Τρόπος σύνδεσης ασύγχρονων τριφασικών κινητήρων

Εργαστήριο Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων 1ου ΣΕΚ Άρτας

Σύνδεση σε αστέρα ή τρίγωνο

Ηλίας ΛάμπρουΗλεκτρολόγος

ου ουΚαθηγητής 1 ΕΠΑ.Λ. - 1 ΣΕΚ ΑΡΤΑΣ

1 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Εσωτερική σύνδεση πηνίων τριφ. κινητήρα

1 2

3

U1 V1 W1

W2 U2 V2

Στο εσωτερικό των τριφασικών κινη-τήρων υπάρχουν τρία σύνθετα πηνία

Τα λέμε σύνθετα γιατί αποτελούνται από άλλα μικρότερα τα οποία συνδέ-συνδέονται μεταξύ τους σε σειρά, πα-ράλληλα ή σύνθετα ανάλογα με το είδος της μηχανής

Η αρχή και το τέλος κάθε πηνίου (1,2,3)συνδέονται στην πάνω και κάτω τριάδαακροδεκτών αντίστοιχα όπως δείχνει το

σχήμα.

Η σύνδεση με αυτόν το τρόπο μας επιτρέ-πει να συνδέουμε εύκολα τον κινητήρα σεαστέρα ή τρίγωνο ανάλογα την τάση τρο-

φοδοσίας που έχουμε

2 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Σύνδεση αστέρα

R S T

Εσωτερική και εξωτερικήσυνδεσμολογία τυλιγμάτων

κινητήρα σε αστέρα

Για να συνδέσουμε τον κινητή-ρα σε αστέρα γεφυρώνουμετους τρείς ακροδέκτες και εφ-αρμόζουμε την τάση στουςάλλους τρεις όπως στο σχήμα

R S T R S T

Παρατηρούμε ότι σταάκρα κάθε πηνίου εφ-αρμόζεται φάση καιουδέτερος από τον κοινό κόμβο. Δηλαδή230V.

3 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Σχηματισμός του Αστέρα

R S T

Τ R S R

T S

Σύνδεση αστέρα

ΣχηματισμόςΟυδετέρου λόγωσυμμετρίας φορτίου

R

S

T

230V

400V

Παρατηρούμε ότι ενώ εφαρμόζουμε στον κινητήρα πολική τάση 400V τα πηνία τουτροφοδοτούνται με 230V λόγω της συνδεσμολογίας αστέρα.

Τα πηνία των κινητήρων που πρόκειται να συνδεθούν σε αστέρα κατασκευάζονται για τάση 230V, παρόλο που ο κινητήρας συνδέεται σε τριφασικό δίκτυο 400V

4 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Σύνδεση Τριγώνου Δ

R S TR S T

Εσωτερική και εξωτερικήσυνδεσμολογία τυλιγμάτων

κινητήρα σε τρίγωνο

Για να συνδέσουμε τον κινητή-ρα σε τρίγωνο γεφυρώνουμεκάθετα τους ακροδέκτες καιεφαρμόζουμε την τάση όπωςστο σχήμα

R S

Παρατηρούμε ότι σταάκρα κάθε πηνίου εφ-αρμόζονται δύο φάσειςδηλαδή 400V

5 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

R S T

R S T

σχ.5

1

1

2 3

2

3

Παρατηρώντας διαδοχικά τα σχήματα 1 έως 5 μπορούμενα δούμε ότι τα πηνία τουσχ.1 είναι στην πραγματικότητασυνδεσμολογημένα όπως στοσχ. 5. Σχηματίζουν δηλαδήτρίγωνο.

R S T

1 2 3

R S T

1 2 3

R S T

1 2 3

σχ.1 σχ.2 σχ.3

σχ.4

Σύνδεση Τριγώνου Δ

R

S

T

400V

Παρατηρούμε ότι στη συνδεσμολογία τριγώνου η πολική τάση400V εφαρμόζεται ολόκληρη σε κάθε πηνίο

400V

400V

6 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Σύγκριση των δύο συνδεσμολογιών

Παρατηρούμε ότι στην συνδεσμολογίατριγώνου η πολική τάση 400V εφαρμό-ζεται ολόκληρη σε κάθε πηνίο

ΣχηματισμόςΟυδετέρου λόγωσυμμετρίας φορτίου

R

S

T

230V

400V

400V

Παρατηρούμε ότι ενώ εφαρμόζουμεστον κινητήρα πολική τάση 400V τα πηνία του τροφοδοτούνται με 230Vλόγω της συνδεσμολογίας αστέρα.

400V

Έστω ότι στο ίδιο δίκτυο συνδέω δύο ίδιους κινητήρες αριστερά σε αστέρα - δεξιά σε τρίγωνο

1. Αν τα πηνία του κινητήρα είναι κατασκευασμένα για 230V στη συνδεσμολογία αστέρα ο κινητήρας θα λειτουργήσεικανονικά αλλά στη συνδεσμολογία τριγώνου θα καταστραφούν αμέσως λόγω υψηλότερης τάσης

2. Αν τα πηνία του κινητήρα είναι κατασκευασμένα για 400V στη συνδεσμολογία τριγώνου ο κινητήρας θα λειτουργήσεικανονικά αλλά στη συνδεσμολογία αστέρα θα συμβούν τα εξής:

Τα πηνία θα δέχονταιχαμηλότερη τάση από την κανονική τους

Η ισχύς τουκινητήραθα είναι μικρότερη

Δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στο φορτίο του

Θα λειτουργεί σε χαμηλότερες στροφέςκαι η ένταση του ρεύματος στα πηνία του θα είναι μεγαλύτερη από την ονομαστική

Το αποτέλεσμα θα είναι Χωρίς φορτίο στον άξονά του ο κινητήρας θα λειτουργήσει κανονικά χωρίς πρόβλημα

να καούν τα τυλίγματα του κινητήρα μετά από λίγη ώρα.

7 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Αστέρα ή Τρίγωνο

Για να συνδέσω ένα κινητήρα σε ΑΣΤΕΡΑ στο δίκτυο της ΔΕΗ (πολική 380V) πρέπει η πινακίδα του να αναγράφει

220/380V Δ Υ ή 380V Y

Η τάση 380V αντιστοιχεί στον αστέρα

Εάν έχουμε δίκτυο με πολική τάση (μεταξύ δύο φάσεων) 220Vόπως πχ με τη χρήση ενός μικρής ισχύος Inverter,συνδέουμε τον κινητήρα σε τρίγωνο.

Για να συνδέσω ένα κινητήρα σε ΤΡΙΓΩΝΟ στο δίκτυο της ΔΕΗ (πολική 380V) πρέπει η πινακίδα του να αναγράφει:

380/660V Δ Υ ή 380V Δ

Σε ένα άλλο δίκτυο το οποίο έχει πολική 660V πρέπει να συνδέσω τον κινητήρα σε Υ

Δίκτυο με πολική τάση 660V

Και στις δύο περιπτώσεις ή τάση τελικά που εφαρμόζεται στο κάθε πηνίο της μηχανής είναι 220V

Και στις δύο περιπτώσεις ή τάση τελικά που εφαρμόζεται στο πηνίο της μηχανής είναι 380V

8 Ηλίας Λάμπρου --- http://users.art.sch.gr/iliaslamprou

Η τάση 380V αντιστοιχεί στο τρίγωνο