T¤¯ÓË Î·È...

ÂπταH M E P E ΣÂπταH M E P E Σ

KYPIAKH 21 AΠPIΛIOY 2002

T¤¯ÓË Î·Èæ˘¯È·ÙÚÈÎ‹T¤¯ÓË Î·Èæ˘¯È·ÙÚÈÎ‹

2 H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 1 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 2

H «Oρχ�στρα τζαζ» του Nτιμπιφ�. O καλλιτ�-χνης συνδε�ταν χαλαρ� με το κ�νημα τηςανεικονικ�ς τ�χνης και π�στευε �τι υπ�ρχεπερισσ�τερη αλ�θεια στην �φθαρτη, δημι-ουργικ� τ�χνη του παρ�φρονα και του ερασι-τ�χνη, απ� �,τι στον επαγγελματ�α καλλιτ�-χνη. Πραγματικ� �πλασε τον �ρο «Art Brut»(Ωμ� T�χνη), για να περιγρ�ψει την καλλιτε-χνικ� �κφραση των ψυχωσικ�ν, των παιδι�νκαι των απλ�ν ανθρ�πων. Tα �ργα του Nτι-μπιφ� συχν� αντιμετωπ�στηκαν με χλευασμ�,τ�σο απ� το κοιν� �σο και τους κριτικο!ς.Παρ’ �λα αυτ� θεωρε�ται απ� τους σημαντι-κ�τερους καλλιτ�χνες του 20ο! αι�να.

HTAN ENA ÊıÈÓÔˆÚÈÓfi ÚˆÈÓfi,fiÙ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÂÈÛÎ¤-ÊıËÎ· ÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ, fiÔ˘

ı· ¤‚ÏÂ· ·fi ÎÔÓÙ¿ ÙÔ EÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ ̇ ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÂ› ÂÎÂ›ÁÈ· ÙÚfiÊÈÌÔ˘˜ ÙÔ˘ æ˘¯È·ÙÚÈÎÔ‡ NÔÛÔ-ÎÔÌÂ›Ô˘. O˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿, Ë ÚÒÙË Â·Ê‹ÌÔ˘ ÌÂ ¤ÚÁ· „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ ‹Ù·ÓÛÙËÓ ¤ÎıÂÛË «T¤¯ÓË ÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈ-Î‹» Ô˘ Â›¯Â ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÂ› ÙËÓ ÚÔË-ÁÔ‡ÌÂÓË ¿ÓÔÈÍË ÛÙÔ I‰Ú˘Ì· °Ô˘Ï·Ó-‰Ú‹-XÔÚÓ ÛÙËÓ ¶Ï¿Î·, fiˆ˜ Î·È Î¿-ÔÈ· ıÂˆÚËÙÈÎ¿ ‚È‚Ï›· Ô˘ Â›¯·Ó ¤ÛÂÈÎ·Ù¿ Î·ÈÚÔ‡˜ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÌÔ˘. TÔ ÂfiÌÂ-ÓÔ ‚‹Ì· ‹Ù·Ó Ó· Û˘˙ËÙ‹Ûˆ ÌÂ ÙÔÓ ÂÈ-ÌÂÏËÙ‹ ÙË˜ ¤ÎıÂÛË˜, ÎÚÈÙÈÎfi Ù¤¯ÓË˜X¿ÚË K·ÌÔ˘Ú›‰Ë, Ô˘ Â›¯Â ‹‰Ë ¿ÂÈÛ¯Â‰fiÓ ÛÂ fiÏ· Ù· „˘¯È·ÙÚÈÎ¿ ÓÔÛÔÎÔ-

TEXNHKAI

ΨYXIATPIKHT�χνη της ελπ�δας

Tης ¶¤ÁÎ˘ KÔ˘ÓÂÓ¿ÎË

T�χνη και ψ�χωση

Tου ¶·‡ÏÔ˘ B·ÛÈÏÂÈ¿‰Ë

Oι χρησμο�του Λοξ�α Aπ�λλωνα

Tου AÏ¤ÎÔ˘ º·ÛÈ·ÓÔ‡

Xρ�ματα ψυχ�ς

Tου X¿ÚË K·ÌÔ˘Ú›‰Ë

Aγνοια και προκατ�ληψη

Tου °ÈÒÚÁÔ˘ N. XÚÈÛÙÔ‰Ô‡ÏÔ˘

T�χνη και αποκατ�σταση

Tου °È¿ÓÓË ¶·Ú¿Û¯Ô˘

Στ�ρηση και αν�τασηστο �ργο του Xαλεπ�

Tου M¿ÓÔ˘ ™ÙÂÊ·Ó›‰Ë

Mεταξ� δημιουργ�ας και τρ�λας

Tου ¢ËÌ‹ÙÚË ¶·˘ÏfiÔ˘ÏÔ˘

H παρ�νοια ως αρετ�

Tου AÚË M·Ú·ÁÎfiÔ˘ÏÔ˘

H σιωπηλ� μελαγχολ�ατου Mητσ�κη

Tης ¶¤ÁÎ˘ KÔ˘ÓÂÓ¿ÎË

Tο θ�ατρο ως μ�σονψυχοθεραπε�ας

Tου °ÈÒÚÁÔ˘ X·Ù˙Ë‰¿ÎË

H χρ�ση του αρχα�ου δρ�ματος

O ευα�σθητος κ�σμοςτης Mουσικ�ς

Tου ¢ËÌ‹ÙÚË I. K·ÙÛÔ‡Ï·

Xορ�ς και ψυχοθεραπε�α

Tης AÏÂÍ›·˜ M·ÚÁ·Ú›ÙË – T˙ˆÚÙ˙¿ÎË

N·Ù¿Û·˜ ™Ì˘ÚÏ‹

EÍÒÊ˘ÏÏÔAÁÓˆÛÙÔ˜, «¿ÙÈÙÏÔ»... (ÏÂÙÔÌ¤ÚÂÈ·).

¢È¿ÊÔÚ· ˘ÏÈÎ¿ ÛÂ ¯·ÚÙ›, 1995

H KA£HMEPINHEE¶¶TTAA HHMMEEPPEE™™

KYPIAKH 21 A¶PI§IOY 2002

2-31 A º I E P ø M A

Yπε�θυνη «Eπτ� Hμερ�ν»

E § E Y £ E P I A T P A ´ O Y

H K A £ H M E P I N H B K Y P I A K H 2 1 A ¶ P I § I O Y 2 0 0 2 3

T�χνη της

ελπ�δαςÛÙÔÓ N·˙ÈÛÌfi Î·È Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ¯ÚË-ÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎÂ ˆ˜ Ì¤ÙÚÔ Û‡ÁÎÚÈÛË˜ ÌÂÙË ™‡Á¯ÚÔÓË T¤¯ÓË, ÌÂ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÂ› Ô ÔÏ˘Û˘˙ËÙËÌ¤ÓÔ˜fiÚÔ˜ «EÎÊ˘ÏÈÛÌ¤ÓË T¤¯ÓË», Ô˘ ¤ÚÈÍÂÛÙÔÓ K·È¿‰· ÔÏÏÔ‡˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘˜ Î·Ï-ÏÈÙ¤¯ÓÂ˜. ¶ÔÏÏ¿ ÛÔ˘‰·›· ¤ÚÁ· ÂÎÂ›-ÓË˜ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ Î·Ù·ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó, ·ÊÔ‡«ÂÓÙ¿¯ıËÎ·Ó» ·fi ÙÔÓ X›ÙÏÂÚ Î·È ÙÔ˘˜ÔÌÔ˚‰Â¿ÙÂ˜ ÙÔ˘ ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË «EÎÊ˘ÏÈ-ÛÌ¤ÓË Ù¤¯ÓË».

AÓ Ë Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙÔ˘ Prinzhorn ¯ÚËÛÈ-ÌÔÔÈ‹ıËÎÂ È‰ÂÔÏÔÁÈÎ¿ ·fi ÙÔ˘˜ N·˙›,ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘, fiÌˆ˜, ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ·ÎfiÌËÎ·È Û‹ÌÂÚ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfi.§ÂÈÙÔ‡ÚÁËÛÂ, Ì¿ÏÈÛÙ·,ˆ˜ ÂÚ¤ıÈÛÌ· ÛÂ ÌÂÙ¤-ÂÈÙ· „˘¯È¿ÙÚÔ˘˜ Ó·ÂÚÂ˘Ó‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ Û˘ÁÎÂ-ÎÚÈÌ¤ÓË ÁÎÚ›˙· ÂÚÈÔ¯‹ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜, È‰È-·›ÙÂÚ· ÌÂÙ¿ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ. AÔÎ·Ï‡ÊıË-ÎÂ fiÙÈ ˘‹Ú¯·Ó ÚÔÁÂÓ¤ÛÙÂÚÂ˜ Û˘ÏÏÔ-Á¤˜, ÛÙËÓ IÙ·Ï›·, ÙË °·ÏÏ›· Î·È ÙËÓAÁÁÏ›·. H ÌÂÏ¤ÙË ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈ-ÛÙ‹ÌÔÓÂ˜ ¿ÏÏ·ÍÂ Ù· ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ÁÈ· ÙÔ˘˜„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜ Î·È ÙÈ˜ ·ÈÛıËÙÈÎ¤˜ ·-Ú·Ì¤ÙÚÔ˘˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙·Ó Ù· ¤ÚÁ·ÙÔ˘˜. K·ıÒ˜ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÓÔ‡Û·Ó Î·ÈÔÈ ÂÈ‰‹ÌÔÓÂ˜ fiÏÔ Î·È Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÓ·Ó Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÈÎ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi, ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È ÌÔ˘ÛÂ›· ÛÂ fiÏÔ ÙÔÓÎfiÛÌÔ. A˜ ÌËÓ ÍÂ¯Ó¿ÌÂ fiÙÈ Ë È‰¤· ÂÓfi˜ÌÔ˘ÛÂ›Ô˘ ÌÂ ¤ÚÁ· „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ ÁÂÓ-Ó‹ıËÎÂ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÂ ¿Û˘ÏÔ ÙË˜BÚ¤ÌË˜ ÙÔ 1909.

AÓ ÂÈÌ¤ÓÔ˘ÌÂ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙËÓÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ „˘¯ÈÎ¿·ÛıÂÓÒÓ, Â›Ó·È ÁÈ·Ù› ÔÈ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ ¤¯Ô˘Ó·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ¤Ó·˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È Ì¤-Ûˆ ·˘Ù‹˜. KÈ ·ÎfiÌË, Â›Ó·È È· Ê·ÓÂÚfi,fiÙÈ ÔÈ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¤˜ Ù¤¯ÓÂ˜ fiˆ˜ Î·È Ù·fiÓÂÈÚ· ·ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfiÙÔÓ „˘¯ÈÎfi ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ,ÌÔÚÊÔÔÈÔ‡Ó ÙÔ˘˜ Êfi‚Ô˘˜, ÙÈ˜ ÂÏ›‰Â˜Î·È ÙÈ˜ ÚÔÛ‰ÔÎ›Â˜ ÙÔ˘˜. ¶ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜ÔÈ ÂÈÎfiÓÂ˜ Ô˘ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ÍÂÂÚÓÔ‡ÓÙ· ÛÙÂÓ¿ ·ÙÔÌÈÎ¿ Ï·›ÛÈ· ÙˆÓ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁÒÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÂÂÎÙÂ›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔÛ˘ÏÏÔÁÈÎfi ˘ÔÛ˘ÓÂ›‰ËÙÔ, ÁÂÁÔÓfi˜Ô˘ ‰È·ÈÛÙÒÓÂÙ·È, ·Ó ·Ú·ÙËÚ‹ÛÔ˘-ÌÂ ÌÂ ÚÔÛÔ¯‹ ¤ÚÁ· Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ Ô˘¤˙ËÛ·Ó ÛÙÈ˜ ·Ú˘Ê¤˜ ÙË˜ «Î·ÓÔÓÈÎ‹˜˙ˆ‹˜».

T· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ¿Ú¯ÈÛÂ Î·È

ÛÙËÓ EÏÏ¿‰· Ë ÌÂÏ¤ÙË ·ÏÏ¿ Î·È Ë Û˘Ï-ÏÔÁ‹ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ÙˆÓ „˘¯È·ÙÚÂ›ˆÓ, ÁÂ-ÁÔÓfi˜ Ô˘ ÂÈÎ˘ÚÒıËÎÂ ·fi ÙËÓ Úˆ-ÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙË˜ EÏÏËÓÈÎ‹˜ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜EÙ·ÈÚ›·˜, Ë ÔÔ›· ¤ıÂÛÂ ˘fi ÙËÓ ·ÈÁ›-‰· ÙË˜ ÙËÓ ÂÚÛÈÓ‹ ¤ÎıÂÛË «T¤¯ÓËÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹», Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ Ì’·˘Ù‹Ó ÛÙÔÓ ÂÔÚÙ·ÛÌfi ÙË˜ ¶·ÁÎfiÛÌÈ·˜HÌ¤Ú·˜ ÙË˜ YÁÂ›·˜. HÙ·Ó ÌÈ· ÚˆÙÔ-‚Ô˘Ï›· Ô˘ ¤ÊÂÚÂ ÛÙÔ Êˆ˜ ÌÈ· ÂÓ‰È·-Ê¤ÚÔ˘Û· ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·Î·È ¤‰ˆÛÂ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÂ ÔÏÏÔ‡˜„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜, ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÍÂ¯·-ÛÌ¤ÓÔ˘˜ ÙfiÛÔ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓıÚÒ-

Ô˘˜ ÙÔ˘˜ fiÛÔ Î·È·fi ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ÎÔÈ-ÓˆÓ›·, Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó ÙÈ˜‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ¤˜ ÙÔ˘˜ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜. OÈ ÂÎı¤-

ÛÂÈ˜ Ô˘ Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ¤¯Ô˘Ó ‰ÈÔÚÁ·-ÓˆıÂ›, ÂÚÈfi‰Â˘Û·Ó ÛÂ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜·fi Â›ÎÔÛÈ ÂÏÏËÓÈÎ¤˜ Â·Ú¯È·Î¤˜ fi-ÏÂÈ˜ Î·È ‚Ô‹ıËÛ·Ó ÛÂ ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfiÛÙÔ Ó· ÂÍÔÈÎÂÈˆıÂ› ÙÔ ÎÔÈÓfi ÌÂ ÙÔ˘˜„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜. ™˘Ó¤‚·Ï·Ó, Â›ÛË˜,ÛÙÔ Ó· Û¿ÛÂÈ Ë ÚÔÎ·Ù¿ÏË„Ë, Ó·È‰ˆıÔ‡Ó ÌÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi Ì¿ÙÈ ÔÈ Â˘·›-ÛıËÙ· ‰È·Ù˘ˆÌ¤ÓÂ˜ ·ÓËÛ˘¯›Â˜ ·Ó-ıÚÒˆÓ Ô˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· Â›Ó·È ÂÓÙÂÏÒ˜ÂÁÎ·Ù·ÏÂÏÂÈÌÌ¤ÓÔÈ ÛÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘˜,·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈ-Î¿ ÂÍfiÚÈÛÙÔÈ, ÂÁÎÏˆ‚ÈÛÌ¤ÓÔÈ ÛÙ· ÛÙÂ-Ó¿ fiÚÈ· ÂÓfi˜ ·Û‡ÏÔ˘.

M¤Û· ·’ ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜ ·Ô‰Â›-¯ÙËÎÂ Ë ·Ó·ÁÎ·ÈfiÙËÙ· ÙË˜ ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á›·˜ ÂÓfi˜ ÌÔ˘ÛÂ›Ô˘ ¤ÚÁˆÓ „˘¯ÈÎ¿·ÛıÂÓÒÓ Î·È ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·. EÓ· ÌÔ˘-ÛÂ›Ô Ô˘ ı· ÛÙÂÁ¿ÛÂÈ Ù· ¤ÚÁ· ¿ÁÓˆ-ÛÙˆÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ Ô˘ ÛÙÔ Ï·›ÛÔ ÙË˜ÂÚÁ·ÛÈÔıÂÚ·Â›·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó Î·ıË-ÌÂÚÈÓ¿, ·ÏÏ¿ Î·È Î¿ÔÈˆÓ ÂˆÓ‡ÌˆÓÎ·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ, Ô˘ ÁÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ÏfiÁÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÔÏ‡ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜, ¤-Ú·Û·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÂ ‰ËÌfi-ÛÈ· „˘¯È·ÙÚÈÎ¿ Î·Ù·ÛÙ‹Ì·Ù· Û’ fiÏËÙËÓ EÏÏ¿‰·.

T¤ÏÔ˜, ÌÈ·˜ Î·È ÌÈÏ¿ÌÂ ÁÈ· ÙÔ ÌÔ˘-ÛÂ›Ô ı· ‹Ù·Ó ·Ú¿ÏÂÈ„Ë Ó· ÌËÓ ·Ó·-ÊÂÚıÂ› ÙÔ ‹‰Ë ˘¿Ú¯ÔÓ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔ-Î·˝ÙÂÈÔ. MÈ· Û˘ÁÎÈÓËÙÈÎ‹ ÚÔÛ¿ıÂÈ·Ô˘ ÛÙÂÁ¿˙ÂÈ ÂÓı˘Ì‹Ì·Ù· ·ÛıÂÓÒÓÔ˘ Ù¤ÏÂÈˆÛ·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÂÎÂ›, ÂÓÒÛÂ ¤Ó· ÌÈÎÚfi ·Ú¿ÚÙËÌ¿ ÙÔ˘ ÂÎÙ›ıÂ-ÓÙ·È ›Ó·ÎÂ˜ ·ÛıÂÓÒÓ Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó ÁÈ·ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ.

Eπιμ�λεια αφιερ�ματος:

¶∂°∫À ∫√À¡∂¡∞∫∏

ÌÂ›· Î·È Â›¯Â ÂÚÂ˘Ó‹ÛÂÈ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈ-ÙÒÛÂÈ˜ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ Ô˘ ÂÎÊÚ¿-˙ÔÓÙ·È ÌÂ ÙË ̇ ˆÁÚ·ÊÈÎ‹. TÔ ̆ ÏÈÎfi ‹Ù·ÓÙÂÚ¿ÛÙÈÔ Î·È ‹‰Ë ÔÏÏÔ› „˘¯›·ÙÚÔÈ,„˘¯ÔıÂÚ·Â˘Ù¤˜, ÂÈ‰ÈÎfi ÚÔÛˆÈÎfiÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·ÙÂ‡ı˘Ó-ÛË. ™ÈÁ¿-ÛÈÁ¿ ·ÔÎ·Ï‡ÊıËÎÂ fiÙÈ ÔÈ „˘-¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÌfiÓÔ Û¯¤ÛË ÌÂÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹, ·ÏÏ¿ ÌÂ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ, ÙËÏÔÁÔÙÂ¯Ó›·, ÙÔÓ ¯ÔÚfi, ÙË ÌÔ˘ÛÈÎ‹. MÂ-ÚÈÎ¿ ÔÏ˘Û˘˙ËÙËÌ¤Ó· ÔÓfiÌ·Ù· ÙË˜ Ù¤-¯ÓË˜, Â›¯·Ó ̇ ‹ÛÂÈ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ Ì¤-Û· ÛÂ „˘¯È·ÙÚÈÎ¿ Î·Ù·ÛÙ‹Ì·Ù·. EÙÛÈ,ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ë È‰¤· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÓıÂÙÔ˘ÙˆÓ «EÙ¿ HÌÂÚÒÓ».

AÓ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ·Ó·Î·Ï‡-ÙÔ˘ÌÂ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ÙËÓ Ù¤¯ÓËÛÙËÓ EÏÏ¿‰·, ÛÙËÓ E˘ÚÒË ¤¯ÂÈ ÚÔ˚-

ÛÙÔÚ›· Û¯Â‰fiÓ ÂÓfi˜ ·ÈÒÓ·. OÈ ÚÒÙÂ˜¤ÚÂ˘ÓÂ˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔÙË˜ X·˚Ï‰Â‚¤ÚÁË˜ ÛÙÈ˜ ·Ú¯¤˜ ÙË˜ ‰ÂÎ·-ÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’20, ·fi ÙÔÓ „˘¯›·ÙÚÔ HansPrinzhorn Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Î·È ÙÔ ÚÒÙÔ ‚È-‚Ï›Ô «H Ù¤¯ÓË ÙˆÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ».AÓ·ÊÂÚfiÙ·Ó ÛÂ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfiÎ·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÂÎÂ›ÓË ÙËÓÂÔ¯‹ ÛÂ „˘¯È·ÙÚÂ›· ÙˆÓ ÁÂÚÌ·ÓfiÊˆ-ÓˆÓ ¯ˆÚÒÓ. ¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ, Ù·˘Ùfi¯ÚÔ-Ó·, ÙËÓ ÚÒÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ ¤ÚÁˆÓ Ù¤¯ÓË˜„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ. ¢ÂÓ ‰›ÛÙ·˙Â, Ì¿ÏÈ-ÛÙ·, Ó· Î¿ÓÂÈ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛËÔ˘ ˘‹Ú¯Â ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¤ÚÁ· ÙˆÓM·Í EÚÓÛÙ, ¶ÔÏ KÏ¤Â Î·È Z·Ó NÙÈÌÈ-Ê¤ ÌÂ ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË Ù¤¯ÓË. E‰Ò, ı·Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘ÌÂ fiÙÈ Ô HansPrinzhorn Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÓÙ¿¯ıËÎÂ


T�χνη και ψχωσηTου ¶∞⁄§√À B∞™π§∂πÕ¢∏

Ψυχι�τρου, Διευθυντ� του Ψυχικο�Tμ�ματος Ψυχιατρικο� Nοσοκομε�ου

Θεσσαλον�κης

A¡ ∂•∂ƒ∂À¡◊™∂π Î·ÓÂ›˜ ÙË Û¯¤ÛËÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜,fiˆ˜ Î·È ÙÔÓ ¯ÒÚÔ fiÔ˘ Û˘Ó·-

ÓÙÈÔ‡ÓÙ·È, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ·˘ÙfiÌ·Ù· ·ÓÙÈ-Ì¤ÙˆÔ˜ ÌÂ ÙÔ ÂÚÒÙËÌ· Ô˘ ¤ıÂÛÂ ÔÎ·ıËÁËÙ‹˜ ¶. °ÎfiÚÛÂÓ ÛÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔÙË˜ ¤ÎıÂÛË˜ «Kunst und Wahn» («T¤-¯ÓË Î·È TÚ¤Ï·») Ò˜ ‰ËÏ·‰‹ ÌÈ· Î·Ù¿-ÛÙ·ÛË Ô˘ ·Ô‰ÈÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ ÙÔ ÓÂ‡Ì·(„‡¯ˆÛË) ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· Û˘Ó‰ÂıÂ›ÌÂ ÌÈ· Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ô˘ ÂÌÂÚÈ¤¯ÂÈÓÂ‡Ì· Î·È ÙÔ ÂÍ˘„ÒÓÂÈ (Ù¤¯ÓË). £·ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ë Û‡Ó‰ÂÛË ·˘Ù‹ Ó· Ê¤ÚÂÈÛ·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·, ‹ ·Ï-ÏÈÒ˜, ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙÔ ÛÂ ·˘ÙfiÙÔ ‰›ÔÏÔ;

M¤¯ÚÈ ÙÒÚ· Ë Û¯¤ÛË ·˘Ù‹ ¯ÚˆÌ·Ù›-˙ÔÓÙ·Ó ·fi ¤Ó· ÁÎÚ›˙Ô Ê›ÏÙÚÔ Ô˘¤Ì·ÈÓÂ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ıÂ·Ù‹ Î·È ÙË˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ÌÂ „˘¯ÈÎ‹‰È·Ù·Ú·¯‹. TÔ ¤ÚÁÔ Ù¤¯ÓË˜ ÙÔ˘ ·Ùfi-ÌÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ·˘ÙÔÓÔ-

ÌËıÂ› Î·È Ù·˘ÙÈ˙fiÙ·Ó ÌÂ ÙËÓ „˘¯Ô·-ıÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙÔ˘. ™ÙÔ˘˜¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌÔ‡˜ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ·˘Ù‹˜ Î˘-ÚÈ·Ú¯Ô‡ÛÂ ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙË˜ „˘¯È·ÙÚÈ-Î‹˜. OÈ ¤ÓÓÔÈÂ˜ «Û¯È˙ÔÊÚÂÓÈÎ‹ Ù¤¯ÓËK. °È¿ÛÂÚ˜ Î·È «„˘¯Ô·ıÔÏÔÁÈÎ‹ Ù¤-¯ÓË» P. BfiÏÌ·Ù ı· Ï¤Á·ÌÂ fiÙÈ ÚÔÛ-‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÌÈ· ÎÏÈÓÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ô˘ÂÚÈÔÚ›˙ÂÈ, ˆÛÙfiÛÔ, ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹‰˘Ó·ÌÈÎ‹, Ô˘ ÂÈÛ¯ˆÚÂ› ‚·ıÈ¿ Ì¤Û·ÛÙËÓ È‰È·ÈÙÂÚfiÙËÙ· ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜.

OÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ÂÚÌËÓÂ›Â˜H „˘¯È·ÙÚÈÎ‹ Â›¯Â ¿ÓÙ· ÙË ‰È¿ıÂÛËÓ· ‚ÚÂÈ ‰È·ÁÓˆÛÙÈÎ¿ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· ÛÙË ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹ ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ „˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·-Ú·¯‹, .¯. ÛÎÔ‡Ú· ¯ÚÒÌ·Ù· ÛÙËÓ Î·-Ù¿ıÏÈ„Ë, ÔÏÏ¿ ¤ÓÙÔÓ· Î·È ÊˆÙÂÈÓ¿¯ÚÒÌ·Ù· ÛÙË Ì·Ó›·, ÌÂÚ‰ÂÌ¤ÓÂ˜ÌÔÚÊ¤˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜ ÛÙË Û¯È˙ÔÊÚ¤ÓÂÈ·Î.Ï. (J. Vinchon). H ÛÙ¿ÛË ·˘Ù‹ ‰Â›-¯ÓÂÈ ‚¤‚·È· ÌÈ· ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙË˜ „˘-¯È·ÙÚÈÎ‹˜ ÁÈ· Î·Ï‡ÙÂÚË Î·Ù·ÓfiËÛËÙË˜ „˘¯ÈÎ‹˜ ‰È·Ù·Ú·¯‹˜, Ô‰‹ÁËÛÂˆÛÙfiÛÔ ÛÙÔ Ó· ‚Ï¤ÂÈ Î·ÓÂ›˜ fi¯È ÙÔÓ›Ó·Î· Î·È ÙËÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÙÔ˘ ·Í›·,·ÏÏ¿ ÙÔÓ ›Ó·Î· ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ÌÂ „‡-¯ˆÛË. EÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ¤Ó·˜ ÎÏÈÓÈÎfi˜ „˘-

¯›·ÙÚÔ˜ ı· ¤„·¯ÓÂ Ó· ‚ÚÂÈ ‰È·ÁÓˆÛÙÈ-Î¿ ÎÚÈÙ‹ÚÈ· ÛÂ ÌÈ· ˙ˆÁÚ·ÊÈ¿, ¤Ó·˜ „˘-¯ÔıÂÚ·Â˘Ù‹˜ ı· ÚfiÛÂ¯Â ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÂÛ¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ „˘¯ÔıÂÚ·Â›·. O ÎÔÈÓˆ-ÓÈÎfi˜ „˘¯›·ÙÚÔ˜ ı· ‰È·›ÛÙˆÓÂ ·Ó Î·ÈÎ·Ù¿ fiÛÔ Ù· ¤ÚÁ· ·˘Ù¿ Â›Ó·È «Û·ÓÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ», ÌÔÚÔ‡Ó, ‰ËÏ·‰‹, Ó·Ô˘ÏËıÔ‡Ó Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ‚ÔËıÔ‡ÓÛÙËÓ Â·Ó¤ÓÙ·ÍË. O „˘¯ÔÏfiÁÔ˜ ı·¤„·¯ÓÂ Ó· ‚ÚÂÈ ÌÔÚÊ¤˜ Î·È ÎËÏ›‰Â˜Ô˘ Ó· ÙÔ˘ ı˘Ì›˙Ô˘Ó ÙÔ ÙÂÛÙ ÙÔ˘Rorschach („˘¯ÔÌÂÙÚÈÎfi ÙÂÛÙ ÌÂ ÎËÏ›-‰Â˜ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÌÔÚÊ¤˜), Î.Ï.TÔ ÌfiÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ¤·È˙ÂÚfiÏÔ ‹Ù·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ›Ó·Î·˜, ÙÔ ¤ÚÁÔÙ¤¯ÓË˜.

¶·ÚfiÏ· ·˘Ù¿, ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ·˘ÙÔ‡ÙÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ÁÈ· ÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÙˆÓ ·Ùfi-ÌˆÓ ÌÂ „‡¯ˆÛË (ÌÂ ·Ú¯‹ ÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ÙˆÓ 6.000 ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ „˘¯È¿-ÙÚÔ˘ H. Prinzhorn ÙÔ 1922) Ô‰‹ÁËÛÂÛÙÔ Ó· ÎÂÓÙÚÈÛÙÂ› ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÙˆÓÎ·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙˆÓ ÛÔ˘ÚÂ·-ÏÈÛÙÒÓ (XÔ˘¿Ó MÈÚfi, M·Í EÚÓÛÙ, ¶ÔÏKÏ¤Â, AÓÙÚ¤ M·ÛfiÓ), ÁÈ· ÙÔÓ Î·ÈÓÔ‡Ú-ÁÈÔ ·˘ÙfiÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfi ÙÚfiÔ ¤ÎÊÚ·-ÛË˜. ™ËÌ·ÓÙÈÎ‹ ‹Ù·Ó Ë ·ÚÔ˘Û›· ‰‡ÔÌÔÚÊÒÓ, ÙÔ˘ °¿ÏÏÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ Z·ÓNÙÈÌÈÊ¤ Ô˘ È‰Ú‡ÂÈ ÙËÓ ÔÌ¿‰· ÙË˜

H Tο σπ�τι των καλλι-τεχν�ν στο ψυχιατρι-κ� νοσοκομε�οΓκο�κγ, στη Bι�ννη.Eκε�, ο ψυχ�ατρος Λ�οNαβρατ�λ δημιο�ργη-σε μια διαφορετικ�κλινικ�: συγκ�ντρωσεχρ�νια ψυχικ� ασθε-νε�ς και δημιο�ργησετις συνθ�κες για ναμπορο�ν να ζωγραφ�-σουν. Στην αρχ� �λααυτ� �γιναν στο πλα�-σιο της θεραπε�ας, αρ-γ�τερα, �μως, ξεχ�ρι-σε �ντεκα στους οπο�-ους �κανε εκθ�σεις,γρ�φτηκαν βιβλ�α γι’αυτο�ς, και ε�ναι �σοιφα�νονται στη φωτο-γραφ�α.


H Eργο του Φρ�ντριχ Z�νενστερν, ο οπο�ος δο�λευε ως μαγνητο-παθητικ�ς θεραπευτ�ς και αστρολ�γος. O �διος ε�χε δ�σει στονεαυτ� του το �νομα «Aστ�ρι του �λιου» και «O φ�λος των παι-δι�ν». E�χε κ�νει πολλ�ς εκθ�σεις στο Bερολ�νο και ε�χε π�ρει μ�-ρος στην �κθεση «Erotism show» που ε�χε γ�νει στο Παρ�σι.

P O Γι�χαν X�ουσερ (1926-1996) �ταν απ� τους γνω-στ�τερους καλλιτ�χνες του ψυχιατρικο� νοσοκομε�ουGugging. Eνα απ� τα αγαπημ�να του θ�ματα ε�ναι οι γυ-να�κες που τις παρουσι�ζει π�ντα με εμφαν� τα γεννητι-κ� τους �ργανα και τα μαλλι� τους φουντωτ�.

Art Brut (ˆÌ‹, ·Î·Ù¤ÚÁ·ÛÙË Ù¤¯ÓË)ÛÙ· Ì¤Û· ÙÔ˘ ÂÚ·ÛÌ¤ÓÔ˘ ·ÈÒÓ· Î·ÈÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ MÔ˘ÛÂ›Ô ÙË˜ §ˆ˙¿ÓÓË˜Î·È ÙÔ˘ A˘ÛÙÚÈ·ÎÔ‡ „˘¯È¿ÙÚÔ˘ §›ÔN·‚Ú·Ù›Ï Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ ÙÔ «Û›ÙÈÙˆÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ» ÛÙÔ „˘¯È·ÙÚÂ›ÔGugging ÎÔÓÙ¿ ÛÙË BÈ¤ÓÓË, ÚÈÓ ·fi30 ¯ÚfiÓÈ·. H ¤ÌÊ·ÛË ÙÒÚ· ‰›ÓÂÙ·È fi¯ÈÛÙËÓ „˘¯Ô·ıÔÏÔÁ›·, Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·ÈÌÂ ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù¤¯ÓË˜, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ Î·È-ÓÔ‡ÚÁÈ· ·˘Ù‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜, Ô˘Ï¤ÔÓ ÚÔÛÙ›ıÂÙ·È Î·È Û˘ÌÏËÚÒÓÂÈÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·,ÚÈÓ ·fi ¤ÓÙÂ ¯ÚfiÓÈ· ¤ÁÈÓÂ ÛÙËÓKunsthalle ÙË˜ BÈ¤ÓÓË˜ Ë ¤ÎıÂÛË «T¤-¯ÓË Î·È ÙÚ¤Ï·» Ô˘ ÚÔ·Ó·Ê¤ÚıËÎÂ.™ÙËÓ ¤ÎıÂÛË ·˘Ù‹ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ‰ÂÈÎ·ÓÂ›˜ ›Ó·ÎÂ˜ ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ „‡¯ˆÛË, ‰›-Ï· ÛÂ ›Ó·ÎÂ˜ ÁÓˆÛÙÒÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ˙ˆ-ÁÚ¿ÊˆÓ. H ¤ÎıÂÛË ¤ÊÂÚÂ ÛÙÔ ÚÔÛÎ‹-ÓÈÔ ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÂ˜ Ù˘¯¤˜ ÙÔ˘ı¤Ì·ÙÔ˜. E‰ÂÈÍÂ ÙÔ Ò˜ Ë «ÙÚ¤Ï·» ÂË-Ú¤·ÛÂ Û·Ó ı¤Ì· ·ÏÏ¿ Î·È Û·Ó ÙÂ¯ÓÔ-ÙÚÔ›· ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ‰È¿ Ì¤-ÛÔ˘ ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ, ·fi ÙÔÓ ¶¤Â ¶ÔÏPÔ‡ÌÂÓ˜ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘˜ A.P¿ÈÓÙÂÚ, A. ¶ÂÓÎ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜. ¢ÈÂÚÂ‡-ÓËÛÂ ÙÔ Ò˜ Ë „‡¯ˆÛË ÂÈ‰Ú¿ ¿ÓˆÛÙËÓ Ù¤¯ÓË Â›ÙÂ ·ÚÓËÙÈÎ¿, Â›ÙÂ –Î·È

·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ ÔÏ‡ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÛË-ÌÂ›Ô– ·ÎfiÌË Î·È ıÂÙÈÎ¿, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘¤Î·ÓÂ ÙÔÓ ¶. °ÎfiÚÛÂÓ Ó· ·Ó·ÊÂÚıÂ›ÛÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙË˜ «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹˜ „‡¯ˆ-ÛË˜». ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ·Ó¤‰ÂÈÍÂ Û·Ó ·Ô‰¤-ÎÙË ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜, ÙËÓ Ù¤-¯ÓË ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ „˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·-¯‹, Ô‰ËÁÒÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÛÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛËÙÔ˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡ «¿ÚÚˆÛÙÔ–˘ÁÈ¤˜»,ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙÔÓ ÙÔÌ¤· ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜.

H «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ „‡¯ˆÛË»O fiÚÔ˜ «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ „‡¯ˆÛË» Ô˘¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛÂ Ô ¶. °ÎfiÚÛÂÓ Î·È Ô ·-Ï·ÈfiÙÂÚÔ˜ fiÚÔ˜ «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ ÔÚÌ‹»(creative spell) ÙÔ˘ „˘¯·Ó·Ï˘Ù‹ E.KÚÈ˜ (1965) ˘ÔÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÙËÓ ¿ÏÏËfi„Ë ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡. K·È ÔÈ ‰‡Ô,ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‰Â Ô ¶. °ÎfiÚÛÂÓ ÚÔÛÂÁ-Á›˙Ô˘Ó ÙËÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-ÙËÙ· ÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ „‡¯ˆÛË fi¯È ·fiÙË «ÌË Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ‹» ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ Ù¤-¯ÓË˜ ·ÏÏ¿ ·fi ÙË «Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ‹»ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜. O KÚÈ˜, Û˘ÁÎÂ-ÎÚÈÌ¤Ó·, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÌÂÚÈÎÔ› ·ÛıÂ-ÓÂ›˜ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜·ÊÈÂÚÒÓÔÓÙ·È ÛÂ Î¿ÔÈÂ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-Î¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜, ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÁÂÌ›-

˙Ô˘Ó Û¯Â‰fiÓ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜. EÓ· ¯·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÛÙ· „˘¯È·ÙÚÈÎ¿ÓÔÛÔÎÔÌÂ›· Â›Ó·È ÔÈ Î·Ï˘ÌÌ¤ÓÂ˜ ÂÈ-Ê¿ÓÂÈÂ˜ ÙˆÓ ÙÔ›¯ˆÓ ÌÂ ˙ˆÁÚ·ÊÈ¤˜, Ï¤-ÍÂÈ˜ Î·È Û¯‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ·ÛıÂÓÂ›˜ ÔÈÔÔ›ÔÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ¯ÚÒÌ·Ù· ‹ ‰È¿-ÊÔÚ· ̆ ÏÈÎ¿ (ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ̄ ·ÚÙ›, Í‡Ï·, „ˆ-Ì› Î.Ï.), ÒÛÙÂ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈ¤˜ Î·È ÌÈÎÚÔ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂ-Ó·. H ÔÚÌ‹ ·˘Ù‹ ÁÈ· ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Û˘¯Ófi-ÙÂÚ· ÛÙ· ·Ú¯ÈÎ¿ ÛÙ¿‰È· ÙË˜„‡¯ˆÛË˜, ·ÏÏ¿ ÌÔÚÂ› Ó·ÂÌÊ·ÓÈÛÙÂ› Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ·.

™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ Ù· ·Ú·¿-Óˆ, Ë Ù¿ÛË ·˘Ù‹ ÁÈ· ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›· ·ÔÙÂÏÂ› ÌÈ· Ó¤···Û¯fiÏËÛË, Ô˘ ·ÏÏ¿˙ÂÈÙË ÌÔÚÊ‹ ÙË˜ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ Î·È›Ûˆ˜ ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙÂ› Î·È ÙËÓ ÂÍ¤ÏÈÍ‹ ÙË˜.H ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ‹ ÂÎ·›-‰Â˘ÛË ÌÂ ÙËÓ Ù¤¯ÓË ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó·ÂËÚÂ¿˙ÂÈ ÙËÓ Í·ÊÓÈÎ‹ ·˘Ù‹ ¤ÎÚËÍË‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜. X·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·ÔÙÂÏÂ› Ô A.BfiÊÏÈ, Ô º. ™fiÓÂÓÛÙÂÚÓ Î·È ÔÏÏÔ› ¿Ï-ÏÔÈ ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ ÌÂ „‡¯ˆÛË Ô˘ ‰ÂÓ Â›-¯·Ó Î·Ì›· Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÚÈÓ·fi ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜. ™ÙË

MÈ· Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ·Ô‰ÈÔÚÁ·ÓÒÓÂÈÙÔ ÓÂ‡Ì·, ÌÔÚÂ›Î·È Ó· ÙÔ ÂÍ˘„ÒÓÂÈ


Õ O A�γουστος B�λαγενν�θηκε το 1936. Tο1950 εισ�χθη στο ψυ-χιατρικ� νοσοκομε�οGugging για πρ�τηφορ�. Aπ� το 1993 πα-ραμ�νει εκε� μ�νιμα.Eχει δημιουργ�σει δικ�του μυθολογ�α με γνω-στο�ς αλλ� και φαντα-στικο�ς θεο�ς καιυπ�ρξεις. Για τον B�λαη ζωγραφικ� ε�ναι συγ-γραφ� και η συγγραφ�ζωγραφικ�. Xρησιμο-ποιε� πολλ� σ�μβολαστα οπο�α προσδ�δειπροσωπικ� σημασ�α.

Ã Eργο του Aου-γκουστ N�τερερ,ψευδ�νυμο κατ�του Prinzhorn τουN�τερ. Hταν ηλε-κτροτεχν�της.Eμφ�νισε τα πρ�-τα συμπτ�ματαψ�χωσης το 1907,�κανε απ�πειρααυτοκτον�ας καιεισ�χθη σε ψυχια-τρικ� κλινικ�.Eπειτα απ� πολλ�χρ�νια �ρχισε ναζωγραφ�ζει. Tα �ρ-γα του αν�κουνστη συλλογ� τουPrinzhorn.

‰È¿ÚÎÂÈ· ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜ Ë Û¯¤ÛË ÙÔ˘ÂÁÒ ÌÂ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÙËÓ Ú·ÁÌ·-ÙÈÎfiÙËÙ· ¯·Ï·ÚÒÓÂÈ Î·È ÙÔ ¿ÙÔÌÔ ‚ÈÒ-ÓÂÈ ·fiÛ˘ÚÛË Î·È ·‰È·ÊÔÚ›· ÁÈ· ÙËÓÚ·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. H ¯·Ï¿ÚˆÛË ÙË˜Û¯¤ÛË˜ ÌÂ ÙÔÓ ÂÍˆÙÂÚÈÎfi ÎfiÛÌÔ ·ÓÙÈ-ÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ÌÂ ¤ÓÙÔÓÂ˜ ÚÔÛ¿ıÂÈÂ˜ÁÈ· Ó· ˘¿ÚÍÂÈ Î·È ¿ÏÈ Ë Â·Ê‹ ÌÂÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. MÈ· ·fi ÙÈ˜ ÚÔ-Û¿ıÂÈÂ˜ ÁÈ· ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙË ‰È¿Ú-ÎÂÈ· ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜, ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó·ıÂˆÚËıÂ› Î·È Ë Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ‰ËÌÈÔ˘Ú-Á›·, Ë ÔÔ›· ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹·ÔÙÂÏÂ› ÂÈÊ·ÈÓfiÌÂÓÔ ÙË˜ „‡¯ˆÛË˜.

OÙ·Ó Ë „‡¯ˆÛË ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ ·›Ú-ÓÂÈ ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙË˜ «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹˜ „‡-¯ˆÛË˜», ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó·Ù·ÍÈÓÔÌ‹ÛÂÈ ÙÈ˜ ÛÎ¤„ÂÈ˜ ÙÔ˘, Î¿ÓÔÓÙ·˜ÌÈ· Û˘ÌÌÂÙÚÈÎ‹ ˙ˆÁÚ·ÊÈ¿, Ó· «Ï·È-ÛÈÒÛÂÈ» ÙÔÓ ›Ó·Î¿ ÙÔ˘ ÔÚÈÔıÂÙÒÓÙ·˜¤ÙÛÈ Û˘Ì‚ÔÏÈÎ¿ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ‹ Ó· ·ÂÈ-ÎÔÓ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Êfi‚Ô˘˜ ÙÔ˘, ÒÛÙÂ Ó· ÌÔ-ÚÂ› Ó· ÙÔ˘˜ ÂÏ¤ÁÍÂÈ. £· ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Ó·Ô‡ÌÂ fiÙÈ ·ÔÙÂÏÂ› ›Ûˆ˜ Î·È ÌÈ· ıÂÚ·-Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›· Ô˘ ÚÔÛÙ·ÙÂ‡ÂÈÙÔ ¿ÙÔÌÔ ·fi ÙËÓ Ï‹ÚË ·ÏÈÓ‰ÚfiÌË-ÛË Î·È ·Ê‹ÓÂÈ ¿ıÈÎÙÔ ¤Ó· Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ‡EÁÒ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÂ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙË˜ „‡-¯ˆÛË˜ ÂÓÂÚÁÔÔÈÂ›Ù·È. IÛˆ˜ ÙÔ Û˘ÁÎÂ-ÎÚÈÌ¤ÓÔ ÙÔ˘ EÁÒ Ó· ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ È‰È·›ÙÂ-ÚË ·˘Ù‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ· ‹ ÙÔ «Ù·Ï¤-

ÓÙÔ», Ô˘, ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ÂÈ Î·ÓÂ›˜,ÛÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ·˘Ù¤˜ ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·ÈÛÙËÓ „‡¯ˆÛË ‹, ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ,fiÙÈ Â›Ó·È ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi ·fi ·˘Ù‹Ó. ™ÙËÓÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Í·Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÂ› ËÈÛÔÚÚÔ›· ÌÂ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÔÎ·ÏÏÈÙ¤¯ÓË˜ ÛÂ „‡¯ˆÛË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Û˘¯Ó¿ ÌÈ· È‰È·›ÙÂÚË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÁÏÒÛ-Û·, ÌÂ ÊÔÚÌ·ÏÈÛÙÈÎ¿ ÛÙÔÈ¯Â›·, Á¤ÌÈÛÌ·ÙË˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈ·˜, ÚÔÛˆÈÎÔ‡˜ Û˘Ì‚Ô-ÏÈÛÌÔ‡˜ Î.Ï., ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ‰Ë-Ï·‰‹ Î·Ó¿ÏÈ ¤ÎÊÚ·ÛË˜ Î·È Â·Ó·‰fi-ÌËÛË˜ ÙË˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜. TÔ Î·Ó¿-ÏÈ ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ ÛÙÔÈ¯Â›ÔÔ˘ ÂÓÛˆÌ·ÙÒÓÂÙ·È ÛÙÔÓ ̄ ÒÚÔ ÙË˜ T¤-¯ÓË˜, ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ ÌÈ· Â˘Ú‡ÙÂÚËÁÓÒÛË Î·È ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙË˜ fiÏË˜ Ú·ÁÌ·-ÙÈÎfiÙËÙ·˜.

™ÙÔ ÂÍˆÙÂÚÈÎfi, Ë Ù¤¯ÓË ·˘Ù‹ ¤¯ÂÈ¿ÚÂÈ ÙÈ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ÙËÓ Î·ıÈ¤Úˆ-Û·Ó Î·È ÙËÓ ÂÍÈÛÒÓÔ˘Ó ÌÂ ÙËÓ ˘fiÏÔÈ-Ë Ù¤¯ÓË. E¯Ô˘Ó Á›ÓÂÈ ÔÏÏ¤˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜Î·È ¤¯Ô˘Ó ÁÚ·ÊÂ› ÔÏÏ¿ ‚È‚Ï›· ÁÈ· ÙËÓÙ¤¯ÓË ·˘Ù‹ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È Â›ÙÂÛ·Ó Art Brut (øÌ‹ T¤¯ÓË), Â›ÙÂ Û·ÓOutsider Art, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙˆÓ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ Û¯È˙ÔÊÚ¤ÓÂÈ·, ÙˆÓ ÔÚ·Ì·-ÙÈÛÙÒÓ, ÙˆÓ ÂÚËÌÈÙÒÓ, ÙˆÓ Ì¤ÓÙÈÔ˘Ì,ÙˆÓ Ê˘Ï·ÎÈÛÌ¤ÓˆÓ Î.Ï., Î·È ÁÂÓÈÎÒ˜ÙËÓ Ù¤¯ÓË Ô˘ ·Ú¿ÁÂÙ·È ¤Íˆ ·fi ÙÔÓ¯ÒÚÔ ÙË˜ Î˘Ú›·Ú¯Ë˜ Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÙˆÓ

Î˘Ú›·Ú¯ˆÓ ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ, ·fi ¿ÙÔÌ· Ô˘‰ÂÓ Â›¯·Ó ‹ ¤¯Ô˘Ó Î¿ÔÈ· Û¯¤ÛË ÌÂÙËÓ Ù¤¯ÓË. £· ı¤Ï·ÌÂ Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘ÌÂÎ¿ÔÈ· ÂÈÊ‡Ï·ÍË ÁÈ· ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔfiÚÔ (Outsider Art), ‰ÈfiÙÈ ‰ÂÓ ÓÔÌ›˙Ô˘-ÌÂ fiÙÈ ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÙÈ ÎÔÈÓfi ÛÙÈ˜ „˘¯ÈÎ¤˜‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó Ù¤¯ÓË·Ó¿ÌÂÛ· Û’ ¤Ó· ÂÚËÌ›ÙË ‹ Ê˘Ï·ÎÈÛÌ¤-ÓÔ Î·È ¤Ó· ¿ÙÔÌÔ ÌÂ „˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·-¯‹. øÛÙfiÛÔ, Ô fiÚÔ˜ ‚Ï¤ÂÈ ÙËÓ Ù¤¯ÓË·˘Ù‹ Ì¤Û· ·fi ÌÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ÔÙÈÎ‹Î·È ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù· ¿ÙÔÌ· ÌÂÛ¯È˙ÔÊÚÂÓÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·¯‹ fiÓÙˆ˜ ‚ÈÒ-ÓÔ˘Ó ÌÈ· ¿ÏÏË Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÛÙÂÓ¿ÚÔÛˆÈÎ‹ Î·È ÔÚÈÛÌ¤ÓÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜Ô˘ Â›Ó·È Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜, ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÈÎ·-ÓfiÙËÙ· Ó· ÙËÓ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó Ì¤Û· ·fiÙËÓ Ù¤¯ÓË.

H Â·Ó¤ÓÙ·ÍËEÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÛÙfi-¯Ô˘˜ ÙË˜ „˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È Ë·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È Â·Ó¤ÓÙ·ÍË ÙˆÓ·ÙfiÌˆÓ ÌÂ „˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·¯‹ ÛÙÔ ÎÔÈ-ÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ. H Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ‹ Î·ÏÏÈÙÂ-¯ÈÎ‹ ‰ËÌÔ˘ÚÁ›· ·ÔÙÂÏÂ› ¤Ó· Î·ÈÓÔ‡Ú-ÁÈÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙËÓ Â›ÙÂ˘ÍË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ÛÙfi¯Ô˘. £· ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Ó· Ô‡ÌÂ fiÙÈÌ¤Û· ·fi ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ·˘-Ù‹˜ ÙÔ «ÛÙ›ÁÌ·» Ô˘ Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÈ ÙËÓ

„˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·¯‹ ÂÍ·ÛıÂÓÂ›, Î·ıÒ˜Á›ÓÂÙ·È ·Ô‰ÂÎÙ‹ Ë ÏÂ˘Ú¿ ·˘Ù‹, Ô˘·ÊÔÚ¿ ÙËÓ Â˘ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ¤ÎÊÚ·ÛË ÙÔ˘·ÓıÚÒÔ˘. H ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·˘Ù‹, ÌÂ ÙËÓÈ‰È·›ÙÂÚ‹ ÙË˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÁÏÒÛÛ·, ‚Ú›-ÛÎÂÈ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙË˜ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·ÈÌ¿ÏÈÛÙ· ¯ˆÚ›˜ Ó· ¯ÚÂÈ·ÛÙÂ› Ó· ÚÔ-Û·ÚÌÔÛÙÂ› ÛÙÈ˜ ‰ÈÎ¤˜ ÙË˜ ÂÈÙ·Á¤˜.EÈÚfiÛıÂÙ·, ÔÈ ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ ·˘ÙÔ› ·Ô-ÎÙÔ‡Ó ÌÈ· Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈ· Ù·˘ÙfiÙËÙ· Î·ÈÂ›Ó·È Ï¤ÔÓ ·Ô‰ÂÎÙÔ› ˆ˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜Î·È fi¯È ÌË ·Ô‰ÂÎÙÔ› ˆ˜ ¿ÚÚˆÛÙÔÈ.™ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi Ë Ù¤¯ÓË Ê·›ÓÂÙ·È Ó·Â›Ó·È ÈÔ ‰˘Ó·Ù‹ ·fi ÙËÓ „‡¯ˆÛË. O°. X·ÏÂ¿˜, Ô B·Ó °ÎÔÁÎ, Ô BÈ˙˘ËÓfi˜,O AÓÙÔ˘¤Ó AÚÙfi Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ Â›Ó·ÈÁÓˆÛÙÔ› Ï¤ÔÓ Û·Ó Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ Ô˘ÂËÚ¤·Û·Ó ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ÙÔ˘˜ Î·È fi¯È ÌfiÓÔ.

™ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ¯ÒÚÔ, ÛÂ ÁÂÓÈÎ¤˜ÁÚ·ÌÌ¤˜, Ë ÚÒÙË ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÁÈ·ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙË˜ T¤¯ÓË˜ ·˘Ù‹˜ ¤ÁÈÓÂ ÌÂÌÈ· ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ æ˘¯È·ÙÚÈÎÔ‡ NÔÛÔÎÔ-ÌÂ›Ô˘ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜ Î·È ¶¤ÙÚ·˜ OÏ‡-ÌÔ˘ ÛÙËÓ ÁÎ·ÏÂÚ› Z. M. ÙÔ 1987. ¢¤-Î· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· ÍÂÎÈÓ¿ ÙÈ˜ ‰Ú·-ÛÙËÚÈfiÙËÙÂ˜ Ë MÔÓ¿‰· ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜EÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙÔ˘ æ˘¯È·ÙÚÈÎÔ‡ NÔÛÔ-ÎÔÌÂ›Ô˘ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜, Ô˘ ÌÂ ÛÙfi¯ÔÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙË˜ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹˜ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›·˜, ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ ¤Ó· ÌÔ˘ÛÈÎfi Û˘-ÁÎÚfiÙËÌ· Î·È ¤Ó· ˙ˆÁÚ·ÊÈÎfi ÂÚÁ·-ÛÙ‹ÚÈ, Ô˘ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÂÍ¤ÏËÍ·Ó Î·ÈÚÔÎ¿ÏÂÛ·Ó ·ÌË¯·Ó›·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·,ÛÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔ›ËÛË ·˘Ù‹ ¿Ú¯ÈÛ·ÓÓ· ÂÌÏ¤ÎÔÓÙ·È Î·È ¿ÏÏ· „˘¯È·ÙÚÈÎ¿ÓÔÛÔÎÔÌÂ›· .¯. AÈÁËÓ›ÙÂÈÔ, X·Ó›ˆÓ,¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ Î.Ï., ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔˆÛÙfiÛÔ, Ì¤Û· ÛÂ ¤Ó· ÓÂ‡Ì· ·ÔÎ·-Ù¿ÛÙ·ÛË˜. AÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ‰‡Ô ÂÚÈÔ-‰Â‡Ô˘ÛÂ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜ ÛÂ ‰È¿ÊÔÚÂ˜ fiÏÂÈ˜Ô˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ë ÂÙ·ÈÚÂ›· «Lundbeck»,Ù¤ÏÔ˜, Ë ›‰È· ÂÙ·ÈÚÂ›· ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ ÙËÓ1Ë ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈ· EÎıÂÛË æ˘¯È·ÙÚÂ›ˆÓ.

H ÂÓÙ‡ˆÛË Â›Ó·È ¿ÏÈ ¤ÎÏËÍË Î·È·ÌË¯·Ó›·, ·ÏÏ¿ ÙÒÚ· ÚÔÛÙ›ıÂÙ·È Î·ÈÛÎÂÙÈÎÈÛÌfi˜. H‰Ë Ê¿ÓËÎÂ fiÙÈ Ë ·˘Ù‹Ë ÈÛÙÔÚ›· ¤¯ÂÈ Î¿ÙÈ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ Î·È Ô˘-ÛÈ·ÛÙÈÎfi Ó· ÂÈ, Î·È ¤ÙÛÈ ÍÂÎ›ÓËÛ·ÓÛ˘˙ËÙ‹ÛÂÈ˜ Î·È ÚÔÙ¿ÛÂÈ˜ ÁÈ· Ó· ÛÙÂ-Á·ÛÙÂ› ·˘Ù‹ Ë Ù¤¯ÓË ÛÂ ÌÔ˘ÛÂ›Ô. H‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ Ù¤ÙÔÈÔ˘ ÌÔ˘ÛÂ›Ô˘,ÂÓfi˜ ÌÔ˘ÛÂ›Ô˘ ÙË˜ Art Brut, ¤¯ÂÈ ÔÏ-Ï¿ Ó· ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙË˜ T¤-¯ÓË˜, Û˘ÌÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈÔ˘ ÙË˜ ÏÂ›ÂÈ.


H O Aλ�κος Φασιαν�ς με τον Γι�ργο Mελ�τοσε εκδ�λωση της �κθεσης «T�χνη στην Ψυχια-τρικ�». O Φασιαν�ς ε�χε δουλ�ψει μαζ� με τονMελ�το σε μια προσπ�θεια να σπ�σει την προ-κατ�ληψη, να αποδε�ξει �τι πολλο� �νθρωποι�ντας στις παρυφ�ς της «κανονικ�ς» ζω�ς,μπορο�ν να ε�ναι δημιουργικο�.

Oι χρησμο�του Λοξ�αAπ�λλωνα

Tου A§Œ∫√À º∞™π∞¡√⁄

Zωγρ�φου

EXEI A¶O¢EIXTEI fiÙÈ Ë Ù¤¯ÓË Â›Ó·ÈÓÂ˘Ì·ÙÈÎ‹ ÙÚÔÊ‹. TÔ ¤¯Ô˘ÓÎ·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ „˘¯›·-

ÙÚÔÈ, ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Ó ‰È¿ Ì¤-ÛÔ˘ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ Ó· ‰ÈÂÚÂ˘Ó‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓÚÒÙÈÛÙÔ ·˘ÙfiÓ ÎfiÛÌÔ, Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÈ¿-˙ÂÈ ÌÂ ÙÔÓ ÎÔÈÓfi ÎfiÛÌÔ. TÔÓ ÎfiÛÌÔÌÈ·˜ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ·˜ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ ¤ÙÛÈfiˆ˜ ÙÔÓ ÂÍ¤ÊÚ·ÛÂ Ô §ÔÍ›·˜ AfiÏÏˆÓÌÂ ÙÔ˘˜ ·Î·Ù·ÓfiËÙÔ˘˜ ÏÔÍÔ‡˜ ¯ÚË-ÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙfiÛÂ˜ ÊÔÚ¤˜ ÎÈ ·Ó‰ÂÓ ¤ÛˆÛ·Ó ÙËÓ EÏÏ¿‰·.

°È’ ·˘Ùfi Î·È Ì·˜ ·Ú¤ÛÂÈ ÙÔ ·Ú·Ï‹-ÚËÌ· ÙˆÓ ÔÈËÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ˙ˆÁÚ¿ÊˆÓÔ˘ Â›Ó·È ÎfiÛÌÔÈ ÙË˜ ‰È¿ÓÔÈ·˜ Î·È ÙË˜·Ú¿ÓÔÈ·˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·. M· ¤ÙÛÈ Î·-ÙÔÚıÒÓÔ˘Ó Î·È ÏËÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙÔ £Â›Ô,ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÚÈÓ ·fi ÙË ¢Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ›·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ X¿Ô˜. Oˆ˜ Û’¤Ó· ÛÎÔÙÂÈÓfi ‰ˆÌ¿ÙÈÔ fiÙ·Ó ·Ó¿‚Ô˘ÌÂÙÔ Êˆ˜.

MÂ ¤¯ÂÈ ··Û¯ÔÏ‹ÛÂÈ ¿Ú· ÔÏ‡ Ë„˘¯‹ Î·È ÙÔ ¿ıÔ˜ ÙË˜ „˘¯‹˜, ·ÊÔ‡·fi ÔÏ‡ ÌÈÎÚfi˜, fiÙ·Ó ‹ÌÔ˘Ó· ·ÎfiÌËÛÙË ™¯ÔÏ‹ K·ÏÒÓ TÂ¯ÓÒÓ, Â›¯· ÂÈ-ÛÎÂÊÙÂ› ÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ, fiÔ˘ Â›¯·‰ÂÈ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ¿Û¯ÔÓÙÂ˜ Î·È ‰È·›-ÛÙˆÛ· fiÙÈ Ì·›ÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔÙÔ˘˜ Î·È ÌÈÏÒÓÙ·˜ fiˆ˜ ÎÈ ·˘ÙÔ›, ÁÈÓfi-ÛÔ˘Ó Î·Ù·ÓÔËÙfi˜. KÈ ¿ÏÏÂ˜ ÊÔÚ¤˜, ÛÙËÁÂÈÙÔÓÈ¿, ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿ Î·È ÛÙ· ÓËÛÈ¿,‚Ï¤·ÌÂ ÙÔ˘˜ «ÙÚÂÏÔ‡˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡»fiˆ˜ Ï¤ÌÂ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ˙Ô‡Û·Ó ÌÂÙ·Í‡Ì·˜, ÙÔ˘˜ ÂÈÚ¿˙·ÌÂ, ·˜ Ô‡ÌÂ, ÂÎÂ›ÓÔÈÁ¤Ï·Á·Ó, ÙÔ ‰Â¯fiÓÙÔ˘Û·Ó ÌÂ Â˘¯·Ú›-ÛÙËÛË ¯ˆÚ›˜ Ó· ı˘ÌÒÓÔ˘Ó, Î·È fiˆ˜¤¯ÂÈ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î·È Ô „˘¯›·ÙÚÔ˜ Î. °. N.XÚÈÛÙÔ‰Ô‡ÏÔ˘, ÂÂÈ‰‹ ‹Ù·Ó ÂÏÂ‡ıÂÚÔÈÎ·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÂÓÙ·¯ıÂ› ÛÂ ¤Ó· ¿Û˘ÏÔ,˙Ô‡Û·Ó ÌÂ˜ ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ¤ÛÙˆ Î·È Î¿-Ùˆ ·fi Ù· ÂÈÚ¿ÁÌ·Ù· ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Û˘-Ó·ÓıÚÒˆÓ Î·È ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Î·Ïfi.

TÔ fiÙÈ Ë Ù¤¯ÓË Î·È È‰›ˆ˜ Ë ˙ˆÁÚ·ÊÈ-Î‹ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ··Ï‡ÓÔ˘Ó ÙËÓ „˘¯‹,ÙÔ ¤¯Ô˘Ó Î·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ ÔÈ „˘¯›·ÙÚÔÈ·ÊÔ‡ ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ˆ˜ Ì¤ÛÔ ›·-ÛË˜. KÈ ·˘Ùfi Â›Ó·È ÌÈ· ·ÔÎ¿Ï˘„Ë ÙÔ˘ÎfiÛÌÔ˘ ÙÔ˘ «¿ÏÏÔ˘», Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·ÈÛ·Ó ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ.

MÂ ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ÂÈÛ¤Ï-ıÔ˘ÌÂ Û’ ¤Ó·Ó ÎfiÛÌÔ Ô˘ ‰ÂÓ ÂÍËÁÂ›-Ù·È ÌÂ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÏÔÁÈÎ‹. ¶Ò˜ ÌÔÚÂ›

Ã Γι�ργου Π�ρου,«Aφηρημ�νο»(1989, ελαιογρα-φ�α σε ξ�λο,40x50 εκ.). Oκαλλιτ�χνης, πουγενν�θηκε το1939 στο Παρα-δε�σι P�δου, �ζησεστον Kαναδ� γιαπολ� καιρ� καιεκε� νοσηλε�τηκε.Aπ� το 1976 ζειστη Λ�ρο, �πουαπασχολε�ται απ�το 1985 στο Eργα-στ�ριο Zωγραφι-κ�ς του Kρατικο�Θεραπευτηρ�ου.

Î·ÓÂ›˜ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ ·Î·Ù·ÓfiËÙÔ,Ò˜ ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘ÌÂ ¤Ó·Ô›ËÌ·, fiÛÔ ÌÔÚÔ‡ÌÂ Ó· Î·Ù·ÓÔ‹-ÛÔ˘ÌÂ ÌÈ· ˙ˆÁÚ·ÊÈ¿ Ô˘ ‰ÂÓ ÂÍËÁÂ›Ù·ÈÌÂ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ-ÎfiÙËÙ· Ô˘ ˙Ô‡-ÌÂ, Ì· ·ÎÚÈ‚Ò˜¤ÙÛÈ, ÌÂ ÙËÓ¤ÌÓÂ˘ÛË Î·È ÙËÊ·ÓÙ·Û›· ÙÔ˘Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË, ÌÔ-ÚÔ‡ÌÂ Ó· ‰Ô‡ÌÂÛÂ ÌÈ· ÂÈÎfiÓ·,Ò˜ Â›Ó·È Ô £Âfi˜,Ò˜ Â›Ó·È Ô XÚÈ-ÛÙfi˜, ÙÈ ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ¤Ó· Ó˘¯ÙÂÚÈÓfi ÙÔ›Ô ÌÂ Ù· Î˘·Ú›ÛÛÈ·Î·È ÙÔ˘˜ ˘ÚÔÂÈ‰Â›˜ Ô˘Ú·ÓÔ‡˜ ÙÔ˘ B·Ó°ÎÔÓÁÎ. H «™˘ÌÊˆÓ›· ÙˆÓ AÁÁ¤ÏˆÓ»ÙÔ˘ °ÎÚ¤ÎÔ Ì·˜ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ ÙËÓ Ô˘Ú¿-ÓÈ· ˙ˆ‹. M‹ˆ˜ Ô ÔÈËÙ‹˜ ‰ÂÓ ÂÎÊÚ¿-˙ÂÈ Î·È ‰ÂÓ ·ÔÎ·Ï‡ÙÂÈ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·Ì¤Û· ÛÙÔ ¿ıÔ˜ ÙÔ˘; K·È Ë ¶˘ı›· fi-ÛÂ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰ÂÓ ¤ÛˆÛÂ ÙËÓ EÏÏ¿‰· ÌÂÙÔ˘˜ ‰˘ÛÓfiËÙÔ˘˜ ¯ÚËÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘ AfiÏ-ÏˆÓ· §ÔÍ›· Î·È Ï¤ÌÂ ÙË Ï¤ÍË «§ÔÍfi˜».

A˘Ùfi fiÌˆ˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÔ ·ÓÙ›ıÂÙÔ.OÙÈ Ì¤Û· ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ÙË˜ ÏÔ-ÁÈÎ‹˜ ·ÔÎ·Ï‡ÙÂÙ·È ÌÈ· ·Ï‹ıÂÈ·, ÌÈ·¿ÏÏË Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ Îfi-

ÛÌÔ˘, ÙËÓ ÔÔ›·Ú¤ÂÈ Ó· ÌÔÚ¤-ÛÔ˘ÌÂ Ó· ÙËÓ Î·-Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘ÌÂ Î·ÈÓ· ÙËÓ ·ÔÎ·Ï‡-„Ô˘ÌÂ. ¶ÈÛÙÂ‡ˆ,ˆ˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ«ÏÔÍfi», fiÙÈ ‰ÂÓ˘¿Ú¯ÂÈ ·Ú¿-ÓÔÈ·, ÁÈ·Ù› Ë Ù¤-¯ÓË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Ù·

¤ÚÁ· ÙÔ˘˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó „˘¯‹, Â˘Á¤-ÓÂÈ·, ¤Ó·Ó ÎfiÛÌÔ Ô˘ ˙ËÙ¿ÂÈ ‚Ô‹ıÂÈ·.

X·›ÚÂ fi¯ËÌ· ËÏ›Ô˘ÙÔ˘ ÓÔËÙÔ‡

O XÚÈÛÙfi˜ Â›Ó·È È·ÙÚfi˜ ÙˆÓ „˘¯ÒÓ Î·ÈÙˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ ËÌÒÓ Î·È Ë T¤¯ÓË ÌÔ-ÚÂ› Ó· Î¿ÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È ÎÈ ·˘-

Ù‹ ÌÈ· ›ÛÙË Ô˘ ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÈ ÙÔ £Â›Ô.O ¢ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜, Ô £Âfi˜ ˆ˜ Î·ÏÏÈÙ¤-¯ÓË˜, ÌfiÏÈ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi,ÙË ÁË Î·È ÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÌÂ Ù· „¿ÚÈ·,ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Î·È Â˘ÊÚ·›ÓÂÙ·È.«K·È Ô›‰Â Ô £Âfi˜ fiÙÈ Î·ÏfiÓ», ·Ó·Ê¤ÚÂ-Ù·È ÛÙËÓ ¶·Ï·È¿ ¢È·ı‹ÎË. KÈ ·ÎfiÌË,·Ó·Ê¤Úˆ ÌÈ· ÊÚ¿ÛË ·fi ÙÔ˘˜ «X·ÈÚÂ-ÙÈÛÌÔ‡˜»: «X·›ÚÂ fi¯ËÌ· ËÏ›Ô˘ ÙÔ˘ÓÔËÙÔ‡». MÈ· ÊÚ¿ÛË Ô˘ ÌÂ ÙËÓ ÚÒ-ÙË Ì·ÙÈ¿ ‰ÂÓ ÙËÓ Î·Ù·ÓÔÔ‡ÌÂ. °È·Ù›,ÁÈ· Ó· ÙËÓ Î·Ù·Ï¿‚Ô˘ÌÂ, Ú¤ÂÈ Ó··ÔÎÙ‹ÛÔ˘ÌÂ ›ÛÙË fiˆ˜ ÙÔ ¿ıÔ˜ÙÔ˘ XÚÈÛÙÔ‡. °È·Ù›, Ë ÊÚ¿ÛË ·˘Ù‹ ÛË-Ì·›ÓÂÈ: X·›ÚÂ fi¯ËÌ· ËÏ›Ô˘ ÙÔ˘ ÓÔË-ÙÔ‡, ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ‹ÏÈÔ ‰ËÏ·‰‹ Ô˘ ¤¯ÂÈ˜ÌÂ˜ ÙÔ Ì˘·Ïfi ÛÔ˘, Ô˘ Â›Ó·È Û·Ó Êˆ˜.¢ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ ‹ÏÈÔ Ô˘ ÂÚÈ-Ê¤ÚÂÙ·È. TÔ ¤‚·Ï· ·˘Ùfi Û·Ó ÊÚ¿ÛËÁÈ· Ó· ‰Ô‡ÌÂ fiÙÈ ÙÔ ÌË Î·Ù·ÓÔËÙfi·Ó‹ÎÂÈ ÛÂ ÌÈ·Ó ¿ÏÏË ÏÔÁÈÎ‹, ·˘Ù‹ Ô˘Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘ÌÂ. XÚÂÈ¿˙ÂÙ·ÈÂ˘·ÈÛıËÛ›· ÁÈ· Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘ÌÂ ·˘-ÙfiÓ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. K·È Ë Ù¤¯ÓË ÌÔÚÂ› Ó·‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó· Î·Ù·ÓÔ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÔ ·Î·-Ù·ÓfiËÙÔ.

OÈ „˘¯›·ÙÚÔÈ ¤¯Ô˘ÓÎ·Ù·ÓÔ‹ÛÂÈ fiÙÈ Ë ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹ ··Ï‡ÓÂÈ ÙËÓ„˘¯‹ Î·È ÙË ¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈÔ‡Ó ˆ˜ Ì¤ÛÔ ›·ÛË˜


Tου XÕƒ∏ K∞ª¶√Àƒÿ¢∏

Iστορικο TχνηςEπιμελητ� Eκθσεων «Tχνη

στην Ψυχιατρικ�»

«EINAI O§OK§HPøMENA ¤ÚÁ· Ù¤¯ÓË˜ ‹ ·ÏÒ˜¤Ó· ‚ÔËıËÙÈÎfi ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙Ô˘Ó ÔÈ „˘¯›·ÙÚÔÈ ÌÂ ÛÙfi¯Ô Ó·

‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·˘ÙÔ¤ÎÊÚ·ÛË ÙˆÓ „˘¯ÈÎÒÓ ·ÛıÂ-ÓÒÓ;».TÔ ÂÚÒÙËÌ· Â›Ó·È ›Ûˆ˜ ·Ó·fiÊÂ˘ÎÙÔ ÁÈ· ÙÔÓÂÈÛÎ¤ÙË, Ô ÔÔ›Ô˜, ÚÈÓ ¤ÏıÂÈ ÛÂ ÌÈ· ¤ÎıÂÛË ÌÂ ı¤-Ì· «H T¤¯ÓË ÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹», ‰È·‚¿˙ÂÈ ÙËÓ Úfi-ÎÏËÛË ‹ ÙËÓ ·Ó·ÎÔ›ÓˆÛ‹ ÙË˜ ÛÙÈ˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜.OÌˆ˜, ‰ÂÓ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÛÂ fiÔÈÔÓ ·ÓÙÈÎÚ›ÛÂÈ·Â˘ıÂ›·˜ ÙÔ˘˜ ›Ó·ÎÂ˜ Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Û’ ·˘-Ù‹Ó. ¢ÈfiÙÈ, ÔÈ ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ ÌÈ·˜ Ù¤ÙÔÈ·˜ ¤ÎıÂÛË˜ Â›-ıÔ˘Ó ¤ÌÚ·ÎÙ· fiÙÈ ¤¯Ô˘Ó ‹‰Ë ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó·Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó Ù· ¯ÚÒÌ·Ù· Î·È Ù· Û¯‹Ì·Ù·, Ó· ÔÏÔÎÏË-ÚÒÓÔ˘Ó ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¿ Û‡ÓÔÏ· ÌÂ ·˘ÙÔ‰‡Ó·ÌÔ ÓfiËÌ·Î·È, ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ·, Ë ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ó· ÌË‰È·Ê¤ÚÂÈ ÛÂ Ù›ÔÙÂ ·’ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Î·ÏÏÈÙ¤-¯ÓÂ˜ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ¿ Î·ÓÂ›˜ ÛÙÈ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜.

H ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÌÈ·˜ Ù¤ÙÔÈ·˜ ¤Î-ıÂÛË˜ ¤ÚÛÈ, ˆ˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ HÌ¤Ú· æ˘¯ÈÎ‹˜YÁÂ›·˜ ÙÔ˘ ¶·ÁÎÔÛÌ›Ô˘ OÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡ YÁÂ›·˜, ·¤‰ÂÈ-ÍÂ fiÙÈ Ë ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÙˆÓ „˘¯È¿ÙÚˆÓ ÙË˜¯ÒÚ·˜ Ì·˜ Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ ¤ÌÚ·ÎÙ· ÛÙËÓ ¿ÚÛË ÙˆÓ ÚÔ-Î·Ù·Ï‹„ÂˆÓ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Â·Ó¤ÓÙ·ÍË: §·Ì‚¿-ÓÔÓÙ·˜ ˘’ fi„ÈÓ, ÏÔÈfiÓ, fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ·ÎÔ˘ÛÙÂ› Î·Ù¿Î·ÈÚÔ‡˜ ·fi ÂÈ‰ÈÎÔ‡˜ Î·È Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ Â˘Ú‡-

ÙÂÚÔ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi,ÂÈ¯ÂÈÚÒ Ó· Û˘ÓÔ„›Ûˆ ÙÈ˜ ·fi„ÂÈ˜ ·fi ÙËÓ ÂÈ‰ÈÎ‹ÛÎÔÈ¿ ÙË˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁ›·˜ ÙË˜ Ù¤-¯ÓË˜.

K¿ıÂ ¤ÎıÂÛË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹˜ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÎÙÈÌËıÂ› ÌÂÔÈÎ›Ï· ÎÚÈÙ‹ÚÈ·. K·Ù¿ Î·ÓfiÓ·, ıÂˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ ÂÎ‰‹-ÏˆÛË, ·ÙÔÌÈÎ‹ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÎı¤ÙË, ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ÂÈÛÎ¤ÙÂ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓˆÙ¤˜. T·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Î¿ıÂ¤ÚÁÔ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË Ó··Ó·Î·Ï‡„ÂÈ, Ó· ÂÍ·ÛÎ‹ÛÂÈ, Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ Ù· ÂÎÊÚ·-ÛÙÈÎ¿ ÂÚÁ·ÏÂ›· ÙÔ˘ Î·È Ó· ÌÂÙ·‚È‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ıÂ·Ù¤˜ÌËÓ‡Ì·Ù·, Û˘ÁÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ Î·È È‰¤Â˜.

OÈ ¤ÌÂÈÚÔÈ ÂÈÛÎ¤ÙÂ˜ ÙˆÓ ÂÎı¤ÛÂˆÓ –fiˆ˜ Ï.¯.ÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ› Î·È ÎÚÈÙÈÎÔ› Ù¤¯ÓË˜, ÔÈ Û˘ÏÏ¤ÎÙÂ˜ Î.¿.–ÚÔÛ·ıÔ‡Ó ¿ÓÙ· Ó· ·Ú·ÌÂ›ÓÔ˘Ó ·ÓÂËÚ¤·ÛÙÔÈÛÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘˜. §·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ̆ fi„Ë Î˘Ú›ˆ˜ fi,ÙÈ ·ÓÙÈ-ÎÚ›˙Ô˘Ó ¿Óˆ ÛÙÔ˘˜ ›Ó·ÎÂ˜ Î·È ·ÊÔ‡ ‰È·ÌÔÚÊÒ-ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ÙÔ˘˜ ÁÓÒÌË ÁÈ· ÙÔÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi,ÙfiÙÂ Û˘Ó˘ÔÏÔÁ›˙Ô˘Ó Î·È Ù· ¿ÏÏ· ‰Â‰ÔÌ¤Ó· ÙË˜ ¤Î-ıÂÛË˜, .¯. ÙÔÓ ¯ÒÚÔ Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·ÈË ·›ıÔ˘Û·, ÙÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓˆÙ¤˜, ÙÔ ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ÂÎı¤-ÙË, ÙÈ˜ ÛÔ˘‰¤˜ ÙÔ˘. TÔ ˘fiÏÔÈÔ ÎÔÈÓfi fiÌˆ˜ Û˘¯Ó¿˘Ô›ÙÂÈ ÛÂ ÌÈ· ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·Î‹ ·Á›‰·, Ë ÔÔ›· ÙÔÓÎ·ıÔ‰ËÁÂ› ÌÂ ‚¿ÛË Î¿ÔÈ· ÁÂÓÈÎ¿ ÛÙÂÚÂfiÙ˘·.

MÈ· ÔÏ˘‰È·ÊËÌÈÛÌ¤ÓË ¤ÎıÂÛË, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,ÂÓfi˜ ‰È¿ÛËÌÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ Á›ÓÂÙ·È ÔÈÎÂ›· Î·È ı·˘Ì·-ÛÙ‹ ÚÈÓ Î·Ó Ô ÂÈÛÎ¤ÙË˜ ÙËÓ ·ÓÙÈÎÚ›ÛÂÈ Î·È ·Ô-Ê·Û›ÛÂÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘. AÓÙ›ÛÙÔÈ¯·, ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ Ù·ÈÚÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂ ÔÚÈÛÌ¤Ó·Â˘Ú‡ÙÂÚ· Î·È ·ÏÈ¿ ÛÙÂÚÂfiÙ˘· –ÙÈ˜ ÚÔÎ·Ù·Ï‹-„ÂÈ˜– ÊÔÚÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂ Ù¤ÙÔÈ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿. ™‹ÌÂ-Ú·, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˜ Î·È Ë ÙËÏÂfi-

Xρ�ματα ψυχςH Aπ� αριστερ: Oι καλ-λιτ χνες Πα�λος Σμιοςκαι Σωτ�ρης Σ�ρογκας,ο ιστορικ�ς τ χνης Eμμα-νου�λ Mαυρομτης, οιψυχ�ατροι Γ. Παρσχοςκαι Π. Bασιλειδης, ηκαλλιτ χνις Aμαλ�α B., οXρης Kαμπουρ�δης, ηψυχ�ατρος Mαρ�να Oικο-ν�μου, οι καλλιτ χνεςΣωτ�ρης Iωανν�δης, Θ.Tσανταμς, Oνο�φριοςKασο�μης, Δ�μητραΛα#ου, Aλ κος Φασιαν�ςκαι ο ψυχ�ατρος Γ. Xρι-στοδο�λου, στα εγκα�νιατης κθεσης «T χνη στηνΨυχιατρικ�», 2001, στοIδρυμα Γουλανδρ�-Xορν.


H Π�νακας του Eλληνορ'σουζωγρφου Bαλεντ�νο Iλβερ που ζησε για μια εκοσαετ�α στοΔρομοκα#τειο, απ� το 1930-1950, και μετ εξαφαν�στηκε...Eθεωρε�το πολ� καλ�ς ζωγρ-φος που ε�χε εντξει στη ζωγρα-φικ� του πολλ στοιχε�α απ� τηρωσικ� εικονογραφ�α των προ-επαναστατικ'ν χρ�νων.

·ÈÒÓ·– ÔÈ ·˘ÙÔÎ·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎÔ› Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜, ÔÈ ¿-Û¯ÔÓÙÂ˜ ·fi „˘¯ÔÁÂÓ‹ ·ÏÎÔÔÏÈÛÌfi, ÂıÂˆÚÔ‡ÓÙÔ Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÌÓÂ˘ÛÌ¤ÓÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜. H ÙÂÏÂ˘-Ù·›· ÂÚ›ÙˆÛË Ì¿ÏÈÛÙ· Û˘ÓÂ¯›˙ÂÈ Î·È ÛÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜Ì·˜ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÌÈ· Ê‹ÌË ÂÈÙ˘¯›·˜, Î·ıÒ˜ ·fiÙÔ Â˘Ú‡ ÎÔÈÓfi ıÂˆÚÂ›Ù·È ˆ˜ ¤Ó‰ÂÈÍË „˘¯‹˜ ·ÊÔÛÈˆ-Ì¤ÓË˜ ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË ·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎ¿. M˘ıÈÎ¤˜ ÂÚÈÙÒ-ÛÂÈ˜ „˘¯ÈÎÒ˜ ÂÈÛÊ·ÏÒÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ ˘‹ÚÍ·Ó ÔOÏÏ·Ó‰fi˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ B›ÓÛÂÓÙ B·Ó °ÎÔÁÎ, Ô EÏÏËÓ·˜ÁÏ‡ÙË˜ °È·ÓÓÔ‡ÏË˜ X·ÏÂ¿˜, Ô Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ °ÂÒÚ-ÁÈÔ˜ BÈ˙˘ËÓfi˜. AÓÙ›ÛÙÚÔÊ·, ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙË˜ ÓÂÔÂÏ-ÏËÓÈÎ‹˜ Ù¤¯ÓË˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë „˘¯ÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ¤ÁÈÓÂ Â˘Ú‡ÙÂÚ· ÁÓˆÛÙ‹, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÙÔ˘˜ Ô‰‹ÁËÛÂ

ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÙÔÓ›· ‹ ÛÙÔÓ ‚·Ú‡ ·ÏÎÔÔÏÈÛÌfi. ¶·ÏÈfiÙÂ-Ú·, Ì¿ÏÈÛÙ·, Ë AÓˆÙ¿ÙË ™¯ÔÏ‹ K·ÏÒÓ TÂ¯ÓÒÓ ÙË˜Aı‹Ó·˜ Â›¯Â ÌÔÓ›Ìˆ˜ ¤Ó·Ó ÂÈ‰ÈÎfi „˘¯ÔÏfiÁÔ–Û‡Ì-‚Ô˘ÏÔ, Î·ıÒ˜ ÔÈ ÊÔÈÙËÙ¤˜ ÌÂ „˘¯ÈÎ¤˜ ‰È·Ù·Ú·¯¤˜‹Ù·Ó ·Û˘Ó‹ıÈÛÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·’ fi,ÙÈ ÛÂ ¿ÏÏÂ˜Û¯ÔÏ¤˜.

™Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· Â›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓÈ·, ¤¯ˆ ÂÈÛÎÂÊıÂ› Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÂ˜ ·fi 5.000 ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¤˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜, ÛÂ ÁÎ·ÏÂ-Ú›, ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ¿ Î¤ÓÙÚ· Î·È ÌÔ˘ÛÂ›·, ÂÓÒ ·˘Ù‹ Ë Â·Á-ÁÂÏÌ·ÙÈÎ‹ ÌÔ˘ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ÌÔÚÂ› Ó· ıÂˆÚËıÂ› fiÙÈÂÂÎÙÂ›ÓÂÙ·È Î·È ÌÂ ¤Ó·Ó ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ·ÚÈıÌfi ÓÔËÙÒÓÂÈÛÎ¤„ÂˆÓ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ¿ÏÏˆÓ ÙfiÛˆÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ,EÏÏ‹ÓˆÓ Î·È Í¤ÓˆÓ, ‰È·Ì¤ÛÔ˘ ÙˆÓ Î·Ù·ÏfiÁˆÓ ‹ ¿Ï-ÏˆÓ ÂÎ‰fiÛÂˆÓ ÔÈ ÔÔ›Â˜ ÌÂÙ·Ê¤ÚÔ˘Ó Ù· ‰Â‰ÔÌ¤Ó·

Ú·ÛË ¤¯Ô˘Ó ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÛÙÔ Â˘Ú‡ ÎÔÈÓfi ÌÈ· ÁÂÓÈÎ‹ ¤ÓÙÔ-ÓË ÂÈÎfiÓ· ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ „˘¯ÈÎÒ˜ ÂÈÛÊ·ÏÂ›˜ ·ÓıÚÒ-Ô˘˜, ‰È·Ì¤ÛÔ˘ Ù·ÈÓÈÒÓ ‹ ÂÈ‰‹ÛÂˆÓ fiÔ˘ Ë ˘ÂÚ‚Ô-Ï‹ ‰›ÓÂÈ ‰Ú·Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÙÔ ÂÈÎÔÈÓˆÓÈ·-Îfi ÚÔ˚fiÓ ÙÔ˘˜ Î·È Û˘ÓÂÒ˜, ·ÎÚÔ·Ì·ÙÈ-ÎfiÙËÙ·. ™ÙÂÚÂfiÙ˘Â˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜ fiˆ˜ Ô«ÙÚÂÏfi˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·˜», Ô «ÙÚÂÏfi˜ ‹ ·˘ÙÔ-Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎfi˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË˜», Ô «„˘¯Ô·-ı‹˜ Î·ÎÔÔÈfi˜» Âı›˙Ô˘Ó ·fi ÓˆÚ›˜ ÛÙË ÏÔ-ÁÈÎ‹ ÙË˜ ˘ÂÚ‚ÔÏ‹˜ Î·È ÙˆÓ ·ÓÙÈı¤ÛÂˆÓ,˘Ô¯ÚÂÒÓÔÓÙ¿˜ Ì·˜ Ó· Û˘ÌÌ·˙Â‡Ô˘ÌÂÚÔÎÚÔ‡ÛÙÂÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ì·˜ ÛÙ· Ì¤ÙÚ·ÙË˜ ¿Ô„Ë˜ Ô˘ ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È ˆ˜ ıÂÙÈÎ‹.AÓÙÈÛÙÔ›¯ˆ˜, ÂıÈ˙fiÌ·ÛÙÂ ÛÙÔ Ó· ÂÍÔ‚ÂÏ›-˙Ô˘ÌÂ ˆ˜ ¿ÙÔÌ· Î·È ˆ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ fiÛÔ˘˜¿ÏÏÔ˘˜ Û˘Ì›ÙÔ˘Ó ÌÂ Ù· ÁÓˆÚ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈ-ÎÒ˜ ·ÚÓËÙÈÎÔ‡.

K˘Ú›ˆ˜ Î·È ÂÚÈÊÂÚÂÈ·Î‹...

ø˜ ÚÔ˜ ÙËÓ Ù¤¯ÓË fiÌˆ˜ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿-ÓÙÔÙÂ ¤ÙÛÈ. ™ÙËÓ ·Ú¯·›· EÏÏ¿‰· Ô „˘¯ÈÎ¿ ·Ú¿ÍÂÓÔ˜Û˘Ó¿ÓıÚˆÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ Â›¯Â ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÂÎ-ÊÚ¿˙ÂÙ·È, ‰ÂÓ ÂıÂˆÚÂ›ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÛÙÈÁÌ·ÙÈÛÌ¤ÓÔ·ÏÏ¿ ÈÂÚfi. HÙ·Ó ·Ô‰ÂÎÙfi Ì¤ÏÔ˜ ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, Ì’fiÏÂ˜ ÙÈ˜ È‰È·ÈÙÂÚfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘. ™ÙÔÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfi ¯ÒÚÔ,ÔÈ „˘¯ÈÎÒ˜ ÂÈÛÊ·ÏÂ›˜ ÁÓÒÚÈ˙·Ó ¿ÓÙÔÙÂ ÙÔ ÈÔ ÊÈ-ÏfiÍÂÓÔ ¿Û˘ÏÔ. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙË˜ AÓ·Á¤ÓÓËÛË˜, ÔÈ ‰È·-ÓÔÔ‡ÌÂÓÔÈ –ÂÌÓÂfiÌÂÓÔÈ ·fi Û¯ÂÙÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ÙÔ˘AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË– Û˘˙ËÙÔ‡Û·Ó ÔÏ‡ ÁÈ· ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË«ÏÂ˘Î‹» ÌÂÏ·Á¯ÔÏ›·, Ë ÔÔ›· fiÊÂÈÏÂ Ó· Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÈÎ¿ıÂ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹ ¤ÌÓÂ˘ÛË. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ¤ÓÙÔ-ÓÔ˘ ÌÔÓÙÂÚÓÈÛÌÔ‡ –Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ Î·È ·Ú¯¤˜ 20Ô‡

K·ÌÈ¿ ‰È·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· „˘¯ÈÎ¿·ÛıÂÓÒÓ Î·È ˘ÁÈÒÓ

P Δεξι ο Aμερικαν�ςγλ�πτης Ronald Jonesκαι ο Γιννης απ� τηνπαρ α των ψυχικασθεν'ν του Θεραπευ-τηρ�ου Ψυχικ'ν Παθ�-σεων Xαν�ων. O «K�-πος», το ργο που δια-μορφ'θηκε, �ταν μιαπαραγωγ� του K ντρουΣ�γχρονης Eικαστικ�ςΔημιουργ�ας Pεθ�-μνης. Oι καλλιτ χνεςδο�λεψαν με τους ψυ-χικ ασθενε�ς σε να ργο «in situ», με πολ-λ ς προεκτσεις.


H M σα στο πρ�γραμ-μα εργασιοθεραπε�αςμ σω της τ χνης, πολ-λο� ε�ναι οι τρ�φιμοιτου Δρομοκα#τειου,που εκφρζονται καλ-λιτεχνικ. Tα περισ-σ�τερα ργα παραμ -νουν στο Mουσε�ο τουIδρ�ματος. Tο Mου-σε�ο το εμπνε�στηκε ονυν αντιπρ�εδρος τουIδρ�ματος κ. Nικ�λα-ος Γ. Tσικ�ς και τοοργνωσε ο κ. Πανα-γι'της Πικι�ς, ζωγρ-φος και υπε�θυνος τουεργαστηρ�ου καλλιτε-χνικ�ς κφρασης καιδημιουργ�ας (φωτ.: Γ.Mπαρδ�πουλος).

ÛÙÈ˜ Ì¤ÚÂ˜ Ì·˜. ™Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·Â›ÛË˜, ¤ÌÚ·ÎÙÂ˜ Î·È ıÂˆÚËÙÈÎ¤˜ ‰È·-ÈÛÙÒÛÂÈ˜ ·fi ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ «Î˘Ú›ˆ˜ÚÂ‡Ì·ÙÔ˜»–·˘Ù‹ ‰ËÏ·‰‹, Ô˘ ‚Ï¤Ô˘-ÌÂ ÛÂ ÌÔ˘ÛÂ›·, ÎÂÓÙÚÈÎ¤˜ ÁÎ·ÏÂÚ› ‹ÛÙ· ÂÈ‰ÈÎ¿ ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿– ÌÂ Ô‰‹ÁËÛ·Ó Ó·ÚÔÛ¤Íˆ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÈ˜ ÂÚÈ-ÊÂÚÂÈ·Î¤˜, ÙÈ˜ «ÂÎÙfi˜ Û˘ÓfiÚˆÓ» ÂÚÈÔ-¯¤˜ ÙË˜ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜.

T¤ÙÔÈÂ˜ Â›Ó·È ·ÊÂÓfi˜ Ë Ù¤¯ÓË ÙˆÓ¤Íˆ-Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ Ï·ÒÓ –Ô˘ ÛÙÈ˜ ·Ú-¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ· Î·ıfiÚÈÛ·Ó ÙÔÓ ¶È-Î¿ÛÔ– Î·È Ë Ù¤¯ÓË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÚÈÓ·fi ÙËÓ ÂÊË‚Â›·, Ë Û‡Á¯ÚÔÓË Ù¤¯ÓËÙˆÓ ·ÓÂÎ·›‰Â˘ÙˆÓ (Ó·˝Ê), Ù· ÁÎÚ¿ÊÈ-ÙÈ ÙˆÓ ÓÂ·ÚÒÓ ÛÙÔ˘˜ ÙÔ›¯Ô˘˜. H ·Ú¯È-Î‹ ·ÈÙ›· ‹Ù·Ó fiÙÈ ÛÙÔÓ ·ÈÒÓ· Ì·˜ Ù¤-ÙÔÈÔ˘ Â›‰Ô˘˜ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜˘‹ÚÍ·Ó Û˘¯ÓfiÙ·Ù· ÔÈ ‰ÂÍ·ÌÂÓ¤˜ ·fiÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ¿ÓÙÏËÛÂ È‰¤Â˜ Î·È ¤ÙÔÈÌÂ˜ÊfiÚÌÂ˜ Ë Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ «ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ ÚÂ‡-Ì·ÙÔ˜». OÙ·Ó fiÌˆ˜ ÛÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿-ÛÙËÌ· 1996–’ 98 ·ÓÙ›ÎÚÈÛ· Ù· ¤ÚÁ·ÙË˜ ÚÒÙË˜ Î·È ‰Â‡ÙÂÚË˜ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ·˜¤ÎıÂÛË˜ «H T¤¯ÓË ÛÙË æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹»Ô˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛÂ Ë ÂÙ·ÈÚÂ›· «Lundbeck»,ÔÈ ·fi„ÂÈ˜ ÌÔ˘ ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Î·Èˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ¤ÚÁ· Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÚfi-Ô Ô˘ Ù· ÚÔÛÂÁÁ›˙Ô˘ÌÂ.

TÔ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓ ÁÈ· ÙË Û¯¤ÛË Ù¤¯ÓË˜Î·È „˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙ÂÙ·È Û’fiÏÔÓ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. H ÔÌ¿‰· ÙˆÓ ÌÔÓ·‰È-ÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ, Ô˘ Û˘Ó¤ÏÂÍÂ o HansPrinzhorn, ÌÂÙ·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙËÓ X·˚-‰ÂÏ‚¤ÚÁË ÛÂ ÔÏÏ¿ ÌÔ˘ÛÂ›· ·Ó¿ ÙÔÓÎfiÛÌÔ, Ù· ÔÔ›· ÂÎ‰›‰Ô˘Ó Î·Ù·ÏfiÁÔ˘˜

Î·È Ó¤Â˜ ÌÂÏ¤ÙÂ˜, ÙÈÌÒÓÙ·˜ ÙÔÓ „˘¯›·-ÙÚÔ Î·È ÈÛÙÔÚÈÎfi Ù¤¯ÓË˜ Ô˘ Û˘Ó¤‚·ÏÂÎ·ıÔÚÈÛÙÈÎ¿ ÛÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË ÙË˜ ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹˜ ÙˆÓ „˘¯È·ÙÚÂ›ˆÓ ÌÂ ÙËÓÈÛÙÔÚÈÎ‹ ÌÂÏ¤ÙË ÙÔ˘ (1922) «Bildnereider Geisteskranken»(«H ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙˆÓÓÂ˘Ì·ÙÈÎÒ˜ ·ÛıÂ-ÓÒÓ»).

™Â ÚÒÙË Ì·ÙÈ¿, Ù·›‰È· Ù· ¤ÚÁ· Â›¯·Ó ÙËÓÔÈÎÈÏ›· Î·È ÙÔ ›‰ÈÔÂ›Â‰Ô Ô˘ ¤¯Ô˘ÓfiÏ· Ù· ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¿ ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· Ô˘ Â›¯·Ì¿ıÂÈ Ó· ·ÓÙÈÎÚ›˙ˆ,ˆ˜ Ì¤ÏÔ˜ ÂÈÙÚÔÒÓ ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÔ-¯¤˜ ÙË˜ EÏÏ¿‰·˜: ÔÛÔÛÙfi ·’ ·˘Ù¿‹Ù·Ó ·‰¤ÍÈ· Î·È ÂÚ·ÛÈÙÂ¯ÓÈÎ¿, ¿ÏÏ·ÂÌÂÚÈÂ›¯·Ó ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Ô˘Ó¤Ó· ÚÔÛˆÈÎfi Úfi‚ÏËÌ· ·ÏÏ¿ ¯ˆÚ›˜Ó· ¤¯Ô˘Ó ÂÈı·Ú¯‹ÛÂÈ ·ÎfiÌË ÛÙ· ÂÎ-ÊÚ·ÛÙÈÎ¿ ÂÚÁ·ÏÂ›· ÙÔ˘˜, Î·È ¿ÏÏ·, Ù·ÏÈÁfiÙÂÚ·, ‹Ù·Ó ÔÏÔÎÏËÚˆÌ¤Ó· ¤ÚÁ·Ù¤¯ÓË˜. H ÚÒÙË ·˘Ù‹ ‰È·›ÛÙˆÛË ÌÂÂÍ¤ÏËÍÂ, ‰ÈfiÙÈ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Î·Ù¿ ‚¿-ıÔ˜ ·Ó¤ÌÂÓ· ÎÈ ÂÁÒ –‰¤ÛÌÈÔ˜ ÚÔÊ·-ÓÒ˜ Î¿ÔÈ·˜ ÚÔÎ·Ù¿ÏË„Ë˜– fiÙÈ ı·¤‚ÏÂ· ¤ÚÁ· «·Ú¿ÍÂÓ·», ÁÂÌ¿Ù· ÌÂ·Ú¿‰ÔÍÔ˘˜ ÔÚ·Ì·ÙÈÛÌÔ‡˜, ÂÓÒ ·ÓÙ’·˘ÙÒÓ Â›‰· ÙËÓ ›‰È· ·Ó·ÏÔÁ›· ·ÈÛıËÙÈ-ÎÒÓ Ù¿ÛÂˆÓ, ıÂÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙÂ¯ÓÈÎÒÓ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ¤‚ÏÂ· Î·È ÛÂ ÔÌ·‰È-Î¤˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÈ-˙·Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó Î·ÌÈ¿ Û¯¤ÛË ÌÂ Ù·„˘¯È·ÙÚÂ›·. H ‰Â‡ÙÂÚË ‰È·›ÛÙˆÛË

·ÊÔÚÔ‡ÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ˙ˆ-ÁÚ¿ÊÔ˘˜ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ·ÓÂÏÏËÓ›ˆÓÂÎı¤ÛÂˆÓ, ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· fiÛÔ˘˜ ÂÁÒ Î·È Ë˘fiÏÔÈË Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÂÈÙÚÔ‹,·Ì¤Ûˆ˜ ıÂˆÚ‹Û·ÌÂ ˆ˜ ÔÏÔÎÏËÚˆÌ¤-

ÓÔ˘˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜.N·È, ‹Ù·Ó fiˆ˜ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ˙ˆ-ÁÚ¿ÊÔÈ Ô˘ ‚Ï¤-·ÌÂ ÛÂ ÁÎ·ÏÂÚ›.T · ˘ Ù fi ¯ Ú Ô Ó · ,fiÌˆ˜, Â›¯·Ó – ÌÂÙ· ¯ÚÒÌ·Ù·, Ù·Û¯‹Ì·Ù· Î·È Ù·ı¤Ì·Ù· – ÌÈ· Û¯¤-ÛË ÙfiÛÔ È‰È·›ÙÂ-

ÚË, Ô˘ ‰ÂÓ Ì·˜ ˆıÔ‡ÛÂ ·ÏÒ˜ Ó··ÔÓÂ›ÌÔ˘ÌÂ ¤Ó·Ó ¤·ÈÓÔ, ·ÏÏ¿ Î·È Ó·ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛıÔ‡ÌÂ ‚·ı‡ÙÂÚ·.

™˘Ó¤¯ÈÛ· ÙËÓ ¤ÚÂ˘Ó· ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ù· ¤Ú-Á· Î·È ¤Ú·Ó ÙˆÓ ÂÎı¤ÛÂˆÓ ÙË˜«Lundbeck», Û˘˙ËÙÒÓÙ·˜ ÌÂ ÙÔÓ ‰È·-ÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ Î·È „˘¯›·ÙÚÔ Î.¶·‡ÏÔ B·ÛÈÏÂÈ¿‰Ë –Ô ÔÔ›Ô˜ ÔÚÁ¿Óˆ-ÛÂ ÙË MÔÓ¿‰· ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÒÓ EÎ‰ËÏÒ-ÛÂˆÓ ÙÔ˘ æ˘¯È·ÙÚÈÎÔ‡ NÔÛÔÎÔÌÂ›Ô˘£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË˜–, ÌÂ ÙÔÓ ‰ÈÂıÓÒ˜ Î·ıÈÂ-ÚˆÌ¤ÓÔ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ AÏ¤ÎÔ º·ÛÈ·Ófi, ÔÔÔ›Ô˜ ·ÏÈfiÙÂÚ· Â›¯Â ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÂÈ Ì·-˙› ÌÂ ÙÔÓ „˘¯ÈÎÒ˜ ·ÛıÂÓ‹ °. MÂÏ¿ÙÔ,ÁÈ· Ó· ÙÔÓ›ÛÂÈ Û˘Ì‚ÔÏÈÎ¿ ÙËÓ ÈÛfiÙËÙ··Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜, Í·Ó·ÌÂÏ¤ÙËÛ· ÙÔ ‚È-‚Ï›Ô ÙÔ˘ H.Prinzhorn ÁÈ· ÙË Ù¤¯ÓË ÙˆÓ„˘¯ÈÎÒ˜ ÂÈÛÊ·ÏÒÓ, ÙË Û¯¤ÛË ÙˆÓ M.EÚÓÛÙ, ¶. KÏ¤Â, Z. NÙÈÌÈÊ¤ Î·È ¿ÏÏˆÓÛÔ˘‰·›ˆÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ ÙÔ˘ ÂÚ·ÛÌ¤-

øÚÈÌÂ˜ Ï¤ÔÓ ÔÈ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÛÙËÓ EÏÏ¿‰· ÁÈ· ¤Ó· ÂÈ‰ÈÎfi ÌÔ˘ÛÂ›Ô


ÓÔ˘ ·ÈÒÓ· ÌÂ ÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ·˘Ù‹. ¶·-Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ¤ÚÂ˘Ó· ÌÂ Ô‰‹ÁËÛÂ Ó· ÂÈ-ÛÎÂÊıÒ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈÎ¿ ÙÔÓ K. °ÈÔ˘ÓÁÎ‹ ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ KÏ. §Â‚›-™ÙÚÔ˜ ÌÂ Ù›ÙÏÔ «TÔ øÌfi Î·È ÙÔ æËÌ¤-ÓÔ», ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Â‡ÁÏˆÙÙ·ÛÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ÔÏÈÙÈÛÙÈÎ‹˜ Ê˘ÛÈÔÁÓˆ-Ì›·˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÂÍˆ-Â˘Úˆ·˚ÎÔ‡˜ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‰˘ÙÈÎÔ‡˜, ‹ Â˘-Ú‡ÙÂÚ·, ÛÙÈ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÌÂÎÔÈÓˆÓÈÔ-·ÓıÚˆÔÏÔÁÈÎ‹ Û˘ÁÎÚfiÙË-ÛË ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹ ·fi ÙËÓ Î˘Ú›·Ú¯Ë,ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ô˘ ÂÈÊ¤ÚÂÈ Û˘¯Ó¿ È‰ÂÔÏÔÁÈ-Î¤˜ Î·È „˘¯ÔÏÔÁÈÎ¤˜ ·ÓÔÌÔÈÔÁ¤ÓÂÈÂ˜ ‹Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂÈ˜.

Afi Ù· ‚¿ıË ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ Ì¤¯ÚÈ Î·ÈÛ‹ÌÂÚ·, ÔÈ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ¤˜ Ù¤¯ÓÂ˜, fiˆ˜ Î·ÈÙ· fiÓÂÈÚ·, ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÔ‡Ó ÙÔÓ „˘¯ÈÎfiÌ·˜ ÎfiÛÌÔ, ‰›ÓÔ˘Ó ÌÔÚÊ‹ ÛÙÈ˜ ÂÏ›‰Â˜,ÛÙÈ˜ ÚÔÛ‰ÔÎ›Â˜, ÛÙÔ˘˜ Êfi‚Ô˘˜ Ì·˜. ™˘-¯Ó¿, ÔÈ ÈÔ ÂÌÓÂ˘ÛÌ¤ÓÂ˜ ·’ ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ÂÈÎfiÓÂ˜ ÍÂÊÂ‡ÁÔ˘Ó ·fi Ù· ÛÙÂÓ¿ ·ÙÔÌÈ-Î¿ Ï·›ÛÈ· Î·È ÌÈÏÔ‡Ó Û’ fiÏÔ˘˜ Ì·˜,ÔfiÙÂ Ë Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ¤ÎÊÚ·ÛË ·‡ÂÈÓ· Â›Ó·È ·ÙÔÌÈÎ‹ ˘fiıÂÛË Î·È Á›ÓÂÙ·ÈÛ˘ÏÏÔÁÈÎ‹, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜ÌÂ ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ Ô˘ ¤˙ËÛ·ÓÔÚÈ·Î¿, ÛÙÈ˜ ·Ú˘Ê¤˜ ÙË˜ Û˘ÓËıÈÛÌ¤-ÓË˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ˙ˆ‹˜. °È· ÙË Û‡Á¯ÚÔÓËÙ¤¯ÓË, fiÏÂ˜ ÔÈ Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ˙ˆ‹˜ ¤¯Ô˘Ó·ÈÛıËÙÈÎ‹ ·Í›·, ·ÚÎÂ› Ó· ·Ó·ÛÎ¿ÙÔ˘ÓÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÙË˜ „˘¯‹˜ ÁÈ· Ó· ‚ÚÔ˘Ó ÙÈ˜ Ú›-˙Â˜ ÙË˜ ·ÓıÚÒÈÓË˜ ‡·ÚÍË˜.

EÎı¤ÛÂÈ˜

H ÂÚÈÛ˘ÏÏÔÁ‹ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ÙˆÓ „˘¯È·-ÙÚÂ›ˆÓ, Ë ÔÔ›· ÂÈÎ˘ÚÒÓÂÙ·È ÌÂ ÙËÓÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙË˜ EÏÏËÓÈÎ‹˜ æ˘¯È·ÙÚÈ-Î‹˜ EÙ·ÈÚÂ›·˜, ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎ‹ ÁÈ·ÙËÓ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÂÈÎ·ÛÙÈÎ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi-ÙËÙ·. E‰ˆÛÂ ÙÔ ¤Ó·˘ÛÌ· Û’ ¤Ó·Ó ÛË-Ì·ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi ·ÙfiÌˆÓ ÍÂ¯·ÛÌ¤ÓˆÓ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›·, Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ó ¤ÌÚ·-ÎÙ· ÙÈ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎ¤˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ¤˜ ÙÔ˘˜ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË. OÈ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô-ÓÙÂ˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ·ÈÛı¿ÓıËÎ·Ó ¤Ó·Ó·¤Ú· „˘¯ÈÎ‹˜ Â˘ÊÔÚ›·˜ Ô˘ Â›‰·Ó Ù·¤ÚÁ· ÙÔ˘˜ Ó· ÂÎÙ›ıÂÓÙ·È ÛÂ ‰È¿ÊÔÚÂ˜fiÏÂÈ˜ ÙË˜ EÏÏ¿‰·˜, Ó· ·›ÚÓÔ˘Ó ıÂÙÈ-Î¿ Û¯fiÏÈ·, Ó· Û˘Ó·ÓÙÔ‡Ó ÙÔ ÂÓ‰È·Ê¤-ÚÔÓ ÙˆÓ ıÂ·ÙÒÓ Î·È Ó· Û˘ÓÔÌÈÏÔ‡Ó ÌÂÙÔ˘˜ ÊÈÏfiÙÂ¯ÓÔ˘˜ Î·È ÙÔ ÎÔÈÓfi. O T‡-Ô˜ Î·È ÔÈ ÂÈ‰ÈÎÔ› ÂÂÛ‹Ì·Ó·Ó fiÙÈ «‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ ÌÈ· Ì¤ıÂÍË ÂÈÎÔÈÓˆ-Ó›·˜, ÌÈ· ÁÈÔÚÙ‹ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹˜ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁ›·˜ Û’ fiÏË ÙËÓ EÏÏ¿‰·». OÛÔÈ Û˘-Ó¿ÓÙËÛ·Ó ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜·fiÚËÛ·Ó ÁÈ· Ù· Ù·Ï¤ÓÙ· Ô˘ ‹Ù·ÓÎÚ˘ÌÌ¤Ó· ÛÙ· „˘¯È·ÙÚÂ›·. EÓ· ÛËÌ·-ÓÙÈÎfi ‚‹Ì· ·Ô‰Ô¯‹˜ Î·È ·ÏÏËÏÔÛÂ-‚·ÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡ Û˘Ó¿ÓıÚˆ-Ô˘, ÂÈÙÂ‡¯ıËÎÂ. OÈ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ÙË˜¤ÎıÂÛË˜ ¤ÓÈˆÛ·Ó Ó· Û¿˙ÂÈ Ë ¤ÓÔ¯ËÛÈˆ‹ Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ̆ ÔÎÚÈÛ›· ̄ Úfi-ÓˆÓ Á‡Úˆ ·fi Ù· „˘¯È·ÙÚÂ›· Î·È ¿ÓÔÈ-Í·Ó Ù· ÊÙÂÚ¿ ÙÔ˘˜.

H Û˘Û¯¤ÙÈÛË ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ÙÔ˘ «ÎÂ-ÓÙÚÈÎÔ‡ ÚÂ‡Ì·ÙÔ˜» Î·È ÙˆÓ «ÂÓ·ÏÏ·-ÎÙÈÎÒÓ ËÁÒÓ ÂÓÂÚÁÂ›·˜» ÙË˜ ··Û¯Ô-ÏÂ› Û‹ÌÂÚ· ÂÈÊ·Ó‹ ÌÔ˘ÛÂ›· fiˆ˜ ÙÔWhitney ÙË˜ N. YfiÚÎË˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·,ÛÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ô˘ ÌÂÛÔÏ¿‚Ë-ÛÂ ·fi ÂÎÂ›ÓÂ˜ ÙÈ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜, ÌÂ Â˘¯¿-ÚÈÛÙË ¤ÎÏËÍË ‰È·ÈÛÙÒÓÂÈ Î·ÓÂ›˜ fiÙÈ‹Ù·Ó ·fi ÙÈ˜ ÚÒÙÂ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ô˘Â›‰·Ó ÙÔ ı¤Ì· ÌÂ ÙÔ Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÂÚÌË-ÓÂ˘ÙÈÎfi ‚Ï¤ÌÌ· ÌÂ ÙÔ ÔÔ›Ô Û‹ÌÂÚ·ÔÚÁ·ÓÒÓÔÓÙ·È ÔÏÏ¤˜ Ù¤ÙÔÈÂ˜ ÂÎı¤-ÛÂÈ˜ (B·ÚÎÂÏÒÓË, BÈ¤ÓÓË Î.¿.) ‹ ¿ÏÏÂ˜·ÈÛıËÙÈÎ¤˜, ÎÔÈÓˆÓÈÔ–·ÓıÚˆÔÏÔÁÈ-

Î¤˜ Î·È ÌÔ˘ÛÂÈ·Î¤˜ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ Ô˘ Î·Ù·-ı¤ÙÔ˘Ó ÛÙÔ IÓÙÂÚÓÂÙ ÂÎ·ÙÔÓÙ¿‰Â˜ ÛÂ-Ï›‰Â˜ ÁÂÌ¿ÙÂ˜ ÌÂ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ Î·È Êˆ-ÙÔÁÚ·Ê›Â˜ ¤ÚÁˆÓ. Y¿Ú¯ÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ËÙ¿ÛË Ó· ıÂˆÚÂ›Ù·È Ë Art brut, Â›ÙÂ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ÌÔÚÊ‹ Ó¤·˜ Ù¤¯ÓË˜,«ˆÌ‹˜» ·ÏÏ¿ Î·È ÁÓ‹ÛÈ·˜, Â›ÙÂ ˆ˜ ÙÌ‹-Ì· ÙË˜ Outsider art ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÚÈ-Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Î·È ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙˆÓ Ó·˝Ê,ÙÈ˜ ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ¤˜ Ê·ÓÙ·ÛÈÒÛÂÈ˜ Î.¿.

K·È ÛÙÈ˜ ‰‡Ô ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜, Ë Ù¤¯ÓË·˘Ù‹ ıÂˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ÂÈÏÈÎÚ›ÓÂÈ·,·ÌÂÛfiÙËÙ· Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· ÛÂ Ô-Ï‡ ÈÔ ·ÍÈfiÈÛÙÔ Â›Â‰Ô ·fi ÙËÓ Ù¤-¯ÓË ÙÔ˘ «Î˘Ú›ˆ˜ ÚÂ‡Ì·ÙÔ˜», fiˆ˜ Â-Ú›Ô˘ Ù· ÏÔ˘ÏÔ‡‰È· ÌÈ·˜ ‚Ô˘ÓÔÏ·-ÁÈ¿˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ·›ÛıËÛËÊÚÂÛÎ¿‰·˜ ·fi Ù· Î·ÏÏÈÂÚÁËÌ¤Ó·.

TÔ ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏÔ ·˘Ùfi ÁÂÁÔÓfi˜ ı·Ú¤ÂÈ Ó· ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÂ Â˘Ú‡ÙÂÚÂ˜ È‰Â-ÔÏÔÁÈÎ¤˜ Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ˙Ô‡ÌÂ fiÏÔÈÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÂÓfi˜ ·ÈÒÓ· Î·È ÛÙËÓ ·Ú¯‹ÂÓfi˜ Ó¤Ô˘. Y¿Ú¯ÂÈ Î·Ù·Ú¯¿˜ ¤Ó·˜ ÂÌ-Ê·Ó‹˜ ÎÔÚÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓˆÓ ·fiÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ «Î˘Ú›ˆ˜ ÚÂ‡Ì·ÙÔ˜», ËÔÔ›· ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ ÙÔÂÏÂ‡ıÂÚÔ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfi ‚Ï¤ÌÌ· ·ÏÏ¿ÛÙËÓ Ô˘Û›· Â›Ó·È Ù¤¯ÓË Î·ÏÏÈÂÚÁËÌ¤-ÓË ·fi ¤Ó· ·ÛÊ˘ÎÙÈÎ¿ ÂÏÂÁ¯fiÌÂÓÔÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·.

T·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÙÔ Â˘Ú‡ ÎÔÈÓfi Â›Ó·ÈÏ¤ÔÓ «ÔÙÈÎÒ˜ ÂÁÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ» Î·È Û˘-¯Ó¿ ÌÔÚÂ› Ó· ·Ó·Î·Ï‡ÙÂÈ ÂÍ È‰›·˜ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·˜ ÙÈ˜ ·Í›Â˜ ÙˆÓ ÂÓ·ÏÏ·-ÎÙÈÎÒÓ ÂÈÎ·ÛÙÈÎÒÓ ÂÎÊÚ¿ÛÂˆÓ, ‹¤ÛÙˆ Ó· ÌËÓ ¤¯ÂÈ ÙÈ˜ ·Ó·ÛÙÔÏ¤˜ Ô˘Â›¯Â ·ÏÈfiÙÂÚ·.

AÓ¿ÁÎË ÂÈ‰ÈÎÔ‡ ÌÔ˘ÛÂ›Ô˘

™˘ÓÂÒ˜, ÙfiÛÔ ÛÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ ÎfiÛÌÔfiÛÔ Î·È ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·, Â›Ó·È Ï¤ÔÓ ÒÚÈ-ÌÂ˜ ÔÈ Û˘Óı‹ÎÂ˜ ÁÈ· ¤Ó· ÎÂÓÙÚÈÎfi fiÚ-Á·ÓÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ı· ÂÈÛËÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ„˘¯È·ÙÚÈÎ‹ Î·È ÌÔ˘ÛÂÈÔÏÔÁÈÎ‹ ¤ÚÂ˘Ó·Ô˘ ¤ÁÈÓÂ ÛÙ· ÚfiÛÊ·Ù· ¯ÚfiÓÈ·. EÓ·ÌÔ˘ÛÂ›Ô Â›Ó·È Ï¤ÔÓ ··Ú·›ÙËÙÔ, ÒÛÙÂÓ· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È, Ó· ÌÂÏÂÙÒÓÙ·ÈÎ·È Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ Â˘Ú‡ÙÂÚÔÎÔÈÓfi Ù· ¤ÚÁ· ·˘Ù¿, Ù· ÔÔ›· Ì¤¯ÚÈÚfiÙÈÓÔ˜ ¯¿ÓÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÓˆÓ˘Ì›·.

T·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Û’ ¤Ó·Ó Ù¤ÙÔÈÔ ÎÂÓÙÚÈ-Îfi ÌÔ˘ÛÂÈ·Îfi ¯ÒÚÔ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·Á›ÓÔ˘Ó Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¤˜ Û˘Ó·ÓÙ‹-ÛÂÈ˜ ÔÈ ÔÔ›Â˜ ı· Û˘ÓÙÔÓ›˙Ô˘Ó ÙÔ ¤ÚÁÔ„˘¯È¿ÙÚˆÓ, ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ‹Î·È ˙ˆÁÚ¿ÊˆÓ ÌÂ ÂÌÂÈÚ›· ÛÙÔ Î·ÏÏÈ-ÙÂ¯ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ „˘¯È·ÙÚÈÎÒÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ,fiˆ˜ ÌÂÙ·Í‡ ¿ÏÏˆÓ ÛÙÔ AÈÁÈÓ‹ÙÂÈÔ, ÙÔ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ Î.¿.

K˘Ú›ˆ˜, fiÌˆ˜, ¤Ó· Ù¤ÙÔÈÔ ÌÔ˘ÛÂ›Ôı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙÔ Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÂ› ÙÔ Â˘-Ú‡ ÎÔÈÓfi ÌÂ Ù· «¯ÚÒÌ·Ù· ÙË˜ „˘¯‹˜»,Ó· ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÂÈ ÙËÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ÂÌÂÈÚ›· ÙÔ˘ Î·È Ó· ÂÚÈÔÚ›˙ÂÈ ÙÈ˜ ÚÔ-Î·Ù·Ï‹„ÂÈ˜ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ.

™∏ª∂ÿø™∏:H έκθεση «Tέ�νη στην Ψυ�ιατρική»

(Iδρυμα Γ�υλανδρή– X�ρν, 2001) �ργανώ-

θηκε απ� την Eλληνική Ψυ�ιατρική Eται-

ρεία, για την Παγκ�σμια Hμέρα της Yγεί-

ας 2001, ενώ �ι �μ�τιτλες A’ (1997) και B’

(1998) πανελλήνιες εκθέσεις (στην Aθήνα

και σε 20 άλλες π�λεις) με έργα απ� τις

ψυ�ιατρικές μ�νάδες �λης της �ώρας

πραγματ�π�ιήθηκαν απ� επιτρ�πή γνω-

στών ιστ�ρικών τέ�νης, ψυ�ιάτρων και

�ωγρά!ων, με πρωτ�"�υλία και ��ρηγία

της !αρμακευτικής εταιρείας «Lundbeck

Hellas SA». Oι ίδι�ι συντελεστές πρ�ετ�ι-

μά��υν τώρα την ίδρυση σ�ετικ�ύ μ�υσεί-

�υ και κέντρ�υ μελετών στην Aθήνα.

H Eργο του Oνο�φριου Kασο�μη που γενν�θηκε το1958 στο Kεραμ�δι B�λου και απεβ�ωσε το φθιν�πωροτης προηγο�μενης δουλεις. H απ'λεια λεκτικ�ς επι-κοινων�ας απ� μηνιοεγκεφαλ�τιδα στην παιδικ� τουηλικ�α τον 'θησε στη ζωγραφικ�. Eργα του χουν εκτε-θε� σε διφορες ατομικ ς εκθ σεις, εν' συμμετε�χε ισ�-τιμα στη 2η Mπιενλε ν ων καλλιτεχν'ν της Mεσογε�-ου, στη Θεσσαλον�κη, το 1987.

H O Σωτ�ρης Iωανν�δης γενν�θηκε στα Eξρ-χεια. E�ναι ελαιοχρωματιστ�ς και αυτοδ�δακτοςστη ζωγραφικ�. Γρφει επ�σης πο�ηση, �πως τοπαρακτω πο�ημα που γραψε τη βραδι τωνεγκαιν�ων της τελευτα�ας κθεσης «T χνη στηνψυχιατρικ�»: Aλλο να βρδυ σαν κι αυτ� θ λωνα καμαρ'σω / λες κι ’μουν λογο τραν�, τρα-ν� και στολισμ νο / μα περπατο�σα στο κεν�γιατ� ’μουν πντοτε κεν� / και πντα ξεχασμ -νο... Aνθρωποι, σας παρακαλ', τραβ�ξτε τηνκουρτ�να / και δ στε π�σω μια ψυχ�, δ στε μιαηλιαχτ�δα / που εσε�ς τη βλ πετε αλλι'ς, / μαεγ' τη λ ω ελπ�δα./ 25-5-2001, τα μεσνυχτα.


H Mελαγχολικ και σιωπηλ σχεδ�ν π�ντα η Mαρ�α,περν� τον περισσ�τερο απ� τον χρ�νο της ζωγραφ�ζο-ντας. Δηλ�νει �τι �χει δουλ�ψει δημοσιογραφικ� σε δ�ομεγ�λες εφημερ�δες –γεγον�ς που επιβεβαι�νεται απ�την οικογ�νει� της– �ς τη στιγμ που αρρ�στησε...(φωτ.: Γ. Mπαρδ�πουλος).

Ã Θαλασσο-γραφ�α �γνω-στου τροφ�μουτου Δρομο-κα#τειου πουκοσμε� το γρα-φε�ο του αντι-προ�δρου τουIδρ�ματος κ.Nικολ�ου Γ.Tσικ.

AγνοιαTου °πøƒ°√À N. Xƒπ™Δ√¢√À§√À

Kαθηγητ, Προ�δρου της Eλληνικς

Ψυχιατρικς Eταιρ�ας.

H¶PøTAPXIKH ·ÔÛÙÔÏ‹ Î¿ıÂ „˘¯È¿-ÙÚÔ˘ Â›Ó·È Ë ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ „˘-¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜ ÙˆÓ ·ÛıÂÓÒÓ ÙÔ˘, Î·È

ÙÂÏÈÎ¿ Ë ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙË˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜.°È· Ó· ÂÈÙÂ˘¯ıÂ› ·˘Ùfi˜ Ô ÛÙfi¯Ô˜ ··ÈÙÔ‡-

ÓÙ·È Ì¤Û· ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎ‹ ·ÓÙÈÌÂÙÒ-ÈÛË ÙˆÓ Û˘ÌÙˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÚfiÔÈ ÁÈ·ÙËÓ ÂÈÙ˘¯ËÌ¤ÓË Â·Ó¤ÓÙ·ÍË ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›·Ô˘ Ì·˙› ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙËÓ ÔÏÔÎÏËÚˆÌ¤ÓË ·ÓÙÈ-ÌÂÙÒÈÛË ÂÓfi˜ ·ÓıÚÒÔ˘ Ô˘ ¿Û¯ÂÈ ·fiÎ¿ÔÈ· „˘¯ÈÎ‹ ‰È·Ù·Ú·¯‹. H Â·Ó¤ÓÙ·ÍËÙÔ˘ ¯ÚfiÓÈÔ˘ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÔ‡˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÂ› ÙÈ˜·Ú¯¤˜ ÙË˜ „˘¯ÔÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜.

MÂ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ fiÚÔ ÂÚÈÁÚ¿-ÊÔ˘ÌÂ ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ‰È·‰ÈÎ·-ÛÈÒÓ Ô˘ ÛÎÔfi ¤¯Ô˘Ó Ó·‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó ¿ÙÔÌ· Ô˘ ¿-Û¯Ô˘Ó ·fi ÛÔ‚·Ú¤˜ „˘¯ÈÎ¤˜‰È·Ù·Ú·¯¤˜ Ó· ÂÓÙ·¯ıÔ‡Ó ÛÙÔÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ, Ó· ÂÎ·È-‰Â˘ıÔ‡Ó, Ó· ÂÚÁ·ÛıÔ‡Ó Î·ÈÓ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÎÔÈÓˆÓÈ-Î¤˜ Û¯¤ÛÂÈ˜, ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙË˜ ÚÔÙ›ÌËÛ‹˜ ÙÔ˘˜, ÌÂ ÙËÓÂÏ¿¯ÈÛÙË ‰˘Ó·Ù‹ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË

·fi Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›Â˜ „˘¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜. E›Ó·È ‰Ë-Ï·‰‹ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÂÓÂÚÁÂÈÒÓ Ô˘ ‚ÔËıÔ‡ÓÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹ Ó· ÂÓÛˆÌ·ÙˆıÂ› ÌÂ ÂÈ-Ù˘¯›· ÛÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È Ó· Û˘Ì‚ÈÒÛÂÈ ·Ú-ÌÔÓÈÎ¿ ÌÂ ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘.

Y¿Ú¯Ô˘Ó Û‹ÌÂÚ· „˘¯È·ÙÚÈÎ¤˜ ‰ÔÌ¤˜ Ô˘ÊÚÔÓÙ›˙Ô˘Ó Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó ÙÈ˜ ‰ÂÍÈfiÙËÙÂ˜ÙˆÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ ÛÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚÈ˜ ‚·ÛÈ-ÎÔ‡˜ ÙÔÌÂ›˜ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ·Ó·ÁÎÒÓ Î¿ıÂ·ÓıÚÒÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ ÙË ÛÙ¤Á·ÛË, ÙËÓ ÂÎ·›-‰Â˘ÛË, ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Û˘Ó·-Ó·ÛÙÚÔÊ‹. ¢ÔÌ¤˜ ÛÙ¤Á·ÛË˜ Â›Ó·È ÔÈ ÍÂÓÒÓÂ˜ÁÈ· „˘¯ÈÎÔ‡˜ ·ÛıÂÓÂ›˜, Ù· ÚÔÛÙ·ÙÂ˘Ì¤Ó·‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· Î·È Ù· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ·Ó¿‰Ô¯ˆÓÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ. ¢ÔÌ¤˜ ÂÎ·›‰Â˘ÛË˜ Â›Ó·È Ù· ‰È¿-ÊÔÚ· ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ¿ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ·. ¢ÔÌ¤˜ ÂÚÁ·-Û›·˜ Â›Ó·È ÔÚÈÛÌ¤Ó· ÚÔÛÙ·ÙÂ˘Ì¤Ó· ·Ú·Áˆ-ÁÈÎ¿ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎ¤˜. T¤ÏÔ˜, ‰Ô-Ì¤˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚÔÊ‹˜ Â›Ó·È ÔÈ ‰È¿-ÊÔÚÂ˜ ‰ÔÌ¤˜ ËÌÂÚ‹ÛÈ·˜ ÂÚ›ı·Ï„Ë˜ ‹ ·ÎfiÌËÈÔ ÛˆÛÙ¿, ÔÈ Ï¤Û¯Â˜ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ.

¢‡Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚·ÛÈÎÔ› ·Ú¿ÁÔÓÙÂ˜ ÂÈÙ˘¯›·˜ÙË˜ „˘¯ÔÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜ ÙˆÓ„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ, Ô˘ ÛÙÔ¯Â‡ÂÈ ÛÙËÓ ÔÌ·Ï‹ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Â·Ó¤ÓÙ·Í‹ ÙÔ˘˜.

ñ H ÂÎÌ¿ıËÛË Î·È ·fiÎÙËÛË ·ÙÔÌÈÎÒÓ ‰Â-ÍÈÔÙ‹ÙˆÓ ·fi ÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹, Î·ıÒ˜ Î·ÈÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ Ó· ÂÈÙÚ¤Ô˘ÓÙËÓ ÈÎ·ÓÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÎÒÓ ‰ËÏ·‰‹ ÛÙ¤Á·ÛË˜ - ÂÎ·›‰Â˘-ÛË˜ - ÂÚÁ·Û›·˜ - ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚÔÊ‹˜Ô˘ ÚÔ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó.

ñ H ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ-ÓÙÔ˜ ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ì¤Ûˆ ÙË˜ ·Ô‰Ô¯‹˜Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË˜ ÙÔ˘ „˘¯ÈÎÔ‡ ·ÛıÂÓÔ‡˜. ™‹-ÌÂÚ· Ë ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹·fi ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÙ·È ÌÂ Ì›· Ï¤-ÍË: ™Ù›ÁÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÌÔ‰›˙ÂÈ ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ·.

H ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ‰›ÓÂÈ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹ Ó· ‰Â›ÍÂÈ ÙË ıÂÙÈÎ‹, ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁÈÎ‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘


H H κυρ�α Aσημ�να κατ�γεται απ� την A�γυπτο �που ε�χε σπουδ�σει και ζωγραφικ.Kλεισμ�νη στον κ�σμο της, ζωγραφ�ζει νεκρ�ς φ�σεις, απεικον�ζει καθημεριν�ς αν-θρ�πινες στιγμ�ς, αυτ�ς που η �δια πια δεν ζει... (φωτ.: Γ. Mπαρδ�πουλος).

και προκατ�ληψηTÔ ÛÙ›ÁÌ· Â›Ó·È ¤Ó· ÛËÌ¿‰È ÓÙÚÔ‹˜ Î·È

‰˘ÛÊ‹ÌÈÛË˜. ¶ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔÓ Êfi‚Ô Î·È ÙÈ˜ÚÔÎ·Ù·Ï‹„ÂÈ˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ Û˘ÓfiÏÔ˘ ÁÈ··˘Ù¿ Ù· ÓÔÛ‹Ì·Ù·. ºfi‚Ô Î·È ÚÔÎ·Ù·Ï‹„ÂÈ˜Ô˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Ó ·fi ÙËÓ ¿ÁÓÔÈ· Î·È ·Ú·ÏË-ÚÔÊfiÚËÛË Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÔ ı¤Ì· ÙË˜ „˘¯È-Î‹˜ ·ÚÚÒÛÙÈ·˜.

TÔ ÛÙ›ÁÌ· ÁÈ· ÙËÓ „˘¯ÈÎ‹ ÓfiÛÔ Î·È ÙÔÓ „˘-¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹ Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÁÈ· ÙË ‰È·ÌfiÚ-ÊˆÛË ÙË˜ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌË˜. A˘Ù‹ Ë·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ô‰ËÁÂ› ÛÙËÓ ÂÚÈıˆÚÈÔÔ›ËÛËÙÔ˘ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹ Î·È ‰˘ÛÎÔÏÂ‡ÂÈ ·Ê¿ÓÙ·-ÛÙ· ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙˆÓ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ „˘-¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜ ÁÈ· Â·Ó¤ÓÙ·Í‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÎÔÈÓfi-ÙËÙ·, Î·ıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘Î·È ÙË˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ ÙÔ˘ ÁÈ· ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙË˜Î·Ï‹˜ „˘¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜ ÙÔ˘.

AÔ‰Ô¯‹ Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË TÔ ‚·ÛÈÎfi ·›ÙÈÔ ÙÔ˘ ÛÙ›ÁÌ·ÙÔ˜ Â›Ó·È Ë ¿ÁÓÔÈ·Î·È Ë Î·Î‹ ÏËÚÔÊfiÚËÛË ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ ÁÈ· ı¤-Ì·Ù· „˘¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜. ™˘ÓÂÒ˜, Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ÙÚfiÔ˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË˜ ÙË˜ ·ÚÓËÙÈÎ‹˜ ÛÙ¿-ÛË˜ ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ ÚÔ˜ ÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹ Â›-Ó·È Ë ‰ÈÔ¯¤ÙÂ˘ÛË ·ÎÚÈ‚Ô‡˜ Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ¿ÙÂÎÌËÚÈˆÌ¤ÓË˜ ÂÓËÌ¤ÚˆÛË˜ Á‡Úˆ ·fi Ù· ı¤-Ì·Ù· ·˘Ù¿. AÎfiÌË, Ë ·ÚÓËÙÈÎ‹ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ÎÔÈÓÔ‡ ÌÔÚÂ› Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ·Ó ÙÔ˘ ‰ÔıÂ› Ë ‰˘-Ó·ÙfiÙËÙ· ÂÍÔÈÎÂ›ˆÛË˜ ÌÂ ÙÔÓ „˘¯ÈÎÒ˜ ¿-Û¯ÔÓÙ· Î·È ÂÓËÌ¤ÚˆÛ‹˜ ÙÔ˘ ÁÈ· Ù· ÛËÌ·ÓÙÈ-Î¿ ÂÈÙÂ‡ÁÌ·Ù· ÙˆÓ Û˘Ó·ÓıÚÒˆÓ Ì·˜ ÌÂ„˘¯È·ÙÚÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÂ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ-ÌÂ›˜ ÙË˜ ·ÓıÚÒÈÓË˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜, fiˆ˜Â›Ó·È ÔÈ ÙÔÌÂ›˜ ÙË˜ ÔÏÈÙÈÎ‹˜, ÙË˜ ÂÈÛÙ‹ÌË˜,Î·È È‰›ˆ˜ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜.

A˘Ùfi˜ Â›Ó·È ÎÈ Ô ÏfiÁÔ˜ ÙË˜ ÔÚÁ¿ÓˆÛË˜ ÙË˜¤ÎıÂÛË˜ ÌÂ Ù›ÙÏÔ «H T¤¯ÓË ÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈ-Î‹» Ô˘ Á›ÓÂÙ·È ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ÂÎ‰ËÏÒÛÂ-ˆÓ ÙË˜ EÏÏËÓÈÎ‹˜ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜ EÙ·ÈÚÂ›·˜.M¤Ûˆ ·˘Ù‹˜, ·Ú¤¯ÔÓÙ·È ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜ ÁÈ·ÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹, ÁÈ· ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ¤˜ ÙÔ˘,ÙÈ˜ ÂÈ‰fiÛÂÈ˜ ÙÔ˘, ÙËÓ Â˘·ÈÛıËÛ›· ÙÔ˘. £¤-ÏÔ˘ÌÂ Ó· ÙÚ·‚‹ÍÔ˘ÌÂ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ fiÏˆÓ,ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙˆÓ MME Î·È ÙÔ˘ ÎÔÈÓÔ‡ ÛÂ ·˘-Ù¤˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÈ˜ È‰ÈfiÙËÙÂ˜ Î·È ÂÈÏ¤ÔÓ ı¤-ÏÔ˘ÌÂ Ó· ‰Â›ÍÔ˘ÌÂ ¤ÌÚ·ÎÙ· ÙÈ ÌÔÚÂ› Ó· Á›-ÓÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÚÔ˜ÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹.

H Ù¤¯ÓË, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹ Ë ˙ˆÁÚ·ÊÈ-Î‹, ‰›ÓÂÈ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹Ó· ‰Â›ÍÂÈ ÙË ıÂÙÈÎ‹, ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ÙÔ˘ÏÂ˘Ú¿. H ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ‹ ÔÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓÚÔÎ·ÏÂ› ¤ÎÏËÍË Î·È ı·˘Ì·ÛÌfi. H ¤ÌÚ·-ÎÙË ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÒÓ Ô˘ ÂÎı¤-ÙÔ˘Ó ¤ÚÁ· ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ¤ÎıÂÛË, ÂÈ‚Â‚·ÈÒÓÂÙ·ÈÌÂ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÎÔÚ˘Ê·›ˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ˙ˆ-ÁÚ¿ÊˆÓ Î·È ÙÂ¯ÓÔÎÚÈÙÈÎÒÓ Ô˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›-˙Ô˘Ó ÙËÓ ·Í›· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ. M¤Û· ·fiÙ¤ÙÔÈÂ˜ ÂÎ‰ËÏÒÛÂÈ˜ ı¤ÏÔ˘ÌÂ Ó· ÌÂÙ·Ê¤ÚÔ˘ÌÂÙÔ ÂÍ‹˜ Ì‹Ó˘Ì·: ¶·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ, ‚ÔËıÔ‡ÌÂ ÛÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹Î·È ̆ ÔÛÙ‹ÚÈÍ‹ ÙÔ˘˜, ¤ÙÛÈ, ÒÛÙÂ, Ó· ÌÔÚÔ‡ÓÓ· ÂÓÛˆÌ·ÙˆıÔ‡Ó ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ˆ˜ ÈÛfiÙÈÌ·Ì¤ÏË. N· ·Ô‰Â›ÍÔ˘ÌÂ fiÙÈ Î·È ¿ÏÏÔÈ „˘¯ÈÎ¿·ÛıÂÓÂ›˜ ¤¯Ô˘Ó ÌÈ· ·ÚfiÌÔÈ· ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·.AÏ¿, ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ‰ÔıÂ› Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ˙‹-ÛÔ˘Ó fiˆ˜ fiÏÔÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÌÂ ÈÛÔÙÈÌ›· Î·È·ÍÈÔÚ¤ÂÈ·, Ú¤ÂÈ ÎÈ ÂÌÂ›˜ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ Ó·ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›·.


Tου °πÕ¡¡∏ ¶∞ƒÕ™Ã√À

Ψυχι�τρου

TO E¶I¢IøKOMENO ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË˜¤ÎıÂÛË˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹˜ «T¤¯ÓËÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹», ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎÂ

Î¿Ùˆ ·fi ÙÔ ÁÂÓÈÎfi Û‡ÓıËÌ· ÙË˜ ·Ô-ÛÙÈÁÌ·ÙÔÔ›ËÛË˜ Î·È ·˘Ùfi ı¤ÏÔ˘ÌÂ Ó·ÙÔ ÙÔÓ›ÛÔ˘ÌÂ È‰È·›ÙÂÚ·. EÈ‰ÈÒÎÔ˘ÌÂÓ· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘ÌÂ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·Ï-Ï¿ Î·È Ó· Î·Ï‡„Ô˘ÌÂ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÙˆÓ„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÒÓ ÁÈ· ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ·Ô-Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. H ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ ·ÔÎ·Ù¿-ÛÙ·ÛË, fiÌˆ˜, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î¿Ï˘„Ë·Ó·ÁÎÒÓ fiˆ˜ Ë ÛÙ¤Á·ÛË, Ë ÂÚÁ·Û›·,Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹ Û˘Ó·-Ó·ÛÙÚÔÊ‹, ·Ó¿ÁÎÂ˜ Ô˘ Â›Ó·È ÎÔÈÓ¤˜ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜.

AÓ ÂÍÂÙ¿ÛÂÙÂ ÈÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó· ÙÔÓÙÔÌ¤· ÙË˜ ÂÚÁ·Û›·˜ (ÂÚÁ·ÛÈ·Î‹ ·Ô-Î·Ù¿ÛÙ·ÛË), ÙÔ Ì‹Ó˘Ì· ÙË˜ ¤ÎıÂÛË˜«T¤¯ÓË˜ ÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹» Â›Ó·È fiÙÈ Ô„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹˜, ÛÂ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· Ô˘Â›Ó·È ÛÂ ıÂÚ·Â›·, Ó· ÌÔÚÂ› Ó· ·Ô-Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔ ‰ÈÎ·›ˆÌ· ÙË˜ ÂÚÁ·Û›·˜.

H ÂÌÂÈÚ›· Û‹ÌÂÚ· ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ô „˘-¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹˜ ÌÔÚÂ› Ó· ·Ô‰ÒÛÂÈ ÂÚ-Á·ÛÈ·Î¿ ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂ Ù· ÂÏÏÂ›ÌÌ·Ù·Ô˘ ÙÔ˘ ÚÔÎ¿ÏÂÛÂ Ë ÓfiÛÔ˜, ·ÏÏ¿ Î·ÈÙÔ ÂÚÁ·ÛÈ·Îfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘ ÙÔ˘ÚÔÛÊ¤ÚÂÙ·È. Y¿Ú¯Ô˘Ó ·ÛıÂÓÂ›˜ Ô˘ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó Î¿Ùˆ ·fi ÚÔ-

ÛÙ·ÙÂ˘Ì¤ÓÂ˜ Û˘Óı‹ÎÂ˜, ÛÙÔ˘˜ ÂÈ‰È-ÎÔ‡˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó Û˘Ó‹-ıˆ˜ ÔÈ „˘¯È·ÙÚÈÎ¤˜ ‰ÔÌ¤˜. T¤ÙÔÈÔÈ ¯Ò-ÚÔÈ Â›Ó·È Ù· ÚÔÛÙ·ÙÂ˘Ì¤Ó· ·Ú·Áˆ-ÁÈÎ¿ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È ÔÈ Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎ¤˜.OÈ ‰ÔÌ¤˜ ·˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·Ó· ·›ÚÓÔ˘Ó ‰Ô˘ÏÂÈ¤˜ ·fi ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ÊÔÚÂ›˜ Î·È Ó· ÙÈ˜ ÂÎÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó·ÓÙÈ·ÌÔÈ‚‹˜ ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ ‹ ÙË˜Û˘ÓÂÚÁ·ÙÈÎ‹˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ··Û¯ÔÏÂ›„˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜. ¶·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· Ù¤ÙÔÈ-ˆÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘ÏÈÒÓ ı· ‹Ù·Ó ¤Ó· ‰ËÌfi-ÛÈÔ ÓÔÛÔÎÔÌÂ›Ô Ô˘ ·Ó·ı¤ÙÂÈ ÛÂ ¤Ó·ÚÔÛÙ·ÙÂ˘fiÌÂÓÔ ·Ú·ÁˆÁÈÎfi ÂÚÁ·-ÛÙ‹ÚÈÔ ÎÔÙÈÎ‹˜ Ú·ÙÈÎ‹˜ ÙËÓ Î·Ù·-ÛÎÂ˘‹ ÙˆÓ ¿ÛÚˆÓ Ô‰ÈÒÓ Ô˘ ̄ ÚËÛÈ-ÌÔÔÈÂ› ÁÈ· ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘. AÏÏÔÈ¿ÏÈ ·ÛıÂÓÂ›˜ ÌÔÚÂ› Ó· ÂÚÁ·ÛÙÔ‡ÓÛÂ ı¤ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ‰ËÌÔÛ›Ô˘ ‹ ÙÔ˘ È‰ÈˆÙÈ-ÎÔ‡ ÙÔÌ¤·, ÌÂ Û‡Á¯ÚÔÓË ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË·fi Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›Â˜ „˘¯ÈÎ‹˜ ˘ÁÂ›·˜ÌÈ·˜ ·fi ÙÈ˜ „˘¯È·ÙÚÈÎ¤˜ ‰ÔÌ¤˜ ÙË˜ Â-ÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜. T¤ÏÔ˜, ¿ÏÏÔÈ ·ÛıÂÓÂ›˜‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÂ ÙfiÛÔ Î·Ï‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛËÔ˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰ÈÂÎ‰ÈÎ‹ÛÔ˘Ó ı¤ÛÂÈ˜ÛÙËÓ ÂÏÂ‡ıÂÚË ·ÁÔÚ¿.

AÊÔ‡, ÏÔÈfiÓ, ÔÈ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓÂ›˜Î¿ÓÔ˘Ó ÙfiÛÔ fiÌÔÚÊÔ˘˜ ›Ó·ÎÂ˜ ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹˜ Ô˘ Â·ÈÓÔ‡ÓÙ·È ·fi Î·Ù·-ÍÈˆÌ¤ÓÔ˘˜ ÙÂ¯ÓÔÎÚÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÂÍ¤¯Ô-ÓÙÂ˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘˜, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡-Û·Ó Ó· ÂÚÁ·ÛÙÔ‡Ó Î·È ÛÂ ¿ÏÏÂ˜ ÂÚÁ·-Û›Â˜; A˘Ù‹ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜ ÂÈ¯Â›-ÚËÛÂ Î·È Û˘ÓÂ¯Ò˜ ÚÔÛ·ıÂ› Ó· ÙÔÓ›-˙ÂÈ Ë ÛÂÈÚ¿ ÂÎı¤ÛÂˆÓ «T¤¯ÓË ÛÙËÓ æ˘-

¯È·ÙÚÈÎ‹», Ë ÔÔ›· ·fi ÙÔ 1997 Ì¤¯ÚÈÛ‹ÌÂÚ· ÂÓÙfiÈÛÂ ‰ÂÎ¿‰Â˜ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ÎÚ˘ÌÌ¤ÓÔ˘˜ ÛÙ· „˘¯È·ÙÚÂ›· fiÏË˜ ÙË˜¯ÒÚ·˜, ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛÂ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó·ÂÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÔ˘Ó ÌÂ ÙÔ ÎÔÈÓfi ÙˆÓ ÌÂ-Á¿ÏˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ fiÏÂˆÓ Î·È Ó· ·È-Ûı·ÓıÔ‡Ó fiÙÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘˜ ‚Ú›ÛÎÂÈÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ·‹¯ËÛË.

°È· ÙÔÓ „˘¯ÈÎ¿ ·ÛıÂÓ‹, fiÌˆ˜, Ë ÂÚ-Á·Û›· ·ÔÙÂÏÂ› Î·È Ì¤ÁÈÛÙË ·Ó¿ÁÎËÁÈ· Ó· ‰È·ÙËÚËıÂ› Ë „˘¯ÈÎ‹ ÙÔ˘ ˘ÁÂ›·.H ÌË ÂÚÁ·Û›· ı· ÙÔÓ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÁÚ‹ÁÔ-Ú· ÛÙËÓ ·Ó›·, Ë ÔÔ›· ÌÂÙ·-Í‡ ¿ÏÏˆÓ Â›Ó·È ÎÈ ¤Ó·˜ ·fiÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ˘Ô-ÙÚÔ‹˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·ÛıÂ-ÓÒÓ. E·ÓÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ‰Ë-Ï·‰‹ Ù· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· Î·È ÔÈ·ÛıÂÓÂ›˜ ÂÈÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÛÙÔ„˘¯È·ÙÚÈÎfi ÓÔÛÔÎÔÌÂ›Ô.

°È ·˘Ùfi ÚÔÛ·ıÔ‡ÌÂ Ó·Â›ÛÔ˘ÌÂ ÙÔ Â˘Ú‡ ÎÔÈÓfi Î·ÈÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË, fiÙÈ Ë ‰˘-Ó·ÙfiÙËÙ· Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹˜ ÙÔ˘ „˘¯ÈÎ¿·ÛıÂÓ‹ ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›·ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Ì·˜ - ¤ÙÛÈ fiˆ˜ ·˘Ù‹ÚÔ‚¿ÏÏÂÙ·È Ì¤Û· ·fi ÙÈ˜ ÂÎı¤ÛÂÈ˜«T¤¯ÓË ÛÙËÓ æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹» - Â›Ó·È ÌÈ··Ó·ÁÎ·ÈfiÙËÙ·.

™∏ª∂ÿø™∏ «E¶ΔÕ Hª∂ƒfl¡»:O Γιάννης Παράσ� ς είναι Γενικ�ς Διευ-

θυντής της Lundbeck Hellas και εμπνευ-

στής των πανελληνίων εκθέσεων «Tέ�νη

στην Ψυ�ιατρική».

Ã Θαν�ση Kοπρια-νο�, «Aτιτλο» (ακρυλι-κ� σε μουσαμ�). Oκαλλιτ�χνης γενν�θη-κε το 1954 στη Θεσσα-λον�κη. Παρουσ�ασε�ργα του σε πολλ�ςομαδικ�ς εκθ�σεις τηςMον�δας Πολιτιστι-κ�ς Eπικοινων�ας τουΨυχιατρικο� Nοσοκο-με�ου Θεσσαλον�κης.

T�χνη και αποκατ�σταση

H ÂÚÁ·Û›· Â›Ó·ÈÌ¤ÁÈÛÙË ·Ó¿ÁÎËÁÈ· ÙËÓ „˘¯ÈÎ‹˘ÁÂ›· ÙÔ˘ ·ÛıÂÓ‹


H Mε μια ζω� γεμ�τη σκαμπανεβ�σματα απ� πλευ-ρ�ς υγε�ας ο Γιαννο�λης Xαλεπ�ς, στη φωτογραφ�α,στην εσωτερικ� αυλ� του σπιτιο� των ανιψι$ν του,στην οδ� Δαφνομ�λη 35, στην Aθ�να, �που και τοεργαστ�ρι του. Eκε� �ρχισε, σε ηλικ�α 86 ετ$ν πια,να διαν�ει την πιο απελευθερωμ�νη φ�ση της ζω�ςτου ως δημιουργ�ς.

H Eρμ�ς, Π�γασος και Aφροδ�τη, �ργο του Γιαννο�λη Xαλεπ�,του 1930. Mε �κδηλα τα στοιχε�α του νεοκλασικισμο�, αλλ� καιμε προσωπικ� �φος, θεωρε�ται απ� τους σημαντικ�τερους γλ�-πτες του 20ο� αι$να. (Tο �ργο αν�κει στην Eθνικ� Πινακοθ�κη)

Στ�ρηση και αν�ταση

στο �ργοτου Xαλεπ�

Tου M∞¡√À ™Δ∂º∞¡π¢∏

Eπιμελητ� της Eθνικ�ς Πινακοθ�κης

Διευθυντ� Mουσε�ου Φρυσ�ρα

«Eπ¡∞π ∞¢⁄¡∞Δ√¡ Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙÂ› Î·ÓÂ›˜ ÈÔ ¤Î-‰ËÏÔ Û˘Ì‚ÔÏÈÛÌfi ·fi ÙËÓ Î·Ù·ÛÙ·ÏÙÈÎ‹ÌËÙÚÈÎ‹ ÌÔÚÊ‹ ÙË˜ M‹‰ÂÈ·˜ Î·È ÙËÓ ··-

ÁÔÚÂ˘ÙÈÎ‹ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ™¿Ù˘ÚÔ˘... H M‹‰ÂÈ· Î·È Ô ™¿-Ù˘ÚÔ˜ Ô˘ Â·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È Î¿ıÂ ÙfiÛÔ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Î·Èı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ıÂˆÚËıÔ‡Ó a priori ÁÔÓÂ˚Î¤˜ ÂÈÎfi-ÓÂ˜ ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎ¿ Ì˘ıÈÎ¤˜....» 1. E›Ó·È, ÓÔÌ›˙ˆ, ·ÓÒÊÂ-ÏÔ Ó· Â·Ó·Ï¿‚Ô˘ÌÂ fiÙÈ Ë ÌÔÓ·‰ÈÎ‹, Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ¿,ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË X·ÏÂ¿ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ‰Ú·Ì·ÙÈÎ¿·Ù·ÍÈÓfiÌËÙË fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙË ‰ÈÂıÓ‹ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘20Ô‡ ·ÈÒÓ·, Î·È ·Ì‹¯·Ó· ·ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛÙË fiÛÔÓ ·ÊÔ-Ú¿ ÛÙËÓ ÂÓÙfiÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ì·˜. O X·ÏÂ¿˜ Â›Ó·ÈÌÂÁ¿ÏÔ˜, ·ÎÔ‡ÌÂ ÛÙÂÚÂfiÙ˘·. N·È, ·ÏÏ¿ ÁÈ·Ù›;

TÔ 1979 ÌÈ· ˘Ô‰ÂÈÁÌ·ÙÈ-Î‹ ÌÂÏ¤ÙË ‹ÚıÂ Ó· Ù·Ú¿ÍÂÈÙ· ÏÈÌÓ¿˙ÔÓÙ·È ÓÂÚ¿ Ù‹˜ Â-ÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓË˜ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·˜ÂÚ› ÙÔÓ X·ÏÂ¿. H NÙ·ÓÈ¤-ÏÂ K¿Ï‚Ô-¶Ï·ÙÂÚfi Î˘ÎÏÔ-ÊfiÚËÛÂ ÛÂ ÂÏÏËÓÈÎ‹ ÌÂÙ¿-ÊÚ·ÛË ÙÔ „˘¯·Ó·Ï˘ÙÈÎfiÙË˜ ‰ÔÎ›ÌÈÔ ÌÂ Ù›ÙÏÔ «O °Ï˘-ÙÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜ ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡-ÏË X·ÏÂ¿». ™Â ·˘Ùfi, ÌÂÔ‰ËÁfi ÙËÓ ÊÚÔ˚‰ÈÎ‹ ÌÂÏ¤ÙË «O Mˆ˘Û‹˜ ÙÔ˘ MÈ¯·‹ÏAÁÁ¤ÏÔ˘» (1914), ÂÈ¯ÂÈÚÂ› Ó· ÂÚÌËÓÂ‡ÛÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔÙÔ˘ Û˘ÓÙ·Ú·ÎÙÈÎÔ‡ T‹ÓÈÔ˘ Ì¤Û· ·fi ÙË ‰È·‰ÈÎ·Û›·ÙË˜ Sublimierug (EÍÈ‰·Ó›ÎÂ˘ÛË˜), ÙÔ˘ OÈ‰Èfi‰ÂÈÔ˘Û˘ÌÏ¤ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙË˜ «·Ú¯‹˜ ÙË˜ Ë‰ÔÓ‹˜». ™ÙËÚÈ-˙fiÌÂÓË ÛÙËÓ, Û˘¯Ó¿ Ì˘ıÔÔÈËÌ¤ÓË, ‚ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ÁÏ‡ÙË, ÂÓÙÔ›˙ÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· Î‡ÚÈ· ı¤Ì·Ù· Ô˘ Â·-Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÙÔ˘: ÙË M‹‰ÂÈ· Ô˘ ÛÎÔÙÒ-ÓÂÈ Ù· ·È‰È¿ ÙË˜, ÙÔÓ ™¿Ù˘ÚÔ Î·È ÙÔÓ EÚˆÙ·, ÙÔÓ OÈ-‰›Ô‰· Î·È ÙËÓ AÓÙÈÁfiÓË Î·È ÙËÓ KÔÈÌˆÌ¤ÓË (·-Ú·ÏÏ·Á‹ ÙË˜, Ë «¶ÂÓÙ¿ÌÔÚÊË»). H ›‰È· ı· ˘ÔÁÚ·Ì-Ì›ÛÂÈ: O ›‰ÈÔ˜ Ô °È·ÓÓÔ‡ÏË˜ X·ÏÂ¿˜ ÂÍÔÚÎ›˙ÂÈ ÙÔÓ›‰ÈÔ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙÈ˜ Ê·ÓÙ·ÛÈÒÛÂÈ˜ÙÔ˘. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È, Î·Ù¿ Î¿ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ, ÁÈ· ÙÔ ·ÓÙ›-ÛÙÚÔÊÔ ÌÈ·˜ Ì·ÁÈÎ‹˜ Ú¿ÍË˜. K·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎ¤˜, ÂÛˆ-ÙÂÚÈÎ¤˜ ÌÔÚÊ¤˜ ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÚÔ˜ Ù· ¤Íˆ Î·È, ·ÎÈ-ÓËÙÔÔÈËÌ¤ÓÂ˜ ÛÙËÓ ‡ÏË, Á›ÓÔÓÙ·È Ï›ÁÔ ÔÏ‡ ·Î›Ó-‰˘ÓÂ˜...

O X·ÏÂ¿˜, ÌÂ ·ÚÎÂÙ¿ ‚Â‚·ÚËÌ¤ÓÔ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·ÎfiÈÛÙÔÚÈÎfi, ÂÁÎÏÂ›ÂÙ·È ÙÔ 1888 ÛÙÔ æ˘¯È·ÙÚÂ›Ô ÙË˜

¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ ÙÔ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÈÎfi ÙÔ˘¤ÚÁÔ ÛÙËÓ ·ÔÌfi-ÓˆÛË Î·È ÙË ¯ÏÂ‡Ë


K¤ÚÎ˘Ú·˜ ˆ˜ «¿Û¯ˆÓ ÂÍ·ÓÔ›·˜».H‰Ë, ·fi ÙÔ 1878 Ô ÚÔÈÎÈÛÌ¤ÓÔ˜ ·˘-Ùfi˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ ÙÔ1851, ¤¯ÂÈ ‰È·Îfi„ÂÈ Î¿ıÂ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ÂÚÁ·Û›· ÂÎ‰ËÏÒÓÔÓÙ·˜ Î·Ù¿ Î·ÈÚÔ‡˜Ê·ÈÓfiÌÂÓ· ÌÂÏ·Á¯ÔÏ›·˜, Î·Ù¿ıÏÈ„Ë˜,·Ï·Ï›·˜, ·˘ÙÔÎÙÔÓÈÎ‹˜ Ù¿ÛË˜. AfiÙËÓ K¤ÚÎ˘Ú· ÂÍ¤Ú¯ÂÙ·È ÙÔ 1902 Î·È¤ÂÈÙ· ·fi ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ ¤Ú·ÛÌ· ·fiÙËÓ Aı‹Ó· ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ ÛÙÔÓ ¶‡ÚÁÔÙË˜ T‹ÓÔ˘, ·Û¯ÔÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÌÂ ÔÈÌÂÓÈ-Î¤˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ ˘fi ÙËÓ ¿ÁÚ˘ÓË Â›‚ÏÂ-„Ë ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘. H ¿ÎÚ· ÙÔ˘ Â˘·È-ÛıËÛ›· ¤Ú¯ÂÙ·È ÛÂ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÙfiÛÔ ÌÂÙÔ Û˘ÓÙËÚËÙÈÎfi Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfi ÎÏ›Ì·ÙˆÓ AıËÓÒÓ, fiÛÔ Î·È ÌÂ ÙËÓ «·ıÒ·»,ÛÙ· fiÚÈ· ÙË˜ ‚·Ú‚·ÚfiÙËÙ·˜, ÂÏÏËÓÈÎ‹Â·Ú¯›·. TÔ Ù·Ï¤ÓÙÔ ÙÔ˘ ÂÎÏ·Ì‚¿ÓÂ-

Ù·È ˆ˜ ·‰˘Ó·Ì›· Î·È Ë È‰È·ÈÙÂÚfiÙËÙ¿ÙÔ˘ ıÂˆÚÂ›Ù·È ÓÔÛÔÁfiÓ·.

AÓ¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ·Ù¤Ú·Î·È ÙË ÌËÙ¤Ú·

AÓ ÚÔÛÙÚ¤ÍÔ˘ÌÂ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘ÙfiÛÙÔÓ ºÚfiÈÓÙ, ı· ÏËÚÔÊÔÚËıÔ‡ÌÂˆ˜ Ô Î¿ıÂ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË˜ ·Ú·ÌÂÚ›˙Ô-ÓÙ·˜ ÙË Û˘¯Ó¿ ÂÈıÂÙÈÎ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi-ÙËÙ· ÚÔ˜ ¯¿ÚË ÌÈ·˜ Î·ÙÂ˘Ó·ÛÙÈÎ‹˜Ê·ÓÙ·Û›·˜ Í·Ó·‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ÙËÓ Ú·Á-Ì·ÙÈÎfiÙËÙ· Ì¤Ûˆ Û˘Ì‚ÔÏÔÔÈËÌ¤ÓˆÓ¤ÚÁˆÓ. O X·ÏÂ¿˜ ÂÈÛÙÚ¤ÊÂÈ ÛÙË ÌÂ-Á¿ÏË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÂ Ù· ÏÂÁfiÌÂÓ·, Î·È·fi ÙÔÓ ™ÙÚ·Ù‹ ¢Ô‡Î·, «ÌÂÏ·Á¯ÔÏÈÎ¿»¤ÚÁ· ÙÔ˘ ÙÔ 1918, ‰ËÏ·‰‹, ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·

H Γυναικε�α φιγο�ραπου μοι�ζει με τη M�-δεια, την οπο�α ο νεα-ρ�ς Xαλεπ�ς κατ�στρε-ψε σε μια κρ�ση απελπι-σ�ας. O καλλιτ�χνηςφα�νεται να τα�τιζε τημητ�ρα του με τη M�-δεια, γιατ� και εκε�νηαποστρεφ�ταν τα �ργαπου ο �διος θεωρο�σεπαιδι� του...

ÌÂÙ¿ Î·È ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘.º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Î·ı’ fiÏË ÙËÓ Ì·ÎÚ¿ Â-Ú›Ô‰Ô ÙË˜ ÂÍfi‰Ô˘ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ „˘¯È·-ÙÚÂ›Ô Î·È ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ T‹-ÓÔ Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘, ıÂˆÚÒÓÙ·˜ Ù· Î·ÏÏÈ-ÙÂ¯ÓÈÎ¿ ÙÔ˘ ÛÎÈÚÙ‹Ì·Ù· ˆ˜ ‚·ÛÈÎ‹ ·È-Ù›· ÙË˜ ÎÔÈÓ‹˜ ÙÔ˘˜ ‰˘ÛÙ˘¯›·˜, Î·Ù·-ÛÙÚ¤ÊÂÈ ‹ ··ÁÔÚÂ‡ÂÈ Î¿ıÂ ·fiÂÈÚ¿ÙÔ˘˜. E›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi, ÏÔÈfiÓ, Ó· Â·Ó¤Ú-¯ÂÙ·È ÛÙË M‹‰ÂÈ· Í·Ó¿ Î·È Í·Ó¿Ø Î·ÈÁÈ· ÙÔÓ ÈÛ¯˘Úfi Â˘ÓÔ˘¯ÈÛÙÈÎfi ÙË˜ ¯·-Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ÁÈ· ÙÔ fiÙÈ ‰ÔÏÔÊÔÓÂ› Ù··È‰È¿ ÙË˜ (Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘).

E›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ÔÈ „˘¯·Ó·Ï˘ÙÈÎ¤˜ÂÚÌËÓÂ›Â˜ ÙÔ˘ ºÚfiÈÓÙ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ·È-ÛıËÙÈÎfi ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ Â›Ó·È ·ÙÂÚÓ·ÏÈ-ÛÙÈÎ¤˜, ÂÓÒ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ ÙÔ˘ O‡ÁÁÚÔ˘Sandor Ferenczi Ì·ÙÂÚÓ·ÏÈÛÙÈÎ¤˜. OFerenczi ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÙËÓ «ÚˆÙÔÁÂÓ‹·Á¿Ë-Û¯¤ÛË ÌÂ ÙÔ ·ÓÙÈÎÂ›ÌÂÓÔ, ÙËÓÔÔ›· Û˘Ì‚ÔÏÔÔÈÂ› Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ‰›‰˘ÌÔ˘«‚Ú¤ÊÔ˜-ÌËÙ¤Ú·». H ÌËÙÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘Ferenczi ÂÚÌËÓÂ‡ÂÈ ·ÔÎ·Ï˘ÙÈÎ¿ ÙËÛ¯¤ÛË ÙÔ˘ X·ÏÂ¿ ÌÂ ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘,·ÏÏ¿ Î·È ÙËÓ È‰È¿˙Ô˘Û· ¤ÏÍË-·ÒıËÛËÙË˜ ‰Â‡ÙÂÚË˜ ·fi Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ÚÒ-ÙÔ˘.

A˜ ÛËÌÂÈˆıÂ› Â‰Ò, fiÙÈ ÌfiÏÈ˜ ÙÂÏÂ›ˆ-ÛÂ ÙËÓ «KÔÈÌˆÌ¤ÓË» ÙÔ˘ Aã NÂÎÚÔÙ·-ÊÂ›Ô˘ (1878), Ô ÓÂ·Úfi˜ Î·È ‹‰Ë ÔÏ‡ÁÓˆÛÙfi˜ X·ÏÂ¿˜ Î·Ù·È¿ÓÂÙ·È ÌÂÌÈ·Ó ˘ÂÚÌÂÁ¤ıË ÎÏ·ÛÈÎÈÛÙÈÎ‹ M‹-‰ÂÈ· ·fi ¿ÚÁÈÏÔ, ÙËÓ ÔÔ›· fiÌˆ˜ Î·-Ù·ÛÙÚ¤ÊÂÈ ÛÂ ÌÈ· ÎÚ›ÛË ·ÂÏÈÛ›·˜. H¶Ï·ÙÂÚfi ÂÈÌ¤ÓÂÈ ÛÙÔÓ ·˘Ù·Ú¯ÈÎfi ·-Ù¤Ú· ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË, ÙÔÓ Iˆ¿ÓÓË X·ÏÂ-¿, Ô ÔÔ›Ô˜ Î·È ÂÌÔ‰›˙ÂÈ ·Ú¯ÈÎ¿ ÙÔÓÚˆÙfiÙÔÎÔ-Î·È Û˘ÓÔÓfiÌ·Ùfi ÙÔ˘(! ) ÁÈÔÓ· ·Û¯ÔÏËıÂ› ÌÂ ÙË ÁÏ˘ÙÈÎ‹. X·Ú·-ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿, ÛËÌÂÈÒÓÂÈ Ë ¶Ï·ÙÂÚfi: «OÈÁÔÓÂ›˜ ÙÔ˘ ÏËÚÔÊÔÚÔ‡ÓÙ·È Ù·ÎÙÈÎ¿ÁÈ· ÙËÓ ˘ÁÂ›· ÙÔ˘. H ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ ‰ÂÓ¤·˘ÛÂ ÔÙ¤ Ó· ÂÈÌ¤ÓÂÈ ˆ˜ Ô °È·Ó-ÓÔ‡ÏË˜ ¤ÚÂÂ Ó· Á˘Ú›ÛÂÈ ÛÙÔ ÔÈÎÔÁÂ-ÓÂÈ·Îfi ÙÔ˘ Û›ÙÈ ÛÙËÓ T‹ÓÔ. AÏÏ¿ Ô·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ·ÚÓÂ›Ù·È Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈ-Î¿ Ó· ÙÔÓ Ê¤ÚÂÈ ›Ûˆ...».

º·›ÓÂÙ·È ˆ˜ Û’ ·˘Ùfi ÙÔ ‰›ÔÏÔ ·-Ù¤Ú·˜-ÌËÙ¤Ú· Î·È ›ÂÛË-·ÒıËÛË,ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È fiÏË Ë Û·Ú·ÎÙÈÎ¿ ·˘ÙÔÂ-ÍÔÌÔÏÔÁËÙÈÎ‹ ¤ÎÊÚ·ÛË ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤-¯ÓË. EÎÂ› ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë Ú›˙· ÙÔ˘ Ì·ÎÚÔ-¯ÚfiÓÈÔ˘ ‰Ú¿Ì·ÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙË˜ ÛÙ·-‰È·Î‹˜ ÙÔ˘ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÛË˜. O X·ÏÂ-¿˜ «ÎÔÈÌ‹ıËÎÂ» Û·Ó ÙÔÓ PÈÙ B·ÓO˘›ÓÎÏ ÛÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ˆ˜ ¤Ó·˜ ÂÓ-ıÔ˘ÛÈÒ‰Ë˜ ÓÂ·Úfi˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ ÙÔ˘NÂÔÎÏ·ÛÈÎÈÛÌÔ‡, Î·È «Í‡ÓËÛÂ» ÛÙËÓÎ·Ú‰È¿ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ· Ê¤ÚÔÓÙ·˜ fiÏÔÙÔÓ ˘·ÚÍÈ·Îfi ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi, fiÏËÙËÓ ·ÁˆÓ›· ·˘ÙÔÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘. O X·ÏÂ¿˜ ‚˘-ı›ÛÙËÎÂ, ı· ’ÏÂÁÂ Î·ÓÂ›˜, ÛÙ· ‡ÛÙ·Ù·Ì·ÁÓ¿‰È· ÙÔ˘ PÔÌ·ÓÙÈÛÌÔ‡ ÁÈ· Ó··Ó·‰˘ıÂ› ˆ˜ ÌÈ· Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÔÓÙfiÙË-Ù· ¯·˚ÓÙÂÁÎÂÚÈ·Ó‹˜ ‰È¿ÛÙ·ÛË˜.

™ÙË ÓÂfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ÊÈÏÔÙ¤¯ÓËÛÂ ÌÈ·«KÔÈÌˆÌ¤ÓË» ÛÙËÓ ÔÔ›· Ù·˘ÙÈ˙fiÙ·Ó ÔYÓÔ˜ ÌÂ ÙÔÓ £¿Ó·ÙÔ. ™ÙÔ Î·ÚÔÊfiÚÔ·ÏÏ¿ Î·È Ù·Ï·ÈˆÚËÌ¤ÓÔ ÙÔ˘ Á‹Ú·˜¤Ï·ıÂ «ÎÔÈÌˆÌ¤ÓÂ˜» Ô˘ ÔÓÂÈÚÂ˘fi-Ù·Ó ÙËÓ ·Ó¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜. E‰Ò ¤ÁÎÂÈÙ·ÈÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Î·È Ë ÌÔÓ·‰ÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘


Õ Eρμ�ς και Aγιος Xα-ρ�λαμπος (θεωρε�ται οπροστ�της των Mαρμα-ρ�δων) καμωμ�νο απ�γ�ψο απ� τον Γιαννο�-λη Xαλεπ�, το 1930. Oμυθολογικ�ς �ρωας συ-νυπ�ρχει στο �διο �ργομε �ναν �γιο της Oρθ�-δοξης Eκκλησ�ας. Tοδιπλ� πρ�σωπο τουκαλλιτ�χνη; (Tο �ργοαν�κει στην Eθνικ� Πι-νακοθ�κη)

H Γυναικε�α μορφ�, σχ�διο του Xαλεπ�, απ� αυ-τ� που βρ�θηκαν στα λογιστικ� βιβλ�α του πατ�ρατου και που το 1981 ο Δημ�τρης Παπαστ�μος(πρ$ην διευθυντ�ς της Eθνικ�ς Πινακοθ�κης)εξ�δωσε σε �ναν τ�μο με τον τ�τλο «Σχ�δια τουΓιαννο�λη Xαλεπ�».

X·ÏÂ¿: ÛÙÔ fiÙÈ Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙËÓ ·Ó-ıÚÒÈÓË ÂÚ›ÙˆÛË ˆ˜ ˘·ÚÍÈ·Îfi‰Ú¿Ì· Î·È ÙËÓ ·Ô‰›‰ÂÈ ÌÂ ÊfiÚÌ·ÚˆÙfiÁÓˆÚË.

™¯¤‰È· TÔ 1981 Ô ¢ËÌ‹ÙÚË˜ ¶··ÛÙ¿ÌÔ˜ ÂÎ-‰›‰ÂÈ Ù· «™¯¤‰È· ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË X·ÏÂ-¿», Ù· ÔÔ›·, ÚÔÊ·ÓÒ˜ Î·È ÁÈ· ÚÒ-ÙË ÊÔÚ¿ ÛÙË ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Ì·˜, Ù· Ù·˘-Ù›˙ÂÈ ÌÂ Ù· ÂÍÚÂÛÈÔÓÈÛÙÈÎ¿ Î·È ·Ú¿-ÊÔÚ· Û¯¤‰È· ÙÔ˘ MÔ˘˙È¿ÓË.

¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈÎfi·ÚÈıÌfi 533 Û¯Â‰›ˆÓ-ÛÂÏ›‰ˆÓ Ô˘ ‚Ú¤-ıËÎ·Ó ÛÙ· ÂÓÓ¤· ÏÔÁÈÛÙÈÎ¿ Î·Ù¿ÛÙÈ-¯·-(¤Ó· ‰¤Î·ÙÔ ÂÓÙÔ›ÛÙËÎÂ ·fi ÙÔÓM·Ú›ÓÔ K·ÏÏÈÁ¿ ÛÙË °·ÏÏ›·)- ÙË˜ ÔÈ-ÎÔÁÂÓÂÈ·Î‹˜ ÂÈ¯Â›ÚËÛË˜ ÙÔ˘ Iˆ¿ÓÓËX·ÏÂ¿, Î·È Ù· ÔÔ›· ‰È¤ÛˆÛ·Ó ÔÈ ·ÓÈ-„È¤˜ ÙÔ˘ °È·ÓÓÔ‡ÏË, EÈÚ‹ÓË X·ÏÂ¿Î·È K·ÙÂÚ›Ó· X·ÏÂ¿-K·ÙÛ¿ÙÔ˘. OÏÔ·˘Ùfi ÙÔ ˘ÏÈÎfi Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÊÈÏÔÙÂ-¯Ó‹ıËÎÂ ·fi ÙÔ 1902 ¤ˆ˜ ÙÔ 1918, Ù·-ÍÈÓÔÌÂ›Ù·È ıÂÌ·ÙÈÎ¿ (¿ÁÁÂÏÔÈ, ÂÈÙ‡Ì-‚È·, Û¿Ù˘ÚÔÈ Î.Ï.), ¯ˆÚ›˜ fiÌˆ˜ Ó· ÂÚ-ÌËÓÂ‡ÂÙ·È Û˘ÓıÂÙÈÎfiÙÂÚ·. K·Ù’ Ô˘-Û›·Ó ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó·Ó ÂÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓÔ·ÚÈıÌfi ‚·ÛÈÎÒÓ, ‚·Û·ÓÈÛÙÈÎÒÓ ıÂÌ¿-ÙˆÓ ÛÙ· ÔÔ›· Ô X·ÏÂ¿˜ ÂÈÌ¤ÓÂÈ...OÈ ÛÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È Û˘¯Ó¿ Î·Ù¿ÁÚ·-ÊÂ˜ ·fi Û¯¤‰È·, ÛÙ· ÔÔ›· ‚Ú›ıÔ˘Ó Ù·ÛÂÍÔ˘·ÏÈÎ¿ Û‡Ì‚ÔÏ· ‹ ÔÈ ÂÚˆÙÈÎÔ›˘·ÈÓÈÁÌÔ›. O ÛÙÂÚËÌ¤ÓÔ˜ X·ÏÂ¿˜‚Ú›ÛÎÂÈ Ì¤Û· ·fi ÙËÓ ÂÓÛÙÈÎÙÒ‰ËÛ¯Â‰È·ÛÙÈÎ‹ ‰È·‰ÈÎ·Û›·, ÙË ‚·ı‡ÙÂÚËÙÔ˘ ˘ÂÚ·Ó·Ï‹ÚˆÛË. T· Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘Â›Ó·È Û¯¤‰È· ÁÏ‡ÙË. ™Ù¤ÎÔÓÙ·È, ‰ËÏ·-‰‹, ÛÙÔ Û‡ÓÔÚÔ ÂÚÈÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Î·ÈÊfiÚÌ·˜, ÁÚ·ÌÌ‹˜ Î·È ÂÚÈÁÚ·Ê‹˜. ºÈ-ÏÔÙÂ¯ÓÔ‡ÓÙ·È Û˘¯Ó¿ Û·Ó ÌÔÓÔÎÔÓÙ˘-ÏÈ¤˜ ¯ˆÚ›˜ ÊˆÙÔÛÎÈ¿ÛÂÈ˜ Î·È ÌÂ ÏË-ıˆÚÈÎfi ÙÔ ·›ÛıËÌ· ÙË˜ Î›ÓËÛË˜. E›-ÛË˜ ‚Ú›ıÔ˘Ó ·fi Û‡Ì‚ÔÏ· (.¯. Û·-ıÈ¿ Î·È ÎÔ‡Â˜ ÙË˜ ÙÚ¿Ô˘Ï·˜ Ù’ ·Ó-‰ÚÈÎ¿ Î·È Ù· Á˘Ó·ÈÎÂ›· ÌfiÚÈ· ·ÓÙ›-ÛÙÔÈ¯·), ·˘ÙÔÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›Â˜ Î·È·fi ‰˘Ó·ÙfiÙËÙÂ˜ ·Ê‹ÁËÛË˜ Â¿ÏÏË-ÏÂ˜ Ë Ì›· ÛÙËÓ ¿ÏÏË, ÒÛÙÂ Ó· ÚÔÎ‡-ÙÂÈ ¤Ó·˜ Û¯Â‰È·ÛÙÈÎfi˜ Ï·‚‡ÚÈÓıÔ˜. OÂÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ÙÔ˘ ¯·ÚÙÈÔ‡·ÛÊ˘ÎÙÈ¿, ÔÈ ÚÔ˜ ÌÔÚÊÔÔ›ËÛË ¤Ì-ÌÔÓÂ˜ È‰¤Â˜ ·ÛÊ˘ÎÙÈÔ‡Ó, Ô ‰ËÌÈÔ˘Ú-Áfi˜ ·ÛÊ˘ÎÙÈ¿.

Y¿Ú¯Ô˘Ó ·ÏÈ¤˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ·ÏÏ¿Î·È ÛÔÚ·‰ÈÎ¤˜ ÓÂfiÙÂÚÂ˜ ÏËÚÔÊÔÚ›Â˜fiÙÈ Ô X·ÏÂ¿˜ Û¯Â‰›·˙Â ÛÂ ÛÙÚ·ÙÛfi-¯·ÚÙ· ‹ Î·Ù·ÛÎÂ‡·˙Â ÌÈÎÚÔÛÎÔÈÎ¤˜ÌÔÚÊ¤˜ ·fi ËÏfi Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·ÙË˜ ·Ú·ÌÔÓ‹˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ K¤ÚÎ˘Ú·.¶¤Ú· fiÌˆ˜ Î·È ÙÈ˜ ÚÔÛˆÈÎ¤˜ ÌÔ˘¤ÚÂ˘ÓÂ˜ ÛÙÔ ÓËÛ› ÙˆÓ º·È¿ÎˆÓ, Ù›ÔÙÂ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂÓÙÔÈÛÙÂ› Ô˘ Ó· ÌÔÚÂ› Ó·ÙÔ˘ ·Ô‰ÔıÂ› ÌÂ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· 2. O X·ÏÂ-¿˜ Â› Û¯Â‰fiÓ ÌÈÛfiÓ ·ÈÒÓ· ·fi ÙÔ1878 Ò˜ ÙÔ 1920 ¤¯ÂÈ Ù·˘ÙÈÛÙÂ› ÌÂ ÙÔÓfiÚÔ «˙ˆÓÙ·ÓfiÙÂÚÔ˜» Ô˘ ÙÔ˘ ·¤‰ˆÛÂÔ KˆÛÙ‹˜ ¶·Ï·Ì¿˜.

O X·ÏÂ¿˜ ‰È·Ù‡ˆÛÂ ÙÔ ÚÈ˙ÔÛ·-ÛÙÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ ÛÙËÓ ·fiÏ˘ÙË ·ÔÌfi-ÓˆÛË Î·È ÂÓ ÔÏÏÔ›˜ ÛÙË Û˘ÁÎ·Ù¿‚·-ÛË ‹ ÙË ̄ ÏÂ‡Ë. ¶·ÚfiÙÈ Û˘Ó¤Ï·‚Â fiÌÔÈ·fiˆ˜ Î·È Ô K¿ÊÎ· ‹ Ô MÚÔ¯ ÙËÓ ÙÚ·-

ÁÈÎ‹ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙÂ-ÚËÌ¤ÓÔ˘ ·fi ÙÔÓ ˙ˆÙÈÎfi ÙÔ˘ M‡ıÔ,ÂÓÙÔ‡ÙÔÈ˜ ‰ÂÓ ‚Ú¤ıËÎÂ Û’ ¤Ó· artisticmilien, Û’ ¤Ó· ·ÈÛıËÙÈÎfi ÂÚ›Á˘ÚÔ Ô˘ı’ ·ÓÙ·ÔÎÚÈÓfiÙ·Ó ıÂÙÈÎ¿ ÛÙËÓ Úfi-Ù·Û‹ ÙÔ˘ Î·È ı· ÙÔÓ Â¤‚·ÏÂ ÛÙË Û‡Á-¯ÚÔÓ‹ ÙÔ˘ Â˘Úˆ·˚Î‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ‰˘-Ó·ÌÈÎ¿ Î·È ÈÛfiÙÈÌ·. H ·‰˘Ó·Ì›· ·˘Ù‹Û˘ÓÈÛÙ¿ Î˘Ú›ˆ˜ ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ‡Ì·˜ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡...

™∏ª∂πfl™∂π˜:1. Nτανιέλε Kάλ� -Πλατερ�, «O Γλυπτι-

κ�ς Xώρ ς τ υ Γιανν ύλη Xαλεπά», με-

τα�. Kαίτης Xατ!ηδήμ υ, I υλιέττας

Pάλλη, εκδ. «Xατ!ηνικ λή», 1979.

2. O Στρατής Δ ύκας γρά�ει (σελ. 106):

«Yπάρ�ει ένα σ�έδι με έναν γυμν� π υ

τ ν μαστιγώνει δήμι ς κι απ� κάτω η

λέ%η “Kέρκυρα”. Nα’ ταν άραγε κι αυτ�

κάπ ια απ� κει μέσα ανάμνηση; »

BÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·: Mάν�ς Στεανίδης, «Iδι�τελής Aθα-νασία, περιπτώσεις ανάτασης τηςύλης στη γλυπτική τ�υ Γιανν�ύληXαλεπά», «Kαθημερινή», Kυριακήτ�υ Πάσ�α, 1999.

Στρατής Δ�ύκας, «Γιανν�ύλης Xα-λεπάς», εκδ.«Kέδρ�ς», �΄ έκδ�ση,Aθήνα 1978.

Πήτερ Φ�ύλερ, «Tέ�νη και Ψυ�ανά-λυση», μετ. Hρώ Kανακάκη, εκδ.«Nεέλη» 1988.

Mαρίν�ς Kαλλιγάς, «Γιανν�ύληςXαλεπάς», έκδ$ση της Eμπ�ρικήςTράπε%ας της Eλλάδ�ς, Aθήνα,1972.


Του ¢∏ª◊Δƒ∏ ¶∞À§Ÿ¶√À§√À

Δρος Ιστορικο της Τ�χνης

ΔO 1932 Ô Ï˘ÚÈÎfi˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ ªÈ¯¿-ÏË˜ √ÈÎÔÓfiÌÔ˘ (1884-1933) ÂÈÛ¿-ÁÂÙ·È ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ, ¤¯ÔÓÙ·˜

ÏËÁÂ› ·fi ÚÔ˚Ô‡Û· ÂÁÎÂÊ·ÏÈÎ‹ ·-Ú¿Ï˘ÛË, Î·Ù¿ÏËÍË Û‡ÊÈÏË˜ ·fi ÙËÓÔÔ›· ¤·Û¯Â. TÔÓ M¿ÈÔ ÙÔ˘ ÂfiÌÂÓÔ˘¯ÚfiÓÔ˘ Âı·›ÓÂÈ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ.

∏ ·‰È¿ÎÔË Ì¿¯Ë ÌÂ ÙÔ ˘ÏÈÎfi ˘fi-ÛÙÚˆÌ· ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó· ÂÙ‡¯ÂÈÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË, ÛÂ ÚˆÙ·Ú¯ÈÎfi Ì¤ÛÔ,ÙË˜ ÂÈÊ¿ÓÂÈ·˜ ÂÎÂ›ÓË˜ Ô˘ ı· ‰Â¯ÙÂ›ÙÔ ¯ÚÒÌ·, ‰È·Ï¿ıÂÈ ÙËÓ ÙÚ·ÁÈÎ‹ ÛÎË-ÓÔÁÚ·Ê›· ÙË˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹˜ ÙÔ˘. √ÈÁÚ·ÌÌ¤˜ ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘ Â›Ó·È ÚÂ˘ÛÙ¤˜,Ù· „·ÚfiÛÈÙ¿ ÙÔ˘ Î·Ì˘ÏÒÓÔÓÙ·È, Ô‹ÏÈÔ˜ ˘ÚÒÓÂÈ Ù· ÎfiÎÎÈÓ· Î·È Ù· Î›ÙÚÈ-Ó·, ˙ˆÔÁÔÓÒÓÙ·˜ Ù· Á·Ï¿˙È·, Ô˘ Á›-ÓÔÓÙ·È fiÏ· Ì·˙› ¤Ó· ÛÒÌ· ÌÂ ÙËÓ ˘Ê‹ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘. ¢ÂÓ ÂÎÙÈÌ‹ıËÎÂ Ë ˙ˆ-ÁÚ·ÊÈÎ‹ ÙÔ˘ fiÛÔ ˙Ô‡ÛÂ, Î·È ÛÂ ÌÈ·¤Í·ÚÛË ÙË˜ „˘¯ÈÎ‹˜ ÓfiÛÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙËÓY‰Ú·, fiÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÈ˙Â Î·Ù¿ Ù· ÙÂÏÂ˘-Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÙË˜ ‰ÂÎ·ÂÙ›·˜ ÙÔ˘ ’20, ·-Ú¤‰ˆÛÂ ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ·ÚÎÂÙÔ‡˜›Ó·Î¤˜ ÙÔ˘. EÚÁ· ÙÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·ÈÛÙËÓ ∂ıÓÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË Î·È ªÔ˘-ÛÂ›Ô ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ™Ô‡Ù˙Ô˘, ÛÙÈ˜ ¶ÈÓ·-ÎÔı‹ÎÂ˜ ¢‹ÌÔ˘ ∞ıËÓ·›ˆÓ Î·È ¢‹ÌÔ˘ƒfi‰Ô˘, ÛÙË ¢ËÌÔÙÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË §¿-ÚÈÛ·˜ - ªÔ˘ÛÂ›Ô °. π. ∫·ÙÛ›ÁÚ·, ÛÙËÓ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË ∂˘¿ÁÁÂÏÔ˘ ∞‚¤ÚˆÊ -I‰Ú˘Ì· ∂˘¿ÁÁÂÏÔ˘ ∞‚¤ÚˆÊ-ΔÔÛ›ÙÛ·(ª¤ÙÛÔ‚Ô), ÛÙÈ˜ ™˘ÏÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ π‰Ú‡Ì·-ÙÔ˜ ∂˘ÚÈ›‰Ë ∫Ô˘ÙÏ›‰Ë, ÙË˜ ΔÚ·¤˙Ë˜ÙË˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ Î·È ÙË˜ ∂ıÓÈÎ‹˜ ΔÚ¿Â˙·˜Î·È ÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ È‰ÈˆÙÈÎ¤˜ Û˘ÏÏÔÁ¤˜.∏ ÌÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙË˜ Û˘Ó·‰¤ÏÊÔ˘ ∞ÊÚÔ-‰›ÙË˜ ∫Ô‡ÚÈ·, Ô˘ ¤¯ÂÈ ‹‰Ë Î˘ÎÏÔÊÔ-Ú‹ÛÂÈ, ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÙË˜ ˙ˆ‹˜Î·È ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ÙÔ˘ ¿Ù˘¯Ô˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘Ì·˜.

M›ÌË˜ μÈÙÛÒÚË˜

«§¤ÁÔÓÙ·˜ Ù¤¯ÓË ÂÓÓÔÔ‡ÌÂ ÙËÓ ÓÂ˘-Ì·ÙÈÎ‹ ÂÎÂ›ÓË ÂÎ‰‹ÏˆÛË Ô˘ Û˘Ó›-ÛÙ·Ù·È ÛÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÂÚÌËÓÂ›·˜ÙÔ˘ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘, fiˆ˜ ·˘Ùfi˜ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ‰Â¯fiÌÂÓÔ˜ ÙÈ˜ Û˘ÁÎÈ-Ó‹ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ·fi ÙË ıÂÒÚËÛË ÙˆÓ ÂÍˆ-ÙÂÚÈÎÒÓ Ê·ÈÓÔÌ¤ÓˆÓ Î·È Û˘¯Ó¿ ÙË Û‡-

ÁÎÚÔ˘Û‹ ÙÔ˘ ÌÂ ÙÔ ÂÚÈ-‚¿ÏÏÔÓ, ÌÂ Ï‡ÙÚˆÛ‹ ÙÔ˘ÙËÓ ·fi‰ÔÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÂfiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÙÂÏÂÈfiÙÂ-ÚË ÌÔÚÊ‹». T· ÏfiÁÈ··Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÌÂÏ·Á¯Ô-ÏÈÎfi ˙ˆÁÚ¿ÊÔ, ÛÎÈÙÛÔ-ÁÚ¿ÊÔ, ÁÂÏÔÈÔÁÚ¿ÊÔ Î·ÈÁÏ‡ÙË ª›ÌË (¢ËÌ‹ÙÚÈÔ)μÈÙÛÒÚË (1902-1945) Î·ÈÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÛË-Ì·ÓÙÈÎfi ‚È‚ÏÈ·Ú¿ÎÈ ÙÔ˘Δ¤¯ÓË Î·È ÂÔ¯‹, Ô˘ ÂÎ-‰fiıËÎÂ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ1940, Ù¤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·ÚÈÓ ÙÔ˘ ÂÌÊ·ÓÈÛÙÔ‡Ó Ù·ÚÒÙ· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· „˘-¯·Ûı¤ÓÂÈ·˜, Ô˘ ÂÎ‰ËÏÒ-ıËÎÂ ÌÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ·ÏÏÂ¿Ï-ÏËÏÔ˘˜ ı·Ó¿ÙÔ˘˜ ÙÔ˘·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘, ËıÔÔÈÔ‡,Δ›ÌÔ˘ ÙÔ 1941 Î·È ÙË˜ ÌË-Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ÈÔ ÈÂÚÔ‡Î·È Ï·ÙÚÂ˘ÙÔ‡ Ï¿ÛÌ·-ÙÔ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÁÈ· ÙÔÓ˙ˆÁÚ¿ÊÔ, ÙÔ 1943. ¶Âı·›-ÓÂÈ ÛÂ ÌÈ· ÎÏÈÓÈÎ‹ ÙË˜∞ı‹Ó·˜ ÛÙÈ˜ 29 π·ÓÔ˘·Ú›-Ô˘ 1945.

™ÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÙÔ˘ (ÚÔÛˆÔÁÚ·-Ê›Â˜, ÙÔ›·, ÏÈÌ¿ÓÈ·, ÂÛˆÙÂÚÈÎ¿ ·fiÙ·‚¤ÚÓÂ˜ Î·È Î·Ì·Ú¤, ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ¤˜·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜) Î˘ÚÈ·Ú¯Â› Ô ÙÚ·ÁÈÎfi˜ÙfiÓÔ˜ ÂÓfi˜ È‰ÈfiÙ˘-Ô˘ ÂÍÚÂÛÈÔÓÈ-ÛÌÔ‡, ·ÔÎ·Ï˘ÙÈ-ÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ˘ÂÚÂ˘-·›ÛıËÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹-Ú· ÙÔ˘. EÚÁ· ÙÔ˘‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙËÓ∂ıÓÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎËÎ·È ªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ÏÂ-Í¿Ó‰ÚÔ˘ ™Ô‡Ù˙Ô˘,ÛÙÈ˜ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎÂ˜¢‹ÌÔ˘ ∞ıËÓ·›ˆÓ Î·È ¢‹ÌÔ˘ ƒfi‰Ô˘,ÛÙË ¢ËÌÔÙÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË §¿ÚÈÛ·˜ -ªÔ˘ÛÂ›Ô °. π. ∫·ÙÛ›ÁÚ·, ÛÙË ™˘ÏÏÔÁ‹ÙÔ˘ ªÔÚÊˆÙÈÎÔ‡ π‰Ú‡Ì·ÙÔ˜ ∂ıÓÈÎ‹˜ΔÚ·¤˙Ë˜ Î·È ÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ È‰ÈˆÙÈÎ¤˜Û˘ÏÏÔÁ¤˜.

AÓ‰Ú¤·˜ ∫Ú˘ÛÙ¿ÏÏË˜

√ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ ∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ú˘ÛÙ¿ÏÏË˜(∫Ú˘ÛÙ·ÏÏ›‰Ë˜, 1911-1951) Â›¯Â ÂıÈ-ÛÙÂ› ÛÙ· Ó·ÚÎˆÙÈÎ¿. ™‡ÌÊˆÓ· ÌÂ ÏË-

ÚÔÊÔÚ›Â˜ ÙÔ˘ ¡¤ÛÙÔÚ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓÂÌfiÚˆÓ ¤ÚÁˆÓ Ù¤¯ÓË˜ ∂˘ı‡ÊÚÔÓ·∏ÏÈ¿‰Ë, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Î·ıfiÏÔ˘ Ó··ÂÍ·ÚÙËıÂ›Ø ÌÈ· Ê›ÏË ÙÔ˘, ƒˆÛ›‰··ÚÈÛÙÔÎÚ¿ÙÈÛÛ·, ÙÔÓ Â›¯Â ÂÚÈÌ·˙¤„ÂÈ

Î·È ÌÂÙ·Ê¤ÚÂÈ ÛÂ Î¿-ÔÈÔ ÓËÛ› ÁÈ· Ó·ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ·ÔÙÔ-ÍÈÓˆıÂ›. ªÂÙ¿ ÙËÓ∫·ÙÔ¯‹ ÓÔÛËÏÂ‡ÙË-ÎÂ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ,Ì¤Û· ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¿ÊË-ÛÂ Ó¤Ô˜ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘-Ù·›· ÙÔ˘ ÓÔ‹...

∏ ˙ˆÁÚ·ÊÈÎ‹ ÙÔ˘ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ı·Ï·Û-

ÛÈÓ¿ ÙÔ›· ÌÂ Î·Ú¿‚È· ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿,fiÔ˘ ¤˙ËÛÂ ¯ÚfiÓÈ·, Î·ıÒ˜ Î·È ÂÈÎfiÓÂ˜·fi ÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ „·Ú¿‰ˆÓ. √È Î·Ï‡ÙÂ-ÚÂ˜ ÛÙÈÁÌ¤˜ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ó˘¯ÙÂÚÈÓ¿ ÙÔ›·ÛÙÔ ·fi‚ÚÔ¯Ô, fiÔ˘ Ë ¿ÛÊ·ÏÙÔ˜ ÙˆÓ‰ÚfiÌˆÓ Ï¿ÌÂÈ ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È. ΔÔ 1929ÂÍ¤ıÂÛÂ ÛÙÔ ∑¿ÂÈÔ ›Ó·Î¤˜ ÙÔ˘ ÌÂı¤Ì·Ù· ·fi ÙË ̇ ˆ‹ ÛÙÔ ¶ÔÏÂÌÈÎfi ¡·˘-ÙÈÎfi. EÚÁ· ÙÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ¢ËÌÔ-ÙÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË §¿ÚÈÛ·˜ - ªÔ˘ÛÂ›Ô°. π. ∫·ÙÛ›ÁÚ·, ÛÙËÓ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË∂˘¿ÁÁÂÏÔ˘ ∞‚¤ÚˆÊ - I‰Ú˘Ì· ∂˘¿ÁÁÂ-

ÏÔ˘ ∞‚¤ÚˆÊ-ΔÔÛ›ÙÛ· (ª¤ÙÛÔ‚Ô) Î·ÈÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓÂ˜ È‰ÈˆÙÈÎ¤˜ Û˘ÏÏÔÁ¤˜.

AÏ¤ÍË˜ ∞ÎÚÈı¿ÎË˜

√ ·Ó¤ÓÙ·¯ÙÔ˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ ∞Ï¤ÍË˜ ∞ÎÚÈ-ı¿ÎË˜ (1939-1994), ÙˆÓ Ó·ÚÎˆÙÈÎÒÓÎ·È ÙÔ˘ ·ÏÎÔfiÏ, ¤ÁÚ·ÊÂ ÛÙÔ ËÌÂÚÔÏfi-ÁÈÔ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ fiÙÈ «Ù¤¯ÓË Â›Ó·È ·˘-Ùfi Ô˘ ˙ˆ Û‹ÌÂÚ·».

∫·ıÈÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ «Ù¤¯ÓË˜-·È¯ÓÈ‰ÈÔ‡», ÚÔ¯ÒÚËÛÂ ÛÙËÓ ÚÔÛˆ-ÈÎ‹ ÙÔ˘ Ì˘ıÔÏÔÁ›·, fiÔ˘ ‰ÂÛfi˙Ô˘ÓÙ· Û‡Ì‚ÔÏ· ÙË˜ ‚·Ï›ÙÛ·˜, ÙÔ˘ ÏÔ˘ÏÔ˘-‰ÈÔ‡, ÙÔ˘ ‚¤ÏÔ˘˜, ÛÂ ÔÏ‡¯ÚˆÌ·, Â˘-ÊÚfiÛ˘Ó· Û‡ÓÔÏ·. EÚÁ· ÙÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔ-ÓÙ·È ÛÙËÓ ∂ıÓÈÎ‹ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË Î·ÈªÔ˘ÛÂ›Ô ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ™Ô‡Ù˙Ô˘, ÛÙËÓ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË ¢‹ÌÔ˘ ƒfi‰Ô˘ Î·È ÛÂ ÔÚÈ-ÛÌ¤ÓÂ˜ È‰ÈˆÙÈÎ¤˜ Û˘ÏÏÔÁ¤˜.

� � �ª‹ˆ˜, fiÌˆ˜, Î·È Ë ·ÓÂÍÈ¯Ó›·ÛÙË Î·-Ù¿ÏËÍË ÙÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∑·¯·-Ú›· (1845-;), ·ÏÏ¿ Î·È Ô ÂÁÎÏÂÈÛÌfi˜ ÙÔ˘˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ∫ˆÛÙ‹ ¶·Úı¤ÓË (1878/9-1967) ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙË˜ Ô‰Ô‡ ƒÔ‚¤ÚÙÔ˘°Î¿ÏÏÈ 40, ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÂÓÙ¿ÛÛÔ˘Ó ÛÂ ·˘-Ùfi ÙÔ ·ÊÈ¤ÚˆÌ·;

P Eξαιρετικ ργο τουAνδρα Kρυστ�λλη, ζω-γραφισμνο στο Δρομο-κα�τειο. Bρ�σκεται στομουσε�ο του Δρομο-κα�τειου και χει τ�τλο«O βομβαρδισμς τουΠειραι�» (φωτ.: Γ.Mπαρδπουλος).

T¤ÛÛÂÚÈ˜ „˘¯ÈÎÒ˜¿Û¯ÔÓÙÂ˜ Ô˘‰ÂÓ ¤·„·Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó

Mεταξ�δημιουργ�αςκαι τρ�λας


H παρ�νοια ως αρετ�Tου Aƒ∏ M∞ƒ∞°∫Ÿ¶√À§√À

Συγγραφ�α

∏¶APAºPO™YNH fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ°ÂÒÚÁÈÔ μÈ˙˘ËÓfi Î·Ù¤¯ÂÈ ÎÂ-ÓÙÚÈÎ‹ ı¤ÛË ÛÂ Î¿ıÂ ·fiÂÈÚ·

‚ÈÔÁÚ¿ÊÈÛ‹˜ ÙÔ˘ Î·È Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ¯ÚË-ÛÈÌÂ‡ÂÈ, ÛÂ ÔÚÈÛÌ¤ÓÔ˘˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓÛ¯ÔÏÈ·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘, ˆ˜ ··Ú·›-ÙËÙÔ ·Ú·ÎÂÈÌÂÓÈÎfi ‚Ô‹ıËÌ· ÁÈ· ÙËÓÎ·Ù·ÓfiËÛ‹ ÙÔ˘. ∏ ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË ·˘-Ù‹ ¤¯ÂÈ ÔÏÏ¤˜ Ù˘¯¤˜, ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fiÔÈ· ÔÙÈÎ‹ ÁˆÓ›· ‰È·‚¿˙ÂÈ Ô ·Ó·ÁÓÒ-ÛÙË˜ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘. (ÃÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ¿Ú·ÁÂÓ· ÚÔÛı¤Ûˆ fiÙÈ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È Â›ÛË˜ ÎÈ·fi ÔÈ· ÏÂ˘Ú¿ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ Ô ·Ó·-ÁÓÒÛÙË˜ ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÙˆÓ „˘¯ÈÎÒÓ·ÛıÂÓÂÈÒÓ;)

ªÈ· ÚÒÙË fi„Ë ÙË˜ Â›Ó·È Ë ÛÙÂÓ¿ÎÏÈÓÈÎ‹ – fiˆ˜ ‰È·Ù˘ÒÓÂÙ·È ÛÙË ÁÓˆ-Ì¿ÙÂ˘ÛË Ô˘ Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÈ ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ÙÔ˘ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ æ˘¯È·ÙÚÂ›Ô ÛÙÈ˜11 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1892: «√ °ÂÒÚÁÈÔ˜ μÈ-˙˘ËÓfi˜ ¿Û¯ÂÈ ÂÎ ÁÂÓÈÎ‹˜ ·Ú·Ï‡ÛÂˆ˜

ÙˆÓ ÊÚÂÓÒÓ ÌÂÙ¿ ÎÈÓËÙÈÎ‹˜ ·Ù·Í›·˜».¢‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ ÂÁÎÏÂÈÛÌfiÙÔ˘ ÂÎÂ›, ·˘Ù‹ Ë Î·Ù¿ Î·ÓfiÓ· Û˘ÊÈÏÈ-‰ÈÎ‹, ÛÙ· ·›ÙÈ¿ ÙË˜, „˘¯Ô¿ıÂÈ· Î·Ù·-ÁÚ¿ÊÂÙ·È Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈÎ¿ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔÛÂ ÁÚ¿ÌÌ· ÚÔ˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ªÈ-¯·‹ÏÔ: «¶ÔÏ‡ Î·Ï¿ ÂÓÓfiËÛ· Î·È ÚÔ-Â›‰· Î·È ÚÔ·ÂÊ¿ÛÈÛ· ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÔ˘,ÔÏÏÔ‡˜ ÔÏÏÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÚÈÓ Î·Ù·-ÓÙ‹Ûˆ ÂÈ˜ ÙÔ ·ÚÔ¯ÒÚËÙÔÓ. ΔÔ Ú¿Á-Ì· ·Â‰Â›¯ıË fiÙÈ Â›Ó·È ÓfiÛËÌ· ÙÔ˘Ì˘ÂÏÔ‡, fiÔ˘ Â˘Ú›ÛÎÂÙ·È Ì¤Û· ÂÈ˜ ÙËÓÎÔÎÎ·ÏÔÚ·¯È¿, Î·È ÂÔÌ¤Óˆ˜ Â›Ó·È Ófi-ÛËÌ· ÙˆÓ ÎÈÓËÙÈÎÒÓ Î·È ·ÈÛıËÙÈÎÒÓÓÂ‡ÚˆÓ ÙˆÓ Î¿Ùˆ ¿ÎÚˆÓ».1

ªÈ· ‰Â‡ÙÂÚË fi„Ë ÙË˜ ·Ú·ÊÚÔÛ‡-ÓË˜ ÙÔ˘ μÈ˙˘ËÓÔ‡ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ÌÂ ÙËÓÂÎÙÂÓ‹ ÊÈÏÔÏÔÁ›· Ô˘ ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂÁ‡Úˆ ·fi ÙÈ˜ ÂÈÏÔÎ¤˜ ÙË˜ ·Ûı¤ÓÂÈ¿˜ÙÔ˘, ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·Ì¤Ûˆ˜ ÚÈÓ ·fiÙÔÓ ÂÁÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ:ÙÔÓ ¤ÚˆÙ¿ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙË ‰ÂÎ·ÂÙ‹ ·È‰›-ÛÎË ªÂÙ›Ó· ºÚ·‚·Û›ÏË, ÙË ÛÊÔ‰Ú‹ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘ Ó· ÙËÓ ·ÓÙÚÂ˘ÙÂ›, ÙÈ˜ ÈÂ-ÚÔÙÂÏÂÛÙ›Â˜ ÏÔ˘ÏÔ˘‰ÈÒÓ Î·È ÎÂÚÈÒÓÔ˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÙÔÓ Û˘ÁÁÚ·Ê¤· ·ÓÙ›ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÛÙÔ „˘¯È·ÙÚÂ›Ô Î.Ï.

∞˘Ù‹ Ë Ù˘¯‹ ÙË˜ ·Ûı¤ÓÂÈ¿˜ ÙÔ˘˘‹ÚÍÂ, ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ·Ú-ÁfiÙÂÚ·, Ë ÂÚÈÛÛfiÙÂÚË ‰ÈÔÁÎˆÌ¤ÓË,ÂÊfiÛÔÓ ÙÚÔÊÔ‰ÔÙÔ‡ÛÂ (Î·Ù¿ ÙÔÓ ›‰ÈÔ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÚfiÔ Ô˘ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·ÎfiÌ·Î·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ πÔ˘Ú¿ÛÂÈÔ ¿ÚÎÔ ÙˆÓ°Ú·ÌÌ¿ÙˆÓ Ì·˜) ¿ÊıÔÓÔ ÙÔ ÎÔ˘ÙÛÔ-ÌÔÏÈfi ÙˆÓ ÏÔÁÔÙÂ¯ÓÈÎÒÓ Î‡ÎÏˆÓ –‰Â‰ÔÌ¤ÓÔ˘ fiÙÈ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·ÓÎ·È ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤Ó· ÂÚÈ-ÛÙ·ÙÈÎ¿, fiˆ˜ .¯. ÛÙÈ˜ ÌÔ˘-ÛÈÎ¤˜ ÂÈ‰fiÛÂÈ˜ ÙË˜ ·È‰›-ÛÎË˜ Ô˘ Î·Ù¿ Û‡ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ÂÈÛ‹¯ıË ÛÙÔ ø‰Â›Ô ∞ıËÓÒÓÎ.Ï. ∞˘Ù‹, Ë ‚·Ú¤ˆ˜ Ì˘ıÔ-ÏÔÁËÌ¤ÓË ÏÂ˘Ú¿, Â¤Ó‰˘ÛÂÊÔÚÙÈÎ¿ Î·È ÙÔ ÁÓˆÛÙfi Ô›Ë-Ì¿ ÙÔ˘ «ΔÔ º¿ÛÌ· ÌÔ˘» Ô˘·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎÂ ˆ˜ «ÙÔ ÚÒ-ÙÔÓ ÙÔ˘ Ô›ËÌ·, fiÂÚ ¤ÁÚ·„ÂÓ ¿Ì· ÂÈ-Û‹ÏıÂÓ ÂÈ˜ ÙÔ ÊÚÂÓÔÎÔÌÂ›ÔÓ», ÙÔÔÔ›Ô fiÌˆ˜ Â›Ó·È ·Ú·ÏÏ·Á‹ ÚÔÁÂÓ¤-ÛÙÂÚÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·ÈÛÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙË˜ ÎfiÚË˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿°ÂˆÚÁ›Ô˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰Ú·˜ (1891)...2 √ˆÛ-‰‹ÔÙÂ Ë „˘¯ÈÎ‹ ¤ÓÙ·ÛË Ô˘ ÙÔÓ ˘Ô-¯ÚÂÒÓÂÈ Ó· Í·Ó·‰Ô˘Ï¤„ÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ Ô›-

H ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘°ÂˆÚÁ›Ô˘ BÈ˙˘ËÓÔ‡Î·È Ë «‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎ‹·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË» ÙÔ˘

Õ Ã Oι δ!ο σε-

λ�δες της γνωμ�-

τευσης για τηνασθνεια του Bι-

ζυηνο!: Hταν 42

ετ#ν και πασχε

απ γενικ$ πα-

ρ�λυση των φρε-

ν#ν μετ� κινητι-

κ$ς αταξ�ας.«Συνεπε�α τηςδιανοητικ$ς τα!-

της καταστ�σεως

φρεν#ν του ειρη-

μνου ασθενο!ς,

γνωμοδοτο!μεν

πως εισαχθ$ εις

ειδικν και θε-

ραπευτικ κατ�-

στημα προς θε-

ραπε�αν αυτο!και την ασφ�λει-

αν της κοινων�ας

και την ησυχ�αν

της διανοητικ$ς

αυτο! καταστ�-

σεως».


ËÌ· ÛÙÔ „˘¯È·ÙÚÂ›Ô Î·È fi¯È Î¿ÔÈÔ ¿Ï-ÏÔ, Î¿ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ (ÂÈ˜ ‚¿ÚÔ˜ ÙË˜ Û¯ÂÙÈ-Î‹˜ Ì˘ıÔÏÔÁ›·˜): Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔ Ô›ËÌ··˘Ùfi ˙ˆÁÚ·Ê›˙ÂÈ ÙÈ˜ Ô‰˘ÓËÚfiÙÂÚÂ˜Ù˘¯¤˜ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ „˘¯ÈÎÔ‡ ÚÔ‚Ï‹Ì·-ÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô, Â›¯Â „‡¯Ú·ÈÌ· Ô ›‰ÈÔ˜·Ú·ÛÙ‹ÛÂÈ (¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ·Ú¯ÈÎ‹ Û‡ÓıÂÛË ÙÔ˘ ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜) ÛÙÔ·Ó·ÊÂÚı¤Ó ÁÚ¿ÌÌ· ÚÔ˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfiÙÔ˘. π‰Ô‡ ÔÈ ‰‡Ô ÚÒÙÂ˜ ÛÙÚÔÊ¤˜ ·˘-Ù‹˜ ÙË˜ ·Û›ÁÓˆÛÙË˜ Û‡ÓıÂÛË˜:

™·Ó Ì’ ·Ú¿¯ıËÎÂ Ë ¯·Ú¿

’Ô˘ Â¯·ÈÚfiÌÔ˘Ó ÌÈ· ÊÔÚ¿

¤ÙÛÈ ÛÂ ÌÈ·Ó ÒÚ·,

ÌÂÛ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¯ÒÚ·

fiÏ· ·ÏÏ¿Í·Ó ÙÒÚ·.

∫·È ·fi ÙfiÙÂ Ô˘ ıÚËÓÒ,

ΔÔ Í·Óıfi Î·È Á·Ï·Ófi

Î·È Ô˘Ú¿ÓÈÔ Êˆ˜ ÌÔ˘

ÌÂÙÂ‚Ï‹ıË ÂÓÙfi˜ ÌÔ˘,

Î·È Ô Ú˘ıÌfi˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘.

«™˘ÏÏÔÁÈÎ‹ ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË»

∏ Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁÚ·Ê¤· ÛÙÔ „˘¯È·-ÙÚÂ›Ô ·Ó¤‰ÂÈÍÂ ·›ÊÓË˜ ÙÔÓ Ì¤¯ÚÈ Úfi-ÙÈÓÔ˜ ÌÔÓ·¯ÈÎfi, ··ÍÈˆÌ¤ÓÔ Î·È ¤ÓË-Ù· μÈ˙˘ËÓfi, ÛÂ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË Î·Ù·ÍÈˆÌ¤-ÓÔ ÛÙËÓ ˘ÔÎÚÈÙÈÎÒ˜ Û˘Ì¿Û¯Ô˘Û··ıËÓ·˚Î‹ ÌÈÎÚÔÎÔÈÓˆÓ›·. ¶ÏÂ›ÛÙÔÈÛ¯ÔÏÈ·ÛÙ¤˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÙfiÙÂÂÓÔ¯ÈÎ‹ ∞ı‹Ó· ÚÔÛ¿ıËÛÂ Ó· ÂÍÈÏÂ-ˆıÂ› ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ – ¤ÛÙˆ ÌÂ Î¿ÔÈ·Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛË. ¶Èı·ÓfiÙ·Ù·. øÛÙfiÛÔ,‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÏËÛÌÔÓÔ‡ÌÂ fiÙÈ Ë ·-Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ μÈ˙˘ËÓÔ‡,ˆ˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Û‡ÌÙˆÌ·, ÂÌ›ÙÂÈÛÙËÓ ›‰È· ÛÊ·›Ú· «Û˘ÏÏÔÁÈÎ‹˜ ·Ú·-ÊÚÔÛ‡ÓË˜», ‰ËÏ·‰‹ ·Ú·Ó¿ÁÓˆÛË˜,Ì¤Û· ·fi ÙËÓ ÔÔ›· Î·Ù¿ Î·ÈÚÔ‡˜ ‰È·-ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È Ë ·Ó·ÁÓˆÛÙÈÎ‹ ˘Ô‰Ô¯‹ÔÏÏÒÓ Û˘ÁÁÚ·Ê¤ˆÓ: ÔÈÎ›ÏÂ˜ ÎÔÈÓˆ-ÓÈÎ¤˜ È‰ÂÔÏË„›Â˜ fiˆ˜, Ë ÔÚıÔ‰ÔÍ›·ÙÔ˘ ¶··‰È·Ì¿ÓÙË, Ë ·˘ÙÔ¯ÂÈÚ›· (‹,Î·Ù¿ ÂÚ›ÙˆÛË, Ë ̂ ¯Ú¿ ÛÂÈÚÔ¯·›ÙË)ÙÔ˘ ∫·Ú˘ˆÙ¿ÎË, Ë Â›ÛË˜ ·Ú·ÊÚÔ-Û‡ÓË ÙÔ˘ ªËÙÛ¿ÎË, ÙÔ «∞ÈÁ·›Ô» ÙÔ˘∂Ï‡ÙË, Ô ˘ÂÚÚÂ·ÏÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ∂ÌÂÈÚ›-ÎÔ˘, Ë ÛÙÚ¿ÙÂ˘ÛË ÙÔ˘ ƒ›ÙÛÔ˘ Î.¿.¤¯Ô˘Ó ÛÂ ‚·ıÌfi ·Ú¿ÓÔÈ·˜ ·Ó·ÏËÚÒ-ÛÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·ı’ Â·˘Ùfi. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ·ÙËÓ È‰ÂÔÏËÙÈÎ‹ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ô˘ ‰Â-ÍÈÒÓÂÙ·È ÙÔ ÏÔÁÔÙÂ¯ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ, ÂÛÙÈ¿-˙ÔÓÙ·˜ ÛÂ Î¿ÔÈ· ¤ÌÌÔÓË ÎÏ›ÛË ‹ ·fi-ÎÏÈÛË ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙÔ˘ – ÎÈ ·˘Ùfi,ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Ë ÎÔÈÓˆÓ›· Ó· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ·ÓÙÈÛÒÌ·Ù· ÛÙË ÓÂˆÙÂÚÈÎ‹ ·Ú·‚·ÙÈ-ÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘, ‹ ·ÏÏÈÒ˜, Ó· ‰ÈÂ˘ÎÔÏ‡ÓÂÈÙËÓ ‹È· ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·Ó·ÁÓˆ-ÛÙÈÎfi Î·È, Î˘Ú›ˆ˜, ÛÙÔ ıÂÛÌÈÎ¿ Î·ÙÔ-¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ ·ÍÈ·Îfi ÙË˜ Û‡ÛÙËÌ·.

√ Î·Ù¿ Ù· ¿ÏÏ· Û˘ÓÙËÚËÙÈÎfi˜ ™‡-ÚÔ˜ ªÂÏ¿˜, ÛÂ ¤Ó· ÂÌÓÂ˘ÛÌ¤ÓÔ ÎÂ›-ÌÂÓfi ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔÓ μÈ˙˘ËÓfi, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›-˙ÂÈ ÌÂ ÚˆÙÔÊ·Ó‹ ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘(1949) Î·Ù·ÓfiËÛË Ù· Û¯ÂÙÈÎ¿ ÌÂ ÙËÓ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË: «∏ ÙÚ¤ÏÏ·, fiÙ·Ó ¤Ú¯Â-Ù·È ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ, ‰ÂÓ Â›Ó·È Ù›ÔÙÂÎ·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ. ∂›Ó·È Ë Û˘ÓËıÈÛÌ¤ÓË ÙÔ˘Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, ¯ˆÚ›˜ ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô. √ ÙÚÂÏ-Ïfi˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÏÏÔ˜ ·Ú¿ Ô ›‰ÈÔ˜ ÔÊÚfiÓÈÌÔ˜, Ô˘ ·‡ÂÈ Ó· ÎÚ‡‚ÂÙ·È».3

¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ, ‰›¯ˆ˜ ¿ÏÏÔ Û¯fiÏÈÔ, Û’ ·˘-Ùfi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ë ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË ÙÔ˘ μÈ-˙˘ËÓÔ‡ ·Ú·¯ˆÚÂ› ÙË ı¤ÛË ÙË˜ ÛÙËÓÏ¤ÔÓ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔ˘Û· Î·È ÁÔËÙÂ˘ÙÈÎ‹Ù˘¯‹ ÙË˜, ÂÎÂ›ÓË Ô˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·ÈÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘.

°Ú¿ÊÂÈ Û¯ÂÙÈÎ¿ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌÂ-

ÚÈÓÔ‡˜ Û¯ÔÏÈ·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘, ÔÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ μ·ÁÁ¤ÏË˜ ∞ı·Ó·ÛfiÔ˘ÏÔ˜:«ΔÔ ÌfiÓÔ ÛÙ·ıÂÚfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ì¤Û· ÛÙ·‰È‹ÁËÌ·Ù¿ ÙÔ˘ Â›Ó·È Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙË˜·‚Â‚·ÈfiÙËÙ·˜, ÙË˜ ·ÌÊÈÛËÌ›·˜ Î·È ÙË˜Û¯ÂÙÈÎfiÙËÙ·˜. [...] ∞˘Ùfi˜ Ô Û˘ÓÂ¯‹˜Î·È ÛÂ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¿ Â›Â‰· ÂÓÙÔÈ-ÛÌfi˜, ‰ÈÂÚÂ‡ÓËÛË Î·È Î·ÏÏÈ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘‰ÈÊÔÚÔ‡ÌÂÓÔ˘, Ô‰ËÁÂ› ÙÔÓ μÈ˙˘ËÓfi ÛÂ·fi„ÂÈ˜ ÙË˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Ô˘·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔÓÙ·È ·fi ÙË Û˘Ì‚·ÙÈÎ‹ÏÔÁÈÎ‹ ¿Ô„‹ ÙË˜, ‰ËÏ·‰‹ ÛÂ ·fi„ÂÈ˜ÙË˜ fiÔ˘ Ë Ï¿ÓË Î·È Ë ·˘Ù·¿ÙË Î˘-ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó ‰›ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ Û’ ·˘Ù¤˜ ÙÔÓ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙË˜ ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË˜. ∞˘ÙfifiÌˆ˜, ‰ÂÓ ˘‹ÚÍÂ ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÌÈ·˜ÓÔÛËÚ‹˜ Ù¿ÛË˜ ÙÔ˘ Ô˘ ÚÔÔÈÒÓÈ˙ÂÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË Î·È ÙË˜ ‰ÈÎ‹˜ ÙÔ˘ ˙ˆ‹˜,·ÏÏ¿ Û˘Ó¤ÂÈ· ÙÔ˘ ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙfi˜ ÙÔ˘fi¯È ÁÈ· ÌÈ· Â›Â‰Ë, ‰ËÏ·‰‹ ‰˘Û‰È¿-ÛÙ·ÙË, ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, ·ÏÏ¿ ÁÈ·ÌÈ· ÙÚÈÛ‰È¿ÛÙ·ÙË ¿Ô„‹ ÙÔ˘, Ë ÔÔ›··Ú¿ÏÏËÏ· Û˘ÌÂÚÈÂÏ¿Ì‚·ÓÂ Î·È ÙË‰È¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ ·ÓıÚÒÈÓË˜ ·ÓÙ›ÏË„Ë˜‹, ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ·, ÙË˜ „˘¯‹˜».4

∞˘Ù‹Ó ÙË Û˘ÓÂÈ‰ËÙ‹ ÂÌÌÔÓ‹ ÛÙËÛ¯ÂÙÈÎfiÙËÙ· ÌÂÙ·Í‡ ÏÔÁÈÎÔ‡ Î·È ·Ú·-ÏfiÁÔ˘, Ô ÚÔÛÂÎÙÈÎfi˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙË˜ÙˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ μÈ˙˘ËÓÔ‡, ÙË ‰È·-ÎÚ›ÓÂÈ ÛÙËÓ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ‰ÂÛfi-˙Ô˘Û·, ·˘Ù‹Ó Ô˘ Û˘ÓÔ„›˙ÂÙ·È ÛÙË ‰È-

ÊÔÚÔ‡ÌÂÓË, ÙËÓ «‰È·Ù·Ú·ÁÌ¤ÓË», Ù·˘Ùfi-

ÙËÙ·. ∏ ‰ÂÛfi˙Ô˘Û· ·˘Ù‹ ·Ó·Ù‡ÛÛÂ-Ù·È Ì¤Û· ·fi ‰È¿ÊÔÚÂ˜ ÌÔÚÊ¤˜, Ì›··fi ÙÈ˜ Ï¤ÔÓ Û˘˙ËÙËÌ¤ÓÂ˜ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÊ‡ÏÔ: ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi ·Â-Ó¿ˆ˜ ÌÂÙ·ÌÊÈ¤˙ÂÙ·È, ·ÓÙÈÛÙÚ¤ÊÂÈ Úfi-ÏÔ˘˜, Û˘Á¯¤ÂÙ·È, ·ÚÂÓ‰‡ÂÙ·È, ˘ÔÎÚ›-ÓÂÙ·È, Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È, ·ˆıÂ›Ù·È, ¯¿ÓÂÈ ‹·ÔÎÙ¿ ÙË ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfiÙËÙ¿ ÙÔ˘Ø ·˘ÙfiÛ˘Ì‚·›ÓÂÈ fi¯È ÌÂ ·ÊÂÙËÚ›· ÙÈ˜ ÙÂÎÌË-ÚÈˆÌ¤ÓÂ˜ (ÎÔÈÓˆÓÈÎ¿ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈÎ¿)·Ó¿ÁÎÂ˜ ÙÔ˘ Ê‡ÏÔ˘, ·ÏÏ¿ ÌÂ ·ÊÔÚÌ‹Î¿ÔÈÂ˜ È‰È¿˙Ô˘ÛÂ˜ «Û˘Óı‹ÎÂ˜», ÔÈÔÔ›Â˜ (ÌÔÏÔÓfiÙÈ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÂÌÊ·ÓÒ˜ÛÙÔ ÂÚ›ÎÏÂÈÛÙÔ ‰ÈËÁËÌ·ÙÈÎfi Û‡Ì·Ó,‰ÂÓ ·‡Ô˘Ó Ó· Â›Ó·È ¿ÎÚˆ˜ ·ÏËıÔÊ·-ÓÂ›˜) ‚·ıÌÈ·›·, Û¯Â‰fiÓ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎ¿,ÙÔ˘ ÂÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·È Î·È ·‰˘Ó·ÙÂ› Ó·ÂÏ¤ÁÍÂÈ.

TÔÈ¯ÔÁÚ·Ê›·ÙË˜ «·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË˜»

∏ ‰ÂÛfi˙Ô˘Û· ÙË˜ «‰È·Ù·Ú·ÁÌ¤ÓË˜Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜» ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÌfiÓÔÓÛÙÈ˜ ·Ó··Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ Ê‡ÏÔ˘. ™ÂfiÏÔ ÙÔ Â˙ÔÁÚ·ÊÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ μÈ˙˘Ë-ÓÔ‡, Á‡Úˆ ·’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ Î˘Ú›·Ú¯Ô·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfi ¿ÍÔÓ·, Ï¿ıÔÓÙ·È Û·Ú-ÁÒÓÙÂ˜ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÂ˜ Î·È ÂÈÛÙÈÎ‹ ÏÔ-Î‹ ÌÂ ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Û˘Á-ÁÚ·Ê¤ˆÓ: Ì›· ‹ ‰‡Ô AÓÓÈÒ ÔÈ ÔÔ›Â˜,ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·ÔÎÙÔ‡Ó Ì›· ‹ ‰‡Ô ÌÈ-Ì‹ÛÂÈ˜-·‰ÂÏÊ¤˜ ÛÙÔ AÌ¿ÚÙËÌ·Ø ¤Ó·˜·‰ÂÏÊfi˜ Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÌÂ ÙÔÓ ÊÔÓ¤·ÙÔ˘, Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÛÙ· Ì¿ÙÈ· ÙÔ‡ ÊÔÓ¤·ÙÔ˘ ÌÂ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi, ÛÙÔÓ ºÔÓ¤·Ø ¤Ó·˜ÚÔÌ·ÓÙÈÎfi˜ I·Ófi˜ ÌÂ ‰‡Ô ÚfiÛˆ·,¤Ó· ıËÏ˘Îfi (KÏ¿Ú·) Î·È ¤Ó· ·ÚÛÂÓÈÎfiÌÂ ıËÏ˘Î¤˜ ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂÈ˜ (¶·Û¯¿ÏË˜)ÛÙËÓ ¶·Ï·È¿ IÛÙÔÚ›·Ø ÌÈ· ÎfiÚË ·ÚÚÂ-Óˆ‹ ÛÙË ÌÔÚÊ‹ ·ÏÏ¿ fiÏË ıËÏ‡ÙËÙ·ÛÙÔÓ Á¤ÏˆÙ· (Ë M¿ÛÈÁÁ·-M¿ÁÈÛÛ·)Î·ıÒ˜ ÎÈ ¤Ó·˜ ÔÈËÙ‹˜-¤ÌÔÚÔ˜ ÎÈ¤Ó·˜ ¤ÌÔÚÔ˜-ÔÈËÙ‹˜ ÛÙÔ MÂÙ·Í‡ ¶ÂÈ-

Ú·ÈÒ˜ Î·È NÂ·fiÏÂˆ˜Ø ¤Ó·˜ ·Ô‡˜ °Â-

ˆÚÁ‹˜ (Ô˘ ¿ÏÏÔÙÂ ÙÔÓ ÊÒÓ·˙·Ó °ÂˆÚ-

ÁÈ¿) ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÛÂ ¤Ó·Ó °ÂˆÚÁ¿ÎË ÂÁ-ÁÔÓfi, ÂÓÒ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ¤Ó·˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜

H P Ã Tρεις δια-φορετικς εκδο-χς του πορτρτουτου Γ. Bιζυηνο!,πως τον φαντ�-στηκαν τρειςκαλλιτχνες: οΠ�ρις Πρκας(π�νω), ο Σωτ$-ρης Σρογκας(δεξι�) και κ�τωο Δημ$τρης Mυ-ταρ�ς (περ. «HΛξη»).


Õ O Γε#ργιος Bιζυηνς σε φωτογρα-φ�α που βγ$κε στο Σαρλτενμπουργκ.Στην π�σω ψη της φωτογραφ�αςυπ�ρχει η αφιρωση «Tη φιλοστοργω-τ�τη μοι μητρ�. Γ. M. Bιζυηνς. Λειψ�α17.9.79» (φωτ.: περ. «Eνδοχ#ρα»).

·ÊËÁËÙ‹˜ (Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÚÂÌÈÙfiÓÙˆ˜,ÔÊÂ›ÏÂÈ Ù· ¿ÓÙ· ÛÂ ¤Ó·Ó °ÂÒÚÁÈÔ Ì·È-Î‹Ó·...) ÛÙÔ T·Í›‰ÈÔÓØ ¤Ó·˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˜Ô˘ fiÌˆ˜ ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È (Î·È ÓÙ‡ÓÂÙ·È ̂ ˜)PÒÛÔ˜ ÛÂ ÌÈ· ÙÔ˘ÚÎÈÎ‹ ¯ÒÚ· Ô˘fiÌˆ˜ ÔÌÔÈ¿˙ÂÈ (ÛÙ· Ì¿ÙÈ· Î·È ÙÔ˘ ·ÊË-ÁËÙ‹) ˆ˜ PˆÛ›· Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜·ÏÈÓ‰ÚÔÌÂ› ÛÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎ‹ ÙÔ˘ Ê‡-ÙÚ· –Î·ıÒ˜ ÎÈ ¤Ó·˜ ÙÚÂÏfi˜ Ô˘ fiÌˆ˜‰ÂÓ Â›Ó·È ÙÚÂÏfi˜– ÛÙÔÓ MÔÛÎÒ‚-™ÂÏ›Ì

Î.Ï. Î.Ï.!OÏË ·˘Ù‹ Ë ÁÈÁ·ÓÙÈ·›· ÂÓ Ù¤ÏÂÈ ÙÔÈ-

¯ÔÁÚ·Ê›· ÙË˜ «·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË˜», fiÏÂ˜·˘Ù¤˜ ÔÈ ÌÂÁ·ÏÂÈÒ‰ÂÈ˜ ÂÎÙÚÔ¤˜ ·fiÙËÓ ÙÂÎÌËÚÈˆÌ¤ÓË ıÂÛÌÈÎ¿ Î·È ÔÏÈÙÈ-ÛÌÈÎ¿ Ù·˘ÙfiÙËÙ· ÙË˜ ÎÔÈÓfiÙÔË˜«ÊÚÔÓÈÌ¿‰·˜», ÂÓÛ·ÚÎÒÓÔ˘Ó ‰˘Ó·ÌÈ-Î¿ ÙËÓ ·Ú·‚·ÙÈÎ‹ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÁÚ·-Ê¤·: Ë Û¯ÂÙÈÎfiÙËÙ·, Ë ÚÂ˘ÛÙfiÙËÙ·, Ë·ÏÈÓ‰ÚfiÌËÛË, Ë Û‡Á¯˘ÛË Î.Ï., ‰È·-ÂÚÓ¿ ˆ˜ ¿ÙÂÁÎÙÔ˜ ÓfiÌÔ˜, fiÏ· Ù· ÔÚ-ıÔÏÔÁÈÎ¿, Ê˘ÏÂÙÈÎ¿, ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·Î¿,ıÚËÛÎÂ˘ÙÈÎ¿ Î·È ÂıÓÈÎ¿ ÛÙÂÚÂfiÙ˘·ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. £· ÙÔÏÌÔ‡Û· Ì¿ÏÈÛÙ·Ó· ÚÔÛı¤Ûˆ fiÙÈ, ˘’ ·˘Ùfi ÙÔ ‰ÂÛfi-˙ÔÓ Ú›ÛÌ·, Ë ˙ˆ‹, ÛÙÈ˜ ‰ÈËÁ‹ÛÂÈ˜ ÙÔ˘μÈ˙˘ËÓÔ‡, ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ¤¯ÂÈ ÌÂ›˙ÔÓ ÂÓ-‰È·Ê¤ÚÔÓ fiÙ·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ·ÔÎÙ¿ ÂÎÂ›ÓÂ˜

ÙÈ˜ ÌÔÚÊ¤˜ ÌÂ ÙÈ˜ ÔÔ›Â˜ ÂÎ‰ËÏÒÓÂÙ·È Ë·fiÎÏÈÛË ·fi ÙÔÓ ∫·ÓfiÓ· «ÙˆÓ ÊÚÔ-Ó›ÌˆÓ».

H ·fiÎÏÈÛË ·˘Ù‹ ÎÔÚ˘ÊÒÓÂÙ·È Ì¿-ÏÈÛÙ· ÛÙÔ Â›Â‰Ô ÙÔ˘ ÙÚ·ÁÈÎÔ‡, Î·-ıÒ˜ ‰È·Ï¤ÎÂÙ·È ÛÙÂÓ¿ ÌÂ ÌÈ· ÔÏ‡Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓË ·ÔÎÏ›ÓÔ˘Û· ÌÔÚÊ‹Ô˘ ·Ó·Î˘ÎÏÔ‡Ù·È, ·Ú¿ÏÏËÏ· ÌÂ ÙÈ˜

‹‰Ë ·Ó·ÊÂÚıÂ›ÛÂ˜, ÛÂ fiÏ· ÙÔ˘ Ù· ‰ÈË-Á‹Ì·Ù·. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ’ ·˘Ùfi Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜Î·ÙÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ÚËÙÒ˜ ÛÙÔ AÈ ™˘Ó¤ÂÈ·È

ÙË˜ ¶·Ï·È¿˜ IÛÙÔÚ›·˜, fiÙ·Ó ÂÎÂ› ıÚËÓÂ›«‰È¿ Ù‹Ó ¿ÛÏ·Á¯ÓÔ ÙË˜ Ê‡ÛÂˆ˜··ÓıÚˆ›·Ó, ‹ÙÈ˜ ˆÎÔ‰fiÌËÛÂÓ Â›ıÂÌÂÏ›ˆÓ ·ÛıÂÓÂÛÙ¿ÙˆÓ ÙfiÓ, fiÛÔÓı·˘Ì·ÛÈÒÙ·ÙÔÓ, ¿ÏÏÔ ÙfiÛÔÓ ·ÎÚÔ-ÛÊ·Ï¤ÛÙ·ÙÔÓ ÌË¯·ÓÈÛÌfiÓ ÙË˜ ÙˆÓıÓËÙÒÓ ‰È·ÓÔ›·˜».

∏ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÙË˜ ‰È·Ù·Ú·ÁÌ¤ÓË˜Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ÌÂ ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ÙÔ˘ ∫·-ÓfiÓÔ˜ ¤¯ÂÈ ÚÔ‚Ï¤„ÈÌË Û˘Ó¤ÂÈ· Â›ÙÔ˘ «ÌË¯·ÓÈÛÌÔ‡ ÙË˜ ‰È·ÓÔ›·˜» (¤ÙÛÈÒÛÙÂ Ó· «ÚÔÔÈÎÔÓÔÌÂ›» Î·È ÙËÓ Î·Ù¿-ÏËÍË ÙË˜ ‰ÈÎ‹˜ ÙÔ˘ ‰È·ÓÔ›·˜ ÛÙË Û‡-ÁÎÚÔ˘ÛË ÌÂ ÙË Û‡Á¯ÚÔÓ‹ ÙÔ˘ ÎÔÈÓˆ-Ó›·)5: Ì›· M‹ÙËÚ ·Ú·ÊÚÔÓÂ› ˘fi ÙÔÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·Ì·ÚÙ‹Ì·Ùfi˜ ÙË˜Ø ¤Ó·˜ ºÔ-

Ó¤·˜ ·Ú·ÊÚÔÓÂ› ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓÙ‡„ÂÒÓ ÙÔ˘Ø ¤Ó·˜ ¶·Ô‡˜ ·Ú·ÊÚÔ-ÓÂ› ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ ‚·Û¿ÓˆÓ ÙÔ˘(·ÏÏ¿ Î·È Ô ÂÁÁÔÓfi˜ ÙÔ˘ ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ÙË˜ ·È‰ÈÎ‹˜ ·ÁˆÓ›·˜ ÙÔ˘)Ø ¤Ó·˜ TÔ‡Ú-

ÎÔ˜ ·Ú·ÊÚÔÓÂ› ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓÔÏÏ·ÏÒÓ ·‰ÈÎÈÒÓ Ô˘ ˘¤ÛÙËØ Ì›·KfiÚË ·Ú·ÊÚÔÓÂ› ÁÈ· ÂÚˆÙÈÎÔ‡˜ Ïfi-ÁÔ˘˜ Î.Ô.Î.

TÔ Ú¿ÁÌ· fiÌˆ˜ Á›ÓÂÙ·È ·ÎfiÌ· ÈÔÙÚ·ÁÈÎfi, ·ÏÏ¿ Î·È ÈÔ ÁÔËÙÂ˘ÙÈÎfi, ÂÊfi-ÛÔÓ ÛÂ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜, Ô ·Ó·-ÁÓÒÛÙË˜ Î·ÏÂ›Ù·È Ó· ¿ÚÂÈ ı¤ÛË ·¤-Ó·ÓÙÈ ÛÙË ÏÔÁÈÎ‹ ÙË˜ ÂÚÈÁÚ·ÊfiÌÂÓË˜·Ú¿ÓÔÈ·˜ – ÌÂ ÈÛ¯˘Úfi Û˘Ó‹ÁÔÚÔ˘¤Ú ÙË˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜, ÙËÓ ÂÎ¿ÛÙÔÙÂ«‰‡ÛÙÚÔË» Û˘ÁÎ˘Ú›·, ÙËÓ ·˘Ù·fi‰ÂÈ-

ÎÙË ÂÓÙÈÌfiÙËÙ· ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚˆÓ, ·ÏÏ¿Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ Û˘ÁÁÚ·Ê¤· Ô ÔÔ›Ô˜,Â›ÙÂ ÙË ‰ÈÎ·ÈÔÏÔÁÂ›, Â›ÙÂ ÙËÓ ·ÔÛÈˆ-¿, Â›ÙÂ Î·È ÚËÙÒ˜ ÙËÓ ·ÚÓÂ›Ù·È! ™ÙÔ·fiÁÂÈÔ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎÔ‡«·Ú·ÏÔÁÈÛÌÔ‡», Ô Û˘ÁÁÚ·Ê¤·˜ Û·-ÊÒ˜ ˘·ÈÓ›ÛÛÂÙ·È fiÙÈ Î¿ıÂ Ú¿ÍË Ô˘ÊÈÏÔ‰ÔÍÂ› ÙËÓ ·Á›ˆÛË ÌÈ·˜ ÔÔÈ·Û-‰‹ÔÙÂ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜, Â›Ó·È ÓÔÌÔÙÂÏÂÈ·-ÎÒ˜ Î·Ù·‰ÈÎ·ÛÌ¤ÓË Ó· ÓÈÁÂ› ÛÙËÓ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË ÙÔ˘ ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·ÙÔ˜. ™ÙÔ·fiÁÂÈÔ ·˘Ùfi, ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘μÈ˙˘ËÓÔ‡ Î·ÙÔ¯˘ÚÒÓÂÈ ÙËÓ ·Ú·‚·ÙÈ-Î‹ ÏÔÁÈÎ‹ ÙÔ˘ ÌÂ ÙËÓ ·Ú¯ÂÙ˘ÈÎ‹ ÂÈ-ıÒ ÂÏÏËÓÈÎ‹˜ ÙÚ·Áˆ‰›·˜.

™∏ª∂πfl™∂π˜: 1. «Η Μάρω Δ�ύκα ανθ�λ�γεί Γεώργι�

Βι�υην�», Μπάστας-Πλέσσας 1995, Εισα-

γωγή σελ. 27.

2. Γ.Μ. Βι�υην�ς, «Νε�ελληνικά Διηγήμα-

τα», επιμ. Παν. Μ�υλλάς, Εστία 1994, Ει-

σαγωγή σελ. ρλγ΄.

3. Σπύρ�ς Μελάς, «Γεώργι�ς Βι�υην�ς,

ένας πρωτ�π�ρ�ς τ�υ νε�ελληνικ�ύ διη-

γήματ�ς», 1949, τώρα στ�: Μαρία, Σ. Φα-

(αλι�ύ, «Ιερά *δ�ς 343, Μαρτυρίες απ�

τ� Δρ�μ�καΐτει�», Κέδρ�ς 1995, σελ. 74-5.

4. Γ.Μ. Βι�υην�ύ, «Τα Διηγήματα», επιμ.

Β. Αθανασ�π�υλ�ς, Iδρυμα K.& E. *υ-

ράνη 1991, Εισαγωγή σελ. 49.

5. Βλ. Παν. Μ�υλλάς, �.π. σελ. ρλε΄- ρλς.

Ã Mε το γγρα-

φο αυτ, που φ-

ρει ημερομην�α

20 Aπριλ�ου1892, ο Γε#ρ-γιος Bιζυηνς ει-

σ$χθη στο Δρο-

μοκα�τειο.

Õ A�τηση του Γεωρ-

γ�ου Bιζυηνο! για

εισαγωγ$ του στο

Δρομοκα�τειο απ

τον φ�λο του Γε#ρ-

γιο N�ζο, διευθυντ$

του Ωδε�ου Aθην#ν.

Tον βαλε σε μια

�μαξα, του υποσχ-

θηκε τι θα τον

οδηγ$σει στην εκ-

κλησ�α για να πα-

ντρευτε� τη γυνα�κα

που ε�χε ερωτευθε�,

την Mπετ�να, και

τον οδ$γησε στο

Δρομοκα�τειο.


H σιωπηλ�μελαγχολ�α

του Mητσ�κη

Tης ¶Œ°∫À K√À¡∂¡Õ∫∏

¶EZO°PAºO™ Î·È ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ¿ÊÔ˜Ô MÈ¯·‹Ï MËÙÛ¿ÎË˜, ·ÔÙÂ-ÏÔ‡ÛÂ ÌÈ· Â˘ÁÂÓÈÎ‹ Î·È ÎÔÌ„‹

ÊÈÁÔ‡Ú· ÙË˜ Aı‹Ó·˜ ÙË˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ÂÈ-ÎÔÛ·ÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. °ÂÓÓ‹ıËÎÂÙÔ 1863(;) ÛÙ· M¤Á·Ú·, ·ÏÏ¿ ÌÂÁ¿Ïˆ-ÛÂ ÛÙË ÁÂÓ¤ÙÂÈÚ· ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘, ÙË™¿ÚÙË, fiÔ˘ ˆ˜ Ì·ıËÙ‹˜ ÂÍ¤‰È‰Â ÙËÌ·ıËÙÈÎ‹ ÂÊËÌÂÚ›‰· «T·˝ÁÂÙÔ˜». TÔ1880 ‹ÚıÂ ÛÙËÓ Aı‹Ó·, ¿Ú¯ÈÛÂ Ó·ÛÔ˘‰¿˙ÂÈ ÓÔÌÈÎ¿, fiÌˆ˜ ÙÔÓ Î¤Ú‰ÈÛÂ Ë‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·Ê›·. E›¯Â Î¿ÓÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ·ÙfiÛÔ ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Î‹ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎ‹ Î·-ÚÈ¤Ú· Ô˘ ÙÔÓ ·ÔÎ·ÏÔ‡Û·Ó «ÌÂÙÚ».™¿ÓÈ· ˘¤ÁÚ·ÊÂ ÌÂ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘,¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÛÂ ÔÏÏ¿ „Â˘‰ÒÓ˘Ì·,Â›¯Â ‰Ô˘Ï¤„ÂÈ ÛÙÈ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÂ˜ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Î·È ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜Î·È ÂÈ¯Â›ÚËÛÂ Ó· ÂÎ‰ÒÛÂÈ ‰‡Ô ÔÏÈÙÈ-ÎÔÛ·ÙÈÚÈÎ¤˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Ô˘ fiÌˆ˜·¤Ù˘¯·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ¿.

T· ‰ËÌÔÛÈÂ‡Ì·Ù· ÙÔ˘ MËÙÛ¿ÎË Ô-Î›ÏÏ·Ó ÎÈ ·˘Ùfi ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ÁÂÓÈÎÔ‡˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ Ô˘ ¤‰ÈÓÂ Ô ›‰ÈÔ˜:«AıËÓ·˚Î·› ÛÂÏ›‰Â˜», «EÈÎfiÓ·È Î·ÈÛÎËÓ·›», «T·ÍÂÈ‰ÈˆÙÈÎ·› ÛËÌÂÈÒÛÂÈ˜»,«H ÊÈÏÔÏÔÁ›· Ì·˜», «AÓıÚˆÔÈ Î·ÈÎÙ‹ÓË». ™·Ê‹˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈÎ‹ ÁÚ·ÌÌ‹·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË ÏÔÁÔÙÂ¯Ó›· Î·È ÙË ‰ËÌÔ-ÛÈÔÁÚ·Ê›· ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â. T· Â˙ÔÁÚ·Ê‹-Ì·Ù¿ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙÔ Ï·›-ÛÈÔ ÙˆÓ Î·ıÈÂÚˆÌ¤ÓˆÓ ‰ÈËÁËÌ¿ÙˆÓ,Ô‡ÙÂ Ù· ‰ËÌÔÛÈÔÁÚ·ÊÈÎ¿ ÙÔ˘ ÎÂ›ÌÂÓ··Ó‹Î·Ó ÛÙËÓ ·ÚıÚÔÁÚ·Ê›· ÙË˜ ÂÔ-¯‹˜. AÓ Î·È Â›¯Â ÔÏÏÔ‡˜ ı·˘Ì·ÛÙ¤˜Î·È ÔÈ ‰ÈÂ˘ı˘ÓÙ¤˜ ÙˆÓ ÂÊËÌÂÚ›‰ˆÓ ÙÔÓ‰ÈÂÎ‰ÈÎÔ‡Û·Ó, Ë ÁÂÓÈÎ‹ ·È‰Â›· ÙÔ˘‹Ù·Ó ÍÂ¯ˆÚÈÛÙ‹ Î·È Ù· Á·ÏÏÈÎ¿ ÙÔ˘ı·˘Ì¿ÛÈ·, Ô °Ú. •ÂÓfiÔ˘ÏÔ˜ ‹Ù·Ó Î·-Ù·¤ÏÙË˜ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ: £ÂˆÚÔ‡ÛÂ fiÙÈ Â›¯Â

ÚÔÛfiÓÙ· ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰È·Î‹Ú˘Ù-ÙÂ fiÙÈ Ô MËÙÛ¿ÎË˜ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂÔÙ¤ Ó· ÍÂ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜ ·ÚÚÒ-ÛÙÈ·˜, Ë ÔÔ›· ›ÛÙÂ˘Â fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÎ‰Ë-ÏÒıËÎÂ ·Ï¿ Î¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ÙÔ˘ ·ÏÏ¿ ˘‹Ú¯Â ·fi Ù· ÓÂ·ÓÈÎ¿ ÙÔ˘¯ÚfiÓÈ·.

A˘Ùfi Ô˘ ÙÔÓ ‚·Û¿ÓÈ˙ÂOÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ÂÎÂ›ÓÔÈÔ˘ ÙÔÓ ı·‡Ì·˙·Ó ‹ Î·È ÙÔÓ ·Á·Ô‡-Û·Ó, ÔÌÔÏÔÁÔ‡Û·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó È‰ÈfiÚÚ˘ı-ÌÔ˜. E›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ Ê‹ÌË ÂÈ-Î·ÈÚÈÎ‹. A˘Ùfi Ô˘ ÙÔÓ ‚·Û¿ÓÈ˙Â ‹Ù·ÓË ¤ÏÏÂÈ„Ë ‚È‚Ï›Ô˘. A˘Ùfi˜ Ô˘ «¤Ù·-ÁÂ» Î˘ÚÈÔÏÂÎÙÈÎ¿ ÎÂ›ÌÂÓ· ÛÙÔ ÏÂÙfiÛÂ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Î·È ÂÚÈÔ‰ÈÎ¿, ‰ÂÓ Â›¯Â·ÍÈˆıÂ› Ó· ‰ÂÈ Ù˘ˆÌ¤ÓÔ ÔÏfiÎÏËÚÔ¤Ó· ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô. (TÔ ¤Î·ÓÂ ÌÂÙ¿ÙÔÓ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ Ô Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¢. T·ÁÎfi-Ô˘ÏÔ˜ Ô˘ Û˘ÁÎ¤ÓÙÚˆÛÂ ÎÂ›ÌÂÓ¿ ÙÔ˘ÛÂ ‰‡Ô ÙfiÌÔ˘˜.) ™˘¯Ó¿ ¤ÏÂÁÂ ÌÂ ›ÎÚ·:«TËÓ ·ÔÙ˘¯›· ÙËÓ ¤¯ˆ Ì¤Û· ÛÙÔ ·›Ì·ÌÔ˘». ¢ÂÓ ‹Ù·Ó fiÌˆ˜ ÌfiÓÔ Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë‚È‚Ï›Ô˘ Ô˘ ÙÔÓ ‚·Û¿ÓÈ˙Â. HÙ·Ó Î·È ÙÔÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÏÏÔ› ‰ÂÓ ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓÒÚÈ-˙·Ó ÊÈÏÔÏÔÁÈÎ‹ ‚·Ú‡ÙËÙ·. A˘Ùfi ÙÔÓ¤Î·ÓÂ ÂÚÈÛÙÈÎfi, ›ÛÙÂ˘Â fiÙÈ ÔÈ ÔÌfiÙÂ-¯ÓÔ› ÙÔÓ ˘¤‚ÏÂ·Ó. AÚ¯ÈÛÂ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿Ó· Á›ÓÂÙ·È Â˘ÂÚ¤ıÈÛÙÔ˜, Û˘¯Ó¿ ÂÈıÂ-ÙÈÎfi˜. TÔ 1896 ˘‹Ú¯Â È· ÛÙÔÓ MË-ÙÛ¿ÎË ÌÈ· Ê·ÓÂÚ‹ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹. H Â˘ı˘-Ì›· ÙÔ˘ ÌÂÙ·‚Ï‹ıËÎÂ ÛÂ ÛÈˆËÏ‹ ÌÂ-Ï·Á¯ÔÏ›·. H ·Á·ıfiÙËÙ· ÛÂ ‚È·ÈfiÙËÙ·.K¿ıÂ Ì¤Ú· ÁÈÓfiÙ·Ó Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÔÍ‡ı˘ÌÔ˜, ÂÁˆÈÛÙÈÎ¿ ··ÈÙËÙÈÎfi˜ ÌÂÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ·Ï·˙ÒÓ Î·È ·Û˘Ì‚›‚·-ÛÙÔ˜ ÌÂ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜.

EÓ· ‚Ú¿‰˘ ·Ó¤‚ËÎÂ ÛÙÔ ‰ˆÌ¿ÙÈÔÂÓfi˜ Û‡ÓÔÈÎÔ˘, ÁÈ· Ó· ÙÔ˘ ‰È·‚¿ÛÂÈÌÈ· ÎÚÈÙÈÎ‹ ÁÈ· ÙÔÓ ¶·Ï·Ì¿. EÎÂ›ÓÔ˜Â›¯Â Î¿ÔÈÂ˜ ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂÈ˜. O MËÙÛ¿-ÎË˜ ÌËÓ ·ÓÙ¤¯ÔÓÙ·˜ Î·ÓÂÓfi˜ Â›‰Ô˘˜

ÎÚÈÙÈÎ‹ ÙÔ‡ ÂÈÙ¤ıËÎÂ. HÙ·Ó ÂÎÙfi˜Â·˘ÙÔ‡ Î·È ı· ÙÔÓ Â›¯Â Ó›ÍÂÈ, ·Ó ‰ÂÓÂÂÓ¤‚·ÈÓ·Ó ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ÁÂ›ÙÔÓÂ˜.A˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÚÒÙË ‰ËÌfiÛÈ· ÎÚ›ÛËÙÔ˘. ™ÙÈ˜ 17 AÚÈÏ›Ô˘ Ô MÈ¯·‹Ï MË-ÙÛ¿ÎË˜ ÂÈÛ¿ÁÂÙ·È ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ,Î·È ÓÔÛËÏÂ‡ÂÙ·È, Î·Ù¿ ÙÚ·ÁÈÎ‹ Û‡-ÌÙˆÛË, ÛÙÔ ›‰ÈÔ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ fiÔ˘ ‚ÚÈ-ÛÎfiÙ·Ó Ô BÈ˙˘ËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ‰‡Ô Ì¤-ÚÂ˜ ÚÈÓ Â›¯Â ·Ô‚ÈÒÛÂÈ. H È·ÙÚÈÎ‹ÁÓˆÌ¿ÙÂ˘ÛË ·Ó¤ÊÂÚÂ: «ÂÏ‹ÁË ·fiÂÎÊ˘ÏÈÛÙÈÎ‹ ÊÚÂÓÔ¿ıÂÈ· Ô˘ ÂÎ‰Ë-ÏÒÓÂÙ·È ÌÂ ÌÂÁ·ÏÔÌ·Ó›Â˜, ÎÚ›ÛÂÈ˜ ·-ÚÔÚÌËÙÈÎ‹˜ ÊÔ‚›·˜ Î·È ·fiÚÈÛÙÂ˜ È‰¤Â˜Î·Ù·‰ÈÒÍÂˆ˜». ™ÙÔ ‰ÂÏÙ›Ô È·ÙÚÈÎ‹˜ ·-Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó: «E›Ó·È Â˘-Ê˘‹˜, ÏËÓ fiÌˆ˜ ·ÓÈÛfiÚÚÔÔ˜»...«¤¯ÂÈ ‹‰Ë ˘ÔÛÙÂ› ÌÈ· ·ÚÔ‰ÈÎ‹ ÎÚ›ÛËÛÙËÓ K¤ÚÎ˘Ú· ÚÈÓ ·fi ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ·».™ÙÈ˜ 21 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙË˜ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜Ô MËÙÛ¿ÎË˜ ÂÁÎ·Ù·ÏÂ›ÂÈ ÙÔ ¿Û˘ÏÔ¯¿ÚË ÛÙÈ˜ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ú¯›·ÙÚÔ˜ ÛÙÔ N·˘ÙÈÎfi.

B¤‚·È·, Í·Ó·Ì·›ÓÂÈ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔ-Î·˝ÙÂÈÔ, ÂÓÒ Î¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÌÂÙ·Ê¤ÚÂ-Ù·È Î·È ÛÙËÓ K¤ÚÎ˘Ú·. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·ÙÔ˘ ÂÁÎÏÂÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ,ÌÔ˘Ù˙Ô‡ÚˆÓÂ ÌfiÓÔ ÌÂÁ¿ÏÂ˜ ÎfiÏÏÂ˜¯·ÚÙÈÔ‡ ÌÂ ÈÂÚÔÁÏ˘ÊÈÎ¿ Û¯‹Ì·Ù·, ÌÂÂÚ›ÂÚÁ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ÌÂ ·Û˘Ó¿ÚÙËÙÂ˜Á·ÏÏÈÎ¤˜ ÊÚ¿ÛÂÈ˜. EÁÚ·ÊÂ ÔÈ‹Ì·Ù·,ÛÙ· Á·ÏÏÈÎ¿, fiÌˆ˜ Ï›ÁÂ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÊÚ¿-ÛÂÈ˜ Ô˘ Â›¯·Ó ÓfiËÌ· ÎÈ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ·fi-ÚÈÛÙÔ.

£ÂˆÚ‹ıËÎÂ Úfi‰ÚÔÌÔ˜ ÙÔ˘ ˘ÂÚÚÂ-·ÏÈÛÌÔ‡, È‰È·›ÙÂÚ· ·fi Ù· ÎÂ›ÌÂÓ¿ Ô˘Â›¯Â ÁÚ¿„ÂÈ ÛÙ· Á·ÏÏÈÎ¿. O AndréPieyre de Mandiargus ÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿Ù· Á·ÏÏÈÎ¿ ÔÈ‹Ì·Ù· ı· ÁÚ¿„ÂÈ: «™˘-Ó·ÓÙ¿ÌÂ Û¯Â‰fiÓ ÛÂ Î¿ıÂ ÛÂÏ›‰·, ·˘ÙfiÙÔ Â›‰Ô˜ ÎÏÂÈÛ›Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ Ì·ÙÈÔ‡, Ô˘Û·Ó ·fi ÎÔÚÔ˚‰Â˘ÙÈÎ‹ Û˘ÓÂÓÔ¯‹ ÔÈÎ·ÏÏÈÙ¤¯ÓÂ˜ ‹ ÔÈ ÙÚÂÏÔ› ÔÈËÙ¤˜ ·Â˘-ı‡ÓÔ˘Ó Úfiı˘Ì· ÛÙÔÓ ¤Íˆ ÎfiÛÌÔ».

H «Mετρ» της δημο-σιογραφικ�ς γραφ�ςαποκαλο�σαν τον Mι-χα�λ Mητσ�κη, �ταν�μως ταυτ�χρονα λο-γοτ�χνης και ποιη-τ�ς. Kαθ�ς εκδηλω-ν�ταν η αρρ�στιατου γιν�ταν �λο καιπερισσ�τερο οξ�θυ-μος, εγωιστικ� απαι-τητικ�ς με τον εαυτ�του, αλαζ�ν καιασυμβ�βαστος με τους�λλους.


Tο θ�ατρο

Tου °πflƒ°√À X∞Δ∑∏¢Õ∫∏

Συγγραφ�α - Θεατρικο� Kριτικο�

T√ £Œ∞Δƒ√ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi Î¿ıÂ ¿ÏÏË ÌÔÚÊ‹Ù¤¯ÓË˜ Û˘ÁÁÂÓÂ‡ÂÈ ÌÂ ÙËÓ „˘¯ÈÎ‹ ¿ıËÛË ÎÈ¤ÙÛÈ fiÔÈ· ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹ Ì¤ıÔ‰Ô˜ ÌÂ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ

ˆ˜ Ì¤ÛÔÓ, ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÌÂ ÙËÓ ÔÌÔÈÔ·ıËÙÈÎ‹. EÈ‰ÈÎ¿ ÔÈ·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒÓÔÓÙ·È ·fi ÙÚÔÊ›ÌÔ˘˜ „˘-¯È·ÙÚÂ›ˆÓ ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎÔ‡˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·ÓÓ· ıÂˆÚËıÔ‡Ó Î¿ˆ˜ Û·Ó ı¤·ÙÚÔ ÂÓ ıÂ¿ÙÚˆ, ‹ ·-Ú¿ÎÚÔ˘ÛË ÂÓ ·Ú·ÎÚÔ‡ÛÂÈ. MÂ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ˆ˜ ÙÔ¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô Â›Â‰· Â›Ó·È ÂÛÎÂÌÌ¤ÓÔ. EÍ¿ÏÏÔ˘,ÔÈ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·È ·fi Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›Â˜ÌÚÔÛÙ¿ Û’ ¤Ó· ÎÔÈÓfi ·ÛıÂÓÒÓ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Û·Ó ÌÈ··ÓÙ·Ó¿ÎÏ·ÛË fiÔ˘ Ë ÂÔÈËÌ¤ÓË ·fiÎÏÈÛË ÌÈÌÂ›-Ù·È ÙËÓ ·˘ıÂÓÙÈÎ‹. TÔ ÔÍ‡ÌˆÚÔ, ˆÛÙfiÛÔ, ‚Ú›ÛÎÂÙ·ÈÛÙÔ fiÙÈ fiÏÂ˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ¯Ú‹ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ıÂ¿ÙÚÔ˘ Î·È fiÔÈ-ˆÓ ¿ÏÏˆÓ ıÂ·ÙÚfiÌÔÚÊˆÓ ÌÂıfi‰ˆÓ, Ô˘ ·ÓÙÈ·Ú·-‚¿ÏÏÔ˘Ó ‹ ·Ó·ÌÈÁÓ‡Ô˘Ó ·ÏËıÈÓ‹ „Â˘‰·›ÛıËÛË, ‰Ë-Ï·‰‹ „˘¯ÈÎ‹ ÓfiÛÔ, ÌÂ ÊÙÈ·¯Ù‹ „Â˘‰·›ÛıËÛË, ‰ËÏ·-‰‹ ı¤·ÙÚÔ, ‰È¤ÔÓÙ·È ·fi ¤Ó· Û‡ÛÙËÌ· ÏÔÁÈÎ‹˜. A˘-Ù‹ Â›Ó·È Ô˘ Î˘ÚÈ·Ú¯Â› ÛÂ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Ô˘ ÂÈ-‰ÈÒÎÔ˘Ó ÙËÓ ·ÔÎ·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙË˜. MÂ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ, Â›ÙÂÌÂ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ Â›ÙÂ ÌÂ ‰Ú·Ì·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ˜ ‚ÈˆÌ¿ÙˆÓ,fiˆ˜ Á›ÓÂÙ·È ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜, ÔÈ ‰È¿-ÊÔÚÂ˜ Ì¤ıÔ‰ÔÈ ÂÈ¯ÂÈÚÔ‡Ó Ó· Â·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó (Ó· Ê¤-ÚÔ˘Ó ÛÙ· ÏÔÁÈÎ¿ ÙÔ˘˜) Î¿ÔÈ· ·ÔÎÏ›ÓÔÓÙ· ¿ÙÔÌ·.MÂ ÙÔ ·Ú¿ÏÔÁÔ ÙË˜ ıÂ·ÙÚÈÎ‹˜ Ú¿ÍË˜ ÒıËÛË ÚÔ˜

H Δ�ο διαφορετικ�ς σκηνικ�ς εικ�νες της θεατρικ�ς ομ�δας του Δημ�σιουΨυχιατρικο� Nοσοκομε�ου Aττικ�ς (Δαφν�). Tα κε�μενα βασ�ζονταν σε σκ�-ψεις, προτ�σεις και εκφρ�σεις της ομ�δας, αλλ� και εμβ�λιμες φρ�σεις τωνΛ. Πλαθ, Tζ. Φιτζ�ραλντ, X. M�λερ, Nτ. Λεβερτ�β. Yπε�θυνη της θεατρικ�ςομ�δας �ταν η ηθοποι�ς Xριστ�να Aυλιανο�.

ως μ�σον ψυχοθεραπε�ας


H Oι ν�οι της φωτο-γραφ�ας μετ�χουν σεομ�δα ψυχολογικ�ςυποστ�ριξης στηνOλλανδ�α, στο πλα�-σιο εν�ς ευρωπαϊ-κο� προγρ�μματος.Πρ�κειται για μιαμορφ� ψυχοδρ�μα-τος, �που το θ�ματους �ταν «Tο μπα-ο�λο με τις μν�μες».Aν�συραν δι�φορααντικε�μενα απ� τομπαο�λο και ο καθ�-νας αφηγε�ται μιαεμπειρ�α του. (Στοπρ�γραμμα συμμε-τε�χε και ο Eλληναςσκηνοθ�της N�κοςKαμτσ�ς.)

ÙË ÏÔÁÈÎ‹. OÌÔÈÔ·ıËÙÈÎ‹, fiˆ˜ Â›·-ÌÂ ÛÙË ·Ú¯‹.

M· ·˜ ‰ÈÂÚÂ˘Ó‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÔ ·Ú¿ÏÔÁÔÙÔ˘ ıÂ¿ÙÚÔ˘. ¶ÂÚÈ¤¯ÂÈ ÛÙ· ·Ï‹ıÂÈ· ÙÔı¤·ÙÚÔ ÌÈ· ·Ú¿‚·ÛË ÙË˜ ÏÔÁÈÎ‹˜;¶·Ú’ fiÙÈ fiÏ· Ù· ·ÓˆÙ¤Úˆ, ·ÔÊı¤ÁÌ·-Ù· Î·È ÂÚˆÙ‹Ì·Ù·, ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÔÏ›ÁÔÓÛËÌÂÈÔÏÔÁÈÎ¤˜ ·Ú·‰ÔÍfiÙËÙÂ˜, Â›Ó·ÈÓÔÌ›˙ˆ ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘ÌÂ ÙËÊ‡ÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÂÓÙÂÏÒ˜ È‰È·›ÙÂÚÔ˘ıÂÛÌÔ‡ fiˆ˜ Â›Ó·È ÙÔ ı¤·ÙÚÔ, ÁÈ· Ó·‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘ÌÂ ÔÈ· Â›Ó·È Ë Ô˘Û›· ÙÔ˘È¿Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ÂÂÓÂÚÁÂ› ÛÙÈ˜ „˘¯ÈÎ¤˜·ı‹ÛÂÈ˜, fiˆ˜ ‰È·ÙÂ›ÓÔÓÙ·È ÔÏÏÔ›ÂÈ‰ÈÎÔ›.

§ÔÁÈÎ‹ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·H ÏÔÁÈÎ‹ Ô˘ ˆ˜ ÂÌÂÈÚ›· ÚÔ¤Î˘„ÂÛÙË ¯·Ú·˘Á‹ ÙË˜ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜, ÂÍÂ-Ï›¯ıËÎÂ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÂ Û˘ÛÙËÌ·ÙÔ-ÔÈËÌ¤ÓË Ì¤ıÔ‰Ô ÁÈ· ÙËÓ ·ÛÊ·Ï‹ Ô-ÚÂ›· ÙË˜ ÛÎ¤„Ë˜ ÚÔ˜ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ-ÎfiÙËÙ·, Ô˘ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ ÙË ÏÔÁÈÎ‹ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ Î·Ù·ÓÔËÙ‹. ¢‡Ô Â›Ó·È ÔÈ‚·ÛÈÎ¤˜ ¤ÓÓÔÈÂ˜ Ô˘ Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó ÛÙËÓÂÔ¯‹ Ì·˜. §ÔÁÈÎ‹ Î·È Û·Ê‹˜ ·ÓÙ›ÏË-„Ë ÙË˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜. K¿ıÂ ÙÈ Î·ÈÎ·ı¤Ó·˜ Ô˘ Â›Ó·È ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓ¿·Ô‰ÂÎÙ‹ ÏÔÁÈÎ‹ Î·È ·Ê›ÛÙ·Ù·È ÙË˜Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ·Ô‚¿ÏÏÂÙ·È ÛÙÔÂÚÈıÒÚÈÔ Û·Ó Í¤ÓÔ ÛÒÌ· Î·È ·ÓÙÈÌÂ-Ùˆ›˙ÂÙ·È Û·Ó ÓÔÛËÚfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ, ÂÓ‰˘Ó¿ÌÂÈ ‰Â Î·È ÂÈÎ›Ó‰˘ÓÔ. A˘Ùfi Î·ıÈ-

ÛÙ¿ ÏÔÁÈÎ‹ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·Ù·-ÈÂÛÙÈÎ¤˜ ÛÂ ÔÏÏ¤˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ ÎÈ¤ÙÛÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ·Ì˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ·Ô‰¤-¯ÂÙ·È Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÈ‰ÈÒÎÂÈ ÌÈ· ·-Ú¤ÓıÂÛË Ê˘Á‹˜ ·fi ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi-ÙËÙ·, ÙËÓ Î·Ù·ÛÎÂ˘‹ ÌÈ·˜ Ï·ÛÙ‹˜Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜, ÌÈ· ËıÂÏËÌ¤ÓËÏ¿ÓË fiÔ˘ ÙÔ „Â˘‰¤˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·Èˆ˜ ·ÏËıÈÓfi Î·È fiÔ˘ ÔÈ ÌÂÙ¤¯ÔÓÙÂ˜ÂÈ‰ÈÒÎÔ˘Ó ÌÂ ¿ıÔ˜ Ó· ÂÈÛıÔ‡Ó ÁÈ·ÙË ÁÓËÛÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ˆ˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi.

™Â ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Î·È ÌfiÓÔ,Ë ÏÔÁÈÎ‹ ·Ó·ÛÙ¤ÏÏÂÙ·È, Û·Ó Ó· ¤¯ÂÈÛ˘Ó·ÊıÂ› ÌÈ· Û‡Ì‚·ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· Û’·˘Ù‹Ó Î·È ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ. MÈÏ¿ÌÂ, ‚¤-‚·È·, ÁÈ· ÙÔ ı¤·ÙÚÔ. B·ÛÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›ÔÙË˜ ıÂ·ÙÚÈÎ‹˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ Â›Ó·È Ë ÂÈ-‰›ˆÍË ÙË˜ ·˘Ù·¿ÙË˜. ™ÙÔ ı¤·ÙÚÔËıÔÔÈÔ› Î·È ıÂ·Ù¤˜ Û˘Ó·ÓÙÈÔ‡ÓÙ·È ÌÂÌÔÓ·‰ÈÎ‹ ÚÔÛ‰ÔÎ›· Ó· ÂÍ··ÙËıÔ‡ÓfiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ Â˘ÙÂÏ¤ÛÙÂÚ·. E›Ó·È,ÏÔÈfiÓ, ÙÔ ı¤·ÙÚÔ ÌÈ· ÂÎÂ¯ÂÈÚ›· ÛÙÔÓfiÏÂÌÔ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÌÂ ÙË ÏÔÁÈÎ‹Î·È ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÌÈ· ÂÓ‰È¿ÌÂ-ÛË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÌÂÙ·Í‡ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙË-Ù·˜ Î·È ÌË Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜. K·È Â›Ó·ÈÎ¿ÙÈ Û·Ó «ıÂÚÌÔÎÔÈÙ›‰·» ÁÈ· ÎÂ›ÓÔ˘˜Ô˘ «ÎÙ˘‹ıËÎ·Ó» ·fi ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘Û‹ÙÔ˘˜ ÌÂ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·.

H ıÂˆÚ›· ÙÔ˘ «AÏÏÔ˘»Y¿Ú¯ÂÈ Î·È Ë Û¯ÂÙÈÎ‹ ıÂˆÚ›· ÙÔ˘«AÏÏÔ˘». °È· fiÛÔ˘˜ ·ÛıÂÓÂ›˜ ·ÓÂ‚·›-

ÓÔ˘Ó ÛÙË ÛÎËÓ‹ Î·È ÂÚÌËÓÂ‡Ô˘Ó ¤Ó·ÓÚfiÏÔ Ë ÌÂÙ¿‚·Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÂ ÌÈ· ¿ÏÏËÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·, Ë Â›ÛÔ‰fi˜ ÙÔ˘˜ ÛÂ ÌÈ·¿ÏÏË Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Ô˘ Â›Ó·È ·ÊÂ-Ófi˜ ÌÂÓ ÚÔÛˆÚÈÓ‹, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ·ÔÙÂ-ÏÂ› ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘˜, Â›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ¿ ·Ó·-ÎÔ˘ÊÈÛÙÈÎ‹. O ˙‹ÏÔ˜ Ô˘ Û˘¯Ó¿ ‰Â›-¯ÓÂÈ Ô ·ÛıÂÓ‹˜ ·fi ÔÔÈ·‰‹ÔÙÂ „˘-¯ÈÎ‹ ·Ûı¤ÓÂÈ· Î·È ·Ó ¿Û¯ÂÈ, ÛÙË ‰È¿-Ï·ÛË ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘, Ë ˘ÂÚ‚ÔÏ‹ Î·È ÙÔ¿ıÔ˜ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÂÈ Ô ıÂ·Ù‹˜, ‰ÂÓ Â›-Ó·È Ù›ÔÙÂ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ¯·Ú¿ ÁÈ· ÙËÓ··ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ¿Á¯Ô˜, ‰ËÏ·‰‹·fi ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. O ·ÛıÂÓ‹˜ˆ˜ ıÂ·Ù‹˜ Ï˘ÙÚÒÓÂÙ·È Î·Ù¿ ÌÈ·Ó È‰›·ÂÚ›Ô˘ ‰È·‰ÈÎ·Û›·, ·ÊÔ‡ Ù·˘Ù›˙ÂÙ·ÈÌÂ ÙÔÓ AÏÏÔ Â› ÛÎËÓ‹˜ Î·È ·ÔÏ·Ì-‚¿ÓÂÈ ÙË ¯·Ú¿ ÙË˜ Ê˘Á‹˜ ·fi ÙË ‰ÈÎ‹ÙÔ˘ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. H ·Ú·Ù‹ÚËÛËÙˆÓ ·ÓÙÈ‰Ú¿ÛÂˆÓ ıÂ·ÙÒÓ ·˘Ù‹˜ ÙË˜Î·ÙËÁÔÚ›·˜ Â›Ó·È ·ÔÏ‡Ùˆ˜ ‰È·ÊˆÙÈ-ÛÙÈÎ‹.

E¯ÂÈ ·Ú·ÙËÚËıÂ› Â›ÛË˜ ˆ˜ ·ÚÎÂ-ÙÔ› ·ÛıÂÓÂ›˜ ˆ˜ ËıÔÔÈÔ›, ÂÎÙfi˜ ·fiÙËÓ ¤ÊÂÛË Î·È ÙÔÓ ˙‹ÏÔ, ·ÔÎ·Ï‡-ÙÔ˘Ó Î·È ·Û˘Ó‹ıÈÛÙÂ˜ ˘ÔÎÚÈÙÈÎ¤˜ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ Î·È ·˘Ùfi ‰ÈfiÙÈ ·Ó·ÛÙ¤ÏÏÔ-ÓÙ·È ÔÈ ÎÔÈÓˆÓÈÎ¤˜ ·Ó·Û¯¤ÛÂÈ˜, ÂÌfi-‰È· ‰ËÏ·‰‹ Ô˘ ÌÏÔÎ¿ÚÔ˘Ó ÌfiÓÈÌ·Û¯Â‰fiÓ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÌË ·ÔÎÏ›ÓÔÓÙÂ˜Î·ÓÔÓÈÎÔ‡˜ ËıÔÔÈÔ‡˜.

Y¿Ú¯ÂÈ Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË ‰È¿ÛÙ·ÛË ÛÙËıÂˆÚ›· ÙÔ˘ «AÏÏÔ˘» Ô˘ ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ¿-Êˆ ·fi Û˘Ó¤ÓÙÂ˘ÍË ÙÔ˘ „˘¯È¿ÙÚÔ˘


Ã Σκην� απ� τηνπαρ�σταση «Aν�-βα μ�λο...», πουβασιζ�ταν σε εικ�-νες εμπνευσμ�νεςαπ� κε�μενα τωνM. Kο�ντερα, Tζ.Tσερον�τι, A.Π�ρτσια, K. M�-σφιλντ. Παρου-σι�στηκε στο Δη-μ�σιο Ψυχιατρικ�Nοσοκομε�ο Aττι-κ�ς. H παρ�στασηδ�θηκε στο πλα�-σιο προγραμμ�-των επιμ�ρφωσης,με υπε�θυνη τηςθεατρικ�ς ομ�δαςτη Xριστ�να Aυ-λιανο�.

Î·È ıÂ·ÙÚÈÎÔ‡ Û˘ÁÁÚ·Ê¤· °ÈÒÚÁÔ˘MÔÙÔÓ¿ÎË, ‰ËÌÔÛÈÂ˘Ì¤ÓË ÛÙÔ ÂÚÈÔ-‰ÈÎfi «£Â·ÙÚÈÎ¿» ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·ÊÈ¤Úˆ-Ì· ÌÂ ı¤Ì· «£¤·ÙÚÔ Î·È TÚ¤Ï·» (NÔ-¤Ì‚ÚÈÔ˜ 1992–ÙÂ‡¯Ô˜ 10). ™ËÌÂÈÒÓÂÈ ÔMÔÙÔÓ¿ÎË˜ «O Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË˜ ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÒÓÙ·˜ ÚfiÏÔ˘˜ AÏÏˆÓ Î·Ù·Ï·‚·›ÓÂÈ ÙÈ¤¯ÂÈ ÂÓÛˆÌ·ÙˆıÂ› ÛÙËÓ „˘¯‹ ÙÔ˘ ·fiÙÈ˜ Ù·˘Ù›ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ÌÂ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙË‰È·‰ÚÔÌ‹ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Î·È ÌÔÚÂ› Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ó· ÍÂ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÙÈ Â›Ó·È ‰ÈÎfiÙÔ˘ ‹ ÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· Â›Ó·È ‰ÈÎfiÙÔ˘...».

H ‰Ú·Ì·ÙÔıÂÚ·Â›·H Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙˆÓ ·fi„ÂˆÓ ÙÔ˘ ÁÓˆ-ÛÙÔ‡ „˘¯È¿ÙÚÔ˘ ¿Óˆ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ı¤Ì·ÙÔ˘ AÏÏÔ˘ Ì·˜ ÚÔˆıÔ‡Ó ÛÙË ÏÂÁfiÌÂ-ÓË ‰Ú·Ì·ÙÔıÂÚ·Â›· Ô˘ ÌÈ· ·fi Û˘-ÓËıÈÛÌ¤ÓË ÌÔÚÊ‹ ÙË˜ Â›Ó·È Ó· ·˘ÙÔ-Û¯Â‰È¿˙Ô˘Ó ÔÈ ·ÛıÂÓÂ›˜, ‹ ÂÓ ¿ÛË Â-ÚÈÙÒÛÂÈ ÔÈ «‰ÔÎÈÌ·˙fiÌÂÓÔÈ» ÌÂÙ¤¯Ô-ÓÙÂ˜ ÛÙ· ÁÎÚÔ˘ ı¤Ú·È, ¿Óˆ ÛÂ Â-ÚÈÛÙ·ÙÈÎ¿ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜, ˘Ô‰˘fiÌÂÓÔÈÚfiÛˆ· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙfi˜ ÙÔ˘˜. OÏfiÁÔ˜ ÛÙÔÓ MÔÙÔÓ¿ÎË. «™Â ÚÒÈÌÂ˜fiÌˆ˜ ËÏÈÎ›Â˜, fiÙ·Ó Á›ÓÔÓÙ·È ÔÈ ‚·ÛÈÎ¤˜Ù·˘Ù›ÛÂÈ˜ ÔÈ AÏÏÔÈ Â›Ó·È ‰ÔÛÌ¤ÓÔÈ. E›-Ó·È ÚÒÙ· ÔÈ ÁÔÓÂ›˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·¿ÏÏ· ÚfiÛˆ·. OÈ ÂÁÁÚ·Ê¤˜ ¤ÙÛÈ ÎÈ·ÏÏÈÒ˜ Á›ÓÔÓÙ·È ÂÚ‹ÌËÓ ÂÎÂ›ÓË˜ ÙË˜ÈÎ·ÓfiÙËÙ·˜ Ë ÔÔ›· ı· ÙÈ˜ ‰ÂÈ ÎÚÈÙÈÎ¿,ı· ÙÈ˜ ÂÏ¤ÁÍÂÈ Î·È ı· ÌÂÈ ÛÙË ‰È·‰ÚÔ-Ì‹ ÙË˜ ‰È·ÚÎÔ‡˜ ·Ó·˙‹ÙËÛË˜ ÙË˜ ÚÔ-ÛˆÈÎ‹˜ ‰È¿ÛÙ·ÛË˜ ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ (...). TÔ„˘¯fi‰Ú·Ì· Ì·˜ ¤¯ÂÈ Ì¿ıÂÈ, fiÙÈ ·˘Ùfi˜Ô˘ «·›˙ÂÈ» ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È Ù· ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ·ÁÁ›˙ÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘,¯ˆÚ›˜ Ó· Í¤ÚÂÈ ÔÙ¤ fiÙÈ ·›˙ÂÈ. OÙÈ ÏÂÈ-ÙÔ˘ÚÁÂ› ÛÂ ÌÈ· ·ÏÈÓ‰ÚÔÌÈÎ‹ Î›ÓËÛË·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÛÙÔÈ¯Â›· ÙÔ˘ AÏÏÔ˘ Î·ÈÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘. K·È fiÙÈ Ì¤Û· ·fi ÙË‰È·ÚÎ‹ Û˘Ó¿ÊÂÈ· ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ Î·È ÙÔ˘AÏÏÔ˘ ·Ó·‰‡ÔÓÙ·È ·ÈÛı‹ÛÂÈ˜, Û˘Ó·È-Ûı‹Ì·Ù·, È‰¤Â˜ Î·È ÎÈÓ‹ÛÂÈ˜ Ô˘ ÚÈÓ‹Ù·Ó ¿ÁÓˆÛÙÂ˜ Î·È ÔÈ ÔÔ›Â˜ ‚ÈÒÓÔ-ÓÙ·È Û·Ó Î·Ù’ ÂÍÔ¯‹Ó ·˘ıÂÓÙÈÎ¤˜. M‹-ˆ˜ ·˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÛˆÛÙ‹ „˘¯ÈÎ‹ Û˘-ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ËıÔÔÈÔ‡ Ì¤Û· ÛÙÔ ¤Ú-ÁÔ ÙÔ˘ fiÙ·Ó Ô Â·˘Ùfi˜ ÙÔ˘ Î·È Ô AÏÏÔ˜

·ÊÂÓfi˜, ÙÔ Û˘ÓÂÈ‰ËÙfi Î·È ÙÔ ·Û˘ÓÂ›‰ËÙÔ

·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ Û˘Ó‰È·Ï¤ÁÔÓÙ·È Î·È Û˘ÓÂÚÁ¿-

˙ÔÓÙ·È ÌÂ ÙÔ Ù·Ï¤ÓÙÔ ÁÈ· Ó· Î·Ù·Ï‹ÍÔ˘Ó

ÛÙÔ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·…».MÂ ÙË ‰È·Ù‡ˆÛË ·˘Ù‹ Ô˘ ‰ÂÓ

·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ æ˘¯fi‰Ú·Ì· ÂÈ‰ÈÎ¿, Ô‡ÙÂ ÛÂÎ·Ì›· ¿ÏÏË ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹·ÚfiÌÔÈ·˜ Ê‡ÛË˜, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ „˘¯ÈÎ‹‰È·‰ÈÎ·Û›· ÙË˜ ˘fiÎÚÈÛË˜ ÂÓ Á¤ÓÂÈ,ÊˆÙ›˙ÔÓÙ·È ÌÂ Û·Ê‹ÓÂÈ· Ù· Â˘ÂÚÁÂÙÈ-Î¿ ÂÎÂ›Ó· ÛÙÔÈ¯Â›· Ô˘ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ÙÔı¤·ÙÚÔ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi Ì¤ÛÔ. H ÚÔÛ¤Á-ÁÈÛË ÙÔ˘ ÌË Û˘ÓÂÈ‰ËÙÔ‡, Ë ·ÂÏÂ˘ı¤-ÚˆÛË ÙˆÓ ·ˆı‹ÛÂˆÓ, Ë ·Ó¿ÎÏËÛËÙˆÓ ÂÌÂÈÚÈÒÓ, Ë Â·ÓÂÎÙ›ÌËÛË ¿Ï-ÏˆÓ Î·È Ë Â·Ó·ÚÔ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂ-ˆÓ Î¿ÓÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÎÚ˘Ì¤Ó· Ó··ÔÎ·Ï‡ÙÔÓÙ·È. O „˘¯·Ó·Ï˘Ù‹˜ Ô˘ÚÔÛ·ıÂ› Ó· ÏËÛÈ¿ÛÂÈ Ù· ÂÓ‰fiÙÂÚ·ÙÔ˘ „˘¯·Ó·Ï˘fiÌÂÓÔ˘ ÌÂ ÔÏÏ¤˜ ÌÂıfi-‰Ô˘˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÌÂ ÙÔÓ ˘ÓˆÙÈÛÌfi ‚Ú›-ÛÎÂÈ ÛÙË ıÂ·ÙÚÈÎ‹ Ú·ÎÙÈÎ‹ ÙÚfiÔ ÂÈ-Ûfi‰Ô˘ Â˘ÓÔ˚Îfi. MÂ ÙÔ ·Û·ÚÙÔ‡ ÙË˜ıÂ·ÙÚÈÎ‹˜ ·È‰È¿˜ (ÙÔ ıÂ·ÙÚÈÎfi ·È-¯Ó›‰È ¤¯ÂÈ ÁÂÓÈÎÂ˘ıÂ› Î·È ¤¯ÂÈ Î·ıÈÂÚˆ-ıÂ› ÌÂ ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎ¿ ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·, ÌÂÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÈÏ›· ÌÔÚÊÒÓ ÛÙËÓ ·È‰·-ÁˆÁÈÎ‹ Î·È ÛÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎ‹ ‰È·‰È-Î·Û›·) ÙÔ ¿Û¯ÔÓ ¿ÙÔÌÔ ÍÂÎÏÂÈ‰ÒÓÂÈÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎÏÂÈÛÌ¤ÓÂ˜

ÂÚÌËÙÈÎ¿, Ê˘ÛÈÎ¿ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ·ÚÔÛ¤Ï·ÛÙÂ˜.

™ÙÈ˜ ÂÚÈÙÒÛÂÈ˜ Ô˘ ‚¿ÛÂÈ ÙÔ˘ ·˘-ÙÔÛ¯Â‰È·ÛÌÔ‡, ÙÔ˘ ÛÂÓ·Ú›Ô˘ Ô˘ ·˘-Ùfi‚Ô˘Ï· Î·È ·˘ÙÔÛ¯Â‰È·ÛÙÈÎ¿ ·Ó·-Ï·Ì‚¿ÓÂÈ Ó· «·›ÍÂÈ» ˘Ô¯ÚÂÒÓÂÙ·ÈÓ· ·Ô‰ÒÛÂÈ ‚ÈˆÌ·Ù· Î·È Ó· ˘Ô‰˘ıÂ›ÚfiÛˆ· Ô˘ ÂÂÓ‹ÚÁËÛ·Ó ÛÙËÓ „˘-¯ÔÛ‡ÓıÂÛ‹ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ·ÔÎ·Ï‡ÙÂÙ·ÈÙfiÙÂ Ë ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÚÔÛÂÁÁ›˙ÂÈ ÌÂÙËÓ Ù·‡ÙÈÛË ÙÔ ·ÏÏfiÙÚÈÔ ¿ıÔ˜. ¢È·-ÎÚ›ÓÂÈ, ÂÔÌ¤Óˆ˜, Ì¤-Û· ·fi ·ÚfiÌÔÈÂ˜ ıÂ-·ÙÚÔÂÈ‰Â›˜ ‰È·‰ÈÎ·-Û›Â˜ fi¯È ÌfiÓÔ Ù· ‰ÈÎ¿ÙÔ˘ Ì· Î·È ÙÔ˘AÏÏÔ˘. K·Ù’ Â¤ÎÙ·-ÛË Î·È ÙˆÓ AÏÏˆÓ.¢ÂÓ Â›Ó·È ˘ÂÚ‚ÔÏ‹Ó· Ô‡ÌÂ ˆ˜ ÌÂ ¤Ó·ÂÎÙÂÙ·Ì¤ÓÔ Î·È Û˘ÓÂ-¯¤˜ „˘¯fi‰Ú·Ì· ‹ ıÂ-·ÙÚÈÎfi ·È¯Ó›‰È, ÙÔ ¿ÙÔÌÔ Î·Ù·ÓÔÂ› Â˘-ÎÔÏfiÙÂÚ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ÂÚÈ-‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘, Î·Ï˘ÙÂÚÂ‡ÂÈ ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ÙÔ˘ Î·È ‰ÈÂ˘ÎÔÏ‡ÓÂÈ ÙÔ ÏËÛ›·ÛÌ· ÌÂÙÔ˘˜ AÏÏÔ˘˜. AÚÎÂ›, Ê˘ÛÈÎ¿, ·˘ÙÔ› Ô˘Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡Ó ÙÈ˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜,·˘ÙÔ› Ô˘ ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó Î·È ·Ú·ÎÔ-ÏÔ˘ıÔ‡Ó Ù· „˘¯Ô‰Ú¿Ì·Ù· Î·È Ù· ıÂ·-ÙÚÈÎ¿ ·È¯Ó›‰È· Ó· Â›Ó·È ¿ÓıÚˆÔÈ ÌÂÂÈ‰ÈÎ¤˜ ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ Î·È ÁÓÒÛÂÈ˜, ÒÛÙÂÓ· Ô‰ËÁÔ‡Ó ÛˆÛÙ¿ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô-ÓÙÂ˜.

E›Ó·È ÁÂÁÔÓfi˜ ˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜·ÚfiÌÔÈˆÓ ÂÊ·ÚÌÔÁÒÓ, Â›ÙÂ ÔÌ¿‰Â˜„˘¯ÔıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¤˜ Â›ÙÂ ÂÎ·È‰Â˘Ù‹ÚÈ·‹ Î¤ÓÙÚ· ÓÂfiÙËÙ·˜ ¤¯Ô˘Ó ·ÚÂÈÛÊÚ‹-ÛÂÈ ·˘ÙÔ¯ÚÈÛÌ¤ÓÔÈ ‹ ËÌÈÌ·ıÂ›˜ ·Î·-Ù¿ÏÏËÏÔÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË Î·È ·-Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË Â˘·›ÛıËÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓfiˆ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÌÂ „˘¯ÔÏÔÁÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹-Ì·Ù· ‹ Ù· ·È‰È¿. TÔ ı¤·ÙÚÔ ·fi ·Á·-ıfi ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÌÂ ¤Ó·Ó ·Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÈÏfi-ÙÔ ÌÔÚÂ› Ó· ÚÔÎ·Ï¤ÛÂÈ ‰˘Û¿ÚÂÛÙÂ˜ÂÌÂÈÚ›Â˜ Î·È ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ÂÚ›Ùˆ-ÛË ÌÔÚÂ› Ó· ÌËÓ ·Ô‰ÒÛÂÈ Ù›ÔÙ·.¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ··Ú·›ÙËÙ· ÚÔÛfiÓÙ·

Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ı¤ÙÂÈ Ô Î˘‚ÂÚÓ‹ÙË˜ÂÓfi˜ „˘¯Ô‰Ú¿Ì·ÙÔ˜, ÒÛÙÂ, ÙÔ Ù·Í›‰ÈÙfiÛÔ ÛÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜ ÙË˜ ‰È·‰ÈÎ·Û›·˜ fiÛÔÎ·È ÛÙÔÓ ˆÎÂ·Ófi ÙË˜ „˘¯‹˜ Ó· Â›Ó·È·ÛÊ·Ï¤˜ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi; A·-ÓÙ¿ÂÈ Ô °ÈÒÚÁÔ˜ MÔÙÔÓ¿ÎË˜:

«EÎÂ›ÓÔ˜ Ô˘ ı· ‰ÈÂ˘ı‡ÓÂÈ ÌÈ· ÔÌ¿-‰· „˘¯Ô‰Ú¿Ì·ÙÔ˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‰È·ı¤ÙÂÈÎ¿ÔÈ· ÂÊfi‰È·, ÁÓÒÛÂÈ˜ Î·È ÂÌÂÈÚ›Â˜,·Ó ‰ÂÓ ı¤ÏÂÈ Ó· ·˘ÙÔÛ¯Â‰È¿˙ÂÈ. ¢Â‰Ô-Ì¤ÓÔ˘, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ ÙÔ „˘¯fi‰Ú·Ì· Â›Ó·È

ÌÈ· ÌÔÚÊ‹ „˘¯ÔıÂ-Ú·Â›·˜ ı· Ú¤ÂÈÓ· ¤¯ÂÈ ÌÈ· Î·Ï‹ıÂˆÚËÙÈÎ‹ ÁÓÒÛË„˘¯ÔÏÔÁ›·˜ Î·È Î·-Ï‡ÙÂÚ· ·Ó ÁÓˆÚ›˙ÂÈ„˘¯È·ÙÚÈÎ‹ „˘¯·-Ó¿Ï˘ÛË. N· ‰È·ı¤-ÙÂÈ Â›ÛË˜ ÙËÓÂÌÂÈÚ›· ÙË˜ „˘¯Ô-ıÂÚ·Â›·˜, ÙÔ Ò˜

‰ËÏ·‰‹ Ë ıÂˆÚ›· Û˘Ó·ÓÙ¿ ÙÔ ˘ÔÎÂ›-ÌÂÓÔ ¿ÓıÚˆÔ Ì¤Û· ÛÙË ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹Ú¿ÍË. ¶Ú¤ÂÈ ·ÎfiÌË Ó· ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙË‰˘Ó·ÌÈÎ‹ ÙË˜ ÔÌ¿‰·˜, ·ÊÔ‡ ÛÂ fiÏÂ˜ÙÈ˜ ÌÔÚÊ¤˜ ÙË˜ ·Ó·Ï˘ÙÈÎ‹˜ ÔÌ·‰ÈÎ‹˜„˘¯ÔıÂÚ·Â›·˜ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È fiÌÔÈ·‰˘Ó·ÌÈÎ‹ Û¯¤ÛÂˆÓ. N· ÌÔÚÂ› Â›ÛË˜Ó· ÂÈÎÔÈÓˆÓÂ› ÌÂ Â˘¯¤ÚÂÈ·, Ù·¯‡ÙËÙ·Î·È Ê·ÓÙ·Û›· Î·È Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ› ‰È·Ú-ÎÒ˜ ÂÈÎfiÓÂ˜ Î·È ÌÔÚÊ¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ·Ó·Ï˘ÙÈÎ‹ È‰¤·, ·ÊÂÓfi˜ Î·È ÛÙË ‚Èˆ-Ì·ÙÈÎ‹ ıÂ·ÙÚÈÎ‹ Ú¿ÍË ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘, ÂÈ-ÙÚ¤ÔÓÙ·˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÛÙËÓ ÔÌ¿‰· Ó·¯·›ÚÂÙ·È ÙË ÁÔËÙÂ›· Ô˘ ·ÛÎÂ› ÛÂfiÏÔ˘˜ ÙÔ „˘¯fi‰Ú·Ì·».

T¤¯ÓË Î·È ÙÚ¤Ï·™ÙÔ ·ÊÈ¤ÚˆÌ· ÙÔ˘ ÂÚÈÔ‰ÈÎÔ‡ «ıÂ·-ÙÚÈÎ¿» Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚıËÎ· ÈÔ ¿Óˆ Û˘-Ó¿ÓÙËÛ· Î¿ÔÈÂ˜ ÔÏ‡ Ù·ÈÚÈ·ÛÙ¤˜ÛÎ¤„ÂÈ˜ ÙÔ˘ „˘¯È¿ÙÚÔ˘ ™Ù¤ÏÈÔ˘ KÚ·-Û·Ó¿ÎË Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ÌÂ ÙÔ ı¤·ÙÚÔÎ·È ÌÂ ÙËÓ È‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÛÎËÓÔı¤ÙË.«O ÎfiÛÌÔ˜ ·Ó¤Î·ıÂÓ Û˘Ó¤‰ÂÂ ÙËÓ Ù¤-¯ÓË ÌÂ ÙËÓ ÙÚ¤Ï· ‹ Î·Ï‡ÙÂÚ· ÙËÓ ÙÚ¤-

Ï· ÌÂ ÙËÓ Ù¤¯ÓË. IÛˆ˜ ÁÈ·Ù› ÔÈ Î·ÏÏÈÙ¤-¯ÓÂ˜ ÙÔÏÌÔ‡Û·Ó Ó· Î¿ÓÔ˘Ó Ú¿ÍË fiÛ·ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÙÔ Ûı¤ÓÔ˜ Ó· Ú·Á-Ì·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó. IÛˆ˜ ÁÈ’ ·˘Ùfi ¤‰ÈÓ·Ó¿ÊÂÛË ÁÈ· ÔÔÈ·‰‹ÔÙÂ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿,ÁÈ· Ó· ÂÓ·Ôı¤ÛÔ˘Ó ¿Óˆ ÙÔ˘˜ Î·È Ù·Ï¤ÔÓ ·Î·Ù·ÓfiÌ·ÛÙ· fiÓÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜. ¢ÂÓı· ·Ó·ÊÂÚıÒ ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÚÚÔ‹ ÙË˜«ÙÚ¤Ï·˜» ÛÙ· ¤ÚÁ· Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÙËÓ ·È-ÛıËÙÈÎ‹, Ô‡ÙÂ ÛÙËÓ ·ÂÏÂ˘ıÂÚˆÙÈÎ‹Î·È Ï˘ÙÚˆÙÈÎ‹ Â›‰Ú·ÛË ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ÛÙËÓ «ÙÚ¤Ï·». E¿Ó ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘ÌÂ ÙÔÓ˘Ú‹Ó· ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ Î·È ÙË˜ ÙÚ¤Ï·˜ ı·‚ÚÂıÔ‡ÌÂ ÛÂ ÌÈ· Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì˘ÛÙËÚ›-Ô˘Ø ÌÈ· ÔÚÌ‹, ÌÈ· Ù¿ÛË, Ô˘ ÙÔ ¿ÙÔÌÔÔ˘ ÙËÓ ÂÈÊÔÚÙ›˙ÂÙ·È ÙËÓ ·ÚÓÂ›Ù·È,·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·È Î·È ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜ ‰È·Ï‡Â-Ù·È ·’ ·˘Ù‹Ó. A˘Ù‹ Ë Ù¿ÛË Â›Ó·È Ë ¤Î-ÊÚ·ÛË ÂÎÂ›ÓÔ˘ Ô˘ ‰ÂÓ ‰‡Ó·Ù·È Ó· Î·-ÙÔÓÔÌ·ÛıÂ›. EÂÈ‰‹ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Â›Ó·È ÙÔÎÙ›ÛÈÌÔ ÂÓfi˜ AÏÏÔ˘, MÂÁ¿ÏÔ˘, ÔÏÔÎÏË-ÚˆÌ¤ÓÔ˘ Î·È Î·ıÔÏÈÎÔ‡ Û‡Ì·ÓÙÔ˜,ÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ Â˘Ú›ÛÎÂÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ Ù¿ÛËÙËÓ ÔÏ˘ÏÔÎfiÙÂÚË Ì· Î·È ÂÓÙÂÏ¤ÛÙÂ-ÚË Ú·ÁÌ¿ÙˆÛ‹ ÙË˜ ÂÓÒ ÛÙËÓ ÙÚ¤Ï·ÙËÓ Ï¤ÔÓ ·ÂÁÓˆÛÌ¤ÓË Î·È ·‰È¤ÍÔ-‰Ë».

TÔ ı¤·ÙÚÔ ¤¯ÂÈ ÌÈ· ·ÏÈ¿, ‰˘Ó·Ù‹Î·È ·‰È¿ÚÚËÎÙË Û¯¤ÛË ÌÂ ÙËÓ ÙÚ¤Ï·,ÈÂÚ‹ ·’ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ Î·Ù·ÏË„È·-ÎÒÓ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ. O «OÚ¤ÛÙË˜» ÙÔ˘E˘ÚÈ›‰Ë, ÔÈ «B¿Î¯Â˜» Ô «A›·ÓÙ·˜», Ô«HÚ·ÎÏ‹˜ M·ÈÓfiÌÂÓÔ˜» Â›Ó·È ÌÂÚÈÎ¤˜·’ ÙÈ˜ ÙÚ·Áˆ‰›Â˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Î‡ÚÈÔ ı¤-Ì· ÙÔ˘˜ ÙËÓ ·Ú¿ÎÚÔ˘ÛË. ™Â Î·ÙÔÈ-Ó¿ ¤ÚÁ· ÔÏÏÔ› Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜ ·Ó¤‚·Û·ÓÛÙË ÛÎËÓ‹ ¿ÙÔÌ· ÌÂ „˘¯ÈÎ¿ ÚÔ‚Ï‹-Ì·Ù·. TÔ ¤ÚÁÔ fiÌˆ˜, ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfiÁÓˆÛÙfi, Ô˘ ·ÔÙÂÏÂ› ÚfiÙ˘Ô „˘¯Ô-‰Ú¿Ì·ÙÔ˜ Î·È Û˘Ó‰¤ÂÈ ÌÂ È‰ÈÔÊ˘‹ ÙÚfi-Ô ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙÔ˘ ÂÈÙË‰Â˘Ì¤ÓÔ˘ ÌÂÙÔ ÁÓ‹ÛÈÔ, ÙËÓ ÚÔÛÔÈËÙ‹ ·Ú¿ÓÔÈ·ÌÂ ÙËÓ ·˘ıÂÓÙÈÎ‹, Â›Ó·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘M›¯ÓÂÚ «M·Ú¿-™·ÓÙ»: E›Ó·È ÙÔ ÈÔÁÓˆÛÙfi „˘¯fi‰Ú·Ì· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. AÓÎ·È, Î·Ù¿ ÌÈ·Ó ¿ÏÏË ¿Ô„Ë ÔÏfiÎÏËÚÔÙÔ ı¤·ÙÚÔ Â›Ó·È ¤Ó· ·¤Ú·ÓÙÔ „˘¯fi-‰Ú·Ì·.

EÊ·ÚÌÔÁ¤˜ ‰È·ÊÔ-ÚÂÙÈÎÒÓ ıÂ·ÙÚÈÎÒÓÌÂıfi‰ˆÓ ÛÂ ·Ô-ÎÏ›ÓÔÓÙ· ¿ÙÔÌ·


NA KAI KATI ·ÍÈfiÏÔÁÔ, Ô˘ ÂÊ·Ú-Ìfi˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·: TÔ·Ú¯·›Ô ‰Ú¿Ì· Û·Ó „˘¯ÔıÂÚ·-

Â˘ÙÈÎfi Ì¤ÛÔ! K·È Ù· ·ÔÙÂÏ¤ÛÌ·Ù·Î¿ÙÈ ·Ú·¿Óˆ ·fi Ï·ÌÚ¿! H¤ÌÓÂ˘ÛË ·Ó‹ÎÂÈ Û’ ¤Ó·Ó ÊˆÙÈÛÌ¤ÓÔÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·, ÙÔÓ ˘ÊËÁËÙ‹ ÙË˜ NÂ˘ÚÔ-ÏÔÁ›·˜ Î·È æ˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜ ÛÙÔ ¶·ÓÂÈ-ÛÙ‹ÌÈÔ ÙË˜ Aı‹Ó·˜ Î·È ‰ÈÂ˘ı˘ÓÙ‹ ÙË˜Aã KÏÈÓÈÎ‹˜ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ £ÂÚ·-Â˘Ù‹ÚÈÔ, Î. °. §˘Î¤ÙÛÔ.

Y¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÚÔ˚ÛÙÔÚ›·: ™ÙËBÈ¤ÓÓË, ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Aã ¶·ÁÎfiÛÌÈÔ ¶fiÏÂ-ÌÔ, ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ PÔ˘Ì¿ÓÔ˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ·˜–Ô ‰È¿ÛËÌÔ˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ‰fiÎÙˆÚ MÔÚ¤-ÓÔ– ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È ÌÂ ÙËÓ „˘¯È·ÙÚÈÎ‹, ·Ï-Ï¿ Î·È ÌÂ ÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ÙËÓ Ù¤¯ÓË–È‰È·›ÙÂÚ· ÌÂ ÙÔ ı¤·ÙÚÔ. I‰Ú‡ÂÈ, Ì¿ÏÈ-ÛÙ·, ÂÚ·ÛÈÙÂ¯ÓÈÎfi ı›·ÛÔ, Ô˘ ÙÔÓ ÛÙÂ-Á¿˙ÂÈ ÛÂ ¤Ó· ÎÙ›ÚÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ OÂÚ·.EÓ˙ÂÓ› ÙÔ˘ ıÈ¿ÛÔ˘ ÌÈ· ÓÂ·Ú‹, ·fi Ê˘-ÛÈÎÔ‡ ÙË˜ Â˘·›ÛıËÙË, ÏÂÙ‹, ÚÔÌ·ÓÙÈ-Î‹. EÚˆÙÂ‡ÂÙ·È Î·È ·ÓÙÚÂ‡ÂÙ·È ÛÂ Ï›-ÁÔ ¤Ó·Ó Û˘Ó¿‰ÂÏÊfi ÙË˜. KÈ Â˘ı‡˜ ÌÂ-

Ù·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ÛÂ Ì¤Á·ÈÚ·. O MÔÚ¤ÓÔ‰ÂÓ Í¤ÚÂÈ Ò˜ Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔÓ Û˘ÓÂÚ-Á¿ÙË ÙÔ˘. øÛÔ˘, Ù˘¯·›·, ·Ó·ı¤ÙÂÈÛÙËÓ ¤ÁÁ·ÌË Ï¤ÔÓ ÂÓ˙ÂÓ› ÙÔÓ ÚfiÏÔÌÈ·˜ fiÚÓË˜. TÔÓ ˘Ô‰‡ÂÙ·È ÌÂ ¿ÓÂÛË.K·È ÙÔ ı·‡Ì· Û˘ÓÙÂÏÂ›Ù·È: H ÎÔ¤Ï·Í·Ó·Á›ÓÂÙ·È ÁÏ˘ÎÈ¿ Î·È Î·Ï‹. O MÔÚ¤-ÓÔ Î·Ù·Ï·‚·›ÓÂÈ: MÂ ÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙË˜fiÚÓË˜, Ë ÓÂ·Ú‹ ¤¯ÂÈ ÚÔ‚Â› ÛÂ ÂÎıÂ-ÛÈ·ÛÌfi ·Û˘ÓÂ›‰ËÙˆÓ ‰È·ı¤ÛÂÒÓ ÙË˜.KÈ Â›¯Â Ï˘ÙÚˆıÂ›. TÔ ı¤·ÙÚÔ ÌÔÚÔ‡ÛÂÓ· ·›˙ÂÈ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi ÚfiÏÔ, ·ÂÏÂ˘-ıÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ·fi Ù· ·ˆıËÌ¤Ó· ÙÔ˘˜ÔÚÈÛÌ¤Ó· ¿ÙÔÌ·. TË˜ ·Ó·ı¤ÙÂÈ Û˘ÛÙË-Ì·ÙÈÎ¿ Î·ÎÔ‡˜ ÚfiÏÔ˘˜. KÈ ÂÎÂ›ÓË Á›ÓÂ-Ù·È Û˘ÓÂ¯Ò˜ Î·Ï‡ÙÂÚË ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈÎ‹ÙË˜ ˙ˆ‹. TÔ „˘¯fi‰Ú·Ì· Â›¯Â ÁÂÓÓËıÂ›.

Afi ÙÔ „˘¯fi‰Ú·Ì· ÙÔ˘ MÔÚ¤ÓÔ Ô˘¤ÎÙÔÙÂ ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ, Ô Î. §˘Î¤ÙÛÔ˜ Ô‰Ë-Á‹ıËÎÂ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ› –ÁÈ· ÚÒÙËÊÔÚ¿ ÛÂ fiÏÔÓ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ– ÙÔ ·Ú¯·›Ô‰Ú¿Ì· Û·Ó ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi Ì¤ÛÔ ÛÂ, ‚·-ÚÈ¿ Î·È ¯ÚfiÓÈ·, „˘¯ÈÎ¿ ·ÚÚÒÛÙÔ˘˜. HÈ‰¤· ÙÔ˘ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ ÙÔ 1960. K·È Ë

ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÍÂÎ›ÓËÛÂ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ· ÙÔ˘1960–’61. TÔ ÓÂfi¯ÙÈÛÙÔ, ·Ú¯·ÈfiÚÚ˘ı-ÌÔ ıÂ·ÙÚ¿ÎÈ ÙÔ˘ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ˘ £ÂÚ·-Â˘ÙËÚ›Ô˘ ‹Ù·Ó fi,ÙÈ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó. MÂÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÂÓfi˜ „˘¯È¿ÙÚÔ˘ Î·È ÌÈ·˜ÎÔÈÓˆÓÈÎ‹˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡, ‰È‰¿¯ÙËÎÂ ÛÂÌÈ· ÔÌ¿‰· Û¯È˙ÔÊÚÂÓÒÓ Ô«¶ÚÔÌËı¤·˜ ¢ÂÛÌÒÙË˜»ÙÔ˘ AÈÛ¯‡ÏÔ˘. H ·Ú¿ÛÙ·-ÛË ‰fiıËÎÂ ÙÔÓ ™ÂÙ¤Ì‚ÚÈÔÙÔ˘ 1961, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÂ Ô-Ï˘¿ÚÈıÌÔ ÎÔÈÓfi ·fi ·ÚÚÒ-ÛÙÔ˘˜ ÙÔ˘ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ˘Î·È ÂÚÈÔÚÈÛÌ¤ÓÔ ·ÚÈıÌfiÛ˘ÁÁÂÓÒÓ Î·È Ê›ÏˆÓ. TÔ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó ·Ú·¿-Óˆ ·fi ÈÎ·ÓÔÔÈËÙÈÎfi. OÈ¿ÚÚˆÛÙÔÈ ÌfiÚÂÛ·Ó fi¯È ÌfiÓÔ Ó· ·-Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÔÏ‡ÌËÓË ‰È‰·-ÛÎ·Ï›· ÙË˜ ÙÚ·Áˆ‰›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ‰Ò-ÛÔ˘Ó ÌÂ ÂÈÙ˘¯›· ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË. K·ÈÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ: ·Ú·ÙËÚ‹ıËÎÂ ˘Â-Ú·ÍÈfiÏÔÁË „˘¯ÈÎ‹ ˆÊ¤ÏÂÈ· ÛÂ, ¯ÚfiÓÈ·Î·È ‚·ÚÈ¿, „˘¯ÈÎ¿ ·ÚÚÒÛÙÔ˘˜. H ÚÒ-

H χρ�ση του αρχα�ουδρ ματος

¶·Ú·ÛÙ¿ÛÂÈ˜ ÛÙÔ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔÎ·È Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜«ËıÔÔÈÒÓ»

ÙË ·˘Ù‹ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ·Ú¯·›·˜ ÙÚ·Áˆ-‰›·˜ ·fi Û¯È˙ÔÊÚÂÓÂ›˜, Â›¯Â ÙËÓ Ù‡¯ËÓ· ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊËıÂ› ·fi Û˘ÓÂÚÁÂ›ÔÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÂ›Ô˘ ¶ÚÔÂ‰Ú›·˜ ÙË˜ K˘‚ÂÚ-Ó‹ÛÂˆ˜. ™ÎËÓ¤˜ ÙË˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÂÚÈÏ‹-ÊıËÎ·Ó Î·È ÛÙË ‰ÈÂıÓ‹ Ù·ÈÓ›· «¶·-ÁÎfiÛÌÈ· æ˘¯ÈÎ‹ YÁÂ›·» ÙÔ˘ 1960. O ÎÈ-ÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈÎfi˜ Ê·Îfi˜ Û˘Ó¤Ï·‚Â Î·È·ÔÙ‡ˆÛÂ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ–fi¯È ÌfiÓÔ ÙˆÓ ËıÔÔÈÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙˆÓ·ÚÚÒÛÙˆÓ ıÂ·ÙÒÓ– Ô˘ Ê·Ó¤ÚˆÓ·ÓÙË Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎ‹ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ÛÙÔ ¤ÚÁÔ.

H ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û˘ÓÂ¯›ÛÙËÎÂ. TÔ1961–1962 ‰È‰¿¯ÙËÎ·Ó «OÈ‰›Ô˘˜ T‡-Ú·ÓÓÔ˜» Î·È «HÏ¤ÎÙÚ·» ÙÔ˘ ™ÔÊÔÎÏ‹,ÛÂ ‰‡Ô ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜ „˘¯ÈÎ¿·ÚÚÒÛÙˆÓ. EÂÈÛfi‰È· ÎÈ ·fi ÙÈ˜ ‰‡ÔÙÚ·Áˆ‰›Â˜ ·Ú·ÛÙ¿ıËÎ·Ó ÌÂ ÂÈÙ˘¯›·ÛÙËÓ Aã E‚‰ÔÌ¿‰· æ˘¯ÈÎ‹˜ YÁÂ›·˜,ÙÔÓ M¿Ë ÙÔ˘ 1962. O Î·ıËÁËÙ‹˜ KÔ˘-Ú¤Ù·˜ Ô˘ ÚÔÏfiÁÈÛÂ ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛËÙÔ˘ «OÈ‰›Ô‰· T˘Ú¿ÓÓÔ˘», ·Ó·ÁÓÒÚÈ-ÛÂ ÙË ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹ ·Í›· ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘

‰Ú¿Ì·ÙÔ˜ ÛÂ „˘¯ÈÎ¿ ¿Û¯ÔÓÙÂ˜. HÂ›Ú· Ô˘ Â›¯Â ·ÔÎÙËıÂ› –fiˆ˜ ·Ó¤-ÊÂÚÂ Ô Î. §˘Î¤ÙÛÔ˜– ‰ÂÓ ¿ÊËÓÂ Î·ÌÈ¿·ÌÊÈ‚ÔÏ›·: H ‰È‰·ÛÎ·Ï›· Î·È Ë ·Ú¿-ÛÙ·ÛË ·Ú¯·›ˆÓ ÙÚ·Áˆ‰ÈÒÓ ÚÔÛ¤ÊÂ-ÚÂ ·ÍÈfiÏÔÁÂ˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·ÙfiÙË-ÙÂ˜ ÛÂ ¿ÙÔÌ· Ô˘ ¿Û¯Ô˘Ó ·fi ¯Úfi-ÓÈÂ˜ ·ÚÚÒÛÙÈÂ˜.

AÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÔÈ «E˘ÌÂÓ›‰Â˜» ÙÔ˘AÈÛ¯‡ÏÔ˘ Ô˘ ÂÚÌËÓÂ‡ÙËÎ·Ó ·fi ÌÈ·ÔÌ¿‰· Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈ· Û¯È˙ÔÊÚÂÓÒÓ ÙË˜Aã KÏÈÓÈÎ‹˜ ÙÔ˘ ¢ÚÔÌÔÎ·˝ÙÂÈÔ˘. HÙ·ÓÙÚfiÊÈÌÔÈ ÙÔ˘ æ˘¯È·ÙÚÂ›Ô˘ ·fi 2 Ì¤¯ÚÈ27 ¯ÚfiÓÈ·! H ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙË˜ ·Ú¿-ÛÙ·ÛË˜ ‰È‹ÚÎÂÛÂ ÂÓÓ¤· Ì‹ÓÂ˜.

(Afi ÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «£¤·ÙÚÔ» ÙÔ˘ KÒ-ÛÙ· N›ÙÛÔ˘, ™ÂÙ¤Ì‚ÚÈÔ˜– ¢ÂÎ¤Ì‚ÚÈÔ˜1965.)

MÈÏÔ‡Ó ÔÈ ËıÔÔÈÔ›

– K¿ıÂ ÊÔÚ¿ Ô˘ Ô ÚfiÏÔ ÌÔ˘ Â¤‚·ÏÂÓ· ÙÛ·ÎÒÓÔÌ·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÂÁÒ ·ÈÛı·Ófi-ÌÔ˘Ó ÙfiÛÔ ı˘ÌˆÌ¤ÓÔ˜ Ô˘ ¤ÙÚÂÌ·.

– AÈÛı·ÓfiÌÔ˘Ó Û·Ó ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ‹EÎ¿‚Ë, ÌÈ· ÈÛÔÚÚÔËÌ¤ÓË Á˘Ó·›Î·¤ÂÈÙ· ·fi Ù· ÙfiÛ· ‚¿Û·Ó· Ô˘ Â›¯ÂÂÚ¿ÛÂÈ.

– OÙ·Ó ¤·È˙· ÍÂ¯ÓÔ‡Û· fiÙÈ ‹ÌÔ˘Ó ÔÂ·˘Ùfi˜, Ë ™Ù¤ÏÏ·, Î·È ·ÈÛı·ÓfiÌÔ˘ÓÛ·Ó ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ÚÈÁÎ›ÈÛÛ· EÚÌÈfi-ÓË.

– HÌÔ˘Ó Ë ÙÚÔÊfi˜ ÙË˜ AÓ‰ÚÔÌ¿¯Ë˜.MÔ˘ ¤‰ˆÛ·Ó ¤Ó· ·È‰› Ó· ÙÔ ÎÚ·ÙÒÛÙ· ¯¤ÚÈ·. AÓ ·ÓÙÚÂ˘fiÌÔ˘Ó·, ı· ·-ÓÙÚÂ˘fiÌÔ˘Ó· ÁÈ· Ó· Î¿Óˆ ·È‰›. ™ÙÔı¤·ÙÚÔ ÙÔ ÎÚ·ÙÔ‡Û·, ÙÔ ˙Ô˘ÏÔ‡Û·, ÙÔ·ÁÎ¿ÏÈ·˙·. HÌÔ˘Ó· Â˘Ù˘¯ÈÛÌ¤ÓË.

– HÌÔ˘Ó· ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌ¤ÓÔ˜ Ô˘¤·È˙· ı¤·ÙÚÔ. MÂ Ê¤ÚÓÂÈ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓE˘ÚÈ›‰Ë, fiÌˆ˜ ‰ÂÓ Ù·˘Ù›˙ÔÌ·È ÌÂ ÙÔÓÚfiÏÔ ÌÔ˘. ¶·Ú¤ÌÂÓ· ¿ÓÙ· Ô Â·˘Ùfi˜ÌÔ˘.

– AÈÛı·ÓfiÌÔ˘Ó· ·Ó·ÎÔ˘ÊÈÛÌ¤ÓÔ˜·fi ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ· ÌÔ˘.

– ¶·Ú’ fiÏÔ Ô˘ Ô ÚfiÏÔ˜ Ô˘ ˘Ô-‰˘fiÌÔ˘Ó ‹Ù·Ó ÙÚ·ÁÈÎfi˜ ¤ÓÈˆı· ÌÂÁ¿-ÏË Â˘¯·Ú›ÛÙËÛË.

– ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ÊÔ‚fiÌÔ˘Ó· Ó· ·ÎÔ‡ÛˆÙ· Ì¤ÚË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ fiÔ˘ ˘‹Ú¯·Ó Êfi-ÓÔÈ. ºÔ‚fiÌÔ˘Ó· fiÙÈ ›Ûˆ˜ ÌÂ ÛÎÔÙÒ-ÛÔ˘Ó. •¤ÚÔ˘ÌÂ fiÙÈ Ù¤ÙÔÈÔÈ ÊfiÓÔÈ Û˘Ì-‚·›ÓÔ˘Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›·.AÏÏ¿ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Ù›ÔÙÂ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚Ë Î·È fiÏÔÈ Â¤˙ËÛ·Ó. AÈ-Ûı¿ÓıËÎ· ·Ó·ÎÔ‡ÊÈÛË, „˘¯ÈÎ‹ ÈÎ·ÓÔ-Ô›ËÛË Î·È Â˘¯·Ú›ÛÙËÛË.

– °È· Ì¤Ó· ÙÔ ‰Ú¿Ì· ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ÌÈ··ÔÎ¿Ï˘„Ë. ¢ÈfiÙÈ Ô OÈ‰›Ô˘˜ Â›Â fiÙÈ«ÊÙ·›¯ÙÂ˜ Â›Ó·È ÔÈ ıÂÔ›» Î·È Î¿ÔÈÔ˜ÚfiÛıÂÛÂ «Ì· ÙÈ ¿ÏÏÔ Â›Ó·È Ô ıÂfi˜ ·-Ú¿ Î¿ÙÈ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÓ·Ôı¤ÙÔ˘ÌÂ ÙÈ˜Â˘ı‡ÓÂ˜ Ì·˜ Î·È ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÓÙÏÔ‡-ÌÂ ÂÏ›‰·;».

– O ÚfiÏÔ˜ ÌÔ˘ Ì’ ¤Î·ÓÂ Û˘¯Ó¿ Ó· ÍÂ-¯ÓÈ¤Ì·È ·ÏÏ¿ Ë Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÌÂ Û˘-Ó¤ÊÂÚÓÂ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ·ÈÛı·ÓfiÌÔ˘Ó··Ó·ÛÊ¿ÏÂÈ· ·ÏÏ¿ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ·¤ÎÙËÛ··˘ÙÔÂÔ›ıËÛË.

– OÙ·Ó ·›˙ˆ ı¤·ÙÚÔ ˙ˆ Û’ ¤Ó·Ó ¿Ï-ÏÔ ÎfiÛÌÔ. ¢È‰¿¯ÙËÎ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘‰ÂÓ ‹ÍÂÚ·. E˙ËÛ· ÂÌÂÈÚ›Â˜ Ô˘ ÌÔ˘‹Ù·Ó ¿ÁÓˆÛÙÂ˜. ¶fiÛÔ ı· ÌÔ˘ ¿ÚÂÛÂÓ· ·›˙ˆ fiÏË ËÌ¤Ú·. MÔ˘ ‰ÈÔÚıÒÓÂÈÙË ‰È¿ıÂÛË Î·È ÌÂ Î¿ÓÂÈ ¯·ÚÔ‡ÌÂÓË.

– TÒÚ· È· ‰ÂÓ Â›Ì·È ·ÔÙÚ·‚ËÁÌ¤-ÓÔ˜ Î·È ·ÓÙÈÎÔÈÓˆÓÈÎfi˜.

–Y¤ÊÂÚ· ·fi ÓÙÚÔ·ÏfiÙËÙ· ·ÏÏ¿ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ¿Ú¯ÈÛ· Ó· ‰ÈÂÈÛ‰‡ˆ ÛÙ·ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù¿ ÌÔ˘. K¿ıÂ Úfi‚· ‹Ù·ÓÁÈ· Ì¤Ó· ÎÔÈ·ÛÙÈÎ‹ ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙËÓÚÔÛ¿ıÂÈ· ‹ÌÔ˘Ó fiÏÔ˜ Â˘¯·Ú›ÛÙËÛË.

– AÈÛı¿ÓÔÌ·È Â˘ÁÓˆÌÔÛ‡ÓË ÁÈ·ÂÎÂ›ÓÔ˘˜ Ô˘ ÌÔ˘ Â¤ÙÚÂ„·Ó Ó· ·›˙ˆÙÔÓ ÚfiÏÔ ·˘Ùfi. E¯ˆ ÙÒÚ· ÌÈ· Â˘‰·ÈÌÔ-Ó›· Ô˘ ‚Ú‹Î· ÂÓ‰È·Ê¤ÚÔÓÙ· ÛÙË ˙ˆ‹Ô˘ ÚÈÓ ‰ÂÓ Ù· Â›¯·. TÒÚ· ·¤‰ÂÈÍ·ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔÌÔ˘ ÙÔÓ Â·˘Ùfi, fiÙÈ Î¿ÙÈ ·Í›˙ˆ. £· Ì¿-ıˆ Ó· ·›˙ˆ ÎÈı¿Ú· Î·È ı· ·Ú¯›Ûˆ Ó·ÙÚ·ÁÔ˘‰Ò. •¤Úˆ ˆ˜ Ù· fiÓÂÈÚ¿ ÌÔ˘·˘Ù¿ ›Ûˆ˜ ‰ÂÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËıÔ‡Ó Ô-Ù¤, ·ÏÏ¿ ÈÛÙÂ‡ˆ ·ÎÚ¿‰·ÓÙ· fiÙÈ ‰ÂÓÌÔÚÂ› Î·ÓÂ›˜ Ó· ˙ÂÈ ¯ˆÚ›˜ fiÓÂÈÚ·,·ÎfiÌ· ÎÈ ·Ó ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÔÙ¤ Ó· ÂÎ-ÏËÚˆıÔ‡Ó.

(Afi ÙÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «Psychotherapyand Psychosomatics», Ù. 34.1980).

™∏ª∂ÿø™∏:Tα παραπάνω απ�σπάσματα πρ�έρ��-

νται απ� τ� �ι�λί� της Mαρίας Σ. Φα�α-

λι�ύ «Iερά Oδ�ς 343– Mαρτυρίες απ� τ�

Δρ�μ�καΐτει�», εκδ. «Kέδρ�ς», 1995.


Õ Δ�ο διαφορετικ ς σκην ςαπ� τον «Oιδ�ποδα T�ραννο»του Σοφοκλ�, στο υπα�θριοαμφιθ ατρο του Δρομοκα�τει-ου, στις 2 Oκτωβρ�ου 1978. Hπαρ�σταση δ�θηκε προς τι-μ�ν των συν δρων της Eυρω-παϊκ�ς Eνωσης Ψυχικ�ς Yγι-ειν�ς, που γινε στην Aθ�ναεκε�νες τις ημ ρες (φωτ.:Mουσε�ο Δρομοκα�τειου).


P O περ�φημος Iερ-νυμος Mπος απεικον�-ζει την «ιερ� τρ�λα»των μουσικν στο«τρ�πτυχο του K�πουτων Hδονν», απ� τοοπο�ο η λεπτομ�ρεια«K�λαση του μουσι-κο�» (Mουσε�ο Πρ�-δο, Mαδρ�τη).

Tου ¢∏ª◊Δƒ∏ I. K∞Δ™√⁄§∞

Ψυχι�τρου, Nευρολ�γου,Παιδοψυχι�τρου M�λους Eταιρε�ας

Ψυχαναλυτικ�ς/Ψυχοθεραπε�ας

MOY™IKH, ›Ûˆ˜ Ë ÈÔ ÔÏ‡ÏÔ-ÎË ¤ÎÊÚ·ÛË Ù¤¯ÓË˜, Ë ÈÔ ¿˘-ÏË Û·Ó ÙÔÓ ·ÓıÚÒÈÓÔ „˘¯È-

ÛÌfi Ô˘ ÙË ÁÂÓÓ¿. øÛÙfiÛÔ, ÛÙË ÌÔ˘-ÛÈÎ‹ ÎÔÛÌÔÁÔÓ›·, fiˆ˜ Î·È ÛÙË ˙ˆ‹,Ù›ÔÙÂ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·˘ı·›ÚÂÙÔ. TÔ Î¿ıÂ ÙÈ

·Ù¿ÂÈ ÛÙ¤ÚÂ· ÛÙË ·ÓÒÙÂÚË ÏÔÁÈÎ‹ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ÓfiÌˆÓ Î·È ÙË˜ ‡ÏË˜.

O Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË˜ ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·Ó· ÓÈÒıÂÈ ÙÔ˘˜ ‰È·¯ÚÔÓÈÎÔ‡˜ Î·È ·-Ó·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ÎÚ·‰·ÛÌÔ‡˜, Û˘ÓÂÈ‰Ë-ÙÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È ·Û˘ÓÂ›‰ËÙˆÓ ÒÛÂˆÓ Î·ÈÌÂ ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙË˜ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜ Ó· ÙÔ˘˜‰›ÓÂÈ ˘fiÛÙ·ÛË Î·È ÌÔÚÊ‹. TfiÛÔ Ë Â˘-·ÈÛıËÛ›· fiÛÔ Î·È Ë ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎ‹ ÙÔ˘‰‡Ó·ÌË Â›Ó·È È‰ÈfiÙËÙÂ˜ ·Ó·fiÛ·ÛÙÂ˜ÌÂÙ·Í‡ ÙÔ˘˜, ‰È·Ï¤ÎÔÓÙ·È ‰˘Ó·ÌÈÎ¿Î·È ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÙÔ «Ù·Ï¤ÓÙÔ» ÙÔ˘.

O ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi˜ Â›Ó·È Úˆ-

Ù·Ú¯ÈÎ¿ Ô Â˘·›ÛıËÙÔ˜ ‰¤ÎÙË˜. H È‰È·›-ÙÂÚË ·˘Ù‹ ‰ÈÂÈÛ‰˘ÙÈÎ‹ Â·Ê‹ ÙÔ˘ ÌÂÙË ̇ ˆ‹, ·ÏÏ¿ Î·È ÌÂ ÙÔÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ÎfiÛÌÔ, ÁÂÓÓ¿ Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Ô˘ ÓÈÒ-ıÂÈ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË, Ì¿¯ÂÙ·È Î·È ·ÁˆÓÈ¿ÔÏÏ¤˜ ÊÔÚ¤˜, Ó· Ù· ·Ô‰ÒÛÂÈ ÌÂ Ù·ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎ¿ Ì¤Û· ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ ÙÔ˘.

™ÙË ÌÔ˘ÛÈÎ‹ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ô˘ ı·ÂÌÈÛÙÂ˘ıÂ› ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ÂÌÂ-ÚÈ¤¯ÂÙ·È Ô ÎfiÛÌÔ˜ ÙˆÓ ÈÔ ÏÂÙÒÓ Û˘-Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎÒÓ ·Ô¯ÚÒÛÂˆÓ Î·È Û˘-ÁÎÚÔ‡ÛÂˆÓ, Ë ÎÚ·˘Á‹ ÙË˜ ¯·Ú¿˜, ÙÔ˘Ì›ÛÔ˘˜ ‹ ÙË˜ ·ÂÏÈÛ›·˜, ÙÔ ÎÏ¿Ì· ‹ ÔÂÚˆÙÈÎfi˜ „›ı˘ÚÔ˜.

K·È ÛÙËÓ ·ÚÔ˘Û›·ÛË fiÌˆ˜ ÙÔ˘ ›‰È-Ô˘ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘, ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÙÈ È‰È·›ÙÂÚ·ÔÏ˘Û‹Ì·ÓÙÔ. O ‰ÈÂ˘ı˘ÓÙ‹˜, ÙÔ ÌÔ˘ÛÈ-Îfi Û‡ÓÔÏÔ, ‹ Ô ÛÔÏ›ÛÙ·˜, ÌÂ ÙÈ˜ Â˘·È-ÛıËÛ›Â˜, ÙË ‰ÂÍÈfiÙËÙ· Î·È ÙÔ Ù·Ï¤ÓÙÔÙÔ˘˜, ı· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó Ó· ÙÔ ˙ˆÓÙ·Ó¤-„Ô˘Ó ÌÂ ¤Ó· ÂÓÙÂÏÒ˜ È‰È·›ÙÂÚÔ ÙÚfiÔ.

A˘Ùfi ›Ûˆ˜ Â‡ÏÔÁ· Ì·˜ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ· ·Ó·ÚˆÙËıÔ‡ÌÂ: ™Â ÔÈ· Û˘ÌÊˆÓ›·ÙÔ˘ MÂÙfi‚ÂÓ ÙÔ˘ MÂÚÏÈfi˙ ‹ ÙÔ˘M¿ÏÂÚ ·Ó·ÊÂÚfiÌ·ÛÙÂ; EÎÂ›ÓË ÌÂ ‰ÈÂ˘-ı˘ÓÙ‹ ÔÚ¯‹ÛÙÚ·˜ ÙÔÓ ÂÎÚËÎÙÈÎfi K¿-Ú·ÁÈ·Ó, ÙÔÓ Â˘·›ÛıËÙÔ MÂÌ, ‹ ÙÔÓ ‰È-Îfi Ì·˜ ÔÏ˘Û‡ÓıÂÙÔ MËÙÚfiÔ˘ÏÔ;

AÛÊ·ÏÒ˜, ‰›¯ˆ˜ ÙÔ Ìfi¯ıÔ ÙˆÓ ÂÎÙÂ-ÏÂÛÙÒÓ Î·È ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘˜ ¯¿ÚÈ-ÛÌ·, ÙÔ ÈÔ ÂÍ·›ÛÈÔ Û˘ÌÊˆÓÈÎfi ¤ÚÁÔ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÌÈ· ·ÚÙÈÙÔ‡Ú·, ¤Ó·˜ ÌÔ˘-ÛÈÎfi˜ Û¯Â‰È·ÛÌfi˜ Ô˘ ÙËÓ Ë¯ËÙÈÎ‹ÙÔ˘ ÔÌÔÚÊÈ¿ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ‰È·ÈÛı·Ó-ıÔ‡Ó ÌfiÓÔ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ ÂÈ‰ÈÎÔ›. ™ËÌ·›ÓÂÈfiÌˆ˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Î·È ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎ‹·Ó¿ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Î·È ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ¤Ó· ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÊˆÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ÚÔÊ›ÏÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡.

OÌˆ˜ Î·È Ë ÂÍ¤ÏÈÍË ·˘ÙÒÓ Î·ı·˘-ÙÒÓ ÙˆÓ ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ ÔÚÁ¿ÓˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·ÈË ÙÂ¯ÓÔÁÓˆÛ›· Î·È ÙÂ¯ÓÔÏÔÁ›· ÙˆÓ Ì¤-ÛˆÓ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È ·Ó··Ú·ÁˆÁ‹˜ÙÔ˘ ‹¯Ô˘, ÙˆÓ «ÂÚÁ·ÏÂ›ˆÓ» Ô˘ ‰È·ı¤-ÙÂÈ Î¿ıÂ ÂÔ¯‹, ·›˙Ô˘Ó ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ-Îfi ÚfiÏÔ ÙfiÛÔ ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· fiÛÔ Î·ÈÛÙË ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘. OÈ ÙÂÏÂÈÔ-ÔÈ‹ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ È·ÓÔÊfiÚÙÂ, Î·ıÒ˜ ÛÙ·-‰È·Î¿ ·ÓÙÈÎ·ıÈÛÙÔ‡ÛÂ ÙÔ ÙÛ¤Ì·ÏÔÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ·, ¤‰ˆÛÂ ÙË‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙÔÓ MÂÙfi‚ÂÓ Î·È ÛÙÔ˘˜Û˘Á¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘ÓÌÂÁ¿Ï· ¤ÚÁ· ÁÈ· È¿ÓÔ, ÛÙ·ıÌÔ‡˜ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙË˜ Û‡ÓıÂÛË˜. ¢‡Ô ·ÈÒ-ÓÂ˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ ËÏÂ-ÎÙÚÔÓÈÎ‹˜ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜, ÌÂ fiÏÂ˜ ÙÈ˜ ÛËÌÂ-ÚÈÓ¤˜ ÙË˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ˜, ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ Ô˘ÛÈ·-ÛÙÈÎ¿ ÌÂ ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ™ÙÔÎ¯¿Ô˘˙ÂÓÛÙÔ ÙÂ¯ÓÔÏÔÁÈÎ¿ ÚˆÙÔÔÚÈ·Îfi ÁÈ·ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ‡ÓÙÈÔ ÙÔ˘ A˚ÌÂÚÙÛÙËÓ KÔÏˆÓ›·.

H ÂÚ›ÙˆÛË B¿ÁÎÓÂÚMÔÚÔ‡ÌÂ ÏÔÈfiÓ Ó· ˘Ôı¤ÛÔ˘ÌÂ Ì¤-Û· ·fi fiÏÂ˜ ·˘Ù¤˜ ÙÈ˜ ÌÂÙ·‚ÏËÙ¤˜, fi-ÛÔ ·Ú·ÎÈÓ‰˘ÓÂ˘Ì¤ÓÔ Â›Ó·È Ó· ÂÈ¯ÂÈ-ÚÔ‡ÓÙ·È ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯›Â˜ Î·È Û˘Û¯ÂÙ›ÛÂÈ˜ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤-¯ÓË ÌÂ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘. ¶ÔÏ‡ ‰Â ÂÚÈÛÛfi-ÙÂÚÔ Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·˜ Î¿-

O ευα�σθητος κ σμος της


Õ O P�μπερτ Σο�-μαν, �νας ακ�μηκαλλιτ�χνης πουτελε�ωσε τη ζω�του σε «�συλοφρενοβλαβν»της εποχ�ς του.Πορτρ�το του Σο�-μαν φιλοτεχνημ�-νο το 1839 απ�τον Γ. K. Kλ�μα(Mνημε�ο P�-μπερτ Σο�μαν,B�ννη).

Ã Oι αλλαγ�ς�φους στη μουσι-κ� του B�γκνερ,αλλ� και τα επει-σ�δια της προσω-πικ�ς του ζω�ς,οδ�γησαν τουςμετ�πειτα βιογρ�-φους του να κ�-νουν κ�ποιουςλεπτο�ς συσχετι-σμο�ς ως προ τηνπνευματικ� τουυγε�α. Πορτρ�τοτου B�γκνερ βα-σισμ�νο σε π�να-κα του Φραντςφον Στουκ.

ÔÈÔ˘ „˘¯ÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ Ì¤Û· ·fi ·˘Ùfi.K¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ›Ûˆ˜ ı· ‹Ù·Ó ÔÏ‡ ‰‡-

ÛÎÔÏÔ, ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Ó···ÏÂ›„Ô˘ÌÂ ÙÈ˜ ‰È·ıÏ¿ÛÂÈ˜ ÙˆÓ ÏË-ÚÔÊÔÚÈÒÓ ÙˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ Î·È Î·ÙÔÈ-ÓÒÓ ‚ÈÔÁÚ¿ÊˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ ˘ÔÎÂÈÌÂ-ÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÛÙ· Û¯fiÏÈ· ÙˆÓ ÌÔ˘ÛÈ-ÎÔÎÚÈÙÈÎÒÓ Î·È ÌÔ˘ÛÈÎÔÏfiÁˆÓ.

O EÌ›Ï BÈÏÂÚÌfi˙, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛË-Ì·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔÎÚÈÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘·ÈÒÓ· Ì·˜, Ô˘ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÙËÎÂ ·fiÙÔÓ °. §ÂˆÙÛ¿ÎÔ, fiÙ·Ó ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·-Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜ ¯¿ÚÈÓ, ÛÙÔÓ P›¯·ÚÓÙ B¿-ÁÎÓÂÚ, ÁÚ¿ÊÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎ¿: «H

·Ê‹ÁËÛË ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Î·È Ë ·Ó¿Ï˘ÛË

ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘ ˘Ô‚Ï‹ıËÎ·Ó ÛÂ ÙfiÛÔ ·˘-

ÛÙËÚ¤˜ Î·Ù·Ù¿ÍÂÈ˜ Î·È Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÔÏ˘-

Ì‹¯·Ó·, ÒÛÙÂ ÙÂÏÈÎ¿ Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ

Û¯ÔÏÈ·ÛÙÒÓ Â˘ÓfiËÛÂ ÙË Ê·ÓÙ·Û›· Ì¿Ï-

ÏÔÓ ·Ú¿ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·». K·È Û˘-ÓÂ¯›˙ÂÈ: «...‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Î·Ó¤Ó·˜ Ó· ÂÈ-

‰ÈÒÎÂÈ ÙËÓ Î·ıÈ¤ÚˆÛË ÂÓfi˜ Û˘Û¯ÂÙÈÛÌÔ‡

˘ÂÚ‚ÔÏÈÎ¿ ·fiÏ˘ÙÔ˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÈ˜ ‰È·-

‰Ô¯ÈÎ¤˜ ÙÂ¯ÓÔÙÚÔ›Â˜ ÙÔ˘ Î·È ÛÙ· ÂÂÈ-

Ûfi‰È· ÙË˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘, Ô‡ÙÂ fiÌˆ˜ Î·È Ó· ÌË

·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ

ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘ Î·È ÙË ‚ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘

˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÚÈÛÌ¤ÓÔÈ ÏÂÙÔ› Û˘Û¯ÂÙÈ-

ÛÌÔ›».

AÏ‹ıÂÈ· ı· ‹Ù·Ó ¿Ú·ÁÂ ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó·ÙÔÔıÂÙ‹ÛÔ˘ÌÂ Î¿Ô˘ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔÔ˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ ÙÔ «¢·¯Ù˘Ï›‰È ÙˆÓNÈÌÂÏÔ‡ÓÁÂÓ»; ºÏÔÁÂÚfi˜ Â·Ó·ÛÙ¿-ÙË˜ Î·È Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ M·ÎÔ‡ÓÈÓ Ô˘ ÂÎ-ÊÚ¿˙ÂÙ·È ÌÂ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÁÈ· ÙÈ˜ Ì¿-¯Â˜ ÛÙ· Ô‰ÔÊÚ¿ÁÌ·Ù· ÙÔÓ M¿Ë ÙÔ˘1849 ÛÙË °ÂÚÌ·Ó›·. ¢ÈÎ·ÈÔÏÔÁÂ›, fiÌˆ˜,‰›ÓÔÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Î·È ıÂˆÚËÙÈÎ‹ ‚¿-ÛË, ÙÈ˜ Û¯¤ÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ÌÂ Á˘Ó·›ÎÂ˜ ÙË˜·ÓÒÙÂÚË˜ Ù¿ÍË˜ Î·È ÂˆÊÂÏÂ›Ù·È ·fiÙË ÁÂÓÓ·ÈÔ‰ˆÚ›· ÙˆÓ Û˘˙‡ÁˆÓ ÙÔ˘˜.

O B¿ÁÎÓÂÚ ¤˙ËÛÂ ÙËÓ ·Ù·ÁÒ‰Ë·ÔÙ˘¯›· ÙÔ˘ «T·Á¯fiÈ˙ÂÚ» fiÙ·Ó ÙÔÓÚˆÙÔ·ÚÔ˘Û›·ÛÂ ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ ÛÙ·1861 Î·È ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ̄ ÚÔÓÈ¿ ÙËÓ ·Ô-ı¤ˆÛË ÙÔ˘ «TÚÈÛÙ¿ÓÔ˜ Î·È I˙fiÏ‰Ë».™ÙÔ MfiÓ·¯Ô ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ºÚ·Ó˜ §ÈÛÙ, KfiÛÈÌ· Î·È ÙÔÓ Û‡˙˘ÁÔÙË˜ ·Ú¯ÈÌÔ˘ÛÈÎfi M›ÏÔ‚ Î·È ‰ÂÓ ‰È-ÛÙ¿˙ÂÈ Ó· ÙÔ˘˜ Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÂÈ ÛÂ ¤Ó··ÓÔÚıfi‰ÔÍÔ Û¯‹Ì·, fi¯È ÌfiÓÔ ÎÔÈÓˆÓÈ-Î¿, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Û˘ÌÌÂÙÂ›¯Â Î·È Ô Ì·ÈÎ‹-Ó·˜ ÙÔ˘, ÓÂ·Úfi˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙË˜ B·˘·-Ú›·˜ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˜ Ô Bã.

OÈ ÂÓÛ·ÚÎÒÛÂÈ˜ ÙÔ˘ ™Ô‡Ì·ÓAÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ PfiÌÂÚÙ™Ô‡Ì·Ó ·ÎfiÌË, ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË Ô˘ ÙÂ-ÏÂ›ˆÛÂ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÛÂ «¿Û˘ÏÔ ÊÚÂÓÔ-‚Ï·‚ÒÓ» ÙË˜ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ·Ó ÂÈ¯ÂÈ-ÚÔ‡Û·ÌÂ Ó· ‰ÒÛÔ˘ÌÂ ¤Ó· ÓÔÛÔÏÔÁÈÎfi‹ ̄ ·Ú·ÎÙËÚÈÔÏÔÁÈÎfi ÚÔÊ›Ï, ÚÔÛÂÁÁ›-˙ÔÓÙ·˜ ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘,ı· Â›¯·ÌÂ ¤Ó· ÔÏ‡ ‰‡ÛÎÔÏÔ ¤ÚÁÔ.

¶ÔÏÏÔ› Û˘ÁÁÚ·ÊÂ›˜ Î·È ÌÂÏÂÙËÙ¤˜,¯·Ì¤ÓÔÈ ÛÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ ·ÓÙÈÊ¿ÛÂˆÓÙˆÓ ·˘ÙÔ‚ÈÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ ÛËÌÂÈˆÌ¿ÙˆÓÎ·È ÙˆÓ ËÌÂÚÔÏÔÁ›ˆÓ ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË,Î·Ù·ÊÂ‡ÁÔ˘Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÎÔ˘ÊÈÛÙÈÎ‹ Ï‡-ÛË Ô˘ ÙÔ˘˜ ÚÔÛÊ¤ÚÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜: «£Âˆ-

ÚÒ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ ÂÓÛ¿ÚÎˆÛË ÙÔ˘ E˘-Û¤‚ÈÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ºÏÔÚÂÛÙ¿Ó», ÛËÌÂÈÒ-ÓÂÈ Î¿Ô˘.

¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰›‰˘ÌÔ˘˜ ·‰ÂÏ-ÊÔ‡˜, ‹ÚˆÂ˜ ÛÂ ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ÁÓˆÛÙ¿¤ÚÁ· ÙÔ˘. O ÚÒÙÔ˜ ÓÙÂÏÈÎ¿ÙÔ˜ ÔÓÂÈ-ÚÔfiÏÔ˜, Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÛÎÏËÚfi˜ Ì·¯Ë-Ù‹˜, ‰ÂÓ ı· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó· Û˘Ó˘¿Ú-ÍÔ˘Ó ÔÙ¤ Ì¤Û· ÙÔ˘ ¤ˆ˜ fiÙÔ˘ ÙÔÓ Ô‰Ë-Á‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ÙÚ¤Ï·.

¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘ÌÂ ÔÈ· ÌÔÚÂ› Ó· Â›Ó·È Ë·Í›· ·˘Ù‹˜ ÙË˜ ÙÔÔı¤ÙËÛË˜. ™›ÁÔ˘Ú·,fiÌˆ˜. ı· Â›¯·ÌÂ Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘ÌÂ ÔÏ-Ï¿ ÁÈ· ÙÔ ¯·Ìfi ÙÔ˘ «Â˘·›ÛıËÙÔ˘» ·Ù¤-Ú· ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË ÛÙ· ‰ÂÎ¿ÍÈ ÙÔ˘ ¯Úfi-ÓÈ·, fiˆ˜ Î·È ÁÈ· ÙË «ÊÚfiÓÈÌË Î·È ‰˘-Ó·ÌÈÎ‹» ÌËÙ¤Ú·, Ô˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔÙÔ˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙË˜, ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘,ÙÔÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛÂ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÛÔ˘-‰¤˜ NÔÌÈÎ‹˜. AÎfiÌË Î·È fiÙ·Ó Ô ÓÂ·Úfi˜™Ô‡Ì·Ó Î·Ù·Ê¤ÚÓÂÈ Ó· Î¿Ì„ÂÈ ÙËÓ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË ÙË˜ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘ Î·È ·ÎÔ-ÏÔ˘ıÂ› È· ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜, Ì·›-ÓÂÈ ÛÂ ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ ÊÔ‚ÂÚfi Î‡ÎÏÔ. ¶ÚÔ-Û·ıÂ› ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·, Ì¤Û· ·fiÔÏÏÔ‡˜ ·ÁÒÓÂ˜ Î·È ÂÍÂ˘ÙÂÏÈÛÌÔ‡˜, Ó··Ó·ÙÚ¤„ÂÈ ÙËÓ Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈÎ‹ ¿ÚÓË-ÛË ÙÔ˘ ·˘Ù·Ú¯ÈÎÔ‡ ‰·ÛÎ¿ÏÔ˘ ÙÔ˘ ÙË˜ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜ ºÚ›ÓÙÚÈ¯ BÈÌ, Ó· ·ÓÙÚÂ˘ÙÂ›ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ KÏ¿Ú·.

TËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹, ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ Ó·‚ÂÏÙÈÒÛÂÈ ÙËÓ ÙÂ¯ÓÈÎ‹ ÙÔ˘, Î·Ù·ÛÎÂ˘-¿˙ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ¤Ó·Ó ÂÚ›ÂÚÁÔ Ó¿ÚıËÎ· ÌÂÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎ¿ «Î·Ù·Ê¤ÚÓÂÈ»Ó· Î·Ù·ÛÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ. EÙÛÈ·Ú·ÈÙÂ›Ù·È ÁÈ· ¿ÓÙ· ·fi ÙÔ fiÓÂÈÚfiÙÔ˘ Ó· Á›ÓÂÈ ‰ÂÍÈÔÙ¤¯ÓË˜ ÙÔ˘ È¿ÓÔ˘.E›Ó·È ÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÙÒÓ Î·È ÌfiÏÈ˜ ¤¯ÂÈ ·-ÓÙÚÂ˘ÙÂ› ÙËÓ KÏ¿Ú·. H „˘¯ÈÎ‹ ÙÔ˘ ·Ú-ÚÒÛÙÈ· Á›ÓÂÙ·È È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ¤Î‰Ë-ÏË. ¶·Ú·ÏËÚÂ› Î·È ¤¯ÂÈ „Â˘‰·ÈÛı‹-ÛÂÈ˜, ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ ·‡ÂÈ Ó· Û˘Óı¤ÙÂÈ.™ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹ ·Ó‹ÎÂÈ ÙÔ ÁÓˆÛÙfiKÔÓÙÛ¤ÚÙÔ ÁÈ· È¿ÓÔ Î·È Ë ¢Â‡ÙÂÚË™˘ÌÊˆÓ›·, ÂÓÒ ·ÚÁfiÙÂÚ· Û˘Óı¤ÙÂÈ ÙÔKÔÓÙÛ¤ÚÙÔ ÁÈ· ÙÛ¤ÏÔ, ÙËÓ T¤Ù·ÚÙËÛ˘ÌÊˆÓ›·, ¤Ó· P¤Î‚ÈÂÌ Î·È ¿ÏÏ·.

¢ÂÓ Â›Ó·È ›Ûˆ˜ Ù˘¯·›Ô, fiÙÈ ÔÏÏÔ›Ù·˘Ù›˙Ô˘Ó ÙË ÌÔ˘ÛÈÎ‹ ÙÔ˘ ™Ô‡Ì·Ó ÌÂÙÔ È¿ÓÔ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÌÂ ÙÈ˜ ÓÂ·ÓÈÎ¤˜ÙÔ˘ Û˘Óı¤ÛÂÈ˜. £ÂˆÚÔ‡Ó ÙËÓ ÔÚ¯Ë-ÛÙÚÈÎ‹ ÁÚ·Ê‹ ÙË˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÙË˜ ·ÚÚÒ-ÛÙÈ·˜ ÙÔ˘ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË ¿¯ÚˆÌË. T·ÛÙÔÈ¯Â›· fiÌˆ˜ ·˘Ù¿ Î·È ÔÏÏ¿ ÂÚÈÛ-ÛfiÙÂÚ· Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ Ì·˜,‰ÂÓ Ì·˜ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó ·Ú¿ Ó· Î¿ÓÔ˘ÌÂ˘Ôı¤ÛÂÈ˜.

H ÌÔ˘ÛÈÎ‹ ˆ˜ ÂÚÁ·ÏÂ›ÔO ·Ïfi˜ ·ÎÚÔ·Ù‹˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ÔÔÈÔÛ-‰‹ÔÙÂ Û¯ÂÙÈÎfi˜, ‰ÈÎ·ÈÔ‡Ù·È Ó· ÚÔ-‚¿ÏÏÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÛÙÔ ÌÔ˘ÛÈÎfi ¤Ú-ÁÔ Î·ıÒ˜ ·˘Ùfi Î¿ÓÂÈ ·ÓÙÈÎ·ÙÔÙÚÈ-ÛÌÔ‡˜ ÛÙÔÓ „˘¯ÈÛÌfi ÙÔ˘. AÎfiÌË Î·ÈÓ· Ù·˘Ù›˙ÂÙ·È ıÂÙÈÎ¿ ‹ ·ÚÓËÙÈÎ¿ ÌÂÙÔÓ Î·ÏÏÈÙ¤¯ÓË. AÏÏˆÛÙÂ ·˘Ùfi˜ Â›Ó·ÈÎ·È Ô ÚÔÔÚÈÛÌfi˜ ÙË˜ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜, Ó· Û˘-Ó·ÏÏ¿ÛÛÂÙ·È Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎ¿ ÌÂ ÙÔÓ¿ÓıÚˆÔ, Ô˘ Î·ıÒ˜ ‚˘ı›˙ÂÙ·È Ì¤Û·ÙË˜, Î·Ù·ÚÁÂ› Ù· fiÚÈ¿ ÙÔ˘.

¶ÚÔÎÂÈÌ¤ÓÔ˘ fiÌˆ˜ ÁÈ· ÌÈ· ÂÈÛÙË-ÌÔÓÈÎ‹ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË, ‰ÂÓ ·ÚÎÂ› Ô „˘¯·-Ó·Ï˘Ù‹˜ Ó· ¤¯ÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Û˘-ÓÙÔÓÈÛÌÔ‡ ÌÂ ÙÔ ¿ÙÔÌÔ Ô˘ ¤¯ÂÈ ·¤-Ó·ÓÙ› ÙÔ˘, ÒÛÙÂ Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·ÈÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË Î·È ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙË˜ Û˘-Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎ‹˜ ÙÔ˘ ‰fiÓËÛË˜. E›Ó·È ÙÔ›‰ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi, Ó· ‰È·ı¤ÙÂÈ ÙËÓ ÈÎ·Ófi-ÙËÙ· ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË˜ ÙˆÓ ÔÚ›ˆÓ ÙÔ˘ ‰È-ÎÔ‡ ÙÔ˘ „˘¯ÈÛÌÔ‡. A˘Ùfi ı· ÙÔ ‚ÔËı‹-ÛÂÈ Ó· Î·Ù·ÓÔÂ› Ò˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎ¿ ‚ÈÒ-ÓÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙË˜ ˙ˆ‹˜ Ë Û˘ÁÎÂÎÚÈ-Ì¤ÓË ‡·ÚÍË Î·È fi¯È Ó· ÙÔ ˘Ôı¤ÙÂÈÌ¤Û· ·fi ·Ó·ÁˆÁ¤˜ ÛÙ· ÚÔÛˆÈÎ¿ÙÔ˘ ‚ÈÒÌ·Ù·.

™Â ÌÈ· ÎÏ·ÛÈÎ‹ „˘¯·Ó·Ï˘ÙÈÎ‹ ÚÔ-Û¤ÁÁÈÛË, Ô „˘¯·Ó·Ï˘Ù‹˜ Î·ÏÂ›Ù·ÈÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, Ó· ·ÔÎˆ-‰ÈÎÔÔÈÂ› Ù· ÏÂÎÙÈÎ¿ Î·È ÂÍˆÏÂÎÙÈÎ¿ÙÔ˘ ÌËÓ‡Ì·Ù·. H ÌÔ˘ÛÈÎ‹, ·ÛÊ·ÏÒ˜,ÌÂ ÙÈ˜ ·¤Ú·ÓÙÂ˜ ÂÎÊÚ·ÛÙÈÎ¤˜ ‰˘Ó·Ùfi-ÙËÙÂ˜ Ô˘ ÙË ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó, ı· ÌÔ-ÚÔ‡ÛÂ Ó· Â›Ó·È ¤Ó· ÔÏ‡ÙÈÌÔ ‚Ô‹ıËÌ·.

TÔ ÂÚÁ·ÏÂ›Ô fiÌˆ˜ ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙfiÛÔÔÏ‡ÏÔÎÔ, Ô˘ ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÚÔ˜ ÙÔ ·-ÚfiÓ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‰ÂÓ ‰È·ı¤ÙÔ˘ÌÂ ÙÈ˜ÁÓÒÛÂÈ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÎÒ‰ÈÎÂ˜ Ô˘ ı· Ì·˜Â¤ÙÚÂ·Ó Ó· ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘ÌÂ·ÍÈfiÈÛÙ· Î·È ÌÂ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹ ÂÁÎ˘-ÚfiÙËÙ·.

OˆÛ‰‹ÔÙÂ Î·È ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È Î·Ó¤-Ó·˜ ˘·ÈÓÈÁÌfi˜ ÁÈ· ÙÔ ¿ÙÔÔ ÙË˜ ÚÔ-Û¿ıÂÈ·˜ ÌÂÏ¤ÙË˜ ÙË˜ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜ ‹ Î·ÈÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ ÙË˜ ·fi ÙËÓ „˘¯È·-ÙÚÈÎ‹ Î·È ÂÈ‰ÈÎfiÙÂÚ· ·fi ÙËÓ „˘¯·Ó¿-Ï˘ÛË. £· Ú¤ÂÈ, fiÌˆ˜, Ó· ¤¯Ô˘ÌÂ ¿-ÓÙ· ˘’ fi„ÈÓ Ù· fiÚÈ· Î·È ÙÈ˜ ‰˘Ó·ÙfiÙË-ÙÂ˜ ·˘Ù‹˜ ÙË˜ ‰ÈÂÚÁ·Û›·˜, ÛÂ Û¯¤ÛË¿ÓÙ· ÌÂ Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ‰Â‰ÔÌ¤Ó·. EÙÛÈ·ÔÊÂ‡ÁÔÓÙ·È Ù· ÔÏÈÛı‹Ì·Ù· ÛÂ ·‰‡-Ó·ÌÂ˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔÏÔÁÈÎ¿ ·Ó·Ï‡ÛÂÈ˜, ‹ ÛÂ˘ÂÚ·ÏÔ˘ÛÙÂ‡ÛÂÈ˜ Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó ÛÂ„˘¯·Ó·Ï˘ÙÈÎfiÌÔÚÊÔ˘˜ Û¯ËÌ·ÙÈ-ÛÌÔ‡˜, ¯ˆÚ›˜ Î·Ì›· ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎ‹··›ÙËÛË.

AÛÊ·ÏÒ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏ‡ ÛÔ‚·Ú¤˜·Ú·ÙËÚ‹ÛÂÈ˜ Î·È ÌÂÏ¤ÙÂ˜ ÛÙÔ ¯ÒÚÔÙË˜ „˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜ ·ÏÏ¿ Î˘Ú›ˆ˜ ÛÂ ÂÎÂ›-ÓÔÓ ÙË˜ ·È‰Ô„˘¯È·ÙÚÈÎ‹˜. OÈ Û¯ÂÙÈ-Î¤˜ ·˘Ù¤˜ ¤ÚÂ˘ÓÂ˜ ¤¯Ô˘Ó ÔˆÛ‰‹ÔÙÂÓ· ÚÔÛÊ¤ÚÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ÙfiÛÔ ÛÙÔ ‰È·-ÁÓˆÛÙÈÎfi fiÛÔ Î·È ÛÙÔ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi ÙÔ-Ì¤·, ·‰˘Ó·ÙÔ‡Ó fiÌˆ˜ ·ÎfiÌË Ó· Û˘Ó-ı¤ÛÔ˘Ó ¤Ó·Ó ÂÓÈ·›Ô ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ÎÔÚ-Ìfi. ¶ÔÈÂ˜ Â›Ó·È ÔÈ ÚÔÔÙÈÎ¤˜; A˜ ·Ê‹-ÛÔ˘ÌÂ ÙËÓ ÔÏ˘‰È¿ÛÙ·ÙË ÌÂÁ·ÏÔÊ˘˝·ÙÔ˘ I¿ÓË •ÂÓ¿ÎË Ó· ÚÔÊËÙÂ‡ÂÈ: «... ËÌÔ˘ÛÈÎ‹ ÙÔ˘ ·‡ÚÈÔ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· Á›-ÓÂÈ ¤Ó· ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÌÂÙ·ÌfiÚÊˆÛË˜ ÙÔ˘·ÓıÚÒÔ˘, ÂËÚÂ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ „˘¯Ô-‰È·ÓÔËÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ‰ÔÌ‹».

Mουσικ�ς


Õ Oμ�δα γυναι-κν μυε�ται απ�νοσοκ�μες στηνκ�νηση και τονχορ�. Tο πρ�-γραμμα εφαρμ�-στηκε στο Ψυχια-τρικ� Nοσοκο-με�ο Aττικ�ς(Δαφν�).

Tων A§Œ•π∞˜ M∞ƒ°∞ƒÿΔ∏ - T∑øƒΔ∑Õ∫∏

Kαθηγ�τριας Xορο� – Xοροθεραπε�τριας, προ�δρου της Eνωσης

Xοροθεραπευτ�ν Eλλ�δος

N∞ΔÕ™∞˜ ™ªÀƒ§◊

Xοροθεραπε�τριας

«A¡ ª¶√ƒ√⁄™∞ª∂ Ó· ÙÔ Ô‡ÌÂ,‰ÂÓ ı· ˘‹Ú¯Â ·Ó¿ÁÎË Ó· ÙÔ¯ÔÚ¤„Ô˘ÌÂ», Â›¯Â ÂÈ Ô PÔ˙¤

°Î·ÚÔÓÙ›. O ¯ÔÚfi˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡ÂÈÌ›· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ô˘ Â›Ó·È Ì·˙› Ê˘-ÛÈÎ‹, ‰È·ÓÔËÙÈÎ‹, „˘¯ÈÎ‹ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ-Î‹. H ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ÙÔÓ ¯ÔÚfi Î·È ‰ÚÒÓÙ·˜ ÌË ÏÂÎÙÈÎ¿, ÂÈ-ÙÚ¤ÂÈ ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ó· ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈÙËÓ „˘¯ÈÎ‹ ÙÔ˘ ˘ÁÂ›· Ì¤Û· ·fi ÙË ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ›·, Î·ıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ‰ËÌÈ-Ô˘ÚÁfi Î·È fi¯È ıÂ·Ù‹. AÔÙÂÏÂ› Ì¤ÚÔ˜ÙˆÓ ıÂÚ·ÂÈÒÓ Ì¤Ûˆ ÙË˜ T¤¯ÓË˜, Î·-Ù¤¯ÔÓÙ·˜ ÌÈ· ÍÂ¯ˆÚÈÛÙ‹ ı¤ÛË, Ô˘ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ˆ˜ ¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈÂ› Â˘ı¤ˆ˜ ÙÔ ÛÒÌ· Û·Ó ˘ÏÈÎfi. B·-Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ú¯‹: ÙÔ ÛÒÌ· Î·ıÚÂÊÙ›-˙ÂÈ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·, ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·Î·È ÙË Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎ‹ Î·Ù¿ÛÙ·ÛËÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘.

H ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›· ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂ ÛÙ·Ì¤Û· ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ· ·Ú¯ÈÎ¿ ·fi ¯Ô-ÚÂ˘Ù¤˜ ÂÂÈÛÌ¤ÓÔ˘˜ ÂÓÛÙÈÎÙˆ‰Ò˜ fiÙÈ

Ô ¯ÔÚfi˜ ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÓÔËÙÈ-Î¿ ¿ÚÚˆÛÙ· ¿ÙÔÌ·. MÂ ÙËÓ ¿ÚÔ‰ÔÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ÔÈ ¯ÔÚÔıÂÚ·Â˘Ù¤˜ Û˘ÓÂÈ-‰ËÙÔÔ›ËÛ·Ó fiÙÈ ÁÈ· Ó· ‰ÔÌ‹ÛÂÈ Î·ÈÌÂÙ·‰ÒÛÂÈ Î·ÓÂ›˜ Ì›· ÌÔÚÊ‹ ıÂÚ·Â›-·˜, Â›Ó·È ·Ó·ÁÎ·›Ô Ó· Û˘Ó‰˘¿ÛÂÈ Ì›·ıÂˆÚ›· Î·È Ì›· Ú·ÎÙÈÎ‹. AÚ¯ÈÛ·Ó ÏÔÈ-fiÓ Ó· „¿¯ÓÔ˘Ó ÁÈ· ıÂˆÚËÙÈÎ¤˜ ‚¿-ÛÂÈ˜. EÙÛÈ, ‰ËÌÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ‰‡Ô ‚·-ÛÈÎ¤˜ Î·ÙÂ˘ı‡Ó-ÛÂÈ˜, Ë ÚˆÙfiÁÔÓË¤ÎÊÚ·ÛË ÌÂ ÂıÓÔ-„ ˘ ¯ · Ó · Ï ˘ Ù È Î ‹ÔÙÈÎ‹ Î·È Ë ¯ÔÚÔ-ÎÈÓËÙÈÎ‹ ÂËÚÂ·-ÛÌ¤ÓË ·fi ‰È¿ÊÔ-ÚÂ˜ Û¯ÔÏ¤˜ (ºÚfiÈ-ÓÙ, °ÈÔ˘ÓÁÎ, °Î¤-ÛÙ·ÏÙ) Î·È ¿ÏÏÂ˜.EÓ· Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ:Û‹ÌÂÚ·, ¯ÔÚÔıÂ-Ú·Â˘Ù‹˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ·˘Ùfi˜ Ô ÔÔ›Ô˜¤¯ÂÈ Î¿ÓÂÈ ÌÂÙ·Ù˘¯È·Î¤˜ ÛÔ˘‰¤˜ ¿-Óˆ ÛÙË ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›·, ¤¯ÂÈ Î¿ÓÂÈ ÙËÓÚ·ÎÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ÌÂ ÂÔÙÂ›· Î·È ¤¯ÂÈ Î¿-ÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎ‹ ÙÔ˘ ıÂÚ·Â›·.

H ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›· ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÛÂ ¤Ó·Â˘Ú‡ Ê¿ÛÌ· ÏËı˘ÛÌÒÓ. AÙÔÌ· (·È-‰È¿, ÂÓ‹ÏÈÎÂ˜, ËÏÈÎÈˆÌ¤ÓÔÈ) ÌÂ Û˘Ó·È-ÛıËÌ·ÙÈÎ¤˜ ‰È·Ù·Ú·¯¤˜, ÓÔËÙÈÎ¤˜ ‹ Ûˆ-Ì·ÙÈÎ¤˜ ·Ó·ËÚ›Â˜, ÂÍ¿ÚÙËÛË ·fi Ô˘-Û›Â˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÂ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈÎÔ‡˜ «ÓÂ˘-ÚˆÙÈÎÔ‡˜», Ô˘ ˘ÔÊ¤ÚÔ˘Ó fiˆ˜ Ï¤ÁÂ-Ù·È ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙËÓ E˘ÚÒË ·fi life

style diseases (·Ûı¤ÓÂÈÂ˜ ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘˙ˆ‹˜), ÌÂ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ·Ó·˙‹ÙËÛË ÙË˜ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚË˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜ Î·È ‰ËÌÈÔ˘Ú-ÁÈÎfiÙËÙ·˜ Ì¤Û· ·fi ÙÔ ÛÒÌ·, ÙËÓ Î·-Ï‡ÙÂÚË ÂÓ·ÚÌfiÓÈÛË ÓÔ˘ - „˘¯‹˜ - ÛÒ-Ì·ÙÔ˜ ÌÂ ·ÒÙÂÚÔ ÛÎÔfi ÙËÓ ·˘ÙÔÁÓˆ-Û›·.

OÈ Ú›˙Â˜ ÙË˜ ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›·˜ ‚Ú›ÛÎÔ-ÓÙ·È ÛÙÈ˜ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¤˜ ÙÂ¯ÓÈÎ¤˜ ÙˆÓ

ÚˆÙfiÁÔÓˆÓ Ï·ÒÓ.O Û·Ì¿ÓÔ˜ (ıÂÚ·-Â˘Ù‹˜ - ÁÈ·ÙÚfi˜ÛÙÈ˜ ÚˆÙfiÁÔÓÂ˜ÎÔÈÓˆÓ›Â˜) ‚ÔËıÔ‡-ÛÂ ÙÔÓ ·ÛıÂÓ‹ ÌÂÙË Û˘ÓÔ‰Â›· Ú˘ıÌÈ-Î‹˜ ÌÔ˘ÛÈÎ‹˜, Î˘-Ú›ˆ˜ ÎÚÔ˘ÛÙÒÓ, Ó·ÂÈ‰ÔıÂ› ÛÂ ¯ÔÚÂ˘-ÙÈÎ‹ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙË-Ù·. MÂÏÂÙËÙ¤˜ ÙˆÓ

·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ¯ÔÚÒÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘ÓfiÙÈ Ô ¯ÔÚfi˜ «ıÚÔÓÈÛÌfi˜» ıÂÚ¿Â˘Â ÙËÌ·Ó›·. ™ÙËÓ IÙ·Ï›· Ô ¯ÔÚfi˜ ÙË˜ Ù·Ú·-ÓÙ¤ÏÏ·˜ ‹Ù·Ó Ì›· ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ‹ ÙÂÏÂ-ÙÔ˘ÚÁ›·, ÌÂ ÛÎÔfi Ó· ıÂÚ·Â˘ıÂ› Ôtarantato (ÙÛÈÌËÌ¤ÓÔ˜ ·fi ÙË ‰ËÏË-ÙËÚÈÒ‰Ë ·Ú¿¯ÓË tarantula Î·È ·fiÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙË˜ Ì·Ó›·˜ – ˘ÛÙÂ-Ú›·˜), ‰ËÏ·‰‹ Ó· ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ›·ÛË.M¿ÏÈÛÙ·, ËÁ¤˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÙÈ ·Ú¯ÈÎ¿Ô ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi˜ ·˘Ùfi˜ ¯ÔÚfi˜ ·Â˘ı˘-ÓfiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÈ˜ «‰ËÏËÙËÚÈ·ÛÌ¤ÓÂ˜»Á˘Ó·›ÎÂ˜ Ô˘ ¤·Û¯·Ó ·fi ˘ÛÙÂÚ›·

(˘ÛÙ¤Ú· - Ì‹ÙÚ· - Á˘Ó·›Î·). TÔ 1662ÛÙËÓ AÁÁÏ›· ÔÈ „˘¯›·ÙÚÔÈ ÚfiÙÂÈÓ·ÓÛÙÔ˘˜ ·ÛıÂÓÂ›˜ ÌÂ „˘¯·Ó·ÁÎ·ÛÙÈÎ¤˜È‰¤Â˜ Î·È „˘¯ˆÙÈÎ¿ ·Ú·ÏËÚ‹Ì·Ù·ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Á˘ÌÓ·ÛÙÈÎ‹ ÛÙËÓ‡·ÈıÚÔ Î·È ¯ÔÚÂ˘ÙÈÎ¤˜ ·ÛÎ‹ÛÂÈ˜.

I·ÛË „˘¯‹˜ Î·È ÛÒÌ·ÙÔ˜AÂÈÚ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ıÂÚ·Â˘ÙÈÎÒÓ¯ÔÚÒÓ ıÂÌÂÏÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ¿Ô„Ë fiÙÈ Ô¯ÔÚfi˜ ÌÔÚÂ› Ó· ıÂˆÚËıÂ› ˆ˜ Ë ÈÔ·ÏÈ¿ ÌÔÚÊ‹ „˘¯ÔıÂÚ·Â›·˜, ÁÓˆÛÙ‹ÛÙËÓ ·ÓıÚˆfiÙËÙ· ·fi ÙfiÙÂ Ô˘ Ô¿ÓıÚˆÔ˜ Â›¯Â ·ÎfiÌË Â·Ê‹ ÌÂ ÙË Ê‡-ÛË, ÙfiÙÂ Ô˘ ÛÒÌ·, ÓÔ˘˜ Î·È ÓÂ‡Ì·‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰È·¯ˆÚÈÛÌ¤Ó·, ·ÏÏ¿ ÙÔ ¤Ó··ÓÙ·Ó·ÎÏÔ‡ÛÂ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ·ÚÌÔÓ›· Î·ÈÈÛÔÚÚÔ›·. O ¿ÓıÚˆÔ˜ ¯¿ÓÂÈ ·˘Ù‹ÓÙËÓ Â·Ê‹ ÌÂ ÙË Ê‡ÛË Î·È ÌÂ ÙÔ ›‰ÈÔÙÔ˘ ÙÔ ÛÒÌ·. EÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ «ÌÔÓÙ¤Ú-ÓÔ˘» ÙÚfiÔ˘ ˙ˆ‹˜, ÂÚÈÔÚ›˙ÂÈ ÙË Ê˘ÛÈ-Î‹ ÙÔ˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Î·È ÛÙÂÚÂ›Ù·ÈÙË ˙ˆÙÈÎ‹ ÙÔ˘ ·Ó¿ÁÎË Ó· ÂÎÊÚ·ÛÙÂ›ÌÂ ÙËÓ Î›ÓËÛË. H ¯ÔÚÂ˘ÙÈÎ‹ Î›ÓËÛËˆ˜ ¤ÎÊÚ·ÛË Â›Ó·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂ-ÚÔ˘˜ ¿ÁÓˆÛÙË ˆ˜ ·ÙÔÌÈÎ‹ ÂÌÂÈÚ›·Î·È Ë Ï¤ÍË ¯ÔÚfi˜ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ì·Ï¤ÙÔ,ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ, Ù˙·˙ ‹ ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÔ‡˜ ¯Ô-ÚÔ‡˜. ™˘Ó‹ıˆ˜ ‚Ï¤Ô˘ÌÂ ÙÔ ¯ÔÚfi Û·Óı¤·Ì· ‹ ‰È·ÛÎ¤‰·ÛË, Û·Ó Ì¤ÛÔ ÛˆÌ·-ÙÈÎ‹˜ ‰È¿Ï·ÛË˜ ‹ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎ‹˜ ¤Î-ÊÚ·ÛË˜ Î·È fi¯È Û·Ó Ì›· Ô˘ÛÈÒ‰Ë Î·È‚·ÛÈÎ‹ ·Ó¿ÁÎË.

Xορ�ς και ψυχοθεραπε�α

H ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›· Â›Ó·È Ë ÈÔ ·ÏÈ¿Ì¤ıÔ‰Ô˜ „˘¯ÔÛˆÌ·-ÙÈÎ‹˜ ›·ÛË˜


M¤Û· ÛÂ ·˘Ùfi ÙÔ ÁÂÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ ÙË˜‡·ÚÍË˜ ÙÔ˘ ¯ÔÚÔ‡ fiÔ˘ Û˘ÁÎÏ›ÓÔ˘ÓÙ· ·Ú·‰ÔÛÈ·Î¿ ÚÂ‡Ì·Ù· Î·È ÔÈ Û‡Á-¯ÚÔÓÂ˜ ·fi„ÂÈ˜, Ô ¯ÔÚfi˜ Î·Ù¤¯ÂÈ ÚÔ-ÓÔÌÈÔ‡¯Ô ı¤ÛË ÂÂÈ‰‹ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ‡-ÂÈ Ì›· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Ô˘ Â›Ó·È Ì·˙›Ê˘ÛÈÎ‹, ‰È·ÓÔËÙÈÎ‹, „˘¯ÈÎ‹ Î·È ÎÔÈ-ÓˆÓÈÎ‹.

AÏÏˆÛÙÂ, Ë ¶·ÁÎfiÛÌÈ· OÚÁ¿ÓˆÛËYÁÂ›·˜ ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ÔÚÈÛÌfi ÁÈ· ÙËÓ·Ûı¤ÓÂÈ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂÈ¤‰ˆÓ ÙÔ˘ ˘ÁÈÔ‡˜·ÓıÚÒÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˜ (ÛÙÔ Ê˘ÛÈÎfi, ‰È·-ÓÔËÙÈÎfi, „˘¯ÈÎfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Ì¤ÚÔ˜ÙÔ˘ ·ÙfiÌÔ˘).

EÔÌ¤Óˆ˜, Ô ¯ÔÚfi˜ ‰ÂÓ ıÂˆÚÂ›Ù·ÈÌfiÓÔÓ fiÙÈ Â›Ó·È «Ù¤¯ÓË ÁÈ· ÙËÓ Ù¤¯ÓË»·ÏÏ¿ «Ù¤¯ÓË ÁÈ· Î¿ÙÈ», ÛÙËÓ ÚÔÎÂÈÌ¤-ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÏË„Ë Î·ÈıÂÚ·Â›· ÙË˜ ‰È·Ù·Ú·¯‹˜ ÙË˜ ÈÛÔÚÚÔ-›·˜ Ô˘ ÚÔÎ¿ÏÂÛÂ ÙÔ (ÓÔÛËÚfi) Û‡-ÌÙˆÌ·. ¶ÔÏÏÔ› ÁÈ·ÙÚÔ› Û‹ÌÂÚ· Û˘Ì-ÊˆÓÔ‡Ó fiÙÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ·›ÙÈ· ÂÓfi˜ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ ÔÛÔÛÙÔ‡ ·ıÔÏÔÁÈÎÒÓÊ·ÈÓÔÌ¤ÓˆÓ, ÔÈ „˘¯ÈÎ¤˜ ·ÈÙ›Â˜ Î·Ù·-Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜. A˘ÙfiÛ˘ÓÂ¿ÁÂÙ·È fiÙÈ Ì›· „˘¯ÔıÂÚ·Â›· ı·ÌÔÚÔ‡ÛÂ Ó· ıÂÚ·Â‡ÛÂÈ fi¯È ÌÔÓ¿¯·‰È·ÓÔËÙÈÎ¤˜ ‰È·Ù·Ú·¯¤˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙÈ˜ÔÏ˘¿ÚÈıÌÂ˜ „˘¯ÔÛˆÌ·ÙÈÎ¤˜ ·ı‹-ÛÂÈ˜. MÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ÛÂ fiÔÈ· ·ÈÙ›· Î·È·Ó ÔÊÂ›ÏÂÙ·È ÙÔ ÓÔÛËÚfi Û‡ÌÙˆÌ·,ÛˆÌ·ÙÈÎ‹ ‹ „˘¯ÈÎ‹, ÌÔÚÂ› Ó· ÂÊ·Ú-ÌÔÛÙÂ› ÁÈ· ÙË ıÂÚ·Â›· ÙÔ˘ Ì›· Ì¤ıÔ-‰Ô˜ ÚÔÔÚÈÛÌ¤ÓË Ó· Û˘ÌÊÈÏÈÒÛÂÈ Ù·‰È¿ÊÔÚ· Â›Â‰·.

O ¯ÔÚfi˜ Â›Ó·È ÂÓÂÚÁËÙÈÎfi˜. O Î¿ıÂÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔ˜ Î·ÙÂ˘ı‡ÓÂÙ·È ·ÊÂÓfi˜ ÌÂÓ·fi ÙÔ Ú˘ıÌfi, ÙÔÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÚÔÛˆ-ÈÎfi Ú˘ıÌfi ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi ÙÔ ÁÂÓÈ-ÎfiÙÂÚÔ Ú˘ıÌfi ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, ÙË˜ÔÌ¿‰·˜, ÙË˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÙÔ˘ Û‡Ì·-ÓÙÔ˜, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ‰Â ·fi ÙË Û˘Ó·ÈÛıË-Ì·ÙÈÎ‹ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË (·Ó ˘¿Ú¯ÂÈ ‹fi¯È) ÙË˜ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘. M¤ÛˆÙË˜ ¯ÔÚÔıÂÚ·Â›·˜ ÛÙÔ¯Â‡Ô˘ÌÂ ÛÙÔ

Õ Δ�ο διαφορε-τικ�ς ομ�δες στιςοπο�ες εφαρμ�-στηκε η θερα-πε�α μ�σω τουχορο�, που σκο-πε�ει με μιααπλ� σωματικ�τεχνικ� να επα-νοικοδομ�σει το�τομο ψυχικ�και σωματικ�. Hτεχνικ� αυτ�εφαρμ�στηκε στοΨυχιατρικ� Nο-σοκομε�ο Aττι-κ�ς (Δαφν�).

Ó· Û˘ÓÂÈ‰ËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ Ô ıÂÚ·Â˘fiÌÂ-ÓÔ˜ fiÙÈ Â›Ó·È ÌÈ· „˘¯ÔÛˆÌ·ÙÈÎ‹ ÌÔÓ¿-‰·.

TÔ ÛÒÌ· ‰ÔÎÈÌ¿˙ÂÈ ÌÂ ÙÔÓ ¯ÔÚfi ÙËÓ·fiÏ·˘ÛË ÌÈ·˜ Î·Ï¿ Û˘ÓÙÔÓÈÛÌ¤ÓË˜ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·˜, ÙËÓ ÈÎ·ÓÔÔ›ËÛË ÙË˜¿ÛÎËÛË˜ ÈÛÔÚÚÔ›·˜, ÙÔ˘ ÚÔÛ·Ó·ÙÔ-ÏÈÛÌÔ‡, ÙË˜ ÂÈ‰ÂÍÈfiÙËÙ·˜, ÙË˜ Ù·¯‡-ÙËÙ·˜, ÙË˜ ·ÓÙ·Ó·ÎÏ·ÛÙÈÎ‹˜ ÈÎ·ÓfiÙË-Ù·˜, ÈÎ·ÓfiÙËÙÂ˜ ‰ËÏ·‰‹ ˙ˆÙÈÎ¤˜, Ô˘ÙÔ˘ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó Ó· ÔÏÔÎÏËÚÒÛÂÈ ÌÈ··ÏÏËÏÔ˘¯›· ·fi ÎÈÓËÙÈÎ¤˜ ·ÎÔÏÔ˘ı›Â˜,ÁÂÓÂÙÈÎ¿ ÂÁÁÂÁÚ·ÌÌ¤ÓÂ˜ Ì¤Û· ÙÔ˘(fiˆ˜ Â›ıÂÛË, Ê˘Á‹, Û·Á‹ÓË Î.Ï.). H¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË Ú˘ıÌÒÓ Î·È ÎÈÓ‹ÛÂˆÓÔÈ ÔÔ›Â˜ ÂÈÙÚ¤Ô˘Ó ÛÙÔ ˘ÔÎÂ›ÌÂÓÔÔ˘ ¯ÔÚÂ‡ÂÈ Ó· ·ÈÛı·ÓıÂ› fiÙÈ ÂÎÊÚ¿-˙ÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ‹ ·Ô-Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ¤Ó·Ó ‚·ÛÈÎfi Ó·ÚÎÈÛÛÈÛÌfi,ÚÔÙÂ›ÓÔ˘Ó ÌÈ· ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙË˜ ÂÈÎfi-Ó·˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜.

TÔ ıÂÚ·Â˘ÙÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙË˜ ¯ÔÚÔıÂÚ·-Â›·˜ Û˘Ó›ÛÙ·Ù·È ÛÙÔ Ó· Î·Ï¤ÛÂÈ Î·È

Ó· Â·Ó·ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔ-ÚÔ˘˜ ÌË¯·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘ÓÛÙËÓ ÂÍ¤ÏÈÍË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ Ï¿-ÛÌ·ÙÔ˜ Î·È ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ „˘¯È-ÛÌÔ‡ ÙÔ˘. EÓ‰ÂÈÎÙÈÎ¿ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘ÌÂ Î¿-ÔÈÔ˘˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÌË¯·ÓÈÛÌÔ‡˜ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‚·Û›˙ÂÙ·È Ë ıÂÚ·Â˘ÙÈ-Î‹ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙË˜ ¶ÚˆÙfiÁÔÓË˜ EÎÊÚ·-ÛË˜, Û˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ·ÎfiÏÔ˘-ı· ÛËÌÂ›·.ñ ¢ÈÔ¯ÂÙÂ‡Ô˘Ó ÙÈ˜ ÂÓÔÚÌ‹ÛÂÈ˜ Î·ÈÙÔ˘˜ ‰›ÓÔ˘Ó ‰È¤ÍÔ‰Ô Ì¤Ûˆ ÌÈ·˜ ıÂÙÈ-Î‹˜ ·ÔÎˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË˜ Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈÙËÓ Î¿ı·ÚÛ‹ ÙÔ˘˜.ñ ¶ÚÔÙÂ›ÓÔ˘Ó ¤Ó·Ó ¯ÒÚÔ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈ-Î‹˜ ÂÏÂ˘ıÂÚ›·˜ Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÛÙÔÓÎ·ı¤Ó· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ ÙËÓ ·ÙÔÌÈÎfiÙËÙ¿ÙÔ˘, ÂÔÌ¤Óˆ˜ Ó· Â·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÁÈ· ‰ÈÎfiÙÔ˘ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi Ì›· Û˘ÏÏÔÁÈÎ‹ Î·È ·Ú-¯ÂÙ˘ÈÎ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ó‰¤-ÂÙ·È.ñ O‰ËÁÔ‡Ó ÛÂ Ì›· ÂÎÊfiÚÙÈÛË ÙˆÓÂÓÔÚÌ‹ÛÂˆÓ, ÌÈ· ÈÎ·ÓÔÔ›ËÛË ÙË˜

ÂÈı˘Ì›·˜, Ô˘ ˘ÏÔÔÈÂ›Ù·È ‰È·Ì¤ÛÔ˘ÙË˜ ¯ÔÚÂ˘ÙÈÎ‹˜ ¤ÎÊÚ·ÛË˜ ÌÂ ¯Ú‹ÛË˘ÔÎ·Ù¿ÛÙ·ÙÔ˘ Î·È ÌÂ ÙÚfiÔ Û˘Ì‚Ô-ÏÈÎfi Î·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Û˘ÓÂ›‰ËÙÔ, ÂÔÌ¤-Óˆ˜ ÌÂÙ·ÙÔÈÛÌ¤ÓÔ ÛÂ Î·ÏÏÈÙÂ¯ÓÈÎfiÂ›Â‰Ô.ñ EÈÙÚ¤Ô˘Ó ¤Ó· ‰È·ÎÚÈÙÈÎfi ·È¯Ó›‰ÈÌÂ ÙËÓ ˘¤Ú‚·ÛË Ì¤Ûˆ ÙË˜ ÂÍÈ‰·Ó›-ÎÂ˘ÛË˜.

¶ÈÛÙÂ‡Ô˘ÌÂ, Î·Ù·Ï‹ÁÔÓÙ·˜, fiÙÈ Ë¯ÔÚÔıÂÚ·Â›· fiˆ˜ Î·È ÔÈ ¿ÏÏÂ˜ ıÂÚ·-Â›Â˜ Ì¤Ûˆ ÙË˜ Ù¤¯ÓË˜ Ú¤ÂÈ Ó·˘¿Ú¯Ô˘Ó ˆ˜ ÎÏ¿‰Ô˜ ÛÙ· ·ÓÂÈÛÙ‹-ÌÈ·, fiˆ˜ Á›ÓÂÙ·È ÛÂ ÔÏÏ¤˜ Â˘Úˆ·˚-Î¤˜ ¯ÒÚÂ˜, ¤ÙÛÈ, ÒÛÙÂ, Ó· ·ÓÔ›ÍÂÈ Î·ÈÙÔ Â‰›Ô ÙË˜ ¤ÚÂ˘Ó·˜. O N›ÙÛÂ ¤ÏÂÁÂfiÙÈ Ë Ù¤¯ÓË Ì·˜ ‰fiıËÎÂ ÁÈ· Ó· ÌËÓ Â-ı¿ÓÔ˘ÌÂ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙË˜ ·Ï‹ıÂÈ·˜. A˜ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘ÌÂ ÏÔÈfiÓ ·˘Ù‹Ó ÙË ÊÚ¿ÛËÎ·È ·˜ ÂÌÈÛÙÂ˘ıÔ‡ÌÂ ÙË ¯ÔÚÔıÂÚ·-Â›· Û·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ıÂÚ·Â˘ÙÈÎ¿ Ì¤-Û· ÁÈ· ÙËÓ ›·ÛË ÙË˜ „˘¯‹˜ Î·È ÙÔ˘ ÛÒ-Ì·ÙÔ˜.

T¤¯ÓË Î·È...

Documents

Transcript of T¤¯ÓË Î·È...