ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ,η δημογραφία

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Πρόεδρος: Νικόλαος ΜέρτζοςΑντιπρόεδρος: Χαράλαμπος Παπαστάθης

Γεν. Γραμματέας: Τερέζα Πεντζοπούλου – ΒαλαλάΤαμίας: Θεόδωρος Δαρδαβέσης

Έφορος Βιβλιοθήκης: Ιωάννης ΚολιόπουλοςΣύμβουλοι: Κωνσταντίνος Βαβούσκος

Βασίλειος ΠάππαςΑθανάσιος ΚαραθανάσηςΧαράλαμπος Νάσλας

ISBN: 978-960-7265-70-8

Copyright: © 2007: ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Δακτυλογράφηση κειμένου: «Μονοχρωμία», Κ. Μελενίκου 22, 546 35 Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310-206.429

Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: ΡΕΚΟΣ Ε.Π.Ε.

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, ΑΡ. 101

Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, η δημογραφία

Χορηγία Υπουργείου ΠολιτισμούΘεσσαλονίκη 2007

Στη μνήμη του παππού μουΘεόδωρου Κατσούλη

Φαρμακοποιού(Κύθηρα 1885-Αμύνταιο 1944)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ε.Μ.Σ. .................................................................9ΕΙΣΑΓΩΓΗ ...................................................................................................151. ΟΡΙΣΜΟΙ, ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΙΔΕΙΚΤΕΣ– Ορισμοί και βασικές έννοιες ......................................................................19– Ιατροδημογραφικοί δείκτες ........................................................................23

2. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ– Η καταγραφή στοιχείων του ελληνικού πληθυσμού ..................................27– Οι δημογραφικές εξελίξεις στην Ελλάδα ...................................................29

3. ΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ– Γεωμορφολογία .........................................................................................35– Κλίμα .........................................................................................................38– Διοικητική διαίρεση ...................................................................................39

4. Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ– Μέγεθος και σύνθεση του πληθυσμού .......................................................43– Γαμηλιότητα ..............................................................................................47– Γεννητικότητα ............................................................................................48– Θνησιμότητα ..............................................................................................48– Δημογραφικός ανασχηματισμός ................................................................49– Μετανάστευση και παλιννόστηση .............................................................50

5. ΟΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: ΑΙΤΙΕΣ, ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ...........................................105

6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ .....................................................................................115

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Ε.Μ.Σ.

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών παρα-δίδει στην κοινή χρήση και αξιοποίηση, μέσω και της Ιστοσελίδας τηςστο Διαδίκτυο, την εξειδικευμένη και επίπονη επιστημονική έρευνα «ΜΑ-ΚΕΔΟΝΙΑ, η δημογραφία» που εξεπόνησε ο Κύριος Θεόδωρος Ι. Δαρδα-βέσης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, Επίκουρος Κα-θηγητής Υγιεινής και Κοινωνικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Αρι-στοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η Εταιρεία ευελπιστεί ότι με την ανά χείρας συστηματική έρευνα καιμια πλήρη αλληλουχία άλλων επιστημονικών ερευνών που ήδη έχουνπρογραμματισθεί και εκτελούνται, θα αναδείξει και προ πάντων θα τεκ-μηριώσει επιστημονικά την υφισταμένη σήμερα πραγματική εικόνα τηςσύγχρονης Ελληνικής Μακεδονίας σε απόλυτη συνάρτηση με όσες εν-διάμεσες διαχρονικά μεταβολές επήλθαν κατά τα τελευταία εξήντα, περί-που, προηγούμενα έτη έτσι ώστε να προδιαγράφεται με τη μεγαλύτερησχετική ασφάλεια η προοπτική, η δυναμική και το στρατηγικό πεδίο τωνεν δυνάμει αναγκαίων δράσεων για την περαιτέρω συνολική ανάπτυξηαυτού του ανέκαθεν κρισίμου εθνικού μας χώρου, αείποτε επιζήλου ενπολλοίς από πολλούς.

Υποθέτουμε, αλλ’ ωστόσο μένει πάντοτε προς απόδειξη, ότι στα κέ-ντρα λήψεως αποφάσεων και, επίσης, στα κέντρα διαμορφώσεως κοινήςγνώμης όλοι αντιλαμβάνονται πλέον ότι ο ιστορικός χρόνος έχει εξαντλη-θεί και ιστορικές ευκαιρίες έχουν χαθεί, άρα οι καιροί ου μενετοί για άλ-λες ασκήσεις επί χάρτου, μεγαλοστομίες, αποσπασματικές πολιτικές εφη-μέρων σκοπιμοτήτων και άλλες ασυναρτησίες. Η δράση προϋποθέτειτεκμηριωμένη γνώση, συνολική εικόνα του πεδίου δράσεων, συνοχή καιπροοπτική εις μέγα βάθος χρόνου και χώρου. Προς την κατεύθυνση αυτήεπιχειρεί να συνεισφέρει αφιλοκερδώς, αλλά με συγκινητική οικονομικήσυνδρομή Μακεδόνων πατριωτών, η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών έ-

χοντας θέσει σε διάταξη μάχης όλες τις διαθέσιμες και ολοένα αυξα-νόμενες ανθρώπινες εθελοντικές δυνάμεις της, υψηλής ποιότητος και α-διαμφισβητήτου κύρους.

Μέχρι 31 Νοεμβρίου 2006, πατριώτες ιδιώτες Μακεδόνες είχαν δω-ρήσει στην Εταιρεία το συνολικό ποσό των 153.000 € και το Κράτος45.000 €.

Στo πλαίσιo αυτής της αποστολής της προς ανάδειξη και υπεράσπισητης Μακεδονίας μας η Εταιρεία, μετά την εκλογή του νέου ΔιοικητικούΣυμβουλίου της στις 2 Απριλίου 2006, προέβη μεταξύ πολλών άλλωνστις ακόλουθες συντεταγμένες ενέργειες μέχρι 31 Νοεμβρίου 2006:

Εγκατέστησε και έθεσε σε λειτουργία το Ηλεκτρονικό Δίκτυο «Ιωάν-νης Μανδύλας» με 22 ηλεκτρονικούς υπολογιστές διασυνδεμένους μετα-ξύ τους και με ισχυρή βάση δεδομένων. Δωρεά Θεοδότης Ι. Μανδύλα78.000 €.

Εξέδωσε τα εξής επιστημονικά συγγράμματα:Α. Η καταγωγή των Αρχαίων Μακεδόνων, του Παναγιώτη Γυιόκα.

Σελ. 147 +10 πίνακες + 3 χάρτες.Β. Μελετήματα, Γνωμοδοτήσεις και Αυτοβιογραφία Καθηγητού Κων-

σταντίνου Αν. Βαβούσκου, τόμοι δύο. Σελ. 1.524Γ. Το Γλωσσικό Ιδίωμα της Ορεινής Πιερίας, των Ευανθίας Δού-

γα–Παπαδοπούλου και Χρήστου Τζιτζιλή. Σελ. 628Δ. Μακεδονικός Αγών. Εκατό χρόνια από τον θάνατο του Π. Μελά.

Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου το 2004. Σελ. 280Ε. Άγιον Όρος Πνευματικότητα, Ορθοδοξία και Τέχνη. Πρακτικά Επι-

στημονικού Συνεδρίου το 2005.Στ. Δημιουργική Λογοτεχνία στη Θεσσαλονίκη 1850–1912, του Κων-

σταντίνου Πλαστήρα. Ζ. Η Κόκκινη Εκκλησιά της Καππαδοκίας, του Καθηγητού Νικολάου

Κ. Μουτσόπουλου.Η. Μακεδονία, η δημογραφία, του Καθηγητού Θεοδώρου Δαρδαβέση.Εκπονεί και θα εκδώσει σύντομα τις εξής μελέτες:Α. Αλυτρωτικός Ιμπεριαλισμός των Σκοπίων 1943–2006. Επίσημα

κρατικά ντοκουμέντα των Σκοπίων. Ελληνική και αγγλική έκδοση. Δω-ρεά Αλεξάνδρου Καρίπη 50.000 €.

Β. Γηγενείς αφανείς Μακεδόνες μάρτυρες και ήρωες 1903–1913. Δω-ρεά Νικολάου Εμμ. Μάνου 25.000 €.

10

Γ. Οι Τσιντσάροι Βλάχοι της Σερβίας, του Καθηγητού Ντούσαν Πό-ποβιτς.

Δ. Οι Πύλες των Βαλκανίων. Νομός Φλωρίνης, η αληθινή εικόνα σή-μερα. Δημογραφία, ανθρωπογεωγραφία, οικονομία, κοινωνία. Μελέτη –έκδοση σε συνεργασία με τους Δήμους και τις Κοινότητες του Νομού.Δαπάνη: 50.000 €. Ακολουθούν οι Νομοί Καστοριάς και Πέλλας.

Ε. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Πορεία 1939–2007, του Κων-σταντίνου Πλαστήρα. Αναμνηστικό Λεύκωμα με ιστορικές φωτογραφίεςκαι Πληροφορίες. Παρόντες τρεις Βασιλείς, τέσσερις Πρόεδροι της Δη-μοκρατίας, ένας Αντιβασιλεύς, ένας Οικουμενικός Πατριάρχης και εννέαΠρωθυπουργοί της Ελλάδος.

Υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας τηντεκμηριωμένη πρόταση του έργου «Ελλάδα–Βουλγαρία. Πολεμικές συγ-κρούσεις και ανθρώπινες περιπέτειες. Ανάδειξη και προβολή πολιτιστι-κών και τουριστικών πόρων». Δαπάνη 415.000 €.

Έθεσε σε κίνηση τον Κύκλο της Τετάρτης με διαλέξεις επιφανών ε-πιστημόνων και λογοτεχνών στην αίθουσα διαλέξεων από 29.11.2006.

Οι χρηστικές επιστημονικές μελέτες και πληροφορίες τίθενται δωρεάνστη διάθεση των ενδιαφερομένων και διαχέονται στο Διαδίκτυο, όπως ηανά χείρας έκδοση από τη συγκριτική μελέτη της οποίας προκύπτουν πο-λύ χρήσιμα συμπεράσματα.

Ενδεικτικά συνοψίζονται τα ακόλουθα στοιχεία:Το 1828, κατά την ίδρυσή του, το Ελληνικό Κράτος κατελάμβανε έ-

κταση 47.516 τ.χ. και αριθμούσε 753.400 κατοίκους. Το 2001 αριθμούσε10.964.020 κατοίκους σε επικράτεια 131.957 τ.χ. ενώ ο πληθυσμός τηςΕλληνικής Μακεδονίας ανέρχονταν σε 2.424.765 κατοίκους εκ των ο-ποίων 125.967 αλλοδαποί εγκατεστημένοι νόμιμα και επιπλέον ασφαλώςαρκετές δεκάδες χιλιάδες αλλοδαποί, κυρίως Αλβανοί, εργαζόμενοι πα-ράνομα και, γι’ αυτό μη απογραφέντες. Η έκταση της Μακεδονίας μας α-νέρχεται σε 34.180 τ.χ. (πίν. 23).

Όσον αφορά ειδικότερα πλέον τη Μακεδονία παρατηρείται ότι:Μεταξύ 1971–2001 ο αγροτικός πληθυσμός από 39% του συνολικού

πληθυσμού μειώθηκε στο 29,2% κατά δέκα εκατοστιαίες μονάδες, ενώαντιθέτως ο αστικός πληθυσμός από 46% αυξήθηκε κατά 25 εκατοστιαίεςμονάδες στο 70,9%.

11

Οι τρεις από τους επτά πολυπληθέστερους Δήμους της Μακεδονίαςβρίσκονται στη Θεσσαλονίκη και είναι οι Δήμοι Θεσσαλονίκης 1ος, Κα-λαμαριάς 2ος και Ευόσμου 7ος σε πληθυσμό. Ακολουθούν οι Δήμοι Κα-βάλας 3ος, Κατερίνης 4ος, Σερρών 5ος και Δράμας 6ος που ο καθέναςτους, όμως, περιλαμβάνει και όμορα χωριά ή ημιαστικούς πληθυσμούς.

Το 1956 κατεγράφησαν 37.710 γεννήσεις που μειώθηκαν δραματικάσε 23.040 το 2003 οπότε σημειώθηκαν λιγότερες από 1.000 γεννήσεις σε6 από τους 13 μακεδονικούς Νομούς εκ των οποίων οι 4 είναι ακριτικοί.

Κατά το 1961 το ποσοστό γεννήσεων επί 1.000 Μακεδόνων ανέρχο-νταν στο 18,86‰ και σαράντα χρόνια αργότερα, το 2001, έπεσε στο9,54‰, δηλαδή στο μισό.

Ανάλογα μειώθηκαν και οι γάμοι. Το 2003 έγιναν 12.635 γάμοι έναντι13.738 το 1956 οπότε ο πληθυσμός ήταν πολύ ολιγότερος. Επί πλέον οαδρός δείκτης γαμηλιότητος, δηλαδή του αριθμού των γάμων, παρου-σιάζει σταδιακά μεγάλη πτώση από 8,44‰ το 1961 σε 5,11‰ το 2001,και είναι σημαντικά μικρότερος σε σχέση με τον μέσον όρο όλης της Ελ-λάδος.

Αντιθέτως ο αδρός δείκτης θνησιμότητας (7,39‰ το 1961 και 8,91‰το 2001) είναι μικρότερος από τον μέσον όρο όλης της Ελλάδος. Οι12.761 θάνατοι του 1956, ωστόσο, διπλασιάσθηκαν σχεδόν το 2003 σε22.365 και το ποσοστό του επί 1.000 κατοίκων, από 7,39‰ το 1961,ανήλθε στο 8,91‰ το 2001 παρά την εν τω μεταξύ θεαματική πρόοδο τηςεπιστήμης, του βιοτικού επιπέδου και των παρεχομένων ιατρικών υπη-ρεσιών κατά τη διάρκεια αυτής της 40ετίας, οπότε ο μακεδονικός πλη-θυσμός από 1.896.112 άτομα το 1961 ανήλθε στα 2.424.765 άτομα το2001.

Κατά το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα της περιόδου 1956–1977 η Μα-κεδονία έχασε στην ξενιτιά τον ανθό των παραγωγικών ηλικιών της, ένασύνολο 381.376 νεαρών ανδρών και δευτερευόντως γυναικών από τουςοποίους παλιννόστησαν 81.100 άτομα κατά την περίοδο 1968–1977, τηντελευταία που τηρήθηκαν ανάλογα στατιστικά στοιχεία. Ο μέσος δείκτηςμεταναστεύσεως επί 1.000 Μακεδόνων μεταξύ 1965–1977 ανέρχεται σε31,96‰ και είναι 4,5 φορές υψηλότερος συκγρινόμενος προς το 7,37‰του συνόλου της Ελλάδος. Στην πραγματικότητα είναι πολύ πιο υψηλόςδιότι στον συνολικό μέσο δείκτη της Ελλάδος συνυπολογίζεται, φυσικά,και ο μεταναστευτικός δείκτης της Μακεδονίας.

12

Η συγκριτική μελέτη των διαχρονικών δημογραφικών στοιχείων οδη-γεί, με σχετική ασφάλεια, σε συμπεράσματα χρήσιμα για την άσκηση πο-λιτικής και διοικήσεως αλλά και για τον σχεδιασμό και την εφαρμογήιδιωτικών επενδύσεων στον ζωτικής σημασίας γεωπολιτικό χώρο τηςΜακεδονίας. Ένα άμεσο, επί παραδείγματι, συμπέρασμα είναι ότι με δη-μογραφική κρίση απειλούνται οι Νομοί Φλωρίνης, Καστοριάς και Γρε-βενών, δηλαδή οι 3 από τους 4 της Περιφερείας Δυτικής Μακεδονίας ό-που ο Νομός Κοζάνης, επίσης εμπερίστατος, συγκεντρώνει τον μισό πλη-θυσμό όλης της Περιφερείας.

Η Εταιρεία δεν είναι αρμοδία ούτε επιθυμεί να προβεί, βέβαια, σε υπο-δείξεις σχεδιασμών και δράσεων που, όμως, καθίστανται προφανείς καιεμπίπτουν στην ευθύνη άλλων αρμοδίων προσώπων και οργάνων σταοποία θα επιδώσει την ανά χείρας μελέτη της ελαυνομένη πάντως απότην βεβαιότητα ότι η δημογραφία της Ελληνικής Μακεδονίας θα απο-τελέσει πολύ σύντομα την εδραία υποδομή πολλών άλλων μελετών και,ευχόμεθα, συγκροτημένων δράσεων.

Ο Πρόεδρος

Νικόλαος Ι. Μέρτζος

13

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο επιστημονικός κλάδος της δημογραφίας έχει ως αντικείμενα την κα-ταγραφή, την ανάλυση και την αξιολόγηση στοιχείων, τα οποία αφορούνστο μέγεθος, στη δομή και στην ανάπτυξη των ανθρώπινων πληθυσμών.Τα συγκεκριμένα στοιχεία επηρεάζονται, σαφώς, από κοινωνικές, οικο-νομικές, περιβαλλοντικές, υγειονομικές και άλλες παραμέτρους. Κατάσυνέπεια οι δημογραφικές έρευνες δεν περιορίζονται μόνο στην απλή πα-ράθεση των απόλυτων και των σχετικών μεγεθών του συνόλου ή τμήμα-τος ενός πληθυσμιακού συνόλου. Εκ των πραγμάτων, το ερευνητικό τουςπεδίο διευρύνεται προς την κατεύθυνση της μελέτης των κοινωνικών καιτων οικονομικών χαρακτηριστικών του πληθυσμού. Διευρύνεται, επίσης,προς την κατεύθυνση της προσέγγισης των γενεσιουργών αιτιών και τωνεπιπτώσεων παραγόντων που είναι πιθανό να επηρεάζουν το μέγεθος καιτη σύνθεσή του. Για τους προαναφερθέντες λόγους οι δημογραφικές έ-ρευνες ανάγονται σε σημεία αναφοράς και αποτελούν προϋπόθεση για τηδιαμόρφωση και την άσκηση πληθυσμιακής πολιτικής, η οποία εντάσσε-ται στην ευρύτερη προσπάθεια για την ανάπτυξη και την ευημερία μιαςχώρας.

Στο πλαίσιο του εκτεταμένου κοινωνικού και οικονομικού επιστημο-νικού εύρους της δημογραφίας, το πεδίο της ιατρικής δημογραφίας επι-κεντρώνει το ενδιαφέρον της, κατά κύριο λόγο, σε βιοτικά γεγονότα ταοποία αφορούν σε γεννήσεις, νόσους και θανάτους. Η χρησιμότητά τηςαναδεικνύεται από το γεγονός ότι η έκταση και η ένταση των υγειονομι-κών προβλημάτων μιας χώρας συναρτάται από τα ποσοτικά και τα ποιο-τικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της. Κατά συνέπεια, η ανάπτυξηπρογραμμάτων τα οποία στοχεύουν στην προαγωγή και τη διαφύλαξη τηςυγείας του κοινωνικού συνόλου πρέπει να στηρίζονται στην ενδελεχήκριτική μελέτη και στη σαφή γνώση των στοιχείων της γεννητικότητας,

νοσηρότητας και θνησιμότητας του πληθυσμού της χώρας, προς τονοποίο αποτείνονται τα συγκεκριμένα προγράμματα.

Η έρευνα τόσο της βιολογίας του πληθυσμού, όσο και των συσχετι-σμών μεταξύ πληθυσμού και κοινωνικού περιβάλλοντος κάτω από τηνεπίδραση διαφόρων οικονομικών παραμέτρων, πραγματοποιείται με τηνανάλυση ποσοτικών και ποιοτικών μεταβλητών, συνδέοντας άρρηκτα τηδημογραφία με τη στατιστική μεθοδολογία.

Η άντληση στοιχείων για τη διεξαγωγή δημογραφικών αναλύσεων επι-κεντρώνεται σε δύο βασικές πηγές. Η πρώτη αφορά σε στατιστικές πλη-ροφορίες για το μέγεθος και την κατανομή του πληθυσμού σε σχέση μεδιάφορα δημογραφικά χαρακτηριστικά. Στα δημογραφικά αυτά χαρακτη-ριστικά περιλαμβάνονται το φύλο, η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση,το μορφωτικό επίπεδο και το επάγγελμα. Η δεύτερη πηγή άντλησης στοι-χείων αφορά σε δημογραφικά γεγονότα, τα οποία συμβαίνουν σε καθημε-ρινή βάση και είναι οι γάμοι, οι γεννήσεις, οι θάνατοι και η μετανάστευ-ση-παλιννόστηση. Τα δημογραφικά αυτά γεγονότα προσεγγίζονται και α-ναλύονται με τη μελέτη των δημογραφικών φαινομένων της γαμηλιότη-τας, της γεννητικότητας, της θνησιμότητας και της μεταναστευτικής κί-νησης.

Το παρόν πόνημα επικεντρώνεται στη μελέτη των δημογραφικώνεξελίξεων του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά τις τε-λευταίες δεκαετίες. Η χρησιμότητα της όλης προσπάθειας έγκειται στογεγονός ότι (1) η σημερινή σύνθεση του πληθυσμού συναρτάται και α-ξιολογείται από τις ροπές της γεννητικότητας και της θνησιμότητας τωντελευταίων δεκαετιών, (2) η τρέχουσα γεννητικότητα και θνησιμότητασυναρτάται από τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού, όπωςδιαμορφώθηκαν στο παρελθόν, (3) οι τάσεις της νοσηρότητας βρίσκονταισε συνάρτηση με την ηλικιακή και κατά φύλο σύνθεση του πληθυσμού,τη γεωγραφική κατανομή του και την αριθμητική συσχέτιση μεταξύ τωνομάδων του αστικού και του αγροτικού πληθυσμού.

Από πλευράς δομής η εργασία χωρίζεται σε 5 μέρη. Στο πρώτο μέροςκρίθηκε σκόπιμο να περιληφθούν διάφοροι ορισμοί και βασικές έννοιες,καθώς και η περιγραφή ορισμένων ερευνητικών εργαλείων που χρη-σιμοποιεί η επιστήμη της δημογραφίας, ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης

16

που δε διαθέτει ειδικές γνώσεις, να προσεγγίσει ευκολότερα το περιε-χόμενο της ύλης που ακολουθεί. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει σύντο-μες αναφορές, ως προς τη μεθοδολογία που εφαρμόζεται για την κατα-γραφή στοιχείων του ελληνικού πληθυσμού. Περιλαμβάνει, επίσης, μίασύντομη περιγραφή των παρατηρούμενων δημογραφικών εξελίξεων στηνΕλλάδα από το 1828 έως τις μέρες μας, δίδοντας έμφαση στις τελευταίεςδεκαετίες. Το τρίτο μέρος περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με τη γεωμορ-φολογία και το κλίμα της Μακεδονίας, που ως παράμετροι επηρεάζουν τομέγεθος και τη σύνθεση του πληθυσμού κάθε γεωγραφικής περιοχής. Πε-ριλαμβάνει, επίσης, σύντομη αναφορά στη διοικητική διαίρεση της Μα-κεδονίας, επισημαίνοντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μετά τηνεφαρμογή του νόμου 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια). Το τέταρτο μέροςεπικεντρώνεται στον πληθυσμό της Μακεδονίας. Με την παράθεση ανα-λυτικών πινάκων, που συνοδεύονται από επιγραμματικές επισημάνσειςκαι σύντομα σχόλια, περιγράφονται στοιχεία του πληθυσμού τα οποίααφορούν στο μέγεθος και τη σύνθεσή του, στα φαινόμενα της γαμηλιό-τητας, της γεννητικότητας και της θνησιμότητας, στη φυσική κίνηση τουπληθυσμού, καθώς και στο ρεύμα μετανάστευσης – παλιννόστησης. Στοπέμπτο και τελευταίο μέρος καταβάλλεται προσπάθεια μιας γενικότερηςκριτικής προσέγγισης των δημογραφικών εξελίξεων που παρατηρούνταιστην Ελλάδα και ειδικότερα στη Μακεδονία, καθώς και των παραγόντωνπου επιδρούν στη διαμόρφωσή τους. Η κριτική αυτή προσέγγιση συμπλη-ρώνεται με την παράθεση μέτρων και προτάσεων που θα μπορούσαν νασυνεισφέρουν στον έλεγχο του υφιστάμενου δημογραφικού προβλήμα-τος. Στο τέλος παρατίθεται η βιβλιογραφία πάνω στην οποία στηρίχθηκεη εκπόνηση της εργασίας.

Η πληθώρα των στοιχείων που περιλαμβάνονται στη μελέτη αντλή-θηκαν από πρωτογενείς πηγές της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας τηςΕλλάδος. Tα συγκεκριμένα στοιχεία ελέγχθηκαν και διασταυρώθηκανσυστηματικά, έτυχαν, κατά περίπτωση, ιδιαίτερης επεξεργασίας και πα-ρουσιάζονται στην εργασία με αναλυτικούς πίνακες, το περιεχόμενο τωνοποίων επιτρέπει πρόσθετες ποικίλες και ευρύτατες παρατηρήσεις καιαναλύσεις.

Ευελπιστούμε, ότι το παρόν βιβλίο θα αποτελέσει ένα χρήσιμο σημείοαναφοράς για κάθε ενδιαφερόμενο και ιδιαίτερα για τις αρχές και τις δη-

17

μόσιες υπηρεσίες του τόπου. Τα δημογραφικά στοιχεία τα οποία ανα-λυτικά παρατίθενται είναι πολύτιμα για κάθε ορθολογικό προγραμμα-τισμό της πολιτείας στις ποικίλες δραστηριότητές της. Επιπρόσθετα, πα-ρέχουν τις ενδείξεις εκείνες που απαιτούν δέουσες παρεμβάσεις, ώστε ναελεγχθεί κάθε δυσμενής πληθυσμιακή εξέλιξη στο ευαίσθητο γεωγρα-φικό διαμέρισμα της Μακεδονίας.

Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2006 ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ι. ΔΑΡΔΑΒΕΣΗΣΕπ. Καθηγητής

Υγιεινής και Κοινωνικής ΙατρικήςΙατρικής Σχολής Α.Π.Θ.

18

1. ΟΡΙΣΜΟΙ, ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ

Ορισμοί και βασικές έννοιες

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι το σύνολο των ατόμων μίαςπεριφέρειας (δήμου, κοινότητας, δημοτικού – κοινοτικού διαμερίσματοςή οικισμού) στην οποία ήταν παρόντα κατά την ημέρα της απογραφής,ανεξάρτητα εάν διαμένουν μόνιμα στη συγκεκριμένη περιφέρεια ή εάνβρέθηκαν να διαμένουν εκεί προσωρινά ή τυχαία.

ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι το σύνολο των ατόμων τα οποία έ-χουν τη συνήθη διαμονή τους σε μία περιφέρεια, νομό, δήμο – κοινότητα,δημοτικό – κοινοτικό διαμέρισμα και αυτοτελή οικισμό.

ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι το σύνολο των ατόμων κάθε φύ-λου και ηλικίας τα οποία είναι καταχωρημένα στα αντίστοιχα δημοτολό-για, εφόσον αυτά κατά την ημέρα της απογραφής βρίσκονταν στη χώρακαι απογράφηκαν ως παρόντες ή ως απουσιάζοντες προσωρινά στο εξω-τερικό.

ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΜΕ-ΣΟ ΚΑΘΕ ΕΤΟΥΣ: Είναι ο πληθυσμός ο οποίος υπολογίζεται μετά απόκάθε απογραφή με βάση τον πραγματικό πληθυσμό της συγκεκριμένης α-πογραφής και των γεννήσεων ζώντων και των θανάτων που συνέβησαν,στο μεταξύ, καθώς και της μεταναστευτικής κίνησης.

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των δήμων και τωνκοινοτήτων των οποίων ο πολυπληθέστερος οικισμός έχει 10.000 κατοί-κους και άνω. Επίσης, είναι ο πληθυσμός των 18 πολεοδομικών συγκροτη-μάτων της χώρας, στο σύνολό τους, ανεξάρτητα από το μέγεθος του πλη-θυσμού του πολυπληθέστερου δήμου ή κοινότητας του συγκροτήματος.

Μετά την εφαρμογή του νόμου 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια) ο α-στικός πληθυσμός περιλαμβάνει τον πληθυσμό των δημοτικών και τωνκοινοτικών διαμερισμάτων των οποίων ο πολυπληθέστερος οικισμός έχει

2.000 κατοίκους και άνω. Με τη συγκεκριμένη προδιαγραφή πραγματο-ποιήθηκε η απογραφή του έτους 2001.

ΗΜΙΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των δήμων καιτων κοινοτήτων των οποίων ο πολυπληθέστερος οικισμός έχει 2.000-9.999 κατοίκους, εκτός αυτών που ανήκουν στα πολεοδομικά συγκροτή-ματα της χώρας.

Μετά την εφαρμογή του νόμου 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια) η έν-νοια του ημιαστικού πληθυσμού καταργήθηκε και δεν περιλήφθηκε ωςπαράμετρος στην απογραφή του έτους 2001.

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των δήμων και τωνκοινοτήτων των οποίων ο πολυπληθέστερος οικισμός έχει λιγότερο από2.000 κατοίκους, εκτός αυτών που ανήκουν στα πολεοδομικά συγκροτή-ματα της χώρας.

ΠΕΔΙΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των δήμων και τωνκοινοτήτων των οποίων η εδαφική περιοχή βρίσκεται, στο σύνολο ή κατάτο μεγαλύτερο μέρος της, σε επίπεδο ή ελαφρώς κεκλιμένο έδαφος και σευψόμετρο κάτω από 800 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.

ΗΜΙΟΡΕΙΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των κοινοτήτωντων οποίων η εδαφική περιοχή βρίσκεται στις υπώρειες των ορέων ή ηέκτασή τους διαμοιράζεται κατά το ήμισυ περίπου στην πεδιάδα και κατάτο άλλο ήμισυ στο όρος. Σε κάθε περίπτωση και για το μεγαλύτερο μέροςτης περιοχής της κοινότητας το υψόμετρό της είναι κάτω από 800 μέτρααπό την επιφάνεια της θάλασσας.

ΟΡΕΙΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός των κοινοτήτων τωνοποίων η επιφάνεια είναι κατ’ εξοχήν κεκλιμένη και ανώμαλη, διακόπτε-ται από χαράδρες ή καλύπτεται από απότομους ορεινούς όγκους, οι οποίοιδημιουργούν στο έδαφος βαθιές και πολλαπλές πτυχώσεις με υψομετρι-κές διαφορές σημείων της κοινότητας πάνω από 400 μέτρα. Είναι, επίσης,ο πληθυσμός των κοινοτήτων των οποίων ολόκληρη η επιφάνεια ή μεγά-λο μέρος της βρίσκεται σε υψόμετρο άνω των 800 μέτρων από την επιφά-νεια της θάλασσας.

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Είναι ο πληθυσμός που απο-γράφηκε σε κατοικίες ενός οικισμού, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους λιγό-τερο από 200 μέτρα.

ΔΙΑΣΠΑΡΜΕΝΟΣ Ή ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Εί-ναι ο πληθυσμός που απογράφηκε σε κατοικίες ενός οικισμού, οι οποίεςαπέχουν μεταξύ τους περισσότερο από 200 μέτρα.

20

ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ: Θεωρείται κάθε πρόσωπο που ζει μόνο, είτε σε χωρι-στή κατοικία, είτε σε ενοικιαζόμενο δωμάτιο, αλλά, στην περίπτωση αυ-τή δε γευματίζει μαζί με το πρόσωπο ή την οικογένεια από την οποία νοι-κιάζει το δωμάτιο. Θεωρείται, επίσης, νοικοκυριό κάθε ομάδα δύο ή πε-ρισσότερων προσώπων τα οποία μπορεί να είναι συγγενείς ή μη, ζουνστην ίδια κατοικία και λαμβάνουν μαζί τα γεύματά τους.

ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ: Είναι η μόνιμη και αυτοτελής κατασκευή,η οποία αποτελείται από ένα, τουλάχιστον, κανονικό δωμάτιο και προορί-ζεται για κατοικία ενός νοικοκυριού.

ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ: Περιλαμβάνονται διάφορες κατηγορίες κα-ταλυμάτων, όπως είναι τα ξενοδοχεία, τα νοσοκομεία, οι κατοικίες συλλο-γικών συμβιώσεων και τα προσωρινά καταλύματα.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ Ή ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ: Είναι η μετανά-στευση ενός ατόμου ή ομάδας από μία χώρα σε άλλη, για οποιοδήποτελόγο, ο οποίος συνήθως αφορά σε άσκηση επαγγέλματος και με πρόθεσητην εκεί παραμονή τους μόνιμα ή τουλάχιστον περισσότερο από 12 μή-νες, αποκτώντας στη χώρα υποδοχής μόνιμη κατοικία.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ: Είναι η μετακίνηση ενός ατόμουή ομάδας από μία περιοχή, πόλη ή χωριό μιας χώρας προς περιοχή, πόληή χωριό της ίδιας χώρας. Επειδή η μετακίνηση αυτή αφορά κυρίως σε με-τεγκατάσταση από αγροτικές σε αστικές περιοχές, ονομάζεται και αστυ-φιλία.

ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ: Είναι η επιστροφή στην Ελλάδα ελλήνων υπη-κόων, ύστερα από παραμονή επί ένα και πλέον έτος σε χώρα του εξωτε-ρικού, με πρόθεση να παραμείνουν στην πατρίδα τους μόνιμα ή τουλάχι-στον για χρονικό διάστημα πάνω από ένα έτος.

ΓΑΜΟΣ: Είναι η ένωση άνδρα και γυναίκας, η οποία αναγνωρίζεταιαπό το δίκαιο. Στην Ελλάδα η εγκυρότητα του γάμου διασφαλίζεται, γιαμεν τον θρησκευτικό γάμο με την ιερολόγησή του, σύμφωνα με τους κα-νόνες του θρησκεύματος ή του δόγματος των ερχομένων σε γάμο, για δετον πολιτικό γάμο με την τήρηση των διατάξεων του νόμου 1250/1982περί καθιέρωσης του πολιτικού γάμου στην Ελλάδα.

ΓΑΜΗΛΙΟΤΗΤΑ: Είναι η αριθμητική έκφραση των γάμων στον πλη-θυσμό και ο υπολογισμός της πραγματοποιείται με διάφορους συντελε-στές.

ΓΕΝΝΗΣΗ ΖΩΝΤΟΣ: Είναι η πλήρης έξοδος από το σώμα της μητέ-ρας προϊόντος σύλληψης, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της κύησης, το

21

οποίο μετά τον πλήρη αποχωρισμό αναπνέει ή εμφανίζει άλλα σημείαζωής, άσχετα από το γεγονός αν αποκόπηκε ή όχι ο ομφάλιος λώρος ή αναπέμεινε ή όχι προσκολλημένος ο πλακούντας.

Κάθε βρέφος που γεννήθηκε εν ζωή καταγράφεται ως γέννηση, ανε-ξάρτητα εάν ζει ή όχι κατά το χρόνο της καταγραφής. Αν πεθάνει οποιο-δήποτε χρόνο μετά τη γέννηση, καταγράφεται και υπολογίζεται ως θά-νατος.

ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ: Είναι η αριθμητική έκφραση των γεννήσεωνστον πληθυσμό και ο υπολογισμός της πραγματοποιείται με διάφορουςσυντελεστές. Η γεννητικότητα διαφοροποιείται από τον όρο αναπαραγω-γικότητα, ο οποίος χρησιμοποιείται με την κυριολεκτική σημασία της α-ναπαραγωγής των πληθυσμών, όπως επίσης και από τον όρο γονιμότητα,ο οποίος αναφέρεται στη θεωρητικά αναμενόμενη δυνατή αναπαραγωγι-κή ικανότητα των γυναικών.

ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ – Η ΦΥΣΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΠΛΗΘΥ-ΣΜΟΥ: Είναι η παρατηρούμενη μέση ετήσια αύξηση επί 1.000 κατοίκωντου πληθυσμού της χώρας σε ορισμένη χρονική περίοδο.

ΘΑΝΑΤΟΣ: Είναι η διαρκής και οριστική εξαφάνιση κάθε ένδειξηςζωής, η οποία επέρχεται σε οποιοδήποτε χρόνο μετά από τη γέννηση ζώ-ντος οργανισμού.

Ο ορισμός εξαιρεί τον θάνατο εμβρύου (γέννηση νεκρού), ο οποίοςαφορά στη γέννηση νεογνού, το οποίο δεν ανέπνευσε κατά την έξοδο απότο σώμα της μητέρας του, ούτε έδειξε άλλα σημεία ζωής, διότι επήλθε οθάνατος του εμβρύου, μετά από κύηση 28 εβδομάδων και άνω, πριν απότην πλήρη έξοδο και τον αποχωρισμό του από τη μητέρα.

ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ: Είναι η αριθμητική ένδειξη της δύναμης του θα-νάτου από κάθε αιτία στον πληθυσμό. Ο υπολογισμός της θνησιμότηταςπραγματοποιείται με διάφορους συντελεστές.

ΥΠΕΡΟΧΗ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΘΑΝΑΤΩΝ: Είναι η δια-φορά μεταξύ των γεννήσεων και των θανάτων, η οποία προστίθεται στονπληθυσμό της χώρας που υπάρχει στο τέλος του προηγούμενου έτους καισυνεισφέρει στην ετήσια αύξηση του πληθυσμού ή στην περίπτωση πε-ρισσότερων ετών, στη μέση ετήσια αύξηση του πληθυσμού.

22

Ιατροδημογραφικοί δείκτες

ΙΑΤΡΟΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΙ Ή ΒΙΟΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΉΔΕΙΚΤΕΣ: Είναι κλασματικοί αριθμοί, στον αριθμητή των οποίων τοπο-θετείται ο αριθμός των βιοτικών γεγονότων, τα οποία συνέβησαν σε μίαχώρα ή περιοχή κατά τη διάρκεια ενός ορισμένου χρονικού διαστήματος,που συνήθως αφορά σε ένα πλήρες ημερολογιακό έτος. Στον παρονομα-στή τοποθετείται ο πληθυσμός της χώρας ή της περιοχής, στο ίδιο χρονι-κό διάστημα, και το πηλίκο πολλαπλασιάζεται επί μία σταθερά, η οποίασυνήθως ισούται με 1.000.

Με το δεδομένο ότι ο πληθυσμός μιας χώρας ή μιας περιοχής μετα-βάλλεται καθημερινά, λαμβάνεται ως αντιπροσωπευτικό και τοποθετεί-ται στον παρονομαστή του δείκτη το μέγεθος του πληθυσμού της μέσηςημέρας του έτους (30η Ιουνίου) ή το ήμισυ του αθροίσματος του πληθυ-σμού της 1ης Ιανουαρίου και της 31ης Δεκεμβρίου του ιδίου ημερολογια-κού έτους.

Οι δημογραφικοί δείκτες χρησιμεύουν ως μέτρο ταυτόχρονης σύγκρι-σης βιοτικών γεγονότων, που συμβαίνουν σε διάφορες γεωγραφικές πε-ριοχές, καθώς και για τον έλεγχο της διαχρονικής εξέλιξης ενός βιοτικούγεγονότος στον ίδιο τόπο.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΑΜΗΛΙΟΤΗΤΑΣ: Διακρίνονται στον αδρό και στους εξει-δικευμένους δείκτες. Ο αδρός ή γενικός δείκτης γαμηλιότητας (Α.Δ.Γμ.)υπολογίζεται με τον τύπο:

23

αριθμός γάμων κατά το έτος Χπληθυσμός 30ης Ιουνίου έτους Χ

Α.Δ.Γμ.= x1000

Ακριβέστεροι, είναι οι εξειδικευμένοι δείκτες γαμηλιότητας κατά φύ-λο, ηλικία και αστική κατάσταση επί 1.000 ατόμων του μέσου πλη-θυσμού του φύλου, ηλικίας ή αστικής κατάστασης μίας χώρας ή πε-ριοχής, που μπορούν να νυμφευθούν. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι ο εξει-δικευμένος δείκτης γαμηλιότητας άγαμων θηλέων ηλικίας 15-49 ετών(Ε.Δ.Γμ.Αγ.Θ.), ο οποίος υπολογίζεται με τον τύπο:

γάμοι θηλέων αγάμων 15-19 ετών κατά το έτος Χπληθυσμός 30ης Ιουνίου έτους Χ

αγάμων θηλέων ηλικίας 15-19 ετών

Ε.Δ.Γμ.Αγ.Θ = x1000

ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: Διακρίνονται στους ακατέργαστουςκαι τους εξειδικευμένους δείκτες, καθώς και στους δείκτες γεννητικότη-τας κατά γενεά.

Στους ακατέργαστους δείκτες γεννητικότητας περιλαμβάνονται:α. Ο δείκτης γεννητικής γεννητικότητας (Δ.Γ.Γ.), ο οποίος περιλαμβά-

νει και τις γεννήσεις νεκρών, υπολογίζεται με τον τύπο:

β. Ο αδρός δείκτης γεννητικότητας (Α.Δ.Γ.) ή δείκτης γεννητικότηταςζώντων, ο οποίος υπολογίζεται με τον τύπο:

Στους εξειδικευμένους δείκτες γεννητικότητας περιλαμβάνονται:α. Ο δείκτης ειδικής γεννητικότητας (Δ.Ειδ.Γ.), ο οποίος υπολογίζεται

με τον τύπο:

β. Ο δείκτης ειδικής γεννητικότητας κατά ηλικία μητέρας, ο οποίος εί-ναι ίδιος με τον δείκτη της ειδικής γεννητικότητας, αλλά εξειδικευμένοςσε μία προκαθορισμένη ηλικία ή ομάδα ηλικιών.

Στους δείκτες γεννητικότητας κατά γενεά περιλαμβάνονται:α. Ο δείκτης συνολικού ποσοστού αναπαραγωγής (Δ.Σ.Π.Α.), ο οποίος

υπολογίζεται με την άθροιση των δεικτών ειδικής κατά ηλικίας μητέραςγεννητικότητας για όλες τις ηλικίες και τον πολλαπλασιασμό τους επί τοναριθμό των ετών από τα οποία αποτελούνται οι ομάδες ηλικιών. Ο συγκε-κριμένος δείκτης δείχνει πόσα τέκνα μπορούν να γεννηθούν από μία ομά-δα 1.000 γυναικών, οι οποίες πέρασαν όλη τη διάρκεια της αναπαραγωγι-κής τους ηλικίας, υπό την επιρροή των συντελεστών της ειδικής κατάηλικία μητρός γεννητικότητας.

24

αριθμός του συνόλου των γεννήσεων κατά το έτος Χπληθυσμός 30ης Ιουνίου έτους Χ

Δ.Γ.Γ = x1000

αριθμός γεννήσεων ζώντων κατά το έτος Χπληθυσμός 30ης Ιουνίου έτους Χ

Α.Δ.Γ = x1000

γεννήσεις ζώντων κατά το έτος Χπληθυσμός γυναικών ηλικίας 15-49 ετών

30ης Ιουνίου έτους Χ

Δ.Ειδ.Γ. = x1000

β. Το ακαθάριστο ποσοστό αναπαραγωγής (Α.Π.Α.), το οποίο προκύ-πτει από τον πολλαπλασιασμό του δείκτη συνολικής αναπαραγωγής, επίτην αναλογία γεννήσεων κατά φύλο ζώντων θηλέων σε μία συγκεκριμένηπερίοδο. Ως σταθερή αναλογία γεννήσεων θηλέων ζώντων έχει καθιερω-θεί, διεθνώς, ο αριθμός 0,485, με τον οποίο και πολλαπλασιάζεται ο δεί-κτης συνολικής αναπαραγωγής. Το αποτέλεσμα δείχνει τον αριθμό τωνζώντων θυγατέρων τις οποίες αποκτούν 1.000 μητέρες, καθ’ όλη τη διάρ-κεια της αναπαραγωγικής ηλικίας ή τις θυγατέρες που αποκτά μία μητέ-ρα, στην περίπτωση που αναφερόμαστε στην κάθε μητέρα.

γ. Το καθαρό ποσοστό αναπαραγωγής (Κ.Π.Α.), το οποίο υπολογίζε-ται με την παρεμβολή της παρατηρούμενης θνησιμότητας σε κάθε ηλικίαγυναικών, του δείκτη ειδικής γεννητικότητας κατά ηλικία μητρός. Το α-ποτέλεσμα δείχνει τη μελλοντική εξέλιξη της αναπαραγωγικής δύναμηςενός λαού με βάση τα τρέχοντα στοιχεία της γεννητικότητας και την πι-θανότητα επιβίωσης.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ: Διακρίνονται στον δείκτη γενικής θνη-σιμότητας και στους εξειδικευμένους δείκτες. Ο δείκτης γενικής θνησι-μότητας (Δ.Γ.Θ.) ή αδρός δείκτης θνησιμότητας υπολογίζεται με τον τύπο:

Ακριβέστεροι είναι εξειδικευμένοι δείκτες θνησιμότητας κατά φύλο,ηλικία, αιτία κ.λπ., χώρας ή περιοχής επί 1.000 κατοίκων, σε ορισμένηχρονική περίοδο. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι ο εξειδικευμένος δείκτηςθνησιμότητας αρρένων (Ε.Δ.Θ.Αρ.), ο οποίος υπολογίζεται με τον τύπο:

ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ (Δ.Μ.Μ.): Υπολογίζε-ται σε απόλυτους αριθμούς ή σε ποσοστιαία αναλογία με τον τύπο:

25

σύνολο θανάτων κατά το έτος Χπληθυσμός 30ης Ιουνίου έτους Χ

Δ.Γ.Θ.= x1000

σύνολο θανάτων αρρένων κατά το έτος Χπληθυσμός αρρένων 30ης Ιουνίου έτους Χ

Ε.Δ.Θ.Αρ. = x1000

αριθμός μεταναστών της χώρας κατά το έτος Χπληθυσμός χώρας 30ης Ιουνίου έτους Χ

Δ.Μ.Μ. = x1000

2. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

Η καταγραφή στοιχείων του ελληνικού πληθυσμού

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και μέχρι τα χρόνια της εθνικήςπαλιγγενεσίας του 1821 καμία απογραφή πληθυσμού δεν πραγματοποιή-θηκε στην τότε τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Οι λόγοι αφορούσαν, κυρίως,σε θρησκευτικές προκαταλήψεις των Οθωμανών κατακτητών, ενώ οι μό-νες πληροφορίες του μεγέθους και της σύνθεσης του πληθυσμού, κατά τησυγκεκριμένη περίοδο, αντλούνται από το «Μητρώο Πληθυσμού», το ο-ποίο τηρούσαν οι τουρκικές αρχές για λόγους φορολογικούς και στρατιω-τικούς.

Μετά την ελληνική επανάσταση και μέχρι σήμερα έχουν πραγματο-ποιηθεί 29 συνολικά απογραφές πληθυσμού. Εξ αυτών οι 14 πραγματο-ποιήθηκαν κατά την περίοδο 1828-1856 και αφορούν, ουσιαστικά, σε α-πλές απαριθμήσεις κατοίκων, ενώ οι 15 πραγματοποιήθηκαν κατά την πε-ρίοδο 1861-2001 και αφορούν σε απογραφές με τη σύγχρονη έννοια τουόρου. Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, κατά τα έτη 1881, 1913 και 1947 τρειςαπογραφές πληθυσμών προσαρτηθέντων εδαφών, ενώ το 1923 πραγματο-ποιήθηκε μία μη υποχρεωτική απαρίθμηση προσφύγων της Μ. Ασίας.

Πρέπει να επισημανθεί ότι οι απογραφές του ελληνικού πληθυσμούκαι ιδιαίτερα όσες πραγματοποιήθηκαν τον 19ο και στις αρχές του 20ούαιώνα παρουσιάζουν σφάλματα. Τα συγκεκριμένα σφάλματα αφορούν σεστρογγυλοποιήσεις ηλικιών που τελειώνουν σε 0 και σε 5, σε ελλιπή κα-ταμέτρηση του πληθυσμού ηλικίας 0-5 ετών, σε μετατόπιση γυναικών η-λικίας κάτω και άνω των 15 ετών προς αυτή την ηλικία και σε ελλιπή, μέ-χρι και το 1920, καταμέτρηση ανδρών στρατεύσιμης ηλικίας.

Επιπρόσθετα, την ημέρα της απογραφής παρατηρούνται πληθυσμια-κές μετακινήσεις από αστικές προς αγροτικές περιοχές, λόγω της συναι-σθηματικής ανάγκης πολλών ατόμων προς απογραφή στους γενέθλιους

τόπους, ενώ η προβλεπόμενη απογραφή των ξένων υπηκόων, που ζουνστην Ελλάδα, δεν μπορεί να εφαρμοστεί στις περιπτώσεις των χιλιάδωνπαρανόμων μεταναστών, που αποφεύγουν κάθε επαφή με τις αρχές.

Συνεκτιμώντας τα προαναφερθέντα, επισημαίνεται ότι οι πληρέστε-ρες των απογραφών του ελληνικού πληθυσμού θεωρούνται οι απογραφέςτων ετών 1928, 1951, 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

Η απαρχή της θεσμοθέτησης τακτικής και συστηματικής καταγραφήςστοιχείων του ελληνικού πληθυσμού συνδέεται με τον νόμο περί τήρησηςΛηξιαρχικών Βιβλίων, ο οποίος ψηφίστηκε το 1836 και με τη δημοσίευ-ση των στοιχείων τους στην ετήσια έκδοση του Τμήματος Στατιστικήςτου Γραφείου της Δημόσιας Οικονομίας. Η συγκεκριμένη έκδοση έφερετον τίτλο «Κίνηση του Πληθυσμού της Ελλάδος κατά το έτος…» και κυ-κλοφόρησε για πρώτη φορά το 1860. Έκτοτε, και με εξαίρεση τις περιό-δους 1881-1920 και 1941-1948, συνεχίστηκε η τακτική καταγραφή στοι-χείων του ελληνικού πληθυσμού, με σταδιακή βελτίωση των μεθόδων καιτης ποσότητας των καταγραφών, ιδιαίτερα μετά το 1933, όταν το σύστη-μα των ληξιαρχικών καταγραφών κάλυψε το σύνολο της χώρας. Πρέπει,όμως, να επισημανθεί ότι το ορόσημο της ποιοτικής αναβάθμισης τωνπληθυσμιακών καταγραφών είναι το 1956, έτος αναδιοργάνωσης της«Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – Ε.Σ.Υ.Ε.».

Η Ε.Σ.Υ.Ε. συγκεντρώνει και επεξεργάζεται στοιχεία από τις ανά δε-καετία διενεργούμενες απογραφές του ελληνικού πληθυσμού, καθώς καιστοιχεία από τα Ληξιαρχεία της χώρας. Τα στοιχεία των απογραφών δη-μοσιεύονται σε ειδικούς τόμους με τίτλο «Αποτελέσματα απογραφής πλη-θυσμού και κατοικιών της … (ημερομηνία απογραφής)». Τα στοιχεία τωνληξιαρχικών καταγραφών δημοσιεύονται σε ετήσιες εκδόσεις με τίτλο«Φυσική κίνηση του πληθυσμού της Ελλάδος κατά το έτος…», ενώ περι-λήψεις των στοιχείων των απογραφών και των ληξιαρχικών καταγραφώνδημοσιεύονται στην ετήσια έκδοση με τίτλο «Στατιστική Επετηρίς της Ελ-λάδος… (έτος)».

Η Ε.Σ.Υ.Ε. εκδίδει, επίσης, μεταξύ άλλων, το μηνιαίο «Στατιστικό Δελ-τίο», το οποίο περιέχει τα πλέον πρόσφατα ληξιαρχικά στοιχεία, καθώςκαι τη «Στατιστική Κοινωνικής Πρόνοιας και Υγιεινής», η οποία περιλαμ-βάνει στοιχεία που αφορούν στη δημόσια υγεία του ελληνικού πληθυ-σμού.

28

29

Οι δημογραφικές εξελίξεις στην Ελλάδα

Ο ελλαδικός χώρος, εκτεινόμενος σε κρίσιμη γεωπολιτική θέση, υπήρ-ξε, δια μέσου των αιώνων, επίκεντρο πολεμικών διενέξεων, πολιτισμικώνκαι θρησκευτικών αντιπαραθέσεων, καθώς και κοινωνικοοικονομικώνανακατατάξεων. Το ιστορικό αυτό δεδομένο, σε συνδυασμό με τις περιο-ρισμένες δυνατότητες των τροφοδοτικών πηγών της περιοχής, δεν επέ-τρεψε ποτέ τη δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων ώστε ο ελληνικόςπληθυσμός να υπερβεί αριθμητικά τα λίγα εκατομμύρια.

Η πρώτη απογραφή του ελληνικού πληθυσμού πραγματοποιήθηκε το1828, ενώ η πλέον πρόσφατη το 2001. Το 1828 η ελληνική επικράτεια κα-ταλάμβανε έκταση 47.516 τετρ. χιλ. και αριθμούσε 753.400 κατοίκους, μεκατανομή 15,86 κατοίκους ανά τετρ. χιλ. Το 2001 η έκταση της χώραςαφορούσε σε 131.957 τετρ. χιλ. και αριθμούσε πραγματικό πληθυσμό10.964.020 κατ., με κατανομή 83,08 κατοίκους ανά τετρ. χιλ. (πίν. 1).

Τα συγκεκριμένα αριθμητικά δεδομένα παρουσιάζουν μεταξύ των ε-τών 1828 και 2001 μία εικόνα τριπλασιασμού της έκτασης της χώρας, αύ-ξησης του πληθυσμού της κατά 15 φορές και πενταπλασιασμού της πυ-κνότητας του πληθυσμού της.

Πίν. 1. Κατανομή του πληθυσμού, της επιφάνειας και της πυκνότητας του πλη-θυσμού της Ελλάδας σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών1828-2001.

ΕΤΟΣΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣΚΑΤΟΙΚΟΙΑΝΑ Τ.Χ.

ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣΕ Τ.Χ.

ΜΕΤΑΒΟΛΗαπόλυτοιαριθμοί %

1828 753.400 -185.365 -19,75 47.516 15,861838 752.077 -1.323 -0,18 47.516 15,831839 823.773 71.696 9,53 47.516 17,341840 850.246 26.473 3,21 47.516 17,891841 861.019 10.773 1,27 47.516 18,121842 853.005 -8.014 -0,93 47.516 17,951843 915.059 62.054 7,27 47.516 19,261844 930.295 15.236 1,67 47.516 19,581845 960.236 29.941 3,22 47.516 20,211848 986.731 26.495 2,76 47.516 20,771853 1.035.527 48.796 4,95 47.516 21,791856 1.062.627 27.100 2,62 47.516 22,36

30

Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006:42.

Παρατηρήσεις:α. Τα στοιχεία αναφέρονται στον πραγματικό πληθυσμό της χώρας.β. Το 1864 προσαρτήθηκαν οι Ιόνιοι νήσοι.γ. Το 1881 προσαρτήθηκαν η Θεσσαλία και η Άρτα.δ. Το 1897 παραχωρήθηκε στην Τουρκία τμήμα εδάφους της Θεσσαλίας.ε. Το 1920 περιλήφθηκαν στην απογραφή ο πληθυσμός και η έκταση της Ανατολι-

κής Θράκης και των νήσων Ίμβρου και Τενέδου.στ. Το 1947 προσαρτήθηκαν τα Δωδεκάνησα.ζ. Στην επιφάνεια της χώρας, η οποία εξακριβώθηκε με εμβαδομέτρηση που πραγ-

ματοποιήθηκε το 1963 και αναθεωρήθηκε το 1973, 1983 και 1993 περιλαμβάνο-νται οι ποταμοί, οι λίμνες κ.λπ., που βρίσκονται εντός των ορίων της χώρας.

Η αξιοσημείωτη αύξηση του πληθυσμού του ελληνικού κράτους οφεί-λεται στη σταδιακή επέκταση των συνόρων της χώρας, η οποία άρχισε το1864 με την προσάρτηση των Ιονίων νήσων και συνεχίστηκε μέχρι το1947 με την προσάρτηση της Δωδεκανήσου. Οφείλεται, επίσης, στην έ-λευση 1.221.649 προσφύγων από τη Μ. Ασία και την Α. Θράκη μετά τηντραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής, η πλειοψηφία των οποίων α-φορούσε σε νεαρής ηλικίας άτομα, που βελτίωσαν καθοριστικά τόσο τηνποιοτική, όσο και την ποσοτική δομή του ελληνικού πληθυσμού.

ΕΤΟΣΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣΚΑΤΟΙΚΟΙΑΝΑ Τ.Χ.

ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣΕ Τ.Χ.

ΜΕΤΑΒΟΛΗαπόλυτοιαριθμοί %

1861 1.096.810 34.183 3,22 47.516 23,081870 1.457.894 361.084 32,92 50.211 29,041879 1.679.470 221.576 15,20 50.211 33,451889 2.187.208 507.738 30,23 63.606 34,391896 2.433.806 246.598 11,27 63.606 38,261907 2.631.952 198.146 8,14 63.211 41,641920 5.016.889 2.384.937 90,61 127.000 39,501928 6.204.684 1.187.795 23,68 129.281 47,991940 7.344.860 1.140.176 18,38 129.281 56,811951 7.632.801 287.941 3,92 131.957 57,841961 8.388.553 755.752 9,90 131.957 63,571971 8.768.641 380.088 4,53 131.957 66,451981 9.740.417 971.776 11,08 131.957 73,821991 10.259.900 519.483 5,33 131.957 77,752001 10.964.020 704.120 6,86 131.957 83,08

Πίν. 1. (συνέχεια)

31

Η προσπάθεια διοικητικής και υγειονομικής συγκρότησης της χώρας,η οποία συστηματοποιήθηκε μετά το 1930, συνεισέφερε στον έλεγχο τωνεπιδημιών και στην πτώση της θνησιμότητας, που μάστιζε, μέχρι τότε,τον ελληνικό πληθυσμό. Η πτώση της θνησιμότητας συνοδεύτηκε απόσταδιακή μείωση της γεννητικότητας, κάνοντας έκδηλο το δημογραφικόπρόβλημα της χώρας μας, που επιτάθηκε ύστερα από τις σημαντικές αν-θρώπινες απώλειες της περιόδου 1940-1949, τη μεταναστευτική αιμορ-ραγία της δεκαετίας του 1960 προς το εξωτερικό και τη μετακίνηση αγρο-τικού πληθυσμού προς τις αστικές περιοχές της ελληνικής επικράτειας.

Κατά τη μεταπολεμική περίοδο, ειδικότερα, παρατηρείται συνεχήςμείωση της φυσικής κίνησης του πληθυσμού, η οποία προκύπτει από τηνυπεροχή των γεννήσεων έναντι των θανάτων, ενώ η πραγματική κίνηση,η οποία προκύπτει από την αύξηση του πληθυσμού μεταξύ δύο απο-γραφών παρουσιάζει αξιοσημείωτες μειώσεις τις δεκαετίες 1961-1970και 1981-1990 (πίν. 2).

Πίν. 2. Κατανομή του αριθμού των γεννήσεων και των θανάτων, της φυσικήςκαι της πραγματικής κίνησης του ελληνικού πληθυσμού, κατά δεκαετίες στην πε-ρίοδο 1951-2000.

ΔΕΚΑΕΤΙΑ

1951-1960

1961-1970

1971-1980

1981-1990

1991-2000

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΙΦΥΣΙΚΗΚΙΝΗΣΗ

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΚΙΝΗΣΗ

1.541.919 578.670 963.249 755.752

1.532.475 693.050 839.425 380.088

1.438.877 801.509 637.368 971.776

1.183.634 911.193 272.441 516.047

1.017.295 995.078 22.217 519.483

Πηγές: 1. Ε.Σ.Υ.Ε. Διεύθυνση Πληθυσμού, Τμήμα Φυσικής Κίνησης Πληθυσμού.2. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστικές Επετηρίδες της Ελλάδος των ετών 1961-2004 (επεξεργασία

στοιχείων).

32

Η κατά φύλο σύνθεση του ελληνικού πληθυσμού παρουσιάζει, διαχρο-νικά, διακυμάνσεις (πίν. 3). Μέχρι το 1896, κυρίως λόγω της υψηλήςμητρικής θνησιμότητας, οι άνδρες υπερτερούσαν αριθμητικά των γυναι-κών, ενώ κατά την περίοδο 1907-1940 οι ποσοστιαίες αναλογίες τουςισοσκελίστηκαν. Μετά το 1951 η σύνθεση του πληθυσμού αφορούσε κα-τά 51% σε γυναίκες και κατά 49% σε άνδρες, κυρίως λόγω της υπερθνη-σιμότητας των ανδρών και της μετανάστευσης, η οποία παρέσυρε περισ-σότερους άνδρες παρά γυναίκες. Το 2001 η απογραφή του πληθυσμούκατέγραψε 108.656 περισσότερες γυναίκες με αποτέλεσμα να αντιστοι-χούν 102 γυναίκες σε 100 άνδρες.

Πίν. 3. Κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδος κατά φύλο, σύμφωνα με τα απο-τελέσματα των απογραφών των ετών 1920-2001.

ΕΤΟΣΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

1879188918961907192019281940195119611971198119912001

ΑΡΡΕΝΕΣ ΘΗΛΕΙΣΕΠΙ 100 ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΘΗΛΕΙΣ

ΕΠΙ 100ΑΡΡΕΝΩΝ

880.952 798.518 1.679.470 1.133.625 1.053.583 2.187.2081.266.816 1.166.990 2.433.8061.324.942 1.307.010 2.631.9522.495.316 2.521.573 5.016.8893.076.235 3.128.449 6.204.6843.658.393 3.686.467 7.344.8603.721.648 3.911.153 7.632.8014.091.894 4.296.659 8.388.5534.286.748 4.481.624 8.768.3724.779.571 4.960.018 9.739.5895.055.408 5.204.492 10.259.9005.427.682 5.536.338 10.964.020

ΣΥΝΟΛΟ ΑΡΡΕΝΕΣ ΘΗΛΕΙΣ

91939299101102101105105105104103102

48484850505050515151515150

52525250505050494949494950

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006:42.

Παρατηρήσεις:α. Τα στοιχεία αναφέρονται στον πραγματικό πληθυσμό της χώρας.β. Τα στοιχεία του έτους 1971 και 1981 αφορούν, αντίστοιχα, σε δειγματοληπτική ε-

πεξεργασία του 25% και του 10% των δελτίων απογραφής του πληθυσμού.

Μια αδρή περιγραφή της δημογραφικής κατάστασης, η οποία υφί-σταται σήμερα στη χώρα μας, απεικονίζεται έκδηλα στον πίνακα 4, όπουπαρατίθενται στοιχεία των απογραφών του πληθυσμού των ετών 1961,1971, 1981, 1991 και 2001 κατά γεωγραφικό διαμέρισμα. Κατά την πε-ρίοδο 1961-1971, με εξαίρεση την περιοχή της πρωτεύουσας και της υπό-λοιπης Στερεάς Ελλάδος, παρατηρείται σε όλες τις γεωγραφικές περιοχέςτης χώρας μείωση του πληθυσμού, ενώ την περίοδο 1971-2001 παρατη-ρείται μεν μία γενικότερη αύξηση, η οποία όμως απέχει από τα επίπεδαεκείνα, που θα μπορούσαν να αξιολογηθούν ως ελπιδοφόρα για τον έλεγ-χο του προβλήματος της δημογραφικής ωρίμανσης και γήρανσης του ελ-ληνικού πληθυσμού.

33

34

ΓΕΩ

ΓΡΑΦ

ΙΚΟ

ΔΙΑ

ΜΕ

ΡΙΣ

ΜΑ

ΠΕ

ΡΙΦ

ΕΡΕ

ΙΑΠ

ΡΩΤ

ΕΥ

ΟΥ

ΣΑ

ΣΛ

ΟΙΠ

Η Σ

ΤΕ

ΡΕΑ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑΚ

ΑΙ

ΕΥ

ΒΟ

ΙΑΠ

ΕΛ

ΟΠ

ΟΝ

ΝΗ

ΣΟ

ΣΙΟ

ΝΙΑ

ΝΗ

ΣΙΑ

ΗΠ

ΕΙΡ

ΟΣ

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΙΑΜ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

ΘΡΑ

ΚΗ

ΝΗ

ΣΙΑ

ΑΙΓ

ΑΙΟ

ΥΚ

ΡΗΤ

ΗΣ

ΥΝ

ΟΛ

ΟΕ

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ

1961

1971

ΑΥΞ

ΗΣ

Η %

1.85

2.70

9

969.

105

1.09

6.39

021

2.57

335

2.60

469

1.77

11.

896.

112

356.

555

477.

476

483.

258

8.38

8.55

3

1981

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

Σ

2.54

0.24

1

991.

004

986.

912

184.

443

310.

334

660.

986

1.89

0.68

432

9.58

241

7.81

345

6.64

2

8.76

8.64

1

3.02

7.33

1

1.09

9.84

1

1.01

2.52

818

2.65

132

4.54

169

5.65

42.

121.

953

345.

220

428.

533

502.

165

9.74

0.41

7

1991

3.52

3.40

7

810.

460

1.08

6.93

519

3.73

433

9.72

873

4.84

62.

236.

019

338.

005

456.

712

540.

054

10.2

59.9

00

2001

3.71

6.81

0

829.

758

1.15

5.01

921

2.98

435

3.82

075

3.88

82.

424.

765

362.

038

508.

807

601.

131

10.9

64.0

20

1961

-197

1

37,1 2,3

-10,

0-1

3,2

-12,

0-4

,5-0

,3-7

,6-1

2,6

-5,5 4,5

1971

-198

1

19,2

11,0 2,6

-1,0 4,6

5,2

12,2 4,7

2,6

10,0

11,1

1981

-199

1

4,6

7,0

7,3

6,1

4,7

5,6

5,4

-2,1 6,6

7,6

5,3

1991

-200

1

6,8

2,4

6,3

9,9

4,1

2,6

8,4

7,1

11,4

11,3 6,9

Πίν

. 4.Κ

αταν

ομή

του

πληθ

υσμο

ύ τη

ς Ε

λλάδ

ος κ

αι ε

πί τ

οις

εκατ

ό αύ

ξησή

του

κατ

ά γε

ωγρ

αφικ

ό δι

αμέρ

ισμα

σύμφ

ωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφ

ών

των

ετώ

ν 19

61, 1

971,

198

1, 1

991

και

2001

.

Πη

γές:

1.Ε

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

7, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

988:

17-

18.

2.Ε

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 4

4-45

Πα

ρατή

ρηση

:Τα

έτη

199

1 κα

ι 200

1 στ

η θέ

ση τ

ης Π

εριφ

έρει

ας Π

ρωτε

ύουσ

ας π

εριλ

αμβά

νετα

ι το

σύνο

λο τ

ου π

ληθυ

-σμ

ού τ

ου Ν

. Αττ

ικής

(Ν

ομαρ

χίες

Αθη

νών,

Αν.

Αττ

ικής

, Δ. Α

ττικ

ής κ

αι Π

ειρα

ιώς)

.

3. ΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Γεωμορφολογία

Η Μακεδονία αποτελεί, κατά κύριο λόγο, ένα ορεινό γεωγραφικό δια-μέρισμα της ελληνικής επικράτειας, το οποίο διατρέχεται από πολλές καιμεγάλες οροσειρές, μεταξύ των οποίων σχηματίζονται κοιλάδες και λεκα-νοπέδια.

Το ορεογραφικό σύστημα της Μακεδονίας μπορεί να διακριθεί σταεξής τρία συγκροτήματα (πίν. 5):

1. Στο ορεινό συγκρότημα της Ανατολικής Μακεδονίας, το οποίο πε-ριλαμβάνει τα βουνά που υπάγονται στον ορεινό όγκο της Ροδόπης.

2. Στο ορεινό συγκρότημα της Κεντρικής Μακεδονίας στο οποίο υψώ-νονται μικρότερα βουνά, ενώ τα βουνά της Χαλκιδικής συνεχίζουν προςνότο, σχηματίζοντας τις ορεινές χερσονήσους της Κασσάνδρας, της Σι-θωνίας και του Άθω.

3. Στο ορεινό συγκρότημα της Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο περι-λαμβάνει βουνά που κατέρχονται από βορρά προς δυσμάς και αποτελούνσυνέχεια του ορεινού όγκου της Δυτικής Βαλκανικής.

Το υδατογραφικό σύστημα της Μακεδονίας μπορεί να χαρακτηριστείως ιδιαίτερα πλούσιο λόγω της γεωμορφολογίας της, η οποία συνεισφέ-ρει ώστε να συγκεντρώνονται στο έδαφός της όχι μόνο τα νερά των Μα-κεδονικών βουνών, αλλά και των βουνών των βορείων χωρών με τις ο-ποίες συνορεύει, σχηματίζοντας μεγάλους ποταμούς (πίν. 6).

Ο μεγαλύτερος ποταμός της Μακεδονίας, ο οποίος διατρέχει σε όλοτου το μήκος το ελληνικό έδαφος, είναι ο Αλιάκμων. Πηγάζει από την πε-ριοχή της Καστοριάς, διέρχεται από τις πεδιάδες των Γρεβενών, της Κοζά-νης και της Θεσσαλονίκης, δέχεται τα νερά της νοτιοδυτικής Μακεδονίας,των Καμβουνίων και των Πιερίων και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο.

36

Πίν. 5. Όρη του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά ορεινάσυγκροτήματα και υψόμετρο.

ΟΡΕΙΝΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΟΡΕΙΝΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΟΡΕΙΝΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΟΡΟΣ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΟΡΟΣ ΥΨΟΜΕΤΡΟ ΟΡΟΣ ΥΨΟΜΕΤΡΟ

Φαλακρόν

Όρβηλος

Κερκίνη

Μενοίκιον

Παγγαίο

Βροντούς

Λεκάνη

2.229 μ.

2.213 μ.

2.031 μ.

1.963 μ.

1.956 μ.

1.849 μ.

1.297 μ.

Άθως

Μαυροβούνιον

Χολομών

Κερδύλια

Κρούσια

2.027 μ.

1.179 μ.

1.165 μ.

1.091 μ.

860 μ.

Βόιο

Βόρας

Βαρνούς

Πιέρια

Βέρνον

Άσκιον

Βέρμιον

Πέτρινο

Βούρινος

Πάικο

Τιτάριον

Φλάμπουρο

2.637 μ.

2.519 μ.

2.329 μ.

2.187 μ.

2.128 μ.

2.117 μ.

2.057 μ.

1.950 μ.

1.866 μ.

1.650 μ.

1.520 μ.

1.068 μ.

Πηγή: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, 2004.

α/α ΠΟΤΑΜΟΙ ΜΗΚΟΣ ΣΕ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ

123456

ΑλιάκμωνΝέστοςΣτρυμώνΑξιόςΓαλλικός Λουδίας

297130*118*76*7035

Πηγή: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, 2004.

Πίν. 6. Οι ποταμοί του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μα-κεδονίας, κατά μήκος σε χιλιόμετρα (*: μήκος ποταμού σε ελλη-νικό έδαφος).

37

Οι ποταμοί Νέστος και Στρυμόνας πηγάζουν από την οροσειρά τουΑίμου και εκβάλλουν ο πρώτος απέναντι από τη Θάσο και ο δεύτεροςστον μυχό του Στρυμονικού κόλπου. Οι ποταμοί Αξιός, Γαλλικός καιΛουδίας πηγάζουν, αντίστοιχα, από τα όρη Σκάρδος, Κρουσιά και Βόραςκαι εκβάλλουν όλοι στον Θερμαϊκό κόλπο.

Από τις λίμνες της Μακεδονίας άλλες βρίσκονται σε ορεινές περιοχέςκαι άλλες σε πεδιάδες. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν η Μεγάλη και ηΜικρή Βρυγιής (Πρέσπες), η Βεγορίτις, οι λίμνες της Δοϊράνης και τηςΚαστοριάς, ενώ στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι λίμνες Κορώνεια καιΒόλβη (πίν. 7).

ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣΕ Τ.Χ.

Θεσσαλονίκης Βόλβη 70,353Κορώνεια 42,823

Καστοριάς Καστοριάς 28,655Κιλκίς Δοϊράνης 15,350*Πέλλας Βεγορίτις

(επεκτείνεται καιστον Ν. Φλώρινας) 54,311

Σερρών Κερκίνη 37,688Πρέσπα Μεγάλη 39,060*Πρέσπα Μικρή 42,541*Πετρών 12,294

Φλώρινας Χειμαδίτις 10,677Βεγορίτις 54,311(επεκτείνεται και στον Ν. Πέλλας)

ΝΟΜΟΣ ΛΙΜΝΕΣ

Πηγή: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, 2004.

Πίν. 7. Κυριότερες λίμνες του γεωγραφικού διαμερίσματος τηςΜακεδονίας, κατά νομό και κατά επιφάνεια σε τετραγωνικά χι-λιόμετρα (*: εμβαδό λίμνης σε ελληνικό έδαφος).

38

Η ακτογραφία της Μακεδονίας εμφανίζει σημαντικούς κόλπους, χερ-σονήσους και ακρωτήρια. Οι μεγαλύτεροι από τους κόλπους είναι ο Θερ-μαϊκός, ο Στρυμονικός και ο κόλπος της Καβάλας, ενώ η πλέον σημα-ντική από τις χερσονήσους είναι η Χαλκιδική, η οποία σχηματίζεται με-ταξύ του Θερμαϊκού και του Στρυμονικού κόλπου και εμφανίζει τρεις μι-κρότερες χερσονήσους, της Κασσάνδρας, της Σιθωνίας και του Άθω.

Στις ακτές της Μακεδονίας έχουν δημιουργηθεί διάφορα λιμάνια, απότα οποία τα κυριότερα είναι τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και της Καβά-λας (πίν. 8).

Πίν. 8. Κυριότερα λιμάνια του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίαςκατά εμβαδόν σε τετρ. χιλ. και κατά βάθος κρηπιδωμάτων και προβλητών σε μέ-τρα.

ΛΙΜΑΝΙΑ ΕΜΒΑΔΟΝ(τετρ. χιλ.)

ΒΑΘΟΣ ΣΕ ΚΡΗΠΙΔΩΜΑΤΑΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΤΕΣ ΣΕ ΜΕΤΡΑ

(από – μέχρι)

ΘεσσαλονίκηςΚαβάλας

0,99780,2360

5,5 – 11,02,3 – 10,1

Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006:30.

Κλίμα

Στο μεγαλύτερο κλίμα της Μακεδονίας επικρατεί ηπειρωτικό κλίμα,διαφοροποιούμενο σε εύκρατο στην παράκτιο ζώνη και σε τυπικά ορεινόστα κατ’ εξοχήν ορεινά διαμερίσματα, κυρίως της Δυτικής Μακεδονίας.

Το μέσο ετήσιο θερμομετρικό εύρος κυμαίνεται από 20ο-25οC. Ο θερ-μότερος μήνας του έτους είναι ο Ιούλιος και ο ψυχρότερος ο Ιανουάριος.Ο χειμώνας είναι συνήθως δριμύς με άφθονες βροχοπτώσεις και χιο-νοπτώσεις, οι οποίες συνοδεύονται από ψυχρούς ανέμους.

Το μέσο ετήσιο ύψος βροχής κυμαίνεται μεταξύ 350-550 χιλιοστώνστην Κεντρική Μακεδονία, 600-850 χιλιοστών στην Ανατολική και σταπερισσότερα διαμερίσματα της Δυτικής, ενώ στους ορεινούς όγκους τηςΔυτικής Μακεδονίας υπερβαίνει, συνήθως, τα 1500 χιλιοστά. Ως προς τηνέφωση, παρατηρείται στη Μακεδονία ο μεγαλύτερος αριθμός νεφοσκε-πών ημερών σε σχέση με τα υπόλοιπα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώ-ρας.

Διοικητική διαίρεση

Το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας υποδιαιρείται σε 13 νο-μούς και περιλαμβάνει στα όριά του το αυτοδιοικούμενο έδαφος τουΑγίου Όρους.

Το 1989 η Μακεδονία περιλάμβανε 27 επαρχίες στις οποίες υπάγονταν64 δήμοι, 1.078 κοινότητες και 1.904 οικισμοί. Οι περισσότεροι, αναλο-γικά, δήμοι υπάγονταν στον νομό Θεσσαλονίκης (16), οι περισσότερεςκοινότητες στον νομό Σερρών (144) και οι περισσότεροι οικισμοί στοννομό Κοζάνης (217).

Μετά το 1999 οι διοικητικές υποδιαιρέσεις της Μακεδονίας ακολού-θησαν τον νόμο 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια), τροποποιώντας ριζικάτην υπάρχουσα κατάσταση. Σύμφωνα με διατάξεις του συγκεκριμένουνόμου, επήλθε υποχρεωτική συνένωση δήμων και κοινοτήτων και ιδρύ-θηκαν δημοτικά και κοινοτικά διαμερίσματα. Οι διαδικασίες αυτές, σύμ-φωνα με τα αποτελέσματα της απογραφής του έτους 2001, συνεισέφερανώστε να υπάγονται σήμερα στους 13 νομούς της Μακεδονίας 189 δήμοι,μόλις 26 κοινότητες, 1.896 οικισμοί, 1.146 δημοτικά και 36 κοινοτικάδιαμερίσματα.

Στους πίνακες 9 και 10 απεικονίζονται οι διοικητικές υποδιαιρέσειςτου γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, τα έτη1969, 1979, 1989, 1999 και 2001, προσφέροντας μία λεπτομερή εικόνατων σχετικών εξελίξεων.

39

40

ΝΟ

ΜΟ

Σ

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

ΝΔ

ΡΑΜ

ΑΣ

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

ΣΚ

ΑΒ

ΑΛ

ΑΣ

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

ΚΙΛ

ΚΙΣ

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

ΣΠ

ΕΛ

ΛΗ

ΣΠ

ΙΕΡΙ

ΑΣ

ΣΕ

ΡΡΩ

ΝΦ

ΛΩ

ΡΙΝ

ΑΣ

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

ΣΣ

ΥΝ

ΟΛ

ΟΜ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

ΣΣ

ΥΝ

ΟΛ

ΟΕ

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ

1969

1979

ΔΗ

ΜΟ

Ι

1 1 2 2 4 1 2 3 3 1 4 1 2 – 27 147

1989

ΕΠ

ΑΡΧ

ΙΕΣ

1 1 2 2 4 1 2 3 3 1 4 1 2 – 27 147

1 1 2 2 4 1 2 3 3 1 4 1 2 – 27 147

1999 – – – – – – – – – – – – – – – –

2001 – – – – – – – – – – – – – – – –

1969 2 4 3 9 4 2 2 4 3 4 4 2 5 – 48 256

1979 2 4 3 11 4 2 2 4 3 4 4 2 5 – 50 264

1989 2 4 4 16 4 2 4 9 4 4 4 2 5 – 64 314

1999 8 8 12 43 11 12 11 16 11 13 22 8 14 – 189

900

Πίν

. 9.

Διο

ικητ

ικές

υπο

διαι

ρέσε

ις τ

ου γ

εωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

κατά

νομ

ό κα

ι κα

τά τ

α έτ

η19

69, 1

979,

198

9, 1

999

και

2001

, ως

προς

τις

επα

ρχίε

ς, τ

ους

δήμο

υς κ

αι τ

ις κ

οινό

τητε

ς.

Πη

γές

(επ

εξερ

γασί

α σ

τοιχ

είω

ν):

1.Ε

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

196

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

969:

13-1

4.2.

Ε.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

ς τη

ς Ε

λλάδ

ος 1

979,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 198

0:11

.3.

Ε.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

δα τ

ης Ε

λλάδ

ος 1

989,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 199

2:37

.4.

Ε.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

δα τ

ης Ε

λλάδ

ος 2

001,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

2:39

.5.

Ε.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

δα τ

ης Ε

λλάδ

ος 2

004,

Πει

ραιά

ς: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

006:

37.

2001 8 8 12 43 11 12 11 16 11 13 22 8 14 – 189

900

ΚΟ

ΙΝΟ

ΤΗ

ΤΕ

Σ

1969 71 66 63 115

75 62 79 163

85 51 143

86 72 –

1.13

1

5.81

1

1979 68 66 61 115

76 62 78 154

84 51 144

88 69 –

1.11

6

5.77

3

1989

1999

2001 7 1 – 2 – 3 1 3 – – 5 4 – – 26 133

68 66 58 109

76 63 74 133

79 51 144

88 69 –

1.07

8

5.66

5

7 1 – 2 – 3 1 3 – – 5 4 – – 26 133

Πα

ρατη

ρήσε

ις:

α.Τ

ο Ά

γιον

Όρο

ς δε

ν απ

οτελ

εί ν

ομό

ως

αυτο

διοί

κηση

.β.

Μετ

ά το

199

9 οι

διο

ικητ

ικές

υπο

διαι

ρέσε

ις α

κολο

ύθη-

σαν

τον

νόμο

253

9/19

97 (

Σχέ

διο

Καπ

οδίσ

τρια

).γ.

Μέχ

ρι τ

ο 19

64 ο

νομ

ός Γ

ρεβε

νών

αποτ

ελού

σε ε

παρχ

ίατο

υ νο

μού

Κοζ

άνης

.

41

Πίν. 10. Διοικητικές υποδιαιρέσεις του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακε-δονίας κατά νομό και κατά τα έτη 1969, 1979, 1989, 1999 και 2001 ως προς τουςοικισμούς και τα δημοτικά – κοινοτικά διαμερίσματα.

ΝΟΜΟΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝΔΡΑΜΑΣ

ΗΜΑΘΙΑΣΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΚΑΒΑΛΑΣΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

ΚΙΛΚΙΣΚΟΖΑΝΗΣΠΕΛΛΗΣΠΙΕΡΙΑΣΣΕΡΡΩΝ

ΦΛΩΡΙΝΑΣΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

ΣΥΝΟΛΟΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΝΟΛΟΕΛΛΑΔΟΣ

1969 1979

ΔΗΜΟΤΙΚΑΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ

12013310321514810417621913776

19698

12232

1.879

11.620

1989

ΟΙΚΙΣΜΟΙ

1221251041991531061712181388219610413232

1.882

11.695

11912110618215310917421713787

19710516532

1.904

12.315

1999

11712510818015811117422213989

19810520732

1.965

12.819

2001

1171211101671461131662211329019210517442

1.896

13.274

1969-1999

––––––––––––––

–

–

2001

63696812579618315489551428474–

1.146

5.939

1969-1999

––––––––––––––

–

–

ΚΟΙΝΟΤΙΚΑΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ

2001

72–2–616––66––

36

190

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969:13-14.2. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980:11.3. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992:37.4. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002:39.5. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006:37.

Παρατηρήσεις:α. Το Άγιον Όρος δεν αποτελεί νομό ως αυτοδιοίκητο.β. Μετά το 1999 οι διοικητικές διαιρέσεις ακολούθησαν τον νόμο 2539/1997

(Σχέδιο Καποδίστρια).γ. Μέχρι το 1964 ο νομός Γρεβενών αποτελούσε επαρχία του νομού Κοζάνης.

4. Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Μέγεθος και σύνθεση του πληθυσμού

Ο πληθυσμός της Μακεδονίας κατανέμεται στους 13 νομούς της καιστο ευρισκόμενο εντός των ορίων της αυτοδιοίκητο έδαφος του ΑγίουΌρους. Η κατανομή του πληθυσμού παρουσιάζει αξιοσημείωτες διαφο-ροποιήσεις, ως συνέπεια των υφιστάμενων ανισοτήτων στην ανάπτυξητων τομέων της οικονομίας και των υλικοτεχνικών υποδομών, καθώς καιτης ποικιλομορφίας της γεωφυσικής δομής των διαφόρων περιοχών τουδιαμερίσματος.

Από τους νομούς της Μακεδονίας τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή υστέ-ρηση παρουσιάζουν οι νομοί Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας, ενώ οπολυπληθέστερος είναι ο νομός Θεσσαλονίκης, ο οποίος από το 2001 τεί-νει να περιλάβει στην επικράτειά του το ήμισυ, σχεδόν, των κατοίκων τουσυνόλου της Μακεδονίας (πίν. 11).

Η εξέλιξη της πληθυσμιακής σύνθεσης των νομών της Μακεδονίας γί-νεται σαφέστερη με τη σύγκριση των μεταβολών του πληθυσμού ανά δε-καετείς χρονικές περιόδους (πίν. 12 και 13). Μεταξύ των απογραφών τωνετών 1940-1951 και με εξαίρεση τους νομούς Πιερίας, Ημαθίας, Θεσσα-λονίκης και Χαλκιδικής που παρουσίασαν πληθυσμιακή αύξηση κατά11,9%, 10,9%, 8,0% και 1,8% αντίστοιχα, οι υπόλοιποι νομοί παρου-σίασαν μείωση του πληθυσμού τους, η οποία κυμαίνεται από -1,3% (νο-μός Καβάλας) μέχρι -27,8% (νομός Καστοριάς). Μεταξύ των απογραφώντων ετών 1951-1961 η κατάσταση βελτιώθηκε σημαντικά, παρουσιάζο-ντας στο σύνολο των νομών πληθυσμιακή αύξηση με εξαίρεση τον νομόΦλώρινας, στον οποίο ο πληθυσμός μειώθηκε περαιτέρω κατά 2.035 κα-τοίκους.

Η πληθυσμιακή σύνθεση της Μακεδονίας κατά νομό έλαβε, εκ νέου,αρνητική εικόνα μεταξύ των απογραφών των ετών 1961-1971, όταν, με

εξαίρεση τους νομούς Θεσσαλονίκης και Ημαθίας που παρουσίασαν πλη-θυσμιακή αύξηση κατά 30,5% και 3,1% αντίστοιχα, οι υπόλοιποι νομοίπαρουσίασαν μειώσεις με μεγαλύτερη στον νομό Δράμας (-24,8%) καιμικρότερη στον νομό Καστοριάς (-3,7%). Έκτοτε, η κατάσταση παρου-σιάζει σταδιακή βελτίωση με αποκορύφωμα τη μεταβολή του πληθυσμούμεταξύ των απογραφών των ετών 1991-2001, η οποία παρουσιάζει, για τοσύνολο των νομών της Μακεδονίας, θετικό ισοζύγιο. Η μεταβολή τουπληθυσμού κατά τη συγκεκριμένη περίοδο είναι αξιοσημείωτη στους νο-μούς Χαλκιδικής (13,9%), Θεσσαλονίκης (11,7%) και Πιερίας (11,2%).

Στο αυτοδιοίκητο έδαφος του Αγίου Όρους παρατηρήθηκαν σημαντι-κές πληθυσμιακές μειώσεις το 1951 (-35,0%) και το 1971 (-35,5%), ενώκατά τη δεκαετία 1991-2001 σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση των κα-τοίκων του κατά 47,3%.

Συνολικά, το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας παρουσίασε ση-μαντική πληθυσμιακή αιμορραγία κατά τη δεκαετία 1940-1951 (-29,0%),λόγω των πολεμικών διενέξεων και των πολιτικών εντάσεων της περιό-δου και σχετική πληθυσμιακή στασιμότητα κατά τη δεκαετία 1961-1971(-0,3%), κυρίως, λόγω του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος. Η μεγα-λύτερη αύξηση πληθυσμού (12,2%) στη Μακεδονία παρατηρήθηκε κατάτη δεκαετία 1971-1981, ενώ σύμφωνα με τα αποτελέσματα της απογρα-φής του έτους 2001 ο πληθυσμός της Μακεδονίας περιλαμβάνει 2.424.765κατοίκους, έναντι των 1.756.664 κατοίκων που αριθμούσε το 1940.

Αναλυτικά στοιχεία τα οποία αφορούν στη σύνθεση και στην εξέλιξητου πραγματικού πληθυσμού της Μακεδονίας κατά την περίοδο 1971-2001, περιλαμβάνονται στους πίνακες 14 και 15. Η συντριπτική πλειοψη-φία αφορά σε συγκεντρωμένο πληθυσμό του οποίου ο αριθμός από1.885.650 άτομα το 1971 ανήλθε σε 2.403.636 άτομα το 2001. Ο αποκε-ντρωμένος πληθυσμός, ο οποίος αφορά σε λίγες χιλιάδες ατόμων, παρου-σιάζεται τετραπλάσιος το 2001 σε σχέση με το 1971. Η αναλογία ομοδη-μοτών προς τους ετεροδημότες από 3,25:1 το 1971 μειώθηκε σε 2,50:1 το1981 και επανήλθε το 2001 στην αντιστοιχία του 3,25:1. Οι αλλοδαποί πουδιαμένουν νόμιμα και μόνιμα στη Μακεδονία από 11.625 το 1971 υπερδε-καπλασιάστηκαν και έφθασαν να αριθμούν το 2001 τα 125.967 άτομα.

Ο νόμιμος πληθυσμός της Μακεδονίας αφορά στους παρόντες κατάτην απογραφή, στους απογραφέντες σε άλλους δήμους ή κοινότητες καιστους προσωρινώς διαμένοντες στο εξωτερικό (πίν. 16). Η πλειοψηφία

44

των περιπτώσεων αφορά στην πρώτη κατηγορία, ενώ οι απογραφέντες σεάλλους δήμους και κοινότητες μειώθηκαν από 605.299 το 1981 στους548.218 το 2001. Αξιοσημείωτη μείωση παρουσιάζουν, επίσης, οι προ-σωρινώς διαμένοντες στο εξωτερικό, οι οποίοι από 66.367 το 1971 έφθα-σαν μόλις στους 8.257 το 2001. Τόσο κατά την απογραφή του έτους 1971,όσο και κατά την απογραφή του έτους 2001 οι νομοί της Μακεδονίαςστους οποίους καταγράφησαν οι λιγότεροι παρόντες κατά τη συγκεκρι-μένη διαδικασία ήταν οι νομοί Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας.

Η απογραφή του πληθυσμού σε αστικό, ημιαστικό και αγροτικό ίσχυ-σε μέχρι το 1981. Έκτοτε, λόγω της εφαρμογής του Σχεδίου Καποδίστριακαι με πρώτη εφαρμογή την απογραφή του έτους 2001, η έννοια του η-μιαστικού πληθυσμού καταργήθηκε περιορίζοντας, εφεξής, τη διάκρισησε αστικό και αγροτικό πληθυσμό (πίν. 17, 18 και 19).

Κατά την απογραφή του έτους 1971 ο μόνος νομός της Μακεδονίαςστον οποίο ο αστικός πληθυσμός υπερέβαινε το ήμισυ των κατοίκων τουήταν ο νομός Θεσσαλονίκης (78,5%). Κατά τις απογραφές των ετών 1981και 1991 εκτός του νομού Θεσσαλονίκης και ο νομός Ημαθίας παρουσία-σε αστικό πληθυσμό που υπερέβαινε, οριακά, το ήμισυ των κατοίκωντου. Κατά την απογραφή του έτους 2001 η αστικοποίηση του πληθυσμούεπεκτάθηκε και αφορά στους 7 από τους 13 νομούς της Μακεδονίας.

Ο ημιαστικός πληθυσμός της Μακεδονίας κατά την περίοδο 1971-1991 παρουσιάζει μικρές αυξομειώσεις στην κίνησή του και αποτελεί πά-ντα τη μειοψηφία του πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος.

Ο αγροτικός πληθυσμός παρουσιάζει, ανά δεκαετία, σταδιακή μείωσημε ποσοστά, που ελαττώνονται από το 39,0% το 1971 στο 29,2% το 2001.Το 1971 οκτώ νομοί παρουσίασαν πλειοψηφία αγροτικού πληθυσμού. Το2001 οι νομοί της Μακεδονίας, με πλειοψηφία αγροτικού πληθυσμού,μειώθηκαν στους έξι και αφορούν στους νομούς Φλώρινας (65,4%), Γρε-βενών (61,4%), Κιλκίς (60,2%), Σερρών (53,1%), Χαλκιδικής (51,1%)και Καστοριάς (50,6%), ενώ στο αυτοδιοίκητο έδαφος του Αγίου Όρουςτο σύνολο του πληθυσμού και σε όλες τις απογραφές καταγράφηκε ωςαγροτικό.

Στο σύνολο της Μακεδονίας ο αστικός πληθυσμός αυξήθηκε από το46,0% το 1971 στο 70,9% το 2001. Αντίθετα, ο αγροτικός πληθυσμός πα-ρουσίασε την ίδια περίοδο μείωση από το 39,0% στο 29,2%.

Τα στοιχεία της κατανομής του πληθυσμού της Μακεδονίας σε πεδινό,

45

ημιορεινό και ορεινό αφορούν στις απογραφές των ετών 1971, 1981 και1991, ενώ τα σχετικά στοιχεία της απογραφής του έτους 2001 δεν έχουνακόμη δημοσιοποιηθεί (πίν. 20, 21 και 22).

Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Μακεδονίας αφορά σεπεδινό πληθυσμό, του οποίου τα ποσοστά, κατά την περίοδο 1971-1991,κυμαίνονται περί το 74,0%. Μειώσεις των ποσοστών του πεδινού πληθυ-σμού μεταξύ των ετών 1971 και 1991 παρατηρούνται στους νομούς Γρε-βενών, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Φλώρινας. Ο ημιορεινός πληθυσμός τηςΜακεδονίας από 304.745 (16,12%) άτομα το 1971, ανήλθε σε 398.502(17,80) άτομα το 1991. Οι νομοί της Μακεδονίας με πλειοψηφία ημιο-ρεινού πληθυσμού, διαπιστωμένη στις τρεις απογραφές των ετών 1971,1981 και 1991 είναι οι νομοί Γρεβενών, Καβάλας και Καστοριάς.

Ο ορεινός πληθυσμός της Μακεδονίας μειώθηκε από 186.181 (9,85%)άτομα το 1971, σε 167.254 (7,5%) το 2001, ενώ ο μόνος νομός που εμφα-νίζει αύξηση της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας, την ίδια περίοδο,είναι ο νομός Γρεβενών.

Η Μακεδονία καταλαμβάνει έκταση 33.662 τετρ. χιλ. χωρίς εσωτερι-κά ύδατα και 34.178 τετρ. χιλ. με εσωτερικά ύδατα, τα οποία αφορούνκυρίως σε λίμνες και ποτάμια. Μεταξύ των νομών της Μακεδονίας ο με-γαλύτερος σε έκταση είναι ο νομός Σερρών και ο μικρότερος ο νομόςΠιερίας, ενώ το αυτοδιοίκητο έδαφος του Αγίου Όρους καταλαμβάνει έ-κταση 336 τετρ. χιλ.

Στο έδαφος της Μακεδονίας οι κάτοικοι κατανέμονται ανά τετρ. χιλ.και κατά νομό με τρόπο άνισο (πίν. 23). Ο πλέον πυκνοκατοικημένος νο-μός του διαμερίσματος είναι ο νομός Θεσσαλονίκης, στον οποίο το 1940αντιστοιχούσαν 119,6 κάτοικοι ανά τετρ. χιλ. Το 2001 η αντιστοιχίαυπερδιπλασιάστηκε και έφθασε τους 287,2 κατοίκους ανά τετρ. χιλ. Αντί-θετα, ο πλέον αραιοκατοικημένος νομός της Μακεδονίας, σύμφωνα με τααποτελέσματα των απογραφών από το 1940 ως το 2001, είναι ο νομόςΓρεβενών. Στο αυτοδιοίκητο έδαφος του Αγίου Όρους η αναλογία κάτοι-κοι ανά τετρ. χιλ. μεταξύ των ετών 1940 και 2001 υποδιπλασιάστηκε.

Στο σύνολο του εδάφους της Μακεδονίας κατανέμονται σήμερα 70,9κάτοικοι ανά τετρ. χιλ., ενώ το 1940 η κατανομή αφορούσε σε 51,4 κα-τοίκους.

Στον πίνακα 24 απεικονίζεται η κατανομή πόλεων του γεωγραφικούδιαμερίσματος της Μακεδονίας με πληθυσμό 10.000 κατοίκους και άνω,

46

κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών1961, 1971, 1981, 1991 και 2001. Οι περισσότεροι δήμοι με το συγκεκρι-μένο χαρακτηριστικό βρίσκονται στον νομό Θεσσαλονίκης και ανέρχο-νται σε 23, ενώ οι νομοί Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας περιλαμ-βάνουν από ένα μόνο δήμο με αριθμό κατοίκων που υπερβαίνει τους10.000. Το 2001 οι πολυπληθέστεροι δήμοι της Μακεδονίας ήταν κατάσειρά οι δήμοι της Θεσσαλονίκης, της Καλαμαριάς, της Καβάλας, τηςΚατερίνης, των Σερρών, της Δράμας και του Ευόσμου.

Μεταξύ των ετών 1981 και 2001 παρατηρείται στη Μακεδονία, συνο-λικά, αύξηση του αριθμού των νοικοκυριών και των μελών τους, όπως ε-πίσης αύξηση των συλλογικών κατοικιών και των μελών τους (πίν. 25).Σε επίπεδο νομών, κατά την ίδια περίοδο, παρατηρήθηκε αύξηση τωννοικοκυριών σε κάθε περίπτωση, μείωση των μελών των νοικοκυριώνμόνο στον νομό Καστοριάς και μείωση των συλλογικών κατοικιών στουςνομούς Δράμας, Κοζάνης, Σερρών και Φλώρινας. Στο έδαφος του ΑγίουΌρους μεταξύ των απογραφών των ετών 1981 και 2001 παρατηρήθηκεμείωση των νοικοκυριών και των μελών τους και αύξηση των συλλογι-κών κατοικιών και των μελών τους.

Ο αριθμός των κατοικιών στη Μακεδονία από 828.166 το 1981 ανήλθεστις 1.176.384 το 2001, επισημαίνοντας τις μεγαλύτερες αυξήσεις στουςνομούς Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής (πίν. 26).

Γαμηλιότητα

Οι ροπές της γεννητικότητας επηρεάζονται σημαντικά από τη σύναψηκαι τη διάλυση εγγάμων συμβιώσεων ακόμα και σε χώρες, όπως οι Σκαν-διναβικές, στις οποίες το ποσοστό των γεννήσεων εκτός γάμου είναι υψη-λό. Σε χώρες, όμως, όπως η Ελλάδα, στις οποίες οι γεννήσεις παιδιών ε-κτός γάμου είναι αριθμητικά περιορισμένες, η επίδραση της γαμηλιότη-τας στη γεννητικότητα είναι καθοριστική.

Αναλυτικά στοιχεία για τους γάμους, που τελέστηκαν στη Μακεδονίααπό τη δεκαετία του 1950 έως τις μέρες μας, απεικονίζονται στους πίνα-κες 27 και 28. Το 1956 πραγματοποιήθηκαν 13.738 γάμοι στη Μακεδο-νία, ενώ το 2003 ο αριθμός τους μειώθηκε στους 12.635. Οι περισσότεροιγάμοι πραγματοποιήθηκαν το 1965 (18.818) και οι λιγότεροι το 1996(10.684). Μέχρι το 1968 η πλειοψηφία των γάμων αφορούσε σε κατοί-

47

κους αγροτικών περιοχών. Έκτοτε η κατάσταση τροποποιήθηκε και ηπλειοψηφία των γάμων τελείται σε αστικές περιοχές της Μακεδονίας. Το2003 πραγματοποιήθηκαν 7.503 γάμοι σε αστικές περιοχές, 2.339 γάμοισε ημιαστικές και 2.793 γάμοι σε αγροτικές περιοχές.

Ο αδρός δείκτης γαμηλιότητας από το 1961 και ανά δεκαετία ως τιςμέρες μας παρουσιάζει σταδιακή κάμψη, μειούμενος από το επίπεδο των8,44 το 1961 στο 5,11 το 2001, ενώ συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο δεί-κτη για το σύνολο της Ελλάδος, παρουσιάζει, την ίδια περίοδο υστέρηση(πίν. 29).

Γεννητικότητα

Ο αριθμός των γεννήσεων στη Μακεδονία έλαβε κατά τη μεταπο-λεμική περίοδο φθίνουσα πορεία, η οποία επιτάθηκε σε αξιοσημείωτοβαθμό μετά το 1985 (πίν. 30). Το 1956 κατεγράφησαν στη Μακεδονία37.710 γεννήσεις ζώντων, ενώ το 2003 ο αριθμός τους μειώθηκε στις23.040. Το 1956 ο μόνος νομός που παρουσίασε λιγότερες από 1.000 γεν-νήσεις ήταν ο νομός Καστοριάς (959), ενώ το 2003 το συγκεκριμένο αριθ-μητικό όριο αφορούσε στους νομούς Γρεβενών (219), Καστοριάς (450),Φλώρινας (542), Κιλκίς (680), Δράμας (828) και Χαλκιδικής (990). Τοίδιο έτος το ήμισυ, σχεδόν, των γεννήσεων, που συνέβησαν στο σύνολοτης Μακεδονίας, καταγράφηκε στον νομό Θεσσαλονίκης. Το 1955 οι πε-ρισσότερες γεννήσεις ζώντων αφορούσαν σε κατοίκους των αγροτικώνπεριοχών της Μακεδονίας, ενώ το 2003 οι γεννήσεις στις συγκεκριμένεςπεριοχές μειώθηκαν κατά 4 φορές και η συντριπτική πλειοψηφία επί τουσυνόλου τους, αντιστοιχεί σε κατοίκους αστικών περιοχών (πίν. 31).

Στον πίνακα 32 απεικονίζεται η διακύμανση δεικτών γεννητικότηταςκατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι τιμές των οποίων παρουσιάζουν, διαχρο-νικά, συνεχή πτωτική πορεία, με εξαίρεση το 1971, έτος στο οποίο παρα-τηρείται μία σχετική ανάκαμψη.

Θνησιμότητα

Στη Μακεδονία οι θάνατοι παρουσιάζουν διαχρονικά αύξηση (πίν. 33).Το 1956 είχαν καταγραφεί 12.761 θάνατοι, ενώ το 2003 ο αριθμός τους,σχεδόν διπλασιαζόμενος, έφθασε τους 22.365. Τόσο το 1956 όσο και το

48

2003 οι νομοί της Μακεδονίας που παρουσίασαν, συγκριτικά, τους πε-ρισσότερους θανάτους, ήταν οι νομοί της Θεσσαλονίκης, της Κοζάνηςκαι των Σερρών.

Κατά την περίοδο 1956-1969 οι περισσότεροι των θανάτων στη Μα-κεδονία αντιστοιχούσαν σε κατοίκους αγροτικών περιοχών (πίν. 34). Απότο 1970 μέχρι σήμερα και με εξαίρεση τα έτη 1973, 1981 και 1982 κατάτα οποία παρατηρείται μικρή υπεροχή θανάτων σε αγροτικές περιοχές, οιθάνατοι στις αστικές περιοχές υπερέχουν αριθμητικά, σε σχέση με τιςλοιπές περιοχές του διαμερίσματος.

Ο αδρός δείκτης θνησιμότητας στη Μακεδονία, σύμφωνα με τα αποτε-λέσματα των απογραφών της αντίστοιχης περιόδου, παρουσιάζει σταδια-κή αύξηση από 7,39 το 1961 στο 8,91 το 2001. Πρέπει όμως να επισημαν-θεί, ότι η αύξηση αυτή, την ίδια περίοδο, είναι μικρότερη της αύξησης τουαδρού δείκτη θνησιμότητας για το σύνολο της χώρας (πίν. 35).

Ο αδρός δείκτης βρεφικής θνησιμότητας, ο οποίος αποτελεί καθορι-στικής σημασίας μέγεθος για την αξιολόγηση του βιοτικού επιπέδου ενόςπληθυσμού από το 46,62 το 1961, μειούμενος συνεχώς, έφθασε στο 5,37το 1997 (πίν. 36). Η συγκεκριμένη μείωση επιβεβαιώνει τη γενικότερηκοινωνική και οικονομική πρόοδο των κατοίκων της Μακεδονίας.

Δημογραφικός ανασχηματισμός

Στους πίνακες 37, 38 και 39 παρατίθενται συνοπτικά στοιχεία τα ο-ποία παρουσιάζουν μία συνολική εικόνα της φυσικής κίνησης του πληθυ-σμού της Μακεδονίας κατά τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες.

Οι γάμοι επί 1.000 κατοίκων κατά την περίοδο 1961-2001 παρουσιά-ζουν στη Μακεδονία σταδιακή μείωση, η οποία, όμως, είναι συγκριτικάμικρότερη της αντίστοιχης μείωσης η οποία παρατηρείται για το σύνολοτης Ελλάδος. Σταδιακή μείωση παρατηρείται, επίσης, στις γεννήσεις ζώ-ντων επί 1.000 κατοίκων, το ποσοστό των οποίων από 18,86‰ το 1961φθάνει στο 9,54‰ το 2001. Αντίθετα, οι θάνατοι επί 1.000 κατοίκων πα-ρουσιάζουν αύξηση και το ποσοστό τους από 7,39‰ το 1961 ανέρχεταιστο 8,91‰ το 2001 (πίν. 37).

Το 1961 οι γεννήσεις ζώντων στη Μακεδονία συνέβησαν κατά πλειο-ψηφία (53,3%) σε αγροτικές περιοχές. Το ίδιο έτος οι περισσότεροι θάνα-τοι συνέβησαν, κατά κύριο λόγο, σε αγροτικές (45,3%) και κατά δεύτερο

49

λόγο σε αστικές περιοχές (37,4%). Το 2001 η συντριπτική πλειοψηφία τωνγεννήσεων (61,4%) και οι περισσότεροι από τους θανάτους (46,6%) κατα-γράφησαν σε αστικές περιοχές. Η παρατηρούμενη υπεροχή των γεννή-σεων το έτος 1961 ανέρχεται στον αριθμό 21.763, ενώ το έτος 2001 η υπε-ροχή των γεννήσεων είναι 14 φορές μικρότερη σε σχέση με το 1961 καιανέρχεται στον αριθμό 1.534 (πίν. 38).

Το 1961 η Μακεδονία αριθμούσε συνολικά 1.896.112 κατοίκους, ενώτο 2001 ο πληθυσμός της ανήλθε στα 2.424.765 άτομα. Η μεταβολή σεαπόλυτους αριθμούς μεταξύ των ετών 1961 και 2001 αντιστοιχεί σε528.653 κατοίκους και σε ποσοστό 27,9% (πίν. 39).

Η πληθυσμιακή μεταβολή στη Μακεδονία ακολουθεί συνεχή πτωτικήπορεία και από την τιμή 11,51 το 1961 φθάνει στην τιμή 0,63 το 2001(πίν. 40). Ο δείκτης γήρανσης του πληθυσμού παρουσιάζει, επίσης, πτωτι-κή πορεία, αναδεικνύοντας τις συνεχείς μεταβολές στην αναλογία μεταξύτου πληθυσμού ηλικίας 0-14 και 65 ετών και άνω προς όφελος των υπε-ρηλίκων (πίν. 41).

Μετανάστευση και παλιννόστηση

Κύρια πηγή άντλησης στοιχείων εξωτερικής μετανάστευσης είναι οισυνοριακές καταγραφές, οι οποίες, όμως, σταμάτησαν να πραγματοποιού-νται στη χώρα μας το Σεπτέμβριο του 1977. Οι συνοριακές καταγραφέςπαρείχαν, για την περίοδο 1955-1977, τον αριθμό των μεταναστών και γιατην περίοδο 1968-1977 τον αριθμό των παλιννοστούντων.

Κατά την περίοδο 1956-1977 μετανάστευσαν από τη Μακεδονία μεπροορισμό χώρες της αλλοδαπής 381.376 άτομα, τα οποία αντιστοιχούνστο 31,6% εκ των 1.206.503 Ελλήνων, που μετανάστευσαν, συνολικά,από τη χώρα κατά την ίδια περίοδο (πίν. 42). Το μεγαλύτερο μεταναστευ-τικό ρεύμα, το οποίο αφορούσε σε 158.686 άτομα, παρατηρήθηκε στηΜακεδονία μεταξύ των ετών 1961-1965, ενώ την περίοδο 1976-1977,έτος κατάργησης των σχετικών καταγραφών, οι μετανάστες ανήλθαν σε10.680.

Οι νομοί της Μακεδονίας που παρουσίασαν το μεγαλύτερο μετανα-στευτικό ρεύμα, κατά την περίοδο που ίσχυσε η σχετική καταγραφή, εί-ναι, κατά σειρά, οι νομοί Θεσσαλονίκης, Σερρών, Δράμας και Κοζάνης(πίν. 43). Ως προς την παλιννόστηση, για την οποία τα υπάρχοντα στοι-

50

χεία αφορούν στην περίοδο 1968-1977, ο συνολικός αριθμός, που αντι-στοιχεί στη Μακεδονία, ανέρχεται σε 81.100 άτομα. Οι νομοί που υπο-δέχθηκαν τους περισσότερους παλιννοστούντες είναι κατά σειρά οι νομοίΘεσσαλονίκης, Ημαθίας, Δράμας, Καβάλας και Σερρών.

Ο μέσος ειδικός δείκτης μόνιμης μετανάστευσης επί τοις χιλίοις τουπληθυσμού της Μακεδονίας, ανέρχεται στο 31,96‰ για την περίοδο1956-1977, έναντι του 7,37‰ για το σύνολο του πληθυσμού της χώρας(πίν. 44). Ο συγκεκριμένος δείκτης λαμβάνει την υψηλότερη τιμή(16,74‰) κατά την περίοδο των ετών 1961-1965, ενώ το 1977, έτος κα-τάργησης των σχετικών καταγραφών υπολογίστηκε στο 2,82‰.

51

53

ΝΟΜΟΣΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ

1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 49.016 39.910 43.484 34.664 36.421 36.797 37.947

ΔΡΑΜΑΣ 145.653 120.492 121.006 91.009 94.772 96.554 103.975

ΗΜΑΘΙΑΣ 96.398 96.439 114.515 117.477 133.750 139.934 143.618

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 425.855 459.956 544.394 711.990 871.580 946.864 1.057.825

ΚΑΒΑΛΑΣ 138.133 136.337 140.751 121.593 135.218 135.937 145.054

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 64.275 46.407 47.487 46.401 53.169 52.685 53.483

ΚΙΛΚΙΣ 101.820 89.475 102.812 83.197 81.562 81.710 89.056

ΚΟΖΑΝΗΣ 147.298 142.527 152.809 133.484 147.051 150.386 155.324

ΠΕΛΛΗΣ 120.850 116.969 133.224 126.085 132.386 138.761 145.797

ΠΙΕΡΙΑΣ 77.032 86.161 97.697 92.354 106.859 116.763 129.848

ΣΕΡΡΩΝ 231.660 222.549 248.041 202.898 196.247 192.828 200.916

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 88.895 69.391 67.356 54.410 54.430 53.147 54.768

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 74.433 75.735 79.849 73.390 79.036 92.117 104.894

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 4.746 3.086 2.687 1.732 1.472 1.536 2.262

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

1.756.664 1.705.434 1.896.112 1.890.684 2.121.953 2.236.019 2.424.765

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

7.460.203 7.632.801 8.388.553 8.768.641 9.740.417 10.259.900 10.964.020

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1956, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1957: 11-122. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 17-183. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 45-464. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 44-45

Παρατήρηση: Το Άγιον Όρος δεν αποτελεί νομό ως αυτοδιοίκητο.

Πίν. 11. Κατανομή του πληθυσμού των νομών του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1940, 1951, 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

54

ΝΟ

ΜΟ

ΣΠ

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

40Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

51

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

194

0-19

51Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

61

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

195

1-19

61Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

71

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

196

1-19

71

αριθ

μός

%

αριθ

μός

%αρ

ιθμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν49

.016

39.9

10-9

.106

-18,

643

.484

3.57

49,

034

.664

-8.8

20-1

8,9

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ14

5.65

312

0.49

2-2

5.16

1-1

7,3

121.

006

514

0,4

91.0

09-2

9.99

7-2

4,8

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

86.9

9896

.439

9.44

110

,911

4.51

518

.076

18,7

117.

477

2.96

23,

1

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ42

5.85

545

9.95

634

.101

8,0

544.

394

84.4

3818

,471

1.99

016

7.59

630

,5

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ13

8.13

313

6.33

7-1

.796

-1,3

140.

751

4.41

43,

212

1.59

3-1

9.15

8-1

3,6

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

64.2

7546

.407

-17.

868

-27,

847

.487

1.08

02,

346

.401

-1.0

86-3

,7

ΚΙΛ

ΚΙΣ

101.

820

89.4

75-1

2.34

5-1

2,1

102.

812

13.3

3714

,983

.197

-19.

615

-17,

9

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ14

7.29

814

2.52

7-4

.771

-3,2

152.

809

10.2

827,

213

3.48

4-1

9.32

5-1

1,2

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

120.

850

116.

969

-3.8

81-3

,213

3.22

416

.255

13,9

126.

085

-7.1

39-5

,4

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ77

.032

86.1

619.

129

11,9

97.6

9711

.536

13,4

92.3

54-5

.343

-6,1

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν23

1.66

022

2.54

9-9

.111

-3,9

248.

041

25.4

9211

,520

2.89

8-4

5.14

3-1

8,2

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ88

.895

69.3

91-1

9.50

4-2

1,9

67.3

56-2

.035

-2,9

54.4

10-1

2.94

6-2

2,4

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

74.4

3375

.735

1.30

21,

879

.849

4.11

45,

473

.390

-6.4

59-7

,5

ΑΓ

ΙΟN

ΟΡΟ

Σ4.

746

3.08

6-1

.660

-35,

02.

687

-399

-12,

91.

732

-955

-35,

5

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ1.

756.

664

1.70

5.43

4-5

1.23

0-2

9,0

1.89

6.11

219

0.67

811

,91.

890.

684

-5.4

28-0

,3

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

7.46

0.20

37.

632.

801

172.

598

2,3

8.38

8.55

375

5.75

29,

38.

768.

641

380.

088

4,5

Πίν

. 12.

Κατ

ανομ

ή το

υ πλ

ηθυσ

μού

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

και τ

ων

μετα

βολώ

ν το

υ σε

από

λυτο

υς α

ριθμ

ούς

και %

ανά

δεκ

αετε

ίς χ

ρονι

κές

περι

όδου

ς, σ

ύμφω

να μ

ε τα

απο

τελέ

σματ

α τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

40, 1

951,

196

1 κα

ι 197

1.

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

195

6, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

957:

11-

122.

E.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

ς τη

ς Ε

λλάδ

ος 1

979,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 198

0: 1

7-18

Παρ

ατήρ

ηση:

Το

Άγι

ον Ό

ρος

δεν

αποτ

ελεί

νομ

ό ω

ς αυ

τοδι

οίκη

το.

54

ΝΟ

ΜΟ

ΣΠ

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

40Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

51

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

194

0-19

51Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

61

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

195

1-19

61Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ 19

71

ΜΕΤ

ΑΒΟ

ΛΗ

196

1-19

71

αριθ

μός

%

αριθ

μός

%αρ

ιθμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν49

.016

39.9

10-9

.106

-18,

643

.484

3.57

49,

034

.664

-8.8

20-1

8,9

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ14

5.65

312

0.49

2-2

5.16

1-1

7,3

121.

006

514

0,4

91.0

09-2

9.99

7-2

4,8

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

86.9

9896

.439

9.44

110

,911

4.51

518

.076

18,7

117.

477

2.96

23,

1

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ42

5.85

545

9.95

634

.101

8,0

544.

394

84.4

3818

,471

1.99

016

7.59

630

,5

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ13

8.13

313

6.33

7-1

.796

-1,3

140.

751

4.41

43,

212

1.59

3-1

9.15

8-1

3,6

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

64.2

7546

.407

-17.

868

-27,

847

.487

1.08

02,

346

.401

-1.0

86-3

,7

ΚΙΛ

ΚΙΣ

101.

820

89.4

75-1

2.34

5-1

2,1

102.

812

13.3

3714

,983

.197

-19.

615

-17,

9

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ14

7.29

814

2.52

7-4

.771

-3,2

152.

809

10.2

827,

213

3.48

4-1

9.32

5-1

1,2

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

120.

850

116.

969

-3.8

81-3

,213

3.22

416

.255

13,9

126.

085

-7.1

39-5

,4

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ77

.032

86.1

619.

129

11,9

97.6

9711

.536

13,4

92.3

54-5

.343

-6,1

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν23

1.66

022

2.54

9-9

.111

-3,9

248.

041

25.4

9211

,520

2.89

8-4

5.14

3-1

8,2

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ88

.895

69.3

91-1

9.50

4-2

1,9

67.3

56-2

.035

-2,9

54.4

10-1

2.94

6-2

2,4

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

74.4

3375

.735

1.30

21,

879

.849

4.11

45,

473

.390

-6.4

59-7

,5

ΑΓ

ΙΟN

ΟΡΟ

Σ4.

746

3.08

6-1

.660

-35,

02.

687

-399

-12,

91.

732

-955

-35,

5

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ1.

756.

664

1.70

5.43

4-5

1.23

0-2

9,0

1.89

6.11

219

0.67

811

,91.

890.

684

-5.4

28-0

,3

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

7.46

0.20

37.

632.

801

172.

598

2,3

8.38

8.55

375

5.75

29,

38.

768.

641

380.

088

4,5

Πίν

. 12.

Κατ

ανομ

ή το

υ πλ

ηθυσ

μού

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

και τ

ων

μετα

βολώ

ν το

υ σε

από

λυτο

υς α

ριθμ

ούς

και %

ανά

δεκ

αετε

ίς χ

ρονι

κές

περι

όδου

ς, σ

ύμφω

να μ

ε τα

απο

τελέ

σματ

α τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

40, 1

951,

196

1 κα

ι 197

1.

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

195

6, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

957:

11-

122.

E.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

ς τη

ς Ε

λλάδ

ος 1

979,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 198

0: 1

7-18

Παρ

ατήρ

ηση:

Το

Άγι

ον Ό

ρος

δεν

αποτ

ελεί

νομ

ό ω

ς αυ

τοδι

οίκη

το.

55

ΝΟ

ΜΟ

ΣΠ

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

19

81Μ

ΕΤΑ

ΒΟ

ΛΗ

197

1-19

81Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

19

91Μ

ΕΤΑ

ΒΟ

ΛΗ

198

1-19

91Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

20

01Μ

ΕΤΑ

ΒΟ

ΛΗ

199

1-20

01

αρ

ιθμό

ς

%

αριθ

μός

%αρ

ιθμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν36

.421

1.75

75,

136

.797

376

1,0

37.9

471.

150

3,1

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ94

.772

3.76

34,

196

.554

1.78

21,

910

3.97

57.

421

7,7

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

133.

750

16.2

7313

,913

9.93

46.

184

4,6

143.

618

3.68

42,

6

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ87

1.58

015

9.59

022

,494

6.86

475

.284

8,6

1.05

7.82

511

0.96

111

,7

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ13

5.21

813

5.09

711

,213

5.93

771

90,

514

5.05

49.

117

6,7

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

53.1

696.

768

14,6

52.6

85-4

84-0

,953

.483

798

1,5

ΚΙΛ

ΚΙΣ

81.5

62-1

.635

-2,0

81.7

1014

80,

289

.056

7.34

69,

0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ14

7.05

113

.567

10,2

150.

386

3.33

52,

315

5.32

44.

938

3,3

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

132.

386

6.30

15,

013

8.76

16.

375

4,8

145.

797

7.03

65,

1

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ10

6.85

914

.505

15,7

116.

763

9.90

49,

312

9.84

813

.085

11,2

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν19

6.24

7-6

.651

-3,3

192.

828

-3.4

19-1

,720

0.91

68.

088

4,2

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ54

.430

-20

-3,6

53.1

47-1

.283

1,4

54.7

681.

621

3,1

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

79.0

365.

646

7,7

92.1

1713

.081

16,5

104.

894

12.7

7713

,9

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ1.

472

-260

-15,

01.

536

644,

32.

262

726

47,3

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ2.

121.

953

231.

269

12,2

2.23

6.01

911

4.06

65,

42.

424.

765

188.

746

8,4

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ9.

740.

417

971.

776

11,1

10.2

59.9

0051

9.48

35,

310

.964

.020

704.

120

6,9

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

1, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

002:

45-

462.

E.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

δα τ

ης Ε

λλάδ

ος 2

004,

Πει

ραιά

ς: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

006:

44-

45

Παρ

ατήρ

ηση:

Το

Άγι

ον Ό

ρος

δεν

αποτ

ελεί

νομ

ό ω

ς αυ

τοδι

οίκη

το.

Πίν

. 13.

Κατ

ανομ

ή το

υ πλ

ηθυσ

μού

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

και

των

μετα

βολώ

ν το

υ σε

από

λυτο

υς α

ριθμ

ούς

και %

ανά

δεκ

αετε

ίς χ

ρονι

κές

περι

όδου

ς, σ

ύμφω

να μ

ε τα

απο

τελέ

σματ

α τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

81, 1

991

και 2

001.

56

ΝΟΜΟΣ

1971

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35.250 25 35.275 29.029 6.214 32

ΔΡΑΜΑΣ 90.812 197 91.009 76.371 14.487 151

ΗΜΑΘΙΑΣ 117.612 491 118.103 96.174 21.368 561

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 709.525 827 710.352 443.625 258.671 8.056

ΚΑΒΑΛΑΣ 121.195 398 121.593 102.237 18.901 455

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 45.563 148 45.711 32.975 12.516 220

ΚΙΛΚΙΣ 84.173 202 84.375 68.351 15.754 270

ΚΟΖΑΝΗΣ 135.493 216 135.709 109.627 25.642 440

ΠΕΛΛΗΣ 124.823 1.262 126.085 110.874 14.895 316

ΠΙΕΡΙΑΣ 91.549 179 91.728 79.517 11.868 343

ΣΕΡΡΩΝ 202.680 218 202.898 178.012 24.573 313

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.224 40 52.264 43.904 8.079 281

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 73.521 329 73.850 65.285 8.406 159

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.230 502 1.732 1.097 607 28

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1.885.650 5.034 1.890.684 1.437.078 441.981 11.625

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 8.650.200 118.441 8.768.641 6.636.104 2.039.969 92.568

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πίν. 14. Κατανομή του πραγματικού πληθυσμού των νομών του γεωγραφικού δια-μερίσματος της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971 και 1981.

56

ΝΟΜΟΣ

1971

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35.250 25 35.275 29.029 6.214 32

ΔΡΑΜΑΣ 90.812 197 91.009 76.371 14.487 151

ΗΜΑΘΙΑΣ 117.612 491 118.103 96.174 21.368 561

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 709.525 827 710.352 443.625 258.671 8.056

ΚΑΒΑΛΑΣ 121.195 398 121.593 102.237 18.901 455

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 45.563 148 45.711 32.975 12.516 220

ΚΙΛΚΙΣ 84.173 202 84.375 68.351 15.754 270

ΚΟΖΑΝΗΣ 135.493 216 135.709 109.627 25.642 440

ΠΕΛΛΗΣ 124.823 1.262 126.085 110.874 14.895 316

ΠΙΕΡΙΑΣ 91.549 179 91.728 79.517 11.868 343

ΣΕΡΡΩΝ 202.680 218 202.898 178.012 24.573 313

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.224 40 52.264 43.904 8.079 281

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 73.521 329 73.850 65.285 8.406 159

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.230 502 1.732 1.097 607 28

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1.885.650 5.034 1.890.684 1.437.078 441.981 11.625

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 8.650.200 118.441 8.768.641 6.636.104 2.039.969 92.568

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πίν. 14. Κατανομή του πραγματικού πληθυσμού των νομών του γεωγραφικού δια-μερίσματος της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971 και 1981.

57

ΝΟΜΟΣ

1981

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 36.300 121 36.421 29.846 6.505 70

ΔΡΑΜΑΣ 94.430 342 94.772 75.777 18.775 220

ΗΜΑΘΙΑΣ 133.223 527 133.750 106.463 26.903 384

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 870.014 1.566 871.580 481.765 377.942 11.873

ΚΑΒΑΛΑΣ 134.581 637 135.218 108.262 25.792 1.164

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 53.018 151 53.169 36.556 16.338 275

ΚΙΛΚΙΣ 81.381 181 81.562 66.984 14.172 406

ΚΟΖΑΝΗΣ 146.501 550 147.051 110.139 36.222 690

ΠΕΛΛΗΣ 131.861 525 132.386 114.591 17.567 228

ΠΙΕΡΙΑΣ 106.424 435 106.859 90.147 16.334 378

ΣΕΡΡΩΝ 196.092 155 196.247 169.665 26.398 184

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.397 33 52.430 44.311 7.959 160

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 78.654 382 79.036 68.560 10.107 369

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.130 342 1.472 1.160 306 6

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2.116.006 5.947 2.121.953 1.504.226 601.320 16.407

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 9.664.612 75.805 9.740.417 6.755.828 2.813.165 171.424

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 322. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 50

Πίν. 14. (συνέχεια)

58

ΝΟΜΟΣ

1991

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 36.719 78 36.797 30.425 6.294 78

ΔΡΑΜΑΣ 96.083 471 96.554 77.969 18.048 537

ΗΜΑΘΙΑΣ 139.247 687 139.934 114.453 24.683 798

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 943.254 3.610 946.864 543.802 390.198 12.864

ΚΑΒΑΛΑΣ 135.377 560 135.937 111.743 22.832 1.362

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 52.235 450 52.685 38.159 13.483 1.043

ΚΙΛΚΙΣ 81.310 400 81.710 69.267 12.008 435

ΚΟΖΑΝΗΣ 150.131 255 150.386 117.067 32.781 538

ΠΕΛΛΗΣ 138.146 615 138.761 121.586 16.354 821

ΠΙΕΡΙΑΣ 116.615 148 116.763 97.416 18.214 1.133

ΣΕΡΡΩΝ 192.247 581 192.828 167.416 24.861 551

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 53.006 141 53.147 45.382 7.283 482

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 90.987 1.130 92.117 77.177 13.968 972

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.461 75 1.536 1.201 307 28

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2.226.818 9.201 2.236.019 1.613.063 601.314 21.642

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 10.194.924 64.976 10.259.900 7.343.849 2.748.775 167.276

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πίν. 15. Κατανομή του πραγματικού πληθυσμού των νομών του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1991 και 2001.

58

ΝΟΜΟΣ

1991

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 36.719 78 36.797 30.425 6.294 78

ΔΡΑΜΑΣ 96.083 471 96.554 77.969 18.048 537

ΗΜΑΘΙΑΣ 139.247 687 139.934 114.453 24.683 798

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 943.254 3.610 946.864 543.802 390.198 12.864

ΚΑΒΑΛΑΣ 135.377 560 135.937 111.743 22.832 1.362

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 52.235 450 52.685 38.159 13.483 1.043

ΚΙΛΚΙΣ 81.310 400 81.710 69.267 12.008 435

ΚΟΖΑΝΗΣ 150.131 255 150.386 117.067 32.781 538

ΠΕΛΛΗΣ 138.146 615 138.761 121.586 16.354 821

ΠΙΕΡΙΑΣ 116.615 148 116.763 97.416 18.214 1.133

ΣΕΡΡΩΝ 192.247 581 192.828 167.416 24.861 551

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 53.006 141 53.147 45.382 7.283 482

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 90.987 1.130 92.117 77.177 13.968 972

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.461 75 1.536 1.201 307 28

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2.226.818 9.201 2.236.019 1.613.063 601.314 21.642

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 10.194.924 64.976 10.259.900 7.343.849 2.748.775 167.276

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πίν. 15. Κατανομή του πραγματικού πληθυσμού των νομών του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1991 και 2001.

59

ΝΟΜΟΣ

2001

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΑΠΟΓΡΑΦΕΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Ή ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

ΟΜΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΕΤΕΡΟΔΗ-ΜΟΤΕΣ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 37.718 229 37.947 31.946 4.954 1.047

ΔΡΑΜΑΣ 102.843 1.132 103.975 88.717 12.494 2.764

ΗΜΑΘΙΑΣ 143.188 430 143.618 120.877 17.779 4.962

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1.048.447 9.378 1.057.825 617.912 371.042 68.871

ΚΑΒΑΛΑΣ 143.062 1.992 145.054 115.864 20.205 8.985

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 52.391 1.092 53.483 40.942 10.256 2.285

ΚΙΛΚΙΣ 88.066 990 89.056 75.424 10.159 3.473

ΚΟΖΑΝΗΣ 154.559 765 155.324 128.823 22.764 3.737

ΠΕΛΛΗΣ 145.153 644 145.797 127.364 11.690 6.743

ΠΙΕΡΙΑΣ 128.956 890 129.846 105.574 17.643 6.629

ΣΕΡΡΩΝ 199.877 1.039 200.916 176.117 20.070 4.729

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 54.356 412 54.768 45.072 7.264 2.432

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 102.890 2.004 104.894 82.754 13.264 8.876

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2.130 132 2.262 1.419 409 434

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2.403.636 21.129 2.424.765 1.758.805 539.993 125.967

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 10.845.712 118.308 10.964.020 7.731.989 2.434.940 797.091

ΣΥΓΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

ΑΠ

ΟΚ

ΕΝΤΡ

ΩΜ

ΕΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜΟ

Σ

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 522. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 51

Πίν. 15. (συνέχεια)

60

ΝΟ

ΜΟ

Σ

1971

1981

Παρ

όντε

ς κα

τά τ

ην

απογ

ραφή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

ΟΠ

αρόν

τες

κατά

την

απ

ογρα

φή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

Ο

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν16

.482

-2.

312

18.7

9429

.846

22.1

8862

452

.658

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ28

.174

-2.

942

31.1

1675

.777

42.2

961.

042

119.

115

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

22.1

53-

2.08

524

.238

106.

463

31.7

7697

013

9.20

9

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ10

7.79

6-

26.2

1313

4.00

948

1.76

515

2.69

04.

534

638.

989

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ31

.432

-3.

452

34.8

8410

8.26

240

.837

1.29

015

0.38

9

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

11.3

74-

1.34

212

.716

36.5

5614

.790

730

52.0

76

ΚΙΛ

ΚΙΣ

27.8

86-

7.03

734

.923

66.9

8439

.433

1.36

910

7.78

6

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ41

.421

-4.

552

45.9

7311

0.13

955

.629

1.61

416

7.38

2

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

26.5

16-

3.04

829

.564

114.

591

39.0

271.

372

154.

990

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ18

.946

-4.

515

23.4

6190

.147

26.8

881.

319

118.

354

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν60

.389

-5.

904

66.2

9316

9.66

592

.961

2.15

126

4.77

7

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ12

.555

-1.

451

14.0

0644

.311

18.1

5156

763

.029

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

22.5

63-

1.51

224

.075

68.5

6028

.596

621

97.7

77

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ47

-2

491.

160

371

1.19

8

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ42

7.73

4-

66.3

6749

4.10

11.

504.

226

605.

299

18.2

042.

127.

729

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ2.

039.

969

-21

8.90

82.

258.

877

6.75

5.82

82.

813.

165

98.3

439.

667.

336

Πίν

. 16.

Κατ

ανομ

ή το

υ νό

μιμο

υ πλ

ηθυσ

μού

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

σύμφ

ωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν τω

ν ετ

ών

1971

,198

1, 1

991

και 2

001.

60

ΝΟ

ΜΟ

Σ

1971

1981

Παρ

όντε

ς κα

τά τ

ην

απογ

ραφή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

ΟΠ

αρόν

τες

κατά

την

απ

ογρα

φή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

Ο

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν16

.482

-2.

312

18.7

9429

.846

22.1

8862

452

.658

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ28

.174

-2.

942

31.1

1675

.777

42.2

961.

042

119.

115

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

22.1

53-

2.08

524

.238

106.

463

31.7

7697

013

9.20

9

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ10

7.79

6-

26.2

1313

4.00

948

1.76

515

2.69

04.

534

638.

989

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ31

.432

-3.

452

34.8

8410

8.26

240

.837

1.29

015

0.38

9

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

11.3

74-

1.34

212

.716

36.5

5614

.790

730

52.0

76

ΚΙΛ

ΚΙΣ

27.8

86-

7.03

734

.923

66.9

8439

.433

1.36

910

7.78

6

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ41

.421

-4.

552

45.9

7311

0.13

955

.629

1.61

416

7.38

2

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

26.5

16-

3.04

829

.564

114.

591

39.0

271.

372

154.

990

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ18

.946

-4.

515

23.4

6190

.147

26.8

881.

319

118.

354

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν60

.389

-5.

904

66.2

9316

9.66

592

.961

2.15

126

4.77

7

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ12

.555

-1.

451

14.0

0644

.311

18.1

5156

763

.029

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

22.5

63-

1.51

224

.075

68.5

6028

.596

621

97.7

77

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ47

-2

491.

160

371

1.19

8

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ42

7.73

4-

66.3

6749

4.10

11.

504.

226

605.

299

18.2

042.

127.

729

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ2.

039.

969

-21

8.90

82.

258.

877

6.75

5.82

82.

813.

165

98.3

439.

667.

336

Πίν

. 16.

Κατ

ανομ

ή το

υ νό

μιμο

υ πλ

ηθυσ

μού

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

σύμφ

ωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν τω

ν ετ

ών

1971

,198

1, 1

991

και 2

001.

61

ΝΟ

ΜΟ

Σ

1991

2001

Παρ

όντε

ς κα

τά τ

ην

απογ

ραφή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

ΟΠ

αρόν

τες

κατά

την

απ

ογρα

φή

Απο

γραφ

έντε

ς σε

άλ

λους

δήμ

ους

ή κο

ινότ

ητες

Προ

σωρι

νώς

απου

σιάζ

οντε

ς στ

ο εξ

ωτε

ρικό

ΣΥΝ

ΟΛ

Ο

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν30

.425

20.6

8323

151

.339

31.9

4614

.253

125

46.3

24

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ77

.969

37.6

6182

811

6.45

888

.717

27.7

8143

011

6.92

8

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

114.

453

32.4

7469

014

7.61

712

0.87

728

.387

520

149.

784

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ54

3.80

218

5.10

22.

936

731.

840

617.

912

203.

145

3.57

682

4.63

3

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ11

1.74

337

.284

708

149.

735

115.

864

30.6

8852

414

7.07

6

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

38.1

5914

.220

412

52.7

9140

.942

12.6

4429

153

.877

ΚΙΛ

ΚΙΣ

69.2

6736

.527

583

106.

377

75.4

2430

.797

432

106.

653

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ11

7.06

753

.272

816

171.

155

128.

823

39.3

4639

416

8.56

3

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

121.

586

37.1

751.

089

159.

850

127.

364

30.1

5038

915

7.90

3

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ97

.416

28.0

0279

612

6.21

410

5.57

425

.882

442

131.

898

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν16

7.41

685

.097

1.02

225

3.53

517

6.11

767

.154

746

244.

017

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ45

.382

16.5

6443

562

.381

45.0

7213

.753

173

58.9

98

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

77.1

7727

.094

290

104.

561

82.7

5424

.210

215

107.

179

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ1.

201

51-

1.25

21.

419

28-

1.44

7

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ1.

613.

063

611.

206

10.8

362.

235.

105

1.75

8.80

554

8.21

88.

257

2.31

5.28

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ7.

343.

849

2.74

8.77

541

.910

10.1

34.5

347.

731.

983

2.43

4.94

039

.610

10.2

06.5

33

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

984:

32

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

50

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

1, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

002:

53

4. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

1

Πίν

. 16.

(συ

νέχε

ια)

62

ΝΟΜΟΣ

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ – – – – – – 14.634 38,6

ΔΡΑΜΑΣ 30.627 33,7 37.118 39,2 38.546 39,9 65.589 63,1

ΗΜΑΘΙΑΣ 47.868 40,5 69.285 51,8 72.311 51,7 90.562 63,1

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 557.360 78,5 706.180 81,0 749.048 79,1 980.419 92,7

ΚΑΒΑΛΑΣ 46.887 38,6 56.705 41,9 58.025 42,7 91.050 62,8

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16.043 35,1 20.660 38,9 15.710 29,8 26.397 49,4

ΚΙΛΚΙΣ 12.555 14,9 12.648 15,5 13.128 16,1 35.411 39,8

ΚΟΖΑΝΗΣ 40.608 29,9 53.442 36,3 57.205 38,0 87.976 56,6

ΠΕΛΛΗΣ 35.859 28,5 40.608 30,7 43.051 31,0 73.282 50,3

ΠΙΕΡΙΑΣ 30.512 33,3 39.895 37,3 47.011 40,3 87.956 67,7

ΣΕΡΡΩΝ 41.091 20,3 46.317 23,6 50.390 26,1 94.317 46,9

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11.172 21,4 12.573 24,0 12.622 23,7 18.962 34,6

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ – – – – – – 51.332 48,9

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ – – – – – – – –

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 870.582 46,0 1.095.431 51,6 1.157.047 51,7 1.717.887 70,9

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 4.667.489 53,2 5.657.528 58,1 6.036.660 58,8 7.980.414 72,8

Πίν. 17. Κατανομή του αστικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971,1981, 1991 και 2001.

62

ΝΟΜΟΣ

ΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ – – – – – – 14.634 38,6

ΔΡΑΜΑΣ 30.627 33,7 37.118 39,2 38.546 39,9 65.589 63,1

ΗΜΑΘΙΑΣ 47.868 40,5 69.285 51,8 72.311 51,7 90.562 63,1

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 557.360 78,5 706.180 81,0 749.048 79,1 980.419 92,7

ΚΑΒΑΛΑΣ 46.887 38,6 56.705 41,9 58.025 42,7 91.050 62,8

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 16.043 35,1 20.660 38,9 15.710 29,8 26.397 49,4

ΚΙΛΚΙΣ 12.555 14,9 12.648 15,5 13.128 16,1 35.411 39,8

ΚΟΖΑΝΗΣ 40.608 29,9 53.442 36,3 57.205 38,0 87.976 56,6

ΠΕΛΛΗΣ 35.859 28,5 40.608 30,7 43.051 31,0 73.282 50,3

ΠΙΕΡΙΑΣ 30.512 33,3 39.895 37,3 47.011 40,3 87.956 67,7

ΣΕΡΡΩΝ 41.091 20,3 46.317 23,6 50.390 26,1 94.317 46,9

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11.172 21,4 12.573 24,0 12.622 23,7 18.962 34,6

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ – – – – – – 51.332 48,9

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ – – – – – – – –

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 870.582 46,0 1.095.431 51,6 1.157.047 51,7 1.717.887 70,9

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 4.667.489 53,2 5.657.528 58,1 6.036.660 58,8 7.980.414 72,8

Πίν. 17. Κατανομή του αστικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971,1981, 1991 και 2001.

63

ΝΟΜΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35.275 100,0 36.421 100,0 36.797 100,0 37.947 100,0

ΔΡΑΜΑΣ 91.009 100,0 94.772 100,0 96.554 100,0 103.975 100,0

ΗΜΑΘΙΑΣ 118.103 100,0 133.750 100,0 139.934 100,0 143.618 100,0

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 710.352 100,0 871.580 100,0 946.864 100,0 1.057.825 100,0

ΚΑΒΑΛΑΣ 121.593 100,0 135.218 100,0 135.937 100,0 145.054 100,0

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 45.711 100,0 53.169 100,0 52.685 100,0 53.483 100,0

ΚΙΛΚΙΣ 84.375 100,0 81.562 100,0 81.710 100,0 89.056 100,0

ΚΟΖΑΝΗΣ 135.709 100,0 147.051 100,0 150.386 100,0 155.324 100,0

ΠΕΛΛΗΣ 126.085 100,0 132.386 100,0 138.761 100,0 145.797 100,0

ΠΙΕΡΙΑΣ 91.728 100,0 106.859 100,0 116.763 100,0 129.846 100,0

ΣΕΡΡΩΝ 202.898 100,0 196.247 100,0 192.828 100,0 200.916 100,0

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.264 100,0 52.430 100,0 53.147 100,0 54.768 100,0

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 73.850 100,0 79.036 100,0 92.117 100,0 104.894 100,0

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.732 100,0 1.472 100,0 1.536 100,0 2.262 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1.890.684 100,0 2.121.953 100,0 2.236.019 100,0 2.424.765 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 8.768.641 100,0 9.740.417 100,0 10.259.900 100,0 10.964.020 100,0

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 222. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 483. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 504. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 49

Πίν. 17. (συνέχεια)

64

ΝΟΜΟΣ

ΗΜΙΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 12.709 36,0 12.175 33,4 14.266 38,8 – –

ΔΡΑΜΑΣ 19.287 21,2 20.456 21,6 21.278 22,0 – –

ΗΜΑΘΙΑΣ 15.616 13,2 9.462 7,1 14.287 10,2 – –

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 63.452 8,9 83.587 9,6 117.194 12,4 – –

ΚΑΒΑΛΑΣ 18.527 15,2 20.651 15,3 23.533 17,3 – –

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 5.178 11,3 6.004 11,3 8.892 16,9 – –

ΚΙΛΚΙΣ 13.715 16,2 13.312 16,3 15.684 19,2 – –

ΚΟΖΑΝΗΣ 12.982 9,6 17.887 12,2 17.849 11,9 – –

ΠΕΛΛΗΣ 19.458 15,4 21.054 15,9 30.599 22,1 – –

ΠΙΕΡΙΑΣ 18.722 20,4 20.932 19,6 24.750 21,2 – –

ΣΕΡΡΩΝ 48.554 23,9 38.038 19,4 39.345 20,4 – –

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 3.822 7,3 3.404 6,5 3.390 6,4 – –

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 30.790 41,7 34.033 43,1 41.647 45,2 – –

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ – – – – – – – –

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 282.812 15,0 300.995 14,2 372.714 16,7 – –

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 1.019.421 11,7 1.125.547 11,6 1.312.774 12,8 – –

Πίν. 18. Κατανομή του ημιαστικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971, 1981, 1991 και 2001.

64

ΝΟΜΟΣ

ΗΜΙΑΣΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 12.709 36,0 12.175 33,4 14.266 38,8 – –

ΔΡΑΜΑΣ 19.287 21,2 20.456 21,6 21.278 22,0 – –

ΗΜΑΘΙΑΣ 15.616 13,2 9.462 7,1 14.287 10,2 – –

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 63.452 8,9 83.587 9,6 117.194 12,4 – –

ΚΑΒΑΛΑΣ 18.527 15,2 20.651 15,3 23.533 17,3 – –

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 5.178 11,3 6.004 11,3 8.892 16,9 – –

ΚΙΛΚΙΣ 13.715 16,2 13.312 16,3 15.684 19,2 – –

ΚΟΖΑΝΗΣ 12.982 9,6 17.887 12,2 17.849 11,9 – –

ΠΕΛΛΗΣ 19.458 15,4 21.054 15,9 30.599 22,1 – –

ΠΙΕΡΙΑΣ 18.722 20,4 20.932 19,6 24.750 21,2 – –

ΣΕΡΡΩΝ 48.554 23,9 38.038 19,4 39.345 20,4 – –

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 3.822 7,3 3.404 6,5 3.390 6,4 – –

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 30.790 41,7 34.033 43,1 41.647 45,2 – –

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ – – – – – – – –

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 282.812 15,0 300.995 14,2 372.714 16,7 – –

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 1.019.421 11,7 1.125.547 11,6 1.312.774 12,8 – –

Πίν. 18. Κατανομή του ημιαστικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971, 1981, 1991 και 2001.

65

ΝΟΜΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35.275 100,0 36.421 100,0 36.797 100,0 37.947 100,0

ΔΡΑΜΑΣ 91.009 100,0 94.772 100,0 96.554 100,0 103.975 100,0

ΗΜΑΘΙΑΣ 118.103 100,0 133.750 100,0 139.934 100,0 143.618 100,0

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 710.352 100,0 871.580 100,0 946.864 100,0 1.057.825 100,0

ΚΑΒΑΛΑΣ 121.593 100,0 135 218 100,0 135.937 100,0 145.054 100,0

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 45.711 100,0 53.169 100,0 52.685 100,0 53.483 100,0

ΚΙΛΚΙΣ 84.375 100,0 81.562 100,0 81.710 100,0 89.056 100,0

ΚΟΖΑΝΗΣ 135.709 100,0 147 051 100,0 150.386 100,0 155.324 100,0

ΠΕΛΛΗΣ 126.085 100,0 132.386 100,0 138.761 100,0 145.797 100,0

ΠΙΕΡΙΑΣ 91.728 100,0 106.859 100,0 116.763 100,0 129.846 100,0

ΣΕΡΡΩΝ 202.898 100,0 196.247 100,0 192.828 100,0 200.916 100,0

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.264 100,0 52 430 100,0 53.147 100,0 54.768 100,0

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 73.850 100,0 79.036 100,0 92.117 100,0 104.894 100,0

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1.732 100,0 1.472 100,0 1.536 100,0 2.262 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1.890.684 100,0 2.121.953 100,0 2.236.019 100,0 2.424.765 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 8.768.641 100,0 9.740.417 100,0 10.259.900 100,0 10.964.020 100,0

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 222. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 483. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 504. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 49

Παρατήρηση: Μετά την εφαρμογή του νόμου 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια) και από την απογραφή του έτους 2001 η διάκριση του πληθυσμού σε ημιαστικό έπαυσε να ισχύει.

Πίν. 18. (συνέχεια)

66

ΝΟΜΟΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 22.566 64,0 24.246 66,6 22.531 61,2 23.313 61,4

ΔΡΑΜΑΣ 41.095 45,1 37.198 39,2 36.730 38,1 38.386 36,9

ΗΜΑΘΙΑΣ 54.619 46,3 55.003 41,1 53.336 38,1 53.056 36,9

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 89.540 12,6 81.813 9,4 80.622 8,5 77.406 7,3

ΚΑΒΑΛΑΣ 56.179 46,2 57.862 42,8 54.379 40,1 54.004 37,2

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24.490 53,6 26.505 49,8 28.083 53,3 27.086 50,6

ΚΙΛΚΙΣ 58.105 68,9 55.602 68,2 52.898 64,7 53.645 60,2

ΚΟΖΑΝΗΣ 82.119 60,5 75.722 51,5 75.332 50,1 67.348 43,4

ΠΕΛΛΗΣ 70.768 56,1 70.724 53,4 65.111 46,9 72.515 49,7

ΠΙΕΡΙΑΣ 42.494 46,3 46.032 43,1 45.002 38,5 41.890 32,3

ΣΕΡΡΩΝ 113.253 55,8 111.892 57,0 103.093 53,5 106.599 53,1

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 37.270 71,3 36.453 69,5 37.135 69,9 35.806 65,4

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 43.060 58,3 45.003 56,9 50.470 54,8 53.562 51,1

ΑΓΙΟN ΟΡΟΣ 1.732 100,1 1.472 100,0 1.536 100,0 2.262 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 737.290 39,0 725.527 34,2 706.258 31,6 706.878 29,2

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 3.081.731 35,1 2.953.342 30,3 2.910.466 28,4 2.983.606 27,2

Πίν. 19. Κατανομή του αγροτικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971, 1981, 1991 και 2001.

66

ΝΟΜΟΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 22.566 64,0 24.246 66,6 22.531 61,2 23.313 61,4

ΔΡΑΜΑΣ 41.095 45,1 37.198 39,2 36.730 38,1 38.386 36,9

ΗΜΑΘΙΑΣ 54.619 46,3 55.003 41,1 53.336 38,1 53.056 36,9

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 89.540 12,6 81.813 9,4 80.622 8,5 77.406 7,3

ΚΑΒΑΛΑΣ 56.179 46,2 57.862 42,8 54.379 40,1 54.004 37,2

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 24.490 53,6 26.505 49,8 28.083 53,3 27.086 50,6

ΚΙΛΚΙΣ 58.105 68,9 55.602 68,2 52.898 64,7 53.645 60,2

ΚΟΖΑΝΗΣ 82.119 60,5 75.722 51,5 75.332 50,1 67.348 43,4

ΠΕΛΛΗΣ 70.768 56,1 70.724 53,4 65.111 46,9 72.515 49,7

ΠΙΕΡΙΑΣ 42.494 46,3 46.032 43,1 45.002 38,5 41.890 32,3

ΣΕΡΡΩΝ 113.253 55,8 111.892 57,0 103.093 53,5 106.599 53,1

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 37.270 71,3 36.453 69,5 37.135 69,9 35.806 65,4

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 43.060 58,3 45.003 56,9 50.470 54,8 53.562 51,1

ΑΓΙΟN ΟΡΟΣ 1.732 100,1 1.472 100,0 1.536 100,0 2.262 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 737.290 39,0 725.527 34,2 706.258 31,6 706.878 29,2

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 3.081.731 35,1 2.953.342 30,3 2.910.466 28,4 2.983.606 27,2

Πίν. 19. Κατανομή του αγροτικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1971, 1981, 1991 και 2001.

67

ΝΟΜΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

1971 1981 1991 2001

πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός % πληθυσμός %

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 35.275 100,0 36.421 100,0 36.797 100,0 37.947 100,0

ΔΡΑΜΑΣ 91.009 100,0 94.772 100,0 96.554 100,0 103.975 100,0

ΗΜΑΘΙΑΣ 118.103 100,0 133.750 100,0 139.934 100,0 143.618 100,0

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 710.352 100,0 871.580 100,0 946.864 100,0 1.057.825 100,0

ΚΑΒΑΛΑΣ 121.593 100,0 135.218 100,0 135.937 100,0 145.054 100,0

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 45.711 100,0 53.169 100,0 52.685 100,0 53.483 100,0

ΚΙΛΚΙΣ 84.375 100,0 81.562 100,0 81.710 100,0 89.056 100,0

ΚΟΖΑΝΗΣ 135.709 100,0 147.051 100,0 150.386 100,0 155.324 100,0

ΠΕΛΛΗΣ 126.085 100,0 132.386 100,0 138.761 100,0 145.797 100,0

ΠΙΕΡΙΑΣ 91.728 100,0 106.859 100,0 116.763 100,0 129.846 100,0

ΣΕΡΡΩΝ 202.898 100,0 196.247 100,0 192.828 100,0 200.916 100,0

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 52.264 100,0 52.430 100,0 53.147 100,0 54.768 100,0

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 73.850 100,0 79.036 100,0 92.117 100,0 104.894 100,0

ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ 1.732 100,0 1.472 100,0 1.536 100,0 2.262 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1.890.684 100,0 2.121.953 100,0 2.236.019 100,0 2.424.765 100,0

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 8.768.641 100,0 9.740.417 100,0 10.259.900 100,0 10.964.020 100,0

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 222. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 483. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 504. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 49

Πίν. 19. (συνέχεια)

68

Πίν

. 20.

Κατ

ανομ

ή το

υ πε

δινο

ύ πλ

ηθυσ

μού

του

γεω

γραφ

ικού

δια

μερί

σματ

ος τ

ης Μ

ακεδ

ονία

ς κα

τά ν

ομό,

σύμ

φωνα

με

τα

αποτ

ελέσ

ματα

τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

71, 1

981,

199

1.

ΝΟ

ΜΟ

ΣΠ

ΕΔ

ΙΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

Υ

1971

1981

1991

1971

1981

1991

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν6.

601

18,7

14.

055

11,1

33.

830

10,4

35.2

7510

0,0

36.4

2110

0,0

36.7

9710

0,0

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ56

.316

61,8

865

.498

69,1

167

.725

70,2

91.0

0910

0,0

94.7

7210

0,0

96.5

5410

0,0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

91.7

1277

,65

106.

235

79,4

311

0.04

878

,711

8.10

310

0,0

133.

750

100,

013

9.93

410

0,0

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ68

4.83

796

,41

807.

572

92,6

686

9.88

091

,971

0.35

210

0,0

871.

580

100,

094

6.86

410

0,0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ23

.403

19,2

529

.902

22,1

130

.707

22,6

121.

593

100,

013

5.21

810

0,0

135.

937

100,

0

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

11.3

6424

,86

13.3

8525

,17

14.8

1428

,145

.711

100,

053

.169

100,

052

.685

100,

0

ΚΙΛ

ΚΙΣ

72.8

8386

,38

72.4

8988

,88

68.2

0383

,584

.375

100,

081

.562

100,

081

.710

100,

0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ73

.833

54,4

184

.285

57,3

286

.598

57,6

135.

709

100,

014

7.05

110

0,0

150.

386

100,

0

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

103.

128

81,7

910

7.36

881

,10

113.

533

81,8

126.

085

100,

013

2.38

610

0,0

138.

761

100,

0

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ64

.002

69,7

775

.774

70,9

184

.851

72,7

91.7

2810

0,0

106.

859

100,

011

6.76

310

0,0

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν15

4.49

976

,15

152.

947

77,9

415

1.31

978

,520

2.89

810

0,0

196.

247

100,

019

2.82

810

0,0

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ24

.969

47,7

822

.702

43,3

023

.657

44,5

52.2

6410

0,0

52.4

3010

0,0

53.1

4710

0,0

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

32.2

1143

,62

36.9

0646

,70

45.0

9849

,073

.850

100,

079

.036

100,

092

.117

100,

0

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ–

––

–-

-1.

732

100,

01.

472

100,

01.

536

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ1.

399.

758

74,0

31.

579.

118

74,4

21.

670.

263

74,7

1.89

0.68

410

0,0

2.12

1.95

310

0,0

2.23

6.01

910

0,0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ5.

939.

058

67,7

36.

712.

870

68,9

27.

083.

706

69,0

8.76

8.64

110

0,0

9.74

0.41

710

0,0

10.2

59.9

0010

0,0

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

980:

23

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

49

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Δεν

υπά

ρχου

ν στ

οιχε

ία α

πογρ

αφής

του

έτο

υς 2

001.

68

Πίν

. 20.

Κατ

ανομ

ή το

υ πε

δινο

ύ πλ

ηθυσ

μού

του

γεω

γραφ

ικού

δια

μερί

σματ

ος τ

ης Μ

ακεδ

ονία

ς κα

τά ν

ομό,

σύμ

φωνα

με

τα

αποτ

ελέσ

ματα

τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

71, 1

981,

199

1.

ΝΟ

ΜΟ

ΣΠ

ΕΔ

ΙΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

Υ

1971

1981

1991

1971

1981

1991

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν6.

601

18,7

14.

055

11,1

33.

830

10,4

35.2

7510

0,0

36.4

2110

0,0

36.7

9710

0,0

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ56

.316

61,8

865

.498

69,1

167

.725

70,2

91.0

0910

0,0

94.7

7210

0,0

96.5

5410

0,0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

91.7

1277

,65

106.

235

79,4

311

0.04

878

,711

8.10

310

0,0

133.

750

100,

013

9.93

410

0,0

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ68

4.83

796

,41

807.

572

92,6

686

9.88

091

,971

0.35

210

0,0

871.

580

100,

094

6.86

410

0,0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ23

.403

19,2

529

.902

22,1

130

.707

22,6

121.

593

100,

013

5.21

810

0,0

135.

937

100,

0

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

11.3

6424

,86

13.3

8525

,17

14.8

1428

,145

.711

100,

053

.169

100,

052

.685

100,

0

ΚΙΛ

ΚΙΣ

72.8

8386

,38

72.4

8988

,88

68.2

0383

,584

.375

100,

081

.562

100,

081

.710

100,

0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ73

.833

54,4

184

.285

57,3

286

.598

57,6

135.

709

100,

014

7.05

110

0,0

150.

386

100,

0

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

103.

128

81,7

910

7.36

881

,10

113.

533

81,8

126.

085

100,

013

2.38

610

0,0

138.

761

100,

0

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ64

.002

69,7

775

.774

70,9

184

.851

72,7

91.7

2810

0,0

106.

859

100,

011

6.76

310

0,0

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν15

4.49

976

,15

152.

947

77,9

415

1.31

978

,520

2.89

810

0,0

196.

247

100,

019

2.82

810

0,0

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ24

.969

47,7

822

.702

43,3

023

.657

44,5

52.2

6410

0,0

52.4

3010

0,0

53.1

4710

0,0

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

32.2

1143

,62

36.9

0646

,70

45.0

9849

,073

.850

100,

079

.036

100,

092

.117

100,

0

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ–

––

–-

-1.

732

100,

01.

472

100,

01.

536

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ1.

399.

758

74,0

31.

579.

118

74,4

21.

670.

263

74,7

1.89

0.68

410

0,0

2.12

1.95

310

0,0

2.23

6.01

910

0,0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ5.

939.

058

67,7

36.

712.

870

68,9

27.

083.

706

69,0

8.76

8.64

110

0,0

9.74

0.41

710

0,0

10.2

59.9

0010

0,0

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

980:

23

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

49

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Δεν

υπά

ρχου

ν στ

οιχε

ία α

πογρ

αφής

του

έτο

υς 2

001.

69

Πίν

. 21.

Κατ

ανομ

ή το

υ ημ

ιορε

ινού

πλη

θυσμ

ού τ

ου γ

εωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

κατά

νομ

ό, σ

ύμ-

φωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν τω

ν ετ

ών

1971

, 198

1, 1

991.

ΝΟ

ΜΟ

ΣΗ

ΜΙΟ

ΡΕ

ΙΝΟ

Σ Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΣ

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

Υ

1971

1981

1991

1971

1981

1991

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν18

.213

51,6

318

.705

51,3

619

.831

53,9

35.2

7510

0,0

36.4

2110

0,0

36.7

9710

0,0

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ16

.957

18,6

319

.825

20,9

219

.055

19,7

91.0

0910

0,0

94.7

7210

0,0

96.5

5410

0,0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

2.76

92,

353.

395

2,54

3.68

52,

611

8.10

310

0,0

133.

750

100,

013

9.93

410

0,0

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ16

.334

2,30

59.3

466,

8171

.202

7,5

710.

352

100,

087

1.58

010

0,0

946.

864

100,

0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ72

.298

59,4

686

.881

64,2

586

.971

64,0

121.

593

100,

013

5.21

810

0,0

135.

937

100,

0

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

24.9

7854

,64

31.3

7159

,00

28.5

1154

,045

.711

100,

053

.169

100,

052

.685

100,

0

ΚΙΛ

ΚΙΣ

8.52

010

,10

6.57

58,

0610

.800

13,2

84.3

7510

0,0

81.5

6210

0,0

81.7

1010

0,0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ35

.261

25,9

835

.200

23,9

336

.673

24,4

135.

709

100,

014

7.05

110

0,0

150.

386

100,

0

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

9.72

77,

728.

488

6,41

8.17

05,

912

6.08

510

0,0

132.

386

100,

013

8.76

110

0,0

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ17

.686

19,2

824

.304

22,7

425

.527

21,8

91.7

2810

0,0

106.

859

100,

011

6.76

310

0,0

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν37

.436

18,4

535

.204

17,9

433

.599

17,4

202.

898

100,

019

6.24

710

0,0

192.

828

100,

0

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ15

.011

28,7

218

.932

36,1

118

.908

35,6

52.2

6410

0,0

52.4

3010

0,0

53.1

4710

0,0

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

29.5

5540

,02

29.9

7337

,92

34.0

3436

,973

.850

100,

079

.036

100,

092

.117

100,

0

ΑΓ

ΙΟN

ΟΡΟ

Σ–

–1.

472

100,

01.

536

100,

01.

732

100,

01.

472

100,

01.

536

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ30

4.74

516

,12

379.

671

17,8

939

8.50

217

,81.

890.

684

100,

02.

121.

953

100,

02.

236.

019

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ1.

781.

689

20,3

22.

085.

574

21,4

12.

236.

351

21,8

8.76

8.64

110

0,0

9.74

0.41

710

0,0

10.2

59.9

0010

0,0

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

980:

23

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

49

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Δεν

υπά

ρχου

ν στ

οιχε

ία α

πογρ

αφής

του

έτο

υς 2

001.

70

Πίν

. 22.

Κατ

ανομ

ή το

υ ορ

εινο

ύ πλ

ηθυσ

μού

του

γεω

γραφ

ικού

δια

μερί

σματ

ος τ

ης Μ

ακεδ

ονία

ς κα

τά ν

ομό,

σύμ

φωνα

με

τα

αποτ

ελέσ

ματα

τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

71, 1

981,

199

1.

ΝΟ

ΜΟ

Σ

ΟΡ

ΕΙΝ

ΟΣ

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

ΣΣ

ΥΝ

ΟΛ

Ο Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΥ

1971

1981

1991

1971

1981

1991

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν10

.461

29,6

613

.661

37,5

113

.136

35,7

35.2

7510

0,0

36.4

2110

0,0

36.7

9710

0,0

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ17

.736

19,4

99.

449

9,97

9.77

410

,191

.009

100,

094

.772

100,

096

.554

100,

0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

23.6

2220

,00

24.1

2018

,03

26.2

0118

,711

8.10

310

0,0

133.

750

100,

013

9.93

410

0,0

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ9.

181

1,29

4.66

20,

535.

782

0,6

710.

352

100,

087

1.58

010

0,0

946.

864

100,

0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ25

.892

21,2

918

.435

13,6

418

.259

13,4

121.

593

100,

013

5.21

810

0,0

135.

937

100,

0

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

9.36

920

,50

8.41

315

,83

9.36

017

,845

.711

100,

053

.169

100,

052

.685

100,

0

ΚΙΛ

ΚΙΣ

2.97

23,

522.

498

3,06

2.70

73,

384

.375

100,

081

.562

100,

081

.710

100,

0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ26

.615

19,6

127

.566

18,7

527

.115

18,0

135.

709

100,

014

7.05

110

0,0

150.

386

100,

0

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

13.2

3010

,49

16.5

3012

,49

17.0

5812

,312

6.08

510

0,0

132.

386

100,

013

8.76

110

0,0

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ10

.040

10,9

56.

781

6,35

6.38

55,

591

.728

100,

010

6.85

910

0,0

116.

763

100,

0

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν10

.963

5,40

8.09

64,

127.

910

4,1

202.

898

100,

019

6.24

710

0,0

192.

828

100,

0

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ12

.284

23,5

010

.796

20,5

910

.582

19,9

52.2

6410

0,0

52.4

3010

0,0

53.1

4710

0,0

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

12.0

8416

,36

12.1

5715

,38

12.9

8514

,173

.850

100,

079

.036

100,

092

.117

100,

0

ΑΓ

ΙΟN

ΟΡΟ

Σ1.

732

100,

0–

––

–1.

732

100,

01.

472

100,

01.

536

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ18

6.18

19,

8516

3.16

47,

6916

7.25

47,

51.

890.

684

100,

02.

121.

953

100,

02.

236.

019

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ1.

047.

894

11,9

594

1.97

39,

6793

9.84

39,

28.

768.

641

100,

09.

740.

417

100,

010

.259

.900

100,

0

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

980:

23

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

49

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Δεν

υπά

ρχου

ν στ

οιχε

ία α

πογρ

αφής

του

έτο

υς 2

001.

70

Πίν

. 22.

Κατ

ανομ

ή το

υ ορ

εινο

ύ πλ

ηθυσ

μού

του

γεω

γραφ

ικού

δια

μερί

σματ

ος τ

ης Μ

ακεδ

ονία

ς κα

τά ν

ομό,

σύμ

φωνα

με

τα

αποτ

ελέσ

ματα

τω

ν απ

ογρα

φών

των

ετώ

ν 19

71, 1

981,

199

1.

ΝΟ

ΜΟ

Σ

ΟΡ

ΕΙΝ

ΟΣ

ΠΛ

ΗΘ

ΥΣ

ΜΟ

ΣΣ

ΥΝ

ΟΛ

Ο Π

ΛΗ

ΘΥ

ΣΜ

ΟΥ

1971

1981

1991

1971

1981

1991

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

πληθ

υσμό

ς%

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν10

.461

29,6

613

.661

37,5

113

.136

35,7

35.2

7510

0,0

36.4

2110

0,0

36.7

9710

0,0

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ17

.736

19,4

99.

449

9,97

9.77

410

,191

.009

100,

094

.772

100,

096

.554

100,

0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

23.6

2220

,00

24.1

2018

,03

26.2

0118

,711

8.10

310

0,0

133.

750

100,

013

9.93

410

0,0

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ9.

181

1,29

4.66

20,

535.

782

0,6

710.

352

100,

087

1.58

010

0,0

946.

864

100,

0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ25

.892

21,2

918

.435

13,6

418

.259

13,4

121.

593

100,

013

5.21

810

0,0

135.

937

100,

0

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

9.36

920

,50

8.41

315

,83

9.36

017

,845

.711

100,

053

.169

100,

052

.685

100,

0

ΚΙΛ

ΚΙΣ

2.97

23,

522.

498

3,06

2.70

73,

384

.375

100,

081

.562

100,

081

.710

100,

0

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ26

.615

19,6

127

.566

18,7

527

.115

18,0

135.

709

100,

014

7.05

110

0,0

150.

386

100,

0

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

13.2

3010

,49

16.5

3012

,49

17.0

5812

,312

6.08

510

0,0

132.

386

100,

013

8.76

110

0,0

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ10

.040

10,9

56.

781

6,35

6.38

55,

591

.728

100,

010

6.85

910

0,0

116.

763

100,

0

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν10

.963

5,40

8.09

64,

127.

910

4,1

202.

898

100,

019

6.24

710

0,0

192.

828

100,

0

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ12

.284

23,5

010

.796

20,5

910

.582

19,9

52.2

6410

0,0

52.4

3010

0,0

53.1

4710

0,0

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

12.0

8416

,36

12.1

5715

,38

12.9

8514

,173

.850

100,

079

.036

100,

092

.117

100,

0

ΑΓ

ΙΟN

ΟΡΟ

Σ1.

732

100,

0–

––

–1.

732

100,

01.

472

100,

01.

536

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ18

6.18

19,

8516

3.16

47,

6916

7.25

47,

51.

890.

684

100,

02.

121.

953

100,

02.

236.

019

100,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Ε

ΛΛ

ΑΔΟ

Σ1.

047.

894

11,9

594

1.97

39,

6793

9.84

39,

28.

768.

641

100,

09.

740.

417

100,

010

.259

.900

100,

0

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

980:

23

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

49

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 5

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Δεν

υπά

ρχου

ν στ

οιχε

ία α

πογρ

αφής

του

έτο

υς 2

001.

71

Πίν

. 23.

Κατ

ανομ

ή το

υ αρ

ιθμο

ύ τω

ν κα

τοίκ

ων

των

νομώ

ν το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας

ανά

τετρ

αγω

νικό

χιλ

ιόμε

τρο,

σύμ

φωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν τω

ν ετ

ών

1940

, 19

51,

1961

, 19

71,

1981

, 19

91 κ

αι 2

001.

ΝΟ

ΜΟ

Σ

ΕΠ

ΙΦΑ

ΝΕ

ΙΑΕ

ΤΟ

Σ Α

ΠΟ

ΓΡΑ

ΦΗ

Σ

Με

εσω

τερι

κά

ύδατ

αΧ

ωρί

ς εσ

ωτε

ρικά

ύδ

ατα

1940

1951

1961

1971

1981

1991

2001

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν2.

291

2.28

521

,017

,118

,615

,115

,916

,116

,6

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ3.

468

3.46

542

,034

,734

,926

,227

,327

,830

,0

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

1.70

11.

685

51,2

56,8

67,4

69,1

78,6

82,3

84,4

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ3.

683

3.54

911

9,6

129,

215

2,9

193,

323

6,6

257,

128

7,2

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ2.

112

2.09

365

,564

,666

,757

,664

,164

,468

,7

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

1.72

01.

692

38,1

27,5

28,2

27,0

30,9

30,6

31,1

ΚΙΛ

ΚΙΣ

2.51

92.

494

39,2

34,5

39,6

33,0

32,4

32,4

35,4

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ3.

516

3.44

841

,440

,082

,938

,041

,842

,844

,2

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

2.50

62.

477

48,2

46,7

53,2

50,3

52,8

55,4

58,2

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ1.

517

1.51

549

,855

,763

,160

,970

,577

,085

,7

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν3.

968

3.91

258

,155

,862

,251

,149

,548

,650

,6

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ1.

925

1.79

547

,737

,236

,228

,327

,327

,628

,5

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

2.91

82.

917

25,3

25,7

27,1

25,2

27,1

31,6

35,9

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ33

633

614

,19,

28,

05,

24,

44,

66,

7

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ34

.180

33.6

6351

,449

,955

,455

,362

,165

,470

,9

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

131.

957

130.

714

56,5

57,8

63,6

66,5

73,8

77,6

83,1

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίς

της

Ελλ

άδος

197

0, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

971:

27-

282.

E.Σ

.Υ.Ε

. Στα

τιστ

ική

Επε

τηρί

δα τ

ης Ε

λλάδ

ος 2

001,

Αθή

να:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

2: 4

5-46

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 4

4-45

Παρ

ατήρ

ηση:

Το

Άγι

ον Ό

ρος

δεν

αποτ

ελεί

νομ

ό ω

ς αυ

τοδι

οίκη

το.

72

ΝΟΜΟΣ ΠΟΛΗΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1961 1971 1981 1991 2001

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΓΡΕΒΕΝΑ 14.956 15.481

ΔΡΑΜΑΣΔΡΑΜΑ 32.195 29.692 36.109 49.725 55.632

ΔΟΞΑΤΟ 10.898 11.000

ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ 10.228 11.215

ΗΜΑΘΙΑΣ

ΒΕΡΟΙΑ 27.765 29.528 37.087 42.910 47.411

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 8.199 10.543 18.645 19.283

ΝΑΟΥΣΑ 15.492 17.375 19.383 22.637 22.288

ΠΛΑΤΥ 11.304 11.128

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 250.920 345.799 406.413 383.967 363.987

ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ 14.380 14.387

ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ 15.699 24.892 40.033 10.093 40.959

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ-ΚΟΡΔΕΛΙΟ

4.430 9.159 12.595 16.549 21.630

ΕΥΟΣΜΟΣ 7.713 22.380 26.528 28.821 52.624

ΕΧΕΔΩΡΟΣ 17.500 23.924

ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ 5.803 20.253

ΘΕΡΜΗ 9.132 16.546

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ 25.165 36.978 51.676 80.698 87.255

ΚΟΥΦΑΛΙΑ 9.791 10.757

ΛΑΓΚΑΔΑΣ 14.723 16.836

ΜΕΝΕΜΕΝΗ 5.570 8.352 12.141 12.932 14.910

ΜΙΚΡΑ 5.854 10.427

ΝΕΑΠΟΛΗ 17.586 21.903 31.464 30.568 30.279

ΠΑΝΟΡΑΜΑ 1.042 1.581 4.193 10.275 14.552

ΠΟΛΙΧΝΗ 6.590 19.382 22.597 27.894 36.146

ΠΥΛΑΙΑ 5.971 7.793 12.015 20.785 22.744

ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ 11.695 21.595 32.225 37.596 41.653

ΣΥΚΕΕΣ 17.089 24.473 33.789 34.059 11.289

ΤΡΙΑΝΔΡΙΑ 4.446 4.569 10.637 11.822 10.001

ΧΑΛΚΗΔΟΝΑ 9.084 12.866

ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ 8.877 12.866

ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ 5.458 11.896

Πίν. 24. Κατανομή πόλεων του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας με πληθυσμό 10.000 κατοίκους και άνω, κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

72

ΝΟΜΟΣ ΠΟΛΗΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1961 1971 1981 1991 2001

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΓΡΕΒΕΝΑ 14.956 15.481

ΔΡΑΜΑΣΔΡΑΜΑ 32.195 29.692 36.109 49.725 55.632

ΔΟΞΑΤΟ 10.898 11.000

ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ 10.228 11.215

ΗΜΑΘΙΑΣ

ΒΕΡΟΙΑ 27.765 29.528 37.087 42.910 47.411

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 8.199 10.543 18.645 19.283

ΝΑΟΥΣΑ 15.492 17.375 19.383 22.637 22.288

ΠΛΑΤΥ 11.304 11.128

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 250.920 345.799 406.413 383.967 363.987

ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ 14.380 14.387

ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ 15.699 24.892 40.033 10.093 40.959

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ-ΚΟΡΔΕΛΙΟ

4.430 9.159 12.595 16.549 21.630

ΕΥΟΣΜΟΣ 7.713 22.380 26.528 28.821 52.624

ΕΧΕΔΩΡΟΣ 17.500 23.924

ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ 5.803 20.253

ΘΕΡΜΗ 9.132 16.546

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ 25.165 36.978 51.676 80.698 87.255

ΚΟΥΦΑΛΙΑ 9.791 10.757

ΛΑΓΚΑΔΑΣ 14.723 16.836

ΜΕΝΕΜΕΝΗ 5.570 8.352 12.141 12.932 14.910

ΜΙΚΡΑ 5.854 10.427

ΝΕΑΠΟΛΗ 17.586 21.903 31.464 30.568 30.279

ΠΑΝΟΡΑΜΑ 1.042 1.581 4.193 10.275 14.552

ΠΟΛΙΧΝΗ 6.590 19.382 22.597 27.894 36.146

ΠΥΛΑΙΑ 5.971 7.793 12.015 20.785 22.744

ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ 11.695 21.595 32.225 37.596 41.653

ΣΥΚΕΕΣ 17.089 24.473 33.789 34.059 11.289

ΤΡΙΑΝΔΡΙΑ 4.446 4.569 10.637 11.822 10.001

ΧΑΛΚΗΔΟΝΑ 9.084 12.866

ΧΟΡΤΙΑΤΗΣ 8.877 12.866

ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ 5.458 11.896

Πίν. 24. Κατανομή πόλεων του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας με πληθυσμό 10.000 κατοίκους και άνω, κατά νομό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

73

ΝΟΜΟΣ ΠΟΛΗΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1961 1971 1981 1991 2001

ΚΑΒΑΛΑΣ

ΚΑΒΑΛΑ 44.517 46.234 56.375 60.187 63.293

ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΗ 9.899 11.401

ΘΑΣΟΣ 13.527 13.765

ΦΙΛΙΠΠΟΙ 9.647 10.827

ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗ 14.741 15.678

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑ 10.162 15.407 17.133 15.710 16.218

ΚΙΛΚΙΣΚΙΛΚΙΣ 10.963 10.538 11.148 19.358 24.812

ΠΟΛΥΚΑΣΤΡΟ 11.998 12.732

ΚΟΖΑΝΗΣΚΟΖΑΝΗ 21.537 23.240 39.994 43.426 47.451

ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 12.747 16.588 22.109 32.775 35.539

ΣΕΡΒΙΑ 10.387 10.001

ΠΕΛΛΗΣ

ΕΔΕΣΣΑ 15.534 13.967 16.054 25.051 25.619

ΑΡΙΔΑΙΑ 19.430 20.213

ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ 19.693 18.151 21.082 27.433 31.442

ΚΡΥΑ ΒΡΥΣΗ 9.818 10.975

ΣΚΥΔΡΑ 15.237 15.654

ΠΙΕΡΙΑΣΚΑΤΕΡΙΝΗ 30.095 30 152 39.899 48.673 56.434

ΔΙΟΝ 9.875 11.252

ΣΕΡΡΩΝ

ΣΕΡΡΕΣ 40.063 39.897 45.213 51.682 56.145

ΕΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΠΑΣ 10.706 11.789

ΗΡΑΚΛΕΙΑ 13.938 13.173

ΚΕΡΚΙΝΗ 8.979 10.037

ΝΕΑ ΖΙΧΝΗ 10.496 10.952

ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ 10.087 10.598

ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑ 11.933 11.164 12.562 14.873 16.771

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ 10.278 10.721

ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑ 8.931 10.881

ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ 7.415 10.209

ΜΟΥΔΑΝΙΑ 13.562 17.032

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 272. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 543. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 564. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 52-57

Παρατήρηση: Από το 1991 οι δήμοι έχουν προσαρμοσεί σύμφωνα με τον νόμο 2539/1997 (Σχέδιο Καποδίστρια).

Πίν. 24. (συνέχεια)

74

Πίν

. 25.

Κατ

ανομ

ή το

υ αρ

ιθμο

ύ κα

ι τω

ν με

λών

νοικ

οκυρ

ιών

και σ

υλλο

γικώ

ν κα

τοικ

ιών

στο

γεω

γραφ

ικό

διαμ

έρισ

μα

της

Μακ

εδον

ία, κ

ατά

νομό

σύμ

φωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν 19

81 (

δειγ

ματο

ληπτ

ικά

επεξ

εργα

σία

10%

τω

ν δε

λτίω

ν τη

ς απ

ογρα

φής)

, 199

1 κα

ι 200

1.

ΝΟ

ΜΟ

ΣΝ

ΟΙΚ

ΟΚ

ΥΡΙ

ΑΜ

ΕΛ

Η Ν

ΟΙΚ

ΟΚ

ΥΡΙ

ΩΝ

ΣΥΛ

ΛΟ

ΓΙΚ

ΕΣ

Κ

ΑΤΟ

ΙΚΙΕ

ΣΜ

ΕΛ

Η Σ

ΥΛΛ

ΟΓ

ΙΚΩ

Ν

ΚΑΤ

ΟΙΚ

ΙΩΝ

1981

1991

2001

1981

1991

2001

1981

1991

2001

1981

1991

2001

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν10.820

10.912

12.362

33.490

32.297

33.864

3324

41356

542

1.017

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ28.340

30.683

34.866

90.800

89.963

98.026

5431

292.403

1.109

1.734

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

36.430

40.149

45.157

128.970

131.650

136.147

5847

812.192

1.519

3.723

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ277.190

307.875

363.626

838.210

891.164

1.007.054

314

264

369

21.827

16.809

39.949

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ41.580

44.871

51.132

129.160

128.859

138.074

100

124

143

4.068

1.989

3.937

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

15.080

15.360

16.932

51.240

49.755

50.587

5348

671.616

1.225

2.279

ΚΙΛ

ΚΙΣ

23.460

23.699

27.968

73.780

71.917

81.718

7155

764.381

2.499

5.017

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ41.110

43.445

49.102

141.080

142.227

145.781

8366

793.437

1.960

3.630

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

36.270

40.615

46.879

127.800

132.668

140.432

5937

631.506

901

1.890

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ28.120

32.966

39.773

103.290

109.121

122.371

6381

123

2.111

1.637

3.840

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν57.200

59.688

66.286

186.540

179.323

191.791

7153

654.535

2.536

2.881

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ14.150

14.806

16.268

49.750

49.985

51.565

7036

651.542

900

2.004

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

24.690

29.139

35.369

75.990

86.229

99.004

6473

111

664

1.050

2.964

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ420

316

326

740

509

656

2547

62706

973

1.586

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ634.860

694.524

806.046

2.030.840

2.095.667

2.297.070

1.118

984

1.374

51.344

35.649

76.451

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

2.974.450

3.203.834

3.674.381

3.674.381

9.531.128

10.291.186

7.647

7.047

7.987

277.779

216.362

465.843

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

60

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

1, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

002:

62

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

006:

66

74

Πίν

. 25.

Κατ

ανομ

ή το

υ αρ

ιθμο

ύ κα

ι τω

ν με

λών

νοικ

οκυρ

ιών

και σ

υλλο

γικώ

ν κα

τοικ

ιών

στο

γεω

γραφ

ικό

διαμ

έρισ

μα

της

Μακ

εδον

ία, κ

ατά

νομό

σύμ

φωνα

με

τα α

ποτε

λέσμ

ατα

των

απογ

ραφώ

ν 19

81 (

δειγ

ματο

ληπτ

ικά

επεξ

εργα

σία

10%

τω

ν δε

λτίω

ν τη

ς απ

ογρα

φής)

, 199

1 κα

ι 200

1.

ΝΟ

ΜΟ

ΣΝ

ΟΙΚ

ΟΚ

ΥΡΙ

ΑΜ

ΕΛ

Η Ν

ΟΙΚ

ΟΚ

ΥΡΙ

ΩΝ

ΣΥΛ

ΛΟ

ΓΙΚ

ΕΣ

Κ

ΑΤΟ

ΙΚΙΕ

ΣΜ

ΕΛ

Η Σ

ΥΛΛ

ΟΓ

ΙΚΩ

Ν

ΚΑΤ

ΟΙΚ

ΙΩΝ

1981

1991

2001

1981

1991

2001

1981

1991

2001

1981

1991

2001

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν10.820

10.912

12.362

33.490

32.297

33.864

3324

41356

542

1.017

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ28.340

30.683

34.866

90.800

89.963

98.026

5431

292.403

1.109

1.734

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

36.430

40.149

45.157

128.970

131.650

136.147

5847

812.192

1.519

3.723

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ277.190

307.875

363.626

838.210

891.164

1.007.054

314

264

369

21.827

16.809

39.949

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ41.580

44.871

51.132

129.160

128.859

138.074

100

124

143

4.068

1.989

3.937

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

15.080

15.360

16.932

51.240

49.755

50.587

5348

671.616

1.225

2.279

ΚΙΛ

ΚΙΣ

23.460

23.699

27.968

73.780

71.917

81.718

7155

764.381

2.499

5.017

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ41.110

43.445

49.102

141.080

142.227

145.781

8366

793.437

1.960

3.630

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

36.270

40.615

46.879

127.800

132.668

140.432

5937

631.506

901

1.890

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ28.120

32.966

39.773

103.290

109.121

122.371

6381

123

2.111

1.637

3.840

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν57.200

59.688

66.286

186.540

179.323

191.791

7153

654.535

2.536

2.881

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ14.150

14.806

16.268

49.750

49.985

51.565

7036

651.542

900

2.004

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

24.690

29.139

35.369

75.990

86.229

99.004

6473

111

664

1.050

2.964

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ420

316

326

740

509

656

2547

62706

973

1.586

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ634.860

694.524

806.046

2.030.840

2.095.667

2.297.070

1.118

984

1.374

51.344

35.649

76.451

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

2.974.450

3.203.834

3.674.381

3.674.381

9.531.128

10.291.186

7.647

7.047

7.987

277.779

216.362

465.843

Πηγ

ές (

επεξ

εργα

σία

στοι

χείω

ν):

1. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

198

9, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 1

992:

60

2. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

1, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

002:

62

3. E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Α

θήνα

: Ε

.Σ.Υ

.Ε. 2

006:

66

75

Πίν

. 26.

Κατ

ανομ

ή το

υ αρ

ιθμο

ύ τω

ν κα

τοικ

ιών

κατά

τις

απο

γραφ

ές τ

ων

ετώ

ν 19

81, 1

991

και 2

001

στου

ς νο

μούς

το

υ γε

ωγρ

αφικ

ού δ

ιαμε

ρίσμ

ατος

της

Μακ

εδον

ίας.

ΝΟ

ΜΟ

Σ

1981

1991

2001

Αρι

θμός

κατ

οικι

ών

κατά

τις

απο

γραφ

έςΠ

οσοσ

τό %

στο

σύ

νολο

κάθ

ε απ

ογρα

φής

Αρι

θμός

κατ

οικι

ών

κατά

τις

απο

γραφ

έςΠ

οσοσ

τό %

στο

σύ

νολο

κάθ

ε απ

ογρα

φής

Αρι

θμός

κατ

οικι

ών

κατά

τις

απο

γραφ

έςΠ

οσοσ

τό %

στο

σύ

νολο

κάθ

ε απ

ογρα

φής

ΓΡΕ

ΒΕ

ΝΩ

Ν14

.592

0,4

17.4

320,

419

.859

0,4

ΔΡΑ

ΜΑ

Σ36

.742

0,9

40.7

900,

948

.900

0,9

ΗΜ

ΑΘ

ΙΑΣ

43.4

441,

151

.513

1,1

57.9

651,

1

ΘΕ

ΣΣ

ΑΛ

ΟΝ

ΙΚΗ

Σ35

2.35

48,

840

3.06

88,

749

2.20

09,

0

ΚΑ

ΒΑ

ΛΑ

Σ55

.324

1,4

65.1

081,

476

.543

1,4

ΚΑ

ΣΤ

ΟΡΙ

ΑΣ

18.0

140,

520

.610

0,4

23.7

390,

4

ΚΙΛ

ΚΙΣ

27.5

150,

732

.376

0,7

36.9

730,

7

ΚΟ

ΖΑ

ΝΗ

Σ48

.581

1,2

60.5

741,

371

.067

1,3

ΠΕ

ΛΛ

ΗΣ

41.8

281,

049

.668

1,1

60.2

511,

1

ΠΙΕ

ΡΙΑ

Σ43

.140

1,1

49.0

071,

161

.456

1,1

ΣΕ

ΡΡΩ

Ν71

.972

1,8

78.3

341,

788

.294

1,6

ΦΛ

ΩΡΙ

ΝΑ

Σ19

.382

0,5

21.1

390,

523

.482

0,4

ΧΑ

ΛΚ

ΙΔΙΚ

ΗΣ

54.4

161,

484

.464

1,8

114.

893

2,1

ΑΓ

ΙΟΝ

ΟΡΟ

Σ86

20,

053

60,

076

20,

0

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

Μ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

Σ82

8.16

620

,897

4.61

921

,11.

176.

384

21,5

ΣΥ

ΝΟ

ΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

3.99

9.33

210

0,0

4.65

7.57

210

0,0

5.47

6.16

210

0,0

Πηγ

ή: E

.Σ.Υ

.Ε. Σ

τατι

στικ

ή Ε

πετη

ρίδα

της

Ελλ

άδος

200

4, Π

ειρα

ιάς:

Ε.Σ

.Υ.Ε

. 200

6: 7

0

Παρ

ατήρ

ηση:

Για

τα

έτη

1981

και

199

1 έχ

ει γ

ίνει

ανα

προσ

αρμο

γή μ

ε βά

ση τ

α δι

οικη

τικά

όρι

α τη

ς απ

ογρα

φής

του

200

1.

76

Πίν. 27. Κατανομή των γάμων που τελέστηκαν στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας του γαμβρού, κατά τα έτη 1956-2003

ΕΤΟΣΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 – 1.215 662 3.367 1.172 343 820 1.329

1957 – 1.249 846 4.697 1.371 345 985 1.546

1958 – 1.134 920 4.656 1.307 355 1.123 1.667

1959 – 1.032 1.001 5.018 1.275 438 1.005 1.941

1960 – 906 774 3.494 1.069 347 814 1.523

1961 – 1.017 988 4.897 1.299 424 899 1.663

1962 – 1.180 1.029 4.818 1.221 382 876 1.707

1963 – 1.207 1.099 5.696 1.336 424 958 1.825

1964 – 1.154 1.092 5.469 1.338 416 1.074 1.784

1965 339 1.150 1.168 6.063 1.363 403 975 1.361

1966 389 926 1.048 5.103 1.061 358 820 1.244

1967 390 819 1.125 6.041 1.073 378 693 1.190

1968 269 719 931 4.691 1.042 349 565 983

1969 324 713 986 5.540 1.046 332 640 1.088

1970 276 675 891 5.193 941 363 493 958

1971 291 667 1.031 5.983 977 369 540 1.025

1972 233 569 810 4.760 852 282 471 914

1973 271 590 955 6.286 961 309 466 1.010

1974 219 546 881 5.722 786 280 383 1 014

1975 275 584 1.014 6.819 944 317 447 993

1976 269 538 887 5.417 818 347 457 852

1977 285 652 1.017 6.716 941 364 520 1.061

1978 299 710 991 6.281 927 335 556 1.051

1979 309 740 1.013 7.314 900 379 540 1.115

1980 244 642 843 5.444 775 377 533 922

1981 239 741 902 6.158 931 395 537 1.038

1982 259 634 873 6.104 868 318 504 1.036

1983 248 621 883 6.357 862 317 472 997

1984 177 590 754 5.026 717 250 439 944

1985 213 594 835 5.910 798 316 408 964

1986 236 603 723 5.416 733 274 430 954

1987 187 591 922 6.030 806 360 472 986

(συνεχίζεται)

76

Πίν. 27. Κατανομή των γάμων που τελέστηκαν στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας του γαμβρού, κατά τα έτη 1956-2003

ΕΤΟΣΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 – 1.215 662 3.367 1.172 343 820 1.329

1957 – 1.249 846 4.697 1.371 345 985 1.546

1958 – 1.134 920 4.656 1.307 355 1.123 1.667

1959 – 1.032 1.001 5.018 1.275 438 1.005 1.941

1960 – 906 774 3.494 1.069 347 814 1.523

1961 – 1.017 988 4.897 1.299 424 899 1.663

1962 – 1.180 1.029 4.818 1.221 382 876 1.707

1963 – 1.207 1.099 5.696 1.336 424 958 1.825

1964 – 1.154 1.092 5.469 1.338 416 1.074 1.784

1965 339 1.150 1.168 6.063 1.363 403 975 1.361

1966 389 926 1.048 5.103 1.061 358 820 1.244

1967 390 819 1.125 6.041 1.073 378 693 1.190

1968 269 719 931 4.691 1.042 349 565 983

1969 324 713 986 5.540 1.046 332 640 1.088

1970 276 675 891 5.193 941 363 493 958

1971 291 667 1.031 5.983 977 369 540 1.025

1972 233 569 810 4.760 852 282 471 914

1973 271 590 955 6.286 961 309 466 1.010

1974 219 546 881 5.722 786 280 383 1 014

1975 275 584 1.014 6.819 944 317 447 993

1976 269 538 887 5.417 818 347 457 852

1977 285 652 1.017 6.716 941 364 520 1.061

1978 299 710 991 6.281 927 335 556 1.051

1979 309 740 1.013 7.314 900 379 540 1.115

1980 244 642 843 5.444 775 377 533 922

1981 239 741 902 6.158 931 395 537 1.038

1982 259 634 873 6.104 868 318 504 1.036

1983 248 621 883 6.357 862 317 472 997

1984 177 590 754 5.026 717 250 439 944

1985 213 594 835 5.910 798 316 408 964

1986 236 603 723 5.416 733 274 430 954

1987 187 591 922 6.030 806 360 472 986

(συνεχίζεται)

77

ΕΤΟΣΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1956 928 733 2.071 518 580 13.738 54.847

1957 1.180 809 2.544 565 644 16.781 68.317

1958 1.230 859 2.304 607 690 16.852 68.588

1959 1.519 873 2.316 699 661 17.778 73.512

1960 1.103 752 1.935 584 557 13.858 57.484

1961 1.148 821 2.045 567 694 16.462 69.980

1962 1.247 897 2.204 549 645 16.755 69.669

1963 1.333 1.137 2.436 598 713 18.762 76.926

1964 1.261 1.105 2.705 556 723 18.677 75.048

1965 1.288 991 2.411 499 807 18.818 79.593

1966 1.107 806 2.073 449 664 16.048 70.638

1967 1.172 803 2.099 480 631 16.894 80.765

1968 1.087 782 1.770 374 537 14.099 64.352

1969 976 760 1.787 388 550 15.130 71.358

1970 954 683 1.625 350 514 13.916 66.221

1971 936 720 1.600 357 584 15.080 72.123

1972 764 614 1.303 312 441 12.325 58.970

1973 957 677 1.493 410 525 14.910 72.547

1974 787 649 1.421 313 498 13.499 66.969

1975 1.035 714 1.553 364 582 15.641 75.368

1976 869 669 1.295 331 466 13.215 62.451

1977 933 717 1.480 412 537 15.635 75.210

1978 988 734 1.372 373 470 15.087 71.706

1979 1.000 836 1.579 399 481 16.605 78.201

1980 906 682 1.288 383 427 13.466 61.612

1981 1.003 788 1.399 377 425 14.933 70.411

1982 921 749 1.363 392 422 14.443 67.153

1983 955 811 1.417 368 474 14.782 70.485

1984 771 618 1.084 328 375 12.073 54.145

1985 903 682 1.230 326 399 13.578 62.986

1986 806 693 1.124 325 414 12.731 57.421

1987 927 766 1.143 316 420 13.926 65.342

Πίν. 27. (συνέχεια)

(συνεχίζεται)

78

ΕΤΟΣ

ΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1988 181 532 651 4.637 719 271 382 799

1989 190 570 827 5.987 834 245 509 890

1990 170 565 781 5.957 834 282 444 871

1991 157 556 852 6.373 785 282 502 916

1992 156 549 638 5.197 684 217 357 767

1993 176 604 775 6.129 860 285 431 831

1994 176 532 764 5.896 760 305 490 824

1995 147 554 864 6.337 821 261 461 921

1996 153 512 693 4.718 613 228 391 606

1997 169 539 813 5.893 728 283 436 879

1998 149 491 689 5.579 675 283 380 830

1999 136 481 801 6.219 793 270 459 842

2000 144 417 684 5.343 606 205 378 640

2001 150 496 734 5.919 683 224 469 736

2002 130 465 781 6.023 680 243 426 712

2003 122 471 755 6.273 710 248 392 759

Πίν. 27. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 28-292. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 40-413. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 46-474. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:355. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 326. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 417. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 588. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:389. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 42

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 29-3011. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1968, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 30-3112. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3113. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1970, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1971: 3114. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1972, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1973: 4215. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 3816. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 3817. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4118. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4319. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4320. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 36 (συνεχίζεται)

78

ΕΤΟΣ

ΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1988 181 532 651 4.637 719 271 382 799

1989 190 570 827 5.987 834 245 509 890

1990 170 565 781 5.957 834 282 444 871

1991 157 556 852 6.373 785 282 502 916

1992 156 549 638 5.197 684 217 357 767

1993 176 604 775 6.129 860 285 431 831

1994 176 532 764 5.896 760 305 490 824

1995 147 554 864 6.337 821 261 461 921

1996 153 512 693 4.718 613 228 391 606

1997 169 539 813 5.893 728 283 436 879

1998 149 491 689 5.579 675 283 380 830

1999 136 481 801 6.219 793 270 459 842

2000 144 417 684 5.343 606 205 378 640

2001 150 496 734 5.919 683 224 469 736

2002 130 465 781 6.023 680 243 426 712

2003 122 471 755 6.273 710 248 392 759

Πίν. 27. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 28-292. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 40-413. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 46-474. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:355. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 326. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 417. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 588. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:389. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 42

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 29-3011. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1968, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 30-3112. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3113. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1970, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1971: 3114. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1972, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1973: 4215. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 3816. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 3817. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4118. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4319. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4320. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 36 (συνεχίζεται)

79

ΕΤΟΣΓΑΜΟΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟ ΜΟΝΙΜΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΒΡΟΥ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1988 711 614 945 244 291 10.977 47.088

1989 835 715 1.171 282 329 13.384 61.026

1990 840 700 1.035 269 402 13.150 58.084

1991 815 680 1.192 330 428 13.868 64.361

1992 682 603 979 276 385 11.490 47.444

1993 843 695 1.081 310 487 13.507 61.008

1994 777 666 996 297 429 12.912 55.630

1995 870 779 1.046 304 467 13.832 62.679

1996 641 614 856 289 370 10.684 44.240

1997 821 716 995 272 482 13 026 59.060

1998 778 691 1.018 238 460 12.261 54.054

1999 799 703 1.033 287 525 13.348 59.512

2000 636 601 857 256 410 11.177 47.076

2001 7077 653 898 276 449 12.394 56.380

2002 733 654 880 293 496 12.516 55.493

2003 715 603 879 232 476 12.635 58.807

Πίν. 27. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια):21. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4222. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4223. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 4224. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 6825. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 6826. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 6827. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 6828. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 6829. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7030. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 6831. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7432. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 76

Παρατήρηση: Μέχρι το 1964 ο νομός Γρεβενών αποτελούσε επαρχία του νομού Κοζάνης.

80

Πίν. 28. Γάμοι του αστικού, ημιαστικού και αγροτικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερί-σματος της Μακεδονίας, κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του γαμβρού κατά τα έτη 1955-2003.

ΕΤΟΣ

ΓΑΜΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1955 4.856 27.404 3.340 8.750 8.756 30 120 16.952 66.274

1956 3.724 21.530 2.826 7.711 7.188 25.606 13.738 54.847

1957 5.049 29.276 3.379 9.286 8.353 29.755 16.781 68.317

1958 4.737 28.239 3.370 9.405 8.745 30.944 16.852 68.588

1959 5.185 31.927 3.588 9.681 9.005 31.904 17.778 73.512

1960 3.708 23.660 2.747 7.635 7.403 26.189 13.858 57.484

1961 5.765 33.156 2.803 8.215 7.894 28.609 16.462 69.980

1962 5.689 32.802 3.008 8.477 8.058 28.390 16.755 69.669

1963 6.650 37.675 3.370 9.372 8.742 29.879 18.762 76.926

1964 6.541 36.966 3.339 9.047 8.797 29.035 18.677 75.048

1965 7.092 40.157 3.129 9.066 8.597 30.370 18.818 79.593

1966 5.886 35.509 2.942 8.486 7.220 26.643 16.048 70.638

1967 6.871 44.056 2.824 8.841 7.199 27.868 16.894 80.765

1968 5.630 33.417 2.322 7.095 6.147 23.840 14.099 64.352

1969 6.553 39.036 2.389 7.722 6.188 24.600 15.130 71.358

1970 6.061 36.448 2.220 7.110 5.635 22.663 13.916 66.221

1971 6.809 41.484 2.363 7.431 5.908 23.208 15.080 72.123

1972 5.714 33.869 1.715 5.967 4.886 19.134 12.315 58.970

1973 7.351 44.016 2.005 6.948 5.554 21.583 14.910 72.547

1974 6.785 41.216 1.837 6.472 4.877 19.281 13.499 66.969

1975 7.964 47.043 2.078 7.119 5.599 21.206 15.641 75.368

1976 6.510 38.322 1.765 5.895 4.940 18.234 13.215 62.451

1977 7.969 47.124 1.936 6.875 5.730 21.211 15.635 75.210

1978 7.493 44.345 2.014 6.840 5.580 20.521 15.087 71.706

1979 8.654 49.224 2.050 7.180 5.901 21.797 16.605 78.201

1980 6.600 37.326 1.736 5.866 5.130 18 420 13.466 61.612

1981 7.475 43.717 1.903 6.619 5.555 20.075 14.933 70.411

1982 7.311 41.256 1.751 6.371 5.381 19.526 14.443 67.153

1983 7.464 44.036 1.892 7.065 5.426 19.384 14.782 70.485

1984 6.122 32.826 1.611 5.525 4.340 15.794 12.073 54.145

1985 7.183 39.650 1.722 6.311 4.673 17.025 13.578 62.986

1986 6.576 35.661 1.679 5.875 4.476 15.885 12.731 57.421

80

Πίν. 28. Γάμοι του αστικού, ημιαστικού και αγροτικού πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερί-σματος της Μακεδονίας, κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του γαμβρού κατά τα έτη 1955-2003.

ΕΤΟΣ

ΓΑΜΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1955 4.856 27.404 3.340 8.750 8.756 30 120 16.952 66.274

1956 3.724 21.530 2.826 7.711 7.188 25.606 13.738 54.847

1957 5.049 29.276 3.379 9.286 8.353 29.755 16.781 68.317

1958 4.737 28.239 3.370 9.405 8.745 30.944 16.852 68.588

1959 5.185 31.927 3.588 9.681 9.005 31.904 17.778 73.512

1960 3.708 23.660 2.747 7.635 7.403 26.189 13.858 57.484

1961 5.765 33.156 2.803 8.215 7.894 28.609 16.462 69.980

1962 5.689 32.802 3.008 8.477 8.058 28.390 16.755 69.669

1963 6.650 37.675 3.370 9.372 8.742 29.879 18.762 76.926

1964 6.541 36.966 3.339 9.047 8.797 29.035 18.677 75.048

1965 7.092 40.157 3.129 9.066 8.597 30.370 18.818 79.593

1966 5.886 35.509 2.942 8.486 7.220 26.643 16.048 70.638

1967 6.871 44.056 2.824 8.841 7.199 27.868 16.894 80.765

1968 5.630 33.417 2.322 7.095 6.147 23.840 14.099 64.352

1969 6.553 39.036 2.389 7.722 6.188 24.600 15.130 71.358

1970 6.061 36.448 2.220 7.110 5.635 22.663 13.916 66.221

1971 6.809 41.484 2.363 7.431 5.908 23.208 15.080 72.123

1972 5.714 33.869 1.715 5.967 4.886 19.134 12.315 58.970

1973 7.351 44.016 2.005 6.948 5.554 21.583 14.910 72.547

1974 6.785 41.216 1.837 6.472 4.877 19.281 13.499 66.969

1975 7.964 47.043 2.078 7.119 5.599 21.206 15.641 75.368

1976 6.510 38.322 1.765 5.895 4.940 18.234 13.215 62.451

1977 7.969 47.124 1.936 6.875 5.730 21.211 15.635 75.210

1978 7.493 44.345 2.014 6.840 5.580 20.521 15.087 71.706

1979 8.654 49.224 2.050 7.180 5.901 21.797 16.605 78.201

1980 6.600 37.326 1.736 5.866 5.130 18 420 13.466 61.612

1981 7.475 43.717 1.903 6.619 5.555 20.075 14.933 70.411

1982 7.311 41.256 1.751 6.371 5.381 19.526 14.443 67.153

1983 7.464 44.036 1.892 7.065 5.426 19.384 14.782 70.485

1984 6.122 32.826 1.611 5.525 4.340 15.794 12.073 54.145

1985 7.183 39.650 1.722 6.311 4.673 17.025 13.578 62.986

1986 6.576 35.661 1.679 5.875 4.476 15.885 12.731 57.421

81

ΕΤΟΣ

ΓΑΜΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1987 7.312 41.416 1.771 6.674 4.843 17.252 13.926 65.342

1988 5.705 29.195 1.476 5.067 3.796 12.826 10.977 47.088

1989 7.156 39.309 1.666 6.166 4.562 15.551 13.384 61.026

1990 7.245 37.982 1.667 5.928 4.238 14.174 13.150 58.084

1991 7.534 41.923 1.818 6.930 4.516 15.508 13.868 64.361

1992 6.295 30.428 1.478 5.135 3.717 11.881 11.490 47.444

1993 7.386 39.686 1.880 6.687 4.241 14.635 13.507 61.008

1994 7.106 36.637 1.938 6.190 3.874 12.803 12.918 55.630

1995 7.665 41.570 2.159 7.127 4.008 13.980 13.832 62.677

1996 6.050 29.102 1.689 5.237 2.945 9.901 10.684 44.240

1997 7.362 39.656 2.102 6.782 3.562 12.622 13.026 59.060

1998 6.946 36.762 1.959 6.176 3.356 11.116 12.261 54.054

1999 7.636 40.185 2.441 7.688 3.271 11.639 13.348 59.512

2000 6.581 32.171 1.965 6.092 2.631 8.813 11.177 47.076

2001 7.270 38.697 2.276 7.384 2.848 10.299 12.394 56.380

2002 7.326 37.890 2.375 7.591 2.815 10.012 12.516 55.493

2003 7.503 40.373 2.339 7.954 2.793 10.480 12.635 58.807

Πίν. 28: (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1956, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1957: 39-422. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 28-293. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 40-414. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 46-475. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:356. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 327. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 418. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 589. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:38

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 4211. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 29-3012. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1968, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 30-3113. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3114. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1970, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1971: 3115. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1972, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1973: 4216. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 3817. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 38 (συνεχίζεται)

82

Πίν. 28. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):18. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4119. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4320. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4321. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 3622. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4223. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4224. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 4225. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 6826. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 6827. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 6828. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 6829. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 6830. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7031. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 6832. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7433. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 76

82

Πίν. 28. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):18. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4119. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4320. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4321. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 3622. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4223. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4224. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 4225. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 6826. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 6827. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 6828. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 6829. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 6830. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7031. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 6832. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7433. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 76

83

Πίν. 29. Διακύμανση του Αδρού Δείκτη Γαμηλιότητας στο γεωγραφικό διαμέ-ρισμα της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

ΑΔΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΑΜΗΛΙΟΤΗΤΑΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ1961 8,44 8,44

1971 7,85 8,31

1981 6,99 7,31

1991 5,88 6,27

2001 5,11 5,14

84

Πίν. 30. Κατανομή του αριθμού των γεννήσεων ζώντων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας της μητέρας, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 - 2.668 2.125 8.287 2.588 959 2.141 4.519

1957 - 2.666 1.990 8.634 2.565 909 1.840 4.218

1958 - 2.733 2.003 8.562 2.547 977 2.058 4.146

1959 - 2.717 2.150 9.083 2.599 1.001 2.205 4.401

1960 - 2.571 2.139 9.240 2.522 985 2.170 4.498

1961 - 2.384 2.131 8.760 2.373 1.020 2.136 4.159

1962 - 2.348 2.120 9.288 2.378 975 2.090 4.012

1963 - 2.120 2.082 9.397 2.288 911 1.875 3.557

1964 - 2.211 2.176 10.776 2.352 930 1.975 3.832

1965 703 1.890 2.103 11.078 2.264 841 1.697 3.040

1966 713 1.979 2.197 12.344 2.190 834 1.674 2.880

1967 797 2.139 2.386 12.674 2.377 841 1.751 3.059

1968 766 2.031 2.404 12.426 2.425 948 1.300 2.850

1969 662 1.608 2.309 12.126 2.196 839 1.741 2.658

1970 537 1.391 2.043 11.433 1.823 834 1.201 2.413

1971 549 1.209 1.992 11.202 1.765 742 1.036 2.292

1972 476 1.111 2.010 11.886 1.729 832 1.002 2.251

1973 464 1.136 1.863 11.791 1.720 760 885 2.392

1974 460 1.100 2.059 12.624 1.772 781 913 2.446

1975 451 1.135 1.988 12.707 1.716 733 775 2.325

1976 467 1.229 2.074 13.610 1.768 768 789 2.258

1977 441 1.179 2.149 13.528 1.738 770 853 2.223

1978 468 1.291 2.206 13.549 1.851 784 785 2.303

1979 449 1.375 2.193 13.882 1.790 790 870 2.376

1980 411 1.290 2.100 14.006 1.816 856 891 2.426

1981 405 1.302 1.992 13.603 1.796 817 771 2.426

1982 369 1.298 1.942 13.055 1.714 802 787 2.321

1983 346 1.245 1.868 12.308 1.613 754 785 2.238

1984 356 1.201 1.644 11.648 1.574 706 677 2.330

1985 327 1.063 1.663 10.530 1.418 669 691 2.138

1986 324 1.147 1.578 10.377 1.438 631 614 2.041

1987 279 958 1.545 9.952 1.351 592 612 1.977

1988 299 935 1.574 10.292 1.323 688 577 1.934

84

Πίν. 30. Κατανομή του αριθμού των γεννήσεων ζώντων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας της μητέρας, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 - 2.668 2.125 8.287 2.588 959 2.141 4.519

1957 - 2.666 1.990 8.634 2.565 909 1.840 4.218

1958 - 2.733 2.003 8.562 2.547 977 2.058 4.146

1959 - 2.717 2.150 9.083 2.599 1.001 2.205 4.401

1960 - 2.571 2.139 9.240 2.522 985 2.170 4.498

1961 - 2.384 2.131 8.760 2.373 1.020 2.136 4.159

1962 - 2.348 2.120 9.288 2.378 975 2.090 4.012

1963 - 2.120 2.082 9.397 2.288 911 1.875 3.557

1964 - 2.211 2.176 10.776 2.352 930 1.975 3.832

1965 703 1.890 2.103 11.078 2.264 841 1.697 3.040

1966 713 1.979 2.197 12.344 2.190 834 1.674 2.880

1967 797 2.139 2.386 12.674 2.377 841 1.751 3.059

1968 766 2.031 2.404 12.426 2.425 948 1.300 2.850

1969 662 1.608 2.309 12.126 2.196 839 1.741 2.658

1970 537 1.391 2.043 11.433 1.823 834 1.201 2.413

1971 549 1.209 1.992 11.202 1.765 742 1.036 2.292

1972 476 1.111 2.010 11.886 1.729 832 1.002 2.251

1973 464 1.136 1.863 11.791 1.720 760 885 2.392

1974 460 1.100 2.059 12.624 1.772 781 913 2.446

1975 451 1.135 1.988 12.707 1.716 733 775 2.325

1976 467 1.229 2.074 13.610 1.768 768 789 2.258

1977 441 1.179 2.149 13.528 1.738 770 853 2.223

1978 468 1.291 2.206 13.549 1.851 784 785 2.303

1979 449 1.375 2.193 13.882 1.790 790 870 2.376

1980 411 1.290 2.100 14.006 1.816 856 891 2.426

1981 405 1.302 1.992 13.603 1.796 817 771 2.426

1982 369 1.298 1.942 13.055 1.714 802 787 2.321

1983 346 1.245 1.868 12.308 1.613 754 785 2.238

1984 356 1.201 1.644 11.648 1.574 706 677 2.330

1985 327 1.063 1.663 10.530 1.418 669 691 2.138

1986 324 1.147 1.578 10.377 1.438 631 614 2.041

1987 279 958 1.545 9.952 1.351 592 612 1.977

1988 299 935 1.574 10.292 1.323 688 577 1.934

85

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣΣΥΝΟΛΟ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956 3.109 2.323 5.789 1.608 1.594 37.710 158.099

1957 2.837 2.296 5.620 1.607 1.352 36.534 155.908

1958 2.749 2.231 5.455 1.515 1.439 36.415 155.303

1959 2.953 2.348 5.105 1.684 1.535 37.781 160.119

1960 2.952 2.310 5.275 1.780 1.472 37.914 157.139

1961 2.957 2.072 4.841 1.563 1.355 35.751 150.639

1962 2.782 2.043 4.844 1.447 1.564 35.891 152.049

1963 2.652 1.897 4.458 1.357 1.365 33.959 148.160

1964 2.722 2.220 5.094 1.346 1.433 37.067 153.019

1965 2.569 2.175 4.579 1.236 1.392 35.567 151.360

1966 2.520 2.060 4.334 1.119 1.419 36.263 154.516

1967 2.681 2.215 4.524 1.115 1.428 37.987 162.735

1968 2.748 2.094 4.371 1.115 1.365 36.843 160.235

1969 2.524 1.921 3.905 1.003 1.360 34.852 153.963

1970 2.138 1.646 3.123 906 1.223 30.711 144.821

1971 2.008 1.451 2.858 792 1.182 29.078 140.991

1972 1.937 1.512 2.866 742 1.180 29.534 140.760

1973 1.849 1.390 2.652 635 1.144 28.681 137.423

1974 1.899 1.365 2.730 741 1.101 29.991 143.958

1975 1.774 1.495 2.596 704 1.104 29.503 142.161

1976 1.870 1.507 2.721 725 1.185 30.971 146.480

1977 1.858 1.491 2.542 698 1.114 30.584 143.663

1978 1.842 1.525 2.476 789 1.136 31.005 146.459

1979 1.836 1.551 2.552 769 1.084 31.517 147.820

1980 1.910 1.631 2.400 766 1.092 31.595 148.030

1981 1.800 1.442 2.261 744 930 30.289 140.820

1982 1.810 1.412 2.277 733 940 29.460 137.172

1983 1.745 1.329 2.110 725 918 27.984 132.501

1984 1.702 1.311 1.966 710 848 26.673 125.482

1985 1.563 1.210 1.862 591 803 24.528 116.325

1986 1.658 1.197 1.825 636 777 24.243 112.638

1987 1.563 1.185 1.771 595 744 23.124 106.270

1988 1.482 1.220 1.747 594 805 23.470 107.359

Πίν. 30: (συνέχεια)

(συνεχίζεται)

86

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1989 282 848 1.471 9.858 1.232 581 585 1.845

1990 280 968 1.472 10.113 1.277 555 599 1.694

1991 229 884 1.449 10.156 1.326 520 585 1.741

1992 226 900 1.450 10.438 1.301 550 641 1.704

1993 236 1.028 1.506 10.688 1.233 499 619 1.665

1994 249 1.035 1.498 10.959 1.362 535 670 1.641

1995 234 996 1.417 10.890 1.327 526 655 1.639

1996 227 1.018 1.432 11.057 1.274 489 673 1.558

1997 237 991 1.522 11.123 1.319 507 659 1.573

1998 243 952 1.463 10.976 1.333 520 640 1.608

1999 263 920 1.457 11.150 1.344 480 625 1.555

2000 257 890 1.449 11.390 1.352 452 639 1.596

2001 267 874 1.473 11.094 1.269 402 717 1.430

2002 211 879 1.456 11.631 1.296 414 663 1.498

2003 219 828 1.474 11.204 1.264 450 680 1.449

Πίν. 30. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 32-332. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1959: 44-453. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 50-514. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:38-395. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 33-346. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 44-457. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 59-608. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:39-409. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 43-44

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 32-3311. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 33-3412. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 35-36 13. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 35-3614. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 40-4115. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4116. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 43-4417. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 45-4618. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 45-4619. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 38-3920. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 44-4521. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 44-45 (συνεχίζεται)

86

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1989 282 848 1.471 9.858 1.232 581 585 1.845

1990 280 968 1.472 10.113 1.277 555 599 1.694

1991 229 884 1.449 10.156 1.326 520 585 1.741

1992 226 900 1.450 10.438 1.301 550 641 1.704

1993 236 1.028 1.506 10.688 1.233 499 619 1.665

1994 249 1.035 1.498 10.959 1.362 535 670 1.641

1995 234 996 1.417 10.890 1.327 526 655 1.639

1996 227 1.018 1.432 11.057 1.274 489 673 1.558

1997 237 991 1.522 11.123 1.319 507 659 1.573

1998 243 952 1.463 10.976 1.333 520 640 1.608

1999 263 920 1.457 11.150 1.344 480 625 1.555

2000 257 890 1.449 11.390 1.352 452 639 1.596

2001 267 874 1.473 11.094 1.269 402 717 1.430

2002 211 879 1.456 11.631 1.296 414 663 1.498

2003 219 828 1.474 11.204 1.264 450 680 1.449

Πίν. 30. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 32-332. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1959: 44-453. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 50-514. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:38-395. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 33-346. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 44-457. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 59-608. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:39-409. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 43-44

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 32-3311. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 33-3412. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 35-36 13. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 35-3614. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 40-4115. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4116. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 43-4417. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 45-4618. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 45-4619. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 38-3920. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 44-4521. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 44-45 (συνεχίζεται)

87

ΕΤΟΣΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣΣΥΝΟΛΟ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1989 1.473 1.115 1.638 557 749 22.234 101.519

1990 1.428 1.222 1.594 512 813 22.527 102.108

1991 1.451 1.174 1.582 532 775 22.404 102.462

1992 1.419 1.195 1.510 480 798 22.612 103.797

1993 1.452 1.250 1.482 519 799 22.976 101.490

1994 1.478 1.290 1.566 549 932 23.764 103.460

1995 1.526 1.253 1.517 511 871 23.362 101.103

1996 1.395 1.189 1.406 498 830 23.046 100.365

1997 1.513 1.226 1.525 531 883 23.609 101.512

1998 1.422 1.233 1.489 519 876 23.274 100.314

1999 1.374 1.252 1.385 542 861 23.208 100.044

2000 1.410 1.279 1.508 552 921 23.695 102.733

2001 1.388 1.299 1.444 529 968 23.154 101.823

2002 1.429 1.262 1.402 526 988 23.655 103.263

2003 1.311 1.236 1.393 542 990 23.040 104.193

Πίν. 30. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια):22. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 44-4523. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 70-7124. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 70-7125. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 70-7126. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 70-7127. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 70-7128. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 70-7129. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7030. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 72-7331. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7632. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 78

Παρατήρηση: Μέχρι το 1964 ο νομός Γρεβενών αποτελούσε επαρχία του νομού Κοζάνης.

88

Πίν. 31. Γεννήσεις ζώντων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τόπο μόνιμης κατοικίας της μητέρας κατά τα έτη 1955-2003.

ΕΤΟΣ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1955 13.630 61.691 6.304 20.650 16.654 71.922 36.588 154.263

1956 9.150 52.791 7.304 22.134 21.256 83.174 37.710 158.099

1957 10.078 54.277 6.756 21.504 19.700 80.127 36.534 155.908

1958 9.832 54.813 6.975 21.814 19.608 78.676 36.415 155.303

1959 9.684 56.920 7.596 22.393 20.501 80.806 37.781 160.119

1960 9.736 56.408 7.666 22.114 20.512 78.617 37.914 157.139

1961 10.950 58.397 5.743 18.518 19.058 73.724 35.751 150.639

1962 11.210 61.027 6.128 19.185 18.553 71.837 35.891 152.049

1963 11.144 63.159 5.935 18.393 16.880 66.608 33.959 148.160

1964 12.998 68.124 6.242 19.124 17.827 65.771 37.067 153.019

1965 13.109 70.200 6.131 18.609 16.327 62.551 35.567 151.360

1966 14.497 75.132 6.119 19.184 15.647 60.200 36.263 154.516

1967 15.137 80.758 6.068 19.265 16.782 62.712 37.987 162.735

1968 14.689 80.151 5.944 19.161 16.210 60.923 36.843 160.235

1969 14.487 78.690 5.709 18.395 14.656 56.878 34.852 153.963

1970 13.899 77.872 4.760 16.726 12.052 50.223 30.711 144.821

1971 13.613 77.619 4.463 16.006 11.002 47.366 29.078 140.991

1972 14.614 80.483 4.181 15.386 10.739 44.891 29.534 140.760

1973 14.719 80.286 3.931 14.841 10.031 42.296 28.681 137.423

1974 15.455 85.946 3.992 15.167 10.544 42.845 29.991 143.958

1975 15.589 86.404 3.927 14.828 9.987 40.929 29.503 142.161

1976 16.780 90.940 4.082 15.268 10.109 40.272 30.971 146.480

1977 16.842 90.180 3.968 14.952 9.774 38.537 30.584 143.669

1978 16.914 92.549 4.132 15.428 9.959 38.482 31.005 146.459

1979 17.624 94.629 4.132 15.287 9.761 37.904 31.517 147.820

1980 17.731 95.860 4.012 15.195 9.852 36.975 31.595 148.030

1981 17.386 90.473 3.735 14.370 9.168 35.977 30.289 140.820

1982 17.073 89.109 3.564 14.042 8.823 34.021 29.460 137.172

1983 16.102 87.244 3.526 13.926 8.356 31.331 27.984 132.501

1984 15.687 82.216 3.294 13.298 7.692 29.968 26.673 125.482

1985 14.484 76.000 3.153 12.914 6.891 27.411 24.528 116.325

88

Πίν. 31. Γεννήσεις ζώντων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τόπο μόνιμης κατοικίας της μητέρας κατά τα έτη 1955-2003.

ΕΤΟΣ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1955 13.630 61.691 6.304 20.650 16.654 71.922 36.588 154.263

1956 9.150 52.791 7.304 22.134 21.256 83.174 37.710 158.099

1957 10.078 54.277 6.756 21.504 19.700 80.127 36.534 155.908

1958 9.832 54.813 6.975 21.814 19.608 78.676 36.415 155.303

1959 9.684 56.920 7.596 22.393 20.501 80.806 37.781 160.119

1960 9.736 56.408 7.666 22.114 20.512 78.617 37.914 157.139

1961 10.950 58.397 5.743 18.518 19.058 73.724 35.751 150.639

1962 11.210 61.027 6.128 19.185 18.553 71.837 35.891 152.049

1963 11.144 63.159 5.935 18.393 16.880 66.608 33.959 148.160

1964 12.998 68.124 6.242 19.124 17.827 65.771 37.067 153.019

1965 13.109 70.200 6.131 18.609 16.327 62.551 35.567 151.360

1966 14.497 75.132 6.119 19.184 15.647 60.200 36.263 154.516

1967 15.137 80.758 6.068 19.265 16.782 62.712 37.987 162.735

1968 14.689 80.151 5.944 19.161 16.210 60.923 36.843 160.235

1969 14.487 78.690 5.709 18.395 14.656 56.878 34.852 153.963

1970 13.899 77.872 4.760 16.726 12.052 50.223 30.711 144.821

1971 13.613 77.619 4.463 16.006 11.002 47.366 29.078 140.991

1972 14.614 80.483 4.181 15.386 10.739 44.891 29.534 140.760

1973 14.719 80.286 3.931 14.841 10.031 42.296 28.681 137.423

1974 15.455 85.946 3.992 15.167 10.544 42.845 29.991 143.958

1975 15.589 86.404 3.927 14.828 9.987 40.929 29.503 142.161

1976 16.780 90.940 4.082 15.268 10.109 40.272 30.971 146.480

1977 16.842 90.180 3.968 14.952 9.774 38.537 30.584 143.669

1978 16.914 92.549 4.132 15.428 9.959 38.482 31.005 146.459

1979 17.624 94.629 4.132 15.287 9.761 37.904 31.517 147.820

1980 17.731 95.860 4.012 15.195 9.852 36.975 31.595 148.030

1981 17.386 90.473 3.735 14.370 9.168 35.977 30.289 140.820

1982 17.073 89.109 3.564 14.042 8.823 34.021 29.460 137.172

1983 16.102 87.244 3.526 13.926 8.356 31.331 27.984 132.501

1984 15.687 82.216 3.294 13.298 7.692 29.968 26.673 125.482

1985 14.484 76.000 3.153 12.914 6.891 27.411 24.528 116.325

89

Πίν. 31. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων):1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1956, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1957: 39-422. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 32-333. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 44-454. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 50-515. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:38-396. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 33-347. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 44-458. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 59-609. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:39-40

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 43-4411. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 32-3312. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 33-3413. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 35-3614. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 35-3615. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 40-41 (συνεχίζεται)

ΕΤΟΣ

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1986 14.268 73.108 3.140 12.610 6.835 26.920 24.243 112.638

1987 13.520 68.566 3.009 12.361 6.595 25.343 23.124 106.270

1988 13.878 70.171 3.221 12.367 6.371 24.821 23.470 107.359

1989 13.028 66.555 3.017 11.657 6.189 23.307 22.234 101.519

1990 13.185 67.405 3.122 11.928 6.220 22.775 22.527 102.108

1991 13.640 67.669 2.957 12.208 5.807 22.585 22.404 102.462

1992 13.648 68.777 3.003 12.410 5.961 22.610 22.612 103.797

1993 13.881 67.302 3.127 12.289 5.968 21.908 22.976 101.499

1994 14.147 69.192 3.663 13.018 5.954 21.250 23.764 103.460

1995 14.113 68.338 3.664 12.643 5.585 20.122 23.362 101.103

1996 14.033 68.154 3.829 12.897 5.184 19.314 23.046 100.365

1997 14.337 69.372 3.890 13.090 5.382 19.050 23.609 101.512

1998 14.229 68.910 3.905 13.237 5.140 18.167 23.274 100.314

1999 14.269 69.155 4.279 14.283 4.660 16.606 23.208 100.044

2000 14.713 71.451 4.463 14.930 4.519 16.358 23.695 102.739

2001 14.213 70.764 4.621 15.284 4.320 15.775 23.154 101.823

2002 14.752 72.078 4.828 15.824 4.075 15.361 23.655 103.263

2003 14.297 72.826 4.734 16.242 4.009 15.131 23.040 104.199

90

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια):16. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 40-4117. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 43-4418. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 45-4619. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 45-4620. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 38-3921. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε.1986: 44-4522. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 44-4523. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 44-4524. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 70-7125. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 70-7126. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 70-7127. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 70-7128. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 70-7129. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 70-7130. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7031. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 72-7332. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7633. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 78

Πίν. 31. (συνέχεια)

90

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια):16. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 40-4117. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 43-4418. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 45-4619. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 45-4620. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 38-3921. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε.1986: 44-4522. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 44-4523. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 44-4524. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 70-7125. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 70-7126. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 70-7127. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 70-7128. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 70-7129. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 70-7130. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7031. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 72-7332. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 7633. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 78

Πίν. 31. (συνέχεια)

91

Πίν

. 32

. Δια

κύμα

νση

των

δεικ

τών

γενν

ητικ

ότητ

ας σ

το γ

εωγρ

αφικ

ό δι

αμέρ

ισμα

της

Μακ

εδον

ίας

κατά

τα

έτη

1961

, 19

71, 1

981,

199

1 κα

ι 200

1.

ΔΕΙΚ

ΤΕΣ

ΓΕΝ

ΝΗ

ΤΙΚ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

1961

1971

1981

1991

2001

ΜΑ

ΚΕΔ

ΟΝ

ΙΑΣΥ

ΝΟΛ

Ο

ΕΛΛ

ΑΔΟ

ΣΜ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

ΣΥΝ

ΟΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

ΜΑ

ΚΕΔ

ΟΝ

ΙΑΣΥ

ΝΟΛ

Ο

ΕΛΛ

ΑΔΟ

ΣΜ

ΑΚ

ΕΔΟ

ΝΙΑ

ΣΥΝ

ΟΛΟ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΟΣ

ΜΑ

ΚΕΔ

ΟΝ

ΙΑΣΥ

ΝΟΛ

Ο

ΕΛΛ

ΑΔΟ

Σ

ΑΔΡ

ΟΣ

ΔΕΙΚ

ΤΗΣ

ΓΕΝ

ΝΗ

ΤΙΚ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

18,8

617

,94

15,3

815

,98

14,2

714

,48

10,0

19,

989,

549,

28

ΔΕΙΚ

ΤΗΣ

ΕΙΔΙ

ΚΗ

Σ ΓΕ

ΝΝ

ΗΤΙ

ΚΟ

ΤΗΤΑ

Σ71

,26

68,9

063

,18

64,8

658

,37

53,8

640

,21

40,8

438

,43

37,5

7

ΔΕΙΚ

ΤΗΣ

ΓΕΝ

ΝΗ

ΤΙΚ

ΟΤΗ

ΤΑΣ

ΚΑΤ

Α Η

ΛΙΚ

ΙΑ Μ

ΗΤΕ

ΡΑΣ

418,

1042

8,00

461,

7447

0,70

406,

4541

7,70

262,

0527

0,29

ΣΥΝ

ΟΛΙΚ

Ο Π

ΟΣΟ

ΣΤΟ

Α

ΝΑ

ΠΑ

ΡΑΓΩ

ΓΗΣ

2,09

2,14

2,31

2,34

2,08

2,09

1,31

1,35

ΑΚ

ΑΘΑ

ΡΙΣΤ

Ο Π

ΟΣΟ

ΣΤΟ

Α

ΝΑ

ΠΑ

ΡΑΓΩ

ΓΗΣ

1,01

1,04

1,12

1,14

0,98

1,01

0,63

0,65

Παρ

ατήρ

ηση:

Λόγ

ω μ

η δι

αθεσ

ιμότ

ητας

, προ

ς το

παρ

όν, τ

ων

απαρ

αίτη

των

στοι

χείω

ν, δ

εν ε

ίναι

εφ

ικτό

ς ο

υπολ

ογισ

μός

τριώ

ν δε

ικτώ

ν το

υ έτ

ους

2001

.

92

Πίν. 33. Κατανομή του αριθμού των θανάτων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας, κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας του θανόντος, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 - 856 713 3.615 1.061 373 627 1.349

1957 - 910 701 3.815 1.061 398 690 1.376

1958 - 860 724 3.744 989 361 609 1.280

1959 - 967 662 3.876 1.082 377 629 1.356

1960 - 939 698 3.847 1.061 383 687 1.409

1961 - 989 713 4.193 1.122 384 688 1.426

1962 - 981 793 4.282 1.142 420 801 1.537

1963 - 945 757 4.323 1.159 393 655 1.512

1964 - 1.018 793 4.328 1.118 384 788 1.419

1965 271 1.013 790 4.353 1.100 362 648 1.107

1966 299 929 730 4 641 1.133 339 698 1.116

1967 309 965 813 4 953 1.192 395 684 1.083

1968 310 929 851 5.005 1.166 362 627 1.201

1969 281 867 825 4.995 1.185 378 750 1.165

1970 294 972 832 5.296 1.141 363 686 1.157

1971 301 937 826 5.345 1.180 372 621 1.134

1972 310 946 885 5.823 1.225 353 731 1.161

1973 307 937 854 5.297 1.189 425 722 1.176

1974 300 935 823 5.409 1.164 365 662 1.195

1975 313 976 918 5.839 1.309 397 768 1.150

1976 312 1.034 948 5.963 1.275 361 763 1.182

1977 357 1.105 947 5.977 1.353 355 802 1.267

1978 297 1.063 968 6.171 1.329 353 851 1.129

1979 327 1.008 941 6.072 1.299 378 768 1.122

1980 357 1.039 1.027 6.401 1.349 408 849 1.329

1981 343 1.000 1.033 6.366 1.294 418 834 1.303

1982 318 1.067 1.067 6.337 1.339 451 838 1.208

1983 376 1.101 1.057 6.593 1.516 417 910 1.353

1984 378 1.065 1.022 6.681 1.414 433 863 1.301

1985 358 1.154 1.131 7.088 1.495 417 868 1.295

1986 372 1.105 1.021 7.097 1.428 411 905 1.288

1987 398 1.167 1.170 7.130 1.516 429 877 1.311

1988 381 1.106 1.217 7.202 1.491 430 902 1.332

92

Πίν. 33. Κατανομή του αριθμού των θανάτων στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας, κατά τόπο (νομό) μόνιμης κατοικίας του θανόντος, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1956 - 856 713 3.615 1.061 373 627 1.349

1957 - 910 701 3.815 1.061 398 690 1.376

1958 - 860 724 3.744 989 361 609 1.280

1959 - 967 662 3.876 1.082 377 629 1.356

1960 - 939 698 3.847 1.061 383 687 1.409

1961 - 989 713 4.193 1.122 384 688 1.426

1962 - 981 793 4.282 1.142 420 801 1.537

1963 - 945 757 4.323 1.159 393 655 1.512

1964 - 1.018 793 4.328 1.118 384 788 1.419

1965 271 1.013 790 4.353 1.100 362 648 1.107

1966 299 929 730 4 641 1.133 339 698 1.116

1967 309 965 813 4 953 1.192 395 684 1.083

1968 310 929 851 5.005 1.166 362 627 1.201

1969 281 867 825 4.995 1.185 378 750 1.165

1970 294 972 832 5.296 1.141 363 686 1.157

1971 301 937 826 5.345 1.180 372 621 1.134

1972 310 946 885 5.823 1.225 353 731 1.161

1973 307 937 854 5.297 1.189 425 722 1.176

1974 300 935 823 5.409 1.164 365 662 1.195

1975 313 976 918 5.839 1.309 397 768 1.150

1976 312 1.034 948 5.963 1.275 361 763 1.182

1977 357 1.105 947 5.977 1.353 355 802 1.267

1978 297 1.063 968 6.171 1.329 353 851 1.129

1979 327 1.008 941 6.072 1.299 378 768 1.122

1980 357 1.039 1.027 6.401 1.349 408 849 1.329

1981 343 1.000 1.033 6.366 1.294 418 834 1.303

1982 318 1.067 1.067 6.337 1.339 451 838 1.208

1983 376 1.101 1.057 6.593 1.516 417 910 1.353

1984 378 1.065 1.022 6.681 1.414 433 863 1.301

1985 358 1.154 1.131 7.088 1.495 417 868 1.295

1986 372 1.105 1.021 7.097 1.428 411 905 1.288

1987 398 1.167 1.170 7.130 1.516 429 877 1.311

1988 381 1.106 1.217 7.202 1.491 430 902 1.332

93

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣΣΥΝΟΛΟ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956 829 577 1.577 602 582 12.761 59.396

1957 886 657 1.680 669 661 13.504 61.599

1958 846 582 1.572 602 610 12.779 58.069

1959 929 564 1.723 631 537 13.333 60.769

1960 957 586 1.596 603 587 13.353 60.457

1961 929 655 1.602 627 660 13.988 63.836

1962 1.020 711 1.728 674 682 14.771 66.427

1963 897 667 1.686 598 651 14.243 66.667

1964 919 673 1.752 558 646 14.396 69.312

1965 902 686 1.674 576 672 14.154 67.083

1966 947 664 1.634 529 620 14.279 67.718

1967 1.001 720 1.728 560 682 15.085 71.830

1968 933 756 1.692 543 651 15.026 73.154

1969 1.027 674 1.698 507 661 15.013 71.656

1970 935 774 1.690 526 686 15.352 34.444

1971 972 733 1.637 489 692 15.239 35.220

1972 986 731 1.715 514 717 16.097 76.644

1973 987 747 1.774 519 666 15.600 77.385

1974 946 669 1.713 500 696 15.377 76.084

1975 1.093 747 1.834 513 673 16.530 79.777

1976 1.113 789 1.870 568 771 16.949 81.543

1977 1.079 877 1.947 530 767 17.363 83.456

1978 1.161 792 1.812 533 690 17.149 81.319

1979 1.166 848 1.907 506 646 16.988 81.956

1980 1.148 886 1.931 539 808 18.071 86.935

1981 1.089 813 1.940 590 669 17.692 85.914

1982 1.170 918 1.982 515 709 17.919 85.961

1983 1.209 925 1.886 584 854 18.781 90.193

1984 1.158 929 1.984 594 782 18.604 88.028

1985 1.217 1.024 2.095 581 759 19.482 92.438

1986 1.275 967 2.099 631 844 19.443 91.306

1987 1.232 897 2.024 494 717 19.362 95.168

1988 1.268 1.021 1.940 543 695 19.528 91.925

Πίν. 33. (συνέχεια)

(συνεχίζεται)

94

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 35-362. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1959: 47-483. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 53-544. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:41-425. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 36-376. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 47-487. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 62-638. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:42-439. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 46-47

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 34-3511. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3512. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 37 13. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 3714. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4415. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4416. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4517. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4718. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4719. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 4220. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4821. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4822. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 48 (συνεχίζεται)

Πίν. 33. (συνεχίζεται)

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1989 379 1.136 1.150 7.045 1.540 478 936 1.374

1990 385 1.095 1.214 7.058 1.392 473 850 1.337

1991 391 1.149 1.163 7.213 1.480 481 866 1.356

1992 353 1.198 1.206 7.371 1.509 521 928 1.423

1993 377 1.187 1.231 7.347 1.527 482 972 1.459

1994 353 1.147 1.197 7.458 1.529 511 970 1.324

1995 373 1.127 1.297 7.832 1.507 529 1.017 1.368

1996 374 1.114 1.289 7.855 1.539 515 954 1.389

1997 406 1.127 1.185 7.852 1.621 501 843 1.305

1998 441 1.199 1.322 8.162 1.570 501 920 1.411

1999 393 1.075 1.289 8.225 1.506 516 932 1.370

2000 399 1.080 1.321 8.382 1.419 479 955 1.350

2001 395 1.172 1.369 8.106 1.552 508 953 1.363

2002 414 1.101 1.338 8.346 1.588 449 957 1.471

2003 398 1.139 1.347 8.650 1.484 516 877 1.490

94

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 35-362. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1959: 47-483. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 53-544. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:41-425. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 36-376. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 47-487. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 62-638. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:42-439. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 46-47

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 34-3511. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3512. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 37 13. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 3714. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4415. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4416. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4517. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4718. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 4719. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 4220. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4821. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4822. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 48 (συνεχίζεται)

Πίν. 33. (συνεχίζεται)

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΚΙΛΚΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

1989 379 1.136 1.150 7.045 1.540 478 936 1.374

1990 385 1.095 1.214 7.058 1.392 473 850 1.337

1991 391 1.149 1.163 7.213 1.480 481 866 1.356

1992 353 1.198 1.206 7.371 1.509 521 928 1.423

1993 377 1.187 1.231 7.347 1.527 482 972 1.459

1994 353 1.147 1.197 7.458 1.529 511 970 1.324

1995 373 1.127 1.297 7.832 1.507 529 1.017 1.368

1996 374 1.114 1.289 7.855 1.539 515 954 1.389

1997 406 1.127 1.185 7.852 1.621 501 843 1.305

1998 441 1.199 1.322 8.162 1.570 501 920 1.411

1999 393 1.075 1.289 8.225 1.506 516 932 1.370

2000 399 1.080 1.321 8.382 1.419 479 955 1.350

2001 395 1.172 1.369 8.106 1.552 508 953 1.363

2002 414 1.101 1.338 8.346 1.588 449 957 1.471

2003 398 1.139 1.347 8.650 1.484 516 877 1.490

95

ΕΤΟΣΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΕΛΛΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΕΡΡΩΝ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣΣΥΝΟΛΟ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1989 1.184 935 2.103 515 648 19.423 92.284

1990 1.259 978 1.990 483 785 19.299 93.686

1991 1.234 1.032 2.229 568 804 19.966 95.004

1992 1.328 1.048 2.136 533 819 20.373 97.706

1993 1.229 1.080 2.204 570 779 20.444 96.840

1994 1.318 1.094 2.274 589 901 20.665 97.200

1995 1.325 1.161 2.230 545 918 21.229 99.663

1996 1.346 1.093 2.290 543 924 21.225 100.166

1997 1.377 1.078 2.123 544 931 20.893 93.122

1998 1.400 1.127 2.328 539 954 21.874 102.100

1999 1.399 1.130 2.270 553 971 21.629 102.667

2000 1.421 1.180 2.357 613 932 21.888 104.610

2001 1.376 1.141 2.223 552 910 21.620 101.928

2002 1.373 1.086 2.243 512 1.008 21.886 103.339

2003 1.411 1.222 2.307 550 974 22.365 105.025

Πίν. 33. (συνεχίζεται)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια) :23. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 7624. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 7625. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 7626. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 7427. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 7428. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 7429. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7630. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7631. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 8232. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 84

Παρατήρηση: Μέχρι το 1964 ο νομός Γρεβενών αποτελούσε επαρχία του νομού Κοζάνης.

96

Πίν. 34. Θάνατοι στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του θανόντος, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣ

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956 4.308 22.966 2.551 8.696 5.902 27.734 12.761 59.396

1957 4.424 23.848 2.771 9.001 6.310 28.750 13.505 61.599

1958 4.255 22.958 2.789 8.538 5.735 26.573 12.779 58.069

1959 4.497 24.037 2.745 8.986 6.091 27.746 13.333 60.769

1960 4.340 23.723 2.793 8.882 6.220 27.852 13.353 60.457

1961 5.231 26.611 2.415 8.274 6.342 28.951 13.988 63.836

1962 5.296 28.279 2.558 8.467 6.917 29.681 14.771 66.427

1963 5.335 28.312 2.401 8.446 6.507 29.909 14.243 66.667

1964 5.483 30.117 2.432 8.630 6.481 30.565 14.396 69.312

1965 5.570 30.241 2.434 8.303 6.150 28.539 14.154 67.083

1966 5.799 30.751 2.340 8.250 6.140 28.717 14.279 67.718

1967 6.086 32.994 2.441 8.765 6.558 30.071 15.085 71.830

1968 6.163 33.726 2.518 8.925 6.345 30.503 15.026 73.154

1969 6.228 33.770 2.451 8.606 6.334 29.280 15.013 71.656

1970 6.416 34.444 2.585 8.903 6.351 30.490 15.352 73.837

1971 6.597 35.220 2.395 8.800 6.247 29.590 15.239 73.610

1972 7.095 37.136 2.358 8.677 6.644 30.831 16.097 76.644

1973 6.556 37.369 2.297 8.725 6.747 31.291 15.600 77.385

1974 6.630 37.600 2.178 8.410 6.569 30.074 15.377 76.084

1975 7.106 39.207 2.458 9.011 6.966 31.559 16.530 79.777

1976 7.287 40.468 2.527 9.164 7.135 31.911 16.949 81.543

1977 7.485 41.150 2.606 9.651 7.272 32.655 17.363 83.456

1978 7.558 40.526 2.495 9.338 7.096 31.455 17.149 81.319

1979 7.347 40.822 2.454 9.070 7.187 32.064 16.988 81.956

1980 7.778 43.095 2.629 9.989 7.664 33.851 18.071 86.935

1981 7.526 42.853 2.573 9.591 7.593 33.470 17.692 85.914

1982 7.616 42.713 2.647 9.683 7.656 33.565 17.919 85.961

1983 8.050 44.564 2.777 10.288 7.954 35.341 18.781 90.193

1984 8.036 44.573 2.674 10.138 7.894 33.317 18.604 88.028

1985 8.520 47.210 2.823 10.549 8.139 34.679 19.482 92.438

1986 8.498 46.376 2.720 10.351 8.225 34.579 19.443 91.306

1987 8.642 49.362 2.763 10.930 7.957 34.876 19.362 95.168

96

Πίν. 34. Θάνατοι στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του θανόντος, κατά τα έτη 1956-2003.

ΕΤΟΣ

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956 4.308 22.966 2.551 8.696 5.902 27.734 12.761 59.396

1957 4.424 23.848 2.771 9.001 6.310 28.750 13.505 61.599

1958 4.255 22.958 2.789 8.538 5.735 26.573 12.779 58.069

1959 4.497 24.037 2.745 8.986 6.091 27.746 13.333 60.769

1960 4.340 23.723 2.793 8.882 6.220 27.852 13.353 60.457

1961 5.231 26.611 2.415 8.274 6.342 28.951 13.988 63.836

1962 5.296 28.279 2.558 8.467 6.917 29.681 14.771 66.427

1963 5.335 28.312 2.401 8.446 6.507 29.909 14.243 66.667

1964 5.483 30.117 2.432 8.630 6.481 30.565 14.396 69.312

1965 5.570 30.241 2.434 8.303 6.150 28.539 14.154 67.083

1966 5.799 30.751 2.340 8.250 6.140 28.717 14.279 67.718

1967 6.086 32.994 2.441 8.765 6.558 30.071 15.085 71.830

1968 6.163 33.726 2.518 8.925 6.345 30.503 15.026 73.154

1969 6.228 33.770 2.451 8.606 6.334 29.280 15.013 71.656

1970 6.416 34.444 2.585 8.903 6.351 30.490 15.352 73.837

1971 6.597 35.220 2.395 8.800 6.247 29.590 15.239 73.610

1972 7.095 37.136 2.358 8.677 6.644 30.831 16.097 76.644

1973 6.556 37.369 2.297 8.725 6.747 31.291 15.600 77.385

1974 6.630 37.600 2.178 8.410 6.569 30.074 15.377 76.084

1975 7.106 39.207 2.458 9.011 6.966 31.559 16.530 79.777

1976 7.287 40.468 2.527 9.164 7.135 31.911 16.949 81.543

1977 7.485 41.150 2.606 9.651 7.272 32.655 17.363 83.456

1978 7.558 40.526 2.495 9.338 7.096 31.455 17.149 81.319

1979 7.347 40.822 2.454 9.070 7.187 32.064 16.988 81.956

1980 7.778 43.095 2.629 9.989 7.664 33.851 18.071 86.935

1981 7.526 42.853 2.573 9.591 7.593 33.470 17.692 85.914

1982 7.616 42.713 2.647 9.683 7.656 33.565 17.919 85.961

1983 8.050 44.564 2.777 10.288 7.954 35.341 18.781 90.193

1984 8.036 44.573 2.674 10.138 7.894 33.317 18.604 88.028

1985 8.520 47.210 2.823 10.549 8.139 34.679 19.482 92.438

1986 8.498 46.376 2.720 10.351 8.225 34.579 19.443 91.306

1987 8.642 49.362 2.763 10.930 7.957 34.876 19.362 95.168

97

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. Ε.Σ.Υ.Ε.Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1957, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1958: 35-362. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1958, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1959: 47-483. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1959-60, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1960: 53-544. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1961, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1962:41-425. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1962, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 36-376. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 47-487. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1964, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1965: 62-638. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1965, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1966:42-439. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1966, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 46-47

10. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1967, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1967: 34-3511. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1969, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1969: 3512. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1971, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1972: 37 13. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 3714. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1974, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4415. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1975, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1975: 4416. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1977, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1978: 4517. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1979, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1980: 4718. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1981, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1982: 47 (συνεχίζεται)

Πίν. 34. (συνέχεια)

ΕΤΟΣ

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1988 8.668 47.223 2.801 10.583 8.059 34.119 19.528 91.925

1989 8.451 46.965 2.876 10.660 8.096 34.659 19.423 92.284

1990 8.507 48.622 2.901 10.991 7.891 34.073 19.299 93.686

1991 8.641 48.431 3.012 11.236 8.313 35.337 19.966 95.004

1992 8.931 50.349 3.194 11.491 8.248 35.866 20.373 97.706

1993 8.937 50.581 3.130 11.224 8.377 35.030 20.444 96.835

1994 9.032 50.897 3.375 11.494 8.258 34.809 20.665 97.200

1995 9.283 52.555 3.628 11.966 8.318 35.142 21.229 99.663

1996 9.404 53.047 3.714 12.155 8.107 34.964 21.225 100.166

1997 9.462 53.277 3.594 12.101 7.837 33.744 20.893 99.122

1998 9.749 54.896 3.938 12.666 8.187 34.538 21.874 102.100

1999 10.013 55.825 4.206 13.858 7.410 32.984 21.629 102.667

2000 10.111 56.846 4.235 14.262 7.542 33.502 21.888 104.610

2001 10.072 55.857 4.337 14.106 7.211 31.965 21.620 101.928

2002 10.179 56.712 4.465 14.562 7.242 32.065 21.886 103.339

2003 10.489 57.693 4.413 14.827 7.463 32.505 22.365 105.025

98

Πίν. 35. Διακύμανση του Αδρού Δείκτη Θνησιμότητας στο γεωγραφικό διαμέ-ρισμα της Μακεδονίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣΑΔΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1961 7,39 7,61

1971 8,06 8,36

1981 8,72 8,86

1991 8,92 9,25

2001 8,91 9,29

Πίν. 36. Διακύμανση του Αδρού Δείκτη Βρεφικής Θνησιμότητας στο γεωγρα-φικό διαμέρισμα της Μακεδονίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

ΑΔΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΡΕΦΙΚΗΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1961 46,62 39,85

1971 26,48 25,90

1981 16,40 16,27

1991 9,37 9,03

2001 5,37 6,43

Πίν. 34. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια) :19. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 4220. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4821. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4822. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 4823. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 7624. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 7625. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 7626. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 7427. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 7428. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 7429. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7630. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7631. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε.2004: 8232. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 84

98

Πίν. 35. Διακύμανση του Αδρού Δείκτη Θνησιμότητας στο γεωγραφικό διαμέ-ρισμα της Μακεδονίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣΑΔΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1961 7,39 7,61

1971 8,06 8,36

1981 8,72 8,86

1991 8,92 9,25

2001 8,91 9,29

Πίν. 36. Διακύμανση του Αδρού Δείκτη Βρεφικής Θνησιμότητας στο γεωγρα-φικό διαμέρισμα της Μακεδονίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ

ΑΔΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΡΕΦΙΚΗΣ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1961 46,62 39,85

1971 26,48 25,90

1981 16,40 16,27

1991 9,37 9,03

2001 5,37 6,43

Πίν. 34. (συνέχεια)

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων - συνέχεια) :19. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 4220. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1985, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1986: 4821. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1987, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1988: 4822. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1988, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1990: 4823. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1989, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1992: 7624. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 7625. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1992-93, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1995: 7626. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1994-95, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1996: 7427. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1997, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1998: 7428. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1998, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1999: 7429. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2002, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2003: 7630. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 7631. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε.2004: 8232. Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 84

99

Πίν. 37. Φυσική κίνηση του πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας κατά τα έτη 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΤΟΣΓΑΜΟΙ (1) ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ (2) ΘΑΝΑΤΟΙ (3)

αριθμόςεπί 1.000 κατοίκων αριθμός

επί 1.000 κατοίκων αριθμός

επί 1.000 κατοίκων

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

1961 16.543 8,74 35.571 18,86 13.988 7,39

1971 14.854 7,85 29.078 15,38 15.239 8,06

1981 14.837 6,99 30.289 14,27 17.692 8,33

1991 13.868 6,20 22.404 10,01 19.966 8,92

2001 12.394 5,11 23.154 9,54 21.620 8,91

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

1961 70.914 8,44 150.716 17,94 62.955 7,61

1971 73.350 8,31 141.126 15,98 73.819 8,36

1981 71.178 7,31 140.953 14,48 86.261 8,86

1991 65.568 6,43 102.620 10,06 95.498 9,36

2001 58.491 5,34 102.282 10,03 102.559 9,37

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Φυσικής Κινήσεως του πληθυσμού της Ελλάδος κατά το έτος 1961. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1963: 5, 103-1052. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Φυσικής Κινήσεως του πληθυσμού της Ελλάδος έτους 1971. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 5, 92-1033. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Φυσικής Κινήσεως του πληθυσμού της Ελλάδος έτους 1981. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 5, 98-1034. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 685. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 72

Παρατηρήσεις: 1. Κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του γαμβρού. 2. Κατά τόπο μόνιμης κατοικίας της μητέρας. 3. Κατά τόπο μόνιμης κατοικίας του θανόντος.

100

ΦΥΣΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

1961 1971 1981 1991 2001

αριθμός αριθμός αριθμός αριθμός αριθμός

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ 10.950 13.613 17.386 13.640 14.213

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 5.743 4.463 3.735 2.957 4.621

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 19.058 11.002 9.168 5.807 4.320

ΣΥΝΟΛΟ 35.751 29.078 30.289 22.404 23.154

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ 5.231 6.597 7.526 8.641 10.072

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 2.415 2.395 2.573 3.012 4.337

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 6.342 6.247 7.598 8.313 7.211

ΣΥΝΟΛΟ 13.988 15.239 17.697 19.966 21.620

ΥΠΕΡΟΧΗ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ 5.719 7.016 9.860 4.999 4.141

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 3.328 2.068 1.162 -55 284

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 12.716 4.755 1.570 -2.506 -2.891

ΣΥΝΟΛΟ 21.763 13.839 12.592 2.438 1.534

Πίν. 38. Φυσική κίνηση του πληθυσμού στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας κατά τα έτη 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 44-45, 47, 482. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 35-373. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 70-71, 764. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 70-71, 765. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 76, 82

100

ΦΥΣΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

1961 1971 1981 1991 2001

αριθμός αριθμός αριθμός αριθμός αριθμός

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΖΩΝΤΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ 10.950 13.613 17.386 13.640 14.213

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 5.743 4.463 3.735 2.957 4.621

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 19.058 11.002 9.168 5.807 4.320

ΣΥΝΟΛΟ 35.751 29.078 30.289 22.404 23.154

ΘΑΝΑΤΟΙ

ΑΣΤΙΚΕΣ 5.231 6.597 7.526 8.641 10.072

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 2.415 2.395 2.573 3.012 4.337

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 6.342 6.247 7.598 8.313 7.211

ΣΥΝΟΛΟ 13.988 15.239 17.697 19.966 21.620

ΥΠΕΡΟΧΗ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ

ΑΣΤΙΚΕΣ 5.719 7.016 9.860 4.999 4.141

ΗΜΙΑΣΤΙΚΕΣ 3.328 2.068 1.162 -55 284

ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ 12.716 4.755 1.570 -2.506 -2.891

ΣΥΝΟΛΟ 21.763 13.839 12.592 2.438 1.534

Πίν. 38. Φυσική κίνηση του πληθυσμού στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακε-δονίας κατά τα έτη 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1963, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1964: 44-45, 47, 482. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1974: 35-373. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1983, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1984: 70-71, 764. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 1990-91, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1994: 70-71, 765. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2003, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2004: 76, 82

101

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

1961 1.896.112 8.388.553

1971 1.890.684 8.768.641

1981 2.121.953 9.740.417

1991 2.236.019 10.259 900

2001 2.424.765 10.964.020

ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΕ ΑΠΟΛΥΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

1961-1971 -5.438 380.088

1971-1981 231.269 971.776

1981-1991 114.066 519.483

1991-2001 188.746 704.120

1961-2001 528.653 2.575.467

ΜΕΤΑΒΟΛΗ %

1961-1971 -0,3 4,5

1971-1981 12,2 11,9

1981-1991 5,4 5,3

1991-2001 8,4 6,9

1961-2001 27,9 30,7

Πηγές (επεξεργασία στοιχείων) :1. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1956, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 1957: 11-122. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίς της Ελλάδος 1973, Αθήνα: ΕΣ.Υ.Ε. 1980: 17-183. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2001, Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε. 2002: 45-464. E.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Επετηρίδα της Ελλάδος 2004, Πειραιάς: Ε.Σ.Υ.Ε. 2006: 44-45

Πίν. 40. Διακύμανση των μεταβολών του πληθυσμού στο γεωγρα-φικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τα έτη 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

ΕΤΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1961 11,51 10,33

1971 7,32 7,62

1981 5,90 5,62

1991 1,09 0,73

2001 0,63 -0,01

Πίν. 39. Κατανομή του πληθυσμού και των μεταβολών του στο γεωγραφικό δια-μέρισμα της Μακεδονίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των απογραφών των ετών 1961, 1971, 1981, 1991 και 2001.

102

Πίν. 41. Διακύμανση του Δείκτη Γήρανσης του πληθυσμού στο γεωγραφικό δια-μέρισμα της Μακεδονίας κατά τα έτη 1961,1971,1981,1991 και 2001.

ΕΤΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 0-14 ΕΤΩΝ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ

ΑΝΩ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 0-14 ΕΤΩΝ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ

ΑΝΩ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ

1961 506.691 143.178 3,54 2.240.079 687.227 3,26

1971 501.752 185.440 2,70 2.157.805 1.007.576 2,14

1981 513.730 247.389 2,08 2.178.550 1.284.002 1,70

1991 428.520 266.590 1,60 1.974.867 1.404.352 1,40

2001 1.638.307 1.861.417 0,88

Παρατήρηση: Λόγω μη διαθεσιμότητας, προς το παρόν, των απαραίτητων στοιχείων, δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός του δείκτη γήρανσης στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μα-κεδονίας για το έτος 2001.

ΧΡΟΝΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1956-1960 30.517 161.750

1961-1965 154.445 465.699

1966-1970 127.879 364.725

1971-1975 57.855 177.445

1976-1977 10.680 36.884

ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1956-1977

381.376 1.206.503

Παρατηρήσεις: H συγκέντρωση στοιχείων περί μετανάστευσης σταμάτησε το μήνα Οκτώ-βριο 1977.

Πίν. 42. Κατανομή του αριθμού των μονίμως μεταναστευσάντων από το γεω-γραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, κατά πενταετείς χρονικές περιόδους από το 1956 έως το 1977.

102

Πίν. 41. Διακύμανση του Δείκτη Γήρανσης του πληθυσμού στο γεωγραφικό δια-μέρισμα της Μακεδονίας κατά τα έτη 1961,1971,1981,1991 και 2001.

ΕΤΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 0-14 ΕΤΩΝ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ

ΑΝΩ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 0-14 ΕΤΩΝ

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ

ΑΝΩ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ

1961 506.691 143.178 3,54 2.240.079 687.227 3,26

1971 501.752 185.440 2,70 2.157.805 1.007.576 2,14

1981 513.730 247.389 2,08 2.178.550 1.284.002 1,70

1991 428.520 266.590 1,60 1.974.867 1.404.352 1,40

2001 1.638.307 1.861.417 0,88

Παρατήρηση: Λόγω μη διαθεσιμότητας, προς το παρόν, των απαραίτητων στοιχείων, δεν είναι εφικτός ο υπολογισμός του δείκτη γήρανσης στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μα-κεδονίας για το έτος 2001.

ΧΡΟΝΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

1956-1960 30.517 161.750

1961-1965 154.445 465.699

1966-1970 127.879 364.725

1971-1975 57.855 177.445

1976-1977 10.680 36.884

ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1956-1977

381.376 1.206.503

Παρατηρήσεις: H συγκέντρωση στοιχείων περί μετανάστευσης σταμάτησε το μήνα Οκτώ-βριο 1977.

Πίν. 42. Κατανομή του αριθμού των μονίμως μεταναστευσάντων από το γεω-γραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, κατά πενταετείς χρονικές περιόδους από το 1956 έως το 1977.

103

Πίν. 43. Μόνιμη μετανάστευση και παλιννόστηση στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας κατά τα έτη 1956-1977 και 1968-1977 αντίστοιχα και κατά νομό.

ΝΟΜΟΣΜΟΝΙΜΗ

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1956-1977

ΠΑΛΙΝNΟΣΤΗΣΗ 1968-1977

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 7.788 2.046

ΔΡΑΜΑΣ 40.294 8.646

ΗΜΑΘΙΑΣ 17.350 8.673

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 67.899 21.950

ΚΑΒΑΛΑΣ 31.279 6.523

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14.024 1.976

ΚΙΛΚΙΣ 24.189 4.598

ΚΟΖΑΝΗΣ 38.944 5.785

ΠΕΛΛΗΣ 25.952 4.887

ΠΙΕΡΙΑΣ 26.845 5.788

ΣΕΡΡΩΝ 49.269 6.296

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 31.297 2.870

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 6.246 1.062

ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 381.376 81.100

ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑΔΟΣ 1.206.503 237.524

Παρατηρήσεις: α. Η συγκέντρωση στοιχείων περί μετανάστευσης σταμάτησε τον μήνα Οκτώβριο

1977.β. Η συγκέντρωση στοιχείων περί παλιννόστησης άρχισε το 1968 και σταμάτησε τον

μήνα Οκτώβριο 1977

104

ΧΡΟΝΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956-1960 3,22 4,45

1961-1965 16,74 10,99

1966-1970 13,53 8,36

1971-1975 6,12 3,87

1976-1977 2,82 2,00

ΑΝΑΛΟΓΙΑ % ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ

ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

31,96 7,37

Παρατηρήσεις: Η συγκέντρωση στοιχείων περί μετανάστευ-σης σταμάτησε το μήνα Οκτώβριο 1977.

Πίν. 44. Μέσος Ειδικός Δείκτης Μόνιμης Μετανάστευσης (Μ.Ε.Δ.Μ.Μ.) επί τοις % του πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας, κατά πε-νταετείς χρονικές περιόδους από το 1956 έως το 1977.

5. ΟΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. ΑΙΤΙΕΣ, ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

Οι δημογραφικές εξελίξεις που σημειώθηκαν στην Ελλάδα κατά τηδιάρκεια του 20ού αιώνα τροποποίησαν τη δημογραφική φυσιογνωμία,τόσο της χώρας ως σύνολο, όσο και των επιμέρους γεωγραφικών διαμε-ρισμάτων της, στα οποία συγκαταλέγεται και η Μακεδονία. Η κατάστασηαυτή είναι επακόλουθο της σταδιακής πτώσης της γεννητικότητας και τηςθνησιμότητας σε χαμηλά επίπεδα, καθώς και της μετάβασης από την πα-ραδοσιακή στην κυρίως αστική μορφή της κοινωνίας. Αμφότερα, συμβα-δίζοντας με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας, δημιούρ-γησαν οξύτατα ιατροκοινωνικά προβλήματα, λόγω του δημογραφικού α-νασχηματισμού που επέφεραν. Ειδικότερα, η σημαντική πτώση της γεννη-τικότητας, σε συνδυασμό με την αύξηση του μέσου όρου ζωής, έχει οξύνειτο φαινόμενο της δημογραφικής γήρανσης, η δε αστικοποίηση της κοινω-νίας οδήγησε σε υπερσυγκέντρωση του πληθυσμού στα μεγάλα αστικάκέντρα και σε πληθυσμιακή αποδυνάμωση της περιφέρειας.

Διαχρονικά, η πορεία της «δημογραφικής μετάβασης» του ελληνικούπληθυσμού και του πληθυσμού της Μακεδονίας, ειδικότερα, εξελίχθηκεστα εξής στάδια:

1ο στάδιο: Υψηλή γεννητικότητα (45,0) και θνησιμότητα (38,0), κατάτη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών του 19ου αιώνα, με αποτέλεσμα, στοπλαίσιο του υφιστάμενου χαμηλού βιοτικού επιπέδου, το περιορισμένοπληθυσμιακό πλεόνασμα και το μικρό μέσο όρο ζωής.

2ο στάδιο: Έναρξη πτώσης της θνησιμότητας (33,0) χωρίς παράλληλημείωση της γεννητικότητας, κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα,με αποτέλεσμα τη συνεχή μεγέθυνση του πληθυσμιακού πλεονάσματοςκαι την αύξηση του μέσου όρου ζωής, ενώ παράλληλα άρχισε η σταδιακήβελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού.

3ο στάδιο: Έναρξη πτώσης της γεννητικότητας και παράλληλη περαι-

104

ΧΡΟΝΙΚΟΙ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣΥΝΟΛΟ

ΕΛΛΑΔΟΣ

1956-1960 3,22 4,45

1961-1965 16,74 10,99

1966-1970 13,53 8,36

1971-1975 6,12 3,87

1976-1977 2,82 2,00

ΑΝΑΛΟΓΙΑ % ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ

ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

31,96 7,37

Παρατηρήσεις: Η συγκέντρωση στοιχείων περί μετανάστευ-σης σταμάτησε το μήνα Οκτώβριο 1977.

Πίν. 44. Μέσος Ειδικός Δείκτης Μόνιμης Μετανάστευσης (Μ.Ε.Δ.Μ.Μ.) επί τοις % του πληθυσμού του γεωγραφικού διαμερίσματος της Μακεδονίας, κατά πε-νταετείς χρονικές περιόδους από το 1956 έως το 1977.

τέρω πτώση της θνησιμότητας, κατά την είσοδο στον 20ό αιώνα μέχρι τοτέλος της δεκαετίας του 1950, με κύριο χαρακτηριστικό τη διατήρηση τηςυπεροχής των γεννήσεων έναντι των θανάτων.

Στο χρονικό διάστημα, που εκτείνεται το συγκεκριμένο στάδιο, πραγ-ματοποιήθηκε η προσάρτηση της Μακεδονίας στο ελληνικό κράτος καιάρχισαν οι καταγραφές στοιχείων του πληθυσμού της.

4ο στάδιο: Συνεχής και επιτεινόμενη πτώση της γεννητικότητας ανάδεκαετία μετά το 1960 και παρά τη συνεχή μείωση της ειδικής κατά ηλι-κία θνησιμότητας, βαθμιαία αύξηση της θνησιμότητας από 8,4 το 1970στο 9,2 το 1990 λόγω γήρανσης του ελληνικού πληθυσμού. Μετά το 1980το πρότυπο της οικογένειας των 2-3 παιδιών έπεσε στα 1-2 παιδιά, ενώαπό το 1997 άρχισε να παρατηρείται υπεροχή των θανάτων έναντι τωνγεννήσεων, αναδεικνύοντας το φαινόμενο της γήρανσης στην πληθυσμια-κή πυραμίδα.

Η δημογραφική ωρίμανση και γήρανση του πληθυσμού συναρτάταιαπό την εξέλιξη των γάμων, των γεννήσεων, των θανάτων και της μετα-νάστευσης, που αποτελούν τις συνιστώσες της δημογραφικής μεταβολής.Η ενδελεχέστερη προσέγγισή τους οδηγεί σε διαπιστώσεις και στην εξα-γωγή συμπερασμάτων, που αποτελούν προϋποθέσεις για τη διαμόρφωσηκαι την άσκηση δημογραφικής πολιτικής.

Στο σκέλος των γάμων, η γαμηλιότητα εξαρτάται από το μέγεθος τουπληθυσμού των αναπαραγωγικών ηλικιών (15-49 ετών), κυρίως του γυ-ναικείου φύλου, καθώς και από την ποιότητα των σχέσεων των δύο φύ-λων σε μία κοινωνία. Επιπρόσθετα, στην ένταση της γαμηλιότητας σε μίαχώρα ή περιοχή επιδρούν διάφοροι παράγοντες, στους οποίους συγκατα-λέγονται οι εξής:

1. Δημογραφικοί: Ο αριθμός των ώριμων προς γάμο ατόμων συναρ-τάται από την υφιστάμενη αναλογία του πληθυσμού των αναπαραγωγι-κών ηλικιών προς το συνολικό πληθυσμό και γενικότερα από την κατά η-λικία και φύλο σύνθεση του πληθυσμού της χώρας.

2. Γεωγραφικοί: Στις αγροτικές περιοχές οι υφιστάμενες αντιλήψειςκαι οι ανάγκες διεκπεραίωσης ποικίλων χειρονακτικών εργασιών αποτε-λούν κίνητρο για σύναψη γάμων. Αντίθετα, οι αυξημένες οικονομικές α-νάγκες και ο τρόπος ζωής, που χαρακτηρίζει τις αστικές περιοχές, λει-τουργούν ανασταλτικά στη δημιουργία νέων οικογενειών.

106

3. Μορφωτικοί: Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο, το οποίο συνεπάγεταισπουδές σε μάκρος χρόνου και οριοθέτηση στόχων επαγγελματικής στα-διοδρομίας, συνεισφέρει στην τέλεση γάμων σε μεγάλη ηλικία. Αντίθετα,το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο ωθεί σε γάμο σε μικρότερες ηλικίες.

4. Οικονομικοί: Η οικονομική κατάσταση επιτρέπει ή παρακωλύει τηντέλεση γάμων, που επιτάσσουν σημαντικά έξοδα για τη δημιουργία τωνκατάλληλων προϋποθέσεων της συμβίωσης.

5. Κοινωνικοί: Ποικίλες αντιλήψεις, ήθη και έθιμα, που αφορούν στογάμο, διαφοροποιούν το βαθμό της γαμηλιότητας από περιοχή σε περιο-χή.

Στο σκέλος των γεννήσεων, ο μέσος αριθμός παιδιών ανά γυναίκα από5,5 στις αρχές του 20ού αιώνα μειώθηκε στο 1,2 το 2000, αναδεικνύονταςστην Ελλάδα το πρόβλημα της πτώσης της γονιμότητας κάτω από το ε-πίπεδο αναπλήρωσης των γενεών. Η γεννητικότητα, γενικά, επηρεάζεταιαπό ποικίλους παράγοντες, στους οποίους συγκαταλέγονται οι εξής:

1. Δημογραφικοί: Ο αγροτικός πληθυσμός θεωρείται βιολογικά ισχυ-ρότερος, υιοθετεί με αυξημένη συνέπεια το θεσμό του γάμου και επιδιώ-κει περισσότερο την ανάπτυξη πολυμελών οικογενειών για λόγους οικο-νομικούς, σε σχέση με τον αστικό πληθυσμό. Κατά συνέπεια κοινωνίεςμε αυξημένη αναλογία αγροτικού πληθυσμού παρουσιάζουν υψηλή γεν-νητικότητα. Αντίθετα, κοινωνίες χαρακτηριζόμενες από τάσεις αστυφι-λίας και ρεύμα μετανάστευσης στο εξωτερικό, που συνδυαστικά προκα-λούν πληθυσμιακή αιμορραγία στον αγροτικό πληθυσμό, παρουσιάζουνυπογεννητικότητα.

Στους δημογραφικούς παράγοντες, που επηρεάζουν τη γεννητικότητα,συγκαταλέγονται η σχετική αναλογία της ομάδος του αναπαραγωγικούπληθυσμού (15-49 ετών) προς τις υπόλοιπες ομάδες ηλικιών και η ηλικίαγάμου για την οποία έχει αποδειχθεί ότι η υψηλότερη γεννητικότητα επίυγιών ατόμων αφορά σε γάμους οι οποίοι συνάπτονται στις ηλικίες των20-29 ετών. Στους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη γεννητικότητασυγκαταλέγονται, επίσης, η πυκνότητα του πληθυσμού με χαρακτηριστι-κό γνώρισμα τη μικρή γεννητικότητα σε περιοχές με υπερσυγκέντρωσηπληθυσμού και αντίστροφα, καθώς και η γενική θνησιμότητα. Ως προςτην τελευταία έχει διαπιστωθεί ότι σε περιπτώσεις μεγάλης θνησιμότηταςλόγω πολεμικών διενέξεων, μαζικών καταστροφών και επιδημιών, αυξά-

107

νεται η γεννητικότητα. Αντίθετα, όταν παρατηρείται κάμψη της θνησιμό-τητας, ακολουθεί μείωση της γεννητικότητας, με ρυθμό, όμως, βραδύτερο.

2. Μορφωτικοί: Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο, που συνεπάγεται εν-διαφέρον για ενημέρωση και γνώσεις επί των μεθόδων του οικογενειακούπρογραμματισμού, καθώς και αντίσταση σε υφιστάμενες προκαταλήψεις,συνεισφέρει σε χαμηλά επίπεδα αναπαραγωγικότητας. Αντίθετα, το χαμη-λό μορφωτικό επίπεδο, που συντηρεί την άγνοια και την πίστη για απαρέ-γκλιτη τήρηση αναχρονιστικών παραδοσιακών αντιλήψεων, ηθών και ε-θίμων, συντελεί στην αύξηση των γεννήσεων.

3. Οικονομικοί: Η ένδεια, όταν μάλιστα συνυπάρχει με την κατοίκη-ση σε αγροτικές περιοχές και με εργατική επαγγελματική ενασχόληση,αυξάνει τη γεννητικότητα. Επιπρόσθετα, η ένδεια συνδέεται, συνήθως, μεαπουσία ευκαιριών συμμετοχής σε εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δια-δικασίες, με έλλειψη ευκαιριών για δημιουργική κάλυψη του ελεύθερουχρόνου και με προσκόλληση σε παρωχημένες αντιλήψεις. Αντίθετα, η οι-κονομική ευμάρεια και γενικά το υψηλό βιοτικό επίπεδο, ενώ αρχικά συ-νεισφέρουν στην αύξηση της γεννητικότητας, στη συνέχεια συντελούνστη μείωσή της, λόγω των αναγκών και των απαιτήσεων της ζωής, πουδιογκώνονται με γεωμετρική πρόοδο.

4. Κοινωνικοί: Η χειραφέτηση της γυναίκας, η δυναμική είσοδός τηςστην αγορά της εργασίας, η μετατόπιση της μέσης ηλικίας γάμου προς ταάνω, η σύνθεση του σύγχρονου κοινωνικού ιστού και οι συνήθειες πουχαρακτηρίζουν τον τρόπο διαβίωσης, στην εποχή μας, επιδρούν αρνητικάστις ροπές της γεννητικότητας.

Στο σκέλος των θανάτων, η προσδοκώμενη ζωή κατά τη γέννηση στηνΕλλάδα για μεν τους άνδρες από 38,1 έτη ζωής το 1900 ανήλθε στα 76,3έτη το 2000, για δε τις γυναίκες από 39,7 στα 81,0 έτη αντίστοιχα. Τααίτια της γενικής θνησιμότητας συνδέονται σαφώς με την κληρονομικό-τητα, καθώς και με άλλους παράγοντες, στους οποίους συγκαταλέγονταιοι εξής:

1. Δημογραφικοί: Η κατά φύλο και ηλικία σύνθεση του πληθυσμούεπηρεάζει τη γενική θνησιμότητα λόγω της διαφορετικής ειδικής κατάηλικία και φύλο θνησιμότητας, που οφείλεται στην επιλεκτική προσβολήκάθε φύλου και ομάδας ηλικιών από συγκεκριμένες νόσους. Επιπρό-σθετα, η θνησιμότητα του πληθυσμού συνδέεται με την περιοχή στην ο-

108

ποία διαμένει, καθώς και με τις υφιστάμενες περιβαλλοντικές συνθήκεςπου τη χαρακτηρίζουν. Πρέπει, όμως, να σημειωθεί ότι παρά τις διαφορο-ποιήσεις που είχαν σημειωθεί στο παρελθόν, η γενικότερη βελτίωση τουβιοτικού επιπέδου έχει συνεισφέρει, σε σημαντικό βαθμό, στην εξισορρό-πηση της θνησιμότητας μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχώντης χώρας.

2. Μορφωτικοί: Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο που συνεπάγεται γνώ-ση και τήρηση κανόνων ατομικής, δημόσιας και κοινωνικής υγιεινής, κα-θώς και ενδιαφέρον για συνεχή ενημέρωση επί θεμάτων αγωγής υγείας,συντελεί, έμμεσα, στον έλεγχο των τάσεων της θνησιμότητας.

3. Οικονομικοί: Οι πληθυσμιακές ομάδες με περιορισμένα εισοδή-ματα και ιδιαίτερα τα άτομα που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ένδειαςπαρουσιάζουν αυξημένη θνησιμότητα. Αντίθετα, η οικονομική πρόοδοςσυντελεί σε μείωση της θνησιμότητας, σημειώνοντας, όμως ότι η κατά-χρηση οινοπνευματωδών ποτών, η καθιστική ζωή και η υπέρμετρη κα-τανάλωση, κυρίως, λιπαρών τροφών, που χαρακτηρίζουν τις πλούσιες κοι-νωνίες, συνδέονται με παθήσεις που αυξάνουν τη θνησιμότητα.

4. Κοινωνικοί: Η οικογενειακή κατάσταση, το επάγγελμα, η κατοικίακαι οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν τις ροπές θνησιμότητας σε κάθεχώρα. Κατά κανόνα, η υψηλότερη θνησιμότητα στις ηλικίες άνω των 20ετών αφορά, κατά σειρά, σε χήρους/ες, διαζευγμένους/ες, άγαμους/μεςκαι ιδιαίτερα άνδρες, ενώ η μικρότερη σε έγγαμους/μες. Η ποιότητα τουεργασιακού περιβάλλοντος, η ένταση και η διάρκεια της εργασίας, καθώςκαι ο βαθμός επικινδυνότητας που παρουσιάζει, επιδρούν στους δείκτεςτης θνησιμότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανάπτυξη των βιομηχανι-κών κέντρων είχε συνδεθεί με την αύξηση της θνησιμότητας σε βαθμό τέ-τοιο, ώστε να χαρακτηριστούν ως «νεκροταφεία» του αγροτικού πληθυ-σμού. Στις μέρες μας, παρά τα λαμβανόμενα μέτρα υγιεινής και ασφά-λειας στους χώρους της εργασίας, η θνησιμότητα στα βιομηχανικά κέ-ντρα παραμένει υψηλή, λόγω των επαγγελματικών νόσων και των εργατι-κών ατυχημάτων που συνεχίζουν να παρατηρούνται.

Η κατοίκηση σε πυκνοδομημένες και με περιβαλλοντική επιβάρυνσηπεριοχές και σε οικίες χωρίς πληρότητα υποδομών υγιεινής προκαλούννοσογόνες καταστάσεις, αυξάνοντας τη θνησιμότητα. Η διατροφή, τέλος,σε συνάρτηση με την ποιότητα και την ποσότητα των τροφών που κατα-ναλώνονται επιδρούν θετικά ή αρνητικά, κατά περίπτωση, ενώ ο επί μα-

109

κρό χρονικό διάστημα υποσιτισμός αυξάνει τη νοσηρότητα και τη θνησι-μότητα.

Σε γενικές γραμμές η κοινωνική πρόοδος συνοδεύεται από την πρόοδοτων επιστημών υγείας και από την ανάπτυξη της βιοϊατρικής τεχνολο-γίας, που σε συνδυασμό με την άσκηση σύγχρονης και αποτελεσματικήςυγειονομικής και κοινωνικής πολιτικής, μπορούν να συνεισφέρουν στονέλεγχο της θνησιμότητας. Παραταύτα, οι υφιστάμενες δυσκολίες παραμέ-νουν και επιτείνονται λόγω της συνεχούς αύξησης των λεγόμενων νόσωντου πολιτισμού (παχυσαρκία, τροχαία ατυχήματα κ.ά.), καθώς και τουσύγχρονου τρόπου διαβίωσης.

Ως προς τη μετανάστευση σε χώρες του εξωτερικού, η οποία έπληξεκατ’ εξοχήν τη Μακεδονία, τα αίτια αφορούν κατά βάση σε οικονομικούςλόγους, που συνδέονται με την ανεργία, τη διασπορά της κτηματικής πε-ριουσίας σε μικρά αγροτεμάχια που καθιστούν τη γεωργική εκμετάλ-λευση αντιοικονομική, την παντελή έλλειψη κτηματικής περιουσίας καιτη δημιουργία πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού λόγω της εκμηχάνισηςτης γεωργίας. Αφορούν, επίσης, στην επιδίωξη νέων ανθρώπων να σπου-δάσουν σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο, μη έχοντας ανάλογεςευκαιρίες ή δυνατότητες στη χώρα τους. Αφορούν, τέλος, σε δυσμενείςπαράγοντες του άμεσου κοινωνικού περιβάλλοντος, σε ατυχίες ή αποτυ-χίες στην ατομική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή και σε ορισμένεςπεριπτώσεις, σε τάσεις φυγής, στα πλαίσια των αέναων μετακινήσεων καιτων αλλαγών, που χαρακτηρίζουν τη συνεχώς μεταβαλλόμενη σύγχρονηκοινωνία.

Ως προς την εσωτερική μετανάστευση, που αφορά σε μετακινήσεις α-τόμων ή ομάδων από μια περιοχή, πόλη ή χωριό μιας χώρας προς περιο-χή, πόλη ή χωριό της ίδιας χώρας, τα αίτια είναι παρόμοια με αυτά πουπροκαλούν μετανάστευση σε χώρες του εξωτερικού.

Σε κάθε περίπτωση, οι επιπτώσεις της μετανάστευσης είναι σοβαρέςσε επίπεδο δημογραφικό, κοινωνικό, οικογενειακό και εθνικό. Η μετανά-στευση αφορά, κυρίως, σε νέα, υγιή και δυναμικά άτομα αναπαραγωγι-κής ηλικίας, με αποτέλεσμα η αναχώρησή τους να επιδρά αρνητικά στηνκατά φύλο, ηλικία και κατά αστική κατάσταση σύνθεση του πληθυσμού,να συνεισφέρει στην υπογεννητικότητα, να απορυθμίζει τον οικονομικόπρογραμματισμό και να υπονομεύει τον οικογενειακό και κοινωνικό ιστό.

110

Μια αδρή συγκριτική προσέγγιση των δημογραφικών μεταβολών, πουεπήλθαν στον ελληνικό πληθυσμό μεταξύ των πεντηκονταετιών 1900-1950 και 1951-2000, προσφέρει τις παρακάτω διαπιστώσεις:1. Το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα ο πληθυσμός παρουσίασε αύξηση

κατά 5,1 εκατομμύρια κατοίκους, κυρίως λόγω της προσάρτησης νέων ε-δαφών και κατά το δεύτερο ήμισυ κατά 2,6 εκατομμύρια.2. Ο ενεργός πληθυσμός ηλικίας 15-44 ετών αυξήθηκε κατά 1.450 χι-

λιάδες κατά το πρώτο ήμισυ και κατά 680 χιλιάδες στο δεύτερο ήμισυ τουαιώνα, ενώ ο ενεργός πληθυσμός ηλικίας 45-64 παρουσίασε αυξήσεις502 χιλιάδων και 1.177 χιλιάδων αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένες εξελίξειςθα μπορούσαν, κατά ένα μέρος να αποδοθούν στο μεταναστευτικό ρεύματης μεταπολεμικής περιόδου και στην εισροή αλλοδαπών οικονομικώνμεταναστών της τελευταίας δεκαετίας.3. Ο παιδικός πληθυσμός, ο οποίος αυξήθηκε κατά 415 χιλιάδες την

περίοδο 1900-1950, παρουσίασε μείωση κατά 537 χιλιάδες την περίοδο1951-2000 με επιπτώσεις στο μέγεθος του οικονομικά ενεργού και ανα-παραγωγικού πληθυσμού.4. Ο πληθυσμός των ατόμων άνω των 65 ετών αυξήθηκε κατά 253 χι-

λιάδες, σχεδόν διπλασιαζόμενος, το πρώτο ήμισυ του αιώνα, ενώ στο δεύ-τερο ήμισυ σχεδόν υπερτριπλασιάστηκε, γεγονός που συνεπάγεται αύξη-ση των δαπανών υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, που επιβαρύνουν τον ε-νεργό πληθυσμό της χώρας.

Η Μακεδονία αποτελεί γεωγραφικό διαμέρισμα εκτεινόμενο στο βό-ρειο τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Η θέση της, λόγω της συνοριακήςεπαφής της με τρεις βαλκανικές χώρες, της προσδίδει σημαντική ιδιαι-τερότητα, η οποία επαυξάνει λόγω των φυσικών πόρων, των παραγωγι-κών μονάδων και των υποδομών που διαθέτει.

Το έδαφος της Μακεδονίας υπήρξε, στο πέρασμα των χρόνων, πεδίοζυμώσεων, εντάσεων και αντιπαραθέσεων, οι οποίες, παρά το γεγονός ότιδε διατηρούν, σήμερα, την οξύτητα των παλαιότερων χρόνων, συνεχί-ζουν να υφέρπουν με διάφορες εκφάνσεις. Το γεγονός αυτό επιβάλλει τηνανάγκη συνεχούς εγρήγορσης, ανάληψης πρωτοβουλιών και άμεσης α-ντίδρασης όπου και όταν απαιτείται. Προς την ίδια κατεύθυνση η ποσοτι-κή και ποιοτική αποδυνάμωση του πληθυσμού της Μακεδονίας και κατάκύριο λόγο η τυχόν δημογραφική αλλοίωση της περιοχής συνιστά απειλή

111

με σύνθετες επιπτώσεις για το σύνολο της χώρας. Κατά συνέπεια κάθε γε-νεσιουργός αιτία η οποία επιδρά στη διαφοροποίηση του μεγέθους καιτης σύνθεσης του πληθυσμού της Μακεδονίας, πρέπει να αποτελεί αντι-κείμενο συστηματικής έρευνας και πρόκληση για λήψη μέτρων προς α-ντιμετώπισή της.

Η πληθυσμιακή «μετάβαση» στη Μακεδονία ακολούθησε, υπό την ε-πίδραση αιτιών που προαναφέρθηκαν, τις γενικότερες δημογραφικές τά-σεις του ελληνικού πληθυσμού των τελευταίων δεκαετιών, με δείκτες καιαριθμητικά δεδομένα, που συνοψίζονται στα εξής:1. Ο αδρός δείκτης γαμηλιότητας από το 8,44 το 1961 μειώθηκε στο

5,11 το 2001.2. Ο αδρός δείκτης γεννητικότητας από το 18,86 το 1961 μειώθηκε

στο 9,54 το 2001.3. Ο αδρός δείκτης θνησιμότητας από το 7,39 το 1961 αυξήθηκε στο

8,91 το 2001.4. Κατά την περίοδο 1956-1977 μετανάστευσαν από τη Μακεδονία

385.617 άτομα, ενώ η καταγραφείσα παλιννόστηση την περίοδο 1968-1977 αφορά σε 81.000.5. Ο πληθυσμός της Μακεδονίας, ο οποίος αριθμούσε το 1961 σε

1.896.112 κατοίκους, αυξήθηκε κατά 27,9% το 2001, αριθμώντας συνο-λικά 2.424.765 κατοίκους.

Το 2001 το σύνολο των νομών της Μακεδονίας παρουσίασε πληθυ-σμιακή αύξηση σε σχέση με το 1991. Πρέπει, όμως, να επισημανθεί ότιοι επιμέρους περιφέρειες του διαμερίσματος και οι νομοί που τις συναπο-τελούν εμφανίζουν ιδιαιτερότητες, οι οποίες, κατά περίπτωση επηρεά-ζουν το μέγεθος της φυσικής κίνησης του πληθυσμού τους.

Στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας παρατηρείται υπερσυγκέ-ντρωση υπηρεσιών και παραγωγικών μονάδων στο πολεοδομικό συγκρό-τημα της Θεσσαλονίκης, ενώ ο τουρισμός κατευθύνεται σχεδόν αποκλει-στικά στις ακτές της Χαλκιδικής και της Πιερίας. Στην περιφέρεια τηςΔυτικής Μακεδονίας παρατηρούνται μεγάλες ενδοπεριφερειακές ανισό-τητες στην ανάπτυξη και περιβαλλοντικά προβλήματα, κυρίως, στο νομόΚοζάνης. Παρατηρείται, επίσης, υψηλή ανεργία στους νομούς Καστοριάςκαι Κοζάνης, λόγω της μείωσης της απασχόλησης στη γουνοποιία, της α-πώλειας θέσεων εργασίας στα μεταλλεία και τα λιγνιτωρυχεία, καθώς καιτου περιορισμού των θέσεων εργασίας στη Δ.Ε.Η. και στον κατασκευα-

112

στικό κλάδο. Επιπρόσθετα, η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας παρου-σιάζει ελλείψεις στο συγκοινωνιακό και οδικό δίκτυο, που επιβραδύνουντις αναπτυξιακές διεργασίες λόγω της γεωφυσικής της δομής και της θέ-σης της περιοχής, η οποία είναι κατ’ εξοχήν ορεινή και σχετικά απομο-νωμένη από την υπόλοιπη χώρα. Στην Ανατολική Μακεδονία κατέχει κυ-ρίαρχη θέση ο πρωτογενής τομέας, με υφιστάμενα προβλήματα το μικρόμέγεθος των εκμεταλλεύσεων και την έλλειψη υποδομών άρδευσης, ενώστο δευτερογενή τομέα υπάρχουν πολλές και μικρές μονάδες χαμηλήςπαραγωγικότητας.

Η δημογραφική πολιτική, που έχει υιοθετηθεί και έχει εφαρμοστεί μέ-χρι σήμερα στη χώρα μας, αποδείχθηκε και εκ του αποτελέσματος, απο-σπασματική και απόμακρη από τις αξίες της κοινωνικής προαγωγής, πουέχει αναδείξει η εποχή μας. Κατά συνέπεια η πληθυσμιακή ανάκαμψη τηςχώρας μας, και ειδικότερα της Μακεδονίας, επιβάλλει την ένταξη της δη-μογραφικής πολιτικής, με πνεύμα σύγχρονο και ολοκληρωμένο, στο πλαί-σιο της γενικότερης οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Επιβάλλει,επίσης, την κατάρτιση προγραμμάτων δράσης με στόχους σταδιακά υλο-ποιήσιμους και σε βάθος χρόνου 20-30 ετών, με συνέχεια και συνέπεια.Προς την κατεύθυνση αυτή κρίνεται σκόπιμη η σύσταση ενός κεντρικούδημόσιου φορέα με αποκλειστικό αντικείμενο τη διαμόρφωση και το συν-τονισμό της δημογραφικής πολιτικής. Κρίνεται, επίσης, σκόπιμη η συγ-κρότηση Κέντρου Δημογραφικών Ερευνών, με δραστηριότητες επικε-ντρωμένες στην επιστημονική και ερευνητική προσέγγιση των δημογρα-φικών ζητημάτων, παρέχοντας στατιστικά και επιδημιολογικά στοιχεία,καθώς και συμβουλευτικό έργο στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Σε κάθε περίπτωση η λήψη μέτρων ενίσχυσης της αναπαραγωγικότη-τας αποτελεί προτεραιότητα μείζονος σημασίας. Στα μέτρα αυτά συγκα-ταλέγονται η προστασία του θεσμού του γάμου, της οικογένειας και τηςμητρότητας με νομοθετικές παρεμβάσεις, οικονομικές διευκολύνσεις καιπαροχές, καθώς και με ιατροκοινωνική υποστήριξη.

Η τελευταία αφορά στην υγειονομική φροντίδα και την κοινωνική μέ-ριμνα της οικογένειας με ορθολογική ασφαλιστική και υγειονομική κάλυ-ψη των μελών της. Αφορά, επίσης, στη λειτουργία συμβουλευτικών σταθ-μών επιτόκων και βρεφών, καθώς και ιατρείων προληπτικής ιατρικής.Αφορά, τέλος, στη λειτουργία βρεφονηπιακών σταθμών, νηπιαγωγείων,

113

114

οικοτροφείων και παιδικών κατασκηνώσεων, ορθολογικά στελεχωμένωνκαι γεωγραφικά κατανεμημένων, χωρίς ιδιαίτερη οικονομική επιβάρυνσηγια την οικογένεια.

Σημαντικό ρόλο στη γενικότερη προσπάθεια αντιμετώπισης του δη-μογραφικού προβλήματος μπορούν να διαδραματίσουν το ιατρικό σώμακαι ιδιαίτερα οι γενικοί ιατροί, οι παιδίατροι και οι μαιευτήρες – γυναικο-λόγοι, το σώμα των εκπαιδευτικών, τα στελέχη της Εκκλησίας και τωνΕνόπλων Δυνάμεων και, κατά κύριο λόγο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.Τα τελευταία, λόγω της μεγάλης εμβέλειας που διαθέτουν και της επιρ-ροής που ασκούν, έχουν τη δυνατότητα να συνεισφέρουν στη διαμόρφω-ση ενδεδειγμένων στάσεων και συμπεριφορών επί θεμάτων οικογενεια-κού προγραμματισμού και σωστών οικογενειακών προτύπων στον γενικόπληθυσμό.

Τα προαναφερθέντα αποτελούν συνιστώσες οι οποίες μπορούν να συν-εισφέρουν στην αύξηση της γεννητικότητας σε σημείο, ώστε να υπερκα-λυφθεί το επίπεδο αναπλήρωσης των γενεών και να ελεγχθεί το δημογρα-φικό πρόβλημα στη χώρα μας και στη Μακεδονία, ειδικότερα, προς όφε-λος του ελληνισμού και των αξιών που πρεσβεύει.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ακαδημία Αθηνών. Το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδος. Υπο-γεννητικότητα και γήρανση του πληθυσμού. Αθήνα: Κέντρο Έρευ-νας της Ελληνικής Κοινωνίας, 1990.Ανώνυμος. Φυσική γεωγραφία. Στο: Ελλάς, Γ΄ μέρος. ΝεώτερονΕγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν. Αθήνα: Εγκυκλοπαιδική ΕπιθεώρησηΉλιος 1981:7-14.Βαλαώρας Β. Ο πληθυσμός της Ελλάδος κατά το δεύτερον ήμισυτου 20ου αιώνα. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε., 1980.Becker G. Fertility and the Economy. Journal of Population Econo-mics, 1992, 5:185-201.Benjamin B. Demographic Analysis. London: Allan and Unwin, 1968.Bogue J. Principles of Demography. New York: J. Willey and Sons,1969.Βουλή των Ελλήνων. Διακομματική Κοινοβουλευτική Επιτροπή.Πόρισμα για τη μελέτη του δημογραφικού προβλήματος της χώραςκαι διατύπωση προτάσεων για την αποτελεσματική αντιμετώπισήτου. Αθήνα: Βουλή των Ελλήνων, 1993.Cohen R. Theories of Migration. Cheltenham: Edgar, 1996.Γρηγοριάδου Α, Πηγαδάς Α, Δαρδαβέσης Θ, ΚατσουγιαννόπουλοςΒ. Ωρίμανση και γήρανση του ελληνικού πληθυσμού. Ελληνική Ια-τρική 1991, 57, 2:126-132.Δαρδαβέσης Θ. Το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Στο: Θ.Δαρδαβέσης (εκδ.). Ιατροκοινωνικά προβλήματα της τρίτης ηλικίας.Αθήνα: Υγειονομική Σχολή Αθηνών 1988:27-33.Δαρδαβέσης Θ. Ανάλυση των δημογραφικών χαρακτηριστικών τωνΕλλήνων υπερηλίκων. Ιατρικό Βήμα 1993, 30:53-57.

Δαρδαβέσης Θ. Επίδραση κοινωνικών, οικονομικών και δημογρα-φικών παραμέτρων στην Υγεία. Στο: Αχ. Αναγνωστόπουλος, Λ. Πα-

115

1.

2.

3.

4.

5.6.

7.

8.9.

10.

11.

12.

παδόπουλος (εκδ.). Οικογενειακός Ιατρικός Οδηγός. Θεσσαλονίκη:University Studio Press 2004:27-29.Έμκε-Πουλοπούλου Η. Προβλήματα μετανάστευσης - παλιννόστη-σης. Αθήνα: ΙΜΕΟ-ΕΔΗΓ, 1986.Έμκε-Πουλοπούλου Η. Δημογραφικές εξελίξεις και προοπτικές.Αθήνα: Παπαζήσης 1988.Έμκε-Πουλοπούλου Η. Το δημογραφικό. Αθήνα: Έλλην, 1994.Έμκε-Πουλοπούλου Η. Έλληνες ηλικιωμένοι πολίτες. Παρελθόν,παρόν και μέλλον. Αθήνα: Έλλην, 1993.Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστικές Επετηρίδες της Ελλάδος των ετών 1956, 1958,1958, 1959-60, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967, 1968,1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1977, 1979, 1981, 1983,1985, 1987, 1988, 1990-91, 1992-93, 1994-95, 1997, 1998, 2001,2002, 2003 και 2004. Αθήνα: Ε.Σ.Υ.Ε.Ε.Σ.Υ.Ε. Στατιστική Φυσικής Κινήσεως του Πληθυσμού τηςΕλλάδος κατά τα έτη 1961, 1971, 1981, 1991 και 1997. Αθήνα:Ε.Σ.Υ.Ε.Fakiolas R. Socio-economic Effects of Immigration in Greece.Journal of European Social Policy 1999, 9, 3:213-229.Glytsos N. Demographic Changes, Retirement, Job Creation andLabour Shortages in Greece: An Occupational and RegionalOutlook. Warwick: Sherman House, 1994.Ίδρυμα Αντιμετώπισης Δημογραφικού Προβλήματος. Δημογραφι-κές εξελίξεις στην Ελλάδα 1961-1990. Αθήνα: ΙΑΔΠ, 1996.Κανελλόπουλος Κ. Εσωτερική μετανάστευση. Αθήνα: ΚΕΠΕ 1995,Εκθέσεις Νο 21.Κατσουγιαννόπουλος Β. Ιατρική δημογραφία. Θεσσαλονίκη: Υπη-ρεσία Δημοσιευμάτων Α.Π.Θ., 1990.Κατσουγιαννόπουλος Β. Κοινωνική Ιατρική. Θεσσαλονίκη: Κυρια-κίδης, 1997.Κοτζαμάνης Β. Δημογραφική γήρανση στη μεταπολεμική Ελλάδα.Κοινωνική Εργασία 1995, 32:225-249.Κοτζαμάνης Β. Γαμηλιότητα και διάλυση των έγγαμων συμβιώ-σεων στην Ελλάδα. Μια πρώτη δημογραφική προσέγγιση. Επιθεώ-ρηση Κοινωνικών Ερευνών 1997, 94:61-152.Κυριαζή-Άλλισου Ε. Εσωτερική μετανάστευση στην Ελλάδα του

116

13.

14.

15.16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

1990. Τάσεις, προβληματισμοί, προοπτικές. Επιθεώρηση Κοινωνι-κών Ερευνών 1998, 96:97-98.Μπαλαφούτης Χρ. Συμβολή εις την μελέτη του κλίματος της Μα-κεδονίας και Θράκης. Θεσσαλονίκη: Φυσικομαθηματική ΣχολήΑ.Π.Θ., 1977. Διδακτορική Διατριβή.Πάλλη-Πετραλιά Φ. Η άτεκνη χώρα. Δημογραφική εξέλιξη - Προο-πτικές. Αθήνα: Σιδέρης, 1997.Παπαδάκης Μ. Στοιχεία κοινωνικής δημογραφίας. Αθήνα: Σάκκου-λας, 1985.Παπαευαγγέλου Γ, Ρουμελιώτου-Καραγιάννη Α. Αρχές και μέθοδοιοικογενειακού προγραμματισμού. Αθήνα, 1979.Παπαευαγγέλου Γ, Τσίμπος Κ. Κοινωνικές και υγειονομικές επιπτώ-σεις από τις δημογραφικές εξελίξεις του ελληνικού πληθυσμού1960-2001. Αθήνα: Λαμπράκος-Πανταζίδου, 1983.Παπαευαγγέλου Γ, Τσίμπος Κ. Ιατρική δημογραφία και οικογενεια-κός προγραμματισμός. Αθήνα: Εκδόσεις ΒΗΤΑ, 1992.Πηγαδάς Α. Η γεννητικότητα στη Μακεδονία – Θράκη και οι παρά-γοντες που την έχουν επηρεάσει. Θεσσαλονίκη: Ιατρικό ΤμήμαΑ.Π.Θ., 1990. Διδακτορική διατριβή.Πηγαδάς Α, Γρηγοριάδου Α, Δαρδαβέσης Θ, Σταθόπουλος Γ, Αρβα-νιτίδου-Βαγιωνά Μ, Κατσουγιαννόπουλος Β. Η εσωτερική μετανά-στευση και η διαφορική γεννητικότητα στη Μακεδονία - Θράκη.Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας 1991, 3, 11:190-196.Pifer A, Bronte L. Our Aging Society. Paradox and Promise. N.York: W.W. Norton and Co, 1986.Πολύζος Ν. Δημογραφική πρόκληση. Αθήνα: ΙΑΔΗΠ, 1996.Pressat R. Demographic Analysis. Methods, Results, Application.New York: Aldine Publishing Co, 1980.Σιάμπος Γ. Δημογραφικές εξελίξεις εν Ελλάδι 1950-1980. Αθήνα:Εθνικό Τυπογραφείο, 1969.Σιάμπος Γ. Δημογραφικές εξελίξεις της νεωτέρας Ελλάδος 1821-1985. Αθήνα, 1973.Siampos G. The Demographic Situation in Greece with particularregard to regional problems. In: Di Comite L (ed.). Aspetti della si-tuazione demografica di alcuni paesi Europei del bacinoMediterraneo. Bari: Instituto di Economie Universita di Bari

117

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.38.

39.

40.

41.

1982:149-179.Σιάμπος Γ. Ένας αιώνας δημογραφικών μεταβολών στην Ελλάδα.Στο: Γ. Σιάμπος (επιμ.). Πληθυσμός και ανάπτυξη στην Ελλάδα.Αθήνα: Ε.Ε.Δ.Μ. 2003:25-62.Siebert H. Migration: A Challenge to Europe Tübingen: Mohr, 1994.Spiegelman M. Introduction to Demography. Cambridge: HarvardUniversity Press, 1976.Τζιαφέτας Γ. Πληθυσμιακή ανάλυση. Αθήνα: ΕΛΚΕΠΑ, 1991.Τσαούσης Δ. Κοινωνική δημογραφία. Αθήνα: Gutenberg, 1986.Χουλιαράκης Μ. Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξητης Ελλάδος 1821-1971. Αθήνα: ΕΚΚΕ 1973, τόμος Α, μέρος Ι.

118

42.

43.44.

45.46.47.