Σχωριαδες

Έργαστο χωριό

Περιοδική έκδοση για τις Σχωριάδες Διανέμεται Δωρεάν Δεκέμβριος 2016 Τεύχος 22 & 23

Έκλεισε ο φάκελος“Αρνί”...

Η δασική περιουσίατων Σχωριάδων

Ο λάκκος του Μιτσούρκου

Έργαστο χωριό

περιεχόμενα

ΕΚΔΟΤΗΣΘωμάς Νάκας

ΔιευθυντήςΑποστόλης Νάκας

Επιμέλεια κειμένωνΑρθρογράφοςΣοφία Πολίτου-Βερβέρη

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣΣχεδίαση - ΣελιδοποίησηΚωνσταντίνα Σπύρου

Εξωτερικός ΣυνεργάτηςΝίκος Ντάλλας - Αμερική

23ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος,Ραφήνα, T.K. 190 09τηλ: 22940 79816fax: 22940 79817

Υπεύθυνος ΕπικοινωνίαςΑποστόλης Μήλιας 6942905528Θωμάς Νάκας 69 51 005 749Γιώργος Μήλιας 69 46 458 656

www.schoriades.gremail: info@schoriades.gr

Τεύχος 22-23Δεκέμβριος

2

Ημερολόγιο Σχωριάδων 2017Για την ενίσχυση τηςΝεολαίας Σχωριάδων

Εισαγωγικό ΣημείωμαΣημείωμα Εκδότη

Τα έργα συνεχίζονταιΜικρά και μεγάλα έργα, όλα σημαντικά για το χωριό

Ημερολόγιο ΣχωριάδωνΤο καλοκαίρι με τις γιορτές του

Η δασική περιουσία των ΣχωριάδωνΑπό τον Τάκη Πασπάλη

Ο λάκκος του ΜιτσούρκουΑπό τον Άλκη Νταλέ

Η Νεολαία ΣχωριάδωνΝέο Προεδρείο& προγραμματισμός έργων

164

5

6

21

36

38

42

ΣχωριάδεςΠωγωνίου

16

3

Συναντήσεις καισχέδια για τις Σχωριάδες

Το αρνίΜια αξέχαστη περιπέτεια

Φώτο ΣχωριάδεςΠαλαιές φωτογραφίες,αναμνήσεις ζωης

Σοφία ΚατσάνουΈνα ποίημα για τη σπουδαία μάνα

ΚοινωνικάΑνακοινώσεις – ΠροσκλήσειςΑναγγελίες, Γάμοι – Βαπτίσεις,Κηδείες – Μνημόσυνα, Ευχαριστήρια

43-45

46

61

62

64

4

Ημερολόγιο Σχωριάδες 2017

Σας παρουσιάζουμε το ημερολόγιο Σχωριάδες 2017, το οποίο παραπέμπει σε παραδοσιακάπετρόχτιστα κτήρια, αξιοσημείωτα για το είδος τους, όπως θόλους και εξώπορτες.

Το ημερολόγιο είναι στη διάθεση της Νεολαίας Σχωριάδων και όλων μας, προκειμένου νατο πουλήσουμε στην τιμή των 5 ευρώ και με τα χρήματα που θα συλλέξουμε, να ενισχύσουμετο ταμείο των νέων για την αποπεράτωση των έργων στο Πάρκο της Νεολαίας στην περιοχήτης Αγίας Σωτήρας.

Ας μείνει στα χέρια όλων μας ως ένα αναμνηστικό που θα στολίζει το σπίτι μας ή κάποιονάλλον χώρο όλη τη χρονιά, ένα κειμήλιο που θα προστεθεί στη βιβλιοθήκη μας, μαζί με ταάλλα που θα ακολουθήσουν.

Και να θυμίσουμε ότι και σε αυτό το θέμα εμείς, οι Σχωριάδες, είμαστε πρωτοπόροι.

Καλές Γιορτές!

5

Εισαγωγικό Σημείωμα

έρασαν σχεδόν έξι μήνες από την έκδοση του τελευταίου περιοδικού. Αυτήη περίοδος όμως ήταν και η πιο δημιουργική, με πάρα πολλά ευχάριστα γεγονότα,έργα, προσφορές κτλ. Σε αυτό το τεύχος τα παρουσιάζουμε ένα προς ένα. Και

τα μικρά και τα μεγάλα έργα, και τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές. Γιατί όλα έχουν τηδική τους αξία και σημασία.

Όλα όσα κάνουμε για το καλό του χωριού θέλουμε να διαβαστούν, να εκτιμηθούνκαι να μείνουν στο αρχείο για τις επόμενες γενιές. Η δουλειά που γίνεται είναι αποτέ-λεσμα όλων μας και προπαντός της Συντονιστικής Επιτροπής του χωριού που απο-τελείται από τη Δημογεροντία, την Αδελφότητα, τη Νεολαία και την ΕκκλησιαστικήΕπιτροπή.

Είμαστε περήφανοι και αισθανόμαστε μοναδικοί που κατορθώνουμε, στις δύσκολεςεποχές που ζούμε, να βάζουμε κι εμείς το δικό μας λιθαράκι στην ανάπτυξη του χωριούμας και είμαστε ανοιχτοί σε οποιαδήποτε πρόταση και παρατήρηση ανοιχτά και επώνυμα.

Φέτος, για πρώτη φορά, θα βγάλουμε Ετήσιο Ημερολόγιο Σχωριάδες 2017. Το ημερολόγιο αυτό το δωρίζω στη Νεολαία Σχωριάδων και αυτή με τη σειρά της -

και όλοι μαζί- να το πουλήσουμε στην τιμή των 5 ευρώ, για να συλλέξει τα χρήματαη Νεολαία και να τα διαθέσει για τα έργα στο Πάρκο Νεολαίας Αγίας Σωτήρας.

Επίσης, να υπενθυμίσουμε τις κοινοτικές υποχρεώσεις που έχει ο καθένας από εμάςπρος την Κοινότητα, και παρακαλώ να ανταποκριθείτε στα πάγια τέλη, καθώς βλέπετεπως τα χρήματά σας γίνονται κοινωφελή έργα.

Τέλος, να θυμίσουμε ότι συνεχίζονται ο έρανος της εκκλησίας και οι προσφορές γιατα παράθυρα στο παραδοσιακό σχολείο.

Σας ευχόμαστε Καλά Χριστούγεννα, Καλή Χρονιά και με υγεία.

Θ.Ν.

Π

Τα έργα συνεχίζονται Οι Σχωριάδες αλλάζουν καθημερινά

Στον παρακάτω πίνακα ανα -φέρονται τα ονόματα αυ τώνπου έχουν πληρώσει τα κοι-νοτικά τέλη προς την κοινό-τητα Σχωριάδων για το έτος2016.

Η οικονομική υποχρέωσητης κάθε οικογένειας ανέρ-χεται στο ποσό των 30 ευρώετησίως.

Η πάγια υποχρέωση προς την κοινότητα

1 302 603 304 305 306 307 308 309 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 6021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 6029 3030 3031 3032 3033 6034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 30

6

7

8

Η ανακαίνιση του Α’ ορόφου ολοκληρώθηκε και τώρα μένει το ισόγειο, το οποίο ευελπιστούμενα είναι έτοιμο έως την άνοιξη του 2017. Ο προσφορές για τα έργα στο σχολείο, αναφέρονταιπαρακάτω.Ο Α’ όροφος του κτηρίου εγκαινιάστηκε με επιτυχία το καλοκαίρι, όταν εκεί οργανώθηκε τοπρογαμήλιο γλέντι του Σχωριαδίτη Γιώργου Ντάλλα.

Τα έργα στο σχολείο

Άποψη του παραδοσιακούσχολείου των Σχωριάδων,

μετά την αποπεράτωση τωνέργων στον Α΄όροφο.

9

Α΄όροφος: Το σοβάντισμα, ηπόρτα και τα παράθυρα είναι έτοιμα

και ο χώρος μπορεί να λειτουργήσεικανονικά για εκδηλώσεις κ.α.Το πρώην παραδοσιακό σχολείο και τώρα

Πνευματικό Κέντρο Σχωριάδων, φωταγωγημένο.

Δείγμα της μαρμάρινηςπλάκας που θα αναρτηθείστην είσοδο, στο σαλόνιτου Πνευματικού Κέντρου.

... παρακάτω θα γράψουμετους υπόλοιπους δωρητέςπου θα προκύψουν για τηνολοκλήρωση του έργου.

Στρώσιμο μπετόν πίσω από το ιερό, γιαλόγους υγρασίας και καθαριότητας.

Χάρη στη δική σας βοήθεια ταέργα στην εκκλησία συνεχίζονταικαι το χωριό μας αποκτά ένααξιόλογο θρησκευτικό μνημείο.

Είναι υποχρέωσή μας να συνεχίσουμε την προσπάθεια

αυτή, μέχρι να καλύψουμεόλες τις ανάγκεςτου ναού και τουπεριβάλλοντος χώρου αυτού.

Ο έρανος της εκκλησίας συνεχίζεται

10

Τα έργα στην εκκλησία ομορφαίνουν όλο καιπερισσότερο την εκκλησία και το χωριό μας.

Φέτος, με τα χρήματα από τον έρανο και το ταμείο της εκκλησίας, έγιναν τα έργα:

Μπετόν στο ιερό

Χτίστηκε πεζούλι από την πλευρά που συνορεύει με το σχολείο.

11

Δύο σκαλοπάτια χτίστηκαν δίπλα στηνκάτω πόρτα, ώστε να περνούν στον

αυλόγυρο της εκκλησίας οι άνθρωποι,ακόμα και όταν η πόρτα είναι κλειστή (για

την αποφυγή ζημιών από τα ζώα).

Χτίστηκαν πεζούλια και απέναντι απο το σχολείο.

Πεζούλιακαι σκαλοπάτια

Το χωριό εφοδιάστηκε με 30 τραπέζια και 50καρέκλες, προκειμένου να καλύψει τις ανάγ-κες που προκύπτουν σε κάθε εκδήλωση καιγιορτή των Σχωριαδιτών. Τώρα τα πανηγύριακαι οι γιορτές θα έχουν ακόμα μεγαλύτερηάνεση και θα εξυπηρετείται περισσότεροςκόσμος.

12

Η κατασκευή της σκάλας της εκκλησίας,πέρυσι, έγινε με ανώνυμη δωρεά. Έπειτααπό δική μας πίεση προς τον δωρητή, μαςδόθηκε η άδεια και ανακοινώνουμε τονχρηματοδότη του έργου. Είναι ο ΚώσταςΡάκος Μεντής. Εμείς, και όλο το χωριό,τον ευχαριστούμε θερμά.

Δωρεά του Νίκου Βαγγέλη, κατασκευάστη-καν και τοποθετήθηκαν τα κάγκελα πάνωαπό τον δρόμο. Πριν πολλά χρόνια, πάνωαπό την εκκλησία είχε κατασκευαστεί έναςτοίχος, για προφύλαξη, από τον ΑντώνηΒαγγέλη. Φέτος, ο γιος του Νίκος Βαγγέληςπάνω στον τοίχο αυτόν τοποθέτησε το πέ-ρασμα πίσω από το ιερό της εκκλησίας.

Kάγκελα πίσω απο το ιερό

13

Η πλακόστρωση του αυλόγυρουξεκίνησε με το μοτίβο

ενός δωδεκαπέταλου άνθουςστο κέντρο της αυλής.

Η συνέχεια τηςπλακόστρωσης θα είναι

παραδοσιακή.

To δωδεκαπέταλοάνθος

Πλακόστρωση του αυλόγυρου της εκκλησίας

Η βρύση στη φλαμουριά της εκκλησίας,

έργο – δωρεά του Δημήτρη Λώλη,ολοκληρώθηκε .

Συγχαρητήρια για ένα ακόμα έργο που

ομόρφυνε το χωριό μας.

14

Η βρύση στον αυλόγυρο της εκκλησίας

15

Με δαπάνη του Αντώνη Σταύρου Λώλη και τουΛάμπη Καλούδη, ολοκληρώθηκε το έργο πουξεκίνησε πέρυσι, το συγκρότημα της βρύσης στηνπλατεία του χωριού.Εύγε και στους δύο νέους Σχωριαδίτες! Ο εξωραϊσμός της πλατείας γλύκανε τις καρδιές μας.

Η βρύση στην πλατεία ολοκληρώθηκε

Πολύ σημαντικό έργο, για τη φετινή χρονιά, είναι ο βόθρος για τα λύματα περίπου 20 σπι-τιών, που βρίσκονται χτισμένα πάνω από τις φυσικές πηγές ύδρευσης του χωριού, το πηγάδικαι τον Τζιάφο. Ο βόθρος είναι μεγάλος και κατασκευασμένος κατόπιν μελέτης.

Οι σωληνώσεις ως τη γκατζιά του Μπάντου είναι ήδη τοποθετημένες. Το έργο του βόθρουκαι τις σωληνώσεις ως το κέντρο ανέλαβε και έφερε σε πέρας η Κοινότητα Σχωριάδων. Τουπόλοιπο του έργου έχουν την υποχρέωση να το υλοποιήσουν οι ιδιοκτήτες των κατοικιώνπάνω από το πηγάδι και τον Τζιάφο, οι οποίοι είναι οι παρακάτω:

16

Έργα αποχέτευσης στο χωριό

Για την ολοκλήρωση του έργου αυτού θαχρειαστούν: 315μ. σωληνώσεις Φ125 και 360μ. σωληνώσεις Φ100. Επίσης, πολλά εξαρτήματα και σύμφωναμε το σχέδιο, κανάλια και λοιπές εργασίες.

Το σχέδιο αποχέτευσης από την γκατζιά του Μπάντου μεχρι τερματικά σε κάθε σπίτι

Ο κατάλογος των οικογενειών πουέχουν την οικονομική υποχρέωση γιατην αποπεράτωση του αποχευτικούέργου.

1. Φωτείνο Κονόμη2. Τάκης Πασπάλης3. Βαγγέλης Κάνας4. Ζήσος Μεντής 5. Κώστας Λώλης6. Γιάννης Ντούβας7. Δήμος Τσάνος8. Πήλιος Πότσης9. Βαγγέλης Λώλης10. Γιαννάκης Κούρος11. Καλλιόπη Βάγια12. Ηλίας Ζήσος Μεντής13. Κώστας Μάτσης14. Μαρία – Ελένη Καλέμη15. Κώστας Κατσάνος 16. Αντώνης Βαγγέλης17. Γάκης Καραγιάννης

17

Μικρά έργα μεγάλης σημασίας. Ο δρόμος στηνΑγία Σωτήρα ανοίχτηκε για τη διευκόλυνση

των αυτοκινήτων που περνούσαν μπροστά απότην ομώνυμη εκκλησία, αλλά και για το Πάρκο

της Νεολαίας.

Μπροστά από το σπίτι του ΒαγγέληΛώλη, φτιάξαμε την οδική σύνδεσητων σημείων μπέντι – σπίτι ΚαλλιόπηςΒάγια – κεντρικός δρόμος.

Το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, όμωςσυνεχίζεται κανονικά. Πίσω από τη βρύση τουΤζιάφου θαυμάζουμε το νέο ωραίο σπίτι τουΘανάση Μάργου, και όλα μαζί συνθέτουν έναυπέροχο χωριάτικο τοπίο.

18

Κι άλλα σημαντικά έργα

O δρόμος στην Αγία Σωτήρα

Τζιάφος

O δρόμος σύνδεσης στομπέντι του νερού

Το έργο ξεκίνησε πέρυσι, αλλάλόγω των ισχυρών νεροποντών, τοέργο χρειάστηκε να επανασχεδιαστείκαι να κατασκευαστεί εκ νέου.

Φέτος, οι εργασίες στη γέφυρατου Μιτσούρκου ολοκληρώθηκαν,με προδιαγραφές και μελέτη. Πέρασεκαι τις… εξετάσεις, όταν στάθηκεγερή και ασφαλής, κατά τη διάρκειατης μεγάλης νεροποντής στις αρχέςτου Νοέμβρη.

19

Γέφυρα του Μιτσούρκου

Στο πρώην στρατόπεδο τουχωριού, το οποίο είναι ιδιοκτησίαςτης Εκκλησίας των Σχωριάδων,αν και ερειπωμένο έχει την αξίατου. Επάνω στο κτήριο βάλαμεέναν σταυρό, ώστε να δώσουμενα καταλάβουν όλοι οι περαστικοίκαι οι τυχόν κακοθελητές, ότι ο τόπος έχει νοικοκύρη.

Η κατασκευή της μικρής εκκλησίας στηνΟύλτσα έχει ξεκινήσει και το έργο συνεχίζεται.Υπολογίζεται ότι του χρόνου θα είναι έτοιμο.

Το μπέντι του νερού, όλα αυτά τα χρόνια λειτουργίας του, γέμιζε με ακαθαρσίες από τανερά και τα πουλιά της περιοχής. Φέτος βάλαμε σίτα στο παράθυρο κι ένα ασφαλές σιδερένιο καπάκι, για να εξασφαλίσουμε την καλή ποιότητα του νερού.

To εκκλησάκι στην Ούλτσα

Ο σταυρός στο στρατόπεδο

Ο χωριανός μας, Παύλος Δημουλάς, πρόσφερε μια μεγάλη ποικιλία από φάρμακα πρώτης ανάγκης στο κοινοτικό φαρμακείο της κοινότητας Σχωριάδων, για χρήση από κάθε Σχωριαδίτη και φίλο που τα χρειαστεί. Το χωριό είναι απομακρυσμένο από τα αστικά κέντρα και κάθε τέτοια προσφορά είναι αναγκαία και πολύτιμη. Αχρείαστα να είναι, τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα.

20

Για τη διευκόλυνση τωνηλικιωμένων, που δενμπορούσαν να χτυπήσουντην καμπάνα της εκκλη-σίας, αλλά και για να δεί-ξουμε ότι οι Σχωριάδεςσυνεχίζουν να πρωτοπο-ρούν, φέραμε τεχνικούςαπό το Αγρίνιο και τοπο-θετήσαμε αυτόματο μηχα-νισμό κρούσης καμπανών.Τώρα στις Σχωριάδες οικαμπάνες ηχούν καθημε-ρινά ανά ώρα, με τους αν-τίστοιχους χτύπους, αλλάκαι με τα εκκλησιαστικά

μοτίβα για τη Λειτουργία,τον Εσπερινό, το πένθος, τοχαρμόσυνο γεγονός, τη Με-γάλη Παρασκευή και τη με-ταφορά του Επιταφίου.

Αυτόματος μηχανισμόςκρούσης των καμπανών

Το 1993 ο Προοδευτικός Σύλλο-γος Καστανιάς Κορινθίας πρόσφερεστην Εκκλησιαστική Επιτροπή τωνΣχωριάδων μία καμπάνα για τη με-γάλη μας εκκλησιά, συνολικού κό-στους 380.000 δρχ.

Η επιστολή της προσφοράς ήρθεστα χέρια μας πριν λίγο καιρό καιτης δημοσιεύουμε για να τους ευ-χαριστήσουμε θερμά, όλοι οι Σχω-ριαδίτες, έστω και με 23 χρόνιακαθυστέρηση.

Ένας μεγάλος βυσσινί τάπητας, τραπεζομάντηλακαι δύο στολές για παπαδάκια πρόσφερε το ζεύ-γος Γιώργου Δακλίδη και Βιργινίας Καραγιάννη.

Οι αγιογραφίες που στολίζουν την εκκλησία μας είναι προσφορά του ζεύγους Γιώργου

Θεοδωρόπουλου και Τασούλας Καραγιάννη.

21

Τάπητας στην εκκλησία

Παλαιότερες προσφορές στο χωριό

Δωρεά της μικρής καμπάνας

Ημερολόγιο Σχωριάδες

6/8/2016. Η Αγία Σωτήρα γιόρτασε καιφέτος στο χωριό μας, με τη συμμετοχήπολλών συγχωριανών μας. Στο τέλος τηςλειτουργίας και μετά από τις αγκαλιές καιτα ευχάριστα ανταμώματα, όλοι παίρνουμεθέση για την καθιερωμένη αναμνηστικήφωτογραφία.

Η γιορτή του Σωτήρος Χριστού

22

Tο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου

Τα έσοδα από σουβλάκια, μπύρες, αναψυκτικά, λαχεία ήταν: 1.422 €

Τα έξοδα αναλυτικά:Ορχήστρα 400€Αγορά σουβλάκια 175€Αναψυκτικά 50€Υλικά για σκίαση 80€Αγορά μπύρες 228€Κάρβουνα 50€Ενοικίαση τραπέζια Πολυβάκης 35€Εργάτης 14€Αγορά μπουκάλια για πάγο 14€Σύνολο εξόδων: 884€Καθαρά κέρδη: 538€

23

Στις 16 Αυγούστου 2016 πραγματοποιήθηκε,για ακόμα μια χρονιά, το πανηγύρι του Δεκα-πενταύγουστου.

Φέτος ήταν ακόμα πιο φροντισμένο και και-νούργια πράγματα είχε να παρουσιάσει στουςσυγχωριανούς. Πολύ σημαντική ήταν η συμμε-τοχή αρκετών γυναικών για την ανάδειξη τηςντόπιας κουζίνας, όπου μαγείρεψαν παραδο-σιακές συνταγές και φαγητά και τα προσέφερανστους παρευρισκόμενους στο πρότυπο της εκ-πομπής Κυριακή στο χωριό. Η ιδέα ήταν πρω-τοβουλία της συγχωριανής μας Αντιγόνης Λώληκαι στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία.

Μια δεύτερη αξιόλογη προσπάθεια ήταν ηπρωτοβουλία της Νεολαίας Σχωριάδων να οργα-νώσει για τη βραδιά ψησταριά με σουβλάκια,μπύρες και αναψυκτικά. Ο σκοπός τους ήτανμε τα έσοδα να ενισχύσουν το πλάνο τωνέργων του χωριού και να πληρωθεί η ορχή-στρα που πλαισίωνε το γλέντι.

Μετά από πολλά χρόνια, το πανηγύρι έγινεστον αυλόγυρο της εκκλησίας, όπως συνηθι-ζόταν τα παλιά τα χρόνια. Όλη η προετοιμα-σία και υποδομή ήταν άψογη. Τα παιδιάμέχρι και για τη σκίαση του χώρου είχανφροντίσει με τέντες και πανιά, τα οποία κά-λυπταν τον υπαίθριο χώρο σε σημείο πουθα κάθονταν οι παρευρισκόμενοι.

Σε αυτό το πανηγύρι είχαμε φέτος έτοιμα 30τραπέζια και 50 καρέκλες, όλα φτιαγμένα καιφροντισμένα για το χωριό. Χάρη σε αυτά, οιχωριανοί και λοιποί επισκέπτες τακτοποιήθη-καν ακόμα και καλύτερα και απόλαυσαν το πα-νηγύρι ξεκούραστα.

Παρακάτω αναλύουμε τα οικονομικά στοι-χεία αυτής της βραδιάς.

Οι γυναίκες και άντρες που μαγείρεψαν καιπρόσφεραν τα νόστιμα και εκλεκτά φαγητά τουςήταν οι παρακάτω:1. Αντιγόνη Λώλη2. Ευγενία Μέγγου3. Αναστασία Βαγγέλη4. Βιργινία Βαγγέλη5. Αντιγόνη Κατσάνου6. Ιουλία Μήλια7. Σουλτάνα Μήλια8. Κλεοπάτρα Τσάνου9. Έλσα Τσάνου10. Μαρία Νταλέ11. Βιολέτα Ντάλλα12. Αθηνά Γκίκα13. Βιολέτα Γκίκα

14. Ελένη Λιάλιου15. Πανάγιω Λώλη16. Κωνστανίνα Νάκα17. Σωτηρούλα Μήλια18. Βασιλική Σκούρη19. Βάσω Λάμπη Καλούδη20. Μαρία Μπέλλου21. Λιάνα Μεϊντή22. Αντωνία Λώλη23. Αλεξάνδρα Πασπάλη 24. Διογένης Πασπάλης25. Γρηγόρης Λώλης26. Ιωάννης Ντούβας

24

25

26

27

28

29

30

Ευχή μας και του χρόνου να έχουμε τις ίδιες επιτυχίες, να γιορτάσουμεόλοι μαζί, να χαιρόμαστε το χωριό μας και τους Σχωριαδίτες που αγαπούντον τόπο τους και το αποδεικνύουν κάθε φορά στα έργα και τα πανηγύριαπου κάνουν γι’ αυτό.

31

Το πανηγύριτης Γέννησης της Θεοτόκου

8/9/2016: Το μεγάλο πανηγύρι του χωριού, που με αυτό κλείνει η καλοκαιρινή περίοδος, τελέστηκεκαι φέτος. Τα γενέθλια της Θεοτόκου τα γιορτάσαμε με λειτουργία και το παραδοσιακό τρα-πέζι που στήνεται κάθε φορά. Αίσθηση έκανε η απουσία της γερόντισσας και της συνοδείαςτης, καθώς και του Μητροπολίτη Αργυροκάστρου. Δικαιολογημένοι όλοι τους, όμως πρέπεινα αναφέρουμε ότι μας έλειψαν.

32

Η Εκκλησιαστική Επιτροπή της Εκκλησίας μας

33

34

Η γιορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

14/9/2016: Για δεύτερη συνεχή χρονιά γιορτάστηκε η Ύψωσις του Τιμίου Σταυρούμε τη «Βάλα» - το άναμμα μεγάλης φωτιάς στο ύψωμα του σταυρού που φυλάει όλο τοΠωγώνι. Το βράδυ εκείνο άστραψε ο ουρανός από τα εορταστικά πυροτεχνήματα και τογλέντι συνεχίστηκε στο καφενείο του χωριού. Οι εορταζόμενοι φρόντισαν για τα κεράσματα,ιδιαίτερα ο Σταύρος Τέλιος που ήταν παρών.

35

36

Το 1769 οι ξενι-τεμένοι Σχωριαδί-τες ίδρυσαν στηνΚ ω ν σ τ α ν τ ι ν ο ύ -πολη την Αδελφό-τητα Σχωριαδιτών«Η Γέννηση τηςΘεοτόκου».

Η Αδελ φότητακαθ’ όλη τη διάρ-κεια της ενεργήςτης δράσης, γιασειρά ετών, βοη-θούσε το χωριό σεόλους τους τομείς.

Εκείνη την περίοδο το χωριό, τα δάση και ταβοσκοτόπια του ήταν μέρος της περιουσίαςτου Αλή Πασά (Ιμπλιάκι). Τον Γενάρη του 1822όλη η περιουσία του Αλή Πασά, ο οποίος εξον-τώθηκε, κατασχέθηκαν από το Δημόσιο Τουρ-κικό Θησαυροφυλάκιο και το χωριό Σχωριάδες,μαζί με τα υπόλοιπα χωριά του Πωγωνίου, πέ-ρασε στο Ιμπλιάκι της Οθωμανικής Αυτοκρα-τορίας.

Η Αδελφότητα Σχωριαδιτών στην Κωνσταν-τινούπολη μπόρεσε, με τον τρόπο της, να βγά-λει το χωριό σε πλειστηριασμό και το αγόρασεγια λογαριασμό του. Αυτή η πράξη έγινε σε συ-νεννόηση και με τα γειτονικά χωριά, το Χλωμόκαι την Πολύτσιανη (1829). Τότε, πλήρωσανστο Θησαυροφυλάκιο του Οθωμανικού Κρά-τους 60.000 γρόσια. Επίσης, κατόρθωσαν ναεκδοθεί αυτοκρατορικό διάταγμα μέσω τουοποίου τα τρία χωριά απαλλάσσονταν από τιςυποχρεώσεις σε είδος προς το Ιμπλιάκι.

Αργότερα, το 1840, κατατέθηκαν από τα τρίαχωριά στο Οθωμανικό Θησαυροφύλακιοακόμα 244.000 γρόσια, αλλά και πάλι η πράξηαπελευθέρωσης από το Οθωμανικό Κράτοςδεν είχε οριστική μορφή. Χρειάστηκαν άλλα 22έτη και ακόμα 244.000 γρόσια, καθώς και ηεπέμβαση του Χρήστου Κατσαντώνη και τουΘανάση Στεργιόπουλου, από το χωριό Χλωμό,

στα υψηλά κλιμάκια του κράτους, ώστε ταχωριά να περάσουν στα χέρια των κατοίκωντους.

Το 1860 τελικά, οι Σχωριάδες έγιναν έναελεύθερο χωριό. Στα χωριά συγκροτήθηκανεπιτροπές, μοιράστηκε η καλλιεργήσιμη γη,ενώ τα δάση και τα βοσκοτόπια παρέμεινανπεριουσία του χωριού και διαχειρίζονταν απότην εκάστοτε δημογεροντία. Στο Αρχείο τουΚράτους είναι καταχωρημένες μέχρι το 1946,οι ατομικές περιουσίες και ιδιοκτησίες στα σπί-τια, τα χωράφια και τις καλύβες, με αναγραμ-μένο το όνομα του κάθε αρχηγού οικογενείας.Τα δάση και τα βοσκοτόπια έχουν τίτλο ιδιο-κτησίας το Χωριό Σχωριάδες (Kryefamiljarfshati Skore).

Με την αλλαγή του πολιτικού συστήματος,όλες οι αλλαγές και οι καταγραφές των περι-ουσιών δεν άλλαξαν τα σύνορα του κάθε χω-ριού. Ως το 1990 τα πάντα ήταν κρατικά. Μετην επικράτηση της Δημοκρατίας το 1991, τοχωριό και η περιουσία του συνέχισαν να ανή-κουν στο Κράτος, ενώ το 2002 δόθηκε η ευ-καιρία με μια αίτηση σε ειδική επιτροπή, ναζητηθεί η επιστροφή της περιουσίας των χω-ριών σε αυτά.

Στις 15/3/2002 κατατέθηκε αίτηση για τοχωριό Σχωριάδες, στο όνομα του Φίλιππα Πα-τσάνη. Στις 3/4/2002 ήρθε η απάντηση από τηνεπιτροπή στο όνομα του Φίλιππα Πατσάνη καιτελικά στις 27/6/2003 η επιτροπή εξέδωσεαπόφαση και επέστρεψε στο χωριό Σχωριάδες272,77 εκτάρια δασική έκταση και βοσκοτόπια.

Σύμφωνα με τον Νόμο, μέσα σε έναν μήναέπρεπε η νέα αυτή απόφαση να καταχωρηθείστο υποθηκοφυλακείο του Αργυροκάστρου,όμως αυτό δεν έγινε. Και όχι μόνο δεν έγινε,αλλά αγνοούνταν και ο φάκελος της υπόθεσηςαυτής για τα επόμενα 12 χρόνια.

Το 2003 η επιτροπή είχε επιστρέψει σταχωριά Χλωμό, Σωπική και Σέλτση τη δασικήπεριουσία τους, και οι Πρόεδροι των χωριώνείχαν στην κατοχή τους τους φακέλους.

Η δασική περιουσία των Σχωριάδων

Τάκης Πασπάλης

Τυχαία το 2015, αφού προβήκαμε σε όλες τιςδιαδικασίες για να επιστραφούν τα δάση και ταβοσκοτόπια των Σχωριάδων, βρήκα τον φά-κελο του χωριού μας στον πρώην Έπαρχο,κύριο Ανδρέα Ζώτο.

Από τον Φλεβάρη του 2015, εγώ, ως Πρό-εδρος, ξεκίνησα τη διαδικασία για την ολοκλή-ρωση του φακέλου παραλαβής τίτλουιδιοκτησίας από το Υποθηκοφυλακείο, με με-γάλη ταλαιπωρία και γραφειοκρατία από τουςτοπογράφους μηχανικούς και τους δικηγό-ρους. Αμέτρητα τα παράβολα στην Τράπεζα,ξανά στην επιτροπή επιστροφής περιουσιώνστα Τίρανα.

Επιτέλους, μετά από 15 μήνες, στις 12/5/2016πήραμε στα χέρια μας 4 πιστοποιητικά ιδιοκτη-

σίας για το χωριό Σχωριάδες, στο όνομά του,με σύνολο έκτασης 272,77 εκτάρια.

Υπάρχει ακόμα δρόμος για να αποκτήσουμεκαι την υπόλοιπη έκταση που ανήκε στοχωριό, δάση και βοσκοτόπια. Έχουμε κινηθείήδη από τις 22/5/2016 με νέα αίτηση προς τηναρμόδια επιτροπή στα Τίρανα και περιμένουμεαπάντηση.

Με την ευκαιρία αυτής της παρουσίασης,θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτεςκαι φίλους που βοήθησαν για την ολοκλήρωσηαυτής της προσπάθειας.

Ο Πρόεδρος της ΚοινότηταςΤάκης Πασπάλης

Η Μάργω Νταλέ παρ’ όλη την ηλικία της, έχει αναλάβει τις γλάστρες με τα λουλούδιαστο οκτάγωνο της πλατείας, για να δείξει και στους νέους πως ό,τι φτιάχνουμε πρέπεικαι να το συντηρούμε σε καλή κατάσταση. Εύγε!

37

38

Εκ πρώτης όψηςαναρωτιέται κανείςτι σημασία μπορείνα έχει η σχέσηενός χωριού μετην ύπαρξη ενόςλάκκου που περ-νάει δίπλα του καιδιασχίζει όλη τηνέκταση του χω-ριού μας, από τουςπρόποδες της Νε-μέρτσικας που πη-

γάζει, μέχρι τις εκβολές του στο κεντρικό ποτάμι.Εδώ και πολύ καιρό με τριγυρνούσε η σκέψη

να περιγράψω όχι μόνο την περίτρανη ομορφιάτου ως αξιοθέατο, φυσικό μνημείο, αλλά και τη ση-μαντική του επιρροή στη γενικότερη οικονομικήκαι κοινωνική ζωή του χωριού μας.

Ξεκινάμε, λοιπόν, την περιήγηση ακολουθώνταςόχι μόνο τη ροή των γάργαρων νερών του, αλλάκαι το διάβα των ιστορικών γεγονότων και δρα-στηριοτήτων, που σχετίζονται με αυτό.

Τις πρώτες πηγές θα τις συναντήσουμε στα ριζάτης Νεμέρτσικας. Ορμούμενος προς τα κάτωανάλογα με την τοποθεσία που διανύει, παίρνεικαι την αντίστοιχη σημασία, όπως: Ξερόλακκοςο λάκκος του Κουκουράτου, του Μιτσούρκου,της Γενεκάτας, της Σουρντίλας, του Βελίση, συλλέ-γοντας στην κοίτη του τα άφθονα νερά από τιςπηγές του Κουκουράτου, του Μιτσούρκου, τηςΓενεκάτας, της Βοντίτσας, της Παπαγιάνοβας,της Σκουριάς. Αξίζει να τονίσουμε πως ο λάκκοςαυτός είναι απροσπέραστος και μόνο τρία τέσ-σερα συγκεκριμένα περάσματα υπάρχουν.

Στην τοποθεσία Μιτσούρκου, λοιπόν, συναντάμετο πέτρινο θολωτό γιοφύρι απάνω στον κεντρικόδρόμο που συνδέει το χωριό Σχωριάδες και Πο-λύτσιανη με τα υπόλοιπα χωριά του Πωγωνίουκαι δίπλα του τα περίφημα πάλε ποτέ Πέντε Πη-γάδια (τρία με μεταλλικούς σωλήνες και δύο πέ-

τρινες σκαλιστές γούρνες).Το 1972, μετά από ανακαίνιση, τα Πέντε Πηγάδια

μετατράπηκαν σε τρία. Στην εκσκαφή των πηγώνβρέθηκε ένα έγγραφο μέσα σε σφραγισμένομπουκάλι, στο οποίο αναφερόταν πως η κατασκευήτων πηγαδιών και του γεφυριού έγιναν με δαπάνητου εύπορου Σχωριαδίτη Θεολόγου Νταλέ, χρο-νολογία 1836 (το κειμήλιο αυτό μέχρι το 1990σωζόταν στο μουσείο του χωριού. Από τότεαγνοείται η τύχη του).

Ανατρέχοντας στη δημοτική παράδοση, σταπαλιά τραγούδια και θρύλους του τόπου μας,ουκ ολίγες φορές συναντάμε τα Πέντε Πηγάδια ωςσημείο αναφοράς. Καλύτερη ταύτιση της επινόη-σης του αγνώστου λαϊκού ποιητή με τα ΠέντεΠηγάδια του Μιτσούρκου δεν θα μπορούσε ναυπήρχε.

Οι Σχωριαδίτες που όχι άδικα χαρακτηρίζονταιπολύ εργατικοί και προκομένοι, από τα παλιά

Ο λάκκος του Μιτσούρκουκαι η συμβολή του στη ζωή των Σχωριαδιτών

Αλκιβιάδης Νταλές

Ο πρώτος υδροηλεκτρικός σταθμός Πωγωνίουλειτούργησε με τα νερά του Μιτσούρκου. Στηφωτογραφία διακρίνεται η δεξαμενή του νερού.

39

χρόνια εκμεταλλεύτηκαν τα άφθονα νερά τουλάκκου κατασκευάζοντας πολλά αυλάκια. Ένααπό αυτά η δέση του μύλου, έβαλε σε λειτουργίαόλη τη χρονιά τους δύο περίφημους μύλους πουάλεθαν τη σοδειά όχι μόνο των Σχωριαδιτών αλλάκαι των γύρω χωριών στη διάρκεια του καλοκαι-ριού, που οι άλλοι μύλοι του Πωγωνίου δεν λει-τουργούσαν. Τα νερά του επίσης πότιζαν τονκάμπο μέχρι τη Φωρτόπα και τις Σκάλες.

Πιο κάτω συναντάμε τη δέση του Γιώτου, πουπότιζε και αυτό τα χωράφια του Γιώτου και τονΧαλίκη. Τη δέση της Σκουριάς, που πότιζε τα χωράφιατης Σκουριάς, ακόμα και χωράφια του χωριούΧλωμό, τη δέση του Παλιόμυλου που πότιζε ταχωράφια της Κρανιάς και τον Μαυρίκη.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, οι Σχωριαδίτεςκυρίως με εθελοντική εργασία, κατασκεύαζανστη θέση Σουρντίλα τον πρώτο ηλεκτρικόσταθμό του Πωγωνίου, που τροφοδοτούσε τις

Σχωριάδες για μερικές ώρες το εικοσιτετράωρομε ηλεκτρικό ρεύμα, μέχρι το 1971 που το χωριόσυνδέθηκε και με το εθνικό δίκτυο. Για τις ανάγ-κες της ηλεκτρικού σταθμού στην πλαγιά της Ρο-μνίτσας χτίστηκε η κεντρική Νεροκράτα πουτροφοδοτούνταν με το νερό του λάκκου μέσωενός αυλακιού που είχε τη δέση στη Γενεκάτα.Επίσης, για τον ίδιο σκοπό κατασκευάστηκαν καιδύο φράγματα στην κοίτη του λάκκου. Ένα στηθέση Γκαρέλα και ένα στη θέση Γενεκάτα.

Μετά την κολεκτιβοποίηση, που οι Σχωριαδίτεςδεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για τις ανάγκεςτους τα κτήματα στον Κάμπο και τη Χωτιμίστα, πολλέςοικογένειες στράφηκαν προς τον λάκκο ανοίγονταςνέα περιβόλια για να καλύψουν τις ανάγκες τουςμε κηπευτικά και φρούτα. Ο λάκκος αυτός, γιαάλλη μια φορά προσφέρει τις ευεργετικές τουυπηρεσίες ποτίζοντας με τα νερά του τα περιβόλιααυτά, όπως: Στου Κουκουράτου συναντάμε ταπεριβόλια του Χρήστου Αλ. Καραγιάννη και τουΑποστόλη Τσάνου, στον Μιτσούρκο του ΜίχοΜεντή και του Θανάση Πασπάλη. Στη Γενεκάτατου Γιάννη Τσάνου, στη βρύτη του Σιούτη του ΘανάσηΜπέη και του Πάντου Τέλιου, στη Βοντίτσα τουΘανάση Μεντή και του Αποστόλη Μεντή, στηνΠαπαγιάνοβα του Φιλίππη Ντούρου, πίσω απότον Μύλο του Γάκη Μπάντου, του Νίκο Λίνα καιτης Χρυσάνθης Λώλη (Πασπάλη), κάτω από τονΜύλο του Θανάση Νταλέ, του Βασίλη Μεντή καιτου Φόρη Μπέλου, απέναντι στη θέση Μαντάνητου Κώτσο Πότση, του Σωκράτη Λουκά και τουΒασίλη Βαγγέλη.

Επίσης, αξίζει να αναφερθούμε και σε άλλαπεριβόλια, κι ας μην έχουν σχέση με τον λάκκοτου Μιτσούρκου, όπως το περίφημο αμπέλι τουΓκίκα στη Δόλιανη, τα ξακουστά μποστάνια των

40

Νακαίων στο Λιμποσέτσι, του Αντώνη Βαγγέληστο Τσαφτινόκο, του Γιώτη Τσιάβου, του ΚήταΔήμα, του Χρήσου Χαρ. Καραγιάννη, του ΘανάσηΒαγγέλη και του Πύλιο Μεντή στον Ζιόρκοβο,του Κόλια Μπάντου στον Τσίνα κ.α.

Ένα άλλο γεγονός σε σχέση με τον λάκκο ήταντα καζανέματα. Στα παλιά τα χρόνια οι Σχωριαδί-τες κάτω από τα Πέντε Πηγάδια, στα τέλη τουφθινοπώρου έστηναν τα ρακοκάζανα, έβραζαντα τσίπουρα κι έβγαζαν τη ρακή της χρονιάς.Πολύ μικρός θυμάμαι τον περίφημο γέρο Αν-τώνη Λώλη, με το ψευδώνυμο Κατσαντώνης,που κρατούσε τη σειρά και βοηθούσε τους χω-ριανούς στο στήσιμο των καζανιών.

Την περίοδο αυτή ο λάκκος φορούσε τα γιορτινάτου. Η νέα ρακή που έπεφτε από τον λουλά τουκαζανιού γέμιζε τα ποτήρια των μερακλήδωνκαι σε κατάσταση μέθης με τα πολυάριθμα πο-λυφωνικά τραγούδια, μέρα – νύχτα δημιουργού-σαν μια γιορτινή ατμόσφαιρα. Ήταν η γιορτή τηςνέας σοδειάς.

Στο ίσωμα κάτω από τη γέφυρα, τις εποχέςεκείνες, πολλές οικογένειες Σχωριαδιτών διατη-

ρούσαν τις ασβεστόγουρνες, όπου αποθήκευαντον σβησμένον ασβέστη, για διάφορες οικοδο-μικές εργασίες.

Από άποψη χλωρίδας και πανίδας, ο λάκκοςτου Μιτσούρκου είναι ένα σπάνιο πολυσύνθετο,βιοτικό σύμπλεγμα. Στις πλαγιές και στο βάθοςτου θα συναντήσουμε όλα τα άγρια φυτά που ευ-δοκιμούν στον τόπο μας, όπως: δρυ, γράβο,σφεντάμι, κρανιές, λεπτοκαριές, κρεμίθα, φράξο,φτελιά, βουλιές, πλατάνια, ιτιές, μουριζιές, αγριο-τριανταφυλλιές, αγριοκερασιές, σφακά, κέδρους,γκοριτσιές κ.α. (οι ονομασίες αναφέρονται όπωςτις προφέρουν οι ντόπιοι κάτοικοι). Μέσα από τακρυστάλλινα νερά ξεπηδούν οι πλατυμαντίλεςκαι τα πολυτράχια, και ανάμεσά του δεσπόζουνοι θεόρατες καρυδιές που αντιμάχονται η μια τηνάλλη ποια θα φτάσει πιο ψηλά. Οι περισσότεροικορμοί των οποίων σφιχταγκαλιάζονται από κα-ταπράσινους κισσούς.

Επίσης, στην περιοχή αυτή βρίσκουν καταφύ-γιο πολλά άγρια ζώα, όπως: λαγός, αλεπού, ασβός,κουνάβια, σκαντζόχοιροι, βερβερίτσες, αγριόγα-τοι, και γιατί όχι λύκοι και αγριόχοιροι. Όποιοςέχει την τύχη να επισκεφτεί την τοποθεσία τηνπερίοδο της άνοιξης θα μείνει κατάπληκτος απότη συμφωνία των δεκάδων κελαηδισμάτων των

41

πτηνών που σαν καλοκουρδισμένα βιολιά μιαςγιγάντιας ορχήστρας δημιουργούν μια φαντα-στική ατμόσφαιρα. Τα πτηνά αυτά είναι: αηδόνια,καναρίνια, κοτσύφια, κοκκινολαίμηδες, κολο-σούσες, κατσουλογιάννιδες, δρυοκολάπτες, ξυ-λοπέλεκοι, άγρια περιστέρια, φάσες, καρακάξες.Επίσης και πολλά αρπακτικά όπως: γεράκια,μπούφοι, κουκουβάγιες, νυχτερίδες που κρύ-βονται στις σκοτεινές σπηλιές (γούβες) και τουςαπότομους βράχους, που δεσπόζουν κατάμήκος του λάκκου.

Οι σπηλιές αυτές όπως του Μιτσούρκου, της Γε-νεκάτας, της Σουρντίλας, του Μύλου ήταν και συ-νεχίζουν να είναι φυσικοί στάβλοι για τα κοπάδιατων ζώων την περίοδο της άνοιξης και του φθινο-πώρου. Η σπηλιά της Παπαγιάνοβας (η λεγόμενηνοντάδες) αποτέλεσε σημαντικό κρυσφήγετο κατάτη διάρκεια της Κατοχής.

Για να πάρει κάποιος μια πρώτη γεύση και ναδιαπιστώσει από μόνος του το αληθές των όσωνπεριγράφω, αρκεί να κάνει μια μικρή βόλτα απότο Αλώνι του Μήτση, στον Άγιο Αθανάσιο μέχριτη Βοντίτσα. Με κάποιες μικρές παρεμβάσεις καιμε τον καθαρισμό κάποιων μονοπατιών,

ο χώρος μπορεί να γίνει περισσότερο προσβά-σιμος και να προσελκύσει πολλούς απαιτητικούςκαι τολμηρούς επισκέπτες.

Έχει ο τόπος μας άπειρες αξίες και ομορφιές.Είναι υποχρέωσή μας να τις ανακαλύψουμε καινα τις αναδείξουμε.

Ποιος διέσχισε το φαράγγι της Γκρίκας τηςΣέλτσης για πρώτη φορά και δεν ένιωσε ταβουνά να παραμερίζουν για να διαβεί;

Ποιος ανέβηκε στο Μοναστήρι του Αγίου Αθα-νασίου και στην Παναγιά του Πέρα στην Πολύ-τσιανη και δεν πλημμύρισε από σεβασμό στημνήμη των ιστορικών γεγονότων που κουβαλούν;

Ποιος διάβηκε το πέτρινο θολωτό γιοφύρι τουΚατσαρέλου αγναντεύοντας το Χλωμό με τα με-σαιωνικά κυπαρίσσια να στήνουν χορό γύρωαπό την επιβλητική εκκλησία και δεν υποκλί-θηκε στην αρχοντιά του;

Ποιος επισκέφτηκε το Μοναστήρι της Τσιάτισταςκαι δεν άγγιξε τα αποτυπώματα της Ιστορίας τουτόπου μας;

Ποιος πέρασε από την Οψάδα και δεν τον φίλεψεο μπάρμπα Φάνης και δεν θυμήθηκε τον κλέφτηΝάσιο Βέλιο;

Ποιος προσκύνησε την εκκλησία στη Σωπικήκαι δεν ένιωσε το αλαζονικό βλέμμα του ΑλήΠασά, δεν θυμήθηκε του Λεβεντοπαπάδες καιτους περίφημους Βαρελάδες;

Ποιος ανέβηκε στον βράχο του Λιμποσέτσι καιδεν μέθυσε από τη γοητεία της Κοιλάδας της Σέ-λιανης και του Τσιμιτσίου;

Ποιος πέρασε από την Αγία Παρασκευή στιςΣχωριάδες και δεν ξάπλωσε στο γρασίδι που χρυ-σίζει ψάχνοντας τον ουρανό κρυμμένο πίσω απότα πελώρια κλαριά των αιωνόβιων βελανιδιών;

Ποιος σκαρφάλωσε στα ύψη της Νεμέρτσικαςμέχρι τις βουνοκορφές πάνω από τα νέφη καιδεν αισθάνθηκε τον κόσμο όλον κάτω από ταπόδια του;

Έχει το Πωγώνι ομορφιές, αξίες και καλεί.

Με σεβασμό και αγάπη στον τόπο μας.Αλκιβιάδης Νταλές

42

Η Νεολαία Σχωριάδων

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ύστερα από την καθιερωμένη ψηφοφορία εκλέχτηκε τονέο μας πενταμελές, το οποίο απαρτίζεται από τους παρακάτω νέους Σχωριαδίτες:

Πρόεδρος: Ευγενία ΜέγγουΑντιπρόεδρος: Θύμιος ΝάκαςΤαμίας: Αποστόλης ΜήλιαςΓραμματέας: Αντιγόνη ΓκίκαΜέλη: Παύλος Δημουλάς, Ιωάννα Μήλια, Γρηγόρης Ποστόλ.

Από την πρώτη κιόλας συ-ζήτηση, λίγο μετά τις εκλογές,συμφωνήσαμε όλοι μαζί στοεξής: να υπάρξει ουσιαστικήπαρουσία του πενταμελούςκαι σαν ομάδα να αφήσουμεπίσω μας έργο που θα μπορείνα εμπνεύσει τους επόμενους.Με άψογη συνεργασία καιομαδικότητα κανονίσαμε τηνπρώτη μας συνέλευση – συ-νάντηση στην Αθήνα. Εκεί συ-ζητήσαμε για τη χρονιά πουέχουμε αναλάβει και θέσαμεδύο βασικούς στόχους.

Ο πρώτος στόχος αφοράστη χρηματοδότηση του πάρ-κου νεολαίας. Θέλουμε νασυμβάλλουμε ώστε το όραμα

για αυτό το μεγάλο έργο αναψυχής και ψυχαγωγίας να γίνει πράξη! Ο δεύτερος βασικός μας στόχοςείναι η ουσιαστική επαφή μεταξύ όλων μας. Επιθυμούμε πέρα από την προσπάθεια εύρεσηςπόρων να δημιουργήσουμε τις ευκαιρίες και μέσα από διάφορες εκδηλώσεις να συναντιόμαστεμικροί και μεγάλοι μέσα στον χρόνο. Έτσι λοιπόν, για αρχή διοργανώσαμε το πρώτο μας πάρτι στις12 Νοεμβρίου, όπου παρευρέθηκαν πάνω από 60 άτομα και καταφέραμε να μαζέψουμε 262 ευρώ.Θέλουμε να ευχαριστήσουμε πολύ όσους μας τίμησαν με την παρουσία τους και θέλησαν να μαςστηρίξουν και όσους δεν τα κατάφεραν τους περιμένουμε τις επόμενες συναντήσεις μας. Ακόμα,έχουμε αποφασίσει τη διοργάνωση μονοήμερης εκδρομής με σκοπό να διασκεδάσουμε και ναδημιουργήσουμε όμορφες αναμνήσεις. Πολλά ακόμα συζητιούνται τα οποία θα ανακοινωθούνστο πέρασμα του χρόνου. Ευχόμαστε να καταφέρουμε να αγγίξουμε τους στόχους μας και η νε-ολαία να γίνει μια πραγματικά μεγάλη ομάδα!

Με εκτίμηση Νεολαία Σχωριαδων

Σε προηγούμενα τεύχη είχαμε αναγγείλει τη δημιουργίαπροτομών του Δημήτρη Μπεντούλη και του Δημήτρη Βα-βάκου και την τοποθέτησή τους στην πλατεία των Σχωριάδων.

Με χαρά σας ενημερώνουμε ότι η προτομή του ΔημήτρηΜπεντούλη βρίσκεται στο χωριό, προσωρινά στον χώρο τουσχολείου, ενώ του Δημήτρη Βαβάκου αν και είναι έτοιμη βρίσκε-ται ακόμα στα Τίρανα. Σύντομα όμως θα έρθει κι εκείνη στιςΣχωριάδες.

Το καλοκαίρι, με το καλό, θα τοποθετηθούν και οι δύο στηνπλατεία με εορταστική εκδήλωση.

Μέσα στο καλοκαίρι επισκέφτηκε το χωριόμας ο πρώην πρόεδρος της ΠανηπειρωτικήςΟμοσπονδίας Αμερικής, Μιχάλης Σέργος με τησύζυγό του, ο οποίος κατάγεται από τη Σωπική.

Ο κύριος Σέργος περπάτησε στο χωριό καιθαύμασε τα έργα και την πρόοδό του. Πρινφύγει, φρόντισε να προσφέρει στον έρανο τηςεκκλησίας 100 δολάρια.

Τον ευχαριστούμε θερμά για την ενίσχυση τωνέργων στο χωριό μας.

Συμβαίνουν στις Σχωριάδες

Το παλαιό τέμπλο της εκκλησίας Σχωριάδων

Το ξυλόγλυπτο παλαιό τέμπλο της μεγάλης εκκλη-σίας του χωριού από το 1967 βρισκόταν τοποθε-τημένο στην γκαλερί Καλών Τεχνών στα Τίρανα. Τώρα, βρίσκεται στην αποθήκη του μουσείου. Τοτέμπλο ήταν της παλιάς εκκλησίας και είναι έναπραγματικό θρησκευτικό κειμήλιο, που μας τοέκλεψαν τότε που καταστράφηκαν τα πάντα μετον διωγμό της θρησκείας. Όσες προσπάθειεςκαι αν έγιναν για την επιστροφή του, έμεινανδυστυχώς άκαρπες. Ας ελπίσουμε στο μέλλον.

Συνάντηση με τον Μιχάλη Σέργο

Προτομές επιφανών Σχωριαδιτών

43

44

Ο Κώστας Βαγγέλης δίπλασε ένα κούτσουρο, πουμέσα έχει μια φυσική κυ-ψέλη. Μαζί με τον ΓιώργοΔήμα έκοψαν το δέντροστον λόγγο και έφεραν τοκούτσουρο στο σπίτι. Σαντα παλιά, καλά χρόνια.Μια ωραία φωτογραφία με τον παπά μας

να προετοιμάζει το θυμιατό και τον ΓιώργοΓιατρό να τον βοηθάει. Μπράβο, Γιώργο! Είσαι σε καλό δρόμο!

Το αρχοντικό σπίτι των Πα-σπαλαίων, που σήμερα κατοι-κεί ο Θανάσης Δ. Πασπάληςμε την οικογένειά του.Στη φωτογραφία η μητέρατου Βασιλική Πασπάλη(θεία Μήτσαινα).

Το σπίτι του Θανάση Πασπάλη

Μελίσσι

Ο Γιώργος Γιατρός

Μπερούτσα

Αυτή η μπερούτσα είναι του ΛάμπρουΒαγγέλη (Μπίμη). Ο γιος του ο Βασίληςτην κρέμασε, κι εμείς τη φωτογραφί-σαμε. Είναι σαν να βλέπουμε τον μπάρμπαΛάμπρο να την παίρνει και να πηγαίνειστα πρόβατα.

Ψάρια από το ποτάμι, τυρί από τα κοπάδια,σταφύλια, ντομάτες από τα μποστάνια,σκουμαΐτες για τον χειμώνα.

Όλα τα καλοκαιρινά και φθινοπωρινά κα-λούδια των Σχωριάδων είναι εδώ και με τηνοστιμιά τους κάνουν πιο έντονη την ανά-μνηση και την έλλειψη του χωριού μας.

Τα καλούδια των Σχωριάδων

45

Ο πάντα ευγενικός, γελαστός και ακούρα-στος Αλέκος μας προσφέρει τα φρέσκαψάρια και δηλώνει περήφανος που βρίσκε-ται 23 χρόνια στην υπηρεσία του πολίτη.

Αλέκος Λούκας, o ψαροπώλης μας

Ευγενία Μέγγου

Μια μέρα σαν και αυτή στις 16 του Αυγουστή

πάμε στο γλέντι του χωριού στην Ήπειρο για να ακουστεί.

Ξάφνου περνάνε οι λαχνοίγια να κληρώσουνε το αρνί και εγώ ο μαύρος κάθομαι

και ακούω την πομπή.

Το ένα στη στάνη του Γιώργητο άλλο για βόλτα έχει βγει

το τρίτο το καλύτερο στο σπίτι με το μόσχο στο παχνί.

Την άλλη μέρα το πρωί πριν ακόμα ο ήλιος βγειη μάνα έρχεται στο αυτί και μου λέει «ουί ουί»

χάθηκε το αρνί.

Ψάχνω από εδώ ψάχνω από εκείρωτώ γνωστούς περαστικούς μην κούσατε κανένα μπεεεε

μην είδατε κάνα γουνί?

Στο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου, μεπροσφορά από τους τσοπάνηδες που βόσκουνστο χωριό, δόθηκαν 5 αρνιά για τη λαχειοφόροαγορά της βραδιάς.

Το ένα από τα αρνιά, επειδή το κοπάδι του ήτανμακριά από το χωριό, το έφεραν και το έβαλανστο κατώι της Όλγας, μαζί με το μοσχάρι.

Στο πανηγύρι έγινε η κλήρωση και ο τυχερόςπου κέρδισε το συγκεκριμένο αρνί αναδείχτηκεο Μίτες Ράκο Μεντής. Την επομένη όμως πουπήγε να πάρει το αρνί από το κατώι, αυτό έλειπε.

Οι εικασίες πολλές από τους συγχωριανούς.Μια ότι το έκλεψαν, μια ότι το είδαν από εδώ, μιαότι το είδαν από εκεί. Το αρνί άφαντο!

Το γεγονός απέκτησε δημοσιότητα, ένα ολό-κληρο αστείο σενάριο ξετυλίχτηκε, και για ένανολόκληρο μήνα το facebook πήρε φωτιά από τιςατάκες και τα ποιηματάκια των ευφάνταστων σε-ναριογράφων. Πραγματικά, το αστείο που ξεκί-νησε από τη νέα Πρόεδρο της ΝεολαίαςΣχωριάδων Ευγενία Μέγγου, πήρε μεγάλες δια-στάσεις.

Το θέμα αυτό αποφασίσαμε να το δημοσιεύ-σουμε στο περιοδικό, γιατί στο facebook έχουνπρόσβαση περισσότερο οι νέοι, ενώ θέλουμε νατο διαβάσουν και να γελάσουν όλοι και να μείνειαποτυπωμένο στο χαρτί, ώστε να φτιάχνει τηδιάθεση κάθε στιγμή με κάθε ευκαιρία.

Άφαντο το αρνί!Έκλεισε ο φάκελος της έρευνας

46

Άλλοι με στέλνουν από δω άλλοι με στέλνουν από κει

το νόημα είναι γνωστό όσο και αν ψάχνω εδώ και εκεί

άφαντο είναι αυτό το αρνί.

Πάω στους φίλους μου να πω τον πόνο μου τον τσουχτερό και να σου φαίνεται «αυτός»

νευρικός και τρομερός.

«Εγώ το θέλω αυτό το αρνί μου κλήρωσε και στο χαρτί

και ένα θέλω να ξέρετε θα κάνω φασαρία βροντερή».

Μήτε ρωτώ περαστικούς μήτε ρωτώ εγώ γνωστούς

δεν βρίσκεται του λόγου του άφαντο είναι στους αγρούς.

Έτσι και εγώ ο καψερόςέμεινα ξάγρυπνος φρουρός

μου' κατσε τόπι το αρνί σαν να είχα φάει το στουπί.

Και έτσι πριν φύγω από τοχωριό

και πριν με κάψει ο καημόςκάθομαι πάνω στη σκεπή

μπας και περάσει αυτό το αρνί.

«Αρνί αρνάκι μου γλυκόμου χάλασες το καλοκαίρι αυτό

και πάντα θα ναι αξέχαστο όπου και να βρίσκεσαι

θαρρώ!!»

Κωνσταντίνα Λώλη

Έχω μια πληροφορία είναι λιγάκι πικρή

νομίζω είδα αυτό το αρνί σε ένα τυχερό σουβλί.

Δεν βάζω το χέρι στη φωτιάεπειδή δεν είδα γούνα κανελιά

αλλά τα μάτια του ήταν σίγουρα, γαλανά.

Αντώνης Λάναης

Κι αν το είδες στο σουβλίκαι τα μάτια γαλανάγιατί δεν μας είπες

να φάμε καμιά κοψιά;

Τώρα πάντως αν το δείτεμόνο του Μήτε μην του πείτε

κι αν το είδες στο σουβλίκαι τα μάτια γαλανάγιατί δεν μας είπε;

Κωνσταντίνα Λώλη

Σκέφτηκα να βάλω έναν τελάληαλλά δεν βρήκα το Νάσιο

Πασπάλη.

Ευγενία Μέγγου

Ό,τι και αν ξέρετε για μας είναι σημαντικό

καθώς αυτό το αρνί το ψάχνουμε καιρό.

Κωνσταντίνα Λώλη

Τώρα που πάω στο χωριό τα μάτια θα έχω δεκαδυό

κι άμα τύχει και το δωαμέσως σας ειδοποιώ!

Μιρέλλα Κονόμη

Άφησε ήσυχο τ' αρνί δεν είναι ωραίο αστείοαφού αυτό από καιρό σας έχει πει "αντίο".

Σταύρος Νάκας

Τώρα μην ψάχνεις για αρνί ψάξε για ζυγούρι

γιατί από τον Αύγουστο άλλαξε μαλλί και μούρη.

Άδικα θα ψάξεις Κωνσταντίνα γιατί τώρα το αρνί έγινε

προβατίνα ψάξε την Σχωριάδες όλη

πήγαινε στον Γκίκα και στονΜανόλη

ρώτα και την Όλγα του Λώλη.

Κωνσταντίνα Λώλη

Τι προβατίνα, τι αρνί αρκεί να τα βρούμε κάπου

εκεί.μες του Γκίκα το μαντρίσίγουρα θα βρούμε αρνί

έτοιμο για το σουβλί.

Αν πήγε κατά το Μανώληθα φάμε προβατίνα στο

μπιντόνιθα δώσουμε και στην Όλγα

του Λώλη.

Ευθύμιος Νάκας

Βλέποντας καλύτερα το αρνί νομίζω πως το είδα εκείνο

το πρωινό

47

48

περνούσε έξω από το σπίτι μουτα μάτια ύψος και βάρος

είναι ίδια με την περιγραφή.

Ευγενία Μέγγου

Τι λέτε τώρα είστε σίγουρος; Δείτε καλά τη φωτογραφία

αν ναι τότε έχουμε μια πολύσοβαρή μαρτυρία.

Ντίνος Τσιάτιστα

Έκτακτη ΕίδησηΜη το ψάχνετε πολύνα που πήγε το αρνί.

Γιώργος Νάκας

Όπα - όπα μια στιγμήτι είναι αυτή η φωτογραφία

είμαι ΄γώ με το αρνίάρε Ντίνο, είσαι μαφία.

Πρέπει να απολογηθώθα σας πω την ιστορίαπως προέκυψε αυτήη γνωστή κατηγορία.

Την Κυριακή εις το χωριόεπουλάγανε λαχνούςέδωσα είκοσι ευρώ

μήπως βρω τους τυχερούς.Κέρδισε η Ευγενία

να τος και ο Νίκος Μπέλλοςπερίμενα με αγωνία

μα τίποτα μέχρι το τέλος.

Έμεινα με το γινάτιπου δεν κέρδισα κι εγώ

δεν μπορούσα στο κρεβάτιήσυχο ύπνο για να βρω!

Προς τη φούσια εγώ πηγαίνωπριν χαράξει η αυγή

καθώς όμως κατεβαίνωαντικρίζω ένα αρνί.

Κόβω λίγω χορταράκιγια να δω πως θα το πιάσω

έλα έλα μαναράκιμήπως και σε ξεγελάσω.

Το πιάνω αμέσως αγκαλιάκαι το ρίχνω εις την πλάτη

κοιτάζω γρήγορα ξανάμη με δει κανένα μάτι.

Είμαι σίγουρος εγώ πιαδεν υπάρχει ούτε κρίνοςέλα όμως που μπροστά

μου εμφανίζεται ο Ντίνος.

Ε, που πας με το αρνί;Με ρωτάει με άγριο βλέμμα

είν δικό μου τούτο δωτου είπα εγώ αυτό το ψέμα.

Θέλω να το αγοράσωπόσα θες να μου το δώσεις;

Δώσ’ μου είκοσι ευρώμόνο εσύ μη με προδώσεις.

Πήρε ο Ντίνος το αρνίκι έφυγε αυτός τρεχάλα

μόνο είκοσι ευρώτρέξε, μην περιμένεις στάλα.

Α, και γω απ´ την πλευρά μουήμουν πια ευχαριστημένοςπήρα πίσω τα λεφτά μου

γιατί ήμουν τόσο λυπημένος.

Οπότε το αρνί ο Ντίνος παιδιά, ο Ντίνος!!!

Σωτήρης Κομνηνός

Και πιο πίσω απ' τον Ντίνοήταν ο παραγωγός

που τράβηξε και την φωτόμε αρνάκι στο λαιμό

τον Γιωργάκη τον γνωστό.

Κωνσταντίνα Λώλη

Γιώργο, έχεις δίκιο, θαρρώτώρα το ομολογώαπό αυτό το αρνί

πρέπει να' φαγα κι εγώ.

Το ' φερε ο Ντίνος έναβράδυ

κι είπε: είναι απ' του Πέτσιουτο κοπάδι.

Φάγαμε, ήπιαμε πολύ με του Μήτε το αρνί.

Η ουσία είναι μία:λύθηκε η απορία !!!

Ντίνος Τσιάτιστα

Ω πω πω μωρέ παιδιά,τι είναι τούτο που 'παθα.Τελικά, με τον παρά μου,

εγώ θα' βρω τον μπελά μου!

Έλσα Λώλη

Άμα το κάνετε εστράντα θα βγάλετε πολλούς παράδες

49

με τα τόσα ταλέντα που βγήκαν από τις Σχωριάδες.

Γιώργος Νάκας

Μη γελιέστε δεν είναι απλόέχει πολύ δρόμο εδώ

δεν έχει ακόμη εξιχνιαστεί η ιστορία μας αυτή ...

Αντώνης Λάναης

Γιώργος όποτε να με δεις πρέπει κάτι να μου πεις

για την ιστορία αυτή.

Κοιτάζω τα βίντεο τη νύχτα αυτή

και βλέπω εσένα να φεύγεις την ώρα

που λέει για του Μήτε το αρνί.

Νομίζω πρέπει κάποιος ν' απολογηθεί

που πήγες τότεκαι εμείς ψάχνουμε το αρνί.

Σπύρος Λάναης

Και εγώ από Γερμανία παρακολουθώ με αγωνία

αυτή την περίεργη ιστορία.

Ποιος είναι ο θύτηςποιο είναι το θύμα

αυτό θα φανείστο επόμενο το ποίημα;

Γιώργος Νάκας

Τελικά δεν είναι έτσιο Ντίνος έφυγε χωρίς αρνί

μόνο μια κότα απ´ το κοτέτσιέχουμε δυο μάρτυρες -

κλειδί.

Κατεβαίνει καφενείοκάθετα αυτός στη γούβα

συναντάει ξαφνικάτον φίλο του τον Γιάννη

Ντούβα.

Και πηγαίνουνε μαζίπρος τα πέρα, προς τον λάκκοκάτι σκαρώνουν αυτοί οι δυο

βρίσκουν και το Λία Ράκο.

Κωνσταντίνα Λώλη

Γι' αυτό φώναζε η Πανάγιω:"Πού ειν' η κότα βρε παιδιά;

Εγεννούσε κάθε μέρα τρώγαν τα παιδιά αβγά".

Στην παρέα προς το λάκκο,δεν ήταν μόνο ο Λία Ράκκος.Ήταν τέσσερις όλοι κι όλοι,

είχαν και τον Δημήτρη Λώλη.

Γιώργος Νάκας

Συναντώντας τον Δημήτρη,κάτω εις το μέγα λάκκο

εκείνος τους καλεί στο σπίτιθα χω και τον Κώτσιο Ράκο.

Πάνε οι τέσσερις μαζίπάνε σπίτι του Δημήτρηκαλημέρα θεία Πανάγιω

πότε φεύγεις; αύριο Τρίτη.

Μπάει μωρ’ Ντίνο, μο παιδί μουπου ήρθες εσύ στις Σχωριάδεςτ' είν’ αυτό το αρνί που έχειςκαι γυρνάς στους μαχαλάδες;

Αχ, καλή μου θεία Πανάγιωείναι από τον Γιώργο Νάκα

μόνο με είκοσι ευρώνομίζω πως τον βρήκα

βλάκα.

Πως να το κουβαλήσωη Ντιάνα μου ‘πε πάρ’ το

μαζί σουμήπως να το αμολήσω

εδώ μπροστά μες την αυλή σου;

Τι είναι αυτό που κακαρίζει;Είναι κότα από χωριό

κάθε μέρα εμείς τρώμεκι από ένα φρέσκο αβγό.

Στην Αθήνα αυτές γεννάνε;ρωτάει ο Ντίνος με απορία

σίγουρα όπου και νάνεκαι δεν κάνουν φασαρία.

Κι έτσι ο Ντίνος ο καημένοςξεχνάει έξω το αρνί

το πρωί καθώς φεύγειψάχνει την κότα για να βρει.

Απ´ τον ύπνο όπως είναιμπαίνει μέσα στο κοτέτσι

αρπάζει την κότα την καλήκόβει και ένα καστραβέτσι.

Κατεβαίνει στο χωριόβρίσκει μία μηχανή

φύγε οδηγέ και τρέξεέχω κότα και αρνί.

Πού ‘ναι το αρνί μο Ντίνο;Ωχ, το ξέχασα επάνω

δεν πειράζει, άφησέ το

50

έχω την κότα τι να κάνω.

Και έτσι το αρνί που λέτεείναι τώρα στον Δημήτρη

τι απέγινε το καημένοτο χει ακόμη εις το σπίτι;

Κωνσταντίνα Λώλη

Πολύ χάρηκε ο Δημήτρης που του' μεινε το αρνί στο σπίτι.

Τάισ' το μάνα με χορτάρι, να το κάνουμε μανάρι.

Το βάλανε στον κήπο, κάτω κι εκεί το είδε ο Κώτσιο

Ράκος.Ο μπο μπο ένα θρεφτάρι,

πώς να κάνει να το πάρει?

Περίμενε όσο να μουζγκώσει,το αρνί για να ζυγώσει.Κι από κείνη τη στιγμή, άφαντο έγινε το αρνί,

απ ' της Πανάγιως την αυλή.

Γιώργος Νάκας

Λέτε νάναι ο Κώτσιο Ράκοςγι' αυτό είχε τόσο κέφι

που το τελευταίο βράδυέπαιξε αυτός το ντέφι;

Μήπως όμως είναι ο Νάκηςνα πήρε το αρνί εκείνο

που το τελευταίο βράδυέπαιξε κι' αυτός κλαρίνο;

Κωνσταντίνα Λώλη Μαζευτήκανε πολλοί στην υπόθεση αυτή.

Το βλέπω πολύ δύσκολο, γρήγορα να διαλευκανθεί.

Προσέξατε και κάποιον άλλον που είχε κέφι μεγάλο;

Ήταν ο Αντώνης (Κώστα)Λώλης,

όχι του Σταύρου και της Γόνης.

Έχω κι ένα άλλο χάλι, που μου τρώει το κεφάλι. Δε σας λέω όμως τί είναι, γιατί θα με υποψιαστείτε.

Σταύρος Νάκας

Γιώργο Νάκα άσε την πλάκα

κόψε τα παραμύθιακαι πες την αλήθεια.

Μπέρδεψες όλο το χωριό πολύ κουτσομπολιό

Ντίνο, Κώτσιο Ρακο, Νάκη αλλά ξέχασες τον Ράκη.

Ο Ντίνος ήρθε στο χωριό να ρίξει κάνα χορό

να πιει και να γλεντήσει και όχι να σουβλίσει.

Εχτές που πέρασα στο σπίτι του μπαμπά, Ραφήνα

άκουσα να βελάζει μία προβατίνα.

Ρώτησα τον Λία Σκούρη μου έκανε καλαμπούρι τη θρέφω την ποτίζω

με καλαμπόκι την ταΐζω.

Αυτό το αρνί έγινε έργο μεγαλείο

έτσι που αρχίσαμε θα γράψουμε βιβλίο

θα το δώσουμε στο Όραμα να γράψει μυθιστόρημα.

Γιώργος Νάκας

Σταύρο Νάκα έχεις δίκιοκαλά άκουσε το αφτί

είναι όμως άλλη υπόθεσηη προβατίνα μας αυτή.

Κάποτε θα την επούμετι έχει γίνει και γιατί

ας την αφήσουμε όμως τώραώστε να δούμε για το αρνί.

Κωνσταντίνα εσύ τι έχειςστο κεφάλι σου σκεφτεί

που φοβάσαι μήπως κάποιοςκαι εσένα υποψιαστεί;

Μήπως τελικά ο Λίαςτο άρπαξε απ´ τα πεθερικά

και το φάγατε μονάχοιδεν δώσατε ούτε στα παιδιά;

Κωνσταντίνα Λώλη

Γιώργο Νάκα, δεν θυμάσαικαθώς έπαιζες κλαρίνο

έφυγα πρώτη απ' την παρέατο τελευταίο βράδυ, εκείνο.

Δεν έχω όμως καμιά σχέση με ετούτη την κλοπή

μπορώ και να ορκιστώαν αυτό μου ζητηθεί.

Για τον Λία, δεν παίρνω όρκο, γιατί σταμάτησε σε έναν όχτο.

Έλσα Λώλη

Τώρα εδώ όπου τα λέμεκαι εγώ έχω κάνει τη λάδια μου.

στο χωριό εγώ δεν ήμουν αλλά ήταν τα παιδιά μου.

51

Κάθε μέρα το πρωί το μικρό μου το παιδί

ανέβαινε για να βοηθήσειτον Μανώλη στο μαντρί.

Καθώς ξέρετε όμως όλοιέχει γίδια ο Μανώλης.

Ένα όμως κατσικάκι ζευγάρωσεμε του Γκίκα το προβατάκι

κι έτσι προέκυψε το αρνάκι.

Το μικρό λοιπόν παιδίαγάπησε αυτό το αρνί

και του το έδωσε ο Μανώληςνα το έχει στην αυλή.

Δεκαπενταύγουστο όμωςφτάνει

κι όλοι ετοιμάζονται να ψήσουνκαι τα καλά αυτά παιδάκιαψάχνουν που το αρνί να

κρύψουν.

Τηλέφωνο πέφτει στην Αθήνα:"πες μου μάνα τι να κάνω

το μικρό μου το αρνίμέχρι αύριο το χάνω".

Κρύψε το καλά παιδί μουστη μικρή την αποθήκη

και ρίχνε και καμιά μάτιαμην το φάει το ποντίκι.Κι αν μαλώσει η γιαγιά

πες "μου το είπε η μαμά".

Την άλλη μέρα το πρωίάφαντο έγινε το αρνί.

Μήπως γ' αυτό έχεις χάλικαι σε τρώει το κεφάλι

εσένα καλή μου αδελφή;

Υπάρχει πιθανότητακαι εντελώς κρυφά από σένα

ο Λιάκος τελικάνα έκλεψε το αρνί;

Και για να σου ρίξει στάχτητο πήγε στου Μήτε την αυλήγιατί πιστεύω απ' την Αθήνα

δεν έφερε ο Μήτες την προβατίνα.

Κωνσταντίνα Λώλη

Εσύ μικρή μου αδερφήπρέπει να λες για άλλο αρνί

εμείς ψάχνουμε αυτόπου ήταν στης Όλγας την αυλή.

Απόψε που πάω στου σχο-λειού τη σάλα

θα ρωτήσω και τον ΡάκηΝτάλλα

μήπως είδε και αυτός κάνα ίχνος ύποπτο.

Πρέπει όλοι να ενωθούμε και τον ένοχο, να βρούμε

αύριο θα έχω νέανα τα πω και στην παρέα.

Αποστόλης Μήλιας

Βρε παιδιά η μάνα μου ήτανμάρτυρας:

Την Τρίτη το απόγευμαστα σκαλιά καθόμουναείδα απέναντι το αρνί

μέσα στον ίσκιο το βαρύ.

Την Τετάρτη το πρωίη Όλγα έψαχνε τ' αρνί

Ρούλα, μην είδες το αρνίέχει εξαφανιστεί.

Σε λίγο ακούω μια φωνήήταν ο Μήτες στην αυλή

Ρούλα, Νούλη να φωνάζεικαι στα βάτα να κοιτάζει

Παιδιά αφήστε τα αστείαμε την Δοξία έχω φασαρία

γρήγορα θέλω το αρνίαύριο φεύγω πρωί.

Γιάννης Ντούβας Και τελικά για του Μήτε το

αρνί βρήκα την λύση το πως θα

βρεθεί θα τα πείτε όλοι σας εκεί στις Αννίτας την εκπομπή μήπως και έτσι να βρεθεί του Μήτε Ράκου το αρνί.

Δεν ξέρω από ποίηση πολλά Σταύρο Νάκα σου αφήνω

την σειρά.

Γιώργος Νάκας

Κάτω σ' αυτόν τον μαχαλάμάλλον ξέρουν πιο πολλάκάτι κρύβουν τόσο καιρό

και κάνουν τον ψόφιο κοριό.

Απ' την μια ο Σταύρος Νάκαςκαι πιο κάτω ο Νούλη Μήλιας

ύποπτος ο Γιώργο Δήμαςλέτε νά' ναι ο Τσιάβο Μήλιας;

Έχω όμως μια απορίαγια την Αντιγόνη Λώλη

δεν εμπήκε στην ιστορίαεδώ που μιλάμε όλοι.

Αυτή οργάνωσε το γλέντισαν Κυριακή εις το χωριό

γιατί τώρα τόσο απέχεικαι δεν γράφει κάτι εδώ;

52

Γιάννης Ντούβας

Ύποπτοι αυτοί από τον κάτωμαχαλά

και η Γόνη του Λώλη δεν μιλά.

Κωνσταντίνα Λώλη

Συγνώμη παιδιάδε μπορώ να γράψω άλλακαθώς βρίσκομαι στη σάλα

παντρεύεται ο Γιώργο Ντάλλας.

Ιουλία Μπέλλου

Γράψτε - γράψτε και ψάξτε -ψάξτε

το αρνί όλοι μαζί εδώ και εκεί.

Νίκος Κάνας

Καθώς διάβαζα και εγώ όλα αυτά που γράφετε εδώ προσπαθώντας να βρω μια

λύση στο μυστήριο αυτό

μου ήρθε κάτι στο μυαλό αλλά δεν μπορώ τίποτα να πωεάν πρώτα δεν σιγουρευτώ

γιατί στο τέλος θα βρεθώ ένοχος και εγώ

στο μυστήριο αυτό και ας μην ήμουν στο χωριό.

Γιώργος Νάκας

Νίκο Κάνα πες το τώρατι σου ήρθε στο μυαλόδεν υπάρχει άλλη ώρα

για το μυστικό αυτό!

Κωνσταντίνα Λώλη

Καλά κάνεις Νίκο Κάνα και κρατάς μια πισινή

εδώ θα κατηγορηθούμε όλοι ότι κλέψαμε αρνί.

Νίκος Κάνας

Κάντε λίγο υπομονή μέχρι Κυριακή πρωί

έχω στείλει στο χωριό τον Θύμιο τον αδελφό

για να λύσει το μυστήριο αυτό.

Κωνσταντίνα Λώλη

Όπως σας είπα και πιο πάνωαπόψε βρίσκομαι στη σάλα

και πίνω με το Ράκη Ντάλλα.

Επειδή αυτός ίντερνετ δεν έχειμε παρακάλεσε θερμάσε εσάς να μεταφέρωτα δικά του τα γραπτά:

Δε μπορεί κάτι να γίνει και να μη μπλέξουν εμένα, αφού ο Ράκης πάντα πίνει

πόσα αρνιά χάθηκαν τα καη-μένα;

Ένα είναι το σίγουρο: το αρνί είχε ματρίκουλο στο αφτί. ψάξτε στα σκουπίδια να το

βρείτε και του Μήτε να το πείτε.

Αντιγόνη Λώλη

Καλησπέρα βρε παιδιάτι είναι αυτό με τα αρνιά

είπα να κρατήσω νταηλίκιαυτό είναι μεγάλο μασκαραλίκι.Να θα πούνε τα χωριά πως κλέβουν στις Σχωριάδες τα

αρνιάείμαστε τώρα σοβαροί

τόσος ντόρος για ένα αρνί;

Που, που, που να κρυφτούμε κλεφτοαρνάδες θα μας πούνε

τέλος πάντων βρε παιδιάπως θα φύγει η ρετσινιά.

Δεν έχω πολλά στοιχεία έχω κάποια υποψία

χωρίς ντοκουμέντα εγώλέξη δεν μπορώ να πω.

Όποιος το΄ φαγε χαλάλι και αν είναι παλικάρι

μια κουβέντα ας την πει πως έκανε την κλοπή.

Αύριο πιο πολλάστις ειδήσεις των εννιά.

Κωνσταντίνα Λώλη

Είπα αύριο θα σας γράψωαλλά δεν μπορώ να μη σας πωκαθώς οι εξελίξεις τρέχουν

με πολύ γοργό ρυθμό.

Καθώς τρώω νιάγγο και τρουσίκαι μετά λίγο αρνί

πάω για να σκουπιστώ.Ανοίγω τη χαρτοπετσέτακαι ξαφνικά βλέπω αυτό.

53

Ποιος να το άφησε παιδιάμην ξέρετε τα γράμματα;

Σκέφτομαι τον Κώστα Νάκα που εμοίρασε τα πιάτα.

Αντώνης Λάναης

Γιώργο Νάκα, αλλάζεις την αρχική σου την μαρτυρία

μα μην ξεχνάς πως είναι ποινικό αδίκημα η ψευδο-

μαρτυρία.

Εγώ ψάχνω όλα τα βίντεο να δω που πήγες την ώρα αυτή που κλήρωσε ο Άλκης Νταλές

του Μήτε το αρνί.

Μετά από λίγο ήρθεςμε τραγούδια και χαρές

μέχρι τις πρώτες τις ώρες τις πρωινές.

Γιώργος Νάκας

Αντιγόνη έχεις δίκιοαυτή είναι ντροπή μεγάλη

ν' αναλάβει δικηγόροςίσως και η Αθήνα του

Πάλλη.

Μήπως τελικά ο Μήτεςτο επήρε το αρνί

κι ήθελε αυτός και άλλοτη Δευτέρα το πρωί;

Τα γράμματα αυτά που βλέπωστη χαρτοπετσέτα επάνωτου Θωμά του Νάκα είναισίγουρα, δεν αμφιβάλλω.

Ωχ, πατέρα τι έχεις κάνειεσύ να πήρες το αρνί

δύσκολα να το πιστέψωείναι όμως μια εκδοχή.

Αντιγόνη Λώλη

Εγώ αλήθειες τώρα θα πωρώτησα τον Γιώργο Νάκατι τρώτε σήμερα Γιωργή

λίγο φρικασέ με αρνί.

Να και ο Μήτσος με το Βαγ-γελάκη

θεία σήμερα έχουμε αρνάκιπάω να φωνάξω και το Γιάννη

μεξικάνικο να κάνει.

Ας πιούμε καμιά μπυρίτσα λίγο ντομάτα, λίγο ελίτσα

ήταν λίγο ξυγκερό μη μας βρει κανά κακό.

Και βλέπω το Νίκο Μπέλλολίγο αρνί και εγώ θέλωτον σκουντάει η Μαρία

μη του ξεφύγει η αμαρτία.

Να η Αριστούλα με το Νικολάκη θεια ψήνει ο Ηλίας παϊδάκι

ελάτε πάνω φέρτε και κρασάκι.

Τότε μου μπήκαν ψήλοι στααφτιά

ας πάω και στον κάτω μαχαλά.

Τα υπόλοιπα βράδυ θα τα πωέχω ενδείξεις για όλο το χωριό

τώρα έχω μια δουλειάτα υπόλοιπα το βράδυ παιδιά.

Αντιγόνη Λώλη

Ας γράψω και λίγο ακόμη:Πάω στον κάτω μαχαλά

κατεβαίνω και στην κούλαπετυχαίνω τη Μαργούλαεσύ τι ξέρεις βρε Μαρίαγι΄ αυτήν την ιστορία;

Μην μπερδεύετε τον Άλκηαυτός το έβαλε μεράκι είχε αυτός την ευθύνη

αλλά στη κατσαρόλα κάτιψήνει.

Να και ο Νίκος ο Βαγγέληςμε τις τσάντες του στο χέρι

τι έχεις Νίκο στο σακί λίγο κρέας από την Τσιάντα

λίγο μέλι, λίγα χόρταάμα θες την Τασία ρώτα.

Και η Βιολέτα με το Ράκη είχαν ρίξει το κεφάλι

στο μεγάλο το τσουκάλι.

Ο Λαέρτης λέει εγώ έχω σπίτι κλέφτικο με

πιπεριές και τυράκιθα το φάω με μεράκι.

Και στου Σταύρο Νάκα τηΜαρίκα

και εκεί πατσά εβρήκα κάναμε και λίγη πιτούλαγια να φάει η εγγονούλα.

Σαν δε φτάνουν όλα αυτάακούω κάποια φωναχτά

μάλλον του Τσιάβου η φωνήόλοι βράδυ στη πλατεία

ο Σιώμο Νάκας τραπέζι κάνειλεεεεες με το αρνί του Πιράνι;

Και στο σπίτι μου εγώείχα κάνει μαγειρίτσα

τι μοσχομυρίζει θείτσα; με ρωτάνε όλα μου τα ανίψια.

54

Και πετάγεται η Ευγενίακαι τους λέει την ιστορία

χα χα χα τι να πω πως μπορώ να κρυφτώ.

Ο Αντώνης ο Λανάητι σταυρό να κουβαλάει

από το πουρνό το καημένο στη ταράτσα ανεβασμένο.

Αλλά πάλι τώρα αυτόμε ένα αρνί τόσο μικρό

έφαγε όλο το χωριό;Μπας και ήτανε μοσχάρι

και δεν πάρθηκε χαμπάρι;

Πάντως ένα έχω να πωέχει παράδοση το χωριόκάποτε μου είχαν φάει

εμένα δυο κριάρια μαζεμένα

και ήταν μοσχαναθρεμένα.

Έλσα Λώλη

Μήπως σας βοηθήσει αυτό στο έργο το σημαντικό.

Είδανε τον Γολη Λώληνα κάνει βόλτες στην Αθήνακαι παραμάσχαλα κρατούσε

αυτή τη λιάρα προβατίνα.

Συλλογίζομαι πολύκαι θυμάμαι πως μια μέρα

ήρθε και μου ζήτησεκατάμαυρη μαλλιών βαφή.

Μήπως έτσι εξηγούνταιοι μαύρες βούλες στο αρνί;

Το έλουσε το έβαψεκαι στις βόλτες το έριξε.Το πήγε ως το Σύνταγμα

να καμαρώσει τους τσολιάδες

κορδώνονταν και έλεγε"το αρνί είναι από τις Σχω-

ριάδες".

Το πήγε και μέχρι τη Γλυφάδαγιατί ήταν μέρα με λιακάδα.

κάμανε και επίσκεψησε έναν ξάδερφό μου

το όνομα του δεν θα πωνα μην τον πάρω στο λαιμό

μου.

Για την υπόθεση αυτήέχω και αλλά να σας πωμα θα σας τα μολογήσωμόνο όταν σιγουρευτώ.

Σταύρος Νάκας

Γεια σου φίλε μου Γόλη από που το πήρες το αρνί; Το πήρα από τον Μανόλη

μέσα από το μαντρί.

Γόλη μη λες ψέματα γιατί θα έχεις μπερδέματα

δεν θέλουμε κουβέντα έχουμε ντοκουμέντα

σε πήραμε φωτογραφία θα πάει στην αστυνομία.

Αυτό είναι ολόκληρο ζυγούρι με τι του έβαψες την μούρη;

Μήπως έχει η Έλσα χέρι και κάνει πως δεν ξέρει;

Εμείς τα παλιά τα χρόνια στις καλύβες και στα αλώνια

δεν κλέβαμε αρνιά μόνο κότες και αυγά.

Καληνύχτα φίλε Γόλη θα ξεκουραστώ λιγάκι θα το ξανασυνεχίσω

μη σε τρώει το μεράκι.

Μαρία Καρέτσου - Μπέλλου

Καλημέρα μο χωριό ξέρω πολλά αλλά δεν θα πω

ένα μόνο ομολογώ ότι είναι το πιο όμορφο σχόλιο που διαβάζω εδώ και πολύ

καιρό στο Facebook αυτό

Νίκος Μπέλλος

Κωνσταντίνα Λώλη

Ευτυχώς μωρέ παιδιά που με τούτα και με κείνα απομακρύνετε η υποψία

από τον άντρα μου, το Λία.

Γιώργος Νάκας

Έχω κάτι να προτείνων´ αναλάβει η Νικολούλη

εγώ πάω για κλαρίνομε τον φίλο μου τον Γούλη.

Κωνσταντίνα Λώλη

Γούλη Λώλη, Γούλη Νάκα κλαρίνο μάθατε για πλάκα.

Με Ντούβα και Μήτσο Λώλη κάνετε μια ορκέστρα όλη.

55

Γιώργος Νάκας

Δεν περνάνε οι υποψίεςέτσι απλά μω Αριστούλαέχουμε ακόμη ιστορίες

απ´ το Τζίαφο ως την Κούλα.

Ντόρα Ντούβα

Σε μια κουβέντα που είχα με τον άντρα μου το Γιάννη

μου είπε ότι τρία τάπερ με αρνί φάγατε στο ποτάμι.

Μήπως είναι αυτό το αρνί που το φάγατε πολλοί;

Σταύρος Λώλης

Ευγενία άναψες φωτιές.

Γιάννης Ντούβας

Σταύρο Λώλη η νύφη σου άναψε φωτιές

σβήστες τώρα άμα θες με κρασί ή με νερό

διάλεξέ τι από τα δυο.

Σταύρος Λώλης

Έχω μπόλικο κρασί και ότι θέλει η νύφη ας πειμη μου λες και τίποτα άλλογιατί θα πω μυστικό μεγάλοκάπου σε είδα στο μουρσι

να μαβλάς ένα αρνί.

Νίκος Κάνας

Αναρωτιέμαι εδώ και καιρό

τι έχει να μας πει για το θέμα αυτό

ο Λαέρτης ο Πασπάλης, ο κυνηγός,

εκτός αν βρίσκεται στο χωριό και ερευνά το θέμα αυτό.

Δεν μπορεί να απέχει απ’ την υπόθεση αυτήείναι του Τάκη το παιδί.

Όχι πως τον κατηγορώ είναι φίλος μου καλός.

Αποστόλης Μήλιας

Εμένα η μάνα μου μου είπεπάντως:

Αντιγόνη, Γιώργο, Ντίνο,μην το μάθει και η Θήνω!

Εις στα Τίρανα θα πάεικαι στους χωριανούς

θα μολογάει.

Τρίτη βράδυ στο χωριό,πήρε ο Μήτες τον λαχνό

μέχρι ο Μήτες να προφτάσειτο αρνί το είχε σκάσει.

Γιώργος Νάκας

Γιάννη Ντούβα τώρα είσαιάριστος, πολύ σωστόςπριν πο μερικά χρόνια

θα ήσουν ύποπτος βασικός!

Όποτε κάτι κι αν γινόταναπό φάρσα μέχρι αστείο

ο Γιάννης πίσω του κρυβότανέπαιρνε σ´ αυτό βραβείο!

Κωνσταντίνα Λώλη

Στο γλέντι, εχτές το βράδυέρευνες έκανα πάλι

ύποπτοι μου φαινόταν κι άλλοι

εκτός απ ' τον Νάσιο Πα-σπάλη.

Είπα και στο Νίκο Παπαντώνη,την υπόθεση αυτή

και μου κάνει: χι χι χι...ήμουνα κι εγώ εκεί.

τι άραγε να ήθελε να πει;

Γι' αυτό σας λέω βρε παιδιάας πάμε αυτή την έρευνα

ακόμα παραπέραγιατί ήταν κι άλλοι στο χωριό

εκείνη την ημέρα.

Σωπικιώτες και Χλωμιότες και πολλοί Πολυτσανιώτες.

Γιάννης Ντούβας

Βρήκαμε όλοι τον μπελά με του Μήτε τα αρνιά

Γιώργο Νάκα βάλε τον Στόληπου της επιτροπής είναι το

σκόπι.

Αν δεν τον βρει ούτε ο Στόλης τότε είναι που αυτό το αρνί

το εφάγαμε όλοικαμείτε κέφι ω τερζήδες

ένα αρνί φάγανε οι μπαταξήδες.

Γιώργο Νάκα ένα τραγούδινα στηθεί

για του Μήτε το αρνίπου μπλεχτήκαν πολλοί.

Ο Νιδας θα κάμει την μουσική

56

και εμείς οι στιχουργοί να γραφτεί αυτή η ιστορία

και στου Θωμά Νάκα τα βιβλία.

Αντιγόνη Λώλη

Συμφωνώ βρε Αποστόλη θα μας κάνει όλους τσιόλι

κάμερα από Αμερικήείναι και δημοσιογραφική.

Κωνσταντίνα Λώλη

Ντε μο θείτσα, μη τα κόβεις πες τα όλα μονομιάς

τι τα βγάνεις μεταβιάς?

Γιάννης Ντούβας

Θωμά Νάκα σε παρακαλώ αυτό το όλο το ιστορικό

να γραφτεί στου χωριού τοπρακτικό

και όχι μόνο στο περιοδικό.

Και όπως λένε οι παλιοί ότι γράφετε σε χαρτί

δεν μπορεί να λησμονηθεί η ιστορία τι απέγινε του

Μήτε το αρνί.

Αντιγόνη Λώλη

Ας γίνει κωμωδία να παιχτεί και στην πλατεία

έχουμε ηθοποιούς και μεγάλους και μικρούς.

Γιώργος Νάκας

Ιστορία λέγεται όταν κάτι αυτό τελειώνειθα' χουμε ακόμη πολλά

ποιήματα σαν μπανταλιόνι.

Θωμάς Νάκας

Τα διάβασα όλαπολλές οι εκδοχές

αλλά βλέπω ότι όλοι σαςέχετε τύψεις και ενοχές.

Το συμπέρασμα είναι τέχνη το έχετε κάνει

να τρώτε τα κλεμμένακαι αλί σε αυτόν που τα

σφαχτά χάνει.

Ακούμε πολλούς,υπάρχει λύκος

τις κότες τις τρώνε τα κουνάβια

κυκλοφορούν αρκούδες και αλουπές

δικαιολογούνται αυτά πουλείπουνε τα βραδιά.

Ευκαιρία και αφορμή το αρνί του Μήτε

βγήκαν πολλά για μένα και για σένα

θα στήσουμε επιτροπή να ερευνήσει

και ο καθένας θα πληρώσειως το ένα.

Είναι καλά σε όποιον ομολογήσει

θα έχει ελαφρύνσεις στην ποινή

οι αποφάσεις θα είναι αυστηρές για τον καθέναν και όχι κοινή

Έλσα Λώλη

Ακούστε με όλοι παιδιάμια πρόταση έχω να κάνω

η υπόθεση αυτήνα πάρει μικρή αναβολή.

Να μάσουμε πολλά στοιχείανα μη μας τρώει η αγωνία.

Αύριο Κυριακή χαράζει κι οΝίκος Κάνας θα σχολιάσειείπε θα δώσει μέγα λύση το μυστήριο να κλείσει.

Γιώργος Νάκας

Πριν το κλείσουμε απόψεέχω ακόμη δύο στίχους

για τον Λαέρτη και Διογένημην μιλάω εγώ στους τοίχους.

Νίκο Κάνα δεν νομίζωο Λαέρτης να είναι αυτόςθέλει τον λαγό να τρέχει

είναι μέγας κυνηγός.

Δεν θα έπαιρνε το αρνάκιαπ´ της Όλγας το κατώιστο ψυγείο έχει λαγούς

τον χειμώνα για να τρώει.

Ο Διογένης όμως πάλιπου είναι μάγειρας καλός

μούρλια για τη συνταγή τουτου Πιράνη ο αμνός.

Νίκος Κάνας

Έφτασε και η Κυριακή και η υπόθεση εκκρεμεί.ούτε ο Θύμιος ο αδερφός

μπόρεσε να ρίξει φως

57

Κάθε βράδυ μες τη σάλα συζητούσαν για προβλήματα

άλλα που ήταν ακόμη πιο μεγάλα

είχαν και τον γάμο τουΓιώργο Ντάλλα.

Ανέβηκε και στους Τσιγαράδες μα βρήκε μόνο δυο γελάδες

μην το ψάχνετε παιδιά το αρνί ήρθε Αθήνα

κι εκείνος που το έκλεψε θα έχει να τρώει για κάνα μήνα.

Γιώργος Νάκας

Νίκο Κάνα από χτεςπαίζεις πολλές καθυστερήσεις

θα σας πω, θα σας το βρω δήθεν για αποκαλύψεις.

Νίκο Κάνα άστα αυτάθες να κλείσει η ιστορία

μπήκαν ψύλλοι εις τα’ αφτιάο Θύμιος κάνει την αμαρτία.

Μήπως το αρνί επήγε στης γιαγιά σας το κιπάρι

και τώρα ο κουμπάρος πήγεστο χωριό για να το πάρει;

Στον γάμο του Γιώργο Ντάλλαείδα μόνο τον κυρ Βαγγέλη

κρατούσε τσίλιες αυτός στη σάλα

κι' ο Θύμιος το’ χε στο τσιγκέλι.Θύμιο, γείτονα, κουμπάρε

λιάνισέ το, πάγωσέ τοφέρτω εδώ εσύ στη Λούτσα

φάτο και απόλαυσέ το.

Σαν κουμπάρος σου εγώ έστω την ουρά να πάρω

κι ας φωνάζει το χωριόδεν θα σε κριτικάρω.

Γιάννης Ντούβας

Καλημέρα κανένα νέο από το αρνί το κλεψιμέο

είδα όνειρο μεγάλο πως το έσφαξαν στο μεγαλάκο.

Στην Σιουρντίλα βρήκαμια σούβλα και την

πήγαινε στο Γιώτη Λούκα εσύ Γιώτη βετερινέρι

θα μας βρεις εσύ τον κλέφτη.

Τι να σας πω μωρέ παιδιά εγώ σαν Γιώτης την

βλέπω να είναι θηλυκιάτι θα γίνει τελικά

αυτή η ιστορία θα πάει μακριά.

Αντιγόνη Λώλη

Όλο το πουρνό εκείνοεκατέγραφε η Θήνω

τι την έκανε την πλάκααπάντησε μου Γιώργο Νάκα.

Γιώργος Νάκας

Τι να πω μώρ’ Αντιγόνηκαι τι εγώ να ομολογήσωήρθε η Θήνω στο Πωγώνικαι μου λες για να μιλήσω.

Με την κάμερα στο χέριέγραφε όλο το χωριό

τάγραφε και σε τευτέριόλο το κουτσομπολιό.

Την κασέτα που να βρούμε θα’ χει κάτι να μας πει

πρέπει όμως να τη δούμετο μυστικό για να βρεθεί.

Κάθε βράδυ αυτή στην Όλγαπήγαινε για να τη δει

ίσως το τελευταίο βράδυνα της έκρυψε το αρνί.

Που να δούνε τέτοια ράτσαστα Τίρανα και στο παλάτιποιος το πήρε όμως στα

μπράτσααυτή δεν έχει το τακάτι.

Αντιγόνη Λώλη

Όποιος μπορεί ας απαντήσει και όσο θέλει ας με βρίσει.

Έλσα Λώλη

Είπα πως θα κρατηθώ και δεν θα σας το μαρτυρήσω

μα δεν μπορώ άλλο γ' αυτόόλα θα τα μολογήσω.

Όπως είδατε στο παραπάνω πλάνοο Γόλης το λιάρο αρνί

το πήγε στον Νάσιο Μάργο.

Μήπως ξάδερφε Θανάση πούλησες αυτό το αρνί

σε πολύ καλή τιμή;γι' αυτό μου χτίζεις μέγα σπίτι

δίπλα στην ωραία βρύση;Φτιάχνεις και ψηλά μπαλκόνια

για να αγναντεύεις ως τα αλώνια

πες μας ξάδερφε Θανάσηπου τα βρήκες τόσα λέκιαφίλοι σου ήμαστε όλοι εδώ

δεν θα’ ρθούμε με τα ντουφέκια.

58

Γιάννης Ντούβας

Ψάχνουμε Pokémon μεόνομα

"Του Μήτε το αρνί"

Ιουλία Μπέλλου

Να μην το ψάχνετε άλλο εγώ το έχω εδώ στη Ραφήνα.

Γιώργος Νάκας

Είχε δίκιο η Έλσα Λώληπου το είπε απ' τη αρχήο Θανάσης με το Γόλη

μπροστά στη συναλλαγή.

Έλσα Λώλη

Δεν θα μιλούσα ποτέ Γιώργοχωρίς σίγουρη πληροφορία

μα δεν ήθελα να φτάσω να δείξω και φωτογραφία.

Ευτυχώς που έγινε έτσικαι μ’ έβγαλες από την

δύσκολη θέση.

Δείτε τώρα και το αρνίνα κάθεται πάνω σε σκαμνί.

Αντιγόνη Λώλη

Αμ τι λέτε βρε παιδιάαυτή είναι από παλιά

εγώ δεν θα έχω και μεράκιθα πω για τη Βιολέτα με το Ράκημήπως το κρύψανε στου Γκίκα να το πάνε του Γιώργου προίκα;

Κωνσταντίνα Λώλη

Θείτσα, είσαι πολύ διορατική σίγουρα εδώ είναι το αρνίτόσος κόσμος καλεσμένοςθα φύγει καλοταϊσμένος.

Μαριάννα Μεντή

Παιδιά αν μη τι άλλος ο πειρασμός είναι μεγάλος

αποφάσισα να μιλήσω και το μυστικό να αποκαλύψω.Στου πατέρα μου το μαντρί

Είναι τώρα το αρνίπαρέα με τα κατσικάκια

με όλους σας κάνει πλάκα.

Σταύρος Νάκας

Γιατί τόσο ησυχία μήπως βρήκατε στοιχεία

πολύ μυστήριο μήπως ανοίξατε δικαστήριο;

Γιώργος Νάκας

Και γω βρε θείο Σταύροείχα την ίδια απορία

πρέπει να βρεθεί η λύσημην μας πιάνει αδιαφορία.

Πρέπει όλοι μας εμείςκάπως να βοηθήσουμε

κάποιους ύποπτους να πούμεμήπως και το λύσουμε.

Εγώ συνεχίζω και θα πωγια τον Λάμπη τον Καλούδη

γιογλετζές από καιρόστον χορό και στο τραγούδι.

Ενώ είναι κοινωνικόςεδώ έμεινε μουγκός

μήπως κρύβει κάτι άλλοτο μυστικό το πιο μεγάλο;

Λάμπρο μίλα, πες μας κάτιτο αρνί που έχει φύγει

μην μας τηλεφωνείς μόνοη ασφάλεια όταν λήγει.

Αντιγόνη Λώλη

Τους είδα και εγώ το Λάμπη με τη Λίτσα

είχαν το πίσω πόδι μαζί με την ουρίτσα

έχουν και οι τοίχοι αφτιάειδικά στα μουρσιά.

Λάμπης Καλούδης

Τι ατυχία βρε παιδιάτο έρμο το αρνί

59

δεν πρόλαβε να ασφαλιστείγια ολική και μερική κλοπή.

Εκείνο το βράδυ ρε παιδιάεγώ είχα πολύ δουλεία

με τα φαγητά και τα ποτάδεν είχα χρόνο να δω δεξιά

και αριστερά.

Το μόνο που είδα στις εννιά είναι τον Θύμιο Νάκα

να λυπεί από τα καθήκοντατα οργανωτικά

μήπως αυτός το έκανε κρυφάμε τον Αντώνη Λώλη

τον τραχανά;

Μήπως οργάνωσαν αυτό τοσκηνικό

για να ξεσηκώσουν όλο τοχωριό

και το πέρασαν κρυφά από το φυλάκιο του ΠΑΣΟΚ

και τους βοήθησε σε όλο αυτό και η Ευγενία η πρόεδρος.

Αυτά είχα εγώ να πω ελπίζω πως θα λυθεί

το μυστήριο αυτόπολύ πλεκτάνη εστήθηκεγια το αρνί που εκλάπηκε.

Κωνσταντίνα Λώλη

Ρίχνετε την υποψίαστην πρόεδρο την Ευγενία

για να βγείτε εσείς λάδι κι ας πήρατε όλοι μοιράδι.

Μου φαίνεται όλη η νεολαίαφάγατε το αρνί, παρέα

ή μήπως συμβαίνει κάτι άλλο κι είναι κόλπο πολύ μεγάλο;

Λάμπη Καλούδη ασφαλιστήμήπως είχες ασφαλίσει το αρνί κι οργάνωσες δήθεν κλοπή κι αποζημίωση πήρες γερή;

Έτσι εξηγούνται τα ταξίδιαβαθιά εις την Αλβανία

Μαυροβούνιο και Σερβίαμε Αντώνη, Βάσω κι Ευγενία.

Σταύρος Νάκας

Εσύ Ευγενία έγινες η αιτία για όλη αυτή τη φασαρία

εσένα σε εκλέξαν πρόεδρο στην νεολαία

και όχι να κάνεις τον εισαγ-γελέα.

Αντιγόνη Λώλη

Μη μου μαλώνετε την Ευγενίαεστάθηκε στο ύψος της κυρία

εύκολα δεν δωροδοκείταικαι θα το βρει το αρνί του Μήτε.

Ευγενία Μέγγου

Εγώ καθώς προσπάθησα να σώσω το χωριό

ξάφνου βγήκα υπεύθυνη πως το έκλεψα εγώ.

Ήθελα μιας που είμαι εδώ πρόεδρος στη νεολαία

να δώσω το παράδειγμα να βρω τα κλοπιμαία.

Όλη τη νύχτα στο χωριό πρώτη ήμουν στο χορό

οπότε ότι και να πωκαι όποιον υποψιαστώ

δεν θα είναι αυτό σωστό.

Όμως ένα θα πωκαθώς περνούσε ο καιρός

και διάβαζα τα νέα έβγαλα το συμπέρασμα πως το κλέψανε παρέα.

Πολλοί πρέπει να είναι αυτοί που πήρανε κομμάτι

και φάγανε και ήπιανε με του αρνιού την πλάτη.

Είπατε τόσα ονόματα και τόσες ιστορίες

μπλέχτηκε όλο το χωριόγίνανε φασαρίες.

Μα κάτι πήρε το αφτί για ένα καλό βαντάκι

που ίσως έκλεψε το αρνί και το φάγε με πολύ μεράκι.

Άλκης Νταλές

Για ένα κλήρο μιας δραχμής,βόδι έγινε ένα αρνί.

Καλή φίλη Ευγενίαπου είχες αυτήν την προθυμία

είσαι εσύ μια πιπεριάμεγάλη άναψες φωτιά.

και έβαλες σε ένα χορόσχεδόν όλο το χωριό

για ένα κλήρο μιας δραχμής βόδι έγινε ένα αρνί.

Το μελάνι που εχύθητο χαρτί που εξοδεύθηο χρόνος που εξευρέθη

σε περίπτωση καμιά δεν φτάνουν του Θωμά

τα αρχεία.

60

Τη σκυτάλη ο Γιώργο Νάκας ακολουθεί ο Σταύρο Νάκας

πίσω τους και ο Σταύρο Λώληςλογικό ακούγεται όλοι

εγγονό - ανίψια του θείου Στόλη

ραψωδός από παλιάεκπρόσωπος άλλης γενιάς.

Να και η Έλσα κι Αριστούλαμαζί τους πάνε και αυτέςτης θεία Σελήνης εγγονές

μα και συ βρε Αντιγόνηνυφαδιά στο σόι αυτόμε πνεύμα ποιητικό

που θυμήθηκες τα κριάριατου Γρήγορη τα καμάρια.

Όλοι και όλοι βρε παιδιάΓιάννης Ντούβας, Νίκος Κάναςκαι μαζί και Αντώνης Λάνας

ποιητές γίναν και αυτοίσε μια νύχτα για ένα αρνί.

Ρωτάει και ο Λάμπρο Καλούδης

φόραγε το αρνί κουδούνι;είπε και ο Αποστόλη Μήλιας

μια ουρά κάπου την είδακλάμα ρίχνει ο Αντωνάκης

ωχ και αν κάπνιζε το αρνάκιθα του πούλαγα φιλτράκι.

Του Λαέρτη τα σκυλιάπιάσανε δουλειά και αυτά

κάτω σε μια ρεματιά ψάχνουν για καμιά κοιλιά

είναι εδώ, είναι εκείπου είναι του Μήτε το αρνί;

Πίστεψα για μια στιγμήπροίκα πάει στην Αμερική

μα θα μου πείτε - Εσύ βρε Άλκη;

Εγγονός του μπάρμπα Γάκη;που έχει αστεία πιπεράτα

με αλάτι και αφράτα.

Όλοι ποιητές της πλάκαςκοτσονάτοι δίχως βράκα

να μην παρεξηγηθώ ασορτί με εσάς και εγώ.

Τύφλα να ’χει ο ΕλύτηςΚρυστάλης και Βαλαωρίτης τυφλά να ’χει και ο Σουρής

που στίχωνε να απορείςτι είναι του Σούτσου τα αστεία

μπρος σε αυτά τα μεγαλείαντεντέκτιβ με φαντασία

ιχνηλάτες, κυνηγοίάνω κάτω το μαντρί

ψάχνουν στα άχυρα βελόνιγια έναν ψύλλο, κάψανε σεντόνιβράζουν γάλα δεν φουσκώνειβάζουν κλώσα δίχως αβγάκαι μετά ψάχνουν πουλιά.

Τώρα πια στα σοβαράγια σταθείτε βρε παιδιά

και ας δώσουμε ένα τέλοςστα αστεία επιτέλους

έχει ο κόσμος πιο πολλάπροβλήματα τρανταχτάαπ’ το μακρινό Πωγώνι

βγάζει είδηση ο Γρηγόρηςπου αξίζει να τα δούμε

και όλοι μας να ασχοληθούμε.

61

Ο ΣωκράτηςΛούκαςστα παιδικά τουχρόνια.

Η οικογένεια του Παναγιώτη ΤσαούσηΚάτω γραμμή: ο πατέρας του Θεοφάνης, η γιαγιάτου η Ντάντα του Λίτση, η μητέρα του Ευρύκλεια.Πάνω γραμμή: η σύζυγός του Άννα και ο γιος του Νίκος.

Τις παρακάτω παλιές φωτογραφίες τις παραλάβαμε την τελευταία στιγμή. Είναι αναμνήσειςαπό οικογενειακά αρχεία, που με ευλάβεια φυλάγονται για χρόνια. Το δικό μας καθήκον είναινα δημοσιεύουμε κάθε αρχειακό υλικό, που μας δίνετε, με την πρώτη ευκαιρία.

Περιμένουμε τις δικές σας αποτυπωμένες στιγμές από το παρελθόν, για να τις προβάλ-λουμε στο περιοδικό των Σχωριάδων.

Φώτο ΣχωριάδεςΠαλαιές φωτογραφίες

Γιώργος Ίσσος, Λάκης Χατζής, ΝίκοςΛίνας, Μπέμπης Πατσάνης. Μια πολύωραία φωτογραφία με τέσσερις αξιόλο-γους ανθρώπους από την Πολύτσιανη.

Η Κωνστάντω Βαβάκου – Χατζόλου –Δημοσθέναινα, γιαγιά του Σωκράτη.

62

Έζησα μια νύχτα τρόμουΉ συντέλεια του κόσμου

Η μαμά είχε σιγήσειΚαι το σπίτι είχε κλείσει.

Ήθελα για να πετάξωΚαι πιο γρήγορα να φτάσωΗ μαμά με είχε πληγώσειΑργούσε να ξημερώσει.

Το σοκάκι είχε μαυρίσειΚαι το πράκι είχε ραγίσειΕδακρύζαν τα ντουβάριαΚαι παγώσαν τα λιθάρια.

Έτοιμη για το ταξίδιΤη στολίσαν για να φύγειΑχ, ρε μάνα δεν σε είδα

Να σου πλέξω μια κοτσίδα.

Έγινε η θάλασσα μελάνιΓια να γράψω για τη μάνα

Είναι το χέρι μου αλάνιΜα μας χάλασε τα πλάνα.

Μάνα κλείσανε οι δρόμοιΜάνα με πονούν οι ώμοι

Μάνα δεν μπορώ να γύρωΣε νιώθω εδώ τριγύρω.

Μάνα ανοιχτό βιβλίοΤο ιδιωτικό σχολείο

Έβγαζε σπίθα το μάτι«το συλλεκτικό κομμάτι».

Μάνα όλο μου το είναιΌχι για το Θεαθήναι

Τη ζωή για τα παιδιά σουΜας τιμάει η αρχοντιά σου.

Μάνα μου πρωί και βράδυΤο πανάκριβό μας χάδιΜάνα όλη η εβδομάδα

Και Σχωριάδες και Ελλάδα.

Ήσουν για μένα τα πάνταΤι τριάντα, τι σαράντα,

Το λυχνάρι στη ζωή μουΤο βάλσαμο για την ψυχή

μου.

Μάνα το παυσίπονό μουΜάνα το αναλγητικό μουΜάνα μου σε όλο το αίμαΤο κενό μετά από σένα.

Μάνα το ποδαρικό μαςΕσύ ήσουν το παλτό μαςΤου σπιτιού το αγκωνάρι

Το μεγάλο παλικάρι.

Μάνα με όλα τα καλάΜε όλα πλήρες και ένα «αλλά»

Μας ξεγέλασες μαμάΓιατί έφυγες κρυφά.

Μάνα μου δείγμα λατρείαςΑνεκτίμητης αξίας

Μας έσβησες τα φώτα πορείαςΜε θάνατο πολυτελείας.

Μάνα μου όλοι κοντά σουΣτα καλά και τα κακά σουΜας τιμάνε οι αρχές σου

Και οι στραβοτιμονιές σου.

…«Μη με κλείνετε στο κλουβί, αφήστε με να πάω στο χωριό, νιώθω ότι δεν έχω ούτε δυο χρόνιαζωής, θα πεθάνω… Πιάσε τη ζωή απ’ τα μαλλιά και προχώρα, τα καλύτερα έρχονται…»Αμ δε. Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια της μάνας, λίγο πριν φύγει για το χωριό. Ήταν η πρώτη φοράπου δεν την πίστεψα, έλεγε αλήθεια. Μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι έφυγε ξαφνικά, όπως καιαπίστευτο μου είναι ότι είχα τελειώσει τους στίχους, ίσια που τη χωματίσαμε. Μαζί με τα δάκρυάμου, οι σκέψεις έτρεχαν ποτάμι.

…Καλό ταξίδι λοιπόν, στην αγαπημένη μου μάνα, σε αυτόν τον άνθρωπο που ήξερε να μου διαβάζειτη σκέψη χωρίς να με βλέπει, που η μόνη έγνοια της ήταν να βοηθάμε τους φτωχούς, να προσφέρουμεό,τι έχουμε, να είμαστε αγαπημένοι, και όπως έλεγε γελώντας: «Να αγαπάτε και τα τρία ξαδέρφιασαν αδέρφια».

στη γιαγιά – μάνα της μικρής Σοφίας, στη θείακο Σοφία των Σωπικιωτών, στη Nene Sofia τωνξένων, στην μπάμπο των μαστόρων, στη συμπεθέρα της θείας Τσάνθης, στην Κρούσκα του Γόλη,στην κουμπάρα του θείου Ντώνη, στη Χριστοφορέσια του Πάντο Βλάχου, στη βετούρα του Νγκέλου,στη Σοφίγια των πολλών και στην Τσιώφενα όλων…

Βασιλήκα Σκούρη – Κατσάνου

Ένα μικρό αντίο στη «μεγάλη μάνα»

Στις 9 Οκτωβρίου τελέστηκε ο γάμος του Γιώρ-γου και της Βιόλτσα Ντάλλα, στο Αργυρόκα-στρο. Γι’ αυτόν τον γάμο κάνουμε ιδιαίτερηαναφορά, για να αναλύσουμε γιατί είναι ένα τόσομοναδικό συμβάν για τις οικογένειες του ζεύ-

γους αλλά και το χωριό μας.Η πατρική οικογένεια του Γιώργου Ντάλλα ζειστην Αμερική, η οποία ήρθε σύσσωμη από εκείγια ενάμιση μήνα, προκειμένου ο γάμος να γίνειστον τόπο τους, στη γενέτειρά τους. Αξιοθαύμαστοτο γεγονός ότι άφησαν πίσω στην Αμερική τα σπιτικάκαι τις υποχρεώσεις τους για ένα τόσο μεγάλο χρονικόδιάστημα.Εδώ, ο Γιώργος και η Βιόλτσα οργάνωσαν τονγάμο τους, κοντά στα παραδοσιακά πρότυπα, λαμ-βάνοντας υπόψη τα ήθη και τα έθιμα και των δύοοικογενειών, αλλά και την επιθυμία να τιμήσουνόλους του συγχωριανούς, συγγενείς και φίλους.Γι’ αυτό και ο γαμπρός με βάση τα σχωριαδίτικαέθιμα, τίμησε όλους τους Σχωριαδίτες με έναπρογαμιαίο γλέντι την Παρασκευή 7/10 στο ανα-καινισμένο κτήριο του παραδοσιακού σχολείουτων Σχωριάδων. Έτσι, ο χώρος εγκαινιάστηκε μετον καλύτερο τρόπο.Η νύφη, που έχει αλβανική καταγωγή, φρόντισενα τηρήσει το εθιμοτυπικό του αλβανικούγάμου, και το Σάββατο 8/10 πραγματοποιήθηκεγλέντι στα Τίρανα.Την Κυριακή 9/10 έγινε ο γάμος στο Αργυρόκα-στρο. Στο γλέντι υπήρχαν δύο διαφορετικά μου-σικά συγκροτήματα για να διασκεδάσουν τουςκαλεσμένους. Το ένα με τραγουδιστές Έλληνες

για τους καλεσμένους του γαμπρού, ενώ το άλλομε μια τραγουδίστρια που τραγουδούσε και αλ-βανικά, για τους καλεσμένους της νύφης. Επί-σης, ένας έμπειρος dj ευχαρίστησε τους συμπέ- θερους παίζοντας γνωστές και αγαπημένες μου-σικές μελωδίες της βόρειας Αλβανίας.Ο Νίκος Ντάλλας, για τον γάμο και το γλέντι, είχεσκεφτεί ακόμα κι αυτό: να ντύσει αγόρια και κο-ρίτσια με παραδοσιακές στολές των Σχωριάδων.Να ζήσουν οι νεόνυμφοι, να ευτυχήσουν, καλούςαπογόνους, υγεία και αγάπη στο σπιτικό τους!

Οι εκδόσεις Σχωριάδες σας παρουσιάζουν τοβιβλίο Για το χωριό και τους Σχωριαδίτες, τουΘωμά Τέλιου. Ο συγγραφέας καταγράφει γεγο-νότα που θυμάται και εντυπώσεις για τους ανθρώ-πους και τον τόπο. Για να θυμούνται οι παλιοί καινα μαθαίνουν οι νέοι.

Κάθε καταγραφή είναι πολύτιμη για τον τόπο καιτην ιστορία του.

ΚοινωνικάΓάμος του ζεύγους Ντάλλα

Κηδείες7/8/2016, απεβίωσε ο Κώστας Μπιζμπίκηςστην Αθήνα και κηδεύτηκε στην Αθήνα.30/8/2016, απεβίωσε η Μέλπω Καλύβα, σύ-ζυγος του Μόσχου Καλύβα, στην Αυλώνα καικηδεύτηκε εκεί.21/11/2016, απεβίωσε η Μάνθα Μπεντούλη(Δέδε) στην Αθήνα και κηδεύτηκε στα Τίρανα.

63

Οι Σχωριαδίτες χτίζουνεσυνέχεια στο χωριό τους,

που στέκει πάνω στο βουνό,αλλά και στο μυαλό τους.

Θ.Ν.