Μεσαιωνικός Δυτικός...

42

Transcript of Μεσαιωνικός Δυτικός...

  • ΜοναστήριαΩς

    τα

    μέσα

    του

    9ου

    αι.:

    οι

    μόνοι

    χώροι

    όπου

    καλλιεργούνταν

    τα γράμματα και οι τέχνες ήταν οι αυλές

    των

    βασιλιάδων

    και

    τα

    μοναστήρια

  • •Διαθέτουν

    βιβλιοθήκη:

    οι

    μοναχοί

    αντέγραφαν

    τη

    Βίβλο,

    πατερικά

    κείμενα, χρονικά

    ,

    βιογραφίες

    Αγίων, επιστημονικά

    και ποιητικά

    έργα

    της

    λατινικής

    φιλολογίας, γερμανικά

    ηρωικά άσματα.

    •Αποτελούν

    σχολεία

    λόγιας

    ή θρησκευτικής

    παιδείας

    ← πολλοί

    από

    τους

    μοναχούς

    προέρχονται

    από οικογένειες

    ευγενών

  • Κυριότεροι

    εκπρόσωποι

    πνευματικής

    ζωής

    (κληρικοί):

    Γρηγόριος, επίσκοπος

    της

    Τουρ: ο

    μεγαλύτερος

    ιστορικός

    της

    μεσαιωνικής

    Δύσης.

    Ι σίδωρος : επίσκοπος

    Σεβίλλης

  • Καρολίδεια

    αναγέννησηΑξιόλογη

    ακμή

    την

    εποχή

    του

    Καρλομάγνου.Κέντρο: η

    πρωτεύουσά

    του

    το

    Ακυίσγρανο

    (Άαχεν)

  • Ίδρυση

    Ακαδημίας:τόπος

    συγκέντρωσης

    λογοτεχνών,

    καλλιτεχνών, ποιητών, θεολόγων αρχιτεκτόνων, μουσικών

    από

    όλη

    την

    Ευρώπη.αντιγραφή

    βιβλίων

    . Καθιέρωση

    ενός

    νέου

    είδους

    ευκρινέστερης

    γραφής: καρολίδεια μικρογράμματη

    γραφή.

    Ανακάλυψη

    κειμένων

    λατινικής λογοτεχνίας

    →πρότυπα

    για

    την

    ποίηση

    Διδασκαλία

    αρχαίων

    γλωσσών, ρητορικής, γεωμετρίας, γεωγραφίας, μουσικής.

  • 11ος

    αι. : Επισκοπικές

    σχολές

    Το

    πρόγραμμα

    των

    σχολών παραμένει

    βασισμένο, όπως

    στην

    καρολίγγεια

    εποχή

    στην εκμάθηση

    των

    επτά«ελεύθερων

    τεχνών» , ομαδοποιημένων

    σε δύο

    «κύκλους»: 

    την

    «τριττύα» (γραμματική, 

    ρητορική, διαλεκτική) και

    την

    «τετρακτύα» ( αριθμητική, 

    γεωμετρία, θεωρία

    της μουσικής, αστρονομία). 

  • κίνημα

    της

    χειραφέτησης

    δημιουργία

    επαγγελματικών

    συντεχνιών

    «πανεπιστήμια»

    : Μπολόνια, Οξφόρδη, Παρίσι.

    στην

    πράξη

    ενώσεις

    σπουδαστών

    και

    καθηγητών

    που

    αποσκοπούν

    να

    κλονίσουν

    την

    κηδεμονία

    των επισκόπων

    –ή

    μερικές

    φορές

    κοσμικών

    αρχών, όπως

    ο

    βασιλικός

    επίτροπος

    στο

    Παρίσι— και

    να υπερασπίσουν

    την

    ανεξαρτησία

    και

    τα

    προνόμια

    της

    εκπαιδευτικής

    κοινότητας.

    άλλα

    πανεπιστήμια

    ιδρύθηκαν

    με

    πρωτοβουλία

    της

    εκκλησίας, προκειμένου

    να

    καταπολεμήσει

    την αίρεση

    (πανεπιστήμιο

    Τουλούζης1229).

  • Η

    διδασκαλία

    γίνεται

    στα

    λατινικά

    και παρέχεται

    από

    τις

    σχολές

    οι

    οποίες

    κατά

    κανόνα

    είναι

    τέσσερις: τέχνες, νομοθεσία

    (δίκαιο), θεολογία

    και

    ιατρική.Τα

    βιβλία

    είναι

    ακριβά

    και

    σπάνια

    και

    οι

    σπουδαστές

    που

    συχνά

    είναι

    αναγκασμένοι

    να πληρώνουν

    οι

    ίδιοι

    τους

    καθηγητές

    τους

    δυσκολεύονται

    να

    ζήσουν

    και

    να

    εξασφαλίσουν κατάλυμα. Πολλοί

    από

    αυτούς

    ζουν

    από

    την

    επαιτεία

    από

    παράνομες

    δραστηριότητες.Για

    να

    τους

    εξασφαλίσουν

    στέγη

    και

    πιο

    γαλήνια

    ζωή

    κάποιοι

    ιδρυτές

    ανοίγουν κολλέγια

    όπου

    γίνονται

    δεκτοί

    υπότροφοι

    σπουδαστές

    , όπως

    αυτό

    που

    ίδρυσε

    το

    1257 ο Ροβέρτος

    της

    Σορβόνης.

  • ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

    ΘΕΟΛΟΓΙΑ

  • Το

    μεγάλο

    ζήτημα

    της

    εποχής

    είναι

    η αναγέννηση

    της

    λογικής

    και

    ιδιαίτερα

    της

    διαλεκτικής.

    Ως

    τα

    μέσα

    του

    11ου

    αιώνα

    η

    φιλοσοφία

    έχει παραμείνει

    μια

    απλή

    άσκηση

    για

    την

    ευελιξία

    του

    νου, εντελώς

    διακεκριμένη

    από

    τις θρησκευτικές

    ανησυχίες. 

    Το

    Θεό

    τον

    προσεγγίζει

    κανείς

    μέσω

    της αγάπης, της

    πίστης, της

    γνώσης

    των

    γραφών

    και

    όχι

    με

    τον

    ορθό

    λόγο.

  • Από

    τον

    11ο

    αιώνα

    όμως

    αρχίζει

    η λογική

    επεξεργασία

    του

    δόγματος

    όχι

    γιατί

    οι

    κληρικοί

    είναι διατεθειμένοι

    να

    συζητήσουν

    το

    περιεχόμενο

    της

    Αποκάλυψης,  αλλά

    επειδή

    έχουν

    την

    επιθυμία

    να

    εμβαθύνουν

    σ’

    αυτό.

    Σ΄

    αυτό

    συμβάλλει

    πολύ

    ο Αριστοτέλης

    που

    έχει

    μεταφράσει

    ο

    Βοήθιος

    μέχρι

    την

    ισπανική σταυροφορία

    και

    την

    ανάκτηση

    οπότε

    και

    εισχωρούν

    στη

    Δύση

    οι αραβικές

    μεταφράσεις

    και

    ερμηνείες

    του

    έλληνα

    φιλοσόφου που

    είχε

    κάνει

    ο

    Αβικένας.

  • Από

    την

    εμπιστοσύνη

    στον ορθό

    λόγο

    ως

    την

    αμφισβήτηση

    κάποιων δογμάτων

    ο

    δρόμος

    δεν

    είναι

    μακρύς.

  • 13ος

    αι.:

    Θωμάς

    Ακινάτης: Αυτός

    που

    εισήγαγε

    κυρίως

    τον

    Αριστοτέλη

    στη

    δυτική

    θεολογική

    σκέψη

    .Καταπιάνεται

    με

    τη

    θεμελιώδη

    διάκριση

    ανάμεσα

    στην

    πίστη

    και

    τον

    ορθό

    λόγο. 

    Η

    φιλοσοφία

    είναι

    το

    πεδίο

    της

    λογικής

    σκέψης

    και

    ό,τι

    προέρχεται

    από

    τη

    φύση

    αποδεικνύεται

    με

    τα δικά

    της

    μόνο

    μέσα. 

    Η

    θεολογία

    αντίθετα

    βασίζεται

    στην

    αποκάλυψη. 

    Υπάρχει

    μια

    αρμονία

    ανάμεσα

    στα

    δύο

    και

    αν

    ο ορθός

    λόγος

    πρέπει

    να

    υποτάσσεται

    στην

    πίστη, η

    γνώση

    παρέχει

    στο

    «ιερό

    δόγμα»

    μια

    μέθοδο συλλογισμού

  • Στην

    ανάγνωση

    των

    κειμένων

    εισάγεται

    και

    ένας προσωπικός

    στοχασμός

    που

    έρχεται

    να

    προστεθεί

    στον

    κατ’

    εξοχήν

    σχολιασμό

    του

    κειμένου. 

    Από εκεί προέρχεται ο σχολαστικισμός: όταν

    για

    ένα ζήτημα

    που

    τίθεται

    από

    ένα

    κείμενο, ο

    συγγραφέας

    βρίσκεται

    σε

    ασυμφωνία

    με

    άλλα

    συγγράμματα εγνωσμένης

    αυθεντίας, η

    συμφιλίωση

    των

    εν

    λόγω

    κειμένων

    έγκειται

    στη

    λογική, δηλαδή

    στον

    ορθό

    λόγο. 

    Η

    διαλεκτική

    λοιπόν

    έχει

    ως

    βασικό

    έργο

    να

    εξηγήσει

    και να

    επιβεβαιώσει

    το

    περιεχόμενο

    της

    Αποκάλυψης, είτε

    πρόκειται

    για

    την

    ύπαρξη

    του

    Θεού, είτε

    για

    άλλες

    αρχές του

    δόγματος.

  • Αρχές

    14ου

    αι. 

    Νταν

    Σκώτος

    , Γουλιέλμος

    του

    ‘Οκαμ

    Ο

    φυσικός

    κόσμος

    δε

    μπορεί

    να

    αποτελεί

    έκφραση

    του

    Θεού

    Είναι

    μάταιο

    να

    προσπαθεί

    κανείς

    να

    ανυψωθεί

    μέσω

    του ορθού

    λόγου

    από

    τον

    αισθητό

    κόσμο

    προς

    το

    Θεό

    Ο

    άνθρωπος

    πρέπει

    να

    αφεθεί

    εντελώς

    ελεύθερος

    μυστικιστική

    προσέγγιση

    της

    πίστης

    χωρίς

    την

    παρέμβαση του

    ορθού

    λόγου

    Απαλλαγή

    της

    επιστήμης

    από

    την

    αυθεντία

    της

    θρησκείας

    το μόνο δυνατό μέσο προσέγγισης της επιστήμης είναι ο ορθός

    λόγος

  • Ρογήρος

    Βάκων: 

    απελευθέρωση

    από σχολαστική

    φιλοσοφία

    προάγγελος

    πειραματικής μεθόδου

    στην

    επιστήμη.

  • Λογοτεχνία

  • ως

    το

    13ο

    αι.

    Τους

    πρώτους

    αιώνες

    όλα

    τα

    συγγράμματα γράφονταν

    στα

    λατινικά

    Αξιόλογα

    έργα

    τοπικής

    γραφής

    Έπος

    Μπεογούλφ

    (αγγλοσαξονικά, 7ος

    αι.)

    Βίοι

    Αγίων

    (γαλλικά

    , 9ος

    αι.)

    Άσμα

    Ρολάνδου

    (γαλλική

    δημώδης, 12ος

    αι.)

    Έπος

    Νιμπελούγκεν

    (γερμανική

    , 12ος

    αι.)

  • 13ος

    ‐14ος

    αι.Κυρίως

    ιπποτικά

    έμμετρα

    μυθιστορήματα

    με

    κεντρικό

    θέμα

    τον

    έρωτα

    Ακμή

    λογοτεχνίας

    στην

    Ιταλία

    Φλωρεντία

    Δάντης

    (1263 ‐1321): Θεία

    Κωμωδία

    Πετράρχης

    (1304‐

    1374): Λυρικά

    Βοκκάκιος

    (1313 –

    1375): Δεκαήμερο

  • ΤεχνολογίαΕλάχιστες

    τεχνολογικές

    πρόοδοι

    οι

    περισσότερες

    τους

    τελευταίους

    αιώνες

    Αρκετές

    έχουν

    σχέση

    με

    τη

    γεωργική παραγωγή: π.χ. νερόμυλοι

    Υαλογραφία

    (βιτρώ) : 12ος

    αι.

    Ελαιογραφία

    Πυροβόλο

    όπλο

    : 14ο

    αι.

  • ΤΕΧΝΗ

  • Εκκλησία

    των

    Βενεδικτίνων

    στο

    Μούρμπαχ, Αλσατία, περ. 1160

  • Κεντρικό

    κλίτος

    του

    καθεδρικού

    ναού

    του

    Ντάραμ, 1093-1128

  • Πρόσοψη

    της

    εκκλησίας

    του

    Αγίου

    Τροφίμου

    στην

    Αρλ, περ.1180

  • Ο

    Χριστός

    εν

    δόξη

    λεπτομέρεια

    από

    την

    πρόσοψη

    της

    εκκλησίας

    του

    Αγίου

    Τροφίμου

    στην

    Αρλ,

  • Ο

    ευαγγελιστής

    Λουκάς, περ.790 μ. Χ.

    Από

    μικρογραφία

    σε

    ευαγγέλιο, Stiftsbibliothek, St.

    Gallen

  • Ο

    Ευαγγελισμός, περ. 1150.

    Από

    χειρόγραφο

    Ευαγγέλιο, Νομαρχιακή

    Βιβλιοθήκη, Στουτγάρδη.

  • 13ος αιώνας

  • Ο

    καθεδρικός ναός

    της

    Παναγίας

    των Παρισίων

    1163-1250

  • Καθεδρικός

    ναός

    Αγ. Στεφάνου, Βιέννη

  • Ο

    καθεδρικός

    ναός της

    Παναγίας

    των

    Παρισίων, αεροφωτογραφία1163-1250

  • Καθεδρικός

    ναός Αμιένης, περ. 1218 –

    47.

    Κεντρικό

    κλίτος

  • Έκκεχαρτ

    και

    Ούτα, περ. 1260

    Από

    τη

    σειρά

    των

    ιδρυτών

    στο χοροστάσιο

    του

    καθεδρικού

    ναού

    του

    Νάουμπουργκ

  • Η

    κοίμηση

    της

    Θεοτόκου

    από

    το

    προστώο

    του

    νότιου

    κλίτους

    του καθεδρικού

    ναού

    Στρασβούργου, 1280

  • Τζιότο

    ντι

    Μποντόνε, Η Πίστη, περ. 1305

    Λεπτομέρεια

    από

    νωπογραφία, Καπέλλα

    ντελλ’

    Αρένα, Πάδοβα

  • Τζιότο

    ντι

    Μποντόνε, Ο

    θρήνος

    για

    το

    Χριστό, περ. 1305Νωπογραφία, Καπέλλα

    ντελλ’

    Αρένα, Πάδοβα

  • Τζιότο

    ντι

    Μποντόνε, Ο θρήνος

    για

    το

    Χριστό, περ.

    1305, λεπτομέρεια.Νωπογραφία, Καπέλλα

    ντελλ’

    Αρένα, Πάδοβα

  • Μαζατσιο, Η

    αγία

    Τριάδα

    με

    την Παναγία, τον

    Αγ. Ιωάννη

    και

    τους

    δωρητές, (1425-1428), Νωπογραφία

    667 Χ317 εκ.,

    Εκκλησία

    Santa

    Maria

    Novella, Φλωρεντία.

    Slide Number 1Slide Number 2Slide Number 3Slide Number 4Slide Number 5Slide Number 6Slide Number 7Slide Number 8Slide Number 9Slide Number 10Slide Number 11Slide Number 12Slide Number 13Slide Number 14Slide Number 15Slide Number 16Slide Number 17Slide Number 18Slide Number 19Slide Number 20Slide Number 21Slide Number 22Slide Number 23Slide Number 24Slide Number 25Slide Number 26Slide Number 27Slide Number 28Slide Number 29Slide Number 30Slide Number 31Slide Number 32Slide Number 33Slide Number 34Slide Number 35Slide Number 36Slide Number 37Slide Number 38Slide Number 39Slide Number 40Slide Number 41Slide Number 42