Safo de lesbos mario-cast

15
Hace 2,750 años vaticinó: “Después de muerta, nunca seré olvidada...” Safo de Lesbos Por MARIO SÁNCHEZ I CANDELA

Transcript of Safo de lesbos mario-cast

Page 1: Safo de lesbos  mario-cast

Hace 2,750 años vaticinó: “Después de muerta, nunca seré olvidada...”

Safo de Lesbos

Por MARIO SÁNCHEZ I CANDELA

Page 2: Safo de lesbos  mario-cast

Safo la décima musa…

Esto es lo que queda de una de las creaciones de Safo.

“Dicen que hay nueve Musas. ¡Los desmemoriados! Han olvidado la décima: Safo de Lesbos.”

Platón

Page 3: Safo de lesbos  mario-cast

Orígenes

• Safo, Σαπφώ, en eolio Ψάπφω, Mitilene, Lesbos, Grecia, 650/610–580 a. C.

• Safo vivió casi siempre en la isla de Lesbos, excepto un tiempo que tuvo que exiliarse a Sicília en el 593 a. C. .

• Formó un grupo de jóvenes nobles a quienes instruía en poesía y música en una especie de Academia.

Page 4: Safo de lesbos  mario-cast

Obra y estilo• Solo se han conservado

una oda y algunos pocos fragmentos de otras obras.

• Se cree que Safo escribió unas 12.000 versos de poesía sobre el amor hacia otras mujeres. De estos tan solo han sobrevivido unos 600.

• En ellos destaca una fuerta pasión/ atracción por las mujeres y al culto de Afrodita.

• Su poesía es brillante, luminosa, apasionada y llena de imágenes.

• Nos da a conocer el deseo como algo irracional y destaca la belleza por encima de todo.

Page 5: Safo de lesbos  mario-cast

Algún pasaje de su poesía

O ]l μεν Ιππήων στρότον, ot δε πέσδων,

oí δε ναών φαΐσ' έπ[1] γδν με λα ι [ν ]α ν

[μμεναι κάλλιστον ϊγω δε κην' δττω τις Εραται.

Algunos dicen que un ejército de caballería,

o de infantería, o una escuadra de navíos,

es lo más bello sobre la oscura tierra.

Yo digo que lo que uno ama.

Page 6: Safo de lesbos  mario-cast

PASIONES Y CELOS DE ENAMORADAMe parece que igual a los

dioses aquel hombre es, el que

sentado frente a ti, a tu lado, tu dulce voz escuchay tu amorosa risa. En cambio,en mi pecho el corazón se

estremece.Apenas te miro, la voz no viene más a mí,la lengua se me inmoviliza, un

delicado incendio corre bajo mi piel, no ven ya mis ojos y zumban mis oídos,el sudor me cubre, un temblor se apodera de todo mi cuerpo

y tan pálidacomo la hierba no muy lejana

de la muerte me parece estar. . .

Φαίνεται μοι κήνος ίσος θέοισιν ίμμεν' ώνηρ δττις ενάντιος τοι Ισδάνει χαΐ πλάσιον αδυ φωνεΐ-σας υπακούει,χαΐ γελα(σας Ιμέροεν, το μ' ή μάν χαρδίαν εν στήθεσιν ίπτόα(ι)σεν. ως γαρ £ς σ' Ιδώ βρόχε', ως με

φώναι-σ' ούδ' ϊνϊτ' είκει,αλλά κάμ μεν γλώσσα /ίαγε, λέπτον δ' αϋτικα χρωι πΟρ ύπαδεδρόμακεν, όππάτεσσι δ' ούδ' ϊν δρημμ', ίπιρρόμ-βεισι δ' Ακουαι-ά δε μ' ΐδρως κακχέεται, τρόμος δεπαΐσαν ¿ίγρει, χλωρότερα δε ποίαςϊμμι, τεθνάκην δ' όλίγω 'πιδεύηνφαίνομαλλά παν τόλματον έπεί χεν ή τα

Page 7: Safo de lesbos  mario-cast

Tópicos Su vida rodeada de mujeres y el culto a Afrodita entre

otras cosas hicieron aparecer todo tipo de rumores sobre su vida y amor por las mujeres.

De aquí la palabra “lesbiana” (por la isla d eLesbos) y referida a la atracción tanto amorosa como sexual entre mujeres

Page 8: Safo de lesbos  mario-cast

LAS AMADAS

Conocemos los nombres de algunas de sus amadas,

aunque sobresalía como alumna favorita Atis.

ήρα μα ν μεν εγώ σέθεν, "Ατθι, πάλαι ποτά …..ήλθες χαλ' έπόησας ?γω δε σ' έμαόμαν, δ δ' Εφλυξας ϊμαν φρένα χαιομέναν πόθωι

Me enamoré, Athis, de ti, hace mucho tiempo

…….Hiciste bien en venir, pues te anhelabay desfallecía por este deseo que incendia mi alma.

"Ατθι· σοΙ δ' ϊμεθεν μεν άπηχθετο φροντίσδην, έπΐδ' Άνδρομέδαν πότηι.Y tú, Athis, por abandonarme, fastidiada, hacia Andrómeda huyes.

“…y de indomable fuerza. Atis, de tu abandono al crudo amor te queja, que en los ojos me abrasa de Andrómeda la bella.”

Page 9: Safo de lesbos  mario-cast

A GYRINNA Y MNASÍDICAχαίρε πολλά (Γύρινν')· Ισάριθμα (τε) τώι χρόνωι ν [σέθεν ] άπελειπόμαν

¡Bienvenida, Gyrinna!, pasa ahora a mi ladoel mismo número de años que has estado

ausente.

εύμορφοτίρα Μνασιδίκα τδς άπαλας Γυρίννως άσαροτέρας οΰδαμά πώρα(ν)να σέθεν τύχοισαν

De más bello cuerpo es Mnasídica que la tierna Gyrinna. . .

Y a ninguna he encontrado, oh adorable, más desdeñosa que tú. .

Page 10: Safo de lesbos  mario-cast

A Andrómeda y Mika (fragmentos)

σιτα[..... δελασ[.po. ήννεμε [Ψάπφοι, σέ φίλ[Κύπρωιβ[α>ίλ[καίτοι μέγα δ[

Andrómedaoh Safo, te amo. . .yo (?), la reina de Chipre. . .en verdad, grande. . .

σε Μίκα άλλ]ά σ' ίγωύκ έάσω]ν

φιλότ[ατ']^λεο Πενθιλή»νδα χα[χ]τροπ'(Εμμα[ς]μέλ[ος] τι γλύχερον α μελλιχόφων[ος άεί]δει· λίγυραι δ'

«ηβοι?δροσ[ό[εσσα

A tí Mika…pero yo no te dejarépreferiste el amor de la hija de

Pentiliooh, malvada. A nosotrasun dulce cantode voz como la mielcanta. Melodiosas cantorashúmeda de rocío. . .

Page 11: Safo de lesbos  mario-cast

A Irana, Dórica

Fragmento 91 P

Más desdeñosa que tú, Irana, no sé de ninguna.

αμάχαι[ρα. ευπλο. ατός χα[μ] βροτεχη νεμενος χλ _Κύ]πρι, χα [Ι σ]ε πι[χροτάτα]ν

¿πεύρ[οι μηδέ χαυχάσαιτο τόδ' ¿ννέ[ποισα

¡Oh Cipris, sé para Dórica amarga! ¡Que no se

vanaglorie diciendo que otra vez se

aleja por un dulce amor!

Page 12: Safo de lesbos  mario-cast

ALGUNAS REPRESENTACIONES DE SAFO EN LA PINTURA:

Safo (Charles-Auguste Mengin, 1867)

La cama de Safo (Charles Gleyre, 1867)

Page 13: Safo de lesbos  mario-cast

INSPIRÓ A NUMEROSOS ARTISTAS

Von Dannecker,

alrededor de 1800

Claude Ramey, 1801 Gustav Klimt, 1888-1890

Page 14: Safo de lesbos  mario-cast

ALGUNOS MÁS

Antoine-Jean Gros, 1801

Moreau, 1864

Page 15: Safo de lesbos  mario-cast

LA POSTERITAD CON RESPECTO A SAFO

• Aristóteles dijo: "Cada cual rinde honores a sus

sabios..., los habitantes de Mitilene honran a Safo, aun siendo como era una mujer" .

• En el año 1703, la iglesia Católica ordenó quemar todas las copias de los poemas de Safo.