Selides-2 Layout 1 · Το βιβλίο της “Πολλαπλή Νοημοσύνη”...

{σελίδες}Φύλλο 2ο - Σεπτέμβριος 2015

Γ Ι Α Β Ι Β Λ Ι Ο Φ Ι Λ Ο Υ ΣΔιατίθεται δωρεάν

για βιβλιοφάγους Αφιέρωμα στα σχολικά βοηθήματα κ.α.

σελίδα 12-13

{ Νου}Mε

Ελένη ΓαρυφαλάκηΌχι μόνο μία εξειδικευμένη παιδαγωγός με όραμααλλά ένας "Καλός Αγωγός" για τα παιδιά!Το βιβλίο της “Πολλαπλή Νοημοσύνη” εξερευνά τιςτεράστιες δυνατότητες που προσφέρει στην πράξη,στον εκπαιδευτικό τομέα, η θεωρία Gardner.

"Περιγράψτε μας το δικό σας μοντέλο εκπαίδευσης..." ...Η θεωρία Spin δίνει έμφαση στην ομάδα, στην κοινωνική νοη-

μοσύνη του παιδιού. Μαθαίνουμε πολλά απ’ τους άλλους καιμαθαίνουμε καλύτερα όταν γινόμαστε αποδεκτοί σε μια κοινω-νική ομάδα.

συνέχεια στη σελίδα 8

Διαβάζω για τους άλλουςΈνα δίκτυο εθελοντών που δημιουργεί και προσφέρει με τον προφορικό λόγο.

Το δίκτυο "Διαβάζω για τους άλλους", πότε ξεκίνησε και με ποιά αφορμή;Το Δίκτυο Διαβάζω για τους Άλλους ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2014 όταν η εμπνεύστρια του Δι-

κτύου, Αργυρώ Σπυριδάκη, μετά από συζήτηση με έναν τυφλό φίλο της για βιβλία που έχουν «δια-βάσει» ο καθένας τους, συνειδητοποίησε πόσα λίγα βιβλία σε σχέση με την παγκόσμια λογοτεχνικήπαραγωγή είναι διαθέσιμα σε ακουστική μορφή για τους μη-βλέποντες. Αποφάσισε λοιπόν να εμ-πνεύσει εθελοντές ώστε να ηχογραφούνται σε σταθερή βάση ακουστικά βιβλία.


Νίκος Νικολάου -Χατζημιχαήλ

Στις {σελίδες} μας ο βραβευμένος Κύπριος συγγραφέας, με την "Υλαγιαλή".

«Τι είναι η Υλαγιαλή;» Ομολογώ ότι ξαφνιάστηκα. Δενγνώριζα τι μπορούσε να αντιπροσωπεύει αυτό τοόνομα. Κάτι μου θύμιζε μα, δεν ήμουνα σε θέση να προσ-διορίσω ακριβώς. Μπορεί να ήταν το όνομα κάποιουσπάνιου παραδείσιου πουλιού ή κάποιου παράξενου καιάγνωστου σε μένα όντος δεν είχα ιδέα. Άρχισα ναγράφω τη λέξη με διαφορετικούς συνδυασμούς γραμ-μάτων, για να δω ποια εικόνα ταίριαζε καλύτερα.....


ΚλασικοίσυγγραφείςGeorgeBernardShawΕυτυχώς που υπάρχουνκαι οι Ιρλανδοί!

Οι ιδέες του ήταν ριζοσπαστικές,σε όλα τα επίπεδα. Προέτρεπε τουςνέους να έχουν κριτική σκέψη, να αμ-φισβητούν κάθε είδους πληροφορίακαι γνώση. Οικιακά και στρατός είναιοι δεσμοφύλακες της γυναίκας καιτου άντρα, η απόλαυση της ζωής περ-νάει μέσα από την ελευθερία...


2 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 / ΤΕΥΧΟΣ 2ο

ΣυντελεστέςΕκδότες:

Θωμάς ΝάκαςΓεώργιος Νάκας

Αποστόλης ΝάκαςΔιεύθυνση έκδοσης:

Αποστόλης ΝάκαςΑρχισυντάκτρια:

Σοφία Πολίτου - ΒερβέρηΔημιουργικό:

Πελαγία ΜπάκαΑγγελική ΜηναδάκηΔημόσιες Σχέσεις:

Δώρα Δημακοπούλου

23ο χλμ. Λ. Μαραθώνος, 19009 - ΡαφήναΤηλ: 22940 - 79816, Fax: 22940 - 79817

E-mail: [email protected]: @selides2015

{σημείωμα εκδότη}

3 .........................................................Ανακαλύπτοντας “διαμαντάκια” μέσα στα bazaar βιβλιοπωλεία4 ........................................................................................................Το βιβλιοπωλείο Nakas Book House6.......................................Δίκτυο “Διαβάζω για τους άλλους” - Συνέντευξη με τη Βασιλική Αγγέλου7.......................................................................“Υλαγιαλή” Κείμενο του Νίκου Νικολάου - Χατζημιχαήλ8 ....................................................................................................Συνέντευξη με την Ελένη Γαρυφαλάκη9 ..........................................................................Πως αναγνωρίζω το κατάλληλο βιβλίο για τα παιδιά9...............................................................“Η γνώση ως απάτη” Κείμενο του Δημήτρη Σπύρου - enfo.gr10..............................................................“Η λησμονημένη ανάγνωση” Κείμενο της Ιωάννας Εξάρχου10 .............................................................................................................“Ο ριζοσυλλέκτης” - Νίκη Σουρά11 .........................................................................................“Το σκαλιστηράκι των λέξεων” Νίκη Σουρά12 ......................................................................................................................{ΜεΝου} για Βιβλιοφάγους13 ..................................................................................................................Οι αναγνώστες συμμετέχουν14.........................................................Κλασσικοί Συγγραφείς: Αφιέρωμα στον George Bernard Shaw15...............................................................................................................Το Νεοελληνικό Θέατρο Σκιών16 .......................................................................Ποιό το ψέμα ποιά η αλήθεια μέσα από τα παραμύθια

Ο Σεπτέμβρης, μήνας με την ίδια ανανεωτική ισχύ σαν και αυτή της άνοιξης, με τις δικές του ενάρξειςκαι πρωτιές, μας καλωσορίζει. Εμείς, με τη σειρά μας, τον καλοδεχόμαστε κάνοντας μία σούμα όλων τωνδράσεών μας, τους τελευταίους μήνες, όπως τα παιδιά που μετρούν τα παγωτά που έφαγαν ή τα μπάνιαπου έκαναν όλο το καλοκαίρι.

Δουλέψαμε μεθοδικά και με ζήλο μπροστά από τις οθόνες μας, πίσω από τους πάγκους των βιβλιοπω-λείων, ανάμεσα στα ράφια, γύρω από τις κούτες στις αποθήκες, μέσα από τους τίτλους και τις νέες κυ-κλοφορίες βιβλίων, δημιουργήσαμε, επικοινωνήσαμε, ονειρευτήκαμε με αισιοδοξία και όραμα καιανατρέψαμε τα δεδομένα της δύσκολης αυτής περιόδου κατασκευάζοντας νέους χώρους βιβλίων καιαναπτύσσοντας την εκδοτική μας δράση, ρίχνοντας στο τραπέζι ιδέες που θα μας φέρουν πιο κοντά στοβιβλίο, στη μελέτη, στην απόλαυση.

Θέλουμε για όλους, βάζοντας τους εαυτούς μας πρώτους, μία καλύτερη σχέση με το βιβλίο, προσβλέ-πουμε στην ακμή του πολιτισμού του, θέλουμε να μεγαλώσει η πίτα της φιλαναγνωσίας, να μεγαλώσει τοποσοστό των αναγνωστών ξεκινώντας από τη μικρή ηλικία.

Είναι ωραίο να διαβάζουμε λέει το συναίσθημα, είναι αναγκαίο να διαβάζουμε λέει η λογική. Η επιστήμηεπιμένει να ερευνά και να καταγράφει τα οφέλη της ανάγνωσης. Κι εμείς, συμφωνώντας με τις μελέτες,αλλά και με το συναίσθημα, έχουμε πάντα από κοντά ένα βιβλίο, μικρό ή μεγάλο, δεν έχει σημασία, σκλη-ρόδετο ή με μαλακό εξώφυλλο, όλα καλοδεχούμενα.

Η πρότασή μας, να ξαναμοιράσετε τον εναπομείναντα χρόνο για τον εαυτό σας και τώρα, φρέσκοι καιανανεωμένοι, σαν να ξεκινά και για σας μία νέα αναγνωστική χρονιά, να διαβάσετε περισσότερο. Γιατί οπολιτισμός του βιβλίου αναπτύσσεται με την αναζήτηση και την επιλογή του βιβλίου, την ενεργοποίησητων συναισθημάτων του αναγνώστη, την απόλαυση της ανάγνωσης, την ανάμνηση που αφήνει το κείμενο,την ανάπτυξη του στοχασμού.

Ακόμα και όταν η μνήμη αδυνατεί να συγκρατήσει όλη την πλοκή του βιβλίου, μέσα μας έχει μείνει η μυ-ρωδιά του, το ύφος του, ανακαλείται η ευχαρίστηση που μας έδωσε και είναι αυτό που μας δημιουργείτην άποψη και μας δίνει την ευχέρεια να προτείνουμε το βιβλίο στον μικρόκοσμό μας και να αναζητήσουμετην ίδια απόλαυση διαβάζοντας ακόμα ένα βιβλίο.

Έναρξη του φθινοπώρου, νέα εποχή, νέα διαβάσματα - νέα ταξίδια. Διαβάσματα - Ταξίδια, πόσο εύκολοείναι τελικά να ξεχωρίσεις την έννοια της μίας λέξης με της άλλης;

Καλή αναγνωστική χρονιά, καλά διαβάσματα σε όλους!

Με φιλικούς χαιρετισμούςΣοφία Πολίτου - Βερβέρη

{περιεχόμενα}

NAKAS GROUP

3ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 / ΤΕΥΧΟΣ 2ο

Ανακαλύπτοντας «διαμαντάκια»μέσα στα bazaar βιβλιοπωλεία

του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΙΝΙΑΡΗ

Ο Παναγιώτης Μπινιάρης γεννήθηκε το 1983 στο Μαρούσι Αττικής, κατοικείστην Αθήνα με την σύζυγο του. Είναι πτυχιούχος του τμήματος μεθοδολογίας,ιστορίας και θεωρίας της επιστήμης του πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχοςμεταπτυχιακού διπλώματος στην ιστορία και φιλοσοφία της επιστήμης του εθνι-κού Μετσόβιου πολυτεχνείου. Είναι καθηγητής και επιστημονικός σύμβουλοςιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και σύμβουλος πωλήσεων ανώνυμης εταιρείας.

Ένα bazaar βιβλιοπωλείο, είναι για τους φίλους τουβιβλίου μια όαση στην σημερινή οικονομική και πνευ-ματική κρίση. Πριν από μερικά χρόνια ένας αναγνώ-στης, αν ήθελε να αγοράσει ένα βιβλίο, θα έπρεπε ναδιαθέσει ένα σεβαστό ποσό χρημάτων. Στα χρόνια τηςκρίσης, με την ανάπτυξη των bazaar βιβλιοπωλείων,δόθηκε στο αναγνωστικό και βιβλιοφιλικό κοινό, η δυ-νατότητα να εμπλουτίσει την προσωπική βιβλιοθήκητου, με υπέροχα βιβλία σε εξαιρετικές τιμές.

Διαβάζοντας περισσότερα βιβλία, εκτός απότην οικογενειακή βιβλιοθήκη εμπλουτίζουμε καιαναβαθμίζουμε κάτι πολύ σημαντικότερο, τονπνευματικό μας κόσμο και την κριτική μας σκέψη.Για έναν βιβλιόφιλο η επίσκεψη και η εξερεύνησητων ραφιών ενός βιβλιοπωλείου, αποτελεί μιααπολαυστική συνήθεια. Μια από τις προσδοκίεςαυτής της αναζήτησης είναι η ανακάλυψη και ηαγορά μιας ιδιαίτερης έκδοσης ή «διαμαντάκια»,όπως αναφέρουμε στον τίτλο του άρθρου, που θαγεμίσει χαρά και ικανοποίηση τον αναγνώστη.

Η ερμηνεία της ιδιαίτερης έκδοσης ποικίλει ανά-λογα με το προφίλ του εκάστοτε βιβλιόφιλου. Με-ρικά ενδεικτικά παραδείγματα είναι τα εξής:

- ένας τίτλος που ο υποψήφιος αναγνώστης έψα-χνε για εύλογο χρονικό διάστημα αλλά δεν μπορούσενα εντοπίσει

- μια κατηργημένη έκδοση - μια πρώτη έκδοση- ένα αντίτυπο βιβλίου που φέρει την υπογραφή

του συγγραφέα- μια πολυτελής έκδοση - ένα βιβλίο που είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα- ένας τόμος που έλειπε από μια σειρά βιβλίων του

κατόχου- μια παλιά έκδοση- ένα βιβλίο με το οποίο ο υποψήφιος αγοραστής

είναι συναισθηματικά δεμένος

- μία έκδοση που περιέχει ιδιαίτερη εικονογράφηση- ένας τόμος με ιδιαίτερη βιβλιοδεσία- ένα ή περισσότερα βιβλία που κυκλοφόρησαν σε

περιορισμένο αριθμό αντιτύπων- ένα παιδικό ή σχολικό βιβλίο που ξυπνάει τρυφε-

ρές αναμνήσεις - ένα μεταχειρισμένο βιβλίο που περιέχει σημάδια

από τον προηγούμενο κάτοχο του και αναδεικνύειμια συγκινητική ιστορία

- ένα βιβλίο που ξέρουμε ότι θα προσφέρει χαράκαι ικανοποίηση αν το δωρίσουμε σε ένα αγαπημένομας πρόσωπο

- μία έκδοση που μας κεντρίζει το ενδιαφέρον, απότο σχήμα του ή το σχέδιο του εξωφύλλου του

- κλασικές εκδόσεις διαχρονικών έργων λογοτεχνίας- βιβλία που αφορούν τα χόμπι του ενδιαφερόμενου- επιστημονικού περιεχομένου βιβλία που χρειάζε-

ται ένας μαθητής, φοιτητής ή μελετητής για την ολο-κλήρωση των εργασιών του

Θα μπορούσαμε να παραθέσουμε αρκετές ακόμαπεριπτώσεις ιδιαίτερων εκδόσεων, οι οποίες συχνάκερδίζουν το ενδιαφέρον και ερεθίζουν την φαντα-σία των βιβλιόφιλων, αλλά ο σκοπός μας δεν είναιη εξαντλητική παράθεση τους.

Στη συνέχεια θα μοιραστώ μαζί σας, μερικές προ-σωπικές μου εμπειρίες αναζήτησης «διαμαντιών».

Καθώς σκάλιζα τα ράφια του βιβλιοπωλείουΝάκας book bazaar στην περιοχή της Ραφήνας, καιερχόμουν σε επαφή με την μαγευτική μυρωδιά τωνσελίδων και την θέα των υπέροχων βιβλιοδεσιών,ελπίζοντας ότι θα ανακαλύψω κάποιο διαμαντάκι,τότε αντίκρισα σε υφασματόδετη βιβλιοδετημένη έκ-δοση μια σειρά περιοδικών φιλοσοφίας με τίτλο Δευ-καλίων. Αμέσως θυμήθηκα τα φοιτητικά μου χρόνιακαι πλέον στην βιβλιοθήκη μου όποτε τα αντικρίζωμε κατακλύζει συγκίνηση και ευτυχία. Η αλήθειαείναι ότι η τιμή που τα αγόρασα, δεν θα έφτανε ούτεγια φωτοτυπίες.

Ένα λογοτεχνικό βιβλίο που θεωρώ αριστούργημα,έχει τίτλο «Το όνομα του ρόδου» από τον δημοφιλήσυγγραφέα Ουμπέρτο Έκο, επιθυμούσα να αποκτήσωτο συγκεκριμένο έργο από τις εκδόσεις «Γνώση»αλλά δυστυχώς δεν μπορούσα να το εντοπίσω εύ-κολα. Όταν το απόκτησα σε τιμή ευκαιρίας από το κα-τάστημα της Ραφήνας, το ξαναδιάβασα και κατάλαβαότι τελικά ένα βιβλίο έχει την δυνατότητα να σε τα-ξιδέψει στον χρόνο, με σκοπό να ξαναγνωρίσεις τηνσκέψη αξιόλογων διανοούμενων που νόμιζες ότιτους γνώριζες.

Πριν από μερικούς μήνες καθώς βρισκόμουν γιαδουλειές στο κέντρο της Αθήνας, βρήκα λίγο χρόνονα παρατηρήσω τις βιτρίνες των μαγαζιών και ναεπισκεφθώ κάποια αγαπημένα βιβλιοπωλεία. Δενπερίμενα ότι θα αγοράσω κάτι, μέχρι που το βλέμμαμου διασταυρώθηκε με μία εξάτομη πολυτελή έκ-δοση της ιστορίας της Ελληνικής επανάστασης τουΔιονυσίου Κόκκινου. Στην αρχή θεώρησα πως η τιμήαφορούσε τον κάθε τόμο, όταν όμως πληροφορή-θηκα από τον πωλητή ότι αφορά το σύνολο τουέργου, δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό.

Δεν πρέπει, επίσης, να λησμονήσω τους τίτλους βι-βλίων σύγχρονων, νεότερων συγγραφέων για ταοποία κάθε ανακάλυψη τους στα bazaar βιβλιοπωλείαείναι και μία ακόμα ευχάριστη έκπληξη τόσο για τουςτίτλους που πετυχαίνεις όσο και για την ασυναγώνι-στη τιμή τους. Υπήρξαν περιπτώσεις βιβλίων που δενπρόλαβα να τα διαβάσω όταν πρωτοκυκλοφόρησαν,λόγω φόρτου εργασίας, όμως αργότερα τα βρήκα σταbazaar και αναπλήρωσα επιτυχώς αυτό το κενό.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να παροτρύνω τουςαναγνώστες της εφημερίδας, να μας κοινοποιήσουντην δική τους άποψη και εμπειρία ,σχετικά με τα δικάτους διαμαντάκια, στην ηλεκτρονική διεύθυνση[email protected].


Τo βιβλιοπωλείo Nakas Book Ηouse

Πριν από δεκαπέντε χρόνια, η οικογένεια Θωμά Νάκα δραστηριοποιήθηκεστον χώρο των ταξιδιωτικών εκδόσεων, με μεγάλη επιτυχία, ιδρύοντας τηνεταιρεία "Οrama Editions" η οποία, σήμερα, έχει εξελιχθεί σε έναν ισχυρό όμιλοεταιρειών με την ονομασία Nakas Group, έχοντας κάτω από την ομπρέλα τουμεγάλα εκδοτικά ονόματα του χώρου όπως οι εκδόσεις "Road" και "Καπρανί-δης", αλλά κι άλλα σημαντικά brand names της χώρας και του εξωτερικού.

Στον χώρο της λιανικής πώλησης η παρουσία του ομίλου ξεκινά το 2010,με το ταξιδιωτικό βιβλιοπωλείο Travel Bookstore στο κέντρο της Αθήνας,

στον ίδιο χώρο που λειτουργούσε από το 1998 το βιβλιοπωλείο των εκδό-σεων Road.

Το 2013, η εταιρεία δραστηριοποιείται ακόμα πιο μεθοδικά στον χώρο τουεκδόσεων, δημιουργώντας την αλυσίδα των Nakas Book Bazaar βιβλιοπω-λείων. Αυτή τη στιγμή, η αλυσίδα μετρά 27 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.

Το επόμενο βήμα, η δημιουργία του βιβλιοπωλείου Nakas Book House.Ένας άπλετος χώρος, φτιαγμένος με άποψη και με πολλή αγάπη που απευ-θύνεται στους λάτρεις του βιβλίου και της ανάγνωσης.


Nakas Book House, το βιβλιοπωλείο σαςΤο βιβλιοπωλείο Nakas Book House είναι το μεγαλύτερο της Ανατολικής

Αττικής και στόχος μας είναι να γίνει ένα από τα καλύτερα, αν όχι το καλύ-τερο της χώρας. Και για να γίνει, δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ποικιλία καιτην ποιότητα και στο ανθρώπινο δυναμικό ώστε και ο πιο απαιτητικός πε-λάτης να είναι ικανοποιημένος από τις επιλογές του και να αισθάνεται ότιεξυπηρετείται από τον βιβλιοπώλη του.

Κάθε ράφι του με βιβλία επιμελήθηκε με άποψη και επιθυμία να διευρύνειτους ορίζοντες σκέψης και κριτικής του επισκέπτη. Θέλουμε κάθε γωνιάτου να λειτουργήσει ως πνευματικός τροφοδότης, για μικρούς και μεγά-λους φιλαναγνώστες.

Παρουσιάζουμε με σεβασμό τους εκπροσώπους της κλασικής λογοτε-χνίας, ακολουθούμε κατά πόδας τις έρευνες των συγγραφέων της αστυνο-

μικής λογοτεχνίας, ανεβαίνουμε επίπεδα παίρνοντας σκαλί - σκαλί τον κάθεστίχο των ποιητών, γινόμαστε παραμυθάδες στα μάτια των παιδιών, σμί-γουμε τα φρύδια προβληματιζόμενοι από τους μεγάλους στοχαστές και φι-λόσοφους. Την ίδια στιγμή, είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις καινοτομίες, τανέα καλλιτεχνικά ρεύματα και τα φρέσκα ονόματα στον κόσμο των γραμ-μάτων και των τεχνών, όπως επίσης για τη δική σας άποψη την οποία θαχαρούμε να λάβουμε για να την επεξεργαστούμε όσο το δυνατό πιο αποτε-λεσματικά (www.nakasbookhouse.gr, [email protected]).

Κάπως έτσι σε συνδυασμό και με πολλές δράσεις που θα λάβουν χώραστο βιβλιοπωλείο, θέλουμε να περνάμε τον χρόνο μας μαζί σας, δημιουρ-γικά, χαλαρωτικά και ευχάριστα. Θέλουμε να ερχόμαστε σε επαφή και επι-κοινωνία με ανθρώπους και βιβλία, με σκέψεις και λέξεις, πάντα μεσεβασμό και αγάπη για τον φίλο του βιβλίου.


Διαβάζω για τους άλλουςΕίμαστε μία ομάδα εθελοντών που στόχο έχει να διαβάζει σε ανθρώπους που δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους.Άνθρωποι με προβλήματα όρασης, άνθρωποι που λόγω κάποιας ασθένειας δεν μπορούν να κρατήσουν βιβλίο σταχέρια τους, ηλικιωμένοι, παιδιά σε ιδρύματα ή φυλακισμένοι που είναι αναλφάβητοι".

Το δίκτυο "Διαβάζω για τους άλλους", πότε ξεκίνησε και με ποιά αφορμή;Το Δίκτυο Διαβάζω για τους Άλλους ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2014 όταν η εμ-

πνεύστρια του Δικτύου, Αργυρώ Σπυριδάκη, μετά από συζήτηση με έναν τυφλό φίλοτης για βιβλία που έχουν «διαβάσει» ο καθένας τους, συνειδητοποίησε πόσα λίγα βι-βλία σε σχέση με την παγκόσμια λογοτεχνική παραγωγή είναι διαθέσιμα σε ακουστικήμορφή για τους μη-βλέποντες. Αποφάσισε λοιπόν να εμπνεύσει εθελοντές ώστε ναηχογραφούνται σε σταθερή βάση ακουστικά βιβλία. Η ηχογράφηση αυτή γίνεται σεσυνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών.

Βέβαια από τότε που ξεκίνησε η ομάδα μας, οι δράσεις μας έχουν επεκταθεί ώστενα καλύπτουν και άλλες ανάγκες ανάγνωσης. Πλέον οργανώνουμε δράσεις ανά-γνωσης σε σταθερή βάση σε πολλές ευπαθείς ομάδες και συνεχώς ξεκινούν νέεςδράσεις. Συγκεκριμένα οργανώνουμε αναγνώσεις σε γηροκομεία, ορφανοτροφεία,νοσοκομεία, ενώ στα σχεδιά μας είναι να οργανώσουμε και αναγνώσεις σε αναλ-φάβητους φυλακισμένους.

Η πρόσβαση στη λογοτεχνία πρέπει να είναι δυνατή σε όλους. Περιγράψτεμας τα οφέλη του εγχειρήματός σας προς τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.

Η λογοτεχνία για την ομάδα μας είναι μια πηγή χαράς που θέλουμε να τη μοιρα-στούμε και με άλλους, κυρίως με εκείνους που δεν μπορούν εκ των πραγμάτων ναέχουν πρόσβαση σε αυτή. Ας σκεφτούμε ότι υπάρχουν σε κλινικές άνθρωποι τετρα-πληγικοί που δεν μπορούν να κρατήσουν στα χέρια τους ένα βιβλίο. Υπάρχουν μικράπαιδιά σε ιδρύματα που έχουν ανάγκη να ακούσουν ένα παραμύθι. Για τους τυφλούςανθρώπους συγκεκριμένα η ανάγκη ηχογράφησης επεκτείνεται και σε άλλα κείμενα,όπως παρενέργειες φαρμάκων ή πανεπιστημιακά συγγράματα, τα οποία οι βλέποντεςσυχνά δεν συνειδητοποιούμε πόσο απαραίτητα είναι για την καθημερινότητά μας.

Έχετε μία βάση, τακτικές συναντήσεις; Το δίκτυο αποτελείται από μόνιμαμέλη ή δεν είναι απαραίτητο;

Υπάρχουν μέλη που είναι στην ομάδα μας από την αρχή αλλά συνεχώς προστί-θενται και νέοι εθελοντές. Οι γενικές συναντήσεις των εθελοντών μας γίνονταιπερίπου μια φορά το μήνα στο Βιβλιοπωλείο Ιανός, στο κέντρο της Αθήνας, ώστενα γνωρίζουμε τα νέα μέλη μας και να οργανωνόμαστε για το μέλλον. Μάλιστα ηεπόμενη συνάντησή μας είναι στις 30 Σεπτεμβρίου, στις 17:00, και βέβαια είναιανοιχτή σε όλους.

Μέχρι τώρα, σε ποιές περιοχές της Ελλάδας έχει φτάσει η δράση του δικτύου;Μέχρι πρόσφατα οι δράσεις μας γίνονταν μόνο στην Αθήνα, όμως έχει ήδη οργα-

νωθεί και ομάδα εθελοντών μας στο Ηράκλειο Κρήτης και σύντομα θα αρχίσουνδράσεις και εκεί. Μέσα στους επόμενους μήνες, σκοπεύουμε να οργανώσουμε δρά-σεις και στη Θεσσαλονίκη.

Πώς επιλέγετε το βιβλίο που θα ηχογραφήσετε; Υπάρχουν συγκεκριμένα κρι-τήρια επιλογής βιβλίου; Υπάρχουν περιορισμοί όσον αφορά τα πνευματικά δι-καιώματα;

Τα βιβλία προς ηχογράφηση είναι εκείνα που έχει ανάγκη ο Πανελλήνιος Σύνδε-σμος Τυφλών. Ωστόσο, έχουμε σκοπό να προσεγγίσουμε και εκδοτικούς οίκους γιανα ζητήσουμε πνευματικά δικαιώματα από περισσότερα βιβλία. Στόχος μας είναικάθε βιβλίο που εκδίδεται στην Ελλάδα να ηχογραφείται ώστε να γίνεται και ακου-στικό βιβλίο.

Συνεργάζεστε με φορείς που έχουν σχέση με το βιβλίο; Υπάρχει ανταπόκριση;Συνεργαζόμαστε με διάφορες άλλες ομάδες που έχουν σχέση με βιβλία ώστε να

οργανώσουμε από κοινού δράσεις ανάγνωσης. Είμαστε επίσης σε συνεχή επικοι-

νωνία με οργανισμούς και ιδρύματα, όπως ορφανοτροφεία, γηροκομεία και άλλα,για να οργανώσουμε δράσεις όπου μας ζητείται.

Είναι παρηγοριά η διαπίστωση ότι υπάρχουν πολλοί νέοι πυρήνες στην κοι-νωνία που εξελίσσονται σε συλλογικότητες οι οποίες λειτουργούν αλληλέγγυακαι στηρίζουν, όσο μπορούν, τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Αυτή η κοινωνικήαντίδραση θεωρείτε πως είναι περιοδική ή πλέον σε μόνιμη κατάσταση;

Προσωπικά θεωρώ ότι είναι κάτι που θα μείνει και τελικά θα γίνει τρόπος ζωής.Όσο βιώνουμε την οικονομική κρίση των ημερών μας, συνειδητοποιούμε πόσο ευά-λωτοι είμαστε όλοι μας και ότι μόνο μέσα από τέτοιες δράσεις αλλεληγγύης γινό-μαστε τελικά πιο δυνατοί και εξελλισσόμαστε σαν κοινωνία.

Στις μέρες μας, η ευαισθητοποίηση προς τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμούείναι κυρίως θέμα προσωπικό στη χώρα μας ή ξεφεύγει από τα ατομικά πλαίσιακαι γίνεται σοβαρό θέμα της Πολιτείας;

Πιστεύω ότι αυτά τα δύο (η Πολιτεία και το άτομο) δεν θα έπρεπε να αντιμετω-πίζονται σαν δύο έννοιες σε αντιπαράθεση. Οι πολίτες είναι εκείνοι που σχηματί-ζουν την Πολιτεία. Και όπου βλέπουμε ότι ο κρατικός σχεδιασμός δεν επαρκεί ήκαθυστερεί, θα πρέπει να αναλαμβάνουμε δράση σαν άτομα ξεχωριστά με σκοπότο κοινό καλό.

Η νέα σας ιστοσελίδα θα μπορεί να αναπαράγει ηχητικά ντοκουμέντα προςευχαρίστηση των ευπαθών πληθυσμών;

Τα αρχεία που ηχογραφούμε είναι στην αποκλειστική χρήση του ΠανελληνίουΣυνδέσμου και απευθύνονται μόνο στα μέλη τους. Λόγω πνευματικών δικαιωμά-των, δεν μπορούμε με κανένα τρόπο να διανείνουμε αυτό το υλικό.

Πώς μπορούμε να ηχογραφήσουμε κι εμείς διαβάζοντας για τους άλλους;Όποιος ενδιαφέρεται να συμμετέχει στην ηχογράφηση, θα πρέπει να επικοινω-

νήσει μαζί μας ώστε να κλείσουμε κάποιο δοκιμαστικό τεστ ηχογράφησης. Αφού ηφωνή του εθελοντή κριθεί κατάλληλη από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών, μπο-ρεί να κλείσει ραντεβού για κανονική ηχογράφηση.

Τελικά, διαβάζουμε μόνο για τους άλλους ή και για μας; Λειτουργεί αμφίδρομααυτή η διαδικασία;

Σίγουρα λειτουργεί αμφίδρομα σαν εμπειρία. Τη στιγμή της ανάγνωσης διαβά-ζουμε και για εμάς.

Πώς θα σας βρούμε; Πού μπορούμε να σας συναντήσουμε; Μπορείτε να μας βρείτε στο Facebook στη σελίδα "Διαβάζω για τους Άλλους" και στo email [email protected]. Υποψήφιοι εθελοντές μπορούν να επικοι-

νωνήσουν με το [email protected]. Πολύ σύντομα θα είναι έτοιμη και ηιστοσελίδα μας www.giatousallous.gr. Και βέβαια όποιος εμπνέεται από τη δράσημας, μπορεί να έρθει στη Συνάντηση Εθελοντών μας στον Ιανό Αθήνας (Σταδίου 24)στις 30 Σεπτεμβρίου στις 17:00.

Συνέντευξη με τη Βασιλική Αγγέλου


Νίκος Νικολάου - ΧατζημιχαήλΣυγγραφέας, www.bloglogios.blogspot.com, www.hadjimichael.blogspot.com

Ο Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ γεννήθηκε στην Κύπρο και σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.Ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και έδειξε τη δουλειά του με δύο ατομικές και με αρκετές ομαδικές εκθέσεις. Το1984 εξέδωσε το χειρόγραφο ποίημα, "Καρπασία" που κυκλοφόρησε εκτός εμπορίου. Η συλλογή διηγημάτων του"Η κόρη του δραγουμάνου", εκδόθηκε από το Μεταίχμιο το 2003 και τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος. Ηποιητική του συλλογή "Διθαλάσσου" εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2012 από τις εκδόσεις Κάρβας. Από τις ίδιες εκ-δόσεις κυκλοφορεί από τον Ιανουάριο του 2014 η συλλογή διηγημάτων του "20 ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ" και από τον Δεκέμβριοτου 2014 η ποιητική του σύνθεση "Πικρόλιθος". Υπήρξε μέλος της πνευματικής ομάδας που εξέδιδε το περιοδικότέχνης και προβληματισμού "ο κύκλος". Στο διαδίκτυο διατηρεί πολλά ιστολόγια.

ΥΛΑΓΙΑΛΗ[κι απ’ αφορμή, ΤΟ ΑΡΩΜΑ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ]

Μυστηριώδης αλλά γλυκειά, άλλοτε στη σφαίρα τηςφαντασίας και άλλοτε πραγματική.

Η ερώτηση ταξίδεψε από τη Χαλκίδα, μέσα σε πραγ-ματικά και εικονικά τηλεφωνικά καλώδια, για να μεβρει στη Λευκωσία και ήταν σαφής: «Τι είναι η Υλα-γιαλή;» Ομολογώ ότι ξαφνιάστηκα. Δεν γνώριζα τιμπορούσε να αντιπροσωπεύει αυτό το όνομα. Κάτι μουθύμιζε μα, δεν ήμουνα σε θέση να προσδιορίσω ακρι-βώς. Μπορεί να ήταν το όνομα κάποιου σπάνιου παρα-δείσιου πουλιού ή κάποιου παράξενου και άγνωστουσε μένα όντος, δεν είχα ιδέα. Άρχισα να γράφω τη λέξημε διαφορετικούς συνδυασμούς γραμμάτων, για να δωποια εικόνα ταίριαζε καλύτερα. Προτιμούσα το ξεκί-νημα με το γράμμα Ύψιλον πράγμα που, καθώς είμαιοπτικός τύπος, μου φαινόταν πιο σωστό όπως αργό-τερα απεδείχθη, αλλά για την ώρα εξακολουθούσα ναέχω πλήρη άγνοια τόσο για την ορθογραφία όσο καιγια την ερμηνεία της λέξης. Μπορούσα, βέβαια, να κα-ταφύγω αμέσως στη διαδικτυακή αναζήτηση και ναέχω αποτελέσματα σε κλάσματα δευτερολέπτου, δεντο επιχειρώ όμως, ποτέ αυτό προτού εξαντλήσω τηδική μου μνήμη και γνώσεις.

Χρησιμοποιώ μια μέθοδο αλάνθαστη, για να θυμάμαιπράγματα και καταστάσεις: συσχετίζω την εικόνα τηςλέξης με μιαν άλλη εικόνα, πραγματική ή φανταστική·όπως ακριβώς κάποιοι συσχετίζουν λέξεις με αρώ-ματα ή χρώματα. Η Υλαγιαλή μού πήρε κάποιο χρόνοαλλά το κέρδος μου στο τέλος ήταν πολλαπλό. Έκλεισατα μάτια κι επανέλαβα πολλές φορές τη λέξη· σιγανά,δυνατά, πιο δυνατά μέχρι που εντοπίστηκε ξεκάθαρηη εικόνα: αρχές της δεκαετίας του εξήντα, καλοκαι-ρινό πρωινό προτού χαράξει, στα καπνοτόπια της Καρ-πασίας, μαζεύουμε τα νοτισμένα φύλλα του καπνού

νυσταγμένοι, σε μια κοιλάδα λίγο έξω από το χωριό.Την πρωινή ησυχία διακόπτει ένα βροντερό κάλεσμαπου ακούγεται μια δυο φορές πριν η ηχώ του σβήσειστους λόφους τριγύρω. Δεκάδες φιγούρες από ταγύρω κτήματα ορθώνονται να δουν τι συμβαίνει. «Έλακαλήηηη» ακούστηκε ξανά, κι ο πατέρας τότε χαμογε-λώντας, σχολίασε: «οι βοσκοί στο χωριό μας διαβά-ζουν Κνουτ Χάμσουν». Ο βοσκός, στην απέναντι πλαγιά,προφανώς καλούσε την προβατίνα του που είχε ξε-μείνει, μα ο πατέρας, είχε ακούσει «Υλαγιαλή»· και μαςεξήγησε αμέσως ποια ήταν η μυστηριώδης Υλαγιαλή.Δυο τρεις μέρες πριν είδε τα βιβλία που είχα φέρειαπό το Βαρώσι για το καλοκαίρι, με είχε προλάβει καιδιάβαζε την Πείνα του Χάμσουν.

Ένιωσα συγκίνηση που ζωντάνεψε μια εικόνα απότο παρελθόν. Έμεινα για λίγες στιγμές με κλειστάμάτια και με τα δάκτυλα στους κροτάφους και συλλο-γιζόμουνα αν η εικόνα ήταν πραγματική ή ήταν τηςφαντασίας μου. Γύρισα προς τη βιβλιοθήκη που είναιπίσω από το γραφείο μου κι έσυρα από το δεύτεροράφι «το εκλεκτό» βιβλιαράκι με τη χαρακτηριστικήκίτρινη ράχη.

Το κρατούσα με συ-γκίνηση στα χέρια μου,θαύμαζα το ωραίο εξώ-φυλλό του, το χάιδευακαι δεν άντεξα: τοάρωμα που άφησε τομελάνι στα τυπωμέναστοιχεία με καλούσενα χώσω τη μύτη μουανάμεσα στις σελίδες.Απίστευτο πραγματικά·το βιβλίο διατηρούσετο άρωμά του. Δεν έχα-σα καιρό, διέτρεξα όλητη βιβλιοθήκη μου καιμάζεψα όλα τα βιβλία

της σειράς: η Παναγία των Παρισίων, Αβραάμ Λίνκολν,Αθάνατη Ελλάδα και κάποια άλλα όπως την Ευλογίατης Γης σε μετάφραση του Άρη Δικταίου, που είναι απότη βιβλιοθήκη του πατέρα, γιατί ήθελε να μάθει «τιήταν αυτός που συνεργάστηκε με τους Γερμανούς Ναζίκαι έγραφε για την ευλογία της γης και, τι ήταν αυτόπου έγραψε». Όλα τα βιβλία με το άρωμά τους.

Όσοι γνώρισαν το βιβλίο από τη φωτοσύνθεση καιμετά δεν γνωρίζουν το άρωμα του βιβλίου για το οποίομιλώ. Στη σημερινή εποχή δεν μιλάμε πια για άρωμα,κάθε άλλο· μάλλον για το αντίθετο. Μαζί με το άρωμαχάθηκαν και πολλά άλλα πράγματα όπως το ξάκρισματου βιβλίου. Το προσεκτικό δηλαδή κόψιμο των φύλ-λων με χαρτοκόπτη. Φυλάγω με πολλή συγκίνηση ένανχαρτοκόπτη, μοναδικό δώρο του πατέρα μου από ένα

ταξίδι του στην Ελλάδα. Τώρα τα πιο πολλά βιβλία προ-σφέρονται φρεσκοκαθαρισμένα, έτοιμα για ανάγνωση.Αυτό δεν σημαίνει ότι χάθηκαν και οι καλοί αναγνώ-στες. Κάθε εποχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Τοβιβλίο δεν έχει πεθάνει και δεν θα πεθάνει ποτέ. Όσοο άνθρωπος έχει δάκτυλα θα έχει και κάτι στα χέριατου να φυλλομετρά. Δεν εννοώ τα σημερινά ηλεκτρο-νικά βιβλία αλλά τα αυριανά βιβλία που τα φύλλα τουςθα έχουν πραγματική υφή χαρτιού, οι σελίδες θα "κα-τεβαίνουν" και θα γεμίζουν με το θέμα της επιθυμίαςμας, θα έχουμε τόσες επιλογές (ή και προεπιλογές)που σε λίγα λεπτά θα δημιουργούμε εκτυπωτικά τοιδανικό μας βιβλίο. Κι ύστερα, τα βιβλία θα είναι …όπως δεν τα σκέφτηκε κανένας ακόμα…

Ας έρθω τώρα ξανά στην Υλαγιαλή: Στην Πείνα, ένααπό τα πρώτα έργα του Χάμσουν και από τα ωραιότερατης παγκόσμιας λογοτεχνίας, που έχει μεταφραστεί σεόλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου, περιγράφεται ηπερίοδος της ζωής ενός νέου που προσπαθεί να γίνεισυγγραφέας και αντιμετωπίζει το φάσμα της πείναςπου μαζί με το σώμα τού τσακίζει τα νεύρα και τηψυχή. Τις δύσκολες αυτές στιγμές απαλύνει η γλυκειάπαρουσία της Υλαγιαλής, μιας κοπέλας κάποτε φαντα-στικής και κάποτε πραγματικής. Στην Πείνα ο Χάμσουνπεριγράφει τη δική του ζωή.

Η Υλαγιαλή εμφανίζεται και σ΄ένα διήγημα τού Ν. Δ.Τριανταφυλλόπουλου, Υλαγιαλή της Γέφυρας, από τησυλλογή του Λιμενάρχης Ευρίπου, Κέδρος 1993. Τουςυπέροχους στίχους από το διήγημα αυτό, τους έντυσεμε υπέροχη μουσική ο Ορφέας Περίδης στο γνωστόομώνυμο τραγούδι του:

Γλυκό μ' αστέρι του Βοριά,τώρα που σβήνουνε τα φώτα,

πάρε μακριά μου τη βαριά σκιά,και δωσ' μου ρότα...

Υλαγιαλή, Υλαγιαλή, Υλαγιαλή,μέσα στη νύχτα με πηγαίνουν οι ανέμοι,

κι όπου πατήσω και σταθώ σαν το πουλί,τρέμει η καρδούλα μου και το φτερό μου τρέμει...

Άβυσσος άγρυπνη που πάντα με καλεί,και σέρνει εκεί, σέρνει εκεί πέρα την ψυχή μου,

Υλαγιαλή, Υλαγιαλή,λάμψε καλή σαν αστραπή χρυσού και ασήμου...

Διαβάστε αποσπάσματα από την Πείνα και ακούστεμουσικές συνθέσεις για την Υλαγιαλή εδώ:

www.bloglogios.blogspot.com.cy/2014/05/blog-post.html

Από μόνη σας, είστε ένα καλός αγωγός ενθουσια-σμού, αισιοδοξίας, έμπνευσης, δημιουργίας. Αυτά ταχαρακτηριστικά τα συναντάτε στους σημερινούςενήλικες; Στους γονείς που σας εμπιστεύονται ταπαιδιά τους στον χώρο σας;

Ευχαριστώ πολύ για τα καλά λόγια! Μοιάζουν σαν αυ-τοεκπληρούμενη προφητεία... Θέλω να πω, όταν κά-ποιος θεωρεί ότι είσαι ενθουσιώδης, αισιόδοξος,εμπνευσμένος και δημιουργικός, πώς να είσαι κάτι λι-γότερο; Τέτοια λόγια σου δίνουν και τη δύναμη να είσαικαλύτερος! Αυτό αναζητούν και οι γονείς και τα παιδιά,όταν έρχονται στο χώρο μας: δύναμη για να προσπαθή-σουν και έμπνευση για να πιστέψουν στον εαυτό τους.Ευτυχώς, οι γονείς που έχω γνωρίσει και συναναστρέ-φομαι, είναι κι οι ίδιοι «καλοί αγωγοί» αγάπης και τρυ-φερότητας, οπότε μιλάμε για έναν όμορφο κύκλοανατροφοδότησης και δημιουργίας.

Πολλαπλή νοημοσύνη. Πόσο κατανοητή είναι στοσπίτι και το σχολείο;

Έχουμε τόσο συνηθίσει να αποδεικνύουμε την εξυ-πνάδα μας με σύγκριση, ανταγωνισμό, προπέτεια και μεεμμονή στο «σωστό» και στο «λάθος», που μας είναιπολύ δύσκολο να «βγούμε από το κουτί» και να δούμεότι όλοι είμαστε έξυπνοι με διαφορετικό τρόπο. Είναι οτρόπος που έχουμε ανατραφεί κι εκπαιδευτεί τέτοιος,ώστε η ιδέα της Πολλαπλής Νοημοσύνης είτε είναι πολύριζοσπαστική για να υιοθετηθεί, είτε ερμηνεύεται μελάθος τρόπο. Για παράδειγμα, γονείς που έρχονται γιανα μου εμπιστευτούν τα παιδιά τους, θεωρούν ότι ξαφ-νικά τα παιδιά τους θα γίνουν Αϊνστάιν το λιγότερο ή μερωτούν σε ποιο είδος νοημοσύνης υπερέχει. Ευτυχώς,σύντομα αντιλαμβάνονται ότι το πιο σημαντικό απ’ όλαείναι τα παιδιά τους να έχουν μια ισορροπημένη νοημο-σύνη και καθαρή αντίληψη των δυνατοτήτων και ταλέν-των τους, ώστε να αποκτήσουν και υγιή εικόνα τουεαυτού τους, άρα και υγιή αυτοπεποίθηση.

Περιγράψτε μας το δικό σας μοντέλο εκπαίδευσηςτων παιδιών στον εκπαιδευτικό, πολιτιστικό, ψυ-χαγωγικό τομέα.

Στις 28 του περασμένου Φλεβάρη παρουσίασα ενσυντομία στο TEDx Heraklion την ιδέα ενός μοντέλουεκπαίδευσης, που σκέφτομαι και υλοποιώ αρκετόκαιρό τώρα, την οποία έχω ονομάσει "θεωρία Spin". Νο-μίζω ότι μέσα στις επόμενες μέρες θα βρίσκεται τοβίντεο της ομιλίας online στην πλατφόρμα του TED. Ηιδέα με λίγα λόγια είναι η εξής: Φανταστείτε μίασπείρα, κάτι σαν το δίσκο της Φαιστού. Βάλτε στο κέν-τρο τον εαυτό σας, το Εγώ σας. Θυμηθείτε πότε μαθαί-νετε καλύτερα, πότε το μυαλό σας είναι ανοιχτό στηνεμπειρία. Συμβαίνει όταν αισθάνεστε συναισθηματικάασφαλής. Από κει ξεκινά το spin, από την καλή συναι-σθηματική νοημοσύνη κι εκεί δίνω πρώτα βάση. Κάθεπαιδί είναι ξεχωριστό και ιδιαίτερο. Δεν ωφελεί,όμως, να μεγαλώνει νομίζοντας ότι είναι κάτι διαφο-ρετικό από τους άλλους. Είμαστε γεννημένοι να ανα-πτυσσόμαστε νοητικά και ψυχικά μέσα σε ομάδα, μέσασε κοινωνία. Έτσι, λοιπόν, η θεωρία Spin δίνει έμφασηστην ομάδα, στην κοινωνική νοημοσύνη του παιδιού.Μαθαίνουμε πολλά απ’ τους άλλους και μαθαίνουμε κα-λύτερα όταν γινόμαστε αποδεκτοί σε μια κοινωνικήομάδα. Από κει κι έπειτα, ξεδιπλώνουμε τα ταλέντα,τις κλίσεις και τις δεξιότητές μας. Με λίγα λόγια, ενερ-γοποιούμε την πολλαπλή μας νοημοσύνη. Φυσικά, δενμας βοηθά σε τίποτα να είμαστε οι πιο έξυπνοι του χω-ριού, αν είμαστε μόνοι μας, κενοί συναισθηματικά,χωρίς φίλους και αγάπη. Μας χρειάζεται η συναισθη-ματική, αλλά και η κοινωνική νοημοσύνη. Επίσης, δεμας βοηθά να συνεχίσουμε να μαθαίνουμε και να φτά-σουμε στην αυτοπραγμάτωση, αν αυτά που γνωρίζουμεκαι δημιουργούμε δεν τα μοιραζόμαστε με τους άλ-λους, δε δίνουμε πίσω στον κόσμο αυτά που πήραμε.Κι εδώ είναι η εξέλιξη της σπείρας, η ομότιμη παρα-γωγή. Συνεισφέρω στην εξέλιξη του κόσμου αυτού μειδέες, συνδημιουργώ με τους άλλους ανθρώπους, εμ-πνέω και εμπνέομαι. Αυτή είναι η θεωρία Spin και

θεωρώ βαθιά μέσα μουότι αγγίζει λίγη από την

παγκόσμια αλήθεια, γι’ αυτό και θα είναι χρήσιμη σεκάθε μελλοντικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Ποια είναι η ανταπόκριση/αντίδραση των παιδιώνστον, πέρα από τον παγιωμένο σύστημα του σχο-λείου, διαφορετικό τρόπο λήψης των πληροφοριώνκαι των γνώσεων;

Στην αρχή έρχονται ή πολύ επιφυλακτικά ή πολύ δρα-στήρια, αν νομίζουν ότι ο χώρος είναι παιδότοπος.Εξαρτάται τι τους έχουν πει στο σπίτι ή πώς τα έχουνπροετοιμάσει. Μετά από την πρώτη συνάντηση, τα παι-διά νιώθουν να μαθαίνουν σύμφωνα με τη φύση τους κιαυτό είναι κάτι που δεν το αφήνουν εύκολα. Ήταν κιαυτός ένας από τους στόχους μας: απ’ τη στιγμή πουδεν μπορούμε εύκολα να αλλάξουμε εμείς το εκπαιδευ-τικό σύστημα, ας προκαλέσουμε τα παιδιά μας να διεκ-δικήσουν αυτά τον τρόπο που θέλουν να μαθαίνουν.

Τα παιδιά είναι το «αύριο». Από την καθημερινή σαςσυνεργασία με τα παιδιά και από ό,τι εισπράττετεαπό αυτά, πώς οραματίζεστε ότι θα είναι το αύριο;

Πιο αληθινό σε έκφραση συναισθημάτων, πιο άμεσο σεσυμπεριφορά και πιο δημιουργικό σε κοινωνικές δράσεις.

Σχέση γονιών με το βιβλίο, σχέση παιδιών με τοβιβλίο. Τα ποσοστά ανάγνωσης διαφέρουν; Και γιατί,κατά τη γνώμη σας;

Οι σημερινοί γονείς είναι πολύ συνειδητοποιημένοισχετικά με τη μαγική επίδραση που έχουν τα βιβλία στηνανατροφή των παιδιών, στην ανάπτυξη της νοημοσύνηςτους και στη συμπεριφορά τους στο κοινωνικό περιβάλ-λον. Είμαι πολύ εντυπωσιασμένη με το πόσο πολύ δια-βάζουν οι γονείς στα παιδιά τους και με τα παιδιά τους,ακόμα κι όταν εκείνα μεγαλώνουν και μπορούν πια ναδιαβάζουν μόνα τους. Επίσης, όχι μόνο διαβάζουν, αλλάκαι φτιάχνουν τις πιο εκπληκτικές ιστορίες! Τέτοιαπράγματα δε συνέβαιναν πριν 25-30 χρόνια που ήμουνεγώ παιδί, παρόλο που είχαμε πολύ αξιόλογα παιδικά βι-βλία. Νομίζω ότι το Διαδίκτυο έχει παίξει τον πιο ση-μαντικό ρόλο εδώ, δηλαδή οι γονείς και ενημερώνονταιγια καλά παιδικά βιβλία από άλλους γονείς, από διαφη-μίσεις, από δημοσιεύματα και κριτικές, αλλά και υπάρ-χουν πολλές ιδέες για δραστηριότητες βασισμένες σεβιβλία, που τις κάνουν στο σπίτι με τα παιδιά τους.

Περιγράψτε μας μία δυνατή εικόνα/στιγμή/ατάκαμε αφορμή κάποια δραστηριότητά σας με παιδιά.

Τι να πρωτοθυμηθώ! Καθημερινά ακούω τις πιο απί-στευτες ατάκες! Το πιο δυνατό κομμάτι που με συγκινείκάθε φορά είναι η έκφραση στο πρόσωπο του παιδιούπου ανακαλύπτει μια νέα του δυνατότητα ή καταφέρνεικάτι που δεν μπορούσε να καταφέρει πιο πριν. Αυτό το«βήμα εξέλιξης», στιγμή σχεδόν κινηματογραφική, είναιό,τι πιο δυνατό ζω καθημερινά. Είναι ευλογία να βλέπειςτα παιδιά να μεγαλώνουν μπροστά σου και να ξέρεις ότιέχεις συνεισφέρει κι εσύ σ’ αυτό.

Πού μπορούμε να σας συναντήσουμε;Στην όμορφη Κρήτη, στο Ηράκλειο, σε ένα χώρο σχε-

τικά κοντά στο κέντρο της πόλης, που ονομάζεται«Καλός Αγωγός». Διαδικτυακά μπορείτε να μας βρείτεστο Facebook (facebook.com/kalosagogos) και στοTwitter (twitter.com/KalosAgogos) και, φυσικά, στηνιστοσελίδα μας (www.kalosagogos.gr).


ΕλένηΓαρυφαλάκη

Συνέντευξη

Η Ελένη Γαρυφαλάκη είναι εξειδικευμένη παι-δαγωγός και σύμβουλος αγωγής και εκπαίδευ-σης, που ζει και εργάζεται στο Ηράκλειο Κρήτης.

Με προπτυχιακές σπουδές στην Ιταλική &Ισπανική Φιλολογία και το Παιδαγωγικό Δη-μοτικής Εκπαίδευσης και μεταπτυχιακές στιςΓλωσσικές Διαταραχές και τη Δια Βίου Εκπαί-δευση, ασχολείται με την εκπαίδευση όλωντων ηλικιών.

Παράλληλα με τις πρώτες μεταπτυχιακές τηςσπουδές, στη Μεγάλη Βρετανία, συμμετείχε ωςεκπαιδευόμενη σε προγράμματα ΠολλαπλήςΝοημοσύνης στην εκπαίδευση και σε προγράμ-ματα φιλαναγνωσίας και δημιουργικής γραφήςσε σχολικές βιβλιοθήκες.

Στην Ελλάδα συνεργάστηκε με ιδιωτικό σχο-λείο, όπου είχε τη δυνατότητα να εφαρμόσεικαινοτόμα προγράμματα Πολλαπλής Νοημοσύ-νης και Συναισθηματικής Αγωγής, να οργανώ-σει τη βιβλιοθήκη του σχολείου, καθώς και ναδημιουργήσει την πρώτη εκπαιδευτική κοινό-τητα που πρόσφερε ψυχοπαιδαγωγική καισχολική συμβουλευτική σε γονείς, μαθητές καιεκπαιδευτικούς.

Είναι πιστοποιημένη από το Εθνικό και Κα-ποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στην Ορ-γάνωση & Διοίκηση της Εκπαίδευσης, τηνΕκπαιδευτική Ψυχολογία, τη Δυσλεξία, τηνΨυχολογία και Συμπεριφορά του Εφήβου καιτην Οργάνωση και Προσωπική Συμβουλευτική(Life Coaching).

Το πρώτο της βιβλίο “Πολλαπλή Νοημο-σύνη” εξερευνά τις τεράστιες δυνατότητεςπου προσφέρει στην πράξη, στον εκπαιδευ-τικό τομέα, η θεωρία Gardner.

Τον Αύγουστο του 2013 δημιούργησε και ξε-κίνησε να λειτουργεί στο Ηράκλειο τον ΚαλόΑγωγό, έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο Πολ-λαπλής Νοημοσύνης, όπου υλοποιούνται δρά-σεις για παιδιά, εφήβους και ενήλικες.

Η νοημοσύνη κάθε ανθρώπου είναι τόσο μονα-δική όσο και ένα δακτυλικό αποτύπωμα, κάτι πουαποδεικνύουν οι καθημερινές ιστορίες των αν-θρώπων γύρω μας. Σκεφτόμαστε με ήχους, μεχρώματα, με λέξεις, με κίνηση, με αριθμούς, μεενσυναίσθηση. Σκεφτόμαστε συνθετικά. Σκεφτό-μαστε δημιουργικά, σκεφτόμαστε διαφορετικά.

Με τη θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης, οιγονείς και οι εκπαιδευτικοί έχουν ένα πολύ δυ-νατό εργαλείο στα χέρια τους προκειμένου νααξιοποιήσουν τις δεξιότητες των παιδιών τους.Πέρα από αυτό, όμως, έχουν κι έναν θαυμάσιοτρόπο για να ανακαλύψουν σημαντικές πτυχέςτου εαυτού τους.

Το βιβλίο της Ελένης Γαρυφαλάκη με τίτλο “Πολλαπλή Νοημοσύνη”

από τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΠΥΡΟΥ Πηγή:


Τυχαίνει πολλές φορές και με ρωτάνε"Ποιο βιβλίο είναι κατάλληλο για την ηλι-κία του;" ή "Ποιο βιβλίο θα του αρέσει;".Και οι δυο ερωτήσεις είναι πολύ σχετι-κές, αφενός διότι η ηλικία ενός παιδιούδε συμβαδίζει απαραίτητα με την πνευ-ματική του ανάπτυξη ή τη φαντασία τουκαι, αφετέρου, το τι θα αρέσει σε κάθεπαιδί δεν είναι εύκολο να το βρεις, αν δεδοκιμάσεις.

Παρ' όλ' αυτά, έχω πάντα μερικούς"κανόνες" στο μυαλό μου όταν αναζητώνα προτείνω κάποιο καλό παιδικό βι-βλίο σε έναν ενήλικα και σκέφτηκα νατους μοιραστώ μαζί σας:

Ζόρικο και δύσκολο βιβλίο μπορείνα φανεί το βιβλίο που:

Έχει πολλές δύσκολες λέξεις πουδεν καταλαβαίνει το παιδί.

Αν χρειαζόμαστε σε κάθε 2-3 προτά-σεις επεξήγηση τι μπορεί να σημαίνει

η μια και η άλλη λέξη, στο τέλος κα-ταντά κουραστικό. Θαυμάζω τους συγ-γραφείς που χρησιμοποιούν μεν κάποιαπιο "ψαγμένη" λέξη, αλλά φροντίζουννα δώσουν μια σχετική εικόνα ή να πε-ριγράψουν και περιφραστικά τι μπορείνα εννοούν. Π.χ. "...της άρεσε συνέχειανα κοιτά τον εαυτό της στον καθρέφτηκαι να θαυμάζει την ομορφιά της, ήτανπολύ ματαιόδοξη αυτή η βασίλισσα...".

Δεν κρατά το παιδί συγκεντρωμένοπολλή ώρα.

Αυτό συμβαίνει σε μικρές ηλικίες,όταν η εικονογράφηση είναι φτωχή καισε μεγαλύτερες, όταν οι περίοδοι είναιπολύ μεγάλες και περιγραφικές με λί-γους διαλόγους.

Χρειάζεται να το διαβάσεις πολύ αργά.Συμβαίνει, ευτυχώς όχι συχνά, για οι-

κονομία στο χαρτί, η γραμματοσειρά ναείναι μικρή και το διάστιχο (κενό ανά-μεσα στις γραμμές) μικρό. Αυτό κουρά-ζει ιδιαίτερα τον αναγνώστη, γιατί τονζαλίζει.

Κουράζει γρήγορα.Σε περιπτώσεις που η πλοκή είναι

αργή το βιβλίο κουράζει. Αυτό μπορεί νασυμβαίνει όταν οι χαρακτήρες αναλύον-ται σε βάθος, ενώ ο παιδικός εγκέφαλοςέχει περισσότερη ανάγκη από πράξειςκαι παραδείγματα για να κατανοήσει κί-νητρα και σκέψεις του ήρωα ή όταν πε-

ριγράφεται με πολλά λόγια ο χώροςστον οποίο εκτυλίσσεται η πλοκή.

Εύκολο και βαρετό βιβλίο μπορεί ναφανεί το βιβλίο που:

Δε χρειάζεται να καταβάλλεις καθό-λου νοητική προσπάθεια.

Δε σε κάνει να αναρωτιέσαι για κάτι,ο συγγραφέας δε συναντά δυσκολίες,όλα του έρχονται εύκολα, δε σε εντυ-πωσιάζουν οι πράξεις των καλών καιτων κακών ηρώων.

Προχωρά πολύ γρήγορα και δε χρει-άζεται καν να συγκεντρωθείς για ναακολουθήσεις.

Η μια κατάσταση διαδέχεται την άλληαμέσως, χωρίς να δίνει περισσότερεςλεπτομέρειες, ώστε ο αναγνώστης νασχηματίσει ικανοποιητικά την εικόναστο μυαλό του. Επίσης, μπορεί να συμβείοι πράξεις να διαδέχονται τόσο γρήγοραη μια την άλλη, χωρίς να αναφέρονταισκέψεις και συναισθήματα, με τρόποώστε ο αναγνώστης να μην καταφέρνει

να γνωρίσει πραγματικά τους ήρωεςτης ιστορίας και να ταυτιστεί μαζί τους.

Δε σε προκαλεί.Πού είναι οι γρίφοι; Πώς θα αναρω-

τηθούμε γιατί έπραξε όπως έπραξεκάποιος ήρωας; Πού είναι η δικαίωση;Πού είναι η έκπληξη; Πού είναι η ικα-νοποίηση; Η συγκίνηση;

Το ιδανικό και ενδιαφέρον βιβλίοείναι το βιβλίο που:

Έχει ενδιαφέρον σε κάθε σελίδα του.Ξεκινά ομαλά, γνωρίζεις τα πρόσωπα

και τον τόπο επαρκώς και μετά η έν-ταση σιγά-σιγά κορυφώνεται μέχρι ναέρθει η κορύφωση της συγκίνησης, ηλύση και έπειτα σταδιακά "αποχαιρετά"τον αναγνώστη.

Έχει 2-3 νέες λέξεις σε κάθε "σαλόνι".Όπως περιέγραψα και παραπάνω με

τρόπο θεατρικό, περιγραφικό, ώστε τοπαιδί να αντιλαμβάνεται την έννοια τηςνέας λέξης χωρίς να χρειάζεται απα-ραίτητα λεξικό.

"Χάνεσαι" στις σελίδες του και θέλειςνα μην τελειώσει ποτέ!

Δε χρειάζεται περισσότερες εξηγή-σεις νομίζω αυτό...

Θέλεις να το διαβάσεις όλο μονομιάς! Το πιο υπέροχο συναίσθημα που

θέλει ταλέντο για να προκαλέσει έναςσυγγραφέας!

Πώς αναγνωρίζω το κατάλληλο βιβλίο για τα παιδιά;από την ΕΛΕΝΗ ΓΑΡΥΦΑΛΑΚΗ

Έφτασε η μέρα, που θα πήγαινα στη δημόσια βιβλιοθήκη να σταθώ μπροστά σταράφια της και με ύφος υποτιμημένου ανθρώπου να κοιτάξω τη μεγάλη διάπλασήτης μπρος μου. Πήγα σαν απλός επισκέπτης με άδεια χέρια και έφυγα με γεμάτα.Τρία βιβλία, δεν θα έλεγε κανείς με μεγάλη αναγνωσιμότητα, και ένα φυλλάδιο επι-στροφής των, με συνόδεψαν στην έξοδο.

Επιστροφή στο σπίτι και εκκίνηση ανάγνωσης, αγαπημένοι μου αναγνώστες. Μεποιο βιβλίο να ξεκινήσω; Μήπως με αυτό που έχει κάμποσους έλληνες στοχαστέςόπως η Αρβελέρ και ο Καστοριάδης και προσπαθούν να σου δείξουν το δρόμο τηςσκέψης; Ή καλύτερα να διαβάσω για αρχή «το παιδί που κάθεται πλάι στο ποτάμι»;

Όχι. WoodyAllen και «Πάτσι». Αναθεματισμένος, νευρωτικός ανθρωπάκος, πουκουβαλάει τεράστιες επιτυχίες στους ώμους του και δέχεται ηδονικά το φορτίοαυτό, των παγκόσμιων ευσήμων. Ονειροπόλος και καλός μελετητής της ψυχανά-λυσης, με τάσεις αυτοκαταστροφής και έκδηλη συναισθηματική αστάθεια, ακούειτην άμεση προτροπή των γιατρών του για άμεσο εγκλεισμό σε ψυχιατρική δομή.

Ευτυχώς όμως, οι επιτυχίες της τέχνης του, τον σώζουν. Αποφεύγει τη νοσηλείακαι διατηρεί μια ακόμη φορά την κινηματογραφική αντισυμβατικότητα ελεύθερη.Παντρεύει την ευρωπαϊκή φιλοσοφία με την δυτική - αμερικάνικη κουλτούρα, εναν-τιώνεται στον ιμπεριαλισμό και τσουπ… πέφτει θύμα του!

Σελ.30. Τι μπορούμε να αναγνωρίσουμε; Δηλαδή για τι μπορούμε να είμαστε σί-γουροι ότι το αναγνωρίζουμε, ή βέβαιοι ότι γνωρίζουμε ότι το αναγνωρίσαμε; Ο Ντε-κάρτ αυτό το πρόβλημα υπαινισσόταν όταν έγραφε: ο νους μου αδυνατεί τελείωςνα αναγνωρίσει το σώμα μου, παρόλο που έχει πιάσει φιλίες με τα πόδια μου.

Ο Ντεκάρτ το 1619, έχοντας λάβει Ιησουίτικη παιδεία και καταγόμενος από ευ-γενή οικογένεια, (όχι σαν τις σημερινές τις απροσάρμοστες, τις ακόλαστες και τα-ξικά κατώτερες φυλές), συνέλαβε ενορασιακά τη μέθοδο που θεώρησε ως αληθινήγια την γνώση. Η όλη, παραγωγική δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε σε μια οικο-δομημένη θερμάστρα, γιατί κρύωνε λόγω του βαρύ χειμώνα που είχε πλακώσει

την πόλη. Σε αντίθεση με τον Σωκράτη ο οποίος στοχαζόταν σε κρύα περιβάλλοντακαι συνθήκες, τα απ’ αυτά του Ντεκάρτ ήθελαν ζεστές συνθήκες. Τι μας νοιάζειεμάς; Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα, που λέει και η μάνα μου.

Αρχή λοιπόν του Ντεκάρτ (Καρτεσιανή θεωρία), είναι να μην αποδέχεται τίποταως αληθινό πριν το γνωρίσει έκδηλα ως τέτοιο. Και φυσικά, πιστός στις αρχές του,δεσμευμένος στην πίστη του, και κυριευμένος από την αδυναμία των περισσότερωνφιλοσόφων να αναθεωρήσουν τις απόψεις του, θεώρησε σωστό να προσθέσει στονμηρυκαστικό τρόπο, εγκεφαλικής του δραστηριότητας και το εξής: Οι αισθήσειςμας απατούν συχνά. Δίνουν συγκεχυμένη γνώση ενώ τα όνειρα δεν έχουν ακρίβεια.Η συστηματική αμφιβολία είναι ο μόνος τρόπος αποκατάστασης της αλήθειας.

Και τώρα, ερχόμαστε εμείς αντιμέτωποι με το αιώνια φιλοσοφικό αναπάντητοερώτημα, τι είναι γνώση, πως αποκτάται, και αν η γνώση προηγείται της πραγματι-κότητας ή η πραγματικότητα της γνώσης κλπ. Ασυνάρτητες σκέψεις.

Μετά από ένα συγκερασμό του WoodyAllen και του Ντεκάρτ, φτάνω στην ευχά-ριστη θέση να σας ενημερώσω, ότι η Γη γυρίζει. Αυτό είναι γνώση. Σε μερικά χρόνιαβέβαια, μπορεί να γεννηθεί ένα άλλο φιλοσοφικό ερώτημα γιατί η Γη είναι ακόμηκατοικήσιμη, χωρίς να χρειάζεται να γυρίζει, ή γιατί οι κάτοικοι της Γης, υπακούουνσε υπερφυσικά ηγετικά πρόσωπα ακόμη και 2000 χρόνια μετά την πρώτη κυβέρ-νηση Αριστεράς στην Ελλάδα και τη δεύτερη θέση της ακροδεξιάς στις περιφερει-ακές εκλογές της Γαλλίας; Τελικά η γνώση αποκτάται, ή είναι σαν την ουτοπία;Απλώς την κυνηγάς, και κάνεις καθημερινά βήματα μπροστά;

Όπως και να έχει σύμφωνα με τον Woody Allen, η πραγματικότητα στερείται ου-σίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει ουσία αλλά απλώς την στερείται. Άρα η γνώσηπου διαμορφώνουμε ή προσπαθούμε να διαμορφώσουμε για την πραγματικότηταείναι απλώς η αντανάκλαση αυτών που παρατηρούμε. Είτε αυτά μας προκαλούν αυ-ταπάτες είτε είναι ρεαλιστικά απεικάσματα της πραγματικότητας.

Η γνώση ως απάτη


Μια από τις πιο σημαντικές εκδηλώσεις της έμμεσης επικοινω-νίας είναι η ανάγνωση. Πρόκειται για μια επικοινωνιακή διαδικασίαμε δύο εταίρους, το κείμενο και τον αναγνώστη, που αναπτύσσεταιστο πλαίσιο ενός διαλεκτικού πλέγματος, για να περιαγάγει τοναναγνώστη σε μια κατάσταση αναδιάταξης. Όταν ανοίγουμε έναβιβλίο, μας ανοίγει και εκείνο. Τα οφέλη που αντλούμε από τοάνοιγμα αυτό μπορούν να είναι περισσότερα και σημαντικότερα,όταν το άνοιγμα δε συντελείται με τρόπο βίαιο, αλλά αργό.

Όσοι έχουν βιώσει τη χαρά της αργής ανάγνωσης, έχουν συχνάπολλές δυσκολίες στο να προσαρμοστούν στη νέα κουλτούρα πουεπιβάλλει στον τομέα αυτό η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία.

Η νέα πρακτική απαιτεί ταχύτητα, συνδυαστική αναζήτησηκαι αξιοποίηση αρίφνητων πληροφοριών με ποικίλη θεματικήκαι ποιότητα. Το πιο σημαντικό είναι ωστόσο, ότι η δυαδικήσχέση των εταίρων, που είναι ο αναγνώστης και το κείμενο,επηρεάζεται με τρόπο καίριο από την παρουσία του τρίτου εταί-ρου, που δεν είναι άλλος από το ηλεκτρονικό μέσο με τον περί-πλοκο, σύγχρονο εξοπλισμό του. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο αναγνώστηςεισάγεται σε μια νέα κατάσταση αναδιάταξης, που είναι συχνάσυνδεδεμένη με ποικίλα συναισθήματα. Όταν αυτός «ανοίγει»ένα ηλεκτρονικά προσφερόμενο κείμενο, αισθάνεται πολλέςφορές να «κλείνει», να στενεύει ο χώρος που συνήθιζε να απο-λαμβάνει διαβάζοντας.

Συναισθανόμενος την αναγκαιότητα του να αποδεχθεί τη νέαπραγματικότητα και να λειτουργήσει μέσα σε αυτήν, προετοι-

μάζει τη λειτουργική και ψυχοπνευματική του προσαρμογή στονέο σχήμα, μέσα στο οποίο η ανάγνωση μπορεί να του προσφέ-ρει συχνά ικανοποίηση, αλλά σπάνια τη χαρά, που δίνει η αργή,βαθιά ανάγνωση.

Πολλοί νεαροί αναγνώστες δεν τη γνωρίζουν καθόλου. Αυτόοφείλεται σε μεγάλο βαθμό, τόσο στο γεγονός ότι έχουν αναπτύ-ξει εκείνες τις αναγνωστικές δεξιότητες που είναι ιδιαίτερα λυ-σιτελείς κατά τη χρήση των σύγχρονων ψηφιακών μέσων, όσοκαι στο ότι ως μαθητές δεν είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τηβαθιά ανάγνωση και να ενθαρρυνθούν αρκετά ώστε να την ασκή-σουν διαβάζοντας.

Σύμφωνα με την ερευνήτρια Maryanne Wolf, η βαθιά ανά-γνωση αποσκοπεί στο να οδηγηθεί ο αναγνώστης σε σκέψειςπου ξεπερνούν την ιδέα του συγγραφέα, σε μια αυτόνομη, μετα-μορφωτική σύνθεση, ανεξάρτητη από το κείμενο. Με αυτόν τοντρόπο, η ανάγνωση μπορεί να διαμορφώσει τον αναγνώστη καινα προαγάγει τη δημιουργική του σκέψη.

Είναι καιρός για τους νέους ανθρώπους να μυηθούν στη βαθιάανάγνωση, ειδικά σήμερα, σε μια εποχή που η έλλειψη εμβάθυν-σης στη γνώση και στο στοχασμό μας αποστερεί όλους από ση-μαντικά ψυχοπνευματικά βιώματα και επιτεύγματα.

Ιδιαίτερα για τους πολύ νέους, αλλά και για τους μεγαλύτε-ρους, για όλους μας, είναι καιρός να απομακρύνουμε για λίγο τοδάχτυλο από την οθόνη και να το βάλουμε στην καρδιά.

Στη Ζωή, στη Σκέψη και στο Διάβασμα.

…Να διαβάζουμε καλά, δηλαδή αργά, βαθιά, με το βλέμμα στραμμένο πίσω και εμπρός,με μετασκέψη, με τις θύρες ανοιχτές, με λεπταίσθητα δάχτυλα και μάτια…

Φρειδερίκος Νίτσε

Η λησμονημένη ανάγνωσηαπό την ΙΩΑΝΝΑ ΕΞΑΡΧΟΥ

Η Ιωάννα Εξάρχου γεννήθηκε στην

Αθήνα. Σπούδασε Γερμανική και Ελλη-

νική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθη-

νών. Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές

σπουδές σε πανεπιστήμια της Γερμα-

νίας και της Ιρλανδίας. Ασχολήθηκε ιδι-

αίτερα με τη διδακτική μεθοδολογία

του γλωσσικού μαθήματος και απέκτησε

διδακτορικό δίπλωμα που αξιολογήθηκε

με άριστα. Ασκήθηκε από νωρίς στη λο-

γοτεχνία γράφοντας διηγήματα και νου-

βέλες. Σήμερα εργάζεται στην ιδιωτική

εκπαίδευση, ενώ παράλληλα ασχολείται

με τη συγγραφή εκπαιδευτικών βι-

βλίων. Ο "Δρόμος στο Γαλάζιο" είναι το

πρώτο της μυθιστόρημα.

“Ο δρόμος στο γαλάζιο” - απόσπασμα: …Το όνειρο ξενύχτησε κι αυτό μαζί με τους ανθρώπους πάνω στην προκυμαία, στα φορτωμένα μπαλκόνια, στα σαχνισίνια και στους μώλους.Όταν φάνηκαν τα τρία βαπόρια, το «Αβέρωφ», το «Λήμνος» και το «Πατρίς», ο ήλιος ήτανε σκαρδωμένος ψηλά κι έφεγγε με ζέση…Η Σμύρνη πλάτυνε εκείνη τη μέρα. Τράνεψε, έγινε πιο μεγάλη.Για να χωρέσει την Ιδέα, που ήθελε απλωσιά για να ξεδιπλωθεί, ν’ απλώσει το ονειρένιο κορμί της σε δυο ηπείρους και πέντε θάλασσες…

Ο ριζοσυλλέκτης από τη ΝΙΚΗ ΣΟΥΡΑ

Όλα ξεκινούν με την ανάγνωση. Για τους «βιβλιοφάγους», η κα-τανόηση του περιεχομένου ενός γραπτού κειμένου, αλλά και ηδιαδικασία και τελετουργία της ανάγνωσης είναι το ζητούμενο.Ανάγνωση βέβαια καλούμε και την προφορική απόδοση ενός γρα-πτού κειμένου, το σχολικό μάθημα, αλλά και φιλολογικά τον τρόποαποδόσεως και ερμηνείας ενός πολυσήμαντου μηνύματος από δε-δομένο κείμενο, γραπτό ή προφορικό. Η τελευταία μάλιστα χρήσητης λέξης απαντάται ιδιαίτερα αγαπητή σε δημοσιογράφους, πο-λιτικούς και χειριστές δημοσίου λόγου, οι οποίοι συχνά επικα-

λούνται τις «πολλαπλές αναγνώσεις των μηνυμάτων». Αξίζει, όμως, στη συγκεκριμένη λέξη να αναφερθούμε πε-

ραιτέρω στην ετυμολογία της, η οποία αναζητείται στην αρ-χαία ελληνική «ανάγνωσις», με αρχική σημασία «αναγνώριση,ενθύμηση» από το αρχαίο <ἀνά + γιγνώσκω, όπου γιγνώσκω«γνωρίζω». Η ανάγνωση, λοιπόν, για τους αρχαίους συνδεότανμε την Πλατωνική θεώρηση της «ενθύμησης». Διαβάζοντας,δηλαδή, ξαναγνωρίζουμε αυτά με τα οποία ήδη έχει έρθει σεεπαφή η ανθρώπινη ψυχή (θεώρηση φιλοσοφική).

ΑνάγνωσηΗ Νίκη Σουρά γεννήθηκε και μεγά-

λωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Φιλολογίαστην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών με ειδί-κευση στη Γλωσσολογία. Εργάστηκε ωςκαθηγήτρια σε φροντιστήρια Μέσης εκ-παίδευσης. Είναι παντρεμένη και μητέραδύο κοριτσιών. Σήμερα, αφιερώνει τονχρόνο της στο να είναι.. μαμά και στηνολοκλήρωση του μεταπτυχιακού της μετίτλο "Σπουδές στην Εκπαίδευση".

Αναπόσπαστο στοιχείο του χώρου του βιβλίου αποτελεί η γλώσσα. Λόγια, λέξεις, φράσεις,γράμματα, γλωσσικές επιλογές ξεδιπλώνουν μπροστά μας και μέσα από τα βιβλία μια άλληπραγματικότητα, αυτή του συγγραφέα και του οράματός του. Ας δούμε, λοιπόν, την ετυμο-λογία, την αρχική δηλαδή μορφή και σημασία κάποιων λέξεων κατεξοχήν συνυφασμένωνμε τον ευρύτερο χώρο των εκδόσεων και του βιβλίου.

ΒιβλίοΤο βιβλίο, με τη μορφή που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα,την έντυπη, τίθεται υπό αμφισβήτηση. Ένθερμοι υπο-στηρικτές του συχνά χαρακτηρίζονται οπισθοδρομικοίκαι ρομαντικοί από τους υπέρμαχους των ηλεκτρονι-κών εκδόσεων και εντύπων. Σε αυτούς τους διαπλη-κτισμούς συνήθως κριτής είναι ο χρόνος, αξίζει όμως

να αναφερθεί ότι η αναζήτηση της ετυμολογίας τηςλέξης μας οδηγεί στο αρχαίο «βιβλίον» (από το βυ-βλίον με προληπτική αφομοίωση του -υ- σε -ι-), το οποίομε τη σειρά του μας παραπέμπει στην φοινικική πόληΒύβλο, από όπου γινόταν η εισαγωγή του κατεργασμέ-νου πάπυρου. Αποδίδει, λοιπόν, η λέξη λόγω ρίζας το

σύνολο των χειρόγραφων ή τυπωμένων φύλλων χαρ-τιού που συρράπτονται και εκδίδονται σε αντίτυπα,χωρίς βέβαια αυτό να είναι περιοριστικό για τηνχρήση της, καθώς οι λέξεις, στο πέρασμα των χρόνωνεμπλουτίζουν ή τροποποιούν τη σημασία τους συμπλέ-οντας με τις εξελίξεις.


ΚυνηγητόΠρόκειται για το γνωστό ομαδικό παιχνίδι

κατά το οποίο τα παιδιά κυνηγιούνται μεταξύτους και προσπαθούν να πιάσει το ένα τοάλλο. Η ετυμολογία της λέξης μας οδηγεί στορήμα ʻκυνηγώʼ από το αρχαίο <κυν (όπουκύων-κυνός σημαίνει σκύλος)+ ηγός (μεέκταση του αρχικού φωνήεντος του άγωκατά την σύνθεση). Αρχική σημασία της λέξηςήταν: οδηγώ τους κυνηγετικούς σκύλους.

Σύμφωνα και με την ετυμολογία, λοιπόν,πρόκειται για απαιτητικό παιχνίδι που απαι-τεί ταχύτητα και αντοχή ταυτόχρονα. Διέ-πεται από κανόνες (άλλωστε το παιχνίδιδιαθέτει παιδαγωγική αξία εισάγοντας τοπαιδί στη λειτουργία και τους κανόνες τηςκοινωνίας). Εκτός από τον πάγιο κανόνα πουαπαγορεύει τις αδικίες και τις ζαβολιές, ότανένα παιδί πιάνεται πρέπει να πάει ʻφυλακή .̓Υπάρχει και "ξελέ", δηλαδή να πάει το παιδίπου δεν κυνηγάει στο παιδί που είναι πια-σμένο, να το ακουμπήσει και έτσι ελευθερώ-νεται. Αν όμως κάποιος φύγει από τηνφυλακή χωρίς "ξελέ" βγαίνει από το παιχνίδι.Επίσης υπάρχει και "μάνα", δηλαδή αυτό τοπαιδί που δεν κυνηγάει να πάει εκεί και έτσιαυτός που κυνηγάει δεν μπορεί να τον πιάσει.

ΚρυφτόΟμαδικό παιχνίδι κι αυτό, στο οποίο ένα

παιδί προσπαθεί να βρει πού κρύβονται οισυμπαίκτες του. Η ετυμολογία της λέξηςμας οδηγεί στο αρχαίο ̒ κρύπτω ,̓ με ανάλογη

της σημερινής σημασία. Μπορούν να παί-ξουν από 3 άτομα και πάνω. Το παιδί που φυ-λάει μετράει με κλειστά μάτια καιακουμπώντας το πρόσωπο στον τοίχο ανά5 μέχρι το 100 ή το 200. Μόλις τελειώσειπροειδοποιεί λέγοντας "φτου και βγαίνω"και αρχίζει να ψάχνει τα παιδιά. Όταν βρειένα παιδί λέει "φτου" και το όνομα του παι-διού. Το παιδί μπορεί, όταν αυτός που φυ-λάει είναι μακριά να πει "φτου" και το όνοματου παιδιού που φυλάει. Το τελευταίο παιδίπρέπει να πει "φτουξελευθερία" για να ξα-ναφυλάξει το ίδιο παιδί. 'Αμα αυτό δεν γίνει,τότε φυλάει το παιδί που "έφτυσε" πρώτο.

Οι παλιότεροι ίσως θυμούνται λέξεις χα-ρακτηριστικές όπως "κολωνάκι" ή "περιπτε-ράκι" που σημαίνει ότι το παιδί που φυλάειστέκεται συνέχεια μπροστά από το μέροςπου φυλάει και δεν αφήνει στους άλλουςπεριθώριο να βγουν. Επίσης η φράση "τακλούβιασε" σημαίνει ότι είδε ένα άτομοαλλά το πέρασε για κάποιο άλλο. Τα σημε-ρινά όμως παιδιά θα μας υπενθυμίσουν τηνπρόοδο καθώς κάνουν time ή timeout για ναπαγώσουν τον χρόνο του παιχνιδιού..

Στο κρυφτό ξεχωρίζω τη φράση "φτου-ξελευθερία για όλους", που σημαίνει ότι ταπαιδιά που βρέθηκαν δεν μπορούν να φυλά-ξουν στον επόμενο γύρο και φυλάει πάλι οίδιος. Τα παιδιά που μεγάλωσαν στο κέντροτης Αθήνας δεν είχαν ανοιχτούς χώρους γιαπαιχνίδι, συχνά όμως έβλεπαν στους τοί-

χους τη φράση γραμμένη ως σύνθημα απότα μεγαλύτερα παιδιά που έκαναν την επα-νάστασή τους...

ΑμπάριζαΠαιδικό παιχνίδι ανοιχτού χώρου, κατά το

οποίο δύο ομάδες παιδιών κυνηγούν καιπροσπαθούν να αιχμαλωτίσουν η μία τηνάλλη. Κάθε ομάδα έχει ένα ʻσπίτιʼ, συνήθωςκολόνα ή δέντρο. Στην αρχή ένα παιδί απότη μια ομάδα "παίρνει αμπάριζα και βγαίνει"για να προκαλέσει τους παίχτες της άλληςομάδας να τον κυνηγήσουν. Τότε κάποιοςαπ' την αντίπαλη ομάδα "παίρνει αμπάριζακαι βγαίνει" και τον κυνηγάει. 'Ετσι βγαίνουνκαι τ' άλλα παιδιά κυνηγούν. 'Οταν κάποιοπαιδί πιάσει ένα παίχτη της αντίπαλης ομά-δας, τον πάει στη φυλακή, που είναι συνή-θως κοντά στην κολόνα του. Οι παίχτες τηςομάδας του παιδιού που είναι φυλακισμένο,πρέπει να το ακουμπήσουν για να ελευθε-ρωθεί. Σκοπός του παιχνιδιού είναι ν'ακουμπήσει ένας παίχτης την κολόνα τηςαντίπαλης ομάδας, οπότε να ανακηρυχθεί νι-κήτρια η ομάδα του.

Η ετυμολογία της λέξης ανάγεται κατάπολλούς (βλ. και Λεξικό Μπαμπινιώτη) σεαλβανική ρίζα <ambarezë και τονίζει έτσιτον υπερεθνικό χαρακτήρα του παιχνιδιούενώ θα λέγαμε ότι συμβολίζει και την αρ-μονική συνύπαρξη των πληθυσμών. Σύμ-φωνα με άλλη άποψη, πρόκειται για είδοςαντιδανείου, αφού η αμπάρα, ιταλικής αρχής,

πέρασε από τα ελληνικά στα αλβανικά. Οικαταλήξεις σε -ιζα είναι ένδειξη αλβανικήςπροέλευσης, και στα τοπωνύμια.

ΣβούραΗ σβούρα είναι το γνωστό κωνικό αντικεί-

μενο από ξύλο, μέταλλο ή πλαστικό, με τοοποίο παίζουν τα παιδιά στηρίζοντάς το όρθιοστο έδαφος και κάνοντάς το να περιστρέφε-ται. Η λέξη είναι ηχομιμητική, παραγόμενηαπό την χαρακτηριστικό θόρυβο της σβούρας.

Μέσα στην πληθώρα των σημερινών παι-χνιδιών θα περίμενε κανείς ότι τα σύγχροναπαιδιά θα σνόμπαραν το ʻταπεινόʼ αυτό παι-χνίδι. Συχνά όμως γονείς και μεγαλύτεροιξαφνιαζόμαστε από την δυναμικότητα τωναπλών πραγμάτων. Βέβαια ακόμα πιο οικείαηχεί στα αυτιά μας η φράση ʻστριφογυρνάεισαν τη σβούρα ̓ή ̒του σβούριξε μια σφαλιάρα.̓Στα χρόνια των μπαμπάδων μας πάντως τοπαιχνίδι περιελάμβανε και κανόνες. Τα παιδιάσχεδίαζαν ένα μεγάλο κύκλο και γύρω από τοκέντρο τοποθετούσαν όσες σβούρες περισ-σότερες μπορούσαν ή είχαν. Έπειτα, κρατών-τας μια σβούρα προσπαθούσαν να τηνχτυπήσουν στο κέντρο του κύκλου και να διώ-ξουν όλες τις υπόλοιπες μακριά. Η σβούραπου κρατούσαν στο χέρι έπρεπε να είναι δε-μένη μ' ένα σκοινί απ΄την μύτη (κάτω-κάτω)έως την λαβή (πάνω-πάνω). Με αυτόν τοντρόπο γυρνούσε πιο εύκολα. Οι σβούρες πουπετύχαιναν να βγάλουν έξω απ' τον κύκλο γί-νονταν δικές τους.

Το σκαλιστηράκι των λέξεωναπό τη Νίκη Σουρά “Σκαλίζουμε” με τα παιδιά ρίζες λέξεων

Οι λέξεις που “σκαλίζουμε” σήμερα είναι γνωστές σε όλους, μικρούς- μεγάλους. Για τους μικρούς μας φίλους συμβο-λίζουν τη χαρά του παιχνιδιού, όχι του πλαστικού, αυτού που πουλάει το μεγάλο παιχνιδάδικο, αλλά του παιχνιδιού της παρέας,του κήπου, της σχολικής αυλής, της παραλίας, της γειτονιάς, της ξεχασμένης αλάνας.. Για εμάς τους μεγαλύτερους οι λέξειςκουβαλούν νοσταλγία, αντηχούν τις φωνές των παιδικών μας φίλων, φανερώνουν τις γρατζουνιές από τα παιδικά χτυπήματα,τους τσακωμούς στη γειτονιά, τις κατσάδες των μαμάδων για την αργοπορία μας, τις διαχρονικές μυρωδιές του ελληνικούκαλοκαιριού, των διακοπών μας. Ας τις σκαλίσουμε ,λοιπόν, αναζητώντας στις ρίζες των λέξεων και τις δικές μας ρίζες.

ΓραφήΑνάμεσα στις πολλές δραστηριότητες που προέκυψαν

από την θέληση του ανθρώπου να ξεφύγει από το πεπε-ρασμένο και να κατακτήσει την αιωνιότητα εντάσσεται καιη γραφή. Η επινόηση σημειολογικού συστήματος για τηναποτύπωση του λόγου πάνω σε μια επιφάνεια ξεπέρασετα εμπόδια της περιορισμένης προφορικής επικοινωνίας.

Ετυμολογικά, η λέξη αποτελεί το ουσιαστικό τηςλέξης «γράφω», της οποίας η αρχική αρχαία σημασία«χαράζω ελαφρά, ξύνω» δικαιολογεί την εξέλιξή της,αφού τα πρώτα γράμματα χαράσσονταν πάνω σε μαρμά-ρινες, ξύλινες ή κηρωμένες επιφάνειες. Αν μάλιστα θέ-λουμε να αναφερθούμε και σε ιστορικά γλωσσολογικάστοιχεία, η ελληνική γραφή αποτελείται από τον συν-

δυασμό του φοινικικού συστήματος, όπου τα γράμματασυμβόλιζαν σύμφωνα, με την ελληνική επινόηση της ξε-χωριστής δήλωσης των φωνηέντων, η δε λατινικήγραφή, που χρησιμοποιείται ευρύτατα σήμερα έχει ελ-ληνική προέλευση επίσης.

ΜετάφρασηΛέξη κομβική για τον χώρο του βιβλίου. Συχνά γίνεται

λόγος για «κατά λέξη», για «ελεύθερη» ή «λογοτεχνική»μετάφραση. Η διαδικασία αυτή της μεταφοράς και από-δοσης ενός κειμένου σε γλώσσα διαφορετική από αυτήντης σύλληψης και παραγωγής του,το καθιστά οικουμε-νική και πανανθρώπινη κληρονομιά. Πρόκειται για σύν-θετη λέξη, με ετυμολογία από το <μετά + φράζω, όπουφράζω με τη σημασία του «δηλώνω, δείχνω, εκφράζω».

ΈκδοσηΠαράλληλη η πορεία της λέξης με αυτήν του βιβλίου.

Η αρχική σημασία της, δηλαδή η τύπωση και δημοσίευσηπρωτότυπου ή παλαιότερου έργου σε πολλά αντίτυπακαι η διάθεσή τους στην κυκλοφορία, διευρύνθηκε καιακολουθώντας τα τεχνολογικά επιτεύγματα συμπεριέ-λαβε την ηλεκτρονική μορφή έκδοσης, που για παρά-δειγμα κυκλοφορεί και διαβάζεται στο διαδίκτυο (π.χ.ηλεκτρονική έκδοση εφημερίδας). Προέρχεται από τοαρχαίο ρήμα εκδίδωμι. Με τη σημασία της δημοσίευσηςβιβλίου απαντάται για πρώτη φορά στους ελληνιστι-κούς χρόνους για τις εκδόσεις έργων από τους αρχαί-ους γραμματικούς.

{ Νου}Γ Ι Α Β Ι Β Λ Ι Ο Φ Α Γ Ο Υ Σ

Mε

12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 / ΤΕΥΧΟΣ 2ο12

ΈΚΦΡΑΣΗ-ΈΚΘΕΣΗΆ ΛΥΚΕΙΟΥαπό 18,40 €

ΜΟΝΟ 7,00 €

ΑΛΓΕΒΡΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥαπό 18,00 €

ΜΟΝΟ 7,00 €

321 ΠΙΘΑΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥαπό 17,00€

ΜΟΝΟ 7,00 €

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓ.Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ από 9,90 €

ΜΟΝΟ 7,00 €

a- ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γ’ ΛΥΚ.από 13,18 €

ΜΟΝΟ 5,00 €

ΑΡΧΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣΒ’ ΛΥΚΕΙΟΥαπό 14,27 €

ΜΟΝΟ 12,84 €

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ά ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 20,40 €ΜΟΝΟ 7,00 €

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛ. ΓΛΩΣΣΑΆ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 18,40 €ΜΟΝΟ 7,00 €

ΦΥΣΙΚΗΒ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 16,00 €ΜΟΝΟ 7,00 €

ΛΥΣΕΙΣ ΜΑΘ/ΚΩΝ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 11,00 €ΜΟΝΟ 6,00 €

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥαπό 12,68 €

ΜΟΝΟ 6,00 €

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΓΛΩΣΣΑ

Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥαπό 11,95 €

ΜΟΝΟ 8,96 €

ΧΗΜΕΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 9,95 €ΜΟΝΟ 7,46 €

ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

από 18,08€ΜΟΝΟ 13,56 €

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 10,19 €ΜΟΝΟ 9,17 €

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΘΕΣΗΒ’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

από 11,72 €ΜΟΝΟ 10,55 €

ΧΗΜΕΙΑ Β΄ ΕΝ. ΛΥΚΕΙΟΥ,

ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ από 17,84 €

ΜΟΝΟ 16,06 €

ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ,

ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ από 12,00 €

ΜΟΝΟ 10,80 €

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ

Ά ΔΗΜΟΤΙΚΟΥαπό 12,20€

ΜΟΝΟ 3,50 €

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΡΑ-ΠΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Α, Β, Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥαπό 14,27 €

ΜΟΝΟ 12,84 €

Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥΔ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

από 16,66 €ΜΟΝΟ 5,00 €

ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

από 8,96 €ΜΟΝΟ 6,72 €

1,2,3…ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙΕΙΝΑΙ ΜΑΓΕΙΑ!

από 5,00€ΜΟΝΟ 4,50 €

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥΑΓΓΛΙΚΟ

ΑΛΦΑΒΗΤΟαπό 5,00 €

ΜΟΝΟ 4,50 €

ΓΡΑΦΗ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑ,ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΠΡΟ-

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΡΑΦΗΣαπό 5,80 €

ΜΟΝΟ 5,22 €

ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΠΡΩΤΗΣΓΡΑΦΗΣ (ΜΠΛΕ)

από 3,55 €ΜΟΝΟ 3,20 €

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ

από 2,65 €ΜΟΝΟ 2,39€

ΓΡΗΓΟΡΑ ΤΕΣΤ ΜΑ-ΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΤ΄ΔΗ-

ΜΟΤΙΚΟΥ Νο1από 2,98€

ΜΟΝΟ 2,68 €

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Ε΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

από 17,50 €ΜΟΝΟ 7,00 €

a- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ Γ/Π.

από 13,75 €ΜΟΝΟ 5,00 €

ΛΥΚΕΙΟ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ

“Αυτοί που διαβάζουν έχουν τον κόσμο κι αυτοί που βλέπουν τηλεόραση τον χάνουν”Werner Herzog

ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΑ

13ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 / ΤΕΥΧΟΣ 2ο 13

“Μπήκα μέσα στο βιβλιοπωλείο και ανέπνευσα εκείνο το άρωμα χαρτιού και μαγείαςπου, περιέργως, κανένας ποτέ δεν σκέφτηκε να εμφιαλώσει” Carlos Ruiz Zafón

Αϊβαλί - Soloup (εκδ. Κέδρος)Βραβευμένο graphic novel, προσεγμένο και καλαίσθητο, με ευαι-σθησία και μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, με μία αξιόλογη καιεκτενή αναφορά στους Μικρασιάτες που ενέπνευσαν τον δημι-ουργό. Ο Soloup συνδέει υπέροχα το τότε με το τώρα, τη Μικρα-σιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, τουςπαλιούς καλούς γείτονες, τους σημερινούς Έλληνες και Τούρ-κους. Μία αναζήτηση στην ιστορία ως τις μέρες μας, ένα κενόστις καρδιές και των δύο λαών που ζητάει παρηγοριά.

Η γιαγιά μου η κλέφτραΝτέιβιντ Ουάλιαμς (εκδ. Ψυχογιός)Μία γιαγιά που λατρεύει την αστυνομική λογοτεχνία, ένας εγγο-νός που λατρεύει να μη βαριέται, όμως βαριέται πολύ με τουςμεγάλους, δυο γονείς που θέλουν μόνο να βλέπουν τους άλλουςνα χορεύουν. Και μετά;Ένα βιβλίο σύγχρονο, γρήγορο, περιπετειώδες, ευκολοδιάβα-στο, με απρόβλεπτο, συγκινητικό τέλος. Κάθε πιτσιρίκι θαήθελε να ζήσει αυτή τη συναρπαστική περιπέτεια. Γιατί υπάρχουν και γιαγιάδες που ξεπερνούν την παιδική φαν-τασία. Πιστέψτε το!

Η χρησιμότητα του άχρηστουΝούτσιο Όρντινε (εκδ. Άγρα)Σε πείσμα των καιρών και των εμπορικών εποχών, που θέ-λουν να πετάξουν στον κάλαθο των αχρήστων ό,τι είναι μα-κριά από τους αριθμούς και από το κέρδος, ο συγγραφέαςεπιχειρηματολογεί υπέρ της τέχνης και της δημιουργικότη-τας, της πνευματικότητας και των θεμελιωδών αξιών πουυπερασπίζονται και ενισχύουν την ανθρωπιά.

Πικρούτσικα πικρούτσικα - Θάνος Κάππας (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας)Από τον τίτλο του βιβλίου καταλαβαίνεις την ειλικρινή ματιάτου συγγραφέα, την αμακιγιάριστη διάθεση των πρωταγωνι-στών, την ανθρώπινη έκθεσή τους, τα πραγματικά συναισθήματαπου τολμούν. Ποιητική, λιτή γραφή, μικρές, δυνατές εικόνες, αλ-λότριες και δικές μας.

Οι αναγνώστεςσυμμετέχουν!

stamatiap @telaro 19 Ιουν#kapote ενα καραβι ξεκινησε να φερει τη χαρασε ενα τοπο γεματο λυπη και ακομα ψαχνει νατη βρει.

macgyver @nikolaos_mvr 19 Ιουν#kapote νεράιδες προστάτευαν τους ανθρώ-πους από το κακό μα βρέθηκαν κάποιοι χαζοίνα τις σκοτώσουν γιατί όταν πέθαιναν μετα-τρεπόταν σε χρυσο

{σελίδες}@selides2015 2

ΙουλΤα παιδιά, οι καλύ-

τεροι ζωγράφοι! @epbooksgr

Ευχαριστούμε τηΜυρσίνη-Κατερίνα,

μας έδωσε τόσηχαρά!

Brave_Little_My @brave_Little_My 19 Ιουν#kapote όλες οι μουσικές γεννιόνταν σ'ενόςαρχαίου δεντριού την κουφάλα. Απόθετεςμέσα ό,τι αγαπούσες, γινόταν μουσική και δεντο'χανες ποτέ.

macgyver @nikolaos_mvr 19 Ιουν#kapote κόσμος ήταν θλιμμένος νόμιζαν κά-ποιος πέθανε δεν σκέφτηκαν να κοιτάξουνψηλά αυτός είχε βγάλει φτερά και πετούσεπρος τον ουρανό.

stamatiap @telaro 19 Ιουν#kapote ηταν ενας ανθρωπος που μαζευεγελια σε ενα μαγικο κουτι αλλα ειναι πολυςκαιρος που εχει μεινει αδειανο.

renaki @renaki9783 31 Αυγ@selides2015 ♡♡♡♡♡♡

Οι αναγνώστες των {σελίδων} που καθημερινά επικοινωνούν μαζί μας, εμ-πνεύστηκαν και μας έστειλαν μερικά από τα παρκάτω όμορφα σχέδια καιλόγια. Τους ευχαριστούμε θερμά και ελπίζουμε να συνεχίσουμε αυτή τηνόμορφη και δημιουργική επικοινωνία!

Twitter: @selides2015

Το μάθημα της μουσικήςΠασκάλ Κινιάρ (εκδ. Μελάνι)Θα μπορούσε να έχει τίτλο “Σας αρέσει ο Μαραί;” Παντού καιπάντα η μουσική, η πατρίδα μας από τη στιγμή που η ζωή ζυμώ-νεται μέσα στη μήτρα έως το τέλος. Στοιχεία μουσικής θεω-ρίας, ταξίδι στο παρελθόν, αναφορά στο παρόν. Η μουσική δενείναι μόνο αντρική υπόθεση, είναι όμως μία παρηγοριά για τουςάντρες που η Φύση δεν τους προίκισε να μπορούν να γεννούνόπως οι γυναίκες.

"Τα κεφάλια μέσα και τα πλοία δεμένα" - @telaroΤο φθινόπωρο έφτασε και τα πλοία το ένα μετά το άλλο δένουνστο λιμάνι. Μέχρι το επόμενο καλοκαίρι κάθε βράδυ θα ονειρεύον-ται τις μικρές ιστορίες που πήρανσάρκα και οστά στα ταξίδια τους. Τα σ’ αγαπώ που ακουστήκαν στακαταστρώματα τους. Τα γέλια και τις κουβέντες που γέμιζαν τασαλόνια τους. Τα κρυφά δάκρυαπου κύλησαν και μόνο εκείνα είδαν. Τα αγκαλιασμένα σώματα πουχάζευαν την ανατολή καθώς έφταναν στο νησί. Καθώς ο καιρόςθα χειροτερεύει και οι μέρες θαγίνονται μουντές, εκείνα σιωπηλά θα μετράνε αντίστροφα μέχριη μπουκαπόρτα θα ανοίξει ξανά και τα πρώτα βήματα των νέωνεπιβατών ακουστούν στις σκάλες επιβίβασης.

ΟΙ {σελίδες} ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ

Το υπέροχο ταξίδι της Νίλου (εκδόσεις Κελέντη)Ένα υπέροχο ταξίδι ζωής, ένας πλούσιος κύκλος ζωής που πραγ-ματοποιείται χάρη στη θέληση και τη δύναμη ενός θηλυκού πε-λαργού, της Νίλου.Κάτω από τα φτερά της, η Νίλου συλλέγει αισθήματα, εικόνες καιέννοιες. Η δύναμή της θα γίνει σοφία, γνώση, ωριμότητα . Η ζωή,έτσι όπως τη βλέπει από ψηλά, φαντάζει σαν ένα ονειρεμένο πα-ραμύθι για όλους τους ανθρώπους, για όλα τα αξιώματα, για όλεςτις ηλικίες.

Η Χρυσούλα Σμυρλήμας έστειλε το βι-βλίο της, “Το μικρόβιβλιοπωλείο τουΑιμίλιου (εκδ. Όστρια), μίαπαιδική ιστορία γιατην αξία των βι-βλίων, καινούριωνκαι παλαιότερων.Την ευχαριστούμε.

Παίζω και τραγουδώ με το παιδί μου - εκδ. Χάρτινη ΠόληΠιο έξυπνα και ευτυχισμένα είναι τα παιδιά που

οι γονείς τους αφιε-ρώνουν χρόνο γιατην ανάπτυξή τους.Βιβλίο ιδανικό γιαπαιδάκια προνηπια-κής ηλικίας πουβοηθά στην ανά-πτυξη του λόγου, τηςσκέψης, στις κινητι-κές και μαθησιακέςδεξιότητες αλλά καιστη συναισθηματικήνοημοσύνη.

Ο γρίφος του Μαρασλή - εκδ. Χάρτινη Πόλη"Εκ της μυστικής βιβλιο-θήκης λάβετε μόνον τααναγκαία και μη λησμο-νείτε ότι οι πολυτιμότεροιτων θησαυρών παραμέ-νουν ασφαλείς εις ταςκρυψώνας τους". Αυτάείπε ο Γρηγόριος Μαρασ-λής κι εμείς τον ακολου-θούμε πιστά μέχρι τηλύση του μυστηρίου!

Kostis Makris @kostismakris 3 Ιουλ@selides2015 Καλημέρα!

1856: Στις 26 Ιουλίου, στο Δουβλίνο, γεν-νήθηκε ο Τζορτζ Μπέρναντ Σο. Καταγόταναπό οικογένεια προτεσταντών με έναν πα-τέρα από αξιοσέβαστο γένος γεμάτο αξιώ-ματα, που όμως δεν κατάφερε να συνεχίσειτην “οικογενειακή παράδοση”. Η μητέρατου ήταν καλλιτεχνική φύση.

Ο μικρός Σο ήδη διαβάζει και ενδιαφέρε-ται για τα κοινωνικά γεγονότα. Σύντομα,άφησε πίσω του τη θρησκευτική κατή-χηση, η οποία - κατά τα λεγόμενά του -δεν εκτελούσε τον προορισμό της, καιαφιέρωσε τα κυριακάτικα πρωινά τουστους περιπάτους, που ήταν γι' αυτόνανεξάντλητες πηγές ερεθισμάτων.

1872: Οι γονείς του χωρίζουν, η μη-τέρα με τις δύο αδελφές του μετακομί-ζει στο Λονδίνο ενώ ο Τζορτζ μένει μετον πατέρα του στο Δουβλίνο, για να τε-λειώσει την εκπαίδευσή του.

Ο Τζ. Μπ. Σο μεγάλωσε σε ένα στερη-μένο περιβάλλον, λόγω της αποτυχημέ-νης επαγγελματικής καριέρας και τουάκρατου αλκοολισμού του πατέρα του.Η εικόνα αυτή σε συνδυασμό με το μί-ζερο κλίμα του σπιτιού και τον χωρισμότων γονιών του, λειτούργησαν σαν πα-ράδειγμα προς αποφυγή και βοήθησαντον Τζορτζ να κτίσει έναν δυνατό χαρα-κτήρα ικανό να ισορροπεί τη λογική μετο συναίσθημα, γεμάτο ορμή για ζωή καιδράση και όχι για μεμψιμοιρία.

Μέσα στις σχολικές τάξεις συνειδη-τοποίησε, πολύ καλά, την πλάνη του εκ-παιδευτικού συστήματος και δεφοβήθηκε να δείξει την απροθυμία τουνα συμμετέχει σε έναν πνευματικό, κατ'επίφαση μορφωτικό, εγκλεισμό. Άλ-λαξε 3-4 σχολεία έως ότου ολοκληρώ-σει τις σπουδές του στο αγγλικόΣχολείο επιστημών και εμπορίου τουΔουβλίνου (Dublin English Scientific &Commercial Day School).

1876: Μετακομίζει στην Αγγλία, στοσπίτι της μητέρας του και επιδίδεταιστο γράψιμο με σκοπό την επαγγελμα-τική του αποκατάσταση. Δημοσιογραφείκαι συγγράφει, μεταφράζει και επιμε-λείται λογοτεχνικά έργα. Το Βρετανικόμουσείο γίνεται το δεύτερο σπίτι του,

όπου στο αναγνωστήριό του διαβάζειασταμάτητα.

Η οικονομική του κατάσταση, για ταεπόμενα δέκα χρόνια, είναι πολύ δύ-σκολη, όμως με πίστη στο έργο του καιανεξάντλητο θάρρος συνεχίζει να συμ-μετέχει χωρίς αποχή από την κοινω-νική ζωή και τους λογοτεχνικούςκύκλους, με το ιδιαίτερο στιλ και τηνπροσωπικότητά του να τον χαρακτηρί-ζουν σε κάθε του εκδήλωση.

1879: Το πρώτο πεζογράφημά τουεκδίδεται, είναι το βιβλίο "Ανωριμό-τητα" (Immaturity).

1880: Εκδίδει το βιβλίο "Ο παράλογοςκόμπος" (The irrational knot). Οι προσω-πικές εμπειρίες, η κοινωνική εικόνα τηςεποχής και η καθημερινή πάλη επιβίω-σης, ωριμάζουν τον συγγραφέα που ξε-φεύγει από το φιλελεύθερο "εγώ" καιοδηγείται αβίαστα προς τον σοσιαλισμό.

1881: Αλλάζει διατροφικές συνή-θειες. Γίνεται χορτοφάγος έως τοτέλος της ζωής του, θεωρώντας υπο-δεέστερη την ενασχόληση με την κτη-νοτροφία, εκδηλώνοντας την αγάπη καιτον σεβασμό του στα ζώα, φροντίζον-τας για την υγεία. Δύσκολη εποχή γιαχορτοφάγους και διανοούμενους. Πολ-λοί, εκείνη την εποχή, θεώρησαν τηχορτοφαγία υπεύθυνη για τις θέσεις καιαπόψεις του συγγραφέα..! Την ίδια χρο-νιά εκδίδει το βιβλίο "Η αγάπη μεταξύτων καλλιτεχνών" (Love among artists).

1882: Γνωρίζει τον Ουίλιαμ Μόρις(William Morris). Μία πολύ αξιόλογηφιλία θα αναπτυχθεί που θα κρατήσειδώδεκα χρόνια. Ο Μόρις τον επηρέασετόσο σε ιδέες όσο και αισθητική τωνέργων του. Τους συνέδεσαν οι πολιτι-κές τους θέσεις, ανεξάρτητα των δια-φορών ή αποκλίσεων στις λεπτομέρειες.Ο Σο και ο Μόρις θεωρούνται ως οι ση-μαντικότεροι σοσιαλιστές λόγιοι τουτέλους του 19ου αιώνα στην Αγγλία. Ηχρονιά κλείνει με την έκδοση του βι-βλίου "Το επάγγελμα του Κάσελ Μπάι-ρον" (Cashel Byron's Profession).

1883: Εκδίδει το βιβλίο "Ένας ακοι-νώνητος σοσιαλιστής" (An Unsocial So-cialist) και με αυτό επιβεβαιώνει τιςαριστερές του θέσεις στο κοινό.

1884: Ιδρύεται η Φαβιανή Εταιρεία(Fabian Society) από τον Τζ.Μπ.Σο, τονπολιτικό, διανοούμενο και συγγραφέα

Σίντνεϊ Τζέιμς Γουέμπ και τη σύζυγότου Μπέατρις Γουέμπ, τον Σίντνεϊ Ολι-βιέ (μέλος της Ένωσης Αγροτικής Με-ταρρύθμισης) κ.α.. Με την έρευνα και τησυγγραφική τους δράση επηρέασαν τοαγγλικό εργατικό κίνημα και συντέλε-σαν στην ίδρυση της Οικονομικής Σχο-λής του Λονδίνου.

O Τζ Μπ. Σο αγωνίστηκε για τη συστη-ματική εκπαίδευση η οποία θα φέρει τησυστηματική πρόοδο. Η εκπαίδευση καιη ανάπτυξη της ελεύθερης διάκρισηςκαι σκέψης, κατά τον συγγραφέα, θαεπιτύχουν την ατομική διαμόρφωση καιτην κοινωνική αναμόρφωση όπου η αλ-ληλεγγύη θα έχει πρωταγωνιστικόρόλο ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις.

1891: Γράφει το πρώτο του θεατρικόέργο με τίτλο "Οι κατοικίες του χήρου"(Widower's Houses) κατά παραγγελία.Ενθουσιάζεται με τη νέα του συγγρα-φική δράση. Θα γράψει άλλα δώδεκα θε-ατρικά έργα, χωρίς, προς το παρόν, ναανέβουν στις λονδρέζικες σκηνές, παράμόνο κάποια από αυτά παίζονται στοεξωτερικό.

1895-1897: Δημοσιεύει κείμενα κρι-τικής για το θέατρο και τη μουσική μετην υπογραφή Corno di Bassetto*(*πνευστό μουσικό όργανο της κλασικήςορχήστρας). Παράλληλα αρθρογραφείσχετικά με τις μοντέρνες τέχνες και ταπροοδευτικά ρεύματα.

1898: Ένα ατύχημα νεκρώνει μέροςτου ποδιού του και ο Τζ.Μπ.Σο επανέρ-χεται ύστερα από επέμβαση. Με τις πα-τερίτσες, ακόμα, παντρεύεται τηνΙρλανδή Σαρλότ Πέιν-Τάουνσεντ(γενν.1857), τη νοσοκόμα που τον φρόν-τιζε και ζουν μαζί στη μονοκατοικία τηςΆγιοτ Σεντ Λόρενς Στριτ (Ayot St.Lawrence Street) , τη γνωστή Γωνία Σο(Shaw's Corner).

1904-1914: Συνεργάζεται με τονΧάρλεϊ Γκράνβιλ Μπάρκερ, διευθυντήτης πειραματικής σκηνής του ΚουρτΘίατερ (Court Theater) και δέκα θεα-τρικά έργα του Σο παίζονται εκεί αλλάκαι σε άλλα θέατρα της χώρας. "Ο Πυγ-μαλίων" γράφεται το 1912 όμως δε θαπαρουσιαστεί ακόμα.

Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος τον φέρνειαντιμέτωπο με την κατάκριση της φα-νατισμένης κοινωνίας της εποχής. Ολόγος, η συλλογή άρθρων του με τίτλο

"Κοινή λογική γύρω από τον πόλεμο"όπου αναφέρεται στην κατάρρευση τουκαπιταλιστικού συστήματος που έχειως συνέπεια τον πόλεμο και τον άδικοθάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Απομονω-μένος, θα γράψει το θεατρικό έργο "Τοσπίτι του σπαραγμού" (HeartbreakHouse) εκφράζοντας την απόγνωσή τουγια τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα.

Οι ιδέες του ήταν ριζοσπαστικές, σεόλα τα επίπεδα. Προέτρεπε τους νέουςνα έχουν κριτική σκέψη, να αμφισβη-τούν κάθε είδους πληροφορία καιγνώση. Οικιακά και στρατός είναι οι δε-σμοφύλακες της γυναίκας και τουάντρα, η απόλαυση της ζωής περνάειμέσα από την ελευθερία.

Απόψυξη

Η εικόνα του αποκαθιστάται, με τονκαιρό και γράφει τα έργα "Δημιουργικήεξέλιξη", "Μαθουσάλας", "Αγία Ιωάννα".

1920: Ξεκίνησε φεστιβάλ έργων τουστην Αγγλία.

1925: Κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας.Τα χρήματα που κέρδισε τα δώρισε για έκ-δοση βιβλίου του Στρίντμπερκ.

1938: Το θεατρικό του έργο "Πυγμα-λίων" (Pygmalion) γίνεται ταινία, ο ίδιοςσυμμετέχει και κερδίζει το Όσκαρ.

1938 - 1950: Στον κατάλογο με τα θεα-τρικά του έργα συμπληρώνει ακόμα δώ-δεκα. Έγραψε ακόμα δύο διηγήματα καιπολλές επιστολές. Ταξιδεύει σε όλο τονκόσμο, προσκαλείται στη Ρωσία από τονΣτάλιν και στην Αμερική από τον Χερστ.

1943: Πεθαίνει η σύζυγός του.1950: Ο Τζορτ Μπέρναντ Σο, 94 χρονών,

κλαδεύοντας στον κήπο, ύστερα απόπτώση, παθαίνει κάταγμα ισχίου. Πεθαίνειστις 2 Νοεμβρίου 1950.

Να επισκεφθώShaw's Corner: Την υπέροχη κατοικία -

μουσείο του με τον κήπο, στην οδό ΆγιοτΣεντ Λόρενς (Ayot St. Lawrence) στο λον-δρέζικο προάστιο Χέρτφορντσαϊρ (Hert-fordshire).


Ο συγγραφέας George Bernard Shaw Ευτυχώς που υπάρχουν και οι Ιρλανδοί

ΚλασσικοίΣυγγραφείς

της ΣΟΦΙΑΣ ΠΟΛΙΤΟΥ - ΒΕΡΒΕΡΗ

ΣΚΗΝΗ 4η ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: (Βγαίνει από την πα-ράγκα) Παρών! Παρών! Παρών!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Καλώς τον! Σε ψάχνωγια δουλειά, ματάκια μου!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Τι δουλειά, φρυδάκιαμου! Πάλι ξύλο θα φάμε;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Όχι, βρε! Σε ψάχνω γιαμια πολύ σοβαρή δουλειά, Καραγκιο-ζάκο μου!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Για να λες, εσύ, σοβαρήδουλειά, θα μπορούσα να υπολογίσωμέχρι και τρεις ώρες ξύλο.ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Όχι, βρε! Άκουσέ με! ΟΠασάς…ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Ο πατσάς;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Ποιος πατσάς, βρε; ΟΠασάς!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Μου βρήκες δουλειά σεπατσατζίδικο;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Περίμενε, βρε! Ο Πασάςθέλει να βρει κάποιον, για να γράψει ένανέο σχολικό βιβλίο. Αυτό το βιβλίο θατο μοιράσει δωρεάν σε όλους τους μα-θητές και τις μαθήτριες των σχολείων.ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Και τι θέμα θα έχειαυτό το βιβλίο;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Το βιβλίο θα είναι μιαΑνθολογία των καλύτερων Ελλήνων λο-γοτεχνών, με αποσπάσματα από τα έργατους, κατά τους δύο τελευταίους αιώνες!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Για λέγε! Για λέγε! Έχειενδιαφέρον αυτό που λες!

ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Ο Πασάς, λοιπόν, ψά-χνει κάποιον, για να αναλάβει τη φιλο-λογική επιμέλεια του βιβλίου. ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Τι είναι αυτό; Τρώγεται;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Εννοώ ότι ψάχνει έναάτομο, το οποίο θα διαλέξει δέκα επώ-νυμους νεοέλληνες λογοτέχνες, δηλαδήδέκα πολύ γνωστούς συγγραφείς καιποιητές των δύο τελευταίων αιώνων.ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Να προσέξουμε να μηντους διαλέξει κανένας λόγιος, γιατί μπο-ρεί να κάνει λάθος επιλογές! Τους φο-βάμαι πολύ τους λόγιους!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Τι εννοείς; ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Δεν θυμάσαι τι πάθαμε,παλιά, με τα σχολικά βιβλία; Όποιος καείαπό το γάλα, φυσάει και το γιαούρτι!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Αυτό ήθελα να πω! Σεαυτό, ακριβώς, ήθελα να καταλήξω.Πρέπει αυτό το βιβλίο να το ετοιμάσειο καλύτερος και ο πιο άδολος. Και ο κα-λύτερος, ματάκια μου, είσαι εσύ! ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Εγώ; Τι εγώ;ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Είσαι ο καταλληλότε-ρος για τη θέση αυτή, γιατί θα κινηθείςμε έντιμα και πατριωτικά αισθήματα!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Ναι, αλλά δεν είμαι φι-λόλογος!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Έχω βρει τη λύση! Θατρέξω να ντελαλήσω και θα πω να έρχε-ται εδώ ο κόσμος να σε βρίσκει και νασου προτείνει δέκα συνολικά λογοτέ-χνες. Κι εσύ θα έχεις το αισθητήριο νακρίνεις και να συμφωνήσεις ή να διαφω-νήσεις με τις επιλογές τους. ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Και όταν μαζέψουμεδέκα λογοτέχνες και τα έργα τους, νατους καταθέσουμε, ως προτάσεις, στονΠατσά, για να βγάλει το βιβλίο, όπως τοθέλουμε και όπως πρέπει.ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Αυτό! Δέχεσαι; ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Τι να κάνω, Χατζατζάρη;Θα δεχτώ! Αφού πρόκειται για καλό,σχολικό και εθνικό σκοπό!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Έτσι σε θέλω, Καραγ-κιόζη! Εγώ πάω να ντελαλήσω, για να

αρχίσουν να σε επισκέπτονται οι ενδια-φερόμενοι. Φεύγω! Αντίο! ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Να σου βγουν τα μάτιακαι τα δύο!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Τι είπες; ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Δέκα συγγραφείς θαβρω! Όχι δύο!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Δέκα! ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Τη μύτη σου πελέκα!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Τι είπες; ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Είδα έναν πελεκάνο καινόμισα ότι ήρθε ο πρώτος ενδιαφερό-μενος!ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Μα τώρα, σε λίγο, θα αρ-χίσω να ντελαλώ! Δεν θα έρθουν αμέσως!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Μωρέ, ας πάω να ετοιμα-στώ στην παράγκα, να βάλω και τα καλάμου, γιατί έχω την αίσθηση ότι θα πλακώ-σουν γρήγορα! (Ο Χατζηαβάτης φεύγειαπό τη μεριά του σαραγιού και ο Καραγ-κιόζης μπαίνει μέσα στην παράγκα)ΣΚΗΝΗ 5ηΝΙΟΝΙΟΣ: (Βγαίνει από την πλευρά τουσαραγιού, τραγουδώντας τη σερενάτατου) Ωωω! Ψυχή τσι ψυχής μου!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: (Βγαίνει από την πα-ράγκα) Γεια σου, Νιόνιο!ΝΙΟΝΙΟΣ: (Η μουσική σταματάει) Γειασου, Καραγκιόζο! Τι κάνεις, ψυχή τσιψυχής μου; Καλιάσαι; Καλιάσαι; Καλιάσαι;ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Καλώς τον Νιόνιο! Πώςκαι μας επισκέπτεσαι;ΝΙΟΝΙΟΣ: Αριβάρησα από το Τζάντε, γιατους δύο τους ποιητές μας, πα να πει! ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: (Μονολογεί) Αυτός οΧατζατζάρης είναι πολυβόλο! Τύφλα ναέχει το ίντερνετ! Πότε πρόλαβε και τοκοινοποίησε στα νησιά;ΝΙΟΝΙΟΣ: Τι είπες, Καραγκιόζο!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Τίποτα! Λέγε τις προτά-σεις σου!ΝΙΟΝΙΟΣ: Έναν για μένα και έναν για τοναδερφό μου τον Άντζουλο!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Δύο ψήφοι σε ένα, δη-λαδή;ΝΙΟΝΙΟΣ: Νιόσκε! Γιατί ο Άντζουλος δεν

μπορεί να έρθει, για κάποιο φιρνιμέντο,για μία ταρούφα, για μία τσιλιμπουρδία,πα να πει! ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Άσε τις σάλτσες, Νιόνιο,και πες τους δύο λογοτέχνες που επι-λέξατε!ΝΙΟΝΙΟΣ: Από το Τζάντε, είμαστε, Κα-ραγκιόζο! Και διαλέξαμε δύο Ζακυνθια-νόπουλα!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Ακούω!ΝΙΟΝΙΟΣ: Εγώ επέλεξα τον Σολωμό!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Μην μου ανοίγεις τηνόρεξη, Νιόνιο!ΝΙΟΝΙΟΣ: Σκύλε πενταρούθουνε! Εννοώτον ποιητή τον Σολωμό!ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Α! Και ποιο ποίημα διά-λεξες;ΝΙΟΝΙΟΣ: Το καλύτερο! Άκου, Καραγ-κιόζο:«Σε γνωρίζω από την κόψη Του σπαθιού την τρομερή,Σε γνωρίζω από την όψη Που με βία μετρά τη γη.Απ’ τα κόκαλα βγαλμένηΤων Ελλήνων τα ιερά,Και σαν πρώτα ανδρειωμένη, Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!»


Ο Θωμάς Αθ. Αγραφιώτης γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1976. Δίδαξε ως λέκτορας (με το νόμο 407/1980)

το μάθημα «Η Τέχνη του Νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών ως Μέσο Αγωγής των Παιδιών» στο Τμήμα Νη-

πιαγωγών της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (με έδρα την πόλη της

Φλώρινα) κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2009-10 και 2010-11. Είναι καραγκιοζοπαίχτης-δάσκαλος και αιρετό

μέλος στο Καλλιτεχνικό Συμβούλιο του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών. Έχει εκπονήσει τη δι-

δακτορική διατριβή του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με θέμα την παιδαγωγική διά-

σταση της τέχνης του Καραγκιόζη και την αξιοποίησή της στο χώρο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Έχει βραβευθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς για τις νουβέλες: «Οι Περιπλανήσεις ενός Καλλιτέχνη»

και «Τα Όνειρα ενός Επαναστάτη». Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2008, κέρδισε το βραβείο πρωτότυπου-

νέου σεναρίου στους 4ους Αγώνες Ελληνικού Θεάτρου Σκιών στην Πάτρα, παρουσιάζοντας το επικό-

θρησκευτικό δράμα: «Ο Καραγκιόζης και ο Θησαυρός του Θεού».

Το Νεοελληνικό Θέατρο Σκιώναπό τον ΘΩΜΑ ΑΓΡΑΦΙΩΤΗ

Η συνέχεια στο επόμενο τεύχος


Ποιό το ψέμα ποιά η αλήθειαμέσα από τα παραμύθια

από τη ΣΟΦΙΑ ΠΟΛΙΤΟΥ - ΒΕΡΒΕΡΗ

“Ποιό το ψέμα, ποιά η αλήθεια;” Αυτή η στροφή είναι μία από τις πρώτες που τρα-γουδώ στα παιδιά όταν έρχονται ν’ ακούσουν και να παίξουν με τα παραμύθια. Θυμάμαιακόμα τον πατέρα μου να με κρατά αγκαλιά στο μπαλκόνι του σπιτιού μας, να κοιτάμετο φεγγάρι και να μου λέει το παραμύθι με τα τρία φορέματα, το ένα ο ουρανός με τ’άστρα, το άλλο η γη με τα λουλούδια, το τρίτο η θάλασσα με τα ψάρια. Εκείνη τη στιγμή,ένιωθα πως ό, τι μου αφηγούταν ήταν η μοναδική αλήθεια.

Τι είναι το παραμύθι και ποιά η σχέση του με την παράδοση;Παραμύθι θα πει παρηγοριά, παραμυθία, μαγικό καταστάλαγμα της κάθε στιγμής ανά

τους αιώνες, της φυσικής δράσης, της ανθρώπινης αντίδρασης. Το παραμύθι γίνεται ανατρεπτικό ενάντια στην εκάστοτε άρχουσα τάξη, προσω-

ποποιεί και εξατομικεύει διαφορετικά στοιχεία, είναι λιποτάκτης του χωροχρόνου, βη-ματίζει αδιάκριτα μεταξύ του χθόνιου και του υποχθόνιου κόσμου και χαρίζει ρόλουςτόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα, λουλούδια ή στοιχεία της φύσης.

Μύθος και παραμύθι, πραγματεύονται τα «όρια», όμως με διαφορετικό τρόπο. Οιήρωες του μύθου υπερβαίνουν τα ανθρώπινα όρια και τιμωρούνται γι’ αυτό, έτσι ομύθος έχει συνήθως κακό τέλος.

Το παραμύθι παίζει με τα όρια ανάμεσα στο θεμιτό και το αθέμιτο, πάνω απ’ όλαμιλάει για τη μετάβαση από τον κόσμο της φύσης στον κόσμο του πολιτισμού, από τονκόσμο του παιδιού στον κόσμο της ενηλικίωσης. Γι’ αυτό και ο ήρωας του παραμυθιούπρέπει να ξεπεράσει τα «όρια» και η μετάβαση αυτή έχει πάντα καλό τέλος.

Το παραμύθι παραδίδεται ευλαβικά από γενιά σε γενιά με τον προφορικό λόγο, μετον γλωσσικό ρυθμό, με την ανεπιτήδευτη θεατρικότητα του αφηγητή.

Παραμύθι και παράδοση, συγκοινωνούντα δοχεία που χωρίς αυτά χανόμαστε, πα-ραστρατίζουμε, σβήνονται τα ίχνη μας. Με την παράδοσή μας να θεμελιώνεται στουςαρχαίους ελληνικούς μύθους και ν’ αναπνέει μέσα από τα δημοτικά μας τραγούδια, φαί-νεται αδιανόητος ο χωρισμός του παραμυθιού από αυτήν.

Ειδικά το λαϊκό παραμύθι, κύριος εκφραστής των κατορθωμάτων, των περιπετειών,της καθημερινότητας, των συναισθημάτων του λαού μας, είναι ένας ζωντανός οργανι-σμός που, μελετώντας το, μας τροφοδοτεί με στοιχεία για το παρελθόν μας, το παρόνμα και το μέλλον μας.

Εμείς, στις μέρες μας, πού βρισκόμαστε; Από ποια μεριά ακούμε τα παραμύθια; Αφη-νόμαστε να μας αφηγούνται ή να μας ... παραμυθιάζουν;

Το παραμύθι είναι λόγος και γυρίζουμε σε αυτό γιατί έχουμε ανάγκη την επικοινωνίακαι γιατί όλο και περισσότερο αισθανόμαστε την ανάγκη να αντισταθούμε στην κυ-ρίαρχη ηλεκτρονική εικόνα και την ψηφιακή επικοινωνία.

Το πολιτισμικό βάρος και η διάδοση ενός παραμυθιού εξαρτάται από την αφηγη-ματική δύναμη του παραμυθά, αλλά και από τις προτιμήσεις και τις απόψεις πουέχει το ακροατήριό του μέσα σε μια τοπική κοινωνία. Μέσα από τον λόγο, αλλά καιτις χειρονομίες, τη στάση του σώματος, το βλέμμα, τον ρυθμό της φωνής, καλείταινα αποδείξει ότι το παραμύθι είναι λόγος προφορικός, παλιός, οικουμενικός, επανα-στατικός, ποιητικός, συμβολικός, μύησης και απελευθέρωσης.

Εύχομαι οι νέες γενιές ανθρώπων να επαναπροσδιορίσουν τη θέση τους μέσα στηφύση, στη Γη, στο σύμπαν και να πορευτούν ελεύθεροι και δυνατοί πάνω από κάθεσύμβαση και μετάλλαξη, με συνοδοιπόρο και τα παραμύθια.

Selides-2 Layout 1 · Το βιβλίο της “Πολλαπλή Νοημοσύνη”...

Documents

Transcript of Selides-2 Layout 1 · Το βιβλίο της “Πολλαπλή Νοημοσύνη”...