ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

46
Σχεδιασμός Σχεδιασμός Διαχείρισης Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών Ξυλοπαραγωγικών Δασών Δασών Δρ. Βασιλική Καζάνα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής Τηλ. & Φαξ: 25210 60435 E-mail: [email protected] Διαλέξεις Θεωρίας Δασικής Διαχειριστικής ΙI

Transcript of ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Page 1: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

ΣχεδιασμόςΣχεδιασμός ΔιαχείρισηςΔιαχείρισης

ΞυλοπαραγωγικώνΞυλοπαραγωγικών

ΔασώνΔασών

Δρ. Βασιλική

ΚαζάναΑναπλ. Καθηγήτρια

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας

Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής

Τηλ. & Φαξ: 25210 60435

E-mail: [email protected]

Διαλέξεις

Θεωρίας

Δασικής

Διαχειριστικής

ΙI

Page 2: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Διαχείριση

δασών

και

δασικών

εκτάσεων

στην

Ελλάδα

Στάδια

διαδικασίας

σχεδιασμού

i)

Απογραφή

συγκέντρωση

στοιχείων

ii)

Ανάλυση

στοιχείων

iii)

Διαμόρφωση

και

αξιολόγηση

εναλλακτικών

iv)

Σχεδιασμός

μέτρων

Τα

στοιχεία

και

τα

μέτρα

διαφέρουν

στη

Δασοπονία

ανάλογα

με τον

διαχειριστικό

σκοπό

που

επιδιώκεται

Page 3: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Δάση

ξυλοπαραγωγής

Δάση ξυλοπαραγωγής

Πρωταρχικός διαχειριστικός

σκοπός είναι

η

παραγωγή

ξύλου

και

δευτερεύων

σκοπός η παραγωγή άλλων

αγαθών

και

υπηρεσιών

Page 4: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Συγκέντρωση

στοιχείων

-- ΘέσηΘέση

δάσουςδάσους

-- ΙδιοκτησίαΙδιοκτησία

-- ΧωρικήΧωρική

οργάνωσηοργάνωση

-- ΚίνδυνοιΚίνδυνοι

-- ΑπογραφήΑπογραφή

Σταθμικές

συνθήκεςΣυσταδικές

συνθήκεςΟικονομικές

& κοινωνικές

συνθήκες

Περιβαλλοντικές

συνθήκες

--

ΑπόψειςΑπόψεις

ενδιαφερόμενωνενδιαφερόμενων

φορέωνφορέων

Σημερινή κατάσταση

και πρόβλεψη

μελλοντικής κατάστασης

Page 5: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ανάλυση

στοιχείων

Αξιολόγηση της μέχρι τώρα διαχείρισης

Διαμόρφωση στόχων

Αναγνώριση προβλημάτων και διερεύνηση τρόπων επίλυσής τους

Περιγραφή/ ανάλυση της μελλοντικής εξέλιξης του δάσους

Page 6: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Διαμόρφωση

και

αξιολόγηση

εναλλακτικών

λύσεων

-

Εναλλακτικές

(διαφορετικοί

συνδυασμοί

συντελεστών παραγωγής, διαφορετικοί

συνδυασμοί

ανάπτυξης

παραγόντων

που

επηρεάζουν

τους

στόχους

διαχείρισης)

-

Αξιολόγηση

(εργαλεία

λήψης

απόφασης, ΓΠ, παραλλαγές

ΓΠ, Δυναμικός

προγ/μός, πολυκριτηριακή

ανάλυση)

Page 7: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σχεδιασμός

μέτρων

Σχεδιασμός παραγωγής

(δασοκομικός

σχεδιασμός)

Σχεδιασμός καρπώσεων

(καρπωτικός

σχεδιασμός) &

Χωρική

οργάνωση

ξυλώδους

κεφαλαίου

Άλλοι σχεδιασμοί (οδοποιία, αναψυχή, βοσκή κτλ)

Δασοπονικό

είδοςΜορφή

μίξης

Επιδιωκόμενη

διαχ. & δασοπ. Μορφή

ΑναγέννησηΚαλλιέργεια

συστάδων

Καθορισμός

περίτροπου

χρόνουΏριμη

διάμετρο

Χρόνος

περιφοράςΚαθορισμός

λήμματος

μέθοδος

κάρπωσηςΣχεδιασμός

δευτερευουσών

καρπώσεων

οργάνωση

παραγωγής

άλλων

δασικών

αγαθών

& υπηρεσιών

Page 8: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Πρεμνοφυή

δάση

48% της

συνολικής

έκτασης

των

δασών

Πως

διαχειρίζονται:

Περίτροπο χρόνο 20-25 χρόνια

Αποψιλωτικές υλοτομίες με παρακρατήματα

Καρπώσεις με την μέθοδο των ετησίων υλοτομίων

Υπολογισμός όγκου Πίνακες

παραγωγής (Κοσσενάκης, 1939)

Σταθμοδεικτικές

καμπύλες

Ομάδες

φυτοδεικτών

για χαρτογράφηση

σταθμών

(Ντάφης, 1969)

Page 9: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σπερμοφυή

δάση

34% της

συνολικής

έκτασης

των

δασών

ΟΜΗΛΙΚΑ

Συγκέντρωση

στοιχείων

Απογραφή

Έκταση συστάδων / κατανομή κατά δασοπονικές μορφές, κλάσεις

ηλικίας

και

στάδια

εξέλιξης

Μέση ηλικία συστάδων εξέλιξης

Ξυλαπόθεμα και προσαύξηση κατά στάδια εξέλιξης και ποιότητας

σταθμού

Page 10: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Απογραφή

i) Δοκιμαστικές

επιφάνειες

(ειδικό

έντυπο

απογραφής

-

Γενικά

στοιχεία

(μέγεθος, τμήμα, δασοπονικό

είδος

κτλ)

-

Παχυμέτρηση

-

Υψομετρήσεις

-

Ποιότητα

κορμοξύλου

-

Προτεινόμενα

δασοκομικά

μέτρα

ii) Φύλλα

περιγραφής

συστάδας

Page 11: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σχεδιασμός

μέτρων

Απαιτούνται

πίνακες

παραγωγής

(όπου

δεν

είναι

διαθέσιμοι μπορούν

να

χρησιμοποιηθούν

οι

αυξητικές

σειρές

δηλαδή

συστάδες

ενός

δασοπονικού

είδους, διαφορετικής

ηλικίας

που αυξάνουν

στην

ίδια

ποιότητα

τόπου)

Page 12: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Μερικός

σχεδιασμός

-

Κάθε

υποτμήμα

χωριστά

-

Προβλέπει

μέτρα

καλλιέργειας

& κάρπωσης

(ανάλογα

με

την

κατάσταση

της συστάδας

& τον

προσεχή

δασοκομικό

χειρισμό)

-

Ενδιάμεσες

καρπώσεις

ανεξάρτητες

από

το

γενικό

σχεδιασμό, εκτελούνται με βάση τις ανάγκες της συστάδας

α. Με

βάση

τα

ποσοστά

από

τις

δοκιμαστικές

προσημάνσεις

για

κάθε

στάδιο εξέλιξης

ή

στρώμα

ξεχωριστά

β. Με

την

βοήθεια

αυξητικών

σειρών

-

Τελικές

καρπώσεις

εξαρτώνται

απόΤο

ύψος

του

ξυλαποθέματος

Την

αναμενόμενη

προσαύξηση

Το

χρόνο

αναγέννησης

Page 13: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Γενικός

σχεδιασμός

Έλεγχος

αειφορίας

σε

επίπεδο

διαχειριστικής

κλάσης

και διόρθωση

σχεδιασθέντων

μέτρων

κατά

υποτμήμα

ή

τμήμα

Κριτήρια

-

Εξέλιξη

της

κατανομής

της

έκτασης

κατά

κλάσεις

ηλικίας

- Δείκτες

επιφανειών

και

ξυλώδους

μάζας

των

αναγεννητικών

υλοτομίων

- Καθορισμός

λήμματος

Page 14: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

ΚΗΠΕΥΤΑ

ΔΑΣΗ

Από

άποψη

διαχείρισης

συμπεριλαμβάνονται:

• Κηπευτές

συστάδες

κατ’

άτομο

ή

κατά

ομάδες

ή

λόχμες

• Υποκηπευτές

(δεν

διαχωρίζονται

επιφανειακά

τα

στάδια

εξέλιξης)

Page 15: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Χαρακτηριστικά

κηπευτών

δασών

που

επιβάλλουν

διαφορετικό τρόπο

διαχείρισης

Το δάσος δεν έχει ορισμένη ηλικία

Η κατανομή των κορμών στο κηπευτό δάσος έχει μορφή

υπερβολής

καμπύλης

(στα

μη

κηπευτά

κωδωνοειδή)

Το ύψος ξυλαποθέματος παραμένει με το χρόνο αμετάβλητο

Τα μέτρα καλλιέργειας δεν διαχωρίζονται επιφανειακά.

Καλλιέργεια

και

αναγέννηση

γίνονται

ταυτόχρονα

στην

ίδια

έκταση

Page 16: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Συγκέντρωση

στοιχείων

-

Απογραφή

Σύνθεση δασοπονικών ειδών

Ποιότητα τόπου Καμπύλη

ύψους

ανάλογα

με

την

ηλικία (μόνο

για

κηπευτές

κατά

ομάδες

ή

λόχμες)

Στηθιαία

ηλικία

(αριθμός

ετήσιων δακτυλίων

στο

1,3m)

(στις

κηπευτές

κατ’

άτομο)

Ομάδες

φυτοδεικτών

ή

μέθοδοι

που χρησιμοποιούν

εδαφικά

και

κλιματικά

δεδομένα

Page 17: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ύψος ξυλαποθέματος και προσαύξησης [δειγματοληψία –δοκιμαστικές επιφάνειες ή μέθοδος ελέγχου (γενική παχυμέτρηση)]

Κατανομή κορμών κατά βαθμίδες διαμέτρου

Ανάλυση

στοιχείων

Ταξινόμηση

σε

ΦΠΣ

για

μερικό

σχεδιασμό

(κατά

υποτμήμα) και βρίσκονται

τα

ιδανικά

«πρότυπα».

Page 18: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σχεδιασμός

μέτρων

Μέτρα καλλιέργειας και κάρπωσης με βάση τα ιδανικά πρότυπα

(κανονικό

δάσος) και

τις

αποκλίσεις

της

πραγματικής

κατάστασης

από

την

κανονική

Υπολογισμός ύψους καρπώσεων

Μερικός και γενικός σχεδιασμός γίνονται ταυτόχρονα

Προετοιμασία εφαρμογής των μέτρων

Page 19: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Διφυή

δάση

17% της

συνολικής

έκτασης

των

δασών

Σπερμοφυή

με

ανομήλικο

ανώροφο

(κηπευτή

δομή)

Διφυή

δάση

Πρεμνοφυή

υπόροφο

Page 20: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ιδιαιτερότητες

διφυών

δασών

Άτομα

του

ανωρόφου

(ηλικίας

πολλαπλάσιας

του

υπορόφου

και κλάσεις

ηλικίας

n/α όπου: (n) η

ώριμη

για

υλοτομία

ηλικία

του

ανωρόφου

και

(α) του

υπορόφου) γίνονται

με

την

πάροδο

του χρόνου

πολύκλαδα

και

με

περιορισμένη

κατά

ύψος

αύξηση.

Ο

υπόροφος

πιέζεται

από

τον

ανώροφο

και

γίνεται

αραιός, καχεκτικός

και

φτωχός

σε

πολύτιμα

είδη.

Ρόλος

υπορόφου δίνει

προιόντα

ξύλου

προστατεύει

το

έδαφος

εξασφαλίζει

αναγέννηση

(τροφοδότηση)

του

ανωρόφου

ενισχύοντας

τον

περιοδικά

με

μονοπερίτροπα

άτομα

πολύτιμων

ειδών

(από

τον

υπόροφο)

Page 21: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Γιατί

διφυή

δάση;

Παράγεται πολύτιμο ξύλο από τον ανώροφο

Δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για την αύξηση με την

περιοδική

υλοτομία

του

υπορόφου

Συντηρούνται οι παραγωγικές δυνάμεις του εδάφους

Page 22: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών
Page 23: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Κανονικό

διφυές

δάσος

Συγκέντρωση

στοιχείων, ανάλυση

και

σχεδιασμός μέτρων

στα

διφυή

πρέπει

να

γίνει

ξεχωριστά

για

τον

ανώροφο

και

τον

υπόροφο.

Σχεδιασμός

μέτρων

υπορόφου

Καθορισμός περίτροπου χρόνου

Τελικές καρπώσεις

Page 24: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Περίτροπος

χρόνος

υπορόφου εξαρτάται

η

αναγέννηση

του

υπορόφου

(πρεμνοβλαστήματα)

πολύ

σημαντικός

στα

διφυή

Διαμόρφωση

κατάλληλης

κατάστασης

για

επιλογή

μονοπερίτροπων

ατόμων

(από

πολύτιμα

είδη

ή

καλούς

φαινότυπους)

Γενικά

μεγάλοι

περίτροποι

χρόνοι

για

τον

υπόροφο μόνο

όταν

παίζει

τον

κυριότερο

οικονομικό

ρόλο, ενώ

μικροί όταν

είναι

περισσότερο

ευνοικοί

για

τον

ανώροφο

Page 25: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Διαδικασία:

Συνήθως περίτροπος χρόνος υπορόφου 20-30 έτη.

Διαιρείται η συνολική έκταση του δάσους σε τόσες ίσες επιφάνειεςόσες και ο αριθμός των ετών του περίτροπου χρόνου του υπορόφουγια την δημιουργία των επιφανειακών ετησίων υλοτομίων τα οποίαείναι ενιαία τόσο για τον υπόροφο όσο και για τον ανώροφο.

Μερικός και γενικός σχεδιασμός γίνονται ενιαία.

Καθορισμός λήμματος (επιφανειακό) χωριστά για τον υπόροφο(όπως στο πρεμνοφυές) και για τον ανώροφο με κατάρτιση τουσχεδίου παρακράτησης και προέρχεται τόσο από τελικές(αναγεννητικές και καρπωτικές) όσο και καλλιεργητικές υλοτομίες.

Page 26: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σχεδιασμός

μέτρων

ανωρόφου

Ξυλώδες

κεφάλαιο

ανωρόφου

Δεν

είναι

σταθερό

(εξαρτάται

κάθε

φορά

από

την

καμπύλη ισορροπίας

που

καταρτίζεται) έτσι

ώστε

σε

κάθε

επάνοδο

υλοτομίας να βρίσκεται στον ανώροφο ένα

τουλάχιστον

άτομο

με την

ώριμη

για

υλοτομία

διάμετρο.

Επίσης

πρέπει

να

υπάρχει

και

κάποιος

ξυλώδης

όγκος

που

θα επιτρέπει

την

ανεμπόδιστη

ανάπτυξη

του

υπορόφου

για

την

κανονική

τροφοδότηση

του

ανωρόφου

με

μονοπερίτροπα

άτομα από

πολύτιμα

είδη.

Page 27: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Δηλαδή

το

ύψος

του

ξυλώδους

κεφαλαίου

εξαρτάται

από

:

Ποιότητα σταθμού

Δασοπονικά είδη

Περίτροπο χρόνο υπορόφου

Αρχική σύνθεση υπορόφου

Ένταση καλλιεργητικών υλοτομιών

Page 28: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Στο

διφυές

(όπως

και

στο

κηπευτό) διαμορφώνονται

ιδανικές επιδιωκόμενες

συσταδικές

καταστάσεις, συγκρίνονται

με

τις

πραγματικές

και

λαμβάνονται

μέτρα

Ώριμη

για

υλοτομία

ηλικία

και

διάμετρος

ανωρόφου

2 περιορισμοί:

Προς τα κάτω από την διπλάσια ηλικία του υπορόφου (κάτω απόαυτό το όριο παύει να υπάρχει η διφυής μορφή)

Προς τα πάνω από την ηλικία κατά την οποία τα δέντρα τουανωρόφου αποκτούν την μέγιστη δυνατή διάμετρο (σε υγιή κατάσταση) ανάλογα με τις κλιματεδαφικές συνθήκες και το δασοπονικό είδος

Μεταξύ

αυτών

των

ορίων

αναζητείται

η

ηλικία

που

κρίνεται

ως

η

πλέον κατάλληλη

για

το

δασοπονικό

σκοπό

(πχ. παραγωγή

πολύτιμου

χονδρού

ξύλου)

Page 29: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Σε

κάθε

υλοτομία

του

υπορόφου

γίνεται

κήπευση

του ανωρόφου

με

χρόνο

περιφοράς

ίσο

με

τον

περίτροπο

του

υπορόφου

κατά

την

οποία

υλοτομούνται

όλα

τα άτομα

που

προβλέπονται

από

το

σχέδιο

παρακράτησης.

(με

αύξηση

2-3% και

χρόνο

περιφοράς

25-35, προτείνεται

στις

κηπεύσεις

του

ανωρόφου

να

αφαιρείται

το

½

του

τελικού

ξυλαποθέματος)

Page 30: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Αναγωγή

ή

μετατροπή

δάσους

από

πρεμνοφυή

σε σπερμοφυή

μορφή

Δείκτης

καταλληλότητας

ευφορία

του

εδάφους

αναγωγής

Εύφορα

εδάφη άμεση

αναγωγή

(σπερμοφυές)

Λιγότερο

εύφορα εδάφη

έμμεση

αναγωγή

(διφυές)

Αύξηση

παραγωγής

πολυτιμότερης

ποιότητας

ξύλου

(χονδρή

ξυλεία)

Λόγοι

αναγωγής

Αποφυγή

εξάντλησης

του

δασικού

εδάφους

Page 31: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Τρόποι

αναγωγής

α. Έμμεση

αναγωγή Πρεμνοφυείς

διφυείς

σπερμοφυείς

(ο

καταλληλότερος

τρόπος

όταν

δεν

θα

αλλαχθεί

το

δασοπονικό είδος)

β. Άμεση

αναγωγή Φυσική

Τεχνητή

(εισαγωγή

κωνοφόρων)

Page 32: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Άμεση

φυσική

αναγωγή

Χρειάζεται επαρκής προπαρασκευή των πρεμνοφυώνσυστάδων (μικρός περίτροπος χρόνος μικρή καρποφορίακαι μεγάλη παραβλαστικότητα)

Διαδικασία

Καλλιέργεια

Προπαρασκευή

Τελική

υλοτομία

Page 33: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Αφήνουμε το πρεμνοφυές δάσος μέχρι την ηλικία 22-25 έτη χωρίςκαμία παρέμβαση

22-25 1η καλλιεργητική επέμβαση (αρνητική επιλογή) αφαιρείται το 15% του ξυλώδη όγκου (κυρίως από μεσόροφο καιυπόροφο)

Μετά κάθε 10 έτη καλλιεργητικές επεμβάσεις (αρνητικήεπιλογή) (2)

Από 30-40 έτη εξευγενιστικές αραιώσεις (θετική επιλογή) αφαιρείται το 10-20% του ξυλώδη όγκου

70-80 έτη αρχίζουν οι προπαρασκευαστικές υλοτομίες καισε περίπου 30 έτη από τότε τελειώνουν και οι τελικές υλοτομίες καιαφού η φυσική αναγέννηση (με σπόρους) στεφθεί με επιτυχία τοπρεμνοφυές δάσος έχει μετατραπεί σε σπερμοφυές. Συνολικόςχρόνος αναγωγής: 90-110 έτη.

Page 34: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Μέθοδος

διαχείρισης

Ετησίων

επιφανειακών υλοτομιών

ή

περιοδικών

Σχέδιο

κάρπωσης

Μόνο

ενδιάμεσες

καρπώσεις μέχρι

τη

διαχειριστική

περίοδο

που

οι

πρώτες

συστάδες

θα

ετοιμαστούν

για

αναγεννητικές

υλοτομίες

για

το

I περιοδικό

υλοτόμιο

Page 35: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Άμεση

τεχνητή

αναγωγή

Επιβάλλεται

όταν:

-

Η

σύνθεση

των

πρεμνοφυών

συστάδων

σε

δασοπονικά

είδη είναι

τέτοια, ώστε

να

μην

μπορούν

να

παράγουν

ξύλο

μεγάλων

διαστάσεων

(θαμνώνες

αειφύλλων

και

φυλλοβόλων πλατυφύλλων)

-

Το

έδαφος

έχει

υποβαθμιστεί

τόσο

ώστε

να

μην ανταποκρίνεται

στις

οικολογικές

απαιτήσεις

των

ειδών

που

υπάρχουν

-

Η

ποιοτική

σύνθεση

των

συστάδων

είναι

τέτοια

ώστε

δεν επιτρέπει

την

αναγωγή

με

καλλιέργεια, οπότε

απαιτείται

εφαρμογή

δραστικότερων

και

ταχύτερων

μεθόδων

αναγωγής

Page 36: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Διαδικασία

α. Με

φύτευση

(σπανιότερα

σπορά) και

ταυτόχρονη αλλαγή

δασοπονικών

ειδών

β. Μετά

την

αποψιλωτική

υλοτομία

στο

τέλος

του περίτροπου

χρόνου

μπορεί

να

γίνει

αναδάσωση

ολόκληρης

της

επιφάνειας

με

κωνοφόρα

ή πλατύφυλλα

ή

σε

τμήματα

της

συστάδας

όπου

υπάρχουν

διάκενα. Οι

αποψιλωτικές

θα σταματήσουν

όταν

δημιουργηθεί

ανομήλικο

δάσος

Page 37: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Μέθοδος

διαχείρισης

Ετησίων

επιφανειακών υλοτομίων

ή

περιοδικών

Σχέδιο

κάρπωσης

Και

για

ενδιάμεσες

και

για τελικές

καρπώσεις

Επιλογή

δασοπονικών

ειδών

Σημαντικότερα

προβλήματα

Ανταγωνισμός

παραβλαστημάτων

Page 38: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Έμμεση

τεχνητή

αναγωγή

Διαδοχική

παρακράτηση παρακρατημάτων

για

περισσότερους περίτροπους

χρόνους

Κατ’

άτομο

Ομάδες

ή

λόχμες

Δομή

συστάδων όμοια

με

την

διφυών

-

Παρακράτηση

σε

ομάδες

και

λόχμες

προτιμότερη

επειδή

αυτές ανάγονται

αργότερα

καλλιεργητικά

υποκηπευτές

συστάδες

-

Πιο

αργή

μέθοδος

από

την

άμεση

αναγωγή

αλλά μικρότερες

θυσίες

καρπώσεων

ταιριάζει

για

ιδιώτες

δασοκτήμονες

Page 39: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Αναγωγή

πρεμνοφυούς

σε

διφυές

Α. Φυσική

μέθοδος

Διαχείριση με

βάση

τον

περίτροπο

χρόνο

του

πρεμνοφυούς

υπορόφου

σε

κάθε

αποψιλωτική

υλοτομία

θα

αφήνονται

παρακρατήματα

για

την

συγκρότηση

του

ανωρόφου

στην

αναλογία

που

επιδιώκουμε

μέχρι

την

μετατροπή

του

πρεμνοφυούς

σε

διφυές

Page 40: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Β. Τεχνητή

μέθοδος

Φύτευση

ή

σπορά

κατάλληλων

ειδών

μετά

από

αποψιλωτική υλοτομία

της

πρεμνοφυούς

συστάδας

ή

μετά

από

ισχυρή

αραίωση

Γ. Συνδυασμός

των

(Α) και

(Β) συνηθέστερος

τρόπος στην

πράξη

Page 41: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ρητινευόμενα

δάση

- Ρητινεύονται

μόνο

τα

δάση

της

Χαλεπίου

Πεύκης

σε

ποσοστό

25%

- Παραγωγή

συνολικά

μικρότερη

από

1000 τον/έτος

-

Ρητινεύονται

τα

δέντρα

όταν

φθάσουν

d1,30

=25εκ. και

υλοτομούνται όταν

δεν

αποδίδουν

πια

ρητίνη

Page 42: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

-3 είδη

«ρητίνευσης»

α. «θανάσιμη»

ρητίνευση για

τα

δέντρα

που

θα

υλοτομηθούν

στο

τέλος

της

περιόδου

β. «εξαντλητική»

ρητίνευση προπαρασκευάζει

τα

δέντρα

για

την

θανάσιμη

ρητίνευση. Ρητινεύονται

τα

δέντρα

που

θα υλοτομηθούν

στο

προσεχές

μέλλον.

γ. «δια

βίου»

ρητίνευση

για

δέντρα

που

θα

παραμείνουν ανυλοτόμητα

τουλάχιστον

την

περίοδο

Ι

Page 43: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ρητινευόμενα

ομήλικα

Καθορίζεται ο περίτροπος χρόνος (συνήθως 56-72 έτη)

Διαιρείται

ο

περίτροπος

χρόνος

σε

περιόδους

(Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, …) ίσες

με

το πηλίκο: περίτροπος

χρόνος

έτη

ρητίνευσης

(συνήθως

4-6)

που

αντιστοιχούν

στο

έδαφος

σε

ισάριθμα

ίσα

και

συνεχούς

έκτασης υλοτόμια

που

θα

αναγεννηθούν

Στην περίοδο Ι (4-6 έτη) γίνονται αναγεννητικές υλοτομίες(αποψιλωτικές) στο πρώτο υλοτόμιο, αφού τα δέντρα έχουν υποστεί«θανάσιμη» ρητίνευση στην προηγούμενη περίοδο

Page 44: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Στα υπόλοιπα υλοτόμια

• Αραιώσεις συστάδες

όπου

τα

δέντρα

είναι

ώριμα

για

ρητίνευση

• Καλλιεργητικές

υλοτομίες

(ανάλογα

με

την

ηλικία

των

συστάδων)

-

θανάσιμη

(όσα

απομακρύνονται

στην

περίοδο

αυτή)

-

εξαντλητική

(για

όσα

θα

απομακρυνθούν

προσεχώς)

-

δια

βίου

(στα

νεότερα)

• Καλλιεργητικές

χωρίς

ρητίνευση νεότερα

υλοτόμια

Page 45: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Ρητινευόμενα

κηπευτά

Διαχείριση κατ’ επιφάνεια με ώριμη d1,30=38εκ.

Χρόνος περιφοράς: 12-16 έτη

Κήπευση: κατά ομάδες έκτασης 20-80 στρ.

Το δάσος διαιρείται σε συνέχειες υλοτομίας, κάθε μία με 6-8000 «εντομές» και 4 συστάδες ή τμήματα. Σε κάθε συνέχεια υλοτομίαςκάθε 4 έτη θα γίνονται υλοτομίες και θα γίνονται και τα 4 είδηρητίνευσης

Page 46: ppt_ Σχεδιασμός Διαχείρισης Ξυλοπαραγωγικών δασών

Δηλαδή

κάθε

4ετία

με

χρόνο

περιφοράς

16 έτη

Τελική

υλοτομία

¼

της

κάθε

συστάδας

των

θανάσιμα ρητινευθέντων

δέντρων

Θανάσιμη

ρητίνευση ¼

των

δέντρων

που

θα

υλοτομηθούν

μέσα

σε

4 έτη

Εξαντλητική

ρητίνευση

¼

των

δέντρων

που

θα

υλοτομηθούν σε

8 έτη

Δια

βίου

ρητίνευση

¼

των

δέντρων

που

θα

μείνουν ανυλοτόμητα

τουλάχιστο

για

8 έτη