Robert Michels - Κοινωνιολογία των πολιτικών κομμάτων στη...

554
55 - ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 55 Διεύθυνση σειράς — Θεώρηση μεταφράσεων: Παναγιώτης Κονδύλης ROBERT MICHELS ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

description

Κοινωνιολογία των πολιτικών κομμάτων στη σύγχρονη δημοκρατία.

Transcript of Robert Michels - Κοινωνιολογία των πολιτικών κομμάτων στη...

  • 55 - - 55

    :

    R O B E R T M I C H E L S

  • 9 -13 , 106 78 . 3 3 0 3 4 8 7 , F a x 3 8 1 0 8 9 2

    Gnosis Publishers L t d . Gravias 9 -13 , 106 78 Athens Tel. 3 3 0 3 4 8 7 , F a x 3 8 1 0 8 9 2

    , .. 55 ,

    Rodert Michels, Zur Soziologie des Parteiwesens in der Demokratie

    1 , 1997

    , ,

    6

    I S B N 9 6 0 - 2 3 5 - 6 1 2 -

  • ROBERT MICHELS

    = ^ 1997

  • ' 1 1 ' 17

    3 1 I .

    3 1 I I . 4 7 I I I .

    5 1 1. C H

    5 1 2.

    5 5

    : 5 9 . 6 1

    I . : 6 1 I I .

    . .

    I I I . 7 9

    . 8 3 I .

    8 3 I I . 8 8 I I I . 1 0 2

  • 8

    I V . 1 0 6 V . .

    , , , , . 1 2 7

    I . ( ) 1 2 7 1. (

    1 2 7 2.

    1 3 1 3. 'H

    1 3 4 4. 1 3 8

    : 1 4 5

    I . 1 4 7 1. 1 4 7 2. 1 6 1 ) 1 6 1 ) 1 7 0 a) 1 7 0

    1. , 1 7 0 2. , 1 7 2 3. 1 7 4

    b) 1 7 5 c) 1 7 9 d) -

    e . . . . 1 8 6 I I . 1 9 3 I I I . 1 9 8

    1. ( ) 1 9 8

    2. 2 0 4

    3. 2 1 4

    4. 2 2 5 5. 2 3 2 6. 2 4 2

  • 9

    I V . 2 4 5

    1. 2 4 5 2. 2 5 1

    V . 2 6 7 1. 2 6 7 2. .. 2 7 3 3.

    2 8 2

    4. , 2 8 6

    : 2 9 1

    I . 2 9 3 I I . 3 0 4 I I I . (

    ) 3 1 7

    : 3 2 7

    I . : 3 2 9 I I .

    3 4 6 1. 3 4 6 2.

    3 6 5 3. 3 6 8 4. 3 7 5

    I I I . 3 7 7

    1. 3 7 7

    2. 3 8 2

  • 3. 3 9 5

    I V . 4 0 3

    V . 4 1 4

    V I . 4 4 0

    : 4 5 9

    I. 4 6 1 I I . 4 7 0 I I I . 4 7 8 I V . 4 9 1

    : : 4 9 9

    I . 5 0 1 I I .

    5 1 8 I I I . 5 4 0

    , , , . 5 5 3

  • A '

    .

    , . . , , . , .1

    1. . 1908 , Riforma Sociale 17 (1908) L'oligarchia organica costitutionale. Nuovi studi sulla classe politica , , Archiv fr Sozialwissenschaft und Sozialpolitik 27 (1908), . 73-135, Die oligarchischen Tendenzen der Gesellschaft. Ein Beitrag zum Problem der Demokratie. 1909 Graz : , Monatsschrift fr Soziologie 1 (1909) Rassegna Contemporanea 3 (1910) L a democrazia e la legge ferrea dell' oligarchia.

  • 12

    , 150- - , , ' . . , . , , , . , , ' , , , , . , , , -

    , ( La cooperazione attraverso la storia), (cooperazione politica). 1909 : , Rivista Italiana di Sociologia 14 (1910), . 365-376, La crisi psicologica del socialismo. ' , , ' ' .

  • :

    . - . , , , - . . .

    . , . ) , ) ) . , . , , , , .. , . , , , , .

    ,

  • 14

    . , .

    L e h r b u c h der his tor i schen M e t h o d e , Ernst Bernheim : ' , , ' , .2 , , Bernheim .3 , , . , . , , , , , , . , . , .

    2. . ', Leipzig 1889, . 38 [. ' ' (1908)]. 3. ".., . 90.

  • 15

    , , , . , , , , . , . " , , , . , .

    . , , . " .

    . , . , . vai , . , , , -

  • 16

    , , . . , , , -, , .4

    , . , , , , . 7

    , , ' . '14 , ' - . ", - . , , .

    4. . . 46-47.

  • 17

    Kai , . . , , . , , , , , , .

    , 1 9 1 0

    '

    .

    ,5 . , , , , , . . Janklvitch Bibliothque de Philosophie Scientifique Gustave Le Bon-

    5. , , . ( , . . 1 ' ).

  • 18

    Eden Cedar Paul. eH , , ' , . ( , ).

    - . , . Vilfredo Pareto6 Gaetano Mosca7, Gustav Schmoller8 Hans Delbrck,9 James Bryce10

    ' W.. Mallock,11 -

    6. Vilfredo Pareto, Trattato di sociologia generale, . ' , Firenze 1916, . 248, 666, 678 (. . Lausanne 1916), : Trasformazione della democrazia, Milano 1921 Gino Borgatta, L'opera sociologica e le feste giubilane di Vilfredo Pareto, Torino 1917, . 27.

    7. Gaetano Mosca, L a sociologia del partito politico nella democrazia moderna, Il Pensiero Moderno (Buenos Aires), 15 . 1912, : Elementi di scienza politica, . ', Torino 1923, . 338 .., 395 .., 408-419.

    8. Gustav Schmoller, Das erwachende Verstndnis fr Aristokratie und Brokratie in der radikalen und sozialistischen Literatur, Internationale Monatsschrift fr Wissenschaft 6 (1911) Jahrbuch fr Gesetzgebung, Verwaltung und Volkswirtschaft 35 (1911), . 272-273, : Die soziale Frage, Mnchen 1918.

    9. Hans Delbrck, Regierung und Volkswille, Berlin 1914, . 76 .. 10. James Bryce, Modern Democracies, . ' , London 1921, . 598

    .. 11. W.. Mallock, The Limits of Pure Democracy, . ', London

    1919, . 46 ..

  • 19

    Thomas Masaryk,12 Friedrich Naumann13

    Sidney Webb.14 Ol , 1 Eden Cedar Paul/5 Adolf Weber,16 .E. Barnes17 ..18 T

    12. Thomas Masaryk, Zur neuesten Literatur ber Syndikalismus und Demokratie, Zeitschrift fr Politik 5 (1912), . 600, : The Spirit of Russia, : Studies in History, Literature and Philosophy, . ' , London 1919, . 3 4 1 . Masaryk , , Albert Thomas: Thomas-Garrigue Masaryk, Les problmes de la dmocratie. Essais politiques et so-ciaux, Paris 1924.

    13. Friedrich Naumann, Demokratie und Herrschaft, Die Hilfe (5 . 1911).

    14. Sidney/Beatrix Webb, A Constitution for the socialist Commonwealth of Great Britain, London 1920. Webb (. 88).

    15. Eden/Cedar Paul, Creative Revolution. A Study of Communist Ergatocracy, London 1920.

    16. Adolf Weber, Der Kampf zwischen Kapital und Arbeit. Versuch einer systematischen Darstellung mit besonderer Bercksichtigung der ge-genwrtigen deutschen Verhltnisse, . ' ( ' . ), Tbingen 1910 (. ' 1954).

    17. Harry Elmer Barnes, Some contributions of sociology to modern political theory, The American Political Science Review 15 (1921), . 487-533.

    18. , : Hermann Oncken, Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen Demokratie, Archiv fr Sozialwissenschaft und Sozialpolitik 36 (1912), . 585-593 Jean Bourdeau, Oligarchie et Dmocratie, Journal des Dbats (28 -p. 1911) A. Jehan De Johannis, Economista (2 . 1911) Georges Blondel, Rforme sociale 61 (1911) [ ] Efraim Li-lieqvist, Om de oligarkiska tendenserna i den moderna demokratiens pa-rtivsen, De Nya Sverige 5, . 330-339 Ernest Belfort Bax, A profound work with a bad title, Justice (28 . 1916) Rodolfo Mondolfo, Personalit e responsabilit nella democrazia, La Cultura Filosofica 7, . 10-36 Otto Warschauer, Historische Zeitschrift 108 (1912) .

  • 20

    8 ( ) , , . , . Masaryk, , , , .19 , , , , .

    . - , , , , , . , ,20- - ,21 " -

    116-118 Charles Bougie, Pas de politique!, La Dpche (Toulouse, 2 . 1912) Ren Maunier, Revue Internationale de Sociologie 19 (1911), 146-147 27 (1919), 636-637 Yves Guyot, Revue d'cono-mie Politique 31 (1917), . 511, The Times.

    19. .7 . , . 604 , , Charles Gide , Revue d conomie Politique 31 (1917), . 446 ..

    20. . .. Alexander Koller, Das Massen- und Fhrerproblem in den freien Gewerkschaften, Tbingen 1920, . 13 ..

    21. C. Bougie, Anne Sociologique (1912), . 479.

  • 21

    22 ( , - , ). Koller, , . ' ' ' , Koller, , 23 , . eO Koller , . , , , . . , , () 1 , . , ,

    22. Albion W. Small, American Journal of Sociology 17 (1911), . 408-409 . : The New Statesman 6, . 151 (26 . 1916) The Times Literary Supplement 15, . 753 (22 . 1916), Robert C. Brooks, Political Science Quarterly 26 (1911), . 142.

    23. Koller, '.TT., . 122.

  • 22

    . , Hasbach, , : , .24

    , , implicite . Konrad Haenisch, , ... .25

    , ' . : ' ' ' .

    " , , , -

    24. Wilhelm Hasbach, Die moderne Demokratie. Eine politische Beschreibung, Jena 1912 [8. '. 1921], . 471.

    25. Konrad Haenisch, Bremer Brgerzeitung 22, 171 (1911). , , , , (G. Sinowjef, Der Krieg und die Krise des Sozialismus, Wien 1924, . 524). , , , .

  • . , , , , , , , . . , . , , . , , , , . , , . 7 .26 , , , , 7 , ? .

    , . -

    26. Franz Klein, Das Organisationswesen der Gegenwart, Berlin 1915, . 119.

  • 24

    1903, Bebel Vollmar, .27

    , . ' , , , ' .28 [' ] , ,29 , , , , ' , . -, , , , .

    , , , -

    27. , . 311 .. 28. Hermann Kantorowicz, Freideutsche Jugend, Basler Nachrichten

    513, . ' (2 . 1923). 29. Gustav Eckstein, Brokratie und Politik, Die Neue Zeit 34, 1

    (1915-1916), . 481-486 Julian Markuse, Ein Weg zur sozialistischen Demokratie, Mnchener Post (6 . 1919) W. Stoecker, Oligar-chentum, Bergische Arbeiterstimme (22 . 1917).

  • 25

    , , . ( 1914), ( 1917). , , , , , . , . ,30 , Carl Schmitt, .31

    , Oswald Speng-

    30. Heinz Marr, Proletarisches Verlangen, Jena 1921 Norbert Einstein, Der Erfolg. Ein Beitrag zur Frage der Vergesellschaftung, Frankfurt 1919* Gerhard Golm, Beitrag zur Geschichte und Soziologie des Ruhraufstandes vom Mrz bis April 1920, Essen 1921 Felix Weltsch, Organische Demo-kratie, Leipzig 1918 Alfred Meusel, Die Abtrnnigen, Klner Viertel-jahreshefte fr Soziologien (1923-1924), . 152-169 Whelm Vleugels, Masse und Fhrer (. .) Kln 1921 ( . Klner Vierteljahres-hefte fr Soziologie)- Heinrich Margulies, Kritik des Zionismus, . ': Volk und Gemeinschaft, Berlin/ Wien 1920 Hans Siegfried Weber, Beamtenherrschaft und politisches Fhrertum, Der Tag (16 . 1921).

    3 1 . , Robert Michels, , , (Carl Schmitt, Die geistesgeschichtliche Lage des heutigen Parlamentarismus, : Bonner Festgabe fr Ernst Zitelmann, Mnchen/Leipzig 1923, . 417 [ ' . , , 1926]).

  • 26

    1er32 Sigmund Freud,33 , , .

    * Ht Hi

    eH Max Weber, . " . , , - ' . , Weber W i r t s c h a f t u n d Gsel l schaft (1921), ' . , , T r a t t a t o di sociologia genera le (1916) Vilfredo Pareto, , , .

    7 / , ' ' .

    '

    32. Oswald Spengler, Der Untergang des Abendlandes. Umriss einer Morphologie der Weltgeschichte, Mnchen 1922-1923.

    33. S. Freud, Massenpsychologie und Ich-Analyse, Leipzig 1921 [. .: , . . , 1925. " , . . , 1948 , . . , 1977].

  • 27

    , (1907), , ' , . . . , , , . . , (, , , , , ), , , . eO [' ] , , , . , . , , ( ) , . ,

  • 28

    : , .

    , , . , , , . , - , . , - , . , , ,34 , . , 1 , , . eO , , , . , Benito Mussolini, , ,

    34. Robert Michels, Sozialismus und Fascismus als politische Strmun-gen in Italien. Historische Studien, . ' : Sozialismus und Fascismus in Italien, Mnchen/Karlsruhe 1925.

  • 2!

    . : , . ' , , . , , , .

    ' ' , , . , , .35

    , , .

    - , 1 9 2 4 .

    35. Robert Michels, Psychologie der antikapitalistischen Massenbewegungen, : Max Weber/Emil Lederer (.), Grundriss der Sozialko-nomik, . ', . ', Tbingen 1926, . 241-359.

  • I.

    . S ic v o lo, sic j u b e o [ ] . Te l e s t m o n plais ir [ ] . , . . , . , . . . , , ' , , . , . , . .

    . ( ) -

  • 32

    . , in a b s t r a c t o , . , - , ' , 1 , , , .

    1. 18 , ' , , :

    , - , , , - . , , - , , , , , , (CM. Wieland, Eine Lustreise ins Elysium, Smtliche Werke, . ', Wien 1803, . 209). Giuseppe Pecchio 1817 (G. Pecchio, Dissertazione sino a quai punto le produzioni scientifiche e letterarie seguano le leggi economiche delle produzioni in generale, Torino 1852, . 257).

  • 33

    , : ' , , ( R o u s s e a u ) 2 . , , 5 0 % .

    , . . . . , , . , [ 1 9 1 4 ] , . , ( 1 8 6 0 ) , , , ( p e r l a g raz i a di Dio e del P o p o l o [ ] ) . . , F r a n c i a e et N a v a r r a e R e x [ ] R o y d e F r a n c e [ ] ( 1 8 1 4 ) R o y d e F r a n c e R o i des F r a n a i s [ ] ( 1 8 3 0 ) .

    ,

    2. J . J . Rousseau, Le contrat social, . ', Paris 1871, . 9 1 . [. .: , . . , 1893 - , . . , 1911 -, . .. , 1924 , . . , 1950 , ., ., . . /. , 1956].

    3. ,

  • 34

    , ' . , . - , . , , , . , , , . , , ' ' , . .

    , , s t a t u s q u o . , . 3 - , ,

    3. , . Oskar Stillich Die politischen Parteien in Deutschland, . ': Die Konservativen, Leipzig 1909, . 18 ..

  • 35

    , , . ; . , . , 1 , , , , , ' , . , , , , . , ( ), , . , , - , , , , . : 1 7 8 9 , 1 8 3 0 , 1 8 4 8 , , , 1918, : B o u l a n g e r 1 8 8 9 , K a p p Hi t ler , 1 9 2 3 ( ) .

  • 36

    , ( , . . ) , , , ' . ' ; . , , . R a u m e r 1 8 3 0 : (. ) , , . , , ' , , , . . . 4 ' , , , , .

    4. Friedrich von Raumer, Briefe aus Paris und Frankreich im Jahre 1830, . ', Leipzig 1831, . 26 : Wilhelm Roscher, Politik. Geschichtliche Naturlehre der Monarchie, Aristokratie und Demokratie, . ', Stuttgart/Berlin 1908, . 14 [. 1933].

  • 37

    , , , , ' .

    , . , , . . [ 1 9 2 4 ] , , , - . 5 L e R o y et les c a m e l o t s d u R o y . . . Va lo i s - , . " , . ! !

    , , .-

    5. . Georges Valois, La rvolution sociale ou le roi, Paris 1908, . 41 ..

  • 38

    . , , . 1 9 1 0 1 9 2 4 , , , , : , ' , , . : " , . , . . ' , , ' , . . , .

    , , ,

  • 39

    . 6

    , , , . , , , , , , . 7

    , , , , . , . , ,

    6. Hammerstein Stcker . Hammerstein, Kreuzzeitung 1881 1885, (. Hans Leuss, Wilhelm Freiherr . Hammerstein, Berlin 1905, . 109). 1892, Tivoli , Chemnitz .

    7. [ 1918] , . Werner Wittich, Der soziale Gehalt von Goethes Roman "Wilhelm Meisters Lehrjahre", : Erinnerungsgabe fr Max Weber, . ' , Mn-chen 1922, . 296 .. , , .

  • 40

    , . , , . : , , . , , ' . , ' - , . , , , , . 8

    8. Naumann: . , , , : , ... ' , . , , . ! (Friedrich Naumann, Demokratie und Kaisertum. Ein Handbuch fr inne-

  • 41

    , , , , . 9

    , , Curt ius , : . . 1 0 , , , , .

    * * *

    . -

    re Politik, Berlin/Schnberg 1904, . 92). . Ludwig Gumplo-wicz, Sozialphilosophie im Umriss, Innsbruck 1910, . 113, - .

    9. . . Aime Ber-thod ( ) Union pour la vrit: L a rforme lectorale, Libres Entretiens ( ), 6 , IV: La reprsentation proportioneile et la constitu-tion des partis politiques, Paris 1910, , 212.

    10. Friedrich Curtius, Uber Gerechtigkeit und Politik, Deutsche Rundschau 33 (1897), . 46.

  • 42

    , , : . , . The Federalist ( 1 7 8 7 ) , H a m i l t o n , M a d i s o n J a y . , , , , , , , , . 1 1 , R o t t e c k , . : , ' , ' . 1 2 -

    11. W. Hasbach, Die moderne Demokratie, . 48. 12. , (.

    ' ) , , , , . , (Carl von Rotteck, Allgemeine Ge-

  • 43

    1830, R a u m e r , 1 3 , , . 1 4 , . v . S y b e l , , ( , ) , , ' , , S y b e l , . 1 5 . , . ' -

    schichte vom Anfang der historischen Kenntnis bis auf unsere Zeiten, . ', Freiburg 1826, . 83).

    13. Friedrich von Raumer, Briefe aus Paris, . ', . 176. 14. '.., . ', . 264. 15. . Otto von Diest-Daber, Geldmacht und Sozialismus, Berlin

    1875, . 13.

  • 44

    , Guizo t , " . 1 6

    , , , Roscher , " , , 1 7 R o s c h e r , . 1 8 [ 1 9 1 1 , 7 . ] , , -, ( ) , , , , . 1 9

    16. F. Guizot, Du gouvernement de la France depuis Ja restauration, et du ministre actuel, Paris 1820, . 14.

    17. W. Roscher, Politik, . 321 . 18. '.., . 336. 19. ' . von Gerlach

    , Martin Rade, Das Allgemeine Wahlrecht ein knigliches Recht, Hessische Landeszeitung 23, 25 (1907): ! , , , ! -

  • 45

    , R o t t e c k N a u m a n n , - . , , , . ( ) , , . , , ' ( ), 7 . . , . , , , [ 1 9 1 4 ] ( ) , . , -

    ! , , , . , , , . , , . . , , .

  • 46

    , . ' , , 1 8 6 6 , , Hohenzol lern, . ( ) , . - , , * , .

    * * *

    , , , , , . ' , '. .

    , , . , , . , , -

  • 47

    , . , , , , , . .

    , , , . .

    , . . , , , .

    .

    ,

  • 48

    . , . , , -. , , ' , ( ) , ' . . , , , , ' . , , . , M o s c a , , . . , - , 1 -

    1. Gaetano Mosca, II principio aristocratico e il democratico nel passato e neir avvenire. Discorso Inaugurale, Torino 1903, . 22.

  • 49

    .

    , , : ' ' . -, , , . , , , . . . , , , , , , , . , , Alex i s d e Tocquev i l l e , , , . 2 .

    2. Alexis de Tocqueville, De la dmocratie en Amrique, . II, . ' , Paris 1849, . 19, [. .: , . .. , 1987. , . . -, 1996].

  • 50

    M a y f l o w e r . 3 , , , , , . " , - 17 , , . 1 6 7 0 , Molire . A b b de Choisy , n o blesse d e r o b e [ ] , - . 4 . ' , . F o u q u e t , L e -tellier, Colbert , P h l i p p e a u x D e s m a r e t s de Bel le- I s le , de L o u v o i s , d e Se igne lay , de M a u r e p a s , de Lavr i l l ire d e Mai l l ebo i s . 5 , , . 6

    3. ' --, , , , .

    4. Abb de Choisy, Mmoires pour servir l'histoire de Louis XIV, Utrecht 1727, . 23.

    5. Pierre Edouard Lemontey, Essai sur rtablissement monarchique de Louis X I V , . Nouveaux Mmoires de Dangeau, . ., Paris 1818, . 392.

    6. , , . Werner Sombart, Die deutsche Volkswirtschaft im XIX. Jahrhundert, Berlin 1903, . 545 .. [' . 1927 ' ., . . ', Darmstadt 1954].

  • 51

    . , , . , . , , . ( ) , .

    I I I .

    1. ,

    , , , . , . * , , . , . ,

  • 52

    , . , , , . .

    , . . . , , , , , ' , . * . , , . , A l p h o n s e D a u d e t . 1

    , : " ! , : , , ! , , - , , .

    1. Lon . Daudet, Alphonse Daudet, Paris 1898, . 142.

  • 53

    : , , !

    , . , , , , - , . , , - ' ( ) , , , . , .

    , , , , . 2

    2. , . . Gaetano Mosca, Elementi di scienza politica, Torino 1896, . 75 .. Ludwig Gumplowicz, Sozialphilosophie im Umriss, . 23, 70, 71 , 94, 125* Vilfredo Pareto, Les systmes socialistes, . ', Paris 1902, . 59 [. .: , . . , 1952] Ludwig Woltmann, Politische Anthropologie, Leipzig 1903, . 299 .. . ' , , , - ( , . Oskar Stillich, Die Konservativen, .., . 3). -

  • 54

    . * ' . , ' , , 3 , , . , , . , * , S t i n -nes , F o r d , R a g g i , Rot sch i ld , V a n d e r b i l t P les s , , . -

    , , : , : .

    3. Karl Kautsky, Klasseninteresse. Sonderinteresse. Parteiinteresse, Die Neue Zeit 2, 21 (1903), . 240-245, 261-274. , ' , , ' , Probleme der Sozialphilosophie, Leipzig 1914, . 98 ..

  • 55

    , ' M a r x , , ' , ' , ' , , . , . , * , , . , K r u p p , , . 4

    2. -,

    4. ' ( 1908), Sulla decadenza della classe media industriale antica e sul sorgere di una classe media industriale moderna nei paesi di economia spiccatamente capitalista, Giornale degli Economisti, . ' 37 (1909), . 85-103. . Beitrag zur Lehre von der Klassenbildung, Archiv fr Sozialwissenschaft und Sozialpolitik 49 (1922), . 581-594.

  • 56

    , f a t a M o r g a n a , " . 5

    , . . . -, , . Gidd ings , . 6

    , , . . " , , , , , . 7

    .

    9 , F r i e d b e r g 4 0 , '

    5. . Gaetano Mosca, Elementi di scienza politica, . 75. 6. .E. Barnes, Some contributions of sociology to modern political

    theory , The American Political Science Review 15 (1921), . 514. 7. , . Psychologie

    der antikapitalistischen Massenbewegungen, : Emil Lederer (.), Grundriss der Sozialokonomik, . ', . ', Tbingen 1926, . 241-359.

  • 57

    . 8 , , , , , . . , , . . . 9 D o n S t u r z o , 1 9 2 3 , , , , . 1 0 , - , . , ' , u p p e r t en t h o u s a n d [ ] . 1 9 0 8 ,

    8. . Stillich, Der Liberalismus, Leipzig 1911, . 278.

    9. Martin Spahn, Das deutsche Zentrum, Mainz 1907, . 62 .. 10. La Stampa (12 . 1923).

  • 58

    , , , ' , , . . 1 1

    , , ' , . . . , , , , . ' . 1 2

    11. Clarion (7 . 1908). 12.

    : .

  • .

    I. :

    * . . 1

    , , , , . , , , . 2

    1. . : Victor Griffuelhes, L Action syndicaliste, Paris 1908, . 8 Henriette Poland Holst, Generalstreik und Sozialdemokratie, . ' Dresden 1906, . 114 .. Attilio Cablati, Le basi teoriche della organizzazione operaia, Milano 1908, . 19.

    2. , ' , , ' , . L'uomo economico eia cooperazione, Torino 1909.

  • , , , , , a priori . , , , . 3 , ' , . , ' . . , , , , . . ' . condit io s ine q u a non .

    , ,

    3. , , Alfredo Niceforo Anthropologie der nicht besitzenden Klassen. Studien und Untersuchungen, Leipzig/Amsterdam 1909, . 512.

  • 63

    , . , , , .

    . , . , : ' ' .

    , ' , . , , , ' . ~ . . , , . , , , . . , , , , .

  • 64

    I I . -

    - . .

    , .

    The Federalist ( 1 7 8 7 ) , , , , , . ' . , , , , , , , , . 1 , - , , . * , . Appenze l l . . , , .

    1. W. Hasbach, Die moderne Demokratie, . 136 ..

  • * , . , . .

    , , R i t t i n g h a u s e n . 2 ' , , 1 8 4 8 . ' , ' , , . , . , . , . .

    . .

    2. Moritz Rittinghausen, ber die Organisation der direkten Gesetzge-bung durch das Volk, Kln 1870, (Sozialdemokratische Schriften), . 10. Rittinghausen. Victor Considrant, , ' , , ' , Rittinghausen (Victor Considrant, La solution ou le gouverne-ment direct du peuple, Paris 1850, . 61).

    5.

  • 66

    , , , . . , . . , , , , , , , R i t t i n g h a u s e n , .

    , , , . 1 , .

    , , , . , b ig m e e t i n g [ ] , c o m i zio [ ] . , , , , -

  • 67

    . 3 ' , , , , , - , , . . , ' , , . . ' , , . , , - 5 0 . ' , . , , . 4 -

    3. ' . , Arturo Labriola .., -, , , 1904 , (gruppi socialisti Milanesi al congresso socialista nazionale di Roma, 7-9 ottobre 1906, Milano, . 11).

    4. . Gabriel Tarde, Les crimes des foules, Lyon 1892 Scipio Sighele, / delitti della folla, Torino 1902 Gustave Le Bon, Psychologie des foules, . ', Paris 1918, . 96 .. (. .: Psychologie der Massen. Leipzig 1908) [. .: , . . . .. , . . , 1949 , . . ., 1975] W. Roscher, Politik, . 368. , .

  • 68

    , ' , . 5

    .

    . - . 1849 P r o u d h o n , L o u i s B l a n c : 34 ( ) ; , , . 6 . , , , , . T r a f a l g a r S q u a r e H y d e P a r k . , -

    Scipio Sighele, Contro il parlamentarismo. Saggio di psicologia collectiva, Milano 1905.

    5. , , , , , (Ludwig Gumplo-wicz, Sozialphilosophie im Umriss, . 124).

    6. Louis Blanc, L ' t a t dans une dmocratie, : Questions d'aujourd'hui et de demain, . ', Paris 1880, . 150.

  • 69

    . . , ' , ' , . , . , , , . . , ' , . . , B e r n s t e i n 7 , , ' . , , . - , 1 . 0 0 0 , - , . . , 1 0 . 0 0 0 . , ' ; ,

    7. Eduard Bernstein, Die Arbeiterbewegung, Frankfurt a. M. 1910, . 151.

  • 70

    N i e d e r b a r n i m T e l t o w - B e e s k o w - C h a r l o t t e n b u r g , 1 9 0 8 9 0 . 0 0 0 . 8 , , . 9 1 0 . 0 0 0 . 1 0

    . " , . 1 1 , , .

    , . . , , - ' . 1 2

    , - , -

    8. Eduard Bernstein, Die Demokratie in der Sozialdemokratie, Sozialistische Monatschefte 12 (1908), . 1109.

    9. ( ), , (Benjamin Constant, Cours de politique constitutionelle. . ', ., Bruxelles 1851, . 246).

    10. W. Roscher, Politik, . 351 . 11. Louis Blanc, Utat dans une dmocratie, . 144. 12.

  • 71

    . , .

    : . , , . , ( , ) , * . , . . * . . . , , . ' .

    , -

    . ' . . Antonio Quiroga ' (7 . 1820), : Don Juan van Halen, Mmoires, . ' , Paris 1827, . 382.

  • 72

    . . , 4 / 5 . , , , . . : ' , , ' . 1 3 . , 1 4 . , , . , , , ,

    13. Egidio Bernaroli, Manuale perla costituzione e il funzionamento delle leghe dei contadini, Roma 1902, . 20, 26-27, 52.

    14. Sidney/Beatrice Webb, Industrial Democracy, . ., . ', Stuttgart 1898, . 6.

  • 73

    .

    , , . - , , , . ' 2 0 , . F e r d i n a n d T n n i e s . 1 5 H e inrich H e r k n e r . , . , , , , . 1 6

    [ 1 9 1 1 ] , ; -

    15. Ferdinand Tnnies, Politik und Moral, Frankfurt 1901, . 46. 16. Heinrich Herkner, Die Arbeiterfrage, . ', Berlin 1908, .

    116-117. [. .: ., . . , 19201.

  • 74

    . , . 1 9 0 6 , . . , . . 1 7 , ' , , , , . 1 4 1 1 9 1 1 : ( 5 2 ) , ( 4 9 ) , ( 4 0 ) . 1 8

    , L ' U m a n i t a r i a 1 9 0 5 ,

    17. Protokoll des Parteitags zu Leipzig 1909, Berlin 1909, . 48. 18. Heinrich Schulz, Fnf Jahre Parteischule, Die Neue Zeit 29, 2

    (1911), . 807.

  • 75

    , , . 1 9 . 1 9 0 8 2 0 2 , 3 7 , 4 , 4 5 1 1 2 . 2 0 . , . , L ' U m a n i t a r i a . 2 1 ' 1 9 0 9 ( S c u o l a P r a t i c a di C u l t u r a e Leg i s l az ione S o c i a -l e ) .

    , R u s k i n . 2 2 ' , , R u s k i n -

    19. Scuola Pratica di Legislazione Sociale. Programma e norme. Anno III, Milano 1908.

    20. .7. , Anno IV, Milano 1909, . 5. 21 . Rinaldo Rigola, I funzionari dell' organizzazione, Avanti! 14

    (1909), . 341 . 22. . Lily Braun, Londoner Tage

    buch, Die neue Gesellschaft 2 (1906) [ ].

  • 76

    , 1 9 0 9 , . Oxfordshire 1 9 0 9 . , . 2 3

    , . , ' , . . 2 4 ,

    23. Otto Bauer, Eine Parteischule fr sterreich, Kampf 3 (1909). 24.

    . , , . , , . , , , . , , , , ,

  • 77

    , , .

    . 1 8 0 8 , , , , . 2 5 , , , , , . . , . . -

    .. , ' '. ' , . " ^ (Rosa Luxemburg, Massenstreik, Partei und Gewerkschaften, Hamburg 1906, . 61).

    25. W. Roseher, Politik, . 392.

  • 78

    , . , , . ' , d e m i n u t i o cap i t i s [ ] . , , ' , , , , , . , , , . , , , , . , , ' * .

  • 79

    III. .

    ' , , , , , 1 6 6 6 , : , , , . 1 " , , m u t a t i s m u t a n d i s , , .

    . , . . F e r d i n a n d L a s s a l l e , ' , . , , . . . -

    1. Mmoires de Louis XIV, pour l'instruction du Dauphin, annotes par Charles Dreyss, . ' , Paris 1860, . 123.

  • 80

    , ' , . , , , ' , - , . . , ' .

    . v a n K o l . , , . . . . , v a n K o l , . , : " , , . 2

    . ' , , ' . -

    2. Rienzi (van Kol), Socialisme et libert, Paris 1898, . 243-253.

  • 81

    , . . , , , . L a g a r d e l l e : . , , , . 3

    , , , . , , , . 4

    3. Hubert Lagardelle, Le parti socialiste et la confdration du travail. Discussion avec J. Guesde, Paris 1907, . 24.

    4. Karl Kautsky Was nun?, Die Neue Zeit, 28, 2 (1910), . 68:

    , , , , , . , , ' ' . . -

  • 82

    . 5 . . , Fr iedr ich E n g e l s , , . 6 A u g u s t B e b e l , ,

    , '. . , , _ ' . . . ' , , . ^ ' . ['] , Gustave Herv notre gnral [ ].

    5. . . ' , . I . 6. . : Po und Rhein (1859) Savoyen,

    Nizza und der Rhein ( I860) Diepreussische Militrfrage und die deutsche Arbeiterpartei (1865) Der deutsche Bauernkrieg, ., . Fr. Mehring, . ', Berlin 1909 [. .: eO ,

  • 83

    , . 7 B e b e l E n g e l s . , .

    2.

    I.

    TOT

    , . , , . . . , , . '

    . .. , 1929 , . . 1976 , . . , 1991] Kann Europa abrsten?, Nrn-berg 1893.

    7. . .. : Nicht stehendes Herr, sondern Volkswehr!, Stuttgart 1898, . 80, , .

  • 84

    , , .

    , - ( ) , , . , , , , , , , . , , . - . , L u d o l f C a m p h a u s e n , ' - - , . : , , , , . ' , ' -

  • 85

    . 1 , B i s m a r c k , , - ' - , , , , , . 2 H e r m e s d a F o n s e c a . 1 9 0 7 . . , . , . , , 1 9 1 0 1 0 2 . 0 0 0 5 2 . 0 0 0 .

    . 1 8 6 4 , Vahl te i ch , L a s s a l l e , , : ,

    1. Knig Friedrich Wilhelms IV. Briefwechsel mit Ludolf Camphausen, .-. Erich Brandenburg, Berlin 1906, . 112 ..

    2. Denkwrdigkeiten des Frsten Chlodwig zu Hohenlohe-Schillings-ffirst. . Friedrich Curtius, . ' , Stuttgart/Leipzig 1907.

  • 8

    3 . L a s s a l l e , Troe l -s t r a , , . - . 4 , , . . , , , , ' ' , . 5

    3. Julius Vahlteich, Ferdinand Lassalle und die Anfnge der deutschen Arbeiterbewegung, Mnchen 1904, . 74.

    4. P.J . Troelstra, Inzaken Partijleiding, Rotterdam 1906, . 103-104. 5. Bologna 1904,

    , , , . , , , , - . 24 , , , ( ) 1906 . .

  • . , . , , , . Schwei tzer , , . : Schwei tzer . , , , , . * , . . 6 , 7 , , , , , -

    6. Gustav Mayer, J.B. von Schweitzer und die Sozialdemokratie, Jena 1909, . 233.

    7. T 1904, , Gaetano Pieraccini , . Avanguardia Socialista 2, 76 (15 1904).

  • 88

    , , . , .

    II.

    ' . . . , Tocquev i l l e , ' , 1 . St i rner : ! , K a n t , . , ' . " " , , , , " " -

    1. Alexis de Tocqueville, De la dmocratie en Amrique, . II, . ' , . 167.

  • 8

    , .. , . 2

    .

    , , , , . , , , ( ) . , . , .

    , , . , , ' ' . " , , , , *

    2. Max Stirner (Kaspar Schmidt), Der Einzige und sein Eigentum, Leipzig 1892, . 272 [. .: , . . \rman, . . , 1974, 1978].

  • 90

    . 3 . 4 .

    , . . : 5 1 9 0 5 , L e o n i d a B i s so la t i , - , , , 1 0 0 7 0 0 , 5 5 , 4 5 . 5

    1 9 1 0 , , 4 1 2 4 , 6 0 0 . 6 , . ' m a s s m e e t i n g [ ] Oregon ,

    3. Robert Michels, Die Volkshochschulen in Frankreich, : L. v. Wiese, Die Soziologie des Volksbildungswesens, Mnchen 1921, . 486-511.

    4. Hasbach , , 1907, : ! -, , ! (W. Hasbach, Moderne Demokratie, . 482).

    5. Azione Socialista I, . 28. 6. La Stampa, GLIV, . 134.

  • 91

    , . 7

    . 8 , , . . ( . ) , , , . , , , , , , , , , . -

    7. James D. Barnett, Forestalling the Direct Primary in Oregon, Political Science Quarterly 27 (1912), . 656.

    8. , . : , , , , , , . (. Allmann, Die Entwicklung des Verbandes der Bcker und Berufsgenossen Deutschlands und die Lohnbewe-gungen und Streiks im Bckergewerbe, Hamburg 1900, . 58).

  • 92

    : , . . . . , , . ! ! , , , , . 9 . , 5 . 0 0