9 Μαΐου - 20 Ιουνίου 2015

Kάθε Πέμπτη και κάθε Σάββατο | 18:00-20:00 Κόστος: 6€ Κρατήσεις: Τ. 213 017 8049, a.pappa@sgt.gr

Ξεναγήσεις στα ελληνικά και τα αγγλικά.Αφετηρία: Διπλάρειος Σχολή (πλ. Θεάτρου)Τερματισμός: Ίδρυμα Ωνάση, Διονυσίου Αρεοπαγίτου & Λεωφ. Αμαλίας

Σε συνεργασία με την Big Olivebigolive.org

Παράξενες Διαδρομές: Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα

Η Οθωμανική Αθήνα «Ανάμεσα στους λόφους των Μουσών (Φιλοπάππου) και του Αγχεσμού (Λυκαβηττού) και κάτω από την Ακρόπολη, η Αθήνα αποκαλύφθηκε μπροστά μου: πλατιές στέγες και, ανάμεσά τους, μιναρέδες, κυπαρίσσια, ερείπια, μοναχικές κολώνες· οι τρούλοι από τα τζαμιά, στεφανωμένοι με φωλιές πελαργών και λουσμένοι στο φως του ήλιου, ήταν ένα όμορφο θέαμα.»

François-René de Chateaubriand,Οδοιπορικό από το Παρίσι στην Ιερουσαλήμ

και από την Ιερουσαλήμ στο Παρίσι, 1811

«Μένω στο μοναστήρι των Καπουτσίνων, αντίκρυ μου ο Υμηττός, πίσω μου η Ακρόπολη, στα δεξιά ο ναός του Δία, μπροστά το Στάδιο, η πόλη στα αριστερά, ε, Κύριε, αυτή είναι το-ποθεσία, αυτή είναι γραφικότητα! Δεν υπάρχει τίποτα σαν κι αυτό, Κύριε, στο Λονδίνο, ούτε καν το Δημαρχείο!»

Lord Byron,Επιστολές και ημερολόγια του Βύρωνα,

2ος τόμος, 1810-1812, 1973

Αθήνα, μία παράξενη πόλη μέσα από τη ματιά των ξένων: Ένας περίπατος στα βήματα των Ευρωπαίων περιηγητών που επισκέφθηκαν την Αθήνα πριν και μετά την Ανεξαρτησία. Μια διαδρομή μοναδική και γεμάτη εκπλήξεις.

«Ο Πύργος των Ανέμων είναι στις μέρες μας ένα Σεμά-χανέ, ένα παρεκκλήσι δηλαδή για την τέλεση του χορού που αποκαλείται Σεμά και τον οποίο ερμηνεύει κάθε Παρασκευή ένα τάγμα δερβίσηδων […]. Ο χορός που είδα εκεί ήταν η πιο φριχτή και συνάμα γελοία τελετή που μπορεί κανείς να φανταστεί! Είναι εξαιρετι-κά δύσκολο για κάποιον, που δεν είναι συνηθι-σμένος σε τόσο παράξενα θεάματα, να παρα-μείνει σοβαρός […]. Την ιεροτελεστία ανοίγουν οι δερβίσηδες, τους οποίους πλαισιώνουν κάμποσοι Τούρκοι κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης, που κάθονται στο πάτωμα, σε κύκλο, και ψέλνουν ύμνους στον Θεό και τον Μωάμεθ, με αργό και σοβαρό τρόπο, επαναλαμβάνοντας πολύ συχνά “Αλλάχ ω Αλλάχ” και κουνώντας συγχρόνως το κεφάλι και το σώμα τους μπρος και πίσω, στο ρυθμό του τραγουδιού. Τη μονα-δική ενόργανη συνοδεία παρέχουν δύο μικρά τύμπανα […]. Το τραγούδι και η κίνηση των χο-ρευτών βαθμιαία γίνονται πιο έντονα· ξαφνικά, σηκώνονται όλοι μαζί και αρχίζουν να ψέλνουν και να χορεύουν κυκλικά, πολύ βίαια και ταχύ-τατα! Όταν κουραστούν, κάνουν τόπο στους δύο βασικούς χορευτές, οι οποίοι, κρατώντας ο ένας τον άλλον από το ζωνάρι […], περιστρέφο-νται με απίστευτη ταχύτητα, ξεπερνώντας κατά πολύ καθετί για το οποίο θα θεωρούσα ικανό το ανθρώπινο σώμα. Ο χορός αυτός θα εξέπληττε αφάνταστα ακό-μα και τους ικανότερους χορευτές μας ή τους δεξιοτέχνες στις ανθρώπινες στάσεις.»

Edward Dodwell, Αρχαιολογική και τοπογραφική περιήγηση στην Ελλάδα στα χρόνια 1801-1806, 1ος τόμος, 1819

Η Οθωμανική ΑθήναΟ βοεβόδας της Αθήνας Mohammed Rushien Efendi. Επιχρωματισμένη λιθογραφία του Louis Dupré από το βιβλίο του, Voyage à Athènes et à Constantinople (Παρίσι, 1825).

Athens under the OttomansMohammed Rushien Efendi, voivod of Athens. Source: Louis Dupré, Voyage à Athènes et à Constantinople (Paris, 1825).

Παράξενες Διαδρομές: Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα

Η Οθωμανική ΑθήναΟ χορός των δερβίσηδων στον πύργο των Ανέμων. Επιχρωματισμένη χαλκογραφία του Edward Dodwell από το βιβλίο του, Views in Greece (Λονδίνο, 1819).

Athens under the OttomansDance of the Derwisches in the Tower of the Winds. Source: Edward Dodwell, Views in Greece (London, 1819).

Η Αθήνα του Όθωνα

«Έχω ένα χάρτη όπου σημειώνονται πλατείες, σιντριβάνια, θέατρα, κήποι και “πλατείες Όθω-νος”, αλλά αυτά υπάρχουν μόνο στη χάρτινη πρωτεύουσα – η άθλια, ετοιμόρροπη και ξύλινη πραγματική πρωτεύουσα δεν διαθέτει τίποτε από αυτά.»

William Makepeace Thackeray, Ταξίδι από το Κόρνχιλ στο Μέγα Κάιρο, 1845

«Το θέατρο βρίσκεται λίγο πιο έξω από την πόλη. Έχει τέσσερα διαζώματα, όμορφα διακοσμημένα, αλλά το πιο ωραίο θέαμα ήταν να βλέπεις στην πλατεία και στα θεωρεία τους θεατές ντυμένους με τις ελληνικές τους ενδυμασίες […]. Το θέατρο, όπως προανέφε-ρα, είναι λίγο έξω από την πόλη. Αισθάνεσαι λοιπόν τόσο παράξενα όταν βγαίνεις από το κτίριο, μέσα στη νύχτα, μετά από μια παράστα-ση του Κουρέα της Σεβίλλης και της Κλέφτρας Κίσσας, και βρίσκεσαι κάτω από τον ανατολίτικο έναστρο θόλο, όπου η αστροφεγγιά ήταν τόσο λαμπρή που μπορούσαμε να δούμε ολοκάθαρα τη γυμνή και περιτριγυρισμένη από ψηλά βουνά πεδιάδα να απλώνεται μπροστά μας. Γαλήνη και μοναξιά. Λες και σε είχε μεταφέρει σε αυτή την άγονη ερημιά ένας παντοδύναμος μάγος. Το φυσικό αυτό μεγαλείο περιγελούσε τα ζω-γραφισμένα σκηνικά. Η ερημιά παρουσίαζε τη δική της παράσταση, που μπροστά της ωχριούσε οτιδήποτε είχαμε δει εκεί όπου ήμασταν προ ολίγου. Σε αυτή την ταπεινωτική αντίθεση, αισθάνθηκα το κλασικό μεγαλείο της Ελλάδας.»

Hans Christian Andersen, Το παζάρι ενός ποιητή: Ταξίδι στην Ελλάδα,

την Τουρκία και έως τον Δούναβη, 1866

«Οι πλατιές στέγες, οι επιβλητικοί μιναρέδες, τα κυπαρίσσια, οι φουντωτοί φοίνικες – όλα όσα έδιναν στην πόλη ένα χαρακτήρα ανατολίτικο είχαν εξαφανιστεί μαζί με τους αρχαίους δεσπότες της. Κατοικίες σε σύγχρο-νο γερμανικό στυλ, και χωρίς καμία απολύτως χάρη, είχαν πλέον αντικαταστήσει την ασιατική και γραφική αναρχία της παλιάς πόλης.»

Henry Herbert, Lord Carnarvon Αναμνήσεις από την Αθήνα

και τον Μοριά, 1839

Επιλογή κειμένων / Ιστορική τεκμηρίωση περιπάτου:Νίκος Νικολαΐδης, Βαλκανιολόγος-Ιστορικός

Παράξενες Διαδρομές: Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα

Η Αθήνα του ΌθωναΧάρτης της Αθήνας κατά το έτος 1843. Σχέδιο του Chenavard από το βιβλίο του Ιωάννη Τραυλού, Πολεοδομική εξέλιξις των Αθηνών (Αθήνα, 1960).

Athens under the BavariansMap of Athens in 1843 by Chenavard. Source: J. Travlos, Urban Development of Athens (in Greek, Athens, 1960).

Athens under the Ottomans

“Between these two hills [Anchesmos and Museum] at the foot of the Acropolis, Athens revealed itself to me: flat roofs intermixed with minarets, cypresses, ruins, isolated columns; the domes of its mosques, crowned with big storks’ nests made an agreeable effect in the sun’s rays.”

François-René de Chateaubriand,Record of a Journey from

Paris to Jerusalem and Back (ΙItinéraire de Paris à Jérusalem

et de Jérusalem à Paris), 1811

“Ι am living in the Captιchin Convent, Hymettus before me, the Acropolis behind, the temple of Jove tο my right, the Stadium in front, the town to the left, eh, Sir, there’s a situation, there’s your picturesque! Nothing like that, Sir, in Lunnun [London], no not even the Mansion House.”

Lord Byron,Byron’s Letters and Journals,

Vol. II, 1810-1812 (‘Famous in my time’), 1973

Athens, a strange city through the eyes of strangers: A walk in the footsteps of European travellers who were captivated by Athens before and after the struggle for Independence. A unique walk, full of unexpected surprises.

“The tower of the Winds is at present a Semá-Khanés, or chapel for the dance called Semá, which is performed in it every Friday, by an order of dancing Derwisches […]. Τhe dance which I saw performed here, was at the same time the most horrid and the most ridiculous ceremony that can be imagined! It is extremely difficult for a spectator who has not been accustomed to such singular sights to remain serious […]. The sacred performance is opened by the Derwisches, and as many Turks of all ranks and ages as choose to be of the party: they sit down upon the floor, in a circle, and begin by singing the praises of God and Mohamed, in a slow and solemn manner, repeating very frequently ‘Ullah hoo Ullah!’ at the same time moving their heads and bodies backwards and forwards, thus keeping time with the song. The only instrumental accompaniment consisted of two small drums […]. The song and the motion of the dancers by degrees become more animated; on a sudden the company all start up, and sing and dance in a circle, with great violence and velocity! When they are tired, they make way for the two principal performers, who, holding each other by […] the waist, turn round with an incredible rapidity, far exceeding anything I could have supposed the human frame capable of, and which would greatly surprise our most active dancers or posture masters.”

Edward Dodwell, A classical and topographical tour through Greece, during the years

1801-1806, Vol. I, 1819

Strange Itineraries: Athens through the eyes of 19th century European travellers

9 May - 20 June 2015

Thursdays and Saturdays | 18:00-20:00 Price: 6€Reservations: T. 213 017 8049, a.pappa@sgt.gr

Tours in English and in Greek.Starting point: Diplareios School (Theatrou sq)Finishing point: Onassis Foundation, Dionysiou Areopagitou & Amalias Av.

In collaboration with Big Olivebigolive.org

Athens under the Bavarians

“I have got a map with squares, fountains, theatres, public gardens and Places d’Othon marked out; but they only exist in the paper capital – the wretched tumble-down wooden one boasts of none.”

William Makepeace Thackeray, Journey from Cornhill to Grand Cairo,

1845

“The theatre is situated at a short distance from the city. It has four tiers of boxes, prettily decorated; but the prettiest sight was the audience in the boxes and pit in their Greek costume […]. The theatre, as I have said, is a little way out of the city. It had, therefore, a strange effect, to issue out of this building in the middle of the night, from a performance of ‘The Barber of Seville,’ and ‘La Gazza Ladra,’ and then find one's self under an oriental firmament, where the stars shone so brightly that we could make out to see the extent of the vast plain encircled by high mountains. It was still and lonely here. One could imagine one's self transported by a powerful magician to the barren desert. The magnificent decorations of nature mocked the painted scenery; the solitude revealed a drama that showed how frivolous was everything within the place from whence we had come. In the humiliating contrast I felt the classic greatness of Greece.”

Hans Christian Andersen, A Poet's Bazaar: A Journey to Greece,

Turkey and Up the Danube, 1866

“The flat roofs, the stately minarets, the cypresses, and tufted palms –all that invested it with the character and circumstance of the East had gone with its ancient lords; and houses in the modern German style, and absolutely without effect, had replaced the Asiatic and picturesque irregularities of the old town.”

Henry Herbert, Lord CarnarvonReminiscences of Athens and the Morea,

1839

Curated by Nicolas Nicolaides

Συντελεστές έκθεσης

Διοργάνωση:Διεύθυνση Επικοινωνίας & MarketingΣτέγης Γραμμάτων & ΤεχνώνΊδρυμα ΩνάσηΑφροδίτη Παναγιωτάκου

Επιμέλεια έκθεσης:Double Decker (Wilhelm Finger, Μελίτα Σκαμνάκη)

Συντονισμός:Ελισάβετ ΠανταζήΚωνσταντίνα Σουλιώτη

Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός:Spacelab Architecture (Σωτήρης Χαΐνης, Βάνα Κριμνιώτη)

Συντελεστές παράλληλων δράσεων

Επιμέλεια προγράμματος:Αφροδίτη Παναγιωτάκου

Συντονισμός δράσης Παράξενες πόλεις: Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα Έφη ΤσιότσιουΦρεντερίκ ΧατζηαντωνίουΒίκυ ΓεροντοπούλουΑλέξανδρος ΜωρέλλαςΌλγα ΔελιδάκηΧαρά Σύρου

Exhibition Contributors

Organization:Communication & Marketing Department, Onassis Cultural Centre-AthensOnassis FoundationAfroditi Panagiotakou

Curated by:Double Decker (Wilhelm Finger, Melita Skamnaki)

Coordination:Elisavet PantaziKonstantina Soulioti

Exhibition Design & Supervision:Spacelab Architecture (Sotiris Hainis, Vana Krimnioti)

Parallel Events Programme

Curated by:Afroditi Panagiotakou

Coordination of the parallel event Strange Itineraries: Athens through the eyes of 19th century European travellers Effie TsiotsiouFrédérique HadgiantoniouVicky GerontopoulouAlexandros MorellasOlga DelidakisHara Syrou

Σε συνεργασία με / In collaboration withBig Olivebigolive.org

Χορηγοί επικοινωνίας

Χορηγός Φωτισμού

Με την υποστήριξη

Επίσημος ιατρικός υποστηρικτής

Χορηγός φιλοξενίας

Διεύθυνση Επικοινωνίας & MarketingΤμήμα Εκδόσεων

25 καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο δημιουργούν έργα για την Αθήνα χωρίς να την έχουν επισκεφθεί.Δείτε την Αθήνα με τα μάτια εκείνων που δεν την είδαν ποτέ.

20 Απριλίου - 28 Ιουνίου 2015 Καθημερινά 12:00-21:00 Διπλάρειος Σχολή (πλ. Θεάτρου 3)

Είσοδος ελεύθερη

25 artists from around the world create works for a city they have never visited: Athens. See Athens through the eyes of those who have never seen her, ever.

20 April - 28 June 2015 Daily 12:00-21:00 Diplareios School (Theatrou sq 3, Athens centre)

Free admission