ΤΜΗΜΑΤΑ: 1, 2, 3

ΤΑΞΗ : Α΄

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΙΤΛΟΣ : Το GRAFFITI σαν μορφή τέχνης

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2012-2013

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ :

1. Αργυροπούλου Χριστίνα

2. Βαλασοπούλου Έφη

3. Βασιλοπούλου Θεοδώρα

4. Βασιλοπούλου Μαρία

5. Γκροσάρου Ντενίσα

6. Καλογερόπουλος Αναστάσιος

7. Κοκόλη Νίκη

8. Κουρέτας Νίκος

9. Κυριακοπούλου Ροδούλα

10. Κωστάκου Νατάσα

11. Λαμπαδαρίδης Παναγιώτης

12. Λέσι Σεμπαστιάν

13. Μανούσος Πέτρος

14. Mιχελή Μαρία

15. Μιχόπουλος Ιωάννης

16. Μπουζαλά Χριστίνα

17. Συντέτου Ιωάννα

18. Χαραλαμποπούλου Μαρία

19. Ψαρρός Ιωάννης

Περιεχόμενα

Εισαγωγή ...................................................................................................................................... 4

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΗ; .......................................................................................................................... 5

Graffiti : Τέχνη ή Βανδαλισμός?? .................................................................................................. 6

Αφετηρίες και εξέλιξη του Graffiti .................................................................................................. 7

ΟΡΙΣΜΟΣ TOY GRAFFITI ............................................................................................................ 8

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ GRAFFITI .......................................................................................................... 8

Αφετηρίες και εξέλιξη του Graffiti .................................................................................................. 9

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ 71-74: ................................................................................................................ 10

1977 και μετα… ........................................................................................................................ 12

Η ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΩΝ 1982-85: .............................................................................. 14

ΣΚΛΗΡΟΙ ΚΑΙΡΟΙ 1985-89: ........................................................................................................ 14

Το graffiti στην Ελλάδα ............................................................................................................... 18

ΒΙΑ-ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑ GRAFFITI: ....................................................................................... 21

Ψυχολογία μέσα από τα graffiti .................................................................................................. 23

Εξάπλωση και καταπολέμηση .................................................................................................... 28

Η ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ GRAFFITI ............................................................................. 30

Πώς αντιμετωπίζεται ................................................................................................................... 31

Aντίλογος .................................................................................................................................... 32

Συμπεράσματα ερωτηματολογίου ............................................................................................... 34

Βιβλιογραφία-Πηγές .................................................................................................................... 40

Εισαγωγή

Η εργασία μας έγινε στο πλαίσιο του μαθήματος “project” με τη συνεργασία των τριών

τμημάτων της Α’ Λυκείου του ΕΠΑ.Λ Μεγαλόπολης.

Διαλέξαμε αυτό το θέμα διότι το βρήκαμε αρκετά ενδιαφέρον και πιστεύουμε πως θα

αρέσει σε όλο το νεανικό κοινό και όχι μόνο..

Τα γκράφιτι είναι ένα επίκαιρο και πολυσυζητημένο θέμα και οι άνθρωποι έχουν

διαφορετικές απόψεις ο καθένας για αυτά. Αξίζει να δείτε την εργασία μας, διότι αν

και υπήρξαν αρκετά προβλήματα στη συνεργασία μεταξύ των μαθητών καταφέραμε

να βγάλουμε ένα αρκετά καλό αποτέλεσμα..

Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας και διαβάστε την εργασία μας πιστεύουμε να την βρείτε

τόσο ενδιαφέρουσα όσο εμείς..!!!!

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΗ;

Είναι έκφραση, σκέψη, μόρφωση, αγάπη, έρωτας, ιδέες, δουλειά, τρόπος ζωής,

επανάσταση, αφιέρωση, τρελά, ξέσπασμα, θυμός, τρυφερότητα,

μοναξιά, κοινωνικότητα, αισιοδοξία, απαισιοδοξία;

Τοίχοι γεμάτοι με μπογιές και σχέδια. Τα γκράφιτι είναι η τέχνη του δρόμου.

Κραυγές αποτυπωμένες συνήθως με σπρέι από ομάδες νέων που επιθυμούν να

δώσουν το στίγμα τους στην ανώνυμη μουντάδα της πόλης. Κάποιοι θεωρούν το

γκράφιτι μουτζούρες ενώ κάποιοι άλλοι το θαυμάζουν και το βλέπουν ως έργα τέχνης.

Γκράφιτι που σημαδεύει τις επιφάνειες της πόλης είναι ο απόγονος των συμβόλων και

εικόνων που βρέθηκαν στις σπηλιές της προϊστορικής περιόδου και σαν στόχο είχαν

την υπενθύμιση της ανθρώπινης ύπαρξης στο χώρο αλλά και την επικοινωνία.

Τα έργα που δημιουργήθηκαν έχουν πλέον βαφτεί και ξαναβαφτεί δεκάδες φορές

και ελάχιστος αριθμός τους σώζεται φωτογραφικά. Υπάρχει και το παράνομο,

περιθωριακό του θέματος. Τα γκράφιτι καταπατούν και σκανδαλίζουν ξένη περιουσία

και βέβαια είναι παράνομα. Μπορεί η Ιστορία της Τέχνης να καταγράψει αυτό το

φαινόμενο;

Επίσης δύσκολο είναι ότι αρκετοί δημιουργοί δεν δρουν ατομικά αλλά σε ομάδες

που μάλιστα κάποιες διαλύονται γρήγορα, αλλάζει η σύσταση τους κ.ο.κ. Το πλήθος

επίσης των ανθρώπων που ασχολούνται με το Graffiti και την Street Art είναι

εκατοντάδες φορές μεγαλύτερο από αυτό των υπολοίπων Τεχνών, κυρίως γιατί δεν

είναι απαραίτητες οι Ακαδημαϊκές σπουδές για να αφήσεις το στίγμα σου. Αυτό κάνει

πρακτικά αδύνατο να μπορέσουν οι ιστορικοί να παρακολουθήσουν ακόμα και τους

σημαντικότερους εκπροσώπους.

Graffiti : Τέχνη ή Βανδαλισμός??

Ο καθένας βλέπει τα Graffiti από την δική του οπτική γωνία και εκφράζει την δική

του άποψη .Για πολλούς το Graffiti είναι βανδαλισμός εφόσον γίνεται παράνομα είτε

σε τοίχους , είτε σε τρένα και γενικότερα σε μέρη όπου οι writers (graffitαδες) δεν

έχουν πάρει άδεια από τον νόμιμο ιδιοκτήτη για να βάψουν .Υπάρχει βέβαια και τα

νόμιμο graffiti. Τα παράνομο graffiti μπορεί να διαρκέσει έως και 30 λεπτά , στα τρένα

ειδικά όπου υπάρχουν φύλακες , κάμερες και αισθητήρες κίνησης και θερμότητας ο

writer πρέπει να αφιερώσει τα πολύ 10 λεπτά για το κομμάτι του. Το νόμιμο graffiti

μπορεί να διαρκέσει από 30 λεπτά έως και εβδομάδες ολόκληρες . Οι απόψεις σχετικά

με το ερώτημα αν τα Graffiti είναι τέχνη ή βανδαλισμός ποικίλουν. Μπορεί σε

κάποιους να αρέσουν να βλέπουν τους τοίχους με ζωγραφιές παρά με ένα γκρι ή με

ένα άσπρο χρώμα . Άλλοι το θεωρούν βρομιά στους τοίχους .Μερικά graffiti μπορεί

να μην είναι τόσο ωραία ενώ αλλά μπορεί να είναι τέλεια. Το θέμα όμως είναι ότι

αποτελούν τρόπο έκφρασης των writers είτε εκείνοι θέλουν να περάσουν κάποια

μηνύματα μέσα από αυτά είτε όχι. Οι writers δεν έχουν ως σκοπό να καταστρέψουν

τους τοίχους αλλά να τους ομορφύνουν κάποια άτομα μπορεί να αρέσει ενώ άλλοι

μπορεί να θέλουν τον τοίχο όπως ήταν κανονικά βαμμένος. Για τους writers το graffiti

δεν είναι βανδαλισμός αλλά παράνομη τέχνη, αφήνουν το στίγμα τους παντού σαν να

λένε ‘’εδώ είμαι εγώ, κάνουν μια κίνηση για να αλλάξουν αυτό που δεν τους αρέσει,

αντιδρούν. Όμως αντιδρούν όχι σπάζοντας αλλά ζωγραφίζοντας.

Αφετηρίες και εξέλιξη του Graffiti

ΣTHN IΣTOPIA για το πώς, πότε και γιατί ξεκίνησαν όλα αυτά που συνιστούν το

Graffiti, υπάρχουν πολλά άρθρα, μελέτες και ερμηνείες από διάφορους

επιστημονικούς κλάδους (ψυχολογία, κοινωνιολογία, τέχνη) και από καλλιτέχνες του

graffiti (writers), οι οποίοι περιγράφουν τις κατηγορίες του (αγνωμικά Graffiti,

ερωτικά, χυδαία και σκατολογικά, διανοούμενα, λαϊκής σοφίας κηρύγματα, πολιτικά

θρησκευτικά ή κοινωνικά), τα στυλ (styles) που χρησιμοποιούνται κ.λπ.

Τα Graffiti επίσης λόγω του ότι καθ' οδόν εμπλουτίστηκαν και με πολλά ζωγραφικά

στοιχεία, παρεμβαίνοντας έτσι περισσότερο σε τοίχους, παρά σε βαγόνια των τρένων,

συνδέθηκαν και σαν κίνημα με τις δημιουργίες τοιχογραφιών, τα γνωστά murals.

Δεν είναι λίγοι λοιπόν αυτοί που ανιχνεύουν τις ρίζες του Graffiti στις πρώτες

απόπειρες των ανθρώπων να αναπαραστήσουν το περιβάλλον τους: στη ζωγραφική

των σπηλαίων.

Οι Ασσύριοι δίνουν τη συνέχεια με τα χαραγμένα ανάγλυφα πάνω στις πέτρες και οι Κινέζοι

με τα σκαλισμένα καύκαλα από χελώνες. Όπως επίσης τα καλλιγραφικά κείμενα του

ισλαμικού κόσμου, πάνω στους τοίχους των θρησκευτικών και κοσμικών κτιρίων, τα

ανάγλυφα σε πέτρα ή ξύλο των Αζτέκων στην Κεντρική Αμερική, που καλύπτουν αντίστοιχα

τους τοίχους των δημοσίων ή εκκλησιαστικών κτιρίων και μνημείων. Ο όρος Τλακουιλόα στους

Αζτέκους που σήμαινε να γράφεις ζωγραφίζοντας ή να ζωγραφίζεις γράφοντας, είναι

χαρακτηριστικό αυτής της έκφρασης και μας οδηγεί νοητά στη λειτουργία των σημερινών

Graffiti.

Πηγαίνοντας ξανά πίσω στην Ευρώπη, στην Αναγέννηση με τα σατιρικά Fresco και

τις τέμπερες, πρωτοσυναντάμε τον όρο Sgraffito στην αναγεννησιακή ζωγραφική, για

την περιγραφή μιας συγκεκριμένης τεχνικής.

ΟΡΙΣΜΟΣ TOY GRAFFITI

Το graffiti είναι αρχικά ένας τρόπος έκφρασης μια ομάδας παιδιών που προσπαθούν

να διατυπώσουν τις ιδέες τους, όπως και τα πιστεύω τους με πρωτότυπα σχέδια και

σύμβολα.

Εκτός από τρόπος έκφρασης είναι μάλιστα σημαντικά έργα τέχνης .Τα οποία τα

εκθέτουν όχι σε εκθέσεις ζωγραφικής όπως πολλοί γνωστοί ζωγράφοι ,αλλά σε δικούς

τους χώρους γιατί εκεί νιώθουν άνετα και εκεί πιστεύουν πως είναι ο

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΜΒΑΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ GRAFFITI

Το νέο καλλιτεχνικό φαινόμενο που παρατηρούμε σε όλο τον κόσμο στην

καθομιλουμένη ονομάζεται graffiti. Είναι ένα ανερχόμενο νεανικό κίνημα μέσα στις

τελευταίες δύο με τρεις δεκαετίες , όπου κάποιοι κοινωνιολόγοι το καταχωρούν στη

υποκουλτούρα. Το grafitti είναι η τέχνη του δρόμου. Κάποιοι θεωρούν πως τα grafitti

είναι μία αντίδραση στο κατεστημένο, στην ησυχία των κατοίκων της πόλης, στη

μουντάδα των τοίχων... Ως αυθόρμητη εικαστική έκφραση εντάσσεται αυτόματα στο

φαινόμενο της σύγχρονης λαϊκής κουλτούρας των μεγάλων πληθυσμιακών αστικών

κέντρων. Η αρχή αυτού του «κινήματος» παίρνει μέρος στη Νέα Υόρκη γύρω στο 60 με

70.Ουσιαστικά άρχισε από πιτσιρικάδες που έγραφαν το όνομά τους ή το ψευδώνυμο

τους σε τοίχους, ταχυδρομικά κουτιά, καρτοτηλέφωνα, υπόγειες διαβάσεις και στο

τέλος στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο/μετρό. Πρώτα την κίνηση του βαψίματος την

έλεγαν ”hitting” και μετά ”tagging”!

Η καταγραφή της ιστορίας του graffiti δείχνει πόσο πολύπλοκη είναι αυτή η τέχνη,

αλλά και ότι ο σημαντικότερος παράγοντας για την ανάπτυξή της είναι ο ανταγωνισμός

μεταξύ ομάδων ή και ατομικών καλλιτεχνών. Το graffiti αρχικά χρησιμοποιούταν από

πολιτικούς ακτιβιστές για να δημοσιοποιήσουν τις δηλώσεις τους και από συμμορίες

του δρόμου με σκοπό την διαχώριση των περιοχών τους.

Αφετηρίες και εξέλιξη του Graffiti

ΣTHN IΣTOPIA για το πώς, πότε και γιατί ξεκίνησαν όλα αυτά που συνιστούν το

Graffiti, υπάρχουν πολλά άρθρα, μελέτες και ερμηνείες από διάφορους

επιστημονικούς κλάδους (ψυχολογία, κοινωνιολογία, τέχνη) και από καλλιτέχνες του

graffiti (writers), οι οποίοι περιγράφουν τις κατηγορίες του (αγνωμικά Graffiti,

ερωτικά, χυδαία και σκατολογικά, διανοούμενα, λαϊκής σοφίας κηρύγματα, πολιτικά

θρησκευτικά ή κοινωνικά), τα στυλ (styles) που χρησιμοποιούνται κ.λπ.

Τα Graffiti επίσης λόγω του ότι καθ' οδόν εμπλουτίστηκαν και με πολλά ζωγραφικά

στοιχεία, παρεμβαίνοντας έτσι περισσότερο σε τοίχους, παρά σε βαγόνια των τρένων,

συνδέθηκαν και σαν κίνημα με τις δημιουργίες τοιχογραφιών, τα γνωστά murals.

Δεν είναι λίγοι λοιπόν αυτοί που ανιχνεύουν τις ρίζες του Graffiti στις πρώτες

απόπειρες των ανθρώπων να αναπαραστήσουν το περιβάλλον τους: στη ζωγραφική

των σπηλαίων.

Οι Ασσύριοι δίνουν τη συνέχεια με τα χαραγμένα ανάγλυφα πάνω στις πέτρες και οι Κινέζοι

με τα σκαλισμένα καύκαλα από χελώνες. Oπως επίσης τα καλλιγραφικά κείμενα του

ισλαμικού κόσμου, πάνω στους τοίχους των θρησκευτικών και κοσμικών κτιρίων, τα

ανάγλυφα σε πέτρα ή ξύλο των Αζτέκων στην Κεντρική Αμερική, που καλύπτουν αντίστοιχα

τους τοίχους των δημοσίων ή εκκλησιαστικών κτιρίων και μνημείων. Ο όρος Τλακουιλόα στους

Αζτέκους που σήμαινε να γράφεις ζωγραφίζοντας ή να ζωγραφίζεις γράφοντας, είναι

χαρακτηριστικό αυτής της έκφρασης και μας οδηγεί νοητά στη λειτουργία των σημερινών

Graffiti.

Πηγαίνοντας ξανά πίσω στην Ευρώπη, στην Αναγέννηση με τα σατιρικά Fresco και

τις τέμπερες, πρωτοσυναντάμε τον όρο graffito στην αναγεννησιακή ζωγραφική, για

την περιγραφή μιας συγκεκριμένης τεχνικής.

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ 71-74:

Το 1974 άρχισαν να ανταγωνίζονται με άλλους κάνοντας υπογραφές. Κατά πάσα

πιθανότητα τότε ο ΤΑΚΙ 183 είχε τις περισσότερες υπογραφές μιας και είχε δώσει και

συνέντευξη το 1971 στην εφημερίδα New York Times. Το αληθινό όνομα του ΤΑΚΙ ήταν

Δημήτριος, ήταν ένας μικρός Έλληνας που δούλευε στην NY. Ως παιδί για όλες τις

δουλειές. Πέρα από αυτό επειδή ταξίδευε πολύ με τον ηλεκτρικό και στα ταξίδια του

συνήθιζε να γράφει παντού το όνομά του..

Εκείνο τον καιρό το ΜΤΑ(Metropolitan Transist Authorities) είχε ξοδέψει 300.000$ για

να καθαρίσει τους τοίχους από τα graffiti, ποσό που ισοδυναμεί σε 80.000

εργατοώρες. Όμως οι writters δεν ήταν μόνο μικρά παιδιά αλλά και παρέες που

ήθελαν να γίνουν γνωστοί χρησιμοποιώντας αυτό το είδος επικοινωνίας.Στους

δρόμους του Brooklyn το κίνημα του graffiti μεγάλωνε και εκεί συνεχώς, πολλοί

writers ήταν ενεργοί, ο friendly Freddie ήταν ένας writer του Brooklyn που απέκτησε

μεγάλη φήμη. Ο υπόγειος σιδηρόδρομος αποδείχθηκε ως μια γραμμή

τηλεπικοινωνίας και ως ένα στοιχείο ενοποίησης όλων αυτών των ξεχωριστών

κινημάτων. Οι άνθρωποι και στις 5 περιφέρειες ενημερώνονταν για τις προσπάθειες

του καθενός, έτσι καθιερώθηκε και ο διαγωνισμός αναμεταξύ τους. Αυτό το γράψιμο

άρχισε να φεύγει από τους δρόμους και πήγε στον υπόγειο σιδηρόδρομο και γρήγορα

άρχισε να γίνεται ανταγωνιστικό, Σε αυτό το σημείο το γράψιμο αποτελούταν από tags

και ο στόχος ήταν να έχεις όσο πιο πολλές γίνεται, οι writers θα πήγαιναν στις

πλατφόρμες και θα χτυπούσαν όσο πιο πολλά βαγόνια μπορούσαν, δεν πέρασε πολύς

καιρός όταν συνειδητοποίησαν ότι αν πήγαιναν μέσα στην αυλή των τρένων τότε θα

μπορούσαν να χτυπήσουν ακόμα πιο πολλά βαγόνια και με λιγότερο ρίσκο να τους

πιάσουν, έτσι η ιδεολογία και η μέθοδος του bombing υλοποιήθηκε και συνάμα

καθιερώθηκε.Γύρω στο 1974 δημιουργήθηκαν έργα με εικονογραφήσεις και σκηνικά

γύρω από τα αριστουργήματα. Σε αυτό συνέβαλαν συγγραφείς όπως οι TRACY 168,

CLIFF 159, BLADE ONE. Μετά το 1974 η καινοτομία έφτασε και σταθεροποιήθηκε σε

ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Σε κοινωνικό επίπεδο υπάρχει οικονομικό πρόβλημα στη

Νέα Υόρκη και αυτό οδηγεί σε ελλιπή συντήρηση του συστήματος μεταφορών. Τούτο

οδήγησε σε έξαρση του «βομβαρδισμού».

Το γράψιμο ολόκληρων οχημάτων έγινε κάτι το συνηθισμένο. Κύρια μορφή στιλ έγινε

το «throw up», το οποίο προήλθε από τα γράμματα «bubble».Το στιλ αυτό αποτελείται

από ένα απλό περίγραμμα που ελάχιστα γεμίζεται.

Άρχισαν να εμφανίζονται ονόματα δύο γραμμάτων.

1977 και μετα…

Οι συγγραφείς έγιναν πολύ ανταγωνιστικοί. Άρχισαν οι αγώνες για το ποιος θα

γράψει τα περισσότερα throw up.Το αποκορύφωμα έγινε κατά την περίοδο από 1975

έως 1977, όπου ζωγραφίζονταν ολόκληρα βαγόνια. Δύο από αυτούς που άσκησαν τη

μεγαλύτερη επιρροή ήταν οι TRACY και CLIFF.

Στα τέλη του 1977 δημιουργείται ένα νέο κύμα στη δημιουργία του graffiti. Αρχίζουν

πάλι οι πόλεμοι των στιλ. Αλλά ήταν και το τελευταίο κύμα στη δημιουργία των

«βομβαρδισμών», αφού άρχισε το εντατικό σβήσιμο των σχεδίων από τους

υπεύθυνους στον τομέα των μεταφορών.

Τα ονόματα τα γράφανε σε δημοσίως εμφανή σημεία γρήγορα-γρήγορα και οι

κάτοχοι αυτών των ονομάτων μέρα με τη μέρα γίνονταν ήρωες στην περιοχή τους.

Μετά την εφεύρεση του spray τα πράγματα ήταν πιο εύκολα και έτσι περισσότεροι

ασχολήθηκαν με το «άθλημα», με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για περισσότερα

ονόματα σχεδόν πουθενά. Ήταν απαραίτητο να βρεθεί κάτι καινούριο&…

Έτσι άρχισαν να κάνουν τα γράμματα πιο μεγάλα, τους έβαλαν outline(με

διαφορετικό χρώμα από το μέσα). Έτσι γεννήθηκε το καινούριο στυλ του graffiti που

ονομάστηκε piece(ή κομμάτι).

Στο τέλος του 1978 νέα συστήματα απεγκατάστασης μπογιάς βρέθηκε. Αυτό ήταν

νερό με συγκεκριμένα χημικά υπό υψηλή πίεση και λεγόταν buff. Aν και για τα

παλιότερα βαγόνια αυτό το σύστημα δε δούλευε καλά. Δεν απεγκαθηστούσε όλο το

χρώμα μιας και από ότι φαίνεται τα παλιά ήταν πιο βρώμικα. Εκτός όμως από αυτό, το

ΜΤΑ έβαλε και καινούρια συστήματα ασγαλίας, για παράδειγμα έχτισε τοίχο των

5μέτρων και έβαλε φύλακες.

Η ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΩΝ 1982-85:

Στις αρχές με μέσα του 1980 το graffiti άρχισε να τα βρίσκει σκούρα εξαιτίας των

writers αλλά και όλης της κοινωνίας που και η ίδια κατέρρεε, τον καιρό εκείνο ξέσπασε

η επιδημία του crack και της κοκαΐνης πολλά άτομα πέθαναν εξαιτίας της και κυρίως

μέσα στα ghetto. Καινούργιοι νόμοι βγήκαν και απαγόρευσαν την πώληση των spray

απο μεταπωλητές και τα μαγαζιά που θα τα πωλούσαν έπρεπε να τα είχαν κλειδωμένα

σε ειδικά ντουλάπια ώστε να μην κλαπούν. Ακόμα βγήκαν νόμοι περί φυλάκισης και

πρόστιμου αν κάποιος κάνει graffiti.

Πολλοί τόποι όπου μπορούσαν να βάψουν είχαν τοποθετηθεί φύλακες καθώς και τα

συρματοπλέγματα αν καταστρέφονταν τα αντικαθιστούσαν αμέσως,βγήκε καθαρτικό

κατά του graffiti έτσι πολλά graffiti σβήνονταν σε μερικούς μήνες αν όχι σε μέρες, αυτό

αναστάτωσε πολλούς writers με αποτέλεσμα να τα παρατήσουν.

Πολλοί όμως δεν αποθαρρύνονταν τόσο εύκολα, βρήκαν αυτή την κατάσταση ως μια

νέα πρόκληση. Δυνάμωσε η αποφασιστικότητα τους να μην χάσουν από το MTA

(METROPOLITAN TRANSIT AUTHORITY)άρχισαν να γίνονται επιθετικοί

αποφασισμένοι για την διασφάλιση της περιοχής τους. Φυσικά το θέμα με το ποιός θα

έχει ποιές περιοχές και την αυλή των τρένων μαζί με τις γραμμές ήταν από παλιά, η

διαφορά είναι ότι αυτές οι απειλές αναμεταξύ τους δυνάμωσαν ακόμα πιο πολύ. Αν

ένας writer πήγαινε να βάψει χωρίς προστασία τότε ήταν σίγουρο ότι θα τον έδερναν

οι άλλοι writers και θα του έκλεβαν τα spray!

ΣΚΛΗΡΟΙ ΚΑΙΡΟΙ 1985-89:

Σε κάποιες γραμμές του υπόγειου σιδηρόδρομου σταματούσαν να καθαρίζουν τα

βαγόνια διότι προορίζονταν για απόσυρση για να γίνουν παλιοσιδερικά έτσι δόθηκε

μια τελευταία ευκαιρία στους writers να βάψουν ανενόχλητοι.

Η τελευταία ορμή πάνω στη 2η και 5η γραμμή ήρθε απο τους: WANE, WEN, DERO,

WIPS, TKID, SENTO, CAVS, CLARK και M KAY οι οποίοι έκαναν και burners a.k.a

masterpieces(αριστουργηματα) τότε ήρθε μια μόδα από νέα άτομα οι οποίοι έστειλαν

το graffiti ένα βήμα πίσω. Έπαιρναν χοντρούς μαρκαδόρους και χαλούσαν τα graffiti

και λόγω της έλλειψης των spray έκαναν μόνο υπογραφές με μαρκαδόρους, αλλά

αυτές οι υπογραφές ήταν φτωχές καλλιτεχνικές προσπάθειες Ήταν οι καιροί που οι

writers προσπαθούσαν συνεχώς να καλυτερεύουν και να τελειοποιούν τις υπογραφές

τους χάθηκαν, αν δεν ήταν οι προαναφερόμενοι writers η τέχνη της Νέας Υόρκης θα

εξαφανιζόταν.

Στα μέσα του `86 το ΜΤΑ ολοένα κέρδιζε την μάχη εναντίον του graffiti οι πιο πολλοί

writers είχαν σταματήσει να βάφουν σχεδόν όλες οι γραμμές του σιδηρόδρομου δεν

είχαν graffiti πάνω. Οι μόνες γραμμές που είχαν πάνω graffiti ηταν Ds, Bs, LLs, Js, Ms

και οι writers που έβαφαν ηταν οι: MAGOO, DOC TC5, DONDI, TRAK, DOME and DC.Η

ασφάλεια ήταν μεγάλη και η αστυνομία έκανε ειδική δύναμη εναντίον των βάνδαλων

του σιδηρόδρομου. Το μόνο που έμεινε ήταν μερικές σκιώδεις μορφές GHOST, SENTO,

CAVS, KET, JA, VEN, REAS, SANE, SMITH αυτοί οι writers κράτησαν το graffiti ζωντανό

σε εκείνους τους δύσκολους καιρούς.

Το νέο καλλιτεχνικό φαινόμενο που έχει ήδη εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο είναι το όνομά

του Graffiti.

Αυτή η κίνηση που ξεκίνησε στη Νέα Υόρκη γύρω από 1960 έως 1970. Στην

πραγματικότητα ξεκίνησε από ένα τσούρμο παιδιά που έγραψαν τα ονόματά τους ή

ψευδώνυμα τους στους τοίχους, γραμματοκιβώτια, τηλεφωνικοί θάλαμοι, υπόγειες

διαβάσεις και του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του μετρό.

Με αυτόν τον τρόπο, μια εξελιχθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ τους για το ποιος θα κάνει

τις περισσότερες υπογραφές. Στη συνέχεια, κατά πάσα πιθανότητα οι περισσότερες

υπογραφές ήταν 183 ΤΑΚΗ'S, σύμφωνα με συνέντευξη του το 1971 για την εφημερίδα

New York Times.

Το πραγματικό όνομα του ΤΑΚΙ ήταν Τζιμ, ένας νεαρός Έλληνας αγόρι που εργάστηκε

στη Νέα Υόρκη ως παιδί για όλες τις δουλειές. Ταξίδεψε πολύ με τον ηλεκτρικό

σιδηρόδρομο και στα ταξίδια του συνήθιζε να γράφει το όνομά του παντού. Κάποιοι

άλλοι συγγραφείς εκείνης της περιόδου ήταν JOE 136, BARBARA.62, EEL159, YANK 135,

EVA 62. Τα ονόματά τους γράφτηκαν σε δημόσιους χώρους και μέρα με τη μέρα έγιναν

ήρωες στην περιοχή τους.

Μετά την εφεύρεση των πραγμάτων σπρέι έγινε ευκολότερη και ως εκ τούτου πολλοί

άνθρωποι άρχισαν να ασχολούνται με αυτή τη δραστηριότητα. Ως αποτέλεσμα, δεν

υπάρχει πλέον χώρος ήταν διαθέσιμο για περαιτέρω ζωγραφική.

Ήταν σημαντικό να βρούμε κάτι καινούργιο. Άρχισαν να κάνουν μεγαλύτερα

γράμματα, ενώ βάζουν ένα περίγραμμα (με διαφορετικό χρώμα από το εσωτερικό

ενός). Έτσι, το νέο στυλ του Graffiti γεννήθηκε το οποίο πήρε το όνομά του το κομμάτι.

Το 1976, Caine 1 ζωγράφισε ένα ολόκληρο τρένο από όλα τον εαυτό του.

Μετά από αυτό μια ομάδα γνωστή ως πλήρωμα το μυθικό πέντε ζωγράφισε το δεύτερο

τρένο στην ιστορία του Graffiti. Εκείνη την εποχή, οι συγγραφείς εργάστηκαν σκληρά

για να δημιουργήσουν το δικό τους στυλ που ενσωματώνει και άλλα στοιχεία, όπως

κόμματα, τελείες κλπ.

Μία από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του γκράφιτι έγινε από τη φάση 2 και αυτό ήταν

το βέλος (ο ίδιος εφηύρε το λεγόμενο bubble style). Τα γράμματα δεν ήταν πλέον

προφανής.

Ως εκ τούτου, η νέα αυτή τεχνική εισήγαγε ένα νέο στυλ που στη συνέχεια

ονομάστηκε άγριο στυλ. Συνέπεια αυτού ήταν η δημιουργία των νέων στοιχείων του

φόντου. Τότε, οι συγγραφείς κοστίσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.

Φρουροί χρησιμοποιήθηκαν για να παρακολουθούν τις κινήσεις των συγγραφέων.

Μερικοί φύλακες είχαν αρχίσει να γίνονται πιο βίαιοι σε αυτούς που ζωγράφισε τρένα,

έτσι μετά από λίγο μόνο τοίχοι ήταν βαμμένοι. Το 1983, ο Yaki Kornbl, ένας έμπορος

από το Άμστερνταμ, πήγε στηΝέα Υόρκη και προσπάθησε να βρει τους πιο

ταλαντούχους συγγραφείς. Ήθελε να προωθήσει αυτό το είδος της τέχνης στην

ευρωπαϊκή αγορά. Σκέφτηκε ότι θα ήταν ακριβώς όπως πριν από 20 χρόνια, όταν η

pop-art είχε επιτύχει στην Ευρώπη. Από τον Yaki σχηματίστηκε μια ομάδα από

καταξιωμένους συγγραφείς που πήραν μέρος μόνο σε σοβαρές διαγωνισμούς στη Νέα

Υόρκη.

Στην ομάδα αυτή μπήκαν πολλοί από διάσημους ταλαντούχους ανθρώπους, όπως οι

Dondi, Crash, Ramellzee, Zephyr, Futura 2000, Quik, Lady Pink, Seen, Blade, Bil Blast Οι

εκδηλώσεις τους στο Μουσείο Boymans van Beuningen είχε μεγάλη επιτυχία και οι

κριτικοί εξέτασαν την εργασία τους θετικά. Συνέπεια αυτού ήταν η αρχή της

δημιουργίας δύο ξεχωριστών ομάδων των συγγραφέων. Η τέχνη τους άρχισε να

γίνεται πιο περίπλοκη και επιδέξια με το πέρασμα του χρόνου.

Οι άλλες ομάδες ήταν πιο παραδοσιακή με συγγραφείς που ζωγράφιζαν τους τοίχους.

Αυτό το είδος της ομάδας που αναφέρεται κυρίως στους νέους ενώθηκε με άλλα είδη

τέχνης, όπως το break-dance, οι rappers και το dj.

Το graffiti στην Ελλάδα

Στη Ελλάδα το γκράφιτι, σε αντίθεση με τα αστικά γκέτο των ΗΠΑ, δεν αποτελεί

έκφραση του περιθωρίου. Μάλιστα, επειδή τα σπρευ είναι αρκετά ακριβά, θεωρείται

ακριβό χόμπι και πολλοί από τους νεαρούς γκραφιτάδες ανήκουν πλέον στη αστική

και μεγαλοαστική τάξη. Οι περισσότεροι είναι ηλικίας 12-30, βγαίνουν σε ομάδες όταν

πέσει η νύχτα και στόχο έχουν να κάνουν την πόλη πιο φωτεινή και χαρούμενη. Το

γκράφιτι στη Ελλάδα , δεν έχει κάποια συγκεκριμένη ταυτότητα, αν και πολλές φορές

συνδέεται με την αμφισβήτηση και την ανυπακοή, καθώς το λεγόμενο «bombing"

γίνεται σε απαγορευμένες επιφάνειες. Όλες οι ομάδες γκράφιτι ξεκίνησαν με αφορμή

το ελληνικό Hip Hop συγκρότημα TerrorXCrew.

Το πρώτο Wall Fame έγινε στη Ελλάδα το 1994. Αγαπημένες επιφάνειες, είναι οι

εξωτερικοί τοίχοι κτιρίων αλλά και εγκαταλελειμμένα αυτοκίνητα, λεωφορεία, τρένα,

ρολά καταστημάτων. Όπως σε κάθε ομάδα, έτσι και σε αυτή των γκραφιτάδων,

υπάρχουν αξίες όπως είναι η φήμη, η καλλιτεχνική έκφραση , αλλά και η δύναμη.

Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει το στυλ. Είναι η προσωπική φωνή που βγαίνει μέσα από το

γκράφιτι. Όσο πιο αυθεντικό είναι το στυλ τόσο πιο γνωστός και σεβαστός θα γίνει στο

χώρο του ο γκραφιτάς. Η διάρκεια ζωής ενός γκράφιτι είναι από 1 ημέρα έως πολλά

χρόνια. . Περιοχές συνηθισμένες σε γκράφιτι είναι το Μοναστηράκι, η Ερμού, τα

Εξάρχεια κ.α.

Ο χώρος του γκράφιτι είναι κατά κύριο λόγο ανδρικός. Οι γυναίκες μειοψηφούν και

είναι δύσκολο να καταξιωθούν στο χώρο αυτό. Πολλές είναι εκείνες που

χρησιμοποιούν ανδρικά ψευδώνυμα, αλλά τις προδίδει το σχέδιο που συνήθως είναι

πιο φωτεινό και φίνο.

Σύμφωνα με την ψυχίατρο Μαρία Διαλλινά το γκράφιτι είναι μία μοναχική κραυγή

επικοινωνίας. Με άλλα λόγια, το μοναχικό άτομο θέλοντας να επικοινωνήσει

αισθήματα απελπισίας , θυμού, εξέγερσης και διαμαρτυρίας απέναντι σε μία

αποξενωμένη πραγματικότητα καταφεύγει στην δύναμη του συμβόλου, στη πλέον

αρχικνίτη του μορφή, την εικόνα. Συνεπώς, ο καλλιτέχνης με το σπρέι είναι αυτός που

προσπαθεί όχι μόνο να αναπαραστήσει το αστικό περιβάλλον, αλλά να το

επανορθώσει τουλάχιστον με το τρόπο του. Σύμφωνα με τα άρθρα του Ποινικού

Κώδικα 381 και 382, ο καλλιτέχνης του δρόμου, διώκεται για φθορά κατά ξένης

ιδιοκτησίας - αδίκημα σε βαθμό πλημμελήματος , στο οποίο επιβάλλεται ποινή

φυλάκισης το λιγότερο 4 χρόνια.Με βάση στοιχεία της Γενικής Αστυνομίας στο

διάστημα 1/1/2007 έως τις 10/4/2008 πραγματοποιήθηκαν 26 συλλήψεις στο Δήμο

Αθηναίων και σε περιφερειακούς δήμους της πόλης ( Καλλιθέα, Παλλήνη, Νέα

Ερυθραία) συστήθηκαν 22 υποθέσεις, οι φάκελοι των οποίων αφορούσαν σε φθορές

κατά δημόσιων κτιρίων.

ΒΙΑ-ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑ GRAFFITI:

Επειδή δεν ήταν εύκολο να προμηθευτούν τα κατάλληλα «εργαλεία», οι καλλιτέχνες

έγιναν περισσότερο επιθετικοί και προστάτευαν την περιοχή τους. Βέβαια, αυτό δεν

είναι κάτι καινούργιο. Το νέο στην περίπτωση αυτή είναι ότι οι απειλές προς τους

αντίπαλους καλλιτέχνες υλοποιούνταν.

Οι ομάδες που δημιουργήθηκαν είχαν χαρακτηριστικά συμμοριών του δρόμου και

κάθε άλλο παρά έλειπαν οι συγκρούσεις. Οι πιο διαβόητες ομάδες ήταν Ghost yard και

One Tunnel. Η μεγαλύτερη σύγκρουση μεταξύ ομάδων που είχε καταγραφεί την

περίοδο εκείνη ήταν των CAP MPC εναντίον των the world. Μερικά από τα ονόματα

που ξεχώρισαν την περίοδο αυτή: DEZ, BG 183, X Men, MACK, SHY 147, SPADE 127,

SKEME, CEM, JON 156, SEEN TC5, BIO, SHARP, AIRBORN, SHAME, VULCAN, NICER και

DELTA. Κατά τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980 το σβήσιμο graffiti μειώθηκε

σημαντικά. Αυτό σήμαινε πως οι καλλιτέχνες είχαν μια τελευταία, θα λέγαμε,

ευκαιρία.

Τότε εμφανίστηκε αυτό που θα αποκαλούσαμε << Τελευταίο μεγάλο κύμα>> (Στις

γραμμές 2 και 5 της Ν. Υόρκης).Καθώς υπήρχε έλλειψη μπογιάς, αλλά και θάρρους,

προκειμένου να μένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στους χώρους όπου έφτιαχναν

τα graffiti, πολλά συνθήματα γράφονταν πλέον με μαρκαδόρους. Όπως είναι ευνόητο,

τέτοιες ενέργειες ήταν χαμηλού αισθητικού αποτελέσματος. Εξαίρεση αποτελούν τα

έργα των προαναφερθέντων καλλιτεχνών.

Σταδιακά η βία κέρδιζε έναντι της καλλιτεχνικής έκφρασης. Αυτό σε συνδυασμό με την

αποτελεσματική φύλαξη των χώρων έφτασε μέχρι και στο να μην υπάρχουν καθόλου

συνθήματα σε ορισμένες γραμμές.

Τα graffiti είναι ένα κράμα οπτικής και λεκτικής έκφρασης, που ενσωματώνει το

αισθητικό με το ακαλαίσθητο, το φανταχτερό με το ευφυές, το απαγορευμένο με την

αστική παράδοση, την προσωπική αγωνία, που μετατρέπεται σε συλλογική, την

ανωνυμία με την τεχνική που μαρτυρεί την ιδεολογική τοποθέτηση, η οποία πασχίζει

να αφυπνίσει, να τέρψει, να προκαλέσει και τελικά να διατρανώσει την ταυτότητα του

δημιουργού.

Παρέχει την ευκαιρία σε περιθωριακές ομάδες να εκφραστούν, σε παράτολμα ή

αμφιλεγόμενα μηνύματα να διατυπωθούν και αναδεικνύει στη δημόσια σφαίρα

ειδήσεις, περιστατικά, απόψεις, συνθήματα, που αγνοήθηκαν από τα Μ.Μ.Ε.. Ενίοτε

σε κωδικοποιημένη μορφή, σηματοδοτεί όρια περιοχών, κατακεραυνώνει και

γελοιοποιεί καταστάσεις, προειδοποιεί, αποτρέπει ή απλά υπάρχει ως μόδα, συρμός

και γλώσσα της εφηβικής κουλτούρας.

Τα graffiti ανταγωνίζονται άλλα περιβαλλοντικά σημάδια αναγνώρισης και αποτελούν

δραματοποιημένες μαρτυρίες καλλιτεχνών ή ανήσυχων πνευμάτων, που υπερβαίνουν

το παράνομο, δεν υπογράφουν το δημιούργημά τους, αλλά ταυτόχρονα διαδίδουν την

προσωπική ταυτότητα. Συνθήματα, που σε λίγες λέξεις πρέπει να περικλείσουν τα

νοήματα και τις ανησυχίες μιας εποχής, μιας γενιάς, ενός ιστορικού, κοινωνικού,

πολιτικού ή οικονομικού γεγονότος.

Δεν είναι πάντοτε εξοργισμένοι νέοι αυτοί που γράφουν σε τοίχους και δεν αποτελεί

φαινόμενο της σύγχρονης εποχής αυτή η λαθραία μορφή έκφρασης. Υποσκελισμένα,

μάλιστα, στις μέρες μας, από τους τοίχους τού Facebook, τα συνθήματα του Twitter,

τα blogs και το διαδίκτυο, τα graffiti γίνονται μια συνωμοτική ιαχή, που χλευάζει την

κρίση, τους πολιτικούς, το βόλεμα, τις αξίες, που οδήγησαν στην παρακμή.

Παράλληλα, κινητοποιεί, ενθαρρύνει, σαρκάζει, κρίνει και παρωδεί, αποτελώντας

πάντα τη σκέψη που δεν τολμήσαμε να προφέρουμε, το υποσυνείδητο μήνυμα που

καθρεφτίστηκε στον τοίχο ενός κτηρίου, το εφαλτήριο που τεκμηριώνει και

απελευθερώνει τη συλλογική συνείδηση.

Αντικρουόμενες οι προσεγγίσεις για την ψυχολογία και τον κοινωνικό ρόλο των graffiti.

Βάνδαλοι για τους πολλούς όσοι βεβηλώνουν οικίες, ιστορικά μνημεία, πλατείες, και

ήρωες μιας υποκουλτούρας, που συνέχει και διαπερνά τον αστικό χώρο για άλλους.

Μεγαλομανιακά μερικές φορές και άλλοτε τόσο ταπεινά, που ζωγραφίζονται ακόμα

και σε τουαλέτες και άλλα σημεία, που παραβιάζουν τον προσωπικό χώρο, για να

κατοπτρίσουν έναν παράλληλο πολιτισμό, που δεν ομολογείται, αλλά υπάρχει και

είναι έτοιμος να αποτελέσει μια εναλλακτική στα σημερινά αδιέξοδα.

Ψυχολογία μέσα από τα graffiti

«Λένε ότι τα graffiti τρομάζουν τους ανθρώπους και αποτελούν δείγμα κοινωνικής

παρακμής. Είναι ψέμα. Τα graffiti κρύβουν κινδύνους μόνο για τους πολιτικούς, τα

στελέχη των διαφημιστικών και τους γκραφιτάδες»

Τα graffiti είναι ένα κράμα οπτικής και λεκτικής έκφρασης, που ενσωματώνει το

αισθητικό με το ακαλαίσθητο, το φανταχτερό με το ευφυές, το απαγορευμένο με την

αστική παράδοση, την προσωπική αγωνία, που μετατρέπεται σε συλλογική, την

ανωνυμία με την τεχνική που μαρτυρεί την ιδεολογική τοποθέτηση, η οποία πασχίζει

να αφυπνίσει, να τέρψει, να προκαλέσει και τελικά να διατρανώσει την ταυτότητα του

δημιουργού.

Παρέχει την ευκαιρία σε περιθωριακές ομάδες να εκφραστούν, σε παράτολμα ή

αμφιλεγόμενα μηνύματα να διατυπωθούν και αναδεικνύει στη δημόσια σφαίρα

ειδήσεις, περιστατικά, απόψεις, συνθήματα, που αγνοήθηκαν από τα Μ.Μ.Ε.. Ενίοτε

σε κωδικοποιημένη μορφή, σηματοδοτεί όρια περιοχών, κατακεραυνώνει και

γελοιοποιεί καταστάσεις, προειδοποιεί, αποτρέπει ή απλά υπάρχει ως μόδα, συρμός

και γλώσσα της εφηβικής κουλτούρας.

Τα graffiti ανταγωνίζονται άλλα περιβαλλοντικά σημάδια αναγνώρισης και

αποτελούν δραματοποιημένες μαρτυρίες καλλιτεχνών ή ανήσυχων πνευμάτων, που

υπερβαίνουν το παράνομο, δεν υπογράφουν το δημιούργημά τους, αλλά ταυτόχρονα

διαδίδουν την προσωπική ταυτότητα. Συνθήματα, που σε λίγες λέξεις πρέπει να

περικλείσουν τα νοήματα και τις ανησυχίες μιας εποχής, μιας γενιάς, ενός ιστορικού,

κοινωνικού, πολιτικού ή οικονομικού γεγονότος.

Δεν είναι πάντοτε εξοργισμένοι νέοι αυτοί που γράφουν σε τοίχους και δεν αποτελεί

φαινόμενο της σύγχρονης εποχής αυτή η λαθραία μορφή έκφρασης. Υποσκελισμένα,

μάλιστα, στις μέρες μας, από τους τοίχους τού Facebook, τα συνθήματα του Twitter,

τα blogs και το διαδίκτυο, τα graffiti γίνονται μια συνωμοτική ιαχή, που χλευάζει την

κρίση, τους πολιτικούς, το βόλεμα, τις αξίες, που οδήγησαν στην παρακμή.

Παράλληλα, κινητοποιεί, ενθαρρύνει, σαρκάζει, κρίνει και παρωδεί, αποτελώντας

πάντα τη σκέψη που δεν τολμήσαμε να προφέρουμε, το υποσυνείδητο μήνυμα που

καθρεφτίστηκε στον τοίχο ενός κτηρίου, το εφαλτήριο που τεκμηριώνει και

απελευθερώνει τη συλλογική συνείδηση.

Αντικρουόμενες οι προσεγγίσεις για την ψυχολογία και τον κοινωνικό ρόλο των

graffiti. Βάνδαλοι για τους πολλούς όσοι βεβηλώνουν οικίες, ιστορικά μνημεία,

πλατείες, και ήρωες μιας υποκουλτούρας, που συνέχει και διαπερνά τον αστικό χώρο

για άλλους. Μεγαλομανιακά μερικές φορές και άλλοτε τόσο ταπεινά, που

ζωγραφίζονται ακόμα και σε τουαλέτες και άλλα σημεία, που παραβιάζουν τον

προσωπικό χώρο, για να κατοπτρίσουν έναν παράλληλο πολιτισμό, που δεν

ομολογείται, αλλά υπάρχει και είναι έτοιμος να αποτελέσει μια εναλλακτική στα

σημερινά αδιέξοδα.

Όλα αυτά καταλήγουν σε ένα παράξενο κοκτέιλ από

το οποίο δύσκολα διαχωρίζεις την πραγματικότητα

από το ψέμα. Πέραν αυτών όμως, το «Banksy: Η

Τέχνη στο Δρόμο» είναι μια ωμή και αποκαλυπτική

εξιστόρηση του τι περίπου συμβαίνει στον κόσμο της

Τέχνης όταν φήμη, χρήματα και φιλαυτία συγκρούονται με τον

βανδαλισμό και τη «δημιουργική αποδόμηση».

Εξάπλωση και καταπολέμηση

Αρκετοί writers διώχτηκαν ποινικά για την επιλογή τους να ζωγραφίζουν σε

δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, μερικοί ακολούθησαν την ποινική οδό, με

φυλακίσεις και χρηματικές αποζημιώσεις για φθορά ξένης περιουσίας, κυρίως στις

περιπτώσεις βαψίματος βαγονιών σε τρένα. Οι εταιρείες των σιδηροδρομικών

δικτύων εφάρμοσαν μέχρι και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας (κρυφές κάμερες,

αισθητήρες, ψεκαστήρες πανικού, ιδιωτικές εταιρείες security κλπ.), για να

αντεπεξέλθουν στην αγάπη των writers για βάψιμο των τρένων.

Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις

(όπως αυτή στην Πολωνία) όπου

οι εταιρείες για να αποφύγουν το

κόστος συντήρησης και φύλαξης,

επέτρεψαν το βάψιμο

εγκαταλελειμμένων βαγονιών σε

Graffiti στην Πολωνία.

writers με άδεια, μια τακτική βέβαια που δεν απέδωσε.

Aλλες εταιρείες, δημοτικές επιχειρήσεις και μη, εφαρμόζουν ποικίλες τεχνικές για να

καταπολεμήσουν τον εχθρό, με φειγ βολάν, αυτοκόλλητα και παραστάσεις του στυλ

«stop graffiti», «graffiti=vandalism». Συστήνουν επίσης επιτροπές πολιτών που

ξεβάφουν τα Graffiti από τις επιφάνειες (ανεξάρτητα από το ποιόν του έργου), με αντι-

Graffiti προϊόντα κ.λπ.

Το Graffiti, ως μια μορφή σύγχρονης τέχνης που μπορεί και ομορφαίνει τις γκρίζες

πόλεις. Απευθυνόμενοι σε σχολεία, δημιουργώντας ομάδες εθελοντικής βάσης, όπου

παραδίδονται μαθήματα Graffiti με σχέδιο και σπρέι, διανέμοντας φυλλάδια σε

ιδιώτες για παραχώρηση επιφανειών προς βάψιμο, προσπαθούν να αποτρέψουν και

το παράνομο graffiti, νομιμοποιώντας μια συγκεκριμένη του μορφή.

Eτσι, το Graffiti ξεπεράσε τα στενά όρια του τοπικισμού, άρχισε πλέον να

αντιμετωπίζεται και να μελετάται σαν ένα ξεχωριστό κίνημα τέχνης με συγκεκριμένες

μεθόδους και τεχνικές με μια δική του ιστορία, αλλά πάνω απ' όλα σήμερα αποτελεί

μία από τις πιο δυναμικές.

Σήμερα το graffiti εξελίσσεται μέσα από τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις των νέων του

δημιουργών, με νέες μορφές και τεχνικές ( stencil, αυτοκόλλητα, πόστερ, κεραμικά-

σφραγίδες κ.λπ.). Αυξάνουν όλο και περισσότερο οι εικαστικές παρεμβάσεις με

εντυπωσιακές σε όγκο και αισθητική τοιχογραφίες, η δημιουργία εικαστικών

εκθέσεων μεμονωμένων καλλιτεχνών αλλά και ομάδων, η δημιουργία μη

κυβερνητικών οργανώσεων που προσπαθούν να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του

κοινού για το graffiti .Ταυτόχρονα, οι διαφημιστικές εταιρείες και τα προϊόντα έχουν

οικειοποιηθεί το Graffiti.

Το graffiti αναζητεί και σήμερα τη θέση του. Eχει τα δικά του όπλα, έχει τη διάθεση

και τους δημιουργούς του, έχει την προϊστορία και τα πιστεύω του. Και έτσι με αυτά

τα όπλα συνεχίζει να γκρεμίζει τους «τοίχους» ζωγραφίζοντάς τους.

Η ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ GRAFFITI

Στη σύγχρονη εποχή στις περισσότερες πόλεις, το να ‘’κάνει’’ κάποιος graffiti χωρίς την

άδεια του ιδιοκτήτη θεωρείται βανδαλισμός και τιμωρείται.

Τα σχολικά κτίρια αποτέλεσαν τις ιδανικότερες και τις πιο προσιτές επιφάνειες για τη

δημιουργία και παρουσίαση των έργων και η μίμηση από πολλούς νεαρούς δεν

άργησε να έρθει. Όπως δεν άργησαν και οι αντιδράσεις των σχολικών διευθυντών, με

απειλές για αποβολές και κατηγορίες για βανδαλισμούς. Σήμερα η φύλαξη των

σχολείων αποτρέπει κάθε παρέμβαση, παρά μόνον αυτές που γίνονται -όχι

αυθόρμητα- αλλά κατόπιν αιτήσεως, συνεννοήσεως και εγκρίσεως.

Οι αντιδράσεις του ελληνικού κοινού ποικίλλουν: άλλοι το θεωρούν βανδαλισμό,

άλλοι τέχνη και άλλοι απλώς graffiti.

Πώς αντιμετωπίζεται

Στην αχανή έκταση που συγκροτούν οι τοίχοι, οι δρόμοι, τα μνημεία, οι πλατείες των

μητροπολιτικών τοπίων, εγγράφονται τα πάντα. Διαφημίσεις, οδηγίες, απαγορεύσεις,

συνθήματα. Για τις αρχές η πόλη οφείλει να διατηρείται επιλεκτικά καθαρή. Όταν

πρόκειται για σημάνσεις, ελεγχόμενα χάπενινγκ και καταναλωτικά μηνύματα η

εικαστική και όποια άλλη παρέμβαση νομιμοποιούνται. Αντιθέτως όταν καθημερινοί

άνθρωποι πετούν λίγο χρώμα στον γκρίζο διάκοσμο, θεωρούνται βάνδαλοι. Πράγματι

το τι είναι προσβλητικό για το ήθος και την αισθητική του κόσμου αποφασίζεται από

τους κυρίαρχους. Οι εξωτερικοί τοίχοι των κατοικιών και των κτιρίων αποτελούν την

υποδομή της δημόσιας εικόνας της πόλης. Μέρα με τη μέρα οι τοίχοι, εδώ και χρόνια

προσφέρονται ή υφαρπάζονται για βανδαλισμούς και βρομιές, που κάποιοι βάφτισαν

graffities...Πολλοί μη τολμώντας να κατηγορηθούν για έλλειψη δημοκρατικότητας,

‘’χαϊδεύουν’’ τα αυτιά των πιτσιρικάδων και τους δίνουν χαρτζιλίκι να αγοράσουν

spray για να σχεδιάσουν με αισθητικές ύβρεις όχι μόνο τοίχους. Χρόνια τώρα

αγανακτούμε για την απίστευτη αισθητική ρύπανση που γίνεται σε κάθε ελεύθερη

επιφάνεια με αυτά τα σχηματοειδή ιδιότροπα γράμματα, με τα οποία κάποιοι

εκτονώνονται, ιδίως παράγοντας έτσι έργα τέχνης μιας, τελικά, μηδενικής

πρωτοτυπίας.

Είναι απλώς μια νευρωτική μόδα κάποιων ανασφαλών ανθρώπων; Eίναι μήπως

αποκαλυπτικό μιας βαθύτερης τάσης σαδιστικής ρύπανσης στο μέτρο που όσοι

περισσότερο κάποιοι από μας αγανακτούμε, τόσο οι δράστες κρυφογελούν? Η

σταθερή επωδός των πάσης φύσεως υπευθύνων είναι απλή: για να λυθεί το πρόβλημα

της τοιχορύπανσης αρκεί να υποδειχθούν στους δράστες χώροι ειδικοί, όπου θα

μπορούν να ασκούν την καλλιτεχνική τους δραστηριότητα προς όφελος της πόλης...

Πρόκειται για παρεξήγηση! Ο λόγος που οδηγεί τους μοντέρνους τοιχογράφους να

καταπατούν τη δημόσια περιουσία, δεν είναι η έλλειψη ειδικών χώρων. Συμβαίνει

ακριβώς το αντίθετο. Tα γκράφιτι υποδηλώνουν την άμεση επιθυμία του ανθρώπου

της πόλης να ακυρώσει τους ειδικούς χώρους, να κάνει δικά του εκείνα ακριβώς τα

στοιχεία του χτισμένου περιβάλλοντος που του έχουν βιαίως επιβληθεί. Τα

συνθήματα, τα σκαριφήματα, τα σχέδια πάνω στους απαγορευμένους τοίχους, είναι

κάτι παραπάνω: είναι τα απελπισμένα σημάδια κατοχής που αφήνει ο

εκμηδενισμένος καλλιτέχνης πάνω στην πόλη που τον περιβάλλει, χωρίς νου του

επιτρέπει να τη ζει.

Aντίλογος

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν πως με τα γκράφιτι μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα και

να ομορφαίνουν έναν τοίχο βάζοντας όλη τους την θετική ενέργεια χωρίς να

σκέφτονται τις συνέπειες.

Οι περισσότεροι πιστεύουν πως το κατέχουν από μικροί και η θέλησή τους γι’αυτό

είναι τεράστια. Πιστεύουν ότι το να παρουσιάζεις τις ιδέες σου στους δρόμους, είναι

ο καλύτερος και ευκολότερος τρόπος να αποκτήσεις ακροατήριο για τις ιδέες και για

την δουλειά που μπορείς να κάνεις..Ακόμα, δεν τους αρέσει να καταστρέφουν παλιά

δημόσια κτίρια με κακόγουστα graffiti. Ειδικά από τη στιγμή που υπάρχουν τόσα

πολλά άσχημα κτίρια, τα οποία αφήνονται. Μάλιστα, οι συνθήκες δεν έχουν αλλάξει

και πολύ από τότε που εμφανίστηκε το Graff στη Νέα Υόρκη. Οι νέοι ζουν ακόμα στο

ίδιο γκρίζο βαρετό, απρόσωπο περιβάλλον και μερικές φορές ζουν επιθετικά στα

προάστια, όταν θέλουν να δραπετεύσουν από τις ανώνυμες ζωές τους, επηρεάζοντας

αυτούς που είναι τριγύρω τους. Νόμιμο ή παράνομο, όπως το βλέπει κανείς, με ότι

υλικά γουστάρει. Οι παρωπίδες είναι περιττές. Εκτιμώ όποιον έχει ένα spray, ένα

sticker, stencil, marker, αφίσα στο χέρι του, αντί ένα τηλεκοντρόλ. Σήμερα όλο και

περισσότερη γνώση συσσωρεύεται από τους νέους καλλιτέχνες, οι οποίοι εφαρμόζουν

και στο ελληνικό αστικό τοπίο νέες μορφές graffiti, όπως αυτά των stencil, των

αυτοκόλλητων κ.λπ. δίνοντας και εδώ μια νέα νότα στις δημιουργίες του δρόμου.

Συμπεράσματα ερωτηματολογίου

Σας αρέσουν τα γκράφιτι;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

2. Θα σας άρεσε έαν μαθαίνατε πως το παιδί σας κάνει

graffiti δημοσίως;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

3. Εάν το παιδί σας είχε ταλέντο στο graffiti θα τ αφήνατε να

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

4. Αν βλέπατε ένα παιδί στο δρόμο να κάνει graffiti θα

συνεχίσει ;

καλούσατε την αστυνομία;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

5. Θεωρείτε τα παιδία που κάνου graffiti περιθωριακά ;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

6. Αν η γειτονιά σας ήταν γεμάτη με graffiti θα σας άρεσε να μένατε εκει;

ΚΑΘΟΛΟΥ ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ ΠΟΛΎ

7. Θα αντιδρούσατε άσχημα αν ένα πρωί βλέπατε στον τοίχο

σας σχεδιασμένο ένα graffiti;

ΚΑΘΟΛΟΥ ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ ΠΟΛΎ

8. Θα κάνατε graffiti σε ένα τοίχο του σπιτιού σας ;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

9. Θα δοκιμάζατε να κάνετε graffiti δημοσίως;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

10.Θεωρείτε το graffiti έναν τρόπο επικοινωνίας;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

11. Θα θεωρούσατε καλό να διδάσκεται το graffiti;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

12. Έχετε πρόβλημα με τα κακοσχεδιασμένα graffiti;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

13. Θεωρείτε τα graffiti τέχνη του δρόμου;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

14. Θα σας άρεσε να μαθαίνατε για την ιστορία του graffiti;

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

15.ΠΙΣΤΕΥΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

16.ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΠΩΣ ΤΟ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ ΩΣ ΤΕΧΝΗ

ΚΑΘΟΛΟΥ ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ ΠΟΛΎ

.ΘΑ ΠΗΓΑΙΝΑΤΕ ΣΕ ΜΙΑ ΓΚΑΛΛΕΡΙ ΓΙΑ ΝΑ ΘΑΥΜΑΣΕΤΕ 17 ΓΚΡΑΦΙΤΙ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

18. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

.ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΟ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΤΡΟΠΟ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 19 ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

20. ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΟ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

21.ΠΙΣΤΕΥΤΕ ΠΩΣ ΤΑ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΠΡΟΑΓΟΥΝ ΒΙΑ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

22. ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΠΩΣ ΤΑ ΓΚΡΑΦΙΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΑΝΑΡΧΙΑΣ

ΚΑΘΟΛΟΥ ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ ΠΟΛΎ

23. ΕΧΕΤΕ ΜΠΕΙ ΠΟΤΕ ΣΕ ΠΕΙΡΑΣΜΟ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΓΚΡΑΦΙΤΙ

ΚΑΘΟΛΟΥ

ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ

ΠΟΛΎ

24.ΘΑ ΓΙΝΟΣΑΣΤΑΝ ΜΕΛΟΣ ΣΕ MIA OMA ΔΑ ΓΚΡΑΦΙΤΙ

ΚΑΘΟΛΟΥ ΛΙΓΟ

ΑΡΚΕΤΑ ΠΟΛΎ

Βιβλιογραφία-Πηγές

http://www.emprosnet.gr/blogs/koinoniogramma/38493-graffiti-mia-

kraygihttp://www.emprosnet.gr/blogs/koinoniogramma/38493-graffiti-mia-kraygi-enantia-

stin-krisienantia-stin-krisi

http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=481761

www.google.gr www.retromaniax.gr

www.artmag.gr www.sch.gr