Sel 23-42_Layout 1

23

παρεμβάσε ιςΕΥΒΟΪΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤ ΙΟΣ 20 1 1

24

Ηοργάνωση και λειτουργία των νέων

Δήμων μετά την εφαρμογή του Ν.

3852/2010 εισέρχεται σε μια νέα φάση

αλλά η λειτουργική τους ενοποίηση θα πάρει

χρόνο. Η σύσταση των νέων δομών και η επί-

λυση των προβλημάτων, που προκύπτουν από

τη συγχώνευσή τους, είναι εξαιρετικά σύνθετη

και πολύπλοκη. Το σημαντικότερο όμως πρό-

βλημα έγκειται στη λειτουργία της Κεντρικής

Διοίκησης, η οποία με την εφαρμογή του Ν.

3852/2010 θεωρεί, πως οι Δήμοι θα μπορέ-

σουν να ανταποκριθούν στη νέα εποχή χωρίς

την δική της υποστήριξη.

Είναι κρίσιμο το στοίχημα για τις Τοπικές Κοι-

νωνίες. Αφενός διότι καλούνται από τη μια μεριά

να εφαρμόσουν τις πολιτικές της Κεντρικής Δι-

οίκησης και μάλιστα σ’ ένα ασφυκτικό οικονομικό

περιβάλλον, που μεταφέρει αρμοδιότητες αλλά

δεν μεταφέρει πόρους για την υλοποίηση των

πολιτικών αυτών και από την άλλη δεν φαίνεται

να αντιλαμβάνεται ότι η ανάπτυξη της χώρας

εξαρτάται άμεσα από την ανάπτυξη σε τοπικό

επίπεδο.

Μερικές Διαπιστώσεις:

1. Πολλοί ΟΤΑ αυτή τη στιγμή δεν έχουν ξε-

κάθαρη εικόνα της οικονομικής τους κατά-

στασης.

2. Σε πολλούς, κυρίως αυτοί που την προ-

ηγούμενη περίοδο οι αποφάσεις και οι πλη-

...του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ

Η ΜΕΤΑ –

ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ ΕΠΟΧΗ

Η μετά-Καλλικρατική εποχή

25


ρωμές τους δεν υπόκεινταν στο ελεγκτικό

σώμα, θα κληθούν στο μέλλον να καταβά-

λουν χρήματα σε διάφορους προμηθευτές

ύστερα από δικαστικές αποφάσεις!

Αυτό υποδηλώνει την χειροτέρευση της οι-

κονομικής τους κατάστασης στο μέλλον.

3. Η συνένωση των Δήμων προσθέτει υπερά-

ριθμο προσωπικό (άρα κόστος) χωρίς επί

της ουσίας να αυξάνει την υπεραξία των

προσφερόμενων υπηρεσιών. Η συγχώ-

νευση των ΝΠΔΔ, των Κοινωφελών Επιχει-

ρήσεων κλπ, θα δημιουργούσε οικονομίες

κλίμακας αν συνοδευόταν από μείωση του

υπεράριθμου προσωπικού τους. Δείτε το

παράδειγμα του ιδιωτικού τομέα.

4. Το υψηλό μισθολογικό κόστος λειτουργίας

των ΟΤΑ αφαιρεί πολύτιμους πόρους από

την ανάπτυξη. Το ΕΣΠΑ 2007-2013, ως το

μοναδικό ίσως χρηματοδοτικό εργαλείο ανά-

πτυξης για τους ΟΤΑ, απαιτεί ένα βαθμό ωρί-

μανσης των υπό ένταξη έργων. Απαιτούνται

τεχνικές μελέτες και εξειδικευμένες υπηρε-

σίες, που η ιδιωτική αγορά διαθέτει, αλλά δυ-

στυχώς για πολλούς λόγους δεν μπορούν να

παράγουν οι ΟΤΑ. Ο κανόνας είναι αυτός

υπάρχουν και εξαιρέσεις. Οι πόροι λοιπόν

των ΟΤΑ για ανάπτυξη και διεκδίκηση έργων

είναι μηδενικοί.

5. Η εκτόξευση της ανεργίας στις τοπικές κοι-

νωνίες προσθέτει έναν ακόμα παράγοντα

αποσταθεροποίησης απειλώντας την κοινω-

νική συνοχή. Ο Δήμαρχος και οι αιρετοί είναι

οι πρώτοι που καθημερινά αντιμετωπίζουν αι-

τήματα των πολιτών για στήριξη της απασχό-

λησης και του τοπικού εισοδήματος. Αυτό

όμως προϋποθέτει την άμεση ενεργοποίηση

ενός αναπτυξιακού σχεδίου για τους ΟΤΑ.

Άμεσες Ενέργειες των Αιρετών:

Πρώτον την άμεση συγκρότηση των λειτουρ-

γιών του Δήμου με την ψήφιση νέου Οργανι-

σμού Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) και κατα-

νομή αρμοδιοτήτων σε υπηρεσίες και

πρόσωπα. Η νέα κατανομή πρέπει να στρέφε-

ται στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και δομών

με υψηλή προστιθέμενη αξία. Τα νέα τμήματα

πρέπει να γίνουν κινητήριοι άξονες για την

ενεργοποίηση του τοπικού πληθυσμού και των

τοπικών οικονομιών.

Δεύτερον η ανάπτυξη κάθε τοπικής οικο-

νομίας ξεκινά από το συγκριτικό της πλεονέ-

κτημα. Κάθε ενέργεια των ΟΤΑ πρέπει να

εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή κοινωνικά και

οικονομικά χρησιμότητα. Απαιτείται κατά-

στρωση ενός σοβαρού αναπτυξιακού σχεδίου

στη βάση της οικονομικής ανταποδοτικότητας

για το Δήμο.

Τρίτον ξεχνάμε, όσο πιο γρήγορα γίνεται,

το παρελθόν.

Η χώρα για πολλά χρόνια θα αδυνατεί να με-

ταφέρει πόρους στους ΟΤΑ. Πρέπει να παραχθεί

πλούτος από τους ΟΤΑ, οι αγκυλώσεις του πα-

ρελθόντος πρέπει να παραμεριστούν, η αξιοποί-

ηση της ακίνητης περιουσίας, η υποκίνηση του

τοπικού πληθυσμού σε νέες επιχειρηματικές ευ-

καιρίες, η δημιουργία αναπτυξιακών υποδομών

και θεσμών, πρέπει να είναι μέλημα των αιρετών

στη νέα εποχή. Χωρίς τη συμμετοχή της τοπικής

κοινωνίας και των απλών ανθρώπων λίγα μπο-

ρούν να γίνουν.

Η μετά-Καλλικρατική εποχή

26

παρεμβάσε ιςΕΥΒΟΪΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤ ΙΟΣ 20 1 1

Ο ΠΟΛΙΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΟΕυάγγελος Ευαγγελόπουλος υπήρξε

ένας βαθιά πολιτικοποιημένος άνθρωπος.

Η οικογένεια του θρήνησε θύματα στα ζο-

φερά χρόνια του Εμφυλίου, δοκίμασε την πίκρα

της πολιτικής εξορίας και του έδωσε το όνομα

ενός νεκρού θείου του, ο οποίος στη συνείδηση

του μικρού χωριού του και στη συλλογική μνήμη

επίμονα μαρτυρολογείται και εξαίρεται. Φυσικό

ήταν αυτό το όνομα στην ευαίσθητη ψυχή του Βαγ-

γέλη να λειτουργήσει σαν πεπρωμένο: έτσι σαν

έτοιμος από καιρό άκουσε την κλήση αυτού του

πεπρωμένου στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Εκεί διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο και βρέ-

θηκε έκτοτε να αποτελεί αναγνωρίσιμη φιγούρα

σ’ όλη τη σπουδαία αυτή γενιά.

Δημήτρης ΚουτσούγεραςΦιλόλογος - Συγγραφέας

Το όραμά του

πηγαίο,

αυθεντικό

άρδευε διαρκώς

την πνευματική

του αναζήτηση

καθώς πλατωνικά

εταύτιζε μόρφωση

και πολιτική,

διανόηση και

κοινωνική

δράση, γράμματα

και πατριωτισμό

ΒΑΓΓΕΛΗΣΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣΟ πολίτης, ο πολιτικός, ο φίλος

«Ο χρόνος είναι ένα ποτάμι που μας σπρώχνει προς τον θά-νατο», θα έλεγε ένας χαϊντεγκεριανός ή «ένα ποτάμι που μαςσπρώχνει προς τον Άλλον» θα απαντούσε ένας Χριστιανός. Ανόμως ο προσφιλής Άλλος στον οποίο με σπρώχνει συνεχώς, αδή-ριτα, οδυνηρά το ποτάμι του θνητού μου χρόνου είναι ανέκκλητααπών; Τότε, ο χρόνος μου παγιδεύεται γύρω από ένα κενό, σαν ναστριφογυρνάει γύρω από μια απειλητική δίνη, μας περιδινίζει οδυ-νηρά, εξουθενωτικά, ιλιγγιώδικα. «Ανάγκη στήναι», όμως, καιανάγκη δαμασμού των αγριεμένων υδάτων, ανάγκη να εντρυφή-σουμε στη σκέψη: «θάνατος είναι η υπομονή του Χρόνου», όπουο Χρόνος, το έγχρονο Ον στέκεται, στέκεται ξάγρυπνο, υπομονεύεικαι περιμένει τη μαρμαρυγή του Απείρου.

Ένα τέτοιο μακρυγιαννικό ποτάμι που νομοτελειακά ορμούσεπρος το «Εμείς», ήταν η έξοχη ψυχή του Βαγγέλη και «Εμείς», οισυντοπίτες του, προνομιακοί αποδέκτες του θεσπεσίου ρεύματοςστέκουμε «θλίψει» έκφρονες, αυχμηροί και σβολωθέντες.

Ας προχωρήσουμε όμως στα καθέκαστα.

Τα ιδεώδη της Δημοκρατίας, του Ανθρωπι-

σμού, της Αριστεράς τον δονούσαν, ισοβίως, και

τον φλόγιζαν. Δεν ήταν ούτε πρόσχημα, ούτε θε-

αθήναι, ούτε προπέτασμα, ούτε μηχανική αυτοε-

πανάληψη. Τα «πολιτικά» τον ενθουσίαζαν,

παθιαζόταν, άλλοτε τον έθλιβαν, άλλοτε τον εξή-

πταν, καβγάδιζε σα γνήσιος Ρωμηός, όμως γρή-

γορα γαλήνευε και επιζητούσε την καταλλαγή...

«πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους…»

γιατί σίγουρα ο Βαγγέλης φύλαξε Θερμοπύλες

και τις φύλαξε καλά και τώρα η φρουρά στον ολι-

γάνθρωπο Βορρά αποδυναμώθηκε αισθητά.

Ηχούσε πάντα στην ψυχή του Βαγγέλη μια

φωνή, μια κατηγορική προσταγή πολιτικού τύπου,

την οποία όσοι τον πλησίασαν την άκουσαν ευκρι-

νώς να λέει: «το πρώτο καθήκον του ανθρώπου

είναι το πολιτικό» , «κάνε κάτι για το κοινό

Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος. Ο πολίτης, ο πολιτικός, ο φίλος.

27


καλό», «αγωνίσου για την πατρίδα» ή «η ανθρω-

πότητα δε θα δει άσπρη μέρα, εάν εγώ πρώτα

και μετά εσύ δε ριχτούμε στον τίμιο αγώνα για

το σύνολο». Αυτή η φωνή που κατεβαίνει από το

χώρο του Επέκεινα, το χώρο της Ουτοπίας και

κατά Ματθαίον, «αυλίζει και ουκ ορχούμεθα» και

λίγοι μόνο ορχούνται και οιστρηλατούνται και εις

μάτην εμπόνως παρακινούν ψυχές ανελαστικές,

πόδας ηγκυλωμένους να μπούν στο παυσίλυπο

χοροστάσι του «Εμείς», «Ηυλίσαμεν υμίν και ουκ

ωρχήσασθε»….

Και όσο έβλεπε ο Βαγγέλης την ανελέητη

πραγματικότητα να εξαπολύει ορδές βαρβάρων

γεγονότων και να λεηλατεί το «Επέκεινα» τούτο,

όσο έβλεπε την πραγματικότητα να εκφυλίζεται

άμουση, να απομακρύνεται πνευματόκτονη από

την Ουτοπία, να αλλοτριώνεται αποκτηνωμένη απ’

τα βοτάνια της ψηφιακής Κίρκης, τόσο «έσκαζε»

ο Βαγγέλης από την υπερευαίσθητη ηθικοπολι-

τική του μέριμνα. Όμως το πνεύμα του μαχητή δεν

τον εγκατέλειπε ποτέ.

Εμφορούμενος απ’ αυτό το πνεύμα στα μέσα

της δεκαετίας του `90 αποφάσισε να αναπτύξει

το Στίβο της Ιστιαίας. Η ιδέα φάνταζε τρελή, δον-

κιχωτική. Παράδοση στίβου στην Ιστιαία δεν

υπήρχε, αν εξαιρέσει κανείς την αλήστου μνήμης

εποχή των Γυμναστικών Επιδείξεων. Το Στάδιο

της Ιστιαίας ήταν ένα «χωράφι», αντάξιο του Αφ-

γανιστάν, πίστα στίβου δεν υπήρχε, γκαζόν δεν

υπήρχε, αίθουσες γυμναστικής δεν υπήρχαν.

«Μα στην πλατωνική στρατόσφαιρα θα τον οργα-

νώσεις το στίβο» του είπα, θυμάμαι. Όμως

υπήρχε κάτι, που νίκησε όλα αυτά τα συμπαγή

υψηλά εμπόδια: ο οραματισμός, το πάθος και η

χαλύβδινη βούληση του Ευαγγελόπουλου. Ο στί-

βος, απροσδοκήτως ευδοκίμησε σε απίστευτο

βαθμό: ανέδειξε εκατοντάδες νικητές στο Νομό

και στην Περιφέρεια σε σχολικούς και Διασυλλο-

γικούς, έκανε τα Σχολεία της Ιστιαίας πρωταγω-

νιστές στην Εύβοια και στην περιφέρεια. Η

μικρούλα Ιστιαία κοίταξε στα μάτια μεγάλες αθλη-

τικές δυνάμεις (Χαλκίδα, Θήβα, Λειβαδιά) και τις

νίκησε σε κάποιες αναμετρήσεις και το αποκορύ-

φωμα: ανέδειξε δύο Πανελληνιονίκες. Σ’ αυτή την

τρελή κούρσα του Στίβου στη μικρή μας πόλη

μπήκε μπροστά, την οδήγησε σε φρενήρεις ρυθ-

μούς και συμπαρέσυρε πίσω του όλη τη νεολαία.

Ο στίβος έγινε μόδα στη «δύσκολη» Ιστιαία και τα

πιτσιρίκια έσπευδαν κατά δεκάδες να συμμετά-

σχουν στους τοπικούς αγώνες. Μικροί και μεγά-

λοι ακολούθησαν όχι μόνο στο Στίβο, αλλά και στο

Μπάσκετ ή άλλα αθλήματα αυτή την υποδειγμα-

τική προσπάθεια που είχε κάτι από το ήθος του

1821: χωρίς μέσα, χωρίς όπλα, χωρίς εφόδια,

χωρίς πείρα, χωρίς πρόγραμμα ακόμη, με μόνη

αδάμαστη θέληση νικάς.

Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΈχοντας μια κοσμοθεωρία που έβλεπε τις έν-

νοιες Πολίτης και Πολιτικός σαν εννοιολογικό-

ηθικό συνεχές ο Ευάγγελος Ευαγγελόπουλος

εθήτευσε δήμαρχος Ιστιαίας την τετραετία του

2002-2006 μετά από μία εκπληκτική προεκλογική

περίοδο και ευρεία νίκη, εκκινώντας μάλιστα σαν

απόλυτο αουτσάϊντερ. Από την θητεία αυτή-μα-

κράν ενός σχολαστικού απολογισμού-πέραν των

μεγάλων έργων Υποδομής (ΧΥΤΑ, Βιολογικός)

που απαίτησαν μάλιστα εκ μέρους του αξιομίμητη

και γενναία αντίσταση στον βλακώδη λαϊκισμό,

που τα ονόμαζε «χωματερή» και «χαβούζα» αντί-

στοιχα- απομονώνω δύο ευρύτερης σημασίας χα-

ρακτηριστικά της θητείας του:

α) Την σχεδόν ιδεοληπτική του εμμονή να νοικο-

κυρέψει τα οικονομικά του Δήμου,

β) Την χρηστή και ακέραιη οικονομική διαχείριση.

α) Ο Ευαγγελόπουλος έταξε ως μείζονα σκοπό

του να αντιμετωπίσει τα χρέη του Δήμου, που

είχαν πάρει την ανιούσα. Καθόσον ήταν οικο-


28


νομολόγος και καθόσον πίσω από τον εκρη-

κτικό λαϊκό χαρακτήρα του κρυβόταν ένας πιο

αυστηρός ρέκτης των νόμων και των κανό-

νων, επέτυχε να συμμαζέψει τα χρέη του

Δήμου Ιστιαίας πανθομολογουμένως σε

βαθμό σημαντικό, αν όχι εκπληκτικό. Και το

επέτυχε αυτό λοιδορούμενος σαν τυπολά-

τρης, πιεζόμενος πανταχόθεν για λαϊκιστικές

παροχές, δυσαρεστών χλιαρούς φίλους,

εξοργίζων άλλους που θεωρούσαν το δημο-

τικό ταμείο «λάφυρο» και μοχλό μικροπολιτι-

κής επιρροής, τον Μπάρμπα Χ που ήθελε να

του φτιάξει «το φράχτη» ο Δήμαρχος, τη θειά

Ψ που απαιτούσε να τις ρίξει «τσιμέντα» ο

Δήμος και πάει λέγοντας… Αυτή την πορεία

χάραξε ο Ευαγγελόπουλος το 2002. Συγκρά-

τηση δαπανών, νοικοκύρεμα, δαμασμός των

χρεών αντί πάσης θυσίας. Δεν απεδείχθη λοι-

πόν προφητικότατος, πληρών έτσι το μείζον

κριτήριο του καλού πολιτικού: ήτοι οξυδέρ-

κεια, προορατικότητα; Αν όλοι οι Δήμοι από

το 2002 έκαναν το ίδιο, αν όλα τα Υπουργεία

από το 2002 έκαναν το ίδιο, θα είχε άραγε

«χρεοκοπήσει» η Ελλάς;

β ) Ο Ευαγγελόπουλος κατά πάνδημη ομολογία

έκανε χρηστότατη διαχείριση των δημοτικών

οικονομικών και στο τέστ «ακεραιότητος» διέ-

πρεψε και διέλαμψε. Είχε κατά το λαϊκότροπο

φθέγμα «το δάκτυλο στο μέλι και δεν το

έγλειψε». Συνέβη αυτό που ο λαός, έχοντας

άλλωστε απογοητευθεί ή διαβρωθεί από τη

φρικώδη κρίση, θεωρεί απίθανο, αδύνατο,

βλακώδη ονειροφαντασιά να το πιστέψεις.

Καλός πολιτικός κατόπιν τούτων, είναι ο έν-

τιμος και προβλεπτικός και ο Ευάγγελος Ευαγγε-

λόπουλος βεβαίως ήταν και τα δύο.

Ο ΦΙΛΟΣΓια τους φίλους του ο Βαγγέλης ήταν πραγματική

Εδέμ. Ανεξάντλητος στην παρέα, δε σού ’κανε

καρδιά να ξεκολλήσεις, ολοζώντανος, μαχητικός,

γενναιόδωρος σε κεράσματα και επαίνους, μου-

σόληπτος, διονυσιακός, στοχαστικός πάντοτε,

εριστικός ενίοτε, αψύς και παιδιάστικος, σου θύ-

μιζε οπωσδήποτε Ρώσο λογοτεχνικό ήρωα, ικανό

ταυτόχρονα να ασκήσει την πιο εκπλήττουσα δύ-

ναμη αυτοταπείνωσης, ή να αφεθεί χιμαιρικά στην

πιο όμορφη τραχύτητα της περηφάνιας του.

Και όλα αυτά χωρίς λαϊκιστικές παραχωρή-

σεις. Λένε, μπορεί κακοπροαίρετα, ότι ακόμη και

στο καφενείο της Βουλής μιλάνε για αυτοκίνητα,

ποδόσφαιρα, μπουζούκια, μοντέλα, βίλες, θαλα-

μηγούς. Ο Βαγγέλης όμως, δεν άφηνε ποτέ την

συζήτηση να ξεπέσει. Πολιτική θεωρία, πολιτική

τρέχουσα, Φιλοσοφία, Τραγωδία, Θεολογία, Λογο-

τεχνία, Εθνολογία ήσαν τα αγαπημένα του θέματα,

τα οποία ανέπτυσσε με θερμή αγάπη, ευρηματι-

κότητα, γκροτέσκο χιούμορ, άνεση και ευρεία ενη-

μέρωση. Απ’ τους λίγους ανθρώπους που

συνάντησα στη ζωή μου, ο οποίος μπορούσε να

κρατάει ώρες και ώρες τη συζήτηση σε υψηλό επί-

πεδο, όχι μόνο χωρίς να αφήνει τον παραμικρό

νυγμό πλήξης να παρεισφρήσει, αλλά και φουν-

τώνοντας συνεχώς τη φλόγα του ενδιαφέροντος.

Το όραμά του πηγαίο, αυθεντικό άρδευε διαρ-

κώς την πνευματική του αναζήτηση καθώς πλα-

τωνικά εταύτιζε μόρφωση και πολιτική, διανόηση

και κοινωνική δράση, γράμματα και πατριωτισμό.

Ενώ εις την ψυχή του, όπως σε κάθε γνήσιο

πλατωνιστή, ουρανός και γη, όνειρο και πραγμα-

τικότητα συνυπήρχαν αρμονικά, με το θάνατό του

ουρανός και γη διέστησαν. Στη γη σου θλίψη ζο-

φερά και απερινόητη. Στον ουρανό χαρά και αγαλ-

λίαση, γιατί ένας Δίκαιος χτυπά την πόρτα του.

Αθλητικέ μας φίλε,

έχε γεια

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός πως οι συχνές και απροειδοποίητες επισκέ-

ψεις του «Νυμφίου», μας προετοιμάζουν διαρκώς για το ενδεχόμενο της

ανά πάσα στιγμή οριστικής αναχώρησής μας μετά ή άνευ προετοιμασίας.

Αυτή τη φορά αναπάντεχα αναχωρήσας ήταν ο 57χρονος φίλος μας Βαγ-

γέλης Ευαγγελόπουλος από τον Άγιο Γεώργιο Ιστιαίας, Δήμαρχος Ιστιαίας

(2003-2006), μέλος του σημερινού Δημοτικού Συμβουλίου Ιστιαίας-Αιδηψού,

σημαντικό στέλεχος της Αγροτικής Τράπεζας και σε γενικές γραμμές μια προ-

σωπικότητα γεμάτη ζωντάνια, αγωνιστικότητα και διάθεση προσφοράς κοινω-

φελούς έργου.

Έφυγε αθόρυβα κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού χαλαρώματος της χιο-

νισμένης Καθαρής Δευτέρας, που μας πέρασε. 7 Μαρτίου 2011. Πρωτόγνωρος

κεραυνός για τη σύζυγό του Άννα, τα δυο παιδιά του Θανάση και Βίκυ και φυσικά

τους γονείς του, που ατύχησαν να βρίσκονται στη ζωή μέχρι αυτή τη μέρα.

Ο Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος γεννήθηκε το 1953 στον Άγιο Γεώργιο Ιστι-

αίας. Πήρε το μικρό όνομα του θείου του, ο οποίος έξη χρόνια πριν, φοιτητής

ακόμη, είχε εκτελεστεί κατά την πρώτη φάση του Εμφυλίου (1947) στη Χαλκίδα.

Ο Βαγγέλης τέλειωσε το Λύκειο Ιστιαίας και κατόπιν σπούδασε στην Ανωτάτη

Εμπορική Αθηνών.

Με τον Βαγγέλη μας συνέδεε μια διακριτική και αδιατάρακτη φιλία από τις

αρχές δεκαετίας του ..70. Ήταν η ρομαντική εποχή των νεανικών μας ονείρων

και στόχων. Βασικό κίνητρο σύμπνοιας και ενότητας η κοινή προσπάθεια για

την απαλλαγή από το δικτατορικό καθεστώς. Αργότερα το 1973 ο Βαγγέλης

υπήρξε και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής στην Εξέγερση του Πολυτε-

χνείου. Η συνέχεια βέβαια μας επεφύλασσε πολλές πολιτικές εκπλήξεις, αλλά

όπως συμφωνούσαμε πάντα στις συζητήσεις μας, ποτέ δεν μετανιώσαμε για

τα χρόνια εκείνα.

Το 2002 ο Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος επικεφαλής ομάδας προσωπικοτή-

των, εκλέχτηκε Δήμαρχος του καποδιστριακού Δήμου Ιστιαίας, τον οποίο κα-

τάφερε να εξυγιάνει οικονομικά κατά τη διάρκεια της θητείας του (2003-2006).

Τα μεγαλύτερα προσόντα του Βαγγέλη Ευαγγελόπουλου ήταν η Αγωνιστι-

κότητα και η Τιμιότητα, τα αυτονόητα προσόντα δηλαδή ενός μπροστάρη, που

δυστυχώς αποτελούν σπάνιες εξαιρέσεις στις μέρες μας.

Από τις ευτυχέστερες συγκυρίες στη ζωή και στην πορεία του Βαγγέλη,

υπήρξε η αρμονική συμβίωση με την εξαίρετη σύζυγό του Άννα. Μοναδικό και

ιδανικό στήριγμα σε όλες τις φάσεις της ζωής του, υπήρξε ο αφανής συνοδηγός

του και ο φύλακας άγγελός του σε όλους τους αγώνες που έδωσε και στις

μάχες που κέρδισε. Κατά την ταπεινή μου άποψη η Άννα Ευαγγελοπούλου

υπήρξε βασικός συντελεστής της επιτυχίας του Βαγγέλη εν ζωή και αποτελεί

την εγγύηση για την υστεροφημία του μετά από αυτή την απρόσμενη και οδυ-

νηρή για όλους μας αναχώρησή του.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ Του Αλέξανδρου Καλέμη


29


30


ΟΚαλλικρατικός Δήμος Μαντουδίου – Λί-

μνης – Αγίας Άννας μπορεί να αισιοδοξεί

από τα αποτελέσματα των τελευταίων

δημοτικών εκλογών, όσο βέβαια του επιτρέπουν

οι πρωτοφανείς δυσκολίες που διέρχεται η

εθνική μας οικονομία.

Ο απολαμβάνων γενικής εκτίμησης μετριο-

παθής και έμπειρος, Ανέστης Ψαρρός, ως

πρώτος Δήμαρχος της εκ των καλλικρατικών

συνενώσεων προελθούσης, αλλά και ανέκαθεν

οικονομικά προβληματικής Βορειοκεντρικής

Εύβοιας, έχει να αντιμετωπίσει ένα ιδιαίτερα

δύσκολο έργο. Οι δυσκολίες αυτές, όπως προ-

ανέφερα, πολλαπλασιάζονται από την αποσύν-

θεση της εθνικής μας οικονομίας και από τις

απρόβλεπτες εξ αυτής εξελίξεις.

Υπό αυτά λοιπόν τα δεδομένα, οι πολίτες

των πρώην δήμων Κηρέως, Ελυμνίων και Νη-

λέως έκαναν κατά την άποψή μου τις ορθότε-

ρες επιλογές για την διαχείριση των κοινών

προβλημάτων τους, εκλέγοντας τους καλλίτε-

ρους εκ των προτεινομένων.

Πλαισιωμένος από μία ομάδα αξιόλογων και

έμπειρων στελεχών ανηκόντων σε όλες τις πο-

λιτικές παρατάξεις, ο Ανέστης Ψαρρός διαθέτει

όλα τα έμψυχα εφόδια, αλλά και την ικανότητα

για να προχωρήσει στον πολύ δύσκολο δρόμο,

που έχει να διανύσει την επόμενη τετραετία.

Ας δούμε στη συνέχεια ποια είναι τα

πρώτα βήματα της Δημοτικής Αρχής του Δήμου

Μαντουδίου – Λίμνης - Αγίας Άννας.

...του Αλέξανδρου Καλέμη

ΔΗΜΟΣ ΜΑΝΤΟΥΔΙΟΥ - ΛΙΜΝΗΣ - ΑΓ. ΑΝΝΑΣ

Ορεξάτο ξεκίνημα και Αισιοδοξία

μέσα σε ένα κυκεώνα προβλημάτων

Ο νέος Δήμαρχος Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας Ανέστης Ψαρρός.

Δήμος Μαντουδίου - Λίμνης - Αγ. Άννας

31


Οικονομική Κατάσταση

Προφανές είναι ότι το πρωταρχικό πρόβλημα

εστιάζεται στην οικονομική κατάσταση του

νέου Δήμου, που αποτελεί το άθροισμα των

κληροδοτηθέντων προβλημάτων από τους

τρεις καταργηθέντες καποδιστριακούς δήμους,

οι οποίοι τον αποτελούν.

Την παρούσα στιγμή οι περισσότεροι ελλη-

νικοί δήμοι αδυνατούν να καθορίσουν επακρι-

βώς την οικονομική κατάσταση που

παραλαμβάνουν. Υπό αυτές τις συνθήκες είναι

λογικό οι δήμαρχοι να δίνουν με επιφύλαξη τις

απαντήσεις για την οικονομική κατάσταση των

δήμων τους. Πάνω σ’ αυτό το θέμα ο Δήμαρ-

χος Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας κ.

Ανέστης Ψαρρός, μας είπε:

«Οικονομικές υποχρεώσεις παραλάβαμε

και από τους τρεις πρώην Δήμους. Τα δάνεια

ανέρχονται σε 4.500.000 ευρώ € συμπεριλαμ-

βανομένων και των δημοτικών επιχειρήσεων.

Για το ύψος των υποχρεώσεων προς τρίτους

βρισκόμαστε ακόμη στο στάδιο καταγραφής.

Με κάθε επιφύλαξη, εικάζω πως ίσως το

ποσόν ξεπεράσει τα 4.000.000 ευρώ.

Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε να δούμε,

πόσες μελέτες υπάρχουν και ποιες από αυτές

είναι ώριμες, ώστε να τις προωθήσουμε για

ένταξη σε υλοποιήσιμα προγράμματα. Επίσης

Ιωάννης ΚαντζούραςΑντιδήμαρχος για την δημοτική ενότητα Κηρέως,

καθ’ ύλην αρμοδιότητες, Αξιοποίηση της δημο-

τικής περιουσίας, δημοτικοί Παιδικοί Σταθμοί,

Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, Κέντρα Ανοικτής

Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η), πρόγραμμα

Βοήθεια στο σπίτι, Δημόσια έργα, Αθλητικοί

χώροι (Γήπεδα-Στάδια), παιδικές χαρές, Αθλη-

τικοί σύλλογοι, δημοτικός φωτισμός, Αποχέ-

τευση- Βιολογικοί Καθαρισμοί.

Ιωάννης ΣτεργίουΑντιδήμαρχος για την δημοτική ενότητα Ελυ-

μνίων, καθ’ ύλην αρμοδιότητες, Εποπτεία Διοι-

κητικών Υπηρεσιών, Εποπτεία Πρωτοβάθμιας και

Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης-Σχολικές Επιτρο-

πές, Θέματα Πολιτισμού, άδειες καταστημάτων,

σχέδια πόλεων και Οικισμών, Κοινόχρηστοι

χώροι-πλατείες, Νομικά πρόσωπα, δημοτικά

έργα, εξοπλισμός γραφείων, ύδρευση και ζητή-

ματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.

Ιωάννης ΣτάμουΑντιδήμαρχος , με αρμοδιότητες, Προγραμματι-

σμός-Εποπτεία καθαριότητας, Προμήθεια Ειδών

και Υλικών Καθαριότητας, Οχήματα-Μηχανήματα

(Συντήρηση-Επισκευή), Περιβάλλον, Πολιτική

Προστασία-Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών.

Νικόλαος ΜουστάκαςΑντιδήμαρχος για τη δημοτική ενότητα Νηλέως,

καθ’ ύλην αρμοδιότητες, Οδοποιία, Αγροτικοί

δρόμοι, Αγροτικά ιατρεία, Κοιμητήρια.

ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΙ

Τζαχρήστος Χρήστος

Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου


Απουσία του δημάρχου τα καθήκοντά του τα ασκούν

οι αντιδήμαρχοι Στεργίου Ιωάννης και Καντζούρας Ιωάννης.

32


έχουμε αρχίσει να συντάσσουμε το τεχνικό

μας πρόγραμμα.

Σχετικά με τους ισχυρισμούς της προηγού-

μενης Δημοτικής Αρχής της Λίμνης, ότι είχε

παραλάβει τεράστια χρέη και πως υπάρχουν

αγωγές, που αν τελεσιδικίσουν θα κατασχε-

θούν περιουσιακά στοιχεία του Δήμου, έχω

να πω, ότι όντως υπήρχαν κάποιες ανεξόφλη-

τες οφειλές, από περιπτώσεις στις οποίες

έπρεπε να κάνουμε άμεσες παρεμβάσεις. Η

προηγούμενη Δημοτική Αρχή ώθησε περιέρ-

γως τους οφειλέτες του Δήμου να προβούν σε

αγωγές προς το Δήμο με αποτέλεσμα τον

υπερδιπλασιασμό των χρεών.

Ο σκοπός μας όμως αυτή τη στιγμή δεν

είναι να κοιτάμε πίσω μοιρολατρικά. Πρέπει

να βάλουμε στόχους, όπως είναι η καλυτέ-

ρευση των οδικών δικτύων, η ολοκλήρωση των

έργων της 2ης φάσης στο λιμάνι Μαντουδίου

και η άμεση δημοπράτηση της 3ης φάσης, η κα-

τασκευή της μαρίνας των Ροβιών, η μελέτη

σύνδεσης των Ροβιών με το βιολογικό καθαρι-

σμό της Λίμνης, η ακτοπλοϊκή σύνδεση Λίμνης

- Μαλεσίνας, η κατασκευή μαρίνας και στην

Αγία Άννα, η δημιουργία αρδευτικών έργων

για τη βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος

και η δημιουργία Σφαγείων στην περιοχή, σε

συνεργασία και με το Δήμο Ιστιαίας – Αιδηψού

κ.α.. Επίσης στόχος μας είναι η προσέλκυση

επενδύσεων. Ήδη είχα συνάντηση με το διευ-

θύνοντα σύμβουλο της ΒΙΟΜΑΓΝ, ώστε να επι-

ταχυνθούν τα επενδυτικά σχέδια της εταιρίας

και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας».

Λογικότατη θεωρώ τη θέση του Ανέστη

Ψαρρού σε ό,τι αφορά τον τρόπο της κρατικής

συνεργασίας στην οικονομική διαχείριση των

νέων Δήμων υπό τις παρούσες οικονομικές

συνθήκες. Επί του θέματος ο Δήμαρχος είπε

τα εξής:

«Οι θεσμοθετημένοι πόροι για τους ΟΤΑ

είναι οι ίδιοι με αυτούς που υπήρχαν και στον

«Καποδίστρια». Βέβαια πέρσι ήρθαν μειωμέ-

νοι κατά 35% με αποτέλεσμα την αδυναμία

των δήμων να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώ-

σεις τους. Οι εν λόγω πόροι θα πρέπει να απο-

δίδονται σωστά και έγκαιρα, γιατί αλλιώς δη-

μιουργείται πρόβλημα με τη λειτουργία του

Δήμου και συνεπώς με την κοινωνική συνοχή.

Μετά την απογραφή, είμαι της άποψης ότι η

πολιτεία θα πρέπει να ζητήσει την άμεση εξό-

φληση όλων των υποχρεώσεων που υπάρχουν

και από εκεί και στο εξής να υπάρχει αυστη-

ρός έλεγχος, ώστε οι δαπάνες του κάθε

Δήμου να μην ξεπερνούν τα έσοδά του, για να

κλείσει αυτός ο φαύλος κύκλος που έχει δη-

μιουργηθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω

πως το σκεπτικό του Δημάρχου ταυτίζεται με

τις απόψεις όλων των υγιώς σκεπτόμενων Ελ-

λήνων, οι οποίοι πιστεύουν πως παράλληλα με

τις περικοπές και την λιτότητα, το κράτος επι-

βάλλεται να βοηθήσει άμεσα όσους μπορούν

να συμβάλουν στην αναζωογόνηση της ψυχορ-

ραγούσας ανάπτυξης στη χώρα μας. Όσο περ-

νάει ο καιρός χωρίς να δίνονται χειροπιαστές

ελπίδες βελτίωσης του μέσου βαλαντίου, τόσο

μεγαλώνει ο κίνδυνος μιας ανεπανόρθωτης

κοινωνικής αναταραχής.

Οι νέοι καλλικρατικοί Δήμοι, αφού μπουν

ταχύτατα στους ρυθμούς μιας σύγχρονης διοι-

κητικής και διαχειριστικής οργάνωσης, πρέπει

να ενισχυθούν και να ενθαρρυνθούν στην προ-

σπάθειά τους προς εξυγίανση. Είναι η μόνη ελ-

πίδα αποκατάστασης της κυκλοφορίας του

υγιούς «αίματος» στις αρτηρίες της ημιθανούς

οικονομίας μας.

Η πανέμορφη πόλη της Λίμνης ορίστηκε ως έδρα του νέου Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης και Αγίας Άννας.

Το υπο κατασκευή λιμάνι του Μαντουδίου


33


Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος με αυτό

του Δημάρχου Ανέστη Ψαρρού, κινείται και το

σκεπτικό του αντιδημάρχου κ. Γιάννη Καν-

τζούρα, ο οποίος και κατά την προηγούμενη τε-

τραετία ήταν αντιδήμαρχος του πρώην Δήμου

Κηρέως.

Ο Γιάννης Καντζούρας θεωρεί πως ένα

από τα πρωταρχικά μελήματα του νέου Δήμου

είναι αυτό της προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύ-

σεων στην μαστιζόμενη από την ανεργία πε-

ριοχή της Βορειοκεντρικής Εύβοιας. Επί αυτού

του θέματος μας τόνισε συγκεκριμένα:

«…Εκτός από τα έργα υποδομής για να

αναπτυχθεί η περιοχή μας χρειάζεται η

άμεση υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων,

που ήδη είχαμε δρομολογήσει στον πρώην

Δήμο Κηρέως με τον τότε Δήμαρχο, Πρό-

δρομο Ενωτιάδη. Πρέπει δηλαδή άμεσα να αρ-

χίσει η λειτουργία του Ναυπηγείου στο

Μαντούδι και της ΤΕΡΝΑ, η οποία δραστηριο-

ποιείται στο μεταλλευτικό τομέα, αλλά και την

παραγωγή ενέργειας με φυσικό αέριο».

Οργάνωση Υπηρεσιών

του νέου Δήμου και

Εξυπηρέτηση του Πολίτη

Όπως επεσήμανα στην προηγούμενη ενότητα,

προκειμένου οι νέοι Δήμοι να αξιοποιήσουν με

τον καλλίτερο δυνατό τρόπο τις δυνατότητές

τους για να συμβάλουν δραστικά στην ανάπτυξη

των τοπικών κοινωνιών, πρέπει ταχύτατα να ορ-

γανώσουν και να δραστηριοποιήσουν τις Υπηρε-

σίες τους. Με δεδομένη όμως την κατάσταση

που επικρατούσε μέχρι τώρα στους περισσότε-

ρους ελληνικούς δήμους και στον ελληνικό δη-

μόσιο τομέα είναι ευνόητες οι δυσκολίες που

παρουσιάζονται για την επιτυχία αυτού του εγ-

χειρήματος.

Επί του θέματος αυτού ο Δήμαρχος κ. Ανέ-

στης Ψαρρός μας είπε:

«Το ζητούμενο για τη Δημοτική μας Αρχή

είναι οι δημότες του Δήμου μας να εξυπηρε-

τούνται στον τόπο διαμονής τους. Αυτή τη

στιγμή τα δημοτικά καταστήματα στο Μαν-

τούδι και την Αγία Άννα λειτουργούν κανονικά.

Εδώ στη Λίμνη θα υπάρχει η Οικονομική και

Ταμειακή Υπηρεσία, στο Μαντούδι θα στεγα-

στεί η τεχνική Υπηρεσία, ενώ η Υπηρεσία

Ύδρευσης και Αποχέτευσης εγκαθίσταται σε

κομβικό σημείο, στο παλιό Κοινοτικό Κατά-

στημα της Στροφυλιάς. Οι μετακινήσεις Υπαλ-

λήλων είναι λίγες, ενώ και όσες άλλες

Υπηρεσίες έρθουν, θα τοποθετηθούν χωροτα-

ξικά με βάση τη λογική της αποκέντρωσης».

Ο Αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Κανζούρας μας

είπε:

«Όλες σχεδόν οι Υπηρεσίες λειτουργούν

κανονικά στο Δήμο μας κι εμείς φροντίζουμε για

την περεταίρω βελτίωσή τους. Τα ΚΕΠ του

Δήμου συνεχίζουν να διευκολύνουν τους πολί-

τες μας διεκπεραιώνοντας περίπου 860 διαδι-

κασίες που αφορούν τις συναλλαγές τους με τις

Δημόσιες Κρατικές Υπηρεσίες. Επίσης λειτουρ-

γεί κανονικά η «Βοήθεια στο Σπίτι». Πρόβλημα

υπάρχει στους δύο Δημοτικούς Παιδικούς Σταθ-

μούς, που λειτουργούν στο Μαντούδι και τη

Λίμνη. Στον τελευταίο οι εργαζόμενοι είναι

απλήρωτοι από τον Ιανουάριο γιατί από τον

πρώην Δήμο Ελυμνίων δεν είχε προβλεφθεί

ανάλογη πίστωση στα τέλη του περασμένου Δε-

κέμβρη. Το πρόβλημα επιλύθηκε με μεταφορά

ποσών για την πληρωμή τους».

Για το θέμα της οργάνωσης των Υπηρε-

σιών του νέου Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης και

Αγίας Άννας, ο Αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Στερ-

γίου, έκανε μία ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη

ανάλυση, επιβεβαιώνοντας τις προσωπικές

μου απόψεις περί του ατόμου του και των αυ-

τοδιοικητικών ικανοτήτων του. Στη συνέχεια

ακολουθεί αυτούσια η δήλωση του κ. Στεργίου:

«Μια από τις άμεσες ενέργειες της Αυτο-

διοικητικής μεταρρύθμισης είναι η οργάνωση

των υπηρεσιών των νέων δήμων. Το θέμα αυτό

δεν μας απασχόλησε με την ανάληψη των κα-

θηκόντων μας ως νέα δημοτική αρχή, αλλά

από την επόμενη κιόλας μέρα των εκλογών. Σ’

αυτό το μεσοδιάστημα δουλέψαμε ένα σχέδιο

οργάνωσης, όχι μόνο των διοικητικών υπηρε-

σιών, αλλά και όλων των άλλων τομέων και

δράσεων του νεοσύστατου Δήμου, ώστε να

μην υπάρξει κενό στην εξυπηρέτηση των δη-

μοτών. Πράγματι αυτός ο σχεδιασμός είχε θε-

τικό αποτέλεσμα, αφού από την πρώτη κιόλας

μέρα λειτουργίας του Καλλικρατικού Δήμου

Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας οι διοικη-

τικές υπηρεσίες ήταν σε θέση να διεκπεραι-

ώνουν τα αιτήματα των δημοτών.

Το εγχείρημα της οργάνωσης των υπηρε-

σιών των τριών συνενωθέντων Δήμων σαφώς

και δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η εμπειρία του

Δημάρχου μας κ. Ανέστη Ψαρρού, των συνα-

δέλφων αιρετών και των ικανών συνεργατών

υπαλλήλων, βοήθησε και βοηθάει σημαντικά

και αποτελεσματικά. Η δέσμευση του Δημάρ-

χου, αλλά και όλων μας προεκλογικά, ότι οι

Υπηρεσίες θα παραμείνουν και θα συνεχίσουν

να λειτουργούν στα Δημοτικά Καταστήματα

των πρώην Δήμων, ίσχυσε στο ακέραιο. Και

Γνωστά και μεγάλα είναι τα προβλήματα της ανεργίας στις περιοχές του νέου Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης και Αγίας

Άννας. Η περιοχή έχει άμεση ανάγκη μεγάλων επενδυτικών κινήσεων. Το υπό ίδρυση Βιομηχανικό Πάρκο της ΤΕΡΝΑ

είναι μία από αυτές. Η γνωστή εταιρεία διαβεβαιώνει μεταξύ άλλων τους Δημότες για την μη ύπαρξη περιβαλλοντικών

επιπτώσεων.


34


για να γίνω πιο συγκεκριμένος οι Υπηρεσίες

που λειτουργούν σε κάθε δημοτική ενότητα

είναι: Υπηρεσίες δημοτολογίου, ληξιαρχείο,

πρωτόκολλο, κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών

(ΚΕΠ), γραφεία ανταποκριτών ΟΑΕΔ, ανταποκρι-

τές ΟΓΑ, υπηρεσίες είσπραξης τελών, υπηρε-

σίες κοινωνικής μέριμνας πρόγραμμα «Βοήθεια

στο Σπίτι» κ.α. Τονίζω επίσης, πως εκτός από

τις διοικητικές υπηρεσίες με απόφαση του κ.

Ψαρρού έχουν συσταθεί, στελεχωθεί και λει-

τουργούν σε πλήρη σύνθεση οι οικονομικές και

Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου. Το Δημοτικό

Συμβούλιο έχει προχωρήσει στη λήψη αποφά-

σεων κατάργησης και συγχώνευσης τόσο των

νομικών προσώπων, όσο και των δημοτικών επι-

χειρήσεων των πρώην Δήμων.

Στην οργάνωση των Υπηρεσιών οφείλω να

πω, πως βοήθησε σημαντικά η δημιουργία και

στελέχωση ορισμένων υπηρεσιών, καθώς και

η μηχανοργάνωση και μηχανογράφηση, που

είχε γίνει στην αρχή της λειτουργίας των κα-

ποδιστριακών δήμων. Ένα κενό υπήρχε στο

δήμο Νηλέως, που δυστυχώς δεν είχε προχω-

ρήσει στην καταχώριση του δημοτολογίου

στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων. Από τις

πρώτες κιόλας μέρες ασχοληθήκαμε και σε

συνεργασία με τους αρμόδιους υπαλλήλους

έγινε έλεγχος και συμπλήρωση του χειρόγρα-

φου δημοτολογίου και έχει ήδη ξεκινήσει η

καταχώρηση των στοιχείων στο πληροφο-

ριακό σύστημα.

Ένα άλλο θέμα, που μας απασχολεί και

καλούμαστε άμεσα να αντιμετωπίσουμε, είναι

η σύσταση, στελέχωση και λειτουργία των

νέων υπηρεσιών που προβλέπονται από τον

οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας (ΟΕΥ) που

αντιστοιχεί στο νέο δήμο με βάση τα γεωμορ-

φολογικά και πληθυσμιακά κριτήρια. Τέτοιες

υπηρεσίες είναι: Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος

και Πολεοδομίας, το Τμήμα Κοινωνικής Προ-

στασίας, Παιδείας και Πολιτισμού, το τμήμα

Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης, και το Τμήμα

Δημοτικής Αστυνομίας.

Προαπαιτούμενη ενέργεια για την σύ-

σταση των νέων υπηρεσιών είναι η κατάρτιση,

ψήφιση και δημοσίευση του νέου οργανισμού

εσωτερικής υπηρεσίας. Μέχρι την σύσταση

των νέων υπηρεσιών οι πολίτες θα εξυπηρε-

τούνται για τα μεν Πολεοδομικά θέματα από

το Πολεοδομικό Γραφείο του Δήμου Ιστιαίας –

Αιδηψού, για τα δε λοιπά από τις αντίστοιχες

υπηρεσίες του Δήμου Χαλκιδέων, σύμφωνα με

τις σχετικές αποφάσεις και εγκυκλίους του

Υπουργείου Εσωτερικών.

Στο σημείο αυτό θα μου επιτρέψετε να απο-

δοκιμάσω την συνήθη τακτική της Πολιτείας να

μεταφέρει σταδιακά ολοένα περισσότερες αρ-

μοδιότητες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου

βαθμού χωρίς όμως να μεταφέρει και τους ανά-

λογους πόρους. Σημειώνω επίσης ότι την περ-

σινή χρονιά έγιναν σημαντικές μειώσεις στις

επιχορηγήσεις των δήμων, η δε δέσμευση της

κυβέρνησης για την απόδοση της δόσης των

παρακρατηθέντων στους δήμους τον Ιανουά-

ριο του 2011 ακόμα δεν έχει γίνει πράξη».

Ο Αντιδήμαρχος κ. Νίκος Μουστάκας με

αρμοδιότητες οι οποίες μεταξύ άλλων εστιά-

ζονται στα Δημοτικά Διαμερίσματα του πρώην

Δήμου Νηλέως, μας τόνισε την μεγάλη οικονο-

μική σημασία της περιοχής αυτής για το νέο

Δήμο Μαντουδίου – Λίμνης και Αγίας Άννας. Η

άποψη αυτή του κ. Μουστάκα στηρίζεται στην

τουριστική δυναμική που έχει αναπτύξει τελευ-

ταία η από πάσης απόψεως πανέμορφη αυτή

περιοχή. Για τις προτεραιότητες έργων που

πρέπει να γίνουν εδώ, ο κ. Νίκος Μουστάκας

μας είπε:

«Η Παραλία της Αγίας Άννας και του Αχλα-

δίου είναι αυτή τη στιγμή οι περισσότερο του-

ριστικές περιοχές της περιοχής. Πρέπει

λοιπόν άμεσα να φροντίσουμε για την υδροδό-

τηση του Αχλαδίου και της Παραλίας Αγίας

Άννας, καθώς και για την αποχέτευση. Πρέπει

επίσης να ολοκληρωθεί η σύνδεση της αποχέ-

τευσης Αγίας Άννας με τον ΒΙΟΚΑ του Μαντου-

δίου. Η οδοποιία επίσης στους αγροτικούς και

δασικούς δρόμους παρουσιάζει προβλήματα

που πρέπει να λυθούν άμεσα».

Πολιτισμός

και Εκπαίδευση

Εδώ και μία εικοσαετία περίπου η προσωπική

μου ενασχόληση αφορά αποκλειστικά την πο-

λιτιστική ανάπτυξη της Εύβοιας σε συνδυασμό

με την προβολή και ανάδειξη των ιστορικών,

πολιτισμικών, αλλά και φυσικών θησαυρών της.

Με πολλά από τα σημερινά στελέχη των

Δήμων της Εύβοιας έχω συνεργαστεί προς

αυτή την κατεύθυνση, ενώ με την Βορειοκεν-

τρική Εύβοια οι δεσμοί μου είναι ακόμη στενό-

τεροι, όχι μόνο λόγω της καταγωγής μου, αλλά

γιατί έχω εντρυφήσει σε μία βαθειά ιστορική,

κοινωνική και περιβαλλοντική έρευνα γύρω

από την πανέμορφη και ενδιαφέρουσα αυτή πε-

ριοχή. Μια περιοχή, που ενώ διαθέτει πλη-

θώρα πολιτιστικών και φυσικών θησαυρών δεν

τους έχει αξιοποιήσει σχεδόν καθόλου.

Είναι γεγονός πως υπό τις παρούσες συν-

Η μαγευτική παραλία του Σαρακήνικου.


35


θήκες, το μοναδικό εφικτά αξιοποιήσιμο κεφά-

λαιο της Βορειοκεντρικής Εύβοιας είναι ακρι-

βώς αυτός ο τομέας. Εξ’ όσων μάλιστα έχω

εισπράξει από τις συζητήσεις μου με τα στε-

λέχη του Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης και

Αγίας Άννας, οι απόψεις μας πρέπει να ταυτί-

ζονται. Θετική ήταν η κίνηση αξιοποίησης στις

Δημοτικές Επιτροπές του αρχαιολόγου, φίλου

και συνεργάτη μου κ. Άγγελου Ριτσώνη, ο

οποίος είναι, προς τιμή του, ένα από τα εκλεγ-

μένα μέλη του νέου Δημοτικού Συμβουλίου.

Ο Δήμαρχος κ. Ανέστης Ψαρρός πάνω στα

θέματα του Πολιτισμού μας είπε τα εξής:

«Ο πολιτισμός θεωρείται ένα πολύ σπου-

δαίο κεφάλαιο για τον τόπο μας. Γι’ αυτό και

από εμάς γίνεται πολύ σημαντική δουλειά.

Από τα πρώτα που κάναμε ήταν η οργάνωση

σύσκεψης στο Μαντούδι, με όλους τους συλ-

λόγους, για να οργανώσουμε το σχεδιασμό

του Δήμου πάνω σε θέματα πολιτισμού. Με-

ταξύ των στόχων μας είναι η ανάδειξη της αρ-

χαίας πόλης της Κηρίνθου και του Μαντείου

του Σεληναίου Απόλλωνα στις Ροβιές, καθώς

και γενικά όλης της πολιτιστικής κληρονομιάς

στην περιοχή μας».

Συμπληρώνοντας τη δήλωση του Δημάρ-

χου, ο Αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Στεργίου είπε:

«Πέρα από την ανάδειξη και διατήρηση

των λαογραφικών στοιχείων και παραδόσεων

του τόπου μας στοχεύουμε στην ανάδειξη των

ιστορικών και φυσικών μας μνημείων, όπως

για παράδειγμα η αρχαία Κηρίνθος, το Μαν-

τείο του Σεληναίου Απόλλωνα στις Ροβιές, το

απολιθωμένο δάσος της Κερασιάς κ.α..

Ένας άλλος στόχος – προτεραιότητα είναι

η περεταίρω αύξηση και αξιοποίηση του ήδη

υπάρχοντος προσκυνηματικού (θρησκευτικού)

τουρισμού της περιοχής μας. Στα πλαίσια αυτά

θα συμβάλουμε στην προβολή του Προσκυνήμα-

τος του Οσίου Ιωάννη του Ρώσου στο Προκόπι,

καθώς και των ιστορικών μοναστηριών του

Οσίου Δαυϊδ του Γέροντος και του Αγίου Νικο-

λάου Γαλατάκη, ώστε να αποτελέσουν πόλο

έλξης μεγαλύτερου αριθμού προσκυνητών.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να συγχαρώ

όλους τους ανθρώπους του νέου Δήμου, που

συμμετέχοντας στους συλλόγους και φορείς

του πολιτισμού, εργάζονται αφιλοκερδώς και

με ζήλο για την ανάδειξη και διατήρηση της

πολιτιστικής και ιστορικής μας κληρονομιάς

αφήνοντας μια μεγάλη παρακαταθήκη στις γε-

νιές που έρχονται».

Ο Αντιδήμαρχος κ. Νίκος Μουστάκας είναι

αρκετά αισιόδοξος για την συνεχώς αυξανό-

μενη κίνηση που παρατηρείται τα τελευταία

χρόνια στις περιοχές του πρώην Δήμου Νη-

λέως. Σχετικά επί του θέματος μας τόνισε:

«Πέρσι το καλοκαίρι είχαμε μεγάλη τουρι-

στική κίνηση. Όλοι μείναμε αρκετά ικανοποι-

ημένοι από τα αποτελέσματα. Θεωρώ πως

παρά τα οικονομικά προβλήματα της χώρας

μας, εφέτος θα έχουμε μεγαλύτερο τουρι-

στικό ρεύμα, αφού η περιοχή μας προσφέρε-

ται για ολιγοήμερες, ευχάριστες και φτηνές

διακοπές. Οι τουριστικές επιχειρήσεις που

έχουν δημιουργηθεί εδώ προβάλουν ιδιαίτερα

τις άγνωστες μέχρι σήμερα ομορφιές της πε-

ριοχής μας, αυξάνοντας διαρκώς τον αριθμό

των φυσιολατρών που ανακαλύπτουν την Βό-

ρεια Εύβοια».

Είναι γνωστό πως μία από τις συνιστώσες

για την πολιτιστική ανάπτυξη μιας περιοχής

είναι αναμφισβήτητα ο αθλητισμός. Ο νέος

Δήμος και ιδιαίτερα η περιοχή Μαντουδίου και

Προκοπίου διαθέτουν κάποιες ικανοποιητικές

υποδομές. Ο αρμόδιος επί αθλητικών θεμάτων

αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Καντζούρας, δήλωσε

μεταξύ άλλων και τα παρακάτω για τον αθλητι-

σμό της περιοχής:

«…Θεωρώ πως μεταξύ των βασικών

έργων αθλητικής υποδομής, που πρέπει να

προχωρήσουν είναι η τοποθέτηση προβολέων

στο Δημοτικό Στάδιο Λίμνης, η ολοκλήρωση

τοποθέτησης φυσικού χλοοτάπητα στο γή-

πεδο Πηλίου, η ολοκλήρωση ανακατασκευής

του γηπέδου Μαντουδίου, η τοποθέτηση χλο-

οτάπητα στο γήπεδο Ροβιών, η ολοκλήρωση

κατασκευής αποδυτηρίων στο γήπεδο Μετο-

χίου, η βελτίωση του γηπέδου Αγίας Άννας, η

συντήρηση των εγκαταστάσεων του Ναυτικού

Ομίλου Λίμνης κ.α.

Προσωπικά είμαι υπέρ της τοποθέτησης

φυσικού χλοοτάπητα σε όλα τα γήπεδα της

περιοχής μας. Μπορεί η συντήρηση του φυσι-

κού χλοοτάπητα να είναι επίπονη, αλλά έχει

πολλαπλάσιο χρόνο ζωής του πολύ ακριβότε-

ρου πλαστικού χλοοτάπητα.

Ανάλογα με τις οικονομικές εξελίξεις, φιλο-

δοξούμε να διοργανώσουμε στην περιοχή μας

έναν μεγάλο αριθμό αθλητικών εκδηλώσεων».

Ο Αντιδήμαρχος κ. Γιάννης Στεργίου, εκ-

παιδευτικός και ο ίδιος, γνωρίζει εκ των έσω

την κατάσταση της εκπαίδευσης στο Δήμο

Μαντουδίου – Λίμνης και Αγίας Άννας. Για το

θέμα αυτό δήλωσε τα εξής:

«Η παιδεία γενικότερα πρέπει να αντιμε-

τωπίζεται από την πολιτεία με ιδιαίτερη ευαι-

σθησία. Για να μπορέσει το εκπαιδευτικό

σύστημα να είναι αποδοτικό και αποτελεσμα-

τικό και να παρέχει γνώση επιπέδου θα πρέ-

πει να ενισχυθεί σε υποδομές, να αξιοποιήσει

Ιδιαίτερη ανάπτυξη γνωρίζει ο θρησκευτικός τουρισμός της περιοχής. Ο ναός και το Σκήνωμα του Οσίου Ιωάννη του

Ρώσου στο Προκόπι αποτελούν το σημαντικότερο κίνητρο.


36


τις νέες τεχνολογίες και να εφαρμόσει καινο-

τόμους μεθόδους διδασκαλίας, που θα εγεί-

ρουν το μαθησιακό ενδιαφέρον των μαθητών.

Αυτό όμως για να γίνει πράξη προϋποθέτει

την διάθεση των ανάλογων κονδυλίων.

Όπως γνωρίζετε με την εφαρμογή του Ν.

3852/10 οι σχολικές επιτροπές που λειτουρ-

γούν μέχρι σήμερα συγχωνεύονται σε δύο,

μία για την πρωτοβάθμια και μία για την δευ-

τεροβάθμια εκπαίδευση. Όσον αφορά τις επι-

χορηγήσεις που δίνονται για την κάλυψη των

λειτουργικών αναγκών των σχολείων τις πε-

ρισσότερες φορές, αν όχι όλες, δεν επαρ-

κούν. Εδώ επισημαίνω ότι η πρώτη δόση για

το 2011, που έχει ήδη κατανεμηθεί και απο-

δοθεί σε όλες τις σχολικές μονάδες του νέου

πλέον δήμου συγκρινόμενη με την τελευταία

του 2010 ήρθε μειωμένη κατά 16.600 ευρώ€.

Ένα άλλο επίσης μεγάλο πρόβλημα είναι

οι συντηρήσεις – επισκευές των σχολικών κτι-

ρίων. Δυστυχώς εδώ τα πράγματα είναι πολύ

χειρότερα, γιατί το σύνολο των χρημάτων που

έρχονται δεν αρκούν ούτε για το βάψιμο μιας

αίθουσας. Κάποιες φθορές και επισκευές -κα-

τόπιν συνεννόησης με τους διευθυντές των

σχολικών μονάδων- αντιμετωπίζονται από το

υπάρχον προσωπικό του δήμου. Μιας και ανα-

φερόμαστε στις επιχορηγήσεις θέλω να κατα-

θέσω την πάγια θέση μου σχετικά με την

κατανομή των πιστώσεων για την κάλυψη των

λειτουργικών αναγκών των σχολείων, θεωρώ

με τον τρόπο που γίνεται συντελείται μια με-

γάλη αδικία σε βάρος των σχολικών μονάδων

της επαρχίας. Δεν θα πρέπει μόνο ο αριθμός

των μαθητών να αποτελεί το κριτήριο της κα-

τανομής αλλά να λαμβάνονται υπόψη και άλλα

στοιχεία όπως το μέγεθος των εγκαταστά-

σεων, τα γεωμορφολογικά κριτήρια της περιο-

χής, οι κλιματολογικές συνθήκες κ.α.

Όσον αφορά τις υποδομές των σχολικών

μονάδων υπάρχουν ελλείψεις που έχουν να

κάνουν με χώρους (αίθουσες διδασκαλίας, αί-

θουσες πολλαπλών χρήσεων, εργαστηρίων)

αλλά και έλλειψη εξοπλισμού. Αξίζει να ση-

μειώσω ότι στην τοπική κοινότητα Αγίας Άννας

δεν υπάρχει κτίριο για την στέγαση του νηπια-

γωγείου, με αποτέλεσμα να μισθώνονται κτί-

ρια που πολλές φορές δεν πληρούν τις

προϋποθέσεις.

Όλα αυτά τα ζητήματα θα τα εξετάσουμε

σε συνεργασία πάντα με τις διευθύνσεις των

σχολείων και τους συλλόγους γονέων και

κηδεμόνων θα τα θέσουμε υπόψη των αρμό-

διων υπηρεσιών και θα παλέψουμε για την

επίλυσή τους.

Ένα άλλο θέμα, που οφείλω να αναφέρω,

είναι οι συγχωνεύσεις των σχολικών μονάδων

που επιχειρήθηκαν από το υπουργείο παι-

δείας. Ως δημοτική αρχή αμέσως μόλις πή-

ραμε την σχετική εγκύκλιο του υπουργείου

κάναμε συσκέψεις με τις Διευθύνσεις Πρωτο-

βάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

του Νομού, διατυπώσαμε σχετικό υπόμνημα,

το οποίο αποστείλαμε στην Υπουργό Παιδείας,

τους βουλευτές του νομού καθώς και σε

όλους τους αρμόδιους φορείς, όπου αναφέ-

ραμε τους λόγους και τις ιδιαιτερότητες της

περιοχής, οι οποίοι δεν επιτρέπουν καμία συγ-

χώνευση και κατάργηση σχολικών μονάδων

του Δήμου μας. Όλη αυτή η κίνηση είχε θετικά

αποτελέσματα αφού δεν επήλθε καμία αλ-

λαγή στον χάρτη των σχολικών μονάδων του

δήμου μας».

Περιβάλλον,

Καθαριότητα και Υγεία

Ο πιο παλιός, παραδοσιακός, νευραλγικός

αλλά και ουσιαστικός τομέας των αρμοδιοτή-

των της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτός δηλαδή

που σχετίζεται άμεσα με την καθημερινότητα

και την ποιότητα ζωής του πολίτη. Ο αρμόδιος

για τους τομείς της καθαριότητας Αντιδήμαρ-

χος κ. Γιάννης Στάμου μας κάνει στη συνέχεια

την αναφορά του για τις πρώτες κινήσεις που

έγιναν από το νέο μεγάλο Δήμο Μαντουδίου –

Λίμνης και Αγίας Άννας.

«Παραλάβαμε μία σχετικά χαλαρή κατά-

σταση ως προς το συντονισμό του προσωπικού.

Καταφέραμε όμως σύντομα να τα βάλουμε όλα

σε μία σειρά με περεταίρω προοπτικές βελτίω-

σης. Μισθώσαμε ένα χώρο κοντά στις Κεχριές,

γεωγραφικά δηλαδή στο Κέντρο του Δήμου,

όπου στεγάσαμε τις Υπηρεσίες Καθαριότητας.

Είναι το σημείο της καθημερινής πρωινής συνάν-

τησης των εργαζομένων στον τομέα καθαριότη-

τας. Από εκεί ξεκινάμε κάθε πρωί και έχουμε

οργανωθεί έτσι, ώστε γνωρίζουμε ανά πάσα

στιγμή που πάει κάθε αυτοκίνητο και πόσους τό-

νους απορρίμματα έχει φορτωμένα.

Όπως γνωρίζετε εμείς εδώ αντιμετωπί-

ζουμε ένα επί πλέον πρόβλημα. Πρέπει να με-

ταφερόμαστε στο ΧΥΤΑ Ιστιαίας με υψηλό

κόστος χρονικό και οικονομικό. Τώρα, ελέγ-

χοντας το μέγεθος των φορτίων, έχουμε λιγο-

στέψει τα οχήματα που πάνε στο ΧΥΤΑ. Στις

άμεσες προτεραιότητες έχουμε βάλει την εύ-

ρεση χώρου δημιουργίας ΣΜΑ (Σταθμός Με-

ταφόρτωσης), οπότε θα γλιτώσουμε από αυτή

Πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα πιστών από ολόκληρη την Ελλάδα γνωρίζει η Ιερά Μονή του Οσίου Δαυίδ.


37


την ταλαιπωρία και φυσικά το κόστος.

Ένα άλλο πρόβλημα, που υπάρχει στην πε-

ριοχή μας είναι η έλλειψη χώρου εναπόθεσης

μπαζών και άλλων αδρανών υλικών, αφού ο

ΧΥΤΑ δεν τα δέχεται και οι χωματερές έχουν

κλείσει. Στο Δήμο μας προσπαθούμε να

βρούμε ένα χώρο εναπόθεσης τέτοιων υλι-

κών. Θα πρέπει όμως ο ΧΥΤΑ της Ιστιαίας με

κάποιον τρόπο να γίνει και φορέας διαχείρι-

σης αδρανών υλικών.

Σε ό,τι αφορά το θέμα της ανακύκλωσης

στην περιοχή μας, βλέπω ότι λειτουργεί

σωστά. Σπάνια βρίσκουμε μέσα στους κάδους

ανακύκλωσης άλλα σκουπίδια και μη ανακυ-

κλώσιμα υλικά. Βέβαια έχουμε φροντίσει

δίπλα στους κάδους ανακύκλωσης να υπάρ-

χουν και πράσινοι κάδοι, ώστε να εναποτίθεν-

ται τα άλλα απορρίμματα. Θα ήθελα όμως να

τονίσω πως υπάρχει ανάγκη συχνότερης προ-

σέλευσης του οχήματος ανακύκλωσης από

την Ιστιαία. Πάνω δηλαδή από τη μία φορά την

εβδομάδα που έρχεται τώρα. Έχουμε παρα-

τηρήσει, ότι πολλοί κάδοι γεμίζουν πολύ γρή-

γορα, με αποτέλεσμα ο κόσμος να μην ξέρει

που να πετάξει πολλές φορές τα ανακυκλώ-

σιμα υλικά.

Σε γενικές γραμμές πάντως παρατηρώ

πως όλοι οι Δημότες είναι ευχαριστημένοι

από τη δουλειά που κάνουμε μέχρι τώρα ως

Δήμος. Και δεσμεύομαι πως έτσι θα συνεχί-

σουμε. Θέλω επίσης να τονίσω, πως έχουμε

φροντίσει να υπάρχει επάρκεια καυσίμων στα

αυτοκίνητα και στα μηχανήματα, ειδικά της κα-

θαριότητας, μέχρι να καταρτιστεί ο προϋπο-

λογισμός του Δήμου.

Σχετικά με τις παραλίες του Δήμου,

έχουμε ζητήσει την πρόσληψη 20 ατόμων με

οκτάμηνη σύμβαση και 20 με δίμηνη για το κα-

λοκαίρι. Έχουμε και ένα μηχάνημα καθαρι-

σμού των παραλιών και πιστεύω ότι θα

ανταποκριθούμε πολύ καλά.

Σε ό,τι αφορά τώρα την προστασία και

εξυπηρέτηση του πολίτη σε έκτακτες κατα-

στάσεις (καιρικές συνθήκες, φυσικές κατα-

στροφές κ.α.) το πρώτο δυνατό τεστ μας έγινε

με την τελευταία (έστω και ήπιας μορφής) κα-

κοκαιρία του περασμένου Μαρτίου. Πρόβλημα

με τη χιονόπτωση παρουσιάστηκε κυρίως

μετά τη Στροφυλιά, στη Σκεπαστή, στους

Κουρκουλούς, στη Κεράμεια και τη Κερασιά.

Κανένα όμως χωριό δεν αποκλείστηκε. Τα εκ-

χιονιστικά μηχανήματα δούλευαν μέχρι πολύ

αργά τη νύχτα, για να παραμείνουν ανοιχτοί

οι δρόμοι. Και πιστεύω, ότι τα καταφέραμε.

Για την αντιπυρική προστασία, στο Δήμο

υπάρχει οργανωμένο σχέδιο αντιμετώπισης

πυρκαγιών. Θα προσλάβουμε άτομα, που θα

στελεχώσουν τα πυροφυλάκια. Έχουμε πολύ

καλή συνεργασία με την ομάδα εθελοντών δα-

σοπυροσβεστών του Προκοπίου, η οποία είναι

μια πολύ δραστήρια ομάδα και ίσως ο καλύτε-

ρος φύλακας του δάσους της περιοχής. Επί-

σης έχουμε μια πολύ καλή και άψογη

συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία

και ευελπιστούμε, ότι δεν θα κλείσει το Πυ-

ροσβεστικό Κλιμάκιο στη Χρόνια, όπως φημο-

λογείται.

Τέλος, υπάρχει μια σκέψη στο Δήμο, να μι-

λήσουμε με τον κόσμο στα χωριά, που ζει και

εργάζεται μέσα στο δάσος, ώστε να υπάρξει

περισσότερος εθελοντισμός, γιατί πι-

στεύουμε πολύ στις εθελοντικές δράσεις και

θεωρούμε, ότι είναι κάτι πολύ σημαντικό στην

προσπάθεια που κάνουμε να προστατέψουμε

το μοναδικό φυσικό πλούτο που μας έχει απο-

μείνει. Το δάσος μας».

Μεγάλη είναι η σημασία που δίνει στον

εθελοντισμό και ο Αντιδήμαρχος κ. Νίκος Μου-

στάκας.

«…Σκέφτομαι να απευθυνθώ στα σχολεία,

στους γονείς και σε πολιτιστικούς συλλόγους

προκειμένου να ξεκινήσουμε τον καθαρισμό

των παραλιών μας, ιδιαίτερα των επισκέψιμων,

εν όψει της θερινής περιόδου. Επίσης πρέπει

να ενισχυθούν οι κινήσεις εθελοντισμού, που

έχουν σχέση με τη δασοπροστασία. Τα δάση

μας είναι ένας μεγάλος πλούτος που πρέπει να

προστατευτεί με κάθε θυσία ιδιαίτερα την δύ-

σκολη αυτή εποχή που περνάμε».

Το Παλατανοδάσος του Κηρέα. Εκτείνεται στην περιοχή με-

ταξύ Μαντουδίου και Προκοπίου αποτελώντας ένα από τα

ομορφότερα φυσικά τοπία της Ελλάδας.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακές αλλά και τουριστικές είναι οι αιγαιοπελαγίτικες παραλίες της Αγίας Άννας


38


Στα 1844, ύστερα από ποικίλες και έντο-

νες λαϊκές αντιδράσεις, οι οποίες κλιμα-

κώθηκαν μέχρι το σημείο της εξέγερσης

εναντίον του Βαυαρού βασιλιά Όθωνα, το Ελλη-

νικό κράτος απέκτησε το πρώτο του Σύνταγμα,

το οποίο όριζε το πολίτευμα της χώρας ως Συν-

ταγματική Μοναρχία. Το Ελληνικό Σύνταγμα, το

οποίο συντάχθηκε με βάση το αντίστοιχο Γαλλικό

του 1830 και το Βελγικό του 1831, προέβλεπε

την άσκηση του νομοθετικού έργου από το Βασι-

λιά, τη Γερουσία και τη Βουλή.

Σε ό,τι αφορά τη Γερουσία, αυτή συνιστούσε

ένα μη αιρετό νομοθετικό σώμα. Τα μέλη της δε

μπορούσαν να είναι λιγότερα από 27, διορίζον-

ταν από το βασιλιά και ήταν ισόβια. Ως θεσμός

ήταν κατ’ ουσία αριστοκρατικός και αποτέλεσε

ένα έντονα συντηρητικό στοιχείο του Συντάγμα-

τος του 1844. Αναφορικά, τώρα, με τη λειτουργία

της Βουλής, αυτή καθοριζόταν από τον εκλογικό

νόμο, που ψηφίστηκε στις 18 Μαρτίου 1844. Σύμ-

φωνα με αυτόν, οι βουλευτές δεν μπορούσαν να

είναι λιγότεροι από 80 και εκλέγονταν για τριετή

θητεία, ύστερα από διενέργεια εκλογών με πλει-

οψηφικό σύστημα δύο γύρων. Η ψηφοφορία ήταν

καθολική και δικαίωμα ψήφου είχαν μόνον «οι

εντός του βασιλείου γεννηθέντες άρρενες», οι

οποίοι είχαν συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλι-

κίας τους και διέθεταν «ιδιοκτησίαν τινά εντός

της επαρχίας όπου έχουσι την πολιτική διαμο-

νήν των ή εξασκούσαν εν αυτήν οιονδήποτε

επάγγελμα ή ανεξάρτητον επιτήδευμα». Φυ-

σικά, το δικαίωμά τους αυτό όφειλαν να το

ασκούν αυτοπροσώπως. Αξίζει, τέλος, να τονί-

σουμε ότι για τη διεξαγωγή των εκλογών παρε-

χόταν οκταήμερη περίοδος, χωρίς, ωστόσο, να

διευκρινίζεται εάν ίσχυε για όλες τις εκλογικές

περιφέρειες ταυτόχρονα.

Ανάλογα, τώρα, με τον πληθυσμό των

Επαρχιών του κράτους, που στην ουσία αποτέ-

λεσαν τις εκλογικές περιφέρειες, εκλέγονταν

και οι βουλευτές. Έτσι, Επαρχίες με πληθυσμό

έως 10.000 κατοίκους εξέλεγαν 1 βουλευτή,

με 20.000 κατοίκους 2, με 30.000 κατοίκους

3 και πάνω από 30.000 κατοίκους 4 βουλευτές.

Προνομιακά η Ύδρα εξέλεγε 3 βουλευτές, οι

Σπέτσες 2 και «οι εν Ελλάδι Ψαριανοί» 2 βου-

λευτές. Τέλος, 1 βουλευτή εξέλεγαν και οι κα-

θηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Βασίλης Ν. Δούκουρης

Διδάκτωρ Ιστορίας

Προϊστάμενος

ΓΑΚ - ΤΟΠΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ

ΛΙΜΝΗΣ

«Αν γίνουν στον τόπο ελεύθεραι εκλογαί /

θα λείψουν και οι δέκα του Φαραώ πληγαί...»Δίστιχο της εποχής του βασιλιά Όθωνα

«Όπου ετόλμουν να

ρίψωσι εις τας κάλπας

ψήφους υπέρ άλλων

υποψηφίων,

ή ανεβάλλοντο αορίστως

αι εκλογαί, καθώς εις την

Ευρυτανίαν και Ακαρνανίαν,

ή διεκόπτοντο, καθώς εις

την Ναυπακτίαν,

ή επεφέρετο

πρωτοφανής βία, καθώς

εις την Μεγαρίδα

ή ενοθεύετο εν πλήρει

μεσημβρία το αποτέλεσμα,

καθώς εις την Λεβαδείαν». Από άρθρο της εφημερίδας «Πανελλήνιον»,

στις 21 Νοεμβρίου 1853.

ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ.

Εκλογές και μηχανισμοί ελέγχου συνειδήσεων στα χρόνια του Όθωνα

39


Βέβαια, εκείνο που με

επίταση πρέπει να υπο-

γραμμιστεί, είναι το γεγο-

νός ότι σ’ αυτό το

υποτυπώδες Κοινοβουλευ-

τικό Σύστημα ο μονάρχης

διατήρησε το δικαίωμα να

διορίζει τον πρωθυπουργό

της αρεσκείας του, να επι-

λέγει την κυβέρνηση και ου-

σιαστικά να παίζει

πρωταρχικό ρόλο στη διακυ-

βέρνηση του κράτους.

Το τι ακολούθησε στη

συνέχεια είναι γνωστό. Ο

Όθων έδειξε εξαρχής ότι

δεν είχε διάθεση να εφαρ-

μόσει πιστά το Σύνταγμα

και, παραβιάζοντας άλλοτε

το πνεύμα του, και άλλοτε

το γράμμα του, προσπά-

θησε να συγκεντρώσει και

πάλι, όση περισσότερη πο-

λιτική δύναμη γινόταν. Βέ-

βαια, στην προσπάθειά του

αυτή βρήκε αρωγούς και συ-

νοδοιπόρους, χαρακτηριστι-

κής αφοσίωσης, τους τότε

αρχηγούς των πολιτικών

κομμάτων: Ιωάννη Κωλέττη

(γαλλικό), Αλέξανδρο Μαυ-

ροκορδάτο (αγγλικό) και Ανδρέα Μεταξά (ρω-

σικό)1. Μέσα από διαβλητές εκλογικές

διαδικασίες, τα παραπάνω πολιτικά πρόσωπα

επιδόθηκαν σε έναν αγώνα ικανοποίησης της

δίψας τους για εξουσία, με το σχηματισμό «αυ-

λικών» κυβερνήσεων. «Ο Μαυροκορδάτος πρώ-

τος διέφθειρε τας εκλογάς. Μετά ταύτα ο

Κωλέττης και ο Μεταξάς τας ενόθευσαν και

αυτοί κατά την εξέλιξιν. Ο Κωλέττης, έπειτα,

μόνος ετελειοποίησεν το έργον του Μαυροκορ-

δάτου και πολύ το υπερτέρησεν», σημειώνει,

με σκωπτικό ύφος, ένας σύγχρονός τους πεζο-

γράφος και σατιρικός ποιητής, ο φαναριώτης

Αλέξανδρος Σούτσος (1803-1868), ενώ στο

ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο νεότερος ιστο-

ρικός Γιώργος Ασπρέας, όταν περιγράφει το

κλίμα που επικρατούσε κατά τη διάρκεια των

εκλογών που πραγματοποιήθηκαν υπό Συνταγ-

ματικό καθεστώς: «Αι εκλογαί των μελών της

Εθνοσυνελεύσεως εγένοντο όπως και προ-

εβλέποντο. Εις τας περισσοτέρας των επαρ-

χιών ο λαός δεν εξέφερε γνώμην ή η γνώμη

αυτού παρεποιήθη και αι εκλογαί, γενικώς ει-

πείν, από απόψεως ελευθέρας θέλησης εκα-

κοποιήθησαν. Αλλαχού οι καπεταναίοι,

αλλαχού οι χωροφύλακες, αλλαχού αι αρχαί,

εξέλεγαν όσους αυτοί εβούλοντο και εκείνους

τους οποίους είχον συμφέρον να προκρίνωσι.

Το ελεύθερον πολίτευμα εκακοποιείτο ευθύς

αμέσως εις την θεμελιώδη αυτού βάσιν...».

Με έξαψη, λοιπόν, των παθών και των πο-

λιτικών συνωμοσιών, υπό καθεστώς απροκά-

λυπτης βίας και φανερής καλπονοθείας,

πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας, έως και τα

μέσα του 19ου αιώνα, τρεις εκλογικές αναμε-

τρήσεις για αντίστοιχες Βουλευτικές Περιό-

δους: α) Μάιος - Αύγουστος

1844, β) Ιούνιος 1847, γ) Σεπτέμ-

βριος 1850.

Με τη λήξη της Γ΄ Βουλευτικής

Περιόδου, περίπου στα τέλη του

Σεπτέμβρη του 1853, ο πρωθυ-

πουργός της χώρας Αντώνιος

Κριεζής, ο μακροβιότερος, μέχρι

εκείνη τη στιγμή, Έλληνας πρωθυ-

πουργός, προκήρυξε εκλογές για

τη Δ΄ Βουλευτική Περίοδο: 30

Οκτωβρίου 1853 - 29 Οκτωβρίου

1856. Όλο το προηγούμενο χρο-

νικό διάστημα (1850-1853), η Ελ-

λάδα, εκμεταλλευόμενη την

κυβερνητική σταθερότητα, επιδό-

θηκε σε αγώνα επούλωσης των

πληγών, τις οποίες προκάλεσαν οι

απαράδεκτες αποικιοκρατικές με-

θοδεύσεις των Μεγάλων Δυνά-

μεων εις βάρος της2, με αφορμή

την εμπλοκή της στο Ανατολικό Ζή-

τημα, μέσω του αλυτρωτισμού που

εκδήλωνε η Μεγάλη Ιδέα. Αποτέ-

λεσμα ήταν να υπάρξουν κάποια

μικρά βήματα προόδου, κυρίως

στους τομείς της εκπαίδευσης και

της οικονομίας, ενώ είχαμε και την

αποκατάσταση των σχέσεων του

Οικουμενικού Πατριαρχείου με την

Εκκλησία της Ελλάδος. Τέλος, αξιο-

σημείωτη υπήρξε και η κοινωνική ειρήνη, που

επικράτησε κυρίως στην επαρχία.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα θα περίμενε κανείς

ότι στην εκλογική αναμέτρηση για τη Δ΄ Βουλευ-

τική Περίοδο δε θα παρουσιάζονταν εικόνες

«αθεμίτων εκ μέρους της Κυβερνήσεως επεμ-

βάσεων», ή υποψηφίων βουλευτών να αγωνίζον-

ται «να παραγεμίσωσι παντί τρόπω τας

πειναλέας κάλπας των», ή «να ζητώσι την νίκην

εις την υλικήν βίαν ή εις αθέμιτα τεχνάσματα».

Δυστυχώς, όμως, οι ελπίδες των «Συνταγματι-

κώς φρονούντων» διαψεύσθηκαν, καθώς επικρά-

τησαν, και πάλι, οι νοοτροπίες και αγκυλώσεις,

οι οποίες χαρακτήρισαν τις προηγούμενες εκλο-

γικές αναμετρήσεις3. Το πολιτικό σκηνικό που

στήθηκε, με τη φανερή πριμοδότηση των ευνο-

ούμενων υποψηφίων του βασιλιά Όθωνα και του

πρωθυπουργού Κριεζή ήταν χωρίς προηγούμενο.

Η εμπιστευτική επιστολή του Νομάρχη Ευβοίας προς το Δήμαρχο Αιγαίων

(Απόκειται στο φάκελο: Εκλογικά 1853 των Γ.Α.Κ. – Τοπικό Αρχείο Λίμνης)


40


βάρι της ιστορίας που έλαβε χώρα στη βόρεια

Εύβοια, κατά τη διάρκεια των βουλευτικών

εκλογών του Οκτωβρίου 1853, και είχε ως

πρωταγωνιστές δύο πολιτικά πρόσωπα, τον

πρόσφατα διορισμένο Νομάρχη Ευβοίας Αν-

δρέα Ζυγομαλά (1803-1876) και το Δήμαρχο

Αιγαίων Αγγελή Λεωνίδα4. Στις 22 Οκτωβρίου

1853, λοιπόν, με προσωπική επιστολή, που

στο άνω άκρο της έφερε το χαρακτηρισμό «εμ-

πιστευτική», ο πολιτικός διοικητής του νησιού

απευθύνεται, στο Δήμαρχο Αιγαίων και τον ενη-

μερώνει ότι η Κυβέρνηση, «χάριν της διατηρή-

σεως της κοινής ησυχίας και ευταξίας…

εξελέξατο ως υποψηφίους της Επαρχίας Χαλ-

κίδος τους κ.κ Αναγνώστην Μάντζαρην, Αυγερι-

νόν Αβέρωφ και Νικόλαον Μπουτούρην». Στη

συνέχεια και χωρίς πολλές περιστροφές, καλεί

τον Αγγελή Λεωνίδα να «συνδράμη παντοιοτρό-

πως», τους παραπάνω κυβερνη-

τικούς υποψηφίους, «χρώμενος

της βαρύτητας του χαρακτήρος

του και της φρονήσεώς του».

Τέλος, στην κατακλείδα της επι-

στολής του ο Νομάρχης, θέλον-

τας να ενισχύσει το ζήλο του

υφισταμένου του, ώστε αυτός να

ενεργήσει με προσήλωση και ει-

λικρίνεια «εις τον προκείμενον

σκοπόν», σημειώνει με νόημα

ότι «ενεργώντας τοιουτοτρό-

πως θέλετε μας δώσει αφορμήν

να συστήσωμεν εις την Κυβέρνη-

σιν τον ζήλον σας».

Η απάντηση του Δημάρχου Αι-

γαίων ήταν άμεση και λίγο-πολύ

αναμενόμενη. Ταγμένος, ήδη, με

την κυβερνητική παράταξη, σπεύ-

δει, αρχικά, να εκφράσει τη συμ-

πάθεια και το σεβασμό του «εις

την απόφασιν της Β. Κυβερνή-

σεως» και στη συνέχεια να σταθεί

αλληλέγγυος σ’ αυτές τις παρα-

σκηνιακές παραπολιτικές μεθο-

δεύσεις. «Δεν υπάρχει ουδείς

άλλος σκοπός» γράφει στον πολι-

τικό του προϊστάμενο «ή του να

συντελέσω το επ’ εμοί υπέρ των

υπουργικών υποψηφίων του συν-

δυασμού τον οποίον ασπάζομαι».

Αναμφίβολα, οι παραπάνω παρασκηνιακοί

χειρισμοί, στους οποίους συγκλίνουν και συμ-

φωνούν να δρομολογήσουν οι δύο άνδρες, συ-

νιστούν μία ωμή παρέμβαση, που σκοπό είχε

να αλλοιώσει και εν συνεχεία να χειραγωγήσει

την εκλογική βούληση των πολιτών ενός ολό-

κληρου Δήμου. Βέβαια, στον εν λόγω Δήμο τέ-

τοιες εξαρτήσεις πολιτικού πελατειακού τύπου

είχαν και άλλοτε καταγραφεί, καθώς η πολιτική

συνείδηση, με εξαίρεση την πρόσκαιρη αφύ-

πνισή της με τη Συνταγματική Επανάσταση του

1843, είχε ατονήσει, πιθανότατα εξαιτίας της

απόστασης του Δήμου από τα κέντρα των απο-

φάσεων, αλλά και λόγω των αυξημένων οικο-

νομικών ασχολιών των κατοίκων. Έτσι, είναι

απόλυτα φυσικό, σε μία εποχή που το σύνολο

του πολιτικού συστήματος κατακρατείται από

το κράτος, άνθρωποι με θέση στον πολιτικό μη-

Ενδεικτικά, μόνο, αναφέρουμε

ότι τα ονόματα των «αυλικών»

υποψηφίων ήταν από καιρό

γνωστά στον τύπο της εποχής

-η εφημερίδα «Αθηνά» δημοσί-

ευσε τον κατάλογο των ονομά-

των στις 19 Οκτώβρη 1853-,

ενώ έγκριτοι αρθρογράφοι διε-

ρωτώντο σε άρθρα τους,

μήπως θα ήταν προτιμότερο

«να προσκληθούν αμέσως οι

αρεστοί του Παλατιού να συγ-

κροτήσουν την Βουλήν και

ούτω να απαλλάξουν τουλάχι-

στον τον λαόν από την περι-

πλοκήν των ψηφοφοριών,

αίτινες πολλάκις, αντί κωμι-

κών, καταντούν τραγικαί».

Στις γραμμές που ακολου-

θούν, θα επιχειρήσουμε, με τη

βοήθεια ανέκδοτου αρχειακού

υλικού, που έχει αποθησαυρι-

στεί στους φακέλους των

Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Λίμνης,

να αναπαραστήσουμε, σε μία

πρώτη φάση, τον τρόπο με τον

οποίο ο, διορισμένος από το

βασιλιά, Νομάρχης Ευβοίας

και ο Δήμαρχος Αιγαίων, ο

εκλεγμένος πολιτικός άρχον-

τας ενός μικρού Δήμου στα

βόρεια του νησιού, λειτουργούν απροκάλυπτα

ως κυβερνητικοί κομματάρχες και διαμορφώ-

νουν, ενάντια στη λαϊκή βούληση, το δημόσιο

πολιτικό γίγνεσθαι στις βουλευτικές εκλογές

του 1853. Ευελπιστούμε, ότι έτσι θα κατανοή-

σουμε, στο μέτρο του δυνατού, τον τρόπο με

τον οποίο η εκάστοτε κεντρική κυβέρνηση

ενεργοποιούσε και κατηύθυνε σε τοπικό επί-

πεδο, τα εκλογικά πελατειακά δίκτυά της για

την εξασφάλιση της εκλογής των υποψηφίων

της. Άλλωστε, δεν πρέπει να λησμονείται το

γεγονός ότι από εκείνα τα χρόνια οι κάτοχοι

των πολιτικών και δημοτικών αξιωμάτων συν-

δέονταν άρρηκτα, καθώς ο ίδιος πυρήνας του

πελατειακού πολιτικού συστήματος, που τους

αναδείκνυε, τους ενέτασσε, αμέσως μετά την

εκλογή τους, στις κινητήριες δυνάμεις του.

Ώρα, όμως, είναι να ξετυλίξουμε το κου-

Η κλήση απολογίας του Δημάρχου Αιγαίων (Απόκειται στο φάκελο:

Εκλογικά 1853 των Γ.Α.Κ. – Τοπικό Αρχείο Λίμνης)


41


περιφορά του πρώτου, ενάντια σε όσα είχαν συμ-

φωνήσει μεταξύ τους, τέσσερεις ημέρες ενωρί-

τερα. Γιατί, όμως, αυτή η ξαφνική εναλλαγή

διάθεσης και συμπεριφοράς του Δημάρχου; Τι ση-

μαντικό μεσολάβησε άραγε, από τις 22 Οκτω-

βρίου ως την Κυριακή 25 Οκτωβρίου, ώστε ο

Αγγελής Λεωνίδας να πράξει ενάντια στα συμφω-

νηθέντα και τώρα να βρίσκεται απολογούμενος;

Απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα μας

προσφέρει έγγραφο που σώζεται, στον ίδιο φά-

κελο με τα υπόλοιπα αρχειακά τεκμήρια, που,

ως τώρα, χρησιμοποιήσαμε. Πρόκειται, στην

πραγματικότητα, για μία «απολογία» του Δη-

μάρχου Αιγαίων, η οποία, κατά παράδοξο

τρόπο, είναι και επίσημα πρωτοκολλημένη (αρ.

πρωτ: 1233). Και λέω κατά παράδοξο τρόπο,

διότι σ’ αυτήν ο Δήμαρχος αναφέρει, μεταξύ

άλλων, μερικά στοιχεία ενδιαφέροντα όσο και

«αποκαλυπτικά»: ότι δηλαδή

αναγκάστηκε να σταματήσει, προ-

σωρινά, τη διαδικασία των εκλο-

γών «δια να λάβη καιρόν να

συνεννοηθή πώς να πράξη ίνα

προλάβη ενδεχομένην απάτην»,

καθώς είχε πληροφορίες ότι οι

αντιπολιτευόμενοι υποψήφιοι βου-

λευτές Ιωάννης Τασσαίος και Γε-

ώργιος Αποστολίδης5 είχαν έρθει

σε συνεννόηση με τους Λιμνιώ-

τες Αγγελή Φλώκο, Γεώργιο Τσα-

κόπουλο και Γεώργιο Μπογιατζή,

ώστε οι τελευταίοι «να τους συν-

δράμουν». Με ποιον τρόπο;

«Ούτοι υπό του προσχήματος

υπουργικών, διένημον ψηφοδέλ-

τια ενάντιου συνδυασμού». Με

απλά λόγια, οι παραπάνω αναφε-

ρόμενοι Λιμνιώτες σύστηναν τους

δύο αντιπολιτευόμενους υποψη-

φίους ως τους εκλεκτούς του

κρατικού μηχανισμού, παραπλα-

νώντας, έτσι, τους ψηφοφόρους.

Εκπληκτικά πράγματα. Οι

σκηνές, φαντάζομαι, που θα ακο-

λούθησαν στο εκλογικό κέντρο6

της πρωτεύουσας του Δήμου Λί-

μνης θα ήταν κωμικοτραγικές.

Από τη μία πλευρά ο Δήμαρχος,

με τη συμβολή των οργάνων της

τάξης, να διακόπτει βίαια την εκλογική διαδικα-

σία, με πρόσχημα την επιχειρούμενη πολιτική

εξαπάτηση, να εκδιώκει τους ψηφοφόρους και

πανικόβλητος να σφραγίζει πόρτες και κάλπες,

ώστε να διατηρήσει το εκλογικό πλεονέκτημα

υπέρ των κυβερνητικών υποψηφίων και από

την άλλη, οργισμένοι οι αντιπολιτευόμενοι να

τον καταγγέλλουν για άσκηση βίας εις βάρος

τους και απόπειρα αλλοίωσης της λαϊκής εκλο-

γικής βούλησης. Κι από κοντά, στο θέατρο

αυτό του παραλόγου, ο ενορχηστρωτής του, ο

Νομάρχης Ευβοίας. Τώρα, φαντάζει αποστασιο-

ποιημένος από τα γεγονότα και επείγεται να

προσθέσει την τελευταία πινελιά, ώστε να

κλείσει το θέμα. Το έγγραφο με το οποίο καλεί

σε απολογία τον πολιτικό υφιστάμενό του στέλ-

νεται την επομένη των εκλογών, με το χαρα-

κτηρισμό του «Λίαν κατεπείγοντος» και τα

χανισμό να αναλαμβάνουν

ρόλο κομματάρχη και να πο-

δηγετούν ανοργάνωτες πολι-

τικά κοινωνίες

Έχει ενδιαφέρον, όμως,

να επιστρέψουμε στη διή-

γησή μας και να δούμε τι κα-

τάληξη είχε, τελικά, όλη αυτή

η παραπολιτική διεργασία

που συνομολογήθηκε στο πα-

ρασκήνιο μεταξύ του πολιτι-

κού διοικητή του νησιού και

του τοπικού άρχοντα του βο-

ρειοευβοϊκού Δήμου. Από το

περιεχόμενο επίσημου, αυτή

τη φορά, εγγράφου της Νο-

μαρχίας Ευβοίας, το οποίο

χρονολογείται από 26 Οκτω-

βρίου 1853 (αρ. πρωτ: 6716),

διαπιστώνεται, κατ’ αρχάς,

μία απρόσμενη όσο και εντυ-

πωσιακή ανατροπή των δεδο-

μένων. Ο Δήμαρχος Αιγαίων

Αγγελής Λεωνίδας καλείται

να παραδώσει τη διοίκηση

του Δήμου στον Α΄ Δημαρ-

χιακό Πάρεδρο και να μετα-

βεί άμεσα στη Χαλκίδα, ώστε

να υποστεί «ανάκρισιν διοι-

κητικήν», λόγω της «αξιοποί-

νου διαγωγής που

επέδειξε». Ποια ήταν η αξιόποινη διαγωγή που

επέδειξε ο Δήμαρχος Αιγαίων μας το πληρο-

φορεί το ίδιο το έγγραφο της Νομαρχίας: «Βε-

βαιούμεν Κύριε Δήμαρχε, ότι εναντίον του

Νόμου και του καθήκοντος εμποδίζετε εις

τους δημότας Σας την εξάσκησιν του δικαιώ-

ματος του ψηφοφορείν επί της προκειμένης

εκλογής των Βουλευτών και ότι πάντας τους

προσελθόντας την χθές ημέραν Κυριακής εις

τον τόπον της ψηφοφορίας διετάξατε να επα-

νέλθωσιν εις τα ίδια».

Παρακολουθώντας κανείς τα όσα διαδραμα-

τίστηκαν στην πρωτεύουσα του Δήμου Αιγαίων

Λίμνη, την Κυριακή των εκλογών, μένει έκπλη-

κτος, όχι τόσο από τα διοικητικά μέτρα που λαμ-

βάνονται σε βάρος του Δήμαρχου Αιγαίων από

τον, μέχρι πρότινος, συνεργάτη και ομοϊδεάτη του

Νομάρχη Ευβοίας, αλλά από την «παράδοξη» συμ-

Η απολογία του Δημάρχου Αιγαίων (Απόκειται στο φάκελο:

Εκλογικά 1853 των Γ.Α.Κ. – Τοπικό Αρχείο Λίμνης)


42


παραπτώματα, που επιχειρεί να στοιχειοθετή-

σει εναντίον του, είναι βαρύτατα: «έθεσες προ-

σκόμματα προς την εκτέλεσιν του νόμου περί

Βουλευτών», «επέδειξες διαγωγή, δυναμένη

να γεννήση ταραχάς εν τω Δήμω».

Διαβάζοντας τα όσα φοβερά και τρομερά

αποδίδονται στο Αγγελή Λεωνίδα, αλλά και

την άκρως απειλητική κατακλείδα του νομαρ-

χιακού έγγραφου: «αν απειθήσετε (εννοεί

στην κλήση για απολογία) θέλομεν επιφέρει

αφεύκτως την παύσιν σας», θα ήταν αφελές

να πιστέψουμε ότι αυτός προβληματίστηκε,

έστω και στιγμιαία, για το αν θα έπρεπε να

κατέβει ή όχι στην έδρα της Νομαρχίας για να

απολογηθεί. Την εκτίμησή μου αυτή τη στη-

ρίζω αφενός στην πολιτική εμπειρία που είχε

αποκομίσει από την πολύχρονη ενασχόλησή

του με τα πράγματα του Δήμου Αιγαίων και

αφετέρου στο γεγονός ότι ανήκε στο κυβερ-

νητικό στρατόπεδο. Αν μη τι άλλο, τα παρα-

πάνω αποτελούσαν ισχυρά, για την εποχή,

εχέγγυα πολιτικής επιβίωσης.

Έτσι, αναλόγου επιπέδου και ύφους φρόν-

τισε να είναι και η απάντηση-«απολογία» του,

για την οποία, ας επισημανθεί, και τούτο

ακόμη. αποδέκτης της φροντίζει να είναι η

«Βασιλική Νομαρχία Ευβοίας», δηλαδή ο κρα-

τικός θεσμός και όχι ο Νομάρχης, το διορι-

σμένο, δηλαδή, πολιτικό πρόσωπο. Γράφει,

λοιπόν, ο Αγγελής Λεωνίδας ότι η «η ψηφο-

φορία απέβη υπέρ των υπουργικών και καθό-

σον αφορά τον Δήμον τούτον δύναμαι να

διαβεβαιώσω και επισήμως την Β. Νομαρχίαν

ότι το αποτέλεσμα θέλει είναι πλήρης επι-

κράτησις των υπουργικών υποψηφίων».7 Με

άλλα λόγια, «υπενθυμίζει» στους κυβερνητι-

κούς κύκλους ότι ο ίδιος επιτέλεσε, μέχρι κε-

ραίας, την «αποστολή» που, προσωπικά, του

ανέθεσε ο Νομάρχης. Γι’ αυτό, στη συνέχεια,

ο τόνος της γραφής του ανεβαίνει, γίνεται

πολύ πιο επιτακτικός, σε σημείο που να «συ-

στήνει», πλέον, στη Νομαρχία «να ανακαλέ-

σει την επιτιμητικήν διαταγήν της (εννοεί την

κλήση του σε απολογία), δια να δύναμαι ακο-

λύτως και ελευθέρως να εκπληρώνω την θέ-

λησιν της βασιλικής Κυβερνήσεως».

Αν αναρωτηθεί κανείς τι συνέβη μετά απ’

όλα αυτά, δεν έχει παρά να ανατρέξει στα

Πρακτικά της Βουλής του 1853, για να έχει

την απάντησή του: «Διά κοινής και προς αμοι-

βαίον όφελος συμφωνηθείσης μεταξύ βου-

λευτών και εξουσίας αφέσεως αμαρτιών,

εκαλύφθησαν όλα τα κατά τας εκλογάς γενό-

μενα αμαρτήματα κατά του νόμου, της ηθικής

και της εθνικής συνειδήσεως»8. Έτσι, ο Δή-

μαρχος Αιγαίων Αγγελής Λεωνίδας «καθα-

ρός» έναντι του νόμου, της ηθικής και της

εθνικής συνείδησης, θα συνεχίσει να ασκεί

απρόσκοπτα τα καθήκοντά του, έως και τη

λήξη της θητείας του, στα 1856.

Κάπου εδώ τελειώνει η ιστορία μας. Κατα-

βλήθηκε προσπάθεια να παρουσιαστούν τα γε-

γονότα έτσι ακριβώς, όπως οι επώνυμοι

συντάκτες τους φρόντισαν να τα καταγράψουν

σε μερικές σελίδες κιτρινισμένου χαρτιού. Η

υπόθεσή τους μπορεί να ήταν κοινότοπη και θλι-

βερή, ήταν, ωστόσο, κατατοπιστική για τον τρόπο

με τον οποίο πολιτικές συμπεριφορές, σε ατο-

μικό και συλλογικό επίπεδο, κρατούσαν, εκείνη

την εποχή, τις άτονες πολιτικά κοινωνίες υπό

συνθήκες πολιτικής «αιχμαλωσίας».

Σημειώσεις

1. Στην πραγματικότητα δεν επρόκειτο για κόμματα με

εσωτερική δομή και οργάνωση, αλλά για πολιτικά ρεύ-

ματα, τα οποία είχαν ταυτισθεί με την άμεση επιρροή

που ασκούσαν στην Ελλάδα, από την εποχή της Επανά-

στασης και μετά, η Ρωσία, η Αγγλία και η Γαλλία.

2. Αναφερόμαστε στα περίφημα Παρκερικά, δηλαδή στο

ναυτικό αποκλεισμό της χώρας μας από ισχυρή αγγλική

ναυτική μοίρα υπό τον ναύαρχο Πάρκερ, τον Ιανουάριο

του 1850, με αφορμή τη λεηλασία της κατοικίας ενός τυ-

χοδιώκτη, του Άγγλου υπηκόου, εβραϊκής καταγωγής,

Νταβίντε Πατσίφικο, από όχλο Αθηναίων. Η άρση του

ναυτικού αποκλεισμού έγινε τον Απρίλιο, μετά από πα-

ρέμβαση της Ρωσίας και της Γαλλίας, έχοντας, όμως,

προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στην εμπορική κίνηση

της χώρας.

3. Ο Κωνσταντινουπολίτης λόγιος και πολιτικός Νικό-

λαος Δραγούμης (1809-1879) περιγράφει με ιδιαίτερα

γλαφυρό τρόπο το κλίμα των προηγούμενων εκλογών:

«Επρόκειτο να κυρωθώσι φιλικαί εκλογαί; Ευθύς και αι

δεινόταται παραβιάσεις παρεσιωπώντο ή εχαρακτηρί-

ζοντο επουσιώδεις παρατυπίαι. και η μεν βία, η στάσις

αυτή, αποκαλείτο δικαία άμυνα, η δε αδικία, ακολασία,

το ψεύδος, δικαιοσύνη, η μετριότης, αλήθεια. Και αυταί

αι λέξεις ήλλαξαν σημασίαν: η μεν παραβίασις των καλ-

πών ωνομάσθη συστολή των σανίδων, αι δε σαπουνοκα-

σέλαι και τα σακκούλια κάλπαι, η λύμανσις των

σφραγίδων τυχαία σύντριψις, οι συμβολαιογράφοι επί

της ψηφοφορίας επιτροπαί και οι απόβλητοι του λαού

εκλεκτοί αυτού… Ο νόμος νυν μεν έπρεπε να κοιμάται,

νυν δε ν’ αγρυπνεί, πότε μεν να ερμηνεύεται κατά

γράμμα, πότε δε κατ’ έννοιαν και άλλοτε να διαστρέ-

φονται και αι σαφέσταται, αι καθαρόταται, αι ρητόταται

διατάξεις. Οποία πολιτική και ηθική ασέλγεια!».

4. Ο Αγγελής Λεωνίδας, του γένους Παπαλιόλιου, γεν-

νήθηκε στη Λίμνη στα 1817. Εκλέχτηκε, για πρώτη φορά,

στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αιγαίων στα 1842,

ενώ στα 1852 εξελέγη Δήμαρχος Αιγαίων. Στις δημοτι-

κές εκλογές του 1856 ηττήθηκε από τον πολιτικό του

αντίπαλο Αγγελή Φλώκο και στα 1867 μεταδημότευσε

στη Χαλκίδα, όπου και πέθανε στα 1871.

5. Ο Ιωάννης Τασσαίος, γιατρός από τη Χαλκίδα, χρημά-

τισε βουλευτής της Επαρχίας Χαλκίδας στη Β΄ Βουλευ-

τική περίοδο (28 Ιουλίου 1847 - 22 Ιουλίου 1850, ενώ ο

Γεώργιος Αποστολίδης, κτηματίας από τη Χαλκίδα, χρη-

μάτισε Δήμαρχος Χαλκιδέων, μεταξύ 1838-1842 και βου-

λευτής της Επαρχίας Χαλκίδας στη Γ΄ Βουλευτική

περίοδο (30 Οκτωβρίου 1850 - 27 Οκτωβρίου 1853).

6. Εκείνα τα χρόνια, στην Επαρχία κυρίως, χρησιμοποι-

ούσαν ως εκλογικά κέντρα, τους ιερούς ναούς. Έτσι και

στη Λίμνη, χρησιμοποιείτο ως εκλογικό κέντρο, ο ενο-

ριακός ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου, από το 1836

έως και το 1900 περίπου.

7. Στις εκλογές του 1853 πλειοψήφησαν, στην Επαρχία

Χαλκίδος, οι κυβερνητικοί υποψήφιοι. Για την ιστορία

αναφέρουμε τα εκλογικά αποτελέσματα: Αβέρωφ Αυγε-

ρινός (2783), Βουδούρης Νικόλαος (2782), Μάντζαρης

Αναγνώστης (2777).

8. Ο πρώτος που εφάρμοσε αυτήν την πρακτική ήταν

ένας μαιτρ του είδους, ο Ιωάννης Κωλέττης. Ο Κωλέτ-

της, αμέσως μετά τις εκλογές της βίας και νοθείας τον

Ιουνίου του 1847, φροντίζει να ανταμείψει εκείνους που

συνέδραμαν, με κάθε τρόπο, στη συντριπτική επικρά-

τηση του κόμματός του. Έτσι, το πρώτο βασιλικό διά-

ταγμα που υπογράφει φέρει τον τίτλο «Περί αμνηστείας

των κακουργησάντων εις τας βουλευτικάς εκλογάς».

ΠΗΓΕΣ

Αρχειακές: Γ.Α.Κ. - Τοπικό Αρχείο Λίμνη, Ιστορικό Αρ-

χείο Δήμου Αιγαίων, Φ. Εκλογικά (1853).

Εφημερίδες: «Πανελλήνιον», έτος Α΄, αρ. φ.: 3/21 Νο-

εμβρίου 1853 και «Εβδομάς», έτος Δ΄, αρ. φ.: 123/28

Νοεμβρίου 1853.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γ. Αναστασιάδης, Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία της

Ελλάδας (1821-1941), Αθήνα/Θεσσαλονίκη 2001. Γ.

Ασπρέας, Πολιτική Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδος.

1821-1928, Αθήναι 1930. A. Buttlar, Η Οθωνική Ελλάδα

και η συγκρότηση του ελληνικού κράτους, Αθήνα 2002.

Οδ. Δημητρακόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους,

τ. ΙΓ, 1980. Β. Ν. Δούκουρης, Λίμνη 1821-1862. Τομές

στην κοινωνική και πολιτική ταυτότητα της Ευβοϊκής πο-

λιτείας, Λίμνη 2002. Β. Ν. Δούκουρης, Μια πόλη - Ένα

πρόσωπο. Η Λίμνη Ευβοίας μέσα από τις δημαρχιακές

θητείες του Αγγελή Δ. Φλώκου (1856-1874), Λίμνη

2005. Ν. Δραγούμης, Ιστορικαί Αναμνήσεις, τ. 2, Αθήνα

1973. Τρ. Ευαγγελίδης, , Αθήνα 1894. Γ. Καρανικόλας,

Νόθες εκλογές στην Ελλάδα 1844-1961, Αθήνα 1973.

Γ. Σωτηρέλης, Σύνταγμα και εκλογές στην Ελλάδα

1864-1909: Ιδεολογία και πράξη της καθολικής ψηφο-

φορίας, Αθήνα 1991. Κ. Σγουρός, «Βουλευτικές εκλο-

γές στην Εύβοια (1843-2004). Μέρος 1ο (1843-1861)»,

περ. Το Ρόπτρο, τ. 12 (Πάσχα 2004), σ. 58-75. Β. Σφυ-

ρόερας, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΓ, 1980.


Sel 23-42_Layout 1

Documents

Transcript of Sel 23-42_Layout 1