έρεαν, ατα εσένανζώσκουνταν, κι' εμέναν τα μα≤αίρâν,

δεν ήταν ξένα αγαπημένη μου, τα άγνωστα τα χέρια, αυτά εσένα έζωναν, και εμένα τα μαχαίρια,

./. 'ς σα ≤έρâ σ' έεις το μα≤αίρ', αρνί μ' τ' ακονεμένον,

έναν μόνον παρακαλώ, τ«ίξον με τον καμένον, στα χέρια σου έχεις το μαχαίρι, αγαπημένη μου το ακονισμένο,

ένα μόνο σε παρακαλώ, λυπήσου με τον καμένο, ./.

Αρνί μ' εσύ το φώταγμα μ', τη ήλεν τα λωρίαν, λόχαν εσύ Ανοιξεζ'νόν, θύμπιρ’(ου) ευωδίαν,

Αγαπημένη μου εσύ το φώς μου, του ήλιου οι αχτίδες, χνώτο εσύ Ανοιξιάτικο, και ευωδιά θυμαριού,

./. Όλâ τα λάθη 'ς σην ζωή μ', εποίκα για τ' εσέναν,

αρνί μ' θα εποίνα ας σην αρχήν, με τα ≤έρâ μ' δεμέναν, Όλα τα λάθη στη ζωή μου, τα έκανα για σένα,

αγαπημένη μου από την αρχή ξανά θα έκανα, και με τα χέρια μου δεμένα, ./.

Ποίσον Θεέ μ' τον ουρανόν, γεργάνιν για τ' εμέναν, άμον την μάννα μ' να ®κεπάζ', την _ή μ' αδά 'ς σα ξέναν,

Κάνε Θεέ μου τον ουρανό, πάπλωμα για μένα, σαν την μητέρα μου να σκεπάζει, την ψυχή μου εδώ στα ξένα,

./. Άνοιξον _ή μ' πεντάδιπλα, το τρισοκλειδωμένον,

ποίσον φωλέαν για τ' εμέν, την κάρδâ σ' τζανεμένον, Άνοιξε ψυχή μου πέντε φορές διάπλατα, την τρεις φορές κλειδωμένη,

κάνε την φωλιά για μένα, την καρδιά σου χαϊδεμένο μου, ./.

Κι' ατώρα θα βαφτίζ'ν ατο, ταξίδ' την εξορίαν, κι' ας σα γεράτâν θάνατον, και την γενοκτονίαν, Και τώρα θα την βαφτίσουν, ταξίδι την εξορία,

και θάνατο από γεράματα, την γενοκτονίαν, ./.

Έναν μαντήλ' τοσούτζικον, 'ς σην γην 'κι έβρα καμμίαν, εμάτσα το άμον παιδίν, και 'ς σ' άσπρα τα μαλλία μ',

Δεν βρήκα ούτε ένα τόσο δα μικρό μαντηλάκι πάνω στην γη, το κατάλαβα και σαν παιδί αλλά και τώρα που γέρασα,

./.

Page 31: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 32 -

Ανίσως έτον δυνατόν, ν' ανοίγ'νε τα φραχτίαν, ατώρα θα σαγκούντανε, άμον θεριάν ρα≤ίαν,

Αν κατά τύχη ήταν δυνατό, να ανοίξουν οι φράχτες, τώρα θα ασφαλίσουν, σαν θεόρατα βουνά,

./. το αρνί μ' το λαλασάρ'κον, έντοκεν τ'εμόν την πόρταν, έρθεν μ'ένα καλαθόπον, φορτωμένον 'ς σα χερόπαν, το χαΪδεμένο μου το μικρό, χτύπησε την πόρτα μου,

ήρθε με ένα καλαθάκι, φορτωμένο στα χεράκια, ./.

Έναν πόρταν ένα φώς, ένα παραθυρόπον, άνοιξον Θέ μ' τον ουρανόν, στείλον ξαν το κλαδόπο σ',

Μία πόρτα ένα φως, ένα παραθυράκι, άνοιξε Θεέ μου τον ουρανό, και ξαναστείλε το Παιδί σου,

./. Το καντήλ' και το κερίν, το ταφόπο σ' παρλαεύν'νε, και κρατούνε ζωντανόν, την εικόνα σ' τονατεύν'νε,

Το καντήλι και το κερί, κάνουν το μνήμα σου να λάμπει, και κρατάνε ζωντανή, την εικόνα σου στολίζουν,

./. Γιατί να είμες άθρωποι, δίχως καλοκαρδίαν, ο Θόν εδέκεν λογισμόν, 'κι εποίκε μας θερίαν,

Γιατί να είμαστε άνθρωποι, χωρίς καλή καρδιά, ο Θεός έδωσε την σκέψη, δεν μας έκανε θηρία,

./. Εγουρεύτεν το τουζάχ, επιάστεν η ποθίκα,

όσον να γαραλαΐζ', κάν'νας έγροικον 'κι τζίζ', Φτιάχτηκε η παγίδα, πιάστηκε η αλεπού,

όσο και να στενάζει, να ξέρεις κανένας δεν τη λυπάτε, ./.

κι' ατα τ'εμά τα δάκροπα, το ξύγω απ' έναν έναν, μ' ατα κι' μαυροθάλασσαν, ουρνάται πονεμέναν,

και αυτά τα δάκρυά μου, που χύνω ένα ένα, με αυτά και η μαύρη θάλασσα, ουρλιάζει πονεμένα,

./. έϊ κι' εσύ μαντήλοπο μ', μαντήλ΄'ιμ' νοτεμένον,

άλλον πως να ταγιανίεις, να μ' είσαι νεγκασμένον, ε και εσύ μαντηλάκι μου, μαντήλι μου βρεγμένον, πως άλλο να αντέξεις, να μην είσαι κουρασμένο,

./.

Page 32: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 33 -

Μόνον απόψ' 'ς σο όρωμα μ', παρακαλώ σεν Θέε μου, φέρον 'ς σα τόπâ μ' Άνοιξην, ολίγον ευωδίαν,

μόνο απόψε στο όνειρό μου, Θεέ μου σε παρακαλώ, φέρε στον τόπο μου την Άνοιξη, λιγάκι ευωδιά,

./. πως να πικραίνω σεν αρνί μ', πυκνοστεναχωρώ σεν,

άμον εσέν 'κι έβρα 'ς σην γην, για πάντα θ' αγαπώ σεν, πως να μπορέσω να σε πικράνω αγαπημένη μου, και συχνά να σε

στενοχωρώ, σαν και εσένα δεν βρήκα άλλη στην γη, θα σε αγαπώ για πάντα

./. και ναϊλλοί 'ς σ' ατειντς π' αραθυμούν, τον χρόνον πάντα μίαν,

και γιατί ανασπάλκουνταν, 'κι νουνίζ'ν ατους καμμίαν, αλλοίμονο σε αυτούς που νοσταλγούν, τον χρόνο πάντα μία φορά,

γιατί αυτοί ξεχνιούνται, ποτέ δεν τους σκέφτονται, ./.

ς σην ζωή σ' μη ανασπάλ'τς, άετς θ' ανασπάλκεσαι, και καν'νάς 'κι θα γομών, 'ς σο ταφόπο σ' το καντηλ',

στην ζωή σου να μην ξεχνάς, γιατί έτσι θα σε ξεχάσουν, και κανένας δεν θα γεμίζει, στο μνήμα σου το καντήλι,

./. κι' εν όλâ τα ώρας λόϊδεαν, αδα 'ς σην ερημία μ',

και 'ς σα τίναν να μυστηρεύκουμαι, το έχω 'ς σην καρδία μ', όλες οι ώρες όμοιες, εδώ στην ερημιά μου,

σε ποιον να εκμυστηρευτώ, τι έχω στην καρδιά μου, ./.

κλαδόπο μ' να μ' εντρέπεσαι, λαλόπο σ' μαεμένον, μανάχον όντες τραγωδείς, λαρώντ'ς με τον καμένον,

παιδάκι μου να μην ντρέπεσαι, η φωνή σου μαγεμένη, μόνο όταν τραγουδάς, με γιατρεύεις τον καμένο,

./. κι' έναν ημέραν έμαθα, η ζωήν ε≤' πελäδας,

κι' εν' ατα καν'νας 'κι είπε μεν, θα φέρ'νε με γεράδας, και μια ημέρα έμαθα, η ζωή πως έχει μπελάδες,

δεν μου είπε κανένας πως αυτά, θα μου φέρουνε πληγές(βάσανα), ./.

Άκ'σον με καλά καλά, όλο εβρήκ'ς τη μαχανάν, να αρνίεσαι τ'εμόν, το καρδόπον το χρυσόν,

άκουσε με καλά καλά, όλο βρήσκεις πρόφαση, να αρνιέσαι την καρδιά μου την χρυσή,

./.

Page 33: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 34 -

έναν αξίαν 'ς σην ζωήν, κλαδί μ' ελευθερίαν, αίμαν ηρώων να τιμάς, να έεις 'ς σην καρδίαν,

μία αξία στην ζωή, παιδί μου η ελευθερία, να τιμάς το αίμα των ηρώων, και το φυλάς στην καρδιά,

./. Χρόνâ πολλά Έλλενοι μ' καμμίαν 'κι ανασπάλω,

'ς σα κόλφâ μ' πάντα θα κρατώ, ντ' έποιν'ναν θ' απεβγάλω, Χρόνια πολλά Έλληνές μου, δεν ξεχνώ ποτέ,

στο στήθος μου θα κρατώ, ότι έκαμναν θα ξεχρεώσω, ./.

Νίψον κλαδί μ' τ' οπρόσωπο σ', να χάρουνταν τ' ομμάτâ σ', για να ελέπ' σεν ο Θεόν, να σύρ' και παίρ' τα δάκρâ σ',

Πλύνε παιδί μου το πρόσωπό σου, να χαρούν τα μάτια σου, για να σε δει ο Θεός, και να εξαφανίσει τα δάκρυά σου,

./. όθεν κοιμούμαι κι' εγνεφώ, εσέν θυμούμαι κλαίγω, αρνί μ' 'ς σο παραλάλεμα μ', τ'ονεματόπο σ' λέγω,

όπου κοιμάμαι και ξυπνώ, θυμάμαι εσένα και κλαίω, αγαπημένη μου στο παραμιλητό μου, το όνομά σου λέω,

./. έτον τα δάκρâ μ' θάλασσαν, κι' άμον ρα≤ίν ο πόνο μ',

έναν άγγεμαν έθελ'να, το _öπο μ' να λαρώνω, ήταν τα δάκρυά μου θάλασσα, και σαν βουνό ο πόνος μου, ήθελα μόνο ένα άγγιγμα, την ψυχούλα μου να την γιατρέψω,

./. Ξυλένôν γλώσσαν 'κι επορεί, να λέει γλυκολοΐας,

εβγάλ' χολήν και φαρμακών', 'ς σο μίαν την καρδία σ', Η ξΰλινη γλώσσα δεν μπορεί, να λέει γλυκά λόγια,

βγάζει πίκρα και φαρμακώνει, στην στιγμή την καρδιά σου, ./.

Τα ≤ειλόπα σ' άμον μελ', ποίος άθρωπος 'κι θέλ', νοστιμίζ'νε τη ζωή μ', πίκρας βάσαναν ΄ς σην _ή μ',

τα χειλάκια σου σαν το μέλι, και ποιος άνθρωπος δεν τα θέλει, νοστιμίζουν την ζωή μου, πίκρες τα βάσανα στην ψυχή μου,

./.

Page 34: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 35 -

έλα απόψ' 'ς σην μαχαλά μ', δίγω σεν πατιχαβάν, 'κι εχ' η εγάπ' οκάν μοκάν, 'κι απεβγάλτ'ς με την παράν, έλα απόψε στην γειτονιά μου, να σου τη δώσω τζάμπα, η αγάπη δεν ζυγίζετε, δεν την ξεπληρώνεις με το χρήμα,

./. Άλλον το ζύασμαν τ' εσόν, κι' άλλον τ' εμόν άρνοπο μ' ,

εμέναν κλέφτ' η τερεζή σ', εγάπ' ας σο καρδόπο μ', Άλλο το δικό σου ζύγισμα, και άλλο το δικό μου,

η ζυγαριά σου μου κλέβει, αγάπη από την καρδούλα μου, ./.

Αοίκον πόνον αρνικόν, 'κι ταγιανίζ' το _öπο μ', άμον μα≤αίρ' η καλατ«ή σ', έκοψεν το καρδόπο μ', Τέτοιο πόνο αρσενικό, δεν τον αντέχει η ψυχή μου,

σαν μαχαίρι η κουβέντα σου, έκοψε την καρδούλα μου, ./.

Ατα τ' εμά τα δάκροπαν, ßύγουνταν έναν έναν, τράκατα είπα σεν αρνί μ', το αγαπώ εσέναν,

Αυτά τα δάκρυά μου, χύνονται έναν ένα, σου είπα πως ειλικρινά, εσένα αγαπώ,

./. Σερεύω πόνâν βάσαναν, καρφίαν 'ς σην καρδία μ', ατα 'κι αποκαρφούντανε, με κιαλπâτήν καμμίαν,

Μαζεύω πόνους βάσανα, καρφιά στην καρδιά μου, αυτά δεν μπορούν ποτέ να ξεκαρφωθούν, με τανάλια,

./. εμέν' 'κι πρέπ' 'ς σο μαξιλάρ', αρνί μ' χολοσκασίας,

ο ύπνον εν' εβλόγεμαν, και γαλενεύ' τα _ήα σ', δεν μου αξίζουν στο μαξιλάρι, αγαπημένη μου οι στενοχώριες,

ο ύπνος είναι ευλογία, και ησυχάζει την ψυχή σου, ./.

Νασάν π' επαραπάτεσεν, κι' εξέβε ας σην καρδία σ', κι' εφέκεν στράταν ανοιχτόν, αρνόπο μ' για τ' αυλία σ',

Να χαρώ αυτόν που παραπάτησε, και βγήκε από την καρδιά σου, και άφησε δρόμο ανοιχτό, για την αυλή σου,

./.

Page 35: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 36 -

Έναν λαμπάδαν θ' άφτ' ατον, αμόντο το πογιόπο σ', αοίκον κöρ' σαλτανατλή, 'κι θα ελέπ' ο τόπος, Μια λαμπάδα θα του ανάψω, σαν το μπόϊ σου,

τέτοιον τυφλό και επιδειξία, δεν θα ξαναδεί ο τόπος, ./.

Σφραϊσμένον η καρδία μ', δίχως πόρτας παραθύρâν, πουαλέφτεν ν' αγαπά, ενεγκάστεν να πονά,

Σφραγισμένη η καρδιά μου, χωρίς πόρτες και παράθυρα, βαρέθηκε να αγαπά, κουράστηκε να πονά,

./. επαίρα το το μερτικό μ', δύο μέτραν 'ς σο χώμαν, απές ν' απονεγκάσκεται, το νεγκασμένον σώμα μ',

το πήρα το μερίδιό μου, δύο μέτρα στο χώμα, εκεί μέσα να ξεκουραστεί, το κουρασμένο μου το σώμα,

./. Σύνυχταν μεσουρανίζ', και 'ς σο _öπο μ' λαντακίζ', φέγγος ίνεται κι' αστρίν, τ' έμον το μικρόν τ' αρνίν,

μεσουρανίζει πριν να ξημερώσει, και φέγγει στην ψυχούλα μου, γίνεται φεγγάρι και αστέρι, η μικρή μου η αγαπηνένη,

./. Πη φεύν'νε γουρταρεύκουνταν, κλαίγ'νε πη ορφανεύν'νε, κι' όλôν την ώραν φλίφκουνταν, μανάχοι π' απομέν'νε,

Αυτοί που φεύγουν γλιτώνουν, κλαίνε όσοι ορφανεύουν, και όλοι την ώρα θλίβονται, που απομένουν μόνο,

./. οι αθρώπ' 'κι αποθάν'νε, εκοιμέθανε βαθέαν,

πεκλεεύν'νε απάν 'ς σον κόσμον, τη Χριστού την ποδαρέαν, οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν, κοιμήθηκαν βαθυά,

περιμένουν πάνω στον κόσμο, του Χριστού την πατημασιά, ./.

έλα μάννα μ' 'ς σην προσευ≤ή μ', και 'ς σ' όνερο μ’ πατέρα μ', έλατεν εροθύμεσα, 'ς σην νύχτα μ' και τη μέρα μ',

έλα μητέρα μου στην προσευχή μου, και στο όνειρό μου πατέρα μου, ελάτε νοστάλγησα, και στην νύχτα μου και στην ημέρα μου

./.

Page 36: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 37 -

δύο καντήλâν με την ψήν, φωτάζ'νε 'ς σα ταφίαν, τ' έναν κρατά 'ς σο μέρωμαν, και τ' άλλον 'ς σην σκοτίαν,

δύο καντήλια αναμένα, φωτίζουν πάνω στα μνήματα, το ένα κρατά το φώς του την ημέρα, και το άλλο στο σκοτάδι,

./. ένα κρενίν σταλάζ' νερόν, για να δροσίζ' το στόμαν, δύο μαύρα τραντάφυλλαν, εφύτρωσαν 'ς σο χώμαν, μία βρύση στάζει νερό, για να δροσίσει το στόμα, δύο μαύρα τριαντάφυλλα, φύτρωσαν στο χώμα,

./. Αοίκον γλυκοχάραμαν, την αγαπώ γνεφίζει,

και 'ς σα μάγλοπαν ατς ο ήλ, γάλâ γάλâ βουρτ«ίζει, Τέτοιο γλυκό ξημέρωμα, εκείνη την οποία αγαπώ ξυπνά,

και στα μαγουλάκια της ο ήλιος, σιγά σιγά γλυστρά, ./.

και τη τ®οπάν' το μεκατίρ', ίνεται τραγωδίαν, με τη καβάλ' το ®ύριγμαν,και την αροθυμίαν, και του τσομπάνου η αξία, γίνεται τραγούδι,

με της φλογέρας το σφύριγμα, και με την νοσταλγία, ./.

ποίσον το φιλί σ' ν' αγγεύ', την καρδία μ' να γιατρεύ', παντοβότανο μ' μικρόν, τ'έμον είσαι ο γιατρόν,

κάνε το φιλί σου να αγγίξει, την καρδιά μου να γιατρέψει, ίαμά μου για όλα μικρό, είσαι ο δικός μου ο γιατρός,

./. Πέντε δουλείας κι' αν εφτάς, πουλί μ' ®ερεύ'ς γεράδας, το χρωστεμάτ' απέβγαλτον, κι' ας γαζανεύ'ς παράδας,

Και αν κάνεις πέντε δουλειές, παιδί μου μαζεύεις πληγές, ότι χρωστάς αξεχρέωτο, και ας κερδίζεις χρήματα,

./. Ωχρäζ'ν όλâ τα όνερα μ', κι' ατα τα επιθυμίας,

'ς σα αραμάδας κρύφ'κουνταν, ριζών'νε 'ς σα σκοτίας, Ωχριάζουν όλα μου τα όνειρα, και αυτές μου οι επιθυμίες,

κρύβονται στις αραμάδες, ριζώνουν στα σκοτάδια, ./.

Page 37: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 38 -

εγώ τα ψέμματαν γιαβρί μ', 'κι θέλ' ατα καμμίαν, όντες 'ς σ' ομμάτεα μ' θα τερείς, να ελέπ'ς και την καρδία μ',

εγώ τα ψέμματα μικρή μου, δεν τα θέλω καθόλου, όταν κοιτάς στα μάτια μου, θέλω να βλέπεις την καρδιά μου,

./. Απρίλ' ανθούν τραντάφυλλαν, έρχουν τα ≤ελιδόνâν,

Ανοιξεζ'νά εβγαίν' ο ήλ', λυγίσκουταν τα ≤öνâν, Τον Απρίλη ανθίζουν τα τριαντάφυλλα, έρχονται τα χελιδόνια,

ο ήλιος ανατέλει Ανοιξιάτικα. και λιώνει τα χιόνια, ./.

έλα έλα τριγονόπο μ', έλα σύρον τον χορόν, άγγεψον με το ≤ερόπο σ', και το ≤έροπον τ'εμόν, αγαπημένη μου έλα έλα, έλα άρχισε τον χορό,

άγγιξε με το χεράκι σου, και το δικό μου χεράκι, ./.

Τη κεμεντζές το μεκατίρ', 'κι κρύφ'κεται καμμίαν, και με κάθαν τοξάρεμαν, κι' απές 'ς σην τραγωδίαν,

Της λύρας η αξία, δεν μπορεί να κρυφτεί ποτέ, είναι σε κάθε δοξάρισμα, και σε κάθε τραγούδι,

./. 'ς σο _öπο μ' καλοκάθεσαν, τη τίζας τα παιδίαν,

κι' όλôν την ώραν τρώγ'ν ατο, ναϊλλοί τ' εμόν την ύαν, Στην ψυχούλα μου βολεύτηκαν, του τσιμπουριού τα παιδιά,

και όλη την ώρα την τρώνε, αλίμονο στην υγεία μου, ./.

Εδίψανα 'ς σο όρωμα μ', κι' εδέκες με νερόπον, αμα απάν 'ς σο γνέφιγμα μ', πόνον χολήν 'ς σο _öπο μ',

Διψούσα στο όνειρό μου, και μου έδωσες νεράκι, αλλά όταν ξύπνησα, πόνο και στεναχώρια στην ψυχούλα μου,

./. Έναν ημέραν θ' αραεύ'ς, εμέν 'ς σην γειτονία σ',

τ' εμόν το _öπον βότανον, έτον για την καρδία σ', Μια μέρα θα με αναζητήσεις, στην γειτονιά σου, η ψυχούλα μου ίαμα, ήταν για την καρδιά σου,

./.

Page 38: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 39 -

τ'ομμάτοπα σ' λάσιν δεντρίν, γην χλωροφωρεμένον, μέρκες τερούνε την πιρνήν, κι' ελέπ'νε μ' άμον ξένον,

τα ματάκια σου πυκνόφυλλο δέντρο, γη καταπράσινη, κατά που κοιτούν το πρωϊνό, και με βλέπουν σαν τον ξένο,

./. εσύ πατάλâ εσέγκες μεν, περβόλâν δυσκολίαν ,

κολάγια όλâ για τ'εμέν, βούτουρον 'ς σα φελία μ', εσύ κωλύματα μου έβαζες, τοίχους δυσκολία,

για εμένα όμως όλα εύκολα, βούτυρο στις φέτες τους ψωμιού μου, ./.

κόψον το ράμμαν το κρατεί, τ' ανάσμαν 'ς σην καρδία μ', γιατί 'ς σ' ομμάτâ σ' αναγνώθ', πως έρ'τε η χωρισίαν,

κόψε το νήμα που κρατά, την αναπνοή στην καρδιά μου, γιατί διαβάζει στα μάτια σου, πως έρχεται ο χωρισμός,

./. Είνας ερίφ' εκάθουτον, μαυροπικροδακρούνταν,

κ' όλον την μοίρα 'τ' έκλαιεν, 'ς σο _öπον ατ' λυγούνταν, Ένας άνθρωπος καθόταν, και στενοχωρημένος δάκρυζε, την μοίρα του όλο έκλαιγε, και έλιωνε στην ψυχούλα του,

./. ένα τζίρταν εποίκ' ατο, αγούτο αρνί μ' την στράταν, εγώ ν' αντιδâβαίν' ατεν, κι' εσύ να στέκ'ς ραχάτεαν,

μια σταλιά τον έκανα, αυτόν αγαπημένη μου τον δρόμο, εγώ συνέχεια να τον πηγαινοέρχομαι, και εσύ να χαλαρώνεις,

./. ας σο παλκόνι σ' τ' αψηλόν, σεϊρ' εφτάς τον κόσμον,

εμέν καμμίαν 'κι τερείς, πόσον λυγίσκουμ' πόσον, από το μπαλκόνι σου το ψηλό, έχεις θέα όλο τον κόσμο,

όμως εμένα δεν με κοιτάς ποτέ, να ήξερες πόσο λιώνω ποσο, ./.

να έμ'νεν έναν δέντροπον, 'ς σ' αυλία σ' ριζωμένον, καμμίαν να επότσες μεν, έθελ'να ο καημένον,

να ήμουν ένα δεντράκι, στην αυλή σου ριζωμένο, από καμιά φορά να με πότιζες, ήθελα ο καημένος,

./.

Page 39: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 40 -

αρνί μ' τα μαυρομάλλοπα σ', το ρούζ'νε απάν 'ς σ' ωμίαν, ιεύν'νε με τ'ομμάτοπα σ', το έχω 'ς σην καρδίαν,

αγαπημένη μου τα μαύρα σου τα μαλλια, που πέφτουν στους ώμους, ταιριάζουν με τα μάτια σου, που έχω στην καρδιά μου,

./. και το ≤ερόπο μ' πίασον, μ' εντρέπεσαι καμμίαν,

ο κόσμον ποσπογάζ'κος εν', μη σύρτς α 'ς σην καρδίαν, και το χεράκι μου πιάσε, μην ντρέπεσαι καθόλου,

ο κόσμος είναι κουτσομπόλης, δεν πρέπει αυτό να σε στενοχωρεί, ./.

Το ποτάμ' ®ορ®οταρίζ', λαλλάτζόπαν λαταρίζ', σύρ' και παίρ' την καμονή μ', όντες 'σεν αντιφεγγίζ', το ποτάμι ρέει θορυβωδώς, βοτσαλάκια σαλεύει, παίρνει τον καημό μου, όταν αντανακλά εσένα,

./. Τα μάγλα σ’ πάντα έχ’ν âτεν, τα ≤είλâ σ’ τη δροσίζ’νε, και τα λογόπα σ’ νε αρνί μ’, τη σέβνταν νοστιμίζ’νε,

τα μάγουλά σου τον έχουν, τα χείλια σου τον δροσίζουν, και τα λογάκια σου αγαπημένη μου, τον έρωτα νοστιμίζουν,

./. Μέραν αρνόπο μ’ 'κι δâβαίν’, εσέν 'ς σον νού μ’ να μ’ έχω, 'ς σα πόνâ σ’ πάντα θα πονώ, λάλ’ μεν σουμά σ’ θα τρέχω,

Ημέρα αγαπημένη μου δεν περνά, να μην σε έχω στο μυαλό μου, στους πόνους σου πάντα θα πονώ, κάλεσέ με κοντά σου και εγώ θα τρέξω,

./. μη αραεύς 'ς σα θάλασσας, κι' απές 'ς σην γήν δεαμάντâν,

ατά εζήν'νε αποσουμά σ', τερούνε 'σεν 'ς σ' ομμάτâ σ', μην ψάχνεις στις θάλασσες, και μέσα στην γή διαμάντια,

αυτά ζούνε δίπλα σου, και σε κοιτούν στα μάτια σου, ./.

Ενεγκάστεν η καρδία μ', τράνον έ≤' ανοχαλίαν θέλ' να μ' έτον πονεμένον, ας σα βάσαναν καμμένον, Κουράστηκε η καρδιά μου, έχει μεγάλη αδυναμία,

θέλει να μην ήταν πονεμένη, από τα βάσανα καμένη, ./.

Page 40: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 41 -

Γράψον 'ς σο γράμμα σ' το όνεμα μ', μη ανασπάλτς με γράψον, όντες θα γράφ'ς α τη δοθήν, νούντζον' με κι' ονομάτσον,

Γράψε στο γράμμα σου το όνομά μου, μην το ξεχάσεις γράψε το, όταν θα γράφεις την διεύθυνσή μου, σκέψου με και μνημόνευσέ με,

./. Κομμένα εν' τα όνερα μ', καμμένον η καρδία μ',

ολίγα αχάντâ επέμ'ναν με, έναν βούραν τζατζίαν, Κομμένα είναι τα όνειρά μου, καμμένη η καρδιά μου, μου έμειναν λίγα αγκάθια, και μια χούφτα φρύγανα,

./. σούκ' απάν κλαδί μ' μικρόν, 'ς σο καπάν' να τρέ≤’ νερόν,

τη μάννα σ' ν' αποδιψά, όντες άκλερος διψά, σήκω επάνω παιδί μου, στον βράχο να τρέξει νερό,

την μητέρα σου να ξεδιψάσει, όταν η άτυχη διψάσει, ./.

με τον χρόνον να δâβαίν, η γερά μ' 'κι απιδâβαίν, χτίζ' χτισώνας και φωλäζ', με το βάσανον μονάζ',

με τον χρόνο να περνάει, η πληγή μου δεν γίνεται καλά, χτίζει ανάκτορα και φωλιάζει, με το βάσανό μαζί φιλοξενείτε,

./. Μη θέκ'ς ποτάμâ αγέφυραν, και πόρτας κλειδωμέναν,

έχω φραχτίαν λόερα μ', χέρεαν σιδερâσμέναν, Δεν χρειάζεται να βάζεις ποτάμια χωρίς γέφυρα,

και πόρτες κλειδωμένες, έχω φράχτες τριγύρω μου, και χέρια αλυσοδεμένα,

./. Άλλον μη κρύφ'ς 'ς σα ≤έροπα σ', τ' ομμάτâ σ' τα γεράνâν,

άφ' να ελέπ' η θάλασσαν, τη θέου τα 'πουράνâν, Μην κρύβεις στα χεράκια σου, α γαλάζια σου τα μάτια,

άφησέ τα να τα δεί η θάλασσα, και του θεού τα υπουράνια, ./.

Φόρεσον τα ανάλλαχτα σ', και το τσαλουμοδέμι σ', γιατί τα μαύραν 'κι έχ'ν εσεν, μούδε το ξεροχτένι σ',

Φόρεσε τα γιορτινά σου, και το στολίδι στα μαλλιά σου, γιατί δεν σου πάνε τα μαύρα, και το άσχημο το χτένισμά σου,

./.

Page 41: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 42 -

η γραίαν ναζλανεύκεται, φίλεμαν αραεύ’, και το κοντόν ατς το φιστάν', φορεί κι' αλεπουδεύ’,

η γριά κάνει νάζια, αναζητεί φιλί, και το κοντό το φουστάνι της φόρεσε, και κάνει πονηριές,

./. με τα μικρά τα όνεραν, ανοίγ'νε κατωφύρâν,

λιθάρ' λιθάρ' να χτίεις ατα, κλαδόπο μ' τα γεφύρâν, με τα μικρά τα όνειρα, ανοίγουν τα κατώφλια,

πέτρα πέτρα να τις χτίζεις, παιδάκι μου τις γέφυρες, ./.

η ζωήν θέλ' για ν' αντιβαίν'ς, τον γνωστικόν καρδία μ', να πορπατείς ζύγια ζύγια, μ' αγληγορείς καμμίαν,

η ζωή υποστηρίζει για να ξεπερνάς, τον συνετό καρδιά μου, να περπατάς ισσοροπημένα, ποτέ να μην βιάζεσαι,

./. Τα κατενά τ' ομμάτοπα σ', λέγ'ν εμεν την ορθίαν,

όσον να κρύφ'ς 'κι κρύφκεται, το έεις 'ς σην καρδίαν, Τα καθαρά τα ματάκια σου, μου λέν την αλήθεια,

όσο και να τα κρύβεις δεν κρύβεται, τι έχεις στην καρδιά σου, ./.

Αφόραχτον το φίλεμα σ', π' εδέκες με καρδία μ', την μύρα'τ' πάντα θα κρατώ, 'κι ανασπάλω καμμίαν,

Αναπάντεχο το φιλί σου, που μου έδωσες καρδιά μου, πάντα θα θυμάμαι την μυρωδιά του, δεν θα την ξεχάσω ποτέ,

./. Έλα 'ς σην έβγα τη χωρί', έλα 'ς σην ποταμάκρâν,

εσέρεψα 'ς σ' ένα μαντήλ', να δίγω σεν τα δάκρâ μ', Έλα στην έξοδο του χωριού, στην όχθη του ποταμού,

σε ένα μαντήλι μάζεψα, για να δου δώσω τα δάκρυά μου, ./.

Ντ' έμορφον το ηλέβγαλμα σ', μοιρäζ' 'ς σην πλάσην χρώμαν, τα _ήα μουν κατεπραέν, και την γεράν 'ς σο σώμαν,

Θεέ μου τι όνορφη η ανατολή του ήλιου σου, μοιράζει χρώμα στην πλάση,

τις ψυχές μας ηρεμεί, και την πληγή στο σώμα, ./.

Page 42: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 43 -

εκύκλωσαν τ'εμόν τη _ήν, διπέρβολαν φραχτίαν, κ' έκρυψανε τ'εμόν τον ήλ', 'ς σα μαύρα τα ρα≤ίαν,

περικύκλωσαν την ψυχή μου, φράχτες σαν διπλά ντουβάρια, και έκρυψαν τον ήλιο μου, στα σκοτεινά βουνά,

./. Εφτούλιξα το καρεμφίλ', ο μαύρον ν' αναμέντ'σεν, για την εγάπη σ' έκοψα, κι' απόψ' 'σεν αραεύ' σεν,

Μάδησα το γαρύφαλο, ο καημένος να σε περιμένω, το έκοψα για την αγάπη σου, και απόψε σε αναζητώ,

./. επέζεψεν η νισανλού, εχρίστεν 'ς σην γωνέαν,

ντο έθελ'νε ατο το μα≤, επέρε ατο βαρέαν, κουράστηκε η αρραβωνιαστικιά, κάθησε στην γωνία(του σπιτιού),

τι το ήθελε το έθιμο της σιωπής, το πήρε πολύ βαριά, ./.

Γυρεύω απές 'ς σα όνερα μ', τα σπλαχνικά φωλέας, δός μα Θεέ μ' έναν γο®äν, 'λίγο ψωμίν κι' ελαίας, Ζητιανεύω μέσα στα όνειρά μου, συμπαράσταση,

δώσε μου Θεέ μου μια χούφτα, ψωμί με λίγες ελιές, ./.

Και πως να έρ'τεν καλοκαίρ', και να τρανήν ημέραν, όντες 'ς σα _ήα μουν ≤ειμόν, μ' εμπόρας και αέραν, Πως να έρθει το καλοκαίρι, να μεγαλώσει η ημέρα,

όταν στις ψυχές μας υπάρχει ο χειμώνας, με μπόρες και αέρα, ./.

Χριστέ μ' επαίρες 'ς σον σταυρόν, όλôν τα αμαρτίαν, εχάραξεν παντού η γήν, 'κι εξέβεν ευωδίαν,

Χριστέ μου πήρες στον σταυρό, όλη την αμαρτία, ξημέρωσε σε όλη τη γή, και βγήκε ευωδιά,

./. Να δίεις μ' αρνί μ' το φίλεμα σ', τα ≤είλοπα σ' 'ς σο στόμα μ',

ν' αποδιψά το κάρδοπο μ', χορτάζ' όλôν την ώραν, Να μου δίνεις αγαπημένη μου το φιλί σου, τα χείλη σου στο στόμα

μου, να ξεδιψά η καρδούλα μου, και χορταίνει όλη την ώρα,

./.

Page 43: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 44 -

Μη δίεις με πίκρας και καημούς, και πειρâνίεις μ' αρνόπο μ', η κάρδια σ' κάρδιας 'κι λαρών, μούδ' αλαφρών το _öπο μ',

Μη μου δίνεις πίκρες και καημούς, και με τυραννάς, η καρδιά σου καρδιές δεν γιατρεύει, ούτε ξεκουράζει την ψυχούλα

μου, ./.

Έναν ημέραν 'κι δâβαίν, να απαραθυμώ σεν, εσύ εποίκες με γεράν, και πώς ν'ανασπαλώ σεν, Δεν περνά μια ημέρα, που να μην σε νοσταλγώ, εσύ με πλήγωσες, και δεν μπορώ να σε ξεχάσω,

./. Να μη τερείς με αφ'κακές, και τουλωτά σουμώντ'ς μεν,

όσον να θέλτ'ς 'κι παίχκουμαι, καμμίαν 'κι κομπώντ'ς μεν, Εμένα να μην με κοιτάς ύπουλα, και σαν σιγανοπαπαδιά με

πλησιάζεις, όσο και να θέλεις δεν γελιέμαι, δεν μπορείς ποτέ να με κοροϊδέψεις,

./. Λυριτζή μ' άψον και κάψον, τα τέρτοπα 'μουν για θάψον, για τραγώδ' με το λογάδι σ', και για σύρον το τοξάρι σ',

λυράρη μου άναψε και κάψε, τους καημούς μας θάψε τους, τραγούδησε με την σαν κόσμημα φωνή σου, σύρε και το δοξάρι σου,

./. και που είσαι μάννικα μ', για να νενιλαεύ'ς μεν,

'ς σα μαλλόπα μ' να άγγευες, για να παρεγορεύ'ς μεν, που είσαι μανούλα, για να με νανουρίσεις,

στα μαλλάκια μου να άγγιζες, για να με παρηγορείς, ./.

Και γιατί να έν' τα όνεραν, και να ελέπ'ς 'ς σον ύπνον μόνον, κι' εν' έναν ξαόπον να τα ζω, ψαλαφώ όλεον τον χρόνον, Γιατί να υπάρχουν όνειρα, να τα βλέπεις μόνο στον ύπνο,

όλα τα χρόνια μου να τα ζώ, ψάχνω λιγάκι, ./.

Τον Θεόν να μ' αναμέντ'ς, σείξον κι' όλιγον τ' αντζία σ', τη τεμπέλ' το μεκατίρ', έναν βούραν οκνâρίας,

Μην περιμένεις τον Θεό, κούνησε λιγάκι και τα πόδια σου, η αξία του τεμπέλη, μια χούφτα οκνηρίες,

./.

Page 44: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 45 -

Έναν ημέραν θ' αραεύ'ς, ολόεραν το δώμα σ', κι' ας σην αροθυμίας ισ', θα λύεται το σώμα σ', Μια ημέρα θα ψάξεις, τριγύρω το δωμάτιό σου,

και από την νοσταλγία σου, θα λιώνει το κορμί σου, ./.

Το μέρωμα σ' εζέλεψαν, πατρίδα μ' την αιχτρία σ', τη θάλασσας το περιγιάλ', π' αθίζ'νε τα αθία σ',

Ζήλεψαν το ξημέρωμά σου, πατρίδα μου την ξαστεριά σου, της θάλασσας το ακρογιάλι, και που ανθίζουν τα άνθη σου,

./. Είπες με πως τα όνεραν, κάποτε έχ'νε τάξην,

για να επορείς να αναγνώθ'ς, αμα θα ίνταν πράξην, Μου είπες πως τα όνειρα , κάποια στιγμή έχουν μια σειρά,

για να μπορείς να καταλάβεις, αν θα βγουν αληθινά, ./.

Αδά ζεντζίρâν σείουνταν, 'ς σα ≤έροπα μ' πιασμέναν, και 'ς σα μακράν ακούσκουνταν, απές 'ς σην _ή σ' 'ς σα ξέναν,

Εδώ αλυσίδες κουνιούνται, στα χέρια μου πιασμένες, και ακούγονται στα μακρυνά, μέσα στην ψυχή σου εκεί στα ξένα,

./. Καλωσέρθες αδερφέ μ', έλα κάθ'κα νέρον πία,

'ς σο ελάναιμο σ' η _ή μ', ελαρώθεν κι' η καρδία μ', Καλωσήρθες αδερδέ μου, έλα κάτσε πιές νερό,

στον ερχομό σου η ψυχή μου και η καρδιά μου γιατρεύτηκαν, ./.

Άλλον αρνί μ' να μ' αραεύ'ς, νόημαν 'ς σην καρδίαν, έμ'νεν εγώ έναν ζωήν, π' εδούν'να σεν αξίαν,

Μην αναζητάς άλλο αγαπημένη μου, νόημα στην καρδιά, εγώ ήμουν μια ζωή, αυτός που σου έδινε αξία,

./. τα όρεαν _ή μ' αντιβοούν, τη θάλασσας τα βάθâν, με τ'όνεμα σ' παρεγορούν, τ' εμά τη κάρδâς πάθâν, τα βουνά αντιλαλούν, και της θάλασσας τα βάθυ,

με το όνομά σου παρηγορούν, της καρδιάς μου τα πάθη, ./.

Page 45: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 46 -

Εξεμέρωσεν λôπύρ', και 'ς σην _ή σ' τα λυκοχάντζâν, κι' άμον ράμμαν η εγάπ', εκόπεν χίλâ κομμάτâν,

Ξημέρωσε καύσωνας, και στην ψυχή σου η κακοκαιρία, και σαν κλωστή η αγάπη σου, κόπηκε σε χίλια κομμάτια,

./. τρέ≤' 'ς σο σώμα μ' και πονώ, άμον γαίμαν και νερόν,

εν' τη σέβντας το τακάτ', για τ'εσέναν το μουράτ', τρέχει στο σώμα μου και πονώ, σαν το αίμα και το νερό,

είναι του έρωτα η δύναμη, ο πόθος μου για εσένα, ./.

'κι χρειάσκουμαι αρνί μ', τ' έμον την ανασμονήν, έχω εσέναν για να ζω, τα φτερόπα σ' να πετώ,

δεν χρειάζομαι αγαπημένη μου, την αναπνοή μου, έχω εσένα για να ζω, τα φτερά σου για να πετώ.

./. Με τη ζωής το μεσοστράτ', εποίκα γνωριμίαν, σεράντα χρόνâν ανεφόρ', βάσανα και πικρίαν,

Με το μισό τον δρόμο της ζωής, έκανα γνωριμία, σαράντα χρόνια ανηφόρα, βάσανα και πίκρα,

./. Ταλγάδâν φερ' η καμονή μ', 'ς σην θάλασσαν αντάραν, δακροφουρκίουν τα ρα≤ä, και κλαίγ'νε τα παρχάρâν, Κύματα φέρνει ο καημός μου, θύελα στην θάλασσα,

πνίγονται από τα δάκρυα τα βουνά, και κλαίνε τα βοσκοτόπια, ./.

Τ' υπαντριάς τα ομνέματαν, αρνί μ' 'ς σην εγκλεσίαν, κάποτε ανασπάλκουνταν, εμπαίν'νε 'ς σην σερίαν,

Του γάμου οι όρκοι, αγαπημένη μου στην εκκλησία, κάποια στιγμή ξεχνιούνται, κρύβονται στην σκιά,

./. Να κυνηγεύ'ς τα όνερα σ', μη γονατίεις κλαδόπο μ',

κάποτε πράξ' θα ίνουνταν, ακλώθ' τ' εσόν τ'αστρόπον, Να κυνηγάς τα όνειρά σου, μην το βάζεις κάτω παιδί μου,

κάποια στιγμή θα γίνουν πράξη, ακολούθα το αστεράκι σου, ./.

Page 46: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 47 -

Έπαρ' 'ς σα ≤έρâ σ' την ζωήν, για τέρ' τον ουρανόνι, να μη αφήντ'ς κρεμούν εσεν, 'ς ση γούλας ισ' γολγόνιν, Πάρε στα χέρια σου την ζωή, κοίτα ψηλά τον ουρανό,

να μην τους αφήσεις να σου κρεμάσουν, στον λαιμό σου κουδούνα(σαν τα άβουλα ζώα)

./. Να σαν εσάς το έχετε, τον κήρην και τη μάνναν,

να ακλωθούν 'ς σα δάκροπαν, και 'ς ση χαράς το κλάμαν, να χαρώ εσάς που έχετε, τον πατέρα και την μάνα,

να σας ακολουθούν στις λύπες σας, και στης χαράς το κλάμα, ./.

γιατί τ' εμόν επεταξαν, εδέβαν 'ς σα επουράνâν, να εφτάν παρέαν 'ς σον θεόν, 'ς σα νέφâν 'ς σα ποράνâν,

γιατί οι δικο΄θ μου πέταξαν, πήγαν στα υπουράνια, να κάνουν παρέα στον θεό, στα σύννεφα και στις μπόρες,

./. να σαν εσάς το έχετε, τ' ανοιχτόν την εγκάλâν, έναν φωλέαν να μονάζ’, τα _ήα σουν ληγάρâν, να χαρώ εσάς που έχετε, την ανοιχτή αγκαλιά,

μια φωλιά που θα φιλοξενήσει, την ψυχή σας γρήγορα, ./.

να λέτε ατους το αγαπώ, ατώραν εχ' αξίαν, το κόσμον όλον έχετε, ζωής την παργορίαν,

να τους λέτε το αγαπώ, τώρα έχει αξία, έχετε όλο τον κόσμο, της ζωής την παρηγοριά,

./. καμμίαν να μ' εντρέπεστουν, τη καλατζήν τη χώρας, ένα φιλίν 'ς σα χέρâ τουν, πριχού να εν' παρώρας,

καθόλου να μην ντρέπεστε, τι λέει ο κόσμος, ένα φιλί στα χέρια τους, πριν να είναι αργά,

./. ο κήρ' κι' η μάννα σ' έκλαψαν, 'ς σο πρώτον τ' αγωνία σ', ακόμαν και το αίμα τουν, θ' εδούν'ναν 'ς σην καρδία σ',

ο πατέρας και η μάνα σου έκλαψαν, στην πρώτη σου την στενοχώρια, θα έδιναν ακόμα και το αίμα τους, για την δική σου καρδιά,

./.

Page 47: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 48 -

μη κλαίτε μεν μη κλαίτε μεν, ο Άδ' εθελεκώθεν, τ' εμόν το _öπον έθελ'νεν, κι' άμον τίζα γριβώθεν,

μην με κλαίτε μην με κλαίτε, ο Άδης κουμπώθηκε πάνω μου, την δική μου ψυχούλα ήθελε, και σαν το τσιμπούρι γαντζώθηκε πάνω

μου, ./.

Έλα να αναπάεσαι, 'ς σην λάφρον την εγκάλâ μ', έγροικον παραδίεται, μόνον 'ς σ' εσά τα κάλâν, Έλα να αναπαυτείς, στην ελαφρυά αγκαλιά μου,

να ξέρεις παραδίδεται, μόνο στα δικά σου τα χαρίσματα, ./.

εϊκιτι τόπâ μ' ......... τα μακρά σ' κι' άλλον μακράν, τα ρά≤ια σ' 'κι σουμών'νε,

μούδε τα παρχάροπα σ', τα ομμάτοπα μ' λαρών'νε, ε!!!τόποι μου ...... η απόστασή σας πολύ μεγάλη,

τα βουνά σας δεν πλησιάζουν, ούτε και τα βοσκοτόπια σας, τα μάτια μου γιατρεύουν,

./. Μή βάλτ'ς κλαδί μ' 'ς σο κάρδοπο σ', ντ' έποικαμ' και ντ' έφταμε,

εμείς ντ' έπαθαμ' έπαθαμ', κι' ατο πα 'κι εγροικάμε, Μην βάζεις παιδί μου στην καρδιά σου, τί κάναμε και τί κάμνουμε

ακόμα, εμείς ότι πάθαμε το πάθαμε, και αυτό ακόμα δεν το έχουμε

καταλάβει, ./.

Τον φίλον πάντα να τιμάς, να μη ανασπάλτ'ς καμμίαν, 'κι θα αραεύ' αντίκαλον, να δίει σεν τη φιλίαν,

Πάντα να τιμάς τον φίλο, ποτέ να μην τον ξεχνάς, δεν θα ζητήσει ανταπόδοση, για να σου δώσει την φιλία του,

./. Τα μεταξένâν δάκροπα σ', 'ς σον ήλ' αντιφεγγίζ'νε,

εφτάν' τον πόνο σ' γνώριμον, και το _öπο μ' λυγίζ'νε, Τα μεταξένια δάκρυά σου, στον ήλιο ανανακλούν,

κάμνουν τον πόνο σου γνωστό, την ψυχούλα μου λιώνουν, ./.

Page 48: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 49 -

Πως να μαθάνω τη ζωήν, βζήγουνταν τα χαρτίαν, οι παλαιοί ντο έγραφαν, κι' εποίν'ναν ιστορίαν,

Πως να την μάθω την ζωή, σβήνονται τα βιβλία, που έγραφαν οι παλαιοί, και φτιάχναν ιστορία,

./. Θα έθελ'να να εκάθουσ'νε, πάντα 'ς σ' εμόν το γιάνιν,

να έσ'νε τ' εμόν τ' άνασμαν, τη _ής ιμ' το βοτάνιν, Θα ήθελα να καθόσουν, πάντα δίπλα μου,

να ήσουν η ανάσα μου, της ψυχής μου το γιατρικό, ./.

άλλ' παραλήδες ίνουνταν, με την παράν 'ς ση τ®όπâν, κι' άλλ' με το φιλότιμον, το κρύφτ'νε απές 'ς σα _öπâν,

άλλοι γίνοντια πλούσιοι, με τα χρήματα που έχουν μέσα στην τσέπη, και άλλοι με το φιλότιμο, που κρύβουν μέσα στις ψυχές,

./. εσύ κλαδί μ' ντο έθελ'νες, κι' εδέκες την καρδία σ',

εμέν γιατί 'κι ορώτεσες, να μ' αγαπάς καμμίαν, εσύ παιδί μου τι το ήθελες, και έδωσες την καρδιά σου, γιατί δεν με ρώτησες, να σου πω να μην αγαπήσεις ποτέ,

./. δός μα Θεέ μ' ένα δαβρίν, να εν' και μαεμένον,

μίαν να δίγω 'ς σα μακράν, κ’ έρ'τε σουμά ο ξένον, δώσε μου Θεέ μου ένα ραβδί, να είναι μαγεμένον,

μία να δώσω στα μακρυνά τα μέρη, να έρθει κοντά ο ξένος, ./.

τη ταϊγάνας το ωβόν, κι' άλλον πολλά σαγλάμιν, ποίος κρατεί κουρφέφκεται, πινεύ' και το καλάμιν, της φραγκόκοτας το αβγό, είναι πάρα πολύ δυνατό,

όποιος το έχει αυτοεπαινείται, και καβαλά και το καλάμι, ./.

Αν θα στεναχωρεύκεσαι, λύεται κι' η καρδία σ', αρνί μ' θα ίνουμαι μαντήλ', να παίρω τα δακρύα σ',

Αν θα στεναχωριέσαι, και λιώνει η καρδιά σου, θα γίνω αγαπημένη μου μαντήλι, να σκουπίσω τα δάκρυά σου,

./.

Page 49: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 50 -

'Κι θέλω ν' αρλανεύκεσαι, το έφυγα 'ς σα ξέναν, τ' εμόν την _ήν εφέκα 'τεν, βοτάνιν για τ' εσέναν, Δεν θέλω να στεναχωριέσαι, που έφυγα στα ξένα,

άφησα τη ψυχή μου, για εσένα γιατρικό, ./.

τ' ομμάτâ σ' καίν' το χάραμαν, τ' ήλôνος τα λωρίαν, φωτάζ'νε κι' άλλον παραπάν', ας σ' όλâ τα αστρίαν, τα μάτια σου καινε την αυγή, του ήλιου τις αχτίδες, φωτίζουν πολύ περισσότερο, από όλα τα αστέρια,

./. καν'νάς κλαδόπο μ' 'κι επορεί, να εφτάει συμφωνίας,

τον Άδην 'κι γελούν'ν âτον, με τα παρακαλίας, παιδί μου κανένας δεν μπορεί, να κάνει συμφωνίες,

τον Άδη δεν μπορούν να τον ξεγελάσουν, με τα παρακάλια, ./.

'ς σ' είναν σταυρόν απάν 'ς σο χώμαν, τρία καρφίαν απές 'ς σο σώμαν, εσελεκώθεν την αμαρτίαν, γουρπάν εέντον 'ς σην αρθωπίαν,

Σε ένα σταυρό πάνω στο χώμα, με τρία καρφιά μέσα στο σώμα, φορτώθηκε την αμαρτία, έγινε θυσία για την ανθρωπότητα,

./. Όση παράν να γαζανεύ'ς, κανείται σεν καμμίαν,

το χρωστεμάτι σ' παραπάν', 'ς σ' αγούτον κοινωνίαν, Όσα χρήματα και να μαζέψεις, ποτέ δεν θα σου είναι αρκετά,

αυτό που χρωστάς πάντα είναι παραπάνω, σε αυτήν την κοινωνία, ./.

Αρνί μ' 'ς σα ματο«ίνιχα σ', τ'ομμάτâ σ' τα μαβίαν, εποίκα δύο τάματα, κι' εφέκα την καρδία μ',

πάνω στις χάντρες σου, τα μάτια σου τα μπλέ, έκανα δύο τάματα, και άφησα την καρδιά μου,

./. τα μάλλοπα σ' συμπλέχκουνταν, 'ς σα δύο τα ≤ερόπα μ',

δύο εφτάγω σεν αρνί μ', ξανθούτσικαν τ®αμόπαν, τα μαλλάκια σου μπλέκονται, στα δύο τα χεράκια μου,

και σου φτιάχνουν αγαπημένη μου, δύο ξανθούλικες πλεξούδες, ./.

Page 50: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 51 -

'ς σ' οπρόσωπο σ' τα όνερα μ', όλâ ίνουνταν πράξην, και 'ς σην εγκάλâ σ' νε γιαβρί μ', εμπαίν'νε 'ς σ' είναν τάξην,

στο πρόσωπό σου τα όνειρά μου, όλα γίνονται αληθινά, και στην αγκαλιά σου μικρή μου, μπαίνουν σε μια σειρά,

./. αρνί μ' την πόρτα σ' άνοιξον, άφ'σον με τ' αραμάδας, 'λίγον ας εν' ακράνοιχτον, να παίρ' μεν τα γεράδας,

αγαπημένη μου άνοιξε την πόρτα σου, άφησεμου τις χαραμάδες, λίγο ας είναι μισάνοιχτη, να μου διώξει τις πληγές μου,

./. Επουαλέφτα το ποράν, ßύεται ας σ' ομμάτâ μ',

έναν μαντήλιν 'κι κρατεί, τα χασευτά τα δάκρâ μ', Με κούρασε η μπόρα, που χύνεται από τα μάτια μου,

ένα μαντήλι δεν κρατά, τα καυτά μου δάκρυα, ./.

ανοιγωήν 'ς σον ουρανόν, ελπίδαν παρ'γορίαν, φώς 'ς σην σκοτίαν αραεύ', η μαύρον η καρδία μ', Μια αιθρία στον ουρανό, ελπίδα και παρηγοριά, στο σκοτάδι ψάχνει φως, η άτυχη καρδιά μου,

./. τ®αμουρόχτιστον τ' οσπίτι μ', άμον τ'εμόν την καρδίαν, 'ς σην τρανόν την συλλιβίαν, λύγουνταν ας σα βρε≤ίαν,

χτισμένο το σπίτι μου από λάσπη, σαν την δική μου καρδιά, στην πυκνή την συννεφιά, λιώνουν από τις βροχές.

./. έρθες απάν 'ς σο μεσονύχτ', εντόκες το θυρόπο μ', γιατί αρνόπο μ' έργεψες, φοέθεν το καρδόπο μ',

ήρθες τα μεσάνυχτα, χτύπησες την πορτούλα μου, επειδή αγαπημένη μου άργησες, φοβήθηκε η καρδούλα μου,

./. ένα σαχάν' εγούρεψα, 'ς σο στόλ' με την καρδία μ',

να δίγ' ατεν 'ς σα ≤έροπα σ', γουρπάν' πουλί μ' 'ς σα _ήα σ', ένα πιάτο έστρωσα, στο τραπέζι με την καρδιά μου,

να σου την δώσω στα χεράκια σου, θυσία στην ψυχή σου, ./.

Page 51: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 52 -

Τρία ανθίαν λόϊδâν, 'ς σο χώμαν ριζωμέναν, 'ς σ' αγούτον χώραν κατοικούν, 'ς σα τρίμεραν σπαρμέναν,

Τρία λουλούδια ολόϊδια, στο χώμα ριζωμένα, σε αυτήν την χώρα κατοικούν, σε τρία μέρη σπαρμένα,

./. Πολλά τα λόγâν π' άκουσεν, το _öπο μ' αλλομίαν,

'ς σα κατενάν εξέμαθα, πως εν' η αληθείαν, Πολλά τα λόγια που άκουσε, για άλλη μια φορά η ψυχούλα μου,

έμαθα καλά ότι μόνο στα καθαρά υπάρχει η αλήθεια ./.

Χριστέ μ' ο κόσμον αναμέν', τ' Ανάστασης το θάμαν, να αλαφρών'ς τα βάσαναν, και να τελέν'ς το κλάμαν,

./. κι' εγώ παιδία εγέννεσα, γιατί Θέ μ' τυρâννίγουν, τον ήλεν και τον ουρανόν, τερούνε και κλαινίγουν,

και εγώ παιδιά γέννησα, γιατί να τυραννιούνται Θεέ μου, τον ήλιο και τον ουρανό, βλέπουν και κλαίνε,

./. Άε Θεέ μ' για φώταξον, αγούτο το μιλέτιν,

άλλον 'ς σο _öπον μ' αραεύ', κακόν π' εφτάει σεπέπιν, Άγιε θεέ μου για φώτισε, αυτόν τον κόσμο,

να μην ψάχνει άλλο στην ψυχή του, για το κακό που κάνει αφορμή, ./.

≤ίλâ κομμάτâν, εν' η καρδία μ','κι ε≤' μονοπάτιν, η μανα≤ία μ', Μίαν να εφέκω, την ξενιτίαν, τ' εμόν να ελέπω, τη φαμελίαν,

Χίλια κομμάτια, είναι η καρδιά μου, δεν έχει μονοπάτι, η μοναξιά μου Αμέσως να αφήσω, την ξενιτιά, την δική μου να δω, την οικογένεια,

./. Έρθεν κι' ο καλομηνάς, με το Χριστός Ανέστην,

έρθεν να φέρ' 'ς σα _ήα μουν, τη καλοκαίρ' τη ζέστην, Ήρθε και ο Μάϊος, μαζί με το Χριστός Ανέστη,

ήρθε να φέρει στις ψυχές μας, του καλοκαιριού τη ζέστη, ./.

Μάννα μ' εσύ 'κι εγέρασες, 'κι έσπριναν τα μαλλία σ', 'κι έθελ'νες μάννα μ' ν'αναπάεις, ληγάρâν τη καρδία σ',

Εσύ μάννα μου δεν γέρασες, δεν άσπρισαν τα μαλλιά σου, δεν ήθελες να αναπαύσεις,γρήγορα την καρδιά σου,

./.

Page 52: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 53 -

Ανάθεμα 'ς σο όρωμαν, π' εποίκεν την καρδία μ', θολόν άμον την δείσαν, μαύρον άμον σκοτίαν, Ανάθεμα το όνειρο, που έκανε την καρδιά μου, θολή σαν την ομίχλη, μαύρη σαν το σκοτάδι,

./. Γιατί κλαδόπο μ' 'κι αγναεύ'ς, 'φάνθαν 'ς σα ρα≤ôμύτâν,

τ' άγρâ θερίαν ερέχκουνταν, το βιος απες σ'οσπίτâν, Γιατί παιδί μου δεν καταλαβαίνεις, φάνηκαν στις κορυφές του

βουνού, τα άγρια θηρία ορέχθηκαν, την περιουσία κάθε σπιτιού,

./. Αέρι μ' έπαρ' το ®ιγκί σ', πίνεψον τ' αλογόπο σ',

πολλάεψαν τ' ανήμεραν, τ' άγρâν τα θερίαν, τον Έλλενο εζέλεψαν, κι' αχόρταγαν τερούνε,

Άγιε Γεώργιέ μου πάρε την λόγχη σου, καβάλησε το αλογάκι σου, περίσσεψαν τα ανήμερα, τα άγρια τα θηρία,

τον Έλληνα τον ζήλεψαν, και τον κοιτούν αχόρταγα, ./.

Το δαχτυλίδ'ιμ' να φορείς, να μη εβγάλτ'ς καμμίαν, εγώ τ' εσόναν έχ' ατο, ραμμένον 'ς σην καρδία μ',

Να φοράς το δαχτυλίδι μου, ποτέ να μην το βγάλεις, εγώ το δικό σου το έχω, ραμμένο στην καρδιά μου,

./. Τον Μάρτ' λέγ'νε αγέλαστον, ξεροχαλχανισμένον,

αμα και ο Καλομηνάς, πολλά εν' τζιπρωμένος, Τον Μάρτιο τον λένε αγέλαστο, και ότι όταν γελά το γέλιο του είναι

ψυχρό, αλλά και ο Μάϊος, είναι γεμάτος με ρυτίδες,

./. Εμέναν Γιάννε είπε μεν, η μάνναν δεξαμέντσα μ',

και με τ' ελάδ' ελάδωσεν, να εν' ευλοεμέντσα, Εμένα Γιάννη με ονομάτισε, η μάννα η νονά μου, και με το λάδι με λάδωσε, να είναι ευλογημένη,

./. Έσυρες τα δάκρâ σ', πότεσεν η γην, την ζωήν εξέμαθες, ορφανόν παιδίν,

Έχυσες τα δάκρυά σου, ποτίστηκε η γη, έμαθες πολύ καλά την ζωή, σαν ορφανό παιδί,

Page 53: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 54 -

./. Όθεν τα δάκρâ σ' ξύγουνταν, ανθίζ' κι' ένα δεντρόπον,

ας σην εγάπη σ' μάλαμαν, τζορίζει το καρδόπο σ', Όπου τα δάκρυά σου χύνονται, ανθίζει ένα δεντράκι,

από την αγάπη σου χρυσάφι, αναβλύζει η καρδούλα σου, ./.

Τερμάνιν 'κι έ≤' η καμονή μ', λιμάνιν 'κι έ≤' ο πόνο μ', έναν ζωήν 'ς σα κύματαν, την _ή μ' πως ν' αλαφρώνω,

Δεν έχει ο καημός μου ίαμα, λιμάνι ο πόνος μου, μια ζωή μέσα στα κύματα, πως να ξεκουράσω την ψυχή μου,

./. Πέεϊ με ζωή μ' ντ' έζελεψες, πασκείμ' την εμορφία μ', ποίσον λελέφ'σεν τσαπρωτά, τ'ομμάτâ σ' τα μαβίαν,

Πές μου ζωή μου τι ζήλεψες, μήπως την ομορφιά μου;, κάνε να σε χαρώ στραβά, τα μάτια σου τα γαλανά,

./. Δός μα αρνί μ' το χάραμα σ', να φώταζ' την καρδία μ',

τα πίζηλα να χάνουνταν, μαζί με την σκοτία μ', Δώσε μου αγαπημένη μου το ξημέρωμά σου, να φωτίσει την καρδιά

μου, να χαθούν τα δαιμόνια, μαζί με το σκοτάδι μου,

./. Σύρον κλαδόπο μ' τη γεράν, τ' αφόραχτον τον πόνον, την _ή μ' θ' εφτάγω βότανον, το _öπο σ' να λαρώνω, Άντεξε παιδάκι την πληγή, τον απροσδόκητο πόνο,

την ψυχή μου θα κάνω βότανο, για να γιατρέψω την ψυχούλα σου, ./.

Τα σεράντα τα χρονόπα μ', ντο ληγάρâν επιδέβαν, ήμ'σο ακόμαν απομέν με, τα υστερνά μ' αγάλâ εσέβαν,

Τα σαράντα τα χρονάκια μου, τι γρήγορα που πέρασαν, ακόμη μισό μου απέμεινε, τα τελευταία μου μπήκαν ήσυχα ήσυχα,

./. Γενάμινα τα δάκροπα μ', θάλασσας σταλαμίτας, τ' εμόν το _öπον αραεύ, ' σο _öπο σ' χαραμίτας,

Έτοιμα είναι τα δάκρυά μου, σταλαγματιές της θαλάσσης, η ψυχούλα μου αναζητεί, στην δική σου χαραμάδες,

./.

Page 54: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 55 -

Ζωήν μικρόν τοσούτζικον, άμον τα παραμύθâν, μίαν 'ς σο ψέμμαν κρύφκεσαι, και μίαν 'ς σην αλήθειαν,

Μικρή ζωή τοσοδούλα, σαν τα παραμύθια, μία κρύβεσαι στο ψέμμα, και μία στην αλήθεια,

./. 'ς σα δαχτυλόπα σ' έεις ατο, αρνόπο μ' την καρδία μ', όσον τα ≤έροπα σ' κρατούν, ο κόσμο μ' έ≤' αιχτρίαν,

Έχεις στα δάχτυλά σου, αγαπημένη μου την καρδιά μου, όσο την κρατούν τα χεράκια σου, ο κόσμος μου έχει ξαστεριά,

./. Και ντ' έμορφα πως πορπατεί, και λύετ' η καρδία μ', εν το κορ'τζόπο μ' το μικρόν, ας δίγ ο Θόν την ύα'τ',

Τί όμορφα που περπατά, λιώνει η καρδιά μου, είναι το μικρό μου κοριτσάκι, ας του δίνει ο θεός την υγεία του,

./. Η μάνναν αραεύκεται, ας σ' όλâ τα παιδίαν,

και τον σταυρό σ' θα κουβαλεί, 'ς σ' ανέφορα ρα≤ίαν, Η μητέρα αναζητείτε, από όλα τα παιδιά,

θα κουβαλά τον σταυρό σου, στα ανηφορικά βουνά, ./.

'ς σο κλάμαν το παράπονον, 'ς σα βάσαναν τα πόνâν, η μάνναν ίνεται βοτάν, για όσα θα ζει χρόνâν,

Στο κλάμα το παράπονον, στα βάσανα τους πόνους, η μητέρα γίνεται ίαμα, για όσα χρόνια θα ζει,

./. Θα χτίζω ους τον ουρανόν, λιθάρ' λιθάρ' σκαλίαν,

ακόμα μία ας έλεπα, τη μάννα μ' αλλομίαν, Θα χτίσω μέχρι τον ουρανό, πέτρα πέτρα σκαλοπάτια,

μία ακόμα φορά να δω, την μητέρα μου ξανά, ./.

μίαν ακόμα ας άκουγα, 'ς σ' ωτία μ' τη λαλία σ', και με το μοιρολόεμα σ', και με την τραγωδία σ', Να άκουγα ακόμα, στα αυτιά μου την φωνή σου,

και με την μοιρολογία σου, και με το τραγούδι σου, ./.

Page 55: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 56 -

Καλημερίζω σεν αρνί μ', αφ'κάκες ' ς σα διφόρâν, μίαν αγνόν 'κι εφάνθεν σεν, που έν' την ίδιαν ώραν,

Σε καλημερίζω αγαπημένη μου, κάτω στους μύρτους, μια φορά δεν σου φάνηκε περίεργο, που γίνεται την ίδια ώρα,

./. Ένα μικρόν κορτζόπον, άμον περιστερόπον,

άσπρεσσα γαλαφόραν, λογάδ' απές 'ς σην χώραν, Ένα μικρό κοριτσάκι, σαν το περιστεράκι,

άσπρη σαν το γάλα, κόσμημα μέσα στον κόσμο, ./.

Ντ' έθελ'να θέ μ' κ' ινάνεψα, 'ς σα πα≤εμένα λόγâν, ας σο παλκόν' το έλεαν, τη χώρας τα λαμόγâν,

Τι ήθελα και τα πίστεψα ως αληθινά, τα παχιά τα λόγια, που έλεγαν από το μπαλκόνι, της χώρας τα λαμόγια,

./. Η κεμεντζέν καλάτζεψεν, και το ταούλ' εσείεν,

πέραν περού 'ς σα τράμεραν, τη χώρα μουν επήεν, Η λύρα μίλησε, και σείστηκε το νταούλι, στις τέσσερις κατευθύνσεις

του κόσμου και πιο μακρυά, τη χώρα μας την πήγε, ./.

όλεα τρυγίρ' τσοκεύκουνταν, κι' ατα πα τα αξίας, κι' αν' έρ'τε απόψ' το μέρωμαν, εν' ας σην Παναΐαν,

./. 'ς σην συλλιβίαν ≤αίρουνταν, εφράγουν 'ς σην σκοτίαν, τρακόσσοι εν' το 'κι αγαπούν, τη χώρα 'μουν καμμίαν,

Χαίρονται στην συνεφιά, ευχαριστιούνται στο σκοτάδι, τριακόσιοι είναι που δεν αγαπούν, καθόλου την χώρα μας,

./. Γεννέθα μάννα μ' να πονώ, ους να γερά το σώμα μ',

'ς σο καθαείναν γνέφιγμαν, με το _öπο μ' 'ς σο στόμαν, Γεννήθηκα μητέρα μου για να οονώ, μέχρι να γεράσει το σώμα μου,

στο κάθε ένα ξύπνημα, με την ψυχούλα μου στο στόμα, ./.

Είμες τ' αρνόπαν τα αγνά, είμες τα προατόπαν, λύκον έβαλ'ναν ν' ωριάζ, τ' εμέτερα τα _öπαν,

Είμαστε τα αγνά τα αρνάκια, είμαστε τα προβατάκια, έβαλαν λύκο να φυλά, τι ψυχούλες μας,

./.

Page 56: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 57 -

ψέμμαν εν' πως έν' αλήθειαν, πως 'κι ελύεν η καρδία μ', να μ' ακούς' αρνί μ' τον κόσμον, που καπνός εν' κι' η φωτία μ', είναι ψέμμα πως είναι αλήθεια, ότι δεν έλιωσε η καρδιά μου,

να μην ακούς αγαπημένη μου τον κόσμο, όπου καπνός εκεί είναι και η δική μου φωτιά,

./. τα μερόνυχταν δâβαίν'νε, 'κι λαρούντανε τα πόνâ μ',

κάτ' να έδουν'νε με ελπίδαν, για τα υστερ'νάν τα χρόνâ μ', τα μαρόνυχτα περνούν, δεν γιατρεύονται οι πόνοι μου, κάτι ας μου έδινε ελπίδα, για τα τελευταία μου τα χρόνια μου.

./. Το να άφ'τς 'ς σ' εμέν φωτίας, θέλ' τακάτâ απές 'ς σα _ήα σ',

στό≤εψον καλά κορτζόπο μ', 'κι γυρίζ' το ποταμόπον, Το να ανάβεις σε μένα φωτιές, θέλει να έχεις δύναμη στην ψυχή σου,

πρόσεξε καλά κοριτσάκι μου, δεν γυρίζει πίσω το ποταμάκι, ./.

τα κουλάκâ σ' κι' αν ασπρίζ'νε, νέϊκον θα έν’ η _ή σ', ασ' σην γέννα μ' αγαπώ σεν, μάννα μ’ το μικρόν παιδί σ',

τα μαλλάκια σου κι αν ασπρίσουν, νέα θα είναι η ψυχή σου, από την γέννησή μου σε αγαπώ, το μικρό παιδί σου,

./. ξέρ' το _öπο μ' ν' αγαπά,έ≤' âτο καλά θαμένον,

πεντασπάλιστον κρυφόν, τ' έμον εν' το μυστικόν, ξέρει η ψυχούλα μου να αγαπά, το έχει όμως καλά θαμένο,

πεντασφάλιστο κρυφό, είναι το δικό μου μυστικό, ./.

Άφ'σον μ' απές 'ς σο όρωμα μ', 'ς σο φτωχοκαλυβόπο μ', να μ' εγνεφίζ' το κάρδοπο μ', και ζεί 'ς σ' εμόν τον τόπον,

άφησέ με μέσα στο όνειρό μου, στο φτωχικό μου καλυβάκι, να μη ξυπνά η καρδούλα μου, και ζήσει στο δικό μου τόπο,

./. Έσυρες ας σην καρδία σ', το ξυμήτ'κον το μα≤αίρι σ', εγαιμάτωσες το _öπο μ', σίτâ εκράτ'ν ατο το ≤έρι σ',

Τράβηξες από την καρδιά σου, το δίκοπο το μαχαίρι σου, καταμάτωσες την ψυχούλα μου, καθώς κρατούσα το χέρι σου,

./.

Page 57: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 58 -

Λάμψον αστρόπο μ' άστραψον, μ' αφήντ'ς με 'ς σην σκοτία μ', έναν ελπίδαν έχω σεν, εγώ και η καρδία μ',

Λάμψε αστεράκι μου άστραψε, μη με αφήνεις στο σκοτάδι μου, μια ελπίδα σε έχω, τόσο εγώ όσο και η καρδιά μου,

./. Αδάκα ο παράδεισον, κι' η κόλασην εντάμαν,

αδά οι άγγελοι πονούν, και λύουν ας σο κλάμαν, Εδώ είναι ο παράδεισος, μαζί και η κόλαση,

εδώ οι άγγελοι πονάν, και λιώνουν από το κλάμα, ./.

Χάν'νε φτερίαν και στεφάν, 'κι επορούν να πετούνε, η αμαρτίαν πολλαεύ', και πως να βοηθούνε,

Χάνουν φτερά και το φωτοστέφανό τους, δεν μπορούν να πετάξουν, η αμαρτία περισσεύει, και πως να μας βοηθήσουν,

./. Και τον Θεόν παρακαλούν, τη μάνναν Παναΐαν,

ατοι γουρπάν να ίνουνταν, να ρούζ'νε 'ς σην φωτίαν, Και τον Θεό παρακαλούν, την μητέρα Παναγία,

αυτοί να θυσιαστούν, να πέσουν στην φωτιά, ./.

Όσον ο Αδ' θα ≤αίρεται, καμμίαν 'κι ησυχάζ'νε, τ' εμέτερον το σκέπαμαν, θα ίνουν' κι εριάζ'νε,

Όσο ο Άδης θα χαίρεται, δεν θα ησυχάζουν ποτέ, το σκέπασμά μας θα γίνουν και θα μας προστατεύουν

./. δäριν εποίκα σεν αρνί μ', ας σην σεβντά μ' τη λόχα μ', άλλον να μη χρειά®κεσαι, όντες ριγώντ'ς την τζόχαν,

σου πρόσφερα αγαπημένη μου, από τον έρωτά μου το χνώτο μου, να μην ξαναχρειαστείς, όταν κρυώνεις το μάλλινο το παλτό,

./. 'ς σ'εμόν την κάρδιαν περισσεύ', ας σην εγάπ' φωτίαν,

μίαν να δίγω κάγουνταν, τα κόρτζοπα τα κρύαν, στην καρδιά μου περισσεύει, από την αγάπη η φωτιά,

αν θα δώσω καίγονται, τα ψυχρά τα κοριτσάκια, ./.

Page 58: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 59 -

Και η πατρίδα μ' ξαναζεί, τη μαύρον ιστορίαν, όσα εγράφ'ταν 'ς σο χαρτίν, θα γράφκουν αλλομίαν,

Η πατρίδα μου ξαναζεί, την μαύρη ιστορία, όσα έχουν γραφτεί στα βιβλία, θα γραφτούν για άλλη μια φορά,

./. το λιμάνι σ' αραεύ', νεγκασμένον το κορμόπο μ',

κάμερ θέλ’ ν' αποστέκ', για να ησυχάζ' το _öπο μ', το λιμάνι σου αναζητεί, κουρασμένο το κορμάκι μου,

σε κάποιο μέρους να σταθεί, για να ησυχάσει η ψυχούλα μου, ./.

θέλ' πνοήν να ανασμαίν, να πατεί γερά 'ς σο χώμαν, κι' όσα έφερ' η ζωήν, να επορεί να σύρ' ακόμαν,

θέλει ανάσα να ασάνει, να πατήσει γερά στο χώμα, και όσα έφερε η ζωή, να μπορεί να ακόμα να αντέξει,

./. Το κλαδόπον

Έτονε έναν ξερόν κλαδίν, 'ς σο χώμαν κα ρουγμένον, κι' ολήμεραν ποδέδιζεν, να έτον ριζωμένον, πως έθελ'νε κι' εζέλευε, τα άλλα τα κλαδίαν, το έτον με το φύλλωμαν, σε όλâ τα δεντρίαν,

'κι είχεν αντζίαν να ριζών, στόμαν να πίν' νερόπον, να κουρουμπών να πρασινίζ', να ίνετε δεντρόπον,

εμέτρανε 'ς σον ουρανόν, αστρόπα και λιβίαν, σ'αστρίαν έποιν'νεν την ευ≤ήν, και τάμαν 'ς σα λιβίαν,

ας ίνετ' αν 'κι ίνετε, χαμελόν χορταρόπον, και να ελέπ' ξαν μέρωμαν, για να μη χάν' το _öπον.

./. Θεέ μ' κλαίει το κάρδοπο μ', το έρημον το _öπο μ',

καν'νας 'ς σην πόρτα μ' 'κι σουμών', να σύρ' το μανταλόπο μ', Θεέ μου κλαίει η καρδούλα μου, η έρημη η ψυχούλα μου,

κανένας στην πόρτα μου δεν πλησιάζει, να τραβήξει το μάνταλό μου, ./.

Καλόν 'κι ελέπ'ς 'ς σ' ατωρινάν, τα δίσεχτα τα χρόνâν, επέμ'νεν μας ν' αροθυμούμ', για να σύρκουμ' τα πόνâν, Δεν βλέπεις καλό στα τωρινά, τα δίσεχτα τα χρόνια,

μας απόμεινε να νοσταλγούμε, για να αντέξουμε τους πόνους, ./.

Page 59: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 60 -

την ζωή σ' άλλον μη τρώς, ήμαρταν να αραεύ'ς, τον Θεόν να ποδεδίεις, την καρδία σ' θα γιατρεύ'ς,

μην παιδεύεις άλλο την ζωή σου, αναζήτησε συγχώρεση, τον Θεό να παρακαλέσεις, την καρδιά σου θα γιατρέψεις,

./. εσέν σκοτία εγάπεσα, τη γης δεισοφωλέας,

απές κρυμμένα μυστικά, εβρήκ'νε τα φωλέας, εσένα σκοτάδι αγάπησα, της γής την πυκνή ομίχλη, μέσα κρυμμένα μυστικά, βρήσκουν τις φωλιές τους,

./. κόψον την κάρδια μ' 'ς σα δυο, άφ'σον μ' αποθαμένον, άλλον 'κι χρειά®κεται αρνί μ', να ζω άμον τον ξένον, κόψε την καρδιά μου στα δύο, άφησέ με πεθαμένο,

δεν χρειάζεται άλλο αγαπημένη μου, να ζω σαν τον ξένο, ./.

έναν ημέραν θ' εγνεφίεις, απές 'ς σην αχρανέα σ', και 'ς σην ζωήν τ' αληθινόν, θ' ελέπ'ς ξαν τη θωρέα σ',

μια ημέρα θα ξυπνήσεις, μέσα στην απλυσιά σου, και στην ζωή την αληθινή, την όψη σου θα ξαναδείς,

./. πολλά πουλίαν κελαηδούν, μα κάν'ναν για τ'εμέναν,

εμέν ενέσπαλ' ο Θεόν, 'ς ση γής τα δεισωμέναν, πολλά πουλιά κελαηδούν, αλλά κανένα για εμένα,

εμένα με ξέχασε ο Θεός, στα ομιχλώδη μέρη της γης, ./.

τον Άδ' 'κι τραελεύ΄ς ατον, τη Χάρονος την έλαν, όσα παράδας να χαλάν'ς, την _ή σ' θα παίρ'νε κέλα,

δεν μπορείς να καλοπιάσεις τον Άδη, τον ερχομό του Χάρου, όσα χρήματα και να χαλάσεις, θα σου την πάρουν την ψυχή σου,

./. γιατί να εν' ο άθρωπον, για πάντα 'ς σα μα≤αίρâν , ο είς το άλλον να σκοτών', και να ματών τα ≤έρâν,

γιατί να είναι ο Άνθρωπος, για πάντα σε αντιπαλότητα, ο ένας τον άλλο να σκοτώνει, και να ματώνει τα χέρια,

./.

Page 60: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 61 -

Και να θέλτ'ς και να μη θέλτ'ς, θα εφτάγω σεν τ'εμόν, με ποππάν και με κομπάρον, θα ανοίγουμ' σπιτικόν,

Και να θέλεις και να μη θέλεις, θα σε κάνω δική μου, με παππά και με κουμπάρο, θα ανοίξουμε σπιτικό,

./. Μεταξένâν τα ≤ερόπα σ', _ή μ' εφέκω σεν τη _ή μ',

με τ' ομμάτâ μ' τζαμωμέναν, δίγω σε όλôν τη ζωή μ', Μεταξένια τα χεράκια σου, ψυχή μου σου αφήνω την ψυχή μου,

με τα μάτια μου κλειστά, σου δίνω όλη την ζωή μου, ./.

Σύρον κλαδί μ' τα σέρτικαν, τα δίσεχταν τα χρόνâν, ασέα για τα κλάδοπα σ', να μ' εγροικούνε πόνâν, Άντεξε παιδί μου σκληρά, τα δίσεκτα τα χρόνια,

ας είναι για τα παιδιά σου, για να μην καταλάβουν τις δυσκολίες, ./.

Ας έτον η εγάπ' ορμάν', να μ' έτονε δεντρόπον, ας έτον δυνατόν ποράν, να μ' έτονε βρε≤όπον, Ας ήταν η αγάπη δάσος, να μην ήταν δεντράκι, ας ήταν δυνατή μπόρα, να μην ήταν βροχούλα,

./. Τα ρα≤ία σ' έχ'ν âτα, 'ς σα κόλφâ τουν τα δάκρâν,

κι' όσα ο ουρανόν 'κι ελέπ', και τοι ανθρώπ' τ' ομμάτâν, Τα βουνά σου τα έχουν, στα στήθη τους τα δάκρυα,

όσα δεν βλέπει ο ουρανός, και τα μάτια των ανθρώπων, ./.

Πατρίδα μ' παντολάλετον, και ≤ιλôρφανεμένον, τ' αναλλαγάδεα σ' μαύραν είν', το _öπο σ' λιγωμένον,

Πατρίδα μου μου πασίγνωστη, και χίλιες φορές ορφανή, τα γιορτινά σου πένθιμα είναι, η ψυχούλα σου με μια υπέρμετρη

προσδοκία, ./.

πόσα ταφίαν έχτισες. κι' εμόναξες 'ς σο χώμα σ', 'κι πρέπ' σεν μάννα μ' να μετράς, τραίματα απάν 'ς σο σώμα σ',

πόσα μνήματα έχτισες, και φιλοξένησες στο χώμα σου, δεν σου αξίζει μητέρα μου να μετράς, τραύματα πάνω στο σώμα σου,

./.

Page 61: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 62 -

ς σα κάστροπα σ' ευχόνερον, το αίμα ας σα κρενίαν, 'ς σα μαναστήρâ σ' σήμαντρον, τη Κύρτογλ' η λαλίαν,

Στα κάστρα σου αγίασμα, το αίμα που τρέχει από τις πηγές, και στα μοναστήρια σήμαντρο, του Καπετάν Ευκλείδη η φωνή,

./. κι' ας έτονε δίχως την _ήν, εβγάλ'ναν ευωδίαν, τ' αποθαμέν' σκουττούλιζαν, άμον την Παναΐαν,

και ας ήταν χωρίς ψυχή, έβγαζαν ευωδιά, οι πεθαμένοι μυροβολούσαν, σαν την Παναγία,

./. Με τη ζωήν αντιμαχώ, πη πολεμούν νικούνε,

'ς σα στράτας έχ'νε πάντα φως, και στέρεα πορπατούνε, Με την ζωή έρχομαι σε αντιπαλότητα, όποιοι πολεμούν νικάν,

οι δρόμοι τους είναι πάντα φωτεινή, και σταθερά τους περπατάνε, ./.

Εγώ με τον ξεριζωμόν, 'κι επέρα γνωριμίαν, μ' ατα ντ' έσυραν τ' εμετέρ', γεννέθεν η καρδία μ',

Εγώ τον ξεριζωμό, δεν τον βίωσα, όμως με αυτά που τράβηξαν οι πρόγονοί μου, γεννήθηκε η καρδιά

μου, ./.

εθάρ'νες μεν παντοτινόν, αρνί μ' το παραστάρι σ', κι' ατα ντο έθελ'νεν η _ή μ', εθέκ'νες 'ς σο συρτάρι σ',

με θεωρούσες παντοτινό, αγαπημένη μου το στήριγμά σου, και αυτά η ψυχή μου που ήθελε, τα έβαζες στο συρτάρι σου(δεν τα

υπολόγιζες), ./.

Εποίκες με αγροτερίδ', οστούδâν και πετζίαν, ασην σεβντά σ' λυγίσκουμαι, άμον ≤ίλâ κερίαν, Με έκανες σαν σκιάχτρο, πετσί και κόκκαλο,

από τον έρωτά σου λιώνω, σαν τα χίλια κεριά μαζί, ./.

όλεν τον χρόνον λύεται, όλεν τον χρόνον κλαίει, αγρεύ' 'ς σ' 'ς σο _öπο μ' η γεράν, και 'κι ε≤' στόμαν να λέει,

όλο το χρόνο λιώνει, όλο τον χρόνο κλαίει, αγριεύει στην ψυχούλα μου η πληγή, και δεν έχει στόμα να το πεί,

./.

Page 62: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 63 -

Πατέρα μ' κι' ανασπάλ' ατο, ντο τράνον η καρδία σ', οσήμερον γιορτάζ' η _ή σ', μαζί με τα κλαδία μ',

Δεν το ξεχνώ πατέρα μου, τι μεγάλη ήταν η καρδιά σου, σήμερα γιορτάζει η ψυχή σου, μαζί με τα παιδιά μου,

./. Με τα ποράνâν ο θεόν, 'ς σην γην σταλάζ' τα δάκρâ 'τ',

κι' ένα μαντήλιν αραεύ', για να λαρών τ' ομμάτâ 'τ', Με τις μπόρες ο Θεός, σταλάζει στην γη τα δάκρυα του, και ένα μαντήλι αναζητεί, σαν γιατρικό στα μάτια του,

./. Με το γλυκίν τη καλατζή σ', πουσπούρτσες 'ς σην καρδία μ',

και το θυρόπο μ' άνοιξες, φωτάχτεν η σκοτία μ’, Με τη γλυκιά κουβέντα σου, ψιθύρισες στην καρδιά μου,

και την πορτούλα μου άνοιξες, φωτίστηκε το σκοτάδι μου, ./.

Μασχαρευτά, Άλλον και ≤είρ' 'κι ίνεται, εβρέθαμε 'ς σον πάτον, μανάχον είνας τζαντζαρεύ', ο αρνικόν ο κάτον,

ακόμα πιο χειρότερα δεν γίνεται, βρεθήκαμε στον πάτο, μόνο ένας αναρριχάται, και αυτός είναι ο γάτος,

./. Έϊκιτι τ'εμετέρ',

Με λιθαρόπαν έχτισαν, με τ' αχπαμέναν ≤έρâν, με τη ορφάνâς την γεράν, εσέγκαν τα τεμέλâν, Με πετρούλες έχτισα, με τα ξεριζωμένα χέρια, με της ορφάνιας την πληγή, βάλανε τα θεμέλια,

./. εράευαν ένα γιαζίν, λόϊδâν παρχαρόπαν,

για να χορτάζ'ν ας σο σεϊρ', πατρίδαν τ'ομματόπαν, αναζητούσαν μια πεδιάδα, ολόϊδιους βοσκοτοπους, για να χορτάσουν από το θέαμα,πατρίδα τα μάτια,

./. έμορφα εν' τα ≤είλοπα σ', ο λόγο σ' παχεμένον,

η γλώσσα σ' στούδâ τογραεύ', κι' εμέν τον πικραμένον, όμορφα είναι τα χείλια σου, και αυτά που λές παχιά,

η γλώσσα σου τσακίζει κόκκαλα, και εμένα τον πικραμένο, ./.

Page 63: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 64 -

'ς σον ουρνανόν πεντάνοιχταν, τα στράτας 'κι έχ'ν' εβόραν, μούδε περ'βόλεαν αψηλά, άμον τ'εμόν τη χώραν,

στον ουρανό διάπλατοι, οι δρόμοι δεν έχουν σκοτάδι, ούτε τοίχους ψηλούς, σαν τη δική μου χώρα,

./. με γιλτουρούμâν ας αστράφτ'ς, Θεέ μ' τα επουράνâ σ', για να ξεπλύν'ν εμας 'ς σην γην, τα κατενά ποράνâ σ', άστραψε με κεραυνούς, Θεέ μου τα υπουράνια σου,

για να μας ξεπλύνουν εδώ στη γη, οι αμόλυντές σου μπόρες, ./.

τ' εσά τα ≤είλοπαν αρνί μ', εφτάγ' ατα χαβάσâν, σαν τη Σταυρίτε το σταφύλ', Κερασινού κεράσâν,

αγαπημένη μου τα χείλια σου, πολύ τα ποθώ, σαν τα σταφύλια του Σεπτέμβρη, σαν του Ιουνίου τα κεράσια,

./. Αρνί μ' τ' ημέραν ανασπάλτ'ς, τη νύχταν 'κι θυμάσαι, εμέν που λίγουμ' για τ' εσέν, καμμίαν 'κι λυπάσαι,

Αγαπημένη μου την ημέρα ξεχνάς, το βράδυ δεν θυμάσαι, εμένα που λιώνω για σένα, καθόλου δεν λυπάσαι,

./. Έκοψες _ή μ' το κάρδοπο μ', εποίκες α κομμάτâν, ατόσα 'κι μετρίουνταν, 'κι ελέπ'ν ατα τ' ομμάτâν,

Έκοψες ψυχή μου την καρδιά μου, την έκανες κομμάτια, τόσα που δεν μετριούνται, και δεν τα βλέπουν τα μάτια,

./. Το _öπο μ' έπαρ' τ'εσόν είν', τ'εσόν εν' κι' η καρδία μ', τ'έναν λαφρών την καμονή σ', τ'άλλον ποτίζ' τ'ανθία σ', Πάρε τη ψυχούλα δική σου, δική σου και η καρδιά μου, το ένα απαλύνει τον καημό σου, το άλλο σου δίνει ζωή,

./. Σεράντα χρόνâν ακλωθώ, αρνόπο μ' 'ς σο κουντούρι σ',

άμον τον κιόρ' και τον τ®απρäζ', 'κι ελέπω το κουσούρι σ', Σαράντα χρόνια ακολουθώ, αγαπγμένη μου στο κατόπι σου, σαν τον τυφλό τον αλλήθωρο, δεν βλέπω το ελάτωμά σου,

./.

Page 64: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 65 -

Με τ'έσεν γάβροπο μ' σουμά μ', ζωήν ονερέμενον, καμμίαν ας μη εγνεφώ, και σύρ' και παίρ' ντο θέλω,

με εσένα κοντά μου, η ζωή ονειρεμένη, ας μην ξυπνήσω ποτέ, και μου πάρει το ξύπνημα αυτό που θέλω,

./. Ήμψον τσιγάρον στράταν, εποίκ' ατα τα μάκρöν, για να απαντώ την κάλη μ΄, τη ψής ιμ' το λογάδιν,

Μισό τσιγάρο δρόμο, έκανα τις μακρυνές αποστάσεις, για να συνατήσω την αγαπημένη μου, της ψυχης μου το κόσμημα,

./. άμον το πρέπ' θα έχω σεν, κι' επαρατζανεμένον,

πάντα θα είσαι η Άνοιξη μ', τη μοίρας το γραμμένον, θα σε έχω όπως σου αξίζει, και παραχαϊδεμένη,

πάντα θα είσαι η Άνοιξή μου, της μοίρας μου το γραμμένο, ./.

Αμέτρετα έτον αρνί μ', και γράουν την καρδία μ', 'ς σοι δύς απές αναμεσόν, αγούτα τα σκαλίαν,

Ήταν αμέτρητα αγαπημένη μου, και φθείρουν την καρδιά μου, ανάμεσα στους δυό, αυτά τα σκαλοπάτι,

./. ους να τελέν' ένα σκαλίν, έχτιζες άλλον έναν,

έθελ'να μόνον έναν ξα, να αγαπώ εσέναν, μέχρι να τελειώσει ένα σκαλοπάτι, έχτιζες άλλο ένα,

ήθελα λιγάκι μόνο, να σε αγαπώ, ./.

βαρέα ατώρα πορπατώ, με κόπον ανασμαίνω, άλλον και ≤είρ' 'κι ίνεται, κάθεν 'κι κατηβαίνω,

τώρα περπατώ αγκομαχώντας, με κόπο ανασαίνω, χειρότερα δεν γίνεται, πιο κάτω δεν κατεβαίνω,

./. Την πίστη σ' πρέπ' να ανασπάλτ'ς, κι' όλον την ιστορία σ',

ένα ζαμάν ντ' έποιναμε, θα έν' αραθυμίαν, Πρέπει να ξεχάσεις την πίστη σου, και όλη την ιστορία σου,

έναν καιρό το τι κάμναμε, θα είναι πια νοσταλγία, ./.

Page 65: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 66 -

Πώς να μ' εφτάγω τον σταυρό μ', να μη τιμώ το χώμαν, π' αίμαν και δάκρâν γνώρισεν, χίλεα και πλέα χρόνâν,

Πως να μην κάνω τον σταυρό μου, και να μην τιμώ το χώμα, που αίμα και δάκρυα γνώρισε, χίλια και πλέον χρόνια,

./. Πέει με κλαδί μ' ντ' έξεμαθες, 'ς ση χώρας το σχολείον,

για το λασίον έμαθα, και για το καθησίον, Πές μου παιδί μου τί έμαθες πολύ καλά, στης χώρας μας το σχολείο,

έμαθα για τις βόλτες, και για την τεμπελιά ./.

Σούκ' κι' οφύγον έλεες, μάννα μ' 'ς σην ξενιτίαν, κι' όσα παράδας γαζανεύ'ς, να παίρτ'ς οσπίτ' μ' αυλίαν,

Κι' ογώ τεϊ γαζάνεψα, επαίρα τ' οσπιτόπο μ', μάννα μ' η _ή σ' να εφράεται, το πρώτον χαρατσόπο μ', Έρθεν το πρώτον η ΔΕΗν, κ' εξάστραψαν τ' ομμάτâ μ',

κι' η λογαρίαν τη νερού, εποίκεν με κομμάτâν, Είπα εμέν υπομονήν, μη φόασαι εμπόραν,

αν εν' να γουρταρεύκουμες, ας δίγ' ατα τη χώραν, Κι' ατε 'ς σο νώμαν έμαθεν, 'ς σο να κι' εδογματίστεν, είνας ερίφ'ς έρθεν 'ς σ' οσπίτ', και είπε μεν ορίστεν,

Εδέκεν με έναν χαρτίν, μ' όλâ τα χρωστεμάτâν, κι' ας σα τραπέζâν τ' ακριβά, είπεν φα παξιμάτâν,

Αλλοί εμέν ντο έπαθα, και θα παθάνω ακόμαν, τα χρόνâ οπίς 'κι κλώσκουνταν, να ζωντανεύ' η χώρα μ',

./. θέλ' η πνοή μ' ανάπαμαν, κι' αφήν' âτο η καρδία μ',

λέει ατεν πως πρέπ' να εβγαίν, να συντροφεύ' τα _ήα μ', θέλει η ανάσα μου ξεκούραση, και δεν την αφήνει η καρδιά μου, της λέει πως πρέπει να βγαίνει, για να συντροφεύει την ψυχή μου,

./. Να στέκ' άμον το παραστάρ', 'ς σην δύσκολον την ώραν,

μαζί να πιδâβαίν'ν ατα, τ' ουράνου τα συνόρâν, να στέκει σαν στήριγμα, στην δύσκολη την ώρα,

που μαζί θα ξεπεράσουν, του ουρανού τα σύνορα, ./.

Page 66: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 67 -

. Νε καλοκαίρ' νε ≤ειμωγκόν, νε μέραν και νε βράδον, τ' έναν τ' άλλον να εφτάει γιαρτίμ', ώσπουτα έρ' τ ο Χάρον, Ούτε καλοκαίρι ούτε χειμώνας, ούτε ημέρα κι' ούτε βράδυ, το ένα με το άλλο να βοηθιούνται, μέχρι να έρθει ο Χάρος,

./. Πετάξον αετόπουλο μ', 'ς ση χώρας τα ρα≤ίαν,

κι' όθεν θ' εβρήκ'ς ανάπαμαν, φώλεψον την καρδία μ', Πέταξε μικρέ μου αητέ, στης χώρας τα βουνά,

και όπου θα βρείς ανάπαυση, φώλιασε την καρδιά μου, ./.

Άφ'σον με το χαμόγελο σ', τα ≤είλâ μ' να γελούνε, κι' όντες αρνί μ' χρειάσκουμαι, 'ς σην _ή μ' να παργορούμαι,

Άφησέ μου το χαμόγελό σου, τα χείλια μου να γελάσουν, και όταν αγαπημένη μου χρειάζομαι, στην ψυχή μου να

παρηγορούμαι, ./.

Βουζβουζίζ' το μελισσόπο μ', γυροκλώσκετ' 'ς σο καρδόπο μ', θελ' τη σέβντας ιμ' το μέλιν, να χορεύ' το κοτζαγκέλιν,

Θορυβεί το μελισσάκι μου, στριφογυρίζει στην καρδούλα μου, θέλει του έρωτά μου το μέλι, να χορέψει τον γαμήλιο χορό,

./. Άνοιξον Θέ μ' τα όνερα μ', τα τρισοκλειδωμέναν,

και τα ζεντζίρâν το κρατούν, τα ≤έροπα μ' δεμέναν, Άνοιξε Θεέ μου τα όνειρά μου, τα πολλές φορές κλειδωμένα,

και τις αλυσίδες που κρατάν, τα χεράκια μου δεμένα, ./.

Πώς να εβρήκ'ν ανάπαμαν, τα έρ'μα ατα τ' ομμάτâν, όσον την _ή μ' τα δάκροπαν, εφτάγ'ν ατεν κομμάτâν,

Πως να βρουν την γαλήνη, τα έρημα τα μάτια μου, όσο τα δάκρυα την ψυχή μου, την κάνουνε κομμάτια,

./. Βρούλαν εβγάλ' το _öπο μ', άμον το φενερόπον,

κι' όλôν την νύχταν αραεύ', το άγγεμα σ' αρνόπο μ', φλόγα βγάζει η ψυχούλα μου, σαν το φαναράκι,

και όλη την νύχτα αναζητεί, το άγγιγμά σου αγαπημένη μου, ./.

Page 67: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 68 -

Το φίλεμα σ' ενέσπαλα, κι' ατο πα την εγκάλâν, απές 'ς σο δώμαν άμον ξέν', κοιμούμες _ή μ' τα βράδâν,

ξέχασα το φιλί σου, και αυτή σου την αγκαλιά, μέσα στο δωμάτιο σαν ξένοι, κοιμόμαστε τα βράδυα,

./. Άς έτον η εγάπ' νερόν, άμα διψώ να πίνω,

όντες η κάρδâ μ' κάεται, την βρούλαν να νεβζήνω, Ας ήταν η αγάπη νερό, και άν θα διψώ να πίνω,

όταν η καρδιά μου καίγεται, την φλόγα να την ζβήνω, ./.

Απές 'ς σ' ομμάτâ σ' ταξιδεύ, εβρήκ' ένα λιμάνιν, ο νούς ιμ' ίνεται μικρόν, πουλίν 'ς σ' ένα λειβάδιν,

Μέσα στα μάτια σου ταξιδεύει, βρήσκει ένα λιμάνι, το μυαλό μου γίνεται μικρό, πουλί σε ένα λειβάδι,

./. Έλα να πίουμ' τον καβέν, ν' ανοίεις μεν την καρδία σ',

όλâ θα καταλύν' ατα, άμον το πρέπ' 'ς σο μίαν, Έλα να πιούμε τον καφέ, να μου ανοίξεις την καρδιά σου,

όλα θα σου τα εξηγήσω, αμέσως όπως πρέπει, ./.

Αφ'κακες ας σον σπένταμον, μαζί με την σερίαν, τ' αρνόπο μ' διει με απαντήν, και φίλεμαν δροσίαν, Κάτω ακριβώς από τον πλάτανο, μαζί με την σκιά,

συναντώ την αγαπημένη μου, και το δροσερό φιλί της, ./.

ας σ' είναν γένναν κλάδοπαν,με τ' έναν καρδοφώλιν, με τ' έναν αίμαν λόϊδôν, ας είναν παιδοφώλιν,

παιδιά μια γέννας, με μια καρδιά, με αίμα ολόϊδιο, από την ίδια μάννα,

./. εγώ είμ' ο κεμέντζετζης, εγάπ'ς ο τραγωδäνον, τη ξενιτίας ο γιατρόν, σεβντάς ο πεζιρκιάνον,

εγώ είμαι ο λυράρης, της αγάπης ο τραγουδιστής, της ξενιτιάς ο γιατρός, του ερωτα πραγματευτής

./.

Page 68: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 69 -

όσα χρόνâν κι' αν δâβαίν'νε, θα μερών και θα νυχτών, μίαν θα εβγαίν' ο ήλεν, κι' αλλομίαν ο φεγγόν,

όσα χρόνια και αν περάσουν, θα ξημερώνει και θα νυχτώνει, μία φορά θα βγαίνει ο ήλιος, και άλλη μια το φεγγάρι,

./. τον ήλεν με τον ούρανον, τον φέγγον και τ' αστρίαν,

αγγεύ' όλôν το μεμλεκέτ', τ' εμόν η τραγωδίαν, τον ήλιο και τον ουρανό, το φεγγάρι και τα αστέρια,

μνημονεύει όλη την επικράτεια, το δικό μου το τραγούδι, ./.

Έρθεν κι' ο Κερασινόν, και το καλοκαίρ' σκαλών, φέρ' τα έμνοστα κεράσâν, το θ' εφτάς ατα χαβάσâν,

Ήρθε και ο Ιούνης, και αρχίζει το καλοκαίρι, φέρνει τα νόστιμα κεράσια, τα οποία θα τα ζηλέψεις,

./. Εκλείδωσες τα όνερα μ', εσέγκες τα πατάλâν,

είπες για ολίγον πως θα εν', θ' ανοίεις ατα ληγάρâν, Κλείδωσες τα όνειρά μου, τοποθέτησες εμπόδια,

είπες πως θα είναι προσωρινό, πως θα τα ανοίξεις γρήγορα, ./.

Σύρον το καρακιδόπο μ', να ελευθερών'ς το _öπο μ', κι' αν θ' ελέπ'ς τ' εμόν τ'ομμάτâν, εκες εν' και τα μουράτâ μ',

τράβα τον σύρτη μου, να ελευθερώσεις την ψυχούλα μου, και αν θα δείς τα μάτια μου, εκεί είναι και οι πόθοι μου,

./. ματωμένον το καρδόπο μ', τρύπεσεν ένα καρφόπον,

τ' εσόν εν' η πεισμονήν, ποδεδίζω σεν γιατί, ματωμένη η καρδιά μου, την τρύπησε ένα καρφάκι,

ήταν το πείσμα σου, να σε χαρώ γιατί, ./.

Να μη όρωτας γιατί, ξενυχτώ 'ς σο παραθύρι σ', μαεμένον εν' αρνί μ', το _öπο μ' για το χατίρι σ',

Να μη ρωτάς το γιατί, ξενυχτώ στο παράθυρό σου, αγαπημένη μου μαγεμένη είναι, για σένα η ψυχούλα μου,

./.

Page 69: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 70 -

Έρθες άμον τον άγγελον, 'ς σα άσπραν φορεμέντζα, μα η τζαζού έτον 'ς σην ψή σ', κι' άλλον καλά κρυμέντζα,

Ήρθες σαν τον άγγελο, ντυμένη στα άσπρα, αλλά στην ψυχή σου μια ραδιούργα γυναίκα, ήταν πολύ καλά

κρυμμένη, ./.

Με τον Θεόν μη βάλτ'ς ατα, μη έεις ατον αντίκρυν, να έεις ατον απές 'ς σην _ή σ', 'ς σα πόνâ σ' και 'ς σην λύπην,

Μην τα βάζεις με τον Θεό, μην τον έχεις απέναντι σου, να το έχεις μέσα στην ψυχή σου, στους πόνους σου και στην λύπη,

./. όλôν την νύχταν προσμετρώ, απές 'ς σην μες 'ς σο δώμα μ',

ας σον φεγγίτεν άστροπαν, μα 'κι έβρα σεν ακόμαν, όλη την νύχτα μετρώ, μέσα στην μέση του δωματίου μου,

από τον φεγγίτη αστέρια, αλλά δεν μπόρεσα να σε βρω ακόμα, ./.

Έναν ημέραν είπες μεν, πως όλâ θα λαρούνταν, μα το βοτάν' εμάρανεν, και το _öπο μ' εκάεν,

Μου είπες μια ημέραν, πως όλα θα γιατρευτούν, αλλά το ίαμα μαράθηκε, και κάηκε η ψυχούλα μου,

./. Όλôν τ' ημέραν κρύφ'κεσαι, εβγαίν'ς με τα σκοτίας, σαλαχανού 'ς σ' αμάρτεμαν, εμάτσεν η καρδία σ',

Όλη την ημέρα κρύβεσαι, βγαίνεις με τα σκοτάδια, αλήτισσα στην αμαρτία, έμαθε η καρδιά σου,

./. Ακόμαν και τα ρά≤ôπαν, γονατίζ'νε 'ς σο χώμαν,

άετς γραμμένον έτονε, λυγίσκουν άμον ≤öνâν, Ακόμα και τα βουνά, γονατίζουν στο χώμα,

έτσι ήταν το γραμμένο, να λιώσουν σαν τα χιόνια, ./.

Πολλά 'ς σ' ομμάτâν δάκροπαν, κι' άλλλα πολλά 'ς σα _ήαν, τον κήρην απο≤αιρετούν, με πόνον τα παιδία'τ',

πολλά στα μάτια δάκρυα, και άλλα πολλά στις ψυχές, τον πατέρα αποχαιρετούν, με πόνο τα παιδιά του,

./.

Page 70: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 71 -

Φεγγάρι μ' φώταξον πολλά, ατό την μαύρον στράτα μ', 'ς σ' όλâ τα νύχτας 'ς σην ζωή μ', έναν ≤ερόπο μ' κράτα, φεγγάρι μου φώτισε πολύ, αυτόν τον μαύρο μου δρόμο, σε όλες την νύχτες στην ζωή μου, κράτα μου το χεράκι,

./. είσαι κορίτς για φίλεμαν, για δός μα το ≤ειλόπο σ',

άφ'ς το καρδόπο μ' να κονεύ, και φώλευ' 'ς σο καρδόπο σ', Είσαι κορίτσι για φιλή, δώσε μου το χειλάκι σου,

άσε την καρδούλα μου να καταλύσει, να φωλιάσει στην καρδούλα σου, ./.

Κι' εμέν μάνναν εγέννεσεν, 'κι εξέβα ας σο χώμαν, σεράντα χρόνâ εδούλεψα, για να δουλεύω ακόμαν,

Και μένα με γέννησε μάννα, δεν φύτρωσα, σαράντα χρόνια δούλεψα, για να δουλεύω ακόμα,

./. Τη φέγγονος 'ς σο όρωμα μ', τ'άγγεμαν επιδέβεν,

κι' ατο τη ήλ' το χούλεμαν, 'ς σο κάρδοπο μ' εσέβεν, Του φεγγαριού το άγγιγμα, έφυγε από το όνειρό μου,

και αυτή του ήλιου η ζέστη, μπήκε στην καρδούλα μου, ./.

Εράεψα εράεψα, πράσινον χορταρόπον, να ελέπ' το _öπο μ' προκοπήν, χαράντας το καρδόπο μ',

Έψαξα έψαξα, πράσινο χορταράκι, για να δεί η ψυχή μου προκοπή, χαρές η καρδούλα μου,

./. Ναϊλλοί 'ς σην τύχη μ', την κορωμέντζαν,

τ' άλλον επαίρεν, το μονοπάτ', Αλοίμονο στην τύχη μου, την τυφλή,

πήρε το άλλο, το μονοπάτι, ./.

έλα ζαέρ' 'ς σ' εμόν το γιάν', θα εβρήκ’ς παρεγορίαν, με τ' ένα φίλεμα μ' βοτάν', αρνί μ' για την καρδία σ',

έλα ίσως δίπλα μου, να βρείς παρηγοριά, και ίαση με ένα φιλί μου, αγαπημένη μου για την καρδιά σου,

./.

Page 71: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 72 -

Και τα ταμάρâς ιμ' γιαβρί μ', κόφτ' ατα έναν έναν, όλôν το αίμαν ντο θα ελέπ'ς, τ®ιμπονίζ' για τ' εσέναν,

Μικρή μου τις φλέβες μου, τις κόβω μία μία, όλο το αίμα που θα δείς, θα ρέει για εσένα,

./. Έναν ημέραν έθελ'να, να εκλώσκουσ'νε πατέρα μ', τα μάγλα σ' να λαλά≤ευαν, αλλόμιαν τα ≤έρâ μ', Ήθελα μία ημέρα, να γυρνούσες πατέρα μου,

να χάϊδευαν τα μάγουλά σου, άλλη μια φορά τα χέρια μου, ./.

Εγομώθαν άγγελοι, 'ς ση μακράν τη στράταν, λυχναρόπα εκράτεναν, και δύο ασπροκέρâν,

Δύο κλαδία ενέμεναν, δύο μικρά πουλίαν, τ' εμόν τ' αδέρφâν έτονε, τη μάννας ιμ' τα δάκρâν,

Αγούτον γην 'κι επόρεσεν, είχεν ατα 'κι εχάσεν, εκέρδισε 'τα ουρανόν, κι' εποίκεν ατα άστρâν,

Το μονοπάτ' εφώταζεν, και χάρουνταν τα νέφâν, εχάραζαν άμον τον ήλ', τ' αστρόπα μ' τα αδέρφâ μ',

Όσον πολλά εχάραζαν, τη ήλ' τα επουράνâν, ατόσον εσκοτείνευεν, η γην τα θαλασσάκρâν...

./. Μαννίκα μ' έτον το γραφτόν, ν' ανοίεις το πεντζερόπον,

και να πετάς άμον πουλίν, να ίνεσαι τ' αστρόπο μ', Μαννούλα μου ήταν το γραμμένο, να ανοίξεις το παράθυρο,

και να πετάξεις σαν πουλί, να γίνεις το αστεράκι μου, ./.

Ευχαριστώ σεν και απόψ', π' εδέκες να εγνεφίζω, την φαμέλια μ' να τερώ, λιτσίκον να ελπίζω,

Σε ευχαριστώ και απόψε, που έδωσες να ξυπνήσω, να κοιτώ την οικογένειά μου, λιγάκι να ελπίζω,

./. Για πέει μ' αρνί μ' το νούνιγμα σ', ντο έεις 'ς σην καρδίαν,

και η εγάπη μ' θα λαρών', θα δίει σεν παργορίαν, Για πές μου αγαπημένη μου την σκέψη σου, τι έχεις σην καρδιά, και η αγάπη μου θα σε γιατρέψει, και θα σου δώσει παρηγοριά,

./.

Page 72: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 73 -

πούμερ' εν' τα μονοπάτâ σ', να δâβαίν' ατα αρνί μ', κάποτε να ταμαμεύν'νε, και να κείμαι απές 'ς σην _ή σ',

που είναι τα μονοπάτια σου, να τα περάσω αγαπημένη μου, κάποτε να τα αποτελειώσω, και να πλαγιάσω μέσα στην ψυχή σου,

./. άμον τίζαν πίν'ς το γαίμα μ', 'κι κανείτε 'ς σην καρδία μ',

και μεθώ αφορεσμέντζαν, να φαρκώνω σεν την ύαν, σαν τσιμπούρι πίνεις το αίμα μου, και δεν είναι αρκετό για την

καρδιά μου, για αυτό μεθώ καταραμένη, για να σου φαρμακώσω την υγεία,

./. Άφ'σον ατον τον γρίχελαν, εξέμαθεν 'ς σο ψέμμαν, αν θα γελά το μεμλεκέτ', να μη κομπών' κι' εσέναν,

Αφησέ τον τον σαράντα φορές ψεύτη, έμαθε καλά στο ψέμμα, αν θα κοροϊδέψει την χώρα, να μην απατήσει και εσένα,

./. Το καρεμφίλ' εμύρισα, κράτεσα 'ς σο ≤ερόπο μ', 'κι είχεν αχάντâάμον εσέν, το τριανταφυλόπο μ',

Μύρισα το γαρύφαλο, το κράτησα στο χεράκι μου, δεν είχε αγκάθια σαν εσέν, το τριανταφυλάκι μου,

./. Νοτεμένον ας σα δάκρâ μ', τ' εμον το μαξιλαρόπον,

άλλον Θέ μ' δεν 'κι ταγιάνευ, ν' αφουκρούτε το καρδόπο μ', Νοτισμένο από τα δάκρυά μου, το μαξιλαράκι μου,

άλλο πλέον δεν αντέχει, να αφουγκράζεται την καρδούλα μου, ./.

Με τα ≤ερόπα σ' έχπαξες, αγούτο το καρδόπο μ', για τ' εσεν 'κι έτον βολικόν, π' εγάπαν'νεν αρνόπο μ',

Ξερίζωσες με τα χεράκια σου, αυτή μου την καρδούλα, δεν ήταν προς ώφελός σου, το ότι αγαπούσε,

./. σύρον φέρ' την αραπάν, τ' αλογόπο μ' τον Ψαρήν,

θ' ανηβαίνουμ' 'ς σα παρχάρâν, με τ'εγγόνâ μουν εντάμαν, πήγαινε φέρε την άμαξα, και το αλογάκι μου τον Ψαρή,

θα ανεβούμε στους βοσκοτόπους, με τα εγγόνια μας μαζί, ./.

Page 73: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 74 -

τα τεκίρâν σαν κυλίουν, θ' αρχινούμ' την τραγωδίαν, άετς καλοπιάντ'ς την στράταν, για να ταξιδεύ'ς ραχάτâν,

οι ρόδες καθώς γυρνάνε, θα αρχίσουμε το τραγούδι, με αυτόν τον τρόπο καλοπιάνεις τον δρόμο, για να ταξιδέψεις

ξεκούραστα, ./.

σίτε εξωπλαμπανίγουμ', άμον χαρπουζί πιπίλιν, ένα τζίρταν το χωρίον, η ζωήν κι' άλλον καλλίων,

καθώς απομακρυνόμασταν, σαν κουκούτσι καρπουζιού, σαν μια σταλιά το χωριό, το να χαίρεσαι την ζωή το καλύτερο από

όλα, ./.

Αρνί μ' μ' αγούτον την σεβντάν, 'κι ≤αίρουμαι καμμίαν, γιατί τ' εσόν το φίλεμαν, παίρω τον χρόνον μίαν,

Αγαπημένη μου με αυτόν τον έρωτα, δεν χαίρομαι ποτέ, γιατί το φιλί σου, το παίρνω πολύ σπάνια,

./. Παιδίν δεκαοχτώ χρονόν, μικρόν και τζεχελόπον, 'ς σην έβγαν μόνο ενόϊσα, τελέθεν το δρομόπο μ’,

παιδί δεκαοχτώ χρονό, μικρό και άπειρο, στην έξοδο αντιλήφθηκα , το τέλος του δικού μου δρόμου,

./. Η γλώσσα μ' εμαλλίασεν, πολλά επουγαλέφτεν,

εσέν ποίος θ' αχουλανεύ', απάν 'ς σην γην 'κι εβρέθεν, Η γλώσσα μου μάλλιασε, κουράστηκε πολύ,

αυτός που θα σου βάλει μυαλό, δεν βρέθηκε ακόμα πάνω στην γην, ./.

Αρνί μ' θα ταξιδεύω σεν, με τ' εμον την καρδίαν, το κελεκόπο μ' θ' αναμέν', μ' εμπόρας και βρε≤ίαν,

Αγαπηνένη μου θα σε ταξιδέψω, με την καρδιά μου, η βαρκούλα μου θα περιμένει, με μπόρες και με βροχές,

./. Θεέ μ' γιατί ορώτεσα, η σέβνταν δίει με πόνον,

κι' άμον καρφίν καρφών εμεν, κι' άμον δείσαν θολώνω, Θεέ μου ρώτησα το γιατί, δίνει ο έρωτας πόνο,

και σαν τον καρφί με καρφώνει, και σαν την ομίχλη θολώνω, ./.

Page 74: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 75 -

Τ' άρνοπο μ' το χωριστόν, παχτσεδόπον αθιστόν, ανατέλ' άμον τον ήλ', κι' ευωδäζ' 'ς σ' όλôν την γην Η αγαπημένη μου η ξεχωριστή, κήπος ανθισμένος,

ανατέλει σαν τον ήλιο, και ευωδιάζει σε όλη την γη, ./.

Η λάλια σ' ασον ουρανόν, ν'ας έρχουτον 'ς σ' ωτία μ', τ' ήμ'σον θ'εδούν'να ασην _ή μ', κι' ολόεν την καρδία μ', Η φωνή σου από τον ουρανό, να ερχόταν στα αυτιά μου,

θα έδινα την μισή ψυχή μου, και ολόκληρη την καρδιά μου, ./.

εθάρ'νες παίξον γέλασον, την σέβνταν 'ς σην καρδία μ', αρνί μ' για τ'εσεν σκίζ' ατα, θάλασσας και ρα≤ίαν,

τον νόμιζες της πλάκας, τον έρωτα που έχω στην καρδιά μου, αγαπημένη μου για εσένα τα σκίζω, θάλασσες και βουνά,

./. πως παρλαεύ' τ' εμόν τ' αρνίν, άμον τα ≤ίλâν άστριαν,

φορεί 'ς σην γούλαν ατς στολίδ', τον ήλ' και τα εξάστριαν, πως αστράφτει η αγαπημένη μου, σαν τα χιλιάδες άστρα,

φορά στον λαιμό της στολίδι, τον ήλιο και την πούλια, ./.

αν είσαι πόρταν άνοιξον, για λάλτ'σον την καρδία μ', αν είσαι νύχταν φώταξον, άλλον να μ' εν' σκοτίαν,

αν είσαι πόρτα άνοιξε, κάλεσε την καρδιά μου, αν είσαι νύχτα φώτισε, να μην είναι άλλο σκοτάδι,

./. τελέθεν η υπομονή μ', 'κι σύρ' άλλον το _öπο μ',

όλâ ντ' εποίκες και ντ' εφτάς, μωδäζ'νε το καρδόπο μ', τελείωσε η υπομονή μου, δεν αντέχει άλλο η ψυχούλα μου,

όλα αυτά που έκανες και κάνεις, παραλύουν την καρδούλα μου, ./.

Ανίσως έθελ΄νες Θεέ μ', να γράφτ'ς ξαν τα χαρτία μ', με το βζηστήρι σ' την σεβντάν, βζήσον μη καίει τα _ήα μ',

Άν τυχόν ήθελες Θεέ μου, να ξαναγράψεις το δικό μου βιβλίο, με την σβήστρα σου τον έρωτα, σβήστον να μην καίει την ψυχή μου,

./.

Page 75: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 76 -

Το στέβος ιμ' χαρτώματαν, τ' εσόν με κεραμίδâν, εσέν ερäζ'νε θεραποί, κι' εμέν τα μαύρα οφίδâν,

Η στέγη μου με πέταυρα, η δική σου με κεραμίδια, εσένα σε φροντίζουν υπηρέτες, και εμένα τα μαύρα φίδια,

./. Για τ' εμεν έρ'τεν το σκοτάδ', να κρύφκουνταν τ' ομμάτâ μ',

να μ' επορεί να παραδίει, το μέρωμαν τα δάκρâ μ', Για μένα έρχετε το σκοτάδι, για να κρυφτούν τα μάτια μου,

να μην μπορεί η ημέρα, να προδώσει τα δάκρυά μου, ./.

Εγάπ' 'κι διείς μεν, μελαχρâνόπο μ', και πολαεύ'ς το, παραπονόπο μ',

Δεν μου δίνεις αγάπη, μελαχρινάκι μου, και περισσεύεις, το παραπονάκι μου,

./. Οξυπόλ'τέσσα, και η καρδία μ',

γουρπάν 'ς σ' ομμάτâ σ', τα σεβνταλίαν, Ξυπόλυτη, και η καρδιά μου,

θυσία στα μάτια σου, τα ερωτικά, ./.

Τη ρεντζιπέρ' το σεβνταλούχ', τη γης τα γεμισίας, να τσιτσακών ο κόπον ατ', χορτάζ'νε τα καρδίας, Του γεωργού ο έρωτας, είναι οι καρποί της γης,

θέλει να ανθίζει ο κόπος του, για να χορταίνουν οι καρδιές, ./.

εύχουμ' εσεναν γιάβροπο μ', να κείσαι και κοιμάσαι, κι' απές 'ς σ' εσά τα όνεραν, εμέν΄να αραθυμάσαι,

σου έυχομαι μικρό μου, να ξαπλώσεις και να κοιμηθείς, και μέσα στα όνειρά σου, εμένα να νοσταλγείς,

./. όλôν η νύχταν πίεται, πίγουμ' ατεν μεθούμε,

κι' ογώ να στέκω έγνεφος, τ' αρνόπο μ' να θυμούμαι, όλη η νύχτα πίνετε, την πίνουμε και μεθάμε,

και εγώ κάθομαι ξύπνιος, και την αγαπημένη μου θυμάμαι, ./.

Page 76: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 77 -

Αρνόπο μ' έρθα για τ'εσέν, άφ'σον ακλείδ' το _öπο σ', άλλον μη κρύφτ'ς το θέλημα σ', κάεται το καρδόπο σ',

αγαπημένη μου ήρθα για εσένα, άφησε ξεκλείδωτη την ψυχούλα σου, μην κρύβεις άλλο την επιθυμία σου, και καίγεται η καρδούλα σου,

./. Η καλομάννα μ' 'ς ση Κοσμά, τα χώματαν γεννέθεν, και με τη Τσίτας τ' όνεμαν, ο πάππο μ' εσχωρέθεν,

η γιαγιά μου από τον Κοσμά(Ματσούκας), γεννήθηκε τα χώματα, και με το όνομα της Τσίτας(Σούρμενα), ο παππούς μου συγχωρέθηκε,

./. 'Σ σον ήλεν κάθετε τ' αρνί μ', τ' εμον η λυγερέσσαν, και τσαρτιλίζ' σαν τζιβαέρ', μαεύ' η εμορφέσσαν,

Κάθετε στον ήλιο η αγαπημένη μου, η λεπτοκαμωμένη μου, και αστράφτει ως διαμάντι, και μαγεύει με την ομορφιά της,

./. Σταλάζ'νε με ροδόσταγμαν, τα ροδâνά τα ≤είλâ σ', πη πίν'ν ατα μαεύκουνταν, ζαλίγουνταν τ' α≤ίλâτ'ς,

Στάζουν αωματικό νερό από τριαντάφυλλα, τα κόκκινα τα χείλια σου, όποιοι τα πίνουν μαγεύονται, και ζαλίζονται τα μυαλά τους,

./. Θάλασσα μ' θάλασσα μ', τρισεβδομήντα εχάλασα,

απάν 'ς σ' εσόν τα κύματαν, ζωές όλôν κοτζίγματαν, Θάλασσά μου θάλασσσά μου, χάλασα πάρα πολλές φορές,

πάνω στα κύματά σου, ζωές που συνέχεια χώλαιναν, ./.

Εσέν ελέπ' η θάλασσαν, και ίνεται 'ς σο μίαν, ατου 'ς σ' εσά τα ≤είλοπαν, απ' αλυκόν δροσίαν,

Εσένα κοιτά η θάλασσα, και γίνεται αμέσως, εκεί πάνω στα χείλια σου, από αλμυρή δροσιά,

./. Το γράμμα μ' όντες θ' αναγνώθ'ς, πάντα να έν' ημέραν,

γιατί 'ς σον ήλεν τ' αγαπώ, έγραψα για τ' εσέναν, Όταν θα διαβάζεις το γράμμα μου, να είναι πάντα ημέρα,

γιατί τη λέξη αγαπώ στον ήλιο, την έγραψα για σένα, ./.

Page 77: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 78 -

εσέν ελέπ' η θάλασαν, με τ' έμορφαν γιαλάκρâν, κι' εμέν τη νύχτας το σκοτάδ', με τη ≤ειμόν τα δάκρâν, εσένα βλέπει η θαλασσα, με τις όμορφες ακρογιαλιές,

και εμένα της νύχτας το σκοτάδι, με του χειμώνα τα δάκρυα, ./.

αρνί μ' έρθεν ξεμέρωμαν, με τ'εμεν κι' επεντέθεν, 'κι είχεν ιχνάρâν ν' ακλωθώ, έναν σουμά μ' 'κι εβρέθεν,

αγαπημένη μου ήρθε το ξημέρωμα, αλλά δεν συναντήθηκε με εμένα, δεν είχε ίχνη για να το ακολουθήσω, ένα κοντά μου δεν υπήρχε,

./. ούλ' είμες Θέουν κλάδοπαν, ναϊλλοί πη 'κι αγναεύν'νε,

νε άσπρ' νε μαύρ' νε κίτρινοι, λιμάνιν αραεύν'νε, όλοι είμαστε παιδιά του Θεού, αλοίμονο σε αυτούς που δεν το

καταλαβαίνουν, άσπροι μαύροι κίτρινοι, αναζητούν ένα λιμάνι

./. Ντο να εφτάμε άρνοπο μ', 'κι έτονε το γραμμένον, 'ς σοι δύς εμουν η γέφυρα, να εν' στερεωμένον,

Τι να κάνουμε αγαπημένη μου, δεν ήταν το γραμμένο, στους δυο μας οι γέφυρα, να είναι στερεωμένη,

./. Απόψ' μ' αγούτον τ' άψιμον, κάγουνταν τα κορμίαν, λυγίσκουνταν 'ς σο περιγιάλ', άμον να εν' κερίαν, Απόψε με αυτό το κάψιμο, καίγονται τα σώματα,

λιώνουν στην ακρογιαλιά , σαν να είναι κεριά ./.

δύο ομμάτâν καστανάν, τοσούτζ'καν «ινιχόπαν, εμέν νικούν όντες τερούν, σαν κ'≤ύγουν τα δακρόπαν,

δύο μάτια καστανά, τοσοδούλικες χαντρούλες, εμένα νικάν όταν με κοιτούν, καθώς τα δάκρυα χύνουν,

./. Εγώ να ίνουμαι κουμπίν, κι' εσύ το θελεκόπο μ',

για πάντα να συμπλέχκουμες, τ®άρχαν κι' ανεμιδόπον, Εγώ να γίνω το κουμπί σου, και εσύ το θηλύκι μου,

να ήμαστε για πάντα ενωμένοι, σαν τα όργανα της ανέμης, ./.

Page 78: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 79 -

αρνί μ' 'ς σ' εσέν επρόσπεσεν, η έρ'μον η καρδία μ', πάσκ' και αφήν'ς το κάρδοπο σ', τερεί μεν με σπλαχνίαν,

αγαπημένη μου σε εσένα γονάτισε με ταπείνωση, η έρημη η καρδιά μου, μήπως και αφήσεις την καρδούλα σου, να με

κοιτάξει με οίκτο, ./.

έσ'νε πουλί μ' ο ουρανόν, με τ' άστριαν εντάμαν, όθεν τ' ομμάτεα μ' κι' αν τερούν, είσαι τ'εμόν το θάμαν,

ήσουν μικρή μου ο ουρανός, με τα αστέρια μαζί , όπου και αν κοιτούν τα μάτια μου, είσαι το δικό μου θαύμα,

./. κάποτε θα αραθυμάς, τον κήρη σ' αγουρόπο μ',

και θα θυμάσαι με εγάπ', την ζήση μ' τζικαρόπο μ', κάποια στιγμή θα νοσταλγείς, τον πατέρα σου αγοράκι μου,

και θα θυμάσαι με αγάπη, την ζωή μου σπλάχνο μου, ./.

Πατέρα μ' κι' ας μη έρχουσ'νε, πολλά 'ς σο μαξιλάρι μ', εδούν'νες μεν με την οκάν, την _ή σ' το κεχριπάριν,

Και ας μην ερχόσουν πατέρα μου, συχνά στο μαξιλάρι μου, μου έδινες με το κιλό, το κεχριμπάρι την ψυχή σου,

./. Ας έρχουσ'νε 'ς σο γνέφιγμα μ', πατέρα μ' αλλομίαν,

να έτον πάντα Κερεκήν, κι' ουρανό μ' αιχτρίαν, Ας ερχόσουν στο ξύπνημά μου, για άλλη μια φορά πατέρα μου,

να ήταν πάντα Κυριακή, να ήταν ο ουρανός μου αίθριος, ./.

τρώγω τα _ήα σ' τα έμνοστα, λελεύω την καρδία σ', έγκεν 'ς σο δώμα μ' το παρχάρ', αρνί μ' η ευωδία σ',

Ευχαριστιέμαι από την υπέροχη ψυχή σου, να χαρώ την καρδιά σου, έφερε στο δωμάτιό μου τον βοσκότοπο, αγαπημένη μου η ευωδιά σου,

./. Με τ' Άεπνεματι το φώς, βλοϊετ' η ρομάνναν,

και με τ' ευχόνερο σ' Θεέ μ', αγιάζ'νε τα παρχάρâν, Με του Αγίου Πνεύματος το φως, ευλογείται η γυναίκα που

διαφεντεύει τα βοσκοτόπια, και Θεέ μου με τιν αγιασμό σου, αγιάζουν τα βοσκοτόπια,

./.

Page 79: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 80 -

Πως να κρατώ το θέλεμα μ', 'ς σην κάρδια μ' κλειδωμένον, ατο η σέβντα μ' ßιχειλίζ', 'κι στέκ' άλλον κρυμμένον,

Πώς να κρατήσω την επιθυμία μου, στην καρδιά μου κλειδωμένη, αυτός ο έρωτάς μου ξεχιλίζει, δεν κάθεται άλλο κρυμμένος,

./. Ηληκιώθαμε γαρή μ', έρθαν τα άσπρα ≤öνâν,

είσαι τ' εμόν το σαρικούζ', κι' ας 'δέβαν'νε τα χρόνâν, Γεράσαμε γυναίκα μου, ήρθαν τα άσπρα χιόνια(άσπρα μαλλιά), είσαι το δικό μου το ξανθό κορίτσι, και ας πέρασαν τα χρόνια,

./. Έρθεν 'ς σην γην η κόλασην, λôπύρ' π' εβγάλ' τα τζίας,

άλλ' κολυμπούν 'ς σα θάλασσας, κι' ογώ μες 'ς σα φωτίας, Ήρθε στην γη η κόλαση, καύσωνας που βγάζει σπίθες,

άλλοι κολυμπούν στις θάλασσες, και εγώ μέσα στις φωτιές, ./.

Η σέβντα μ' 'κι ζυάσκεται, 'κι εμπαίν' 'ς σην λογαρίαν, μη ορωτάς πως ταγιανίζ', τ' οκάδας η καρδία μ',

Ο έρωτάς μου δεν ζυγίζεται, δεν μπορεί να υπολογιστεί, μη με ρωτάς πως αντέχει, τόσο βάρος η καρδιά μου,

./. Τραγώδ' και μη μοιρολοάς, και μη τρως την καρδία σ', το θάμαν τέρεν

'ς σην ζωή σ', τα έμορφαν κλαδία σ'!!! Τραγούδησε και μην μοιρολογείς, και μην στενοχωριέσαι, κοίτα το

θαύμα στην ζωή σου, τα όμορφα παιδιά σου ./.

Εμέν πολλοί κομπών'νε μεν, κολλίζ'νε παρακόλλâν, αμα κανένας 'κι εγροικά, ντο ®κίζ'ν ατα τα λόγâν,

Εμένα πολλοί με κοροϊδεύουν, μου προσάπτουν παρατσούκλια, αλλά κανείς δεν ρώτησε, τι σκίζουν αυτά τα λόγια,

./. Πόσα καρδίας πόνεσαν, κι' έγραφ'ταν τραγωδίας, για τ'εσεν σέβνταν κι' ο Θεόν, εμάτσεν τα ζαντίας,

πόσες καρδιές πόνεσαν, και γράφτηκαν τραγούδια, για σένα έρωτα και ο Θεός, έμαθε πως είναι να τρελαίνεσαι,

./. ,μη ράφτ'ς τσόπεας 'ς σο πανταλόν, 'κι χρειάσκουνταν καμμίαν,

τάκεψον ντο θα λέγω σεν, κλειστόν ας σ' εφτωχίαν, μην ράβεις τσέπες στο παντελόνι, δεν τις χρειάζομαι καθόλου,

Page 80: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 81 -

ανέρτυσε αυτό που θα σου πω, κλειστό λόγω φτώχιας, ./.

Άλλ' λάσκουντανε και γλεντούν, άλλ' πίν'νε και μεθούνε, κι' εσέν καρδία μ' τα φτερά σ', 'κι ανοίγ'νε να πετούνε,

άλλοι κάνουν βόλτες και γλεντούν, άλλοι πίνουν και μεθούν, και καρδιά μου τα φτερά σου, δεν μπορούν να ανοίξουν για να

πετάξουν. ./.

Μεταξένεαν τα ≤ειλόπα σ', ετρυφέραναν την _ή μ', πη αγγεύν'ν ατα χορτάζ'νε, άρνοπο μ' είναν ζωήν,

Τα χειλάκια σου μεταξένια, την ψυχή μου την έκαναν πιο τρυφερή, όποιοι τα αγγίζουν χορταίνουν, αγαπημένη μου μια ζωή,

./. Τακάτâν πέρ' ο Έλλενος, ασην αραθυμία'τ',

σ'είναν το ≤έρ' κρατεί την πίστ', και σ' άλλον τ'ιστορία'τ', δύναμη παίρνει ο Έλληνας, από την νοσταλγία του,

στο ένα χέρι κρατά την πίστη, και στο άλλο την ιστορία του, ./.

Πη κρύφτ'νε σεν νε γιάβροπο μ', και 'κι τερώ τ' ομμάτâ σ', κάεται η _ή μ' εξέρ'ν ατο, και ίνουμαι κομμάτâν,

Αυτοί που σε κρύβουν μικρή μου, και δε κοιτώ τα μάτια σου, καίγεται η ψυχή μου το ξέρουν, και πως γίνομαι κομμάτια,

./. η _ή σ' άμον τη Ανοιξές, τορνεμένον λειβάδιν,

'ς σον ουρανόν το φενερλίν, θεούν το αρμαγάδιν, η ψυχή σου σαν την Άνοιξης, πολύχρωμο λειβάδι,

στον ουρανό το φωτεινό, του θεού το δώρο, ./.

Όλâ με τ' έναν άγγεμαν, λαρούντανε 'ς σο μίαν, μόνον μ' εγάπ' κατεπραέν, η γέραν 'ς σην καρδία μ',

Όλα με ένα άγγιγμα, αμέσως γιατρεύονται, μόνο με την αγάπη καταπραΰνεται, ο πόνος στην καρδιά μου,

./. Με τον Θεόν εποίκ' ατο, αρνί μ' την συφωνίαν,

τ' εμά τα χρόνâν 'σεν να δί, να μη γεράεις καμμίαν, Έκανα με τον Θεό, αγαπημένη μου συμφωνία,

τα χρόνια μου εσένα να τα δίνει, για να μην γεράσεις ποτέ, ./.

Page 81: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 82 -

Τα πρώτα χρόνâν δύσκολαν, μαθάντ'ς πομονεσίαν, πουθέν 'κι εβρήκ'ς για υπαντρειάν, γραμμένα 'ς σα χαρτίαν,

Τα πρώτα χρόνια δύσκολα, μαθαίνεις υπομονή, για τον γάμο δεν βρίσκεις πουθενά, κάτι γραμμένο σε βιβλία,

./. Ακεί 'ς σην άκρâν κάθεται, τ' εμόν η γαλαφόραν, άμον το χιόνιν άσπρεσσα, και το νερόν αγνέσσα,

Εκεί στην άκρη κάθεται, η δική μου η σαν το γάλα και σαν το χιόνι αγαπμένη, αγνή σαν το νερό,

./. Μάννα μ' τ' εμά τα όνεραν, όνεραν θ' απομέν'νε,

'ς σο παρακάθεν το στρατήν, τα πόνâ μ' αναμέν'νε, Μητέρα μου τα όνειρά μου, θα απομείνουν όνειρα,

στον παρακάτω το δρόμο, περιμένουν τα προβλήματά μου, ./.

Έθελ'νες μ' αετόπουλον, κι' άμον ψηλόν ρα≤öπον, τα νέφâν να αγγεύ' ατα, με τ' εμον το φτερόπον, Με ήθελες αητόπουλο, και σαν ψηλό βουναλάκι,

τα σύννεφα να άγγιζα, με το φτερούγα μου, ./.

Εσύ πάντα εχάραζες, τ' εμά τα επουράνâν, κι' έτον τη ήλôνος το γιάν', αρνί μ' δίχως ποράνâν,

Εσύ πάντα φώτιζες, τα δικά μου υπουράνια, και ήταν όλα γύρω από τον ήλιο, αγαπημένη μου χωρίς μπόρες,

./. Άνθισεν το τραντάφυλλον, το έτον σκεπαμένον,

χρόνâν 'ς σο χώμαν έστεκεν, με δάκρâν νοτεμένον, Άνθισε το τριαντάφυλλο, που ήταν σκεπασμένο,

περίμενε για χρόνια στο χώμα, με δάκρυα βρεγμένο, ./.

Μόνον μ' εγάπην ημερών, κάθαν αγρέν καρδίαν, και τ' έναν _ή μ' χαμόγελον, φερ' 'ς σην ζωήν αιχτρίαν,

Μόνο με αγάπη γαληνεύει, κάθε άγρια καρδιά, και ένα ψυχή μου χαμόγελο, φέρνει στην ζωή την ξαστεριά,

./. Προσμοιράεν η καρδία μ', τα ημ'σάρâ μ' 'ς σην φωτίαν, τ' έρμαν στέκ'νε πονεμέναν, ας σ' ομμάτâ σ' μαεμέναν,

Μοιράστηκε η καρδιά μου, στην φωτιά τα δυο μισά μου,

Page 82: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 83 -

τα έρημα στέκονται πονεμένα, από τα μάτια σου μαγεμένα, ./.

Εθάρ'νες παίγνιον την εγάπ', την σέβντα μ' μασχαρείαν, 'κι έτονε παίξον γέλασον, ντο είχα 'ς σην καρδία μ', Νόμιζες παιχνίδι την αγάπη, τον έρωτα μου αστείο, ήταν όμως σοβαρό, αυτό που είχα στην καρδιά μου,

./. Μαύρα νέφâ ας σον βοράν, γιανασεύν'νε το ποράν,

έρχουνταν άμον κοχράκας, 'ς ση πατρίδας ιμ' τα άκρεας, Μαύρα σύννεφα από τον βορά, φέρνουν κοντά την μπόρα, έρχονται σαν τα κοράκια, στις πατρίδας μου τις άκρες,

./. Αρνόπο μ' εγώ 'κι εγροικώ, ντο λέγ'νε τα χαρτίαν,

νόημαν πέρω ας σ' εσέν, και λόχαν 'ς σην καρδία μ', Αγαπημένη μου εγώ δεν ξέρω, τι λένε τα βιβλία,

εσύ μου δίνεις νόημα, και ζέστη στην καρδιά μου, ./.

'Κι επορώ να κοιμούμαι, με ύπνον 'κι χορτάζ'νε, τ' ομμάτâ μ' αγαλένιγα, καμμίαν 'κι ησυχάζ'νε, Δεν μπορώ να κοιμηθώ, δεν χορταίνουν ύπνο,

τα μάτια μου ανήσυχα, δεν μπορούν καθόλου να ησυχάσουν, ./.

Κάθαν ημέραν αραεύ', τον ήλεν η καρδία μ', να πέρ' ολίγον χούλεμαν, να μη ριγών' καμμίαν, Κάθε ημέρα αναζητεί, τον ήλιο η καρδιά μου,

να ζεσταθεί λιγάκι, ώστε να μην κρυώνει καθόλου, ./.

Τα ροδοσταμνίσματα σ', άμον το καλόν κρασίν, ας σα χείλοπα σ' αρνί μ', έμετσεν ποίος τα πίν,

Οι αρωματικές σταγόνες σου σαν του τριαντάφυλλου, είναι σαν το καλό κρασί, από τα χειλάκια σου αγαπημένη, μέθυσε

όποιος τα πίνει, ./.

ούλ' για τ' έναν άγγεμαν, ζούν απάν 'ς σ' αούτον γην, για να πέρ' την δύναμην, ντο χρειά®κεται η _ήν,

όλοι για ένα άγγιγμα, ζούνε πάνω σε τούτη την γη, για να παίρνουν την δύναμη, που χρειάζεται η ψυχή

./.

Page 83: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 84 -

Φώς να γιατρεύκεται η γερά μ', 'ς ση ήλιονος τα λωρίαν, τ' εμόν το _öπον αραεύ', 'ς σην δείσα μ' την αιχτρίαν,

Φώς για να γιατρευτεί η πληγή μου, στου ήλιου τις αχτίδες, η ψυχούλα μου αναζητεί, στην ομίχλη μου την αιθρία,

./. Ντ' άγνον πράμαν το ζωνάρ', να μη χορτάζ' τρυπίαν, κάθαν ημέραν σπίγγ' ατο, και ρούζ' ας σην κοιλία μ',

Τι περίεργο πράγμα η ζώνη, να μην μπορεί να χορτάσει τρύπες, κάθε ημέρα το σφίγγω, και αυτό πέφτει από την κοιλιά μου,

./. ποίος εκλαίντ'σεν το ρα≤ίν, κι' εποίκεν λυπημένον, τρία ποτάμâν δάκροπαν, γέννεσεν το καημένον,

ποιός έκανε το βουνό να κλάψει, και το έκανε λυπημένο, τρία ποτάμια με δάκρυα, γέννησε το το καημένο,

./. Να έμ'νεν άστρον τ' ουρανού, νύχταν να μη κοιμούμαι,

κι' όντες το _öπο σ' θ' αναπάεις, εγώ γιαβρί μ' να σκούμαι, Να ήμουν άστρο του ουρανού, την νύχτα να μην κοιμάμαι,

και όταν την ψυχούλα σου θα ξεκουράζεις, εγώ αγαπημένη μου να σηκώνομαι, ./.

Την συγχώρâ σ' ψαλαφώ, την εγκάλâ σ' ν' απαντώ, όσον είμες χωριστάν, η καρδία μ' αποθάν',

Ζητιανεύω την συγχώρεσή σου, να συναντήσω την αγκαλιά σου, όσο είμαστε χώρια, η καρδιά μου πεθαίνει,

./. Έρθαν μάννα μ' να παίρ'ν εμεν, εδέκες το ≤ερόπο μ',

πέει με πως να κρατώ το μά≤, 'ς σο νέον τ' οσπιτόπο μ', Ήρθα μητέρα μου να με πάρουν, έδωσες το χεράκι μου,

πές μου μου να κρατήσω την σιωπή, στο νέο σπιτικό μου, ./.

Αρνόπο μ' το σαΐτεμα σ', άμον ≤ίλâν καρφίαν, αθέωτα καρφών'ς ατα, 'ς σ' αγούτον την καρδία μ',

Αγαπημένη μου το διαπεραστικό σου βλέμμα, σαν χίλια είναι καρφιά, τα καρφώνεις χωρίς οίκτο, σε αυτή μου την καρδιά,

./. Δείξον κλαδί μ' την σέβασην, 'ς σ' αθρώπ'ς μ' άσπραν μαλλίαν,

να μη ζελεύ'ς ντ' εδέβασαν, και κρύφ'τνε 'ς σην καρδίαν, Δείξε παιδί μου τον σεβασμό, στους ανθρώπους με άσπρα μαλλιά,

να μην ζηλεύεις αυτά που πέρασαν, και κρύβουν στην καρδιά,

Page 84: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 85 -

./. Πάντα τα χρόνâν, έρχουν και φεύν'νε, καν'νάν 'κι εκλώστεν, 'κι αντιδâβαίν'νε,

Πάντα τα χρόνια, έρχονται και φεύγουν, κανένα δεν γύρισε, δεν πηγαινοέρχονται,

./. Αφ'ς το πορτόπο σ' αρνί μ' ακλείδιν, το φενερόπο σ' να φωτάζ',

'ς σο κατωφύρι σ' να μ' έν' σκοτίαν, και τρώει το ψόπο μ' το μαράζ', Άφησε την πορτούλα σου ξεκλείδωτη, το φαναράκι σου να φέγγει,

στο κατώφλι σου να μην υπάρχει σκοτάδι, και κάνει την ψυχούλα μου να μαραζώνει,

./. Τα σκαλοπάτâ σ' ψή μ' έναν έναν, στέκ' το κορμόπο μ' και λαχμάζ',

να βασανίουμ' ας σην εγάπην, έρ'τεν ο νούς ιμ' και σπανäζ', Τα σκαλοπάτια σου ψυχή μου ένα ένα, στέκεται το κορμάκι μου και λαχανιάζει,

να βασανίζομαι από την αγάπη, το μυαλό που πάει να σκάσει, ./.

Με τα δάκρâν 'ς σ' ομμάτâ σ', πάντα ελέπω σεν αρνί μ', και εφτάγ' ατεν μαντήλιν, να σπογγίζ' ατα την ψή μ',

Με τα δάκρυα στα μάτια σου, πάντα σε βλέπω αγαπημένη μου, και την κάμνω μαντήλι, για να στα σκουπίζει την ψυχή μου,

./. Μαυροφόρεσεν το _öπο μ', λαχουσεύ' μοιρολοά,

εμαρέθεν το βοτάνιν, π' ελαρούτον η γερά μ', Μαυροφόρεσε η ψυχούλα μου, ψιθυρίζει μοιρολογεί, μαράθηκε το βότανο, που γιατρευόταν η πληγή μου,

./. Μ' αοίκα μάγλαν ροδâνάν, και ≤είλοπαν κεράσâν,

να στέκω λες μ' απόμακραν, και να έρχουμαι γιαβάσâν, Με τέτοια μάγουλα σαν το τριαντάφυλλο, και χελάκια κόκκινα σαν τα κεράσια,

να περιμένω μου λες μακρυά από εσένα, και να έρθω σιγά σιγά, ./.

Γιλτουρούμâν και χαλάζâν, θέλ'νε την υπομονήν, κάποτε είναν ημέραν, θα χαράζ' κι' αδά ο ήλ',

Αστραπές και χαλάζι, θέλουν την υπομονή, κάποτε μια ημέρα, θα ανατέλει και εδώ ο ήλιος,

./. Μ'αφήντ'ς πιζήλεα αερικάν, τ' αθρώπ'ς ν' απορφανίζ'νε, και το κορμόπο μ' ας σην _ή μ', Θεέ μ(ου) να χωρίζ'νε,

Μη αφήνεις τα δαιμονικά πνεύματα, στους ανθρώπους να φέρουν την ορφάνια,

Page 85: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 86 -

και το κορμάκι μου από την ψυχή μου, Θεέ μου να χωρίσουν, ./.

Το πογιόπο σ' να ορθών'ς, τέρ' ψηλά 'ς σον ουρανόν, αφ'κακές εν' μόνον χώμαν, και ποζεύ' τ' εσόν το λώμαν,

Το ανάστημά σου να σηκώσεις, να κοιτάς ψηλά στον ουρανό, κάτω ακριβώς είναι μόνο το χώμα, και φθείρει το δικό σου ρούχο,

./. Αρνί μ' τ' αστρίαν με τ' εσέν, εποίκαν συφωνίαν,

οπρόσωπο σ' να κρύφκεται, να μη φωτάζ' καμμίαν, Αγαπημένη μου τα αστέρια μαζί σου, έκαναν συμφωνία, το πρόσωπό σου να κρυφτει, καθόλου να μην φέγγγει,

./. τα χείλοπα μ' ερέχκουνταν, τ'εσά όντες πεινούνε,

δός μ' έναν βούκαν με την _ή σ', κι' αν θέλ'ν εμεν κερνούνε, τα χειλάκια μου ορέγονται, τα δικά σου όταν πεινούν,

δώσε μου μια βούκα με την ψυχή σου, αν θέλουν ας με κεράσουν, ./.

Εγνέφ'σα με τα πούλοπαν, τη χωρί τ' αλαχτόρâν, χάϊτε να πέρουμ' το ημερ'κόν, τ' οψάρâν με τα τόρâν, Ξύπνησα με τα πουλάκια, του χωριού τους κόκορες,

άντε να πάρουμε το μεροκάματο, τα ψάρια με τα δίχτυα, ./.

Τα πονεμένα ομμάτοπα μ', λέγ'νε για την καρδία μ', πόσα αναμέν'νε δακρόπα,κρυμμέναν 'ς σην σερίαν, τα πονεμένα μάτια μου, λένε για την καρδιά μου, πόσα περιμένουν δάκρυα, κρυμμένα στην σκιά,

./. Άλλον αρνόπο μ' 'κι τερούμ', εν' όρωμαν εντάμαν,

'ς σ' έναν κρεβάτ' οι δύ εμουν, εβρήουμες με γράμμαν, αγαπημένη μου άλλο δεν βλεπουμε, ένα όνειρο μαζί, σε ένα κρεβάττι οι δυο μας, βρισκόμαστε με γράμμα,

./. Μανάχος Θέ μ' γιατί να ζω, δίχως σουμά μ' κανέναν,

έρ'μαν όλâ ολόερα μ', ξεράν και δεισωμέναν, Γιατί Θεέ μου να ζω μόνος, χωρίς κανένα κοντά μου,

όλα γύρω μου έρημα, ξερά και ομιχλώδες, ./.

Όλôν τη νύχταν έγνεφος, όλεον την νύχταν μόνος,

Page 86: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 87 -

έρ'τεν και φεύ' το μέρωμαν, 'κι ταμαμεύ' ο πόνος, Όλη τη νύχτα άγρυπνος, όλη τη νύχτα μόνος,

έρχεται και φεύγει το ξημέρωμα, δεν σταματά ο πόνος, ./.

Αοίκον λαφαζάνισαν, ντο γλώσσαν ντο θεκλέσσεαν, είνας το στόμαν' ατς ας ράφ'τ, Θεέ μ' την παλαλέσσαν,

Τέτοια φαφλατού, τί γλώσσα τι κουτσομπολιά, ένας ας ράψει το στόμα της, Θεέ μου αυτήν την παλαβή,

./. Έπαρ' ατο το εικοσάρ', κλαδί μ' για χασλικόπον,

μη ψαλαφάς για παραπάν', σουμών' το χαρατζόπον, Πάρε αυτό το εικοσάρικο, παιδί μου για χαρτσιλίκι, μην ψάχνεις για παραπάνω, πλησιάζει ο ΕΝ.Φ.Ι.Α.,

./. Εσέβαμε 'ς σο χάρτζεμαν, με το τρυπίν 'ς σην τσόπâν,

κι' όντες έρθεν το πλέρωμαν, εράευαμ' την πόρταν, Μπήκαμε στα έξοδα, με την τρύπα στην τσέπη,

και όταν ήρθε η ώρα να πληρώσουμε, ψάχναμε την έξοδο, ./.

Ποίος γιαβρί μ' 'κι εδάκρεσεν, με την φωτόγραφία σ', τα μάλλοπα σ' 'κι εχτένισεν, και 'κι έκ'σεν την καρδία σ',

και ποιος μωρό μου δεν δάκρυσε, με την φωτογραφία σου, δεν πρόλαβε να χτενίσει τα μαλλιά σου, και δεν άκουσε και την καρδιά σου,

./. Ας σα επουράνεαν έλα 'ς σα γιάνâ μ', άμον το έρ'τεν τ' ηλ' το φώς,

αροθυμώ σεν γλυκέα μάννα μ', το δάκρ' 'ς σ' ομμάτâ μ' να κρύφ'τω πως, Από τα υπουράνια έλα δίπλα μου, όπως έρχεται και του ήλιου το φως,

σε νοσταλγώ γλυκιά μου μητέρα, το δάκρυ στα μάτια μου πως να το κρύψω, ./.

Αρνί μ' εσέν γλυκοτερούν, και γλυκοκαλατζεύν'νε, σταλάζ' με μέλ' το στόμαν ατς, τ' όνεμα σ' όντες λέγ'νε,

Αγαπημένη μου εσένα σε κοιτούν γλυκά, και μιλούν για εσένα γλυκά, στάζει με μέλι το στόμα τους, όταν λένε το όνομά σου,

./. Ας σα γκôζέλα σ' το νερόν, άμον εσέν κρôστάλιδ', ζιλάλ' απάνιν 'ς σο ρα≤ίν, γενάμινο μ' ζερτάλιδ',

Από τις πηγές το νερό, σαν εσένα κρύσταλο, ψυχρό πάνω στο βουνό, ώριμό μου βερύκοκο,

./.

Page 87: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 88 -

'ς σην φούρκα σ' πως φουρκίγουμαι, και χάν' ατεν την ύα μ', εμέν αρνί μ' 'κι ενόϊσες, και 'κι εκ'σες την καρδία μ',

Στην αγχόνη σου πως πνίγομαι, και χάνω την υγεία μου, αγαπημένη μου εμένα δεν με αντιλήφθηκες, και δεν άκουσες την καρδιά μου,

./. όλεα τρυλίζ'ν ολόερα μ', αοίκον ζαλαλίαν, ας σο κακόν ντο έπαθα, έπα τρία ρακίαν, όλα γυρίζουν γύρω μου, με τέτοια ζάλη,

από το κακό που έπαθα, ήπια τρία οινοπνευματώδη ποτά, ./.

Πως να νικάγ' ατα Θεέ μ', τη _ής τα καμονάντας, ατα κυκλών'νε την ζωή μ', χατεύν'νε τα χαράντας,

Πως να τους νικήσω Θεέ μου, της ψυχής τους καημούς, αυτού περικυκλώνουν την ζωή μου, και κυνηγούν τις χαρές,

./. Έχ'νε τ'εμά τα ≤έροπαν, με ζέντζιρâν δεμέναν,

πιστάγκωναν να μ' επορώ, να βζήγω τα γραμμέναν, Έχουν τα χεράκια μου, με αλυσίδες δεμένα,

πίσω από τον κορμό δεμένα για να μην μπορώ, να σβήσω τα γραμμένα της μοίρας,

./. Έγώ τ' άρνι μ' έγροικον, έχτρεαν 'κι έχω για τ'εσέν, η ζωήν πολλά μικρόν, αν 'κι εξάζ' πρέπ' να τελέν',

Εγώ αγαπημένη μου να γνωρίζεις, πως δέν έχω έχθρα για εσένα, γιατί η ζωή είναι πολύ μικρή, και αν δεν αξίζει πρέπει να τελειώνει,

./. Μέρκαικα να εβρήεσαι, αρνί μ' ατο την ώραν,

η _ή μ' 'κι απονεγκάσκεται, ριγούτε 'ς σην εμπόραν, Που να βρίσκεσαι, αγαπημένη μου αυτήν την ώρα,

η ψυχή μου δεν ξεκουράζεται, κρυώνει με αυτήν την μπόρα, ./.

Τα πουλίαν κελαηδούν, για τ' εσέναν τραγωδούν, για τ' εμέν τον εφτωχόν, κλαίγ'νε και μοιρολοούν,

Τα πουλιά κελαηδούν, για σένα τραγουδάνε, για εμένα όμως τον άτυχο, κλαίνε και μοιρολογάνε,

./. Ποδεδίζω σεν Θεέ μ', βάσανον άλλον 'κι θέλ',

το καρδόπο μ' 'κι κρατεί, τ' εμον την πουγαλμονήν, Σε παρακαλώ Θεέ μου, άλλον βάσανο δεν θέλει,

Page 88: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 89 -

η καρδούλα μου δεν αντέχει, την ταλαιπωρία μου, ./.

Γράψον μ' έλπετ' ένα γράμμαν, ν' αλαφρούτε η καρδία μ', π' αναμέν τζοάπ' αρνόπο μ', αδακά 'ς σην ξενιτίαν,

Γράψε μου επιτέλους ένα γράμμα, να ησυχάσει η καρδιά μου, η οποία αναμένει αγαπημένη μου απόκριση, εδώ στην ξενιτιά,

./. Άρνί μ' η κάρδεα σ' πέτραν είν', και σίδερον τα _ήα σ',

αποπουθέν α 'κι γλιτών', τη εφτωχούν η ύαν, Αγαπημένη μου η καρδιά σου είναι πέτρα,

και σίδερο η ψυχή σου, από πουθενά δεν σώζετε, του άτυχου η υγεία, ./.

Τ' εμόν το ≤έρ' ποίος κρατεί, ποίος μονάζ' το _öπο μ', καν'νάν 'κι έχω αποσουμά μ', 'ς σ' έρημον τ' οσπιτόπο μ’,

Ποιός κρατά το χέρι μου, ποιός φιλοξενεί την ψυχούλα μου, δεν έχω κανένα από κοντά μου, στο έρημο το σπιτάκι μου,

./. Γιατί στέκ'ς 'ς σο μερτιβένι σ', μέρ' τερείς και ντ' αναμένεις, με τ' ομμάτâ σ' δεισωμέναν, κι' ας σα δάκρâ σ' νοτεμέναν,

Γιατί κάθεσαι στο σκαλοπάτι σου, που κοιτάς και τι περιμένεις, με τα μάτια σου θολωμένα, από τα δάκρυά σου βρεγμένα,

./. 'Κι ταγιανίζω ετράνηνα, 'κι είμαι παιδίν ακόμαν, μετρά και τα πατέματα μ', το πονεμένον σώμα μ',

Δεν αντέχω μεγάλωσα, δεν είμαι ακόμα παιδί, μετρά και τα ίχνη μου, το πονεμένο μου σώμα,

./. Ακόμαν κι' ο παράδεισον, σουμά σ' εκολατίεν,

εγήτεψες ατον αρνί μ', 'κι αμάν 'ς σον Άδ' επήεν, Ακόμα και ο παράδεισος, κοντά σου έγινε αμαρτωλός,

τον μάγεψες αγαπημένη μου, και πήγε αμέσως στον Άδη, ./.

Ντ' έποικες 'ς σο ηλέβγαλμαν, 'ς σ' αγούτα αρνί μ' τ' αστρίαν, και 'κι επορούν δίχως εσέν, και χάνταν 'ς σα λιβίαν,

Τί έκανες στην Ανατολή του ήλιου, και σε αυτά τα αστέρια αγαπημένη μου, και δεν μπορούν χωρίς εσένα, και χάνονται στα σύννεφα,

./. Εποίκες ατεν λωλωτόν, κι αραίαν την λαλία μ',

Page 89: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 90 -

γιαβρί μ' ακόμαν φουρφουρίζ', για τ' εσεν η καρδία μ', Την έκανες ψευδή, και με κομπασμούς την φωνή μου,

μικρή μου ακόμα πάλετε, για σένα η καρδιά μου, ./.

Άμον δύο σταλαμίτας, είμες άρνι μ' 'ς σην ζωήν, είς τον άλλ’ ν’ αποδιψούμε, για να μη μαραίν' η ψήν, Σαν δυο σταγόνες, είμαστε αγαπηνένη μου στη ζωή, ο ένας ξεδιψά τον άλλον, για να μη μαραθεί η ψυχή,

./. Είναν ζαμάν εγνέφιζα, αρνί μ' 'ς σο εγκαλöπο σ',

καλημερίαν έλεεν, με την εγάπ' το _öπο σ', Ένα καιρό ξυπνούσα, αγαπημένη μου στην αγκαλιά σου,

καλημέρα έλεγε, με αγάπη η ψυχούλα σου, ./.

Πόσα σκαλία εποίκες μεν, αρνί μ' να κατηβαίνω, τη Άδηονος τ' οξώπορτον, απόψ' ν' απιδâβαίνω,

Πόσα σκαλοπάτια με έκανες, αγαπημένη μου να κατεβώ, και από του Άδη την εξώπορτα, απόψε να περάσω,

./. Ντ' άνοιξες το κασελόπο μ', και εξέβαν τα πελιάδας, η ζωή μ' χαράμ' επήεν, και ντ' έφταγω νâφιλäδας,

Τι ήθελες και άνοιξες το κασελάκι μου, και βγήκαν οι μπελάδες, η ζωή μου πήγε στράφι, και ότι και να κάνω άδικος κόπος,

./. Απές 'ς ση δύς εμουν αρνί μ', η σέβνταν προσμοιράεν,

απ' έναν ένοιξεν γεράν, 'ς σα στράτας εταράεν, Ανάμεσα στους δυο μας αγαπημένη μου, μοιράστηκε ο έρωτας,

άνοιξε από μια πληγή, και μετά ανακατεύτηκε με τους δρόμους (μας άφησε), ./.

πατέρα μ' εροθύμεσα, θυμέθα την λαλία σ', π' εδεάσκευές με πως 'ς σην γήν, 'κι ζεις θίγως αξίας,

πατέρα σε νοστάλγησα, θυμήθηκα τη φωνή σου, όταν με συμβούλευες πως στην γη δεν μπορείς να ζεις χωρίς αξίες,

./. Μερ' εν' μάννα μ' το φίλεμα σ', και τ' άγγεμμα σ' 'ς σ' ωμία μ',

αθρώπ' έρχουν' και χάνουνταν, ναίλλοί μαύρον καρδία μ', Που είναι μητέρα μου το φιλί σου, το άγγιγμα στους ώμους μου, οι άνθρωποι έρχονται και χάνονται, αλοίμονο άτυχη καρδιά μου,

./.

Page 90: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 91 -

τα δακρόπα σ' τα δακρόπα σ', κ'≤ύσον άρνι μ' σην γερά μ', να λαρούντανε τα πόνâ μ', να μη κ'≤ύεις ατα χαράμ’,

τα δάκρυά σου τα δάκρυά σου, χύσε τα αγαπημένη μου στην πληγή μου, να γιατρευτούν οι πόνοι μου, να μην τα χύσεις άσκοπα,

./. Άλλ' ζουν' απές 'ς σο όρωμαν, πετούνε 'ς σα λιβίαν,

και άλλ' πατούν απάν 'ς σην γην, στέρεαν 'ς σα κωμίαν, Άλλοι ζούνε μέσα στο όνειρο, πετούν στα σύννεφα,

και άλλοι πατούν πάνω στην γη, σταθερά πάνω στο χώμα της, ./.

Το μαξιλάρι μ' κρύον εν', ≤ειμόνιν λυκοχάντζιν, όσον κι' αν καλοπιάν' ατο, 'κι λάρων το μαράζι μ',

Το μαξιλάρι μου κρύο είναι, σαν την κακοκαιρία του χειμώνα, όσο και να το καλοπιάσω, δεν μου γιατρεύει το μαράζι,

./. Άλλον μη δίεις ομνέματαν, αν 'κι ίνουντανε πράξην,

βάλον τ' αχούλι σ' νε κουτσή μ', 'ς σην σειράν με την τάξην, Μην δίνεις άλλες υποσχέσεις, αν δεν γίνονται πράξη, βάλε το μυαλό σου κόρη μου, σε μια σειρά με τάξη,

./. Όσον αρνόπο μ' επορείς, άνοιξον τα φτερόπα σ', και με τα νέφâν πέταξον, κι' άμον το φώς-ιν έλα,

Όσο αγαπημένη μου μπορείς, άνοιξε τα φτερά σου, και με τα σύννεφα πέταξε, και σαν το φώς έλα,

./. Τρέχ'νε τ' άγρâν κυνηγούν, έρθαν 'ς σ' εμόν τ' αυλίαν, ν' αχπαράγ'νε την ζωή μ', να τρώγ'νε την καρδία μ',

Τρέχουν τα αγρίμια κυνηγούν, ήρθαν στην δική μου την αυλή, να τρομάξουν την ζωή μου, να στεναχωρήσουν την καρδιά μου,

./. Τα παρχάρâ σ' έχ'ν ατο, τρανόν αραθυμίαν,

να λαχουσεύν'νε θέλ'ν ατο, τ' εμέτερον λαλίαν, Τα βοσκοτόπια σου έχουν, μεγάλη νοσταλγία,

θέλουν να ψυθιρίζουν θέλουν, με την δική μας φωνή των Ελλήνων του Πόντου, ./.

Έλα ν' ας συγκαθίουμες, καρ®ή ο είς 'ς σον άλλον, τ' ομμάτâ σ' να τερώ ατα, 'κει απές την _ή μ' να χάνω, Έλα να κάτσουμε μαζί, απέναντι ο ένας από τον άλλον,

να κοιτάζω τα μάτια σου, και εκεί μέσα να χάνω την ψυχή μου,

Page 91: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 92 -

./. Ευχαριστώ σεν νε αρνί μ', το έχω σεν 'ς σα γιάνâ μ',

'ς σ' ατο το τράνον τ' ανεφόρ', 'ς σ' αράνâ μ' και τ'ουράνâ μ', Σε ευχαριστώ αγαπημένη μου, που σε έχω δίπλα μου,

σε τούτη την μεγάλη ανηφόρα, με τις τόσες ανωμαλίες στο έδαφός της, ./.

Και πως ν' αποχωρίουμες, ανάθεμα την ώραν, ατά τα ≤έρâ τ' άδικον, εχώρισεν η Χώραν, Πως να αποχωριστούμε, ανάθεμα την ώρα, αυτά τα χέρια η άδικη, τα χώρισε η Χώρα,

./. Αρνί μ' το _öπο μ' δίγω σεν, 'ς σ' εμέν πολλά κανείτε, τσούγκι 'ς σ' εσά τα ≤έροπαν, καλλίων εν' να κείται,

Αγαπημένη μου σου δίνω την ψυχούλα μου, είναι υπέρ αρκετή για εμένα, διότι στα χεράκια σου, είναι πιο καλά να βρίσκεται,

./. Ο λογισμός ιμ' αποθάν, και 'κι αναστέν' καμμίαν,

και με τ' εείνον 'ς σο ταφίν, θα παίρ' μεν την καρδίαν, Η σκέψη μου πεθαίνει, και δεν μπορεί να αναστηθεί,

και μαζί του στο μνήμα, θα πάρει και την καρδιά μου, ./.

Στάμαν κλαδόπο μ' τ' Αλωνάρ', σερεύ'ς τα λεφτοκάρâν, την Παναΐαν Σουμελάν, τιμούμε 'ς σα ημ'σάρâν,

Αρχή παιδί μου του Αυγούστου, μαζεύεις τα φουντούκια, την Παναγία Σουμελά, τιμάμε στην μέση,

./. Και δίχως τη λάλια σ' νε αρνί μ', τα ώρας 'κι δâβαίν'νε, και τον χρόνον ατα τα λεπτάν, 'ς σο πόϊν πιδâβαίν'νε,

Και χωρίς την φωνή σου αγαπημένη μου, οι ώρες δεν παιρνούν, και τον χρόνο αυτά τα λεπτά, στο ύψος(μέγεθος) ξεπερνούν,

./. Θεέ μ' έπαρ' το όρωμα μ', ασσού 'κι εβγαίν' καμμίαν, άλλον 'κι θέλω 'ς σην ζωή μ', αγούτον τ' αγωνία μ',

Πάρε το όνειρό μου Θεέ μου, αφού δεν πραγματοποιείτε, δεν θέλω άλλο στην ζωή μου, αυτή την στενοχώρια,

./. Αρνί μ' τον Χάρον λάλεσα, να πέρ' μεν την καρδία μ', γιατί φιλούν τα ≤είλοπα σ', τ' εμά τον χρόνον μίαν,

Αγαπημένη μου τον Χάρο κάλεσα, να πάρει την καρδιά μου,

Page 92: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 93 -

γιατί τα χειλάκια σου φιλάν, τα δικά μου σπανίως, ./.

Πράξην αρνί μ' το θέλεμα σ', το έεις 'ς σην καρδίαν, πέει με ντο χρειάσκεσαι, θα εφτάγ' ατο 'ς σο μίαν,

Πράξη αγαπημένη μου την επιθυμία σου, που έχεις στην καρδιά, πές μου τι χρειάζεσαι, και θα το κάνω αμέσως,

./. Ράψον απάνι σ' ράψον α, ντ' εχπάεν ας σον Γιάννην,

να έεις ατο για εγκόλπιον, 'ς ση κάρδιας ισ' το γιάνιν, Ράψε πάνω σου ράψε το, ότι ξεριζώθηκε από τον Γιάννη,

να το έχεις για φυλαχτό, δίπλα στην καρδιά σου, ./.

Δακρωμένος εν' ο φέγγον, κλαίει και πονά με τ' εμέν, μάρτυρας ιμ' Θέ μ' 'ς σην νύχταν, έρ'τε αγγεύ' τ' εμόν το χέρ',

Δακρυσμένο το φεγγάρι, κλαίει και πονά μαζί με μένα, θεέ μου μαρτυρά και αυτός την αλήθεια μου την νύχτα, έρχεται και

αγγίζει το χέρι μου, ./.

Τ' εμον το ησούζ'κον κλάμαν, 'ς σο μαντήλοπο μ' φωλεύ', και ντο κρύφ'κεται 'ς σο _öπο μ', η σκοτίαν μόνο εξέρ', Το σιγανό το κλάμα μου, φωλιάζει στο μαντηλάκι μου,

και το τι κρύβεται στην ψυχούλα μου, μόνο το σκοτάδι το γνωρίζει, ./.

'ς σο ισμάρ' ισ' όρεαν, θαλασσας και φωτίας, 'ς σο μίαν πιδâβαίν' ατα, φωλεύω 'ς σην καρδία σ’,

στο νεύμα σου βουνά, θάλασσες και φωτιές, αμέσως τα ξεπερνώ, και κουλουριάζομαι στην καρδιά σου,

./. Παρακαλώ σεν Δέσποινα μ', και Μάνναν Παναΐα μ', αδάκα 'ς σην χαλασμονήν, δός 'ς σον κόσμον ερίαν, Σε παρακαλώ Δέσποινά μου, και Μάνα Παναγία, εδώ στον χαλασμό, δώσε στον κόσμο προστασία,

./. Κατασταλάζ' αγιόμυρον, αγούτον η εμπόραν,

εν' τ' Αλωνάριν το ταπιάτ', 'ς ση Σουμελάς τη χώραν, Βρέχει άγιο μύρο, αυτή η μπόρα,

είναι του Αυγουστου η συνήθεια, να το κάνει στην Παναγία Σουμελά, ./.

Page 93: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 94 -

Τα ≤είλâ μ' εσέν φιλούν, και τη λόχα σ' προσμετρούν, άμον το καλόν το οινάρ', έχ' ατα άρνι μ' εχτιπάρ',

Τα χείλια μου εσένα φιλάνε, και το χνώτο σου μετράνε, σαν το καλό το κρασί, αγαπημένη μου τα έχω εκτίμηση,

./. Πως να μετρώ 'ς σ' εμόν την _ήν, ατα ντο 'κι μετρούνταν,

γεράδας ποίνεν η σεβντάν, καμμίαν 'κι λαρούνταν, Πως να μετρήσω στην ψυχή μου, αυτά που δεν μετρούνται,

πληγές έκανε ο έρωτας, και δεν θα γιατρευτούν ποτέ, ./.

Εσύ 'σεν ο ήλεν ντο χουλέν, 'ς σον ≤ειμωγκόν τα _ήα μ', και την σκοτίαν 'ς σην ζωή μ', φωτάζ' με τα λωρίαν,

Εσύ είσαι ο ήλιος που ζεσταίνει, μέσα στον χειμώνα την ψυχή μου, και το σκοτάδι στην ζωή μου, το φωτίζει με τις αχτίδες,

./. Πίασον μ' ας σο ≤ερόπον, φώταξον την για τ' εμέν,

τη καρδίας ισ' την στράταν, πόσον το _öπο μ' το θέλ', Πιάσε με από το χεράκι, φώτισέ την για μένα,

της καρδιάς σου τον δρόμο, πόσο το θέλει η ψυχούλα μου, ./.

Τα χρόνâ μ' τα ανέγκασταν, 'κι κλώσκουν' αλλομίαν, κάποτε αναθυμούμ' ατα, και πέρ' μ' αραθυμίαν, Τα ανέμελα τα χρόνια μου, δεν ξαναγυρίζουν,

κάποιες στιγμές τα ξαναθυμάμαι, και με πιάνει η νοσταλγία, ./.

Κάποτε ούλ' ταμαμεύν'νε, και ξαν αναταξιδεύ'ς, νέϊκαν πατεμασίας, 'ς σον κόσμον πα αραεύ'ς,

Κάποια στιγμή όλα ολοκληρώνονται, και πάλι ξαναταξιδεύεις, καινούρια πατήματα, στον κόσμο αναζητείς,

./. ποίος εζήν ολόξενος, τα έρ'μα'τ' περισσεύν'νε,

ποίος τ'ομμάτâ'τ' ε≤' θολά, τα δάκροπα'τ' χασεύν'νε, όποιος ζει ολότελα ξένος, η ερημιά του περισσεύει,

όποιος έχει θολά τα μάτια του, καίνε τα δάκρυά του, ./.

'Σ σο πακρατζόπο σ' φέρον με, ας σο κρενίν το κρύον, ένανξα πούζ'κονιν νερόν, να πέρ' μεν το καψίον,

Στην χάλκινή σου την κανάτα φέρε μου, από την πηγή την κρύα,

Page 94: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 95 -

λιγάκι παγωμένο νερό, να μου πάρει το κάψιμο, ./.

Ατώραν ντο θα ίνεται, π' εγνέφ'σα με τ' αστρίαν, ανάθεμα τα βάσανα μ', ντο φέρ'νε μ' αγωνίαν, Τώρα τι θα γίνει, που ξύπνησα με τα αστέρια,

ανάθεμα τα βάσανά μου, που μου φέρνουν στεναχώρια, ./.

'ς σο τσανταχόπο μ' μ' όνεραν, κι' ατο τ' αραθυμίαν, το μονοπάτ' θα πέρ' ατο, π' εβγάλ' 'ς σην ξενιτίαν,

Στην τσαντούλα μου με όνειρα, και με την νοσταλγία, θα πάρω το μονοπάτι, που οδηγεί στην ξενιτιά,

./. Με τ' ατο το μοιράδιο μ', κι' η γούλα μ' κρεμαμένον , πατέρα μ' τ' εσον το τεζπίχ', θ' έχ' ατο φυλαγμένον, Μαζί με το κληροδότημά μου, και στενοχωρημένος, πατέρα μου το κομπολόϊ σου, θα το έχω φυλαγμένο,

./. Κρούν τα καμπάνας τ' άκλεραν, κουΐζ' η εγκλεσίαν, τη Κερεκής το μένεμαν, φωλεύ' 'ς σ' όλâν τ' ωτίαν,

Χτυπάνε οι άμοιρες καμπάνες, κρσυγάζει η εκκλησία, το μήνυμα της Κυριακής, να φωλέψει σε όλα τα αυτιά,

./. Εμάτσες με 'ς σο μέτρεμαν, να μ' εγροικά το _öπο μ', πόσα εχάσα για τ' εσέν, με τη σεβντάς τον τρόπον,

Μου έμαθες στο μέτρημα, να μην κατανοεί η ψυχούλα μου, πόσα έχασα για σένα, με τον τρόπο που ερωτεύτηκα,

./. Ναϊλλοί 'ς σην μάνναν ντο γεννά, οσήμερον παιδίαν,

γιατί τον κόσμο αφεντεύ, ≤ιλäν και η κακίαν, Αλοίμονο στην μητέρα που γεννά, σήμερα παιδιά,

γιατί τον κόσμο τον κυβερνά, ο φθόνος και η κακία, ./.

Ναϊλλοί 'ς σο στόμα μ' ντο συντζέν, και λέει τ' αγνâρίας, κι' εσέν αρνόπο μ' φαρμακών, και χάντζευ' την καρδία σ', Αλοίμονο στο στόμα μου που μιλά, και λέει παραξενιές,

και εσένα αγαπημένη μου σε φαρμακώνει, και καψαλίζει την καρδιά σου, ./.

Αρνόπο μ' άνοιξον το φως, να ελέπω το ι®κιάδι σ',

Page 95: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 96 -

κι' αμα θα θέλτ'ς να ≤αίρουμαι, λάλ' μεν μ' είναν ισμάρι σ', Αγαπημένη μου άνοιξε το φως, να δω την σκιά σου,

και εάν θέλεις να χαίρομαι, φώναξέ με με ένα σου νεύμα, ./.

εσέβα ξαν 'ς σο νούνιγμα μ', κι' απές 'ς σην αγωνία μ', αγνώριμα μελλούμενα μ', καγκέλâν τα δρομία μ',

άρχισα ξανά να σκέφτομαι, και να στενοχωριέμαι, άγνωστο το μέλλον μου, δύσβατοι οι δρόμοι μου,

./. Επέρα ξαν το μονοπάτ', αμα 'κι διεί μεν δέβαν,

πολλά πατάλ'κον εν' αρνί μ', πως λες με επιδέβα, Πήρα ξανά το μονοπάτι, αλλά δεν μπορώ να προχωρήσω,

είναι γεμάτο εμπόδια αγαπημένη μου, πως μου λες να το ξεπεράσω, ./.

Απές 'ς σ' ομμάτεα σ' πέλαος, και θάλασσαν μαβίαν, και μ' όλôν-ε τον ουρανόν, λυγίζ'νε την καρδία μ',

Μέσα στα μάτια σου πέλαγος, και η γαλάζια θάλασσα, και με όλο τον ουρανό, λιώνουν την καρδιά μου,

./. Άφ'ς μεν να ορωματίουμαι, να ταξιδεύ' το _öπο μ', και τα φουρτούνας να νικώ, απάν 'ς σο κελεκόπο μ',

Άφησέ με να ονειρεύομαι, να ταξιδεύει η ψυχούλα μου, και να νικώ τις φουρτούνες, πάνω στην βαρκούλα μου,

./. Αν' ορωτάς με κλάδοπο μ', απόθεν εν' η ρίζα μ',

τέρεν βαθέα ς σ' ομμάτοπα μ', θ' ελέπ'ς και την πατρίδα μ', Αν με ρωτάς παιδί μου, από που κατάγομαι,

κοίτα μέσα στα μάτια μου βαθυά, θα δείς και την πατρίδα μου, ./.

Έπαρ' 'ς σα ≤έρâ σ' το κοντύλ', κι' αγούτα τα χαρτίαν, τα τόπâν ντο θ' ελέπ'ς απές, ποίσον με ζωγραφίαν, Πάρε στα χέρια σου το μολύβι, και τούτα τα χαρτιά,

τους τόπους που θα δείς μέσα(στα μάτια μου), κάνε τα ζωγραφιά, ./.

Έλα ν' ας αγαπίουμες, άμον ντ' εποίναμ' πρώταν, αν θέλτ'ς να ίνουμες κορδίλ', την κάρδια σ' ορώτα, Έλα να αγαπηθούμε, όπως το κάναμε στην αρχή,

αν θέλεις να είμαστε ενωμένοι σαν κόμπος, ρώτα την καρδιά σου,

Page 96: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 97 -

./. Δός μα 'το το μοιράδιο μ', π' εφέκα 'ς σην καρδία σ', άλλον 'κι πρέπ' 'κι ίνεται, μ' αγούτα τα φραχτία σ',

Δώσε μου το μερίδιό μου, που άφησα στην καρδιά σου, δεν πρέπει άλλο και δεν γίνεται, με αυτούς σου τους φράχτες,

./. Την πόρτα σ' άλλον μη κρατείς, αρνόπο μ' κλειδωμένον, δος μα το ανοιγάροπο σ', ντο κρύφτ'ς α ζαγκωμένον,

Άλλο μη κρατάς την πόρτα σου, αγαπημένη μου κλειδωμένη, δώσε μου το κλειδί σου, που το κρύβεις σκουριασμένο,

./. Κακόν και κακοσύνâν, εβούρτζιξεν 'ς σην πλάσην,

παντού παλαλοσύνιας, αθρώπ' ντ' εφτάγ'νε πράξην, Το κακό και η κακία, γλύστρησε στην πλάση,

παντού τρέλες, τις οποίες οι άνθρωποι τις κάνουν πράξη, ./.

Άμον γιολτζής 'ς σα στράτας ισ', ' ς σ' αγνώριμα τα τόπâν, αρνί μ' η κάρδâ μ' αραεύ', τ' εσόν τα θρουμουλόπâν,

Σαν ταξιδιώτης στους δρόμους σου, σε άγνωστους τόπους, αγαπημένη μου η καρδιά μου αναζητεί, τα δικά σου τα ψιχουλάκια,

./. Τη αθρωπή τα ψέμματαν, 'κι πρέπ'ν απές 'ς σο στόμα σ',

πέρ'ν ας σην χρά σ' το φώταγμαν, το ®ιονλικλίν το χρώμα σ', Τα ανθρώπινα τα ψέμματα, δεν ταιριάζουν μέσα στο στόμα σου,

παίρνουν το φως από την όψη σου, το ζωντανό σου χρώμα, ./.

Κράτ' εβόραν Παναΐα μ', 'ς σο καμίν και την φωτίαν, με νερόν ας σα ≤ερόπα σ', ξεδιψά η αθρωπίαν,

Κράτα την σκιά Παναγιά μου, στο καμίνι και την φωτιά, με νερό από τα χεράκια σου, να ξεδιψάσει η ανθρωπότητα,

./. Τα μερώματαν ντο έρχουν, έρχουν με τη δυσκολίαν,

άπλωσον 'ς σην γην γιοργάνιν, να χουλίγουμες 'ς σα _ήαν, Οι ημέρες που θα έρθουν, έρχονται με δυσκολία,

άπλωσε στην γη πάπλωμα, να ζεσταθούμε στην ψυχή ./.

κι' εν' απάν ' ς σον Μέλαν κελαηδούν, τζιβίζ'νε τα καμπάνας, και λαλούν' αρθώπ'ς 'ς σο μαναστήρ', να παίρ'νε εβλοΐαν,

Page 97: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 98 -

Πάνω στον Μέλα κελαηδούν, τιτιβίζουν οι καμπάνες, προσκαλούν ανθρώπους στο μοναστήρι, να πάρουν ευλογία,

./. Νασάν εσέναν μαξιλάρ', το όνεραν σερεύ'ς,

κι' άμον μαντήλ' τα δάκροπα μ', σπογγίεις και μερεύ'ς, Να σε χαρώ μαξιλάρι μου, που μαζεύεις όνειρα,

και σαν μαντήλι τα δάκρυα μου, τα σφουγγίζεις και τα ημερεύεις, ./.

Πέει με Θεέ μ' ντ' έποικα σεν, κι' ατόσον αγαπάς 'μεν, και το κορμί μ' πουγαλτουρεύ'ς, κι' άμον το ≤öν λυγούτε,

Πές μου Θεέ μου τι σου έκανα, και με αγαπάς τόσο, και το σώμα μου το κουράζεις πολύ, και λιώνει σαν το χιόνι,

./. Επτά κοσμή θαμάγματαν, με τ' άρνι μ' 'κι ξαμούνταν,

εείνο έπλασ' ο θεόν, αθρώπ' να παλαλούνταν, Εφτά θαύματα του κόσμου, δεν συγκρίνονται με την αγαπημένη μου, εκείνη την έπλσε ο θεός, για να χάνουν το μυαλό τους οι άνθρωποι,

./. Χουγιανάτ'κον η σεβντά σ', τραίματαν μετρώ 'ς σο σώμα μ',

κρύφ'κουνταν πάντα καλά, με τη γέλôνος το λώμα μ', Με πείσματα και κακές συνήθειες ο έρωτάς σου,

τραύματα μετρώ στο κορμί μου, κρύβονται πάντα καλά, με του γέλιου μου το ρούχο,

./. 'Κι έρ'τεν 'μέραν για τ' εμέν, άρνι μ' να μ' αραθυμώ σεν, 'ς σο _öπο μ' έσ'νε πνοήν, 'κι επορώ να ανασπαλώ σεν,

Δεν έρχεται ημέρα για μένα, αγαπημένη μου που να μην σε νοσταλγώ, στην ψυχούλα μου ήσουν ανάσα, δεν μπορώ να σε ξεχάσω,

./. Έρθες κι' έφυες γιαβρί μ', κι' εφέκες το κεμερόπο μ',

σερίν'κον και εύκαιρον, έρημον το καρδόπο μ', Ήρθες μικρή μου και έφυγες, και άφησες την καμαρούλα μου,

σκιερή κρύα και άδεια, και την καρδούλα μου έρημη, ./.

Μάχουμαι για την εγκάλâ σ', να σπογγίζ' ατο το κλάμα σ', να δίγω σεν την πνοή μ', το κρατεί 'μεν 'ς σην ζωήν,

Μάχομαι για την αγκαλιά σου, για να σκουπίζω τα δάκρυά σου, να σου δίνω την ανάσα μου, που με κρατάει στην ζωή,

./. Είνας θογατερίτζαν, τη χωρί η ζελεμέντζαν,

Page 98: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 99 -

μοιράζ' 'ς σα παληκάρâ θε, ταλγάδâ απές 'ς σην _ήν, Μία κόρη, του χωριού η ζηλεμένη,

μοιράζει στα παληκάρια του, βάσανα στην ψυχή, ./.

Θίγως εγάπ' 'κι ίνεται, 'κι αθίσκετ' η καρδίαν, θέλ' φίλεμαν αληθινόν, να τ®äνίζ ευωδίαν,

Δεν γίνεται χωρίς αγάπη, δεν ανθίζει η καρδιά, χρειάζεται το πραγματικό το φιλί, για να σκορπίσει ευωδιά,

./. Τη καρδίας ισ' το διστράτιν, ανεφόρας κατεφόρας,

'κι έχ' δέβαν για να δâβαίνω, την εγκάλâ σ' ν' απαντώ, Οι δύο δρόμοι της καρδιάς σου, ανηφόρες κατηφόρες,

δεν έχουν εύκολο πέρασμα για να περάσω, την αγκαλιά σου να συναντήσω ./.

Αρνί μ' μ' ατο το φίλεμα σ', 'κι επέρα γνωριμίαν, μόνον ορωματίουμαι, λαρώνω την καρδία μ',

Αγαπημένη μου αυτό το φιλί σου, δεν το γνώρισα ακόμα, μόνο το ονειρεύομαι, και γιατρεύω την καρδιά μου,

./. Νούντζον καλά ντο είπες μεν, Θέ μ' ντο κακόν εποίκα,

'ς σ' αντζία σ' το _öπο μ' χαλίν, ο άκλερος εφήκα, Σκέψου καλά τι μου είπες, Θεέ μου τι κακό έχω κάνει, στα πόδια σου την ψυχούλα μοθ χαλί, ο άτυχος άφησα,

./. Το δάκρ' να μ' ίνεται ποτάμ', και θάλασσας ταλγάδιν,

τα ≤είλâ σ' θέλω να γελούν, πάντα ας σην χαράν-ι, Να μη γίνεται το δάκρι ποτάμι, και κύμα θαλάσσης, θέλω τα χείλια σου να γελούν, πάντα από την χαρά,

./. Ποίσον το θάμα σ' Δέσποινα μ', ν' απεδεισών'ς τ' ομμάτâ μ',

να πέρ'νε χρώμαν και πνοήν, άμον 'λεύθερα ελάτâν, Κάνε Παναγία μου το θαύμα σου, και ξεθόλωσε τα μάτια μου,

έτσι ώστε να πάρουν χρώμα και ζωή, σαν ελεύθερα έλατα, ./.

Μη τερείς με αφ'κακές, και την κάρδâ μ' χαντζεύ'ς, 'ς σο φιντζάνοπο σ' νερόν, βάλον όλιγον μικρό μ',

Μην με κοιτάς ύπουλα, και καψαλίζεις την καρδιά μου, βάλε στο φλιντζανάκι λιγάκι νερό μικρό μου,

Page 99: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 100 -

./. Ιστορίαν η ζωήν, ποίος γράφτ' και ποίος 'βζήν', όσα έρθαν κι' όσα πάν', 'κι εγεννέθανε χαράμ',

Η ζωή είναι μια ιστορία, δεν ξέρουμε ποιος την γράφει και ποιος την σβήνει, όσα ήρθαν και όσα φεύγουν, δεν δημιουργήθηκαν άδικα,

./. Όσον να ζυάεις το _öπο μ', ≤ίλâ οκάδας θα ζυάζ', έχ' ατα όλα φωλεμέναν, πόνεα τέρτâν και μαράζ',

Όσο και να ζυγίσεις την ψυχούλα μου, θα ζυγίζει υπερβολικά πολύ, γιατί τα έχει όλα φωλιασμένα, πόνους καημούς και τη στενοχώρια,

./. Τα ≤είλεα μ' ασα ≤είλοπα σ', μόνον αποδιψούνε,

παίρ'νε δροσίαν νε αρνί μ', το στόμα σ' αν φιλούνε, Τα χείλια μου μόνο απότα χείλη σου ξεδιψούν,

νοιώθουν αγαπημένη μου δροσιά, όταν το στόμα σου φιλούν, ./.

Έ≤' και πως ταλγαλαεύκεται, η θάλασσαν οφέτος, εξέρ' τη ήλ' τα μυστικάν, το μαρτυρά ο φέγγος,

Και πως σείεται η θάλασσα και φέτος, ξέρει το ήλιου τα μυστικά, που τα προδίδει το φεγγάρι,

./. Εξέβαν 'ς σο αράεμαν, τ' ημέρας τα πουλίαν, κι' ολήμεραν εκούϊζαν, εμέν ας σην σκοτίαν, Βγήκαν στο ψάξιμο, της ημέρας τα πουλιά,

και όλη την ημέρα φώναζαν, εμένα από το σκοτάδι, ./.

Νότεσεν το μαντηλόπο σ', ας σα χαλαζί τα δάκρâ μ', να τσουμίεις ατο γεννίουν, πενταβάθεαν ποτάμâν,

Μούσκεψε το μαντηλάκι σου, από τα σαν χαλάζι δάκρυά μου, αν το στραγγίσεις γεννιούνται, πέντε φορές βαθυά ποτάμια,

./. Κι' ατώρα στείλον το παϊτόν, γλυκέα ονερομάννα μ',

έρ'τεν και πέρ' τον λογισμό μ', 'ς σ' εσόναν την εγκάλâν, Και τώρα στείλε το κάρο σου, γλυκιά θεά του ονείρου, να έρθει να πάρει την σκέψη μου, στην αγκαλιά σου,

./. Άν αρνί μ' ηληκιούμες, και τα πέτζια μουν ζαρών'νε, η εγάπ' και τα παιδίαν, την καρδία μουν θ'ορθών'νε,

Αν αγαπγμένη μου γεράσουμε, και ζαρώσει το δέρμα μας,

Page 100: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 101 -

η αγάπη και τα παιδιά μας, θα στηρίζουν την καρδιά μας, ./.

Όντες ο Θέον έβρε≤εν, αχούλâν καλοσύνâν, εσύ εμπρέλλα εκράτεν'νες, κι' επέρες κακοσύνâν,

Όταν ο Θεός έβρεχε, μυαλά και καλοσύνη, εσύ κρατούσες ομπρέλα, και πήρες την κακία,

./. Πως να παλεύ'ς τ' απάλευτον, τα χούγâν 'κι λαρούνταν, χουσμέτ εφτάμε 'ς σην παράν, τ' αχούλâν παλαλούνταν,

Πως να πολεμήσεις αυτά που δεν πολεμούνται, οι συνήθειες δεν γιατρεύονται, υπηρέτες των χρημάτων, δεν υπάρχει λογική,

./. Κρύον νερόπον θέλω σεν, και 'ς σο καμίν εβόραν,

'ς σα δάκροπα μ' στέγνιον μαντήλ', τσαρτάχιν 'ς σην εμπόραν, Σε χρειάζομαι σαν το κρύο το νερό, στον καύσωνα σαν ίσκιο, στα δάκρυά μου στεγνό μαντήλι, σαν σκέπαστρο στην μπόρα,

./. Αρνί μ' 'ς σο γέλος ισ' Θεός, και άγγελοι κορούνταν, άμον το ≤öν παρακαλούν, άλλον να μη λυγούνταν,

Αγαπημένη μου στο γέλιο σου θεός, και άγγελοι τυφλώνονται, σαν το χιόνι παρακαλούν, να μην λιώνουν άλλο,

./. Είναν καρδίαν δίγω σεν, άλλον 'κι έχω να δίγω,

να πέρ' ζωήν ας σην ζωή σ', και ανασμαίν' ολίγον, Μια καρδιά σου δίνω, άλλη δεν έχω,

για να παίρνει ζωή από την ζωή σου, και μπορέσει να αναπνεύσει λιγάκι, ./.

Φαίν'νε γιεργάνιν τ'αναραΐδας, με τ' άστριαν και τον ουρανόν, ®κεπαμένον να εν' το κορμόπο σ', σίτâ κοιμάται άμον μωρόν, Υφαίνουν πάπλωμα οι νεράϊδες, με τα άστρα και τον ουρανό,

να είναι ψυχή μου το κορμάκι σου σκεπασμένο, καθώς κοιμάται σαν μωρό, ./.

Εφόρεσεν το μέρωμαν, τ' εμπόρας το καμίσιν, εδέβαμ' είναν καλοκαίρ', με τ' ήλ' τη παραδείσιν, Φόρεσε το ξημέρωμα, το πουκάμισο της μπόρας, ένα καλοκαίρι περάσαμε, με παραδεισένιο ήλιο,

./. Άνοιξαν τα επουράνâν, επέζεψαν τα _ήαν,

ας σο πολλά ντο έκλαψαν, εποίκαν χαλαρδίαν,

Page 101: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 102 -

Άνοιξαν τα υπουράνια, κουράστηκαν οι ψυχές, από το πολύ που έκλαψαν, δημιούργησαν πλημμύρα,

./. 'Κι επόρ'να ν' αντιμάχουμαι, τη πλάσης τα σχιστείαν, τη θάλασσαν και τη γυναίκ', κι' ατο πα τη φωτίαν,

Δεν μπορούσα να αντιτεθώ, στα στοιχεία της πλάσης, την θάλασσα και την γυναίκα, και αυτή την φωτιά,

./. Αρνί μ' με τ' ένα ορώτεμαν, έρθα απόψ' 'ς σ' αυλία σ',

αν 'ς σην καρδία μ' θα φωλεύ'ς, αγούτον την καρδία σ', Αγαπημένη μου με μια ερώτηση, ήρθα απόψε στην αυλή σου, αν στην καρδιά μου θα φωλέψεις, αυτή σου την καρδιά σου,

./. Για τ' εσεν γράφτω ποίματαν, κι' εγάπης τραγωδίας,

κάθαν τζιζίν κι' έναν ταλγάδ', αρνί μ' για την καρδία σ', Για εσένα γράφω ποιήματα, και αγάπης τραγούδια,

κάθε σειρά και ένας καημός, αγαπημένη μου για την καρδιά σου, ./.

Αητέ μ' η στράτα σ' ορφανόν, κι' έρημον η μερέα σ', μ' άφηντ'ς τα ιχνάρâ σ' βζήγουνταν, περμέντ' σεν η φωλέα σ’,

./. Έπαρ' μ' εγκάλεαν έπαρ' μεν, γλυκέαν φώλεψον 'μεν,

άμον ησύζ'κον θάλασσαν, καλοταξιδεψόν 'μεν, Πάρε με αγκαλιά πάρε με, φώλιασέ με γλυκά, σαν την ήσυχη την θάλασσα, καλοταξίδεψέ με,

./. 'Κι εποίκες ατο σουναμάν, 'κι επέρες μυρωδίαν, πόσον κάεται για τ' εσέν, αγούτον η καρδία μ',

Δεν το παρατήρησες, δεν το κατάλαβες, πόσο καίγεται για εσένα, αυτή η καρδιά μου,

./. Όσα τ' αστρίαν τ' ουρανού, τη ψής ιμ' τα γεράδας,

αγούτα να ζυάσκουνταν, ζυάζ'ν αμόν οκάδας, Όσα τα άστρα του ουρανού, είναι και της ψυχής μου οι πληγές,

αν αυτές ζυγιστούν, ζυγίζουν όσο και οι οκάδες, ./.

Πέει με ντο χρειάσκεται, ν' ανοίγ'νε τ' ομματόπα σ', αν εν' φιλίν να δίγω σεν, εγάπ' να παραδίγω,

Page 102: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 103 -

Πες μου τι χρειάζεται, για να ανοίξουν τα ματάκια σου, αν είναι φιλί να σου το δώσω, αν είναι αγάπη να σου την παραδόσω,

./. Ελάτâ μ' ελατόκλαδα μ', ποισέστεν μεν εβόραν,

πολλά εκάγα ας σο λôπύρ', ντο σύρ' τ' εμόν η χώραν, Έλατά μου και ελατοκλάδια μου, κάντε με σκιά, έχω καεί από το λιοπύρι, που τραβά η χώρα μου,

./. Σταλαμίτας τα δακρόπα μ', άμον την βρε≤ήν σταλάζ'νε,

και τη ξέρας τα αθίαν, με χαράν αναστενάζ'νε, Τα δάκρυά μου σταγόνες, σαν την βροχή στάζουν,

και της ξέρας τα λουλούδια, με χαρά αναστενάζουν, ./.

'Σ σο δαχτυλόπο σ' τ' άδολον, το χρυσοδαχτυλίδι μ', θυμίζ 'ς σο _öπο σ' νε αρνί μ', να σύρ' το καρακίδιν,

Στο δαχτυλάκι σου το ανόθευτο, το χρυσό μου δαχτυλίδι, θυμίζει στην ψυχούλα μου αγαπημένη μου, να τραβά το μάνδαλο του,

./. Τα ρα≤ίαν 'ποχλοΐγουν, λώμαν κούτρινον φορίγουν , πέρ' ο φέγγον ας σον ήλ', και το νύχτωμαν τρανήν',

Τα βουνά χάνουν το φύλλωμά τους, ντύνονται με το κίτρινο το ρούχο, το φεγγάρι καταλαμβάνει κάτι από τον ήλιο, και μεγαλώνει η νύχτα,

./. Ελα για εγάπ' να λέω σεν, ανοίγω την καρδία μ', απές μόνον παράδεισος, και τ' ουρανού αιχτρίαν,

Έλα για αγάπη να σου πω, ανοίγω την καρδιά μου, μέσα μόνο ο παράδεισος, και η ξαστεριά του ουρανού,

./. Αρνί μ' 'ς σ' αστρίαν ψαλαφώ, με υπομονεσίαν,

και έναν έναν ορωτώ, πάσκ' είδαν 'σεν καρδία μ', Αγαπημένη μου στα άστρα αναζητώ, με υπομονή, και ένα ένα ρωτάω, μήπως σε είδανε καρδιά μου,

./. Εγέλασες 'με και μωδä, η μάρ'σαν η καρδία μ',

τ' απάν αφ'κα να έρχουνταν, η γέρα μ' 'κι ε≤' γιατρείαν, Με κορόϊδεψες και μουδιάζει, η άτυχη καρδιά μου,

και να έρθουν τα πάνω κάτω, ο πόνος δεν έχει γιατρειά, ./.

Page 103: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 104 -

Άς σο _öπο σ' τιδέν κι' άλλον, άρνι μ' 'κι θέλω, έναν ξάϊ να αφήντ'ς 'μεν, μόνον ν' αγαπώ,

Από την ψυχούλα σου τίποτε άλλο, αγαπημένη μου δεν θέλω, λιγάκι να με αφήνεις, μόνο να την αγαπώ,

./. Τ' εμόν το _öπον παραστάρ', βοτάνιν η καρδία μ', μίαν αρνί μ' να ταγιανίεις, θα χρειάσκεσ' αλλομίαν, Η ψυχούλα μου στήριγμα, η καρδιά μου γιατρικό,

αν μια φορά καταφέρεις και έρθεις κοντά, θα δεις ότι χρεάζεσαι και άλλη,

./. Έλα αφ'κάκες νε γιαβρί μ', ας 'ς σ' έμον τα φτερίαν,

πάντα θα έν' με την ι®κιάν, και τ' έμον την ερίαν, Έλα ακριβώς από κάτω μικρή μου, από τα φτερά μου,

πάντα θα υπάρχει σκιά, και η δική μου προστασία, ./.

'Κι ψαλαφώ ανοιγωήν, και ήλεν 'ς σην εβόραν, γιατί σουμά μ' ηλέβγαλμαν, έχω σεν 'ς σην εμπόρα μ',

Δεν ψάχνω ξαστεριά, και ήλιο στην σκιά, γιατί κοντά μου για ανατολή, έχω εσένα στην μπόρα μου,

./. Όσον το κρενίν τζορίζ', το ποτάμ' ®ορ®οταρίζ',

και 'ς σο γιαν χαρχαταρούν, τα χορτάρâ αποδιψούν, Όσο η πηγή αναβλύζει, το ποτάμι ρέει θορυβωδώς,

και στο πλάι χαίρονται με την ψυχή τους, τα χορτάρια ξεδιψάνε, ./.

Ας σ' όλâ τ' άστριαν τ' ουρανού, αστράφτ' μανάχον έναν, κι' εβρήεται αδά 'ς σην γην, και κείτε με τ' εμέναν,

Από όλα τα άστρα του ουρανού, αστράφτει μόνο ένα, και βρήσκεται εδώ στην γη, και ξαπλώνει μαζί μου,

./. Και το χαράτζ' 'κι ταμαμεύ', θα τρώει τ' απομενάρâν, και τα παράδας θα σερεύ', ντο κρύφτ'νε τα συρτάρâν,

Και ο φόρος(ΕΝΦΙΑ) δεν τελειώνει, θα φάει ότι απόμεινε, και τα χρήματα θα μαζέψει, που κρύβουν τα συρτάρια,

./. Τα τζαναβάρâ εκύκλωσαν, τη εφτωχού το δώμαν,

κι' άμον την τίζα εγρίβωσαν, 'ς σο ζαΐφ'κον το σώμαν,

Page 104: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 105 -

Τα αγρίμια περικύκλωσαν, του φτωχού το δωμάτιο, και σαν το τσιμπούρι γαντζώθηκαν, στο αδυνατισμένο σώμα,

./. Άμον τ' ανοιχτόν το γράμμαν, αναγνώσκετ' η καρδία μ', έχ' ατεν πάντα ακλείδιν, για ν' ανοίεις ατεν 'ς σο μίαν, Σαν το ανοιχτό το γράμμα, διαβάζεται η καρδιά μου,

την έχω πάντα ξεκλείδωτη, για να μπορείς να την ανοίξεις αμέσως, ./.

Φενερόπο μ' φώταξον μεν, νύχταν εν' ερίαξον μεν, 'κι έν' 'ς σα γιάνâ μ' το αρνί μ', και μαραίνεται η _ή μ', Φαναράκι μου φώτισέ με, είναι νύχτα προστάυεψέ με,

δεν είναι κοντά μου η αγαπημένη μου, και μαραζώνει η ψυχή μου, ./.

Δύ' ομματόπαν τη ζωή μ', κι' αγούτον την καρδία μ', με τ' έναν γέλον νόημαν, εδέκαν και αξίαν,

Δυο ματάκια την ζωή μου, και αυτή την καρδιά μου, με ένα γέλιο έδωσαν σημασία και αξία,

./. Θα ίνουμ' τ' αετόπουλο σ', θα χτίζω σεν φωλέαν,

σίτâ πετώ θα έχω σεν, μανάκριβον ιδέαν, Θα γίνω το αετόπουλό σου, θα χτίσω για σένα μια φωλιά,

καθώς πετώ θα σε έχω, ως μοναδική μου σκέψη, ./.

Εξέβαν 'ς σο αράεμαν, τ' ημέρας τα πουλίαν, κι' ολήμεραν εκούϊζαν, εμέν ας σην σκοτίαν, Βγήκαν στο ψάξιμο, της ημέρας τα πουλιά,

και όλη την ημέρα φώναζαν, εμένα από το σκοτάδι, ./.

Ας έτονε τ' εγκάλôπο μ', θάλασσας περιγιάλιν, εκές να κρούετ' η ταλγά σ', και γαλενεύ' απάνι μ',

Ας ήταν η αγκαλιά μου, ακρογιαλιά της θάλασσας, εκεί να χτυπά το κύμα σου, και πάνω μου να ηρεμεί,

./. Εγνέφ'σεν και η καμονή μ', ας σο πολλά τα δάκρâ μ', έναν οδήν 'κι εγούεψεν, την νέγκασην 'ς σ' ομμάτâ μ',

Ξύπνησε και ο καημός μου, από τα πολλά τα δάκρυά μου, μια φορά δεν λυπήθηκε, την κούραση στα μάτια μου,

./.

Page 105: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 106 -

Τον άθρωπον ντο αγαπάς, μ' αφήντ'ς ατον μανάχον, άμον κερίν θα κάεται, ημέραν και οβράδον,

Τον άνθρωπο που αγαπάς, μην τον αφήνεις μόνο, σαν το κερί θα καίγεται, την ημέραν και το βράδυ,

./. Και μετρώ και ξαν μετρώ, λογαρίαν 'κι έφταγω, πόσα είν' τα φιλέματα σ', με τ' έναν μόνον μεθώ,

Και μετρώ και ξαναμετρώ, δεν μπορώ να κάνω λογαριασμό, πόσα είναι τα φιλιά σου, με ένα μόνο εγώ μεθώ,

./. Εγώ να ίνουμ' μονοπάτ', και ντο πατείς η στράταν,

ν' αφήντ'ς 'μεν τα πατέματα σ', να εγροικώ σεν πάντα, Να γίνω το μονοπάτι σου, και ο δρόμος που πατάς,

να μου αφήνεις τα ίχνη σου, για να σε νιιώθω πάντα, ./.

Με τη θεού τα πούλοπαν, θ' εφτάγω την φωλέα μ', ν' ακούγω γλυκίν τζίβισμαν, και χάται η ιδέα μ',

Με του θεού τα πουλιά, θα φτιάξω την φωλιά μου, για να ακούω το γλυκό τιτίβισμα, και να χάνεται η σκέψη μου,

./. Ας σο παλκόν καρ®ή τερώ, τη χωρί τα ρα≤ίαν,

ατα τον ήλεν κρύφτ'ν ατον, κι' εμπαίν'νε 'ς σην σερίαν, Από το μπαλκόνι απέναντι κοιτώ, του χωριού τα βουνά,

αυτά κρύβουν τον ήλιο, και μπαίνουν στην σκιά, ./.

Ντ' έξαζ' είναν μονόπετρον, χρυσόν δαχτυλιδόπον, έμπρ«ν 'ς σ' εμόν το κάρδοπον, για πέει μ' ατο γιαβρόπο μ',

Τι αξίζει ένα μονόπετρο, χρυσό δαχτυλιδάκι, μπροστά στην καρδούλα μου, πές μου μικρή μου,

./. Κάθαν άκρâν 'ς σο κορμόπο μ', παραπάν' εν' πονεμένον,

θέλ' μόνον καλολοΐας, σίτεα κείτε νεγκασμένον, Κάθε άκρη στο κορμάκι μου, είναι πέραν του κανονικού πονεμένο, χρειάζεται μόνο τον καλό τον λόγο, καθώς κάθετε κουρασμένο,

./. Κι' εν' εσύ 'ς σην άκρâν τη γιαλού, με το κύμαν εγκάλâν, κι' ογώ 'ς σον ίρδο μ' κολυμπώ, ο μαύρον πουρνοβράδâν,

Εσύ στην άκρη της παραλίας, με το κύμα αγκαλιά,

Page 106: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 107 -

και εγώ κολυμπώ στον ιδρώτα μου, ο μαύρος πρωΐ και βράδυα, ./.

Τη καρδιάς ιμ' το τακάτ', τη σεβντάς ιμ' το ταπιάτ', τ' εμον το μικρόν αρνίν, τη ζωής ιμ' η ζωήν,

Της καρδιάς μου η δύναμη, του έρωτά μου η συνήθεια, η μικρή μου η αγαπημένη, της ζωής μου η ζωή,

./. Είπες με πως 'κι εράεψα, 'ς σα τράμεραν το _öπο σ',

και 'ς σο κουντούρι σ' 'κι έρθα 'γω, 'ς σ' αγνώριμον τον τόπο σ', Μου είπες πως δεν αναζήτησα, στις τέσσερις γωνιές του κόσμου την ψυχούλα σου,

και ότι δεν σε ακολούθησα, στον άγνωστο τον τόπο σου, ./.

Μάεψον το μαξιλάρι μ', να κοιμούμαι γαλενά, ν' ανασπάλ' η _ή μ' λιτσίκον, Θέ μ' πως εν' όντες πονά,

Μάγεψε το μαξιλάρι μου, να κοιμηθώ ήσυχα, να ξεχάσει λιγάκι η ψυχή μου, πως είναι να πονά,

./. Τα στράτας έχ'νε τ’όνεμα σ', κι' ο ήλεν την θωρέα σ', και τα λειβάδοπα π' ανθούν, την τριανταφυλλέα σ',

Οι δρόμοι έχουν το όνομά σου, ο ήλιος την όψη σου, τα βοσκοτόπια που ανθίζουν, την ευωδιά σου από το τριαντάφυλλο,

./. Επεντέθαμ' ας σην τύχην, 'ς σο ζιλάλ' το πεγαδόπον,

με τη δίψαν 'ς σα ≤ειλόπαν, και το φλόγισμαν 'ς σο _öπον, Συναντηθήκαμε τυχαία, στο ψυχρό το πηγαδάκι,

με την δίψα στα χείλια, και το ερέθισμα στην ψυχούλα, ./.

Έναν ευ≤ήν θα δίγω σεν, το έρ'τ ας σην καρδία μ', να ζείς με το χαμόελον, και πάντα με την ύαν,

./. Το δάκρ' ερούζ'ν άμον το ≤öν, 'κι λύουτον καμμίαν, τονάτευεν γην κι' ουρανόν, θάλασσας και τ' ορμίαν,

Το δάκρυ έπεφτε σαν το χιόνι, και δεν έλιωνε καθόλου, στόλιζε την γη και τον ουρανό, θάλασσες και δάση,

./. Μη ορωτάς το δείσωμαν, να λέει σεν την ορθίαν,

ατα ντο μυστηρεύτα 'γω, 'κι μαρτυρά καμμίαν, Μην ρωτάς την ομίχλη, να σου πει την αλήθεια,

αυτά που της εκμυστηρεύτικα, δεν τα προδίδει ποτέ,

Page 107: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 108 -

./. Απές 'ς σ' αχούλι μ' πολεμώ, και τρώγω την καρδία μ',

αρνί μ' 'κι απονεγκάσκεται, για τ' εσεναν καμμίαν, Μέσα στο μυακό μου πολεμώ, και τρώω την καρδιά μου(βασανίζομαι),

αγαπημένη μου δεν ξεκουράζεται, για σένα ποτέ, ./.

Επαίρα το μοιράδιο μ', δύο αρσίνâν χώμαν, μούδε παράδας με τ' εμέν, νε τ' ακριβόν το λώμα μ',

Πήρα ότι μου αντιστοιχεί, δύο μέτρα χώμα, ούτε χρήματα πήρα μαζί μου, ούτε το ακριβό μου ρούχο,

./. Εδέκε 'σεν απλό≤εραν, ο Θεόν τ' ομματόπα σ',

κι' εμέν ναϊλλοί εμεν ναϊλλοί, τη σκοτίας τα τόπεαν, Σου έδωσε απλόχερα, ο Θεός τα ματάκια σου,

και σε μένα αλλοίμονο μου αλλοίμονο, του σκοταδιού τον τόπο, ./.

Μ' ελέπ'ς αρνί μ' ντο ≤αίρουμαι, κι' όντες γελούν τα ≤είλâ μ', γιατί απές ιμ' κάγουνταν, λυγίσκουνταν τ' α≤ίλâ μ',

Μην με κοιτάς αγαπημένη μυ που χαίρομαι, και όταν γελούν τα χείλη μου, γιατί μέσα μου καίγονται, και λιώνουν τα μυαλά μου,

./. Έρθεν το μοθώπορον, και έγκεν τα βρε≤ίαν,

όλâ τ' αθίαν ≤αίρουνταν, γελούν και τα δεντρίαν, ./.

Άμον το αετόπουλον, και το θαλασσοπούλιν, 'ς σα ρά≤âν και 'ς σην θάλασσαν, να επέτανεν τ' αχούλι μ’,

Σαν τον μικρό τον αετό, και το μικρό τον γλάρο, στα βουνά και στην θάλασσα, ας πετούσε το μυαλό μου,

./. Δος μα Θέ μ' υπομονήν, θέριεψον την καρδία μ', η μάρ'σαν ξέρ' πως να πονά, θίγως παρεγορίαν,

Δώσε μου Θεέ μου υπομονή, δυνάμωσε την καρδιά μου, η μαύρη ξέρει να πονά, χωρίς να την παρηγορούν,

./. Το _öπο σ' ξίμυτον μα≤αίρ', μάτωσεν την καρδία μ',

ατό η εγάπ' ντ' επίταζεν, 'κι έτονε 'ς σα χαρτίαν, Η ψυχούλα σου κοφτερό μαχαίρι, μάτωσε την καρδιά μου,

αυτή τη αγάπη που απαιτούσε, δεν υπήρχε γραμμένη στα βιβλία, ./.

Page 108: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 109 -

≤εροφιλώ σεν μάννικα μ', 'ς σ' εγκάλôπο μ' περώ σεν, μ' αγωνιούν τ' ομμάτοπα σ', για πάντα θ' αγαπώ σεν,

Σου φιλώ με σεβασμό το χέρι σου μανούλα μου, και στην αγκάλη μου σε παίρνω, να μην στενοχωριούνται τα ματάκια

σου, θα σε αγαπώ για πάντα, ./.

Κάτ' να χτίεις ατο γερόν, θέλ' βαθέαν το τεμέλ', στό≤εψον καλά καλά, να μη τρώει σεν το τρισέλ',

Κάτι για να το κάνεις να αντέξει, θέλει να έχει θεμέλιο βαθύ, πρόσεξε όμως πολύ καλά, να μην νικήθείς από την έριδα,

./. Τ' αντικάρδι μ' να κρατείς, να μη καταμαρτυρείς,

εσύ μανάχον εξέρτ'ς, ο Θεόν κι' ο Αεσέρτ'ς, Να κρατάς το μυστικό μου, και να μην το προδίδεις, το γνωρίζεις μόνο εσύ, ο Θεός και ο Αγιος Σέργιος,

./. Τα νέφâν έχ'νε τ' όρωμα μ', το νού μ' τα θαλασσάκρâν, πουγαλεμένον η ζωή μ', απές 'ς σον κόσμον 'κι επορεί,

Τα σύννεφα έχουν το όνειρό μου, το μυαλό μου οι θάλασσες, ταλαιπωρημένη η ζωή μου, μέσα στον κόσμο δεν μπορεί,

./. Κι' ογώ πατέρα άμον εσέν, κάποτε θ' αποθάνω,

κι' ας σο κορμόπο μ' το _öπον, ναϊλλοί εμεν να βάϊ εμεν άθελα θα αχπάνω, Και εγώ πατέρα σαν εσένα, κάποτε θα πεθάνω,

και από το κορμάκι μου την ψυχούλα, αλλοίμονο σε μένα χωρίς να θέλω θα ξεριζώσω,

./. Εμέν εδέκε μ' ο θεόν, είναν τρανόν καρδίαν,

απές 'κοδέσποιναν η εγάπ', κι' ατο πα η συγχωρίαν, Ο Θεός μου έδωσε, μια μεγάλη καρδιά,

με την αγάπη μέσα για οικοδέσποινα, και την συγχώρεση, ./.

Μαυροφόραν η εικόνα σ', άγλωσσαν και τα κωδώνâ σ', Δέσποινα μ' 'ς σα μαναστήρâ σ', σάγκωσαν τα παραθύρâ σ', Πένθιμη είναι η εικόνα σου, χωρίς φωνή τα σήμαντρά σου,

Παναγία μου στα μοναστήρια σου, ασφάλισαν τα παράθυρά σου, ./.

Ανίσως αραεύ'ς μεν, ποίσον μ' αραθυμία σ', άετς πάντα να κατοικώ, μονάζω 'ς σην καρδία σ',

Αν τυχόν με αναζητείς, κάνε με νοσταλγία,

Page 109: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 110 -

έτσι πάντα να κατοικώ, και φιλοξενούμαι στην καρδιά σου, ./.

Σπίγγ' αρνί μ' ο ≤ειμωγκόν, άνοιξον την καρδία σ', 'ς σο παράθυρ'ισ' μη μ' αφήντ'ς, κι' ελέπ'ς με κρύαν κρύαν,

Σφίγγει αγαπημένη μου ο χειμώνας, άνοιξε την καρδιά σου, μη με αφήνεις στο παράθυρό σου, και κοιτάς ψυχρά,

./. Άμον την σταλαμίταν, αρνί μ' 'ς σο πεντζερόπο σ', ψαλάφω χαραμίτας, σταλάζω 'ς σο καρδόπο σ',

Σαν την σταγόνα, αγαπημένη μου στο παραθυράκι σου, αναζητώ αραμάδες, για να στάξω στην καρδούλα σου,

./. Μοθοπωρί βρε≤ίαν, γεννίουνταν λιμνίαν,

αέτς κι' ατα τ' ομμάτâ μ', εμπόρας ξύν'νε δάκρâν, Φθινοπωρινές βροχές, γεννούν λίμνες,

έτσι και αυτά τα μάτια μου, που χύνουν σαν την μπόρα δάκρυα, ./.

Ας έτονε να έμ'νεν, 'ς σα ≤έροπα σ' τα δύον, κι' αν έμ'νεν _ή μ' τοζόπον, ας σ' όλôν το καλλίων,

Ας ήτανε να ήμουν, στα χεράκια σου τα δύο, και αν ήμουν ψυχή μου σκονίτσα, θα ήταν το καλύτερο,

./. Αχ κλαδόπο μ' Κώνσταντή, έλα απές 'ς σην ωλένη μ', εντάμαν έπαρ' την πατσή σ', την κόρη μ' την Ελένην, Αχ παιδάκι μου Κωνσταντίνε, έλα στην αγκαλιά μου,

μαζί με την αδερφή σου, την κόρη μου την Ελένη, ./.

Ντο γλυκίν η καλατ«ή σ', σταλαμίταν ας σο μέλ', τη γερά μ' κατεπραέν, νε σεκέρι μ' και τριμέλ',

Τί γλυκιά η μιλιά σου, σταλαματιά μελιού, την πληγή μου καταπραΰνει, ζάχαρή μου παραχαϊδεμένη,

./. 'Κι θέλω άλλον να πονώ, μαράθεν η καρδία μ',

ασην εγάπ' εστείρεψεν , εέντον ερημίαν, Δεν θέλω άλλο να πονώ, μαράθηκε η καρδιά μου,

απο την αγάπη στέρεψε, έγινε ερημιά, ./.

Η ζωή μ' να ταμαμεύ', και 'ς σο χώμαν να φωλεύ',

Page 110: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 111 -

το κρασίν και το ρακίν, το _öπο μ' μ' εγάπ' θα πίν', Και να έρθει το πλήρωμα της ζωής μου, και να φωλιάσει στο χώμα,

το κρασί και το ρακί, η ψυχούλα μου με αγάπη θα πίνει, ./.

Εσκάλωσεν το μοθωπόρ', λάσκουνταν τα βρε≤ίαν, χορολαγγεύν'ν ολόεραν, 'ς σα στράτας 'ς σα αυλίαν, Ξεκίνησε το φθινόπωρο, κάνουν βόλτες οι βροχές, χοροπηδούν τριγύρω, στους δρόμους στις αυλές,

./. Σειρεαλαγμέν εχόρεψαμ', 'ς σο Σελενίκ' τ' ομάλιν, εδέκαμ' ούλ' την απαντήν, φοέθαν οι τουσμάνιν,

Αέτς και τον Καλομηνάν, μ' έναν κερίν 'ς σο ≤έριν, ο κόσμον να παραλαλεί, είμες αδελφομέν-ιν,

./. Εβούρτζιξεν η δείσαν, 'ς σ' ομμάτâ σ' τ' ομματόπα σ', κι' έγκεν εντάμαν το ποράν, τα χασευτά δακρόπα σ', Γλύστρισε η ομίχλη, στα μάτια σου τα ματάκια σου, και έφερε μαζί την μπόρα, τα καυτά τα δάκρυά σου,

./. Θα χτίζω ένα μονοπάτ', λιθάριν λιθαρόπον,

έλαν να έ≤' το κάρδοπο μ', και έβγαν το καρδόπο σ', Θα χτίσω ένα μονοπάτι, πετρα πετραδάκι,

σαν είσοδο να έχει την καρδούλα μου, και σαν έξοδο την καρδούλα σου, ./.

Νότεσεν το μαντηλόπο μ', 'κι έτον ας σον ουρανόν, καταστάλαξαν τα νέφâ μ', με τα δάκροπαν τ' εμόν,

Βράχηκε το μαντηλάκι μου, δεν ήταν εξαιτίας του ουρανού, έβρεξαν τα σύννεφά μου, με τα δικά μου τα δάκρυα,

./. Ας σα μακράν σαν όνερον, φώταξεν η σκοτίαν, αρνί μ' εχάραξεν η χρα σ', χουλέθεν η καρδία μ',

Από μακρυά ως όνειρο, φώτισε το σκοτάδι, αγαπημένη μου ανέτειλε η όψη σου, ζεστάθηκε η καρδιά μου,

./. Πονώ αρνί μ' και ξαν πονώ, πλερώνω τα μουράτâ μ', ας σην εγάπ' ντ' εδέκα σεν, μετρώ μόνον κομμάτâν,

Πονώ αγαπημένη μου και πάλι πονώ, πληρώνω τους πόθους μου, από την αγάπη που σου έδωσα, μετρώ μόνο κομμάτια,

Page 111: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 112 -

./. Αν μίαν εμέτρανες, 'ς σον ουρανόν τ' αστρίαν,

θα έλεπες τα δάκροπα μ', αρνί μ' τα φενερλίαν, Αν μετρούσες, στον ουρανό τα αστέρια,

θα έβλεπες τα δάκρυά μου, αγαπημένη μου τα φωτεινά, ./.

Έφεκες μ' αρνί μ' μανάχον, ν' ακλωθώ σεν 'κι επορώ, τα ιχνάρâ σ' ν' αραεύω , έβζησεν ο φυσετόν,

Αγσπημένη μου με άφησες μόνο, δεν μπορώ να σε ακολουθήσω, αν τα ίχνη σου αναζητήσω, τα έσβησε ο άνεμος,

./. Ντο να γράφ'ς να εσχωρώ σεν, 'κι κανείτε μεν το γράμμα σ', το πουσμάνεμα σ' εν' ψέμμαν, άμον το κρύον το κλάμα σ',

Τί να μου γράψεις να σε συγχωρήσω, δεν μου αρκεί το γράμμα σου, η μετάνοιά σου ψεύτικη, σαν το ψυχρό σου κλάμα,

./. Το υστερ'νόν το φίλεμα σ', αρνί μ' πάντα θυμούμαι,

αραθυμώ τα παλαιά, τα χρόνâν και λυγούμαι, Το τελευταίο σου το φιλί, αγαπημένη μου θυμάμαι,

νοσταλγώ τα παλιά, τα χρόνια και λιώνω, ./.

Το λώμα μ' δανεσμάτιν εν, εύκαιρον το χουλιάρι μ', πρέπ' να εφτάγω υπομονήν, να σπίγγω το ζωνάρι μ', Το ρούχο μου είναι δανικό, άδειο το κουτάλι μου, πρέπει να κάνω υπομονή, να σφίγγω τη ζώνη μου,

./. 'Κι έχω αρνόπο μ' με τ' εμέν, χαράν 'ς σο τ®ανταχόπο μ',

αν αραεύς χαμόγελαν, έπαρ' τ' άλλον δρομόπον, Δεν έχω αγαπηνένη μου μαζί μου, χαρά στην αποσκευή μου,

αν αναζητείς χαμόγελα, πάρε το άλλο το δρομάκι, ./.

Πλανεμένον με το ≤έρι σ', τη εγάπης η φωλέαν, ας σο _öπο σ' μυρομένον, ®κουττουλίζ' τρανταφυλλέαν,

Φτιαγμένη με το χέρι σου, της αγάπης η φωλιά, από την ψυχή σου μυρομένη, ευωδιάζει σαν το τριαντάφυλλο,

./. Κρίματα αμαρτέματαν, εβρήκ'νε μονοπάτâν,

για να γριβών'νε 'ς σην ζωή σ', κι' εφτάγ'νε σεν κομμάτâν,

Page 112: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 113 -

Αδικίες αμαρτίες, βρίσκουν μονοπάτια, για να γαντζωθούν στην ζωή σου, να σε κάνουν κομμάτια,

./. ≤ίλâ χαρτίαν 'κι επορούν, τα κάλâ σ' να αγγεύν'νε,

ατα αρνόπο μ' ο Θεόν, 'ποίκεν να πολλαεύν'νε, Χίλια βιβλία δεν μπορούν, τα κάλη σου να αναφέρουν, αυτά αγαπημένη μου ο Θεός, τα έκανε να περισσεύουν,

./. Ποίσον με ένα παραθύρ', απές 'ς σ' εσά τ' ομμάτâν,

'ς σα κρύφα σ' _ή μ' τα μυστικάν, να εβρήκω μονοπάτâν, Φτιάξε μου ένα παράθυρο, μέσα στα μάτια σου, στα κρυφά σου μυστικά, να βρω τα μονοπάτια,

./. Πώς να μερών ένα κερίν, άλυτον 'ς σην σκοτίαν,

όντες εδέκεν ο Θεόν, να φωτάζ' τα ταφίαν, Πως να ξημερώσει ένα κερί, αναλείωτο στο σκοτάδι, όταν ο Θεός το έδωσε, για να φωτίζει τα μνήματα,

./. Σείουντανε τα θάλασσας, 'ς σο _öπο σ' λαχουσεύν'νε, εφτάν το κύμαν να ιστορίζ', τα τζόλâ μουν αγγεύν'νε, Κινούνται οι θάλασσες, ψιθυρίζουν στην ψυχούλα σου,

κάνουν το κύμα να πεί ιστορίες, λέγοντας για τα έρημα μας τα μέρη, ./.

Μοθοπωρί βρε≤ίαν, γεννίουνταν λιμνίαν, αέτς κι' ατα τ' ομμάτâ μ', εμπόρας ξύν'νε δάκρâν,

Φθινοπωρινές βροχές, γεννούν λίμνες, έτσι και αυτά τα μάτια μου, που χύνουν σαν την μπόρα δάκρυα,

./. Κουΐζ' ο ήλεν την πιρνήν, και σαν νυχτών ο φέγγον,

ελέπ'ς 'ς σο φώταγμαν π' εβγάλ', πόσον πονούν οφέτο, Κραυγάζει ο ήλιος το πρωΐ, και καθώς νυχτώνει το φεγγάρι,

βλέπεις στο φως που βγάζει, πόσο πονάνε φέτος, ./.

Μαβίν το ματοτέρεμα σ', και θάλασσαν τ' ομμάτâ σ', κι' ογώ γιαλάκρ'ισ' μακρινόν, το ησυχάζ' τα δάκρâ σ’,

Γαλάζιο το βλέμμα σου, και σαν την θάλασσα τα μάτια σου, και εγώ μακρινή σου ακρογιαλιά, που ηρεμεί τα δάκρυά σου,

./.

Page 113: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 114 -

Ε≤öντσεν κι' εγαπάτεψεν, ≤ειμόν εν' 'ς σην καρδία σ', το _öπο μ' εργονίεται, με τ' ασκεμολοΐα σ',

Χιόνισε και σκεπάστηκαν όλα, χειμώνας στην καρδιά σου, η ψυχούλα μου κρυώνει, με τα άσχημα τα λόγια σου,

./. Έφαες τ' εμόν την _ήν, ετελέθε η υπομονή μ',

άκ'σον τ'έρμον την καρδία μ', 'ς σα ινάτâ σ' πως κουΐζ', Μου έφαγες την ψυχή μου, τελείωσε η υπομονή μου,

άκουσε την καρδιά μου, στα πείσματά σου πως φωνάζει, ./.

Μίαν ήλεν μίαν ποράν, ετεψούζ'κος ο καιρόν, με τα ≤ίλâν τα ζαντίας, τον κόσμον θα παλαλών,

Μια ήλιος μια μπόρα, ατίθασος ο καιρός, με την τρέλα του την μεγάλη, τον κόσμο θα τρελάνει,

./. Ας σο _öπο σ' λιβωμένον, η καρδία μ' μαραμένον,

την εγάπη σ'.... φαρμακούται, αραεύ' για να λαρούται, Από την ψυχούλα σου μαύρη, η καρδιά μου μαραμένη,

την αγάπη σου.... φαρμακώνεται, ψάχνει για να γιατρευτεί, ./.

Σεράντα χρόνâ εξέμαθα, 'ς σ' ασπαλισμένα πόρτας, άμον εσέν πατέρα μ', το μάθεμα μ' επέρα,

Σαράντα χρόνια έμαθα καλά, στις ασφαλισμένες πόρτες, σαν εσένα πατέρα μου, πήρα το μαθημά μου,

./. 'Κι θα χορτάζ'νε έλεες, να τ®ουμίζ' το κορμόπο σ',

ζαΐφ'κον ν' απομέν'ς κλαδί μ', θα τρώγ'νε και το _öπο σ', Δεν θα χορτάσουν μου έλεγες, και να στραγγίσει το κορμάκι σου, μόνο κόκκαλα να μείνεις παιδί μου, θα φάνε και την ψυχούλα σου,

./. Μέρκεκα πετούν πουλία, 'ς σον τόπον ντ' εγεννέθα, να χτίζ' ατα

φωλέαν, 'ς σην ψή μ' να κελαηδούνε!!!! Που ακριβώς πετούν πουλιά, στον τόπο που γεννήθηκα, να τα χτίσω

φωλιά, να κελαηδήσουν στην ψυχή μου ./.

Αρνί μ' θα εφτάγω πόλεμον, γι' ατα τ' εσά τ' ομμάτâν, 'ς σ' ήντζαν 'ς σην στράτα σ' θ' απαντώ, θα κόφτω τα καϊράτâν,

Αγαπημένη μου θα κάνω πόλεμο, για τα μάτια σου,

Page 114: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 115 -

οποιονδήποτε συναντώ στον δρόμο σου, θα τον αποθαρύνω, ./.

Φαίν'νε τον ήλ' με τ' άστριαν, κι' εφτάγ'ν ατα γιεργάνιν, κείτε κι' απονεγκάσκεται, τ' εμόν το γλυκον τ' άρνιν,

Υφαίνουν τον ήλιο με τα άστρα, και τα κάνουν πάπλωμα, πέφτει και ξεκουράζεται, η γλυκιά μου η αγαπημένη,

./. Άλλον μ' εφτάς με πόλεμον, ειρήνεψον το _öπο μ', όσον πόσον θ' αγωνιάς, τ' έρημον το καρδόπο μ’,

Άλλο μην με πολεμάς, φέρε την ειρήνη στην ψυχούλα μου, πόσο ακόμα θα στεναχωρείς, την άτυχη καρδούλα μου,

./. Το πανταλόνι σ' αποφόρ', αφ'σον ατο αγουρόπο μ',

γιατί ιεύ' σεν να φορείς, μανάχον φυστανόπον, Βγάλε το παντελόνι σου, αφησε το αγοράκι μου,

γιατί σου ταιριάζει να φοράς, μόνο το φουστανάκι, ./.

Πώς να ομεύ'ς άλλον 'ς σην γην, μέρ ν' αραεύ'ς εβόραν, το τ«αναβάρ' αχόρταγον, ναϊλλοί τ' έρμον την χώρα μ',

Πώς να ελπίζεις άλλο στην γη, που να αναζητήσεις σιγουριά, το αγρίμι αχόρταγο, αλοίμονο στην άτυχη την χώρα μου,

./. Αρνί μ' την κάρδια μ' δίγω σεν, άκ'σον πως καρτερώ σεν,

άμον καμπάναν αντιβοά, το πόσον αγαπώ σεν, Αγαπημένη μου σου δίνω την καρδιά μου, άκουσε πως σε περιμένει,

σαν την καμπάνα αντηχεί, το πόσο σε αγαπώ, ./.

≤ίλâ ≤είλâν 'κι επορούνε, το στομόπο σ' να φιλούνε, να ποτίζ'ν αμόν εμέναν, τα ≤είλâ σ' τα διψασμέναν,

χίλια χείλια δεν μπορούν, το στοματάκι σου να φιλήσουν, να ποτίσουν σαν εμένα, τα χείλια σου τα διψασμένα,

./. Θεέ μ' τ' αύριν αν έξερ'ναμ', και ντο κακόν θ' εφτάμε, τα χρόνâ μουν θα έθελ'ναμ', ντ' εζήνουμ' να εξάζ'νε,

Θεέ μου αν ξέραμε το αύριο, και τι κακό θα κάνουμε, τα χρόνια μας θα θέλαμε, που ζούμε να αξίζουν,

./. Να ανασπάλω σεν αρνί μ', 'κι θέλ' ατο καμμίαν,

Page 115: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 116 -

άμα τον χρόνον 'κι νικώ, αδα 'ς σην ξενιτίαν, Αγαπημένη μου να σε ξεχάσω, δεν το θέλω με κανέναν τρόπο, όμως τον χρόνο δεν μπορώ να τον νικήσω, εδώ στην ξενιτιά,

./. Στείλον με ποδεδίζω σεν, είναν φωτογραφίαν,

να κουβαλώ α με τ'εμέν, 'ς σ' αγούτον την καρδία μ', Στείλε μου σε παρακαλώ, μια φωτογραφία,

να την κουβαλώ μαζί μου, σε τούτη την καρδιά μου, ./.

Ατα τα στράτας 'κι κοντίζ', ο Θέον 'κι εσπλαχνίστεν, 'ς σ' εμέν τον ξένον 'λόξενον, καμμίαν 'κι εχαρίστεν,

Αυτούς τους δρόμους δεν μειώνει, ο Θεός δεν λυπήθηκε, σε εμένα τον ξένο τον εντελώς ξένο, δεν χαρίστηκε καθόλου,

./. Άφ'σον ποθίκα μ' τα αγνά σ', 'κι θα κομπώντ'ς κι' εμέναν,

η καλατ«ή σ' καλά 'κι εβγαίν', εξέρω πως εν' ψέμμαν, Ασε αλεπού μου τα παράξενά σου, εμένα δεν θα με κοροϊδέψεις,

ακόμα δεν βγαίνει ο λόγος σου, ξέρω πως είναι ψέμα, ./.

Αρνί μ' το αγροφίλεμα σ', μη δίεις με ξαν καμμίαν, τα χείλâ μ' εφοέθαν 'το, εγρέθεν κι' η καρδία μ’,

Αγαπημένη μου το άγριο το φιλί σου, μην μου το δώσεις ξανά ποτέ, το φοβήθηκαν τα χείλια μου, αγριεύτηκε και η καρδιά μου,

./. Ατο τ'ομμάτ' μελαχρâνόν, και το μαλλίν σαρίν'κον,

όλâ τα κάλâ ας σον Θεόν, επέρεν το πιτίκο μ', αυτό το μάτι μελαχρινό, και το μαλλί ξανθό,

όλα τα χαρίσματα από τον Θεό, τα πήρε το μικρό μου, ./.

'Κι γνεφίζ' τ' εμόν τ' αρνίν, και τ' ομμάτâν ατς 'κι ανοίγ', Θέ μ' 'κι ελέπ' πως ξεμερών, με τ' εκείνε το _öπο μ',

Δεν ξυπνά η αγαπημένη μου, και τα μάτια της δεν τα ανοίγει, θεέ μου δεν βλέπει πως μένει ξάγρυπνη, μαζί με εκείνη η ψυχούλα μου,

./. Τερώ τ' ομμάτâ σ' κάγουμαι, τα μάγλα σ' κεντισκούμαι,

κι' απές 'ς σην κάρδια μ' για τ' εσέν, άμον το ≤öν λυγούμαι, Κοιτώ τα μάτια σου καίγομαι, τα μάγουλά σου και κάτι με τσιμπά,

και μέσα στην καρδιά μου για σένα, σαν το χιόνι λιώνω,

Page 116: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 117 -

./. Εσέβα αφκά 'ς σο ζυγωνίν, φορτώθα τα οκάδας, όλâ κλαδί μ' θα ίνουνταν, εσέγκα τα 'ς σ' αράδας,

Φορτώθηκα το βάρος της οικογένειας, όλα παιδί μου θα γίνουν, τα έβαλα στην σειρά,

./. Εσκάλωσεν ξαν η γαρή μ', εβρήκ' τα μαχανάδας,

'κι θέλ' τ' εμόν το φίλεμαν, λουτρίσκουμ' τα κρυάδας, Άρχισε πάλι η γυναίκα μου, βρίσκει τις προφάσεις,

δεν θέλει το φιλί μου, και μένω στα κρύα του λουτρού, ./.

Άλλον μ' εμπαίντ'ς 'ς σα όνερα μ', ταρταγανίεις' το _öπο μ', κι' εμέν μάνναν εγέννεσεν, 'κι εφύτρωσα γιαβρόπο μ',

Μην μπαίνεις άλλο στα όνειρά μου, ξεσκίζεις την ψυχούλα μου, και εμένα με γέννησε μάνα, δεν φύτρωσα μικρή μου,

./. Έπαρ' το ≤έροπο μ' αρνί μ', πάντα θα βοηθώ σεν,

'ς σ' αούτον δύσκολον ζωήν, 'κι αφήνω σεν κρατώ σεν, Πάρε το χεράκι μου αγαπημένη μου, θα σε βοηθώ για πάντα,

σε τούτη την δύσκολη ζωή, δεν σε αφήνω σε κρατώ, ./.

Πατρίδα μ'!!!! Γιαζίαν λέγ'νε τ'όνεμα σ', κι' αγγεύν'νε τα παρχάρâ σ',

'ς σα ρά≤âν 'ς σα υλέεταν, επέμ'ναν τα ιχνάρâ σ', Πατρίδα μου!!!!

Κάμποι λένε το όνομά σου, και μνημονεύουν οι βοσκότοποί σου, στα βουνά και στα δάση, απέμειναν τα ίχνη σου,

./. Αούτο Θέ μ' η ανασμονή μ', εβγαίν με δυσκολίαν, εξέρ' μανάχον να λαχμάζ', να σύρ' τ'εμόν τα _ήαν, Αυτή Θεέ μου η αναπνοή μου, βγαίνει με δυσκολία,

ξέρει μόνο να λαχανιάζει, να κουράζει την ψυχή μου, ./.

Σταλαμίταν σταλαμίταν, για τ' εσέναν χαραμίταν, 'ποίκεν πόρταν και σταλάζ', ας σην κάρδια μ' η σεβντά μ'

Σταγόνα σταγόνα, για σένα αραμάδα, έκανε πόρτα και στάζει, από την καρδιά μου ο έρωτας μου,

./.

Page 117: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 118 -

Τ'εμόν η κάρδιαν με εγάπ', κι' ορώματαν πλεγμένον, τ'εσον το ≤έρ' εσόκεψεν, και εφέκεν πονεμένον, Η καρδιά μου με αγάπη, και όνειρα πλεγμένη,

το δικό σου χέρι την ξήλωσε, και την άφησε να πονά, ./.

Έναν θα λέγω σεν αρνί μ', κρατώ πάντα τον λόγο μ', 'κι έχω ταπιάτ' να ομνίσκουμαι, ≤ίλâ φοράς τον χρόνον,

Ένα θα σου πω αγαπημένη μου, πάντα κρατώ τον λόγο μου, δεν συνηθίζω να ορκίζομαι, πολλές φορές τον χρόνο,

./. 'Σ σα ≤έρâ μ' δέκα δάχτυλαν, κρατούνε την καρδία μ', 'ς σ' ατα τα δύο βούρας ιμ', τς εγάπ'ς η αληθεία μ',

Στα χέρια μου δέκα δάχτυλα, κρατάν την καρδιά μου, σε τούτες τις δύο χούφτες μου, της αγάπης η αλήθεια μου,

./. ≤εροφιλώ σεν υστερ'νάν, και απο≤αιρετώ σεν,

ώφ! Καλαμάννα μ' 'ς σο ταφί σ', εγώ θα κουβαλώ σεν, Σου φιλώ για τελευταία φορά το χέρι σου, και σε αποχαιρετώ,

ώφ!!! Γιαγιά μου στο μνήμα σου, εγώ θα σε κουβαλήσω, ./.

Εικοσιέξ' τα βάσανα μ', και δεκαέξ' τα πόνâν, εντάμαν σύρ'νε τη ζωή μ', σερανταδύο χρόνâν,

Εικοσιέξι τα βάσανά μου, και δεκαέξι οι πόνοι μου, μαζί δυσκολεύουν την ζωή μου, σαρανταδύο χρόνια,

./. Εταγιάντσαν 'ς σην καρδία μ', ®ελεκόπαν με τ' αράδας,

βάσαναν ας σο κορμόπο σ', ®ελεκώθα με τ' οκάδας, Κατέληξαν στην καρδιά μου, με σειρά τα βάρη,

βάσανα από το κορμάκι σου, φορτώθηκα με τις οκάδες, ./.

Λέγω σεν πως είσ' ο ήλ', τ' εμον όλôν η ζωήν, ποίος άμον τον φεγγόν, νουνίζ' σεν και ξεμερών, Σου λέω πως είσαι ο ήλιος, και όλη μου η ζωή,

ποιος σαν το φεγγάρι, σε σκέφτεται και ξαγρυπνά, ./.

Το φουντάρ' άμον τζατζίν, 'κι φαείσκετ' το φελλίν, ενεγκάστ' τ' εμόν το ≤έρ', δεν 'κι κόφτ' και το μα≤αίρ',

Το ψωμί ξερό σαν το φρύγανο, δεν τρώγεται η φέτα του,

Page 118: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 119 -

κουράστηκε κσι το χέρι μου, δεν κόβει και το μαχαίρι, ./.

'Κι προφτάνω σεν αρνί μ', γιατί τρέεις είναν ζωήν, θα δâβαίν'νε τα ζαμάνâν, και θα εφτάς ατο πουσμάνâν,

Δεν σε προλαβαίνω αγαπημένη μου, γιατί τρέχεις μια ζωή, θα περάσουν οι καιροί, και θα το μετανοιώσεις,

./. Τα ζαμάνâν φεύν'νε, τα χρόνâν δâβαίν'νε,

και τα δυο τα ιχνάρâ μ', τρία ίνουνταν, Οι καιροί φεύγουν, τα χρόνια περνούν,

και τα δύο πατήματά μου, γίνονται τρία, ./.

Για καν'νάν 'κι στέκ'νε, μίαν 'κι αναμέν'νε, το μαντήλ' λαΐζ'νε, δρομäγουνταν,

Για κανένα δεν σταματούν, μια φορά δεν περίμεναν, κουνάν το μαντήλι, και χάνονται,

./. Αρνί μ' γράφτω μενέματαν, 'ς σ' εμέτερον τον τόπον,

εκές π' εδέκες μεν την _ή σ', κι' επέρες το καρδόπο μ', Αγαπημένη μου σου γράφω μηνύματα, στο δικό μας το μέρος,

εκεί που μου έδωσες την ψυχή σου, και πήρες την καρδούλα μου, ./.

Κάθαν ώραν και λεπτόν, μ' έναν αναστεναγμόν, το _öπο σ' αναθυμούμαι, κάμμιαν 'κι απαραθυμούμαι,

Κάθε ώρα και λεπτό, με έναν αναστεναγμο, την ψυχούλα σου ξαναθυμάμαι, και ποτέ δεν παύω να νοσταλγώ,

./. Λελεμένον το γιαβρί μ', έρθεν η Ανατολή μ',

εχουλέθεν η καρδία μ', ταγουτέφτεν η σκοτία μ', Το μωρό μου το αγαπημένο, ήρθε η Ανατολή μου,

ζεστάθηκε η καρδιά μου, σκόρπισε το σκοτάδι μου, ./.

Με τ' έναν οδήν άρνι μ', 'κι εφτάς με χαΐρ', θέλ' το _öπο μ' δύο, ας σ' όλôν το καλλίων,

τση εγάπ'ς φιλέματαν, κάρδιας τα τζανέματαν, Με μια φορά αγαπημένη μου δεν με οφελείς,

θέλει η ψυχούλα μου δύο, πιο πολύ από το οτιδήποτε, της αγάπης τα φιλιά, της καρδιάς σου τις προκλήσεις,

Page 119: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 120 -

./. Νύχταν σκούμαι 'κι κοιμούμαι, το σουράτιν ατς θυμούμαι,

έναν πέρω δυο εφέκω, ξαν 'ς σην στράταν ατς λυούμαι, Σηκώνομαι την νύχτα δεν κοιμάμαι, την όψη της σκέφτομαι,

μία παίρνω δύο αφήνω, ξανά στον δρόμο της λιώνω, ./.

Ατο τ'εμόν το ανεφόρ', 'κι τελείτε καμμίαν, πέρ' ας σον ουρανόν και πάει, πιδâβαίν τα λιβίαν,

Αυτή η δική μου ανηφόρα, δεν τελειώνει ποτέ, παίρνει από τον ουρανό και προχωρά, ξεπερνά τα σύννεφα,

./. Αρνί μ' εκαλοστό≤εψες, τ' έρημον την καρδία μ', και η γεράν ντο ένοιξες, 'κι λαρούτε καμμίαν,

Αγαπημένη μου σημάδεψες καλά, την άτυχη καρδιά μου, και η πληγή που άνοιξες, δεν θα γιατρευτεί ποτέ,

./. Με τ' έναν μόνον άγγεμαν, 'κι λάρωντ'ς την καρδία μ',

τα πράξεις έχ'νε νόημαν, τα λάφâς ισ' καμμίαν, Μόνο με ένα άγγιγμα, δεν γιατρεύεις την καρδιά μου,

οι πράξεις έχουν σημασία, ποτέ οι φαφλατισμοί, ./.

Το κλαδί μ' το πρωτοκλάδι μ', τ' έμον όλôν η ζωήν, έπερεν τα δεκατρίαν, γερόν να εν' αμόν ρα≤ίν,

Το παιδί μου το πρώτο μου το παιδί, η ζωή μου όλη, έφτασε τα δεκατρία χρόνια, να είναι γερό σαν το βουνό!!

./. Χαϊτέστε χάϊτε χαϊτέστε, επίρριψα ταψίαν,

σερέψτεν χάϊτε σερέψτεν, χορτάσκουστουν ψωμίαν, Ελάτε άντε ελάτε, φούρνισα τα ταψιά,

μαζευτείτε άντε μαζευτείτε, να χορτάσετε με τα ψωμιά, ./.

Ατα τα ομματόφρυδα σ', σαρίν'καν εν' γαϊτάνâν, τ' οπρόσωπο σ' πλουμίζ'ν ατο, άμον χρυσά λογάδâν,

Αυτά τα φρύδια σου, ξανθές κορδέλες, το πρόσωπό σου το στολίζουν, σαν χρυσά κοσμήματα,

./. Τη βρε≤ής σταλάματαν, τ' ουρανού τα δάκρâν, έναν έναν σερεύ' ατα, ας ση Θεούν τ' ομμάτâν,

Page 120: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 121 -

Της βροχής σταγόνες, του ουρανού τα δάκρυα, μία μία τις μαζεύω, από του Θεού τα μάτια,

./. Ατό η εγάπ' τ' εσον, ερετίν εν' ερετίν,

με τ' α≤ύριν έν' χτισμένον, έρμο μ' κάρδιαν ναϊλλοί, Αυτή η αγάπη σου, ετοιμόροπη είναι πρόχειρα φτιαγμένη,

με το άχυρο χτισμένη, αλίμονο στην άτυχη την καρδιά μου, ./.

Το κεμερόπο μ' 'ς σην ξενιτίαν, αθρώπ' δâβαίν'ν ας σην γειτονία μ', κλαίει το θυρόπον το παραθύρ ιμ', ένας 'κι εστάθεν ν'εφτάει με γιαρτίμιν, Η καμαρούλα μου στην ξενιτιά, άνθρωποι περνούν από την γειτονιά μου, κλαίει η πορτούλα μου το παράθυρό μου, ένας δεν σταμάτησε για να με βοηθήσει

./. Φά και πία το κλαδί μ', μεζελούχâν και κρασίν, τη γκôζέλας το νερόν, έγκα σεν ας σο πουρνόν,

Φάε και πιές παιδί μου, μεζέδες και κρασί, της πηγής το νερό, σου το έφερα από το πρωΐ,

./. Για τ' εσέν 'ς σον αγροβόρ', κάθαν ώραν και καρτόν,

στέκω _ή μ' άμον καλάμ', γι' αναμένω σεν χαράμ', Για σένα στον σφοδρό βορεινό άνεμο, κάθε ώρα και τέταρτο,

σαν την καλαμιά κάθομαι, ή μήπως σε περιμένω άδικα, ./.

Έρθεν _ή μ' το κιντιγίν, μέρ' εβρήεσαι γιαβρί μ', το γολγόν σεν παραδεί, πάσκ’ είσαι 'ς σο παθενίν,

Ήρθε ψυχή μου το απόγευμα, που βρίσκεσαι μικρη μου, η κουδούνα σε προδίδει, μήπως είσαι στο παχνί,

./. Μίαν και δύο είπα σεν, πόσον πολλά αγαπώ σεν,

τ®όκεψα τ’άστριαν τ'ουρανού, εγκάλâ σ' να διγώ σεν, Μιά και δυο σου είπα, πόσο πολύ σε αγαπώ,

έριξα τα άστρα του ουρανού, για να τα δώσω στην αγκαλιά σου, ./.

Και 'ς σην βραδήν επέντεσα, τ' αρνί μ' 'ς σο γελεφόπον, τη φέγγονος το φώταγμαν, το κρύον το νερόπο μ',

Και το βράδυ συνάντησα, την αγαπημένη μου στην πέτρινη βρυσούλα, το φως του φεγγαριού, το κρύο μου το νεράκι,

./. Άλλον μη κλαίς ατο κλαδί μ', έτον τογραεμένον,

Page 121: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 122 -

τη κήρης ισ' αμέτρεταν, η κάρδιαν χωρισμένον, άλλο να μην κλαίς παιδί μου, ήταν κομματιασμένη,

του πατέρα σου αμέτρητα, η καρδιά του χωρισμένη, ./.

Ατα τα χρόνâν δίσεχταν, καμμίαν 'κι τελείνταν, όσον αθρώπ' τερούν αφ'κα, βάσαναν 'κι κανείνταν,

αυτά τα χρόνια δύσκολα, δεν τελειώνουν ποτέ, όσο οι άνθρωποι φέρονται ύπουλα, τα βάσανα δεν θα σταματήσουν,

./. Ατο το ≤öν σαν λύεται, ομäζ' με την καρδία μ',

λυμέντσαν εν' αμον τ' ασήμ', 'κι λάρουτε καμμίαν, Αυτό το χιόνι καθώς λιώνει, μοιάζε με την καρδιά μου,

λιωμένη είναι σαν ασήμι, δεν γιατρεύεται με τίποτε, ./.

Ήλε μ' ντ' εξέβες για τ' εμέν, και ντ' έγκες μεν τ' ημέραν, δύο εγκάλâς έχασα, τη μάννας τη πατέραν,

Ήλιε μου γιατί ανέτειλες για μένα, και γιατί μου έφερες την ημέρα, δυο αγκαλιές έχασα, της μητέρας και του πατέρα,

./. Για έπαρ' το ρεβόλβερο σ', πουλόπον 'ς σην φωλέα'τ', εσέν περ'μέν το κάρδοπο μ', σύρον την πιστοφέαν, Για πάρε το πιστόλι σου, πουλάκι στην φωλιά του,

εσένα περιμένει η καρδούλα μου, τράβα και πυροβόλησε, ./.

Ποτίστ' ατο μυρίστ' ατο, τ' εμόν τ' αρνίν τ®ιτ®έκ' εν, άμον το δάκρ' τη Δεσποινής, τη πάρχαρ' τα θομάρεαν,

Ποτίστε το μυρίστε το, η αγαπημένη μου είναι σαν λουλούδι, σαν το δάκρυ της Παναγίας (τα τουτουγάδας), του βοσκότοπου τα θυμάρια,

./. Ντο να εφτάγω την πνοή μ', και τη ζωής τα δάρâν,

αν εν' Θεέ μ' ν' αγωνιώ, τα δύο τα τζικάρâ μ', Τι να την κάνω την ανάσα μου, και της ζωής τα δώρα,

αν είναι να στεναχωρώ, τα δυό μου τα παιδιά, ./.

Απές 'ς σ' ομμάτâ σ' η ζωή μ', θάλλασαν και ανοιγωήν, για τ'εσεν θαλασσομαχώ, αρνί μ' τ' αστρόπο σ' ψαλαφώ, Μέσα στα μάτια σου η ζωή μου, θάλασσα και ξαστεριά,

για σένα μάχομαι με τα κύματα, αγαπημένη μου το αστεράκι σου αναζητώ, ./.

Page 122: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 123 -

Αφ'ς ατς να κουρφεύκουνταν, 'κι εγροίκουν την αξία σ', πάντα έναν πόδαν θα εν' οπίς, ας σην πορπατεσία σ',

Άφησέ τους να αυτοεπαινούνται, δεν ξέρουν την αξία σου, θα είναι πάντα ένα βήμα πίσω, από τη περπάτημά σου,

./. Εσέν ντ' εποίκεν ο Θεόν, επέρ' ας σα ημ'σάρâ μ',

ζωήν αρνί μ' ας σην ζωή μ', πνοήν ας σα τζικάρâ μ', Ο Θεός εσένα που έκανε, πήρε από το μισό μου,

ζωή αγαπημένη μου από την ζωή μου, ψυχή από τα σωθικά μου, ./.

Τη ποταμί τα λαλατσόπαν, θάλασσας τα ρουτζακόπαν, τη νερού εν' τα λογάδâν, τη Θεούν τ' αναλλαγάδâν,

Του ποταμού τα βοτσαλάκια, και της θάλασσας τα κοχυλάκια, είναι του νερού τα κοσμήματα, του Θεού τα στολίδια,

./. Εργωνίεται η καρδία μ', ας σα ≤είλοπα σ' τα κρύαν,

επιδέβεν ο θερ'νόν, κι' έρθεν ξαν ο ≤ειμωγκόν, Κρυώνει η καρδιά μου, από τα χείλη σου τα κρύα,

πέρασε ο Ιούλιος, και ξαναήρθε ο χειμώνας, ./.

'ς σον άγνεφον τον άθρωπον, άνοιξον την ωλένη σ', και με τη λόχα σ' σκέπασον, και 'ς σην καρδία σ' βάλον,

Στον άγρυπνο τον άνθρωπο, άνοιξε την αγκαλιά σου, και με το χνώτο σου σκέπασε, και στην καρδιά σου βάλε,

./. Και 'ς σην παντέραν τον σταυρό μ', εποίκα τη συνθήκε μ', να κουβαλώ ους το ταφί μ', κι' απάν 'ς σην νεκροθήκε μ',

Και στην σημαία τον σταυρό μου, έδωσα την υπόσχεσή μου, να έχω μαζί μου μέχρι το μνήμα μου, και πάνω στην κασέλα μου,

./. πατέρα μ' 'κι ανασπάλω σεν, το γλυκόν την λαλία σ',

εσύ έσ'νε το φώταγμα μ', 'ς σην μαύρον την καρδία μ', Πατέρα μου δεν σε ξεχνώ, τη γλυκιά σου φωνή, εσύ είσουν το φώς μου, στην άτυχη καρδιά μου,

./. Κάθαν ημέραν 'ς σο χουσμέτ', επέγν'νες 'ς σην δουλεία σ',

ναϊλλοί πατέρα μ' 'κι έξερ'να, ντ' έσυρ'νεν η καρδία σ', Κάθε ημέρα μας υπηρετούσες, και πήγαινες στην δουλειά σου,

Page 123: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 124 -

αλίμονο πατέρα μου δεν ήξερα, τι τραβούσε τότε η καρδιά σου, ./.

'Σ σην απαλάμâ μ' ψαλαφούν,τα κρύφα τα σεβντάδας, κι' αν είσαι τ'έμον το κουσμέτ', τη χώρας τα ποσσάβας, Στην παλάμη μου ψάχνουν, τους κρυφούς μου έρωτες, και αν είσαι εσύ η μοίρα μου, της χώρας οι τσιγγάνες,

./. Τ' αντικάρδι σ' ποίον εν', έλα πέει ατο 'ς σ' εμέν, με το _öπο μ' αγαπώ σεν, εγώ θα παρεγορώ σεν,

Ποιό είναι το μυστικό σου, έλα πέστο σε μένα, με την ψυχούλα μου σε αγαπώ, εγώ θα σε παρηγορήσω

./. Φαρκωμένον η καρδία μ', ας σ' αγούτον την συντζία σ',

το αγνäρκον το στομόπο σ', εσαΐτεψεν το _öπο μ', Φαρμακωμένη η καρδιά μου, απο την κουβέντα σου, το περίεργο το στόμα σου, χτύπησε την ψυχούλα μου,

./. Και την πιρνήν εποίκες μεν, να ελέπ' ατεν σκοτίαν,

τη ήλôνος το χάραμαν, τρανόν κρυόν σερίαν, Το πρωϊνό μου το έκανες, να το κοιτώ σαν σκοτάδι,

του ήλιου την ανατολή, μεγάλη κρύα σκιά, ./.

'Σ σα καρδοφώλâ σ' πέει μ' ατο, μέρ' εν' τ' ανοιγαρόπο σ', ντο δείσαν έγκες νε αρνί μ', και ®κέπαζ' το θυρόπο σ',

Πές μου εκεί βαθειά μέσα στην καρδιά σου, που είναι το κλειδάκι σου, τί ομίχλη έφερες αγαπημένη μου, και σκεπάζει την πορτούλα σου,

./. Είναν ακόμαν φίλεμαν, για δός μα 'ς σο στομόπο μ', μ' άφηντ'ς με το παράπονον, να ζει τ' εμόν το _öπον,

Ένα ακόμα φιλί, δώσε με στο στοματάκι μου, μην αφήνεις με το παράπονο, να ζει η ψυχούλα μου,

./. Παντοκουΐζ'νε και λαλούν, λαχτόρâν και καμπάνας, με το νηχόπον το γλυκίν, 'γνέφ'σαν κι' εμεν απράνας,

Φωνάζουν σε όλον τον κόσμο προσκαλούν, κόκορες και οι καμπάνες, με την γλυκιά τους μελωδία, με ξύπνησαν και εμένα πρίν από λίγο,

./. Έψεν ο κόσμον τον πεχ®κόν, μανίγαν τα δρανίαν,

Page 124: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 125 -

έρ'τεν ≤ειμόν και γâνασεύ', λυκοχαντζεύ' τα _ήαν, Άναψε ο κόσμος την σόμπα, κάπνισαν οι καπνοδόχοι,

έρχετε ο χειμώνας πλησιάζει, και η κακοκαιρία κρυώνει τις ψυχές, ./.

Χαμλαγεύτα 'κι επορώ, σύρον φέρον μεν γιατρόν, κάλλιων κούξον την γιατράβαν, ντο εχ' πολλά νοστιμάδαν,

Πιάστηκα και δεν μπορώ, πήγαινε φέρε με γιατρό, καλύτερα φώναξε την γιατρέσσα, που έχει περισσότερη νοστιμάδα,

./. Και να χαλάεται η γήν, να βζήγουνταν τ' αστρίαν, πάντα αρνόπο μ' για τ'εσέν, θα λύεται η καρδία μ', και να καταστραφεί η γη, να σβήσουν τα αστέρια,

πάντα αγαπημένη μου για σένα, θα λιώνει η καρδιά μου, ./.

Κοιμούμαι οραματίουμαι, εσέν τρανταφυλλόπο μ', και ποδεδίζω να γνεφώ, 'ς σ'εσόν το εγκαλöπον,

Κοιμάμαι και ονειρεύομαι, εσένα τριανταφυλλάκι μου, και παρακαλώ να ξυπνήσω, στην δική σου την αγκαλιά,

./. Και 'ς σ'ομμάτοπα σ' αντιφεγγίζ', ο φέγγον και τ' αστρίαν, και δελεάζ'νε _ή μ' τον ουρανόν, μαυέν'νε την καρδία μ', Στα μάτια σου αντανακλά, το φεγγάρι και τα αστέρια,

μπερδεύουν ψυχή μου τον ουρανό, μαγεύουν την καρδιά μου, ./.

Αλλον'κι πρέπ' να κολολεύ'ς, κι' εβρήκ'ς τα μαχανάδας, το φίλεμα σ' γιατί κρατείς, κι' όλâ τα νοστιμάδας,

Δεν πρέπει άλλο να καθυστερείς, να βρήσκεις προφάσεις, το φιλί σου γιατί το κρατάς, και όλες τις νοστιμιές,

./. Που αποθάν' και θάφ'κεται, θα στέκ' πάντα σο γιάνι σ',

όσον κλαδί μ' θ' αραθυμάς, εκές 'ς σο μαξιλάρί σ', Αυτός που πεθαίνει και θάβεται, θα βρίσκεται πάντα δίπλα σου,

όσο παιδί μου θα νοσταλγείς, εκεί στο μαξιλάρι σου, ./.

Το γέλος ισ' το λάλοπο σ', απλέρωταν 'ς σα _ήα μ', φοάμαι μάννα μ' εξαθίζ', και σύρ' ατα σκοτίαν,

Το γέλιο σου η φωνούλα σου, δεν τα ευχαριστήθηκε η ψυχή μου, φοβάμαι μητέρα μου ξεθωριάσουν, και τα πάρει το σκοτάδι,

Page 125: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 126 -

./. Γνέφ'σον πατέρα μ' πέταξον, κι' έπαρ' τ' αραθυμία μ',

τ'εμόν η κάρδιαν γεραλήν, λαρωμονήν καμμίαν, Ξύπνα πατέρα μου πέταξε, και πάρε μου την νοσταλγία,

η καρδιά μου πληγωμένη, χωρίς καμμιά γιατρειά, ./.

Αν έτον δάκρ' ο ποταμόν, κι' έτρε≤εν ας σ' ομμάτâ μ', θ' εποίν'νεν Θέ μ' τη θάλασσαν, ομäζ' 'ς με μερμηκόπον,

./. Μάννα μ' εξέβεν η καϊτέν, αγούτο η τραγωδία σ', ομεύω πέρ' ο φυσετόν, και παραδιεί 'ς σα ψήα σ',

Μητέρα μου βγήκε η μελωδία, αυτο το τραγούδι σου, ελπίζω να το πάρει ο αέρας, για να το παραδώσει στην ψυχή σου,

./. Εμέρωσεν κι' οσήμερον, τ' ομμάτâ μ' κι' απασπαλίζ'νε, γιατί έλέπ'νε τ' όρωμαν, την μάννα μ' και τον κήρη μ',

Ξημέρωσε και σήμερα, τα μάτια μου δεν απασφαλίζονται, γιατί βλέπουν το όνειρο, την μητέρα μου και τον πατέρα μου,

Εβγαίν ο ήλεν και χαράζ', και λαλα≤εύ τα μάγλα μ', με τα λωρία'τ' λαχουσεύ', λέει μεν να γνεφίζω,

Βγαίνει ο ήλιος ανατέλει, και χαϊδεύει τα μάγουλά μου, με τις αχτίνες του ψιθυρίζει, μου λέει να ξυπνήσω,

Τη ομματίου μ' την περτέν, σύρ' ατο αλλομίαν, θέλ' να δεικνίζ' μεν τη χαράν, το φέρ' 'ς σο παραθύρι μ',

Του ματιού μου την κουρτίνα, την τραβά ξανά, θέλει να μου δείξει την χαρά, που μου φέρνει στο παράθυρό μου,

Άμον να τ®αρτιλίσκεται, και δίγ' ατον τζοάπιν, αχα κι' η μάννα μ' και ο κήρ', φαντάουνταν 'ς σο γιάνι μ',

Καθώς κάνει τις αναλαμπές, εγω αποκρίνομαι, να! είναι η μάννα μου και ο πατέρας, σαν οπτασία δίπλα μου,

Χορολαγγεύ' τ' εμόν η _ήν, λύεται η καρδία μ', αντίκαλον 'ς σην προσευ≤ή μ', π' εποίκα οψέ τ' οβράδον,

Χορεύει πηδά η ψυχή μου, λιώνει η καρδιά μου, ανταπόδωση στη προσευχή μου, που έκανα χτές το βράδυ,

Όσον χαράζ' κι' άλλον η ήλ', τα δάκροπα μ' 'κι στέκ'νε, νοτίζ'ν ατο το μαξιλάρ', ντο κείτε το κηφάλι μ', Όσο ανατέλει ο ήλιος, δεν σταματώ να κλαίω,

Page 126: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 127 -

μουσκεύουν το μαξιλάρι μου, που είναι το κεφάλι μου, Αμάν γνεφίζω ψαλαφώ, μέρ εν τ' εμόν η μάνναν, κι' επρόκαμα να λέγ' ατεν, το πολλά αγαπώ σεν,

Αμέσως ξυπνώ και αναζητώ, που είναι η μητέρα μου, δεν πρόλαβα να της πώ, το πόσο πολύ την αγαπώ,

./. Χαμέλενον το λάλοπο σ', πονεμένον καρδία μ',

να γαλενεύ'ς το ντόσιμο σ', γιατρεύκεται η ύα μ', Χαμήλωσε την φωνή σου, πονεμένη μου καρδιά,

αν ηρεμήσεις τον χτύπο σου, θα γιατρευτεί η υγεία μου, ./.

Τολανεύκουμ' 'ς σην σκοτίαν, μαναχός αφ'κ'α ας σ' αστρίαν, λέγ' ατα τα αντικάρδâ μ', και τα αλάρωταν ταλγάδâ μ’,

Περιφέρομαι στο σκοτάδι, μόνος μου κάτω από τα αστέρια, τα λέω τα μυστικά μου, και τα αγιάτρευτα τα βάσανά μου,

./. Αρνί μ' τ'ομμάτâ σ' όρωμαν, φωτάζ'νε 'ς σην σκοτίαν,

μαεύν'νε την Ανατολήν, και τ'έμον την καρδίαν, Αγαπημένη μου τα μάτια σου όνειρο, φωτίζουν στο σκοτάδι,

μαγεύουν την Ανατολή, και την καρδιά μου, ./.

εγκάλâν θέλ' ο ≤ειμωγκόν, κι' ας σην εγάπ'ς φωτίαν, το ≤öν αρνί μ' να λύεται, λελέφ'σεν κι' η καρδία μ',

αγκαλιά θέλει ο χειμώνας, και από την αγάπη σου φωτιά, το χιόνι αγαπημένη μου να λιώνει, να σε χαρώ και η καρδιά μου,

./. Ώφ πως σουφρών'ς τα ≤είλοπα σ', και ναζλαεύ'ς τ' ομμάτâν, αρνί μ' 'κι έχω δυο κάρδοπαν, να εφτάς τ' έναν κομμάτâν,

Ωφ πως ζαρώνεις τα χειλάκια σου, και κάνουν νάζια τα ματάκια σου, αγαπημένη μου δεν έχω δύο καρδούλες, την μία τα μου την κάνεις κομμάτια,

./. Άλλον την ώρα σ' μ' οξοδεύ'ς, μ' ατα τα πογâμάδας,

σεν αγαπώ μ' αγωνιάς, ντ' εφτάς α ναφιλäδας, Μην ξοδεύεις την ώρα σου άλλο, με αυτές τις μπογιές,

σε αγαπώ μην στεναχωριέσαι, αυτό που κάνεις είναι άσκοπο, ./.

Εκές ντ' εγέννεσε σε η γήν, και έκ'σα την καρδία σ', μάρκα θ' εφέκω μ' ανασπάλτ'ς, ντο έζησαμ' καμμίαν,

Εκεί που σε γέννησε η γη, και άκουσα την καρδιά σου,

Page 127: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 128 -

θα αφήσω γραμμένο το ότι ζήσαμε, για να μην το ξεχάσεις ποτέ, ./.

Έλα 'ς σ' εμόν τ' εγκάλôπον, π' εν πάντα καλοκαίριν, 'ς σο κρύον μ' εργωνίεσαι, λατρεμένον εταίρι μ',

Έλα στην αγκαλιά μου, που είναι πάντα καλοκαίρι, στο κρύο να μην κρυώνεις, λατρεμένο ταίρι μου,

./. Πη θέλ'νε πάντα να πετούν, κι' ανατολήν 'κι ελέπ'νε, εβγάλ' τον _öπον ατς φτεράν, τον ήλεν ν' αραεύν'νε,

αυτοί που θέλουν πάντα να πετούν, και δεν βλέπουν την ανατολή, βγάζει η ψυχούλα τους φτερά, για να αναζητήσουν τον ήλιο,

./. Ο ήλ' βουρτζίζ' 'ς σα μάγλοπα σ', κι' ο φέγγον 'ς σα ≤ειλόπα σ',

τ' άστριαν ρούζ'νε και χάνουνταν, 'ς σα δύο τ'ομματόπα σ', Ο ήλιος γλυστρά στα μαγουλάκια σου, και το φεγγάρι στα χειλάκια σου,

τα άστρα πέφτουν και χάνονται, στα δυο σου τα ματάκια, ./.

Για δός μα ας σο κάρδοπο σ', κι' ας σην εγάπ'ς λιτσίκον, να γουρταρεύ'ς τ' εμόν τη _ήν, μ' αφήν'ς ατε ανοίκον,

Δώσε μου κάτι από την καρδιά σου, και λιγάκι από την αγάπη σου, να σώσεις την ψυχή μου, να μην την ερημώσεις,

./. Ατόσα γράμματαν γιαβρί μ', γιατί 'κι ένοιξες έναν, με τη εγάπ'ς την καμονήν, εγράφταν για τ' εσέναν, Τόσα γράμματα μικρή μου, γιατί δεν άνοιξες ένα, με της αγάπης τον καημό, γράφτηκαν για σένα,

./. Τα ≤είλâ μ' με τα ≤είλοπα σ', αρ' όσον απαντούνταν,

κρατούν αφμένον την εγάπ', κι' ας σο φιλίν λυγούνταν, Τα χείλη μου με τα χειλάκια σου, όσο συναντιούνται, κρατάν άσβεστη την αγάπη, και με το φιλί λιώνουν,

./. Το παραθύρι μ' εν κλειστόν, μαύρον το περτεδόπο μ',

καν'νάς 'κι εξέρ' και 'κι νοΐζ', πως ταγιανίζ' το _öπο μ', Το παράθυρό μου είναι κλειστό, σκοτεινή η κουρτινούλα μου,

κανένας δεν ξέρει και δεν αντιλαμβάνεται, τι πως αντέχει η ψυχούλα μου, ./.

Γιανισμέντζα ας σα σελέκâν, ας σ' ορμάν με τα τζατζίαν,

Page 128: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 129 -

'ς σα τιδέν το γιοκ δεν 'κι είπεν, εδούν'νεν και την καρδίαν, Γερμένη από τους φόρτους, από το δάσος με τα φρύγανα,

σε τίποτε δεν έλεγε όχι, έδινε και την καρδιά, ./.

Τα κιρπίτâ μ' 'κι κανείνταν, όλεα έψα 'τα τελείνταν, τ' όρωμα μ' ταγουτεμένον, 'παν 'ς σα νέφâ'τς πινεμένον,

Τα σπίρτα μου δεν είναι αρκετά, όλα τα έκαψα τελειώνουν, το όνειρό μου σκορπισμένο, πάνω στα σύννεφά τους καβαλικευμένο,

./. Με βελόν σειρâλαγμέναν, έραψ' όλâ τα μουράτâ μ',

κι' εν επότσα 'τα με δάκρâν, ας σ' εμόν τα δύ τ' ομμάτâν, Με βελόνα στην σειρά, έραψα όλα τα πάθη μου,

και τα πότισα με τα δάκρυα, από τα δύο μου τα μάτια, ./.

Και με τα λειφτά σ' κακάντζον με, και με τα ποσπογάζ'κα σ' κρίσον, και τ' εμον η _ήν δεν 'κι παθάν, και ντ' επέμ'νεν άλλον ποίσον,

Και με τα αδαή σου διέσυρέ με, με τα κοτσομπολίστικά σου κρίνε με, η ψυχή μου δεν παθαίνει τίποτε, ότι έμεινε ακόμη να κάνεις κάνε το,

./. Άγνεφα 'ς σο πεντζερόπο σ', γιατί στέκ'ς τ' εμόν τ' αρνίν,

ντο τσαφίζ' ατο το _öπο σ', συφωτάζ' αμόν κερίν, Ξυπνητά στο παραθύρι σου, γιατί στέκεσαι αγαπημένη μου,

τι ξύνει την ψυχούλα σου, και το κάνει να ξενυχτά σαν το κερί, ./.

Επιάστες 'ς σο τουζάχιν, σεβνταδόχτιστον καρδία μ', έσ'νε αγρίμ' κι' άμον τ' ασλάνιν, δεν 'κι εχάρες 'λευθερίαν, Πιάστηκες στην παγίδα, χτισμένη καρδιά μου με έρωτα,

ήσουν αγρίμι και σαν το λεοντάρι, και δεν χάρηκες ελευθερίαν, ./.

Κι' εν' εκάεν όλôν η ζωή μ', και πυρομαχεί το _öπο μ', και καν'νάν 'κι έχω αποσουμά μ', να απλών' με το ≤ερόπον,

Η ζωή μου κάηκε, και παλεύει με την φωτιά η ψυχούλα μου, και κανένας δεν βρίσκεται κοντά μου, να απλώσει το χεράκι,

./. Πως ενέσπαλες καρδία μ', ν' αγαπάς αληθινάν,

εζαγκώθαν τα μουράτâ σ', κι' αραεύ'ς τα γιατρικάν, Πως ξέχασες καρδιά μου, να αγαπάς αληθινά,

σκούριασαν τα πάθη σου, και ψάχνεις για να γιατρευτείς,

Page 129: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 130 -

./. Εσέβα ξαν 'ς σο νούνιγμα μ', και 'ς σην αραθυμία μ', όλεον τη νύχταν 'ς σ' όρωμα μ', λύουτον η καρδία μ',

Βυθίστικα στην σκέψη μου, και την νοσταλγία, όλη τη νύχτα στο όνειρό μου, έλιωνε η καρδιά μου,

./. T' ανοιγωήν 'ς σον ουρανόν, ποίος ελέπ' μανάχος,

εβγαλ' 'ς σο _öπον ατ' γεράν, κι' απές 'ς σα κόφλâν πόνον, την ξαστεριά στον ουρανό, όποιος βλέπει μόνος,

βγάζει στην ψυχή του πληγή, και μέσα στα στήθη του πόνο, ./.

Σιδερâσμένον εν' η _ή μ', κι' η κάρδια μ' γαγγρωμένον, 'κι επέμ'νεν δάκρ' 'ς σ'ομμάτοπα μ', ψυχώθα ο καμμένον,

Αλυσοεδεμένη είναι η ψυχή μου, και η καρδιά μου παράλυτη, δεν μου έμεινε δάκρυ στα μάτια μου, στέρεψα ο καμμένος,

./. Βλόεσον Θεέ μ' την γην, κι' αγούτο απάν το χώμαν,

να τ®ιτ®ακούτε το κοκκίν, να χορτάζ' τ'εμόν τη χώραν, Ευλόγησε θεέ μου την γη, και αυτό πάνω το χώμα,

να ανθίσει το σιτάρι, για να χορτάσει την χώρα μου, ./.

Aναφόραχτον εγάπ', Θέ μ' εποίκα 'το ταπιάτ', τη ζωής ιμ' ιστορίαν, ν' αγαπώ με την καρδία μ',

Απροσδόκητη αγάπη, Θεέ μου την έκανα συνήθεια, της ζωής μου η ιστορία, να αγαπώ με την καρδιά μου,

./. Τη σεβντάς ιμ' τ' αψιμάτ', το _öπο μ' κατακολλίζ', γυάλινον εν' και τσακούτε, ραϊσμάτοπαν γομούτε,

Του έρωτά μου η σπίθα, την ψυχούλα μου κατακαίει, γυάλινη είναι και σπάει, και γεμίζει με πολύ μικρά ραγίσματα,

./. 'Σ σην ρά≤âν σκών'νε θάλασσας, 'ς σ' ωμίαν τα λιμνίαν,

και με τ'ομματοτέρεμαν, γιανίζ'νε τα ρα≤ίαν, Στην πλάτη σηκώνουν θάλασσες, στους ώμους τις λίμνες,

και με το βλέμμα τους, λυγίζουν τα βουνά, Τρισέλλενους τραντέλλενους, αδά γεννά το χώμαν, όθεν τση γης τα τράμεραν, τιμούν' ατε την χώραν,

Τρείς και τριάντα φορές Έλληνες(ήρωες), γεννά εδώ το χώμα, και όπου στης γης τις τέσσερις μεριές βρίσκονται, τιμούν την χώρα την Ελλάδα

Page 130: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 131 -

./. Η εγάπ' πάντα λαρών', και το _öπο σ' αρματών, θέλ' ολίγα να χορτάζ', για ν' αθίζ' άμον χασχάς,

Η αγάπη πάντα γιατρεύει, και δυναμώνει την ψυχούλα σου, θέλει ελάχιστα για να χορτάσει, για να ανθίσει σαν την παπαρούνα,

./. Ποίος ατ«άπ' εν' πατριώτ'ς, 'ς σ' αγούτον την πατρίδαν, παντέρας φίλ'τσεν τον σταυρόν, κι' εχόρτασεν ελπίδαν, Ποιός άραγε είναι πατριώτης, σε τούτη την πατρίδα,

σημαίας φίλισε τον σταυρό, και γέμισε με ελπίδα, ./.

Ναϊλλοί 'ς σον παραφάνταλον, ντο σάρευ' την κουρφίαν, τιρτεύν'ν ατον τα κόρτζοπαν, πως λύγουν 'ς σην καρδίαν,

Αλίμονο στον φαντασμένο, που του αρέσει ο έπαινος, τον πειράζουν τα κοριτσάκια, πως λιώνει η καρδιά τους,

./. Ο ήλ' πινεύ' τα ρά≤ôπαν, και απαντά τον φέγγον,

και με το εφκιάρι μ' άρνοπο μ', την κάρδια μ' κατακαίγω, Ο ήλιος καβαλά τα βουνά, και συναντά το φεγγάρι,

και εγώ με την στενοχώρια μου, κατακαίω την καρδούλα μου, ./.

Εγομώθαν τ' ομματόπα μ', τη ζωής την καμονήν, θέ μ' για ποίσον είναν θάμαν, να εφτάς με ξαν παιδίν,

Γεμίσαν τα ματάκια μου, με τον καημό της ζωής, θεέ μου κάνε ένα θαύμα, να με ξανακάνεις παιδί,

./. Θέ μ' για ποίσον μ' είναν θάμαν, να εφτάς με ξάν παιδίν, τη μαννίκα μ' και τον κήρη μ', να χορτάζ' τ' εμόν η _ήν,

Θεέ μου κάνε για μένα ένα θαύμα, να με ξανακάνεις παιδί, τη μανούλα μου και τον πατέρα μου, να χορτάσει η ψυχή μου,

./. Ήντâν εφτάς είναν ζωήν, κουβαλαγεύ το _öπο σ',

ποίσον καλά τα έργατα σ', και μη γουεύ'ς τον κόπο σ', Ότι και αν κάνεις μια ζωή, τα κουβαλάς στην ψυχή σου,

για αυτό οι πράξεις σου να είναι σωστές, και μην λυπάσαι τον κόπο σου, ./.

Αστ' εγεννέθα εξέμαθα, να ζω πουγαλεμέναν,

Page 131: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 132 -

έναν ζωήν παράχτραταν, 'ς ση κόσμονος το ψέμμαν, Από την στιγμή που γεννήθηκα έμαθα καλά, να ζώ με βάσανα,

μια ζωή έξω από την κανονική οδό, και μέσα σε τούτου του κόσμου το ψέμμα, ./.

Και γιατί λαΐεις το ≤έροπο σ', 'ς σ' εμέν σερτλαεμέναν, και πέεϊ με _ή μ' ντ' έποικα σεν, τερείς 'μεν αγρεμέναν, Γιατί κουνάς το χεράκι σου, σε μένα με σκληρό τρόπο,

πές μου τί σου έκανα, και με κοιτάς αγριεμένα, ./.

Ολήμεραν νουνίζω σεν, φραντάλα μ' φραντάλα μ', η χρά σ' μαϊσεματικόν, Θεούν τ' εσά τα κάλεαν, Σε σκέφτομαι όλη μέρα, πρόσχαρή μου κοπέλα,

η όψη σου μαγευτική, εκ του Θεού τα χαρίσματά σου, ./.

Έρθεν κι' εγαπάτεψεν, το μέρωμαν σκοτίαν, απράνας έρθεν και τ' αρνί μ', κι' εέντον φως 'ς σο μίαν,

Ήρθε και κάλυψε, την ημέρα το σκοτάδι, ήρθε και η αγαπημένη μου πριν λίγο, και εγένετο φώς αμέσως,

./. Το παντοβότανο μ' εσύ, πνοήν 'ς σα κόφλâ μ' και ζωήν,

ημέραν νύχταν ξημερών'ς, βάσανα μ' πόνεα μ' να λαρών'ς, Το για τα πάντα γιατρικό μου εσύ, ανάσα και ζωή στα στήθη μου,

ημέρα και νύχτα ξαγρυπνάς, τα βάσανά μου τους πόνους μου για να γιατρέψεις, ./.

Παντολαλώ 'ς σα τράμεραν, μαρτυρώ την αξία σ', καμμίαν άλλον 'κι ξαμών', αρνί μ' με την καρδία σ',

Κάνω γνωστό στις τέσσερις μεριές του κόσμου, ομολογώ την αξία σου, δεν συγκρίνεται άλλη, αγαπημένη μου με την δική σου καρδιά

./. Και τη Μάννας η αξίαν, άμον τ' άδολον χρυσάφ',

και 'ς σον κόσμον φέρ' παιδίαν, στέκ' για πάντα αμον τ®αρτάχ', Της μητέρας η αξία, σαν το ανόθευτο χρυσάφι,

στον κόσμο γεννά παιδιά, σαν σκίαστρο τα προστατεύει για πάντα, ./.

Μ’ έτεραν ≤έρâν είδαν εσέναν, να εγκαλιά®κεσαι αρνί μ', κι' άμον τα άποναν μα≤αίρâν, έγκαν τον πόνον απές 'ς σην _ή μ',

Με άλλα χέρια σε είδαν, να αγκαλιάζεσαι αγαπημένη μου, και σαν τα μαχαίρια που δεν νοιώθουν πόνο, έφεραν αυτόν τον πόνο μέσα στην

ψυχή μου,

Page 132: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 133 -

./. Μικρός έμ'νε κι' ετράνηνα, πως έφυαν τα χρόνâν,

εράευα χαραμονήν, κι' επέμ'να με τα πόνâν, Ήμουν μικρός και μεγάλωσα, πως έφυγαν τα χρόνια, αναζήτησα την χαρά, και απέμεινα με τους πόνους,

./. Δέσποινα μ' και Παναΐα μ', ποία πέει είν' η αξία μ',

και πως 'κι αφήντ'ς με μαναχόν, κι' όλôν δίεις μεν εβλοΐαν, Δέσποινά μου και Παναγιά μου, πές μου ποια είναι η αξία μου,

και πώς και δεν με αφήνεις μόνο, και μου δίνεις συνεχώς ευλογία, ./.

Άμον το χώμα σ 'κι επορώ, Θεέ μ' να μ' αμαρτάνω, κάθαν που πέρω ανασμονήν, εύχουμ' να μ' αποθάνω,

Σαν το χώμα σου δεν μπορώ, Θεέ μου να μην αμαρτήσω, κάθε φορά που παίρνω αναπνοή, εύχομαι να μην πεθάνω,

./. Εφτάς με τ' έναν άγγεμαν, το μέρωμαν σκοτίαν,

τον ήλεν Θέ μ' να εντρέπεται, κρύφ'κεται 'ς σην σερίαν, Κάμνεις με ένα σου άγγιγμα, την ημέρα σκοτάδι,

τον ήλιο Θεέ μου να ντρέπεται, και να μπαίνει στην σκιά, ./.

Μ' ελέπ'ς Θέ μ' άλλον ας' σ' αψηλά, να ποδεδίζω σ' έλαν, εγουτουρεύταν οι αθρώπ', κι’ εξέγκαν τα μα≤αίρâν,

Μην κοιτάς Θεέ μου άλλο από ψηλά, σε παρακαλώ έλα, οι άνθρωποι λύσσαξαν, βγάλανε τα μαχαίρια,

./. Εμέν κανείς κι' ερώτεσεν, κι' εποίκαν λογαρίας, θίγως εμέν και για τ' εμέν, ποθίκας συφωνίας,

Δεν με ρώτησε κανένας, και έκαναν τους λογαριασμούς, χωρίς εμένα και για μένα, της αλεπούς τις συμφωνίες,

./. Αρνόπο μ' θ' αναμένω σεν, μ' ακλείδιν την καρδία μ',

αρ' όσον θα χρειά®κεσαι, χαράν' και αγαλλίαν, Αγαπημένη μου θα σε περιμένω, με την καρδιά μου ανοιχτή,

όσο θα χρειάζεσαι, χαρά και αγαλλίαση, ./.

Page 133: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 134 -

Δεσποίνη μ' τα κωδώνοπα σ', βοούνε πονεμέναν, κι' έναν ζαμάν αραθυμούν, π' εντούναν χαρεμέναν, Παναγία μου τα σήμαντρά σου, ηχούν πονεμένα,

και νοσταλγούνε τον καιρό, που χτυπούσαν χαρμόσυνα, ./.

Το παραθύρι σ' χαντυλλäζ', όσον δεαβαίν ο χρόνον, ας σο ρακάν' μαρτύρησεν, ...Παναΐα μ'...

τ' εμόν τ' αθρώπ' τον φόνον, Το παράθυρό σου θολώνει, όσο περνά ο χρόνος,

από το ύψωμα ομολόγησε, των ανθρώπων μου τον φόνο, ./.

Για τ'εσέν μικρόν αρνί μ', σύρ' ατο τη γαϊδιρήν, τα τσαπράν 'φτάγω τ'ομμάτâν, ≤ίλâν ίνουμαι κομμάτâν,

Για εσένα μικρή μου αγαπημένη, κάνω υπομονή, κάνω τα στραβά τα μάτια, χίλια γίνομαι κομμάτια,

./. Το μαξιλάρ' ντ' εδέκες μεν, όνεραν φορτωμένον,

το _öπο μ' τ' άρνι μ' δεν 'κι ελέπ', ξημερών το καμμένον, Το μαξιλάρι που μου έδωσες, ήταν με όνειρα φορτωμένο,

η ψυχούλα μου δεν μπορεί να δει κανένα αγαπημένη μου, ξενυχτά η καμένη,

./. Και γιατί το _öπο μ' 'κι εγροικάς, πουγαλεύ'ς και την καρδία μ',

για τ' εμέναν 'κι χαράζ' ο ήλ', εν' μανάχον συλλιβίαν, Γιατί την ψυχούλα μου δεν την καταλαβαίνεις, και στενοχωρείς την καρδιά μου,

δεν ανατέλλει για μένα ο ήλιος, είναι ο ουρανός μου πάντα συννεφιασμένος,

./. Κι' εν' εγνώρτσα αθρώπ'ς 'ς σα τράμεραν, και 'ς σ' ανατολήν και δύσην,

κι' εν' αμόν βοτάν το κάρδοπο μ', κουβαλαγεύ' 'ς σην ζήση μ', Γνώρισα σε όλο τον κόσμο ανθρώπους, σε ανατολή και δύση,

σαν το ίαμα η καρδούλα μου, τους κουβαλά στην ζωή μου, ./.

Έλα απάν 'ς σο κιντιγίν, δίγω σεν την απαντήν, να δίγω σεν την καρδία μ', τ' ανοιγάρ' π' ανοίγ' τα ψήα μ'!!

Έλα το απόγευμα, να συναντηθούμε, να σου δώσω την καρδιά μου, το κλειδί που ανοίγει την ψυχή μου

./.

Page 134: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 135 -

Είναν πέρω δύο εφέκω, τα ραχίαν 'πιδεαβαίνω, χτίζω νέϊκα γεφύρâν, ους τ' αυλία σ' κατωφύρâν,

Ένα παίρνω δύο αφήνω,τα βουνά τα ξεπερνώ, χτίζω νέες γέφυρες, μέχρι την αυλή σου κατώφλια,

./. Με το γλυκίν χαμόελο σ', ετσάντσες την σκοτία μ',

και τη εγάπ'ς η Κερεκήν, χάραξεν 'ς σην καρδία μ', Με το γλυκό σου χαμόγελο, σκόρπισες το σκοτάδι μου, και της αγάπης η Κυριακή, Ανέτειλε στην καρδιά μου

./. Δύο εγκάλâς βόταναν, έγκα σεν ας σ' ορμάνιν,

τίκιαν να στέκ'ς και ν' ανασμαίν'ς, αρνόπο μ' ξαν 'ς σο γιάνι μ' Δύο χούφτες αγκαλιές γιατρικά, σου έφερα από το δάσος,

όρθια να στέκεσαι και να αναπνέεις, αγαπημένη μου πάλι δίπλα μου, ./.

Μη τερείς μ' αρνί μ' άγρâν, έλα κάθκα αδά σουμά μ', πρέπ' αθρώπ' να εσχωράνε, καπαέτâν ούλ' εφτάγ'νε,

Μην με κοιτάς αγαπημένη μου άγρια, έλα κάτσε κοντά μου, οι άνθρωποι πρέπει να συγχωρούν, όλοι κάμνουν σφάλματα,

./. Έναν Δευτέραν 'κι επορεί, έξεργος να εν' ημέραν,

να κείμαι ους το μεσημέρ', να σκούμαι την εσπέραν, Μια Δευτέρα δεν μπορεί, να είναι ημέρα αργίας,

να ξαπλώνω μέχρι το μεσημέρι, και να σηκώνομαι το απόγευμα, ./.

Και τ' αντζία μ' άλλον 'κι κρατούν, δανεσμάτ' επέραν κι' έναν, το παστόν απές 'ς σα χέροπα μ', θα συγερά με τ' εμέναν,

Και τα πόδια μου άλλο δεν αντέχουν, δανικό πήραν ακόμα ένα, το μπαστούνι μέσα στα χέρια μου, θα γεράσει μαζί με εμένα,

./. Κι' εν' αρνί μ' ν' αποχλοΐουμες, κι' άμον το τζατζίν να σκούμες,

κι' εν εσέν πάντα θα αγαπώ, κι' εν' ώσπουτα ηλικιούμες, Αγαπημένη μου να χάσουμε την ζωντάνια μας, και αν σαν το φρύγανο

σηκωνόναστε το πρωΐ, εγώ πάντα θα σε αγαπώ, μέχρι τα γεράματά μας,

./.

Page 135: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 136 -

Με τον Θεόν εκαλάτζεψα, και τ' όμνυσμα μ' εδέκα, εσέν αρνόπο μ' ν' αγαπώ, ώσπουτα εκατονδέκα,

Μίλησα με τον Θεό, και του έδωσα τον όρκο μου, αγαπημένη μου να σε αγαπώ, μέχρι τα εκατόν δέκα,

./. Την ώραν ντο εγνώρτσα σεν, 'κι ανάσπαλλω καμμίαν, ραμμένον εν' με το φωτίν, τη σέβντας 'ς σην καρδία μ',

Την ώρα που σε γνώρισα, δεν την ξεχνώ ποτέ, είναι ραμμένη με την φωτιά, του έρωτα στην καρδιά μου,

./. Και το μαντήλ' ντ' εδέκες 'μεν, τ'όνεμα σ' μαρκωμένον,

έτονε με τα ≤έροπα σ', και την εγάπ' ραμμένον, Το μαντήλι που μου έδωσες, με τα αρχικά σου τα γράμματα,

ήταν με τα χεράκια σου, και την αγάπη ραμμένο, ./.

Ντο ν' αναμέντ'ς ας σην ζωήν, όντες 'κι εβρήκ'ς εγάπην, πικρόν εν' πάντα το φουντάρ', κι' άμον το παξιμάτιν,

Τι να περιμένεις από την ζωή, όταν δεν βρίσκεις αγάπη, πικρό είναι πάντα ολόκληρο το ψωμί, και σκληρό σαν το παξιμάδι,

./. Και γιατί να αντιμάχουμες, ούλ' είμεστουν αδέρφâν, νε ασπρ' νε μαύρ' νε κούτρινοι, ας δίγουμε τα χέρâν,

Και γιατί να είμαστε αντίπαλοι, είμαστε όλοι αδέρφια, δεν υπάρχουν άσπροι μαύροι ούτε κίτρινοι, ας συμφιλιωθούμε,

./. Το ζιλάλ και κατενόν, μέρ εχάθεν το νερόν,

μέρ' τζορίζ'νε τα κρενίαν, για ν' αποδιψούν τα _ήαν, Το ψυχρό και καθαρό, που χάθηκε το νερό,

που αναβλύζουν οι πηγές, για να ξεδιψάσουν οι ψυχούλες, ./.

Τραντάφυλλαν εσέρεψα, για τ'εσόν την εγκάλâν, να μη τρυπούν τα χέροπα σ', έκοψα τα αχάντâν, Μάζεψα τριαντάφυλλα, για την αγκαλιά σου,

για να μην τρυπήσουν τα χεράκια σου, έκοψα τα αγκάθια, ./.

Page 136: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 137 -

Τη ζωής το μονοπάτ', ανεφόρας 'κι εν' ραχάτ', δίστρατα και παραστράτεαν, κομπωτήδες δελâμάτâν,

Της ζωής το μονοπάτι, ανηφόρες δεν είναι ξεκούραστο, με διπλούς δρόμους αλλά και παραδρόμους, με απατεώνες και μπερδέματα,

./. Ενίκεσες 'μεν νε σεβντάν, γονάτεσες το _öπο μ',

με τ' αψιμάτ' τ' ανέβζηγον, έκαψες το καρδόπο μ', Με νίκησες έρωτα, γονάτισες την ψυχούλα μου,

και με την άσβηστη την σπίθα σου, έκαψες την καρδούλα μου, ./.

Ατά τ' ανάσματαν τ' αέρ', ντο πλέκ'νε τα τσαμόπα σ', έγκαν 'ς σην γην τα άστριαν, κι' εστόλτ'σαν τα μαλλόπα σ',

Αυτές οι αναπνοές του αέρα, που πλέκουν τις πλεξουδίτσες σου, έφεραν στην γη τα αστέρια, και στόλισαν τα μαλλάκια σου,

./. Απές ιμ' όλεα κάγουνταν, λυγίσκουν άμον ≤öνâν,

τ' άσπρα μαλλία μ' λέγ'νε πως, εδέβανε τα χρόνâ μ', Μέσα μου όλα καίγονται, λιώνουν σαν χιόνια,

τα άσπρα μαλλιά μου λένε πως, πέρασαν τα χρόνια μου, ./.

Αρνόπο μ' κατομνίζ' ατο, τα όνεραν ντ' εφτάγω, τα ≤είλâ μ' ψέμματα 'κι λέν', με τ'εσεν θα χορτάζω,

Αγαπημένη μου σου το ορκίζομαι, τα όνειρα που κάνω, τα χείλη μου δεν λένε ψέμμα, με εσένα θα χορταίνω,

./. Όλôν το βιός ιμ' δίγ' ατο, γιαβρί μ' για τ' αντικάρδâ σ',

νιχού τριχού ντο κρύφκεται, μαθάνω απές 'ς σην κάρδâ σ', Δίνω όλη μου την περιουσία, αγαπημένη μου για τα μυστικά σου,

για να μάθω καταλεπτώς τι κρύβεται, μέσα στην καρδιά σου, ./.

Ο Θέον έ≤' 'ς σα ≤έροπα'τ', τ' ανέβζηγον μελάνιν, και 'ς σο θυρόπον ατ' αθίζ', τη ζήσης το βοτάνιν,

Ο Θεός έχει στα χεράκια του, το μελάνι που δεν σβήνει, και στην πορτούλα του ανθίζει, τη ζωής το γιατρικό,

./. Με το θαμαστόν το τζίβισμα σ', την Κερεκήν καμπάνα μ',

όλâ τ' άθιαν απάν 'ς σην γην, γνεφίγουνταν εντάμαν, Με το θαυμαστό σου τιτίβισμα, καμπάνα μου την Κυριακή,

όλα τα άνθη πάνω στην γη, ξυπνούν μαζί,

Page 137: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 138 -

./. Ας σα χρωστεμάτâ μ' ναϊλλοί, ερημώθεν τ' οσπιτόπο μ',

και κανείς 'κι εφτάει εμεν γιαρτίμ, και φουρκίεται το _öπο μ', Από τα χρωστούμενά μου αλίμονο, ερημώθηκε το σπιτάκι μου,

και κανείς δεν με βοηθά, πνίγεται η ψυχούλα μου, ./.

Τα ρά≤ιαν στέκ'νε ασάλευταν, ντο σύρω μαρτυρούνε, 'ς σα πόνεα μ' και 'ς σα βάσανα μ', τα δάκρâν 'κι κρατούνε, Τα βουνά στέκονται ακλόνητα, είναι μάρτυρες του τι περνώ,

στους πόνους μου και τα βάσανά μου, δεν μπορούν να κρατήσουν τα δάκρυά τους,

./. Καίγω τη φωτογραφία σ', την εγάπη σ' 'κι θέλω,

άοικον πόνον 'ς σην καρδία μ', με το ζόριν 'κι κρατώ, ./.

Αρνί μ' 'ς σα ≤έροπα σ' κρατείς, τη _ής ιμ' τα γεράδας, άετς ο πιάγκον έθελ’νεν, να σκώντ'ς με τα οκάδας,

Αγαπημένη μου στα χεράκι σου κρατάς, τις πληγές της ψυχής μου, έτσι ήθελε ο κλήρος, να τα αντέχεις όσο και αν ζυγίζουν,

./. Κι' εν' ογώ 'κι είμαι δεκαοχτώ, να γελάς και να κομπώντ'ς μεν, κι' έν' άλλον 'κι ταγιανίζ' η _ή μ', με ιδέας να φορτώντ'ς μεν,

Και εγώ δεν είμαι δεκαοχτώ(χρονών), να με κοροϊδεύεις και να με απατάς, η ψυχή μου δεν αντέχει άλλο, να με φορτώνεις με σκέψεις,

./. Νοτεμέναν εν' τ' ομμάτâ μ', ψαλαφούν είναν μαντήλ, 'ς σην εικόνα σ' Παναΐα μ', συφωτάζ'ν με το καντήλ', Μουσκεμένα είναι τα μάτια μου, ζητούν ένα μαντήλι,

στην εικόνα σου Παναγιά μου, ξημερώνουν μαζί με το καντήλι, ./.

Να λελέφ' σεν την εγάπη σ', άφ'σον άμον το γιοργάν, να μ' αγγεύ' το μεμλεκέτι σ', κακοσύνιας το ποράν,

Να σε χαρώ την αγάπη σου, ασε την σαν το πάπλωμα, για να μην ακουμπά την ανθρωπότητά σου, η μπόρα της κακίας

./. Κατόφυλλον τ®ιτ®άκωσεν, αρνόπο μ' για τ' εσέναν, 'ς σ' άσπρα τα μάγλα σ' πώς ιεύ', τα ≤ιλôζελεμέναν,

Εκατόφυλλο άνθισε, αγαπημένη μου για σένα, στα άσπρα σου τα μάγουλα πώς ταιριάζει, τα πολλές φορές ζηλεμένα,

./.

Page 138: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 139 -

Αρνόπο μ' να μ' αργεύ'ς πολλά, κι' αγωνιάς το _öπο μ', για την εγκάλâ σ' ανασμαίν', κι' αποθάν' το κορμόπο μ',

Αγαπημένη μου να μην πολυαργήσεις, και στεναχωρέσεις την ψυχούλα μου, για την αγκαλιά σου αναπνέει, και πεθαίνει το κορμάκι μου,

./. Γιατί εν' _ή μ' νεβραγμέναν, ατα τ' έμορφα τ' ομμάτâ σ',

τα γελόπα σ' 'κι επορούνε, την καρδία μ' να γελούνε, Γιατί ψυχή μου είναι βρεγμένα, αυτά τα όμορφά σου μάτια,

τα γελάκια σου δεν μπορούν, να κοροϊδέψουν την καρδιά μου, ./.

Και με την σκοτίαν εντάμαν, σύρω τ' αχπαστής το κλάμαν, και κανείς 'κι εβρήεται σουμά μ', λαλα≤εύ' με αμόν τη μάννα μ',

Και με το σκοτάδι μαζί, κλαίω εδώ στην ξενιτιά, και κανείς δεν βρίσκεται κοντά μου, να με χαϊδέψει σαν την μητέρα μου,

./. Ξάϊ 'κι στέκ'νε τ' ομματόπα σ', ντο τερούν και ντ' άραευν'νε, 'ς σην στράταν ντ' επαρεξέγκες, το κλαδί σ' ολημερεύν'νε,

Δεν σταματούν καθόλου τα ματάκια σου, τι κοιτούν και τι ψάχνουν, στον δρόμο που ξεπροβόδισαν, το παιδί σου περιμένουν από το πρωΐ ως το βράδυ,

./. Απ' εσέν θέλω να λες μεν, τη καρδιάς ισ' τα κρυμμέναν,

όσον πόνον και να έχ'νε, θα λαρούνταν με τ' εμέναν, Από εσένα θέλω να μου λες, της καρδιάς σου τα μυστικά,

όσο πόνο και να κρύβουν, μαζί μου θα γιατρευτούν, ./.

Αρνί μ' τη χρά σ' για τζίτιξον, ποίσον για το χατίρι μ', επουαλέφτ' ατο η _ή μ', να κρύφτ'ς 'ς σο παραθύριν,

Αγαπημένη μου την όψη σου πρόβαλε την, κάντο για χάρη μου, κουράστηκε η ψυχή μου , να την κρύβεις στο παράθυρο,

./. Γιατί εποίκες μ' άμον ≤öν, κι' έγκες μεν την σερίαν,

ατώρα γιάβρι μ' ≤ôνατεύ', 'ς σ' αγούτον την καρδία μ', Γιατί με πάγωσες σαν το χιόνι, και μου έφερες την σκιά,

τώρα μικρή μου χιονίζει, σε αυτήν την καρδιά μου, ./.

Εθάρ'νες είμ' αμόν ρα≤ίν, και σύρω με τ' οκάδας, πόνâν γεράδας βάσαναν, 'ς σην _ή με τα ποχτ®άδας,

Με νόμιζες σαν το βουνό, και αντέχω το βάρος, πόνων πληγών βασάνων, στην ψυχή μου με τους μπόγους,

Page 139: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 140 -

./. Τα πράγκας και τα σίδεραν, 'ς σα ≤έροπα μ' 'κι ιεύν'νε,

το καπαάτι μ' έτονε, τ' άγγεμα σ' ν' αραεύν'νε, Τα σίδερα και τα δεσμά, δεν ταιριάζουν με τα χεράκια μου,

το φταίξιμό μου ήταν, ότι αναζητούσαν το άγγιγμά σου, ./.

Θεέ μ' ντο πιάγκον έσυρα, και δίεις με τα πελäδας, μ' αγούτο το χαλάζεμα σ', εχόρτασα κρυάδας,

Τι κλήρο τράβηξα θεέ μου, και μου δίνεις μπελάδες, με το χαλάζι που μου ρίχνεις, χόρτασα κρύο,

./. Ζήσον το πρώτον τη ζωή σ', μίανον γεννισκούμες,

να μ' άραευ'ς ξαν δεύτερον, ας σο ταφίν 'κι σκούμες, Ζήσε την πρώτη σου ζωή, μια φορά γεννιόμαστε,

μην ψάχνεις για δεύτερη, από τον τάφον δεν ξανασηκωνόμαστε, ./.

Άφ'σον την _ή μ' ελεύθερον, αποσιδερεασμένον, με δυο φτερόπαν να πετά, πουλίν ταξιδεμένον,

Άφησε την ψυχή μου ελεύθερη, χωρίς δεσμά αλυσίδες, με δυο φτεράκια να πετά, σαν πουλί ταξιδεμένο,

./. Ας σην εγάπ' επόνεσα, ας σην εγάπ' ελύα, όθεν κανείς 'κι εδέβασεν, εκές ογώ επήα,

Από την αγάπη πόνεσα, από την αγάπη έλιωσα, όπου κανείς δεν πέρασε, εγώ εκεί πήγα,

./. 'ς σ' αποψεζ'νόν το όρωμα μ', τ' εσά αρνί μ' τ' ομμάτâν, να απαντούνταν με τ' εμά, πλερούνταν τα μουράτâ μ',

Στο αποψινό το όνειρό μου, ας ήταν να δω τα μάτια σου, να συναντιούνταν με τα δικά μου, και να εκπληρώνονταν τα πάθη μου,

./. Το τουσέκ' και το κρεβάτιν, τη τζιτάμ' κι' άλλον μακρύν, σύμπιρναν και πως να σκούτε, το γιοργάν' πολλά βαρύν,

Το στρώμα και το κρεβάτι, του νωθρού πολύ μακρύ, πολύ πρωΐ πως να σηκωθεί, του φαίνεται και το πάπλωμα πολύ βαρύ,

./.

Page 140: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 141 -

θάλασσα μ' μάϊσσα μ', κεμιντζόπουλλαν μαεύ'ς, και το δακροστάλαγμα μ', 'ς σα κόλφâ σ' απές φωλεύ'ς,

Θάλασσά μου μάγισσά μου, ναυτάκια μαγεύεις, και το δάκρυ μου, μέσα στα στήθη σου φωλιάζεις,

./. Να ίνουσ'νε ο άγγελο μ', μακάρ' 'ς σο μαξιλάρι μ',

άμον τον ήλ' και τον φεγγόν, αρνί μ' 'ς σ' εμόν το γιάνιν, Ας γινόσουν ο άγγελός μου, είθε στο μαξιλάρι μου,

σαν τον ήλιο και το φεγγάρι , αγαπημένη μου κοντά μου, ./.

Εποίκες 'μεν τον πάγγελον, κι' οι φίλ' κακολογούνε, 'ς ση ζαβαλή τη ρά≤âν, κρυφά περιγελούνε, Με ενέπαιξες, και οι φίλοι με δυσφημίζουν,

στου κακόμοιρου την πλάτη, κοροϊδεύουν στα κρυφά, ./.

Έλα καρδία μ' με τ' εμέν, 'ς σα κρύαν μονοπάτâ μ', πέρω ας σην λόχα σ' χούλεμαν, κι' εβρήκω τα καΐράτâ μ', Έλα καρδιά μου μαζί μου, στα κρύα μου τα μονοπάτια,

για να πάρω από το χνώτο σου ζεστασιά, και αποκτήσω κουράγιο, ./.

Είπες 'μεν πως τα ≤είλοπα σ', αρνί μ' γλυκοφιλούνε, κι' ατα ενούνταν με τ' εμα, κι' άμον τ' αχάντ' τρυπούνε,

Μου είπες πως τα χείλη σου, αγαπημένη μου φιλάν γλυκά, και αυτά ενώνονται με τα δικά μου, και σαν το αγκάθι τρυπάν,

./. Αδά και χρόνâν έθελ'νες, να εφκαιρών'ς το γιάνι μ', και να αφήντ'ς με να μετρώ, τα τραίματαν απάνι μ', Εδώ και χρόνια ήθελες, να φύγεις από κοντά μου,

και να με αφήσεις να μετρώ, πάνω μου τα τραύματα, ./.

Θέ μ' κανείτε ντο χρωστώ, άλλον 'κι έχω να πουλώ, η ζωή μ' 'κι έν' χρωστεμάτιν, να φαΐζ' το γαραμάτιν,

Φτάνει Θεέ μου τι χρωστάω, δεν έχω κάτι άλλο να πουλήσω, η ζωή μου δεν είναι χρωστούμενη, ώστε να ξοφλήσει τον φόρο,

./.

Page 141: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 142 -

Τ' ομμάτâ σ' λέγ'νε ψέμματαν, τζουπρώθεν το στομόπο σ', και την αλήθεια σ' έκρυψες, αρνί μ' βαθέα 'ς σο _öπο σ',

Τα μάτια σου λένε ψέμματα, συνεστάλλει το στοματάκι σου στενοχωρημένο, και την αλήθεια σου έκρυψες, αγαπημένη μου βαθυά στην ψυχούλα σου,

./. Μαννίκα μ' το χαμόελο σ', φώλεψα 'ς σην καρδία μ',

κι' όντες πονώ λογίσκουμαι, δίγω πνοήν 'ς σα _ήα μ', Μανούλα μου το χαμόγελό σου, το φώλιασα στην καρδιά μου, και όταν πονώ το σκέφτομαι, και δίνω δύναμη στην ψυχή μου,

./. Μ' αργεύ'ς ' σο πρώτον τ' απαντήν, κι' οφιδοτυλιγούμαι,

νουνίζω πως πουσμάνεψες, κι' άμον το ≤öν λυγούμαι, Μην αργείς στο πρώτο ραντεβού, και με ζώνουν τα φίδια,

και σκέφτομαι ότι μετάνιωσες, και σαν το χιόνι λιώνω, ./.

Ζήσον αρ' όσον επορείς, να χορτάζ' η καρδία σ', με τη εγάπ'ς το χούλεμαν, και τη σεβντάς τα τσίας,

Ζήσε όσο μπορείς, να χορτάσει η καρδιά σου, με της αγάπης την ζεστασιά, και του έρωτα τις σπίθες,

./. Αρνί μ' ατο το γνέφιγμαν, χωρίζ' εμέν κι' εσέναν, νουνίζω πως αχπάσκουμαι, αλλόμιαν 'ς σα ξέναν,

Αγαπημένη μου αυτό το ξύπνημα, χωρίζει εμένα και εσένα, και σκέφτομαι πως φεύγω, ξανά στην ξενιτιά,

./. Εγουτουρεύτεν το μιλέτ', και τρέ≤' άμον το λάλον,

πατείς πατώ σεν ν' αγοράζ', ντ' έπουλ'ν ο αγγλεγάλλον, Λύσαξε ο κόσμος, και τρέχει σαν τον τρελό,

ο ένας πάνω στον άλλο για να αγοράσει, ότι πουλούσε ο Άγγλος και ο Γάλλος, ./.

Έναν και δύο είπα 'σεν, το φίλεμα σ' κανείτε, χασεύ' πολλά και λύγουμαι, όντες 'ς σα ≤είλâ μ' κείτε,

Μια και δυο σου είπα, ότι φτάνει το φιλί σου, ζεματάει πολύ και λιώνω, όταν έρχεται σε επαφή με τα χείλη μου,

./. Τ' όρωμα μ' με τ' όρωμα σ', ας απαντούνταν μίαν,

να χτίζ'νε είναν παράδεισον, 'ς σ' άχλοον την σκοτίαν, Το όνειρό μου με το όνειρό σου, ας ήταν μια φορά να συναντηθούνε,

να χτίσουν ένα παράδεισο, στο άσχημο το σκοτάδι,

Page 142: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 143 -

./. Στειρεύ' ατο το σεβνταλούχ, κι' εφτάει στεγνασίας, μαραίν' αθρώπ'ς ντο αγαπούν, γεραλαεύ καρδίας,

Στερεύει αυτός ο έρωτας, και δημιουργεί μέρη άνυδρα, μαραίνει αθρώπους που αγαπούν, πληγώνει καρδιές,

./. Θα βζήγ' ατο το όνεμα σ', ας σ' όλâ τα χαρτία μ',

να μ' επορεί να τυρâννίζ', και μαραίν την καρδία μ', Θα σβήσω το όνομά σου, από όλα τα χαρτιά μου,

για να μην μπορεί να τυραννά, και μαραίνει την καρδιά μου, ./.

Θεέ μ' γι' ατα ντ' εδέκες μεν, και πολλά ευχαριστώ σεν, κι' εν' ας έρχουν χρόνâν δίσεχταν, και 'ς σο _öπο μ' θα κρατώ σεν,

Θεέ μου για αυτά που μου έδωσες, σε ευχαριστώ πολύ, ας έρχονται δύσκολα χρόνια, εγώ θα σε έχω μέσα στην ψυχούλα μου,

./. Ποθίκα μ' 'ς σο τουζάχ' τ' εσον, ερρούξεν η καρδία μ', ντ' έπουλ'νες έρθ' αγόρασεν, άμον τον κόρ' 'ς σο μίαν,

Αλεπού μου στην παγίδα σου, παγιδεύτηκε η καρδιά μου, αποδέχτηκε ότι κι αν εσύ έδινες, αμέσως χωρίς δεύτερη σκέψη,

./. Το οξυδένιον τέρεμα σ', τα γελονερεασία σ',

'ς σ' εμέν 'κι πρέπ'νε νε αρνί μ', πρέπ' μεν τ' άσπρα τα _ή σ', Το ξινό σαν το ξύδι βλέμμα σου, τα σιχαμόγελά σου,

δεν μου αξίζουν αγαπημένη μου, μου αξίζει η καλή ψυχή σου, ./.

Έναν ημέραν αναμέν', να ανασμαίν' το _öπο μ', θίγως κόπον να επαραστέκ', 'ς σα τέρτεαν το καρδόπο μ',

Μία ημέρα περιμένει, να ανασάνει η ψυχούλα μου, χωρίς κούραση να συμπαρασταθεί, στους καημούς την καρδούλα μου,

./. Πάζι πάζι ν' έρχουστουν, ν' αιχτρäζ'νε τα αυλία μ', με τ'εσας τα τραντάφυλλα μ', αθίζ'νε τα κεπία μ',

Κάπου κάπου να έρχεστε, να κάνετε την αυλή μου να μοιάζει σαν ξάστερος ουρανός,

μαζί σας λουλούδια μου, ανθίζουν και οι κήποι μου ./.

Page 143: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 144 -

Άφ'σον το παραθύροπο σ', 'ς σ' ορώματαν ακλείδιν, κι' έρχουν αποδεισών' ατο, τ'εσόναν το τσιμίδιν, Άσε το παραθυράκι σου, στα όνειρα ξεκλείδωτο,

ώστε να έρθουν να διώξουν το σκοτάδι, από το μυαλό σου ./.

_ή μ' 'ς σο χούλεμαν τ' εσον, γιαραεύ'κετ η καρδία μ', ≤öνâ σύρ' με τ' αγροβόρ', και ≤ειμόν ημέρας κρύαν,

Ψυχή μου στην δική σου ζεστασιά, ωφελείτε η καρδιά μου, αντέχει όλες τις κακουχίες, και τις δύσκολες κρύες ημέρες,

./. Είναν εν' με τη θάλασσαν, τ'ομμάτâ σ' τα μαβίαν,

κι' εν' όντες τερούν άμον τ'οψάρ', φτυλακίζ' η καρδία μ', Ένα είναι με τη θάλασσα, τα μάτια σου τα μπλέ,

και όταν κοιτούν σαν το ψάρι, σπαρταρά η καρδιά μου, ./.

Κι' εν' άφ'σον τ' αγροτερέματα σ', τη _ή μ' εφτάγ'νε γράντζâν, πιδεαβαίν'ν ατον τον ≤ειμωγκόν, 'κόμαν τα λυκοχάντζâν,

Άφησε τα άγρια σου βλέμματα, κουρελιάζουν την ψυχή μου, ξεπερνούν τον χειμώνα, ακόμα και τις κακοκαιρίες,

./. Μ' αφήντ'ζ πατέματαν παντού, 'κι επόρω να εβρηκώ σεν,

άφ'σον μ' έναν τραπάρθενον, 'ς σην κάρδâ μ' ν' ακλωθώ σεν, Μην αφήνεις ίχνη παντού, δεν μπορώ να σε βρώ,

άφησε μου ένα αγνό νέο, στην καρδιά μου για να σε ακολουθήσω, ./.

Μέλ' τριμέλι μ' ®εκερόπον, τη ζωής ιμ' το κρασόπον, μίαν πίγω σεν μεθύνω, 'σεν το _öπο μ' παραδίγω,

Αγαπημένο μου μέλι και ζάχαρη, της ζωής μου το κρασάκι, σε πίνω και μεθώ, και σου παραδίνω την ψυχούλα μου,

./. Η κάρδια μ' έντονε κλωνάρ', συμπλέχθεν 'ς σα φραχτία σ',

για τ'εσεν ψή μ' εφύλλωσεν, κι' εξέγκεν γεμισία σ', Η καρδιά μου έγινε κλωνάρι, συμπλέχθηκε με τους φράχτες σου,

για σένα έβγαλε φύλλα, και γέμισε με καρπούς, ./.

Page 144: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 145 -

Ατα ντο εχ' τ' εμον η _ήν, πέεϊ με πως να κονεύω, κι' έναν έναν 'ς σο κάρδοπο σ', τ' αράδας να τιζεύω,

Αυτά που έχει η ψυχή μου, πες μου πως να τα βάλω έστω και προσωρινά, ένα ένα στην καρδούλα σου , στη σειρά κατά

προτεραιότητα ./.

Ας σην σεβντάν το κάρδοπο μ', εξέγκεν παροτέας, τσακλίζ' άμον το γιλτουρούμ, κι' άμον τα ταπαντζέας,

Από τον έρωτα η καρδούλα μου, έβγαλε οσμή μπαρουτιού, κάμνει κρότο σαν τον κεραυνό, και σαν τους πυροβολισμούς,

./. Υέ μ' υε μ' και καλυέ μ', κλαδόπο μ' νεγκασμένον, πόσα κοντύλεαν θα τελέντ'ς, να είσαι δεβασμένον,

Γιε μου γιε μου καλέ μου γιε, παιδάκι μου κουρασμένο, πόσα μολύβια θα τελειώσεις, για να είσαι διαβασμένο,

./. 'ς σα ≤έροπα σ' τα όνερα μ', εφέκα 'τα πατρίδα μ',

εύκαιρα λόγâ ινάνεψα, κι' εχάσα την ελπίδα μ', Τα όνειρά μου στα χεράκια σου, τα άφησα πατρίδα μου, κενά λόγια ψεύτικα πίστεψα, και έχασα την ελπίδα μου,

./. Εμέν κανείς δεν 'κι είπε μεν, πως ν' απαντώ τον χάρον,

πόσα καϊράτεαν χρäσκουνταν, το χρöς ιμ' ν' απεβγάλω, Εμένα δεν μου είπε κανένας, πως να συναντήσω τον θάνατο,

πόσα κουράγια χρειάζονται, ώστε να ξεπληρώσω το χρέος μου, ./.

Ζύαξον _ή μ' 'ς σην τερεζήν, βάλον ≤ίλâν πατμάνâν, πόσον ζυάζ'νε να μαθάντ'ς, τη σέβντας τα γουρπάνâν,

Ζύγισε ψυχή μου στην ζυγαριά, χίλιες τάρες βάλε επάνω, για να μάθεις πόσο ζυγίζουν, του έρωτα οι θυσίες,

./. Ημερανθίζ' οντές χαράζ', ντ' εγνέφ'σεν 'ς σα αυλία σ',

κι' άμον ®κουττούλαν αραεύ', η σέβντα μ' την καρδία σ', Σαν την ημέρα ανθίζει καθώς ξημερώνει, αυτό που ξύπνησε στην αυλή σου,

και σαν την ευωδιά αναζητεί, ο έρωτάς μου την καρδιά σου, ./.

Έρθες ξαν καλοΔευτέρα μ', χάραξες τ' Ανατολήν, έπια όλâ τα φαρμάκâ μ', ας λαρών'ς α με τον ήλ',

./.

Page 145: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 146 -

Με τ' έναν αραθύμεμαν, αρνόπο μ' εκοιμέθα, εθάρ'να 'ς σον παράδεισον, με τ' εσεναν εβρέθα, Με μια νοσταλγία, αγαπημένη μου κοιμήθηκα,

νόμιζα στον παράδεισο, μαζί σου πως βρέθηκα, ./.

Φέγγο μ' 'ς σο φωτοστάλαμα σ', φωτά®κεται τ' αρνόπο μ', κι' άμον αστρίτζιν παρλαεύ', εγάπ'ς ντ' εφτάς ευχόπον,

Φεγγάρι μου στις στάλες του φωτός σου, φωτίζεται η αγαπημένη μου, και αστράφτει σαν αστεράκι, που του κάνεις ευχή αγάπης,

./. Σεράντα χρόνεαν αδελφόν, εινός ζωήν ο φίλον, με το ρακίν αχώριγοι, ο ψύλλον και ο ®κύλον, Σαράντα χρόνια αδέρφια, μιας ζωής ο φίλος,

με το ρακί αχώριστοι, σαν τον ψύλλο και τον σκύλο, ./.

Άμον παιδίν άετς κι' ογώ, 'ς σον Άεν γράφτω γράμμαν, ειρήνην εν' το θέλεμα μ', κι’ αθρώπ' μ' εγάπ' εντάμαν,

Σαν παιδί έτσι και εγώ, γράφω γράμμα στον Άγιο(Βασίλη), η επιθυμία μου είναι η ειρήνη, και να είναι οι άνθρωποι μαζί αγαπημένοι

./. Τριγόνι μ' τριγονόπο μ', έλα 'πες 'ς σ' εγκαλöπο μ',

πέταξον κι' έλα φώλεψον, 'ς σ' αγούτον το καρδόπο μ', Αγαπημένη μου, έλα στην αγκαλίτσα μου, πέταξε και φώλιασε, στην καρδούλα μου,

./. Γιαβρόπο μ' κεροζύαστον, τ' ομμάτâ σ' εσαγκώθαν,

εγγούνιασμαν 'κι επρόκαμες, τα χείλâ σ' εγαγγρώθαν, Μωράκι μου που σε έχασα, τα μάτια δου ασφάλισαν,

φάσκιωμα σεν πρόλαβες, τα χείλη σου παρέλυσαν, Η ακριβής λέξη κεροζύαστον σημαίνει ο ζυγισμένος με αντίβαρο κερί..όταν πεθαίνει το βρέφος και το ζυγίζουν ώστε να ανάψουν

λαμπάδα ίση με τα κιλά του ./.

Θα δαχτυλοδεικνίζ'νε 'μεν, κρεμούν εμεν γολγόνâν, αχατοχά ο πάγγελον, θα λέγ'ν ας σα παλκόνâν,

θα με δείχνουν με το δάκτυλο, θα με κρεμάσουν κουδούνες, νάτος ο καταγέλαστος, θα λένε από τα μπαλκόνια,

./.

Page 146: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 147 -

Έρθες άμον τον φυσετόν, αρνί μ' τη λαχουσίαν, να λαλαχεύ'ς τ' εμόν τη _ήν, μ' εγάπ'ς τη χαλαρδίαν,

Ήρθες σαν τον άνεμο, σαν τον ψίθυρο αγαπημένη μου, να χαϊδέψεις την ψυχή μου, με της αγάπης την πλημμύρα,

./. Δίγω 'ς σον ήλεν μένεμαν, εγάπης το σαόπον,

να πέρ' τζοάπ' το κάρδοπο μ', ας σ' εσον το καρδόπον, Δίνω μήνυμα στον ήλιο, ειδοποίηση αγάπης,

ώστε να πάρει απόκριση η καρδούλα μου, από την δική σου την καρδούλα ./.

Έλα ν' εφτάμε νε αρνί μ', εγάπης συφωνίαν, 'ς σοι δύονος ανάμεσα, να μ' έχωρει ζελείαν,

Έλα να κάνουμε αγαπημένη μου, μια συμφωνία αγάπης, στους δυο μας ανάμεσα, να μην χωρά η ζήλεια,

./. Είναν 'ς σ' αγούτον τη ζωήν, 'κι συνεφτάν καρδίαν, μ' είναν τακάτ να ταγιανίζ', σεβντάδας κι' αγωνίαν,

Μία καρδιά σε αυτή την ζωή, δεν είναι αρκετή, με μια δύναμη να αντέξει, έρωτες και στενοχώρια,

./. 'ς σην τρεχτόν πορπατεσία σ', τολανεύν'νε τα μαλλία σ', κύμαν ίνουνταν κορ'τζόπο μ', άνεμος και τουφανόπον,

στο γρήγορο περπάτημά σου, κύκλους κάνουν τα μαλλιά σου, γίνονται κοριτσάκι μου κύμα, άνεμος και μικρός ανεμοστρόβιλος,

./. Το γλυκοματοτέρεμα σ', και τ' ήλôνος το φώς-ι,

τ' έναν γνεφίζ' τ' Ανατολήν, και τ' άλλον το _öπος ιμ', Το γλυκό σου βλέμμα, και του ήλιου το φως,

το ένα ξυπνά την Ανατολή, και το άλλο την ψυχούλα μου, ./.

Ντ' έφεκες μεν κι' αρνί μ' πονώ, όλâ εσέν θυμίζ'νε, η μύρα σ' και το άγγεμα σ', ναϊλλοί 'κι κατενίζ'νε,

Γιατί με άφησες αγαπημένη μου και πονώ, όλα θυμίζουν εσένα, η μυρωδιά σου και το άγγιγμά σου, αλίμονο δεν καθαρίζουν,

./.

Page 147: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 148 -

Σπίγγ'ς αρνί μ' άμον δετζίμιν, και ντ' έδεκα σεν χαράμ', τυρâννίετ' η καρδία μ', η σεβντά σ' τρανόν γεράν,

Σφίγγεις αγαπημένη μου σαν σκοινί, και ότι σου έδωσα άδικος κόπος, τυραννιέται η καρδιά μου, ο έρωτας σου είναι μεγάλη πληγή,

./. Τα ≤είλâ μ' με τα ≤είλοπα σ', σαν απαντούνταν μίαν,

σείετ' η γην κι' ο ουρανόν, γιανίζ'νε τα ραχίαν, Τα χείλια μου με τα χειλάκια σου, καθώς συναντιούνται,

γίνεται σεισμός σε γη και ουρανό, γέρνουν τα βουνά, ./.

Λιβωμένον η καρδία μ', δείσαν εν' πάντα σκοτίαν, αραεύ' με τ' έναν θάμαν, να σπογγίεται το κλάμα μ',

Συννεφιασμένη η καρδιά μου, ομίχλη είναι πάντα σκοτάδι, αναζητεί με ένα θαύμα, να σκουπίστεί το κλάμα μου,

./. Νέος έμ'νε κι' εγέρασα, να ελέπω τα παλκόνâ σ', το ν' αναμένω σεν αρνί μ', εφάνθ' αμόν αιώνας,

Ήμουν νέος και γέρασα, να βλέπω τα μπαλκόνια σου, το να σε περιμένω αγαπημένη μου, μου φάνηκε σαν αιώνας,

./. Τα όρâν ώρας 'κι εγροικούν, τ' ορμάνâν μήνας χρόνâν,

το γεραλήν το κάρδοπο μ', πως να μετρά τα πόνâ μ', Τα βουνά δεν καταλαβαίνουν από ώρες, τα δάση μήνες και χρόνια,

η πληγωμένη μου καρδούλα, πως να μετρήσει τον πόνο μου, ./.

αρνί μ' το γέλος ισ' καϊτέν, τη _ή σ' εν' το νηχόπον, εϊλανεύ'ς τη κεμεντζέ μ', και τ'εμον το καρδόπον,

Αγαπημένη μου το γέλιο σου μελωδία, της ψυχής σου είναι ο ήχος, διασκεδάζεις την λύρα μου, και την καρδούλα μου,

./. Τα γαραμάτâ σ' είν' πολλά, απέβγαλταν αρνόπο μ', μ' ένα φιλίν ντ' εδέκες 'μεν, ψαλάφεσες το _öπο μ',

Οι φόροι σου είναι πολλοί, δεν ξεπληρώνονται αγαπημέμνη μου, με ένα φιλί που μου έδωσες, ζήτησες την ψυχούλα μου,

./.

Page 148: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 149 -

Νούντζον _ή μ' κι' εμέν ολίγον, βάλον μ' απές 'ς σο καρδόπο σ', δός μ' ατο το αντικλείδι σ', για ν' ανοίγω το θυρόπο σ',

Σκέψου ψυχή μου κι εμένα λιγάκι, βάλε με μέσα στην καρδιά σου, δώσε μου το αντικλείδι σου, για να ανοίξω την πορτούλα σου,

./. Ατα τα δάκρâ σ' νε αρνί μ', σερεύ' το μαντηλόπο μ', εν' τη Θεούν το βότανον, 'ς σο γεραλήν το _öπο μ',

Αυτά τα δάκρυά σου αγαπημένη μου, συλλέγει το μαντηλάκι μου, του Θεού είναι το γιατρικό, στην πληγωμένη μου ψυχούλα,

./. Τ' οφρύδâ σ' εν' ο ουρανόν, κι' ηλέβγαλμαν τ' ομμάτâ σ',

'σεν αναμέν' το μέρωμαν, τη _ής ιμ' τα κομμάτâν, Τα φρύδια σου ο ουρανός, η ανατολή του ήλιου τα μάτια σου, εσένα πρριμένει το ξημέρωμα, και της ψυχής μου τα κομμάτια,

./. Το νερόν τ' αραθυμίας, το ζιλάλ' το κατενόν,

φέρον με χρυσααετέ μου, ας σον Άλυν ποταμόν, Το νερό της νοσταλγίας, το ψυχρό το καθαρό, φέρε με αητέ μου χρυσέ, από τον Άλυ ποταμό,

Ο Άλυς ο μακρύτερος ποταμός που έχει την αρχή του στις αλατούχες πηγές του Αντίταυρου

./. Κιντίν και νύχταν προσμετρώ, τα ώρας έναν έναν,

πιδεβασέας να ίνουνταν, κι' έρχεσαι _ή μ' 'ς σ' εμέναν, Μετράω απόγευμα και νύχτα, μία μία της ώρες,

ας ωριμάσουν σαν όλους τους καρπούς, για να έρθεις ψυχή μου σε εμένα, ./.

Κοντόν κι' αν εν' το πόϊς ισ', κι' άλλον τρανόν η χάρην, η ευωδία σ' χωριστόν, ανοιξεζ'νόν παρχάριν,

Τι και αν είσαι κοντή, τα προσόντα σου πάρα πολλά, το άρωμά σου ξεχωριστό, σαν τον ανοιξιάτικο βοσκότοπο,

./. Μη ορωτάς 'μεν το γιατί, και δερνοκοπισκάσαι, εσύ εκράτ'νες το κιρπίτ', τάχατες 'κι θυμάσαι, Μη με ρωτάς το γιατί, και μαλλιοτραβιέσαι, εσύ κρατούσες το σπίρτο, δήθεν δεν θυμάσαι,

./.

Page 149: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 150 -

Με τη μύρα σ' 'ς σο κορμόπο μ', να κοιμούμαι 'κι επορώ, εύκαιρα μ' αφήντ'ς τα γιάνεα μ', πέσκα αρνί μ' ους να μερών', Με τη μυρωδιά σου στο κορμάκι μου, δεν μπορώ να κοιμηθώ,

μην φεύγεις από κοντά μου, ξάπλωσε μέχρι να ξημερώσει, ./.

Κι' ανίσως 'ς σ' άστριαν αραεύ'ς, αρνί μ' το φωταχτέρι σ', ας σην αιχτρίαν χώρισον, το _öπο μ' για εταίρι σ',

Και αν τυχόν ψάχνεις στα αστέρια, το δικό σου το ακτινοβόλο, διαχώρισε από την ξαστεριά, για σύντροφό σου την ψυχούλα μου,

./. Θυμούμ' τα χρόνâν τ' αργεράν, και τα παλä ζαμάνâν, όντες κανείς 'κι εζύαζεν, τοστλούκ με τα πατμάνâν, Θυμάμαι τα καλά τα χρόνια, και τις παλιές εποχές,

όταν κανείς δεν ζύγιζε, την φιλία με τις τάρες, ./.

Έπαρ Θεέ μ' το δείσωμαν, ντ' εβούρτζιξεν κι' επέμ'νεν, τα δάκρâν άλλον να μη θρέφ', κι' άμον φωτίας καίγ'νε,

Θεέ μου πάρε το σκοτάδι, που γλίστρυσε και παρέμεινε (στην γη), να μην μπορεί να θρέψει άλλο τα δάκρυα(των ανθρώπων), και καίνε σαν φωτιές

./. Σιδερεασμέναν τ' Έλλενα, τ' εργατικά ≤ερόπαν,

κι' εμάτσαν να εν' άεργα, 'ς σ' άκλερα τ' οσπιτόπαν, Αλυσοδεμένα του Έλληνα, τα δουλευτάρικα τα χεράκια του,

δεν έμαθαν να είναι χωρίς εργασία, μέσα στα άτυχα τα σπίτια, ./.

Όσον κρατεί η καμονή μ', και λύετ' η καρδία μ', τα δάκρεα μ' θρέφ'νε το χορτάρ, ποτίζ'νε τα δεντρίαν, Όσο κρατά ο καημός μου, και λιώνει η καρδιά μου,

τα δάκρυά μου τρέφουν το χορτάρι, και ποτίζουν τα δέντρα, ./.

Άλαλα κείνταν 'ς σο ταφίν, με σφραϊσμένον στόμαν, έναν πουσπούρισμαν 'κι αφήν', το μέρμερον το χώμαν,

Άφωνα ξαπλώνουν στο μνήμα, με το στόμα σφραγισμένο, έναν ψίθυρο δεν αφήνει να ακουστεί, το βαρύ και ψυχρό χώμα,

./. Ακόμαν και το όρωμα μ', μαχσούς κατορφανίεν, το υστερ'νό μ' το αποκούμπ', άμον κερίν ελύεν,

Ακόμα και το όνειρό μου, δίχως άλλο έμεινε και αυτό ορφανό, το τελευταίο μου στήριγμα, χάθηκε σαν το κερί που λιώνει,

Page 150: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 151 -

./. Εζύαξαν τα τίταρα μ', ντ' έκατσαν με τ' οκάδας, κι' έτονε να εν' ερετίν, πόνâ μ' με τα ποχτσάδας,

Ζύγισαν οι ωμοπλάτες μου, ότι έκατσαν πάνω του με μεγάλο βάρος, δεν ήταν να είναι αυτό προσωρινό, τα προβλήματά μου με τους μπόγους,

./. Επαρακάλ'να η βρε≤ήν, και το χαλάζ' 'ς σ' ομμάτâ μ',

χάνταν κι' εβγαίν' ο ταραήλ', κι' ενούνταν τα κομμάτâ μ', Παρακαλούσα η βροχή και το χαλάζι στα μάτια μου,

να χαθούν και να βγεί το ουράνιο τόξο, ώστε να ενωθούν τα κομμάτια μου, ./.

Όσα επαρακάλ'να σεν, καμμίαν Θέ μ' 'κι εδέκες, ήμ'σον χαράν ψαλάφεσα, κι' εσύ την _ή μ' εξέγκες,

Όσα σε παρακαλούσα, Θεέ μου ποτέ δεν μου τα έδωσες, μισή χαρά σου ζήτησα, και εσύ μου έβγλες την ψυχή μου,

./. Αρνόπο μ' το χαμόελο σ', 'ς σο κάρδοπο μ' τερμάνιν, 'ς σο _öπο μ' μελιστάλαμαν, ντο τρέ≤' ας σο δονάριν,

Αγαπημένη μου το χαμόγελό σου, γιατρικό στην καρδούλα μου, στην ψυχούλα μου γλυκιά σταλαματιά, που χύνεται από την κυψέλη,

./. Την κάρδια μ' θα σφραΐζ' ατεν, να μη πονά καμμίαν, μ' είναν καλκάν να αποκόφτ', ψέμμαν κι' αχαριστίαν,

Θα σφραγίσω την καρδιά μου, ποτέ να μην πονά, με μια ασπίδα να απομακρύνει, ψέμμα και αγνωμοσύνη,

./. Αρνί μ' απ' εσέν θρέφκουνταν, τ' ήλιονος τα λωρίαν,

'ς σα μάγλα μ' φέρ'νε χούλεμαν, 'ς σα ≤είλâ μ' εμνοστίαν, Αγαπημένη μου από εσένα μεγαλώνουν, του ήλιου οι αχτίδες, φέρνουν στα μάγουλά μου ζεστασιά, στα χείλη μου νοστιμάδα

./. Για δός μα τ' ήμ'σον ας σην _ή σ', και τ' όλεον την καρδία σ',

εντάμαν μαναχόν λαρούν, πόνâν πειρεανισίας, Δώς μου το μισό της ψυχής σου, και όλη την καρδιά σου,

μαζί μόνο μπορούν να γιατρευτούν, πόνοι και βάσανα, ./.

Page 151: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 152 -

Εράντωσεν ο ουρανόν, κι' έγκεν τα τσαρτσαφάδας, έρθεν κι' ετζίτιξεν ο ήλ', ατου ας σα προσκάρδεα σ',

Συννέφιασε ο ουρανός, και μας σκέπασε ως το σεντόνι , ήρθε όμως και πρόβαλε ο ήλιος, εκεί μέσα από τα στήθη σου(από την καρδιά σου

./. Αν αραεύ'ς 'ς σο σκέπαμα σ', τα κρύφα τα παράδας,

είδες ατα 'ς σο όρωμα σ', τέα με τα ποχτ®άδας, Αν ψάχνεις στο σκέπασμά σου, κρυμμένα χρήματα,

αυτά τα είδες στο όνειρό σου, τάχα με τους μπόγους ./.

Μ' έναν εγκάλâν σαν νυχτών, δύο καλολοΐας, ο χείμον ίνεται λôπύρ', τζιλίδ' π' εβγάλ' τα τσίας,

Με μια αγκαλιά καθώς νυχτώνει, και δυο καλές κουβέντες, γίνεται καμίνι ο χειμώνας, καιόμενο κάρβουνο που βγάζει σπίθες,

./.. 'Σ σα ψηλασέας τ' ουρανού, εφτάγ'νε κατοικίαν,

μανάχον _ήαν άδολαν, παραδεισί πουλίαν, Και στα ψηλά του ουρανού, δημιουργούν το σπίτι τους,

μόνο ανόθευτες ψηχές, και πουλιά του παραδείσου, ./.

Έλλενοι είμες και 'κι πρέπ', αδελφωμέν' να μ' είμες, γιατί τουσμάν' ερέχκουνταν, τ' Άε Θεούν τη Χώραν,

Έλληνες είμαστε και δεν πρέπει, αν μην είμαστε αδελφωμένοι, γιατί εχθροί λιμπίζονται, του Άγιου Θεού την Χώρα,

./. Ο κόσμον όλôν εγροικά, ντο εν' γενοκτονίαν,

σορσορίζ' γαίμαν το κρενίν, τζουρούτε κι' η Συρίαν, Όλος ο κόσμος το γνωρίζει, πως είναι γενοκτονία,

ρέει θορυβωδώς από την πηγή(την γη), το αίμα, στερεύει και η Συρία, ./.

Είναν ακόμαν όρωμαν, εχάθεν 'ς σην σκοτίαν, οι δύς εμουν εγκαλâσμέν', καρδίαν 'ς σην καρδίαν,

Χάθηκε ένα ακόμη όνειρο, μέσα στο σκοτάδι, οι δυο μας αγκαλιασμένοι, η μια καρδιά κοντά στην άλλη,

./.

Page 152: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 153 -

Άφ'σον κι' έναν τραντάφυλλον, Απριλεζ'νόν τ®ιτ®έκι μ', αρνί μ' κόφ'τ ατο τονατεύ', τ' εσόναν το λετζέκιν,

Άφησε και κανένα τριαντάφυλλο, Απριλιάτικο μου λουλούδι, αγαπημένη μου να το κόψω για να στολίσει, το δικό σου

κεφαλοκάλυμμα ./.

Η σέβνταν εν' ανέβζηγον, όντες σκαλών φωτίαν, κι' άλλον πολλά πη γιανασεύ', πυρομα≤εί 'ς σο μίαν,

Ο έρωτας είναι άσβεστη, όταν αρχινά φωτιά, όποιος πλησιάζει πάρα πολύ, αναφλέγεται αμέσως,

./. Ας σ' είναν τρίχαν η ζωήν, κι' εμείς τιδέν πα κι' είμες, απές 'ς σο χώμαν το βαθύν, με το σκοτάδ' θα κείμες, Από μία τρίχα η ΄ζωή, και εμείς δεν είμαστε τίποτε,

μέσα στο χώμα το βαθύ, θα ξαπλώσουμε με το σκοτάδι, ./.

Να εζήνω άμον το πουλίν, τ' αγνόν το μερμηκόπον, τ' έναν τ' άλλον ησίζ'καν ζουν, 'ς σ' Άε Θεούν τον τόπον,

Να ζώ σαν το πουλί, το αθώο το μηρμυγκάκι, και τα δύο ζούν αρμονικά, στου Άγιου Θεού τον τόπο,

./. Να αγαπάς 'μεν ν' αγαπώ, άλλον τιδέν 'κι ψαλαφώ, να έχω 'σεν 'ς σο γιάνι μ', τη κάρδιας το τερμάνι μ’, Να με αγαπάς να σ' αγαπώ, δεν ζητώ τίποτε άλλο, να σε έχω δίπλα μου, της καρδιάς μου το γιατρικό,

./. Ντ' έματσες γιάβρι μ' για τ'εμεν, έτονε τρανόν ψέμμαν,

έναν καρδίαν γυάλινον, τσακούτε για τ'εσέναν, Ότι έμαθες αγαπημένη μου για εμένα, ήταν μεγάλο ψέμμα, μια καρδιά

γυάλινη, σπάει για εσένα, ./.

Θα χτίζω είναν μονοπάτ', 'ς σην γην να ε≤' την έβγαν, για κάθαν _ήν ντο αναμέν', να εμπαίν' 'ς σ’ σην κάθεν δέβαν,

Θα χτίσω ένα μονοπάτι, να έχει την έξοδο στην γη, και κάθε ψυχή που περιμένει, να χρησιμοποιήσει τον δρόμο του γυρισμού

./.

Page 153: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 154 -

Κανείτε το ισμάρ' τ'εσόν, να σύρ' και πέρ' τ' αχούλί μ', κι' ας σην φωτίαν κιαν η ψή μ', ξαμμών' για τ'εσεν πούλι μ',

Είναι αρκετό το νεύμα σου, για να με τρελάνει, ./.

Τα ≤είλâ μ' με τα χείλοπα σ', η λόχα σ' με τη λόχα μ', να μ' ανταμούντανε 'κι θέλ', και ο Θεόν ακόμαν,

Τα χείλη μου με τα χείλη σου, το χνώτο σου με το χνώτο μου, το να μην συνευρεθούν, ούτε ο θεός δεν το θέλει,

./. Όσα 'ς σην ζήση μ' έθελ'να, έβρα 'ς σ' εσά τ' ομμάτâν,

εκές λιμανλαεύκουνταν, τη _ής ιμ' τα μουράτεαν, Όσα στην ζωή μου ήθελα, το βρήκα στα μάτια σου,

εκεί βρίσκουν την ηρεμία τους, της ψυχής μου τα πάθη, ./.

'Σ σην _ή μ' 'κι πρέπ' τ' αλισφερίς, τ' αγνά τα λογαρίας, τζάμπαν δίει σεν τ' αντίκαλον, και ντ' έξαζ' η καρδία σ',

Δεν της πρέπει της ψυχής μου η αγοραπωλησία, οι περίεργοι λογαριασμοί, γιατί σου επιστρέφει την ευεργεσία τζάμπα,

και αυτό που αξίζει η καρδιά σου!! (Διφορούμενο) ./.

Όσα φοράς ενούντζα 'σεν, 'μάθιζα τα χαρτία μ', θ' επαίρ'να απολυτήριον, ας σ'ολεα τα σκολείαν,

Αν όσες φορές σε σκεφτόμουν, μάθενα τα βιβλία μου, θα έπαιρνα απολυτήριο, από όλα τα σχολεία

./. Θέ μ' ούλ' είμες τα ορφανάν, γιαμ' κι' αγαπάς καμμίαν,

μη λές ντ' εφτάμε οι αθρώπ', πως εν' τεβεκελίαν, Θεέ μου είμαστε όλοι ορφανά, μήπως δεν μας αγαπάς καθόλου;,

μην λες πως ότι κάνουμε οι άνθρωποι, γίνονται μάταια, ./.

Έναν ακόμαν προσευχήν, κι' έναν παρακαλίαν, 'ς σο εικονοστάτε μ' για τ' αθρώπ'ς, ελέησον Παναΐα μ',

Μια ακόμα προσευχή, ένα ακόμα παρακαλητό, για τους ανθρώπους μπροστά στο εικονοστάσι, ελέησέ μας Παναγιά μου

./.

Page 154: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 155 -

Κι' εν' όσον η νύχταν θα κρατεί, θα κρατώ το χερόπο σ', κι' εν' ο κόσμον να χαλάετε, η _ή θα είμαι 'ς σο _öπο σ',

Και όσο το βράδυ θα υπάρχει, θα κρατώ και εγώ ψυχή μου το χεράκι σου, ο κόσμος να καταστραφεί, θα είμαι η ψυχή στην ψυχούλα σου,

./. Άμον το χιόν ντο τζιχλακίζ', εποίκες την καρδία σ', πέει 'μεν αρνί μ' το μυστικόν, να πιαν η τραελεία μ’,

Σαν το χιόνι που παγώνει και πιάνει στο έδαφος, έκανες την καρδιά σου, πές μου αγαπημένη μου το μυστικό, να μπορέσω να σε καλοπιάσω,

./. Αχ' σαχταροχτισμέντζα μ', καρδία μ' πονεμέντζαν,

αλλόμιαν ας σην σεβντάν, και την εγάπ' καμέντζαν, Άχ' χτισμένη από στάχτη, καρδιά μου πονεμένη,

για άλλη μια φορά από τον έρωτα, και την αγάπη καμένη, ./.

Τ' εσά τα δάκρâν νε αρνί μ', τοσούτζικαν αστρόπαν, άμον σιρίν 'ς σον ουρανόν, μικρά τζεβαερόπαν,

Τα δάκρυά σου αγαπημένη μου, τοσουδούλικα αστεράκια, σαν ένα κοπάδι στον ουρανό, μικρά διαμαντάκια,

./. Τα κατενάν τ'ομμάτοπα σ', τη _ή σ' το πεντζερόπον, λέγ'νε ντο 'κι ακου®κίεται, ας σ' εσον το στομόπον,

Τα καθάρια τα ματάκια σου, είναι της ψυχής σου το παραθυράκι, λέν ότι δεν ακούγεται, από το δικό σου στοματάκι,

./. Όσα κι' αν κρύφτ'νε εγροικώ, αρνί μ' και τ' αγωνίαν, να σιλεγνäζ' την καμονή σ', δίγω σεν την καρδία μ',

Όσα και αν κρύβουν τα γνωρίζω, αγαπημένη μου την στενοχώρια σου, να κοσκινίσει τον καημό σου, σου δίνω την καρδιά μου,

./. Εχάθεν 'ς σο λάσιν τ'ορμάν, ας σον κόσμον πικράθεν,

επαιχερέτσεν γονâκάν, κι' αλλομίαν 'κι εφάνθεν ..Ναϊλλοί πη αναμέν'νε,

Χάθηκε στο πυκνό το δάσος, πικράθηκε από τον κόσμο, χαιρέτησε τους γονείς του, και δεν ξαναεμφανίσθηκε...

Αλίμονο σε αυτούς που περιμένουν, ./.

Page 155: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 156 -

Είναν νύχτωμαν ακόμαν , είναν νέϊκον σκοτίαν, λέει 'ς σ' ορμάνâν ν' αποστέκ'νε, κι' ησυχάζ'νε τα ρυμίαν,

Μια νύχτα ακόμα, ένα νέο σκοτάδι, λέει στα δάση να ξεκουραστούν, και να ησυχάσουν οι ρεματιές,

./. Μ' έναν εγκάλâν ανασπάλ', η κάρδια μ' τα πελιάδας, κι' αμα θα δίεις μεν φίλεμαν, λαρούνταν τα γεράδας, Με μια αγκαλιά ξεχνά, τους μπελάδες η καρδιά μου,

και αν θα με φιλήσεις, θα γιατρευτούνε και οι πληγές, ./.

Εφέκα 'το το κάρδοπο μ', αρνί μ' 'ς σο μαξιλάρι σ', να έεις ατο εγκόλπιον, 'ς σον φόβον παραστάρι σ',

Άφησα την καρδούλα μου, στο μαξιλάρι σου, να το έχεις ως φυλαχτό, στήριγμα όταν φοβάσαι,

./. Ακόντυλον το ≤έροπο μ', και γράφτ' ≤ίλâ τσιζίαν,

ποίος αϊκον έχ' σεβντάν, και πόνον 'ς σην καρδίαν, Χωρίς μολύβι το χεράκι μου, και καταφέρνει να γράφει χίλιες γραμμές, ποιός να έχει τέτοιον έρωτα, και πόνο στην καρδιά,

./. Πουσπουρίχτρα μ' κεβεζού, τα ωτία μ' έφαες,

άφ'ς μ' ολίον να κοιμούμαι, μ' αραεύ'ς αρνί μ' να σκούμαι, Με την κρεβατομουρμούρα σου πολυλογού μου, μου έφαγες τα αυτιά,

άφησέ με λίγο να κοιμηθώ, μη ζητάς αγαπημένη μου να σηκωθώ, ./.

Το ανοιγάρ' ντ' εδέκες 'μεν, έτον πασλανεμένον, 'κι επόρ'ν αρνί μ' το προσωπίδ', ν' ανοίγ' ατο ο καμμένον,

Το κλειδί που μου έδωσες, ήταν σκουριασμένο, δεν μπόρούσα αγαπημένη μου την κλειδαριά, ο καμμένος να την ανοίξω,

./. Ούλ' έχ'ν απ' έναν άθρωπον, έναν ευ≤ήν να λέγ'νε,

μ' έναν μαντήλιν να σπογγίζ', τα δάκρâ'τς όντες κλαίγ'νε, Όλοι έχουν έναν άνθρωπο, μια ευχή να του πουν,

με ένα μαντήλι να σκουπίσει, τα δάκρυά τους όταν κλαίνε, ./.

Page 156: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 157 -

Έναν κιρπίτ' δίει αψιμάτ', όσον έναν φωτίαν, όντες η _ή μ' σεβνταλαεύ', κολλίζ' και την καρδία μ',

Ένα σπίρτο βγάζει σπίθα, όσο μια φωτιά, όταν η ψυχή μου ερωτεύεται, και καίει την καρδιά μου

./. Άλλ' έχ'νε εύκαιρον το στόλ', κι' εζήν'ν αγαπεμέναν,

κι' άλλ' έχ'ν ατο και ξιχειλίζ', κι' ομμάτâν πεινασμέναν, Άλλοι έχουν άδειο το τραπέζι, αλλά ζουν αγαπημένα,

και άλλοι το έχουν και ξεχειλίζει, αλλά ακόμα τα μάτια τους πεινούν, ./.

Τα δάκρâ μ' εν' αληθινάν, και τρέχ'ν απ' έναν έναν, γιατί η εγάπη σ' λαλα≤εύ', μανάχον ≤έρεαν ξέναν,

Τα δάκρυά μου είναι αληθινά, και ένα ένα τρέχουν, γιατί η αγάπη σου χαϊδεύει, μόνο χέρια ξένα,

./. Τ' εμά τ' ομμάτâν καρτερούν, με τ' εσα ν' απαντούνταν,

ολίτσικον να χάρουνταν , και να παρεγορούνταν, Τα μάτια μου προσμένουν, με τα δικά σου να συναντηθούν,

λιγάκι να χαρούν, και να παρηγορηθούν, ./.

Ας σ' όλâ τ' αμαρτέματα μ', πάντα θ' εποίν'να έναν, ντ' έτιρτευα σεν νε αρνί μ', κι' εγνέφιζα σεν κέλα, Από όλες τις αμαρτίες μου, πάντα θα έκαμνα μία,

που σε πείραζα αγαπημένη μου, και δεν σε άφηνα κιόλας να κοιμηθείς, ./.

Λαλώ 'σεν και συρίζω 'σεν, και κρούγω τα γολγόνâ σ', εσέν αρνί μ’ η ≤ειλεαυλί μ', εγιάτρεψεν τα πόνâ σ',

Σου φωνάζω και σου σφυρίζω, σου χτυπώ και τις κουδούνες σου(δλδ σε προειδοποιώ), εσένα αγαπημένη μου η φλογέρα μου, σου γιάτρεψε

τους πόνους σου ./.

'ς σ' έναν αρμόθ' τοπλάεψα, τη _ής ιμ' τα μουράτεαν, ούλâ Θεέ μ' να κάγ' ατα, εμέν μ' έφταγ'ν κομμάτâν, Σε μια αρμαθιά μάζεψα , της ψυχής μου τα πάθη, όλα να τα κάψω, να μην με κάμνουν κομμάτια,

./.

Page 157: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

- 158 -

Έρημον τ' εμόν δώμαν, εφτασπάλιστον το στόμα μ', και το _öπο μ' ταξιδεύ', 'ς σην εγκάλâ σ' να φωλεύ',

Έρημο το δωμάτιό μου, εφτασφράγιστο το στόμα μου, και η ψυχούλα μου ταξιδεύει, στην αγκαλιά σου να κουρνιάσει,

./. Πάντα θα έρ'τεν τ' αύριον, τ' οσημερ'νόν να χάται, βαραχλαεύ' κι' ο ουρανόν, με τον ηλ' ν' αθισκάται,

Πάντα θα έρχεται το αύριο, το σημερινό για να χαθεί, γίνεται χρυσός και ο ουρανός, έχοντας τον ήλιο να ανθίζει,

./. Γαιματώθεν η καρδία μ', ας σα ξίμυταν τα ≤έρâν,

δυο κομμάτâν ενεκροστάθαν, για τ' εμέν όλâ εχάθαν, Καταματώθηκε η καρδιά μου, από τα δίκοπα τα χέρια,

δυο κομμάτια έμειναν σαν νεκρά, όλα χάθηκαν για εμένα, ./.

Τα χρόνâ σ' πλέαν πλέτεραν, πολλαπιδεβασίας, να κλώθ'ς ατο το νούνιγμα σ', φαρμακών'ς την καρδία σ',

Τα χρόνια σου περίσσεψαν, γέρασες πολύ, αν σκεφτείς αυτά που έζησες, θα φαρμακώσεις την καρδιά σου,

./. Τοι δυς εμουν αρνί μ' χωρίζ', έναν δεκαετίαν,

'κόμαν βρουλίζ' το φίλεμα σ', και κάετ' η καρδία μ', Αγαπημένη μου μας χωρίζει, μια δεκαετία,

ακόμα φλογίζει το φιλί σου, και καίγεται η καρδιά μου, ./.

Ας σ' όλâ αρνί μ' τα όνερα μ', και τ' εμον τα ταλγάδâν, εσέν έχω σεν πρώτισ'νον, και υστερ'νόν 'ς σην κάρδâ μ',

Από όλα μου τα όνειρα, και τους καημούς, εσένα έχω πρώτο, και τελευταίο στην καρδιά μου,

./. Βούρας βούρας ≤ôνατεύ, τα ρα≤ίαν λαλα≤εύ',

πάζι πάζι θέλτ'ς τον ήλον, κόκκινον άμον το μήλον, Χούφτες χούφτες χιονίζει, χαϊδεύει τα βουνά,

κάπου κάπου θέλεις τον ήλιο, κόκκινο σαν τον μήλο, ./.

Page 158: Xαριτίδης κ. Iωάννης "Xαρίτον" Ποντιακά Δίστιχα 2016

Μάννα μ' θέλτ'ς να γυναικίζω, και ζεντζίρνα πλερών'ς το θελεμάτι

Μάννα θέλεις να παντρευτώ, νανα εκπληρώσεις την επιθυμία σου, πρέπει να υποδυθώ τον γαμπρό

Γιαμ τα πιζήλ τζάμπαν να μ' αναμέντ'ς

Μπας και ψάχνεις τους καλικάντζαρους, στο στόμα του πηγαδιού, να μην τα περιμένεις άδικα, αυτά μας απατούν από τα μπαλκόνι

Η εγάπη σ' φούρκα είν', κόφτ' όλσιδερένâν εχ' δεντζίμΗ αγάπη σου είναι αγχόνη, κόβει όλη μου την αναπνοή, έχει από σίδερο σχοινιά, φορ

Άμον το ψέμμαν έρχουνταν, τα κάλαντα αλλομίαν, θα χαιρετίουμ'

Σαν ψέμα έρχεται, το νέο έτος ξανά, θα χαιρετ

Γιατρειάν 'κι διείς 'μεν, Θέ μ' τυρ

Δεν μου δίνεις γιατρειά, Θέ μου με τυραννάς, βοτάνι δώσε μου, υγείας ευχή

Προστατεύεται από τον N.2121περί

- 159 -

Μάννα μ' θέλτ'ς να γυναικίζω, και ζεντζίρâν να φορώ, να πλερών'ς το θελεμάτι σ', πρεπ' να εφτάγω τον γαμπρόν

Μάννα θέλεις να παντρευτώ, να φορέσω αλυσίδες, να εκπληρώσεις την επιθυμία σου, πρέπει να υποδυθώ τον γαμπρό

./. Γιαμ τα πιζήλâν αραεύ'ς, 'ς ση πεγαδί το στόμαν,

τζάμπαν να μ' αναμέντ'ς ατα, κομπών'νε ας σα παλκόνΜπας και ψάχνεις τους καλικάντζαρους, στο στόμα του πηγαδιού,

μην τα περιμένεις άδικα, αυτά μας απατούν από τα μπαλκόνι./.

Η εγάπη σ' φούρκα είν', κόφτ' όλôν τ' ανασμονή μ', ν εχ' δεντζίμâν, 'ς σα ≤έρâ μ' φορεί ζεντζίρ

Η αγάπη σου είναι αγχόνη, κόβει όλη μου την αναπνοή, έχει από σίδερο σχοινιά, φορά στα χέρια μου αλυσίδες

./. Άμον το ψέμμαν έρχουνταν, τα κάλαντα αλλομίαν,

θα χαιρετίουμ' τα παλαιάν, μ' έναν αραθυμίανΣαν ψέμα έρχεται, το νέο έτος ξανά,

θα χαιρετίσουμε τα παλιά, με νοσταλγία./.

Γιατρειάν 'κι διείς 'μεν, Θέ μ' τυρâννίεις 'μεν, δός μα βοτάνιν, ύας ευ≤ήν

Δεν μου δίνεις γιατρειά, Θέ μου με τυραννάς, βοτάνι δώσε μου, υγείας ευχή.

Προστατεύεται από τον N.2121-1993 περί Πνευματικών Δικαιωμάτων

ν να φορώ, σ', πρεπ' να εφτάγω τον γαμπρόν,

φορέσω αλυσίδες, να εκπληρώσεις την επιθυμία σου, πρέπει να υποδυθώ τον γαμπρό,

ν αραεύ'ς, 'ς ση πεγαδί το στόμαν, ατα, κομπών'νε ας σα παλκόνâν,

Μπας και ψάχνεις τους καλικάντζαρους, στο στόμα του πηγαδιού, μην τα περιμένεις άδικα, αυτά μας απατούν από τα μπαλκόνι,

ν τ' ανασμονή μ', μ' φορεί ζεντζίρâν,

Η αγάπη σου είναι αγχόνη, κόβει όλη μου την αναπνοή, ά στα χέρια μου αλυσίδες,

Άμον το ψέμμαν έρχουνταν, τα κάλαντα αλλομίαν, τα παλαιάν, μ' έναν αραθυμίαν,

ίσουμε τα παλιά, με νοσταλγία,

ννίεις 'μεν,

Δεν μου δίνεις γιατρειά, Θέ μου με τυραννάς,