Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών

1ο Κεφάλαιο: Δεδομένα και Πληροφορίες Δομή του Η/Υ: Υλικό, Λογισμικό Εξοικείωση με τον Υπολογιστή και το Γραφικό Περιβάλλον

Εργασίας, Εισαγωγή στο λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows 2000

Διαχείριση Αρχείων και Φάκελων

Δεδομένα και Πληροφορίες

ΔΕΔΟΜΕΝΑΒαθμοί ΤριμήνωνΒαθμός Γραπτού

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣΓενικός Βαθμός Μαθητή Μικρότερος από πέρυσι

Πληροφορική είναι η επιστήμη και η τεχνολογία που έχει σαν αντικείμενο την επεξεργασία της πληροφορίας (με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστικών συστημάτων) με σκοπό τη λήψη αποφάσεων.

Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής είναι ένα σύνολο από μηχανήματα (Υλικό - Hardware), η λειτουργία των οποίων καθορίζεται από ένα σύνολο προγραμμάτων (Λογισμικό - Software). Υλικό είναι το ποντίκι, η οθόνη, το πληκτρολόγιο, ο δίσκος, ο επεξεργαστής, ενώ λογισμικό τα Windows 2000, η αριθμομηχανή, η ζωγραφική, ο επεξεργαστής κειμένου κ.α..

Ψηφιακή ΠληροφορίαΣτον Η/Υ τα πάντα, τα δεδομένα, οι πληροφορίες, οι εντολές των προγραμμάτων αναπαριστάνονται με ακολουθίες από 0 και 1.

Το 1 ή το 0 αποτελούν ένα δυαδικό ψηφίο bit (Binary DigIT) και είναι η στοιχειώδης μονάδα ψηφιακής πληροφορίας.

ΔΕΔΟΜΕΝΑΕΙΣΟΔΟΣΕΙΣΟΔΟΣ

ΕπεξεργασίαΕπεξεργασία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΞΟΔΟΣΕΞΟΔΟΣ

1

Ένα Bit είναι στοιχειώδης μονάδα που κρατάει πληροφορία. Στον ψηφιακό υπολογιστή, αυτό αντιπροσωπεύεται από την ύπαρξη ή όχι ηλεκτρικού ρεύματος. Στα μαγνητικά μέσα από τη μαγνήτιση ενός στοιχειώδους σημείου, προς το βορρά ή προς το νότο. Στα οπτικά λακκούβες και σαμάρια.

Το Byte είναι μία ακολουθία από 8 Bits που συνήθως είναι αρκετά για την αναπαράσταση ενός χαρακτήρα.

Άλλες μονάδες ψηφιακής πληροφορίας: ΚΒ 1 KiloByte = 210 bytes = 1024 bytes MΒ 1 MegaByte = 1024 KB = 210 bytes GΒ 1 GigaByte = 1024 MB = 220 bytes TΒ 1 TeraByte = 1024 GB = 240 bytes PΒ 1 PetaByte = 1024 TB = 250 bytes

Η αντιστοίχιση συμβόλων σε ακολουθίες 0 και 1 ονομάζεται κωδικοποίηση και το σύνολο των αντιστοιχήσεων που προκύπτουν ονομάζεται κώδικας. + – 00101011…Α – 01000001Β – 01000010C – 01000011Α – 10000000Β – 10000001Γ – 10000010

H δομή ενός υπολογιστή

2

Η/Υ = ΥΛΙΚΟ + ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΜΝΗΜΗΜΝΗΜΗ

ΜΟΝΑΔΕΣΜΟΝΑΔΕΣΕΙΣΟΔΟΥΕΙΣΟΔΟΥ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣC.P.U.C.P.U.

ΜΟΝΑΔΕΣΜΟΝΑΔΕΣΕΞΟΔΟΥΕΞΟΔΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ((RAM)RAM)

Επεξεργαστής ( CPU )

Ο Επεξεργαστής ή Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) είναι το βασικότερο εξάρτηµα του υπολογιστή, η καρδιά του, όπως λέγεται συχνά, και βρίσκεται « καρφωµένος» επάνω σε µια εξίσουσηµαντική πλακέτα, που λέγεται µητρική κάρτα (Motherboard).

Η ΚΜΕ φέρνει στη µνήµη της Καταχωρητές ( Registers) την επόµενη εντολή και την εκτελεί ανάλογα µε το είδος της στην Αριθµητική και Λογική Μονάδα ( Arithmetic and Logical Unit), µε βάση το ρυθµό που καθορίζει η µονάδα Χρονισµού και Ελέγχου ( Timing and Control Unit). Το ρολόι - χρονιστής παράγει συγκεκριµένο αριθµό παλµών ανά δευτερόλεπτο. Ο αριθµός αυτός αποτελεί τη συχνότητα χρονισµού της ΚΜΕ, δηλαδή το ρυθµό με τον οποίο εκτελούνται οι λειτουργίες του υπολογιστή και µετριέται σε Hz (χέρτζ). ∆έχεται την είσοδο των δεδοµένων από µονάδες εισόδου και στέλνει τα αποτελέσµατα της επεξεργασίας στις µονάδες εξόδου µέσω των ∆ιαύλων επικοινωνίας (Buses).

Τα χαρακτηριστικά ενός επεξεργαστή είναι: Η γενιά του (για παράδειγµα οι γενιές των επεξεργαστών της εταιρείας Intel: 8086, 80286, 80386,

80486, Pentium, Pentium MMX, Pentium II, III, IV, Duo, Quad). Ταχύτητα (σε GHz): αναφέρεται στο ρυθμό παραγωγής παλμών του ρολογιού του επεξεργαστή. Σε

κάθε παλμό ο επεξεργαστής εκτελεί μία ή περισσότερες λειτουργίες. Μονάδες μέτρησης της συχνότητας:o 1Hz = 1γεγονός / δευτερόλεπτοo 1000Hz (1KHz) = 1000 γεγ. / δευτ.o 106Hz (1MHz)= 1εκατ. γεγ./δευτ.o 109Hz (1GHz)= 1δισ. γεγ./ δευτ.

Σήμερα μιλάμε για συχνότητες επεξεργαστή της τάξης 3GHz. Πλήθος δυαδικών στοιχείων (bits) που μπορεί να επεξεργάζεται ταυτόχρονα. Αριθμός πυρήνων (core) για παράλληλη επεξεργασία.

ΜνήμηΤο μέρος που αποθηκεύονται οι πληροφορίες.

Χωρίζεται σε : Κύρια μνήμη (Κεντρική) Περιφερειακή (Βοηθητική)

Χαρακτηριστικά: Χωρητικότητα Μονιμότητα αποθήκευσης πληροφοριών Ταχύτητα ανάγνωσης και εγγραφής

3

Κεντρική μνήμη

RAM (Random Access Memory)Γιατί χρειάζεται η RAM αφού δεν παρέχει μονιμότητα αποθήκευσης; Γιατί είναι γρήγορη.Σήμερα οι Η/Υ έχουν μεγαλύτερη ή ίση με 1GB.

ROM ( Read Only Memory ) Περιέχει το πρόγραμμα BIOS που χρειάζεται γα να ξεκινήσει ο Η/Υ. Το πρόγραμμα αυτό κάνει τους απαραίτητους ελέγχους και αρχικοποιήσεις και αν όλα είναι καλά βρίσκει και ξεκινά το λειτουργικό σύστημα. (Η χωρητικότητα της ROM είναι λίγα ΚΒ).Στο ολοκληρωμένο κύκλωμα της ROM περιέχεται και μια ειδικού τύπου RAM η RAM - CMOS . Αυτή περιέχει κάποιες ρυθμίσεις του υπολογιστή, όπως την ημερομηνία και μπορεί να γραφτεί από το χρήστη. Διατηρεί δε τα δεδομένα της με τη χρήση μπαταρίας.

Περιφερειακή μνήμη

Υλικό που φυλάσσονται μόνιμα οι πληροφορίες:

Μαγνητικοί δίσκοι σκληρός δίσκος (σήμερα>=150GB)δισκέτα (1,44ΜΒ)

Μαγνητικές ταινίες (δεν χρησιμοποιούνται παρά μόνο σε μερικές περιπτώσεις για αντίγραφα ασφαλείας)

Οπτικοί δίσκοιCD-ROM, CD-R, CD-RW (700MB)DVD-ROM, DVD-R, DVD-RW (4,7GB - 17GB)

Flash Μνήμες (σήμερα >=512MB)

Μητρική ΠλακέταΑν ο επεξεργαστής είναι το μυαλό του υπολογιστή, η μητρικη πλακέτα είναι το κεντρικό "νευρικό" σύστημα που χρησιμοποιεί ο επεξεργαστής για να ελέγχει τα άλλα μέρη του υπολογιστικού συστήματος.Περιέχει του διαύλους για την επικοινωνία μεταξύ των τμημάτων του Η/Υ.

4

Περιέχει θύρες για την σύνδεση καρτών (π.χ. κάρτα ήχου) αλλά και εξωτερικών συσκευών όπως ποντίκι, πληκτρολόγιο, εκτυπωτής κ.α..

Περιφερειακές Μονάδες

Μονάδες Εισόδου Μονάδες Εξόδου Μονάδες Εισόδου-ΕξόδουΕισαγωγή χαρακτήρων-εικόνας Πληκτρολόγιο Οπτικός αναγνώστης ή σαρωτής

(scanner). Πόσα σημεία αν ίντα (dots per inch) υποστηρίζει;

Αναγνώστης γραμμωτού κώδικα Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή

Εισαγωγή ήχου - video Μικρόφωνο Κασετόφωνο, πικάπ, CD-player DVD, Video, Video Κάμερα

Εισαγωγή σημείου θέσης Ποντίκι (mouse) Χειριστήριο (joystic) Φωτογραφίδα (light pen) Χειριστήριο με μπάλα

(trackball) Πινακίδα ψηφιοποίησης (image

digitizer)

Οθόνη (διάσταση, αριθμός εικονοστοιχείων – pixels, συχνότητα ανανέωσης). Συνδέεται στην κάρτα οθόνης του υπολογιστή με την οποία πρέπει να συμβαδίζει στα χαρακτηριστικά.o Καθοδικού Σωλήνα

(CRT)o Υγρών

Κρυστάλλων(TFT)

Εκτυπωτής (dots per inch -dpi)o Ακίδαςo Ψεκασμού(inkjet)o Laser

Σχεδιογράφος Ηχεία Video

Συσκευή για δισκέτες Συσκευή μαγνητικού

δίσκου Συσκευή οπτικού δίσκου Fax Modem Οθόνη αφής (touch

screen) Κάρτα δικτύου (network

card)

5

6

Λογισμικό

Λογισμικό συστήματος Λογισμικό Εφαρμογών

Λειτουργικά συστήματα: DOS, Windows 3.1, 95, 98, ME, Windows NT, 2000, Windows XP, Linux, Unix, MacOS, Solaris

Ειδικά ΕργαλείαΓλώσσες Προγραμματισμού: PASCAL, C

Βοηθητικό Λογισμικό:WinZip, MonkeyZip, Acrobat, Norton Antivirus, McAfee Antivirus

o Επεξεργασία κειμένου (Word Processing)o Επιτραπέζια τυπογραφία (DTP)o Λογιστικά φύλλα (Spreadsheet)o Βάσεις Δεδομένων (Data Base)o Σχεδίαση & φωτορεαλιστική απεικόνιση

(CAD, 3D)o Επεξεργασία φωτογραφίαςo Εκπαιδευτικό Λογισμικό

Εισαγωγή στο λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows 2000

Επιφάνεια εργασίας

Η εμφάνιση ενός προγράμματος μοιάζει με ένα παράθυρο ( window ) 7

Συντομεύσεις

Γραμμή εργασιώνΓραμμή γρήγορης εκκίνησης

Μερικά απλά προγράμματα είναι : Σημειωματάριο, Ζωγραφική, Αριθμομηχανή, Ηχογράφηση, WordPad

Τα σύγχρονα λειτουργικά συστήματα προσφέρουν ένα γραφικό περιβάλλον επικοινωνίας (περιβάλλον διεπαφής - User Interface) όπου οι περισσότερες εργασίες διεκπεραιώνονται με τη χρήση του ποντικιού.

Ένα παράθυρο διαλόγου εμφανίζεται όταν μια εφαρμογή χρειάζεται περισσότερες πληροφορίες από εμάς.

8

Παράθυρα με πολλές καρτέλες

Κουμπί εντολής (Εκτελεί την εντολή που είναι γραμμένη ή απεικονίζει στην επιφάνεια του)

Κουμπί επιλογής (Αλληλο αποκλειόμενες επιλογές, Μετακίνηση με <Tab>, Επιλογή με Πλήκτρο διαστήματος)

Κουμπί ελέγχου (Ενεργή ή ανενεργή επιλογή ή ρύθμιση)

Πλαίσιο Κειμένου

9

Αναδυόμενη Λίστα

Λίστες

Γραμμή κύλισης, ασανσέρ

Αυξομειωτές (Τιμές με αριθμούς)

Ρυθμιστές (Τιμές χωρίς αριθμούς)

Περισσότερες ρυθμίσεις λειτουργικού συστήματος Microsoft Windows 2000

Για να κάνουμε κάποιες ρυθμίσεις στο λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows 2000 πηγαίνουμε στον Πίνακα Ελέγχου: ΈναρξηΡυθμίσειςΠίνακας Ελέγχου.

Κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο της Οθόνης μπορούμε να ρυθμίσουμε την κάρτα οθόνης, αλλά και την εμφάνιση του περιβάλλοντος του λειτουργικού συστήματος.Εναλλακτικά μπορούμε να κάνουμε δεξί κλικ πάνω στην επιφάνεια εργασίας και να επιλέξουμε Ιδιότητες.

10

Κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο Ημερομηνία και Ώρα μπορούμε να αλλάξουμε την ώρα και την ημερομηνία του υπολογιστή ή απλώς να δούμε μια ημερομηνία που μας ενδιαφέρει..Εναλλακτικά μπορούμε να κάνουμε διπλό κλικ πάνω στην ώρα που υπάρχει δεξιά στην γραμμή εργασίας.

Κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο του Ποντικιού και του Πληκτρολογίου μπορούμε να ρυθμίσουμε τις ιδιότητες των συσκευών αυτών. Στο Πληκτρολόγιο μπορούμε να κάνουμε και ρυθμίσεις σχετικά με τις γλώσσες που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε. Στα Windows XP αυτή η δυνατότητα υπάρχει στην επιλογή «Τοπικές ρυθμίσεις και ρυθμίσεις γλώσσας». Στις Τοπικές Ρυθμίσεις μπορούμε να ρυθμίσουμε τον τρόπο που θέλουμε να εμφανίζεται η ημερομηνία, η ώρα κ.α. όπως τα χρησιμοποιούμε στην περιοχή μας. 20/5/2006 και όχι 5/20/2006.

Κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο Γραμμή εργασιών και μενού «Έναρξη» μπορούμε να κάνουμε αλλαγές στις συντομεύσεις των προγραμμάτων που εμφανίζονται στο μενού Προγράμματα καθώς και αλλαγές στην εμφάνιση της γραμμής εργασιών π.χ. αν θα εμφανίζεται η ώρα, η γραμμή γρήγορης εκκίνησης κ.α..

Κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο Εκτυπωτές και Φαξ μπορούμε να δούμε σε ποιους εκτυπωτές μπορούμε να εκτυπώσουμε. Οι εκτυπωτές αυτοί μπορεί να είναι συνδεδεμένοι όχι μόνο στον υπολογιστή μας αλλά και σε κάποιον υπολογιστή του δικτύου. Εκτός από του εκτυπωτές μπορούμε να δούμε και ποια προγράμματα Φαξ έχουμε εγκαταστήσει. Τονίζεται εδώ ότι μπορούμε να ρυθμίσουμε τον υπολογιστή να στέλνει και να δέχεται φαξ με τη χρήση ενός πολύ φτηνού modem.

Στην επιλογή Προσθαφαίρεση Προγραμματών μπορούμε να δούμε τα προγράμματα που έχουμε εγκαταστήσει και να καταργήσουμε αν επιθυμούμε κάποιο από αυτά. Προσοχή αυτός είναι ο σωστός τρόπος απεγκατάστασης κάποιου προγράμματος και όχι η διαγραφή των αρχείων του.

11

Βασικές οδηγίες για την πληκτρολόγηση κειμένουΑλλαγή γλώσσας Alt + ShiftΔιαγραφή πίσω BackspaceΔιαγραφή μπροστά DeleteΑλλαγή παραγράφου EnterΠολλά κεφαλαία γράμματα Caps LockΈνα κεφαλαίο Shift + γράμμαΌταν είμαι στα ελληνικά βάζω ερωτηματικό πατώντας το πλήκτρο Q

πλήκτρο Q

Όταν είμαι στα ελληνικά βάζω άνω κάτω τελεία πατώντας το πλήκτρο Shift μαζί με το πλήκτρο Q.

Shift + Q

Για να γράψω ένα σύμβολο που είναι στο πάνω μέρος του πλήκτρου πατώ μαζί με το πλήκτρο αυτό και το πλήκτρο shift

Π.χ. Shift + %

Τόνος Πατάω πρώτα το πλήκτρο με το ερωτηματικό ; και μετά το φωνήεν

Διαλυτικά Πατάω πρώτα τα πλήκτρα Shift και ερωτηματικό ; μαζί και έπειτα το φωνήεν

Διαλυτικά και τόνος Πατάω πρώτα τα πλήκτρα δεξιό Alt και ερωτηματικό ; μαζί και έπειτα το φωνήεν

Αποθήκευση κειμένου Αρχείο Αποθήκευση Άνοιγμα κειμένου Αρχείο Άνοιγμα Δημιουργία νέου κειμένου Αρχείο Δημιουργία Εκτύπωση κειμένου Αρχείο Εκτύπωση Επιλογή κειμένου με το ποντίκι Πηγαίνω με το ποντίκι στην αρχή του κειμένου που

θέλω να επιλέξω, πατώ το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και πηγαίνω μέχρι το τέλος του κειμένου χωρίς να σταματήσω να κρατώ πατημένο το πλήκτρο του ποντικιού. Το πλήκτρο θα το αφήσω μόνο όταν επιλέξω το κείμενο που θέλω.

Επιλογή κειμένου με το πληκτρολόγιο Πηγαίνω το δείκτη στην αρχή του κειμένου που θέλω να επιλέξω, κρατάω πατημένο το πλήκτρο Shift και με τα βελάκια μετακινούμε προς το τέλος του κειμένου. Αφού επιλέξω το κείμενο που θέλω αφήνω το Shift.

12

Ερωτήσεις1. Ποια είναι η διαφορά µεταξύ δεδοµένων και πληροφορίας;2. Ποιο είναι το αντικείµενο της επιστήµης της πληροφορικής;3. Τι είναι το υλικό µέρος ενός υπολογιστή;4. Τι είναι το λογισµικό µέρος ενός υπολογιστή;5. Τι είναι το bit;6. Τι είναι το byte και ποια τα πολλαπλάσιά του;7. Πώς αποθηκεύονται οι πληροφορίες στα µαγνητικά µέσα;8. Κάποιος λέει ότι τα «χαρτάκια» στα οποία γράφει πρόχειρα κάποια τηλέφωνα και τα έχει κάθε

φορά στην τσέπη του είναι η µνήµη « RAM» του. [Σ ή Λ];9. Κάποιος που µεταφέρει από ένα πρόχειρο χαρτί στην ατζέντα του ένα ονοµατεπώνυµο και ένα

τηλέφωνο, τότε τα αποθηκεύει στο « σκληρό του δίσκο» (µόνιµη αποθήκευση) [Σ ή Λ];10. Στα οπτικά µέσα, η πληροφορία γίνεται µε ___________ του οπτικού δίσκου. [α. Το βάψιµο, β.

Τη µαγνήτιση, γ. Το κάψιµο, δ. Το γράψιµο];11. Πώς λειτουργεί ο υπολογιστής;12. Ένα byte είναι (Επιλέξτε τη σωστή απάντηση):

α. μια ομάδα από 8 bits που ο υπολογιστής αντιλαμβάνεται ως ενότητα β. το σύνολο των συλλαβών που αποτελούνται από bitsγ. η χωρητικότητα μιας δισκέταςδ. τίποτε από τα παραπάνω

13. Μετάτρεψε τις εξής μονάδες χωρητικότητας μνήμης σε bytes (Χρησιμοποιήστε την αριθμομηχανή):

α. 4 KB =β. 2 MB =γ. 1,2 GB =

14. Ποιο από τα παρακάτω έχει μεγαλύτερη χωρητικότητα:α. ένας σκληρός δίσκος 20GBβ. ένα DVD 17000MBγ. Μνήμη RAM 256000KB

15. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός επεξεργαστή;16. Ποια είναι η χρησιµότητα της κύριας µνήµης;17. Τι είναι ο σαρωτής;18. Περιφερειακές µονάδες αποθήκευσης είναι _____________________________________:19. α. Οθόνη, β. Πληκτρολόγιο, γ. ∆ισκέτα, δ. Σαρωτής.20. Ποια είναι τα κύρια είδη εκτυπωτών και ποιες οι διαφορές τους;21. Πώς αλλάζει η γλώσσα στο πληκτρολόγιο;22. Πώς µπορείτε να βάλετε διαλυτικά και τόνο στο γράµµα «ι»23. Τι είναι το DVD;24. Ο σαρωτής χρησιµοποιείται για τη µόνιµη αποθήκευση των αρχείων. [Σ ή Λ];25. Η γλώσσα του πληκτρολογίου µπορεί να αλλάξει και µε το συνδυασµό των πλήκτρων

<Ctrl>+<Shift>.[Σ ή Λ].26. Τι είναι το λειτουργικό σύστηµα;27. Τι είναι ο κάδος ανακύκλωσης;28. Πώς τακτοποιούµε τα εικονίδια στην επιφάνεια εργασίας;29. Πώς αλλάζουµε το µέγεθος ενός παραθύρου και πώς το µετακινούµε σε άλλη θέση;30. Πώς κλείνουµε ένα παράθυρο;31. Σε τι διαφέρει ένα παράθυρο από ένα παράθυρο διαλόγου;32. Τι ρόλο παίζουν οι γραµµές κύλισης σε ένα παράθυρο;33. Με ποιον τρόπο µπορούµε να πάρουµε βοήθεια από τον υπολογιστή µας;34. Μπορούµε να κυλήσουµε τα περιεχόµενα ενός παραθύρου και οριζόντια και κάθετα;

13

35. Από τον κάδο ανακύκλωσης µπορούµε να επαναφέρουµε ένα αρχείο που έχουµε διαγράψει;36. Το κουµπί ελαχιστοποίησης κλείνει το παράθυρο. [Σ ή Λ]37. Όταν πατήσετε το δεξί κλικ του ποντικιού σας ανοίγει ______________38. [α. Το µενού συντοµίας, β. Το τρέχον παράθυρο, γ. Ο κάδος ανακύκλωσης, δ. Τα περιεχόµενα

της δισκέτας].39. Πώς αναγνωρίζουµε τον προεπιλεγµένο εκτυπωτή;40. Πώς τακτοποιούµε τα εικονίδια στην επιφάνεια εργασίας;41. Μπορούµε να ψηφιοποιήσουµε µια φωτογραφία µε_________;42. Πώς µπορούµε να ηχογραφήσουµε µια συνοµιλία µας;43. Πώς βλέπουµε πόση µνήµη διαθέτει ο υπολογιστής µας;44. Πώς µπορούµε να εκτυπώσουµε ένα αρχείο;45. Τι ρόλο παίζει η µορφοποίηση µιας δισκέτας;46. Με ποιον τρόπο µπορούµε να πάρουµε βοήθεια από τον υπολογιστή µας;47. Πώς αλλάζουµε την ανάλυση της οθόνης µας;48. Πώς βάζουµε προφύλαξη στην οθόνη µας;49. Πώς διορθώνουµε την ώρα και την ηµεροµηνία του συστήµατός µας;50. Η αλλαγή ανάλυσης της οθόνης γίνεται από ______________.51. Στο στυλ Web τι δε γίνεται από τα παρακάτω; [α. Το παράθυρο φαίνεται ως ιστοσελίδα, β. Οι

εφαρµογές ανοίγουν µε απλό κλικ, γ. Η επιφάνεια εργασίας γίνεται ιστοσελίδα, δ. ο δείκτης γίνεται χεράκι.]

Δραστηριότητες1. Ζωγραφίστε με το πρόγραμμα της ζωγραφικής ένα θέμα σχετικά με την ειρήνη.2. Υπολογίστε στην αριθμομηχανή τη δύναμη157.3. Μετατρέψτε με την αριθμομηχανή το αριθμό 15 από το δεκαδικό σύστημα στο δυαδικό.4. Γράψτε στο κειμενογράφο WordPad το παρακάτω κείμενο:…………………………Από ότι κατάλαβα πρέπει να ήταν ζευγάρι (σε τέτοια ηλικία, μάλλoν αντρόγυνο), το έβλεπες στα μάτια τους, όταν διασταυρώνονταν οι ματιές τους. Ήξεραν και οι δύο πως δεν είχαν τίποτα άλλο παρά τον άνθρωπο που ήταν δίπλα τους.

Μέσα στα μεγάλα φωτεινά μάτια τους έβλεπες, όλη την αγωνία και την ελπίδα για το μέλλον, μα και την ευγνωμοσύνη για το κέρμα, το χαρτονόμισμα, το χειροκρότημα. Οι περισσότεροι προσπερνούσαν ενώ όσοι απoφάσιζαν να αφήσουν κάτι στο δίσκο περιορίζονταν σε 50 ή 100 δραχμές – κατά προτίμηση κέρματα- που άφηναν να πέσουν με θόρυβο από ψηλά στο δίσκο. Μόνο ο κύριος που είχε αναλάβει χρέη διερμηνέα άφησε κάτι παραπάνω και κάποιος άλλος, που οι απεγνωσμένες προσπάθειες για εύρεση ψηλών απέβησαν άκαρπες.…………………Τα τελευταία κέρματα έπεφταν στο δίσκο, έβγαλα από την τσέπη μου όλα τα χρήματα που είχα πάρει μαζί μου για να γεμίσω τα στομάχια των αδηφάγων ηλεκτρονικών του «BIG FUN» - και δεν ήταν λίγα. Μια κυρία γύρισε και με κοίταξε με ένα επικριτικό βλέμμα, πλησίασα στο δίσκο μ' όλα τα χρήματά μου στα χέρια και - σκλάβος του κόσμου Θεέ μου - άφησα ένα κατοστάρικο να πέσει ...………………

5. Αναζητείστε στο διαδίκτυο πληροφορίες σχετικά με την ιστορία του Η/Υ;

14

6. Αναζητείστε στο Διαδίκτυο ερωτήσεις εξάσκησης για τις εξετάσεις πιστοποίησης των καθηγητών;

7. Γράψτε τη φράση: «Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του νοµού Αχαΐας»8. Ηχογραφήστε τη φράση «∆οκιµαστική ηχογράφηση και αποθήκευση σε αρχείο στον

υπολογιστή» και αποθηκεύστε τη σε αρχείο µε όνοµα «ΤεστΗχου1.wav». Στη συνέχεια να κάνετε µείξη της αφήγησης µε µουσική στο αρχείο αυτό.

9. Γράψτε μια περιγραφή για κάθε εργαλείο της εργαλειοθήκης του προγράμματος ζωγραφικής.

Εργονομία – Η σωστή στάση μπροστά στον Η/Υ

Διαχείριση Αρχείων και ΦάκελωνΤο λειτουργικό σύστημα μας δίνει τη δυνατότητα να οργανώσουμε τα αρχεία μας που είναι αποθηκευμένα στην περιφερεακή μνήμη σε φακέλους.

ΑρχείαΜε τον όρο αρχείο (file), ονοµάζουµε µια οργανωµένη συλλογή από δεδοµένα που αποθηκεύονται σαν αυτόνοµη οντότητα στον υπολογιστή

Κάθε αρχείο έχει ένα όνοµα και είναι αποθηκευµένο σε µια θέση.Για κάθε αρχείο ο υπολογιστής αποθηκεύει και µπορεί να µας δείχνει ακόµη το µέγεθος του, τον τύπο του και την ηµεροµηνία και ώρα δηµιουργίας ή τροποποίησης του.

Το όνοµα ενός αρχείου αποτελείται από δύο µέρη που χωρίζονται µεταξύ τους µε µια τελεία. Το πρώτο µέρος αποτελεί το κύριο όνοµα (έως 255 χαρακτήρες) και το δεύτερο µέρος την επέκταση του ονόµατος (έως 3 χαρακτήρες) που συνήθως µπαίνει αυτόµατα από την εφαρµογή δηµιουργίας του και προσδιορίζει το είδος του αρχείου.

15

Υπάρχουν πολλά είδη αρχείων, όπως: αρχεία εγγράφου (.doc), ζωγραφικής (.bmp), εικόνων (.jpg) ή (.tif), εκτελέσιµα (.exe), αρχεία συστήµατος (.sys), δεδοµένων (.dat), κειµένου (.txt), βοήθειας (.hlp), αρχεία υπολογιστικούφύλλου (.xls).

Ανάλογα µε το είδος του αρχείου, αλλά και με την την εφαρµογή που έχει συνδεθεί για να ανοίγει, κάθε αρχείο έχει το δικό του εικονίδιο από το οποίο µπορούµε πιο εύκολα να το διακρίνουµε στο γραφικό περιβάλλον.

ΦάκελοιΜε τον όρο φάκελο (folder) ονοµάζουµε ένα τµήµα του φυσικού µέσου αποθήκευσης

(σκληρός δίσκος, CD κ.α.), µέσα στο οποίο µπορούµε να αποθηκεύσουµε αρχεία και άλλους φακέλους (υποφακέλους). Κάθε φάκελος, όπως και κάθε αρχείο, έχει µία διεύθυνση (µονοπάτι) που δείχνει τη θέση του στο φυσικό µέσο. Έτσι οργανώνουµε ιεραρχικά (σε δενδρική µορφή) τα αρχεία µας µέσα σε ένα αποθηκευτικό µέσο.

Κάθε εργασία µας αποθηκεύεται σε αρχεία (έγγραφα) που φυλάσσονται σε φακέλους, οι οποίοι ταξινοµούνται σε διάφορους άλλους φακέλους, όπως ακριβώς θα κάνατε και στο ντουλάπι του γραφείου σας. Μπορούµε λοιπόν να δηµιουργούµε νέους φακέλους και υποφακέλους, για να οργανώνουµε καλύτερα τις πληροφορίες που αποθηκεύουµε στον υπολογιστή µας.

Ερωτήσεις1. Πώς βλέπουµε τα περιεχόµενα του υπολογιστή ή ενός φακέλου του δίσκου µας;2. Ποια είναι τα συστατικά του ονόµατος ενός αρχείου;3. Όταν διαγράφουµε ένα αρχείο _________________________;4. Πώς µετονοµάζουµε ένα αρχείο ή ένα φάκελο;5. Τι είναι η συντόµευση µιας εφαρµογής;6. Πώς µπορούµε να δηµιουργήσουµε µια συντόµευση;7. Πώς αναζητούµε αρχεία µε βάση κριτήρια ηµεροµηνίας;8. Πώς συµπιέζουµε αρχεία;9. Ποια από τις παρακάτω εφαρµογές είναι για συµπίεση αρχείων; [α. Excel, β. WinZip, γ. Access, δ.

Corel Draw].10. Αν σύρουµε ένα αρχείο µε πατηµένο το πλήκτρο <Ctrl>, γίνεται µεταφορά του αρχείου. [Σ ή Λ]11. Για να διαγράψουµε ένα φάκελο, τον επιλέγουµε και πατάµε το κουµπί <Αποκοπή>. [Σ ή Λ]12. Ένα αρχείο εικόνας µε 2 ελέφαντες µεγέθους 2.2 MB, µπορεί να χωρέσει σε µια δισκέτα. [Σ ή Λ]13. Ποια από τις παρακάτω ενέργειες δεν µπορείτε να κάνετε µε τον Εξερευνητή των Windows [α.

Συµπίεση αρχείων; β.∆ιαµόρφωση δισκέτας, γ. ∆ιαγραφή αρχείου, δ. Μεταφορά αρχείου].14. Τι είναι το λογισµικό;15. Τι είναι οι ιοί των υπολογιστών;16. Πώς προφυλάσσονται τα πνευµατικά δικαιώµατα ενός λογισµικού;17. Αναφέρατε τις βασικές κατηγορίες λογισµικού.

16

18. Πώς προσθέτουµε µια νέα εφαρµογή στον υπολογιστή;19. Πώς µπορούµε να εγκαταστήσουµε ένα νέο στοιχείο των Windows;20. Εάν κάνουµε έλεγχο ιών σε µια δισκέτα, είµαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει ιός σε αυτήν. [Σ ή Λ]21. Οι Pascal, Fortran, Basic, Logo είναι προγράµµατα εφαρµογών.[Σ ή Λ]22. Το WinZip και το Norton Antivirus είναι βοηθητικά προγράµµατα – εργαλεία. [Σ ή Λ]23. Για να αφαιρέσουµε µια εφαρµογή, εντοπίζουµε το φάκελό της στη δενδρική δοµή του δίσκου και

τον διαγράφουµε. [Σ ή Λ]24. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι βοηθητικό πρόγραµµα - εργαλείο _______ [α. WinZip, β.

MonkeyZip, γ. Windows, δ. Η Πασιέντζα]

Ασκήσεις στη Διαχείριση των Αρχείων

1. Αναφέρετε τα πιο γνωστά αποθηκευτικά μέσα (περιφερειακή μνήμη) ενός Η/Υ:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Στο παρακάτω πρόγραμμα εξερεύνησης των αρχείων (του λειτουργικού συστήματος Microsoft Windows) βλέπουμε τα αρχεία που υπάρχουν στο φάκελο Διάφορα Αρχεία. Τι τύπου είναι το αρχείο ΣΤΟΙΧΕΙΑ.DOC; ……………………Ποιο είναι το αρχείο με το μεγαλύτερο μέγεθος και τι τύπου είναι; ………………………………………… Πόσα αρχεία εικόνων υπάρχουν στο φάκελο και ποια; ………………………………………. Πότε τροποποιήθηκε το αρχείο πρόγραμμα.xls; ………… ………. Πόσα αρχεία ιστοσελίδων (htm) υπάρχουν στο φάκελο και ποια;

…………………………………………………………………………………………………

3. Πως δημιουργούνται τα αρχεία, Αναφέρεται παράδειγμα; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17

4. Ποιες ενέργειες επιτρέπονται σε ένα αρχείο;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Πως δημιουργούνται οι φάκελοι; ……………………………………………………………………………………………………………

6. Ποιες ενέργειες επιτρέπονται σε ένα φάκελο;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Τι όνομα θα δίνατε σε ένα φάκελο με εργασίες για το μάθημα Ιστορίας; ………………………….

8. Τι όνομα θα δίνατε σε ένα αρχείο με τα έξοδα του 2003; …………………………………………..

9. Στο παρακάτω δέντρο αρχείων οι φάκελοι αναπαριστάνονται από ορθογώνια με κανονικές γραμμές, ενώ τα αρχεία από ορθογώνια με διακεκομμένες γραμμές. Γράψτε τις διαδρομές για τρία από τα έξι αρχεία καθώς και για το φάκελο εικόνες.

10.Δη

μιουργήστε ένα δέντρο με τις παρακάτω διαδρομές, θεωρώντας ως ρίζα το φάκελο Τα Έγγραφα μου:

18

σκληρός δίσκος C

Τα έγγραφα μου

Αρχεία Προγραμμάτων

Αρχεία των Windows

Σιούτας ΔημήτρηςΠαπανικολάου

Γιώργοςεικόνες

εργασίες γεωγραφίας

εργασίες ιστορίας

αρχείο ομιλίας στο 15μελές

συμβούλιο.doc

αρχείο εργασίας για

τους σεισμούς.doc

εργασίες πληροφορικής

Θάλασσα μου σκοτεινή.mp3

Αλγόριθμος1.psc Ιστορία Υπολογιστών.doc

Ζωγραφική.exe

Τα Έγγραφα μου\Τραγούδια\ΠορτοκάλογλουΤα Έγγραφα μου\Τραγούδια\ΡεμπέτικαΤα Έγγραφα μου\Μαθήματα\ΓλώσσαΤα Έγγραφα μου\Μαθήματα\Ιστορία

11. Ανοίξτε το πρόγραμμα Eξερεύνηση των Windows. Πηγαίνετε μέσα στο φάκελο Τα Έγγραφά μου και δημιουργήστε το παραπάνω δέντρο φακέλων. Χρησιμοποιήστε την εντολή Αρχείο Δημιουργία Φάκελος.

12. Αντιγράψτε ένα αρχείο μέσα στο φάκελο Γλώσσα. Για να γίνει αυτό βρέστε ένα οποιοδήποτε αρχείο, κάντε δεξί κλικ πάνω σε αυτό και πατήστε αντιγραφή. Έπειτα πηγαίνετε μέσα στο φάκελο Γλώσσα πατήστε στο κενό, κάντε δεξί κλικ και πατήστε επικόλληση.

13. Μετακινήστε το παραπάνω αρχείο από το φάκελο Γλώσσα στο φάκελο Ιστορία. Για να γίνει αυτό πρέπει να βρίσκεστε μέσα στο φάκελο Γλώσσα, έπειτα πατάτε πάνω στο αρχείο και το σέρνετε στο φάκελο Ιστορία που βλέπετε στην ιεραρχική οργάνωση που υπάρχει στο αριστερό μέρος του προγράμματος Eξερεύνηση των Windows.

14. Μετονομάστε το φάκελο Ιστορία σε Αρχαία Ιστορία. Για να γίνει αυτό πατήστε δεξί κλικ πάνω στο συγκεκριμένο φάκελο επιλέξτε μετονομασία, και δώστε το νέο όνομα.

15. Διαγράψτε το Φάκελο Πορτοκάλογλου. Για να γίνει αυτό πατήστε δεξί κλικ πάνω στο συγκεκριμένο φάκελο και επιλέξτε διαγραφή.

16. Μεταφέρετε το αρχείο που αναφέρθηκε παραπάνω στη δισκέτα. Για να γίνει αυτό μπορείτε να πατήσετε δεξί κλικ πάνω στο αρχείο και να επιλέξετε Αποστολή προς Δισκέτα Α ή να σύρετε το αρχείο από φάκελο στον οποίο βρίσκετε στη δισκέτα.

17. Τι γνωρίζετε για το φάκελο Κάδος Ανακύκλωσης; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19

18. Δημιουργήστε την παρακάτω ιεραρχική δομή φακέλων;

19. Δημιουργήστε μία συντόμευση του φακέλου σχολείου στην Επιφάνεια Εργασίας.20. Χρησιμοποιήστε την παραπάνω συντόμευση για να μπείτε στο φάκελο σχολείο.21. Διαγράψτε την παραπάνω συντόμευση.

20

Επεξεργασία Κειμένου (1)

Πλεονεκτήματα ηλεκτρονικής επεξεργασίας κειμένου : • Εύκολη τροποποίηση – διόρθωση κειμένου• Αποθήκευση κειμένου• Ορθογραφικός έλεγχος• Μορφοποίηση• Αναζήτηση λέξεων, Αντικατάσταση• Εισαγωγή Πινάκων• Εισαγωγή Γραφικών

Εκκίνηση προγράµµατος Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Έναρξη". Τοποθετούµε το δείκτη του ποντικιού πάνω στην επιλογή "Προγράµµατα". Εµφανίζεται ένα δεύτερο µενού. Σύρουµε το δείκτη του ποντικιού προς τα δεξιά και τον τοποθετούµε πάνω στην επιλογή "Microsoft Word" και κάνουµε κλικ.

Το πρόγραµµα φορτώνεται στη µνήµη RAM του υπολογιστή µας και εµφανίζεται το παράθυρο του Word. Πατάµε το κουµπί µεγιστοποίησης (αν το παράθυρο δεν γεµίζει όλη την εικόνα) Η λευκή περιοχή της οθόνης, είναι ο χώρος στον οποίο µπορούµε να γράψουµε το κείµενο.

Το περιβάλλον του επεξεργαστή κειμένου Microsoft Word . γραμμή τίτλουγραμμή μενού

γραμμήεργαλείων

γραμμήκατάστασης

χώροςσυγγραφής κειμένου

χάρακεςγραμμές κύλισης

Το κείµενο που πληκτρολογούµε, εµφανίζεται στην οθόνη και παραµένει στη µνήµη RAM µέχρι να το κλείσουµε. Κατά την πληκτρολόγηση πρέπει να έχουμε υπόψη τα παρακάτω:o Η αλλαγή γραµµής γίνεται αυτόµατα, δηλαδή δεν πρέπει να πατάµε το πλήκτρο ΕΝΤΕR για να αλλάζουµε γραµµή. Πατάµε το ENTER, µόνο όταν θέλουµε να αλλάξουµε παράγραφο (ή γενικά να αφήσουµε µια γραµµή µισοτελειωµένη και να πάµε σε επόµενη γραµµή).

o Αν κάνουµε λάθος και θέλουµε να το σβήσουµε, πατάµε το πλήκτρο BackSpace (βρίσκεται

21

στο πληκτρολόγιο, πάνω από το πλήκτρο ΕΝΤΕR), το οποίο σβήνει το προηγούµενο γράµµα. o Για να γράψουµε κεφαλαία γράµµατα πατάµε το πλήκτρο CapsLock µία φορά. To µεσαίο από τα τρία λαµπάκια στο πάνω δεξιό µέρος του πληκτρολογίου θα ανάψει. Τότε µπορούµε να γράψουµε κεφαλαία. Ξαναπατάµε το CapsLock (σβήνει το λαµπάκι) για να συνεχίσουµε µε µικρά γράµµατα. o Για να γράψουµε τους επάνω χαρακτήρες των πλήκτρων, κρατάµε πατηµένο το πλήκτρο SHIFT και πατάµε το αντίστοιχο πλήκτρο (Π.χ. για να γράψουµε το σύµβολο %, κρατάµε πατηµένο το SHIFT και πατάµε το πλήκτρο 5. Με τον ίδιο τρόπο (κρατώντας πατηµένο το πλήκτρο SHIFT) µπορούµε να γράψουµε κεφαλαία γράµµατα (όταν δεν είναι αναµµένο το λαµπάκι CapsLock) ή µικρά γράµµατα (όταν είναι αναµµένο). o Για να βάλουµε τόνο σε ένα φωνήεν, πρώτα πατάµε το πλήκτρο [;] (δεξιά του [Λ]) και στη συνέχεια πατάµε το φωνήεν (το οποίο εµφανίζεται τονισµένο) o Για να βάλουµε διαλυτικά σε ένα φωνήεν, κρατάµε πατηµένο το SHIFT, πατάµε το πλήκτρο [;], αφήνουµε το SHIFT και πατάµε το φωνήεν. o Όταν είµαστε σε Ελληνικά, για να εµφανίσουµε το ελληνικό ερωτηµατικό (;) πατάµε το πλήκτρο Q, ενώ για να εµφανίσουµε την άνω και κάτω τελεία (:) κρατάµε πατηµένο το SHIFT και πατάµε το Q. o Τέλος, το τελικό σίγµα (ς) εµφανίζεται αν πατήσουµε το πλήκτρο W.

Αποθήκευση κειµένου

Για να αποθηκεύσουµε το κείµενο, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αποθήκευση" Όταν το κείµενο αποθηκεύεται για πρώτη φορά, εµφανίζεται το παράθυρο "Αποθήκευση ως". Τώρα πρέπει να αποφασίσουµε ΠΟΥ θα το αποθηκεύσουµε και µε ΠΟΙΟ όνοµα. Αρχικά κάνουµε κλικ στο κουµπί του πλαισίου "Αποθήκευση σε" στο πάνω µέρος του παραθύρου. Έστω ότι θέλουµε να αποθηκεύσουµε τη ζωγραφιά µας σε µια δισκέτα. Κάνουµε εποµένως κλικ πάνω στο "∆ισκέτα 3,5(Α:)". Στη συνέχεια, κάνουµε κλικ στο πλαίσιο "Όνοµα αρχείου" και γράφουµε το όνοµα του κειµένου µας. Τέλος κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αποθήκευση". Αν στη συνέχεια, κάνουµε διορθώσεις στο κείµενο και θέλουµε να το

αποθηκεύσουµε διορθωµένο, πατάµε πάλι το κουµπί και το διορθωµένο κείµενο αποθηκεύεται αµέσως, αντικαθιστώντας το παλιό.

Εκτύπωση κειµένου

Για να εκτυπώσουµε σε χαρτί το κείµενο, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εκτύπωση" . Πριν εκτυπώσουµε σε χαρτί το κείµενό µας, µπορούµε να δούµε στην οθόνη πώς θα είναι όταν θα τυπωθεί

στο χαρτί. Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Προεπισκόπηση εκτύπωσης". Για να κλείσουµε την "Προεπισκόπηση" κάνουµε κλικ στο κουµπί "Κλείσιµο".

Άνοιγµα κειµένου Για να βρούµε ένα κείµενο που πληκτρολογήσαµε παλιότερα και είναι αποθηκευµένο σε µια δισκέτα ή

στο σκληρό δίσκο, πατάµε το κουµπί "Άνοιγµα" .

22

Με παρόµοιο τρόπο όπως στην "Αποθήκευση", διαλέγουµε π.χ. ∆ισκέτα 3,5 (Α:) Μέσα στο παράθυρο εµφανίζονται τα περιεχόµενα της δισκέτας και κάνουµε κλικ στο όνοµα του κειµένου που θέλουµε να ανοίξουµε. Τέλος κάνουµε κλικ στο κουµπί "Άνοιγµα".

Επιλογή µέρους του κειµένου Για να κάνουµε οποιαδήποτε αλλαγή του τύπου των γραµµάτων, σε ένα µέρος του κειµένου, θα πρέπει πρώτα να επιλέξουµε (µαυρίσουµε) το κείµενο που θέλουµε να µορφοποιήσουµε. α) Επιλογή µίας λέξης: Τοποθετούµε το δείκτη πάνω της και κάνουµε διπλό κλικ. β) Επιλογή ολόκληρης γραµµής: Τοποθετούµε το δείκτη αριστερά της γραµµής (στην αρχή της). Ο δείκτης πρέπει να πάρει τη µορφή βέλους και κάνουµε κλικ. γ) Επιλογή τυχαίου κειµένου (ισχύει για όλες τις περιπτώσεις): Τοποθετούµε το δείκτη στο σηµείο όπου θέλουµε να αρχίσει η επιλογή (αριστερά του πρώτου χαρακτήρα), πατάµε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και κρατώντας το πατηµένο, σέρνουµε το ποντίκι µέχρι να µαυρίσει όλο το κείµενο που θέλουµε να επιλέξουµε. Τέλος αφήνουµε το πλήκτρο του ποντικιού. ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν δεν επιλέχθηκε σωστά το κείµενο και αφήσαµε το πλήκτρο του ποντικιού, κάνουµε κλικ σ' ένα οποιοδήποτε σηµείο της οθόνης ώστε να ακυρωθεί η επιλογή µας και επαναλαµβάνουµε την επιλογή.

Μορφοποίηση ΓραμματοσειράςΓραµµατοσειρά: Κάνοντας κλικ στο κάτω βελάκι του πλαισίου "Γραµµατοσειρές", µπορούµε να επιλέξουµε τον τύπο των γραµµάτων που θέλουµε (για το µέρος του κειµένου που έχουµε επιλέξει).

Μέγεθος χαρακτήρων: Κάνοντας κλικ στο κάτω βελάκι του πλαισίου "Μέγεθος χαρακτήρων", µπορούµε να επιλέξουµε το µέγεθος των γραµµάτων που θέλουµε (για το µέρος του κειµένου που έχουµε επιλέξει). Κουµπί Β: Πατώντας το, τα επιλεγµένα γράµµατα γίνονται πιο έντονα. Κουµπί Ι: Πατώντας το, τα επιλεγµένα γράµµατα γίνονται πλάγια. Κουµπί U: Πατώντας το, τα επιλεγµένα γράµµατα γίνονται υπογραµµισµένα. (Αν ξαναπατήσουµε κάποιο απ' αυτά, πχ. Το Β, τα γράµµατα ξαναγίνονται όπως ήταν). Επισήµανση: Τοποθετεί φόντο (στο χρώµα που θα διαλέξουµε) γύρω από το επιλεγµένο κείµενο. (Όπως τονίζουµε στο χαρτί µε κίτρινο -φωσφορίζον- µαρκαδόρο ένα µέρος του κειµένου που είναι σηµαντικό). Χρώµα χαρακτήρων: Αλλάζει το χρώµα των γραµµάτων του επιλεγµένου κειµένου (µπορούµε να επιλέξουµε χρώµατα, πατώντας το κάτω βελάκι του κουµπιού).

23

Επεξεργασία Κειμένου (2)

Μορφοποίηση παραγράφου

Κουµπιά στοίχισης: Το πρώτο απ' αυτά, στοιχίζει αριστερά όλη την παράγραφο µέσα στην οποία βρίσκεται ο δείκτης. Το δεύτερο, στο κέντρο, το τρίτο δεξιά και το τέταρτο στοιχίζει όλη την παράγραφο και αριστερά και δεξιά (αραιώνοντας ανάµεσα τις λέξεις).Εσοχές, διάστιχο, αποστάσεις παραγράφων: Οι ρυθμίσεις αυτές μπορούν να γίνουν από το παράθυρο διαλόγου που ανοίγει αν επιλέξω ΜορφήΠαράγραφος. Οι εσοχές είναι τέσσερις και αφορούν την παράγραφο στην οποία βρίσκεται ο δρομέας ή τις παραγράφους που έχουμε επιλέξει. Εναλλακτικά μπορούμε να ρυθμίσουμε τις εσοχές και από το χάρακα όπως δείχνει η εικόνα που ακολουθεί.

Εσοχές Παραγράφου - Διάστιχοεσοχήπρώτης γραμμής

αριστερήεσοχή

δεξιάεσοχή

προεξοχήπρώτης γραμμής

Διάστιχο: απόσταση γραμμών

Περισσότερες μορφοποιήσειςΕξωτερικό περίγραµµα: Τοποθετεί εξωτερικό περίγραµµα γύρω από το επιλεγµένο µέρος του κειµένου.

Επιλέγοντας ΜορφήΓραμματοσειρά ανοίγει ένα παράθυρο διαλόγου όπου μπορούμε να κάνουμε περισσότερες μορφοποιήσεις στα γράμματα, όπως διπλή υπογράμμιση, ανάγλυφα, εκθέτης, δείκτης, απόσταση γραμμάτων, κινούμενο κείμενο κ.α.Εναλλακτικά για να γράψουμε κείμενο σαν εκθέτη μπορώ να πατήσω τα πλήκτρα Ctrl και Shift και + ταυτόχρονα. Με τον ίδιο συνδυασμό επανερχόμαστε στην κανονική γραφή. Για να γράψουμε κείμενο σαν δείκτη πατάμε Ctrl και + ταυτόχρονα. Με τον ίδιο συνδυασμό επανερχόμαστε στην κανονική γραφή.

24

∆ιαµόρφωση σελίδας

Περιθώρια: Είναι οι αποστάσεις του κειμένου από τις άκρες τι σελίδας. Στου χάρακες είναι οι γρίζες περιοχές. Για να ορίσουµε τις ακριβείς τιµές των περιθωρίων, κάνουµε κλικ στην εντολή "∆ιαµόρφωση σελίδας", στο µενού "Αρχείο" και µετά κάνουμε κλικ στην καρτέλα "Περιθώρια". Στα πλαίσια "Επάνω", "Κάτω", "Αριστερά" και "∆εξιά", µπορούµε να πληκτρολογήσουµε τις τιµές των περιθωρίων σε εκατοστά.

Προσανατολισµός: Κάνουµε κλικ, οπώς και προηγουμένως, στην εντολή "∆ιαµόρφωση σελίδας" στο µενού "Αρχείο" και µετά κάνουµε κλικ στην καρτέλα "Περιθώρια". Κάτω από την ένδειξη "Προσανατολισµός", κάνουµε κλικ στην επιλογή "Κατακόρυφος" ή "Οριζόντιος".

Σημαντικές λειτουργίες

Αναίρεση: Αν κάνουµε οποιοδήποτε λάθος, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αναίρεση" για να ακυρώσουµε την τελευταία µας ενέργεια (ή για περισσότερες από µία αναιρέσεις, κάνουµε κλικ στο βέλος δίπλα στο κουµπί Αναίρεση, για να εµφανιστεί µια λίστα µε τις πιο πρόσφατες ενέργειες που µπορούµε να αναιρέσουµε). Εάν αργότερα αποφασίσουµε ότι δεν θέλαµε να αναιρέσουµε µια ενέργεια,

κάνουµε κλικ στο κουµπί "Ακύρωση αναίρεσης" .

25

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

αριστερόπεριθώριο

δεξίπεριθώριο

δεξίπεριθώριο

δεξίπεριθώριο

Μετακίνηση - αντιγραφή κειµένου Αρχικά επιλέγουµε το µέρος του κειµένου που θέλουµε να µετακινήσουµε ή να αντιγράψουµε. α) Μετακίνηση: Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αποκοπή" (ψαλίδι). Το επιλεγµένο κείµενο εξαφανίζεται από την οθόνη, όµως αποθηκεύεται στη µνήµη RAM (στο Πρόχειρο όπωε λέμε). Στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο σηµείο του κειµένου, όπου θέλουµε να το µεταφέρουµε και πατάµε το κουµπί "Επικόλληση". β) Αντιγραφή: Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αντιγραφή" (δύο σελίδες). Το επιλεγµένο κείµενο µένει στη θέση του και αποθηκεύεται στη µνήµη RAM. Στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο σηµείο του κειµένου, όπου θέλουµε να το αντιγράψουµε και πατάµε το κουµπί "Επικόλληση".

Εύρεση λέξεων του κειµένου Πολλές φορές, σε µεγάλα κυρίως κείµενα, είναι χρήσιµο να µπορούµε να βρούµε µία συγκεκριµένη λέξη (ή γενικότερα µία σειρά χαρακτήρων) του κειµένου και αν θέλουµε να την αντικαταστήσουµε µε µια άλλη λέξη.

α) Εύρεση: Από µενού "Επεξεργασία" κάνουµε κλικ στην επιλογή "Εύρεση". Στο παράθυρο που εµφανίζεται, πληκτρολογούµε τη λέξη που θέλουµε να βρούµε, µέσα στο πλαίσιο "Εύρεση του" και στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εύρεση επόµενου". Στην οθόνη, εµφανίζεται (επιλεγµένη) η λέξη που αναζητήσαµε. Για να συνεχιστεί η αναζήτηση στο υπόλοιπο κείµενο, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εύρεση επόµενου". Όταν το Word ολοκληρώσει την αναζήτηση σε όλο το κείµενο, εµφανίζεται ένα µήνυµα "Το Word ολοκλήρωσε την αναζήτηση του εγγράφου". Για να κλείσει αυτό το παράθυρο, κάνουµε κλικ στο κουµπί ΟΚ. Τέλος κλείνουµε το παράθυρο της "Εύρεσης".

β) Αντικατάσταση: Από µενού "Επεξεργασία" κάνουµε κλικ στην επιλογή "Αντικατάσταση". Στο παράθυρο που εµφανίζεται, πληκτρολογούµε τη λέξη που θέλουµε να αντικαταστήσουµε, µέσα στο πλαίσιο "Εύρεση του" και τη νέα λέξη που θα την αντικαταστήσει, µέσα στο πλαίσιο "Αντικατάσταση µε". Στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εύρεση επόµενου". Στην οθόνη, εµφανίζεται (επιλεγµένη) η λέξη που γράψαµε στο πλαίσιο "Εύρεση του". Για να την αντικαταστήσουµε µε τη νέα λέξη κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αντικατάσταση" και για συνεχιστεί η αναζήτηση στο υπόλοιπο κείµενο, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εύρεση επόµενου". Αν θέλουµε να γίνουν όλες οι αντικαταστάσεις µαζί, κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αντικατάσταση όλων". Όταν το Word ολοκληρώσει την αναζήτηση σε όλο το κείµενο, εµφανίζεται ένα µήνυµα "Το Word ολοκλήρωσε την αναζήτηση του εγγράφου". Για να κλείσει αυτό το παράθυρο, κάνουµε κλικ στο κουµπί ΟΚ. Τέλος κλείνουµε το παράθυρο της "Αντικατάστασης".

Πινέλο Μορφοποίησης : Το πινέλο μορφοποίησης βρίσκεται στη βασική γραμμή εργαλείων και χρησιμεύει στη αντιγραφή μορφοποίησης. Χρησιμοποιείται ως εξής: Τοποθετώ το δρομέα μέσα στη λέξη της οποίας θέλω να αντιγράψω τη μορφοποίηση και πατάω στο πινέλο. Στη συνέχεια και ενώ ο δείκτης του ποντικιού έχει τη μορφή πινέλου πατάω πάνω στη λέξη η οποία επιθυμώ να αποκτήσει την ίδια μορφοποίηση με τη προηγούμενη.Με τον παραπάνω τρόπο αντιγράφεται και η μορφοποίηση της παραγράφου στην οποία ανήκει η πρώτη λέξη. Αν δεν θέλω να γίνει αυτό τότε επιλέγω τη λέξη και στη συνέχεια πατώ στο πινέλο.Επίσης αν πατήσω δύο φορές πάνω στο πινέλο ο δείκτης του ποντικιού έχει τη μορφή πινέλου μέχρι να ξαναπατήσω στο πινέλο. Με αυτό τον τρόπο μπορώ να αντιγράψω τη μορφοποίηση σε πολλά σημεία του εγγράφου.

26

Στο μενού «ΠΡΟΒΟΛΗ» βρίσκουμε τις εξής εντολές: Κεφαλίδες και υποσέλιδα: Με την επιλογή αυτή μπορούμε να προσθέσουµε κεφαλίδα και υποσέλιδο στο έγγραφό µας. Ότι πληκτρολογούµε στην κεφαλίδα και στο υποσέλιδο, εµφανίζεται αυτόµατα σε όλες τις σελίδες του εγγράφου µας.

Κανονική: Εργαζόμαστε στην κανονική προβολή όταν θέλουμε να εμφανίζεται η μορφοποίηση κειμένου αλλά με απλοποιημένη τη διάταξη της σελίδας για να πετύχουμε γρηγορότερη πληκτρολόγηση και επεξεργασία.Διάταξη Εκτύπωσης: Είναι η συνηθισμένη προβολή στην οποία εργαζόμαστε. Το έγγραφο προβάλλεται όπως θα εκτυπωθεί. Όλα τα στοιχεία του όπως είναι οι κεφαλίδες, οι υποσημειώσεις, οι στήλες και τα πλαίσια κειμένου, οι εικόνες εμφανίζονται στις πραγματικές τους θέσεις.Διάταξη WEB: Εργαζόμαστε στην προβολή διάταξης Web όταν θέλουμε να βλέπουμε το έγγραφο όπως θα εμφανίζεται σε κάποιο πρόγραμμα περιήγησης στο Web.

Στο μενού «ΕΙΣΑΓΩΓΗ» βρίσκουμε τις εξής εντολές: Αλλαγή - Αλλαγή σελίδας : Από την επιλογή αυτή µπορούµε να αλλάξουµε σελίδα ανεξάρτητα αν είχε γεµίσει η σελίδα στην οποία βρισκόµαστε. Αριθµοί σελίδας (στην κεφαλίδα ή στο υποσέλιδο): Απ’ την επιλογή αυτή µπορούµε να εµφανίσουµε στις σελίδες µας τον αριθµό της σελίδας (επιλέγουµε θέση, στοίχιση και από το κουµπί Μορφή µπορούµε να κάνουµε πρόσθετες ρυθµίσεις π.χ. από ποιον αριθµό να αρχίσει η αρίθµηση κ.ά.) Ηµεροµηνία και ώρα:Εισαγωγή της ημερομηνίας και της ώρας στην τρέχουσα θέση του δροµέα.

Στο μενού «ΜΟΡΦΗ» βρίσκουμε τις εξής εντολές: Περιγράµµατα και σκίαση: Μπορούµε να προσθέσουµε περίγραµµα και σκίαση σε κάποιο τµήµα του εγγράφου. Στήλες: Απ’ την επιλογή αυτή µπορούµε να επιλέξουµε πόσες στήλες θέλουµε να έχει το έγγραφο (ολόκληρο ή µόνο ένα επιλεγµένο τµήµα του). Αρχίγραµµα: Π.χ. το πρώτο γράµµα µιας παραγράφου µπορεί να γίνει αρχίγραµµα. (µεγαλύτερο απ’ τα υπόλοιπα, µε άλλη γραµµατοσειρά, να πιάνει στο ύψος περισσότερες από µια γραµµές του κειµένου κ.ά.) Φόντο (για προβολή «Διάταξη WEB»): Απ’ την επιλογή αυτή µπορούµε να προσθέσουµε φόντο στο κείµενό µας. Το φόντο αυτό εµφανίζεται σε διάταξη WEB (για ιστοσελίδες). Στο μενού «ΕΡΓΑΛΕΙΑ» βρίσκουμε τις εξής εντολές: Ορθογραφικός και γραµµατικός έλεγχος Καταµέτρηση λέξεων του κειµένου

Εισαγωγή εικόνας Αρχικά κάνουµε κλικ στο σηµείο του κειµένου όπου θέλουµε να εισάγουµε την εικόνα. Στη συνέχεια από το µενού "Εισαγωγή" τοποθετούµε το δείκτη του ποντικιού στην επιλογή "Εικόνα". Από το µενού που εµφανίζεται, κάνουµε κλικ είτε στην επιλογή "Έτοιµες εικόνες Clipart" (απ' όπου µπορούµε να επιλέξουµε κάποια από τις έτοιµες εικόνες που έχει το Word) είτε στην επιλογή "Από αρχείο…". Στην περίπτωση που επιλέξουµε "Από αρχείο…" εµφανίζεται το παράθυρο "Εισαγωγή εικόνας" στο

27

οποίο πρέπει να επιλέξουµε ΠΟΥ βρίσκεται το αρχείο της εικόνας, π.χ. ∆ισκέτα 3,5 (Α:) και ΠΟΙΟ αρχείο είναι (κάνοντας κλικ πάνω του). Τέλος κάνουµε κλικ στο κουµπί "Εισαγωγή". Μόλις εµφανιστεί η εικόνα στην οθόνη, αν δεν εµφανίστηκε η γραμμή εργαλείων "Εικόνα", κάνουµε δεξί κλικ πάνω στην εικόνα, και από το µενού που εµφανίζεται, κάνουµε κλικ στην επιλογή "Εµφάνιση της γραµµής εργαλείων εικόνας".

Από τη γραμμή μπορούµε, για παράδειγµα, να επιλέξουµε τον τρόπο, µε τον οποίο θέλουµε να αναδιπλώνεται το κείµενο γύρω από την εικόνα, κάνοντας κλικ στο κουµπί .

Εκτός από τη γραμμή εργαλείων οι ρυθμίσεις της εικόνας γίνονται και από το παράθυρο διαλόγου που ανοίγει αν κάνω διπλό κλικ πάνω στην εικόνα ή με επιλεγμένη την εικόνα επιλέγω «Εικόνα» από το μενού «Μορφή».

Ερωτήσεις1. Πώς δηµιουργούµε ένα νέο έγγραφο; 2. Πώς αποθηκεύουµε ένα έγγραφο στη δισκέτα µας; 3. Μπορείτε να περιγράψετε τη βασική οθόνη του Word; 4. Τι ακριβώς κάνει το εργαλείο ζουµ; 5. Ποιους κανόνες ακολουθεί η ονοµασία των αρχείων; 6. Ποιος είναι ο βασικός φάκελος αποθήκευσης των αρχείων µου; 7. Αν επιλέξετε την εντολή Έξοδος, χωρίς να έχετε αποθηκεύσει το έγγραφό σας, το Word σας

προειδοποιεί και σας δίνει την ευκαιρία να αποθηκεύσετε τις αλλαγές που έχετε κάνει. [Σ ή Λ] 8. Εάν είστε σε προβολή διάταξης σελίδας, δε βλέπετε τα περιθώρια της σελίδας. [Σ ή Λ]. 9. Από το παράθυρο διαλόγου Αποθήκευση ως µπορούµε να επιλέξουµε τη µονάδα αποθήκευσης και

να δηµιουργήσουµε ένα νέο φάκελο για να αποθηκεύσουµε το αρχείο µας. [Σ ή Λ]. 10. Η κατακόρυφη γραµµή που αναβοσβήνει στην περιοχή του κειµένου λέγεται __________. [α. θέση

χαρακτήρα, β. θέση πλήκτρου, γ. σηµείο παρεµβολής, δ. δείκτης ποντικιού]. 11. Ένα νέο έγγραφο µπορούµε να το δηµιουργήσουµε από τα κουµπιά της γραµµής εργαλείων

______________. [α. µορφοποίησης, β. εικόνας, γ. βασικής, δ. σχεδίασης]. 12. Η εντολή για το κλείσιµο ενός εγγράφου βρίσκεται στο µενού _________. [α. Αρχείο, β.

Επεξεργασία, γ. Προβολή, δ. Εργαλεία]. 13. Όταν πατήσουµε _______ δηµιουργούµε µια νέα παράγραφο.

28

14. Όταν µια λέξη δε χωράει στην ίδια γραµµή και µεταφέρεται στην επόµενη, αυτό ονοµάζεται _______________.

15. Η µετακίνηση µε το πληκτρολόγιο µπορεί να γίνει πιο γρήγορη από ό,τι µε το ποντίκι; [Σ ή Λ]. 16. Όταν πατήσετε δύο φορές το <F5>, επιλέγετε τη λέξη. [Σ ή Λ]. 17. Πατώντας <Ctrl>+<Home>, πάτε στην αρχή του εγγράφου. [Σ ή Λ]. 18. Η εντολή Επεξεργασία____________ Αποκοπή επαναφέρει τη λέξη που διαγράψατε. [α.

Αντιγραφή, β. Ακύρωση, γ. Απαλοιφή, δ. Αναίρεση] 19. Για να απαγορεύσετε την αυτόµατη αντικατάσταση της λέξης γαι µε για, απενεργοποιήστε τη

λειτουργία _______________. 20. Όταν πατήσουµε ___________ γίνεται έλεγχος ορθογραφίας. 21. Ο Θησαυρός µας δείχνει _______________ λέξεις. 22. Τα κουµπιά έντονης γραφής και υπογράµµισης βρίσκονται στη γραµµή εργαλείων

__________________ . 23. Πώς αντικαθιστούµε µια λέξη σε όλες τις εµφανίσεις της µέσα στο κείµενο µε µια άλλη; 24. Πώς µεταφέρουµε µια λέξη σε κοντινή απόσταση µε το ποντίκι; 25. Ποιες ενέργειες πρέπει να κάνουµε για να αντιγράψουµε ένα τµήµα κειµένου από ένα έγγραφο σε

ένα άλλο; 26. Η µετακίνηση µε το πληκτρολόγιο µπορεί να γίνει πιο γρήγορη από ό,τι µε το ποντίκι; [Σ ή Λ]. 27. Όταν πατήσετε δύο φορές το <F5>, επιλέγετε τη λέξη. [Σ ή Λ]. 28. Πατώντας <Ctrl>+<Home>, πάτε στην αρχή του εγγράφου. [Σ ή Λ]. 29. Η εντολή Επεξεργασία____________ Αποκοπή επαναφέρει τη λέξη που διαγράψατε. [α.

Αντιγραφή, β. Ακύρωση, γ. Απαλοιφή, δ. Αναίρεση] 30. Για να απαγορεύσετε την αυτόµατη αντικατάσταση της λέξης γαι µε για, απενεργοποιήστε τη

λειτουργία _______________. 31. Όταν πατήσουµε ___________ γίνεται έλεγχος ορθογραφίας. 32. Ο Θησαυρός µας δείχνει _______________ λέξεις. 33. Τα κουµπιά έντονης γραφής και υπογράµµισης βρίσκονται στη γραµµή εργαλείων

__________________ . 34. Πώς αντικαθιστούµε µια λέξη σε όλες τις εµφανίσεις της µέσα στο κείµενο µε µια άλλη; 35. Πώς µεταφέρουµε µια λέξη σε κοντινή απόσταση µε το ποντίκι; 36. Ποιες ενέργειες πρέπει να κάνουµε για να αντιγράψουµε ένα τµήµα κειµένου από ένα έγγραφο σε

ένα άλλο; 37. Όταν επιλέξετε δύο διαδοχικές λέξεις, θα υπογραµµιστούν µόνο οι λέξεις και όχι το κενό µεταξύ

τους; [Σ ή Λ] 38. Μπορούµε να έχουµε οποιοδήποτε µέγεθος χαρακτήρων θέλουµε. [Σ ή Λ] 39. Το διάστιχο ρυθµίζει την απόσταση µεταξύ δύο παραγράφων. [Σ ή Λ] 40. Αν δεν έχουµε επιλέξει χαρακτήρες, οι αλλαγές που κάνουµε στη µορφή των χαρακτήρων θα

εφαρµοστούν στο __________________________________ 41. Για να αντιγράψουµε τη µορφοποίηση µιας λέξης σε άλλες χρησιµοποιούµε το εργαλείο

____________________. 42. Για να εισαγάγω το σύµβολο του τηλεφώνου ως χαρακτήρα πρέπει να

________________________________________ 43. Οι γραµµές που απέχουν µεταξύ τους µε ίσο ύψος του µεγαλύτερου χαρακτήρα της γραµµής, λέµε

ότι χρησιµοποιούν _______ διάστιχο [α. διπλό, β. τουλάχιστο, γ. µονό, δ. απλό] 44. Η αρνητική εσοχή φέρνει το κείµενο __________ περιθώριο [α. πριν το αριστερό, β. στο κέντρο της

παραγράφου, γ. δεξιά από το δεξιό, δ. πριν από το δεξιό]. 45. Πώς µπορώ να δηµιουργήσω µια λίστα µε ρόµβους; 46. Όταν επιλέξετε την επιλογή τρέχουσα σελίδα, εκτυπώνεται το επιλεγµένο κείµενο. [Σ ή Λ] 47. Με <Alt>+<Enter> εισάγουµε µια νέα σελίδα. [Σ ή Λ]

29

48. Μπορούµε να εκτυπώνουµε τους αριθµούς των σελίδων στο πάνω δεξιό µέρος του εγγράφου µας. [Σ ή Λ]

49. Η κεφαλίδα τυπώνεται στο πάνω περιθώριο. [Σ ή Λ] 50. Αν επιλέξουµε οριζόντιο προσανατολισµό, το έγγραφο θα τυπωθεί κατά ______________ της

σελίδας. 51. Με το κουµπί _______________ της γραµµής εργαλείων Κεφαλίδες και Υποσέλιδα πηγαίνουµε

από την κεφαλίδα στο υποσέλιδο. 52. Κάντε κλικ στο κουµπί _________ για να δείτε πώς θα εκτυπωθεί το έγγραφό σας.53. Για να εκτυπώσετε το επιλεγµένο κείµενο, κάντε κλικ στο κουµπί ___________________ . [α.

Όλες, β. Επιλογή, γ. Σελίδες, δ. Τρέχουσα Σελίδα] 54. Για να χωρίσουµε ένα έγγραφο σε ενότητες, εισάγουµε µια ______________.55. Εάν δεν έχουµε κεφαλίδες και υποσέλιδα, η αρίθµηση των σελίδων γίνεται µε

___________________ 56. Μία εικόνα ClipArt εισάγεται από το µενού Μορφή; [Σ ή Λ] 57. Από το µενού που εµφανίζεται µε δεξί κλικ πάνω σε µια εικόνα, µπορούµε να εµφανίσουµε τη

γραµµή εργαλείων Εικόνα [Σ ή Λ] Με το κουµπί _____________________ εφαρµόζουµε ίση κατακόρυφη απόσταση µεταξύ τριών 58. Με την εντολή ______________ ελέγχουµε εάν το κείµενο θα εµφανιστεί γύρω από την εικόνα. 59. επιλεγµένων αντικειµένων.60. Τι κάνει το κουµπί <Ρύθµιση εικόνας> στη γραµµή εργαλείων Εικόνα. 61. Πως µπορεί να φαίνεται η εικόνα πίσω από το κείµενο;

Ασκήσεις

Άσκηση 1: Να γραφτεί το παρακάτω κείμενο με την λιγότερο δυνατή πληκτρολόγηση.

30

Άσκηση 2: Να γραφτεί το παρακάτω κείμενο:

Άσκηση 3: a. Ανοίξτε τον επεξεργαστή κειμένου Microsoft Word για να δημιουργήσετε ένα έγγραφο.b. Σε ένα νέο έγγραφο ορίστε το αριστερό και το δεξί περιθώριο σε δύο εκατοστά (από τη ν επιλογή

«ΑρχείοΔιαμόρφωση σελίδας»).c. Γράψτε το παρακάτω κείμενο:

d. Ανάμεσα στο τίτλο «Χρονογράφημα …..» και την πρώτη παράγραφο αφήστε μια κενή γραμμή.e. Κάντε τον τίτλο έντονο και στοιχίστε τον στο κέντρο.f. Επιλέξτε τι δύο παραγράφους και εφαρμόστε πλήρη στοίχιση.g. Επιλέξτε όλο το κείμενο και αλλάξτε τη γραμματοσειρά σε Arial.h. Υπογραμμίστε τη φράση «οτιδήποτε κινείται στην οθόνη»i. Δώστε στον τίτλο χρώμα σκούρο μπλε και στο υπόλοιπο κείμενο χρώμα σκούρο πράσινο.j. Επιλέξτε τις δύο παραγράφους και ρυθμίστε την εσοχή της πρώτης γραμμής τους περίπου στα 0,5

εκατοστά. k. Από το μενού «Μορφή» επιλέξτε την εντολή «Παράγραφος» και κάντε το διάστιχο όλου του

κειμένου «1,5 γραμμή».l. Αντιγράψτε το όνομα του μαθητή μια γραμμή κάτω από το

κείμενο. m. Κάνοντας δεξί κλικ πάνω στη λέξη «βοβαρδίζω» διορθώστε το

λάθος με τη σωστή λέξη που σας προτείνει ο ορθογράφος.n. Πηγαίνετε στο τέλος του τίτλου και από το μενού Εισαγωγή

επιλέξτε ΕικόναΈτοιμες εικόνες Clip Art. Στη συνέχεια επιλέξτε

Χρονογράφημα του μαθητή Θεοχάρη ΠαπαδόπουλουΤα μεσάνυχτα με βρήκαν στο «BIG FUN» να πιλοτάρω ένα F16 και να βοβαρδίζω οτιδήποτε κινείται στην οθόνη.Στο σπίτι, πριν κοιμηθώ, κοίταξα τη φωτογραφία του παππού και της γιαγιάς, έξω από το πατρικό της μητέρας μου στην όμορφη Κυρήνεια ……………..

κτίριο του σχολείου, από τις 8:30 το πρωί µέχρι τις 13:30 το µεσηµέρι.

31

«Οργάνωση Clip Συλλογές του OfficeΦυτά» και εισάγετε με «σύρε και άφησε» την διπλανή εικόνα:

o. Μικρύνετε την εικόνα και αλλάξτε την «Αναδίπλωση του κειμένου» σε Τετράγωνη (διπλό κλικ πάνω στην εικόνα και στο παράθυρο που ανοίγει «Μορφή»). Στη συνέχεια μετακινείστε την εικόνα ώστε να εμφανίζετε δεξιά του κειμένου.

Άσκηση 4Να γράψετε το παρακάτω κείμενο:

Ο∆ΗΓΙΕΣ: Στο παραπάνω κείµενο εφαρµόστε :

1) Αρχιγράµµατα στις δυο παραγράφους. 2) Υπογραµµίστε µόνο τις λέξεις στη δεύτερη παράγραφο 3) Η φράση Εθελοντική Αιµοδοσία στην 1η παράγραφο να είναι ανάγλυφη. 4) Η επικεφαλίδα του κειµένου να είναι στο µέσον του κειµένου, να έχει χρώµα κόκκινο και το µέγεθός της να είναι 18. 5) Όλο το κείµενο(και η επικεφαλίδα) να έχει περίγραµµα διπλής γραµµής. 6) Προσθέστε στην κεφαλίδα µε την ένδειξη "Επείγον" 7) Να γίνει προσανατολισµός του κειµένου σε οριζόντια διάταξη 8) ∆ιαγράψτε τις οδηγίες και αποθηκεύστε το έγγραφο στο φάκελό σας.

32

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Οι µαθητές και οι καθηγητές του 3ου Ενιαίου Λυκείου Πολίχνης οργανώνουν τριήµερη Εθελοντική Αιµοδοσία σε συνεργασία µε το Κέντρο Αιµοδοσίας του Νοσοκοµείου Παπαγεωργίου. Η αιµοδοσία θα γίνει από την Τετάρτη 3 Απριλίου µέχρι και την Παρασκευή 5 Απριλίου στο κτίριο του σχολείου, από τις 8:30 το πρωί µέχρι τις 13:30 το µεσηµέρι.

Επεξεργασία Κειμένου (3)

Καλλιτεχνικό κείμενο ( WordArt )

Εάν θέλουμε να εισάγουμε κείμενο που να μοιάζει σαν ζωγραφισμένο (καλλιτεχνικό) μπορούμε να

επιλέξουμε από το μενού ΕισαγωγήΕικόναWordArt ή να πατήσουμε το κουμπί στη γραμμή εργαλείων σχεδίασης.Στο παράθυρο που ανοίγει γράφουμε το κείμενο, επιλέγουμε μέγεθος και γραμματοσειρά. Το καλλιτεχνικό κείμενο που δημιουργείται αποτελεί ένα γραφικό αντικείμενο το οποίο συμπεριφέρεται ως εικόνα. Μπορούμε να το τροποποιήσουμε χρησιμοποιώντας τη δική του γραμμή εργαλείων που φαίνεται παρακάτω.

ΣχεδίασηΗ δηµιουργία των σχηµάτων επιτυγχάνεται µε τη χρήση των σχεδιαστικών εργαλείων και των έτοιµων αυτόµατων σχηµάτων που διαθέτει το Word. Για την διευκόλυνσή μας όλα τα εργαλεία της σχεδίασης είναι τοποθετημένα στη γραμμή εργαλείων.

Από τη γραμμή αυτή μπορούμε να επιλέξουμε ένα σχήμα π.χ. ένα ορθογώνιο και να το σχεδιάσουμε μέσα σε ένα καμβά. Ο καμβάς είναι ένα ορθογώνιος χώρος μέσα στον οποίο βρίσκεται το σχέδιο μας και μας βοηθά στον χειρισμό των σχημάτων που σχεδιάσαμε σαν ένα. Αν θέλουμε μπορούμε να σχεδιάσουμε έξω από τον καμβά, αλλά στη συνέχεια καλό θα είναι να γίνει ομαδοποίηση όλων ων σχημάτων του σχεδίου μας.Στη συνέχεια μπορούμε να μορφοποιήσουμε το σχήμα, όπως να αλλάξουμε το χρώμα και τη μορφή του περιγράμματός του, να το γεμίσουμε με χρώμα, να του βάλουμε σκιά ή να το κάνουμε τρισδιάστατο.Αν το μόνο που θέλω είναι ένα ορθογώνιο με κείμενο τότε επιλέγω το σχήμα «πλαίσιο κειμένου». Αν θέλω να γράψω μέσα στα υπόλοιπα σχήματα πατάω δεξί κλικ πάνω στο σχήμα και επιλέγω προσθήκη κειμένου.

33

Εάν κρατάμε το Shift πατηµένο όταν σχεδιάζουμε µε το εργαλείο ορθογωνίου ή έλλειψης δηµιουργείται αντίστοιχα τετράγωνο ή κύκλος.

Μέσα στα αυτόματα σχήματα μπορούμε να βρούμε διάφορα σχήματα όπως τρίγωνα, βέλη, επεξηγήσεις, πολύγωνα κ.α.

Για να επιλέξουμε ένα σχήμα κάνουμε κλικ πάνω στο περίγραμμα και εμφανίζονται οκτώ σημεία (ή δύο για τη γραμμή). Αν θέλουμε να επιλέξουμε περισσότερα σχήματα μαζί κρατάμε πατημένο το Shift και κάνουμε κλικ πάνω στο καθένα τους ή σχεδιάζουμε ένα «νοητό» ορθογώνιο που να τα περικλείει. Για να αλλάξουμε το μέγεθος του πάμε σε ένα από τα οκτώ σημεία και αφού ο δείκτης του ποντικιού γίνει διπλό βέλος πατάμε και αυξομειώνουμε το μέγεθος του σχήματος σέρνοντας προς την κατάλληλη κατεύθυνση. Για να μετακινήσουμε ένα σχήμα πατάμε πάνω στο περίγραμμα και σέρνουμε το σχήμα προς την κατεύθυνση που επιθυμούμε. Για μεγαλύτερη ακρίβεια στη μετακίνηση μπορούμε να κρατάμε πατημένο καθώς σέρνουμε το σχήμα το Alt. Η μετακίνηση μπορεί να γίνει και με «αποκοπή επικόλληση». Αν θέλουμε να αντιγράψουμε ένα σχήμα κάνουμε «αντιγραφή – επικόλληση». Με τον συνδυασμό Ctrl και D , αφού έχουμε επιλέξει ένα σχήμα, δημιουργούμε ένα αντίγραφο του.

Αν θέλουμε να ομαδοποιήσουμε δύο η περισσότερα σχήματα τα επιλέγουμε, κάνουμε δεξί κλικ σε ένα από αυτά και τα ομαδοποιούμε. Αν μετανιώσουμε μπορούμε να κάνουμε κατάργηση της ομαδοποίησης. Πολλές φορές μπορούμε σε ένα σχέδιο να κάνουμε μερικές μικρές ομαδοποιήσεις και στο τέλος κάποιες μεγαλύτερες ή μία που να τα ομαδοποιεί όλα.

Τέλος να έχουμε υπόψη ότι μπορούμε ένα σχήμα να το περιστρέψουμε, να το αναστρέψουμε καθώς και να εμφανίσουμε ένα πλέγμα για να πετύχουμε καλύτερη στοίχιση των σχημάτων (κουμπί Σχεδίαση στη γραμμή εργαλείων Σχεδίασης). Ακόμη μπορούμε να αναδιπλώσουμε το κείμενο γύρω από το σχήμα καθώς και να αλλάξουμε τη διάταξη σχημάτων που επικαλύπτονται μεταξύ τους δηλαδή ποιο θα είναι σε πρώτο πλάνο, ποιο θα είναι αμέσως μετά, ποιο στο φόντο κ.τ.λ.

Στηλοθέτες

Οι στηλοθέτες μας δίνουν τη δυνατότητα να στοιχίσουμε το κείµενο που εισάγουμε σε µια συγκεκριµένη στήλη μέσα στη σελίδα και να µη χρησιµοποιούμε κενά διαστήµατα που προκαλούν προβλήµατα.

Υπάρχουν οι προκαθορισμένοι στηλοθέτες που εμφανίζονται πάνω στο χάρακα σε ίσες αποστάσεις όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. Επίσης υπάρχουν και οι στηλοθέτες που βάζουμε εμείς και εμφανίζονται με το σημάδι στο χάρακα. Για να μετακινηθούμε στη στήλη που ορίζει ένα στηλοθέτης χρησιμοποιούμε το πλήκτρο ΤΑΒ. Τονίζεται ότι κάθε παράγραφος μπορεί να έχει του δικούς της στηλοθέτες, ενώ όταν πατάμε το πλήκτρο Enter για να εισαγάγουμε µια νέα παράγραφο, αυτή «κληρονοµεί» τους στηλοθέτες αλλά και όλα τα

34

χαρακτηριστικά µορφοποίησης της προηγούµενης παραγράφου.

Για να ορίσουμε κάποιους στηλοθέτες μπορούμε να επιλέξουμε από το µενού Μορφή Στηλοθέτες… . Στο παράθυρο διαλόγου Στηλοθέτες που θα εµφανιστεί, δίνουμε τις θέσεις που θα τοποθετηθούν οι στηλοθέτες, το είδος της στοίχισής τους και, πιθανώς, τον οδηγό (τελείες ή γραµµή), που θα οδηγεί το µάτι από το κείµενο του ενός στηλοθέτη στον επόµενο, πατώντας κάθε φορά το κουµπί Ορισ µός . Όταν τελειώσουμε µε τον ορισµό των στηλοθετών και πατήσουμε το κουµπί ΟΚ, θα εµφανιστούν όλοι οι στηλοθέτες που ορίσαμε επάνω στο χάρακα.

Εναλλακτικά μπορούμε να τοποθετήσουμε του στηλοθέτες πατώντας πάνω στο χάρακα.Κάνουμε διαδοχικά κλικ στο κουµπί στο αριστερό µέρος του χάρακα, για να επιλέξουμε το είδος του στηλοθέτη που θέλουμε να εισάγουμε. Στη συνέχεια κάνουμε κλικ στη θέση που θέλουμε να τοποθετήσουμε το στηλοθέτη επάνω στο χάρακα. Αν δε μας ικανοποιεί η θέση που ορίσαμε σε ένα στηλοθέτη, µπορούμε να τον σύρουμε µε το ποντίκι μας σε µια νέα θέση του χάρακα

Αν θέλουμε να καταργήσουμε όλους τους στηλοθέτες που ορίσαμε σε κάποιες παραγράφους, αρκεί να επιλέξουμε τις παραγράφους από τις οποίες θέλουμε να καταργήσουμε τους στηλοθέτες και στη συνέχεια να επιλέξουμε το µενού ΜορφήΣτηλοθέτες. Στο παράθυρο διαλόγου Στηλοθέτες που θα εµφανιστεί, κάνουμε κλικ στο κουµπί Απαλοιφή όλων και στη συνέχεια κλικ στο κουµπί ΟΚ.Για να καταργήσουμε ένα στηλοθέτη μόνο μπορούμε γρήγορα να τον σύρουμε με το ποντίκι έξω από το χάρακα.

Πίνακες Ένας πίνακας αποτελείται από γραµµές και στήλες. Τα ορθογώνια που σχηµατίζονται ονοµάζονται κελιά. Σε κάθε κελί µπορεί να εισαχθεί κείµενο αλλά και πολλοί απλοί µαθηµατικοί τύποι για τον υπολογισµό διαφόρων ποσοτήτων (π.χ. άθροισµα). Αν θέλουμε αρκετούς υπολογισμούς τότε χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε προγράμματα υπολογιστικών φύλλα. Παρακάτω βλέπουμε πίνακα με 3 στήλες, 4 γραμμές και 12 κελιά.

ΕπιλογήΓια να επιλέξουμε γραμμές πάμε δίπλα στη γραμμή έξω από τον πίνακα, ο δείκτης του ποντικιού γίνεται βέλος, πατάμε και σέρνουμε το ποντίκι μέχρι να επιλέξουμε τις γραμμές που θέλουμε. Το ίδιο κάνουμε και για τις στήλες. Για να επιλέξω κάποια κελιά, πάω στο πρώτο κελί κοντά στο αριστερό περίγραμμά του, ο δείκτης του ποντικιού γίνεται βέλος όπως φαίνεται δίπλα, πατάμε και σέρνουμε το ποντίκι μέχρι να επιλέξουμε τα κελιά που θέλουμε.

Εισαγωγή πίνακα Από το µενού «Πίνακας» επιλέγουµε «ΕισαγωγήΠίνακας». Στο παράθυρο που εµφανίζεται, πληκτρολογούµε τον αριθµό των στηλών και τον αριθµό των γραµµών και πατάµε ΟΚ.

Εισαγωγή γραµµής Επιλέγουµε τη γραµµή κάτω ή πάνω από την οποία θέλουµε να εισάγουµε τη νέα γραµµή. Στη συνέχεια από το µενού «ΠίνακαςΕισαγωγή», επιλέγουµε «Γραµµές πάνω» ή «Γραµµές κάτω».

35

Εισαγωγή στήλης Επιλέγουµε τη στήλη δεξιά ή αριστερά από την οποία θέλουµε να εισάγουµε τη νέα γραµµή. Στη συνέχεια από το µενού «ΠίνακαςΕισαγωγή», επιλέγουµε «Στήλες δεξιά» ή «Στήλες αριστερά».

∆ιαγραφή γραµµής ή στήλης Επιλέγουµε τη γραµµή ή τη στήλη την οποία θέλουµε να διαγράψουµε και επιλέγουµε «Πίνακας ∆ιαγραφήΓραµµές ή Στήλες». ∆ιαίρεση κελιού σε δύο ή περισσότερα κελιά Επιλέγουµε το κελί (ή τα κελιά) που θέλουµε να διαιρέσουµε και επιλέγουµε «Πίνακας ∆ιαίρεση κελιών» Συγχώνευση δύο ή περισσότερων κελιών σε ένα κελί Μπορούµε να ενώσουµε δύο ή περισσότερα κελιά έτσι ώστε να γίνουν ένα, από το µενού «ΠίνακαςΣυγχώνευση κελιών» Περιγράµµατα και σκίαση Επιλέγουµε όλο τον πίνακα ή τα κελιά τα οποία θέλουµε να επεξεργαστούµε τα περιγράµµατά τους και/ή τη σκίασή τους και κάνουµε δεξί κλικ. Από το µενού που εµφανίζεται επιλέγουµε «Περιγράµµατα και σκίαση». Στην καρτέλα «Περιγράµµατα», µπορούµε να επιλέξουµε µία από τις παρακάτω ρυθµίσεις: Καµία: ∆εν θα εµφανίζεται περίγραµµα Πλαίσιο: Θα εµφανίζεται πλαίσιο µόνο γύρω από την επιλεγµένη περιοχή (δε θα εµφανίζονται οι ενδιάµεσες γραµµές των κελιών) Όλα: Θα εµφανίζονται όλες οι γραµµές µε το στυλ και το πλάτος που θα επιλέξουµε Πλέγµα: Θα εµφανίζεται το πλαίσιο µε το στυλ και το πλάτος που επιλέξαµε, ενώ οι ενδιάµεσες γραµµές των κελιών θα εµφανίζονται συνεχείς και λεπτές. Προσαρμογή : Στην προεπισκόπηση που εµφανίζεται δεξιά στο παράθυρο, µπορούµε να κάνουµε κλικ σε µια συγκεκριµένη γραµµή και να κάνουµε αλλαγές µόνο σ’ αυτή (αφού πρώτα επιλέξουµε στυλ, χρώµα και πλάτος) Από την καρτέλα «Σκίαση» µπορούµε να επιλέξουµε το χρώµα φόντου για τον πίνακα ή για τα επιλεγµένα κελιά.

Εµφάνιση / Εξαφάνιση γραµµών πλέγµατος Αν έχουµε επιλέξει να µην έχει περίγραµµα ο πίνακας, µπορούµε από την επιλογή «Απόκρυψη/Εµφάνιση γραµµών πλέγµατος» του µενού «Πίνακας» να κρύβουµε ή να εµφανίζουµε τις γραµµές πλέγµατος οι οποίες είναι βοηθητικές, όσο επεξεργαζόµαστε τον πίνακα. Οι γραµµές πλέγµατος, ακόµη κι όταν εµφανίζονται, δεν εκτυπώνονται στο χαρτί. Επανάληψη γραµµών επικεφαλίδας Επιλέγουµε τη γραµµή που θέλουµε να αποτελεί την επικεφαλίδα και από το µενού «Πίνακας» τσεκάρουµε την επιλογή «Επανάληψη γραµµών επικεφαλίδας». Αν ο πίνακας ξεπεράσει τα όρια μιας σελίδας η γραμμή επικεφαλίδα θα εμφανίζεται και στην επόμενη σελίδα.

Ταξινόµηση πίνακα Μπορούµε να ταξινοµήσουµε τον επιλεγµένο πίνακα σε αύξουσα ή φθίνουσα σειρά κάποιας στήλης του (και στη συνέχεια σε αύξουσα ή φθίνουσα σειρά κάποιας άλλης στήλης του). Αν έχουµε ορίσει γραµµή επικεφαλίδας η γραµµή αυτή δεν περιλαµβάνεται στην ταξινόµηση. Αν δεν έχουµε ορίσει γραµµή επικεφαλίδας, µπορούµε να επιλέξουµε στο παράθυρο της ταξινόµησης αν η 1η γραµµή του πίνακα είναι γραµµή επικεφαλίδων ή κανονική γραµµή του πίνακα.

36

Πεδία υπολογισµών Μπορούµε σε κάποιο κελί να εισάγουµε έναν τύπο υπολογισµού. Αν για παράδειγµα, κάποια στήλη περιλαµβάνει τιµές οι οποίες θέλουµε στο τέλος να αθροιστούν, επιλέγουµε το κελί στο οποίο θέλουµε να εµφανιστεί το άθροισµα και στη συνέχεια από το µενού «Πίνακας» επιλέγουµε «Τύπος». Στο πλαίσιο «Τύπος» προτείνεται ο τύπος = SUM(ABOVE) που είναι στη συγκεκριµένη περίπτωση ο σωστός. Αν θέλαµε να αθροίσουµε τις τιµές της γραµµής θα έπρεπε να διορθώσουµε τον τύπο ως εξής: =SUM(LEFT). Από το πτυσσόµενο πλαίσιο «Επικόλληση συνάρτησης» µπορούµε να επιλέξουµε κάποια άλλη συνάρτηση υπολογισµού (π.χ. AVERAGE για τον υπολογισµό του µέσου όρου, ΜΑΧ για το µέγιστο, ΜΙΝ για το ελάχιστο κ.λ.π.)

Ιδιότητες πίνακα Από την επιλογή «Ιδιότητες πίνακα» του µενού «Πίνακας» µπορούµε να αλλάξουµε διάφορα στοιχεία που αφορούν όλο τον πίνακα, τις γραµµές, τις στήλες ή µεµονωµένα κελιά του. Π.χ. από την καρτέλα «Γραµµή» µπορούµε αν αλλάξουµε το ύψος της επιλεγµένης γραµµής, από την καρτέλα «Στήλη» το πλάτος της επιλεγµένης στήλης, από την καρτέλα «Κελί» τη στοίχιση του κειµένου µέσα στο επιλεγµένο κελί. Μετατροπή κειµένου σε πίνακα και το αντίστροφο Από την επιλογή «Μετατροπή» του µενού «Πίνακας» µπορούµε να µετατρέψουµε ένα επιλεγµένο κείµενο σε πίνακα ή έναν επιλεγµένο πίνακα σε κείµενο.

Αυτόματη ΠροσαρμογήΣημαντική επιλογή είναι η «Αυτόματη Προσαρμογή στο Παράθυρο» όπου το μέγεθος του πίνακα αυξάνεται ώστε να καταλάβει όλη τη σελίδα καθώς και η «Αυτόματη Προσαρμογή στα Περιεχόμενα» όπου ο πίνακα προσαρμόζεται ώστε να χωρά ακριβώς τα περιεχόμενα των κελιών.

Οι περισσότερες μορφοποιήσεις γίνονται και από την γραμμή εργαλείων «Πίνακες και Περιγράμματα».

Αντικείμενα (Δεδομένα) από άλλα προγράμματαΜπορούμε αν θέλουμε να εισάγουμε δεδομένα από αλλά προγράμματα στον επεξεργαστή κειμένου Word. Τα δεδομένα αυτά μπορεί να είναι ένα γράφημα από το Excel, ένα οργανόγραμμα, μία εξίσωση κ.α.. Τα δεδομένα αυτά εμφανίζονται ως ένα αντικείμενο το οποίο μπορούμε να το χειριστούμε όπως μία εικόνα. Η αλλαγή των δεδομένων ενός αντικειμένου γίνεται πατώντας δύο φορές πάνω στο αντικείμενο οπότε ανοίγει με το αντίστοιχο πρόγραμμα. Αυτή η σπουδαία δυνατότητα ονομάζεται Ενσωμάτωση και Σύνδεση Αντικειμένων (OLE)

Για την δημιουργία εξισώσεων μπορώ να επιλέξω «ΕισαγωγήΑντικειμένωνMicrosoft Equation»

37

Ερωτήσεις1. Ένα τρίγωνο εισάγεται από την επιλογή Βασικά Σχήµατα της εντολής «Αυτόµατα Σχήµατα». [Σ ή

Λ] 2. Το χρώµα ενός πλαισίου κειµένου είναι πάντα λευκό. [Σ ή Λ] 3. Τι είναι το πλέγµα; 4. Τι κάνει η εντολή οριζόντια αναστροφή; 5. Πώς µπορούµε να σχεδιάσουµε ένα κύκλο µε κέντρο ένα σηµείο; 6. Πώς περιστρέφουµε ένα αντικείµενο; 7. Τι δυνατότητες έχουµε από το παράθυρο διαλόγου Εφέ Γεµίσµατος.8. Τα κελιά ενός πίνακα στο Word µπορούν να περιέχουν κείµενο, αριθµούς και εικόνες; [Σ ή Λ] 9. Σύροντας τη δεξιά πλευρά µιας στήλης προς τα αριστερά µπορούµε να αυξήσουµε το πλάτος της. [Σ

ή Λ] 10. Μπορούµε να πατήσουµε <Shift>+<Tab>, για να πάµε στο προηγούµενο κελί. [Σ ή Λ] 11. Μπορούµε να βάλουµε κόκκινο περίγραµµα σε πίνακα. [Σ ή Λ] 12. Για να αντιγράψουµε τη µορφοποίηση µιας λέξης σε άλλες, χρησιµοποιούµε το εργαλείο

____________________. 13. Μπορούµε να διαγράφουµε γραµµές σε ένα πίνακα, χρησιµοποιώντας το µενού

_________________________. 14. Η τοµή µιας στήλης και µιας γραµµής λέγεται ____________ [α. πίνακας, β. πλαίσιο, γ. κελί, δ.

κουτί] 15. Όταν είµαστε στο τελευταίο κελί ενός πίνακα και πατήσουµε το πλήκτρο <Tab> [α. πηγαίνουµε στο

προηγούµενο κελί, β. δηµιουργούµε µια νέα γραµµή, γ. επιστρέφουµε στο πρώτο δ. δηµιουργούµε µια νέα στήλη].

16. Πώς µπορώ συγχωνεύσω τρία συνεχόµενα κελιά; 17. Πώς µετακινούµαι στον επόµενο στηλοθέτη µέσα σε ένα κελί; 18. Τι κάνουµε για να χωρούν όλες οι τιµές στο πλάτος µιας στήλης;

Ασκήσεις1. Να δηµιουργήσετε ένα νέο έγγραφο και να κατασκευάσετε πίνακα µε το πρόγραµµα της τάξης σας.

Αφού το µορφοποιήσετε έτσι ώστε να είναι ελκυστικό, αποθηκεύστε το στο φάκελό σας, µε το όνοµα «Πρόγραµµα Α…».

∆ΕΥΤΈΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1η Μαθηµατικά

2η Αρχαία

3η Ιστορία

4η Πληροφορική

5η Θρησκευτικά

6η Γυµναστική

7η -

38

2. Να δηµιουργήσετε ένα νέο έγγραφο και να κατασκευάσετε πίνακα µε το πλήθος των µαθητών του σχολείου, κατά τάξη και φύλο. Αποθηκεύστε το έγγραφο στο φάκελό σας, µε το όνοµα «Μαθητές 3ου ΕΛ Πολίχνης». Μορφοποιείστε κατάλληλα τον πίνακα ώστε να έχει την παρακάτω µορφή:

ΜΑΘΗΤΕΣ 3ου ΕΛ ΠΟΛΙΧΝΗΣ

ΤΑΞΗ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ Α’ τάξη 31 31 Β’ τάξη 24 42 Γ’ τάξη 26 46

Προσθέστε στο τέλος µια νέα στήλη, βάλτε τίτλο «ΣΥΝΟΛΟ» έτσι ώστε να περιέχει τα σύνολα των µαθητών ανά τάξη, δηλ.

ΤΑΞΗ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΥΝΟΛΟ Α’ τάξη 31 31 62 Β’ τάξη 24 42 66 Γ’ τάξη 26 46 72

Τέλος, προσθέστε µια γραµµή στο τέλος, που να υπολογίζει τα σύνολα αγοριών, κοριτσιών και όλων των µαθητών του σχολείου.

ΤΑΞΗ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΥΝΟΛΟ Α’ τάξη 31 31 62 Β’ τάξη 24 42 66 Γ’ τάξη 26 46 72

ΣΥΝΟΛΑ 81 119 200

3. (Συνέχεια της άσκησης τρία του 5ου μαθήματος)a. Ανοίξτε και πάτε στο τέλος του κειμένου. Αφήστε μερικές κενές σειρές και από το μενού

πίνακες εισάγετε ένα πίνακα με 2 στήλες και 4 γραμμές.Χώρα Αριθμός ΠροσφύγωνΠακιστάν 100Ιράκ 220Ινδία 3

b. Αφού επιλέξετε την πρώτη γραμμή κάντε τα περιεχόμενά της έντονα και στοιχίστε τα στο κέντρο.

c. Εισάγετε μια καινούρια γραμμή μετά την πρώτη γραμμή του πίνακα και γράψτε στο πρώτο της κελί Τουρκία και στο δεύτερο 11.

d. Μικρύνετε το πλάτος των στηλών του πίνακα και στη συνέχεια, αφού τον επιλέξετε ολόκληρο στοιχίστε τον στο κέντρο.

39

4.

40

5. Δημιουργείστε το παρακάτω κείμενο χρησιμοποιώντας στηλοθέτες όπου χρειάζεται:

6. Χρησιμοποιώντας τη Σχεδίαση και την ΕισαγωγήΑντικειμένου δημιουργείστε το παρακάτω κείμενο:

41

Υπολογιστικά Φύλλα

Γνωριµία µε το πρόγραμμα υπολογιστικών φύλλων Microsoft Excel Καθηµερινά σχεδόν στη ζωή µας, χρειάζεται να κάνουµε αριθµητικές πράξεις. Από τα πανάρχαια χρόνια, ο άνθρωπος ένιωσε την ανάγκη να κάνει υπολογισµούς. Αρχικά χρησιµοποίησε τα δάχτυλά του, τον άβακα κλπ. Σήµερα είναι πολύ διαδεδοµένα τα "κοµπιουτεράκια", τα οποία κάνουν εύκολα και γρήγορα διάφορες αριθµητικές πράξεις. Η χρήση τους όµως, παρουσιάζει και αρκετές αδυναµίες. Ας υποθέσουµε, για παράδειγµα, ότι θέλουµε να υπολογίσουµε τον τόκο που θα πάρουµε, αν καταθέσουµε στην τράπεζα ένα κεφάλαιο 10.000.000 δρχ. για 60 µέρες, µε επιτόκιο 6%. Οι πράξεις γίνονται εύκολα και γρήγορα µ' ένα κοµπιουτεράκι. Τι πρέπει να κάνουµε όµως στην περίπτωση που θέλουµε να υπολογίσουµε τον τόκο για 90 µέρες; Πρέπει να ξανακάνουµε όλες τις πράξεις απ' την αρχή. Επίσης, στα κοµπιουτεράκια δεν εµφανίζονται όλοι οι αριθµοί που λαµβάνουν µέρος στις πράξεις, αλλά µόνο το τελικό αποτέλεσµα της πράξης. Τέλος, αν θελήσουµε να αλλάξουµε έστω κι έναν µόνο αριθµό, θα πρέπει να ξανακάνουµε όλες τις πράξεις απ' την αρχή. Το 1978, ο Νταν Μπρίκλιν, φοιτητής του Πανεπιστηµίου του Χάρβαρντ, σκέφτηκε να χρησιµοποιήσει τον υπολογιστή για να λύσει τα παραπάνω προβλήµατα που παρουσιάζονται στα κοµπιουτεράκια τσέπης. Έτσι, µαζί µε το φίλο του, τον Μποµπ Φράνκστον, κατασκεύασαν ένα πρόγραµµα, το οποίο είχε τη δυνατότητα να εµφανίζει στην οθόνη του Η/Υ τους αριθµούς σε στήλες, τον έναν κάτω από τον άλλο. Το κύριο χαρακτηριστικό του προγράµµατος αυτού, ήταν ότι µε την αλλαγή ενός αριθµού, οι υπολογισµοί ξαναγίνονταν αυτόµατα από τον υπολογιστή και το νέο αποτέλεσµα εµφανιζόταν στην οθόνη. Έτσι δηµιουργήθηκε το πρώτο ηλεκτρονικό υπολογιστικό φύλλο, το VisiCalc.

Είσοδος στο Microsoft Excel ΈναρξηΠρογράµµαταMicrosoft Excel (κλικ). Το βιβλίο εργασίας αποτελείται από φύλλα (φύλλο1, φύλλο2 κλπ.) και κάθε φύλλο έχει 256 στήλες (A,B,C κλπ.) και 65536 γραµµές (1,2,3 κλπ.). ∆ηλαδή µπορούµε µέσα στο ίδιο αρχείο, να έχουµε, περισσότερα από ένα, υπολογιστικά φύλλα (πχ η µισθοδοσία ενός υπαλλήλου µπορεί να καταχωρηθεί σε ένα βιβλίο µε 12 φύλλα - ένα για κάθε µήνα του έτους). Τα τετράγωνα που εµφανίζονται στην οθόνη ονοµάζονται κελιά. Ενεργοποιούµε ένα κελί κάνοντας κλικ µέσα σ’ αυτό. Ένα κελί ονομάζεται από την κάθετη στήλη και τη γραµµή στην οποία βρίσκεται. Πχ. το ενεργό κελί στην εικόνα είναι το C2 (σχετική αναφορά κελιού).

Εισαγωγή περιεχομένου σε ένα κελί: σε ένα κελί, µπορούµε να πληκτρολογήσουµε το περιεχόµενό του. Ότι πληκτρολογούµε εµφανίζεται και στην περιοχή διόρθωσης (ή γραμμή τύπων). Αν το κείµενο που πληκτρολογήσαµε σ’ ένα κελί έχει πλήθος χαρακτήρων µεγαλύτερο από το πλάτος του κελιού τότε α) αν το δεξί κελί είναι κενό, εµφανίζεται όλο το κείµενο β) αν το δεξί κελί δεν είναι κενό, εµφανίζονται µόνο οι χαρακτήρες που χωράνε στο δικό του κελί.

42

Αποθήκευση βιβλίου: Για να αποθηκεύσουµε το φύλλο, κάνουµε κλικ στο κουµπί . Την πρώτη φορά που αποθηκεύουµε το βιβλίο εργασίας, πρέπει να εισάγουµε όνοµα και περιοχή (δίσκο / φάκελο) αποθήκευσης.

Άνοιγµα βιβλίου : Για να βρούµε και να εµφανίσουµε στην οθόνη ένα βιβλίο εργασίας που

αποθηκεύσαµε κάποια άλλη φορά στο δίσκο, κάνουµε κλικ στο κουµπί .και στο παράθυρο που εµφανίζεται, ανοίγουµε (όπως και στην αποθήκευση) την περιοχή (δίσκο / φάκελο) που το είχαµε αποθηκεύσει. Μόλις εµφανιστούν τα αρχεία της περιοχής, κάνουµε κλικ στο αρχείο που θέλουµε να ανοίξουµε και τέλος κάνουµε κλικ στο κουµπί "Άνοιγµα".

Επιλογή ενός ή περισσότερων κελιών:• Για να επιλέξουµε ένα µόνο κελί, κάνουµε κλικ µέσα σ' αυτό. Για να επιλέξουµε περισσότερα από ένα κελιά, κάνουµε κλικ στο πρώτο κελί, κρατάµε πατηµένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και σέρνουµε το ποντίκι µέχρι να επιλεγούν όλα τα κελιά που θέλουµε. Για να επιλέξουµε ολόκληρη γραµµή, κάνουµε κλικ πάνω στον αριθµό της (αριστερά της γραµµής). Για να επιλέξουµε ολόκληρη στήλη, κάνουµε κλικ πάνω στο γράµµα της (πχ. C)

Αλλαγή γραµµατοσειράς, µεγέθους, Β,Ι,U: Μπορούµε να αλλάξουµε τον τύπο της γραµµατοσειράς καθώς και το µέγεθος των γραµµάτων των επιλεγµένων κελιών, χρησιµοποιώντας τους καταλόγους γραµµατοσειράς (πχ. Arial Greek) και µεγέθους (πχ. 10). Επίσης µπορούµε να µορφοποιήσουµε το περιεχόµενο των επιλεγµένων κελιών µε τα κουµπιά Β, Ι και U έτσι ώστε να γίνει πιο έντονο, πλάγιο ή υπογραµµισµένο αντίστοιχα. Τέλος, µπορούµε µε τα τρία τελευταία κουµπιά της παραπάνω εικόνας να στοιχίσουµε το περιεχόµενο των επιλεγµένων κελιών αριστερά, κέντρο ή δεξιά.

Αύξηση ή µείωση του πλάτους µιας στήλης Για να αυξήσουµε ή να µειώσουµε το πλάτος µιας στήλης, τοποθετούµε το δείκτη του ποντικιού ανάµεσα στο γράµµα της στήλης που θέλουµε να αλλάξουµε το πλάτος της και στο γράµµα της επόµενης στήλης, πατάµε το αριστερό πλήκτρο του και κρατώντας το πατηµένο, σέρνουµε το ποντίκι µέχρι το σηµείο που θέλουµε. Στην εικόνα θα αλλάξει το πλάτος της στήλης Α.

∆ιόρθωση των περιεχοµένων ενός κελιού: Ενεργοποιούµε πρώτα το κελί που θέλουµε να διορθώσουµε και µετά κάνουµε κλικ στην περιοχή διόρθωσης όπου και κάνουµε τις απαραίτητες διορθώσεις. Αν δεν κάνουµε κλικ στην περιοχή διόρθωσης και αρχίσουµε απευθείας να πληκτρολογούµε µέσα στο κελί, τότε αντικαθιστάται όλο το προηγούµενο περιεχόµενό του µ' αυτό που πληκτρολογούµε.

43

Εισαγωγή νέας γραµµής(ανάµεσα σε δύο άλλες) Κάνουµε δεξί κλικ στον αριθµό της γραµµής, πάνω από την οποία θέλουµε να εισάγουµε τη νέα γραµµή. Από το µενού που εµφανίζεται κάνουµε κλικ στην επιλογή "Εισαγωγή".

∆ιαγραφή γραµµής Κάνουµε δεξί κλικ στον αριθµό της γραµµής που θέλουµε να διαγράψουµε. Από το µενού που εµφανίζεται κάνουµε κλικ στην επιλογή "∆ιαγραφή".

Εισαγωγή νέας στήλης (ανάµεσα σε δύο άλλες) Κάνουµε δεξί κλικ στον αριθµό της γραµµής, αριστερά από την οποία θέλουµε να εισάγουµε τη νέα στήλη. Από το µενού που εµφανίζεται κάνουµε κλικ στην επιλογή "Εισαγωγή".

∆ιαγραφή στήλης Κάνουµε δεξί κλικ στο γράµµα της στήλης που θέλουµε να διαγράψουµε. Από το µενού που εµφανίζεται κάνουµε κλικ στην επιλογή "∆ιαγραφή".

Περιγράµµατα κελιών Αρχικά, επιλέγουµε τα κελιά στα οποία θέλουµε να προσθέσουµε περίγραµµα. Γιανα δούµε τα στυλ περιγράµµατος που έχουµε στη διάθεσή µας, κάνουµε κλικ στο βέλος δίπλα από το κουµπί "Περιγράµµατα" στη συνέχεια κάνουµε κλικ σε ένα περίγραµµα του µενού που εµφανίζεται.

Μετακίνηση - αντιγραφή επιλεγµένων κελιών

Αρχικά επιλέγουµε τα κελιά που θέλουµε να µετακινήσουµε ή να αντιγράψουµε. α) Μετακίνηση: Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αποκοπή" (ψαλίδι). Στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο πρώτο απ' τα κελιά όπου θέλουµε να µετακινηθούν τα επιλεγµένα κελιά ή επιλέγουµε µια περιοχή κελιών, ίδιου µεγέθους και σχήµατος (Για παράδειγµα αν είχαµε επιλέξει για αποκοπή, τα κελιά Α1, Α2 και Α3, µπορούµε τώρα να επιλέξουµε τα κελιά C1, C2 και C3 ή τα κελιά C8, C9 και C10) και πατάµε το κουµπί "Επικόλληση". Τα περιεχόµενα των επιλεγµένων κελιών, φεύγουν από την παλιά τους θέση και µπαίνουν στην καινούργια. β) Αντιγραφή: Κάνουµε κλικ στο κουµπί "Αντιγραφή" (δύο σελίδες). Στη συνέχεια κάνουµε κλικ στο πρώτο απ' τα κελιά όπου θέλουµε να µετακινηθούν τα επιλεγµένα κελιά ή επιλέγουµε µια περιοχή κελιών, ίδιου µεγέθους και σχήµατος και πατάµε το κουµπί "Επικόλληση". Τα περιεχόµενα των επιλεγµένων κελιών, µένουν και στην παλιά τους θέση, µπαίνουν και στην καινούργια.

44

Σχετικά με υπολογισμούς:

Οι γνωστές πράξεις των µαθηµατικών δηλώνονται με τα σύμβολα μέσα στην παρένθεση: Πρόσθεση (+), Αφαίρεση (-), Πολλαπλασιασµός (*), ∆ιαίρεση (/) και Ύψωση σε δύναµη (^).

∆ηµιουργία τύπων: Όταν σε κάποιο κελί θέλουµε να γίνει µία πράξη, τότε το περιεχόµενο του κελιού πρέπει να αρχίζει µε το σύµβολο =.

Αν σε κάποιο κελί εµφανισθούν τα σύµβολα #### αυτό σηµαίνει ότι η τιµή του κελιού έχει πιο πολλά ψηφία απ’ το πλάτος του κελιού. Για να εµφανισθεί η τιµή πρέπει να αυξήσουµε το πλάτος του κελιού.

Παράδειγµα: Στα κελιά Α1και Α2 υπάρχουν δύο αριθµοί πχ. ο 100 και ο 50. Έστω ότι το κελί Α4 θέλουµε να περιέχει το άθροισµα των δύο αριθµών. Ενεργοποιώντας το κελί Α4 πληκτρολογούµε =Α1+Α2 και πατώντας ENTER ή κάνοντας κλικ σε κάποιο άλλο κελί, εµφανίζεται µέσα στο κελί Α4 ο αριθµός 150 (που είναι το άθροισµα του 100 και του 50). Αλλάζοντας την τιµή του ενός απ’ τα κελιά Α1, Α2 παρατηρούµε ότι το άθροισµά τους αλλάζει αυτόµατα. (Να επαναλάβετε την παραπάνω διαδικασία αλλά στο κελί Α4 να πληκτρολογήσετε =100+50. Τι παρατηρείτε; Ποιος από τους δύο τύπους είναι ο καλύτερος και γιατί;).

Περιοχή κελιών Πχ. τα κελιά Α1, Α2, Α3, Α4 και Α5 ορίζουν µια περιοχή που συµβολίζεται ως εξής: Α1:Α5

Συναρτήσεις: Άθροισµα: =SUM(κελί1 : κελί2) Υπολογίζει το άθροισµα των αριθµών από το κελί 1 µέχρι και το κελί 2 Μετρητής: =COUNT(κελί1: κελί2) Υπολογίζει το πλήθος των αριθµών από το κελί 1 µέχρι και το κελί 2 Μέγιστο: =MAX(κελί1 : κελί2) Υπολογίζει το µεγαλύτερο των αριθµών από το κελί 1 µέχρι και το κελί 2 Στρογγύλευση: =ROUND(τιµή; αριθμός δεκαδικών ψηφίων) Στρογγυλεύει το όρισμα τιµή κράτωντας τόσα δεκαδικά ψηφία όσα δηλώνει το όρισμα «αριθμός δεκαδικών ψηφίων»

Μέσος όρος: =AVERAGE(κελί1: κελί2) Υπολογίζει το µέσο όρο των αριθµών από το κελί 1 µέχρι και το κελί 2 Τετρ. ρίζα: =SQRT(κελί) Υπολογίζει την τετρ. ρίζα του αριθµού που βρίσκεται στο κελί Ελάχιστο: =MIN(κελί1 : κελί2) Υπολογίζει το µικρότερο των αριθµών από το κελί 1 µέχρι και το κελί 2

Το κουµπί Η άθροιση αριθµών είναι η πιο συνηθισµένη πράξη που κάνουµε µέσα σ' ένα λογιστικό φύλλο. Γι'

αυτό, το Excel, εκτός από τη συνάρτηση SUM διαθέτει και το κουµπί , το οποίο χρησιµοποιείται για να αθροίσουµε αριθµούς που είναι καταχωρηµένοι σε συνεχόµενα κελιά. Επιλέγουµε τα κελιά που

θέλουµε να αθροίσουµε και πατάµε το κουµπί . Το άθροισµα εµφανίζεται στο επόµενο κελί (µετά τον τελευταίο αριθµό που αθροίστηκε).

Αντιγραφή τύπων: Παρατηρούµε ότι όταν αντιγράφουµε κελιά που περιέχουν τύπους (αρχίζουν µε =),

45

τότε µεταβάλλονται ανάλογα τα ορίσµατα του τύπου Πχ. το =SUM(Α1:Α3) γίνεται =SUM(Β1:Β3) αν μεταφερθεί στην ίδια στήλη μια γραμμή κάτω. Κατά την μετακίνηση όμως ο τύπος παραμένει αμετάβλητος. Η µέθοδος αυτόµατης συµπλήρωσης τύπων σε συνεχόµενα κελιά Έστω ότι σε ένα λογιστικό φύλλο, έχουµε εισάγει τα είδη που αγοράσαµε από ένα βιβλιοπωλείο, την τιµή µονάδας του κάθε είδους και την ποσότητα που αγοράσαµε. Θέλουµε να υπολογίσουµε για κάθε είδος χωριστά, το κόστος (=τιµή µονάδας * ποσότητα), το ΦΠΑ (=κόστος * 18 / 100) και το συνολικό ποσό (=Κόστος + ΦΠΑ). Αρχικά πληκτρολογούµε τα περιεχόµενα των στηλών A, B και C. Στη συνέχεια, στο κελί D3 εισάγουµε τον τύπο =B3*C3. Στα κελιά D4, D5 και D6 δεν είναι ανάγκη να ξαναγράψουµε τους αντίστοιχους τύπους. Μπορούµε να αντιγράψουµε τον τύπο του κελιού D3 ως εξής:

Τοποθετούµε το δείκτη του ποντικιού στην κάτω δεξιά γωνία του κελιού D3. Ο δείκτης του ποντικιού µετατρέπεται σε σταυρό. Πατάµε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού και κρατώντας το πατηµένο, σέρνουµε το ποντίκι µέχρι το κελί D6 και αφήνουµε το πλήκτρο. Αυτόµατα, συµπληρώνονται τα ελιά D4, D5 και D6 µε τους αντίστοιχους τύπους. Το ίδιο µπορούµε να κάνουµε και στις στήλες ΦΠΑ και ΣΥΝΟΛΟ (εισάγοντας τους αντίστοιχους τύπους μόνο για τι πρώτο κελί). Τέλος επιλέγοντας τα κελιά

F3, F4, F5 και F6 και πατώντας το κουμπί εμφανίζεται στο κελί F7 το συνολικό ποσό που πληρώσαμε στο βιβλιοπωλείο.

Προσοχή στην αυτόµατη συµπλήρωση τύπων!!! Παρακάτω δίνεται ένα παράδειγμα που χρήζει προσοχής.

Παράδειγµα: Ρωτήθηκαν 250 µαθητές πόσες φορές χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και οι απαντήσεις τους ήταν: Κάθε µέρα: 65 µαθητές, 2-3 φορές την εβδοµάδα: 72 µαθητές, 1 φορά την εβδοµάδα: 63 µαθητές, 1-2 φορµήνα: 30 µαθητές, Σπανιότερα: 20 µαθητές

Στη στήλη Α εισάγουμε τις κατηγορίες των απαντήσεων (Κάθε μέρα ….. Σπανιότερα) και στη στήλη Β τις αντίστοιχες απαντήσεις (65, …, 20). Στη συνέχεια στ κελί Β6 υπολογίζουμε το άθροισμα των απαντήσεων. Θέλουμε στη στήλη C να υπολογίσουµε τα ποσοστά των απαντήσεων. Αν στο κελί C1 εισάγουµε τον τύπο = Β1/Β6 θα υπολογιστεί το ποσοστό της απάντησης «Κάθε µέρα» (σαν δεκαδικός αριθµός). Στη συνέχεια αν αντιγράψουµε (µε αυτόµατη συµπλήρωση) τον τύπο αυτό π.χ. στο κελί C2 θα δούµε ότι ο τύπος αντιγράφεται ως εξής: = B2/B7. Το Β1 µετατράπηκε αυτόµατα σε Β2 (πράγµα που το θέλαµε), όµως το Β6 µετατράπηκε αυτόµατα σε Β7 (ενώ θέλαµε να διατηρηθεί το κελί Β6). Για να µη συµβεί αυτό, δηλ. για να παραµείνει αµετάβλητο το κελί Β6 κατά την αυτόµατη συμπλήρωση πρέπει στο κελί C1να γράψουμε τον τύπο: =Β1/$Β$6 (απόλυτη αναφορά κελιού). Αυτόν τον τύπο µπορούµε να τον αντιγράψουµε µε αυτόµατη συµπλήρωση στακελιά C2 µέχρι και C5. Στη συνέχεια αθροίζουµε τα κελιά C1 µέχρι και C5, στο κελί C6. Τέλος, για να εµφανίζονται τα ποσοστά στη γνωστή µορφή %, επιλέγουµε τα κελιά C1:C6 και πατάµε το κουµπί % (ή δεξί κλικ – Μορφοποίηση κελιών – Καρτέλα Αριθµός – επιλέγουµε Ποσοστό).

46

Ταξινόµηση γραµµών µε βάση το περιεχόµενο µιας στήλης Παράδειγµα: Ένα λογιστικό φύλλο περιέχει τρεις στήλες: "Επώνυµο", "Όνοµα" και "Ποσό σε δρχ.". Κάθε γραµµή του φύλλου είναι και ένας πελάτης της επιχείρησής µας. Θα ταξινοµήσουµε τις γραµµές του φύλλου (δηλ. τους πελάτες) σε αλφαβητική σειρά. Επιλέγουµε πρώτα τις γραµµές που θέλουµε να ταξινοµήσουµε. (κάνουµε κλικ στον αριθµό της πρώτης ραµµής και κρατώντας πατηµένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού, σέρνουµε το ποντίκι μέχρι να επιλεχθούνε όλες οι γραµµές που θέλουµε να ταξινοµήσουµε). Από το µενού "∆εδοµένα", κάνουµε κλικ στην επιλογή ταξινόμηση. Στο παράθυρο που εμφανίζεται εισάγουμε τη στήλη ως προς την οποία θέλουµε να γίνει η ταξινόµηση πχ. Στήλη Α δηλ. "Επώνυµο" (στο πρώτο πλαίσιο). Προαιρετικά, εισάγουµε και δεύτερη στήλη πχ. Στήλη Β δηλ. "Όνοµα" (στο δεύτερο πλαίσιο), αν για παράδειγµα, θέλουµε να γίνεται ταξινόµηση και ως προς το Όνοµα στην περίπτωση που δύο ή περισσότερα Επώνυµα είναι ίδια. Όµοια, µπορούµε να εισάγουµε και τρίτη στήλη.

Τα Γραφήµατα Τα γραφήµατα παρουσιάζουν, µε έναν ξεχωριστό τρόπο, τα δεδοµένα του φύλλου εργασίας από το οποίο δηµιουργήθηκαν και ενηµερώνονται κάθε φορά που αλλάζουν τα δεδοµένα αυτά. Οι τύποι γραφηµάτων παρουσιάζουν και τονίζουν διαφορετικές όψεις των δεδοµένων μας, προσελκύουν την προσοχή και διευκολύνουν την προβολή συγκρίσεων και τάσεων.

∆ηµιουργία ενός γραφήµατος Για να δηµιουργήσουµε ένα γράφηµα, ακολουθούµε την παρακάτω διαδικασία: Για να µπορέσουμε να πάρουμε το σωστό αποτέλεσµα (γράφηµα), πρέπει ναεπιλέξουμε σωστά τα κελιά των δεδοµένων που μας ενδιαφέρουν, καθώς και τα αντίστοιχα κελιά µε τις ετικέτες που τα προσδιορίζουν.1. Επιλέγουµε τα δεδοµένα του φύλλου εργασίας που θέλουµε να απεικονίσουµε στο γράφηµα. 2. Επιλέγουµε τον τύπο του γραφήµατος που είναι πιο κατάλληλος για τα στοιχεία που θέλουµε να παρουσιάσουµε. 3. Αποφασίζουµε αν θέλουµε το γράφηµα να ενσωµατωθεί στο ίδιο φύλλο εργασίας µαζί µε τα δεδοµένα ή σε ξεχωριστό φύλλο γραφήµατος. 4. Χρησιµοποιούµε τον οδηγό γραφηµάτων, για να δηµιουργήσουµε αρχικά το γράφηµα. 5. Επιλέγουµε το γράφηµα, για να το µορφοποιήσουµε σύµφωνα µε τις προτιµήσεις µας.

Ερωτήσεις1. Πώς µπορούµε να πάµε απευθείας στο πρώτο κελί; (Απάντηση ctrl + home)2. Τι είναι η γραµµή τύπων; 3. Το ενεργό κελί εµφανίζεται µε κόκκινο περίγραµµα ;[Σ ή Λ] 4. Εάν έχουµε ξεχάσει κάποια στοιχεία, µπορούµε να εισάγουµε και άλλες στήλες. [Σ ή Λ] 5. Η διεύθυνση ενός κελιού εµφανίζεται στη γραµµή κατάστασης. [Σ ή Λ] 6. Ως σύµβολο πολλαπλασιασµού χρησιµοποιείται το ________.

[α. /, β. X, γ. * , δ. @] 7. Για να διορθώσετε το περιεχόµενο ενός κελιού, πατήστε______. [α. <Enter>, β. <F3>, γ. =, δ.

<F2>] 8. O τύπος για την αφαίρεση του περιεχόµενου του κελιού Α2 από το κελί Β2 είναι _________. 9. Οι στήλες στo Excel ονοµάζονται _____________________ . 10. Η σειρά εκτέλεση των πράξεων, εάν δε βάλουµε παρενθέσεις είναι ___________________. srdf11. Πώς µπορούµε να βλέπουµε κείµενο σε περισσότερες από µια γραµµές σε ένα κελί;; 12. Πώς θα εµφανίσετε έναν αριθµό µε ένα δεκαδικό ψηφίο; 13. Πώς θα επιλέξετε και θα ονοµάσετε µια περιοχή κελιών; 14. Μπορώ ένα κελί να το εµφανίσω µε περίγραµµα διπλής γραµµής. [Σ ή Λ]

47

15. Εάν πληκτρολογήσουµε σε ένα κελί 10+2-1, θα δούµε στο κελί 11. [Σ ή Λ] 16. Εάν ο αριθµός δε χωράει στο πλάτος ενός κελιού, εµφανίζονται θαυµαστικά. [Σ ή Λ] 17. Για να προσαρµόσουµε αυτόµατα το πλάτος µιας στήλης, ώστε να χωράει αυτό που γράψαµε,

αφού πάµε το δείκτη στη δεξιά πλευρά της στήλης πατάµε ______. [α. διπλό κλικ, β κλικ, γ. <Ctrl>+κλικ, δ. Το <Ctrl>+<Enter>]

18. Ως σύµβολο πολλαπλασιασµού χρησιµοποιείται το ________. [α. /, β. X, γ. * , δ. @] 19. Όταν διαγράψουµε τη γραµµή, της οποίας ένα κελί περιέχεται σε έναν τύπο, εµφανίζεται

______. [α. ###, β. ???, γ. Τίποτε, δ. #ΑΝΑΦ!] 20. Για να εµφανίσουµε το σύµβολο του ποσοστού, πατάµε ____. 21. Εάν πληκτρολογήσουµε σε ένα κελί 12-10, θα δούµε στο κελί _______ . 22. Όταν θέλουµε να εµφανίσουµε ένα κελί µε κίτρινο φόντο και κόκκινα γράµµατα, κάνουµε τις

ακόλουθες ενέργειες: _______ _____________. 23. Πώς µπορούµε να µεταφέρουµε το περιεχόµενο της περιοχής Α1:Α6 στην περιοχή C1:C6; 24. Πώς θα αποκόψετε και θα κολλήσετε τη γραµµή 5 µεταξύ της γραµµής 7 και 8.; 25. Μπορώ να εισαγάγω µια νέα στήλη µε την εντολή του µενού Εισαγωγή-Στήλες. [Σ ή Λ] 26. Εάν πληκτρολογήσουµε σε ένα κελί «=Α2*18%» και το αντιγράψω στο κελί της επόµενης

γραµµής στην ίδια στήλη, ο τύπος του νέου κελιού θα είναι «=Α3*18%». [Σ ή Λ] 27. Για να διαγράψουµε µια στήλη, την επιλέγουµε και πατάµε ______.

[α. διπλό κλικ, β Delete, γ. κουµπί <Αποκοπή>, δ. το <Ctrl>+<Enter>] 28. Για να διαγράψουµε ένα φύλλο εργασίας κάνουµε τις ακόλουθες ενέργειες

_______________________________. 29. Η εντολή Επεξεργασία - Απαλοιφή χρησιµοποιείται για να

___________________________________________. 30. Για να εισαγάγουµε ένα νέο κελί στη θέση Β5 και να µετακινήσουµε στη θέση C5 το

περιεχόµενο που υπήρχε στο κελί Β5 ___________________________________________. 31. Ποιο πλήκτρο πατάµε στο πληκτρολόγιο για την επιλογή µη γειτονικών δεδοµένων µε το

ποντίκι; 32. Τι είναι το γράφηµα ράβδων; 33. Μπορούµε να δηµιουργήσουµε ένα τρισδιάστατο γράφηµα µε µπάρες [Σ ή Λ] 34. Για να επιλέξουµε ένα γράφηµα, αρκεί να κρατήσουµε πατηµένο το Alt και να κάνουµε διπλό

κλικ πάνω του [Σ ή Λ] 35. Μπορούµε να δηµιουργούµε γραφήµατα µόνο σε νέα φύλλο εργασίας. [Σ ή Λ] 36. Τα γραφήµατα πίτας µπορούν να δείχνουν µόνο µία σειρά δεδοµένων. [Σ ή Λ] 37. Ο οριζόντιος άξονας ενός γραφήµατος είναι ο __ άξονας. [α. Χ, β. Υ, γ. Ζ, δ. Α] 38. Το υπόµνηµα σε ένα γράφηµα µας δείχνει ______________ [α. Ονόµατα κατηγοριών, β.

Ονόµατα στις σειρές δεδοµένων, γ. ∆είκτες δεδοµένων , δ. Τιµές άξονα ] 39. Το χρώµα κειµένου του τίτλου ενός γραφήµατος µπορεί να αλλάξει χρησιµοποιώντας την

εντολή ________.. 40. Για να τροποποιήσετε οποιοδήποτε αντικείµενο ενός γραφήµατος, πρέπει πρώτα να το

______________ . 41. Πώς ξεκινά ένας τύπος στο Excel; 42. Τι δηλώνει η αναφορά $Α3; 43. Όλες οι συναρτήσεις απαιτούν δύο ορίσµατα [Σ ή Λ] 44. Η συνάρτηση RAND παράγει ένα τυχαίο αριθµό µεταξύ του 1 και του 100 [Σ ή Λ] 45. Εάν πληκτρολογήσουµε σε ένα κελί «=Α2+$Β$1*18%» και το αντιγράψουµε στο κελί της

επόµενης γραµµής στην ίδια στήλη, ο τύπος του νέου κελιού είναι «=Α3+$Β$2*18%». [Σ ή Λ] 46. Για να εµφανιστεί ένας αριθµός ως χαρακτήρας πρέπει πρώτα να πληκτρολογήσουµε το ; . [Σ ή

Λ] 47. ________________ µπορεί να είναι το όρισµα µιας συνάρτησης. [α. Μια περιοχή, β Ένα κελί, γ.

∆ύο αριθµοί δ. Οποιοδήποτε από τα προηγούµενα]

48

48. Η συνάρτηση ______. υπολογίζει το µέσο όρο [α. ABS, β AVERAGE, γ. TIMEVALUE, δ. INTER]

49. Η συνάρτηση ________________ επιστρέφει την ηµεροµηνία. 50. Η συνάρτηση ______________ στρογγυλεύει τον αριθµό στο καθοριζόµενο πλήθος ψηφίων . 51. Πώς µπορούµε να προσθέσουµε στην κορυφή κάθε εκτυπωµένης σελίδας την ίδια λεζάντα; 52. Τι είναι η προεπισκόπηση εκτύπωσης; 53. Οι οριζόντιες και κατακόρυφες γραµµές που εµφανίζονται σε ένα φύλλο εργασίας ονοµάζονται

Γραµµές πλέγµατος. [Σ ή Λ] 54. Το όνοµα ενός φύλλου εργασίας τροποποιείται µε διπλό κλικ επάνω του. [Σ ή Λ] 55. Ένα φύλλο εργασίας λίγο µεγαλύτερο από µια σελίδα µπορεί να σµικρυνθεί για να εκτυπωθεί

ολόκληρο. [Σ ή Λ] 56. Ποια εντολή σας επιτρέπει να δείτε πώς θα εκτυπωθεί το φύλλο εργασίας. [α. ∆ιαµόρφωση

σελίδας, β. Προεπισκόπηση σελίδας, γ. Εκτύπωση, δ. Περιοχή εκτύπωσης] 57. Πώς µπορούµε να δούµε σε προεπισκόπηση συγκεκριµένες σελίδες του φύλλου εργασίας; 58. Για να εκτυπώσω τα σχόλια που υπάρχουν στο φύλλο εργασίας µου, πρέπει να

_____________________________ 59. Για να ρυθµίσετε τη σειρά µε την οποία θα εκτυπωθούν οι σελίδες ενός φύλλου εργασίας πρέπει

να :___________________ ___________________________

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση 1 1. Πληκτρολογήστε τα διπλανά

δεδομένα των στηλών Α,Β,C σε υπολογιστικό φύλλο στο Excel.

2. Τους αύξοντες αριθμούς και τους μήνες να τους δημιουργήσετε με αυτόματη συμπλήρωση (+).

3. Το σύνολο να το υπολογίσετε με την αυτόματη άθροιση (Σ).

4. Να μορφοποιήσετε το φύλλο όπως φαίνεται.

5. Επιλέξτε την περιοχή Β5:C17 και κάντε φθίνουσα ταξινόμηση με βάση τις Μηνιαίες Πωλήσεις.

6. Δημιουργήστε ένα αντίγραφο των δεδομένων στις διπλανές στήλες.

49

Άσκηση 21. Πληκτρολογήστε τα διπλανά δεδομένα σε

υπολογιστικό φύλλο στο Excel.2. Να μορφοποιήσετε το φύλλο όπως φαίνεται.3. Να υπολογίστε το κέρδος των τριμήνων και το

συνολικό κέρδος.

Άσκηση 31. Πληκτρολογήστε τα

διπλανά δεδομένα σε υπολογιστικό φύλλο στο Excel.

2. Να αυξήσετε τα πλάτη των στηλών, όσο χρειάζεται, ώστε να χωράνε τα περιεχόμενα των κελιών και να δημιουργήσετε τα περιγράμματα.

3. Να επιλέξετε τα κελιά A1, B1, C1, D1 και Ε1 ώστε να διαµορφώσετε τους τίτλους (έντονα γράµµατα, στο κέντρο του κελιού).

4. Να συµπληρώσετε τα άδεια κελιά των στηλών C, D και Ε µε τον καλύτερο τρόπο, έχοντας υπόψη σας ότι: Κρατήσεις = Ακαθ. αποδοχές * 20/100 και Καθαρές αποδοχές = Ακαθ. αποδοχές - Κρατήσεις.

5. Να τοποθετήσετε περιγράµµατα σε όλα τα κελιά. 6. Να εισάγετε, μεταξύ της 3ης και 4ης γραµµής, μια νέα γραµµή µε τα στοιχεία: Επώνυµο:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, Όνοµα: ΕΛΕΝΗ και Ακαθ. αποδοχές: 1400€ και να υπολογίσετε τις κρατήσεις και τις ακαθάριστες αποδοχές.

7. Να διαγράψετε τον υπάλληλο ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ (όλη τη γραµµή) 8. Να εισάγετε τη στήλη "Όνοµα πατρός" πριν απ΄ τη στήλη "Ακαθ.αποδοχές" 9. Να ταξινοµήσετε τους υπαλλήλους ως προς το Επώνυµο και στη συνέχεια ως προς το Όνοµά τους. 10. Να επιλέξετε οριζόντιο προσανατολισµό σελίδας.11. Να κάνετε προεπισκόπηση της εκτύπωσης και να εκτυπώσετε το υπολογιστικό φύλλο που

δημιουργήσατε.

50

Άσκηση 41. Πληκτρολογήστε τα παρακάτω δεδομένα σε υπολογιστικό φύλλο στο Excel με τη μορφοποίηση που

σας δίνεται.

2. Να κάνετε τους απαραίτητους υπολογισμούς. Χρησιμοποιήστε και την αυτόματη συμπλήρωση.

Άσκηση 51. Να δημιουργήσετε το διπλανό φύλλο

εργασίας σχετικά με τις εκλογές στο Δήμο Δεσκάτης και

2. Να εισάγετε ένα γράφημα στήλες που να δείχνει πως πήγε ο υποψήφιος Αντωνόπουλος Γ. στα τρία χωριά του δήμου. Υπόδειξη: Επιλέξτε τα κελιά Α3:D4 και ενεργοποιήστε το Οδηγό Γραφημάτων.

3. Να εισάγετε ένα γράφημα στήλες που να δείχνει πως πήγαν οι υποψήφιοι και στα τρία χωριά του δήμου. Υπόδειξη: Επιλέξτε τα κελιά Α3:D6 και ενεργοποιήστε το Οδηγό Γραφημάτων.

4. Να αλλάξετε τον τύπο του προηγούμενου γραφήματος σε Ράβδους. Υπόδειξη: Επιλέξτε Γράφημα Τύπος Γραφήματος.

5. Να εισάγετε ένα γράφημα πίτα που να δείχνει το μερίδιο των ψήφων που έχουν πάρει οι υποψήφιοι στο χωριό Αγ. Παρασκευή. Υπόδειξη: Επιλέξτε τα κελιά Α3:Α6 και C3:C6 και ενεργοποιήστε το Οδηγό Γραφημάτων.

6. Να υπολογίσετε το σύνολο των ψήφων για κάθε υποψήφιο και να εισάγετε γράφημα πίτα που να δείχνει το μερίδιο των ψήφων που πήρε ο καθένας στο σύνολο. Υπόδειξη: Αφού υπολογίσετε το σύνολο των ψήφων να χρησιμοποιήσετε το πλήκτρο Ctrl για να επιλέξετε τα κελιά Α3:Α6 και Ε3:Ε6. και στη συνέχεια ενεργοποιήστε το Οδηγό Γραφημάτων.

Άσκηση 6Να δημιουργήσετε ένα γράφημα που να περιέχει τις γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων f(x)=x^2 και f(x)=x^2+5 στο διάτημα [-10,10]. Υπόδειξη: (Χρησιμοποιήστε τον τύπο γραφήματος της Διασποράς και την αυτόματη συμπλήρωση για την δημιουργία των τιμών.)

51

Άσκηση 7Συμπληρώστε τα κενά στον παρακάτω πίνακα. έχοντας υπόψη τα παρακάτω:1. Στη στήλη «Μ.Ο. ΤΡΙΜΗΝΩΝ» συμπληρώνετε το μέσο όρο των τριών τριμήνων.2. Στη στήλη «Μ.Ο.» συμπληρώνετε το μέσο όρο του «ΜΟ Τριμήνων» και των γραπτών.3. Η στρογγύλευση γίνεται στον πλησιέστερο ακέραιο αριθμό.4. Απολυτήριο παίρνουν όσοι έχουν ΜΟ τουλάχιστον 10, οι υπόλοιποι μένουν μεταξεταστέοι. Σε

περίπτωση που κάποιος παίρνει απολυτήριο, στην στήλη «ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ» συμπληρώνετε «ΝΑΙ», σε διαφορετική περίπτωση «ΟΧΙ»

5. «Ενεργοί» μαθητές είναι όσοι έχουν πάρει βαθμό.

Υποδείξεις Ο γενικός τύπος της εντολής IF που θα χρειαστείτε για να εμφανιστεί η λέξη «ΝΑΙ» ή η λέξη «ΟΧΙ» στη

στήλη ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ είναι: =IF(συνθήκη ; σχόλιο όταν ισχύει η συνθήκη ; σχόλιο όταν δεν ισχύει η συνθήκη)

Πλήθος ενεργών μαθητών (στο κελί Ε21): =COUNTIF(J8:J14;">0"). Όμοια θα εργαστείτε για να υπολογίσετε το σύνολο αυτών που πήραν απολυτήριο και το σύνολο των μετεξεταστέων.

Η στρογγυλοποίηση μπορεί να γίνει με τη συνάρτηση ROUND(όρισμα για στρογγυλοποίηση; αριθμός δεκαδικών ψηφίων).

52

Επαναληπτική Άσκηση 8 1. Αντιγράψτε το αρχείο «Τελική Άσκηση Excel» από θέση που θα σας υποδειχθεί στο φάκελό σας.

Έπειτα ανοίξτε το αρχείο. 2. Εισάγετε δύο νέες γραμμές στην αρχή του φύλλου.3. Επιλέξτε τα κελιά με τις εισπράξεις από τις πωλήσεις των αυτοκινήτων και ορίστε τα ως αριθμούς

νομισματικής μονάδας ευρώ.4. Χρησιμοποιώντας την αυτόματη άθροιση (Σ) υπολογίστε το σύνολο των πωλήσεων για το 1ο

τρίμηνο και με το σταυρό συμπλήρωσης υπολογίστε έπειτα και το σύνολο για τα υπόλοιπα τρίμηνα.5. Υπολογίστε το μέσο όρο των πωλήσεων για τα 4 τρίμηνα, καθώς επίσης και ποιες είναι οι

χειρότερες και καλύτερες πωλήσεις στα 4 τρίμηνα για κάθε μάρκα αυτοκινήτου.6. Στο κελί J7 υπολογίστε τη διαφορά του κελιού Β7 από το F7.7. Στο κελί J8 υπολογίστε τον τύπο (Β5+C5)*7-9/3+2^38. Στον τύπο του κελιού J8 αλλάξτε το C5 με D4.9. Αναζητήστε το D4 σε όλο το φύλλο ως μέρος ενός τύπου.10. Γράψτε στο κελί Α1 τη φράση «Πωλήσεις αυτοκινήτων για το 2002». Επιλέξετε τα κελιά Α1:Η1 και

συγχωνεύστε τα. Ορίστε το μέγεθος της φράσης που γράψατε σε 13, τη γραμματοσειρά σε Arial και εφαρμόστε έντονη γραφή.

11. Διαγράψτε το περιεχόμενο των κελιών J7 και J8.12. Γύρω από όλα τα κελιά βάλτε ένα πράσινο διπλό περίγραμμα.13. Εισάγετε τρισδιάστατο γράφημα στήλες για τα 3 πρώτα τρίμηνα του 2002.14. Αλλάξετε τον τύπο του γραφήματος σε γραμμές με δείκτη σε κάθε τιμή.15. Κρύψτε το υπόμνημα του γραφήματος.16. Εισάγετε αριθμό σελίδας αριστερά στο υποσέλιδο και ημερομηνία δεξιά στην κεφαλίδα. Κάντε

προεπισκόπηση και ελέγξτε αν το φύλλο εκτυπώνεται εντάξει. 17. Αποθηκεύστε το αρχείο (βιβλίο) με το ίδιο όνομα αλλά με τύπο Excel 95.18. Κλείστε την εφαρμογή.

1. Ανοίξτε το Excel και το αρχείο «Τελική Άσκηση» που χρησιμοποιήσατε προηγουμένως.2. Από την επιλογή Γράφημα Δεδομένα αλλάξτε τα δεδομένα του γραφήματος ώστε να

περιλαμβάνει και το 4ο τρίμηνο.3. Επιλέξτε τον άξονα τιμών και πηγαίνετε στο πλαίσιο διαλόγου της μορφοποίησής του. Επιλέξτε

κλίμακα και αλλάξτε την κύρια μονάδα σε 100000.4. Επιλέξτε τα κελιά από Πωλήσεις ως Mercedes και τα κελιά του 3ου τριμήνου και εισάγετε ένα

γράφημα πίτα.5. Αν δεν υπάρχει εμφανίστε τη γραμμή εργαλείων Γράφημα.6. Επιλέξτε τη περιοχή γραφήματος (για το γράφημα πίτα) και βάλτε σκιά. Το ίδιο κάντε και με το

υπόμνημα.7. Πάλι στο γράφημα πίτα εμφανίστε σε κάθε κομμάτι πίτας την ετικέτα και το ποσοστό των

δεδομένων στα οποία αντιστοιχεί.8. Αποθηκεύστε το αρχείο (βιβλίο) με το ίδιο όνομα αλλά με τύπο Excel 95.9. Κλείστε την εφαρμογή.

53

∆ιαχείριση Πληροφοριών Και Επικοινωνίες Διαδικτυο - INTERNET

Βασικές γνώσεις

Δίκτυο υπολογιστών είναι ένα σύνολο υπολογιστών που επικοινωνούν μεταξύ τους. Όταν οι υπολογιστές βρίσκονται στο ίδιο κτήριο ή σε κοντινά κτήρια το δίκτυο λέγεται τοπικό δίκτυο ( LAN ) π.χ. το δίκτυο ενός σχολείου, ενώ όταν οι υπολογιστές είναι διασκορπισμένοι σε μεγάλη γεωγραφική έκταση το δίκτυο λέγεται ευρείας περιοχής δίκτυο ( WAN ) π.χ. το δίκτυο μιας τράπεζας. Υπάρχει και η μεσαία περίπτωση που περιλαμβάνει τα δίκτυα που απλώνονται σε ούτε πολύ μικρή αλλά ούτε και πολύ μεγάλη έκταση (π.χ. ένα νομός) και ονομάζονται μητροπολιτικά δίκτυα (ΜΑΝ).

Οι υπολογιστές ενώνονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν δίκτυα είτε με καλώδια (καλώδια συνεστραμμένου ζεύγους, οπτικές ίνες) είτε χωρίς καλώδια, ασύρματα (π.χ. μέσω δορυφόρων)

Internet (στα ελληνικά Διαδίκτυο) είναι ένα δίκτυο στο οποίο έχουν πρόσβαση υπολογιστές και δίκτυα υπολογιστών από όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Υπάρχουν υπολογιστές που συνδέονται στο Διαδιίκτυο 24 ώρες το 24ώρο και υπολογιστές που συνδέονται κατά διαστήματα.

Το Διαδίκτυο είναι αποκεντρωµένο και αυτοδιαχειριζόµενο. ∆εν υπάρχει δηλαδή κάποιος κεντρικός οργανισµός που να το διευθύνει και να παίρνει συνολικά αποφάσεις σχετικά µε το είδος των πληροφοριών που διακινούνται, τις υπηρεσίες που παρέχονται από τους διάφορους υπολογιστές του ή τη διαχείρισή του. Καθένα από τα µικρότερα δίκτυα που το αποτελούν διατηρεί την αυτονοµία του και είναι το ίδιο υπεύθυνο για το είδος των πληροφοριών που διακινεί, τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι υπολογιστές του και τη διαχείρισή του. Το διαδίκτυο δεν έχει κάποια κεντρική διοίκηση, όµως υπάρχουν κάποιες επιτροπές που είναι υπεύθυνες για την τήρηση συγκεκριµένων προδιαγραφών που εξασφαλίζουν την οµαλή λειτουργία του.

Τι χρειαζόµαστε για να συνδεθούµε στο Internet; 1. Έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή.2. Σύνδεση µε µια απλή τηλεφωνική γραµµή ή ISDN γραμμή ή ADSL γραμμή.3. Ένα modem κατάλληλο για τη σύνδεση που έχουμε.4. Συνδροµή σε έναν παροχέα των υπηρεσιών του Internet (ISP-Internet Service Provider, π.χ

Otenet, Forthnet, Hol). Παραδείγματα παροχέων υπηρεσιών internet είναι ο Otenet, η Forthnet, η Hellas on Line κ.α.

5. Κατάλληλο λογισμικό για περιήγηση στον παγκόσμιο ιστό, για την διαχείριση ηλεκτρονικών μηνυμάτων κ.α..

Τι κοστίζει η σύνδεση µε το Internet; Το κόστος της σύνδεσης µε το Internet, χωρίζεται σε δύο µέρη :

54

Η χρέωση του παροχέα των υπηρεσιών Internet (ISP). Αυτή συνήθως, καθορίζεται ανά τρίµηνο, εξάµηνο ή έτος και διαφέρει από παροχέα σε παροχέα. Ακόµα η χρέωση αυτή διαφέρει αν έχουµε απλή τηλεφωνική ή ISDN γραµµή ή ADSL σύνδεση.

Το κόστος της διάρκειας της χρήσης της λεφωνικής γραµµής. Αυτό καθορίζεται από το χρονικό διάστηµα που είµαστε συνδεδεµένοι στο δίκτυο και η χρέωση γίνεται µε το λογαριασµό του ΟΤΕ. Βέβαια, όλοι οι παροχείς υπηρεσιών Internet διαθέτουν ΕΠΑΚ (Ενιαίο Πανελ-λαδικό Αριθµό Κλήσης), το κόστος του οποίου είναι εξαιρετικά χαµηλότερο σε σχέση µε το κόστος του τηλεφώνου. Μάλιστα αν η σύνδεση είναι ADSL δεν υπάρχει χρονοχρέωση απλά είναι λίγο πιο υψηλή η προαναφερόμενη χρέωση του παροχέα.

Στο διαδίκτυο η επικοινωνία μεταξύ των υπολογιστών στηρίζεται κατά βάση στην οικογένεια πρωτοκόλλων TCP / IP . Τα πρωτόκολλα θέτουν κάποιους κανόνες στην επικοινωνία των υπολογιστών. Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα TCP/IP κάθε υπολογιστής που συνδέεται στο διαδίκτυο έχει μία διεύθυνση για να μπορούν να τον βρίσκουν άλλοι υπολογιστές. Η διεύθυνση αυτή καλείται « IP διεύθυνση» και αποτελείται από τέσσερις αριθμούς από 0-254 ο καθένας π.χ. 190.164.181.9. Η πληροφορία που θέλει να στείλει ένα υπολογιστής χωρίζεται σε πακέτα και σε καθένα από αυτά τοποθετείται η διεύθυνση του αποστολέα και του παραλήπτη. Κάθε πακέτο δρομολογείται στον προορισμό του από ειδικές συσκευές – υπολογιστές που ονομάζονται δρομολογητές ή πύλες. Δεν είναι σίγουρο ότι το πακέτο στο οποίο έχει χωριστεί μια πληροφορία θα ακολουθήσει την ίδια διαδρομή μέχρι τον αποδέκτη.

Γενικά όμως είναι δύσκολο να θυμόμαστε τις IP διευθύνσεις γι’ αυτό χρησιμοποιούμε ονόματα και αναλαμβάνει ένα πρόγραμμα να βρει την αντίστοιχη διεύθυνση, χωρίς αυτό να μας απασχολεί. Παράδειγμα ονόματος υπολογιστή στο Internet είναι το tilemachos.otenet.gr δηλαδή ο υπολογιστής tilemachos της εταιρίας otenet που βρίσκεται στην Ελλάδα (gr). Τα ονόματα που χρησιμοποιούμε στο Internet λέγονται ονόματα τομέα ( domain – names ) Η κατάληξη gr αναφέρεται στον τομέα της Ελλάδας ενώ το όνομα otenet στον υποτομέα της Ελλάδας που ανήκει στην εταιρία Otenet. Το σύστημα αντιστοίχισης ονομάτων σε IP διευθύνσεις καλείται Domain Name System (DNS).

Στο διαδίκτυο χρησιμοποιείται το μοντέλο πελάτη – εξυπηρετητή (client – server). Έτσι υπάρχουν υπολογιστές, με σταθερή IP διεύθυνση, που προσφέρουν υπηρεσίες σε υπολογιστές πελάτες, συνήθως με προσωρινή (δυναμική) IP διεύθυνση.

Υπηρεσίες που προσφέρει το Internet o Παγκόσµιος ιστός – περιήγηση (surfing) σε πολυµορφικές πληροφορίες o Ηλεκτρονικόταχυδροµείο – (e-mail) o Μεταφορά αρχείων – (ftp) o Εκτέλεση προγραµµάτων σε άλλους υπολογιστές – (telnet) o Συνοµιλία µε άλλους χρήστες – (Talk, irc, videoconferencing) o Οµάδες συζητήσεων – (newsgroups, mailing lists, chatlines) o Αναζήτηση πληροφοριών – (search engines)o Ιστολλόγια (blog)

Η υπηρεσία του Παγκόσµιου Ιστού

Το μεγαλύτερο μερίδιο της χρησιμότητας του διαδικτύου οφείλεται στην υπηρεσία του Παγκόσμιου Ιστού ( World Wide Web ) από την οποία κάποιος μπορεί να πληροφορηθεί για όλα τα θέματα που τον ενδιαφέρουν.

55

Ας εξηγήσουμε λίγο την υπηρεσία αυτή: Υπάρχουν υπολογιστές στο διαδίκτυο οι οποίοι διατηρούν χρήσιμες πληροφορίες (εξυπηρετητές ιστοσελίδων ή web servers ). Για παράδειγμα ένας υπολογιστής μπορεί να έχει αποθηκευμένες πληροφορίες σχετικά με υπηρεσίες και ανακοινώσεις που αφορούν το υπουργείο εσωτερικών ή σχετικά με την ιστορία και τους αγώνες μιας αθλητικής ομάδας. Για να προσπελάσει κάποιος αυτή την πληροφορία χρησιμοποιεί ένα πρόγραμμα που λέγεται φυλλομετρητής ( browser ) π.χ. Internet Explorer, Netscape Navigator κ.α.

Η πληροφορία στον Παγκόσμιο Ιστό είναι οργανωμένη σε σελίδες που λέγονται ιστοσελίδες και είναι συνήθως αρχεία με κατάληξη htm, html, asp, php. Οι ιστοσελίδες αυτές έχουν συνδέσμους (υπερσυνδέσμους) που οδηγούν σε άλλες ιστοσελίδες με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας ιστός πληροφορίας στον οποίο ο καθένας ακολουθεί το δικό του δρόμο εξερεύνησης, πλοήγησης.

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κανείς εφόσον ανοίξει τον φυλλομετρητή είναι να γράψει μία διεύθυνση:π.χ. www.ypepth.gr. Η διεύθυνση αυτή μας πάει στον υπολογιστή (εξυπηρετητής) που έχει αποθηκευμένες πληροφορίες σχετικά με το υπουργείο παιδείας της Ελλάδας. Η πληροφορία αυτή αρχίζει να εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή μας (πελάτης).

Μία διεύθυνση διαβάζεται ευκολότερα από δεξιά προς τα αριστερά. Τα τελευταία γράµµατα περιγράφουν τη χώρα ή τη µορφή του νοµικού προσώπου στο οποίο ανήκει. Για παράδειγµα : .gr Ελλάδα (Greece) .uk Μεγάλη Βρετανία (United Kingdom) .it Ιταλία (Italy) .fr Γαλλία (France) ενώ .com commercial (εµπορική εταιρία) .edu education (εκπαιδευτικό ίδρυµα ή οργανισµός) .gov government (κυβέρνηση) .mil military (στρατιωτικός οργανισµός) .οrg organization (οργανισµός)

Άλλο παράδειγμα διεύθυνσης: http://www.patrasport.gr/history/index.htm. Στη διεύθυνση αυτή το http σημαίνει τον τρόπο (πρωτόκολλο) με τον οποίο θα μεταφέρουμε την πληροφορία και συνήθως παραλείπεται. Η πληροφορία στην οποία θα μας οδηγήσει η παραπάνω διεύθυνση αφορά το λιμάνι της Πάτρας (patrasport) στην Ελλάδα (gr). Η πληροφορία αυτή είναι αποθηκευμένη στην ιστοσελίδα index.htm στο φάκελο history και πιθανόν αφορά την ιστορία του λιμανιού της Πάτρας.

Η διεύθυνση που έχει κάθε ιστοσελίδα στον παγκόσμιο ιστό (όπως η προαναφερόμενη index.htm) ονομάζεται URL (Uniform Resource Locator, Ενιαίος προσδιοριστής πόρου).

Η υπηρεσία του Ηλεκτρονικού ταχυδροµείου Το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο (E-mail) είναι η πιο διαδεδοµένη υπηρεσία του διαδικτύου και αποτελεί έναν ταχύτατο, φθηνό και αποδοτικό τρόπο επικοινωνίας µεταξύ χρηστών του Internet σε ολόκληρο τον κόσµο. Είναι µια µορφή επικοινωνίας η οποία επιτρέπει στους χρήστες του διαδικτύου να στείλουν ένα µήνυµα σε άλλους χρήστες, που έχουν ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail address) µε τρόπο που µοιάζει µε αυτόν του κλασικού ταχυδροµείου. Κάθε µήνυµα χαρακτηρίζεται από την ηλεκτρονική διεύθυνση του αποστολέα, το περιεχόµενο (που µπορεί να είναι απλό κείµενο, εικόνα, επισυναπτόµενο αρχείο

56

κ.ά.) και την ηλεκτρονική διεύθυν-ση του παραλήπτη. Τα µηνύµατα φυλάσσονται σε ηλεκτρονικά γραµµατοκιβώτια (mailboxes) µέχρι την ανάκτησή τους.

Η υπηρεσία Μεταφοράς αρχείων Τα αρχεία στο Internet µπορούν να διακινούνται από τον ένα υπολογιστή στον άλλο, επικοινωνώντας µε µια κοινή γλώσσα (πρωτόκολλο) που ονοµάζεται File Transfer Protocol (FTP). Στο ∆ιαδίκτυο υπάρχει πλήθος από τοποθεσίες FTP (FTP sites) από τα οποία µπορείτε να «κατεβάσετε» (Download) αρχεία, δηλαδή, να τα µεταφέρετε από τον αποµακρυσµένο υπολογιστή στον υπο-λογιστή σας ή να «ανεβάσετε» αρχεία, δηλαδή να τα στείλετε στον αποµακρυσµένο υπολογιστή.

Eκτέλεση προγραµµάτων σε άλλους υπολογιστές To Telnet είναι η υπηρεσία του Internet που σας επιτρέπει να συνδέεστε µε έναν αποµακρυσµένο υπολογιστή και να δουλεύουµε αλληλεπιδραστικά στον υπολογιστή αυτόν, χρησιµοποιώντας τα προγράµµατά του σαν να είστε άµεσα συνδεδεµένοι µαζί του. Ο υπολογιστής σας, µετατρέπεται σε τερµατικό του αποµακρυσµένου υπολογιστή ο οποίος ανταποκρίνεται στις εντολές σας.

Η υπηρεσία συνοµιλιών µε άλλους χρήστες H συνοµιλία IRC (Internet Relay Chat) είναι ένα µέσο γραπτής επικοινωνίας (σε πραγµατικό χρόνο) µε ανθρώπους από όλο τον κόσµο. Αποτελείται από διάφορα ξεχωριστά δίκτυα από IRC servers, µηχανήµατα τα οποία χρησιµοποιούν οι χρήστες, για να συνδεθούν στο IRC. Η υπηρεσία τηλεδιάσκεψης (videoconference), επιτρέπει στους χρήστες, διαχειριζόµενοι κατάλληλο υλικό και λογισµικό, να έχουν τη δυνατότητα να συνοµιλούν και να ανταλλάσσουν δεδοµένα κειµένου, φωνής και εικόνας σε πραγµατικό χρόνο (real time). Η ποιότητα αυτών των υπηρεσιών αρχικά δεν ήταν αυτή που θα επέτρεπε ευρεία χρήση τέτοιου είδους εφαρµογών. Όµως η αύξηση του εύρους των δικτύων και η αύξηση της ταχύτητας πρόσβασης των χρηστών δίνουν πλέον τη δυνατότητα να χρησιµοποιούµε εφαρµογές τηλεδιάσκεψης και τηλεκπαίδευσης, οι οποίες απαιτούν οπτική και ηχητική επικοινωνία πραγµατικού χρόνου µεταξύ των ατόµων που συµµετέχουν.

Η υπηρεσία συζητήσεων Η υπηρεσία συζητήσεων (Usenet news ή Newsgroups, discussion forums) δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους από όλο τον κόσµο, να συµµετέχουν σε ανοιχτές συζητήσεις πάνω σε θέµατα που τους ενδιαφέρουν. Οι συζητήσεις αυτές πραγµατοποιούνται σε χώρους, που λειτουργούν σαν πίνακες ανακοινώσεων. Κάθε χρήστης µπορεί να στείλει το µήνυµά του (άρθρο) και οι άλλοι χρήστες µπορούν να διαβάσουν το άρθρο του και, αν επιθυµούν, να απαντήσουν σε αυτό. Οι απαντήσεις στέλνονται και αυτές στον ίδιο χώρο, ώστε να µπορούν και αυτές µε τη σειρά τους να διαβαστούν από όλους τους υπόλοιπους χρήστες.

Λίστες ηλεκτρονικού ταχυδροµείουΟι λίστες ηλεκτρονικού ταχυδροµείου (mailing lists) είναι ένας αυτοµατοποιηµένος µηχανισµός που διανέµει ένα µήνυµα (mail) σε πολλούς χρήστες ταυτόχρονα, χωρίς ο αποστολέας να γράφει τις διευθύνσεις των παραληπτών. ∆ηλαδή, ο χρήστης στέλνει το e-mail σε µια «εικονική» διεύθυνση (π.χ. gr-schools@pi-schools.gr) και αυτό καταλήγει σε όλους τους εγγεγραµµένους στη συγκεκρι-µένη λίστα.Σε µια τέτοια λίστα, όπως είναι φυσικό, υπάρχουν άτοµα µε κοινά ενδιαφέροντα που επιθυµούν να ανταλλάσσουν e-mail για θέµατα που τους απασχολούν.

57

Ιστολόγια ( blogs ) Τα ιστολόγια είναι ένα κομμάτι του παγκόσμιου ιστού. Ανήκουν συνήθως σε ένα πρόσωπο το οποίο γράφει τις απόψεις για κάποια θέματα ή και για τα συναισθήματά του. Αν το επιθυμεί δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες του να σχολιάζουν όσα γράφει. Η δημιουργία του γίνεται αυτοματοποιημένα χωρίς να χρειάζονται τεχνικές γνώσεις δημιουργίας ιστοσελίδων.

Περισσότερα για την υπηρεσία του Παγκόσµιου Ιστού

Φυλλοµετρητής Ο φυλλοµετρητής του ιστού (Web Browser) είναι ένα πρόγραµµα περιήγησης στο διαδίκτυο και παρουσίασης ηλεκτρονικών πολυµορφικών σελίδων (ιστοσελίδων). Τα προγράµµατα που έχουν κυριαρχήσει στο µεγαλύτερο µέρος της αγοράς είναι: Ο Communicator ή Navigator της εταιρείας Netscape που κυριάρχησε στην αγορά τα πρώτα χρόνια του διαδικτύου, o Mozila-Firefox και ο Internet Explorer της εταιρείας Microsoft που υπάρχει ενσωµατωµένος στις τελευταίες εκδόσεις των Windows, γεγονός που πυροδότησε µια µεγάλη δικαστική αντιµονοπωλιακή διαµάχη στις ΗΠΑ.

Ο Internet Explorer Με τον Internet Explorer µπορείτε να κάνετε περιήγηση στις αγαπηµένες σας τοποθεσίες Web, είτε να αναζητάτε νέες πληροφορίες.

Εκκίνηση του Internet Explorer

Για να ξεκινήσετε τον Internet Explorer, διπλοπατήστε το εικονίδιο του , εφόσον το έχετε ως συντόµευση στην Επιφάνεια Εργασίας ή κάντε κλικ στο εικονίδιό του, που υπάρχει στη γραµµή εργαλείων Γρήγορη Εκκίνηση. Σε λίγο εµφανίζεται η αρχική ιστοσελίδα που έχετε ορίσει.

Από τη σελίδα αυτή µπορείτε να αρχίσετε το ταξίδι σας στο διαδίκτυο, αξιοποιώντας τους συνδέσµους που διαθέτει, για να σας µεταφέρουν σε σχετικές σελίδες ή πληκτρολογήστε µια άλλη διεύθυνση που θέλετε να επισκεφθείτε, εφόσον γνωρίζετε τη διεύθυνσή της.

58

Η περιήγηση στο Web Ας γνωρίσουµε µερικές από τις βασικές δυνατότητες που προσφέρουν σήµερα τα προγράµµατα περιήγησης στο Internet:

Όταν αρχίζετε να πληκτρολογείτε στη γραµµή διευθύνσεων µια διεύθυνση Web που χρησιµοποιείτε συχνά, εµφανίζεται µια λίστα παρόµοιων διευθύνσεων από τις οποίες µπορείτε να επιλέξετε.

Τα βασικά κουμπιά που βλέπουμε στο πρόγραμμα ενός φυλλομετρητή είναι:

Μετακίνηση στις σελίδες που έχουµε επισκεφθεί πρόσφατα.

Μεταφορά ενός αντιγράφου των πιο πρόσφατων πληροφοριών της ιστοσελίδας στον υπολογιστή µας.

Κατά τη διάρκεια της µεταφοράς το εικονίδιο του explorer (πάνωδεξιά) κινείται, όταν γίνεται µεταφορά πληροφοριών. Στο κάτω µέρος φαίνεται ποιο στοιχείο της σελίδας µεταφέρεται και η πρόοδος της µεταφοράς.

∆ιακοπή της µεταφοράς ενός αντιγράφου των πιο πρόσφατων πληροφοριών της ιστοσελίδας στον υπολογιστή µας

Επανεµφάνιση της αρχικής σελίδας. Από το µενού ΕργαλείαΕπιλογές Internet… µπορείτε να την αλλάξετε.

Ερευνά για ιστοσελίδες που σας ενδιαφέρουν. ∆ώστε τη λέξη για την οποία αναζητάτε πληροφορίες. Χρησιμοποιεί τη μηχανή αναζήτησης www.msn.com

Εµφανίζει τη λίστα µε τις αγαπηµένες µας ιστοσελίδες. Κάντε κλικ στη σελίδα που θέλετε να δείτε.

Εµφανίζει τις ιστοσελίδες που είδατε πρόσφατα. Κάντε κλικ στη µέρα και µετά κλικ στη σελίδα που θέλετε

Εκτύπωση της ιστοσελίδας

Αγαπηµένες Ιστοσελίδες Για να προσθέσετε µια σελίδα στη λίστα των αγαπηµένων σας σελίδων:

1. Μεταβείτε στη σελίδα που θέλετε να προσθέσετε στη λίστα «Αγαπηµένα». 2. Επιλέξτε το µενού ΑγαπηµέναΠροσθήκη στα

Αγαπηµένα. 3. Εάν θέλετε, πληκτρολογήστε ένα νέο όνοµα για τη

σελίδα. 4. Πατήστε το κουµπί <ΟΚ>.

Καθώς η λίστα των αγαπηµένων σας σελίδων αυξάνεται, µπορείτε να την οργανώσετε καλύτερα δηµιουργώντας φακέλους και υποφακέλους για να οργανώσετε τις σελίδες σας κατά θέµα.

59

Για να οργανώσετετις αγαπηµένες σαςιστοσελίδες1. Στο µενού Αγαπηµένα, κάντε κλικ στην εντολή Οργάνωση των Αγαπηµένων. 2. Κάντε κλικ στο κουµπί ∆ηµιουργία φακέλου, πληκτρολογήστε ένα όνοµα για το φάκελο και στη συνέχεια πιέστε το πλήκτρο <Enter>. 3. Σύρετε τις συντοµεύσεις (ή τους φακέλους) της λίστας στους κατάλληλους υποφακέλους. Εάν, εξαιτίας του αριθµού των συντοµεύσεων ή των φακέλων δεν είναι πρακτική η µετακίνηση µε το ποντίκι, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε το κουµπί Μετακίνηση στο φάκελο.

Αποθήκευση µιας ιστοσελίδας Καθώς βλέπετε σελίδες στο Internet, θα βρείτε πληροφορίες τις οποίες ίσως θελήσετε να αποθηκεύσετε, για µελλοντική αναφορά ή για να τις µοιραστείτε µε άλλα άτοµα, όταν δε θα έχετε σύνδεση. Για παράδειγµα, µπορείτε, αν θέλετε, να προβάλετε ιστοσελίδες στους µαθητές σας, όταν δεν είστε συνδεδεµένοι στο διαδίκτυο ή να διαβάσετε ιστοσελίδες στο σπίτι, χωρίς να είναι κατειληµµένη η τηλεφωνική σας γραµµή. Μπορείτε να αποθηκεύσετε ολόκληρη την ιστοσελίδα ή ένα µέρος της (κείµενο, γραφικά ή συνδέσεις). Για να αποθηκεύσετε µια ιστοσελίδα στον υπολογιστή σας και να µπορείτε να την προβάλετε χωρίς σύνδεση: 1. Επιλέξτε το µενού Αρχείο Αποθήκευση ως. 2. Στο πεδίο Αποθήκευση σε:, επιλέξτε το φάκελο, όπου θέλετε να αποθηκεύσετε τη σελίδα 3. Στο πεδίο Όνοµα αρχείου:, πληκτρολογήστε το όνοµα µε το οποίο θα αποθηκεύσετε τη σελίδα. Μαζί με τη σελίδα αποθηκεύεται σε ένα φάκελο και όλο το πολυμεσικό περιεχόμενο της σελίδας όπως εικόνες, ήχος, video, προγράμματα κ.α.. Μπορείτε ακόµη να αποθηκεύσετε µια εικόνα από µια σελίδα: Κάντε δεξί κλικ επάνω στην εικόνα που θέλετε να αποθηκεύσετε και στο µενού συντοµίας που

εµφανίζεται, επιλέξτε την εντολή Αποθήκευση εικόνας ως. Επιλέξτε το φάκελο αποθήκευσης στο πεδίο Αποθήκευσησε:, πληκτρολογήστε το όνοµα που θέλε-

τε να δώσετε στο αρχείο που θα φυλάξετε την εικόνα και κάντε κλικ στο κουµπί <Αποθήκευση>.

Αντιγραφή πληροφορίας από µια ιστοσελίδα σε ένα έγγραφο. 1. Επιλέξτε τις πληροφορίες που θέλετε να αντιγράψετε, και στη συνέχεια επιλέξτε το µενού

ΕπεξεργασίαΑντιγραφή. 2. Πηγαίνετε στο έγγραφο και κάντε κλικ στο σηµείο που θέλετε να δηµιουργηθεί το αντίγραφο. 3. Επιλέξτε το µενού Επεξεργασία Επικόλληση.

Αναζήτηση πληροφοριών στον ΔιαδίκτυοΟ κόσµος της πληροφορίας στο δίκτυο δεν έχει δοµή. Συνεχώς εμπουτίζεται και αλλάζει. Eνα από τα σηµαντικότερα χαρακτηριστικά του διαδικτύου είναι η ευκολία µε την οποία οποιοσδήποτε χρήστης µπορεί να δηµοσιεύσει οποιαδήποτε πληροφορία ή στοιχεία για ένα θέµα. Τα στοιχεία αυτά είναι συνήθως ελεύθερα διαθέσιµα σε όλους τους χρήστες, καθιστώντας έτσι το διαδίκτυο στο σύνολό του µια µοναδική πηγή πληροφόρησης και εύρεσης στοιχείων, που παρόµοιά της δεν υπήρξε ποτέ µέχρι τώρα στην πορεία της ανθρωπότητας. Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι, για να αναζητήσουµε πληροφορίες στο Internet

60

Οι Θεµατικοί κατάλογοι Οι Μηχανές Αναζήτησης

Οι Θεµατικοί κατάλογοι Οι Θεµατικοί Κατάλογοι (Directories) είναι βασικά ευρετήρια µε κατηγορίες θεµάτων που ενδιαφέρουν το ευρύ κοινό και οι οποίες επιτρέπουν στον ερευνητή να φυλλοµετρήσει (browse) θεµατικούς καταλόγους από τοποθεσίες (web sites), ψάχνοντας για τις πληροφορίες που τον ενδιαφέρουν (π.χ. www.start.gr). Οι θεματικοί κατάλογοι διατηρούνται από ανθρώπους (και όχι από µηχανές) και πολλές φορές συµπεριλαµβάνουν και µηχανές αναζήτησης που αναζητούν στη δική τους βάση δεδοµένων και όχι σε όλο το διαδίκτυο.

Σήμερα οι περισσότεροι θεματικοί κατάλογοι περιέχουν ειδήσεις, μηχανή αναζήτησης για όλον τον Παγκόσμιο Ιστό καθώς και άλλες υπηρεσίες. Εξαιτίας του εύρους της πληροφορίες που παρέχουν οι ίδιοι αλλά και των δυνατοτήτων αναζήτησης που προσφέρουν αποκαλούνται Πύλες (portals) εισόδου στο Παγκόσμιο Ιστό π.χ. (www.in.gr, www.flash.gr, www.e-go.gr, www.pathfinder.gr/ …).

Οι Μηχανές Αναζήτησης

Οι Μηχανές Αναζήτησης (Search Engines) αποθηκεύουν πληροφορίες για εκατοµµύρια ιστοσελίδες σε µια τεράστια βάση δεδοµένων. Από τα αρχεία που συγκεντρώνονται (µε βάση τον τίτλο τους, το πλήρες κείµενο, το µέγεθος τους, τη διεύθυνσή τους κτλ.) δηµιουργείται ένα ευρετήριο. Μπορείτε να κάνετε αναζητήσεις σε αυτές τις βάσεις δεδοµένων, εισάγοντας λέξεις-κλειδιά (keywords).

Από τα αποτελέσµατα µπορείτε να ανακαλείτε ττις σελίδες που ικανοποιούν τις λέξεις κλειδιά που εισαγάγατε. Οι µηχανές αναζήτησης τελευταίας γενιάς οµαδοποιούν τα αποτελέσµατά τους σύµφωνα µε το περιεχόµενο, τη δηµοτικότητα και το είδος των τόπων, ενώ ορισµένες από αυτές µπορούν να δεχθούν ερωτήσεις και σε φυσική γλώσσα (π.χ. Αγγλικά). Οι Μεταµηχανές είναι µηχανές αναζήτησης οι οποίες ερευνούν τα ευρετήρια πολλών άλλων µηχανών ταυτόχρονα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιµες όταν ψάχνουµε για ένα µοναδικό όρο ή φράση. ∆εν υπάρχει υπηρεσία ή µηχανή αναζήτησης που να είναι πλήρης. Γενικά, µια µηχανή αναζήτησης µπορεί να περιέχει διευθύνσεις από όλες τις υπηρεσίες του Internet, όπως FTP, World Wide Web, Usenet, Telnet κτλ. Διεθνείς μηχανές αναζήτησης Ελληνικές μηχανές αναζήτησηςwww.yahoo.com www.altavista.com www.google.grwww.msn.comwww.metafind.com (μεταμηχανή αναζήτησης)

www.forthnet.gr www.in.gr www.flash.gr www.e-go.gr www.phantis.com www.pathfinder.gr www.anazitisis.gr

Οι μηχανές αναζήτησης ερμηνεύουν τις λέξεις κλειδιά που εισάγουμε με παρόμοιο τρόπο, αλλά παρουσιάζουν και κάποιες διαφορές. Για το λόγο αυτό καλό είναι να κοιτάμε τις οδηγίες αναζήτησης της κάθε μιας. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιοι κανόνες αναζήτησης οι οποίοι ισχύουν σε αρκετές μηχανές.

61

Κανόνες ΑναζήτησηςΣτην πιο απλή µορφή της, η αναζήτηση µπορεί γίνει µόνο µε µια µονάχα λέξη. Όσο πιο λεπτοµερής όµως είναι η περιγραφή της αναζήτησής μας, τόσο καλύτερα αποτελέσµατα θα αντλούνται από τη µηχανή αναζήτησης. Οι απλές αναζητήσεις χρησιµοποιούν γενικούς συντακτικούς κανόνες σχετικά µε το σχηµατισµό φράσεων, τη διάκριση πεζών-κεφαλαίων, και τη χρήση του αστερίσκου (*) ως χαρακτήρα µπαλαντέρ.

Η µηχανή αναζήτησης κατατάσσει τα αποτελέσµατα αυτόµατα βάσει µιας σειράς παραγόντων που εξασφαλίζουν ότι τα κείµενα που είναι πιθανότερο να είναι σχετικά, εµφανίζονται στην κορυφή της λίστας αποτελεσµάτων.

Η εισαγωγή πολλών λέξεων που διαχωρίζονται µε κενά, υποδηλώνει ότι θέλετε να βρείτε κείµενα που περιέχουν κάποιες ή όλες τις λέξεις. Η μηχανή αναζήτησης goοgle ψάχνει για ιστοσελίδες που περιέχουν όλες τις λέξεις.

Μπορείτε να εισαγάγετε ένα ερώτηµα µε τη µορφή µιας ερώτησης: για παράδειγµα, Ποια είναι η νοµοθεσία σχετικά µε την κανονική άδεια για εκπαιδευτικούς; και η µηχανή αναζήτησης ξεχωρίζει τις σηµαντικότερες λέξεις της φράσης και επιστρέφει µια λίστα κειµένων που περιέχουν αυτές τις λέξεις.

Μπορείτε σε μερικές μηχανές αναζήτησης να χρησιµοποιήστε έναν αστερίσκο για την αναζήτηση λέξεων που ξεκινούν µε τα ίδια γράµµατα. Αυτό εξυπηρετεί στην εύρεση παράγωγων και παραλλαγών της ίδιας λέξης. Για παράδειγµα, εάν εισαγάγετε «εκπ*» θα βρείτε σελίδες που περιέχουν λέξεις όπως εκπαίδευση, εκπαίδευσης, εκπρόθεσµα, εκπαιδευτών κτλ. Μπορείτε να χρησιµοποιήστε διπλό αστερίσκο για την αναζήτηση όλων των µορφών µιας λέξης. Για παράδειγµα, εάν εισαγάγετε «εκπα**», θα βρείτε σελίδες που περιέχουν λέξεις όπως εκπαίδευση, εκπαιδευτικός κτλ.

Για να βρείτε φράσεις, ή οµάδες συσχετισµένων λέξεων που εµφανίζονται δίπλα η µια στην άλλη, πρέπει να περιβάλλετε τις λέξεις µε διπλά εισαγωγικά. Για παράδειγµα, εάν εισαγάγετε «εκπαιδευτική νοµοθεσία», θα βρείτε όλες τις σελίδες που περιέχουν τη φράση εκπαιδευτική νοµοθεσία. Ο σχηµατισµός φράσεων εξασφαλίζει ότι η µηχανή αναζήτησης θα βρει τις λέξεις µαζί, αντί να αναζητήσει ανεξάρτητες εµφανίσεις κάθε λέξης. Εάν δε χρησιµοποιήσετε τα διπλά εισαγωγικά, η µηχανή αναζήτησης βρίσκει τις εµφανίσεις της λέξης «εκπαιδευτική» και της λέξης «νοµοθεσία», όπως και τις τυχόν εµφανίσεις των δύο λέξεων µαζί. Εάν περιβάλλετε τις λέξεις σε εισαγωγικά, υποδηλώνει ότι θέλετε να βρείτε µόνο τις εµφανίσεις και των δύο λέξεων µαζί.

Συνήθως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους τελεστές +,- ως εξής:

Ο Τελεστής Έχει το εξής αποτέλεσµα

+ Συµπεριλαµβάνει στα αποτελέσµατα αναζήτησης µόνο τα κείµενα που περιέχουν όλες τις καθοριζόµενες λέξεις ή φράσεις

- Εξαιρεί από τα αποτελέσµατα αναζήτησης κείµενα που περιέχουν την καθοριζόµενη λέξη ή φράση

Η διάκριση πεζών και κεφαλαίων διαφέρει από µηχανή σε µηχανή. Για παράδειγµα, οι google, in.gr, δεν διακρίνουν εάν όλα είναι µικρά ή κεφαλαία, όµως η Altavista κάνει διάκριση αν το πρώτο γράµµα είναι κεφαλαίο.

62

Οι µηχανές αναζήτησης αγνοούν συνήθως τα σηµεία στίξης, εκτός της παύλας (π.χ. συλλαβισµένες λέξεις, όπως το CD-ROM, σχηµατίζουν αυτόµατα µια φράση λόγω της παύλας).

Προχωρηµένη αναζήτηση µε λογικούς τελεστές Με την προχωρηµένη αναζήτηση, έχουμε µεγαλύτερο έλεγχο στα αποτελέσµατα της αναζήτησής μας. Μπορούμε επιπλέον να χρησιµοποιήσουμε και λογικούς τελεστές, για να συνδυάσουμε πολλές λέξεις ή φράσεις στην ίδια αναζήτηση. Οι περισσότερες µηχανές αναζήτησης δίνουν τη δυνατότητα χρήσης λογικών (OR, AND, NOT, NEAR) τελεστών έτσι ώστε να περιορίσουμε τις πιθανότητες εµφάνισης «άχρηστων» για μας ιστοσελίδων. Τελεστή

ς Σύµβολο Ενέργεια

AND & ή +

Ο τελεστής AND χρησιµοποιείται, για να ανακτήσουµε ιστοσελίδες που περιλαµβάνουν καιτους δύο (ή περισσότερους) όρους που θέτουµε ως κριτήρια αναζήτησης. Όσο περισσότερους όρους συνδυάζουµε, τόσο λιγότερα αποτελέσµατα θα πάρουµε. ∆ηλαδή, βρίσκει µόνο τα κείµενα που περιέχουν όλες τις καθοριζόµενες λέξεις ή φράσεις.

OR |

Ο τελεστής OR χρησιµοποιείται, για να ανακτήσουµε ιστοσελίδες που περιλαµβάνουν τουλάχιστον ένα από τους δύο όρους που θέτουµε ως κριτήριο αναζήτησης. Συνηθίζεται να χρησιµοποιείται για έρευνες συνωνύµων όρων ή εννοιών. ∆ηλαδή, βρίσκει τα κείµενα που περιέχουν τουλάχιστον µια από τις καθοριζόµενες λέξεις ή φράσεις.

NOT ! ή -

Ο τελεστής NOT χρησιµοποιείται, για να ανακτήσουµε ιστοσελίδες που περιλαµβάνουν τουλάχιστο ένα όρο και δεν περιλαµβάνουν ένα άλλο όρο που θέτουµε ως κριτήριο αναζήτησης. ∆ηλαδή, εξαιρεί τα κείµενα που περιέχουν την καθοριζόµενη λέξη ή φράση.

NEAR ~

Βρίσκει τα κείµενα που περιέχουν τις καθοριζόµενες λέξεις ή φράσεις εντός 10 λέξεων η µια από την άλλη. Ο τελεστής NEAR χρησιµοποιείται σε ορισµένες µηχανές, για να ανακτήσουµε ιστοσελίδες που περιλαµβάνουν όχι µόνο και τους δύο όρους που θέτουµε ως κριτήριο αναζήτησης αλλά και σε κοντινή θέση (π.χ. στην AltaVista Search, σε απόσταση µέχρι 10 λέξεις).

Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο; Στη σύγχρονη εποχή που ζούµε ο ρυθµός της ζωής µας και οι ανάγκες µας έχουν αλλάξει. Πρέπει να χρησιµοποιήσετε το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο για ταχύτητα, για οικονοµία χρόνου και χρήµατος. Είναι απλό στη χρήση του και το µόνο που έχει σαν προαπαιτούµενο είναι να γνωρίζετε κάποια βασικά στοιχεία για τη χρήση του υπολογιστή σας. Τα Windows κατά την εγκατάστασή τους εγκαθιστούν και το πρόγραµµα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου

Outlook Express , το οποίο σας παρέχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεστε µηνύµατα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, να επισυνάπτετε αρχεία αλλά και να έχετε τη δυνατότητα επικοινωνίας µε οµάδες συζήτησης. Μπορείτε να διατηρείτε το προσωπικό σας βιβλίο διευθύνσεων και να είστε µέλος µιας οµάδας ατόµων που θα επικοινωνείτε µε τους υπολοίπους. Για µεγαλύτερες δυνατότητες στην

63

ηλεκτρονική σας αλληλογραφία µπορείτε να χρησιµοποιήσετε το πλήρες πρόγραµµα Microsoft

Outlook , το οποίο εγκαθίσταται µαζί µε το Ms Office.

∆ιεύθυνση e-mail χρήστη (Γραµµατοθυρίδα) Κάθε χρήστης, για να µπορεί να στέλνει ή να λαµβάνει µηνύµατα έχει µια µοναδική ηλεκτρονική διεύθυνση. Μια ηλεκτρονική διεύθυνση αποτελείται από δύο τµήµατα που είναι χωρισµένα µε το χαρακτήρα @. Το πρώτο µέρος περιλαµβάνει το όνοµα χρήστη (user name), που είναι ο ιδιοκτήτης της γραµµατοθυρίδας, και το δεύτερο µέρος το όνοµα της περιοχής (domain) που βρίσκεται η γραµµατοθυρίδα. Π.χ.papanikolaou@sch.gr

Outlook Express

64

Σύνταξη ενός νέου µηνύµατος Για να συντάξετε ένα νέο µήνυµα : 1. Κάντε κλικ στο κουµπί για να εµφανισθεί το παράθυρο Νέο µήνυµα. 2. Στο πεδίο Προς:, πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση του παραλήπτη και αν κοινοποιήσετε το µήνυµα αυτό και σε άλλους, προσθέστε τις διευθύνσεις τους στο πεδίο Κοιν:. 3. Στο πεδίο Θέµα:, πληκτρολογήστε το θέµα του µηνύµατος. Τότε, το παράθυρο θα αλλάξει όνοµα και θα γίνει ίδιο µε το θέµα που µόλις πληκτρολογήσατε. 4. Τέλος, κάντε κλικ στο λευκό µέρος του παραθύρου και αρχίστε να πληκτρολογείτε το µήνυµά σας. 5. Μόλις τελειώσετε µε την πληκτρολόγηση του µηνύµατός σας, κάντε κλικ στο κουµπί και τότε το µήνυµά σας θα πάει στο φάκελο Εξερχόµενα. 6. Το µήνυµα θα παραµείνει εκεί µέχρι να γίνει η σύνδεση του υπολογιστή σας µε τον server του παροχέα, µέσω της τηλεφω-νικής σας γραµµής και του modem, οπότε θα φύγει για τον προορισµό του, µόλις κάνετε κλικ στο κουµπί και µετά θα µετακινηθεί στο φάκελο Απεσταλµένα.

Παραλαβή Αλληλογραφίας

Για να παραλάβετε την αλληλογραφία σας :

1. Κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο της σύνδεσης που έχετε δηµιουργήσει και µόλις εµφανισθεί το παράθυρο διαλόγου Σύνδεση µε, κάντε κλικ στο κουµπί <Σύνδεση>. 2. Μόλις αποκατασταθεί η επικοινωνία του υπολογιστή σας µε αυτόν του παροχέα, εκκινήστε το Outlook Express

3. Μόλις φορτωθεί, κάντε κλικ στο κουµπί <Αποστολή / Λήψη> οπότε θα «ψάξει» να βρει αν έχετε νέα µηνύµατα στο «γραµµατοκιβώτιό» σας και θα σας τα φέρει.

Μπορείτε να το ρυθµίσετε το πρόγραμμα να ψάχνει για νέα µηνύµατα κάθε 10, 15 ή 25 λεπτά και ακόµη να σας ειδοποιεί µε έναν ήχο, αν έχετε νέα αλληλογραφία. Αν βιάζεστε και θέλετε να δείτε νωρίτερα από το ορισµένο χρονικό διάστηµα αν έχετε νέα µηνύµατα, κάντε κλικ οποιαδήποτε στιγµή στο κουµπί και σε λίγα δευτερόλεπτα θα ελεγχθεί το γραµµατοκιβώτιό σας, και αν υπάρχουν νέα µηνύµατα θα σας τα φέρει άµεσα.

65

Απάντηση σε µήνυµα που λάβατε Αφού πήρατε τα µηνύµατά σας µε την προηγούµενη ενέργεια, πρέπει να τα διαβάσετε και αν χρειαστεί να απαντήσετε σε κάποια από αυτά. Για απαντήσετε σε ένα µήνυµα που λάβατε : 1. Κάντε κλικ στο κουµπί και θα εµφανιστεί µια φόρµα σύνταξης νέου µηνύµατος µε τη διεύθυνση του αποστολέα του αρχικού µηνύµατος στο πεδίο Προς:. 2. Εάν επιθυµείτε να απαντήσετε όχι µόνο στον αποστολέα αλλά και στα άλλα άτοµα που έχει σταλεί το ίδιο µήνυµα, κάντε κλικ στο κουµπί της γραµµής εργαλείων.

Προώθηση µηνύµατος Εάν επιθυµείτε να προωθήσετε το µήνυµα αυτό σε κάποιον άλλο παραλήπτη, κάντε κλικ στο κουµπί

και απλά πληκτρολογήστε τη διεύθυνση του νέου παραλήπτη στο σχετικό πεδίο. Εάν θέλετε µπορείτε να προσθέσετε τα σχόλιά σας στο µήνυµα αυτό.

Επισύναψη αρχείου σε µήνυµα Για να επισυνάψετε ένα αρχείο σε ένα µήνυµα, κάντε κλικ στο κουµπί της γραµµής εργαλείων, αναζητήστε το µέσα στους φακέλους του δίσκου σας και µόλις το βρείτε κάντε κλικ επάνω του και κλικ στο κουµπί <Επισύναψη>. ∆ηµιουργία λογαριασµού ηλεκτρονικής αλληλογραφίας 1. Εκκινήστε το Outlook Express 2. Επιλέξτε ΕργαλείαΛογαριασµοί… 3. Στο παράθυρο διαλόγου Λογαριασµοί κάντε κλικ στην επιλογή ΠροσθήκηΑλληλογραφία.

4. Ακολουθείστε τις οδηγίες, συµπληρώνοντας τα στοιχεία που ζητούνται κάθε φορά από τη σχετική φόρµα που σας έχει δώσει ο παροχέας και κάνοντας κλικ στο κουµπί <Επόµενο> 5. Μόλις τελειώσετε, κάντε κλικ στο κουµπί <Τέλος> για να ολοκληρωθεί η δηµιουργία και ενεργοποιηθούν οι ρυθµίσεις.

Εισαγωγή νέου ατόµου στο Βιβλίο ∆ιευθύνσεων Για να εισαγάγετε τα στοιχεία ενός νέου ατόµου στο Βιβλίο ∆ιευθύνσεων :

66

1. Κάντε κλικ στο κουµπί της γραµµής εργαλείων. 2. Στο παράθυρο διαλόγου που εµφανίζεται κάντε κλικ στο κου-µπί <∆ηµιουργία> και στο µενού που αναδύεται κλικ στην επιλογή Νέα επαφή…. 3. Στο παράθυρο διαλόγου Ιδιότητες που ακολουθεί, στις σχετικές καρτέλες συµπληρώστε τα απαραίτητα πεδία. 4. Κάντε κλικ στο κουµπί <ΟΚ>.

∆ηµιουργία οµάδας ατόµων Για να δηµιουργήσετε µια οµάδα ατόµων στο Βιβλίο ∆ιευθύνσεων :

1. Κάντε κλικ στο κουµπί της γραµµής εργαλείων. 2. Στο παράθυρο διαλόγου που εµφανίζεται κάντε κλικ στο κουµπί <∆ηµιουργία> και στο µενού που αναδύεται κλικ στην επιλογή Νέα οµάδα…. 3. Στο παράθυρο διαλόγου Ιδιότητες που ακολουθεί, στην καρτέλα Οµάδα δώστε το όνοµα της οµάδας. 4. Κάντε κλικ στο κουµπί <Επιλογή µελών> και στο παράθυρο διαλόγου Επιλογή µελών οµάδας που ακολουθεί επιλέξτε τα άτοµα που θέλετε να εντάξετε στην οµάδα κάνοντας κλικ στο κουµπί <Επιλογή>. 5. Όταν τελειώσετε µε την επιλογή των µελών της οµάδας, κάντε κλικ στο κουµπί <ΟΚ>.

Επιλογή διευθύνσεων από το Βιβλίο ∆ιευθύνσεων Αν έχετε καταχωρήσει διευθύνσεις ατόµων ή οµάδας στο Βιβλίο ∆ιευθύνσεων, µπορείτε να τις εισαγάγετε στα πεδία Προς: ή και Κοιν: του µηνύµατός σας. 1. Κάντε κλικ επάνω στο κουµπί του πεδίου Προς: ή Κοιν:. 2. Στο παράθυρο διαλόγου Επιλογή παραληπτών, βρείτε το όνοµα του παραλήπτη ή της οµάδας και κάντε κλικ επάνω του. 3. Κάντε κλικ στα κουµπιά <Προς:> ή <Κοιν:>

∆ιαγραφή µηνύµατος Για να διαγράψετε ένα µήνυµα από το φάκελο Εισερχόµενα: 1. Κάντε κλικ επάνω του για να το επιλέξετε. 2. Κάντε κλικ στο κουµπί <∆ιαγραφή> της γραµµής εργαλείων. 3. Το µήνυµα θα µετακινηθεί άµεσα στο φάκελο ∆ιαγραµµένα. Για να διαγράψετε ένα µήνυµα από το φάκελο ∆ιαγραµµένα: 1. Κάντε κλικ επάνω του για να το επιλέξετε. 2. Κάντε κλικ στο κουµπί <∆ιαγραφή> της γραµµής εργαλείων. 3. Κάντε κλικ στο κουµπί <Ναι> στο παράθυρο διαλόγου που θα εµφανιστεί και θα σας ζητά επιβεβαίωση.

67

Ερωτήσεις1. Τι είναι το Internet; 2. Τι χρειάζεται, για να συνδεθούµε στο διαδίκτυο; 3. Τι είναι η υπηρεσία Telnet; 4. Το Internet δεν ανήκει σε κανένα ; [Σ ή Λ] 5. Η υπηρεσία µεταφοράς αρχείων µεταφέρει µηνύµατα. [Σ ή Λ] 6. Οι συνοµιλίες στο Internet κοστίζουν περισσότερο από την παραδοσιακή τηλεφωνία . [Σ ή Λ] 7. Το Internet ονοµάζεται και κυβερνοχώρος ; [Σ ή Λ] 8. Η υπηρεσίας που µας δίνει τη δυνατότητα εκτέλεσης προγραµµάτων σε ένα αποµακρυσµένο υπολογιστή λέγεται ______. [α. E-mail, β FTP, γ. WWW, δ. Telnet] 9. Οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών Internet δίνουν στους χρήστες __________. [α. Γραµµή επικοινωνίας, β. Κωδικό καταχώρησης, γ. Modem, δ. Όνοµα χρήστη και κωδικό πρόσβασης] 10. Ραχοκοκαλιές (backbones) ονοµάζονται ________________ . 11. Το IRC παρέχει τη δυνατότητα _______________________. 12. Το video conference απαιτεί __________________________. 13. Πώς µπορώ να επανέλθω σε µια τοποθεσία που επισκέφθηκα την προηγούµενη εβδοµάδα; 14. Τι είναι η αρχική σελίδα; 15. Πώς µπορώ να επιστρέψω στην ιστοσελίδα που έβλεπα λίγο νωρίτερα; 16. Στο διαδίκτυο µπορώ να βρω πολυµεσικές εφαρµογές [Σ ή Λ] 17. Μπορώ να αποθηκεύσω µια εικόνα που περιέχεται σε µια ιστοσελίδα σαν αρχείο στο δίσκο µου [Σ ή Λ] 18. Μπορώ να κάνω ταπετσαρία στον υπολογιστή µου µια εικόνα που βλέπω και µου αρέσει µέσα σε µια ιστοσελίδα [Σ ή Λ] 19. Για να αλλάξω την αρχική σελίδα πηγαίνω στο µενού ______ [α. Αρχείο∆ιαµόρφωση σελίδας, β. ΕργαλείαΕπιλογές, γ. ΠροβολήΠροέλευση, δ. Εργαλείασυγχρονισµός] 20. Με αντιγραφή και επικόλληση δεν µπορώ από µια ιστοσελίδα να αντιγράψω ________________ στον επεξεργαστή κειµένου [α. Μια λέξη, β. Μια φωτογραφία, γ. Έναν ήχο, δ. Μια συντόµευση] 21. Για να αποθηκεύσω µια σελίδα στις αγαπηµένες ιστοσελίδες µου _____________________________ 22. Πώς µπορώ να αναζητήσω άρθρα για το θέµα «αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου»; 23. Τι είναι οι µηχανές αναζήτησης; 24. Ποια είναι τα κυριότερα µειονεκτήµατα των µηχανών αναζήτησης; 25. Οι µεταµηχανές αναζητήσεις µας δίνουν περισσότερες πληροφορίες [Σ ή Λ] 26. Στο διαδίκτυο µπορώ να βρω φωτογραφίες για ελεύθερη χρήση [Σ ή Λ] 27. Ποια από τις παρακάτω ιστοσελίδες δε διαθέτει Μηχανή Αναζήτησης στο ∆ιαδίκτυο _________ [α. www.in.gr, β. www.phantis.com , γ. www.flash.gr, δ. www.ypepth.gr] 28. Για να ανακτήσουµε ιστοσελίδες που περιλαµβάνουν και τους δύο όρους που θέτω σε µια Μηχανή Αναζήτησης, τους συνδέω µε τον τελεστή _______ [α. AND, β. OR , γ. NEAR , δ. NOT] 29. Για να βρω ένα χάρτη της Κέρκυρας, αρκεί να δώσω για αναζήτηση _______________________ 30. Για να περιορίσω τα αποτελέσµατα µιας µηχανής αναζήτησης σε πληροφορίες για την ηλιακή ενέργεια, ακολουθώ τα ακόλουθα βήµατα ___________________________ 31. Τι είναι η επικοινωνία πραγµατικού χρόνου; 32. Ποιες δυνατότητες σας παρέχει η υπηρεσία IRC; 33. Tι είναι η τηλεδιάσκεψη; 34. Στον δικτυακό τόπο του Π.Ι. υπάρχει φόρουµ συζητήσεων που µπορώ να λάβω µέρος [Σ ή Λ] 35. Στην Ελλάδα δεν προσφέρεται η υπηρεσία IRC. [Σ ή Λ] 36. Μπορώ να ανοίξω ένα δικό µου θέµα συζήτησης σε ένα φόρουµ συζητήσεων, χωρίς να πάρω άδεια. [Σ ή Λ]

68

37. Τα Newsgoup είναι _________ [α. Επίκαιρες ειδήσεις, β. Οµάδες Νέων Εφαρµογών, γ. Οµάδες συζητήσεων, δ. Μηχανές αναζήτησης] 38. To όνοµα ενός καναλιού σε µια υπηρεσία IRC αρχίζει µε το σύµβολο ______ [α. &, β. %, γ. @, δ. #] 39. To συναίσθηµα λύπη εκφράζεται και µε το σύµβολο _____ σε µία συζήτηση chat. [α. :(, β. :), γ. :(*** , δ. :O ] 40. Οι διαφορές των άµεσων µηνυµάτων από τα µηνύµατα του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου είναι ______________________. 41. Τι είναι το Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο; 42. Τι είναι λογαριασµός e-mail; 43. Το Βιβλίο διευθύνσεων χρησιµοποιείται για________________ 44. Αναφέρατε τους τρόπους µε τους οποίους µπορεί κάποιος να στείλει µια φωτογραφία σε κάποιον άλλο.45. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι πρόγραµµα αλληλογραφίας. [α. Eudora, β. Outlook Express, γ. PowerPoint, δ. Pegasus] 46. Πως αποθηκεύουµε τα επισυναπτόµενα αρχεία ενός µηνύµατος που έχουµε λάβει; 47. Μπορούµε να στείλουµε ένα µήνυµα από µια ιστοσελίδα του Internet. [Σ ή Λ] 48. ∆εν µπορώ να συµπεριλάβω κινούµενες εικόνες σε ένα ηλε- κτρονικό µήνυµα. [Σ ή Λ]49. Τα επισυναπτόµενα αρχεία υποδηλώνονται στο Outlook Express από ένα συνδετήρα. [Σ ή Λ] 50. Για να επισυνάψουµε ένα αρχείο, πρέπει να ______________

69

9ο Μάθημα:

Λογισμικό δημιουργίας παρουσιάσεων

Microsoft PowerPoint

ΕισαγωγήΌταν απευθυνόµαστε σε µια πολυάριθµη οµάδα µπορούµε να µεταδώσουµε ευκολότερα τις πληροφορίες που θέλουµε και να κάνουµε σαφέστερα τα µηνύµατά µας, εάν δηµιουργήσουµε και χρησιµοποιήσουµε µια σειρά από διαφάνειες. ∆ίνεται έτσι η δυνατότητα να πολλαπλασιασθούν τα αισθητήρια ερεθίσµατα στη διαδικασία της διδασκαλίας.

Η δυνατότητα δηµιουργίας και προβολής παρουσιάσεων, που δηµιουργήθηκαν είτε µε χρήση του υπολογιστή, είτε µε τον κλασσικό τρόπο, είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιµο εποπτικό µέσο. Το πλεονέκτηµα της ηλεκτρονικής δηµιουργίας είναι ότι µπορούν να αλλάξουν ή να εµπλουτιστούν εύκολα και χωρίς κόστος.

Στο μάθημα αυτό θα γνωρίσουμε τα βασικά για τη δηµιουργία δυναµικών παρουσιάσεων, που µπορούν να περιλαµβάνουν κείµενο, εικόνες, γραφικά, ήχο αλλά και βίντεο. Οι παρουσιάσεις αυτές µπορούν να εκτυπωθούν σε µια σειρά διαφανειών που θα προβληθούν µέσω ενός διαφανοσκοπίου, στις οθόνες των υπολογιστών ενός σχολικού εργαστηρίου ή µέσω ενός βιντεοπροβολέα σε µια γιγαντοοθόνη. Σκοπός είναι να αποκτήσουμε βασικές δεξιότητες δηµιουργίας απλών παρουσιάσεων και αξιοποίησης των δυνατοτήτων προβολής και εκτύπωσης που προσφέρουν τα σύγχρονα προγράµµατα παρουσιάσεων.

Πώς εκκινώ το πρόγραµµα PowerPoint; Για να εκκινήσετε το PowerPoint, 1. Κάντε κλικ στο µενού <Έναρξη>, 2. Οδηγήστε το δείκτη σας στην επιλογή Προγράµµατα 3. Στη νέα λίστα µε τις εγκατεστηµένες εφαρµογές που αναδύεται δεξιά, κάντε κλικ στην επιλογή

Microsoft PowerPoint.

Τα αρχεία του PowerPoint ονοµάζονται Παρουσιάσεις και αποτελούνται από ∆ιαφάνειες.

70

Βασική ΙδέαΌλα πάνω στη διαφάνεια είναι αντικείμενα. Το κείμενο μπορεί να υπάρχει μόνο μέσα σε πλαίσια κειμένου, σχήματα ή πίνακες. Η μορφοποίηση του κειμένου και των σχημάτων γίνεται εύκολα από τη Γραμμή Σχεδίασης. Εκτός από σχήματα μία διαφάνεια μπορεί να περιέχει εικόνα, ταινία, ήχο ή αντικείμενο από άλλο πρόγραμμα όπως εξίσωση, γράφημα, οργανόγραμμα, σχέδιο κ.α.

Έχουμε τη δυνατότητα να καθορίσουμε την χρονική σειρά με την οποία θα εμφανιστούν τα αντικείμενα και με ποιο εφέ θα εμφανιστούν όπως από αριστερά προς δεξιά ή σαν ανεμόμυλος.Για παράδειγμα αν ένα αντικείμενο θα εμφανιστεί με κλικ του ποντικιού αφού βέβαια έχει εμφανιστεί το προηγούμενο ή αν θα εμφανιστεί αυτόματα μετά από μερικά δευτερόλεπτα από το προηγούμενο. Επίσης μπορούμε να καθορίσουμε μέσα στη χρονική σειρά αν ένα αντικείμενο θα φύγει από την διαφάνεια ή αν θα του δοθεί έμφαση π.χ. με κάποια μεγέθυνση ή τέλος αν θα κάνει μία κίνηση μέσα στη διαφάνεια.

Μια διαφάνεια μπορούμε να την δημιουργήσουμε μόνοι μας τοποθετώντας πάνω της τα αντικείμενα που επιθυμούμε ή να ξεκινήσουμε από μία έτοιμη διάταξη διαφάνειας και να την τροποποιήσουμε αν επιθυμούμε. Η Διάταξη αφορά τον τρόπο με τον οποίο τακτοποιούνται τα στοιχεία σε μια διαφάνεια.

Μια βασική διάταξη με θέσεις αντικειμένων για έναν τίτλο και μια λίστα με κουκκίδες.

Πώς µπορώ να δηµιουργήσω µια Παρουσίαση; Μπορείτε να δηµιουργήσετε µια παρουσίαση επιλέγοντας έναν από τους ακόλουθους τρόπους που φαίνονται δεξιά στο παράθυρο εργασιών.

1. Από την επιλογή Κενή παρουσίαση, για να δηµιουργήσετε παρουσίαση που δεν

σας προτείνει περιεχόµενο ή σχεδίαση.

2. Από την επιλογή Οδηγός αυτόµατου περιεχοµένου, για να δηµιουργήσετε µια παρουσίαση µε βάση ένα προτεινόµενο περιεχόµενο και µια προτεινόµενη σχεδίαση.

71

3. Από την επιλογή Πρότυπο σχεδίασης, για να δηµιουργήσετε µια

παρουσίαση µε βάση κάποιο από τα Πρότυπα σχεδίασης. Τα Πρότυπα σχεδίασης περιέχουν προκαθορισµένες µορφές και συνδυασµούς χρωµάτων, χωρίς περιεχόµενο, που µπορούν να εφαρµοστούν σε οποιαδήποτε παρουσίαση.

4. Από τα Γενικά πρότυπα μπορούμε να επιλέξουμε από κάποιες έτοιμες παρουσιάσεις. Οι έτοιμες παρουσιάσεις περιέχουν ένα σύνολο διαφανειών με συνδυασμούς χρωμάτων και προτεινόμενο περιεχόμενο παρέχοντας ένα προαιρετικό σχεδιάγραμμα της παρουσίασής μας.

Πώς µετακινούµαι στις διαφάνειες µιας παρουσίασης; Μπορείτε να µετακινηθείτε στις διαφάνειες της παρουσίασής σας µε τα πλήκτρα <Page Up> και <Page Down>, µε το ροδάκι scroll του ποντικιού σας και ακόµη, αν εµφανίσετε όλες τις διαφάνειές σας µε το κουµπί <Προβολή ταξινόµησης διαφανειών> και στη συνέχεια βρείτε αυτή που θέλετε, κάντε κλικ επάνω της και µετά κλικ στο κουµπί για να προβάλετε τη διαφάνεια.

Με ποιους τρόπους µπορώ να προβάλω µια παρουσίαση Η κανονική προβολή περιέχει τρία τµήµατα παραθύρου (∆ιάρθρωσης, ∆ιαφανειών και

Σηµειώσεων), τα οποία επιτρέπουν την επεξεργασία όλων των απόψεων της διαφάνειάς σας από µια και µόνο θέση. Μπορείτε να ρυθµίσετε το µέγεθος των τριών παραθύρων, σύροντας το περίγραµµά τους οπότε έχετε και την αντίστοιχη προβολή.

Η προβολή ταξινόµησης διαφανειών, εµφανίζει στην οθόνη σας όλες τις διαφάνειες της παρουσίασης, σε µικρογραφία, οπότε µπορείτε εύκολα να προσθέσετε νέες διαφάνειες από αντιγραφή, να διαγράψετε και να µετακινήσετε διαφάνειες.

72

Η προβολή παρουσίασης προβάλει την παρουσίαση σε όλη την οθόνη είτε για να ελέγξουμε πως προβάλεται είτε για να την προβάλουμε στο ακροατήριο.

Η προβολή διάρθρωσης εμφανίζει του τίτλους, του υπότιτλους και το κείμενο των διαφανειών. Η προβολή διαφανειών εμφανίζει μόνο το τμήμα της διαφάνειας κρύβοντας τα υπόλοιπα.

Μπορώ να εισάγω άλλα αντικειµένα στην παρουσίαση; Στις διαφάνειές σας µπορείτε να εισάγετε πλήθος από αντικείµενα: σχήματα, εικόνες ClipArt, γράφηµα, αντικείµενο WordArt, αρχεία ήχου, video ή animation (κλίπ πολυµέσων), αλλά και άλλα αντικείµενα, όπως κάποιο µαθηµατικό τύπο που θα δηµιουργήσετε µε τον Ms Equation Editor ή ένα οργανόγραµµα της υπηρεσίας σας που θα δηµιουργήσετε µε το Ms Organization Chart.

Προσελκύστε την προσοχή κατά την παρουσίαση Με Εφέ κίνησης & ήχου (ΠαρουσίασηΠροσαρμογή κίνησης)

Προσθέστε κίνηση στο κείµενο και στα γραφικά σας, ήχο στα γραφήµατα και στα άλλα αντικείµενα των διαφανειών σας, ώστε να εντείνετε την προσοχή των ακροατών σας σε σηµαντικά σηµεία και να αποκτήσει µεγαλύτερο ενδιαφέρον η παρουσίασή σας. 1. Μπορείτε να αλλάξετε τη σειρά και το χρονισµό των στοιχείων των

διαφανειών σας και να ορίσετε την αυτόµατη εµφάνισή τους, χωρίς να απαιτείται το κλικ του ποντικιού σας.

2. Ρυθµίστε τον τρόπο που εµφανίζεται το κείµενο στην παρουσίασή σας, ώστε να εµφανίζεται σταδιακά, ανά γράµµα, λέξη ή παράγραφο. Επιλέξτε να θαµπώνει ή να αλλάζει χρώµα το κείµενο, όταν εµφανίζεται ένα επόµενο στοιχείο.

3. Αν στην παρουσίασή σας έχετε εισάγει ήχο (ΕισαγωγήΤαινία και ήχος) μπορείτε να τον επιλέξετε από το παράθυρο εργασιών Προσαρμοσμένη κίνηση, στη συνέχεια να κάνετε δεξί κλικ και να επιλέξετε Επιλογές εφέ. Από το παράθυρο που ανοίγει μπορείτε να ρυθμίσετε πότε θα αρχίζει και πότε θα διακόπτεται η αναπαραγωγή του.

Εκτός από την προσαρμοσμένη κίνηση μπορείτε να εφαρμόσετε ένα έτοιμο συνδυασμό κίνησης οποίος όμως εφαρμόζεται μόνο στο κείμενο της διαφάνειας. (Παρουσίαση Συνδυασμοί κίνησης).

73

Εναλλαγή διαφανειώνΕκτός από την κίνηση στα αντικείμενα μπορούμε να καθορίσομε ένα εφέ στην εμφάνιση της διαφάνειας Παρουσίαση Εναλλαγή διαφανειών

ΦόντοΓια να βάλω φόντο στις διαφάνειες επιλέγω ΜορφήΦόντο ή επιλέγω ένα από τα Πρότυπα Σχεδίασης

Εκτύπωση διαφανειών και σηµειώσεων Για να εκτυπώσετε τις διαφάνειες ή τις σηµειώσεις σας : Επιλέξτε το µενού ΑρχείοΕκτύπωση. Στο παράθυρο διαλόγου Εκτύπωση, στο πεδίο Εκτύπωση:, επιλέξτε αν θέλετε να τυπώσετε τις διαφάνειες ή τις σελίδες σημειώσεων ή τις σηµειώσεις ακροατηρίου. Στη συνέχεια επιλέξτε όσες από τις υπόλοιπες δυνατότητες εκτύπωσης σας παρέχει το παράθυρο αυτό και κάντε κλικ στο κουµπί <ΟΚ>. Οι σηµειώσεις ακροατηρίου δεν είναι τίποτα άλλο παρά η εκτύπωση, χρησιµοποιώντας 2, 3, 4, 6 ή 9 διαφάνειες σε κάθε σελίδα, ώστε να µπορούν αυτές να χρησιµοποιηθούν από το ακροατήριό σας ως πηγή αναφοράς. Χρήσιμη είναι η επιλογή αν θέλουμε να εκτυπώσουμε τις διαφάνειες έγχρωμες ή σε αποχρώσεις του γκρι.

Κεφαλίδες και ΥποσέλιδαΜε την επιλογή ΠροβολήΚεφαλίδες & Υποσέλιδα μπορώ να προσθέσω αριθμό διαφάνειας, ημερομηνία και κείμενο στο υποσέλιδο της διαφάνειας. Υπόδειγμα διαφανειώνΑπό την επιλογή ΠροβολήΥπόδειγμα μπορούμε να τροποποιήσω το υπόδειγμα πάνω στο οποίο στηρίζονται οι διαφάνειες μου. Μπορώ για παράδειγμα να προσθέσω μία εικόνα και το όνομά μου και αυτά θα εμφανίζονται σε όλες τις διαφάνειες. Οι διαφάνειες με διάταξη τίτλου έχουν το δικό τους υπόδειγμα, ενώ υπόδειγμα υπάρχει και για τις σημειώσεις ακροατηρίου και για τις σημειώσεις του ομιλητή.

74

Ερωτήσεις1. Πώς θα ανοίξετε μια παρουσίαση που βρίσκεται στο φάκελο Τα Έγγραφά µου 2. Πώς θα εισάγετε μία εικόνα από το φάκελο Οι εικόνες µου 3. Πώς θα αλλάξτε το χρώµα της επιλεγµένης γραµµής σε άσπρο.4. Πώς θα περιστρέψετε ένα επιλεγµένο αντικείµενο κατά 90ο.5. Πώς θα αφαιρέσετε τη γραµµή του περιγράµµατος µιας επιλεγµένης εικόνας.6. Πώς θα δηµιουργήσετε µια νέα διαφάνεια µε πλαίσιο κειµένου αριστερά και εικόνα στα δεξιά 7. Πώς θα επικολλήσετε από το πρόχειρο κείµενο στο αριστερό πλαίσιο της προηγούµενης

διαφάνειας 8. Η προβολή της παρουσίασης γίνεται µε ________________. 9. Η διαγραφή της τέταρτης διαφάνεια της παρουσίασης γίνεται µε _______________ 10. Πώς θα εφαρµόστε σε όλες τις διαφάνειες της παρουσίασης την εναλλαγή διαφανειών µε

αποκάλυψη από τα αριστερά 11. Πώς θα εισάγουµε µε µία κίνηση την προκαθορισµένη κίνηση Εφέ πτήσης για το επιλεγµένο

κείµενο. 12. Πώς θα εκτυπώσουµε τις σελίδες του οµιλητή για τις διαφάνειες 2 έως 13 13. Πώς θα εκτυπώσετε την παρουσίαση στον προεπιλεγµένο εκτυπωτή ώστε κάθε σελίδα να

περιέχει έξι διαφάνειες σε µικρογραφία.14. Πως προσθέτουμε την κίνηση που θέλουμε στα αντικείμενα μια διαφάνειας;15. Πως αλλάζουμε τη σειρά με την οποία θα κινηθούνε τα αντικείμενα μιας διαφάνειας;16. Πως ρυθμίζουμε μια κίνηση να πραγματοποιείται αυτόματα μετά από μερικά δευτερόλεπτα από

την προηγούμενη. 17. Τι είναι το υπόδειγμα διαφανειών;18. Τι είναι το υπόδειγμα διαφανειών τίτλου;19. Τι είναι το υπόδειγμα σημειώσεων;20. Τι είναι το υπόδειγμα σημειώσεων ακροατηρίου;21. Πως εισάγουμε και πως μορφοποιούμε ένα πλαίσιο κειμένου22. Πως εισάγουμε και πως μορφοποιούμε ένα σχήμα από τη γραμμή σχεδίασης;23. Πως μορφοποιούμε ένα πλαίσιο κειμένου ή ένα σχήμα από τη πλαίσιο διαλόγου της

μορφοποίησης;24. Πως ομαδοποιούμε ένα πλήθος σχημάτων;25. Πως κάνουμε την παρουσίαση να προβάλλεται συνέχεια έως ότου επιλέξουμε Esc;26. Πως εμφανίζουμε ή αποκρύβουμε μία γραμμή εργαλείων;27. Πως ψάχνουμε αν υπάρχει μία λέξη στην παρουσίαση;28. Πως αντικαθιστούμε μία λέξη στην παρουσίαση με μία άλλη;29. Τι είναι τα κουμπιά ενεργειών;30. Πως ρυθμίζουμε το διάστιχο και την απόσταση παραγράφων;31. Πως αυξάνουμε ή μειώνουμε το επίπεδο μιας παραγράφου;32. Πως ρυθμίζουμε τις εσοχές παραγράφων από το χάρακα;33. Πως εισάγουμε ένα γράφημα;34. Πως εισάγουμε ένα πίνακα;35. Πως εισάγουμε ένα οργανόγραμμα36. Πως βάζουμε σε ένα πλαίσιο κειμένου ένα εφέ γεμίσματος με δύο χρώματα;

75