PreGymnasiumCollegeWe geven een voorbeeld: ! Magnum is een ijsje. Veel mensen spreken het uit alsof...

!!!!!!!!!!!! !!!

!!!!

Een Odyssee in het Latijn !

Klassieke Talen in Groep 8 !!!!!!!!

Stedelijk Gymnasium Leiden Roos Danse, Leila Odeh, Diana Stuurman, Liseke Wensing

PreGymnasiumCollege

Inleiding !Bij de Grieken was een gymnasium een sportschool waar je γυμνος (gumnos = naakt) was. Tegenwoordig is het de naam voor een bepaalde school, waar je onder andere Klassieke Talen leert: Grieks en Latijn. Op het gymnasium leer je ook meer over de achtergronden van de mensen die deze talen spraken. “Waarom is dat zo leuk en wat kun je daar nu mee?”, vraag je je misschien af. Om je alvast een voorproefje te geven, hebben we de opdrachten in dit boekje voor je bedacht. De opdrachten gaan over de talen en over de cultuur. De opdrachten met de taal gaan vooral over Latijn, want voor Grieks gebruik je andere tekens. Kijk maar: α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ τ υ φ χ ψ ω Aan Grieks besteden we aandacht tijdens de lesjes die je op het Stedelijk Gymnasium komt volgen. De meeste opdrachten gaan ook over de cultuur van de Grieken en de Romeinen. Die cultuur heeft heel veel invloed gehad op ons leven. Zo worden tegenwoordig nog heel vaak verhalen over de goden en helden van de Grieken en Romeinen gebruikt. Mythen heten die verhalen. Ze worden nog steeds (na)verteld en gebruikt als inspiratiebron. Deze mythen vertelden de Grieken en Romeinen vaak aan elkaar om dingen te verklaren, die ze nog niet met behulp van de wetenschap konden begrijpen. De seizoenen verklaarden zij bijvoorbeeld als volgt: Demeter, de godin, die alles liet groeien in de natuur, had een dochter, Persefone, een heel mooi meisje. Hades, de god van de Onderwereld, werd verliefd op haar. Maar wie wilde er nou in het duistere rijk van de god van de doden wonen? Dus roofde Hades Persefone, toen ze op een dag in haar eentje bloemen aan het plukken was. Demeter was zo verdrietig dat ze haar taken vergat: er groeide niets meer en alles verdorde langzaam. Dat kon natuurlijk niet. Daarom kwam de oppergod, Zeus, tussenbeiden en hij bepaalde dat Persefone de ene helft van het jaar op de aarde zou wonen. Dan was Demeter gelukkig en liet alles groeien en bloeien. Die periode was de lente en zomer. De rest van het jaar moest Persefone echter bij Hades in de Onderwereld wonen. Dan deed Demeter van verdriet niets meer en verdorde dus alles. Dit deel van het jaar viel samen met de herfst en winter. !Genoeg verteld nu! Ga zelf maar eens op onderzoek uit met de volgende opdrachten: ! !!!!!!

Een Odyssee in het Latijn

PreGymnasiumCollege 2

1. Boodschappen doen 2. Harry Potter 3. Spreekwoorden en uitdrukkingen 4. Dissus door Simon van der Geest 5. De avonturen van Odysseus in andere boeken

1. Boodschappen doen !In onze taal komen nog heel veel woorden voor die van het Grieks of het Latijn zijn afgeleid. Veel mensen denken dat die woorden vooral gebruikt worden in de (medische) wetenschap. Maar gewone woorden zoals probleem, idee, programma, muziek en gymnastiek zijn bijvoorbeeld Griekse woorden. En uit het Latijn kent iedereen woorden zoals aquarium, viaduct en liniaal. !Zelfs als je boodschappen doet kom je Grieks en Latijn tegen. Stap maar eens een winkel binnen met ons. We gaan het hebben over de volgende producten:

Als je de smaak te pakken hebt, kun je zelf nog aan de slag met:

Veel fabrikanten gebruiken voor hun producten namen die afgeleid zijn van Griekse en Latijnse woorden of verhalen. Of zij zich daar nog van bewust zijn en wat ze er precies mee bedoelen, weten we niet altijd zeker. Maar als je de woorden of verhalen kent waarvan de namen zijn afgeleid en je hebt een beetje fantasie, dan begrijp je al gauw dat het heel goed gekozen namen zijn. We geven een voorbeeld: !Magnum is een ijsje. Veel mensen spreken het uit alsof het Engels is, maar je moet eigenlijk “magnoem” zeggen (de u wordt in het latijn namelijk als een oe uitgesproken). In het Latijn betekent magnum gewoon “groot”. Magnums zijn inderdaad behoorlijk groot, groter dan het gemiddelde ijsje. En dat staat dus gewoon op het pak. Je hebt magnums ook in snackformaat. Die worden mini-magnums genoemd. Dat is dus behoorlijk raar, want dat betekent eigenlijk “klein grootje”. Het woord “mini” komt trouwens ook uit het Latijn. !



☙ Magnum (ijs) ☙ Completa (koffiemelkpoeder) ☙ Natusan (babyproducten) ☙ Felix (kattenvoer) ☙ Vitalinea (zuivelproducten) ☙ Cesar (hondenvoer) ☙ Ajax (schoonmaakmiddel) ☙ Prodent (tandpasta)

☙ Mars (reep) ☙ Linera (slankproducten) ☙ Sanex (deodorant) ☙ Vim (schoonmaakmiddel) ☙ lucifers ☙ vermicelli

Nu jij! !Je hebt nodig: □ een Latijns woordenboek □ een mythologieboek Leuke mythologieboeken zijn: ☙ Mensen, draken en dolfijnen van Simone Kramer ☙ De tocht van de Argonauten van Simone Kramer ☙ Griekse mythen van Imme Dros □ internet voor verhalen over goden, helden en historische personen en voor plaatjes Handige sites zijn: ☙ Google om afbeeldingen te zoeken ☙ klassieketalen.startpagina.nl en mythologie.startpagina.nl ☙ koxkollum.nl (“Mythologie”, onder andere een mythologisch woordenboek) ☙ oudheid.nl (vooral onder “Jong & Oudheid”) !Probeer zelf te achterhalen waar de namen van de volgende producten vandaan komen en probeer daarna met die gegevens en een beetje fantasie een verklaring te vinden voor de namen. !1. Completa (kijk in het woordenboek bij complere) !

2. Natusan (kijk bij natis) !

3. Felix !

!!!!

!

!!!!

�

!!!!

!



4. Vitalinea (kijk bij vita en linea) !

!5. Cesar (zoek ook eens bij Caesar; voor dit product heb je wel wat fantasie nodig!) !

!6. Ajax !

7. Prodent (kijk bij pro en dens) !

!!

!!!!

!

!!!!

!

!!!!

!

!!!!

!



2. Harry Potter !Bij deze opdracht gaan we kijken naar deel 1 van de Harry Potter-serie van J.K. Rowling. Zowel de schrijfster als degene die de boeken in het Nederlands heeft vertaald heeft veel gebruik gemaakt van de Griekse en Latijnse taal en de mythologie. Soms worden in een spreuk zowel het Grieks als het Latijn gebruikt, bijvoorbeeld: amnesia completa komt van het Griekse woord amnesia (vergetelheid) en het Latijnse woord completus (compleet) en het is de spreuk die men gebruikt om iemand alles te laten vergeten. Je gaat nu een aantal personen, wezens en spreuken nader bekijken. Het hadden er eindeloos veel meer kunnen zijn, uit alle boeken van Harry Potter. Als je na deze opdracht de boeken leest of de films kijkt, kun je er zelf nog veel meer ontdekken! !Je hebt nodig: □ een Latijns woordenboek □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ de film Harry Potter en de steen der wijzen (je kan deze opdracht ook doen met het boek, of zonder film of boek) !Neem de tijd, ga lekker op de bank zitten en kijk de eerste Harry Potter-film (of lees het boek). Bij elke vraag hieronder staat een naam of spreuk en de tijd waarop die in de film voorkomt (de tijd staat er zo: uur:minuut:seconde). Zet bij elke vraag de film op pauze en zoek het antwoord op in het woordenboek of het mythologieboek. Je kunt ook alle vragen vóór of juist na het kijken maken. !

!

1. 00:01:26 Albus Perkamentus en Minerva Anderling

Deze professoren hebben heel toepasselijke voornamen. Kijk maar in je woordenboek bij albus. En zoek eens op wie Minerva is (in het Grieks heet ze Athena). Nu kun je vast wel uitleggen waarom hun namen zo bij ze passen.

!!!!!

��

2. 00:08:26 uilen

In de tovenaarswereld zijn uilen heel belangrijk! De meeste hebben gewoon lieve namen, maar Percy (de broer van Ron) heeft een uil die Hermes heet. Waarom is dat een mooie naam voor een uil van een tovenaar?

!!



!

!

!

!

!

3. 00:14:08 Rubeus Hagrid

Hagrids voornaam Rubeus staat twee keer in het woordenboek. Welke betekenis past volgens jou het best bij Hagrid en waarom?

!!

�

4. 00:23:20 Olivander

Deze naam is gemaakt van het woord oliva. De naam zegt misschien niet zoveel over het karakter van Olivander, maar toch past de naam goed bij hem. Waarom?

!!

�

5. 00:27:04 Voldemort

Wij durven het niet zo hard te zeggen als Harry… Voldemort heeft zijn naam zelf bedacht, en dat heeft hij goed gedaan: kijk maar eens wat mors betekent!

!

6. 00:34:35 oculus reparo

Ah! Een spreuk! Deze kan je heel goed uitleggen met je woordenboek. Wat betekent het? En waar gebruik je die spreuk dus voor?

!!

7. 00:37:45 Draco Malfidus

Wat een griezelnaam… Zoek maar op: malus en fidus. Wat zegt dat over Draco? δρακων (drakoon) is Grieks en betekent “slang” of “draak”.

!!

�



!

!

!

!

!

!

8. 00:39:45 Argus Vilder

Wie was Argus? En waarom is dat Vilders voornaam?

!!

�

9. 00:41:03 Severus Sneep

Wat kijkt Sneep severus! Hoe zou jij Sneeps karakter beschrijven? Past zijn naam bij hem?

!!

�

10. 00:46:32 caput draconis

Zelfs de schilderijen spreken Latijn op Zweinstein. Wat betekent dit wachtwoord?

11. 00:59:23 Pluisje

Zijn naam is niet Grieks of Latijn, maar zijn 3 hoofden wel… Pluisje lijkt wel op Cerberus (of Kerberos). Waarom is dat geen toeval?

!!

�

12. 01:02:29 levitatie

Wat is levitatie? Dat kan je vast wel uitleggen als je ziet wat Harry en zijn klasgenoten hier leren. Van welk Latijns woord komt het?

!!



!!

!

!

!!

13. 01:43:29 de centaur Firenze

Dit is niet zomaar een verzonnen wezen: centauren zijn belangrijke mythologische figuren. Zoek ze maar op. Vind je Firenze een typische centaur? Waarom wel/niet?

!!!

�

14. 01:49:36 petrificus totalus

“petrificus” komt van het Griekse πετρα (petra = “rots”). totalus komt uit het Latijn. Kan je de spreuk uitleggen?

!!

�

15. 01:50:12 Pluisje valt in slaap

Kijk of je het verhaal van Zeus en Io kunt vinden. Zie je overeenkomsten tussen de mythe en dit deel van de film?

!!!!

�



3. Spreekwoorden en uitdrukkingen !In het Nederlands bestaan veel spreekwoorden en uitdrukkingen. Die moet je niet echt letterlijk nemen: ze staan ergens voor. Zo kan je moeder tegen je zeggen: “Dat komt ervan, als je zo laat thuis komt, terwijl je wist dat we om zes uur gingen eten. Dan vind je de hond in de pot”. Misschien hebben jullie helemaal geen hond. Je moeder bedoelt gewoon dat het eten op is. Misschien kregen de honden vroeger na het eten wel de restjes, maar nu is het in ieder geval een uitdrukking geworden. Sommige spreekwoorden en uitdrukkingen hebben te maken met Grieks, Latijn of mythen. Probeer te achterhalen wat de volgende uitdrukkingen betekenen en wat ze te maken hebben met Grieks, Latijn of een mythe. !Je hebt nodig: □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ een Nederlands (spreek)woordenboek □ een Latijns woordenboek □ eventueel internetsites (zie opdracht 1) !1. Ga je kamer opruimen. Het is er een Augiasstal. !!!!!2. Dat is een heel vervelende vrouw, echt een serpent. (Misschien begrijp je nu ook meteen waarom serpentines zo heten.) !!!!!3. Daar ga ik niet aan beginnen, het is een ware sisyphusarbeid. !!!!!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


4. Iedereen haalde iets lekkers uit de automaat en begon te kauwen, maar ik had mijn zakgeld al opgemaakt en kon dus niets meer kopen. Het was wel een tantaluskwelling om al mijn klasgenootjes zo lekker te zien snoepen! !!!!!5. Iets met argusogen bekijken. !!!!!6. Uilen naar Athene dragen. (Wij hebben in het Nederlands een uitdrukking die precies hetzelfde betekent, maar echt bij ons land hoort. Weet je welke?) !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!



4. Dissus !Veel schrijvers, van boeken voor volwassenen, maar ook van kinderboeken, worden beïnvloed door verhalen of schrijvers uit de oudheid. Soms is het direct duidelijk. Soms lees je een Nederlands boek en bedenk je al lezende dat sommige dingen je wel heel bekend voorkomen. En, als je dan goed nadenkt, weet je ineens dat het je doet denken aan een verhaal uit de Griekse mythologie. Zo is het ook bij het boek Dissus. !Je hebt nodig: □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ Dissus van Simon van der Geest !Lees eerst uit een mythologieboek het verhaal over Odysseus. Lees daarna het boek Dissus. Beschrijf aan de hand van de volgende vragen de overeenkomsten en verschillen tussen de beide verhalen. !1. De hoofdpersoon Dissus kan je vergelijken met Odysseus. Wat is het meest opvallende punt waarin ze op elkaar lijken? !!!2. Leg uit hoe ze op elkaar lijken wat betreft hun belevenissen. Je hoeft nog niet heel precies te antwoorden. !!!!!3. Hieronder staat een rijtje woorden en namen uit het verhaal van Odysseus en daarnaast een rijtje titels van hoofdstukken uit deel 1 van het boek Dissus. Probeer elk woord uit de ene rij met één woord uit de andere rij te verbinden.



De onderwereld

Eenoog

Aiolos

Niemand

4. Leg uit hoe de schrijver van Dissus waarschijnlijk op de naam Zonnema is gekomen. Je kan daarbij gebruik maken van vraag 3. Als je daar de titel “Zonnema’s koeien” juist hebt verbonden, kom je er achter. !!!!!!!5. In Dissus zitten een heleboel mooie tekeningen. Ook in de tekeningen zitten nog een heleboel overeenkomsten met het verhaal van Odysseus. Kijk maar eens goed: ! ☙ Pagina 48-49: Wie zijn de drie zwarte figuren en de ene bruine figuur op de achtergrond? Ze zijn hier in de bunker (zie vraag 3). Waarom zijn ze zo vaag getekend? Denk ook aan de overeenkomst met het verhaal van Odysseus. !!!!!! ☙ Pagina 26-27: Bij deze afbeelding is het duidelijk om welk monster uit de verhalen van Odysseus het gaat: Skylla! Leg uit wat de overeenkomsten zijn tussen deze Skylla en die uit de avonturen van Odysseus. !!!!!!!!! !!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


6. In deel twee van Dissus zitten minder overeenkomsten met het verhaal van Odysseus. Dissus komt bijvoorbeeld thuis bij zijn ouders en niet bij zijn vrouw, zoals Odysseus. Dissus is dan ook nog maar een jongetje. Hij wordt ook door iemand anders geholpen. Ter afsluiting nog een paar korte vraagjes over deel 2. ! ☙ Welk familielid helpt Odysseus eigenlijk bij zijn thuiskomst? En welk familielid helpt Dissus? !!!!! ☙ Wie zijn de Grote Jongens in het verhaal van Odysseus en welke overeenkomsten zie je tussen de Jongens bij Dissus en die bij Odysseus? !!!!! ☙ Dissus verandert in een hond. Waarin verandert Odysseus bij zijn thuiskomst en wat is de reden van deze metamorfose? !!!!!!!!

!!!Een Odyssee in het Latijn


5. De avonturen van Odysseus !Je hebt bij de opdracht over Dissus al veel over Odysseus gelezen. Je weet bijvoorbeeld al wie hij tijdens zijn tocht tegenkwam en wie zijn vrouw was. De avonturen van Odysseus zijn nog veel vaker gebruikt in boeken, soms overduidelijk, soms minder duidelijk. Odysseus’ verhalen komen bijvoorbeeld voor in de boeken Percy Jackson en de Olympiërs: De Zee van Monsters en Geronimo Stilton: De avonturen van Odysseus. Nu is het de bedoeling dat jullie onderzoeken in hoeverre de verhalen in deze boeken lijken op het echte verhaal. Als je goed kijkt, blijkt al snel dat de verschillende schrijvers hun fantasie hebben gebruikt en het verhaal een beetje veranderd hebben. En daarin ligt jullie taak... !Je hebt nodig: □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ Percy Jackson en de Olympiërs: De Zee van Monsters van Rick Riordan □ Geronimo Stilton: De avonturen van Odysseus !Je kiest voor deze opdracht twee avonturen van Odysseus uit het schema hieronder. Voordat je gaat lezen, pak je je pen en papier. Daarna ga je het eerste avontuur dat je hebt gekozen lezen. Je leest als dat nodig is nog een keertje het originele verhaal in het mythologieboek. Vervolgens lees je de aangegeven pagina’s uit Percy Jackson en uit Geronimo Stilton. Je hoeft die boeken dus niet helemaal te lezen (maar dat mag natuurlijk wel). En dan ga je alles opschrijven wat je opvalt, oftewel: wie of wat klopt er wel en wie of wat klopt er niet? !Kies hieronder de twee avonturen die je wil gaan beleven. De precieze pagina’s die je nodig hebt staan erachter (“pp.1 - 20” betekent: bladzijde 1 tot en met 20. Misschien kloppen de paginanummers niet helemaal als je een andere editie van het boek hebt.) Als je de smaak te pakken hebt en je hebt genoeg tijd, dan mag je natuurlijk meer dan 2 avonturen onderzoeken, of avonturen die niet in dit schema staan. !

!!!!!!

Avontuur Percy Jackson Geronimo Stilton

De grot van Polyfemos pp.183 - 200 pp.74 - 101

Aiolos en de zak met winden pp.123 - 126 pp.102 - 106

Scylla en Charybdis pp.142 - 149 pp. 139 - 148

De Laistrygonen pp.20 - 28 pp.106 - 107

Kirke pp.156 - 168 pp.108 - 125

Sirenen pp.173 - 182 pp.134 - 138



Avontuur 1 !1. Welk avontuur heb je gekozen? !!!2. In hoeverre klopt de beschrijving van dit avontuur in beide boeken wel met het mythologische verhaal? Ga hierbij in op situaties én personen. !!!!!!!!!!!3. In hoeverre klopt de beschrijving van dit avontuur in beide boeken niet met het mythologische verhaal? Welke personen/zaken zijn er weggelaten of juist toegevoegd? !!!!!!!!!!!4. Als laatste willen we ook nog graag van je weten welk verhaal je beter vond: het ‘echte’ verhaal, het verhaal van Percy Jackson, of dat van Geronimo Stilton (of misschien wel dat van Dissus)? !!!! Een Odyssee in het Latijn


Avontuur 2 !1. Welk avontuur heb je gekozen? !!!2. In hoeverre klopt de beschrijving van dit avontuur in beide boeken wel met het mythologische verhaal? Ga hierbij in op situaties én personen. !!!!!!!!!!!3. In hoeverre klopt de beschrijving van dit avontuur in beide boeken niet met het mythologische verhaal? Welke personen/zaken zijn er weggelaten of juist toegevoegd? !!!!!!!!!!!4. Als laatste willen we ook nog graag van je weten welk verhaal je beter vond: het ‘echte’ verhaal, het verhaal van Percy Jackson, of dat van Geronimo Stilton (of misschien wel dat van Dissus)? !!!!!Een Odyssee in het Latijn


A. Jan Terlouw: Koning van Katoren !Je hebt nodig: □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ De koning van Katoren van Jan Terlouw !Bij de opdrachten over Dissus en Odysseus heb je gezien hoe verhalen uit de oudheid nog steeds in boeken gebruikt worden. Er zijn nog veel meer myhtologische verhalen die door schrijvers in hun boeken verwerkt worden. Een ander voorbeeld is Herakles. Zijn avonturen kan je bijvoorbeeld terugvinden in het boek De koning van Katoren. !Lees eerst uit een mythologieboek het verhaal over Herakles (je kunt hem ook vinden onder zijn Romeinse naam Hercules). Lees nu het boek van Jan Terlouw. Beschrijf aan de hand van de volgende vragen de overeenkomsten en verschillen tussen de beide verhalen. !1. Waarom doen de hoofdpersonen de opdrachten? !!!!!!!!!2. Welke opdrachten van de helden vertonen heel duidelijke overeenkomsten? !!!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


Bonus: De werken van Herakles

3. Welke opdrachten uit “ De koning van Katoren” vind je niet lijken op de opdrachten van Herakles? !!!!!!!!!4. Geef aan wat je vindt van de manier waarop Jan Terlouw het klassieke verhaal heeft gebruikt. !!!!!!!!!5. Probeer zelf nog een opdracht te bedenken voor Stach, die is gebaseerd op een opdracht van Herakles. !!!!!!!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


B. De werken van Herakles in films !De twaalf werken van Hercules (dit is de Latijnse naam voor Herakles) zijn ook vaak gebruikt in films, soms weer heel duidelijk, soms minder duidelijk. Heel duidelijk is het in ieder geval in de Disney-film Hercules, waarin het mythologische verhaal van Hercules uitgebeeld wordt. Minder duidelijk is dat te zien in de film Asterix en de Helden. !Nu is het de bedoeling dat jullie uitzoeken in hoeverre de films lijken op het echte verhaal. Je denkt nu misschien: “Wat een simpele opdracht! Het is toch de uitbeelding van het verhaal?!” Daarin heb je wel gelijk, maar als je goed kijkt, blijkt al snel dat Walt Disney behoorlijk veel fantasie heeft gebruikt en het verhaal een beetje veranderd heeft. En daar wordt het interessant... !!Je hebt nodig: □ een mythologieboek (zie opdracht 1) □ de film Hercules en/of de film Asterix en de Helden !!Je zoekt eerst precies op wie Herakles was en hoe zijn leven eruit zag volgens het mythologische verhaal. Schrijf dus voor jezelf op wie zijn ouders waren, wie hem de twaalf werken gaf, wat die twaalf werken inhielden, wie hij tijdens zijn tochten tegenkwam, wie zijn vrouw was enzovoorts. (Hier heb je bij De koning van Katoren ook over gelezen.) Dan kies je één van de films en ga je lekker voor de tv zitten en de film bekijken. Als je genoeg tijd hebt, kijk je ‘m eerst een keer op je gemak zonder iets op te schrijven. De tweede keer (of als je niet genoeg tijd hebt, al meteen de eerste keer) pak je pen en papier (klad) en ga je alles opschrijven wat je opvalt, oftewel: wie of wat klopt er wel en wie of wat klopt er niet? !Als je nog tijd over hebt, dan bekijk je ook de andere film en voer je de opdrachten ook daarvoor uit. !1. Welke film heb je bekeken? !!2. In hoeverre klopt de film wel met het mythologische verhaal? Ga hierbij in op situaties én personen. !!!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


3. In hoeverre klopt de film niet met het mythologische verhaal? Welke personen zijn er weggelaten of juist toegevoegd? !!!!!

!!!!!!!4. Als je ook de andere film hebt bekeken, kun je hieronder opschrijven wat je bij die film is opgevallen. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!Een Odyssee in het Latijn


!!!

!!!



ἸΘΑΚΗ -

Ithaka

Ἡ ΤΕΛΕΥΤΗ -

Finis

PreGymnasiumCollegeWe geven een voorbeeld: ! Magnum is een ijsje. Veel mensen spreken het uit alsof...

Documents

Transcript of PreGymnasiumCollegeWe geven een voorbeeld: ! Magnum is een ijsje. Veel mensen spreken het uit alsof...