Presscode Issue 03

89
BARACK OBAMA «Θα ανανεώσω την παγκόσμια Αμερικανική ηγεμονία» ΣυνΕντΕυξη Α. ΜΠΕΖΑΣ «Με πολύ δουλειά και επιμονή» ΕΡΕΥΝΑ - ΕΛΙΑΜΕΠ Η Ελληνική πολιτική Εθνικής Ασφάλειας στον 21ο αιώνα ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ τΕυΧΟΣ 03 ΤΙΜΗ: 5 ΕΥΡΩ ΚΙΝΑ

description

Οι πραγματικές προθέσεις της Κίνας

Transcript of Presscode Issue 03

Page 1: Presscode Issue 03

BARACK OBAMA«Θα ανανεώσω την παγκόσμια Αμερικανική ηγεμονία»ΣυνΕντΕυξη

Α. ΜΠΕΖΑΣ«Με πολύ δουλειά και επιμονή»

ΕΡΕΥΝΑ - ΕΛΙΑΜΕΠΗ Ελληνική πολιτική Εθνικής Ασφάλειας στον 21ο αιώνα

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ

τΕυΧΟΣ 03

ΤΙΜ

Η: 5

ΕΥΡ

Ω

ΚΙΝΑ

Ανώνυμο-3 1 18-06-07 12:27:45

Page 2: Presscode Issue 03

Editorial

Η ονομασία της ΠΓΔΜ: ένα θέμα που θα έπρεπε να έχουμε συνειδη-τοποιήσει από καιρό πως έχει κλείσει, επανέρχεται στην επικαιρότητα και θα επανέρχεται όσο δεν βρίσκεται ένας θαρραλέος έλληνας πολι-τικός για να πει καθαρά πως χάσαμε. Η αλήθεια όσο και αν μας ενοχλεί, είναι πως η Ελλάδα υπέστη διπλωματική ήττα. Η γειτονική μας χώρα αναγνωρίζεται πλέον από τις περισσότερες χώρες του κόσμου ως «Μακεδονία» και αυτό που απομένει για να κλείσει και τυπικά το ζήτη-μα είναι να το παραδεχθούμε και εμείς.

Η αναγνώριση αυτής της ήττας και παράλληλα η ενημέρωση του ελληνικού λαού για το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος, ψύχραι-μα, χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις και λαϊκισμούς, είναι απαραίτητη για να προχωρήσουμε.

Αναγνωρίζω πως μια τέτοια παραδοχή συνεπάγεται και ένα μεγάλο πολιτικό κόστος, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να αποφασίσουμε και να βάλουμε το εθνικό συμφέρον πάνω από το στενά κομματικό. Όσοι εκμεταλλεύονται το πατριωτικό αίσθημα των Ελλήνων και καλλιερ-γούν μαζικές ψυχώσεις προς άγρα ψήφων, είναι σίγουρο πως θα σπεύ-σουν να καρπωθούν τα όποια οφέλη, στο χέρι της ηγεσίας είναι να εξηγήσει τους λόγους αυτής της –μη αναστρέψιμης– ήττας και να τους αποδυναμώσει.

Το εθνικό συμφέρον δεν είναι να χρησιμοποιούμε τα διπλωματικά μας όπλα για μια χαμένη υπόθεση, κυρίως για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Η διεθνής κοινή γνώμη αδυνατεί να κατανοήσει γιατί εμποδίζουμε ένα κράτος να λέγεται όπως λεγόταν εδώ και πενήντα χρόνια, οι εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δυσανασχετούν από αυτή τη διένεξη αν και σέβονται, προς το παρών, την ενδιάμεση συμ-φωνία χάριν της κοινής ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Το συμφέ-ρον μας είναι να απεμπλακούμε όσο το δυνατόν νωρίτερα, να περιο-ρίσουμε τις απώλειες και να αρχίσουμε να οικοδομούμε μια ειλικρινή σχέση εμπιστοσύνης με τους γείτονες.

Μια ουσιαστική συμφωνία, πέρα από τα ονόματα και τα σύμβολα, θα πρέπει να αναφέρεται στο απαραβίαστο των συνόρων και τον τερ-ματισμό της προπαγάνδας. Η αλήθεια είναι πως κανείς λογικός δεν μπορεί να ισχυριστεί πως τα Σκόπια αποτελούν πραγματική απειλή για την πάνοπλη και πολυπληθέστερη Ελλάδα, αλλά αυτό μπορεί και πρέ-πει να το απαιτήσει η χώρα μας για να διαλυθούν και τα τελευταία σύννεφα καχυποψίας.

Κοιτώντας τα σύνορα πρέπει να μετράμε περισσότερους φίλους από ότι εχθρούς, μια πιθανή εμμονή στο θέμα του ονόματος θα μας χαρίσει έναν αστερίσκο κάτω από τη συμφωνία ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ η ακόμα και στην Ε. Ε. ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» που θα αναφέρεται στη διαφωνία της Ελλάδας ως προς το όνομα του νέου μέλους.

Δημήτρης Γιαννακοπουλος[email protected]

BARACK OBAMA«Θα ανανεώσω την παγκόσμια Αμερικανική ηγεμονία»ΣυνΕντΕυξη

Α. ΜΠΕΖΑΣ«Με πολύ δουλειά και επιμονή»

ΕΡΕΥΝΑ - ΕΛΙΑΜΕΠΗ Ελληνική πολιτική Εθνικής Ασφάλειας στον 21ο αιώνα

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ

τΕυΧΟΣ 03

ΤΙΜ

Η: 5

ΕΥΡ

Ω

ΚΙΝΑ

Ανώνυμο-3 1 18-06-07 12:27:45

Page 3: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 02/03

Ο πΟλεμΟς τΟυ ΙρΑκ ξύπνησε μνήμες από το Βιετνάμ, τη σημαντι-κότερη πολιτική εμπειρία μιας ολό-κληρης γενιάς, αλλά αυτό δεν μας δίνει σαφείς ενδείξεις για το τι ακρι-βώς έχουμε μάθει.

Φυσικά, η ιστορία ποτέ δεν επα-ναλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο. Το Βιετνάμ ήταν ένα επεισόδιο κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, ένας συνδυασμός γεωπολιτικής και ιδεολογικής σύγκρουσης. Το Ιράκ είναι μέρος μιας ιδεολογικής αντι-παράθεσης μεταξύ των ισλαμικών ομάδων, του ριζοσπαστικού Ισλάμ και του υπόλοιπου κόσμου- του οποίου απορρίπτουν την παγκό-σμια τάξη, τα σύνορα και τα καθιε-ρωμένα κράτη- έθνη.

Η ήττα στο Βιετνάμ, μακροπρό-θεσμα, επηρέασε ψυχολογικά τις χώρες που στηρίχθηκαν στην Αμε-ρική - μια κατάρρευση στο Ιράκ θα επηρέαζε άμεσα κοινωνίες με έντονο το μουσουλμανικό στοι-χείο, δεδομένου ότι το ριζοσπαστι-κό Ισλάμ κερδίζει έδαφος από την Ινδονησία, μέσω της Ινδίας, στη βόρεια Αφρική και τη δυτική Ευ-ρώπη.

Υπάρχει εντούτοις μια σημαντι-κή ομοιότητα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ όταν οι αντιδράσεις στο εσωτερικό εντά-θηκαν, σε σημείο να αποκλειστεί κάθε ορθολογική συζήτηση. Για περισσότερο από μια δεκαετία, δι-αδοχικές Κυβερνήσεις και των δύο κομμάτων έθεσαν ως σημαντικό εθνικό συμφέρον, την επιβίωση του νότιου Βιετνάμ. Αρχίζοντας από την κυβέρνηση Johnson, που αντιμετώπισε ένα κύμα διαμαρτυ-ρίας με κεντρική πεποίθηση πως στο Βιετνάμ διαπράττεται μια με-

τικά με το Ιράκ προκύπτουν από τον πόλεμο του Βιετνάμ: Αποτελούσε η μονομερής απόσυρση μια επιλογή για τον Nixon όταν ανέλαβε καθή-κοντα; Ο χρόνος που απαιτήθηκε για να εφαρμόσει το σχέδιο ο Nixon ήταν που εξάντλησε τον Αμερικανι-κό λαό, ο οποίος δεν το στήριξε, παρά τα όποια πλεονεκτήματα;

Όταν ανέλαβε ο Nixon, υπήρ-χαν πάνω από 500.000 αμερικανοί στρατιώτες στο Βιετνάμ, και ο αριθμός τους αυξανόταν συνεχώς. Η επίσημη θέση της κυβέρνησης Johnson ήταν ότι η αμερικανική απόσυρση θα άρχιζε μόνο έξι μή-νες μετά από μια βόρεια βιετναμέ-ζικη απόσυρση. Η πλατφόρμα των «περιστερών» Robert Kennedy, George McGovern υποστήριζε την αμοιβαία αποχώρηση. Κανείς δεν υποστήριξε μετά την λύση της μο-νομερούς αποχώρησης.

Αλλά και η μονομερής αποχώ-ρηση δεν θα μπορούσε εύκολα να πραγματοποιηθεί. Στο έδαφος του Βιετνάμ δρούσαν πάνω από 600.000 ένοπλοι κομμουνιστές, ένα μεγάλο μέρος ήταν βόρειες βιετναμέζικες μονάδες, που στηρί-χτηκαν από αντάρτες και αν υπο-λογίσουμε οτι ένα μεγάλο μέρος του στρατού του νότιου Βιετνάμ που έφτανε τις 700.000 θα μπο-ρούσε να ενωθεί με τους κομμου-νιστές, νοιώθοντας πως προδόθη-κε από τους συμμάχους του, το αποτέλεσμα θα ήταν οι Αμερικανι-κές δυνάμεις να γίνουν όμηροι και οι Βιετναμέζοι θύματα.

Δεν υπήρχε εναλλακτική διπλω-ματική λύση. Το Ανόι επέμενε να θέτει δύο προϋπόθεσης για την εκεχειρία: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση του νοτίου Βιετνάμ, το στρατό και την αστυνομία από δυ-νάμεις ελεγχόμενες από τους κομ-μουνιστές και δεύτερο, να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των στρατευμάτων τους, ανεξαρ-τήτως της προόδου ή της χρονικής διάρκειας των διαπραγματεύσεων.

Ο Henry A. Kissinger, ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ

ΜΙΑΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣΤΟ ΙΡΑΚ θΑΕΠΗΡΕΑζΕΑΜΕΣΑΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΜΕΕΝΤΟΝΟ ΤΟΜΟΥΣΟΥΛΜΑ-ΝΙΚΟ ΣΤΟΙχΕΙΟ,δΕδΟΜΕΝΟΥΟΤΙ ΤΟΡΙζΟΣΠΑΣΤΙΚΟΙΣΛΑΜΚΕΡδΙζΕΙΕδΑφΟΣΑΠΟ ΤΗΝΙΝδΟΝΗΣΙΑ,ΜΕΣΩΤΗΣ ΙΝδΙΑΣ,ΣΤΗ βΟΡΕΙΑΑφΡΙΚΗΚΑΙ ΤΗ δΥΤΙΚήΕΥΡΩΠΗ.

διεθνής συνεργασία

ΤΑ ΜΑθΗΜΑΤΑΤΟΥ βΙΕΤΝΑΜ

Henry A. Kissinger

presscode ISSUE 03> 16/17

γάλη ανηθικότητα που μπορεί να εξαγνιστεί μέσω της αντιπαράθε-σης. Αυτό το αδιέξοδο καταδίκασε την αμερικανική πολιτική στο Βιετ-νάμ και δεν πρέπει να επαναληφθεί στο Ιράκ.

Γι’ αυτό είναι απαραίτητη μια συ-νοπτική ανακεφαλαίωση της τρα-γωδίας στην Ινδοκίνα.

Αρχίζοντας με τη διάλυση του μύθου πως η κυβέρνηση Nixon πα-ρέτεινε άσκοπα τον πόλεμο θέτο-ντας τους όρους το 1972 , οι οποίοι υπήρχαν από το 1969. Όταν σοβα-ροί ιστορικοί επανεξετάσουν τα ντοκουμέντα -και όχι αποσπάσματα από ταινίες- θα καταλήξουν στο συ-μπέρασμα ότι η κυβέρνηση Nixon λειτούργησε βάσει ενός στρατηγι-κού σχεδίου που κατέληξε το 1972 στους όρους που αποτελούσαν ει-κασίες το 1969, ακολουθώντας αυ-τό το σχέδιο για γεωπολιτικούς, και όχι εκλογικούς, λόγους.

Εάν εκείνη η συμφωνία, που υπογράφηκε επίσημα τον Ιανουά-ριο του 1973, θα μπορούσε να εγ-γυηθεί ένα ανεξάρτητο νότιο Βιετ-νάμ και να αποτρέψει τη σφαγή που ακολούθησε, κανείς δεν θα μά-θει. Ξέρουμε ότι η έλλειψη ενότη-τας στην Αμερική απέτρεψε μια τέτοια έκβαση όταν το Κογκρέσο απαγόρευσε τη χρήση στρατιωτι-κής ισχύος για τη διατήρηση της συμφωνίας. Ο αμερικανικός στρα-τός είχε αποχωρήσει από το νότιο Βιετνάμ (εκτός από μερικούς συμ-βούλους). Το αποτέλεσμα ήταν η βίαιη εισβολή από το βόρειο Βιετ-νάμ, καταπατώντας με αυτό τον τρόπο όλες τις συμφωνίες τις οποί-ες τα κράτη που είχαν επικυρώσει, γύρισαν την πλάτη.

Επομένως, δύο ερωτήματα σχε-

PressCode issue 03.indd 16-17 20-06-07 09:54:16

foreign affairs

ΑπΟ τΟτε που ένας από τους με-τεωρολογικούς δορυφόρους της Κίνας δέχθηκε πλήγμα από βαλλι-στικό πύραυλο τον περασμένο Ια-νουάριο, οι ειδικοί παγκοσμίως προβληματίστηκαν για το σκοπό αυτής της κίνησης. Μία ευρέως δι-αδεδομένη άποψη είναι ότι η αντι-δορυφορική δοκιμή ήταν μία προ-ειδοποίηση της αμερικανικής στρα-τιωτικής δύναμης. Στρατηγικοί αναλυτές του Πεκίνου υποστήριζαν εδώ και πολλά χρόνια ότι πρέπει να αναπτύξει ασύμμετρες ικανότητες για να κλείσει το διευρυνόμενο κε-νό ανάμεσα στη στρατιωτική δύνα-μη των ΗΠΑ και της Κίνας αλλά και να προετοιμαστεί για μία πιθανή σύγκρουση στα στενά της Ταϊβάν. Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξαρ-τώνται τώρα σε τόσο μεγάλο βαθ-μό από τα διαστημικά μέσα για τις επικοινωνίες σε πραγματικό χρόνο, την επαγρύπνηση στο πεδίο μάχης, τη στοχοποίηση των όπλων, τη συλ-λογή πληροφοριών και την ανα-γνώριση, η εκτόξευση του κινεζικού πυραύλου μπορεί να ήταν μία από-πειρα της Κίνας να δείξει στην Ουά-σινγκτον ότι το Πεκίνο μπορεί να

υπερνικήσει την αδυναμία του σχε-τικά εύκολα. Άλλοι αναλυτές υπο-στήριζαν ότι η δοκιμή ήταν μία άκομψη απόπειρα για την εστίαση της διεθνούς προσοχής στην ανά-γκη απαγόρευσης των όπλων στο διάστημα. Για περισσότερο από δέ-κα χρόνια, και συγκεκριμένα καθώς τα αμερικανικά σχέδια αντιπυραυ-λικής άμυνας και η ανάπτυξη σε θέση μάχης επισπεύδονταν, το Πε-κίνο παρακινούσε επανειλημμένως τα μέλη της Διάσκεψης των Ηνωμέ-νων Εθνών για τον αφοπλισμό να καταρτίσουν μία πολυμερή συνθή-κη για την απαγόρευση των όπλων στο διάστημα (η εισήγηση είναι γνωστή ως Πρόληψη του Ανταγω-νισμού των Εξοπλισμών στο Διά-στημα, ή συνθήκη PAROS). Οι Ηνω-μένες Πολιτείες όμως αντιτίθονταν επιμόνως σε τέτοιου είδους δια-πραγματεύσεις ανησυχώντας ότι η αμερικανική κυριαρχία στο διάστη-μα θα περιοριζόταν.

Και οι δύο αυτές ερμηνείες εγεί-ρουν πάντως περισσότερα ερωτή-ματα. Γιατί το Πεκίνο ανέλαβε δρά-ση τότε; Γιατί η Κίνα προέβη σε τέ-τοιου είδους προκλήσεις όταν έχει

οικοδομήσει τόσο επίμοχθα την εικόνα της ως «ειρηνικά ανερχόμε-νη» χώρα και ως «υπεύθυνη μεγάλη δύναμη» που προσβλέπει σε έναν πιο «αρμονικό κόσμο»; Τι είδους ομόλογος είναι η Κίνα;

Η αληθινή απάντηση μπορεί να είναι απλούστερη - και πιο ανησυ-χητική. Με λίγα λόγια, το δεξί χέρι του Πεκίνου μπορεί να μην γνώριζε τι έκανε το αριστερό του. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός και οι αντίστοιχες στρατηγικές πυραυλι-κές δυνάμεις προχώρησαν πιο πι-θανόν με το πρόγραμμα αντιδορυ-φορικών δοκιμών χωρίς να συμ-βουλευτούν άλλα σημαντικά τμή-ματα της κινεζικής γραφειοκρατίας εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας– τουλάχιστον όχι εκείνα τα τμήματα τα οποία γνωρίζουν οι περισσότεροι ξένοι. Αυτή μπορεί να είναι μία πιο ανησυχητική προο-πτική από οτιδήποτε θα μπορούσε να έχει αποκαλύψει η δοκιμή για τις στρατιωτικές φιλοδοξίες ή τους σκοπούς ελέγχου των εξοπλισμών της Κίνας.

ΑΠΕΙΘΑΡΧΟΣΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ;

Αυτή δεν θα ήταν η πρώτη φο-ρά που ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα απέκρυπτε τις επιχειρή-σεις του από άλλα τμήματα του κι-νεζικού μηχανισμού εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας . Τον Απρίλιο 2001, λίγο μετά τη σύ-γκρουση ενός κινεζικού μαχητικού με ένα αμερικανικό αναγνωριστικό αεροσκάφος EP-3, κατέστη προφα-νές ότι ο κινεζικός στρατός δεν αποκάλυπτε πλήρως τι γνώριζε για το περιστατικό. Οι στρατιωτικές αρ-χές στο νησί Χαϊνάν, όπου το ΕΡ-3

Ο ΛΑϊκΟΣ ΑΠΕΛΕυΘΕΡωτΙκΟΣ ΣτΡΑτΟΣ κΑΙ ΟΙ ΑΝτΙΣτΟΙΧΕΣΣτΡΑτηΓΙκΕΣ ΠυΡΑυΛΙκΕΣ δυΝΑΜΕΙΣ ΠΡΟΧωΡηΣΑΝ ΠΙΟ ΠΙΘΑΝΟΝ ΜΕτΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝτΙδΟΡυφΟΡΙκωΝ δΟκΙΜωΝ ΧωΡΙΣ ΝΑΣυΜβΟυΛΕυτΟυΝ ΑΛΛΑ ΣηΜΑΝτΙκΑ τΜηΜΑτΑ τηΣ κΙΝΕζΙκηΣΓΡΑφΕΙΟκΡΑτΙΑΣ ΕξωτΕΡΙκηΣ ΠΟΛΙτΙκηΣ κΑΙ ΠΟΛΙτΙκηΣ ΑΣφΑΛΕΙΑΣ

Ο Bates Gill κΑτΕΧΕΙ τηΝ ΕδΡΑ Freeman ΣτΟ κΕΝτΡΟΣτΡΑτηΓΙκωΝ κΑΙ δΙΕΘΝωΝ ΣΠΟυδωΝ κΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣυΓΓΡΑφΕΑΣ τΟυβΙβΛΙΟυ risinG star. H ΝΕΑ δΙΠΛωΜΑτΙΑ ΑΣφΑΛΕΙΑΣ τηΣ κΙΝΑΣ(CHina’s new seCurity DiplomaCy). Ο martin KleiBer ΕΙΝΑΙβΟηΘΟΣ ΕΡΕυΝΑΣ ΣτΟ κΕΝτΡΟ ΣτΡΑτηΓΙκωΝ κΑΙ δΙΕΘΝωΝΣΠΟυδωΝ.

ΣτΡΑτηΓΙκΟΙΑΝΑΛυτΕΣ τΟυΠΕκΙΝΟυυΠΟΣτηΡΙζΑΝΕδω κΑΙ ΠΟΛΛΑΧΡΟΝΙΑ ΟτΙΠΡΕΠΕΙ ΝΑΑΝΑΠτυξΕΙΑΣυΜΜΕτΡΕΣΙκΑΝΟτητΕΣ ΓΙΑΝΑ κΛΕΙΣΕΙ τΟδΙΕυΡυΝΟΜΕΝΟκΕΝΟ ΑΝΑΜΕΣΑΣτη ΣτΡΑτΙωτΙκηδυΝΑΜη τωΝ ηΠΑ κΑΙ τηΣ κίΝΑΣΑΛΛΑ κΑΙ ΝΑΠΡΟΕτΟΙΜΑΣτΕΙΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΘΑΝηΣυΓκΡΟυΣη ΣτΑΣτΕΝΑ τηΣτΑϊβΑΝ

presscode ISSUE 03> 20/21

tΙ ΑΠΟκΑΛυΠτΕΙη ΑΝτΙδΟΡυφΟΡΙκη δΟκΙΜηΓΙΑ τη ΛηΨη ΑΠΟφΑΣΕωΝΣτΟ ΠΕκΙΝΟBates Gill & Μartin KleiBer

H ΟδυΣΣΕΙΑ τΟυ δΙΑΣτηΜΑτΟΣ τηΣ κΙΝΑΣ

PressCode issue 03.indd 20-21 20-06-07 13:27:56

Οι κινΗσεισ κεφαλαίων έχουν καταστεί η Αχίλλειος πτέρνα της παγκοσμιοποίησης. Τα τελευταία 25 χρόνια, σαρωτικές νομισματικές κρίσεις έπληξαν χώρες σε όλη τη Λατινική Αμερική και την Ασία, όπως και χώρες μόλις πέρα από τα σύνορα της Δυτικής Ευρώπης – ιδί-ως τη Ρωσία και την Τουρκία. Ακό-μα και ένας οικονομολόγος με τέ-τοιες αψεγάδιαστες περγαμηνές και υπέρμαχος της παγκοσμιοποίησης όπως ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, Frederic Mishkin, αναγνώρισε ότι «το άνοιγ-μα του χρηματοοικονομικού συστή-ματος στη ροή ξένων κεφαλαίων οδήγησε σε ορισμένες καταστροφι-κές κρίσεις προκαλώντας μεγάλη οδύνη, δυστυχία, ακόμη και βία».

Οι επαγγελματίες οικονομολόγοι δεν κατάφεραν να δώσουν μία πει-στική και με λογική συνάφεια απά-ντηση σχετικά με τις νομισματικές κρίσεις. Οι αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), τις τελευταίες δύο δεκαετίες, υποστή-ριξαν μια μεγάλη γκάμα εθνικών καθεστώτων συναλλαγματικών τι-μών και νομισματικής πολιτικής, τα οποία στη συνέχεια κατέρρευσαν. Απεύθυναν το κατηγορώ σε πολ-λούς ενόχους, από τη χαλαρή δη-

μοσιονομική πολιτική και την κακή τραπεζική νομοθεσία ως την κακή βιομηχανική πολιτική και τη δια-φθορά των αξιωματούχων. Η βιβλι-ογραφία που είχε ως αντικείμενο τις οικονομικές κρίσεις παρείχε συστά-σεις πολιτικής τόσο έξοχα περιχα-ρακωμένες και ευρέως αμφιλεγό-μενες ώστε να είναι πρακτικά άχρη-στες.

Οι οικονομολόγοι που είναι αντί-θετοι στην παγκοσμιοποίηση εξέ-τασαν το πρόβλημα υπό ένα δια-φορετικό πρίσμα δίνοντας άφεση στις κυβερνήσεις (εκτός από εκείνη της Ουάσιγκτον) κατηγορώντας για τις κρίσεις τις αγορές και τους θε-σμικούς υποστηρικτές τους, όπως το ΔΝΤ - «τις δικτατορίες των διε-θνών οικονομικών», με τα λόγια του Νομπελίστα Joseph Stiglitz. «Ουσι-αστικά οι χώρες προειδοποιούνται ότι αν δεν ακολουθήσουν ορισμένους κανόνες, οι κεφαλαιαγορές ή το ΔΝΤ θα αρνηθούν να τους δανείσουν χρή-ματα», γράφει ο Stiglitz. «Κατά βάση αναγκάζονται να εγκαταλείψουν μέ-ρος της εθνικής κυριαρχίας τους».

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Οι αγορές αποτυγχάνουν και η αποκα-τάσταση της κυριαρχίας των κυ-βερνήσεων θα βάλει ένα τέλος στη χρηματοοικονομική αστάθεια; Εδώ έχουμε μια επικίνδυνη, λανθασμένη διάγνωση. Στην πραγματικότητα, οι ροές κεφαλαίων έγιναν αποσταθε-ροποιητικές μόνο αφότου οι χώρες άρχισαν να διεκδικούν την «κυριαρ-χία» εις βάρος των χρημάτων – απομονώνοντάς την από το χρυσό ή οτιδήποτε άλλο θεωρείται πραγ-ματικός πλούτος. Επιπλέον, ακόμα και αν η επέλαση της παγκοσμιο-ποίησης δεν είναι αναπόφευκτη, η

Ο Benn Steil εΙναΙ ΔΙευθυντΗς ΔΙεθνΩν ΟΙκΟνΟμΙκΩν ςτΟ ςυμβΟυλΙΟ εξΩτερΙκΩν ςχεςεΩν καΙ ενας απΟ τΟυς ςυγγραφεΙς τΟυ Financial StatecraFt(χρΗματΟΟΙκΟνΟμΙκΗ κρατΙκΗ τεχνΗ).

ΟΙ ΟΙκΟνΟμΟλΟγΟΙ πΟυ εΙναΙ αντΙθετΟΙ ςτΗνπαγκΟςμΙΟπΟΙΗςΗ εξεταςαν τΟ πρΟβλΗμα υπό ενα ΔΙαφΟρετΙκΟ πρΙςμα ΔΙνΟντας αφεςΗ ςτΙς κυβερνΗςεΙς κατΗγΟρΩντας γΙατΙς κρΙςεΙς τΙς αγΟρες καΙ τΟυς θεςμΙκΟυς

foreign affairs

Benn Steil

τΟ τελΟς τΟυεθνΙκΟυ νΟμΙςματΟς

presscode ISSUE 03> 26/27

Η ανΟΔΟς τΟυ νΟμΙςματΙκΟυ εθνΙκΙςμΟυ

PressCode issue 03.indd 26-27 20-06-07 09:57:29

σει η Αμερική μόνη της αυτή την απειλή, ούτε μπορεί ο κόσμος χω-ρίς την Αμερική. Πρέπει να οδηγή-σουμε τον κόσμο δίνοντας το πα-ράδειγμα.

Μια τέτοια ηγεσία απαιτεί να ανακτήσουμε τη θεμελιώδη διορα-τικότητα των Roosevelt, Truman, και Kennedy – αυτό που είναι πιο βασικό αυτή τη στιγμή, είναι να κα-ταλάβουμε πως η ασφάλεια και η ευημερία κάθε Αμερικανού εξαρτά-ται από την ασφάλεια και την ευη-μερία εκείνων που ζουν πέρα από τα σύνορά μας. Η αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να ηγού-νται στηριζόμενοι στην πεποίθηση οτι σε μια παγκόσμια κοινωνία μοι-ραζόμαστε την ίδια ασφάλεια. Δεν έχει παρέλθει ο χρόνος μας, αλλά χρειάζεται ανανέωση, για να παρέλ-θει πρέπει να ξεχάσουμε την μεγά-λη παρακαταθήκη της Αμερικής προς τον κόσμο και το ιστορικό μας πεπρωμένο, αν εκλεγώ Πρόεδρος, θα αρχίσω να ανανεώνω αυτή την παρακαταθήκη από την πρώτη κιό-λας μέρα.

ΜετΑ το ΙρΑκΓια να ανανεώσουμε την αμερικανι-κή ηγεσία, πρέπει να τελειώσουμε τον πόλεμο στο Ιράκ με έναν υπεύ-θυνο τρόπο και να επικεντρωθούμε στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Το Ιράκ ήταν μια παρεκτροπή από τη μάχη ενάντια στους τρομοκράτες που μας χτύπησαν την 11/9, συνε-χίζοντας αυτό το λάθος που μας

έχει στοιχίσει πάνω από 3.300 νε-κρούς στρατιώτες και δεκάδες χιλι-άδες τραυματίες αγνοούμε μια επί-πονη αλήθεια: δεν μπορούμε να επιβάλουμε μια στρατιωτική λύση σε ένα εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα σε Σιίτες και Σουνίτες. Η μόνη ευκαιρία για να αφήσουμε ένα καλύτερο Ιράκ, είναι να πιέσουμε τις αντιμα-χόμενες πλευρές για μια μόνιμη πολιτική λύση και ταυτόχρονα να σχεδιάσουμε μια σταδιακή από-συρση των στρατευμάτων μέχρι τις 31-3-2008, ημερομηνία σύμφωνη με το στόχο που θέτει η διακομμα-τική ομάδα μελέτης για το Ιράκ. Συγχρόνως, θα πρέπει να προωθή-σουμε μια διεθνή διπλωματική πρωτοβουλία που θα βοηθήσει στον τερματισμό του εμφυλίου και την αποτροπή της εξάπλωσής του. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές πως δεν σκοπεύουμε να διατηρή-σουμε μόνιμη βάση στο Ιράκ, πέρα από τις δυνάμεις που απαιτούνται για την ασφάλεια του προσωπικού, την εκπαίδευση των Ιρακινών και την εκδίωξη της Αλ-Κάιντα.

Βγαίνοντας από το τέλμα του Ιράκ θα μπορέσουμε να στραφού-με στη σύγκρουση Ισραήλ – Παλαι-στίνης και στις προσπάθειες επίλυ-σής της, ένα στόχο που η κυβέρνη-ση Bush παραμέλησε για χρόνια.

Για περισσότερο από τρεις δεκα-ετίες, Ισραηλινοί, Παλαιστίνιοι, Άρα-βες ηγέτες, και ο υπόλοιπος κόσμος προσέβλεπαν στην Αμερική ελπί-ζοντας πως θα οδηγήσει την προ-σπάθεια για μια μόνιμη ειρήνη. Τα τελευταία χρόνια, μάταια. Η αφετη-ρία μας πρέπει πάντα να είναι μια σαφής και ισχυρή δέσμευση για την ασφάλεια του Ισραήλ που είναι ο ισχυρότερος σύμμαχός μας στην περιοχή και η μόνη δημοκρατία. Τώρα είναι η στιγμή να προσπαθή-σουμε να εξασφαλίσουμε μια μόνι-μη λύση με τα δύο κράτη να ζουν

ο Barack OBama εΙνΑΙ ΓερουσΙΑστΗσ Απο το IllInOIs κΑΙ υποψΗφΙοσ ΓΙΑ το χρΙσΜΑτων ΔΗΜοκρΑτΙκων στΙσ προεΔρΙκεσ εκΛοΓεσ του 2008

ποΛΛοΙ ΑΜερΙκΑνοΙ, ΑνΑΛοΓΙζοΜενοΙτΙσ τερΑστΙεσΑνθρωπΙνεσΑπωΛεΙεσ ΑΛΛΑκΑΙ τΑΔΙσεκΑτοΜΜυρΙΑΔοΛΑρΙΑ που σπΑτΑΛουντΑΙ,Ισωσ Μπουν στον πεΙρΑσΜο νΑσκεφτουν πωσπρεπεΙ νΑεκχωρΗσουΜετΗν ΗΓετΙκΗ ΜΑσ θεσΗ κΑΙ νΑεπΙστρεψουΜεστο εσωτερΙκο.εΙνΑΙ ενΑ ΛΑθοσπου Δεν πρεπεΙνΑ κΑνουΜε

foreign affairs

μενοι από κηρύγματα μίσους και εγκληματικού μηδενισμού. Προέρ-χονται από κράτη- παρίες που υπο-στηρίζουν την τρομοκρατία, από ανερχόμενες δυνάμεις που θέλουν να προκαλέσουν την Αμερική και από αδύναμα κράτη που απέτυχαν να ελέγξουν το έδαφός τους. Προ-έρχονται από ένα πλανήτη που θερμαίνεται επικίνδυνα, νέες ασθέ-νειες εξαπλώνονται και θανάσιμες φυσικές καταστροφές εμφανίζονται όλο και συχνότερα. Η αναγνώριση του μεγέθους των απειλών δεν συ-νεπάγεται πεσιμιστική αντίληψη, απεναντίας, είναι μια πρόκληση για δράση. Αυτές οι απειλές απαιτούν ένα νέο ηγετικό όραμα που να συν-δέεται με το παρελθόν, αλλά χωρίς ένα ξεπερασμένο τρόπο σκέψης. Η Κυβέρνηση Bush αντέδρασε στις μη- συμβατικές επιθέσεις της 11/9 με το συμβατικό τρόπο του παρελ-θόντος, αντιμετωπίζοντας το πρό-βλημα με στρατιωτικό τρόπο, μας οδήγησε σε ένα πόλεμο με το Ιράκ που δεν έπρεπε ποτέ να γίνει με αποτέλεσμα ο κόσμος να αμφισβη-τεί τις αρχές και τους σκοπούς μας.

Πολλοί Αμερικανοί, αναλογιζό-μενοι τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες αλλά και τα δισεκατομμύ-ρια δολάρια που σπαταλούνται, ίσως μπουν στον πειρασμό να σκε-φτούν πως πρέπει να εκχωρήσουμε την ηγετική μας θέση και να επι-στρέψουμε στο εσωτερικό. Είναι ένα λάθος που δεν πρέπει να κά-νουμε. Δεν μπορεί να αντιμετωπί-

Σε καιροΥΣ μεγάλων κινδύνων κατά τον τελευταίο αιώνα, Αμερικα-νοί ηγέτες όπως ο Roosevelt, Tru-man και Kennedy, κατάφεραν να προστατεύσουν τον λαό και ταυτό-χρονα να εξασφαλίσουν ένα καλύ-τερο μέλλον για τις επόμενες γενιές. Ουσιαστικά οδήγησαν και ανύψω-σαν τον κόσμο παλεύοντας για τα δικαιώματα και την ελευθερία δισε-κατομμυρίων ανθρώπων πέρα από τα σύνορά μας.

Ο Roosevelt χτίζοντας τον ισχυ-ρότερο στρατό που είχε εμφανιστεί ποτέ αντιμετώπισε το φασισμό, ο Truman με μια τολμηρή δομή ενά-ντια στη Σοβιετική απειλή – συνδυ-άζοντας τη στρατιωτική ισχύ με το σχέδιο Marshall, βοήθησε στην εξασφάλιση της ειρήνης και της ευ-ημερίας των εθνών. Με το τέλος της αποικιοκρατίας και την ισορροπία των εξοπλισμών, ο Kennedy εκσυγ-χρόνισε το αμυντικό μας δόγμα ενισχύοντας τις συμβατικές μονά-δες, δημιούργησε ειρηνευτικά Σώ-ματα και συμμαχίες για την πρόοδο. Όλοι προσπάθησαν σκληρά για να δείξουν παντού το καλύτερο πρό-σωπο της Αμερικής.

Σήμερα καλούμαστε και πάλι να εμφανίσουμε μια διορατική ηγεσία. Οι απειλές που αντιμετωπίζουμε είναι το ίδιο επικίνδυνες και σε ορι-σμένες περιπτώσεις, πιο περίπλοκες από αυτές που αντιμετωπίσαμε στο παρελθόν. Τρομοκράτες χρησιμο-ποιούν όπλα που μπορούν να προ-καλέσουν μαζικές σφαγές, οδηγού-

Barack OBama

ΑνΑνεωνοντΑσ τΗν πΑΓκοσΜΙΑΑΜερΙκΑνΙκΗ ΗΓεΜονΙΑ

presscode ISSUE 03> 38/39

PressCode issue 03.indd 38-39 20-06-07 13:38:16

Νατοϊκές πολυεθνικές δυνάμεις και σε διεθνείς ειρηνευτικές και σταθε-ροποιητικές αποστολές, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και την επιχειρησι-ακή διοίκηση της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ.

5. Εκτός αν υπάρξουν έκτακτες εξελίξεις, για το άμεσο μέλλον δεν προβλέπεται κάποια αύξηση των ελληνικών αμυντικών δαπανών. Αντιθέτως, εκτιμάται ότι μάλλον θα συνεχιστεί η τάση μείωσης των εν λόγω δαπανών στο μέλλον. Ταυτό-χρονα, τα δημογραφικά δεδομένα για την χώρα μας δύσκολα θα βελ-τιωθούν, έχοντας ως αποτέλεσμα

έναν μικρότερο και γηρασμένο πληθυσμό με προφανείς αρνητικές συνέπειες για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η μετανάστευση έχει χρησιμεύσει σε ένα βαθμό ως «δημογραφική ενίσχυση», τουλάχιστον στο

οικονομικό πεδίο, αλλά πολύ πε-ριορισμένη συμβολή μπορεί να έχει στην αντιμετώπιση των προβλημά-των επάνδρωσης των Ενόπλων Δυ-νάμεων.

6. Δεν αναμένονται θεαματικές βελτιώσεις αναφορικά με τις τεχνο-λογικές δυνατότητες και τις οικονο-μικές επιδόσεις της ελληνικής αμυ-

ντικής βιομηχανίας. Επομένως, για την κάλυψη των αμυντικών της αναγκών η χώρα θα συνεχίσει να βασίζεται στην προμήθεια υλικού από τους Ευρωπαίους εταίρους της και τις ΗΠΑ, με τη Ρωσία και το Ισ-ραήλ να αποτελούνπιθανούς συ-μπληρωματικούς προμηθευτές.

Η μελέτη χωρίζεται στις ακόλουθες ενότητες: (α) Ελληνική Πολιτική Εθνικής

Ασφάλειας (β) Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνά-

μεις (γ) Αμυντικές Δαπάνες και Αμυντι-

κή Βιομηχανία (δ) Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Αρ-

χιτεκτονική Ασφάλειας (ΚΕΠΑΑ & NATO)

(ε) Ασύμμετρες Απειλές, Ελληνική Αστυνομία και Εθνική Υπηρε-σία Πληροφοριών

(στ) Κύρια συμπεράσματα και προ-τάσεις

ΒΑΣΙΚΑΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣΣτις αρχές του 21ου αιώνα οι σχέ-σεις με την Τουρκία συνεχίζουν να κυριαρχούν στην ατζέντα της ελλη-νικής εξωτερικής πολιτικής. Η Αθή-να δεν έχει καμία επιθυμία να συνε-χίσει να συνορεύει με μια πολιτικά απομονωμένη και άρα «ανεξέλε-γκτη» Τουρκία. Η σύνδεση της Τουρκίας με τη Δύση αποτελεί, μα-ζί με την συνεχιζόμενη διαδικασία πολιτικού, κοινωνικού και οικονομι-κού εκσυγχρονισμού της γειτονικής χώρας, είναι συμφέρουσα για την Ελλάδα. Ανεξάρτητα από τις τρέ-χουσες εξελίξεις, εκτιμάται ότι οι σχέσεις με την Τουρκία θα παραμεί-νουν κορυφαία προτεραιότητα και πηγή ανησυχίας για την ελληνική εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της χώρας για τα αμέ-σως επόμενα χρόνια. Θα πρέπει, παράλληλα, να σημειωθεί ότι η «αυ-τοπεποίθηση» της Ελλάδας αυξάνει σταθερά ως αποτέλεσμα της συμ-

Η χΩΡΑ θΑΣΥνΕχΙΣΕΙ νΑΒΑΣΙζΕΤΑΙ ΣΤΗνΠΡΟΜΗθΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥΑΠΟ ΤΟΥΣΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣΕΤΑΙΡΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΙΤΙΣ ΗΠΑ, ΜΕ ΤΗΡΩΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛνΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥν ΠΙθΑνΟΥΣΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΥΣΠΡΟΜΗθΕΥΤΕΣ

έκθεση

Ο στΟχΟσ της παρούσας μελέτης είναι να παρουσιάσει μια ολοκλη-ρωμένη εικόνα των προκλήσεων για την ελληνική εθνική ασφάλεια στον 21ο αιώνα. Η μελέτη αποπει-ράται να περιγράψει το περιφερεια-κό περιβάλλον ασφαλείας, τον αμυ-ντικό σχεδιασμό της χώρας, τα προ-βλήματα και τις δυνατότητες της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, τις προγραμματισμένες προμήθειες οπλικών συστημάτων και τις μελλο-ντικές ανάγκες, το ρόλο της χώρας στην Ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, τις ασύμμετρες απειλές και προκλήσεις και τις επιλογές πο-λιτικής για την Ελλάδα. Ελπίδα και φιλοδοξία μας είναι να συνεισφέ-ρουμε με τρόπο υπεύθυνο και τεκ-μηριωμένο στη σχετική συζήτηση που διεξάγεται στη χώρα μας.

Η ανάλυση των τάσεων, η αξιο-λόγηση των απειλών, οι προβλέψεις και οι προτάσεις πολιτικής που δια-τυπώνονται έχουν μεσο-μακρο-πρόθεσμο ορίζοντα, καλύπτοντας την επόμενη δεκαετία (χωρίς βε-βαίως να ξεχνάμε ότι δέκα χρόνια στο εξαιρετικά ρευστό διεθνές πε-ριβάλλον αποτελούν ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στη δι-άρκεια του οποίου πολλές από τις

προβλέψεις, εκτιμήσεις και προτά-σεις πολιτικής αυτής της μελέτης είναι αρκετά πιθανό να ξεπερα-στούν από τα γεγονότα).

Η μελέτη βασίστηκε στις ακό-λουθες υποθέσεις εργασίας:

1. Το περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον θα παραμείνει ρευστό και ασταθές. Θα υπάρξει συνεχιζό-μενη ανησυχία για τη διεθνή τρο-μοκρατία, το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα, την παράνομη μετανά-στευση και τα αποτυχημένα/δυ-σλειτουργικά κράτη. Εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης της και της οι-κονομικής ευμάρειας που απολαμ-βάνει, η Ελλάδα αναμένεται να επη-ρεαστεί από αυτά τα προβλήματα.

2. Η Ευρωπαϊκή και η Ατλαντική διάσταση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έχουν βαρύνουσα σημα-σία. Η βαθύτερη ενσωμάτωση της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό οικονομι-κό και πολιτικό οικοδόμημα και στην εξελισσόμενη πολιτική ασφά-λειας της ΕΕ αποτελεί μια σταθερή προτεραιότητα. Ταυτόχρονα, θα παραμείνει σημαντικό για την Αθή-να να διατηρήσει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, δηλαδή τον κυριότερο στρατηγικό παίκτη στην ανατολική Μεσόγειο. Ο προσανατολισμός της

χώρας θα συνεχίσει να είναι Ευρω-Ατλαντικός, με μια σχετικά αργή αλλά σταθερή μετατόπιση προς τον Ευρωπαϊκό πυλώνα.

3. Δεν αναμένονται δραματικές αλλαγές στις ελληνο-τουρκικές σχέ-σεις, αν και δεν μπορεί να αποκλει-στεί το ενδεχόμενο κατάρρευσης της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ, που εκτιμάται ότι θα επηρέαζε αρνητικά και τις ελλη-νο-τουρκικές σχέσεις. Η πλήρης επίλυση των ελληνο-τουρκικών προβλημάτων μέσω διαπραγμα-τεύσεων δεν θεωρείται ως η πιο πιθανή εξέλιξη στο άμεσο μέλλον ή έστω μεσοπρόθεσμα. Η επιστροφή σε μια σχέση υψηλής έντασης, όπως στη δεκαετία του 1990, επί-σης δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπο-ρεί να αποκλειστεί.

4. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνά-μεις για το άμεσο μέλλον θα έχουν μια πρωτεύουσα και μια δευτερεύ-ουσα αποστολή. Η πρωτεύουσα αποστολή θα είναι η αποτροπή εξωτερικών απειλών και προκλήσε-ων ενάντια στην εδαφική ακεραιό-τητα και τα ζωτικά εθνικά συμφέρο-ντα. Η δευτερεύουσα αποστολή θα είναι η συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές ή

ΕΛΛΗνΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΕθνΙΚΗΣ ΑΣφΑΛΕΙΑΣΣΤΟν 21o ΑΙΩνΑ

Δρ. θΑνΟΣ νΤΟΚΟΣΓΕνΙΚΟΣ ΔΙΕΥθΥνΤΗΣ ΕΛΙΑΜΕΠ

presscode ISSUE 03> 44/45

PressCode issue 03.indd 44-45 20-06-07 09:59:34

- Κύριε Μπέζα, τα ΜΜΕ, σας αποκαλούν «Ο Ηπειρώτης φορο-κυνηγός» καθώς πέρυσι κατορ-θώσατε ως υφυπουργός Οικονο-μικών να εισπράξετε έσοδα για το κράτος που κάλυψαν τον στό-χο του προϋπολογισμού. Μιλή-στε μας λίγο για την τακτική που ακολούθησε το Υπουργείο προ-κειμένου να πετύχετε αυτόν το στόχο.

«Είναι γεγονός ότι τη προηγούμε-νη χρονιά η πορεία εξέλιξης των φο-ρολογικών εσόδων υπερκάλυψε τόσο τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού του 2006 όσο και τις εκτιμήσεις πραγ-ματοποιήσεων για το 2006 που έχει θέσει ο Προϋπολογισμός του 2007. Τα συνολικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 8,7% ή κατά 3,8 δις. ευρώ, ενώ από αυτά, τα φορολογικά έσοδα αυξήθη-καν κατά 6,7% ή κατά 2,98 δισ. Ευρώ.

Με ρωτάτε για τη τακτική που ακολουθήσαμε για αυτό το αρκετά καλό αποτέλεσμα. Θα σας είμαι ειλι-κρινής. Μαγικό ραβδί, με το οποίο να αλλάζεις τη πραγματικότητα από τη μια μέρα στην άλλη δεν υπάρχει. Χρειάστηκε πολύ δουλειά, χρειάστη-καν πολλές ώρες συσκέψεων και επι-

σκέψεις σε όλες τις περιοχές της χώ-ρας για επιτόπου συνεργασία με τους προϊσταμένους των υπηρεσιών. Μα προπαντός χρειάστηκε μεγάλη επι-μονή. Επιμονή και προσήλωση στο δύσκολο αγώνα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα για είναι η πορεία είσπραξης του ΦΠΑ το 2006, καθώς αποτελεί κρίσιμο δείκτη στη προσπάθεια για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Ο συνολικός ΦΠΑ Δ.Ο.Υ. το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δε-κεμβρίου 2006 αυξήθηκε κατά 12,2%, υπερβαίνοντας σημαντικά τη πρόβλεψη για την αύξηση του ΦΠΑ στον Προϋπολογισμό του 2006 που ήταν 7,2%».

- Ποιες κινήσεις έχουν γίνει για την αντιμετώπιση και εν τέλει για την πάταξη του λαθρεμπορί-ου;

«Στο τομέα της πάταξης του λα-θρεμπορίου ο αγώνας μας είναι διαρ-κής και πολυεπίπεδος. Κινηθήκαμε παράλληλα προς δύο κατευθύνσεις: θεσμικά και ακολούθως διοικητικά. Προετοιμάσαμε όπως ήδη γνωρίζετε το νέο Τελωνειακό Κώδικα. Ο νέος Κώ-δικας ενσωματώνει τη νομολογία δι-καστηρίων για τελωνειακά θέματα και προσαρμόζει την ελληνική νομοθεσία στους κοινοτικούς κανονισμούς αλλά και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας. Όσον αφορά τα παραποιημένα προϊόντα, που απο-τελούν πλέον ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμε-ρα το υγιές εμπόριο, επιβάλλουμε αυστηρές ποινές και διοικητικά μέτρα για τους παραβάτες.

Πέραν όμως των θεσμικών πα-ρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την καταπολέμη-ση του λαθρεμπορίου υπάρχει και το κορυφαίο ζήτημα της υλικοτεχνικής υποδομής των αρμόδιων υπηρεσιών δίωξης. Προχωρήσαμε πρόσφατα στην προκήρυξη διαγωνισμού για την απόκτηση δύο αντιλαθρεμπορι-κών σκαφών, προϋπολογισμού 1,4 εκατ. ευρώ. Τα σκάφη αυτά, που στε-ρείται σήμερα η Τελωνειακή Υπηρε-σία, θα βοηθήσουν σημαντικά στον εντοπισμό της παράνομης θαλάσσιας διακίνησης καυσίμων και τσιγάρων. Την ίδια στιγμή, εξοπλίσαμε τα τελω-νεία της χώρας με σύγχρονους μηχα-νισμούς εντοπισμού ναρκωτικών ουσιών και συστήματα ανάλυσης κιν-δύνου. Πρόκειται για εξειδικευμένα συστήματα ελέγχου με τα οποία κα-λύπτονται σε πρώτο στάδιο 19 τελω-νεία, σχεδόν όλε δηλαδή οι συνορια-κές δίοδοι με την Αλβανία, την Τουρ-κία, την Βουλγαρία, την Ιταλία και τα Σκόπια.

Για την αντιμετώπιση του λαθρε-μπορίου στα καύσιμα, συστήσαμε ειδική ομάδα εργασίας με τη συμμε-τοχή υπηρεσιακών παραγόντων και εκπροσώπων όλων των εμπλεκομέ-νων φορέων παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας καυσίμων. Η ομάδα έχει ήδη ολοκληρώσει το έργο της με την υποβολή του σχετικού πορίσματος και προτείνει άμεσα και μεσοπρόθε-σμα μέτρα.

Κυρία Καρακώστα, οι καταναλωτι-κές συνήθειες σήμερα συνεπάγονται ένα υψηλό επίπεδο συναλλαγών. Τα αγαθά θέλουμε να παραδίδονται στους πολίτες άμεσα, χωρίς γραφειο-

ΜαγικΟ ραβδι, Με τΟ ΟπΟιΟ να αλλαζεις τη πραγΜατικΟτητα απΟ τη Μια Μερα ςτην αλλη δεν υπαρχει. χρειαςτηκε πΟλυδΟυλεια, χρειαςτηκαν πΟλλες Ωρες ςυςκεψεΩν και επιςκεψεις ςε Ολες τις περιΟχες της χΩρας για επιτΟπΟυ ςυνεργαςια ΜετΟυς πρΟϊςταΜενΟυς τΩν υπηρεςιΩν

συνέντευξη

«δεν υπαρχει ΜαγικΟραβδι, ΜΟνΟ πΟλυδΟυλεια και επιΜΟνη»

ςυνεντευΞητΟυ υΦυπΟυργΟυΟικΟνΟΜιας καιΟικΟνΟΜικΩνκ. αντΩνη Μπεζαςτη λιλη καρακΩςτα

presscode ISSUE 03> 12/13

PressCode issue 03.indd 12-13 20-06-07 13:41:51

12 Συνέντευξη του υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κ. Αντώνη ΜπέζαλιλΗ καρακωστα

16 Τα μαθήματατου ΒιετνάμHEnry A. KissingEr

20 Η οδύσσεια του διαστήματοςτης ΚίναςBAtEs gill & MArtin KlEiBEr

26 Η άνοδος του νομισματικού εθνικισμούBEnn stEil

38 Aνανεώνοντας την παγκόσμια αμερικανική ηγεμονίαBArAcK oBAMA

44 Ελληνική πολιτική Εθνικής Ασφάλειας στον 21ο αιώναδρ. θανοσ ντοκοσ

Page 4: Presscode Issue 03

εκδοτηΣ – διευθυντηΣΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

διεθνειΣ ΣυνεργαΣιεΣFOREIGN AFFAIRSHENRY A. KISSINGER

Στο τευχοΣ γραφουν:Henry KissingerBarack ObamaBates GillMartin KleiberBenn SteilΔρ. Θάνος ΝτόκοςΣτέφανος ΤαμβάκηςΔημήτρης ΓιαννακόπουλοςΦώτης ΠερλικόςTάσος I. AβραντίνηςΛιλή ΚαρακώσταtMHMa δηΜοΣιΩν ΣχεΣεΩν & MarKetInGΜΑΡΙΑΝΝΑ ΒΑΛΑΚΑ

φΩτογραφιεΣApeiron, Corbis, European Community

art DIreCtorΚΩΣΤΑΣ ΜΟΥΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

εκτυπΩΣηΒΙΒΛΙΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΕΠΕΕ

περιοδικό presscodeΤεύχος 03Ομήρου 32, Κολωνάκι, Αθήνα 106 72Τηλ. 210 [email protected]

ISSN 1790-3483

© Copyright presscode 2007Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευ-ση όλων ανεξαιρέτως των κειμένων και φωτο-γραφιών χωρίς προηγούμενη έγγραφη άδεια του εκδότη

To presscode από το επόμενο τεύχος θα δη-μοσιεύει επιστολές αναγνωστών. Μπορείτε να στέλνετε τις επιστολές σας στο [email protected]. Ο εκδότης διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει τις επιστολές εκείνες που θα συνάδουν με το επίπεδο του περιοδικού.

περιεχόμενα

H Ασκηση του εκλογικού δικαιώ-ματος κατά τις γενικές βουλευτικές εκλογές από τους Έλληνες εκλογείς που κατοικούν στο εξωτερικό, ένα πάγιο αίτημα των αποδήμων Ελλή-νων, ήρθε ξανά στο προσκήνιο με την εξαγγελία του πρωθυπουργού κ. Κ. Καραμανλή στην 6η Τακτική Συνέλευση του Συμβουλίου Από-δημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) τον περα-σμένο Δεκέμβριο στη Θεσσαλονί-κη να προωθήσει η κυβέρνηση,

νισμού, ασκώντας το συμβουλευτι-κό, γνωμοδοτικό και διεκδικητικό του ρόλο, ως κύριος εκφραστής των δυνάμεων του απανταχού ελ-ληνισμού, ένας ρόλος συνταγματι-κά κατοχυρωμένος, κατέθεσε τη δική του πρόταση. Στο κείμενο που καταθέσαμε έχουν ληφθεί υπόψη οι θέσεις και οι απόψεις που εξέ-φρασε ο οργανωμένος και μη Ελ-ληνισμός, μέσω των συνεδριάσεων και συμπερασμάτων των Συντονι-

απόδημος ελληνισμός

ΕΘΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ Η ΨΗΦΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΔΗΜΟΥ

presscode ISSUE 03> 52/53

Αγαπητέ κύριε Γιαννακόπουλε,

σΑσ ευχΑριστΩ για τη δυνατότητα που μου δίνεται να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες του έγκριτου περιοδι-κού σας, όπως και να προβάλλουμε το έργο του Συμβουλί-ου Απόδημου Ελληνισμού, στο οποίο έχω την τιμή να προ-εδρεύω. Μία θέση που μου εμπιστεύτηκαν οι απόδημοι σύνεδροι, οι οποίοι έλαβαν μέρος στις εργασίες της 6ης Τακτικής Συνέλευσης του ΣΑΕ στις αρχές Δεκεμβρίου 2006 στη Θεσσαλονίκη.

Γεννήθηκα στη Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και εκεί συ-νεχίζω τις επαγγελματικές και κοινωνικές μου δραστηριό-τητες. Είμαι Έλληνας της Διασποράς τρίτης γενιάς και η συνεχής ενασχόλησή μου με το ΣΑΕ αναπόφευκτα με κα-θιστά πολίτη του κόσμου.

Η διαδρομή μου μέσα στο ΣΑΕ ξεκινά από την Αφρική και Ασία, ένα χώρο αγαπημένο και πολύτιμο για μένα. Αντι-λήφθηκα από την πρώτη στιγμή ότι το ΣΑΕ οφείλει να ασχοληθεί με τα προβλήματα της βάσης και αυτό έπραξα, κωδικοποιώντας προς επίλυση, προβλήματα παιδείας, ελ-ληνικής γλώσσας, ανάγκες που είχε η εκκλησία, οι κοινότη-τες μας, οι οργανισμοί μας γενικότερα.

Από τη θέση του Αναπληρωτή Προέδρου, που κατείχα από το 2000, συνειδητοποίησα ακόμα περισσότερο, ότι ασκώντας σωστά τον συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό ρόλο του ΣΑΕ, μπορούμε να πετύχουμε και να διεκδική-σουμε πολλά, προς όφελος του παγκόσμιου Ελληνισμού.

Τώρα πλέον που το ΣΑΕ ισχυροποιείται. Η σωστότερη δικτύωση του ΣΑΕ, η καθιέρωση δράσεων και κινήτρων ώστε να αποτελέσουν πόλους έλξης προς τη βάση της Ομογένειας, θα του αποφέρει αναγνωρισιμότητα και ισχυ-ροποίηση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

Αυτό είναι ένα από τα πρώτα μελήματα μου, με απώτε-ρους στόχους τη σταδιακή οικονομική του αυτοδυναμία, το συντονισμό και δραστηριοποίηση της Νεολαίας, την ενεργοποίηση του επιχειρηματικού κόσμου σε παγκόσμια κλίμακα, την αξιοποίηση όλων των δυνάμεων του Απόδη-μου Ελληνισμού, την άσκηση δυναμικής πολιτικής μέσω της επιστολικής ψήφου και όχι μόνο.

Η σωστή αντιπροσώπευση, με την συμμετοχή επιφα-νών Ελλήνων που βρίσκονται εκτός Οργανισμών, η απο-τελεσματική δικτύωση μεταξύ τους, το έγκυρο και δυνα-

μικό του πρόσωπο, το διεκδικητικό και υποστηρικτικό του πλεονέκτημα, είναι για μένα οι στόχοι, αλλά και οι μοχλοί, που θα δώσουν στο ΣΑΕ το νέο του χαρακτήρα, που θα το αναδείξουν σε έναν ισχυρό και ικανότατο Οργανισμό που θέλουμε να μας εκφράσει.

Με αυτά τα δεδομένα, μαζί με τους συναδέλφους μου στο Προεδρείο του ΣΑΕ, θα καταβάλλω κάθε προσπάθεια να αναδείξω το ΣΑΕ ως κορυφαίο όργανο στήριξης του Οικουμενικού Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, αποκτώ-ντας δυναμικό λόγο και ρόλο.

Είμαστε στην αρχή μιας νέας ελπιδοφόρα αρχής, που θα μας οδηγήσει στην υλοποίηση του Οράματος μας-να δούμε ένα ΣΑΕ δυνατό, οικονομικά ανεξάρτητο, διεκδικη-τικό, αποτελεσματικό και πάνω από όλα, υποστηρικτικό προς τις δίκαιες θέσεις της αγαπημένης μας Ελλάδας.

Με την εφαρμογή του νέου νομοσχεδίου για τον εκτε-λεστικό Νόμο του ΣΑΕ, προσδοκώ την καρποφορία αυτών των ιδεών και την αξιοποίηση τους. Με νέα στοιχεία, με νέους νόμους, με νέα πρόσωπα αλλά και με την πολύτιμη πείρα των 11 χρόνων, ξεκίνησε ο νέος Οργανισμός τη δύ-σκολη, αλλά ενδιαφέρουσα πορεία του. Πιο ευέλικτος, πιο ισχυρός στο ρόλο και στη δομή του.

Ο συμβουλευτικός και γνωμοδοτικός ρόλος του ΣΑΕ ενισχύεται με έναν διεκδικητικό και υποστηρικτικό χαρα-κτήρα. Η δομή του ισχυροποιείται στις περιφέρειες, με Συ-ντονιστές και Περιφερειακά Συμβούλια, που θα αναλάβουν την πρόκληση να αυξήσουν ακόμα περισσότερο στις περι-φέρειές τους την αναγνωρισιμότητα του και να καθιερώ-σουν την αντιπροσωπευτικότητά του, ενεργοποιώντας τη Νεολαία και τον ανέντακτο σε Οργανισμούς Ελληνισμό.

Το μεγάλο στοίχημα για το νέο ΣΑΕ θα κριθεί στις περι-φέρειες, οι οποίες εργάζονται να βελτιώσουν την αποδοτι-κότητά του, να αφουγκραστούν τα προβλήματα της βάσης και να προτείνουν λύσεις, προσθέτοντας πείρα, γνώσεις, αλλά και μια άλλη δυναμική στον πολλά υποσχόμενο Ορ-γανισμό.

Βούλησή μας είναι το ΣΑΕ να ξεφύγει πλέον από τα τε-τριμμένα και πεπατημένα, καθώς μπορεί πολλά να προ-σφέρει και έχει τη δυνατότητα να το κάνει. Τώρα δίνεται η δυνατότητα το ΣΑΕ να γίνει ο Οργανισμός του απανταχού Ελληνισμού, η πιο άρτια έκφραση της Ελληνικής Διασπο-ράς.

προς ψήφιση, σχετικό νομοσχέδιο. Ορίζοντας της εφαρμογής του οι μεθεπόμενες εκλογές.

Λίγους μήνες μετά δρομολογή-θηκε η διαδικασία με την κατάθεση του προσχέδιου νόμου, από τον αρμόδιο Υπουργό ΥΠΕΣΔΑΑ κ. Προκόπη Παυλόπουλο, το οποίο διαβιβάστηκε από τον κ. Κασσίμη στα κόμματα της αντιπολίτευσης και στο ΣΑΕ για διαβούλευση.

Το Συμβούλιο Απόδημου Ελλη-

ΣΤΕΦΑΝΟΣ Π. ΤΑΜβΑΚΗΣΠρΟΕΔρΟΣ ΣΥΜβΟΥλΙΟΥ ΑΠΟΔΗΜΟΥ ΕλλΗΝΙΣΜΟΥ

PressCode issue 03.indd 52-53 20-06-07 10:00:33

ΜεγαλΥτερη διεθνή αναγνωρι-σιμότητα και μία θέση μεταξύ των «αναδυόμενων» επενδυτικών προ-ορισμών της υφηλίου, ήταν ανάμε-σα στους στόχους του 11ο Thessa-loniki Forum, που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) και το Ελληνο-αμε-ρικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και που φέτος απέκτησε πιο «πρα-

κτική διάσταση» με την παρουσία «ηχηρών» ονομάτων της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας.

Ν. Ευθυμιάδης: Το 11ο Thessalo-niki Forum «βήμα» διαλόγου για την υλοποίηση νέων αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και έργων

Την ανάγκη να εγκαταλειφθούν οι εύκολες προσεγγίσεις περί «συ-μπρωτεύουσας» και «Μητρόπολης των Βαλκανίων», όσον αφορά την περιγραφή του ρόλου της Θεσσα-λονίκης, επεσήμανε ο πρόεδρος του 11ου Thessaloniki Forum, Νίκος Ευθυμιάδης, επισημαίνοντας ότι αυτές «μόνο αποπροσανατολίζουν» και τόνισε πως αυτό που χρειάζεται είναι να εξεταστούν πλέον συγκε-κριμένες δραστηριότητες που είναι αναγκαίες και ανταγωνιστικές και κυρίως που μπορούν να υλοποιη-θούν άμεσα.

Ο κ. Ευθυμιάδης διατύπωσε την εκτίμηση ότι οι τομείς δραστηριό-τητας που παρουσιάζουν συγκριτι-κά πλεονεκτήματα για τη Θεσσαλο-νίκη είναι αυτοί της βιομηχανίας-εμπορίου, της ενέργειας, της καινο-τομίας, του τουρισμού και των τραπεζών, γύρω από τους οποίους περιστράφηκε η θεματολογία του φόρουμ. «Ενδεχόμενη σωστή κι έγκαιρη αξιοποίηση των συγκριτικών αυτών πλεονεκτημάτων θα αυξήσει τις επενδύσεις στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη, με ταυτόχρονες θε-τικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της ευρύτερης Βαλκανικής αγοράς».

Γ. Μυλωνάς: «Η εποχή της εσωστρε-φούς ανάπτυξης έχει περάσει ανεπι-στρεπτί»

Σε ανάπτυξη με «ημερομηνία λήξεως» θα οδηγηθούν όσες επι-χειρήσεις επιλέξουν τον δρόμο της εσωστρέφειας και δραστηριοποιη-θούν αποκλειστικά και μόνο στην εγχώρια αγορά, σύμφωνα με τα όσα επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ, Γιώργος Μυλωνάς, στέλνο-ντας σαφές μήνυμα εξωστρέφειας στον επιχειρηματικό κόσμο. «Η επο-χή της εσωστρεφούς ανάπτυξης έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Όλων τα μάτια θα πρέπει να κοιτούν προς τα έξω, αφού στην περίπτωση που κάποιος προσανατολίζεται να δραστηριοποι-ηθεί αποκλειστικά και μόνον στην εσωτερική αγορά και να διατηρήσει τα δήθεν κεκτημένα, σας βεβαιώνω ότι δεν θα βρει πρόσφορα έδαφος, η προσπάθειά του θα καταλήξει στο κενό και η ανάπτυξή του θα έχει ημε-ρομηνία λήξεως», υπογράμμισε προσθέτοντας πως η οικονομική εξωστρέφεια θα πρέπει να είναι εκτός από επιλογή, οικονομική συ-μπεριφορά από τώρα και στο εξής για όλους μας.

Στ. Κωστόπουλος: «Αφιλόξενο» για τους ξένους επιχειρηματίες το επενδυτικό περιβάλλον

Την εξασφάλιση ενός «φιλικά διακείμενου επιχειρηματικού περι-βάλλοντος» ανέδειξε ως βασικό παράγοντα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στη Θεσσαλονί-κη και τη Βόρεια Ελλάδα γενικότερα ο πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανι-κού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Στέ-φανος Κωστόπουλος, ο οποίος διε-ρωτήθηκε για ποιο λόγο αν και υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας, η Θεσ-

Σε αναπτυξη με «ημερομηνΙα ληξεωΣ» θα οδηγηθουν οΣεΣεπΙχεΙρήΣεΙΣεπΙλεξουν τον δρομο τηΣεΣωΣτρεφεΙαΣ καΙδραΣτηρΙοποΙηθουναποκλεΙΣτΙκα καΙμονο Στην εγχωρΙααγορα

οικονομία

η θεΣΣαλονΙκη, η μακεδονΙα καΙ η θρακη αποκτουν νεα δυναμΙκη καΙ νεα προοπτΙκηΣτο δΙεθνεΣ οΙκονομΙκο καΙ γεωπολΙτΙκοπερΙβαλλον

οργανωΣη FORUM: Σύνδεσμος βιομηχανιών βορείου ελλάδος και ελληνο-αμερικανικό επιμελητήριο

presscode ISSUE 03> 60/61

11ο ThessalOniki FORUM

νεα δυναμΙκηΣτη μακεδονΙακαΙ τη θρακη

PressCode issue 03.indd 60-61 20-06-07 10:01:21

Μ Η Ν Ι Α Ι Ο Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι Κ Ο Γ Ι Α Τ Η Ν Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Κ Α Ι Τ Η Ν Ε Ξ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΑποκλειστική συνεργασία µε το

52 Εθνικό ζήτημα η ψήφοςτου αποδήμουστΕφανοσ π. ταμβακΗσ

60 Nέα δυναμική στη Μακεδονία και τη Θράκη11ο tHEssAloniKi ForuM

04 Ευρωπαϊκή Ένωση

08 ∆ιπλωματία

55 ∆ιεθνής Αμνηστία: Ετήσια έκθεση 2007«Η πολιτική του φόβου δημιουργεί έναν επικίνδυνα διχασμένο κόσμο»

70 Γιατί τώρα ένα Φιλελεύθερο κόμμα;

72 Ο γόρδιος δεσμός του Ασφαλιστικού

74 Έκθεση ΙΟΒΕ-ΣΕΑΑ για την αγορά αυτοκινήτου:Ενισχυμένες οι πωλήσεις, έντονος ο ανταγωνισμός

78 Εταιρική κοινωνική ευθύνη

82 Επιχειρηματικά νέα

86 Πολιτισμός

88 Βιβλιοπαρουσίαση

Page 5: Presscode Issue 03

«Έχουμε επανειλημμένως υπογραμμίσει τη σημασία της υπεροχής της δημοκρατικής πολιτικής εξουσίας επί του στρατού», αλλά «αυτό που πραγματικά θέλουν οι εθνικιστές στην Τουρκία είναι να διακόψουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Δεν θέλω να δώσω αυτό το δώρο». Αυτά είναι δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τις απαντήσεις που έδωσε ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα Διεύρυνσης Όλλι Ρεν μετά από ερωτήσεις που του έθεσαν κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο οι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας Ρόδη Κράτσα και Κωστής Χατζηδάκης. Οι ερωτήσεις κατατέθηκαν με αφορμή την κρίση στην Τουρκία λόγω της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, τις δηλώσεις στρατιωτικών αξιωματούχων και την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η κ. Κράτσα στην ερώτησή της προς τον Επίτροπο σημείωσε ότι «οι παρεμβάσεις του στρατού δεν συμβαδίζουν με τις επιταγές του κοινοτικού κεκτημένου» και διερωτήθηκε αν η Επιτροπή χρησιμοποίησε όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να παρέμβει και να επηρεάσει τους

ΜεταξY των πρώτων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται η Ελλάδα στην κατανάλωση ενέργει-ας για τις μεταφορές. Καταναλώ-νουμε πολύ περισσότερη ενέργεια στις μεταφορές παρά στον τομέα της βιομηχανίας ή στα νοικοκυριά. Αυτό προκύπτει από απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου για θέματα ενέργειας, Άντρις Πίμπαλγκς, στον ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρα-τίας Κωστή Χατζηδάκη.

Με αφορμή τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελ-τίωση της ενεργειακής απόδοσης στην ΕΕ, αλλά και την παγκόσμια ανησυχία που επικρατεί για την υπερκατανάλωση ενέργειας, ο κ. Χατζηδάκης θέλησε να πληροφο-ρηθεί το ποσοστό κατανομής της κατανάλωσης ενέργειας ανά τομέα σε κάθε κράτος μέλος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Επί-τροπος, η χώρα μας βρίσκεται στην 6η θέση κατανάλωσης ενέργειας για τον τομέα των μεταφορών στην ΕΕ-27, με ποσοστό 39,3%, τη στιγ-μή που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 30,4%. Την πρωτιά κατέχει το Λουξεμβούργο (60,1%) και ακολουθούν η Μάλτα (58,6%) και η Κύπρος (46,4%), χώρες όμως με ιδιαιτερότητες, λόγω του μεγέ-θους τους. Η χαμηλότερη κατανά-λωση ενέργειας στον τομέα των μεταφορών παρουσιάζεται στη Φινλανδία (17,9%), την Εσθονία (17%) και την Σλοβακία (15,8%).

Εξίσου σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την απάντηση του Επιτρόπου είναι το γεγονός ότι στην Ελλάδα όχι μόνο έχουμε με-γάλη κατανάλωση ενέργειας για μεταφορές, αλλά αυτή είναι σημα-

ΕυρωπαϊκΗ ΕπιτροπΗ για τουρκια: καταλαβαινουμΕ μΕν, αλλα...

κομισιον:

Η Ελλαδα πρωταθλΗτρια στΗν καταναλωσΗ ΕνΕργΕιασ για τισ μΕταφορΕσαπαντΗσΗ στον κ. ΧατζΗδακΗ

ντικά μεγαλύτερη από την κατανά-λωση ενέργειας από τα νοικοκυριά (26,5%), από τον τομέα της βιομη-χανίας (20%) ή από άλλους τομείς (14,2%). Η τάση αυτή επικρατεί στην πλειοψηφία των κρατών με-λών. Κι αυτό, παρά τη γενική αντί-ληψη των Ευρωπαίων -όπως προ-

κύπτει από το σχετικό Ευρωβαρό-μετρο του Ιανουαρίου- ότι η μεγα-λύτερη κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ οφείλεται στη βιομηχανική παραγωγή. Μάλιστα, το 68% των Ελλήνων ερωτηθέντων πιστεύει ότι η βιομηχανική παραγωγή καταλαμ-βάνει το μεγαλύτερο μερίδιο ενερ-γειακής κατανάλωσης στη χώρα μας, το 54% δίνει την πρώτη θέση στη θέρμανση, ενώ μόνο το 38% στις μετα-φορές.

Ο κ. Χατζηδά-κης δήλωσε σχε-τικά: «Ο τομέας των μεταφορών εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από το πετρέλαιο, μια πηγή ενέργειας που έχει -αποδεδειγ-μένα- αρνητικές συνέπειες για το πε-ριβάλλον. Η Ελλάδα είναι μια κατεξο-χήν πετρελαιοκίνητη χώρα. Κι όμως, εμείς οι ίδιοι δεν αντιλαμβανόμαστε πόση ενέργεια καταναλώνουμε κα-θημερινά για τις μεταφορές μας. Στην προσπάθεια λοιπόν για την απεξάρ-τηση της οικονομίας μας από το πε-τρέλαιο, πρέπει να δώσουμε ουσια-στική ώθηση στα μέσα μαζικών με-ταφορών, προκειμένου να εξοικονο-μήσουμε ενέργεια και να προστατεύ-σουμε το περιβάλλον».

presscode ISSUE 03> 04/05

ποσοστo τομEων στΗν συνολικH κατανAλωσΗ ΕνEργΕιασ στΗν ΕΕ-27 Ελλάδα ΕΕ-27 Μεταφορές 39,3% 30,4% Βιομηχανία 20,0% 28,3% Νοικοκυριά 26,5% 26,4% Άλλο 14,2% 14,9% Στοιχεία: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2004

ποσοστο μΕταφορων στΗ συνολικΗ καταναλωσΗ ΕνΕργΕιασ στΗν ΕΕ-27 Κράτη Μέλη Μεταφορές 1 Λουξεμβούργο 60,1% 2 Μάλτα 58,6% 3 Κύπρος 46,4% 4 Ισπανία 40,7% 5 Ιρλανδία 39,9% 6 Ελλάδα 39,3% E Ε -27 30,4% 24 Ρουμανία 19,8% 25 Φινλανδία 17,9% 26 Εσθονία 17,0% 27 Σλοβακία 15,8% Στοιχεία: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2004

Page 6: Presscode Issue 03

ευρωπαϊκή ένωση

«Η ισχυρή πολιτική βούληση και η εφαρμογή των δεσμεύσεων είναι απαραίτητη για την προστασία του περιβάλλοντος» δήλωσε κ. Γιάννης Γκλαβάκης με αφορμή την Παγκό-σμια Ημέρα για το Περιβάλλον, που φέτος είναι αφιερωμένη στις επι-πτώσεις των κλιματικών αλλαγών. Ο Έλληνας ευρωβουλευτής που πα-ρακολουθεί στενά το θέμα καθώς είναι μέλος των Επιτροπών Γεωργί-ας, Αλιείας και Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τόνισε ότι οι επιπτώσεις του φαινόμενου αυτού έχουν ήδη αρχίσει να φαίνο-νται στην γεωργία και την αλιεία.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που τα τελευταία χρόνια λαμβά-νουν χώρα με συνεχώς μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, θεωρούνται ότι είναι αποτέλεσμα των κλιματι-κών αλλαγών που συμβαίνουν στον πλανήτη μας. Ο κλάδος της γεωργί-ας έχει επηρεαστεί σημαντικά κα-

ΕυρωπαϊκΗ ΕπιτροπΗ για τουρκια: καταλαβαινουμΕ μΕν, αλλα...πολιτειακούς αλλά και τους στρατιωτικούς παράγοντες της Τουρκίας. Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι σε καμία δημοκρατική χώρα του κόσμου το Συνταγματικό Δικαστήριο δε θα αποφάσιζε ότι για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας χρειάζεται απαρτία δύο τρίτων, καθώς αυτό δίνει τη δυνατότητα στην αντιπολίτευση να μπλοκάρει τη διαδικασία. Ρώτησε δε τον κ. Ρεν «η Κομισιόν στην ανακοίνωσή της ανέφερε ότι σέβεται το κράτος δικαίου και τους κανόνες του και γι’ αυτό δεν θέλει να παρέμβει στην Τουρκία. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με κανόνες που θυμίζουν κράτος δικαίου;» Απαντώντας στους δύο ευρωβουλευτές ο κ. Ρεν ανέφερε: «Καταλαβαίνω τη λογική των ερωτήσεών σας και έχουμε σημειώσει την απόφαση την οποία εξέδωσε το Συνταγματικό Δικαστήριο». Προσέθεσε όμως: «Δεν πιστεύω στην υψηλή ένταση και στη διπλωματία των μεγαφώνων. Όσο η συνταγματική κρίση στην Τουρκία συνεχίζεται είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας. Το μήνυμα που εστάλη για πλήρη σεβασμό του κράτους δικαίου ήταν σαφές»... «Όταν το νέο Κοινοβούλιο εκλεγεί και η νέα κυβέρνηση αναλάβει, είναι σημαντικό για την Τουρκία να αναζωογονήσει και να επανεκκινήσει πλήρως τη νομοθετική εργασία και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν το κράτος δικαίου και τις θεμελιώδεις ελευθερίες στη χώρα».

δυσοιωνΕσ προοπτικΕσ για τΗ γΕωργια και τΗν αλιΕια:

οι κλιματικΕσ αλλαγΕσ προκαλουν μΕιωσΗ τΗσ γΕωργικΗσ παραγωγΗσ και τΗσ αλιΕιασ

θώς η αλλοίωση και η μετατόπιση των εποχών επιδρούν αρνητικά στην γεωργική παραγωγή. Οι εκτε-ταμένες ξηρασίες και οι πλημμύρες καταστρέφουν τις καλλιέργειες σε πολλές αγροτικές περιοχές. Αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση το θέμα είναι μείζονος σημασίας, αφού τα κονδύλια που μπορούν να διατεθούν για το σκοπό αυτό δεν επαρκούν για να καλύψουν τις απο-ζημιώσεις των αγροτών για τις κα-τεστραμμένες σοδειές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Οι πρώτες ενδείξεις για τις επι-πτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην αλιεία είναι δυσμενείς. Η αύ-ξηση της θερμοκρασίας των ωκεα-νών θα επηρεάσει βασικές βιολογι-κές λειτουργίες των ψαριών όπως την αναπαραγωγή. Επιπλέον θα προκαλέσει την ανακατανομή των ειδών στις θάλασσες αφού θα μετα-ναστεύσουν σε ψυχρότερα ή θερ-μότερα ύδατα ανάλογα με το περι-βάλλον που επιβιώνουν. Κατά συνέ-πεια σε κάποιες θάλασσες και λίμνες η αλιεία θα μειωθεί επηρεάζοντας την οικονομία των παράκτιων κοι-

νωνιών ενώ σε κάποιες άλλες η δι-αχείριση των αποθεμάτων θα γίνει πολύ δύσκολη.

Η αύξηση της θερμοκρασίας θα αλλοιώσει και την ποιότητα των υδάτων, δηλαδή τα συστατικά που υπάρχουν σε αυτά και που αποτε-λούν μέρος της τροφικής αλυσίδας όλων των οργανισμών που ζουν στο νερό με αποτέλεσμα να μειω-θούν τα είδη που ζουν στο θαλάσ-σιο περιβάλλον.

Ο κ. Γκλαβάκης ολοκληρώνο-ντας τόνισε ότι η Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος καθιερώθηκε από τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών πριν 35 χρόνια με σκοπό να αφυπνίσει τις συνειδήσεις όλων των πολιτών και των κυβερνήσεων. Εί-ναι καιρός να αναλάβουμε τις ευθύ-νες μας και να αγωνιστούμε όλοι μαζί προκειμένου να περιορίσουμε τις συνέπειες από τις κλιματικές αλ-λαγές.

Page 7: Presscode Issue 03

FlExicurity και ΕργοδοτικΕσ ΕισφορΕσΜε δεδοΜενη τη συνεχή προ-βολή του προτύπου της «ευελιξίας με ασφάλεια» (flexicurity) στις συ-ζητήσεις που γίνονται περί τα εργα-σιακά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μαίρη Ματσούκα κατέθεσε σχετική ερώ-τηση στην Κομισιόν προκειμένου να πληροφορηθεί κατά πόσο είναι εφικτή αυτή η μορφή κάλυψης των εργαζομένων για την περίοδο που δεν θα εργάζονται τη στιγμή που οι εργοδότες απαιτούν συνεχώς τη μείωση της συμμετοχής τους στις ασφαλιστικές εισφορές.

Σοβαρά ερωτήματα προκύ-πτουν για τη λειτουργικότητα της πολιτικής της flexicurity, όπως αυτή προσδιορίζεται στην «Πράσινη Βί-βλο για τον εκσυγχρονισμό του

εργατικού δικαίου». «Ο όρος “ευελιξία με ασφάλεια”,

όπως εμφανίζεται στα διάφορα κεί-μενα της Επιτροπής (όπως, λ.χ. στην “Πράσινη Βίβλο για τον εκσυγχρονι-σμό του εργατικού δικαίου”), σημαίνει ότι ο εργαζόμενος εφεξής θα περνά διάφορα χρονικά διαστήματα άλλοτε ως εργαζόμενος άλλοτε ως άνεργος. Κατά την περίοδο της ανεργίας του, ωστόσο, θα καλύπτεται από ένα “δί-κτυο ασφάλειας” (αν και αυτό δεν εί-ναι απόλυτα ξεκάθαρο τι σημαίνει και στα είκοσι-επτά κράτη-μέλη της Ένω-σης). Λαμβάνοντας όμως υπόψη διά-φορες εξελίξεις όπως: την αντιστρο-φή της δημογραφικής πυραμίδας, την απαίτηση των εργοδοτών να μει-ώσουν τη συμμετοχή τους στις ασφα-λιστικές εισφορές των εργαζόμενων

-όπως σχετικά αναφέρεται στην Πρά-σινη Βίβλο- ενώ, από την άλλη πλευ-ρά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο νεοε-κλεγείς Πρόεδρος της Γαλλίας στις προεκλογικές του εξαγγελίες πρότεινε να μην πληρώνουν καμιά ασφαλιστι-κή εισφορά οι εργοδότες για τις υπε-ρωρίες των εργαζόμενων...), τις δε-σμεύσεις των κρατών-μελών της Ένωσης να μειώσουν τις δαπάνες τους, την αντικειμενική αδυναμία των εργαζόμενων (αφού δε θα διαθέτουν μια μόνιμη και σταθερή απασχόλη-ση), κ.ά.

Mε ποιο τρόπο θα συνεχιστεί η σταθερή και απρόσκοπτη χρηματο-δότηση των ασφαλιστικών ταμείων των εργαζόμενων και κατά προέκτα-ση, πως θα καλυφθεί αποδοτικά το θέμα της ασφάλειας τους».

presscode ISSUE 03> 06/07

Σε προφορικη ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Σταύ-ρος Αρναουτάκης αναφέρθηκε στα επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης πα-ραθεριστικών κατοικιών στην Ελλά-δα και κυρίως στα νησιά, σε παρα-θαλάσσιες περιοχές ή σε ευαίσθη-τες περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και προστατευόμενων οι-κοτόπων.

Ο Σταύρος Αρναουτάκης επε-σήμανε στην Επιτροπή ότι οι σχεδι-αζόμενες επενδύσεις αφορούν σε ένα εκατομμύριο σχεδόν νέες κα-τοικίες καθώς και στη διακίνηση σαράντα εκατομμυρίων τουριστών, όπως καταγράφεται τελευταία και στον Τύπο, γεγονός που θα δημι-ουργήσει στο άμεσο μέλλον μεγά-λο οικιστικό, περιβαλλοντικό και

κοινωνικό πρόβλημα αν δεν λη-φθούν σχετικά μέτρα.

Χαρακτηριστικά σημειώνει ότι «τα μικρά μεγέθη των οικισμών, ο οι-κιστικός κορεσμός και οι ελλιπείς υπο-δομές τουριστικής κίνησης τέτοιας κλίμακας μας τοποθετούν μπροστά σε ένα μεγάλο οικιστικό, περιβαλλο-ντικό και κοινωνικό πρόβλημα που θα ανακύψει στο άμεσο μέλλον».

Στην απάντηση της η Ευρωπαϊ-κή Επιτροπή δηλώνει άγνοια για το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται στην Ελλάδα όσον αφορά στην ανάπτυξη συγκροτη-μάτων παραθεριστικών κατοικιών. Ωστόσο, τονίζει ότι τα κράτη μέλη είναι αυτά που καθορίζουν τα θέ-ματα σχεδιασμού των χρήσεων γης, μετατοπίζοντας την ευθύνη στην κυβέρνηση. Αφήνει έτσι να εννοη-

θεί ότι δεν υπήρξε σχετική συνεν-νόηση για τα θέματα αυτά πριν την πρόσφατη δημοσίευση προς δια-βούλευση του Ειδικού Χωροταξι-κού Σχεδίου για τον Τουρισμό.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή επιτροπή τονίζει ότι σε κάθε περίπτωση κα-τά τον σχεδιασμό τέτοιων επενδύ-σεων απαιτείται πλήρης συμμόρ-φωση με την κοινοτική περιβαλλο-ντική νομοθεσία αλλά και διαμόρ-φωση ενός πλαισίου που θα λαμ-βάνει υπόψη του τις γενικές αρχές για την υγιή και αειφόρο χωροτα-ξία και διαχείριση των παράκτιων ζωνών. Παράλληλα, ιδιαίτερη μέρι-μνα θα πρέπει να λαμβάνεται για τις προστατευόμενες περιοχές ώστε να αντιμετωπιστούν οι ενδε-χόμενες συνέπειες τέτοιων επεν-δύσεων.

Aγνοια δΗλωνΕι Η ΕυρωπαϊκΗ ΕπιτροπΗ σΧΕτικα μΕ το Εντονο ΕπΕνδυτικο ΕνδιαφΕρον για παραθΕριστικΕσ κατοικιΕσ που ΕκδΗλωνΕται στΗν Ελλαδα

Page 8: Presscode Issue 03

ευρωπαϊκή ένωση

Aγνοια δΗλωνΕι Η ΕυρωπαϊκΗ ΕπιτροπΗ σΧΕτικα μΕ το Εντονο ΕπΕνδυτικο ΕνδιαφΕρον για παραθΕριστικΕσ κατοικιΕσ που ΕκδΗλωνΕται στΗν Ελλαδα

κομισιον:

οι μισθοι στΗν Ελλαδα Ειναι οι δΕυτΕροι ΧαμΗλοτΕροι στΗν ΕυρωζωνΗ!

οι ελληνεΣ εργαζομένοι πλή-ρους απασχόλησης, με εξαίρεση την Πορτογαλία, είναι οι πιο κακο-πληρωμένοι στην ευρωζώνη. Λαμ-

βάνουν το 48% των αποδοχών ενός απασχολούμενου στο Βέλγιο, το 52% του Σουηδού και μόλις το 41% των αποδοχών του Γερμανού

εργαζόμενου. Στις τελευταίες θέ-σης της κατάταξης βρίσκονται επί-σης και αμοιβές των ελλήνων εργα-ζομένων μερικής απασχόλησης που λαμβάνουν τις χαμηλότερες, μετά την Πορτογαλία και την Ισπα-νία, αμοιβές.

Αυτό προκύπτει από απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου κ. Σπίντλα σε σχετική ερώτηση του ευρωβου-λευτή του ΣΥΝ Δημήτρη Παπαδη-μούλη. Από τα επίσημα στοιχεία που απέστειλε η Κομισιόν και τα οποία επισυνάπτονται, προκύπτει ο παρακάτω συγκριτικός πίνακας:

Αναφερόμενος στην εξέλιξη της μερικής απασχόλησης ο αρμόδιος Επίτροπος κ. Σπίντλα σημειώνει: «Σύμφωνα με τη Eurostat, η μερική απασχόληση έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην ΕΕ. Η αύξη-ση της μερικής απασχόλησης έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην άνο-δο του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών. Το 2005, το ποσοστό των ατόμων που απασχολούνταν μερικώς έφτασε το 18,4% στην EU των 25 σε σχέση με το 17,7% το 2004 και το 16,6% το 2002. Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες της ΕΕ με το χαμηλότερο ποσο-στό μερικής απασχόλησης (5% το 2005, 4,4% το 2002). Σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία, το ποσοστό της μερικής απασχόλησης στην Ελλάδα αυξήθηκε από 5% στο τρίτο τρίμηνο του 2005 στο 5,6% το τρίτο τρίμηνο του 2006. Από το τρίτο τρίμηνο του 2005 έως το τρίτο τρίμηνο του 2006, το ποσοστό της μερικής απασχόλη-σης αυξήθηκε από 2,4% σε 2,8% για τους άνδρες και από 9,2% σε 9,9% για τις γυναίκες».

πινακασ: αμοιβΕσ ΕργαζομΕνων σε ευρώ (2003)

Κράτος Μέλος Πλήρους απασχόλησης Μερικής Απασχόλησης Βέλγιο 34.643 26.568Δανία 44.692 13.995Γερμανία 40.056 19.180Ελλάδα 16.739 9.451Ισπανία 19.220 6.530Γαλλία 28.847 13.802Λουξεμβούργο 39.587 :Ολλανδία 36.600 12.600Αυστρία 34.995 15.185Πορτογαλία 13.871 6.875Φιλανδία 30.978 :Σουηδία 32.177 26.425Η. Βασίλειο 38.793 11.742

Σημείωση: για την Αυστρία τα στοιχεία αναφέρονται στο 2004

Page 9: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 08/09

η χΩρα ΜαΣ ανέλαβε την 10η Προεδρία του Δικτύου Ανθρώπινης Ασφάλειας από τη Σλοβενία, μετά την ολοκλήρωση της 9ης Υπουργι-κής Συνάντησης των 14 χωρών πού συμμετέχουν στο Δίκτυο. Στην Υπουργική Σύνοδο της Λιουμπλιά-νας την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Ευριπί-δης Στυλιανίδης. Η κύρια προτεραι-ότητα της ελληνικής προεδρίας του ΔΑΑ είναι οι απειλές κατά της Αν-θρώπινης Ασφάλειας που προκα-λούνται από τις μεταβολές στο κλί-μα με επίκεντρο στις επιπτώσεις σε ευπαθείς ομάδες.

Στο πλαίσιο της ελληνικής προε-δρίας θα πραγματοποιηθεί σειρά συναντήσεων και εκδηλώσεων με την συμμετοχή εκπροσώπων από την πολιτική, την ακαδημαϊκή κοι-νότητα και την κοινωνία των πολι-τών. Στόχος η ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας για τις επιπτώ-

σεις των κλιματολογικών αλλαγών και της υπερθέρμανσης του πλανή-τη (global warming) στην ανθρώπι-νη ασφάλεια με άξονα αναφοράς ευπαθείς ομάδες του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η ενεργός παρουσία της Ελλά-δας στο ΔΑΑ συμβάλλει στην ενί-σχυση της εικόνας της χώρας μας

ως «ήπιας δύναμης» στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και ευρύτερα, χώρας η οποία στηρί-ζεται στις αρχές του Διεθνούς Δικαί-ου και του σεβασμού των ανθρωπί-νων δικαιωμάτων, ως και στη δύνα-μη του διαλόγου, συντελώντας, έτσι, στην εμπέδωση της παγκόσμιας ει-ρήνης και σταθερότητας.

Η Ελλαδα ανΕλαβΕ τΗν προΕδρια του δικτυου ανθρωπινΗσ ασφαλΕιασ

ποιο Εiναι το δiκτυο ανθρωπινΗσ ασφαλΕιασ

ΤΟ ΔΙΚΤυΟ Ανθρώπινης Ασφάλειας (ΔΑΑ) αποτελεί μια άτυπη υπουργική πρωτοβουλία στήριξης των αρχών του ΟΗΕ. Η χώρα μας συμμετέχει στο ΔΑΑ από τη σύσταση του το 1999, μαζί με τα ιδρυτικά μέλη Καναδά και Νορβη-γία, τα οποία πλαισίωσαν κράτη από την Ευρώπη (Ελβε-τία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Αυστρία, Σλοβενία), τη Μέση Ανατολή (Ιορδανία), την Αφρική (Μάλι, καθώς και Νότια Αφρική με καθεστώς παρατηρητή), τη Λατινική Αμερική (Χιλή, Kόστα Ρίκα) και την Ασία (Ταϊλάνδη).

Το ΔΑΑ αποτελεί ένα ευέλικτο και πολυσυλλεκτικό forum διαβούλευσης στο οποίο μετέχουν κυβερνήσεις, Διεθνείς Οργανισμοί, η ακαδημαϊκή κοινότητα και ΜΚΟ.

Το ΔΑΑ προωθεί την προάσπιση της ανθρώπινης ασφάλειας και ιδιαίτερα έχει ασχοληθεί ως τώρα με το σε-βασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στις ένοπλες συγκρούσεις και την ενίσχυση της σχέσης εκδημοκρατι-σμού και περιφερειακής ανάπτυξης ως μέσων πρόληψης των ενόπλων συγκρούσεων και εγγύησης της ασφάλειας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι εμπνευστές του ΔΑΑ αναγνώρισαν ότι στην σύγ-χρονη εποχή, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο

είναι εκτεθειμένοι σε απειλές οι οποίες δεν κινητοποιού-σαν επαρκώς τη διεθνή κοινότητα. Η παραδοσιακή έν-νοια της εθνικής ασφάλειας που εστιάζεται στο δίπολο ειρήνη - πόλεμος και στο ρόλο του εθνικού κράτους ως αποκλειστικού θεματοφύλακα της προστασίας θεμελιω-δών δικαιωμάτων, εκτιμήθηκε ότι χρειάζεται να λειτουρ-γήσει συμπληρωματικά προς τη θεσμική κατοχύρωση μιας περισσότερο ανθρωποκεντρικής έννοιας της ασφά-λειας. Τα προβλήματα αρωγής ευπαθών ομάδων του πλη-θυσμού δεν γνωρίζουν σύνορα και λειτουργούν αποστα-θεροποιητικά ακόμα και σε καιρό ειρήνης, υπονομεύο-ντας την αναπτυξιακή προοπτική σε πολλές περιοχές του κόσμου.

Στόχος είναι η καινούργια αυτή αντίληψη να εμπεδω-θεί μέσω του ΔΑΑ σε κάθε χώρα και να βρει θεσμική ανταπόκριση στους διεθνείς οργανισμούς, τα κράτη και την κοινωνία των πολιτών.

Θέματα προτεραιότητας του ΔΑΑ αποτέλεσαν, μεταξύ άλλων, η εξάλειψη των ναρκών κατά προσωπικού, ο έλεγ-χος των μικρών και ελαφρών όπλων, καθώς και η προστα-σία γυναικών & παιδιών στις ένοπλες συγκρούσεις.

Page 10: Presscode Issue 03

διπλωματία

επIΣηΜη επίσκεψη στη Ρωσία πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλι-ας, κατά την οποία συζήτησε με τον Πρόεδρο Β. Πούτιν μια σειρά από διεθνή και διμερή θέματα όπως οι σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, οι σχέσεις ΝΑ-ΤΟ-Ρωσίας, η κατάσταση στην Μέ-ση Ανατολή, στα Βαλκάνια και ιδιαί-τερα το θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης η κ. Ντόρα Μπακογιάννη υπέγραψε με τον ομόλογό της Σ. Λαβρώφ το σχέδιο δράσης 2007-2009 το οποίο οριοθετεί τις προτεραιότητές μετα-ξύ των δύο χωρών για την επόμενη διετία.

αποτΕλEσματα συνAντΗσΗσ μπακογιAννΗ-λαβρωφ

Οι δύο Υπουργοί είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση για διάστημα μεγαλύτε-ρο της ώρας «σε άριστο κλίμα», όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ. Οι δύο Υπουργοί συζήτησαν το θέμα του Κοσσυφοπεδίου και της πΓΔΜ, το διεθνές περιβάλλον ασφάλειας (αντιπυραυλική άμυνα, συνθήκη για τις συμβατικές δυνά-μεις στην Ευρώπη), το Μεσανατολι-κό, θέματα Ευρώπης και ευρωρωσ-σικών σχέσεων και το Κυπριακό. Όσον αφορά στο μελλοντικό καθε-στώς του Κοσσυφοπεδίου η Ελλάδα υποστήριξε έμπρακτα την ανάγκη εξεύρεσης, χωρίς βιασύνη, μίας βι-ώσιμης λύσης που να διαφυλάσσει την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια. Πιστεύουμε ότι μια τέ-

τοια λύση μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα συναίνεσης και συμ-φωνίας. Στο στάδιο αυτό, η διαδι-κασία έχει μεταφερθεί στο Συμβού-λιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πιστεύου-με ότι χρειάζεται απόφαση που θα αποτελέσει βάση και για τη θέση που θα διαμορφώσει η ΕΕ. Όσον αφορά το διεθνές περιβάλλον ασφαλείας, οι δύο Υπουργοί συνέ-πεσαν στην εκτίμηση ότι στον σύγ-χρονο κόσμο που οι απειλές και οι προκλήσεις δεν γνωρίζουν σύνορα, η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους απαιτεί συντονισμένες προ-σπάθειες και από κοινού σε βάθος ανάλυση αυτών των προκλήσεων και απειλών. Η Ελλάδα έχει εξαρχής υποστηρίξει ότι απαιτείται ουσια-στική συζήτηση στο πλαίσιο του θεσμοθετημένου διαλόγου ΝΑΤΟ-Ρωσσίας, χωρίς να υποβαθμίζονται οι ρωσσικοί προβληματισμοί. Λύ-σεις σε τέτοια ζητήματα δίνει ο εκτενής και σε βάθος διάλογος χω-ρίς προσφυγή στη λογική ανταγω-νισμού εξοπλισμών.

Παράλληλα οι Υπουργοί Εθνικής Αμύνας κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης, Πολιτισμού κ. Γιώργος Βουλγαρά-

κης και Τουριστικής Ανάπτυξης κα Φάνη Πάλλη-Πετραλιά οι οποίοι συνόδευαν τον Πρόεδρο της Δη-μοκρατίας είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τους Ρώσσους ομο-λόγους τους για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας στον στρατιωτικό, πολιτιστικό και τουρι-στικό τομέα. Από τις συζητήσεις διαπιστώθηκε με ιδιαίτερη ικανο-ποίηση ότι η συνεργασία προχωρεί με πολύ ικανοποιητικούς ρυθμούς. Στον επιχειρηματικό τομέα υπεγρά-φη Η πράξης σύστασης του Ελλη-νο-ρωσσικού Επιχειρηματικού Συμ-βουλίου μεταξύ του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών και της Ένωσης Βιομηχάνων και Επιχειρη-ματιών της Ρωσσίας.

ΕπiσΗμΗ ΕπiσκΕψΗ του προEδρουτΗσ δΗμοκρατiασ στΗ ρωσiα

Η ΣυΜφωΝΙΑ που υπογράφηκε από την υπουργό Εξωτερικών και τον αρμόδιο υπουργό της κυβέρνησης της Αυστραλίας στηρίζεται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων, στην αρχή του συνυπολογισμού των περιόδων ασφάλισης και διαμονής που διανύθηκαν στα δύο συμβαλλόμενα κράτη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, στην αρχή του αναλογικού επιμερισμού των συνταξιοδοτικών παροχών και στην αρχή της ελεύθερης μεταφοράς των παροχών στο κράτος της διαμονής του δικαιούχου.Η συμφωνία θα καλύπτει μόνο τις συντάξεις γήρατος, ενώ με αυτήν διασφαλίζονται τα κεκτημένα δικαιώματα των δικαιούχων που ήδη λαμβάνουν κάθε είδος συνταξιοδοτική παροχή από την Αυστραλία. Η καταβολή σύνταξης από την Αυστραλία δεν θα εξαρτάται σε καμία περίπτωση από την καταβολή ή όχι συνταξιοδοτικής παροχής από την Ελλάδα.

συμφωνια κοινωνικΗσ ασφαλισΗσ μΕ τΗν κυβΕρνΗσΗ τΗσ αυστραλιασ

Page 11: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 10/11

πραγΜατοποιηθηκε στο Ρέ-θυμνο η 14η Σύνοδος του Μεσογει-ακού φόρουμ υπό την προεδρία της υπουργού εξωτερικών κ. Ντό-ρας Μπακογιάννη, με τη συμμετοχή 11 χωρών της Μεσογείου. Οι συζη-τήσεις επικεντρώθηκαν σε θέματα που απασχολούν την ευρύτερη πε-ριοχή της Μεσογείου και τους με-σογειακούς λαούς, αλλά και τη Διε-θνή Κοινότητα στο σύνολο της.

Η ανησυχητική κατάσταση και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, οι δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης

της ευρω-μεσογειακής συνεργασί-ας, την οποία η χώρα μας έχει εντά-ξει ψηλά στις προτεραιότητες της και στις προτεραιότητες της εξωτε-ρικής μας πολιτικής, οι προοπτικές που διαγράφονται στο ζωτικής ση-μασίας ζήτημα της ενέργειας, το θέμα της μετανάστευσης καθώς και το περίγραμμα των ιδεών του Γάλ-λου προέδρου Nicolas Sarkozy για τη Μεσογειακή Ένωση, ήταν τα θέ-ματα που κυριάρχησαν. Σε συνέ-ντευξη τύπου που ακολούθησε μετά την ολοκλήρωση των εργασι-

ών του φόρουμ, η κυρία Μπακογι-άννη αναφερόμενη στα αποτελέ-σματα κυρίως για την κατάσταση στην περιοχή, δήλωσε: «Πρώτον, το παλαιστινιακό, είναι και παραμένει το κομβικό ζήτημα στο πολύπλοκο, ρευ-στό και εν πολλοίς αλληλοεξαρτώμε-νο περιβάλλον στη Μέση Ανατολή. Γι’ αυτό η επίλυση του είναι πρώτη προ-τεραιότητα και θα πρέπει βεβαίως να είναι η λύση των δύο κρατών. Μια δίκαιη και διαρκής βιώσιμη λύση που θα ανταποκρίνεται στις νόμιμες προσδοκίες του Ισραηλινού και του

μΕσογΕιακο φορουμ

το πρΩτο Κοινό Πρόγραμμα Δράσης μεταξύ της Ελλάδος και της Ρωσίας για την περίοδο 2005-2006, υπεγράφη στην Μόσχα, τον Δεκέμ-βριο του 2004, κατά την διάρκεια της επίσημης επίσκεψης του Πρω-θυπουργού κ. Κ. Καραμανλή στην Ρωσική Ομοσπονδία, με τον Πρόε-δρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Β. Β. Πούτιν.

Σε αυτό το πλαίσιο ενισχύθηκε ο πολύπλευρος πολιτικός διάλογος μεταξύ των δύο Μερών, επεκτάθη-κε η διμερής συνεργασία, ιδιαίτερα στους τομείς του εμπορίου, της ενέργειας και του τουρισμού, ενώ τέθηκε οι βάσεις για την αξιοποίη-ση του επιστημονικού και πολιτι-

στικού πλούτου των δύο χωρών, στην βάση των σταθερών αξιών που συνδέουν επί αιώνες τους δύο λαούς.

Το νέο Πρόγραμμα Δράσης, το οποίο υπεγράφη μεταξύ των ΥΠΕΞ Ελλάδος και Ρωσίας στην Μόσχα, στις 31.5.2007, παρουσία του Προ-έδρου της Δημοκρατίας κ. Κ. Πα-πούλια και του Ρώσου Προέδρου κ. Β.Β. Πούτιν, αντικατοπτρίζει το εύ-ρος της διμερούς συνεργασίας και τον δυναμισμό των ελληνο-ρωσι-κών σχέσεων, θέτοντας συγκεκρι-μένους στόχους για την ανάπτυξή τους στον πολιτικό, οικονομικό και μορφωτικό τομέα, καθώς και στους τομείς δικαιοσύνης και δημοσίας τάξεως για την διετία 2007-2009.

Επίσης, το νέο πρόγραμμα επα-ναεπιβεβαιώνει την βούληση των δύο πλευρών για την ουσιαστική και ποιοτική αναβάθμιση του πολι-τικού διαλόγου, την περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση των διμε-ρών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, με την διεύρυνση των επαφών μεταξύ επιχειρηματιών και επιμελητηρίων, καθώς και την ενί-

σχυση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών.

Τέλος, αξιοποιώντας την εμπει-ρία και τα θετικά αποτελέσματα της, μέχρι σήμερα, συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, εκπαί-δευσης και πολιτισμού, κοινή επιδί-ωξη των δύο κρατών είναι η περαι-τέρω ανάπτυξη των επαφών μετα-ξύ φορέων του πολιτισμού, των τε-χνών και γραμμάτων, καθώς και της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας.

κοινo πρoγραμμα δρAσΗσ υπουργΕiων ΕξωτΕρικων Ελλαδοσ-ρωσιασ 2007-2009

Page 12: Presscode Issue 03

διπλωματία

μΕσογΕιακο φορουμπαλαιστινιακού λαού, οι οποίοι πρέπει να μπορούν να ζήσουν ειρηνικά και με ασφάλεια ο ένας δίπλα στον άλλο.

Δεύτερον, στο πλαίσιο αυτό εκ-φράζουμε την υποστήριξη μας στην ειρηνευτική πρωτοβουλία του Αραβι-κού Συνδέσμου, όπως επιβεβαιώθηκε στη συνάντηση κορυφής του Ριάντ στις 29 Μαρτίου του 2007. Η συνά-ντηση των Υπουργών Εξωτερικών του Αραβικού Συνδέσμου με τους ομολόγους τους της Ε.Ε. που έγινε πρόσφατα στις Βρυξέλες, ήταν εξαι-ρετικά χρήσιμη. Υποστηρίζουμε τη

συνέχιση των επαφών αυτών με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Αναδεικνύεται έτσι και υπογραμ-μίζεται ο ουσιαστικός ρόλος που μπο-ρεί να έχει η Ε.Ε. στις προσπάθειες διευθέτησης της αραβο-ισραηλινής διένεξης.

Τρίτον, εκφράζουμε τον έντονο προβληματισμό και την ανησυχία μας για την καθημερινή χειροτέρευση των συνθηκών διαβίωσης στα παλαι-στινιακά εδάφη.

Τέταρτον, μας απασχόλησε ιδιαί-τερα η κατάσταση στο Λίβανο, που

παρουσιάζει σημάδια που δικαιολο-γούν ανησυχία και εγρήγορση.

Τα κράτη μέλη του Μεσογειακού Φόρουμ στηρίζουμε τη νόμιμα, δη-μοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Πρωθυπουργού κ. Siniora και υπο-στηρίζουμε τις προσπάθειες του για ένα σταθερό και ειρηνικό Λίβανο.

Ειδικά στο θέμα του Λιβάνου μετά από ελληνική πρωτοβουλία συζητήσα-με και συμφωνήσαμε ότι το εκκρεμές ζήτημα των κτημάτων Shebaa είναι κομβικής σημασίας και θα πρέπει να υπάρξει ταχύτατη διευθέτηση του».

Στη ΣυναντηΣη συμμετείχαν 45 χώρες από την Ασία και την Ευ-ρώπη. Οι εταίροι του ASEM αντι-προσωπεύουν το 58% του παγκό-σμιου πληθυσμού, το 60% του διε-θνούς εμπορίου και το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η Ελλάδα εκπρο-σωπήθηκε από τον Γενικό Γραμμα-τέα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων κ. Δημήτρη Κατσούδα.

Τα θέματα που απασχόλησαν τη Συνάντηση αφορούσαν τις πρό-σφατες εξελίξεις σε Ευρώπη και Ασία, στο Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανι-στάν και τη Μέση Ανατολή, ενώ συζητήθηκαν επίσης οι κλιματικές αλλαγές και ο Διαθρησκειακός Διά-λογος. Στα πλαίσια της ενότητας για το Αφγανιστάν ο Γενικός Γραμματέ-ας υπογράμμισε όλα όσα προσφέ-ρει η Ελλάς στο Αφγανιστάν (60 τε-θωρακισμένα οχήματα, 36 εκατομ-μύρια ευρώ έως το 2009, πλήρως εξοπλισμένο νοσοκομείο, σχολείο, κλπ), αλλά έκανε και μία καίρια διά-κριση, την οποία υιοθέτησε, αναφέ-ροντας την Ελλάδα, και ο νέος Γάλ-λος Υπουργός Εξωτερικών κ. Κουσ-νέρ: τη διαφορά μεταξύ της επιβο-

λής της εξουσίας της κυβέρνησης στο Αφγανιστάν και της εξασφάλι-σης της νομιμότητας. Ο Γ.Γ. κάλεσε την ΕΕ να μελετήσει προγράμματα και δράσεις που θα ενισχύουν τη νομιμoποίηση του νέου δημοκρα-τικού καθεστώτος και στη συνείδη-ση του αφγανικού πληθυσμού.

Τέλος, κάλεσε –μαζί με τον εκ-πρόσωπο της Ρουμανίας– τα μου-σουλμανικά έθνη να έχουν πιο άμε-ση συμμετοχή γιατί, ως Μουσουλ-μάνοι προς Μουσουλμάνους, έχουν την ψυχολογική και θρησκευτική νομιμοποίηση δράσεως στο ταραγ-μένο Αφγανιστάν.

Κατά τις εργασίες έμφαση δόθη-κε επίσης στις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπου ο κ. Solana ενημέρωσε για τα τεκταινό-μενα στην περιοχή. Συζητήθηκαν ακόμη οι τρόποι αντιμετώπισης της διασποράς των πυρηνικών όπλων και τονίστηκε η σημασία της συνέ-χισης του διαλόγου μεταξύ των ΗΠΑ και της Βόρειας Κορέας. Στη συνέχεια, η ΕΕ τόνισε τη σημασία που αποδίδει στην μείωση των εκ-πομπών ρύπων και κάλεσε τους

Ασιάτες εταίρους της να περιορί-σουν την χρήση ρυπογόνων τεχνο-λογιών καθώς και να προωθήσουν τις εναλλακτικές και τις ανανεώσι-μες πηγές ενέργειας.

Ο Γενικός Γραμματέας Ε.Υ. στην παρέμβασή του για το ζήτημα του Διαθρησκειακού Διαλόγου τόνισε την σημασία που αποδίδει η χώρα μας στην περαιτέρω ανάπτυξή του. Πρότεινε δε να υπάρχει στο εξής συγκεκριμένη ατζέντα, υποβάλλο-ντας εκ μέρους της Ελλάδος προτά-σεις για την προσέγγιση των θρη-σκειών και των πολιτισμών όπως, μεταξύ άλλων: την ενίσχυση των επαφών μαθητών και σχολείων, την προώθηση του διαθρησκεια-κού τουρισμού και την επιλογή θε-μάτων παγκόσμιας σημασίας, όπως το περιβάλλον και οι μειονότητες, για να αντιμετωπιστούν από κοινού από εκπροσώπους διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών.

Τέλος, υπενθύμισε την πρόταση του Πρωθυπουργού κ. Καραμανλή για τη διοργάνωση στη χώρα μας, μετά το 2009, της Συνάντησης Δια-θρησκειακού Διαλόγου του ASEM.

συνAντΗσΗ υπουργων ΕξωτΕρικων ασιασ-ΕυρωπΗσ (AsiA-EuropE MEEting, AsEM)

Page 13: Presscode Issue 03

«δΕν υπαρΧΕι μαγικο ραβδι, μονο πολυ δουλΕια και ΕπιμονΗ»

συνΕντΕυξΗ του υφυπουργου οικονομιασ και οικονομικωνκ. αντωνΗ μπΕζα στΗ λιλΗ καρακωστα

presscode ISSUE 03> 12/13

Page 14: Presscode Issue 03

- Κύριε Μπέζα, τα ΜΜΕ, σας αποκαλούν «Ο Ηπειρώτης φορο-κυνηγός» καθώς πέρυσι κατορ-θώσατε ως υφυπουργός Οικονο-μικών να εισπράξετε έσοδα για το κράτος που κάλυψαν τον στό-χο του προϋπολογισμού. Μιλή-στε μας λίγο για την τακτική που ακολούθησε το υπουργείο προ-κειμένου να πετύχετε αυτόν το στόχο.

«Είναι γεγονός ότι τη προηγούμε-νη χρονιά η πορεία εξέλιξης των φο-ρολογικών εσόδων υπερκάλυψε τόσο τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού του 2006 όσο και τις εκτιμήσεις πραγ-ματοποιήσεων για το 2006 που έχει θέσει ο Προϋπολογισμός του 2007. Τα συνολικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 8,7% ή κατά 3,8 δις. ευρώ, ενώ από αυτά, τα φορολογικά έσοδα αυξήθη-καν κατά 6,7% ή κατά 2,98 δισ. Ευρώ.

Με ρωτάτε για τη τακτική που ακολουθήσαμε για αυτό το αρκετά καλό αποτέλεσμα. Θα σας είμαι ειλι-κρινής. Μαγικό ραβδί, με το οποίο να αλλάζεις τη πραγματικότητα από τη μια μέρα στην άλλη δεν υπάρχει. Χρειάστηκε πολύ δουλειά, χρειάστη-καν πολλές ώρες συσκέψεων και επι-

σκέψεις σε όλες τις περιοχές της χώ-ρας για επιτόπου συνεργασία με τους προϊσταμένους των υπηρεσιών. Μα προπαντός χρειάστηκε μεγάλη επι-μονή. Επιμονή και προσήλωση στο δύσκολο αγώνα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα για είναι η πορεία είσπραξης του ΦΠΑ το 2006, καθώς αποτελεί κρίσιμο δείκτη στη προσπάθεια για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Ο συνολικός ΦΠΑ Δ.Ο.Υ. το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δε-κεμβρίου 2006 αυξήθηκε κατά 12,2%, υπερβαίνοντας σημαντικά τη πρόβλεψη για την αύξηση του ΦΠΑ στον Προϋπολογισμό του 2006 που ήταν 7,2%».

- Ποιες κινήσεις έχουν γίνει για την αντιμετώπιση και εν τέλει για την πάταξη του λαθρεμπορί-ου;

«Στο τομέα της πάταξης του λα-θρεμπορίου ο αγώνας μας είναι διαρ-κής και πολυεπίπεδος. Κινηθήκαμε παράλληλα προς δύο κατευθύνσεις: θεσμικά και ακολούθως διοικητικά. Προετοιμάσαμε όπως ήδη γνωρίζετε το νέο Τελωνειακό Κώδικα. Ο νέος Κώ-δικας ενσωματώνει τη νομολογία δι-καστηρίων για τελωνειακά θέματα και προσαρμόζει την ελληνική νομοθεσία στους κοινοτικούς κανονισμούς αλλά και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας. Όσον αφορά τα παραποιημένα προϊόντα, που απο-τελούν πλέον ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμε-ρα το υγιές εμπόριο, επιβάλλουμε αυστηρές ποινές και διοικητικά μέτρα για τους παραβάτες.

Πέραν όμως των θεσμικών πα-ρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την καταπολέμη-ση του λαθρεμπορίου υπάρχει και το κορυφαίο ζήτημα της υλικοτεχνικής υποδομής των αρμόδιων υπηρεσιών δίωξης. Προχωρήσαμε πρόσφατα στην προκήρυξη διαγωνισμού για την απόκτηση δύο αντιλαθρεμπορι-κών σκαφών, προϋπολογισμού 1,4 εκατ. ευρώ. Τα σκάφη αυτά, που στε-ρείται σήμερα η Τελωνειακή Υπηρε-σία, θα βοηθήσουν σημαντικά στον εντοπισμό της παράνομης θαλάσσιας διακίνησης καυσίμων και τσιγάρων. Την ίδια στιγμή, εξοπλίσαμε τα τελω-νεία της χώρας με σύγχρονους μηχα-νισμούς εντοπισμού ναρκωτικών ουσιών και συστήματα ανάλυσης κιν-δύνου. Πρόκειται για εξειδικευμένα συστήματα ελέγχου με τα οποία κα-λύπτονται σε πρώτο στάδιο 19 τελω-νεία, σχεδόν όλε δηλαδή οι συνορια-κές δίοδοι με την Αλβανία, την Τουρ-κία, την Βουλγαρία, την Ιταλία και τα Σκόπια.

Για την αντιμετώπιση του λαθρε-μπορίου στα καύσιμα, συστήσαμε ειδική ομάδα εργασίας με τη συμμε-τοχή υπηρεσιακών παραγόντων και εκπροσώπων όλων των εμπλεκομέ-νων φορέων παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας καυσίμων. Η ομάδα έχει ήδη ολοκληρώσει το έργο της με την υποβολή του σχετικού πορίσματος και προτείνει άμεσα και μεσοπρόθε-σμα μέτρα.

Κυρία Καρακώστα, οι καταναλωτι-κές συνήθειες σήμερα συνεπάγονται ένα υψηλό επίπεδο συναλλαγών. Τα αγαθά θέλουμε να παραδίδονται στους πολίτες άμεσα, χωρίς γραφειο-

μαγικο ραβδι, μΕ το οποιο να αλλαζΕισ τΗ πραγματικοτΗτα απο τΗ μια μΕρα στΗν αλλΗ δΕν υπαρΧΕι. ΧρΕιαστΗκΕ πολυ δουλΕια, ΧρΕιαστΗκαν πολλΕσ ωρΕσ συσκΕψΕων και ΕπισκΕψΕισ σΕ ολΕσ τισ πΕριοΧΕσ τΗσ Χωρασ για Επιτοπου συνΕργασια μΕ τουσ προϊσταμΕνουσ των υπΗρΕσιων

συνέντευξη

συνΕντΕυξΗ του υφυπουργου οικονομιασ και οικονομικωνκ. αντωνΗ μπΕζα στΗ λιλΗ καρακωστα

Page 15: Presscode Issue 03

κρατία, σε ένα λογικό κόστος και με διασφαλισμένη τη ποιότητά τους. Πα-ράλληλα όμως με τη διαχείριση της κυκλοφορίας ενός τέτοιου όγκου εμπορευμάτων, αποτελεί υποχρέωση των Τελωνειακών Αρχών η διασφάλι-ση των οικονομικών συμφερόντων του Δημοσίου. Το σύνολο αυτών των

ενεργειών αποτελεί μια μεγάλη πρό-κληση για το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών».

- Το μέτρο για τους ετήσιους στόχους απόδοσης των εφοριών και τελωνείων ήταν ιδιαίτερα αποδοτικό. Μπορείτε να μας μι-λήσετε για αυτή τη διαδικασία;

«Πρέπει να ξέρετε, πως η αύξηση των εσόδων τόσο το 2006, όσο και το α΄ τετράμηνο του 2007 δεν προέρχε-ται ούτε από έναν νέο φόρο, αλλά από τη συστηματική και αποτελεσμα-τική δουλειά του Υπουργείου στον εντοπισμό και την πάταξη φαινομέ-νων φοροδιαφυγής. Υπήρξαν απλοί και ορατοί μηνιαίοι στόχοι στην εί-σπραξη των εσόδων με παράλληλη ενεργοποίηση του ελεγκτικού μηχα-νισμού τόσο στις εφορίες όσο και στα τελωνεία.

Λειτούργησαν σε όλη τη χώρα τα Ειδικά Συνεργεία Προληπτικού Ελέγ-χου και προχωρήσαμε σε διασταυ-ρώσεις για τη μη απόδοση ΦΠΑ. Θέ-σαμε σε στενή παρακολούθηση τον ελεγκτικό μηχανισμό για να αποφεύ-γονται ακρότητες και πλέον, με την εφαρμογή αυτό του μίγματος πολιτι-κής οι κρουνοί της φοροδιαφυγής κλείνουν σταδιακά.

Όσο αφορά στα τελωνεία, το 2006 τέθηκαν όντως για πρώτη φορά στό-χοι στα 50 μεγαλύτερα εισαγωγικά τελωνεία της χώρας. Ο καθορισμός των στόχων ήταν επιβεβλημένο να επεκταθεί και στα τελωνεία μας, προ-κειμένου οι υπηρεσίες τους να είναι αποδοτικότερες στο έργο τους και να αξιοποιήσουν πλήρως το προσωπικό τους. Οι στόχοι που θέσαμε αφορούν στην είσπραξη των τελωνειακών εσό-

μΕ τΗν αρσΗ τΗσ διαδικασιασ του υπΕρβολικου ΕλλΕιμματοσ κλΕινΕι Ενα κΕφαλαιο, το πιο δυσκολο, τΗσ δΗμοσιονομικΗσ προσαρμογΗσ που ΕπρΕπΕ να κανΕι Η Χωρα. μΕνΕι ακομΗ Η προσαρμογΗ που πρΕπΕι να κανουμΕ Εωσ το 2010 για να ισοσκΕλισουμΕ τον προϋπολογισμο, προσαρμογΗ Η οποια θα Ειναι και ΗπιοτΕρΗ.

presscode ISSUE 03> 14/15

Page 16: Presscode Issue 03

συνέντευξη

δων και των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και στις καθημερινές τελωνεια-κές εργασίες, όπως οι έλεγχοι των φορολογικών αποθηκών, οι διασταυ-ρωτικοί έλεγχοι στα πλαίσια της αμοι-βαίας διοικητικής συνδρομής, και οι έλεγχοι των παραποιημένων προϊό-ντων».

- Πως βλέπετε να «κλείνει» το οικονομικό έτος 2006 για τα τα-μεία του κράτους και ποιες είναι οι μελλοντικές σας κινήσεις προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των οικονομικών της χώρας;

«Με την άρση της διαδικασίας του υπερβολικού ελλείμματος κλείνει ένα κεφάλαιο, το πιο δύσκολο, της δημο-σιονομικής προσαρμογής που έπρε-πε να κάνει η χώρα. Μένει ακόμη η προσαρμογή που πρέπει να κάνουμε έως το 2010 για να ισοσκελίσουμε τον Προϋπολογισμό, προσαρμογή η οποία θα είναι και ηπιότερη.

Όμως βελτίωση των οικονομικών της χώρας, χωρίς παράλληλη ενίσχυ-ση της κοινωνικής συνοχής, είναι αδι-ανόητο για την κυβέρνηση μας. Με τη σωστή οικονομική πολιτική υλοποι-ούμε τις δεσμεύσεις μας. Διπλασιά-ζουμε το ΕΚΑΣ, φτάνει τα 230 ευρώ, η σύνταξη του ΟΓΑ φτάνει τα 330 ευρώ, καταργήσαμε την εισφορά υπέρ του ΛΑΦΚΑ, και τέλος, προχωρούμε στην δημιουργία ενός ειδικού Ταμείου για την καταπολέμηση της φτώχειας, το οποίο – όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών - από το 2008 θα προικοδοτηθεί από πόρους στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης και αύξησης των κοινωνικών δαπανών. Να σας θυμίσω ακόμη, ότι αυξήσαμε το αφορολόγητο όριο κατά 2.000 ευ-ρώ και μειώνουμε από εφέτος και σταδιακά έως το 2009 τους φορολο-γικούς συντελεστές για τα φυσικά πρόσωπα. Αποτέλεσμα της μεταρ-ρύθμισης αυτής είναι, ότι 3,3 εκατ. πολίτες δεν θα πληρώνουν εφεξής ούτε 1 ευρώ φόρο εισοδήματος χάρη στην αύξηση του αφορολόγητου και περίπου 2,5 εκατ. θα πληρώνουν στα-διακά όλο και λιγότερο φόρους.

Η επίτευξη λοιπόν των στόχων για το 2006 στην είσπραξη των δημοσί-ων εσόδων, μας ενθαρρύνει να συνε-χίσουμε ακόμη πιο συστηματικά την προσπάθεια για την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών το 2007, πα-ράλληλα με την άσκηση μιας κοινωνι-κής πολιτικής που έχει επίκεντρο τον πολίτη και τα προβλήματά του. Οι πο-λίτες κυρία Καρακώστα, βλέπουν ξε-κάθαρα ότι η κυβέρνηση υλοποιεί τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει».

- Πιστεύετε ότι οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες νιώθουν πλέον περισσότερο από ποτέ άλλοτε ότι τα περιθώρια για φοροδιαφυγή έχουν στενέψει και συμμορφώνονται αναγκα-στικά με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις ή ότι υπάρχει ακό-μη αρκετός δρόμος να διανυθεί για να καλλιεργηθεί η φορολογι-κή συνείδηση στους πολίτες;

«Σταθερός και απαρέγκλιτος στό-χος μας είναι η διασφάλιση των δη-μοσίων εσόδων μέσα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυ-γής και του λαθρεμπορίου, όπως σας προανέφερα. Αυτό πρέπει να είναι υποχρέωση κάθε ευνομούμενης πο-λιτείας απέναντι στους συνεπείς φο-ρολογούμενους πολίτες της. Η πάτα-ξη της φοροδιαφυγής είναι πράξη φορολογικής δικαιοσύνης. Γνωρίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να καλλιεργή-σουμε μια υγιή φορολογική συνείδη-ση, δεν έχουμε αυταπάτες γι’ αυτό. Πρέπει όμως να το κάνουμε. Πρέπει οι πολίτες να συμπαρασταθούν σ’ αυ-τή μας την προσπάθεια. Είναι υπόθε-ση όλων μας.

Τα χρήματα που χάνονται από τη φοροδιαφυγή είναι χρήματα, που στερείται το κράτος και επομένως οι πολίτες για τη βελτίωση της καθημε-ρινότητας τους, της ποιότητας ζωής τους. Για ν’ απαντήσω στο ερώτημά σας, τα περιθώρια για φοροδιαφυγή, με τις πρωτοβουλίες που παίρνουμε, στενεύουν μέρα με τη μέρα, ο αγώ-νας όμως αυτός είναι συνεχής, είναι αγώνας διαρκείας και σε καμία περί-

πτωση δεν πρέπει να υπάρχει εφησυ-χασμός».

- Ο Αντώνης Μπέζας αθόρυβα σταθερά και μεθοδικά επιτελεί το έργο του άλλα και το καθήκον του με το καλύτερο τρόπο κατά γενική ομολογία . Ποιοι οι άμεσοι στόχοι σας και ποιο το όραμά σας;

«Η πραγματικότητα είναι ότι η κα-θημερινή ενασχόληση με τα προβλή-ματα του δικού μου τομέα σε προ-σγειώνει ανώμαλα. Δεν πτοούμαι όμως εύκολα. Το αντίθετο θα έλεγα. Οι προκλήσεις είναι μπροστά. Στους άμεσους στόχους μας είναι η ανα-μόρφωση του Τελωνειακού Κώδικα και το νομοσχέδιο για τη σύσταση της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφορι-ακών Συστημάτων, προωθούμε συ-νεχώς την ηλεκτρονική διακυβέρνη-ση και επομένως την αντικειμενικο-ποίηση και την απλοποίηση των φο-ρολογικών διαδικασιών.

Θα ήθελα όμως να μη μιλάμε με στομφώδη λόγια να μεγαλεπήβολα σχέδια. Προσπάθησαν αρκετοί στο παρελθόν. Δεν πρέπει να τα ισοπεδώ-σουμε όλα. Ήρθαμε να διορθώσουμε τα στραβά και να χτίσουμε πάνω σε ό,τι σωστό είχε προηγηθεί. Και θα το πράττουμε. Και ως Κυβέρνηση και ως Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομι-κών».

«πρΕπΕι να ξΕρΕτΕ, πωσ Η αυξΗσΗ των Εσοδων τοσο το 2006, οσο και το α΄ τΕτραμΗνο του 2007 δΕν προΕρΧΕται ουτΕ απο Εναν νΕο φορο, αλλα απο τΗ συστΗματικΗ και αποτΕλΕσματικΗ δουλΕια του υπουργΕιου στον Εντοπισμο και τΗν παταξΗ φαινομΕνων φοροδιαφυγΗσ»

Page 17: Presscode Issue 03

τα μαθΗματα του βιΕτναμ

HEnry A. KissingEr

presscode ISSUE 03> 16/17

Page 18: Presscode Issue 03

ο πολεΜοΣ του ιρακ ξύπνησε μνήμες από το Βιετνάμ, τη σημαντι-κότερη πολιτική εμπειρία μιας ολό-κληρης γενιάς, αλλά αυτό δεν μας δίνει σαφείς ενδείξεις για το τι ακρι-βώς έχουμε μάθει.

Φυσικά, η ιστορία ποτέ δεν επα-ναλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο. Το Βιετνάμ ήταν ένα επεισόδιο κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, ένας συνδυασμός γεωπολιτικής και ιδεολογικής σύγκρουσης. Το Ιράκ είναι μέρος μιας ιδεολογικής αντι-παράθεσης μεταξύ των ισλαμικών ομάδων, του ριζοσπαστικού Ισλάμ και του υπόλοιπου κόσμου- του οποίου απορρίπτουν την παγκό-σμια τάξη, τα σύνορα και τα καθιε-ρωμένα κράτη- έθνη.

Η ήττα στο Βιετνάμ, μακροπρό-θεσμα, επηρέασε ψυχολογικά τις χώρες που στηρίχθηκαν στην Αμε-ρική - μια κατάρρευση στο Ιράκ θα επηρέαζε άμεσα κοινωνίες με έντονο το μουσουλμανικό στοι-χείο, δεδομένου ότι το ριζοσπαστι-κό Ισλάμ κερδίζει έδαφος από την Ινδονησία, μέσω της Ινδίας, στη βόρεια Αφρική και τη δυτική Ευ-ρώπη.

Υπάρχει εντούτοις μια σημαντι-κή ομοιότητα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ όταν οι αντιδράσεις στο εσωτερικό εντά-θηκαν, σε σημείο να αποκλειστεί κάθε ορθολογική συζήτηση. Για περισσότερο από μια δεκαετία, δι-αδοχικές Κυβερνήσεις και των δύο κομμάτων έθεσαν ως σημαντικό εθνικό συμφέρον, την επιβίωση του νότιου Βιετνάμ. Αρχίζοντας από την κυβέρνηση Johnson, που αντιμετώπισε ένα κύμα διαμαρτυ-ρίας με κεντρική πεποίθηση πως στο Βιετνάμ διαπράττεται μια με-

τικά με το Ιράκ προκύπτουν από τον πόλεμο του Βιετνάμ: Αποτελούσε η μονομερής απόσυρση μια επιλογή για τον Nixon όταν ανέλαβε καθή-κοντα; Ο χρόνος που απαιτήθηκε για να εφαρμόσει το σχέδιο ο Nixon ήταν που εξάντλησε τον Αμερικανι-κό λαό, ο οποίος δεν το στήριξε, παρά τα όποια πλεονεκτήματα;

Όταν ανέλαβε ο Nixon, υπήρ-χαν πάνω από 500.000 αμερικανοί στρατιώτες στο Βιετνάμ, και ο αριθμός τους αυξανόταν συνεχώς. Η επίσημη θέση της κυβέρνησης Johnson ήταν ότι η αμερικανική απόσυρση θα άρχιζε μόνο έξι μή-νες μετά από μια βόρεια βιετναμέ-ζικη απόσυρση. Η πλατφόρμα των «περιστερών» Robert Kennedy, George McGovern υποστήριζε την αμοιβαία αποχώρηση. Κανείς δεν υποστήριξε μετά την λύση της μο-νομερούς αποχώρησης.

Αλλά και η μονομερής αποχώ-ρηση δεν θα μπορούσε εύκολα να πραγματοποιηθεί. Στο έδαφος του Βιετνάμ δρούσαν πάνω από 600.000 ένοπλοι κομμουνιστές, ένα μεγάλο μέρος ήταν βόρειες βιετναμέζικες μονάδες, που στηρί-χτηκαν από αντάρτες και αν υπο-λογίσουμε οτι ένα μεγάλο μέρος του στρατού του νότιου Βιετνάμ που έφτανε τις 700.000 θα μπο-ρούσε να ενωθεί με τους κομμου-νιστές, νοιώθοντας πως προδόθη-κε από τους συμμάχους του, το αποτέλεσμα θα ήταν οι Αμερικανι-κές δυνάμεις να γίνουν όμηροι και οι Βιετναμέζοι θύματα.

Δεν υπήρχε εναλλακτική διπλω-ματική λύση. Το Ανόι επέμενε να θέτει δύο προϋπόθεσης για την εκεχειρία: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση του νοτίου Βιετνάμ, το στρατό και την αστυνομία από δυ-νάμεις ελεγχόμενες από τους κομ-μουνιστές και δεύτερο, να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των στρατευμάτων τους, ανεξαρ-τήτως της προόδου ή της χρονικής διάρκειας των διαπραγματεύσεων.

ο HEnry A. KissingEr, Ειναι πρωΗν υπουργοσ ΕξωτΕρικων των ΗνωμΕνων πολιτΕιων

μια καταρρΕυσΗ στο ιρακ θα ΕπΗρΕαζΕ αμΕσα κοινωνιΕσ μΕ Εντονο το μουσουλμα-νικο στοιΧΕιο, δΕδομΕνου οτι το ριζοσπαστικο ισλαμ κΕρδιζΕι Εδαφοσ απο τΗν ινδονΗσια, μΕσω τΗσ ινδιασ, στΗ βορΕια αφρικΗ και τΗ δυτική ΕυρωπΗ.

διεθνής συνεργασία

γάλη ανηθικότητα που μπορεί να εξαγνιστεί μέσω της αντιπαράθε-σης. Αυτό το αδιέξοδο καταδίκασε την αμερικανική πολιτική στο Βιετ-νάμ και δεν πρέπει να επαναληφθεί στο Ιράκ.

Γι’ αυτό είναι απαραίτητη μια συ-νοπτική ανακεφαλαίωση της τρα-γωδίας στην Ινδοκίνα.

Αρχίζοντας με τη διάλυση του μύθου πως η κυβέρνηση Nixon πα-ρέτεινε άσκοπα τον πόλεμο θέτο-ντας τους όρους το 1972 , οι οποίοι υπήρχαν από το 1969. Όταν σοβα-ροί ιστορικοί επανεξετάσουν τα ντοκουμέντα -και όχι αποσπάσματα από ταινίες- θα καταλήξουν στο συ-μπέρασμα ότι η κυβέρνηση Nixon λειτούργησε βάσει ενός στρατηγι-κού σχεδίου που κατέληξε το 1972 στους όρους που αποτελούσαν ει-κασίες το 1969, ακολουθώντας αυ-τό το σχέδιο για γεωπολιτικούς, και όχι εκλογικούς, λόγους.

Εάν εκείνη η συμφωνία, που υπογράφηκε επίσημα τον Ιανουά-ριο του 1973, θα μπορούσε να εγ-γυηθεί ένα ανεξάρτητο νότιο Βιετ-νάμ και να αποτρέψει τη σφαγή που ακολούθησε, κανείς δεν θα μά-θει. Ξέρουμε ότι η έλλειψη ενότη-τας στην Αμερική απέτρεψε μια τέτοια έκβαση όταν το Κογκρέσο απαγόρευσε τη χρήση στρατιωτι-κής ισχύος για τη διατήρηση της συμφωνίας. Ο αμερικανικός στρα-τός είχε αποχωρήσει από το νότιο Βιετνάμ (εκτός από μερικούς συμ-βούλους). Το αποτέλεσμα ήταν η βίαιη εισβολή από το βόρειο Βιετ-νάμ, καταπατώντας με αυτό τον τρόπο όλες τις συμφωνίες τις οποί-ες τα κράτη που είχαν επικυρώσει, γύρισαν την πλάτη.

Επομένως, δύο ερωτήματα σχε-

Page 19: Presscode Issue 03

Η παρουσία στρατευμάτων του βο-ρείου Βιετνάμ στο Λάος και την Καμπότζη επέμεναν πως έπρεπε να μην είναι ανάμεσα στα θέματα των διαπραγματεύσεων. Λαμβάνοντας υπόψη τις σφαγές και τα όσα ακο-λούθησαν την κατάληψη της Ινδο-κίνας, ο Nixon σωστά απέρριψε τους όρους του 1969 όταν σταθμί-ζοντας τις επιλογές του είπε «Μπο-ρούμε να αφήσουμε το Βιετνάμ με ένα τρόπο , που με τις ενέργειές μας, συνειδητά θα πάει στα χέρια των κομμουνιστών, ή με ένα τρόπο που θα δίνει τη δυνατότητα στο λαό του νότιου Βιετνάμ την επιλογή να πο-ρευθούν ως ελεύθεροι άνθρωποι;» Ένα ανάλογο ζήτημα τίθεται από την πίεση για μονομερή απόσυρση από το Ιράκ.

Η κυβέρνηση Nixon, από την αρχή προσπαθούσε για μια πολιτι-κή και όχι στρατιωτική λύση. Έβλε-πε πώς η μονομερής αποχώρηση ήταν ανέφικτη, αλλά δεν μπορού-σε να δεχτεί τις απαιτήσεις του Ανόι και να αφήσει το λαό του νό-τιου Βιετνάμ στην τύχη του.

Όταν οι διαπραγματεύσεις μπή-καν σε τέλμα, η κυβέρνηση Nixon κινήθηκε προσπαθώντας να μην υπονομεύσει την πολιτική δομή του νότιου Βιετνάμ και μεταξύ 1969 και 1972 απέσυρε σταδιακά 515.000 αμερικανούς στρατιώτες. Μια κλιμακωτή απόσυρση, παρε-μποδίζοντας παράλληλα τους ριζο-σπάστες Ισλαμιστές να αναλάβουν το Ιράκ είναι επίσης μια σοβαρή πρόκληση.

Όταν ο αμερικανικός στρατός ναρκοθέτησε τα λιμάνια του βορεί-ου Βιετνάμ, το Ανόι απομονώθηκε, το άνοιγμα στην Κίνα το 1971 και η Σύνοδος κορυφής του 1972 έκαναν Κίνα και Σοβιετική Ένωση να στα-θούν στην άκρη και η αντεπίθεση στο έδαφος με τη βοήθεια της αμε-ρικανικής αεροπορίας, έκανε τον Le Duc Tho να νοιώσει την διπλωματι-κή απομόνωση και τη στρατιωτική πίεση, με αποτέλεσμα να εγκατα-λείψει τους όρους του 1969. Απο-

δέχθηκε τους όρους που έθεσε δημόσια ο πρόεδρος Nixon τον Ια-νουάριο του 1972 – οι οποίοι θεω-ρούνταν ανεπίτευκτοι στο εσωτερι-κό των ΗΠΑ… αυτή η νέα πρόταση ήταν αυτό ακριβώς που ο ίδιος ο Πρόεδρος Nixon έχει προτείνει: εκεχειρία, τέλος του πολέμου, απε-λευθέρωση των αιχμαλώτων και απόσυρση στρατευμάτων.

Οι όροι της συμφωνίας ειρήνης του Παρισιού ήταν: άνευ όρων εκε-χειρία , απελευθέρωση των αιχμα-λώτων, η κυβέρνηση του νοτίου Βιετνάμ στη θέση της συνεχίζοντας να λαμβάνει την αμερικανική οικο-νομική και στρατιωτική βοήθεια, καμία πλέον διείσδυση των δυνά-μεων του βορείου Βιετνάμ, από-συρση των αμερικανικών δυνάμε-ων και απόσυρση των δυνάμεων του βορείου Βιετνάμ από το Λάος και την Καμπότζη. Κανένας από αυ-τούς τους όρους δεν περιλαμβάνο-νταν στην πρόταση του 1969, ο δι-αχωρισμός στρατιωτικών και πολι-τικών ζητημάτων απεικόνιζε την ουσία της θέσης της κυβέρνησης Nixon στις μυστικές διαπραγματεύ-σεις από το 1969.

Κανένας δε θα μπορούσε να εγ-γυηθεί ότι η κυβέρνηση Saigon θα ήταν σε θέση να αντέξει για πάντα – η μεγάλη προσπάθεια που κατέ-βαλε συνέβαλε σε αυτό. Η κυβέρ-νηση Nixon πείστηκε πως κατάφε-ρε να δώσει μια ικανοποιητική ευ-καιρία στο λαό του νοτίου Βιετνάμ, να καθορίσει ο ίδιος τη μοίρα του , η κυβέρνηση της Saigon θα ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει τις ανα-μενόμενες παραβιάσεις της συμ-φωνίας, συνεπικουρούμενες – όπου αυτό απαιτούνταν από το αμερικα-νικό ναυτικό και αεροπορία και τέ-λος, η κυβέρνηση του νοτίου Βιετ-νάμ θα μπορούσε με την οικονομι-κή βοήθεια των ΗΠΑ να χτίσει μια λειτουργική κοινωνία.

Η έλλειψη ενότητας, το Water-gate που αποδυνάμωσε μοιραία την κυβέρνηση Nixon από δικά της λάθη και οι ενδιάμεσες εκλογές του

1974, έδωσαν ισχύ στους ορκισμέ-νους πολέμιους του Nixon. Η ενί-σχυση σε δύο φιλικές κυβερνήσεις κόπηκε και για δυο χρόνια ούτε ένας αμερικανός στρατιώτης δεν βρέθηκε σε μάχη. Η γεωπολιτική έδωσε τη θέση της στην εσωτερική αντιπαράθεση.

Αυτός ο απολογισμός μας δίνει δύο μαθήματα. Ένα στρατηγικό σχέδιο δεν μπορεί να επιτευχθεί σε μια σταθερή, αυθαίρετη προθε-σμία, πρέπει να απεικονίζει τους όρους στο έδαφος. Δεν μπορεί όμως και να δοκιμάζει τις αντοχές του αμερικανικού λαού σε σημείο που να εμποδίζει την πολιτική πρό-οδο. Στο Ιράκ, μια γρήγορη μονο-μερής απόσυρση θα ήταν κατα-στροφική. Η πολιτική λύση παρα-μένει επιτακτική.

Στο Ιράκ, οι στρατιωτικές δυνά-μεις του αντιπάλου είναι λιγότερο ισχυρές από τις αντίστοιχες στο Βι-ετνάμ, αλλά το διεθνές πολιτικό πλαίσιο είναι πιο σύνθετο. Μια πο-λιτική διευθέτηση θα πρέπει να εί-ναι το αποτέλεσμα της απόσταξης από τη σύγκρουση, τις θέσεις των Ιρακινών κομμάτων, των γειτόνων του Ιράκ, αλλά και άλλων κρατών που επηρεάζονται άμεσα και έμμε-σα, κάτω από την πεποίθηση πως το καζάνι που βράζει στο Ιράκ αν ξεχειλίσει θα τους πνίξει όλους.

Η ουσιαστική προϋπόθεση για μια τέτοια πολιτική λύση είναι ο σύ-ντομος χρόνος. Ο Πρόεδρος το οφείλει στο διάδοχό του για να ση-μειώσει όσο το δυνατόν περισσότε-ρη πρόοδο προς αυτόν τον στόχο, όχι, όπως μερικοί λένε, για να μετα-βιβάσει το πρόβλημα, αλλά για να το μειώσει σε μέγεθος που να μπο-ρεί να διαχειριστεί καλύτερα. Αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο, είναι να οικοδομήσουμε εκ νέου διακομματική συναίνεση για τα με-γάλα ζητήματα, και σε αυτήν την προεδρία και στην επόμενη.

(C) 2007 TRIBUNE MEDIA SERVICES, INC

οταν οι διαπραγμα-τΕυσΕισ μπΗκαν σΕ τΕλμα, Η κυβΕρνΗσΗ nixon κινΗθΗκΕ προσπαθω-ντασ να μΗν υπονομΕυσΕι τΗν πολιτικΗ δομΗ του νοτιου βιΕτναμ και μΕταξυ 1969 και 1972 απΕσυρΕ σταδιακα 515.000 αμΕρικανουσ στρατιωτΕσ

presscode ISSUE 03> 18/19

Page 20: Presscode Issue 03

Μ Η Ν Ι Α Ι Ο Π Ε Ρ Ι Ο ∆ Ι Κ Ο Γ Ι Α Τ Η Ν Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α Κ Α Ι Τ Η Ν Ε Ξ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΑποκλειστική συνεργασία µε το

20 26 38

H οδυσσΕια του διαστΗματοσ τΗσ κινασ

το τΕλοσ του Εθνικου νομισματοσ

ανανΕωνοντασ τΗν παγκοσμια αμΕρικανικΗ ΗγΕμονια

Page 21: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 20/21

tι αποκαλυπτΕι Η αντιδορυφορικΗ δοκιμΗ για τΗ λΗψΗ αποφασΕων στο πΕκινοBAtEs gill & μArtin KlEiBEr

H οδυσσΕια του διαστΗματοσ τΗσ κινασ

Page 22: Presscode Issue 03

foreign affairs

απο τοτε που ένας από τους με-τεωρολογικούς δορυφόρους της Κίνας δέχθηκε πλήγμα από βαλλι-στικό πύραυλο τον περασμένο Ια-νουάριο, οι ειδικοί παγκοσμίως προβληματίστηκαν για το σκοπό αυτής της κίνησης. Μία ευρέως δι-αδεδομένη άποψη είναι ότι η αντι-δορυφορική δοκιμή ήταν μία προ-ειδοποίηση της αμερικανικής στρα-τιωτικής δύναμης. Στρατηγικοί αναλυτές του Πεκίνου υποστήριζαν εδώ και πολλά χρόνια ότι πρέπει να αναπτύξει ασύμμετρες ικανότητες για να κλείσει το διευρυνόμενο κε-νό ανάμεσα στη στρατιωτική δύνα-μη των ΗΠΑ και της Κίνας αλλά και να προετοιμαστεί για μία πιθανή σύγκρουση στα στενά της Ταϊβάν. Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξαρ-τώνται τώρα σε τόσο μεγάλο βαθ-μό από τα διαστημικά μέσα για τις επικοινωνίες σε πραγματικό χρόνο, την επαγρύπνηση στο πεδίο μάχης, τη στοχοποίηση των όπλων, τη συλ-λογή πληροφοριών και την ανα-γνώριση, η εκτόξευση του κινεζικού πυραύλου μπορεί να ήταν μία από-πειρα της Κίνας να δείξει στην Ουά-σινγκτον ότι το Πεκίνο μπορεί να

υπερνικήσει την αδυναμία του σχε-τικά εύκολα. Άλλοι αναλυτές υπο-στήριζαν ότι η δοκιμή ήταν μία άκομψη απόπειρα για την εστίαση της διεθνούς προσοχής στην ανά-γκη απαγόρευσης των όπλων στο διάστημα. Για περισσότερο από δέ-κα χρόνια, και συγκεκριμένα καθώς τα αμερικανικά σχέδια αντιπυραυ-λικής άμυνας και η ανάπτυξη σε θέση μάχης επισπεύδονταν, το Πε-κίνο παρακινούσε επανειλημμένως τα μέλη της Διάσκεψης των Ηνωμέ-νων Εθνών για τον αφοπλισμό να καταρτίσουν μία πολυμερή συνθή-κη για την απαγόρευση των όπλων στο διάστημα (η εισήγηση είναι γνωστή ως Πρόληψη του Ανταγω-νισμού των Εξοπλισμών στο Διά-στημα, ή συνθήκη PAROS). Οι Ηνω-μένες Πολιτείες όμως αντιτίθονταν επιμόνως σε τέτοιου είδους δια-πραγματεύσεις ανησυχώντας ότι η αμερικανική κυριαρχία στο διάστη-μα θα περιοριζόταν.

Και οι δύο αυτές ερμηνείες εγεί-ρουν πάντως περισσότερα ερωτή-ματα. Γιατί το Πεκίνο ανέλαβε δρά-ση τότε; Γιατί η Κίνα προέβη σε τέ-τοιου είδους προκλήσεις όταν έχει

οικοδομήσει τόσο επίμοχθα την εικόνα της ως «ειρηνικά ανερχόμε-νη» χώρα και ως «υπεύθυνη μεγάλη δύναμη» που προσβλέπει σε έναν πιο «αρμονικό κόσμο»; Τι είδους ομόλογος είναι η Κίνα;

Η αληθινή απάντηση μπορεί να είναι απλούστερη - και πιο ανησυ-χητική. Με λίγα λόγια, το δεξί χέρι του Πεκίνου μπορεί να μην γνώριζε τι έκανε το αριστερό του. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός και οι αντίστοιχες στρατηγικές πυραυλι-κές δυνάμεις προχώρησαν πιο πι-θανόν με το πρόγραμμα αντιδορυ-φορικών δοκιμών χωρίς να συμ-βουλευτούν άλλα σημαντικά τμή-ματα της κινεζικής γραφειοκρατίας εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας– τουλάχιστον όχι εκείνα τα τμήματα τα οποία γνωρίζουν οι περισσότεροι ξένοι. Αυτή μπορεί να είναι μία πιο ανησυχητική προο-πτική από οτιδήποτε θα μπορούσε να έχει αποκαλύψει η δοκιμή για τις στρατιωτικές φιλοδοξίες ή τους σκοπούς ελέγχου των εξοπλισμών της Κίνας.

απΕιθαρΧοσ οργανισμοσ;

Αυτή δεν θα ήταν η πρώτη φο-ρά που ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα απέκρυπτε τις επιχειρή-σεις του από άλλα τμήματα του κι-νεζικού μηχανισμού εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας . Τον Απρίλιο 2001, λίγο μετά τη σύ-γκρουση ενός κινεζικού μαχητικού με ένα αμερικανικό αναγνωριστικό αεροσκάφος EP-3, κατέστη προφα-νές ότι ο κινεζικός στρατός δεν αποκάλυπτε πλήρως τι γνώριζε για το περιστατικό. Οι στρατιωτικές αρ-χές στο νησί Χαϊνάν, όπου το ΕΡ-3

ο λαϊκοσ απΕλΕυθΕρωτικοσ στρατοσ και οι αντιστοιΧΕσ στρατΗγικΕσ πυραυλικΕσ δυναμΕισ προΧωρΗσαν πιο πιθανον μΕ το προγραμμα αντιδορυφορικων δοκιμων Χωρισ να συμβουλΕυτουν αλλα σΗμαντικα τμΗματα τΗσ κινΕζικΗσ γραφΕιοκρατιασ ΕξωτΕρικΗσ πολιτικΗσ και πολιτικΗσ ασφαλΕιασ

ο BAtEs gill κατΕΧΕι τΗν Εδρα FrEEMAn στο κΕντρο στρατΗγικων και διΕθνων σπουδων και Ειναι συγγραφΕασ του βιβλιου rising stAr. H νΕα διπλωματια ασφαλΕιασ τΗσ κινασ (cHinA’s nEw sEcurity DiploMAcy). ο MArtin KlEiBEr Ειναι βοΗθοσ ΕρΕυνασ στο κΕντρο στρατΗγικων και διΕθνων σπουδων.

στρατΗγικοι αναλυτΕσ του πΕκινου υποστΗριζαν Εδω και πολλα Χρονια οτι πρΕπΕι να αναπτυξΕι ασυμμΕτρΕσ ικανοτΗτΕσ για να κλΕισΕι το διΕυρυνομΕνο κΕνο αναμΕσα στΗ στρατιωτικΗ δυναμΗ των Ηπα και τΗσ κίνασ αλλα και να προΕτοιμαστΕι για μια πιθανΗ συγκρουσΗ στα στΕνα τΗσ ταϊβαν

Page 23: Presscode Issue 03

νωνία ή κοινή χρήση πληροφοριών στα χαμηλότερα τεχνοκρατικά επί-πεδα της κυβέρνησης. Στην πραγ-ματικότητα, οι Κινέζοι γραφειοκρά-τες έχουν την τάση να αποκρύ-πτουν πληροφορίες για να είναι σί-γουροι ότι οι ανταγωνιστές τους δεν θα μπορέσουν να τις μεταχειρι-στούν πρός όφελός τους. Παρόλο που αυτή η δυναμική απαντάται σε όλες τις γραφειοκρατίες, το σημερι-νό κινεζικό σύστημα την χρησιμο-ποιεί στο έπακρο. Ο Λαϊκός Απε-λευθερωτικός Στρατός, ο οποίος είχε μεγάλα περιθώρια για να επι-χειρήσει όπως πίστευε, παραμένει μία άκρως μυστική δομή χωρισμέ-νη σε διαμερίσματα.

Αυτό σημαίνει ότι ο Λαϊκός Απε-λευθερωτικός Στρατός λειτουργεί ως απείθαρχος οργανισμός; Όχι. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) κατευθύνει ακόμη τις οπλικές δυνάμεις. O Hu Jintao – ο οποίος ηγείται ταυτόχρονα του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ως πρόεδρος της Κεντρικής Στρατιωτι-κής Επιτροπής), του ΚΚΚ (ως γενικός γραμματέας) και του κράτους (ως πρόεδρος της χώρας) – κινεί τα κύ-ρια τμήματα της πολιτικής ιεραρχί-

αναγκάστηκε σε προσγείωση, δεν παρείχαν πλήρεις ή ακριβείς λεπτο-μέρειες για το περιστατικό στο Πε-κίνο – και κυρίως όχι στο Υπουργείο Εξωτερικών – εμποδίζοντας τις προσπάθειες των αμερικανών και κινέζων διπλωματών για την επίλυ-ση της κρίσης.

Παρομοίως, στις αρχές του 2003, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός απέκρυψε στην αρχή πλη-ροφορίες για την εξάπλωση του ΣΟΑΣ (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο), παρόλο που οι στρατι-ωτικοί ιατροί στην Στρατιωτική Πε-ριοχή της Καντόνας γνώριζαν από τον Ιανουάριο για ένα ξέσπασμα στη νότια Κίνα. Ακόμη και όταν το ΣΟΑΣ εξαπλώθηκε σε μεγάλα στρα-τιωτικά νοσοκομεία του Πεκίνου στα τέλη του Φεβρουαρίου με αρ-χές Μαρτίου, ο Λαϊκός Απελευθε-ρωτικός Στρατός δεν ανέφερε αυ-τές τις περιπτώσεις στις πολιτικές αρχές. Τα νέα βγήκαν στη επιφάνεια όταν ένας ιατρός του Λαϊκού Απε-λευθερωτικού Στρατού προέβη σε αποκαλύψεις πληροφορώντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ότι ένα νοσοκομείο είχε 60 ασθενείς με ΣΟ-ΑΣ και έξι θανάτους από ΣΟΑΣ. Οι πληροφορίες δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Times» στις αρχές Απρι-λίου, εξωθώντας την κινεζική κυ-βέρνηση σε κινητοποίηση για την αντιμετώπιση του ΣΟΑΣ καθώς και της συγκάλυψης του Λαϊκού Απε-λευθερωτικού Στρατού.

Ακόμη και σήμερα, οι πληροφο-ρίες παραμένουν ένα πολύτιμο αγαθό που σπάνια κάποιος το μοι-ράζεται στο λενινιστικό σύστημα της Κίνας. Η κινεζική κυβέρνηση είναι κάθετα ιεραρχημένη: οι πιο κρίσιμες διασυνδέσεις των υπηρε-σιών γίνονται στα πολύ υψηλά κλι-μάκια με ελάχιστη οριζόντια επικοι-

ας. Ως ο μοναδικός πολίτης της Κε-ντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, του πιο σημαντικού πολιτικοστρα-τιωτικού κόμβου επικοινωνίας της χώρας, ο Hu παίζει έναν μοναδικά κρίσιμο ρόλο. Αναμφίβολα γνώριζε και υποστήριζε το πρόγραμμα αντι-δορυφορικών δοκιμών.

Αφού όμως έλαβε εξηγήσεις από Κινέζους διπλωμάτες για την αντιδορυφορική δοκιμή τον Ιανου-άριο, αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών και παγκοσμίως συμπέ-ραναν ότι οι ηγέτες του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας δεν είχαν ενημερωθεί –και πόσο μάλλον εκ-φράσει τη γνώμη τους – για αυτήν εκ των προτέρων. Το υπουργείο χρειάστηκε σχεδόν δύο εβδομάδες για να βρει μία λακωνική παραδοχή και ερμηνεία. Ακόμη και δέκα ημέ-ρες μετά το περιστατικό, ο Υπουρ-γός Εξωτερικών της Κίνας Li Zhaoxing δήλωσε ότι «δεν είχε λά-βει επιβεβαιωμένες πληροφορίες» σχετικά με αυτό. Κινέζοι διπλωμά-τες που κλήθηκαν να δώσουν εξη-γήσεις στις κυβερνήσεις παγκοσμί-ως βρίσκονταν συχνά σε πλήρη αμηχανία καθώς και αυτοί ήταν στο σκοτάδι.

πΕδιο απο συντριμμια

Ανεξάρτητα από το ποιος γνώρι-ζε τι και πότε, η δοκιμή μπορεί μόνο να πυροδοτήσει αυξανόμενους φό-βους για την Κίνα ως μία πιθανή στρατιωτική απειλή. Ο αντιπρόε-δρος Dick Cheney δήλωσε ότι η «αντιδορυφορική δοκιμή και η συ-νεχής ταχεία στρατιωτική ανάπτυξη της Κίνας…δεν συνάδουν με τον κινεζικό στόχο της «ειρηνικής ανό-δου». Ο Υπουργός Άμυνας Robert Gates χαρακτήρισε το περιστατικό ως «ανησυχητικό». Ο Πρόεδρος του

ο λαϊκοσ απΕλΕυθΕρωτικοσ στρατοσ, ο οποιοσ ΕιΧΕ μΕγαλα πΕριθωρια για να ΕπιΧΕιρΗσΕι οπωσ πιστΕυΕ, παραμΕνΕι μια ακρωσ μυστικΗ δομΗ ΧωρισμΕνΗ σΕ διαμΕρισματα

ακομΗ και σΗμΕρα, οι πλΗροφοριΕσ παραμΕνουν Ενα πολυτιμο αγαθο που σπανια καποιοσ το μοιραζΕται στο λΕνινιστικο συστΗμα τΗσ κινασ

presscode ISSUE 03> 22/23

Page 24: Presscode Issue 03

Συμβουλίου Αρχηγών Επιτελείων Peter Pace το αποκάλεσε «πολύ ανησυχητικό». Για το δημοκρατικό γερουσιαστή της Αριζόνα Jon Kyl, ήταν μία «απειλή», μία «πρόκληση» και μία «κλήση αφύπνισης».

Φαίνεται επίσης ότι ήταν και ένα είδος έκπληξης. Επί έτη, οι Κινέζοι πυρηνικοί στρατηγικοί αναλυτές προειδοποιούσαν σιωπηλώς του Αμερικανούς ομολόγους τους ότι ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρα-τός προσέβλεπε στην απόκτηση αντιδορυφορικής ικανότητας. Η πιο πρόσφατη δοκιμή έγινε στο πλαίσιο μίας εν εξελίξει σειράς αντιδορυφορικών δοκιμών, συ-μπεριλαμβανομένης μίας με όπλα ακτίνων λέιζερ που τυφλώνουν τους δορυφόρους. Παρόλα αυτά, η έκθεση του Πενταγώνου το 2006 για τον εκσυγχρονισμό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού φαίνε-ται ότι έχει υποτιμήσει της ικανότη-τες της Κίνας: ισχυριζόταν ότι η Κί-να θα μπορούσε να καταστρέψει ή να αχρηστεύσει έναν δορυφόρο μόνο με έναν πυρηνικό πύραυλο. Τον Ιανουάριο, ο Λαϊκός Απελευ-θερωτικός Στρατός εντόπισε και

κατέστρεψε έναν δορυφόρο με άμεσο, κινητικό χτύπημα δείχνο-ντας ότι βρισκόταν πιο μακριά απ΄ό,τι είχε υποθέσει η αμερικανι-κή κυβέρνηση.

Αυτό θα ενθαρρύνει σίγουρα τον αυστηρότερο έλεγχο στα αε-ροδιαστημικά προγράμματα της Κίνας. Το περιστατικό αντιδορυφο-ρικής δοκιμής έχει ήδη φέρει νέα πνοή στα αμερικανικά προγράμμα-τα αντιπυραυλικής άμυνας και στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογι-ών για την αντιμετώπιση της απει-λής που μπορεί να θέσει η Κίνα και άλλες χώρες στα αμερικανικά δια-στημικά μέσα. Θα ενισχύσει επίσης τα επιχειρήματα για τους προτεινό-μενους κανονισμούς που θα επέ-βαλλαν αυστηρούς ελέγχους εξα-γωγής και θα περιόριζαν περαιτέρω το υψηλής τεχνολογίας εμπόριο με την Κίνα, κυρίως στις τεχνολογίες αεροδιαστημικής και πληροφορι-κής.

Η αντιδορυφορική δοκιμή έχει θέσει υπό αμφισβήτηση και την αξιοπιστία της Κίνας ως παγκόσμιο εταίρο. Πολλοί ενημερωμένοι πα-ρατηρητές πιστεύουν ότι η κίνηση

της Κίνας έχει προκαλέσει και θέσει σε τροχιά περισσότερα διαστημικά συντρίμμια από οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη εκδήλωση, θέτοντας σε κίνδυνο για τις επόμενες δεκαετίες τους δορυφόρους της Κίνας και των άλλων χωρών. Κατά τη διεξαγωγή της δοκιμής, το Πεκίνο δεν έδειξε μόνο την ικανότητά του να απειλή-σει τους αμερικανικούς στρατιωτι-κούς πόρους στο διάστημα αλλά και την αδιαφορία του απέναντι στο ενδιαφέρον των άλλων χωρών για την ασφαλή λειτουργία των δο-ρυφόρων στις καθημερινές δρα-στηριότητες των πολιτών όπως εί-ναι η πρόγνωση του καιρού, οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές και οι τηλεφωνικές κλήσεις.

Τίποτα από αυτά δεν προμηνύει ευνοϊκές σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Ακόμη και πριν την αντιδορυφορική δοκιμή, οι σχέσεις της Κίνας και των ΗΠΑ είχαν αρχίσει να εισέρχονται σε μία πιο δύσκολη φάση. Παρόλο που οι δύο πλευρές κατάφεραν να διατηρήσουν μία σχετικά σταθερή σχέση τα τελευ-ταία δύο χρόνια, νέα ζητήματα ήρ-θαν στην επιφάνεια. Μεγαλύτερη

Η αντιδορυ-φορικΗ δοκιμΗ ΕΧΕι θΕσΕι υπο αμφισβΗτΗσΗ και τΗν αξιοπιστια τΗσ κινασ ωσ παγκοσμιο Εταιρο

foreign affairs

Page 25: Presscode Issue 03

προσοχή δόθηκε πρόσφατα στην διπλωματική δραστηριότητα της Κίνας σε περιοχές όπως η νοτιοανα-τολική Ασία και Αφρική. Το νέο Δη-μοκρατικό Κογκρέσο των Ηνωμέ-νων Πολιτειών ενδεχομένως να ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση Μπους για την αντιμετώπιση της Κίνας αναφορικά με μία σειρά οικο-νομικών προβλημάτων, από το αυ-ξανόμενο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ έως και την νομισματική χει-ραγώγηση και τις παραβιάσεις των πνευματικών δικαιωμάτων της Κί-νας. Καθώς η προεδρία του Τζωρτζ Μπους -- πλέον μία «κουτσή πάπια» με χαμηλή δημοτικότητα – φθάνει σιγά σιγά στο τέλος της και αρχίζει ο κύκλος των αμερικανικών εκλο-γών, οι φανατικοί υποστηρικτές της αριστεράς και της δεξιάς θα σπεύ-σουν να επικρίνουν την Κίνα για το κακό μητρώο ανθρωπίνων δικαιω-μάτων της και τις προσπάθειές της να ενισχύσει τον στρατιωτικό τομέα της ενώ θα απαιτήσουν σκληρότε-ρες απαντήσεις από τον Λευκό Οί-κο (ή θα υποσχεθούν να τις δώσουν εάν βρίσκονται στην εξουσία). Η αντιδορυφορική δοκιμή δεν θα κα-ταφέρει να διασκεδάσει τη δυσπι-στία που είναι διάχυτη ανάμεσα στις δύο χώρες.

Ήδη έχει υποσκελίσει την πρό-σφατη πρόοδο της διαστημικής συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Μετά την πρόταση των προέδρων Μπους και Χου για την ενδυνάμωση αυτών των δεσμών κατά την σύνοδο κορυφής τον Απρίλιο 2006 στην Ουάσιγκτον, αντιπροσωπεία του Κογκρέσου επι-σκέφθηκε πέρυσι το καλοκαίρι το κέντρο εκτόξευσης Jiuquan ενώ ο αρχηγός της ΝΑΣΑ μετέβη το Σε-πτέμβριο στην Κίνα – δύο κορυφαί-ες στιγμές στην ιστορία των σχέσε-

ων των κρατών. Μία τέτοιου είδους συνεργασία είναι πλέον μη δια-πραγματεύσιμη. Η σχετικά βουβή επίσημη απάντηση της ΝΑΣΑ στην αντιδορυφορική δοκιμή ήταν ότι η «η ανάπτυξη και δοκιμή τέτοιων όπλων από την Κίνα δεν συνάδει με την εποικοδομητική σχέση που έχουν περιγράψει οι πρόεδροί μας.» Παρόλα αυτά, το υπονοούμενο ήταν ότι με το να προχωράει βάσει μίας ημερήσιας διάταξης συνεργα-σίας –ήδη ένας δύσκολος αγώνας – θα αντιμετωπίσει ισχυρή πολιτική αντιπολίτευση, ιδιαίτερα από το Κα-πιτώλιο.

κινΕζικοσ γριφοσ

Εκτός από την προφανή ανησυ-χία για τις στρατιωτικές προθέσεις της Κίνας και τα συντρίμμια που τώ-ρα περιστρέφονταν γύρω από τη γη, η αντιδορυφορική δοκιμή εγεί-ρει σημαντικά στρατηγικά ερωτή-ματα. Υποσκάπτει η αδιαφάνεια της επίσημης λήψης αποφάσεων στο Πεκίνο την ολοένα και πιο σύνθετη και φιλόδοξη ημερήσια διάταξη εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας του; Γνωρίζουν όντως οι επίσημοι συνομιλητές που φαινο-μενικά εκπροσωπούν την κινεζική πολιτική τις πληροφορίες στις οποί-ες μόνο οι προνομιούχοι έχουν

πρόσβαση; Μπορεί ο κόσμος να περιμένει ότι το Πεκίνο θα είναι ένας αξιόπιστος παίκτης ή θα υπάρ-ξουν περισσότερες κακές εκπλήξεις στο μέλλον;

Επί χρόνια, οι ελίτ της εξωτερι-κής πολιτικής της Κίνας συζητούσαν την πιθανότητα δημιουργίας ενός είδους εθνικού συμβουλίου ασφα-λείας για τον καλύτερο συντονισμό μίας καθημερινής εξωτερικής πολι-τικής και πολιτικής ασφαλείας. Πολ-λοί ισχυρίζονταν ότι ο Dai Bingguo, αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερι-κών, ανώτατο στέλεχος του δικτύου διεθνών σχέσεων του ΚΚΚ και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμ-ματος, είναι το κατάλληλο πρόσω-πο για να λειτουργήσει ως γέφυρα σε σημαντικά τμήματα της γραφει-οκρατίας εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. Ακόμη και με αυτά τα διαπιστευτήρια είναι αμφί-βολο ότι ο Dai έχει την πολιτική επιρροή που απαιτείται για την αποτελεσματική εκτέλεση αυτού του ρόλου. Ακόμη περισσότερο, δεν είναι σαφές εάν ο Λαϊκός Απε-λευθερωτικός Στρατός είναι προε-τοιμασμένος να εκχωρήσει πολλές πληροφορίες ή εξουσία λήψης αποφάσεων σε μία πιο συμβουλευ-τική διαδικασία. Εάν προκύψει στο μέλλον μεγαλύτερος ελιτισμός στο πλαίσιο του ΚΚΚ, ένας τέτοιος μηχα-νισμός θα ήταν ακόμη πιο αναποτε-λεσματικός.

Την ίδια στιγμή, οι ελπίδες της Ουάσινγκτον και άλλων σημαντι-κών πρωτευουσών ότι η Κίνα μπο-ρεί να παίξει τον ρόλο του «υπεύθυ-νου συμμετόχου» στο διεθνές σύ-στημα αυξάνονται, όπως το έθεσε ο πρώην Υφυπουργός Εσωτερικών Robert Zoellick. Αλλά όπως υποδει-κνύουν η αντιδορυφορική δοκιμή και άλλες παρόμοιες εξελίξεις, καλά

μπορΕι ο κοσμοσ να πΕριμΕνΕι οτι το πΕκινο θα Ειναι Ενασ αξιοπιστοσ παικτΗσ ή θα υπαρξουν πΕρισσοτΕρΕσ κακΕσ ΕκπλΗξΕισ στο μΕλλον;

presscode ISSUE 03> 24/25

Page 26: Presscode Issue 03

διατυπωμένες υποσχέσεις από με-ρικές φωνές στο κινεζικό σύστημα μπορεί να παρακαμφθούν και να υποσκαφθούν ενεργά από άλλους. Αυτό δεν είναι ένα καινούριο πρό-βλημα ούτε το Πεκίνο ήταν η μόνη κυβέρνηση που το αντιμετωπίζει. Αλλά η Κίνα σήμερα έχει περισσό-τερο σημασία από ποτέ, και οι ρή-ξεις που προκλήθηκαν από αυτήν – μία προκλητική στρατιωτική πρά-ξη, η εμφάνιση μίας θανάσιμης νό-σου, οι τοξικές περιβαλλοντικές καταστροφές, οι μη ασφαλείς επι-χειρηματικές πρακτικές – έχουν πλέον αρκετά περισσότερες προο-πτικές για να έχουν και απρόβλε-

πτες στρατηγικές επιπτώσεις εκτός των συνόρων της χώρας.

Ούτως ή άλλως, ακόμη και με την Ουάσιγκτον να κοιτάει το Πεκί-νο με ολοένα και εχθρικότερο βλέμμα και αντιστρόφως, το μέλ-λον τους προδιαγράφεται ότι θα είναι πιο στενά συνδεδεμένο και οι σχέσεις τους θα επηρεάσουν βαθιά την παγκόσμια ασφάλεια και ευη-μερία για πολλές ακόμη δεκαετίες. Εάν όμως η εσωτερική λήψη απο-φάσεων σε οποιαδήποτε από τις δύο πρωτεύουσες δεν είναι καλά συντονισμένη και προσεκτικά μελε-τημένη, ή εάν η επικοινωνία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων δεν είναι

καλή, απροσδόκητα περιστατικά μπορεί να τεθούν γρήγορα εκτός ελέγχου. Αυτό αληθεύει κυρίως όταν στα περιστατικά εμπλέκεται ο στρατός των χωρών ή όταν αυτά εχουν στρατιωτικές επιπτώσεις: Η Κίνα και οι ΗΠΑ αποτελούν ήδη τις δύο παγκόσμιες δυνάμες που σχε-διάζουν ενεργά μία πιθανή σύ-γκρουση μεταξύ τους.

Για το Πεκίνο, η πρόληψη της κακής επικοινωνίας απαιτεί καλύτε-ρο έλεγχο των μηνυμάτων που στέλνει στις γειτονικές χώρες και τις ΗΠΑ. Η ηγεσία του Πεκίνου θα απο-φασίσει για το πώς θα γίνει αυτό—δείχνοντας μεγαλύτερη βούληση να διαρρήξει την θρυλική κάθετα ιεραρχημένη γραφειοκρατία της χώρας, εγκαθιδρύοντας μία πιο αποτελεσματική διϋπηρεσιακή δια-δικασία, προσελκύοντας περισσό-τερους βασικούς παίκτες από τη γραφειοκρατία της εξωτερικής πο-λιτικής και πολιτικής ασφαλείας για να έλθουν σε επαφή με διεθνείς παίκτες, ενισχύοντας το ρόλο των υπουργών και χαλιναγωγώντας το Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό. Όλα τα ανωτέρω θα ήταν ένα δύ-σκολο εγχείρημα. Αλλά το ολοένα και μεγαλύτερο βάρος που δίνει η Κίνα στις διεθνείς σχέσεις σημαίνει ότι το Πεκίνο πρέπει να προσπαθή-σει περισσότερο για να αποδείξει τίς προθέσεις που ισχυρίζεται ότι έχει. Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ – και το μεγαλύτερο μέρος των άλλων χω-ρών– θα μείνει με την απορία για το τι είδους εταίρος μπορεί πραγματι-κά να είναι η Κίνα.

(C) 2007 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES, INC.

Εαν Η Επικοινωνια μΕταξυ των δυο κυβΕρνΗσΕων δΕν Ειναι καλΗ, απροσδοκΗτα πΕριστατικα μπορΕι να τΕθουν γρΗγορα Εκτοσ ΕλΕγΧου

foreign affairs

Page 27: Presscode Issue 03

BEnn stEil

το τΕλοσ του Εθνικου νομισματοσ

presscode ISSUE 03> 26/27

Η ανοδοσ του νομισματικου Εθνικισμου

Page 28: Presscode Issue 03

οι κινηΣειΣ κεφαλαίων έχουν καταστεί η Αχίλλειος πτέρνα της παγκοσμιοποίησης. Τα τελευταία 25 χρόνια, σαρωτικές νομισματικές κρίσεις έπληξαν χώρες σε όλη τη Λατινική Αμερική και την Ασία, όπως και χώρες μόλις πέρα από τα σύνορα της Δυτικής Ευρώπης – ιδί-ως τη Ρωσία και την Τουρκία. Ακό-μα και ένας οικονομολόγος με τέ-τοιες αψεγάδιαστες περγαμηνές και υπέρμαχος της παγκοσμιοποίησης όπως ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, Frederic Mishkin, αναγνώρισε ότι «το άνοιγ-μα του χρηματοοικονομικού συστή-ματος στη ροή ξένων κεφαλαίων οδήγησε σε ορισμένες καταστροφι-κές κρίσεις προκαλώντας μεγάλη οδύνη, δυστυχία, ακόμη και βία».

Οι επαγγελματίες οικονομολόγοι δεν κατάφεραν να δώσουν μία πει-στική και με λογική συνάφεια απά-ντηση σχετικά με τις νομισματικές κρίσεις. Οι αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), τις τελευταίες δύο δεκαετίες, υποστή-ριξαν μια μεγάλη γκάμα εθνικών καθεστώτων συναλλαγματικών τι-μών και νομισματικής πολιτικής, τα οποία στη συνέχεια κατέρρευσαν. Απεύθυναν το κατηγορώ σε πολ-λούς ενόχους, από τη χαλαρή δη-

μοσιονομική πολιτική και την κακή τραπεζική νομοθεσία ως την κακή βιομηχανική πολιτική και τη δια-φθορά των αξιωματούχων. Η βιβλι-ογραφία που είχε ως αντικείμενο τις οικονομικές κρίσεις παρείχε συστά-σεις πολιτικής τόσο έξοχα περιχα-ρακωμένες και ευρέως αμφιλεγό-μενες ώστε να είναι πρακτικά άχρη-στες.

Οι οικονομολόγοι που είναι αντί-θετοι στην παγκοσμιοποίηση εξέ-τασαν το πρόβλημα υπό ένα δια-φορετικό πρίσμα δίνοντας άφεση στις κυβερνήσεις (εκτός από εκείνη της Ουάσιγκτον) κατηγορώντας για τις κρίσεις τις αγορές και τους θε-σμικούς υποστηρικτές τους, όπως το ΔΝΤ - «τις δικτατορίες των διε-θνών οικονομικών», με τα λόγια του Νομπελίστα Joseph Stiglitz. «Ουσι-αστικά οι χώρες προειδοποιούνται ότι αν δεν ακολουθήσουν ορισμένους κανόνες, οι κεφαλαιαγορές ή το ΔΝΤ θα αρνηθούν να τους δανείσουν χρή-ματα», γράφει ο Stiglitz. «Κατά βάση αναγκάζονται να εγκαταλείψουν μέ-ρος της εθνικής κυριαρχίας τους».

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Οι αγορές αποτυγχάνουν και η αποκα-τάσταση της κυριαρχίας των κυ-βερνήσεων θα βάλει ένα τέλος στη χρηματοοικονομική αστάθεια; Εδώ έχουμε μια επικίνδυνη, λανθασμένη διάγνωση. Στην πραγματικότητα, οι ροές κεφαλαίων έγιναν αποσταθε-ροποιητικές μόνο αφότου οι χώρες άρχισαν να διεκδικούν την «κυριαρ-χία» εις βάρος των χρημάτων – απομονώνοντάς την από το χρυσό ή οτιδήποτε άλλο θεωρείται πραγ-ματικός πλούτος. Επιπλέον, ακόμα και αν η επέλαση της παγκοσμιο-ποίησης δεν είναι αναπόφευκτη, η

ο BEnn stEil Ειναι διΕυθυντΗσ διΕθνων οικονομικων στο συμβουλιο ΕξωτΕρικων σΧΕσΕων και Ενασ απο τουσ συγγραφΕισ του FinAnciAl stAtEcrAFt (ΧρΗματοοικονομικΗ κρατικΗ τΕΧνΗ).

οι οικονομολογοι που Ειναι αντιθΕτοι στΗν παγκοσμιοποιΗσΗ ΕξΕτασαν το προβλΗμα υπό Ενα διαφορΕτικο πρισμα δινοντασ αφΕσΗ στισ κυβΕρνΗσΕισ κατΗγορωντασ για τισ κρισΕισ τισ αγορΕσ και τουσ θΕσμικουσ

foreign affairs

Η ανοδοσ του νομισματικου Εθνικισμου

Page 29: Presscode Issue 03

παγκόσμια οικονομία και το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα έχουν εξελιχθεί με τρόπο ώστε να μην υπάρχει πλέον βιώσιμο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης εκτός των ορίων τους.

Ο σωστός δρόμος δεν είναι να επιστρέψουμε σε ένα μυθικό πα-ρελθόν νομισματικής κυριαρχίας, με τις κυβερνήσεις να ελέγχουν τα τοπικά συμφέροντα και τις τιμές συναλλάγματος έχοντας μακάρια άγνοια του υπόλοιπου κόσμου. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει λοιπόν ν’ αφήσουν πίσω τη μοιραία σκέψη ότι το έθνος απαιτεί από εκείνους να ελέγχουν τα χρήματα που χρη-σιμοποιούνται στο έδαφός τους. Τα εθνικά νομίσματα δεν μπορούν να επικρατήσουν σε μία παγκόσμια αγορά, διότι στην περίπτωση αυτή το αποτέλεσμα είναι ένας κατα-στροφικός συνδυασμός νομισματι-κών κρίσεων και γεωπολιτικής έντασης που δημιουργεί πρόσφο-ρο έδαφος για επιβλαβή προστα-τευτισμό. Η ασφαλής παγκοσμιο-ποίηση των χωρών προϋποθέτει την εγκατάλειψη του νομισματικού εθνικισμού και την κατάργηση των ανεπιθύμητων νομισμάτων, γεγο-νός που ευθύνεται σε μεγάλο βαθ-μό για τη σημερίνη αστάθεια.

Η ΧρυσΗ ΕποΧΗ Κατά τη διάρκεια της τελευταίας

μεγάλης περιόδου «παγκοσμιοποί-ησης», από τα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα έως το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι ροές κεφαλαίων ήταν τεράστιες, ακόμα και βάσει των σημερινών κριτηρίων. Την περίοδο αυτή έλα-βαν χώρα διάφορες κρίσεις αλλά σε

γενικές γραμμές ήταν επιφανειακές και βραχύβιες. Αυτό συνέβαινε διό-τι τότε τα χρήματα αντιστοιχούσαν – όπως ίσχυε για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου και το μεγαλύτε-ρο τμήμα της ιστορίας του ανθρώ-που – σε χρυσό, ή τουλάχιστον μια αξιόπιστη αξίωση σε χρυσό. Οι πό-ροι έρρεαν γρήγορα πίσω στις χώ-ρες που πέρναγαν κρίση με την πεποίθηση ότι ο χρυσός κρίκος θα αποκαθίστατο. Εκείνο τον καιρό, ο νομισματικός εθνικισμός ήταν ση-μάδι οπισθοδρομικότητας, και η προσκόλληση σε ένα παγκοσμίως αναγνωρισμένο πρότυπο αξίας ήταν σημάδι πολιτισμού. Τα έθνη εκείνα που παρέμεναν πιστά στο συγκεκριμένο πρότυπο (όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και οι Ηνω-μένες Πολιτείες) ανταμείβονταν με τα χαμηλότερα διεθνή ποσοστά δανεισμού, ενώ εκείνα που δεν συμμορφώνονταν (όπως η Αργε-ντινή, η Βραζιλία και η Χιλή) τιμω-ρούνταν με τα υψηλότερα διεθνή ποσοστά δανεισμού.

Ο δεσμός αυτός δέχθηκε μοι-ραίο πλήγμα την περίοδο μεταξύ του Πρώτου και του Δεύτερου Πα-γκοσμίου Πολέμου. Οι περισσότε-ροι οικονομολόγοι στις δεκαετίες του 1930 και 1940 το θεωρούσαν προφανές ότι οι ροές κεφαλαίων θα καθίσταντο αποσταθεροποιητικές με το τέλος των αξιόπιστα σταθε-ρών τιμών συναλλάγματος. Ο Frie-drich Hayek σε μια διάλεξη το 1937 τόνισε ότι, υπό ένα αξιόπιστο καθε-στώς, με το χρυσό ως βάση των νομισμάτων, «οι βραχυπρόθεσμες κινήσεις κεφαλαίων θα τείνουν γενικά να χαλαρώνουν την ένταση που δη-μιουργεί η αρχική αιτία ενός προσω-

ρινά αρνητικού ισοζυγίου πληρωμών. Αν όμως οι συναλλαγματικές τιμές είναι κυμαινόμενες, οι κινήσεις κεφα-λαίων θα τείνουν να έχουν την ίδια κατεύθυνση με την αρχική αιτία και επομένως να την εντείνουν» – όπως συμβαίνει άλλωστε και σήμερα.

Αρχικά, η πεποίθηση ότι η πα-γκοσμιοποίηση απαιτούσε μεταλλι-κό νόμισμα, κάτι που πρόθυμα θα διατηρούσαν οι ξένες χώρες, ήταν ευρέως διαδεδομένη. Ο Γάλλος οι-κονομολόγος, Charles Rist, παρατή-ρησε ότι «ενώ οι θεωρητικολογού-ντες προσπαθούν να πείσουν το κοινό και τις διάφορες κυβερνήσεις ότι μια ελάχιστη ποσότητα χρυσού θα ήταν αρκετή για να διατηρηθεί η εμπιστο-σύνη στη νομισματική πολιτική, και ότι έτσι και αλλιώς το χαρτονόμισμα, ακόμα και το αναγκαστικό νόμισμα, άνετα θα κάλυπτε όλες τις ανάγκες, το κοινό σε όλες τις χώρες έχει επιδοθεί στον αποθησαυρισμό όλων των εθνι-κών νομισμάτων που υποτίθεται ότι είναι μετατρέψιμα σε χρυσό». Η άπο-ψη αυτή δεν περιοριζόταν μόνο στους θιασώτες της ελεύθερης αγοράς. Ακόμα και ο μεγάλος επι-κριτής του παγκόσμιου καπιταλι-σμού, ο Karl Polanyi το θεώρησε προφανές ότι ο νομισματικός εθνι-κισμός δεν ήταν συμβατός με την παγκοσμιοποίηση. Εστιάζοντας στο ενδιαφέρον του Ηνωμένου Βασιλεί-ου να αναπτύξει το παγκόσμιο εμπόριο τον δέκατο ένατο αιώνα, ισχυρίστηκε ότι «τίποτε άλλο εκτός από το χρήμα-αγαθό δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει το σκοπό αυτό για τον προφανή λόγο ότι τα κερματικά νομίσματα, είτε πρόκειται για τραπε-ζικό χρήμα ή για παραστατικό χρήμα, δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν σε

κατα τΗ διαρκΕια τΗσ τΕλΕυταιασ μΕγαλΗσ πΕριοδου «παγκοσμιοποιΗσΗσ», απο τα τΕλΗ του δΕκατου Ενατου αιωνα Εωσ το ξΕσπασμα του πρωτου παγκοσμιου πολΕμου, οι ροΕσ κΕφαλαιων Ηταν τΕραστιΕσ, ακομα και βασΕι των σΗμΕρινων κριτΗριων

presscode ISSUE 03> 28/29

Page 30: Presscode Issue 03

ξένο έδαφος». Και όμως αυτό που ο Polanyi θεωρούσε άτοπο– την υπο-στήριξη του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίου από το χωρίς εγγενή αξία εθνικό χαρτονόμισμα– αποτελεί ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η παγκοσμιοποίηση σήμερα.

Η πολιτική μυθολογία που συν-δέει τη δημιουργία και τον έλεγχο του χρήματος με την εθνική κυρι-αρχία βρίσκει το οικονομικό της αντίστοιχο στη μεταμόρφωση της διάσημης θεωρίας των «άριστων νομισματικών περιοχών» (ΑΝΠ). Γεννημένη το 1961 από τον Robert Mundell, ένα Νομπελίστα οικονο-μολόγο που υπήρξε επί μακρόν παραγωγικότατος συνήγορος της μείωσης του αριθμού των εθνικών νομισμάτων, η θεωρία τις επόμενες δεκαετίες έγινε το ημι-επιστημονικό θεμέλιο του νομισματικού εθνικι-σμού.

Ο Mundell, όπως και οι περισσό-τεροι μακρο-οικονομολόγοι των αρχών της δεκαετίας του 1960, είχε μια μεταπολεμική κεϋνσιανή προ-σέγγιση, η οποία στηριζόταν στην ικανότητα των φορέων χάραξης πολιτικής να συντονίσουν με λε-πτούς χειρισμούς την εθνική ζήτη-ση ενάντια σε αυτά που οι οικονο-μολόγοι αποκαλούν «απρόβλεπτα γεγονότα -σοκ» στην προσφορά και τη ζήτηση. Στο γόνιμο άρθρο του, «Θεωρία των άριστων νομι-σματικών περιοχών», θέτει το ερώ-τημα, «Ποιος είναι ο κατάλληλος χώρος μιας νομισματικής περιο-χής»; και παρατηρεί ότι «Ίσως αρχικά η ερώτηση φαίνεται καθαρά ακαδη-μαϊκή, καθώς η εγκατάλειψη των εθνικών νομισμάτων προς χάριν οποιασδήποτε άλλης διευθέτησης δεν φαίνεται να είναι εφικτή από πο-λιτικής απόψεως».

Ο Mundell συνεχίζει επιχειρημα-τολογώντας υπέρ των ελαστικών συναλλαγματικών τιμών μεταξύ δι-αφόρων περιοχών του κόσμου, κά-θε μία με το δικό της πολυεθνικό νόμισμα, και όχι μεταξύ κρατών.

Ωστόσο, οι επαγγελματίες οικονο-μολόγοι γαντζώθηκαν με διαφορε-τικό τρόπο στην ανάλυση του Mundell σχετικά με τα πλεονεκτή-ματα των ελαστικών συναλλαγματι-κών τιμών στην αντιμετώπιση των οικονομικών απρόβλεπτων γεγο-νότων που επηρεάζουν διαφορετι-κές «περιοχές ή χώρες». Την είδαν ως σκεπτικό αντιμετώπισης των υπαρχόντων κρατών ως φυσικές νομισματικές περιοχές. Ως εκ τού-του, ο νομισματικός εθνικισμός απέκτησε ένα λογικό, επιστημονικό υπόβαθρο. Και από τότε και στο εξής, πολλοί από τους οικονομολό-γους της δεσπόζουσας τάσης έφθα-σαν να θεωρούν τις αποκλίσεις από το «ένα κράτος, ένα νόμισμα» ως λανθασμένης κατεύθυνσης, τουλά-χιστον απουσία πρότερης πολιτικής ενοποίησης.

Αφού καθιερώθηκε ο σύνδε-σμος μεταξύ χρημάτων και εθνικό-τητας από τους οικονομολόγους (κατά τον τρόπο που έγινε η συμφι-λίωση του Αριστοτέλη και του Ιη-σού από τους ακαδημαϊκούς του Μεσαίωνα), οι κυβερνήσεις υιοθέ-τησαν την θεωρία των ΑΝΠ ως την πρωταρχική εννοιολογική άμυνα του νομισματικού εθνικισμού. Ακό-μα και οι τραπεζίτες της Κεντρικής τράπεζας της Βραζιλίας υπερασπί-στηκαν τη νομισματική ανεξαρτη-

σία της χώρας επικαλούμενοι δη-μοσίως τη θεωρία των ΑΝΠ – ενά-ντια στον ίδιο τον Mundell, που εκ-φράστηκε ανοιχτά για την οικονο-μική ζημία που επιβάλλουν στις Λατινοαμερικανικές χώρες τα εξω-φρενικά υψηλά επιτόκια (αποτέλε-σμα της διατήρησης των ασταθών εθνικών νομισμάτων που κανείς δεν θέλει να έχει στα χέρια του). Πράγματι, μεγάλο μέρος της Λατι-νικής Αμερικής έχει ήδη βιώσει την «αυθόρμητη δολαριοποίηση»: πα-ρά τους περιορισμούς σε πολλές χώρες, τα αμερικανικά δολάρια αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50 τοις εκατό των τραπεζικών καταθέ-σεων. (Στην Ουρουγουάη, το ποσο-στό φθάνει το 90 τοις εκατό, αντι-κατοπτρίζοντας τη γοητεία της έλ-λειψης νομισματικών περιορισμών της Ουρουγουάης και τη διάσημη εχεμύθεια των τραπεζών της.) Αυτό το παγκοσμίως επεκτεινόμενο φαι-νόμενο εθνών που απορρίπτουν το εθνικό τους νόμισμα ως αποθήκη πλούτου δεν έχει θέση στη θεωρία των ΑΝΠ.

Χωρισ ΕπιστροφΗ Μόλις πριν λίγες δεκαετίες, οι

ζωτικής σημασίας ξένες επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες είχαν δύο κυρίως κίνητρα: την άντληση πρώτων υλών για εξαγωγή και την

μΕγαλο μΕροσ τΗσ λατινικΗσ αμΕρικΗσ ΕΧΕι ΗδΗ βιωσΕι τΗν «αυθορμΗτΗ δολαριοποιΗσΗ»: παρα τουσ πΕριορισμουσ σΕ πολλΕσ ΧωρΕσ, τα αμΕρικανικα δολαρια αντιπροσωπΕυουν πανω απο το 50 τοισ Εκατο των τραπΕζικων καταθΕ σΕων

foreign affairs

Page 31: Presscode Issue 03

πρόσβαση σε τοπικές αγορές που προστατεύονταν εκτενώς έναντι του ανταγωνισμού από τις εισαγω-γές. Η προσέλκυση του πρώτου εί-δους επενδύσεων ήταν απλή για τις χώρες που ήταν διέθεταν τους απα-ραίτητους φυσικούς πόρους. (Πα-ραδείγματος χάριν, εύκολα οι εται-ρείες πήγαιναν στις εμπόλεμες ζώ-νες για να αντλήσουν πετρέλαιο.) Οι κυβερνήσεις τραβούσαν το δεύτε-ρο είδος επενδύσεων προβάλλο-ντας διάφορα εμπόδια όπως για παράδειγμα η επιβολή δασμών έτσι ώστε να αποζημιώσουν τους ξένους για ένα κατά τα άλλα μη ελ-κυστικό επιχειρηματικό κλίμα. Οι ξένοι επενδυτές έφερναν χρήματα και τεχνογνωσία με αντάλλαγμα την εξασφάλιση του μονοπωλίου στην εγχώρια αγορά.

Αυτό το βολικό σενάριο υπονο-μεύθηκε με την άφιξη της παγκο-σμιοποίησης. Η απελευθέρωση του εμπορίου άνοιξε το δρόμο για τις εισαγωγές στις περισσότερες ανα-πτυσσόμενες χώρες (με αντάλλαγ-μα την πρόσβαση των εξαγωγών στις ανεπτυγμένες χώρες), και η τε-ράστια μείωση του κόστους των επικοινωνιών και των μεταφορών έφεραν την επανάσταση στην οικο-νομία της παγκόσμιας παραγωγής και διανομής προϊόντων. Αντίστοι-χα, άλλαξαν και οι λόγοι για τους

οποίους οι ξένες εταιρείες επενδύ-ουν στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ενώ παραμένει η επιθυμία άντλη-σης αγαθών, οι εταιρείες δεν χρειά-ζεται πια να επενδύουν προκειμέ-νου να αποκτήσουν πρόσβαση στις εγχώριες αγορές. Δεν είναι πλέον απαραίτητο λοιπόν να παράγει κά-ποιος σε μια χώρα εάν θέλει να πουλάει εντός αυτής (εκτός από την περίπτωση μεγάλων οικονομιών όπως η Βραζιλία και η Κίνα).

Ταυτόχρονα, η παγκοσμιοποίη-ση δημιούργησε ένα άλλο σημαντι-κό κίνητρο για την επένδυση στις αναπτυσσόμενες χώρες: η δυνατό-τητα εκμετάλλευσης του χαμηλότε-ρου κόστους παραγωγής μέσω της ενσωμάτωσης των τοπικών εγκατα-στάσεων στις παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής και διανομής. Τώρα που οι αγορές είναι παγκόσμιες και όχι τοπικές, οι χώρες ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τις επενδύσεις, και οι παράγοντες που καθορίζουν το ελκυστικό επενδυτικό κλίμα έχουν αλλάξει ριζικά. Οι χώρες δεν μπο-ρούν πια να προσελκύσουν επεν-δυτές προστατεύοντάς τους έναντι του ανταγωνισμού. Κάτι τέτοιο μει-ώνει στην ουσία την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα διότι η προστα-σία αυξάνει τις τιμές των αγαθών που χρειάζονται οι ξένοι επενδυτές ως πρώτες ύλες παραγωγής.

Σε μια παγκοσμιοποιούμενη οι-κονομία η νομισματική σταθερότη-τα και η πρόσβαση σε προηγμένες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες αποτελούν απαραίτητα συστατικά για τη δημιουργία ενός ελκυστικού εγχώριου επενδυτικού κλίματος. Και από την άποψη αυτή, οι ανα-πτυσσόμενες χώρες βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση.

Παραδοσιακά, οι κυβερνήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο ασκούσαν αυστηρό έλεγχο στα επι-τόκια, τη λήξη των δανείων, ακόμα και τους δικαιούχους πίστωσης – τα οποία όλα απαιτούσαν την αποκο-πή των χρηματοοικονομικών και νομισματικών δεσμών με τον υπό-λοιπο κόσμο και τον αυστηρό έλεγ-χο της διεθνής ροής κεφαλαίων. Ως αποτέλεσμα, τέτοιου είδους ροή γινόταν κυρίως για την αντιστάθμι-ση ανισορροπιών του εμπορίου ή για τη χρηματοδότηση άμεσων επενδύσεων, και τα τοπικά χρημα-τοοικονομικά συστήματα παρέμε-ναν ασθενή και υποανάπτυκτα. Σήμερα όμως η ανάπτυξη στηρίζε-ται ολοένα και περισσότερο σε επενδυτικές αποφάσεις που χρημα-τοδοτούνται και δρομολογούνται μέσω του παγκόσμιου χρηματοοι-κονομικού συστήματος. (Ο δανει-σμός σε γιέν με χαμηλό κόστος για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην Ευρώπη ενώ γίνεται αντιστάθ-μιση του κινδύνου ανόδου του γιεν σε χρηματιστήριο προθεσμιακών συναλλαγών των ΗΠΑ δεν αποτελεί πια εξωτικό συνδυασμό.) Επομέ-νως, η χωρίς περιορισμούς και απο-τελεσματική πρόσβαση στο παγκό-σμιο αυτό σύστημα – αντί για την ικανότητα των κυβερνήσεων να χειρίζονται τοπικιστικές νομισματι-κές πολιτικές – είναι πια απαραίτητη για τη μελλοντική οικονομική ανά-πτυξη.

Επειδή όμως οι ξένοι δείχνουν συχνά απροθυμία να κρατήσουν το νόμισμα των αναπτυσσόμενων χω-ρών, τα χρηματοοικονομικά συστή-ματα των χωρών αυτών καταλή-

Η παγκοσμιοποιΗσΗ δΗμιουργΗσΕ Ενα αλλο σΗμαντικο κινΗτρο για τΗν ΕπΕνδυσΗ στισ αναπτυσσομΕνΕσ ΧωρΕσ: Η δυνατοτΗτα ΕκμΕταλλΕυσΗσ του ΧαμΗλοτΕρου κοστουσ παραγωγΗσ μΕσω τΗσ ΕνσωματωσΗσ των τοπικων ΕγκαταστασΕων στισ παγκοσμιΕσ αλυσιδΕσ παραγωγΗσ και διανομΗσ

presscode ISSUE 03> 30/31

Page 32: Presscode Issue 03

γουν να είναι εν πολλοίς απομονω-μένα από το παγκόσμιο σύστημα. Τα επιτόκιά τους τείνουν να είναι πολύ υψηλότερα από εκείνα των διεθνών αγορών και οι δανειακές εκμεταλλεύσεις τους υπερβολικά βραχείες – όχι περισσότερο από λίγους μήνες στις περισσότερες πε-ριπτώσεις. Ως εκ τούτου, πολλές αναπτυσσόμενες χώρες εξαρτώ-νται από τα αμερικανικά δολάρια για μακροπρόθεσμη πίστωση. Αυτό κάνει τις ροές κεφαλαίων, όσο απα-ραίτητες και αν είναι, επικίνδυνες: σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, τόσο οι ντόπιοι όσο και οι ξένοι θα που-λήσουν μαζικά το τοπικό νόμισμα αμέσως τη στιγμή που θα αντιλη-φθούν μία επερχόμενη υποτίμηση, διότι η υποτίμηση καθιστά δυσκο-λότερο για μια χώρα να αποπληρώ-σει το εξωτερικό χρέος της – εξ ου και η επικίνδυνη αστάθεια του ση-μερινού διεθνούς χρηματοοικονο-μικού συστήματος.

Αν και η θεωρία των ΑΝΠ δεν εξηγεί κανένα από τα προβλήματα αυτά, αποτελούν σοβαρά εμπόδια της ανάπτυξης στο πλαίσιο της πα-γκοσμιοποίησης που προχωρά. Ο νομισματικός εθνικισμός στις ανα-πτυσσόμενες χώρες λειτουργεί ενάντια στη φυσική προδιάθεση της διαδικασίας – και έτσι καθιστά ακόμα πιθανότερα τα μελλοντικά χρηματοοικονομικά προβλήματα.

ΧρΗματα σΕ κρισΗ Γιατί το πρόβλημα των κατά

συρροήν νομισματικών κρίσεων έχει διογκωθεί τόσο τις τελευταίες δεκαετίες; Μόλις από το 1971, όταν ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον απο-σύνδεσε επίσημα το δολάριο από το χρυσό, τα χρήματα που ταξιδεύ-

ουν σε όλο τον κόσμο σταμάτησαν να έχουν κάποια αξίωση σε οτιδή-ποτε απτό. Τα νομίσματα όλου του κόσμου είναι τώρα απλές εκδηλώ-σεις εθνικής κυριαρχίας που έχουν επινοήσει οι κυβερνήσεις. Και η με-γάλη πλειοψηφία τέτοιου είδους χρημάτων είναι ανεπιθύμητη: οι άν-θρωποι δεν είναι πρόθυμοι να τα κρατήσουν ως πλούτο, η αλλιώς ως κάτι που θα αγοράζει στο μέλλον τουλάχιστον αυτό που αγόραζε στο παρελθόν. Οι κυβερνήσεις μπορούν να αναγκάσουν τους πολίτες τους να κρατούν το εθνικό νόμισμα απαιτώντας τη χρήση του στις συ-ναλλαγές με το κράτος, αλλά οι ξέ-νοι, που δεν εξαναγκάζονται με τον τρόπο αυτό, θα επιλέξουν να μη το κάνουν. Και σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι εκούσια κρατούν μόνο δολάρια (και μια χούφτα άλλα νομί-σματα) αντί για χρυσό, η μυθολογία που συνδέει τα χρήματα με την εθνική κυριαρχία κοστίζει και ορι-σμένες φορές είναι επικίνδυνη. Ο νομισματικός εθνικισμός απλώς δεν είναι συμβατός με την παγκοσμιο-ποίηση, γεγονός που ίσχυε ανέκα-θεν ακόμα και αν έγινε εμφανές μόλις από τη δεκαετία του 1970,

όταν όλες οι κυβερνήσεις στον κό-σμο αφαίρεσαν την εγγενή αξία από τα νομίσματά τους.

Και όμως, ο πιο διακεκριμένος οικονομολόγος και επικριτής της παγκοσμιοποίησης, ο Stiglitz, επι-χειρηματολογεί με πάθος υπέρ του νομισματικού εθνικισμού, θεωρώ-ντας το ως αντίδοτο για το οικονο-μικό χάος που προκαλείται από τις νομισματικές κρίσεις. Όταν εκατομ-μύρια άνθρωποι, ντόπιοι και ξένοι, πουλάνε το εθνικό νόμισμα από το φόβο μιας επικείμενης αφερεγγυό-τητας, η λύση του Stiglitz για την εκδότρια κυβέρνηση είναι απλώς η αποσύνδεση από τον κόσμο: ρίξτε τα επιτόκια, υποτιμήστε, διακόψτε τη χρηματοοικονομική ροή και πα-γώστε τους δανειστές. Ακριβώς αυτός ο τρόπος σκέψης, μια επι-στροφή στον απομονωτισμό της δεκαετίας του 1930, βρίσκεται στη ρίζα των κυκλικών κρίσεων που πλήττουν τη σύγχρονη παγκοσμιο-ποίηση.

Η Αργεντινή έχει γίνει το διαφη-μιστικό των νομισματικών εθνικι-στών – εκείνων που πιστεύουν ότι κάθε χώρα πρέπει να έχει το δικό της χαρτονόμισμα και να μην ξο-δεύει άδικα πόρους για να μαζεύει χρυσό ή αποθεματικά σε σκληρό νόμισμα. Οι υπέρμαχοι του νομι-σματικού εθνικισμού συνηγορούν υπέρ ελέγχων του κεφαλαίου για την αποφυγή ανάμιξης με ξένους πιστωτές. Αλλά δεν μπορούν να σταματήσουν εκεί. Όπως τόνισε ο Hayek στη διάλεξη του 1937, «ο συ-ναλλαγματικός έλεγχος με σκοπό την αποτελεσματική πρόληψη εκροής κεφαλαίων θα έπρεπε ουσιαστικά να συμπεριλαμβάνει απόλυτο έλεγχο του εξωτερικού εμπορίου», διότι οι

οι κυβΕρνHσΕισ μποροyν να αναγκAσουν τουσ πολiτΕσ τουσ να κρατοyν το Εθνικo νoμισμα απαιτωντασ τΗ ΧρΗσΗ του στισ συναλλαγΕσ μΕ το κρατοσ, αλλα οι ξΕνοι, που δΕν Εξαναγκαζονται μΕ τον τροπο αυτο, θα ΕπιλΕξουν να μΗ το κανουν

foreign affairs

Page 33: Presscode Issue 03

προδεσμεύσει συγκεκριμένα έσο-δα από τελωνειακούς δασμούς και κρατικά μονοπώλια για την απο-πληρωμή του χρέους. Ένα δάνειο του 1887 έδωσε στους πιστωτές τη δύναμη να δημιουργήσουν μία εταιρεία η οποία θα επόπτευε τα έσοδα που είχαν δεσμευτεί για την αποπληρωμή. Μετά από έναν ολέ-θριο πόλεμο με την Τουρκία για την Κρήτη το 1897, η Ελλάδα υποχρεώ-θηκε να αποδεχθεί μια επιτροπή ελέγχου, που αποτελείτο εξ ολο-κλήρου από εκπροσώπους των μεγάλων δυνάμεων, και η οποία εί-χε την απόλυτη εξουσία πάνω στις πηγές εσόδων που ήταν απαραίτη-τες για τη χρηματοδότηση του πο-λεμικού της χρέους. Η εμπειρία της Ελλάδας αντικατοπτρίζεται στη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Οθωμα-νική Αυτοκρατορία, την Αίγυπτο και φυσικά την Αργεντινή.

Με λίγα λόγια δεν υπάρχει καμιά περίοδος εθνικής κυριαρχίας για να επιστρέψει κανείς. Οι χώρες πάντα δανείζονται, και όταν τους προσφέ-ρεται η επιλογή ανάμεσα στην πλη-ρωμή υψηλών επιτοκίων ως αντι-στάθμιση του κινδύνου αθέτησης της συμφωνίας (όπως συνέβαινε την περίοδο της Αναγέννησης) και την πληρωμή χαμηλότερων επιτο-κίων με αντάλλαγμα τη θυσία κά-ποιας αυτονομίας σχετικά με τη δυνατότητα να αθετήσουν τη συμ-φωνίας τους (όπως συνέβαινε τον δέκατο ένατο αιώνα), συνήθως επι-λέγουν το δεύτερο. Όσο για την ιδέα ότι το ΔΝΤ σήμερα κατέχει κά-ποια εξαιρετική δύναμη σε σχέση με την πολιτική των συναλλαγματι-κών τιμών των δανειζόμενων χω-ρών, και αυτή είναι ιστορικά ανακρι-βής. Η προσκόλληση στην έννοια του δέκατου ένατου αιώνα του χρυ-σού ως βάση των νομισμάτων, με

την κρίση, το ΑΕΠ είναι στάσιμο, σε σταθερή αντιστοιχία αμερικανικών δολαρίων, 26 τοις εκατό κάτω από την αιχμή του 1998, και το μακρο-πρόθεσμο μέλλον της χώρας μοιά-ζει το ίδιο εύθραυστο με πριν.

Όταν χτυπάνε οι νομισματικές κρίσεις, οι χώρες χρειάζονται δολά-ρια για την αποπληρωμή των πι-στωτών. Αυτή είναι η στιγμή που οι κυβερνήσεις τους στρέφονται στο ΔΝΤ, το πιο δαιμονοποιημένο θε-σμικό πρόσωπο της παγκοσμιοποί-ησης. Το ΔΝΤ έχει δεχτεί επιθέσεις από τον Stiglitz και άλλους διότι πα-ραβιάζει τα «δικαιώματα της εθνι-κής κυριαρχίας» επιβάλλοντας όρους με αντάλλαγμα δάνεια. Ωστόσο, οι συμβιβασμοί σχετικά με την αυτονομία πολιτικής στους οποίους προβαίνουν σήμερα οι τα κράτη που δανείζονται κεφάλαια σε ξένο συνάλλαγμα από το ΔΝΤ, στο παρελθόν γίνονταν σε απευθεί-ας συμφωνία με ξένες κυβερνήσεις. Και τον δέκατο ένατο αιώνα, οι συμ-βιβασμοί αυτοί έθεταν σε κίνδυνο την εθνική αυτονομία.

Ιστορικά, σε όλα τα Βαλκάνια και τη Λατινική Αμερική, τα κράτη που δανείζονταν κεφάλαια σε ξένο συ-νάλλαγμα από τη διεθνή χρηματα-γορά, υπέβαλλαν τους εαυτούς τους σε σοβαρό ξένο έλεγχο, ορι-σμένες φορές ανεχόμενοι τον αρ-νητικό αντίκτυπο στην ανεξαρτησία τους. Μετά την αναγνώρισή της ως κράτος το 1832, η Ελλάδα πέρασε το υπόλοιπο του αιώνα κάτω από διάφορους βαθμούς ελέγχου από ξένους πιστωτές. Η αθέτηση των υποχρεώσεών της το 1832, είχε σαν αποτέλεσμα να τεθεί το σύνολο των χρηματοοικονομικών της χώ-ρας υπό τη γαλλική διαχείριση. Για να επιστρέψει στις διεθνείς αγορές μετά το 1878, η χώρα έπρεπε να

κινήσεις κεφαλαίων πυροδοτούνται από αλλαγές στους όρους πίστω-σης των εξαγωγών και εισαγωγών.

Πράγματι, αυτό ακριβώς το δρό-μο ακολούθησε η Αργεντινή από το 2002, όταν η κυβέρνηση εγκατέλει-ψε το νομισματικό της συμβούλιο, που προσπαθούσε να συνδέσει το πέσο με το δολάριο χωρίς να διαθέ-τει τα απαραίτητα δολάρια για να το κάνει. Από τότε που ακύρωσε $80 δισεκατομμύρια από τα χρέη της (75 τοις εκατό με ονομαστικούς όρους), η κυβέρνηση της Αργεντι-νής καταφεύγει σε όλο και πιο επεμ-βατικούς τρόπους για να εμποδίσει τους πολίτες της να προστατεύ-σουν ότι παραμένει από τις οικονο-μίες τους και να αγοράζουν ή να πουλάνε σε ξένους. Η χώρα επέ-στρεψε απευθείας σε εκείνο το κρατικιστικό μοντέλο οικονομικού ελέγχου που απογοήτευσε τη Λατι-νική Αμερική επανειλημμένως για ολόκληρες γενιές. Η κυβέρνηση σταθερά συσσωρεύει όλο και πε-ρισσότερους επαχθείς ελέγχους κεφαλαίου και εγχώριων τιμών, φό-ρους εξαγωγών, απαγορεύσεις εξα-γωγών και όρια στην πρόσβαση των πολιτών σε ξένα νομίσματα. Ωστόσο, ο πληθωρισμός αυξήθηκε περίπου στο 20 τοις εκατό, παρακι-νώντας την κυβέρνηση να προβεί σε αδέξιες προσπάθειες να παρα-ποιήσει τα επίσημα δεδομένα τι-μών. Η οικονομία εξαρτάται από την παραγωγή σόγιας, η οποία διο-γκώθηκε μετά τους ελέγχους τιμών και τις απαγορεύσεις εξαγωγών των κτηνοτροφικών προϊόντων, φέρνο-ντας τη χώρα πίσω στο προ της παγκοσμιοποίησης μοντέλο εξάρ-τησης από τις εξαγωγές ενός μόνο αγαθού για κέρδη σε σκληρό νόμι-σμα. Παρά τα πολλά χρόνια εύρω-στης οικονομικής ανάκαμψης μετά

το δντ ΕΧΕι δΕΧτΕι ΕπιθΕσΕισ απο τον stiglitz και αλλουσ διοτι παραβιαζΕι τα «δικαιωματα τΗσ ΕθνικΗσ κυριαρΧιασ» Επιβαλλοντασ ορουσ μΕ ανταλλαγμα δανΕια

presscode ISSUE 03> 32/33

Page 34: Presscode Issue 03

δόρ με τη Δομινικανή Δημοκρατία, που υπέστη μια ολέθρια νομισματι-κή κρίση το 2004 – μια κρίση που δεν χρειαζόταν να συμβεί, καθώς το 85 τοις εκατό του εμπορίου της διεξάγεται με τις Ηνωμένες Πολιτεί-ες (ένας αριθμός συγκρίσιμος με το ποσοστό εμπορίου μιας τυπικής πολιτείας των ΗΠΑ με άλλες πολι-τείες των ΗΠΑ).

Συχνά υποστηρίζεται ότι η δο-λαριοποίηση είναι εφικτή μόνο σε μικρές χώρες. Αναμφίβολα, το μι-κρό μέγεθος σημαίνει απλούστερη μετάβαση. Αλλά ακόμα και η οικο-νομία της Βραζιλίας έχει το μισό μέγεθος της Καλιφόρνιας, και η Κε-ντρική Τράπεζα των ΗΠΑ θα μπο-ρούσε να καλύψει την αυξημένη ζήτηση για δολάρια χωρίς πρόβλη-μα (και με κέρδος) χωρίς να θυσιά-σει με κανένα τρόπο τη αφοσίωσή της στη σταθερότητα των εγχώρι-ων τιμών στις ΗΠΑ. Μια αμερικανι-κή κυβέρνηση θα έπραττε σοφά έαν καθιστούσε πολιτικά ευκολότε-ρη και λιγότερο ακριβή την υιοθέ-τηση του δολαρίου από περισσότε-ρες χώρες επιστρέφοντας τα έσοδα των εκδοτικών προνομίων στις περπτώσεις κατά τις οποίες ένα έθνος έχει υπό την κατοχή του πε-ρισσότερα δολάρια. (Για να πάρουν δολάρια, οι δολαριοποιημένες χώ-ρες δίνουν στην Κεντρική Τράπεζα

χέρια τους αμερικανικά δολάρια ως πλούτο.

Αυτό δεν ισχύει για τις μικρότε-ρες και λιγότερο ανεπτυγμένες οι-κονομίες, οι οποίες εξαρτώνται από τις εισαγωγές για την ανάπτυξη, και συχνά για την απλή επιβίωση, και από την άλλη δεν μπορούν να πλη-ρώσουν γι’ αυτές χωρίς δολάρια. Τι μπορούν να κάνουν; Να επαναδιεκ-δικήσουν την εθνική κυριαρχία που έχασαν λόγω του ΔΝΤ και των διε-θνών αγορών αντικαθιστώντας το ανεπιθύμητο εθνικό νόμισμα με δολάρια (όπως έκανε το Εκουαδόρ και το Ελ Σαλβαδόρ πριν από μισή δεκαετία) ή ευρώ (όπως έκαναν η Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο) και βάζοντας έτσι οριστικό τέλος στις νομισματικές κρίσεις. Η περίπτωση του Εκουα-δόρ αποτελεί λαμπρό παράδειγμα των πλεονεκτημάτων της δολαριο-ποίησης: μια χώρα σε συνεχή πολι-τική αναταραχή είναι το οχυρό της οικονομικής σταθερότητας, με στα-θερή, εύρωστη οικονομική ανάπτυ-ξη και το χαμηλότερο ρυθμό πλη-θωρισμού στη Λατινική Αμερική. Δεν εκπλήσσει λοιπόν ότι ο νέος αριστεριστής πρόεδρος, ο Rafael Correa, αναγκάστηκε να διακόψει την εκστρατεία του για από-δολα-ριοποίηση για να κερδίσει το εκλο-γικό σώμα. Συγκρίνετε το Εκουα-

την Τράπεζα της Αγγλίας στο τιμόνι του συστήματος, περιόριζε σοβαρά την εθνική νομισματική αυτονομία, και όμως οι κυβερνήσεις υπέβαλ-λαν οικιοθελώς τον εαυτό τους σε αυτήν ακριβώς επειδή σήμαινε φθηνότερο κεφάλαιο και μεγαλύτε-ρες εμπορικές ευκαιρίες.

το παντοδυναμο δολαριο;

Για μια μεγάλη, διαφοροποιημέ-νη οικονομία όπως αυτή των Ηνω-μένων Πολιτειών, οι κυμαινόμενες τιμές συναλλάγματος είναι το οικο-νομικό ισοδύναμο ενός μικρού πο-νόδοντου. Απαιτούνται κάποια σφραγίσματα από καιρό σε καιρό – με τη μορφή εταιρικής χρηματο-οικονομικής αντιστάθμισης του κινδύνου και ενεργού διαχείρισης της παγκόσμιας προσφοράς – αλλά ποτέ μια μεγάλη χειρουργική επέμ-βαση. Υπάρχουν δυο λόγοι γι’ αυτό. Κατ’ αρχήν, πολλά από αυτά που οι Αμερικανοί αγοράζουν από το εξω-τερικό μπορούν, όταν ανεβαίνουν οι τιμές εισαγωγής, γρήγορα και φθηνά να αντικατασταθούν από την εγχώρια παραγωγή, και πολλά από αυτά που πουλάνε στο εξωτε-ρικό μπορούν, όταν πέφτουν οι τι-μές εξαγωγής, να διοχετευθούν στην εγχώρια αγορά. Δεύτερον, οι ξένοι είναι ευτυχείς κρατώντας στα

Η πΕριπτωσΗ του Εκουαδορ αποτΕλΕι λαμπρο παραδΕιγμα των πλΕονΕκτΗματων τΗσ δολαριο-ποιΗσΗσ: μια Χωρα σΕ συνΕΧΗ πολιτικΗ αναταραΧΗ Ειναι το οΧυρο τΗσ οικονομικΗσ σταθΕροτΗτασ

foreign affairs

Page 35: Presscode Issue 03

τοκοφόρα περιουσιακά στοιχεία, όπως κρατικά ομόλογα, για τα οποία σε άλλη περίπτωση οι Ηνω-μένες Πολιτείες θα έπρεπε να πλη-ρώνουν τόκους). Ο Νόμος για τη Διεθνή Νομισματική Σταθερότητα του 2000, που απέβλεπε στο να κα-ταστήσει τέτοιου είδους επιστρο-φές επίσημη αμερικανική πολιτική, δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ, αφού δεν υποστηρίχθηκε από την κυβέρνη-ση του Κλίντον, που φοβήθηκε ότι θα έμοιαζε με ένα καινούριο πρό-γραμμα ξένης βοήθειας.

Ο Polanyi έκανε λάθος όταν ισχυρίστηκε ότι επειδή οι άνθρωποι δεν θα δέχονταν ποτέ ξένο παρα-στατικό χρήμα, το παραστατικό χρήμα δεν θα μπορούσε ποτέ να στηρίξει το εξωτερικό εμπόριο. Το δολάριο αναδείχθηκε ακριβώς ως ένα τέτοιο είδος παγκόσμιου χρή-ματος. Το φαινόμενο αυτό πράγμα-τι είχε προβλεφθεί από τον εξαίρετο Γερμανό φιλόσοφο και κοινωνιολό-γο, Georg Simmel το 1900, ο οποίος διατύπωσε την ακόλουθη εικασία:

«Η επέκταση των οικονομικών σχέσεων τελικά παράγει στον διευρυ-μένο, και εντέλει διεθνή, κύκλο τα ίδια χαρακτηριστικά που αρχικά χαρακτή-ριζαν μόνο τις κλειστές ομάδες. Όλο και περισσότερο οι οικονομικές και νομικές συνθήκες υπερβαίνουν τον διαχωρισμό στο χώρο, και καταλή-γουν να λειτουργούν με την ίδια αξιο-πιστία, ακρίβεια και προβλεψιμότητα σε μεγάλες αποστάσεις όπως έκαναν πριν στις τοπικές κοινότητες. Στο βαθ-μό που συμβαίνει κάτι τέτοιο, το εχέγ-γυο, δηλαδή η εγγενής αξία των χρη-μάτων, μπορεί να ελαττωθεί. Ακόμα και αν απέχουμε ακόμα πολύ από το να έχουμε μια στενή ή αξιόπιστη σχέ-ση εντός ή μεταξύ των κρατών, αναμ-φίβολα η τάση είναι προς αυτή την κατεύθυνση».

Αλλά η προνομιούχος θέση του δολαρίου ως το παγκόσμιο χρήμα του σήμερα δεν είναι τυχαία. Το δο-λάριο σε τελευταία ανάλυση αποτε-λεί απλώς ένα ακόμα νόμισμα που στηρίζεται μόνο στην πίστη ότι οι άλλοι θα το δέχονται οικιοθελώς

στο μέλλον για το ίδιο είδος πολύτι-μων πραγμάτων που αγόραζε και στο παρελθόν. Αυτό αποτελεί μεγά-λο φορτίο για τα θεσμικά όργανα της κυβέρνησης των ΗΠΑ, τα οποία δυστυχώς δεν καταφέρνουν να αντεπεξέλθουν στην προσδοκία αυτή. Η ριψοκίνδυνη δημοσιονομι-κή πολιτική των ΗΠΑ υπονομεύει τη θέση του δολαρίου την ίδια στιγ-μή που ο ρόλος του νομίσματος ως παγκόσμιο χρήμα επεκτείνεται.

Πριν τέσσερις δεκαετίες, ο ανα-γνωρισμένος οικονομολόγος Jac-ques Rueff, γράφοντας μόλις λίγα χρόνια πριν την κατάρρευση του συστήματος ισοτιμίας με το χρυσό του Bretton Woods με βάση το δο-λάριο, ισχυρίστηκε ότι το σύστημα «φθάνει σε τέτοιο βαθμό παραλογι-σμού που κανένα ανθρώπινο μυαλό με την ικανότητα της λογικής δεν μπορεί να τό υπερασπιστεί». Η αβε-βαιότητα της θέσης του δολαρίου σήμερα είναι παρόμοια. Οι Ηνωμέ-νες Πολιτείες μπορούν να έχουν χρόνιο έλλειμμα στο ισοζύγιο πλη-

Η ριψοκινδυνΗ δΗμοσιονομικΗ πολιτικΗ των Ηπα υπονομΕυΕι τΗ θΕσΗ του δολαριου τΗν ιδια στιγμΗ που ο ρολοσ του νομισματοσ ωσ παγκοσμιο ΧρΗμα ΕπΕκτΕινΕται

presscode ISSUE 03> 34/35

Page 36: Presscode Issue 03

ρωμών και να μην αισθανθούν πο-τέ τα αποτελέσματα. Τα δολάρια που στέλνονται στο εξωτερικό επι-στρέφουν αμέσως πίσω στο σπίτι τους υπό τη μορφή δανείων, διότι τα δολάρια δεν έχουν καμιά χρησι-μότητα στο εξωτερικό. «Αν έκανα μια συμφωνία με το ράφτη μου ότι όσα χρήματα και αν τον πληρώνω θα μου τα επιστρέφει την ίδια ακριβώς μέρα ως δάνειο», εξήγησε ο Rueff χρησιμοποιώντας μια μεταφορά, «δεν θα είχα καμιά απολύτως αντίρ-ρηση να παραγγέλνω περισσότερα κοστούμια από εκείνον».

Καθώς το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ βρίσκεται στο τεράστιο ύψος του 6,6 τοις εκατό του ΑΕΠ (πρέπει να γίνεται εισαγωγή περίπου $2 δισεκατομ-μυρίων την ημέρα για να συντηρη-θεί), οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκο-νται στην ευτυχή θέση του αγορα-στή κοστουμιών ενός Κινέζου ρά-φτη ο οποίος επιστρέφει άμεσα τις πληρωμές του με τη μορφή δανεί-ων - συνήθως, στην περίπτωση των ΗΠΑ, ως αγορές των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών τροφοδο-τείται εν μέρει από το έλλειμμα του προϋπολογισμού (ένα δολάριο πε-ρισσότερο από το δεύτερο αποδί-δει περίπου 20-50 εκατοστά του δολαρίου περισσότερα από το πρώτο), και το οποίο θα εκτιναχθεί την επόμενη δεκαετία με την απουσία μεταρρυθμίσεων περικο-πής του ομοσπονδιακού «δικαιώ-ματος» δαπανών για την ιατρική φροντίδα και δικαιώματα σύντα-ξης για έναν πληθυσμό που ζει πε-ρισσότερο. Επομένως, οι Ηνωμένες Πολιτείες – μάλιστα και ο Κινέζος ράφτης τους – πρέπει να ανησυ-χούν για τη βιωσιμότητα αυτού που ο Rueff αποκάλεσε «παραλο-

γισμό». Απουσία μιας μακροπρό-θεσμης δημοσιονομικής προνοη-τικότητας, οι Ηνωμένες Πολιτείες ρισκάρουν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι ξένοι στη διαχείριση του δολαρίου από εκείνες - δηλαδή, την πίστη τους ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπορεί να συνεχίσει να διατηρεί χαμηλό πληθωρισμό χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει σε απότομες αυξή-σεις των επιτοκίων που διαλύουν την ανάπτυξη ως μέσο διασφάλι-σης της συνέχειας των υψηλών εισροών κεφαλαίων.

ιδιωτικοποιΗσΗ των ΧρΗματων

Μια ευρέως διαδεδομένη υπό-θεση είναι ότι η φυσική εναλλακτι-κή επιλογή του δολαρίου ως πα-γκόσμιου νομίσματος είναι το ευρώ. Ωστόσο, η πίστη στην αντοχή του ευρώ είναι ακόμα εύθραυστη – κα-θώς υπονομεύεται από τις ίδιες δη-μοσιονομικές ανησυχίες που πλήτ-τουν το δολάριο με την προσθήκη του άγχους που προέρχεται από τις ανησυχίες σχετικά με τους πειρα-σμούς που αντιμετωπίζει η Ιταλία για επιστροφή στο νομισματικό

εθνικισμό. Αλλά υπάρχει και μια άλ-λη εναλλακτική επιλογή, η ανθεκτι-κότερη μορφή χρημάτων του κό-σμου: ο χρυσός.

Πρέπει να τονιστεί ότι ένα καλά διαχειριζόμενο σύστημα παραστα-τικού χρήματος έχει σημαντικά πλε-ονεκτήματα έναντι ενός συστήμα-τος που βασίζεται στα αγαθά, κα-θώς δεν σπαταλά πολύτιμους πό-ρους. Ελάχιστα θα επιδοκιμάζαμε την εκσκαφή χρυσού στη Νότιο Αφρική απλώς για να θαφτεί και πά-λι στο Φορτ Νοξ. Το ερώτημα είναι για πόσο διάστημα μπορεί ένα τέ-τοιο καλά διαχειριζόμενο σύστημα παραστατικού χρήματος να αντέξει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ιστορι-κό των εθνικών νομισμάτων, γυρ-νώντας πίσω 2.500 χρόνια, είναι ατελείωτο.

Στην ανατολή του εικοστού αιώ-να – στην ακμή του χρυσού ως βά-σης των νομισμάτων – ο Simmel σχολίαζε, «Αν και τα χωρίς καμιά εγ-γενή αξία χρήματα θα ήταν ο καλύτε-ρος τρόπος ανταλλαγής σε μια ιδανι-κή κοινωνική τάξη, έως ότου φθά-σουμε στο σημείο αυτό η ικανοποιη-τικότερη μορφή χρημάτων ίσως να είναι εκείνη που συνδέεται με ένα υλι-κό αντικείμενο». Σήμερα, καθώς τα χρήματα δεν συνδέονται πια με οποιοδήποτε υλικό αντικείμενο, αξίζει να θέσουμε το ερώτημα αν ο κόσμος προσεγγίζει καν την «ιδανι-κή κοινωνική τάξη» που θα μπο-ρούσε να στηρίξει ένα παραστατι-κό δολάριο ως το θεμέλιο του πα-γκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος. Δεν υπάρχει τρόπος αποτελεσματικής εξασφάλισης έναντι της απελευθέρωσης των πα-γκόσμιων ανισορροπιών σε περί-πτωση που η Κίνα, με αποθεματικά πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, και άλλες χώρες με κε-

Ενα καλα διαΧΕιριζομΕνο συστΗμα παραστατικου ΧρΗματοσ ΕΧΕι σΗμαντικα πλΕονΕκτΗματα Εναντι Ενοσ συστΗματοσ που βασιζΕται στα αγαθα, καθωσ δΕν σπαταλα πολυτιμουσ πορουσ

foreign affairs

Page 37: Presscode Issue 03

ντρικές τράπεζες πλούσιες σε δο-λάρια, κατέληγαν να φοβούνται την αβάστακτη ελαφρότητα της περι-ουσίας τους.

Τι γίνεται λοιπόν με τον χρυσό; Η αναβίωση του χρυσού ως βάσης των νομισμάτων αποκλείεται. Τον δέκατο ένατο αιώνα, οι κυβερνή-σεις ξόδευαν λιγότερο από δέκα τοις εκατό του εθνικού εισοδήμα-τος κάθε χρόνο. Σήμερα, αποτελεί ρουτίνα η δαπάνη του μισού ή πε-ρισσότερου, και έτσι δεν θα μπο-ρούσαν ποτέ να υπάγουν τις δαπά-νες στις άκαμπτες απαιτήσεις της διατήρησης ενός νομισματικού συ-στήματος με βάση τα αγαθά. Αλλά ήδη υπάρχουν ιδιωτικές τράπεζες χρυσού, που επιτρέπουν στους δι-καιούχους των λογαριασμών να εκτελούν διεθνείς πληρωμές με τη μορφή μεριδίων σε πραγματικές πλάκες χρυσού. Παρόλο που προς το παρόν αποτελεί μια εξειδικευμέ-νη επιχείρηση, η τραπεζική του χρυσού έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια ταυτόχρονα με την πτώση του δολαρίου. Ένα νέο διεθνές νομισματικό σύστημα με βάση τον χρυσό ακούγεται σίγου-ρα τραβηγμένο. Αλλά, το 1900, το ίδιο ακουγόταν και ένα νομισματι-κό σύστημα χωρίς τον χρυσό. Η σύγχρονη τεχνολογία καθιστά την αναβίωση των χρημάτων χρυσού, μέσω των ιδιωτικών τραπεζών χρυ-

σού, πιθανή ακόμα και χωρίς κυ-βερνητική στήριξη.

κοινα νομισματα Πρακτικά κάθε σοβαρό επιχεί-

ρημα που έχει πρόσφατα χρησιμο-ποιηθεί στην επίθεση εναντίον της παγκοσμιοποίησης έχει χρησιμο-ποιηθεί και ενάντια στις αγορές γε-νικώς (και στη συνέχεια έχει καταρ-ριφθεί) επί εκατοντάδες χρόνια. Αλλά το επιχείρημα εναντίον της ροής κεφαλαίων σε έναν κόσμο με 150 κυμαινόμενα εθνικά παραστα-τικά νομίσματα διαφέρει θεμελιω-δώς. Είναι πειστικότατο – τόσο πο-λύ πειστικό που ακόμα και οι πιο αφοσιωμένοι υποστηρικτές της πα-γκοσμιοποίησης αντιμετωπίζουν τη ροή κεφαλαίων ως εξαίρεση, ένα θέμα που πρέπει να βρίσκεται σε εννοιολογική καραντίνα ώσπου να μπορέσουν να αναπτυχθούν απο-τελεσματικά μέτρα διαχείρισης κρί-σεων. Αλλά η σκέψη ότι η ροή των κεφαλαίων είναι εγγενώς αποστα-θεροποιητική είναι λογικά και ιστο-ρικά λανθασμένη. Απλώς πρέπει να γίνει επανεκμάθηση των μαθημά-των της παγκοσμιοποίησης με βά-ση τον χρυσό του δεκάτου ενάτου αιώνα. Όπως ακριβώς οι τεράστιες καθημερινές ροές κεφαλαίων μετα-ξύ της Νέας Υόρκης και της Καλι-φόρνιας, δυο από τις μεγαλύτερες 12 οικονομίες του κόσμου, είναι τό-σο απρόσκοπτες που κανείς δεν τις παρατηρεί καν, έτσι και ροές κεφα-λαίων μεταξύ χωρών που μοιράζο-νται κοινό νόμισμα, όπως το δολά-ριο ή το ευρώ, δεν έλκουν την πα-ραμικρή προσοχή εκ μέρους και του πιο παθιασμένου ακτιβιστή ενάντιου στην παγκοσμιοποίηση.

Οι χώρες των οποίων τα νομί-σματα παραμένουν ανεπιθύμητα

από τους ξένους θα συνεχίσουν να πειραματίζονται με πολιτικές πρό-ληψης των κρίσεων, επιβάλλοντας ελέγχους των κεφαλαίων και επαυ-ξάνοντας το κομπόδεμα των απο-θεματικών σε δολάρια. Ωστόσο, ελάχιστες χώρες θα επαναλάβουν τις λανθασμένες προσπάθειες της Αργεντινής να σταθεροποιήσουν μια συναλλαγματική τιμή δολαρίου χωρίς να διαθέτουν τα απαραίτητα δολάρια για να το κάνουν. Αν οι πο-λιτικές αυτές συνεχίσουν να διατη-ρούν την ανία του ΔΝΤ για λίγα ακόμα χρόνια, θα είναι για καλό.

Αλλά ο κόσμος μπορεί να τα πά-ει καλύτερα. Αφού η οικονομική ανάπτυξη εκτός της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης δεν είναι πια δυνατή, οι χώρες πρέπει να εγκαταλείψουν το νομισματικό εθνικισμό. Οι κυβερνήσεις θα πρέ-πει να αντικαταστήσουν τα εθνικά νομίσματα με το δολάριο ή το ευ-ρώ ή, στην περίπτωση της Ασίας, να συνεργαστούν ώστε να δημι-ουργήσουν ένα νέο πολυεθνικό νόμισμα για μια συγκριτικά μεγάλη και οικονομικά διαφοροποιημένη περιοχή.

Οι Ευρωπαίοι έλεγαν ότι για να έχει υπόσταση μια χώρα απαιτείται εθνικός αερομεταφορέας, χρηματι-στήριο και νόμισμα. Σήμερα, καμιά Ευρωπαϊκή χώρα δεν τα πάει χει-ρότερα χωρίς αυτά. Ακόμα και η διστακτική Ιταλία ωφελήθηκε τα μέγιστα από τα χαμηλότερα επιτό-κια και το οριστικό τέλος στην κερ-δοσκοπία με τις λιρέτες που συνό-δευσαν την υιοθέτηση του ευρώ. Ένα πανασιατικό νόμισμα του μέλ-λοντος, του οποίου η διαχείριση γίνεται σύμφωνα με την ίδια αρχή στόχευσης χαμηλού και σταθερού πληθωρισμού, θα αντιπροσώπευε

οι Ευρωπαιοι ΕλΕγαν οτι για να ΕΧΕι υποστασΗ μια Χωρα απαιτΕιται Εθνικοσ αΕρομΕταφορΕασ, ΧρΗματιστΗριο και νομισμα. σΗμΕρα, καμια ΕυρωπαϊκΗ Χωρα δΕν τα παΕι ΧΕιροτΕρα Χωρισ αυτα

presscode ISSUE 03> 36/37

Page 38: Presscode Issue 03

foreign affairs

το δρόμο με τις καλύτερες υποσχέ-σεις ώστε η Κίνα να απελευθερώσει πλήρως τις χρηματοοικονομικές και κεφαλαιακές της αγορές χωρίς το φόβο ότι θα πληγεί η κερδοσκο-πία με το ρενμίνμπι (η κινεζική οι-κονομία έχει μόνο το μέγεθος του συνδυασμού της Καλιφόρνιας και της Φλόριδας). Είναι σαφές ότι οι περισσότερες από τις μικρότερες και φτωχότερες χώρες του κόσμου θα ήταν σε καλύτερη θέση αν υιο-θετούσαν μονομερώς το δολάριο ή το ευρώ, κάτι που θα επέτρεπε την ασφαλή και γρήγορη ενσωμά-τωσή τους στις παγκόσμιες χρημα-τοοικονομικές αγορές. Οι λατινοα-μερικανικές χώρες θα έπρεπε να δολαριοποιηθούν ενώ οι ανατολι-κοευρωπαϊκές χώρες και η Τουρκία να ευρωποιηθούν. Υπό την ευρεία έννοια, η συνταγή αυτή προκύπτει από τις σχετικές ροές εμπορίου, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Η Αργεντινή, παραδείγματος χάριν, διεξάγει περισσότερες εμπορικές πράξεις με την ευρωζώνη παρά με τις ΗΠΑ, αλλά οι Αργεντίνοι σκέ-φτονται και κάνουν οικονομία σε δολάρια.

Βεβαίως, οι δολαροποιημένες χώρες πρέπει να αποσυρθούν από την ανεξάρτητη νομισματική πολι-τική ως εργαλείο κυβερνητικής μα-κροοικονομικής διαχείρισης. Αλλά

αφού το Άγιο Ποτήριο της νομισμα-τικής πολιτικής είναι η μείωση των επιτοκίων στο χαμηλότερο επίπεδο σε συμφωνία με χαμηλό και σταθε-ρό πληθωρισμό, κάποιο επιχείρημα ενάντια στη δολαριοποίηση με αυ-τή τη βάση είναι, για το μεγαλύτερο τμήμα του κόσμου,ανερμάτιστο. Πόσες λατινοαμερικανικές χώρες μπορούν να μειώσουν τα επιτόκια κάτω από εκείνα των Ηνωμένων Πολιτειών; Το μέσο χρεωστικό επι-τόκιο προσαρμοσμένο κατά τον πληθωρισμό στην Λατινική Αμερι-κή αντιστοιχεί στο 20 τοις εκατό. Θα πρέπει λοιπόν κανείς να αναρω-τηθεί ποιό πιθανό πλεονέκτημα για την εθνική οικονομία μπορούν να ελπίζουν ότι θα επιτύχουν οι κεντρι-κές τράπεζες των αναπτυσσόμενων χωρών μέσω της δυνατότητας να καθορίζουν την αύξηση και μείωση των ονομαστικών τοπικών επιτοκί-ων κατά τη διακριτική τους ευχέ-ρεια. Είναι σαν να διαλέγει κανείς ένα Hyundai με χειροκίνητο κιβώ-τιο ταχυτήτων αντί για ένα Lexus με αυτόματο κιβώτιο: το πρώτο δίνει στον οδηγό μεγαλύτερο έλεγχο αλ-λά με κόστος την κατώτερη απόδο-ση σε όλες τις συνθήκες.

Όσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, χρειάζεται να συνεχίσουν τις υγιείς νομισματικές πολιτικές των πρώην Προέδρων της Κεντρικής Τράπεζας,

Paul Volcker και Alan Greenspan, και να επιστρέψουν στην μακρο-πρόθεσμη, δημοσιονομική πειθαρ-χία. Αυτός είναι ο μόνος βέβαιος τρόπος να συνεχίσουν οι ξένοι ρά-φτες των ΗΠΑ, μαζί με τα τεράστια και αυξανόμενα διαθέσιμα χρέους σε δολάρια, να νιώθουν πλούσιοι και ασφαλείς. Η αγορά είναι που μετέτρεψε το δολάριο σε παγκό-σμιο χρήμα-- και ό,τι η αγορά έδω-κε, αγορά και πάλιν δύναται αφαι-ρείν. Αν οι ράφτες αρνηθούν να συνεχίσουν και το δολάριο αποτύ-χει, η αγορά μπορεί να ιδιωτικοποι-ήσει χρήματα μόνη της.

(C) 2007 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES, INC.

Ειναι σαφΕσ οτι οι πΕρισσοτΕρΕσ απο τισ μικροτΕρΕσ και φτωΧοτΕρΕσ ΧωρΕσ του κοσμου θα Ηταν σΕ καλυτΕρΗ θΕσΗ αν υιοθΕτουσαν μονομΕρωσ το δολαριο ή το Ευρω, κατι που θα ΕπΕτρΕπΕ τΗν ασφαλΗ και γρΗγορΗ ΕνσωματωσΗ τουσ στισ παγκοσμιΕσ ΧρΗματο-οικονομικΕσ αγορΕσ

Page 39: Presscode Issue 03

Σε καιρουΣ μεγάλων κινδύνων κατά τον τελευταίο αιώνα, Αμερικα-νοί ηγέτες όπως ο Roosevelt, Tru-man και Kennedy, κατάφεραν να προστατεύσουν τον λαό και ταυτό-χρονα να εξασφαλίσουν ένα καλύ-τερο μέλλον για τις επόμενες γενιές. Ουσιαστικά οδήγησαν και ανύψω-σαν τον κόσμο παλεύοντας για τα δικαιώματα και την ελευθερία δισε-κατομμυρίων ανθρώπων πέρα από τα σύνορά μας.

Ο Roosevelt χτίζοντας τον ισχυ-ρότερο στρατό που είχε εμφανιστεί ποτέ αντιμετώπισε το φασισμό, ο Truman με μια τολμηρή δομή ενά-ντια στη Σοβιετική απειλή – συνδυ-άζοντας τη στρατιωτική ισχύ με το σχέδιο Marshall, βοήθησε στην εξασφάλιση της ειρήνης και της ευ-ημερίας των εθνών. Με το τέλος της αποικιοκρατίας και την ισορροπία των εξοπλισμών, ο Kennedy εκσυγ-χρόνισε το αμυντικό μας δόγμα ενισχύοντας τις συμβατικές μονά-δες, δημιούργησε ειρηνευτικά Σώ-ματα και συμμαχίες για την πρόοδο. Όλοι προσπάθησαν σκληρά για να δείξουν παντού το καλύτερο πρό-σωπο της Αμερικής.

Σήμερα καλούμαστε και πάλι να εμφανίσουμε μια διορατική ηγεσία. Οι απειλές που αντιμετωπίζουμε είναι το ίδιο επικίνδυνες και σε ορι-σμένες περιπτώσεις, πιο περίπλοκες από αυτές που αντιμετωπίσαμε στο παρελθόν. Τρομοκράτες χρησιμο-ποιούν όπλα που μπορούν να προ-καλέσουν μαζικές σφαγές, οδηγού-

BArAcK oBAMA

ανανΕωνοντασ τΗν παγκοσμια αμΕρικανικΗ ΗγΕμονια

presscode ISSUE 03> 38/39

Page 40: Presscode Issue 03

σει η Αμερική μόνη της αυτή την απειλή, ούτε μπορεί ο κόσμος χω-ρίς την Αμερική. Πρέπει να οδηγή-σουμε τον κόσμο δίνοντας το πα-ράδειγμα.

Μια τέτοια ηγεσία απαιτεί να ανακτήσουμε τη θεμελιώδη διορα-τικότητα των Roosevelt, Truman, και Kennedy – αυτό που είναι πιο βασικό αυτή τη στιγμή, είναι να κα-ταλάβουμε πως η ασφάλεια και η ευημερία κάθε Αμερικανού εξαρτά-ται από την ασφάλεια και την ευη-μερία εκείνων που ζουν πέρα από τα σύνορά μας. Η αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να ηγού-νται στηριζόμενοι στην πεποίθηση οτι σε μια παγκόσμια κοινωνία μοι-ραζόμαστε την ίδια ασφάλεια. Δεν έχει παρέλθει ο χρόνος μας, αλλά χρειάζεται ανανέωση, για να παρέλ-θει πρέπει να ξεχάσουμε την μεγά-λη παρακαταθήκη της Αμερικής προς τον κόσμο και το ιστορικό μας πεπρωμένο, αν εκλεγώ Πρόεδρος, θα αρχίσω να ανανεώνω αυτή την παρακαταθήκη από την πρώτη κιό-λας μέρα.

μΕτα το ιρακΓια να ανανεώσουμε την αμερικανι-κή ηγεσία, πρέπει να τελειώσουμε τον πόλεμο στο Ιράκ με έναν υπεύ-θυνο τρόπο και να επικεντρωθούμε στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Το Ιράκ ήταν μια παρεκτροπή από τη μάχη ενάντια στους τρομοκράτες που μας χτύπησαν την 11/9, συνε-χίζοντας αυτό το λάθος που μας

έχει στοιχίσει πάνω από 3.300 νε-κρούς στρατιώτες και δεκάδες χιλι-άδες τραυματίες αγνοούμε μια επί-πονη αλήθεια: δεν μπορούμε να επιβάλουμε μια στρατιωτική λύση σε ένα εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα σε Σιίτες και Σουνίτες. Η μόνη ευκαιρία για να αφήσουμε ένα καλύτερο Ιράκ, είναι να πιέσουμε τις αντιμα-χόμενες πλευρές για μια μόνιμη πολιτική λύση και ταυτόχρονα να σχεδιάσουμε μια σταδιακή από-συρση των στρατευμάτων μέχρι τις 31-3-2008, ημερομηνία σύμφωνη με το στόχο που θέτει η διακομμα-τική ομάδα μελέτης για το Ιράκ. Συγχρόνως, θα πρέπει να προωθή-σουμε μια διεθνή διπλωματική πρωτοβουλία που θα βοηθήσει στον τερματισμό του εμφυλίου και την αποτροπή της εξάπλωσής του. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές πως δεν σκοπεύουμε να διατηρή-σουμε μόνιμη βάση στο Ιράκ, πέρα από τις δυνάμεις που απαιτούνται για την ασφάλεια του προσωπικού, την εκπαίδευση των Ιρακινών και την εκδίωξη της Αλ-Κάιντα.

Βγαίνοντας από το τέλμα του Ιράκ θα μπορέσουμε να στραφού-με στη σύγκρουση Ισραήλ – Παλαι-στίνης και στις προσπάθειες επίλυ-σής της, ένα στόχο που η κυβέρνη-ση Bush παραμέλησε για χρόνια.

Για περισσότερο από τρεις δεκα-ετίες, Ισραηλινοί, Παλαιστίνιοι, Άρα-βες ηγέτες, και ο υπόλοιπος κόσμος προσέβλεπαν στην Αμερική ελπί-ζοντας πως θα οδηγήσει την προ-σπάθεια για μια μόνιμη ειρήνη. Τα τελευταία χρόνια, μάταια. Η αφετη-ρία μας πρέπει πάντα να είναι μια σαφής και ισχυρή δέσμευση για την ασφάλεια του Ισραήλ που είναι ο ισχυρότερος σύμμαχός μας στην περιοχή και η μόνη δημοκρατία. Τώρα είναι η στιγμή να προσπαθή-σουμε να εξασφαλίσουμε μια μόνι-μη λύση με τα δύο κράτη να ζουν

ο BArAcK oBAMA Ειναι γΕρουσιαστΗσ απο το illinois και υποψΗφιοσ για το Χρισμα των δΗμοκρατικων στισ προΕδρικΕσ ΕκλογΕσ του 2008

πολλοι αμΕρικανοι, αναλογιζομΕνοι τισ τΕραστιΕσ ανθρωπινΕσ απωλΕιΕσ αλλα και τα δισΕκατομμυρια δολαρια που σπαταλουνται, ισωσ μπουν στον πΕιρασμο να σκΕφτουν πωσ πρΕπΕι να ΕκΧωρΗσουμΕ τΗν ΗγΕτικΗ μασ θΕσΗ και να ΕπιστρΕψουμΕ στο ΕσωτΕρικο. Ειναι Ενα λαθοσ που δΕν πρΕπΕι να κανουμΕ

foreign affairs

μενοι από κηρύγματα μίσους και εγκληματικού μηδενισμού. Προέρ-χονται από κράτη- παρίες που υπο-στηρίζουν την τρομοκρατία, από ανερχόμενες δυνάμεις που θέλουν να προκαλέσουν την Αμερική και από αδύναμα κράτη που απέτυχαν να ελέγξουν το έδαφός τους. Προ-έρχονται από ένα πλανήτη που θερμαίνεται επικίνδυνα, νέες ασθέ-νειες εξαπλώνονται και θανάσιμες φυσικές καταστροφές εμφανίζονται όλο και συχνότερα. Η αναγνώριση του μεγέθους των απειλών δεν συ-νεπάγεται πεσιμιστική αντίληψη, απεναντίας, είναι μια πρόκληση για δράση. Αυτές οι απειλές απαιτούν ένα νέο ηγετικό όραμα που να συν-δέεται με το παρελθόν, αλλά χωρίς ένα ξεπερασμένο τρόπο σκέψης. Η Κυβέρνηση Bush αντέδρασε στις μη- συμβατικές επιθέσεις της 11/9 με το συμβατικό τρόπο του παρελ-θόντος, αντιμετωπίζοντας το πρό-βλημα με στρατιωτικό τρόπο, μας οδήγησε σε ένα πόλεμο με το Ιράκ που δεν έπρεπε ποτέ να γίνει με αποτέλεσμα ο κόσμος να αμφισβη-τεί τις αρχές και τους σκοπούς μας.

Πολλοί Αμερικανοί, αναλογιζό-μενοι τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες αλλά και τα δισεκατομμύ-ρια δολάρια που σπαταλούνται, ίσως μπουν στον πειρασμό να σκε-φτούν πως πρέπει να εκχωρήσουμε την ηγετική μας θέση και να επι-στρέψουμε στο εσωτερικό. Είναι ένα λάθος που δεν πρέπει να κά-νουμε. Δεν μπορεί να αντιμετωπί-

ανανΕωνοντασ τΗν παγκοσμια αμΕρικανικΗ ΗγΕμονια

Page 41: Presscode Issue 03

δίπλα-δίπλα με ειρήνη και ασφά-λεια. Πρέπει να βοηθήσουμε αυ-τούς που είναι αληθινά προσηλω-μένοι στην ειρήνη, απομονώνοντας εκείνους που επιδιώκουν τη σύ-γκρουση και την αστάθεια. Αυτό θα απαιτήσει υπομονετική προσπά-θεια και την προσωπική δέσμευση του Προέδρου των Ηνωμένων Πο-λιτειών. Αυτή είναι μια δέσμευση που θα αναλάβω.

Σε όλη τη Μέση Ανατολή, πρέπει να εκμεταλλευτούμε την δύναμή μας και να αναζωογονήσουμε την διπλωματία μας. Μια σκληρή δι-πλωματία που υποστηρίζεται από όλα τα μέσα πολιτικά, οικονομικά, και στρατιωτικά θα μπορούσε να λειτουργήσει ακόμα και για αντιπά-λους όπως η Συρία και το Ιράν, στο οποίο δεν θα πρέπει να αποκλεί-σουμε την χρήση στρατιωτικής ισχύος, αλλά δεν θα πρέπει να δι-στάσουμε και να μιλήσουμε. Η πο-λιτική μας θα πρέπει να στοχεύει στον τερματισμό του πυρηνικού του προγράμματος μέσα από την πίεση πιο σκληρών κυρώσεων. Η διπλωματία που θα συνδυαστεί με την πίεση μπορεί να αποδώσει και στην περίπτωση της Συρίας φέρνο-ντάς την σε μια πιο μετριοπαθή θέ-ση που θα βοηθούσε στην απομό-νωση του Ιράν, τη σταθεροποίηση του Ιράκ, την απελευθέρωση του Λίβανου από την επιρροή της Δα-μασκού και τέλος, την ασφάλεια του Ισραήλ.

Η αναζωογονΗσΗ του στρατουΑνανεώνοντας την ηγετική μας θέ-ση, θα πρέπει να αναζωογονήσου-με τους στρατιωτικούς μας. Ισχυροί

στρατιωτικοί είναι περισσότερο από απαραίτητοι για την εξασφάλι-ση της ειρήνης. Πρέπει να χρησιμο-ποιήσουμε αυτήν την στιγμή και για να οικοδομήσουμε εκ νέου το στρατό μας και να τον προετοιμά-σουμε για τις αποστολές του μέλ-λοντος. Πρέπει να διατηρήσουμε την ικανότητα γρήγορης επικράτη-σης έναντι οποιασδήποτε συμβατι-κής απειλής στη χώρα μας και υπε-ράσπισης των ζωτικής σημασίας συμφερόντων μας. Δεν θα διστά-σω να χρησιμοποιήσω στρατιωτική ισχύ, μονομερώς εάν είναι απαραί-τητο, για να προστατεύσω αμερι-κανούς πολίτες ή τα ζωτικής σημα-σίας συμφέροντά μας όποτε δεχό-μαστε επίθεση ή απειλούμαστε άμεσα.

Η στρατιωτική ισχύς μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες περι-πτώσεις, όπως η παγκόσμια σταθε-ρότητα, η υποστήριξη φίλων και συμμάχων, η αποτροπή μαζικών αγριοτήτων. Σε αυτές τις περιπτώ-σεις όμως θα πρέπει να καταβάλου-με κάθε προσπάθεια για μια ευρεία υποστήριξη και συμμετοχή άλλων χωρών όπως στον πόλεμο του Κόλ-που το 1991.

σταματωντασ τΗ ΕξαπλωσΗ των πυρΗνικων οπλωνΗ πιο άμεση απειλή για την ασφά-λεια της Αμερικής είναι η εξάπλωση των πυρηνικών όπλων, υλικού και τεχνογνωσίας και ο κίνδυνος να πε-ριέλθουν στα χέρια τρομοκρατών. Οι καταστροφικές συνέπειες μιας τέτοιας έκρηξης θα είναι ανυπολό-γιστες για την Αμερική αλλά και για κάθε γωνιά του κόσμου.

Οι προειδοποιήσεις των George Shultz, William Perry, Henry Kiss-inger, και Sam Nunn είναι σαφείς : τα μέτρα ασφαλείας για την αντιμε-τώπιση μιας πυρηνικής απειλής εί-ναι ανεπαρκή. Ο στόχος της Al Qaeda είναι να φέρει μια «Χιροσί-μα» στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι τρομοκράτες δεν χρειάζεται να κα-τασκευάσουν ένα πυρηνικό όπλο, μπορούν να το αγοράσουν ή και να το κλέψουν. Στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης υπάρχουν περί-που 15.000-16.000 πυρηνικά όπλα και ικανά αποθέματα ουράνιου και πλουτώνιου για άλλα 40.000 όπλα, διασκορπισμένα – υπάρχουν ήδη προσπάθειες κλοπής τέτοιου υλι-κού και μεταπώλησής του στη μαύ-ρη αγορά. Ως Πρόεδρος, θα συνερ-γαστώ με άλλες χώρες προκείμε-νου να μειωθεί ο κίνδυνος για τη χώρα μας και για ολόκληρο τον κό-σμο. Πρέπει να ηγηθούμε μιας προσπάθειας για την ασφάλεια των πυρηνικών και αυτό θα απαιτήσει την ενεργό συνεργασία της Ρωσίας, χωρίς να σταματήσουμε να την πι-έζουμε για περισσότερη Δημοκρα-τία και υπευθυνότητα. Πρέπει επί-σης να γίνει σαφές πως καμία χώρα δεν μπορεί να οικοδομήσει πυρη-νικό πρόγραμμα με τον μανδύα της χρήσης για ειρηνικούς σκοπούς. Η δημιουργία ενός ισχυρού συνασπι-σμού που θα σταματήσει το Ιράν από την απόκτηση τέτοιων όπλων και θα αποδυναμώσει το αντίστοι-χο πρόγραμμα της Β. Κορέας, είναι ένας από τους στόχους. Χωρίς να αποκλείω τη στρατιωτική λύση, η άμεση και επιθετική διπλωματία είναι η προτεραιότητά μας- κάτι που η Κυβέρνηση Μπους έδειξε

Η πιο αμΕσΗ απΕιλΗ για τΗν ασφαλΕια τΗσ αμΕρικΗσ Ειναι Η ΕξαπλωσΗ των πυρΗνικων οπλων, υλικου και τΕΧνογνωσιασ και ο κινδυνοσ να πΕριΕλθουν στα ΧΕρια τρομοκρατων. οι καταστροφικΕσ συνΕπΕιΕσ μιασ τΕτοιασ ΕκρΗξΗσ θα Ειναι ανυπολογιστΕσ

presscode ISSUE 03> 40/41

Page 42: Presscode Issue 03

πως ήταν απρόθυμη ή και ανίκανη να χρησιμοποιήσει.

πολΕμωντασ τΗν παγκοσμια τρομοκρατιαΑνανεώνοντας την Αμερικανική ηγεσία στον κόσμο, πρέπει να αντι-μετωπίσουμε αποτελεσματικότερα την τρομοκρατία που επιχειρεί σε παγκόσμιο επίπεδο, συνεπώς θα πρέπει και εμείς να δράσουμε ανα-λόγως.

Πρέπει να εστιάσουμε εκ νέου στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν- το βασικό μέτωπο στον πόλεμο ενά-ντια στην Al Qaeda, αντιμετωπίζο-ντας το πρόβλημα στις ρίζες του. Η επιτυχία στο Αφγανιστάν είναι ακό-μα εφικτή, αλλά μόνο εάν ενεργή-σουμε γρήγορα, συνετά, και απο-φασιστικά. Πρέπει να ακολουθή-σουμε μια στρατηγική που θα ενι-σχύει τα στρατεύματά μας στο Αφ-γανιστάν και θα αίρει τους περιορι-σμούς που τίθενται από ορισμένους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ και στις δυνάμεις τους. Η στρατηγική μας πρέπει επίσης να περιλάβει συνεχείς διπλωματικές πιέσεις με στόχο την απομόνωση των Ταλιμπάν. Θα ενώ-σω τη φωνή μου με εκείνη των συμ-μάχων μας και θα απαιτήσω από το Πακιστάν να διακόψει τις σχέσεις

του με όλες τις τρομοκρατικές ομά-δες, να κυνηγήσει τον Μπιν Λάντεν και τους λοχαγούς του και να πάρει σκληρότερα μέτρα εναντίον των Ταλιμπάν. Ταυτόχρονα, θα ενθαρ-ρύνω το διάλογο μεταξύ του Πακι-στάν και της Ινδίας για την επίλυση της διαμάχης τους στο Κασμίρ.

Η έντονη δράση μας στη Νότια και την κεντρική Ασία πρέπει να αποτελούν μια αφετηρία, οι προ-σπάθειές μας πρέπει να είναι ευρύ-τερες. Δεν θα πρέπει να υπάρξει κανένα ασφαλές λιμάνι για εκείνους που σχεδιάζουν δολοφονίες Αμερι-κανών. Για να νικήσω την Al Qaeda, θα χτίσω ένα στρατό και τις ανάλο-γες συμμαχίες , τόσο ισχυρές, όσο εκείνες της αντικομμουνιστικής συμμαχίας που κέρδισε τον Ψυχρό Πόλεμο. Στην πατρίδα, θα πρέπει να ενδυναμώσουμε την ασφάλειά μας ελέγχοντας αυστηρότερα αε-ροδρόμια και λιμάνια, κλείνοντας τα κενά που υπάρχουν. Ο επανα-σχεδιασμός των υπηρεσιών πληρο-φοριών είναι απαραίτητος για να εναρμονιστεί με το είδος της απει-λής που αντιμετωπίζουμε. Τεχνολο-γίες και πρακτικές που θα μας επι-τρέψουν να συλλέξουμε αποτελε-σματικότερα πληροφορίες, θα απαιτήσουν και ένα πιο εξειδικευ-μένο προσωπικό.

Η καταπολέμηση της τρομοκρα-τίας θα απαιτήσει πολλά περισσότε-ρα από διαλέξεις για τη Δημοκρα-τία. Πρέπει να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας στις πεποιθήσεις όσων υποστηρίζουν την τρομοκρατία και ταυτόχρονα να ενθαρρύνουμε τις μετριοπαθείς δυνάμεις στον Ισλαμι-κό κόσμο που πιστεύουν σε ένα ει-ρηνικό μέλλον της ανεκτικότητας, της ανάπτυξης και του εκδημοκρα-τισμού, τις πολιτικές δυνάμεις των μεταρρυθμίσεων που μας βοήθη-σαν να επικρατήσουμε στον ψυχρό πόλεμο. Εμείς πιστεύουμε στην ελ-πίδα, οι τρομοκράτες στο φόβο, γι αυτό πρέπει και θα επικρατήσουμε.

ανοικοδομωντασ τισ συμμαΧιΕσ μασΓια να ανανεώσω την Αμερικανική ηγεμονία σκοπεύω να ξαναχτίσω συμμαχίες, συνεργασίες και οργανι-σμούς στην προσπάθεια αντιμετώ-πισης της κοινής απειλής. Οι ανα-γκαίες μεταρρυθμίσεις αυτών συμ-μαχιών και οργανισμών δεν μπο-ρούν να έρθουν απειλώντας τις άλλες χώρες για να επικυρώσουν τις αλλαγές που προωθούμε μεμο-νωμένα, αλλά πείθοντας λαούς και Κυβερνήσεις προς μια αποτελεσμα-τική συνεργασία. Θα επανοικοδο-μήσω τους δεσμούς μας με τους συμμάχους μας στην Ευρώπη και την Ασία και θα ενισχύσω τις συνερ-γασίες μας σε όλη την Αμερική και την Αφρική.

Το ΝΑΤΟ έκανε ένα τεράστιο άλ-μα τα τελευταία χρόνια καθώς με-τασχηματίστηκε από μια δομή ασφαλείας στον ψυχρό πόλεμο, σε μια συνεργασία για την ειρήνη, για να παραμείνουν αποτελεσματικές οι συμμαχίες μας θα πρέπει να ανα-θεωρηθούν και να γίνουν πιο στα-θερές. Στο Αφγανιστάν έχουμε την αποτύπωση όσων είπε ο γερουσια-στής Lugar: «την αυξανόμενη αντί-φαση μεταξύ των διαρκώς διευρυνό-μενων αποστολών του ΝΑΤΟ και της νωθρής του αντίδρασης». Σκοπεύω να ανατρέψω αυτή την αντίφαση

πρΕπΕι να ακολουθΗσουμΕ μια στρατΗγικΗ που θα ΕνισΧυΕι τα στρατΕύματα μασ στο αφγανισταν και θα αιρΕι τουσ πΕριορισμουσ που τιθΕνται απο ορισμΕνουσ συμμαΧουσ μασ στο νατο και στισ δυναμΕισ τουσ

foreign affairs

Page 43: Presscode Issue 03

ζητώντας από τους συμμάχους μας να συμβάλλουν με περισσότερα στρατεύματα στην ασφάλεια του Αφγανιστάν και να επενδύσουν πε-ρισσότερα στην προσπάθεια ανοι-κοδόμησης και σταθερότητας.

Ενισχύοντας το ΝΑΤΟ, πρέπει να χτίσουμε νέες συμμαχίες και συνερ-γασίες σε άλλες ζωτικής σημασίας περιοχές. Λαμβάνοντας υπόψη την άνοδο της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, θα εργαστώ για να σφυρηλατήσω ένα πιο αποτελε-σματικό πλαίσιο πέρα από διμερείς συμφωνίες και περιστασιακές συ-νόδους κορυφής. Χρειαζόμαστε μια νέα υποδομή στις σχέσεις μας με τις χώρες στην Ανατολική Ασία που θα προωθήσει τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή. Επι-πλέον, χρειαζόμαστε την αποτελε-σματική συνεργασία πάνω στα πιε-στικά παγκόσμια ζητήματα και των αναδυόμενων δυνάμεων όπως η

Βραζιλία, η Ινδία, η Νιγηρία, και η Νότιος Αφρική. Πρέπει να δώσουμε σε όλες αυτές τις χώρες λόγο και μια σταθερά στην υποστήριξη της Διεθνούς τάξης.

Έτσι, η εκτεταμένη μεταρρύθμι-ση των Ηνωμένων Εθνών γίνεται επιτακτική.

Οι πρακτικές της γραμματείας είναι πλέον αδύναμες και αυτό φαί-νεται από τις παρατεταμένες ειρη-νευτικές διαδικασίες. Το νέο Συμ-βούλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμά-των έχει εγκρίνει οκτώ ψηφίσματα καταδικάζοντας το Ισραήλ και ούτε ένα που να καταδικάζει τη γενοκτο-νία στο Νταρφούρ, ή τις παραβιά-σεις στη Ζιμπάμπουε. Κανένα από αυτά τα προβλήματα δεν θα λυθεί, αν δεν επαναπροσδιορίσουμε τη στάση και τη συμμετοχή μας στον Οργανισμό και την αποστολή του.

Τα ενισχυμένα όργανα και οι εν-δυναμωμένες συμμαχίες και συνερ-γασίες είναι απαραίτητες στην αντι-μετώπιση απειλών όπως αυτή των κλιματικών αλλαγών. Η αυξανόμενη στάθμη της θάλασσας, οι μεγαλύτε-ρες θερμοκρασίες και οι μειωμένες βροχοπτώσεις θα επηρεάσουν τις συγκομιδές και ίσως μέχρι το 2050, η πείνα να αναγκάσει περισσότε-ρους από 250 εκ. ανθρώπους να

μετακινηθούν από τις εστίες τους.Η Αμερική, ως ο μεγαλύτερος

παραγωγός των αερίων του θερμο-κηπίου, έχει την ευθύνη να ηγηθεί της προσπάθειας. Πρόθεσή μου, η σταδιακή απεξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο και η στροφή σε καθαρότερες μορφές ενέργειας, επενδύοντας στις ανανεώσιμες. Χρειαζόμαστε μια δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών, ειδικά από εκείνους που μολύνουν περισσότε-ρο: Ηνωμένες Πολιτείες, Κίνα, Ινδία, Ευρωπαϊκή Ένωση, και Ρωσία.

Πρόκειται για μια τεράστια πρό-κληση, αλλά θα μπορούσε και να φέρει νέα οφέλη στην Αμερική. Μέ-χρι το 2050 η παγκόσμια ζήτηση για καθαρή ενέργεια θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ετήσια αγορά της τάξης των 500 δις. Δολαρίων, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες για αμε-ρικανούς επιχειρηματίες και εργα-ζόμενους.

Χτιζοντασ ασφαλΕισ και δΗμοκρατικΕσ κοινωνιΕσΓια να ανανεώσω την αμερικανική ηγεμονία πρέπει να εξασφαλίσω την ασφάλειά μας, επενδύοντας στον ανθρωπισμό μας. Δεν μπο-ρούμε να προσδιορίζουμε την πο-λιτική μας με το τί δεν είμαστε, αλλά από αυτό που εκπροσωπούμε.

Για να χτίσουμε έναν καλύτερο, και πιο ελεύθερο κόσμο, πρέπει πρώτα να συμπεριφερθούμε με τρόπο που να αντανακλά την ευ-πρέπεια και τις προσδοκίες του αμερικανικού λαού. Αυτό σημαίνει τέλος στις πρακτικές της μυστικής μεταφοράς κρατουμένων και βα-σανισμών τους σε τρίτες χώρες, της διατήρησης μυστικών φυλακών και κράτησης δίκη κατηγορουμένων, πέρα από το νόμο.

Οι πολίτες πρέπει να μπορούν να επιλέγουν παντού τους ηγέτες τους ελεύθερα και χωρίς φόβο. Η Αμερική πρέπει να ενισχύει σταθε-ρά τις υποδομές μιας δίκαιης κοι-νωνίας. Στις αδύναμες χώρες οι

για να ΧτισουμΕ Εναν καλυτΕρο, και πιο ΕλΕυθΕρο κοσμο, πρΕπΕι πρωτα να συμπΕρι-φΕρθουμΕ μΕ τροπο που να αντανακλα τΗν ΕυπρΕπΕια και τισ προσδοκιΕσ του αμΕρικανικου λαου

presscode ISSUE 03> 42/43

Page 44: Presscode Issue 03

συγκρούσεις, και η ένδεια αποτε-λούν περιβάλλον αναπαραγωγής των ασθενειών και της τρομοκρατί-ας, έχουμε ένα ακόμα λόγο για να μειώσουμε τη φτώχεια διεθνώς και η συνεργασία μας με τους συμμά-χους μας είναι απαραίτητη.

Πρέπει να επενδύσουμε στην οικοδόμηση ικανών, δημοκρατικών κρατών που θα μπορούν να ιδρύ-σουν υγιείς και μορφωμένες κοινό-τητες, να αναπτύξουν τις αγορές, και να παράγουν πλούτο. Αυτά τα κράτη θα είχαν επίσης τις μεγαλύ-τερες θεσμικές ικανότητες να κατα-πολεμήσουν την τρομοκρατία και να χτίσουν υποδομές υγειονομικής περίθαλψης που αποτρέπουν, που ανιχνεύουν, και που θεραπεύουν τις θανάσιμες ασθένειες όπως το AIDS, την ελονοσία, και τη γρίπη των πτηνών.

Ως Πρόεδρος, θα διπλασιάσω τις ετήσιες δαπάνες μας στην αντι-μετώπιση αυτών των προκλήσεων σε 50 δισεκατομμύρια μέχρι το 2012 και θα εξασφαλίσω ότι αυτοί οι νέοι πόροι θα κατευθυνθούν προς τους σημαντικούς μας στό-χους. Τα τελευταία 20 χρόνια η οι-κονομική βοήθεια σε τρίτες χώρες που παρείχε η Αμερική ήταν πολύ μικρή, καιρός να κάνουμε περισσό-τερα, όχι απλά δίνοντας μια επιτα-γή, αλλά ταυτόχρονα προτρέπο-ντας για μεταρρυθμίσεις, πάταξη της διαφθοράς δείχνοντας έμπρα-κτα πνεύμα συνεργασίας. Τα προ-γράμματα για το AIDS μας έδειξαν πως η αυξανόμενη οικονομική βο-ήθεια μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Ο Πρόεδρος Κένεντυ είπε το 1961: «Δεσμευόμαστε σε εκείνους τους ανθρώπους στις καλύβες και τα χωριά, που αγωνίζονται να σπάσουν τα δεσμά της δυστυχίας πως θα κά-

νουμε το καλύτερο για την ενίσχυσή τους, όσος χρόνος και αν απαιτηθεί, όχι γιατί οι κομμουνιστές μπορεί να το κάνουν, όχι γιατί θέλουμε τις ψήφους τους, αλλά γιατί αυτό είναι το σωστό. Αν μια ελεύθερη κοινωνία δεν μπορεί να τους πολλούς που είναι φτωχοί, δεν θα μπορεί να σώσει τους λίγους που είναι πλούσιοι». Θα δείξω στον κόσμο πως η Αμερική παραμένει πιστή στις αξίες της. Ηγούμαστε, όχι μόνο για το συμφέρον μας αλλά και για το κοινό καλό.

αποκαθιστωντασ τΗν ΕμπιστοσυνΗΕμείς οι Αμερικανοί, δεν καταστρέ-φουμε, οικοδομούμε. Είναι καιρός για έναν Πρόεδρο που να μπορεί να οικοδομήσει κλίμα συναίνεσης στην πατρίδα για ένα μεγάλο χρο-νικό διάστημα. Καμιά εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να πετύχει χω-ρίς να την καταλαβαίνουν οι αμερι-κανοί πολίτες, την εμπιστεύονται και γνωρίζουν πως η Κυβέρνηση ακούει τις ανησυχίες τους.

Αν ο επόμενος πρόεδρος απο-καταστήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και γνωρίζουν πως ενεργεί με βάση τα συμφέροντά τους, με σύνεση και ταπεινότητα, πιστεύω πως οι αμερικανοί πολίτες θα θέ-λουν και πάλι να δουν την Αμερική να ηγείται. Πιστεύω επίσης πως νοι-ώθουν οτι είναι η ώρα για μια νέα γενιά που θα γράψει το επόμενο μεγάλο κεφάλαιο της Αμερικανικής ιστορίας. Αν ενεργήσουμε με τόλμη και προνοητικότητα, θα μπορούμε να λέμε στα εγγόνια μας πως αυτή ήταν η περίοδος που σφυρηλατή-σαμε την ειρήνη στη Μέση Ανατο-λή, αυτή ήταν η περίοδος που αντι-μετωπίσαμε την αλλαγή του κλίμα-τος, αυτή ήταν η περίοδος που νι-

κήσαμε την παγκόσμια τρομοκρα-τία και δώσαμε ευκαιρίες στις ξεχα-σμένες γωνιές του κόσμου και αυτή ήταν η περίοδος που ανανεώσαμε την Αμερική, τη χώρα που οδήγησε γενιές από όλο τον κόσμο στο κα-τώφλι της, αναζητώντας ευκαιρίες και ελευθερία.

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που οι αγρότες στη Βενε-ζουέλα και την Ινδονησία καλωσό-ριζαν αμερικανούς γιατρούς στα χωριά τους και κρεμούσαν φωτο-γραφίες του Κένεντυ στους τοίχους των καθιστικών τους, όταν εκατομ-μύρια άνθρωποι, όπως ο πατέρας μου, περίμεναν κάθε μέρα μια επι-στολή στο ταχυδρομείο που θα τους χορηγούσε το προνόμιο να έρθουν στην Αμερική να σπουδά-σουν, να εργαστούν, να ζήσουν, ή απλά να είναι ελεύθεροι.

Μπορούμε να γίνουμε και πάλι αυτή η Αμερική. Αυτή είναι η ώρα να ανανεώσει την εμπιστοσύνη και την πίστη των ανθρώπων μας - και όλων των ανθρώπων, σε μια Αμερι-κή που μάχεται το κακό, προωθεί το κοινό καλό, και οδηγεί τον κόσμο ακόμα μια φορά.

(C) 2007 COUNCIL ON FOREIGN RELATIONS, PUBLISHER OF FOREIGN AFFAIRS. ALL RIGHTS RESERVED DISTRIBUTED BY TRIBUNE MEDIA SERVICES, INC.

ΕμΕισ οι αμΕρικανοι, δΕν καταστρΕφουμΕ, οικοδομουμΕ. Ειναι καιροσ για Εναν προΕδρο που να μπορΕι να οικοδομΗσΕι κλιμα συναινΕσΗσ στΗν πατριδα για Ενα μΕγαλο Χρονικο διαστΗμα

foreign affairs

Page 45: Presscode Issue 03

ο ΣτοχοΣ της παρούσας μελέτης είναι να παρουσιάσει μια ολοκλη-ρωμένη εικόνα των προκλήσεων για την ελληνική εθνική ασφάλεια στον 21ο αιώνα. Η μελέτη αποπει-ράται να περιγράψει το περιφερεια-κό περιβάλλον ασφαλείας, τον αμυ-ντικό σχεδιασμό της χώρας, τα προ-βλήματα και τις δυνατότητες της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, τις προγραμματισμένες προμήθειες οπλικών συστημάτων και τις μελλο-ντικές ανάγκες, το ρόλο της χώρας στην Ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, τις ασύμμετρες απειλές και προκλήσεις και τις επιλογές πο-λιτικής για την Ελλάδα. Ελπίδα και φιλοδοξία μας είναι να συνεισφέ-ρουμε με τρόπο υπεύθυνο και τεκ-μηριωμένο στη σχετική συζήτηση που διεξάγεται στη χώρα μας.

Η ανάλυση των τάσεων, η αξιο-λόγηση των απειλών, οι προβλέψεις και οι προτάσεις πολιτικής που δια-τυπώνονται έχουν μεσο-μακρο-πρόθεσμο ορίζοντα, καλύπτοντας την επόμενη δεκαετία (χωρίς βε-βαίως να ξεχνάμε ότι δέκα χρόνια στο εξαιρετικά ρευστό διεθνές πε-ριβάλλον αποτελούν ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στη δι-άρκεια του οποίου πολλές από τις

προβλέψεις, εκτιμήσεις και προτά-σεις πολιτικής αυτής της μελέτης είναι αρκετά πιθανό να ξεπερα-στούν από τα γεγονότα).

Η μελέτη βασίστηκε στις ακό-λουθες υποθέσεις εργασίας:

1. Το περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον θα παραμείνει ρευστό και ασταθές. Θα υπάρξει συνεχιζό-μενη ανησυχία για τη διεθνή τρο-μοκρατία, το διεθνικό οργανωμένο έγκλημα, την παράνομη μετανά-στευση και τα αποτυχημένα/δυ-σλειτουργικά κράτη. Εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης της και της οι-κονομικής ευμάρειας που απολαμ-βάνει, η Ελλάδα αναμένεται να επη-ρεαστεί από αυτά τα προβλήματα.

2. Η Ευρωπαϊκή και η Ατλαντική διάσταση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έχουν βαρύνουσα σημα-σία. Η βαθύτερη ενσωμάτωση της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό οικονομι-κό και πολιτικό οικοδόμημα και στην εξελισσόμενη πολιτική ασφά-λειας της ΕΕ αποτελεί μια σταθερή προτεραιότητα. Ταυτόχρονα, θα παραμείνει σημαντικό για την Αθή-να να διατηρήσει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, δηλαδή τον κυριότερο στρατηγικό παίκτη στην ανατολική Μεσόγειο. Ο προσανατολισμός της

χώρας θα συνεχίσει να είναι Ευρω-Ατλαντικός, με μια σχετικά αργή αλλά σταθερή μετατόπιση προς τον Ευρωπαϊκό πυλώνα.

3. Δεν αναμένονται δραματικές αλλαγές στις ελληνο-τουρκικές σχέ-σεις, αν και δεν μπορεί να αποκλει-στεί το ενδεχόμενο κατάρρευσης της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ, που εκτιμάται ότι θα επηρέαζε αρνητικά και τις ελλη-νο-τουρκικές σχέσεις. Η πλήρης επίλυση των ελληνο-τουρκικών προβλημάτων μέσω διαπραγμα-τεύσεων δεν θεωρείται ως η πιο πιθανή εξέλιξη στο άμεσο μέλλον ή έστω μεσοπρόθεσμα. Η επιστροφή σε μια σχέση υψηλής έντασης, όπως στη δεκαετία του 1990, επί-σης δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπο-ρεί να αποκλειστεί.

4. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνά-μεις για το άμεσο μέλλον θα έχουν μια πρωτεύουσα και μια δευτερεύ-ουσα αποστολή. Η πρωτεύουσα αποστολή θα είναι η αποτροπή εξωτερικών απειλών και προκλήσε-ων ενάντια στην εδαφική ακεραιό-τητα και τα ζωτικά εθνικά συμφέρο-ντα. Η δευτερεύουσα αποστολή θα είναι η συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές ή

ΕλλΗνικΗ πολιτικΗ ΕθνικΗσ ασφαλΕιασ στον 21o αιωνα

δρ. θανοσ ντοκοσγΕνικοσ διΕυθυντΗσ ΕλιαμΕπ

presscode ISSUE 03> 44/45

Page 46: Presscode Issue 03

Νατοϊκές πολυεθνικές δυνάμεις και σε διεθνείς ειρηνευτικές και σταθε-ροποιητικές αποστολές, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και την επιχειρησι-ακή διοίκηση της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ.

5. Εκτός αν υπάρξουν έκτακτες εξελίξεις, για το άμεσο μέλλον δεν προβλέπεται κάποια αύξηση των ελληνικών αμυντικών δαπανών. Αντιθέτως, εκτιμάται ότι μάλλον θα συνεχιστεί η τάση μείωσης των εν λόγω δαπανών στο μέλλον. Ταυτό-χρονα, τα δημογραφικά δεδομένα για την χώρα μας δύσκολα θα βελ-τιωθούν, έχοντας ως αποτέλεσμα

έναν μικρότερο και γηρασμένο πληθυσμό με προφανείς αρνητικές συνέπειες για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η μετανάστευση έχει χρησιμεύσει σε ένα βαθμό ως «δημογραφική ενίσχυση», τουλάχιστον στο

οικονομικό πεδίο, αλλά πολύ πε-ριορισμένη συμβολή μπορεί να έχει στην αντιμετώπιση των προβλημά-των επάνδρωσης των Ενόπλων Δυ-νάμεων.

6. Δεν αναμένονται θεαματικές βελτιώσεις αναφορικά με τις τεχνο-λογικές δυνατότητες και τις οικονο-μικές επιδόσεις της ελληνικής αμυ-

ντικής βιομηχανίας. Επομένως, για την κάλυψη των αμυντικών της αναγκών η χώρα θα συνεχίσει να βασίζεται στην προμήθεια υλικού από τους Ευρωπαίους εταίρους της και τις ΗΠΑ, με τη Ρωσία και το Ισ-ραήλ να αποτελούνπιθανούς συ-μπληρωματικούς προμηθευτές.

Η μελέτη χωρίζεται στις ακόλουθες ενότητες: (α) Ελληνική Πολιτική Εθνικής

Ασφάλειας (β) Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνά-

μεις (γ) Αμυντικές Δαπάνες και Αμυντι-

κή Βιομηχανία (δ) Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Αρ-

χιτεκτονική Ασφάλειας (ΚΕΠΑΑ & NATO)

(ε) Ασύμμετρες Απειλές, Ελληνική Αστυνομία και Εθνική Υπηρε-σία Πληροφοριών

(στ) Κύρια συμπεράσματα και προ-τάσεις

βασικα συμπΕρασματα και προτασΕισ πολιτικΗσΣτις αρχές του 21ου αιώνα οι σχέ-σεις με την Τουρκία συνεχίζουν να κυριαρχούν στην ατζέντα της ελλη-νικής εξωτερικής πολιτικής. Η Αθή-να δεν έχει καμία επιθυμία να συνε-χίσει να συνορεύει με μια πολιτικά απομονωμένη και άρα «ανεξέλε-γκτη» Τουρκία. Η σύνδεση της Τουρκίας με τη Δύση αποτελεί, μα-ζί με την συνεχιζόμενη διαδικασία πολιτικού, κοινωνικού και οικονομι-κού εκσυγχρονισμού της γειτονικής χώρας, είναι συμφέρουσα για την Ελλάδα. Ανεξάρτητα από τις τρέ-χουσες εξελίξεις, εκτιμάται ότι οι σχέσεις με την Τουρκία θα παραμεί-νουν κορυφαία προτεραιότητα και πηγή ανησυχίας για την ελληνική εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της χώρας για τα αμέ-σως επόμενα χρόνια. Θα πρέπει, παράλληλα, να σημειωθεί ότι η «αυ-τοπεποίθηση» της Ελλάδας αυξάνει σταθερά ως αποτέλεσμα της συμ-

Η Χωρα θα συνΕΧισΕι να βασιζΕται στΗν προμΗθΕια υλικου απο τουσ Ευρωπαιουσ Εταιρουσ τΗσ και τισ Ηπα, μΕ τΗ ρωσια και το ισραΗλ να αποτΕλουν πιθανουσ συμπλΗρωματικουσ προμΗθΕυτΕσ

έκθεση

Page 47: Presscode Issue 03

μετοχής της στην ΕΕ και της γενικό-τερης πολιτικο-οικονομικής της εξέλιξης και η χώρα απομακρύνεται σταδιακά από τη μονοδιάστατη «Τουρκοκεντρική» εξωτερική πολι-τική των περασμένων δεκαετιών, εφαρμόζοντας μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική.

Η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει ότι μπορεί προκειμένου να αποφύγει ένα νέο ανταγωνισμό εξοπλισμών με την Τουρκία και προς την κατεύ-θυνση αυτή έχει υποβάλλει κατά περιόδους διάφορες προτάσεις για την μείωση των εξοπλισμών και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Παρό-λα αυτά, αφού η άλλη πλευρά δεν ανταποκρίνεται σε τέτοιες πρωτο-βουλίες και εφόσον συνεχίζει να διατηρείται τυπικά σε ισχύ το casus belli της Τουρκικής Εθνοσυνέλευ-σης, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης μεταβατικής περιόδου για την Τουρκία η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να επενδύσει στην τεχνολογική ανωτερότητα και την πλήρη εκμετάλλευση του ανθρώπι-νου δυναμικού των Ενόπλων Δυνά-μεών της, καθώς και την ενίσχυση των στρατηγικών συμμαχιών της.

Στον αμυντικό τομέα, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με αρκετούς περιοριστικούς παράγοντες: δεν μπορεί να ξοδέψει περισσότερα από το στρατηγικό της αντίπαλο, τουλάχιστον όχι χωρίς σοβαρές συ-νέπειες για την εθνική της οικονο-μία, δεν έχει την ικανότητα να πα-ράγει πιο εξελιγμένα συστήματα από τον αντίπαλο της, ούτε και μπορεί να προμηθευτεί τέτοια συ-στήματα μιας και οι δύο χώρες έχουν τους ίδιους προμηθευτές, οι οποίοι στις περισσότερες περιπτώ-σεις δεν επιθυμούν να ευνοήσουν κάποια από τις δύο πλευρές.

Η μόνη βιώσιμη επιλογή για μια χώρα σαν την Ελλάδα είναι να κάνει

μια πιο αποτελεσματική χρήση των αμυντικών της δαπανών δίνοντας έμφαση στην απόκτηση πολλαπλα-σιαστών ισχύος και οργανώνοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις της κατά τέ-τοιο τρόπο ώστε να μετατραπεί η χώρα σε ένα «δύσκολο στόχο». Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα επηρεάσει την ανάλυση κόστους οφέλους (cost/benefit analysis) του αντιπάλου της και θα τον πείσει πως η οποιαδήπο-τε χρήση βίας ενάντια στην Ελλάδα θα είναι μια ενέργεια υψηλού κό-στους το οποίο ξεκάθαρα θα υπερ-βαίνει τα οποιαδήποτε αναμενόμε-να οφέλη.

Για τις δυνάμεις του Στρατού Ξηράς, τα συστήματα θα πρέπει να προσανατολισθούν στις παρακάτω προτεραιότητες:l Συστήματα Επίγειας Αναγνώρισης

και UAV.l Μεταφορικά Ελικόπτερα και Ελι-

κόπτερα Ειδικών Αποστολών.l Επιθετικά Ελικόπτερα.l Οχήματα Μάχης Πεζικού (IFV)l Ταχύπλοα σκάφη μεταφοράς.l Εξοπλισμός για τις μονάδες Ειδι-

κών Δυνάμεων και Πεζοναυτών.

l Μέσα εξομοίωσης για ρεαλιστικό-τερη Εκπαίδευση.

l Ανταλλακτικά και Πυρομαχικά (πραγματικά και εκπαιδευτικά) για τα υπάρχοντα μέσα και οπλισμό.

l Δίκτυα επικοινωνίας με το Πολεμι-κό Ναυτικό και την Πολεμική Αε-ροπορία για συνδυασμένες επιχει-ρήσεις.

Κατά τα περασμένα έτη, η προ-τεραιότητα δόθηκε στην απόκτηση νέου εξοπλισμού. Σήμερα, η έμφα-ση πρέπει να δοθεί στην αναδιορ-γάνωση του Στρατού Ξηράς, την ενσωμάτωση των υπαρχόντων συ-στημάτων και την εύρεση οικονομι-κών λύσεων μέσω μιας μικρότερης και πιο ευέλικτης δομής, με στόχο τη μεγιστοποίηση της απαιτούμε-νης αποτελεσματικότητας ως προς τους εθνικούς και διεθνείς στόχους και τις υποχρεώσεις.

Υπάρχει μια τάση τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο στην ελληνική Πο-λεμική Αεροπορία αλλά και σε πολλές άλλες αεροπορίες ανά τον κόσμο, που δίδει έμφαση στα αερο-σκάφη πολλαπλών ρόλων. Αυτό δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως εσφαλ-

Η ΕλλAδα θα πρEπΕι να κAνΕι oτι μπορΕi προκΕιμEνου να αποφyγΕι Eνα νEο ανταγωνισμo Εξοπλισμων μΕ τΗν τουρκια

presscode ISSUE 03> 46/47

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

E.E.-25Ελλάδα

αμυντικEσ δαπAνΕσ ωσ ποσοστo του αΕπ στΗν Ε.Ε.-25 και τΗν ΕλλAδα (1993-2004)

Page 48: Presscode Issue 03

μένο αφού υπάρχουν σαφή επιχει-ρησιακά και οικονομικά πλεονεκτή-ματα. Παρόλα αυτά δεν αποτελεί κανόνα που πρέπει να εφαρμόζεται τυφλά σε όλες τις περιπτώσεις.

Ίσως ο σημαντικότερος παράγο-ντας που θα καθορίσει τις επιχειρη-σιακές απαιτήσεις είναι το είδος αποτροπής που προκύπτει από το ελληνικό Αμυντικό Δόγμα και που κρίνεται ως αποτελεσματικότερο για την αντιμετώπιση της πιθανής απειλής. Με αυτή τη λογική, δυνα-τότητες διείσδυσης και βομβαρδι-σμού δεν αποτελούν την υψηλότε-ρη προτεραιότητα για την Ελλάδα στο πλαίσιο της αποτρεπτικής

στρατηγικής «μέσω άρνησης» (de-terrence by denial), που κρίνεται καταλληλότερη από την «αποτρο-πή δια της απειλούμενης τιμωρίας» (deterrence by punishment) για τις ελληνικές ανάγκες, με βάση τις ση-μερινές δυνατότητες και το είδος της απειλής. Τα χαρακτηριστικά stealth θα πρέπει να θεωρηθούν ως μια πολύ χρήσιμη αλλά όχι απολύ-τως αναγκαία δυνατότητα για το μαχητικό α/φος 4ης γενιάς. Σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη απόκτησης δυνατοτήτων αντι-stealth για την αντιμετώπιση της πιθανής απειλής πρέπει να εξεταστεί από την Πολε-μική Αεροπορία.

Οι σημερινοί αριθμοί της ΠΑ (πε-ρίπου 215 μαχητικά 3ης γενιάς μέ-χρι το 2010, συν πιθανότατα ακόμα 30-40 μαχητικά 4ης γενιάς) σε συν-δυασμό με τα αριθμητικά δεδομέ-να της αντίστοιχης απειλής για εκεί-νη την περίοδο, αλλά κυρίως οι επιχειρησιακές απαιτήσεις για την επιτυχή επίτευξη των αποστολών της ΠΑ, δηλαδή της αποτροπής και της αεροπορικής υπεροχής όπου απαιτείται, μας οδηγούν να επανε-ξετάσουμε τον παραπάνω κανόνα για τα μαχητικά πολλαπλών ρόλων.

Κατά την γνώμη μας, η ελληνική πραγματικότητα απαιτεί, ως κορυ-φαία επιχειρησιακή προτεραιότητα από τα μαχητικά 4ης γενιάς, να πα-ρέχουν τη δυνατότητα εξασφάλι-σης αεροπορικής υπεροχής στις περιοχές ενδιαφέροντος μας. Αν αυτό διασφαλίζεται από τα μαχητι-κά 4ης γενιάς και τα Mirage (παρά τον «ναυτικό» τους ρόλο) σε έναν ικανοποιητικό επιχειρησιακό βαθ-μό, η ΠΑ θα μπορεί να διαθέσει σημαντικό αριθμό μαχητικών 3ης γενιάς (F-16) για αποστολές αέρος-εδάφους. Σε σύγκριση με τις άλλες πιθανές επιλογές, αυτός ο συνδυα-σμός μπορεί να έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αυτό δεν σημαίνει πως τα αεροσκάφη 4ης γενιάς που θα αποκτηθούν δεν χρειάζεται να διαθέτουν τη δυνατό-τητα εκτέλεσης αποστολών αέρος-εδάφους, αλλά μάλλον ότι η κύρια ικανότητα και απόδοση τους πρέ-πει να βρίσκεται στις αποστολές Αεροπορικής Υπεροχής, ενώ πα-ράλληλα να διατηρούν τη δυνατό-τητα ανάληψης αποστολών βομ-βαρδισμού όταν αυτό απαιτείται (μικτός οπλισμός).

Απέναντι στις αριθμητικά υπέρ-τερες ναυτικές δυνατότητες της Τουρκίας, το Πολεμικό Ναυτικό θα πρέπει να διατηρεί τεχνολογική υπεροχή. Η απόκτηση πολλαπλασι-αστών ισχύος, υπό τη μορφή συ-στημάτων Διοίκησης C4I, προηγμέ-νων όπλων και συστημάτων ηλε-κτρονικού πολέμου θα πρέπει να

ισωσ ο σΗμαντικοτΕροσ παραγοντασ που θα καθορισΕι τισ ΕπιΧΕιρΗσιακΕσ απαιτΗσΕισ Ειναι το Ειδοσ αποτροπΗσ που προκυπτΕι απο το ΕλλΗνικο αμυντικο δογμα και που κρινΕται ωσ αποτΕλΕσματικοτΕρο για τΗν αντιμΕτωπισΗ τΗσ πιθανΗσ απΕιλΗσ

έκθεση

Page 49: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 48/49

αποτελεί προτεραιότητα. Η απόκτη-ση ναυτικής ικανότητας κρούσης πέραν του ορίζοντα θα παράσχει μια σημαντική επιχειρησιακή δυνα-τότητα και ένα στρατηγικό πλεονέ-κτημα έναντι πιθανών απειλών.

Η παρούσα εγκεκριμένη δομή Ναυτικών δυνάμεων αποτελεί μία «ισορροπημένη επιλογή» μονάδων και δυνατοτήτων. Στην δομή αυτή η Φρεγάτα Πολλαπλών Ρόλων θα συνεχίσει να αποτελεί την κύρια μονάδα του ΠΝ. Μια σύγχρονη φρεγάτα πολλαπλών ρόλων πρέπει να έχει τις επιχειρησιακές δυνατό-τητες που συμβαδίζουν με τις επι-χειρησιακές απαιτήσεις, το περιορι-σμένο προσωπικό και τη δυνατότη-τα διοικητικής υποστήριξης. Αυξη-μένες ικανότητες αεράμυνας περι-οχής, οι οποίες απουσιάζουν από την παρούσα επιχειρησιακή δυνα-τότητα του ΠΝ, θα πρέπει να απο-τελέσουν υψηλή προτεραιότητα. Με την απόσυρση των αντιτορπιλι-κών κλάσεως Adams, το ΠΝ δεν διαθέτει δυνατότητα αεράμυνας περιοχής. Τα παρόντα σχέδια δεν προβλέπουν την αναπλήρωση των Adams και απαιτείται άμεση διορ-θωτική δράση.

Ενώ όμως σε επίπεδο σχεδια-σμού όλα βαίνουν καλώς, σε επίπε-δο υλοποίησης οι αποκλίσεις είναι τεράστιες. Η κυριότερη «ασθένεια» συνίσταται στην έλλειψη έγκαιρου προγραμματισμού και εκτέλεσης των προγραμμάτων προμήθειας και εκσυγχρονισμού των μονάδων. Υπάρχουν πολλοί και ποικίλοι λόγοι για αυτό το πρόβλημα. Κατ’ αρχάς οι σχετικές διαδικασίες χαρακτηρί-ζονται από υπερβολική βραδύτητα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της γενικό-τερης τάσης της ελληνικής γραφει-οκρατίας να μην προβλέπει τα γε-γονότα παρά μόνο αν αναγκαστεί να δράσει εξαιτίας αυτών.

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί στο θέμα της διακλαδικότη-τας των Ενόπλων Δυνάμεων, όπου έχει σημειωθεί περιορισμένη πρόο-δος. Το πιο κοινό παράδειγμα δια-κλαδικότητας, οι αμφίβιες δυνάμεις, είναι μοιρασμένες μεταξύ δύο κλά-δων, επιχειρησιακά και διοικητικά, ενώ οι επιχειρήσεις επιτήρησης και παρακολούθησης στο Αιγαίο διεξά-γονται και πάλι από ξεχωριστές υπηρεσίες. Προτείνεται η σταδιακή μετάβαση από μια δομή δυνάμεων που βασίζεται στις πλατφόρμες προς μια δικτυοκεντρική σύγχρονη δομή δυνάμεων με τελικό σκοπό τη δημιουργία μιας μικτής δύναμης με πολλαπλές δυνατότητες αποστο-λών. Πλήρης εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες (C4I, UAV, προσο-μοιωτές, όπλα μακράς ακτίνας δρά-σης, μέσα ηλεκτρονικού πολέμου, αισθητήρες, διαστημικές δυνατό-τητες) και τα σύγχρονα δόγματα (στο πλαίσιο της Επανάστασης στις Στρατιωτικές Υποθέσεις/Revolution in Military Affairs [RMA]) και μια πιο οριζόντια δομή του συστήματος διοίκησης.

Οι προτεινόμενες τεχνολογικές αλλαγές θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα μόνο αν οι Ένοπλες Δυνάμεις εκμεταλλευθούν το πιο πολύτιμο στοιχείο τους, τον ανθρώ-πινο παράγοντα. Κανένα οπλικό σύστημα δεν μπορεί να λειτουργή-σει αποτελεσματικά αν δεν υπάρχει έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό. Οι αλλαγές στην εκπαίδευση αποτε-λούν πρώτη προτεραιότητα. Η άγνοια ή η έλλειψη εξοικείωσης με τη χρήση συστημάτων πληροφορι-κής, σε όλα τα επίπεδα, δεν επιτρέ-πει τη μέγιστη αξιοποίηση των σύγ-χρονων οπλικών συστημάτων.

Η Ελλάδα έχει μια παράδοση προμήθειας άμεσα διαθέσιμων

οπλικών συστημάτων. Αυτή είναι ίσως η λιγότερο αποτελεσματική μέθοδος απόκτησης αμυντικού υλι-κού με βάση πολιτικά, οικονομικά και τεχνολογικά κριτήρια. Περισσό-τερη έμφαση πρέπει να δοθεί στο στρατηγικό σχεδιασμό και στην εκτίμηση των τρεχουσών και μελ-λοντικών αναγκών. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των μαχητικών 4ης γενιάς, η Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει για το μέγεθος των σχετικών αναγκών της Πολεμικής Αεροπορίας για τα επόμενα 15-20 χρόνια (πιθανότατα μια προμήθεια στο ύψος των 90 αεροσκαφών, αν και αυτό αποτελεί μια εξειδικευμέ-νη πρόβλεψη από μέρους μας) και μετά να σχεδιαστεί μια στρατηγική προμηθειών. Ακόμα και αν η Ελλά-δα δεν έθετε -όπως είναι άλλωστε το πιθανότερο- μια αρχική παραγ-γελία για ολόκληρο τον αριθμό των αεροσκαφών, θα μπορούσενα συμ-μετάσχει στο πρόγραμμα παραγω-γής του επιλεγμένου αεροσκάφους και τα αντισταθμιστικά ωφελήματα, καθώς και τα υπόλοιπα στρατιωτι-κά, πολιτικά, και οικονομικά οφέλη μπορεί να είναι σημαντικά.

Συστηματικές προσπάθειες για την ανάπτυξη βιομηχανίας παρα-γωγής αμυντικού υλικού ξεκίνη-σαν στην Ελλάδα στα μέσα της δε-καετίας του 1970 (αν και κάποιες εταιρείες, όπως η τότε ΠΥΡΚΑΛ, προϋπήρχαν αυτής της ημερομηνί-ας). Οι αντικειμενικοί στόχοι ήταν η ικανοποίηση των εθνικών στρατιω-τικών αναγκών, η αύξηση της συμ-μετοχής των εγχώριων κατασκευα-στών και ταυτόχρονα η μείωση της εξάρτησης από τους προμηθευτές του εξωτερικού.

Από τεχνολογικής πλευράς, η προσπάθεια κρίνεται επιτυχής. Η ελληνική αμυντική βιομηχανία πα-ράγει μια μεγάλη ποικιλία εξοπλι-

Η ΕλλΗνικΗ αμυντικΗ βιομΗΧανια παραγΕι μια μΕγαλΗ ποικιλια Εξοπλισμου για τισ αναγκΕσ των ΕλλΗνικων Ενοπλων δυναμΕων

Page 50: Presscode Issue 03

έκθεση

σμού για τις ανάγκες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Η προσπάθεια εξαγωγών αμυντικού υλικού σε άλ-λες χώρες είχε μέχρι τώρα περιορι-σμένη επιτυχία.

Υπήρξαν σημαντικότατα οικο-νομικά προβλήματα που προκλή-θηκαν από διαφόρους παράγοντες: τη μικρή εγχώρια αγορά, η οποία επηρεάζει σημαντικά τη βιωσιμό-τητα των γραμμών παραγωγής, η υιοθέτηση αναποτελεσματικών με-θόδων διοίκησης, συμπεριλαμβα-νομένης και της καθυστερημένης αντίδρασης στις τεχνολογικές εξε-λίξεις και τις μεταβαλλόμενες ανά-γκες των Ενόπλων Δυνάμεων, η σχετικά αναποτελεσματική χρήση των αντισταθμιστικών ωφελημά-των, των συμφωνιών και των Μνη-μονίων Κατανόησης [MoU] (με χώ-ρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο) και τα προ-γράμματα στρατιωτικής βοήθειας (κυρίως από τις ΗΠΑ και την Γερμα-νία) τα οποία δεν βοήθησαν ιδιαί-

τερα την εγχώρια βιομηχανία.Όσον αφορά στην ελληνική

αμυντική βιομηχανία, αρκετά βασι-κά προβλήματα πρέπει να επιλυ-θούν το συντομότερο και να λη-φθούν αποφάσεις σε καίρια ζητή-ματα όπως ο ρόλος της αμυντικής βιομηχανίας στην κάλυψη μέρους των εθνικών αμυντικών αναγκών και τη συνεισφορά στην ανάπτυξη του τομέα υψηλής τεχνολογίας της οικονομίας. Εξάλλου, μετά τα πρώ-τα ελληνικά βήματα στο Διάστημα (με την εκτόξευση ενός επικοινωνι-ακού δορυφόρου [Hellas Sat] και το δεδηλωμένο και αυξανόμενο ενδιαφέρον, αλλά και τις μελλοντι-κές ανάγκες μας, συμπεριλαμβανο-μένης και της συμμετοχής στο πρό-γραμμα Helios, ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα είναι το αν τελικά η Ελλάδα οραματίζεται για τον εαυτό της ένα ρόλο -και πάλι, πιθανότατα μικρό, αλλά παρόλα αυτά, ένα ρόλο- στη διεθνή αεροδιαστημική βιομηχα-νία.

Είναι προφανής η ανάγκη για στρατηγικές επιλογές με στόχο τη διασφάλιση της επιβιωσιμότητας της ελληνικής αμυντικής βιομηχανί-ας για λόγους εθνικής ασφάλειας, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης. Αν κάποιος αποδεχθεί πως η μόνη βιώσιμη επιλογή για την επιβίωση της αμυντικής βιομηχανίας μιας με-σαίας χώρας, με μικρή εγχώρια αγορά και σχετικά περιορισμένη τεχνολογική εξέλιξη, είναι η συμμε-τοχή σε πολυεθνικά προγράμματα, αυτό καθιστά αναγκαία την έγκαιρη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τις διεθνείς συνεργασίες.

Οι δύο κύριες, ή μάλλον οι μό-νεςρεαλιστικές επιλογές είναι η συμμετοχή σε Αμερικανικές ή Ευ-ρωπαϊκές κοινοπραξίες. Αν και θα μπορούσε να αποφασιστεί η συμ-μετοχή μας κατά περίπτωση, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η γενικότε-ρη αμερικανική πολιτική είναι να μην μοιράζεται σημαντικές τεχνο-λογίες με τους πελάτες και εταίρους

Ειναι προφανΗσ Η αναγκΗ για στρατΗγικΕσ ΕπιλογΕσ μΕ στοΧο τΗ διασφαλισΗ τΗσ ΕπιβιωσιμοτΗτασ τΗσ ΕλλΗνικΗσ αμυντικΗσ βιομΗΧανιασ για λογουσ ΕθνικΗσ ασφαλΕιασ, αλλα και οικονομικΗσ αναπτυξΗσ

Page 51: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 50/51

της (για προφανείς και κατανοητούς λόγους που αφορούν την αμερικα-νική εθνική ασφάλεια και τη διατή-ρηση της τεχνολογικής υπεροχής). Οι Ευρωπαϊκές χώρες υιοθέτησαν μια διαφορετική προσέγγιση και είναι πρόθυμες να παρέχουν στους εταίρους τους, ιδιαίτερα αν πρόκει-ται για μέλη της ΕΕ, αυξημένη πρό-σβαση στην υψηλή τεχνολογία, κώδικες προγραμματισμού, κτλ. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις μια χώρα όπως η Ελλάδα θα συμμε-τείχε σε πολυεθνικά προγράμματα με ένα μικρό ποσοστό, δεν απο-κλείεται σε συγκεκριμένα προγράμ-ματα να έχει πιο ουσιαστικό ρόλο, ιδιαίτερα αν συμμετάσχει από τα αρχικά στάδια του προγράμματος. Τα οφέλη μπορεί να είναι σημαντι-

κά στους τομείς της υποστήριξης και διαθεσιμότητας των οπλικών συστημάτων, της συμμετοχής σε προγράμματα αναβάθμισης και της μείωσης της εξωτερικής εξάρτησης. Κάθε σημαντική προμήθεια οπλι-κού συστήματος θα πρέπει να αντι-μετωπίζεται και ως μια «στρατηγική επένδυση» για την εθνική τεχνολο-γική ανάπτυξη.

Για μια χώρα της ΕΕ η οποία ετη-σίως δαπανά ένα υψηλό ποσοστό του εθνικού της προϊόντος για τα αμυντικά εξοπλιστικά προγράμμα-τα, πιστεύουμε πως θα ήταν προς όφελός της, όπως και για την ΕΕ (ιδι-αίτερα για τις χώρες – μέλη που έχουν αναπτυγμένη αμυντική βιο-μηχανία) να συμμετέχει σε κοινά ευρωπαϊκά βιομηχανικά και οικο-νομικά προγράμματα. Η συμμετοχή του ελληνικού ΥΕΘΑ σε κοινά Ευ-ρωπαϊκά προγράμματα έχει ξεκινή-σει (BOC – HELIOS, IRIS – T, UCAV, κτλ.) και εφόσον συμφωνήθηκε τα προγράμματα να εξεταστούν από την Ευρωπαϊκή Αμυντική Υπηρεσία (EDA) καθίστανται άμεσου ενδιαφέ-ροντος για τις Ελληνικές Ένοπλες

Δυνάμεις. Άποψη μας είναι πως ένα σοβαρό ποσό από αυτό που επεν-δύει η Ελλάδα στον αμυντικό εξο-πλισμό, θα μπορούσε να κατευθυν-θεί προς κοινά Ευρωπαϊκά προ-γράμματα με συμμετοχή -σε ένα ρεαλιστικό βαθμό- των ελληνικών βιομηχανιών.

Εφόσον η πλήρης ένταξη στη διαμορφούμενη και εξελισσόμενη Ευρωπαϊκή Αρχιτεκτονική Ασφα-λείας αποτελεί στρατηγικό στόχο της Ελλάδας, θα πρέπει να διαμορ-φώσει μέρος των Ενόπλων Δυνάμε-ών της με τρόπο που να αυξάνει τη διαλειτουργικότητα και να διευκο-λύνει τη συμμετοχή σε πολυεθνικές δυνάμεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Οι επιχειρήσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο που η Δύναμη Ταχείας Αντί-δρασης του ΝΑΤΟ και οι Τακτικοί Σχηματισμοί Μάχης της ΕΕ θα κλη-θούν να αναλάβουν καλύπτουν όλο το φάσμα των συγκρούσεων, από ειρηνευτικές αποστολές ως μάχες υψηλής έντασης και απαιτούν μια γκάμα στρατιωτικών ικανοτήτων και εμπειριών που δεν κατέχουν οι κληρωτοί οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνον για την εθνική άμυνα. Η ικανότητα των Ενό-πλων Δυνάμεων να συμμετάσχουν αποτελεσματικά σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις πιθανώς να μειωθεί εξαιτίας της αδυναμίας διοχετεύσε-ως πόρων που προορίζονται για χρήση εντός των συνόρων για την επαρκή χρηματοδότηση και προε-τοιμασία τους. Η Ελλάδα επομένως, θα πρέπει να εξετάσει την πιθανό-τητα, χωρίς να υποβαθμίζεται η ικανότητά της να επικρατήσει σε μια πολεμική σύγκρουση, αναδιορ-γάνωσης της δομής των δυνάμεών της έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια πλήρως εθελοντική και επαγγελμα-τική δύναμη ταχείας αντίδρασης για ειρηνευτικές αποστολές των ΟΗΕ/

δΗμοκρατικΕσ και οικονομικα και τΕΧνολογικα ανΕπτυγμΕνΕσ κοινωνιΕσ, οπωσ Η ΕλλΗνικΗ, θα συνΕΧισουν να Ειναι τρωτΕσ απΕναντι στΗ διΕθνΗ τρομοκρατια

Page 52: Presscode Issue 03

έκθεση

ΕΕ/ΝΑΤΟ, ως μόνιμη μονάδα των Ενόπλων Δυνάμεων. Το προσωπικό της δύναμης αυτής θα προετοιμά-ζεται ψυχολογικά για το είδος των επιχειρήσεων υψηλής έντασης που θα καλείται να αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια αποστολών και θα εκ-παιδεύεται ταυτόχρονα στο χειρι-σμό ανθρωπιστικών καθηκόντων, σταθεροποιητικών δράσεων και επιχειρήσεων μάχης.

Η Ελλάδα βρίσκεται γεωγραφικά στη διαχωριστική γραμμή Βορρά και Νότου, με «διαπερατά» σύνορα λόγω γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων και αποτελεί τόσο διαμετακομιστι-κό κέντρο, όσο και τελικό προορι-σμό παράνομων αγαθών (ναρκωτι-κών, ανθρώπων, κλπ.). Έχει αυξανό-μενες υποχρεώσεις στον τομέα της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης έναντι των εταίρων της λόγω της Συνθήκης Σένγκεν και άλλων θε-σμικών εξελίξεων στο πλαίσιο της

ΕΕ. Γενικότερα, δημοκρατικές και οικονομικά και τεχνολογικά ανε-πτυγμένες κοινωνίες, όπως η ελλη-νική, θα συνεχίσουν να είναι τρωτές απέναντι στη διεθνή τρομοκρατία και στο διεθνικό οργανωμένο έγκλημα, αλλά και σε φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές.

Η σημαντική «κληρονομιά» των Ολυμπιακών Αγώνων (προσωπικό, εξοπλισμός, εμπειρία, τεχνογνωσία, σχεδιασμός) στον τομέα της ασφά-λειας, εφόσον αξιοποιηθεί κατάλλη-λα, θα συμβάλλει τα μέγιστα στην προστασία της εθνικής ασφάλειας από διεθνικές/ασύμμετρες απει-λές και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να συνεισφέρει στις διεθνείς προ-σπάθειες αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων.

Συμπερασματικά, θα ήταν χρή-σιμη η σύσταση ενός επιτελικού οργάνου το οποίο θα είναι ικανό να θέτει και να σχεδιάζει την ελληνική

υψηλή στρατηγική καθώς και να συντονίζει τους φορείς που, σύμ-φωνα με το Σύνταγμα, εμπλέκονται στη σχεδίαση και ανάπτυξή της. Το προτεινόμενο ολιγομελές όργανο (ενδεικτικά ονομαζόμενο «Συμ-βούλιο Εθνικής Ασφαλείας») θα στελεχώνεται από διπλωμάτες, στρατιωτικούς και στελέχη άλλων συναρμόδιων κυβερνητικών υπη-ρεσιών, και τεχνοκράτες-εμπειρο-γνώμονες, και θα έχει χαρακτήρα υποστηρικτικό προς το ΚΥΣΕΑ, το οποίο θα συνεχίζει να έχει κεντρικό και αποφασιστικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων.

Η σΗμαντικΗ «κλΗρονομια» των ολυμπιακων αγωνων (προσωπικο, Εξοπλισμοσ, ΕμπΕιρια, τΕΧνογνωσια, σΧΕδιασμοσ) στον τομΕα τΗσ ασφαλΕιασ, Εφοσον αξιοποιΗθΕι καταλλΗλα, θα συμβαλλΕι τα μΕγιστα στΗν προστασια τΗσ ΕθνικΗσ ασφαλΕιασ απο διΕθνικΕσ/ασυμμΕτρΕσ απΕιλΕσ

Page 53: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 52/53

Αγαπητέ κύριε Γιαννακόπουλε,

ΣαΣ ευχαριΣτΩ για τη δυνατότητα που μου δίνεται να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες του έγκριτου περιοδι-κού σας, όπως και να προβάλλουμε το έργο του Συμβουλί-ου Απόδημου Ελληνισμού, στο οποίο έχω την τιμή να προ-εδρεύω. Μία θέση που μου εμπιστεύτηκαν οι απόδημοι σύνεδροι, οι οποίοι έλαβαν μέρος στις εργασίες της 6ης Τακτικής Συνέλευσης του ΣΑΕ στις αρχές Δεκεμβρίου 2006 στη Θεσσαλονίκη.

Γεννήθηκα στη Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και εκεί συ-νεχίζω τις επαγγελματικές και κοινωνικές μου δραστηριό-τητες. Είμαι Έλληνας της Διασποράς τρίτης γενιάς και η συνεχής ενασχόλησή μου με το ΣΑΕ αναπόφευκτα με κα-θιστά πολίτη του κόσμου.

Η διαδρομή μου μέσα στο ΣΑΕ ξεκινά από την Αφρική και Ασία, ένα χώρο αγαπημένο και πολύτιμο για μένα. Αντι-λήφθηκα από την πρώτη στιγμή ότι το ΣΑΕ οφείλει να ασχοληθεί με τα προβλήματα της βάσης και αυτό έπραξα, κωδικοποιώντας προς επίλυση, προβλήματα παιδείας, ελ-ληνικής γλώσσας, ανάγκες που είχε η εκκλησία, οι κοινότη-τες μας, οι οργανισμοί μας γενικότερα.

Από τη θέση του Αναπληρωτή Προέδρου, που κατείχα από το 2000, συνειδητοποίησα ακόμα περισσότερο, ότι ασκώντας σωστά τον συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό ρόλο του ΣΑΕ, μπορούμε να πετύχουμε και να διεκδική-σουμε πολλά, προς όφελος του παγκόσμιου Ελληνισμού.

Τώρα πλέον που το ΣΑΕ ισχυροποιείται. Η σωστότερη δικτύωση του ΣΑΕ, η καθιέρωση δράσεων και κινήτρων ώστε να αποτελέσουν πόλους έλξης προς τη βάση της Ομογένειας, θα του αποφέρει αναγνωρισιμότητα και ισχυ-ροποίηση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

Αυτό είναι ένα από τα πρώτα μελήματα μου, με απώτε-ρους στόχους τη σταδιακή οικονομική του αυτοδυναμία, το συντονισμό και δραστηριοποίηση της Νεολαίας, την ενεργοποίηση του επιχειρηματικού κόσμου σε παγκόσμια κλίμακα, την αξιοποίηση όλων των δυνάμεων του Απόδη-μου Ελληνισμού, την άσκηση δυναμικής πολιτικής μέσω της επιστολικής ψήφου και όχι μόνο.

Η σωστή αντιπροσώπευση, με την συμμετοχή επιφα-νών Ελλήνων που βρίσκονται εκτός Οργανισμών, η απο-τελεσματική δικτύωση μεταξύ τους, το έγκυρο και δυνα-

μικό του πρόσωπο, το διεκδικητικό και υποστηρικτικό του πλεονέκτημα, είναι για μένα οι στόχοι, αλλά και οι μοχλοί, που θα δώσουν στο ΣΑΕ το νέο του χαρακτήρα, που θα το αναδείξουν σε έναν ισχυρό και ικανότατο Οργανισμό που θέλουμε να μας εκφράσει.

Με αυτά τα δεδομένα, μαζί με τους συναδέλφους μου στο Προεδρείο του ΣΑΕ, θα καταβάλλω κάθε προσπάθεια να αναδείξω το ΣΑΕ ως κορυφαίο όργανο στήριξης του Οικουμενικού Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, αποκτώ-ντας δυναμικό λόγο και ρόλο.

Είμαστε στην αρχή μιας νέας ελπιδοφόρα αρχής, που θα μας οδηγήσει στην υλοποίηση του Οράματος μας-να δούμε ένα ΣΑΕ δυνατό, οικονομικά ανεξάρτητο, διεκδικη-τικό, αποτελεσματικό και πάνω από όλα, υποστηρικτικό προς τις δίκαιες θέσεις της αγαπημένης μας Ελλάδας.

Με την εφαρμογή του νέου νομοσχεδίου για τον εκτε-λεστικό Νόμο του ΣΑΕ, προσδοκώ την καρποφορία αυτών των ιδεών και την αξιοποίηση τους. Με νέα στοιχεία, με νέους νόμους, με νέα πρόσωπα αλλά και με την πολύτιμη πείρα των 11 χρόνων, ξεκίνησε ο νέος Οργανισμός τη δύ-σκολη, αλλά ενδιαφέρουσα πορεία του. Πιο ευέλικτος, πιο ισχυρός στο ρόλο και στη δομή του.

Ο συμβουλευτικός και γνωμοδοτικός ρόλος του ΣΑΕ ενισχύεται με έναν διεκδικητικό και υποστηρικτικό χαρα-κτήρα. Η δομή του ισχυροποιείται στις περιφέρειες, με Συ-ντονιστές και Περιφερειακά Συμβούλια, που θα αναλάβουν την πρόκληση να αυξήσουν ακόμα περισσότερο στις περι-φέρειές τους την αναγνωρισιμότητα του και να καθιερώ-σουν την αντιπροσωπευτικότητά του, ενεργοποιώντας τη Νεολαία και τον ανέντακτο σε Οργανισμούς Ελληνισμό.

Το μεγάλο στοίχημα για το νέο ΣΑΕ θα κριθεί στις περι-φέρειες, οι οποίες εργάζονται να βελτιώσουν την αποδοτι-κότητά του, να αφουγκραστούν τα προβλήματα της βάσης και να προτείνουν λύσεις, προσθέτοντας πείρα, γνώσεις, αλλά και μια άλλη δυναμική στον πολλά υποσχόμενο Ορ-γανισμό.

Βούλησή μας είναι το ΣΑΕ να ξεφύγει πλέον από τα τε-τριμμένα και πεπατημένα, καθώς μπορεί πολλά να προ-σφέρει και έχει τη δυνατότητα να το κάνει. Τώρα δίνεται η δυνατότητα το ΣΑΕ να γίνει ο Οργανισμός του απανταχού Ελληνισμού, η πιο άρτια έκφραση της Ελληνικής Διασπο-ράς.

στΕφανοσ π. ταμβακΗσπροΕδροσ συμβουλιου αποδΗμου ΕλλΗνισμου

Page 54: Presscode Issue 03

H αΣκηΣη του εκλογικού δικαιώ-ματος κατά τις γενικές βουλευτικές εκλογές από τους Έλληνες εκλογείς που κατοικούν στο εξωτερικό, ένα πάγιο αίτημα των αποδήμων Ελλή-νων, ήρθε ξανά στο προσκήνιο με την εξαγγελία του πρωθυπουργού κ. Κ. Καραμανλή στην 6η Τακτική Συνέλευση του Συμβουλίου Από-δημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) τον περα-σμένο Δεκέμβριο στη Θεσσαλονί-κη να προωθήσει η κυβέρνηση,

νισμού, ασκώντας το συμβουλευτι-κό, γνωμοδοτικό και διεκδικητικό του ρόλο, ως κύριος εκφραστής των δυνάμεων του απανταχού ελ-ληνισμού, ένας ρόλος συνταγματι-κά κατοχυρωμένος, κατέθεσε τη δική του πρόταση. Στο κείμενο που καταθέσαμε έχουν ληφθεί υπόψη οι θέσεις και οι απόψεις που εξέ-φρασε ο οργανωμένος και μη Ελ-ληνισμός, μέσω των συνεδριάσεων και συμπερασμάτων των Συντονι-

απόδημος ελληνισμός

Εθνικο ζΗτΗμα Η ψΗφοσ του αποδΗμου

προς ψήφιση, σχετικό νομοσχέδιο. Ορίζοντας της εφαρμογής του οι μεθεπόμενες εκλογές.

Λίγους μήνες μετά δρομολογή-θηκε η διαδικασία με την κατάθεση του προσχέδιου νόμου, από τον αρμόδιο Υπουργό ΥΠΕΣΔΑΑ κ. Προκόπη Παυλόπουλο, το οποίο διαβιβάστηκε από τον κ. Κασσίμη στα κόμματα της αντιπολίτευσης και στο ΣΑΕ για διαβούλευση.

Το Συμβούλιο Απόδημου Ελλη-

Page 55: Presscode Issue 03

στικών Συμβουλίων στις επτά Περι-φέρειες του ΣΑΕ, μέσω μηνυμάτων στο διαδίκτυο, ηλεκτρονικής αλλη-λογραφίας και επιστολών.

Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να εκφράσω την πλήρη ικανοποίη-ση του για τη δραστήρια λειτουρ-γία των Συντονιστικών Συμβουλίων και την εποικοδομητική συνεργα-σία με όλα τα μέλη του Προεδρεί-ου, προκειμένου το νέο ΣΑΕ να αναλάβει πλήρως τον θεσμικό του ρόλο σε αυτό το ιδιαίτερα κρίσιμο για την Ομογένεια ζήτημα.

Στην πρόταση μας, που κατατέ-θηκε με επιστολή-υπόμνημα του Προεδρείου προς τους αρμόδιους υπουργούς της κυβέρνησης και τους αρχηγούς των κομμάτων, κατ΄ αρχήν επισημαίνουμε την πεποίθη-σή μας, μία προτροπή αν το θέλετε προς όλες τις κατευθύνσεις, ότι το θέμα της Ψήφου του Απόδημου δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελέσει θέμα κομματικής εκμε-τάλλευσης.

Πρέπει να γίνει σαφές ότι ο Ελ-ληνισμός της Διασποράς αντιμετω-πίζει το ζήτημα ως εθνικό και ανα-μένει η υλοποίηση του μακροχρό-νιου αυτού αιτήματος να αποτελέ-σει την απαρχή μιας σύγχρονης, ουσιαστικής προσφοράς στον ελ-ληνικό πολιτικό κόσμο, την Ελλάδα και τον Ελληνισμό γενικότερα.

Εκφράζοντας τους απόδημους, όπου γης, καλωσορίζουμε την πρωτοβουλία της Ελληνικής Κυβέρ-νησης για την υλοποίηση της εξαγ-γελίας του πρωθυπουργού, ενώ καλωσορίζουμε τη βούληση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να στηρίξει ως θέμα αρχής την ψήφο του Αποδήμου.

Στο νέο Νόμο που θα ψηφιστεί αναμένουμε να υιοθετηθεί η πρό-

ταση μας-βούληση του απανταχού Ελληνισμού- να ψηφίζουν οι Έλλη-νες του εξωτερικού στην Βουλή των Ελλήνων προσωπικότητες οι οποίες θα προέρχονται από τους κόλπους τους, θα εκφράζουν και θα μεταφέρουν τα ιδιαίτερα χαρα-κτηριστικά, ανάγκες, ακούσματα και γνώσεις από τον τόπο διαμονής τους, προς όφελος της Ομογένειας, της Ελλάδας και του Ελληνισμού γενικότερα. Για το λόγο αυτό το ΣΑΕ καλεί την κυβέρνηση, την αξι-ωματική αντιπολίτευση και το σύ-νολο των πολιτικών κομμάτων της Ελλάδας να δεσμευτούν, ώστε να υλοποιηθεί η πρότασή μας για τη δημιουργία νέων εκλογικών περι-φερειών Ελλήνων του εξωτερικού.

Για αυτό το τόσο σοβαρό θέμα προτείναμε να συσταθεί μία διε-ρευνητική μικτή επιτροπή, που θα απαρτίζεται από τα μέλη του Προ-εδρείου του, από νομικούς και άλ-λες προσωπικότητες της Ομογένει-ας, για τη μελέτη και κατάρτιση της τελικής προτάσεως αναφορικά με τη δημιουργία των νέων εκλογικών περιφερειών Ελλήνων του εξωτερι-κού. Παράλληλα, επί του προσχεδί-ου του νόμου επισημαίνουμε την ανάγκη να δημιουργηθούν και άλ-λα εκλογικά κέντρα σε περιοχές όπου υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί Ελλήνων, με χρήση των άμισθων προξενείων. Επίσης να προβλεφθεί στο Νόμο η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και με επιστολική ψή-φο ώστε να ληφθούν υπόψη εκεί-νες οι ομάδες, οι οποίες διαμένουν σε περιοχές μακριά από τα μητρο-πολιτικά κέντρα. Για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, θα πρέπει βέβαια, να διασφαλιστεί απόλυτα το αδιάβλητο και η ασφαλής εφαρ-μογή της διαδικασίας αυτής.

Τέλος ζητάμε η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος για τους Έλληνες του εξωτερικού να ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2010 και όχι από την 1η Ιανουαρίου 2011, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο Νόμου.

Μετά από τις διαδοχικές συνα-ντήσεις που είχα για το θέμα της ψήφου με τον Υπουργό ΥΠΕΣΔΑΑ κ. Προκόπη Παυλόπουλο, τον Υφυ-πουργό Εξωτερικών, κ. Θόδωρο Κασσίμη, τον υπεύθυνο του Τομέα Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, όπως και με μέ-λη του Προεδρείου της Ειδικής Μό-νιμη Επιτροπής της Βουλής για τον Απόδημο Ελληνισμό, τους οποίου και ευχαριστώ για τη συνεργασία, αναμένουμε όλες οι πλευρές θα δείξουν τη δέουσα προσοχή και θα λάβουν υπόψη τα αιτήματά μας.

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η θέσπιση του δικαιώματος ψήφου για τους Απόδημους Έλληνες θα ενδυναμώσει τον οργανωμένο Ελ-ληνισμό του εξωτερικού και θα φέ-ρει τους Έλληνες ομογενείς πιο κο-ντά στην Μητέρα Πατρίδα.

πρΕπΕι να γινΕι σαφΕσ οτι ο ΕλλΗνισμοσ τΗσ διασπορασ αντιμΕτω-πιζΕι το ζΗτΗμα ωσ Εθνικο και αναμΕνΕι Η υλοποιΗσΗ του μακρο-Χρονιου αυτου αιτΗματοσ να αποτΕλΕσΕι τΗν απαρΧΗ μιασ συγΧρονΗσ, ουσιαστικΗσ προσφορασ στον ΕλλΗνικο πολιτικο κοσμο, τΗν Ελλαδα και τον ΕλλΗνισμο γΕνικοτΕρα

presscode ISSUE 03> 54/55

«πιστΕυουμΕ ακραδαντα οτι Η θΕσπισΗ του δικαιωματοσ ψΗφου για τουσ αποδΗμουσ ΕλλΗνΕσ θα ΕνδυναμωσΕι τον οργανωμΕνο ΕλλΗνισμο του ΕξωτΕρικου και θα φΕρΕι τουσ ΕλλΗνΕσ ομογΕνΕισ πιο κοντα στΗν μΗτΕρα πατριδα»

Page 56: Presscode Issue 03

έκθεση

διΕθνΗσ αμνΗστια - ΕτΗσια ΕκθΕσΗ 2007:

Η πολιτικΗ του φοβου δΗμιουργΕι Εναν Επικινδυνα διΧασμΕνο κοσμο

ιΣχυρεΣ κυβερνήσεις και ένοπλες ομάδες υποδαυλίζουν εσκεμμένα το φόβο για να διαβρώσουν τα αν-θρώπινα δικαιώματα και να δημι-ουργήσουν έναν όλο και πιο πολω-μένο και επικίνδυνο κόσμο

«Με κοντόφθαλμες, φοβοκάπηλες και διχαστικές πολιτικές, οι κυβερνή-σεις υπονομεύουν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τρο-φοδοτούν το ρατσισμό και την ξενο-φοβία, διχάζουν κοινότητες, ενισχύ-

ουν τις ανισότητες και σπέρνουν τους σπόρους για περισσότερη βία και συ-γκρούσεις», υπογράμμισε η Αϊρίν Χαν, Γενική Γραμματέας της Διε-θνούς Αμνηστίας.

«Η πολιτική του φόβου τροφοδο-

Page 57: Presscode Issue 03

τεί μια δίνη καταπατήσεων των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων, στην οποία κανένα δικαίωμα δεν είναι απαραβί-αστο και κανένας άνθρωπος δεν είναι ασφαλής».

«Ο ‘πόλεμος κατά της τρομοκρατί-ας’ και ο πόλεμος στο Ιράκ, με μακρύ κατάλογο καταπατήσεων των αν-θρωπίνων δικαιωμάτων, έχουν δημι-ουργήσει βαθιές διαχωριστικές γραμ-μές που ρίχνουν βαριά σκιά στις διε-θνείς σχέσεις και δυσκολεύουν έτσι ακόμη περισσότερο την επίλυση των συγκρούσεων και την προστασία των αμάχων».

Σημαδεμένη από τη δυσπιστία και το διχασμό, η διεθνής κοινότη-τα υπήρξε συχνά το 2006 ανίκανη ή άβουλη μπροστά σε μεγάλες κρί-σεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο σε ξεχασμένες συγκρούσεις όπως αυτές στην Κολομβία, τη Σρι Λάνκα και την Τσετσενία, όσο και στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατο-λή.

Ο ΟΗΕ χρειάστηκε εβδομάδες να βρει τη θέληση να ζητήσει κατά-παυση πυρός στη σύρραξη του Λιβάνου, όπου έχασαν τη ζωή τους

περίπου 1.200 άμαχοι. Η διεθνής κοινότητα δεν είχε το κουράγιο να αντιμετωπίσει την καταστροφική για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά-σταση που οφείλεται στους σοβα-ρούς περιορισμούς της ελευθερίας μετακίνησης των Παλαιστινίων στα Κατεχόμενα Εδάφη, στις απερίσκε-πτες επιθέσεις του ισραηλινού

στρατού και στις φατριαστικές μά-χες ανάμεσα σε παλαιστινιακές ομάδες.

«Το Νταρφούρ του Σουδάν είναι ανοιχτή πληγή στην παγκόσμια συ-νείδηση. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πάσχει από έλλειψη εμπιστο-σύνης και από τη διπροσωπία των πιο ισχυρών μελών του. Η κυβέρνηση του Σουδάν εμπαίζει τον ΟΗΕ με συνεχείς υπεκφυγές. Στο μεταξύ, 200.000 άν-θρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, πε-ρισσότεροι από δεκαπλάσιοι έχουν εκτοπιστεί, ενώ οι επιθέσεις των πολι-τοφυλακών εξαπλώνονται πλέον στο Τσαντ και την Κεντροαφρικανική Δη-μοκρατία», τόνισε η κυρία Χαν.

Οι ένοπλες ομάδες, που ανθούν σε αυτό το τόξο της αστάθειας, που εκτείνεται από τα σύνορα του Πακι-στάν μέχρι το Κέρας της Αφρικής, έκαναν επίδειξη δύναμης και διέ-πραξαν τεράστιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

«Αν οι κυβερνήσεις δεν αντιμετω-πίσουν τις αδικίες που τρέφουν αυτές τις ομάδες, αν δεν δείξουν αποτελε-σματικές ηγετικές ικανότητες ώστε

presscode ISSUE 03> 56/57

«το νταρφουρ του σουδαν Ειναι ανοιΧτΗ πλΗγΗ στΗν παγκοσμια συνΕιδΗσΗ. το συμβουλιο ασφαλΕιασ του οΗΕ πασΧΕι από ΕλλΕιψΗ ΕμπιστοσυνΗσ και από τΗ διπροσωπια των πιο ισΧυρων μΕλων του

Activ

ists

-in-D

enm

ark-

form

ing-

the-

wor

d-N

OW

- Glo

bal D

ay fo

r Dar

fur -

Act

ivis

ts

in D

enm

ark

form

ing

the

wor

d ‘N

OW

’ (Se

ptem

ber 2

006)

© A

mne

sty

Inte

rnat

iona

l

A-house-hit-by-a-Hizbullah-rocketThe house of Maurice Maman in Kiryat Shmona, Israel, hit by a Hizbullah rocket fired during the conflict of 12 July to 14 August 2006. (September 2006) © Amnesty International

Page 58: Presscode Issue 03

να κάνουν τις ομάδες αυτές να λογο-δοτήσουν για τις καταπατήσεις που έχουν διαπράξει και αν δεν είναι έτοι-μες να λογοδοτήσουν και οι ίδιες, τότε η πρόγνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ολέθρια», είπε η κυρία Χαν.

Στο Αφγανιστάν, η διεθνής κοι-νότητα και η αφγανική κυβέρνηση χαράμισαν την ευκαιρία να δημι-ουργήσουν ένα αποτελεσματικό κράτος που να είναι βασισμένο στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κράτος δικαίου, εγκαταλείποντας έτσι τους ανθρώπους στη χρόνια ανασφάλεια, τη διαφθορά και τους αναγεννημένους Ταλιμπάν. Στο Ιράκ, οι δυνάμεις ασφαλείας υποκί-νησαν τη σεχταριστική βία αντί να τη συγκρατήσουν, το δικαστικό σύ-στημα αποδείχτηκε οικτρά ανεπαρ-κές, ενώ οι χειρότερες πρακτικές του καθεστώτος του Σαντάμ -τα βασανιστήρια, οι άδικες δίκες, η θα-νατική ποινή και οι ατιμώρητοι βια-σμοί- ζουν και βασιλεύουν.

«Σε πολλές χώρες, οι πολιτικές αποφάσεις που οδηγούνται από το φόβο τροφοδοτούν τις διακρίσεις, μεγαλώνουν το χάσμα ανάμεσα στους φτωχούς και τους πλούσιους, σε ‘αυτούς’ και ‘εμάς’ και αφήνουν απροστάτευτους τους πιο περιθωρι-οποιημένους ανθρώπους», υπο-γράμμισε η κυρία Χαν.

Στην Αφρική και μόνο, εκατο-ντάδες χιλιάδες άνθρωποι εκδιώ-χτηκαν από τα σπίτια τους χωρίς τις οφειλόμενες διαδικασίες, χωρίς αποζημίωση και χωρίς να τους δο-θεί εναλλακτικό κατάλυμα - συχνά στο όνομα της προόδου και της οι-κονομικής ανάπτυξης.

Οι πολιτικοί εκμεταλλεύτηκαν το φόβο της ανεξέλεγκτης μετανά-στευσης για να δικαιολογήσουν αυστηρότερα μέτρα εναντίον των προσφύγων και όσων ζητούν άσυ-λο στη Δυτική Ευρώπη, ενώ οι με-

τανάστες εργαζόμενοι έμειναν απροστάτευτοι και έγιναν αντικεί-μενο εκμετάλλευσης σε ολόκληρο τον κόσμο, από τη Νότια Κορέα ως τη Δομινικανή Δημοκρατία.

Το χάσμα μεταξύ μουσουλμά-νων και μη βάθυνε, καθώς τροφο-δοτείται από τις γεμάτες διακρίσεις αντιτρομοκρατικές στρατηγικές των δυτικών χωρών. Αυξήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο τα κρούσμα-τα ισλαμοφοβίας, αντισημιτισμού, μισαλλοδοξίας και επιθέσεων ενα-ντίον θρησκευτικών μειονοτήτων.

Την ίδια στιγμή, ήταν πολύ δια-δεδομένα στη Ρωσία τα εγκλήματα μίσους εναντίον αλλοδαπών, ενώ ο διαχωρισμός και αποκλεισμός της κοινότητας των Ρομά ήταν ανεξέλε-γκτος σε ολόκληρη την Ευρώπη, γεγονότα που δείχνουν την κραυ-γαλέα παράλειψη των ηγεσιών να καταπολεμήσουν το ρατσισμό και την ξενοφοβία.

«Η αυξανόμενη πόλωση και οι οξυμένοι φόβοι για την εθνική ασφά-λεια συρρίκνωσαν τα περιθώρια για ανεκτικότητα και έκφραση αντίθετης άποψης. Σε ολόκληρο τον κόσμο, από

το Ιράν ως τη Ζιμπάμπουε, το 2006 φιμώθηκαν πολλές ανεξάρτητες φω-νές για τα ανθρώπινα δικαιώματα», ανέφερε η κυρία Χαν.

Η ελευθερία της έκφρασης φι-μώθηκε με διάφορους τρόπους, με την ποινική δίωξη συγγραφέων και υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαι-ωμάτων στην Τουρκία, με τους φό-νους πολιτικών ακτιβιστών στις Φι-λιππίνες, με τις συνεχείς παρενοχλή-σεις, την παρακολούθηση και συχνά τη φυλάκιση υπερασπιστών αν-θρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, με τη δολοφονία της δημοσιογρά-φου Άννας Πολιτκόφσκαγια και νέ-ους νόμους που εποπτεύουν τις μη κυβερνητικές οργανώσεις στη Ρω-σία. Το Διαδίκτυο έγινε το νέο πεδίο μάχης στον αγώνα για την ελεύθε-ρη έκφραση αντίθετων απόψεων, καθώς ακτιβιστές συνελήφθησαν και εταιρίες συνέπραξαν με κυβερ-νήσεις για να περιορίσουν την πρό-σβαση στην ηλεκτρονική πληρο-φορία σε χώρες όπως η Κίνα, το Ιράν, η Συρία, το Βιετνάμ και η Λευ-κορωσία.

Η παλιομοδίτικη καταστολή πή-

Η ΕυρωπαϊκΗ ΕνωσΗ αρνΕιται τα προβλΗματα που ΕΧΕι στα ανθρωπινα δικαιωματα

έκθεση

«σΕ πολλΕσ ΧωρΕσ, οι πολιτικΕσ αποφασΕισ που οδΗγουνται απο το φοβο τροφοδοτουν τισ διακρισΕισ, μΕγαλωνουν το Χασμα αναμΕσα στουσ φτωΧουσ και τουσ πλουσιουσ, σΕ ‘αυτουσ’ και ‘Εμασ’ και αφΗνουν απροστατΕυτουσ τουσ πιο πΕριθωριο-ποιΗμΕνουσ ανθρωπουσ»

Photographs-of-the-disappeared. Photographs of the disappeared in front of UN building in Riad El Sohl, Beirut (December 2006) © Sarah Hunter

Page 59: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 58/59

ρε παράταση ζωής κάτω από το μανδύα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε χώρες όπως η Αί-γυπτος, ενώ γενικόλογοι αντιτρο-μοκρατικοί νόμοι αποτέλεσαν πι-θανή απειλή για την ελευθερία της έκφρασης στη Βρετανία.

Πέντε χρόνια μετά την 11η Σε-πτεμβρίου, το 2006 ήρθαν στο φως νέα στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ μετα-χειρίζεται τον κόσμο σαν ένα γιγά-ντιο πεδίο μάχης για τον «πόλεμό» της «κατά της τρομοκρατίας», απά-γοντας, συλλαμβάνοντας, κρατώ-ντας αυθαίρετα, βασανίζοντας και μετάγοντας υπόπτους από τη μία μυστική φυλακή στην άλλη σε ολό-κληρο τον κόσμο χωρίς να τιμωρεί-ται, μια τακτική που οι ΗΠΑ ονομά-ζουν «έκτακτες αποδόσεις».

«Τίποτε άλλο δεν έχει δείξει πιο εύστοχα την παγκοσμιοποίηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δι-καιωμάτων όσο ο ‘πόλεμος κατά της τρομοκρατίας’ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και το πρόγραμμά τους των ‘έκτακτων αποδόσεων’, στο οποίο ενέχονται χώρες τόσο μακρινές μετα-ξύ τους όσο η Ιταλία και το Πακιστάν ή η Γερμανία και η Κένυα», υπογράμ-μισε η κυρία Χαν.

«Οι ασύνετες αντιτρομοκρατικές στρατηγικές έχουν κάνει ελάχιστα για να μειώσουν την απειλή της βίας ή να εξασφαλίσουν δικαιοσύνη για τα θύ-ματα της τρομοκρατίας, έχουν όμως κάνει πολλά για να βλάψουν τα αν-θρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου παγκοσμίως».

Η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε τις κυβερνήσεις να απορρίψουν την πολιτική του φόβου και να επενδύ-σουν σε θεσμούς ανθρωπίνων δι-καιωμάτων και στο κράτος δικαίου,

τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

«Υπάρχουν σημάδια ελπίδας. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δρομολόγησαν μια πορεία με προορισμό τη διαφά-νεια και τη λογοδοσία για τις έκνομες μεταγωγές. Χάρη στην πίεση της κοι-νωνίας των πολιτών, ο ΟΗΕ συμφώ-νησε να εκπονήσει μια συνθήκη για τον έλεγχο των συμβατικών όπλων. Σε μια σειρά χωρών, νέοι ηγέτες και νέα κοινοβούλια έχουν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν την έλλειψη ηγεσίας που μαστίζει τα ανθρώπινα

δικαιώματα τα τελευταία χρόνια. Το νέο αμερικανικό Κογκρέσο θα μπο-ρούσε να πρωτοστατήσει και να δεί-ξει το δρόμο, αποκαθιστώντας το σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα, τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό», τόνισε η κυ-ρία Χαν.

«Ακριβώς όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου απαιτεί παγκόσμια δρά-ση βασισμένη στη διεθνή συνεργα-σία, η αλυσωτή αντίδραση που απει-λεί με έκρηξη τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο

«υπαρΧουν σΗμαδια Ελπιδασ. οι Ευρωπαϊκοι θΕσμοι δρομολογΗσαν μια πορΕια μΕ προορισμο τΗ διαφανΕια και τΗ λογοδοσια για τισ ΕκνομΕσ μΕταγωγΕσ

Burn

ing-

bus-

in-O

axac

a,-M

exic

o- B

urni

ng b

us in

Oax

aca,

Mex

ico

(Nov

embe

r 200

6) ©

Uta

Ros

sber

g

Page 60: Presscode Issue 03

έκθεση

με παγκόσμια αλληλεγγύη και σεβα-σμό για το διεθνές δίκαιο».

ΕυρωπΗ: Η ΕΕ αρνΕιται τα προβλΗματα που ΕΧΕι στα ανθρωπινα δικαιωματα

«Η Ευρώπη σε καμία περίπτωση δεν είναι απαλλαγμένη από αυτά τα προβλήματα και η ΕΕ δεν δικαιολογεί-ται να εφησυχάζει», τόνισε ο Ντικ Όστινγκ, Διευθυντής του Ευρωπαϊ-κού Γραφείου της Διεθνούς Αμνη-στίας.

Το 2006 οι παραβιάσεις συνεχί-στηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδίως σε ζητήματα αντιτρομοκρατί-ας, ρατσισμού και διακρίσεων, κα-θώς και ασύλου και μετανάστευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, εκτός από ένα, περιλαμβάνονται στη φετινή Έκθε-ση.

Πέντε χρόνια μετά την 11η Σε-πτεμβρίου, η Ευρώπη συνεχίζει να μη διαθέτει οποιαδήποτε σωστή απάντηση στην πρόκληση της κα-ταπολέμησης της τρομοκρατίας με ταυτόχρονο σεβασμό στα δικαιώ-ματα. Η συνενοχή ευρωπαϊκών κρατών στις απαγωγές της CIA και οι παράνομες εκδόσεις ανθρώπων ισοδυναμούν με κατάρρευση του κράτους δικαίου στην Ευρώπη.

«Σχεδόν εξ ίσου κακό με το ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επέτρεψαν να συμβούν στην Ευρώπη τέτοιες πράξεις, είναι ότι δεν τις αναγνωρί-ζουν και δεν λαμβάνουν μέτρα ώστε να εμποδίσουν την επανάληψη τέτοι-ων καταπατήσεων», υπογράμμισε ο Ντικ Όστινγκ.

«Η Ευρώπη προδίδει τις ίδιες της τις αξίες όσο παραμένει παγιδευμένη σε αυτήν την άρνηση. Έχει να διαδρα-ματίσει ηγετικό ρόλο, αλλά για να δώ-

σει ένα αξιόπιστο παράδειγμα στο εξωτερικό πρέπει πρώτα να τακτοποι-ήσει τα του οίκου της», πρόσθεσε.

Οι βάναυσες πρακτικές στον αγώνα κατά της παράτυπης μετα-νάστευσης συνέχισαν να αποτε-λούν έναν άλλο σημαντικό τομέα ανησυχίας που αφορά πολλά κρά-τη-μέλη της ΕΕ. Η ανταπόκρισή τους ήταν απογοητευτική, εμφανί-ζοντας για μια ακόμη φορά ένα μοτίβο άρνησης.

Η έλλειψη μακροπρόθεσμων βιώσιμων λύσεων και η ρητορική του φόβου, που κυριαρχεί στις πο-λιτικές εξελίξεις, έχουν οδηγήσει σε ανησυχητικές εκδηλώσεις ρατσι-σμού και διακρίσεων στην Ευρώπη. Το υπάρχον κλίμα ενθαρρύνει το στιγματισμό των αλλοδαπών και την καχυποψία για τους μουσουλ-μάνους και τα μέλη άλλων θρη-σκευτικών κοινοτήτων.

Την ίδια στιγμή, δεν βοηθά στο

να ξεπεραστούν οι χρόνιες διακρί-σεις κατά των Ρομά, ούτε το κύμα ομοφοβίας που σε μερικές χώρες συναντάται ακόμα και στα υψηλό-τερα δημόσια αξιώματα. Η ανικα-νότητα να λυθούν αυτά τα σοβαρά προβλήματα έχει δημιουργήσει στην πράξη χιλιάδες «πολίτες δευ-τέρας κατηγορίας» στην Ευρώπη.

«Ακριβώς όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου απαιτεί παγκόσμια δρά-ση βασισμένη στη διεθνή συνεργα-σία, η αλυσωτή αντίδραση που απει-λεί με έκρηξη τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με παγκόσμια αλληλεγγύη και σεβα-σμό για το διεθνές δίκαιο», υπογράμ-μισε η Αϊρίν Χαν, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Η ΕυρωπΗ προδιδΕι τισ ιδιΕσ τΗσ τισ αξιΕσ οσο παραμΕνΕι παγιδΕυμΕνΗ σΕ αυτΗν τΗν αρνΗσΗ. ΕΧΕι να διαδραματισΕι ΗγΕτικο ρολο, αλλα για να δωσΕι Ενα αξιοπιστο παραδΕιγμα στο ΕξωτΕρικο πρΕπΕι πρωτα να τακτοποιΗσΕι τα του οικου τΗσ»

Destruction-in-Dhahiye,-Lebanon. Destruction in Dhahiye, Lebanon. (August 2006) © Amnesty International

Page 61: Presscode Issue 03

οργανωσΗ ForuM: σύνδεσμος βιομηχανιών βορείου Ελλάδος και Ελληνο-αμερικανικό Επιμελητήριο

presscode ISSUE 03> 60/61

11ο tHEssAloniKi ForuM

νΕα δυναμικΗ στΗ μακΕδονια και τΗ θρακΗ

Page 62: Presscode Issue 03

Μεγαλυτερη διεθνή αναγνωρι-σιμότητα και μία θέση μεταξύ των «αναδυόμενων» επενδυτικών προ-ορισμών της υφηλίου, ήταν ανάμε-σα στους στόχους του 11ο Thessa-loniki Forum, που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) και το Ελληνο-αμε-ρικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και που φέτος απέκτησε πιο «πρα-

κτική διάσταση» με την παρουσία «ηχηρών» ονομάτων της διεθνούς επιχειρηματικής κοινότητας.

Ν. Ευθυμιάδης: Το 11ο Thessalo-niki Forum «βήμα» διαλόγου για την υλοποίηση νέων αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και έργων

Την ανάγκη να εγκαταλειφθούν οι εύκολες προσεγγίσεις περί «συ-μπρωτεύουσας» και «Μητρόπολης των Βαλκανίων», όσον αφορά την περιγραφή του ρόλου της Θεσσα-λονίκης, επεσήμανε ο πρόεδρος του 11ου Thessaloniki Forum, Νίκος Ευθυμιάδης, επισημαίνοντας ότι αυτές «μόνο αποπροσανατολίζουν» και τόνισε πως αυτό που χρειάζεται είναι να εξεταστούν πλέον συγκε-κριμένες δραστηριότητες που είναι αναγκαίες και ανταγωνιστικές και κυρίως που μπορούν να υλοποιη-θούν άμεσα.

Ο κ. Ευθυμιάδης διατύπωσε την εκτίμηση ότι οι τομείς δραστηριό-τητας που παρουσιάζουν συγκριτι-κά πλεονεκτήματα για τη Θεσσαλο-νίκη είναι αυτοί της βιομηχανίας-εμπορίου, της ενέργειας, της καινο-τομίας, του τουρισμού και των τραπεζών, γύρω από τους οποίους περιστράφηκε η θεματολογία του φόρουμ. «Ενδεχόμενη σωστή κι έγκαιρη αξιοποίηση των συγκριτικών αυτών πλεονεκτημάτων θα αυξήσει τις επενδύσεις στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη, με ταυτόχρονες θε-τικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της ευρύτερης Βαλκανικής αγοράς».

Γ. Μυλωνάς: «Η εποχή της εσωστρε-φούς ανάπτυξης έχει περάσει ανεπι-στρεπτί»

Σε ανάπτυξη με «ημερομηνία λήξεως» θα οδηγηθούν όσες επι-χειρήσεις επιλέξουν τον δρόμο της εσωστρέφειας και δραστηριοποιη-θούν αποκλειστικά και μόνο στην εγχώρια αγορά, σύμφωνα με τα όσα επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ, Γιώργος Μυλωνάς, στέλνο-ντας σαφές μήνυμα εξωστρέφειας στον επιχειρηματικό κόσμο. «Η επο-χή της εσωστρεφούς ανάπτυξης έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Όλων τα μάτια θα πρέπει να κοιτούν προς τα έξω, αφού στην περίπτωση που κάποιος προσανατολίζεται να δραστηριοποι-ηθεί αποκλειστικά και μόνον στην εσωτερική αγορά και να διατηρήσει τα δήθεν κεκτημένα, σας βεβαιώνω ότι δεν θα βρει πρόσφορα έδαφος, η προσπάθειά του θα καταλήξει στο κενό και η ανάπτυξή του θα έχει ημε-ρομηνία λήξεως», υπογράμμισε προσθέτοντας πως η οικονομική εξωστρέφεια θα πρέπει να είναι εκτός από επιλογή, οικονομική συ-μπεριφορά από τώρα και στο εξής για όλους μας.

Στ. Κωστόπουλος: «Αφιλόξενο» για τους ξένους επιχειρηματίες το επενδυτικό περιβάλλον

Την εξασφάλιση ενός «φιλικά διακείμενου επιχειρηματικού περι-βάλλοντος» ανέδειξε ως βασικό παράγοντα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στη Θεσσαλονί-κη και τη Βόρεια Ελλάδα γενικότερα ο πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανι-κού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Στέ-φανος Κωστόπουλος, ο οποίος διε-ρωτήθηκε για ποιο λόγο αν και υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας, η Θεσ-

σΕ αναπτυξΗ μΕ «ΗμΕρομΗνια λΗξΕωσ» θα οδΗγΗθουν οσΕσ ΕπιΧΕιρήσΕισ ΕπιλΕξουν τον δρομο τΗσ ΕσωστρΕφΕιασ και δραστΗριοποιΗθουν αποκλΕιστικα και μονο στΗν ΕγΧωρια αγορα

οικονομία

Η θΕσσαλονικΗ, Η μακΕδονια και Η θρακΗ αποκτουν νΕα δυναμικΗ και νΕα προοπτικΗ στο διΕθνΕσ οικονομικο και γΕωπολιτικο πΕριβαλλον

Page 63: Presscode Issue 03

σαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα δεν αποτελούν σημαντικούς επενδυτι-κούς στόχους της διεθνούς αγοράς, όπως θα έπρεπε.

Αναφερόμενος στα χαρακτηρι-στικά της χώρας μας ως επενδυτι-κού προορισμού, ο πρόεδρος του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου έκανε λόγο για «αφι-λόξενο» περιβάλλον έναντι των ξέ-νων εταιριών, για πολύ χαμηλά επί-πεδα στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, χαμηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών και σημαντική υστέρηση στις επεν-δύσεις στους τομείς της Έρευνας και Τεχνολογίας.

Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα ζήτη-σε τολμηρές, συνοπτικές κι ευκρι-νείς κυβερνητικές πολιτικές και με-ταρρυθμίσεις και υπογράμμισε την ανάγκη εξάλειψης της γραφειοκρα-τίας και ύπαρξης ευέλικτου εργατι-κού δυναμικού. «Η Πολιτεία πρέπει να διασφαλίσει ένα ελκυστικό αντα-γωνιστικό περιβάλλον στο οποίο οι επιχειρήσεις μπορούν να αναπτυ-χθούν και να αποδώσουν, ενώ ο ιδιω-τικός τομέας πρέπει να δημιουργεί συμμαχίες και συνεργασίες οι οποίες θα αξιοποιούν εμπορικές ευκαιρίες».

Δ. Σιούφας: Εξελίξεις ενόψει, στη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης

Την επιμονή της ελληνικής κυ-βέρνησης στην προσπάθεια δημι-ουργίας ενός ενιαίου ενεργειακού, εμπορικού και οικονομικού χώρου στη ΝΑ Ευρώπη, μιας διαδικασίας που θα «τρέξει» παράλληλα με την πορεία ένταξης των χωρών της πε-ριοχής στην ευρωπαϊκή οικογένεια, επανέλαβε ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας. Όπως χαρακτη-ριστικά τόνισε, πρόκειται για δύο παράλληλες και ανατροφοδοτού-μενες διαδικασίες, οι οποίες έχουν την ίδια τελική κατάληξη, την ενσω-

μάτωση της ΝΑ Ευρώπης στην Ε.Ε. και τη μετατροπή της Ελλάδας από περιφερειακή -και αποκομμένη γε-ωγραφικά- χώρα της Ε.Ε. σε χώρα – επίκεντρο μιας από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες και δυναμικές ευ-ρωπαϊκές περιοχές.

Έτσι, όπως σημείωσε, οι ελληνι-κές επιχειρήσεις θα αποκτήσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης, επέκτασης και διάθεσης των προϊόντων τους σε μία ευρύτερη αγορά δεκάδων εκατομμυρίων καταναλωτών στην οποία μάλιστα μέσα στα επόμενα χρόνια θα κατευθυνθούν ενεργεια-κές επενδύσεις (σε φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό) ύψους άνω των 30 δισ. ευρώ. Όπως μάλιστα εξήγησε ο υπουργός, καθίσταται σαφές πως «η Θράκη, η Μακεδονία και η Ήπει-ρος, γίνονται αιχμή της νέας ενεργει-ακής πολιτικής της χώρας μας, μετα-τρέποντας την Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο ολόκληρης της Ευρώπης».

Ο κ. Σιούφας περιέγραψε διεξο-δικά τους εννέα πυλώνες της κυ-βερνητικής πολιτικής προς την κα-τεύθυνση ενίσχυσης της ελληνικής επιχειρηματικότητας, αναφέρθηκε με ιδιαίτερη έμφαση στην αναγκαι-ότητα διάχυσης της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογίας ειδικά στην Βόρειο Ελλάδα, με ση-μείο – κλειδί την δημιουργία της πρώτης και μοναδικής πανελλαδι-κά Ζώνης Καινοτομίας στη Θεσσα-λονίκη.

Κρίσιμο μάλιστα παράγοντα στη μεταρρυθμιστική διαδικασία, που ξεκίνησε από τον τομέα της μετα-ποίησης, αποτελεί, κατά τον υπουρ-γό, η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό ο ΥΠΑΝ ανακοί-νωσε πως εντός διμήνου πρόκειται να λάβει «σάρκα και οστά» και το επόμενο βήμα, που είναι η απλο-ποίηση των διαδικασιών Ίδρυσης Εμπορικών Επιχειρήσεων.

Ε. Στυλιανίδης: Βασική προϋπόθε-ση για την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας η ύπαρξη αποδοτικού με-ταφορικού συστήματος

«Σοβαρό διαμετακομιστικό, εμπο-ρευματικό και εκθεσιακό κέντρο», αλλά και σημείο παροχής σύγχρο-νης τεχνογνωσίας, φιλοδοξεί να καταστήσει τη Θεσσαλονίκη -και γενικότερα τη Β.Ελλάδα- η ελληνική κυβέρνηση, μέσα από δράσεις όπως η αναβίωση του ΕΣΟΑΒ, η κα-τασκευή των κάθετων αξόνων, η διέλευση ενεργειακών αγωγών από την περιοχή και η ενίσχυση των με-γάλων λιμανιών. Άλλωστε, στο πλαί-σιο αυτό, δημιουργείται στη Θεσ-σαλονίκη και η ειδική γραμματεία για την προώθηση των οικονομι-κών σχέσεων στα Βαλκάνια, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Στυλιανίδης στο έργο του Πανευρωπαϊκού Αξονα 10, σημειώνοντας ότι πριν δύο εβδομάδες, η Εγνατία Οδός ΑΕ ανέ-λαβε το ρόλο του τεχνικού συμβού-λου τόσο για τον συγκεκριμένο «διάδρομο», όσο και για τον λεγό-μενο «Δρόμο των Αργοναυτών» (τον οδικό δακτύλιο της Μ. Θάλασ-σας). Ήδη, διασφαλίστηκαν τα πρώ-τα 150 εκατ. ευρώ της ελληνικής συμμετοχής στη συγχρηματοδότη-ση του άξονα 10 (και η προκαταβο-λή κατατέθηκε ήδη στην ελληνική πρεσβεία στο Βελιγράδι), ενώ το έργο δημοπρατείται στο επόμενο διάστημα και –σύμφωνα με το κ.Στυλιανίδη– φιλοδοξία είναι η εμπλοκή και ελληνικών κατασκευα-στικών εταιριών στο project, τόσο στο σερβικό κομμάτι του, όσο και στην πΓΔΜ.

Στο μεταξύ, η αγορά στην οποία τοποθετείται σήμερα το «κέντρο βάρους» της ελληνικής οικονομικής διπλωματίας φαίνεται ότι είναι αυτή της Μαύρης Θάλασσας, όπου οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν πέ-

βασική προϋπoθΕσΗ για τΗν ανταγωνιστικoτΗτα τΗσ ΕλλAδασ Η yπαρξΗ αποδοτικοy μΕταφορικοy συστHματοσ

presscode ISSUE 03> 62/63

Page 64: Presscode Issue 03

ρυσι κατά 48,9% (και όπου σύντο-μα πρόκειται να μπει στη γραμμή εκκίνησης η πρωτοβουλία για την κατασκευή του οδικού δακτυλίου της Μαύρης Θάλασσας, τον οποίο ο κ. Στυλιανίδης χαρακτήρισε ως το νέο εργαλείο που θα οδηγήσει την Ελλάδα στο σημαντικό νέο άνοιγμά της προς την περιοχή).

«Όποιος μπει σήμερα με ρίσκο σε αυτές τις αγορές, θα δεσμεύσει τα γωνιακά οικόπεδα», είπε χαρακτηρι-στικά ο κ. Στυλιανίδης, υπενθυμίζο-ντας ότι στις «παραδοσιακές» αγο-ρές της Ελλάδας, τα Βαλκάνια, μόνο στον τραπεζικό τομέα λειτουργούν σήμερα 2.300 παραρτήματα ελλη-νικών τραπεζών, που ελέγχουν το 20% της αγοράς, ενώ οι ελληνικές εξαγωγές έχουν αυξηθεί κατά 28,5% σε σχέση με το 2006.

Ο υφυπουργός επεσήμανε ακό-μη ότι, ενώ την προηγούμενη δεκα-ετία είχαμε «αντιπαραγωγική» και «άναρχη» μετανάστευση ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια, σήμε-ρα (από το 2001 και ιδίως μετά το 2004), μιλάμε πλέον για επέκταση στην περιοχή, με διατήρηση της έδρας της μητρικής στην Ελλάδα.

COSCO: Υπερδιπλασιασμός των διακινούμενων φορτίων μέσω Θεσ-σαλονίκης και Πειραιά αναμένεται για φέτος

Υπερδιπλάσιος σε σχέση με το 2006 εκτιμάται ότι θα είναι στο τέ-λος του 2007 ο συνολικός όγκος διακινούμενων εμπορευματοκιβω-τίων του κινεζικού ναυτιλιακού κο-λοσσού «Cosco» μέσω των λιμένων της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά, σύμφωνα τουλάχιστον με τον γενι-κό διευθυντή της «Cosco Pacific», Κεν Τσαν. Μόνο κατά το πρώτο τε-τράμηνο του 2007, ο όγκος του δι-ακινηθέντος φορτίου έχει ήδη φτά-σει στο 65% αυτού που επετεύχθη για το σύνολο του 2006 (στη διάρ-κεια του οποίου κατεγράφη εντυ-πωσιακή άνοδος, κατά 163%, σε σχέση με το 2003). Κατά τον κ.Τσεν, η θαλάσσια διακίνηση φορτίων πα-γκοσμίως εκτιμάται ότι θα αυξάνε-ται κατά 8%-10% ετησίως στα επό-μενα χρόνια και ακόμη γοργότερα από την Ασία προς τις ευρωπαϊκές αγορές. «Η ναυτιλιακή κοινότητα βρί-σκεται στην αναζήτηση λιμένων με-ταφόρτωσης (hub), ώστε να εξυπη-

ρετηθεί αυτή η ζήτηση», σημείωσε, για να προσθέσει ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με την άριστη θέση και υποδομή του, μπορεί να γνωρί-σει μελλοντικά κατακόρυφη ανά-πτυξη στον τομέα του διαμετακομι-στικού εμπορίου.

Ο ίδιος υπενθύμισε ότι το διμε-ρές εμπόριο Ελλάδας-Κίνας έφτασε πέρυσι στα επίπεδα-ρεκόρ των 33,4 δισ. δολ., αυξημένος κατά 14,7%, σε σχέση με το 2005, ενώ συμπλήρωσε ότι ολοένα και περισ-σότερες ελληνικές επιχειρήσεις επενδύουν στην Κίνα, όπου ο ρυθ-μός ανάπτυξης του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα «κλείσει» φέτος στο 10,4% .

HUTCHINSON: «Ελπίζουμε σύντομα να μας έχετε νεότερα για τα ελληνικά λιμάνια»

Άμεσα πρέπει να ολοκληρω-θούν τα προγραμματισμένα έργα και δράσεις στο λιμάνι της Θεσσα-λονίκης και γενικά στα ελληνικά λι-μάνια, γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυ-νος οριστικής απώλειας σημαντι-κών πελατών, όπως άφησε να εννο-ηθεί ο εκτελεστικός διευθυντής της βρετανικής «Hutchinson Port Hold-

οικονομία

«οποιοσ μπΕι σΗμΕρα μΕ ρισκο σΕ αυτΕσ τισ αγορΕσ, θα δΕσμΕυσΕι τα γωνιακα οικοπΕδα»

Page 65: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 64/65

ings (HPH)», Ρίτσαρντ Πίρσον. «Ελπί-ζω σύντομα να έχετε νεότερα για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και γενικά για τα ελληνικά λιμάνια, γιατί θέλουμε να παίξουμε και εμείς κάποιο ρόλο σε αυτά μελλοντικά», πρόσθεσε. Ο ίδιος επεσήμανε, πάντως, πως, σε ό,τι αφορά τα λιμάνια, οι παράγοντες «χρόνος» και «ταχύτητα» είναι κα-θοριστικής σημασίας και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για όσα λιμενικά έργα καθυστερούν να ολο-κληρωθούν. «Πρέπει να δράσετε πολύ γρήγορα, γιατί ενόσω η κατα-σκευή ενός έργου συνεχίζεται, πλοία και ναυτιλιακές εταιρίες αναγκάζονται να αναζητήσουν εναλλακτικές οδούς, προκειμένου να μεταφέρουν τα φορ-τία. Από τη στιγμή, όμως, που βρε-θούν και θα εδραιωθούν αυτές οι εναλλακτικές, είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουν τα δίκτυα.

Η Θεσσαλονίκη, η Μακεδονία και η Θράκη αποκτούν νέα δυναμική και νέα προοπτική στο διεθνές οικονομι-κό και γεωπολιτικό περιβάλλον».

«Πολλαπλό και πολυσήμαντο ρόλο αποκτούν στο διεθνές σκηνικό η Θεσ-σαλονίκη, η Μακεδονία και η Θράκη, που μετεξελίσσονται σε επιχειρηματι-κό, τουριστικό, διαμετακομιστικό και εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περι-οχής», όπως τόνισε ο πρωθυπουρ-γός της Ελλάδος, Κώστας Καρα-μανλής.

Αναλύοντας την κυβερνητική πολιτική για τη θέση και το ρόλο της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, ο κ. Καραμανλής επε-σήμανε ότι η κυβέρνηση κινείται με συγκροτημένο αναπτυξιακό σχέδιο για τη Μακεδονία και τη Θράκη. Οι δύο περιοχές από τώρα και στο εξής καθίστανται αιχμή της νέας

ενεργειακής πολιτικής της κυβέρ-νησης, αποκτώντας αυξημένη γεω-πολιτική σπουδαιότητα, η οποία δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και προσελκύει αυξημένες επενδύ-σεις, άρα και έσοδα.

Παράλληλα, πρόσθεσε ότι «η Μακεδονία και η Θράκη μπορούν ήδη να λειτουργούν ως έδρα για τα ερευνητικά κέντρα και τα στρατηγεία των μεγάλων επιχειρήσεων που δρα-στηριοποιούνται στη νοτιοανατολική Ευρώπη». Επίσης, καθίστανται πύλη, μέσα από την οποία οι επιχειρήσεις των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης προχωρούν, για να απο-κτήσουν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και έτσι γίνονται γέφυρες συνεργασίας με όλες τα κράτη της περιοχής.

Κατά τον κ. Καραμανλή, η Μακε-δονία και η Θράκη λειτουργούν σήμερα ως ενιαία οικονομική οντό-τητα, που παρέχει σημαντικές ευ-καιρίες επιχειρηματικών πρωτο-βουλιών σε τομείς όπως ο τουρι-σμός, οι ανανεώσιμες πηγές ενέρ-γειας (ΑΠΕ), οι επικοινωνίες και η πληροφορική, τα αγροτικά προϊό-ντα και τα τρόφιμα.

Αναφερόμενος στην πορεία της οικονομίας, ο κ. Καραμανλής επε-σήμανε ότι η μεγάλη δημοσιονομι-κή προσαρμογή που επετεύχθη -περισσότερο από πέντε ποσοστιαί-ες μονάδες- αλλά και οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης -4,6% του ΑΕΠ, το πρώτο τρίμηνο του χρόνου- συ-νιστούν εθνική επιτυχία. Είναι, μάλι-στα, εξαιρετικά σημαντικό το γεγο-νός ότι η ανάπτυξη δεν συναρτάται, πια, με ελλείμματα και χρέη, αλλά στηρίζεται κατά κύριο λόγο στις επενδύσεις και τις εξαγωγές, που αυξάνονται θεαματικά.

Ο Πρωθυπουργός σημείωσε

ακόμη ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2007, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 15,8%, ενώ πέρυσι οκταπλασιάστη-καν, σε σχέση με το 2005. Οι δε εξα-γωγές παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων 20 χρόνων, με έσοδα που ξεπέρασαν τα 16,5 δισ. ευρώ και άγγιξαν το 8,8% του ΑΕΠ, ενώ η ανεργία μειώθηκε, κάτω από το 9%, ύστερα από πολλά χρό-νια.

Στον τομέα της ενέργειας, συνέ-χισε ο κ. Καραμανλής, η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στη δημιουργία νέ-ου αγωγού τροφοδοσίας της Ευρώ-πης με φυσικό αέριο. «Το πρώτο τμήμα του, ο ελληνοτουρκικός αγω-γός, ολοκληρώνεται και πρόκειται να λειτουργήσει στο αμέσως επόμενο διάστημα. Για το δεύτερο τμήμα, τον υποθαλάσσιο ελληνοϊταλικό αγωγό, υπογράψαμε διακρατική συμφωνία με την Ιταλία», διευκρίνισε.

H β. Ελλαδα ΕνΕργΕιακοσ κομβοσ στα βαλκανια Μεγαλύτερα τα πολιτικά από τα οι-κονομικά οφέλη από τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολης

Σε ενεργειακό κόμβο πρόκειται να εξελιχθεί στα επόμενα χρόνια η Ελλάδα, με τον ελληνικό Βορρά να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις, επωφελούμενος και από τη γεωγραφική του θέση, που τον τοποθετεί στο κέντρο των εξε-λίξεων. Έργα όπως ο πετρελαιαγω-γός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Ιταλίας, αλλά και τα επενδυτικά project εκατοντάδων εκατομμυρί-ων ευρώ της ΔΕΗ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας στη νοτιοα-νατολική Ευρώπη, βάζουν τη χώρα

«Η μακΕδονiα και Η θρAκΗ μποροyν HδΗ να λΕιτουργοyν ωσ Eδρα για τα ΕρΕυνΗτικA κEντρα και τα στρατΗγΕiα των μΕγAλων ΕπιΧΕιρHσΕων που δραστΗριοποιοyνται στΗ νοτιοανατολικH ΕυρωπΗ»

Page 66: Presscode Issue 03

οικονομία

μας σε ένα ισχυρό ενεργειακό «κλαμπ», αλλάζοντας τα δεδομένα.

E. Χριστοδούλου: Να μην υπονο-μεύουμε τα έργα ανάδειξης της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο

«Πολύ μεγαλύτερη πολιτική ση-μασία» από ό,τι οικονομική, έχει για την Ελλάδα το έργο του πετρελαια-γωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπο-λης, καθώς βάζει τη χώρα μας σε ένα ισχυρό κλαμπ, όπου μέχρι πρό-τινος δεν ανήκε, σύμφωνα με τον πρόεδρο των Ελληνικών Πετρελαί-ων (ΕΛΠΕ), Ευθύμιο Χριστοδούλου. Ο ίδιος σημείωσε ότι βρίσκεται υπό συζήτηση –έστω σε πολύ προκα-ταρκτικό στάδιο– το ενδεχόμενο μεταφοράς και φυσικού αερίου στη «διαδρομή» Μπουργκάς-Αλεξαν-δρούπολης.

Κατά τον κ.Χριστοδούλου, η Ελ-λάδα δεν πρέπει να αφήσει καθυ-στερήσεις ή αναίτιες περιβαλλοντι-κές ανησυχίες να «φρενάρουν» έργα όπως ο πετρελαιαγωγός ή ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Τουρκίας, δεδομένου ιδίως ότι οι «πάρα πολλοί» ανταγωνιστές μας περιμένουν να επωφεληθούν από

κάτι τέτοιο. «Είμαι από τους φανατι-κότερους περιβαλλοντολόγους, αλλά πρέπει να κρατάμε το μέτρο σε κά-ποια πράγματα. Να μη χαλάσουμε τα δύο μεγάλα αυτά ενεργειακά έργα με τελείως δευτερεύοντα προβλήματα. Όλες οι δυνατότητες που δίνει η νέα τεχνολογία για την προστασία του περιβάλλοντος θα αξιοποιηθούν. Αρ-κεί να μη φειστούμε χρημάτων για τη χρήση της πολύ προηγμένης τεχνο-λογίας που υπάρχει». Ο πρόεδρος των ΕΛΠΕ σημείωσε ακόμη ότι, «στο διεθνές πλαίσιο, η Ελλάδα είναι πάρα πολύ μικρή. Γι’ αυτό πρέπει να κρατήσουμε τον χαρακτήρα μιας πε-ριφερειακής δυναμης [...] Οποτε στριμωχτήκαμε στον εθνικό μας χώ-ρο, περάσαμε άσχημα», είπε χαρα-κτηριστικά.

Χ.Γ.φελ: Οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις «μπλοκάρουν» ενερ-γειακές επενδύσεις στην Ελλάδα

Μήνυμα προς την Ελλάδα, να αντιμετωπίσει ταχύτατα τις σημα-ντικές καθυστερήσεις, που παρατη-ρούνται κατά την παροχή των αδει-οδοτήσεων στις επιχειρήσεις στον τομέα των ενεργειακών επενδύσε-

ων, έστειλε από το βήμα του φό-ρουμ ο Γερμανός «πράσινος» βου-λευτής, Χανς Γιόσεφ Φελ. Οπως επεσήμανε, πολλές ξένες εταιρίες, μεταξύ των οποίων και γερμανικές, καθυστερούν να επενδύσουν στη χώρα μας, κυρίως στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εξαιτίας του φαι-νομένου αυτού. «Όταν η Ελλάδα φτάσει στο θέμα της ασφάλειας της ενέργειας στον τομέα του ηλεκτρι-σμού, τότε θα πρέπει να βιαστεί ση-μαντικά για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων», σημείωσε. Ο ίδιος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα αντικατάστασης των παραδοσια-κών μορφών παραγωγής ενέργειας με τις ΑΠΕ, κάνοντας λόγο για κρίσι-μο πολιτικό θέμα, καθώς, όπως τό-νισε, εάν η αντικατάσταση δεν προ-χωρήσει στην πράξη θα οδηγηθού-με σε ραγδαία αύξηση πολεμικών συγκρούσεων για τον έλεγχο των κοιτασμάτων πετρελαίου.

Τ. Αράπογλου: Οι επιχειρήσεις της Β. Ελλάδας να γίνουν ακόμη πιο εξωστρεφείς

Τη διαβεβαίωση ότι η εξωστρέ-φεια δεν αποτελεί αυτοσκοπό για

«πολυ μΕγαλυτΕρΗ πολιτικΗ σΗμασια» απο ο,τι οικονομικΗ, ΕΧΕι για τΗν Ελλαδα το Εργο του πΕτρΕλαιαγωγου μπουργκασ-αλΕξανδρουπολΗσ, καθωσ βαζΕι τΗ Χωρα μασ σΕ Ενα ισΧυρο κλαμπ, οπου μέΧρι προτινοσ δΕν ανΗκΕ

Page 67: Presscode Issue 03

την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ), αλλά τον τρόπο για να συνε-χίσει να αναπτύσσεται και να είναι κερδοφόρα και ανεξάρτητη, τόνισε ο πρόεδρός της, Τάκης Αράπογλου. O κ.Αράπογλου δήλωσε ιδιαίτερα ικανοποιημένος, γιατί η ΕΤΕ πήρε στα «χέρια» της την καλύτερη τρά-πεζα της Τουρκίας (Finansbank) και πρόσθεσε ότι ο όμιλος έχει αποδε-δειγμένα τα αποτελέσματα που προέβλεψε από αυτή την επιχειρη-ματική κίνηση. «Διαψεύστηκαν οι κίνδυνοι που κάποτε είχαν προταχθεί για αυτή την αγορά», υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι η ΕΤΕ χρειάζεται περίπου έναν χρόνο για να απορ-ροφήσει τις εξαγορές σε Τουρκία και Σερβία, προκειμένου να «ομο-γενοποιηθεί» ο όμιλος.

Ο κ. Αράπογλου επεσήμανε ακόμη ότι η ΕΤΕ κράτησε το όνομα και τη διοίκηση της Finansbank, «για να μην ενοχλήσει κανέναν στην Τουρκία» και δεν έχασε καταθέσεις και πελάτες, ενώ συμπλήρωσε ότι η ΕΤΕ «πήγε 53 ελληνικές επιχειρή-σεις στην Τουρκία», μέσω των δυνα-τοτήτων που τους έδωσε για τη χρηματοδότηση των δράσεών τους στην τουρκική αγορά. Τέλος, κάλε-σε τις επιχειρήσεις της Βόρειας Ελ-λάδας να γίνουν πιο εξωστρεφείς –αφού, όπως υποστήριξε, «δεν έχουν αναπτύξει την εξωστρέφεια που απαιτούν οι καιροί»– και να αναπτύξουν νέα νοοτροπία στη σχέση τους με τις τράπεζες, θεω-ρώντας τες και ως συνεργάτιδες και συμβούλους, αντί για απλές δανεί-στριες.

Καινοτομία και τουρισμός, το-μείς-«κλειδιά» για την ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης και της Βόρει-ας Ελλάδας στα επόμενα χρόνια,

με προϋπόθεση τη χάραξη σω-στού στρατηγικού σχεδιασμού

Σε χρυσή ευκαιρία μπορεί να εξελιχθεί για τη Θεσσαλονίκη η με-γάλη προσπάθεια, που γίνεται τα τελευταία χρόνια, για την ανάδειξή της σε «πόλη της καινοτομίας». Η διεθνής σύνδεση της Θεσσαλονί-κης με την έννοια της καινοτομίας δημιουργεί σταδιακά ένα αξιόλογο «ενεργητικό», αφού διαμορφώνει δυνατότητες για μεγαλύτερη προ-βολή της πόλης διεθνώς, αλλά και για προσέλκυση περισσότερων επι-χειρηματικών κεφαλαίων στην πε-ριοχή.

Εκτός, όμως, από την καινοτο-μία, η Μακεδονία μπορεί να απο-λαύσει αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό, αν κατορθώσει να δημι-ουργήσει αναγνωρίσιμη «ταυτότη-τα» στο εξωτερικό, ως η γεωγραφι-κή αφετηρία πασίγνωστων ιστορι-κών προσωπικοτήτων (Μέγας Αλέ-ξανδρος, Αριστοτέλης κτλ).

Ζαν φρεντερίκ Ντε Λες: Επενδύ-σεις 250-300 εκατ. ευρώ ως το 2011 σχεδιάζει η Εμπορική Τράπε-ζα για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια

Επενδύσεις ύψους 250-300 εκατ. ευρώ, για την Ελλάδα και τη βαλκα-νική «γειτονιά» της, προγραμματίζει για την περίοδο ως το 2011 η Εμπο-ρική Τράπεζα, σύμφωνα με τον πρόεδρό της, Ζαν Φρεντερίκ Ντε Λες, επικεφαλής Διεθνούς Ανάπτυ-ξης της γαλλικής Credit Agricole SA (η οποία κατέχει το 72% της Εμπο-ρικής, με συνολικό επενδεδυμένο κεφάλαιο 2,5 δισ. ευρώ). Μάλιστα, οι συγκεκριμένες επενδύσεις δεν αποκλείεται να αυξηθούν περαιτέ-ρω, αν αποφασιστούν κινήσεις και σε άλλες χώρες, πέραν αυτών που έχουν ήδη τεθεί υπό τη «σκέπη»

της Εμπορικής (η ελληνική τράπεζα αποτελεί σήμερα το «στρατηγείο» της Credit Agricole για τις αγορές Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Αλβανίας). Ο Γάλλος τραπεζίτης εξέφρασε την ιδιαίτερη ικανοποίη-σή του για την αντιμετώπιση που είχε η CA από τις ελληνικές αρχές κατά την επενδυτική «εξόρμησή» της στην Ελλάδα. «Ως ξένος επενδυ-τής είμαι ευτυχής στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι, στην όλη διαδικασία, υπήρξε πλή-ρης διαφάνεια.

Ο πρόεδρος της Εμπορικής γνω-στοποίησε εξάλλου την πίστη της CA στην ελληνική οικονομία, εκ-φράζοντας την πεποίθηση ότι οι υψηλοί αναπτυξιακοί ρυθμοί θα συνεχιστούν και το 2008. Επεσήμα-νε, τέλος, ότι στόχοι της Εμπορικής για την περίοδο ως το 2011 είναι η διεύρυνση του μεριδίου αγοράς της στο 10,5% από 9% σήμερα, η αύξηση του καθαρού τραπεζικού εισοδήματος κατά 11% ετησίως και της κερδοφορίας κατά 30% τον χρόνο (με προοπτική τα κέρδη προ φόρων να φτάσουν τα 600 εκατ. ευρώ ως το 2011).

15 Εκατ. τουριστικΕσ αφιξΕισ αναμΕνονται φΕτοσ στΗν ΕλλαδαΆνοδο 7% εκτιμάται πως θα πα-ρουσιάσει το 2007 η τουριστική κίνηση στην Ελλάδα, με τις αφίξεις να αγγίζουν τα 15 εκατομμύρια άτομα, σύμφωνα με τα όσα επισή-μανε ο δημοσιογράφος του Econo-mist Intelligence Unit, Ρόμπερτ Μακ Ντόναλντ, επικαλούμενος εκτι-μήσεις του Παγκόσμιου Συμβουλί-ου Τουρισμού και Ταξιδίων.

Ο ίδιος εκτίμησε πως το κόστος των επενδύσεων για τη δημιουργία

presscode ISSUE 03> 66/67

«ΕπΕνδυσΕισ 250-300 Εκατ. Ευρω ωσ το 2011 σΧΕδιαζΕι Η Εμπορική τραπΕζα για τΗν Ελλαδα και τα βαλκανια»

Page 68: Presscode Issue 03

project παραθεριστικών κατοικιών στην Ελλάδα ανέρχεται στα 3,5 δισ. ευρώ ενώ παράλληλα επισήμανε πως συγκεκριμένα κεφάλαια επιχει-ρηματικών συμμετοχών (venture capital) βρίσκονται σε στάση ανα-μονής, προκειμένου να κατευθύ-νουν στην Ελλάδα σημαντικά κεφά-λαια για ανάλογες επενδύσεις.

Ωστόσο, αν και το momentum για τον ελληνικό τουρισμό είναι σα-φέστατα θετικό, οι μακροπρόθε-σμες προοπτικές δεν είναι εξίσου θετικές, καθώς οι υφιστάμενες πα-γκόσμιες εκτιμήσεις «βλέπουν» κάμψη στους ρυθμούς ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού σε βάθος 10ετίας. Εφόσον η πρόβλεψη αυτή επαληθευτεί, όπως τόνισε, θα έχει σαν αποτέλεσμα ο ελληνικός τουρι-σμός να χάσει έδαφος έναντι των ανταγωνιστών του. Ο ίδιος μάλιστα υπογράμμισε πως η προοπτική αυ-τή μπορεί να αντιστραφεί εάν εφαρμοστεί ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός που θα καταστήσει την Ελλάδα έναν ελκυστικό προορισμό 12 μηνών, με το νέο μοντέλο να πε-ριλαμβάνει και την παραθεριστική

κατοικία και τις εναλλακτικές μορ-φές τουρισμού.

Στ. Ανδρεάδης: Η Θεσσαλονίκη να αποκτήσει ταυτότητα με στόχο την τοποθέτησή της στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη

«Την επιβεβλημένη αναγκαιότητα να οικοδομηθεί -και μάλιστα άμεσα- μία ταυτότητα για τη Θεσσαλονίκη με στόχο την τοποθέτησή της στον πα-γκόσμιο τουριστικό χάρτη», υπο-γράμμισε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Σταύρος Ανδρεάδης. Ο ίδιος ανέ-δειξε τον παράγοντα του branding για την πόλη παράλληλα με την πλήρη απουσία αναγνωρισιμότη-τας της Θεσσαλονίκης σε ευρωπαϊ-κό επίπεδο: «Η Θεσσαλονίκη είναι μία άγνωστη πόλη στην Ευρώπη. Για τον μέσο Ευρωπαίο η εικόνα της πό-λης ήταν κι εξακολουθεί να είναι θολή. Σε πολλούς μάλιστα δεν είναι καν γνωστό πού βρίσκεται η πόλη» Όπως εξήγησε, το πρόβλημα με την ονο-μασία «Μακεδονία», εκτός βέβαια από την εθνική του σημασία, επιτεί-νει τη σύγχυση γύρω από την θέση της πόλης.

οικονομία

Αναφερόμενος εξάλλου στον ελληνικό τουρισμό, ο κ. Ανδρεάδης εμφανίστηκε αισιόδοξος για το μέλλον καθώς ο κλάδος δεν αποτε-λεί πια μία δραστηριότητα σε δεύ-τερη μοίρα, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. «Η Ελλάδα μπορεί στα επόμενα χρόνια να κάνει θαύματα στον τουρισμό, αρκεί να εκτιμήσουμε καλά το πού πάμε, να αναγνωρίζουμε και να είμαστε αυστηροί με τις αδυ-ναμίες μας και να προχωρήσουμε οργανωμένα», κατέληξε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ.

Στ. Χατζηϊωάννου: Η Θεσσαλονί-κη πρέπει να προσελκύσει περισ-σότερες αεροπορικές εταιρίες χα-μηλού κόστους

Διττή διάσταση στο νέο μοντέλο στο οποίο θα μπορούσε να στηρι-χθεί η υγιής ανάπτυξη του ελληνι-κού τουρισμού στο μέλλον -με ιδι-αίτερη μάλιστα έμφαση στον βο-ρειοελλαδικό χώρο- έδωσε ο δημι-ουργός του Ομίλου Easygroup, Στέλιος Χατζηιωάννου. Όπως ανέ-φερε, προκειμένου η Θεσσαλονίκη και γενικότερα η περιοχή να πα-

Η θΕσσαλονικΗ να αποκτΗσΕι ταυτοτΗτα μΕ στοΧο τΗν τοποθΕτΗσΗ τΗσ στον παγκοσμιο τουριστικο ΧαρτΗ

Page 69: Presscode Issue 03

ρουσιάσει δυναμική ανάπτυξη θα πρέπει καταρχήν να προσελκύσει τις αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους ώστε να αυξήσει σημαντι-κά τις αφίξεις και την τουριστική ροή, και στη συνέχεια να δώσει έμ-φαση στον τομέα της παραθεριστι-κής κατοικίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση πά-ντως για την «άφιξη» πολλών αερο-πορικών εταιριών χαμηλού κόστους στη Θεσσαλονίκη είναι η μείωση των φόρων αεροδρομίου, προσθέ-τοντας στο σημείο αυτό πως το κόστος στα ελληνικά αεροδρόμια είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σύγκριση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις.

Ο κ. Χατζηϊωάννου αναφέρθηκε και στον σχεδιασμό του ομίλου του για την ανάπτυξη των αστικών ξε-νοδοχείων χαμηλού κόστους «easy-Hotels» και στην Ελλάδα, διευκρινί-ζοντας ότι βρίσκεται σε διαπραγμα-τεύσεις με επιχειρηματίες στη Θεσ-σαλονίκη και την Αθήνα, οι οποίοι θα ενδιαφέρονταν να αναλάβουν το franchise. Πάντως, η πρόθεση του κ. Χατζηϊωάννου «σκοντάφτει» ως προς έναν βαθμό στο θεσμικό πλαίσιο, αφού τα easyHotels δεν μπορούν εύκολα να ενταχθούν σε κατηγορίες «αστέρων». Κατά τον επιχειρηματία, όμως, το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να λυθεί, πχ. μέ-σω του θεσμικού πλαισίου που ισχύει για τα ενοικιαζόμενα δωμά-τια (σήμερα λειτουργούν τρία ξενο-δοχεία του είδους στο Λονδίνο, ενώ στη Μέση Ανατολή οικοδομείται αλυσίδα 38 «easyHotels»).

Κ. Γραμμένος: Με το Διεθνές Πανε-πιστήμιο θέλουμε να δημιουργή-σουμε καινοτομία και να προάγου-με την αριστεία

Απτά αποτελέσματα στη δημι-ουργία καινοτομίας, στην επίτευξη αριστείας και στην παραγωγή στε-λεχών υψηλότατου επιπέδου, θα επιδιώξει το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το οποίο αναμένεται να μπει στη γραμμή εκκίνησης τον Ιανουάριο του 2008, με το πρώτο πτυχίο («Executive MBA»).

Το όραμα του ΔΙΠΑΕ, το οποίο –μεταξύ άλλων– θα φέρει στη Θεσ-σαλονίκη και τα Βαλκάνια την εμπει-ρία πανεπιστημίων όπως το City του Λονδίνου, παρουσίασε στο φό-ρουμ ο πρόεδρός του, καθηγητής Κώστας Γραμμένος. Σημείωσε ότι το πανεπιστήμιο, που θα απευθύνε-ται μεταξύ άλλων σε στελέχη τρα-πεζών, οργανισμών και επιχειρήσε-ων από τα Βαλκάνια, θα δέχεται δι-ακεκριμένους επισκέπτες καθηγη-τές, ενώ θα γίνουν προσλήψεις νέων ανθρώπων με σημαντικές επιστη-μονικές δημοσιεύσεις.

«Κονδύλια άνω του 1 δισ. ευρώ, υπερδιπλάσια σε σχέση με αυτά που δόθηκαν από το Γ΄ΚΠΣ, πρόκειται να διατεθούν για την ενίσχυση της έρευ-νας, της τεχνολογίας και της καινοτο-μίας στην περίοδο 2007-2013, στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Οι επεν-δύσεις στη γνώση και την καινοτομία αποτελούν σήμερα πρωταρχικό στό-χο πολιτικής για την κυβέρνηση», όπως υπογράμμισε ο ειδικός γραμ-ματέας Ανταγωνιστικότητας του υπουργείου Ανάπτυξης, Σπύρος Ευσταθόπουλος.

Ο οποίος τόνισε πως πρέπει να μας προβληματίζει σοβαρά το γε-γονός ότι το ποσοστό των ιδιωτι-κών επενδύσεων στον τομέα της έρευνας στην Ελλάδα μόλις και με-

τά βίας φτάνει στο 28,2%, έναντι μέσου όρου 54,6% στα 15 κράτη-μέλη (σύμφωνα με τη Eurostat). «Δεν είναι δίκαιο κάποιοι να κραυγά-ζουν ότι η χώρα μας είναι προτελευ-ταία στους δείκτες που αφ ορούν αυτόν τον τομέα, ενώ οι ίδιοι δεν συμ-βάλουν ώς θα όφειλαν», είπε χαρα-κτηριστικά.

Η θΕσσαλονικΗ πολΗ τΗσ δΗμιουργιασΝέα σχέση, βασισμένη στην εμπι-στοσύνη, την ισοτιμία, την αξιοπρέ-πεια και τον απευθείας διάλογο, υποσχέθηκε στον επιχειρηματικό κόσμο της Β. Ελλάδας ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γεώργιος Παπανδρέου, επισημαίνο-ντας ότι, εφόσον αναλάβει την κυ-βέρνηση, θα βάλει τέρμα στην «προσβλητική για τη Θεσσαλονίκη ιστορία των μάγων με τα δώρα».

Αναφερόμενος στην πορεία της ελληνικής οικονομίας, ο κ. Παπαν-δρέου διατύπωσε τέσσερις εκτιμή-σεις: πρώτον, ότι βιώνουμε το τέλος του αναπτυξιακού υποδείγματος, που ίσχυσε στην Ελλάδα από τη μεταπολίτευση ως σήμερα. Κατά τον κ. Παπανδρέου, η ανάπτυξη στηρίζεται σήμερα σε πήλινα πό-δια, αφού στηρίζεται στην κατανά-λωση μέσω δανεισμού και σε επεν-δύσεις που κατευθύνονται στη συ-ντριπτική πλειοψηφία τους στην κατοικία. Δεύτερον, ότι η Ελλάδα χάνει το τρένο της ανταγωνιστικό-τητας και ότι, αν η χώρα βρισκόταν εκτός ΟΝΕ, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών θα οδηγούσε σε ση-μαντικές ανακατατάξεις στη νομι-σματική ισορροπία. Τρίτον, ότι η ανάπτυξη αφήνει πολλούς Ελληνες «απ’ έξω», αφού πολλές οικογένειες –και επιχειρήσεις, ιδίως μικρομε-

«κονδyλια ανω του 1 δισ. Ευρω προκΕιται να διατΕθουν για τΗν ΕνισΧυσΗ τΗσ ΕρΕυνασ, τΗσ τΕΧνολογιασ και τΗσ καινοτομιασ στΗν πΕριοδο 2007-2013, στο πλαισιο του Εθνικου στρατΗγικου πλαισιου αναφορασ

presscode ISSUE 03> 68/69

Page 70: Presscode Issue 03

σαίες– βυθίζονται στα χρέη και το «σύνδρομο της τρίτης εβδομάδας» τείνει να γίνει κανόνας. Τέταρτον, ότι η Ελλάδα δεν επενδύει στο μέλ-λον, αφού υστερεί σε ευρυζωνικές υποδομές και μειώνει τις δαπάνες για εκπαίδευση.

Ο κ. Παπανδρέου επεσήμανε ότι αν το ΠΑΣΟΚ αναλάβει την εξουσία, θα θέσει ως στόχο η Ελλάδα να εί-ναι «πράσινη χώρα» ως το 2020 και να μην υπάρχει «Απάρτχάιντ» περι-βάλλοντος, με τους ευνοημένους

να κατοικούν στις «προνομιακές» περιοχές. Ο ίδιος υποσχέθηκε δη-μόσιες επενδύσεις ίσες με το 5% του ΑΕΠ και προσανατολισμένες σε τομείς με πολλαπλασιαστικά απο-τελέσματα, ενώ δεσμεύτηκε για την καθιέρωση φορολογικών κινήτρων για την έρευνα και την καινοτομία, για πενταετές αφορολόγητο για μι-κρές επιχειρήσεις νέων σε ημιαστι-κές και αγροτικές περιοχές. Είπε ότι οι νέοι θα έχουν δικαίωμα πρόσλη-ψης σε επιχειρήσεις για τέσσερα

χρόνια, με πλήρη ασφάλιση και εγ-γυήθηκε την αύξηση των δαπανών για την παιδεία στο 5% του ΑΕΠ την πρώτη τετραετία, συν 1 δισ. ευρώ περισσότερα από τον πρώτο κιόλας χρόνο.

οικονομία

συμπΕρασματα

Α 1. Η παγκοσμιοποίηση των αγορών είναι βαθιά πλέον ριζωμένο

γεγονός χωρίς επιστροφή. 2. Στην οικονομία όλα τα μεγέθη κρίνονται συγκριτικά. Σήμερα

έχουμε πλέον μεταβεί από την οικονομία έντασης κεφαλαίου στην οικονομία έντασης γνώσης.

3. Η απαίτηση του ανταγωνισμού για το καλύτερο είναι κυρίαρχη. 4. Τίποτε δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο ούτε να διεκδικείται

μονόπλευρα, χωρίς σοβαρά επιχειρήματα και χωρίς να το έχει ανάγκη η αγορά.

5. Προσφιλείς προσεγγίσεις για τη Θεσσαλονίκη, όπως τα περί «Συ-μπρωτεύουσας» ή «Μητρόπολης των Βαλκανίων» και τα τοιαύτα, έχουν εκ των πραγμάτων ξεπεραστεί. Αποπροσανατολίζουν και προκαλούν πλέον τα αντίθετα απο τα επιθυμητά αποτελέσματα στην κοινή γνώμη της Βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλονίκης

Β 6. υπάρχει σοβαρότατο και συγκεκριμένο ενδιαφέρον για την ανά-

πτυξη του Λιμένος της Θεσσαλονίκης από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες με εξειδίκευση στο διαμετακομιστικό εμπόριο. Όμως, απαιτείται εγρήγορση και ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων για την ιδιωτικοποίηση του λιμένα της Θεσσαλονίκης, καθώς υπάρ-χει ισχυρός ανταγωνισμός απο εναλλακτικές θέσεις άλλων λιμέ-νων της ευρύτερης περιοχής.

7. Η προσέλκυση ιδιωτικών ξένων κεφαλαίων σε συνδυασμό με την ανάλογη τεχνογνωσία και τη διεθνή δικτύωση πρέπει να θεωρεί-ται μονόδρομος για την ανάπτυξη της περιοχής. Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που αποτελούν επιτυχημένη πρα-κτική παγκοσμίως, μπορούν να συμβάλλουν, κατ΄ αρχήν, στην ανάπτυξη του διαλιμενικού ανταγωνισμού και να προσδώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

8. Ολόκληρη η Ευρώπη πραγματοποιεί ταχύτατη μεταστροφή στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την αποδοτικότερη εκμετάλλευ-

ση των εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Η Ελλάδα και ειδικότε-ρα η Βόρεια Ελλάδα δεν πρέπει να απουσιάζει απο αυτή την εξέλιξη καθώς διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα στους τομείς της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας. Η εκμετάλλευση των συ-γκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής μπορεί να γίνει αποτε-λεσματικότερη με την ύπαρξη ανάλογου θεσμικού πλαισίου και με την άρση των σχετικών αγκυλώσεων κατά τη διαδικασία αδει-οδοτήσεων.

9. Η Θεσσαλονίκη αποτελεί σπάνιο παράδειγμα μεγάλης σύγχρονης πόλης με πολύχρονη ιστορία και με δύο τουριστικές περιοχές σπά-νιου κάλους (Χαλκιδική & Πιερία) σε πολύ κοντινή απόσταση. Μπορεί να είναι ένας σχετικά φρέσκος τουριστικός προορισμός, που πρέπει όμως σύντομα να διαμορφώσει τη δική του ταυτότη-τα. Για το λόγο αυτό θα χρειαστούν καλές ιδέες και κάποια σύγχρο-να έργα. Επιπλέον, προκειμένου για να γίνουν αυτά πράξη απαι-τείται σοβαρή μελέτη του θέματος από επαγγελματίες, οι οποίοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους οπωσδήποτε την αξιοποίηση της ιδιαίτερης ελληνικής ταυτότητας. Ολοι οι σύνεδροι συμφώνη-σαν ότι η Θεσσαλονίκη στερείται αναγνωρισιμότητας ως διεθνής τουριστικός προορισμός, κάτι που αδικεί τα γνωρίσματά της.

10. Η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές και τη γεωγραφική θέση για την ανάπτυξη καινοτομι-κών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό η εκπαίδευση και η κα-τάρτιση, και η σύνδεσή της με το τοπικό παραγωγικό σύστημα, και κυρίως μια νέα κουλτούρα που θα πρέπει να επικρατήσει σε όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν στην παραγωγή και-νοτομίας, μπορεί να προσφέρει τις απαραίτητες προοπτικές ανάπτυξης για την περιοχή. Απαιτείται πηγαία και πλούσια χρη-ματοδότηση υλικών και άϋλων υποδομών, μαζί με μια διακομ-ματική συμφωνία στρατηγικής για την ανάπτυξη καινοτομίας στην περιοχή και πάνω απ΄ όλα αυτοπεποίθηση για την ιδιαιτε-ρότητα και τις δυνατότητες της δικής μας προσπάθειας.

Page 71: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 70/71

εIναι προφανHΣ η διαπίστωση ότι όλες απόπειρες παρέμβασης στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό μέ-σω νέων πολιτικών σχηματισμών τις τελευταίες 3 δεκαετίες κατέλη-ξαν σε αποτυχίες. Αποτυχίες που μπορούν να αποδοθούν σε πολ-λούς παράγοντες, με βασικότερο από τους οποίους ότι στην Ελλάδα

του διαπλεκόμενου κρατισμού οι κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού είναι ουσιαστικά μια σημαδεμένη τράπουλα, που δημιουργεί ένα πο-λιτικό καρτέλ εμποδίζοντας νέους παίχτες να εισέλθουν και να επιβι-ώσουν στην «πολιτική αγορά».

Αν λοιπόν έχουμε γνώση των προηγούμενων προσπαθειών, συ-

ναίσθηση των περιορισμών και των δυσκολιών και έλλειψη πόρων, πρόσβασης στα μέσα και προσωπι-κοτήτων, τότε γιατί τολμάμε να πα-ρέμβουμε μέσα από ένα νέο πολι-τικό φορέα;

Όσο και αν διαφεύγει της ιδεο-λογικής μονομέρειας των ελληνι-κών ΜΜΕ, υπάρχει στην ελληνική κοινωνία ένα μεγάλο τμήμα δεκτι-κό στις ιδέες τόσο του οικονομικού όσο και του κοινωνικού φιλελευθε-ρισμού. Ένα τμήμα που όχι μόνο καταγράφεται στις έρευνες (όπως αυτή της ALCO που δημοσίευσε προ διμήνου ο Ελεύθερος Τύπος που το οριοθετεί περίπου στο 24%) αλλά του οποίου η εκλογική συμπεριφορά έχει κρίνει όλες τις εθνικές εκλογές από το 1996 έως σήμερα.

Είναι οι άνθρωποι που πίστεψαν στο όραμα του Κώστα Σημίτη για τον εκσυγχρονισμό της χώρας για να απογοητευτούν από ατολμία στην προώθηση των αναγκαίων ριζικών διαθρωτικών μεταρρυθμί-σεων. Οι ίδιοι που μετά πίστεψαν στον Κώστα Καραμανλή να υπό-

γιατι τωρα Ενα φιλΕλΕυθΕρο κομμα;

φωτΗσ πΕρλικοσ

Page 72: Presscode Issue 03

θέσεις

σχεται επανίδρυση του κράτους και πάταξη της διαφθοράς, για να δουν ότι απλά εννοούσε της αντικατά-σταση των πράσινων τρωκτικών από τα γαλάζια. Η επίκαιρη περί-πτωση των ομολόγων δεν είναι πα-ρά η ελάχιστη ορατή κορυφή του παγόβουνου της κρατικής διαφθο-ράς. Έτσι πέρασε μια δεκαετία με την ελληνική οικονομία να χάνει σε ανταγωνιστικότητα και τους δρα-στηριοποιούμενους στην αγορά να ασφυκτιούν.

Η ανάγκη ενός νέου κόμματος προκύπτει από την διάψευση κάθε προσδοκίας για πολιτική προώθη-ση ριζικών μεταρρυθμίσεων με φορείς τα δύο κόμματα εξουσίας. Οι παλαιοί κομματικοί σχηματισμοί έμπρακτα έδειξαν και οι δύο την αδυναμία τους να εφαρμόσουν μια διαφορετική μη-κρατιστική πολιτι-κή, η οποία αποτελεί ξεκάθαρη αναγκαιότητα.

Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην σύγχρονη μεταπο-λιτευτική μας ιστορία είναι ξεκάθα-ρη η ιδεολογική γύμνια των κομμά-των εξουσίας. Είναι εμφανές σε όλο και περισσότερους ότι πρόκειται ουσιαστικά για δύο αντίπαλους προσοδοθηρικούς μηχανισμούς, που συντηρούν τους κομματικούς στρατούς μέσω της συνεχιζόμενης μεγέθυνσης του κράτους (οι εργα-ζόμενοι που εξαρτώνται από το δημόσιο ξεπέρασαν πέρυσι για πρώτη φορά το 1 εκατομμύριο!), και που μάχονται για το λάφυρο της

νομής του κρατικού πλούτου. Ενός πλούτου που στερούν από τις πα-ραγωγικές δυνάμεις της χώρας αναστέλλοντας την αναπτυξιακή της δυναμική.

Η μεγάλη αυταπάτη που συνεχί-ζει εντέχνως να καλλιεργείται και να παγιδεύει τις ψήφους των φιλελεύ-θερα σκεπτόμενων συμπολιτών μας είναι ότι μέσα από τα κόμματα εξουσίας μπορούν να περάσουν φιλελεύθερες πολιτικές. Οι φιλελεύ-θερες ιδέες και οι φορείς τους δεν έχουν τύχη εντός των κομμάτων εξουσίας. Είναι παγιδευμένοι εντός ενός ασφυκτικού πλαισίου δράσης που μετατρέπει τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές σε προσωπικές αντιπαραθέσεις.

Ήταν και θα είναι μονίμως περι-θωριακές τάσεις διότι οι αντίπαλοί τους κρατιστές έχουν το συντρι-πτικό πλεονέκτημα να ταΐζουν τους μηχανισμούς τους μέσω του κράτους. Η ίδια φύση των ελληνι-κών κομμάτων εξουσίας που τρο-φοδοτούνται (άμεσα και έμμεσα, νόμιμα και παράνομα) από το κράτος είναι στέκεται εμπόδιο στην φιλελευθεροποίησή τους. Δεν είναι μόνο οι προσωπικές εμπειρίες φίλων του φιλελεύθερου χώρου δοκίμασαν να περάσουν τις ιδέες τους μέσα από τα δύο με-γάλα κόμματα, που το αποδεικνύ-ουν, αλλά και πολιτικές εμπειρίες όσων πίστεψαν στο όραμα που περιέγραφε η διακήρυξη της ΝΔ του Κ.Μητσοτάκη το 1985 ή ο εκ-

συγχρονισμός του Κ.Σημίτη το 1996.

Οι φιλελεύθερες ιδέες και προ-τάσεις όχι μόνο μπορούν να δώ-σουν όραμα σε αυτές τις δυνάμεις, αλλά να προσφέρουν και άμεσες λύσει απεγκλωβισμού της χώρας από την προβληματική της πορεία. Χρειάζονται όμως έναν σοβαρό, ειλικρινή, αξιόπιστο και ριζοσπα-στικό φορέα έκφρασής τους. Ένα πολιτικό φορέα που να μπορεί να εκφραστεί χωρίς τις αναστολές και τους περιορισμούς πολιτικών ισορ-ροπιών, προσωπικών σχέσεων και μικροπολιτικών συμφερόντων. Έναν πομπό ξεκάθαρων θέσεων που να επιβάλλει ξανά στο τραπέζι του πολιτικού διαλόγου την φιλε-λεύθερη ατζέντα προτάσεων. Ένα αγωνιστικό κόμμα αρχών που να αμφισβητήσει την καταθλιπτική κυριαρχία στη χώρα μας νεκρών ιδεολογημάτων και ιδεοληψιών και να προσφέρει σύγχρονες και καινο-τόμες πολιτικές επιλογές.

Η προσπάθειά μας, στην Φιλε-λεύθερη Συμμαχία, ξεκινάει από την συναίσθηση του χρέους μας, πρώτα απέναντι στον εαυτό μας και μετά ως πολίτες αυτής της χώ-ρας, να μην μένουμε απαθείς απέ-ναντι στις εξελίξεις και στο πολιτικό καρτέλ που τις ορίζει. Η επιλογή της δραστηριοποίησης μέσω ενός κόμματος απλών πολιτών που με την χρήση των νέων τεχνολογιών συσπειρώνονται και οργανώνονται από τα κάτω, παρακάμπτοντας τα παραδοσιακούς ελεγχόμενους δι-αύλους επικοινωνίας και ενημέρω-σης και όχι απλά μονόδρομος, αλ-λά και ο μοναδικός ρεαλιστικός τρόπος παρέμβασης σε ένα σύστη-μα που έχει καταλήξει να υπάρχει μόνο για να αυτοσυντηρείται.

ιατροσ, προΕδροσ τΗσ φιλΕλΕυθΕρΗσ συμμαΧιασ Http://www.grEEKliBErAls.nEt

Η ανAγκΗ Ενoσ νEου κoμματοσ προκyπτΕι απo τΗν διAψΕυσΗ κAθΕ προσδοκiασ για πολιτικH προωθΗσΗ ριζικων μΕταρρυθμισΕων μΕ φορΕισ τα δυο κομματα Εξουσιασ

Page 73: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 72/73

Σε ολο τον κοΣΜο διεξάγεται, πάνω από δέκα χρόνια, ένας επίπο-νος και δύσκολος διάλογος για τη μεταρρύθμιση των συστημάτων κοι-νωνικής ασφάλισης. Σε όλο τον κό-σμο εκτός από την Ελλάδα, που δυ-στυχώς γι΄αυτή, έχει και το μεγαλύτε-ρο πρόβλημα από όλες τις υπόλοιπες χώρες της δύσης.

Στην Ελλάδα εδώ και τέσσερις μή-νες κυριαρχεί στην επικαιρότητα το σκάνδαλο των «δομημένων ομολό-γων» αλλά απουσιάζει ο διάλογος για το ασφαλιστικό. Το Δημόσιο, όπως πληροφόρησε ο υφυπουργός κ. Δού-κας, εξέδωσε ομόλογο 280 εκατομ-μυρίων ευρώ με επιτόκιο χαμηλότε-ρο από το επιτόκιο που προσφέρει η Αγορά στην Ελλάδα. Ο καθ’ύλην αρ-μόδιος δηλαδή υπουργός της κυβέρ-νησης ομολόγησε ότι ο αγοραστής του ομολόγου υπέστη ζημιά ίση του-λάχιστον με το κέρδος που αποκόμι-σε το Δημόσιο. Αλλά αγοραστής του ομολόγου ήταν, όπως αποδείχθηκε, τα ασφαλιστικά ταμεία. Η κυβέρνηση -διότι περί αυτού πρόκειται στην κα-λύτερη γι΄αυτή περίπτωση- επιχείρη-σε να μειώσει το δημόσιο χρέος και να καλύψει τα ελλείμματα του προϋ-

πολογισμού από τα αποθεματικά των Ταμείων. Η κυβέρνηση κατέφυγε δη-λαδή στην προσφιλή τακτική των προκατόχων αυτής κυβερνήσεων να διαχειρίζονται τις αποταμιεύσεις των ασφαλισμένων για σκοπούς αλλότρι-ους από αυτόν για τον οποίο προορί-ζονται την πληρωμή των συντάξεων των ασφαλισμένων. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση υπό το σκηνικό αυτό, τσακώνονται για το ποιός είναι λιγό-τερο «κλέφτης» και περισσότερο «κοινωνικά ευαίσθητος» αποπροσα-νατολίζοντας έτσι εντελώς την κοινή γνώμη από την ουσία του θέματος. Όμως όσο το πολιτικό σύστημα –μη-δέ εξαιρουμένων των συντεχνιών– έχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεται την περιουσία των ασφαλισμένων, θα «βάζει χέρι» στα λεφτά τους με πολ-λούς λιγότερο ή περισσότερο έξυ-πνους τρόπους. Oι συνδικαλιστικές οργανώσεις (ΓΣEE και AΔEΔY) που με τις αντιδράσεις τους το 2001 ματαίω-σαν τις -σε κάθε περίπτωση αναποτε-λεσματικές- επιχειρούμενες αλλαγές Γιαννίτση δεν επιθυμούν καμιά απο-λύτως μεταρρύθμιση μικρή ή μεγά-λη. Και σοφά πράττουν, κάθε μεταρ-ρύθμιση, όσο μικρή κι αν είναι –αρκεί να είναι μεταρρύθμιση και όχι καρι-κατούρα- θα θίξει μετά βεβαιότητας τα εξωφρενικά προνόμια των ηγετι-κών κλιμακίων των συνδικάτων.

Σε όλη την Ευρώπη (από την κε-ντροαριστερή Ιταλία, την παραδοσι-ακά σοσιαλδημοκρατική Σουηδία –ανεξαρτήτως της πολιτικής τοποθέ-τησης του κόμματος που κυβερνά-, τη Γερμανία, το Bέλγιο, τη Pουμανία, τη Λετονία, την Oυγγαρία, την Oλλαν-

δία και τη Μεγάλη Βρετανία), παρα-τηρείται μια αλλού ταχεία και αλλού σταδιακή μεταρρύθμιση των ασφα-λιστικών συστημάτων. H κυβέρνηση των HΠA προτίθεται να διαθέσει τα πλεονάσματα του προϋπολογισμού της για να αντιμετωπίσει το έλλειμμα που θα δημιουργηθεί μετά από τριά-ντα χρόνια στο αμερικανικό ασφαλι-στικό σύστημα. Σε μας, το ασφαλιστι-κό σύστημα είναι ήδη ελλειμματικό και όλοι ξέρουν ότι σε λιγότερο από μια δεκαετία αρχίζει η ραγδαία επι-δείνωση των προβλημάτων του. Από το 2005 μέχρι το 2029 δημιουργείται σταδιακά, πρόσθετο ετήσιο έλλειμμα και όλοι αδιαφορούν. Όλοι ανέχονται ένα κλαδικά κατακερματισμένο σύ-στημα που χρηματοδοτεί φαύλες παροχές που έχουν αποσπάσει κατά καιρούς διάφορες συντεχνιακές ομά-δες. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση όμως συνεπικουρούμενοι από τα συνδικάτα επιμένουν να υποστηρί-ζουν το σημερινό διανεμητικό σύ-στημα συντάξεων που, με μαθηματι-κή ακρίβεια, οδηγείται σε χρεοκοπία. Το πολιτικό σύστημα αρνείται να συ-ζητήσει την αλλαγή του ασφαλιστι-κού συστήματος μολονότι απ’ όλες τις εκθέσεις ειδικών που έχουν δημο-σιοποιηθεί σε σχέση με την κοινωνική ασφάλιση στη χώρα μας αποδεικνύ-εται η απόλυτη χρεοκοπία της διαχεί-ρισης του ασφαλιστικού συστήματος από το ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Όμως κάθε αναβολή αντιμετώπι-σης του ασφαλιστικού ισοδυναμεί με αδικοπραξία σε βάρος των μελλοντι-κών συνταξιούχων και σημερινών εργαζομένων. Οι όποιες προτάσεις

o γopδioσ δEσMoσ του ασφαλιστικουtασοσ i. AβραντινΗσ

Page 74: Presscode Issue 03

ανάλυση

παρουσιαστούν δε θα πρέπει να επι-διώκουν την αναβολή της χρεοκοπί-ας αλλά την αντιμετώπιση του προ-βλήματος μακροπρόθεσμα. Eίναι βέβαιο, ότι όσο κινούμαστε στη λογι-κή της διατήρησης του υπάρχοντος αναδιανεμητικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος με αλλα-γές απλώς στους κανόνες και στις παραμέτρους του (λ.χ επιμήκυνση του εργασιακού βίου, αύξηση των εισφορών, μείωση των συντάξεων), οι όποιες μεταρρυθμίσεις σ΄αυτό θα αποδεικνύονται, όπως διδάσκει η δι-εθνής πραγματικότητα αναποτελε-σματικές και όσο περνά ο καιρός πε-ρισσότερο επώδυνες για την οικονο-μία και την κοινωνία. Η μόνη προσέγ-γιση που δίνει κοινωνικά δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πρόβλημα και ελ-πίδα στους εργαζόμενους είναι η βαθιά μεταρρύθμιση προς ένα -στην κατάληξη της μεταρρυθμιστικής δια-δικασίας- αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα που θα λειτουργεί κάτω από την αυστηρή εποπτεία του κρά-τους και θα απαντά με τρόπο πειστι-κό στα εξής θεμελιώδη ερωτήματα:l Οι εργαζόμενοι θέλουν οι ασφαλι-στικές εισφορές που πληρώνουν να τους ανήκουν από την πρώτη μέρα της εργασίας τους μέχρι και την έξο-δό τους απ’ αυτή ή προτιμούν να χά-νονται στη μαύρη τρύπα του αδηφά-γου, αδιαφανούς και διεφθαρμένου κρατικού ασφαλιστικού συστήμα-τος;l Οι εργαζόμενοι εμπιστεύονται τις απατηλές υποσχέσεις του υπάρχο-ντος συστήματος ή επιθυμούν να καθορίζουν οι ίδιοι το συνταξιοδοτι-κό τους μέλλον και να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή κατά το χρόνο του ερ-γάσιμου βίου τους το ύψος της σύ-νταξης που θα πάρουν, όποτε αυτοί το θελήσουν;l Μπορεί το ασφαλιστικό σύστημα από κομματικό εργαλείο και όργανο δημαγωγίας, από μηχανισμός μιας

άδικης ανακατανομής υπέρ των ορ-γανωμένων συμφερόντων να γίνει μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και φορέας που θα επιτρέψει στους ερ-γαζομένους να συμμετέχουν ουσια-στικά στην οικονομική ζωή της χώ-ρας;

Oι βασικές αρχές του νέου συστή-ματος θα έπρεπε να είναι οι εξής:

1. O εργαζόμενος είναι ιδιοκτήτης της ασφαλιστικής του αποταμίευσης (στην οποία συμπεριλαμβάνεται ασφαλώς και η εργοδοτική εισφορά). Aυτή καταχωρείται σε ατομικούς συ-νταξιοδοτικούς λογαριασμούς.

2. Η διαχείριση των ατομικών συ-νταξιοδοτικών λογαριασμών γίνεται από Ανώνυμες Εταιρείες Διαχείρισης Συνταξιοδοτικών Λογαριασμών, οι οποίες τελούν υπό αυστηρή κρατική εποπτεία και των οποίων η λειτουρ-γία θα καθοριστεί με ειδικές νομοθε-τικές ρυθμίσεις.

3. Το σύστημα πρέπει να διασφα-λίζει τη μέγιστη δυνατή ανταποδοτι-κότητα των καταβαλλομένων εισφο-ρών, έτσι ώστε κάθε ασφαλισμένος να δικαιούται παροχές ανάλογες με τις εισφορές που κατέβαλε στα χρό-νια της εργασίας του. Εξ αρχής πρέπει να επιδιωχθεί η σταδιακή αλλά στα-θερή μείωση του κρατικού αναδιανε-μητικού συστήματος με μακροπρό-θεσμο στόχο την πλήρη κατάργησή του.

4. Το σύστημα πρέπει να διασφα-λίζει την μακροχρόνια σταθερότητα των εισφορών, έτσι ώστε να αποφεύ-γεται η υπέρμετρη επιβάρυνση των νεότερων γενεών. Η αρχή αυτή στο-χεύει στη δημιουργία ενός συνταξιο-δοτικού συστήματος με ελεγχόμενο κόστος.

5. Το σύστημα πρέπει να ενσωμα-τώνει μηχανισμούς αυτόματης προ-σαρμογής στο δημογραφικό φαινό-μενο της γήρανσης του πληθυσμού. Τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα ει-ναι ασφαλέστερα από τα αναδιανε-

μητικά απέναντι σε τέτοιους κινδύ-νους.

6. Το σύστημα πρέπει να διέπεται από την αρχή της ελεύθερης επιλο-γής του ατόμου. Ο εργαζόμενος θα πρέπει να αφεθεί ελεύθερος να κα-θορίζει την ηλικία συνταξιοδότησής του, το τελικό ύψος της παροχής του, το φορέα διαχείρισης των εισφορών του.

7. Συνακόλουθα το σύστημα δεν πρέπει να θέτει εμπόδια στην κινητι-κότητα των εργαζομένων, από ένα εργοδότη σε έναν άλλο, από ένα επαγγελματικό τομέα σε έναν άλλο, από μία χώρα – μέλος της ΕΕ σε μία άλλη.

8. H μεταρρύθμιση του συστήμα-τος δε θα αγγίξει τους υπάρχοντες συνταξιούχους και τα κατοχυρωμένα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργα-ζομένων μέχρι τη στιγμή της μετάβα-σης στο νέο σύστημα

9. Ορίζεται για όλους τους ασφα-λισμένους κατώτατη εθνική σύνταξη, η οποία καταβάλλεται μετά την συ-μπλήρωση ενός κατώτατου ορίου ηλικίας για άνδρες και γυναίκες. Όσοι δεν επιτυγχάνουν να συγκεντρώσουν στους Ατομικούς Λογαριασμούς τους το αναγκαίο κεφάλαιο που θα τους επιτρέπει να πάρουν την κατώτατη σύνταξη θα επιδοτούνται για τη δια-φορά από το Kράτος. Το κόστος της επιδότησης πρέπει να καλύπτεται μέσα από την γενική φορολογία.

Η αποφασιστική μεταρρύθμιση του συστήματος σε κεφαλαιοποιητι-κή κατεύθυνση, είναι σε θέση να μετατρέψει το ζήτημα των συντάξε-ων από πρόβλημα και βραδυφλεγή βόμβα σε μοχλό οικονομικής ανά-πτυξης, να αποκαταστήσει τη δεδο-μένη και ανυπόφορη (διαγενεαλογι-κή και ενδογενεαλογική) κοινωνική αδικία, να προάγει την κοινωνική προστασία και να δημιουργήσει ελεύθερους και οικονομικά ενερ-γούς πολίτες. Nα προσθέσω μόνο μια τελευταία μικρή λεπτομέρεια που ίσως αποδειχθεί σημαντική, με-ταρρύθμιση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς μεταρρυθμιστές.δικΗγοροσ, αντιπροΕδροσ τΗσ φιλΕλΕυθΕρΗσ συμμαΧιασ

Η κυβΕρνΗσΗ κατΕφυγΕ στΗν προσφιλΗ τακτικΗ των προκατοΧων αυτΗσ κυβΕρνΗσΕων να διαΧΕιριζονται τισ αποταμιΕυσΕισ των ασφαλισμΕνων για σκοπουσ αλλοτριουσ απο αυτον για τον οποιο προοριζονται

Page 75: Presscode Issue 03

EκθΕσΗ: ιοβΕ – σΕαα αγορA αυτοκινHτου

ΕνισΧυμEνΕσ οι πωλHσΕισ, Eντονοσ ο ανταγωνισμoσ

presscode ISSUE 03> 74/75

Page 76: Presscode Issue 03

το IδρυΜα Οικονομικών και Βιο-μηχανικών Ερευνών σε συνεργασία με το ΣΕΑΑ παρουσίασαν την πρώ-τη Ετήσια Έκθεση για την Αγορά Αυτοκινήτου, στο πλαίσιο των δρα-στηριοτήτων της Μονάδας Παρα-κολούθησης και Ανάλυσης της Αγο-ράς Αυτοκινήτου που έχει δημιουρ-γηθεί στο ΙΟΒΕ.

Διευρύνεται η συμβολή του κλάδου των αυτοκινήτων στην ελληνική οικονομία

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, διευρύνεται η συμβολή του κλάδου των αυτοκινήτων στην ελληνική οι-κονομία ως αποτέλεσμα της δυνα-μικής ανάπτυξης του κλάδου τα τελευταία χρόνια. Η συμμετοχή του κλάδου στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας ανήλθε το 2005 στο 1,9% από 1,4% το 2000. Επιπρό-σθετα, η συνολική απασχόληση στον κλάδο των αυτοκινήτων οχη-μάτων το 2005 διαμορφώθηκε στους 118.718 απασχολούμενους, σημειώνοντας αύξηση 13,7%, σε σχέση με το 2004. Η συμμετοχή του κλάδου αυτοκινήτων οχημάτων στο σύνολο της εγχώριας απασχόλησης αυξήθηκε έτσι το 2005 στο 2,6%.

Σημαντική η συμμετοχή των φορολογικών εσόδων από τα αυτοκίνητα

Η αυξανόμενη σημασία του κλάδου στην εγχώρια οικονομία αγγίζει και την πλευρά των φορο-λογικών εσόδων του κράτους. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των σχετικών στοιχείων στην Έκθε-ση του ΙΟΒΕ, η συμμετοχή των εσό-

δων από τέλη κυκλοφορίας, τέλη ταξινόμησης και ΦΠΑ οχημάτων στο σύνολο των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού για το 2006, ανέρχεται στο 5%. Εξάλλου, αν συ-νυπολογιστούν και τα έσοδα από τον ΕΦΚ καυσίμων, η συμμετοχή των φορολογικών εσόδων που σχε-τίζονται γενικά με το αυτοκίνητο ανέρχεται στο 11% των συνολικών εσόδων του τακτικού προϋπολογι-σμού. Το 2007 προβλέπεται ότι αυ-τή η συμμετοχή θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα και θα διαμορφωθεί στο 10,8%.

Ενισχυμένες πωλήσεις στον κλάδο

Όπως προκύπτει από την Έκθε-ση του ΙΟΒΕ, το 2007 αναμένεται αύξηση των πωλήσεων σε όλες τις κατηγορίες καινούργιων οχημάτων. Ειδικότερα, οι πωλήσεις επιβατικών αυτοκινήτων αναμένεται να ενισχυ-θούν οριακά κατά περίπου 1%, των ελαφρών φορτηγών κατά περίπου 3%, των βαρέων φορτηγών κατά περίπου 13%, των λεωφορείων κα-τά περίπου 35% και τέλος οι πωλή-σεις των καινούργιων δικύκλων αναμένεται να παρουσιάσουν αύ-ξηση περίπου 2%. Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της πρωτο-γενούς έρευνας, που διεξήχθη στον κλάδο, οι Εθνικοί διανομείς για το 2007 εμφανίζονται αρκετά μετριο-παθείς ως προς την πορεία των κερδών τους, καθώς αναμένουν αυτά να κινηθούν στα επίπεδα του 2006.

Διεύρυνση στόλου, αλλά γη-

ρασμένος και παλαιάς τεχνολο-γίας ρύπων

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο εγχώριος στόλος των αυτοκι-νήτων οχημάτων τα τελευταία 11 χρόνια υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε στα 5.462.291 οχήματα το 2006. Σημειώθηκε δηλαδή σωρευ-τική αύξηση που ξεπερνά το 200% ή μέσο ετήσιο ρυθμό στο 5,4%. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι η Ελλάδα καταγρά-φει το χαμηλότερο ποσοστό από-συρσης επιβατικών αυτοκινήτων στην ΕΕ, με άμεση συνέπεια την υψηλή μέση ηλικία του στόλου, η οποία ανέρχεται στα 10,5 έτη περί-που, όταν την ίδια στιγμή η αντί-στοιχη μέση ηλικία στη Δυτική Ευ-ρώπη είναι κάτω των 8 ετών. Η υψηλή μέση ηλικία του ελληνικού στόλου, σε συνδυασμό με το γεγο-νός ότι το 23,5% (989 χιλ. οχήματα) του συνόλου των επιβατικών αυτο-κινήτων είναι παλαιάς τεχνολογίας και ένα επιπρόσθετο 10,2% (430 χιλ. οχήματα) είναι καταλυτικά πρώ-της γενιάς και ηλικίας άνω των 15 ετών, έχει ως αποτέλεσμα τα επιβα-τικά αυτοκίνητα να ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα σε μεγαλύτερο βαθμό, γεγονός που έχει ιδιαίτερα σημαντι-κές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Ιδιαίτερα έντονος ο ανταγωνι-σμός στον κλάδο

Από τη δομική ανάλυση του κλά-δου των Εθνικών διανομέων και-νούργιων αυτοκινήτων οχημάτων και την πρωτογενή έρευνα που διε-ξήγαγε το ΙΟΒΕ, συμπεραίνεται ότι η ένταση του ανταγωνισμού στον κλάδο είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Συγκε-κριμένα, εντονότερος χαρακτηρίζε-ται ο ανταγωνισμός στα καινούργια επιβατικά και στα δίκυκλα και στη συνέχεια στα μεταχειρισμένα επιβα-τικά, στα ελαφρά φορτηγά και στα

έρευνα

διΕυρyνΕται Η συμβολH του κλAδου των αυτοκινHτων στΗν ΕλλΗνικH οικονομiα ωσ αποτEλΕσμα τΗσ δυναμικHσ ανAπτυξΗσ του κλAδου τα τΕλΕυταiα Χρoνια

Page 77: Presscode Issue 03

ανταλλακτικά και εξαρτήματα των οχημάτων, ενώ μικρότερης έντασης αλλά επίσης σημαντικός είναι ο ανταγωνισμός στη συντήρηση και επισκευή, στα μεσαία και στα βαρέα φορτηγά και στη συντήρηση και

επισκευή δικύκλων. Προκειμένου να ποσοτικοποιηθεί η ένταση του αντα-γωνισμού στην αγορά της πώλησης καινούργιων επιβατικών αυτοκινή-των στην Ελλάδα και να γίνει εφικτή η διαχρονική παρακολούθησή της,

το ΙΟΒΕ δημιούργησε ένα Δείκτη έντασης ανταγωνισμού. Ο Δείκτης αυτός παρουσίασε το 2006 αύξηση και διαμορφώθηκε στις 112 μονά-δες από 100 που ήταν το 2005.

Θεσμικό πλαίσιο και φορολο-γική πολιτική ανάμεσα στα βασι-κά προβλήματα του κλάδου

Σύμφωνα με την Έκθεση του ΙΟΒΕ, τα σημαντικότερα προβλή-ματα που αντιμετωπίζει ο εγχώριος κλάδος, εστιάζονται στο θεσμικό πλαίσιο, στην ένταση του ανταγω-νισμού και στο γενικότερο οικονο-μικό περιβάλλον. Ειδικότερα, τα προβλήματα που σχετίζονται με το θεσμικό πλαίσιο, αφορούν κατά κύριο λόγο τη φορολογική πολιτι-κή, την έλλειψη σχεδιασμού για την πορεία του στόλου, την ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών, το μέ-τρο του δακτυλίου και την απαγό-ρευση της πετρελαιοκίνησης στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Για την επόμενη τριετία, τα ση-μαντικότερα προβλήματα που εκτι-μάται ότι θα αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις του εγχώριου κλάδου αυτοκινήτου είναι τα ακόλουθα:

– Όξυνση ανταγωνισμού

τα σΗμαντικoτΕρα προβλHματα που αντιμΕτωπiζΕι ο ΕγΧωριοσ κλAδοσ, ΕστιAζονται στο θΕσμικo πλαiσιο, στΗν EντασΗ του ανταγωνισμοy και στο γΕνικoτΕρο οικονομικo πΕριβAλλον

presscode ISSUE 03> 76/77

0

1

2

3

4

5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

2000 2001 2002* 2003* 2004* 2005*

Σημ.: * Προσωρινά στοιχεία

Σημ. : * Eκτιμήσεις IOBE Πηγή: YΠOIO - Kρατικού Προϋπολογισμού 2007

Συμμετοχή κλάδου στην Aπασχόληση (%)

Συμμετοχή κλάδου στο AEΠ (%)

2,0%

2,5%

2,3%

2,3%

2,2%

2,4%

2,3%

2,6%

2,5%

2,3%

2,7%

2,6%

Tέλος ταξινόμησης οχημάτωνTέλη κυκλοφορίας οχημάτωνΦΠA οχημάτων*EΦK καυσίμωνΣύνολο φορολογικών εσόδων οχημάτωνTακτικά έσοδα κρατικού προϋπολογισμούΠοσοστιαία συμμετοχή κλάδου Aυτοκινήτων Oχημάτων στα Tακτικά έσοδα

Έτος 2005Πραγμ/σεις

2006Προϋπ/σμός

2006Eκτιμήσεις

Πραγμ/σεων

2007Προβλέψεις

%Δ2006/05

%Δ2007/06

891,0705,0696,0

2.478,04.770,0

44.760,0

10,7%

886,0802,0702,9

2.848,05.238,9

47.650,0

11,0%

918,0774,0702,9

2.620,05.014,9

47.830,0

10,5%

965,0815,0789,9

2.954,05.523,9

51.370,0

10,8%

3,0%9,8%1,0%5,7%5,1%6,9%

5,1%5,3%

12,4%12,7%10,1%

7,4%

Πηγή: EΣYE - Eθνικοί λογαριασμοί. Eπεξεργασία στοιχείων: IOBE

σyMMEtoxH KλAδoy AytoKinHtωn oxHMAtωn σto AEπ (tpExoyσEσ tiMEσ) & tHn AπAσxoλHσH

tHσ EλλAδAσ, 2000-2005

0

1

2

3

4

5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

2000 2001 2002* 2003* 2004* 2005*

Σημ.: * Προσωρινά στοιχεία

Σημ. : * Eκτιμήσεις IOBE Πηγή: YΠOIO - Kρατικού Προϋπολογισμού 2007

Συμμετοχή κλάδου στην Aπασχόληση (%)

Συμμετοχή κλάδου στο AEΠ (%)

2,0%

2,5%

2,3%

2,3%

2,2%

2,4%

2,3%

2,6%

2,5%

2,3%

2,7%

2,6%

Tέλος ταξινόμησης οχημάτωνTέλη κυκλοφορίας οχημάτωνΦΠA οχημάτων*EΦK καυσίμωνΣύνολο φορολογικών εσόδων οχημάτωνTακτικά έσοδα κρατικού προϋπολογισμούΠοσοστιαία συμμετοχή κλάδου Aυτοκινήτων Oχημάτων στα Tακτικά έσοδα

Έτος 2005Πραγμ/σεις

2006Προϋπ/σμός

2006Eκτιμήσεις

Πραγμ/σεων

2007Προβλέψεις

%Δ2006/05

%Δ2007/06

891,0705,0696,0

2.478,04.770,0

44.760,0

10,7%

886,0802,0702,9

2.848,05.238,9

47.650,0

11,0%

918,0774,0702,9

2.620,05.014,9

47.830,0

10,5%

965,0815,0789,9

2.954,05.523,9

51.370,0

10,8%

3,0%9,8%1,0%5,7%5,1%6,9%

5,1%5,3%

12,4%12,7%10,1%

7,4%

Πηγή: EΣYE - Eθνικοί λογαριασμοί. Eπεξεργασία στοιχείων: IOBE

φopoλoγiKA EσoδA Aπo oxHMAtA (σE EKAt. Eypω)

Page 78: Presscode Issue 03

– Υποχώρηση της κερδοφορίας, εξαιτίας του έντονου τιμολογιακού ανταγωνισμού και της υπέρμετρης παροχής οικονομικών κινήτρων (εκπτώσεων-προσφορών)

– Αυξημένα λειτουργικά έξοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στα αστικά κέντρα

– Δυσκολία των εξουσιοδοτημέ-νων εμπόρων να ανταποκριθούν σε απαιτήσεις αντιπροσώπευσης σημάτων περισσότερων του ενός κατασκευαστή

– Διατήρηση του σημερινού ρυθμού αύξησης των εισαγωγών μεταχειρισμένων

προτAσΕισ ιοβΕΗ Ετήσια Έκθεση Αγοράς Αυτο-

κινήτου του ΙΟΒΕ καταλήγει σε μια σειρά προτάσεων πολιτικής, μεταξύ των οποίων μπορούν να αναφερ-θούν οι παρακάτω:

1. Σταδιακή μείωση των Τελών Ταξινόμησης και σταδιακή μετάθε-ση του φορολογικού βάρους από την κτήση, στη χρήση του αυτοκι-νήτου. Η πολιτική αυτή θα προσαρ-μόσει τη λογική της φορολογίας των αυτοκινήτων σε πρότυπα που ακολουθούνται από τις προηγμέ-νες χώρες της Ε.Ε. και θα καταργή-σει οποιεσδήποτε παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας. Παράλλη-λα, μια τέτοια νομοθεσία ικανοποι-εί τις δεσμεύσεις της χώρας για τη μείωση των ρύπων του διοξειδίου του άνθρακα και προσδίδει μεγα-λύτερη σταθερότητα στα φορολο-γικά έσοδα του Δημοσίου.

2. Λήψη μέτρων για την παρα-κολούθηση της εξέλιξης του στό-λου αυτοκινήτων οχημάτων και δι-αμόρφωση μιας συνολικής εθνικής στρατηγικής για την αυτοκίνηση στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις εκτι-μήσεις του ΙΟΒΕ, ο στόλος των επι-βατικών αυτοκινήτων και των ελα-φρών φορτηγών μέσα στα επόμενα τρία χρόνια (2010), αναμένεται να αυξηθεί κατά 19,4%, σε σχέση με το 2006. Η αύξηση των κυκλοφο-ρούντων επιβατικών αυτοκινήτων και ελαφρών φορτηγών κατά 1.000.000 οχήματα, μέσα σε τρία χρόνια, αναμένεται να έχει έντονες αρνητικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

συμφωνα μΕ τΗν ΕκθΕσΗ του ιοβΕ, τα σΗμαντικοτΕρα προβλΗματα που αντιμΕτω-πιζΕι ο ΕγΧωριοσ κλαδοσ, Εστιαζονται στο θΕσμικο πλαισιο, στΗν ΕντασΗ του ανταγωνισμου και στο γΕνικοτΕρο οικονομικο πΕριβαλλον

έρευνα

Σημ. : MEPM: Mέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης Πηγή: ABC - Eπεξεργασία στοιχείων: IOBE

19851990199520002006MEPM % (1985-2006)

Έτος/κατηγορία

Eπιβατικά

1.222.8431.658.0672.099.6312.993.3874.446.528

6,30%

Eλαφράφορτηγά

452.982545.735595.230663.520746.512

2,40%

Bαρέαφορτηγά

113.140142.947175.615202.887242.407

3,70%

Λεωφορεία

16.42216.86820.19222.03227.4742,50%

Σύνολοοχημάτων

1.805.3872.363.6172.890.6683.881.8255.462.921

5,40%

KyKλoφopoyntA AytoKinHtA oxHMAtA, EλλAδA, 1985-2006

Page 79: Presscode Issue 03

η ελληνικη ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟ-ΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε., έχοντας υψηλή συ-ναίσθηση περιβαλλοντικής ευθύ-νης και σε ένα κλίμα συνεργασίας με τους πελάτες της, τις τοπικές αρ-χές, τα πανεπιστήμια και τους λοι-πούς κοινωφελείς φορείς της χώ-ρας, συμβάλλει και στηρίζει κάθε προσπάθεια ερευνητικής ή άλλης δραστηριότητας με σκοπό την προώθηση της προστασίας του πε-ριβάλλοντος σε εθνικό επίπεδο.

Στα πλαίσια αυτά, η ΕΑΒ στήριξε οικονομικά και συμμετείχε με ερευ-νητικό προσωπικό, σε πιλοτικό

πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Ιω-αννίνων, μέσω του οποίου ανεπτύ-χθη ένας αντιδραστήρας – βιο-φίλ-τρου, ο οποίος έχει την ικανότητα να παρακρατά πολύ μεγάλες ποσό-τητες βιομηχανικών αποβλήτων όπως τα βαρέα μέταλλα, φαινόλες και ποσότητες αμμωνίας από υδα-τικά διαλύματα.

Πέραν αυτού, οι συγκεκριμένες ουσίες όχι μόνον παρακρατούνται και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον αλλά μπορούν και να επαναχρησι-μοποιηθούν. Συγκεκριμένα, η περι-βαλλοντικά φιλική αυτή μέθοδος αφορά την ανάπτυξη της τεχνολο-γίας βιο-φίλτρανσης της αξιοποίη-σης δηλαδή μικροοργανισμών οι οποίοι τρέφονται με βαρέα μέταλ-λα και συνεπώς παρακρατούν ση-μαντικές ποσότητες αποβλήτων με μεγάλη ακρίβεια.

Στόχος της ΕΑΒ είναι να αξιο-ποιήσει εις το έπακρον τα οφέλη από την χρήση αυτής της τεχνολο-γικά προηγμένης μεθόδου στην διαχείριση και επεξεργασία των υγρών αποβλήτων της μειώνοντας

πολύ πιο κάτω από τα επιτρεπόμε-να από την κείμενη νομοθεσία όρια τα λήμματα της. Τα οφέλη που προκύπτουν από την χρήση αυτής της μεθόδου για την ΕΑΒ αλλά και για την κοινωνία γενικότε-ρα είναι ιδιαίτερα σημαντικά, διότι μέσω αυτής ελαχιστοποιούνται οι παράγοντες επιβάρυνσης του πε-ριβάλλοντος και οι ενεργειακές απαιτήσεις που προέκυπταν από την χρήση συμβατικών μεθόδων κατεργασίας αποβλήτων, επιτυγ-χάνοντας την ενίσχυση της προ-στασίας του περιβάλλοντος και βοηθώντας στην βελτίωση των βι-οτικών συνθηκών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, το ερευνητικό αυτό πρόγραμμα ήδη χαίρει της ανα-γνώρισης και του ενδιαφέροντος από πολλές χώρες με προβλήματα εφοδιασμού ύδατος όπως είναι η Αλγερία, η Τυνησία και η Συρία, ενώ οι δυνατότητες εφαρμογής του και σε άλλους τομείς, όπως της μεταποίησης τροφίμων και των πε-τρελαιοειδών είναι πολλές και ση-μαντικές.

ΣYΜφωΝΑ με τα αποτελέσματα της έρευνας Leading Companies Greece της Hay Group που διενεργήθηκε φέ-τος για πρώτη φορά στη χώρα μας, υπό την αιγίδα του υπουργείου Ανά-πτυξης, η Ανώνυμος Εταιρεία Τσιμέ-ντων ΤΙΤΑΝ αναδείχθηκε Leading Company Greece 2006.

Βραβεία έλαβαν επίσης η Eu-robank EFG με κριτήριο την οικονο-μική της ευρωστία, η Πλαίσιο Com-puters για την ποιότητα προϊόντων

και υπηρεσιών, η Unilever Hellas για τη διοικητική της αποτελεσματικότη-τα, η Procter & Gamble για τη διαχεί-ριση ανθρώπινου δυναμικού, η Alpha Bank στον τομέα Εταιρικής Κοινωνι-κής Ευθύνης, η Vodafone για την και-νοτομία και η Εθνική Τράπεζα Ελλά-δος για τη μακροπρόθεσμη στρατη-γική ανάπτυξη. Στην εκδήλωση έγινε επίσης παρουσίαση της έρευνας Leading Companies Greece 2006 και ομιλία του Emmanuel Gobillot, συγ-

γραφέα του βιβλίου «The Connected Leader», για τον ηγετικό ρόλο των επιχειρήσεων. Ο κ. Emmanuel Gobil-lot τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι οι πιο επιτυχημένοι ηγέτες και οι πιο επιτυ-χημένες επιχειρήσεις είναι αυτοί που εστιάζουν στις σχέσεις και όχι στις δομές. Επιτυχημένος ηγέτης είναι αυ-τός που καταφέρνει να συνδέσει τα στελέχη με τους πελάτες της επιχεί-ρησης και που φέρνει τον «έξω κό-σμο» μέσα στην επιχείρηση.

οι κορυφαιΕσ ΕπιΧΕιρΗσΕισ τΗσ Ελλαδασ, συμφωνα μΕ ΕρΕυνα τΗσ HAy group

Η Εαβ κοντα στο πΕριβαλλον

presscode ISSUE 03> 78/79

Page 80: Presscode Issue 03

Η cosMotE, κατA το 2005, ξΕκiνΗσΕ τΗν ΕγκατAστασΗ 35 υβριδικων φωτοβολταϊκων συστΗματων, μΕ στοΧο τΗν καλυψΗ των ΕνΕργΕιακων αναγκων συγκΕκριμΕνων σταθμων βασΗσ

εταιρική κοινωνική ευθύνη

ΣYΣτηΜα Περιβαλλοντικής Δια-χείρισης, το οποίο περιλαμβάνει 12 διαφορετικούς άξονες δράσης, ανέπτυξε και έχει θέσει σε εφαρμο-γή η COSMOTE, με στόχο τη διαρκή βελτιστοποίηση των εσωτερικών της λειτουργιών, καθώς επίσης τη συστηματική και αποτελεσματική μέτρηση, αξιολόγηση και διαχείρι-ση των όποιων επιδράσεων της λειτουργίας της στο περιβάλλον. Η COSMOTE σχεδίασε το συγκεκριμέ-νο σύστημα βάσει του διεθνώς αποδεκτού προτύπου για την περι-βαλλοντική διαχείριση, ISO 14001:2004, ενώ αναμένεται σύ-ντομα η έκδοση του σχετικού πι-στοποιητικού από τον αξιόπιστο Φορέα Πιστοποίησης, TÜV Hellas, ο οποίος ολοκλήρωσε στις 19 Μαΐου τη σχετική Επιθεώρηση Πιστοποίη-σης, με θετική εισήγηση για την εταιρία. Το Σύστημα Περιβαλλοντι-κής Διαχείρισης της COSMOTE προ-βλέπει την ετήσια εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιδράσεων της λειτουργίας της, λαμβάνοντας υπό-ψη όλες τις δραστηριότητες καθώς και το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών της, που άμεσα ή έμμε-σα επιδρούν στο περιβάλλον.

Επιπρόσθετα, θέλοντας να δια-σφαλίσει τη σύμπραξη του ανθρώ-πινου δυναμικού της στο Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, η COSMOTE έχει ξεκινήσει ολοκλη-ρωμένο πρόγραμμα περιβαλλοντι-κής ευαισθητοποίησης και κινητο-ποίησης των εργαζομένων της, με τίτλο «Εμείς και το Περιβάλλον». Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα, για την υλοποίηση του οποίου έχουν ενεργοποιηθεί ποικίλα επικοινωνια-κά εργαλεία, η COSMOTE ενθαρρύ-νει τους υπαλλήλους της να συμμε-

τέχουν στα εσωτερικά προγράμμα-τα ανακύκλωσης κινητών τηλεφώ-νων, χαρτιού και μελανιού, καθώς και στη συλλογική προσπάθεια για τον περιορισμό της άσκοπης χρή-σης νερού και ρεύματος.

Στο πλαίσιο αυτό και με στόχο τη συμμετοχή όχι μόνο των εργα-ζομένων της, αλλά και του ευρύτε-ρου κοινού στην προσπάθεια για ανακύκλωση, η εταιρία εφαρμόζει πρόγραμμα ανακύκλωσης συσκευ-ών και αξεσουάρ κινητής τηλεφω-νίας, με σημεία συλλογής τα κατα-στήματα της εταιρίας σε ολόκληρη τη χώρα. Επισημαίνεται ότι για την υλοποίηση του προγράμματος, η COSMOTE συνεργάζεται με το Συλ-λογικό Σύστημα Εναλλακτικής Δια-χείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.», αποτελώντας την πρώτη εταιρία

κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα που προσχώρησε στο συγκεκριμέ-νο συλλογικό σύστημα.

Επιπλέον, η COSMOTE, κατά το 2005, ξεκίνησε την εγκατάσταση 35 υβριδικών φωτοβολταϊκών συ-στημάτων, με στόχο την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών συγκε-κριμένων σταθμών βάσης, αναδει-κνύοντας τις πολυάριθμές δυνατό-τητες της χρήσης ανανεώσιμων μορφών ενέργειας. Η εγκατάσταση ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2005 και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέ-χρι τα τέλη του 2006.

Η COSMOTE επενδύει και θα συ-νεχίσει σταθερά να επενδύει στην προστασία του φυσικού περιβάλ-λοντος, την ορθή διαχείριση και ανακύκλωση των φυσικών πόρων, την καλύτερη δυνατή ενημέρωση και κινητοποίηση της κοινής γνώ-μης.

σyστΗμα πΕριβαλλοντικHσ διαΧΕiρισΗσ ΕφαρμoζΕι Η cosMotEκατA το πρoτυπο iso 14001

Page 81: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 80/81

Μια ακοΜη διάκριση, αυτή τη φορά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αποκόμισε η Microsoft για την ποι-ότητα του περιβάλλοντος εργασίας που διαθέτει. Συγκεκριμένα, η Microsoft βραβεύτηκε στον πανευ-ρωπαϊκό διαγωνισμό Best Work-places Europe 2007, ως μία από τις 10 κορυφαίες εταιρίες που ξεχώρι-σαν για το εργασιακό τους περιβάλ-λον κατά το 2006. Επιπλέον, απέ-σπασε και ειδική διάκριση για τη δικαιοσύνη που χαρακτηρίζει τις αμοιβές των εργαζομένων της. Αξί-ζει να σημειωθεί ότι στον φετινό διαγωνισμό συμμετείχαν περισσό-τερες από 1.000 εταιρείες από 14 χώρες. Ο διαγωνισμός πραγματο-ποιήθηκε από το Great Workplaces Institute Europe, ενώ η τελετή βρά-βευσης έλαβε χώρα στο Δουβλίνο, στις 15 Μαΐου.

Η νέα αυτή πανευρωπαϊκή διά-κριση ήρθε ως επιστέγασμα της κατάκτησης από τη Microsoft Ελ-λάς της δεύτερης θέσης στον αντί-στοιχο εγχώριο διαγωνισμό. Μαζί με τη Microsoft Ελλάς αναγνωρί-στηκαν τα τοπικά γραφεία της

Microsoft στο Βέλγιο, τη Γερμανία τη Δανία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, Ιταλία, τη Νορβηγία την Ολλανδία, την Πορτογαλία, τη Σουηδία και την Φινλανδία.

«Οι άνθρωποί μας συνθέτουν όλοι μαζί σαν σύνολο αλλά και ο καθένας ξεχωριστά το πρόσωπο της Microsoft.», δήλωσε , ο Χρήστος Τσάγκος, Διευθύνων Σύμβουλος της Microsoft Ελλάς. «Η πανευρω-παϊκή αυτή διάκριση αποτελεί μία επιπλέον επιβράβευση των προ-σπαθειών μας να παρέχουμε στους ανθρώπους μας τις καλύτερες δυ-νατές συνθήκες εργασίας, και ένα περιβάλλον που βασίζεται στο σε-βασμό, την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη».

«H Microsoft εκτός από τη διά-κρισή της στις 10 καλύτερες Ευρω-παϊκές εταιρείες, πήρε και το ειδικό Ευρωπαϊκό βραβείο για τη δικαιο-σύνη στις αμοιβές των εργαζομέ-νων της. Επιπλέον όμως, αυτό που θεωρώ ότι είναι ιδιαίτερα χαρακτη-

ριστικό για την Microsoft σε όλες τις χώρες που βραβεύτηκε, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, είναι η ικανό-τητά των ανθρώπων της να προ-σαρμόζουν και να εναρμονίζουν τις διεθνείς πρακτικές και πολιτικές της εταιρείας στις συνθήκες, τις αξίες και τη κουλτούρα της κάθε χώρας», δήλωσε ο Δημήτρης Γκανούδης, Senior Consultant του Great Place to Work Institute Hellas, σχολιάζο-ντας τη νέα αυτή διάκριση.

Επιπλέον, η Διεύθυνση Ανθρώ-πινου Δυναμικού, εφαρμόζει τα πιο σύγχρονα συστήματα αμοιβών εξασφαλίζοντας τόσο εξωτερική ανταγωνιστικότητα, όσο και εσωτε-ρική δικαιοσύνη. Τέλος, η Microsoft Ελλάς ενθαρρύνει τους ανθρώπους της προκειμένου να συμμετέχουν ενεργά σε πρωτοβουλίες που ανα-πτύσσει στο πλαίσιο των προγραμ-μάτων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύ-νης που εφαρμόζει για την προώ-θηση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, την ενδυνάμωση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων και την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Η MicrosoFt μΕταξy των 10 καλyτΕρων Εταιριων στΗν ΕυρωπΗ για το Εργασιακο πΕριβαλλον τουσ

Στο πλαιΣιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, η ΟΠΑΠ ΑΕ ανταποκρινόμενη στην πρωτοβουλία του τηλεοπτικού σταθμού «MEGA CHANNEL» και του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ-Σύλλογος φίλων Παιδιών με καρκίνο», συνεισέφερε το ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000,00) ευρώ, για την ανέγερση της πρώτης Ογκολογικής Μονάδας Παίδων, στην Ελλάδα. Για τον ίδιο σκοπό, η ΟΠΑΠ ΑΕ έχει διαθέσει στο πρόσφατο παρελθόν και το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ , απευθείας στο Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ-Σύλλογος φίλων Παιδιών με καρκίνο».

Η οπαπ α.Ε συμπαραστατΗσ στα παιδια που πασΧουν απο καρκινο

Page 82: Presscode Issue 03

εταιρική κοινωνική ευθύνη

η CoCa-Cola Τρία Έψιλον, αρω-γός των Special Olympics από το 1989, ενίσχυσε τους Πανελλήνιους Αγώνες «Αθήνα 2007» που πραγμα-τοποιήθηκαν στο πλαίσιο του εορ-τασμού των 20 χρόνων του θεσμού στην Ελλάδα. Οι αθλητικές εκδηλώ-σεις έλαβαν χώρα από τις 13 έως τις 19 Μαΐου 2007, στην Αθήνα, το Μα-ραθώνα, τη Νέα Μάκρη και τη Ρα-φήνα. Την επετειακή εκδήλωση των Special Olympics τίμησαν αθλητές, εθελοντές και κοινό από όλη την Ελλάδα, αποδεικνύοντας και επι-βραβεύοντας τη δύναμη της θέλη-σης. Στους Πανελλήνιους Αγώνες, περισσότεροι από 2.007 αθλητές με τους εθελοντές προπονητές τους,

συμμετείχαν σε «ολυμπιακά» αγωνί-σματα, όπως το ποδόσφαιρο, η κα-λαθοσφαίριση, η ποδηλασία, ο στί-βος, η κολύμβηση, το Bowling, η επιτραπέζια αντισφαίριση και η

ρυθμική γυμναστική. Αφετηρία και κορύφωση των εκδηλώσεων υπήρ-ξαν οι τελετές έναρξης και λήξης αντίστοιχα. Η Coca-Cola Τρία Έψι-λον ήταν παρούσα στους Πανελλή-νιους Αγώνες των Special Olympics στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για συνεχή και ουσιαστική ενίσχυση των ευαίσθητων κοινωνικών ομά-δων. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι η εταιρεία υποστηρίζει εδώ και 18 χρόνια το θεσμό των Special Olympics επιδιώκωντας, μέσα από τη μακροχρόνια αυτή συνεργασία, να συμβάλλει στην εξασφάλιση των καλύτερων συνθηκών για την άθλη-ση και την ομαλή κοινωνικοποίηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Η cocA-colA τρια Εψιλον στHριξΕ τουσ πανΕλλHνιουσ αγωνΕσ spEciAl olyMpics «αθΗνα 2007»

Page 83: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 82/83

η FortHnet, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, προσφέρει broad-band Internet έως τα 24Mbps σε όλους τους χρήστες που συνδέο-νται μέσα από το ADSL2+ ιδιόκτητο δίκτυό της, καταργώντας όλους τους περιορισμούς στην ταχύτητα πρόσβασης! Η Forthnet, έχοντας ολοκληρώσει την ενεργοποίηση της τεχνολογίας ADSL2+ σε όλους τους κόμβους του ιδιόκτητου δι-κτύου της, αποδεσμεύει τους Έλλη-νες από τις αναλύσεις περί ταχύτη-τας πρόσβασης και προσφέρει από την 1η Ιουλίου, broadband Internet έως 24Mbps, καταργώντας όλους τους σχετικούς περιορισμούς.

Ειδικότερα, όλοι οι χρήστες των broadband υπηρεσιών Forthnet

2play και Forthnet ADSL θα μπο-ρούν να απολαμβάνουν την πραγ-ματική εμπειρία του broadband Internet, χωρίς κανέναν περιορισμό από την πλευρά της εταιρίας στην ταχύτητα σύνδεσης με τις ADSL2+ υποδομές του ιδιόκτητου δικτύου της. Η τελική ταχύτητα σύνδεσης με το δίκτυο της Forthnet θα καθορί-ζεται αποκλειστικά και μόνο από τα ποιοτικά στοιχεία της χάλκινης γραμμής του συνδρομητή.

Σημειώνεται ότι οι συνδέσεις όλων των νέων και παλιών χρηστών που απολαμβάνουν τις υπηρεσίες broadband της Forthnet μέσα από το ιδιόκτητο δίκτυό της (Forthnet 2play και Forthnet ADSL), θα ανα-βαθμιστούν αυτόματα σε ταχύτητα

έως 24 Mbps, χωρίς κανένα επιπλέ-ον κόστος! Σήμερα, η Forthnet μέ-σω του δικτύου της, καλύπτει ήδη περισσότερο από το 70% της Αττι-κής και μεγάλο μέρος της περιοχής της Θεσσαλονίκης, ενώ στόχος της είναι έως το τέλος του έτους να κα-λύπτεται το 80% του συνόλου της ελληνικής επικράτειας. Σε αυτό το πλαίσιο, προσφέρει τις υπηρεσίες της μέσω τεχνολογίας ADSL2+ σε περισσότερα από 40 αστικά κέ-ντρα, διευρύνει διαρκώς το δίκτυο οπτικών ινών της που σήμερα φθά-νει τα 892 χλμ., ενώ προσφάτως αναβάθμισε τη σύνδεσή της με το διεθνές Internet στα 7 Gbps, εξα-σφαλίζοντας στους συνδρομητές της, μέγιστη ταχύτητα σύνδεσης.

FortHnEt ADsl:

BroADBAnD intErnEt Eωσ 24MBps μΕ τΕΧνολογiα ADsl2+!

Η intrAcoM tElEcoM υπΕγραψΕ συμβασΕισ μΕ τΗν βουλγαρικΗ Btc MoBilE (ViVAtEl) μΕσω τΗσ θυγατρικΗσ τΗσ intrAcoM BulgAriA

η IntraCoM teleCoM, μέρος του επιχειρησιακού τομέα τηλεπι-κοινωνιακών λύσεων της SITRON-ICS, μέσω της θυγατρικής της IN-TRACOM Bulgaria, υπέγραψε σύμ-βαση τριών φάσεων με τη Βουλγα-ρική εταιρία κινητής τηλεφωνίας «BTC MOBILE», έναν από τους πά-ροχους κινητής τηλεφωνίας της βουλγαρικής αγοράς. Στο πλαίσιο της σύμβασης αυτής, η εταιρία ανέλαβε το σχεδιασμό των τηλεπι-κοινωνιακών υποδομών, την προ-μήθεια, εγκατάσταση και ενεργο-ποίηση των συστημάτων, καθώς και την παροχή μεταλλικών καμπι-νών για την προστασία του εξοπλι-σμού των ραδιοσταθμών βάσης

(shelter equipment). Το έργο ανα-μένεται να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια και ο συνολικός προϋπολο-γισμός του θα ανέλθει στα € 13,6 εκατ. Η BTC Mobile ιδρύθηκε το 2004, λειτουργεί με την εμπορική επωνυμία Vivatel και παρέχει GSM και νέας γενιάς τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες σε 700.000 συνδρομη-τές στη Βουλγαρία. Tο 2005 υπέ-γραψε συμβάσεις για κοινή χρήση δικτύων με δύο από τους κορυ-φαίους πάροχους της χώρας, MOBITEL (MTel) και GLOBUL.

Ο κ. Αλέξανδρος Μάνος, Διευ-θύνων Σύμβουλος της INTRACOM TELECOM, δήλωσε: «Η επέκταση των δραστηριοτήτων μας στην πε-

ριοχή των Βαλκανίων, μεταφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία μέσω των θυγατρικών μας, αυξάνοντας πα-ράλληλα το μερίδιο αγοράς μας, εί-ναι ένας από τους πρωταρχικούς μας στόχους. H σειρά ολοκληρωμέ-νων έργων και υπηρεσιών που προ-σφέρουν οι θυγατρικές μας σε κάθε βαλκανική αγορά, μας αποτελούν για εμάς σαφές ανταγωνιστικό πλε-ονέκτημα. Η σύμβαση που έχουμε υπογράψει με την VIVATEL είναι πολύ σημαντική για εμάς, αφού η BTC Mobile έχει δυναμικό ρόλο στη Βουλγαρική αγορά και με έργα όπως αυτό, θα καταφέρουμε να αξιοποιή-σουμε περαιτέρω τις δυνατότητες μας».

Page 84: Presscode Issue 03

επιχειρηματικά νέα

η παρουΣιαΣη του Liberty of the Seas, του νεότερου κρουαζιε-ρόπλοιου της Royal Caribbean In-ternational, σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής πρωτότυ-πων και διευρυμένων παροχών επάνω στο κρουαζιερόπλοιο ειδι-κά διαμορφωμένων για τους φανα-τικούς της υγιεινής διατροφής, τους μελλόνυμφους, τις οικογένει-ες και τους νεαρούς σε ηλικία ταξι-διώτες. Τα νέα προγράμματα Vital-ity, Explorer Weddings, Adventure Ocean για οικογένειες και το Crown & Anchor Society Youth Loyalty θα παρέχουν ποικιλομορφία παροχών σε όσους επιλέξουν διακοπές εν πλω με τα κρουαζιερόπλοια της Royal Caribbean.

Το νέο κρουαζιερόπλοιο - το οποίο μοιράζεται το τίτλο του με-γαλύτερου κρουαζιερόπλοιου του κόσμου με το όμοιό του Freedom of the Seas - παρέχει εντυπωσιακές καινοτομίες, όπως τον εξομοιωτή σέρφ FlowRider, ρινγκ πυγμαχίας κανονικού μεγέθους, τη μοναδική στο είδος της ζώνη Η2Ο που χαρα-κτηρίζεται από διαδραστικά σι-ντριβάνια, πισίνες με υδάτινους στροβίλους και πισίνα κολύμβησης

που τροφοδοτείται από έναν κα-ταρράκτη και δυο θερμόλουτρα και τοίχο αναρρίχησης ύψους 13 μέτρων και 11 θέσεων.

Για τους φανατικούς της υγιει-νής διατροφής και της ευεξίας, το πρόγραμμα Vitality εξασφαλίζει αναζωογονητικές διακοπές μέσω του συνδυασμού ισορροπημένης διατροφής, σωματικής αγωγής, spa και παράκτιων εκδρομών. Τεχνικές Tai Chi, βελονισμός, αρωματοθε-ραπεία και σεμινάρια ευεξίας θα βοηθήσουν τους επισκέπτες να διατηρήσουν τον υγιεινό τρόπο ζωής τους κατά τη διάρκεια των διακοπών τους εν πλω με το Lib-erty of the Seas.

Οι μελλόνυμφοι μπορούν να ανταλλάξουν δεσμούς αιώνιας πί-στης και αγάπης εν πλω ή χάρη στο πρόγραμμα Explorer Weddings να ζήσουν ανεπανάληπτες στιγμές σε αερόστατο, κάνοντας σερφ στον εξομοιωτή FlowRider ή SCUBA diving στον ωκεανό.

Προσθήκες στο πρόγραμμα Adventure Ocean παρέχουν στους νεαρούς επιβάτες της Royal Carib-bean ακόμα πιο διευρυμένες εμπειρίες. Το Adventure Theater

από το Camp Broadway, το φημι-σμένο θεατρικό group της Νέας Υόρκης, αναλαμβάνει να μυήσει τα παιδιά και τους έφηβους στην θε-ατρική τέχνη μέσω της μουσικής, του χορού και άλλων πολιτιστικών στοιχείων. Ειδικά οι έφηβοι μπο-ρούν να πειραματιστούν στη μου-σική χάρη στα σεμινάρια Scratch DJ που πραγματοποιεί η ακαδημία Scratch DJ. Επιπλέον τα μικρά παι-διά μπορούν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην μαγειρική συμ-μετέχοντας στην παιδική χαρά Fisher-Price’s Chefs on Deck, ή να διασκεδάσουν με τις οικογένειές τους κατασκευάζοντας το δικό τους πλοίο στο Build & Grow with Lowe’s. Τέλος η Royal Caribbean δημιούργησε το Crown & Anchor Society Youth, το πρώτο ολοκλη-ρωμένο πρόγραμμα ανταμοιβής συχνών επιβατών ειδικά για έφη-βους.

«Παράλληλα με το Liberty of the Seas, η προσθήκη των νέων εξαιρε-τικών προγραμμάτων θα δώσουν την ευκαιρία στους επιβάτες μας να δημιουργήσουν με ακόμη μεγαλύτε-ρη ευελιξία τις διακοπές που επιθυ-μούν και ανταποκρίνονται στις ανά-γκες τους», δήλωσε ο κ. Adam Goldstein, Πρόεδρος της Royal Caribbean International. «Το Liberty of the Seas αντικατοπτρίζει όλες τις αξίες της εταιρίας και την δέσμευσή μας στην παροχή ποιοτικών υπηρε-σιών που θα προσδώσουν στην κρουαζιέρα νέα διάσταση» πρόσθε-σε.

Το Liberty of the Seas ξεκίνησε την παρθενική του κρουαζιέρα από το Μαϊάμι στις 19 Μαΐου με προορισμό εξωτικά θέρετρα στο Μεξικό, τα Γκράντ Κέημαν, την Τζα-μάικα, την μαγευτική Αϊτή και το Πουέρτο Ρίκο.

νΕα πρωτοποριακα προϊoντα τΗσ royAl cAriBBEAn intErnAtionAl

Page 85: Presscode Issue 03

presscode ISSUE 03> 84/85

Μια νεα ΣυνεργαΣια ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου μεταξύ της Swiss-port και της Continental Airlines, για την παροχή υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης στους επιβάτες και τα αεροσκάφη της γνωστής Αμερι-κάνικης αεροπορικής εταιρείας.

Η Continental Airlines αποτελεί

την 5η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία παγκοσμίως, προσφέρει συνδέσεις σε περισσότερους από 230 προορισμούς στις ΗΠΑ, ενώ έχει βραβευτεί επανειλημμένως για τις υπηρεσίες της Πρώτης και της Επιχειρηματικής Θέσης.

Η εταιρεία πρόκειται να ξεκινή-

σει καθημερινές απευθείας πτήσεις από την Αθήνα προς την Νέα Υόρ-κη και το αεροδρόμιο Newark, την Παρασκευή 08 Ιουνίου 2007. H Continental Airlines ανήκει στη Sky Team,μία από τις μεγαλύτερες συμ-μαχίες αεροπορικών εταιρειών στον κόσμο και αποτελεί πλέον τον 82ο πελάτη της Swissport στην Ελ-λάδα και τον 3ο πελάτη της εταιρεί-ας που πραγματοποιεί απ’ ευθείας πτήσεις από Αθήνα προς τη Βόρεια Αμερική.

H συνεργασία της Swissport με την Continental Airlines θα αφορά στην παροχή υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης προς τους επιβάτες, καθώς και τις υπηρεσίες διαχείρισης και μεταφοράς φορτίου.

Με έντονη παρουσία στην Ελλά-δα, που χρονολογείται από το έτος 2000 και με δραστηριότητα στα πέντε μεγαλύτερα αεροδρόμια της επικράτειας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Κέρκυρα και Ρόδο) η Swissport Hellas και οι περισσότε-ροι από 1.000 άνθρωποι της, έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στην ανα-βάθμιση των παρεχομένων υπηρε-σιών στους εν λόγω αερολιμένες, αποτελώντας τη σταθερή επιλογή των περισσότερων και πιο φημισμέ-νων αεροπορικών εταιρειών, όπως είναι οι Air France, British Airways, Brussels Airlines, Cyprus Airways, Delta Airlines, Emirates, KLM, LTU, Qatar Airways, Royal Jordanian, Thai International και πολλές άλλες.

Με δεδομένη την αύξηση της επιβατικής κίνησης και του αριθμού των πτήσεων κατά το πρώτο μισό του τρέχοντος έτους, η Swissport Hellas αναμένει να εξυπηρετήσει καθ’ όλη τη διάρκεια του 2007, πε-ρισσότερες από 55.000 κινήσεις αεροσκαφών, αλλά και 5 εκατ. επι-βατών.

συνΕργασια swissport μΕ τΗν continEntAl AirlinEs

ανακοινΩθηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας, το οποίο εξελέγη από την Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της 30ης Μαίου 2007

Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης - Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Εκτε-λεστικό μέλος. Ιωάννης Β. Βαρδινογιάννης - Αντιπρόεδρος, μη εκτελεστικό μέλος. Παναγιώτης Ν. Κονταξής - Αντιπρόεδρος, μη εκτελεστικό μέλος. Ιωάννης Ν. Κοσμαδάκης - Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος, Εκτελεστι-κό μέλος. Πέτρος Τ. Τζαννετάκης - Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος, Εκτελεστικό μέλος. Δημοσθένης Ν. Βαρδινογιάννης - μη εκτελεστικό μέλος. Νίκος Θ. Βαρδινογιάννης - μη εκτελεστικό μέλος. Γεώργιος Π. Αλεξανδρίδης - μη εκτελεστικό μέλος. Γεώργιος Θ. Θεοδωρουλάκης - μη εκτελεστικό μέ-λος. Δέσποινα Ν. Μανώλη - μη εκτελεστικό μέλος. Κωνσταντίνος Β. Μαρα-βέας - μη εκτελεστικό / ανεξάρτητο μέλος. Αντώνιος Χ. Θεοχάρης - μη εκτε-λεστικό / ανεξάρτητο μέλος. Η θητεία του νέου Διοικητικού Συμβουλίου λήγει την επόμενη Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων που θα εγκρίνει τις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας για τη χρήση 2007.

μοτορ οϊλ (Ελλασ) διυλιστΗρια κορινθου αΕ:AλλαγΗ συνθΕσΗσ διοικΗτικου συμβουλιου

Page 86: Presscode Issue 03

επιχειρηματικά νέα

η eMIrates aIrlIne, στοχεύο-ντας στη συνεχή προβολή του Ντουμπάι, ως παγκόσμιο τουριστι-κό προορισμό και με αφορμή το Φεστιβάλ Dubai Summer Surprises, προσφέρει οικονομικά πακέτα δια-κοπών, με δωρεάν διανυκερεύσεις, σε όσους επιλέξουν να ταξιδέψουν με First ή Business Class. Η προσφο-ρά ισχύει για τους ταξιδιώτες από Αθήνα προς Ντουμπάι και από 15 Ιουνίου έως και 31 Αυγούστου 2007.

Οι επιβάτες της Πρώτης Θέσης θα απολαύσουν δωρεάν δύο διανυ-κτερεύσεις, στο πολυτελές ξενοδο-χείο Ritz Carlton. Αντίστοιχα, οι επι-βάτες της Επιχειρηματικής Θέσης θα έχουν την ευκαιρία να απολαύ-σουν μία διανυκτέρευση στο μονα-δικό Jumeirah Emirates Towers Hotel. Οι επιβάτες και των δύο θέ-σεων μπορούν, επίσης, να επιλέ-ξουν μεταξύ $ 100 πίστωσης στο ξενοδοχείο διαμονής τους ή δυνα-τότητα συμμετοχής σε αξέχαστη εκδρομή στην έρημο που συνοδεύ-

εται από δείπνο με παραδοσιακές ψυχαγωγικές δραστηριότητες. H προσφορά ισχύει για όλους τους πελάτες της Emirates που ταξιδεύ-ουν προς ή μέσω Ντουμπάι και ανα-χωρούν από πόλη εκτός των Αραβι-κών Εμιράτων, αλλά δεν ισχύει για επιβάτες που ταξιδεύουν με εκπτω-τικά εισιτήρια.

Οι πελάτες της Emirates που επι-λέγουν την Πρώτη και την Επιχει-ρηματική Θέση, θα έχουν τη δυνα-τότητα να απολαύσουν και την υπηρεσία σοφέρ της εταιρίας που παρέχει δωρεάν μεταφορά με πο-λυτελές αυτοκίνητο, προς οποιοδή-ποτε προορισμό της επιλογής τους, σε ακτίνα 60 χιλιομέτρων από το Διεθνές Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Αξίζει, επίσης, να σημει-ωθεί ότι το πολυβραβευμένο πρό-γραμμα ψυχαγωγίας ICE, το οποίο αποτελεί την προστιθέμενη αξία των υπηρεσιών της Emirates, είναι διαθέσιμο σε όλα τα αεροσκάφη με αφετηρία την Αθήνα και σε όλες τις κατηγορίες θέσης. Οι επιβάτες της Emirates απολαμβάνουν τη μονα-δική υπηρεσία επικοινωνίας και ψυχαγωγίας της Emirates, με περισ-σότερα από 500 κανάλια ψυχαγω-γίας, καθώς και δυνατότητες επικοι-νωνίας και ενημέρωσης. 130 ταινί-ες, 60 τηλεοπτικά και 250 ραδιο-φωνικά κανάλια αντίστοιχα, καθώς και περισσότερα από 40 video-games, βρίσκονται στη διάθεση

των επιβατών, με το απλό πάτημα ενός κουμπιού.

Αναφερόμενος στην μοναδική προσφορά, ο κ. Ghaith Al Ghaith, Executive Vice President - Commer-cial Operations της Emirates πα-γκοσμίως, δήλωσε: «Η Emirates συ-γκέντρωσε αυτά τα ανταγωνιστικά πακέτα, με στόχο να αναπτύξει πε-ραιτέρω τον εισερχόμενο τουρισμό προς το Ντουμπάι. Τέτοιες εκπληκτι-κές ευκαιρίες, ενισχύουν τη δέσμευ-σή μας προς τις εμπορικές και τουρι-στικές πρωτοβουλίες της χώρας και έχουν αποδειχθεί πολύ επιτυχή στη προσέλκυση του κόσμου στο Ντου-μπάι ετησίως. Κάθε χρόνο οι προ-σφορές μας στέφονται από απόλυτη επιτυχία, γεγονός που κάνει τους πε-λάτες και επιβάτες μας να ανυπομο-νούν για αυτές. Αναμένουμε ότι θα εξαντληθούν όλα τα αποθέματα της συγκεκριμένης προσφοράς, η οποία απευθύνεται στους επιβάτες Πρώτης και Επιχειρηματικής Θέσης, όπως άλ-λωστε συνέβη και τα προηγούμενα χρόνια».

προσφορA EMirAtEs AirlinE:

δωρΕAν διανυκτΕρΕyσΕισ στο ντουμπAϊ

πΕταξτΕ μΕ First ή BusinEss clAss και απολαυστΕ δωρΕαν διαμονΗ σΕ πολυτΕλΗ ξΕνοδοΧΕια

Page 87: Presscode Issue 03

ΕλλΗνικo φΕστιβAλ:

αφιEρωμα στΗ μαρiα κAλλασ για τΗν ΕπEτΕιο των 30 Χρoνων απo το θAνατο τΗσ «DiVinA»

Γκαλά-Αφιέρωμα στη Μαρία ΚάλλαςΚρατική Ορχήστρα Αθηνώνωδείο Ηρώδου Αττικού / 1 Ιουλίου, 21:00

Georges Bizet, ΚάρμενJules Massenet, Βέρθερος Giuseppe Verdi, Ντον ΚάρλοςCamille Saint-Saens, Σαμψών και Δαλιδά Vincenzo Bellini, Αποσπάσματα από τη Νόρμα Vincenzo Bellini, ΥπνοβάτιςGiuseppe Verdi, ΤραβιάταΜουσική διεύθυνση: Jean Yves Ossonce Σολίστ: June Anderson, σοπράνοBeatrice Uria-Monzon, μετζοσοπράνοΔημήτρης Καβράκος, μπάσος

η νορΜα αποτελεί εμβληματικό ρόλο στην καριέρα της Κάλλας, αφού τον ερμήνευσε επί σκηνής ογδόντα εννέα φορές, από το 1948 ως το 1965, μία από τις οποί-ες και στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, το 1960. Απαιτώ-ντας ταυτόχρονα δεξιότητες κολορατούρα αλλά και δραματικής σοπράνο αποτελεί ακόμα και σήμερα, 176 χρόνια μετά τη σύνθεσή του, ρόλο καταξίωσης για τις νέες ερμηνεύτριες. Όταν ακούμε πάντως τις σωζόμενες ηχογραφήσεις της «Divina», είναι εύκολο να καταλά-βουμε γιατί η ερμηνεία της τόσο πολύ συγκίνησε και θαυμάστηκε, καθιστώντας της την αδιαφιλονίκητη Νόρμα του 20ου αιώνα. Το Φεστιβάλ Αθηνών με αφορ-μή τα 30 χρόνια από το θάνατο της σοπράνο με την τόσο καθοριστική παρουσία στον ερμηνευτικό κόσμο της όπερας καλεί δύο διάσημες λυρικές τραγουδίστρι-ες της εποχής μας να παρουσιάσουν αποσπάσματα από τον εξαιρετικά απαιτητικό αυτό ρόλο: την αμερι-κανίδα Τζουν Αντερσον και τη γαλλίδα Μπεατρίς Ου-ριά-Μονζόν που έχουν διακριθεί παγκοσμίως τόσο για τα φωνητικά όσο και για τα υποκριτικά τους προσόντα. Με τη συνδρομή του διάσημου Έλληνα βαθυφώνου Δημήτρη Καβράκου.

Η προπώληση των εισιτηρίων αρχίζει στις 11 Ιουνίου.

presscode ISSUE 03> 86/87

Page 88: Presscode Issue 03

πολιτισμός

Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επι-δαύρου / 13 Ιουλίου, 21:30

Αποσπάσματα από το ρεπερτόριο της Μαρίας Κα-λογεροπούλου – Κάλλας από ρεσιτάλ που πραγματο-ποίησε με συνοδεία πιάνου στην Ελλάδα, στην αρχή της καριέρας της τη δεκαετία του ’40, πριν την αναχώ-ρησή της στο εξωτερικό και την διεθνή της καριέρα.

Ερμηνεύουν: Μαρίνα Βουλογιάννη, σοπράνο. Μυρτώ Παπαθανασίου, σοπράνο. Λουκία Σπανάκη, σοπράνο. Μαρίνα Φιδέλη, μετζοσοπράνοΣυμμετέχει: Θανάσης Αποστολόπουλος, πιάνοΚαλλιτεχνική επιμέλεια: Άρης Χριστοφέλλης

παραλληλα με τις σπουδές της στο Εθνικό Ωδείο και το Ωδείο Αθηνών και την επαγγελματική της δρα-στηριότητα ως σολίστ της Λυρικής Σκηνής, η Μαρία Καλογεροπούλου (μετέπειτα Μαρία Κάλλας) συμμετεί-χε κατά την περίοδο 1938-1945 σε μια σειρά από ατο-μικά και ομαδικά ρεσιτάλ στην Αθήνα και τη Θεσσαλο-νίκη. Εκεί, και συχνά με την πιανιστική συνοδεία καλλι-τεχνών όπως οι Ανδρέας Παρίδης και Κωνσταντίνος Κυδωνιάτης, η Καλογεροπούλου απέδωσε μια σειρά από άριες και τραγούδια συνθετών τόσο ξένων όσο και Ελλήνων («…με κατανόηση του ύφους του δημο-τικού τραγουδιού που σπάνια βρίσκουμε στους έλλη-νες τραγουδιστές…» – Αλ. Λαλαούνη, Η Βραδυνή).

Ένα δείγμα αυτού του χαρακτηριστικά ετερόκλητου ρεπερτορίου θα παρουσιαστεί από νέες, διακεκριμένες Ελληνίδες τραγουδίστριες στο Μικρό Θέατρο της Αρ-χαίας Επιδαύρου, σ’ ένα αφιέρωμα με την καλλιτεχνική σφραγίδα του Άρη Χριστοφέλλη.

Η προπώληση των εισιτηρίων αρχίζει στις 22 Ιουνίου.

Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 14 Ιουλίου, 21:00

Μουσική διεύθυνση: Λουκάς ΚαρυτινόςΣκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια: Γιάννης ΚόκκοςΚαλλιτεχνική συνεργασία: Anne BlancardΦωτισμοί: Patrice TrottierΒοηθός σκηνοθέτη: Giulio CiabattiΒοηθός σκηνογράφου: Aurélien LericheΒοηθός ενδυματολόγου: Monique Bertrand

η παραΣταΣη της Μήδειας του Λουίτζι Κερουμπίνι στο Aρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, αποτελεί την κο-ρύφωση του αφιερώματος στη Μαρία Κάλλας, που διοργανώνει το Ελληνικό Φεστιβάλ για την επέτειο των 30 χρόνων από το θάνατο της «divina». Η Μήδεια ήταν για εννέα χρόνια μέρος του ρεπερτορίου της Κάλλας, που την τραγούδησε 31 φορές.

Το 1961, στο θέατρο της Επιδαύρου, η Κάλλας είχε σημειώσει την τελευταία θριαμβευτική της εμφάνιση στην Ελλάδα, ερμηνεύοντας άλλη μία φορά το ρόλο της Μήδειας στην περίφημη παράσταση της ομώνυ-μης όπερας σε σκηνοθεσία Μινωτή και σκηνικά-κο-στούμια Τσαρούχη, που μεταφέρθηκε τον επόμενο χρόνο στη «Σκάλα».

Τη Μήδεια του Φεστιβάλ Επιδαύρου ενσαρκώνει η Ιταλίδα σοπράνο Άννα Kατερίνα Aντονάτσι υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του διάσημου Έλληνα Γιάννη Κόκκου, ο οποίος θριάμβευσε με το ίδιο έργο στη Γαλ-λία.

Η προπώληση των εισιτηρίων αρχίζει στις 23 Ιουνίου.

ρΕσιτAλ-αφιEρωμα στΗ μαρiα καλογΕροποyλου

luigicHEruBini,«μHδΕια»

Page 89: Presscode Issue 03

η ΜεταρρυθΜιΣη της μετανα-στευτικής πολιτικής θέτει εξ’ αντι-κειμένου το ερώτημα της μετάβα-σης σε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα μέτρων, μεθόδων και δομών που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της μετανάστευσης σε ένα παγκοσμιο-ποιημένο περιβάλλον, να προάγει μία νέα πολιτική κουλ-τούρα και να αντιμετωπίζει το με-ταναστευτικό φαινόμενο όχι ως πρόβλημα προς επίλυση ή διαχεί-ριση, αλλά ως κρίσιμη παράμετρο της κοινωνικής εξέλιξης.

Σήμερα το διακύβευμα της μεταναστευτικής πολιτικής παρα-μένει το πέρασμα στην πληθυντική κοινωνία, μέσα από κατοχύρωση της ασφάλειας των δικαιωμάτων και την εμπέδωση της ιδιότητας του πολίτη. Το νέο θεσμικό πλαίσιο που υιοθέτησε η ελληνική πολιτεία το 2005, ο αυξανόμενος προβλη-ματισμός για την πραγματικότητα των δικαιωμάτων των αλλοδαπών, οι συνθήκες και οι προοπτικές της ομαλής κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ένταξής τους, η διεύ-ρυνση του πολυπολιτισμικού χαρα-κτήρα της ελληνικής κοινωνίας, η οργανική σύνδεση της μετανα-στευτικής με την κοινωνική πολιτι-κή, καθώς και η ανάγκη καταπολέ-μησης των διακρίσεων και των κοινωνικών ανισοτήτων σε βάρος των αλλοδαπών, συνιστούν τις κύ-ριες θεματικές και την αφετηρία της διεπιστημονικής προσέγγισης του παρόντος συλλογικού τόμου, που επιμελήθηκαν οι Ξενοφών Ι. Κοντιάδης, Καθηγητής του Πανεπι-

στημίου Πελοποννήσου και Θεό-δωρος Π. Παπαθεοδώρου, Καθη-γητής του Πανεπιστημίου Πελο-ποννήσου.

Ο τόμος διαρθρώνεται σε τέσ-σερις ενότητες: 1) Η μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου για τους αλ-λοδαπούς, 2) Δικαιοσύνη και μετα-χείριση των αλλοδαπών, 3) Πολιτι-κές, ιδεολογικές και οικονομικές διαστάσεις του μεταναστευτικού φαινομένου, Η εικόνα του «άλλου»: Μεταξύ μεταναστευτικής πολιτικής

και κοινωνικής ανασφάλειας. Στον τόμο γράφουν οι: Χαρά-

λαμπος Ανθόπουλος, Λίνα Βεντού-ρα, Επαμεινώνδας Βερόπουλος, Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Χαράλα-μπος Κασίμης, Παναγιώτης Καφε-τζής, Ξενοφών Κοντιάδης, Ιωάννα Λαλιώτου, Γιάννης Πανούσης, Νίκος Παπαδάκης, Θεόδωρος Παπαθεο-δώρου, Παναγιώτης Λιαργκόβας, Μίλτος Παύλου, Αντώνης Ρουπακι-ώτης, Δημήτρης Χριστόπουλος, Γι-άννης Φραγκούλης

«Η μΕταρρyθμισΗ τΗσ μΕταναστΕυτικΗσ πολιτικΗσ»ΕκδοσΕισ παπαζΗσΗ

H μΕταρρυθμισΗ

τΗσ μΕταναστΕυτικΗσ

πολιτικΗσ,

αθήνα, 2007,

εκδόσεις παπαζΗσΗ,

326 σελ.

ΕπιμΕλΕια: ξΕνοφων ι. κοντιαδΗσ θΕοδωροσ π. παπαθΕοδωρου

presscode ISSUE 03> 88

sAMsung F 300 Music EDition

ΤΟ ULTRA SLIM κινητό F 300 «Music Edition» της SAMSUNG παρουσιάζει τη μοναδική πρωτοπορία των 2 όψεων: 1 για την λειτουργία του MP3 player και 1 για τις υπόλοιπες λειτουργίες του κινητού. Στη «μουσική» όψη κυριαρχεί η οθόνη TFT 2.1 ιντσών και 262,000 χρωμάτων. Με τα μοντέρνα πλήκτρα αφής, ο χρήστης μπορεί εδώ να ρυθμίσει το MP3 player για να απολαύσει τα αμέτρητα τραγούδια που έχει αποθηκεύσει στη μνήμη των 112 ΜΒ (με δυνατότητα επέκτασης με κάρτα MicroSd) καθώς και κατ’ αποκλειστικότητα το τελευταίο hit «Irreplaceable» της γνωστής pop star Beyonce που είναι ενσωματωμένο στη συσκευή. Μπορεί ακόμα να χειριστεί το στερεοφωνικό ραδιόφωνο FM, αλλά και να δει τις φωτογραφίες και τα video clips που έχει τραβήξει με την κάμερα 2 megapixels. Εξοπλισμένο με την πιο προηγμένη τεχνολογία ψηφιακής αναπαραγωγής και ενίσχυσης ήχου «Ice Power» που δημιούργησε η Bang and Olufsen, το F 300 προσφέρει την καλύτερη δυνατή ποιότητα κρυστάλλινου ήχου, εφάμιλλη των επαγγελματικών ηχητικών συστημάτων, καταναλώνοντας όμως την ελάχιστη δυνατή ενέργεια. Είναι λοιπόν το «απόλυτο» μουσικό κινητό, ιδανικό για τις πιο συναρπαστικές... μελωδικές εμπειρίες. Αποκλειστικός αντιπρόσωπος των κινητών τηλεφώνων SAMSUNG στην Ελλάδα είναι η ΕυΡωΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ, εταιρία του Ομίλου Εταιριών FOURLIS.