PressCode Issue 08

66

description

Το ελληνικό λόμπι

Transcript of PressCode Issue 08

Page 1: PressCode Issue 08
Page 2: PressCode Issue 08
Page 3: PressCode Issue 08

E D I T O R I A L

Η προσπάθεια αναβίωσης του κλίματος του ΄92 απέτυχε. Όσοι επιχείρησαν να ξυπνήσουν φοβικά σύνδρομα και να επενδύσουν μικροκομματικά συμφέροντα σε αυτά, φαίνεται πως απομονώθηκαν. Αυτό που μένει ως διαπίστωση, είναι πως έπρεπε να περάσουν δεκαπέντε χρόνια για να απεγκλωβιστεί η ελληνική εξωτερική πολιτική από τις δημαγωγικές εξάρσεις και τις ουτοπικές απαιτήσεις. Σήμερα, πιέζουμε και διεκδικούμε, αυτό που δεκαπέντε χρόνια πριν

μας είχε προσφερθεί και το απορρίψαμε. Το “πακέτο Πινέϊρο” που τότε έμοιαζε με καταστροφή, σήμερα αποτελεί εθνικό στόχο, χάριν του οποίου είμαστε έτοιμοι να σπαταλήσουμε διπλωματικά όπλα όπως το βέτο.

Στις διεθνείς σχέσεις κυριαρχεί ο ρεαλισμός, ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε. Η διαιώνιση των ανοιχτών ζητημάτων με τους γείτονες, είναι αντίθετη προς το εθνικό συμφέρον. Όλα αυτά τα χρόνια οι κυβερνήσεις απέφευγαν να ασχοληθούν με τα μεγάλα ζητήματα, εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος (ασφαλιστικό, παιδεία, Σκόπια, ελληνοτουρκικά). Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής αρχίζουν να φαίνονται και δυστυχώς είναι αρνητικά. Ο στρουθοκαμηλισμός δεν μπορεί να συνεχισθεί επ΄αόριστον – κάποια στιγμή θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα τα μεγάλα ανοιχτά ζητήματα και από ότι φαίνεται, αυτός ο χρόνος έφτασε.

Όσοι γνωρίζουν, ισχυρίζονται πως το 2008 θα είναι χρονιά- σταθμός για τα ελληνοτουρκικά, αρχής γενομένης από το Κυπριακό. Τα αποτελέσματα των εκλογών στην Κύπρο και η εκλογή του κ. Χριστόφια, επιτάχυναν τις εξελίξεις και σύμφωνα με έγκυρες πηγές, ένα νέο σχέδιο είναι ήδη έτοιμο. Ένα συμβιβαστικό σχέδιο, που δεν θα μπορεί να απορρίψει καμία πλευρά και η αποδοχή του δεν θα σημάνει μόνο την επανένωση του νησιού, αλλά και την έναρξη διαπραγματεύσεων για τη συνολική διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών.

Ασφαλώς, θα ήταν ψέμα αν ισχυριζόμουν πως περιμένω διακομματική συναίνεση. Την ώρα που διακυβεύεται η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή, τουλάχιστον ας κυριαρχήσει η σύνεση και η υπευθυνότητα.

Δημήτρης Γιαννακόπουλος, εκδότης[email protected]

Page 4: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 02/03

Page 5: PressCode Issue 08

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ – ΕΚΔΟΤΗΣΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΚΑΛΚΟΣΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΦΑΡΑΣΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣFOREIGN AFFAIRSHENRY A. KISSINGER

ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 08 ΓΡΑΦΟΥΝHenry A. KissingerJerry Z. MullerFrancisco RodriguezAli Yahya Scott G. Borgerson Πάνος Ευαγγελόπουλος Ray TakeyhRobert M. KimmittΔημήτρης ΓιαννακόπουλοςΔημήτρης ΣκάλκοςΣυμώνη ΤσαλίδηΑνθή ΝικολάουΓιάννης Αναγνώστου

ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & MARKETINGBAΣIΛIKH MAZIΩTH ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΒΑΛΑΚΑΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣApeiron, Corbis, European Community

ART DIRECTORΚΩΣΤΑΣ ΜΟΥΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣΕΚΤΥΠΩΣΗΒΙΒΛΙΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΕΠΕΕΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥMΠAMΠHΣ ΔIAMANTIΔHΣ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ PRESSCODE ΤΕΥΧΟΣ 08 MΑΡTΙΟΣ 2008 ΟΜΗΡΟΥ 32 , ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΑΘΗΝΑ 10672ΤΗΛ. [email protected] 1790-3483Copyright presscode 2008

Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση όλων ανεξαιρέτως των κειμένων και φωτογραφιών χωρίς προηγούμενη έγγραφη άδεια του εκδότη

Μπορείτε να στέλνετε τις επιστολές σας στο [email protected] . Ο εκδότης διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει τις επιστολές εκείνες που θα συνάδουν με το επίπεδο του περιοδικού.

Π E P I E X O M E N A

EYPΩΠAΪKH ENΩΣH04 Mείωση κατανάλωσης πετρελαίου από την ενέργεια

υδρογόνου05 Θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ E.E.-Kίνας05 Eυοίωνες προοπτικές για την αγορά εργασίας στην E.E.06 Oικονομική διπλωματία06 Oι προτεραιότητες πολιτικής για το 200907 «Πράσινο» είναι το χρώμα της ανάπτυξης07 Διαχείριση των συνόρων και παγκοσμιοποίηση

ΔIEΘNH08 Διεθνής Aμνηστία: Oι φόνοι αμάχων πρέπει να

σταματήσουν

ΣYNENTEYΞH10 H αναγνώριση του Kοσσόβου είναι ενάντια στα

συμφέροντα της Eλλάδας

FOREIGN AFFAIRS14 H σύγκρουση των λαών18 Oι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του Hugo Chavez22 O ανταγωνισμός για την Aρκτική26 H διπλωματία στην εποχή της πίστης

AMBASSADOR’S VIEW30 Σύγκρουση ιδεολογιών

BIBΛIOΠAPOYΣIAΣH36 Στα χνάρια του Tοκβίλ

ΣYNENTEYΞH38 Nέα δυναμική για το ελληνικό λόμπι

ECONOMIST CONFERENCES42 O τραπεζικός τομέας έως το 203046 Aσφαλιστική μεταρρύθμιση στην Eλλάδα

OIKONOMIA50 Mείωση της αγοραστικής δύναμης53 Συνεδριακός Tουρισμός54 Δείκτης τουριστικής ανταγωνιστικότητας58 Tο σκηνικό των ιδιωτικοποιήσεων

ETAIPIKH KOINΩNIKH EYΘYNH60 Kατάστημα «Green Banking»60 Πρόγραμμα «Eπόμενη Mέρα»60 H Toyota Eλλάς στηρίζει το I.M.E.61 Πράξεις ζωής από την Interamerican61 Nέοι «πράσινοι» τίτλοι από τη Citibank

ΠOΛITIΣMOΣ62 Hμέρες πιάνου63 H Λίμνη των Kύκνων

Page 6: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 04/05

Ó Από επιστημονική έρευνα που χρηματοδοτείται από το ερευνη-

τικό πρόγραμμα της ΕΕ προέκυψε ότι η εισαγωγή υδρογόνου στο ενεργειακό σύ-στημα θα μπορούσε να μειώσει τη συνο-λική κατανάλωση πετρελαιοειδών στις οδικές μεταφορές κατά 40% μέχρι το έτος 2050. Η Ευρώπη μπορεί να δημιουργήσει νέες οικονομικές ευκαιρίες και να ενισχύ-σει την ανταγωνιστικότητά της λαμβάνο-ντας το προβάδισμα στην παγκόσμια αγο-ρά τεχνολογιών του υδρογόνου. Αλλά η μετάβαση δεν θα είναι αυτόματη. Υπάρ-χουν σημαντικά εμπόδια, οικονομικά, τε-χνολογικά και θεσμικά, γι αυτό και πρέπει να αναληφθεί δράση το συντομότερο. Το πρόγραμμα HyWays συγκεντρώνει βιομη-χανικούς, ερευνητικούς και κρατικούς φο-ρείς από δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο του προγράμματος, έχει εκδοθεί χάρτης πορείας για την ανάλυση των πι-θανών επιπτώσεων στην ευρωπαϊκή οικο-νομία, την κοινωνία και το περιβάλλον από την εκτεταμένη εισαγωγή του υδρογόνου μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και έχει χαραχθεί σχέδιο δράσης στο οποίο προσδιορίζεται τί πρέπει να γίνει για την υλοποίηση του προγράμματος. Η δημοσί-ευση της έκθεσης έγινε σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία τα κράτη μέλη πρέ-πει να εγκρίνουν νέα εταιρική σχέση δη-μόσιου/ιδιωτικού τομέα στην έρευνα, ύψους 940 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη του υδρογόνου και των στοιχείων καυσί-μου.

Το κόστος των τελικών εφαρμογών του υδρογόνου, ιδίως όσον αφορά τις οδικές μεταφορές, πρέπει να μειωθεί σημαντικά για να είναι ανταγωνιστικό. Παράλληλα, απαιτούνται συστήματα υποστήριξης των τελικών εφαρμογών του υδρογόνου και ανάπτυξη της υποδομής. Όσον αφορά τη σύγκριση της δαπάνης για την παραγωγή και την προμήθεια υδρογονοκίνητων οχη-μάτων, με την εξοικονόμηση που θα προ-κύψει στο μέλλον από την αντικατάσταση του συμβατικού καυσίμου και των συμβα-τικών οχημάτων, βάσει των προσομοιώ-

σεων που διενεργεί το πρόγραμμα συμπε-ραίνεται ότι το σημείο εξισορρόπησης τοποθετείται μεταξύ των ετών 2025 και 2035. Ο χάρτης πορείας του HyWays εκτι-μά ότι το έτος 2030 θα υπάρχουν 16 εκα-τομμύρια οχήματα υδρογόνου και ότι η συνολική επένδυση για την ανάπτυξη υποδομής θα ανέρχεται σε 60 δισ. ευρώ.

Στη μελέτη εξετάζονται οι διάφοροι τρόποι παραγωγής υδρογονοκίνητων οχημάτων και διαπιστώνονται διαφορετι-κές προσεγγίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλες οι εκπροσωπούμενες χώρες επέλε-ξαν την παραγωγή υδρογόνου από το φυσικό αέριο, τη βιομάζα και την αιολική ενέργεια. Η Γαλλία, η Φινλανδία, η Ισπανία, η Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο επέ-λεξαν την πυρηνική ενέργεια ενώ η χρήση άνθρακα αποκλείστηκε σε Φινλανδία, Γαλ-λία και Νορβηγία. Από την έκθεση προέ-κυψε ότι η παραγωγή υδρογόνου από ορυκτά καύσιμα με δέσμευση και αποθή-κευση άνθρακα θα μπορούσε να συμβά-λει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Οι υπουργοί ανταγωνισμού των 27 κρατών μελών αναμένεται να συζητήσουν και να δώσουν το πράσινο φως σε πρότα-

ση της Επιτροπής για τη δημιουργία εται-ρικής σχέσης δημόσιου/ιδιωτικού τομέα στην έρευνα («Κοινή Τεχνολογική Πρωτο-βουλία») με στόχο την ανάπτυξη τεχνολο-γίας κυψελών καυσίμου και υδρογόνου. Αυτό το βιομηχανικής κατεύθυνσης ολο-κληρωμένο πρόγραμμα έρευνας, τεχνο-λογικής ανάπτυξης και δραστηριοτήτων επίδειξης θα χρηματοδοτηθεί με 470 εκατ. ευρώ από το ερευνητικό πρόγραμμα της ΕΕ τα επόμενα έξι χρόνια, σε συνδυασμό με τον ιδιωτικό τομέα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, αντικείμενο των συνομι-λιών θα αποτελέσει και το στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών, στο οποίο η εν λόγω πρωτοβουλία αναφέρε-ται ως παράδειγμα μελλοντικών ευρωπα-ϊκών δράσεων για την ανάπτυξη νέων ενεργειακών τεχνολογιών.

Η ενEργεια υδρογOνου μπορεI να μειΩσει τΗν κατανAλΩσΗ πετρελαIου στισ οδικEσ μεταφορEσ κατA 40% μEχρι το 2050, αποδεικνYει ευρΩπαϊκH Eρευνα

Page 7: PressCode Issue 08

E Y P Ω Π A Ϊ K H E N Ω Σ H

Ó Την 1η Μαρτίου 2008, θα τεθεί σε ισχύ η συμφωνία του 2002 μεταξύ της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας

και των κρατών μελών της για τις θαλάσσιες μεταφορές. Με την ευκαιρία αυτή, εκδόθηκε κοινή δήλωση και πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου στο Πεκίνο με τη συμμετοχή των κινεζικών αρχών, της Επιτροπής, των κρατών μελών και βιομηχανικών εκ-προσώπων των δύο πλευρών. Η συμφωνία περιέχει διατάξεις για την πρόσβαση στην αγορά, προβλέπει τη συνεργασία σε ναυτι-λιακές υποθέσεις και αποτελεί βασικό στοιχείο για την ύπαρξη ισχυρών σχέσεων Κίνας και ΕΕ στο ναυτιλιακό τομέα.

Η ναυτιλιακή συμφωνία, που έχει συναφθεί μεταξύ της Κίνας, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών με-λών της, αφετέρου, υπεγράφη στις Βρυξέλλες, στις 6 Δεκεμβρί-ου 2002.Μετά την επικύρωσή της και από τα 15 κράτη μέλη και μετά την έκδοση από το Συμβούλιο της απόφασης για σύναψη της συμφωνίας, στις 28 Ιανουαρίου 2008, πρόκειται να τεθεί σε ισχύ την 1η Μαρτίου 2008. Τα δέκα νέα κράτη μέλη, που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004, καλύπτονται με πρωτό-κολλο της συμφωνίας, και ανά-λογο πρωτόκολλο τελεί υπό δι-απραγμάτευση για να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση της Βουλ-γαρίας και της Ρουμανίας το 2007.

Στόχος της ναυτιλιακής συμφωνίας είναι η βελτίωση των συν-θηκών διεξαγωγής των θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών. Βασίζεται στις αρχές της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών θαλάσ-σιων μεταφορών, της ελεύθερης πρόσβασης στη μεταφορά φορτίων και στο εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών, της απεριό-ριστης χρήσης λιμενικών και επικουρικών υπηρεσιών, και της ισότιμης μεταχείρισης τόσο όσον αφορά τη χρήση τους όσο και την εμπορική παρουσία. Η συμφωνία θα καλύψει όλες τις πτυχές μεταφορών από πόρτα σε πόρτα. Αναφέρεται επίσης στη συνερ-γασία στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών στο πλαίσιο διε-θνών οργανισμών όπως ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ), η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ).

Το 90% του παγκόσμιου εμπορίου πραγματοποιείται δια θα-λάσσης, και τόσο η ΕΕ όσο και η Κίνα είναι σημαντικοί συντελε-στές στα ναυτιλιακά ζητήματα. Οι ναυτιλιακές εταιρείες της ΕΕ ελέγχουν πάνω από το 40% του παγκόσμιου στόλου και η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης

θαλAσσιεσ μεταφορEσ Eε-κIνασ

ευοIΩνεσ προοπτικEσ για τΗν αγορA εργασIασ τΗσ εε

Ó Εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας και χα-μηλότερα ποσοστά ανεργίας αναμένονται

ως αποτέλεσμα των εθνικών μεταρρυθμίσεων· όμως η ανεργία των νέων παραμένει ανησυχητι-κή.

Η τελευταία έκθεση της Επιτροπής για την απα-σχόληση δίνει μια ενθαρρυντική εικόνα, προβλέ-ποντας 5 επιπλέον εκατομμύρια νέες θέσεις εργα-σίας στην ΕΕ μέχρι το 2009, πέραν των 6,5 εκατ. που δημιουργήθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια. Η ανεργία αναμένεται να μειωθεί φέτος κάτω από το 7%, πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των ανέρ-γων θα φθάσει στα χαμηλότερα επίπεδα από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80. “Οι πρόσφατες μεταρ-ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας αρχίζουν να απο-δίδουν καρπούς”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Επί-τροπος Απασχόλησης Βλαντιμίρ Σπίντλα. “Η διαρ-θρωτική ανεργία μειώθηκε κατά ένα τρίτο από το 2004, ενώ το σημερινό ποσοστό απασχόλησης, που ανέρχεται σε 66%, βρίσκεται πολύ κοντά στο συνολικό στόχο του 70%.”

Οι μισές από τις χώρες της ΕΕ (σε σύγκριση με έναν πολύ μικρό αριθμό χωρών το 2006) κατα-βάλλουν σήμερα πολλές προσπάθειες προκειμέ-νου να επιτύχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην αγο-ρά εργασίας σε συνδυασμό με μεγαλύτερη ασφά-λεια στην απασχόληση. Η πολιτική της λεγόμενης “ευελισφάλειας” σκοπό έχει να βοηθήσει τις αγο-ρές εργασίας να προσαρμοστούν στις εξελίξεις της παγκοσμιοποίησης, να μειώσει τη διαρθρωτι-κή ανεργία και να διευκολύνει τη μετάβαση σε μια πιο ανοιχτή αγορά εργασίας. Παρά το γεγονός ότι αυξήθηκαν τα ποσοστά απασχόλησης για τις γυ-ναίκες και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, η ανερ-γία των νέων παραμένει ανησυχητική, με μέσο ποσοστό17,4%. Αυτό προβληματίζει πολλές χώ-ρες της ΕΕ, δεδομένου ότι οι οι νέοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δύο φορές μεγαλύτερο κίνδυ-νο ανεργίας σε σχέση με το σύνολο των εργαζο-μένων. Μία από τις αιτίες του προβλήματος είναι ότι ένας σχεδόν στους έξι νέους εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο. Για τη βελτίωση αυτής της κατάστασης, η ΕΕ προωθεί την αύξηση των επεν-δύσεων στην εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση, ώστε να βελτιωθεί το μορφωτικό επί-πεδο των νέων. Στις 25 Φεβρουαρίου αναμένεται νέα έκθεση προόδου για την κοινωνική προστα-σία και κοινωνική ενσωμάτωση

Page 8: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 06/07

Ó To Πρόγραμμα Δράσεων της Οικο-νομικής Διπλωματίας παρουσιά-

στηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από την Υπουργό Εξωτερικών κυρία Ντό-ρα Μπακογιάννη. Στην εκδήλωση, που οργανώθηκε σε συνεργασία με τον Σύν-δεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Ελ-λάδος (ΣΕΒ) και τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ), μίλησαν επίσης ο Υφυ-πουργός Εξωτερικών κ. Πέτρος Δούκας, ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο Γ.Γ. του ΣΕΒ κ.

Ó Η Επιτροπή υπέβαλε την ετήσια στρατηγική πολιτικής, στην οποία

προσδιορίζει τις προτεραιότητες πολιτι-κής της για το 2009. Η στρατηγική αυτή παρουσιάζει τους στόχους πολιτικής της Επιτροπής σε πέντε τομείς προτεραιότη-τας: ανάπτυξη και απασχόληση, κλιματική αλλαγή και αειφόρος ανάπτυξη της Ευρώ-πης, υλοποίηση της κοινής μεταναστευτι-κής πολιτικής, προτεραιότητα στον πολίτη και η Ευρώπη ως παγκόσμιος εταίρος. Το 2009 θα είναι το τελευταίο έτος της θητεί-ας της σημερινής Επιτροπής. Η Επιτροπή θα επιδιώξει την έγκριση των νομοθετι-κών πρωτοβουλιών της και, αφετέρου, θα στραφεί προς το μέλλον ενθαρρύνοντας το διάλογο για την εσωτερική αγορά, την κοινωνική ατζέντα και τις αναλύσεις του προϋπολογισμού.

Το 2009, η Επιτροπή θα παραμείνει προσηλωμένη στην επίτευξη συγκεκριμέ-νων αποτελεσμάτων προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων. Η ανάπτυ-ξη και η απασχόληση συνεχίζουν να απο-τελούν μείζονα προτεραιότητα δράσης για την Ένωση, υποστηριζόμενες από συ-

Θανάσης Λαβίδας και η Πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων κυ-ρία Χριστίνα Σακελλαρίδη. Στόχος της εκδήλωσης, που οργανώθηκε για πρώτη φορά, ήταν να παρουσιαστεί από την πλευρά του Υπουργείου Εξωτερικών το έργο που επιτελείται στον τομέα της οικο-νομικής διπλωματίας με τον απολογισμό των δράσεων του 2007 και με τον προ-γραμματισμό για το 2008. Η Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στη νέα φιλοσο-φία με την οποία αντιμετωπίζει το Υπουρ-γείο την οικονομική διπλωματία, στο πλαί-σιο της πολιτικής εξωστρέφειας που ακο-λουθεί η ελληνική κυβέρνηση.

Όπως τόνισε η ΥΠΕΞ, τα δύο βασικά εργαλεία για την επίτευξη του στόχου της εξωστρέφειας είναι η ανταγωνιστικότητα και η οικονομική διπλωματία. Η Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στη διεύρυνση

του ρόλου του Υπουργείου, πέρα από αυ-τόν της κλασικής αποστολής του, και, όπως είπε χαρακτηριστικά, το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει «να αντιμετωπίζεται όχι μόνο ως πολιτικό αλλά και ως παραγω-γικό Υπουργείο, όπως συμβαίνει σε πάρα πολλές χώρες του εξωτερικού.» H Υπουρ-γός περιέγραψε το πρόγραμμα δράσεων του Υπουργείου, αναφέροντας τους τομείς στους οποίους έχουν επέλθει αλλαγές με τον νέο Οργανισμό του Υπουργείου, ενώ επεσήμανε ότι για πρώτη φορά από το 2007 εξασφαλίστηκαν κονδύλια στον προϋπολογισμό για νέες δράσεις οικονο-μικής διπλωματίας. Οι πρόσθετοι αυτοί πόροι επιτρέπουν την καλύτερη αξιοποί-ηση των Γραφείων Οικονομικών και Εμπο-ρικών Υποθέσεων που λειτουργούν στο εξωτερικό και την ανάπτυξη των δράσεων και της πολιτικής που υλοποιείται.

OI προτεραιOτΗτεσ πολιτικHσ για το 2009μπληρωματικές προσπάθειες για την αντι-μετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την κάλυψη των σημερινών και μελλοντικών ενεργειακών αναγκών της Ένωσης. Η Επι-τροπή θα συνεχίσει τη δράση της όσον αφορά την επισκόπηση της ενιαίας αγο-ράς και την αναθεωρημένη κοινωνική ατζέντα. Θα στραφεί επίσης στο μέλλον θέτοντας τα θεμέλια για τα επόμενα χρό-νια. Μεταξύ των κυριοτέρων δράσεων θα είναι οι εργασίες για την επανεξέταση του προϋπολογισμού, βάσει της πραγματο-ποιούμενης διαβούλευσης, οι οποίες θα προετοιμάσουν το έδαφος για την κατάρ-τιση των επόμενων δημοσιονομικών προ-οπτικών.

Η ανάπτυξη μιας κοινής μεταναστευτι-κής πολιτικής θα αποτελέσει θεμελιώδη προτεραιότητα προκειμένου να αντιμετω-πιστούν οι προκλήσεις και να αξιοποιη-θούν οι ευκαιρίες που προσφέρει η μετα-νάστευση σε μια εποχή παγκοσμιοποίη-σης. Θα ευνοηθούν πρωτοβουλίες με σκοπό τη διευκόλυνση της ζωής των πο-λιτών και την εγγύηση της ασφάλειάς τους. Οι διαπραγματεύσεις με τις υποψή-

φιες χώρες θα συνεχιστούν βάσει της ανα-νεωμένης συναίνεσης για τη διεύρυνση. Θα εξακολουθήσουν να καταβάλλονται εντατικές προσπάθειες για την ανάπτυξη στενότερων πολιτικών και οικονομικών σχέσεων με εταίρους από ολόκληρο τον κόσμο, ενώ θα υλοποιηθούν νέες εταιρι-κές σχέσεις με αφρικανικές χώρες στο πλαίσιο της στρατηγικής Αφρικής - ΕΕ. Επι-πλέον, η Επιτροπή θα συνεχίσει το πρό-γραμμά της για τη βελτίωση της νομοθε-σίας, εστιάζοντας στη δέουσα επιβολή της κοινοτικής νομοθεσίας και εξασφαλίζο-ντας την ορθή διαχείριση των χρηματοοι-κονομικών προγραμμάτων.

Το 2009 θα είναι σημαντικό έτος για την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι θα σηματο-δοτηθεί από την ενδεχόμενη έναρξη ισχύ-ος της Συνθήκης της Λισαβόνας, την εκλο-γή νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το διορισμό νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εκτός από τις πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής για το 2009, η ετήσια στρα-τηγική πολιτικής προτείνει κατανομή των ανθρώπινων και χρηματοδοτικών πόρων κατά τρόπον ώστε να ενισχυθεί η δυνατό-

οικονομικH διπλΩματIαπρογραμματισμOσ δρAσεΩν 2008

Page 9: PressCode Issue 08

E Y P Ω Π A Ϊ K H E N Ω Σ H

Ó Ένα ευρωπαϊκό οικολογικό πρόγραμμα προσφέρει το “κλειδί” για την περιβαλλοντική αναβάθμιση των σύγχρο-

νων αστικών κέντρων. Το GreenKeys (Urban Green as a Key for Sustainable Cities) είναι ένα πρόγραμμα, το οποίο υποστηρίζεται από την Κοινοτική Πρωτοβουλία Interreg III B, στην περιοχή CADSES (Central, Adriatic, Danubian and South-Eastern European Space). Βασίζεται στη διακρατική συνεργασία και αποσκοπεί στην οικοδόμηση νέων, φιλικών προς το περιβάλλον δομών στις πόλεις.

Κινούμενη πάντα στο πεδίο της περιβαλλοντικής προστασίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμβάλλει στην υλοποίηση του σχεδίου. Στα πλαίσια της πρωτοβουλίας Interreg III B (2005-2008) η Επι-τροπή προτείνει μια καινούργια προσέγγιση όσον αφορά στη διαχείριση των αστικών κέντρων, η οποία ενθαρρύνει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και των τοπικών αρχών αυτοδιοίκησης στη βελτίωση των βιοτικών συνθηκών στις πόλεις.

Ο τελικός στόχος είναι να περιοριστεί η περιβαλλοντική, η οι-κονομική και η κοινωνική παρακμή στις αστικές περιοχές, οι οποί-ες πάσχουν σε μεγαλύτερο βαθμό από την έλλειψη πράσινων

χώρων. Το πρόγραμμα GreenKeys ενώνει υπό την αιγίδα του 12 πόλεις σε 7 διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, 8 επιστήμονες, εξω-τερικούς ειδικούς συνεργάτες σε θέματα περιβάλλοντος, εμπειρο-γνώμονες, καθώς και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Η κύρια απο-στολή τους είναι η δημιουργία μιας “Δεξαμενής Πράσινων Στρα-τηγικών” που να προσφέρει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων, τακτικών, ιδεών, αλλά και καλών παραδειγμάτων και να ικανοποιεί τις μελ-λοντικές ανάγκες των αστών για βιώσιμη ανάπτυξη.

Τρεις ελληνικές πόλεις απαντούν στην πρόκληση να υποκα-ταστήσουν το χρώμα του τσιμέντου με πράσινο. Ο Βόλος, η Ξάν-θη και το Χαλάνδρι φιλοξενούν την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και προσδοκούν σε ένα πιο ποιοτικό τρόπο ζωής με την ολοκλήρω-ση του προγράμματος. Καθώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η αφύπνιση της οικολογικής συνείδησης τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, απαραίτητη καθίσταται η εξεύρεση μεθόδων για την εφαρμογή της. Η ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού στοιχείου στην καθημερινότητα φαίνεται να είναι ο γρηγορότερος και πλέον αποδοτικός τρόπος για την πραγματοποίηση του ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδίου.

διαχεIρισΗ τΩν συνOρΩν και παγκοσμιοποIΗσΗÓ Νέα μέτρα για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών πιέσεων και της εμπορί-

ας ανθρώπων που δεν δημιουργούν όμως προβλήματα στους νόμιμους ταξιδι-ώτες. Με την νέα επέκταση του χώρου Σένγκεν, πέρσι, και τη σταθερή κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, η συνεπής διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή προτείνει την εβδομάδα αυτή μια σειρά μέτρων μεριμνώντας ωστόσο να μη δυσκολέψει τη ζωή των νόμιμων ταξιδιωτών.

Σύμφωνα με τα μέτρα αυτά, ένα νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Επιτήρησης των Συνόρων αναμένεται ότι θα μειώσει τον αριθμό των λαθρομεταναστών που περνούν απαρατή-ρητοι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Το σύστημα αποσκοπεί επίσης στην ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας στην ΕΕ με πρόληψη του διασυνοριακού εγκλήματος σε όλες τις μορφές του, όπως της τρομοκρατίας, της εμπορίας ανθρώπων, του λαθρεμπορίου ναρ-κωτικών και όπλων.

Άλλα μέτρα αντανακλούν την αποφασιστικότητα της ΕΕ να μειώσει το θλιβερά υψη-λό ποσοστό θανάτων μεταξύ των λαθρομεταναστών, φροντίζοντας να σώζονται περισ-σότερες ζωές στη θάλασσα. Προβλέπεται μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών καθώς ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνόρων, Frontex, αυξάνει τις δραστηριότητές του, στις οποίες περιλαμβάνονται περιπολίες στη θάλασσα και εκπαίδευση εθνικών συνοριακών φυλάκων, ενώ έχει επανέλθει στο προσκήνιο η συζήτηση για ένα Ευρωπα-ϊκό Σώμα φύλαξης των συνόρων.

Στην πρωτοβουλία αυτή θα χρησιμοποιηθούν επίσης νέες τεχνολογίες, όπως ένα σύστημα καταχώρισης της εισόδου και της εξόδου των μη Ευρωπαίων υπηκόων, ένα ηλεκτρονικό σύστημα έγκρισης ταξιδίων και άλλα μέσα διαχείρισης των συνόρων. “ Θα χρησιμοποιήσουμε την πιο προηγμένη τεχνολογία, ώστε να επιτύχουμε το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ασφάλειας”, δήλωσε ο Φράνκο Φρατίνι, Επίτροπος δικαιοσύνης και ασφάλειας της ΕΕ.

“πρασινο” ειναι το χρΩμα τΗσ αναπτυΞΗσ

τητα της Επιτροπής να πραγματοποιήσει τους στόχους της στους τομείς προτεραι-ότητας. Επιπλέον, η ετήσια στρατηγική πολιτικής καθορίζει τις κυριότερες προτε-ραιότητες επικοινωνίας για το 2009. Η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στις νέες δυνατότητες και στα νέα οφέλη που παρέχει στους πολίτες της Ένωσης η Συν-θήκη της Λισαβόνας (εφόσον αρχίσει να ισχύει), στην επανεξέταση του προϋπολο-γισμού της ΕΕ, στην ανάπτυξη και την απασχόληση, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες των πολιτών, και στην ενέργεια και την κλιματική αλλαγή. Με βάση την ετήσια στρατηγική πολιτικής, η Επιτροπή θα προβεί σε ανταλλαγή απόψεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τον καθορισμό των προτεραι-οτήτων για το 2009, και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει αυτές να αντικατοπτρίζο-νται στο νομοθετικό πρόγραμμα και το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής, που θα εγκριθεί τον επόμενο Οκτώβριο, κα-θώς και στον προϋπολογισμό για το 2009.

Page 10: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 0/09

Οι φOνΟι αμAχΩν πρέπει να σταματήσουν

Page 11: PressCode Issue 08

Δ I E Θ N H

«Οι ισραηλινές στρατιω-τικές επιθέσεις των τελευταίων ημερών έχουν σκοτώσει πάνω από 75 Παλαιστίνιους

στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων τουλά-χιστον 10 παιδιών, και άλλων άοπλων πα-ρευρισκόμενων πολιτών που δεν συμμε-τείχαν στις συγκρούσεις» δήλωσε ο Μάλ-κομ Σμαρτ, Διευθυντής του Προγράμμα-τος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. «Το Ισραήλ έχει νομική υποχρέωση να προστατεύσει τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας. Τέτοιες επιθέσεις εί-ναι δυσανάλογες με τις επιθέσεις που δέ-χεται και υπερβαίνουν τα νόμιμα μέτρα που οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν το δι-καίωμα να λάβουν ως απάντηση σε επιθέ-σεις ρουκετών από παλαιστινιακές ένο-πλες ομάδες.»

Η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε για μία ακόμη φορά τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες να σταματήσουν αμέσως την εκτόξευση ρουκετών σε πόλεις και χωριά του νοτίου Ισραήλ.

«Οι αρχηγοί της Χαμάς και της Παλαι-στινιακής Αρχής πρέπει επιτέλους να πά-ρουν αποτελεσματικά μέτρα που να απο-τρέπουν και να τιμωρούν τις επιθέσεις κατά αμάχων στο Ισραήλ, αλλά το γεγονός ότι δεν το έχουν κάνει, δεν νομιμοποιεί το ότι οι ισραηλινές αρχές διεξάγουν σφο-δρές επιθέσεις από ξηράς και αέρος, οι οποίες σπέρνουν το θάνατο και την κατα-στροφή σε Παλαιστίνιους αμάχους» πρό-σθεσε ο Μάλκομ Σμαρτ.

Μόνο τους τελευταίους δύο μήνες, ισραηλινές δυνάμεις έχουν σκοτώσει σχε-δόν 200 Παλαιστίνιους στη Γάζα, το ένα τρίτο των οποίων ήταν άμαχοι. Στον αριθ-μό αυτό περιλαμβάνονται και 15 περίπου παιδιά. Εκατοντάδες άλλοι άμαχοι έχουν τραυματιστεί, πολλοί εκ των οποίων έμει-ναν για πάντα ανάπηροι.

Την ίδια χρονική περίοδο, ένας Ισραη-λινός άμαχος σκοτώθηκε και αρκετοί τραυματίστηκαν από ρουκέτες που εκτό-ξευσαν παλαιστινιακές ένοπλες δυνάμεις από τη Γάζα προς την πόλη Σντερότ και προς άλλες περιοχές στο νότιο Ισραήλ.

«Καταδικάζουμε όλες τις επιθέσεις κα-τά αμάχων, αλλά παράνομες επιθέσεις

από την μία πλευρά δεν δικαιολογούν πα-ραβιάσεις από την άλλη. Οι ισραηλινές επιθέσεις αυτής της εβδομάδας δείχνουν το βαθμό της δυσαναλογίας και της σφο-δρότητας που τόσο συχνά χαρακτηρίζουν τις επιθέσεις του Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη τα τελευταία χρό-νια» ανέφερε ο Μάλκομ Σμαρτ.

«Την ίδια στιγμή, οι παλαιστινιακές ένο-πλες ομάδες που συχνά εξαπολύουν επι-θέσεις με ρουκέτες από τη Γάζα προς κο-ντινές ισραηλινές πόλεις, δεν δείχνουν απλώς ανάλγητη περιφρόνηση για τη ζωή των Ισραηλινών αμάχων αλλά επίσης εκ-θέτουν τον παλαιστινιακό πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας σε κίνδυνο από ισραη-λινές επιθέσεις.»

Ο πιο πρόσφατος κύκλος φόνων και καταστροφής έρχεται τη στιγμή που 1,5 εκατομμύριο κάτοικοι της Γάζας αντιμε-τωπίζουν ανθρωπιστική κρίση ως αποτέ-λεσμα των ολοένα αυστηρότερων απο-κλεισμών αγαθών και προϊόντων από τους Ισραηλινούς.

Νοσοκομεία και μονάδες περίθαλψης, πασχίζουν ήδη να αντεπεξέλθουν στις ελλείψεις ηλεκτρικού, καυσίμων, εξοπλι-σμού και ανταλλακτικών λόγω του ισραη-λινού αποκλεισμού και αγωνίζονται να ανταποκριθούν στην αθρόα εισροή τραυ-ματιών λόγω των εκτεταμένων ισραηλι-νών επιθέσεων των τελευταίων ημερών. Με τα σύνορα της Γάζας κλειστά, πολλοί ασθενείς που έχουν άμεση ανάγκη ιατρι-κής φροντίδας, η οποία δεν είναι διαθέσι-μη στη Γάζα, δεν μπορούν να μεταφερ-θούν σε νοσοκομεία στο εξωτερικό και κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους.

Όλες οι παράνομες επιθέσεις πρέπει να σταματήσουν. Οι ισραηλινές δυνάμεις πρέπει να βάλουν άμεσα ένα τέλος στις δυσανάλογες επιθέσεις και στη συλλογική τιμωρία κατά της Γάζας και οι παλαιστινια-κές ένοπλες ομάδες πρέπει να σταματή-σουν άμεσα το μπαράζ εκτοξεύσεων ρου-κετών κατά του νοτίου Ισραήλ.

Διεθνής αμνηστία: Οι ισραηλινές επιθέσεις από ξηράς και αέρος στη Λωρίδα της Γάζας διεξάγονται χωρίς κανέναν απολύτως σεβασμό προς τη ζωή των αμάχων.

Page 12: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 10/11

Page 13: PressCode Issue 08

Σ Y N E N T E Y Ξ H

– Το Κοσσυφοπέδιο διακήρυξε την ανεξαρτησία του και 27 χώρες έσπευσαν ήδη να το αναγνωρίσουν. Ποια είναι η αντίδραση της Σερβίας έναντι αυτών των εξελίξεων;

– Εμείς σταθερά υποστηρίξαμε τη συ-νέχιση των διαπραγματεύσεων. Δυστυχώς οι εξελίξεις ήταν διαφορετικές και αρκετές χώρες προχώρησαν σε αναγνώριση. Η δική μας απάντηση ήταν η ανάκληση των πρεσβευτών μας από αυτές τις χώρες, για απροσδιόριστο ακόμα διάστημα. Αυτό δεν σημαίνει τη διακοπή των διπλωματι-κών μας σχέσεων- οι πρεσβείες μας θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε χαμηλότε-ρο επίπεδο. Οι διπλωματικές μας προσπά-θειες θα συνεχιστούν, ώστε να πείσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες πως α αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου είναι

μια λανθασμένη κίνηση, που θα μπορού-σε πολύ εύκολα να αποσταθεροποιήσει όχι μόνο τα Βαλκάνια, αλλά και άλλες χώ-ρες στον κόσμο. Προς το παρών αυτή εί-ναι η επίσημη αντίδραση της Σερβίας, οι μελλοντικές μας ενέργειες θα εξαρτηθούν από τις εξελίξεις.

– Ο Σερβικός πληθυσμός του Βορείου Κοσσυφοπεδίου, αρνείται να αναγνωρί-σει τις νέες διοικητικές αρχές. Όλοι φο-βούνται νέα γενικευμένα επεισόδια. Υπάρχει κάποιο σχέδιο προστασίας των κατοίκων, αλλά και των ιστορικών μνη-μείων από πράξεις αντεκδίκησης;

– Εμείς εξακολουθούμε να τους θεω-ρούμε πολίτες της χώρας μας, όπως άλλω-στε αισθάνονται και εκείνοι – άρα είναι φυσιολογικό να μην αναγνωρίζουν τις νέ-

“Η αναγνώριση του Κοσσόβου είναι ενάντια στα συμφέροντα της Ελλάδας”Συνέντευξη της Α.Ε. πρέσβειρας της Σερβίας στην Ελλάδα, κ. Ljiljana Bacevic στον Δημήτρη Γιαννακόπουλο

Οι εξελίξεις μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου, αναμένονται ραγδαίες. Η πρέσβειρα της Σερβίας υποστηρίζει πως δημιουργείται ένα αρνητικό προηγούμενο, που θα αποσταθεροποιήσει πολλές χώρες στον κόσμο και πως το συμφέρον της Ελλάδας, είναι να μην προχωρήσει στην αναγνώριση.

Page 14: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 12/13

ες διοικητικές αρχές. Για εμάς το Κοσσυ-φοπέδιο εξακολουθεί να αποτελεί επαρχία της Σερβίας. Άλλωστε, εξακολουθεί να ισχύει το ψήφισμα 1244 των Ηνωμένων Εθνών, αφού δεν έχει αντικατασταθεί από κάποιο νεώτερο. Η KFOR βρίσκεται εκεί για να αποτρέψει τις συγκρούσεις και να προστατεύσει τους πολίτες. Περιμένουμε να κάνουν το καθήκον τους.

– Πιστεύετε πως η σημερινή δύναμη της KFOR επαρκεί, ή περιμένετε την ενί-σχυσή της;

– Χωρίς να είμαι ειδική επί των στρατι-ωτικών θεμάτων, πιστεύω πως η σημερινή δύναμη είναι αρκετή.

– Πως σχολιάζετε τη στάση της Ρωσί-ας, αλλά και τις πρόσφατες δηλώσεις του Ρώσου αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ, Ντμί-τρι Ρογκοζίν με την απειλή χρήσης βίας;

– Οι σχέσεις μας με τη Ρωσία έχουν πε-ράσει πολλές διακυμάνσεις. Υπήρξαν πε-ρίοδοι που ήταν καλές, υπήρξαν και άλλες που ήταν καλύτερες. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τη στάση της Ρωσίας στο θέμα του Κοσ-σόβου. Υπερασπίζεται το διεθνές δίκαιο και τη νομιμότητα και αποτελεί μια πολύ μεγάλη βοήθεια για μας. Η δήλωση Ρο-γκοζίν θα έλεγα πως είχε περισσότερο προειδοποιητικό χαρακτήρα, ώστε οι άλ-λες χώρες να έχουν υπόψη τους και αυτή την πιθανότητα.

– Πολύς λόγος γίνεται για το αν το Κοσσυφοπέδιο λειτουργήσει ως προη-γούμενο για άλλα αποσχιστικά κινήμα-τα, στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοι-πο κόσμο. Αναλυτές υποστηρίζουν πως πρόκειται για μοναδική περίπτωση απο-κλείοντας αυτό το ενδεχόμενο. Εσείς τι πιστεύετε;

– Όσοι πιστεύουν πως πρόκειται για μοναδική περίπτωση, κάνουν λάθος. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές αποσχιστικές ομάδες σε ολόκληρο τον κόσμο που περι-μένουν τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο για να κινηθούν. Αυτές οι περιπτώσεις εί-ναι πάρα πολλές και σε ευαίσθητα σημεία του πλανήτη – εγώ γνωρίζω περίπου δια-κόσιες, πρόσφατα διάβασα μια έγκυρη ανάλυση που τις ανεβάζει στις τριακόσιες. Μπορείτε να φανταστείτε την έξαρση της

βίας σε 300 περιοχές; Απαράδεκτο για το σύγχρονο κόσμο μας.

– Τέτοβο, Βοϊβοντίνα, Μαυροβούνιο, Βοσνία. Πιστεύετε πως θα έχουμε γρή-γορα εξελίξεις και σε αυτές τις περιοχές;

– Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα ακολουθήσει. Θα ήθελα πολύ να αποκλείσω αυτό το ενδεχόμενο, όμως δεν μπορώ. Δεν ξέρω αν θα είναι σε σύ-ντομο χρονικό διάστημα – αυτό που μπο-ρώ να πω είναι πως η σταθερότητα σε αυτές τις περιοχές είναι πολύ εύθραυστη. Μιλώντας μεταφορικά, θα έλεγα πως μοι-άζει με τη θεωρία του χάους: μπορεί για παράδειγμα να συμβεί κάτι στο Μαυρο-βούνιο και να επηρεάσει την π.Γ.Δ.Μ. κλπ. – πόσο μάλλον μια διακήρυξη ανεξαρτη-σίας που αγνοεί τα ψηφίσματα των Ηνω-μένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο. Αυτή η περιοχή έχει υποφέρει αρκετά. Ελπίζω να μην συνεχιστεί η βία.

– Πόσο ρεαλιστικός είναι ο κίνδυνος μιας “Μεγάλης Αλβανίας”;

– Όλα τα κράτη της περιοχής είχαν κα-τά περιόδους ανάλογα όνειρα, Μεγάλη Σερβία, μεγάλη Κροατία, Μεγάλη Ελλάδα κλπ. Η ιστορία όμως, τουλάχιστον η δική μας και η δική σας, μας δίδαξε πως αυτά ήταν λάθη που δεν θα πρέπει να επαναλά-βουμε.

– Στο Κοσσυφοπέδιο δημιουργείται η δεύτερη μουσουλμανική χώρα στην Ευ-

ρώπη. Η αναζωπύρωση της Ισλαμικής συνείδησης, σε συνδυασμό με πολλές αναφορές μυστικών υπηρεσιών για πα-ρουσία της Αλ Κάιντα στην περιοχή, κά-νει πολλούς να πιστεύουν πως η διεθνής τρομοκρατία, βρήκε ένα νέο ασφαλές καταφύγιο στην καρδιά της Ευρώπης. Πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι αυτή η εκτίμηση;

– Αυτό το σενάριο έχει μια ρεαλιστική βάση. Ξέρετε, το Κόσσοβο δεν ήταν πάντα τόσο μουσουλμανική χώρα, όμως τα πράγματα άλλαξαν. Το ίδιο ισχύει και για τη Βοσνία. Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Το Κοσσυφοπέδιο, είναι μια περιοχή της πατρίδας μου, γνωστής για τα υψηλά επί-πεδα διαφθοράς και εγκληματικότητας που θα μπορούσε να γίνει η γη της επαγ-γελίας για τους τρομοκράτες. Δεν μπορώ να αποκλείσω τη λειτουργία του λεγόμε-νου Ισλαμικού τόξου Τουρκία – Σκόπια – Αλβανία – Κόσσοβο – Βοσνία και ποιος μπορεί να φανταστεί και που αλλού. Ακό-μα και στη Γαλλία ή στη Γερμανία που υπάρχουν πολλοί μουσουλμάνοι. Η Αλ Κάιντα έχει παρουσία στην περιοχή από την εποχή του πολέμου στη Βοσνία. Οι τρομοκράτες, είναι λογικό να αναζητούν καταφύγιο σε χώρες με έντονο μουσουλ-μανικό στοιχείο.

– Πως σχολιάζετε τη στάση της Ευρω-παϊκής Ένωσης; Είστε ευχαριστημένη από την έως σήμερα στάση της Ελλά-δας;

– Είναι γνωστό πως η Ε.Ε. δεν έχει ενι-αία φωνή στα θέματα εξωτερικής πολιτι-κής και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Για την Ελλάδα ήταν προφανές πως δεν θα προχωρήσει σε άμεση αναγνώριση. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από αυτή τη στάση, αλλά και από την υποστήριξη την οποία μας παρέχετε. Περιμένω, τόσο από την κ. Μπακογιάννη όσο και από τον Πρωθυπουργό κ. Καραμανλή, πως θα είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με το θέμα της αναγνώρισης. Πέρα από τους παρα-δοσιακούς δεσμούς φιλίας που ενώνουν τις χώρες μας, στη συγκεκριμένη περί-πτωση το συμφέρον μας είναι κοινό. Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου στρέ-φεται και ενάντια στα Ελληνικά συμφέ-ροντα.

Page 15: PressCode Issue 08

f O R E I g N A f f A I R s

H σύγκρουση των λαών

18

Oι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του Hugo Chavez

22

O ανταγωνισμός για την Aρκτική

30

H διπλωματία στην εποχή της πίστης

34

www.ForeignAffairs.org> M I A M H N I A I A A Π O K Λ E I Σ T I K H Σ Y N E P Γ A Σ I A

Page 16: PressCode Issue 08

Η σύγκρουση των

n JERRy Z. MullER

Η ανθεκτική δύναμη του εθνοτικού εθνικισμού

ΛαΩν

presscode ISSUE 08> 14/15

Page 17: PressCode Issue 08

Η ανθεκτική δύναμη του εθνοτικού εθνικισμού

f O R E I g N A f f A I R s

Page 18: PressCode Issue 08

Oμως, τίποτα από αυτά δεν θα διώξει τον εθνοτικό εθνικισμό. Οι μετανάστες που φτάνουν στις Ηνωμέ-νες Πολιτείες, είναι συνή-

θως πρόθυμοι να ενσωματωθούν στη νέα τους χώρα και αναδιαμορφώνουν ανάλο-γα και την ταυτότητά τους. Για εκείνους όμως που παραμένουν στα εδάφη που κατοικούσαν οι πρόγονοί τους για ολό-κληρες γενιές – αν όχι για αιώνες, η πολιτι-κή ταυτότητα παίρνει εθνικό χαρακτήρα, παράγοντας αξιώσεις για πολιτική ισχύ. Η δημιουργία περιφερειακής ειρήνης ανά-μεσα σε έθνη-κράτη, συνήθως είναι προϊ-όν μιας βίαιης διαδικασίας εθνικού διαχω-ρισμού. Στις περιοχές που αυτός ο διαχω-ρισμός δεν έχει προκύψει, η πολιτική έχει την τάση να παραμένει προβληματική.

Κοιτώντας την Ευρωπαϊκή ιστορία του εικοστού αιώνα, πολλοί υποστηρίζουν πως ο εθνικισμός οδήγησε σε δυο μεγά-λους πολέμους, το 1914 και το 1939. Μετά από αυτό, οι ευρωπαίοι συνειδητοποίη-σαν τους κινδύνους του εθνικισμού και τον εγκατέλειψαν. Στις δεκαετίες που ακο-λούθησαν στράφηκαν σε διεθνικούς ορ-γανισμούς, χτίζοντας τελικά την Ευρωπα-ϊκή Ένωση. Η πτώση της Σοβιετικής Ένω-σης σήμανε και την εξάπλωση της Ε.Ε. προς τα ανατολικά. Οι Ευρωπαίοι εισήλ-θαν σε μια μετα-εθνική περίοδο που όχι μόνο ωφέλησε τους ίδιους, αλλά αποτέλε-σε και πρότυπο για άλλες περιοχές. Από αυτή την άποψη, ο εθνικισμός είναι μια τραγική στροφή του δρόμου προς μια φι-λελεύθερη και δημοκρατική τάξη. Η εικό-να όμως των εκατοντάδων Αφρικανών και Ασιατών, που χάνονται κάθε χρόνο στην προσπάθειά τους να περάσουν στις Ιταλι-κές ή τις Ισπανικές ακτές, αποκαλύπτει

πως τα Ευρωπαϊκά σύνορα δεν είναι και τόσο ανοιχτά.

Γυρνώντας πίσω στο 1900, θα δούμε πως υπήρχαν πολλά κράτη χωρίς μια κυ-ρίαρχη εθνικότητα, ενώ το 2007 υπήρχαν μόνο δυο, και το ένα από αυτά το Βέλγιο κοντεύει να διασπαστεί. Με άλλα λόγια, εκτός των χωρών που η ισορροπία δυνά-μεων προστατεύεται από αυστηρή νομο-θεσία, το αποσχιστικό μοντέλο δεν χάθη-κε – μάλλον θριάμβευσε. Το 1945 δε, αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο, ο εθνοτικός εθνικισμός δεν θεωρού-ταν καθόλου παρωχημένος, αντίθετα βρέθηκε στο απόγειό του. Η σταθερότητα που βίωσε η Ευρώπη κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, οφείλεται εν μέρει και στην ολοκλήρωση του ευρέως διαδε-δομένου εθνοτικού εθνικισμού.

Αν και ο όρος “εθνοκάθαρση” έχει προ-στεθεί σχετικά πρόσφατα στην Αγγλική ορολογία, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τους Τσέχους, Γάλλους, Γερμανούς και Πο-λωνούς. Στην πραγματικότητα η ιστορία της Ευρώπης τον εικοστό αιώνα, είναι γε-μάτη από επίπονες διαδικασίες εθνικών διαχωρισμών, ο διαμελισμός της Γιουγκο-σλαβίας, δεν είναι παρά η τελευταία πρά-ξη του έργου. Η ουσία του όμως – η άρση των φυλετικών διαχωρισμών και ο θρίαμ-

βος του εθνοτικού εθνικισμού- σπάνια αναγνωρίζεται, και έτσι κάτι που η σημα-σία του μπορεί να συγκριθεί με την εξά-πλωση της δημοκρατίας ή του καπιταλι-σμού, παραμένει για πολλούς άγνωστο.

Όταν αποσυντέθηκαν οι Ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες, άφησαν πίσω τους ένα συνονθύλευμα κρατών, των οποίων τα όρια συχνά έτεμναν εθνοτικά όρια και πε-ριέκλειαν αναμεμειγμένους εθνικούς πλη-θυσμούς. Θεωρώντας πως τα όρια αυτά θα παραμείνουν ως έχουν, απλά εκφρά-ζουμε ευσεβείς πόθους. Καθώς οι λαοί στις πρώην αποικίες εκσυγχρονίζονται και δραστηριοποιούνται πολιτικά, οι δυνάμεις που προκάλεσαν τον εθνοτικό εθνικισμό και την άρση των φυλετικών διαχωρισμών στην Ευρώπη, τείνουν να βρουν έδαφος και να οδηγήσουν και εκεί σε εξελίξεις.

Αυτή η θλιβερή πραγματικότητα δημι-ουργεί διλήμματα για τους συνηγόρους των ανθρωπιστικών επεμβάσεων, επειδή η στήριξη και η διατήρηση της ειρήνης μεταξύ ομάδων που μισούν και φοβού-νται η μία την άλλη, απαιτεί δαπανηρές στρατιωτικές αποστολές και όχι σχετικά φθηνές προσωρινές λύσεις. Όταν η κοινω-νική βία κλιμακώνεται και μετατρέπεται σε εθνοκάθαρση, ακόμα και μετά την κατά-παυση του πυρός, η επιστροφή των προ-

Είναι γεγονός πως οι αμερικανοί έχουν γενικά υποτιμήσει το ρόλο του εθνοτικού εθνικισμού στην πολιτική, κυρίως λόγω της δικής τους εμπειρίας. Οι κοινωνικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως δεν είναι ένα παράγωγο της φύσης, αλλά της κουλτούρας των λαών, ενώ άλλοι υποτιμούν τα αξιακά συστήματα που βασίζονται στα ιδιαίτερα γνωρίσματα κοινωνικών ομάδων και όχι στον κοσμοπολιτισμό.

presscode ISSUE 08> 16/17

Page 19: PressCode Issue 08

σφύγων στις εστίες τους είναι προβλημα-τική, ίσως και ανεπιθύμητη γιατί θέτει τις βάσεις για ένα νέο κύκλο συγκρούσεων. Ο διαχωρισμός ίσως είναι η ενδεδειγμένη μόνιμη και ανθρωπιστική λύση σε ανάλο-γες έντονες κοινωνικές συγκρούσεις. Ανα-πόφευκτα δημιουργεί νέα κύματα προ-σφύγων, αλλά τουλάχιστον αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του.

Οι σύγχρονοι αναλυτές που γράφουν για τον εθνικισμό, τονίζουν τα πληθυσμια-κά στοιχεία της ταυτότητας της ομάδας - ο βαθμός στον οποίο η εθνική συνείδηση πολιτιστικά και πολιτικά κατασκευάζεται από τους ιδεολόγους και τους πολιτικούς.

Επικαλούνται τακτικά την έννοια του Benedict Anderson των “φαντασιακών κοινοτήτων”. Φυσικά, είναι αλήθεια πως η εθνικιστική ταυτότητα δεν είναι ποτέ τόσο φυσική ή αναπόφευκτη, όσο οι εθνικιστές ισχυρίζονται, αλλά θα ήταν λάθος να θεω-ρηθεί ότι για τον ίδιο λόγο ο εθνικισμός είναι απαραίτητα και εύθραυστος.

Ο εθνοτικός εθνικισμός δεν ήταν μια ευκαιριακή στροφή στην ευρωπαϊκή ιστο-ρία- έχει αναφορές στις πιο ανθεκτικές τάσεις του ανθρώπινου πνεύματος, κατά τη διάρκεια της οικοδόμησης των σύγ-χρονων κρατών. Είναι μια κρίσιμη πηγή αλληλεγγύης και εχθρότητας ταυτόχρονα,

και με την μία ή την άλλη μορφή, θα πα-ραμείνει για πολλές γενιές ακόμα.

Ο JERRY Z. MULLER είναι καθηγητής ιστορί-ας στο Catholic University of America, το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι “The Mind and the Market: Capitalism in Modern European Thought”

COPYRIGHT 2008 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED. DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES

f O R E I g N A f f A I R s

Page 20: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 1/19

Page 21: PressCode Issue 08

f O R E I g N A f f A I R s

Οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του Hugo Chavezn FRANCISCO RODRIGuEZ

Page 22: PressCode Issue 08

Αναζητώντας μια εξήγηση, οι αναλυτές τόνισαν τους παρά-γοντες όπως τη γέννηση ενός νέου φοιτητικού κινήματος και την αποστασία ισχυρών

ομάδων από το συνασπισμό του Chavez. Πολύ λίγοι προχώρησαν το συλλογισμό περαιτέρω, δηλαδή στο πως ο Chavez έχει κατορθώσει να παραμείνει στην εξουσία για τόσο μεγάλο διάστημα. Αν και οι από-ψεις διαφέρουν εάν η κυβέρνηση του Chavez πρέπει να χαρακτηριστεί ως αυ-ταρχική ή δημοκρατική, όλοι συμφωνούν, πως αντίθετα με τους προκατόχους του, ο Chavez έχει αναγάγει την ευημερία των ασθενέστερων τάξεων της Βενεζουέλας, ως την κορυφαία προτεραιότητά του. Η κυβέρνησή του παρέχει επιδοτούμενα τρόφιμα σε οικογένειες με χαμηλό εισό-δημα, έχει αναδιανείμει εδάφη και πλούτο και κατευθύνει τα έσοδα από τη ραγδαία αναπτυσσόμενη πετρελαϊκή βιομηχανία σε προγράμματα υγείας και εκπαίδευσης. Κατά συνέπεια, έχει κερδίσει τη μόνιμη υποστήριξη των φτωχών κατοίκων της Βενεζουέλας.

Στην πραγματικότητα, το μότο “Ο

Chavez βοηθάει τους φτωχούς” είναι λά-θος. Ανατρέχοντας σε επίσημες στατιστι-κές και ανεξάρτητες εκτιμήσεις, δεν βλέ-πουμε κανένα στοιχείο που να επιβεβαιώ-νει την προτεραιότητα της κυβέρνησης προς τις ασθενέστερες τάξεις. Οι περισσό-τεροι δείκτες στον τομέα της υγείας ή της ανάπτυξης δεν παρουσιάζουν καμία ση-μαντική βελτίωση, πέρα από τη φυσιολο-γική που εμφανίζεται με την πετρελαϊκή άνθηση. Αντίθετα, κάποιοι δείκτες έχουν επιδεινωθεί ανησυχητικά: οι επίσημες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η εισοδηματική ανισότητα έχει αυξηθεί. Αυτό που πραγ-ματικά έδειξαν τα αποτελέσματα της τε-λευταίας ψηφοφορίας, ήταν πως οι πολί-τες της Βενεζουέλας άρχισαν να βλέπουν τις συνέπειες της οικονομικής πολιτικής του Chavez – και αυτό που είδαν δεν τους άρεσε.

Το ποσοστό των οικογενειών χωρίς πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό, μεταξύ 1999 και 2006, ανήλθε από 7,2% σε 9,4%, ενώ το ποσοστό των οικογενειών που δι-αμένουν σε καταυλισμούς σχεδόν τριπλα-σιάστηκε , από 2,5%σε 6,8%. Το μέσο πο-σοστό του προϋπολογισμού για την υγεία και την παιδεία στα πρώτα οχτώ χρόνια της κυβέρνησης Chavez, ήταν 25,12 % - ουσιαστικά το ίδιο με τα προηγούμενα 8 χρόνια που ήταν στο 25,08%. Σήμερα, εί-ναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο του 1992, δηλαδή την τελευταία χρονιά της

κυβέρνησης του νεοφιλελεύθερου Carlos Andris Pirez.

Στη Βενεζουέλα, οι περισσότεροι – σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις – πιστώ-νουν στον Chavez την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Στις εκλογές, η συ-ντριπτική πλειοψηφία υποστήριξε την οι-κονομική πολιτική του Chavez, σημειώνο-ντας πως έχει βελτιωθεί η καθημερινότητά τους. Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Με τα τεράστια κέρδη από το πετρέλαιο, η Βενεζουέλα απολαμβάνει τρία διαδοχι-κά χρόνια με διψήφιο αριθμό ανάπτυξης.

Στα τέλη όμως του 2007, το οικονομι-κό μοντέλο του Chavez άρχισε να ξεφτίζει. Για πρώτη φορά από το 2004, η πλειοψη-φία των ψηφοφόρων υποστήριξε ότι τον τελευταίο χρόνο επιδεινώθηκαν οι συνθή-κες διαβίωσης στη χώρα. Οι ελλείψεις σε βασικά τρόφιμα, ήταν χρόνιες, και η δια-φορά μεταξύ της επίσημης συναλλαγμα-τικής ισοτιμίας και εκείνης της μαύρης αγοράς, έφθασε το 215%. Η αυξανόμενη οικονομική κρίση είναι το προβλέψιμο αποτέλεσμα της κακοδιαχείρισης από το οικονομικό επιτελείο του Chavez. Αυτή η κυβέρνηση κατόρθωσε ένα αξιοθαύμα-στο άθλο: να παρουσιάσει δημοσιονομικό έλλειμμα στη μέση μιας πετρελαϊκής έκρηξης.

Η επεκτατική οικονομική πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση, ήταν κατάλλη-λη κατά τη διάρκεια της ύφεσης που αντι-

Τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν οι πολίτες της Βενεζουέλας απέρριψαν τις προτεινόμενες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις του προέδρου Hugo Chavez, οι περισσότεροι αναλυτές αιφνιδιάστηκαν. Ήταν μια σημαντική μεταστροφή για έναν πρόεδρο, που μόλις πριν ένα χρόνο είχε κερδίσει εύκολα, μια νέα εξαετή θητεία.

presscode ISSUE 08> 20/21

Page 23: PressCode Issue 08

μετώπισε η Βενεζουέλα αρκετά χρόνια πριν. Αλλά με τη συνέχισή της, η κυβέρνη-ση παρήγαγε μια πληθωριστική κρίση. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε από τις προσπά-θειες να αντιμετωπιστούν οι προκύπτου-σες δυσαναλογίες με ένα σύνθετο πλέγμα ελέγχου των τιμών και του συναλλάγμα-τος. Αυτό που είναι πιο θλιβερό, είναι το πόσο προβλέψιμο ήταν αυτό το αποτέλε-σμα. Οι πολιτικές Chavez δεν είναι πρωτό-γνωρες, το περίγραμμα αυτής της ιστορί-ας, ακολουθεί την καταστροφική εμπειρία πολλών λατινοαμερικανικών χωρών με τα λαϊκιστικά μακροοικονομικά μοντέλα κα-

τά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘70 και της δεκαετίας του ‘80.

Πώς κατάφερε η κυβέρνηση της Βενε-ζουέλας, να πείσει τόσους πολλούς αν-θρώπους για τις επιτυχίες της στην κατα-πολέμηση της φτώχειας, παρά την πλήρη απουσία πραγματικών στοιχείων της απο-τελεσματικότητάς της; Εν μέρει λόγω του υψηλού προφίλ και των δημόσιων σχέσε-ων αυτής της κυβέρνησης, μαζί με τα κα-λά τοποθετημένα δάνεια, τις επιδοτούμε-νες πωλήσεις πετρελαίου, και τις πολιτικές συνεισφορές. Αλλά ακόμη πιο σημαντικό, επειδή τόσοι πολλοί διανοούμενοι και πο-

λιτικοί στις αναπτυγμένες χώρες, θεωρούν τα προβλήματα της λατινικής Αμερικής ως απλά την εκμετάλλευση των φτωχών μα-ζών από την πλούσια προνομιούχο ελίτ. Τέτοια στερεότυπα, ενισχύουν την άποψη ότι η λατινοαμερικανική υπανάπτυξη οφείλεται στη φαυλότητα και την αρπα-κτική διάθεση των ανωτέρων τάξεων, πα-ρά σε κάτι πιο πεζό, όπως οι ασύνετες πολιτικές – και μόλις ενστερνισθούν αυτές τις θέσεις, είναι εύκολο να ξεχάσουν την ανάγκη επεξεργασίας πραγματικών πρω-τοβουλιών, που θα μπορούσαν πραγματι-κά να βοηθήσουν τη λατινική Αμερική να αναπτυχθεί.

Ο Francisco Rodriguez είναι καθηγητής των οικονομικών και των λατινοαμερικανικών μελετών στο Wesleyan University.

COPYRIGHT 2008 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED. DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES.

αν και οι απόψεις διαφέρουν εάν η κυβέρνηση του Chavez πρέπει να χαρακτηριστεί ως αυταρχική ή δημοκρατική, όλοι συμφωνούν, πως ο Chavez έχει αναγάγει την ευημερία των ασθενέστερων τάξεων της Βενεζουέλας, ως την κορυφαία προτεραιότητά του.

f O R E I g N A f f A I R s

Page 24: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 22/23

n SCOTT G. BORGERSON

O ανταγωνισμός για τηναΡΚΤιΚΗ

Ο αρκτικός ωκεανός λειώνει, και λειώνει γρήγορα. Το προηγούμενο καλοκαίρι, εξαφανίστηκε ένα τμήμα πάγου, συνολικής έκτασης άνω του 1 εκατομμυρίου τετραγωνικών μιλίων. Σήμερα, οι παγωμένες εκτάσεις στην αρκτική έχουν το μισό μόνο μέγεθος από ότι πενήντα χρόνια πριν.

Page 25: PressCode Issue 08

f O R E I g N A f f A I R s

O ανταγωνισμός για τηναΡΚΤιΚΗ

Page 26: PressCode Issue 08

Για πρώτη φορά, το βορειοδυτικό πέρασμα, μια θρυλική θαλάσσια διαδρομή, άνοιξε για τη ναυτιλία. Το ζήτημα δεν είναι πλέον αν θα ανοίξει ο Αρκτικός ωκεανός για

τα πλοία διευκολύνοντας τις θαλάσσιες μεταφορές και την έρευνα για τα μεγάλα ενεργειακά κοιτάσματά του, αλλά το πότε. Και αυτό οφείλεται στην παγκόσμια κλιμα-τική αλλαγή. Το λιώσιμο των πάγων δημι-ουργεί μεγάλες προσδοκίες, αλλά κρύβει ταυτόχρονα και σοβαρούς κινδύνους.

Ο συνδυασμός των νέων θαλάσσιων οδών, των τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσι-κού αερίου, μαζί με μια ασαφή εικόνα για την εδαφική κυριότητα, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Η κατάσταση είναι ιδι-αίτερα επικίνδυνη επειδή προς το παρών, δεν υπάρχουν νομικές ή πολιτικές δομές που θα μπορούν να επιτρέψουν τη σωστή ανάπτυξη της περιοχής, ή να διευθετή-σουν τις τρέχουσες πολιτικές διενέξεις.

Η Αρκτική ήταν πάντα παγωμένη και καθώς ο πάγος μετατρέπεται σε νερό, δεν είναι σαφές ποιοι νόμοι θα πρέπει να εφαρμοστούν. Η διεκδίκηση της περιοχής έχει αυξήσει την ένταση ανάμεσα στις χώ-ρες και αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές, όπως τα νησιά Spratly με το πλούσιο υπέδαφος, καθώς και εκεί δεν υπάρχει σαφής εικόνα ιδιοκτησίας και οι μνηστήρες είναι πολλοί.

Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν σα-φή νομικά πλαίσια για το χειρισμό της κα-τάστασης. Το Αρκτικό Συμβούλιο υπάρχει για να αντιμετωπίζει τα περιβαλλοντικά ζητήματα, αλλά έχει παραμείνει σιωπηλό στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπί-ζει η περιοχή. Ένας λόγος είναι ο σκόπιμος ευνουχισμός που υπέστη από τις Ηνωμέ-νες Πολιτείες κατά τη δημιουργία του το 1996, απαγορεύοντας του την εξέταση θεμάτων ασφαλείας.

Πολλοί παρατηρητές υποστηρίζουν

πως η Συνθήκη των Η.Ε σχετικά με το νό-μο της θάλασσας (UNCLOS) είναι το σω-στό εργαλείο για να διαχειριστεί τη νέα κατάσταση στην Αρκτική, δεδομένου ότι παρέχει στα κράτη, τους μηχανισμούς που

απαιτούνται για την επίλυση των διαφωνι-ών που προκύπτουν, όταν προβάλλονται αξιώσεις για πρόσθετους πόρους πέρα από τις αποκλειστικές οικονομικές τους ζώνες. Εντούτοις, η συνθήκη (UNCLOS)

Η Συνθήκη για την ανταρκτική του 1959, πάγωσε όλες τις εδαφικές διεκδικήσεις και έδωσε την ήπειρο στην επιστημονική έρευνα. Η Συνθήκη θα μπορούσε να μας δώσει κάποια μαθήματα, αλλά αφορούσε μια ήπειρο και όχι έναν ωκεανό.

presscode ISSUE 08> 24/25

Page 27: PressCode Issue 08

δεν μπορεί να εφαρμοστεί απόλυτα στην Αρκτική επειδή οι μοναδικές γεωγραφικές περιστάσεις της περιοχής δεν το επιτρέ-πουν. Στην περιοχή υπάρχουν διάφορα προβλήματα που την αναγάγουν ως ειδι-κή περίπτωση.

Αυτές οι εκκρεμείς προκλήσεις περι-λαμβάνουν το μοίρασμα του μεγαλύτε-ρου, ανεξερεύνητου και γεωλογικά πιο σύνθετου ηπειρωτικού τμήματος μεταξύ πέντε κρατών με ανταγωνιστικές αξιώ-σεις, την επίλυση των διαφορών μεταξύ του Καναδά και των άλλων χωρών για τον καθορισμό του βορειοδυτικού περάσμα-τος, την οριοθέτηση των θαλάσσιων συ-νόρων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά, όπως και μεταξύ της Νορβηγίας και της Ρωσίας. Τέλος, οι επερ-χόμενες έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αλλά και οι διελεύσεις των πλοίων, θα θέσουν σοβαρούς περιβαλλοντικούς

κινδύνους. Ιστορικό προηγούμενο, δεν υπάρχει. Η

Συνθήκη για την Ανταρκτική του 1959, πάγωσε όλες τις εδαφικές διεκδικήσεις και έδωσε την ήπειρο στην επιστημονική έρευνα. Η Συνθήκη θα μπορούσε να μας δώσει κάποια μαθήματα, αλλά αφορούσε μια ήπειρο και όχι έναν ωκεανό.

Επιπλέον, η Ανταρκτική είναι πολύ μα-κριά από σημαντικά εμπορικά περάσμα-τα, και οι διαπραγματεύσεις πραγματοποι-ήθηκαν στο εξ ολοκλήρου διαφορετικό πλαίσιο του ψυχρού πολέμου. Η Μεσόγει-ος έχει κάποια κοινά με τον Αρκτικό ωκε-ανό, ως μια θάλασσα που ενώνει πολλές χώρες με μεγάλες οικονομίες, αλλά τα πα-ράκτια κράτη της είχαν πάντα σαφέστερες ιστορικές αξιώσεις, και δεν είχε καλυφθεί ποτέ από πάγο, τουλάχιστον όχι στην αν-θρώπινη ιστορία.

Σε αυτό το κρίσιμο σημείο, οι αποφά-

σεις για τη διαχείριση αυτής της ταχύτατα μεταβαλλόμενης περιοχής, θα ληφθούν πιθανώς μέσα σε ένα διπλωματικό και νο-μικό πλαίσιο, εκτός αν τα Ηνωμένα Έθνη αποφασίσουν να κινηθούν οδηγώντας προς μια πολυμερή λύση. Μέχρι να βρεθεί όμως μια τέτοια λύση, οι αρκτικές χώρες είναι πιθανό να καταλάβουν μονομερώς όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη και να ασκούν έλεγχο σε όσα περισσότερα περάσματα μπορούν. Σε μια περιοχή, που νομικά περιγράφεται ως “no man’s land” τα αρκτικά κράτη είναι αποφασισμένα να περιφρουρήσουν τα συμφέροντά τους. Την κούρσα οδηγεί η Ρωσία, αλλά ακο-λουθούν και οι άλλες χώρες όπως η Νορ-βηγία, ο Καναδάς, η Δανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Για να ηρεμήσει η κατάσταση και να επιλυθούν τα προβλήματα, θα πρέπει οι Ηνωμένες Πολιτείες να συγκαλέσουν μια διάσκεψη, για να συνταχθεί μια νέα συμ-φωνία βασισμένη στα πλαίσια του Αρκτι-κού Συμβουλίου. Η συμφωνία πρέπει να ενσωματώσει τις σχετικές διατάξεις της UNCLOS και να λάβει υπόψη όλα τα ανα-δυόμενα αρκτικά ζητήματα. Η Ουάσιγκτον πρέπει επίσης να υποστηρίξει τα Αμερικα-νικά συμφέροντα στην Αρκτική, συμπερι-λαμβανομένης της επικύρωσης της UNCLOS, να επενδύσει στα προγράμματα χαρτογράφησης των πάγων, και να ανα-ζωογονήσει τα ανεπαρκή, μη ανταγωνι-στικά ναυπηγεία της (ώστε να ανανεωθεί ο γερασμένος στόλος παγοθραυστικών της χώρας, το συντομότερο δυνατόν).

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, Φιλελεύθεροι και Συντηρητικοί πρέπει να αφήσουν ένα διάλογο που έχει κουράσει, για το τι προ-καλεί την αύξηση της θερμοκρασίας, και να προχωρήσουν στην αντιμετώπιση, την προσαρμογή και τη πιο αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου.

Ο SCOTT G. BORGERSON είναι συνεργάτης του Council on Foreign Relations και ανα-πληρωτής διοικητής στην Αμερικανική ακτο-φυλακή.

COPYRIGHT 2008 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED. DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES

f O R E I g N A f f A I R s

Page 28: PressCode Issue 08

Η ΔιΠΛΩμαΤIα στην εποχή

της ΠIΣΤΗΣ

presscode ISSUE 08> 26/27

n ThOMAS F. FARR

θρΗσκευτικH ελευθερIα και εθνικH ασφAλεια

Page 29: PressCode Issue 08

f O R E I g N A f f A I R s

Page 30: PressCode Issue 08

Οι θρησκευτικές ιδέες και οι εκπρόσωποί τους, δεν στά-θηκαν εμπόδιο στο δρόμο για την ελευθερία, όπως πολλοί υποστηρίζουν, αντί-

θετα μπορούν να αποτελέσουν το προ-πύργιο για τη στήριξη και την εξάπλωση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η θρη-σκευτική αναζήτηση αποτελεί τον πυρήνα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η ιστορία μας δείχνει πως για την επιβίωση της δη-μοκρατίας, είναι απαραίτητη η προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας. Η αμερικα-νική διπλωματία πρέπει να κινηθεί αποφα-σιστικά προς αυτό τον τομέα, βάζοντας στον πυρήνα της αμερικανικής εξωτερι-κής πολιτικής την υπεράσπιση και επέκτα-ση της θρησκευτικής ελευθερίας στον κόσμο.

Μπορεί το ριζοσπαστικό Ισλάμ να κυ-ριαρχεί και να πρωταγωνιστεί στις εξελί-ξεις στη Μέση Ανατολή και αλλού, αλλά η σημασία της θρησκείας είναι περιορισμέ-νη σε άλλες χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, τη μουσουλμανική διασπο-ρά. Μια έκρηξη θρησκευτικής συνείδησης στους πολίτες της Κίνας, ανησυχεί ιδιαίτε-ρα την ηγεσία του κομμουνιστικού κόμ-ματος. Η θρησκεία επηρεάζει την πορεία της δημοκρατίας στη Ρωσία, τις σχέσεις των πυρηνικών κρατών Ινδίας και Πακι-στάν, τη σταθεροποίηση της δημοκρατίας

στη Λατινική Αμερική, επηρεάζει ακόμα και την πολιτική στη Δυτική Ευρώπη.

Η στάση της αμερικανικής διπλωματί-ας στο ζήτημα, είναι αντιφατική και συχνά ασυνάρτητη. Μια πρόσφατη μελέτη από το κέντρο στρατηγικών και διεθνών μελε-τών αναφέρει: «οι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είναι συχνά απρόθυμοι να αντιμετωπίσουν τα θρησκευτικά ζητήμα-τα, είτε λόγω της κοσμικής παράδοσης των Ηνωμένων Πολιτειών, είτε απλά επει-δή αντιλαμβάνονται τη θρησκεία ως κάτι πολύ περίπλοκο και ευαίσθητο.»

Η σύγχυση διατρέχει όλο τον παραδο-σιακό άξονα αριστεράς – δεξιάς. Τα αυτο-νομιστικά αντανακλαστικά της αριστεράς, υπαγορεύουν τη θεώρηση της θρησκείας ως ένα αυστηρά ιδιωτικό θέμα, αλλά η φιλελεύθερη πολυπολιτισμικότητα το ωθεί σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Ορισμένοι στη δεξιά θέλουν τη θρησκεία στο προσκήνιο, αλλά όχι τύπου Ισλάμ, πρακτικές του οποίου θεωρούν ώθηση προς τον εξτρεμισμό.

Αδικαιολόγητα επηρεασμένη από αυ-τή τη σκέψη, η αμερικανική εξωτερική πολιτική δεν έχει επιδιώξει να προωθήσει συστηματικά τη θρησκευτική ελευθερία. Οι μικρές προσπάθειες και οι καταγγελίες του υπουργείου εξωτερικών για να στα-ματήσουν οι θρησκευτικές διώξεις, έχουν σπάνια κάποιο αποτέλεσμα. Ακόμα και αν μειωθούν οι διώξεις, αυτό δεν θα αποτε-

λούσε θρησκευτική ελευθερία. Οι θρησκευτικές διώξεις γενικά συνδέ-

ονται με την κατάφωρη κατάχρηση βάσει της θρησκείας. Μια κυβέρνηση που σέβε-ται τη θρησκευτική ελευθερία είναι απαλ-λαγμένη από αυτές τις αγκυλώσεις, και προστατεύει των ατόμων ή των ομάδων να ενεργούν δημόσια με τρόπο σύμφωνο με τις πεποιθήσεις τους. Ακόμα πιο σημα-ντικό, είναι το δικαίωμα να μπορούν να επηρεάσουν την πολιτική συζήτηση, μέσα στα φιλελεύθερα πλαίσια. Η εξέταση αυ-τής της πτυχής της θρησκευτικής ελευθε-ρίας, είναι ένα κρίσιμο βήμα στη δημιουρ-γία σταθερών κυβερνήσεων σε κοινωνίες με ισχυρές θρησκευτικές ομάδες, ένα βή-μα που η τρέχουσα αμερικανική πολιτική αγνοεί.

Μετά την πτώση των Ταλιμπάν το 2001, οι Αφγανοί εξέλεξαν μια δημοκρα-τική κυβέρνηση και επικύρωσαν ένα δη-μοκρατικό σύνταγμα, και οι φοβερές θρη-σκευτικές διώξεις εις βάρος των γυναικών και της Σιιτικής μειονότητας μειώθηκε εντυπωσιακά. Αλλά αυτές οι εξελίξεις δεν επέφεραν τη θρησκευτική ελευθερία. Η αφγανική κυβέρνηση δεν βασανίζει πλέον τους ανθρώπους βάσει της θρησκείας, αλλά συνεχίζει να απαγγέλλει κατηγορίες ενάντια στους αποστάτες και τους βλά-σφημους, συμπεριλαμβανομένων των ανώτερων αξιωματούχων και των δημο-σιογράφων, που επιδιώκουν το διάλογο

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα θρησκευόμενο έθνος, αλλά ούτε οι μελετητές ούτε και οι επαγγελματίες της αμερικανικής

εξωτερικής πολιτικής, έχουν αντιμετωπίσει τη θρησκεία αρκετά σοβαρά. Προεκτείνοντας αυτή

τη διαπίστωση, θα δούμε πως αντιλαμβάνονται την παγκόσμια αναζωπύρωση της θρησκευτικότητας, ως πρόβλημα

για την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Στην πραγματικότητα, το φαινόμενο συνιστά πολύ περισσότερο

μια ευκαιρία και όχι μια απειλή.

presscode ISSUE 08> 2/29

Page 31: PressCode Issue 08

για το Ισλάμ. Το υπουργείο εξωτερικών δεν βλέπει αυτές τις υποθέσεις ως σημα-ντικά εμπόδια για την εδραίωση της Αφ-γανικής δημοκρατίας, αλλά τις αντιμετω-πίζει ως ανθρωπιστικά ζητήματα.

Στο υπουργείο εξωτερικών, η πολιτική για τη διεθνή θρησκευτική ελευθερία είναι γραφειοκρατική. Οι κυβερνήσεις Clinton και Bush έχουν αφήσει αυτό το τμήμα έξω από τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολι-τικής. Η κατάσταση θα βελτιωθεί, μόνο όταν η Ουάσιγκτον ενσωματώσει πλήρως τις θρησκευτικές σκοπιμότητες στην εξω-τερική της πολιτική, αρχίζοντας από την αναβάθμιση του συγκεκριμένου τμήμα-

τος. Ακόμα, αν η θρησκευτική ελευθερία πρόκειται να συμβάλει στην αμερικανική εθνική ασφάλεια, θα απαιτηθούν σημαντι-κές πολιτικές αλλαγές.

Πώς μπορεί μια νέα στρατηγική για τη θρησκεία και τη θρησκευτική ελευθερία να βοηθήσει την αμερικανική εξωτερική πολιτική προωθώντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας στο μουσουλμανικό κόσμο και αλλού; Κατ’ αρ-χάς, με την υιοθέτηση μιας βασικής αρχής: η θρησκεία θέτει τους κανόνες, δεν απο-τελεί το επιφαινόμενό τους, στις ανθρώπι-νες σχέσεις. Αυτοί που χαράσσουν την πολιτική πρέπει να προσεγγίσουν τη θρη-

σκεία, όπως προσεγγίζουν την οικονομία ή τα πολιτικά ζητήματα, δηλαδή ως κάτι σημαντικό που επηρεάζει τη συμπεριφο-ρά των ανθρώπων και των κυβερνήσεων. Κατά δεύτερον, συνδέοντας τη θρησκευ-τική ελευθερία με τα άλλα είδη ελευθερι-ών. Σε τελική ανάλυση, ο εξτρεμισμός και η τρομοκρατία μπορούν να νικηθούν μό-νο από μουσουλμάνους που μιλούν από την καρδιά του Ισλάμ, και η μόνη ευκαιρία που προσφέρεται είναι μέσα από μια ισχυ-ρή δημοκρατία, που στηρίζεται στη θρη-σκευτική ελευθερία για όλους.

Ο Thomas F. Farr είναι καθηγητής Θεολογίας και διεθνών σχέσεων στο Georgetown University’s School of Foreign Service και συγγραφέας του βιβλίου «Ο κόσμος της πί-στης και της ελευθερίας: Γιατί η θρησκευτική ελευθερία είναι ζωτικής σημασίας στην αμε-ρικανική εθνική ασφάλεια στον εικοστό πρώτο αιώνα» Ήταν ο πρώτος διευθυντής του γραφείου διεθνούς θρησκευτικής ελευ-θερίας στο Αμερικανικό υπουργείο εξωτερι-κών.

COPYRIGHT 2008 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED. DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES

Η θρησκεία επηρεάζει την πορεία της δημοκρατίας στη Ρωσία, τις σχέσεις των πυρηνικών κρατών ινδίας και Πακιστάν, τη σταθεροποίηση της δημοκρατίας στη Λατινική αμερική, επηρεάζει ακόμα και την πολιτική στη Δυτική Ευρώπη.

f O R E I g N A f f A I R s

Page 32: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 30/31

Σύγκρουση ιδεολογιών

Page 33: PressCode Issue 08

A M B A s s A D O R ’ s V I E W

Σύγκρουση ιδεολογιώνΣτη νέα εποχή της παγκοσμιοποίησης αντιμετωπίζουμε κρίσιμες προκλήσεις. Υπάρχει ένας μεγάλος διαχωρισμός. Κατ’αρχήν, για να σημειώσουμε το προφανές – ο μισός πλανήτης βρίσκεται σε ειρήνη ενώ ο άλλος μισός βιώνει πολέμους και συγκρούσεις. n A.E. Κ. AlI yAhyA

Page 34: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 32/33

Ο ανεπτυγμένος κόσμος ευη-μερεί, σπάζοντας συνεχώς φραγμούς σε τομείς όπως είναι η υψηλή τεχνολογία, καθιστώντας την ζωή μας

όλο και ευκολότερη. Ταυτόχρονα όμως πολλοί από τους συνανθρώπους μας στον πλανήτη ζουν σε περιοχές που μαστίζο-νται από την υπανάπτυξη, σε αποτελμα-τωμένες οικονομίες, με προβλήματα υπο-σιτισμού και αναλφαβητισμού. Τα θέματα περιβάλλοντος, όπως είναι η ατμοσφαιρι-κή ρύπανση και το φαινόμενο του θερμο-κηπίου μας επηρεάζουν όλους, αποδει-κνύοντας τελικά ότι κανείς από εμάς δεν μπορεί να ξεφύγει από την οργή του Θε-ού. Όμως διαδραματίζεται και μια ιδεολο-γική σύγκρουση, μεταξύ μιας μετριοπα-θούς και μίας ακραίας κοσμοθεωρίας. Η σύγκρουση μεταξύ των μετριοπαθών ομάδων και των εξτρεμιστών δεν λαμβά-νει χώρα μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά έχει μετατραπεί και σε έναν πόλεμο προ-παγάνδας, καθώς τα δύο στρατόπεδα ανταγωνίζονται για να κερδίσουν προσο-χή και επιρροή στα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Το πιο ξεκάθαρο παράδειγμα του ιδε-ολογικού πολέμου μεταξύ των οπαδών της μετριοπαθούς και της ακραίας κοσμο-θεωρίας είναι η Μέση Ανατολή. Στην περι-οχή μου βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Πρόκειται για μία περίοδο που θα καθορίσει το μέλλον μας, και όχι μόνο το δικό μας αλλά ολόκληρου του κόσμου.

Η Μέση Ανατολή θα μετατραπεί σε πε-ριοχή ειρήνης ή σε προπύργιο εξτρεμι-σμού. Δεν υπάρχει σύγκρουση πολιτισμών όπως λανθασμένα ισχυρίζεται ο καθηγη-τής Σάμουελ Χάντιγκτον. Διαδραματίζεται μία διαμάχη μεταξύ του Καλού και του Κακού, μεταξύ των εξτρεμιστών και των μετριοπαθών στοιχείων στην περιοχή μας. Δεν πρόκειται για μία σύγκρουση μεταξύ εθνικοτήτων αλλά μία σύγκρουση ιδεολο-γιών.

Ακόμα και οι μετριοπαθείς αραβικές χώρες αντιλαμβάνονται ότι το πραγματικό πρόβλημα στην περιοχή μας δεν είναι το Ισραήλ, αλλά τα ριζοσπαστικά καθεστώτα και οι σύμμαχοί τους, όπως είναι το Ιράν και οι τρομοκρατικές οργανώσεις που κά-

νουν ότι μπορούν για να υπονομεύσουν την οποιαδήποτε προοπτική ειρήνευσης.

Υπάρχει μόνο μία λύση για την Ισραη-λο-Παλαιστινιακή σύγκρουση: δύο κράτη –το Ισραήλ και ένα ανεξάρτητο Παλαιστι-νιακό Κράτος, τα οποία θα συνυπάρχουν με ειρήνη και ασφάλεια. Το Ισραήλ και οι μετριοπαθείς Παλαιστίνιοι όπως ο Πρόε-δρος Μαχμούντ Αμπάς, συμφωνούν επ’ αυτής της βασικής αρχής. Το Ισραήλ είναι πρόθυμο να προβεί στις αναγκαίες παρα-χωρήσεις για να γίνει πραγματικότητα η ειρήνη. Βεβαίως, αυτό προϋποθέτει ότι και οι Παλαιστίνιοι θα εκπληρώσουν την δέ-σμευσή τους να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία και τα ακραία στοιχεία στην δική τους πλευρά. Πρέπει επίσης να προ-βούν στους δικούς τους «συμβιβασμούς» και να αντιληφθούν ότι δεν θα επιτρέψει κανείς σε εκατομμύρια Παλαιστινίους πρόσφυγες να εισχωρήσουν στο Ισραήλ διότι αυτό θα ισοδυναμούσε με την διάλυ-ση του κράτους. Όμως έχουμε ανανεώσει τον διάλογό μας και βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο. Συζητάμε για τα κύρια ζη-

τήματα όπως είναι η Ιερουσαλήμ, οι οικι-σμοί, τα σύνορα, οι πρόσφυγες, κλπ. Ας μιλήσουμε για χιλιάδες ώρες χωρίς να ρι-φθεί ούτε μία σφαίρα και θα βρούμε την λύση.

Η Σύνοδος της Αννάπολης τον περα-σμένο Νοέμβριο απέδειξε ότι οι μετριο-παθείς αραβικές χώρες μοιράζονται τώρα

το όραμα των δύο κρατών. Κατάλαβαν ότι υπάρχουν πολλοί σοβαρότεροι κίνδυνοι στην περιοχή που πρέπει να αντιμετωπι-στούν, όπως το Ιράν, και ότι ο παλιός πό-λεμος της προπαγάνδας στις πλάτες του Παλαιστινιακού λαού δεν θα μας οδηγή-σει πουθενά.

Ωραία, τότε ποιο είναι το πρόβλημα; Το

Η μέση ανατολή θα μετατραπεί σε περιοχή ειρήνης ή σε προπύργιο εξτρεμισμού. Δεν υπάρχει σύγκρουση πολιτισμών. Διαδραματίζεται μία διαμάχη μεταξύ του Καλού και του Κακού, μεταξύ των εξτρεμιστών και των μετριοπαθών στοιχείων στην περιοχή μας.

Page 35: PressCode Issue 08

A M B A s s A D O R ’ s V I E W

πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μία διεθνής συμμαχία εξτρεμιστών που αντιτίθεται στην λύση των δύο κρατών. Αναφέρομαι στο Ιράν και τους συμμάχους του, δηλαδή τις τρομοκρατικές οργανώσεις της Χαμάς και της Χεζμπολάχ. Δυστυχώς μέχρι σήμε-ρα η Συρία έχει αποφασίσει να παίξει τον ρόλο του πρόθυμου συνενόχου του Ιράν στην προσπάθεια του να εξάγει τη ριζο-σπαστική ιδεολογία του.

Ο Πρόεδρος του Ιράν, ο κ. Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, έχει απειλήσει επανειλημ-μένως να εξαφανίσει το Ισραήλ από τον χάρτη. Το Ιράν είναι η μοναδική χώρα στον ΟΗΕ που απειλεί ανοικτά να εξαφα-νίσει τους γείτονές του από προσώπου γης. Επιπλέον, ο Πρόεδρος Αχμαντινε-τζάντ έχει αρνηθεί επανειλημμένως το Ολοκαύτωμα στο πλαίσιο ενός αυτοαπο-

καλούμενου «ακαδημαϊκού διαλόγου», ωσάν η άρνηση της δολοφονίας έξι εκα-τομμυρίων αθώων ανθρώπων μπορεί να χαρακτηριστεί ως «επιστημονική συζήτη-ση». Ο κ. Αχμαντινετζάντ έφτασε στο ση-μείο να οργανώσει και συνέδριο για την άρνηση του Ολοκαυτώματος στην Τεχε-ράνη το 2006 με την συμμετοχή «διακε-κριμένων προσωπικοτήτων» όπως τον διαβόητο αρχηγό της Κου Κλούξ Κλαν. Όμως μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινό-τητας παρέμεινε σιωπηλό. Γιατί;

Δυστυχώς το Ιράν δεν περιορίζεται στην ρητορική. Σύμφωνα με όλες τις εν-δείξεις προσπαθεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Διαθέτει ήδη πυραύλους με βεληνε-κές που ξεπερνά κατά πολύ τα 1000 χιλιό-μετρα, οι οποίοι έχουν την δυνατότητα να φέρουν πυρηνικές κεφαλές και να φτά-

σουν το Ισραήλ, ακόμα και κάποιες χώρες της Ευρώπης. Το Ιράν έχει αρνηθεί να αποκαλύψει το ακριβές μέγεθος του πυ-ρηνικού προγράμματός του, σε ένα παι-χνίδι υπεκφυγών με την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, και έχει αγνοήσει όλα τα κίνητρα που του έχει προσφέρει η διε-θνής κοινότητα για να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Τώρα θέλω να θέσω τέλος σε έναν μύθο. Διάφοροι ισχυ-ρίζονται ότι η πρόσφατη έκθεση των μυ-στικών υπηρεσιών των ΗΠΑ (National Intelligence Estimate) αποδεικνύει ότι το Ιράν έχει εγκαταλείψει το πυρηνικό του πρόγραμμα. Όμως η έκθεση δεν λέει κάτι τέτοιο. Η έκθεση αναφέρει ότι το Ιράν είχε ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη πυρηνι-κών όπλων μέχρι το 2003, ενώ η Τεχεράνη ισχυρίζεται πως αναπτύσσει την πυρηνική

Page 36: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 34/35

ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς. Η έκθε-ση αναφέρει επίσης ότι το Ιράν συνεχίζει τον εμπλουτισμό ουρανίου περιφρονώ-ντας τις κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφα-λείας του ΟΗΕ και ο εμπλουτισμός ουρα-νίου είναι αυτό που θα παράγει το υλικό που χρειάζεται η Τεχεράνη για να αναπτύ-ξει πυρηνικά όπλα. Οπότε ας αφήσουμε τους μύθους. Μόνο μια ενιαία στάση της διεθνούς κοινότητας και σκληρότερες κυ-ρώσεις θα σταματήσουν αυτό το επικίν-δυνο καθεστώς να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Δυστυχώς η διεθνής κοινότητα πα-ραμένει κάπως διχασμένη.

To Ιράν υποστηρίζει τις τρομοκρατικές οργανώσεις της Χαμάς και της Χεζμπολάχ. Η Χαμάς είναι μία οργάνωση που απορρί-πτει την ύπαρξη του Ισραήλ. Η Χαμάς έχει αγνοήσει την απαίτηση της διεθνούς κοι-νότητας να αναγνωρίσει το Ισραήλ και τις προηγούμενες συμφωνίες που έχουν υπο-γραφεί, ενώ αρνείται να αποκηρύξει την τρομοκρατία. Αντίθετα, έχει οδηγήσει τον λαό της στην Γάζα, στην πολιτική και οικο-νομική απομόνωση. Ερωτηθείς για τα σύ-νορα της Παλαιστίνης, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Χαμάς, Μαχμούντ Αλ Ζα-χάρ, δήλωσε ότι ξεκινούν από τον «Ιορδά-νη Ποταμό και καταλήγουν στην θάλασ-σα.» Αυτό σημαίνει ότι για αυτόν το Ισρα-ήλ δεν υπάρχει. Επιπλέον, η Χαμάς κατέ-λαβε δια της βίας την Λωρίδα της Γάζας, δολοφονώντας τα αδέρφια της στην Φά-ταχ και έδιωξε τους διεθνείς παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα σύνορα με την Αίγυπτο.

Το Ισραήλ εκκένωσε τελείως την Λωρί-δα της Γάζας το 2005, θέτοντας τέλος στην κατοχή εκεί. Διεθνείς Εβραίοι δωρη-τές από όλο τον κόσμο αγόρασαν θερμο-κήπια αξίας 14 εκατομμυρίων δολαρίων τα οποία δόθηκαν στους Παλαιστινίους στη Γάζα για την ανάπτυξή τους. Τα θερ-μοκήπια αυτά μπορούσαν να απασχολή-σουν μέχρι 12.000 Παλαιστινίους. Όμως, τα θερμοκήπια αυτά καταστράφηκαν κά-τω από την επίβλεψη της Χαμάς και χρη-σιμοποιήθηκαν ως πρώτη ύλη για την κατασκευή ρουκετών που εκτοξεύθηκαν εναντίον του Ισραήλ. Η Χαμάς έχει εξαπο-λύσει πάνω από 1500 ρουκέτες από την Γάζα εναντίον αθώων Ισραηλινών πολιτών στο Ισραήλ, κάτι που μας έχει αναγκάσει

να αντιδράσουμε για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας. Μετά η Χαμάς κατηγο-ρεί το Ισραήλ για την καταστροφή που έχει επιφέρει η ίδια στον λαό της.

Στο Λίβανο, η Χεζμπολάχ εξαπέλυσε έναν πόλεμο εναντίον του Ισραήλ το 2006 στοχεύοντας Ισραηλινούς πολίτες με τις ρουκέτες της, ενώ απήγαγε τους στρατιώ-τες μας. Το αποτέλεσμα ήταν μία κατα-στροφική σύγκρουση τόσο για τον Λίβα-νο, όσο και για το Ισραήλ, με αθώα θύματα και στις δύο πλευρές. Η Χεζμπολάχ δεν κέρδισε, αλλά δυστυχώς ο Λίβανος έχασε. Τον τελευταίο χρόνο, η Χεζμπολάχ έχει επιδοθεί σε μία προσπάθεια να ανατρέψει την δημοκρατικά εκλεγμένη Κυβέρνηση

του Λιβάνου. Δυστυχώς, η Συρία προσφέρει βοήθεια

στο Ιράν στην προσπάθειά του να εξάγει την ριζοσπαστική ισλαμική επανάστασή του. Υποστηρίζει την Χαμάς, λειτουργώ-ντας ως ασφαλές καταφύγιο για τρομο-κρατικές οργανώσεις, φιλοξενώντας τα αρχηγεία τους στη Δαμασκό. Παρέχει τε-χνική υποστήριξη στη Χεζμπολάχ στο Λί-βανο, επιτρέποντας την διέλευση όπλων ιρανικής κατασκευής από το έδαφός της προκειμένου να φτάσουν στην οργάνω-ση, παρά της Αποφάσεις του ΟΗΕ που απαγορεύουν αυτή την δραστηριότητα. Επιπλέον, η Συρία επιδίδεται σε έναν βρώ-μικο πόλεμο εναντίον ανθρώπων που

Page 37: PressCode Issue 08

f O R E I g N A f f A I R s

αντιτίθενται σε αυτήν στο Λίβανο και σύμ-φωνα με τις ενδείξεις, βρίσκεται πίσω από τον δολοφονία αρκετών πολιτικών και δη-μοσιογράφων στην χώρα, μεταξύ των όποιων και του πρώην Πρωθυπουργού του Λιβάνου, Ραφίκ Αλ Χαρίρι. Με λίγα λό-για, η Συρία φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί πρόθυμα στην στρατηγική των «εγκεφά-λων της τρομοκρατίας» στην Τεχεράνη.

Πολλοί μας ρωτούν γιατί δεν προχω-ράμε σε διαπραγματεύσεις με οργανώσεις σαν την Χαμάς και την Χεζμπολάχ, λέγο-ντας ότι κάνεις ειρήνη με τους εχθρούς σου και όχι τους φίλους σου. Η προφανής απάντηση είναι ότι είναι αδύνατον να δια-πραγματευτείς με κάποιον που απορρί-πτει την ίδια την ύπαρξή σου. Αλλά υπάρ-χει μία άλλη βαθύτερη αιτία. Οι οργανώ-σεις σαν την Χαμάς και την Χεζμπολάχ βλέπουν την διάσταση από μία ακραία θρησκευτική σκοπιά. Είναι αδύνατον για αυτές τις οργανώσεις να συμβιβαστούν διότι βλέπουν το θέμα σε μία μεταφυσική διάσταση. Η «Παλαιστίνη» για αυτούς δεν είναι ένα πραγματικό μέρος, αλλά είναι ένα θρησκευτικό σύμβολο σε μία άλλη διάσταση. Γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντι-κό να μην αναμειγνύεται η θρησκεία με την πολιτική, διότι όταν η σύγκρουση λά-βει έναν μεταφυσικό χαρακτήρα θα είναι αδύνατον να επιλυθεί. Είναι δηλητήριο να μπερδεύεις την πολιτική με την θρη-σκεία.

Είναι σαφές ότι πρέπει να κάνουμε τα μέγιστα για να απομονώσουμε τους θρη-σκευτικούς εξτρεμιστές –εκείνους που εκμεταλλεύονται την θρησκεία για πολιτι-κούς σκοπούς. Ένα σημαντικό όπλο σε αυτή την προσπάθεια είναι ο διαθρησκευ-

τικός διάλογος. Εγώ προσωπικά έχω συν-διοργανώσει αρκετές σημαντικές συνα-ντήσεις μεταξύ Χριστιανών ηγετών, ιμά-μηδων και ραββίνων. Αυτές οι συναντή-σεις μας υπενθυμίζουν ότι οι τρεις κύριες μονοθεϊστικές θρησκείες στην μεγάλη οι-κογένεια του Αβραάμ, μοιράζονται τις ίδιες βασικές αρχές. Δημιουργηθήκαμε όλοι κατ’ εικόνα του Θεού, ή είμαστε «το μεγαλύτερο δημιούργημα του Θεού», όπως το χαρακτηρίζει η δική μου πίστη, το Ισλάμ, με τις ίδιες αξίες της αγάπης, της συμπόνιας, τον σεβασμό για την ζωή και τους συνανθρώπους μας. Αποτελούμε ουσιαστικά ένα ουράνιο τόξο χρωμάτων, τα οποία είναι διάφορα μονοπάτια στην σχέση μας με τον Δημιουργό μας. Και η σχέση μας με τον Θεό δεν έχει καμία σχέ-ση με την πολιτική. Μην αφήσετε τους εξτρεμιστές να σας παραπλανήσουν.

Βεβαίως όλοι οι διαθρησκευτικοί διά-λογοι και όλες οι συμφωνίες ειρήνης στον κόσμο δεν πρόκειται να λύσουν το μεγά-λο πρόβλημα της φτώχειας και της έλλει-ψης παιδείας σε αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής. Υπάρχουν 67 εκατομμύρια αγράμματοι άνθρωποι στην περιοχή (το 40% του πληθυσμού πάνω από 15 ετών) και ο μέσος όρος του Ακαθάριστου Εγχώ-ριου Προϊόντος, κατά κεφαλήν έχει μειω-θεί από την περίοδο του Δευτέρου Πα-γκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για την μο-ναδική περιοχή στον κόσμου όπου αυτό έχει συμβεί. Λιγότερα βιβλία έχουν μετα-φραστεί σε όλο τον αραβικό κόσμο από ότι στην Ελλάδα. Είναι προφανές ότι η οι-κονομική υπανάπτυξη, ο αναλφαβητι-σμός, και ο αυταρχισμός αποτελούν ένα επικίνδυνο εκκολαπτήριο για τον εξτρεμι-

σμό. Εκτός από την καταπολέμηση των τρομοκρατών με όλη μας την δύναμη, εί-ναι σαφές ότι για να αντιμετωπίσουμε τον εξτρεμισμό, πρέπει να κάνουμε ότι μπο-ρούμε για να βοηθήσουμε αυτές τις χώ-ρες να αναπτυχθούν οικονομικά και για να γίνει μία πιο δίκαιη κατανομή του πλούτου τους στους πολίτες τους.

Πρέπει επίσης να προσφέρουμε την εκπαίδευση στη νέα γενιά για να της πα-ράσχουμε τα εργαλεία για να αντιμετωπί-σει τις νέες προκλήσεις του κόσμου της παγκοσμιοποίησης. Το σημαντικότερο εί-ναι να διδάξουμε την ανοχή στα παιδιά μας διότι η νέα γενιά είναι εκείνη που θα έχει την ευθύνη για την διατήρηση της ειρήνης στην οποία εμείς θα συμφωνή-σουμε.

Είναι σαφές ότι ένα μία από τις πιο κρί-σιμες προκλήσεις που πρέπει να αντιμε-τωπίσουμε είναι η απειλή του εξτρεμι-σμού. Σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά ιδιαί-τερα στη Μέση Ανατολή, πρέπει να κά-νουμε τα μέγιστα για να απομονώσουμε τα ακραία στοιχεία. Αυτό προϋποθέτει την αποτροπή των ριζοσπαστικών καθεστώ-των όπως είναι το Ιράν και οι σύμμαχοί του, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να υποστηρί-ξουμε τις μετριοπαθείς δυνάμεις. Σε ότι αφορά το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους, οι δυνάμεις που υποστηρίζουν την λύση δύο κρατών πρέπει να ενισχυθούν, ενώ οι ακραίες ομάδες, όπως είναι η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, δεν πρέπει σε καμία περίπτω-ση να επικρατήσουν. Καθώς επιδιώκουμε την ειρήνη πρέπει να κρατήσουμε μακριά την θρησκεία από την πολιτική και να ενι-σχύσουμε τον διαθρησκευτικό διάλογο. Η επίτευξη της ειρήνης προϋποθέτει και την αντιμετώπιση κάποιων βασικών αιτιών του εξτρεμισμού όπως είναι η υπανάπτυ-ξη και ο αναλφαβητισμός. Η ειρήνη είναι ο μοναδικός δρόμος. Την οφείλουμε σε εμάς και τα παιδιά μας. Τα παιδιά μας γεν-νήθηκαν για να ζήσουν, όχι για να πεθά-νουν.

O κ. Ali Yahya είναι Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα

Σημείωση: Το άρθρο αυτό βασίζεται σε ομιλία του Πρέσβη του Ισραήλ στο Πανεπιστήμιο “Indianapolis”στην Αθήνα, στις 4.3.2008

Οι οργανώσεις σαν την χαμάς και την χεζμπολάχ βλέπουν την διάσταση από μία ακραία θρησκευτική σκοπιά. Είναι αδύνατον για αυτές τις οργανώσεις να συμβιβαστούν διότι βλέπουν το θέμα σε μία μεταφυσική διάσταση.

“”

Page 38: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 36/37

Ο γάλλος πολιτικός στοχαστής Bernard-Henri Lévy, όπως άλλωστε όλοι οι σημαντικοί διανοητές, αρέσκεται να προκαλεί διαφοροποιούμε-

νος από την επικρατούσα άποψη, ήτοι αυτό που οι αγγλοσάξονες αποκαλούν «conventional wisdom». Τα πρώτα δείγ-ματα γραφής του τα έδωσε με τη συμμε-τοχή του στο ρεύμα των γάλλων «νέων φιλοσόφων» (nouveaux philosophes) που τη δεκαετία του ’70 άσκησε δριμεία κριτι-κή στη κυριαρχία του μετα-στρουκτουρα-λισμού (post-structuralism) και την επιρ-ροή του Σαρτρ και του Χάιντεγκερ στη γαλλική Αριστερά. Στοχαστές όπως ο Andre Glucksmann, ο Alain Finkielkraut, ο Pascal Bruckner, ο Alain Minc και βέβαια ο Bernard-Henri Lévy, στις μέρες μας εκφρά-ζουν τις αντιλήψεις μίας φιλελεύθερης Αριστεράς που παίρνει σαφείς αποστάσεις από το δογματισμό και τις απαρχαιωμένες αγκυλώσεις της μαρξιστικής ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Σε αυτό το, τριακοστό στα τελευταία τριάντα χρόνια, βιβλίο του, ο BHL (όπως συχνά αποκαλείται) βάζει στο στόχαστρο τις εδραιωμένες αντιλήψεις για τις ΗΠΑ, επιχειρώντας να τις ανατρέψει, σε μια πε-ρίοδο μάλιστα που ο ευρωπαϊκός αντια-μερικανισμός- και ειδικά ο γαλλικός- γνω-ρίζει μεγάλο άνοδο.

Αποδεχόμενος τη πρόταση της αμερι-κανικής πολιτικής επιθεώρησης Atlantic

Montly, ο BHL διένυσε κατά τη περίοδο 2004-2005 δεκαπέντε χιλιάδες μίλια αμε-ρικανικού εδάφους, ακολουθώντας τα χνάρια του γάλλου πολιτειολόγου Alexis de Tocqueville, που πραγματοποιώντας ένα αντίστοιχο ταξίδι είδε στις ΗΠΑ το πρότυπο της δημοκρατικής πολιτείας. Καρπός του ταξιδιού του Tocqueville υπήρξε κατά τα έτη 1835-1840 το σπου-δαίο έργο του Η Δημοκρατία στην Αμερι-κή (στα ελληνικά: εκδόσεις Στοχαστής, 1997), στο οποίο εξυμνούνται κυρίως η ατομικότητα και η ευημερούσα κοινωνία των πολιτών (civil society), ως προϋποθέ-σεις της ανοικτής κοινωνίας και της δημο-κρατικής πολιτείας.

Ο BHL ακολουθεί στις αναλύσεις του τη διεπιστημονική προσέγγιση χρησιμο-ποιώντας εργαλεία από τους κλάδους της ιστορίας, της κοινωνιολογίας, της πολιτι-κής επιστήμης και της πολιτικής φιλοσοφί-ας, κατά τρόπο μοναδικό. Έτσι, στις γραμ-μές του βιβλίου συναντούμε ακόμη και αναλύσεις για το φαινόμενο της παχυσαρ-κίας με αναφορές στην «ύβρη» των αρχαί-ων Ελλήνων και το έργο του Σοφοκλή.

Το βιβλίο όμως του BHL δεν απευθύνε-ται μόνο στους ευρωπαίους αναγνώστες του, αλλά πρώτιστα στους αναγνώστες της άλλης πλευράς του Ατλαντικού. Διό-λου τυχαία άλλωστε κυκλοφόρησε πρώτα στις ΗΠΑ και έπειτα στον υπόλοιπο κόσμο. Ο BHL θέλησε έτσι να συμμετάσχει στη συζήτηση για την αυτό-εικόνα των αμερι-

Στα xνάρια

του Τοκβίλn ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΚΑΛΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ-ΔΙΕΘΝΟΛΟΓΟΣ

BERNARD-HENRI LéVYAmerican Vertigo, Κέδρος, 2007, 354 σελ.

Page 39: PressCode Issue 08

B I B Λ I O Π A P O Y Σ I A Σ H

κανών, τους τρόπους δηλαδή με τους οποίους βλέπουν τον εαυτό τους. Ίσως άλλωστε σε καμία άλλη χώρα του κόσμου δεν διεξάγεται σήμερα μία τόσο έντονη συζήτηση αναφορικά με τη ταυτότητά της. Σε αυτό το πλαίσιο είναι χρήσιμη η ανάγνωση του βιβλίου του συντηρητικού διανοητή Samuel Huntington με το χαρα-κτηριστικό τίτλο Who Are we?- The Challenges to America’s National Identity. (στα ελληνικά: Ποιοι Είμαστε;, εκδόσεις, Α.Α. Λιβάνη, 2005)

Ωστόσο, ο BHL δεν υιοθετεί άκριτα το αμερικανικό μοντέλο. Τουναντίον, στέκεται επικριτικός απέναντι σε πολλές όψεις της αμερικανικής κοινωνίας και πολιτείας. Ο BHL νιώθει ευρωπαίος διατηρώντας την αναγκαία κριτική απόσταση από τις ΗΠΑ. Γνώστης του έργου του Tocqueville, ο συγ-γραφέας παρατηρεί τις αλλαγές που έχει

επιφέρει το πέραμα εκατόν πενήντα χρό-νων και διαπιστώνει πως η σημερινή Αμε-ρική δεν αποτελεί το μοντέλο που αναζη-τούσε ο φιλελεύθερος στοχαστής, το θε-ματοφύλακα των ιδεών του Διαφωτισμού.

Επισημαίνει τη κυριαρχία του κατανα-λωτισμού, τη διάχυτη αίσθηση φόβου, τις «πολιτικές της ταυτότητας» (identity politics), τη πολιτική ορθότητα που κατα-λήγει σε κυριαρχία μειονοτικών ομάδων, το ρόλο της θρησκείας με τη μορφή του μεσσιανισμού στην εξωτερική πολιτική, τη ψηφοθηρική λειτουργία της δημοκρατίας. Οι παρεμβάσεις του συνιστούν πολύτιμα διδάγματα για την Ευρώπη, ειδικά για τον πολύ-πολιτισμό (multiculturalism) στις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες.

Ιδιαίτερα επικριτικός εμφανίζεται ο BHL απέναντι στους νέο-συντηρητικούς που συναντά (Samuel Huntington, Richard

Perle, William Kristol και λιγότερο στον Francis Fukuyama) και την επίδραση που άσκησαν στην αμερικανική κοινωνία και εξωτερική πολιτική και τον «ίλιγγο» (vertigo) που ακολούθησε την 11/9.

Πέρα όμως από τις όποιες αδυναμίες του αμερικανικού μοντέλου, στις οποίες ο συγγραφέας δεν χαρίζεται, ο BHL δε δι-στάζει να χαρακτηρίσει τις ΗΠΑ «μια από εκείνες [τις χώρες] όπου, παρόλα αυτά, εξακολουθείς να αναπνέεις καλύτερα» (σελ. 292).

Και τελικά, ο BHL είναι μάλλον αισιόδο-ξος για το μέλλον των ΗΠΑ. Οι σημερινές ΗΠΑ δεν μοιάζουν, κατά το συγγραφέα, με τη νομοτελειακά παρακμάζουσα Ρω-μαϊκή Αυτοκρατορία. Συνεχίζουν να δια-τηρούν σημαντικό ηθικό βάρος, πολιτικό όραμα (το διακρίνει, μεταξύ άλλων, στον Μπάρακ Ομπάμα), εντυπωσιακό πολιτικό ακτιβισμό ομάδων και ατόμων. Απομένει σε μας να δούμε αν το μέλλον δικαιώσει τις εκτιμήσεις του, ανάμεσα τους και τη πρόβλεψη του για την επικράτηση της Χίλαρι Κλίντον στις επερχόμενες αμερικα-νικές εκλογές.

Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε πως η γλώσσα του βιβλίου είναι γοητευτική, ο BHL, πέρα από σημαντικός στοχαστής εί-ναι και ένας πρώτης τάξεως αφηγητής και ο αναγνώστης συχνά έχει την εντύπωση πως περιδιαβαίνει τους αμερικανικούς δρόμους μαζί με το συγγραφέα.

Συμπερασματικά, το American Vertigo συνιστά μια απολαυστική αναγνωστική εμπειρία που αφήνει τελικά τον αναγνώ-στη, αν μη τι άλλο, πλουσιότερο σε ιδέες και προβληματισμένο για τους τρόπους που διαμορφώνονται και παγιώνονται οι αντιλήψεις του. Κάτι που μέσα στο πληθω-ρισμό των νέων εκδόσεων των τελευταί-ων ετών λίγοι μόνο τίτλοι κατορθώνουν να πετύχουν.

Ειδικά ο έλληνας αναγνώστης θα δια-πιστώσει την απόσταση που χωρίζει την οπτική ευρωπαίων διανοητών (όπως ο BHL) για τη «μοναδική υπερδύναμη» από τη δική του, που συχνά διαμορφώνεται υπό το πρίσμα του παραμορφωτικού κα-θρέφτη των εγχώριων ΜΜΕ και της πολι-τικής συζήτησης στο τόπο μας που βρίθει μανιχαϊστικών και αφοριστικών απλου-στεύσεων.

Page 40: PressCode Issue 08

Hillary for President νέα δυναμική για το ελληνικό λόμπι

presscode ISSUE 08> 3/39

Οι προκριματικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή. Οι εξελίξεις στην Ουάσιγκτον προβληματίζουν. αν υπάρχει κάποιος έλληνας που γνωρίζει άριστα τη διαδικασία, αυτός είναι ο κ. νίκος Ρεβεζούλης, πρόεδρος της οργάνωσης Europe For Hillary. Τριάντα έξι χρόνια, ψυχή του ελληνικού λόμπι, η συζήτηση δεν θα μπορούσε φυσικά να περιοριστεί στην προκριματική κούρσα για το προεδρικό χρίσμα, ήταν και μια πολύ καλή ευκαιρία για μια αναδρομή στα κυριότερα σημεία αυτής της πορείας.

n ΔΗΜhΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚOΠΟΥΛΟΣ

Page 41: PressCode Issue 08

Σ Y N E N T E Y Ξ H

Page 42: PressCode Issue 08

Βρισκόμαστε στο 1972 στη Νέα Υόρκη, με τη συμμετοχή του σε ένα από τα τμήματα της ΑΧΕ-ΠΑ- αυτός είναι και ο πρώτος επίσημος ρόλος του στα ομο-

γενειακά. Η ΑΧΕΠΑ ως γνωστόν είναι η μεγαλύτερη ομογενειακή οργάνωση που ιδρύθηκε για να περιφρουρήσει τα δικαι-ώματα των ελλήνων που κατέφθαναν στις Ηνωμένες Πολιτείες αναζητώντας μια κα-λύτερη τύχη. Ένα μεγάλο και φιλόξενο σπίτι όπου οι έλληνες μετανάστες έπαιρ-ναν την απαραίτητη βοήθεια για την κατά το δυνατόν ταχύτερη ενσωμάτωσή τους στο σύστημα, στη νέα πλέον πατρίδα τους – την Αμερική. Η ΑΧΕΠΑ σε συνεργασία πάντα με την εκκλησία, είχαν και εξακο-λουθούν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ομογένεια. Υπηρέτησε την ΑΧΕΠΑ για αρκετά χρόνια, στην Αμερική και αρ-γότερα στην Ελλάδα – στην οποία δημι-ουργήθηκε ξεχωριστή περιφέρεια με πολλά ανδρικά και γυναικεία τμήματα. Φτάνουμε στο 1974. Ο ελληνισμός συ-γκλονίζεται από την τραγωδία της Κύπρου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι ομογενείς ανα-ζητούν τρόπους έκφρασης της αγανάκτη-σης που νοιώθουν, αλλά και τρόπους υπο-στήριξης των ελληνικών θέσεων, μέσω της πίεσης προς το Κογκρέσο. Είναι η στιγ-μή που σχηματίζεται αυτό που λέμε σύγ-χρονο ελληνικό λόμπι, με τη δημιουργία της Πανελλήνιας Επιτροπής Εκτάκτου Ανάγκης, στην οποία ο κ. Ρεβεζούλης υπήρξε ένα από τα οχτώ ιδρυτικά μέλη. Η οργάνωση αρχίζει συγκεντρώσεις διαμαρ-τυρίας μπροστά στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών και δίνει συνεντεύξεις στα αμερικα-νικά δίκτυα (NBC, ABC) ενημερώνοντας για τις ελληνικές θέσεις. 18 Αυγούστου 1974. Η Ουάσιγκτον συγκλονίζεται από μια μνημειώδη συγκέντρωση 100.000 ελ-λήνων ομογενών, περικυκλώνοντας ουσι-αστικά το Λευκό Οίκο. Τα αποτελέσματα των συντονισμένων πιέσεων είναι άμεσα και πολλαπλά: Το Κογκρέσο συνεδριάζει και με συντριπτική πλειοψηφία επιβάλλει στρατιωτικό εμπάργκο στην Τουρκία και ταυτόχρονα δημιουργείται πολιτικό λόμπι μέσα στο Κογκρέσο. Στη χρυσή του περί-οδο αριθμούσε 3 γερουσιαστές και 6 βου-λευτές. Επικεφαλής από το Ρεπουμπλικα-νικό κόμμα τέθηκε ο Μάικ Μπιλιράκης και

από το Δημοκρατικό κόμμα η Carolyn Maloney, όπου μέσω εκατό περίπου βου-λευτών, το ελληνικό λόμπι μπορούσε να περνάει ψηφίσματα υπέρ των ελληνικών θέσεων, στηρίζοντας την ελληνική εξωτε-ρική πολιτική. Από το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά μέχρι σήμερα και το χρο-νίζων πρόβλημα με την ονομασία της π.Γ.Δ.Μ.

Η Αμερικανική πολιτική1988 και για πρώτη φορά ελληνοαμερικα-νός, διεκδικεί με τους Δημοκρατικούς την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών: ο Μάικ Δουκάκης. Ο δύσκολος προεκλογι-κός αγώνας, απαιτεί ισχυρό και έμπειρο επιτελείο. Η πρόσκληση προς τον κ. Ρεβε-ζούλη για ενεργό συμμετοχή σε αυτή την εκστρατεία, σημαίνει ένα νέο κεφάλαιο, την είσοδό του στην καθαρά αμερικανική πολιτική. Ιδρύει την επιτροπή φίλων του Μάικ Δουκάκη και ο πρώτος στόχος, είναι η προσέλκυση των 69.000 αμερικανών ψηφοφόρων που διέμεναν εκείνη την εποχή στην Ελλάδα. Η κινητοποίηση που ακολουθεί, έχει εκπληκτικά αποτελέσματα με την εγγραφή 35.000 ψηφοφόρων, μέ-σα από τα 25 γραφεία που είχαν ανοίξει σε όλη την επικράτεια, για αυτό το σκοπό. Αριθμός υπερβολικός, αν αναλογιστεί κα-νείς πως στην Αστόρια με 80.000 ψηφο-φόρους οι εγγραφές ήταν μόλις 6.000. Η

οργάνωση επεκτάθηκε και στις άλλες χώ-ρες της Μεσογείου, με ανάλογες κινήσεις προσέλκυσης αμερικανών ψηφοφόρων, υπέρ του ελληνοαμερικανού υποψηφίου. Ο μηχανισμός διατηρείται και μετά το άτυ-χο αποτέλεσμα του Δουκάκη, όταν του ζητά να ενεργοποιηθεί και να βοηθήσει την υποψηφιότητα του προέδρου Κλίντον. Ο σημαντικός ρόλος που παίζει στην τελι-κή επικράτηση του Δημοκρατικού υπο-ψηφίου, επιβραβεύεται και αρχίζουν να δημιουργούνται σταδιακά οι πρώτοι πυ-ρήνες επιρροής. Η προεκλογική επιτροπή φίλων, μετατρέπεται μετεκλογικά σε επί-σημη οργάνωση ανοίγοντας δίαυλους επικοινωνίας μεταξύ της ελληνικής και της αμερικανικής κυβέρνησης. Οι επισκέψεις πυκνώνουν και η ομογένεια ζει τη χρυσή εποχή της άνθισης των ελληνοαμερικανι-κών σχέσεων.

Η επίσκεψη του προέδρου Κλίντον στην Ελλάδα συνοδεύεται από κάτι πρω-τοφανές για Αμερικανό πρόεδρο. Η περί-φημη συγνώμη προς τον ελληνικό λαό για το ρόλο της Αμερικής στη δικτατορία, περνάει στην ιστορία. Οι παρεμβάσεις του για την προστασία του Πατριαρχείου, ένα-ντι της Τουρκικής καταπίεσης και προπα-γάνδας, με την αποστολή κλιμακίου, επι-κεφαλής του οποίου τέθηκε η Χίλαρυ Κλίντον, έστειλε ένα σαφές μήνυμα πως το

presscode ISSUE 08> 40/41

Page 43: PressCode Issue 08

ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, τυγχάνει του ενδιαφέροντος και της προστασίας της αμερικανικής πολιτικής. Τέλος, η πα-ρέμβασή του ήταν αποφασιστική στην κρίση των Ιμίων, προς την κατεύθυνση του κατευνασμού και της αποκλιμάκωσης της έντασης και την αποτροπή της πολε-μικής σύγκρουσης.

Γενικά, ο ρόλος της οργάνωσης ήταν καταλυτικός, στην επικοινωνία μεταξύ των κρίσιμων υπουργείων των δυο κυβερνή-σεων και τα θετικά αποτελέσματα θα μπο-ρούσαν να είχαν πολλαπλασιαστεί, αν και η ελληνική κυβέρνηση μπορούσε αντί-στοιχα, να εκμεταλλευτεί αυτές τις δυνα-τότητες. “Εμείς κάναμε αυτό που έπρεπε, όπως εξακολουθούμε να το κάνουμε μέ-χρι σήμερα” λεει χαρακτηριστικά με ένα τόνο απογοήτευσης, ο κ. Ρεβεζούλης. Μην ξεχνάμε, πως οι ενέργειες του λόμπι ακο-λουθούν πάντα οδηγίες της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία ασκεί την εξωτερική πολιτική της χώρας.

Η μεγάλη πλέον εμπειρία από τις τρεις προεκλογικές αναμετρήσεις, προσφέρθη-κε και στον επόμενο υποψήφιο των Δημο-κρατικών και φίλο της Ελλάδας Αλ Γκορ, όπου παρά το γεγονός πως συγκέντρωσε την πλειοψηφία, η ιδιομορφία του αμερι-κανικού εκλογικού συστήματος και συγκε-κριμένα η πολιτεία της Φλόριντα, έδωσε την νίκη στον πρόεδρο Μπους.

Europe For HillaryΗ ανακοίνωση της υποψηφιότητας της Χίλαρυ Κλίντον για το προεδρικό χρίσμα, όπως ήταν φυσικό κινητοποίησε για ακό-μα μια φορά τον φίλο πλέον της οικογένει-ας Κλίντον, Νίκο Ρεβεζούλη, ο οποίος ανέ-λαβε την οργάνωση υποστήριξης, Europe For Hillary. Η απόφαση για την υποστήρι-ξη της υποψηφιότητάς της, δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα των φιλικών δεσμών που δι-ατηρεί με την οικογένεια, όπως λεει ο ίδιος “η Χίλαρυ Κλίντον είναι μια έντιμη και δυ-ναμική γυναίκα με ισχυρή προσωπικότητα και μεγάλη εμπειρία. Ως Πρώτη Κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών, για οχτώ χρόνια, με συγκεκριμένο ρόλο και υπηρεσίες (ως γνωστόν, αυτός ο ρόλος είναι θεσμικός από το Αμερικανικό Σύνταγμα) αλλά και ως γερουσιαστής για 8 χρόνια με μεγάλη προσφορά και συμμετοχή σε πολλές επι-τροπές. Πάντα καλά προετοιμασμένη και με τις απόψεις της να έχουν ιδιαίτερη βα-ρύτητα στις επιτροπές της Γερουσίας. Προσωπικά, πιστεύω πως θα πάρει το χρί-σμα από το Εθνικό Συνέδριο του Δημο-κρατικού κόμματος και θα είναι μια πολύ καλή Πρόεδρος, στην οποία η Αμερική μπορεί να επενδύσει πολλά.”

Τα τελευταία αποτελέσματα σε Οχάιο και Τέξας έχουν αναπτερώσει το ηθικό του επιτελείου της Χίλαρυ και το χάσμα με τον Μπάρακ Ομπάμα κλείνει. Η τελική και ου-

σιαστική μάχη θα δοθεί πλέον στο Συνέ-δριο, αφού κανείς δεν πρόκειται να πιάσει το μαγικό αριθμό των 2025 εκλεκτόρων. Εκεί η απόφαση θα είναι καθαρά πολιτική και με γνώμονα το συμφέρον του κόμμα-τος, θα επιλεγεί ο υποψήφιος με τις μεγα-λύτερες πιθανότητες νίκης. Η μεγάλη εμπειρία της Χίλαρυ Κλίντον και η δυναμι-κή που έχει αναπτύξει θα παίξουν καθορι-στικό ρόλο. Τον Αύγουστο, ίσως τελικά να δούμε ένα δυναμικό δίδυμο, που να σπά-ει πολλά μέχρι σήμερα ταμπού, μια γυναί-κα υποψήφια πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και έναν έγχρωμο υποψήφιο αντιπρόεδρο.

Ο Μπιλ Κλίντον υπήρξε ένας από τους πιο δημοφιλείς προέδρους στη σύγχρονη ιστορία, με μεγάλα ποσοστά αποδοχής τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερι-κό. Η ενδεχόμενη επιστροφή του στο Λευ-κό Οίκο, προσφέροντας τις γνώσεις και την τεράστια εμπειρία του, θα δώσει μια εντελώς διαφορετική δυναμική, προς την κατεύθυνση μιας επιτυχημένης προεδρί-ας.

“Η νίκη του Δημοκρατικού κόμματος στις εκλογές του Νοεμβρίου, θα σημάνει την έναρξη μιας νέας χρυσής εποχής για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Το ελλη-νικό λόμπι θα αποκτήσει και πάλι κυρίαρ-χο ρόλο και φωνή, όπως επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον.”

Κλείνοντας την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον κ. Ρεβεζούλη, σκεφτό-μουν τα ισχυρά αλλά αναξιοποίητα όπλα που διαθέτει η ελληνική διπλωματία. “Είναι πολλά που γίνονται αλλά δεν λέγονται”, για να θυμηθούμε και μια παλιότερη φράση, η οποία βρίσκει στη συγκεκριμένη περί-πτωση, το πλήρες νόημά της. Αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά, θυσιάζοντας πολ-λές φορές προσωπικά συμφέροντα στην υπηρεσία των εθνικών στόχων. Όσο για το μέλλον; Η φιλοδοξία του κ. Ρεβεζούλη, είναι μετά από τα 4+4 χρόνια της Χίλαρυ Κλίντον στην προεδρία, να αποσυρθεί, κλείνοντας με τον καλύτερο τρόπο τον κύκλο που ο ίδιος άνοιξε το 1972 με τη δημιουργία του ελληνικού λόμπι και που μέχρι σήμερα φέρει και την προσωπική του σφραγίδα.

Σ Y N E N T E Y Ξ H

Page 44: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 42/43

Page 45: PressCode Issue 08

E C O N O M I s T C O N f E R E N C E s

Ο ΤΡαΠΕΖιΚΟΣΤΟμΕαΣ ΣΤΗ ν.α. ΕΥΡΩΠΗ ΕΩΣ ΤΟ 2030Στην πιστωτική κρίση, τις προοπτικές του τραπεζικού κλάδου, τις τάσεις της αγοράς και τις ευκαιρίες που διαγράφονται για το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα από τη δυναμική επέκταση στην περιοχή της να Ευρώπης αναφέρθηκαν οι επιτελείς των τραπεζών μιλώντας στο 6ο Διεθνές Τραπεζικό Συνέδριο που διοργάνωσε ο Economist με θέμα: «Ο Τραπεζικός Κλάδος ώς το 2030: Προβλέψεις».

Page 46: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 44/45

Αισιοδοξία αναφορικά με την εξέλιξη της ελληνικής οικονο-μίας, εν μέσω της οικονομικής ύφεσης η οποία σημειώνεται στη Δύση, εξέφρασε ο Διευ-

θύνων Σύμβουλος και επικεφαλής Οικονο-μολόγος για την Ευρώπη της Morgan Stanley, Eric Chaney. «Η Ελλάδα καθοδη-γείται από την εξωτερική ζήτηση και τις επενδύσεις. Είναι μία κλειστή αγορά. Επο-μένως, δεν κινδυνεύει όσο οι ανοιχτές αγο-ρές της Ευρώπης», δήλωσε χαρακτηριστι-κά ο κ. Chaney. Ο ίδιος υιοθέτησε το σενά-ριο της ήπιας προσαρμογής της Ευρώπης. «Δεν πιστεύω σε ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας, με εξαίρεση ίσως την Αγγλία», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πά-ντως την ανάγκη όλοι οι χρηματοοικονομι-κοί παράγοντες να λάβουν υπόψη ακόμη και τις πιο ακραίες εκτιμήσεις.

Την εκτίμηση ότι η διέξοδος από την κρίση στα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού ρί-σκου στις ΗΠΑ δεν αποτελεί εύκολη υπό-θεση εξέφρασε ο τέως πρόεδρος της Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής Σοφών για τη Νομο-θετική Ρύθμιση των Ευρωπαϊκών Κεφαλαι-αγορών, Βαρόνος Alexandre Lamfalussy, από το βήμα συνεδρίου του Εconomist. Ο κ. Lamfalussy αναφέρθηκε στο ρίσκο το οποίο επιφυλάσσουν η αυξημένη ρευστό-τητα και η έλλειψη διαφάνειας, η οποία πάντως εξασφαλίζεται, όπως είπε, στην Ευρώπη μέσα από την MiFID. Αναφερόμε-νος στην εφαρμογή της κοινοτικής οδηγί-ας, μίλησε για δυσκολίες οι οποίες προκύ-πτουν κατά τη μεταφορά της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο, λόγω «γρα-φειοκρατικής αδράνειας» και «προστατευ-τισμού». Ο ίδιος αναφέρθηκε, παράλληλα, στην αντιστάθμιση των αρνητικών παρα-γόντων από την επίδοση των αναπτυσσό-μενων χωρών, καθώς και στο θετικό αντί-κτυπο των τιτλοποιήσεων, οι οποίες «έχουν συνεισφέρει στη σταθερότητα των τραπε-ζικών ταμείων και έχουν αυξήσει την απο-τελεσματικότητα».

Την «απλοποίηση πολύπλοκων προϊό-ντων» και την αποθάρρυνση δημιουργίας «φουσκών» ως χαρακτηριστικά των νέων συνθηκών στην αγορά, υπογράμμισε από την πλευρά του ο Υποδιοικητής της Τρα-πέζης της Ελλάδος, Παναγιώτης–Αριστεί-δης Θωμόπουλος. Ο ίδιος διατύπωσε την

εκτίμηση ότι στην Ελλάδα σημειώνεται «τάση για υπερβολή και δραματοποίηση», η οποία, όπως είπε, επηρεάζει την αγορά.

Η δημιουργία μιας ισχυρής αναπτυσ-σόμενης αγοράς στη νοτιοανατολική Ευ-ρώπη, με απώτερο στόχο την προσέλκυ-ση ενδιαφέροντος των ξένων επενδυτών, αποτελεί το όραμα των Ελληνικών Χρημα-τιστηρίων, όπως αυτό διατυπώθηκε από τον πρόεδρο του Χρηματιστηρίου Αθη-νών, Σπύρο Καπράλο. O κ. Καπράλος ανα-φέρθηκε, ανάμεσα σε άλλα, στις προσπά-θειες για τον εξορθολογισμό λειτουργίας του ομίλου (μείωση του λειτουργικού κό-στους κατά 40% τα τελευταία τρία χρόνια) και στη συμμετοχή του στην πρώτη φάση του διαγωνισμού για την πώληση του Χρηματιστηρίου της Λιουμπλιάνα.

«Μόνο οι χρηματιστηριακοί οργανισμοί που επενδύουν στις υποδομές τους, κυρί-ως τις τεχνολογικές, στο ανθρώπινο δυνα-μικό τους και στη ανάπτυξη των νέων προ-ϊόντων θα επιβιώσουν στον συνεχώς αυξα-νόμενο ανταγωνισμό», εκτίμησε ο ίδιος, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή οδηγία MiFID, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή πριν από τρεις μήνες, δίνει τέλος στο «μονοπω-λιακό καθεστώς που επικρατούσε έως σή-μερα στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές».

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία τα οποία παρέθεσε ο πρόεδρος του Χρημα-τιστηρίου Αθηνών, η κεφαλαιοποίηση της

ελληνικής αγοράς ξεπερνά σήμερα τα €170 δισεκατομμύρια ευρώ και η μέση ημερήσια συναλλακτική δραστηριότητα τα €500 εκατομμύρια ευρώ. Οι ξένοι επεν-δυτές κατέχουν το 52% της συνολικής κεφαλαιοποίησης και πραγματοποιούν σχεδόν το 60% των καθημερινών συναλ-λαγών. Το 2007 οι εισηγμένες επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο Αθηνών άντλησαν κεφάλαια που προσεγγίζουν τα €11 δισε-κατομμύρια ευρώ. Το 65% των μετοχών του Χρηματιστηρίου βρίσκεται στα χέρια ξένων θεσμικών επενδυτών.

Η φοροδιαφυγή, το ασφαλιστικό και οι σπατάλες στο δημόσιο τομέα αποτελούν τους τομείς στους οποίους επικεντρώνει την προσπάθειά της η κυβέρνηση ως προς την οικονομική της πολιτική, όπως προκύπτει από την εισήγηση του υπουρ-γού Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Γιώργου Αλογοσκούφη. Αναφερόμενος στην ελλη-νική τραπεζική αγορά, ο κ. Αλογοσκούφης χαρακτήρισε κρίσιμο τον αναπτυξιακό ρόλο του τομέα στη νοτιοανατολική Ευ-ρώπη, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν 3000 υποκαταστήματα και καταλαμβάνοντας μερίδιο αγοράς της τάξης του 20%.

Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες της κυβέρ-νησης, όπως αυτές διατυπώθηκαν από τον κ. Αλογοσκούφη, είναι η ιδιωτικοποίηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, η ρύθμι-ση του ασφαλιστικού συστήματος των

Page 47: PressCode Issue 08

E C O N O M I s T C O N f E R E N C E s

τραπεζοϋπαλλήλων και η εξυγίανση της Αγροτικής Τράπεζας. Προνόμιο των ελλη-νικών τραπεζών, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας & Οικονομικών, το γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζουν κίνδυνο από χορηγή-σεις υψηλού ρίσκου, συντελώντας με αυ-τόν τον τρόπο στην ανάπτυξη, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνη-σης θα ανέρχεται περίπου στο 4% έως και το 2010. Ο ίδιος, αποτυπώνοντας συνολικά το κυβερνητικό έργο, έκανε λόγο για μείω-ση της άμεσης φορολογίας, ενίσχυση των κινήτρων για επενδύσεις και εξασφάλιση 21.000 νέων θέσεων εργασίας.

Ο ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΩΣ ΤΟ 2030Συγχωνεύσεις και εξαγορές, αύξηση του ανταγωνισμού στα στεγαστικά δάνεια και εξάπλωση του διαδικτύου και της τηλε-φωνικής μεθόδου συναλλαγών, προβλέ-πει για το μέλλον της τραπεζικής αγοράς ο Α’ Αντιπρόεδρος ΔΣ του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, Αντώνης Καμινάρης.

Περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά της εγχώριας αγοράς, ο κ. Καμινάρης έκανε λόγο για εδραίωση των ιδιωτικών τραπε-ζών με σημερινή κατοχή μεριδίου αγο-ράς άνω του 45% και πληθώρα προσφε-ρόμενων τραπεζικών προϊόντων. «Από τη δεκαετία του 80 μέχρι σήμερα, μικρές, με-σαίες, μεγάλες τράπεζες που δραστηριο-ποιούνται στην Ελληνική αγορά πολλα-πλασίασαν από 3 ως 10 φορές το ενεργη-τικό τους. Οι μεγάλες τράπεζες σαφώς αύξησαν την αποδοτικότητα του ενεργη-τικού τους και των ιδίων κεφαλαίων κατά πολύ σε μια εποχή που οι καταθέσεις ανά καταθέτη έπεσαν», πρόσθεσε ο ίδιος.

«Τα περιθώρια κερδοφορίας στην Ελ-

λάδα στενεύουν» προειδοποίησε ο Διευ-θύνων Σύμβουλος, Financial Institution Ratings της Standard & Poor’s, Jesus Martinez, ο οποίος εκτίμησε ότι η ανοδική αναπτυξιακή πορεία της χώρας θα συνε-χιστεί, όχι όμως στον ίδιο βαθμό. Ο ίδιος επισήμανε τους κινδύνους τους οποίους εγκυμονεί για τις ελληνικές τράπεζες η στροφή στις επενδύσεις σε χώρες του εξωτερικού, σημειώνοντας: «Οι χώρες αυ-τές δεν είναι τόσο αναπτυγμένες, δεν έχουν την απαραίτητη εμπειρία και ποιό-τητα πληροφοριών». Σε αυτό το πλαίσιο πρόταξε την υιοθέτηση «συντηρητικής κουλτούρας στην ανάληψη ρίσκων, εύρω-στο και ισχυρό μάνατζμεντ, με παράλληλη ενδυνάμωση της διοικητικής ομάδας, κα-θώς και δημιουργία περιφερειακών τρα-πεζικών ομίλων».

«Η ευρύτατη χρήση της τιτλοποίησης οδήγησε σε υποεκτίμηση του πιστωτικού κινδύνου» δήλωσε από την πλευρά του ο Γεώργιος Προβόπουλος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος τόνισε την ανάγκη για περισσότερη διαφάνεια στη διαδικασία. Ο ίδιος έκανε λόγο για κενά στη διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας, ζητώντας κα-λύτερη ενημέρωση ανάμεσα στους εθνι-κούς εποπτεύοντες φορείς για την αποτε-λεσματικότερη διαχείριση κρίσεων.

Τη σχέση της με τους πελάτες χαρα-κτήρισε ως το πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο της τράπεζας ο Πρόεδρος της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος, Δημή-τρης Μηλιάκος, ο οποίος έκανε λόγο για ισχυρή τάση ενοποίησης αγορών κεφα-λαίου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Λιγότερες και μεγαλύτερες τράπεζες, μείωση των μετρητών και περισσότερα

προϊόντα, συνιστούν τα βασικά στοιχεία της τραπεζικής αγοράς του 2030, σύμφω-να με τις εκτιμήσεις τις οποίες εξέφρασε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Millennium bank, Γιώργος Τανισκίδης.

Αύξηση της λιανικής τραπεζικής στη ΝΑ Ευρώπη «δεδομένου του χαμηλού δα-νεισμού προς τον ιδιωτικό τομέα», προ-βλέπει ο Τρύφων Κολλίντζας, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Bank, ο οποίος, παράλληλα εξέφρασε τον προ-βληματισμό του για τυχόν προβλήματα που θα προκύψουν λόγω της δυσκολίας σύγκλισης των εισοδημάτων με το μέσο εισόδημα της ΕΕ. «Η τράπεζα θα στοχεύει να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του ενεργητικού της σε λειτουργικά κερ-δοφόρα στοιχεία, δηλαδή στις χορηγήσεις και θα επιδιώκει παράλληλα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών, γεγονός που θα μειώνει την εξάρτησή της από την πορεία των επιτοκίων», συμπλήρωσε ο πρόεδρος της Αττικής Τράπεζας.

Τη συνδρομή της Εμπορικής Τράπεζας στον όμιλο της Crédit Agricole εξήρε ο Πρόεδρος ΔΣ της Emporiki Bank Jean-Frederic de Leusse, ο οποίος μίλησε για ποιοτική ελληνική αγορά, που χαρακτηρί-ζεται, όπως είπε, από υψηλού επιπέδου εργατικό δυναμικό.

PRIVATE BANKING AND ASSET MANAGEMENT -INVESTMENTS«Οι Έλληνες ζητούν πρόσβαση σε επενδύ-σεις πέρα από τα εσκαμμένα και τα συνη-θισμένα», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβου-λος της Merrill Lynch Global Wealth Management, Andrew Clark. Ο κ. Clark εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι Έλληνες καταναλωτές γίνονται ολοένα και πιο απαιτητικοί, «για αυτό χρειάζονται σωστός έλεγχος των προϊόντων, συγκεκριμένες επενδυτικές λύσεις και επιχειρησιακά μο-ντέλα τα οποία εστιάζουν στον πελάτη». Από την πλευρά του, ο Αντιπρόεδρος των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών της Oracle Nazif Mohammed υπογράμμισε τη συμβολή της τεχνολογίας στην καλύτερη χρήση των διαθέσιμων κεφαλαίων, τη βελτίωση της αποδοτικότητας και την κα-λύτερη συγκέντρωση και χρήση των πλη-ροφοριών.

Το 2007 οι εισηγμένες επιχειρήσεις στο χρηματιστήριο αθηνών άντλησαν κεφάλαια που προσεγγίζουν τα 11 δισ. ευρώ. Το 65% των μετοχών του χρηματιστηρίου βρίσκεται στα χέρια ξένων θεσμικών επενδυτών.

“”

Page 48: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 46/47

αΣφαΛιΣΤιΚΗ μεταρρυθμισΗ ΣΤΗν ΕΛΛαΔα

Page 49: PressCode Issue 08

E C O N O M I s T C O N f E R E N C E s

Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων που προκαλεί το δημογραφικό έλλειμμα, η ανάγκη για νέες πηγές άντλησης εσόδων, η καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, το ύψος των παρεχομένων συντάξεων, η διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, η προοπτική ασφαλιστικής κάλυψης της γυναίκας - μητέρας και ο ρόλος των ιδιωτικών κεφαλαίων ως μέσων στήριξης του ασφαλιστικού συστήματος, ήταν από τα θέματα που συζητήθηκαν στο συνέδριο του Εconomist για το ασφαλιστικό.

Page 50: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 4/49

Υπό το πρίσμα ότι στόχο της κυβέρνησης αποτελεί η «βιώ-σιμη ανάπτυξη με παράλληλη διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής», η

υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Φάνη Πάλλη - Πετραλιά, δια-τύπωσε από το βήμα του Εconomist τις βασικές κατευθύνσεις της επικείμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.

Σύμφωνα με την κ.Πετραλιά, οι αλλα-γές στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα στοχεύουν στη διοικητική αναδιάρθρωσή του, προκειμένου για την εξοικονόμηση πόρων και την αποτελεσματικότερη διοί-κηση. Παράλληλα, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων, οι οποίες έχουν γνώμονα «τις αρχές της ισότητας και της κονωνικής αλ-ληλεγγύης» και «θα εξετάζουν τα ειδικά και όχι τα γενικά όρια συνταξιοδότησης», πρόκειται, σύμφωνα με την υπουργό Απα-σχόλησης, να εξορθολογιστεί η σχέση συνταξιοδοτικού και εργασιακού χρόνου και να «συμφιλιωθεί» ο εργασιακός και οι-κογενειακός βίος, με μέτρα προστασίας της μητρότητας. Η ίδια έκανε λόγο για θε-σμικά μέτρα που θα αποσκοπούν στη θωράκιση του ασφαλιστικού συστήματος από την εισφοροδιαφυγή και την αδήλω-τη εργασία. «Το χάσμα δεν καλύπτεται με μικρές αποσπασματικές κινήσεις», δήλω-σε η κ. Πετραλιά, τονίζοντας ότι η ασφαλι-στική μεταρρύθμιση «γίνεται πράξη με ανανεωμένη την εντολή των πολιτών».

Η «εξασφάλιση βιωσιμότητας» του συ-στήματος και η «αποφυγή δυσβάσταχτης δημοσιονομικής επιβάρυνσης» θα πρέπει να αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά της επικείμενης ασφαλιστικής μεταρρύθ-μισης, σύμφωνα με το διοικητή της Τρά-πεζας της Ελλάδας, Νίκο Γκαργκάνα. Ταυ-τόχρονα προειδοποίησε για «σοβαρές οικονομικές συνέπειες» εάν δεν επιτευχθεί σύντομα μεταρρύθμιση του ασφαλιστι-κού συστήματος. Σε αυτό το πλαίσιο, επι-καλέστηκε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα επόμενα 40 με 50 χρόνια αναμένεται αύξηση του πληθυσμού άνω των 65 χρό-νων κατά 60%, μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας κατά 20% και υπερδιπλα-σιασμός του δείκτη εξάρτησης συνταξι-ούχων. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελ-λάδας μίλησε για την ανάγκη συνολικής

στρατηγικής προτείνοντας την εφαρμογή μέτρων όπως η παράταση ηλικίας συντα-ξιοδότησης οικειοθελώς, η ευελιξία χρό-νου εργασίας, η στήριξη εργαζόμενων οικογενειών και η επιτάχυνση διαρθρωτι-κών μεταρρυθμίσεων στην ελληνική αγο-ρά εργασίας, η οποία, όπως είπε, χαρακτη-ρίζεται από ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ανειδίκευτης απασχόλησης.

Την περιορισμένη -έως ανύπαρκτη- δυ-νατότητα παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της κοινωνικής ασφά-λισης στα κράτη-μέλη, επεσήμανε ο επικε-φαλής κοινωνικής προστασίας της ΓΔ Απα-σχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων & Ίσων Ευκαιριών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Jerome Vignon. «Απαιτείται ομοφωνία των κρατών για τη λήψη αποφάσεων, γεγονός που πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα», είπε χαρακτηριστικά. Επίσης, σημείωσε ότι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, απευθύνεται «έκκληση για ένα νέο κοινω-νικό όραμα» και υποστήριξε ότι για μια ισχυρή μεταρρύθμιση απαιτείται «πρόσβα-ση στις ευκαιρίες και κοινωνική αλληλεγ-γύη, η οποία αποτελεί την ‘κόλλα’ για την αποδοχή των μεταρρυθμίσεων».

Αναφερόμενος στο ασφαλιστικό σύ-στημα της χώρας του, ο διευθυντής Ανά-πτυξης του Συστήματος Συνταξιοδότησης της Φινλανδίας (TELA), κ. Reijo Vanne ανέ-φερε ότι στη Φινλανδία «δεν υπάρχει ‘ορο-φή’ για τις εισφορές και τις συντάξεις. Το

σύστημα είναι απόλυτα αναλογικό προς τα εισοδήματα. Τα κεφάλαια προέρχονται από το 80% του Α.Ε.Π., το υψηλότερο πο-σοστό στον κόσμο», τόνισε. Ο κ. Vanne, επεσήμανε ότι στη Φινλανδία προηγείται πάντα «γύρος διαπραγματεύσεων και ου-σιαστικού διαλόγου μεταξύ όλων των κοι-νωνικών εταίρων. Υπάρχει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Γι’ αυτό δεν υπήρξαν ποτέ απεργίες από τα συνδικάτα» και κατέληξε λέγοντας ότι «οι αυξήσεις στις εισφορές μεταξύ εργοδοτών κα ασφαλισμένων μοι-ράζονται κατά 50%». Τέλος, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής της Πο-λωνίας, Radoslaw Mleczko, ανέφερε ότι «το συνταξιοδοτικό σύστημα της Πολωνίας θα οδηγούσε στην κατάρρευση της δημόσιας οικονομίας, γι’ αυτό προχωρήσαμε στη με-ταρρύθμισή του. Η πρόκληση της διασφά-λισης σταθερότητας στο συνταξιοδοτικό σύστημα είναι εξέχουσας σημασίας».

«Ποιος θα πληρώσει το κόστος της με-ταρρύθμισης;»

Είναι το ερώτημα που θέτει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφορι-κά με τις επικείμενες αλλαγές στο κοινωνι-κοασφαλιστικό σύστημα, όπως το διατύ-πωσε η βουλευτής του ΠαΣοΚ, Μαρία Δαμανάκη. «Εμείς υπερασπιζόμαστε την ασφάλιση ως δημόσια υποχρέωση», δια-μήνυσε η κ.Δαμανάκη, εγείροντας θέμα πολιτικής επιλογής. Η βουλευτής του Πα-ΣοΚ τόνισε τον κίνδυνο για ολική κατάρ-

Mέσω νομοθετικών ρυθμίσεων, οι οποίες έχουν γνώμονα «τις αρχές της ισότητας και της κονωνικής αλληλεγγύης», πρόκειται, να εξορθολογιστεί η σχέση συνταξιοδοτικού και εργασιακού χρόνου και να «συμφιλιωθεί» ο εργασιακός και οικογενειακός βίος, με μέτρα προστασίας της μητρότητας.

Page 51: PressCode Issue 08

E C O N O M I s T C O N f E R E N C E s

ρευση του συστήματος, μιλώντας για πρωτοφανή εισφοροδιαφυγή και εισφο-ροαποφυγή (1 εκατομμύριο ανασφάλι-στοι, 1 στις 6 επιχειρήσεις αναπόγραφες, το δημόσιο είναι ο μεγαλύτερος εισφορο-αποφυγέας, από 3 δις ευρώ που ήταν τα χρέη το 2004 σήμερα έχουν φτάσει τα 8 δις) και τεράστια λειτουργικά προβλήματα (πολυδιάσπαση ταμείων, κομματικοποίη-ση στη διαχείριση αποθεματικών).

Περιορισμό του αριθμού των ασφαλι-στικών ταμείων, αναδιάταξη των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων και απο-θάρρυνση της πρόωρης συνταξιοδότη-σης πρόταξε ως απαντήσεις στις αδυναμί-ες του ασφαλιστικού συστήματος ο πρόε-δρος του Ελληνικού Δικτύου για την Εται-ρική Κοινωνική Ευθύνη, Νίκος Αναλυτής.

Ο κ.Αναλυτής χαρακτήρισε το υφιστά-μενο ασφαλιστικό σύστημα «πολυδαίδα-λο και κατακερματισμένο», εκτιμώντας ότι με αυτή τη μορφή οδηγεί στην πολυδιά-σπαση και τη σπατάλη των πόρων. Ο ίδιος χαρακτήρισε πηγές του προβλήματος το δημογραφικό ζήτημα και την εισφοροδι-αφυγή και εξέφρασε την άποψη ότι οι ανάγκες της κοινωνικής ασφάλισης πρέπει να αντιμετωπιστούν συνθετικά ως βασικό αναπτυξιακό θέμα. Σύμφωνα με τον κ. Αναλυτή, το σημερινό κόστος των συντά-ξεων ανέρχεται στο 12,5% του ΑΕΠ. Σε 30 χρόνια θα αγγίξει το 24%, πρόσθεσε.

Δομική εξυγίανση με βάση κοινά απο-δεχτές αρχές, όπως η αναλογικότητα, η ισονομία και η αλληλεγγύη, ζήτησε κατά την εισήγησή του ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ,

Κωνσταντίνος Μίχαλος, ενώ την πολιτικο-ποίηση του ζητήματος, η οποία αποτελεί, όπως είπε, «το μεγαλύτερο εμπόδιο» και «απομακρύνει από την ευρεία κοινωνική συναίνεση», στηλίτευσε ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, Χάρης Κυριαζής.

Την ανάγκη προσαρμογής του συστή-ματος κοινωνικής ασφάλισης στις μεταβο-λές των οικονομικών και κοινωνικών δεδο-μένων, επεσήμανε, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο διοικητής του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., καθηγητής κ. Γεώργιος Μέργος. «Το σύ-στημα δεν μπορεί να είναι ούτε στατικό, ούτε δογματικό και πρέπει να λαμβάνει υπόψη την αύξηση του προσδόκιμου ζω-ής, τη μεγάλη τεχνολογική αλλαγή, τη με-τανάστευση, την παγκοσμιοποίηση και τις μακροοικονομικές επιπτώσεις της κοινω-νικής ασφάλισης», επεσήμανε ο κ. Μέργος, προσθέτοντας ότι «η μεταρρύθμιση στην Ελλάδα έχει καθυστερήσει πάρα πολύ».

Αναφερόμενος στις ασφαλιστικές με-ταρρυθμίσεις, ο διευθύνων σύμβουλος της ING Insurance Κεντρικής Ευρώπης Tom Kliphuis, τόνισε ότι απαιτείται «πολι-τική υποστήριξη και όχι πολιτικός οπορ-τουνισμός. Πάντα υπάρχει ο πειρασμός να βάλουν κάποιοι ‘στο χέρι’ τα ασφαλιστικά ταμεία». Πρόσθεσε ότι «υπάρχει γκρίζα ζώνη μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού ασφαλιστικού συστήματος. Χρειάζονται ρυθμίσεις και ισχυρό νομικό πλαίσιο. Αφε-νός δεν πρέπει να τζογάρουν κάποιοι με τα χρήματα των ασφαλιστικών ταμείων, αφετέρου όμως χρειάζονται επενδύσεις των αποθεματικών των ταμείων, για να

προκύψουν υψηλότερες αποδόσεις».Τέλος, η αναλογίστρια της Groupama

Phoenix, Βασιλική Κωστάκη, παρέθεσε ενδιαφέρουσα στοιχεία σχετικά με το πο-σοστό γήρανσης στην Ευρώπη, αναφέρο-ντας ότι «σήμερα αναλογεί 1 συνταξιού-χος σε 4 ενεργούς εργαζόμενους, ενώ το 2050 υπολογίζεται ότι η αναλογία θα είναι 1 προς 2». Καταλήγοντας, αναφέρθηκε στα παραδείγματα της Τουρκίας και των βαλκανικών κρατών, τονίζοντας τη βαρύ-τητα που έχουν δώσει στην ανάπτυξη των λεγομένων τριών πυλώνων του ασφαλι-στικού συστήματος.

«Ακόμη μπερδεμένοι, αλλά σε υψηλό-τερο επίπεδο».

Με αυτή τη φράση μετέφερε τον προ-βληματισμό του για το μέλλον του επιτυ-χημένου, ομολογουμένως, ασφαλιστικού συστήματος της χώρας του ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων & Απασχόλησης της Ολλανδίας, Jan Piet Hein Donner. Ο κ.Donner, περιγράφοντας αρχικά την κοινω-νική ασφάλιση στη χώρα του, μίλησε για ένα πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενο σύ-στημα με την εισφορά των εργαζομένων να ανέρχεται στο 17% των απολαβών τους. «Οι Ολλανδοί δαπανούν 950 δις ευρώ σε συνταξιοδοτικά ταμεία και εταιρείες ιδιωτι-κής ασφάλισης», σημείωσε ο Ολλανδός υπουργός, ο οποίος υπογράμμισε ως χα-ρακτηριστικό του συστήματος στη χώρα του το συνδυασμό προσωπικής και συλλο-γικής αποταμίευσης. «Οι κοινωνικοί εταίροι είναι υπεύθυνοι για τις επικουρικές συντά-ξεις», πρόσθεσε, τονίζοντας ότι η σύνταξη του Ολλανδού αποτελείται κατά το ήμισυ από τη βασική και κατά το ήμισυ από την επικουρική. Ο ίδιος επισήμανε ότι τα τα-μεία ενημερώνουν τακτικά τα μέλη τους για τις επενδύσεις των αποθεματικών τους. Ο Ολλανδός υπουργός Κοινωνικών Υποθέ-σεων & Απασχόλησης, πάντως, εξέφρασε αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του αναδι-ανεμητικού συστήματος, καθώς, όπως εί-πε, ο αριθμός των συνταξιούχων αναμένε-ται να σημειώσει σημαντική αύξηση.

Αναφερόμενος στην ανάγκη μεταρ-ρύθμισης ενός ασφαλιστικού συστήματος και στη συνεχή προσαρμογή του στις εξε-λίξεις, ο κ.Donner κατέληξε: «όσο πιο πολύ το αναβάλλεις, τόσο περισσότερο θα σου κοστίσει».

Page 52: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 50/51

μΕIΩΣΗ ΤΗΣ αΓΟΡαΣΤιΚHΣ ΔYναμΗΣ

Eρευνα ευρΩπαϊκοY παρατΗρΗτΗρIου για τισ μμε

μεγάλο πρόβλημα για τις επιχειρήσεις

Page 53: PressCode Issue 08

O I K O N O M I A

Πρόσφατη έρευνα του Ευρω-παϊκού Παρατηρητηρίου για τις ΜΜΕ επιβεβαιώνει τις απόψεις τις ΓΣΕΒΕΕ για την κατάσταση και τους κινδύ-

νους που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ λόγω του έντονου ανταγωνισμού, αλλά κύρια λόγω της Συρρίκνωσης του οικογενειακού εισοδήματος για κατανάλωση. Όταν το εισόδημα συρρικνώνεται, η ανάπτυξη επι-βραδύνεται, οι Μικρές Επιχειρήσεις αντι-μετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης και σμίκρυνσης και η αγορά ολιγοπωλείται , περιέρχεται στα “χέρια” των Ολίγων, οι οποίοι τελικά ελέγχουν και “χειραγωγούν”

και τις τιμές των προϊόντων .Η Κυβέρνηση συνδράμει προς

αυτή την κατεύθυνση με αποφάσεις που επιβαρύνουν το εισόδημα: Πα-ράλογες αυξήσεις σε ΦΠΑ - στις υποχρεωτικές δαπάνες για ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, κλπ) - μη τιμαριθμο-ποίηση της φορολογικής κλίμακας. Αλλά και με πολιτικές υπέρ των Υπερ-καταστημάτων (ωράριο, εμπορική χωροταξία, επαπειλούμενη πώληση υγρών καυσίμων και άρτου σε Super Market κλπ), με στόχο την συρρίκνω-ση του μεγάλου δικτύου πωλήσεων και παραγωγής των Μικρών Επιχει-ρήσεων. Δεν εξετάζονται τα μέτρα και οι πολιτικές που αποφασίζονται σε ό,τι αφορά στις επιπτώσεις τους στις

Μικρές Επιχειρήσεις. Είμαστε τελευ-ταίοι στην Ε.Ε. στον

τομέα αυτό.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑΟι ελληνικές επι-χειρήσεις που

έλαβαν μέρος στην έρευνα του

Ευρωβαρομέτρου για τις ΜΜΕ στης Ευ-

ρώπη ήταν 460, από τις οποίες οι 433 κατατάσ-

σονται (έπειτα από στάθ-μιση) στις Πολύ Μικρές (1-9 απασχολούμενοι). Κατά μέσο όρο, οι ελληνικές ΜΜΕ απασχολούν 6 άτομα, έναντι 6,8 του ευρωπαϊκού μέσου

όρου. Το 40% των ελληνικών ΜΜΕ που συμμετείχαν στην έρευνα δραστηριοποι-είται στον κλάδο του εμπορίου (27% για το σύνολο της ΕΕ-27) και ακολουθούν οι κλάδοι της μεταποίησης (14%), των ξενο-δοχείων & εστιατορίων (12%), των λοιπών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (12%) και των κατασκευών (11%). Ίσο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, είναι το ποσοστό των ελληνικών ΜΜΕ που θεωρούν ότι ανήκουν στον βιοτεχνικό τομέα της οικο-νομίας (29%). Σε κλαδικό επίπεδο, ιδιαίτε-ρα υψηλό είναι το ποσοστό των βιοτεχνι-ών στη μεταποίηση (79% έναντι 57,4% για την ΕΕ-27), ενώ σχετικά χαμηλότερο είναι στο εμπόριο (16,3% έναντι 22,6%).

Όσον αφορά τον τζίρο των επιχειρήσε-ων, αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές ΜΜΕ υπήρξαν από τις πλέον αισιόδοξες στην Ευρώπη, αναμένοντας αύξηση κατά 15% το 2006 και με προσδοκίες περαιτέ-ρω αύξησης για το 2007. Ανάλογη είναι η κατάσταση σε σχέση με την απασχόληση, όπου σημειώθηκε άνοδος κατά 26% το 2006, με το 34% των επιχειρήσεων να αναμένει αύξηση μέσα στο 2007. Οι τά-σεις αυτές ήταν ιδιαίτερα έντονες στους κλάδους των κατασκευών, των ξενοδοχεί-ων & εστιατορίων και των λοιπών επιχει-ρηματικών δραστηριοτήτων.

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗΗ έρευνα του Ευρωβαρομέτρου εστιάζει σε 9 κατηγορίες περιορισμών που αντιμε-τωπίζουν οι ευρωπαϊκές ΜΜΕ κατά την άσκηση της λειτουργίας τους. Οι περιορι-σμοί αυτοί είναι:

α) η αγοραστική δύναμη των κατανα-λωτών (46% των ευρωπαϊκών ΜΜΕ απάντησε ότι αντιμετωπίζει αυτόν τον περιορισμό),

β) οι διοικητικοί κανονισμοί (36%), γ) η έλλειψη κατάλληλα εξειδικευμέ-

νου εργατικού δυναμικού (35%), δ) το κόστος του εργατικού δυναμικού

(33%), ε) οι ελλείψεις υποδομών (23%),

στ) η περιορισμένη πρόσβαση στη χρη-ματοδότηση (21%),

ζ) η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών (17%),

η) η υιοθέτηση νέων μορφών διοικητι-κής οργάνωσης (16%) και

θ) η έλλειψη διαδικασιών διαχείρισης ποιότητας (11%).

Το σημαντικότερο πρόβλημα που ανα-φέρουν οι ελληνικές ΜΜΕ είναι η αγορα-στική δύναμη των καταναλωτών (πρώτη σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες) σε ποσο-στό 77%. Το πρόβλημα αυτό συναντάται κυρίως στον κλάδο των κατασκευών (96,8%) των μεταφορών (91,2%), της με-ταποίησης (86,9%) και των λοιπών επιχει-ρηματικών δραστηριοτήτων (84,2%). Στο εμπόριο, το ποσοστό είναι λίγο χαμηλότε-ρο (71,3%), αλλά παραμένει πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (53%). Επι-πλέον, η πλειοψηφία των ελληνικών ΜΜΕ θεωρεί ότι το πρόβλημα αυτό έχει επιδει-νωθεί κατά τα δύο τελευταία χρόνια.

Γενικότερα, οι ελληνικές ΜΜΕ βρίσκο-νται στις πρώτες θέσεις σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες περιορισμών που αντιμετωπί-ζουν στη λειτουργία τους. Ιδιαίτερα οξυμ-μένα εμφανίζονται τα προβλήματα της έλλειψης κατάλληλα εξειδικευμένου εργα-τικού δυναμικού (57%) και της έλλειψης υποδομών (48% έναντι 23% στην ΕΕ-27). Ο μόνος περιορισμός όπου το ποσοστό είναι χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 είναι οι διοικητικοί κανονισμοί (30% έναντι 36%). Αναφορικά με την εξέλιξη της κατάστασης κατά τα δύο τελευταία χρόνια, οι Έλληνες επιχειρηματίες, σε γενι-κές γραμμές, δεν παρατήρησαν κάποια ουσιαστική μεταβολή. Σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες, το μεγαλύτερο μέρος απαντά ότι η κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, με εξαίρεση την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και το κόστος απασχόλη-σης όπου παρατηρείται επιδείνωση, ενώ η μοναδική κατηγορία όπου παρουσιάζε-ται σχετική βελτίωση είναι η διαχείριση της ποιότητας.

ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΟι ελληνικές ΜΜΕ που ανέφεραν στην έρευνα ότι έχουν θυγατρικές ή κοινοπρα-ξίες στο εξωτερικό είναι σχεδόν 6%, σε σχέση με 5% στην Ε.Ε. Αυτό το χαμηλό ποσοστό, σε συνάρτηση με το μικρό δείγ-μα (μόνο 27 από τις 450 ελληνικές ΜΜΕ)

Page 54: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 52/53

δεν προσφέρεται για την εξαγωγή γενικών συμπερασμάτων. Αξίζει ίσως να σημειωθεί ότι αυτές οι επιχειρήσεις βρίσκονται στον κλάδο του εμπορίου, των ξενοδοχείων και εστιατορίων, των κατασκευών και των λοι-πών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Οι χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται είναι η Γερμανία (6 εμπορικές επιχειρή-σεις), η Γαλλία (5 κατασκευαστικές επιχει-ρήσεις), η Ιταλία (9 επιχειρήσεις – 6 εμπο-ρικές και 3 ξενοδοχείων & εστιατορίων), το Ηνωμένο Βασίλειο (2 λοιπών επιχειρη-ματικών δραστηριοτήτων), ενώ ορισμένες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται και σε τρίτες χώρες (εκτός ΕΕ-27, Τουρκίας, Νορ-βηγίας και Ισλανδίας). Οι λόγοι για τους οποίους οι ελληνικές ΜΜΕ επιλέγουν να έχουν θυγατρικές ή κοινοπραξίες στο εξωτερικό είναι οι εξαγωγικές ρυθμίσεις και η γεωγραφική εγγύτητα ως προμηθευ-τής άλλων επιχειρήσεων για τον κλάδο του εμπορίου, ενώ οι χαμηλότεροι φόροι και η γεωγραφική εγγύτητα στους τελι-κούς καταναλωτές έχουν βαρύνουσα ση-μασία στον κλάδο των ξενοδοχείων & εστιατορίων. Τέλος, όσον αφορά την επί-δραση της άσκησης δραστηριότητας στο εξωτερικό στην απασχόληση στη μητρική χώρα, παρόλο που σε ευρωπαϊκό επίπεδο η απασχόληση στις ΜΜΕ γενικά δεν επη-ρεάζεται (49%) αλλά αυξήθηκε μόνο στο 18% αυτών των επιχειρήσεων, το 65% των ελληνικών ΜΜΕ που δραστηριοποι-ούνται στο εξωτερικό δήλωσε ότι προέβη σε νέες προσλήψεις.

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣΣε ευρωπαϊκό επίπεδο παρατηρήθηκε αύξηση της έντασης του ανταγωνισμού κατά τα τελευταία χρόνια από το 60% των ΜΜΕ. Στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό ήταν ακόμα υψηλότερο και ανήλθε στο 81% των ΜΜΕ. Οι κλάδοι στους οποίους οι επι-χειρήσεις ανέφεραν τη μεγαλύτερη αύξη-ση του ανταγωνισμού ήταν εκείνοι του εμπορίου (90%) και των μεταφορών (86%).

Προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό, οι ευρωπαϊκές ΜΜΕ είναι διατεθειμένες να ακολουθήσουν τέσσερις, κυρίως, στρατηγικές:

α) αύξηση της ποιότητας (64% των επι-χειρήσεων),

β) αύξηση της διαφοροποίησης των προϊόντων (62%),

γ) αύξηση των δραστηριοτήτων marketing (61%) και

δ) μείωση του κόστους (53%). Οι ελληνικές ΜΜΕ παρουσιάζονται πε-

ρισσότερο πρόθυμες να ακολουθήσουν και άλλες στρατηγικές, πιθανότατα ως συ-νέπεια του εντονότερου ανταγωνισμού που αντιμετωπίζουν. Έτσι, οι ελληνικές ΜΜΕ προτίθενται να ακολουθήσουν, κατά σειρά, τις εξής στρατηγικές:

α) αύξηση της ποιότητας (83%) – στον κλάδο των κατασκευών αγγίζει το σύνολο,

β) αύξηση των δραστηριοτήτων marketing (82%) – 90% στο εμπό-ριο και τις λοιπές επιχειρηματικές δραστηριότητες,

γ) μείωση του κόστους (66%) – 87% στη μεταποίηση,

δ) αύξηση της διαφοροποίησης των προϊόντων (62%) – 80% στον κλάδο ξενοδοχείων & εστιατορίων,

ε) συγκρότηση στρατηγικών συμμαχι-ών (61%) και στ) μείωση τιμών (54%) – 74% στη μεταποίηση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις υπόλοι-πες στρατηγικές, τις οποίες οι περισσότε-ρες επιχειρήσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν, οι θετικές απαντήσεις από τις ελληνικές ΜΜΕ είναι περισσότερες (αναζήτηση (άλ-λων) ξένων αγορών – 48% έναντι 26%, αύξηση ωρών εργασίας – 44% έναντι 28% και μείωση παραγωγής – 14% έναντι 11%, αλλά στον κλάδο της μεταποίησης φτάνει στο 37%).

ΚΟΙΝΗ ΑΓΟΡΑΗ πλειοψηφία των ευρωπαϊκών ΜΜΕ θε-ωρεί την ύπαρξη του κοινού νομίσματος

ως το σημαντικότερο στοιχείο της κοινής αγοράς. Το 25% των ΜΜΕ το θεωρεί πολύ σημαντικό, ενώ το 16% αρκετά σημαντικό (συνολικά 41%). Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ΜΜΕ που θεωρεί σημαντική την ύπαρξη του κοινού νομίσματος είναι πολύ υψηλότερο και ανέρχεται σε 66% (56% πολύ σημαντική, 10% αρκετά σημαντική). Οι κλάδοι στους οποίους η τάση αυτή ενι-σχύεται, είναι εκείνοι των ξενοδοχείων & εστιατορίων, των μεταφορών και των λοι-πών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Ως ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο της κοινής αγοράς, θεωρείται η εναρμόνι-ση των τεχνολογικών προτύπων από το 39% των ευρωπαϊκών ΜΜΕ. Για την περί-πτωση της Ελλάδας, το ποσοστό αυτό εί-ναι και πάλι υψηλότερο (51% των ΜΜΕ), ιδιαίτερα στους κλάδους όπου θεωρείται σημαντική και η ύπαρξη του κοινού νομί-σματος. Ανάλογη είναι η εικόνα αναφορι-κά με την απουσία ελέγχων στα σύνορα. Ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο μόνο το 32% των ΜΜΕ δήλωσε ότι αυτό αποτελεί ση-μαντικό στοιχείο (και το 31% ότι δεν είναι), στην Ελλάδα το ποσοστό ανέρχεται σε 53%. Τέλος, στο ζήτημα της δυνατότητας πρόσληψης εργαζομένων από άλλες χώ-ρες της Ε.Ε., το μεγαλύτερο μέρος των ευρωπαϊκών και ελληνικών ΜΜΕ δεν το θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό (για την Ελλά-δα, 24% σημαντικό – 38% μη σημαντι-κό).

Αξίζει να τονιστεί ότι η «αίσθηση» που αποκομίζουν οι ελληνικές ΜΜΕ από την ύπαρξη της κοινής αγοράς δεν συνάδει με τα πραγματικά δεδομένα σε σχέση με την εξαγωγική τους δραστηριότητα.

Μόνο το 8% των ΜΜΕ που συμμετείχε στην έρευνα ανέφερε ότι έχει εξαγωγική δραστηριότητα (ίσο ποσοστό με τον μέσο όρο της ΕΕ-27) και το μερίδιο των εξαγω-γών στο σύνολο των εσόδων είναι το χα-μηλότερο (2%) στην Ευρώπη (ΕΕ-27, Τουρκία, Νορβηγία και Ισλανδία).

Παρόλα αυτά, οι ελληνικές ΜΜΕ εμφα-νίστηκαν αρκετά αισιόδοξες για την αύξη-ση των εξαγωγών τους. Οι βασικοί περιο-ρισμοί που αντιμετωπίζουν στην εξαγωγι-κή τους δραστηριότητα είναι η έλλειψη γνώσης για τις ξένες αγορές, οι δασμολο-γικοί φραγμοί στη χώρα προορισμού και τα προβλήματα γλώσσας.

Page 55: PressCode Issue 08

O I K O N O M I A

Κατά τη διάρκεια των διήμερων εργασιών του Συνεδρίου, οι ενδιαφέρουσες και τεκ-μηριωμένες εισηγήσεις διακεκριμένων ομιλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό

έδωσαν τη δυνατότητα σε επαγγελματίες του συνεδριακού κλάδου, εκπροσώπους του-ριστικών φορέων, ειδικούς επιστήμονες, πανεπιστημιακούς και στελέχη διαφόρων επι-χειρήσεων να εμβαθύνουν σε σημαντικά ζητήματα που απασχολούν το συνεδριακό τουρισμό και να αναζητήσουν λύσεις που θα ενισχύσουν την περαιτέρω ανάπτυξή του.

Τα θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας επικεντρώθηκαν σε μια σειρά σημαντικών ζητημάτων όπως η στενή σχέση που έχει η αξιοποίηση της Ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς με την περαιτέρω ανάπτυξη Ελληνικού Συνεδρια-κού & Επαγγελματικού Τουρισμού και οι δράσεις και πρακτικές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Επιπλέον, συζητήθηκε το φλέγον θέμα του Athens Convention Bureau και του Εθνικού Convention and Visitors Bureau, λαμβάνο-ντας “μαθήματα” από τη λειτουργία, χρηματοδότηση και διαχείριση του Copenhagen Convention and Visitors Bureau μέσα από την ενδιαφέρουσα παρουσίαση του Διευθυ-ντή του κ. Steen Jakobsen. To θέμα της διαχείρισης ρίσκου και κρίσεων στον συνεδρια-κό τουρισμό αποτέλεσε ενδιαφέρον σημείο συζήτησης για τους συμμετέχοντες του συνεδρίου καθώς επίσης και οι σχέσεις της τρομοκρατίας με τον τουρισμό και η αποτε-λεσματική “χρήση” των ΜΜΕ ως μέρος του “Crisis-Recovery Strategy” μετά από μία εν-δεχόμενη κρίση.

Οι περιβαλλοντικές πρακτικές και οι συνέπειες των κλιματικών αλλαγών στον τουρι-σμό, καθώς επίσης και 2 συγκεκριμένες περιπτώσεις πρακτικών εφαρμογών βιώσιμης ανάπτυξης απασχόλησαν τις εργασίες του Συνεδρίου κατά τη διάρκεια της δεύτερης ημέρας. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις με θέμα την ανα-γκαιότητα θεσμοθέτησης της πιστοποίησης των PCO στην Ε.Ε.

Κατά τη διάρκεια των 2 ημερών του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου και με την καθο-δήγηση έμπειρων στελεχών του χώρου, πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από Workshops στα οποία εξετάστηκαν και συζητήθηκαν πρακτικά θέματα που αφορούν στις συνέρ-γειες και στις σχέσεις συνεργασίας των PCO τόσο με τους προμηθευτές των συνεδρίων όσο και με τους οργανωτές συνεδρίων (associations). Επιπλέον, οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ενδιαφέρουσες και παράλληλα εντυπωσιακές παρου-σιάσεις με θέμα τις νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία των PCO. Παράλληλα με τις εργα-σίες του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, έγινε και η Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών του HAPCO.

Το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο για το Συνεδριακό και Επαγγελματικό Τουρισμό που άφησε στους συνέδρους εξαιρετικές εντυπώσεις για την άψογη διοργάνωσή του, κατέ-γραψε τα βήματα ανάπτυξης του συνεδριακού τουρισμού, εντόπισε τα προβλήματά του, έθεσε στόχους για το μέλλον και αποτύπωσε με ακρίβεια, σαφήνεια και πληρότητα τη σημερινή κατάσταση του συνεδριακού κλάδου στη χώρα μας.

(*) To περιοδικό PRESSCODE ήταν χορηγός επικοινωνίας για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά

με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο & Workshops για το Συνεδριακό και Επαγγελματικό Τουρισμό με τίτλο «Περιβάλλον, Συνέργειες και Διαχείριση Κρίσεων στον Συνεδριακό Τουρισμό», στις 28-29 φεβρουαρίου 2008, στο μέγαρο-Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο αθηνών, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουριστικής ανάπτυξης – Ε.Ο.Τ. και του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

σYNEδPIAKOσ TOYPIσMOσ

ΠΕΡιΒAΛΛΟν, Συνέργειες και ΔιαχΕIΡιΣΗ Κρίσεων

Page 56: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 54/55

Page 57: PressCode Issue 08

T O Y P I Σ M O Σ

Δύο θέσεις ανέβηκε η Ελλάδα, καταλαμβάνοντας την 22η θέση (24η πέρσι) μεταξύ 130 χωρών (124 πέρσι) στην κατάταξη με βάση τον Δείκτη Ταξιδιωτικής και Τουριστικής ανταγωνιστικότητας (ΔΤΤα) που παρουσίασε το World Economic Forum, αντίθετα με το γενικό δείκτη ανταγωνιστικότητας στον οποίο η θέση της χώρας υποχώρησε σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν τον περασμένο Οκτώβριο.

ΔείκτηςΤαξιδιωτικής &Τουριστικής ανταγωνιστικότητας WORlD ECONOMIC FORuM

Page 58: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 56/57

Η Ελλάδα σε σχέση με τους άμεσους ανταγωνιστές της υστερεί έναντι της Ισπανίας (5η θέση) και της Πορτογα-λίας (15η θέση), ενώ υπερτε-

ρεί έναντι της Κύπρου (24η θέση), της Κροατίας (34η), της Τουρκίας (54η) και της Αιγύπτου (66η).

Είναι ιδιαίτερα θετικό για την παγκό-σμια τουριστική οικονομία ότι το WEF κα-ταρτίζει πέραν του γενικού δείκτη αντα-γωνιστικότητας, ένα και μοναδικό τομεα-κό δείκτη, αυτόν του τουρισμού. Αυτό σημαίνει αναγνώριση της σημασίας και σπουδαιότητας του τουρισμού στην πα-γκόσμια ανάπτυξη. Η σημασία αυτή γίνε-ται ακόμη μεγαλύτερη σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου ο τουρισμός είναι ο δυναμι-κότερα αναπτυσσόμενος τομέας της οικο-νομίας και ο πλέον ελπιδοφόρος για το μέλλον.

Ο Δείκτης Ταξιδιωτικής & Τουριστικής Ανταγωνιστικότητας είναι μια πολύ αξιό-λογη προσπάθεια η υλοποίηση της οποίας αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες, όταν είναι υποχρεωμένη να συγκρίνει στοιχεία μεταξύ 130 χωρών. Συνεπώς, θα πρέπει κάποιος να είναι πολύ προσεκτικός στην αξιολόγηση των στοιχείων και του δείκτη, κυρίως ως προς την σύγκριση μεταξύ χω-ρών, τουλάχιστον για δύο βασικούς λό-γους. Πρώτον, οι χώρες βρίσκονται σε δι-αφορετικές φάσεις ανάπτυξης και οι του-ριστικές οικονομίες τους σε διαφορετικά σημεία του κύκλου ζωής τους. Δεύτερον, τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τις συγκρίσεις προέρχονται τόσο από στατι-στικά δεδομένα (hard data) όσο και από την έρευνα Executive Opinion, η οποία σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσε και θα έπρεπε να ήταν αντιπροσωπευτικότερη.

Ο ΔΤΤΑ σε καμία περίπτωση δεν πρέ-πει να θεωρηθεί σαν πίνακας βαθμολογίας ενός παγκόσμιου «τουριστικού πρωτα-θλήματος», αλλά σαν μια προσπάθεια η οποία επισημαίνει περιοχές ενδιαφέρο-ντος που μπορούν να βελτιωθούν σε κάθε χώρα, ώστε να την καταστήσουν ανταγω-νιστικότερη στον τουριστικό τομέα.

Η βελτίωση της θέσης της Ελλάδας οφείλεται κυρίως στη μετατόπιση τριών χωρών, της Κύπρου, του Βελγίου και των Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων, σε χειρό-

τερες θέσεις καθώς και στη συγκέντρωση μεγαλύτερης βαθμολογίας σε παράγοντες σχετικά με την προτεραιότητα που έχει ο τομέας του τουρισμού στην κυβερνητική δράση. Παρόλα αυτά, η μεγαλύτερη προ-τεραιότητα της κυβέρνησης στον τουρι-σμό δεν συνοδεύεται και από ανάλογη βελτίωση των γενικών και ειδικών τουρι-

στικών υποδομών, του ανθρώπινου δυνα-μικού και του ρυθμιστικού πλαισίου.

Όπως και το 2007, τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν χώρες υψηλού εισοδή-ματος, με ανεπτυγμένο επιχειρηματικό περιβάλλον, ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο, σύγχρονες υποδομές και επαρκείς ανθρώ-πινους και φυσικούς πόρους.

Η βελτίωση της θέσης της Ελλάδας οφείλεται στη μετατόπιση τριών χωρών, της Κύπρου, του Βελγίου και των Ενωμένων αραβικών Εμιράτων, σε χειρότερες θέσεις και στην προτεραιότητα που έχει ο τομέας του τουρισμού στην κυβερνητική δράση

Page 59: PressCode Issue 08

Συγκριτικές επιδόσεις Ελλάδας και ανταγωνιστριών χωρών με βάση τον Δείκτη Ταξιδιωτικής και Τουριστικής Ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum

Δείκτες IΣΠΑνIΑ ΠOPTOΓAΛIA EΛΛAΔA KYΠPOΣ KPOATIA TOYPKIA AIΓYΠTOΣ

2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007 2008 2007

Kανονιστικό και Pυθμιστικό Πλαίσιο 56 45 21 28 61 57 69 49 66 72 43 51 70 69

Περιβάλλον - Aειφορία 33 40 15 23 40 45 47 53 41 52 90 61 81 75

Aσφάλεια 58 46 16 11 31 18 23 34 41 63 79 56 84 64

Yγεία και Yγιεινή 32 21 30 17 16 3 43 36 28 66 62 54 86 69

Προτεραιότητα τουριστικού τομέα 6 3 27 26 1 22 3 4 51 57 45 54 12 12

Yποδομές Aερομεταφορών 8 7 31 35 20 37 25 34 66 80 44 51 62 49

Yποδομές Oδικών Mεταφορών 16 18 24 23 46 34 17 51 54 46 63 59 75 58

Tουριστικές Yποδομές 1 2 13 9 9 7 3 5 10 11 50 55 79 85Yποδομές Tεχνολογιών Πληροφορίας και Eπικοινωνίας 28 32 30 33 39 38 34 31 37 34 55 54 87 74

Aνταγωνιστικότητα τιμών 88 105 86 102 120 103 95 72 98 96 103 86 2 5

Aνθρώπινοι Πόροι 31 45 37 40 43 55 63 49 50 54 73 65 82 69

Στάση έναντι τουριστών 46 55 42 54 39 23 5 5 7 4 38 43 31 85

Φυσικοί Πόροι 32 17 81 25 75 23 106 31 68 36 79 47 86 55

Πολιτιστικοί Πόροι 1 17 2 25 16 23 32 31 37 36 28 47 58 55

T O Y P I Σ M O Σ

Τα κυριότερα ανταγωνιστικά πλεονε-κτήματα της Ελλάδας είναι οι ικανοποιητι-κές γενικές συνθήκες υγιεινής, το εύρος και το πλήθος των τουριστικών υποδο-μών, όπως η διαθεσιμότητα ξενοδοχείων και υπηρεσιών ενοικίασης αυτοκινήτων και οι πολιτιστικοί της πόροι.

Αντίθετα, μεταξύ των μειονεκτημάτων συγκαταλέγονται το επίπεδο των τιμών, το πλαίσιο κανόνων και ρυθμίσεων, οι υπο-δομές οδικών μεταφορών και ο τομέας των ανθρώπινων πόρων.

Με βάση τα παραπάνω και δεδομένης της αυξημένης σημασίας και προτεραιό-τητας που θέτει η ελληνική Κυβέρνηση στον τομέα του τουρισμού, όπως αποδει-κνύουν και τα στοιχεία του WEF, οι κατευ-θύνσεις της τουριστικής πολιτικής στην Ελλάδα πρέπει να περιλαμβάνουν πρωτί-στως:

• τη βελτίωση του επιχειρηματικού και ρυθμιστικού περιβάλλοντος,

• τη βελτίωση των γενικών υποδομών,• την άρση των εμποδίων στην προ-

σέλκυση ξένων επενδύσεων,• τη συνεχή αναβάθμιση του ανθρώπι-

νου δυναμικού.

Page 60: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 5/59

Παρά το σαθρό έδαφος της Ελληνικής πολιτικής ζωής όπως διαμορφώνεται δια των σκοτεινών εξελίξεων των ημερών και όπως απο-

κρυσταλλώνεται με το επίγραμμα «μικροί άνθρωποι που βρέθηκαν σε μεγάλες θέ-σεις», παρουσιάζεται ακόμη πιο σθεναρά η ανάγκη να κατευθύνουμε την σκέψη μας αλλά και την πολιτική πράξη στο επί-μαχο θέμα των θεσμικών μεταρρυθμίσε-ων που θα αλλάξουν τις δομές της χώρας και θα την απαλλάξουν από τη νοσηρότη-τα της διαπλοκής του μεγάλου κράτους, με τους μεγάλους εκδότες και τους μεγά-λους δημοσιογράφους. Οφείλουμε λοιπόν να ενσκήψουμε προς τα πραγματικά προ-βλήματα και να στρέψουμε ιδιαίτερα την προσοχή μας στις ιδιωτικοποιήσεις ως μια δομική μεταβολή της οργάνωσης της οι-κονομίας μας για την απελευθέρωση των υγιών και ζωτικών δυνάμεων της χώρας μας με σκοπό τον πολλαπλασιασμό της ανάπτυξης και την ευρύτερη δυνατή διά-χυση της με έμφαση στα χαμηλότερα στρώματα της κοινωνίας.

Τα περιουσιακά δικαιώματα διαμορ-φώνουν θεμελιακά τον τύπο οικονομικής οργάνωσης της κοινωνίας. Όταν ενισχύ-ουν την ιδιοκτησία και εναρμονίζονται με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς και του δημοκρατικού ελέγχου των κανόνων δικαίου τότε αυξάνουν σε μέγιστο βαθμό την αποτελεσματικότητα του παραγωγι-κού μηχανισμού και πληθαίνουν τις ευκαι-ρίες ευρύτερης διανομής του πλούτου με την ελάχιστη δυνατή γραφειοκρατική δι-αχείριση. Αναλυτικά το περιγράφω στο βιβλίο μου «Περιουσία και Αγορά» εκδό-σεις Παπαζήση. Ο Ronald Coase (Νόμπελ 1991) έδειξε ότι η ελεύθερη αγορά και η ιδιοκτησία ελαχιστοποιούν το συνολικό κοινωνικό κόστος το οποίο αποτελεί τον

κύριο λόγο για μια επιτυχημένη οικονομι-κή οργάνωση. Είναι λανθασμένο να αγνο-ήσουμε και να παραβλέψουμε το μεγάλο κόστος τριβών λειτουργίας που δημιουρ-γούν οι κυβερνητικοί μηχανισμοί και η επαναλαμβανόμενη διάψευση που παρα-τηρούμε των ρυθμίσεων και των παρεμ-βάσεων των πολυδαίδαλων γραφειοκρα-τικών μηχανισμών που αντί λύσεων για τις οποίες σχεδιάστηκαν τελικά προσφέρουν αλυσιτελή αποτελέσματα.

Ιστορικά οι κοινωνίες των μεγάλων σχε-διασμών απέτυχαν και μάλιστα οικτρά. Αυτό οφείλεται διότι όχι μόνον δεν κατά-φεραν να παράγουν τον πλούτο που ο καπιταλισμός σαν αυτόματη προωθητική μηχανή χαρίζει στις κοινωνίες αλλά διότι γονάτισαν κυριολεκτικά στο έργο της δια-νομής ακόμη και αυτού του κλάσματος της παραγωγής κάτω από την πίεση των αδηφάγων αναγκών των διοικητικών και ιεραρχικών δομών του μεγάλου σχεδια-σμού. Αν το μυαλό των πιο πολλών πάει στις πρόσφατες κοινωνίες του υπαρκτού σοσιαλισμού, δεν έχει κανείς παρά να με-λετήσει τις αρχαίες υδραυλικές κοινωνίες της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου και τον τρόπο με τον οποίο χρεοκοπούσαν συστηματικά σε όλες τις φάσεις των διά-φορων δυναστειών. Από το 8000 π.Χ. που συνέβη η μεγάλη γεωργική επανάσταση, ο κόσμος μας άλλαζε αργά με μεγάλα δια-στήματα επιβράδυνσης ή στασιμότητας. Αυτό όμως άλλαξε δραματικά μέσα στα πέντε τελευταία λεπτά της ιστορίας από τον 18ο αιώνα μ.Χ. μέχρι σήμερα, με έναν απίθανο ρυθμό παραγωγής, πληθυσμια-κής έκρηξης και τεχνολογικής μεταβολής. Ο Douglas North (Νόμπελ 1993) έδειξε ότι αυτό συνέβη διότι ο καπιταλιστικός τρό-πος παραγωγής εδραίωσε αποτελεσματι-κά δικαιώματα ιδιοκτησίας τα οποία πολ-λαπλασίασαν τους καρπούς της ανθρώπι-

νης προσπάθειας αναπάντεχα αυξητικά!Ο καπιταλισμός δεν εφευρέθηκε ως

σύστημα κοινωνικής οργάνωσης από κα-νέναν στοχαστή ή φιλόσοφο. Ούτε επι-βλήθηκε από κάποια πολιτική ή οικονομι-κή αρχή. Αυτοαναδύθηκε σε μια πορεία ανίχνευσης των ανθρώπων για αποτελε-σματική οργάνωση και κάθε φορά, σε κάθε νέα φάση, αυτοαναδιοργανώνεται μέσα από απόπειρες επαλήθευσης και δι-άψευσης, εντός μιας διαδικασίας ανώνυ-μων, πολλαπλών και πολύμορφων εγχει-ρημάτων. Όταν ο καπιταλισμός ανακάλυ-πτε την ανώνυμη εταιρεία για να λύσει τα προβλήματα ιδιοκτησίας σε έναν πιο δύ-σκολο και σύνθετο κόσμο, ο υπαρκτός σοσιαλισμός απαντούσε με τα σοβιέτ, τα σολχόζ, και τις κουπερατίβες. Η υπεροχή του καπιταλισμού είναι η θεσμική του υπε-ροπλία με τα αποτελεσματικά ιδιοκτησια-κά δικαιώματα. Ο Milton Friedman (Νό-μπελ 1976), με το βιβλίο του «Καπιταλι-σμός και Ελευθερία», έδειξε ότι η ελευθε-ρία είναι η αέναος δύναμη του καπιταλι-σμού να αφήνει τους ανθρώπους να επι-λέγουν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα που προάγουν την ευημερία τους.

Στη χώρα μας είναι αναγκαία η εφαρ-μογή μιας ιδεολογίας ιδιωτικοποιήσεων για να καταστήσουμε εφικτή την δυναμι-κή τους και για να αναβαθμίσουμε την πρακτική που ακολουθούμε μέχρι τώρα. Τα αποτελέσματα που έχουμε καταφέρει δεν είναι λίγα. Το σκηνικό των ιδιωτικοποι-ήσεων έχει στηθεί από καιρό από τους εκσυγχρονιστές σοσιαλιστές. Το έργο συ-νεχίζει να παίζεται με νέους πολιτικούς πρωταγωνιστές αλλά το κοινό που το επι-δοκιμάζει είναι αναμφίβολα πολύ μικρό και δεν δείχνει να μεγαλώνει.

(*) Το άρθρο δημοσιεύεται και στην οικονομική εφημερίδα ΚΕΡΔΟΣ

Το σκηνικό των ιδιωτικοποιήσεων n ΠAΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛOΠΟΥΛΟΣ, ΔΙΔAΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜIΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Page 61: PressCode Issue 08

συνδρομεσΙδΙΩτεΣ- εΠΙχεΙρΗΣεΙΣ ετήσια: 75 ευρώ διετής: 140 ευρώτρΑΠεζεΣ, ΑΣφΑΛεΙεΣ, δΗμΟΣΙΟ ετήσια: 110 ευρώ διετής: 200 ευρώ

Αν επιθυμείτε να εγγραφείτε συνδρομητής στο presscode συμπληρώστε την αίτηση και στείλτε τη με φαξ στο 210.3633515 ή με e-mail στο [email protected]

α ι τ Η σ Η σ υ ν δ ρ ο μ Η σ

Ομήρου 32, Αθήνα 106 72Τηλ. 210 36 [email protected]

ΟΝΟμΑ: .................................................................................................................

εΠΩΝΥμΟ: ............................................................................................................

ετΑΙρεΙΑ: ..............................................................................................................

ΘεΣΗ ΣτΗΝ εΠΙχεΙρΗΣΗ: ..................................................................................

τΗΛεφΩΝΟ: .........................................................................................................

δΙεΥΘΥΝΣΗ: ..........................................................................................................

ΠΟΛΗ: ....................................................................... τ.Κ.: ....................................

E-MAIL: .................................................................................................................

ΥΠΟΓρΑφΗ: ..........................................................................................................

ΗμερΟμΗΝΙΑ: ....................................................................................................

τροποσ πλΗρΩμΗσ

ταχυδρομική επιταγή δημήτριος Γιαννακόπουλος Ομήρου 32, Αθήνα 106 72 κατάθεση στην ALPHA BANK Αριθμός λογαριασμού 125-002101-232873 δημήτριος Γιαννακόπουλος

Παρακαλούμε επιλέξτε: ετήσια συνδρομή διετής

Σε περίπτωση τραπεζικής κατάθεσης, παρακαλούμε γράψτε στο παραστατικό τον αποστολέα και στείλτε το με φαξ στο 210.3633515

Page 62: PressCode Issue 08

Η TOYOTA ελλAσυποστΗρIζει τισ δραστΗριOτΗτεσ του ιδρYματοσ μεIζονοσ ελλΗνισμοY

Ó Η Τoyota Ελλάς υποστηρίζει για μια ακόμα φορά τις δραστηριότητες του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού

σε ό,τι αφορά στα εκπαιδευτικά προγράμματα που το Ίδρυμα αναπτύσσει και στις Εκθέσεις Εικονικής Πραγματικότητας για τους μαθητές όλων των σχολικών βαθμίδων κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2007-2008.

Πιο συγκεκριμένα, η Τoyota Ελλάς υποστηρίζει οικονομικά όλες τις επισκέψεις σχολείων που βρίσκονται σε περιοχές της Αττικής με κοινωνικά προβλήματα και ανεργία, αλλά και τις πυ-ρόπληκτες περιοχές του Νομού Ηλείας, με σκοπό τη συμμετοχή και παρακολούθηση των μαθητών στα παραπάνω εκπαιδευτικά προγράμματα, που θα πραγματοποιήσει ο «Ελληνικός Κό-σμος».

Η συνεργασία της Τoyota Eλλάς με το Ίδρυμα Μείζονος Ελ-ληνσιμού (Ι.Μ.Ε.) ξεκίνησε το 2004 απ’ όταν η Τoyota υποστήρι-ξε τη μεγάλη έκθεση του Ιδρύματος «Ιστορίες Ολυμπιακών Αγώνων» η οποία διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία.

H Τoyota συνεργάζεται και πάλι με το Ίδρυμα, μια συνεργα-σία η οποία εντάσσεται στις γενικότερες δράσεις της εταιρείας που αφορούν στον πολιτισμό, το περιβάλλον και τον άνθρωπο, αξίες στις οποίες βασίζεται κάθε χορηγική της πρωτοβουλία.

presscode ISSUE 08> 60/61

κατAστΗμα «GREEN BANKING» μια νEα πρΩτοβουλIα τΗσ τρAπεζασ πειραιΩσ

Ó Η Τράπεζα Πειραιώς ξεκίνησε σή-μερα, 25 Φεβρουαρίου 2008, τη

λειτουργία του πρώτου της περιβαλλοντι-κού καταστήματος «GREEN Banking». Πρόκειται για το πρώτο «πράσινο» κατά-στημα τράπεζας στην Ελλάδα.

Το κατάστημα «GREEN Banking» απο-τελεί άλλη μια πρωτοβουλία της Τράπεζας Πειραιώς στον τομέα της πράσινης επιχει-ρηματικότητας στην Ελλάδα και εντάσσε-ται στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής πολι-τικής της Τράπεζας Πειραιώς, όπως αυτή εκφράζεται και υλοποιείται μέσα από τις δράσεις της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύ-νης του Ομίλου.

Το Κατάστημα «GREEN Banking» απο-τελεί ένα οργανωμένο σημείο πληροφό-ρησης του κοινού, στο πλαίσιο της Εταιρι-κής Κοινωνικής Ευθύνης της Τράπεζας Πειραιώς, σε σχέση με τις δυνατότητες των ιδιωτών και των επιχειρήσεων να βελ-τιώσουν την περιβαλλοντική τους συμπε-ριφορά, να ενημερωθούν για την πράσινη επιχειρηματικότητα και τα «πράσινα» τρα-πεζικά προϊόντα και υπηρεσίες που έχει σχεδιάσει για το σκοπό αυτό η Τράπεζα Πειραιώς. Στο Κατάστημα δεν θα γίνονται συναλλαγές και οι επισκέπτες οι οποίοι επιθυμούν προϊόντα ή υπηρεσίες της Τρά-πεζας θα εξυπηρετούνται μέσω των αντί-στοιχων Διευθυντών των Καταστημάτων που υπάγονται οι εν δυνάμει πελάτες. Το συγκεκριμένο κατάστημα βρίσκεται στην οδό Πανεπιστημίου 18, στην Αθήνα και λειτουργεί ώρες καταστημάτων τραπε-ζών.

θEλΩ να γIνΩ εθελοντHσ «στΗν πρAΞΗ» πρOγραμμα «επOμενΗ μEρα - αναδAσΩσΗ»

Ó H WIND στο πλαίσιο της στρατηγικής «Στην

Πράξη» για την Εταιρική Κοινω-νική Ευθύνη στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και ως μέλος του Ελληνι-κού Δικτύου ΕΚΕ είναι χορηγός του προγράμματος “Η Επόμενη Μέρα”, προσφέροντας οικονο-μική ενίσχυση, αλλά και συμμε-τέχοντας ενεργά με 25 εθελο-ντές εργαζόμενους της εταιρεί-

ας στην υλοποίηση του. Το πρόγραμμα «Η Επόμενη Μέρα» σχεδί-ασαν και πραγματοποιούν η Μη Κυβερνητική Οργάνωση PRAKSIS σε συνεργασία με το Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη με στόχο την αποκατάσταση τόσο του ανθρώπινου κεφα-λαίου όσο και του περιβάλλοντος, οργανώνοντας αναδάσωση με εθελοντική εργασία στις περιοχές της Ηλείας και της Εύβοιας, που επλήγησαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές του καλοκαιριού.

Page 63: PressCode Issue 08

E T A I P I K H K O I N Ω N I K H E Y Θ Y N H

CITIBANK νEοι «πρAσινοι» τIτλοι με 100% προστασIα κεφαλαIου

Ó Η αλλαγή του κλίματος προκαλεί πλέον γε-νικευμένη ανησυχία, καθώς οι επιπτώσεις

της γίνονται όλο και πιο εμφανείς, τόσο στο ευρύ κοινό και στην πολιτική, όσο και στον επιχειρηματι-κό τομέα. Παράλληλα, αρκετές επιχειρήσεις ευνο-ούνται τόσο από τις νέες ανάγκες που δημιουργού-νται όσο και από την ανάπτυξη νέων φιλικών προς το περιβάλλον διαδικασιών. Η Citibank επέλεξε κά-ποιες από τις εταιρείες αυτές σε παγκόσμιο επίπεδο και τις διαθέτει στους Έλληνες επενδυτές με 100% προστασία κεφαλαίου κατά τη λήξη του προϊόντος με τη μορφή των νέων Τίτλων Προστατευμένου Κεφαλαίου Citi Climate Change Opportunities Index Notes.

Οι νέοι τίτλοι διατίθενται από τα καταστήματα της Citibank έως τις 28 Φεβρουαρίου σε ευρώ και δολάρια Η.Π.Α. και έχουν τριετή διάρκεια, με ελάχι-στο αρχικό ποσό επένδυσης τα 2.000 ευρώ ή δολά-ρια Η.Π.Α. Ο εκδότης των τίτλων, η Citibank International plc εγγυάται την 100% προστασία του κεφαλαίου που επενδύεται στη λήξη του προϊό-ντος.

Ο Δείκτης Citi Climate Change Opportunities Price Return, με τον οποίο συνδέεται η απόδοση των νέων Τίτλων Προστατευμένου Κεφαλαίου, έχει σχεδιαστεί με βάση τη λογική ότι η αλλαγή του κλί-ματος και η ανάγκη να ληφθούν μέτρα δημιουρ-γούν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης για ορισμένες εταιρείες. Οι τομείς στους οποίους μπορεί να δημι-ουργηθούν ευκαιρίες ανάπτυξης είναι οι εξής:

• Ενέργεια: εταιρείες που αναπτύσσουν εναλλα-κτικά καύσιμα και εναλλακτική ενέργεια με τη χρή-ση ή την παραγωγή αιθανόλης και νέες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.

• Νερό: Σχετιζόμενες με το νερό εταιρείες, καθώς το πόσιμο νερό μπορεί να γίνει αγαθό πολυτελεί-ας.

• Κτήρια και κατοικίες: Εταιρείες που ακολουθούν και υποστηρίζουν νέα πρότυπα για τη μείωση στην κατανάλωση οικιακής ενέργειας.

• Αυτοκίνητα: Εταιρείες που έχουν επενδύσει σε τεχνολογίες που αυξάνουν την αποδοτικότητα των καυσίμων (προηγμένα ντίζελ ή υβριδικά συστήμα-τα ηλεκτρισμού/καυσίμου).

«πρAΞεισ ζΩHσ» απO τΗν INTERAMERICAN, για τουσ πυρOπλΗκτουσ τΗσ ΗλεIασ

Ó Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Λάκης Λαζόπουλος, η Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» και μαζί τους πολλοί

γνωστοί καλλιτέχνες, δεν ξεχνούν τις δραματικές ημέρες που έζησαν οι πυρόπληκτοι το 2007, αλλά και τις συνέπειες της μεγά-λης καταστροφής που εξακολουθούν να υφίστανται σήμερα. Έτσι, οργανώνουν μια μεγάλη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στον Πύργο στις 5 Μαρτίου, στο κλειστό Γυμναστήριο της πόλης για την ψυχαγωγία όλων αυτών των ανθρώπων, που πάνω από όλα θέλουν να αισθανθούν τη ζεστή παρουσία όσων πραγματικά εξακολουθούν να νοιάζονται γι’ αυτούς.

Τα τραγούδια του Μίκη θα μεταφέρουν μια Πνοή Ζωής και αισιοδοξίας στην Ηλεία, που βρίσκει υποστήριξη στη ευγενική χορηγία της συναυλίας από την INTERAMERICAN, στο πλαίσιο του προγράμματός της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Πράξεις Ζωής». Η INTERAMERICAN συμμετέχει σε αυτή την πρωτοβουλία σε συνέχεια ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσεών της για την υποστήριξη των πυρόπληκτων, το οποίο περιελάμβανε συνερ-γασίες με αξιόπιστες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις για παροχή ιατροκοινωνικών υπηρεσιών, αποκατάσταση σχολικών κτηρίων, υποστήριξη κτηνοτρόφων με παροχή ζωοτροφών και άλλες πα-ρεμφερείς ενέργειες στις πληγείσες περιοχές της Πελοποννήσου και της Εύβοιας. Στη συναυλία, που θα είναι ανοιχτή για το κοινό, θα συμμετάσχουν αφιλοκερδώς γνωστοί καλλιτέχνες από τον μουσικό χώρο. Όπως δήλωσε ο κ. Γ. Κώτσαλος, Διευθύνων Σύμ-βουλος του Ομίλου INTERAMERICAN, «με αυτή τη χορηγική συμ-βολή μας ολοκληρώνουμε τη σειρά των σχετικών πρωτοβουλιών μας με εστιασμένες δράσεις, σε μια προσπάθεια να ανακτηθεί η χαμένη ποιότητα ζωής εκεί απ’ όπου πέρασε η φωτιά, ώστε να παραμείνουν και να ξαναδημιουργήσουν οι άνθρωποι στον τόπο τους».

Page 64: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 08> 62/63

Με επικεφαλής τον Γιάννη Βακαρέλη, ο οποίος έχει την καλλιτεχνική επιμέ-λεια του Κύκλου, οι Ημέ-ρες Πιάνου που πραγμα-

τοποιούνται με την υποστήριξη του Μυτι-ληναίου Α.Ε. Ομίλου Επιχειρήσεων, ξεκι-νούν στις 2 Απριλίου και ολοκληρώνονται με την Κυριακή των Πλήκτρων στις 20/4. Το Αφιέρωμα στο πιο δημοφιλές πολυφω-νικό όργανο όλων των εποχών θα εορτα-στεί με ρεσιτάλ σπουδαίων σολίστ του πιάνου, εκδηλώσεις χορού, διαλέξεις και πρωτότυπες συνεργασίες, που θα κατα-κτήσουν τις καρδιές του κοινού το μήνα Απρίλιο. Συμμετέχουν σπουδαίοι καλλιτέ-χνες του ελληνικού και διεθνούς καλλιτε-χνικού στερεώματος, όπως ο «μυθικός» Γκριγκόρι Σοκόλοφ(2/4) και ο δικός μας Βασίλης Τσαμπρόπουλος(9/4), που θα κα-ταθέσουν ο καθένας τη δική του καλλιτε-χνική άποψη πάνω σε γνωστό πιανιστικό ρεπερτόριο. Στις 12 και 13 Απριλίου μεγά-λα αστέρια του χορού, από την Όπερα του Παρισιού, του Βερολίνου και της Δρέσδης «χορεύουν με το πιάνο» σε μια μοναδική συνύπαρξη με αξιόλογους μουσικούς. Οι διάσημοι χορευτές θα ερμηνεύουν απο-σπάσματα από χορογραφίες των Πετιπά, Μπεζάρ, Μπουμπένιτσεκ κα, σε μουσική Τσαϊκόφσκι, Βάγκνερ, Πιατσόλα κ.α. Στο πλαίσιο του ίδιου κύκλου, ο διασημότερος θεωρητικός του μουσικού κλασικισμού και ρομαντισμού των ημερών μας, ο Τσάρλς Ρόζεν ερμηνεύει στις 13 Απριλίου Φρεντερίκ Σοπέν. Μία μέρα μετά, στις 14 Απριλίου, ο ίδιος καλλιτέχνης θα διατυπώ-σει τις απόψεις του πάνω στη «Ρομαντική επανάσταση» δίνοντας διάλεξη στα αγγλι-κά με ταυτόχρονη μετάφραση. Οι Ημέρες Πιάνου θα κορυφωθούν θεαματικά στις 20 Απριλίου με την «Μεγάλη Κυριακή των πλήκτρων». Πρόκειται για μία ολοήμερη γιορτή του πιάνου γεμάτη συναυλίες, πα-ρουσιάσεις και πολλές εκπλήξεις για μι-κρούς και μεγάλους στις αίθουσες και τα φουαγιέ του Μεγάρου, που ξεκινά το πρωί και τελειώνει το βράδυ της Κυριακής. Η

Ημέρες Πιάνου

έναρξη γίνεται στις 11.30 π.μ. με την συναυλία που έχει τίτλο «Ιστορία των πλήκτρων, που απέκτησαν piano και forte», στην οποία συμμετέχουν ο Γιάννης Βακαρέλης, o Μέλβιν Ταν, ο Θανά-σης Αποστολόπουλος, ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος και στην παρουσίαση η Έφη Αβέρωφ-Μιχαηλίδου. Στις 5μ.μ. της ίδιας μέ-ρας ο διάσημος φορτεπιανίστας Μέλβιν Ταν δίνει ένα μοναδικό δίνει ρεσιτάλ, ενώ στις 6μ.μ. οι ακροατές θα απολαύσουν μία ώρα πιανιστικής δεξιοτεχνίας από τη Λατινική Αμερική με τον μεγάλο βιρτουόζο Κυπριανό Κάτσαρη. Αμέσως μετά, στις 7μ.μ., ο Άρης Γαρουφαλής θα ερμηνεύσει ό,τι του υποδείξει το κοινό. Η πρω-τοτυπία στη συγκεκριμένη συναυλία έγκειται στο ότι το πρό-γραμμά της θα διαμορφωθεί από το κοινό μέσω μιας ειδικής ψηφοφορίας, που θα διεξαχθεί τις αμέσως προηγούμενες εβδο-μάδες στο Μέγαρο Μουσικής. Σε ειδικά δελτία που θα διανέμο-νται, οι θεατές θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν από μία ευρεία λίστα έργων τα κομμάτια που επιθυμούν να ακούσουν στη συναυλία «Πιάνο... “a la carte”». Το ολοήμερο αφιέρωμα κλεί-νει με τους μελλοντικούς διεθνείς αστέρες του πιάνου, με καλλι-τέχνες που έχουν βραβευθεί στους μεγαλύτερους διεθνείς δια-γωνισμούς (Διαγωνισμός Geza Anda της Ζυρίχης, Διαγωνισμός Βασίλισσα Ελισάβετ του Βελγίου, Διαγωνισμός Τσαϊκόφσκι της Μόσχας). Τους βραβευμένους σολίστ θα συνοδεύσει η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ υπό τη διεύθυνση του Βύρωνα Φιδετζή.

Page 65: PressCode Issue 08

Π O Λ I T I Σ M O Σ

Τα διάσημα Μπαλέτα στον Πάγο της Αγίας Πετρούπο-λης (St. Petersburg State Ice Ballet) επιστρέφουν στην Αθήνα με τη Λίμνη των Κύκνων στο Θέατρο Badminton, σε χορογραφία Konstantin Rassadin, για πρώτη φορά με τη συνοδεία Συμφωνικής Ορχή-

στρας. Την εκπληκτική μουσική του Piotr Ilyich Tchaikovsky ερ-μηνεύει η διάσημη Εθνική Φιλαρμονική Ορχήστρα της Μολδα-βίας (National Philarmonic Orchestra of Moldova) με Μαέστρο τον Mihai Agafita.ν35 χορευτές διακεκριμένοι στο καλλιτεχνικό πατινάζ και 65 μουσικοί παρουσιάζουν από τις 12 Μαρτίου ένα παγκόσμιας εμβέλειας θέαμα, υψηλής καλλιτεχνικής αξίας και άμεμπτης δεξιοτεχνίας που συνδυάζει αριστοτεχνικά την αρμο-νία, την κομψότητα και τη χάρη του κλασικού μπαλέτου, με το δυναμισμό, την ισορροπία και το συγχρονισμό του καλλιτεχνικού πατινάζ.

O μύθος μιας λίμνης, η βαθιά επιθυμία για τον ανέφικτο έρω-τα, το τραγούδι των κύκνων λίγο πριν πεθάνουν, ένα συγκινητικό σύμπλεγμα αγάπης και θανάτου. Η Λίμνη των Κύκνων. Μια συγκι-νητική ιστορία που ο Τσαϊκόφσκι έκανε αθάνατη και που τώρα τα Μπαλέτα στον Πάγο της Αγίας Πετρούπολης, δίνουν ένα ζευ-γάρι νέα φτερά και την απογειώνουν…στον πάγο!

Το αγαπημένο παραμύθι του κοριτσιού που μεταμορφώθηκε σε κύκνο ξετυλίγεται στον πάγο μέσα από μια έκρηξη χάρης, ομορφιάς, χρωμάτων και αρμονίας, που σε συνδυασμό με την υψηλή αισθητική των κοστουμιών και των σκηνικών, προσφέρει στο κοινό κάθε ηλικίας, μια μοναδική εμπειρία. Με σεβασμό στην κλασική χορογραφία και με κά-ποια από τα κορυφαία ονόματα του καλλιτεχνικού πατινάζ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, τα Μπαλέτα στον Πάγο της Αγίας Πε-τρούπολης επιστρέφουν στην Αθήνα το Μάρτιο στο Θέατρο Badminton αυτή τη φορά, για να αποδώσουν τη Λίμνη των Κύ-κνων... επί πάγου. Η εντυπωσιακή δεξιοτεχνία των 35 αέρινων χο-ρευτών, η άψογη τεχνική τους, σε συνδυασμό με την αριστουργη-ματική και αθάνατη μουσική σύν-θεση του μεγάλου Ρώσου μου-σουργού, που αποδίδεται ζωντα-νά από την Εθνική Φιλαρμονική Ορχήστρα της Μολδαβίας δημι-ουργούν ένα υψηλών προδιαγραφών θέαμα.

τα μπαλEτα στον πAγο τΗσ αγIασ πετροYπολΗσ

Τα Μπαλέτα στον Πάγο της Αγίας Πετρούπολης ξεκίνησαν την καλλιτεχνική τους δραστηριότητα το 1967 και έγιναν παγκοσμίως γνωστά προτείνοντας στο κοινό μια νέα μορφή χορού, όπου το κλασικό μπαλέτο συνδυάζεται με το καλλιτεχνικό πατινάζ.

Σήμερα, τα Μπαλέτα της Αγίας Πετρούπολης περιλαμβάνουν περισσότερους από 100 χορευτές, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται μερικά από τα σπουδαιότερα ονόματα του καλλιτεχνικού πατινάζ, όπως οι Olga Kuvashova, Elena Komarova, Pavel Ivanov, Alexei Pogodin, Ludmilla Pantchina, Tatiana Prokofieva κ.α. Η φήμη και το κύρος των Μπαλέτων στον Πάγο της Αγίας Πετρούπολης έχουν πια παγιωθεί παγκοσμίως, έχοντας κερδίσει πολλά βραβεία και διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς και πραγματοποιώντας περισσότερες από 8.000 παραστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Λίμνη των Κύκνων ξεκίνησε την παγκόσμια περιοδεία της το νοέμβριο του 1996, πραγματοποιώντας την πρεμιέρα της στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μέχρι σήμερα, έχει παρουσιαστεί σε πολλά από τα μεγαλύτερα θέατρα της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και της Ευρώπης.

St. Petersburg State Ice BalletH Λίμνη των Κύκνων

Page 66: PressCode Issue 08

presscode ISSUE 07> 64

“Ζήστε τη μοναδική εμπειρία της διαμο-νής στα Ιστορικά Ξενοδοχεία της Ελλάδος βιώνοντας την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας”, ήταν η πρόσκληση που απηύθυ-νε η ΔΣ των Υάδων, Βαρβάρα Αυδή, σε κλει-στή εκδήλωση κοτκέιλ παρουσίασης της αλυσίδας Υάδες που πραγματοποιήθηκε σε εκδήλωση στη Νέα Υόρκη.

Ο χώρος Atrium στο ελληνικό κτίριο Olympic Towers στο κέντρο του Μανχάταν ήταν ασφυκτικά γεμάτος από εκπροσώπους του τύπου και επαγγελματίες του τουρισμού της Αμερικής κατά την πρώτη επίσημη πα-ρουσίαση της ελληνικής ξενοδοχειακής αλυ-σίδας Υάδες: των διακεκριμένων ιστορικών ξενοδοχείων της Ελλάδος.

«Είμαστε εδώ για να σας δείξου-με ένα νέο τρόπο προσέγγισης της Ελλάδος στα ταξίδια σας: Την Ελλά-δα της ιστορίας και του πολιτισμού. Απευθυνόμαστε στον ταξιδιώτη των εμπειριών, τον ταξιδιώτη εκείνο που αναζητά να βιώσει την κουλτούρα του τόπου που επισκέπτεται, τον τα-ξιδιώτη που επιθυμεί να συλλέξει πολύτιμες εμπειρίες και στιγμές χα-λάρωσης. Η πολυτέλεια στο ταξίδι σήμερα ξεπερνά την αυστηρή έν-νοια του χώρου και των προσφερό-μενων υπηρεσιών, και εκφράζεται με το σύνολο των αυθεντικών εμπει-ριών που θα συλλέξει ο ταξιδιώτης κατά την παραμονή του σε ένα τόπο » ανέφερε συγκεκριμένα στην ομιλία της η κ. Βαρβάρα Αυδή. Τα ξενοδοχεία μέλη των Υάδων προσφέρουν στον επισκέπτη τους την εμπειρία που αναζητά συνδυ-άζοντας την ιστορία του χώρου και τη διαμονή με διακριτική πολυτέλεια.

Σε δική του δήλωση ο Κύριος Ταμπάκης, διευθυντής του ΕΟΤ του γραφείου των Ηνωμένων Πολιτειών που παρευρέθηκε στην εκδήλωση ανέφερε χαρακτη-ριστικά ότι «ετούτα τα ξενοδοχεία από τη μια σώζουν τον πολιτισμό και την πα-ράδοσή μας, ενώ από την άλλη δίνουν μια άλλου είδους ποιότητα στο πακέτο των τουριστικών υπηρεσιών που προσφέρει η Ελλάδα. Θεωρώ ότι αυτού του είδους οι υπηρεσίες θα αποκτούν ολοένα και περισσότερους πελάτες και θα γίνονται πηγές διαφήμισής μας από τον ευχαριστημένο πελάτη όταν θα επιστρέψει στη χώρα του. Γιατί θα απολαμβάνει το προσωπικό σέρβις και θα του δίνει μια ταυτό-τητα σαν τουρίστας.»

παρουσIασΗ τΩν ιστορικΩν ΞενοδοχεIΩν υAδεσ σε εκδHλΩσΗ στΗ νEα υOρκΗ

Πολιτισμός, Ιστορία και Διακριτική ΠολυτέλειαΜοναδικό και αποκλειστικό ελληνικό μέ-λος του συνδέσμου των Ιστορικών Ξενο-δοχείων της Ευρώπης, Historic Hotels of Europe, και συνεργαζόμενη με τα Ιστορι-κά Ξενοδοχεία της Αμερικής, Historic Hotels of America, η ξενοδοχειακή αλυσί-δα Υάδες προβάλλει σήμερα κάτω από την ομπρέλα της 18 μοναδικά ξενοδοχεία στην Ελλάδα που λειτουργούν σε κτίρια ιστορικής σημασίας τα οποία έχουν μετα-τραπεί σε ξενοδοχεία υψηλών προδιαγρα-φών. Στα άμεσα σχέδια της αλυσίδας είναι η εκπροσώπηση 5 νέων μονάδων τα οποία βρίσκονται σήμερα υπό εξέταση, ενώ η αλυσίδα παρέχει και συμβουλευτι-κές υπηρεσίες σε μικρά ξενοδοχεία που βρίσκονται υπό κατασκευή και επιθυμούν να συμμετέχουν στο δίκτυο Υάδες και των Ιστορικών ξενοδοχείων της Ευρώπης.