Ulrich von Wilamowitz-Moellendorf - Η Αττική Τραγωδία

60
Η ΑΤΤΙΚΗ ΤΡΑΓΩ∆ΙΑ Γένεση και διαόρφωση του είδους Ulrich von Wilamowitz-Moellendorf Το πρόβληα Όταν κάποιος παίρνει στα χέρια του ένα αττικό δράα συνήθως ξεκινά από την προϋπόθεση ότι πρόκειται για ένα ποίηα του ίδιου λογοτεχνικού είδους ε τα έργα Σακουντάλα, Η ζωή είναι όνειρο, Πολύευκτος, Μάκβεθ, Βάλλενσταϊν. Ως εκ τούτου εταθέτει σε εκείνο ορισένες προσδοκίες, οι οποίες ενυπάρχουν στη φύση αυτού του είδους. Περιένει κανείς ένα αισθητικό αποτέλεσα, η επίτευξη του οποίου πρέπει να είναι ο σκοπός της τραγωδίαςσυνεπώς η κρίση για το ποίηα που διαβάζει καθορίζεται από το κατά πόσο αυτό έχει εκπληρώσει την αποστολή του και έχει ικανοποιήσει τις προσδοκίες αυτές. Βέβαια σε κάθε δράα ο καθένας διατυπώνει κάτι που τον προβληατίζει, το οποίο, όως, ο ποιητής έχει επεξεργασθεί σκόπια έτσι, το έχει θεωρήσει, δηλαδή, είτε ως προτέρηα είτε ως κάτι εντελώς απαραίτητο. Στο αττικό δράα υπάρχει ο Χορός που συχνά τροχοπεδεί την εξέλιξη της πλοκής· στον Καλντερόν κουράζουν τα αναρίθητα κατιδίαν (a parte) των προσώπων καθώς και οι ατέλειωτες περιγραφές· στον Κίννα του Corneille άς απωθεί η ενότητα του χώρου, στον Σαίξπηρ οι γελωτοποιοί, στον Schiller τα ερωτικά ζευγάρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις βέβαια ο αναγνώστης είναι ήδη από πριν ενηερωένος για το τι πρόκειται να συναντήσει. Έτσι δεν είναι πια τόσο έντονα αποστασιοποιηένος, παραβλέπει ή προσπερνά εύκολα ένα περιττό τήα και τελικά συβιβάζεται ε ό,τι τον ενοχλεί και το δέχεται ως δικαιολογηένη ιδιοτυπία. Αλλά, όπως είναι γνωστό, δικαιολογηένη ιδιοτυπία σηαίνει κάτι το οποίο πορεί ενδεχοένως να αιτιολογείται, αφού δυστυχώς δεν είναι δυνατό να αλλάξει, ενώ κατά βάθος είναι εντελώς αδικαιολόγητο. Και η εντιότητα απαιτεί να οολογήσουε ότι οι ποιητές θέλησαν ε αυτά τα έσα να εκπληρώσουν την αποστολή τους, αλλά παρά ταύτα την εκπληρώνουν στην πραγατικότητα ετά βίας. Κατανόησαν, δηλαδή, την αποστολή τους σε ικρότερο βαθό από ό,τι εείς· και αυτό τελικά αποτελεί ια κολακευτική επιβεβαίωση της εσωτερικής ας ικανοποίησης για το πόσο πολύ έ- χουε προοδεύσει στα ζητήατα αυτά. Για το αττικό δράα η κατάσταση είναι ακόη πιο περίπλοκη, επειδή έχει διατηρήσει επί πολλούς αιώνες το κύρος του κλασικού, δηλαδή του άκρως υποδειγατικού, και έσα από τη διδασκαλία του στα σχολεία, η πίστη αυτή τροφοδοτείται διαρκώς σαν αυτή η υπεροχή να ίσχυε ακόη και σήερα. Για αυτόν τον λόγο ο αναγνώστης πιστεύει πως έχει κάθε δικαίωα να θέσει ένα απόλυτο αξιολογικό κριτήριο και εγείρει κατά των αρχαίων ποιητών κάθε ένσταση, την οποία προβάλλει κατά την προσωπική ανάγνωση εύλογα και δίκαια εναντίον της κλασικότητας, σαν να πρόβαλλαν οι ίδιοι οι ποιητές αυτές τις υπερβολικές απαιτήσεις. Στην περίπτωση αυτή οι ποιητές θα πρέπει να στερηθούν την παραδοσιακή εκτίηση, και αζί της φαίνεται να χάνουν και την ιδιαίτερη αξία τους. Ένας τέτοιος τρόπος αντιετώπισης δεν θα πρέπει να απορρίπτεται εξ ολοκλήρου. Πρέπει να υπάρχει κάποιο κριτήριο που να πορεί να εφαρόζεται σε κάθε ποίηση κάθε εποχής, χωρίς ποτέ να αδικείται κανένας, αν δεν θέλουε διαφορετικά να χάσουε την πίστη ας στην ύπαρξη και την αιωνιότητα του Ωραίου. Προπάντων, όως, καιά εποχή δεν πρόκειται και δεν πρέπει να επιτρέψει να θιγεί το δικαίωα της να αξιολογεί τα έργα του παρελθόντος σύφωνα ε το δικό της

description

Ulrich von Wilamowitz-Moellendorf - Η Αττική Τραγωδία

Transcript of Ulrich von Wilamowitz-Moellendorf - Η Αττική Τραγωδία

  • Ulrich von Wilamowitz-Moellendorf

    , , , , . , . , ' . , , , , , , . ' (a parte) Corneille , , Schiller . . , , . , , , , . , . , , , - .

    , , , , . , , . , .

    . , , . , ,

  • . ' : , ' ,, , , . , , . , . - . . , , , . , .

    , , , , . , . . .

    , . . Lessing , , . 1. . Herder , . , , , , , . . , , , .

    , , . ,

  • . : , , , , Die Braut von Messina, . Goethe Schiller , , . , , , -. , , Schiller, Kant, , , .

    , , A.W. Schlegel Vorlesungen ber dramatische Kunst und Literatur. , Schlegel . . , , , , 2. Schlegel - , . L. Tieck. , . , , , . - ' , . o Tieck , , , ( F.V. Raumer, Vorlesungen ber alte Geschichte, . , . 544), . , , Wilhelm Meister. , , . F. Schlegel , . , , , 3' ;

  • Schiller. , -, (, , ) . , . , , , . , . - 4, . Hermann, Welcker Otfried Mller, . . , - . , , , , Lessing Schiller, . . , . , - -- . ' Botokude Kamtschadale . , ; , Casca , . , , ;

    , , . . . , , , . ' . , , . - .

  • . . . . . , . ' - . 5. , . , ' , . , , .

    , . , , . . , , , . . , . . . . - . , - , ,, , . 6 . 6, , , . , . , , -

  • - ' 7. . , . , , ( 330 ..), , . , 8 . . , , , . : 534, 508 , 465 , 9. . . . , . .

    . , OL . " . , , . ' , , 5 . , . , . , -, , . , . - , , . , , , .

  • , , . , , .

    : , , , , , . -, , , - , , , , . 10, , . , , , 11. ' , , , , , 390 , . . , . , ( ), . , . , , , . , , . , , , . , , commedia dell'arte , , , .

    . , .

  • , -, 465 . . , ( 12) . , . , , , , , , , , , , . . , , , , () (). - . , , , ' , . , , , . , . . : . , -. , , , , . , , , : , , 13.

    . , , , - . , , -, ,

  • 14. . : , , . . , , , , .

    , , , - - - . , , , , , . , . - : , , ' . ()15 . - . 16. . , , . . , . . 17, . , 18. , , , -, , . . .

  • . , , 19. , , . . . , , . , , . . , . . , . . , - . , , . , , . , - , ..., , 6 20.

    21. ' , . , . . . , , . - . , . , . , , , , , , . . , , . , , . ,

  • , . . , , , . . , . , . . . . : () , ' . , , -, ; , . . , , . ( ;) , . .

    . , , . - , , , , . , . , , . . , , , , , , , 22. , . .

  • , , . , - . . , , , : , , . . , . () , : ' . .. 24. . , . , , , , , . , . . ' , , , . , .

    .

    , . , . , 25. , 26. , 27. , 28 - , 29 , , . . ,

  • 6 . 30. . , , . , , , , . . , . . , .

    . , . ' . , , . , . - , . ' . , , , , , . , , - , .

    , , . . , 8 , , , , . , . , 31 . . , ,

  • . . . , . . ( 700), , . . 600 .

    - . , , . . , , . . OL , - . , . . , . - , , . , , , . ' . , . , , , ' . , , . , . ( 750 550) , . . . , , . . , , . ,

  • , : . , , . . - , - , : .. - , .. , . , : , , .

    7 6 . . , ' , . , , . -. , . , . , , , , . , , . , . - , , , , , , , . , , .

  • . 550 , .

    , , , . , , . ' , , , . , , , , . , . . 32, . . , . , . , . , , : , .

    , , , , . . . , . , . , . . - , . - .

  • , . 7 6 . - . , . . , . , , . , -. , , . , , , . , .. . , , , 33, . (). , . .

    7 , .

    7 , . , , . . 7 34. . , . (, , ) (). , , . : .

  • , . . . , ' . , , , . . , Neidhard von Reuental. - , , : .

    . . , - - . . , , .. . , , . 6 . 35 . 580 ; , , . , . , , - ( ). , . , , , , .

  • 6 . , , , , . , , ' . . . , . . , , . . , 36, , . , ' , , - . , . , , . . , . . , . , . , , , . , , . , . , . , , . , , , , . . . , , . , . , , ' . . ,

  • . , , . ( ), , . 37, , , ( ), ( ), ( ), ( ). , . , . , , .

    . , . , , , , ... ( ), . . . , , , , . , . , , , . : , , , , , . , . (), , 38. , . , . ' (. 75, . 8 Bergk), , (. 107) (. 109, 110). , . .

  • . . . - , , . , . , . , . , , , , , 39. , , , . . , , . , . , - , ' . , , . , ' , munus [] . . , , . , . , , , . , , . , , . .

    , ,

  • . , , , . , , . , . , ' , : ' . . : . : . . , 5 . ' 40.

    . , , , , {) . , . , , . (75) . , , , . . , ( 500-430 ) , . , , . , , , , . , . .

  • , , , . , , . ' 4 , , , : , , . , 5 , , 41. , " . , , 42.

    : . , . . . . , , , . . , . , , . , , , . , . 6 , to , , , . : 6 . , , . , , . , . , , , , .

  • : , , , . . , 43, ( 202) . , , , . ;

    44 . , , . , , , , . 6 5 , . 45. , . . . , . , . ( ). , . . . , , , , - . , , , . , . . 46 . . - .

    . , ,

  • . , . , , 500 , , , , , , 47. - , " -. , , . .

    , , . (5.67) . , , . , . . , ' , . , , , , , 48. , , . , , , . ( ) 49 , .. luperci salii . , , , luperci Fabiani gens Fa-bia. O , , 50. " , , .

  • , , . , , .

    . . . , , 5\ 52. , : -, . , . , , , . ' .

    , , . . , , , . . - , -, . , .

    , , , , . . , . , , , , . :

  • , , . , , . . . . , , , . , , . ' . -, . .

    534. . , , . , , ' . . , , , ' , , - , , . , , , , , , . , , , . : . , , , , .

    , , . -, : . , . . , , , . , . , , , ' , .

  • . , . ' , . , . , , , . , , . 470 , , . . . ' , . . . , , . , , , . , , , , , .. Maccus , , . , , , , . , , .. , , , , , . , , , . , , , . . , 53 (438 ..) . , , , , , . . , . . -

  • , . . . , , , , . , , - , 54, . . . 55 , - . , , .

    . , , , . , . . -, , , 50, 56. - . , 12 , . 60, 4x15, 465 . , . , , , , . 12 , . .

    , , , , .. .

  • , . , , . 476 , ( ) , , , , , , , , , , . , , . - , ' 57. - . , , , - : . , 50 . - , , . . . , , , , , . , , , , , 58. , , , . -, . , . , , , , , . .

    ' , . ' , , . Km ,

  • , c'est le dernier pas qui cote [ ]. , . , , , . , , , : . : .

    ' . , , . . 20 . . , ' . - . , , , . , , , . , , , , , , . , , . - . , , . , . , - , , . , . , , , , . , , . , .

  • . , . - - , , .

    ; . , . . . , , 59. , , . , , , ( 152e), . (2.48) , , , , . . . . - . , ( 1012), , ( 1052). . . " Goethe . , , , .

    , , , , . . , . , ,

  • , ( ), , , . , , , ' . - - . , , , , , , . . , , " , , , . o Welcker. 60, ' , , , , , ' .

    - , , - . , , , , , . , , . , , ' , , , , . . . , . , , , , . . , , , , , . . , .

  • , , , . , . . , , Ahriman Ormuz, .

    . , , , . ' , , 61. fabula docet . , , . , , . , , . , , , . , , , - . , , .

    , , , , , . , , . , , , . . , . . - , , , . , , ,

  • , . . . , , . - . : . , . , , , , . , , : , , . : . , .. , . , " : . O Goethe . ; , , . , Manfred . Goethe Byron, - 62. . " . . , .

    : . ' , , , . . , . , . . , . , , , , : . . , . , . , . , , . , , ,

  • , , 63.

    , , , , , , . . , , . , " .

    , . , , , . , , . , , . : . .

    , , , , . , ' . , , , , -. , , , . .

    , , , , . . , - .

  • , . , , , . , . , , , . , , . , 900 700 , , . . , , , , - , . , , . , , . , , , , , ' . , . , : , , , , , , . , .

  • . , , . Vixere fortes ante Agamemnona multi, sed omnes illacrimabiles urguentur ignotique longa nocte, careni quia vate sacro. [ , , ]. post ante, : , , . 600 , . ; , , . , ; Epici carminis onera lyra sustinuit, [ ] . 6 , . : , , . , , . . - - . , Platen, . . , .. , , , . , , . - . : , , , , , - , , , . , , ,

  • . - .

    . - . , , 700, . , , , . , 600 , . . . , , , : . . , , , , , . : ' , , , , . , , - . , . .

    . , . . , , . , , . . , . . . . , , , .

    , , , , . {, ), , . . : , , . .

  • , - - , , . , , : ! , . . : , , . . , , , 5 . . . . . , - , , . , . A, , . , 406. , . . , , . - - , . , , , , , , , , . , . , . : . , , . .

  • . , , , . , , . . , , .

    : , ;. . , .

    , , . ' ' , , , , , , . , , , , , , : , , .

    , , . : - , , , - , . , , , 64. : ' . . .

  • , . ' , .. , . , , , , - ' - , , Gtz: . ' , , . 65 , , , , , , , : , , , {Corpus Inscriptionum Atti-carum I 433): , , , . . , , Torquato Tasso , , .

    . ' . , . , . , . . , , . . . . , ( ) , . . -

  • , , . , , , . .

    , . , . Goethe; , , . , , . .. Caldern ; , , devocin (). Homburg , , , : ! , . , , . : . , . , - - . , Homburg. , , . ' . , , , : ! . , . , Goethe Rondanini , Schiller I ,

  • : Faust, , , . , S. Maria della Arena, , . , , , . , , , , , , et delectare et prodesse [ ]. , .

    , : . (17) . . ' . , . . , , . , , , , { ), . ; ' . , , , . . , - . ' , . , . . , , , , - , .

  • . , . -, , , .

    . . 66 . . , , - ' , , , , ( ) .

    , , .. , , . , , . , , . : . . Goethe Gtz . Natrliche Tochter Goethe . . , . : , . . , . , : fiam [ ]' ' . , ;

    . ,

  • , - . . . . . , , - . , . , - , . : sit Medea ferox invictaque, flebilis Ino, perfidus Ix-ion, Io vaga, tristis Orestes [ , , , -, ], , . , , . , . , , . , . . OL - , , - , . , - , , ' , , . . , , . , , . . , , , . , . , , .

  • , - . . , , ; flebilis Ino, Medea ferox, - - ;

    , , , . : , . " , , . , . " , . . - . , , , , . - , 67. , , . " , . , . , , . Schiller Braut von Messina , , , . Schiller . , - - , , , Mllner . , , , , . . , , . ,

  • . , , , 5 , . . ; . , , ,... , , . 5 , . ' . ' , , .

    . -. , , , , , . , , , . , . , , . , . - , . , . , . , IOLO , , , , , . , , . , Byron. , : , ' . ' , ' ' .

  • . ,

    , , , - , , . ' . , , ( ) , ( . 488 Keil), .

    , . , . ( ), , , . : . , . , . . , , . , . - . , 68. . , , - . . ' . , .. . : ,

  • . . , -. , , , . ' . , , .

    . , , , . , , . , , . . , . , , , , . , . , , , . ( ), . 1. Bijoux indiscrets, ' Lessing , (Hamburgishe Dramaturgie . 84): , . . comdie larmoyante [ ] . , ,

  • . , , . 2. Schlegel ( 133) Inland Kotzebue. Schiller , . , , . 3. Homo longe omnium pessimus [ ], o G. Hermann Volkmann 1796. Schlegel . 4. Fr. Vischer ' : . , , , Vischer ' , , , . 5. , . ' (Windisch Abhandlung des S. Orientalistenkongresses) , , . , , , 2 , . , (Curtius, Archologishe Zeitung 1876, 90). 6. . . . , . , , . , ' . . , , . . . 7. , , 9.6. , , . -, , . , , . ' , .. . , . 480, , . , , . .. , . .. , . 8. (Corpus Inscrip-tionum Graecarum 229, 230) (Notizie degli scavi 1888, . 190), , , . 9. . Hermes 21, 597-622. 10. , .

  • , . - , , , .. . , , , . 5 , , - , , [ = ] [ = ] ( [, . 156 Meineke]. 11. (IX 41) . (8.3) . . , . . 12. 430. , , , . 440, - . 13. (De repblica IV 11) : imitationem vitae, speculum consuetudinis, imagi-nem veritatis. , , . , voluptas ( ). . : , ' - . . , , . 14. , , (440-38 .., . 67 ). ' ' . . , ' , ( , ) . . , : , , . . : , , . , , , . 15. .. , , " ( . 479 ). . (. 968). Bergk . 16. ' , (, ), . , , ( ), , - , . ,

  • , . 17. , , , . ' , . 18. Usener {Altgriechischer Versbau, . 113) (, 42' ), ' . , , , . , , . , , ( ), , . , Usener. To , , ( o Usener , , ) ' . ... , , . , , (174 Bergk) . , . (, 1385) ' , - ( ) , , ' . ( , ' ' '' . -. : , , . : ( ) . ). , , , : . , , , , : ; ( . , . 750 Bekker) , , . , ' . , ' . : = . ; , , , -' (. . 378 ). . , , . . -, , . , . 19. ( XIV 622) , ( 180 ..). . , . , , 5 6 .

  • , . 20. , VII 72, . 1491 Reiske. IV 2, 21. , (, 24) , , , . 21. , . . ' ; 22. ( II 40). , . , . ( 296). Maa, (Philologische Untersuchungen VI Hermes 18). , . . 23. Dmmler (Rheinisches Museum 43, 355): . : currus navalis -. . (Maa, Hermes 22) . . Dmmler . 24. . Robert, Eratosthenis catastersmorum reliquiae, 1878, . 7, Graf, De aureae aetatis fabulis, 1883 Schmekel, De ovidiana pythagoreae doctri-nae adumbratione, Greifswald 1883. o Papi-rius Fabianus . 25. , , - ( )' ( . 86) . , (. iuglans). Triumpe Fratres Arvales . - , . , . 26. (XIV 628): ' -, ' ( ), , ' ' . ' (77 Bergk), , -' ' ' ' ' . . . , ( XI 465): . 27. (. 71 Schrder) . , , , , : , , . Dmmler. 28. . , , , , -, , , . 29. . 23: - - . - 13, . 18: -' . , , . ' . Welcker (Alte Denkmler, . Ill, 125): , . ,

  • . , . ( 456c), . ( 1403 ). , . 30. . -, 4 , , . ( 454, XIV 624), ( , VII 47) . . - , , , (. , 10, ). . ( IX 402d) - 5 ( VIII 63). , , . , 728: , - , . . . 31. . , , . . ' , . , , , . . , , . , , . . , ' , . , , . 32. ( 362): , , , . , { 629a), , , . . . . , , , , , , . . - , - - . , - (, ), , . , . : , , , - , , . . 33. .

  • 34. ( XIII 618). , 7 , - . . , , -. . 35. {!).

    ----|--- ---|---- ---|---|----|--

    Bergk (Carmina populara 44) , . 36. , . , , . , . . , ' . ' . Lessing, Goethe, Schiller , . , . , , , , . , . , , , . , . 37. - , , . . 38. , .. , . , . 39. , , , , ' . . , . (1-13): - , - , [] ' , < ' > , , , < > , ' -, . , . : . , (. Hermes 20, 67). Bcheier {Rheinisches Museum 40, 312). , - , . . 40. .

  • 41. . \ , . (XIX 15) , .. . () , , , . , , , . , . 42. 3 , , , , . 4 (, 3). , , . , : ( . 637 ) . 43. , , . . , satur. . , , . . , ", , . , , , Bcheier (Wlfflins Archivii 119.508) Titus: . 44. Furtwngler Annali dell'Instituto 1877 Berliner Winckel-mannsprogramm 1880 Der Satyr aus Pergamon. 45. Mitteilungen des Deutschen Archologisches Instituts (Athenische Abteilung) XI, 78. 46. (. 80) : , . - , , . -(. 100), , (. 539), . . . 47. , ( 2.1.2), , . , -, ' . , ', . . 48. ( 471): - , ' ( . Roellig, De codiabus Strabonianis, Halle 1886, . 333). - . , ( ) ' . . , - - , . ( ). , . 49. Dittenberger, Sylloge Inscriptionum Graecarum 134 . 50. , Dittenberger (.., . 49), 120.

  • 51. '. , , , , . , ' . , . 52. (. 22 Gaisford) . OL . , . , , . 53. . . , , , , , . , 30 . 249, 50 Nauck. . : , , - ( ). , , . , , , - . . , , - , , : , . , , . , . . , , . , , . . . : , ", , , , . . ( . 1203 = . 251 Nauck)' (: -) " ( Ravennas Martin)' ' ' ; Toup ( R V), . . 54. , , . , . ( 617), , (841), . . , . 55. : , . ( ). , , , . (Commentationes Ribbeck, 1888, . 205) , , . , . 56. . , , (IV 110).

  • 57. (5.121) , ( ) . , 21 - ( ), . , , , , , . ' 1000 : ' , . , , -, , , , . , . , . , . , . , , , : . , . 58. . . . 1 , . 59. VIII 347e. To . , . ' . . , . , . , ' : . , , , , , . ; , . , , ; 60. . , ( ), . , Herder Goethe - . 9-11 .. 61. (Haupt, Opuscula, . II, . 395, Crusius, Ana-lecta critica ad paroemiographos Graecos, . 73) . , ' , ( ), . , . , . ' ( 50 Bergk, , 2). ' ( 3)' -. . ; , ,

  • - . : . , , . 62. Nathan : , , . Lessing , . . 63. , . , , : . , , , , . , I- . 64. , , , , - . Gtz , . ' Faust . 65. , . , , , : . 66. . 1691 . (Laurentianum C) , , , . , , . Studemund (Philologas 46, 13). . 67. . 922. 68. , , . , . , , , , , , . : , , .