5016.03.2016

Λίγες ημέρες πριν, συναντάω στην παιδική χαρά μια γνωστή μου με τη θετή κορούλα της, ένα πανέξυπνο και υπέροχο πλάσμα από την Αιθιοπία, που πέρασε φέτος το κατώφλι της πρώτης δημοτικού. Η επίσης γλυκιά και ήρεμη μαμά της επέλεξε ένα από τα λεγό-

μενα «καλά» ιδιωτικά σχολεία, θεωρώντας προφανώς ότι το συγκε-κριμένο σχολείο θα εξασφαλίζει ένα περιβάλλον σωστής διαχείρι-σης της διαφορετικότητας. «Πώς τα πάει με το σχολείο;» τη ρωτάω και το βλέμμα της συννε-φιάζει. «Όχι όπως περίμενα» μου απαντά και, χωρίς να γίνει πολύ συγκεκριμένη, την καταλαβαίνω ακριβώς. «Σκέφτομαι να δοκιμά-σω κάτι άλλο, κάτι που θα της ταιριάζει πιο πολύ», συμπληρώνει. Γιατί; Γιατί ενώ και η ίδια δεν μου λέει κάτι συγκεκριμένο, εγώ καταλαβαίνω. Καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι του σχολείου δεν κα-τάφεραν να διηγηθούν τη σωστή ιστορία για τη διαφορετικότητα. Καταλαβαίνω ότι οι υπόλοιπες μαμάδες και οι υπόλοιποι μπαμπά-δες δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι η αγάπη δεν είναι μόνο βιολογία, είναι και χημεία, και ιστορία, και μυρωδιές, και χρώματα. Ναι, η αγάπη είναι πολύχρωμη.

Φυσικά, το συγκεκριμένο σχολείο, που δεν μπόρεσε να κάνει τα αυτονόητα... κατανοητά, πρωτοστάτησε σε όλες τις δράσεις ανθρω-

πιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες και τα παιδιά τους.Και οι μπαμπάδες κουβάλησαν κούτες με ρούχα, και γάλατα, και πάνες. Και οι μαμάδες γέμισαν μαζί με τα παιδιά τους σακίδια «για τον δρόμο».ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ. Γιατί εδώ, μικρή μου, δεν χωράς.

Από τις αναλύσεις που έχω διαβάσει αυτές τις μέρες για το προσφυγι-κό, κρατάω σίγουρα όσες στηρίζουν ότι η «ανοργάνωτη» ανθρωπιστική βοήθεια, όταν δεν συνδυάζεται με συντονισμένες κινήσεις του κρατι-κού μηχανισμού, μακροπρόθεσμα κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Όχι μόνο γιατί δεν δημιουργεί ουσιαστικές λύσεις. Αλλά και γιατί δίνει σε όλους την ευκαιρία να γίνουν «ανθρωπιστές» για μια μέρα, να καλύ-ψουν την καθωσπρέπει ανάγκη τους για φιλανθρωπία, να κοιμηθούν λίγο καλύτερα το βράδυ γιατί «έκαναν το χρέος τους». Από το σπίτι τους.

Αυτό το «χρέος» ας ήταν πιο πηγαίο, πιο αληθινό και πιο διαρκές.Μας είναι τόσο εύκολο να γεμίζουμε σακίδια και να προσφέρουμε είδη πρώτης ανάγκης, αρκεί το «αντικείμενο» της προσφοράς μας να πορεύε-ται παράλληλα με εμάς. Οι δρόμοι μας να μη συναντηθούν. Αγαπημένοι μου, σας έχω νέα: και οι πρόσφυγες την απεύχονται αυτήν τη συνάντη-ση. Και εκείνοι θέλουν όσο τίποτε να φύγουν από εδώ.Ας σκεφτούμε όλοι για λίγο το γιατί...

Μ.Δ.

Σποτ16.03.20163

50

Τεύχος #5003 | Σποτ06 | Ρίζες και φτερά08 | 24 ώρες Μαμά09 | Ερευνώντας10 | Βόλτα12 | Οι γονείς… εκπαιδεύονται14 | Αναδοχή παιδιού στην τάξη! Ένα παράθυρο στον κόσμο16 | Γιατί δεν κοιμάται;18 | Πρόωρα γονείς20 | Στο κρεβάτι μας22 | Πρώτη εντύπωση24 | Κι ο μπαμπάς θέλει τον χρόνο του26 | Εννέα μήνες28 | Like30 | Φτου και βγαίνω33 | Μαθαίνοντας34 | Συνέντευξη36 | Διαβάζοντας40 | Ιστορίες από...42 | Αστέρια44 | Κόμικ46 | Βρες το

πΕΡΙΕΧοΜΕΝΑ4

16.03.2016

ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, 154 51, ΝΕΟ ΨΥΧΙΚΟ ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr

www.facebook.com/talcmag

@talcmag

/talcmag

No 50 16.03.2016

12

14

18

2022

24

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Μάρτζυ Ρούκη (mrouki@talcmag.gr)TΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:Δήμητρα Μήτρου (dmitrou@talcmag.gr)Γεωργία Γιώτη (ggioti@talcmag.gr)ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Γιούλα ΚουγιάΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ& ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr)ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ:Εύη Σπηλιωτάκου (espiliotakou@talcmag.gr)ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Ελεάννα Γεωργίου, Μαρία Γυ-παράκη, Ανθή Δοξιάδη, Παναγιώτα Καρλατήρα, Αννίκα Λυμπεροπούλου, Αννα Μιχαήλ, Γιολίνα Μπρούσαλη, Ντίνα Νομικού, Ρομίνα Ξύδα, Πελιώ Παπαδιά, Λία Παπαδοπούλου, Μαριανίνα Πάτσα, Δήμητρα Τριανταφύλλου, Λαυρέντης Χωραΐτης

CREATIVE DIRECTOR: Γιώργος Ξύστρης

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS AEBEΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS

Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδή-ποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παρά-φραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.

NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ:Γιάννης Καλλές

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι 16.03.20166

της ΑΝΘης ΔΟΞΙΑΔη

ΡΙΖΕΣΚΑΙ

ΦΤΕΡΑκάτι παράδοξο

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει κάτι παράδοξο:εκεί που είχαμε έναν κόσμο από γονείς που είχαν παιδιά, τώρα

είναι σαν να έχουμε έναν κόσμο από παιδιά που συμπτωματικά και αναγκαστικά έχουν γονείς. Κάτι σαν παιδοκρατία!Όλη η έμφαση τα τελευταία χρόνια είναι στα παιδιά, στις ανάγκες τους, στα δικαιώματά τους, στη σωματική και ψυχική υγεία τους. Για τα οποία γράφονται άπειρα βιβλία και φυλλάδια με συστάσεις και συμβουλές προς ναυτιλλομένους, πανικόβλητους, καλοπροαίρετους γονείς που θέ-λουν να κάνουν το καλύτερό τους, σαν οι τέλειοι γονείς που είναι, τέλειων μωρών, που θα γίνουν τα τέλεια μικρά παιδιά και αργότερα οι τέλειοι ενήλικες, αυτά τα καημένα τα υπερπροστατευμέ-να, φορτωμένα σημερινά παιδιά μας...

Κάτι έχει συμβεί.Ίσως με λιγότερους παππούδες και γιαγιάδες να μοιράζονται τη φροντίδα αλλά και την ευθύνη (και τις ενοχές), βρήκαν χώρο και εισέβαλαν οι «ειδικοί», οι οποίοι ειδικοί και διαφέρουν στις από-ψεις τους και τις θεωρίες που ασπάζονται, και δεν διαβάζονται αναγκαστικά σωστά από ένα κοινό που τους ερμηνεύει όπως του ταιριάζει.Να σας πω ένα καλό κοινό παράδειγμα για κάτι που θεωρώ πρόβλημα και έχει να κάνει με παρερ-μηνεία όσων υποθέτω ότι λένε οι περισσότεροι ειδικοί.

Έχει να κάνει με τα όρια.Οι ειδικοί μάς λένε ότι από πολύ μικρά τα παιδιά έχουν συναισθήματα και ανάγκες και πρέπει να τα καταλαβαίνουμε. Σύμφωνοι. Καταλαβαίνουμε, καταλαβαίνουμε, όμως δεν σημαίνει και ότι εν-δίδουμε σε ό,τι παράλογο μπορεί να θέλει και να απαιτεί ένα μικρό παιδάκι.Έτσι ακούω «πάει 11:00 το βράδυ και δεν έχει κοιμηθεί».Γιατί;«Γιατί δεν θέλει. Δεν με έχει δει όλη μέρα και θέλει να με χορτάσει».Πόσων χρόνων είναι;«Τριών».Και εσείς;«Σαράντα».

ξέρει καλύτερα και αποφασίζει για την καλή ζωή του μικρού παιδιού του. Με γλύκα και πεποίθηση. Σαν και αυτήν που είχαν οι παλιοί. Οι γονείς μας δηλαδή, που και αυτοί ήταν καλοί άνθρωποι και μας αγαπούσαν. Πολύ. Αλλά δεν τους πέρναγε από τον νου να πάμε για ύπνο μετά στις 7:00. Εκτός από το βράδυ της Ανάστασης. Αν είχες κοιμηθεί αρκετά το απόγευμα. Και όλα αυτά με μια με-ταδοτική και γαλήνια σιγουριά που δεν άφηνε περιθώρια για κανένα παζάρι. Όχι μόνο παζάρι δεν χώραγε, αλλά σου έδινε την ασφάλεια και τη σιγουριά ότι έχεις να κάνεις με σοβαρούς, καλο-συνάτους καπετάνιους που θα σε οδηγούσαν με ασφάλεια σε κάτι καλό.Και έτσι η παιδική ζωή κυλούσε πιο εύκολα, νομίζω, με τα παιδιά στον ρόλο των παιδιών, που έπρεπε να καθοδηγηθούν και να μάθουν από τους μεγάλους τους. Που ήταν σίγουροι για τον εαυτό τους και τις πεποιθήσεις τους και εμπιστεύονταν το ένστικτο και την αγάπη τους για τα παιδιά τους. Κάπως έτσι... Μπορεί να έκαναν και λάθη φυσικά. Όπως κάνουμε όλοι οι γονείς, ο καθένας τα δικά του. Όμως για μερικά πράγματα ήταν σίγουροι, με αποτέλεσμα η ανατροφή των παιδιών να είναι πιο εύκολη και για τους δύο. Πιο ξεκά-θαρη και ξεκούραστη για τους γονείς. Και πιο ξεκάθαρη και ελεύθερη για τα παιδιά.Να πάρουμε κι άλλο παράδειγμα. Πόσοι ήταν οι γονείς που «διάβαζαν» τα παιδιά τους; Δεν θυ-μάμαι κανέναν στη γενιά μου να... «διαβάζεται» από τους γονείς του. Δηλαδή να ελέγχεται από αυτούς κάθε βράδυ και να διορθώνεται ώστε να φτάνει στο σχολείο με τέλεια γραπτά... Θυμάμαι να το θεωρώ μόνο δική μου ευθύνη το τι θα πάω το πρωί στη δασκάλα. Μεγάλη χαρά αν της άρεσε, και λίγο ζόρι αν είχα πολλά λάθη. Θεωρούσα όμως μόνο δική μου δουλειά το τι θα ετοιμάσω για το σχολείο. Και αναρωτιέμαι πόσο είναι το μπλέξιμο για τα τωρινά παιδιά που τα «διαβάζουν» οι γονείς τους και πάνε στο σχολείο με «σωστά» γραπτά, που ξέρουν τα παιδιά ότι τα έχουν κάνει άλλοι.Ο αγαπημένος μου αντιρρησίας έχει για μια φορά ενθουσιαστεί.«Πες τα, πες τα, χρυσόστομη, βαρεθήκαμε να σε ακούμε εσένα και τις θεωρίες σου για τα παιδιά... και τώρα να που τα παίρνεις όλα πίσω...»Δεν παίρνω τίποτα πίσω. Συνέχεια την επόμενη φορά.

Και μας κάνει ό,τι θέλει ο τρίχρονος που πρέπει να κοιμάται από τις 7:00 και να αφήνει και τους ταλαίπωρους εξαντλημένους γονείς του να ιδω-θούν (αν το επιθυμούν) και να ξεκουραστούν και αυτοί, ή να κάνουν καμιά απαραίτητη δουλειά στο σπίτι;«Μα το παιδί έχει ανάγκη να μας δει και θα το πληγώσουμε αν το υποχρεώσουμε να πάει για ύπνο».Συμφωνώ ότι το παιδί έχει επιθυμήσει τους γονείς του. Όμως πρέπει να βρεθεί άλλος τρόπος να τους βλέπει και όχι εις βάρος της υγείας του. Τριών χρόνων πρέπει να κοιμάται στις 7:00. Και πρέπει να ξέρει ότι το καράβι έχει καπετάνιο που

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ (Ψηλάφηση και ατομικό ιστορικό)

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΩΝ,ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ(Ψηλάφηση και ατομικό ιστορικό)

ΤΕΣΤ ΠΑΠ&20€

35€

&

ΕΥΡΩΙΑΤΡΙΚΗ ΔΑΦΝΗΣ Λ. Βουλιαγμένης 224 & Αγ. Δημητρίου, 173 43 Αγ. Δημήτριος (Στάση Μetro Δάφνη) 212 1041003 - 211 0126512, info@euromedic.gr

www.evroiatriki.gr

Η προσφορά έχει ισχύ έως 8/4/2016 και πραγματοποιείται αποκλειστικά στην ΕΥΡΩΙΑΤΡΙΚΗ ΔΑΦΝΗΣ.

ημέραγυναίκας

Παγκόσμια

Talk_12x7.8_100316.indd 1 11/3/16 11:21 π.μ.

ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ολοι 16.03.20168

της ΔηΜητΡΑς τΡΙΑΝτΑΦΥΛΛΟΥ

Το 24ωρο της Μαριαλένας Χατζηαντωνίδη,

06:30Χτυπάει το ξυπνητήρι του άντρα μου, του Βασίλη.Το ακούω, αλλά γυρίζω πλευρό.

07:10Με ξυπνάει ο καλός μου και πετάγομαι! Εμ, το χου-ζούρι θέλει θυσίες, πέρασε πάλι η ώρα... Ξυπνήματα, ντυσίματα, και πρωινά – γάλα με corn flakes και μαρ-μελαδοσάντουιτς. Παράλληλα ετοιμάζω τα δεκατιανά για το σχολείο: τοστ, φρούτο, τυρί, κέικ, χαλβάς, αυγό, γιαούρτι και άλλα σπιτικά.

07:30 - 08:00Η ώρα της κρίσης! Πώς είναι οι διαφημίσεις της γνωστής μαργαρίνης; Ε, καμία σχέση! Τα μεγάλα μου παιδιά –5 και 7 χρόνων– είναι με το ένα πόδι στην πόρτα για να τα πάει ο μπαμπάς τους σχολείο, ο μικρός –2 ετών– αγουροξυπνημένος να τα ξεπροβοδίζει αλλά και να με κυνηγάει για πρωινό, κι εγώ με το ένα μάτι ανοιχτό και τον καφέ, που (να ’ναι καλά) μου φτιάχνει ο Βασίλης, στο χέρι να βάζω τα τελευταία ταπεράκια στις τσάντες, να βρίσκω κάλτσες, μπουφάν τσιμπιδάκια και άλλα τέτοια της τελευταίας στιγμής και να μοιράζω φιλιά. Δεν είμαστε πρωινοί τύποι – είναι ολοφάνερο.

08:00 - 08:30Πίνω χαλαρά τον υπόλοιπο καφέ μου, κάνω το πρόγραμμα της ημέρας σε ανοιχτή γραμμή με τη μαμά μου, που πάντα αποκαλώ με το μικρό της, Μάνια, στο τηλέφωνο και χουζουρεύω με τον μικρό στον κανα-πέ. Ο άντρας μου –στέλεχος σε ιδιωτική εταιρεία– θα γυρίσει στο σπίτι σε περίπου 11 ώρες από τώρα. Για τις επόμενες δύο ώρες ασχολούμαι με τα του σπιτιού και ό,τι έχει να κάνει με συμμάζεμα, πλυντήρια κ.λπ. για να ξεμπερδεύω και γιατί ο μικρός είναι ξύπνιος εκείνη την ώρα και μπορεί είτε να «βοηθάει» βάζοντας π.χ. παιχνίδια στη θέση τους είτε να παίζει στον χώρο που εγώ κάνω δουλειές.

11:00Το καλό σενάριο είναι ότι ο μικρός παίρνει τον υπνάκο του κι εγώ ανεβάζω προϊόντα στο νέο μου e-shop marmalena.gr με υλικά για χειροτεχνία, patchwork και quilting. Ετοιμάζω τις παραγγελίες και γράφω κανένα ποστ είτε για το blog του μαγαζιού είτε για το δικό μου. Το εναλλακτικό και συχνότερο σενάριο είναι όλα τα παραπάνω με το δίχρονο… «executive assistant»

αγκαλιά μέχρι να έρθει η ώρα να πάρουμε τον μεσαίο από το σχολείο. Στο ενδιάμεσο δεν παραλείπω το κα-θημερινό τηλεφώνημα στην κολλητή μου φίλη Ιωάννα για την «ψυχοθεραπεία» μας. Συνήθως φεύγουμε από το σπίτι κατά τις 11:45 και κάνουμε και τη βόλτα μας, ή πάμε να αφήσουμε καμιά παραγγελία προς αποστολή στα ΕΛΤΑ, ή στους courier που είναι δίπλα από το νηπιαγωγείο του μεσαίου. 

13.00Η ώρα της κατσαρόλας. Μετά από περίπου τρία τέταρτα, τα αγόρια θα φάνε και θα χαλαρώσουν με λίγα παιδικά κι εγώ θα κλέψω κανένα μισάωρο δουλειάς. Μετά θα προετοιμάσω και το βραδινό και θα κάνω λίγες δουλειές στο καθιστικό-κουζίνα για να είμαστε στον ίδιο χώρο. Συνήθως καταλήγουμε με τα παιδικά προγράμματα να «παίζουν» μόνα τους στην τηλεόραση και δύο βοηθούς σεφ στον πάγκο δίπλα μου ευτυχισμένους και σύχρηστους. 

16:00Φορτώνω τα αγόρια στο αυτοκίνητο και πάμε να πάρουμε τη μεγάλη μου κόρη –7 χρόνων– από το ολοήμερο σχολείο. Αν είμαι τυχερή (συχνά ομολογου-μένως), ταιριάζει η ώρα και τη φέρνει σπίτι ο μπαμπάς μου, που είναι συνταξιούχος, κι έτσι γλιτώνω μια διαδρομή. Οι γονείς μου μετακόμισαν πρόσφατα κοντά μας για να μας βοηθάνε. 18:00Δευτέρα-Τετάρτη-Παρασκευή είναι η ώρα που γυρνάμε από το κολυμβητήριο του μεσαίου και το τένις της μεγάλης, οπότε και η μεν κόρη τελειώνει αν της έχει μείνει διάβασμα, τα δε αγόρια παίζουν μαζί μου στο δωμάτιό τους. Όταν τελειώνει το διάβασμα η μεγάλη, κάνουμε κάτι όλοι μαζί. Μας αρέσουν τα επιτραπέζια, να διαβάζουμε βιβλία, να κάνουμε κατασκευές και ζαχαροπλαστική, αλλά δεν λέμε όχι και στις Barbie ή τα αυτοκινητάκια. Μεγάλο χιτάκι μας είναι επίσης το να παίζουμε σχολείο όπου τα δύο μεγαλύτερα αναλαμβάνουν εναλλάξ τον ρόλο του δασκάλου. Τρί-τη-Πέμπτη δεν έχουμε εξωτερικές δραστηριότητες, οπότε το διάβασμα της μεγάλης τελειώνει νωρίτερα, άρα έχουμε περισσότερο χρόνο για παιχνίδι. Εκείνες τις μέρες συνήθως θα ασχοληθούμε λίγο περισσότερο με κατασκευές και άλλα δημιουργικά παιχνίδια μιας και έχουμε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μας. Φυσικά,

Blogger (www.pollyannasdays.blogspot.gr), ιδιοκτήτρια του e-shop: marmalena.gr και μητέρα τριών παιδιών

υπάρχουν και οι ημέρες που απλώς «χαζεύουμε», ή που τα νεύρα όλων είναι στην τσίτα και τσακωνόμαστε συνέχεια, αλλά αυτές τις προσπερνάμε με χαμόγελο όσο κι αν μας φέρνουν στα πρόθυρα του εγκεφαλικού.

20:00Η αγαπημένη μας ώρα της ημέρας. Ο καλός μου έχει πια γυρίσει, έχει παίξει μαζί μας και καθόμαστε όλοι μαζί να φάμε και να πούμε τα νέα μας. Ευκαιρία να φουλάρω και τα ταπεράκια της επόμενης ημέρας για την κόρη μου που πηγαίνει ολοήμερο σχολείο αλλά και για τον άντρα μου που μένει τόσες ώρες στη δουλειά. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά και συγκεντρω-νόμαστε όλοι γύρω από το τραπέζι ακούγονται όλο και περισσότερα νέα και απόψεις κι αυτό κάνει αυτήν την ώρα ολοένα και καλύτερη. ΟΚ, υπάρχουν και οι μέρες (Δευτέρες κυρίως) που επικρατεί μια τρέλα και μια κούραση γενικώς και το τραπέζι γίνεται ιταλική κωμωδία, αλλά ακόμη κι αυτό έχει τη χάρη του!

22:00Αφού έχουμε κοιμίσει και το μωρό, θα κάτσουμε με τον Βασίλη να πιούμε ένα κρασί και να πούμε καμιά κουβέντα ή έστω να δουλέψουμε ο καθένας στον υπολογιστή του στο σαλόνι κάνοντας και διάλειμμα για ψιλοκουβεντούλα. Επίσης τις καθημερινές αυτή είναι η ώρα που θα ασχοληθώ και με τα ραψίματα και τα κα-πιτοναρίσματά μου. Εναλλακτικά, αν είναι Παρασκευή, μια στο τόσο, το σκάω για να βρω τους φίλους μου – με τους οποίους είμαστε σε ανοιχτή γραμμή στο chat όλη την εβδομάδα. Το άλλο καταπληκτικό που κάνω τους τελευταίους δύο μήνες είναι δυο φορές την εβδομάδα να πηγαίνω για τένις. Είναι η εντελώς δική μου ώρα που με χαλαρώνει απίστευτα!

23:30Αν δεν κοιμάμαι ήδη, χαζεύω λίγο στο κινητό μου (συχνότερα) ή διαβάζω λίγο από το βιβλίο μου (σπανι-ότερα εκείνη την ώρα) και μετά πέφτω για ύπνο.

Η δουλειά μου και τα όνειρά μου για το μέλλον Τα τελευταία οκτώ χρόνια εργαζόμουν σε μια από τις καλύτερες και μεγαλύτερες εταιρείες οργάνωσης συνεδρίων. Αγαπούσα και αγαπώ πολύ τη συγκεκριμέ-νη δουλειά, αλλά πλέον με τρία παιδιά και σε αυτές τις ηλικίες (7, 5 και 2 ετών) ήταν αδύνατο να συμβαδίσει

η δουλειά και η οικογένεια. Τον τελευταίο χρόνο, πριν σταματήσω, τα απαιτητικά ωράρια, οι απουσίες λόγω συνεδρίων και οι έξτρα ώρες που δούλευα από το σπίτι μάς είχαν αποδιοργανώσει τελείως κι έτσι, όσο κι αν στενοχωρήθηκα, και όσο κι αν μερικές φορές μου λείπει, αποφάσισα να κλείσω αυτόν τον κύκλο. Με τη νέα δουλειά μου, το e-shop μου, ασχολούμαι περίπου ένα 5ωρο και όχι συνεχόμενα, κυρίως όταν κοιμάται ο μικρός, αν τύχει και γυρίσει ο Βασίλης νωρίς το απόγευμα και το βράδυ. Από την άλλη, ειδικά τώρα που είναι αρχή για τη δουλειά, έχουν υπάρξει και μέρες που πραγματικά δεν κάνω απολύτως τίποτα άλλο εκτός από το e-shop και ομολογώ ότι η επόμενη μέρα είναι πολύ πιο δύσκολη για όλους μας. Το πλεονέκτημα για μια επιχείρηση σαν τη δική μου είναι ότι μπορώ να δουλεύω ακόμη και την ώρα που το μωρό θηλάζει! Φτιάχνω το πρόγραμμά μου, το ωράριό μου μόνη μου. Δουλεύω από τον υπολογιστή, το τάμπλετ, το κινητό και παράλληλα μαγειρεύω, ας πούμε. Ετοιμάζω παραγγελίες μαζί με την κόρη μου και με βοηθάει στο πακετάρισμα. Επίσης δεν χρειάζεται να «χώσω» κανέ-ναν να μου κρατήσει τα παιδιά για να δουλέψω, ούτε να βγάλω τα παιδιά από τη ρουτίνα τους. Από την άλλη, θέλει λίγη προσοχή το να δουλεύεις από το σπίτι γιατί το γεγονός ότι δεν αλλάζεις καθόλου παραστάσεις είναι «επικίνδυνο» για την ψυχολογία. Επίσης, αν δουλεύεις από το σπίτι, μειώνονται πολύ οι συναναστροφές σου με ενήλικες κι αυτό, όσο να πεις, δεν τα βοηθάει τα νεύρα. Γενικά, είμαι πολύ τυχερή γιατί έχω μεγάλο support team. Πέρα από τον καλό μου, που είναι 100% on board, με πρώτους και καλύτερους τους γονείς μου, αλλά και με σούπερ κουνιάδο και συννυφάδα, η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν μένω ξεκρέμαστη και είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για αυτό. Για την οικογένειά μου το μόνο που θέλω είναι να είμαστε όλοι υγιείς και αγα-πημένοι. Επιπλέον, να μπορέσω να βοηθήσω τα παιδιά μου να χτίσουν μια γερή και ουσιαστική σχέση μεταξύ τους αλλά και μαζί μας που θα «αντέξει» στην εφηβεία τους και θα διαρκέσει για όλη τη ζωή μας.Για τα προσωπικά μου projects, θα βάλω τα δυνατά μου ώστε η MarMaLena να έχει διάρκεια και μέλλον μιας και όταν κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα κάνεις την καλύτερη δουλειά του κόσμου. Παράλληλα, αν καταφέρω κάποια στιγμή στη ζωή μου να δουλέψω με παιδιά, θα έχω κατακτήσει την κορφή των ονείρων μου, μιας και το μεγαλύτερο λάθος μου ήταν που δεν έγινα νηπιαγωγός.

Κι όμως, όσο κι αν πιστεύουμε το αντί-θετο, οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι ο έπαινος της «καλής

προσπάθειας» δεν αρκεί ώστε τα παιδιά να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητές τους.

Πολλοί από εμάς πιστεύουμε ακρά-δαντα ότι αν επαινούμε τα παιδιά για την προσπάθεια, τότε εκείνα θα επιδιώξουν να προσπαθήσουν περισσότερο. Νομίζουμε επίσης ότι θα γίνουν πιο θεληματικά και δημιουργικά στη σκέψη ώστε την επόμενη φορά να βρουν τον τρό-πο να πετύχουν κάτι καλύτερο. Θέλουμε δηλαδή να πιστεύουμε, όπως λέει η καθηγήτρια ψυχολογί-ας Carol Dweck στο Πανεπιστήμιο του Στάφορντ, ότι θα αποκτήσουν «Νοοτροπία Ανάπτυξης», δηλαδή την πεποίθηση ότι μπορούν να αναπτύ-ξουν τις ικανότητές τους.

Η γραμμή όμως που χωρίζει την εν-θάρρυνση από την αδράνεια μπρο-στά στην πρόκληση είναι λεπτή. Διότι ενώ επιβραβεύουμε ξανά και ξανά μια προσπάθεια που δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα ή, ακόμα χειρότερα, προσπαθούμε με παρασκηνιακούς τρόπους να βοηθή-σουμε το παιδί να πετύχει τον στόχο του, χωρίς να καταλάβει ότι βάλαμε το χέρι μας, στην πραγματικότητα το σαμποτάρουμε διότι σχηματί-ζουμε μέσα στο μυαλό του την ιδέα ότι η ικανότητα να συνεχίζουμε να προσπαθούμε είναι πιο σημαντική από την άμεση επιτυχία. Όμως έτσι βάζουμε την τελική επιτυχία σε πολύ μικρή κλίμακα και κινδυνεύ-ουμε να διδάξουμε στα παιδιά μας να περιμένουν ότι κάθε προσπάθεια, ακόμα και μικρή, αόριστη ή επιπό-

λαιη, είναι αρκετή. Για αυτόν τον λόγο, ακριβώς, όπως η προσπάθεια από μόνη της δεν μπορεί να απο-φέρει αποτελέσματα, ο έπαινος της προσπάθειας δεν είναι αρκετός για να βοηθήσει ένα παιδί να αναπτύ-ξει αγάπη για την πρόκληση της μάθησης.

Για να αναπτύξει το παιδί αγάπη για την πρόκληση αλλά και να κάνει το μυαλό του να γεννά νέες ιδέες και λύσεις όταν κάτι δεν λειτουργεί όπως θα ήθελε, το μήνυμα της «κα-λής προσπάθειας» πρέπει να αντι-κατασταθεί με κάτι περισσότερο. Η δρ Dweck δίνει το εξής παράδειγμα: «Όταν ένα παιδί προσπαθεί, αποτυγ-χάνει και στη συνέχεια αποθαρρύ-νεται, αντί να του πείτε “Καλή προ-σπάθεια, αλλά μπορείς και καλύτερα αν προσπαθήσεις περισσότερο” πείτε του “Αυτή η αίσθηση της δυσκολίας που νιώθεις όταν λύνεις τις ασκή-σεις της αριθμητικής σου είναι το μυαλό σου που μεγαλώνει”».Με αυτόν τον τρόπο το παιδί όχι μόνο δεν θα σταθεί στην παροδι-κή δυσκολία ή αποτυχία, αλλά θα αναγνωρίσει την πρόκληση, που είναι και το βήμα που θα το πάει πιο μπροστά.

Φυσικά δεν μπορούμε όλοι να επι-τύχουμε τα πάντα, ούτε να αριστεύ-ουμε παντού. Γι’ αυτό, καθώς τα παιδιά μεγαλώ-νουν, οι γονείς μπορούν να μιλή-σουν μαζί τους και για τις επιτυχίες που δεν εξαρτώνται εντελώς από τις δικές μας προσπάθειες αλλά και από άλλους παράγοντες και συνθήκες. «Θα πρέπει τα παιδιά να αναγνωρί-σουν ότι δεν έχει ο καθένας τις ίδιες ευκαιρίες να αναπτύξει τις ικανότη-τές του με τον ίδιο τρόπο, διότι και άλλα παιδιά μπορεί να εργάζονται σκληρά, αλλά να μην έχουν ανθρώ-πους στη διδασκαλία τους που να τους διδάξουν τις σωστές στρατη-γικές ή να τους δώσουν τη βοήθεια που χρειάζονται για να ευδοκιμή-σουν» λέει η δρ Dweck.

Με λίγα λόγια, το θέμα δεν είναι να καταφέρουμε τον σκοπό μας αμέσως. Το θέμα είναι να μάθουμε να κατα-νοούμε το κάθε βήμα που κάνουμε προς τον σκοπό μας. Να μάθουμε να μην πτοούμαστε από την αποτυχία. Σαν τον Τόμας Έντισον που ποτέ δεν σκέφτηκε ότι απέτυχε τόσες φορές πριν φτάσει στον σκοπό του. Είπε μόνο «βρήκα απλώς 1.000 τρό-πους με τους οποίους δεν ανάβει μια λάμπα». Και αυτό είναι ένα υπέροχο μάθημα όχι μόνο για τα το διδάξου-με στα παιδιά μας αλλά και να το θυμόμαστε κι εμείς οι ίδιοι όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.

της ΜΑΡΙΑΝΙΝΑς ΠΑτςΑ

ερευνωντασ16.03.20169

O μύθοςτης«καλήςπροσπάθειας

»

βολτα 16.03.201610

Της πελιως παπαδια

Την Πέμπτη 3 Μαρτίου, μικροί και μεγάλοι δώσαμε ραντεβού στο κέντρο και είπαμε #Switch_on στην Τεχνό-πολη, που γιόρτασε και φωτίστηκε εκ νέου για να σηματοδοτήσει την

ενέργεια της πόλης μας ως ο χώρος που της έδινε το φως της τον 19ο αιώνα.Δύο ιστορικά τοπόσημα της Αθήνας, δύο αεριο-φυλάκια του παλιού εργοστασίου φωταερίου της Αθήνας, γέμισαν με φως! Όπως δήλωσε η υπεύ-θυνη του τομέα Εκδηλώσεων της Τεχνόπολης, κ. Άννα Γάγγα, «Το σπίτι μας, η Τεχνόπολη, δεν φωταγωγείται απλά. Ένα ακόμα όνειρο γίνεται για εμάς πραγματικότητα και πιστεύουμε ότι αφορά όλους τους πολίτες της Αθήνας. Το φως είμαστε όλοι όσοι τολμάμε τα τελευταία πέντε χρόνια και σήμερα ακόμα να οραματιζόμαστε και να δημιουρ-γούμε».

Στην ίδια εκδήλωση παρουσιάστηκαν και οι νέες λειτουργίες του χώρου που μας ενθουσία-σαν. Χάρη στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων και χρησιμοποιώντας σύγχρονο εξοπλισμό που εξοικονομεί ενέργεια, εγκαινιάστηκαν το Παρα-τηρητήριο στον Πύργο, στο ψηλότερο κτήριο της Τεχνόπολης, με πανοραμική θέα και πληροφορίες για την πόλη, το Athens Bikes, ο πρώτος σταθ-μός κοινόχρηστων ποδηλάτων στην Αθήνα, αλλά και το Skywalk, ένας μοναδικός χώρος παιχνι-διού και διάδρασης για παιδιά από 6 ετών και άνω και για τους ενήλικες που τα συνοδεύουν και παραμένουν πάντοτε παιδιά!

ΑεριοφυλάκιαΗ Τεχνόπολη φωτίζεται με σύγχρονο ηλεκτρολογι-κό εξοπλισμό LED που χρησιμοποιεί μόλις το 1/5 της ενέργειας κοινών λαμπτήρων.Τα αεριοφυλάκια ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της γραμμής παραγωγής του φωταερίου. Πρόκειται για τεράστια κυλινδρικά δοχεία στα οποία αποθη-κευόταν το αέριο πριν προωθηθεί με αγωγούς στο

δίκτυο της πόλης. Το αεριοφυλάκιο 2 κατασκευάστηκε το 1887 και σή-μερα στεγάζει το INNOVATHENS, δηλαδή τις πιο δημιουργικές ομά-δες και τις πιο καινοτόμες ιδέες της πόλης. Στις 3 Μαρτίου πήρε την τελική μορφή του και φωτί-στηκε με έναν ξεχωριστό τρόπο, όπως ακριβώς ταιριάζει σε έναν… Κόμβο Καινο-

τομίας και Επιχειρηματικότητας! Το αεριοφυλάκιο 3, το μεγαλύτερο που λει-τούργησε στον ελλαδικό χώρο με χωρητικότητα 15.000 κυβικά μέτρα, παραμένει ανέπαφο και αποτελεί πολύτιμη μαρτυρία για τις κατασκευές αυτού του τύπου. Το σήμα κατατεθέν της περι-οχής του Γκαζιού πήρε ξανά ζωή και γέμισε με φως την Τεχνόπολη αλλά και την Αθήνα!

ΠαρατηρητήριοΉξερες ότι από το Γκάζι μπορείς να δεις την Αθή-να από ψηλά;Ο επισκέπτης μπορεί πλέον να απολαύσει την πα-νοραμική θέα από το Νέο Υδαταέριο, το ψηλότερο κτήριο της Τεχνόπολης, να μάθει πολλές πληρο-φορίες για την πόλη και να δει με γυμνό μάτι την Ακρόπολη, τον Λυκαβηττό, τα δυτικά προάστια και το Αιγάλεω, το Φάληρο και την Καστέλα.

Athens BikesΑνακάλυψε την πόλη με ποδήλατο!Το Athens Bikes, μια υπηρεσία bike sharing (κοι-νόχρηστων ποδηλάτων) που υπάρχει σε όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, έφτασε και στην Αθήνα και μας προσφέρει τη δυνατότητα να κυκλοφορή-σουμε με ποδήλατο στην πόλη έναντι μικρού αντιτίμου.

Βόλταστη ΝΕΑ Τεχνόπολη

βολτα16.03.201611

Skywalk Είσαι αρκετά περιπετειώδης για να σκαρφαλώσεις στο πρώτο action park της χώρας;Μετά το Σιάτλ, την Κωνσταντινούπολη, την Πράγα και όχι μόνο, η Αθήνα έχει πλέον το δικό της υπερσύγχρονο action park, μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα, σε ένα από τα πιο σημαντικά βιομηχανικά μνημεία της Ευρώπης, στην καρδιά της πόλης.

Η Circus Dayz και το Athens Circus Festival συμμετείχαν στην εορταστική φωταγώγηση και στα εγκαίνια του Skywalk, με την ομάδα «The Skywalkers», η οποία αποτελείται από εναέριους ακροβάτες, ξυλοπόδαρους, χορευτές και αθλη-τές parkour. Την καλλιτεχνική επιμέλεια του θεάματος, που ήταν κάτι παραπάνω από εντυπω-σιακό και απολαυστικό, είχε ο Κωστής Βαζαίος.

Το πάρκο Skywalk υπόσχεται να προσφέρει μια ξεχωριστή εμπειρία σε μικρούς και μεγάλους.Οι αιωρούμενες γέφυρες και τα μονοπάτια, τα πα-ρατηρητήρια, αλλά και μια τεράστια τσουλήθρα-τούνελ συνθέτουν μια εντυπωσιακή κατασκευή όπου όλοι μπορούμε να ακονίσουμε τη φαντασία μας, να παίξουμε και να διασκεδάσουμε… στον αέρα!Στο Skywalk έχουμε την ευκαιρία να σκαρφαλώ-σουμε στο μεγάλο χωροδικτύωμα, να ανακαλύ-ψουμε τα 3 εναέρια παρατηρητήρια και να απο-λαύσουμε τη θέα από ψηλά, να ισορροπήσουμε σε 4 εναέριες γέφυρες από δίχτυ με σφικτό πλέγμα και να γλιστρήσουμε μέσα από μια σωληνοειδή τσουλήθρα από ανοξείδωτο χάλυβα. Στο Skywalk μπορούν να σκαρφαλώσουν, να ισορ-ροπήσουν και να παίξουν παιδιά από 6 ετών (για λόγους ασφαλείας) και ενήλικες που συνοδεύουν παιδιά (απαγορεύεται η είσοδος σε ενήλικες που δεν συνοδεύουν παιδιά), ενώ το πρώτο πάρκο παιχνιδιού και διάδρασης στην πόλη προτείνεται φυσικά και για τις σχολικές ομάδες που θα επι-σκέπτονται το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου και την Τεχνόπολη.

Κυριακή στην ΤεχνόποληΙδανική ευκαιρία για να επισκεφθείτε τον χώρο και να δείτε και εσείς από κοντά τις νέες δυνα-τότητες και λειτουργίες του θα είναι η «Κυριακή στην Τεχνόπολη» στις 24 Απριλίου, που προ-τείνει, όπως κάθε μήνα, μια σειρά εκπαιδευτι-κών δράσεων για όλη την οικογένεια. Γονείς και παιδιά θα έχουμε την ευκαιρία να ανακαλύψουμε μαζί το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, και μέσω πρωτότυπων διαδραστικών και ψυχαγω-γικών δράσεων να γνωρίσουμε την ιστορία του χώρου και της πόλης τον 19ο και τον 20ό αιώνα. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, η είσοδος στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου θα είναι ελεύθερη, θα πραγματοποιηθούν οργανωμένες ξε-ναγήσεις, εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά, καλ-λιτεχνικά και ψυχαγωγικά εργαστήρια, θεατρικές παραστάσεις και προβολές, αλλά και ομιλίες και συζητήσεις.

Βόλταστη ΝΕΑ Τεχνόπολη

συζητωντασ 16.03.201612

Το να είμαστε γονείς εί-ναι ένας «ρόλος» που με χαρά και ευθύνη αναλαμβάνουμε και

αναμφισβήτητα προσφέρει ικανοποί-ηση και προσωπική ολοκλήρωση, όμως συχνά στην εποχή μας μπορεί να γίνει πολύ απαιτητικός. Ένα παιδί που μεγαλώνει και αναπτύσ-σεται με ανάγκες ποικίλες και δια-φορετικές σε κάθε ηλικιακή φάση προϋποθέτει ότι μπορούμε κι εμείς να προσαρμοζόμαστε αναλόγως σε αυτόν τον συνεχώς εξελισσόμενο «ρόλο».Ο ρόλος αυτός μπορεί να γίνει ακό-

Της ΠαναγιώΤας ΚαρλαΤηρα

Οι γο-νείς… εκπαι-δεύο-νται

μα πιο δύσκολος, όταν το παιδί πα-ρουσιάζει έντονα και παρατεταμένα αρνητικά συναισθήματα, όπως θυμό ή θλίψη, δυσκολίες στη συμπεριφο-ρά, εντάσεις στη σχέση του με τα αδέλφια του ή και προβλήματα στο σχολείο. Η ανάπτυξη του παιδιού, οι σχέσεις του με τους συνομηλί-κους, οι αλλαγές στις συνήθειες ή στη διάθεσή του, οι δυσκολίες στη συγκέντρωση, η υπερκινητικότητα, η επιθετικότητα είναι θέματα που προβληματίζουν συχνά τους γονείς και ανακύπτουν στην καθημερινό-τητά τους με τα παιδιά. Μια καθημερινότητα που έχει

αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια – και όχι μόνο λόγω της οικονομι-κής κρίσης. Πόσες φορές δεν έχετε αισθανθεί ότι δεν ξέρετε πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε τα παιδιά στα άπειρα και επίμονα «θέλω» τους, ποιες μεθόδους να επιλέξετε για την πειθαρχία τους ή ποια στάση να κρατήσετε απέναντι στις νέες τεχνολογίες που έχουν μπει πλέον στις ζωές και των παιδιών σας; Και πόσοι έχετε σκεφτεί να ζητήσετε βο-ήθεια αλλά διστάσατε ή νιώσατε ότι δεν τα καταφέρατε, επειδή φοβάστε ότι θα σας κρίνουν ή θα σας κατηγο-ρήσουν για πιθανά λάθη;

Ψάχνοντας για οδηγίες…χρήσης των παιδιών μας«Κάποιοι γονείς συχνά λένε ότι ‘‘Τα παιδιά δεν έρχονται με οδηγίες χρήσης!’’ για να περιγράψουν πόσο άγχος βιώνουν κατά τη φροντίδα και την ανατροφή τους. Πράγματι, έτσι είναι, όμως έχετε σκεφτεί ότι εσείς ως γονείς μπορείτε να ψάξετε για οδηγίες χρήσης, είναι η απάντησή μου» λέει η εκπαιδευτικός-σύμβου-λος ψυχικής υγείας, Μαρία Τόλια.

Η ειδικός ξεκαθαρίζει ότι σταθερά της γονεϊκής ανατροφής, κάθε γονε-ϊκής ανατροφής, είναι πάντα οι αξίες

Οι σχολές ή ομάδες γονέων έχουν

στόχο ακριβώς αυτό, να στηρίξουν,

ενδυναμώσουν και δι-ευκολύνουν σε αυτόν

τον δημιοαυργικό,αλλά συχνά

μπερδεμένο και γεμά-το ανησυχίες ρόλο,

στην ανατροφήτων παιδιών

συζητωντασ16.03.201613

εφαρμόσουν τις δεξιότητες που έχουν μάθει και εξασκήσει σε μία ομάδα» λέει η κυρία Κοσκινά.

Σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει ο συντονιστής: είναι ο ειδικός που θα δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλ-λον όπου οι γονείς θα μπορέσουν να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση που έχουν με το παιδί τους καθώς και να αναζητήσουν νέους τρόπους επικοινωνίας και συμπεριφοράς. Επιπλέον, η θετική επαφή με άλ-λους γονείς συνήθως ενθαρρύνει τα μέλη μιας ομάδας να μοιραστούν σκέψεις και συναισθήματα, να νιώσουν λιγότερο μόνοι σε αυτό που βιώνουν και να συνειδητοποιήσουν τις δικές τους συμπεριφορές αλλά και τις συνέπειές τους, καθώς τις βλέπουν άμεσα να καθρεφτίζονται και στα άλλα μέλη της ομάδας. Δίνε-ται, δηλαδή, χώρος και χρόνος στους γονείς κάθε ομάδας ώστε να μοιρα-στούν τα βιώματά τους αλλά και να δημιουργήσουν νέες εμπειρίες. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευ-σης οι γονείς δεν έχουν αποκτήσει μόνο γνώσεις και δεξιότητες αλλά και έχουν αναπτύξει διαφορετικές στάσεις και συμπεριφορές επανε-ξετάζοντας με κριτική διάθεση τις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις τους.

και αρχές που έχει κάθε γονιός και με τις οποίες πορεύεται στη δική του ζωή. Με γνώμονα την εμπει-ρία του και τις αξίες του καθένας από μας θα ακολουθήσει τρόπους διαπαιδαγώγησης που του ταιριά-ζουν και τον εκφράζουν. Ωστόσο, πολλές φορές αυτό δεν αρκεί. «Η ανησυχία, όταν ένα παιδί εμφανί-ζει κάποιες δυσκολίες, είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι του γονεϊκού ρόλου που είναι αναμφισβήτητα ίσως ο πιο ενοχικός ρόλος των ενηλίκων σήμερα. Ωστόσο, η αναζήτηση βοή-θειας πρέπει να είναι το πρώτο βήμα για την υπεύθυνη αντιμετώπιση των δυσκολιών του παιδιού» επισημαίνει η ψυχολόγος-παιγνιοθεραπεύτρια Νεφέλη Κοσκινά.

Οι σχολές ή ομάδες γονέων που λει-τουργούν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, προσφέρουν σημαντική «εκπαίδευση» στους γονείς που ανα-ζητούν βοήθεια ή που προβλημα-τίζονται ή αγχώνονται για το πόσο μπορούν να ανταποκριθούν στον απαιτητικό γονεϊκό ρόλο τους. «Οι σχολές ή ομάδες γονέων έχουν στόχο ακριβώς αυτό, να στηρίξουν, ενδυναμώσουν και διευκολύνουν σε αυτόν τον δημιουργικό, αλλά συχνά μπερδεμένο και γεμάτο ανησυχίες ρόλο, στην ανατροφή των παιδιών. Βοηθούν τους γονείς να κατανοήσουν καλύτερα το παιδί τους, ώστε να γίνουν καλύτεροι και αποτελεσματι-κότεροι γονείς και προετοιμάζουν για το τι έρχεται καθώς το παιδί μεγα-λώνει, μαθαίνοντας τις αναπτυξιακές ανάγκες και τις κατάλληλες για την κάθε ηλικία συμπεριφορές του. Επίσης, βοηθούν και στην προσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη αφού, παρότι ενήλικες, οι γονείς μπορούν να μά-θουν πώς να μεγαλώσουν και οι ίδιοι το παιδί που έχουν μέσα τους» εξηγεί η κυρία Τόλια.

Πώς λειτουργεί μια ομάδα γονέων Οι ομάδες απαρτίζονται από γονείς με ίδιους ή παρόμοιους προβλημα-τισμούς, στις οποίες ένας έμπειρος, καταρτισμένος και ειδικά εκπαιδευ-μένος συντονιστής οργανώνει τις συναντήσεις και το περιεχόμενό τους ανάλογα με τις ανάγκες των συμμετεχόντων. Ο συντονιστής της ομάδας χρησιμοποιεί τις γνώσεις και την εμπειρία του για να ενθαρρύνει τους μαθητές της ομάδας και να τους βοηθήσει να αποκτήσουν τις κατάλ-ληλες δεξιότητες που θα εφαρμό-σουν με επιτυχία στην οικογένειά τους.

Οι ομάδες είναι κατάλληλες για γονείς παιδιών όλων των ηλικιών, από νέους δηλαδή γονείς έως γονείς εφήβων. Σύμφωνα όμως με τις ειδι-

κούς, καλό είναι οι ομάδες να δημιουργούνται με γονείς που έχουν παιδιά σε παρόμοιο αναπτυ-ξιακό στάδιο και έχουν θεματολογία σχετική με τις ανησυχίες και τα θέματα που αυτοί αντιμετωπίζουν.

Για παράδειγμα, μια ομάδα γονέων παιδιών προσχολικής ηλικίας μπο-ρεί να εστιάσει στους τρόπους που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γονιός για να χτίσει και να ενδυναμώσει τον δεσμό με το παιδί του, στις ανα-πτυξιακές ανάγκες του παιδιού και στους κατάλληλους τρόπους για να μπουν τα όρια στο παιδί. Αντίστοιχα μία ομάδα με γονείς εφήβων μπορεί να εστιάσει περισσότερο στους απο-τελεσματικούς τρόπους επικοινωνί-ας που ενισχύουν την εμπιστοσύνη ανάμεσα στον γονιό και τον/την έφηβο, στη σχολική επίδοση και συ-μπεριφορά, στην ανεξαρτητοποίησή του, στη χρήση νέων τεχνολογιών και στην πρόληψη παραπτωματικών συμπεριφορών.

Άλλα θέματα που πραγματεύονται οι ομάδες είναι οι διαφορετικοί τύποι γονέων και οι τρόποι πειθαρχίας που βοηθούν να υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος στο μεγάλωμα των παιδιών σας ή ειδικά θέματα όπως το διαζύ-γιο, η υιοθεσία ή το παιδί με σοβαρό και χρόνιο νόσημα.

«Ανεξάρτητα από την ηλικία των παι-διών, οι ομάδες γονέων βοηθούν τους γονείς να αισθάνονται πιο σίγουροι για τον εαυτό τους, καθώς τους εφοδι-άζουν με νέες στρατηγικές που τους φέρνουν πιο κοντά με τα παιδιά και, το σημαντικότερο, τους επιτρέπουν να τα στηρίξουν ώστε να γίνουν πιο ανεξάρτητα, αυτόνομα, δημιουργικά και υπεύθυνα. Επιπλέον, είναι και ένα ασφαλές πλαίσιο γνωριμίας και συνάντησης με άλλους γονείς στο οποίο καλλιεργείται ο αμοιβαίος σεβασμός, η αλληλοβοήθεια, η αλλη-λοϋποστήριξη και η εχεμύθεια», περι-γράφει η κυρία Τόλια τα οφέλη που προκύπτουν για τους γονείς που εκπαιδεύονται σε ομάδες γονέων.

Καθώς οι συναντήσεις της ομάδας προχωρούν, το αίσθημα της εμπι-στοσύνης χτίζεται μέσα από τη σχέση με τους άλλους γονείς αλλά και τη σχέση με τον συντονιστή. «Κάθε συνάντηση μετατρέπεται σε μια ευκαιρία για μια περισσότερο βιωματική και σε βάθος μάθηση που μπορεί να οδηγήσει τους γονείς σε αλλαγές στον τρόπο που λειτουρ-γούσαν. Έτσι, ενώ οι γονείς συχνά λένε ότι δεν καταφέρνουν να αξιο-ποιήσουν συμβουλές ή πληροφορίες που προσλαμβάνουν από τα βιβλία ή την τηλεόραση, είναι πιο πιθανό να

Mε τη συνεργασία της ψυχολόγου - παιγνιοθερα-πεύτριας, Νεφέλης Κοσκινά και της εκπαιδευτικού - συμβούλου ψυχικής υγείας, Μαρίας Τόλια

Αναδοχή παιδιού στην τάξη!

Ένα παράθυροστον κόσμο

συζητωντασ 16.03.201614

της Πελιώς ΠαΠαδια

Το πρόγραμμα της ActionAid «Αναδο-χή Παιδιού στην Τάξη» είναι ο τρόπος

που έχουν επιλέξει πολλοί εκπαι-δευτικοί και σύλλογοι γονέων να μιλήσουν στα παιδιά για την αξία της αλληλεγγύης, της ισότητας και για τη δύναμη που έχουμε όλοι να κάνουμε τον κόσμο μας λίγο καλύτε-ρο. Το Τaλκ επικοινώνησε με την κ. Δήμητρα Ντιρογιάννη, επικεφαλής Εκπαιδευτικού Τομέα ActionAid Ελλάς, που μας εξηγεί αναλυτικά τη διαδικασία αναδοχής στα σχολεία, αλλά και με εκπαιδευτικούς του 1ου Δημοτικού Ξυλοκάστρου και των Εκπαιδευτηρίων Δούκα, που μοιρά-ζονται μαζί μας τις εμπειρίες τους.

Ένα παράθυρο στον κόσμο Η κ. Ντιρογιάννη θυμάται ότι από την πρώτη στιγμή που η ActionAid ξεκίνησε τη δράση της στην Ελ-λάδα, το 1998, εκπαιδευτικοί και γονείς θέλησαν να γίνουν τάξεις και σχολεία ανάδοχοι παιδιών. Η Ανα-δοχή Παιδιού στην Τάξη είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να ανοίξουν οι εκπαιδευτικοί ένα παράθυρο στον κόσμο. Μέσα από αυτήν, τα παιδιά διδάσκονται την έννοια της αλληλεγγύης, αλλά και μαθαίνουν με αληθινά παραδείγματα πώς ζουν οι άνθρωποι σε άλλες περιοχές του κόσμου. Επιπλέον, το πρόγραμμα δημιουργεί ευκαιρίες για να συ-ζητηθούν στην τάξη σημαντικά ζητήματα όπως η κλιματική αλλα-γή, τα ανθρώπινα δικαιώματα και

η ισότητα. Οι συζητήσεις μπορούν να ενισχύσουν πολλά μαθήματα, αλλά μπορούν, επίσης, να λειτουρ-γήσουν και ως ανεξάρτητο project, στο πλαίσιο της ευέλικτης ζώνης. Μέχρι σήμερα, εκπαιδευτικοί 400 σχολείων όλων των βαθμίδων, από το νηπιαγωγείο μέχρι και το λύκειο, έχουν εντάξει την Αναδοχή Παιδιού στο μάθημά τους.

Μέρος της εκπαιδευτικήςδιαδικασίαςΟ Νίκος Γκρέστας, η Λένα Σαλλή και η Κατερίνα Κοκιούση, εκπαι-δευτικοί στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Ξυλοκάστρου, ενημερώθηκαν για το πρόγραμμα από την ιστοσελίδα της ActionAid και από τα email που λάμβαναν. Το σχολείο αποφάσισε τη συμμετοχή του με αφορμή την ετήσια προσφορά αλληλεγγύης, που πραγματοποιεί πάντοτε πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων. Η ActionAid τούς έστειλε πλούσιο ενημερωτικό υλικό σχετικό με την αναδοχή παιδιού και τις υποχρεώ-σεις τους. Αυτό το υλικό συζητήθη-κε με τους μαθητές της ΣΤ΄ τάξης, οι οποίοι αποδέχτηκαν τους όρους με ενθουσιασμό. Έτσι, λοιπόν, έγιναν ανάδοχοι παιδιού και κάθε χρόνο η ΣΤ΄ τάξη, με τη συνδρομή και της Ε΄ τάξης, αναλαμβάνει τη στήριξη της αναδοχής.

Καλύτεροι άνθρωποι, παγκόσμιοι πολίτεςΤο πρόγραμμα γίνεται καθημερι-νή πρακτική στην εκπαιδευτική

διαδικασία μέσω της διαθεματικό-τητας, κυρίως με τα μαθήματα της ευέλικτης ζώνης, της γλώσσας, της γεωγραφίας, των θρησκευτικών, της ξένης γλώσσας, των εικαστικών, αλλά και με κάθε άλλη αφορμή ή ευκαιρία. Όπως αναφέρουν οι εκ-παιδευτικοί, η αναδοχή βοηθάει στο να κατανοήσουν οι μαθητές τους ότι υπάρχουν παιδιά σε όλον τον κόσμο, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προ-βλήματα επιβίωσης. Συνειδητοποι-ούν επίσης ότι μπορούν να γίνουν μέρος της λύσης αυτών των προβλη-μάτων. Δεν είναι υπερβολή, λένε οι δάσκαλοι, ότι τα παιδιά έχουν γίνει καλύτεροι άνθρωποι, γιατί μέσα από τη διαδικασία της αναδοχής και τις δραστηριότητες που την εξυπηρε-τούν, μετατρέπονται σε παγκόσμιους πολίτες και καταλαβαίνουν ότι η δική τους ευτυχία εξαρτάται από την ευτυχία όλων των ανθρώπων της γης. Διαμορφώνουν έτσι καλύ-τερες σχέσεις μεταξύ τους, αμβλύ-νουν τις διαφορές τους, αποφεύγουν τη βία, αναπτύσσουν ανώτερα αισθήματα και αποκτούν σταδιακά θετικότερη στάση απέναντι στα προ-βλήματα της ανθρωπότητας, βαδίζο-ντας παρέα με τις υψηλότερες αξίες της ζωής.

Τα αδελφάκια μαςΟι μαθητές του 1ου Δημοτικού Σχο-λείου Ξυλοκάστρου αποκαλούν τα παιδιά που στηρίζουν «αδελφάκια». Αισθάνονται την υποχρέωση της συνδρομής σαν δική τους υπόθεση και δεν τη ζητούν ποτέ από τους

συζητωντασ16.03.201615

γονείς τους. Προσπαθούν να την εξοικονομήσουν από το χαρτζιλί-κι τους ή από κάποιες ομαδικές δραστηριότητες του σχολείου. Στην πρώτη αναδοχή παιδιού, οι μαθητές, με την ευκαιρία κάθε σημαντικού γεγονότος της σχολικής τους ζωής ζητούσαν να μάθουν αν το «αδελ-φάκι τους» κάνει κάτι ανάλογο. Ήθελαν, δηλαδή, να μάθουν αν γιορτάζει κι αυτό τα Χριστούγεννα, αν παίρνει δώρο την Πρωτοχρονιά, πώς γιορτάζει τα γενέθλιά του, ποια παιχνίδια παίζει και για ένα σωρό άλλα πράγματα. Αυτό έδωσε στους εκπαιδευτικούς την ευκαιρία να ασχοληθούν και με άλλες πτυχές της ζωής του παιδιού του οποίου είχαν γίνει ανάδοχοι και έτσι να γνωρίσουν ακόμα καλύτερα το πο-λύπλευρο έργο της ActionAid.

Το πρόγραμμα αναδοχής μεγαλώ-νει μαζί με τα παιδιά μας!Η κ. Αντωνία Κόντα, δασκάλα της Α τάξης και συντονίστρια του προ-γράμματος «Στάση Ζωής» της Α και Β΄ τάξης του δημοτικού σχολείου των Εκπαιδευτηρίων Δούκα, εξηγεί στο Τaλκ ότι το σχολείο στηρίζει το πρόγραμμα αναδοχής παιδιών της ActionAid εδώ και 15 χρόνια. Η υλοποίησή του ξεκίνησε έπειτα από εισήγηση της κυρίας Κατερίνας Μπαλτήρα, δασκάλας και συντονί-στριας Εκπαιδευτικών Θεμάτων. Η διοίκηση αγκάλιασε χωρίς δεύτερη σκέψη την πρόταση και το ταξίδι αλληλεγγύης στον κόσμο άρχισε. Ταξίδι, όραμα και στόχος που το σύνολο των εκπαιδευτικών του δημοτικού πίστεψαν, πιστεύουν και μοιράζονται με τους μαθητές τους. Οι μαθητές του δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Δούκα στηρίζουν είκοσι μία αναδοχές. Είκοσι ένας μακρινοί, αλλά επώνυμοι φίλοι τους που μεγαλώνουν μαζί τους. Σχέσεις ζωής που ξεκινούν στην πρώτη δη-μοτικού και βασίζονται στις αρχές της ισότητας και της δικαιοσύνης.

«Με διαβατήριο τον φάκελο αναδο-χής ξεκινώ κι εγώ κάθε χρόνο με τα πρωτάκια μου, τους μαθητές μου, το ξεχωριστό ταξίδι», λέει η κυρία Κόντα. «Χαράζουμε με προσοχή πορεία στον χάρτη για να ανταμώ-σουμε φίλο μακρινό. Στα χέρια μας η φωτογραφία του. Μας κοιτάζει και μας προσκαλεί. Κι όταν ‘‘φτάσουμε στη χώρα του’’ γεμίζουν τα μάτια μας εικόνες που δεν είχαμε φαντα-στεί. Νέοι τόποι, άλλες συνήθειες. Συναντάμε παιδιά διαφορετικά… που τελικά μας μοιάζουν πολύ!»Είναι παιδιά δημιουργικά και ευρη-ματικά…

Μα πώς γίνεται, κυρία, ένα καπά-κι να το κάνουν παιχνίδι; Πώς;

Παιδιά με συναισθήματα, όνειρα και ανάγκες που χρειάζονται κάποιον να τα νοιαστεί…

Άδικο πολύ, κυρία, αυτό που συμ-βαίνει στον μακρινό μας φίλο. Είναι άδικο.Πώς θα βοηθήσουμε; Τι να κάνουμε για να διορθώσουμε το άδικο;

Να στείλουμε φαγητά. Να στεί-λουμε παιχνίδια. Να στείλουμε ρούχα και τετράδια…Κι όταν τελειώσουν αυτά; Τι θα γίνει μετά; Τι θα γίνει στην ξηρασία ή στην πλημμύρα; Ας κάνουμε κάτι πιο δραστικό. Εμείς, οι νέοι φίλοι του, ας στείλουμε τις οικονομίες μας στην ActionAid για να μάθουν οι άνθρωποι στο χωριό του φίλου μας να καλλιεργούν τη γη. Να φτιάξουν σχολείο ή και ιατρείο ώστε να γίνει η ζωή του αλλά και η ζωή όλων στην κοινότητά του καλύτερη. Για να μην αναγκαστούν να εγκαταλεί-ψουν τη γη τους και την πατρίδα τους. Να μπορέσουν να μορφωθούν, να σπουδάσουν, να έχουν τροφή και υγεία. Όχι όμως για λίγο, αλλά για πάντα…Και κάπως έτσι τα πρωτάκια ανοί-γουν τους κουμπαράδες τους. Αποφασίζουν να αφήσουν για αργό-τερα μια επίσκεψη στο κατάστημα παιχνιδιών, ή πάλι…

Θα προτείνω να μαζεύω τα φυλλά-δια που αφήνουν στην πολυκατοικία και να πληρωθώ. Θα φέρω τα χρήμα-τα για τον φίλο μας.

Θα πω στον παππού να μαζέψω εγώ τις ελιές που πέφτουν στον κήπο και να φέρω τα χρήματα.Με λόγια απλά, αλλά αποφάσεις σημαντικές για ένα μικρό παιδί, ξεκινούν για να φέρει καθένας το μερίδιό του για τα χρήματα της αναδοχής.Με θέληση ισχυρή να βοηθήσουν τον μακρινό τους φίλο. Τον φίλο που τον φέρνουν κοντά τους τα γράμμα-τά του. Που του κρατούν συντρο-φιά τα δικά τους γράμματα. Αυτά τα γράμματα που μικραίνουν τις αποστάσεις και κάνουν την πλαστε-λίνη πάνω στην υδρόγειο να αποκτά νόημα.Ο ανάδοχος βρίσκεται εκεί και τα παιδιά συμβάλλουν ώστε να αλλάξει η ζωή του προς το καλύτερο. «Η αλήθεια όμως είναι πως πρέπει να προβληματιστείς ο ίδιος ως εκπαι-δευτικός», αναφέρει η κ. Κόντα. «Να δημιουργήσεις υλικό, να εμπνεύσεις και να συμπαρασύρεις τους μαθητές σου έξω από τον μικρόκοσμό τους. Τον μικρόκοσμό μας. Αν θες να δημιουργήσεις μαζί τους ένα κίνημα αγάπης και αλληλεγγύης, τότε προ-ετοιμάσου για κοπιαστική εργασία. Χρειάζεται επιμονή, προσπάθεια και συνέπεια».Έτσι, στα Εκπαιδευτήρια Δούκα η

αναδοχή εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Στάση Ζωής». Ένα πρόγραμμα με ποικίλους άξονες που αφορούν την καλλιέργεια αξιών και στάσεων του μαθητή, αλλά και πολίτη του 21ου αιώνα.

Συναισθήματα, αποδοχή της ετε-ρότητας, σεβασμός σε κάθε μορφή ζωής, ενσυναίσθηση, εθελοντισμός. Πάνω σε αυτούς τους άξονες σχεδι-άζονται και υλοποιούνται δραστη-ριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, που στηρίζουν το πολύ σημαντικό για τα Εκπαιδευτή-ρια πρόγραμμα αναδοχής. Σημαντικό διότι μέσω αυτού οι μαθητές δραστη-ριοποιούνται και αντιλαμβάνονται τη δύναμή τους. Γίνονται φορείς μηνυμάτων στον κύκλο επιρροής τους. Στην οικογένεια, στον γείτονα, στον φίλο αρχικά. Στην τοπική και ευρύτερη κοινωνία αργότερα. Υπεύ-θυνοι πολίτες του κόσμου στα ώριμα χρόνια τους. Είναι εμφανές λοιπόν πως το

πρόγραμμα αναδοχής βρίσκει τον φυσικό του χώρο στα σχολεία. Μέσω αυτού τα παιδιά ενημερώνονται, ευαισθητοποιούνται, προβληματί-ζονται, σκέφτονται και προτείνουν λύσεις, αναλαμβάνουν δράση. Προ-σπαθούν να γίνουν τα ίδια η αρχή για μια μεγαλύτερη αλλαγή προς όφελος όλων μας. Γίνονται καλύτε-ροι άνθρωποι.«Και ίσως, κυρία, ο φίλος μας σαν μεγαλώσει να γίνει γιατρός και να βρει ένα φάρμακο που θα μας σώσει κι εμάς, αν τύχει κι αρρωστήσουμε». Η παραπάνω σκέψη του μικρού μαθητή δεν είναι αφελές σενάριο, αλλά πραγματικότητα. Κάθε παιδί, όπου κι αν βρίσκεται, είναι ένας μο-ναδικός άνθρωπος με δυνατότητα να προσφέρει στους άλλους. Αρκεί να έχει την ευκαιρία που δικαιωματικά του αξίζει. Μέσα από το πρόγραμμα αναδοχής μπορούμε και στηρίζου-με τα δικαιώματά του. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο www.education.actionaid.gr

συζητωντασ16

16.03.2016

Της Λίας ΠαΠαδοΠούΛού

δενΈ

χετε ακουστά την «Οι-κογένεια Γουόλτονς», τη σειρά που έκανε θραύση στα τέλη του ’70, με επτά αδέρφια

σε οικογενειακές περιπέτειες κάπου στην αμερικανική επαρχία; Ό,τι χαμός και να είχε γίνει όλη μέρα, το τέλος κάθε επεισοδίου έβρισκε πά-ντοτε γονείς, παππούδες και παιδιά στα κρεβάτια τους, να ανταλλάσσουν τελετουργικά καληνύχτες σε ένα σπίτι βυθισμένο στο σκοτάδι πριν πέσουν σε γαλήνιο ύπνο: «Καληνύ-χτα, Τζον Μπόι· καληνύχτα, Μαίρη Μπεθ· καληνύχτα, γιαγιά· καληνύ-χτα, παππού…»Φευ, στην πραγματική ζωή, την ώρα που πέφτει η νύχτα, τα βλέφαρα βα-ραίνουν και λάμπει στον ουρανό, σε κάποια σπίτια της πόλης δεν λέει να σβήσει στο παιδικό δωμάτιο το φως. Μαμάδες με μελιτζανί κύκλους κάτω από τα μάτια και μπαμπάδες-ρετάλια από τη νύστα κυνηγούν απελπισμέ-να φανταστικά τέρατα κάτω από παι-δικά κρεβάτια, διαβάζουν ολόκληρες ραψωδίες παραμυθιών στο πιτσιρίκι με το μάτι-γαρίδα, στριμώχνονται τρεις τρεις στη μεγάλη κρεβατοκά-μαρα γιατί η μικρή θέλει νυχτιάτικα παρέα. Κι ας έχει πάει η ώρα δώδεκα κι ούτε ένα επιφώνημα ανακούφισης του δύσμοιρου γονιού ή το παραμι-κρό σούσουρο παιδικού ροχαλητού…«Δυο χρόνια λευκές νύχτες κάναμε με τον Μανωλάκη, το διανοείσαι;» περιγράφει τη νυχτερινή της οδύσ-σεια η φίλη μου η Λένα, μητέρα του 5χρονου σήμερα αγοριού. «Αφού απο-κλείστηκε από τον παιδίατρο κάποιο σοβαρό παθολογικό αίτιο, έπρεπε να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι είχαμε να κάνουμε με ένα δύσκολο στον ύπνο παιδί. Άλλοτε γιατί είχε κολικό ή έβγαζε δοντάκια κι άλλοτε πάλι επειδή είχε απλώς χορτάσει τον ύπνο του από το μεσημέρι, πάντως ο μικρός κάθε βράδυ μάς το φύλαγε το χουνέρι. Χτυπούσε το πρωί το ξυπνητήρι και ήμασταν ράκη εγώ κι ο Δημήτρης. Φτάσαμε στο σημείο να χωρίσουμε τις εργάσιμες μέρες σε… βάρδιες. “Δευτέρα-Τετάρτη-Πα-ρασκευή –έλεγα στον άντρα μου– θα κοιμάσαι εσύ και θα ξενυχτώ εγώ, “Τρίτη-Πέμπτη-Σάββατο ανάλαβε να τον νανουρίσεις εσύ”. Μια φορά, πάλι, κινδύνεψε να μας συλλάβει η αστυνομία! Είχα διαβάσει κάπου ότι τα μωρά νανουρίζονται εύκολα με το κούνημα του αυτοκινήτου. Ντυθή-καμε, λοιπόν, πρόχειρα νυχτιάτικα –εγώ φορούσα την πιτζάμα μου κάτω από το μπουφάν– βάλαμε το μωρό στο καθισματάκι και ξεκινήσαμε κύ-κλους γύρω από το τετράγωνο. Πάνω που πήγαινε να γλαρώσει ο μικρός, ακούμε μια σειρήνα πίσω μας από περιπολικό! “Όλα καλά;” ρώτησε

Το έχετε ταΐσει, η πάνα του είναι καθαρή, περ-πατάτε στις μύτες, του βάζετε ζεν μουσική, μάλλιασε η γλώσσα σας από το «νάνι νάνι» και το παραμύθι, έχετε δοκιμάσει τα πάντα, αλλά… Επιτέλους, γιατί δεν κοιμάται; Αναζητήστε τους συ-νήθεις υπόπτους πίσω από τις μωρουδίστικες και παιδικές αϋπνίες για όνειρα γλυκά οικο-γενειακώς, ή πώς να κοιμηθεί εκείνο καλά κι εσείς καλύτερα!

κοιμάται;Γιατί

Όταν το παιδί δεν κοιμάται καλά ή ξυπνά συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας, προκαλεί στέρηση του ύπνου στους γονείς και κυρί-ως στη μητέρα, με συνέπεια την κόπωση, σωματική και ψυχική, ενώ το γεγονός της παιδικής αϋπνίας επιδρά αρνητικά ακόμα και

στη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού

πλευρίζοντάς μας ο οδηγός. Είδαν οι άνθρωποι το ίδιο Ι.Χ. να περνά μια ντουζίνα φορές από το ίδιο στενό και παραξενεύτηκαν. Όταν τους εξηγή-σαμε, μας κοίταξαν σαν να ήμασταν Ούφο!»Οι δυσκολίες ενός παιδιού στον ύπνο έχουν αντίκτυπο σε όλη την οικο-γένεια καθώς, σύμφωνα με μελέτη ειδικών στις διαταραχές ύπνου της Παιδιατρικής Κλινικής του Πανε-πιστημίου Ινσούμπρια στο Βαρέζε, όταν το παιδί δεν κοιμάται καλά ή ξυπνά συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας, προκαλεί στέρηση του ύπνου στους γονείς και κυρίως στη μητέρα, με συνέπεια την κόπωση, σωματική και ψυχική, ενώ το γε-γονός της παιδικής αϋπνίας επιδρά αρνητικά ακόμα και στη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού. Μήπως το μωρό ή το μεγαλύτερο παιδί, με την άρνη-ση ή την αδυναμία του να κοιμηθεί, τελικά κάτι θέλει να πει;

«Έχει πολλή ησυχία εδώ μέσα!» Μεγαλώνοντας στη μήτρα, το έμβρυο συνηθίζει σε θορύβους εσωτερικούς και εξωτερικούς, όπως τα γουργουρί-σματα της κοιλιάς, η φωνή της μέλ-λουσας μαμάς αλλά και η φασαρία του δρόμου. Προσπαθώντας, λοιπόν,

αργότερα να κοιμίσετε το μωρό μέσα στην απόλυτη σιωπή, μπορεί να έχετε τα αντίθετα αποτελέσματα. Το παιδί ενοχλείται από την αφύσικη για εκείνο ηρεμία και δεν χαλαρώ-νει αρκετά. Τα μωρά συνήθως θα τρομάξουν και θα ξαγρυπνήσουν από έναν απότομο θόρυβο, όπως το σκάσιμο μιας εξάτμισης. Εννοείται πως, αν θέλετε να το νανουρίσετε με μουσική, αποκλείονται από την playlist οι Metallica. Όμως, ενδείκνυ-ται να βάλετε πλυντήριο την ώρα του παιδικού ύπνου, όχι μόνο γιατί το νυχτερινό τιμολόγιο της ΔΕΗ είναι οικονομικό: χάρη στο υπόκωφο γουργούρισμα της πλύσης, «ύπνε, που παίρνεις (ακόμα και τα πιο ζόρι-κα) παιδιά».

«Φοβάμαι το σκοτάδι!» Τα νεογέννη-τα δεν φοβούνται το σκοτάδι καθώς το έχουν συνηθίσει. Όμως, τα πράγ-ματα αλλάζουν εκεί έξω, όταν το μωρό αρχίζει να ταυτίζει το σκοτάδι της νύχτας στο δωμάτιό του με τον

φόβο του αγνώστου. Ιδίως από την ηλικία των δύο χρόνων και μετά, οι σκιές δίνουν αρνητική τρο-φή στην πλούσια παιδική φαντασία.Η λύση; Φωτάκι συντροφιάς, αυτο-κόλλητα που φωσφορίζουν κοντά στο κρεβάτι.

«Η κούνια μου τρίζει!» Μια μι-κρή αλλά σημαντική λεπτομέρεια, όπως το άβολο στρώμα του παιδικού κρεβατιού, οι τάβλες που τρίζουν, τα υπερβολικά βαριά σκεπάσματα, η πιπίλα ή το αρκουδάκι που έπεσε, μπορεί να διακόψουν ή να εμποδί-σουν τον γαλήνιο ύπνο του.

«Υπάρχει ένα τέρας κάτω από το κρεβάτι μου!» Το τέρας μπορεί να μην υπάρχει, αλλά ο φόβος που κρα-τάει το παιδί ξύπνιο είναι πέρα για πέρα αληθινός και συνήθως συμβο-λικός. Σύμφωνα με τον διακεκριμένο Αμερικανό ψυχολόγο, Λόρενς Κοέν, συγγραφέα του βιβλίου Οι κρυφοί φόβοι των παιδιών, το κρυμμένο τέρας κάτω από το παιδικό κρεβάτι συνήθως συμβολίζει κάτι άλλο που το παιδί δεν μπορεί να εκφράσει ή να εξωτερικεύσει, όπως η μοναξιά, ο φόβος του θανάτου, το άγ-χος του αποχωρισμού από τη μητέρα

αλλά και το στρες που δημιουργεί στο παιδί κάποια αρρώστια, πένθος στην οικογένεια, καβγάδες των γο-νιών, οικονομικά προβλήματα.Ο καλύτερος τρόπος για να «διώξετε» το τέρας, ώστε το παιδί να πάει μετά ήρεμο για ύπνο, είναι να παίξετε μαζί του δέκα λεπτά μαξιλαροπόλε-μο!Η μάχη με τα μαξιλάρια –όπως εξηγεί ο ειδικός στην παιχνιδοθερα-πεία δρ Κοέν– εκτός από διασκεδα-στική, δίνει δύναμη και ασφάλεια στα παιδιά, τα κάνει να νιώθουν ότι έχουν τον έλεγχο της κατάστασης, αποκαθιστά την επικοινωνία με τους γονείς δρώντας πιο αποτελεσματικά και από τα πλέον καθησυχαστικά λόγια». «Είδα εφιάλτη!» Τα παιδιά συχνά φοβούνται ότι θα ζήσουν και στον ξύπνιο τους όσα είδαν στο κακό όνει-ρο και γι’ αυτό δεν ηρεμούν αρκετά ώστε να ξανακοιμηθούν. Ακούστε τη διήγησή του, δείξτε κατανόηση

(«Καταλαβαίνω γιατί τρόμαξες

τόσο») και μετά κα-θησυχάστε το παιδί πως τίποτα από όσα ονειρεύτηκε δεν θα του συμβεί.Η μέθοδος holding, κρατώντας το σφιχτά στην αγκαλιά, ξορκίζει τους παιδικούς εφιάλτες, συνιστούν οι ειδικοί. Ζητήστε από το παιδί να «ξα-ναγράψει» τον εφιάλτη του με happy end κι έχετε τον νου σας μήπως, κατά τη διάρκεια της ημέρας, είδε κάτι που το τρόμαξε στην τηλεόρα-ση.

«Μεγαλώνω!» Διαταραχές στον ύπνο προκαλούν διάφορα ορόση-μα στις αναπτυξιακές φάσεις του παιδιού, όπως το πρώτο δοντάκι, το πέρασμα από το γάλα στη στερεά τροφή, οι πρώτες μέρες στον παιδικό σταθμό. Οπλιστείτε με υπομονή στις μεταβατικές αυτές περιόδους.

«Παρακοιμήθηκα το μεσημέρι!»Η σιέστα του μωρού καλό είναι να μην ξεπερνά το δίωρο, νωρίς το από-γευμα, για να μη διαταράσσεται ο νυχτερινός ύπνος. Όμως κι ένα παι-δί που δεν ξεκουράζεται αρκετά το μεσημέρι, μπορεί να φτάσει το βράδυ μέσα στα νεύρα και την ανησυχία.

«Δεν θέλω να κοιμηθώ μόνος μου!» Είτε το εκφράζει με γοερό κλάμα στην κούνια, είτε τρυπώνοντας νυ-χτιάτικα στο κρεβάτι σας, το αποτέ-λεσμα είναι το ίδιο: λευκές νύχτες. Αντί να υποχωρήσετε στο pressing του, αντιπροτείνετε μια χαλαρωτι-κή, διασκεδαστική ρουτίνα ύπνου και τηρήστε την ευλαβικά: μπάνιο, πιτζάμα, γάλα, πλύσιμο δοντιών και μετά παραμύθι, φιλί, καληνύχτα, πάντοτε στο παιδικό δωμάτιο. Το παιδί πρέπει να μάθει από μικρό ότι το δωμάτιό του είναι ο δικός του χώρος, όπου χαλαρώνει και κοιμάται γαλήνια. Γι’ αυτό, αποφύγετε κατά τη διάρκεια της ημέρας να το στέλνε-τε στο δωμάτιο για τιμωρία.

«Μαμά, με τσιτώνεις!» Επιστημο-νικές έρευνες καταδεικνύουν ότι η αγχώδης μητέρα, που π.χ. τσεκάρει συνεχώς το μωρό αν αναπνέει, φαίνε-ται να του μεταδίδει τη νευρικότητά της, γι’ αυτό keep calm, αν θέλετε να κοιμηθεί και να κοιμηθείτε.

16.03.2016

συζητωντασ 16.03.201618

Τους συνάντησα για πρώ-τη φορά τον Απρίλιο του 2008, όταν αμέσως μετά τη γέννησή του, ο γιος μου χρειάστηκε να νοση-

λευτεί για ταχύπνοια για ένα 24ωρο στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ) και για άλλο ένα στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας Νεογνών. Τότε δεν τους έδωσα ιδι-αίτερη σημασία, γιατί κουβαλούσα τον δικό μου πόνο και τη δική μου αγωνία. Τις δύο πρώτες ημέρες, με τσάκιζε που οι διπλανές μου στα κρεβάτια είχαν το μωρό τους αγκα-λιά κι εγώ δεν το είχα, όσο κι αν με διαβεβαίωναν οι παιδίατροι ότι η παρακολούθησή του στις Μονάδες ήταν για τυπικούς λόγους.Όταν πλέον πήρα το μωρό μου στον θάλαμο, υγιές μέσα στην αγκαλιά μου, τους ξανάφερα στο μυαλό μου και τους παρατήρησα εξ αποστάσεως και εκ του ασφαλούς. Με στοίχειω-σαν. Κι ακόμα, τόσα χρόνια μετά, σχεδόν κάθε μέρα, τους θυμάμαι...

Έξω από τη ΜΕΝΝΆντρες, γυναίκες, ζευγάρια, από απόσταση, αγκαλιά, χέρι χέρι, να μιλάνε, να σιωπούν, με νυχτικά, πιτζάμες και ρόμπες (οι λεχώνες),

της ελεαννας γεωργιου

με φόρμες (οι μπαμπάδες), με κανο-νικά ρούχα (οι πιο παλιοί, που είχαν γυρίσει πλέον σπίτι χωρίς το μωρό τους), όλοι τους με πρόσωπα σκο-τεινά, θλιμμένα, με μάτια κλαμένα, με την αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό τους. Ναι, αυτή η τόσο κλισέ φράση βρίσκει άριστη εφαρ-μογή στα πρόσωπα των γονιών των πρόωρων που νοσηλεύονταν μέρες, εβδομάδες, μήνες στη Μονάδα του Μαιευτηρίου. Αυτοί οι γονείς-φαντά-σματα περίμεναν τις νοσοκόμες και τους γιατρούς, πιάνονταν από μια ελάχιστη κουβέντα τους, κατέρρε-αν πανεύκολα. «Δηλαδή ήπιε 20 ml γάλα; Αυτό είναι καλό έτσι;», «Ούτε σήμερα θα δοκιμάσετε να τη βγάλετε από τους αναπνευστήρες; Γιατί;Τι φοβάστε; Πείτε μας;»Θυμάμαι μια κοπέλα να ουρλιά-ζει και να σκίζει κυριολεκτικά το νυχτικό της, γιατί δεν μπορούσε να κατεβάσει γάλα με το θήλαστρο «για να φάει το μωρό μου», θυμάμαι μιαν άλλη που, όπως έλεγε έξω, στην αναμονή, ερχόταν από το σπίτι κα-θημερινά επί 3 μήνες να δει το πρό-ωρο μωρό της και ήταν πάντοτε στην πένα «για να τη βλέπει το παιδί της όμορφη». Θυμάμαι επίσης τη στιγμή που βγαίναμε από το μαιευτήριο

με τον μικρό στην καλαθούνα, για την αρχή της νέας μας ζωής, όταν ο άντρας μου σταμάτησε και χαιρέτη-σε ένα παλικάρι, σύντομη γνωριμία έξω από τη ΜΕΕΝ. Τα λόγια του; «Αχ, βγαίνετε! Τι ωραία!Στο καλό. Εμείς έχουμε ακόμα...» Πόση πίκρα έκρυβαν άραγε αυτές οι λίγες λέξεις;Πότε να βγήκαν; Πώς να είναι τώρα;

31 εβδομάδεςΠοτέ μου δεν τους ξέχασα αυτούς τους γονείς. Και είχα την τύχη να τους μάθω ακόμα πιο καλά, όταν συνάντησα την Κέλλυ Σώκου, πριν από περίπου τρία χρόνια.Αρχικά, τη γνώρισα διαδικτυακά, μέσα από το blog 31evdomades το οποίο μόλις είχε δημιουργήσει. Η Κέλλυ είναι δημοσιογράφος. Και απεχθάνεται τη βιασύνη. Μια φορά μόνο βιάστηκε. Όταν γέννησε την κόρη της, στις 31 εβδομάδες κύ-ησης. Από τότε, η ζωή της άλλα-ξε. Και έχει κάνει μια εξαιρετική προσπάθεια μέσα από το blog της, που εδώ και λίγο καιρό... προήχθη σε site, το 31evdomades.gr, για να ενημερώσει και να ευαισθητοποιή-σει την κοινή γνώμη για την προω-ρότητα και κυρίως για να βρίσκεται

δίπλα στους γονείς των πρόωρων μωρών, για τους οποίους ούτε υπήρ-ξε ούτε υπάρχει καμιά μέριμνα, αν και ζουν καθημερινά τον δικό τους Γολγοθά. Δεν υπάρχει ανάρτησή της την οποία δεν έχω διαβάσει. Δεν υπάρχει ανάρτησή της με την οποία να μην έχω κλάψει, σε όλα τα σκα-λιά της κλίμακας «βουρκώνω-κλαίω με λυγμούς». Όταν βρεθήκαμε και από κοντά, τη θαύμασα. Και της είπα ότι ναι μεν τα παιδιά μου δεν γεννήθηκαν πρόωρα και ότι δεν μπορώ με τίποτα να μπω στα παπούτσια της, αλλά ότι οι δύο μέρες του γιου μου στη Μονάδα έφταναν και περίσσευαν για να δω τι σημαίνει άδεια αγκαλιά αμέσως μετά τον τοκετό. Για να φοβηθώ. Για να νιώσω τύψεις. Για να μου κοπεί το γάλα. Πιστέψτε με. Ακόμα και δυο μέρες μόνο, για μια «τυπική παρακολούθηση», δεν ξεπερνιούνται ποτέ. Φανταστείτε τους γονείς που φεύγουν από το μαιευτήριο χωρίς μωρό; Φανταστείτε τους να γυρνάνε σε ένα άδειο σπίτι, με ένα παιδικό δωμάτιο έτοιμο, αλλά άδειο.Με ένα παιδικό δωμάτιο που δεν είναι πάντοτε σίγουρο ότι θα κα-τοικηθεί... Και να πρέπει κάπως να συνεχίσουν τη ζωή τους.

Πρόωραγονείς

συζητωντασ16.03.201619

Τα διαζύγιασε ζευγάρια που

βίωσαν την προωρότη-τα είναι περισσότερα και ο αριθμός τους

αυξάνει όταναποκτούν παιδιά

με ειδικές ανάγκες. Το στρες της εντατι-κής και η κατάθλιψη που ακολουθεί είναι

εξίσου συχνά σεάνδρες και γυναίκες

Διάψευση και ευτυχίαΘα τη θηλάσεις, θα ζητήσεις rooming in, θα είναι καλοκαίρι, θα ξεπεταχτεί γρήγορα, θα κάνετε και λίγες διακοπές μαζί, θα κοιμάται δίπλα σου σε ένα λίκνο, θα την κοι-μίζεις με τραγούδια, θα σε κοιτάει στα μάτια, θα την έχεις συνέχεια αγκαλιά, θα τη βγάζεις βόλτα με τον μάρσιπο και θα τρως παγωτό, θα είστε αυτοκόλλητες, θα είναι και ο μπαμπάς της στο κάδρο, ακόμη και στην αίθουσα τοκετού αν θέλει, όταν τα σώματά σας θα χωρίσουν και θα ακούσεις το κλάμα της, το πιο όμορφο κλάμα της ζωής σου. Κι όταν θα ακουμπήσει στο στήθος σου, ο κόσμος όλος θα σταματήσει, για να σταθεί πάνω από την ίδια την ευτυ-χία, τη δική σας. Cut. Τα πράγματα έγιναν εντελώς αλλιώς. Το χειρότερο σοκ που μπορείς να πάθεις, γράφει η Κέλλυ Σώκου, προέρχεται από την απόλυτη διάψευση της προσδοκώ-μενης ευτυχίας. Αλλά μετά κατα-λαβαίνεις ότι το χειρότερο δεν είναι που δεν μπόρεσες να έχεις rooming in, ούτε που η διπλανή σου δέχεται επισκέψεις, γέλια και χαρές, ούτε που δεν έβγαλες έξω το μωρό με τον μάρσιπο προτού σαραντίσει. Το χειρότερο δεν είναι που δεν το πή-ρες αγκαλιά μετά τον τοκετό, ούτε καν που ήρθες αντιμέτωπη με τη δυστυχία, ενώ την ευτυχία περίμε-νες. Το χειρότερο ξέρεις ποιο είναι. Κι όταν πια βεβαιωθείς ότι το παιδί σου θα ζήσει, σειρά έχει το πώς θα ζήσει και είναι φορές που νιώθεις ότι ο εφιάλτης δεν θα σταματήσει ποτέ. Cut. Ευτυχία είναι ο εφιάλτης να σταματήσει. Να καταλάβεις πόσο αδιάφορο είναι το rooming in, ο θη-λασμός, τα βίντεο από την αίθουσα τοκετού. Ευτυχία είναι να έρθει στο σπίτι κι ας πρέπει να πηγαίνει «βόλτα» στους γιατρούς. Ευτυχία είναι, καθώς οι μήνες περνούν, να χρειάζονται λιγότερες επισκέψεις στους γιατρούς και περισσότερες στο πάρκο. Ευτυχία είναι η κάθε μέρα που σας παίρνει μακριά από την ημερομηνία γέννησης και σας φέρνει κοντά στην καθημερινότητα, ξέρεις, αυτήν με τα μεταμεσονύχτια εγερτήρια, τις πασαλειμμένες στα μούτρα φρουτόκρεμες, τις χεσμένες πάνες, τις θεαματικές τούμπες, τους καβγάδες για το ποιανού είναι το κουβαδάκι στην παιδική χαρά…

Τι σημαίνει προωρότητα; Όπως μου λέει σε πρόσφατη συζή-τησή μας η Κέλλυ, αν αναζητούσες πληροφορίες για την προωρότητα πριν από πέντε χρόνια πιθανότατα θα έβρισκες την εξής όχι κατατο-πιστική φράση: «Μερικά μωρά που γεννιούνται πριν από την 37η εβδο-μάδα κύησης χρειάζεται να μείνουν

κεια παραμονής στη ΜΕΝΝ, ενώ οι μπαμπάδες πιο μετά όταν πάρουν το μωρό στο σπίτι. Έχω σελίδες ακόμα να γράψω, αλλά θα σταματήσω εδώ. Πριν κλείσω, όμως, θέλω να πω σε όλους εσάς που διαβάζετε τώρα αυτό το κείμενο και δεν έχει τύχει να έρθετε σε επαφή με το τραύμα της προωρότητας, να βρείτε έστω και λίγη ώρα και να ενημερωθείτε για τα πρόωρα μωρά και για τους γονείς τους. Περιηγη-θείτε στο 31ebdomades.gr και δείτε ότι υπάρχουν καταστάσεις που αφο-ρούν και εσάς, ακόμα κι αν το παιδί σας γεννήθηκε τελειόμηνο, στις 41 εβδομάδες. Να διαβάσετε, για πα-ράδειγμα, τι να πείτε και τι να μην πείτε σε έναν γονέα πρόωρου, να κατανοήσετε συμπεριφορές άλλων γονέων που σας φαίνονται αδιανόη-τες, να προσέξετε διπλά και τριπλά προτού στείλετε στο σχολείο το «λιγάκι άρρωστο» παιδί σας, γιατί, να ξέρετε, υπάρχουν εκεί πολλά παιδιά με ιδιαίτερα ευαίσθητο αναπνευ-στικό, που μπορεί να καταλήξουν στο νοσοκομείο «από ένα βηχαλάκι», να εκτιμήσετε πράγματα που δεν είναι για όλους δεδομένα. Και να στηρίξετε, όπως μπορείτε, αυτούς τους γονείς και αυτά τα παιδιά. Θα μπορούσατε να είστε στη θέση τους.

Το 31ebdomades.gr εστιάζει στην υποστήριξη των γο-νέων με πρόωρα μωρά με σχετικά κείμενα, μαρτυρίες άλλων γονέων, απόψεις ειδικών αλλά και συναντήσεις και δράσεις με στόχο την ενημέρωση και το μοίρασμα εμπειριών.

στη θερμοκοιτίδα και να δεχτούν ειδική φροντίδα για κάποιο διάστη-μα». Τέλος. Όντως. Και αν θυμάστε, παλιά, τα παιδιά αυτά χαρακτηρίζο-νταν απλά (και απαξιωτικά) «εφτα-μηνίτικα». Σήμερα πια υπάρχουν διαθέσιμες όλο και περισσότερες πληροφορίες που καθιστούν σαφές ότι τα προβλήματα των πρόωρων μωρών ξεκινούν από την ελλιπή ανάπτυξη των ζωτικών τους οργά-νων και μπορούν να τα φέρουν αντι-μέτωπα ακόμη και με τον θάνατο ή με διά βίου προβλήματα. Ένα στα 10 μωρά γεννιέται πρόωρα πλέον, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, γεγονός που ενισχύεται και από την πρακτική της εξωσωματικής γονιμοποίησης (οι πολύδυμες κυή-σεις οδηγούν πιο συχνά σε πρόωρο τοκετό), και η ανάγκη ειλικρινούς και ολοκληρωμένης ενημέρωσης γίνεται όλο και επιτακτικότερη.

Πίσω από τα πρόωρα μωράυπάρχουν πρόωρα γονείςΠέρα όμως από τα προβλήματα υγεί-ας που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πρόωρο, υπάρχει κάτι ακόμη για το οποίο λίγα πράγματα λέγονται και γίνονται: η ψυχολογία των γονέων που έρχονται αντιμέτωποι με την προωρότητα. Γιατί αν μία μητέρα με τελειόμηνο μωρό ενδέχεται να διαγνωστεί με επιλόχειο κατάθλιψη, φανταστείτε τι μπορεί να συμβεί σε μία μητέρα που αμέσως μόλις γεννήσει στέκεται απέναντι στο ενδεχόμενο να χάσει το μωρό της, το βλέπει διασωληνωμένο και ανήμπο-ρο στην εντατική, δίχως να γνωρίζει τι μπορεί να του συμβεί και δίχως να μπορεί η ίδια να του προσφέρει κάτι (οι ώρες επισκεπτηρίων στην πλειονότητα των ελληνικών ΜΕΝΝ είναι πολύ περιορισμένες και οι κα-νόνες τόσο αυστηροί που απαγορεύ-εται στους γονείς να συμμετέχουν στη φροντίδα των μωρών τους). Η ψυχολογική στήριξη που προβλέ-πεται από την πολιτεία είναι περιο-ρισμένη έως ανύπαρκτη τόσο κατά τη διάρκεια παραμονής των μωρών στις μονάδες εντατικής νοσηλείας όσο και μετά την έξοδο που τα προ-βλήματα των γονιών δεν σταματούν απαραίτητα – με άλλα λόγια, μόλις πάρουν το μωρό στο σπίτι δεν είναι όλα ρόδινα.

Τι αισθάνεται μια προωρομαμάέξω από τη ΜΕΝΝ Μια μαμά έξω από τη μονάδα αισθά-νεται μετανιωμένη. Για χίλιους, πι-θανότατα ανόητους για εμάς, λόγους. Επειδή ήπιε εκείνο το τσάι, επειδή περπάτησε πολύ, επειδή δεν στα-μάτησε να δουλεύει και γενικά για οτιδήποτε μπορεί να ευθύνεται για την πρόωρη γέννηση του παιδιού

της. Αισθάνεται ακόμα ενοχές, διότι το παιδί της πρέπει να ζήσει αυτήν την εμπειρία αντί να είναι ζεστά και αναπαυτικά μέσα στο σώμα της ή στο σπίτι με την οικογένειά του. Ενοχές που δεν (της επιτρέπουν να) είναι δίπλα του κάθε λεπτό μέρα νύχτα. Αισθάνεται θυμωμένη που το δικό της παιδί βρίσκεται εκεί. Είναι άδικο. Αισθάνεται πόνο, επειδή κάποιες φορές οι άνθρωποι της λένε ηλίθια πράγματα. Αισθάνεται θλίψη, καθώς δεν ήταν προετοιμασμένη για αυτήν την εμπειρία. Ποιος, άλλω-στε, σχεδιάζει να γεννήσει πρόωρα; Πρέπει να θρηνήσει που η εγκυμο-σύνη της δεν ολοκληρώθηκε, που δεν κράτησε αγκαλιά το παιδί της μετά τη γέννησή του και που δεν έκλαψε από χαρά που ήταν καλά. Γενικά, όλες οι ρομαντικές φαντα-σιώσεις μιας τέλειας εγκυμοσύνης και γέννησης τελειώνουν... Αισθά-νεται μοναξιά χωρίς το μωρό της και νιώθοντας ότι στον χώρο γύρω της υπάρχουν εκατοντάδες άλλες σαν και αυτήν με τα μωρά τους αγκαλιά. Αισθάνεται στενοχώρια και εύχεται να είχε ζητήσει επαγγελματική βοή-θεια νωρίτερα. Αισθάνεται ανησυχία, γιατί έχει πολλά ερωτήματα που την κάνουν να ανησυχεί. Θα της ζήσει; Θα μπορέσει να το θηλάσει; Γιατί πρέπει να περιμένουν τόσο πολύ μέχρι να το πάρουν στο σπίτι; Τι σκέφτεται ο γιατρός για το παιδί; Θα έχει στο μέλλον πρόβλημα υγείας ή κάποιο άλλο νοητικό πρόβλημα; Τι της κρύβουν;

Ζευγάρια«Αποφεύγει να επισκεφθεί το νοσο-κομείο», «έχει κλειστεί συναισθημα-τικά», «μοιάζει τόσο εύθραυστη, δεν θέλω να τη φορτώσω με επιπλέον άγχος», «έχει γίνει σχεδόν παρανοϊ-κή με το παιδί, δεν με αφήνει να το πηγαίνω στους δικούς μου, ακόμη κι αν τώρα είναι εντελώς ασφαλές», «μοιάζει να με αγνοεί από τότε που το μωρό ήρθε στο σπίτι», «δεν μιλάμε πια για όσα συνηθίζαμε, η σχέση μας έχει αλλάξει εντελώς». Οι κου-βέντες αυτές έχουν ακουστεί από μαμάδες και μπαμπάδες που είδαν τα μωρά τους στη ΜΕΝΝ. Τις έχουν εξομολογηθεί σε ψυχοθεραπευτές, όταν χρειάστηκε να σώσουν τη σχέση τους αφότου «σώθηκαν» από την προωρότητα. Να ξέρετε ότι τα δι-αζύγια σε ζευγάρια που βίωσαν την προωρότητα είναι περισσότερα και ο αριθμός τους αυξάνει όταν αποκτούν παιδιά με ειδικές ανάγκες. Το στρες της εντατικής και η κατάθλιψη που ακολουθεί είναι εξίσου συχνά σε άνδρες και γυναίκες, με μικρές μόνο διαφορές ως προς την εκδήλωσή τους. Συνήθως οι γυναίκες επηρεά-ζονται περισσότερο κατά τη διάρ-

συζητωντασ 16.03.201620

Τις τελευταίες δεκαετίες, ειδικά από τότε που το παιδικό δωμάτιο έγινε κατεστημένο, υπάρ-χει έντονη συζήτηση

γύρω από το αν το βρέφος πρέπει να μοιράζεται το κρεβάτι με τους γονείς του ή όχι. Αν δηλαδή αυτό που αποκαλούμε co-sleeping (στα ελληνικά συν-κοίμηση) ή αλλιώς bed-sharing, είναι επικίνδυνο για τα βρέφη ή επιζήμιο για την προ-σωπικότητα γενικά του παιδιού. Η αλήθεια είναι ότι το να μοιράζεται το παιδί το ίδιο στρώμα με τους γονείς του θεωρήθηκε τον περασμέ-νο αιώνα ως η βασική αιτία για την οποία το παιδί δεν ξυπνούσε «ποτέ» και αυτό οδήγησε την παιδιατρική κοινότητα στην απαγόρευση μιας τέτοιας συνήθειας. Πόσο ορθή ήταν τελικά αυτή η διαπίστωση; Τι είναι αυτό που κάνει ορισμένα βρέφη να αντιστέκονται στην οδηγία του παιδιάτρου που τους θέλει ενοίκους του... μονόκλινου; Πόσο «αποτυχημέ-νοι» πρέπει να αισθάνονται οι γονείς που μοιράζονται το κρεβάτι τους με το μωρό τους;

Co-sleeping και αιφνίδιοςβρεφικός θάνατος Μια φορά και έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος... Εκείνος και η οικογέ-νειά του για χιλιετίες μοιράζονταν το ίδιο «στρώμα» –ο ένας δίπλα στον άλλον– μέσα σε σπηλιές πρώτα και αργότερα σε σπίτια. Σε αυτήν τη μακρόχρονη διαδρομή σημειώθηκαν και ατυχήματα. Πρώτη καταγεγραμ-μένη περίπτωση αιφνιδίου βρεφικού θανάτου έχουμε στην παραβολή του Σολομώντα, όπου δυο μητέρες πλαγιάζουν με τα βρέφη τους, αλλά

Του Ιορδάνη ΠάΠάδοΠουλου

μόνο το ένα ξυπνάει ζωντανό. Πα-ρόμοιες περιπτώσεις σημειώνονται και αργότερα και έτσι το 1291 στο γερμανικό δίκαιο αναφέρεται ρητά ότι απαγορεύεται η συν-κοίμηση του γονέα με το παιδί του. Στην πορεία όμως συντάχθηκαν αρκετές μελέτες και παρατηρήσεις από επιστήμο-νες, οι οποίες ουσιαστικά έδειχναν ότι δεν αρκούσε από μόνη της η συνήθεια του bed-sharing για να γίνει το μοιραίο, αλλά έπρεπε να συνδράμει και κάποιος επιπλέον παράγοντας, όπως η χρήση αλκο-όλ ή ναρκωτικών από τους γονείς. Παρ’ όλα αυτά το bed-sharing έμεινε με τη... «ρετσινιά», με αποτέλεσμα, στη δεκαετία του 1950, η κούνια να είναι η επίσημη πρόταση για τον ύπνο του παιδιού. Κούνιες, λίκνα, καλαθούνες και συμπαρομαρτούντα αξεσουάρ (αρκουδάκια, μαξιλαρά-κια, φυλαχτά) απέδιδαν κέρδος σε όσους επένδυσαν στη βιομηχανία του μοναχικού ύπνου των βρεφών. Κι όμως, το φαινόμενο του αιφνιδίου θανάτου δεν μειώθηκε, ενώ παράλ-ληλα ήρθαν στο φως έρευνες που καταδεικνύουν το παράδοξο των πολύ χαμηλών ποσοστών βρεφικού θανάτου σε χώρες με τη μεγαλύτερη συχνότητα συν-κοίμησης (π.χ. στην Κίνα όπου το bed-sharing φτάνει σε ποσοστό 88% τον 1ο πρώτο χρόνο ζωής και έως 55% στα παιδιά έως την ηλικία των 7 ετών).

Το 2005 στο Pediatric Respiratory Reviews δύο ανθρωπολόγοι έρχονται να ταρακουνήσουν τα νερά και να ανατρέψουν πάγιες οδηγίες δεκαετι-ών. Οι James McKenna και Thomas McDade μελέτησαν τον ύπνο ανάμε-σα σε ζεύγη μητέρων-παιδιών που στο

κρεβάτι μας

συζητωντασ16.03.201621

Διαβάστε: • Co-sleeping, an ancient practice: issues of the past and present, and possibilities for the future.Sleep Med Rev. 2006• Mother Nature: A history of Mothers, Infants and Natural Selection, 1999• The effect of excessive crying on the development of emotion regulation,Infancy 2002• Sudden unexplained infant death in 20 regionsin Europe: case control study, Lancet 2004 • Where Should Infants Sleep? A Comparison of Risk for Suffocation of Infants Sleeping in Cribs, Adult Beds, and Other Sleeping Locations Pediatrics. October 2003• Co-sleeping and children independence: challenging the myths. University of California, 2007• Co-sleeping and child behavior: Getting a good night’s sleep all night every night. Department of Psychology, Univ. of Bristol, 1994• Is ‘‘Bed Sharing’’ Beneficial and Safe during Infancy? International Journal of Pediatrics,2014• Why babies should never sleep alone: a review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bed sharing and breast feeding, James McKenna, Thomas McDade, Ped. Respiratory Review 2005• Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας, Κατερίνα Χρυσανθοπούλου, εκδ. Μοτίβο, 2012

συν-κοιμήθηκαν και σε ζεύγη με ξεχωριστό ύπνο.Η ερευνητική ομάδα λοιπόν κατέλη-ξε στα εξής: 1. Το co-sleeping εξασφαλίζει κα-λύτερο ύπνο για τη μητέρα και το βρέφος. 2. Οι μητέρες που κοιμούνται με τα παιδιά τους έχουν κατά 30% πιο συχνές αφυπνίσεις, γεγονός που εξασφαλίζει πιο στενή επίβλεψη των παιδιών.3. Θηλασμός και συν-κοίμηση είναι ένα δυνατό ντουέτο, με αναπό-σπαστα μέρη, τόσο που τελικά δεν μπορούμε να πούμε ποιο από τα δύο βοηθά περισσότερο το άλλο.4. Το co-sleeping εξασφαλίζει πιο ισχυρό δέσιμο μεταξύ μητέρας και παιδιού.5. Τα παιδιά που μοιράζονται το κρεβάτι με τους γονείς τους είναι πιο αυτόνομα και ανεξάρτητα στη διάρκεια της ημέρας.

Ενώ λοιπόν πολυάριθμες μελέ-τες κατέληξαν σε συμπεράσματα υπέρ του bed sharing, ένα είναι βέβαιο: για να φέρει όφελος η συν-κοίμηση πρέπει να είναι και ασφαλής... Οι γονείς που μοιράζονται το κρε-βάτι τους με τα μωρά τους πρέπει:1. Να μην καπνίζουν. 2. Να μην πίνουν αλκοόλ.3. Να μη χρησιμοποιούν κατασταλ-τικά φάρμακα όπως αντιισταμινικά, αγχολυτικά, ή ναρκωτικές ουσίες.4. Να μην το κάνουν όταν η μητέρα είναι υπερβολικά κουρασμένη, με μειωμένες αντιδράσεις.7. Να χρησιμοποιούν κρεβάτι και όχι καναπέ.

8. Να εξασφαλίζουν μια ιδανική θερμοκρασία (18-22 βαθμούς Κελ-σίου).9. Να χρησιμοποιούν διαφορετικό σκέπασμα για το βρέφος.

Τι λένε οι λαοί;Τα περισσότερα γονεϊκά κρεβάτια

γεμάτα μωρά βρίσκουμε στην Κίνα, ενώ τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει η Χιλή και την τρίτη μοιράζονται η Ιαπωνία και η Κορέα. Ωστόσο η Σου-ηδία εμφανίζει συχνότητα 65% στο

πρώτο 3μηνο ζωής του βρέφους.

Και για πόσο;Ένα άλλο σημείο που ενδιαφέρει τους γονείς και πρέπει να απα-ντήσει συχνά ο παιδίατρος είναι το χρονικό όριο της συνήθειας του συν-ύπνου. Είναι γεγονός ότι ακόμη και οι γονείς που προτιμούν να μοιράζονται με το παιδί τους το κρεβάτι, αναρωτιούνται αν αυτή η πρακτική θα εμποδίσει τη μετάβαση στο δικό του κρεβάτι, σε απώτερη ηλικία, καθώς και αν υπάρχουν ψυχολογικές επιπτώσεις, αν αυτή τελικά αργήσει να συντελεστεί. Η αλήθεια, όπως αυτή μπορεί να αναζητηθεί από τη βιβλιογραφία, είναι ότι δεν υπάρχει ηλικιακό όριο. Δεν υπάρχει καμία μελέτη που να αποδεικνύει ότι η μετάβαση σε αυτόνομο ύπνο μετά από κάποια συγκεκριμένη ηλικία οδηγεί σε κάποια ψυχική διαταραχή. Ίσως το τελευταίο συμπέρασμα να οφείλεται στο ότι η ψυχική ισορροπία ενός παιδιού δεν καθορίζεται από το ίδιο το bed-sharing, αλλά από το αίτιο

που κρύβεται κάτω από την επιλογή αυτήν. Με άλλα λόγια, το co-sleeping πρέπει να είναι κοινή απόφαση των γονέων και όχι στάση διαμαρτυρίας του ενός προς τον άλλον. Οι ειδικοί καταθέτουν πως μόνο όταν το bed-sharing δεν είναι κλινικό σημείο παθολογίας για μια οικογένεια, δύναται να προσφέρει θαλπωρή, ασφάλεια, γαλουχία και ό,τι άλλο από τα προαναφερθέντα, αφήνο-ντας ανεπηρέαστο τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού. Η ωριμότητα και η ολοκλήρωση του τελευταίου θα επέλθει μέσα από την ισορροπία της σχέσης των γονέων. Ό,τι βοηθά την οικογένεια, αυτό είναι που της ται-ριάζει και αυτό φαίνεται πως είναι ο «χρυσός» κανόνας.Αν λοιπόν το παιδί σας αντιστέκεται στην κούνια, μην αγχώνεστε άδικα. Προφανώς είναι αρκετά έξυπνο και διεκδικεί το αυτονόητο: την αγάπη και την αγκαλιά. Και αν αυτή η συνήθεια, του bed-sharing, είναι το στοιχείο που έλειπε για να ηρε-μήσετε όλοι μέσα στο σπίτι, τότε συνεχίστε το χωρίς τύψεις. Είναι προφανώς εκείνο που «δουλεύει» στο δικό σας «σύστημα».

Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος είναι παιδίατρος και υποστηρικτής του μητρικού θηλασμού. (Ν. Ψυχικό, Ρ. Φεραίου 32,τηλ. 6936793132 )iordanispapado@hotmail.comFB: μικρο «σονοκομείο»

συζητωντασ 16.03.201622

Της ΠαναγιώΤας ΚαρλαΤηρα

Η γέννηση και οι πρώτες στιγμές με το μωρό αποτελούν αναμφίβολα μια πολύ σημαντική εμπειρία για κάθε γυναίκα που γίνεται μητέρα. Είναι οι στιγμές που η χαρά και

η πληρότητα μετά από τόσους μήνες αναμονής εναλλάσσονται με τρελό ρυθμό με την αγωνία για την υγεία του μωρού. Η ίδια… αγωνία όμως δια-κατέχει και τους επιστήμονες που περιβάλλουν τη γυναίκα, αρχικά επίτοκο και στη συνέχεια λεχώνα. Αγωνία ώστε να επιβεβαιωθεί η πρώτη εντύπωση για την κατάσταση του νεογέννητου με κάποιους γρήγορους και ασφαλείς επιστημο-νικά ελέγχους προτού παραδοθεί στην ανοιχτή μητρική αγκαλιά. Αυτές οι ιατρικές εξετάσεις που γίνονται στο νεογέννητο από τη μαία και τον παιδίατρο μέσα στην αίθουσα τοκετού, αμέσως μόλις ο μαιευτήρας κόψει τον ομφάλιο λώρο, αποτελούν και το πρώτο τσεκ απ του μωρού στην εκτός μήτρας ζωή του…

Η πρώτη του ανάσαΜόλις βγει το κεφάλι το μωρού (στον κολπικό τοκετό) ο μαιευτήρας θα αναρροφήσει –εφόσον κρίνει ότι χρειάζεται– τα υγρά από τη μύτη και το στόμα του νεογέννητου κι αυτό θα πάρει την πρώτη του αναπνοή. Η αναπνοή αυτή δεν είναι κατ’ ανάγκην θορυβώδης – πολλά μωρά παίρνουν την πρώτη τους αναπνοή ήρεμα και σιωπηλά. Πάντως, από τη στιγμή αυτήν το μωρό έχει αρχί-σει να… αξιολογείται από τους ειδικούς. Για την ακρίβεια, οι εξετάσεις γίνονται στο πρώτο και το πέμπτο λεπτό μετά την πρώτη του ανάσα. Η αξιο-λόγηση συνεπάγεται και βαθμολογία με κλίμακα από το 0 έως το 10. Η βαθμολογία αυτή, που παίρ-νει το όνομά της από την Αμερικανίδα αναισθη-σιολόγο Βιρτζίνια Άπγκαρ που την επινόησε, επιτρέπει στον παιδίατρο να εκτιμήσει τη γενική κατάσταση του μωρού της στιγμή της γέννησης. Συγκεκριμένα, ο ειδικός αθροίζει κάποια στοι-χεία από τη συχνότητα καρδιακών σφίξεων στο νεογέννητο, από το αν η αναπνοή του είναι αργή ή γρήγορη, ρυθμική ή όχι, από το αν το μωρό εί-ναι χαλαρό ή με το σωστό τόνο (σφίξιμο) των άνω και κάτω άκρων του και από το χρώμα του, αν είναι κυανό (μπλε) ή ροδαλό (απαλό ροζ). Καθένα από αυτά τα χαρακτηριστικά βαθμολογείται από 0 έως 2 βαθμούς και στο τέλος οι βαθμοί προστί-θενται για να δώσουν το τελικό σκορ. Τα περισ-σότερα νεογέννητα βαθμολογούνται μεταξύ 8 και 10. Λίγα μωράκια βαθμολογούνται με καθαρό 10 καθώς τα περισσότερα δεν έχουν την επιθυμητή επίδοση στη θερμοκρασία σώματος – τα χέρια και τα πόδια τους δεν είναι στο 5λεπτο ροδαλά, αλλά χρειάζονται λίγο χρόνο ακόμη για να ζεσταθούν. Το τεστ Άπγκαρ δεν προβλέπει τη μελλοντική υγεία του ή την ανάπτυξή του, αλλά κινητοποιεί το προσωπικό στην περίπτωση που το μωρό είναι νωθρό ή αργό στις αντιδράσεις του για να υπο-στηριχθεί με τον καλύτερο τρόπο κατά την προ-σαρμογή του στον έξω κόσμο. Εξάλλου δεν είναι και ο μοναδικός έλεγχος στον οποίο υποβάλλεται το μωρό μετά τη γέννησή του. Όσο υψηλότερη είναι η βαθμολόγηση τόσο κα-λύτερη είναι η κατάσταση της υγείας του μωρού και προφανώς στη δεύτερη εξέταση, δηλαδή στο πέμπτο λεπτό, τα μωρά αυξάνουν τη βαθμολογία τους καθώς συνηθίζουν να ζουν έξω από τη μή-τρα. Αν όμως το μωρό συγκεντρώνει λιγότερους από 7 βαθμούς, τότε χρειάζεται τη βοήθεια του

πρώτηεντύπωση

συζητωντασ16.03.201623

Το τεστ Άπγκαρ δεν προβλέπει τη μελλοντική υγεία του ή την ανάπτυξή του, αλλά κινητοποιεί το προσωπικό στην περίπτωση που το μωρό είναι νωθρό ή αργό

στις αντιδράσεις του για να υποστηριχθεί με τον καλύτερο τρόπο κατά την προσαρμογή του

στον έξω κόσμο

*Με τη συνεργασία της παιδιάτρου, επικεφαλής του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, Μάιρας Μυλωνοπούλου

γιατρού. Η τελική βαθμολογία του τεστ APGAR καταγράφεται στο βιβλιάριο υγείας του μωρού.

Ώρα για… καθαριότηταΗ μαία θα φορέσει στο μωρό το πρώτο του βρα-χιόλι που φέρει το επώνυμο και το φύλο του και θα είναι η ταυτότητά του για τις ημέρες που θα παραμείνει στο μαιευτήριο. Το ίδιο βραχιολάκι θα φορέσει στο χέρι της και η μαμά. Μετά την πρώτη σύντομη… γνωριμία της μαμάς –και του μπαμπά αν βρίσκεται μέσα στην αίθουσα– με το μωρό, θα το αναλάβει η μαία. Κατ’ αρχάς θα καθαρίσει με ένα ελαιώδες διάλυμα το σώμα του για να αφαιρεθεί το ασπριδερό λίπος (σμήγμα, που φαίνεται στις πτυχές της μασχά-λης και των γεννητικών οργάνων) που το προ-στάτευε όσο μούλιαζε μέσα στο αμνιακό υγρό. Αμέσως μετά το πλύσιμο το μωρό ζυγίζεται. Τα περισσότερα φυσιολογικά νεογέννητα ζυγίζουν από 2,5 έως 3,5 κιλά, ενώ όσον αφορά το ύψος τους, κυμαίνεται από 40 μέχρι 50 εκατοστά.Στη συνέχεια ο παιδίατρος του χορηγεί ενδομυϊ-κά συγκεκριμένη ποσότητα βιταμίνης Κ, απαραί-τητη για τη φυσιολογική πήξη του αίματος. Όλα τα μωρά έχουν κάποια έλλειψη σε βιταμίνη Κ, γι’ αυτό τους κάνουν μία ένεση με τη βιταμίνη ώστε να αποφευχθεί η τάση για υπερβολική αιμορρα-γία. Επίσης, θα χορηγηθούν και σταγόνες αντιβι-οτικού στα μάτια του μωρού, για να αποφευχθεί η λοίμωξη από μικροοργανισμούς που υπάρχουν στα γυναικεία γεννητικά όργανα και από τους οποίους το μωρό μπορεί να μολυνθεί καθώς περ-νάει από το γεννητικό κανάλι. Τότε ελέγχεται και η συμμετρία από τις κόρες των ματιών, εάν τα βλέφαρα ανοίγουν και κλείνουν σωστά, γίνεται επίσης έλεγχος της κόρης για συγγενή καταρρά-κτη. Ωστόσο ο έλεγχος των ματιών είναι πρώιμος, η ανάπτυξη της όρασης θα ολοκληρωθεί σε μερι-κούς μήνες oπότε θα δοθούν και πιο αξιόπιστες απαντήσεις.

Έλεγχος των αντανακλαστικών Ο παιδίατρος θα ελέγξει το σώμα του μωρού για σημάδια στο δέρμα, κηλίδες, αιμαγγειώματα, σπίλους. Πολύ σημαντικός είναι ο έλεγχος των νευρολογικών αντανακλαστικών ώστε να διαπι-στωθεί πόσο ώριμο είναι το νευρικό σύστημα του μωρού. Ο γιατρός τρίβει απαλά με τα δάχτυλα την πατούσα, η οποία είναι ιδιαίτερα δεκτική στα ερεθίσματα, για να δει τα αντανακλαστικά του

μωρού όσον αφορά τον μυϊκό τόνο και το αντα-νακλαστικό της σύλληψης. Εξετάζεται επίσης το αντανακλαστικό της αναζήτησης της θηλής, του σφιξίματος του χεριού και το αντανακλαστικό Μόρο, δηλαδή το σκίρτημα που κάνει ενστικτω-δώς το παιδί όταν νιώθει απειλημένο. Με απλή ψηλάφηση ελέγχεται το δεξιό υπογάστριο (ήπαρ) και το αριστερό υπογάστριο (σπλήνας). Απολινώ-νεται ο ομφάλιος λώρος και γίνεται η πρώτη καρ-διολογική εξέταση του μικρού με το στηθοσκόπιο για τυχόν καρδιακό φύσημα. Επισκοπούνται τα εξωτερικά γεννητικά όργανα του παιδιού ώστε να καθοριστεί το φύλο του, αρσενικό ή θηλυκό.

λυγίζουν και γυρίζουν προς τα έξω τα ποδαράκια του μωρού. Στην περίπτωση που υπάρχει υποψία εξαρθρήματος του ισχίου το νεογέννητο πρέπει να κάνει υπερηχογράφημα στο ισχίο κατά την παραμονή του στο μαιευτήριο και επανάληψη 40 ημέρες αργότερα. Τέλος, στο νεογέννητο θα γίνει και ακουολογικός έλεγχος ώστε να διαπιστωθεί εάν το μωρό ακούει καλά, εξέταση που θα επαναλάβει και παιδίατρος μόλις το μωρό συμπληρώσει τον πρώτο μήνα ζωής του.

Η πρώτη του αιμοληψίαΓίνεται αιμοληψία από τον ομφάλιο λώρο για να προσδιοριστεί η ομάδα αίματος του μωρού και να προστατευτεί η μητέρα, σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη, από κινδύνους ασυμβατότητας με τον παράγοντα Rh, αλλά και για να εντοπιστεί τυχόν παρουσία αιμολυτικής νόσου στο νεογνό (εξέταση Microcoombs). Τη δεύτερη ή την τρίτη μέρα μετά τη γέννηση, το μωρό θα υποβληθεί και σε άλλη αιμοληψία. Η μαία θα πάρει λίγες σταγό-νες αίματος από την πατούσα του προκειμένου να διαπιστωθεί αν πάσχει από σοβαρές παθήσεις οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές κατά τη γέννηση. Στόχος του προληπτικού ελέγχου είναι να ανιχνεύσει κάποιες παθολογικές κατα-στάσεις, όπως η έλλειψη του ενζύμου G6PD ή η φαινυλκαιτονουρία ή ο συγγενής υποθυρεοειδι-σμός. Τα παιδιά με έλλειψη του ενζύμου G6PD μπορεί να εμφανίσουν αιμολυτικό ίκτερο και αιμολυτική αναιμία, όταν δοκιμάσουν συγκεκρι-μένα φαγητά όπως τα κουκιά, όταν έρθουν σε επαφή με ορισμένες ουσίες όπως η ναφθαλίνη ή πάρουν κάποια φάρμακα όπως η ασπιρίνη. Η φαινυλκαιτονουρία είναι μία πάθηση που δεν επι-τρέπει στον οργανισμό να μεταβολίσει την ουσία φαινυλαλανίνη. Είναι σημαντικό να διαγνωστεί εγκαίρως και να υιοθετηθεί συγκεκριμένο διαι-τολόγιο από το οποίο εξαιρούνται τροφές που πε-ριέχουν ποσότητα της συγκεκριμένης ουσίας. Ο συγγενής υποθυρεοειδισμός είναι ένα πρόβλημα του θυρεοειδή, του ενδοκρινούς αδένα ο οποίος δεν λειτουργεί καθόλου ή δεν λειτουργεί καλά. Το αποτέλεσμα είναι να μην παράγεται ή να παράγεται ελάχιστη ποσότητα θυροξίνης, ορμόνη αναγκαία για τον μεταβολισμό.

Επίσης, ελέγχεται το κεφάλι του μωρού, η πρό-σθια και η οπίσθια πηγή του κρανίου (μέγεθος, σχήμα, σφυγμός) για να επιβεβαιωθεί ότι το παιδί έχει αναπτυχθεί σωστά και ότι τα οστά του μεγα-λώνουν κανονικά. Ένας άλλος καθοριστικός έλεγχος είναι εκείνος που αφορά την κατάσταση των ποδιών και ιδίως των ισχίων. Στο παρελθόν η καθυστερημένη διά-γνωση της αναπτυξιακής δυσπλασίας του ισχίου (παλαιότερα γνωστή ως συγγενές εξάρθρημα ισχίου) οδήγησε πολλά παιδιά στην αναπηρία. Σήμερα η κλινική εξέταση του βρέφους σε συν-δυασμό με την απεικόνιση που προσφέρουν οι υπέρηχοι εξασφαλίζουν την έγκαιρη διάγνωση τυχόν δυσπλασίας του ισχίου στο νεογέννητο. Ο παιδίατρος ανιχνεύει την πιθανότητα συγγε-νούς εξαρθρήματος του ισχίου, ελέγχοντας εάν

συζητωντασ 16.03.201624

Της ΔηΜηΤΡΑς ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

λών γυναικών από την εργασία τους αγιοποίησε τον ρόλο της μητέρας.Υπάρχουν όμως και τα ίδια τα αληθινά συναισθήματα την ώρα που γεννιέται ένα μωρό, συναισθή-ματα πηγαία που δεν μπορούν να «επικοινωνήσουν» καθόλου με τη λογική, μιας και, ναι, στις περισσό-τερες των περιπτώσεων η μαμά θα αισθανθεί «λύκαινα» για το μωρό της, θα αισθανθεί μοναδική και απόλυτη παρουσία στη ζωή του μετά την κυ-οφορία και τη γέννα γι’ αυτό και θα θελήσει να μονοπωλήσει το ενδιαφέ-ρον του μετά τους εννέα μήνες που ζει μαζί του. Ναι, πολλές φορές η

Κιο μπαμπάςθέλει τονχρόνο του

οικογένειας. Η διαφορά όμως ανάμεσα στους δύο είναι ότι η μανούλα συνεχίζει να θεωρείται τόσο από την κοινωνία όσο κι από τον ίδιο της τον εαυτό η κύρια υπεύθυνη, το πρόσωπο υπεράνω όλων, ο απόλυτος φύλακας και εξουσιαστής της ζωής του βρέ-φους. Βασικά η κοινωνία την κάνει να πιστεύει ότι είναι η απόλυτη κυρίαρχος στη ζωή του παιδιού και πως αν δεν είναι, θα κάνει κακό στο μωρό της που τη χρειάζεται πριν και πάνω απ’ όλα. Η κρίση φυσικά έχει βάλει κι εδώ το χεράκι της μιας και η αποκοπή πολ-

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι τα τελευ-ταία χρόνια σε αρκετές

περιπτώσεις συμβαίνει το εξής παράδοξο: ο μπαμπάς να κάνει ό,τι περνάει πραγματικά από το χέρι του για να επενδύσει στη σχέση του με το βρέφος, αλλά όταν φτάνει εκείνη η ώρα να εξοβελίζεται από το πρώτο πλάνο.Να εξοβελίζεται ακόμα κι αν τους προηγούμενους εννέα μήνες έχει παρακολουθήσει σεμινάρια θηλα-σμού, ανώδυνου τοκετού, περιποίη-

σης βρέφους, ακόμα κι αν έχει συμ-μετάσχει σε όλες τις εξόδους αγοράς για όλα όσα αφορούν το μωρό, ακόμα κι αν του έχουν βγει τα μάτια έξω να διαβάζει μελέτες επί μελετών για τους κολικούς, τη σωστή διατροφή, τα εμβόλια και ό,τι άλλο αφορά το παιδί του.Μια πρώτη απάντηση στο γιατί συμ-βαίνει αυτό είναι γιατί τα τελευταία χρόνια τις ίδιες κι ακόμα περισσό-τερες γνώσεις διαθέτει και η μα-νούλα στη… φαρέτρα της, η οποία, όπως και ο σύζυγος, έχει συλλέξει εξίσου σημαντικές πληροφορίες για την ανατροφή του νέου μέλους της

Της ΔηΜηΤΡΑς ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

συζητωντασ16.03.201625

Πέρααπό τις ευχάριστες

στιγμέςτου παιχνιδιού

με το παιδίθα πρέπει ο πατέρας

να συμμετέχειενεργά στο τάισμα,

στη φροντίδαπροσωπικής υγιεινής,

ακόμη καιστο νανούρισμα

νέα μαμά πιστεύει ότι εκείνη ξέρει καλύτερα από όλους, ακόμα κι από τον μπαμπά, τι και ποιον χρειάζεται το μωρό της. Το θέμα είναι να έχει την οξυδέρκεια να πάει σύντομα στο επόμενο βήμα.Πάνω σε αυτό το επόμενο βήμα αλλά και στη σημασία της άμεσης επα-φής του πατέρα με το βρέφος του είχε πολλά ενδιαφέροντα να μας πει η ψυχολόγος, ιδρυτικό μέλος του κέντρου εκπαίδευσης και θεραπεί-ας παιδιού «ypostirizo.gr», Κατερίνα Χριστοπούλου.

«Υπάρχει σίγουρα διαφοροποίη-ση στον δεσμό πατέρα-βρέφους σε σχέση με το παρελθόν. Ολοένα και περισσότεροι πατεράδες πλέον αναλαμβάνουν πιο ενεργό ρολό στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους κι αυτό είναι πολύ αισιόδοξο και θετικό τόσο για τα παιδιά και την ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη όσο και για την κοινωνία γενικότερα. Αυτό αφενός σχετίζεται με τον αυξημένο όγκο αρμοδιοτήτων των γυναικών που εργάζονται και επομένως ο πατέρας, εκ των πραγ-μάτων, καλείται να αναλάβει περισ-σότερες αρμοδιότητες, αλλά και με την καλλιέργεια και τη μόρφωση των ανθρώπων που απαλλάσσει τις συνειδήσεις των ανδρών από τα ‘‘κό-μπλεξ’’ και τους οπλίζει με μεγαλύ-τερη συναισθηματική ωριμότητα. Το παιδί όσο είναι ακόμη βρέφος δεν μπορεί να αντιληφθεί τόσο την παρουσία ή την απουσία του πατέρα από κοντά του. Σίγουρα η μητέρα εκεί έχει τα πρωτεία. Το βρέφος αναγνωρίζει τη φωνή της, τη μυρωδιά της και γι’ αυτό το άγχος αποχωρισμού εκδηλώνεται πάντα σε σχέση με τη μητέρα. Έρευνες βέ-βαια έχουν δείξει ότι το έμβρυο συ-νηθίζει και τη φωνή του πατέρα κατά την περίοδο της κυοφορίας και τη θυμάται αφού γεννηθεί ξεχω-ρίζοντάς την από άλλες αντρικές φωνές. Καθώς μεγαλώνει το βρέφος

και ηλικιακά γίνεται νήπιο αρχίζει ο πατέρας να αποκτά για το παιδί εξίσου σημαντικό ρόλο όσο και η μητέρα.

Ωστόσο είναι σημαντική η αλληλε-πίδραση του πάτερα με το παιδί όσο αυτό είναι ακόμη βρέφος κυρίως για τον ίδιο τον πατέρα. Από τις πρώτες μέρες της ζωής του παιδιού τίθενται οι βάσεις για την ανάπτυξη και ισχυροποίηση του δεσμού τους. Ο δρόμος για να επιτευχθεί αυτό περνάει μέσα από την ενεργητική εμπλοκή στην καθημερινή φροντίδα του παιδιού. Πέρα από τις ευχά-ριστες στιγμές του παιχνιδιού με το παιδί θα πρέπει ο πατέρας να συμμετέχει ενεργά στο τάισμα, στη φροντίδα προσωπικής υγιεινής, ακόμη και στο νανούρισμα. Μάλιστα αν ο πατέρας καταφέρει να κοιμίσει το μικρό του όσο είναι ακόμη βρέ-φος, αυτό αποτελεί έναν πολύ καλό δείκτη για το μεταξύ τους δέσιμο. Σημαίνει ότι έχει ξεκινήσει να ανα-πτύσσεται ένας ισχυρός δεσμός και το παιδί νιώθει ασφάλεια. Ωστόσο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η πληροφορία αυτή σαν τεστ. Αν ένα παιδί δυσκολεύεται να αποχωριστεί τη μητέρα πριν από τον ύπνο δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται σαν προσω-πική αποτυχία του πατέρα. Οι γυναίκες που ψυχοσυναισθη-ματικά είναι υγιείς και ώριμες δεν βάζουν εμπόδια σε αυτόν τον δεσμό. Αν μια γυναίκα συνειδητά επιλέγει να ‘‘σαμποτάρει’’ την αλληλεπίδρα-ση του παιδιού της με τον πατέρα του θα πρέπει να αναρωτηθεί τι δεν πάει καλά με την ίδια. Δεν μιλάμε σαφώς για τις περιπτώσεις όπου οι σχέσεις του ζευγαριού είναι διατα-ραγμένες ή την περίπτωση που οι γονείς βρίσκονται σε διάσταση. Στην περίπτωση αυτήν και πάλι οι παρου-σίες και των δύο γονιών είναι πολύ σημαντικές για το παιδί. Οι γονείς θα πρέπει να συνυπάρχουν στο πλάι του παιδιού τους και να παραχωρούν

ο ένας στον άλλον ελευθερία αλλά και τον απαραίτητο χώρο και χρόνο. Ωστόσο η ελευθερία αυτή θα πρέ-πει να περιορίζεται σε περίπτωση που δρα καταστροφικά για το παιδί.Συνοψίζοντας, λοιπόν, αυτό που θα πρέπει να μας μείνει στον νου είναι ότι τα οφέλη από την αλληλεπίδρα-ση πατέρα - παιδιού είναι μεγάλα καθώς ο πατέρας ανέκαθεν για το παιδί συμβόλιζε τη σταθερότητα και την ασφάλεια. Όσο μεγαλύτερη και ποιοτική είναι η αλληλεπίδρα-σή τους λοιπόν τόσο εδραιώνονται αυτά τα δύο πολύτιμα στοιχεία στην προσωπικότητα του παιδιού καθώς αναπτύσσεται».

26εννεα μηνεσ 16.03.2016

Αγαπημένες μας έγκυοι, αν το μωρό... θελήσει σοκολάτα (αν δηλαδή έχετε λιγούρες) και ο σύντροφός σας δεν

προθυμοποιηθεί να σας φέρει αμέ-σως ολίγη, δείξτε του αυτό το άρθρο και σίγουρα θα σπεύσει! Tα οφέλη της κατανάλωσης σοκο-λάτας κατά τη διάρκεια της εγκυμο-σύνης ανέδειξε πρόσφατα, για άλλη μια φορά, μια επιστημονική έρευνα, που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συ-νέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Μητρικής-Εμβρυϊκής Ιατρικής, που διεξήχθη στην Ατλάντα. Επιστήμο-νες από το Πανεπιστήμιο Laval, που εδρεύει στο Κεμπέκ του Καναδά, μελέτησαν 129 εθελόντριες εγκύ-ους, που βρίσκονταν από την 11η έως τη 14η εβδομάδα της κύησης και η κάθε μία τους κυοφορούσε ένα έμβρυο. Οι μέλλουσες μαμάδες είχαν ως... υποχρέωση να τρώνε 30 γραμμάρια μαύρη σοκολάτα την ημέρα επί 12 εβδομάδες. Οι μισές εξ αυτών κατα-νάλωναν κλασική μαύρη σοκολάτα και οι υπόλοιπες μαύρη σοκολάτα εμπλουτισμένη με φλαβανόλες, που είναι ιδιαίτερα ισχυρά αντιοξειδω-τικά και καταπολεμούν τις τοξικές για τον οργανισμό ελεύθερες ρίζες. Σημειώνουμε εδώ ότι το κακάο που δεν έχει υποστεί επεξεργασία έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβα-νόλες, επειδή όμως αυτές έχουν πικρή γεύση, μεγάλο μέρος τους αφαιρείται κατά τη μετατροπή του σε σοκολάτα. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις εθελόντριες μέχρι τη γέννηση των μωρών τους, καταγράφοντας τυχόν προβλήματα, καθώς και το βάρος του μωρού και του πλακούντα κατά τη γέννηση. Όπως διαπίστωσαν, μέσα από υπερηχογραφήματα Doppler, ανεξαρτήτως του είδους της σοκο-λάτας που κατανάλωναν, οι εγκυμο-νούσες διέτρεχαν τον ίδιο κίνδυνο υπέρτασης της κυήσεως και προε-κλαμψίας, και είχαν εξίσου καλή

κυκλοφορία αίματος στο έμβρυο και στον πλακούντα. Ωστόσο, η κυκλο-φορία αυτή ήταν εμφανώς βελτιωμέ-νη σε σύγκριση με την αναμενόμε-νη στον γενικό πληθυσμό (δηλαδή αυτήν της μέσης εγκύου που δεν τρώει τακτικά σοκολάτα), ενώ το ίδιο ίσχυε και για τον κίνδυνο να εκδη-λώσουν προεκλαμψία, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή τόσο της μητέρας όσο και του μωρού, που ήταν αισθητά μικρότερος. Η προεκλαμψία είναι μία από τις συνηθέστερες αιτίες πρόωρου τοκε-τού στη Δύση. Μόνο στη Μεγάλη Βρετανία εκδηλώνεται σε 70.000 εγκύους τον χρόνο, κοστίζοντας τη ζωή σε 1.000 από τα μωρά και σε 10 από τις γυναίκες. Χαρακτηρίζεται από αύξηση της αρτηριακής πίε-σης και μπορεί να προκαλέσει στη μητέρα σπασμούς, θρομβώσεις στο αίμα, ηπατικές βλάβες και νεφρική ανεπάρκεια.Σύμφωνα με τον ερευνητή Emmanuel Bujold, καθηγητή περιγεννητικής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Λαβάλ και την επικεφαλής της έρευνας δρα Sylvie Bodin, τα ευρήματά τους καταδει-κνύουν ότι η καθημερινή τακτική κατανάλωση, από το πρώτο κιόλας τρίμηνο της κυήσεως, μικρής ποσό-τητας μαύρης σοκολάτας, ανεξάρτη-τα μάλιστα από την περιεκτικότητά της σε φλαβανόλες, μπορεί να βελ-τιώσει την κυκλοφορία του αίματος στον πλακούντα, να εμποδίσει έτσι την προεκλαμψία και τον πρόωρο τοκετό, αλλά και να ενισχύσει την ανάπτυξη του εμβρύου. Η σημασία της κατανάλωσης μαύ-ρης σοκολάτας στην πρόληψη της προεκλαμψίας είχε καταδειχτεί και σε έρευνα του Πανεπιστημίου Yale στο New Haven, του Connecticut, το 2008. Τότε, η δρ Elizabeth W. Triche και οι συνεργάτες της είχαν απο-δείξει, μελετώντας 2.291 γυναίκες, ότι στον ομφάλιο λώρο των μωρών των οποίων οι μαμάδες κατανάλωναν μαύρη σοκολάτα κατά τη διάρκεια

της εγκυμοσύνης υπήρχε μεγαλύ-τερη συγκέντρωση θεοβρωμίνης, που ελαχιστοποιούσε τις πιθανότη-τες εμφάνισης προεκλαμψίας.Η θεοβρωμίνη είναι μια χημική ου-σία που βελτιώνει τη λειτουργία της καρδιάς, χαλαρώνει το μυικό σύστη-μα, εμποδίζει το οξειδωτικό στρες, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και έτσι διευκολύνει τη ροή του αίμα-τος και κατά συνέπεια τη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών στο έμβρυο. Συν τοις άλλοις, μιλώντας... αυστη-ρά διατροφικά, η σοκολάτα είναι μια τροφή πλούσια σε μαγνήσιο (350 mg/100 gr στο κακάο και 290 mg/100 gr στη μαύρη σοκολάτα) που είναι απαραίτητο (και) στην εγκυμοσύνη, καθώς βοηθά στη δόμηση και την αποκατάσταση των ιστών του σώματος, ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και βοηθά στην πρόληψη της υπέρτασης. Τέλος, για όλες τις μέλλουσες μητέρες που έχουν άγχος και προ-λόχεια κατάθλι-ψη, η σοκολάτα είναι βοηθητική και βελτιώνει τη διάθεσή τους, καθώς συμβάλλει στην έκκριση ενδορφι-νών, των νευροδιαβιβαστών, δηλαδή, που είναι υπεύθυνοι για το αίσθημα ευφορίας αλλά και για τη μείωση της αίσθησης του πόνου.Ωστόσο τα οφέλη αυτά δεν πρέπει να προτρέπουν την έγκυο σε κατά-χρηση-υπερκατανάλωση σοκολά-τας, η οποία έχει, ως γνωστόν, και δυστυχώς για όλες μας, πολλές θερ-μίδες και ζάχαρη, ακόμα κι αν είναι μαύρη, και έτσι μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική πρόσληψη βάρους και εν τέλει να δράσει επιβαρυντι-κά. Είναι δε μάλλον αυτονόητο ότι η σοκολάτα απαγορεύεται διά ροπάλου εάν η μέλλουσα μητέρα έχει εκδη-λώσει διαβήτη της κύησης.

Επομένως, με... συνταγή για-τρού, λελογισμένη σοκολα-τοκατανάλωση και προσοχή στα κιλά και στο ζάχαρο!

της Πελιώς ΠαΠαδια

Είστε έγκυος;Φάτε σοκολάτα!

Είστε έγκυος;Φάτε σοκολάτα!

LIKE 16.03.201628

www.inglesina.grwww.facebook.com/InglesinaGRwww.instagram.com/inglesinagr

Γνωρίστε το πολύ ελαφρύ και συμπαγές καρότσι που ανοίγει, κλείνει και κατευθύνε-ται κυριολεκτικά με το ένα χέρι και ζυγίζει μόλις 6,9 κιλά. Κατάλληλο για χρήση από τη γέννηση,διαθέτει μεγάλο και άνετο κάθισμα, πλάτη που αναδιπλώνεται πλήρως, ρυθμιζόμενο υποπόδιο και μεγάλη, επεκτεινόμενη κου-κούλα για τη μέγιστη προστασία απότις ακτίνες του ήλιου. Το καρότσι κινείται με ευελιξία στους πιο στενούς χώρους και καταλαμβάνει ελάχιστο χώρο όταν είναι κλειστό, ενώ στέκεται από μόνο του όρθιο.Το προαιρετικό αξεσουάρ «Sweet Puppy»,για νεογέννητα μωράκια, επιτρέπει τη μετα-φορά τους με απόλυτη ασφάλεια και άνεση.Χρώματα: Ocean Blue, Antigua Blue, Sweet Candy, Vivid Red, Golf Green, Desert Dune& Total Black.

ανοίγείκαί κλείνεί μαγίκα!

032016

• Σινεμά // Kung Fu Panda 3• Θέατρο // Όλα είναι μουσικήΦΤοΥ καί ΒγαίνΩ

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ 16.03.201630

Ένα από τα πιο επιτυχημένα franchises κινουμένων σχεδίων στον κόσμο επιστρέφει!

Το «Kung Fu Panda 3» είναι μια απολαυ-στική κωμική περιπέτεια για όλη την οικο-γένεια! Όταν ο για χρόνια χαμένος πατέρας του Πο ξαφνικά επανεμφανίζεται, οι δυο τους ταξιδεύουν σε έναν μυστικό παράδεισο όπου κατοικούν αρκουδάκια πάντα, για να συνα-ντήσουν δεκάδες ξεκαρδιστικούς χαρακτή-ρες. Όμως, όταν ο υπερφυσικός κακός Κάι αρχίζει να σαρώνει την Κίνα νικώντας όλους τους πολεμιστές κουνγκ φου, ο Πο πρέπει να κάνει το αδύνατο: να εκπαιδεύσει όλους τους αδέξιους και αραχτούς συντρόφους του για να γίνουν η απόλυτη συμμορία Kung Fu Panda!

Η ταινία είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας καλλιτεχνών, κινηματογραφιστών, ηθοποιών και ειδικών animators, που εργάστηκαν σε δύο διαφορετικές ηπείρους για συνολικά πάνω από 60 εκατομμύρια ώρες, χρησιμο-ποιώντας τις τεχνολογικές καινοτομίες της DreamWorks Animations. Το «Kung Fu Panda 3» έχει ήδη γράψει ιστορία ως η πρώτη παραγωγή που δημιουργεί δύο διαφορετικές ταινίες, στην αγγλική και τη μανδαρινική γλώσσα, με την ίδια ιστορία και τους ίδιους χαρακτήρες.

Η παράσταση «Δεν είμαι Φλαμίνγκο», μια μουσική κωμωδία για παιδιά, ένα ξέφρενο θεατρικό πάρτι για μικρούς

και μεγάλους, έρχεται στην Κεντρική Σκηνή του 104 για να μας συναρπάσει!Ο πολυτάλαντος δημοσιογράφος Πέτρος Κου-μπλής γράφει, σκηνοθετεί, συνθέτει μουσική και δημιουργεί τον Μιλώ, ένα αξιαγάπητο στρουθοκαμηλάκι που πασχίζει με κάθε τρόπο να γίνει μέλος της παρέας των όμορφων και κακομαθημένων φλαμίνγκο. Στην προσπά-θειά του ν’ αποδείξει σε όλους πως κι εκείνος είναι ένα φλαμίνγκο και όχι στρουθοκάμηλος, μπλέκει σε απίστευτες περιπέτειες που τον οδηγούν μέχρι το σκοτεινό κελί του άγριου Ξεπουπουλιαστή. Θα τα καταφέρει άραγε ο Μιλώ ν’ αποδράσει και να σώσει τον εαυτό του και τους φίλους του;Ένα έργο για την αποδοχή του εαυτού μας, τη σχέση γονέων και παιδιών, τη διαφορετικό-τητα, τη φύση, την ελευθερία της σκέψης και την αγάπη. Μια παραμυθένια παράσταση που θα κάνει μικρούς και μεγάλους να φύγουν από το θέατρο χορεύοντας και τραγουδώντας.Ερμηνεύουν οι Γιώτα Βιτετζάκη, Ελένη Βλά-χου, Κωνσταντίνα Δαούτη, Νίκος Ζιάζιαρης, Νίκος Λεκάκης, Βασίλης Χατζηδημητράκης

Ο Κλουζ είναι ο μεγαλύτερος μικρός ντετέκτιβ του κόσμου. Αυτό βέβαια το ξέρετε ήδη, εάν έχετε διαβάσει έστω

κι ένα βιβλίο του. Σαν τον Κλουζ είναι και οι αναγνώστες του. Καταβροχθίζουν τις περιπέ-τειές του τη μία μετά την άλλη, με την ίδια αφοσίωση που εκείνος δείχνει για τη δουλειά του. Ο Γίργκεν Μπανσέρους, ο «πατέρας» του αγαπημένου ήρωα, έρχεται στην Αθήνα και μαζί του φέρνει όχι μόνο τα τελευταία νέα του Κλουζ αλλά και δύο νέους ήρωες, τη Μίλι και τον Μάγκνους, πρωταγωνιστές του καινούρ-γιου του βιβλίου «Ο εξαφανισμένος Βαρόνος», που κυκλοφορεί στις 21 Μαρτίου, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.Μαζί του θα ακολουθήσουμε τα ίχνη του Κλουζ, θα παρακολουθήσουμε τις ύποπτες κινήσεις της Μίλι, θα περιπλανηθούμε στον πύργο του βαρόνου Μάγκνους, για να κατα-λήξουμε σε υπόπτους και να εξιχνιάσουμε το δικό μας «αστυνομικό μυστήριο».Φέρτε μαζί σας: αυξημένη παρατηρητικότητα, ορθή αντίληψη, καλή μνήμη, ένστικτο, φα-ντασία και πάνω απ’ όλα διάθεση για παιχνίδι.Την εκδήλωση διοργανώνουν το Goethe-Institut Athen και οι εκδόσεις Μεταίχμιο και η είσοδος είναι ελεύθερη.

KUNG FU PANDA 3

Δεν είμαιΦλαμίνγκο

Ο «Μπαμπάς» του ντετέκτιβ Κλουζ στην

Αθήνα

Στις αίθουσες από τις 17 Μαρτίου σε διανομή ODEON και σε 3D

Πότε: Κάθε Κυριακή στις 12:00, από 27 Μαρτίου έως 29 ΜαΐουΠού: Κεντρική Σκηνή Θεάτρου 104. Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα (μετρό Κεραμεικός), 210 3455020 – 6940290312

Πότε: Το Σάββατο, 9 Απριλίου 2016, στις 11 το πρωίΠού: Στο Goethe-Institut Athen (Ομήρου 14-16, Αθήνα)

Θέατρο ΠαρουσίασηΣινεμά

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ16.03.201631

Ο Μάρτιος και ο Απρίλιος δεν μας προ-ετοιμάζουν μόνο για τις πασχαλινές διακοπές, αλλά και για ακόμα περισσό-

τερα πειράματα και ανακαλύψεις, ειδικά για μικρούς επιστήμονες με την υπογραφή του Μουσείου Πειραμάτων! Στις 20/3: Μικροί Βιολόγοι,μεγάλες ανακαλύψεις!Μαθαίνουμε τα πάντα για τους μικρούς μας φίλους από τα μέρη του σώματός τους, έως τις συνήθειες και τον ρόλο τους σε ένα οικοσύ-στημα. Χρησιμοποιούμε αληθινά μικροσκό-πια, αλλά και στερεοσκόπια για να δούμε τα μέρη τους τεράστια και τρισδιάστατα. Μπρο-στά στα μάτια μας αποκαλύπτονται λεπτο-μέρειες και μυστικά που δεν είχαμε ποτέ φανταστεί!Στις 3/4 και στις 10/4: ΠασχαλινήαυγομανίαΠάσχα χωρίς αυγά… δεν γίνεται! Έχετε σκε-φτεί όμως πόσα πειράματα μπορείτε να κάνετε με ένα αυγό; Πειράματα φυσικής με αυγά, πειράματα βιολογίας με αυγά και φυσικά πει-ράματα χημείας με αυγά! Μία όμορφη εορτα-στική κατασκευή θα μας θυμίζει την πασχα-λινή μας επίσκεψη στο Μουσείο Πειραμάτων! Για πληροφορίες σχετικά με τις ώρες διεξα-γωγής των προγραμμάτων, καθώς και για να κλείσετε θέση, καλέστε στα 210-7210105 και 210-7610038.

Το ΚουκλοΘέατρο Αλεξίας Αλεξίου θα ταξιδέψει μικρούς και μεγάλους για τρεις μόνο παραστάσεις στο

«Χωριό της ΑΒ».Η παράσταση, που εμπνεύστηκε και δημιούρ-γησε πριν από δέκα χρόνια η Αλεξία Αλεξίου, εξακολουθεί και εισάγει ομαλά με ψυχαγω-γικό και ευφάνταστο τρόπο τους μικρούς θεατές, από τεσσάρων ετών και άνω, στον κόσμο της γραφής και της ανάγνωσης. Κάθε χρόνο εκπαιδευτικοί και γονείς, αλλά και νέα «πρωτάκια» και «νηπιαγωγάκια», αδημονούν να ανέβουν στο ιπτάμενο μολύβι της μικρής Μαργαρίτας και να ταξιδέψουν στο Αλφαβη-τοχώρι, για να γνωρίσουν τα γράμματα από κοντά.«Το χωριό της ΑΒ» έγινε και βιβλίο! Κυκλοφο-ρεί από τις Εκδόσεις Στρατής και θα το βρείτε στα βιβλιοπωλεία, αλλά και στις «ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ».

Βιολογία καιαυγομανία στο μουσείο Πειραμάτων

Τρίαμοναδικά ταξίδια

στο χωριό της ΑΒ

Πού: Μουσείο Πειραμάτων, Σιβρισαρίου 6, Καισαριανή 16121,www.juniorscience.gr

Πού: «ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ»: Τριπόδων 30, Πλάκα, 210 3227507,www.fkt.gr Πότε: Τις Κυριακές 20 Μαρτίου, 3 και 17 Απριλίου, στις 11:30 π.μ.

ΘέατροΜουσείο

Η φυσική δραστηριότητα από τους πρώ-τους κιόλας μήνες της ζωής του μω-ρού, εκτός από τη χαρά που του προ-

σφέρει, αναπτύσσει τις κινητικές και νοητικές ικανότητές του. Το βοηθάει να ανακαλύψει νέους τρόπους επικοινωνίας και έκφρασης. Μέσω του παιχνιδιού τα παιδιά αναπτύσσουν τις κινητικές και λεκτικές τους ικανότητες και ανακαλύπτουν με διασκεδαστικό τρόπο τι μπορούν να κάνουν.Το PlayGym και φέτος προτείνει το BabyPlay, ένα μάθημα ειδικά διαμορφωμένο για τους μικρούς του φίλους. Τα βρέφη 12-24 μηνών αποκτούν περιέργεια για τους ανθρώπους και τα πράγματα γύρω τους και εξερευνούν πιο δι-εξοδικά αντικείμενα. Μέσα από οργανωμένες κινητικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικά και αισθητικοκινητικά παιχνίδια αλλά και μου-σικοκινητικές δραστηριότητες, το BabyPlay προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να ανα-καλύψουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους μέσα από το παιχνίδι και την κίνηση.Μέσα από ένα οργανωμένο πρόγραμμα το παιδί βιώνει τη σωματική εμπειρία και έρχεται σε επαφή με δραστηριότητες που προάγουν την κίνηση και τον λόγο. Σε ένα ασφαλές περιβάλ-λον παιχνιδιού-μάθησης, οι μικροί μας φίλοι διασκεδάζουν και αλληλεπιδρούν με τα άλλα παιδιά και την παιδαγωγό, ενώ οι γονείς συλ-λέγουν ιδέες που μπορούν να τις εντάξουν στη δική τους καθημερινότητα.

Baby play

Πού: Στο PlayGym, Γαρυττού 166 Β – Αγία Παρασκευή (100 μέτρα από τον σταθμό μετρό Δουκ. Πλακεντίας), 210 8 100 508, www.playgym.gr Πότε: Kάθε Δευτέρα (για βρέφη 12-18 μηνών) στις 6 το απόγευμα και κάθε Τετάρτη (για βρέφη 18-24 μηνών) στις 6 το απόγευμα.

Εργαστήρι

ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ 16.03.201632

Μια διήμερη γιορτή, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου, που γιορτάζεται στις 21 Μαρτίου,

διοργανώνει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Νέας Σμύρνης, στις 19 και 20 Μαρτίου. Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Κουκλοθεά-τρου, που θα πραγματοποιηθούν στον δημο-τικό Πολυχώρο Πολιτισμού «Γαλαξίας», στην κεντρική πλατεία Νέας Σμύρνης, είναι δωρεάν και ανοιχτές σε όλους.Σάββατο 19 Μαρτίου, στις 11:00- Η ομάδα «Ο.υ.π.ς! το κουκλοθέατρο» παρουσιάζει την παράσταση «Red and black vol.II» για παιδιά από 4 ετών. Σάββατο 19 Μαρτίου, στις 12:30- Ο παιχνιδο-ποιός Αλέξανδρος Μονοκάνδυλος προσκαλεί τους μικρούς μας φίλους από 4 ετών σε εργα-στήρι κατασκευής ξύλινης κούκλας!Σάββατο 19 Μαρτίου, στις 13:30- Ο θίασος Αστροναύτες παρουσιάζει την παράσταση «Μία φάρμα για τα ζώα», για παιδιά από 3 ετών. Σάββατο 19 Μαρτίου, στις 18:30- Η ομάδα «Ο.υ.π.ς ! το κουκλοθέατρο» παρουσιάζει την παράσταση «Οδύσσεια, ένα ταξίδι που ποτέ δεν τελειώνει» για παιδιά από 3 ετών. Κυριακή 20 Μαρτίου, στις 11:00- Ο Θίασος Hop Signor παρουσιάζει την «Καμηλοπάρδαλη» για παιδιά από 4 ετών. Κυριακή 20 Μαρτίου, στις 12:30- Ο παιχνι-δοποιός Αλέξανδρος Μονοκάνδυλος υποδέ-χεται τα παιδιά από 7 ετών σε ένα μοναδικό εργαστήρι κατασκευής μαριονέτας.Κυριακή 20 Μαρτίου, στις 13:30- Το Κουκλο-θέατρο Καραμπόλα παρουσιάζει την παράστα-ση «Ένας δράκος στην κάλτσα μου», για παιδιά από 3 ετών. Κυριακή 20 Μαρτίου, στις 18:30- Το Κουκλο-θέατρο «Χαρχούτ» παρουσιάζει την παράσταση «Ρόδες από πορτοκάλι, τρένο από αγριολούλου-δα και αχτίδες», για παιδιά από 3 ετών.

Η καλλιτεχνική ομάδα ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ ολοκληρώνει δέκα χρόνια καλλιτε-χνικής πορείας και το γιορτάζει με

την εορταστική παράσταση «Όλα είναι μου-σική», γεμάτη χιούμορ, μουσική, τραγούδι και πολλές-πολλές ανατροπές. Θα ακουστούν τραγούδια του συνθέτη Άγγελου Αγγέλου και της στιχουργού Έμης Σίνη, ιδρυτών της ομά-δας και βραβευμένων με Α Κρατικό Βραβείο, τόσο από τον δίσκο τους «Ο Κόσμος Ανάποδα», όσο και από τις θεατρικές δουλειές τους. Ενώ η ενθουσιώδης Ορτανσία ολοκληρώνει –με τη βοήθεια των παιδιών– τη συγγραφή ενός υπέροχου παραμυθιού, ο πονηρός Υάκινθος την αποθαρρύνει και προσπαθεί να την πείσει να παρατήσει, μια και για πάντα, τη συγγρα-φική καριέρα της. Η αρχή όμως έχει γίνει. Οι ήρωες της Ορτανσίας: η πανέμορφη Μάγισσα Σκουποξυλάνθη, ο πολύχρωμος Μπομπ ο Χα-μαιλέοντας, ο μικρός Ερμής με τα μεγάλα του ψέματα, ο κύριος Γρουσουζέλος και οι αδίστα-κτοι Πειρατές της Τσιχλόφουσκας, ξεπηδούν μέσα από το παραμύθι της τραγουδώντας και φέρνουν τον Υάκινθο στα όριά του!Τραγουδούν: Πάνος Αθανασόπουλος, Τίμος Δασκαλόπουλος, Μαρία Παπαγεωργίου, Πα-ντελής ΡαβδάςΠαίζουν: Άγγελος Αγγέλου: πιάνο, Θανάσης Αρχανιώτης: τύμπανα, κρουστά, Διονύσης Βερβιτσιώτης: Βιολί, Μαρίνος Γαλατσινός: Κλαρινέτο, φλάουτο, μπάσο κλαρινέτο, σαξό-φωνο τενόροΘεατρική δράση: Ελισσαίος Βλάχος, Έμη ΣίνηΜουσική – Ενορ-χήστρωση: Άγγελος ΑγγέλουΚείμενο - Στίχοι: Έμη Σίνη

Γιορτήκουκλοθεάτρου

Όλα είναι μουσική

Για περισσότερες πληροφορίες: 210 9310408 και 2132025922

Πού: Πολυχώρος του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη», στο Μέγαρο Μουσικής ΑθηνώνΠότε: Σάββατο 19 Μαρτίου στις 17:00 & Κυριακή 20 Μαρτίου στις 17:00και στις 19:00

ΘέατροΘέατρο

Με την πρόταση γονείς και παιδιά να βρεθούν μαζί, κοντά στη φύση, η Φιλοδασική Ένωση Αθηνών σχεδι-

άζει συναντήσεις και εξορμήσεις στο Αισθη-τικό Δάσος Υμηττού για οικογένειες με παιδιά 4-12 ετών. Με πρωτότυπες εκπαιδευτικές δραστηριότη-τες, με δημιουργικές δράσεις, με αφορμές από τη φύση, από τους κύκλους των εποχών, από τα έθιμα και τις παραδόσεις, οι οικογένειες συναντιούνται, συνυπάρχουν, μοιράζονται, εμπνέονται, απολαμβάνουν το φυσικό τοπίο και ο ένας τον άλλον! Σάββατο 19 Μαρτίου 2016, ώρα: 11:00-13:00Εαρινή Ισημερία: Μια γιορτή για τον ερχο-μό της άνοιξης, με παιχνίδια στη φύση, με φυτέματα, με ανοιξιάτικα κάλαντα και βόλτες στο βουνό.Σάββατο 2 Απριλίου 2016, ώρα: 11:00-13:00Ανοιξιάτικοι επισκέπτες: Υποδεχόμαστε τους φτερωτούς επισκέπτες της άνοιξης, φτιάχνουμε φωλιές με υλικά που προσφέρει η φύση και που ανακαλύπτουμε στα μονοπάτια του Υμηττού. Σάββατο 16 Απριλίου 2016, ώρα: 11:00-13:00Το κοσμικό αυγό: Συμβολισμοί, παιχνίδια και παραδόσεις, γύρω από το… αυγό, με εξερευ-νήσεις και ανακαλύψεις στο Αισθητικό Δάσος Υμηττού.Το σημείο συνάντησης είναι πάντα στο Αι-σθητικό Δάσος Υμηττού, πίσω από τη Μονή Καισαριανής. Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα στο www.philodassiki.org.

Οικογενειακέςεξερευνήσεις

στο βουνό

Απαραίτητη η κράτηση θέσης στα τηλέφωνα 210 7220866 και 6945380044 (κα Κατερίνα Λιάπη).

Δραστηριότητα

Έλα κι εσύ, ζωγραφίζω μουσική!Ένα μουσικό/εικαστικό εργαστήριο για παιδιά με μέτρια νοητική υστέρηση

και τους γονείς τουςΜέσα από τους δρόμους της μουσικής και των εικαστικών, το νέο αυτό εργαστήριο της Στέγης δίνει την ευκαιρία σε παιδιά με μέτρια νοητική υστέρηση και στους γονείς τους να πειραματι-στούν με ήχους και χρώματα. Σε ένα ασφαλές περιβάλλον, μέσα από το ομαδικό παιχνίδι και την καθοδήγηση εξειδικευμένων θεραπευτών, τα παι-διά αναπτύσσουν τις γλωσσικές, ακουστικές και λεπτές κινητικές ικανότητές τους και βελτιώνουν την προσωπική τους οργάνωση. Τα παιδιά γνωρίζουν τα χρώματα και τα σχήματα και, με διάφορα υλικά, αποτυπώνουν στο χαρτί έννοιες που σχετίζονται με τη μουσική, όπως ο ρυθμός, η ένταση, το τονικό ύψος και η μελωδι-κή γραμμή. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται η κινητικότητά τους, η αίσθηση του χώρου και του χρόνου και η φαντασία τους. Ο ρυθμός είναι το βασικό συστατικό του εργαστηρίου και, μέσα από μια σειρά δραστηριοτήτων, οι γονείς έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να εντάξουν καινούρ-για μουσικοκινητικά παιχνίδια στην καθημερινό-τητά τους με τα παιδιά. Κύκλοι εργαστηρίων 2016 Τα Σάββατα 19 και 26 Μαρτίου & 2, 9, 16 και 23 Απριλίου Παιδιά 5-7 ετών: 10:00-12:00 Παιδιά 8-11 ετών: 12:00-14:00 Υποχρεωτική συμμετοχή και στις έξι συναντή-σεις του κάθε κύκλου. Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση θέσης. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Κόστος: Δωρεάν

Πες το με ένα παραμύθιΈνα εργαστήριο για να ξεδιπλώσουμε τα συναισθήματα και τους φόβους των παιδιών Στο εργαστήριο αυτό οι γονείς μαζί με τα παιδιά παρακολουθούν θεατρικά δρώμενα από νέες ομά-δες καλλιτεχνών, εμπνευσμένα από διαφορετικά παραμύθια. Μέσα από τις ιστορίες τίθενται ερω-τήματα που απασχολούν τα παιδιά σε αυτήν την τρυφερή ηλικία. Εσείς γνωρίζετε ότι η προσχο-λική ηλικία είναι η πρώτη ενηλικίωση; Κι όμως. Κατά τη διάρκειά της αναπτύσσεται η συναισθη-ματική νοημοσύνη, η ενσυναίσθηση, η συμπό-νια... Και το θέατρο είναι η τέχνη της συμπόνιας. Σε καλεί να μάθεις να ακούς, να προσέχεις και να αλληλεπιδράς με ανθρώπους που δεν είναι σαν κι εσένα. Με αφορμή αλληγορικά παραμύθια για παιδιά που μιλάνε για τα συναισθήματα –όπως θυμός, απώλεια, λύπη, φόβος κ.ά.– τα παιδιά μαζί με τους γονείς τους προτείνουν λύσεις για τη συνέχεια της ιστορίας, συμμετέχουν βιωμα-

τικά σε συναρπαστικές ιστορίες και όλοι μαζί σαν ομάδα υποδύονται διαφορετικούς ρόλους, δημι-ουργούν τους δικούς τους ήρωες και γράφουν το δικό τους τέλος στο παραμύθι.

2ο Παραμύθι | Τις Κυριακές 27 Μαρτίου και 3 Απριλίου 2016 3ο Παραμύθι | Τις Κυριακές 8 & 15 Μαΐου 2016 Οι οικογένειες μπορούν να παρακολουθήσουν ένα παραμύθι ή και τα δύο.

Αυθεντικό παιχνίδιΕργαστήριο για γονείς με βρέφη και παιδιά προσχολικής ηλικίαςΓια τη συμμετοχή σας στο «τρυφερό» αυτό πρό-γραμμα της Στέγης αρκεί να έχετε την καρδιά σας ανοιχτή. Όλα τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνουν τα παιδιά. Η Στέγη στεγάζει και φέτος, όπως και κάθε χρόνο, το πιο διασκεδαστικό εργαστήριο για παιδιά και ενήλικες. Για πέμπτη συνεχή χρονιά οι γονείς έρχονται κοντά στα παιδιά τους με βάση το αυθεντικό παιχνίδι και τη φιλοσοφία του. Στο εργαστήριο αυτό και οι δύο πλευρές έχουν την ευκαιρία να διερευνήσουν τις προσωπικές τους δεξιότητες μέσα από εικαστικές δραστηριότη-τες, κινητικούς αυτοσχεδιασμούς και ομαδικά, διαπροσωπικά παιχνίδια έκφρασης. Και πάνω από όλα να διασκεδάσουν… Τι σημαίνει όμως «αυθεντικό παιχνίδι»; Και ποιοι είναι οι κανόνες του; Οι γονείς παίζουν με τα παιδιά στο ίδιο ύψος, ως συμπαίκτες, σε ένα παιχνίδι χωρίς νικητές και νικημένους, χωρίς ανταγωνισμό και επιθετικότητα. Με έναν άμεσο, αυθόρμητο, μη λεκτικό τρόπο, καλλιεργούνται η συναισθηματική νοημοσύνη και η επαφή με τον εαυτό και τους άλλους, χτίζοντας σχέσεις βαθιάς εμπιστοσύνης, ασφάλειας και αποδοχής. Το αυθεντικό παιχνίδι προτείνει μια διαφορετική αντίληψη για τον εαυτό μας και τα παιδιά μας, με μοναδική προϋπόθεση να είμαστε έτοιμοι να «βγάλουμε» το παιδί που κρύβουμε μέσα μας… Εργαστήριο 1 Γονείς & βρέφη 10 μηνών-2,5 ετών Τις Κυριακές 20 και 27 Μαρτίου και τις Κυριακές 3, 10, 17 και 24 Απριλίου 2016 Ώρες: Πρώτη συνάντηση μόνο για τους γονείς:10:30-13:30 Επόμενες συναντήσεις: 10:30-12:00

Εργαστήριο 2: Γονείς & παιδιά 3-5 ετών Ημερομηνίες: Τις Κυριακές 20 και 27 Μαρτίου και τις Κυρια-

κές 3, 10, 17 και 24 Απριλίου 2016 Ώρες: Πρώτη συνάντηση μόνο για τους γονείς 17:30-20:30 Επόμενες συναντήσεις 12:30-14:00

Τι χρώμα έχει η αγάπη;Τι μελωδία είναι η φιλία;Με εργαλεία τη μουσική

και τα εικαστικά,τα παιδιά εκφράζου

τα συναισθήματά τουςκαι αφήνουν τη φαντασία τους

ελεύθερη.

Της ΑννίκΑς ΛυμπεροπουΛου

Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών,Λεωφόρος Συγγρού 107

Για πληροφορίες / κρατήσεις μπορείτε να επικοινωνείτε στο 213 017 8002και με email στο education@sgt.gr

μαθαινοντασ16.03.201633

Με την τέχνη ανθίζω

συνεντευξη 16.03.201634

Της πεΛίώς πΑπΑδίΑ

πότε σας επισκέφθηκαν για πρώτη φορά; Γιατί επιλέξατε να είναι και οι δύο διαφορετικοί από τα άλλα παιδιά; και γιατί στο τέλος αφήνετε την Αγγελίνα μόνη; Χρόνια ένιωθα την ανάγκη να γράψω για ήρωες σωματικά ατελείς, χωρίς όμως το βασικό θέμα της ιστορίας να είναι η διαφορετικότητα. Ίσως επειδή όλοι είμαστε, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ατελείς, και όλοι παλεύουμε καθημερινά, άλλοι λιγότερο κι άλλοι περισσότερο, με τις ατέλειές μας και όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουμε εξαιτίας τους. Όταν λοιπόν η Αγγελίνα, που έχει ένα κανονικό κι ένα μισοσχηματι-σμένο χέρι, δείχνοντας τ’ ακρωτηριασμένα αγάλματα μου είπε: «Κοίτα! Δεν μοιάζουμε;» σκέφτηκα πως έτσι έπρεπε να διηγηθώ την ιστορία∙ μέσα από τα δικά της μάτια. Εκείνη μού σύστησε τον Τίκο κι ο ευαίσθητος, νεαρός… κύριος με τη μεγάλη μυωπία που όμως βλέπει όσα οι βλέποντες δεν διέκριναν, με γοήτευσε και με συγκίνησε από την πρώτη στιγμή. Σε μια κοινωνία «κανονικών», που όχι μόνο δεν απο-δέχονται το διαφορετικό αλλά το χλευάζουν σε κάθε ευκαιρία, είναι λογικό αυτοί που είναι ή αισθάνονται διαφορετικοί να βρίσκουν μεταξύ τους αλληλοκατανό-ηση και αλληλοϋποστήριξη.Η συγκεκριμένη ιστορία διαδραματίζεται σε καιρό πολέμου. Και αυτό, μεταξύ άλλων, σημαίνει, δυστυχώς, πόλεμος: να χάνεις και ανθρώπους που αγαπάς – που αγαπάς πολύ.

Το βιβλίο σας είναι κατά κύριο λόγο ιστορικό ή λογοτεχνικό; ςε ποιες ηλικίες απευθύνεται; Θέλατε να περάσετε κάποιο μήνυμα μέσα από το κείμενό σας ή απλώς να αφηγηθείτε μια ξεχωριστή ιστορία; Λογοτεχνία γράφω, προσπαθώντας να δίνω κάθε φορά τον καλύτερο, συγγραφικά, εαυτό μου. Ξέρω πως τα βιβλία μου τα αγαπάνε και τα παιδιά και οι ενήλικοι αναγνώστες∙ και φαίνεται πως και το συγκεκριμένο βιβλίο συνεχίζει επάξια αυτήν μου την… παράδοση. Δεν πιστεύω στα μηνύματα στην τέχνη. Η τέχνη έχει τους δικούς της κώδικες, τον δικό της τρόπο να συγκι-νεί, να ευαισθητοποιεί, να προβληματίζει. Την αλήθεια μου προσπαθώ να βρω κάθε φορά και να τη μοιραστώ με τους αναγνώστες. Η ιστορία της απόκρυψης με γο-ήτευσε. Θέλησα να μπω στη θέση εκείνων των απλών ανθρώπων. Να φανταστώ το πώς βίωσαν εκείνη την επιχείρηση, τι σήμαινε για εκείνους η συγκεκριμένη πράξη αντίστασης, τη σχέση τους με τα αρχαιολογικά ευρήματα σε μια καθημερινότητα πολέμου και με την απειλή του ναζισμού ορατή. Και ειδικότερα πώς το βίωσε και το διαχειρίστηκε ένα νεαρό κορίτσι που είχε ιδιαίτερη σχέση με τα αγάλματα, μια σχέση που σχεδόν όριζε την ταυτότητά της.

πιστεύετε πως οι νεοέλληνες αγαπάμε ουσια-στικά την πολιτισμική μας κληρονομιά; Αν οι αρχαιότητες κινδύνευαν σήμερα, θα υπήρχαν άνθρωποι που θα διακινδύνευαν τη ζωή τους για να σώσουν τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς; Πολλοί από εμάς δεν τη γνωρίζουμε καν την πολιτιστι-κή μας κληρονομιά τόσο την υλική όσο και την άυλη ή κάποιοι άλλοι τη γνωρίζουμε μέσα από ένα παραμορ-φωτικό φίλτρο. Είναι θέμα παιδείας (είναι μια κοινότο-πη διαπίστωση μιας πικρής αλήθειας). Παρ’ όλα αυτά, ναι, πιστεύω, πως σίγουρα θα βρίσκονταν ανάλογοι άνθρωποι όπως βρέθηκαν και τότε. Επειδή υπάρχουν ευτυχώς και αρκετοί που ξέρουν και καταλαβαίνουν, ή που δεν ξέρουν, αλλά αγαπάνε ή συγκινούνται και καταλαβαίνουν. Είμαι σίγουρη πως και σήμερα θα βρίσκονταν κάποιοι που, για διαφορετικό προσωπικό

λόγο ο καθένας, θα έπρατταν ανάλογα.

πώς αισθάνεστε που ο πρόλογος του βιβλίου σας είναι γραμμένος από την Άλκη Ζέη; Μεγάλωσα όπως και πολλοί της γενιάς μου με τα βιβλία της κυρίας Ζέη. Επιπλέον, πιστεύω πως της οφείλω πολλά για την άποψη που διαμόρφωσα για το τι σημαίνει παιδική-νεανική λογοτεχνία. Άρα δεν είναι υπερβολή να πω ότι θεωρώ ιδιαίτερα τιμητικό για το βιβλίο μου και για μένα προσωπικά τον πρόλογό της και η χαρά μου φυσικά είναι μεγάλη.

«Το πιο μικρό είναι και μεγάλο. Αρκεί να θες να δεις τη σημασία του». πώς μπορούμε να το εξη-γήσουμε αυτό στα παιδιά μας; κι ακόμα, πώς θα τους εξηγήσουμε ότι πρέπει να θυμούνται; είναι εύκολο να κατανοήσουν ότι υπάρχουν πράγματα που δεν πρέπει να ξεχάσουν ποτέ;Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορείς να τα εξηγήσεις ικανοποιητικά ή καταλήγεις σε στείρο διδακτισμό. Όμως τα βιώνουμε και ως βιωμένη εμπειρία τα κουβα-λάμε, εγγράφονται μέσα μας και μας διαμορφώνουν. Ακόμα και τα «πρέπει» διαμορφώνονται ανάλογα.Οι μεγάλοι με τις πράξεις, τη στάση ζωής μας απο-τελούμε το παράδειγμα για τα παιδιά μας. Οι μικρές, αλλά τόσο σημαντικές, προσωπικές ιστορίες όπως και οι μεγάλες λογοτεχνικές αλήθειες, που πιθανότατα να μας αγγίξουν κάποια στιγμή στη ζωή μας, μας «διδάσκουν», επειδή μας εμπνέουν. Να προσπαθούμε να εμπνέουμε, αδιάκοπα, ο ένας τον άλλον χρειάζεται. Να εμπνέουμε ιδιαίτερα τα παιδιά που μπορεί να στερούνται εμπειριών, αλλά δεν υστερούν σε αντιλη-πτική ικανότητα. Κι έτσι, όταν έρθει εκείνη η ώρα, θα μπορούν και να αξιολογήσουν ανάλογα και τα μικρά και τα μεγάλα και τη σημασία τους.

Λέτε στ’ αλήθεια τα αγάλματα τις νύχτες να ζω-ντανεύουν και να μιλούν; κι αν ναι, τι πιστεύετε ότι μας λένε; Τα αγάλματα είναι ζωντανά – με τον δικό τους τρόπο. Μιλάνε για ζωή, για θάνατο, για έρωτα, για πόλεμο, για ομορφιά, γι’ αγάπη, για πόνο, για μεγαλεία, για τα μικρά και ουσιαστικά. Κι ίσως αυτό να μας λένε: «Πόσο εύθραυστη και πόσο αθάνατη είναι η ανθρώπινη φύση μας». Και η Αγγελίνα με τον Τίκο μού λένε να σας πω ότι σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη.

Το βιβλίο της Αγγελικής Δαρλάση «Όταν έφυγαν τα αγάλματα» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.

ποια ήταν η έμπνευσή σας για να ασχοληθείτε με το (σχεδόν άγνωστο) θέμα της απόκρυψης των αρχαιοτήτων του εθνικού Αρχαιολογικού μουσείου κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου; ομολογώ ότι πριν διαβάσω το βιβλίο σας δεν γνώριζα τι συνέβη όταν οι γερμανικές δυνάμεις του Χίτλερ πήγαν στο μουσείο της Αθήνας... Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια; Τη συγκεκριμένη ιστορία την έμαθα, όπως και πολλοί άλλοι, τρία χρόνια πριν, χάρη στο άρθρο του φίλου αρ-χαιολόγου Κώστα Πασχαλίδη. Το βλέμμα μου κόλλησε στη φωτογραφία με τον τρίμετρο Κούρο του Σουνίου που αιωρείται από το ξύλινο ικρίωμα λίγο προτού θαφτεί για μία ακόμη φορά στο χώμα. Κάπως έτσι μου μπήκε η ιδέα να μιλήσω κι εγώ γι’ αυτήν την ιστορία…Όταν οι ναζί μπήκαν στην Αθήνα, το Μουσείο ήταν άδειο από αρχαιολογικά ευρήματα αφού πλέον εκείνα βρίσκονταν είτε σε ξύλινα κιβώτια στα υπόγεια του Μουσείου, είτε θαμμένα, όπως τα αγάλματα, κάτω από τα πατώματα του Μουσείου. Ήταν το ορατό αποτέλε-σμα της τεράστιας επιχείρησης της απόκρυψης των αρχαιοτήτων στην οποία πήραν μέρος αρχαιολόγοι, αλλά και εργάτες, τεχνίτες του μουσείου, υπάλληλοι, φύλακες, οι γυναίκες τους αλλά και εθελοντές.

μιλήστε μας για τους δύο πρωταγωνιστές της ιστορίας σας, για την Αγγελίνα και τον Τίκο.

ΟΤΑΝΕΦΥΓΑΝ

ΤΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ

Διαβάζοντας το νέο βιβλίο της Αγγελικής

Δαρλάση «Όταν έφυγαν τα αγάλματα», ένιωσα

απόλαυση ως αναγνώ-στρια. Ναι μεν η συγ-γραφέας απευθύνεται

σε παιδιά, όμως το εξαι-ρετικά οικοδομημένο κείμενό της συγκινεί και απορροφά απόλυ-τα και έναν ενήλικα. Χωρίς υπερβολή, πι-

στεύω ότι το έργο αυτό θα θεωρηθεί σύντομα κλασικό. Μίλησα με

τη συγγραφέα για όσα έγραψε, μια αντιπολε-μική ιστορία για την

ταυτότητα, τη φιλία και την ανθρωπιά...

AγγελικήΔαρλάση

διαβαζοντασ 16.03.201636

της Πελιώς ΠαΠαδια

Δύο νέα βιβλία της Jannie Ho κυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Ίκαρος. Στη σειρά για τα πολύ μικρά παιδιά «Ψάξε να δεις» εντάσσεται και «Ο Κούκου Βάου κάνει αποκριάτικο πάρτι». Τα παιδιά καλούνται

να τον βοηθήσουν να βρει τους φίλους του. Άλλωστε, σε όλα τα βιβλία της σειράς οι ήρωες-μικρά ζωάκια ψάχνουν τους αγαπημένους τους! Τα βιβλία μικρού σχήματος, από ανθεκτικό χαρτόνι, με κινούμενα μέρη, γεμάτα εκπλήξεις, είναι ιδανικά για παιδιά από 1 έως 3 ετών.

Στη σειρά βιβλίων δραστηριοτήτων «Η φίλη μας η Ρόζη», προστί-θεται το πανέμορφο βιβλίο «η φίλη μας η Ρόζη και το πάρτι-έκπλη-ξη», σε μετάφραση Φίλιππου Μανδηλαρά. Όταν η Ρόζη και οι φίλοι της ανακαλύπτουν ότι πλησιάζουν τα γενέθλια της Λίλης, αποφασίζουν να οργανώσουν ένα πάρτι-έκπληξη. Τα παιδιά, μέσα από παιχνίδια ρόλων και χειροτεχνίες, τους βοηθούν να γράψουν τις προσκλήσεις, να φτιάξουν τη γιρλάντα, να κάνουν τα ψώνια και να διαλέξουν και τα ρούχα που θα φορέσουν. Το βιβλίο περιέχει τρισδιάστατες αποσπώμενες φιγούρες και πάνω από 175 αυτοκόλλητα.

Από τη Ρόζη πάμε στη «Ροζώ», το νέο βιβλίο της Ράνιας Μπουμπου-ρή (Εκδόσεις Ψυχογιός) για παιδιά 5-6 ετών. H μικρή Ρόζα θαυμάζει πολύ τον Ζορό, που πάντα τα βάζει με τους κακούς και βοηθάει τους αδύναμους και τους καλούς. Κι επειδή της αρέσει να φοράει μια ροζ μάσκα κι ένα ροζ τραπεζομάντιλο στην πλάτη σαν μπέρτα, όλοι τη φωνάζουν Ροζώ. Μια μέρα σαν όλες τις άλλες, όμως, η Ροζώ ανακαλύπτει ότι δεν χρειάζεται να είναι κανείς σπουδαίος ήρωας για να ομορφαίνει τη ζωή των ανθρώπων γύρω του. Γίνεται κι αλλιώς. Το πώς στις σελίδες του βιβλίου…

Η «ςκουφοκοκκινίτσα», της Μαρίνας Γιώτη, που μόλις κυκλο-φόρησε από τις Εκδόσεις Διόπτρα, είναι... δύο όψεις μιας ιστορίας σε ένα βιβλίο. Η διάσημη ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας, όπως την ξέρουμε, αλλά και η ιστορία αλλιώς, ιδωμένη από άλλη οπτική γωνία. Τι πραγματικά έγινε στο δάσος; Ποιος ήταν ο Κυνηγός και πώς βρέθηκε την κατάλληλη στιγμή εκεί για να σώσει την Κοκκινοσκουφίτσα; Ήταν ο Κακός ο Λύκος τόσο κακός όσο νομίζουμε; Τι γύρευε η μικρή Κοκκινοσκουφίτσα μόνη της στο δάσος; Ο δαιμόνιος ρεπόρτερ, Φάνης ο Μπούφος, είναι αποφασισμένος να ανακα-λύψει τι κρύβεται πίσω από τις λέξεις του γνωστού παραμυθιού. Το βιβλίο μιλάει για τον ρατσισμό στα κλασικά παραμύθια, τον σχολικό εκφοβισμό και τη φιλία και αποτελεί ιδανικό εργαλείο για γονείς και εκπαιδευτικούς, καθώς μαθαίνει στα παιδιά πώς να διαβάζουν ανάμεσα στις γραμμές και να αναπτύσσουν την κριτική σκέψη τους.

Παραμένουμε σε «Κόκκινο ςκουφάκι», καθώς μόλις κυκλοφό-

ρησε το ομώνυμο –και πολύ αστείο– παραμύθι του Agostino Traini από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Ήταν µια φορά κι έναν καιρό ένα κοριτσάκι µε ένα πανέµορφο κόκκινο καπέλο και ένας λύκος πολύ ερωτευµένος, που ήθελε οπωσδήποτε αυτό το καπέλο για να εντυπωσιάσει μια όµορφη λύκαινα. Και ήταν επίσης µια γιαγιά, που είχε κρυώσει για τα καλά σε µία λίµνη στο βουνό... Μια ιστορία διασκεδαστική, με ιδιαίτερη, παιχνιδιάρικη εικονογράφηση, με ήρωες ακαταμάχητους και ανατρεπτικούς και ένα τέλος όπου όλοι έζησαν πραγµατικά «καλά και ευτυχισµένοι», που μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για συζήτηση με τα παιδιά σχετικά με τα στερεότυπα και τα αληθινά κίνητρα για τις πράξεις των ανθρώπων.

Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο συστήνουν στους μικρούς αναγνώστες τον Σαυρή. Ο ήρωας της Ούτε Κράουζε είναι ένας χαριτωμένος μικρός δεινόσαυρος που αντιμετωπίζει προβλήματα με τον μικρό άνθρωπο που του παίρνουν ως κατοικίδιο οι γονείς του. Στο βιβλίο «Ο ςαυρής θέλει κατοικίδιο», ο δεινοσαυράκος μας επιθυμεί έναν τοσοδούλη πτερόσαυρο ή έναν μικρούτσικο βροντόσαυρο, ακόμα και ένα πρωτόγονο ψάρι. Οι γονείς του, όμως, δεν πιστεύουν ότι είναι σε θέση να φροντίσει μόνος του ένα κατοικίδιο. Τότε εκείνος βάζει τα δυνατά του να τους αποδείξει ότι έχουν άδικο... Στην επόμενη περιπέτειά του «Ο ςαυρής και η φωνακλού λούσι», ο νεαρός πρωταγωνιστής είναι ξετρελαμένος με το κατοικίδιό του, τον πρωτόγονο άνθρωπο με το όνομα Λούσι – πάνω απ’ όλα επειδή η Λούσι μπορεί και μιμείται τέλεια όλους τους ήχους. Δυστυχώς, όμως, στους γονείς του δεν αρέσει καθόλου που η Λούσι κράζει για ώρες ολόκληρες σαν πρωτόγονο πουλί ή ουρλιάζει σαν φάλαινα. Απελπισμένος, ο Σαυρής γράφει τη Λούσι σε ένα ειδικό σχολείο για κατοικίδια και ελπίζει ότι εκεί θα μάθει καλούς τρόπους το γρηγορότερο δυνατόν…

«Ο ζωγράφος που ζωγράφισε ένα γαλάζιο άλογο», έναν κόκ-κινο κροκόδειλο, μια κίτρινη αγελάδα... Το βιβλίο του Eric Carle (Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο) ξεκινά με τη φράση «είμαι ζωγράφος και ζωγραφίζω ένα γαλάζιο άλογο», έπειτα με όλο και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, ο μικρός καλλιτέχνης ζωγραφίζει με ζήλο διάφορα ζώα σε τολμηρές φόρμες και χρώματα. Θα καταλήξει στη φράση «είμαι σπουδαίος ζωγράφος». Όταν τα παιδιά ζωγραφίζουν έχουν την ανασφάλεια αν θα καταφέρουν να φτιάξουν κάτι όμορφο, αν μπορούν να ζωγραφίσουν αρκετά καλά. Αλλά αν επιμέ-νουν χωρίς να πιέζουν τον εαυτό τους θα τα καταφέρουν. Άλλωστε δεν υπάρχουν λάθος χρώματα, στην τέχνη είσαι ελεύθερος. Το βιβλίο αποτελεί μια προτροπή για το κάθε παιδί να εκφράζεται ελεύθερα, να εμπιστευθεί τη φαντασία του και να μην εγκλωβιστεί σε συμβατικούς κανόνες, ενώ είναι και μια ελεγεία στον δάσκαλο που θα αναγνωρίσει τις δυνατότητες που κρύβουν οι μαθητές του.

διαβαζοντασ 16.03.201638

Στο χωριό Μεγαλομπουκιά ο Σάκης Γαλατάκης, η Φρουτένια και οι φίλοι τους προετοιμάζονται να λάβουν μέρος σε έναν διαγωνισμό, που διοργανώνει ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας και Διατροφής. Θα κερδίσει όποιος παράγει τις πιο υγιεινές τροφές για τους ανθρώπους. Οι Χημικο-χωρίτες, όμως, με τον Ανθρακόλα και την παρέα του, που χρησιμοποιούν χημικά όπλα, καταστρώνουν ένα φοβερό σχέδιο για να τους εμποδίσουν. Θα καταφέρουν οι Μεγαλομπουκίτες να τους εξοντώσουν και να πάρουν το βραβείο; Ποιο είναι το μυστικό τους όπλο; Οι απαντήσεις στο βιβλίο της Λένας Τερκεσίδου για την υγιεινή διατροφή «Οι ςωματοφύλακες της Κατσαρόλας», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μίνωας, σε εικονογρά-φηση Ναταλίας Καπατσούλια.

Ο Καπετάνιος Πφφ δεν ήταν ένας συνηθισμένος καπετάνιος. Η μαμά του τον φώναζε έτσι γιατί ήταν ένα παιδί που αναστέναζε διαρκώς. Αναστέ-ναζε από πλήξη, καθώς κατοικούσε στη χώρα με τη θάλασσα δίχως άνεμο. Μια πραγματικά παράξενη χώρα... «Ο Καπετάνιος Πφφ και ο Κόκκινος δράκος», του Didier Sustrac (Εκδόσεις Λιβάνη) είναι μια ιστορία για ένα αγόρι που με το θάρρος, την επιμονή, την αποφασιστικότητά του, αλλά και τη βοήθεια ενός κόκκινου δράκου, θα καταφέρει να αλλάξει τη ζωή του και να ξαναφέρει την πνοή του ανέμου στο νησί του.

Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο παρουσιάζουν τη νέα σειρά για παιδιά «Μάθε τις αρετές» των Αλίξ Καμπρέρα και Βινιέ Μοντανιέο. Εκεί θα βρείτε τα βιβλία «Μάθε να προσπαθείς», «Μάθε να ακούς», «Μάθε να έχεις υπομονή» και «Μάθε να είσαι συνετός», που προσεγγίζουν τέσσερις βασικές αρετές: τη σύνεση, την υπομονή, την ικανότητα να ακούς προσεκτικά, την ικανότητα να θέτεις στόχους και να προσπαθείς για την επίτευξή τους. Καθεμία από αυτές παρουσιάζεται μέσα από δεκαπέντε μικρές εικονογραφημένες ιστορίες, ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν πόσο σημαντικό είναι να τις καλλιεργήσουν και να τις ενισχύσουν, τόσο μέσα τους όσο και σε σχέση με τους άλλους και με το περιβάλλον τους. Στις τελευταίες σελίδες περιλαμβάνεται οδηγός για τους γονείς, με επιπλέον πληροφορίες και συμβουλές.

Νέο βιβλίο της Ιωάννας Μπαμπέτα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός και απευθύνεται σε παιδιά 7-8 ετών. O Στέφανος δεν μπορεί να πει στους φίλους του «Ένα παρατσούκλι και για μένα, παρακαλώ». Αυτό είναι κάτι που γίνεται από μόνο του. Την Πολυξένη τη φωνάζουν Πριγκίπισ-σα, ο Αλέξανδρος είναι ο Αστερίξ, ο Μάνος έχει γίνει Μπετόβεν και η Άννα είναι ο Αϊνστάιν της παρέας. Ο Στέφανος είναι Στέφανος σκέτο. Υπάρχουν πράγματα που τον χαρακτηρίζουν, αλλά δεν θέλει τέτοια παρατσούκλια. Ανορθόγραφος ή Δυσλεκτικός θα ήταν ο χειρότερος εφιάλτης του. Όμως η λύση είναι μπροστά στα μάτια του. Και είναι μια λύση με τέσσερα θαυμαστικά!

«το Φουσκοχώρι», της Εύας Ιεροπούλου (Εκδόσεις Μεταίχμιο, ει-κονογράφηση Σάντρα Ελευθερίου), είναι υπέροχο: με πανέμορφα σπιτάκια, σκαρφαλωμένο σ’ έναν καταπράσινο λόφο δίπλα στο ποτάμι, βλέπει μια απέραντη πεδιάδα. Και το πιο φοβερό; Κάθε απόγευμα φτιάχνουν φούσκες! Φούσκες από σοκολάτα, σαντιγί, φράουλα, πεπόνι, φούσκες με άρωμα θαλασσινό ή βουνίσιο, κι άλλες πολλές που δεν τις βάζει ο νους σας! Κι ο κόσμος τα άκουσε όλα αυτά και έτρεξε στο Φουσκοχώρι. Και σιγά σιγά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν... Το βιβλίο εντάσσεται στη σειρά Διαβάζω ιστορίες 7+, η οποία τροφοδοτεί τη φαντασία του παιδιού και καλλιεργεί τη γλωσσική του ικανότητα.

«Ο Φυλακισµένος ποντικός», του Θανάση Μελετίδη (Εκδόσεις Πατάκη), είναι µια ιστορία µε έναν ποντικό σ’ ένα κελί, έναν διευθυντή φυλακών, µια καλοστηµένη ληστεία, έναν αρχηγό αστυνοµίας και πολλούς µεγάλους αρουραιογατοποντικοπαράγοντες. Ένας φτωχός ποντικός φυλα-κίζεται στην Ποντικοχώρα επειδή έκλεψε δύο κουλούρια. Τότε ο διευθυντής των φυλακών τού προτείνει να κλέψει τα διαμάντια από το θησαυροφυ-λάκιο της φυλακής, να δώσει τα μισά στον ίδιο, ενώ τα άλλα μισά θα πουν πως τα πήρε πίσω ο ποντικός μετά από μάχη που έδωσε με τους δήθεν κλέφτες και τα επέστρεψε στις φυλακές. Τότε ο ποντικός θα γίνει ήρωας, θα αποφυλακιστεί και θα πάρει και χρήματα. Ο ποντικός δέχεται, ληστεύει το θησαυροφυλάκιο και αποφυλακίζεται με χρήματα. Όμως αντί να δώσει στον διευθυντή των φυλακών τα μισά διαμάντια τού δίνει κρύσταλλα… Πανέξυπνη αλληγορική ιστορία με έναν ποντικό που «εναντιώνεται» στην κρατική διαφθορά. Μιλάει γλαφυρά για την πολιτική κατάσταση στη χώρα

μας και η γρήγορη δράση, η μοντέρνα γραφή, το παιχνίδι με την εξουσία και τελικά η νίκη του ανίσχυρου ποντικού το κάνουν ακαταμάχητο.

Το επόμενο βιβλίο απευθύνεται σε επίδοξους και (γιατί όχι;) μελλοντικούς αστροναύτες και μας έρχεται από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. «το επίσημο εγχειρίδιο του αστροναύτη». Αν το παιδί σας λαχταράει να πετάξει στο Διάστημα, θα βρει στις σελίδες του ό,τι ζητάει: πληροφορίες από την πραγματική ζωή των αστροναυτών, συμβουλές σχετικά με την εκπαίδευση και τον περίπατο στο Διάστημα, ακόμα και οδηγίες για το πώς θα πάει τουαλέτα εκεί έξω! Τον πρόλογο έχει γράψει ο Βρετανός αστροναύ-της του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, Τιμ Πικ, που γνωρίζει από πρώτο χέρι πόσο διασκεδαστική –και τρομακτική– είναι η πορεία ενός εκπαιδευόμενου αστροναύτη!

Από τις ίδιες εκδόσεις, και πάλι για τους λάτρεις του Διαστήμα-τος, κυκλοφορεί «Ο Άτλαντας του διαστήματος». Περιλαμβάνει έξι μεγάλες αναδιπλούμενες σελίδες που εισάγουν τους νεαρούς αναγνώστες στα θαύματα του απώτερου Διαστήματος, αποκαλύπτοντάς τους τη συναρπαστική ιστορία της δημιουργίας των άστρων και των πλανητών. Περιέχει ακόμα όμορφες, πολύχρωμες εικόνες του ηλιακού συστήματος και απλούς χάρτες με τους σημαντικότερους αστερισμούς και παραθέτει εικονογραφημένες ιστορικές πληροφορίες. Τα παιδιά θα κάνουν ένα μικρό ταξίδι στο μυστηριώδες και γοητευτικό σύμπαν που μας περιβάλλει και θα μάθουν τις σημαντικότερες πληροφορίες για το Διάστημα με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο.

Για τη συνέχεια, ένα βιβλίο φρέσκο, αυθεντικό, αληθινό, ειλικρινές, που θα το λατρέψουν τα παιδιά από 8 έως 12 ετών, γιατί μπορούν να ταυτιστούν με τον ήρωα και τις περιπέτειές του. Ένα βιβλίο που θα τους προσφέρει απίστευτη διασκέδαση. «Πορτοκαλάδα με ανθρακικό», του Σπύρου Γιαννακόπουλου. Μια περιπέτεια… πειρατική, από τις Εκδόσεις Πατάκη. Οι γονείς του Άγη κόντεψαν να τρελαθούν µόλις πληροφορήθηκαν αυτά που συνέβησαν. Έστειλαν τον γιο τους ωραία και καλά στο χωριό, στον παππού και στη γιαγιά, για τις καλοκαιρινές διακοπές του. Τον έστειλαν µαζί µε τον θείο Χάρη. Και εντάξει, ο παππούς και η γιαγιά είναι µεγάλοι άνθρω-ποι και δεν µπορούν να τρέχουν πίσω από τον µικρό όταν αυτός τριγυρίζει στην παραλία, αλλά ήταν καθήκον του θείου Χάρη να τον προσέχει. Όµως αυτός ο αχαΐρευτος δεν λέει επιτέλους να σοβαρευτεί. Και έµπλεξε µε τον ανιψιό του σε µια απίστευτη περιπέτεια. Επικίνδυνη, µα και ξεκαρδιστική. Ξεκαρδιστική για πολλούς, αλλά σίγουρα όχι για τους γονείς του Άγη. Οι γονείς του Άγη καθόλου δεν γέλασαν...

Για την τάξη στο τέρμα του διαδρόμου του δευτέρου ορόφου του 1ου Δημοτικού Σχολείου Άνω Καρπουζιάς, αυτήν τη σχολική χρονιά τίποτα δεν θα είναι όπως φαίνεται. Μαγικές εκπλήξεις περιμένουν μαθητές και δασκάλους, καθώς «το Φάντασμα του Μαυροπίνακα» θα δημιουργήσει ασυνήθιστα γεγονότα και απίθανες καταστάσεις. Τι έγινε το βράδυ πριν ανοίξει το σχολείο; Ποιον ρόλο έπαιξε ο επιστάτης; Γιατί εμφανίστηκε το φάντασμα; Τι ρόλο έπαιξε ο έξυπνος ασπροπίνακας; Ποιες ξεκαρδιστικές ιστορίες έζησαν ο κύριος Υπέροχος και οι μαθητές του όταν το φάντασμα μετακόμισε στην τάξη τους; Το καινούργιο μυθιστόρημα της Σοφίας Μα-ντουβάλου (Εκδόσεις Πατάκη) είναι ένα μείγμα φαντασίας και πραγματι-κότητας. Η συγγραφέας, παίζοντας με το χιούμορ και το παράλογο, γίνεται ακόμα μια φορά συνεργός στην επιχείρηση «καινοτομία, δημοκρατία και φαντασία στην εκπαίδευση μέσα από τη λογοτεχνία» και αναδημιουργεί, με φανταστικές και κεφάτες ιστορίες, αναγνωρίσιμες σχολικές καταστάσεις και χαρακτήρες, ενισχύοντας υπεύθυνες και δημιουργικές συμπεριφορές. Παράλληλα, μέσα από τις ξεκαρδιστικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στο φάντασμα του μαυροπίνακα και στον νεοφερμένο έξυπνο πίνακα, η συγ-γραφέας αγκαλιάζει το μέλλον της εκπαίδευσης με σεβασμό στο παρελθόν.

Τι είναι η εφηβεία; Πότε και πώς αρχίζει; Τι αλλάζει στο σώμα; Τι σημαίνει ανάπτυξη; Τι είναι οι ορμόνες; Πώς νιώθει; Γιατί έχει κόντρες με την οικογένειά του; Τι αλλάζει στις σχέσεις του με τους άλλους; Πώς ανακαλύπτει τα ερωτικά συναισθήματα; Πώς θα είναι ασφαλές; Τι σημαίνει παρενόχληση; Πώς θα είναι υγιές και ευτυχισμένο; Για τα παιδιά που βρίσκονται στην προεφηβεία και στην εφηβεία και βλέπουν το σώμα τους να αλλάζει, προτείνουμε το βιβλίο για την ανάπτυξη και τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση «Μα τι μου συμβαίνει;» της Τζάκι Μπέιλι (Εκδόσεις Μεταίχμιο). Η συγγραφέας δίνει απαντήσεις σε όλες εκείνες τις αμήχανες

16.03.2016

Λίνκολν Πιρς

ΤΑ ΚΟΜΙΚΣ ΤΟΥ

ΜΕΓΑΛΟΥ ΝΕΪΤ

ΕΔΩ ΓΕΛΑΜΕ!

Μιλάμε για τρελό γέλιο.

Ο Μεγάλος Νέιτ «τα σπάει»!

Τζεφ Κίνυ, συγγραφέας της σειράς

Το ημερολόγιο ενός σπασίκλα

Ο Νέιτ σίγουρα ΔΕΝ είναι ο αγαπημένος των δασκάλων! ΕΓΙΝΕ όμως ο αγαπημένος

των παιδιών μέσα από τα οκτώ βιβλία του!

Από τις εκδόσεις Gema κυκλοφόρησε το βιβλίο της Giorgia Cozza με τίτλο «Καλωσήρθες, αδερφάκι» και υπότιτλο «Πώς θα υποδεχτείτε το νεογέννητο και πώς θα βοηθήσετε τις σχέσεις των αδερφών», που επικεντρώνεται στην αγάπη και το βάθος της αδελφικής σχέσης. Όταν η οι-κογένεια μεγαλώνει, γονείς και παιδιά καλούνται να βρουν νέες ισορροπίες. Πώς θα βοηθήσουμε το πρωτότοκο να αντιμετωπίσει την αλλαγή με ηρεμία και χαρά; Μετά τη γέννηση, πώς θα διαχειριστούμε τις απαιτήσεις δύο ή και περισσότερων παιδιών διαφορετικής ηλικίας; Ποια τεχνάσματα μπορούν να ωφελήσουν την κατανόηση μεταξύ αδελφών στην παιδική ηλικία; Το βιβλίο απαντάει στις απορίες των γονιών με χρήσιμες πληροφορίες και πρακτικές υποδείξεις για να συμμετέχουν τα μεγαλύτερα αδέλφια στη φάση της αναμονής, καθώς και στην υποδοχή του νεογέννητου. Οι παρεμβάσεις ψυχολόγων και παιδαγωγών υποδεικνύουν πώς να διαχειριζόμαστε την κατάσταση αν το παιδάκι αντιμετωπίζει προβλήματα. Και για τις μητέρες που ακόμα θηλάζουν, όταν ανακαλύπτουν νέα εγκυμοσύνη, υπάρχουν οδη-γίες γυναικολόγων και συμβούλων θηλασμού. Το βιβλίο εμπλουτίζεται από μαρτυρίες γονιών (με δύο, τρία, τέσσερα, πέντε και παραπάνω παιδιά), που επιβεβαιώνουν την απλή αλλά αληθινή ρήση: όταν έρχεται ένα καινούργιο παιδάκι, η αγάπη δεν διαιρείται, πολλαπλασιάζεται!

Νηστεία σημαίνει στέρηση και άνοστο φαγητό; Σε καμία περίπτωση. Καθώς μπήκαμε στη Σαρακοστή, η Ντίνα Νικολάου λύνει τα χέρια μας με το νέο βιβλίο της «τα νηστίσιμα της Ντίνας» (Εκδόσεις Μίνωας).Η βραβευμένη σεφ μάς παρουσιάζει πεντανόστιμα εδέσματα με άρωμα Ελλάδας: μεζέδες, σαλάτες, πίτες, ψάρια, ζυμαρικά, λαχανικά, όσπρια, γλυκά! Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, είχε την τύχη να γεννηθεί σε ένα σπίτι της ελληνικής επαρχίας, όπου μαγείρευαν όλοι – και όσοι δεν μαγείρευαν είχαν μαγειρική άποψη και εμμονή. Με μια μαμά που τις μέρες της νηστείας τα φαγάκια της ήταν τόσο νόστιμα, έξυπνα και δημιουργικά ώστε ποτέ δεν αισθάνθηκαν στέρηση και φυσικά ποτέ δεν παραπονέθηκαν. Με μια γιαγιά που κάθε Τετάρτη και Παρασκευή μαγείρευε όσπρια σε χίλιες δυο παραλλαγές, που θα τις ζήλευε ακόμα και τριάστερος σεφ...

ερωτήσεις για τις αλλαγές που παρατηρεί ένα παιδί στο σώμα του και στην ψυχολογική του διάθεση στα τελευταία χρόνια του δημοτικού και στα πρώτα του γυμνασίου. 

Το «τελευταίο θρανίο», της Αγγελικής Λάλου (Εκδόσεις Φίλντισι, εικονογράφηση Βασίλης Γρίβας), είναι μια ιστορία για τους δικούς μας ξένους, για τη φιλία, για τη δύναμη της αγάπης, γραμμένη με χιούμορ και τρυφερότητα, που αναφέρεται στα νέα ξεκινήματα, στις αλλαγές της εφηβείας, στην περιπέτεια του να μεγαλώνεις. Ο Άρης, το καλοκαίρι πριν πάει στην τελευταία τάξη του δημοτικού, λόγω μετάθεσης του πατέρα του, θα αφήσει την Αθήνα και την Άννα, το κορίτσι που του αρέσει, και θα πάει με την οικογένειά του να μείνει σε ένα νησί. Νέο σπίτι, νέο σχολείο, νέα δα-σκάλα, νέοι φίλοι. Και όχι μόνο. Ο ήρωας γρήγορα θα καταλάβει ότι τίποτα πια δεν είναι τόσο απλό… Θα περάσει μόνος του όλη τη σχολική χρονιά στο τελευταίο θρανίο; Ποιος είναι ο Πύρρος και ποια η ιστορία του φάρου; Μπορεί μια μικρή γάτα να σώσει την κατάσταση; Μήπως όλοι κρύβουμε μέσα μας έναν μικρό ήρωα;

Από τις Εκδόσεις Καλέντη κυκλοφορεί το βιβλίο «Γιατί η αγάπη μετράει», που μας εξηγεί γιατί η αγάπη παίζει τον κεντρικό ρόλο όσον αφορά την ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, καθώς και γιατί οι πρώιμες αλληλεπιδράσεις μεταξύ παιδιών και γονιών έχουν σοβαρό αντίκτυπο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Η ψυχαναλύτρια-ψυχοθεραπεύτρια Σου Γκέρχαρντ εξερευνά τον τρόπο με τον οποίο σφυρηλατείται το νευρικό σύστημα του παιδιού μέσα από την πρώτη του σύνδεση με τον κόσμο, δείχνοντας πώς η ανάπτυξη του εγκεφάλου προοικονομεί τη μελλοντική συναισθηματική ευεξία. Επιπλέον, εξετάζει συγκεκριμένα πρώιμα «μονοπάτια» που μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο απόκρισής μας στο στρες και να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπως η ανορεξία, ο εθισμός και η αντικοινωνική συμπεριφορά. Ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για τους γονείς, αλλά και για όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον τομέα της ψυχικής υγείας και της εκπαίδευσης.

ιστοριεσ απο... 16.03.201640

Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκο-καύτης. Και

σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει, λέει η λαϊκή παροιμία και δεν έχει άδικο, γιατί τίποτα δεν είναι πιο αβέβαιο από τις διαθέσεις του Μαρτίου, του τρίτου μήνα του χρόνου που ποτέ του δεν λείπει από τη Σαρακοστή. «Μέρες της γριάς» λένε σε διάφορα μέρη της χώρας μας τις τελευταίες μέρες του γιατί, κατά μία παράδοση, μια γριά θέλησε να τον κοροϊδέψει, νομίζοντας ότι τα αιγοπρόβατά της γλίτωσαν από τη μαρτιάτικη κακο-καιρία και του λέει: Πριτς, Μάρτη μου, τα γλίτωσα τα κατσικάκια μου! Τότε ο Μάρτης θύμωσε πολύ και κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών του έκανε τέτοια κακοκαι-ρία που η γριά και τα ζώα πέτρωσαν από το κρύο! Σύμφωνα με μια άλλη λαογραφική παράδοση, ο Μάρτιος είναι δίγαμος: η μια γυναίκα του είναι πανέμορφη αλλά φτωχή και η άλλη άσχημη αλλά πάμπλουτη. Τις νύχτες, μια που δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, κοιμάται ανάμεσά τους και όταν γυρίζει από τη μεριά της άσχη-μης, τη βλέπει και από το κακό του κάνει μέρες βροχερές και χειμωνιά-τικες. Όταν πάλι γυρίζει προς την όμορφη κάνει ηλιόλουστες, ανοιξιά-τικες μέρες. Γι’ αυτό και λένε πως ο Μάρτης μια κλαίει και μια γελάει.

Μάρτιος ο ρωμαϊκόςΑλλοπρόσαλλο και εκδικητικό τον θέλει ορισμένες φορές η παράδο-ση ίσως για να δικαιολογήσει το όνομά του που δεν είναι άλλο από εκείνο του θεού του πολέμου του Άρη, στη λατινική εκδοχή του (Martius). Τελικά όμως ο Μάρτης, όσο και να φαίνεται παράξενο, στην αρχαία Ρώμη διέθετε, εν τέλει, και ένα ειρηνικό πρόσωπο γιατί η 1η Μαρτίου ήταν για τους Ρωμαίους η αρχή της άνοιξης. Utique tu, Mars Pater, fruges, frumenta, vineta, virgultaque grandire beneque evenire sinas (Ώ, εσύ πατέρα Mars [Άρη], ευλόγησε το σανό, το σιτάρι, τα αμπέλια και όλες τις καλλιέργει-ες, και κάνε τες ν’ αναπτυχθούν και να γίνουαν ώριμες) παρακαλούσαν οι αγρότες, όπως γράφει ο Κάτων ο πρε-σβύτερος στο De Re Rustica (Περί Γεωργίας). Τον μήνα Μάρτιο τον συναντούμε και στην παλαιότερη εκδοχή, απ’ όλες όσες γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, του ημερολογιακού ρωμαϊκού συστήματος, ως τον πρώτο από τους δέκα μήνες του χρόνου, ο οποίος άρχιζε την πρώτη ημέρα της εαρινής ισημερίας. Έτσι έμπαιναν

οι Ρωμαίοι στην άνοιξη και άρχιζαν, φυσικά, και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις τους. Το ξεκίνημα του Μάρτη ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με μια από τις μεγαλύ-τερες γιορτές τα Matronalia (Μα-τρωνάλια), «εορτή της ρωμαίας μη-τέρας» όπως θα λέγαμε σήμερα και όχι μόνο γιατί μαζί με τη matrona (η μάνα της οικογένειας) εορταζόταν η ίδρυση της Ρώμης και η άνοιξη. Η ημερολογιακή προσωποποίηση του θεού, μετριάζει την πολεμοχαρή προσωπικότητά του και τον καθιστά, εν μέρει, φορέα ειρηνοποιό λόγω της συμμετοχής του στην απαγωγή των Σαβίνων γυναικών (αυτός είχε συμβουλέψει, κατά τον Οβίδιο, τον γιο του τον Ρωμύλο να κλέψουν τις θυγατέρες των Σαβίνων) που μεσο-λάβησαν, μετά την απαγωγή τους, για να αποφευχθεί η αιματοχυσία μεταξύ Ρωμαίων και Σαβίνων. Έτσι έληξε ειρηνικά η αρπαγή και οι κόρες των Σαβίνων έγιναν Ρωμαίες ματρόνες, ενώ οι Σαβίνοι εγκαταστά-θηκαν στον Κυρηνάλιο λόφο και η Ρώμη για λίγο καιρό κυβερνήθηκε από δύο βασιλιάδες, τον Ρωμύλο και τον Τίτο Τάτιο. Τα Ματρωνάλια ήταν η ανάμνηση όλων αυτών των μύθων που θεμελίωσαν τη Ρώμη και φυσικά ετελούντο τις πρώτες μέρες του Μάρτη ή Καλένδες του Μαρτίου που διαρκούσαν επτά ημέρες.* Κάτι ήξερε ο Άρης...

Ταχίλια

πρόσωπα του

Μάρτη

της Μαρίας Γυπαρακη

την παραδοση16.03.201641

ονύσια είχαν θεσμοθετηθεί από τον Πεισίστρατο και συνδέονται με την πρώτη εμφάνιση των δραματικών αγώνων κατά τους οποίους διαγωνί-ζονταν τρεις τραγικοί ποιητές με μια τετραλογία ο καθένας τους και πέντε κωμικοί με μία κωμωδία. Μήνας εν τέλει και του θεάτρου ο Μάρτης αν, βέβαια, έχουμε την καλή διάθεση να του πλέξουμε μεγάλο εγκώμιο. Από την αρχαιότητα λένε επίσης πως προέρχεται και το έθιμο του Μάρτη ή της Μαρτιάς και συγκεκριμένα από τα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι: Κατά τη διάρκεια των Ελευσίνιων Μυστη-ρίων, μόλις οι μύστες περνούσαν τη γέφυρα που οδηγούσε προς τη θά-λασσα, ελάμβανε χώρα μια ιδιαίτερη και ενδιαφέρουσα εκδήλωση. Ήταν γνωστή ως κρόκωσις, από τον μυθικό Κρόκωνα, τον πρώτο κάτοικο της πε-ριοχής, οι απόγονοι του οποίου είχαν το προνόμιο να δένουν μια μάλλινη κρόκη, μια πορφυρή κορδέλα, γύρω από το δεξί χέρι και το αριστερό πόδι κάθε μύστη. Στις μέρες μας η ασπρο-κόκκινη κορδέλα του Μάρτη μπορεί να έχει χάσει την τελετουργική της υπόσταση, δεν παύει όμως να διατη-ρεί όλη τη λαογραφική σημασία της γιατί όπως είθισται να λένε: Απού ’χει κόρη ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει. Και κλείνοντας να πούμε πως ο Μάρτης ο ελληνικός είναι ο κατ’ εξοχήν εκφραστής χαρμόσυ-νων μηνυμάτων λόγω της επετείου της Εθνικής Παλιγγενεσίας που συμπίπτει με το χαρμόσυνο και ελπιδοφόρο μήνυμα του Ευαγγελι-σμού της Θεοτόκου. Αν λοιπόν κάνει και κάποιες κρύες μέρες, ας του το συγχωρήσουμε!

* «Με αυτόν τον όρο ονομάζονταν, μάλλον από τον Ε΄ αιώνα, οι πρώτες ημέρες των ρωμαϊκών μηνών, δηλα-δή η αντίστοιχη των παρά των Ελλήνων ‘‘νουμηνία’’».

(σημερινή πρωτομηνιά)».

Στο αρχαίο αττικό ημερολόγιο,

ο Μάρτης ο δικός μας, συμπίπτει κατά το

πρώτο ήμισυ (πρώτο δεκαπενθήμερο)

με τον μήναΑνθεστηριώνα και κατά το δεύτερο

με τον μήνα Ελαφηβολιώνα

Μάρτιος ο ελληνικόςΣτην αρχαία Ελλάδα δεν χρειάζε-ται να αναζητήσουμε Μάρτη γιατί, όπως είδαμε παραπάνω, η ταυτότητα του ονόματός του είναι ρωμαϊκή. Ο Άρης, ο εντόπιος θεός του πολέμου, δεν είχε μήνα δικό του, αλλά είχε άλλες πιο σοβαρές ενασχολήσεις: ολόκληρο Τρωικό Πόλεμο και απαι-τητική ερωμένη, την ίδια τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς, την Αφρο-δίτη! Στο αρχαίο αττικό ημερολόγιο, ο Μάρτης ο δικός μας, συμπίπτει κατά το πρώτο ήμισυ (πρώτο δεκα-πενθήμερο) με τον μήνα Ανθεστηριώ-να και κατά το δεύτερο με τον μήνα Ελαφηβολιώνα. Ας σημειωθεί ότι ο Ανθεστηριών και ο Ελαφηβολιών είναι, αντιστοίχως, ο 8ος και ο 9ος μήνας του αττικού ημερολογίου. Η μεγαλύτερη γιορτή του πρώτου ήταν τα Ανθεστήρια, τα οποία κρα-τούσαν τρεις ολόκληρες μέρες, την τρίτη και τελευταία τελούνταν τα Υδροφόρια για να τιμηθεί η μνήμη όλων όσοι χάθηκαν στον κοσμογο-νικό κατακλυσμό του Δευκαλίωνα: Yδροφόρια, εορτή πένθιμος Aθήνησιν επί τοις εν τω κατακλυσμώ απολομέ-νοις. Τη συγκεκριμένη αυτήν ημέρα οι Αθηναίοι έριχναν αρτοσκευάσμα-τα από σιτάρι και μέλι σε ένα χάσμα που υπήρχε μέσα στον ναό του Oλυ-μπίου Διός γιατί πίστευαν ότι από το σημείο αυτό η Γη είχε απορροφή-σει τα νερά του κατακλυσμού. Ήταν πεπεισμένοι ότι μετά το πέρας τη τελετής, οι ψυχές επέστρεφαν στον Κάτω Κόσμο και φώναζαν εν χορώ: Θύραζε Κάρες ουκέτ’ Ανθεστήρια. Δεν μπορεί κανείς να μη συγκρίνει τα Υδροφόρια με τα χριστιανικά Ψυ-χοσάββατα που ως επί το πλείστον είναι μαρτιάτικα. Το Ψυχοσάββατο της Απόκρεω, δηλαδή το Σάββατο της Τυρινής, και επίσης το αμέσως επόμενο Σάββατο της πρώτης εβδο-μάδος των Νηστειών, το λεγόμενο Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώ-ρων. Όσο για τους εορτασμούς του Ελαφηβολιώνος, να θυμίσουμε μόνο πως, μεταξύ άλλων, διοργάνωναν και τα Μεγάλα ή «εν άστει» Διονύ-σια προς τιμήν του Διονύσου. Τα Δι-

ΑΣΤΕΡΙΑ 16.03.201642

ΚΡΙΟΣ: ΝεύΡα ΚαΙ εΝταΣεΙΣΟ ορμητικός και γεμάτος ενέργεια Κριός πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσε-κτικός αυτόν τον μήνα. Έτοιμος πάντα να προχωρήσει γρήγορα, αυτήν τη φορά χρειάζεται περισσότερη περίσκεψη και να μετριάσει την παρορμητι-κότητά του. Η έκλειψη του Ήλιου στις 9 Μαρτίου, στο ζώδιο των Ιχθύων, διαταράσσει την ησυχία του και ενισχύει τους κινδύνους. Θα πρέπει να φυλάγεται περισσότερο και να προσπαθήσει να μην εκτίθεται παίρνοντας νέα ρίσκα. Τα νεύρα θα είναι εξάλλου τεντωμένα αφού η έκλειψη Σελήνης στις 23 Μαρτίου στο ζώδιο του Ζυγού τον βραχυκυκλώνει φέρνοντας και συγκρού-σεις στο οικογενειακό περιβάλλον. Δείξτε του στοργή και κατανόηση...

ΛεΩΝ: ΞεΚαθαΡΙΣματα ΚαΙ εύΝΟΙαΑλλαγές και δυναμισμό έφερε στους Λέοντες η ηλιακή έκλειψη στις 9 του μήνα, ενεργοποιούνται και καταφέρνουν πολλά. Στις 23, με τη σεληνιακή έκλειψη στον Ζυγό, γίνονται ξεκαθαρίσματα και έρχεται η ώρα να κατα-λάβουν τι είναι αυτό που πραγματικά αξίζει και να απομακρύνουν όποιον ή ό,τι μπορεί να σταματούν την πορεία τους στους τομείς που θέλουν να έχουν επιτυχία. Μέχρι τέλος του μήνα θα μπορέσουν να καταφέρουν ό,τι έχουν βάλει στο μυαλό τους. Μην τα φοβάστε αυτά τα παιδιά!

ΔΙΔύμΟΙ: ΛΙγη πΡΟΣΟχη, πΟΛΛεΣ επΙτύχΙεΣΟ χαρωπός και πάντα προσαρμοστικός και εύκολος Δίδυμος πρέπει να δείξει λίγη σοβαρότητα αυτήν την εποχή και τότε ο Ερμής, που είναι από τις 5 Μαρτίου στους Ιχθύς και η Αφροδίτη που από τις 12 θα είναι επίσης στους Ιχθύς, θα μπορέσουν να κάνουν καλύτερη την καθημε-ρινότητά τους. Στις 23 η σεληνιακή έκλειψη στον Ζυγό απαιτεί σύνεση και εγκράτεια και όχι αυθόρμητες αντιδράσεις χωρίς σκέψη, γιατί αν μιλάς χωρίς να σκέφτεσαι μπορεί να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις. Αν αποφύγει... αταξίες, κακοτοπιές έρχονται επιτυχίες, αργά και σταθερά. Συγκρατήστε τα!

ταύΡΟΣ: γΟητεύεΙ... ΚαΙ ΚεΡΔΙζεΙΓια τον σίγουρο και σταθερό Ταύρο, η Αφροδίτη στον Υδροχόο ενίσχυσε τη γοητεία κι έφερε τύχη για να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του. Όμως οι δύο εκλείψεις του μήνα –η πρώτη ηλιακή στις 9 Μαρτίου στους Ιχθύς και η δεύτερη στις 23 Μαρτίου σεληνιακή στον Ζυγό– φέρνουν και εντάσεις και είναι καλύτερο την περίοδο εκείνη να αποφεύγονται οι αλλαγές και τα ταξίδια. Η ηλιακή έκλειψη στους Ιχθύς στις 9 Μαρτίου μπορεί να φέρνει γεγονότα δύσκολα και τότε το σταθερό περιβάλλον, η ευχάριστη καθημε-ρινότητα και η οργάνωση γίνονται περισσότερο από ποτέ το καταφύγιό τους. Ανοίξτε την αγκαλιά σας και προστατέψτε τα...

παΡθεΝΟΣ: επΙΚΟΙΝΩΝΙα ΚαΙ αΡμΟΝΙαΓια τα οργανωμένα και λογικά παρθενάκια ο δύσκολος Μάρτιος περνά... ξώφαλτσα. Ο Ερμής από τις 5 του μήνα στους Ιχθύς φέρνει πολύ καλή επικοινωνία και μια εύνοια για να πετύχουν αυτά που θέλουν. Όμως η ηλιακή έκλειψη που έγινε στις 9 του μήνα στους Ιχθύς φέρνει στην επιφάνεια ξαφνικά προβλήματα και θα χρειαστεί προσπάθεια για να μην έχουμε εκνευρι-σμούς. Ξεπερνιούνται όμως όλα αφού η Αφροδίτη από τις 12 Μαρτίου περνάει στους Ιχθύς, χαρίζει γοητεία και με τη βοήθεια της καλής συγκυρίας το τέλος του μήνα θα είναι καλύτερο από το ξεκίνημά του...

ΚαΡΚΙΝΟΣ: ΝεύΡΙΚΟτητα ΚαΙ γΚΡΙΝΙα... ΚαΙ μετα ΟύΡαΝΙo τΟΞΟΓια τα ευαίσθητα και τρυφερά καρκινάκια οι δύσκολες όψεις του Μαρτίου αφήνουν τα ίχνη τους στη διάθεσή τους και δημιουργούν μεγάλη νευρικότητα και... γκρίνια. Υπομονή, από τις 22 Μαρτίου, που ο Ερμής θα μπει στον Κριό, θα φτιάξει η επικοινωνία σας μαζί τους και όλα θα δείχνουν καλύτερα. Λίγο υπομονή και θα περάσει κι αυτό...

Ο Αιγόκερως θέλει την ησυχία του και την

αρμονία κι ενώ το πο-λεμικό κλίμα δεν του αρέσει, καταφέρνει και το προκαλεί. Από τις 27 και μετά τα πράγ-ματα φτιάχνουν και ο επόμενος μήνας θα

είναι καλύτερος...

Νέα ΣελήνηΈνας μήνας με δύναμη και ενέργεια είναι ο φετινός Μάρτιος, ανεβάζει τους τόνους και εμείς... προσπαθούμε να αντέξου-με. Ο Μάρτιος με τις δύο σημαντικές εκλείψεις, οι οποίες και οξύνουν τις δυσκολίες γύρω μας, γίνεται μήνας-παγίδα γα τα περισσότερα ζώδια, φέρνοντας εντάσεις και αντιθέσεις. Στις 9 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η ηλιακή έκλειψη στον άξονα Ιχθύων-Παρθένου, ενώ η δεύτερη έκλειψη σχηματίζεται στις

23 του μήνα, στον άξονα Ζυγού-Κριού. Σε όλη τη διάρκεια του Μαρτίου πρέπει να προσέξουμε την ασφάλειά μας και

να αποφύγουμε επιπόλαιες εκτιμήσεις, ενθουσιασμούς, παρορμητισμούς και νέα ξεκινήματα.

Η νέα Σελήνη στο ζώδιο του Ιχθύ αναδεικνύει τις ευαισθησί-ες και μας κάνει πιο ευάλωτους και επιεικείς ενώ η επόμενη νέα Σελήνη, στις 30 Μαρτίου στο ζώδιο του Κριού, φέρνει ακόμη πιο δυναμική ενέργεια, ισχυρούς ανέμους αλλαγής

και μας δημιουργεί διάθεση αναγέννησης... Έρχονται ξεκα-θαρίσματα και προετοιμάζεται το έδαφος για έναν καλύτερο

μήνα, τον επόμενο...

Της αννας μιχαηλ

αστερια16.03.201643

ύΔΡΟχΟΟΣ: εΝταΣεΙΣ, ΣύΡΡαΞεΙΣ...ΚαΙ ΚαΛΟ ΚΟύΡαγΙΟΔυναμικό αλλά και ευαίσθητο το Υδροχοάκι, θα χάσει την ηρεμία του τον δύσκολο μήνα Μάρτιο... Στις 23 του μήνα γίνεται η σεληνιακή έκλειψη στον Ζυγό και δυσκο-λεύουν οι σχέσεις, οι επικοινωνίες και οι διαθέσεις... Δεν το φοβίζουν οι ρήξεις, η επαναστατικότητα είναι δεδο-μένη και έτσι μπορεί οι συρράξεις να είναι μεγάλες... Μια λύση θα ήταν να μπορούσε να αντιδρά με καθυστέ-ρηση και να ξεχάσει τον παρορμητισμό του. Φροντίστε να του αλλάζετε θέμα, να του δημιουργείτε ευχάριστες καταστάσεις για να αλλάξει την ψυχολογία του. Αρκεί να κάνει ένα βήμα πίσω, να δείξει συγκράτηση και με λίγη αισιοδοξία παραπάνω όλα μοιάζουν αλλιώς.

ΣΚΟΡπΙΟΣ: πΡΟβΛηματαΚΙαπΟύ ΞεπεΡΝΙΟύΝταΙΚαθυστερήσεις και προβληματάκια φέρνει η συγκυρία των εκλείψεων του Μαρτίου, αλλά για τον Σκορπιό δεν είναι κάτι φοβερό αυτό. Μπορεί να ανακόψουν λίγο τον έντονο δυναμισμό και την ενέργειά του, να υπάρξουν εντάσεις στο οικογενειακό περιβάλλον, όμως έρχονται σύντομα ευκαιρίες ενώ μέχρι το τέλος του μήνα επιστρέφει η εύνοια. Ο Άρης, που είναι από τις 6/3 στον Τοξότη, δίνει τις καλύτερες επιρροές για καλή επικοινωνία και καινούργια ξεκινήματα.

ΙχθύεΣ: εύΝΟΙα ΚαΙ τύχηΝα κι ένας ευνοημένος από τον χαμό του Μαρτίου. Η συγκυρία φέρνει καλή ροή και ευκαιρίες για πολύ καλά αποτελέσματα στην πορεία. Στις 23 η σεληνιακή έκλειψη στον Ζυγό θα φέρει αλλαγές, αλλά περισσότερο θα είναι μια ευκαιρία για τακτοποιήσεις και έτσι μέχρι to τέλος του μήνα θα μπορεί να απολαμβάνει την ηρεμία και γαλήνη που ζητάει. Μείνετε κοντά του... φέρνει γούρι!

αΙγΟΚεΡΩΣ: παΡεΞηγΙαΡηΣ, ΝεύΡΙΚΟΣ ΚαΙ ΔύΣΚΟΛΟΣΗ ηλιακή έκλειψη στους Ιχθύς στις 9 Μαρτίου έφερε γεγονότα που δεν τα περίμενε ο μικρός Αιγόκερως, που θέλει να πατά σε γερές βάσεις και να κοιμάται ήσυχος. Μέχρι τις 22, που ο Ερμής θα μπει στον Κριό, θα φτιάξει λίγο την επικοινωνία του, ο καπνός θα του βγαίνει από τα αυτιά και καλή υπομονή σε όποιον είναι γύρω του. Όμως τα πράγματα δεν φτιάχνουν γιατί η σεληνιακή έκλειψη, που γίνεται στις 23 στον Ζυγό, φέρνει κι άλλα νεύρα και προβλήματα στην οικογένεια. Ο Αιγόκερως θέλει την ησυχία του και την αρμονία κι ενώ το πολεμικό κλίμα δεν του αρέσει, καταφέρνει και το προκαλεί. Από τις 27 και μετά τα πράγματα φτιάχνουν και ο επόμενος μήνας θα είναι καλύτερος...

τΟΞΟτηΣ: ταΚτΟπΟΙηΣεΙΣ ΚαΙ ΞεΚαθαΡΙΣματαΑκόμη και ο μικρός ανακατωσούρας Τοξότης μπορεί να βάλει τα θέματά του σε μια σειρά, να κλείσει εκκρεμότητες και να σταματήσει να αναβάλλει... Με τον Ερμή από τις 5 στους Ιχθύς και από τις 22 στον Κριό θα έχει όλες τις ευκαιρίες να τακτοποιήσει ζητήματα που έχουν αναβληθεί από καιρό. Ο δυναμισμός του θα είναι στα ύψη και θα νιώθει ότι, ναι, ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσει το χάος. Στο δωμάτιό του; Στις υποχρεώσεις του; Στο μυαλό του; Σε όλα μαζί, φαίνεται πως το σύννεφο φεύγει και έρχεται μια ευκαιρία για καθαρά και σίγουρα βήματα... Αμήν!

ζύγΟΣ: ΣτΟ ματΙ τΟύ ΚύΚΛΩΝαΣε αυτόν τον μήνα-κρας τεστ για τα νεύρα, ο Ζυγός καλείται να αποδείξει την ευγένεια του χα-ρακτήρα του και να χρησιμοποιήσει όλα τα χαρίσματά του. Οι δύο εκλείψεις του μήνα γίνονται στο ζώδιό του και... συνωμοτούν για να δοκιμάσουν τις αντοχές στο νευρικό του σύστημα. Αλλαγές σχεδίων και καθυστερήσεις κάνουν το ευρύτερο περιβάλλον κινούμενη άμμο. Το μυ-στικό για να περάσει η μπόρα είναι καλή οργάνωση, χαμηλοί τόνοι και ηρεμία. Με προγραμ-ματισμό και προσοχή στη συμπεριφορά αλλά και την ευγένεια, και τον καλό χαρακτήρα που διαθέτει, θα βρει τις κατάλληλες κινήσεις για να βγει από το μάτι το κυκλώνα... Στηρίξτε τον!

του Λαυρέντη Χωραΐτη

KOMIK 16.03.201644

Η ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ φέρνει το αύριο στη Μέση Εκπαίδευση, με το πρωτοποριακό πρόγραμμα προετοιμασίας για το IB Diploma, για μαθητές που φοιτούν στην Α΄ λυκείου.To πρόγραμμα PRE-IB αποτελείται από δύο μαθή-ματα: Ένα κοινό για όλους τους μαθητές, Θετικές Επιστήμες (Science), και ένα μάθημα επιλογής από Οικονομικά ή Ψυχολογία.Τα μαθήματα διεξάγονται στα αγγλικά από έμπειρους καθηγητές του προγράμματος IB Diploma. Οι μαθητές διδάσκονται ορολογία, κριτική σκέψη, επιστημονική μεθοδολογία, διε-ξαγωγή πειραμάτων και συγγραφή ακαδημαϊκών εργασιών, αναπτύσσοντας δεξιότητες για την επιτυχημένη παρακολούθηση του IB Diploma.Το πρόγραμμα PRE-IB υλοποιείται από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Μάιο και τα μαθήματα παραδίδονται κάθε Δευτέρα, από τις 14:30 έως τις 16:00. Το PRE-IB προσφέρεται δωρεάν για μαθητές της ΙOΝΙΟΥ, αλλά και άλλων σχολείων!...για τη γενιά που θα διαPREψει!Πληροφορίες: 210 6857130, www.ionios.gr

Αν δυσανασχετείτε όταν το αγαπημένο σας αλεύ-ρι βρίσκει έξοδο από την παραδοσιακή χάρτινη συσκευασία, αφήνοντας τα ίχνη του παντού, οι Μύλοι Αγίου Γεωργίου έχουν τη λύση με νέες πρωτοποριακές συσκευασίες... που κρατάνε το αλεύρι καλά κλεισμένο!Η νέα συσκευασία:• Είναι ανθεκτική, δεν σκίζεται εύκολα και έτσι αποτρέπει τις απώλειες αλεύρου στο ράφι• Θωρακίζει το αλεύρι από το εξωτερικό περιβάλλον• Έχει ειδική αυτοκόλλητη ταινία για την καλύτερη αποθήκευση της συσκευασίας μετά το άνοιγμα• Έχει δοσομετρητή για μεγαλύτερη ευκολία στην κουζίναΣτη νέα συσκευασία θα βρείτε τα αγαπημένα σας φαρινάπ και αλεύρι για όλες τις χρήσεις. Αναζητήστε τις σε όλες τις αλυσίδες καταστημά-των και σας ευχόμαστε καλά ζυμώματα!Επισκεφθείτε το www.alevri.com για να ανακαλύψετε λαχταριστές συνταγές για κάθε περίσταση.Μύλοι αγίου Γεωργίου,από γενιά σε γενιάτο ίδιο αλεύρι.

ΠρωτοΠοριακή συσκευασιααλευρων αΠο τουσ Μυλουσ αγιου γεωργιου!

PRE-IB στήνιονιο σΧολή

ΦυγαΜε...για OREOΜε 1.000€!

SchOOl hankIES υγρα Μαντήλια για καθαραΧερακια!

FREZYDERM και για τήν ΠαιΔική στοΜατικήΦροντιΔα

εξετασεισ για γυναικεσ στήν ευρωιατρική

Tώρα το OREO δεν είναι μόνο γεμάτο φα-ντασία… αλλά και γεμάτο δώρα, γιατί κάθε συσκευασία μπορεί να σου χαρίσει 1.000€!Από 22 Φεβρουαρίου 2016 είναι σε ισχύ μέχρι την 1η Μαΐου ο νέος διαγωνισμός «OREO με 1.000€» που χαρίζει συνολικά 20.000€ σε 20 τυχερούς νικητές σε Ελλάδα και Κύπρο!Η συμμετοχή είναι απλή και υπάρχουν δύο τρόποι για να κερδίσεις:Βρίσκοντας το τυχερό κουπόνι στην προω-θητική συσκευασία Oreo Βανίλια 176 γρ. με την ένδειξη OPEN UP κερδίζεις 1.000€ με τη μίαΜπαίνοντας στο www.oreomexilia.gr παίρνεις μέρος στην κλήρωση για 1.000€ κάθε εβδο-μάδα. Στις εβδομαδιαίες κληρώσεις συμμετέ-χουν όλες οι συσκευασίες OREO και έχουν τις ίδιες πιθανότητες να κερδίσουν.Στο πλαίσιο της ίδιας ενέργειας, μία ακόμη έκπληξη περιμένει τους καταναλωτές του Oreo. Τα αγαπημένα μπισκότα γίνονται ακόμα πιο παιχνιδιάρικα και αποκτούν νέα διαφορετικά σχέδια γεμάτα φαντασία!Για περισσότερες πληροφορίες και όρους συμ-μετοχής μπες στην ιστοσελίδα του διαγωνισμού, www.oreomexilia.grή στο www.facebook.com/oreo

Όλοι οι γονείς γνωρίζουν ότι όπου συγκεντρώνο-νται πολλά παιδάκια, όπως στο σχολείο, παρα-μονεύουν και παιδικές ιώσεις, καθώς τα μικρόβια μεταφέρονται εύκολα. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πόσο σημαντικό είναι για τα παιδάκια να προσέχουν να έχουν πάντα τα χεράκια καθαρά!Τώρα οι γονείς έχουν έναν σύμμαχο προστα-σίας για το παιδί: τα υγρά μαντηλάκια School Hankies, με ήπια αντισηπτική δράση. Ειδικά μελετημένα για το παιδικό δέρμα, περιέχουν φυ-σικό, και όχι χημικό, αντισηπτικό παράγοντα από εσπεριδοειδή. Έτσι, καθαρίζουν αποτελεσματικά τα χέρια, δρουν αντισηπτικά και εξασφαλίζουν υγιεινή προστασία, χωρίς να ξηραίνουν το ευαί-σθητο παιδικό δέρμα. Τα υγρά μαντήλια School Hankies ανήκουν στην οικογένεια αντιβακτηρι-διακών μαντηλιών για χέρια Wet Hankies,No 1 μάρκα στην προτίμηση των καταναλωτών.

Η FREZYDERM καινοτομεί και ολοκληρώνει την παιδική στοματική φροντίδα με το νέο συμπλή-ρωμα διατροφής Prodilac Oral Kids με προβι-οτικό στέλεχος Lactobacillus salivarius Oral S1 και Βιταμίνη D3 για τη διατήρηση και επαναφορά της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας του στόματος και την προστασία της φυσιολογικής οδοντοστοιχίας (νεογιλά και μόνιμα δόντια). 30 μασώμενες παστίλιες που λιώνουν στο στόμα, με υπέροχη γεύση βατόμουρο/κεράσι. Κατάλλη-λα από 3 ετών. Αποκλειστικά στα φαρμακεία.

Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Γυναίκας, η ΕΥΡΩΙΑΤΡΙΚΗ προσφέρει εξε-τάσεις σε επιλεγμένα Διαγνωστικά Εργαστήρια του Ομίλου. Πιο συγκεκριμένα:Ψηφιακή Μαστογραφία και ΤΕΣΤ ΠΑΠ, 40€To πακέτο μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς πα-ραπεμπτικό ιατρού στα παρακάτω Διαγνωστικά Κέντρα της Ευρωιατρικής, έως τις 08/04/2016: Διαγνωστική τομογραφία Πειραιά,Ακτή Μουτσοπούλου 60, Πειραιάς,τηλ. κέντρο  210 4280025 Ιατρική Διάσταση, Λ. Βάρης-Κορωπίου 40-42, Βάρη, τηλ. κέντρο  210 96 55 650 έυρωιατρική Ψυχικού, Αδριανείου 28, Αθήνα, τηλ. κέντρο 210 67 70 200Πακέτο εξετάσεων 1: υπερηχογράφημα μαστών και Κλινική έξέταση (Ψηλάφηση και ατομικό ιστορικό), 20€

Πακέτο εξετάσεων 2: Yπερηχογράφημα μαστών, Κλινική έξέταση (Ψηλάφηση και ατομικό ιστορικό) και τέΣτ ΠαΠ, 35€

Τα  παραπάνω πακέτα μπορούν να πραγματοποι-ηθούν χωρίς παραπεμπτικό ιατρού αποκλειστικά στην ΕΥΡΩΙΑΤΡΙΚΗ Δάφνης, Λ. Βουλιαγμένης 224 και Αγ. Δημητρίου , τηλ. κέντρο 212 103 1004, 211 012 6512, έως τις 08/04/2016. www.evroiatriki.gr

ΔΕλτια τυπου16.03.201645

Ρόφημα Σοκολάτας με ΣτέβιαΗ οικογένεια των προϊόντων υγιεινής διατροφής χωρίς ζάχαρη Wish μεγαλώνει και υποδέχεται το ρόφημα σοκολάτας σε σκόνη με Στέβια, Wish Choco Drink. Με υψηλή περιεκτικότητα σε κα-κάο (31%) και μόλις 43 θερμίδες/μερίδα, το Wish Choco Drink αποτελεί το πιο υγιεινό ρόφημα με εκρηκτική, σοκολατένια γεύση και πλούσια υφή. Μπορεί να καταναλωθεί όλον τον χρόνο, ζεστό ή κρύο, με νερό ή γάλα. Το Wish Choco Drink είναι το ιδανικό ρόφημα για να ξεκινήσει απολαυστικά και υγιεινά η μέρα σας! Διατίθεται σε επιλεγμένα καταστήματα διατρο-φής και φαρμακεία. Περισσότερες πληροφορίες: Atcare ΕΠΕ, www.wish-snacks.gr, Τηλ.: 210 5783080, FB: wishbars

WISh chOcO DRInk

Κάτι καινούργιο έρΧέταΙ από την Inglesina με μεγάλη δόση ενέργειας χρώματος! Μάθαμε ότι θα είναι συλλεκτική έκδοση του πολύ πετυχη-μένου συστήματος μεταφοράς Trilogy City! Για περισσότερες πληροφορίες συντονιστείτε στη Facebook σελίδα της Inglesinawww.facebook.com/InglesinaGRή επισκεφθείτε το site www.inglesina.gr

kαΜβασενεργειασ αΠο τήν InglESIna

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

ΒαLLOONS:ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑ-ΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49,ΜΟΣΧΑΤΟY Λ. ΠΟΣΕΙ-ΔΩΝΟΣ 45, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 - 64, ΠΕΙΡΑΙΑ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙOY ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, CAROUSEL: AΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, HΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΜΠουρΜΠουΛη-ΘρέΣ: ΤΣΙΜΙΣΚΗ 13, ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΦατΣουΛΙνΙα: ΙΑΣΩΝΙΔΟΥ 35 ΓΛΥΦΑΔΑ, COCOLIGO: ΧΙΟΥ 16, XAIΔΑΡΙ, KIDS PLANET: ΚΑΛΑΜΑΚΙΟΥ 87, ΑΛΙΜΟΣ LOCA FUN PARK: LOCA FUN PARK ΑΛΙΜΟΥ, ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 18, έΛέυΘέρου-ΔαΚηΣ: ΑΘΗΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 11 , ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 15 , ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 27, ΦΙΛΟΘΕΗΣ ΚΑΛΛΙΓΑ 31, ωΔέΙο ΦΙΛΙΠΠοΣ ναΚαΣ: ΑΘΗΝΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ Λ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2 & ΣΕΡΙΦΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 - 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ, ΜουΣέΙο ΜΠέναΚη: ΚΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 ΓΚΑΖΙ, ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΙανοΣ: ΣΤΑΔΙΟΥ 24, «GOLDEN HALL», Μυ PLAYCE: ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΕΚΑΛΗΣ 37 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ART & HOBBY: ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, ΠEΡΙΣΤΕΡΙΟΥ BAΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65, FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑ-ΡΑΚΗ 43, ΒρέΦΙΚα ΠοΛυΚαταΣτηΜα Λητω: ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΣΟΥ 90 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ, ΑΛΙΜΟΥ ΑΛΙΜΟΥ 89, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 17ο ΧΛΜ. Ε. Ο ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 38, ΜΟΣΧΑΤΟ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ Λ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 459 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, CAKE: ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 11, ΕΡΜΟΥ ΦΩΚΙΩΝΟΣ 2 - 4, ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 22 2ης MΑΙΟΥ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΚΑΡΑΙΣΚΟΥ 98 & ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 15, BABY BEAUTY: ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24 – 26, ΚηΦΙΣΙα VOLTA FUN TOWN: Π.ΦΑΛΗΡΟ- ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ATHENS METRO MALL Λ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276, LAPIN MAGICLAND: 17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ NEA ΚΗΦΙΣΙΑ, ΛΕΩΦ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97 ΓΛΥΦΑΔΑ, ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 17 & Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΑ, LAPIN HOUSE: ΣΩΤΗΡΟΣ & ΚΑΡΑϊΣΚΟΥ 125 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΠΛΑΤΩΝΟΣ 1 ΧΑΛΑΝΔΡΙ, ο ΦραΓΚοΛΙνοΣ: ΠΑΠΑΝ-ΔΡΕΟΥ 55, ΓΛΥΦΑΔΑ, D.P.A.M. (ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΣΩΡΟΥΧΩΝ) FACTORY OUTLET ΠΕΙΡΑΙΩΣ 76, Ν. ΦΑΛΗΡΟΥ, MC ARTHUR GLEN DESIGN OUTLET ΑΤΗΕΝΣ ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, THE MALL ATHENS ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, GOLDEN HALL ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ 59, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΥΡΙΑΖΗ 13 , ΓΛΥΦΑΔΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΓΓΕ-ΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 23, ΑΛΙΜΟΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 41, ΑΘΗΝΑ ΕΡΜΟΥ 23-25, ΑΙΓΑΛΕΩ Λ.

ΚΗΦΙΣΟΥ 96-98, ATHENS METRO MALL ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276αΓ.αναρΓυροΙ: ΤΟ ΕΑΤ AND COFEE KAΛYMNOY 51, ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ(ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ 2 & ΚΥΠΡΟΥ 2αΓ. ΔηΜητρΙοΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙ-ΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣ-ΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2, ΑΡΑΒΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΣΙΜΠΑ 37αΓ. ΠαραΣΚέυη: DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙ-ΚΗΣ ΓΑΡΥΤΤΟΥ 166Β, PLAYGROUP ΚΥΠΡΟΥ 37Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53αΓ. ΣτέΦανοΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΑΓΔΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΧΕΛΜΟΥ 34αΙΓαΛέω: ΕΜΠΟΡΙΚΟ «RIVER WESΤ» ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96AΛΙΜοΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗ-ΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΩ ΚΑΛΑ-ΜΑΚΙ-ΑΛΙΜΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11αΜΠέΛοΚηΠοΙ: ΘΕΑΤΡΟ ΜΙΚΡΗ ΠΟΡΤΑ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 59, ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11 ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑ-ΤΟΥ (ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, CAFÉ NUEVO ΠΑΝΟΡΝΟΥ 70-72 , ΤΟ ΠΕΡΙΒΟ-ΛΙ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ 58ανΘουΣα: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ & ΝΗΠΗΓΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΝΘΟΥΣΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ & ΞΑΝΘΗΣ αρΓυρουΠοΛη - έΛΛηνΙΚο: ΔΙΚΥΟ ΔΗ-ΜΟΤΙΚΩΝ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ & ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14Βαρη: TO ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΣΤΗ ΒΑΡΗΚΥΡΓΙΩΝ 15, ΒΑΡΗΒουΛα: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΑΣΙΔΗΜΟΥ ΛΕΩΦ.ΒΑΡΗΣ 8ΒουΛΙαΓΜένη – αΛΙΜοΣ - ΒαρΚΙΖα: BALUX CAFÉ (ΑΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ) ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 58, ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡ-ΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPER CLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, PLAYLAND ΠΑΝΔΩΡΑΣ 13-15ΒρΙΛηΣΣΙα: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑ-ΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 4, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 106, ΩΔΕΙΟ CLEMENT HAIRIS, ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 36ΒυρωναΣ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΒΥΡΩΝΑ, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, ΚΕΝΤΡΟ ΝΤΑΝ-ΚΑΝ ΔΙΚΑΙΑΡΧΟΥ & ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΓέραΚαΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩ-ΝΟΣ 176ΓΛυΦαΔα: FLEXA SHOP ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 2, MAX PERRY ΓΟΥΝΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 88, PRENATAL Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 20, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ, ΑΤΤΙΚΗΣ 94-ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6ΓουΔΙ: ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑ-ΤΟΥ, ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΥΑ CAFÉ-RESTAURANT AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥΔαΦνη: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡ-

ΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146ΖωΓραΦου: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ANAΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ) ΟΥΛΩΦ ΠΑΛΜΕ 33, LINGUALAND - Χ. ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΓΑΛΗΝΗΣ 34ηΛΙουΠοΛη: ΤΟ ΦΑΣΟΛΑΚΙ ΣΟΦΟΚΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΙΚΑ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ & ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ 1, EYΛΟΓΟΝ ΜΑΡΙ-ΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 116 ΙΛΙον: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43ΙΛΙΣΙα: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑ-ΒΑΛΣΑΜΗ, ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36 ΚαΙΣαρΙανη: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣ-ΤΑΣΕΩΣ 144, ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΚΟ ΑΪ ΓΙΑΝΝΗ, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣKAΛΛΙΘέα: ΣΟΥΖΑΝΑ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ (ΨΥΧΟ-ΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ 54, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ, ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10,Κέντρο: PRESIDENT HOTEL ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 64, ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΒΑΣΙ-ΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 50, EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 39, NOMIΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΟΘΗΚΗ ΣΑΡΡΗ 40, ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30 ΠΛΑΚΑ, ΘΕΑΤΡΟ EN ΑΘΗΝΑΙΣ ΙΑΚΧΟΥ 19, ΘΕΑΤΡΟ ΒΑΦΕΙΟ ΑΓ.ΟΡΟΥΣ 16 & ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 116-ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ, ΘΕΑΤΡΟ ΕΛΙΑΡΤ ΚΩΝΣΤΑ-ΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 127, IFA ΣΙΝΑ 31, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 64, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 37 & ΚΟΡΑΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, ΦΛΟΡΑΛ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ 80, ΑΓΚΥΡΑ (ΠΟΛΥΧΩ-ΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΠΡΟΠΥΛΑΙΩΝ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙ-ΩΣ 84, MIKΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥ-ΛΟΥ 70, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΦΑΕΙΝΟ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ & ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ, Β. ΟΛΓΑΣ 1, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ, AMAΛΕΙΑΣ 2-4, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ, ΗΒΗΣ 23, ΜΑÏΡΑ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ) ΒΑΛΤΙΝΩΝ 30 – 34, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΚΑΦΕ ΚΟΡΝΑΡΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ & ΕΡΜΟΥ, ΑΤΤENΙUM AΔΡΙΑNOY 3, EVEREST ΛΕΩΦ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141 , ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ), ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, ATTENIUM ΩΔΕΙΟ ΑΔΡΙΑΝΟΥ 3 ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ, KINHTHRAS STUDIO ΚΟΥΚΑΚΙ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗ-ΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΛΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 87, ΘΕΑΤΡΟ 104 ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ΙΡΙΝΑ ΜΠΟΪΚΟ ΑΓΙΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ 6 ΘΗΣΕΙΟ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ 12, ΘΗΣΕΙΟΚέρατΣΙνΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51ΚηΦΙΣΙα - ν.έρυΘραΙα: ΓΡΑΦΕΙΑ ΔΗΜΟΥ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΠΑΡΚΟ ΝΕΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ (ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΑΦΕ), ΑΛΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΚΑΦΕ DUE ΙΛΙΣΙΩΝ & ΧΑΡΑΣ 2, ALUETTE ΣΠΑΡΤΗΣ 36, PLAYMOBIL FUN PARK, MATΣΑ 9, ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΔΡΙΤΣΑ ΧΕΛΙΔΟΝΟΥΣ

27, DANCING SCISSORS TATOIOY 102, GYMBOREE PLAY & SING TATOIOY 102, LITTLES ΕΛΑΙΩΝ 23, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, ΠΟΛΚΑ ΦΡΟΕΛΕΝ ΤΑΤΟΙΟΥ 101 & ΕΛΠΙΔΟΣ 4, SUPER MARKET ΘΑΝΟ-ΠΟΥΛΟΣ ΕΛΑΙΩΝ 38ΚοΛωναΚΙ: JACK IN THE BOX XAΡΗΤΟΣ 13, WRAP ΧΑΡΗΤΟΣ 36, EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ - ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙ-ΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 6, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ (ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4ΚορΙνΘοΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΑΤΣΟΓΛΟΥ ΓΑΛΟΤΑ ΙΣΘΟΥ ΛαυρΙο: ART CAFÉ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ»ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11MAρουΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN HALL», ΒΕ TWINS CAFÉ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», MAIK ARTISTIC TEAM ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΑVENUE», STARKIDS OAKA (ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΟ-ΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 37, ΕΡΑ ΜΟΥΛΑΚΗ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΟΣΧΑ 31, EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ ΜέΛΙΣΣΙα: PARACHUTE ΛΕΩΦ. ΠΗΓΗΣ 31ΜέταΜορΦωΣη: ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 64, PARADISE PARK ΜΕΤΑ-ΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 100ΜοΣΧατο: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84ν. ΒουτΖαΣ: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩΝΟΣν. ηραΚΛέΙο: ΩΔΕΙΟ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΥ ΩΡΑΙΟΠΟΥΛΟΥ 29, MAGENTA ARTY WORKSHOP AΓ. ΤΡΙΑΔΟΣ 8 , ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ-ΡΙΑ ΜΑΝΕΣΗ ΠΑΡΑΣΙΝΟΥ ΛΟΦΟΥ 49N.IωνΙα: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ 39, MARIA EVITA ΑΓΚΥΡΑΣ 11-13ν. ΚοΣΜοΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΘΕ-ΡΑΠΕΙΑΣ «ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΗΣΙΣ» ΡΟΥΜΠΕΣΗ 36ν. ΣΜυρνη: MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ - ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟ-ΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣ/ΝΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΛΕΝΑ ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 86, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3,ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1ν.ΨυΧΙΚο: ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ, ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ 32Π. ΦαΛηρο: ΑΟΠ ΦΑΛΗΡΟΥ ΚΟΛΗΜΒΗ-ΤΗΡΙΟ Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥΠαΓΚρατΙ: ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENS MILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΙΜΟΘΕΟΥ 1, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, FACCE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΣΧΟΛΗ ΡΥΘΜΙΚΗΣ & ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΣΓΟΥΡΩ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΟΥΣ 2-6ΠαΙανΙα: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΙΑΝΙΑΣ ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ 3ΠαΛΛηνη: ΤΗΕ WALL ( SPORT CLIMBING CENTER ) AΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 12, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ-ΡΙΑ ΚΩΣΤΕΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΠΑΛΛΗΝΗΠαΠαΓου: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣΠέΙραΙαΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑ-ΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, Ι SCREAM

ΔΙανέΜέταΙ έΠΙΣηΣ Στο ΔΙΚτυο ΔηΜοτΙΚων ΚοΙνοτητων των Π.Σ. του ΔηΜοτΙΚου ΒρέΦοΚο-ΜέΙου αΘηνων

Γίνετε συνδρομητέςστο Taλκ.Πληροφορίες στοwww.talcmag.gr

ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 168, GENIUS TOYS & BOOKS, ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 121-123, ΜΑΓΕΜΕ-ΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORTS CLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, ΗΑPPY HIPPIE MEΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16ΠέντέΛη: ΑΡΤΕΜΙΣ & ΙΑΣΩΝ (ΔΗΜΙ-ΟΥΡΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ) ΙΑΣΟΝΟΣ 92& ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΠέρΙΣτέρΙ: MIND THE CUP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29ΠέτραΛωνα: ΒΑΒΥ FEAT AΛΚΜΗΝΗΣ 16 ΠέυΚη: CAFÉ SALTO MORTALE ΠΙΝΔΟΥ 7, WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3Πορτο ραΦτη: ΔΩΔΩΝΗ ΛΕΩΦ. ΑΥΛΑΚΙΟΥ 54, CHILL BOX ΓΡΕΓΟΥ 47, FOUR MAMMIES FOR KIDS ΛΕΩΦ. ΓΡΕΓΟΥ & ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝΣαΛαΜΙνα: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΡΣΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑ ΛΕΩΦ. ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 214, ΚΑΜΙΝΑΚΙΑΣΠατα: 4ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΝΑΣ-ΤΑΣΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7, EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMART PARK» Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND Ε.ΠΟΥΛΑΚΗταυροΣ: 2ος ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ, ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ & ΚΟΡΥΖΗ, ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 206, EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝS HEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180ΦΙΛοΘέη: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ, ΕVITA AΓ.ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ Ν.ΦΙΛΟΘΕΗ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 14 ΑΓ.ΦΙΛΟΘΕΗXAÏΔαρΙ: ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΑÏΔΑΡΙΟΥ, Proskalo ΑΓΩΝΙΣ-ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31 ΧαΛανΔρΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥ-ΛΙΕΡΗ 4, TO ΣΠΙΤΙ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, Ι LOVE DYSLEXIA ΑΓ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ.ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡ-ΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ.ΦΛΥΑΣΧοΛαρΓοΣ: LA FEE-HOBBY AND CRAFTS «HOLARGOS CENTER» ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 55, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΧΟΛΑΡΓΟΥ , ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15ΨυΧΙΚο: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ALEA DELICIOUS TASTE ΚΗΦΙΣΙΑΣ 258, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ- ΠΑΙΔΟ-ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 180 – 182, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ.ΚΗΦΙ-ΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13 Α

βρΕσ το 16.03.201646